การวจยปฏบตการในชนเรยน ขบเคลอนสงานประจ าอยางพอเพยงและยงยน
รองศาสตราจารย ดร.วชย วงษใหญ รองศาสตราจารย ดร.มารต พฒผล
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
I Research
บทนา การวจยปฏบตการในช�นเรยนเปนการวจยท�ผสอนดาเนนการควบคไปกบการจดการเรยนร ดาเนนการอยางรวดเรว ถกตอง ไมลงทนมาก (เงน เวลา คน ของ) ผเรยนไดรบการแกไขปญหา ผสอนเกดองคความรและนามาใชในการจดการเรยนรของตนเอง เน�อหาสาระสาคญท�นาเสนอประกอบดวย 8 ประเดน ดงน�
1) การวจยในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และท�แกไขเพ�มเตม (ฉบบท� 2) พ.ศ. 2545
2) ถอดรหสการวจยของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
3) การวจยปฏบตการ (Action Research)
4) การวจยปฏบตการในช�นเรยน (Classroom Action Research)
5) จรยธรรมท�วไปสาหรบการวจยในคน
6) การวจยปฏบตการในช�นเรยนภาคปฏบต
7) ตวอยางการทาใบงาน
8) การขบเคล�อนงานวจยสงานประจา (Routine to Research)
2
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และท�แกไขเพ�มเตมฉบบท� 2 (พ.ศ. 2545) หมวด 4 แนวการจดการศกษา เปนหวใจของการปฏรปการศกษา โดยเฉพาะมาตรา 22 , 23 , 24 และ มาตรา 25 ท�ผสอนทกคนจะตองยดถอและปฏบตในการจดการเรยนร มาตรา 22 ผเรยนสาคญท�สดสามารถพฒนาไดเตมตามศกยภาพ มาตรา 23 การเรยนรโดยการบรณาการความร คณธรรมจรยธรรม กระบวนการเรยนร และธรรมชาตของผเรยน มาตรา 24 (5) การจดกระบวนการเรยนรโดยใชการวจยมาสนบสนน และมาตรา 26 เปนเร�องการประเมนตามสภาพจรงและนาผลมาพฒนาผเรยน
มาตรา 22
มาตรา 23
มาตรา 24
มาตรา 26
ผเรยนสาคญท�สด พฒนาไดเตมตามศกยภาพ
บรณการ ความร คณธรรมจรยธรรม กระบวนการเรยนร เหมาะกบผเรยน
จดการเรยนรโดยใชการวจยมาสนบสนน
ประเมนตามสภาพจรง นาผลมาพฒนาผเรยน
3
มาตรา 24 (5) คอท�มาของการวจยปฏบตการในช�นเรยน (classroom action research) และการใชการวจยเปนสวนหน� งของกระบวนการเรยนร ซ� งทาไดหลายรปแบบ เชน1) ผสอนนาผลการวจยของตนเองมาปรบใชกบการจดการเรยนร 2) ผสอนนาผลการวจยของคนอ�นมาใชประกอบการจดการเรยนร หรอ 3) ผเรยนปฏบตกจกรรมการเรยนรโดยกระบวนการวจย จากการเกบขอมลในพ�นท� พบวา ถาผสอนสามารถทาวจยปฏบตการในช�นเรยนได จะสงผลใหสามารถใชการวจยเปนสวนหน�งของกระบวนการเรยนรไดดวย
มาตรา 24 (5) สงเสรมและสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม ส)อการเรยน และอานวยความสะดวก เพ)อใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมท,งสามารถใชการวจยเปนสวนหน)งของ กระบวนการเรยนร ท,งน,ผสอนและผเรยน อาจเรยนรไปพรอมกนจากส)อการเรยนการสอน และแหลงวทยาการประเภทตางๆ
4
การวจย คอ การคนควาหาความร โดยใชกระบวนการ ท�เช�อถอได มข�นตอนหลก 5 ข�นตอน ไดแก 1) การกาหนดปญหา 2) การต�งสมมตฐาน 3) การเกบรวบรวมขอมล 4) การวเคราะหขอมล และ 5) การแปลความหมายและสรปผล การดา เ นนการวจยในแตละข� นตอนต� งแตข� นตอนท� 1 จนกระท�งข�นตอนท� 5 มความเปนระบบ และเช�อมโยงกน หลายคร� งท�พบวาการวจยของผสอนขาดความเปนระบบ ทาใหผลการวจยขาดความนาเช�อถอ ดงน�นกอนท�จะทาวจยผสอนควรวางแผนการวจย
เสยกอนโดยใช พมพเขยวการออกแบบการวจย
ความหมายของการวจย
การคนควาหาความร โดยใชกระบวนการท)เช)อถอได ประกอบดวย 5 ข,นตอน 1. การกาหนดปญหา 2. การต,งสมมตฐาน 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การวเคราะหขอมล 5. การแปลความหมายและการสรปผล
5
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงงานเพ�อยกระดบคณภาพชวตของคนไทยโดยใชกระบวนการวจย งานวจยของพระองคทาน มความเรยบงาย ทรงนาหลกอรยสจส�มาเปนกระบวนการวจย ดงน� 1) ทกข คอ ปญหาของประชาชน 2) สมทย คอ เหตปจจยหรอสาเหต ท�ทาใหเกดปญหา 3) นโรธ คอ เปาหมายของการพฒนา และ 4) มรรค คอ วธดาเนนการ พระองคทานทรงใชในการพฒนาเปนวธท�ประหยดและเกดประโยชนสงสด ดวยกระบวนการ Plan Do Check Action (PDCA)
วชย วงษใหญ : 2553
การวจยของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
พระองคทรงต,งโจทย คอ 1. ทกข ปญหาของประชาชน 2. สมทย เหตปจจยท)ทาใหเกดปญหา 3. นโรธ เปาหมายการพฒนา 4. มรรค วธดาเนนการท)ประหยด เกดประโยชนสงสด ดวยกระบวนการ PDCA
วชย วงษใหญ : 2553
6
โครงการพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว คอแหลงเรยนรท�ทรงคณคาเก�ยวกบการทางานบนพ�นฐานการวจย ทรงใชหลกอรยสจส� ประกอบกบกระบวนการ PDCA มาปรบใช ใหสอดคลองกบสภาพภมศาสตรและสงคมศาสตรของแตละพ�นท�
หรอ “ภมสงคม” ถอวาเปนหวใจของการพฒนา ผสอนควรคด
สะทอน (reflection) ไปสการปฏบตหนาท�ของตน กจะพบวา ทกข คอ ปญหาของผเรยน สมทย คอสาเหตของปญหา นโรธ คอ เปาหมายของการพฒนาหรอการแกปญหา และ มรรค คอ วธดาเนนการพฒนาหรอแกปญหาของผเรยนน�นเอง ตองนอมนามาใชใหเกดผลใหได
โครงการพระราชดาร โครงการพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไมลมเหลวเพราะพระองคทรงใชหลกอรยสจส)ชดเจน
สอดคลองกบหลก ภมสงคม หมายถง ภมประเทศ
และส)งแวดลอม ภมศาสตร ดน น,า ลม ไฟ ปา เขา สงคมศาสตร คน ครอบครว ชมชน ประเพณ ภาษา วฒนธรรม ความเช)อ คานยม วชย วงษใหญ : 2553
7
การวจยปฏบตการ หรอ Action Research เปนรากฐานของการวจยปฏบตการในช� นเรยน มจดเนนท�สาคญคอ เปนการวจย ท�ดาเนนการควบคไปกบการปฏบตงาน ผท�ทาวจยคอผปฏบตงานเอง มเปาหมายสาคญคอการแกไขปญหา รวมท�งการปรบปรงและพฒนาคณภาพของงาน โดยการสะทอนผลการวจย (reflection) การวจยปฏบตการมลกษณะแตกตางจากการวจยอ�นๆ ตรงท�เปนการวจยท)ทาไปพรอมกบการทางาน ปญหาท�เกดข�นในเน�องาน กคอปญหาของการวจย กระบวนการวจยมความตอเน�องเปนวงจร ไมมงเนนการใชสถตข�นสง แตจะใชขอมลเชงประจกษ และท�สาคญคอ ตองนาผลการวจยมาแลกเปล�ยนเรยนรเพ�อปรบปรงและพฒนา
การวจยปฏบตการ (Action Research)
การวจยของผปฏบตงาน เพ)อประโยชนของผปฏบตงาน มลกษณะผสมผสานระหวางการลงมอปฏบตงาน และการวจย รวมท,งการสะทอนผลการเรยนร ท)ไดจากการวจยน,น มวตถประสงคเพ)อแกปญหา ท)เกดข,นอยางเฉพาะเจาะจง ทาใหผลการปฏบตงาน มคณภาพมากข,น
8
วงจรการวจยปฏบตการม 4 ข�นตอนหลก ไดแก การวางแผน (Plan) การปฏบต (Do) การตรวจสอบ (Check) และ การสะทอนผลไปสการปฏบตท�ดข�น (Action) ถาหากพบวาปญหายงไมไดรบการแกไข กจะดาเนนการวางแผน การปฏบต การตรวจสอบ และการสะทอนผลไปสการปฏบตท�ดข�นซ� าอกคร� งเปนรอบท� 2 ทาแบบน� ไปเร� อยๆ จนกระท�งปญหาน�นไดรบการแกไข และถาปญหาเดมกลบมาเกดข�นใหมกจะดาเนนการวางแผน การปฏบต การตรวจสอบ และการสะทอนผลไปสการปฏบตท�ดข�น เชนเดม เปนการวจยท�มลกษณะเปนวงจร
วชย วงษใหญ : 2553
วงจรการวจยปฏบตการ PDCA
9
การวจยปฏบตการในช�นเรยน (Classroom Action Research) เปนการวจยท�อยบนพ�นฐานของการวจยปฏบตการ(Action Research) บางตาราใชค าวา การวจยในช� นเรยน หรอการวจยเพ�อพฒนา การเรยนร ถงแมจะใชคาท�แตกตางกน แตกมสาระสาคญเดยวกนคอ เปนการวจยท�ดาเนนการควบคกบการจดการเรยนร เพ�อพฒนาคณภาพของผเรยน มการนาผลการวจยมาใชประโยชนในการจด การเรยนรอยางตอเน�อง เปนการวจยท�ทาไดตลอดเวลา ไมจาเปนตองใชเงนทนจานวนมาก ไมจาเปนตองพ�งพาส�งภายนอกมากเกนความจาเปน ปรบประยกตความรในตาราใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม
หรอบรบทของตนเอง เหมอนกบหลก “ภมสงคม” ดงท�กลาวมา
การวจยปฏบตการในช,นเรยน (Classroom Action Research)
10
จากความหมายดงกลาวจะเหนวา การวจยปฏบตการ ในช� นเรยนเปนการวจยท�ไมยงยากซบซอนเหมอนกบการวจย ทางวชาการในลกษณะอ�น เชน การวจยทางการศกษา (educational research) ผสอนทกคนสามารถทาวจยปฏบตการในช� นเรยนได ดวยตนเอง ใชทรพยากรนอยโดยเฉพาะเวลาแตไดประโยชนสง เหมอนการตมผกท�มหลกการวา “น,านอยเวลาส, น” จะไดวตามน จากผกตมสงท�สด (ลงทนนอยแตไดประโยชนมาก) แตผลการวจย มความถกตองและเช)อถอได
ความหมายของการวจยปฏบตการในช,นเรยน
การวจยท)ทาโดยครผสอน เพ)อแกไขปญหาท)เกดข,น ในช,นเรยน เปนการวจยท)ทาอยางรวดเรว และนาผลไปใชทนท การวจยมลกษณะเปนวงจร มการสะทอนผลการวจย โดยการอภปรายแลกเปล)ยนเรยนร นาไปสการพฒนาการเรยนการสอน
11
จากการพฒนาครดานการวจยปฏบตการในช�นเรยนมาต�งแตป พ.ศ. 2545 ส�งท�คนพบ คอ ผสอนท�ทาวจยปฏบตการในช�นเรยนอยางสม�าเสมอ จะมความสามารถในการจดการเรยนรสงกวาผสอน ท�ไมทาวจยปฏบตการในช�นเรยน เพราะวา การทาวจยปฏบตการในช�นเรยนทาใหผสอนคดอยางเปนระบบ (system thinking) ทาใหการจดการเรยนรมเปาหมายและวธการท�เปนระบบตามไปดวย การท�ผสอนไดสรางนวตกรรมแกปญหา หรอสรางแบบประเมนผเรยนท�ใชในการวจย ทาใหเกดการพฒนาตนเองดานการจดทาส�อการเรยนร และเคร�องมอวดและประเมนผล ซ� งถอวาเปนประโยชนหลายตอ คอ ไดท�งวจย ไดท�งการจดการเรยนร (ยงนดเดยวไดนกท�งรง)
ประโยชนของการวจยปฏบตการในช,นเรยน
1. แกไขปญหาท)เกดข,นในช,นเรยนอยางเปนระบบ 2. เกดความรจากการปฏบตงานจากการทาวจย 3. การจดการเรยนการสอนมประสทธผลมากข,น จากการนาผลการวจยไปใช 4. พฒนาไปสการจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน (Research – based Learning) 5. เพ)มความเปนมออาชพสาหรบตนเองและวชาชพคร
12
ตามท�ไดกลาวมาบางแลววาการวจยปฏบตการในช�นเรยน มลกษณะเดนท�ไม เหมอนการวจยโดยท�วไป ส� งท� เ ปนจดเนน ของการวจยน� คอกระบวนการวจยท�มลกษณะเปนวงจร ดงน�
P Plan หมายถง การวางแผน
D Do หมายถง การปฏบต
C Check หมายถง การตรวจสอบผลการปฏบต
R Reflection หมายถง การสะทอนผลสการปรบปรง
ลกษณะของการวจยปฏบตการในช,นเรยน
1. ดาเนนการโดยผสอนมงแกปญหาท)เกดกบผเรยน
2. ดาเนนการควบคกบการจดการเรยนร
3. ใชกระบวนการวจยท)เปนวงจร
4. ลงทนนอยแตไดประโยชนมาก
5. มการสะทอนผล โดยแลกเปล)ยนเรยนรกบเพ)อนคร
13
การวจยปฏบตการในช� นเ รยนเร� มตนจากการท�ผ สอน พบปญหาท�เกดข�นกบผเรยน ท�งดานความร ทกษะ รวมท�งคณธรรม จรยรรม ซ� งอาจเปนปญหาของผเรยนคนใดคนหน� ง หรอกลมผเรยนสวนหน� ง หรอท� งช� นเรยน ดา เนนการวจยตามวงจรการวจยตามลาดบ ไดแก 1) การวางแผน 2) การปฏบต 3) การตรวจสอบผลการปฏบต และ 4) การสะทอนผลสการปรบปรง
ปรบปรงจาก วชย วงษใหญ : 2553
14
การวจยท�ง 7 ข�นตอนขางตน เปนเร�องเดยวกบวงจรการวจย ท�นาเสนอไวในหนา 13 เพยงตองการแสดงใหเหนข�นตอนท�ชดเจนมากข�น ไดแก 1) การระบปญหาวจย และ 2)การศกษาเอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ (หรออาจใชความรจากแหลงอ�นๆ กได) ซ� งท�ง 2 ขอน� จะเปนปจจยนาเขา (input) ไปสการวางแผนการวจย สวนข�นตอนท� 4 การพฒนานวตกรรมและเคร�องมอท�ใชในการเกบรวบรวมขอมลนบรวมอยในข�นการวางแผน (Plan) เน�องจากเราตองทาใหเสรจกอนท�จะดาเนนการปฏบต (Do) สวนข�นตอนท� 5 , 6 และ ข�นตอนท� 7 มความตรงไปตรงมาอยางชดเจน
ข,นตอนการวจยปฏบตการในช,นเรยน
1. การระบปญหาการวจย 2. การศกษาเอกสารและงานวจยท)เก)ยวของ (หรอใชความรจากแหลงอ)นๆ) 3. การวางแผนการวจย 4. การพฒนานวตกรรม และสรางเคร)องมอ ท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล 5. การดาเนนการและเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมลและนาเสนอ 7. การสะทอนผลการวจยสการปรบปรงและพฒนา
ท�มา
Plan
Do Check Reflection
15
ปญหาท�สามารถนามาทาวจยปฏบตการในช� นเรยนได มอยอยางกวางขวาง ไมวาจะเปนปญหาดานการเรยนร การคด ทกษะ และคณธรรมจรยธรรม นอกจากน� ปญหาบางอยางเกดกบผเรยนเพยงคนเดยว กสามารถทาวจยได เปนการวจยรายบคคล (individual) หรอบางคร� งปญหาอาจเกดกบผเรยนเพยงกลมใดกลมหน�งกสามารถนามาทาวจยไดเชนเดยวกน เปนการวจยลกษณะกลมยอย (sub group) สดทายคอปญหาท�เกดกบผเรยนรวมกนท�งช�นเรยน อยางไรกตาม คาวา “classroom action research” ไมไดหมายความวาตองทา
ลกษณะปญหาท)สามารถนามาทาวจย
ปญหาทางการเรยนรของผเรยนรายบคคล กลมยอย หรอท,งช,นเรยน อาจเปนปญหาดานการเรยนร การคด หรอ คณธรรมจรยธรรม เชน
ปญหา 1 : เดกหญงปราณอานมาตราตวสะกดไมได
ปญหา 2 : นกเรยนช,น ป. 3 จานวน 4 คน บวกเลขสามหลก ไมได
ปญหา 3 : นกเรยนช,น ป.5 ขาดความรบผดชอบในการทางาน
16
ท� งช� นเรยน แตหมายถงการวจยท) ผสอนดาเนนการในระหวาง การจดการเรยนรของตนเอง ข�นตอนน� มวตถประสงคเพ�อใหผสอนมความรในส�งท�จะทาวจย สงผลใหการทาวจยมคณภาพสงกวาการทาวจยโดยไมมความร อยางไรกตาม เราสามารถจาแนกแหลงความรได 3 แหลง ไดแก 1. ความรจากเอกสารหรอผลการวจยท�ผานมา 2. ความรจากการส�งสมประสบการณของผอ�น 3. ความรจากการส�งสมประสบการณของเราเอง ผสอนควรใชขอมลท�ง 3 แหลง แตถาจาเปนอาจใชจากแหลงใดแหลงหน� งกไดโดยใหยดหยนไปตามบรบทของโรงเรยน เชน
การศกษาเอกสารและงานวจยท)เก)ยวของ
วตถประสงค เพ)อคนหาความรท)เก)ยวของกบปญหาท)จะทาวจย และหาวธการแกปญหาท)ดท)สด
แนวทางดาเนนการ 1. อานเอกสาร หรองานวจย (มความถกตองสง) 2. ปรกษาขอคาแนะนาจากเพ)อนครท)มประสบการณ 3. ใชประสบการณเดมของตนเอง
17
โรงเรยนในทองถ�นทรกนดาร อาจเลอกใชแหลงความรเพยง บางแหลง แตตองม�นใจวาส�งท�จะทาลงไปเปนประโยชนกบผเรยน แหลงขอมลสาหรบการศกษาคนควาหาความรเพ�อนามาใชทาวจยมดวยกนหลายแหลง ตวอยางท�นามามจานวน 8 แหลง ในการทาวจยปฏบตการในช�นเรยน ไมจาเปนตองคนควาอยางลกซ� งและเขยนเรยบเรยงออกมาจานวนมาก เหมอนกบการวจยของผท�ศกษาตอในระดบปรญญาโทหรอปรญญาเอก เพราะมลกษณะธรรมชาตไมเหมอนกน การคนควาความรจากเอกสารทาเทาท�จาเปน มความรวดเรว ประหยดเวลา ประหยดทรพยากร ท� งน� เพ�อใหสามารถดาเนนการวจยไดอยางรวดเรว ปญหาของผเรยนกจะไดรบการแกไข
แหลงศกษาคนควา 1. วารสารการวจย 2. วารสารการวจยเฉพาะสาขา 3. วทยานพนธ / ปรญญานพนธ 4. บทคดยองานวจย 5. สารานกรม 6. ตารา 7. พจนานกรม 8. แหลงขอมล online
18
อยางทนทวงท ถาไดผลกยตการวจยคร� งน� แตถายงไมพอใจกตองปรบเปล�ยนวธการกนตอไปจนกวาปญหาจะไดรบการแกไข ปจ จบน เทค โนโล ย อน เตอร เ นต เขาม าม บท บา ทม า ก (ในโรงเรยนท�มไฟฟาและระบบอนเตอรเนต) ดงน� นผ สอนจงมโอกาสสบคนความรไดมากย�งข� น อยางไรกตามแหลงขอมลในอนเตอรเนตกจะตองมการคดสรรพอสมควร เพราะบางคร� งเปนการโฆษณาขายสนคาโดยการนาเร�องวชาการมากลาวอาง เกณฑการคดสรรเบ�องตนคอตองพจารณาประเภทของเวบไซด โดยใหดช� อ เวบไซดตอนทาย ถาเปน .edu .gov .org เราใชเปนแหลงขอมลไดดกวากลมท�เปน .com .net ถาใหละเอยดมากกวาน�ควรเลอกใช
ประเภทของแหลงขอมล online
.com A commercial site .edu A college or university .gov The government .org An organization .net A community network
19
ขอมลท�ระบช�อผเขยนและปท� เขยนอยางชดเจน ไมควรใชขอมล ท�เขยนข�นมาลอยๆ ไมทราบวาใครเขยน เขยนเม�อใด การวางแผนการวจยคอการทาวจยลวงหนาโดยท�ยงไมลงมอทาจรง โดยนาปญหาท�จะทาวจย และความรท�เก�ยวของ มาวางแผนวาการวจยน� มวตถประสงคอะไร มข�นตอนการดาเนนการอยางไรต�งแตตนจนจบ การวางแผนการวจยเปนข�นตอนสาคญท�ชวยใหการทาวจยประสบความสาเรจอยางราบร�น รวดเรว ประหยดทรพยากร ลดการส� นเปลอง และท�สาคญคอความถกตองและเช� อถอได ของผลการวจย จากประสบการณท�ผานมา พบวา ผสอนท�ทาวจยโดย
การวางแผนการวจย
การกาหนดวตถประสงคและกจกรรมการวจยลวงหนา ตลอดกระบวนการ ต,งแตเร)มตนจนกระท)งข,นตอนสดทาย เพ)อใหการดาเนนการวจยเปนไปอยางมประสทธภาพ
ไดคาตอบท) ถกตองและเช)อถอได
การวางแผนการวจย เปรยบเสมอน พมพเขยว ของการทาวจยท�งหมด
20
มการวางแผน สามารถทาวจยไดอยางมคณภาพสงกวาผสอนท�ทาวจยโดยไมมการวางแผน ศกษาพมพเขยวแผนการวจยไดในหนาถดไป
พมพเขยวการออกแบบการวจย
วตถประสงค การวจย
กลม เปาหมาย
ตวแปร จดกระทา (วธการ
แกปญหา)
ตวแปรตาม (ปญหา
ของผเรยน)
สมมตฐาน การวจย
(ผลท�คาดวา จะเกดภายหลงการแกปญหา)
เคร�องมอ ท�ใช
ในการวจย
การเกบ รวบรวม
ขอมล
การวเคราะห ขอมล
(ปรบปรงมาจาก วชย วงษใหญ : 2553)
การวจยปฏบตการในช�นเรยนมงเนนความเท�ยงตรงภายในเปนสาคญ เชน ผสอนทาวจยเพ�อแกปญหาทกษะการอานสะกดคาของผเรยนช�น ป. 2 โดยใชกจกรรมการฝกท�มช�อวา “แมเหย�ยว เล�ยงลก” (ครเปนพ�เล�ยงกอนแลวคอยๆ ใหอานดวยตนเอง) เม�อผสอนไดใชกจกรรมการฝกเสรจแลว ปรากฏวา ผเรยนมทกษะการอานสะกดคาสงข,น ดงน� นการวจยคร� งน� จะมความเท�ยงตรงภายใน กตอเม�อสรปยนยนไดวา การท)ผเรยนมทกษะการอานสะกดคาสงข,นเปนเพราะการใชกจกรรมการฝก “แมเหย)ยวเล,ยงลก” จรงๆ ไมใชเพราะสาเหตอ�น ดวยเหตน�การวางแผนการวจยจงเปนสวนหน�งท�ชวยทาใหการวจยมความเท�ยงตรงภายในมากข�น
ความเท)ยงตรงภายใน (internal validity)
คอ ความถกตองและเช)อถอไดของผลการวจย
(ความสามารถท)จะสรปไดวาผลการวจยท)คนพบ
เกดจากการดาเนนการวจย ไมใชเกดจากส)งอ)น)
การวางแผนเปนเสนทางนาไปสความถกตอง
และเช)อถอไดของผลการวจย
21
23
ส�งท�ผสอนใชแกปญหาของผเรยนในการวจย คอ นวตกรรม เปนส� งใหมท� เ กดจากการใชความรท� ไดจากเอกสารงานวจยประสบการณของผอ�น และจากประสบการณของตนเอง ผสมผสานกบความคดสรางสรรค (creative thinking) มาสรางนวตกรรมท�มความเหมาะสมกบผเรยนจนสามารถใชแกปญหาไดสาเรจ นวตกรรมท�ใชในการวจยปฏบตการในช�นเรยนอาจจะเปนผลตภณฑ (สามารถมองเหนและจบตองได) เชน ส� อการเรยนร ใบความรท�ดงดดใจใหอยากเรยนร หรอจะเปนกระบวนการ (ไมไดเปนวตถท�จบตองได) เชน กระบวนการฝกฝนทกษะความสามารถ กระบวนการเรยนรในเร�องใดเร�องหน�ง
นวตกรรม (Innovation)
มาจากภาษาลาตนวา “innovare” หมายถง การทาส)งใหมข,นมา “ส)งใหมท)เกดจากการใชความร และความคดสรางสรรคท)มประโยชนตอสงคม” นวตกรรมมหลายลกษณะ เชน - ผลตภณฑ (Product innovation) - กระบวนการ (Process innovation)
24
นวตกรรมท�ใชในการวจยปฏบตการในช�นเรยนมประเดน ท�จะตองใหความสาคญ คอ นวตกรรมท�ใชไดผลในชวงเวลาหน� ง อาจใชไมไดเม�อเวลาผานไป (โบราณแลว) ดงน� นถาเราพบวานวตกรรมท�เคยใชไดผลกบผเรยนปท�แลวไมสามารถใชไดกบผเรยนในปน� จง เ ปนส� งท� เ กดข� นไดโดยไม ถอวา เปนความผดพลาด แตประการใด เพราะวาเวลาเปล�ยนไป ผเรยนเปล�ยนไป วธการเดมๆ เม� อไมไดผล กตองคดหาว ธการใหม แตว ธการเดมกไมไดหมายความวาจะใชไมไดอกตอไป ผสอนไมควรท�งนวตกรรมท�เคยทาไว แตตองสะสมไปเร� อยๆ เปน “ภมปญญา” ของตวเราเอง
ความเกากบความไรคาเปนคนละเร)องกน
นวตกรรม (Innovation)
ส)งท)ทาข,นใหมหรอพฒนาข,น อาจอยในรปของความคด วธการ การกระทา หรอส)งประดษฐตางๆ ซ)งอาจเปนส)งใหมท,งหมดหรอบางสวน และอาจจะใหมในบรบทใดบรบทหน)ง หรอในชวงเวลาใดเวลาหน)ง
25
ส� งท�ผ สอนตองดา เนนการจดทาอกอยางหน� งนอกจากนวตกรรมแลว คอ เคร�องมอท�ใชในการเกบรวบรวมขอมล หมายถง เคร�องมอท�ใชวดวาผเรยนเกดการเรยนร มทกษะ หรอมพฤตกรรม มากนอยเพยงใด ผสอนควรเลอกใชเคร)องมอใหเหมาะสมกบปญหาท)ทาวจย เชน ปญหาเก�ยวกบความรควรเลอกใชแบบทดสอบ ปญหาเก�ยวกบพฤตกรรมคณธรรมจรยธรรมควรเลอกใชแบบสงเกตพฤตกรรม ปญหาเก�ยวกบทกษะการปฏบตควรเลอกใชแบบตรวจช�นงาน หรอถาตองการขอมลจากบคคลรอบขางผเรยนอาจใชแบบสมภาษณ เชน สมภาษณผปกครอง
เคร)องมอท)ใชในการเกบรวมรวมขอมล
ตองเลอกใชเคร)องมอใหเหมาะสมกบปญหาท)ทาวจย อาจใชเพยงหน)งอยาง หรอใชผสมผสานกน เชน 1. แบบสงเกตพฤตกรรม 2. แบบสมภาษณ 3. แบบรายงานตนเอง 4. แบบตรวจช,นงาน 5. แบบทดสอบ
26
ศกษาเอกสารแลวดาเนนการ 1. กาหนดวตถประสงค (กรณท�เปนนวตกรรม) 2. กาหนดนยามศพท (กรณท�เปนเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล)
พฒนานวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล (ฉบบราง)
ประเมนคณภาพโดยเพ)อนคร 3 ประเดน 1. ความตรงกบปญหา 2. ความเหมาะสมกบผเรยน 3. ความเปนไปไดในเชงปฏบต
ปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง
ข,นตอนการสรางนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
การสรางนวตกรรมและเคร� องมอท�ใชในการเกบรวบรวมขอมลตองดาเนนการตามข,นตอนตามแผนภาพ ซ� งไดปรบใหยดหยนมากข�นแตยงคงไวซ� งคณภาพ
27
การดาเนนการใชนวตกรรมและเกบรวบรวมขอมล สามารถทาไดหลายลกษณะ ซ� งปรบใชจากแบบแผนการวจยเชงทดลอง ซ� งไดนาเสนอไวเพยง 3 ลกษณะ ซ� งเปนท�นยมใชมากในการวจยปฏบตการในช�นเรยน แนวทางการเลอกใชผสอนจะใชแบบใดกไดข� นอยกบความเหมาะสมกบสภาพปญหา อยางไรกตามการวจยปฏบตการในช� นเรยนไมตองมกลมควบคม (control group) เพราะเปนการวจยเพ�อปรบปรงและพฒนา (research for improve and development) ท�นาผลการวจยแตละคร� งมาปรบปรงจดบกพรอง และพฒนาคณภาพใหสงย�งข�นไปเร�อยๆ ไมมท�ส�นสด
การดาเนนการและเกบรวบรวมขอมล
ผสอนเลอกใชการดาเนนการและเกบรวบรวมขอมล ใหเหมาะสมกบปญหาท)ทาวจย เชน 1. การดาเนนการกอนแลวเกบรวบรวมขอมล หลงการดาเนนการ 2. การเกบรวบรวมขอมลกอนและหลงดาเนนการ 3. การเกบรวบรวมขอมลหลายคร,งระหวางดาเนนการ
28
สาหรบลกษณะท� 1 มข�นตอนการดาเนนการดงน� 1. ใชนวตกรรมท�พฒนาข�น (โดยไมเกบขอมลกอนการใช) 2. เกบรวบรวมขอมลหลงใชนวตกรรม
* ในขณะดาเนนการตองระมดระวงไมใหมส�งอ�นมารบกวน อนจะทาใหผลการวจยผดเพ�ยนไป การวเคราะหขอมลในลกษณะน� ใหนาผลไปเปรยบเทยบกบเกณฑท�ผสอนกาหนดไว เพ�อสรปผลการวจย ถาพบวายงไมเปนตามท�ตองการ ใหคดคนหานวตกรรมใหมมาแกปญหาซ� าเปนรอบท� 2
1. การดาเนนการกอนแลวเกบรวบรวมขอมล หลงการดาเนนการ
X หมายถง การดาเนนการใชนวตกรรม O หมายถง การเกบรวบรวมขอมลหลงการใชนวตกรรม
วเคราะหขอมลโดยนาผลไปเปรยบเทยบกบเกณฑท)กาหนดไว
X O
29
สาหรบลกษณะท� 2 มข�นตอนการดาเนนการดงน� 1. เกบขอมลกอนการใชนวตกรรม 2. ใชนวตกรรมท�พฒนาข�น 3. เกบรวบรวมขอมลหลงใชนวตกรรม * ในขณะดาเนนการตองระมดระวงไมใหมส�งอ�นมารบกวน อนจะทาใหผลการวจยผดเพ�ยนไป การวเคราะหขอมลในลกษณะน�ใหนาผลกอนและหลงการใชนวตกรรมมาเปรยบเทยบกนเพ�อสรปผลการวจย เพ�อสรปผลการวจย ถาพบวาย งไม เปนตามท�ตองการ ใหคดคนหานวตกรรมใหม มาแกปญหาซ� าเปนรอบท� 2
2. เกบรวบรวมขอมลกอนและหลง การดาเนนการ
X หมายถง การดาเนนการใชนวตกรรม O1 หมายถง การเกบรวบรวมขอมลกอนการใชนวตกรรม O2 หมายถง การเกบรวบรวมขอมลหลงการใชนวตกรรม
วเคราะหขอมลโดยเปรยบเทยบผลกอนและหลงการดาเนนการ
O1 X O2
30
สาหรบลกษณะท� 3 มข�นตอนการดาเนนการดงน� 1. เกบขอมลกอนการใชนวตกรรม 2. ใชนวตกรรมท�พฒนาข�น ชวงท� 1 3. เกบรวบรวมขอมลระหวางการใชนวตกรรม 4. ใชนวตกรรมท�พฒนาข�น ชวงท� 2 5. เกบรวบรวมขอมลหลงใชนวตกรรม * ในขณะดาเนนการตองระมดระวงไมใหมส�งอ�นมารบกวน อนจะทาใหผลการวจยผดเพ�ยนไป การวเคราะหขอมลในลกษณะน� ใหนาผลกอน - ระหวาง และหลงการใชนวตกรรมมาวเคราะหเชงพฒนาการเพ�อสรปผลการวจย เพ�อสรปผลการวจย ถาไมไดผลกใหทาซ� ารอบท� 2
3. เกบรวบรวมขอมลหลายคร,งระหวางดาเนนการ X1 หมายถง การดาเนนการใชนวตกรรม ระยะท) 1 X2 หมายถง การดาเนนการใชนวตกรรม ระยะท) 2 O1 หมายถง การเกบรวบรวมขอมลกอนการใชนวตกรรม O2 หมายถง การเกบรวบรวมขอมลระหวางการใชนวตกรรม O3 หมายถง การเกบรวบรวมขอมลหลงการใชนวตกรรม วเคราะหขอมลในลกษณะพฒนาการของการเรยนร
O1 X1 O2 X2 O3
31
การนาเสนอผลการวเคราะหขอมลทาไดหลายลกษณะ ผสอนสามารถเลอกใชไดตามความตองการของตนเอง โดยมเปาหมาย ท�สาคญคอ การส�อสารผลการวจยใหผอ�นรบรเหมอนกบท�เราร การนาเสนอไมจาเปนตองใชตวเลขสถตเสมอไป บางคร� งอาจใชแผนภมแทงแสดงใหเหนขอมลของผเรยนแตละคน หรอใชกราฟเสนเพ�อแสดงใหเหนพฒนาการของการเรยนร แผนภมรปภาพ กสามารถนามาใชไดดเชนเดยวกน การนาเสนอเปนภาพจะทาใหผอานเกดความเขาใจไดรวดเรว เปนรปธรรม สาหรบคาสถตพ�นฐานท�ส�อสารไดงายท�สดคอ คารอยละ (%) ถาใชคาเฉล�ย ( X ) จะส�อสารไดกตอเม�อตองรวาคะแนนเตมเปนเทาใด
เทคนคการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล
เลอกใชวธการนาเสนอไดอยางหลากหลาย เชน 1. การเขยนพรรณนาประกอบหลกฐาน 2. แผนภมแทง 3. กราฟเสน 4. แผนภมรปภาพ 5. สถตพ,นฐาน เชน รอยละ คาเฉล)ย ดาเนนการ
32
การเขยนรายงานการวจยปฏบตการในช�นเรยน เปนประเดนท�กอใหเกดปญหาผสอนไมทาวจยมากท)สด เพราะมการสรางเง�อนไขวาจะเปนวจยไดตองเขยนเปน 5 บท เทาน�นซ� งเปนความเขาใจผด ความจรงแลวการพจารณาวา เ ปนวจยหรอไมตองพจารณาท�กระบวนการ สวนการเขยนรายงานน�นเปนสทธของผวจยวาจะเขยนรายงานออกมาหรอไมอยางไร การวจยบางคร� งกไมมการเขยนรายงาน (แตนาผลมาใช) บางคร� งกเขยนส�นๆ เปนบนทกความทรงจา บางคร� งกเขยนเพ�อแบงปนใหคนอ�นไดศกษา แตถาจะเขยนขยายรายละเอยดเปน 5 บทกไดเชนเดยวกน แตจากการวจย พบวา การท�ตองเขยนรายงาน 5 บท ทาใหผสอนกลวการทาวจย
การเขยนรายงานการวจยปฏบตการในช,นเรยน
1. เขยนแบบไมเปนทางการ - เพ)อบนทกผลการวจยไวเปนประโยชนสาหรบตนเอง
- เขยนสรปตามกระบวนการ PDCR
2. เขยนแบบก)งทางการ - เพ)อนาเสนอผลการวจยตอชมชนวชาการ - เขยนในลกษณะบทความวจย
3. เขยนแบบเปนทางการ - เพ)อนาเสนอตอคณะกรรมการประเมนคณภาพ - เขยนในลกษณะรายงานการวจยเชงวชาการ
33
การทาวจยทกระดบตองยดหลกจรยธรรมการวจย หมายถง ขอควรยดถอเปนแนวปฏบตในการดาเนนการวจย ม 3 ประการ ไดแก 1) หลกความเคารพในบคคล ตองใหความเคารพท�งตวผเรยน และผปกครองของผเรยนดวย 2) หลกผลประโยชนท�ผสอนตองยดผลประโยชนท�จะเกดกบผเรยนเปนท�ต�ง ไมใชประโยชนของผสอน ทาวจยตองมองประโยชนท�ผเรยนจะไดรบ ไมใชทาวจยเพ�อหวงประโยชนสวนตน 3) หลกความยตธรรม “ความยตธรรม” เปนหวใจของคณธรรมท�งปวง (วชย วงษใหญ : 2553) ทาวจยแลวจะตอง ไมกอใหเกดปญหาอ�นๆ ตามมา โดยเฉพาะปญหาทางดานจรยธรรมในการวจย
จรยธรรมท)วไปสาหรบการวจยในคน
1. หลกความเคารพในบคคล (Respect for Person) 2. หลกผลประโยชน (Beneficence) 3. หลกความยตธรรม (Justice)
34
หลกขอน� สาคญมากเพราะผ สอนจะตองมสตอยเสมอวา ผเรยนเปนมนษยคนหน�งท�มความคดและความรสกเหมอนกบผใหญ เพยงแตเขายงชวยเหลอตวเองไมไดในบางเร�อง หลกขอน� เปนพ�นฐานนาไปสหลกขอท� 2 และ 3 ถาผสอนมองผเรยนวาเปนผถกกระทา (subject) พฤตกรรมจะออกมาแบบหน� ง แตในทางกลบกนถาผ สอนมองวาผ เ รยน คอ กลมเปาหมาย (target group) ผมสวนรวมในการวจย (research participation) พฤตกรรมจะออกมาเปนอกแบบหน� ง เปนการวจย ท�อยภายใตความเคารพซ� งกนและกน ปราศจากการบบบงคบ หรอใชอานาจกบผเรยน ผเรยนเปนครเราไดถาเราไดเรยนรจากเขา
1. หลกความเคารพในบคคล
* การเคารพในศกดsศร * การเคารพในการใหคายนยอมโดยบอกกลาว และความเปนอสระ * การเคารพในศกดsศรของกลมเปราะบาง และออนแอ * การเคารพในความเปนสวนตวและรกษาความลบ
35
หลกการขอท� 2 คอ หลกผลประโยชน การวจยทกคร� งตองเปนการวจยท�ชนะ – ชนะ (win - win) หมายความวา ท�งผเรยน และผสอนตางกไดรบประโยชนจากการวจย การวจยท�ดตองลด ความเสยหายใหมนอยท�สดหรอไมมเลยกย�งดถาผสอนทาวจยแลวตองเขาสอนสายกวาเวลา อยางน� ไมด เพราะผเรยนเสยประโยชน (ตองบรหารจดการใหม ไมใชเลกทาวจย) ผเรยนไดประโยชนตรงท�ไดพฒนาคณภาพของตนเองในดานท�เก�ยวของกบการวจย ผสอนไดประโยชนตรงท�ไดนวตกรรม และความรใหมท�นามาใชในการจด การเรยนรใหมประสทธภาพประสทธผลสงข�น ตวช� วด การวจย
ท� win – win คอ ทาแลวจะมความสขท,งผเรยนและผสอน
2. หลกผลประโยชน * การลดความเสยหายใหมนอยท)สด
* การสรางประโยชนใหเกดสงสด
36
หลกการขอท� 3 เปนหลกท�สาคญมาก เพราะถาการทาวจยขาดซ� งความเท�ยงธรรมและความเสมอภาคแลว จะเปนสาเหตกอใหเกดปญหาอ�นตามมาอยางมากมาย ผเรยนท�ประสบปญหาทกคนตองเขาถงการวจยของผสอนอยางเทาเทยมกน ระหวางทาวจยตองปฏบตตอผเรยนอยางเสมอภาคและเทาเทยมกน ไมวาจะเปนเดกหญงหรอวาเดกชาย ไมวาจะเปน ลกชาวนาหรอลกขาราชการ ไมวาจะเส� อผาสกปรกหรอสะอาดเรยบรอย ถาเขามาสกระบวนการวจยแลวตองปฏบตตอทกคนอยาง
เสมอภาคและเทาเทยมกน โดยไมเลอกท)รกมกท)ชง
3. หลกยตธรรม
* ความเท)ยงธรรม
* ความเสมอภาค
37
การวจยปฏบตการในช,นเรยน
ภาคปฏบต
38
ความเขาใจใหมนาไปสการเรยนรใหม การวจยปฏบตการในช�นเรยนกบการจดการเรยนรในวถชวตครคอส� งเดยวกนท�ทาไปพรอมๆ กน ทาควบคกน ส� งสาคญท�ตอง เปดใจกวางทาความเขาใจ เพ�อนาไปสการเรยนรใหม 6 ประการ ดงน� (วชย วงษใหญ. 2553) 1. การจดการเรยนการสอนและการวจยเปนเร�องเดยวกน 2. การวจยท�มงแกปญหาพฒนาผเรยนรายบคคล กลมยอย ท�งช�นเรยน 3. กระชบ รวดเรว ประหยด ใชผลไดทนท 4. ไมยดตดตารา และสถตข�นสง เนนท�การปฏบตไดจรง 5. เนนความถกตองของผลวจย 6. นาไปสการพฒนาผเรยน และปรบปรงการจดการเรยนร
39
แนวปฏบตเพ)อการเรยนร
ศกษาใบงานท,ง 5 ใบงาน และตวอยาง
แลวคดเช)อมโยง (Linked Thinking)
ไปสปญหาท)เกดข,นในช,นเรยนของตนเอง
40
ใบงานท) 1 การวเคราะหปญหา
คาช,แจง ก) ระบปญหาของผเรยนท�ทานเหนวามความสาคญ และจาเปนตองดาเนนการแกไข (อาจเปนปญหา รายบคคล กลมบคคล หรอท�งช�นเรยนกได) ข) หาความรท�จะนามาใชแกไขปญหาโดยการศกษาจาก เอกสารหรองานวจย การขอคาแนะนาจากเพ�อนคร หรอการใชประสบการณของตนเอง 1. สาระ .......................... หวขอ .......................... วนท� ................ 2. ปญหาท�พบ คอ ............................................................................. 3. สาเหตของปญหา คอ .................................................................... 4. วธการแกปญหา
วธการแกปญหา จากเอกสาร หรองานวจย
วธการแกปญหา จากคาแนะนา ของเพ�อนคร
วธแกปญหา จากประสบการณ
ของตนเอง
5. สรปวธการแกปญหาท�จะใชในคร� งน� ............................................ ........................................................................................................
41
ใบงานท) 2 การวางแผนการวจย
คาช,แจง วางแผน (Plan) การวจยปฏบตการในช�นเรยน ท�สอดคลองกบปญหาท�เกดข�น ลงในพมพเขยวการวจย ตอไปน�
พมพเขยวการออกแบบการวจย
วตถประสงค การวจย
กลม เปาหมาย
ตวแปร จดกระทา (วธการ
แกปญหา)
ตวแปรตาม (ปญหา
ของผเรยน)
สมมตฐาน การวจย
(ผลท�คาดวา จะเกดภายหลงการแกปญหา)
เคร�องมอ ท�ใช
ในการวจย
การเกบ รวบรวม
ขอมล
การวเคราะห ขอมล
(ปรบปรงมาจาก วชย วงษใหญ : 2553)
แนวทางการเขยนวตถประสงคการวจย เขยนวตถประสงคการวจยตามโครงสรางดงน�
เพ)อ + กรยา + ปญหาของผเรยน + สวนขยายอ)นๆ เชน
- เพ�อพฒนาความสามารถในการอานตามมาตราตวสะกด ของเดกหญงปราณ - เพ�อเปรยบเทยบความสามารถในการบวกเลขสามหลก ของผเรยนกอนและหลงการใชแบบฝกเสรมทกษะ ของผเรยนช�น ป.3 จานวน 4 คน - เพ�อศกษาพฒนาการของความรบผดชอบในการทางาน ของผเรยนช�น ป.5 กอน ระหวาง และหลง การใชกจกรรมเพ�อนดแลเพ�อน
42
44
แนวทางการเขยนตวแปรท)ใชในการวจย
ตวแปรจดกระทา (บางคร� งเรยกวาตวแปรตน / ตวแปรอสระ)
ใหเขยน วธการท)ใชแกปญหาของผเรยนในการวจย
ตวแปรตาม
ใหเขยน ปญหาของผเรยนท)ตอการแกไข
การเขยนตวแปรท�งตวแปรจดกระทาและตวแปรตาม มลกษณะเปนคานาม
45
แนวทางการเขยนสมมตฐานการวจย
สมมตฐานการวจย คอ
ผลท)คาดวาจะเกดข,น เม)อทาวจยเสรจแลว
การเขยนสมมตฐานจะตอง สอดคลองกบวตถประสงคการวจย
และสามารถทดสอบไดวาเปนจรงหรอไม
46
แนวทางการเขยนนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
นวตกรรมท)ใชในการวจย เชน
แบบฝกเสรมทกษะ ใบความร ข,นตอนการสอน เทคนคตางๆ ส)อ วสด แผนการจดการเรยนร
เคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล เชน
แบบสงเกตพฤตกรรม แบบรายงานตนเอง แบบประเมนช,นงาน แบบประเมนทกษะ แบบทดสอบ
การเขยนตองระบท,งนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
ใหครบถวนท,งสองอยาง
47
นวตกรรม (Innovation)
มาจากภาษาลาตนวา “innovare”
หมายถง การทาส)งใหมข,นมาจากการใชความร และความคดสรางสรรคท)มประโยชนตอสงคม
นวตกรรมอาจอยในรปของความคด
วธการ การกระทา หรอส)งประดษฐตางๆ
ซ)งอาจเปนส)งใหมท,งหมดหรอเพยงบางสวน
และอาจจะใหมในบรบทใดบรบทหน)ง
หรอในชวงเวลาใดเวลาหน)ง
นวตกรรมม 2 ลกษณะ ไดแก - นวตกรรมท)เปนผลตภณฑ (Product innovation) เชน ส)อการสอน ใบความร ใบงาน (เปนส)งท)จบตองได) - นวตกรรมท)เปนกระบวนการ (Process innovation) เชน วธการสอน เทคนคการสอน กระบวนการเรยนร
48
แนวทางการเขยนการเกบรวบรวมขอมล
ใหระบ วธการ และ ชวงเวลา การเกบรวบรวมขอมล เชน
- สงเกตพฤตกรรมความมวนยกอนและหลงการใชเทคนค การกระตนและจงใจ - ตรวจสอบความเปนระเบยบเรยบรอยของช,นงาน กอน ระหวาง และหลงการใชเทคนคใหผลยอนกลบ เชงสรางสรรค - ทดสอบทกษะการอานตามมาตราตวสะกดกอนและหลง การใชแบบฝกเพ)มทกษะ - ทดสอบความสามารถในการบวกเลขสามหลก กอน ระหวาง และหลงการใชเทคนคเพ)อนดแลเพ)อน
49
แนวทางการเขยนแหลงขอมล
แหลงขอมล หมายถง บคคล เอกสาร สถานท) ฯ ท)สามารถใชเปนแหลงขอมลเก)ยวกบส)งท)ทาวจยได เชน
ถาทดสอบผเรยน : ผเรยนเปนแหลงขอมล ถาสงเกตพฤตกรรมผเรยน : ผเรยนเปนแหลงขอมล ถาใหผเรยนรายงานตนเอง : ผเรยนเปนแหลงขอมล ถาตรวจสอบช,นงาน : ช,นงานเปนแหลงขอมล
การวจยอาจใชแหลงขอมลเพยงแหลงเดยว หรอจะใชจากหลายแหลงรวมกนกได
ข,นอยกบวจารณญาณของผสอนท)ทาวจย เปาหมายคอ ตองไดขอมลท)ถกตองและเช)อถอได
50
แนวทางการเขยนการวเคราะหขอมล
เขยนใหสอดคลองกบการเกบรวบรวมขอมล เชน
- เปรยบเทยบพฤตกรรมความมวนยกอนและหลงการใช เทคนคการกระตนและจงใจ - วเคราะหพฒนาการของความเปนระเบยบเรยบรอย ของช,นงาน กอน ระหวาง และหลงการใชเทคนค ใหผลยอนกลบเชงสรางสรรค - เปรยบเทยบทกษะการอานตามมาตราตวสะกดกอน และหลงการใชแบบฝกเพ)มทกษะ - วเคราะหพฒนาการความสามารถในการบวกเลขสามหลก กอน ระหวาง และหลง การใชเทคนคเพ)อนดแลเพ)อน
51
ใบงานท) 3 การพฒนานวตกรรม
และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ดาเนนการพฒนานวตกรรมและเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล ใหตรงกบพมพเขยวการวจย ตามข�นตอนดงน�
ศกษาเอกสารแลวดาเนนการ 1. กาหนดวตถประสงค (กรณท�เปนนวตกรรม) 2. กาหนดนยามศพท (กรณท�เปนเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล)
พฒนานวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล (ฉบบราง)
ประเมนคณภาพโดยเพ)อนคร 3 ประเดน 1. ความตรงกบปญหา 2. ความเหมาะสมกบผเรยน 3. ความเปนไปไดในเชงปฏบต
ปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง
52
แบบประเมนคณภาพนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ทาเคร�องหมาย �ลงในชอง � และระบขอเสนอแนะ
นวตกรรม ............................................................
เคร�องมอท�ใชเกบรวบรวมขอมล ............................................................
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย ขอเสนอแนะ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย ขอเสนอแนะ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
ลงช�อผประเมน ...................................................................................................
53
เกณฑการประเมน
มาก หมายถง มคณภาพตามประเดนท�ประเมนอยางสมบรณ หรอเสนอใหปรบปรงเพยงเลกนอย ซ� งผวจยจะปรบตามหรอไมกได ปานกลาง หมายถง มคณภาพตามประเดนท�ประเมน ยงไมสมบรณ ตองปรบปรงตามขอกาหนด ของผตรวจสอบเทาน�นจงจะนาไปใชได นอย หมายถง ตองปรบปรงแกไขเปนสวนมากและตอง นามาใหผตรวจสอบพจารณาซ� าอกคร� ง กอนจะนาไปใช หมายเหต ถาใหเพ�อนครตรวจสอบมากกวา 1 คน จะตองนาผลการประเมนคณภาพของทกคนมาสรปรวบยอดอกคร� ง เพ�อเปนขอมลสาหรบการปรบปรงนวตกรรมและเคร�องมอ ท�ใชในการเกบรวบรวมขอมลใหมคณภาพพรอมท�จะนาไปใชจรง
54
แบบสรปผลการประเมนคณภาพนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ทาเคร�องหมาย �ลงในชอง � และระบขอเสนอแนะ
นวตกรรม ............................................................
เคร�องมอท�ใชเกบรวบรวมขอมล ............................................................
ตรงปญหา (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
ตรงปญหา (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต (เสยงขางมาก) � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
รายช�อผประเมน .............................................................................................. .............................................................................................. ..............................................................................................
55
ตวอยาง
เคร)องมอ ท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
นามาจากหนงสอ จากหลกสตรแกนกลางสหลกสตรสถานศกษา : กระบวนทศนใหมการพฒนา (วชย วงษใหญ และมารต พฒผล. 2553) และหนงสอ หนวยการเรยนรบรณาการองมาตรฐาน และการประเมนผล ระดบช,นเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข,นพ,นฐาน พทธศกราช 2551 (มารต พฒผล. 2553)
56
แบบประเมนการเขยนรายงานเชงวชาการ คาช,แจง เขยนผลการประเมนตามเกณฑการใหคะแนน ลงในชองผลการประเมนใหครบถวน
เลขท� ช�อ – สกล ผลการประเมน
รวม เน�อหาสาระ
กระบวน การเขยน
ความสรางสรรค
เกณฑการประเมน 9 คะแนน ดมาก 7 – 8 คะแนน ด 5 – 6 คะแนน พอใช 3 – 4 คะแนน ปรบปรง
57
เกณฑการใหคะแนน เน,อหาสาระ 3 คะแนน เน�อหาสาระมความถกตอง ครบถวน สอดคลอง กบวตถประสงคท�เขยน จดเรยงเน�อหาเปนระบบ 2 คะแนน เน�อหาสาระมความถกตอง และสอดคลองกบ วตถประสงคท�เขยนเปนสวนมาก จดเรยงเน�อหาคอนขางเปนระบบ 1 คะแนน เน�อหาสาระมความถกตองเพยงบางสวน ยงมเน�อหาท�ไมสอดคลองกบกบวตถประสงค ท�เขยน กระบวนการเขยน 3 คะแนน เตรยมการเขยน รางงานเขยน ดาเนนการเขยน และตรวจสอบงานเขยนไดดวยตนเองอยางตอเน�อง มการอางองแหลงท�มาครบถวน 2 คะแนน เตรยมการเขยน รางงานเขยน ดาเนนการเขยน และตรวจสอบงานเขยนเม�อไดรบการกระตน มการอางองแหลงท�มาครบถวน 1 คะแนน เตรยมการเขยน รางงานเขยน ดาเนนการเขยน และตรวจสอบงานเขยนเม�อไดรบการชวยเหลอ มการอางองแหลงท�มาไมครบถวน
58
ความสรางสรรค 3 คะแนน ผลงานมความแปลกใหม นาสนใจ เกดจากความคดรเร�มของตนเอง 2 คะแนน ผลงานมความแปลกใหม นาสนใจ เกดจากการปรบประยกตความคดรเร�มของผอ�น 1 คะแนน ผลงานมลกษณะเลยนแบบผลงานของผอ�น มความคดรเร�มของตนเองนอย
59
แบบประเมนผงมโนทศนเพ)อสรปบทเรยน คาช,แจง เขยนผลการประเมนตามเกณฑการใหคะแนน ลงในชองผลการประเมนใหครบถวน
กลมท� ช�อ – สกล ผลการประเมน
เกณฑการประเมน 3 คะแนน ด 2 คะแนน พอใช 1 คะแนน ปรบปรง
60
เกณฑการใหคะแนน 3 คะแนน ผงมโนทศนมความถกตอง ครบถวนทกประเดน มความเช�อมโยงอยางเปนระบบชดเจน 2 คะแนน ผงมโนทศนมความถกตอง แตยงไมครบถวน
ทกประเดน การเช�อมโยงคอนขางเปนระบบชดเจน 1 คะแนน ผงมโนทศนมความถกตองเพยงเลกนอย ตองปรบปรงแกไขจงจะมความสมบรณ
61
แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนร คาช,แจง เขยนผลการสงเกตตามเกณฑการใหคะแนน ลงในชองผลการประเมนใหครบถวน
เลขท� ช�อ – สกล
ผลการประเมน
รวม การคด อยางเปน
ระบบ
การเรยนร และการส�อสาร
ความรบผดชอบ
ในการเรยนร
จต สาธารณะ
เกณฑการประเมน 12 คะแนน ดมาก 9 – 11 คะแนน ด 6 – 8 คะแนน พอใช 4 – 5 คะแนน ปรบปรง
62
เกณฑการใหคะแนน การคดอยางเปนระบบ 3 คะแนน มองภาพรวมในส�งท�คด เช�อมโยงส�งตางๆ เขาดวยกน และใชหลกเหตผลในการคด 2 คะแนน มองภาพรวมในส�งท�คดเปนสวนมาก เช�อมโยงส�งตางๆ เขาดวยกนและใชหลกเหตผล ในการคดเม�อไดรบการกระตน 1 คะแนน มองภาพรวมในส�งท�คดเปนสวนนอย เช�อมโยงส�งตางๆ เขาดวยกนและใชหลกเหตผล ในการคดเม�อไดรบการชวยเหลอเปนพเศษ การเรยนรและการส)อสาร 3 คะแนน เรยนรไดดวยตนเองโดยใชวธการและแหลงเรยนร ท�หลากหลาย สามารถส�อสารความรความเขาใจ ไดอยางชดเจนเปนระบบ 2 คะแนน เรยนรไดเม�อไดรบคาแนะนา ใชวธการ และแหลงเรยนรท�จากด ส�อสารความรความเขาใจ ไดคอนขางเปนระบบ 1 คะแนน เรยนรไดตามคาบอกคาส�ง ใชวธการ และแหลง เรยนรท�จากด ส�อสารความรความเขาใจไดนอย
63
ความรบผดชอบในการเรยนร 3 คะแนน ต�งใจปฏบตงานอยางเตมความสามารถ ตรวจสอบความถกตองของผลงานดวยตนเอง และสงงานตรงเวลา 2 คะแนน ปฏบตงานตามท�ไดรบมอบหมาย ตรวจสอบความถกตองของผลงาน เม�อไดรบคาแนะนา และสงงานตรงเวลา 1 คะแนน ปฏบตงานและสงงานตามเวลาท�กาหนด เม�อไดรบการชวยเหลอ จตสาธารณะ 3 คะแนน ต�งใจปฏบตงานเพ�อประโยชนของสวนรวม เอ�อเฟ� อเผ�อแผและแบงปนผอ�นอยางสม�าเสมอ ไมกอความเสยหายตอสวนรวม 2 คะแนน ปฏบตงานเพ�อประโยชนของสวนรวมเม�อไดรบ การกระตนจากผสอน เอ�อเฟ� อเผ�อแผและแบงปน ผอ�นเปนสวนมาก 1 คะแนน ปฏบตงานเพ�อประโยชนของสวนรวมเม�อไดรบ คาส�งจากผสอน เอ�อเฟ� อเผ�อแผและแบงปนผอ�น เพยงเลกนอย
64
แบบทดสอบวดผลสมฤทธsทางการเรยน เร)อง สมบตของจานวนนบ
คาช,แจง จงวงกลมลอมรอบตวเลอกท�ถกท�สดเพยงตวเลอกเดยว 1. จานวนในขอใดตอไปน� เปนตวประกอบของ 10 ก. 2 ข. 4 ค. 6 ง. 8 2. จานวนในขอใดตอไปน� เปนจานวนเฉพาะท�มากท�สด ก. 3 ข. 5 ค. 7 ง. 9 3. จานวนในขอใดตอไปน�ไมเขาพวก ก. 11 ข. 12 ค. 14 ง. 15 4. มเชอก 3 เสน ยาวเสนละ 16 ,32 และ 72 เซนตเมตร ตามลาดบ ถาจะแบงเปนทอนส�นๆใหเทาๆกน และยาวท�สดเทาท�จะยาวได จะไดเชอกทอนละก�เซนตเมตร ก. 4 เซนตเมตร ข. 6 เซนตเมตร ค. 8 เซนตเมตร ง. 10 เซนตเมตร
65
5. ถากาหนดปญหาวา “นกว�งมาราธอนสองคนว�งรอบสนามใชเวลา 60 และ 72 วนาท ตามลาดบ อกก�นาทนกว�งท�งสองคน จะถงจดเร�มตนพรอมกน” การแกปญหาโจทยขอน�ควรใชวธการใดและไดคาตอบเปนเทาใด ก. หา ค.ร.น. ของ 60 และ 72 แลวหารดวย 60 ไดคาตอบ 6 นาท ข. หา ห.ร.ม. ของ 60 และ 72 แลวหารดวย 60 ไดคาตอบ 6 นาท ค. หา ค.ร.น. ของ 60 และ 72 แลวคณดวย 60 ไดคาตอบ 12 นาท ง. หา ห.ร.ม. ของ 60 และ 72 แลวคณดวย 60 ไดคาตอบ 12 นาท
66
แบบทดสอบเร)องส)งแวดลอมในทองถ)น
คาช,แจง จงตอบคาถามและใหเหตผลเก�ยวกบการทางานบาน ดงตอไปน�
1. จงวเคราะหขอมลจากการสารวจและอธบายความสมพนธ ขององคประกอบท�สาคญของส�งแวดลอม ......................................................................................................... .........................................................................................................
2. ระบบนเวศมความสาคญและจาเปนตอส�งมชวตอยางไรบาง ......................................................................................................... .........................................................................................................
3. ส�งมชวตท�ดารงชวตในดนและในน�ามความสมพนธกนหรอไม อยางไร ......................................................................................................... .........................................................................................................
4. ส�งใดบางท�ทาใหส�งมชวตดารงชวตอยไดในบรเวณท�สารวจพบ ......................................................................................................... .........................................................................................................
67
ใบงานท) 4 ดาเนนการแกปญหา เกบขอมล และบนทกผล
คาช,แจง ก) ดาเนนการแกปญหาโดยใชวธการและเคร�องมอ ท�ไดจากการทาใบงานท� 3 ข) บนทกผลการแกปญหา แนวทางการนาผลการวจย ไปใช และบทเรยนท�ไดรบจากการทาวจย ใหสมบรณ 1. ปฏบตการแกปญหา (Do) เม�อวนท� .......... ถงวนท� ............. เวลา ......................... 2. บนทกผลการตรวจสอบการปฏบต (Check) โดยนาเสนอ เปนแผนภาพ ตาราง หรอเขยนบรรยาย (ตามความสะดวก และเหมาะสม) ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................
68
3. สะทอนผลการวจย (Reflection) 3.1 การวจยคร� งน�สามารถแกปญหาท�เกดข�นไดสาเรจหรอไม � สาเรจ (ระบเหตผล) ................................................ � ไมสาเรจ (ระบเหตผล) .......................................... 3.2 ส�งท�ไดเรยนรจากการทาวจยคร� งน� � ไดความรท�เปนประโยชนตอการจดการเรยน การสอน (ระบ) ...................................................... � ไดความรทางวชาการเก�ยวกบการวจยปฏบตการ ในช�นเรยน (ระบ) .................................................. 3.3 การนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาการจดการเรยนร � สามารถนาไปประยกตใชได (ระบแนวทาง) ........................................................ � ไมสามารถนาไปประยกตใชได (ระบเหตผล) ...........................................................
69
ใบงานท) 5 การเขยนรายงานผลการวจย (แบบไมเปนทางการ)
คาช,แจง เขยนนาเสนอรายงานผลการวจยท�ทานดาเนนการ เสรจเรยบรอยแลวตามประเดนท�กาหนดให 1. ช�อเร�องการวจย / ช�อผวจย ........................................................................................................ 2. สภาพปญหา (สรปใบงานท� 1) ........................................................................................................ ........................................................................................................ 3. การวางแผนแกไขปญหา (Plan) (สรปใบงานท� 2 และ 3) ........................................................................................................ ........................................................................................................ 4. การปฏบตการแกไขปญหา (Do) (สรปใบงานท� 4 ขอ 1) ........................................................................................................ ........................................................................................................ 5. ผลการแกปญหา (Check) (สรปใบงานท� 4 ขอ 2) ........................................................................................................ ........................................................................................................
70
6. สะทอนผลการวจย (Reflection) (สรปใบงานท� 4 ขอ 3) 6.1 ส�งท�ไดเรยนรจากการทาวจยคร� งน� ................................................................................................. ................................................................................................. 6.2 แนวทางการนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาคณภาพ การจดการเรยนร ................................................................................................. ................................................................................................. 6.3 ความถกตองและเช�อถอไดของผลการวจย (แลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนครแลวบนทกผลดานลาง) � มความถกตองและเช�อถอได � ควรปรบปรงแกไข � ขอเสนอแนะเพ�มเตม ................................................................................. ................................................................................. 7. รายช�อเพ�อนครท�รวมแลกเปล�ยนเรยนร (อยางนอย 1 คน) ........................................................................................................ ........................................................................................................ ........................................................................................................
71
ตวอยางการทาใบงาน
วจยปฏบตการในช,นเรยน
(ของจรงจากพ,นท))
72
กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
73
ใบงานท) 1 การวเคราะหปญหา
คาช,แจง ก) ระบปญหาของผเรยนท�ทานเหนวามความสาคญ และจาเปนตองดาเนนการแกไข (อาจเปนปญหา รายบคคล กลมบคคล หรอท�งช�นเรยนกได) ข) หาความรท�จะนามาใชแกไขปญหาโดยการศกษาจาก เอกสารหรองานวจย การขอคาแนะนาจากเพ�อนคร หรอการใชประสบการณของตนเอง 1. สาระ วทยาศาสตร ช,น ม.1 หวขอ สารเน,อเดยวและสารเน,อผสม วนท� 30 ส.ค. 2553 2. ปญหาท�พบ คอ ผเรยนจานวน 5 คน ไมสามารถ จาแนกไดวาสารใดเปนสารเน,อเดยว และสารใดเปนสารเน,อผสม 3. สาเหตของปญหา คอ ผสอนใชส)อในการจดการเรยนรกบผเรยน ไมเหมาะสม
74
4. วธการแกปญหา วธการแกปญหา
จากเอกสาร หรองานวจย
วธการแกปญหา จากคาแนะนา ของเพ�อนคร
วธแกปญหา จากประสบการณ
ของตนเอง จากการศกษา เอกสารพบวา ส�อการเรยนร ท�มประสทธภาพ สงสด คอ ส�อท�เปนของจรง
ใหนาตวอยางรปภาพ ของสารเน�อเดยว และสารเน�อผสม มาใหผเรยน วเคราะห จาแนกแลกเปล�ยนเรยนรความถกตอง กบเพ�อนและผสอน
นาตวอยางของจรง สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม มาใหผเรยนศกษา
5. สรปวธการแกปญหาท�จะใชในคร� งน� ใชตวอยางสารเน,อเดยวและสารเน,อผสมท)เปนของจรง มาใหผเรยนศกษาและแลกเปล)ยนเรยนรกบเพ)อนและผสอน
75
ใบงานท) 2 การวางแผนการวจย
คาช,แจง วางแผน (Plan) การวจยปฏบตการในช�นเรยน ท�สอดคลองกบปญหาท�เกดข�น ลงในพมพเขยวการวจย ตอไปน�
พมพเขยวการออกแบบการวจย
วตถประสงค การวจย
กลม เปาหมาย
ตวแปร จดกระทา (วธการ
แกปญหา)
ตวแปรตาม (ปญหา
ของผเรยน)
สมมตฐานการวจย (ผลท�คาดวา
จะเกดข�นภายหลง การดาเนนการ)
นวตกรรม / เคร�องมอท�ใช
เกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวม ขอมล
การวเคราะห ขอมล
เพ�อเปรยบเทยบ ความสามารถ ในการจาแนก สารเน�อเดยว และสาร เน�อผสม
ผเรยนช�นมธยมศกษา ปท� 1 จานวน 5 คน
การใชตวอยาง สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม ท�เปนของจรง ใหผเรยนศกษา และแลกเปล�ยน เรยนรกบเพ�อน และผสอน
ความสามารถ ในการจาแนก สารเน�อเดยว และสาร เน�อผสม
ผเรยนสามารถ จาแนกสารเน�อเดยว และสารเน�อผสมได สงกวากอนเรยน
1. ใบความรเร�อง สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม 2. กจกรรมฝกจาแนก สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม 3. แบบทดสอบ เร�อง สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม
ทดสอบ ความสามารถ ในการจาแนก สารเน�อเดยว และสาร เน�อผสม กอนเรยน และหลงเรยน
เปรยบเทยบ คาเฉล�ย ความสามารถ ในการจาแนก สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม กอนและหลง การดาเนนการ จดการเรยนร
ใบงานท) 3 การพฒนานวตกรรม
และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ดาเนนการพฒนานวตกรรมและเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล ใหตรงกบพมพเขยวการวจย ตามข�นตอนดงน�
ศกษาเอกสารแลวดาเนนการ 1. กาหนดวตถประสงค (กรณท�เปนนวตกรรม) 2. กาหนดนยามศพท (กรณท�เปนเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล)
พฒนานวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล (ฉบบราง)
ประเมนคณภาพโดยเพ)อนคร 3 ประเดน 1. ความตรงกบปญหา 2. ความเหมาะสมกบผเรยน 3. ความเปนไปไดในเชงปฏบต
ปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง
76
78
ใบความร เร)อง สารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบราง)
การจาแนกประเภทของสารตามลกษณะของเน� อสาร สามารถจาแนกไดออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1. สารเน�อเดยว เปนสารท�มองเหนกลมกลนเปนเน�อเดยวกน ซ� งอาจมไดท�ง 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลวและแกส และหากนาสวนใดสวนหน�งของสารน�ไปทดสอบสมบตตางๆ จะแสดงสมบตเหมอนกนทกสวน สารเน� อเดยวมองคประกอบเปนสารเพยง ชนดเดยว หรอมากกวาหน�งชนดกได สารท�มองคประกอบมากกวา 1 ชนด แตมองเหนกลมกลนเปนเน�อเดยวกน เรยกสารเน�อเดยวชนดน�วา สารละลาย เชน นาก ทองเหลอง น�าเช�อม น�าอดลม น�าโซดา แอลกอฮอล เ ชดแผล อากาศ เปนตน สวนสารเน� อ เ ดยวท� มองคประกอบเปนสารเพยงชนดเดยว เรยกวา สารบรสทธs เชน ทองคา ทองแดง น�าตาลทราย น�า การบร ลกเหมน เปนตน 2. สารเน�อผสม เปนสารท�มองเหนเน�อสารไมกลมกลนกน เม�อสงเกตจะสามารถบอกไดทนทวามสารมากกวา 1 อยางปนกนอย ซ� งสมบตของสารจะไมเหมอนกนโดยตลอดทกสวน เชน น� ายาใสขนมจน สมตา ลอดชองน�ากะท เปนตน
79
กจกรรมฝกจาแนกสารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบราง) คาช,แจง 1. ใหนกเรยนพจารณาสารของจรงท�กาหนดให และระบวาเปนสารเน�อเดยวหรอสารเน�อผสม 2. แลกเปล�ยนคาตอบของตนเองกบเพ�อน และตรวจสอบความถกตองรวมกน
สารท�ครนามาใชในกจกรรมการฝก 1. น�าเปลา 2. โคลน 3. เกลอปน 4. สมตา 5. แกงจด 6. น�าเกลอ
80
แบบทดสอบ เร)อง สารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบราง)
คาช,แจง ใหนกเรยนจาแนกสารตอไปน�ใหถกตองวาสารใด เปนสารเน�อเดยวและสารใดเปนสารเน�อผสม 1. กระดาษดบเบ�ลเอ 11. กวยเตuยว 2. ตมยา 12. ผดพรกหม 3. แกงจด 13. สมตา 4. โคลน 14. พรกกบเกลอ 5. น�าพรก 15. นาก 6. เกลอปน 16. น�าเกลอ 7. แอลกอฮอล 17. โซดา 8. สงกะส 18. ทองแดง 9. ทองคา 19. น�าเปลา 10. น�าเช�อม 20. น�าหวาน
81
แบบประเมนคณภาพนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ทาเคร�องหมาย �ลงในชอง � และระบขอเสนอแนะ
นวตกรรม ใบความรและส)อท)ใช
เคร�องมอท�ใชเกบรวบรวมขอมล แบบทดสอบ
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ - ใบความรควรเนนขอความ ท�เปนสาระสาคญใหผเรยน เหนไดอยางชดเจน เชน การทาตวหนงสอใหเขมกวาปกต - ส�อของจรงไมควรซ� ากบ ท�ใชในแบบทดสอบ
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ ปรบปรงคาช�แจงใหชดเจนมากข�น โดยเฉพาะเวลาท�ใชทาแบบทดสอบ
ลงช�อผประเมน ครปราณ จตเมตตา (นามสมมต)
�
�
�
�
�
�
82
ใบความร เร)อง สารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบท)ใชจรง)
การจาแนกประเภทของสารตามลกษณะของเน,อสาร สามารถจาแนกไดออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1. สารเน,อเดยว เปนสารท�มองเหนกลมกลนเปนเน,อเดยวกน ซ� งอาจมไดท�ง 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลวและแกส และหากนาสวนใดสวนหน�งของสารน�ไปทดสอบสมบตตางๆ จะแสดงสมบตเหมอนกนทกสวน สารเน,อเดยวมองคประกอบเปนสารเพยง ชนดเดยว หรอมากกวาหน)งชนดกได สารท�มองคประกอบมากกวา 1 ชนด แตมองเหนกลมกลนเปนเน�อเดยวกน เรยกสารเน�อเดยวชนดน�วา สารละลาย เชน นาก ทองเหลอง น�าเช�อม น�าอดลม น�าโซดา แอลกอฮอล เ ชดแผล อากาศ เปนตน สวนสารเน� อ เ ดยวท� มองคประกอบเปนสารเพยงชนดเดยว เรยกวา สารบรสทธs เชนทองคา ทองแดง น�าตาลทราย น�า การบร ลกเหมน เปนตน 2. สารเน,อผสม เปนสารท�มองเหนเน,อสารไมกลมกลนกน เม�อสงเกตจะสามารถบอกไดทนทวามสารมากกวา 1 อยางปนกนอย ซ� งสมบตของสารจะไมเหมอนกนโดยตลอดทกสวน เชน น� ายาใสขนมจน สมตา ลอดชองน�ากะท เปนตน
83
กจกรรมฝกจาแนกสารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบท)ใชจรง) คาช,แจง 1. ใหนกเรยนพจารณาสารของจรงท�กาหนดให และระบวาเปนสารเน�อเดยวหรอสารเน�อผสม 2. แลกเปล�ยนคาตอบของตนเองกบเพ�อน และตรวจสอบความถกตองรวมกน
สารท�ครนามาใชในกจกรรมการฝก 1. น�าสม 25% 2. ทองแดงสายไฟฟา 3. แทงอฐ 4. ชอลกเขยนกระดานดา 5. ยาหมอง 6. ดนน�ามน
84
แบบทดสอบ เร)อง สารเน,อเดยวและสารเน,อผสม (ฉบบท)ใชจรง)
คาช,แจง 1. ใหนกเรยนจาแนกสารตอไปน�ใหถกตองวาสารใด เปนสารเน�อเดยวและสารใดเปนสารเน�อผสม 2. ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 10 นาท 1. กระดาษดบเบ�ลเอ 11. กวยเตuยว 2. ตมยา 12. ผดพรกหม 3. แกงจด 13. สมตา 4. โคลน 14. พรกกบเกลอ 5. น�าพรก 15. นาก 6. เกลอปน 16. น�าเกลอ 7. แอลกอฮอล 17. โซดา 8. สงกะส 18. ทองแดง 9. ทองคา 19. น�าเปลา 10. น�าเช�อม 20. น�าหวาน
85
ใบงานท) 4 ดาเนนการแกปญหา เกบขอมล และบนทกผล
คาช,แจง ก) ดาเนนการแกปญหาโดยใชวธการและเคร�องมอ ท�ไดจากการทาใบงานท� 3 ข) บนทกผลการแกปญหา แนวทางการนาผลการวจย ไปใช และบทเรยนท�ไดรบจากการทาวจย ใหสมบรณ 1. ปฏบตการแกปญหา (Do) เม�อวนท� 6 ก.ย. 2553 เวลา 10.30 – 12.00 น. 2. บนทกผลการตรวจสอบการปฏบต (Check) โดยนาเสนอ เปนแผนภาพ ตาราง หรอเขยนบรรยาย
ผลการใชใบความรและกจกรรมเปนดงตารางตอไปน�
ท� ช�อ – นามสกล คะแนน
กอนเรยน คะแนน
หลงเรยน คะแนน
พฒนาการ 1 เดกหญงทพวรรณ บญสข 8 17 9 2 เดกหญงปยะดา ตะเวยงนาน 5 18 13 3 เดกชายนรมนธ จนทรสะอาด 4 17 13 4 เดกชายพนา สรอยคา 4 17 13 5 เดกชายยอดรก แกวตม 7 17 10
เฉล�ย 5.6 17.2 11.6
86
3. สะทอนผลการวจย (Reflection) 3.1 การวจยคร� งน�สามารถแกปญหาท�เกดข�นไดสาเรจหรอไม � สาเรจ (ระบเหตผล) ผเรยนไดสมผสส�อท�เปนของจรงและแลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนและผสอน จงทาใหผเรยนเขาใจมากข�น และสามารถจาแนกไดวาสารใดเปนสารเน�อเดยว หรอสารเน�อผสม � ไมสาเรจ (ระบเหตผล) ........................................... 3.2 ส�งท�ไดเรยนรจากการทาวจยคร� งน� � ไดความรท� เ ปนประโยชนตอการจดการเรยน การสอน (ระบ) การจดการเรยนรใหผเรยนสามารถจาแนกสาร เน�อเดยวและสารเน�อผสมได ผสอนควรใชส� อท�เปนสารเน�อเดยว และสารเน�อผสมท�เปนของจรงมาสอนผเรยน ควบคกบการใหศกษาใบความร � ไดความรทางวชาการเก�ยวกบการวจยปฏบตการ ในช�นเรยน (ระบ) เปนการวจยท�ทาไดรวดเรว พฒนาผเรยนไดจรง
�
�
�
87
3.3 การนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาการจดการเรยนร � สามารถนาไปประยกตใชได (ระบแนวทาง) การใชส�อการเรยนรควรเลอกใชส�อท�เปนของจรง จะชวยทาใหผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ เกดความ รความเขาใจท�ถกตอง � ไมสามารถนาไปประยกตใชได (ระบแนวทาง) ........................................................
�
88
ใบงานท) 5 การเขยนรายงานผลการวจย (แบบไมเปนทางการ)
คาช,แจง เขยนนาเสนอรายงานผลการวจยท�ทานดาเนนการ เสรจเรยบรอยแลวตามประเดนท�กาหนดให
1. ช)อเร)องการวจย / ช)อผวจย การพฒนาความสามารถในการจาแนกสารเน�อเดยว และสาร เน�อผสม ของผเรยนช�นมธยมศกษาปท� 1 โดยใชส�อของจรงและการแลกเปล�ยนเรยนร / ครจตอารย มตรไมตร (นามสมมต)
2. สภาพปญหา (สรปใบงานท� 1) ผเรยนจานวน 5 คน ไมสามารถจาแนกไดวาสารใด เปนสารเน�อเดยว และสารใดเปนสารเน�อผสม
3. การวางแผนแกไขปญหา (Plan) (สรปใบงานท� 2 และ 3) 1) วตถประสงคการวจย เพ�อเปรยบเทยบความสามารถในการจาแนกสารเน�อเดยว และสารเน�อผสม ของผเรยนช�นมธยมศกษาปท� 1 จานวน 5 คน
2) กลมเปาหมาย ผเรยนช�นมธยมศกษาปท� 1 จานวน 5 คน
89
3) ตวแปรจดกระทา การใชตวอยาง สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม ท�เปนของจรง ใหผเรยนศกษา และแลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนและผสอน
4) ตวแปรตาม ความสามารถในการจาแนกสารเน�อเดยวและสารเน�อผสม
5) สมมตฐานการวจย ผเรยนสามารถจาแนกสารเน�อเดยวและสารเน�อผสม ไดสงกวากอนเรยน
6) นวตกรรม / เคร)องมอท)ใชเกบรวบรวมขอมล - ใบความรเร�องสารเน�อเดยวและสารเน�อผสม มความตรงกบปญหา ความเหมาะสมกบผเรยน และความเปนไปไดเชงปฏบต อยในระดบมาก - กจกรรมฝกจาแนกสารเน�อเดยวและสารเน�อผสม มความตรงกบปญหา ความเหมาะสมกบผเรยน และความเปนไปได เชงปฏบต อยในระดบมาก - แบบทดสอบเร�องสารเน�อเดยวและสารเน�อผสม มความตรงกบปญหา ความเหมาะสมกบผเรยน และความเปนไปไดเชงปฏบต อยในระดบมาก
90
7) การเกบรวบรวมขอมล ทดสอบความสามารถในการจาแนกสารเน�อเดยว และสาร เน�อผสม กอนเรยนและหลงเรยน
8) การวเคราะหขอมล เปรยบเทยบคาเฉล�ยความสามารถ ในการจาแนก สารเน�อเดยว และสารเน�อผสม กอนและหลงการดาเนนการจดการเรยนร
4. การปฏบตการแกไขปญหา (Do) (สรปใบงานท� 4 ขอ 1) ดาเนนการเม�อวนท� 6 ก.ย. 2553 เวลา 10.30 – 12.00 น.
5. ผลการแกปญหา (Check) (สรปใบงานท� 4 ขอ 2)
ท� ช�อ – นามสกล คะแนน
กอนเรยน คะแนน
หลงเรยน คะแนน
พฒนาการ 1 เดกหญงทพวรรณ บญสข 8 17 9 2 เดกหญงปยะดา ตะเวยงนาน 5 18 13 3 เดกชายนรมนธ จนทรสะอาด 4 17 13 4 เดกชายพนา สรอยคา 4 17 13 5 เดกชายยอดรก แกวตม 7 17 10
เฉล�ย 5.6 17.2 11.6
จากตาราง สรปไดวา ผเรยนมความสามารถในการจาแนก สารเน�อเดยวและสารเน�อผสมไดสงกวากอนเรยน
91
6. สะทอนผลการวจย (Reflection) (สรปใบงานท� 4 ขอ 3) 6.1 ส)งท)ไดเรยนรจากการทาวจยคร,งน, การจดการเรยนรใหผ เรยนสามารถจาแนกสารเน� อเดยว และสารเน�อผสมได ผสอนควรใชส�อท�เปนสารเน�อเดยว และสารเน�อผสมท�เปนของจรงมาสอนผเรยน ควบคกบการใหศกษาใบความร
6.2 แนวทางการนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาคณภาพ การจดการเรยนร การใชส�อการเรยนรควรเลอกใชส�อท�เปนของจรง จะชวยทาใหผ เ รยนสามารถเ รยนรไดอยางมประสทธภาพ เ กดความ ร ความเขาใจท�ถกตอง
6.3 ความถกตองและเช)อถอไดของผลการวจย (แลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนครแลวบนทกผลดานลาง) � มความถกตองและเช�อถอได � ควรปรบปรงแกไข � ขอเสนอแนะเพ�มเตม .............................................. 7. รายช)อเพ)อนครท)รวมแลกเปล)ยนเรยนร (อยางนอย 1 คน) ครปราณ จตเมตตา (นามสมมต) ครวชาญ ความรด (นามสมมต) ครสมศร น�าใจงาม (นามสมมต)
*********************************
�
92
กลมสาระการเรยนร
คณตศาสตร
93
ใบงานท) 1 การวเคราะหปญหา
คาช,แจง ก) ระบปญหาของผเรยนท�ทานเหนวามความสาคญ และจาเปนตองดาเนนการแกไข (อาจเปนปญหา รายบคคล กลมบคคล หรอท�งช�นเรยนกได) ข) หาความรท�จะนามาใชแกไขปญหาโดยการศกษาจาก เอกสารหรองานวจย การขอคาแนะนาจากเพ�อนคร หรอการใชประสบการณของตนเอง 1. สาระ คณตศาสตร ช,น ป.5 หวขอ การคณและการหารเศษสวน วนท� 4 ม.ย. 2553 2. ปญหาท�พบ คอ ผเรยนช,น ป. 5 ไมสามารถคณและหารเศษสวน ท)กาหนดใหได 3. สาเหตของปญหา คอ ผเรยนไมต,งใจทาแบบฝกหดท)กาหนดให เพราะแบบฝกหดขาดความนาสนใจสาหรบผเรยน
94
4. วธการแกปญหา วธการแกปญหา
จากเอกสาร หรองานวจย
วธการแกปญหา จากคาแนะนา ของเพ�อนคร
วธแกปญหา จากประสบการณ
ของตนเอง แบบฝกหดท�ม กจกรรมหลากหลาย จะมความนาสนใจ และกระตน การเรยนรไดด
ใหทาแบบฝกหด ท�เดกสนใจ อยากทา ใหเสรจและถกตอง อาจผสมเกมงายๆ เขาไป
ใชรปการตน เพ�อทาใหผเรยน อยากทาแบบฝกหด
5. สรปวธการแกปญหาท�จะใชในคร� งน� ใชแบบฝกหดท)มกจกรรมใหผเรยนปฏบตอยางหลากหลาย ผสมผสานกบเกมและรปการตน
95
ใบงานท) 2 การวางแผนการวจย
คาช,แจง วางแผน (Plan) การวจยปฏบตการในช�นเรยน ท�สอดคลองกบปญหาท�เกดข�น ลงในพมพเขยวการวจย ตอไปน�
พมพเขยวการออกแบบการวจย
วตถประสงค การวจย
กลม เปาหมาย
ตวแปร จดกระทา (วธการ
แกปญหา)
ตวแปรตาม (ปญหา
ของผเรยน)
สมมตฐานการวจย (ผลท�คาดวา
จะเกดข�นภายหลง การดาเนนการ)
นวตกรรม / เคร�องมอท�ใช
เกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวม ขอมล
การวเคราะห ขอมล
เพ�อเปรยบเทยบ ผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�องการคณ และการหารเศษสวน กอนและหลง การจดการ เรยนร
ผเรยนช�นประถมศกษา ปท� 5 จานวน 9 คน
การใชแบบฝกหด ท�มกจกรรม ใหผเรยนปฏบตอยางหลากหลาย ผสมผสานกบเกม และรปการตน
ผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�องการคณ และการหารเศษสวน
ผเรยนมผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�องการคณ เศษสวน หลงเรยน สงกวากอนเรยน
1. แบบฝกหดเร�อง การคณและการหาร เศษสวน 2. แบบทดสอบ เร�อง การคณและการหาร เศษสวน
ทดสอบ ผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�อง การคณ เศษสวน กอนเรยน และหลงเรยน
เปรยบเทยบ ผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�อง การคณ เศษสวน กอนและหลง การจดการเรยนร
ใบงานท) 3 การพฒนานวตกรรม
และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ดาเนนการพฒนานวตกรรมและเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล ใหตรงกบพมพเขยวการวจย ตามข�นตอนดงน�
ศกษาเอกสารแลวดาเนนการ 1. กาหนดวตถประสงค (กรณท�เปนนวตกรรม) 2. กาหนดนยามศพท (กรณท�เปนเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล)
พฒนานวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล (ฉบบราง)
ประเมนคณภาพโดยเพ)อนคร 3 ประเดน 1. ความตรงกบปญหา 2. ความเหมาะสมกบผเรยน 3. ความเปนไปไดในเชงปฏบต
ปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง
96
98
แบบฝกหด “คหนอยไหน”
ช�อ .............................................. ช�น ............. เลขท� ............. คาช,แจง ลากเสนเช�อมระหวางโจทยท�กาหนดใหกบคาตอบ ท�ถกตอง แลวลากเสนเช�อมอกเสนไปยงรปภาพท�เปนคา แปลของคาศพทท�ถกตอง
7
5 x 21
15 (DOLPHINS)
5
3 x 45
9
1 ของ 54
7
6 ของ 56
8
7 ของ 48
12
11 ของ 72
6 (ELEPHANTS)
27 (GIRAFFES)
48 (ANTS)
42 (HAWKS)
66 (BEARS)
99
แบบทดสอบ เร)อง การคณและการหารเศษสวน
ช�อ .................................. ช�น ..................... เลขท� ................
คาช,แจง วงกลมลอมรอบตวเลอกท�ถกตองท�สดเพยงตวเลอกเดยว
1. 25
15× มคาเทากบขอใด
ก. 3 ข. 4 ค. 5 ง. 6
2. 7
342× มคาเทากบขอใด
ก. 81 ข. 18 ค. 28 ง. 82
3. 8
3 ของ 40 มคาเทากบขอใด
ก. 15 ข. 16 ค. 17 ง. 18
4. 5
4 ของ 20 มคามากกวา
หรอนอยกวา 5
3 ของ 15 อยเทาใด
ก. มากกวาอย 6 ข. นอยกวาอย 6 ค. มากกวาอย 7 ง. นอยกวาอย 7
5. ขอใดตอไปน� มคาเทากน
ก. 2
1 ของ 16 และ 5
2 ของ 20
ข. 3
2 ของ 15 และ 5
2 ของ 25
ค. 3
2 ของ 18 และ 4
3 ของ 12
ง. 5
4 ของ 25 และ 5
3 ของ 20
100
แบบประเมนคณภาพนวตกรรม และเคร)องมอท)ใชในการเกบรวบรวมขอมล
คาช,แจง ทาเคร�องหมาย �ลงในชอง � และระบขอเสนอแนะ
นวตกรรม ใบความรและส)อท)ใช
เคร�องมอท�ใชเกบรวบรวมขอมล แบบทดสอบ
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ (ไมม)
ตรงปญหา � มาก � ปานกลาง � นอย
เหมาะสมกบผเรยน � มาก � ปานกลาง � นอย
เปนไปไดในเชงปฏบต � มาก � ปานกลาง � นอย
ขอเสนอแนะ (ไมม)
ลงช�อผประเมน ครน�าหวาน ช�นใจ (นามสมมต)
�
�
�
�
�
�
101
ใบงานท) 4 ดาเนนการแกปญหา เกบขอมล และบนทกผล
คาช,แจง ก) ดาเนนการแกปญหาโดยใชวธการและเคร�องมอ ท�ไดจากการทาใบงานท� 3 ข) บนทกผลการแกปญหา แนวทางการนาผลการวจย ไปใช และบทเรยนท�ไดรบจากการทาวจย ใหสมบรณ 1. ปฏบตการแกปญหา (Do) เม�อวนท� 7 ม.ย. 2553 เวลา 07.30 – 08.00 น. 2. บนทกผลการตรวจสอบการปฏบต (Check) โดยนาเสนอเปน แผนภาพ ตาราง หรอเขยนบรรยาย
ผลการใชแบบฝกหด “คหนอยไหน” เปนดงกราฟแทงตอไปน� คะแนนเฉล�ย คะแนนเฉล�ย
กอนเรยน หลงเรยน
102
3. สะทอนผลหลงการวจย (Reflection)
3.1 การวจยคร� งน�สามารถแกปญหาท�เกดข�นไดสาเรจหรอไม � สาเรจ (ระบเหตผล) ผเรยนไดฝกทาแบบฝกหด ท�สอดคลองกบความสนใจ มลกษณะเปนเกมเลกๆ นอยๆ เพ�อไมใหมความเบ�อหนายกบการทาแบบฝกหดเหมอนท�เคยทามา การเช�อมโยงกบคาศพทภาษาองกฤษทาใหผเรยนเกดการแลกเปล�ยน เรยนรมากข�น และทาใหเกดการตรวจสอบคาตอบของกนและกน โดยอตโนมต � ไมสาเรจ (ระบเหตผล) ...................................... 3.2 ส�งท�ไดเรยนรจากการทาวจยคร� งน� � ไดความรท� เ ปนประโยชนตอการจดการเรยน การสอน (ระบ) การใชส�อการเรยนการสอนสาหรบผเรยนวยเดก ควรทาใหมความนาสนใจ เปนเกมผสมผสานสอดแทรกไปกบ เน�อหาท�จดการเรยนร ทาใหผเรยนสนกสนานกบการทาแบบฝกหด และผเรยนจะเกดการแลกเปล�ยนเรยนรซ� งกนและกน � ไดความรทางวชาการเก�ยวกบการวจยปฏบตการ ในช�นเรยน (ระบ) การเร�มตนการวจยจากปญหาของผเรยนท�ผสอน สงเกตพบ ดาเนนการแกไขปญหาน�นดวยวธวจย
�
�
�
103
3.3 การนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาการจดการเรยนร � สามารถนาไปประยกตใชได (ระบแนวทาง) การใชแบบฝกหดในแตละบทเรยน ควรออกแบบ จดทาใหนาสนใจ เชน การใสรปการตน การผสมผสานกบเกม ท�ผเรยนสนใจ การทาแบบฝกท�มแตงานใหผเรยนทาอยางเดยว จะทาใหไมนาสนใจ ไมอยากทา ไมต�งใจทา จงไมคอยไดรบ ความร เหมอนกบวาทาใหเสรจๆ เทาน�น ไมมเปาหมายในการทา � ไมสามารถนาไปประยกตใชได (ระบแนวทาง) ........................................................
�
104
ใบงานท) 5 การเขยนรายงานผลการวจย (แบบไมเปนทางการ)
คาช,แจง เขยนนาเสนอรายงานผลการวจยท�ทานดาเนนการ เสรจเรยบรอยแลวตามประเดนท�กาหนดให
1. ช)อเร)องการวจย / ช)อผวจย การพฒนาผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�อง การคณและการหารเศษสวน ของผเรยนช�นประถมศกษาปท� 5 โดยใชแบบฝกหด ผสมผสานกบเกมและรปการตน / ครใจด คร�นเครง (นามสมมต)
2. สภาพปญหา (สรปใบงานท� 1) ผเรยนช�น ป. 5 ไมสามารถคณและหารเศษสวน ท�กาหนดใหได
3. การวางแผนแกไขปญหา (Plan) (สรปใบงานท� 2 และ 3) 1) วตถประสงคการวจย เพ�อเปรยบเทยบผลสมฤทธs ทางการเรยนเร�องการคณ และการหารเศษสวนกอนและหลงการจดการเรยนร
2) กลมเปาหมาย ผเรยนช�นประถมศกษาปท� 5 จานวน 9 คน
105
3) ตวแปรจดกระทา การใชแบบฝกหดท�มกจกรรมใหผเรยนปฏบต อยางหลากหลายผสมผสานกบเกม และรปการตน
4) ตวแปรตาม ผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�อง การคณและการหารเศษสวน
5) สมมตฐานการวจย ผเรยนมผลสมฤทธs ทางการเรยนเร�องการคณเศษสวน หลงเรยนสงกวากอนเรยน
6) นวตกรรม / เคร)องมอท)ใชเกบรวบรวมขอมล - แบบฝกหด เร�อง การคณและการหารเศษสวน มความตรงกบปญหา ความเหมาะสมกบผเรยน และความเปนไปไดเชงปฏบต อยในระดบมาก
- แบบทดสอบ เร�อง การคณและการหารเศษสวน มความ ตรงกบปญหา ความเหมาะสมกบผเรยน และความเปนไปไดเชงปฏบต อยในระดบมาก 7) การเกบรวบรวมขอมล ทดสอบผลสมฤทธs ทางการเรยนเร�อง การคณเศษสวน กอนเรยนและหลงเรยน
106
8) การวเคราะหขอมล เปรยบเทยบผลสมฤทธs ทางการเรยนเร�องการคณและการหาร เศษสวน กอนและหลงการจดการเรยนร
4. การดาเนนการแกไขปญหา (Do) (สรปใบงานท� 4 ขอ 1) ดาเนนการเม�อวนท� 7 ม.ย. 2553 เวลา 07.30 – 08.00 น. 5. ผลการแกปญหา (Check) (สรปใบงานท� 4 ขอ 2) ผลการใชแบบฝกหด “คหนอยไหน” เปนดงกราฟแทงตอไปน� จากกราฟแทง พบวา ผเรยนมผลสมฤทธs ทางการเรยน เร�องการคณและการหารเศษสวนหลงเรยนสงกวากอนเรยน
คะแนนเฉล�ย คะแนนเฉล�ย กอนเรยน หลงเรยน
107
6. สะทอนผลการวจย (Reflection) (สรปใบงานท� 4 ขอ 3) 6.1 ส)งท)ไดเรยนรจากการทาวจยคร,งน, การใชส�อการเรยนการสอนสาหรบผเรยนวยเดกควรทาใหมความนาสนใจ เปนเกมผสมผสานสอดแทรกไปกบเน�อหา ท�จ ดการเรยนร ทาใหผ เ รยนสนกสนานกบการทาแบบฝกหด และผเรยนจะเกดการแลกเปล�ยนเรยนรซ� งกนและกน 6.2 แนวทางการนาผลการวจยไปประยกตใชพฒนาคณภาพ การจดการเรยนร การใชแบบฝกหดในแตละบทเรยน ควรออกแบบจดทาใหนาสนใจ เชน การใสรปการตน การผสมผสานกบเกมท�ผเรยนสนใจ การทาแบบฝกท�มแตงานใหผ เรยนทาอยางเดยวจะทาให ไม นาสนใจ ไมอยากทา ไมต� งใจทา จงไมคอยไดรบความ ร เหมอนกบวาทาใหเสรจๆ เทาน�น ไมมเปาหมายในการทา 6.3 ความถกตองและเช)อถอไดของผลการวจย (แลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนครแลวบนทกผลดานลาง) � มความถกตองและเช�อถอได � ควรปรบปรงแกไข � ขอเสนอแนะเพ�มเตม .............................................. 7. รายช)อเพ)อนครท)รวมแลกเปล)ยนเรยนร (อยางนอย 1 คน) ครกรณา วชาการด (นามสมมต) ครมทตา รกวจย (นามสมมต)
�
108
การขบเคล)อน
งานประจาสงานวจย (Routine to Research)
109
Routine to Research (R2R)
คอ การวจยในงานประจา หมายถง การคนควา
หาความร โดยกระบวนการท�เช�อถอได (กระบวนการวจย) เพ�อการแกปญหา หรอยกระดบคณภาพงานประจาใหดย�งข�นบนฐานความรท�ไดรบจากการวจย
การวจยปฏบตการในช,นเรยน (CAR) ทาอยางตอเน)องจะกลายเปน การวจยในงานประจา (R2R)
นาไปสเปาหมายความเปนครมออาชพ คอ การจดการเรยนรโดยใชวจยเปนฐาน
(Research – Based Learning)
110
การวจยในงานประจาของผสอน องคประกอบของการวจยในงานประจา 4 ประการ 1. ปญหาวจย มาจากงานการจดการเรยนร 2. ผทาวจย ผสอนมบทบาททาวจยดวยตนเอง 3. ผลการวจย ถกตองเช�อถอได 4. การใชประโยชน ใชประโยชนกบงานของผสอนเอง จดเร)มตนของการวจยในงานประจา การวจยในงานประจา สาหรบผสอน เร)มท)การจดการเรยนรปญหาท�เก�ยวของกบการจดการเรยนร โดยเฉพาะคณภาพของผเรยนคอจดเร�มตนท�ดของการวจย ลกษณะเฉพาะของการวจยในงานประจา 1. เปนสทธของผสอนในการปรบประยกตหลกการวจย ใหสอดคลองกบบรบทของตนเอง 2. ไมยดตดรปแบบการวจยชนดใดชนดหน�ง 3. ไมจาเปนตองเปนองคความรใหมท�งหมด แตเนนท�สามารถนามาใชในงานประจาได 4. มการแลกเปล�ยนเรยนรกบเพ�อนรวมงาน
111
จดเนนของ R2R การเรยนรผลการวจย
แลวนามาใชปรบปรงและพฒนางานประจา
แนวทางการนาผลการวจยมาใชปรบปรงและพฒนางานประจา นาผลการวจยของตนเองมาใชปรบปรงและพฒนาการจด การเรยนร โดยนามาประกอบการตดสนใจ เก� ยวกบการจด การเรยนรในประเดนดงตอไปน� ตามความเหมาะสม 1. การกาหนดจดประสงคการเรยนร การระบวาผ เรยนจะตองเรยนรและสามารถทาอะไรไดบางอยางเหมาะสมกบระดบความสามารถของผเรยน 2. การออกแบบกจกรรมการเรยนร การออกแบบกจกรรม ท�ผเรยนตองปฏบตดวยตนเอง เพ�อใหเกดการเรยนรท�ถกตอง แมนยา รวดเรว เช�อมโยงกบส�งอ�นได มการคดข�นสง และคณธรรมจรยธรรม 3. การใชส) อและแหลงเรยนร การเลอกใชวสดอปกรณ แหลงเรยนรท�งท�เปนบคคล สถานท� แหลงเรยนร online ท�สงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพสงสด 4. การวดและประเมนผลการเรยนร การกาหนดวธการ เคร�องมอวด และแหลงขอมล ท�สามารถประเมนไดอยางถกตอง
112
บทสรป
การวจยปฏบตการในช�นเรยน (Classroom Action Research) เปนการวจยท�ดาเนนการควบคกบการจดการเรยนร เพ�อพฒนาคณภาพของผเรยน นาผลการวจยมาใชเปนประโยชนในการจดการเรยนรอยางตอเน�อง ผสอนทกคนสามารถทาวจยปฏบตการในช�นเรยนไดดวยตนเอง เพ�อประโยชนของตนเองเปนสาคญ ใชทรพยากรนอยแตไดประโยชนสง ผลการวจยมความถกตองและเช) อถอได โดยใช
กระบวนการวจยท�มลกษณะเปนวงจร PDCR ม 7 ข�นตอน ไดแก
1. การระบปญหาการวจย 2. การศกษาเอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ (หรอใชความรจากแหลงอ�นๆ) 3. การวางแผนการวจย 4. การพฒนานวตกรรม และสรางเคร�องมอท�ใชในการ เกบรวบรวมขอมล 5. การดาเนนการและเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมลและนาเสนอ 7. การสะทอนผลการวจยสการปรบปรงและพฒนา
113
การเขยนรายงานการวจยทาได 3 ลกษณะ ไดแก 1) การเขยนแบบไมเปนทางการ 2) การเขยนแบบก�งทางการ และ 3) การเขยนแบบเปนทางการ สวนจรยธรรมท�วไปสาหรบการวจยในคนท�ผสอนตองถอปฏบตตลอดระยะเวลาการวจย 3 ประการ ไดแก 1) หลกความเคารพในบคคล 2) หลกผลประโยชน และ 3) หลกความยตธรรม การพฒนาตนเองใหมความรความสามารถในการวจยปฏบตในช� นเรยนท�งายและสอดคลองกบการทางานของผสอน ใบงาน การทาวจยปฏบตการในช�นเรยน 5 ใบงาน ควรทาตามข�นตอน แลวจะทาใหมความเขาใจและสามารถทาวจยปฏบตในช�นเรยนไดจรง การวจยปฏบตการในช�นเรยนทาอยางตอเน�องจะกลายเปนการวจยในงานประจา โดยนาผลการวจยของตนเองมาใชปรบปรงและพฒนาการจดการเรยนร ดวยการนาผลการวจยมาประกอบ การตดสนใจเก�ยวกบจดประสงคการเรยนร กจกรรมการเรยนร ส�อและแหลงเรยนร การวดและประเมนผลการเรยนร ส�งน� จะนาไปสเปาหมายความเปนครมออาชพ คอ การจดการเรยนรโดยใชวจย เปนฐาน (research – based learning) ซ� งถอวาเปนเปาหมายสงสด สาหรบการจดการเรยนรในยคปจจบน
114
บรรณานกรม
จรวยพร ศรศศลกษณ. (2551). R2R : Routine to Research สยบงานจาเจดวยการวจย สโลกใหมของงานประจา. (พมพคร� งท�1)
นนทบร : สถาบนวจยระบบสาธารณสข. ชศร วงศรตนะ และคณะ. (2546). การวจยเพ)อพฒนาการเรยนร.
กรงเทพฯ : เมธทปส. ประภสสร สรวฒนาวรรณ. (2552). “R2R : Routine to Research” เพ)อการวจยและพฒนาองคการเภสชกรรม. ปท� 16 ฉบบท� 2 เมษายน – มถนายน. หนา 8 – 10. วชย วงษใหญ. (2553). การจดการเรยนรท)ใชวจยเปนฐาน. เอกสารประกอบการบรรยาย วนท� 20 กรกฎาคม 2553. สวมล วองวานช.(2550). การวจยปฏบตการในช,นเรยน = Classroom
action research. พมพคร� งท� 10. กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรมหาวทยาลย.
Clarke Anthony and Erickson Gaalen . (2003). Teacher inquiry : living the research in everyday practice. London : Routledge Falmer. Gall, Joyce P. and other. (2005). Applying educational
research a practical guide. 5th. Boston : Pearson / Allyn and Bacon. (Chapter 15 only)
115
Hopkins, David . (2002). A teacher’s guide to classroom research. 3rd. Philadelphia : Open University Press. Lankshear, Colin. (2004). A handbook for teacher research : from design to implementation. Berkshire : Open
University Press. Maclntyre, Christine. (2000). The art of action research in the classroom. London : David Fulton. Marzano, Robert J. (2005). Classroom instruction that works : research – based strategies for increasing student achievement. Upper Saddle River, New Jersey : Pearson
/ Merrill Prentice Hall. Meier, Daniel R. (2007). Learning from young children in the classroom : the art & science of teacher research. New York : Teachers College Press. Mills, Geoffrey E. (2003). Action research : a guide for the Teachers researcher. 2nd. Upper Saddle River, New Jersey : Merrill / Prentice Hall. Pine, Gerald J. (2009). Teacher action research : building knowledge democracies. Los Angeles : Sage. Stringer, Ernie. (2004). Action research in education.
116
Upper Saddle , New Jersey : Pearson Merrill Prentice Hall. Taggart, Germaine L. and Wilson, Alfred P. (2005). Promoting reflective thinking in teachers : 50 action
strategies. Thousand Oaks , California : Corwin Press. Volk, Kenneth S. (2010). Action research, September 2010 ; vol. 8, 3: pp. 315-332., first published on March 15.
*******************************************