algemeen

43zorg & financiering > 2-2006

Overigens geldt er een overgangsregeling voormensen die nu al een persoonsgebonden budgethebben voor huishoudelijke verzorging. Is deindicatie geldig tot na 1 januari 2007, dan houdtmen maximaal nog een jaar lang (dus uiterlijktot 31 december 2007) de huidige rechten.

Compensatieplicht drijft kosten WMO op

Volgens Jan Coolen van ZorgverzekeraarsNederland (ZN) kan de compensatieplicht dekosten van de WMO opdrijven.

Coolen verwacht dat de rijksoverheid de kostenzal proberen te beheersen, terwijl de burgers encliënten juist belang hebben bij ruime compen-satie. Burgers kunnen, wanneer zij denken datde compensatie tekortschiet, naar de rechterstappen om hogere compensatieBronnen: Per Saldo, www.pgb.nl, ZorgVisie, 3 februari2006 en MM-Mediaproductions, 8 februari 2006 enbericht VWS, 14 februari 2006<

De 27 grootste gemeenten van Nederlandmaken zich zorgen over de financiële conse-quenties van de Wet maatschappelijke onder-steuning (WMO) zoals die nu door de TweedeKamer wordt geaccepteerd.

‘We maken ons ernstig zorgen over de financiëlekant van deze wet’, stelt Hans Loef van degemeente Nijmegen. ‘We betwijfelen of we welrondkomen met het bedrag waarmee VWS overde brug komt. De G27 wil dat de wet financieelsolide wordt, zodat gemeenten kunnen doenwat van hen wordt verwacht.’Op 23 januari jl. behandelde de Tweede Kamerde WMO, wat gepaard ging met vele amende-menten. In de Kamer bestond een ruime meer-derheid voor een compensatieplicht in plaatsvan een zorgplicht voor gemeenten. Hierdoorkrijgen gemeenten een algemene wettelijke ver-plichting om voorzieningen te treffen om de

beperkingen van mensen met een handicap tecompenseren.Ook het aanbieden van een persoonsgebondenbudget zal verplicht zijn voor gemeenten, even-als het innen van een inkomensafhankelijkeeigen bijdrage. De invoering van de WMO is opde lange baan geschoven. Gemeenten moetennu op 1 januari 2007 klaar zijn, in plaats van op1 juli van dit jaar.‘Ik ben blij dat we enige ruimte krijgen om deWMO zorgvuldig te kunnen invoeren’, zegtGillis Houtekamer, wethouder Zorg vanSchouwen-Duiveland. ‘Zolang er geen wettekstwas, konden we niets doen.’ Schouwen-Duive-land maakt zich net als alle Zeeuwse gemeentenzorgen over het financiële plaatje van de WMO.‘Plattelandsgemeenten gingen er bij de WetWerk en Bijstand ook op achteruit. Ik vrees datwe nu weer te maken krijgen met kortingen.’Bron: Binnenlands Bestuur, 26 januari 2006<

223 g27 maakt zich zorgen over wmo

Op 1 januari 2006 is door het Besluit van22 december 2005 (Stb. 2005, 702) de nieuweregeling van het algemene verzekeringsrechtingevoerd in Boek 7 titel 17 van het BurgerlijkWetboek. De nieuwe wettelijke regeling ver-

vangt de oude regeling in het Wetboek vanKoophandel, die ook op verschillende punten isaangepast.

224 gevolgen nieuw verzekeringsrecht

ZenF-0206 cyaan.qxd 13-3-2006 21:37 Pagina 43

stelsel

44 2-2006 > zorg & financiering

Relevante bepalingen voor dezorgverzekering

Voor de zorgsector zijn, uitgaande van het BW,enkele artikelen in het bijzonder van belang.Dat betreft de regeling van de inlichtingenver-plichting in artikel 7:928 en 7:929 BW van deverzekeringnemer en de daarmee samenhan-gende gevolgen van de verzwijging door de ver-zekeringnemer, de regeling van de schadebeper-kingsplicht (geregeld in art. 7:957) en de rege-ling van de opzet of roekeloosheid (art. 7:952).Die kunnen ertoe leiden dat de verzekeringwordt opgezegd, de uitkering wordt vermin-derd, dan wel de verzekeraar niet tot vergoedingvan de schade (behandelkosten) overgaat. In veel lopende polissen was vaak een regelingopgenomen in die zin dat ook zwaardere vormenvan ‘merkelijke schuld’ gedekt waren, dan weljuist lichtere graden van schuld van de dekkingwaren uitgesloten. Deze regelingen blijven na deinwerkingtreding van artikel 7:952 hun betekenisbehouden, nu blijkens artikel 7:963 BW deze be-paling van regelend recht is. Als er bij de nu noglopende verzekeringen geen regeling is getrof-fen, moet worden aangenomen dat partijen heb-ben beoogd die ‘merkelijke schuld’ van de dek-king uit te sluiten. Volgens de Minister moet wor-den voorkomen dat door het in werking tredenvan artikel 7:952 in dat opzicht een ruimere dek-king ontstaat. Deze bepaling is daarom alleenvan toepassing op verzekeringen die na de inwer-kingtreding zijn gesloten. Alleen bij die verzeke-ringen kan immers met dit artikel rekening wor-den gehouden, en als dat wenselijk is een afwij-kende regeling in de polis worden opgenomen.

Regeling in de Zorgverzekeringswet

Voor de wettelijke zorgverzekering bepaalt deZorgverzekeringswet in artikel 15 lid 1 dat enke-le bepalingen uit het nieuwe verzekeringsrechtniet van toepassing zijn. Daarbij gaat het in hetbijzonder om de inlichtingenplicht van artikel7:928 lid 1 en de schadebeperkingsplicht van

artikel 7:957. Daarnaast bepaalt artikel 15 lid 2van de Zorgverzekeringswet dat zo nodig inafwijking van artikel 7:952 BW de zorgverzeke-raar niet bevoegd is een verzekerde prestatiegeheel of gedeeltelijk te weigeren als het intre-den van het verzekerde risico aan de verzekerdete wijten is. Volgens de memorie van toelichtingbij de Zorgverzekeringswet en blijkens artikel7:963 BW is artikel 7:952 van regelend recht.Hoe redelijk dat volgens de Minister op het eer-ste gezicht ook kan lijken, een dergelijke bepa-ling dient volgens hem niet te gelden voor dewettelijke zorgverzekering. Het recht op zorg isdaarvoor naar zijn oordeel te belangrijk. Daarbijgeeft de bewindspersoon het voorbeeld datvoorkomen moet worden dat een fietser diedoor rood rijdt, wordt aangereden en een gebro-ken been oploopt, vervolgens de benodigde zorgzelf moet betalen. Daarom wordt in het tweedelid bepaald dat de verzekeraar een verzekerdeprestatie niet mag weigeren als de behoefte aanzorg aan hem zelf is te wijten. De formulering isbreder dan de formulering ‘opzet’ of ‘roekeloos-heid’ in artikel 7:952. Ook lichtere schuldvor-men dan opzet en roekeloosheid moeten immersniet tot weigering van de verzekerde prestatieleiden. Dit – evenals de wens om duidelijk temaken dat voor de zorgverzekering artikel 15,tweede lid, boven artikel 7:952 BW gaat – isdan ook de reden voor de clausule ‘Zonodig inafwijking van artikel 7:952 van Boek 7 van hetBurgerlijk Wetboek’. Het in dit lid bepaalde isvolgens de Minister in lijn met wat de HogeRaad in zijn arrest van 11 september 1998(NJ 1999, 664) heeft besloten.

Commentaar

De gevolgen van de wettelijke bepalingen van hetnieuwe verzekeringsrecht inzake inlichtingen-plicht, schadebeperkingsplicht en opzet en roe-keloosheid lijken dus op het eerste gezicht voorde zorgverzekering door de wettelijke regeling inartikel 15 ZVW beperkt te blijven. Die uitzonde-ringen op de hoofdregels van het private verzeke-

ZenF-0206 cyaan.qxd 13-3-2006 21:37 Pagina 44

algemeen

45zorg & financiering > 2-2006

ringsrecht gelden, zoals hiervoor al werd aange-geven echter alleen voor de wettelijke zorgverze-kering en dus niet voor de aanvullende ziektekos-tenverzekering. Dit zou bijvoorbeeld kunnenbetekenen dat een verzekerde die, om bij hetvoorbeeld van de Minister in de memorie van toe-lichting bij de ZVW te blijven, bijvoorbeeld dooropzet of roekeloosheid de schade heeft veroor-zaakt, omdat hij door een rood licht is gereden,zijn behandelkosten in het kader van de aanvul-lende verzekering (bijv. een noodzakelijke fysio-therapie) uiteindelijk door de verzekeraar van deaanvullende zorgverzekering niet vergoed krijgt.Overigens zou men hier echter in lijn met hetarrest van de Hoge Raad van 11 september 1998kunnen beredeneren dat uit de aard van de parti-culiere (aanvullende) ziektekostenverzekeringdie ‘strekt tot vergoeding van de kosten vanmedisch noodzakelijke behandeling’ voortvloeitdat de regeling van ‘opzet’ of ‘roekeloosheid’(vroeger ‘eigen schuld’) en de ‘schadebeper-kingsplicht’ ook hier niet van toepassing zijn.Volgens de Hoge Raad zou dit niet stroken metde aard van dergelijke verzekeringen. Wettelijk

is dat echter niet geregeld. Een kanttekening diehierbij moet worden geplaatst is dat het arrestvan de Hoge Raad betrekking had op de ouderegeling van ‘eigen schuld’ en de verplichtingtot voorkoming en vermindering van schade (inartt. 279 en 283 Wetboek van Koophandel) inrelatie tot de (toenmalige) particuliere ziekte-kostenverzekering. Niettemin kan men betogendat uitsluiting van vergoeding van een noodza-kelijke behandeling (fysiotherapie na ongeval)door een beroep op de nieuwe bepaling van arti-kel 7:952 inzake de ‘opzet’ of ‘roekeloosheid’niet strookt met de aard van de aanvullendezorgverzekering die immers strekt tot vergoe-ding van deze ‘noodzakelijke behandeling’.Door een wetswijziging zou echter wél geregeldkunnen worden dat ook voor de aanvullendezorgverzekering deze bepalingen uit het alge-mene verzekeringsrecht niet van toepassingworden verklaard. Dit past mijns inziens danook bij het arrest van de Hoge Raad en voorkomtonnodige discussies en procedures tussen zorg-verzekeraars en verzekerden.Auteur: mr. dr. H.E.G.M. Hermans<

Vermindering van administratieve lasten is eenvan de belangrijke thema’s van dit kabinet.Om dat te realiseren heeft elk departement eenadviescommissie ingesteld. De adviescommis-sie van het Ministerie van VWS is de eerste diemet resultaten komt in de vorm van een rapportEen kwestie van vertrouwen, dat zich richt op allepartijen in de zorg. Commissielid AntonWesterlaken heeft het rapport op 26 januari jl.aangeboden aan Minister Hoogervorst.

De commissie geeft aan dat het tijd is voor eennieuwe fase en verbreding in de aanpak vanbureaucratie in de zorg. Zij constateert in hetrapport dat de vereenvoudiging van wet- enregelgeving weliswaar leidt tot minder romp-

slomp en bureaucratie bij zorginstellingen,professionals en zorgverzekeraars maar dat erdaarnaast nog meer moet gebeuren. Zo moetenvolgens de commissie ook de beleidsregels vande zelfstandige bestuursorganen (o.a. CTG,straks zorgautoriteit) kritisch tegen het lichtgehouden worden. De commissie constateertdat de veelheid van veranderingen in het zorg-stelsel op dit moment voor veel administratievelastendruk voor instellingen zorgt. De commis-sie verwacht dat de toepassing van informatie-en communicatietechnologie in de komendejaren, bijvoorbeeld bij het elektronisch medica-tiedossier, voor verlichting van administratievelasten zal leiden.De commissie administratieve lasten stelt dat

225 nieuwe benadering aanpak van administratieve lasten in dezorg

ZenF-0206 cyaan.qxd 13-3-2006 21:37 Pagina 45