BELANG VAN BUITENLANDSE
STAGE TIJDENS OPLEIDING ASOProf Dr De Vos Martine
WAAROM BUITENLANDSE ERVARING BINNEN OPLEIDING
Inspelen op maatschappelijke tendensen
• Internationalisering van de patientenpopulatie in Belgie
• Internationalisering van Belgisch gezondheidspersoneel
• Toenemende mobiliteit afgestudeerden
Kennismaken met en werken in diverse gezondheidssystemen
Onderwijs situeren in een bredere internationale context
2
INTERNATIONALISERING VAN DE PATIËNTENPOPULATIE
BELGISCHE BEVOLKING WORDT INTERNATIONALER
Over de laatste 15 jaar, een quasi
verdubbeling van het aantal mensen
van niet-Belgische origine die in België
officieel leven ( 2014 : 19 % )
Bron: OESO 2014
VREEMDE NATIONALITEIT : GROTE VARIATIE AAN LANDEN VAN HERKOMST
63 % onderdanen EU-28
5 % europa buiten EU (Turkije )
12 % Azie
6 % Noord- Afrikanen
6 % Sub-Saharaanse Afrika
3 % Noord Amerika
3 % Latijns Amerika
Bron: OESO 2014 Bron : RR-ADSEI – 2013
ASIELZOEKERS
15 517 Asielaanvragen in 2016
Jan : 2842 tov 1717
Feb : 1523 tov 1642
Maart : 1374 tov 1755
April : 1300 tov 1076
Mei : 1193 tov 2094
Juni : 1089 tov 2894
Juli : 1322 tov 3601
Aug : 1673 tov 5595
Sept : 1496 tov 6830
Okt : 1705 tov 6043
Bron: OESO 2014
35 476 Asielaanvragen in 2015
106 % meer dan 2014
Voornaamste afkomst
‒ 21,8 % Irak
‒ 21,3 % Syrie
‒ 20,0 % Afghanistan
Bron : COMMISSARIAAT-GENERAAL
VOOR DE VLUCHTELINGEN EN DE STAATLOZEN
BOODSCHAP
Maatschappelijke veranderingen tengevolge van
globalisering en vluchtelingenproblematiek maken het
noodzakelijk om
gezondheidszorg “cultuursensitief” te maken
specifieke pathologieën te leren kennen
gezondheidspersoneel voor te bereiden op de
uitdagingen van een verouderende multiculturele
maatschappij
INTERNATIONALISERING VAN HET BELGISCHE
GEZONDHEIDSPERSONEEL
ARTSEN IN BELGIË MET BUITENLANDS DIPLOMA
Aandeel artsen met
buitenlands diploma
aanzienlijk toegenomen
Tegenwoordig meer dan 10%
Bron: OESO 2014
BELGIË IN VERGELIJKING MET ANDERE OESO LANDEN
België…
in de middenmoot wat
betreft buitenlandse artsen
aan de lage kant wat
betreft buitenlandse
verpleegkundigen
Bron: OESO 2014
ARTSEN MET BELGISCH DIPLOMA IN OESO LANDEN
Een aanzienlijk deel van
de artsen afgestudeerd in
België oefent het beroep
uit in het buitenland
Bron: OESO 2014
BOODSCHAPPEN
Een groot deel van de afgestudeerden in België zullen
a) in een Belgische context werken met gezondheidspersoneel uit
andere landen
b) in het buitenland werken als arts
Specifieke pathologieën herkennen vaak zonder dure
apparatuur en behandelen met beperkte middelen .
KENNISMAKING MET DIVERSE GEZONDHEIDSSYSTEMEN
VEREISTEN GOED GEZONDHEIDSSYSTEEM
Sociaal perspectief
• Welzijn en autonomie van gebruikers nastreven in een klimaat van dialoog
en in harmonie met socio-economische context
Geen discriminatie
• Qua geslacht, ras, religie, politieke affiliatie, sociaal statuut, inkomen..
Goed gedefinieerde populatie
• Waarvoor systeem zich verantwoordelijk stelt en verantwoording wilt geven
In akkoord met gezondheidspolitiek
• Respect voor politiekbeleid in zake niveau van zorgaanbod en
dekkingsrisico ( in zover de politiek adequaat is )
Niet lucratief einddoel
• Indien winst : wens tot herinvestering
14Giusti, Criel en Béthune : 1997
BELGISCH GEZONDHEIDSSYSTEEM
Totale gezondheidsuitgaven :
België : 10,2 % Bruto binnenlands product ( 2013 )
EU-15 : 9,5 %
gezondheidsuitgaven gefinancieerd door publieke sector
België : 78 % ( 2013 )
EU-15 : 77 %
Persoonlijke bijdrage
Belgie : 18 %
15Bron : KCE rapport 2015
SOCIO-ECONOMISCHE INVLOED : BELGIË
Vergeleken met personen uit een hogere klasse hebben personen met een
lagere socio - economische positie
een slechtere gezondheidstoestand ( levensverwachting, nog te verwachte
jaren in goede gezondheid, kindersterfte, obesiteit),
een minder gezonde levensstijl (voeding, roken, lichaamsbeweging),
een lagere deelname aan kanker screening
‒ 42-50 % versus 56-66 %
een minder goede opvolging voor diabetici
‒ 65 % versus 70 %
Meer uitgestelde contacten om financiële reden :
‒ 19 % versus 3 %
16
KCE rapport 2015
17Analyse cijfers 2012 - Fraser institute 2016
EFFICIENTIE GEZONDHEIDSZORGSYSTEEM
18
WHO publicatie 2000
Vergelijking 191 landen
BOODSCHAPPEN
Specialisten in spe laten kennis maken met de diverse
gezondheidssystemen met hun voordelen en
beperkingen bevordert de socio economische reflectie
over het “ ideaal “ systeem en confronteert hen met de
realiteit op het werkveld
19
WAAROM BUITENLANDSE ERVARING BINNEN OPLEIDING
Inspelen op maatschappelijke tendensen
• Internationalisering van de patiëntenpopulatie in België
• Internationalisering van Belgisch gezondheidspersoneel
• Toenemende mobiliteit afgestudeerden
Kennismaken met en werken in diverse gezondheidssystemen
Onderwijs situeren in een bredere internationale context
20
MASTER SPECIALISTISCHE GENEESKUNDE
Medicus wetenschapper
communicator Manager
21
Verdere inzichten
in klinisch
wetenschappelijk
onderzoek .Evidence based
medicine
deel 1 en 2
Wetenschappelijke
verdieping
Probleemoplossend vermogen
en vaardigheden
Deel 1 en 2
Communicatie
voor..
Deel 1 en 2
Organisatie en
sturing
zorgprocessen
Ziekenhuis
management Masterthesis
Capita selecta
Aanvullingen
SITUATIE ARTSEN SPECIALIST IN OPLEIDING UGENT
Studentenmobiliteit
Erasmus Overzeese
+/- 100 studenten per academiejaar gaan op buitenlandse stage
naar een land binnen Europa
7-jarig curriculum
-> 3e master
6-jarig curriculum
-> 2e of 3e master
+/- 100 studenten per academiejaar gaan op buitenlandse stage
naar een ontwikkelingsland
7-jarig curriculum
-> 4e master
6-jarig curriculum
-> 2e of 3e master
UGent: studentenmobiliteit
65-69 % van de studenten geneeskunde studeren af met een buitenlandse stage als deel van hun curriculum
BASISOPLEIDING : VERBLIJF BUITENLAND
Erasmus stage
Bestemmingen
België Hongarije
Finland Griekenland
Italië Nederland
Duitsland Noorwegen
Frankrijk Roemenië
Litouwen Oostenrijk
Portugal Slovenië
Spanje Tsjechië
Turkije Polen
Kroatië Zwitserland
UGent
Overzeese stage
Partnerlanden
Bolivië Iran
Brazilië Kenia
Cambodja Mozambique
China Nicaragua
Congo Oeganda
Cuba Rwanda
Ecuador Zuid-Afrika
India
UGent
KWALITEITSBORGING
Voor de stage
26
Partnerinstelling Student Faculteit/opleiding
Nagaan :
•Academisch niveau
•Inhoudelijke begeleiding
•Opgesteld programma
• Mogelijkheid tot
feedback/intervisie
•Ontvangst/huisvesting/
veiligheid
Voorbereiden :
• goede selectie
studenten
•Realistische
verwachtingen creëren
•Theoretisch verkennen
van gezondheidszorg en
culturele gewoonten (
keuzevak )
•Talenkennis
Ondersteunen :
•Organisatorische en
administratieve
ondersteuning
•Financieel beleid (
huisvesting, talencursus,
vaccinaties…)
KWALITEITSBORGING
Tijdens stage
27
Partnerinstelling Student Faculteit/opleiding
•Feedback geven aan student
over inhoudelijke en
organisatorische aspecten van
de lopende stage
•Ageren bij problemen
•Mogelijkheid bieden tot
instappen / co-creatie van
academische projecten
•Feedback geven
aan partnerinstelling
•Communicatie
bevorderend gedrag
vertonen
* Communicatie
onderhouden met
student en
partnerinstelling
tijdens stageperiode
KWALITEITSBORGING
Na de stage
28
Partnerinstelling Student Faculteit /opleiding
• Debriefing van de student
organiseren na feedback
•Opstellen van finaal en transparant
rapport
• Constructieve houding tov
feedback
•Debriefing naar
medestudenten en eigen
instelling
•Debriefing organiseren
•Internationale en
interculturele ervaring
herkenbaar maken op
diploma
•Feedbackverslag naar
partnerinstelling met
SWOT analyse op
verschillende niveaus
(academisch, begeleiding,
toetsing, huisvesting,..)
INTERESSE ASO VOOR BUITENLAND
Heb je interesse om een deel van je opleiding in het
buitenland te volgen?
Antwoord F %F M %M Totaal
Nee 38 23% 16 20% 54
Ja 98 60% 52 66% 150
Geen
mening 15 9% 8 10% 23
Onder
voorwaarden 12 7% 3 4% 15
Enquête door ASO georganiseerd in 2013 - 2014
22%
62%
10%
6%
Nee
Ja
Geen mening
Onder voorwaarden
INTERESSE ASO VOOR BUITENLAND
Voorwaarden:
Als stageplaats meerwaarde biedt
Als financieel haalbaar
Als logistiek haalbaar (georganiseerd en veilig)
Als erkend binnen stage programma
Als haalbaar : gezin / kinderen
PROBLEMEN VOOR ARTSEN IN OPLEIDING
Tekort aan financiële overeenkomsten met
buitenlandse stageplaatsen
Problemen met continuïteit in lokale patiëntenzorg !
Familiale en sociale problemen bij ASO
31
VOORSTELLEN
BUITENLANDSE VERBLIJVEN
Buitenlandse verblijven faciliteren door
Uitbreiding Financiering
‒ Nood aan institutionele grants
‒ Nood aan partnerships tussen instituten/disciplines
Zorg voor continuïteit lokale patiëntenzorg
‒ Stimuleren bisdirectionele uitwisselingen
‒ Nood aan structurele compensatie voor dienst waar ASO vertrekt
Zoek naar haalbare goed omschreven projecten
‒ Maatregelen ter bevordering van de kwaliteitswaarborg bij uitwisseling inburgeren in opleiding
‒ Werken met korte verblijven rond specifieke pathologie/techniek..
‒ Werkbezoeken organiseren met focus op organisatie gezondheidszorg
33
BINNENLANDSE ACTIVITEITEN
Verankering internationalisatie binnen de opleiding:
opstellen van “Internationale” missie en visie van de opleiding
Vast agendapunt binnen opleidingscommissie
Internationalisering integreren in onderwijs-, onderzoek en dienstverlening
Internationale ervaringen en contacten herkenbaar opnemen in Medbook
i@home activiteiten
Deelname aan Internationale congressen georganiseerd in België stimuleren en faciliteren
Lokale voordrachtenreeks organiseren door “ visiting professor “
Praatgroepen organiseren met buitenlandse PhD studenten rond de organisatie
gezondheidszorg
Per afstudeerrichtingen aandacht besteden aan specifieke pathologieën ( infecties – minority
health – reisziekten )
Veel aandacht besteden aan het werkplekleren in een “niet-Belgische “ patiëntenpopulatie
34
Met dank aan :
- Kristiane Van Lierde: voorzitter facultaire werkgroep FCIGG- Olivier Degomme : ondervoorzitter facultaire werkgroep FCIGG - Tjalina Hamerlynck : Voorzitster werkgroep internationalisatie MSG UGent - Chris Monten : afgevaardigde ASO UGent - Benedikt Desmedt : administratief medewerker Internationalisering- Stéphanie De Maesschalck :vakgroep huisarts UGent- Lieven Annemans : Prof gezondheidseconomie UGent
Referenties en bronnen
Migratieverslag 2015 – Myria verslag
Site commissariaat generaal voor vluchtelingen en staatlozen 2016
Giusti, Criel en Béthune : 1997
Comprehensive Internationalization, NAFSA (National Association of Foreign Student Advisers) Hudzik J 2011
Teaching international student, Improving learning for all. J. Carroll, J. Ryan, 2006
Tools for teaching in an educationally mobile world. J. Carroll, 2004,
Comparing performance of universal health care countries . Barua et al 2016
Measuring overall health system performance . Tandon et al – WHO rapport 2000
Performantie van ons Belgisch gezondheidsysteem – KCE rapport 2015