türkiye’ye göç eden suriyeli mültecilerin yerleşim tercihlerini etkileyen bir faktör:...

Proceedings of the 1st International Congress of Local Development

and Finance

March 03-06, 2016 Antalya, TURKEY

INTERNATIONALCONGRESS OF LOCALDEVELOPMENT ANDFINANCE ULUSLARARASI YEREL KALKINMA VE

FİNANSMAN KONGRESİ“Global Düşün, Yerel Hareket Et”“ Think Global, Action in Local “

EDITORProfessor Ahmet Erdal OSMANLIOGLU

1st INTERNATIONALCONGRESS OF LOCAL DEVELOPMENT AND FINANCE100

ISBN 978-605-83652-0-9

Türkiye’ye Göç Eden Suriyeli Mültecilerin Yerleşim Tercihlerini Etkileyen Bir Faktör: İllerin Gelişmişlik Düzeyi

A Factor Affecting Location Preferences of Syrian Refugees Migrated to Turkey:

Development Level of Provinces

Cihan KIZIL İstanbul University, Faculty of Economics

Department of Public Finance [email protected]

ÖZET

2011 yılından beri Suriye’de devam eden iç savaş nedeniyle, birçok Suriyeli, Türkiye’nin de arasında bulunduğu çeşitli ülkelere göç etmek zorunda kalmıştır. İki buçuk milyonu aşan Suriyeli sayısıyla Türkiye, en fazla Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan ülke konumundadır. Evlerini terk etmek zorunda kalan Suriyeliler, Türkiye’nin sınır komşusu olması, iki toplum arasında kültürel ve tarihi yakınlık, Türkiye hükümetinin mültecilere sağladığı çeşitli olanaklar, Avrupa ülkelerine ulaşmak için Türkiye’nin bir geçiş noktası olması gibi nedenlerle Türkiye’ye yönelmişlerdir. Sürekli olarak artan göç sonucunda, Türkiye’deki her ilde Suriye vatandaşlarını görmek mümkün hale gelmiştir. Türkiye ve diğer birçok ülkede, bölgeler arasındaki gelişmişlik farklılıklarından dolayı, az gelişmiş bölgelerden daha gelişmiş bölgelere doğru bir nüfus hareketliliği gözlenmektedir. Uluslararası nüfus hareketlerinin kısıtlı olmasına rağmen Suriyeliler, Türkiye içinde ciddi engellerle karşılaşmadan hareket edebilmektedirler. Bölgesel gelişmişlik farklılıklarından kaynaklı, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının az gelişmiş bölgelerden gelişmiş bölgelere göç ettiği bilinmesine rağmen, mülteci konumundaki Suriyelilerin yerleşim tercihlerinde gelişmişlik düzeyinin ne derece etkili olduğu tam olarak bilinmemektedir. Çalışmada, Türkiye’deki illerin gelişmişlik düzeyi ile bu illere gelen Suriyeli mülteci sayısı arasındaki ilişkinin analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Bu ilişki, Spearman sıra korelasyon testi ile birkaç farklı şekilde incelenirken, Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihi konusunda etkili olabilecek diğer konulara da işaret edilmektedir. Çalışma sonuçlarına göre, illerin gelişmişlik düzeyi ile Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihleri arasında zayıf bir ilişki bulunmuştur. Kamplarda kalan Suriyelilerin sayısı çıkarıldığında bile, Suriyelilerin genelde kampların bulunduğu illerde barınmayı tercih ettikleri görülmektedir. Suriyeli sayısı ile illerin gelişmişlik düzeyi arasında, kampların bulunduğu illerin analiz dışına çıkarılması durumunda orta, bu illere komşu olan illerin de çıkarılması sonucunda ise güçlü bir ilişki tespit edilmiştir. Jel Kodu: R11, R23 Anahtar Kelimeler: Gelişmişlik endeksi, yerel kalkınma, göç, Suriyeli mülteciler

1st INTERNATIONALCONGRESS OF LOCAL DEVELOPMENT AND FINANCE 1. ULUSLARARASI YEREL KALKINMA VE FINANSMAN KONGRESİ

ISBN 978-605-83652-0-9

101

ABSTRACT

Most Syrians have been forced to migrate to the various countries including Turkey due to civil war since 2011. Turkey is the country that currently hosting more than 2.5 million Syrian people. The reasons behind Syrian's flows to Turkey can be listed as follows: border neighborhood, cultural and historical proximity, various opportunities that Turkish government provides for refuguees, and Turkey's position as a transit country. As a result of increasing migration, it is possible to see citizens of Syrian Arab Republic almost in all provinces of Turkey. It is seen that population movements occur from less developed regions into more developed regions due to differences in development level between regions. Without faceing any serious obstacles, Syrians have been able to move in Turkey. As a result of differences in development level, it is claimed that Turkish citizens migrates from less developed regions into more developed regions. However, it is not known whether development level is influential on Syrian's settling preferences or not. This study aims to analyze the relationship between development level of provinces in Turkey and the number of Syrian refuguees come to these provinces. This relationship is examined with Spearman’s rank correlation test in a few different ways by pointing out other parameters which affect Syrian's settling preferences. According to the results of this study, a poor relation was found out between development level of provinces and settling preferences of Syrian refuguees. It draws attention that even if number of Syrians staying in camps is disregarding, Syrians generally prefer to settle in cities where camps located. The study comes to a conclusion that the relation between number of Syrians and development level becomes moderate when cities that camps are located in are taken out of analyses. The relation becomes strong when neighbouring cities are taken out of analyses as well. Keywords: Development index, Urban development, Migration, Syrian refugees Jel Code: R11, R23 GİRİŞ 2011 yılında, hükümet karşıtı gösterilerle başlayan Suriye Krizi, günümüze kadar birçok insanın hayatını kaybettiği, sakatlandığı ve evini terk etmek zorunda kaldığı; aynı zamanda birçok farklı silahlı grubun dâhil olduğu ve hatta bazı ülkelerin de müdahale ettiği bir savaşa dönüşmüştür. 17 Ağustos tarihli Birleşmiş Milletler basın bülteninde, Suriye’de yaşanan olaylar sonucunda 250.000 kişinin hayatını kaybettiği, 12 milyon kişinin ise evinden olduğu vurgulanmaktadır. Bu rakamlar her gün artarken, bölgedeki komşu ülkelere göç etmek zorunda kalan Suriyeli mülteci sayısı yaklaşık 4.600.000’i, Türkiye sınırları içinde ise 2.600.000’i bulmuştur. Suriye’deki savaşın ne zaman biteceği konusundaki belirsizlik, Suriye’den gelen göç dalgasına maruz kalan bütün ülkelerde, mültecilerin durumunun ne olacağı konusunu sürekli olarak gündemde tutmaktadır. İlk başta Türk devlet yetkilileri tarafından ‘misafir’ olarak nitelenen Suriyeli mültecilere, Ekim 2011’den beri ‘geçici koruma’ ile ilgili 2001 tarihli Avrupa Birliği yönergesine ve 2014 yılında da Türkiye Devleti tarafından çıkarılan Geçici Koruma Yönetmeliği’ne atıfla, geçişi koruma statüsü verilmiştir (Gökalp Aras ve Şahin Mencütek 2015, 201). Mülteci statüsü verilmeyen Suriyelilere, bahse konu yönetmelik ile hizmetlerden ve ikamet hakkından faydalanabilmeleri için kayıt zorunluluğu da getirilmektedir. Türkiye Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) görevlileri tarafından kamplarda yürütülen kayıt hizmetleri, sonradan merkezileştirilerek Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğuna bırakılmıştır (Erdoğan 2015, 64-65). Sağlanan hizmetler ve barınma koşulları açısından, Türkiye hükümeti tarafından kurulan mülteci kamplarının göreli olarak iyi durumda olduğunu söylemek mümkündür. Ancak savaş beşinci yılındayken, geçici olarak düşünülmüş bu kamplar özelikle kış şartları altında çok tercih edilir olmamaktadır. Bu nedenle Suriyelilerin büyük bir çoğunluğu, mülteci kamplarının dışında yaşamaktadır. Mülteci akını ile birlikte, konut yetersizliği, sınır illerinde olduğu kadar büyük şehirlerde de baş göstermekte ve ayrıca kiraların yükselmesine de yol açmaktadır (Öner ve Genç 2015, 255). Savaşın başladığı ilk günlerden beri Suriyelilere kapısını açan Türkiye’de, sadece kamplardaki mülteciler için 10 milyar Amerikan doları harcandığı, diğer şehirlerdeki Suriyelilerin Türkiye’ye maliyetlerinin ise ek olarak 20 milyar Amerikan dolarını bulduğu,


ISBN 978-605-83652-0-9

Başbakan Davutoğlu tarafından İngiltere’nin başkenti Londra’da düzenlenen Suriye Donörler Konferansı’nda dile getirilmiştir. Devlet bütçesini doğrudan etkileyen bu durum dışında, Türkiye ekonomisinin Suriyeli mültecilerden nasıl etkilendiği konusu, birçok yönden araştırılmayı bekleyen bir alanı oluşturmaktadır. Ekonomik etkiler üzerine çalışmaların yapılabilmesi için, veri toplanması, saha araştırmaları ve durum analizleri yapılması gibi en başta araştırmacılara ipuçları sunabilecek ve araştırmacıları yönlendirecek çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu açıdan çalışma, illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi ile Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihleri arasında bir ilişki bulunup bulunmadığını inceleyerek, araştırmacılara yeni çalışma alanları açmayı hedeflemektedir. Veri, Yöntem ve Bulgular İllerin gelişmişlik düzeyi ile Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihleri arasındaki ilişkinin incelenmesi için, çalışmada iki temel veri esas alınmıştır. İllerin gelişmişlik düzeyi için, T.C. Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılmış olan İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011); Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihleri için ise T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün sitesinde yayımlanan Suriyelilerin illere göre dağılımı verisi kullanılmaktadır. SEGE-2011’de 61 gösterge kullanılarak bir gelişmişlik endeksi oluşturulmuştur. Bu kıstaslardan biri ‘net göç hızı’ olmakla birlikte, endeksin hesaplandığı dönem itibariyle Suriyelilerin göç etmesiyle ilgili bir içsellik sorunu mevcut değildir. Bu çalışmanın yapıldığı dönemden sonra sıralamanın değişmediği varsayılmıştır. Birkaç yıl içinde sıralamada bazı değişikliklerin olması muhtemel olmakla birlikte, sıralamalar arasında büyük değişikliklerin yaşanması da mümkün değildir. Göç İdaresi internet sayfasında, Suriye’den ülkemize gelen mülteciler ile ilgili istatistikler sürekli güncellenerek yayımlanmaktadır. Her ilde kayıtlı bulunan Suriyeli sayısı, kampların bulunduğu iller ve bu kamplarda barınan Suriyeliler ile ilgili istatistiki bilgiler, 29.01.2016 tarihi itibariyle yayımlanan tablolardan alınmıştır. Yukarıda belirtilen iki veri kullanılarak, illerin gelişmişlik sıralaması ve geçici koruma altındaki Suriyeli sayısına göre illerin sıralaması, Spearman sıra korelasyon testi ile çalışmada karşılaştırılacaktır. Spearman korelasyon katsayısı, denklem 1’de belirtilen şekilde hesaplanmaktadır. Burada 𝑟𝑟! Spearman korelasyon katsayısını, [R(i) - S(i)] iki sıralama arasındaki farkı ve n de örneklem sayısını belirtmektedir.

𝑟𝑟! = 1− 6 [R(i) − S(i)]!!

!!!

𝑛𝑛 (𝑛𝑛! − 1)

(1) Türkiye’de benzer bir çalışma iller arası net göç ile SEGE-2003 değerleri kullanılarak yapılmıştır (Yakar ve Saraçlı, 2010). Bu çalışmada sadece Türk vatandaşları dikkate alınmış olmakla beraber, gerek analizin 1965 yılına kadar götürülmesi, gerek bölgesel analiz yapılması için illere ait değerlerin birleştirilmesindeki mantıksal ve matematiksel hatalar dikkat çekmektedir.


ISBN 978-605-83652-0-9

103

Tablo 1: Geçici koruma altındaki Suriyelilerin illere göre dağılımı (Kaynak: Göç İdaresi - 29.01.2016 tarihi itibariyle) İL ADI

TOPLAM

KAMP DIŞI

İL ADI

TOPLAM

KAMP DIŞI

Şanlıurfa

383.059

273.065

Van

1.418

1.418 Hatay

369.517

354.430

Trabzon

1.371

1.371

İstanbul

364.534

364.534

Çorum

1.090

1.090 Gaziantep

325.416

283.874

Sivas

1.033

1.033

Adana

138.419

127.671

Uşak

1.006

1.006 Mersin

129.602

129.602

Eskişehir

976

976

Kilis

125.953

92.055

Hakkâri

946

946 Mardin

94.319

81.917

Ağrı

825

825

Bursa

86.544

86.544

Bolu

715

715 İzmir

84.864

84.864

Aksaray

685

685

Kahramanmaraş

79.974

61.616

Muş

644

644 Ankara

53.626

53.626

Bingöl

637

637

Konya

50.224

50.224

Kırşehir

545

545 Kayseri

42.590

42.590

Tokat

516

516

Osmaniye

37.852

28.362

Kastamonu

507

507 Diyarbakır

28.030

28.030

Bitlis

495

495

Adıyaman

23.289

13.447

Rize

441

441 Kocaeli

18.491

18.491

Ordu

394

394

Batman

17.635

17.635

Kırıkkale

385

385 Malatya

16.998

9.209

Bilecik

375

375

Şırnak

14.454

14.454

Düzce

373

373 Muğla

7.791

7.791

Erzurum

333

333

Edirne

6.412

6.412

Karaman

277

277 Aydın

5.979

5.979

Kütahya

241

241

Burdur

5.891

5.891

Zonguldak

237

237 Denizli

5.394

5.394

Karabük

233

233

Manisa

5.057

5.057

Erzincan

157

157 Tekirdağ

4.516

4.516

Çankırı

156

156

Elazığ

4.328

4.328

Amasya

141

141 Sakarya

4.314

4.314

Kars

117

117

Nevşehir

4.244

4.244

Antalya

94

94 Isparta

3.906

3.906

Tunceli

86

86

Çanakkale

3.161

3.161

Iğdır

77

77 Siirt

2.694

2.694

Giresun

74

74

Afyonkarahisar

2.677

2.677

Sinop

56

56 Samsun

2.628

2.628

Gümüşhane

55

55

Yozgat

2.395

2.395

Ardahan

41

41 Niğde

2.234

2.234

Artvin

41

41

Yalova

2.205

2.205

Bayburt

26

26 Kırklareli

2.064

2.064

Bartın

18

18

Balıkesir

1.483

1.483

G. TOPLAM

2.582.600

2.313.450 Tablo 1’de Türkiye’de bulunan Suriyeli mültecilerin illere göre dağılımı özetlenmektedir. 29.01.2016 tarihi itibariyle, 81 ilimizdeki toplam Suriyeli sayısı resmi rakamlara göre 2.582.600 olmuştur. Tabloya göre, en fazla Suriyeliye ev sahipliği yapan ilk iki ilimiz, Suriye sınırında bulunan Şanlıurfa ve Hatay’dır. Bu iki ili Türkiye’nin en kalabalık ve sosyo-ekonomik açıdan da en gelişmiş şehri olan İstanbul takip etmektedir. 10 ilimizde Suriyeli


ISBN 978-605-83652-0-9

sayısı 100’ün altında, 35 ilimizde ise 1000’in altındadır. Bununla birlikte bazı illerimizdeki Suriyeli sayısı yerel halkın sayısıyla yarışmaktadır. Örneğin adrese dayalı kayıt sistemi verilerine göre Kilis’in 2015 yılı nüfusu 130.655 olmasına rağmen, kayıtlı mülteci sayısı günümüzde 125.953’tür. Kilis’in yüz ölçüm olarak büyüklüğü düşünüldüğünde bu rakamların ciddiyeti daha iyi anlaşılmaktadır. Tablo 2: Geçici barınma merkezlerinin bulunduğu iller ve bu illerdeki Suriyeli mülteci sayısı (Kaynak: Göç İdaresi - 29.01.2016 tarihi itibariyle)

İL ADI

KAMPTA KAMP DIŞI TOPLAM

Şanlıurfa

109.994 273.065 383.059

Hatay

15.087 354.430 369.517

Gaziantep

41.542 283.874 325.416

Adana

10.748 127.671 138.419

Kilis

33.898 92.055 125.953

Mardin

12.402 81.917 94.319

Kahramanmaraş

18.358 61.616 79.974

Osmaniye

9.490 28.362 37.852

Adıyaman

9.842 13.447 23.289

Malatya

7.789 9.209 16.998

TOPLAM

269.150

1.325.646

1.594.796 10 ilimizde toplam 25 adet “geçici barınma merkezi” olarak nitelenen mülteci kampı bulunmaktadır. Bu kampların bulunduğu illerimiz ve bu illerdeki hem kamp hem kap dışında barınan Suriyelilerin sayısı, Tablo 2’de yer almaktadır. Bu 10 ilimizde, 269.150 kişi kamplarda, 1.325.646 kişi ise kamp dışında yerleşmiş durumdadır. Adrese dayalı kayıt sistemine göre bu 10 ilin 2015 yılı toplam nüfusu 11.453.237, toplam Suriyeli sayısı ise 1.594.796’dır. Tablo 3: En çok Suriyeli mültecinin bulunduğu ilk 20 il ve bu illerdeki Suriyeli mülteci sayısı (Kaynak: Göç İdaresi - 29.01.2016 tarihi itibariyle)

İL ADI

KAMP DIŞI İL ADI

KAMP DIŞI

İstanbul

364534

Kahramanmaraş

61616 Hatay

354430

Ankara

53626

Gaziantep

283874

Konya

50224 Şanlıurfa

273065

Kayseri

42590

Mersin

129602

Osmaniye

28362 Adana

127671

Diyarbakır

28030

Kilis

92055

Kocaeli

18491 Bursa

86544

Batman

17635

İzmir

84864 Şırnak

14454

Mardin

81917

Adıyaman

13447 Kamplar dışında barınan Suriyelilerin sayısına göre en fazla Suriyeli mültecinin bulunduğu ilk 20 il, Tablo 3’te yer almaktadır. Kamplarda barınan Suriyelilerin sayısı göz ardı edildiğinde, Tablo 1’de yer alan sıralamanın özellikle ilk sıralarında değişmeler görüldüğü dikkat


ISBN 978-605-83652-0-9

105

çekmektedir. Bu sıralamaya göre en çok Suriyeli İstanbul’da bulunmaktadır. Mülteci kampı bulunmayan Mersin 5’nci, Bursa 8’inci, İzmir ise 9’uncu sırada yer almaktadır. Başkent Ankara, bu sıralamada 12’inci iken, diğer kamp bulunmayan Konya, Kayseri, Diyarbakır, Kocaeli, Batman ve Şırnak illeri sırasıyla 13, 14, 16, 17, 18 ve 19’uncu sıradadır. Tablo 4: İllerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması (Kaynak: Kalkınma Bakanlığı)

Tablo 4’te, T.C. Kalkınma Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan SEGE-2011 çalışmasının sonuçları özetlenmektedir. Tablo 4’teki illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sırası ve tablo 3’teki en çok Suriyeli mültecinin bulunduğu iller kıyaslandığında, İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa, Adana, Kayseri ve Konya illerinin her iki listede de ilk 20 içinde yer aldığı görülmektedir. Bu durum, illerin gelişmişlik düzeyi ile Suriyeli mültecilerin yerleşim tercihleri arasında bir ilişki olabileceği düşüncesini kuvvetlendirmektedir. İllerin gelişmişlik düzeyi ile göç etmek zorunda kalan Suriyeli mültecilerin yer tercihleri arasındaki ilişkiyi incelemek için, öncelikle SEGE 2011 sıralaması ve 81 ildeki kamplar dışında barınan toplam Suriyeli mülteci sayısı ele alınmıştır. Spearman sıra korelasyon testi ile incelenen bu ilişkinin SPSS sonuçları Tablo 5’te yer almaktadır. Bu sonuca göre, iki sıralama arasındaki korelasyon 0,280 olarak bulunmuştur. Spearman korelasyon katsayısı değerleri, 0,00 - 0,19 arası çok zayıf; 0,20 - 0,39 arası zayıf; 0,40 - 0,59 arası orta dereceli; 0,60 - 0,79 arası güçlü; 0,80 - 1, 00 arası ise çok güçlü olarak yorumlanmaktadır. Buna göre 81 il kapsamında yapılan analizde, iki değişken arasındaki ilişkinin zayıf olduğu tespit edilmiştir.


ISBN 978-605-83652-0-9

Tablo 5: SEGE - Suriyeli mülteci sayısı ilişkisi (81 il kapsamında) Spearman's rho SEGE Correlation Coefficient 1,000 ,280(*)

Sig. (2-tailed) . ,011 N 81 81 Suriyeli Correlation Coefficient ,280(*) 1,000 Sig. (2-tailed) ,011 . N 81 81

* Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed). 81 ilin ele alındığı ilk incelemede, kamplarda bulunan Suriyeliler dikkate alınmamış olmasına rağmen gelişmişlik düzeyi ve Suriyelilerin yer tercihleri arasında güçlü bir ilişki bulunamamıştır. Ancak Tablo 3’te de görüldüğü üzere, Malatya haricinde kampların bulunduğu iller, kamplardaki Suriyeliler hesaba katılmasa bile gene ilk 20 içinde yer almaktadır. Suriye sınırında veyahut sınıra oldukça yakın bulunan bu iller, aynı zamanda Türkiye’ye göç eden Suriyeli mültecilerin ilk giriş yaptıkları bölgedir. Sınırın iki yakasındaki illerde yaşayanlar arasında akrabalık ilişkisinin bulunması ve Türkiye’ye kaçmak zorunda kalan Suriyelilerin de genelde akrabalarının yanında kalmayı tercih etmeleri gayet doğal bir durumdur. Bunun yanında kamplarda bulunan insanların kamptan ayrılarak kampın bulunduğu ilde yerleşmesi veya kamplarda bulunan tanıdıklarına yakın olmak isteyen diğer Suriyelilerin bu illerde kalması olasıdır. Bu durum dâhilinde, kampların bulunduğu 10 ilin analiz dışına alınması ve çalışmanın da bir adım öteye taşınması gerekli görülmüştür. Tablo 6: SEGE - Suriyeli mülteci sayısı ilişkisi (Kampların bulunmadığı 71 il kapsamında)

Spearman's rho SEGE Correlation Coefficient 1,000 ,461(**) Sig. (2-tailed) . ,000 N 71 71 Suriyeli Correlation Coefficient ,461(**) 1,000 Sig. (2-tailed) ,000 . N 71 71

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). Kampların bulunmadığı 71 il kapsamında yapılan analizin SPSS çıktısı, Tablo 6’da görülmektedir. Kampların bulunduğu 10 ilin çıkarılması sonucunda, Spearman korelasyon katsayısı 0,461 olarak bulunmuştur. Bir önceki testte zayıf bir ilişki tespit edilirken, gelişmişlik düzeyi ve Suriyeli mültecilerin yerleşme tercihleri arasındaki ilişki, 71 il kapsamında orta derecede tespit edilmektedir. 10 ilin çıkarılması, korelasyon katsayısında ciddi denebilecek bir iyileşmeye yol açmıştır. Tablo 7: SEGE - Suriyeli mülteci sayısı ilişkisi (Kampların bulunduğu illerle komşu iller haricindeki 62 il kapsamında)

Spearman's rho SEGE Correlation Coefficient 1,000 ,629(**) Sig. (2-tailed) . ,000

N 62 62 Suriyeli Correlation Coefficient ,629(**) 1,000

Sig. (2-tailed) ,000 . N 62 62

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).


ISBN 978-605-83652-0-9

107

Kampların sadece bulundukları illeri değil, çevrelerindeki illeri de benzer bir şekilde etkilemesi olası bir durumdur. Hem kamplara hem Suriye sınırına yakın bulunan bu illerin, çalışmada araştırılmak istenen ilişkiyi ne derece etkilediğini görmek yararlı olacaktır. Bu düşünce sonucunda, üçüncü bir korelasyon SPSS aracılığıyla hesaplanmıştır. Kampların bulunduğu 10 ile komşu olan 9 il (Mersin, Niğde, Kayseri, Sivas, Erzincan, Elazığ, Diyarbakır, Batman, Şırnak) daha kapsam dışına alındığında elde edilen sonuç, Tablo 7’de yer almaktadır. 62 il kapsamında, Spearman korelasyon katsayısı 0,629 olarak hesaplanmıştır. SONUÇ Çalışmada yapılan 3 ayrı Spearman sıra korelasyon testi ve her ilde yer alan Suriyeli mültecilerin sayısı birlikte ele alındığında Suriyelilerin daha çok Suriye sınırına yakın bölgelerde yerleşmeyi öncelikli olarak tercih ettikleri görülmektedir. Bunda kültürel ve akrabalık ilişkileri gibi toplumsal faktörler yanında Suriye’ye yakın zamanda geri dönme isteğinin de etkili olabileceği ileri sürülebilir. Bununla birlikte, özellikle Suriye’nin sınır kentlerinde yaşanan çatışmaların arttığı dönemlerde, Suriye’den Türkiye’ye doğru kısa süreli göçler de görülmektedir. Mülteci kamplarının bulunduğu iller ve bu illere komşu olan iller analiz dışında tutulduğunda, Suriyelilerin yerleşecekleri şehirler için o şehrin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyini dikkate aldıkları görülmektedir. Suriyeli mültecilerin bir bölümünün Suriye’de yaşanan krizin geçici olmadığına kanaat getirmiş olabileceği şeklinde bu durumu yorumlamak da mümkündür. Uzun süredir Türkiye’de bulunan ve daha da burada kalmak zorunda olduğunu düşünen Suriyeli mülteciler, iş bulma, eğitim ve sağlık gibi hizmetlerden daha fazla yararlanma vb. ümitlerle, az gelişmiş bölgelerde yaşayan birçok Türkiye vatandaşı gibi gelişmiş bölgelere göçmektedirler. KAYNAKLAR Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye'deki Suriyeliler - toplumsal kabul ve uyum. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Göç İdaresi. (2016). Göç istatistikleri. Alındığı Tarih: 10.02.2016, adres: http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713 Gökalp Aras, N. E., Şahin Mencütek, Z. (2015). The international migration and foreign policy nexus: the case of Syrian refugee crisis and Turkey. Migration Letters, 12/3, 193-208. Hürriyet. (2016). Davutoğlu, Londra'daki Suriye Konferansında konuştu. Alındığı Tarih: 08.02.2016, adres: http://www.hurriyet.com.tr/davutoglu-londradaki-suriye-konferansinda-konustu-40049381 Öner, N. A. Ş., Genç, D. (2015). Vulnerability leading to mobility: Syrians’ exodus from Turkey. Migration Letters, 12/3, 251-262. TÜİK. (2016). Bölgesel istatistikler. Alındığı Tarih: 06.02.2016, adres: https://biruni.tuik.gov.tr/ bolgeselistatistik/degiskenlerUzerindenSorgula.do UN. (2015). Alarmed by continuing Syria Crisis, Security Council affirms its support for special envoy’s approach in moving political solution forward. Alındığı Tarih: 10.02.2016, adres: http://www.un.org/press/en/ 2015/sc12008.doc.htm UNHCR. (2016). Syria regional refugee response. Alındığı Tarih: 10.02.2016, adres: http://data.unhcr.org/ syrianrefugees/regional.php Yakar, M., Saraçlı, S. (2010). Türkiye’de iller arası net göç ile sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi arasındaki ilişkilerin analizi. e-Journal of New World Sciences Academy, 5/2, 46-59.

türkiye’ye göç eden suriyeli mültecilerin yerleşim tercihlerini etkileyen bir faktör:...

Documents