Page 1 of 125

بسم هللا الرحمن الرحيمDOLA YA KIISLAMU

Amesema Mtume rehma na amani ziwe juu yake na aali zake, تكون النبوة فيكم ما شاء هللا أن تكون, ثم يرفعها هللا إذا شاء أن يرفعها. ثم تكون الخالفة على على منهاج النبوة, فتكون ما شاء هللا «

ن يرفعها. ثم تكون ملكاً عاضاً, فيكون ما شاء هللا أن تكون, ثم يرفعها إذا شاء هللا أن يرفعها. ثم تكون أن تكون, ثم يرفعها إذا شاء أ ملكاً جبرياً, فتكون ما شاء هللا أن تكون, ثم يرفعها إذا شاء هللا أن يرفعها.

.»ن الخالفة على على منهاج النبوة ثم تكو"Utume utakuwepo kati yenu kwa muda anaotaka Allah uwepo, kisha Allah atauondosha

pindi anapotaka kuondosha, kisha kutakuwepo na Khilafa juu ya mfumo wa utume,

utakuwepo muda anaotaka Allah uwepo, kisha atauondosha pindi anapotaka kuondosha.

Kisha kutakua na ufalme wa kunyanyasa utakuwepo kwa muda Allah anaotaka uwepo,

kisha Allah atauondosha pindi Allah anapotaka kuuondosha. Kisha kutakuwepo na ufalme

wa kilazima, utakuwepo kwa muda Allah anaotaka uwepo, kisha atauondosha pindi

anapotaka kuuondosha,

kisha kutakua na Khilafa juu ya mfumo wa Utume"

UTANGULIZI

Kizazi kilichoko hakitambui serikali ya Kiislamu ambayo inaotabikisha Uislamu, na wale

ambao wameishi mwisho wa serikali ya Kiislamu (dola ya kiuthmani) ambayo ilimalizwa na

umagharibi walioona tu humo mabaki ya utawala wa Uislamu, na kwa sababu hiyo Muislamu

hupata shida zaidi ya kuiweka karibu picha ya utawala wa Kiislamu katika bongo ambalo

limetawaliwa na waqiah, na wala haliwezi (bongo) kutafakari utawala isipokuwa katika

vipimo vya kile kinachoona katika nidhamu ya kidemokrasia iliyo fisidifu, iliyolazimishwa juu

ya biladi ya Kiislamu kiulazima. Na wala ugumu sio katika hilo pekee, bali lilio gumu zaidi ni

katika kuyabadilisha mabongo hayo (yaliochorwa) kwa thaqafa ya kimagharibi. Bila shaka

thaqafa hii ya kimagharibi imekua ni silaha ambayo mmagharibi alioitumia katika uso wa

serikali ya Kiislamu, na akaidunga mdungo ambao ulimaliza uhai wake, na akaibeba

kuwapelekea watoto wa serikali silaha yake hiyo ikitona damu ya mama yao alieuwawa, na

akasema kuwaambia huku anajigamba: "nimemuua mama yenu, mzee ambae alikuwa

anastahiki kuuwawa kwa uovu wa malezi yake kwenu, na nimewafungulia malezi kwangu

ambayo mutapata ndani yake maisha mazuri na neema za milele) na wakanyosha mikono yao

wakimkumbatia katili, huku bado silaha inatona damu ya mama yao, hakika amewatendea

kitendo cha fisi katika wanaoyaona wakati anapokifanya kiwinja chake kinasepetuka na

hakiridhiki illa kukutana nae, na hakikubali illa kipigo kitakacho toa damu yake, au fisi

kumfikisha katika bonde na kuumla.

Basi ni kina nani kati ya watu hawa walio na mabongo yaliochorwa kuwa wajue kuwa silaha

hii ilioua sumu ndio ambayo imeangusha serikali yao ya Kiislamu, ndio hiyo hiyo daima

inaomaliza (muda watakao shikamana nayo) uhai wao na mipaka yao, na kua fikra hizi

wanazozibeba za kizalendo na kutengamanisha dini na serikali na baadhi za rai za kuutukana

Uislamu, ndizo baadhi za sumu ambazo zimeletwa kwao na thaqafa hii, na (uvamizi wa

kikiristo) kifungu cha kitabu hiki serikali ya Kiislamu na yote hayo ya kihakika na hisabu za

wazi zinatuonyesha katili muovu, na zinatuonyesha sababu ambazo zilimfanya atekeleze

maovu haya, na zinatuonyesha mbinu ambazo alizozitumia kutekeleza ukatili huu, na hamna

Page 2 of 125

sababu isipokuwa alikusudia kuumaliza Uislamu, na hamna mbinu kuu illa thaqafa hii

ambayo imekuja na uvamizi wa kimishenari.

Hakika Waislamu wameghafilika na hatari ya thaqafa hii, na wamekuwa wanapigana na

mkoloni na huku wanachukua kutoka kwake thaqafa yake, pamoja na kuomba ndio sababu ya

kukoloniwa kwao, na kwao anakita mkoloni katika biladi yao, na watizame baada ya hayo

vipi utakuwa mwelekeo wao unaogongana mgongano wa pamoja na wakuchekesha, na huku

wanataka kumshinda mgeni wanadai kumpiga vita na huku wanaomnyoshea mikono yao

kwa nyuma wakichukua kwa mikono miwili sumu yake inaouwa na kuigugumia, na

waanguka mbele yake wakiangania, mjinga atawadhania ni mashahidi. Sio chochote

isipokuwa ni kisunzi cha kughafilika na upofu.

Ni kipi wanacho Kitaka? Je, wanataka serikali juu ya msingi usiokuwa wa Kiislamu? Au

wanataka vijiserikali vingi katika biladi ya Kiislamu? Basi bila shaka mmagharibi amewapatia

hilo tangu mambo yameingia katika mikono yake, vijidola vingi, ili atekeleze mipango yake ya

kuuepusha Uislamu na utawala, na katika kuigawa biladi ya Waislamu, na katika

kuwalewesha na utawala, na bado anawapatia kila wakati serikali ili aendelee katika

kuwapotosha na azidi kuwagawanya, na huku amejitayarisha kuwapatia zaidi kwa sababu ni

wafuasi wake.

Suala lenyewe sio kusimamisha vijidola, bali ni kusimamisha serikali moja katika ulimwengu

mzima wa Kiislamu, na wala sio kusimamisha serikali yoyote, na wala sio kusimamisha

serikali inaoitwa serikali ya Kiislamu na inahukumu kinyume na aliyoyateremsha Allah, na

wala sio katika kusimamisha serikali inaoitwa serikali ya Kiislamu inaohukumu kwa kanuni

za Kiislamu tu, bila ya kuubeba Uislamu kama fikra kiongozi. Hakika suala lenyewe sio tu

kusimamisha serikali, bali ni kusimamisha serikali itakaoyarudisha maisha ya Kiislamu

kutokamana na aqeeda yake na kuutabiikisha Uislamu katika mujtama, baada ya kuwa

unatokota katika wafusi uliomakinika katika akili na kuubeba ujumbe wa Kiislamu

ulimwenguni.

Na dola ya Kiislamu sio tu ni mawazo ya kindoto, kwani historia yake imeenea kwa muda wa

karne kumi na tatu, hivyo basi ni uhakika. Ilikuwepo masiku ya kale, na itakuwepo hivi

karibuni, kwani sababu za kuwepo kwake ni zenye nguvu zaidi kuliko zama kuikataa, au

kutilia nguvu, na leo hii imejaa katika akili zinazo nawiri, nao ni ummah wa Kiislamu ulio na

kiu ya utukufu wa Uislamu.

Na dola ya Kiislamu sio mapenzi yanaoathiri hawa za nafsi, bali ni faradhi alioifaradhisha

Allah juu ya Wasilamu, kua akawaamrisha waisimamishe, na akawatahadharisha na adhabu

yake iwapo watadharau katika utekelezaji wake. Na atawakuwa vipi radhi Mola juu yao ilihali

izzah katika biladi zao sio kwa Allah na wala sio kwa Mtume wake na wala sio kwa waumini,

na watawezaje kuiepuka adhabu yake na huku wao hawaisimamishi dola inayoandaa jeshi na

kulinda mipaka, na kutekeleza hudud za Allah, na kuhukumu na kile alichokiteremsha Allah?

Hivyo basi imekua ni wajibu juu ya Waislamu kusimamisha serikali ya Kiislamu, kwani

Uislamu hautakua na athari isipokuwa kupitia serikali, na kwa sababu biladi yao haizingatiwi

Page 3 of 125

kuwa ni Darul-Islam isipkuwa tu itakopohukumiwa na dola ya Uislamu. Na dola ya Kiislamu

– pamoja na hayo - sio sahali kwa namna wataikejeli wanaofanya kejeli iwe ni watu binafsi au

vyama, na wakawa ni mawaziri wamekaa kukunja miguu katika viti vya utawala. Hakika njia

yake imejawa na miba, imezungukwa na hatari, iliojawa na vizuizi na matatizo. Mbali na

ugumu wa thaqafa isiokuwa ya Kiislamu, na mawazo hayo, na kwa tawala hatari zinazo

nyenyekea umagharibi.

Hakika wanoichukua njia ya ulinganizi wa Kiislamu ili kurudisha serikali ya Kiislamu, hakika

wao wanafanya kazi ya kufikia utawala ili waifanye kuwa ndio njia ya kuyarudisha maisha ya

Kiislamu katika biladi ya Kiislamu, ya kuubeba ujumbe wa Kiislamu katika ulimwengu, hivyo

basi utawakuta hawakubali utawala kipande hata kama zitatofautiana mbinu za kughuri, na

wala hawa kubali utawala kamili Isipokuwa iwapo watakua n aimani nayo ya kutabikisha

Uislamu utabikisha wa kimapinduzi.

Na baada yahayo hakika kitabu (serikali ya Kiislamu) hiki hakikusudii kuelezea historia ya

serikali ya Kiislamu, bali imekusudiwa kuwaonyesha watu vipi Mtume alivyosimamisha

serikali ya Kiislamu, na vipi kafiri mkoloni alivyoivunja serikali ya Kiislamu na namna gain

Wasilamu wataisimamisha serikali ya Kiislamu, ili ulimwengu urudi na nuru itakao mulika

njia ya uongofu katika giza lilioenea.

NUKTA YA KIANZIO

Pindi alipotumwa Mtume (SAW) alimlingania mkewe Khadija naye akaamini, kisha

akamlingania mototo wa ammi yake Ali nae akaamini, na akamlingania aliekuwa mtumwa

wake Zeid nae pia akaamini, na akamlingania rafiki yake Abubakar nae akaamini, kisha

akawa anawalingania watu akaamini alieamini na akakanausha aliyekanusha. Na pindi

aliposilimu Abubakar (ra) alidhihirisha Uislamu wake kwa yule alie na imani nae na

akaligania kwa Allah na Mtume wake. Na Abubakar alikua ni mtu mwenye ushirikiano na

kipenzi kwa watu wake na ahli, na watu wake walikuwa wanakuja kwake kwa kutaka ushauri

katika zaidi ya jambo moja, kwa sababu ya ujuzi wake na biashara yake na uzuri wake na

kukaa na watu, wakasilimu kupitia mkono wake Athman bin Affan, Zubeir bin Al-Awam,

Abdurahman bin Auf, Saad bin Waqqas na Twalha bin UbeidAllah, na akawaleta kwa Mtume

(SAW) wakti walipomkubalia na wakasilimu na wakaswali kisha akasilimu Abu Ubeidah na

jina lake ni Amir bin Al-Jarrah, Abu salama na jina lake ni Abdallah bin Abu Asad, na Arqam

bin Al-Arqam, Athman bin Madhu'un na wengineo, kisha watu wakawa wanaingia katika

Uislamu wake kwa waume, mpaka ikaenea habari za Uislamu katika Makkah na watu

wakawa waizungumza. Na alikuwa Mtume (SAW) anawazungukia watu katika mwanzo

majumba yao akiwaambia: Hakika Allah amewaamrisha mumabudu yeye na wala

musimshirikishe na chochote" na alikuwa anawalingania watu katika Uislamu katika

Makkah wazi akitekeleza amri ya Allah, amesema Ta'ala: ثُِّر قُْم َفأَنِذْر } -{ يَاأَيَُّها اْلُمدَّ

"Ewe uliejifunika funika - simama uonye" [TMQ Al-Muddathir: 1-2] na alikuwa analingnia watu

akiwaeleza dini yake na anawaunganisha nae juu ya msingi wa dini hii kwa siri, na

maswahaba na Mtume (SAW) wakijificha na watu wao. Na Mtume (SAW) alikuwa anatuma

mtu aliyesilimu mbeleni kuenda kuwafundisha waliosilimu karibuni Quran na dini, kwani

alimtuma Khabbab bin Al-Arat akawafunze Quran Zeinab bint Al- Khattab na mumewe Said,

Page 4 of 125

Khabbab aliwafunza Quran, na akasilimu Umar kupitia halaqa hiyo. Na wala hakusimama

hapo bali alijiwekea nyumba akiwafundisha watu Uislamu na akaifanya kama kitovu cha

kikundi hiki cha waumini, na madrasa ya ulinganizi huu mpya, nyumba yenyewe ikiwa ni

nyumba ya Al-Arqam bin Abi Al-Arqam, kwani alikuwa anawakusanya Waislamu ndani yake

akiwasomesha Quran na akiwabainishia, na akiwaamrisha kuidhirisha na kuifahamu, na kila

anaposilimu mtu anamuunganisha na nyumba ya Al-Arqam. Na akakaa miaka mitatu huku

anawajenga Waislamu hawa, na akiwasalisha na akiswali Tahajjud, na akiweka mazingara ya

kiroho kupitia swala na kusoma, na akiwapatia fikra ya kuzingatia juu ya aya ya Allah na

kuzingatia juu ya viumbe vyake, na akiwajenga akili zao kwa maana ya Quran na matamshi

yake, na ufahamu wa Uislamu na fikra zake na kuwahimiza kusubiria maudhio, na kuwajenga

katika kumtii Allah na kuwa wanyenyekevu, ili wamtakasie Allah alie tukuka mweza. Na

Mtume akaendelea kuficha yeye na Waislamu katika nyumba ya Al-Arqam na hatimae

ikashuka kauli yake Allah Ta'ala: }اْصَدْع ِبَما تُْؤَمُر َوأَْعِرْض َعِن اْلُمْشِرِكيَن َف {

"Dhihirisha yale ulioamrishwa nayo na wapuuze washirikina" [TMQ Al-Hijr: 94]

MSHIKAMANO WA MASWAHABA

Na alikuwa rehma na amani ziwe juu yake mwanzo mwanzo alimlingania yule aliye na

matumaini nae kuwa yupo tayari kuukubali ujumbe huu bila ya kujali umri wake na nafasi

yake, na bila ya kujali jinsi yake na asili yake. Na wala hakuwa anabagua watu ambao

anaowalingania katika Uislamu kiubaguzi, bali alikuwa anawalingania watu wote, na

anafuatilia utayarisho wao wa kukubali, na wengi wakasilimu. Na alikuwa na pupa ya

kuwajenga wote ambao wanaoingia Uislamu na hukmu za dini na anawahifadhisha Quran.

Na akawa anashikamanisha hawa na akawabebesha ujumbe, (na ilifika idadi yao tangu

kutumilizwa kwake Mtume (SAW) mpaka alipoamrisha kudhihirisha ujumbe wake kiasi cha

watu arubaini) wakiwemo waume na wake wa mazingara tofauti na miaka, wengi wao

wakiwa ni mashabbab wadogo, na kati yao walikuwemo dhaifu na mwenye nguvu, tajiri na

masikini. Na katika waliomuamini (SAW) na kuwa nae na Kubeba ujumbe pamoja nae

walikuwa ni: -

1:- Ali bin Abi Talib na umri wake ulikuwa ni miaka 8

2:- Zubeir bin Al-Awwam umri wake ulikuwa ni miaka 8

3:- Twalha bin Ubeid Allah nae alikuwa ni mtoto wa miaka 11

4:- Al-Arqam bin Abi Al-Arqam alikuwa ni mtoto wa miaka 12

5:- Abdalla bin Masoud alikuwa ni mtoto wa miaka 14

6:- Said bin Zeid alikuwa chini ya miaka 20

7:- Saad bin Abi Waqqas alikuwa na miaka 17

8:- Masoud bin Rabiah alikuwa na miaka 10

9:- Jaafar bin Abi Twalib alikuwa chini ya miaka 18

10:-Zeid bin Harith akiwa na miaka 20

11:-Athman bin Affan takriban miaka 20

12:- Tuleib bin Umeir takriban miaka 20

13:- Khabbab bin Al-Arat takriban miaka 20

14:- Amir bin Fuheirah akiwa ni mtoto wa miaka 20

15:- Musa'ab bin Umeir akiwa na miaka 23

16:- Musaab bin Umeir akiwa na miaka 24

Page 5 of 125

17:- Miqdad bin Al-Aswad akiwa na miaka 24

18:-Abdallah bin Jahash akiwa na miaka 25

19:- Umar bin Al- khatab akiwa na miaka 26

20:- Abu Ubeida bin al-jarrah akiwa na miaka 27

21:- Utbah bin Ghazwan akiwa na miaka 27

22:- Abu Hudhaifa bin Utbah akiwa takriban miaka 30

23:- Bilal bin Rabah takriban miaka 30

24:- Ayyash bin Rabiah takriban miaka 30

25:- Amir bin Rabiah takriban miaka 30

26:- Naim bin Abdallah katika miaka ya 30

27:- Athman takriban miaka 30

28:- Abdallah takriban miaka 17

29:- Qudama takriban miaka 19

30:- As-saib mtoto wa Madhuun bin Habib miaka 20

31:- Abu salama Abdallah bin Abdul Asad al Makhzumiy katika miaka ya 30

32:- Abdurrahman bin Auf takriban miaka 30

33:- Ammar binYassir takriban miaka 30

34:- Abubakar As-Siddiq akiwa na miaka 37

35:- Hamza bin abdul Muttalib akiwa na miaka 42

36:- Ubeida bin al Harith akiwa na miaka 50

Vilevile waliamini wanawake kadhaa, na pindi walipoiva hawa maswahaba katika kuwajenga,

na akliya zao kuwa ni akliya za Kiislamu na nafsiyah zao kuwa ni nafsiyah za Kiislamu kwa

muda wa miaka mitatu, Mtume akaweka matumaini yake juu yao na kuwa na yakini katika

kuiva kwao katika akili zao, na katika kunyanyuka katika nafsiyah zao na akaona kudiriki

kwao na mafungmano na Allah ni yenye kuonekanwa athari yake katika matangamano yao,

nafsi yake ikatulia sana kwa hilo, na kukifanya kikundi cha Waislamu wote hapo

akadhihirisha pindi Allah alipomuamrisha.

KUJITOKEZA KWA ULINGANIZI

Ulinganizi wa Kiislamu ulikuwa wazi tangu siku ya kwanza ya kutumilizwa kwake (SAW) na

katika Makkah watu walikuwa wanajua kua Mohammad analinganiya dini mpya, na wanajua

kua wamesilimu wengi pamoja nae, na wanajua kua Mohammad anawajumuisha maswahaba

wake na kukesha nao, na wanajua kua na kuingia kwao katika dini mpya, yote haya yalikuwa

yanafanya watu walihisi kua kuna ulinganizi mpya na wanahisi kuwepo wanaoamini,

ingawaje walikuwa hawajui ni wapi wanakutana na ni kina nani hao wanaokutana katika

waumini hivyo basi kujitokeza wazi kwa Mtume (SAW) kwa Uislamu haikua ni kitu geni kwa

makafiri wa Makkah, bali kitu kipya kilikuwa ni kudhihirika kwa hichi kikundi cha waumini.

Kwani alisilimu Hamza bin Abdulmuttalib kisha akasilimu Umar bin Al-Khattab, baada ya

kusilimu Hamza kwa masiku tatu, nguvu za Waislamu zikaongezeka na ikamshukia Mtume

(SAW) Kauli Yake Ta'ala: } الَِّذيَن يَْجَعلُوَن َمَع هللاِ إَِلًها آَخَر َفَسْوَف َيْعَلُمونَ - إِنَّا َكفَْيَناَك اْلُمْستَْهِزئِينَ - فَاْصَدْع ِبَما تُْؤَمُر َوأَْعِرْض َعِن اْلُمْشِرِكينَ {

"Dhihirisha yale ulioamrishwa nayo na wapuuze washirikina, bila shaka sisi Tutakutosheleza na wale

wanao kukejeli, wale ambao wanaweka kijungu mwengine pamoja na Allah bila shaka watakuja kujua"

[TMQ Al-Hijr: 92-94]. Hapo Mtume (SAW) akadhihirisha amri ya Allah, na akadhihirisha wazi

Page 6 of 125

kikundi kwa watu wote, ingawaje baadhi ya Waislamu walibakia wamejificha, kati yao kuna

waliojificha mpaka Fathi Makkah. Na mbinu ya Mtume (SAW) ya kudhihirisha muungane

huu ni kuwa alitoka na maswahaba wake katika vikundi viwili cha kwanza kikiongozwa n

Hamza bin Abdulmuttalib na cha pii kikiongozwa na Umao bin Al-Khattab, na Mtume

akaenda nao mpaka Al-Kaaba kwa nidhamu ya hali ya juu ambayo waarabu hawajawahi

kuona kabla ya hapo, na akatufu nao Al-Kaaba, na kupitia hilo Mtume (SAW) alihama na

maswahaba wake katika hali ya kujitokeza na katika hali ya maiingiliano ya yule amabaye alie

na matumaini nae kuingia katika hali ya kuwazungumzia watu wote, hapo ikaanaza

mgongano kati ya imani na ukafiri katika mujtama na yakaanza malumbano kati ya fikra

swahihi na fikra fisidifu, na ikaanza safari ya pili nao ni safari ya mvutano na mapambano. Na

makafiri wakaanza kupinga ulinganizi na kumuudhi Mtume (SAW) na maswahaba wake kwa

kila aina ya udhia. Na kipindi hiki kipindi cha mvutano na mapambano ndicho kipindi

kigumu zaidi kinacho julikana katika zama zote, kwani nyumba ya Mtume (SAW) ilipigwa

mawe, na Umm Jamil mke wa Abu Lahab alikuwa anaweka najisi Mbele ya nyumba yake, na

Abu Jahal alikuwa anaweka utumbo wa Mbuzi aliechinjwa kwa ajiliya masanamu na alikuwa

anavumilia udhia na akienda kwa binti yake Fatima alimsafisha na kumtahirisha, hayo

hayakumzidishia ila subra na kudumu katika ulinganizi, na Waislamu walikua wanatishiwa

maisha na kuudhiwa, kwani imethubutu kuwa kila kabila wakiwaadhibu na wakiwafitinisha

Waislamu katika dini yao miongoni mwao, kiasi ambacho mmoja wao alimuweka mtumwa

wake wa kihabashi Bilal juu ya mchanga kwenye jua linalochoma na akaweka jiwe juu ya

kifua chake na kumuacha ili afe sio kwa jingine isipokua kwa sababu alidumu juu ya uislamu,

na katika hali hii haikumzidishia kitu Bilal isipokua ni kukariri neno ahad (mmoja) huku

akisubiria adhabu hiyo katika njia ya Mola wake, na akaadhibiwa mwanamke kwa sababu

hakuridhia kuacha Uislamu kurudia dini ya mababa zake, na walikua Waislamu kwa jumla

wanapigwa na wanaelekezwa njia mbaya zaidi ya unyonge, na walikua wanasubiri yote hayo

kwa ajili ya kutaka radhi za Allah Taala.

KUUPINGA ULINGANIZI

Pindi alipotumilizwa (SAW) na Uislamu watu wakaanza kumzungumza yeye na kuhusu

ulinganizi wake, na makureishi walikua ndio wachache wao katika kuzungumzia, kwa sababu

hawakuwa wanajali ulinganizi na wakidhania kuwa mazungumzo yake hayatazidi

mazungumzo ya makasisi na wasimulizi, na kuwa watuwatairudia dini ya mababa zao na

mababu za, hivyo basi hawakumkimbia na wala hawakumkataza, na pindi alipokua anapita

katika katika mikao yao walikua wanasema kijana huyu wa Abdul Muttalib anazungumziwa

kutoka mbinguni, na akiendelea hivyo, isipokua baada ya kupita muda mchache wa ulinganizi

wake na wakaanza kuhisi khatari ya hunu ulinganizi walikubaliana wote juu ya kumpinga na

kumfanyia uadui na kumpiga vita, na mwanzoni walonelea akumpiga vita kwa kupinga tu

ulinganizi wake juu ya kile anacho dai kuhusu utume wake, baadae wakamuendea kumulizia

miujiza yake ambayo kwayo atathibishia utume wake, na walikua wanasema ni kwa nini

Muhammad haigeuzi milima ya Swafaa na Marwa kuwa ni dhahabu, na wala haiteremshi

kitabu kilicho andikwa kutoka mbinguni kinachozungumza kuhusu yeye, na ni kwa nini Jibril

hajitokezi ili awazungumzie wao kuhusu Muhammad, na ni kwanini hafufui wafu,na wala

hayapeperushi majabali ili Makkah isiwe ni yenye kuzingirwa nayo, na ni kwanini hapasui

maji ya chemchem yaliyo matamu kuliko maji ya zamzam ilhali yeye anajua watu wa mji

wanavyohitajia maji, na ni kwanini Mola wake hamfunulii yeye bei za bidhaa ili tuzikimbilie

Page 7 of 125

siku za usoni, na hivi ndivyo wakawa wanampiga mtume na ulinganizi wake kwa mbinu za

kijinga, na hali ikaendelea hivyo, lakini hilo halikumzuia Mtume (SAW) kuendelea na

ulinganizi wake bali aliendelea kuwalingania watu katika dini ya Allah na huku anayakashifu

masanamu kuyaaibisha na kuyakejeli kuzisafihi akili za wanavoviabudu na ndoto zao

wanaoyatukuza, ikawa zito juu yao hilo na hivyo basi wakatumia mbinu zote ili wamzuie na

ulinganizi wake na wala hawakufaulu, na miongoni mwa mbinu muhimu walizozitumia za

kupambana na ulinganizi huu ni mbinu tatu;

1) Kuadhibu 2) Uvumi wa kindani na wa kiinje 3) Vikwazo

Aina za adhabu zilikuwa zikimfikia Mtume rehma na amani ziwe juu yake pamoja na kwamba

ameshikamana na kaumu yake, na juu ya Waislamu wote, kwani zilizotofautiana na mbinu za

kuwaadhibu lakini waliwaadhibu vikali ili waiache dini yao lakini hilo halikuwazidishia ila

uthabiti na imani, na Mtume (SAW) alipita na huku wanaadhibiwa na akawaambiya »يئاً صبراً آل ياسر فإن موعدكم الجنة إني ال أملك لكم من هللا ش «

"Subirini jamii ya Yassir hakika makao yenu ni peponi mimi similiki chochote kutoka kwa

Allah" na hakika jawabu yoyote kutoka kwa Sumayya mke wa Yassir pindi alipowaambiya

hakika makao yenu ni peponi, isipokuwa alisema: "Mimi naiona mbele yangu, ewe Mtume wa

Allah." Na hivi ndivyo makureshi waliendelea kumuadhibu Mtume na maswahaba wake.

Makureishi walipoona kuwa hilo halikufaa wakatumia silaha nyengine nao ni silaha ya

propaganda ya dhidi ya Uislamu dhidi ya Waislamu katika kila sehemu, katika mji wa Makaa

kindani na katika mji wa Habashi kiinje, na wakatumia propaganda katika kila sehemu na kwa

kila kinacho hitajika nacho kama mjadala na huja na kueneza uvumi, na wakatumia

propaganda dhidi ya aqeeda, na kumtuhumu nayo na kuituhumu dhati yake, na wakawa

wanakanusha Mtume, na wakawa wanajiandaa na kila propaganda watakuitumia dhisi ya

Muhammad katika mji wa Makka na nje ya Makka na khususan propaganda katika msimu wa

hijja na makuireishi waliona umuhimu wa kupanga propaganda dhidi ya Mtume (SAW) kiasi

ya kuwa walikusnayika kikundi cha makuresihi kwa Walid bin Mughaira wakishauriana ni

yapi watakaoyasema kuhusu Muhammad kuwaambia waarabu wanao kuja Makkah katika

msimu wa hiujja, baadhi yao wakashauri kuwa waeme kuhusu yeye kua ni kuhani, Al-Walid

akaipinga rai hiyo kuwa anaoyasema Muhammad hayana mfanano wa kuhani, wakashauri

baadhi yao wengine wadai kua Muhammad ni mwandazimu, Al-Walid pia akapinga rai hiyo

kwa sababu hamna ishara kuwa Muhammad anaonyesha ishara ya uendawazimu wake, na

wengine wakaonelea kuwa wamtuhumu Muhammad na uchawi Al-Walid akaipinga rai hiyo

kwa kusema kuwa Muhammad hapigi ramli na wala hafanyi jambo lolote linalihusiana na

uchawi. Na baada ya majadiliano na mvutano, walikubaliana kumtuhumu Muhammad (SAW)

juu ya sihr ul-bayan (uchawi wa maneno). Kisha wakatawanyika katika makundi ya mahujaji

waarabu wakiwatahadharisha kumsikiza Mtume (SAW) kwa sababu yeye ni mchawi wa

maneno na anayosema ni uchawi unaomtenganisha mtu na kakake na mamake, na babake na

familia yake, na inaogopewa kwa yoyote atakae msikiza kurogwa na akatengana na watu

wake. Lakini uvumi huu haukufaa, na wala haikuwa ni kizuizi kati ya watu na ulinganizi wa

Uislamu. Kisha wakamuendea An-Nadhr akawa killa alipokuwa amekaa Mtume (SAW) katika

Page 8 of 125

kikao anapolinganiwa katika dini ya Allah nae huja akisimuliya hekaya za mafursi na dini yao,

na anasema, ni kwa lipi Muhammad awe na hadithi nzuri zaidi kuliko mimi. Si yeye anasoma

maandiko ya kale kama ninayosema mimi? Na makuresihi walikuwa wakizichukua hadithi

hizo na kuzieneza kwa watu, vile vile walikuwa wakiyasambaza anayosema Muhammad

kuwa yeye (Muhammad) anafundishwa na kijana wa kinasara aliyekuwa akiitwa Jabr na kua

hayatoki kwa Allah, na wakaeneza sana uvumi huo mpaka Allah akawarudi kwa kusema: } ولُوَن إِنََّما يُعَّلُِمهُ َبَشٌر ِلَساُن الَِّذي يُْلِحُدوَن إِلَْيِه أَْعَجِميٌّ َوَهذَا ِلَساٌن َعَرِبيٌّ ُمبِينٌ َولَقَْد َنْعَلُم أَنَُّهْم يَقُ {

"Hakika Tunajua kuwa wao wanasema:'Yeye anafundishwa na mwanadam'. Ulimi wa yule

wanaemsingizia ni wa kiajemi na huu ni ulimi wazi wa kiarabu" [TMQ An-Nahl 103] na hivyo

ndivyo uliendelea uvumi wa makureishi ndani ya bara arabu. Na wala hawakukoma hapo bali

wakti waliposikia kuwa Waislamu wamegura kwenda Habash waliwatuma wajumbe wao

wawili ili waeneze uvumi dhidi ya Waislamu kwa Najashi ili awatoe katika biladi yake. Na

wajumbe hao wawili walikuwa ni Amru bin Al-Aas na Abdallah bin Rabiah. Hivyo basi

walifika Habash na wakampelekea zawadi generali wa Najash ili awasaidie kuwarudisha

Waislamu Makka, na wakakutana na Najashi na wakamwambia, " Ewe mfalme wamekuja

katika biladi yako vijana masafihi kutoka kwetu waliojitenga na dini yao ya kaumu yao na

wala hawakuingia katika dini yako na wamekuja na dini waliozusha, hatuijui sisi wala wewe,

na tumekuja kwako na watu wao watukufu miongoni mwao mababa zao maami zao na

familia zao ili uwarudishe kwani sisi tutawaangalia wao zaidi na twaelewa zaidi kasoro yao".

Najashi akataka kuwasikia Waislamu wanaoyasema kuhusiana na hayo, na akutamana

wakaitwe na walipoitwa aliwaulizwa, "Ni dini ipo hiyo amabo mumetengana na kaumu yenu

na wala hamukuingia katika dini yangu wala katika dini nyengineo"? Akajibu Jaafar bin Abi

Twalib, akaielezea hali zao katika zama za kijahiliyya na tabia walizo kuwa nazo, na kisha

akaelezea uongofu ambao Uislamu umekuja nao, na hali ilivyogeuka baada ya kusilimu kwao,

kisha akaeleza kuadhibiwa kwao na makureshi (na walipo tushinda nguvu na kutudhulumu

na kututia dhiki na wakawa ni kizuizi kati yetu na dini yetu, tukatoka kuja katika biladi yako,

na tukakuchagua wewe na kuwawacha wengine na tukapendelea kuwa jirani yako na

tukatarajia tusiwe ni wenye kudhulumiwa hapa kwako) Najashi akasema kumuambia Jaafar,

"Je, kuna kitu alichokuja nacho mjumbe wenu kutoka kwa Allah unisomee? Jaafar akasema,

"Ndio" Jaafar akasoma sura ya Maryam kwanzia mwanzo wake mpaka katika kauli yake

Ta'ala ]ُم َم]ْن َك]اَن ِف]ي اْلَمْه]ِد َص]بِيZا{ َوَجعَلَِن]ي ُمبَاَرًك]ا أَْي]َن َم]ا ُكن]ُت -َق]اَل إِّنِ]ي َعْب]ُد اَل]ِه آتَ]اِنَي اْلِكتَ]اَب َوَجعَلَِن]ي نَبِيZ]ا - فَأََشاَرْت إِلَْيِه قَالُوا َكْي]َف نَُكّلِ

َكاِة َما ُدْمُت َحيZا الَِة َوالزَّ }َوالسَّالَُم َعَليَّ يَْوَم ُوِلْدُت َويَْوَم أَُموُت َويَْوَم أُْبَعُث َحيZا -ا بَِواِلَدِتي َوَلْم يَْجعَْلِني َجبَّاًرا َشِقيZا َوبَرZ -?َوأَْوَصاِني بِالصَّ"Maryam akaashiria kwake (Motot) wakasema itawezekanaje kuzungumzia na mtoto mchanga-akasema

(motto) hakika mimi ni mja wa Allah amenipatia Kitabu na akanijaalia Utume na akanijaalie ni mwenye

popote ulipo na akanuusia na swala na zake madamu ni hai na nimtendee wema mamangu na wala

hakunifanyia jabari muovu na amani iwe juu yangu siku siku nilio zaliwa na siku nitakao kufa na siku

nitakaofufuliwa kuwa hai" (TMQ Maryam 29:33) Na aliposikia generali haya maneno, alisema

"maneno haya yanatoka katika chimbuko lile ambalo yalipotoka maneno ya bwana wetu yesu

masihi na Najashi akasema: "Haya na hayo aliokuja nayo Issa yanatoka mshumaa mmoja."

Kisha akawaelekea wajumbe wawili wa kikureishi na kuwaambia: "Nendeni, Wallahi

sitowasalimisha kwenu." Na wakaondoka wajumbe wawili katika ikulu ya Najashi na wakawa

wanafikiria njia nyengine, na ilipofika siku ya pili Amru bin Al-Aaas alirudi kwa Najahi na

akawambia: "Waislamu wanasema maneno maovu kuhusu Issa mwana wa Maryam". Najashi

akatumana Waislamu waitwe na kuwauliza, Jaafar akasema: "Tutasema kuhusu yeye yale

aliokuja nayo Mtume wetu, anasema: "Mja wa Allah na Mtume wake na roho yake na neno

Page 9 of 125

lake aliyoiweka kwa Maryam bikira aliebarikiwa." Najashi akaishika fimbo na akachora nayo

mstari juu ya ardhi na kumwambia Jaafar "Hapana kati ya dini yenu na dini yetu zaidi ya

mstari huu." Na wakaondoka wajumbe wa kikureishi na wakarudi kwao mikono mitupu.

Hivyo ndvyo zilivyoanguka propaganda na nguvu ya haki ambayo Mtume rehma na amani

zimshukie anailingania ilikuwa katika sura ya wazi ambayo inaotoka katika ulimi wake

inaolea juu ya uvumi wote, na nuru ya Uislamu inaoaangaza inazima diaya zote na uvumi. Na

wakaanza makuresihi kutumia silaha ya tatu nao ni silaha ya vikwazo, na wote

wakakubaliana kumwekea vikwazo Mtume (SAW) na familia yake na wakaandika mkataba

waliokubaliana ndani yake juu ya kuiweka vikwazo baina Hashim na Banu Abdul-Muttalib

kuwatenga kamili wasiolewe wala wasiozeshwe kusinunuliwe kwao na wala wasiuziwe. Na

wakabandika mkataba huo kwenye ukuta wa Kaaba, kwa kusisitizia na kuwakumbusha, na

wakadhania kua siasa hii ya vikwazo itakuwa ni yenye athari zaidi kuliko ya kuadhibu na

uvumi. Na wakaendelea vikwazo hivyo kwa muda wa miaka miwili au miaka matatu, na

huku wakiwa wanangoja banu Hashim na Banu Abdul-Muttalib wamwache Muhammad

(SAW) na Waislamu wauuache Uislamu wao ili Muhammad (SAW) abakie pekee, nae imma

arudi nyuma na ulinganizi wake au kusiwe na tishio lolote la ulinganizi wake juu ya

makureshi na juu ya dini zao, na hili halikumzidishia Mtume (SAW). Isipokuwa ni mwenye

kushikamana na kamba ya Allah na ni menye kushikamana na dini ya Allah na kumzidishia

hamasa katika njia ya ulinganizi kwa Allah, na wala hawakuzidi waumini walio kuwa pamoja

nae Isipokuwa ukakamavu na nguvu na wala hawakuwa ndio kizuizi cha kuenea ulinganizi

wa Uislamu katika Makka na nje ya Makka, na habari ya vikwazo vya makuresihi kumuekea

Muhammad ikawafikia waarabu nje ya Makka na habari ya ulinganizi ikaenea kwa makabila,

na habari ya Uislamu ukawa unaenea katika bara arabu. Na wasafiri wakawa wanazungumza,

Isipokuwa vikwazo viliendelea na maumivu ya njaa iliendelea, na mkataba ambao uliowekwa

na makureshi ni wenye kuendelea. Na akabakia na watu wake katika vichaka vya Makka

wakiwa wanumizwa na njaa na ukosefu na ufukara. Na mara nyingi hawakuwa ni wenye

kupata kinacho tosheleza mahitaji yao, vile vile hawakuwa na fursa ya kutangamana na watu

na wenye kuwazungumzisha, isipokuwa katika miezi mitukufu Mtume (SAW) alikuwa

anakwenda upande wa Al-Kaaba akiwalingania katika dini ya Allah na kuwapa biashara ya

thawabu zake na kuwaonya na adhabu zake, kisha anarudi vichakani. Na hili lilikuwa likileta

sikitiko kwa waarabu juu yao na miongoni mwao walikuwa wakikubali ujumbe wake, na

miongoni mwao walikuwa wakiwapeleka chakula na kinywaji kwa kujificha, Hisham bin

Amru alikuwa anachukua ngamia aliebebeshwa chakula na ngano na anakwenda nae kati kati

ya usiku mpaka anapofika vichakani, hapo anawachilia kamba yake kisha anampiga ubavuni

mwake ili aende vichakani na wanachukua alichobeba, na kumchinja na kula nyama yake, na

wakendelea katika hali hiyo kwa muda wa miaka matatu mfufulizo mpaka dunia ikawa ni

dhiki kwao mpaka Allah alipoileta faraja yake na vikwazo vikaisha. Na hayo ni kutokamana

na vijana watano wa kikureshi nao ni Zubeir bin Abi Umayya na Hisham bin Amru na Mutim

bin Adiq na Abu Bukhtiriy bin Hisham na Zama'a bin Al-Aswad walikusanyika na

kuzungumzia kuhusu mkataba na suala la kikwazo, na miongoni mwao wakalipinga na

kudhihirisha chuki zao kwa baadhi yao, na wakakubaliana na kuweka ahadi ya kufanya jambo

ambalo litapeleka kuvunjika kwa mkataba na kuurarua, siku ya pili walikwenda hadi Al-

Kaaba akaja Zuheir akatufu mara saba kisha akawaita watu "Enyi watu wa Makka sisi

tunakula na tunavaa na huku Banu Hashim wanaangamia hawauzi wala hawauziwi, wallahi

Page 10 of 125

sitokaa mpaka uraruliwe huu mkataba wa vikwazo wa kidhalimu. Hakuwacha kusema mpaka

Abu Jahl akasikia na akampigia mayowe" Umedanganya wallahi usirarue, kwa upande wa pili

Kaaba walikuwepo Zama'a na Abu Al-Bukhtiriy na Mutim na Hisham wote hawa wakapiga

makelele huku wakimghadhabisha Abu Jahl na kumtia nguvu Zuheir. Abu Jahl akafahamu

kuwa hili limepangwa usiku na kuwa watu wanakubaliana nao na kuwa khalifu kwaweza

kuzua shari hivyo basi nafsi yake ikaingiwa na uoga na hapo akarudi nyuma. Na Mutim

akasonga Mbele ili auraruwe mkataba, na akaupata kuwa umeliwa na mchwa isipokuwa

ufunuzi wake (Kwa jina lako ewe Mola – Bismika Allahumma) na hilo likampatia nafsi Mtume

(SAW) na maswahaba wake warudi Makka kutoka vichakani na vikwazo visitishwe, hapo

wakarudi na Mtume akaendelea na ulinganizi wake, hivi ndivyo zilivyo anguka mbinu za

makureishi katika kuadhibu na uvumi na vikwazo na wala hazikuweza kufitini Waislamu na

dini yao, wala kumrudisha Mtume na ulinganizi wake na hatimae Allah Ta'ala akaifanya ni

yenye kudhihiri pamoja na vizuizi vyote na vizingiti.

MAINGILIANO YA ULINGANIZI

Mapambano ya makureishi na ulinganizi wa Kiislamu ilikuwa ni jambo la kawaida, kwa

sababu yeye Mtume (SAW) alibeba ulinganizi na kudhihirisha kikundi ambacho kinabeba

ulinganizi pamoja nae kwa sura ya mapambano na mvutano, juu ya hayo ulinagnizi wenyewe

kwa dhati yake ililazimisha kupambana na makuresishi na mujtama katika mji wa Makka kwa

sababu ilikuwa inalingania kumpwekesha Allah na kumuabudu yeye tu pekee, na kuwacha

kuabudu masanamu na kuingoa nidhamu fisidifu ambayo wanaishi nayo, hivyo basi

ikagongana na makureishi mgongano kamili, na jee yawezekana kwa Mtume (SAW) asiwe ni

mwenye kugongana na makureishi ilhali yeye anazisafihi ndoto zao na kudharau miungu yao

na kukejeli maisha yao ya kirahisi, na kukashifu njia yao kimaisha ya kidhalimu. Inamshukia

Quran ikiwahujumu na huku ikiwaambia parwanja: }إِنَُّكْم َوَما تَْعبُُدوَن ِمْن ُدوِن هللاِ َحَصُب َجَهنََّم {

"Nyinyi na munaoviabudu kinyume na Allah ni kuni za moto" [TMQ Al-Anbiyaa: 98]. Kisha

anaihujumu riba ambayo kwao wanaishi nayo akiwahujumu kwa ukali kutokamana na msingi

wake. Amesema Ta'ala katika sura ya Al-Rum: }َوَما آتَْيتُْم ِمْن ِربًا ِليَْربَُوا ِفي أَْمَواِل النَّاِس فَالَ يَْربُوا ِعْنَد هللاِ {

"Na kile mnacho kitoa ili kuchukua riba katika mali ya watu basi hakiongezeki Mbele ya Allah" [TMQ

Ar-Rum: 39]. Na anawakemea wale ambao wanaopanga katika uzito na mizani. Amesema

Ta'ala: َوإِذَا َكالُوُهْم أَْو َوَزنُوُهْم يُْخِسُروَن } -الَِّذيَن إِذَا اْكتَالُوا َعلَى النَّاِس َيْستَْوفُوَن -َوْيٌل ِلْلُمَطّفِِفيَن

"Ole wao hao wanaopunja ambao wanaponunua kwa watu wanatimiza na wanapopima hupunguza"

[TMQ Al-Mutafiffin: 1-3]. Na kwa sababu hiyo wakawa wanampinga na wakimuudhi yeye na

maswahaba wake mara kuwaadhibu, na mara nyengine kuwawekea vikwazo na kwa kueneza

uvumi dhidi yake na dini yake. Isipokuwa yeye aliendelea kuwahujumu na aliendelea

kugonga rai potofu, na kuvunja aqeeda fisidifu na kufanya juhudi katika njia ya kueneza

ujumbe. Na alikuwa anaulingania Uislamu kwa uwazi wala harudi nyuma na wala

kutaradhilia na wala kuhadaa, juu ya yale yalimkumba aina za adhabu kutoka kwa

makureishi, pamoja n mashaka yaliomsibu, juu ya kuwa alikuwa ni pekee mnyonge hana

msaidizi wala mwenye kumnusuru, hana chochote wala silaha kwani yeye alikuja kwa njia

wazi na mapambano, akilingania dini ya Allah kwa nguvu na Iman, wala hakuingiwa na

udhaifu wowote wa Kubeba majukumu ya ulinganizi na kutekeleza majukumu makubwa kwa

ajili yake, yote hayo yakawa ndio sababu kwa ajili yake, hayo yakawa ndio sababu za kuvuka

Page 11 of 125

vizingiti vyote ambavyo makureishi walivyomuekea mbele yake ili kumzuia yeye kuwafikia

watu. Na Mtume (SAW) aliweza kuwafikia watu na akawafikishia, na wakakaikubali dini ya

Allah, na nguvu ya haki ikawa ipo juu ya batili, na nuru ya Uislamu ukawa unazidi kila siku

kuenea kati ya waarabu, wakasilimu wengi waliokuwa wakiabudu masanamu na katika

manasara, bali mabwenyenye na kikureishi wakawa wanaisikiza Qur'an na mioyo yao

kuhuzunika.

Tufail bin Amru Ad-Dawsi alikuja Makka na alikuwa ni mtu mtukufu mwenye akili,

makureishi wakamuendea kumtahadharisha kuhusu Muhammad na kua maneneo yake ni

kama uchawi yanyomtenganisha mtu na watu wake na kuwa wao wanamroga na kaumu yake

mfano ya wale waliowapata wao Makka, na kuwa bora asiwe ni mwenye kumzungumzisha na

wala asimsikize. Siku moja Tufeil alikwenda katika Al-Kaaba na Mtume (SAW) alikuwa hapo

na hatimae akasikia maneno yake nayakawa ni maneno mazuri na akaiambia nafsi yake

"Wallahi mimi ni mtu mwenye akili mshairi, mimi siwezi kuchanganyikiwa na kizuri katika

kibaya basi ni kipi kinacho nizuia kumsikiza mtu anaoyasema, iwapo ni mabaya nitayawacha"

na akamfuata Mtume (SAW) mpaka nyumbani kwake kisha akajitambulishe na akaeleza

yaliomo moyoni mwake, hapo Mtume (SAW) akamuelezea kuhusu Uislamu na akamsomea

Quran hapo akasilimu na kutammka shahada ya haki, na akarudi kwa kaumu yake

akiwalingania Uislamu.

Na Mtume (SAW) alipokuwa Makka alijiwa na watu ishirini wa kinasara wakati walipofikiwa

na habari zake, na wakakaa nae na wakamsikiza, na wakamuitikia na wakamuamini na

wakasadiki jambo lililowaudhi makureishi mpaka wakawatukana na kuwaambia: "Allah

awaangamize ni watu aina gani nyinyi, watu wenu wamewatuma ili muwaletee habari za mtu

huyu na pindi tu mlipokaa nae mukaiwacha dini yenu na mkayaamini aliyoyasema". Na

hawakurudishwa nyuma na maneno waliyoyasema makureishi katika kufuata Mtume na wala

hawakurudi nyuma na Uislamu bali liliwazidishia imani kwa Allah juu ya imani yao. Na

hivyo ndivyo ilivyo dhihiri ulinganizi wa Mtume na ikazidi shauku ya watu ya kusikiza

Quran kiasi ambao hata wale ambao ni maadui zaidi wa kikureishi wakawa wanaulizana, "Je,

ni ukweli analingania dini ilionyoka na anayowaahidi na kuyaonya nayo ni sahihi? Maswali

haya yakawapelekea kunyanyapa na kuenda kuisikiza Quran. Alitoka usiku mmoja Abu

Sufyan bin Harb, Abu Jahl, Amri bin Hisham na Akhnas bin Shariq ili wamsikize Muhammad

(SAW) akiwa nyumbani mwake, na Muhammad (SAW) alikuwa anasimama usiku Isipokuwa

analala kidogo akisoma Quran huku wakisikia aya za Allah, mioyo yao na nafsi zao

zikaathrika, na wakawa wamenyamaa mpaka alfajiri, na wakaondoka kurudi nyumbani

mwao, wakakutana njiani na wakaanza kulaumiana na wakaambiana musirudie kwani

mukionekanwa na wengine walio wajinga mambo yenu yatadhoofika mbele yao na

Muhammad atawashinda, na ilipofika usiku wa pili, kila mmoja alijiskia kwenda ile sehemu

aliukuwepo jana ni kana kwamba miguu yake pasi na yeye kuweza kujizuia kufika pale

alipokuwepo usiku wa jana, na ili amsikize Muhammad tena upya, na wala haikuwa kizuizi

kulaumiana kwao ya kuenda usiku wa tatu na walipofahamu udhaifu wao kwa ulinganizi wa

Muhammad waliahidi wasirudie waliofanya, na wakawacha kwenda kumsikiza Muhammad

(SAW) lakini walioyasikia usiku tatu yaliwacha athari katika nafsi zao iliwafanya waulizane

baina yao kuhusu yale walioyasikia, na wote wakaingiwa na wasiwasi katika nafsi, na

anahofia asije akadhoofika na yeye ni kionozi wa watu wake wakamfuatia Muhammad

Page 12 of 125

(SAW). Na hivi ulienea ujumbe kila sehemu pamoja na kwamba vizingiti walivyoviweka

mbele yake, hilo liliwaudhi sana makureishi na ikazidi hofu yao ya kuenea ujumbe kati ya

makabila ya kiaarabu baada ya kuenea Makka, na wakazidi kuwaudhi maswahaba wake, na

wakawa wanaendelea kuzidi kuwaudhi, na kuongeza hasira zao kwa maswahaba mpaka

ikawa dhiki kwao. Hapo akatoka kuelekea Taif na kutarajia Uislamu wao, lakini

wakamrudisha kwa jawabu ilio mbaya zaidi, na wakatoa vijana wao na wandazimu wao na

kumtukana na wakampiga kwa mawe mpaka miguu yake yakaloa damu, akawatoroka na

kurudi mpaka alipofika kwenye bustani la zabibu la Utbah na Shaibah watoto wa Rabiah

akawa anafikiria kuhusu nafsi yake na ulinganizi wake, kwani alikuwa hawezi tena kurudi

Makka Isipokuwa chini ya ulinzi wa mmoja wa mabwenyenye wa Makka mushrikina, na wala

hawezi kwenda Taif baada ya mateso yaliomkumba, na wala hawezi kubakia hapo kwa

sababu bustani ni la watu wawili washirikina, hapo wasiwasi ukazidi na akanyanyua kichwa

chake mbinguni akimshtakia Allah katika hali ya maumivu makubwa, na katika hali ya imani

na kutaka radhi zake, na akawa anaomba dua hii: أللهم إليك أشكو ضعف قوتي وقلة حيلتي وهواني على الناس, يا أرح]م ال]راحمين أن]ت رب المستض]عفين وأن]ت رب]ي, إل]ى م]ن تكلن]ى, «

إن لم يكن بك علي غضب فال أبالي, ولكن عافيتك هي أوس]ع ل]ي. أع]وذ بن]ور وجه]ك أل]ذي إلى بعيد يتجهمني, أم إلى عدو ملكته أمري,ى ترض]ى, وال ح]ول وال ليه أمر الدنيا وآلخرة, من أن تنـزل بي غضبك, أو يحل علي سخطك, لك العتبى حتأشرقت له الظلمات, وصلح ع

»قوة إال بك "Ewe Mola kwako wewe nalalamikia udhaifu na nguzo zangu na uchache wa maarifa yangu

na unyonge wangu kwa watu, ewe mwingi wa rehma mwenye kurehemu wewe ndie Mola

wa wanyonge na wewe ndie Mola wangu, waniegemeza kwa nani, kwa wa mbali, atake

nihujumu, au kwa adui ulemilikisha mambo yangu, iwapo huna ghadhabu juu yngu basi

mimi sijali, lakini msamaha wako ndio mkunjufu kwangu. Najilinda kwa nuru ya dhati

yako ambayo imeangazia kiza, na kutengea kwao mambo ya dunia na akhera isije

ikanishukia mimi ghadhabu zako au kufikiwa na hasira zako, ni wewe wa kufanyiwa

mpaka uridhike, wala hamna uwezo wala nguvu Isipokuwa kupitia wewe". Kisha akarudi

Makka katika ulinzi wa Muti'im bin Adiy, na makureishi walijua yaliyomfikia Muhammad

katika mji wa Taif, hivyo basi wakazidisha mateso na wakazidisha vitimbi vyao juu yake, na

wakawa wanawakanya watu kumsikiza, na watu wa Makka wakawa wanajiepusha nae na

kumpuuza, hilo halikumfanya kuwacha kulingania dini ya Allah, na akawa anazungukia

makabila ya waarabu katika msimu wa hijja anawlaingania katika Uislamu, na anawaeleza

kuwa yeye Mtume aliiyetumwa, na kuwataka wamuamini, isipokuwa ammi yake Abdul-

Uzzah bin Abdul-Muttalib, Abu Lahab hakuwa akimwacha bali alikuwa anamfuata

anakoenda na akiwahimiza wasiwe ni wenye kumsikiza, hilo likawaathiri na wakawa

wajiepusha kumsikiza Mtume (SAW) akawa anayaendea makabila katika majumbani mwao,

na kuwaelezea, na akawaendea Kinda katika majumba yao na akawaendea Kalb katika

majumba yao na akawaendea Bani Hanifa na Bani Amir bin Saa' saa', hamna kati yao,

aliemsikiza na wakamrudisha kusiko kuzuri, bali Bani Hanifa walimrudisha kwa ubaya. Ama

Bani Amir bin Saa' Saa' wakafanya tamaa iwapo atashinda utwala uwe kwao baada yake, na

pindi alipo waambia, utawala ni wa Allah anauweka anapotaka, wakamgeuzia nyuso zao na

wakamrudisha kama walivyomrudisha wengine. Na hivi ndivyo Makka ilipuuza Uislamu na

watu wa Taif kumpuuza Mtume (SAW) na makabila walivyo urudisha ujumbe wa Mtume

(SAW) na makabila ambayo yanaokuja Makka kuhiji yaliona ule upweke aliokuwa nao

Muhammad na namna makureishi walivyomzingira na uadui, ilifanya kila msaidizi kuwa ni

adui kwake na wasaidizi kwao, na wakazidi kumpuuza na hilo lilimzidisha Mtume (SAW)

Page 13 of 125

upweke, na ulinganizi ukwa mgumu katika Makka na pambizoni mwake na kujtamaa wa

Makka ukajitokeza kwa ukafiri na inadi, jambo ambalo linalofanya matarajio kudhoofika.

MIZUNGUKO MIWILI KATIKA MIZUNGUKO YA ULINGANIZI.

Katika mji wa Makka Mtume (SAW) alifuata mizunguko miwili mfululizo, dori ya kwanza ni

kufundisha na kujenga na matayarisho ya kifikra na ya kiroho, na dori ya pili ikiwa ni dori ya

kuzihamisha hizi fikra kwa nguvu za msukumo katika mujtama itakao usukuma ili

wazitabikishe katika nyanja za kimaisha kwa sababu fikra hubakia kuwa ni malumati

madamu hazijatabikishwa, na hamna tofauti hizi fikra ziwe katika vitabu au katika mabongo

kwani zitakuwa zimefungika katika sehemu, hivyo basi fikra hazitakuwa na thamani iwapo

hazitatabikishwa katika maisha. Na fikra ili ziweze kutabikishwa ni lazima zipitie dori ya

kuzibadilisha kutoka katika fikra na kuingia katika nguvu itakao wasukuma watu, ili watu

jumla waziamini na kuzifahamu na kuzibeba na kupambana ili zitabikishwe, na wakati huo

utabikishaji wake itakuwa ni jambo lisilo na shaka na la kikawaida. Na hivi ndivyo Mtume

(SAW) aliupeleka ujumbe katika Makka katika dori hizi mbili, ama dori ya kwanza ni

kuwalingania watu katika Uislamu, na kuwajenga kwa fikra na kuwafunza hukmu zake na

kuunganishwa yule anaeweza kuunganishwa juu ya aqeeda ya Kiislamu na dori hii ni ni dori

ya kuunganisha kisiri katika dawah. Na hilo ni kwa saabu Mtume (SAW) alikuwa hadharau

ulinganizi na kuwa na bidii ya kumjenga kifikra kila anaeingia katika Uislamu, na

anawakusanya katika nyumba ya Al-Arqam, na kumtuma yule aliemjenga kujenga katika

halaqa, na wakajumuika Waislamu katika majumba yao kisiri na majabalini kwa siri na katika

nyumba ya Arqam kwa siri na wakajengwa, na kila siku kuzidi imani yao na kuongezeka

maingiliano yao, na kila siku kuzidi kufahamu umuhimu ambao wanaobeba, na kujitayarisha

kujitolea katika njia hiyo mpaka dawah ikakita katika nafsi zao, na Uislamu ukawa unatembea

ndani yao kama damu katika viwiliwili vyao, na wakawa ni Uislamu unatembea katika

mabarabara. Na kwa ajili hiyo haukuweza ujumbe kubakia umefungwa katika nafsi zao

pamoja na kujificha kwao pamoja na kujengwa kwa kisiri na kufanya bidii ya kuficha

kujumuika kwao, na wakawa wanawazungumzia wanaowaamini na kwa kila yule

wanaomtarajia kuwa yuko tayari kuukubali ujumbe, na kwa sababu hiyo watu walihisi

ulinganizi wao, na kujua kuwepo kwao, na kwa hila ukatambulika ujumbe kama nukta ya

kianzio, na ikawa hamna budi kutoka, na yakapatikana majaribio ya kuingiza na

kuwazungumzia watu wote, na kwa hilo lilimalizika dori ya kwanza ikiwa ni dori ya

kuwaunganisha kisiri na kuwajenga ambao umejenga muungano huu, na ikawa hamna budi

kuingia katika dori ya pili ikiwa ni dori ya mapambano na mvutano kwa kuwafahamisha watu

Uislamu ili waviitikie pamoja nao na kuukubali na kutangamana nao, au waukatae na

waubebe na kugongana kwa fikra zake, na yatapatikana kwa mgongano huu ni kuwa ukafiri

na usidifu vishindwe na itulie imani na matengeneo, na fikra sahihi kushinda, kwa sababu

akili namna zitakavyo kanusha lakini haitoweza kufungika mbele fikra sahihi, wala haziwezi

kuzikataa, hata kama walijaribu kuzitoroka ili zisiathiriwe. Na hivi ndivyo ilivyoanza dori ya

mapambano na kwao kuanza mvutano baina ya fikra mbili, baina ya Waislamu na makafiri,

lilionekana kwa hilo muungano wa kichama pindi alipotoka Mtume (SAW) pamoja na

maswahaba wake katika mpangilio ambao waarabu hawajauonapo kabla yake, na katika

mshikamano mmoja, na akatufu nao Al-Kaaba na kudhihirisha ujumbe wake. Na kuanzia

wakati huo Mtume (SAW) akawa anaeneza ujumbe baina ya watu wote parwanja mchana kwa

njia ya kupambana na kuwachalenji. Na zikawa aya zinamshukia Mtume (SAW)

Page 14 of 125

zinazolingania Tauhid, na kukanusha masanamu na shirki na kuyahujumu na kukemea

kufuata mababa na mababu pasi na muelekeo, na zikawa zinashuka kuhujumu maamiliano

fisidifu na zikihujumu riba, na kuhujumu biashara chafu na kufanya hila katika kupima na

mizani, na Mtume akawa anawazungumzia watu Uislamu kwa makundi, alikuwa anawaalika

chakula watu wake nyumbani kwake na akiwazungumzia waote kwa pamoja, na anawataka

wasilimu na kumuunga mkono na wakamkataa vibaya, kisha wanawakusanya watu juu ya

safaa na anawazungumzia, na mabwenyenye wa kikureishi wanakasirika na Abu Lahab

kumrudi vibaya mno, na chuki ya makureishi kuongezeka, na kwa Mtume Muhammad (SAW)

vile vile kuongezeka chuki baina yake na waarabu wengine wasiokua Makuresihi, na hivi

ndivyo ulinganizi inavyojumuisha kujenga kupitia halaqa katika majumba na katika majabali

na katika nyumba ya Al-Aqram kujengwa kijumla, na kutoka kulingania yule anaetarajiwa

kuwa yuko tayari na kuingia kulingania watu wote, na ulinganizi huu wa jumla na kujenga

kwa pamoja ulikuwa na athari katika makureishi, kwani ilizidisha chuki yao na kuhisi hatari

inaokuja, na wakaanza kuchukua hatua mpya Muhammad wala ulinganizi wake, na wakazidi

kumuudhi na kumkaandamiza Mtume (SAW) na maswahaba wake. Lakini hunu ulinganizi

wa kijumla ulikuwa na athari katika ulinganizi wenyewe, kwani wote walisikia neno Uislamu

na ukaenea ulinganizi kwa dini ya Allah kati ya watu wote wa Makka, na wala hamna siku

isipokuwa alisilimu mmoja wao kwa ajili ya Allah na radhi zake, na akaamini kila maskini na

kila mnyonge na kila fakiri, na kila ambae habaishwi na biashara wala hababaishwi na kuuza

na kudhrau kwa anaowalinhania kwao Mtume (SAW), na wakaamini baadhi ya wafanyi

biashara wa Makka na watukufu wake na viongozi wao, katika wale ambao nafsi zao

zilitambua usafi, hima na ukweli na kujiepusha na kiburi na kujigamba, hawa walisilimu kwa

ajili ya Allah kwa ujua tu ukweli wa ulinganizi na ukweli wa mlinganizi, na Uislamu ukaenea

Makka na watu wakaingia katika Uislamu waume kwa wake. Na ulinganizi wa jumla ulikuwa

na athari pana, japo liliwapelekea katika mashaka na adhabu na kuwaka katika nafsi za

mabwenyenye wa kikureishi kwa sababu Mtume kuhujumu dhulma na uovu na kumtenga

ambao ulikuwa umeenea Makka kukashifu kwake hali za makafiri na mambo yao. Na ikaanza

baina ya Mtume wa mswahaba wake na baina makafiri wa kikureishi marhala uilio mgumu

zaidi na dori ilio mbaya zaidi. Japokuwa ilikuwa ni kuingia katika dori ya mapambano kutoka

kwa dori ya kujenga japo ni dori nyembamba zaidi kwa sababu inahitaji hikma subra na

umakini wa utekelezaji, hivyo basi dori ya mapambano ndio dori ngumu zaidi kwa sababu

inahitaji uwazi wa kujitolea bila ya kujali natija na matokeo, kwani itapatikana kufitini kwa

makafiri kwa Waislamu juu ya dini yao, na pia hudhihirika imani nguvu ya kustahamili na

kudhihirika yaliomo katika nafsi kama ukweli wa kukutana, na hivi ndivyo alipitia Mtume

(SAW) katika dori hii yeye pamoja na mswahaba wake wakivumilia aina ya majabali

makubwa ya dhulma maonevu kunyanyaswa na kukandamizwa, miongoni mwao waliougura

Habash ili kuhifadhi dini yao, miongoni mwao waliouwawa kwa kuadhibiwa na miongoni

mwao waliovumilia aina kali za adhabu, na walioendelea hivyo kwa muda mrefu waliokuwa

unatosha kuathiri mujtama wa Makka kwa nuru ya Uislamu na kuondosha dhulma pamoja n

akwa Mtume (SAW) alikaa miaka matatu katika nyumba ya Al-Arqam na kumaliza dori ya

kwanza ikiwa ni dori ya kuunganisha na kujenga kisiri kwa muda wa miaka hii mitatu pia,

aliishi Mtume (SAW) miaka minane mengine huku anapambana na (miujiza ikiidhihirikia

watu) juu ya hayo haikusahilisha njama za makureishi za kuadhibu Waislamu wala

kusahalisha hamasa zao katika kuupinga Uislamu, naam hayo yalikuwa kutokamana na

Waislamu kuvutana na makureishi mpaka bara arabu nzima ikasikia kuhusu Uislamu, na

Page 15 of 125

mazingira ya dawah yakaenea katika sehemu zote za bara arabu, ilipopelekwa na mahujaji na

wakawa wanaizungumza, lakini hawa waarabu walikuwa wamesimama msimamo wa

watazamaji, na wala hawakuchukua hata hatua moja kusongelea iman, bali walikuwa

hawataki kuwaudhi makureishi, na wajiepushe na Mtume (SAW) ili makuresihi wasikasirike.

Likawa zito hilo kwa Mtume (SAW) na mswahaba wake na kudhihirika kwa dori ya

kujitokeza ina dori ya tatu nao ni utabikishaji wa Uislamu hauna budi nao, lakini uovu wa

mujtama katika Makka hauoneshi dalili ya uwezekano wa kutabikisha, na kuendelea

maudhuijuu ya Waislamu liliwazuia wao kujitolea kamili kwa ajili ya Dawah bali kuwa

kizuizi baina yao na baina yake, na watu kupuuza dawah hayo yaliwazidisha maumivu na

huzuni.

KUUPANUA UWANJA WA DAWAH

Yaliongezeka mateso ya makuresihi kwa Mtume (SAW) kwa kuwa Waislamu mpaka ikawa ni

dhiki kwao, na hapakubakia na matarajio ya makabila kumnusuru yeye baada ya Thaqif

kumrudisha na majibu mabaya, na baada ya kurudishwa na Kinda na Kalb na Banu Amir na

Banu Hanifa wakati alipowaendea katika msimu wa hijja, na hapakuwa na matumaini ya

kuingia katika Uislamu katika makureishi na yaliona makabila yasiokuwa ya kikuresihi

ambayo wanaishi jirani na Makka na yale ambayo yanaokuja kutoka sehemu tofauti kutoka

biladi za waarabu ili kuhiji, yale yanaomkumba Muhammad (SAW) kama kutengwa, na

namna makureishi walivyo mzingira na uadui ilimfanya killa msaidizi kuwa adui juu yake na

wasaidizi wao, hivyo basi wakazidi kumpuuza. Na Mtume (SAW) akaona ujumbe wa Mola

wake katika mzunguko kuanzia kufuata kwake mpaka leo, na yakarefuka masiku na Mtume

(SAW) anazidi kutengwa na watu wake, na makuresihi wanazidisa juu yake chuki, na watu

wanazidi kumpuuza, Isipokuwa yeye (SAW) pamoja na yote hayo aliendelea yeye na

maswahaba wake waliokuwa karibu nae katika hali ya imani kali zaidi juu ya nusra ya Allah

na kunyanyua dini yake juu ya dini zote na akawa anawalingania watu kila anapopata wasaa,

na msimu wa hijja unapofika wa watu wakikusanyika katika mji wa Makka kutoka bara arabu

alikuwa anawaendea na kuwalingania katika Uislamu bila ya kujali iwapo makabila hayo

watapuuza ujumbe wake au kumpuuza au kumrudisha na majibu yasio mazuri. Baadhi ya

wajinga wa kikureishi walikuwa wanamfuata na kumuudhi wakati aipokuwa anawaendea

watu kuwafirishia ujumbe wa Mola wake, na wala hayo maudhui hayakumuondoshea

matamanio na matumaini yake. Hakika Allah ndie aliemtumiliza na Uislamu hivyo basi

hamna shaka atamnusuru na atamsaidia na mwenye kuifanya dini yake idhihiri. Na akawa

anasubiri nusra ya Allah hali ya kuwa siku hizo yupo katika maumivu ya kusimama

ulinganizi wake, na katika shida na dhiki ya makureishi, na wala hakusubirii sana hatimaye

dalili ya kufuzu ikawa inakuja kutoka Madina, hilo ni kuwa watu katika Khazraj walitoka kuja

Makka katika msimu wa hijja Mtume (SAW) akakutana nao na akawazungumzia na

akawauliza kuhusu wao, na akawalingania kwa Allah na wakaanza kuangaliana na

wakasema: Wallah huyu ni Mtume ambaye mayahudi wanaahidi basi wawatangulia na

wakakubali ujumbe na Mtume na wakasilimu na wakakuambia: Sisi tumewacha kaumu yetu

(yaani Aws na Khazraj) na wala hamna watu wenye uadui kati yao kama uliopo baina yao na

huenda Allah akatuunganisha kupitia wewe na iwapo Allah atatuunganisha kupitia wewe

basi hamna mtukufu zaidi yako". Na watu hawa wakarudi Madina na wakawaeleza watu wao

kuhusu kusilimu kwao, na wakaziunganisha mioyo iliyo wazi na nafsi zilizo kunjufu katika

Page 16 of 125

dini mpya, na wala haikubakia nyumba ya Aws wala Khazraj ila kuna utajo wa Muhammad

(SAW).

BAYAH YA KWANZA YA AQABAH

Mwaka ulipozunguka na kuingia msimu wa hijja walikuja watu kumi na mbili mwaka huo

katika watu wa Madina na wakakutana na Mtume (SAW) katika Aqabah na wakambayiisha

bayah ya kwanza ya Aqabah, walimbajiisha juu ya asiyemshirikisha Allah na chochote na wala

assibe wala wasizini na wala asiue watoto wake na wala asieneze uvumi atakautunga Mbele

ya mikono yake na miguu yake na wala asimuasi katika jema na iwapo atatekeleza hayo basi

atapata pepo na iwapo atalaghai katika hayo chochote basi mambo yake ni kwa Allah akitaka

atamuadhibu na akitaka atamsamehe. Na baada ya kuikamilisha bayah na msimu wa hijja

kumalizika walirudi Madina.

ULINGANIZI KATIKA MADINA

Amesema ibn Ishaq: wau walipokuwa wanaondoka, Mtume (SAW) alimtuma Musa'ab bin

Umeir pamoja nao, na akamuambia awafunze Quran na awafundishe Uislamu na

awafundishe dini, na Musa'b akawa anaitwa Muqri (msomaji) katika Madina. Na makao yake

yalikuwa kwa Asaad bin Zurarah. Na akawa anawaendelea watu katika maskani zao na

makabila yao na kuwalingania katika Uislamu, na anawasomea Quran na anamsilimisha mtu

na watu wawili mpaka Uislamu ukaenea katika maskani zote za Answar isipokuwa maskani

ya Khatamah na Wail na Waqif, na Musa'b akawa anawasomea Quran na kuwafundisha, na

akamuandikia barua Mtume (SAW) kumtaka ruhusa ili awakusanye na akamruhusu na

akamuandikia: "Ama baad: subiri siku ambayo mayahudi watajitayarisha kwa zaburi kwa

ajili ya jumamosi yao…mchana unapoingia basi jikurubishe kwa Allah kwa Rakaa mbili na

uwakhutubie, Musaab bin Umeir akawakusanya katika nyumba ya Saad bin Khaithamah

wakiwa ni watu kumi na mbili na hakuwachinjia siku hiyo ispokuwa mbuzi mmoja, kwani

yeye ndie wa kwanza kuanzisha jumaa katika Uislamu. Musa'ab akaendelea kuzunguka

Madina kuwatembelea watu na akiwalingania katika Uislamu na kuwafundisha. Siku moja

Asaad bin Zurara alitoka na Mus'ab bin Umeir akiwa amekusudia nyumba ya bani Abdul

Ashhal na nyumba ni mtoto wa khalati ya Asaad bin Zurarah na akaingia nae kupitia bustani

katika mabustani ya bani Dhafr karibu na kisima kilichoitwa Marq, na wakakaa katika bustani

na watu waliokuwa waliosilimu wanaanza kujumuika. Na Saad bin Muadh na Useid bin

Khudheir siku hizo walikuwa ni mabwana kwa watu wao wakiwa ni bani Abdul Ash-hal, na

wawili hawa walikuwa wakishirikiana wakifuata dini ya watu wao, wa walipo wasikia Saad

bin Muadh akimuambia Useid bin Khudeir" Twende kwa watu wale wawili ambao wamekuja

kwetu kuwasafihi wajinga tuwafukuze na tuwakataze wasije kwetu, kwani lau kama Asaad

bin Zurarah hahusiani na mimi na mimi basi wajua mimi natosheleza, yeye ni motto wa

khalati yangu na mimi siwezi kumfanya lolote, Useid bin Khudheir akachukua mkuki wake

kisha akamwendea na pindi Asaad bin Zurarah alipomuona alimuambia Musa'ab bin Umeir

huyu anakujilia ni bwana kwa watu wake hivyo basi kuwa mkweli kwa Allah Mbele yake,

Musa'ab akasema "Iwapo atakaa nitazungumza naye" akasema: akawasimamia kwa ukali na

akasema "ni yapi ywaletani kuja kusafihi wajinga. Ondokeni iwapo mwazithamini nafsi zenu"

hapo Musa'ab akasema "Hukai ili usikie iwapo utaridhika utayakubalina iwapo utayachukia

tutawacha yanaokuudhi" akasema "umefanya uadilifu" kisha akakita mkuki wake na akakaa,

Musa'ab akamzungumzia kuhusu Uislamu na akamsomea Quran wakasema kulingania na

Page 17 of 125

waliyosema wallahi tuuliona Uislamu katika uso wake kabla hajazungumza kwa amani yake

kuunga kwake. Kisha akasema: "ni mazuri yalioje maneno haya, ni yapi munaoyafanya iwapo

munataka kuingia katika dini hii?" wakamuambia: "utaoga, ujitahirishe nguo zako kisha

utapiga shahada ya haki kisha utasali rakaa mbili. Akasimama na akaswali Rakaa mbili kisha

akawaambia "nyuma yangu kuna mtu iwapo atawafuata hamna hata mmmoja atakae

mkhalifu katika watu wake na nitawaletea sasa hivi Saad bin Muadh kisha akauchukua mkuki

wake na akaenda kwa Saad na watu wake wakiwa wamekaa na watu maskani yao, pindi Saad

bin Muadh alipomuona anavyokuja akasema "Naapa kwa Allah Useid bin Khudheir

anawajilia na sura taofauti na ile aliowaondokea nayo, na walipo simama katika maskani Saad

akamuambia" Umefanya nini" akasema "Nimezungumza na watu wawili na wallahi sikuona

ubaya wowote kwao na niliwakataza na wakasema tutafanya unachokipenda. Na

nimeambiwa kua bani Harith wametoka kuenda kwa Asaad bin Zurarah ili wamvuwe, na hilo

ni kuwa wamejua kuwa yeye ni mototo wa khalati yako ili wakuchimbe, Saad akasimama kwa

hasira na haraka kwa huku alioelezwa kuhusu basi Harith akashika mkuki mkononi mwake

kisha akasema: "Walla nimekuona hutoshi" kisha akawatokea na Saad alipomwona makini

alijua kuwa Useid alichotaka ni yeye awasikie na akawasimamia kwa hasira kisha

akamuambia Asaad bin Zurakah "Ewe Aba Umamah lau kama hamna kilichoko baina yangu

na yako uhusiano usingelinifanyia hayo, munatulaghai hapa kwetu kwa yale

yanayotuchukiza, na Asaad ameshangulia kumuambia Musa'ab, yaani Musa'ab amekujilia

mtu Wallah ni bwana wa watu wake iwapo atakufuata hamna atakaye kuenda kinyume yako

wawili wao. Musa'ab akamuambia: "Kwani hukutusikia iwapo utadhihirika na utapendelea

utayakubali, na iwapo utayechukia tutayawacha yanaokuchukiza." Saad akasema: "Umefanya

uadilifu" kisha akaukita mkuki wake na akakaa. Akaanza Musa'ab na kumueleza Uislamu na

akamsomea Quran, wakasema"Tukaona Uislamu usoni mwake kabla hajasema kwa sababu ya

kungaa kwake na amani yake, kisha akawaambia" munafanya nini iwapo mutasilimu na

kuingia katika dini hii?" wakasema"utajitahirisha na kutahirisha nguo zako kisha utapiga

shahada kisha utaswali rakaa mbili." Kisha akauchukua mkuki wake akaondoka kuelekea

maskani na watu wake wakiwa na Useid bin Khubeir na watu wake walipomuona anakuja

wakasema: "Tunaapa kwa Allah Saad anawarudia na sura tofauti na ile ambayo

amewaondokea nayo" na akawasimamia na akasema: "Enyi bani Abdul Ash-hal nyinyi

munachukulia vipi kwenu?' Wakasema Kiongozi wetu na mwenye ushauri bora zaidi kwetu

na kiongozi shupavu" akasema "maneno ya wanaume wenu na wanawake wenu ni haramu

mpaka mutakapo amini Allah na Mtume wake" wakasema"Basi wallah hakukutwa katika

nyumba ya bani Abdul Ashhal mwanamume na mwanamke illa Muislamu." Musa'ab akarudi

nyumbani kwa Asaad in Zurarah na akaishi kwake akiwalingania watu katika Uislamu, hata

ikafikia haikubakia nyumba katika majumba ya Answar isipokuwa wanaume na wanawake

Waislam. Musa'ab akakaa Madina pamoja na Aws na Khazraj kwa muda wa mwaka

anawafundisha dini yao huku anaangalia kwa furaha kuongezeka kwa watakao nusuru dini

ya Allah na neno la haki na alikuwa radhi za Allah zimshukie Musa'ab anawabishia milangoni

watu kwa kumkimbilia ili kuwalingania nao na akawafikishia ulinganizi wa Allah, na alikuwa

anaingia mashambani ili kuingilia na wakulima na katika shughuli yao akiwalingania katika

Uislamu, na alikuwa anakutana na viongozi anawalingania katika dini ya Allah, na alikuwa

anafanya mambo aliyokusudia kama alivyofanya pamoja Asaad bin Zurarah katika kutumia

mbinu ya kuwafikia watu ili waweze kuwasikilizisha sauti ya haki mpaka mji wa Madina

kutoka kwa ushirikina, upotofu na kutoka katika miito miovu (kuwapeleka katika tauhid na

Page 18 of 125

imani na miito ya Kiislamu) iliojengwa juu ya shirki na kunguza katika uzito na uzani. Hivyo

ndivyo ulivyokuwa ukakamavu wa Musa'ab na ulivyokuwa ukakamavu ya wale ambao

waliosilimu pamoja mpaka waliweza Kuibadilisha Madina katika mwaka mmoja kutoka hali

ya ushirikina mpaka katika hali ya Uislamu.

BAY'AH YA PILI YA AQABAH

Bay'ah ya kwanza ya Aqabah ilikuwa ni kheri na baraka, kwani waliosilimu juu ya uchache

wa idadi yao walitosheka na mtu mmoja miongoni mwa maswahaba wa Mtume nae ni

Mus'aab kuweza kuiadilisha Madina na kugeuza mawazo na miito iliokuwepo katika mujtama

wao, pamoja na kwamba kuwa jumla ya watu wamejitenga nao hivyo basi jumla

hawakuamini, na mujtama usiweze kuathirika kwa fikra na miito ya Kiislamu, kinyume na

Madina kwani waliuingia katika Uislamu jumla ya watu, na mujtama ukaathiri na miito

ikaathiri na hii ni dalili wazi imani ya watu fulani waliotengwa na mujtama waliotengwa na

jumla ya watu haikuathiri katika mujtama wala katika watu jumla namna iwavyo uwezo wa

watu hawa kadha. Na kwa mahusiano yaliopo kati ya watu iwapo zitaathiri kwa kuathiri fikra

na miito mageuzi yatapatikana na mapenduzi namna iwavyo uchache wa idadi ya wanaobeba

ulinganizi. Na yaonyesha pia kuwa mujtama pindi utakuwa umeganda juu ya ukafiri kama

mujtama wa Makka inakuwa ni vigumu zaidi kuliko mujtama ambao haujaongozwa na rai

fisidifu mfano wa mujtama wa Madina hata kama zipo rai hizo ndani yake, kwa sababu hiyo

uliathiri mujtama katika Madina kwa Uislamu kuliko wa Makaa, kwani watu wa Madina

walikuwa wanahisi upotofu wa fikra ambazo wanazozibeba na walikuwa wanatafuta fikra

nyengine na nidhamu nyengine kwa ajili ya maisha yao, ilhali mujtama na Makka ulikuwa

umetulia kwa yale waliokuwa nayo, na kuwa hamu ya kuendeleza hasa mabwenyenye wa

ukafiri mfano wa Abu Lahab na Abu Jahl na Abu Sufyan, kuwa sababu hiyo hakukawia

Mus'aab katika Madina muda mfupi hatimae kulipatikana mageuzi ya ulinganizi na kuweza

kuitikiwa kwa haraka na akashuhudia kukubali kwa watu Uislamu na kukubali kujifunza

hukmu zake na kumfurahisha sana, na anaona kuongzeka idadi ya Waislamu na Uislamu

kuenea Madina, anafurahishwa kwa hila na inaongezeka uchangamfu katika kufundisha na

kueneaza ujumbe, na ulipoingia msimu wa hijja alirudi Makka na akamueleza Mtume (SAW)

habari za Waislamu na nguvu zao na habari za Uislamu na kuzidi kuenea kwake, na

akamuelezea namna mujtama wa Madina umekuwa hazungumzi isipokuwa Uislamu, na

kuwa nguvu za Waislamu na uwezo wao huko una taathira na kuufanya Uislamu ndio ambao

unaolea juu ya kila kitu, na kua mwaka huu watakuja baadhi ya Waislamu walio na imani

kubwa zaidi kwa Allah na wako tayari Kubeba ujumbe wa Allah na kuihami dini ya Allah,

akafurahia sana Mtume (SAW) habari ya Mus'aab akawa anafikiria kwa urefu na akawa

analinganisha kati ya mujtamaa wa Makka na mujtama wa Madina, kwani Makka amelingania

watu kwa Allah kwa muda wa miaka kumi na mbili mfululizo na watu hakuchoka kufanya

daw'ah na wala hakuacha fursa isipokuwa alitumia kila anachoweza kama juhudi na

kuvumilia killa aina za adhabu, pamoja na hayo mujtama umejifunga na iimekosekana njia ya

kuupenyeza ujumbe kutokamana na uovu uliopo katika mioyo ya watu wa Makaa na ugumu

uliopo katika nafsi zao, na mgando wa kale uliopo katika akili zao, na kwa sababu hiyo

mujtama wa Makka muovu na dhaifu wa kukabili daw'ah kutokamana na ushirikina wa

masanamu uliokita katika nafsi za wakazi wake ambao Makka ilikuwa kama kitovu chake.

Ama mujtama wa Madina baada ya kupita mwaka ilikuwa ni kusilimu kwa watu wachache na

Khazraj, kisha bay'ah ya watu kumi na mbili na juhudi ya Mus'aab bin Umeir kwa muda wa

Page 19 of 125

mwaka mwengine, hayo yalikuwa yanatosha kuleta mazingara ya Kiislamu katika Madina na

watu kuingia katika dini ya Allah kwa haraka hii ya kushangaza, na iwapo Makka ujumbe

umesimama kwa wale ambao tu waliosilimu pamoja na yanaowakumba Waislamu katika

mateso na maudhi ya makureshi, basi Madina ujumbe wa Allah umeanza kuenea haraka

hivyo na wala mateso ya washirikina na hayo ni katika yanaoumakinisha Uislamu katika nafsi,

na kuwafungulia njia Waislamu, hivyo ndivyo ilivyo bainika kwa Mtume (SAW) kuwa

Madina inafaa zaidi kwa daw'ah ya Uislamu kuliko makaa na mujtama wa Madina unafaa

zaidi kueneza nuru ya Uislamu kuliko wa Makka. Na kwa sababu hiyo akafikiria kuguria na

wakagura maswahaba wake kwenda kwa ndugu zao Waislamu ili wapate amani kwao na ili

wasalimike na mateso ya makureshi na ili wajitolee kwa ajili ya daw'ah kuiingiza katika

marhala ya kivitendo nao ni utabikishaji wa Uislamu na Kuubeba ujumbe wake na nguvu za

serikali na utawala wake, hiyo ndio sababu pekee ya kuguria na wala sio nyengine.

Na ni lazima ieleweke kuwa Mtume (SAW) hakufikiria kugura Makka kwa sababu ya vizuizi

vilivyo kuwepo Mbele ya daw'ah pasi na kusubiria au ili aviepuke vizuizi hivi, kwani yeye

Mtume (SAW) alisubiri miaka kumi katika Makka, na wala haipurukushi daw'ah na alikuwa

anafikwa mateso katika njia ya daw'ah yeye na wafuasi wake na wala mateso ya makureshi

hayakudhoofisha chochote katika nafsi yake na kudhoofisha azma yake ya mapambano yao,

bali yalimzidisha mani katika daw'ah ambayo kwao imeleta utukufu kuto kwa Allah, na

kumzidisha yakini kwa nusra ya Allah kumzidisha umakinifu na uthabiti, lakini aliona baada

ya majaribio hayo uovu ulio katika mujtama wa Makka kama fikra finyo na ugumu na upotofu

mambo yanaodhoofisha matarajio na kuendeleza ujumbe inahitajia juhudi zaidi, ndio ikawa

hamna budi kutoka mujtama huo na kuingia katika mujtama mwengine na ndio maana

akafikiria kuigura Makka, na hilo ndilo ambalo limempeleka kufikiria kuguria Madina, na

wala sio mateso yaliomfikia yeye na yaliowafikia maswahaba wake. Ndio tume (SAW)

aliamrisha maswahaba wake wagurie habasha kukimbia mateso, kwani inajuzu kwa waumini

kugura sehemu za fitna kuhifadhi dini yao, japo mateso yanaongeza imani kukandamizwa

kuzidisha ikhlasi na mapambano yanalenga matarajio, na imani humpelekea alie nayo

kupuuza kila kitu na kujitolea katika njia yake kwa mali, cheo, raha na maisha, ndio hata kama

imani juu ya Allah humfanya muumin aitangulize nafsi yake katika hatari kwa ajili ya Allah

lakini kuendelea kwa mateso na kudumu katika kujitolea humfanya muumin kujishughulisha

na subra juu ya mateso na kuzidi kujitolea kutampuepusha kutafakari jambo ambalo

litamzidisha muumin upana wa kudiriki haki, hivyo basi imekuwa namna budi kwa muumin

kugura sehemu za fitna. Isipokuwa hilo linalingania na kugura kwa aislamu na kwenda

habash. Ama kuguria kwa Madina ilikuwa ni kwa ajili waweze kumakinika kuugurisha

ujumbe wao katika hali ambayo ni hai katika mujtama wao mpya, na kuueneza katika

ulimwengu ili wanyanyue neno la Allah. Na hapa ndipo Mtume (SAW) aliamrisha

maswahaba wake kiasi hicho. Na kabla hajawaarimsha kuguria Yathrib na kabla hajaamua

kuguria ni lazima aonane na mchujaji kutoka Madina, na akutane na Waislamu waliokuja

kuhiji na kujionea upeo wa maandalizi yao ya kuhifadhi ujumbe na upeo wa maandalizi ya

kujitolea kwa ajili ya Uislamu na kuona iwapo watambayiisha yeye bay'ah ya vita, bay'ah ya

vita ndio jiwe msingi ya kusimamisha serikali ya iislamu na akasubiria kuingia kwa mahujaji,

na hiyo ilikuwa katika mwaka wa kumi na mbili ya kutumilizwa sawa na 622 miladi na

mahujaji walikuwa ni wengi na miongoni mwao walikuwa Waislamu sabiini na tano: sabiini

na tatu wanaume na wanawake wawili wakiwa ni Nuseibah bint Kaab Umm Ammarah

Page 20 of 125

mmoja kati ya wanawake wa bani Maziu bin Najjar na Asmaa bint Amru bin Adiy kati ya

wanawake wa bani Salamah nae ni Umm Mani'i, Mtume (SAW) akakutana nao kwa siri na

akawazungumzia katika bay'ah ya pili kuwa haimaliziki katika ujumbe tu na kusubiria bali

inapita hayo inasonga mbele kiasi hawezi kuwapitia nguvu Waislamu kujihami nafsi zao, bali

inakwenda mbali zaidi ya hayo pia kiasi ya kuweka kiungoambacho kitakuwa jiwe msingi la

kusimamisha serikali ya Kiislamu, ambayo utatabikishwa katika mujtama na kuubeba ujumbe

wake kiulimwengu kwa watu wote, na Kubeba pamoja nao nguvu ambazo zitauhami na

kuondosha njiani mwaka kila kizuizi inaosimama katika njia ya kuweza kwake na utabikishaji

wake. Aliwazungumzia hayo na akatambua uzuri wa maandalizi yao na akaagana nao

wakutane nae Aqabah usiku wa manane katikati ya siku za Tashriq. Na akawaambia

wasimwamshe alielala, wala musimngoje asiekuwepo. Na siku ya maagano maalum baada

kupita thuluthi ya kwanza wa usiku wakaanza safari yao wakinyapanyapa na wakijificha,

wakiogopea kujulikanwa na yeyote na wakaenda Aqabah na wote wakapanda jabali na

wakapnda wanawake wawili pamoja nao na wakawa wanamsubiri Mtume (SAW) na akawajia

akiwa na Abbas na wakati huo hakuwa amesilimu bali amekuja kumpa nguvu motto wa

kakake. Na ndie aliekuwa wa kwanza kuzungumzia akasema: "Enyi kongamano la Khazraj,

bila shaka mwajua hali ya Muhammad hapa mwetu, na tumemhifadhi kutokamana na watu

wetu ni kama hivi tumuonavyo, yeye ni mtukufu kwa watu wake na amehifadhiwa katika mji

wake na yeye hataki illa kuungana na nyinyi na kuwa pamoja na nyinyi na iwapo mwaona

mutatekeleza munayomuahidi na kumhifadhi na maadui wake basi nyinyi na mlioyabeba na

iwapo mwaona mutamsalimisha na kumuuza baada ya kutoka kuja kwenu basi muachane

hivi sasa". Na pindi waliposikia maneno ya Abbas walimuambia "tumesikia uliyoyasema"

Kisha wakasema "Zungumza ewe Mtume wa Allah tumia ulimi wako kuizungumzia nafsi

yako na Mola wako unaoyapenda". Mtume (SAW) akajibu baada ya kusoma Quran na kutia

motisha katika Uislamu »مما تمنعون منه نساءكم وأبناءكم يعكم على أن تنمنعوني أبا «

"Nawabayiisha juu ya kunihifadhi mimi kama munavyohifadhi wake zenu na watoto

wenu". Baraa akaunyosha mkono wake ili ambayiishe kwa hayo akasema "Tumekubayiisha

ewe Mtume wa Allah wallahi sisi ni watu wa vita na watu wa silaha na tumezirithi kutoka

kwa mababu na mababu". Na kabla Barra hajamaliza maneno yake, Abu Haitham bin Tayhan

akamkatiza kwa kusema "Ewe Mtume wa Allah kati yetu na watu (yaani mayahudi) kuna

mkataba na sisi tutauvunja, na iwapo sisi tutafanya hilo na kisha Allah akakupa ushindi

utarudi kwa watu wako na kutuacha? Mtume (SAW) akatabasamu na akasema: »رب من حاربتم, وأسالم من سالمتمبل الدم الدم, والهدم الهدم أنا منكم, وأنتم مني, أحا «

"Bali damu yenu ni damu yangu na kitukufu chenu ni kitukufu kwangu mimi ni katika

nyinyi na nyingi katika mimi, utapigana na yeyote mutake pigana nae na nitaweka amani

na yule mulieweka nae amani". Na watu wakataka kufanya bay'ah Abbas bin Ubada

akawakatiza kwa kusema "Enyi Khazraj mwajua ni kuwa lipi munalo mbayiisha nalo mtu

huyu nyinyi muambayiisha juu ya kupigana na watu wekundu na weusi iwapo nyinyi

mwaona mutapoteza mali yenu na watukufu wenu kuuwawa na baadae kumsalimisha basi

bora sasa, kwani mukifanya basi hizaya ya dunia na akhera itawafika, na iwapo mwaona

mutatimiza kwa yale munaomwtia nayo ya kuharibu mali na watukufu kuuwawa basi

mchukuweni kwani wallah yeye ni kheri ya dunia na akhera. Watu wakajibu sisi tutamchukua

juu ya mali kuaribiwa na watukufu kuuwawa, kisha wakasema "Tutapata nini ewe Mtume wa

Allah iwapo tutatimiza hayo". Mtume akawajibu huku ametulia kwa kusema: »الجنة «

Page 21 of 125

"Pepo" Wakainyosha mikono yao nae akawanyoshea mkono wake na wakambayiisha huku

wakisema: بايعنا رسول هللا صلى هللا عليه وسلم على السمع والطاعة في عسرنا, ويس]رنا, ومنش]طنا, ومكرهن]ا وأث]رة علين]ا وأن ال نن]ازع األم]ر «

»كنا, ال نخاف في هللا لومة الئم أهله, وأن نقول بالحق أينما "Tulimbayiisha Mtume (SAW) juu ya kusikiza na kutii katika mazito yetu na mepesi yetu

na yanayotuchangamsha na yanaotuchukiza na tusiwe ni wenye kujipendelea na wala

tusizozane kuhusu utawala na wanao husika, na tuwe tunazungumza ukweli popote

tutakapo kuwepo tusiogope katika njia ya Allah lawama za mwenye kulaumu" na walipo

maliza Mtume (SAW) akasema: »كونوا على قومهم بما فيهم كفالء اثني عشر نقيباً, لي أخرجوا إلي منكم «

"Nitoleeni watu kumi na mbili kati yenu ili wawe ni wasimamizi juu ya watu wao" watu

wakachagua watu tisa kutoka Khazraj na watatu kutoka Aws, na Mtume akawaambia hawa

Manaqibu: »سى بن مريم, وأنا كفيل على قومي لى قومكم بما فيهم كفالء, ككفالة الحواريين لعيأنتم ع «

"Nyinyi ni wasimamizi wa watu wenu mfano wa wanafunzi wa Issa ibn Maryam na mimi

ni msimamizi juu ya watu wangu" wakasema "Ndio". Kisha wakarudi katika malazi yao, na

wakabeba mizigo yao na kurudi Madina. Na baada ya hayo Mtume (SAW) aliwaamrisha

Waislamu wakaamua kugura mmoja au vikundi vidogo, na makureshi walikuwa washajua

kuhusu bay'ah na ndio maana walijaribu kumrudisha Makaa wanaemweza. Na wakawa ni

pingamizi kwa Waislamu kugura mpaka kuwa pingamizi kati ya mtu na mkewe. Na wala hilo

halikuathiri katika Hijra bali Waislamu waliendelea kuguria Madina na huku Mtume (SAW)

bado anaishi Makka, na wala hamna ajuwae kama ameazimia kuguria Madina au ameamua

kubakia Makka? Lakini lile ambalo linaonekana ni kua anataka kuguria Madina, kwani

Abubakar alimtaka ruhusa ili agurie Madina na akasema Mtume (SAW): » تعجل لعل هللا يجعل لك صاحباً ال «

"Usifanye pupa huenda Allah akakujaalia rafiki" Abubakar akajua kuwa anataka kugura. Na

makureshi walikuwa wnaipigia mahisabu Hijra ya Mtume (SAW) kuenda Madina mahisabu

elfu baada ya kukithiri Waislamu huko uwingi ambao umewafanya kuwa na mkono wa juu

katika Madina na imewapatia wao nguvu kubwa pamoja na wale waliogura kutoka Makka, na

iwapo Mtume atakuwa pamoja nao wakiwa katika nguvu hizi, basi hilo litakuwa maangamizo

kwao. Hivyo basi wakafikiria kumzuia Mtume (SAW) kuguria Madina na wakati huo huo

wakiogopea kubakia kwake Makka hilo litawaudhi Waislamu katika Madina na kuja kumaliza

baada ya kupata nguvu hizo na watakuja kumkinga Mtume (SAW) wale waliomuamini yeye.

Hivyo basi wakafikiria kumuua ili asikutane na Waislamu Madina ili kusiwepo kile kitakacho

sababisha wao kupambana na watu wa Madina kwa ajili ya Uislamu na kwa ajili ya

Mohammad (SAW). Na imekuja katika kitabu cha sera imepokewa kutoka hadithi ya Aisha na

Abi Umamah bin Salmi "Na wakati walipoondoka watu sabiini nafsi yake ilitulia kwani Allah

amemjaalia nusra kutoka kwa watu wa vita na nguvu". Na mateso yakawa yanaongezeka juu

ya Waislamu kutoka kwa makafiri kwa kudhihirisha kwao kutoka na wawadhiki maswahaba

wake na wafuasi wake na akifikiwa yale ambayo hawajawahi kufikiwa katika matusi na

mateso kutoka kwa makureishi, na wakamlalamikia Mtume (SAW) na akasema: »ة قد أريت دار هجرتكم سبح «

"Nimeonyeshwa nyumba yenu mutakaohamia" Kisha akakaa masiku kisha akatoka akiwa na

furaha na kusema: »راد منكم أن يخرج فليخريج إليها قد أخبرت بدار هجرتكم وهي يثرب, فمن أ «

Page 22 of 125

"Nimejulishwa nyumba yenu mutakaoihamia nayo ni Yathrib, kwa hivyo yoyote anaetaka

kwenda basi aende huko". Na wakawa wanajitayarisha na kusuhubiana na kukutana na

wanaotoka na wakajificha, walitoka vipute na vikundi vidogo vidogo, huku Mtume (SAW)

bado yupo Makka akisubiria kupewa ruhusa ya kutoka, na Siddiq mara nyingi alikuwa

anamuomba ruhusa Mtume (SAW) ili agurie Madina baada ya kua Waislamu wameanza

kuguria na akimuambia: » تعجل لعل هللا يجعل لك صاحباً ال «

"Usifanye pupa huenda Allah akakujaalie rafiki" Abubakar akawa anatarajia kuwa atakuwa

ni yeye. Na pindi makureishi walipoona kugura kwa maswahaba na kujua katika Dar An-

Nadwah wakashauriana kile watakachofanya kuhusu Mtume (SAW) na wakakubaliana

wamuue na wakatawanyika juu ya uamuzi huo. Kisha Jibril akamjia Mtume akamuamrisha

asilale kwenye kitanda chake anachokilalia na akamuelezea kuhusu vitimbi vya watu, usiku

huo hakulala nyumbani kwake na hapo Allah akamruhusu atoke.

Juu ya hayo kuwepo kwa nguvu za Kiislamu katika Madina, Madina kuandaa kumpokea

Mtume (SAW) na kuisimamisha serikali ya Kiislamu huko ndio mambo ambayo yalimpeleka

Mtume (SAW) kugura, na hiyo ndio sababu za moja kwa moja za kugura. Hivyo basi

amekosea kila anayedhania kua Mtume (SAW) aliguria Madina kwa sababu ya uoga na

kuogopa makureishi wasije wakamuua, na kutoroka. Kwani yeye Mtume (SAW) hakuyapigia

mateso hisabu yoyote, na wala hakuwa akiyajali mauti katika njia ya kulingania Uislamu na

wala haikumshughulisha nafsi yake wala uhai wake, na wala haikuwa kuguria Madina

Isipokuwa kwa ajili ya ulinganizi wa Kiislamu na kwa ajili ya kusimamisha serikali ya

Kiislamu. Bali makureishi walipanga njama ya kumuua kwa kuogopea kuguria kwake

Madina, na kupata nguvu, lakini Mtume (SAW) akawashinda na akaguria Madina pamoja na

kuchukiwa kwao, na wala wasiweze kumzuia pamoja na njama walizomfanyia. Hivyo basi

Hijra imekuwa ndio kipambanuo katika Uislamu baina dori ya kulingania na kuhamisha

mujtama na serikali itakao hukumu na kuitabikisha, na kulingania kwa hijja na dalili, na kwa

nguvu ambazo itaohifadhi hunu ujumbe kutokamana na nguvu za shari na upotofu.

KUSIMAMA KWA SERIKALI YA KIISLAMU

Mtume (SAW) aliwasili Madina na akapokelewa na idadi kubwa ya wakaazi wake, wakiwemo

Waislamu na mushrikina na mayahudi, na Waislamu wakawa wamemzunguka. Na wote

walikuwa na hamu ya kumtumikia na kumfurahisha, wana hamu ya kuitolea nafsi zao kwa

ajili ya ujumbe wa Kiislamu. Na kila mmoja wao alikuwa na hamu ya kumweka Mtume

nyumbani mwake, lakini Mtume (SAW) aliachia kamba ya ngamia wake na hatimae akapiga

magoti katika kiwanja cha Sahl na Suheil watoto wa Amru, na akakinunua na akajenga msikiti

juu yake na ubavuni mwake akasimamisha nyumba yake. Na ujenzi wa msikiti na nyumba

haikua ni ya kumumiza yeyote kwani ulikuwa ni wa sahali kiasi ambacho haikuhitajika

mapesa mengi wala kazi kubwa. Msikiti ulikuwa ni ukumbi, kuta nne zilizojengwa na matofali

na udongo, na sehemu ya sakafu ilikuwa imefinikwa na matawi ya mitende na sehemu

maalum ya mafuqara ambao hawakuwa na makao na msikiti haukuwa ukiwaka mataa

Isipokuwa wakati wa suala ya ishaa, kwani ilikuwa unang'arishwa na nyasi kavu

zilizochomwa kando kando, na nyumba ya Mtume (SAW) haikuwa zaidi ya msikiti kiujuzi

isipokuwa ilikuwa inamuangaza zaidi kuliko misikiti mengine. Na Mtume (SAW) alikaa

katika nyumba ya Abu Ayyub Khalid bin Zeid Al-Answariy wakati wa ujenzi wa msikiti na

Page 23 of 125

nyumba mpaka ilipomalizika kujengwa kwake, na akahamia na kutulia Mtume (SAW) na

huku anatafakari kuhusu maisha mapya alioyafungua na ambayo yamemhamisha yeye na

kuhamisha ujumbe wake katika uwanja mpana kutoka katika dori moja hadi dori nyengine,

imetoka kutoka katika dori ya kujenga na katika dori ya mapambano na kuingia katika dori

kutabikisha hukumu za Uislamu juu ya watu katika mahusiano yao. Na kutoka katika dori ya

kulinganiwa isitoshe na kusubiria mateso kwa ajili yake na kuingia katika dori ya utawala na

uongozi na nguvu ambazo zitaihami ujumbe huu. Kwani Mtume (SAW) pindi alipowasioli

Madina aliamrisha kujengwa kwa msikiti kama sehemu ya kuswali kukutana na kushauriana

na kusimamia mambo ya Waislamu na kuhukumu baina yao, na akamfanya Abubakar na

Umar kama wasaidizi wake, amesema Mtume (SAW): »وزيراي في األرض أبو بكر وعمر «

"Mawaziri wangu katika ardhi ni Abubakar na Umar" na Waislamu wakawa

wamemzunguka na kumrudilia na akawa anatekeleza shughuli za kiongozi wa serikali na

hakimu na amiri jeshi, na yeye Mtume (SAW) alikuwa anachunga mambo ya Waislamu na

kuondosha husuma baina yao, na alikuwa anaviweka vikosi nje ya Madina. Na kwa hayo

alisimamisha serikali katika Madina kuanzia siku ya kwanza alioingia, na akawa

anaimaikinisha serikali hiyo kwa kujenga mujtama juu ya msingi thabiti, na kuandaa nguvu za

kutosha zitakazoweza kulinda serikali na kueneza ujumbe. Na baada ya kuwa na matumaini

na hayo yote alianza kuondosha vizuizi vya kimada ambayo vinasimama katika njia ya

kueneza Uislamu.

KUUJENGA MUJTAMAA

Allah amemuumba mwanadamu na umbile la kuhifadhi maisha na katika madhihirisho yake

kujumuika mwanadamu, hivyo basi ni jambo la kimaumbile kukutana kwa watu wao kwa

wao, na kuwepo mujtama baina yao ni jambo la kimaumbile, isipokuwa kukutana tu kwa

watu hakuwafanya kuwa ni mujtama, bali inawafanya wao kama kundi, na watabakia kundi

iwapo watakomea juu ya kukutana tu kwao na iwapo yataanza baina yao mahusiano ya

kupata maslahi yao na kujiondosha madhara, basi mahusiano hayo yatakifanya kikundi hicho

kuwa ni mujtama, isipokuwa mahusiano hayo haitawafanya wao ni mujtama moja isipokuwa

iwapo mitazamo yao itaungana wa kuunganisha fikra zao, kuungana mapenzi yao na

machukivu yao kwa kuunganisha hisia zao, na kuungana utatuzi wa mahusiano hayo kwa

kuunganisha nidhamu ambayo itakaotatua, hivyo basi hamna budi ya mtazamo wa fikra na

hisia na nidhamu wakati wa kuangalia mujtama, kwa sababu ndio jambo ambalo linaofanya

kuwa ni mujtama maalum ulio na rangi maalum. Na juu ya msingi huu tutauangalia mujtama

katika Madina wakati wa kuingia kwake Mtume (SAW) ili tujue mwelekeo wake.

Wakati huo Madina ilikuwa kunaishi vikundi vitatu: cha kwanza Waislamu wakiwemo

Muhajirun Answar na walikuwa ni wengi. La pili mushrikina katika Aws na Kazraj ambao

bado hawajasilimu na hawa walikuwa wachache. Na la tatu ni mayahudi nao ni vigawanyiko

vinne: kimojawapo wanaishi ndani ya Madina na vitatu nje ya Madina. Ama wale waliokuwa

ndani ya Madina walikuwa ni Banu Qainuqa'a na wale waliokuwa nje ni Banu adhir na

mayahudi wa Khaibar na Banu Qureidhah. Na mayahudi kabla ya Uislamu walikuwa ni

mujtama mbali na mujtama wa Madina, kwani fikra zao zilikuwa ni tofauti na hisia zao tofauti

na utatuzi, hivyo basi mayahudi hawachukuliwi kuwa ni sehemu