Download - 3-daagse Lichttraining 2012
lichtbronnenVerlichting en lichtadviesEen cursus van HMC cursus en training
Samengesteld en verzorgd doorEric Groeneveldinterieurarchitect
Wat is licht
Het onderscheiden van kleuren wordt mogelijk gemaakt door drie verschillende typen lichtgevoelige cellen in het netvlies, kegeltjes genoemd. Deze kegeltjes zijn vooral goed vertegenwoordigd in de gele vlek, een gebied diametraal tegenover het midden van de lens van het oog. Daar is onze gezichtsscherpte dan ook het grootst
Wat is licht
Basisbegrippen
lichtstroom lumen
Dit is de hoeveelheid licht die een lichtbron per seconde uitzendt, de prestatie van de lichtbron.
Basisbegrippen
verlichtingssterkte lux
Hoeveelheid licht per seconde op een oppervlak1 lux = 1 lumen/m²
Basisbegrippen
verlichtingssterkte lux
De lux (symbool lx) is een eenheid van verlichtingssterkte
De lux stemt overeen met de verlichtingssterkte die men heeft wanneer iedere vierkante meter van het oppervlak een lichtstroom van één lumen ontvangt. Het aantal lux wordt bijgevolg gevonden als het quotiënt van de totaal ontvangen lichtstroom, uitgedrukt in
lumen, en de grootte van het verlichte oppervlak uitgedrukt in vierkante meters; derhalve is 1 lux = 1 lumen/m².
Zonlicht: 100.000 - 130.000 lux Daglicht, indirect zonlicht: 10.000 - 20.000 lux
Bewolkte dag: 1.000 lux Kantoor: 200 - 400 lux
Erg donkere dag: 100 lux Schemering: 10 lux
Donkere schemering: 1 lux Volle maan: 0,1 lux
Kwartier maan: 0,01 lux Nieuwe maan zonder wolken: 0,001 lux
Bewolkte nacht zonder maan: 0,0001 lux
Basisbegrippen
lichtsterkte candela
Eenheid: candela [cd]
Algemeen gezien geeft een lichtbron haar lichtstroom af in verschillende richtingen en met verschillende sterktes.
De zichtbare straling in een bepaalde richting heet de lichtsterkte
Basisbegrippen
luminantie candela per vierkante meter
Hoeveelheid licht per vierkante meter, dat door een lichtbron of oppervlak wordt uitgestraald
Basisbegrippen
luminantie candela per vierkante meter
Hoeveelheid licht per vierkante meter, dat door een lichtbron of oppervlak wordt uitgestraald
300 2.500 8.000 10.000 1.6 x 109
Herhaling van de belangrijkste basisbegrippenover licht
Basisbegrippen
Lichtrendement
Lichtrendement is een eigenschap van een lichtbron. Het is de hoeveelheid lichtstroom per gebruikt vermogen.
Op, bijvoorbeeld, een Philips PL*Electronic/C9 spaarlamp staat gedrukt, dat deze lamp een lichtstroom van 400 lm levert en daarvoor 9 W aan elektrisch vermogen opneemt. Deze lamp heeft dus een lichtrendement van 400lm / 9W = 44 lm/W.
* eenheid: lumen/Watt
Kleurweergave van een warme naar een koele kleurindruk
Basisbegrippen
kleurtemperatuur Kelvin (K)
Basisbegrippen
kleurtemperatuur Kelvin (K)
1200 K: een kaars2000 K: zonsopkomst en zonsondergang 2800 K: wolfraam-gloeilamp (gewone lamp), zonsopkomst en zonsondergang 3000 K: studiolamp 3200 K: halogeenlamp 3400 K: filmzon 3500 K: een uur na zonsopkomst 5000 K: fototoestel-flitser, daglicht ("D50" staat voor "Daglicht 5000") 6000 K: felle middagzon 6500 K: Wit/Neutraal. Standaard waarde voor televisie of monitor. 7000 K: licht bewolkte lucht 8000 K: nevelige lucht 10000 K: zwaarbewolkte lucht De K staat voor KELVIN
Op een schaal van 0-100 is de zon 100Ra en heeft daarmee de beste kleurweergave. 80-90 Ra staat ook nog wel voor een redelijk tot goede kleurweergave, maar daaronder is het onvoldoende om kleuren waar te
nemen zoals bedoeld is.
Basisbegrippen
kleurweergave-index
kleur
lichtbronnen
lichtbronnen
De Gloeilamp
rendement laag: veel warmte, weinig licht per Watt
lichtbronnen
Halogeenlicht
zwakstroom langere levensduur dan 230Vredelijk rendement: meer licht per Watt dan gloeilamp
Veel verlies door warmte
lichtbronnen
De fluorescentielamp (gasontlading)
“TL-buis”, spaarlamp, TC-lamp: goed rendement- veel licht per Watt.Weinig warmteontwikkeling
De spaarlamp is wel milieubelastend door het ingebouwde voorschakelapparaat
lichtbronnen
De hogedruk-gasontladinglamp (natrium of kwik)
goed rendement- veel licht per Watt.Weinig warmteontwikkeling
Kwik en andere stoffen nadelig voor milieuStart erg langzaam en is duur in aanschaf
lichtbronnen
LEDgeen gloeidraad of gas, daardoor geen warmte ontwikkeling (behalve bij
PowerLeds)Hoog rendement: veel licht per Watt
aanschafprijzen nog erg hoog.Productie is nu nog vervuilend
lichtbronnen
LED in enkele toepassingen, als vervanger van bestaande lampof in geheel eigen omgeving
fluorescentie
dimmen
Daglichtafhankelijk dimmen (energiebesparing)
NB. De meeste huisdimmers besparen geen stroom, let daar op bij de aanschaf
lichtarchitectuur
Licht en verlichting ondersteunen de architectuur
lichtarchitectuur
Licht en verlichting ondersteunen de architectuur
lichtarchitectuur
Licht en verlichting ondersteunen de architectuur
lichtarchitectuur
Transparantie, absorptie en reflectie
lichtarchitectuur
Transparantie, absorptie en reflectie
lichtarchitectuur
lichtarchitectuur
lichtarchitectuur
lichtarchitectuur
Lichtvervuiling in en rond steden is een groot probleemOok in het buitengebied neemt lichthinder toe
Dit is een voorbeeld van hoe het ook kan
lichtarchitectuur
KUNST
lichtarchitectuur
lichtarchitectuur
lichtarchitectuur
Lichtarchitectuur
als routingmiddel
tips
Zo niet ! (komt echter veel voor in behandelruimtes)
tips
tips
Jezelf in het licht staan komt nog veel voor
tips
tips
tips
Goede aanlichting is altijd recht van voren
tips
Dit geldt ook voor platte schermen
Programma van eisen
Programma van eisen
de technische eisen
plattegrond bestaande situatie:deuren en ramen
hoogte van de ruimtesligging ten opzichte van de zonplafond- en wandafwerkingen
kleuren (lichte en donkere vlakken)indeling van het interieur
maatvoeringFoto’s bestaande situatie
Programma van eisen
de ergonomische eisen
welke activiteiten in welke ruimteiedere activiteit behoeft ander licht
Programma van eisen
de beleving van licht
licht = emotie
Stappenplan
beïnvloeden van de ruimtelijke werking
1. basisverlichting
voldoende hoeveelheid licht voor basale handelingen
verzachten van overgangen tussen lichtplekken en het donker eromheen
verzachten van de overgangen tussen werklicht en sfeerlicht
ondersteunen van de gewenste sfeer in een ruimte
Basislicht-armaturen
Ruimte met een laag plafond
Licht naar het plafond laat het plafond hoger lijken
Kleinere ruimte met een laag plafond
Grote zeer hoge ruimte (bv loft)
Een donker of onbelicht plafond lijkt lagerIn dit geval gecombineerd met lager gehangen licht
Smalle ruimte met hoog plafond (bv herenhuis)
Lichte wanden, en dus ook aangelichte wanden, lijken te wijken
Smalle lange gang
Aanlichten van lichte lengtewanden laat de gang breder lijken
Aan het eind van de gang een sterke lichtbundel, waardoor mensen worden aangetrokken
Smalle ruimte met normale plafondhoogte
Lichte wanden, en dus ook aangelichte wanden, lijken te wijken
2. Functionele verlichting of werkplekverlichting
actieve functionele verlichtinglamp boven de tafel
leesverlichting
passieve functionele verlichtingschilderijverlichting
vitrinelicht
Functionele verlichtingsarmaturen
3. sfeerverlichting
verlichtingsplan voor een woningfunctioneel licht
heldere lichtbronnen
voorbeelden: lamp boven de tafel bureauverlichting leeslamp schilderijverlichting kastverlichting
basislicht
warme lichtbronnen
voorbeelden: lichtrail spankabels koofverlichting inbouwspots uplighters
sfeerlicht
warme lichtbronnen
voorbeelden: lamp boven de tafel kastverlichting schemerlampen effectverlichting
deze twee groepen zorgen voor:emotie, beleving en ruimtewerking
c 2005 ADITUS
verlichting en de trap
Welke fouten worden hier gemaakt ?
verlichting en de trap
Uplighters in een kantoorsituatiegeven evenwichtig verstrooid licht
Vloerspots alleen daar waar niet gelopen wordt
Natuurlijk aanvoelend licht komt van boven
Voorbeeld van een lichtplan
Voorbeeldenblad van een lichtplan