องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว
อาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม
ขอมลทวไป
องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว ทตง ตงอยทางทศใตของอาเภอแมรม หางจากตวอาเภอแมรมประมาณ ๘ กโลเมตร
อาณาเขต
ทศเหนอ ตดตอกบ ต. แมสา อ. แมรม
ทศใต ตดตอกบ ต. ชางเผอก ต. ปาตน อ. เมอง
ทศตะวนออก ตดตอกบ ต. สนฝเสอ อ.เมอง และ
ต. เหมองแกว อ.แมรม
ทศตะวนตก ตดตอกบ ต. แมแรม อ.แมรม
สภาพภมประเทศ มพนททงหมดประมาณ ๔๘.๕๓ ตารางกโลเมตร
ขอมลทางดานสงคม แบงเขตการปกครอง ออกเปน ๑๐ หมบาน ๑ ชมชน (บานหวยตงเฒา)
มครวเรอน จานวน ๖,๑๗๗ ครวเรอน มประชากรประมาณ ๑๕,๑๗๗ คน
สวนใหญมอาชพ รบจาง มหนวยงานราชการในเขตพนท จานวน ๔๓ หนวยงาน
ความเปลยนแปลงสความเปนสงคมเมอง
จากภาวการณปจจบนทมอตราการเจรญเตบโตของชมชนเมองขยายเขามาในเขตตาบลดอนแกวมากขน ทาใหพนทภายในชมชนถกแปรสภาพเปนหมบานจดสรร และกอใหเกดนาเสยลงสแหลงนาสาธารณะ อกทงมการรกลาเขตลาเหมองสาธารณะเพอใชเปนทอยอาศยเพมมากขน ปญหาเหลานทางองคการบรหารสวนตาบลดอนแกว ไดใชขอบญญตของทางตาบลทมอยนามาบงคบใช แตกยงมสวนใหญทไมสามารถดาเนนการไดเนองจากการเขาอยอาศยหรอการรกลามมากอนหนาทจะออกกฎขอบญญตของตาบล จงตองหาทางแกไขปญหาโดยขอความรวมมอและรณรงคใหรวมกนอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอมโดยเฉพาะรวมกนอนรกษแหลงนาใหอดมสมบรณดงเดม
องคการบรหารสวนตาบลดอนแกวไดใชวธรณรงคและขอ
ความรวมมอ กอปรกบใชคาสงทางดานกฎหมายตามพรบ.ควบคมทางดาน
สงแวดลอมตางๆ นามาบงคบใชในตาบล แตกยงคงเกดปญหาแหลงนาเนา
เสยเปนแหงๆ ซงสวนใหญปญหาเหลานนเกดจากนาเสยชมชนท
ไมไดผานการบาบดกอนปลอยลงสแหลงนาสาธารณะ ยงมการ
เตบโตของชมชนเมองมากขนกยอมสงผลใหเกดนาเนาเสยไหลลงสแหลง
นามากขนตาม และถงแมจะใชกฎระเบยบขอบงคบของตาบลกยงคงพบ
ปญหาเกดขนอยเสมอ ซงปญหาสวนใหญทพบกเกดจากครวเรอนเดมท
อาศยอยกอนหนาทจะมการประกาศใชขอบญญตตาบลเกยวกบการ
อนรกษทรพยากรนาเกดขน จงทาใหยากตอการพฒนาและปรบปรง
คณภาพแหลงนา จะเหนไดจากคาความสกปรกในแหลงนาทเกนมาตรฐาน
คณภาพนาผวดนกาหนดในบางแหง
นา และ คนตาบลดอนแกว นาเปนทรพยากรธรรมชาตทมคณคามหาศาล น ามประโยชน
อยางยงตอการดารงชวตของมนษย สตว และพชถาขาดน าเมอใดกเปนการยากทมนษยสตวและพชจะดารงชวตอยไดนาน ดงนนตงแตสมยโบราณ จนถงปจจบนเราจะพบวามนษยทกหม สตวและพชจะดารงชวตอยไดนานดงนนตงแตทกเหลา ทกเผาพนธ เลอกตงถนฐานอยใกลน า น าธรรมชาตมอยท วไปทงบนผวดน ใตดน และในบรรยากาศ น าบนผวดนเปนแหลงน าทเราจะพบมากทสด ไดแก แมน า ลาคลอง หนอง บง หวย ลาธาร ทะเลสาบ ทะเล และมหาสมทร
นาธรรมชาตทมสวนเกยวพนกบความเปนอยของมนษย สตว
และความเจรญของพชพนธ ไดแก น าบนผวดน ในแตละวน คนเราตองใช
น าจานวนมากทงในดานการอปโภค บรโภค การประกอบอาชพ เชน การ
ประมง เกษตรกรรมและอตสาหกรรม เปนตน ดงนนจงจาเปนตองชวยกน
รกษาแหลงนาธรรมชาตเหลานใหสะอาดอยเสมอ หากปลอยใหมสง
สกปรก เชน ขยะ หรอนาทง ลงปะปนอยในนาธรรมชาต กจะทาใหแหลง
นานนกลายเปนนาเสยในภายหลง เมอแหลงนาดกลายเปนนาเสย กจะเปน
อนตรายตอชวตความเปนอยของคน พช และสตว ไมเฉพาะแตพนทเดยว
เทานน อาจขยายบรเวณภยนตรายกวางไกลออกไปทงชมชนละแวกนน ๆ
ได
เปาหมายดานการพฒนาการจดการนาเสยของ อบต.ดอนแกว
องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว อาเภอแมรม
จงหวดเชยงใหม ไดตระหนกถงความสาคญของการจดการนาเสยใน
ตาบล จงไดดาเนนการวางแผนการจดการนาเสยทงตาบล โดยใช
กฎหมายอางองในการรกษาและดแลแหลงนาสาธารณะ โดยออกเปน
ขอบญญตของตาบล เพอประกาศใชและใหหนวยงานหรอผกอมลพษ
ทางนาไดยดปฏบตใชอยางเครงครด ซงจะไดรบความรวมมอจาก
หนวยงานและสถานประกอบการในพนททยดถอและปฏบตตาม
เพอใหลดการเกดมลพษทางนาตงแตแหลงกาเนด อกทงองคการ
บรหารสวนตาบลดอนแกวยงตองการพฒนาระบบโครงสราง
สาธารณปโภคทเหมาะสมสาหรบการบาบดนาเสยรวมของตาบลเพอ
บาบดนาเสยใหเปนนาทงทผานตามมาตรฐานกาหนด
การบงคบใชกฎหมายหรอขอบญญตภายใน
ตาบลเพอใหเกดการลดการกาเนดมลพษทางนาจาก
แหลงกาเนด ควบคไปกบการพฒนาระบบโครงสราง
สาธารณปโภคของตาบล จะเปนการพฒนาการ
ดาเนนการดานการจดการนาเสยอยางยงยน.............
“โครงการตนแบบระบบบาบดนาเสยแบบรวมศนย
สาหรบนาเสยชมชนทตดลาเหมองสาธารณะ”
จากการเขารบฟงการประชมเชงวชาการดานการจดการ
สงแวดลอม และไดรบขอมลความรดานการจดการสงแวดลอมทดในดานตางๆ
จากหลายๆภาคสวน และจากหลายๆประเทศทเขารวมประชมครงทผานมา ท
ประเทศไทย โดย GIZ ประเทศไทยเปนเจาภาพในการจดการประชมนน ทาง
องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว จงไดนาขอมลเชงวชาการ และเทคโนโลยท
ททนสมย จากการนาเสนอครงนน มาศกษาและนามาประกอบขอมลการจดการ
นาเสยในพนท พบวา ขอมลการจดการนาเสยจากตางประเทศมความนาสนใจใน
ดานการปรบประยกตใชใหเหมาะสมในพนของตาบลดอนแกว เนองจาก
สามารถรวบรวมนาเสยจากครวเรอนนามาบาบดกอนปลอยลงสแหลงนา
สาธารณะไดอยางมประสทธภาพ
จากปญหาดานการปลอยนาเสยชมชนลงสแหลงนา
สาธารณะ ซงสวนใหญเปนครวเรอนทอาศยตดกบแหลงนา ทาให
องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว เลงเหนถงปญหาสาคญน จงนา
ขอมลการจดการนาเสย โดยใชวธตางๆมาประกอบ และศกษาคนควา
กระบวนการบาบดเหลานน จนพบวา กระบวนการบาบดแบบใช
ออกซเจน เปนกระบวนการบาบดทเหมาะสมสาหรบการบาบดนาเสย
ชมชนของตาบล กอนปลอยลงสแหลงนาสาธารณะ แตดวยขนาดของ
พนทตวอยางจากตางประเทศทไดรบขอมลมามขนาดพนทกวางใหญ
ทาใหขนาดของระบบบาบดนาเสยมขนาดคอนขางใหญและตองใช
งบประมาณในการกอสรางเปนจานวนมาก
ทางองคการบรหารสวนตาบลดอนแกว มการจดทาฐานขอมลระบบภม
ประเทศของตาบล จงนามาพฒนาตอยอดกบโครงการจดการนาเสยน พบวา
พนทเลยบคลองสาธารณะสวนใหญมความลาดชนไปตามลานาซงเปน
ประโยชนในงานรวบรวมนาเสยใหเขาสระบบบาบด โดยใชแรงโนมถวงของ
โลกใหน าไหลรวมกนในทอหลก และถกสงเขาสระบบบาบดรวม อกทง เมอ
ทาการคานวณาอตราการการเกดนาเสยในครวเรอน และอตราบาบดท
เหมาะสมพบวา อยระหวาง 80-100 ลกบาศกเมตร ตอการบาบด 1 ชด
กอนปลอยลงสแหลงนาสาธารณะ ซงจะสามารถรบนาเสยจากครวเรอนทม
พนทตดกบแหลงนาเขาสระบบบาบดนาเสยชนดนไดอยางเหมาะสมและม
ประสทธภาพ อกทงยงประหยดงบประมาณในการกอสราง และงายตอการ
บารง ดแลรกษา โดยชมชน ซงองคการบรหารสวนตาบลดอนแกว จะใชระบบ
การบาบดดงกลาว เปนระบบตนแบบสาหรบขยายผลตดตงใหครอบคลมทง
ตาบล เพอใหสามารถบาบดนาเสยทจะถกปลอยลงสแหลงนาสาธารณะตอไป
ผลลพธ และ ตวชวดในโครงการ
จากการศกษาขอมล ดานงานออกแบบ จะพบวา ระบบบาบดนาเสยชนดใช
ออกซเจนตวตนแบบน คา BOD Loading ทระบบจะสามารถรองรบไดอย
ระหวาง 250-500 mg./l และเมอเขาสกระบวนการบาบดแลวสามารถลดคา
ความสกปรกไดถง 70-90% โดยมคาคณภาพนาทงกอนปลอยลงสแหลงนา
สาธารณะ มคา BOD ไมเกน 20 mg./l. ซงเปนไปตามมาตรฐานคณภาพนาทง
กาหนด ทงน จะสามารถลดมลพษทางนาจากนาเสยชมชนไดอยางมประสทธภาพ ทา
ใหนาเสยทจะถกปลอยลงสลาคลองโดยตรง ถกรวบรวมโดยทอรวบรวมไหลโดยใช
แรงโนมถวงเขาสระบบบาบดนาเสย กอนจะถกบาบดและกลายเปนนาทงทผานตาม
มาตรฐานคณภาพนาทงกาหนด สามารถปลอยลงสแหลงนาสาธารณะไดอยางปลอดภย
โดยจะทาการตรวจวดคณภาพนาผวดนเพอเปรยบเทยบคณภาพของนาในแหลงนาเปน
ชวงตลอดระยะทาง ทงน ระบบบาบดชนดนจะมวธการบารงและการดแลรกษาทงาย
เหมาะแกการดแลรกษาโดยชมชน ซงจะประหยดคาใชจายในการซอมแซมดแลใน
ระยะยาว
ระยะเวลาการดาเนนการ จะแบงเปนชวงเวลาดาเนนการ อยระหวางป
2557-2558 ซงมรายละเอยดดงตอไปน 1. เกบขอมล ศกษาคนควา วจยและหาขอมลสนบสนน 2. ออกแบบโครงสรางระบบบาบด และขออนมตใชโดยผาน
กระบวนการตางๆทเกยวของ 3. จดหางบประมาณ 4. ดาเนนการกอสราง ตดตงระบบ 5. เรมดาเนนงาน 6. เกบขอมล ศกษา วจย 7. ประเมนผลการดาเนนงาน 8. สรปผลการดาเนนงาน
ผไดรบประโยชน และผมสวนไดเสยจากโครงการ
ครวเรอน ชมชน หนวยงาน สถานประกอบการ ทใชน าในการ
อปโภคบรโภค หรอแหลงทมกระบวนการใชน า ซงกอใหเกดนาเสย
และอาจสงผลตอคณภาพนาในแหลงนาสาธารณะ
กลมเปาหมายของโครงการ
ครวเรอนทอาศยอยรมสองฝงคลอง สถานประกอบการตางๆ
หรอหนวยงานทเกยวของทปลอยนาเสยลงสแหลงนาโดยไมผาน
กระบวนการบาบดอยางถกวธ
ตวอยางแนวทางการดาเนนโครงการ
ประชมเพอวางแผนการดาเนนงาน
สรางความเขาใจใหแกชมชน
ประชมชแจงใหแกประชาชนทวไปทราบ
การประชมภาคเครอขาย ในตาบลดอนแกว
กลยทธสความสาเรจ
นโยบายของผบรหาร
การมสวนรวมของประชาชน
การดาเนนงานโดยความสมครใจ
การสรางอาสาสมครในชมชน (จตอาสา)
กระบวนการถายทอดความรสชมชน โดยชมชน
สวสด องคการบรหารสวนตาบลดอนแกว
อาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม