Download - แผนการตลาด Rice for life
รายการค าถามและขอเสนอแนะ
ทไดรบจากคณะกรรมการในรอบทผานมา
ล าดบ รายการค าถามและขอเสนอแนะ การด าเนนการแกไข ปรบปรง 1 หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทนอมน ามาใช หากไปไมถง
หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงจรงๆ แนะน าใหตดออก
บทน า และความเปนมา
2 เนองจากเราบอกวากลมเปาหมายหลก คอ คน ใน มจธ . ตลาดอยในมอเรา จงไมตองไปทมเรองการสรางแบรนดและบรรจภณฑ มากนก
บทน า และความเปนมา สมมตฐานทางการตลาด
การน าเสนอกลยทธทางการตลาด วธวดและการประเมนผล
3 ใหบอกไปเลยวาเปน One Market One Product เราจะไดเนนการขาย โฟกสใน มจธ . และเครอขาย ของเราเอง ไดชดเจนมากขน
บทน า และความเปนมา ขอเสนอแนะ
4 การสรางมลคาเพม ควรเพมความชดเจนเกยวกบ เรองราว (Story) หรอวธการสอสารเชอมโยงประโยชนทชาวบาน บานนางอยฯ จะไดรบ ในการก าหนดต าแหนงของผลตภณฑ (USP.)
การน าเสนอกลยทธทางการตลาด
5 ควรเพมวธการจงใจกลมเปาหมาย ผานสอ อาจเปนรปแบบการด าเนนชวตของคน Green Heart & Healthy เพอใหเหนภาพ และควรมภาพบานนางอยใหเหนดวย
การน าเสนอกลยทธทางการตลาด
6 เชญทานอาจารยศกรนทร ภมรตน (ทานอธการบด มจธ.) มาเปนพรเซนเตอรใหผลตภณฑ
การน าเสนอกลยทธทางการตลาด
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 1
สารบญ (Content) หนา
1.บทน า และความเปนมา 2
2.บทสรปผบรหาร (Executive Summary) 4
3.สมมตฐานในการวางแผนการตลาด (Assumption) 5
4.แผนการตลาด (Marketing Plan) 5
4.1 การวเคราะหสถานการณทางการตลาด (Market Analysis) 5
การวเคราะหการตลาดและสภาพแวดลอม 5
การแขงขนและคแขง 6
การวเคราะหกลมเปาหมาย 6
การก าหนดกลมเปาหมาย หรอ ตลาดเปาหมาย 6
การก าหนดต าแหนงผลตภณฑ 6
4.2 น าเสนอกลยทธทางการตลาด (Marketing Strategy) 7
4.3 พจารณาโอกาสและความเสยงในธรกจ (Opportunities & Threats Analysis) 13
4.4 พจารณาจดแขงและจดออน (Strength & Weakness Analysis) 13
4.5 วธวดและการประเมนผล (Evaluation) 14
5.แผนการตลาดระยะ 1 ป 15
6.บทสรป (Conclusion) และขอเสนอแนะ (Recommendations) 18
7.ขอสนบสนนอนๆ (Supporting Information & Appendices) 19
8.เอกสารอางอง 24
9.บคคลอางอง 24
ภาคผนวก
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 2
1.บทน า และความเปนมา
ประเทศไทย มสภาพภมประเทศทเหมาะสมกบการเพาะปลกขาว ประกอบกบภมปญญาพนบานมาสการเรยนรการใชเทคโนโลยทสงขน จงท าใหไทยสามารถผลตขาวไดเพยงพอส าหรบการบรโภคภายในประเทศและมเหลอมากพอสงออกไปตางประเทศจนสามารถครองต าแหนงผสงออกขาวอนดบหนงของโลกมาเปนระยะเวลายาวนานกวา 30 ป [1]
ขาวเปนหวใจส าคญของคนไทยทวท งประเทศทงในด านเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและมวลชน ขาวมความเกยวของกบเกษตรกรชาวนากวา 3.70– 4.15 ลานครวเรอน จากเกษตรกรทงประเทศ 5.6 ลานครวเรอน หรอค ด เป น รอยละ 66 ของค รว เรอน เกษ ต รก รท งหม ด พ น ท เพ าะปลก ข าว ป ล ะป ระม าณ 56 – 68 ล าน ไร หรอรอยละ 40 ของพนทท าการเกษตรทวประเทศ ไดผลผลตปละประมาณ 30.0 – 31.0 ลานตนขาวเปลอก มลคาปละประมาณ 180,000 - 200,000 ลานบาท ซงเปนรายไดหลกทหลอเลยงเกษตรกร ในระดบรากหญา และทส าคญขาวเปนพชทสรางความมนคงดานอาหารมใชแตส าหรบชาวไทยแตยงมความส าคญตอประชากรโลกดวย [2]
ภาคการเกษตรเปนฐานรายไดหลกและความมนคงดานอาหารของประเทศ กอใหเกดประโยชนหลายดาน ทงแหลงสรางงาน แหลงผลตอาหาร และเชอมโยงวถชวตของสงคมไทย มสวนส าคญในการลดความยากจน สรางงาน และลดผลกระทบจากภาวะโลกรอน ชมชนทองถนเปนกลไกทมความสามารถ ในการบรหารจดการ มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตและเชอมโยงกนเปนสงคมสวสดการ เปนพลงหลกในการพฒนาฐานรากของประเทศใหมนคง [3] [4]
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) ในฐานะสถาบนอดมศกษาของไทย มความตระหนกตอกระแสการพฒนาทมงการอยรวมกนของคนในสงคมและสงแวดลอมโลกเรมชดเจน เปนเรองจ าเปนมากยงขน ดงนนการยดโยงภาคสงคม (Social Relevance) เปนหนงนโยบายหนงทส าคญ ของ มจธ. ทการสรางความรทเปนเลศและพฒนาบณฑตทมคณภาพ ตองน าไปสการสรางคณคาใหแกสงคม (Creating Social Value) จงมการด าเนนโครงการมหาวทยาลยกบชมชนและสงคมเปนกจกรรม ของมหาวทยาลยท คณาจารย บคลากรและนกศกษา รวมกนท างานและเรยนรชมชนและสงคมภายนอกอยางตอเนอง โดยยดถอผลลพธทกอใหเกดประโยชนตอคนในพนท เปนหลก มฐานความคดทส าคญ คอใหประชาคม มจธ. มส านกรบผดชอบในการใชวชาการ เพอรบใชและอมชสงคมไทย [5] โดยไดใหความรวมมอกบโครงการหลวง และโครงการตามพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร โดยการจดการดานความเปนอย และใหความร ความเขาใจ กบชาวบาน ในชมชนทอยในพนทของโครงการหลวง เพอฟนฟ และพฒนาคณภาพชวต ความเปนอยใหดขน สอดคลองกบ แนวพระราชด ารสของทงสองพระองค ซงมดวยกนหลายจงหวด อาท จงหวดนาน เชยงใหม และล าพน เปนตน นอกจากนยงมโครงการมหาวทยาลยกบชมชน ไดจดสรรบคลากร และงบประมาณเพอพฒนาชมชนบรเวณโดยรอบมหาวทยาลยฯ ตลอดจนชมชนอนๆ ทวประเทศ เพอเปนการพฒนา และจดการคณภาพชวตความเปนอยใหดขน [6]
รศ .ดร .ศก รนท ร ภม รตน อธการบด มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอม เก ลาธนบ ร [7] กลาววา “ขณะน เราก าลงเดนไปสสเตปทสาม คอพยายามชวยใหเกดวสาหกจชมชน แตปญหาเราขาดผ น าชมชน ทเขมแขงพอทจะพากลมกาวไปสการพฒนาตวเองตอไปได การทจะท าใหชมชนกาวสวสาหกจชมชนไดนนไมมสตรส าเรจตองเรมจากการท างานแบบเคยงบาเคยงไหลเปนเพอนกบชมชนและสงทจะใหชาวบานไดคอเครองมอ วทยาศาสตร เทคโนโลย ความรและโอกาส วสาหกจชมชนนน ตองเขาใจระบบตลาด เขาใจวถการพฒนา หรอสามารถท างานรวมกบโรงงานใหญไดอยางรเทาทน แตสงทเปนปญหาส าหรบสงคมไทย คอความส านกรกบานเกด เราจงพยายามพฒนา
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 3
เยาวชนรนใหม ใหเปนผน าและอยากพฒนาชมชนตนเองใหดขน แตสงทแสดงชดเจนวาทผานมา เราท าส าเรจคอ ชาวบานไมทงถนเขามาขายแรงงานในเมอง ชาวบานมความร มอาชพ มรายได และสงทตามมาคอคณภาพชวตดขนแนนอน"
พนทหม บานนางอย -โพนปลาโหล ตงอยในต าบลเตางอย อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร ชาวบาน มความเปนอยทต ากวามาตรฐาน มความขดสน ขาดแคลนแหลงน า เดกในหมบานขาดสารอาหารพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวไดเสดจมายงหม บาน เมอวนท 9 พฤศจกายน 2523และมพระราชด ารเกยวเนองกบการพฒนา บานนางอย – โพนปลาโหล โดยใหปรบปรงสภาพความเปนอยของราษฎรในหมบานดขน สงเสรมใหมรายไดเพมขน และสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดมพระราชด าร ในป พ.ศ. 2529 ใหใชโรงงานหลวงเปนแหลงใหการศกษาดานเทคนคแกนกเรยนในพนทและการใหการศกษาวชาชพระดบสงแกลกหลานเกษตรกร เพอใหสามารถรบผดชอบโรงงานหลวงไดเพมขนจนไดมการจดตงบรษทดอยค าผลตภณฑอาหาร จ ากด ม าดแลโรงงานหลวง ในป พ.ศ. 2537 ท าใหโรงงานหลวงถอยหางจากชมชน จนฝายบรหารบรษทไมรจกชนบท ความสมพนธระหวางโรงงานหลวงกบชาวบานเปลยนเปนนายจางกบลกจาง เปลยนเปนผซอวตถดบกบผผลตวตถดบ กจกรรมดานการพฒนาชนบทและการสงเสรมการเกษตรหายไป ใชคนกลางและอาศยกลไกตลาด เกดการแขงขน ในระหวางพอคาคนกลางและระหวางโรงงาน ทงโรงงานและเกษตรกรตางแบกภาระความเสยงเพมขนไมใชหนสวนและพนธมตรอกตอไป
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) จงไดชวยใหเกดการรวมกลมเกษตรกรเปนวสาหกจชมชน เพอใหสามารถจดการทนของชมชนไดดวยตนเอง รวมทงการผลต การแปรรปและการจดจ าหนายดวยกลมฯ ทงนเพอใหชมชนสามารถพงตนเองได การจดการผลตขาวกลอง จงด าเนนงานภายใตศนยการเรยนรวสาหกจชมชนอ าเภอเตางอยทหมบานนางอย โดยม มจธ. เปนทปรกษา [4] และจากการด าเนนงาน ศนยการเรยนรวสาหกจชมชนอ าเภอเตางอยทหมบานนางอยทผานมา [8] ไดประสบปญหาเกยวกบวตถดบขาวกลองงอกและสนคาคางสตอก สงผลใหผลตภณฑขาวกลองงอกตกต าลง เนองจากคนในชมชนยงขาดองคความรเกยวกบการตลาด และไมมการวางแผนการตลาดทด สงผลใหผลตภณฑขาวกลองงอกคางสตอก ซงอาจสงผลใหขาวกลองงอกมคณภาพต าลง
ด วย เหตน คณ ะผ จดท าแผนการตลาดฉบบน จ ง ต องการเข าไปช วย แ ก ปญ หาดานการตลาด โดยไดใชใชองคความรดานการสอสารการตลาดแบบบรณาการ ในรปแบบ “หนงตลาด หนงผลตภณฑ” ซงสอดคลองกบบรบทและสภาพปจจบนของ ศนยการเรยนรวสาหกจชมชน ในโครงการพระราชด าร บานนางอย -โพนปลาโหล อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร เพอชวยยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของคนในชมชน ไดอยางยงยน
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ กบ นายกวง วดสา ชาวบานบานนางอย โครงการพฒนาตามพระราชด าร อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร และโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปท 3
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 4
2.บทสรปผบรหาร (Executive Summary) แผนการตลาด Rice for Life ผลตภณฑขาวกลองงอก ของศนยการเรยนรวสาหกจชมชน ในโครงการ
พระราชด าร บานนางอย-โพนปลาโหล อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร มกลมเปาหมายหลก คอ ประชาคมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) ไดแก คณาจารย บคลากร และ นกศกษา มกลมเปาหมายรอง คอ ผ หญง ท รกสขภาพ ใสใจคณคาทางโภชนาการของขาวกลองงอก มอายตงแต 21 ปขนไป รวมถงผ สงอาย/ผ ปวยทเปนโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง และอลไซเมอร แผนการตลาดฉบบน มวตถประสงค ดงน 1) เพอสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล 2) เพอสรางเสรมทรพยากรมนษยในพนทศนยการเรยนรวสาหกจชมชนในโครงการพระราชด าร บานนางอย-โพนปลาโหล 3) เพอเพมชองทางการจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล 4) เพอเพมยอดขายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล โดยบรณาการเขากบหลกสตรการศกษาและโครงการตางๆของมหาวทยาลย โดยสรางแรงจงใจใหนกศกษา บคลากรและคณาจารย ใหเปนกลไกลหลกในการสนบสนนการพฒนาวสาหกจชมชน การด าเนนงาน ไดยดบรบทของชมชน เปนส าคญ โดยวธการทใช ประกอบดวย 1) ถายองคความร เทคโนโลยดานการผลต การควบคมและประกนคณภาพพฒนาระบบอตสาหกรรมเกษตรขนาดเลกทมความยดหยนสงตอชนดวตถดบและก าลงการผลตทสามารถเลยงตวเองไดในระดบหนง 2) ระดมสรรพก าลงหนวยงานทเกยวของภายในมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ในการใหความชวยเหลอดานวชาการ การจดการ และการพฒนาทรพยากรมนษย รวมทงการศกษาวจยและพฒนา (R&D) สรางผลตภณฑใหมและกระบวนการใหม โดยใชผลตผลขาวกลองงอกในพนท รวมทงปรบปรงผลตภณฑและกระบวนการเดม โดยการจดตงทนการศกษา ส าหรบนกศกษาปรญญาตรและบณฑตศกษา (เปนสวนหนงของการส าเรจการศกษา) ในการท าวจยและพฒนาทางดานการสอสารการตลาด เพอยกระดบขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล รวมทงการจดประกวดตางๆ ภายในมหาวทยาลย 3) พฒนาทรพยากรมนษยในพนทชนบททเกยวของ ทงดานการผลต ดานการจดการและดานการตลาด รวมทง การจดตงกองทนการศกษาในสายวชาชพแกนกเรยนในทองถนรวมกบชมชน และ 4) สรางตลาดรองรบผลตภณฑขาวกลองแปรรปทแนนอน ผลลพธ คอ ไดกลไกการพฒนารวมกนของชมชนและสถาบนการศกษา ทมงพฒนาคณภาพชวต เศรษฐกจ สงคม สรางงาน สรางรายไดและกระจายรายได อนรกษวถชวตชมชนใหคงอย เกดการสรางมลคาเพมและผนเงนตราจากตลาดมาสชนบท เปนกลไกลทสอดคลองและชวยแกปญหาทเกดขนในสภาพปจจบนของชมชนและอยในขอบเขต ทมหาวทยาลยวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สามารถน าไปปรบใชไดจรง การวดผล โดยการวดจากยอดขายกอนและหลงด าเนนงาน รวมทง การใชกระบวนการวจย โดยใชเครองมอในการวจย เชน แบบสมภาษณ และแบบสอบถาม ซงมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มระเบยบ หลกเกณฑ และขนตอนการท าวทยานพนธ ทมความนาเชอถอและเปนทยอมรบทางวชาการ อกทงมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ยงเปน 1 ใน 9 มหาวทยาลยวจยแหงชาตอกดวย
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 5
3.สมมตฐานในการวางแผนการตลาด (Assumption) การสมมตฐานในการวางแผนการตลาด มสอดรบกบวตถประสงคของแผนการตลาดและสภาพตลาดจรง เชน
สภาวะแวดลอม สภาพเศรษฐกจ การเมอง พฤตกรรมผบรโภค เทคโนโลย 1) ผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล มมลคาสงขน รอยละ 30 2) ผ เขาฝกอบรมไดรบความรและทกษะซงมความพงพอใจในระดบมาก และสรางบณฑตทมคณภาพกลบคน
สถนบานเกด 3) มชองทางการจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล เพมขนทงในสอออฟไลนและ
ออนไลน 4) ยอดขายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล เตบโตรอยละ 200 ในปแรก
4.แผนการตลาด (Marketing Plan)
4.1 การวเคราะหสถานการณทางการตลาด (Market Analysis) การวเคราะหการตลาดและสภาพแวดลอม
ปจจบนจากพฤตกรรมความสนใจสขภาพทมมากขน สงผลใหตลาดขาวเพอสขภาพ มการเตบโตมากขน คาดวามสดสวน 7 – 10 % จากตลาดขาวถง มลคาประมาณ 2,000 ลานบาท ในป 2553 ถอไดวาเปนตลาด ทมการเจรญเตบโตตอเนอง และมศกยภาพเตบโตไดอกมาก เนองจากในปจจบนผบรโภคตางหนมาสนใจสขภาพ ประกอบกบมความรเรองตางๆ มากขน จงเลอกซอและรบประทานแตอาหารปลอดพษ รวมถงการเลอกรบประทานขาวกลองเรมงอกมากขนโดยเฉพาะกบกลมเปาหมายผบรโภคทดแลตวเองแลตองการผลตภณฑเพอสขภาพ [9] [10] ชวง 5 ปทผานมา (พ.ศ.2552-2556) "ขาวกลองงอก" จดไดวาเปนอาหารทไดรบความนยมบรโภคอยางสง กระทงมการผลตเพอปอนสตลาดอาหารเพอสขภาพอยางมากมาย เนองจากมการกลาวถงสรรพคณตอการบ าบด หรอชวยฟนฟสขภาพของผ บรโภค ทงการออกฤทธตอตานอนมลอสระ และลดภาวะความเครยด คลายกงวล อนเปนผลมาจากสาร ในกลมสารประกอบฟนอลกและสารกาบา (GABA: gamma-amino butyric acid) การแขงขนและคแขง
การแขงขนของขาวกลองเรมงอกยหอตางๆ สวนใหญทวางจ าหนายในตลาดนน จะเปนขาวกลองงอกทผลตในลกษณะการผลตแบบสนคาชมชนหรอวสาหกจชมชน ซงขาดการควบคมคณภาพทงในสวนของสตรการผลตเพอใหไดสารอาหารโดยเฉพาะสาร GABA สงสดและการควบคมคณภาพในกระบวนการผลต ซงสามารถคดคนพฒนาเทคโนโลยกระบวนการผลตและเครองตนแบบในการผลตขาวนงกลองจากขาวเปลอกเรมงอก เพอใหไดสภาวะทดทสดทมปรมาณสาร GABA
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 6
การวเคราะหกลมเปาหมาย จากการศกษาพฤตกรรมผ บ รโภค พบวา ผ บ รโภคใหความส าคญ เรองสขภาพ โดยให เหตผลหลก ในการบรโภคขาวกลองของผ บรโภค เพราะเปนขาวทมคณประโยชนและมความหวงใยในสขภาพ รวมทงซ อ เมอมปญหาสขภาพ ปญหาทมผลกระทบตอการเลอกซอขาวกลองของผบรโภค ปญหาจากมอดและแมลง มพฤตกรรม ในการซอ คอ นยมเลอกซอขาวกลองทเปนพนธทใหความหอม คณสมบตของขาวหลงการหง ความถในการซอขาวกลองคอ 2-3 ครง ตอเดอน ปรมาณการเลอกซอ ขาวกลองคอ ซ อ 2 กโลกรมตอครงสถานทในการซ อขาวกลองคอ หางสรรพสนคา (Department Store) และซปเปอรมารเกต (Supermarket) รานขายสนคาราคาถก (Discount Store) และรานคาออนไลน โดยค านงถงความสะดวกในการเลอกซอ เพราะใกลบานและทท างาน สวนใหญจะมการรบร ขอมลขาวสารของขาวกลองจากสอโทรทศนและกลมเพอน/ญาต
การก าหนดกลมเปาหมาย หรอ ตลาดเปาหมาย (Target Market) ผบรโภคกลมเปาหมายหลก คอ ประชาคม มจธ. [14] ไดแก คณาจารย บคลากร และ นกศกษาระดบปรญญา
ตร นกศกษาระดบปรญญาโท และนกศกษาระดบปรญญาเอก รวมจ านวนทงหมด 20,321 คน ผบรโภคกลมเปาหมายรอง คอ ผหญง มอายตงแต 21 ปขนไป ทมรายไดเฉลยตอเดอน 12,000 ขนไป เปนผท
มการศกษาอยในระดบอนปรญญา/ปวส. ขนไป ผทรกสขภาพ ใสใจคณคาทางโภชนาการของขาวกลองงอก รวมถงผสงอาย/ผ ปวยเปนโรคเบาหวาน ความดนโลหตสง และอลไซเมอร สวนการตงราคานนจะใชกลยทธการตงราคาและ High-Value Strategy มลกคาเปาหมายทมรายไดระดบกลางขนไป ดวยคณคาและคณภาพทเปนเลศของขาวกลองงอก
การก าหนดต าแหนงของผลตภณฑ (USP.)
หมายเหต : เรองราวและคณคาทางจตใจ เปนการสอความหมายใหผ บรโภค ใหรบรวา “การซอผลตภณฑน
ชวยสงเสรมใหลกชาวนาจากชนบท ใหมโอกาสไดรบการศกษา “ทน Rice for Life” จนเปนบณฑต ทกลบไปพฒนา
ท อ ง ถ น ขอ งตน เอ งและ เป น ก า ล งส า คญ ในก า รพฒ น าป ระ เท ศ ช าต ต อ ไป ” โด ย เ ช อม โย ง ใ ห เห น ถ ง
รป แบบการด า เน น ช วต ของคน Green Heart & Healthy โดย เราจะใช Key Message : Rice for Life
ขาวกลองบานนางอย เพ อ คณภาพชวตท ดข นของชาวบาน โดยจะใช Key Message : Rice for Life
ทงในสอออฟไลนและออนไลน (เชญรบชมในวนเสนอ วนท 5 มถนายน 2557)
คณคาทางโภชนาการ
ขาวกลองงอกบานนางอย-โพนปลาโหล
ขาวกลองงอกโดยทวไป
ขาวขาวโดยทวไป เรองราวและคณคาทางจตใจ
ขาวกลอง
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 7
4.2 น าเสนอกลยทธทางการตลาด (Marketing Strategy)
กลยทธการตลาด การน าเสนอ กลยทธผลตภณฑ (Product Strategy)
1.คณสมบตผลตภณฑขาวกลองงอกมความพเศษ คอ ม “กาบา” ซงเปนประโยชนตอสขภาพสงผลใหเกดมกลมเปาหมายเปนผ คนทรกสขภาพ และสามารถเกบรกษาไดยาวนานกวาขาวขาวธรรมดา 2.สนบสนนการพฒนาและปรบปรงพนธขาวกลอง ใหเหมาะกบการบรโภค เชน มความหอม และคณสมบตหลงการหงเสรจ
กลยทธราคา (Price Strategy)
1.การก าหนดราคาตองค านงถงปจจยตนทนการผลตบวกกบผลก าไรทตองการจะได แลวจงก าหนดราคาขายออกมา โดยตองค านงสภาพการแขงขนของตลาดสนคา 2.ลดตนทนทไมฟ มเฟอย เชน คาใชจายเกยวกบบรรจภณฑทอาจเกนความจ าเปน
กลยทธการจดจ าหนาย (Place Strategy)
1.เพ มชองทางการจ าหนายผลตภณฑขาวกลองฯ ในมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทง 3 วทยาเขต ไดแก วทยาเขตบางมด วทยาเขตบางขนเทยน และวทยาเขตราชบร ตลอดจนพนทโครงการพเศษตางๆของมหาวทยาลย เชน ศนยการเรยนรในเมอง ศนยนอกพนทลพบร ศนยนอกพนทสราษฎรธาน 2.สรางเครอขาย โดยอาศยพนธมตรของมหาวทยาลย ในการเพมชองทางการจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย -โพนปลาโหล เชน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาลาดกระบง และมหาวทยาลยเทคโนโลยธญบร 3.การใชโอกาสส าคญตางๆของมหาวทยาลย ในการจดจ าหนาย เมอมหาวทยาลยเปนเจาภาพการจดประชม เชน การประชมอธการบดแหงประเทศไทย,การประชมสภาคณบดคณะครศาสตร ศกษาศาสตรแหงประเทศไทย , การประชมสภาคณบดคณะวศวกรรมศาสตรแหงประเทศไทย การประชมวชาการโสตฯ-เทคโนสมพนธแหงประเทศไทย 4. Online Marketing (การตลาดออนไลน) เปนการท าการตลาดผานระบบอนเตอรเนต ผานเวบไซตของมหาวทยาลยควบคสงคมออนไลน ซงวธนเปนการท าการตลาดทสามารถเขาถงกลมเปาหมายไดในเวลาอนรวดเรว โดยสามารถเขาถงกลมลกคาไดทวโลก หรอแบบเฉพาะเจาะจงแลวแตความตองการของลกคา สามารถชวยประหยดคาใชจาย ทงในเรองของพนกงานขาย การโฆษณาประชาสมพน ธ ใน รปแบบส อต างๆ เชน ห น งส อพ ม พ วทย โท รทศ น ปายโฆษณา และอนๆ อกมากมาย เพราะการตลาดออนไลนเปนบรการตลอด -
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 8
กลยทธการตลาด การน าเสนอ กลยทธการจดจ าหนาย
(Place Strategy) 24 ชวโมง ท าใหปรมาณการซอ-ขายเพมขนตลอดเวลา โดยใชเทคนคดงน ใชชองทางการสอสารออนไลนของมหาวทยาลย ทประชาคมเปดรบ ใหเกดประโยชนสงสด การเลอกโดเมนทเหมาะสม งายตอการจดจ า การใช Key Message ทตรงใจกบลกคา และสนคา การวางแผนงานตางๆ เพอใหเปนไปตามขนตอน การท า Search Engine Optimization (SEO) ทด การบรการสอบถามทางโทรศพท โดย มจธ. การบรการจดสงผานทางไปรษณย โดย มจธ.
กลยทธการสงเสรมการตลาด
(Promotion Strategy)
การสงเสรมการตลาด เฉพาะการลด แลก แจก แถม เชน 1.การสะสมสลากสนคาเพอน ามาเปนสวนลด 5 % หรอน าสลากไปใชประโยชนรวมสงเสรมการตลาดรวมกบสนคาอนๆ 2.การน าสลากมาชงโชคเพอลนไปเทยวยงศนยการเรยนรทจงหวดสกลนครเพอ
เปนการเรยนรวฒนธรรมของชมชน 4 วน 3 คน กบดารานกแสดงภายใน
มหาวทยาลย (ไหวสกการะผาพญาเตางอย เดนปาศกษาธรรมชาต ลองเรอ
แคนนตามล าน าพง ผจญภยไตหนาผา แขงจกรยานเสอภเขา วอลเลยบอล
ชายหาดรมน าพง)
3.แถมทตวงขาว
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 9
กลยทธการตลาด การน าเสนอ กลยทธการบรรจภณฑ (Packaging Strategy)
1. ออกแบบบรรจภณฑทประหยดตนทน แตยงคงดวยคณคาทางโภชนาการ 2.สรางบคลกใหกบผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยบรรจภณฑจะตองเปนมลพษตอสงแวดลอมนอยทสด โดยใชกระดาษเปนกระดาษคาดกบบรรจภณฑสญญากาศ 3.บรรจภณฑ ชวยสรางความมนใจใหแกผบรโภค โดยก าหนดใหมเครองหมายรบรองผลตภณฑ ขาวกลองทไดมาตรฐาน ปลอดสารเคม
กลยทธพนกงานขาย (Personal Strategy)
1.การจ าหนายตรงโดยใชพนกงานขายทศนยหนงสอพระจอมเกลาธนบร รานคาสหกรณ มจธ. และ ธรรมรกษาสแควร โดยการใชพนกงานขายจะเนนการสรางสมพนธภาพทดตอลกคาเพอใหมลกคาประจ า และสรางลกคาใหม โดยเนนการดแลใหลกคาประทบใจ ซงพนกงานขายของ มจธ. ถอเปนพนกงานประจ าของทางมหาวทยาลยทผานการฝกอบรมใหม Service Mind ซงถอเปนหวใจส าคญของงานบรการ คนทท างานบรการจะตองใหบรการแกลกคา 2.ใหผบรหารเปน Presenter โดยทานอธการบดฯ เปนสอบคคล
กลยทธการใหขาวสาร (Public Relation Strategy)
ใชต าแหนงของผลตภณฑ โดยการสอความหมายใหผบรโภค รบรวา “การซอผลตภณฑน ชวยสงเสรมใหลกชาวนาจากชนบท มโอกาสไดรบการศกษา “ทน Rice for Life” จนเปนบณฑต ทกลบไปพฒนาทองถนของตนเองและเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศชาตตอไป” โดยเชอมโยงใหเหนถงรปแบบการ
ด าเนนชวตของคน Green Heart & Healthy ผานสอออนไลนและออฟไลน ดงน สอออฟไลน ไดแก 1.โปสเตอร/ไวนลประชาสมพนธ 2.TVC เปดภายในมหาวทยาลย 3.กระจายเสยงผาน E-Radio 101.25 MHz ของมหาวทยาลย 4.ประชาสมพนธบนหนงสอพมพ อนไซด มจธ. 5.จดกจกรรมพเศษ (Events) เปดตวขาวกลองงอก 6.นทรรศการ “ขาว” ในวนพชมงคล และวนขาวและชาวนาแหงชาต
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 10
กลยทธการตลาด การน าเสนอ กลยทธการใหขาวสาร
(Public Relation Strategy) สอออนไลน ไดแก 1.เวบไซตมหาวทยาลย 2,Facebook Face Page 3.YouTube Channel การจดกจกรรมเพอตอบแทนสงคม ไดแก 1.การฝกอบรมและพฒนารวมกน ทงดานการผลต ดานการจดการ และดานการตลาด ปละ 4 ครง (ทก 3 เดอน หรอทกๆไตรมาส) 2.นกเรยนในทองถน ผานการคดเลอกใหไดทน การศกษา ในสายวชาชพ ในปแรก 4 คน
กลยทธพลง (Power Strategy)
ใชอ านาจในการตอรองเพอสรางเครอขาย โดยอาศยพนธมตรของมหาวทยาลย ในการพฒนาชองทางกาจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล เชน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาลาดกระบง ฯลฯ
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 11
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 12
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 13
4.3 พจารณาโอกาสและความเสยงในธรกจ (Opportunities & Threats Analysis) การพจารณาโอกาสและความเสยงในธรกจ ของตวผลตภณฑ / บรการ / โครงการฯ
โอกาส ความเสยง
1.มจธ.ประกาศตนเปนมหาวทยาลยสเขยว โดยไดรบการจดอนดบใหเปนมหาวทยาลยสเขยว อนดบท 17 ของโลก 2.ขาวกลองงอกเปนผลตภณฑ เพอสขภาพซงผบรโภคสนใจผลตภณฑเพอสขภาพมากยงขน 3.แนวโนมการเพมขนของประชากรผสงอาย ใน มจธ.
1.มคแขงทเปนวสาหกจชมชนเชนเดยวกนคอนขางมาก 2.มผลตภณฑเพอสขภาพอนๆทดแทน เชน น ามนมะพราว น ามนร าขาว ทรบประทานงายและสะดวกกวา
4.4 พจารณาจดแขงและจดออน (Strength & Weakness Analysis) การพจารณาจดแขงและจดออน ของตวผลตภณฑ เพอด าเนนตามกลยทธทางการตลาดทไดวเคราะหไวเบองตน
จดแขง จดออน
1.คนในชมชนมภมปญญาทองถน และความสามารถในการผลตขาวกลองงอก เปนแหงแรกในประเทศไทย 2.มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรเปนทปรกษาในการด าเนนงานวสาหกจชมชนอยางตอเนอง
1.ชมชนไมมชองทางการกระจายสนคา 2.ชมชนขาดสอประชาสมพนธและสงเสรมการขาย
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 14
4.5 วธวดและการประเมนผล (Evaluation) ล าดบ วตถประสงค เปาหมาย วธการวดและประเมนผล
1 เพอสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล
1.ผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล มมลคาสงขน รอยละ 30
1.การเปรยบเทยบราคากอนและหลงด าเนนการ 2.แบบสอบถาม เกยวกบทศนคตเกยวกบคณคาของผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล ของบคลากรและชมชนใกลเคยง มจธ.
2 เพอสรางเสรมทรพยากรมนษยในพนทศนยการเรยนรวสาหกจชมชนในโครงการพระราชด าร บานนางอย-โพนปลาโหล
1.การฝกอบรมและพฒนารวมกน ทงดานการผลต ดานการจดการ และดานการตลาด ปละ 4 ครง (ทก 3 เดอน หรอทกๆไตรมาส) 2.นกเรยนในทองถน ผานการคดเลอกใหไดทน การศกษา ในสายวชาชพ ในปแรก 4 คน
1.แบบทดสอบความร หรอแบบการสงเกต เกยวกบการด าเนนงานภายในศนยการเรยนรวสาหกจชมชนในโครงการพระราชด าร บานนางอย-โพนปลาโหล 2.การส าเรจการศกษาของนกศกษา
3 เพอเพมชองทางการจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล
1.มชองทางการจดจ าหนายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล เพมขน ทงในสอออฟไลนและออนไลน
1.จ านวนชองทางการจ าหน ายทเพมขน 2.แบบสอบถามความพงพอใจทมตอสอออฟไลนและออนไลนฯ
4 เพอเพมยอดขายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล
1.ยอดขายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหล เตบโตรอยละ 200 ในปแรก
1.ยอดขายผลตภณฑขาวกลองงอก บานนางอย-โพนปลาโหลทเพมขน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 15
5. แผนกจกรรมทางการตลาดระยะ 1 ป
ล าดบ รายการ/กจกรรม กลยทธ ระยะเวลา งบประมาณ
1 การฝกอบรมและพฒนารวมกน ทงดานการผลต
ดานการจดการ และดานการตลาด เชน การจดท า
ฉลากสนคา เพอน าไปตดบนบรรจภณฑ
สญญากาศ
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ศนยสงเสรมและสนบสนนมลนธโครงการหลวงและโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร มจธ,
Product
Price
ในเดอนแรกของทกไตรมาส
120,000 บาท
2 เพมชองทางการจ าหนายผลตภณฑขาวกลองฯ ใน
มจธ. ทง 3 วทยาเขต
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ฝายอาคารสถานท มจธ.
Place ในเดอนมกราคมและสงหาคม
60,000 บาท
3 การจ าหนายผานระบบอนเทอรเนต ผานเวบไซต
ของมหาวทยาลยควบคสงคมออนไลน
ผ รบผดชอบ : ส านกคอมพวเตอร มจธ.
Place ตลอดป 30,000 บาท
4 การจ าหนายตรงโดยใชพนกงานขายทศนยหนงสอ
มจธ. , สหกรณ มจธ. และธรรมรกษาสแควร
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ศนยหนงสอ มจธ. ,
สหกรณ มจธ. และธรรมรกษาสแควร
Place
Personal
ตลอดป -
5 การใชโอกาสส าคญตางๆของมหาวทยาลย ในการ
จดจ าหนาย
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ศนยหนงสอ มจธ. ,
สหกรณ มจธ. และธรรมรกษาสแควร
Public Relation ไตรมาสละ 1 ครง
-
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 16
ล าดบ รายการ/กจกรรม กลยทธ ระยะเวลา งบประมาณ
6 จดกจกรรมพเศษ (Events) เปดตวขาวกลองงอก
โดยใหทานอธการบดฯ เปน Presenter
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : บรณาการกบรายวชา
เรยนในหลกสตรการศกษาทเกยวของ
Public Relation
Personal
ไตรมาสละ 1 ครง
40,000
บาท
7 นทรรศการ “ขาว” ในวนพชมงคล และวนขาวและ
ชาวนาแหงชาต
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ส านกวชาศกษาทวไป
Public Relation ในเดอนพฤษภาคมและมถนายน
40,000 บาท
8 สรางเครอขาย โดยอาศยพนธมตรของ มจธ.
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ศนยสงเสรมและ
สนบสนนมลนธโครงการหลวงและโครงการอน
เนองมาจากพระราชด าร มจธ,
Power
Place
ในเดอนมกราคมและสงหาคม
40,000 บาท
9 ประชาสมพนธบนหนงสอพมพ อนไซด มจธ.
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : กลมงานการสอสาร
เชงกลยทธและการตลาด มจธ.
Public Relation ไตรมาสละ 1 ครง
-
10 กระจายเสยงผาน E-Radio 101.25 MHz
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ภาควชาเทคโนโลยและ
สอสารการศกษา
Public Relation ตลอดทงป -
11 TVC เปดภายในมหาวทยาลย โดยใหทาน
อธการบดฯ เปน Presenter
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : กลมงานการสอสาร
เชงกลยทธและการตลาด มจธ.
Public Relation
Personal
ชวงภาคการศกษาท 1 และชางภาคการศกษาท 2
10,000 บาท
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 17
ล าดบ กจกรรม กลยทธ ระยะเวลา งบประมาณ
12 โปสเตอร/ไวนลประชาสมพนธ
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ภาควชาเทคโนโลยการ
พมพและบรรจภณฑ
Public Relation ชวงภาคการศกษาพเศษ
4,000 บาท
13 สอออนไลน ไดแก เวบไซต ,Facebook Face
Page ,YouTube
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ภาควชาเทคโนโลยและ
สอสารการศกษา
Public Relation ตลอดทงป 20,000 บาท
14 คดเลอกนกเรยนในทองถน ผานการคดเลอกใหได
ทนการศกษา
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ศนยสงเสรมและ
สนบสนนมลนธโครงการหลวงและโครงการอน
เนองมาจากพระราชด าร มจธ, รวมกบสวน
คดเลอกนกศกษา มจธ.
Public Relation ระหวางเดอนกมภาพนธ ถง เมษายน
-
15 การสงเสรมการขาย เชน การสะสมสลากสนคา
และการแถมทตวงขาว
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : สถานทจดจ าหนาย
Promotion ตลอดทงป -
16 กจกรรมเทยวบานนางอยฯ จงหวดสกลนคร 4 วน
3 คน ในฤดหนาว
ผ รบผดชอบด าเนนงาน : ภาควชาเทคโนโลยและ
สอสารการศกษา
Promotion
Public Relation
ระหวางเดอนพฤศจกายน ถง ธนวาคม
40,000 บาท
รวม 404,000 บาท
หมายเหต : การด าเนนการในบางรายการ/กจกรรม นน เปนการด าเนนของหนวยงานภายใน เปนประจ าทกปอยแลว จงเปนการด าเนนงานทไมมคาใชจาย เปนการด าเนนงานเพอประสานงาน ในการสรางความรวมมอกนระหวาง ระหวางมหาวทยาลยและชมชน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 18
6.บทสรป (Conclusion) และขอเสนอแนะ (Recommendations)
เพอชแจงใหคณะกรรมการเหนดวยกบการวางแผนการตลาดครงน
บทสรป (Conclusion)
ขาว เปนพชเศรษฐกจทส าคญของไทย เชอมโยงกบชวตความเปนอยของคนไทย เปนทงอาหารหลก ทควรใหการสงเสรมเรองการตลาดเปนอยางยง โดยเฉพาะแผนการตลาดฉบบน ทไดตอยอดจากการด าเนนงานทผานมาของมหาวทยาลย โดยมงทจะสรางกลไก อนประกอบดวย 1. มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มองคประกอบ คอ อาจารย บคลากรและนกศกษา และ 2. ศนยการเรยนรวสาหกจชมชน ในโครงการพระราชด าร บานนางอย-โพนปลาโหล อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร มองคประกอบคอ ผน าชมชน สมาชกชมชน เดกและเยาวชน) โดยเปนการตอยอดพฒนาเพอสรางการรบร ใหกบสนคาขาวกลองงอก โดยยดหลกการพฒนาท “คน” เปนศนยกลางของพฒนา
ใหสามารถรกษาระดบการพฒนาในระยะยาวไดดวยตนเอง โดยการระดมสรรพก าลงประชาคม มจธ. เพอใหความชวยเหลอดานวชาการ การจดการ และการพฒนาทรพยากรมนษย รวมทงการศกษาวจยและพฒนา (R&D) สรางผลตภณฑใหมและกระบวนการใหมโดยใชผลตผลขาวกลองงอกในพนท รวมทงปรบปรงผลตภณฑและกระบวนการเดม ท ชวยยกระดบการพฒนาคณภาพชวต เศรษฐกจ สงคม สรางงาน สรางรายไดและกระจายรายได อนรกษวถชวตชมชนใหคงอย เกดการสรางมลคาเพม และผนเงนตรามาสชนบท
ขอเสนอแนะ (Recommendations)
1.การด าเนนกจกรรมใน แผนการตลาดฉบบน อยในขอบเขต (Scope) และคาใชจาย (Cost) ทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สามารถน าไปปรบใชไดจรง ภายใตการสนบสนนของศนยสงเสรมและสนบสนน มลนธโครงการหลวงและโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร มจธ. และส านกกจการนกศกษา มจธ.
2.การด าเนนงาน ของ มจธ. ทเขาไปเปนกลไกทรวมขบเคลอนรวมกบชมชนภายนอก ทประสบความส าเรจ ไดแก โครงการมหาวทยาลยเพอชมชนและสงคม โครงการมหาวทยาลยสเขยว โครงการครชางหวใจหลอตอยอดอาชพ ซาเลง และโครงการครชางปลอยของสอนนองสรางหนยนตคณธรรมจากขยะ
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 19
7.ขอสนบสนนอนๆ (Supporting Information & Appendices)
กระบวนการแลกเปลยนเรยนรของเครอขายวสาหกจชมชน
ในป 2551 มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร รวมกบ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ศช.) และส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) เรมใหการสนบสนนใหชมชนเรมเรยนรเรอง วสาหกจชมชนเพอพฒนาศกยภาพ การรวมกลม เพอสนองแนวพระราชด ารใหชมชนสามารถรกษาสภาพความเปนอยและการพฒนาตอไปไดดวยกลมของชาวบานเอง ทงน แนวคดหลกของวสาหกจชมชน มงทจะพฒนาความสามารถในการจดการ “ทนชมชน” ไดอยางเหมาะสมเพอการพงตนเองตามแนวเศรษฐกจพอเพ ยงโดยมกระบวนการเรยนรเปนหวใจส าคญ โดยมพลวตรการพฒนาการทส าคญ ดงน [4]
1) เกดการจดตงวสาหกจชมชนขน 4 กลมและรวมกนเปนเครอขาย ดวยความรวมมอ รวมใจของชาวบานในพนททงสองหมบาน ภายใตการสนบสนนดานวชาการจาก สวทช. มจธ. และเครอขายพนธมตรในพนท ประกอบดวย วสาหกจชมชนตามโครงการตามพระราชด าร บานนางอย 1 และ 2 วสาหกจชมชนโครงการตามพระราชด ารบานโพนปลาโหล และ วสาหกจชมชนขาวกลองงอกบานนางอย – โพนปลาโหล
2) การด าเนนงานทส าคญของเครอขายวสาหกจชมชนประกอบดวย การผลตเมดพนธขาวพนธด (หอมมะล105 หอมพเศษ–ทนน าทวม) การปลกขาวปลอดสารพษ ประยกตภมปญญาทองถนในการผลตขาวฮางผสมผสานกบความรสมยใหมเพอผลตขาวกลองงอก
3) ความส าเรจของเครอขายวสาหกจชมชนในรอบสามป (2551 – 2553) พบวากลมชาวบานมการพฒนาการบรหารจดการเชงระบบดขนเปนล าดบ มการจดท ารายงานทางการเงน มการพฒนาประสทธภาพและคณภาพผลตภณฑอยางตอเนอง มการจดเงนปนผลใหผ ถอหน ใหเปนสวสดการโดยรวมของหมบาน ตลอดจนมเงนทนส ารองของกลม เกดกจกรรมกลมสจจะออมทรพย เปนตน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 20
กจกรรมการผลตขาวกลองงอกโครงการตามพระราชด าร บานนางอย และตวอยางผลตภณฑขาวกลองงอกโครงการตามพระราชด าร บานนางอย
ในป 2552 ศนยการเรยนรวสาหกจชมชนอ าเภอเตางอย เกดขนจากพฒนาการของเครอขายวสาหกจชมชน ทงยงไดรบการสนบสนนงบประมาณและดานวชาการ จาก สวทช.และ มจธ. โดยใชอาคารบานพกและส านกงานของโรงงานหลวงในอดต (พ.ศ. 2525) โดยจดสถานทและสภาพแวดลอมทสงเสรมโอกาสในการเรยนร การแลกเปลยนประสบการณ การสบทอดภมปญญา วฒนธรรม คานยม ตลอดจนเอกลกษณของชมชน และสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจเยยมโรงงานหลวงท 3 และราษฏรบานนางอย – โพนปลาโหล ซงอาคารโรงงานและสภาพเครองจกร อปกรณการผลตลาสมย เสอมสภาพไมค มทจะซอมบ ารงและด าเนนการผลตไดอยางมประสทธภาพได จงทรงมพระราชด าร [4]
● ใหฟนฟและพฒนาโรงงานหลวงท 3 เพอใหชาวบานมงานท า ● สามารถรบซอผลผลตการเกษตรและด าเนนการผลตไดตลอดทงป ● ตลอดจนชมชนใกลเคยงโรงงานสามารถไดรบประโยชนจากการคงอยของโรงงานไดตลอดไป ซงน ามาสการรบสนองพระราชด ารโครงการฟนฟและพฒนาโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปท 3 ในการศกษาวเคราะหความเปนไปไดในการลงทน ฟนฟ พฒนา ตลอดจนใหขอเสนอแนะดานการบรหารจดการ การผลต การขายและการตลาด การพฒนาชมชนภายใตแนวคด “ชมชนไดรบประโยชน ธรกจอยได” โดยเครอธนาคารกสกรไทยและมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ซงไดฐานแนวคดและขอสรปทส าคญประกอบดวย
ก. เนนลงทนในระบบการผลต ผลตภณฑใหม ปรบปรงเครองจกร สภาพโรงงานและลงทนในระบบพลงงานชวมวลเพอลดตนทน ในวงเงนงบประมาณลงทน ประมาณ 69.5 ลาบาท ความคมทนทางการเงน (NPV) 44.5 ลานบาท ระยะเวลาคนทน ประมาณ 15 ป ผลตอบแทนทางเศรษฐกจและสงคม (NPV) 555.6 ลานบาท ระยะเวลาคนทนประมาณ 4 ป เนนสดสวนการลงทนในสนทรพยทกอใหเกดรายไดเปนหลก ไมเนนการลงทนดานอาคารและสงปลกสราง
ข. ผลตอบแทนทางเศรษฐกจ สงคม ประกอบดวย
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 21
● เกษตรกร 1) ประมาณ 650 ครวเรอน มรายไดเพมขนจากการเพาะปลก นอกฤดท านา 3.1 หมนบาท/ครวเรอน/ป 2) มความร ความเขาใจทเกดจากการสงเสรมการเพาะปลกและน าไปสการใชทรพยากรอยางคมคาและใหผลตอบแทนสงสด
● ชมชน 1) สงเสรมวสาหกจชมชนเพอใหเกดการรวมตวกนของเกษตรกรในการประกอบธรกจระดบชมชน มความมนคงไดรบการรบรองตามกฎหมาย 2) สงเสรมความร ภมปญญาทองถน การพฒนาความสามารถ ในการจดการตรงตามความตองการอยางแทจรง 3) ระบบเศรษฐกจชมชน มความเขมแขง พงพาตนเองได มความพรอมทจะพฒนาส าหรบการแขงขนทางการคาในอนาคต ● แรงงาน 1) ลดการเคลอนยายแรงงานในวยท างานนอกฤดท านา 2) เกดการจางงานเพม 210 ต าแหนง มลคา 3.28 ลานบาท/ป ● สภาพแวดลอมชมชน สภาพแวดลอมโดยรอบชมชนดขน จากการทโรงงาน รบซอเศษวสดเหลอใชทางการเกษตร เพอผลตพลงงาน มลพษทางอากาศลดลงจากการเปลยนระบบพลงงานชวมวล
กจกรรมดานการแปรรปผลตภณฑและการพฒนาตลาดเปนสวนทเกยวของกบระบบอตสาหกรรมและธรกจทวไป สามารถใชทน เทคโนโลย ก าลงคนทมการศกษาการบรหาร รวมทงนโยบายของรฐบาล ในการเพมประสทธภาพ ลดตนทนการผลต และการเปดตลาดใหมได
การผลตพชเกษตรในเชงเกษตรอตสาหกรรมนน ตวแปรส าคญทก าหนดความส าเรจหรอความลมเหลวคอเกษตรกร เกษตรกรของไทยมประสบการณและความรทถายทอดจากบรรพบรษ ดานการผลตเพอการยงชพและเพอการขายในตลาดทวไป มประสบการณทขมขนเรองการผลตพชเกษตรทขาดหลกประกนดานการตลาดรวมทงขาดปจจยทจ าเปนในการผลต ขาดความรและปจจยเพอการเพมผลผลต การผลตพชเกษตรในเชงอตสาหกรรมตองการความประณต ความเขาใจในเรองการวางแผนการเพาะปลก การดแลและการเกบเกยวใหสมพนธกบชวงเวลาปรมาณและคณภาพของวตถดบ การพฒนาอตสาหกรรมเกษตรตามทตงเปาหมายไวในกรอบรวมของการพฒนาประเทศในระยะยาว จะเกดขนไดและมความเปนไปไดทางเศรษฐกจ เมอเราสามารถพฒนาเกษตรกรใหมการผลตพชเกษตรในเชงเกษตรอตสาหกรรมได
เปาหมายเชงพฒนาของโครงการโรงงานหลวงอาหารส าเรจรป อยทการพฒนาเกษตรกรใหสามารถผลตพชเกษตรในระบบเกษตรอตสาหกรรม การด าเนนการจงมงทจะยกระดบและใหความสนบสนนเกษตรกร โครงการโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปจงใหความส าคญแกระบบเกษตรอตสาหกรรมไมยงหยอนไปกวาขนตอนการแปรรปผลตภณฑ ซงการเนนหนกนตางจากโรงงานอตสาหกรรมเกษตรทวไป ในโครงการโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปมใชเพยงสถานประกอบการท รบซอวตถดบและแรงงาน เชน โรงงานอตสาหกรรมท วไปทงหลาย แตโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปตองเปนสวนหนงของชมชน ตองมกจกรรมเชงสงคมและตอบสนองความตองการเชงสงคมของชมชนนน ๆ ดวย กจกรรมเชงพฒนาสงคมจงเปนสวนส าคญของโครงการน
การสรปบทเรยนจากพฒนาการของโรงงานหลวงดงกลาว เปนฐานคดทส าคญตอการก าหนดทศทางเพอการด าเนนงานในอนาคต ดงน
ทศทางอนาคต ในป 2551-2553 สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจโรงงานหลวงทงสามแหงหลายครง ทรงมรบสงถงการท างานของโรงงานหลวงกบเดกและเกษตรกร การมบทบาทของชมชน การสงเสรมใหเกษตรกรผลตวตถดบใหไดมากขน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 22
โรงงานหลวงเตางอย โรงงานหลวงเตางอยอยในชมชนทเกาแกกวาหนงรอยป เกากวาชมชนรอบโรงงานหลวงฝางและโรงงานหลวงแมจน โรงงานหลวงเตางอยอยในพนทการเกษตรขนาดใหญของอสานเหนอ มระบบชลประทานทด แตตงอยในพนทปดดานการเคลอนยายของคนจากภายนอกและการเปลยนแปลงวฒนธรรม การเดนทาง และการทองเทยว เทยบกบโรงงานหลวงฝางและโรงงานหลวงแมจน
ผลตภณฑตราเตายมของวสาหกจชมชนทดไมนาสนใจ แนวทางการพฒนาการหาอตลกษณของชมชนหมบานนางอยเพอน ามาใชกบผลตภณฑซงมองเหนภาพภมทศนของชมชนทางกายภาพทส าคญ เชน การใชรปแบบของสถาปตยกรรมพนถนของชมชนเองเชนอาคารยงฉางเกบขาวซงมรปแบบทางสถาปตยกรรมเฉพาะของถนทไมเหมอนทอนและไมมความหมายเชงลบมาเปนรปแบบสญลกษณของผลตภณฑ
รปฉางขาวซงเปนสถาปตยกรรมทองถนของหมบานนางอย โพนปลาโหล และตวอยางการออกแบบผลตภณฑทดนาสนใจเมอมการปรบรปแบบแลวใน การใสถงพลาสตกสญญากาศ
พนทภาคอสานบน โรงงานหลวงควรเปนผน าดานเกษตรปลอดภย/เกษตรอนทรย ซงเปนทศทางอนาคตของโลกอาหาร วถชวตของพลเมองโลก และการรกษาสงแวดลอม การท างานในอนาคตของโรงงานหลวงเตางอยควรพฒนาดานเกษตรปลอดภย/เกษตรอนทรยเรมจากขาว ซงนาจะเปลยนกระบวนทศนดานเกษตรของชาวบานไดเพราะการลงทนทเปนเงนลดลงและมลคาสงขน และท าผกอนๆตอไป โดยอาจตงตนทมะเขอเทศ เกดผลตภณฑมะเขอเทศใหมทมาจากจากการลดและปลอดสารเคม ทงนควรสรางกลไกการระบายขาวกลองเขาสตลาดควบคกน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 23
8.เอกสารอางอง
[1] http://www.brrd.in.th/main/index.php?option=com_content&view=article&id=820:2013-01-10-06-47-46&catid=81:2012-11-08-02-57-23&Itemid=65
[2] http://naist.cpe.ku.ac.th/~vasu/arda/rice/?page_id=5586
[3] แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบ 11
[4] สจบตร เกษตรอตสาหกรรมและอตสาหกรรมเกษตร กลไกการพฒนาชนบทตามรอยพระยคลบาท สามทศวรรษประสบการณและบทเรยนจากโรงงานหลวงอาหารส าเรจรปท ๓ อ าเภอเตางอย จงหวดสกลนคร (พ.ศ. ๒๕๒๕ – ๒๕๕๓) [5] รายงานประจ าปโครงการมหาวทยาลยกบชมชนและสงคม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ประจ าป 2555
[6] http://www.kmutt.ac.th/50years/exhibition.html
[7] http://www.nstda.or.th/news/15046-enterprise
[8] การสมภาษณ นายสเมธ ทนเจรญ ผอ านวยการศนยสงเสรมและสนบสนนมลนธโครงการหลวงและ โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร
[9] http://www.thanonline.com/index.php?option=com_content&view=article&id=201078:-2-&catid=232:smes-news&Itemid=622#.Uyg9glB_tot
[10] ขอมลองคความรจากผลงานวจยของ สวก. การผลตขาวนงกลองจากขาวเปลอกเรมงอกhttp://www.edoae.doae.go.th/artical_241212.pdf
[11] ปจจยทางการตลาดทมผลตอพฤตกรรมการซอและบรโภคขาวกลองของผบรโภค ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม http://gs.rmu.ac.th/rmuj/book/j5_3_013.pdf
[12] พฤตกรรมการบรโภคขาวกลองของผบรโภคในเขตเทศบาลเมองสะเดา อ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา http://www.economics.psu.ac.th/MAB/research/detailAbtract.asp?ID=243
[13] แรงจงใจในการบรโภคขาวอนทรยของผบรโภคในวยท างาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล http://thaiejournal.com/journal/2556volumes1/31Suphak.pdf
[14] งานวจยสถาบนและสารสนเทศ กองแผนงาน ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, สารสนเทศ 2555 [Online],Available : http://www.kmutt.ac.th/pd/v2/downloadwithnoauth.php [2014, March 15]
9.บคคลอางอง
1. นายสเมธ ทนเจรญ ผอ านวยการศนยสงเสรมและสนบสนนมลนธโครงการหลวงและ โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร หมายเลขโทรศพทตดตอ 089-668-2865
2. นายมาโนช อมรมงคล นกวจย ศนยสงเสรมและสนบสนนมลนธโครงการหลวงและ โครงการอนเนองมาจากพระราชด าร หมายเลขโทรศพทตดตอ 0-2470-9681, 0-2470-9682
3. นายชยวฒน พลาแดง นกวจยและผประสานงานในพนท จงหวดสกลนคร หมายเลขโทรศพทตดตอ 081-072-5794
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 24
ภาคผนวก
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 25
การฝกอบรมและพฒนารวมกน ทงดานการผลต ดานการจดการ และดานการตลาด
เชน การจดท าฉลากสนคา เพอน าไปตดบนบรรจภณฑสญญากาศ
เพมชองทางการจ าหนายผลตภณฑขาวกลองฯ ใน มจธ. ทง 3 วทยาเขต รวมทงศนยการเรยนรในเมอง
การจ าหนายผานระบบอนเตอรเนต ผานเวบไซตของมหาวทยาลยควบคสงคมออนไลน
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 26
การจ าหนายตรงโดยใชพนกงานขายทศนยหนงสอ มจธ. , สหกรณ มจธ. และธรรมรกษาสแควร
การใชโอกาสส าคญตางๆของมหาวทยาลย ในการจดจ าหนาย
จดกจกรรมพเศษ (Events) เปดตวขาวกลองงอก โดยใหทานอธการบดฯ เปน Presenter
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 27
นทรรศการ “ขาว” ในวนพชมงคล และวนขาวและชาวนาแหงชาต
สรางเครอขาย โดยอาศยพนธมตรของ มจธ.
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 28
ประชาสมพนธบนหนงสอพมพ อนไซด มจธ.
กระจายเสยงผาน E-Radio 101.25 MHz
TVC เปดภายในมหาวทยาลย โดยใหทานอธการบดฯ เปน Presenter
(เชญรบชม ในวนท 5 มถนายน 2557)
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 29
สอออนไลน ไดแก เวบไซต,Facebook Face Page ,YouTube และ E-Radio 101.25 MHz
กจกรรมเทยวบานนางอยฯ จงหวดสกลนคร 4 วน 3 คน ในฤดหนาว
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 30
โครงการคดเลอกนกเรยนในทองถน ใหไดทนการศกษา สรางคณคาใหแกสงคม (Creating Social Value)
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทม ECT ไรซสาระ
แผนธรกจ Rice for Life
หนา 31