BÖLÜM 0 GİRİŞYüksek fırından elde edilen sıvı ham demirin; kalıplara dökülerek katıla şmasından elde edilen yarı-mamule “P İK” pikin ergitme fırınlarında tekrar ergitilerek ve gerekirse bileşimini de değiştirmek suretiyle, belli bir modele göre önceden hazırlanmı şbir kalıp içerisine dökülmesi ve kalıp bo şluğunun şeklini alarak katıla şmasıyla meydana gelen malzemeye "DÖKME DEMİR" denilir. Döküm endüstrisinin bir çok özelliklerinden dolayı en büyük kapasitesi dökme demirlere aittir. Dökme demirler, gerek döküm ve gerekse mamul parça özellikleri bakımından birçok üstünlüklere sahiptirler. Bunların ba şlıcaları: a) Alçak ergime sıcaklı ğı (1150 - 1300 0 C), b) İyi akışkanlık (ötektik bile şimine yakınlık) c) Döküm ve kalıp şeklini alabilme kabiliyetinin üstünlü ğü, d) Ergitme ve döküm i şlemlerinin ucuzlu ğu, e) Kimyasal bile şim sınırlarının geni şçe tutulabilmesi ve yakın özellikler elde edilebilmesi, f) Çeşitli kısımlardan ibaret bir i şparçasının tek bir i şlemle elde edilebilm esi, g) Talaşlı imalat tekni ğinde iyi i şlenebilmesi, h) Titreşim söndürme özelli ğinin çok iyi olması, ı) Basma mukavemetinin yüksek olması, i) Aşınma ve korozyona dayanıklılı ğı olarak sıralanabilir. Dökme demirlere ait yukarda belirtilen iyi özellikleri yanında, bilhassa mühendislik projelerinde aranan mukavemet ve esneklik gibi özellikleri zayıf kalır. Zira, dökme demirlerde kopma mukavemeti l4-28 kg/mm 2 sınırları içinde, kopma uzaması ise, hemen hemen yok denecek kadar küçük miktarlardadır. Yukarda sıralanan iyi ve kötü özellikler endüstride kullanılan dökme demirlerin %95 inden fazlasını te şkil eden <GRİDÖKME DEMİR>lere aittir. Bu özellikler, genellikle, gri dökme demirin yapısında bulunan lamel veya levha şeklindeki grafitlerin mevcudiyetinden ve bunların da ğınımı tarzından ileri gelmektedir. İyi olarak nitelendirdi ğimiz özelliklerden dolayı döküm endüstrisinin vazgeçilmez malzemesi olan dökme demirlerin mukavemet, esneklik ve plastiklik gibi mühendislik özelliklerini de istenen seviyeye ula ştırmak amacı ile bu alanda yapılan çalı şma ve kaydedilen geli şmeleri şöylece özetleyebiliriz: