1
บทท 1
1.1 ทมาของโครงงาน ในปจจบนเทคโนโลยไดเขามามบทบาทในชวตประจ าวนอยางมากมาย เพอชวยอ านวยความ
สะดวกตาง ๆ ใหแกผใชในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนการสบคนขอมล การจดเกบขอมล การด าเนนการตาง ๆ เพอความสะดวกรวดเรว ถกตอง สามารถลดขนตอน ลดความซ าซอน และลดความผดพลาดในการท างานของบคลากรเอง ชวยใหผใชท างานตาง ๆ ไดเรวขน และลดเวลาของผใชดวย
และ เนองจากในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล มหาวทยาลยบรพา (บางเเสน) ซงเปนพพธภณฑสตวน า ทมสตว น าทางทะเล ชนดตางๆ มากมาย หากมการน ามาวจยเเละเผยแพร เพอเปนการศกษาและการเรยนร ซงเปนการใหความรอยางหนง ท าใหผอนไดม ความรเกยวกบเรองสตวน าทางทะเลมากขน เเละหากเราพบเจอ สตวน าทางทะเลใหมๆ กสามารถเพมไปในฐานความรได เพอเปนการสะสมความรและยงเผยแพรความรใหผอนไดอกดวย
1.2 วตถประสงคของโครงงาน 1. เพอเปนแหลงเรยนรออนไลน ซงจะเกบขอมลทงหมดเกยวกบสตวน าทมอยใน พพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล มหาวทยาลยบรพา (บางแสน) 2. เพอสงเสรมใหประชาชนมความรความเขาใจในการอนรกษระบบนเวศวทยาชายฝงทะเลและในทะเล เพอการพฒนาทย งยน 3. เพอเปนการสงเสรมศกยภาพ ทางดานการเผยแพรความร ทางดานสตวน าทางทะเล ในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล มหาวทยาลยบรพา (บางแสน) 1.3 ขอบเขตในการพฒนาระบบ
ศกษาและวจยพนธสตวน าทมอยภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล(บางเเสน) จะประกอบดวย
1. จดเกบรวบรวมขอมลสตวน าทางทะเล
2. แสดงขอมลสตวน าทางทะเล
3. ผใชงานมสวนในการเพมฐานความร
2
1.4 แนวทางการพฒนาระบบ ศกษาและวจยพนธสตวน าทมอยภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล มหาวทยาลยบรพา (บางแสน) และศกษาการท างานของระบบตางๆ ท าการทดลองระบบเพอหาจดบกพรอง น ามาแกไขระบบใหมความถกตองและใหบรการงานวจยไดอยางมประสทธภาพ 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1. ไดรบความรเกยวกบสงมชวตใตทองทะเล แหลงทอย ความส าคญ ประโยชน และโทษตางๆ
2. ไดรบความรเกยวกบเรองระบบนเวศวทยาทางทะเล
3. สามารถน าความรทไดรบไปเผยแพรใหผอนได
4. ผอนสามารถเขามาหาความรได
5. สามารถตอยอกการวจยตางๆ และท าใหการคนหาขอมล ท าไดงายขน
6. เปนแหลงสะสมความร ซงงายแกการเพมขอมล
1.6 ระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน
ขนตอนการด าเนนงาน
ระยะเวลาการด าเนนงาน
2554
ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค.
1.ศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบงานโครงงานวจย
2.วเคราะหและรวบรวมความตองการของโครงงานวจย
3.จดท ารายงาน
3
บทท 2บทท 2
ทฤษฎและโครงงานทเกยวของทฤษฎและโครงงานทเกยวของ
22..11 ขอมลเกยวกบสตวน าภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล (บางแสน)ขอมลเกยวกบสตวน าภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล (บางแสน) สตวน าภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล (บางแสน) สามารถแบงออกไดเปน 7 หวขอใหญ ไดแก
2.1.1 สตวทอาศยอยในเขตน าขนน าลง ตามปกตแลวระดบน าของทะเลจะมการเปลยนแปลงเปนประจ าทกวน คอ วนละ ครงหรอสองครง เนองจากอทธพลของดวงจนทรและดวงอาทตย โดยเราทราบไดจากการสงเกตในเวลาทม น าขน-น าลง ตามชายฝงหรอตามเกาะตาง ๆโดยทว ๆ ไปบรเวณเขตน าขน-น าลง จะมสงมชวตนานาชนดอาศยอยมากมาย ซงจะแตกตางกนไปตามลกษณะของบรเวณเขตน าขน-น าลง และสงมชวตเหลานสวนใหญจะมความทนทานตอสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา บรเวณชายฝงทะเลทเปนบรเวณเขตน าขน-น าลงนน จะมลกษณะแตกตางกนไป ซงเราสงเกตเหนไดอยางเดนชด เชน หาดทราย หาดหน และหาดโคลน เปนตน ส าหรบสวนทจดแสดงไวในสถานเลยงสตวน าเคมของสถาบนวทยาศาสตรทางทะเล บางแสนน เปนบรเวณเขตน าขน-น าลง บรเวณทเปนหาดหน และมน าขงอยตามแองหน ซงลกษณะเชนนเรยกกนทวไปวา "แองน าขน-น าลง" (Tidal Pool) ตามธรรมชาตตามแองน าขน-น าลงเชนนจะพบ กง ลกปลาบางชนด หอยนางรม ปเสฉวน เมนทะเล ดอกไมทะเล ดาวทะเล ฯลฯ
2.1.2 ปลาในแนวปะการง บรเวณแนวปะการงนบเปนแหลงทมความ อดมสมบรณแหงหนงของทะเล เพราะสตวทะเลหลาย ชนดอาศยบรเวณนเปนทอยอาศย เปนทหลบ ซอนภยและเปนแหลงอาหาร นอกจากนแลว ยงใชเปนทส าหรบผสมพนธ วางไข และเจรญเตบ โตของสตวตวออนอกดวย ส าหรบปลาทอาศยอยในบรเวณนสวนใหญ จะเปนปลาทมขนาดและมสสนสวย งาม เชน ปลาสลด ปลาการตน ปลาเขยวพระอนทร ปลาผเสอ และปลาโนร เปนตน
4
2.1.3 การอยรวมกนของสงมชวต สงมชวตในทะเลเหมอนกบสงมชวตบนบกคอ มการอยรวมกน และพงพาอาศยกน ในรปแบบตาง ๆ เชน การอยรวมกนแบบท เรยกวา "ซมไบโอซส" (Symbiosis) ซงหมายถงการทสง มชวตสองชนดอาศยอยรวมกน หรออย ปนกนโดยตางฝายตางไดรบประโยชนซง กนและกน เชน ปลาการตน หรอ ปลาอนเดยแดงสามารถอยรวมกบ ดอกไมทะเล (sea anemone) ได โดยทปลา เหลานจะอาศยดอกไมทะเลเปนทหลบ ภยและสบพนธ สวนดอกไมทะเลจะไดรบ ประโยชนจากปลาโดยการลอเหยอหรอชก น าเหยอใหเขามาใกลพอทดอกไมทะเล จะจบเปนอาหารได ดอกไมทะเลมหนวดอยเปนจ านวนมากและ ทบรเวณปลายหนวดของมนจะมเขมพษหรอ ทเรยกวา "นมาโตซส" (Nematocyst) อยเปนจ านวน มาก นอกจากเขมพษนแลว บรเวณหนวดของดอกไม ทะเลอาจ มเมอกเหนยว ๆ อยดวย เวลาทปลาวายเขา มาใกลตวมนจะใชหนวดพนปลาไว แลว จะปลอยเขมพษ ท าใหปลาสลบหรอชอคตายแลว กนปลานนเปนอาหาร ส าหรบเขมพษของดอกไมทะเลเหลานไม เปนอนตรายตอปลาการตน ปลาอนเดยแดงหรอปลาท อยรวมกบดอกไมทะเลเหลาน เพราะปลาดง กลาวมสารเคมทมลกษณะเปนเมอกหม ตวอยโดยรอบ ซงเปนลกษณะทธรรมชาตสรรค สรางใหมนอาศยอยรวมกน โดยทว ๆ ไปดอกไม ทะเลอาจไมมพษกบคน ยกเวนในกรณของ บางคนอาจมอาการแพเกดขนถาไป สมผสเขา โดยจะเกดผนแดง และมอาการคนหรอ บวมได
2.1.4 สตวไมมกระดกสนหลงน าเคมเปนสตวโครงรางแขงทไมใชกระดกอยภายในล าตว และ บางชนดมเปลอกแขงหมอยภายนอก เพอปองกน อนตราย และใชยดของกลามเนอ เชน หอย หมก กง หนอนทะเล และ ฟองน า วาเปน สตวกลมใหญในทะเลและมหาสมทร สตวจ าพวกน มลกษณะแตกตาง
5
กนออกไปทงขนาด รปราง ท อยอาศย และอปนสยในการกนอาหาร บางชนดม อนตราย แตหลายชนดกมประโยชน และมความส าคญ ทางเศรษฐกจ สตวเหลาน ไดแก สตวในไฟลม โพรเฟอรรา ( Phylum Porifera) ไฟลมซเลนเท อราตา ( Phylum Coelenterata) ไฟลมมอลลสกา ( Phylum Mollusca) ไฟลมอารโทรโปดา (Phylum Arthropoda) และ ไฟลมเอคไคโนเดรมมาตา (Phylum Echinodermata) เปนตน
2.1.5 ปลาเศรษฐกจ ในทะเลและมหาสมทรเขตรอนเปนบรเวณทคอนขางมปลาชกชม และปลาหลายชนดเปนปลาทมคณคาทางเศรษฐกจ เกยวกบประเภทของปลาทมคณคาทางเศรษฐกจนนสามารถแบงออกเปน 2 พวก คอ 1. พวกทน ามาเปนอาหาร สวนมากเปนปลาทพบเหนโดยทวไป และชาวประมงจบขนมาเปนสวนใหญ เนองจากปลาเศรษฐกจทน ามาเปนอาหารนนมจ านวนมาก ฉะนนเราจงขอแนะน าใหรจกเพยงบางชนด เชน ปลากะรง หรอทเรยกกนวา "ปลาเกา" นอกจากนกมปลากะพง ชนดตาง ๆ ปลาอคด ปลาสขน ปลาสรอยนกเขา และ ปลาหชาง เปนตน 2. พวกทน ามาเลยงเพอความสวยงาม สวนมากเปนทอาศยอยในบรเวณปะการง ไดแก ปลาสลดทะเล ปลานกแกว ปลานกขนทอง ปลาสนสมทร ปลาผเสอ ปลาขาวเมาน าลก ปลาเหลานนอกจากจะน ามาเปนอาหารไดแลว ปจจบนยงนยมน ามาเลยงเปนปลาตสวยงามดวย ท าใหมราคาคอนขางแพง เปนทตองการของตลาดทงในและตางประเทศ ฉะนนเราจงจดปลาสวยงามเหลานไวในกลมปลาเศรษฐกจดวย ปลาในกลมนมลกษณะหลายแบบแตกตางกนออกไป บางชนดมลวดลายและสสนทเปนการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมและเพออ าพรางศตร เชน ปลาผเสอปากยาว เปนตน จะสงเกตเหนวาครบหลงมจดด าขนาดใหญ ซงนกมนวทยาสนนษฐานวาจดด าขนาดใหญทอยตรงครบหลงของปลาผเสอปากยาวนนมลกษณะดคลายกบตาของปลาทมขนาดใหญจงท าใหปลาอน ๆ ไมกลาเขามาท าอนตราย นอกจากนแลวมาน าซงเปนปลาทมรปรางแปลกจดเปนปลาเศรษฐกจอกชนดหนงดวย เพราะนยมน ามาเลยงเปนปลาตและยงสงเปนสนคาออกในรปของการตากแหง เพราะวามาน านใชเปนสวนประกอบทส าคญอยางหนงของยาจน
6
มาน า เปนปลาทมลกษณะพเศษ คอ มาน าตวผจะมถงหนาทองเปนทส าหรบฟกไขทไดรบการผสมดวยเชอตวผแลว นอกจากนยงเปนทส าหรบใหตวออนของลกมาน าเจรญเตบโตอยชวระยะเวลาหนงจนกวามนจะชวยตวเองได จงจะออกมาอาศยอยภายนอก
2.1.6 ปลารปรางแปลกและปลามพษ ปลาบางชนดมรปรางแปลก โดยมรปรางหรอสกลมกลนกบสภาพแวดลอม เพอหลบหลกศตรหรอพรางตาเหยอ ปลาบางจ าพวกนอกจากมรปรางแปลกแลว ยงมสสนสวยงามและมพษดวย ปลาประเภทนมประมาณ 500 ชนด รวมถงปลาบางชนดทรบประทานแลวเปนพษตอมนษย โดยทวไปปลาทะเลตาง ๆ นนมรปรางผดแปลกแตกตางกนไปตามอปนสยการกนอาหารการหลบซอนตว หรอการอยอาศย บางชนดมรปรางแบนลง เพอใหเหมาะสมกบการหากนบรเวณหนาดน เชน ปลากระเบน ปลาลนหมา ปลาวว ปลาไหลทะเล ปลาปกเปา ปลาสงโต ปลาเหาฉลาม ปลาฉลามกบหรอฉลามแมว ปลาอบ และ ปลากะรงหวโขน เปนตน
2.1.7 ปลาทอาศยในมหาสมทร ในทะเลและมหาสมทรมปลาขนาดใหญหลายชนดอาศยอย มขนาดตงแตขนาดเลกจนถงขนาดใหญ ปลาทมขนาดเลกรวมทงพวกทมสสนสวยงามหลายพวก มกจะอาศยอยใกลฝงหรออยในทมอาหารอดมสมบรณ มทก าบงและหลบภย อาศยอยมากในชวงความลกไมเกน 1,000 เมตร จากผวน า ไดแก ปลาทเรารจกด เชน ปลาโอ ปลากะพงขาว ปลาหมอทะเล ปลาอนทรย ปลากระเบน ปลาหมอทะเล ปลาฉลาม เปนตน ปลาอกหลายชนดอาศยอยลกลงไปเกอบถงพนสมทร ซงลกประมาณ 2,000 เมตร เชน ปลาคอด เปนตน
7
2.2 ขอมลสตวน าทะเลภายในพพธภณฑ ขอมลสตวน าทะเลภายในพพธภณฑ มดงน
แมงดาทะเลหางกลม หรอ แมงดาถวย
ชอ(ภาษาไทย) : แมงดาทะเลหางกลม หรอ แมงดาถวย
ชอ(สามญ) : Round-tail horse shoe crab ชอวทยาสาสตร : Carcinoscorpius rotundicauda ไฟลม (Phylum) : อารโทรโพดา (Arthropoda)
SubPhylum : เคลเซอราตา (Chelicerata) ชน (Class) : Merostomata อนดบ (Order) : ไซโฟซรดา (Xiphosurida) วงศ (Family) : Limulidae ลกษณะทวไป : มรปรางกลมและกระดองนนเหมอนชามหรอถวยคว า ทางดานหวโคงกลม หางเรยวยาวเปนทรงกลม กระดองมสเขยวเหลอบเหลองคล า ใชส าหรบปกลงกบพนทองทะเล แหลงทพบ : พบอาศยในทะเลโคลนแถบปาชายเลนหรอปากแมน าอาจพบไดในเขตน ากรอยหรอน าจดได ขนาดเมอโตเตมทยาวประมาณ 40 เซนตเมตร
ปลาดาวแสงอาทตย
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาดาวแสงอาทตย
ชอ(สามญ) : Eight-rayed starfish ชอวทยาสาสตร : Luidia maculata ไฟลม (Phylum) : อคโนเดอรมาตา (Echinodermata)
SubPhylum : Asterozoa ชน (Class) : แอสเทอรอยเดย (Asteroidea)
8
ปเสฉวน
ชอ(ภาษาไทย) : ปเสฉวน ชอ(สามญ) : Hermit crab ชอวทยาสาสตร : Dardanus pepunetulatus ไฟลม (Phylum) : อารโทรโพดา (Arthropoda) SubPhylum : ครสเตเชย (Crustacea)
ชน (Class) : Malacostraca อนดบ (Order) : Decapoda ลกษณะทวไป : สวนบนคอหวคลายปทวไป มขา 10 ขา ขาคแรกเปนกามใหญ สวนทบดเบยวมากไดแก สวนทายของล าตวซงโคงคลายรปเคยว ซกซายและซกขวาไมเหมอนกน ทางซกซายมสวนทคลายขาเลกๆ ยนออกมาดานขางท านองขาเทยม ใชจบหรอยดเหนยวได สวนทยนออกมาใชเปนทเกบไขดวย ล าตวสวนสดทายออนนม แหลงทพบ : อาศยอยตามชายฝงบรเวณหาดทรายโดยทวไป
ปบง
ชอ(ภาษาไทย) : ปบง ชอ(สามญ) : Spider crab ชอวทยาสาสตร : Doclea ovis ไฟลม (Phylum) : อารโทรโพดา (Arthropoda)
SubPhylum : ครสเตเชย (Crustacea) ชน (Class) : Malacostraca อนดบ (Order) : Decapoda วงศ (Family) : Inachidae สกล (Genus) : Macrocheira ชนด (Species) : M.kaempferi
9
ปลาเสอพนน า ชอ(ภาษาไทย) : ปลาเสอพนน า
ชอ(สามญ) : Largescale Archerfish ชอวทยาสาสตร : Toxotes chatareus
ลกษณะทวไป : มรปรางแบนขาง สวนหวเลก มจะงอยปากยนแหลม ครบทกครบสน โดยเฉพาะครบหาง สวนครบกระโดงแบงออกเปนสองสวนเชอมตดกน คอสวนทเปนกานครบแขง ซงจะตงเปนหนามแหลมกบสวนทเปนกานครบออน ลกษณะล าตวจากปลายปากกบแนวสนหลงจงเกอบเปนเสนตรง ปากกวางเฉยงลงและดวงตากลมโต
ปลงทะเล
ชอ(ภาษาไทย) : ปลงทะเล ชอ(สามญ) : Black sea cucumber ชอวทยาสาสตร : Bohadschia atra ไฟลม (Phylum) : อคโนเดอรมาตา (Echinodermata)
SubPhylum[TH] Echinozoa ชน (Class) : โฮโลทรอยเดย (Holothuroidea) วงศ (Family) : Holothuriidae ลกษณะทวไป : เปนสตวไมมกระดกสนหลงทมรปรางกลมยาว คลายไสกรอกขนาดใหญ ปลายทงสองขางเปนชองเปดของปากและทวาร ผวหนงสวนนอกคลายเนอยดหยนได ภายในผวหนงมตมเมดหนปนกระจายอยท วไปตามผวนอกมตงเนอเลก ๆ คลายหนวดสน ๆ เรยงอยเปนแถว ปากของปลงทะเลอยตอนปลายสดดานทมหนวดลกษณะคลายตนไมลอมรอบ ท าหนาทในการหาอาหาร แหลงทพบ : พบตามพนทะเลทเปนทรายปนโคลนใน อาวไทยและทะเลอนดามน ขอมลเพมเตม : กนอนทรยวตถตามพนดนโคลนและทราย ขนาด มความยาวประมาณ 30–40 ซม.
10
ปลากดทะเล
ชอ(ภาษาไทย) : ปลากดทะเล ชอ(สามญ) : Comet ชอวทยาสาสตร : Calloplesiops altivelis ไฟลม (Phylum) : ครสเตเชย (Crustacea)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Plesiopidae สกล (Genus) : Calloplesiops
ชนด (Species) : C. altivelis ลกษณะทวไป : ล าตวแบบขางสน าเงนเขมเกอบด า ครบหลงและครบทองแผแบนกวา มจดสขาวกระจายอยท วตว และจดสด าขนาดใหญอยกงกลางล าตวบรเวณครบหลง ขนาด 8-12 เซนตเมตร แหลงทพบ :อาศยในแนวปะการงทางฝงทะเลอนดามน ชอบหลบซอนตวตามซอกหลบ
ขอมลเพมเตม : ออกหากนตอนกลางคน กนสตวน าทมขนาดเลกกวา เปนปลาสวยงาม
ปลาอมไขจดแดง
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาอมไขจดแดง ชอ(สามญ) : Pajama cardinalfish ชอวทยาสาสตร : Sphaeramia nematoptera ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Apogonidae
11
สกล (Genus) : Sphaeramia ชนด (Species) : S. nemanoptera
สาหรายพวงองน
ชอ(ภาษาไทย) : สาหรายพวงองน ชอ(สามญ) : Small seagrape ชอวทยาสาสตร : Caulerpa lentillifera
ลกษณะทวไป : มลกษณะคลายพวงองน แหลงทพบ :พบขนบนกอนหนหรอซากปะการง หรอพนทรายปนโคลนในเขตชายฝง ขอมลเพมเตม : สามารถน ามาใชในการบ าบดน าทงจากการเลยงกงไดโดยการลดปรมาณสารอาหารทมในน าทงจากการเลยงกงกอนปลอยออกสแหลงน าธรรมชาต
ปลาววหนามดอก
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาววหนามดอก ชอ(สามญ) : Chaetodermis spinosisimus ชอวทยาสาสตร : Tasseled filefish
12
ปลาปกเปาลายแผนท
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาปกเปาลายแผนท ชอ(สามญ) : Map pufferfish ชอวทยาสาสตร : Tetrodon mappa ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Tetraodontiformes วงศ (Family) : Tetraodontidae สกล (Genus) : Arothron
ชนด (Species) : A. mappa ลกษณะทวไป : ดานบนสวนทองมแตมสด าขนาดใหญ ครบหางมจด บรเวณหว หลง
และหาง มแถบสด าประสานกนเปนรางแห หวกวางท มหนามขนาดเลกอยท วตว ครบหางตดตรง สวนหว หลง จนถงคอดหางมสน าตาลจางลงในสวนทอง และมแถบสด าประสานกนเปนรางแห รอบตามแถบสด าประสานกนเปนรางแหกระจายออกไปยงบรเวณหว สวนกนมจดสด า
สาหรายวน
ชอ(ภาษาไทย) : สาหรายวน ชอ(สามญ) : Sea Spaghetti ชอวทยาสาสตร : Chaetomorpha crassa ไฟลม (Phylum) : Heterokontophyta
ชน (Class) : Phaeophyceae อนดบ (Order) : Fucales วงศ (Family) : Himanthaliaceae สกล (Genus) : Himanthalia
13
ชนด (Species) : H. elongata ลกษณะทวไป : มตงแตสด าแดง,สแดง,สน าตาล,สน าตาลแดง,สชมพ,สมวงเขม,สมวงแดง,สเทา,สเขยว,สเหลอง หรอใส
ขอมลเพมเตม : เกอบทกชนดสามารถรบประทานได หรอน ามาสกดวน จงรวมเรยกวา สาหรายวน มชอพนเมองวา สาหรายผมนาง (Gracilaria fisheri)
ปลาผเสอเขา
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอเขา ชอ(สามญ) : Phantom bannerfish ชอวทยาสาสตร : Heniochus pleurotaenia ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Chaetodontidae สกล (Genus) : Heniochus
ปลานกขนทองลายพาด
ชอ(ภาษาไทย) : ปลานกขนทองลายพาด ชอ(สามญ) : Redbreasted wrasse ชอวทยาสาสตร : Cheilinus fasciatus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes
14
วงศ (Family) : Labridae สกล (Genus) : Cheilinus
ชนด (Species) : C. fasciatus ลกษณะทวไป : ล าตวสนและแบทางดานขาง เกลดตามตวขนาดใหญ ปากกวางและยด
หดไมได ครบหลงทงสองตดตอกนตลอด ครบทวารเรมประมาณกลาง ตวยาวไปจรดโคนหางเชนเดยวกบครบ หลงครบหางเคา และมชายครบสวนบนและลาง ยนยาวออกไป ขนาดยาวประมาณ 30 เซนตเมตร พนผวล าตวสไพล บรเวณขางแกมสแดง และมลายคาดสด าตามขวาง 7-8 แถบ รวมทงผานครบหางดวย
แหลงทพบ : อาศยอยตามเกาะแกงและกองหนใตน ากลางทะเล แนวปะการง และพบทวไปในนานน าไทย
ปลานกขนทองมงกร
ชอ(ภาษาไทย) : ปลานกขนทองมงกร ชอ(สามญ) : Dragon wrasse ชอวทยาสาสตร : Novaculichthys taeniourus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Labridae สกล (Genus) : Novaculichthys
ชนด (Species) : N. taeniourus
15
ปลาขตงเบดน าตาล
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาขตงเบดน าตาล ชอ(สามญ) : Brown tang surgeonfish ชอวทยาสาสตร : Acanthurs nigrofuscus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Acanthuridae สกล (Genus) : Acanthurus
ชนด (Species) : A. nigrofuscus แหลงทพบ : พบตามแนวปะการงทมน าใส และมสาหรายปกคลม
ปลานกขนทอง
ชอ(ภาษาไทย) : ปลานกขนทอง ชอ(สามญ) : Canary wrasse ชอวทยาสาสตร : Halichoeses chrysus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Labridae สกล (Genus) : Halichoeres
ชนด (Species) : H. chrysus ลกษณะทวไป : ขนาดของปลาขนทองตวเตมวยอยทระหวาง 10-50 เซนตเมตร ขนอยกบวาเปนปลาขนทองชนดอะไร แหลงทพบ : เปนปลาทโดดเดนตามแนวปะการง ขอมลเพมเตม : ปลาตวเมยสามารถกลายเปนปลาตวผทมสสนสดใสไดดวย
16
ปลาผเสอคอขาว
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอคอขาว ชอ(สามญ) : Redtail butterflyfish ชอวทยาสาสตร : Chaetodon collare ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Chaetodontidae สกล (Genus) : Chaetodon
ชนด (Species) : C. (R.) collare ลกษณะทวไป : ล าตวมลกษณะเปนรปไข และแบนขางจะงอยปากสนมฟนเรยงเปน
แถวเดยวๆ 4-7 แถว มลกษณะหยก ครบหลงและครบกนทางดานทายมนกลม หนามแหลมกานแรกของครบหลงมขนาดสนมากและคอยยาวขนเรอยจนถงหนามแหลมกานท 7 ครบหยาว ครบทองคอนขางยาวแลยาวไปจนถงหนามแหลมกานสดทายหรอกานครบออนกอนแรกของครบกน หางเปนแบบตดตรง ถงเวา
ปลาขตงเบดจมกโต
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาขตงเบดจมกโต ชอ(สามญ) : Bignose unicornfish ชอวทยาสาสตร : Naso vla mingi ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Acanthuridae
17
สกล (Genus) : Naso ชนด (Species) : N. vlamingii
ปลาสลดทะเลหวบงหลงด า
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดทะเลหวบงหลงด า ชอ(สามญ) : Magnificent rabbitfish ชอวทยาสาสตร : Siganus magnificus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Siganidae สกล (Genus) : Siganus
ชนด (Species) : S. magnificus
ปลาผเสอเทวรป
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอเทวรป ชอ(สามญ) : Moorish idol ชอวทยาสาสตร : Zanclus cornu ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Zanclidae สกล (Genus) : Zanclus
18
ชนด (Species) : Z. cornutus ลกษณะทวไป : คลายปลาโนร ครบยาว แตบรเวณจงอยปากแหลมยาวมากกวา ล าตว
ดานทายมสเหลองนวล ครบหางมสด า และสครบหางจะคล าและมรอยคลายเขมาทบรเวณครบหลง ในชวงเวลากลางคน
แหลงทพบ :อาศยอยในแนวปะการงและบรเวณกองหนใตน า พบตงแตเขตน าตนจนถงระดบความลก 182 เมตร หากนอยเพยงล าพง หรออยเปนฝงขนาดเลก
ขอมลเพมเตม : กนฟองน าเปนอาหาร
ปลาสลดปากยาว
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดปากยาว ชอ(สามญ) : Foxface ชอวทยาสาสตร : Siganus vulpinus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Siganidae สกล (Genus) : Siganus
ชนด (Species) : S. vulpinis ลกษณะทวไป : สวนของล าตวและครบเปนสเหลอง มแถบสน าตาลด าพาดจากฐานครบหลงไปยงรมฝปาก บรเวณอกเปนสน าตาลด า
ปลานกขนทองปากหลอด
19
ชอ(ภาษาไทย) : ปลานกขนทองปากหลอด ชอ(สามญ) : Bird wrasse ชอวทยาสาสตร : Gomphosus varius ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Labridae สกล (Genus) : Gomphosus
ชนด (Species) : G. varius
ปลาสนสมทรจกรพรรด
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสนสมทรจกรพรรด ชอ(สามญ) : Emperor angelfish ชอวทยาสาสตร : Pomacanthus imperator ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacanthidae สกล (Genus) : Pomacanthus
ชนด (Species) : P. imperator ลกษณะทวไป : ล าตวแบนกวาง และจะมเงยงแหลมยาวทบรเวณใตแกมขางครบขางล าตวไวใชเปนอาวธปองกนตว เมอครงเปนปลาวยออนจะมสสนและลวดลายบนล าตวแตกตางออกไปจากตวพอแมทโตเตมวยอยางสนเชงราวกบวาเปนปลาตางชนดกน ปลาสนสมทรจกรพรรดออน จะมสน าเงนครามลายฟาขาว มลกษณะเปนลายกนหอย แหลงทพบ : อาศยอยบรเวณทมน าทะเลใส
20
ปลาขตงเบดหวเรยบ
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาขตงเบดหวเรยบ ชอ(สามญ) : Orangespine unicornfish ชอวทยาสาสตร : Naso lituratus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Acanthuridae สกล (Genus) : Naso
ชนด (Species) : N. lituratus ลกษณะทวไป : บรเวณล าตวทเปนสเหลองออนๆ จดบนสดของหวปลาจะมปานสด าขนาดไมใหญมากอยทางดานบน ไลระดบลงมาเหนอดวงตามสเหลองเปนสญลกษณทโดดเดนอยรอบดวงตา ปากปลาจะมสสม หางมลกษณะเปนแฉกไมลกมากเปนสขาวและมสด าตดบรเวณรมเสนของปลา ปลาขตงเบดหวเรยบ
ปลาววพคาซโซะ
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาววพคาซโซะ ชอ(สามญ) : Picasso Triggerfish ชอวทยาสาสตร : Rhinecanthus aculeatus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii
21
อนดบ (Order) : Tetraodontiformes วงศ (Family) : Balistidae สกล (Genus) : Rhinecanthus
ชนด (Species) : R. assasi ลกษณะทวไป : ลายขดตามตวหลากสฟา แดง ปากเหลอง
กงพยาบาลหลงแดง
ชอ(ภาษาไทย) : กงพยาบาลหลงแดง ชอ(สามญ) : Hump-back cleaner shrimp ชอวทยาสาสตร : Lysmata amboinensis ลกษณะทวไป : เปนกงทมขนาดเลก ล าตวจะมแถบสแดงมสขาวคาดกลางหลง ตงแต
หวจรดหาง มขาคหนาสขาว และมหนวดยาวส าหรบปองกนตวจากศตร ขอมลเพมเตม : ชอบหากนปรสต เมอก และผวหนงทตายแลวของสตวทใหญกวา
ปลาผเสอสขด
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอสขด ชอ(สามญ) : Parachaetodon ocellatus ชอวทยาสาสตร : False batfish ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
SubPhylum : Vertabrata ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Chaetodontidae
22
สกล (Genus) : Parachaetodon ชนด (Species) : Ocellatus
ปลาสลดหนเขยว
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดหนเขยว ชอ(สามญ) : Blue-green Chromis ชอวทยาสาสตร : Chromis virids ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Chromis
ชนด (Species) : C. viridis ลกษณะทวไป : ล าตว ทรงกลม เกลดมขนาดคอนขางใหญ ครบทองและครบกนมส
เหลอง ครบหางเวาลก ตวผครบหางจะยนยาวเปนเสนยาว และสบนล าตวเขม ขนาด 10 – 15 เซนตเมตร แหลงทพบ : อาศยอยตามหนกองใตน าและบรเวณหนาดน
ขอมลเพมเตม : กนสาหราย สตวหนาดน เปนปลาสวยงาม
ปลาสนสมทรแวนเหลอง
23
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสนสมทรแวนเหลอง ชอ(สามญ) : Yellow-mask Angelfish ชอวทยาสาสตร : Pomacanthus xanthometopon ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Holacanthus
ชนด (Species) : H. passer ลกษณะทวไป : เมอยงเลกมลวดลายบนพนล าตวเปนขดสฟาตรงสลบขาว ลกษณะ
ใกลเคยงกบลกปลาสนสมทร แตจะมทรงตวยาวกวา เปนปลาทเปลยนลายไดคอนขางรวดเรว ขอมลเพมเตม : เปนปลาทคอนขางขอายและตนตกใจงาย โดยเฉพาะในชวงแรกๆ แต
เมอปรบตวไดแลวกจะคอนขางกาวราว โดยเฉพาะอยางยงกบปลาในกลมเดยวกนเอง
ปลาหมสองส
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาหมสองส ชอ(สามญ) : Axilspot hogfish ชอวทยาสาสตร : Bodianus axillaris ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Labridae สกล (Genus) : Bodianus
ชนด (Species) : B. axillaris
24
ปลาสลดหนน าเงน
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดหนน าเงน ชอ(สามญ) : Blue fork thai damsel ชอวทยาสาสตร : Chromis cyanea ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Chromis
ชนด (Species) : C. cyanea
ปลาการตนอานมา
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาการตนอานมา ชอ(สามญ) : Saddleback clownfish ชอวทยาสาสตร : Amphiprion polymnus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Amphiprion
25
ชนด (Species) : A. polymnus ลกษณะทวไป : ล าตวมสน าตาลอมด า มแถบขาว 2 แถบ แถบแรกอยทหลงตา อกแถบ
เรมบรเวณกลางล าตวเปนแถบโคงพาดเฉยงขนไปทครบหลง ลกษณะคลายอานมา แหลงทพบ : พบในทลก ตงแต 2-30 เมตร ขนาดโตทสดประมาณ 12 เซนตเมตร อยกบ
ดอกไมทะเลชนดทฝงตวอยตามพนทราย คอ Heteractis crispa และ Stichodactyla haddoni พบเฉพาะในอาวไทย
ปลาอนเดยนแดงทองเหลอง
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาอนเดยนแดงทองเหลอง ชอ(สามญ) : Yellow Skunk clownfish ชอวทยาสาสตร : Amphiprion akallopisos ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Amphiprion
ชนด (Species) : A. akallopisos ลกษณะทวไป : ล าตวมสเนออมเหลองทองอมชมพ มแถบขาวเลก ๆ พาดผานบรเวณ
หลงตงแตปลายจมกจนจรดครบหาง แหลงทพบ :อาศยในทลกตงแต 3-25 เมตรขนาดโตทสดประมาณ 10-11 เซนตเมตร
อาศยอยกบดอกไมทะเลชนด Heteractis magnifica และ Stichodactyla mertensii อยรวมกนเปนครอบครวใหญขอมลเพมเตม :
26
ปลาการตนสมขาว ชอ(ภาษาไทย) : ปลาการตนสมขาว ชอ(สามญ) : Clown anemonefish ชอวทยาสาสตร : Amphiprion ocellaris ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
SubPhylum : Amphiprioninae ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae
ลกษณะทวไป : มสสมเขม มแถบสขาว 3 แถบ พาดบรเวณสวนหว ล าตวและบรเวณหาง ขอบของแถบสขาวเปนสด า ขอบนอกของครบเปนสขาวและขอบในเปนสด า ขนาดตวโตทสดประมาณ 10 เซนตเมตร อาศยอยกบดอกไมทะเลชนด Heteractis magnifica และ Stichodactyla gigantea เปนตน
แหลงทพบ : พบไดเฉพาะใน เขตมหาสมทรอนเดย และมหาสมทรแปซฟกในบางสวน ธรรมชาตของปลาการตนชอบอาศยอยในดอกไมทะเล
ขอมลเพมเตม : ปลาการตนออกลกเปนไขและสามารถเปลยนเพศได ปลาการตนจะเปลยนเพศเมอสงแวดลอมก าหนดบทบาทให โดยในระยะแรกเรมหลงจากทฟกออกจากไขยงไมสามารถก าหนดไดวาเปนเพศใด จนกวาจะเปนตวเตมวยจงจะปรากฏเปนปลาเพศผ
27
ปลาการตนก ามะหย
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาการตนก ามะหย ชอ(สามญ) : Spine-cheeked anemonefish ชอวทยาสาสตร : Premnas biaculeatus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata)
ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Premnas
ชนด (Species) : Biaculeatus
ปลาสลดเหลอง
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดเหลอง ชอ(สามญ) : Lemon damselfish ชอวทยาสาสตร : Pomacentrus moluccensis ชนด (Species) : Chrysiptera biocellata
ลกษณะทวไป : เปนปลาขนาดเลก ล าตวปอมสน ครบหลงทงสองตอนเชอมตอกนตลอด ครบหางมนและเวตรงกลาง ล าตวยาวประมาณ 6 ซม. สเหลองสดทงตว
แหลงทพบ : พบตามแนวปะการง
28
ปลาสลดหนชมพ
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดหนชมพ ชอ(สามญ) : Pink Damsel
ชอวทยาสาสตร : Chrysiptera วงศ (Family) : Pomacentridae
ปลาผเสอลายตรงสองตอน
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอลายตรงสองตอน ชอ(สามญ) : Pacfic Double-saddle Butterflyfish ชอวทยาสาสตร : Chaetodon ulietensis ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata) ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Chactodotidae สกล (Genus) : Chaetodon ชนด (Species) : Butterflyfishes ลกษณะทวไป : เปนปลาผเสอทเลยงไดไมยากนก เปนปลาผเสอทมขนาด
คอนขางใหญ และโตไดคอนขางรวดเรว ขนาดโตเตมทประมาณ 16 ซม.
29
ปลาผเสอลายตรง
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาผเสอลายตรง ชอ(สามญ) : Lined Butterflyfish ชอวทยาสาสตร : Chaetodon lineolatus
ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata) ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Chactodotidae สกล (Genus) : Chaetodon ชนด (Species) : Butterflys
ลกษณะทวไป : มขดด าขวางล าตว มหนาด าและหลงสด าโคง
ปลาสรอยนกเขาหรอปลาแตงโม
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสรอยนกเขาหรอปลาแตงโม ชอ(สามญ) : Oriental sweetlips
ชอวทยาสาสตร : Plectorhinchus orientalis วงศ (Family) : Haemulidae ลกษณะทวไป : หวลาดโคงลงเหมอนมดอโต หางแบบเวาตนขนาดคอนขางใหญ ท าใหวายน าไดด รมฝปากหนาและอยต า เหมาะส าหรบกนสตวทอาศยอยตามพน ครบหวและครบทองมขนาดเลกเมอเทยบกบตว แสดงวาไมชอบวายน าฉวดเฉวยน แหลงทพบ : พบตามกองหน โดยเฉพาะสมลน
30
ปลาหมอครบ
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาหมอครบ
ชอ(สามญ) : Vermiculated Angelfish ชอวทยาสาสตร : Chaetodontoplus mesoleucus ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata) ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae ลกษณะทวไป : มล าตวคอนขางแบน มลกษณะใกลเคยงกบปลาผเสอ แหลงทพบ : พบทางฝงตะวนตกของมหาสมทรแปซฟก
ปะการงเหดหหน
ชอ(ภาษาไทย) : ปะการงเหดหหน ชอ(สามญ) : Corallimorpharia
ชอวทยาสาสตร : Discosoma sp. ไฟลม (Phylum) : ซเลนเทอราต (Coelenterata) ชน (Class) : แอนโทซว (Anthozoa) อนดบ (Order) : Corallimorpharia วงศ (Family) : Corallimorphidae
31
ปลาสลดหนหลงน าเงน
ชอ(ภาษาไทย) : ปลาสลดหนหลงน าเงน ชอ(สามญ) : Rolland's Demoiselle
ชอวทยาสาสตร : Chrysiptera rollandi ไฟลม (Phylum) : คอรดาตา (Chordata) ชน (Class) : Actinopterygii อนดบ (Order) : Perciformes วงศ (Family) : Pomacentridae สกล (Genus) : Chrysiptera ชนด (Species) : Chrysiptera Rollandi
ลกษณะทวไป : มล าตวแบนขาง พนล าตวมสด า และมแถบสน าเงนสะทอนผานเหนอและใตตา สวนกลางล าตวจะคาดดวยสทอง
2.3 ระบบฐานความร 2.3.1. ความหมาย การจดการความร คอ เครองมอ เพอการบรรลเปาหมายอยางนอย 4 ประการไปพรอมกน ไดแก
1) บรรลเปาหมายของงาน 2) บรรลเปาหมายการพฒนาคน 3) บรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปเปนองคกรเรยนร และ 4) บรรลความเปนชมชน เปนหมคณะ ความเอออาทรระหวางกนในทท างาน
ปญญาประดษฐ (Artificial intelligence : AI) หมายถง การท าใหคอมพวเตอรสามารถคดหาเหตผลได เรยนรได ท างานไดเหมอนสมองมนษย เชน หนยนต เปนตน
นวตกรรมการศกษา ( Educational Innovation) หมายถง เทคนคทชวยใหการศกษา และการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน ผเรยนเรยนรไดอยางมประสทธผลกวาเดม เกดแรงจงใจในการเรยน และประหยดเวลา
ปจจบนมการใชนวตกรรมการศกษาทหลากหลาย อาท การเรยนการสอนทใชคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Aids Instruction) ระบบอเลนนง ( E-Learning System) การใชแผนวดทศนเชงโตตอบ (Interactive Video) สอหลายมต ( Multimedia ) และอนเทอรเนต (Internet)
32
2.3.2. ประเภทของความร 1. ความรทฝงอยในคน ( Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอ
สญชาตญาณของแตละบคคลในการท าความเขาใจในสงตาง ๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนค าพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการท างาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางครง จงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม
2. ความรทชดแจง ( Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดได โดยผานวธตาง ๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตาง ๆ และบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม
2.3.3. กระบวนการจดการความร ตามแนว กพร.
1. การบงชความร 2. การสรางและแสวงหาความร 3. การจดความรใหเปนระบบ 4. การประมวลและกลนกรองความร 5. การเขาถงความร 6. การแบงปนแลกเปลยนความร 7. การเรยนร
2.3.4. เครองมอจดการความร
1. ชมชนนกปฏบต (Community of practice : CoP) 2. การศกษาดงาน (Study tour) 3. การทบทวนหลงปฏบตการหรอการถอดบทเรยน (After action review : AAR) 4. การเรยนรรวมกนหลงงานส าเรจ (Retrospect) 5. เรองเลาเราพลง (Springboard Storytelling) 6. การคนหาสงดรอบตว หรอสนทรยสาธก (Appreciative Inquiring) 7. เวทเสวนา หรอสนทรยสนทนา (Dialogue) 8. เพอนชวยเพอน (Peer Assist) 9. การเรยนรโดยการปฏบต (Action Learning) 10. มาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking) 11. การสอนงาน (Coaching) 12. การเปนพเลยง (Mentoring)
33
13. ฟอรม ถาม – ตอบ (Forum) 14. บทเรยนจากความผดพลาด (Lesson Learning) 15. เวทกลมเฉพาะ (Focus Group)
2.3.5. ขอบเขตของปญญาประดษฐ
1.ระบบผเชยวชาญ (Expert Systems) โปรแกรมคอมพวเตอรทแสดงความสามารถไดเหมอนกบผเชยวชาญในสาขาตาง ๆ หรอในงานเฉพาะอยาง
1. ภาษาธรรมชาต (Natural Languages) ภาษาทเกยวกบการตดตอสอสารโดยตรงกบคอมพวเตอร ทงคอมพวเตอรเขาใจภาษามนษย และมนษยเขาใจการรบรของคอมพวเตอร
2. ระบบจบภาพ (Vision System) การทคอมพวเตอรสามารถท างานไดโดยอาศยการมอง และการจดจ ารปแบบ เชนการตรวจหาชนสวนทบกพรอง การใหคอมพวเตอรแขงเตะบอล เปนตน
3. ศาสตรดานหนยนต (Robotics) เกยวกบการออกแบบ การสราง และการน าไปใชงาน ใหเคลอนไหวไดคลายมนษย โดยเฉพาะใชงานทเสยงอนตรายแทนมนษย
4. เครอขายเสนประสาท (Neural Networks) ระบบทอาศยความรเปนพนฐาน สรางเรยนแบบเสนใยประสาทของมนษย เปนการท ากจกรรมแบบขนานทท างานพรอมกน เพอใหไดค าตอบเดยว
2.3.6. ประโยชนของระบบผเชยวชาญ
1. ชวยรกษาความรทอาจสญหาย เมอผเชยวชาญลาออก 2. ชวยท าใหขอมลมคณภาพ ทจะน าไปใชงาน 3. ชวยท าใหเกดความคดสรางสรรคแปลกใหม 4. ชวยแกปญหาความไมมเสถยรภาพของมนษย เชน ความเมอยลา ความสบสนหรอ
อารมณ 5. ชวยเปนแหลงสารสนเทศกบงานดานการตลาด การลดตนทน และการปรบปรงพฒนา
สนคา
34
2.3.7. การน าระบบผเชยวชาญไปใชงาน
1. การผลต (Production) 2. การตรวจสอบ (Inspection) 3. การประกอบชนสวน (Assembly) 4. การบรการ (Field Service) 5. การซอมแซมอปกรณ (Equipment Repair) 6. การตรวจสอบบญช (Auditing) 7. การค านวณภาษ (Tax Accounting) 8. การวางแผนดานการเงน (Financial Planning) 9. การลงทน (Investments) 10. งานบคคล (Personnel) 11. การตลาด และการขาย (Marketing and Sales) 12. การอนมตสนเชอ (Credit Authorization) 13. การบรการของรฐ (Human Services Agency) 14. การท านายทางการแพทย (Medical Prognosis)
2.3.8. ระบบการไดมาซงนวตกรรม
1. การตรวจหาความจรง (Investigation) 2. การตระเตรยม (Preparation) 3. การบมเพาะ (Incubation) 4. การท าใหสองสวาง (Illumination) 5. การตรวจสอบยนยน (Verification) 6. การน าไปใช (Application)
35
บทท 3 วธด าเนนงานวจย
3.1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย คอ สตวน าทางทะเลภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล มการจดเกบรวบรวมและจดแสดงสงมชวตในทองทะเล โดยแยกประเภทสตวน าตามสภาพแวดลอม และความเปนอยของสตวแตละชนด ซงพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล เกบรวบรวมตวอยางพชและสตวทะเลหลากหลายชนดทพบในอาวไทยและทะเลอนดามน รวมทงจดแสดงนทรรศการเกยวกบสงมชวตทอาศยอยในทะเลตงแตขนาดเลก เชน แพลงกตอน สาหรายทะเล ฟองน า ปะการง เมนทะเล และหอยชนดตาง ๆ จนถงสงมชวตขนาดใหญ ไดแก ปลาทะเล เตาทะเล จระเขน าเคม และสตวเลยงลกดวยนมทอาศยอยในทะเล โดยจดแสดงไวในตขนาดตาง ๆ ทมความจตงแต ½ ตน ถง 200 ตน จ านวนทงหมด 43 ต กลมตวอยางในการวจยคอ สตวน าทางทะเลภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล ในสวนทมการจดแสดงไวตามตตางๆ ภายในพพธพนธ ซงมจ านวนทงหมด 43 ต 3.2. เครองมอทใชในการวจยหรอวธการรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจย คอ การเกบรวบรวมขอมลน าทางทะเลภายในพพธภณฑวทยาศาสตรทางทะเล โดยขอมลประกอบดวย 4 สวนคอ
1. ขอมลเกยวกบชอ และการจ าแนกประเภท
2. ขอมลเกยวกบลกษณะทวไป
3. ขอมลเกยวกบแหลงทพบ
4. ขอมลเกยวกบเพมเตม
36
User Interface
รปท 1 หนาหลกของระบบ
รปท 2 หนาคนหา
37
รปท 3 หนารายการหลงการคนหา
รปท 4 หนาแสดงรายละเอยดขอมลสตวน า
38
รปท 5 หนาแกไขรายละเอยดขอมลสตวน า
รปท 6 หนาเพมรายละเอยดขอมลสตวน า
39
รปท 7 หนาตดตอเรา