นาทใชในหองปฏบตการ
นาเปนสารเคมทมสตรทางเคม H2O นาจาก
ธรรมชาต (Natural water) ไดแก) นาทอยใน
วฎจกรนา (water cycle หรอ hydrologic cycle);
atmosphere, soil water, surface water,
ground water เปนตน
พารามเตอรสาหรบคณภาพนา
• Chemical/physical parameters
-include heavy metals, trace organic compounds, total suspended
solids (TSS), and turbidity
• Microbiological parameters
- include Coliform bacteria, E. coli, and specific pathogenic species
of bacteria (such as cholera causing Vibrio cholerae), viruses, and
protozoan Parasites
ชนดของนาทใชในหองปฏบตการตาม ASTM
แบงออกเปน 4 ประเภท คอ
• 1. นาปราศจากสารอนทรยหรอนาบรสทธสง (organically – free pure water) จดเปนนา type (I)
• 2. นาปราศจากอออน (Deionization) จดเปนนา type (II)
• 3. นากลน (distilled water, DW) จดเปนนา type (III)
• 4. นาทวไปทใช'ในห'องปฏบตการ จดเปนนา type (IV)
นาปราศจากสารอนทรยหรอนาบรสทธสง
(organically – free pure water) จดเปนนา type (I)
การผลตนาบรสทธนจะมกระบวนการผลตหลายขนตอน
โดยเรมจากกระบวนการ Reverse osmosis (RO) ซงอาจแบง
ออกไดเปน 2 แบบ คอ
Reverse osmosis (RO) แบบธรรมดา และ
Reverse Osmosis (RO) แบบกรองดวยคารบอน
Reverse osmosis (RO) โดยการกรองผาน membrane
filter
• เปนวธการกรองทสามารถขจดโมเลกลและไอออนหลาย ๆ ชนด
ออกจากสารละลายไดโดยการใหความดนไปยงสารละลาย
• ขณะท โมเลกลหรอไอออนนนอย ดานหนงของเยอเมมเบรนท
จาเพาะ เยอเมมเบรนนนจะกนกรองไมใหโมเลกลหรอไอออนทม
ขนาดใหญผานรบนเยอเมมเบรน แตจะยอมใหสวนประกอบทม
ขนาดเลกกวารบนเยอเมมเบรนของสารละลายผานไดอสระ
• ตวกรอง หรอ reverse osmosis (RO) filter เปนเยอเมมเบรนแบบ
คอมโพไซตฟลมบาง (thinfilm composite membrane; TFMหรอ
TFC)
http://www.brightbluewater.com/about-technology-ro.php?lang=th
Reverse Osmosis (RO) Carbon filtration
• Carbon filtration เปนวธการกรองดวยหลกการการดดซบทางเคม
โดยใชถานกมมนต (activated carbon) เพอขจดสงปนเปอนและ
สงเจอปนออกจากนา
• ตวกรองคารบอนสามารถใชในการขจดพวกคลอรน ตะกอน และ
สารประกอบอนทรยทระเหยไดออกจากนา แตไมสามารถขจด
เกลอ แรธาต และสารประกอบอนนทรยทละลายนาได
ขนตอนท 1 กรองนาดบดวยไสกรอง PP ขนาด 5 ไมครอน (PP Sediment/Cartridge Filter):
เปนการกรองหยาบ คอกรองฝ น ทราย สนมเหลกมาตดมากบนา
ขนตอนท 2 กรองดวยไสกรองคารบอน (Carbon Block Filter) : เปนการกรองคลอรน และ
สารอนทรยตาง ๆ อกทงชวยปรบปรงรสชาต กลน และ สของนาอกดวย
ขนตอนท 3 กรองดวยไสกรอง PP ขนาด 1 ไมครอน (PP Sediment/Cartridge Filter)หรอไส
กรองแบบเรซน (Resin Filter): เปนการกรองสารแขวนลอยขนาดเลกมาก ๆ ไดถง 95% (Total
Dissloved Solid : TDS) เพอปรบปรงคณภาพของนากอนเขาส RO เมมเบรน เพอเพม
ประสทธภาพของเมมเบรน
ขนตอนท 4 กรองดวยอารโอเมมเบรน (Reverse Osmosis Membrane : RO) ระบบของเมม
เบรนจะเปนฟลมขนาดเลกทมประสทธภาพสง สามารถกาจดความกระดางของนา รวมถงสาร
ปนเปอนทไมพงประสงคตาง ๆ ไดแก ตะกว ทองแดง แบเรยม โครเมยม ปรอท โซเดยม
แคลเซยม ฟลออไรด ไนไตรต ไนเตรต และเซเลเนยม
ขนตอนท 5 กรองดวยโพสคารบอน (Post Carbon filter) เปนการปรบปรงคณภาพกลน และ
รสชาตของนาขนสดทายเพอใหไดนาสะอาด รสชาตด
กระบวนการ Ultraviolet (UV) Oxidation
• เปนกระบวนการทาลายโดยแสงยวหรอ oxidizing agents ซงเกด
ออกซไดซสงปนเปอนอนทรยในนา
• ตว Oxidizing agents ไดแก โอโซน หรอไฮโดรเจนเปอรออกไซด
(H2O2) เปนตน
• นาบรสทธสงนเหมาะสาหรบใชในเครอง HPLC, GC ตลอดจนใช
สาหรบวเคราะหคา TOC
• นาชนดนจะมสมบตคาการนาไฟฟา (electrical conductivity)
ประมาณ 0.056 μS/cm และมคาความตานทานไฟฟา
Resistivity ประมาณ 18.0 ΜΩ
นาปราศจากอออน (Deionization) จดเปนนา type (II)
Deionized water (de-ionized water) หรอนา DI เปนนาท
กาจดไอออนเกลอแร ออกหมดแลว เชนพวก
แคตไอออน sodium, calcium, iron, copper และ
แอนไอออน เชน chloride และ bromide.
กระบวนการ Deionization • เปนกระบวนการทางกายภาพ ใชเรซนแลกเปลยนไอออนซง
ประดษฐขนมาอยางจาเพาะ
• เรซนจะยดเหนยวและกรองเกลอแรออกจากนา (เนองจาก
สงเจอปนนาสวนใหญเปนเกลอทละลายนาได
• ขอจากด: deionization ไมสามารถกาจดพวกโมเลกลอนทรยทไม
มประจ, ไวรส หรอแบคทเรยได
• ในบางครงอาจดกจบไดในเรซนและถาประดษฐเรซนแอนไอออน
ทจาเพาะสงมากสามารถขจดพวกแบคทเรยแกรมลบได
• นาชนดนเหมาะสาหรบใชในการวเคราะหโลหะหนก นาชนดนจะ
มสมบตคาการนาไฟฟา (electrical conductivity) ประมาณ 1.0
μS/cm และมคาความตานทานไฟฟา Resistivity ประมาณ 1.0
ΜΩ
นากลน (distilled water, DW) จดเปนนา type (III)
• นากลน โดยท วไปมกหมายถงนาท ถกบรรจขวดซ งไดผานกระบวนการกลน
• มสมบตคาการนาไฟฟา (electrical conductivity) นอยกวา 10 μS/cm
• นากลน สามารถผลตนาทบรสทธมากได แตกยงหลงเหลอแรธาตสขาวหรอสเหลองไดดวยเหมอนกน และไมสามารถยนยนไดวา จะไมมเชอแบคทเรยเจอปนในนาดมนนได ตองระวงรกษาขวดหรอภาชนะใสกอนใสนาเสมอ เพอปองกนการปนเปอนเชอแบคทเรย
นาทวไปทใชในหองปฏบตการ จดเปนนา type (IV)
• เปนนาทมการปนเปอนมากกวาทง 3 ประเภททกลาวมาขางตน
• เปนนาทใชสาหรบการทดลองทตองใชนาปรมาณมากๆ เชนการ
เตรยมสารเคมทใชสงเคราะหสาร และใชสาหรบลางเครองแกว
สรป
• ในการวเคราะห/ทดสอบ นาทจะนามาใชในหองปฏบตการควร
เลอกนาท เหมาะสมกบงานวเคราะห/ทดสอบ เนองจากงาน
วเคราะห/ทดสอบแตละงานตองการความบรสทธของนาตางกน
• สาหรบเครองมอทมความออนไหวงายจาเปนตองใชนาทมความ
บรสทธสงเนองจากจะทาใหไมสงผลกระทบตอตวเครองมอ
การวเคราะห/ทดสอบ โลหะหนกมความจาเปนตองเลอกใชนา
ทปราศจากอออน
หากวเคราะห/ทดสอบงานทางเคมทวไปกสามารถใชนากลนได
• เหตผลทควรเลอกนาใหเหมาะสมตอวตถประสงคการใชงาน ไม
สงผลตอการทดสอบและตนทนการผลตตา
เอกสารอางอง
1. นา ทใชในหองปฏบตการ อางถงวนท 24 มกราคม 2554 เข'าถง
ไดจาก http://www.aquatoyou.com/index.
2. เรองนาร นาทใชในหองปฏบตการวทยาศาสตร อางถงวนท 27
มกราคม 2554 เขาถงไดจาก
http://www.most.go.th/osm/index.php/km-osm/329---30-53
3. นาทใชในหองปฏบตการ อางถงวนท 17 มกราคม 2554 เขาถง
ไดจาก http://gotoknow.org/blog/12435/407574
4.นาทใชในหองปฏบตการ อางถงวนท 27 มกราคม 2554 เขาถง
ไดจาก http://www.dss.go.th/dssweb/st-