Download - Alkohol w opiniowaniu sądowo – lekarskim
Alkohol
w opiniowaniu sądowo – lekarskim
Prof. dr hab. Małgorzata Kłys
Historia alkoholu
Fermentowane napoje znane były
już w cywilizacjach
piwo, wino miód
XVI-wieczna polska browarnia
Wino znalazło swoje miejsce
zarówno w pogańskich bachanaliach, jak i
kielichu chrześcijańskiej
Komunii
Recepty na „medyczny likier”
w czasach prohibicji
Historia gorzałki w Polsce
o pierwsza wzmianka o wódce, na początku znanej również jako
okowita (od łac. aqua vitae - woda życia) lub gorzałka (od gorzałe,
czyli palone, wino), pojawiła się w dokumentach w 1405 r.
o dane historyczne wyraźnie dowodzą, że to Polska jest
"ojczyzną" wódki , która dopiero później znalazła się
i doskonale zakorzeniła w Rosji
o pierwotnie wódka traktowana była jako lekarstwo, szybko jednak
znaleziono dla niej inne zastosowania
XVIII-wieczna uczta na dworze Radziwiłłów. Gorzałka leje się strumieniami…
Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa !
toksykologia kliniczna psychiatria
toksykologia sądowa
Problemy prawno-
medyczne
„Odurzenie” alkoholowe
(ocena poczytalności,
upojenie patologiczne)
Zatrucia śmiertelne
(przyczyna zgonu)
Stan trzeźwości (użycie,
nadużycie alkoholu)
Źródło: Kazimierz Jaegermann, Stan nietrzeźwości (Geneza i dzieje pojęcia w Polsce), 1987
Alkohologia sądowa
Alkohol etylowy
1.
2. Katalityczne uwodnienie węglowodorów nienasyconych
Podział alkoholi
n i edest y l o wane
• wina – dzieli się według barwy, pochodzenia,
mocy i zawartości cukru; większości win
zawiera etanol w stężeniu 12-14%
• piwo – trunek wyrabiany z wyciągu słodu
jęczmiennego, którego moc w większości
gatunków nie przekracza 4-5% alkoholu,
specjalne gorzkie piwa angielskie są
mocniejsze i zawierają 6-8%
dest y l o wane
(zawierają 38-45% etanolu)
wódka – destylat ze zboża, ziemniaków,
owoców
• whisky - destylat z jęczmienia oraz
z innych zbóż
• winiak -destylat z wina
• rum - destylat z trzciny cukrowej
• arak - destylat z ryżu
• absynt – destylat z ziół
Krzywa alkoholowa
Faza wchlaniania
Faza wyrównanywania
stężeń
Faza eliminacji
Alk. 1 2 3 4 5 h
1,5
1,0
0,5
Krzywa alkoholowa we krwi i w moczu
‰
Max 1,3 ‰
0
0,5
1,0
1,5
1,5
1,0
0,5
Max 0,8 ‰
0
na pusty żołądek
przy posiłku
przy konsumpcji rozciągniętej w czasie
Krzywe alkoholemii po spożyciu napojów alkoholowych
15 1645 1730 1845 20 2145 2230
GODZ.
15 1645 1730 1845 20 2145 2230
GODZ. (wg E. Jacobsena)
‰
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1 2 3 4 GODZ.
Wchłanianie alkoholu
Stężenie alkoholu we krwi
Prędkość wprowadzania do organizmu
Droga wchłaniania
Stężenie trunku
Wchłanianie alkoholu
• łatwość penetracji przez wszelkiego rodzaju błony biologiczne
Hydrofilowość
• w warunkach doświadczalnych trwa od 0,5do 1,5 h,
• w rzeczywistości czas ten może ulec wydłużeniu do 2,5 h
Faza resorpcyjna
• w ciągu pierwszych 30 min wchłania się połowa wypitego alkoholu
Wchłanianie
• 15-30 % są bardzo szybko wchłaniane
• słabsze i mocniejsze są wchłaniane dużo wolniej
Stężenie alkoholu a szybkość wchłaniania
• „rozcieńcza” alkohol wpływa na zwolnienie wchłaniania etanolu
• zjawisko deficytu alkoholowego – rejestrowanie niższego stężenia alkoholu po posiłku (nawet o 30-50% mniejszego), niż gdyby wypito go na czczo
Obecność treści pokarmowej
Drogi wchłaniania alkoholu
Przez błonę śluzową przewodu pokarmowego
czas trwania fazy wchłaniania 0,5 – 2,5 godz.
Przez skórę nieuszkodzoną
Przez skórę uszkodzoną
Przez błony śluzowe układu oddechowego
• (maks. stężenie tolerowane przez ustrój 20 mg/l)
Przez pęcherz moczowy
Iniekcja podskórna, dootrzewnowa, dożylna, domięśniowa
• czas wchłaniania : kilka sekund
Rozmieszczenie alkoholu w organizmie w fazie wyrównywania stężeń
krew (1,00)
mocz (1,33)
mózg (0,73)
mięsień sercowy (0,80)
nerki (0,87)
mięśnie szkieleto-we (0,87)
wątroba (0,52)
śledziona (0,81)
płyn mózgowo-rdzeniowy (1,27)
kości 0 tłuszcz 0
jest proporcjonalne do zawartości wody w płynach ustrojowych
i w tkankach
W eksperymencie na szczurach wyznaczono iloraz stężenia alkoholu w tkance w stosunku do stężenia alkoholu we krwi (podane w nawiasach)
Wydalanie i wydzielanie
w postaci niezmienionej
• 0,5 ‰ alkoholu we krwi:
• przez płuca – 2 %
• z moczem – 1 %
• 3 ‰ etanolu we krwi:
• przez płuca i z moczem do 10 %
Przemiany metabo-liczne
• 90 % spożytego alkoholu
Przemiany alkoholu etylowego w organizmie człowieka
I. Układ dehydrogenazy alkoholowej ADH (hepatocyty wątrobowe) ADH CH3CH2OH CH3CHO NAD NADH
II. Układ katalazy hepatocytów katalaza CH3CH2OH CH3CHO
CH3COOH H2O2 III. Układ MEOS (cytosol komórek wątrobowych) MEOS CH3CH2OH CH3CHO NADP NADPH (P-450 - CYP2E1)
Przemiany metaboliczne przy udziale enzymów
Przemiana u człowieka i ssaków wyższego rzędu w 85-90%
Utleniany prawdopodobnie
poza wątrobą
Ok. 1.5 % alkoholu metabolizuje się do glukuronidu etylu i wyższych kwasów tłuszczowych
ALDH
ALDH
ALDH
Mechanizm działania toksycznego etanolu
Zatrucie organizmu
formy zredukowane NADH, NADPH
oraz wodór i wolne rodniki (H i R)
aldehyd octowy – trucizna
protoplazmatyczna denaturująca
enzymy i białka
kwas octowy – powodujący kwasicę
metaboliczną
ciała ketonowe nasilają kwasicę
metaboliczna
hiperlaktemia
nadmiar mleczanów
hipoglikemia
niedobór glukozy
stłuszczenie wątroby
nadmiar trójglicerydów
Działanie etanolu:
o hepatotoksyczne
o otyłość
o przeładowanie
energetyczne
7,1 kcal/g)
o na OUN:
o depresyjne
o narkotyczne
1. Hamowanie metabolizmu etanolu na poziomie aldehydu [zespół
antabusowy]
2. Synergistyczne działanie z lekami, a szczególnie z barbituranami,
morfiną, fenotiazynami, benzodiazepinami
3. Wpływ na absorpcję, dystrybucję, metabolizm i wydalanie innych
trucizn, w tym leków
4. Hamowanie utleniania metanolu i glikolu etylenowego
[wykorzystanie w terapii]
Interakcja alkoholu z innymi truciznami
Metabolizm
1. Etanol C2H5-OH CH3-CHO CH3-COOH 2. Metanol
ADH ALDH CH3OH HCHO HCOOH NAD NADH NAD NADH 3. Glikol etylenowy
C2H4(OH)2 Aldehyd glikolowy Glikol etylenowy Kwas glikolowy glioksalowy
Kwas glikoloszczawiowy
kw. mrówkowy kw. szczawiowy kw. benzoesowy
Ca++ szczawiany
Metabolizm glikolu etylenowego
Fazy: A) Narkotyczna B) Kwasica metaboliczna
C) Uszkodzenia narządowe etanol metanol glikol wątroba narząd wzroku nerki sekcja obraz sekcyjny ujemna uszkodzenia nerek
Mechanizm działania toksycznego
etanol
150-300
metanol 30-100
glikol etylenowy
30-100
Dawka śmiertelna [g]
• 74 min.
• u kobiet ciężarnych – 42 min. (przemieszczenie się do
przestrzeni wodnej jaja)
Okres półtrwania
• 8-12 g/godz. przeciętnie 10 g /godz.
• co odpowiada 60 = 0,2 ‰
Szybkość metabolizowania się
alkoholu w organizmie dorosłym
• 3-5 g/kg masy ciała
• przeciętnie: 150 – 300 g (jednorazowo)
Dawka śmiertelna dla człowieka
Parametry toksykologiczne charakteryzujące alkohol etylowy
Stany alkoholowe
• charakteryzuje się lekkim pobudzeniem, nieznacznym
upośledzeniem widzenia, koordynacji ruchowej i
mięśniowej ,wydłużeniem czasu reakcji.
• kliniczne objawy zatrucia wykazuje 25% osób tej grupy
„lekki” – stężenie etanolu we krwi 0,5 – 1,5‰
• powoduje wyraźne upośledzenie widzenia, percepcji
umysłowej, koordynacji mięśniowej,
• obserwuje się wydłużenie czasu reakcji, bełkotliwą mowę
„umiarkowany” – stężenie etanolu we krwi 1,5 - 3‰
Stany alkoholowe
„ciężki”– stężenie etanolu we krwi 3 - 5‰
• charakteryzuje się wyraźnymi zaburzeniami koordynacji,
upośledzeniem widzenia lub widzeniem podwójnym,
• zagraża utratą przytomności, hipoglikemia z hipotermią, sprzężone
odchylenie gałek ocznych,
• pojawia się sztywność wyprostna kończyn, jedno- lub dwustronny objaw
Babińskiego, drgawki, szczękościsk, możliwy zgon
• śpiączka - występuje przy stężeniu ponad 5 ‰ alkoholu etylowego we
krwi utrata przytomności, zwolniony oddech, osłabienie odruchów oraz
całkowite zniesienie reakcji na bodźce zewnętrzne, możliwy zgon
Zgony w wyniku zatrucia etanolem
• Przyczyna: nagłe porażenie ośrodka oddechowego i naczyniowo - ruchowego
• Obraz sekcyjny: silne przekrwienie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, bierne przekrwienie wszystkich narządów wewnętrznych
• Oznaczenia etanolu: krew – powyżej 4,5‰; mocz – mniej niż we krwi
I. Zgony w fazie resorpcji
• Przyczyna: niewydolność krążeniowa, hipoglikemia, zaburzenia elektrolitowe
• Obraz sekcyjny: podobnie jak p/l
• Oznaczenia etanolu: krew – powyżej 3‰; mocz wiecej niż we krwi
II. Zgony w fazie eliminacji
Zgony w wyniku zatrucia etanolem
• Przyczyna: osłabienie mechanizmów odpornościowych
organizmu, zaburzenia elektrolitowe, niewydolność
krążeniowa, obrzęk płuc, zmiany w narządach
III. Zgony o charakterze metatoksycznym
• Alkohol + zmiany chorobowe, utonięcie, zachłyśnięcie,
zamarznięcie,
• powieszenie, upadek z wysokości itp.
IV. Przypadki złożone
Zgony w wyniku zatrucia etanolem
alkohol we krwi
powyżej 3‰
brak innej
przyczyny
śmierci
hipoteza o przyczynie
śmierci wskutek upojenia
śmiertelnego
Stan prawny
Akty prawne regulujące problemy opiniowania:
o Kodeks Karny – 1997 z późniejszymi zmianami
o Kodeks Wykroczeń
Napojem alkoholowym w rozumieniu Ustawy o Wychowaniu
w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi jest produkt
przeznaczony do spożycia zawierający alkohol etylowy
pochodzenia rolniczego w stężeniu przekraczającym 0,5%
objętościowych alkoholu.
Definicje prawne
Art. 115 § 16 Kodeksu Karnego oraz art. 46 ust. 2 i 3 Ustawy z dn. 26
października 1982 r. „O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi” (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.)
Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie
wynosi lub prowadzi do:
o stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 ‰ alkoholu albo
o obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg
alkoholu w 1 dm3
Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie
wynosi lub prowadzi do:
o stężenia we krwi powyżej 0,5 ‰ alkoholu albo
o obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu
w 1 dm3
Prawna definicja stanu „po użyciu” oraz nietrzeźwości
• poniżej 0,2‰ alkoholu we krwi
POZIOM
ZEROWY
• 0,2 – 0,5‰ we krwi STAN PO UŻYCIU
ALKOHOLU
• powyżej 0,5‰ we krwi, czyli od 0,6‰ wzwyż
STAN NIETRZEŹWOŚCI
Interpretacja zawartości alkoholu we krwi wg polskich regulacji
Kraj Dopuszczalne
stężenie we krwi
Kara za
przekroczenie
Austria
0,5 Belgia
Bułgaria
Chorwacja 0,0
od 705 €
Czechy od 450 €
Dania
0,5
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Irlandia 0,8
od 1270 €
Luksemburg od 1250 €
Polska 0,2 do 5000 zł
Norwegia 0,2
Portugalia 0,5
Słowacja 0,0 od 270 €
Słowenia 0,5
Szwajcaria
Szwecja 0,2
Węgry 0,0 od 380 €
Wielka Brytania 0,8 do 7350 €
Włochy 0,5
SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA WE KRWI KIEROWCY
aspekt prawny aspekt farmakologiczny
Ustalone granice prawne np. •stan nietrzeźwości powyżej 0,5 promille,
•stan po użyciu alkoholu 0,2 – 0,5 promille.
Poszukiwanie zakresów stężeń wykazujących
działanie na organizm
zerowa tolerancja dla nielegalnych substancji
Progi dla interpretacji
wiek, płeć,
stopień uzależnienia, problem tolerancji
Projekt DRUID
źródło: www.druid-project.eu
Ocena ryzyka kierowania pojazdem po spożyciu
substancji z poszczególnych grup
Wypadek komunikacyjny
Art. 177
o § 1 k.k. Kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady
bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym,
powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła
obrażenia ciała określone w art 157 § 1 k.k.- podlega karze
pozbawienia wolności do lat 3.
o § 2 k.k. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo
ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca- podlega karze
pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
o § 3 k.k. Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa,
ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek.
Zaostrzenie odpowiedzialności
Art. 178
o Skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone art. 177 znajdując się w
stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca
zdarzenia, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane
sprawcy przestępstwo w wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia
zwiększonego o połowę.
Kodeks Wykroczeń
Art. 87
§ 1 Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka
prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega
karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 zł.
§ 2 Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka
prowadzi po drodze publicznej lub w strefie zamieszkania inny pojazd niż
określony podlega karze aresztu do 14 dni lub grzywny.
§ 3 W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 lub orzeka się zakaz
prowadzenia pojazdów.
60
60
tg = 60
GODZ.
‰
0.5 do 1.8 ‰ - 60 = 0,14 ‰
1.0 do 3.0 ‰ - 60 = 0,2 ‰
powyżej 3.0 ‰ - 60 = 0,3 ‰
wartości 60 są zależne od stężenia alkoholu
Asymptotyczny model krzywej alkoholowej
Rachunek retrospektywny
‰
Ct
Ca
60
60
t0 1 2 3 4 5 GODZ.
- pobranie prób krwi
- wypadek
1. Zdarzenie i 1-sze pobranie krwi musi przypadać na krzywą
eliminacji (ustalenie ostatniego spożycia alkoholu,
wyznaczenie indywidualnego 60)
2. Stężenie alkoholu we krwi musi przekraczać 0,4 ‰.
3. Czas dzielący zdarzenie od 1-szego pobrania krwi nie może
być dłuższy niż 6 godzin
4. Pobranie krwi powinno być co najmniej 2-3 krotne
Rachunek retrospektywny warunki
Ct – stężenie alkoholu w chwili zdarzenia
Ca – stężenie alkoholu w 1-szej pobranej próbie
60 – współczynnik eliminacji godzinowej 60
t – czas [godz.] dzielący zdarzenie od 1-go pobrania krwi
Wzór Widmarka
Ct = Ca + ( 60 * t )
Czy nietrzeźwy ??? WG (70 kg)
1500
wypadek
11-12
pił
wódkę wyniki
1800 1900 2000
1,0‰ 0,8‰ 0,6‰
Problem
Stan nietrzeźwości o godz. 15.00
‰
Ct
Ca
t C GODZ. 1 3 5
- pobranie prób krwi
- wypadek
Rachunek retrospektywny (c.d.)
‰
Rachunek retrospektywny (c.d.)
- pobranie prób krwi
- wypadek
t0 t
C0
Ct
3 5 7 GODZ.
A = Co * p * r
Co = A / p*r
A = wypita ilość alkoholu etylowego [g]
Co = stężenie alkoholu etylowego w ‰ we krwi
P = ciężar ciała w [kg]
r = współczynnik wynikający z rozmieszczenia
alkoholu w organizmie r = 0.7 dla mężczyzn,
r =0.6 dla kobiet
p * r = zredukowana masa ciała
Założenie – całkowite wchłonięcie wypitego alkoholu
Rachunek prognostyczny (prospektywny)
Historia przypadku NP 70 kg
1500
wypadek
1600 - 1700
wypicie alkoholu
wyniki
1800 1900 2000
1,0‰ 0,8‰ 0,6‰ 2 x 0,5l piwa
5% alk 1)
0,5l wódki 2)
Problemy
1. Stan nietrzeźwości o godz. 15.00
2. Korelacja wywiad - wyniki
0,5l wódki
40% 0,5l piwa
5% 3)
Efekty działania etanolu
Analiza etanolu
Materiał biologiczny
od osób żywych: •powietrze wydychane •krew • mocz
sekcyjny: • krew • mocz •
od osób żywych: • ślina • włosy
sekcyjny : •żółć • płyn mózgowo-rdzeniowy • limfa ucha • płyn z gałki ocznej • włosy
• probierz trzeźwości • analizatory powietrza wydychanego
Stężenie alkoholu w powietrzu wydychanym
Stężenie alkoholu we krwi = constans [mg/L] x2.1 = [‰]
Metody pośrednie oznaczania alkoholu etylowego w materiale biologicznym
Diagnostyka „przesiewowa” stanu trzeźwości – wydychane powietrze
Przenośny analizator wydechu z detektorem „półprzewodnikowym”
AlcoBlow
Diagnostyka „dowodowa” stanu trzeźwości – wydychane powietrze
Przenośne analizatory wydechu z detektorami „elektrochemicznymi”
wynik badania - wstępny
brak sygnalizacji alkoholu „zalegającego”
„wrażliwość” na obecność „wyższych” alkoholi
dobra liniowość detekcji
niska (lub „zerowa”) „wrażliwość” na aceton
AlcoSensor IV
Alco – Qant 3020
Alert J4X Alcotest 7410
Diagnostyka „dowodowa” stanu trzeźwości – wydychane powietrze
„Stacjonarne” analizatory wydechu z detektorami spektrofotometrycznymi IR
Wynik badania - „dowodowy”
Sygnalizacja alkoholu „zalegającego”
„Niewrażliwość” na obecność „wyższych” alkoholi
„Dostateczna” liniowość detekcji
„Wrażliwość” na obecność acetonu
AWAT Alkometr
A 2.0
Siemens Alcomat
Nazwa urządzenia Producent Zastosowany rodzaj
detekcji Alkohol
zalegający
Alcomat Siemens
absorpcja w zakresie IR
TAK
Alcotest 7110 Dräger
Alkometr A 2.0 AWAT
Intox EC/IR Intoximeters Inc. absorpcja w zakresie IR oraz utlenianie elektrochemiczne
Alert J4X Alcohol Countermeasure Systems Corp.
półprzewodnik
NIE
Alcotest 7410 Dräger
utlenianie elektrochemiczne
Alcotest 7410 PLUSRS Dräger
Alkometr SD - 400 Lion
Alco-Sensor IV Intoximeters Inc.
PBA 3000 Alcohol Countermeasure Systems Corp.
Analizatory oddechu
Od 24 stycznia 2008r.: Urządzenia kontrolno-pomiarowe do oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu wyłączono z obowiązku legalizowania. Powinny natomiast posiadać aktualne świadectwo wzorcowania.
Diagnostyka „dowodowa” stanu trzeźwości – wydychane powietrze
Diagnostyka „dowodowa” stanu trzeźwości – wydychane
powietrze
Przeliczanie (wg zalecenia Głównego Urzędu Miar) stężenia etanolu z wydychanego powietrza (mg/l) na stężenie we krwi (‰) na podstawie świadectw wzorcowania: C min. [‰] = (wynik[mg/l] + poprawka – niepewność) x 2,1 C maks. [‰] = (wynik[mg/l] + poprawka + niepewność) x 2,1
Błędy pomiarowe – pomiar w powietrzu wydychanym
+/- 0.01.-0.03 mg/l
0.25 mg/l
0.22- 0.28 mg/l
m. Widmarka
m. enzymatyczna
(ADH)
m. chromatografii gazowej (GC)
Podstawy toksykologii sądowo - lekarskiej
Katedra i Zakład Medycyny Sądowej UJ CM w Krakowie
prof. dr hab. n. med. Małgorzata Kłys
2013
Metody bezpośrednie oznaczania alkoholu
etylowego w materiale biologicznym
W Z R O S T S W O I S T O Ś C I
Błędy pomiarowe – pomiar we krwi
+/- 0.05‰
0.95‰ –
1‰
1.05‰
• Może występować w stężeniach: od 0,01‰ do 0,05‰.
• Poziom alkoholu fizjologicznego nie stanowi źródła błędu przy ustalaniu stopnia nietrzeźwości wywołanej spożyciem napojów alkoholowych.
Alkohol obecny w organizmie człowieka, powstały w wyniku zachodzących fizjologicznych procesów przemiany materii.
Alkohol fizjologiczny
• Źródłem alkoholu w zwłokach jest przede wszystkim glukoza zawarta we krwi.
• W przypadku fizjologicznego podziału może się wytworzyć we krwi do 0,5‰ alkoholu.
• W orzecznictwie sądowo-lekarskim przyjmuje się poziom alkoholu endogennego do około 0,7 ‰, więcej w uzasadnionych przypadkach
Alkohol etylowy powstały w wyniku fermentacji we krwi pośmiertnej w skutek
działalności drobnoustrojów.
Alkohol endogenny
Problemy opiniowania
jakoś trzeba wrócić do domu…
Rachunek retrospektywny
‰
Ct
Ca
60
60
t0 1 2 3 4 5 GODZ.
- pobranie prób krwi
- wypadek
1,2 ‰
1,0 ‰
0.8 ‰
Ct – stężenie alkoholu w chwili zdarzenia
Ca – stężenie alkoholu w 1-szej pobranej próbie
60 – współczynnik eliminacji godzinowej
t – czas w godzinach dzielący zdarzenie od pierwszego
pobrania krwi
Wzór Widmarka
0,7 L, 12% wina = 84 g etanolu
Rachunek prognostyczny
A - ilość alkoholu w organizmie w gramach
C - znalezione stężenie alkoholu we krwi wyrażone w promillach (g/dm3)
P - masa ciała w kg
R - współczynnik rozmieszczenia alkoholu w organizmie, mający
wartość zróżnicowaną; dla mężczyzn R=0,7; dla kobiet R=0,6.
Ale.. kiedy mogę jechać?
Eliminacja alkoholu
przyjmując 60 = 0,2
‰/h
1,5 ‰ :
0,2 ‰/h
= 7,5 h
należy dodać czas wchłaniania
• 2h po kolacji
• 0,5h na czzo
w sumie 8-9,5h
Szybkość spalania alkoholu
8-10 g/h 10-12 g/h
84/10 = 8,4 h
Alkohol na drodze
Opis przypadku mężczyzna,
37 lat
zatrzymany do kontroli
drogowej
Wyniki badań etanolu w powietrzu
wydychanym
I test: 1,62‰
II test (15 min. później): 0,50‰
III test 15 min.
później: 0,38‰-
Jaka interpretacja? Pił wcześniej ? kiedy ?
Alkohol w wypadku śmiertelnym
Opis przypadku
mężczyzna 32 lata
wypadek samochodo
wy
Sekcja
masywne uszkodzenia głowy i
ciała
Badania toksykologicz
ne
brak substancji psychotropowych i
odurzających
etanol –
krew: 0,4‰,
mocz 1,3‰
Pytania prokuratury:
• Jaka jest interpretacja prawna wyników toksykologicznych zawartości alkoholu we krwi kierowcy?
• Wyjaśnić pochodzenie etanolu: gnicie? picie?
etanol –
krew: 0,6‰
• z gnicia • błąd
pomiaru
Interakcje lek - alkohol
zgon w czasie
snu
mężczyzna, 26 lat
leczony alkoholik
wypił 250 ml wódki
podała mężowi 6 tabletek Heminevrin (300 mg) w czasie awantury w celu uspokojenia
Interakcje lek - alkohol
Badania makro- i
mikroskopowe:
brak zmian chorobowych i
urazowych
Analiza toksykologiczna
klometiazol – krew: 12,3 mg/l, mocz: 18,0 mg/l
etanol – krew: 3,0 ‰, mocz: 3,2 ‰
Pytania prokuratury:
• Jaka była przyczyna śmierci:
• etanol?
• Heminevrin?
• inna?
• Czy zaistniało narażenie w rozumieniu Art. 160 § 1 k.k.?
etanol – krew: 1,5 ‰, mocz: 1,6 ‰
Art 160 § 1 k.k.
• § 1 Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
• § 2. Jeśli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo- podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
• § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
• § 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1 -3 sprawca, który dobrowolnie uchylił niebezpieczeństwo.
• § 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Wypadek pod wpływem
narkotyków ?
Jagiellonian University Collegium Medicum
Institute of Forensic Medicine
Wypadek pod wpływem narkotyków ?
M I M II M III
?
M I M II M III
Wywiad : kierowca coś wdychał przez nos
Wyniki analizy toksykologicznej
alkohol
neg neg neg
methadone
neg pos neg
opiates
neg neg Amfetamina, 6-MAM
Który był kierowcą ?
M I M II M III
Wywiad : kierowca palił papierosa
Wyniki analizy toksykologicznej
alkohol
neg 0.5 promille neg
narkotyki
neg UR-144 neg
narkotyki
neg neg mefedron
Który był kierowcą ?
Pytania • 1. Jaki rodzaj materiału biologicznego stosuje się do :
• a) badań klinicznych i na drodze przez policję w kierunku narkotyków i
alkoholu ?
• c) w ustaleniu przyczyny śmierci ?
• d) w badaniach odległych od ekspozycji ?
• 2. Metody badania alkoholu w organizmie ?
• 3. Co to jest zgon metatoksyczny alkoholowy ?
• 4. Czym się różnią art. 178 KK od 87 kw w aspekcie interpretacji prawnej w
opiniowaniu alkoholowym ?
• 5. Czym różni się rachunek retrospektywny od prognostycznego
(prospektywnego) ?
Czy legalizować narkotyki? które ? jak?