Download - แนวดำเนินการ - Kanid Kroo Bussayamas ... · Web viewปร ชญาของเศรษฐก จพอเพ ยง เพ อทดลองใช สำหร
ตวอยางหนวยการเรยนร
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
เพอทดลองใชสำ�หรบชวงชนท 2
(ระดบประถมศกษ�ปท 4-6)
คณะทำางานบรณาการเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอน
กระทรวงศกษาธการธนวาคม 2549
คำานำา
ปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญ�ชถงแนวก�รดำ�รงอยและปฏบตตนของประช�ชนในทกระดบใหดำ�เนนไปในท�งส�ยกล�ง เพอใหก�วทนตอโลกยคโลก�ภวตน ซงภ�ยใตสภ�วะก�รณปจจบนหล�ยหนวยง�นทงของภ�ครฐและเอกชน ไดนอมนำ�หลกคดของเศรษฐกจพอเพยงม�ใชเปนแนวท�งแกไขปญห�และปร�กฏคว�มสำ�เรจเปนรปธรรมม�กขน และจ�กคว�มมงหม�ยและหลกก�รของพระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พ.ศ.2542 ในหมวด 1 ม�ตร� 6 ว�ดวยก�รจดก�รศกษ� ตองเปนไปเพอพฒน�คนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงร�งก�ย จตใจ สตปญญ� คว�มรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในก�รดำ�รงชวต ส�ม�รถอยรวมกบผอนไดอย�งมคว�มสข คณะกรรมก�รบรห�รโครงก�รขบเคลอนปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงสสถ�นศกษ� ของกระทรวงศกษ�ธก�ร รวมกบคณะอนกรรมก�รขบเคลอนปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง จงไดมอบหม�ยใหคณะทำ�ง�นบรณ�ก�รเศรษฐกจพอเพยงสก�รเรยนก�รสอน จดทำ� ตวอยางหนวยการเรยนรบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอสงเสรมคว�มรคว�มเข�ใจในหลกปรชญ�ฯ และส�ม�รถนำ�หลกคดหลกปฏบตเศรษฐกจพอเพยงม�บรณ�ก�รสก�รเรยนก�รสอนในทกกลมส�ระก�รเรยนรของทกระดบไดอย�งถกตอง ชดเจน และเปนรปธรรม
คณะทำ�ง�นฯ ไดรวมกบภ�คต�ง ๆ จดสมมน�เชงปฏบต “สร�งคน สร�งสงคม สคว�มพอเพยง :ประยกตปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงสก�รเรยนก�รสอน ” ในเดอนตล�คม 2549 เพอใหครและบคล�กรในวงก�รศกษ� ซงมคว�มรคว�มเข�ใจในหลกปรชญ�ฯ และมคว�มส�ม�รถในก�รจดทำ�หลกสตรก�รเรยนก�รสอน รวมระดมคว�มคดเหนยกร�งตวอย�งหนวยก�รเรยนรเรองเศรษฐกจพอเพยง และหนวยก�รเรยนรบรณ�ก�รเศรษฐกจพอเพยงสก�รเรยนก�รสอนในทกระดบ และไดจดประชมเชงปฏบตก�รเพอปรบร�งชดหนวยก�รเรยนรบรณ�ก�รปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ในเดอนพฤศจก�ยน 2549 โดยมผลผลตเปนชดเอกส�ร 6 เลม แยกต�มแตละชวงชน รวมถงอ�ชวศกษ� และก�ร
ชวงชนท 2 - 1
ศกษ�นอกโรงเรยน และจะไดนำ�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรนไปทดลองใชและวจยเชงปฏบตก�รในสถ�นศกษ�ทสนใจอ�ส�สมครรวมเปนเครอข�ยสถ�นศกษ�ทดลองประยกตใชปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ระหว�งภ�คเรยนท 2 ปก�รศกษ� 2549 เพอรวมพฒน�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรใหมคว�มเหม�ะสมม�กยงขน และจะไดใหสถ�นศกษ�ทวประเทศส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชไดทนในปก�รศกษ� 2550 เปนตนไป
คณะทำ�ง�นฯ ใครขอขอบคณ โครงก�รวจยเศรษฐกจพอเพยง สำ�นกง�นทรพยสนสวนพระมห�กษตรย ผบรห�รและเจ�หน�ทกระทรวงศกษ�ธก�รทเกยวของ ภ�คขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงด�นก�รศกษ� และโดยเฉพ�ะอย�งยง ผอำ�นวยก�รสถ�นศกษ� คณะครและบคล�กรทกท�นทมงมน และทมเท กำ�ลงก�ย กำ�ลงใจ และกำ�ลงสตปญญ� ในก�รจดทำ�ชดตวอย�งหนวยก�รเรยนรเศรษฐกจพอเพยงนจนสำ�เรจเกนคว�มค�ดหม�ย
คณะทำางานบรณาการเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอนธนวาคม 2549
ชวงชนท 2 - 2
คำาชแจงประกอบการใช
1 คณะผจดทำาตวอยางหนวยการเรยนรปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
คณะผจดทำ�ชดตวอย�งหนวยก�รเรยนรน ประกอบดวยผบรห�รสถ�นศกษ� ศกษ�นเทศก และครผสอนจ�กสถ�นศกษ�ในสงกดต�งๆ ทงของภ�ครฐ เอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน จำ�นวน 132 คน ทมประสบก�รณในก�รจดก�รเรยนก�รสอนทเกยวกบปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง มประสบก�รณในก�รจดทำ�หนวยก�รเรยนร และสมครเข�รวมสมมน�เชงปฏบตก�รเพอพฒน�หลกสตรบรณ�ก�ร “ปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง” สก�รเรยนก�รสอน โดยผ�นก�รคดเลอกจ�กคณะทำ�ง�นบรณ�ก�รเศรษฐกจพอเพยงสก�รเรยนก�รสอนใหเข�รวมในก�รดำ�เนนง�น
2 หลกคดในการจดทำาชดตวอยางหนวยการเรยนรปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
2.1 ส�ระหลกของปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ต�มหลกสตรก�รศกษ�ขนพนฐ�น อยในส�ระท 3 เศรษฐศ�สตร ในกลมสงคมศกษ� ศ�สน� และวฒนธรรม ภ�ยใตม�ตรฐ�น ส 3.1 ซงกำ�หนดให “เข�ใจและส�ม�รถบรห�รจดก�รทรพย�กรในก�รผลตและก�รบรโภค ก�รใชทรพย�กรทมอยจำ�กดไดอย�งมประสทธภ�พและคมค� รวมทงเข�ใจหลกก�รของเศรษฐกจพอเพยงเพอก�รดำ�รงชวตอย�งมดลยภ�พ โดย”มม�ตรฐ�นชวงชนแยกไดดงน
ชวงชนท 1 – 2 ส 3.1 (4) เข�ใจระบบและวธก�รของเศรษฐกจพอเพยงและส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชกบชวตประจำ�วนได
ชวงชนท 3 – 4 ส 3.1 (5) เข�ใจเกยวกบระบบและวธก�รของเศรษฐกจพอเพยง และส�ม�รถนำ�ไปใชประยกตกบชวตประจำ�วนได
2.2 ก�รจดทำ�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรเรมจ�กก�รจดทำ�รางหลกสตรเศรษฐกจพอเพยง โดยกำ�หนดม�ตรฐ�นเรยนรในแตละชนป
ชวงชนท 2 - 3
ทเหม�ะสมและสอดคลองกบส�ระเรยนรวช�ต�งๆในแตละชน แลวจงจดทำ�หนวยการเรยนรหลก ในกลมส�ระสงคมศกษ� ศ�สน� และวฒนธรรม และตวอยางหนวยการเรยนรทบรณาการหลกคด และหลกปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง แบบสหวทย�กร หรอบรณ�ก�รข�มกลมส�ระก�รเรยนรอก 7 กลมส�ระ ไดแก ภ�ษ�ไทย คณตศ�สตร วทย�ศ�สตร สขศกษ�และพลศกษ� ก�รง�นอ�ชพและเทคโนโลย ศลปะ และ ภ�ษ�ต�งประเทศ
2.3 ก�รจดทำ�หนวยก�รเรยนร และแผนก�รเรยนร ไดเนนกจกรรมก�รเรยนรเพอสงเสรม และปลกฝงวธก�รคด และก�รปฏบตตนต�มหลกปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง 3 หลกก�ร คอ คว�มพอประม�ณ คว�มมเหตมผล และก�รสร�งภมคมกนในตวทด บนพนฐ�นของก�รใช คณธรรมนำ�คว�มร ซงรวมถงคว�มซอสตย สจรต ขยน อดทน คว�มเพยร ก�รใชสต ปญญ�ในก�รดำ�เนนชวต และก�รใชคว�มรท�งหลกวช�ก�รอย�งรอบร รอบคอบ และระมดระวง เพอนำ�ไปสก�รพฒน�ตนใหก�วหน�ไปพรอมกบคว�มสมดลและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลงในด�นวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมไดอย�งมนคง และยงยน
ชวงชนท 2 - 4
3 ขนตอนการจดทำาตวอยางหนวยการเรยนรปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
3.1 ก�รจดทำ�หนวยก�รเรยนร / แผนก�รเรยนรบรณ�ก�รปรชญ�เศรษฐกจพอเพยง ไมเครงครดในรปแบบของก�รเขยนหนวย /แผนก�รเรยนร ส�ม�รถปรบใชไดต�มธรรมช�ตของวช� ระดบชน ต�มบรบทของโรงเรยน แตคงหวขอสำ�คญไว ไดแก (1) ผลก�รเรยนรทค�ดหวง (2) ส�ระก�รเรยนร (3) กจกรรมก�รเรยนร (4) สอ / แหลงก�รเรยนร (5) ก�รวดและประเมนผล
3.2 ก�รจดทำ�หนวยการเรยนรบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มขนตอน ดงน
เรมจ�กก�รกำ�หนดหนวยก�รเรยนร โดยศกษ� และเลอกม�ตรฐ�นก�รเรยนรของแตละกลมส�ระ และกำ�หนดขอบข�ยของเนอห�ส�ระทจะเรยน แตส�ม�รถยดหยนไดในแตละสถ�นศกษ�
วเคร�ะหเนอห�ใหสอดคลองกบปรชญ�เศรษฐกจพอเพยง จดกจกรรมก�รเรยนร เลอกสอและแหลงก�รเรยนรประกอบก�รจดก�รเรยนก�รสอน กำ�หนดเครองมอ วธก�รวดและเกณฑก�รประเมนผล ตลอดจน
ผลสมฤทธทผเรยนไดรบ ไดแก (1) นกเรยนไดรบคว�มรทชดเจน (2) นกเรยนมแนวท�งในก�รประยกตใชคว�มคดในชวตประจำ�วน (3) นกเรยนไดลงมอปฏบตจรง (4) นกเรยนไดรบก�รวดผลต�มสภ�พจรง
4 วธการใชตวอยางหนวยการเรยนรปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง4.1 กอนอน ผใชตองทำ�คว�มเข�ใจคว�มหม�ยหลกปรชญาของ
เศรษฐกจพอเพยง ใน 3 หลกก�ร คอ คว�มพอประม�ณ คว�มมเหตมผล และก�รสร�งภมคมกนในตวทด โดยใช 2 เงอนไข คอ คณธรรมและคว�มร ในก�รสร�งคว�มพอเพยงใหเกดขนใน 4 มต ไดแก ด�นวตถหรอเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม โดยส�ม�รถศกษ�ไดจ�ก ภ�คผนวก ก
ชวงชนท 2 - 5
และ ภ�คผนวก ข ท�ยเลม หรอศกษ�เพมเตมจ�กเวบไซท www.sufficiencyeconomy.org
4.2 หลงจ�กนน ผใชตองทำ�ก�รศกษ�รางหลกสตรเศรษฐกจพอเพยงกอน โดยทำ�คว�มเข�ใจส�ระทควรสอนในแตละชนปทจะนำ�ไปใชสอน อย�งเปนองครวม และศกษ�โครงสร�งของหลกสตรโดยรวมของทกชวงชน เพอใหเหนคว�มเชอมโยงพฒน�ของหลกสตรโดยรวม
4.3 ในก�รนำ�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรไปทดลองใชในก�รเรยนก�รสอนนน ผสอนสามารถปรบเวล�ก�รสอน เนอห�ส�ระ และกจกรรมก�รเรยนร ใหสอดคลองเหม�ะสมกบ สภ�พภมสงคมของแตละสถ�นศกษ� โดยใหยดม�ตรฐ�นเรยนรของแตละชนปเปนหลก
4.4 อย�งไรกด ห�กผสอนพบว� ม�ตรฐ�นเรยนรของแตละชนปทนำ�เสนอ โดยคณะทำ�ง�นฯ มปญห�ในก�รนำ�ไปใชเปนเกณฑในก�รกำ�หนดส�ระในก�รสอน หรอห�กมขอคดเหนเพมเตมทจะเสนอใหปรบปรง รางหลกสตรเศรษฐกจพอเพยง หรอม�ตรฐ�นเรยนรของแตละชนป เพอใหส�ม�รถนำ�ไปดำ�เนนก�รไดอย�งมประสทธผลม�กยงขน ผสอนส�ม�รถเสนอขอคดเหนตอคณะทำ�ง�นฯ เพอนำ�ไปสก�รพจ�รณ�ปรบปรงได
4.5 เมอไดทดลองใช รางหลกสตร และ ตวอยางหนวยการเรยนร และ แผนการเรยนร ไประยะหนงแลว ผใชส�ม�รถมสวนรวมในก�รเสนอขอชแนะในก�รปรบปรง รางหลกสตร และ สาระในตวอยางหนวยการเรยนร และ แผนการเรยนร ใหมคว�มเหม�ะสมกบก�รนำ�ไปใชจรงไดม�กยงขน โดยสมครเข�ม�มสวนรวมในกระบวนก�รวจยเชงปฏบตก�รอย�งมสวนรวม เพอพฒน�หนวยก�รเรยนร ซงดำ�เนนก�รโดยคณะทำ�ง�นฯ ในชวงระหว�งป พใศใ 2550 5 การวจยเชงปฏบตการอยางมสวนรวม เพอพฒนาหนวยการเรยนร
เนองจ�กก�รจดทำ�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรน เนนการใชงานไดจรงอยางเปนรปธรรม เพอชวยใหครผสอนในแตละส�ระ ส�ม�รถสอนหรอบรณ�ก�รหลกปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ในก�รเรยนก�รสอน ทงในหองเรยน และกจกรรมเสรมหลกสตร ไดอย�งถกตอง ชดเจน และมคว�มหม�ย จงได
ชวงชนท 2 - 6
เปดโอก�สใหสถ�นศกษ�ต�งๆทสนใจ อ�ส�สมครรวมเปนเครอข�ยสถ�นศกษ�ทดลองประยกตใชปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ระหว�งภ�คเรยนท 2 ปก�รศกษ� 2549 น เพอรวมแลกเปลยนเรยนรในก�รพฒน�ตวอยางหนวยการเรยนรปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ใหมคว�มเหม�ะสมในก�รนำ�ไปใชจรงม�กยงขน โดยมแนวท�งในก�รพฒน� 3 ด�น ไดแก
5.1 ก�รปรบปรงรางหลกสตรเศรษฐกจพอเพยง หรอม�ตรฐ�นเรยนรในแตละชนป
5.2 ก�รปรบใชตวอยางหนวยการเรยนรหลก หนวยการเรยนรบรณาการ และแผนการเรยนร ใหเหม�ะสมกบแตละระดบชน ต�มภมสงคมของสถ�นศกษ� โดยพจ�รณ�คว�มเหม�ะสมของตวอย�งทเสนอใหทดลองใชในด�นเวล�ก�รสอน / เนอห�ส�ระ / และกจกรรมก�รเรยนร
5.3 ก�รพฒน�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรบรณ�ก�รปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ในส�ระอนๆ ของแตละชนปทยงไมไดจดทำ�ในครงน
ทงน คณะทำ�ง�นฯ จะไดมก�รประชมระดมคว�มคดเหนระหว�งบคคล�กรทเกยวของจ�กเครอข�ยสถ�นศกษ�ทดลองประยกตใชปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ในภมภ�คต�งๆ ประม�ณชวงตน - กล�งป 2550 เพอรวมพฒน�ตวอย�งหนวยก�รเรยนรต�มแนวท�งดงกล�วข�งตนซงจะไดแจงใหสถ�นศกษ�ต�งๆทเกยวของ และสนใจ ไดทร�บตอไป
ชวงชนท 2 - 7
สารบญ
คำานำา กคำาชแจงประกอบการใช
ขแนวทางการดำาเนนการพฒนาหลกสตรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง
1แผนภม การพฒนาหลกสตรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง
2หลกสตรเศรษฐกจพอเพยง กลมสาระสงคม ศาสนา และวฒนธรรม
4วเคราะหมาตรฐานการเรยนรทสามารถบรณาการสาระปรชญาของ
5เศรษฐกจพอเพยงในการเรยนการสอนสาระการเรยนร 8 กลมสาระ ชวง
ชนท 2
ผงมโนทศนแสดงการวเคราะหหลกสตรเศรษฐกจพอเพยงสอดคลอง10
กบมาตรฐานการเรยนร 8 กลมสาระ ชนประถมศกษาป 4ผงมโนทศนหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาป 4
11“ชวตมคณคา พงพาเศรษฐกจพอเพยง”ตวอยางหนวยการเรยนร เศรษฐกจพอเพยง ชวงชนท 2ตวอยางหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 4
12เรอง : “ชวตมคณคาพงพาเศรษฐกจพอเพยง”
แผนก�รจดก�รเรยนรท 1 เรอง ดำ�เนนชวตต�มรอยพอพ�ครอบครวอยสบ�ย13
แผนก�รจดก�รเรยนรท 2 เรอง ทรพย�กรมคณค�ใชรกษ�อย�งพอเพยง 21
ชวงชนท 2 - 8
แผนก�รจดก�รเรยนรท 3 เรอง รบ – จ�ยอย�งรค� พ�ชวตใหพอเพยง 30
แผนก�รจดก�รเรยนรท 4 เรอง ภมปญญ�มคณค�รรกษ�และยกยอง 36
ตวอยางแผนการเรยนรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 4 46 กลมส�ระ ก�รง�นอ�ชพ และเทคโนโลย “อยอย�งพอ พออย พอกน
พอเพยง เลยงชวตเปนสข”
ผงมโนทศนหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาป 5 51
“ชวตทพอเพยง ไมเสยงความยากจน”ตวอยางหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 5
52เรอง ชวตทพอเพยง“ ไมเสยงความยากจน”
แผนก�รจดก�รเรยนรท 1 เรอง ปฏบตตนต�มพอสอน แนนอนไมย�กจน 53
แผนก�รจดก�รเรยนรท 2 เรอง ใชทรพย�กรอย�งคมค� รกษ�สงแวดลอมใหสมดล 62
แผนก�รจดก�รเรยนรท 3 เรอง ลดร�ยจ�ยเพมร�ยได ไมเสยงคว�มย�กจน 67
แผนก�รจดก�รเรยนรท 4 เรอง ชวตมคณค�ภมปญญ�ของชมชน76
ตวอยางแผนการจดการเรยนรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 5 79
กลมส�ระ สงคมศกษ� ศ�สน� และวฒนธรรม “ตล�ดนดเศรษฐกจพอเพยง”
ผงมโนทศนหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาป 6
ชวงชนท 2 - 9
80“วถชวตไทย ภมใจเศรษฐกจพอเพยง”ตวอยางหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 6
88เรอง วถชวตไทย“ ภมใจเศรษฐกจพอเพยง”
แผนก�รจดก�รเรยนรท 1 เรอง องคกรในชมชน รวมพลงพอเพยง89
แผนก�รจดก�รเรยนรท 2 เรอง ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม 96พรอมใจอนรกษ
แผนก�รจดก�รเรยนรท 3 เรอง ใชจ�ยของตนเองและครอบครวอย�งพอเพยง 102
แผนก�รจดก�รเรยนรท 4 เรอง องคคว�มรของภมปญญ� มคณค�พ�พอเพยง 107
ตวอยางแผนการเรยนรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง : ชนประถมศกษาปท 6 120 กลมส�ระ ก�รง�นง�นอ�ชพ และเทคโนโลย ภมปญญ�มคณค�รรกษ�“
และยกยอง”คณะผจดทำา หลกสตรบรณาการ
121คณะทำางานบรณาการเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอน
131ภาคผนวก ก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดำาร
133
ชวงชนท 2 - 10
แนวทางการดำาเนนการพฒนาหลกสตรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง
1. วเคร�ะหหลกสตรก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช 2544กลมส�ระก�รเรยนร สงคมศกษ� ศ�สน�และวฒนธรรม
2. วเคร�ะหส�ระ ส�ระท 3 เศรษฐศ�สตรม�ตรฐ�นและม�ตรฐ�นก�รเรยนร ชวงชน ส.3.2 เข�ใจและส�ม�รถบรห�รจดก�รทรพย�กรในก�รผลต และก�รบรโภคก�รใช ทรพย�กรทมอยจำ�กดไดอย�มประสทธภ�พ และคมค� รวมทงเศรษฐกจพอเพยง เพอก�รดำ�รงชวตอย�งมดลยภ�พม�ตรฐ�นก�รเรยนรชวงชนท ส 3.1.4 เข�ใจระบบและวธก�รของเศรษฐกจพอเพยง และส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชกบชวตประจำ�วนม�ตรฐ�นก�รเรยนรชวงชนท ส 3.1.5 เข�ใจระบบและวธก�รของสหกรณ
3. วเคร�ะหคว�มสมพนธของส�ระ ม�ตรฐ�น ม�ตรฐ�นก�รเรยนรชวงชน ในกลมส�ระก�รเรยนรสงคมศกษ� ศ�สน�และวฒนธรรม ทสอดคลองกบหลกแนวคด เศรษฐกจพอเพยง
4. จดทำ�ม�ตรฐ�นก�รเรยนร เศรษฐกจพอเพยง ร�ยป (ชนประถมศกษ�ปท 4 5 และ 6)
5. กำ�หนดผลก�รเรยนรทค�ดหวง และส�ระก�รเรยนร6. จดทำ�หนวยก�รเรยนร บรณ�ก�รเศรษฐกจพอเพยง7. จดทำ�แผนก�รจดก�รเรยนร
ชวงชนท 2 - 1
แผนภม การพฒนาหลกสตรบรณาการเศรษฐกจพอเพยง
1
ชวงชนท 2 - 2
หลกก�ร / จดหม�ย
ส�ระก�รเรยนร สงคมศกษ� ศ�สน�
ส�ระ /ม�ตรฐ�น /ม�ตรฐ�นก�ร
ส�ระท 1
ศ�สน� ส�ระท 2
หน�ทส�ระท 3
เศรษฐศ�สตร ส�ระท 4
ประวต ส�ระท 5
ภมศ�สตร
ม�ตรฐ�นก�รเรยนร ร�ยป
ผลก�รเรยนรทค�ด ส�ระก�รเรยนร
หนวยก�รเรยนร
ป.4 หนวยก�รเรยนร ชวตมคณค� พงพ�
ป.5 หนวยก�รเรยนร ชวตทพอเพยง ไมเสยง
ป.6 หนวยก�รเรยนร วถชวตไทยภมใจ
แผนก�รจดก�ร
ดำ�เนนชวต ต�มรอยพอ
ทรพย�กรมคณค� ใชรกษ�อย�งพอรบ-จ�ย อย�งรค�พ�ชวตใหปลอดภย
แผนก�รจดก�ร
ปฏบตตนต�มพอสอนดแนนอนไม
ลดร�ยจ�ย เพมร�ยไดไมตองเสยงคว�มลดร�ยจ�ยเพมร�ยไดไมตองเสยงคว�ม
แผนก�รจดก�ร
องคกรในชมชน รวมผลพ�พอเพยง
ทรพย�กร สงแวดลอมพรอมใจใชจ�ยของตนเองและครอบครวอย�ง
1
2
3
4
5
66
7
ชวงชนท 2 - 3
ภมปญญ� มคณค�รรกษ� และยกยอง
ชวต มคณค�ภมปญญ�
องคคว�มรของภมปญญ� มคณค�
สาระและมาตรฐานหลกสตรกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
กบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง*************
มาตรฐานการเรยนร : สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมสาระท 3 เศรษฐศาสตรส. 3.1 เขใจและส�ม�รถบรห�รจดก�ร ทรพย�กรในก�รผลต และก�รบรโภค
ก�รใชทรพย�กรทมอยจำ�กด ไดอย�งมประสทธภ�พและคมค� รวมทง เศรษฐกจพอเพยง เพอก�รดำ�รงชวตอย�งมดลภ�พ
ส. 3.2 เข�ใจระบบและสถ�บนท�งเศรษฐกจต�งๆ คว�มสมพนธ ของระบบเศรษฐกจ และคว�มจำ�เปนของก�รรวมมอกน ท�งเศรษฐกจ
ชวงชนท 2 - 3
หลกสตรเศรษฐกจพอเพยง กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
สาระท 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐานท ส. 3.1 : เข�ใจและส�ม�รถบรห�รจดก�รทรพย�กรในก�รผลตและก�รบรโภค ก�รใชทรพย�กรทมอยจำ�กดไดอย�งมประสทธภ�พและคมค� รวมทงเข�ใจหลกก�รของเศรษฐกจพอเพยงเพอก�รดำ�รงชวตอย�งมดลยภ�พ
ม�ตรฐ�นชวงชนท 2 เข�ใจระบบวธก�รของเศรษฐกจพอเพยงและส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชกบชวตประจำ�วน
มาตรฐานเรยนรเศรษฐกจพอเพยงแยกตามชนปชวงชนท 2 (ชนประถมศกษาปท 4-6)
ชน ป. 4 ชน ป. 5 ชน ป. 61.เข�ใจหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงและนำ�ไปประยกตใชในชวตประจำ�วน
2.สำ�รวจสภ�พปญห�ทรพย�กร สงแวดลอมในชมชนและเสนอแนวท�งแกปญห�
3.เข�ใจสภ�พร�ยรบ –ร�ยจ�ย ของตนเองและ
1.ปฏบตตนต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
2.วเคร�ะหก�รใชทรพย�กรและสงแวดลอมอย�งสมดลในชมชน
3.เข�ใจสภ�พร�ยรบ –
1.เข�ใจระบบและวธก�รดำ�เนนง�นขององคกรในชมชน ต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
2.รจกใชทรพย�กรและสงแวดลอมต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
3.วเคร�ะหว�งแผนและ
ชวงชนท 2 - 4
ว�งแผนก�รใชจ�ยต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
4.สำ�รวจและเหนคณค�ของ ภมปญญ�ทองถน
ร�ยจ�ย ของครอบครวและนำ�หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงม�ลดร�ยจ�ยและเพมร�ยไดใหกบครอบครว4.มสวนรวมในก�รอนรกษและเผยแพรภมปญญ�ทองถนของชมชน
จดทำ�บนทก ร�ยรบ - ร�ยจ�ยของตนเองและครอบครวอย�งมประสทธภ�พ
4.รวบรวมองคคว�มรของภมปญญ�ทองถนม�ประยกตใช ในชวตประจำ�วน
วเคราะหมาตรฐานการเรยนรทสามารถบรณาการ
สาระปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการเรยนการสอนสาระการเรยนร 8 กลมสาระ
ชวงชนท 2 (ประถมศกษาปท 4 – 6)
1.ภาษาไทยท 1.1(1) :ส�ม�รถอ�นไดคลอง และอ�นไดเรวขน เข�ใจคว�มหม�ยของคำ�
สำ�นวน โวห�ร ก�รบรรย�ยก�รพรรณน� ก�รเปรยบเทยบ ก�รใชบรบท เข�ใจคว�มหม�ยของคำ� สำ�นวนและเนอเรอง และใชแหลงคว�มรพฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ�น
ท 1.1(2) :ส�ม�รถแยกขอเทจจรงและขอคดเหน วเคร�ะหคว�ม ตคว�ม สรปคว�ม ห�คำ�สำ�คญในเรองทอ�นและใชแผนภ�พโครงเรอง หรอแผนภ�พคว�มคดพฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ�นนำ�คว�มรคว�มคดจ�กก�รอ�นไปใชแกปญห�ตดสนใจ ค�ดก�รณและใชก�รอ�นเปน
ชวงชนท 2 - 5
เครองมอก�รพฒน�ตน ก�รตรวจสอบคว�มรและคนคว�เพมเตม
ท 2.1(1) :ส�ม�รถเขยนเรยงคว�ม ยอคว�มชแจงก�รปฏบตง�น ก�รร�ยง�น เขยนจดหม�ยสอส�ร ไดเหม�ะกบโอก�สและจดประสงค เขยนเรองร�วจ�กจนตน�ก�รหรอเรองร�วทสมพนธกบชวตจรง รวมทงใชกระบวนก�รเขยนพฒน�ง�นเขยน
ท 2.1(2) :มม�รย�ทก�รเขยนและนสยรกก�รเขยนและก�รศกษ�คนคว� โดยใชทกษะก�รเขยนและก�รศกษ�คนคว�โดยใชทกษะก�รเขยนจดบนทกขอมลคว�มร ประสบก�รณ เหตก�รณ และก�รสงเกตอย�งเปนระบบนำ�วธก�รของแผนภ�พคว�มคดม�พฒน�ง�นเขยน และก�รร�ยง�น และเขยนสอส�รไดต�มจดประสงคอย�งมม�รย�ทท�งสงคม
ท 3.1(1) :ส�ม�รถจบประเดนสำ�คญ และร�ยละเอยด แยกขอเทจจรงและขอคดเหน สรปคว�มวเคร�ะหเรองต�ม ขอเทจจรง เข�ใจจดประสงคของเรองและของผพด เข�ใจถอยคำ� ก�รใชนำ�เสยง กรย�ท�ท�งของผพด ส�ม�รถรบส�รจ�กก�รฟงและก�รด โดยตงขอสงเกตเปรยบเทยบกบประสบก�รณในชวตจรง แสดงคว�มร คว�มคดเหน จ�กเรองทฟงและดอย�งกว�งขว�ง
ท 3.1(2) :ส�ม�รถสนทน�โตตอบพดแสดง คว�มร คว�มคด พดวเคร�ะหเรองร�ว พดตอหน� ชมชนและพดร�ยง�นโดยใชถอยคำ�เหม�ะแกเรองและจดประสงคต�มหลกก�รพดมม�รย�ทก�รฟง ก�รด และก�รพด
ท 4.1(1) :ส�ม�รถสะกดคำ�ในวงคำ�ศพท ทกว�งและย�กขน อ�นและเขยนคำ�ไดถกตองคลองแคลว
ท 4.1(2) :ส�ม�รถใชกลมคำ�ต�มชนดและหน�ทม�เรยบเรยงเปนประโยคใชประโยคสอส�รไดชดเจน รจกใชคำ�ทมคว�มหม�ยโดยตรงและคว�มหม�ยโดยนย
ชวงชนท 2 - 6
ท 4.1(6) :ส�ม�รถเล�นท�นพนบ�น และตำ�น�นพนบ�นในทองถนอย�งเหนคณค�
2.คณตศาสตรค 1.1(1) :มคว�มคดรวบยอดและคว�มรสกเชงจำ�นวน(Number
sense)เกยวกบจำ�นวนนบเศษสวน และทศนยมค 1.1(2) :อ�น เขยนตวหนงสอและตวเลขแสดงจำ�นวนนบเศษสวน
ทศนยมและรอยละไดค 1.1(3) :เปรยบเทยบจำ�นวนนบ เศษสวน ทศนยมและรอยละไดค 1.2(1) :มคว�มคดรวบยอดเกยวกบก�รบวก ก�รลบ ก�รคณ และก�ร
ห�ร จำ�นวนนบ เศษสวน ทศนยม และรอยละค 1.2(2) :บวก ลบ คณ และห�รจำ�นวนนบ ศนย เศษสวน และทศนยม
พรอมทงตระหนกถงคว�มสมเหตสมผลของคำ�ตอบทไดค 1.2 (3) : อธบ�ยผลทไดจ�กก�รบวก ก�รลบ ก�รคณ และก�รห�ร
จำ�นวนนบ ศนย เศษสวน และทศนยม พรอมทงบอกคว�มสมพนธระหว�งก�รดำ�เนนก�รของจำ�นวนต�งๆได
ค 1.2 (4) : แกปญห�เกยวกบก�รบวก ก�รลบ ก�รคณ และก�รห�รจำ�นวนนบ ศนย เศษสวน ทศนยม และรอยละพรอมทงตระหนกถงคว�มสมเหตสมผลของคำ�ตอบทได และส�ม�รถสร�งโจทยได
ค 1.3(1) :บวก ลบ คณ ห�ร จำ�นวนนบ ศนย เศษสวน ทศนยม โดยก�รประม�ณได
ค 1.3(2) :เข�ใจเกยวกบก�รประม�ณค� และนำ�ไปใชแกปญห�ไดค 2.2(3) :บอกเวล� ชวงเวล� และจำ�นวนเงนไดค 2.3(1) :นำ�คว�มรเกยวกบก�รวด เงน เวล� ไปใชแกปญห�ใน
สถ�นก�รณต�งๆไดค 5.1(2) :อ�นและอภปร�ยประเดนต�งๆจ�กแผนภมรปภ�พ แผนภมแทง
แผนภมรปวงกลม ต�ร�ง และกร�ฟไดค 6.1(1) :ใชวธก�รทหล�กหล�ยแกปญห�ได
ชวงชนท 2 - 7
ค 6.1(2) : ใชคว�มรท�งคณตศ�สตร และเทคโนโลยแกปญห�ในสถ�นก�รณจรงได
ค 6.2(1) : ใหเหตผลประกอบก�รตดสนใจและสรปผลไดอย�งเหม�ะสม
ค 6.3(1) : ใชภ�ษ�และสญลกษณท�งคณตศ�สตรในก�รสอส�ร สอคว�มหม�ย และนำ�เสนอได อย�งถกตอง และเหม�ะสม
ค 6.4(1) : นำ�คว�มรท�งคณตศ�สตรไปเชอมโยงในก�รเรยนรเนอห�ต�ง ๆ ในวช�คณตศ�สตรและเชอมโยงคณตศ�สตรกบวช�อนได
ค 6.4(2) : นำ�คว�มรและทกษะจ�กก�รเรยนคณตศ�สตรไปประยกตในก�รเรยนรสงต�ง ๆ และในชวตจรงได
ชวงชนท 2 - 8
3.วทยาศาสตรว 2.1(1) :สงเกต สำ�รวจตรวจสอบอภปร�ย และอธบ�ยคว�มสมพนธของ
กลมสงมชวตในแหลงทอยต�งๆ เขยนแผนภ�พแสดงโซอ�ห�ร และอธบ�ยคว�มสมพนธระหว�งสภ�พแวดลอมกบก�รดำ�รงชวตของสงมชวต
ว 2.2(1) : สงเกต สำ�รวจตรวจสอบ อภปร�ย และอธบ�ยเกยวกบทรพย�กรธรรมช�ตในทองถน ผลของก�รใช ทรพย�กรธรรมช�ต และก�รเปลยนแปลงสงแวดลอมโดยธรรมช�ต และโดยมนษย แสดงแนวคดและรวมปฏบตในก�รดแลรกษ�ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม
ว 8.1(2) :ว�งแผนก�รสงเกต สำ�รวจตรวจสอบ หรอศกษ�คนคว�หล�ยๆวธ ค�ดก�รณสงทจะพบจ�กก�รสำ�รวจตรวจสอบ และเสนอวธก�รสำ�รวจตรวจสอบ
4.สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมส 1.2(1) :ชนชมก�รทำ�คว�มดของบคคลในสงคมพรอมทงบอกแนว
ปฏบตของตน เพอเปนหลกในก�รดำ�เนนชวตส 1.2(2) :เหนคณค�ก�รกระทำ�คว�มดของบคคลสำ�คญและเสนอเปน
แนวท�งก�รประพฤตปฏบตของตนเอง กลมเพอนและสงคมใกลตว เพอก�รอยรวมกนไดอย�งสนตสข
ส 1.3(1) :รและปฏบตตนต�มหลกศลธรรม จรยธรรมค�นยมทดง�ม หลกธรรมท�งศ�สน�ทตนเองนบถอในเรองทเกยวกบตนเอง กลมสงคมทตนเปนสม�ชกและสงแวดลอมทใกลตวชมชน และประเทศช�ตเพอก�รอยรวมกนไดอย�งสนตสข
ส 2.1(1) :ภมใจและชนชมในก�รเปนพลเมองทดต�มวถชวตประช�ธปไตยของตนเอง และบคคลอนในระดบกลม สงคมทองถนและประเทศช�ต
ชวงชนท 2 - 9
ส 2.1(3) :เข�ใจและปฏบตตนต�มบรรทดฐ�น และวฒนธรรมในจงหวด ภ�คและประเทศ รวมทงตระหนกถง คว�มสำ�คญในวฒนธรรมของกลมคนในสงคมทมคว�มหล�กหล�ยและยอมรบในคณค�ซงกนและกน
ส 3.1(1) :เข�ใจปจจยทเปนแรงจงใจใหผผลตและผบรโภคตดสนใจใชทรพย�กรทมอยจำ�กดไดอย�งมประสทธภ�พ
ส 3.1(4) :เข�ใจระบบและวธก�รของเศรษฐกจพอเพยงและส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชกบชวตประจำ�วนได
ส 3.1(5) :เข�ใจระบบและวธก�รของสหกรณส 3.2(1) :รและเข�ใจปจจยต�งๆทมผลตอก�รทำ�ง�นทงก�รผลตและก�ร
บรก�รส 4.1(2) :เข�ใจลกษณะของขอมล และก�รจดระบบขอมลระดบจงหวด
ภ�คและประเทศส 4.2(2) : เข�ใจปจจยทมผลตอก�รสร�งสรรควฒนธรรมไทย และ
วฒนธรรมทองถนส 4.2(3) :รจกและวเคร�ะหผลง�นสำ�คญทเกดจ�กก�รสร�งสรรค
วฒนธรรมในภมภ�คต�งๆของประเทศไทยส 4.3(2) : เข�ใจปจจยพนฐ�นและผลกระทบจ�กภ�ยนอกทมอทธพล
ตอก�รสร�งสรรคภมปญญ�ทองถนของตนตงแตอดตถงปจจบนส 4.3(3) : รและเข�ใจประวตและผลง�นของบคคลสำ�คญใน
ประวตศ�สตรช�ตไทยตงแตอดตถงปจจบน จนเกดคว�มภมใจนำ�ไปเปนแบบอย�งในก�รดำ�เนนชวต
ส 5.2(1) : รลกษณะเฉพ�ะคว�มสำ�คญและคว�มแตกต�งของสงแวดลอมท�งธรรมช�ต และทรพย�กรธรรมช�ตใน ภมภ�คต�งๆของไทย ตระหนกถงคว�มจำ�เปน วธก�รกระจ�ยและแลกเปลยนทรพย�กรระหว�งทองถนเข�ใจส�เหตผลกระทบจ�กก�ร
ชวงชนท 2 - 10
เปลยนแปลงสงแวดลอมท�งธรรมช�ตและทรพย�กรในทองถนและประเทศ
ส 5.2(2) :เข�ใจคว�มแตกต�งของสงแวดลอมท�งสงคมวฒนธรรม และวถชวตในภมภ�คต�งๆของไทย เข�ใจลกษณะก�รตงถนฐ�นของประช�กรและก�รอพยพย�ยถน ภมใจและรกษ�สงแวดลอมท�งสงคม วฒนธรรมของทองถนและประเทศ
ส 5.2(3) :เข�ใจคว�มสมพนธระหว�งสงแวดลอมท�งธรรมช�ตกบสงแวดลอมท�งสงคมและวฒนธรรมตระหนกถงผลจ�กก�รกระทำ�ของมนษยทมตอสงแวดลอม ดำ�เนนชวตต�มแนวท�งก�รอนรกษทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม มสวนรวมแกปญห�และสงเสรมคณภ�พสงแวดลอม
ส 5.2(4) :มทกษะในก�รศกษ�คนคว�ขอมลข�วส�รด�นสงแวดลอมจ�กแหลงคว�มรในทองถน
5.สขศกษาและพลศกษาพ 5.1(2) : เข�ใจผลกระทบของก�รใชย� บหร สร� ส�รเสพตด ภย
อนตร�ย และคว�มรนแรงทมตอร�งก�ย จตใจ อ�รมณ และสงคม และส�ม�รถหลกเลยงได
6.ศลปะศ 1.2(2) : พงพอใจและยอมรบในภมปญญ�ของก�รสร�งง�นทศน
ศลป ก�รสบทอดก�รทำ�ง�นศลปะทเกยวของกบวฒนธรรม ประเพณ ภมปญญ�ทองถน ภมปญญ�ไทยและส�กล
ศ 2.2(2) : พงพอใจและยอมรบในภมปญญ�ของก�รสร�งง�นดนตร ก�รสบทอดง�นดนตรทเกยวของกบวฒนธรรม ภมปญญ�ทองถน ภมปญญ�ไทยและส�กล
ศ 3.2(2) : พงพอใจ และยอมรบในภมปญญ�ของก�รสร�งผลง�น ก�รสบทอดน�ฏศลปทเกยวของกบวฒนธรรม ภมปญญ�ไทยและส�กล
ชวงชนท 2 - 11
7. การงานอาชพและเทคโนโลยง 1.1(5) : ใชพลงง�นทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมในก�ร
ทำ�ง�นอย�งคมค�และถกวธง 3.1(3) : เลอกเทคโนโลยม�ประยกตใชในก�รทำ�ง�น โดยคำ�นงถง
ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอมง 3.1(5) : เปรยบเทยบสงของเครองใช หรอวธก�รทไดจ�กเทคโนโลย
ทใชในทองถน ทงด�นคณภ�พคว�มเหม�ะสมเปนทยอมรบ คว�มคมค�ตอก�รใชง�นและเลอกใชอย�งเหม�ะสม ปลอดภยและมผลดตอสงแวดลอม
8.ภาษาตางประเทศต 1.2(3) : ใชภ�ษ�ง�ยๆ เพอขอและใหขอมลอธบ�ยเกยวกบบคคล
และสงต�งๆทพบเหนในชวตประจำ�วนและสร�งองคคว�มร โดยใชประโยชนจ�กสอก�รเรยนท�งภ�ษ� และผลจ�กก�รฝกทกษะต�งๆ
ต 1.3(1) : ใหขอมลง�ย ๆ เกยวกบตนเอง สงแวดลอม และสงคมใกลตว ดวยขอคว�มสน ๆ
ชวงชนท 2 - 12
ผงมโนทศนหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ชนประถมศกษาปท 4ชอหนวยการเรยนร ชวตมคณคา“ พงพาเศรษฐกจพอเพยง”
ชวงชนท 2 - 10
วทยาศาสตรว 2.1 .1,ว 2.2.1,ว
8.1.2
การงานอาชพและเทคโนโลย
ง 1.1.5, ง 3.1.3,ง 3.1.5
ศลปะศ 1.2.2,ศ 2.2.2,ศ
3.2.2
สขศกษาและพลศกษาพ 5.1.2
สงคมศกษาส 1.2.1 ,ส 1.2.2, ส 1.3.1 ,ส
2.1.1,ส 2.1.3, ส 3.1.1,ส 3.1.4,ส 3.1.5,ส 3.2.1
คณตศาสตรค 1.1.1,ค 1.1.2,ค 1.1.3,ค 1.2.1,ค 1.2.2, ค 1.2.3,ค 1.2.4,ค 1.3.1, ค 1.3.2,ค 2.2.3,
ค 2.3.1,ค 5.1.2,ค 6.1.1,ค 6.1.2,ค 6.2.1, ค 6.3.1,ค 6.4.1,ค 6.4.2ภาษาไทย
พ 1.1.1 , พ 1.1.2 ,พ 2.1.1 ,พ 2.1.2 , พ 3.1.1, พ 3.1.2,ท 4.1.1,พ 4.1.2 ,
พ 4.1.6 ,พ 4.2.1,พ 4.1.6,ท 4.2.1, พ 4.2.24,พ 5.1.1
ภาษาตางประเทศต 1.3.1,ต 1.2.3
เศรษฐกจพอเพยง
ผงมโนทศนแสดงการวเคราะหหลกสตรเศรษฐกจพอเพยงสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร 8 กลมสาระ ชวงชนท 2
ชวงชนท 2 - 11
ชวตมคณค� พงพ�เศรษฐกจพอเพยง
ดำ�เนนชวตต�มรอยพอ
พ�ครอบครวอยสบ�ยส 4.1.2
ส 3.1.4
ทรพย�กร : สงแวดลอม
มคณค� ใชและรกษ� อย�งพอ
เพยงส 3.1.4, ส 5.2.1ส 5.2.2, ส 5.2.4
รบ-จ�ยอย�งรค�พ�ชวตใหปลอดภยส 3.1.4
ส 3.1.1
รคณค� ภมปญญ�พอ
เพยงส 3.1.4
ส 4.3.3
ตวอยางหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชนประถมศกษาปท 4
“ชวตมคณคา พงพาเศรษฐกจพอเพยง”
1. ชอหนวยการเรยนร : ชวตมคณค�พงพ�เศรษฐกจพอเพยง
2. กลมสาระการเรยนร สงคมศกษ� ศ�สน�และวฒนธรรม ชนประถมศกษ�ปท 4
3. วเคราะหความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร
ส 3.1.4 , ส 1.3.1, ส 3.4.3 , ส 34.1.2, ส 5.2.2, ส 5.2.4, ส 4.3.3
4. คำาอธบายหนวยการเรยนร
ศกษ�แนวคดของหลกเศรษฐกจพอเพยงต�มสภ�พปญห�ทรพย�กร สงแวดลอมในชมชนและแกปญห�เพอใหมคว�มร คว�มเข�ใจ ในหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง ก�รว�งแผนใชจ�ยเงนของตนเอง ก�รเหนคณค�ของภมปญญ�ทองถน และสำ�รวจสภ�พปญห�ทรพย�กร สงแวดลอมในชมชนและเสนอแนวท�งในก�รแกปญห�
5. แผนการจดการเรยนร
5.1 ดำ�เนนชวตต�มรอยพอ พ�ครอบครวอยสบ�ย
5.2 ทรพย�กรมคณค� ใชรกษ�อย�งพอด
5.3 รบ-จ�ยอย�งรค� พ�ชวตใหพอเพยง
5.4 ภมปญญ�มคณค� รรกษ�และยกยอง
ชวงชนท 2 - 12
แผนการจดการเรยนรท 1 : เรองดำาเนนชวตตามรอยพอพาครอบครวอยสบาย
ผลการเรยนรทคาดหวง1 อธบ�ยหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไดถกตอง2 นำ�หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจำ�วนไดอย�ง
ถกตอง
สาระการเรยนร1 หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง2 ก�รดำ�เนนชวตของตนเองและครอบครวต�มหลกแนวคดของ
เศรษฐกจพอเพยงการบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
1 ความพอประมาณ นกเรยนรสภ�พก�รเลอกก�รดำ�เนนชวตในด�นต�งๆ ของตนเองและครอบครวไดอย�งเหม�ะสมกบฐ�นะ
2 ความมเหตมผลนกเรยนรจกก�รคดพจ�รณ�ใครครวญว�ก�รดำ�เนนชวตของตนเองว�เปนเหตเปนผลหรอไม
3 การมภมคมกนในตวทด3.1 นกเรยนเหนคว�มสำ�คญของก�รปฏบตตนต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง 3.2 นกเรยนรจกเลอก เวล� สถ�นทในก�รดำ�เนนชวตทไมมคว�มเสยง
ชวงชนท 2 - 13
4 เงอนไขความรใชคว�มรรอบคอบ ระมดระวงในก�รดำ�เนนชวตบนพนฐ�นของคว�มเปลยนแปลงของสงคมตลอดเวล�
5 เงอนไขคณธรรมคว�มรบผดชอบ คว�มมวนย ก�รพงตนเอง และก�รรจกแยกแยะถก ผด โดยใชสตปญญ�
กจกรรมการเรยนร ขนนำา
1 ใหนกเรยนฟงเพลง ภมแผนดน นวมนทรมห�ร�ช� “ ” แลวรวมกนวเคร�ะหเนอห�จ�กเนอเพลงว�เนอเพลงกล�วถงเรองอะไรบ�ง และมสงใดทจะนำ�ม�เปนขอคดในก�รดำ�เนนชวตของตนเองทเกดเปนคนไทย บนผนแผนดนไทย โดยใหเขยนเปนผงคว�มคด
2 นกเรยนและครสนทน�เนอห�จ�กบทเพลงว�มคว�มเชอมโยงกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง ทเกยวกบวถก�รดำ�รงชวตของสงคมไทยในเรองคว�มพอประม�ณ คว�มมเหตผล ก�รมภมคมกนในตวทด คว�มร และคณธรรม
ชวงชนท 2 - 14
ขนใหประสบการณ 1 นกเรยนแบงกลม 5 กลม แตละกลม ศกษ�หลกแนวคดของ
เศรษฐกจพอเพยงจ�กสอ E-book เรองปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง แลวบนทกส�ระสำ�คญในใบง�น โดยให
กลมท 1 สรปปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงกลมท 2 สรปแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกลมท 3 สรปหลกแนวคดปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง/
กรอบแนวคด / คณลกษณะกลมท 4 สรปคำ�นย�ม คว�มพอประม�ณ คว�มมเหตผล
ก�รมภมคมกนในตวทดกลมท 5 สรปเงอนไขคว�มรและเงอนไขคณธรรม
2 นกเรยนจดทำ�แผนผงคว�มคดเกยวกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง สรปเปนองคคว�มรของกลม
3 ใหนกเรยนแตละคนสำ�รวจกจกรรมก�รดำ�เนนชวตในด�นต�ง ๆ ของตนเองและของครอบครวแลวบนทกในใบง�น นำ�ผลก�รสำ�รวจม�วเคร�ะห/จำ�แนกกจกรรม ในครอบครวทเปนผลดตอก�รดำ�เนนชวตต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง อภปร�ยในกลม
4 นกเรยนรวมกนสรปกจกรรมก�รดำ�เนนชวตในครอบครวทสอดคลองกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
5 นกเรยนนำ�เสนอผลง�นก�รจดทำ�แผนผงคว�มคด (Mind Map) ไปจดแสดงทป�ยนเทศในหองเรยน/นอกหองเรยน
6 ใหนกเรยนแตละกลมเขยนสรปส�ระสำ�คญทไดเรยนร
ขนสรปนกเรยนและครรวมกนสรปหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
ว�เปนก�รพฒน�ทตงอยบนพนฐ�นของท�งส�ยกล�งและคว�มไมประม�ท โดยคำ�นงถงคว�มพอประม�ณ คว�มมเหตผล ก�รสร�งภมคมกนในตวทด และก�รใชคว�มร คว�มรอบคอบ คว�มระมดระวง มคณธรรมประกอบในก�รว�งแผนก�รตดสนใจในก�รก
ชวงชนท 2 - 15
ระทำ�สงต�ง ๆ และนกเรยนควรใชหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงม�ใชในชวตประจำ�วน
สอ 1 เพลงภมแผนดน นวมนทรมห�ร�ช�2 หนงสอประกอบก�รเรยน E-book เรอง “ปรชญ�ของเศรษฐกจ
พอเพยง”3 ใบง�นเรองสำ�รวจกจกรรมของตนเองและครอบครวทดำ�เนนชวต
ต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
ชวงชนท 2 - 16
แหลงการเรยนร
บ�นของนกเรยน
การวดและประเมนผล
วธการวดและประเมนผล1 สงเกตคว�มสนใจในก�รรวมกจกรรม อภปร�ย ถ�ม ตอบ–2 ตรวจผลง�น3 ก�รทดสอบคว�มร
เครองมอวด1 แบบสงเกตพฤตกรรม2 แบบตรวจผลง�น3 แบบทดสอบ
เกณฑการประเมน1.การอภปราย
1.1. อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรปไดอย�งเปนระบบ ( 3 )
1.2. อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 2 )1.3. อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน (1)
2.การตรวจผลงาน (ผงความคด)จดทำ�ผงคว�มคด ครอบคลม หลกแนวคดของเศรษฐกจพอ
เพยงไดสมบรณ ถกตอง ( 3 )จดทำ�ผงคว�มคด หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง ได เพยง
ประเดนใดประเดนหนง ( 2 )จดทำ�ผงคว�มคด หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไดเพยง
ประเดนใดประเดนหนง และไมครอบคลมครบถวน ( 1 )ภาคผนวก
1. เพลงภมแผนดนนวมนทร มห�ร�ช�
ชวงชนท 2 - 17
ชวงชนท 2 - 18
เพลง ภมแผนดนนวมนทรมหาราชาประกอบแผนการสอนท 1 เรองการดำาเนนชวตตาม
หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงชนประถมศกษาปท 4
บญของแผนดนไทย พอหลวงบนด�ลให ทในยงฉ�งมข�ว นำ�รนดนดใครเล� ทกขใดเหนไปบรรเท� ดวยพระบ�ท
เกอบศตวรรษ ธ นำ�ไทยทงช�ต พนภย แผนดนถนเมองทอง ผ�นพนโพยภยเนองนอง พระทรง
คมครองไทยไว ธ เปนพลงแผนดน สม�นพลงชวนของชนช�วไทย อนใจไพรฟ� พระบญญ�เกรกไกร ภมพลมห�ร�ช�
** อ�องคสรยศร มธรรมสอง ปกครองอย�งทรงพระเมตต�
ดจบดรเหล�ประช� ทกขรอนใดใดกร�ยม� โอฟ�เปนดงฝนดบไฟ
ภมใจไทย รวมรอยหวใจรวมใฝรวมหวง ภมพลง แผนดนถนนยงใหญ
ภมประวต ประช�ช�ตภมผไท ภ�คภมประช�ชย ภมพลงแผนดน
ชวงชนท 2 - 19
เทดไท นบนอมเทดทน ธ เหนอเกล� สร�ญน�นเน� หทยสขลำ�สมจนต
เพรศแพรว พพฒน เภทภยพ�ยแพสน นวมนทรมห�ร�ช� ภมพล …….
********************
ชวงชนท 2 - 20
ใบงานเรอง การสำารวจกจกรรมการดำาเนนชวต
ประกอบแผนการสอนท 1 เรอง การดำาเนนชวตตามรอยพอพาครอบครวอยสบาย
ชอ………………………..…………เลขท ……………………….
คำาชแจง ใหนกเรยนแตละคนสำ�รวจกจกรรมก�รดำ�เนนชวตของตนเองและครอบครวต�มหลกแนวคด ของเศรษฐกจพอเพยง แลวบนทกลงในต�ร�ง
กจกรรมของตนเอง กจกรรมของครอบครว1. คว�มพอประม�ณ 1. คว�มพอประม�ณ
2. คว�มมเหตผล 2. คว�มมเหตผล
3. ก�รมภมคมกนในตวทด 3. ก�รมภมคมกนในตวทด
4. คว�มร (รอบคอบ รอบร ระมดระวง)
4. คว�มร (รอบคอบ รอบร ระมดระวง)
5. คณธรรม 5. คณธรรม
ชวงชนท 2 - 21
แบบการสงเกตพฤตกรรมประกอบแผนก�รสอนท 1 เรอง ก�รดำ�เนนชวตต�มรอยพอพ�ครอบครวอยสบ�ย ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม......................................................ชน.............................ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในขณะปฏบตกจกรรม แลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกต ดงน
รายการ ระดบคณภาพ3 2 1
1.การอภปราย/แสดงความคดเหน1.1) อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรป
ไดอย�งเปนระบบ ( 3 )1.2) อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน (
2 )1.3) อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 1 )
2.การถาม –ตอบ2.1) ถ�ม- ตอบไดถกตอง (3)2.2) ถ�ม- ตอบไดแตไมขย�ยคว�ม (2)2.3) ถ�ม- ตอบไมตรงประเดน (1)
3.นำาเสนอผลงาน3.1) นำ�เสนอไดอย�งสนใจ มเนอห�ส�ระครบถวน
( 3 )3.2) นำ�เสนอผลง�นไดบ�งสวน ไมครอบคลม
( 2 )3.3) นำ�เสนอผลง�นไดนอย ( 1 )
4.การรวมกจกรรมกลม4.1) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมทกขน
ตอน ( 3 )4.2) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมไดบ�ง
สวน ( 2 )ชวงชนท 2 - 22
4.3) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมนอย ( 1 )
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรง
สรปผลการประเมนการสงเกต
ด 11 – 15 คะแนน พอใช6 – 10 คะแนนปรบปรง ตำากวา 6 คะแนน ลงชอ.............................................ผประเมน
(.............................................................)………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 23
ใบงานเรอง การสำารวจกจกรรมการดำาเนนชวต
ประกอบแผนการสอนท 1 เรองการดำาเนนชวตตามรอยพอพาครอบครวอยสบาย
ชอ……………………………….…………………………..…… เลขท.....................
คำาชแจง ใหนกเรยนสำ�รวจกจกรรมก�รดำ�เนนชวตของตนเองและครอบครวแลวบนทกลงในต�ร�ง
กจกรรมของตนเอง กจกรรมของครอบครว
ชวงชนท 2 - 24
แบบตรวจผลงานประกอบแผนก�รสอนท 1 เรอง ก�รดำ�เนนชวตต�มรอยพอพ�ครอบครวอยสบ�ย ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม......................................................................................ปการศกษา..................................คำาชแจง: ใหกรอกแบบตรวจผลง�นต�มร�ยก�รประเมน ดงน
รายการ ระดบคณภาพ3 2 1
1. การจดทำาผงความคดเรองหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง1.1) จดทำ�ผงคว�มคด ครอบคลม หลก
แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไดสมบรณ ถกตอง ( 3 )
1.2) จดทำ�ผงคว�มคด หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไดเพยงประเดนใดประเดนหนง ( 2 )
1.3) จดทำ�ผงคว�มคด หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงไดเพยงประเดนใดประเดนหนง และไมครอบคลมครบถวน ( 1 )
2.รายงาน2.1) จดทำ�ร�ยง�นมเนอห�ส�ระครบถวน
สมบรณ รปเลมสวยง�ม รปแบบถกตอง ( 3 )
2.2) จดทำ�ร�ยง�นมเนอห�ส�ระครอบคลม รปเลมไมสวยง�ม รปแบบไมถกตอง ( 2 )
2.3) จดทำ�ร�ยง�นมเนอห�ส�ระไมสมบรณ
ชวงชนท 2 - 25
รปเลมไมสวยง�ม รปแบบไมถกตอง ( 1 )
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช 1 = ปรบปรงสรปผลการตรวจผลงาน 5 – 6 คะแนน พอใช 3– 4 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 2 คะแนน
ลงชอ.....................................................ผประเมน
(.............................................................)
………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 26
แผนการจดการเรยนรท 2 : เรองทรพยากรมคณคาใชรกษาอยางพอด
ผลการเรยนรทคาดหวงสำ�รวจสภ�พปญห�และเสนอแนวท�งก�รแกปญห�
ทรพย�กรธรรมช�ต และสงแวดลอมในชมชน
สาระการเรยนร1. ก�รสำ�รวจสภ�พปญห�ทรพย�กรและสงแวดลอมในชมชน2. แนวท�งก�รแกปญห�ทรพย�กรและสงแวดลอมในชมชน
การบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง1 ความพอประมาณ
ไดสำ�รวจและรจกทรพย�กรและสงแวดลอมในชมชนตนเอง มคว�มพอประม�ณในก�รใชทรพย�กรธรรมช�ต และสงแวดลอมในชมชนใหเหม�ะสมกบตนเอง
2 ความมเหตมผลนกเรยนคำ�นงถงคว�มจำ�เปนและประโยชนทเกดขนจ�กก�ร
ใชทรพย�กรทมอยในชมชนอย�งมประสทธภ�พและสงสด3 การมภมคมกนในตวทด
ก�รใชทรพย�กรธรรมช�ตอย�งประหยด ตลอดจนชวยกนอนรกษและดแลรกษ�สงแวดลอมจะทำ�ใหมทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมทดในอน�คต
4 เงอนไขความร ปญห�ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม แนวท�งก�รแก
ปญห�ในเรองของทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมเมอจะนำ�ทรพย�กรต�งๆ เชน พลงง�น ฯลฯ ม�ใชใหรอบคอบ คมค�และไมทำ�ล�ย
5 เงอนไขคณธรรมมคว�มตระหนกในก�รรวมกนรกษ�สงแวดลอม (ก�รใชสต
ปญญ�ในก�รดำ�เนนชวต) คว�มส�มคคก�รมจตส�ธ�รณะ
ชวงชนท 2 - 27
กจกรรมการเรยนร ขนนำา
1 ครเล�นท�นเรอง จงหรดนอยย�ยบ�น“ ” ใหนกเรยนฟง2 นกเรยนและครสนทน�ถงเรองร�วของตวละครในนท�น เชน
2.1 ในนท�นมเรองร�วเกยวกบอะไรบ�ง2.2มสตวกชนดในนท�นทนกเรยนฟง/อ�น2.3สงททำ�ใหจงหรดนอยนอนไมหลบคออะไร ฯลฯ2.4 นกเรยนไดขอคดอะไร จ�กเรองทฟง
ชวงชนท 2 - 28
ขนใหประสบการณ 1. ครนำ�ภ�พข�วหนงสอพมพร�ยวนเกยวกบสภ�พปญห�สง
แวดลอมทเกดขนในประเทศไทยใหนกเรยน ศกษ�และแสดงคว�มคดเหน
2. แบงกลมนกเรยน กลมละ 3 - 4 คน อภปร�ยถงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมในชมชน ของตนเองในประเดนตอไปน2.1 ในชมชนของนกเรยนมทรพย�กรธรรมช�ตอะไรบ�ง 2.2ทรพย�กรธรรมช�ตทมอยมสภ�พเปนอย�งไร2.3 ถ�นกเรยนใชทรพย�กรสงแวดลอมทมอยในชมชน
อย�งไมประหยดและคมค�จะเกดผลอย�งไร2.4 เมอชมชนของนกเรยนเกดปญห�ด�นสงแวดลอม
นกเรยนจะทำ�อย�งไร3. นกเรยนและครรวมกนสรปผลก�รอภปร�ยต�มประเดน
คำ�ถ�ม4. นกเรยนแตละกลม สำ�รวจ / ศกษ�ปญห�ทรพย�กรและสง
แวดลอมทเกดขนในชมชน แลวบนทกผล ก�รสำ�รวจลงในใบง�น
5. นกเรยนตวแทนแตละกลมเสนอแนวท�งก�รแกปญห� ในเรองทรพย�กรและสงแวดลอมทเกดขนในชมชนหน�ชนเรยน
6. นกเรยนและครรวมกนสรปแนวท�งก�รแกปญห�ทเกดขน
ขนสรปนกเรยนและครรวมกนสรปว�ก�รใชทรพย�กรอย�งพอเหม�ะ
พอควรกบคว�มจำ�เปนของตนเอง มก�รประม�ณก�รใชทรพย�กรอย�งประหยด และคมค�กอใหเกดประโยชนสงสด มประสทธภ�พม�กทสดมก�รบำ�รงดแลรกษ� ไมทำ�ล�ยทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม จะทำ�ใหมทรพย�กรเพอใชในโอก�สตอไปในอน�คตทย�วน�นและยงยน ซงเปนก�รสร�งภมคมกนในตวทดเปนอย�งด
สอ ชวงชนท 2 - 29
1 นท�นเรอง จงหรดนอยย�ยบ�น“ ”2 ใบง�นท 1 สภ�พปญห�สงแวดลอม3 ใบง�นท 2 สำ�รวจสภ�พปญห�สงแวดลอม
แหลงการเรยนรแหลงทรพย�กรธรรมช�ตในชมชน เชน แมนำ� ป�ไม ฯลฯ
การวดและประเมนผลวธวดผลและประเมนผล
1 สงเกตพฤตกรรมก�รปฏบตง�น2 ตรวจผลง�น
เครองมอวดผล1 แบบสงเกตพฤตกรรม2 แบบตรวจผลง�น
เกณฑการประเมนผล11 – 12 คะแนน อยในเกณฑ ด9 – 10 คะแนน ” พอใชตำ�กว� 8 คะแนน ” ปรบปรง ไดระดบพอใชขนไปถอว� ผาน
ภาคผนวก1. นท�นเรองจงหรดย�ยบ�น
ชวงชนท 2 - 30
ชวงชนท 2 - 31
นทาน เรอง จงหรดนอยยายบาน
เช�วนหนง จงหรดสองแมลก กำ�ลงนอนหลบอยในโพรงใตดนอย�งแสนสบ�ย โพรงของทงสองขดเปนท�งย�วมท�งเดนตดตอกนไดเหมอนอโมงค
แตแลว ลกจงหรดกตกใจตนเมอมไสเดอน 3-4 ตวกำ�ลงเลอยผ�นทนอนอนออนนมของมน และกำ�ลงไตผ�นลำ�ตวของมนไปอย�งช�ๆมนรองว� "นพวกเจ�บกรกบ�นของฉนแลวยงไตอยบนตวฉนอกดวยรไหม" ไสเดอน ทงหมดต�งตกใจรบหดตวทนท มอยตวหนงคอยๆ โผลหน�ออกม�แลวพดดวยเสยงเบ�ๆ ว�
" ขอโทษจะ บ�นของเธอเปนท�งลด พวกฉนขอเดนผ�นหนอยนะจะ และตวเธอกนอนขว�งอย พวกฉนกเลย..."
หยดพดนะจะไปกรบไป กอนทฉนจะโมโหม�กกว�น" ลกจงหรดตะโกนอย�งเหลออด เสยงดงจนแมจงหรดตน" มปญห�อะไรหรอลกแมรองเสยงดงเชยว"
เช�วนนลกนอนไมหลบเลย ทนรำ�ค�ญพวกไสเดอนไมไหว พวกมนชอบเลอยผ�นบ�นของลกวนว�ยไปหมด" ลกจงหรดเล�ใหแมฟง พรอมทงทำ�ท�ประกอบ
แมจงหรดจงชวนลกไปห�จงหรดข�งบ�น " สวสดจะเพอนๆ เช�วนน ฉนปวดหวม�ก เมอคนกหลบดก ตองรองเพลงกลอมลก แลวตองม�ตนเช� เพร�ะมไสเดอนม�บกรกทบ�นของลกฉน มแตเรองยงเหยง " แมจงหรดบน
" เธอกมปญห�เหมอนฉนซนะ เจ�หนอนอวนม�จ�กไปไมรม�เหยยบยำ�ทนอนของฉนเลอะเทอะหมด บ�งตวกม�เลนซอนห� ทำ�ใหลกๆของฉนนอน
ชวงชนท 2 - 32
ไมหลบเหมอนกน " แลวจงหรดสองครอบครวกนงคยกน ทกตวถงคว�มไมสงบในบ�นใหแกกน
จนใกลเทยงจงหรดสองแมลกจงชวนกนขนม�จ�กใตดน แสงอ�ทตยจ�ม�ก พวกมนตองหยต�และเดนหลบใตใบไมใบใหญ เมอปรบส�ยต�เข�กบแสงสว�งไดแลวกมองสำ�รวจไปรอบๆตว ลกจงหรดแหงนหน�ขนไปบนตนไม กเหนรงนกกระจบทมรปร�งสวยง�มจงชชวนใหแมด
" ดนนซ รงนกกระจบสวยจง เร�ม�สร�งรงเปนบ�นกนเถอะ" สองแมลกจงชวยกนขนเศษหญ�ต�งๆ ม�แลวพย�ย�มส�นเปนรง มนทำ�อยน�น กส�นเปนรงไมได มนเหนอยออนม�กจงหยด แลวพ�กนเข�ไปในโพรงไมทอยใกลๆ
" ออกไปนะ เจ�จอมบกรกเข�ม�ในบ�นฉนไมไดนะ" แมกระต�ยรองไล สองแมลกกระโดดหน และตกลงไปในถำ�แหงหนง มนไดยนเสยงคำ�ร�มของงดนลอดออกม�จ�กถำ�พวกมนรบกระโดดตอ
" แมว�เร�ไปอยในททไมมอนตร�ยกนเถอะ" แมจงหรดบอก พรอมกบกระโดดนำ�ไปท�งทงน� จนถงใกลหมบ�นแหงหนง แผนดนกสนสะเทอน สองแมลกตกใจม�กต�งแยกย�ยกนขดดนเปนหลมแลวซอนตวในหลมอย�งรวดเรว สกครเสยงเดนของเดกหล�ยคนม�หยดอยบรเวณนน " ขดลงไปเลยพวกเร� ใตดนมอะไรหล�ยอย�งทพวกเร�กนได" เสยงเดกคนหนงพดขน เพอนเดกช�ยหญงอก 3-4 คนชวยกนขด
" พแดงอะไรบ�งทอยใตดนแลวเร�กนได" เดกผหญงคนหนงถ�มขน " นไง ปน� ขดไปอกเดยวเจอ ถ�โชคด เจอจงหรด เร�จะไดกน
ชวงชนท 2 - 33
จงหรดชบแปงทอดในเยนนละ" แดงตอบพรอมกบชปน�ตวโตใหเพอนๆด จงหรดสองแมลกไดยนคำ�ว� " จงหรดชบแปงทอด" กรบขดตวลงดวยคว�มกลว
" พแดง จงหรดหน�ต�เปนยงไง ฉนไมเคยเหนเลย " เดกอกคนหนงถ�ม "จงหรดเปนสตวมปกอยใตดน ป�ก และมอของมนแขงแรง จงขดดนไดลก มนเปนนกขดชนยอดเชยวนะ มนขยบปกรองเสยงดงไดดวย แตมนจะสงเสยงดงไดในตอนกล�งคน สว�งอย�งนมนไมชอบ และตอนนมนจะอยแตในโพรงใตดน" แดงตอบ
สองแมลก รสกกลวม�กจงรบขดดนหนจ�กบรเวณนนอย�งเรวทสดเท�ทข�สนๆของมนจะพ�ไปได ในทสด ทงสองกลมตวลงนอนหมดแรงอยใตกองใบไมททบถมกน เพอจะไดอำ�พร�งซอนตวมนใหพนจ�กส�ยต�ของเดกๆ
" อยใตดนกรำ�ค�ญ อยบนพนดนกมอนตร�ย เร�จะไปอยทไหนดละจะแม " ลกจงหรดถ�มขณะกำ�ลงเดนสำ�รวจบรเวณใกลๆ แลวมนกพบหนองนำ�ทมนำ�ใสสะอ�ด มองไปเหนฝงปล�ว�ยไปม�
" แม ดนนส ปล�พวกนอยในนำ�ไดอย�งสขสบ�ย ใตนำ�กสวยด เร�ม�อยในนำ�แบบปล�กนเถอะนะ"
ลกจงหรดเอยชวนแลวไมรอช�กระโดดลงไปในนำ�ทนท มนพย�ย�มว�ยนำ� เพยงครเดยวมนกสำ�ลก รสกเหนอยและหน�ว จงรบตะก�ยขนม�บนฝง ขณะนนอ�ก�ศเยน ลงทกท แมจงหรดขยบปกกลอมลกนอนหลบ และสงเสยงดงใหเพอนๆรว� พวกมนปลอดภยด
พวกจงหรดทอยบรเวณนนต�งพ�กนสงเสยงดงรบกนอย�งไพเร�ะ สองแมลกรว�พวกมนตองรบขดโพรงห�ทนอนหลบ ก�รขดโพรงเปนไปอย�งเรงรบในเวล�สนๆเพอใหทนเช� " แมจะ ลกว�บ�นในโพรงนกเหม�ะกบพวกเร�ทสดแลวอย�ไปห�บ�นใหมเลยนะ" ลกจงหรดนอนเหยยดข�พดกบแมอย�งสบ�ยใจ
ชวงชนท 2 - 34
" ใช ไมน�ห�เรองใหเหนอยเลย จงหรดอย�งเร�ตองอยอย�งนแหละ จะเปนอย�งอนไมไดหรอก" แมจงหรดพด แลวขดตวบนใบไมในโพรงทออนนมแลวยมอย�งเปนสขพรอมคดในใจว� โชคยงดนะน ส�ม�รถกลบม�อยในบ�นทมแตคว�มอบอนและคว�มสขอกครง
ทมา : นท�นจ�กก�รประกวดนท�นร�งวลมลนธเดก ครงท 6ผลง�นของ : แพรวไพลน ทองพม
ภ�พประกอบ : ธวชชย น�คประดษฐ
ชวงชนท 2 - 35
ใบงานท 1
คำาชแจง1. ใหนกเรยนอานขอความ แลวตอบคำาถาม โดยกาเครองหมาย หนาขอความตามทนกเรยนมประสบการณ
…………. 1. นำ�ทวมถนน …………. 6. ไฟฟ�ขดของ
…………. 2. ไฟไหมป� …………. 7. นำ�ทวมบ�นเรอน
…………. 3. นำ�ในแมนำ�แหง …………. 8. ไฟไหมบ�น
…………. 4. ดนพงทล�ย …………. 9. สตวเลยงเปนโรคระบ�ด
…………. 5. แมลงทำ�ล�ยพชผล …………. 10. ก�รระเบดหน
…………. 11. คลนขน�ดใหญ
2. จากเหตการณดงกลาว นกเรยน แสดงความคดเหน มผลกระทบททำาใหธรรมชาต สงแวดลอมเปลยนแปลงไป
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ชวงชนท 2 - 36
ชวงชนท 2 - 37
ใบงานท 2เรอง การสำารวจปญหาสงแวดลอม
ประกอบแผนการสอนท 1 เรอง ทรพยากรมคณคาใชรกษาอยางพอดชนประถมศกษาปท 4 ชอ……………………………….…………………………..…… เลขท.....................
คำาชแจง ใหนกเรยนสำ�รวจปญห�ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมในชมชนแลวบนทกลงในต�ร�ง
ปญหาสงแวดลอม แนวทางการแกปญหา
ชวงชนท 2 - 38
แบบประเมนการสงเกต
ประกอบแผนก�รสอนท 2 เรอง ทรพย�กรมคณค�ใชรกษ�อย�งพอด ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม............................................................................. ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในขณะปฏบตกจกรรมแลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกตดงน
รายการระดบ
คณภาพ3 2 1
1.การอภปราย1.1) อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรปไดอย�งเปนระบบ ( 3 )1.2)อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 2 )1.3)อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 1 )
2.การถาม ตอบ–2.1) ถ�ม ตอบไดถกตอง – ( 3 )2.2) ถ�ม ตอบไดแตไมขย�ยคว�ม – ( 2 )2.3) ถ�ม ตอบไมตรงประเดน – ( 1 )
3.นำาเสนอผลงาน3.1) นำ�เสนอไดอย�งสนใจ มเนอห�ส�ระครบถวน
( 3 )3.2) นำ�เสนอผลง�นไดบ�งสวน ไมครอบคลม ( 2 )3.3) นำ�เสนอผลง�นไดนอย ( 1 )
4.การรวมกจกรรมกลม4.1) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมทกขนตอน
( 3 )
ชวงชนท 2 - 39
4.2) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมไดบ�งสวน ( 2 )
4.3) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมนอย ( 1 )
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรงสรปผลการประเมนการสงเกต ด 11 – 12 คะแนน พอใช 9–10 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 8 คะแนน ลงชอ..................................................................ผประเมน (.............................................................) ………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 40
แผนการจดการเรยนรท 3 : เรองรบ จายอยางร–คาพาชวตใหพอเพยง
ผลการเรยนรทคาดหวง1 อธบ�ยขอมลก�รใชจ�ยเงนของตนเองและครอบครวในชวตประจำ�
วนได2 ว�งแผนและจดทำ�บนทกร�ยรบ - ร�ยจ�ยของตนเอง3 เหนคณค�และประโยชนของก�รจดทำ�ร�ยรบ - ร�ยจ�ยประจำ�วน
ของตนเอง
สาระการเรยนรก�รว�งแผนก�รใชจ�ยเงนของตนเอง ต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงประโยชน
การบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง1 ความพอประมาณ
นกเรยนรสภ�พร�ยรบ-ร�ยจ�ยของตนเองเพอจะประม�ณตนไดถกตอง
2 ความมเหตมผลนกเรยนรคว�มจำ�เปนในก�รซอสงของและเครองบรโภคว�เหม�ะสม
กบฐ�นะของตนเองหรอไม3 การมภมคมกนในตวทด
นกเรยนเหนคว�มสำ�คญของก�รออมทำ�ใหชวตมคว�มสขในภ�ยหน�
4 เงอนไขความร (รอบร รอบคอบ ระมดระวง)ก�รทำ�บนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ยส�ม�รถลดค�ใชจ�ย
5 เงอนไขคณธรรมก�รประหยด มวนยในก�รออม มวนยในก�รใชเงน
กจกรรมการเรยนร ขนนำา
ชวงชนท 2 - 41
1 นกเรยนและครรวมกนสนทน�เกยวกบร�ยรบและร�ยจ�ย ภ�ยในครอบครวของนกเรยนโดยใชคำ�ถ�มตอไปน- ก�รใชจ�ยสงใดทเปนประโยชนตอตนเองและครอบครว- นกเรยนคดว�จะทำ�อย�งไรใหก�รใชจ�ยของตนเองและครอบครวมคว�มเหม�ะสมกบสภ�พของตนเอง
ขนใหประสบการณ 1 นกเรยนแบงกลม กลมละ 3 – 5 คน2 ศกษ�ตวอย�งก�รบนทกร�ยรบ -ร�ยจ�ย
ชวงชนท 2 - 42
3 นกเรยนอภปร�ยและวเคร�ะหในประเดนตอไปน3.1ร�ยก�รทมคว�มจำ�เปนเรยงจ�กม�กไปห�นอย3.2 รปแบบก�รบนทกมคว�มเหม�ะสมม�กนอยเพยงใด
4 นกเรยนแตละกลมนำ�เสนอผลง�นก�รอภปร�ยในกลมของตนเอง5 ตวแทนนกเรยนในแตละกลมนำ�ผลก�รอภปร�ยม�นำ�เสนอหน�
ชนเรยน6 นกเรยนและครชวยกนสรปร�ยก�รทมคว�มจำ�เปนและเหม�ะ
สมในก�รดำ�เนนชวต7 นกเรยนจดทำ�บนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของตนเองใน – 1 สปด�หท
ผ�นม�8 นกเรยนแลกเปลยนบนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของเพอนในกลมเพอ–
ตรวจสอบคว�มถกตอง9 นกเรยนรวมกนอภปร�ยประโยชนและคว�มจำ�เปนของร�ยก�รใน
บนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของเพอนในกลม–10 นกเรยนจดทำ�บนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของตนเองโดยคำ�นงถง–
ประโยชน และคว�มมเหตผลในก�รใชจ�ย11 ใหนกเรยนจดทำ�บนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ย เรองก�รบนทกร�ยรบ-
ร�ยจ�ยเพอเปนองคคว�มรกบนกเรยนนำ�ไปประยกตใชในชวตประจำ�วน
ขนสรปนกเรยนและครรวมกนสรปคว�มจำ�เปนในก�รจดทำ�แบบบนทก
ร�ยรบ- ร�ยจ�ยในชวตประจำ�วนต�มหลกเศรษฐกจพอเพยง
สอ 1. ตวอย�งก�รบนทกร�ยรบ ร�ยจ�ย–2. แบบบนทกร�ยรบ ร�ยจ�ย–3. ใบคว�มรเรองก�รทำ�บนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ย
แหลงการเรยนรองคกรในชมชน เชน สหกรณ กลมแมบ�นเกษตรกร กลมทอผ�
ฯลฯ
การวดและประเมนผลชวงชนท 2 - 43
วธการวดและประเมนผล2 สงเกตคว�มสนใจในก�รรวมกจกรรม ก�รอภปร�ย หรอถ�ม -
ตอบ3 ตรวจแบบบนทก
เครองมอวด1 แบบสงเกตพฤตกรรมก�รปฏบตง�น2. แบบตรวจก�รบนทก
ชวงชนท 2 - 44
3. เกณฑการวด11 – 12 คะแนน อยในเกณฑ ด9 – 10 คะแนน ” พอใช ตำ�กว� 8 คะแนน ” ปรบปรงไดระดบพอใชขนไปถอว� ผาน
ตวอยางแบบบนทกรายรบ-รายจาย
ประกอบแผนการสอนท 3 เรอง รบ-จายอยางรคาพาชวตใหพอเพยง
ชนประถมศกษาปท 4ชอ เดกหญงออมทรพย พอเพยง ชนประถมศกษ�ปท 4
แบบบนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของเดกหญงออมทรพย พอเพยง–
วน/เดอน/ป รายการ
รายรบ
(บาท)
รายจาย
(บาท)
เหลอเงน
(บาท)16
ต.ค.49แมใหค�อ�ห�รกล�งวน 50 - 50
16 ต.ค.49
จ�ยค�อ�ห�รกล�งวน - 25 25
17 ต.ค.49
แมใหเงน 100 - 125
17 ต.ค.49
จ�ยค�หนงสอเรยน - 120 5
18 ต.ค.49
ข�ยผลไม 250 - 255
18 ต.ค.49
ซออปกรณก�รเขยน - 200 55
ชวงชนท 2 - 45
สปดาหนฉนเหลอเงน 55 บาทฉนจะนำาเงนจำานวนนไป หยอดกระปกออมสนเพราะจะนำาไปใชจายในสงทจำาเปนอน ๆ
ชวงชนท 2 - 46
แบบบนทกรายรบ-รายจายประกอบแผนการสอนท 3 เรอง รบ-จายอยางรคาพา
ชวตใหพอเพยงชนประถมศกษาปท 4
แบบบนทกร�ยรบ ร�ยจ�ยของเดกช�ยออมสน พอเพยง–
วน/เดอน/ป รายการ
รายรบ(บาท)
รายจาย
(บาท)
เหลอเงน
(บาท)15
ต.ค.49รบเงนจ�กคณพอ 1,000 - 1,000
15 ต.ค.49
จ�ยซอรองเท� - 800 200
16 ต.ค.49
ข�ยเศษเหลก 1,500 - 1,700
16 ต.ค.49
จ�ยซอ CD เกม - 500 1,200
17 ต.ค.49
ข�ยผลไม 500 - 1,700
17 ต.ค.49
จ�ยซอเครองเลนหฟง - 1500 200
18 ต.ค.49
รบเงนจ�กแม 1,500 - 1,700
18 ต.ค.49
ซอชดนกเรยน - 800 900
19 ต.ค.49
ข�ยผลไม 600 - 1,500
19 ต.ค.49
ซอชดเครองเขยน - 350 1,150
สปดาหนฉนเหลอเงน 1,150 บาท
ชวงชนท 2 - 47
ฉนจะนำาเงนจำานวนนไป ฝากธนาคารเพราะเปนการสะสมเงนไวเปนทนการศกษา
ชวงชนท 2 - 48
แบบสงเกตพฤตกรรมประกอบแผนก�รสอนท 3 เรองรบ-จ�ยอย�งรค�พ�ชวตใหพอเพยง ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม............................................................................. ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในขณะปฏบตกจกรรมแลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกตดงน
รายการระดบ
คณภาพ3 2 1
1.การอภปราย1.1) อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรปได
อย�งเปนระบบ ( 3 )1.2) อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน
( 2 )1.3) อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน
( 1 )2.การถาม ตอบ–
ถ�ม ตอบไดถกตอง – ( 3 )ถ�ม ตอบไดแตไมขย�ยคว�ม – ( 2 )ถ�ม ตอบไมตรงประเดน – ( 1 )
3.นำาเสนอผลงาน3.1) นำ�เสนอไดอย�งสนใจ มเนอห�ส�ระครบถวน
( 3 )3.2) นำ�เสนอผลง�นไดบ�งสวน ไมครอบคลม ( 2
)3.3) นำ�เสนอผลง�นไดนอย ( 1 )
4.การรวมกจกรรมกลมชวงชนท 2 - 49
4.1) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมทกขนตอน ( 3 )
4.2) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมไดบ�งสวน ( 2 )
4.3) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมนอย ( 1 )
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรงสรปผลการประเมนการสงเกต ด 11 – 12 คะแนน พอใช 9–10 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 8 คะแนน ลงชอ..................................................................ผประเมน (.............................................................) ………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 50
แบบตรวจการบนทกประกอบแผนก�รสอนท 3 เรองรบ-จ�ยอย�งรค�พ�ชวตใหพอเพยง ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม................................................................................... ปการศกษา..................................คำาชแจง: ใหกรอกแบบตรวจผลง�นต�มร�ยก�รประเมน ดงน
รายการระดบ
คณภาพ3 2 1
1.การจดทำาแบบบนทก1.1) แบบบนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ย มร�ยละเอยด หวขอครบ
ถวน มก�รระบเวล� ร�ยก�ร จำ�นวนเงนในก�รรบจ�ยถกตอง ( 3 )
1.2) แบบบนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ย ไมมหวขอ ก�รรบ-จ�ย ระบจำ�นวนเงนถกตองเปนบ�งสวน ( 2 )
1.3) แบบบนทกร�ยรบ-ร�ยจ�ย มร�ยก�ร ระบเวล�ไมครบถวน จำ�นวนเงนถกตองเปนบ�งสวน ( 1 )
ระดบคณภาพ3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรง
สรปผลการตรวจผลงาน
ด 8 – 9 คะแนน พอใช 6 – 7 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 5 คะแนน
ชวงชนท 2 - 51
ลงชอ..................................................................ผประเมน
(.............................................................)………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 52
แผนการจดการเรยนรท 4 : เรองภมปญญามคณคารรกษาและยกยอง
ผลการเรยนรทคาดหวง1 สำ�รวจ/บนทกประเภทบคคลทเปนภมปญญ�ทองถนในชมชนของ
ตนเอง2 จำ�แนกประเภทภมปญญ�ทองถนด�นต�งๆ 3 เหนคณค�และคว�มสำ�คญของภมปญญ�ทองถนทสอดคลองกบ
หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง4 มสวนรวมในก�รสงเสรมภมปญญ�ทองถนไวเปนมรดกของช�ต
สาระการเรยนร
ประเภทของภมปญญ�ทองถนในชมชนการบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
1 ความพอประมาณ สำ�รวจและศกษ�นำ�วธก�รทำ�ง�นของภมปญญ�ทองถนเพอจะ
นำ�ม�เปนแนวท�งในก�รดำ�เนนชวต2 ความมเหตมผล
ก�รอนรกษภมปญญ�ทองถนเปนประโยชนตอตนเองและชมชน3 การมภมคมกนทดในตว
สร�งร�ยไดใหกบตนเอง ครอบครวและชมชนโดยใชภมปญญ�ทองถน2 เงอนไขความร (รอบร รอบคอบ ระมดระวง)
คว�มรเกยวกบภมปญญ�ในทองถน เชน ด�นศลปกรรม วฒนธรรม ประเพณ วรรณกรรม ฯลฯ5 เงอนไขคณธรรม
คว�มส�มคค เปนผใหและผรบทด
กจกรรมการเรยนร
ชวงชนท 2 - 53
ขนนำา 1 นำ�ชนง�น ผลตภณฑของครภมปญญ�ทองถนส�ข�ต�ง ๆม�
ใหนกเรยนดและรวมกนแสดง คว�มคดเหนเกยวกบผลง�นในเรองตอไปน1. ผลตภณฑทนำ�ม�ใหดนนผลตจ�กวสดประเภทใด 2. ผลตภณฑเหล�นนมประโยชนอย�งไร 3. นกเรยนยกตวอย�งผลตภณฑภมปญญ� ทอยในชมชน
ของนกเรยน2 นกเรยนและครรวมกนสรปถงประโยชนของผลง�นนน3 ครแจงผลก�รเรยนรทค�ดหวงใหนกเรยนทร�บ
ขนใหประสบการณ 1 ใหนกเรยนศกษ�ประวตและผลง�นของครภมปญญ�ไทย2 แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 3-5 คน ใหแตละกลมศกษ�
ใบคว�มร เรองภมปญญ�ไทย แลวรวมอภปร�ยนำ�ม�เขยนสรปในประเดนตอไปน
ภมปญญ�ทองถน หม�ยถงอะไรภมปญญ�ไทยจำ�แนกเปนส�ข�ใดบ�ง
3 ใหตวแทนกลมออกม�นำ�เสนอผลง�น4 ใหนกเรยนแตละกลมศกษ�ใบคว�มรเรองว�งแผนก�รทำ�
โครงก�รแลวทำ�โครงง�น สำ�รวจภมปญญ�ในทองถนโดยก�รสำ�รวจนอกเวล�เรยน แลวนำ�ผลกลบม�รวมกนทำ�ร�ยง�นสงครงตอไป
ขนสรป1. นกเรยนรวมกนแสดงคว�มคดเหน และสรปในเรองของ
ภมปญญ�ทองถนโดยครชวยเพมเตมขอคดเหนในประเดนทรวมกนแสดงคว�มคดเหน
สอ 1 ภ�พสนค�/ผลตภณฑในชมชน2 แบบสำ�รวจ3 แบบประเมนโครงง�นนกเรยน
ชวงชนท 2 - 54
แหลงการเรยนรผลตภณฑในชมชน
การวดและประเมนผลวธการวดและประเมนผล
1. ก�รสงเกตก�รเข�รวมกจกรรมกลม2. ก�รตรวจโครงง�นนกเรยน
เครองมอวด1. แบบสงเกต2. แบบตรวจผลง�นโครง
ง�นเกณฑการวด
11 – 12 คะแนน อยในเกณฑ ด9 – 10 คะแนน ” พอใช ตำ�กว� 8 คะแนน ” ปรบปรงไดระดบพอใชขนไปถอว� ผาน
กจกรรมเสนอแนะมอบหม�ยใหนกเรยนแตละกลมทำ�โครงง�นสำ�รวจภมปญญ�ทองถน
ในชมชน สงในครงตอไปภาคผนวก ใบคว�มรคว�มหม�ยและขอบข�ยภมปญญ�ไทย
ชวงชนท 2 - 55
ใบความรท 1เรอง ความหมายและขอบขายภมปญญาไทย
ประกอบการเรยนร เรอง ประวตและผลงานบคคลสำาคญในทองถน
ความหมายและขอบขายภมปญญาไทยภมปญญาไทย หม�ยถง องคคว�มรคว�มส�ม�รถและทกษะของ
คนไทยอนเกดจ�กก�รสงสมประสบก�รณทผ�นกระบวนก�รเรยนร เลอกสรร ปรงแตง พฒน�และถ�ยทอด สบตอกนม�เพอใชแกปญห�และพฒน�ชวตของคนไทยใหสมดลกบสภ�พแวดลอมและเหม�ะสมกบยคสมย
ภมปญญาไทย มลกษณะเปนองครวม และมคณค�ท�งวฒนธรรม เกดขนในวถชวตไทยซงภมปญญ�ทองถนอ�จเปนทม�ขององคคว�มรทงอกง�มขนใหมทจะชวยในก�รเรยนร ก�รแกปญห� ก�รจดก�รและก�รปรบตวในก�รดำ�เนนวถชวตของคนไทย ลกษณะองครวมของภมปญญ�มคว�มเดนชดในหล�ยด�น เชน
1.ดานเกษตรกรรม ไดแก คว�มส�ม�รถในก�รผสมผส�นองคคว�มร ทกษะและเทคนคด�นก�รเกษตรกบเทคโนโลย โดยก�รพฒน�บนพนฐ�นคณค�ดงเดม ซงคนส�ม�รถพงพ�ตนเอง ในสภ�วก�รณต�งๆ ไดเชน ก�รทำ�ก�รเกษตรแบบผสมผส�น ก�รแกปญห�ก�รเกษตรด�นก�รตล�ด ก�รแกปญห�ด�นก�รผลต และก�รรจกปรบใชเทคโนโลย ทเหม�ะสมกบก�รเกษตร เปนตน
2.ดานอตสาหกรรมและหตถกรรม ไดแก ก�รรจกประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมในก�รแปรรปผลผลตเพอก�รบรโภคอย�งปลอดภย ประหยด และเปนธรรม อนเปนขบวนก�รใหชมชนทองถน ส�ม�รถพงตนเองท�งเศรษฐกจได ตลอดทงก�รผลตและก�รจำ�หน�ยผลผลตท�งหตถกรรม เชน ก�รรวมกลมของกลมโรงง�นย�งพ�ร� กลมโรงส กลมหตถกรรม เปนตน
3.ดานการแพทยแผนไทย ไดแก คว�มส�ม�รถในก�รจดก�รปองกนและรกษ�สขภ�พของคนในชมชนโดยเนนใหชมชนส�ม�รถพงพ�ตนเองท�งด�นสขภ�พและอน�มยได เชน ย�จ�กสมนไพรอนมอยหล�ก
ชวงชนท 2 - 56
หล�ยก�รนวดแผนโบร�ณ ก�รดแลรกษ� และสขภ�พแบบพนบ�น เปนตน
4.ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดแก คว�มส�ม�รถเกยวกบก�รจดก�รทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมทงก�รอนรกษ ก�รพฒน� และก�รใชประโยชนจ�กทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมอย�งสมดลและยงยน เชน ก�รบวชป� ก�รสบชะต�แมนำ� ก�รทำ�แนวปะก�รงเทยม ก�รอนรกษป�ช�ยเลน ก�รจดก�รป�ตนนำ�และป�ชมชน เปนตน
5.ดานกองทนและธรกจชมชน ไดแก คว�มส�ม�รถในด�นก�รสะสมและบรห�รกองทนและสวสดก�รชมชนทงทเปนเงนตร�และโภคทรพยเพอเสรมสร�งคว�มมนคงใหแกชวตคว�มเปนอยของสม�ชกในกลม เชน ก�รจดก�รกองทนของชมชนในรปของสหกรณออมทรพย รวมถงคว�มส�ม�รถในก�รจดสวสดก�รในก�รประกนคณภ�พชวตของคนใหเกดคว�มมนคงท�งเศรษฐกจสงคม และวฒนธรรม โดยก�รจดตงกองทนสวสดก�รรกษ�พย�บ�ลของชมชน และก�รจดระบบสวสดก�รบรก�รชมชน
6.ดานศลปกรรม ไดแก คว�มส�ม�รถในก�รสร�งสรรคผลง�นท�งด�นศลปะส�ข�ต�งๆ เชน จตรกรรม ประตม�กรรม น�ฏศลป ดนตร ทศนศลป คตศลป ก�รละเลนพนบ�น และนนทน�ก�ร
7.ดานภาษาและวรรณกรรม ไดแก คว�มส�ม�รถในก�รอนรกษและสร�งสรรคผลง�นด�นภ�ษ� คอ ภ�ษ�ถน ภ�ษ�ไทยในภมภ�คต�ง ๆ รวมถงด�นวรรณกรรมทองถนล�กรจดทำ�ส�ระนกรมภ�ษ�ถนก�รปรวรรตหนงสอโบร�ณ ก�รฟ นฟก�รเรยนก�รสอนภ�ษ�ถนของทองถนต�ง ๆ
8.ดานปรชญา ศาสนา และประเพณ ไดแก คว�มส�ม�รถประยกต และปรบใชหลกธรรมคำ�สอนท�งศ�สน� ปรชญ� คว�มเชอและประเพณทมคณค�ใหเหม�ะสมตอบรบทท�งเศรษฐกจ สงคม เชน ก�รถ�ยทอดวรรณกรรม คำ�สอน ก�รบวชป� ก�รประยกตประเพณบญประท�ยข�ว
9.ดานโภชนาการ ไดแก คว�มส�ม�รถในก�รเลอกสรร ประดษฐและปรงแตงอ�ห�รและย�ไดเหม�ะสมกบคว�มตองก�รของร�งก�ยใน
ชวงชนท 2 - 57
สภ�วก�รณต�งๆ ตลอดจนผลตเปนสนค�และบรก�รสงออกทไดรบคว�มนยมแพรหล�ย รวมถงก�รขย�ยคณค�เพมของทรพย�กร
ครภมปญญาคณะกรรมก�รก�รศกษ�แหงช�ตไดจดทำ�นย�มคว�มหม�ยของคร
ภมปญญ�และครภมปญญ�ไทยไวดงนครภมปญญา หม�ยถง บคคลผทรงภมปญญ�ด�นหนงด�นใด
เปนผสร�งสรรคและสบส�นภมปญญ�ดงกล�วม�อย�งตอเนอง จนเปนทยอมรบของสงคมและชมชนและไดรบก�รยกยองใหเปน “ ครภมปญญ�ไทย เพอทำ�หน�ทถ�ยทอดภมปญญ�ในก�รจดก�รศกษ� ทงก�รศกษ�”ในระบบ ก�รศกษ�นอกระบบ และก�รศกษ�ต�มอธย�ศยต�มนยพระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พทธศกร�ช 2542
ทม�: จ�กหนงสอครภมปญญ�ไทย รนท 5 ภ�คกล�งและภ�คตะวนออก สำ�นกง�นเลข�ธก�รสภ�ก�รศกษ� กระทรวงศกษ�ธก�ร 2549
ชวงชนท 2 - 58
แบบสำารวจภมปญญาทองถนในชมชน
ประกอบแผนการสอนท 4 เรองภมปญญามคณคา รรกษาและยกยอง ชนประถมศกษาปท 4กลมท ..............สม�ชกกลม 1. ……………………………………..……………………..
2. …………………………………………..………………..
3. …………………………………………..………………..
4. ………………………………………..…………………..
5. ………………………………………..…………………..
ท ชอบคคลภมปญญา ความรและความสามารถดาน
ชวงชนท 2 - 59
แบบสงเกตพฤตกรรมประกอบแผนก�รสอนท 4 เรองภมปญญ�มคณค� รรกษ�และยกยอง ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม............................................................................. ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในขณะปฏบตกจกรรม แลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกต ดงน
รายการ ระดบคณภาพ3 2 1
1. การอภปราย1.1) อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรปไดอย�งเปนระบบ ( 3 )1.2) อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 2 )1.3) อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน
( 1 )2. นำาเสนอผลงาน
2.1) นำ�เสนอไดอย�งสนใจ มเนอห�ส�ระครบถวน ( 3 )
2.2) นำ�เสนอผลง�นไดบ�งสวน ไมครอบคลม ( 2 )3. 2.3) นำ�เสนอผลง�นไดนอย ( 1 )
3. การรวมกจกรรมกลม3.1) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมทกขนตอน
( 3 )4. 3.2) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมไดบ�งสวน
( 2 )5. 3.3) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมนอย ( 1 )
ชวงชนท 2 - 60
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรงสรปผลการประเมนการสงเกต
ด 11 – 12 คะแนน พอใช 9–10 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 8 คะแนน
ลงชอ..........................................................ผประเมน (.............................................................) ………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 61
ใบความร เรอง การจดทำาโครงงาน******************
โครงง�นเปนกจกรรมทใหผเรยน คนคว�และลงมอปฏบตดวยตนเองต�มคว�มสนใจโดยอ�ศยกระบวนก�รท�งวทย�ศ�สตร หรอกระบวนก�รวจยในก�รศกษ�ห�คำ�ตอบซงจะทำ�ใหผเรยนเกดพฒน�ทกษะก�รคด โดยมผสอนเปนทปรกษ� แนะนำ�ใหผเรยนทำ�ดวยคว�มสนกสน�นเปนธรรมช�ต
ผเรยนไดอะไรจากการทำาโครงงานเลอกประเดนเอง ผเรยนไดเลอกเรอง ประเดนทตองก�รจะศกษ�
ดวยตนเองห�วธก�รดวยตนอง ผเรยนเลอกและห�วธก�รตลอดจนแหลง
ขอมลทหล�กหล�ยดวยตนเองปฏบตดวยตนเอง ผเรยนลงมอปฏบต(เรยนร)ดวยตนเองบรณ�ก�รต�มสภ�พจรง ผเรยนไดบรณ�ก�รทกษะ
ประสบก�รณคว�มร สงแวดลอมรอบตวต�มสภ�พจรงสร�งองคคว�มรดวยตนเอง ผเรยนเปนผสรปและสร�งองคคว�มร
ดวยตนเองแลกเปลยนกบผอน ผเรยนไดแลกเปลยนก�รเรยนรกบผอนนำ�ไปใชไดจรง ผเรยนไดนำ�คว�มรไปใชจรง
ประเภทของโครงงาน1.โครงงานประเภทสำารวจ รวบรวมขอมล
โครงง�นประเภทน ผเรยนสำ�รวจและรวบรวมขอมลแลวนำ�ขอมลเหล�นน ม�จำ�แนกเปนหมวดหมและนำ�เสนอเพอใหเหนลกษณะหรอคว�มสมพนธในเรองทตองก�รศกษ� เชนก�รศกษ�วงจรชวตของสตวชนดใดชนดหนง2.โครงงานประเภททดลอง
โครงง�นประเภทน ผเรยนตองกำ�หนดปญห� ตงจดประสงคหรอสมมตฐ�น ออกแบบก�รทดลอง ดำ�เนนก�รทดลองรวบรวมขอมล แปรผล และสรปผลก�รทดลอง เพอศกษ�ผลของตวแปรหนงทมตอตวแปร
ชวงชนท 2 - 62
อกตวหนงทตองก�รศกษ�โดยควบคมตวแปรอน ๆ ทอ�จมผลตอตวแปรทตองก�รศกษ� เชน นำ�ประเภทไหนถกใจพลด�ง3.โครงงานประเภทพฒนาหรอประดษฐ
โครงง�นประเภทน จะใชกระบวนก�รท�งเทคโนโลยม�ประดษฐสงของใหม หรอปรบปรงเปลยนแปลงของเดมใหมประสทธภ�พสงขน เพอประโยชนใชสอย เชน ประดษฐเครองแกะเปลอกทเรยน4.โครงงานประเภททฤษฏ
โครงง�นประเภทน นำ�เสนอทฤษฏ หลกก�ร หรอแนวคดใหมทผจดทำ�โครงง�นไดตงกตก�หรอขอตกลงขนม�เองหรอเปนก�รจดทำ�โดยก�รขย�ยทฤษฏหรอแนวคดเดม เชน โครงง�นทฤษฏของจำ�นวนเฉพ�ะ
ชวงชนท 2 - 63
ขนตอนการจดทำาโครงงาน1. ก�รคดและเลอกหวเรอง
1.1. คดและเลอกหวเรองของโครงง�น1.2. หวเรองม�จ�กเรองทอย�กรของตนเอง1.3. หวเรองมคว�มหม�ยเฉพ�ะเจ�ะจง ชดเจนส�ม�รสอคว�มไดถง
เนอห�ของโครงง�น2. ก�รว�งแผนง�น
2.1. เตรยมก�รทำ�อะไรกอน หลง–2.2. กำ�หนดหวขอเค�โครงของโครงง�น
2.2.1 ชอโครงง�น2.2.2 ทม�และคว�มสำ�คญ2.2.3 วตถประสงค2.2.4 สมมตฐ�น2.2.5 ตวแปรทเกยวของ2.2.6 ขอบเขตของก�รศกษ�2.2.7 ก�รดำ�เนนก�รศกษ�และผลก�รศกษ�2.2.8 สรปและอภปร�ย2.2.9 ประโยชนทไดรบ2.2.10 ขอเสนอแนะ
3. ก�รดำ�เนนง�นปฏบตต�มขนตอนโดยครทปรกษ�คอยใหคำ�แนะนำ�และตดต�มผล
ทกระยะ4. ก�รเขยนร�ยง�น
4.1. เขยนอธบ�ยผลทเกดขน โดยสอใหผอนเข�ใจ4.1.1 แนวคด4.1.2 วธก�รดำ�เนนง�น4.1.3 ผลทไดรบ4.1.4 ขอสรป4.1.5 ขอเสนอแนะ
5. ก�รนำ�เสนอผลง�น
ชวงชนท 2 - 64
5.1. จดทำ�เปนเอกส�ร5.2. จดนทรรศก�ร5.3. นำ�เสนอโดย วดทศน สไลดประกอบก�รนำ�แสนอ5.4. ร�ยง�นดวยว�จ�5.5. นำ�เสนอโดยใชคอมพวเตอร
ชวงชนท 2 - 65
แบบตรวจผลงานโครงงานประกอบแผนก�รสอนท 4 เรองภมปญญ�มค� รรกษ�และยกยอง ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม............................................................................. ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนตรวจผลง�นของนกเรยนในก�รปฏบตกจกรรม แลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกต ดงน
รายการ ระดบคณภาพ3 2 1
1. การวางแผนงาน1.1) ว�งแผนง�นอย�งเปนระบบ ทำ�ง�นต�มขนตอน
ถกตอง ( 3 )1.2) ว�งแผนง�นอย�งเปนระบบ ไมทำ�ง�นต�มขน
ตอน ( 2 )1.3) ว�งแผนง�นอย�งไมเปนระบบ ( 1 )
2. ผลสำาเรจของงาน2.1) รปแบบ รปเลมโครงง�น ถกตองสวยง�ม ( 3 )2.2) รปแบบ รปเลมโครงง�น ถกตองไมสวยง�ม
( 2 )2.3) รปแบบ รปเลมโครงง�น ไมถกตอง ( 1 )
3. ความรทคนพบจากการทำาโครงงาน3.1) คว�มรทคนพบ เปนคว�มรทใหม น�สนใจ สรป
องคคว�มรไดครบถวน( 3 )3.2) คว�มรทคนพบ เปนคว�มรทใหม น�สนใจ สรป
องคคว�มรไมครบถวน( 2 )3.3) คว�มรทคนพบ เปนคว�มรทไมน�สนใจ สรปองค
คว�มรไมครบถวน( 1 )
ชวงชนท 2 - 66
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรงสรปผลการประเมนการสงเกต ด 11 – 12 คะแนน พอใช 9–10 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 8 คะแนน ลงชอ..........................................................ผประเมน
(..........................................................)………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 67
แผนการจดการเรยนรบรณาการเศรษฐกจพอเพยงขามกลมสาระการเรยนร
ชนประถมศกษาปท 4เรอง อยอยางพอ พออย พอกน พอเพยง เลยงชวต
เปนสข
ชวงชนท 2 - 68
อยอยางพอ พออย พอกน พอเพยง
เลยงชวตเปนสข (การปลกพชสวนครว)
ง 1.1 เข�ใจ มคว�มคดสร�งสรรค มทกษะ มคณธรรม มจตสำ�นก ใชพลงง�นทรพย�กรและสงแวดลอม ในก�รทำ�ง�นเพอก�รดำ�รงชวตทเกยวของกบง�น
สงคมศกษาส 3.1.1 เข�ใจระบบและวธก�ร ของเศรษฐกจพอเพยงและ ส�ม�รถนำ�ไป
ภาษาไทยท 2.1.1 ส�ม�รถเขยนสอส�ร
วทยาศาสตรว 1.3 สำ�รวจ ตรวจสอบดน อภปร�ย เปรยบเทยบและอธบ�ยลกษณะสมบตของดนทเหม�ะสมตอก�รเจรญเตบ
คณตศาสตรค 2.1 เข�ใจพนฐ�นเกยวกบก�รวดค 2.2 วดและค�ด
ตวอยางแผนการจดการเรยนรบรณาการ เรอง อยอยางพอ พออย พอกน พอเพยง เลยงชวต
เปนสขผลการเรยนรทคาดหวง
ปลกผกสวนครวต�มฤดก�ลได
สาระการเรยนร1 ลกษณะและสภ�พของดนทใชปลกผกสวนครว2 ชนดของผกทควรปลกต�มฤดก�ล3 ก�รเตรยมแปลง / อปกรณในก�รปลก4 ปลกผกสวนครว และบำ�รงรกษ�
การบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง1.ความพอประมาณ
นกเรยนไดสำ�รวจก�รปลกพชสวนครวในทองถนของตนเองและตรวจสอบก�รปลกผกสวนครวของตนเอง
2.ความมเหตมผลนกเรยนมคว�มตระหนกว�ก�รปลกผกสวนครวมประโยชนตอตนเอง
และครอบครว3.การมภมคมกนในตวทด
นกเรยนไดบรโภคผกทปลอดส�รพษนกเรยนใชเวล�ว�งใหเกดประโยชนนกเรยนส�ม�รถนำ�ผลผลตบ�งสวนไปจำ�หน�ยและมร�ยไดของตนเองและครอบครว
4.เงอนไขความร 4.1ชนดของดนทเพ�ะปลก4.2ก�รเตรยมแปลง/อปกรณในก�รปลก4.3ก�รดแล ใหปย กำ�จดวชพช
5.เงอนไขคณธรรมคว�มรบผดชอบ ก�รพงตนเอง คว�มขยนอดทนในก�รทำ�ง�น
ชวงชนท 2 - 69
กจกรรมการเรยนรขนนำา
1 นำ�พชผกสวนครวทส�ม�รถปลกไดในทองถนต�มฤดก�ล เชนผกบง ผกคะน� ผกกว�งตง ฯลฯ ม�ให นกเรยนดแลวสนทน�กบนกเรยนดงน1.1 นกเรยนทร�บหรอไมว�ผกทครยกตวอย�งม�นมประโยชน
อย�งไร1.2ก�รปลกผกสวนครวมประโยชนตอตนเองและครอบครว
อย�งไร1.3 นกเรยนเคยมประสบก�รณในก�รปลกผกม�หรอไม แลว
สมใหนกเรยนม�เล�ประสบก�รณขนใหประสบการณ
1 ใหนกเรยนด วดทศนหรอภ�พเกยวกบก�รปลกผกแลวรวมกนสรปคว�มรทไดต�มคว�มเข�ใจของนกเรยน โดยเขยนสรปในสมดของตนเอง
2 ครแนะนำ�เครองมอและวสดทใชในก�รปลกผกสวนครวพรอมทงส�ธตวธใชเครองมอทถกตอง
3 ส�ธตวธเตรยมดนเพอเพ�ะปลก โดยใหนกเรยนสงเกตชนดของแปลง ก�รเตรยมดนในภ�ชนะอน เชน กระถ�ง กะบะ
4 ใหนกเรยนรวมกลมละ 5 คน แตละกลมศกษ�ขอมลและประชมว�งแผนก�รปลกผกสวนครวต�มทกลม สนใจ ในหวขอตอไปน1.%2% ชนดของผกทปลก เหตผลทเลอก2.%2% เลอกวธปลกผกต�มสภ�พคว�มพรอมของตนเอง
หรอกลม3.%2% กำ�หนดระยะเวล�ในก�รดำ�เนนก�รตงแตเรมปลก
จนถงเกบเกยว4.%2% ปฏบตโดยก�รเตรยมแปลง / อปกรณในก�รทใช
ปลก5.%2% ดำ�เนนก�รต�มแผนง�น
ชวงชนท 2 - 70
5 นกเรยนแตละกลมนำ�ขอมลทรวมกนประชมม�ว�งแผนไปใสในแบบฟอรมโครงง�น แลวสงใหครตรวจคว�มเหม�ะสมของกจกรรมกบศกยภ�พของนกเรยน
6 นกเรยนแตละกลมดำ�เนนก�รต�มแผน แลวจดบนทกผลก�รดำ�เนนง�นเปนระยะ ๆ ต�มแผนปฏทนทกำ�หนดไว พรอมระบปญห�และอปสรรค
7 นกเรยนแตละกลมนำ�ขอมลทจดบนทกม�ประชมรวมกนและห�แนวท�งแกไข
8 นำ�ผลทไดจ�กก�รดำ�เนนกจกรรมม�ปรบปรงและพฒน�ก�รทำ�ง�นใหดยงขน
9 แตละกลมจดทำ�เอกส�รร�ยง�นผลก�รปฏบตง�นขนสรป
1 นกเรยนและครรวมกนสรปผลก�รดำ�เนนง�นดงน1.1 นกเรยนรคว�มส�ม�รถของตนเองในก�รทำ�ง�น1.2 นกเรยนเกดคว�มตระหนกและเหนประโยชนของก�ร
ทำ�ง�นรวมกน ก�รใชเวล�ว�งใหเกด ประโยชน คว�มรบผดชอบในก�รทำ�ง�น
1.3 นกเรยนมหลกคดในก�รทำ�ง�น ก�รศกษ�ขอมลกอนทจะปฏบต ก�รพงพ�ตนเองและชวยเหลอผอน
1.4 นกเรยนส�ม�รถลดร�ยจ�ยของครอบครวและมชวตคว�มเปนอยอย�งพอกบคว�มพอเพยง และส�ม�รถทำ�ใหครอบครวมคว�มสข
สอ 1 วดทศน หรอภ�พเกยวกบก�รเกษตร ก�รปลกพชผกสวนครว2 เครองมออปกรณ ทใชปลกพชผกสวนครว3 แบบฟอรมก�รเขยนโครงง�น
การวดและประเมนผล
วธการวดและประเมนผล1. ก�รสงเกตก�รพฤตกรรมของผเรยน2. ก�รตรวจผลง�น
ชวงชนท 2 - 71
เครองมอวด1 แบบสงเกตพฤตกรรมผเรยน2 แบบตรวจผลง�น
เกณฑการวดนกเรยนไดคะแนนรอยละ 80
ชวงชนท 2 - 72
แบบสงเกตพฤตกรรม
ประกอบแผนก�รสอนท 4 เรอง อยอย�งพอ พออย พอกน พอเพยง เลยงชวตเปนสข ชนประถมศกษ�ปท 4 ชอกลม............................................................................. ปการศกษา.......................................คำาชแจง : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในขณะปฏบตกจกรรม แลวสรปผลก�รประเมนก�รสงเกต ดงน
รายการ ระดบคณภาพ3 2 1
1. การอภปราย1.1) อภปร�ยครบทกประเดน บนทก และสรปไดอย�งเปนระบบ ( 3 )1.2) อภปร�ยครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 2 )1.3) อภปร�ยไมครบทกประเดน สรปไมชดเจน ( 1 )
2. นำาเสนอผลงาน2.1) นำ�เสนอไดอย�งสนใจ มเนอห�ส�ระครบถวน ( 3 )2.2) นำ�เสนอผลง�นไดบ�งสวน ไมครอบคลม ( 2 )
6. 2.3) นำ�เสนอผลง�นไดนอย ( 1 )3. การรวมกจกรรมกลม
3.1) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมทกขนตอน ( 3 )
7. 3.2) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมไดบ�งสวน ( 2 )
8. 3.3) มสวนรวมในก�รทำ�กจกรรมกลมนอย ( 1 )
ระดบคณภาพ 3 = ด , 2 = พอใช , 1 = ปรบปรง
ชวงชนท 2 - 73
สรปผลการประเมนการสงเกต
ด 11 – 12 คะแนน พอใช 9–10 คะแนน ปรบปรง ตำากวา 8 คะแนน ลงชอ..............................................................ผประเมน
(.............................................................)
………/…………./…………
ชวงชนท 2 - 74
แบบประเมนโครงงาน
กลมท......................สม�ชก 1…………….………………..…….2…………….………………………
3…………..………………………..4…………………………………….
5………………………….………………………………….……………คำ�ชแจง ใหทำ�เครองหม�ย ในชองทตรงกบคว�มเปนจรง
ท รายการพฤตกรรม คณภาพการปฏบตงาน
ไมปฏบต/
ปรบปรงด ป�นกล�ง
พอใช
1 มกำ�หนดจดมงหม�ย2 มก�รว�งแผนและวเคร�ะหโครงง�น3 ก�รเตรยมวสด/อปกรณพรอม เหม�ะสม
กอนปฏบตง�น4 สม�ชกทกคนมหน�ทและปฏบตต�มหน�ท5 ก�รปฏบตต�มขนตอนทกำ�หนด6 ขณะปฏบตง�นมก�รปรกษ�และใหคว�ม
ชวยเหลอกน7 มก�รประเมนผลระหว�งปฏบตง�นและ
ปรบปรงแกไขง�น8 ผลสำ�เรจทนกำ�หนดเวล�9 ผลง�นเปนไปต�มวตถประสงค10
ผลง�นสำ�เรจดวยคว�มประณตและมคณภ�พ
เกณฑการใหคะแนนพฤตกรรมหรอผลง�นทชดเจน ถอว� ดม�ก ให 3 คะแนน
ชวงชนท 2 - 75
พฤตกรรมหรอผลง�นเทยบเท�ทวไป ถอว� ป�นกล�ง ให 2 คะแนน
พฤตกรรมหรอผลง�นตำ�กว�คนทวไป ถอว� พอใช ให 1 คะแนนไมปฏบต ถอว� ตองปรบปรง ให 0
ไดคะแนน คะแนนเกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนน ระดบคณภ�พ21-30 ด11-20 พอใช0-10 ปรบปรง
ชวงชนท 2 - 76
ผงมโนทศน หนวยการร เศรษฐกจ พอเพยง ชนประถมศกษา ปท 5ชอหนวยการเรยนร ชวตทพอเพยง“ ไมเสยงความยากจน”
ชวงชนท 2 - 77
ชวตทพอเพยง ไมเสยงคว�มย�กจน
ปฏบตตนต�มพอสอน ดแนนอน
ไมย�กจนส 1.2.2, ส 2.1.1
ส 4.3.3, ส 3.1.4
ใชทรพย�กรคมค� รกษ�
สงแวดลอมส 3.1.4, ส 5.2.1
ส 5.2.3
ลดร�ยจ�ย เพมร�ยได
ชวตปลอดภย ไมย�กจนส 3.1.4
ส 3.1.1
ชวตมคณค� ภมปญญ� ของ
ชมชนส 3.1.4
ส 4.3.3
ตวอยางหนวยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชนประถมศกษาปท 5
“ชวตทพอเพยงไมเสยงความยากจน”1. ชอหนวย ชวตทพอเพยงไมเสยงคว�มย�กจน
2. กลมสาระ สงคมศกษ� ศ�สน� และวฒนธรรม ชวงชนท 2 ชนประถมศกษ�ปท 5
3. วเคราะหความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร- ส. 1.2.2 เหนคณค�ก�รกระทำ�คว�มดของบคคลสำ�คญ และเสนอ
เปนแนวท�งก�รประพฤตปฏบตของตนเอง กลมเพอน และสงคมโลก เพอก�รอยรวมกนอย�งมคว�มสข
- ส. 2.1.1 ภมใจและชนชมในคว�มเปนพลเมองดต�มวถประช�ธปไตย- ส. 3.1.4 เข�ใจระบบและวธก�รของเศรษฐกจพอเพยงและส�ม�รถนำ�
ม�ประยกตใชในชวตประจำ�วนได- ส. 4.3.3 รและเข�ใจประวตและผลง�นของบคคลสำ�คญใน
ประวตศ�สตรช�ตไทยตงแตอดตถงปจจบนจนเกดคว�มภมใจ พรอมทงนำ�ไปเปนแบบอย�งในก�รดำ�เนนชวต
- ส. 5.1.1 เข�ใจมตสมพนธเชงทำ�เลทตง ลกษณะท�งก�ยภ�พและกระบวนก�รของสงแวดลอมท�งธรรมช�ตทำ�ใหเกดลกษณะกจกรรมและปร�กฏในทองถน
- ส. 5.2.3 เข�ใจคว�มสมพนธระหว�งสงแวดลอมท�งธรรมช�ตกบสงแวดลอมท�งธรรมช�ตกบสงแวดลอมท�งสงคมและวฒนธรรม ตระหนกถงผลจ�กก�รกระทำ�ของมนษยทมตอ สงแวดลอม ดำ�เนนชวตต�มแนวท�งก�รอนรกษทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมทมสวนรวมแกปญห�และสงเสรมคณภ�พสงแวดลอม
4.คำาอธบายหนวยการเรยนร
ชวงชนท 2 - 78
ศกษ�และปฏบตตนต�มหลกแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ก�รใชทรพย�กรและสงแวดลอมอย�งสมดล ในชมชน สภ�พร�ยรบ-ร�ยจ�ย ของครอบครว นำ�เศรษฐกจพอเพยงม�ลดร�ยจ�ยเพมร�ยไดใหครอบครว ก�รมสวนรวมในก�รอนรกษและเผยแพรภมปญญ�ทองถนของชมชนโดยก�รสบคน ก�รแลกเปลยน ก�รสำ�รวจ ก�รวเคร�ะห ก�รฝกปฏบต เพอใหเหนคว�มสำ�คญ เกดคว�มรคว�มเข�ใจ และดำ�เนนชวตต�มหลกเศรษฐกจพอเพยง5.แผนการจดการเรยนร
5.1ปฏบตตนต�มพอสอน แนนอนไมย�กจน5.2ทรพย�กรมคณค� รกษ�สงแวดลอมใหสมดล5.3ลดร�ยจ�ยเพมร�ยได ไมตองเสยงคว�มย�กจน5.4ชวตมคณค� ภมปญญ�ของชมชน
แผนจดการเรยนรท 1 : เรองปฏบตตนตามพอสอน แนนอนไมยากจน
ผลการเรยนรทคาดหวง
ส�ม�รถปฏบตตนต�มแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงได
สาระการเรยนร1 คว�มสำ�คญต�มหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง2 ก�รนำ�แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงม�ใชกบตนเองและครอบครว
การบรณาการกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง1.ความพอประมาณ
นกเรยนรจกสำ�รวจสภ�พตนเองว�มศกยภ�พ คว�มส�ม�รถด�นใด มเงนและเวล�ม�กแคไหน ตนเองเปนใคร อยในภมสงคมอย�งไร เพอทจะไดประม�ณตนกอนทจะทำ�อะไรไดถกตอง 2.ความมเหตมผล
รว�ก�รปฏบตตนต�มแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงทำ�ใหชวตมชวงชนท 2 - 79
คว�มสขและไมฟงเฟอ3.การมภมคมกนในตวทด
นกเรยนเหนคว�มสำ�คญและใชหลกคดต�มเศรษฐกจพอเพยงม�ใชกบก�รดำ�เนนชวตรทนตอคว�มเปลยนแปลง4. เงอนไขความร
รวธปฏบตตนต�มหลกเศรษฐกจพอเพยง5. เงอนไขคณธรรม
คว�มซอสตย คว�มขยนหมนเพยร ก�รประหยด ก�รออม
กจกรรมการเรยนรขนนำา
1 ตงคำ�ถ�มกบนกเรยนว�รจกคว�มหม�ยและคว�มสำ�คญของเศรษฐกจพอเพยงหรอไมใหนกเรยนแสดงคว�มคดเหนอย�งเสร
2 สนทน�กบนกเรยนเกยวกบปรชญ�เศรษฐกจพอเพยงทพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวทรงพระร�ชท�นใหกบประช�ชนช�วไทย
ขนใหประสบการณ1 แบงนกเรยนออกเปนกลมๆละ 3 คน ศกษ�แนวคดของ
เศรษฐกจพอเพยงจ�กใบคว�มรท 12 สมตวแทนกลมนกเรยน ออกม�อภปร�ยเกยวกบแนวคดของ
เศรษฐกจพอเพยง3 ซกถ�ม สนทน� นกเรยนรวมกนแสดงคว�มคดเหนว� หลก
แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงส�ม�รถนำ�ม�ใชกบตนเองและครอบครวไดหรอไม อย�งไร
4 นกเรยนจบคคด และทำ�ใบง�นท 1ขนสรป
นกเรยนและครรวมกนอภปร�ยว�ก�รปฏบตตนต�มแนวคดเศรษฐกจพอเพยงนนทำ�ใหเปนคนทรจกประม�ณตน รทนตอก�ร
ชวงชนท 2 - 80
เปลยนแปลง มคว�มซอสตย ขยนหมนเพยร ประหยด อดออมส�ม�รถนำ�ไปใชในชวตประจำ�วนได
สอ 1 ใบคว�มรเรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยง2 ใบง�น
การวดผลประเมนผล
วธวดและประเมนผล1 สงเกตพฤตกรรมก�รเรยนรของนกเรยน2 ทดสอบคว�มรจ�กใบง�น
เครองมอ1 แบบสงเกตพฤตกรรม2 ใบง�น
เกณฑการประเมนผลเกณฑก�รประเมนรอยละ 60 (จ�กใบง�น)
กจกรรมเสนอแนะส�ม�รถใหนกเรยนไปศกษ�เพมเตมเกยวกบแนวคดของเศรษฐกจ
พอเพยงจ�กสออน ๆ เชนหนงสอพมพ บทคว�ม โทรทศน ฯลฯ
ชวงชนท 2 - 81
ใบความรท 1กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5เรอง แนวคดเศรษฐกจพอเพยง
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงคออะไรปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง เปนหลกคด และหลกปฏบตในก�รดำ�เนน
ชวตเพอนำ�ไปสคว�มพอเพยง เปนปรชญาทชถงแนวทางการดำารงอยและปฏบตตน ของคนไทย สงคมไทย เพอใหก�วทนตอยคโลก�ภวตน เพอใหเกดคว�มก�วหน�ไปพรอมกบคว�มสมดลและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลง อย�งรวดเรวและกว�งขว�ง ทงด�นวตถ ท�งด�นสงคม ท�งด�นสงแวดลอม และท�งด�นวฒนธรรม ถ�ใชหลกคว�มพอเพยงเปนหลกคดและหลกปฏบตในก�รดำ�เนนชวต กจะส�ม�รถอยไดอย�งรเท�ทนก�รเปลยนแปลงต�งๆ ปรบตวและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลงได
ความเปนมาของคำานยาม ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง“ ”สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ใน
ฐ�นะหนวยง�นหลกในก�รว�งแผนของประเทศ ตระหนกถงคว�มสำ�คญของแนวคด ปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง ประธ�นคณะกรรมก�รพฒน�ก�รเศรษฐกจและสงคมแหงช�ตในขณะนน คอท�น ดร. สปปนนท เกตทต จงไดรเรมเชญชวนผทรงคณวฒจ�กส�ข�ต�งๆ ม�รวมกนพจ�รณ�กลนกรองพระร�ชดำ�รสของพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหว ทเกยวของกบเศรษฐกจพอเพยง ในโอก�สต�งๆ และใชเวล�ประม�ณ 6 เดอน สรปออกม�เปนนยามความหมายปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และไดอญเชญ ม�เปนปรชญ�นำ�ท�งในก�รจดทำ�แผนพฒน�ฯ ฉบบท 9 และฉบบท 10 เพอสงเสรมใหประช�ชนทกระดบ มคว�มเข�ใจในหลกปรชญ�ฯ และนำ�ไปเปนพนฐ�นและแนวท�งในก�รดำ�เนนชวต ซงทรงพระกรณ�โปรดเกล�ฯ พระร�ชท�น
ชวงชนท 2 - 82
พระบรมร�ช�นญ�ต ต�มทขอพระมห�กรณ� เมอวนท 29 พฤศจก�ยน 2542 และตอม� ในป 2546 กไดมก�รแตงตงคณะอนกรรมก�รขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง ซงมดร. จร�ย อศร�งกร ณ อยธย� เปนประธ�น โดยยดหลกคำ�นย�มน ในก�รขบเคลอน
คดและปฏบตตนอยางไรจงจะเรยกวาพอเพยงความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล และการ
สรางภมคมกนทดในตว จากผลกระทบทจะเกดขนจ�กทงภ�ยนอกและภ�ยใน ภ�ยนอกกระทบเข�ม� ภ�ยในกเปลยนแปลงดวย จะพอเพยงได ตองคำ�นงถง หวงถง 3 หลกก�ร คอคดและทำ�อะไรอย�งพอประมาณ มเหตมผล และมภมคมกนในตวทด ถ�ครบ 3 หลกก�รน ถงจะบอกไดว� พอเพยง ถ�ไมครบกไมพอเพยง และก�รจะสร�งคว�มพอเพยงใหเกดขนไดตองใชคว�มรควบคไปกบคณธรรม
พอประมาณคอ การทำาอะไรทพอเหมาะ พอควร สมดลกบอตภาพ ศกยภาพของตนเอง และสภาวะแวดลอม พอประม�ณของแตละคน ในแตละชวงเวล�กต�งกน อย�งเชน บ�งคนในบ�งวนท�นข�วจ�นเดยวอม แตบ�งวนกไมอม ตอง 2 จ�นถงจะอม แลวแตเหตปจจยทเกยวของในชวงขณะเวล�นนๆ คว�มพอประม�ณส�ม�รถพจ�รณ�ไดจ�ก 2 ปจจย คอ ปจจยภายใน พอเหม�ะกบคว�มชอบ ศกยภ�พและคว�มส�ม�รถของแตละคนหรอไม และปจจยภายนอก คอพอประม�ณกบภมสงคม สงแวดลอม และสถ�นก�รณในแตละขณะหรอไม ในหลกสปปรสธรรม 7 สอนไวว� จะสร�งคว�มพอดใหเกดขนไดจะตอง รเหต รผล รตน รประม�ณ รก�ล รชมชน รบคคล คว�มพอประม�ณ จงครอบคลมคว�มพอเหม�ะ พอควรกบทกๆ เรอง แลวจะรไดอย�งไรว�พอประม�ณหรอไม กตองรอบรในขอมล ปจจยต�งๆทเกยวของ มสต และคดพจ�รณ�อย�งรอบคอบ ซอสตยตอตนเอง ตอคว�มจรง ตอหน�ท ตอผอน ตองใชหลกเหตหลกผลในก�รตดสนใจ
ยกตวอย�ง จะดหนงสอสอบ หรอเตรยมก�รสอบอย�งพอเพยงไดอย�งไร เตรยม 1 ชวโมงกอนสอบพอไหม อย�งเร�เรยนม�ทงเทอม สมดโนตม 5 เลม ตองใชเวล�พอประม�ณกบสงทม ถงจะสมเหตสมผล ถ�ใชเวล�
ชวงชนท 2 - 83
นอยเกนไป หรอไมมคว�มขยนอดทนในก�รดหนงสอ กไมมภมคมกนในตวทด อ�จสอบตกได กล�วคอ จะดหนงสออย�งพอประม�ณกตองพอดกบศกยภ�พของทมอย ประกอบกบเนอห�ทเรยนม� มเหตมผล ดหนงสอทเปนเรองหลกสอดคลองกบวช�ทเรยน ก�รมภมคมกนในตวทดทำ�อย�งไร คอดหนงสอใหสอบผ�นไดดวย สขภ�พกตองไมทรดโทรม ไมทะเล�ะเบ�ะแวงหรอเอ�เปรยบเพอนฝง ไมคดโกงในก�รสอบ เพร�ะฉะนนตองมคว�มขยนอดทน ตองใชคณธรรมเปนพนฐ�นของคว�มคดและก�รกระทำ�ตลอดเวล�
ยกตวอย�ง ก�รท�นข�วแบบพอเพยงเปนอย�งไร คอ ใหอมพอประม�ณ เพร�ะเร�รว� ถ�อมม�กเกนไป อดอด ถ�อมนอยเกนไป กยงหวอย แตว�อมอย�งเดยว เปนเรองเพยงแคปรม�ณ ยงไมพอเพยง ไมสมดล ตองสมดลด�นคณภ�พดวย บรโภคอย�งไมพอเพยง เชน รบประท�นไขมน ม�กเกนไป หรอว�อ�จจะบรโภคสงทไมเปนประโยชนกบร�งก�ย เชน ย�เสพตด เหล� บหร ต�งๆ เพร�ะฉะนนคว�มพอเพยงในก�รบรโภค ไมใชเฉพ�ะปรม�ณเท�นน คณภ�พดวย ถงจะบอกไดว� เร�ใชชวตอย�งพอเพยง สมดลจรงๆ
เงอนไขสรางความพอเพยงเงอนไขความร คอคว�มรอบร คว�มรอบคอบและระมดระวง ในก�รนำ�
เอ�หลกวช�ก�รม�ใช กล�วคอ จะเอ�หลกวช�ก�รม�ใช ตองรจรง รอบร ไมเอ�ม�ทดลองใชอย�งงๆ ปล�ๆ เพร�ะจะมโอก�สพล�ดสง ถ�รจรงแตไมรอบคอบ กไมไดอก หล�ยครงทเกดปญห�ไมพอเพยง ม�จ�กคว�มไมรอบคอบ ยกตวอย�งเชน เรอง OTOP ก�รว�งแผนก�รผลต ถ�ไมรอบคอบตงแตตนท�งคอเรองวตถดบ จนกระทงถงปล�ยท�ง คอก�รทำ�ก�รตล�ด และจดสงสนค� มโอก�สทจะนำ�ไปสคว�มไมพอเพยงไดอย�งม�ก
เปาหมายของเศรษฐกจพอเพยงเป�หม�ยของเศรษฐกจพอเพยงในคำ�นย�มคออะไร พระปฐมบรม
ร�ชโองก�ร “เพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม” ก�รจะทำ�อะไรกต�มประโยชนกตองเกด ความสขกตองม แตเวล�พดถงก�รทจะสร�งประโยชนใหเกดขน จะสร�งคว�มสขใหเกดขน กบครอบครว กบชมชน กบองคกร กบประเทศช�ต บ�งครงคำ�นย�มกอ�จจะต�งกน แลวประโยชนสขต�มหลก
ชวงชนท 2 - 84
เศรษฐกจพอเพยง จะวดไดจ�กทไหน กตองพจ�รณ�จากเปาหมายของเศรษฐกจพอเพยง คอมงใหเกดความสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงในด�นต�งๆ กล�วคอ ตองสมดลอย�งมนคงและยงยน
ฉะนนก�รสรางภมคมกนในตวทด คอตองพรอมรบตอก�รเปลยนแปลง ไมประม�ท มสตในก�รดำ�เนนชวต ใชปญญ�ในก�รค�ดก�รณคว�มเปลยนแปลงต�งๆ เพอว�งแผนรองรบ และรกษ�สมดลได ทงในปจจบนและในอน�คตดวย สมดลแปลว�สมดลทงปจจบนและอนาคต วนนพอเพยงยงไมพอ พรงนตองพอเพยงดวย คอ ตองมความเพยรอยางตอเนอง ทจะรกษ�คว�มสมดลใหไดอย�งสมำ�เสมอสมดลในด�นไหนบ�ง คำ�นย�ม ปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงบอกว�ตองสมดลทงท�งด�นวตถ/เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม วฒนธรรม/ค�นยม ประโยชนสขของคนสวนใหญจะเกดขนไดอย�งแทจรง หรอ คว�มพอเพยงอย�งสมบรณจรงๆ จะเกดขนได กตอเมอเร�สร�งคว�มสมดลและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลงใน 4 ด�น คอท�งด�นวตถหรอเศรษฐกจ ด�นสงคม ด�นสงแวดลอม และด�นวฒนธรรม/ค�นยม/คว�มเชอ ก�รก�วหน�ไปพรอมกบคว�มสมดลในแตละย�งก�ว จะทำ�ใหเกดคว�มพอเพยงในทสด
สมดลทางดานเศรษฐกจ ในระดบบคคล กหม�ยถงก�รดำ�รงชวตโดยร�ยไดสมดลกบร�ยจ�ย เร�จะใชจ�ยอย�งพอเพยงไดอย�งไร ร�ยจ�ยพอประม�ณกบร�ยไดไหม มเหตมผลคอว�ใชของเพร�ะจำ�เปน หรอฟมเฟอย ก�รใชเงนอย�งสมดล ตองมภมคมกนดวยคอออมบ�ง ก�รซอประกนชวต ประกนสขภ�พ หรอสวสดก�รในบรษทกเปนภมคมกน เพร�ะฉะนนสมดลท�งเศรษฐกจ คอทำ�อย�งไรจะรกษ�สมดลร�ยรบร�ยจ�ย มเงนออม มประกนดวย เพร�ะฉะนนอย�ง กทม. ธ.ก.ส. และองคกรอนๆ อกม�กม�ยเข�สนบสนนก�รทำ�บญชร�ยรบร�ยจ�ย เข�บอกว�เพอชวตทพอเพยง อนนนเปนเครองมอ ก�รทำ�บญชร�ยรบร�ยจ�ย คณจะไดรว� แตละเดอนคณใชเงนอย�งไร พอเพยงไหม ก�รทำ�บญชร�ยรบร�ยจ�ย เปนเครองมอเพอใหคณใชชวตอย�งพอเพยงหรอว�สมดล
ยกตวอย�ง ก�รสร�งคว�มสมดลและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลงในก�รใชจ�ย กอ�จจะตองทำ�บนทกร�ยรบร�ยจ�ย บญชร�ยรบร�ยจ�ยเปน
ชวงชนท 2 - 85
เครองมอ เพอใหดว� ก�รใชจ�ยสมดลไหม ใชจ�ยม�กเกนกว�ร�ยรบหรอไม และตองคำ�นงถงคว�มเปลยนแปลงในอน�คตดวย หม�ยคว�มว� เชนตองมเงนออมดวย มหลกประกนต�งๆ ในหล�ยโรงเรยน ครฝกใหเดก เรมทำ�บญชร�ยรบร�ยจ�ย เพร�ะอย�กใหเดกไดรว� พอแมมร�ยไดม�จ�กไหน เวล�จะใชเงนแตละบ�ท แตละสลง จะไดตระหนกถงคว�มเหนอยย�กของพอแมในก�รห�เงนม� เรองนตองปลกฝงตงแตเดก
แตคว�มสมดลด�นเศรษฐกจ คว�มพอเพยงในก�รใชเงนทอง ไมเพยงแตดสมดลของบญช ร�ยรบ ร�ยจ�ยเท�นน ก�รใชจ�ยอย�งพอเพยง คอตองคมค� สร�งประโยชนและคว�มสขใหเกดขน บ�งท�นบอกว�พอเพยงคอประหยด แตประหยดไมไดบอกว� ตระหนถเหนยว คำ�ว� ท�งส�ยกล�ง หม�ยคว�มว� ไมฟงเฟอ ไมใชเงนเกนตว แตกไมใชว�ประหยด จนไมใชจ�ยเงนเลย กไมถกตองอก ก�รใชจ�ยแบบท�งส�ยกล�งกคอว� ก�รใชเงนอย�งเหม�ะสมกบอตภ�พของเร� ศกยภ�พของเร� ร�ยไดของเร� และเหม�ะสมกบสถ�นก�รณ คว�มจำ�เปน สงแวดลอมดวย
สมดลทางดานสงคม ถ�จะบอกไดว�เร�ใชชวตอย�งพอเพยง เร�กตองมคว�มสมดลท�งด�นสงคมดวย เชน ตองไมใชคนเหนแกตว เศรษฐกจพอเพยงนำ�ไปสคว�มรรกส�มคค คว�มส�มคคจะเกดขนได ในสงคมตองไมมใครเอ�รดเอ�เปรยบกน ทกคนชวยเหลอกน แบงปนกนทงกำ�ลงทรพย กำ�ลงก�ย กำ�ลงใจ และกำ�ลงคว�มร ก�รใชจ�ยเงนทองเมอสมดลท�งเศรษฐกจ กตองคำ�นงถงก�รใชจ�ยเพอสร�งสมดลท�งสงคมใหเกดขนดวย ถงจะอยรวมกนไดอย�งมคว�มสข คว�มสมดลท�งสงคมตองเรมจ�กก�รให คนทพอแลวจะรจกการให รจกเออเฟ อเผอแผ ชวยเหลอ มนำ�ใจ แบงปน คนทไดรบก�รแบงปนกจะนกถงบญคณของผให มคว�มรสกเปนมตร ห�กขดสนจนคดจะแยงชงจ�กผอนในสงคมกจะระงบยบยงชงใจไวได ผใหกจะมคว�มสขจ�กก�รให สงต�งๆ เหล�น สร�งคว�มสมดลใหเกดขนในสงคม สร�งภมคมกนใหเกดขนไดในสงคม ชมชนเขมแขงจะเกดขนได ในชมชนจงตองมคว�มส�มคค คว�มส�มคคจะเกดขนได ชมชนตองมก�รแบงปนกน ชวยเหลอกนเวล�ตกทกขไดย�ก
ชวงชนท 2 - 86
สมดลดานสงแวดลอมเปนอย�งไร ก�รจดก�รทรพย�กรท�งธรรมช�ตใหส�ม�รถใขประโยชนไดอย�งยงยน เชน ไมตดไมทำ�ล�ยป� เร�จำ�เปนตองรกษ�สมดลท�งสงแวดลอม เพร�ะทกอย�งทเร�เปน เร�ใช เร�ม ม�จ�กธรรมช�ตสงแวดลอม ถ�เร�ไมรกษ�ไวใหใชไดน�นๆ เร�จะอยอย�งไร เร�ตองเหนคว�มจำ�เปนของก�รอยรวมกบระบบนเวศนวทย�อย�งสมดล ไมทำ�ร�ย ไมทำ�ล�ย ไมเบยดเบยน องคก�รสหประช�ช�ตรณรงคใหเกดก�รพฒน�อย�งยงยน หม�ยคว�มว�ก�รพฒน�ตองส�ม�รถทำ�ใหคนรนตอไปดำ�รงชวตอย�งมคณภ�พในระดบเดยวกนกบคนรนปจจบน เพร�ะแตในคว�มเปนจรงเร�ทำ�ไดไหม ในป พ.ศ.2504 ประเทศไทยเรมมแผนพฒน�ฯ เร�มป�ไมครอบคลมทวประเทศประม�ณ 74 เปอรเซนต ในก�รประเมนแผนพฒน�ฯ ฉบบท 8 ตอนนนป�ไมเหลอเพยง 23 เปอรเซนต เข�ทำ�ล�ยป�ไปหมดแลวประม�ณ 50 เปอรเซนต ยกตวอย�งในระดบบคคล ในชวตของเร�จนกระทงเร�เรยนจบหรอแมแตออกไปทำ�ง�นแลว เร�เคยคดบ�งไหมว� ก�รใชชวตของเร�ใชกระด�ษจำ�นวนม�ก กระด�ษม�จ�กตนไม เร�ใชตนไมไปกตน และในท�งกลบกน เร�เคยปลกตนไมกตนในชวตของเร� หล�ยองคกร หล�ยโรงเรยนมกจกรรมปลกตนไมเพอพอ เพอรวมรกษ�ดแลสงแวดลอม แตทสำ�คญคอตองสร�งจตสำ�นกใหร กอนว� ทำ�ไมตองปลกตนไม ตองเข�ใจกอนว� ตนไมใหอะไรกบมนษยบ�ง ออกซเจนทเร�สดอ�ก�ศ ม�จ�กไหน เบองตนกม�จ�กตนไม
สมดลดานวฒนธรรม ห�กศกษ�พระร�ชดำ�รสและพระบรมร�โชว�ทของพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวในเรองวฒนธรรมจะพบว� พระองคทรงเนนยำ�ม�โดยตลอดใหปลกฝงเดกและเย�วชนไทยใหเหนคณค�ในคว�มเปนไทย เอกลกษณไทย เหนประโยชนและคณค�ของภมปญญ�ไทย ภมปญญ�ทองถน ทเปนองคคว�มรทมประโยชนทสบทอดตอกนม� โดยเฉพ�ะในยคปจจบนทมกระแสโลก�ภวตนถ�โถมเข�ม� ก�รเสรมสร�งคว�มพอเพยงท�งวฒนธรรม จะเปนเสมอนภมคมกนท�งวฒนธรรม ทจะทำ�ใหเดกไทย คนไทย มจดยนในชวต มหลกคด หลกปฏบตทเปนทยดเหนยวจตใจ และพฒน�ตนเอง มคว�มแกรงในคว�มเปนไทย เข�ใจในคว�มเปนส�กล เพอใหอยรอดไดในยคโลก�ภวตน ดำ�รงตนอยไดอย�งมศกดศร ท�มกล�งคว�มเปลยนแปลงต�งๆ
ชวงชนท 2 - 87
เศรษฐกจพอเพยงกบทฤษฎใหม 3 ขนทฤษฎใหมขนท 1 เทยบไดกบเศรษฐกจพอเพยงแบบพนฐ�น เปนก�ร
จดก�รทรพย�กรทแตละคนมอยใหเกดประโยชนสงสด เพอแตละคนจะไดส�ม�รถพงตนเองไดอย�งเขมแขงและยงยน เวล�พดเรอง ทฤษฎใหม สวนม�กมกจะคดถงตวอย�งเกษตรทฤษฎใหมขนท 1 ซงเปนตวอย�งของก�รใชทฤษฎใหมในภ�คเกษตร ในชนบท เพร�ะเกษตรกรมพนดน เข�มนำ� ทงนำ�ฝน ทงนำ�บ�ด�ล ทงนำ�บอ เข�มพชพนธทเข�ปลกในผนดนของเข� เข�มสตวเลยงต�งๆ จงเปนตวอย�งในก�รจดก�รทรพย�กรทแตละคนมอยใหเกดประโยชนสงสด อย�งยงยน เพร�ะเปนก�รจดก�รอย�งสมดลและพรอมรบตอก�รเปลยนแปลง และนำ�คว�มสขม�ใหดวย
ทฤษฎใหมในขนท 2 เทยบไดกบเศรษฐกจพอเพยงแบบก�วหน� เปนก�รรวมมอ รวมกลมกนของคนทมคว�มเขมแขงและส�ม�รถพงตนเองไดแลวในระดบต�งๆ เพอรวมมอกนชวยเหลอกนในกจกรรมต�งๆ เชน กลม/องคกร สหกรณต�งๆ ธน�ค�รโคกระบอ กลมสจจะออมทรพย กลมผลตแมบ�นต�งๆ เปนตน ยกตวอย�ง แมค�ในตล�ดอ�จจะห�รอกบแมค�คนอนๆ ห�แหลงสนค�รวมกน รกษ�คว�มสะอ�ดของสถ�นทรวมกน ซงจะกอใหเกดคว�มส�มคคระหว�งกนม�กขน
ทฤษฎใหมขนท 3 เปนคว�มรวมมอกนในระดบเครอข�ย หรอเปนก�รขย�ยเครอข�ยคว�มรวมมอออกไปสภ�คสวนอนๆ เชน เครอข�ยกลมสจจะออมทรพย เครอข�ยสนตอโศก หรออย�ง ก�รสร�งเครอข�ยข�ว สำ�นกรกบ�นเกด ของดแทค เครอข�ยเกษตรอนทรย อย�งทจงหวดบรรมยผลตข�วปลอดส�รพษ นำ�ม�แลกเปลยนสนค�กบเครอข�ยยมน�ทจงหวดนครศรธรรมร�ช หรอชมชนอ�จจะมก�รแลกเปลยน ทำ�ง�นรวมมอกนกบองคกรธรกจเอกชน
ชวงชนท 2 - 88
บรษทนำ�มน บรษทต�งๆ มลนธ ภ�ครฐ เปนคว�มรวมมอกนระหว�งกลม องคกรต�งๆ ต�มแนวท�งเศรษฐกจพอเพยงแบบก�วหน�หรอ ทฤษฎใหม ขนท 3
ทม� : จ�กผนวก ก.
ใบงานท 1กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยง
ชอ – น�มสกล ............................................................................................
....เลขท .................###########################################################################
ใหนกเรยนตอบคำาถามตอไปน1. เศรษฐกจพอเพยงเปนแนวคดเกยวกบอะไร ………………………………………………………………………………………………..
ชวงชนท 2 - 89
……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….…….2. หวใจสำ�คญของเศรษฐกจพอเพยงคออะไร
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………...3. นกเรยนจะปฏบตตนอย�งไรใหสมกบคำ�ว� เศรษฐกจพอเพยง “ ”
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………..…….4. นกเรยนส�ม�รถนำ�หลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในครอบครวไดอย�งไร
……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….
ชวงชนท 2 - 90
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
แบบประเมนพฤตกรรมร�ยกลมชอกลม ............................................................
ท กจกรรม พฤตกรรมทประเมน รวม
สรปบทบ�
ทหน�ท
คว�มรวมมอ
คว�มตงใจ
อภปร�ย
ก�รยอมรบคว�มคด
เหน
ผ�น
ไมผ�น
12345678910
เกณฑก�รประเมน7 – 10 ไดคะแนนระดบ 3 ด4 – 6 ไดคะแนนระดบ 2 พอใช0 – 3 ไดคะแนนระดบ 1 ควรปรบปรง
ชวงชนท 2 - 91
นกเรยนผ�นเกณฑต�มทประเมน ไดคะแนนระดบ 2 ขนไป ถอว�ผ�น
ผประเมน ..................................................
แผนจดการเรยนรท 2 : เรองใชทรพยากรอยางคมคา รกษาสงแวดลอมใหสมดล
ผลการเรยนรทคาดหวง
วเคร�ะหทรพย�กร สงแวดลอมของชมชน และนำ�ม�ใชไดอย�งสมดล
สาระการเรยนร1 คว�มหม�ย ประเภท ประโยชน ของทรพย�กรและสงแวดลอม2 นำ�ทรพย�กรและสงแวดลอมทมอยในชมชนม�ใชอย�งสมดล
การบรณาการกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง1 ความพอประมาณ
นกเรยนสำ�รวจก�รนำ�ทรพย�กรอย�งประหยดและคมค�เพอใหเกดประโยชนสงสด รวธก�รรกษ�สงแวดลอม ในชมชนไมใหเสอมโทรมกอนถงเวล�อนสมควร
2 ความมเหตมผลนกเรยนรจกใชทรพย�กรอย�งประหยดและคมค� ทำ�ใหใชทรพย�กร
อย�งเกดประโยชนสงสดและรกษ�สงแวดลอมในชมชนเพอใหเกดคว�มชวงชนท 2 - 92
สมดลต�มธรรมช�ต3 ก�รมภมคมกนในตวทด
นกเรยนใชทรพย�กรอย�งรคณค�เกดประโยชนสงสดและรจกวธก�รอนรกษสงแวดลอมเพอใหเกดคว�มสมดลท�งธรรมช�ต
4 เงอนไขความรรจกก�รใชทรพย�กรและก�รรกษ�สงแวดลอมต�มแนวคดของ
เศรษฐกจพอเพยง5 เงอนไขคณธรรม
มคว�มเออเฟ อเผอแผ และประหยด
กจกรรมการเรยนรขนนำา
1 นกเรยนดภ�พทรพย�กรป�ไมทสมบรณและเสอมโทรมจ�กสอหนงสอพมพ
2 สนทน� ซกถ�ม นกเรยนเกยวกบคว�มแตกต�งของทรพย�กรป�ไมทสมบรณและเสอมโทรม
3 จ�กภ�พทนกเรยนไดด นกเรยนมคว�มรสกอย�งไร4 ซกถ�มนกเรยนเรองทรพย�กรป�ไม ในชมชนของนกเรยน5 แจงผลก�รเรยนรทค�ดหวงใหนกเรยนทร�บ
ขนใหประสบการณ1 ใหนกเรยนจบค 2 คนชวยกนคดเกยวกบทรพย�กรธรรมช�ต
และสงแวดลอมทมในชมชนของตนเองว�มอะไรบ�ง2 สมตวแทนนกเรยนม�นำ�เสนอผลง�นหน�ชนเรยน3 นกเรยนและครรวมกนสรปประเภทของทรพย�กรและสง
แวดลอมว�มอะไรบ�ง4 นกเรยนเข�กลม กลมละ 3 – 5 คน ศกษ�ใบคว�มรเรอง
ทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมในประเดนตอไปนคว�มหม�ยของทรพย�กรธรรมช�ต
4.2ประเภทของทรพย�กรธรรมช�ต4.3ประโยชนของทรพย�กรธรรมช�ต
ชวงชนท 2 - 93
5 นกเรยนรวมกนแสดงคว�มคดเหนสรปและบนทกใบง�น เรองก�รใชทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมต�มแนวเศรษฐกจพอเพยง
6 ตวแทนแตละกลมนำ�เสนอผลง�นขนสรป
นกเรยนและครรวมกนสรปก�รใชทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอมใหคมค�และเกดประโยชนสงสด เพอใหเกดคว�มสมดลต�มธรรมช�ต ส�ม�รถใชทรพย�กรไดอย�งยงยน สงแวดลอมไมเสอมโทรมไปกอนเวล�อนสมควร
สอ 1 ภ�พทรพย�กรป�ไมจ�กหนงสอพมพ2 ใบคว�มร เรอง ประเภทของทรพย�กรสงแวดลอม3 ใบง�น
การวดผลประเมนผล
วธวดและประเมนผลสงเกตพฤตกรรมก�รเรยนรของนกเรยน
เครองมอวดและประเมนแบบสงเกตพฤตกรรม
เกณฑการประเมนผลตรวจผลง�นจ�กใบง�นรอยละ 60
กจกรรมเสนอแนะนกเรยนส�ม�รถศกษ�เรองทรพย�กรและสงแวดลอมเพมเตม
แหลงเรยนรในโรงเรยน เชน หองสมด สวนสมนไพร สวนพฤกษศ�สตร ฯลฯ
ใบความรท 3กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5
ชวงชนท 2 - 94
เรอง ใชทรพยากรอยางคมคา รกษาสงแวดลอมใหสมดล@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ความหมาย และประเภทของทรพยากรและสงแวดลอมทางธรรมชาต
สงแวดลอม หม�ยถง สงทอยรอบตวเร� ทงทเกดขนเองต�มธรรมช�ตและทมนษยสร�งขน ทงเปนสงทมชวตและสงไมมชวตและเปนสงทมองเหนและสงทมองไมเหน
สงแวดลอมท�งธรรมช�ต หม�ยถง สงแวดลอมทเกดขนเองต�มธรรมช�ต แบงออกเปน 2 ประเภท
1 สงแวดลอมท�งธรรมช�ตทมชวต เชน มนษย ป�ไม สตว เปนตน
2 สงแวดลอมท�งธรรมช�ตทไมมชวต เชน ดน นำ� อ�ก�ศ เปนตน
สงแวดลอมท�งธรรมช�ตมคว�มสมพนธกบมนษยและยงมคว�มสมพนธระหว�งกนเองภ�ยในกระบวนก�รท�งธรรมช�ตและยงเปนปจจยเกอหนนซงกนและกน
ทรพย�กรธรรมช�ต หม�ยถง สงต�ง ๆ ทเกดขนเองต�มธรรมช�ต และมประโยชนตอมนษยในด�นเศรษฐกจและก�รพฒน�คว�มเปนอยในทก ๆ ด�น ทรพย�กรท�งธรรมช�ตแบงเปน 3 ประเภท คอ
1 ทรพย�กรทใชแลวหมดไป คอ ทรพย�กรธรรมช�ตทใชแลวจะหมดไปไมส�ม�รถเกดขนม�ทดแทนใหม ไดแก นำ�มน ก�ซธรรมช�ต แรธ�ตต�ง ๆ ทรพย�กรประเภทนตองใชอย�งประหยด กอใหประสทธภ�พม�กทสดเพอลดก�รสญเสยใหนอยทสด
2 ทรพย�กรทใชแลวไมหมด หรอสญห�ยไปได เร�ใชทรพย�กรประเภทนไดอย�งไมจำ�กด เนองจ�กธรรมช�ตมใหตลอดเวล� ไดแก นำ� แสงแดด ลม รวมถงทศนยภ�พทสวยง�มต�มธรรมช�ตอกดวย
3 ทรพย�กรทใชแลวหมดไปแตสร�งทดแทนได ทรพย�กรประเภทนไดแกป�ไม ดน ทดน แหลงนำ� ทงหญ� เมอใชแลวจะส�ม�รถสร�งขนทดแทนได ต�มธรรมช�ตของสงนนๆอย�งไรกต�มเร�ไมควรใชม�กเกนคว�มตองก�ร และเกนกว�ทธรรมช�ตจะสร�งขนทดแทนได
ชวงชนท 2 - 95
ทมา : สารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน เลม 21 (การอนรกษทรพยากรธรรมชาต)
ใบงานท 3กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5เรอง ใชทรพยากรอยาคมคา รกษาสงแวดลอมใหสมดล
ชอ – น�มสกล .......................................................................................................เลขท .................#############################################################################
ทรพย�กรทนำ�ม�ใชสภ�พก�รใช
ผลด ผลเสยพอ
เพยงไมพอเพยง
1. ป�ไม2. นำ�3. แหลงนำ�ก�รเกษตร4. ไฟฟ�5. นำ�มนเชอเพลง
ชวงชนท 2 - 96
สม�ชกกลม 1. …………………………………………………………………………………………………… 2. …………………………………………………………………………………………………… 3. ……………………………………………………………………………………………………
แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยนขณะปฏบตกจกรรมการเรยนรกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
เรองใชทรพยากรอยาคมคา รกษาสงแวดลอมใหสมดล
ท ชอ นามสกล– รายการ ระดบคะแนน
ความ
รบผด
ชอบ
ในรบ
ฟงคว
ามคด
เหนข
องสม
าชก
การช
วยเห
ลอใน
กลม
การส
วนรว
ม
รวม
ผาน
ไมผาน
5 5 5 5 20
ชวงชนท 2 - 97
เกณฑการประเมน16 – 20 คะแนน อยในเกณฑ ดเยยม12 – 15 คะแนน ” ด8 – 11 คะแนน ” พอใช0 – 7 คะแนน ” ควรปรบปรง
ลงชอ ………………………………………ผประเมน…
(………………………………………..)
….… / …………….………/ …………
แผนจดการเรยนรท 3 : เรองลดรายจายเพมรายได ไมเสยงความยากจน
ผลการเรยนรทคาดหวง
เข�ใจแนวท�งก�รลดค�ใชจ�ยและเพมร�ยไดของครอบครว
สาระการเรยนร1 ประเภทร�ยจ�ยทจำ�เปนของครอบครวด�นต�ง ๆ 2 แนวท�งก�รใชจ�ยของครอบครวอย�งสมดล3 ร�ยไดประจำ� - ร�ยไดเสรมของครอบครว
ชวงชนท 2 - 98
การบรณาการกบหลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง1. ความพอประมาณ
นกเรยนรสภ�พร�ยไดและร�ยจ�ยครอบครวของตนเอง เพอทจะพอประม�ณ ใชจ�ยใหเพยงพออย�งเหม�ะสมกบฐ�นะของตนเอง
2. ความมเหตมผล2.1 นกเรยนรจกใชจ�ยอย�งพอประม�ณ เกดคว�มมนคง ยงยน
ในก�รดำ�เนนชวตต�มฐ�นะของตนเอง 2.2ห�แนวท�งเพมร�ยไดใหกบตนเองและครอบครวเพอปองกน
ภ�วะร�ยจ�ยเกนร�ยได3. การมภมคมกนในตวทด
3.1 นกเรยนรจกและเหนคณค�ใชจ�ยอย�งพอประม�ณ เหม�ะสมกบฐ�นะของตนเอง
3.2 รจกห�แนวท�งเพมร�ยไดเพอเปนก�รปองกนภ�วะร�ยจ�ยเกนร�ยไดภ�ยในครอบครว
4. เงอนไขความรใชจ�ยเงนอย�งพอประม�ณ เหม�ะสมกบฐ�นะของตนเอง และวธ
เพมร�ยไดใหกบครอบครว5. เงอนไขคณธรรม
คว�มซอสตย คว�มขยนหมนเพยร ประหยด อดทนกจกรรมการเรยนร
ขนนำา 1 ใหนกเรยนอ�นบทกลอนทครนำ�ม�แลวใหบอกว�บทกลอนทอ�น
กล�วถงเรองใดมดปลวกตวนอยนอย คอยคอยทำ�รงใหมมยอทอสงใด รงโตใหญจงไดม�เย�วชนเชนเดกนอย คอยสะสมซงเงนตร�ไมน�นทวค� ใชศกษ�ภ�ยหน�เอย
2 นกเรยนรวมแสดงคว�มคดเหนถงคว�มจำ�เปนของก�รประหยดและก�รออม เพอเปนก�รลดร�ยจ�ยในครอบครว
ชวงชนท 2 - 99
ขนใหประสบการณ1 ใหนกเรยนดแผนภ�พ โองชวต แลวรวมแสดงคว�มคดเหน“ ”
และตอบคำ�ถ�มในประเดนตอไปน1.1แหลงทม�ของร�ยไดและร�ยจ�ยม�จ�กทใด1.2วธลดร�ยจ�ยควรทำ�อย�งไร1.3 ทม�ของร�ยไดประจำ�-ร�ยไดเสรม
2 ใหตวแทนกลมนำ�เสนอร�ยง�น3 ครเสนอแนะแนวท�งก�รใชจ�ยของครอบครวใหนกเรยนดแผน
ภ�พผงคว�มคด “7 วธ มเงนเกบออม”4 ใหนกเรยนแตละคนบนทกสภ�พร�ยจ�ยของครอบครวตนเอง
ในใบง�น และเปรยบเทยบว�มคว�มแตกต�งอย�งไร พรอมระบเหตผล
5 สมนกเรยน 3-5 ใหนำ�เสนอผลง�นพรอมเหตผลและวธก�รททำ�ใหค�ใชจ�ยของครอบครวลดลง
6 ใหนกเรยนทำ�กจกรรมในใบง�นท 2 เรองก�รใชจ�ยและก�รเพมร�ยไดของตนเอง
ขนสรปนกเรยนและครรวมกนสรปว�ก�รรใชจ�ยอย�งพอประม�ณ เหม�ะ
สมกบฐ�นะของตนเอง ส�ม�รถทำ�เกดคว�มมนคง ยงยน ในก�รดำ�รงชวต และรจกห�วธก�รเพมร�ยไดใหกบครอบครวเพอปองกนก�รเกดภ�วะร�ยจ�ยม�กกว�ร�ยได
สอ1 บทกลอน 2 แผนภ�พโองชวต3 แผนภ�พ “7 วธมเงนเกบออม”4 ใบง�นท 1 เรองลดร�ยจ�ย เพมร�ยไดใหครอบครว 5 ใบง�นท 2 เรองสภ�พร�ยจ�ยของครอบครว
การวดผลประเมนผล
ชวงชนท 2 - 100
วธวดและประเมนผล1 สงเกตพฤตกรรมก�รเรยนรของนกเรยน2 ทดสอบคว�มร
เครองมอวดและประเมนผล1 แบบสงเกตพฤตกรรม
เกณฑการประเมนผลเกณฑก�รประเมนรอยละ 60
กจกรรมเสนอแนะก�รเพมร�ยไดของนกเรยนส�ม�รถทำ�ไดหล�กหล�ยวธขนอยกบ
บรบทและสภ�พคว�มพรอมของนกเรยนและครอบครวภาคผนวก
1. แผนภ�พ วธมเงนเกบออม2. แผนง�น โองชวต
ชวงชนท 2 - 101
2 แบบทดสอบ
แผนภาพ วธมเงนเกบออม“ ” (ประกอบแผนการเรยนรท 2)
ชวงชนท 2 - 102
แผนภาพโองชวต (ประกอบแผนการเรยนรท 2)
แบบทดสอบ กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชวงชนท 2 - 103
เรอง ลดรายจาย เพมรายได ใหครอบครว
ชอ น�มสกล – ชน ……………………………………………………………… ……….
เลขท …………..*************************************************************************************
จงตอบคำาถามตอไปน (ขอละ 2 คะแนน)1. ร�ยจ�ยของครอบครวมอะไรบ�ง บอกม� 3 ขอ 1. ………………………………………………………………………………………………… 2. ………………………………………………………………………………………………… 3. …………………………………………………………………………………………………2. นกเรยนมวธลดร�ยจ�ยของครอบครวไดอย�งไร บอกม� 2 ขอ 1. ………………………………………………………………………………………………… 2. …………………………………………………………………………………………………3. นกเรยนมวธคดว�ก�รประหยดและก�รออมมประโยชนตอตนเองอย�งไร …………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………4. นกเรยนคดว�ก�รประหยดและก�รออมมประโยชนตอครอบครวอย�งไร
ชวงชนท 2 - 104
…………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………5. นกเรยนคดว�แนวคดเศรษฐกจพอเพยง ส�ม�รถลดร�ยจ�ยของครอบครวไดหรอไม …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………
********************************************************************
ชวงชนท 2 - 105
ใบงานท 1กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5เรอง ลดรายจายและการเพมรายไดของตนเอง
ชอ – น�มสกล ............................................................................................
....เลขท .................###########################################################################
คำาชแจง 1. ใหนกเรยนสำ�รวจร�ยจ�ยของตนเองใน 1 สปด�ห แลวพจ�รณ�ว�ไดใชจ�ย หรอ บรโภคสงใดฟมเฟอยบ�งและจะปรบปรงตนเองอย�งไร
สงฟมเฟอยทบรโภค คอ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. แนวท�งปรบปรงตนเอง คอ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
1. นกเรยนมวธลดร�ยจ�ยและเพมร�ยไดของตนเองอย�งไร
ชวงชนท 2 - 106
วธลดร�ยจ�ยของตนเอง คอ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... วธเพมร�ยไดของตนเอง คอ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
&&&&
ใบงานท 2กลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถม
ศกษาปท 5เรอง สภาพรายจายของครอบครว
ชอ – น�มสกล .......................................................................................................เลขท .................#############################################################################
ชวงชนท 2 - 107
สภาพการใชจายปจจบน
เดอน.....................
จำานวน / บาท
เดอน......................
จำานวน / บาท
เดอน....................
จำานวน / บาท
หมายเหต
1. ค�ไฟฟ�2. ค�นำ�ประป�3. ค�โทรศพท4. ค�เช�บ�น5. ……………………….
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
...............
หมายเหต1. ค�ใชจ�ยลดลง เพร�ะ
........................................................................................
..............................................2. ค�ใชจ�ยเพมขน เพร�ะ
........................................................................................
...........................................
ชวงชนท 2 - 108
แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยนขณะปฏบตกจกรรมการเรยนรกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
เรอง ลดรายจาย เพมรายไดใหครอบครว
ท ชอ นามสกล– รายการ ระดบคะแนน
คว�ม
รบผด
ชอบใ
นก�
รทำ�ง
�น
รบฟง
คว�ม
คดเห
นขอ
งสม�
ชกใน
กลม
ก�รช
วยเห
ลอใน
กลม
ก�รช
วยเห
ลอสว
นรว
ม
รวม
ผาน
ไมผาน
5 5 5 5 20
เกณฑการประเมน16 – 20 คะแนน อยในเกณฑ ดเยยม12 – 15 คะแนน ” ด8 – 11 คะแนน ” พอใช0 – 7 คะแนน ” ควรปรบปรง
ลงชอ ………………………………………ผประเมน…
(………………………………………..)
ชวงชนท 2 - 109
….… / …………….………/ …………
ชวงชนท 2 - 110