nachträge zur älteren deutschen litteratur

400

Upload: khangminh22

Post on 19-Mar-2023

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

J^'

^y^'^K.

Z>eutfd|e

Battünal -littnatur

Deutfd?e

Baii^nal - littetatur

f^iftorifd] fritifd]^ Tinsgabc

Unter Znittüirfung

Dr. Xriiolö, Dr. ö. X^a\t\t , prof. Dr. m. 'öartfdj, Prof. Dr. ,©. 'i5tijagijt\

,

prof. Dr. Xiirliiioer, Prof. Dr. [^. OSlümnei:, Dr. p. 'i^oürnag , Dr. U. 'iSann^M, Dr. fi.

X^orüeroer, Dr. ip. ireiicnacf), Dr. -Jotj. ülrüoer, Prof. Dr. t^. C>iiiu;tr, Prof. Dr. ?C. frtp,

Dr. fi. j^ronino; % J^ulöa, Dr. li. Tjamci, Dr. Xo. Pauffen, Dr. C- [}enrici, Dr. .m. l'iocl),

Dr. e. Würjnfinann, Prof. Dr. i>. XaniDcr, Dr. n. fcljc. ü. Xiliencron, Dr. .rtl- iricnbijtim,

Dr. Xlfr. .mcget, Dr. frjeinr. Jincpcr, Prof. Dr. J. .minor, Dr. jt. aiuiiaier, Dr. p. Rcrrlicfj,

Dr. r?. ©edcrlEg. Prof. Dr. t"}. palni/ prof. Dr. p. Piper, Dr. C?. Profile. Dr. X'. .f>auer,

Prof. Dr. Xi- IJ. .«icfjrbcr, ii. .5>tciner, Prof. Dr. X. 5>trrn, prof. Dr. f. Pcttcr,

Dr. 05. IDitiiOto jlil , Dr. Cug. IPoItf , Dr. Jirj. xoUmo

Ijeraus^egeben

oon

^62. Banb

Piper, rtad^träge 5ur älteren beutfd^en

Citteratur

Stuiigart

Mnio» Dcutfdie Dcrlag5gefcUfd7aft

CoG>SArc

Barfjttä^e

uir

älteren trtutfc^tn Xitttxatnv

ttitn liürrdincr^ tieuffdl^r Batioual-

f^erausgcgebeit

prof. Dr. Ißanl Ißxptt

0^

Stuttgart

Hnton Dcutfd^e Perlagsgefeüfdiaft

2Ule Kedjte Dorbet^alteii

Dl lief DOii ö. <S>. tleubiier in teipji^

Had^träge 5U ber beutfd^en national --Citteratur,

I. ^U' ältßji^ tr^ufriiiB XtttEvafuv Irt^ um tras

lafix 1050.

SSon ^rof. Dr. ^^sau( 'Jßtper.

5 Sie neue (britte) a(U'3gabeber S^enfmälerift recenfiertoon SB. öraune, Sitt. EentralbL(1892) Dir. 43. O. Ö e f) a g f) e t , Sitteraturbt. 1892, 9k. 10. ö. 23 u n b e r 1 1 ^ , P. XXVU,109. Eev, crit. 27, Dir. 7. 9?. Äöget, AA. XIX, 244—46. 8. ßrauä, Stfc^r. f. b.

öfterr. (Sgmn. LXn, 2.

2, 12. 9{. '^penta, Sie ^leimot ber ©ermanen. (3Bitteitungen ber ant^ropotogifd^en

10 ©efeUfc^aft.) 2Bien 1892.

2, 25. @. .igotä» 33eiti"äge 5ur beutic^en 2tttertum5tunbe. 1. öeft. Über bie gevma=nifd^e «ötfertafel bei «j5tolemäuo. S^aüi 1894 (ogt. 3)1 u * , AA. XXI £I,''28—38). 6uft. £ e ii e

,

2a? „2Sort" Germani. 8i;on3 3^'tl'^'^- t- ö. beutfdjen Untevricbt IX, 7, 2. 447—153(er benft an Tungermani). 6. Äofiinna, Ser Urfprung be§ ©ermanennamen'j. B. XX,

15 258—301. yac^tmann, Dtcue Ja^rb. f.'^i^itot. 143, 209 rf. Jlnote, ebenba 143, 857 ff.

§. S. Cel'er/ i'fiitotogu? 51, 340 ff . Ö. Sepp, Stätter f. bapr. Somn. 28, 171 ff.

ij. SJeHing, SBocbenfcbrift für flaff. isfiitol. 1892, 417 ff. g. fiiolub, 2er DJameüermani in Jacititö' (Sermania. greiinalbau 1892. S. Saiftner, Invento nomine.A. XXXII, 334 ff. 3ä£e(, SerDJamcGermani. P.XXVI,810ff. ftögel, AA. XIX, Iff.

20 S. Saiftner, ©ermanifc^e a^ötternamen. Stuttg. 1892 (S.=2t a. b. äBürttemberg. SJiertet

ja^r§f)eften für 8anbe3gefcbicbte. 9i 'q. I [1892], §. 1 ii. 2). 6. Söfel, 2er DJameGermanen. P. XX%T:, 309—342.

4, 25. Z^. D. 6rien berger, dea Garmangabis. A. XXXVIII, 189—195.

^roifc^enoofalifcfie'j h in germanifcben unb feltifc^en DJamen ber iRömerjeit. B. XIX,25 527—536. 9i. 3Ruc§, ©ermanifc^e a}ö(fernamen. A. XXXIX, 20—51. Sie Deutung ber

germanifcben ilölfernamen. B. XX, 1—19. Sie .'öerfunft ber Cuaben. B. XX, 26—34.M.oy.iai B. XX, 34—35. Ascarü. A. XLI, 9 1. Gapt. A. XLI, 95. S«utfci^e gtammfige1892. ^irt, Über bie Seutung beutfcöer i^öHernamen. B. XYIII, 511

ff. ©. 3ippe[,Seutfcfie a>ötferbeiüegungcn in ber Diömer^eit. iiönigöberg 1895. g-r. Äauff mann, dea

30 Garmangabis. B. XX, 526—534. SB. JReeb, ©ermanifc^e DJamen auf rfieinifdien 3"=fc^riften. üRainj. C^rogr. b. ©ijmn.) 1895. (3>gl. 3t. «ocin, £'itteraturb(. XTn [1896],

Dir. 8 [3(ug.], Sp. 257.) §. Ciirt, Diocbmaty bie Seutung ber germanifcben 33ölfernamen.B. XXI, 125—159. Di. muäj , Falchoarii, A. XL, 295—301. (S. SRogf, Äelten unbDiorbgermanen im 9. unb 10. ^abr^unbert. Seip^ig 1896. Di. fiienning, ^ux Übertieterung

35 oon fara unb faro. A. XXX"\TI, 304—317. Di. Äögel, AA. XIX, 274. A. XXXVH,217—231. e. ö.SDicp er, Hercules Saxanus. B. XVUI, 106—133. Jr. j^auffmann,aJlt)t^o(ogifcbe ßeugniffe a\x^ römifcbcn Jnicbriften. B. xvm, 134—194.

5, 3. 2B. *Sructner, Sie Spracbe ber 8angobarben. C^g. 75 otrapb. 1895 (rec.

t)on g. Äluge, 8itteraturb(. XVI [1895], 12. Se5., Sp. 319 f.).

40 6, 15. grj. Dianninger, Über bie üiUitteration bei ben @aUo=8ateinern bes 4.,

5. unb 6. ^af)r^unbert§. Sanbau ('progr. bes buman. ©pmn.) 1895.

7, 20. fioffinna, 3trminiu§ beutfcf»? Qnbog. gorfcb. II, 174 ff.

11, 1. Über 6oc^äeit(ieberf.Äögel, Sittg. 3.44. Ärauä, ^tityii^. f. öfterr. ©pmn.

(1896) ®. 309.

45 13, 9. Subro. 5-^-2Bimmer, Sonderjyllands hystoriske runemindesmserker.Kjob. 1892. De tyske runemindesmärker. Kjob. 1894. Sopf). 'i<ugge, Norges

9}a(^träge 5u ber beutfc^en 9iat.=Sitt 1

2 1. öic ältc|lc btutfdjc Clltcrotur bis um bas 5al]t 1050.

indskrifter tnid de iildre ruuer. Gtivift. 1S91. jgi.'Öorina, Diciic Sdniftcii jur :>iuiien=:

U^re. P. XXVIII, 236—245. Subi». g. 31. 3B immer, les iiiouumeuts runiques de

l'Allemagne. Extrait dos Mfmoires de la Soci^t6 des Antiquaires du Nord.

Mopenf) lb96. Om undersogelsen og tolkningen af vore runenaindesma-rker.

Sloveni)- 1896- 0. .C->cmpcl, Simmevö aiuncitlcF)rc. Qn: *;iOi(o[on. Stubien. Sefto- f.>

(EieoerS. S>aüc 1«9G, 3. 12—20.

15, 9. lt\. SBl. 3)! c i) c r , Sic uvgevmanifclicn :)funen. B. XXI, 1G2—184. 2fi. o. 03 r t c n =

DergeV, Sie germaniic^cn 9iuiiennamcn. I?. XXI, 185—224. ®. ©tevf)cn§, The

Runes, whence camo thev. .Mopcnt). 18i'4. «uvg, ®ie ^nfi^viften bc§ Steinä ooii

2iirtc. A. XXVIII, l(;i— 181». ll>

21 1. Über ba<i Abcdarium ]. 3ofte5 A. XL, 184—192. ^.fS.&all^e, 3«tfäc0=

fiMe ©proc^bcnfmäler, Seiben 1801, e. 261—266. (3!ebft gatfimite.)

2:i, 8. ä<g[. 3fub. Alögel, ßScfd)icI)te ber beutfdicn Sitteratur biö 5um SluSgange be§

ÜJJittelQltcrd. »b. I. 5biä nir 2)Htte bco XI. Jsahrf)unbert'5. I. Seit, ^ic ftabreimcnbe

Jicfjtimg imb bie gotifdic %^xoia. Stvnfib. 1894, 2. 176 ff.15

•H 5 9itd) i'öroe, 3^ic tiefte bcr (Scrmaticii am fdtmarscu iiiccre. ^:iaUe 1896.

h',1. e. Sicoevö, Saö SobeSjatjr beS aBu[fila. B. XX, :i02—322. S. ÜJiortin,

5.«ulfila<s Xobe6JQt)r. A. XL, 223. .ftrouS, 3"tfd)r. f. b. öfterv. ®i)mii. (1896) 3.315.

e. Sicoer?, Diodjmolö bas Sobeöjnör beS lUfita§. B. XXI, 247—250.

27, 7. Sf5. 6. a)lourct, gj)ntQr beö 5ujammengefc^ten Sa^cs im (Sotifd^en. 3l6f)bl. 20

b. bb()m. 3H. f. aBiff., Sitt. unb .Hunft II, 3, 1. 1893 (rcc. v. 3}. ^;>ein5el, AA. XX,140—144). einfliifc b'^ .s^allptiabeö auf ben SfobU'j beä gotifd)cn i))t'beitfa^c5. V. XXVIII,180. 3iociömol5 über ben (Jinflu| beä ^auptjo^e^ auf ben 9iebcnfa§ im Oiotifdjen. (S. 33.

b. b'6i)m. 3lt. b. 335.) *^*rag 1895. SBalg, The first german bible, rcc. ü. SBrebc. AA.XXII, 78. i">. 05. tion ber SBaalö, Skeireins aivaggeljons l)airh Johannen, i'ciben 25

1892 (rcc. BÖn 3)1. .'o. JseUincf, AA. XX, 148-162). .<S. .sjirt, 3">-" gotifdicn i'aut^

[elire. B. XXI, 159—161. lEt). o. Girienberger, Tic gotifdicu 93ud)ftabciinamen. B.

XXI, 185— 224. 2Brigf)t, rec. uon gerb, ^oltbaufcu, Vittcrnturbl. XIV ^893),

©p. 313—315. Dot. ^s riefe, S)eutfd)=gotifd)e5 SBörterbudi uebft einem 3lnl)auge. S-'eipj.

1893. 3)1. ib. ^NCllincf, (iotica miuinia. A. XXXVII, 319f. ü". G. llblenbect, Sif

.slurjgefo^teäi eti)moIogild)eo Sörterbud) ber gotifd)en Spradjc. SImftcrb. 1896. 8vo.

173 ©. i)i. Seinen, SBefen unb Cntfteljung bcr trennbaren ^»fommenfetjungcn be3

beutft^cn 3eitTOorteö, befonberS beä öiotifdjen unb Jütl^ocfibcutfdjcn. Strajjb. 1891. gr. 8vo.

S. ^riebmann, La lingua gotica. (Irammatica, Esercizi, Testi, Vocabolariocomparativo con ispecial rigiiardo al Tedesco. Inylese, Latino e Greco. Milane. 35

1896. Über ben gotifd^en Tatio f.."gieinr. SBinftcr, ®crmanifd)c ffafuöfynta!: I. Z'er

Satio unb ^^nftnnncntial; ijrtlidie unb I;a[biJrt[id)e l?erf)Q(tniffc. 5yer£. i856. 551 S.SI.Äod, .Hleine gotifAc Beiträge. B. XXI, 429—436. 6. 31. .vvcrfdi. Piotifd) guji. B. XXI,562—568, 2ßalt[). «'^acte, aSutfita. 3rbri^ bc§ ©otifc^en für ilnfiingcr. S'eipi. 1896.

SB. Streitberg, OiotifdjcS Glemcntorbud). (31. u. b. X. Sammlung von ©lementarbüdjern 40

ber attgcrmanifdjen Tiatcfte, f)crau'5gcg. oon 2B. Streitberg. 'Bb. 2.) §eibelb. 1896.

J\r. Äauffmann, iBciträge jur CiucUcntritif ber got. »ibetüberfe^ung. I. Die a(t;

tcftamcntlidien S8rud)ftürfe P. XXIX, 306—33730,3. Stommö lUfi(a§, 9. 3(uf[. Sejt unb SSörterbud; oon ü)Jortä Jgictjne, (?ram=

matit »cn gcrbin. SBrebe. «JJaberb. 1896 444 S. «gl. Sitt. Gentratbl. 1896, 9Jr. 26 45

(27. Juni), Sp. 947.

30,16. ,fl. 3)!arolb, Tic Sdiriftcitate bcr Steircinä unb i^re SBebcutung für bie

3:crtgefdiid)te ber got. Söibel. flönig'jb. (Seipj.) 1893.

31,18. G. ftrau§, ?aö gotifd^ Seif)nad)t6fpiel. B. XX, 224—257.40, 8. 3(ug. aJUifecn, Sicbelung unb 3lgrarn)efen ber äUcftgermancn unb Cftgcrmancn, 50

ber Äclten, Sdomer, )?ranfcn unb Stauen. SJertin 1895. 4 4<be. unb 1 Martcnbanb.

41, 10. 31. Grbmonn, Über bie .löeimat unb ben 9}nmen bcr 3tngctn. Upfata1890 (ogt. &>. 3)iölter, AA. XXII, 129—164).

41, 33. '£•>. ,"vifd)cr, Theotiscus, beutfd). B. XVIII, 203—205. SJö^mc, ^ur.»leuntni'i bc§ Cberfräntifdien im 13., 14. unb 15. S\al)r^., mit 33eriictfid;tigung ber ätteften 55

oberfrrtnfifdien 2prad)bentmäter. ?iff. Ceip}. 1894. g. SBrebc, .v^odifränfifd) unbCberbcutfd). A. XXXVII, 288-303.

14,25. Über ;)lätfcl f. .«ögct, Siittg. <3. 64. firauS, Beitfd^r. f. öfterr. Wi)mn.(1896) =. 310.

45, 10. Über iotcnticbcr f. .Itöget, Sittg. S. 47. Ärauä, ^eitfc^r. f. öfterr. M«)t)mn. (1896) S. 309.

4.5, 27. 2:i)ubid)um, Sala, Salagaii, lex Salica. Jiib. 1895.

60, 7. Xet (»Sütcrbcri^ beö .ftloftcr§ aBeifienburg t G. Speier ((5!t)mn.=^$rogr.) isyi.

60, 23. 31. ©atrio, ?ie 3lbtci TOurbac^ im 'Glfai 5iacf) Cuetlcn bearbeitet.

2 me. Straub. 1895. 65

I. W\£ alt. beutfdje ffitt. bis um öas Jaljt 1050. (Die öatikanifdjcn ©«rprSdje.) 3

61, 27. Giarfe, ^'rot^cie unb Slp^ärefe, rec. o. iörüdner, A. A. 22, 164—172.64, 12. üh. Sc^ibev, Jie fräntifcfien iiiiö atemannifc^en £iebe(ungen in (ÜaUien,

befonbers in Qlia^ uiib Sot^vingen. itraßb. 1894.

66,19. Sev britte 'öanb i'on S teinmeoers 3 ieoe r 'j Stoffen, bie fac^lic^ ge=

5 orbneten ©(offare ent^a(teitb, erfdiien 33erlin 189.0, 723 S.

72, 30. 3. £teinmei)ev= äteocrs, OJloffen III, £. 1—8.74, 35. *^'. 2)larcf)0t, les gloses de Cassel, le plus ancien texte rheto-roman.

rrib. Helv. 1895 ( Collectanea Friburgensia III) 67 3. 8vo (pgt. gß. ai;et)er=

Sübf e, Sittbt. XVI (1895) 3Ir. 11, Sp. 373—377). les gloses de Vienne, vocab. rheto-

1 roman du XI. siecle. Fribourg (Suisse) 1S95. 48 3. 8vo (t)g(. iRe^er^Sübf e

a. a. C). 2teinmei)er= 3iet)er§, ©(offen III. 9—13.7.5, 11. e. üKartin, Sie ijeimat bev altbeutfrfien ÖefpräcOe. A. XXXIX, 9—19.

A. 2)ie 2>atifaiu)cf)en Öefpriic^e.

1.') Cod. Vatic. Keg. 566, 3. 30v.

I. Grfte geile: ObÄhe . cap . faffeN . capilli . aureN . aurif . OgeN . oculi .

Musda . biicca . Zunguex . desTef . Bart . barba . axj

II. 3'06ite geile: max' . Anfco . Guasii . Bruft . pect' . Guaxbe . nexT . follo

guaxbe . plex' uexT . Elpe . adiuua . fromix döx'.|

20 m. ßint'j am Sianbe in 32 jSuv55eilen: 1) Guare uexge| 2) lixaz felida

|

3) guefelle . i gue 4) noz . i . par . i . ubi| 5) abuifti maxfione

| 6) ac noctecoNpagu .

I7) Ze gerabex . nf . feli 8) da . i . ad . mfione comitif . | 9) Guaxe cum&

geri 10) brothro . i . uxde| 11) uenif frt . E guxT

| 12) fi moxo dodox' i^i| 13) . i.

dedomo döxi | 14) mei . ul . e cuxt|15) mer mix erre uf .

| 16) . i . de domo fexlorif

25 mei | 17) Guelicbe laxde|18) cüetger . i . de q | 19) patria . Eguaf

| 20) mer ixgexe|

21) francia . i . ix . francia fui . | 22) Guaez gedarda | 23) dex . i . qd fecifti ibi .j

24) Ex bef mer dar . i .|

25) difxaui me ibi|26) Giiarix geri xaz

|27) zemAixa .

Terue geu .|

28) ex' equefatidar . i . ego x te ibi uidi . 1| 29) ex eque Tau thar .

i . uol' X uidi ibi . 1 30) Quefafti mix erre| 31) ze mctixa . i . uidifti l'exiore meü

.;il ad matutixaf .|

32) Terue x'aini . i . x|

IV. jiec^tö neben g. 12 beS (at. Jerteä: Guaz guildo . i . quid uiftü

.

Gueriftixerrö . ubi efeni[or] tu[ul']|

V. Diec^tö neben g. 13 bes lat. JerteS : xe gueiz . i . nefcio . ul erifizix erro . i .

ad feniore fuum|

35 VI. greifc^en g. 13 unfa 14 be§ lat. Wertes : Efcoxje can<fe . beUuf uafalluf.l fnel can& . uelox uafalluf

|

Vii. groifcfien g. 14 iinb 15 bc§ lat. S^ejtes: UbelecanaJ; min&erxise . i . malufuaffaUuf . SBeiter rec^t'j auf berfelben geile: CVereft . i . ubieft

|

16. I. g in Ogex burc^ Äleroerborben, ein onbre-S g übergeiclirieben. — 17. xt in dexiefligievt. — '.Bei ax ift t ju ergänjen, melcfieä burcfi ben 3cf»nitt oevloven ift. — 18. II. 5c§

lefe Aifco, unb jmar: ift f nacf)trägli4 etnioö böljev ali bie onbern '^uc^ftaben ein=

gefc^oben. — xt in GuaxTi ligiert, besgleic^en in uexx beibemal. — 19. döx' ift überfromix gefrf)r. — 21. m. 5) xf in maxfione ligiert. — 6) 2(uf ba§ mit c ligierte t innocte ift z geft^r. — 22. 7) Über ba5 crfte e in gerabex . ift a überg. — 23. 11) Über gin guxT ift c tlein überg., xx ligiert. — 12) Za-% erfte o in moxo unterpunftiert, barübevi gefcfir. — Ja§ |-| fte^t über bem I in ITEM (XI, 14). — 24. 14) xt in cuxt ligiert.

— 15) uf. in baö H be^ folgenben Haue eingefd;r. — 25. 18) ^d) lefe cüetger, et

ligiert, menn aucfi in ungeiuöOnlic^er 3(rt. — 20) i in ixgexe rab. — 26. 21) f in bemSroeiten francia abgerieben. — 27. 24) f in ex bef unterpunftiert, barüber z gefc^r. —26) Über Guarix fte^t ^alb getilgt fuifti. — yiad) i in geri fleine Siaf. — 28. 29) Za.?>

jioeite e in eque ift unterounttiert, barüber nel|t a. — 32. IV. or tion fenior ift

abgefc^nitten, ebenfo uf von tuuf. tu fte^t über feni. — 33. V. i in gueiz tlein

bajipifcben gefcfirteben. — Über bem erften i in erifizix ftel)t ein geic^en luie z ober f,

über izix ftei)t fine, z ift unterpunftiert; eä foll i)ei^en: er if zi fiuen erro (zi fteljt

äroeimal, oor unb nac^ f). — 35. VI. Über c beö erfien can.t ift h ubergefc^r. — f in

uafalluf au§ 1 forr. — 37. VTI. "Sor U in Ubele, red)t§ Don cuxt III, 14, über Hancg. 15 beä lat. Wertes, unten groifcfien I unb T »on ITEM (XI, 14) fte^t H, rieUeic^t

torrefronbierenb bem |-| in m, 12. — yiad) cauA ift « übergeftlir-

4 I- Die (ilt. btutfdje Ä'itt. bis um bas Saljr 1050. (Die öotikanifdjtn ©efprädje.)

VIII. i)iec^t'j neben ^^5. 21 bee tat. Xerte^: SclapheN fix alf . i . da üli ix coUo

.

liabeo dm[

IX. ;Ked)t'j neben 3- -3 bes tat. Seites: GbaNc Imcz . i . i forf fairu :: oftoX. ;)ied)tö quev uon oben nad; unten «on ber oberften (beutfdjen) 3'^i'c 'I) ^i'J 8- H

bes lat. Icrteo: VNdef arf iNTine Karo . i . caiiifculü iNTUo Nafo. :'>

XI. T'cv lat. levt lautet: 1) INCIPIT PROLOGOS|

2) Hie prologuf iiidicat quibul' glofif legentibuf ut ubique per fcripturif|

3) facrir ferniouef plerique accultantur uel menf cuiufcumque . litte

4) rarum excelleiitia' difücultaf dotollat iutellegentije ibidem repperiat|

5) inter lucentel' fermouibuf ut lioc quod capere miuime poteTt ei manifel'tumj

10(\) fiat tamen glofte plurimum meutern de Icriptiirif per eruditof hominef

|

7) lapionti oppofitof adaptertionem fermonef . fenfuiira miniftrautur . liguir iu|

8) ueftigare nititur cur aut qua fcribantur glof» non inueniat . .t aliqua rationemulti

I

tt) eaf geftaf . Namfiquif . hoc fifcitare cupit quif primuf eaf dercripferit|

10) propouunt pagnarof feueruditof hominef l'apientia fuiffe taf Ted tamen|

1511) uirgiliul' ali<jua parte exinde conftituit . A multi putant . hieronimum prbm

|

12) in hoc fuiffe tractatum . ideo glolV dicuutur quia grocum fermouem utuuturl13) <S constant hie per ab icmario paria duo dicem.

|

11) ITKM PRAE FATIO|

lö) Haue priorem lueulente iuterptationif glofulam citiuf earaxanC depixerä|

20Ifi) diuerfa namque aliarum cxemplaria glol'arum intuitu aoerrimic nieutif I

17) perluftrando fagaciter eueutilaui 6^ quie que iu eif niagil' profutura fuiffe

18) pepcnfi ilico deferpenf huiu! prefouti operif pulchro contextu . inferui|

19) fiuero cuiuflibi^ fagax defidorium i>er quefita cuiufcumque uerbi indaga '

20) tione in hoc priore opulculo fraudabitur fequentif eredo ojjerif auxiliamini 25

21) citiuf fuccurritur|

22) INNOMIKE DI SVMMI|

23) INCIPIVNT GLO : S^ EX NO|

24) VO ET VETERE TESTAMEN|

25) TO SEV EX ETHMOLOGIA|

30

26) RV SPiRITALiTER COPOSITAE|

27) INCIPIVNT GLOSAE|

Site §bj. Cod. Beg. 566, gr. 4», ent()ält nad) bem alten flatalog:

1. De Dionysii Mouasterio Parisiensi nounuUa. Incip. pauperibus 1.

2. LeodoboU Abbatia S. Agnani Tertaraentum sive Donatio Monafterio: Floria- 35cenfi facta. — Vir Domiui 3.

8. Koberti Galliarum Regia vitae Epitome auctore Helgaldo Monacho Floria-censi — Cij'leftis 7.

4. Gyraldi monachi Floriaccnsis Elogia de Translatione Corporum SS. Benedictiet Scholafticao Item Carmen de Assumptione Doiparae. — Langobardorum 2:!v . 40

5. S. Stephaui Protomartyris inventio — Lucianus 29»'.

ti. Odonis (ilauafoliensis Epistola de vita S. Mauri a se reperta — vinculo SS'^, b.

7. Floriaccnsis Monasterii Chartae. — Fidelibus 31>".

8. S. Vincentii Lovitae et Mart . Translatio ab Armonio deferipta. — Dignis 35r.

9. Carmina in Laudem Deiparao. — Emmanuel 38''

.

4510. Mouialium Monasterii S. Mariae Metensia Nomina — Odila 38i'

.

11. lurameuti Formula quod Saeramentu Pacis inscribitur. — Ecclesiam. 38"^.

12. S. Spithuni Episcopi Miraeula in Anglia gesta. Postquam. SO"".

13. Fossatonsis Monasterii Necrologium vol Societates cum, aliis Monasteriis veletiam Capitulis. — VIII. Idus 43''

.

5014. Mauasis Archiopiscopi Rhenensis epistola in qua se excusat qnod ad Logdu-

nense coneilium ire rcnuebat et de eodem Concilio nonuuUa — Monuistis 45''

.

15. De S. Thomao Cantuarensis Caede. — Sidus 48>'.

16. In Glossas veteris et Novi Testamenti Prologus. — Hie Prologus 50f.

3. IX. 'ilad) fairu (ober fciru?) 9taf. — ofto ober oftoV — 5. X. nt in iNTineliniert, beSnl. in Intuo. — fi. XI. 3. 1 rot. — 3)nvd) bao le(jtc O in PROLOGOSift V gcjc^riebcn. — 3'*''i'^en 3- '> ""^ 7 fteljt no(^ einmal: Hie prologuf iudicatquibuf glofif legentibuf ut ubique p fcripturif o

|. — 9. et in detollat Hg. —

23. XI, 18 noc^ prefenti ift Hein s übrig.

I. Dt£ alt. btutfdje £itt. bia um baa Jalir 1050. ijik ^axifn ©cfprädjc.) 5

17. Nicolai I Epistolae fere omnes ad Adonem Archiepiscopum Vienensem. —Quia vero ölr .

18. Anastasii Bibliothecarii ad Adonem prefatum iu Obitu Nicolai I. — Do-mino 62*'.

5 19. Hadriani II ad eundem Adonem Epistolae duae. — Epistolam 63*'.

20. Urbani P. P. E^istola ad Eogerium Abbatem Suessionensem. — lustus — 64r.

Statt 65 unbetnnnten ^nfiatts.

S. 50» Tituli SCI Marcelli ift ein SEBortfunftftücf in lyonn eines iJreu5e§. — XteDlonnennamen ©. 38 ftammcn norf) auS bem 9. 5iC^i"f»"i'bert. — S. 23f ftnb noc^ einige

10 2?erfe Derioiid^t, aber root)[ ntcfjtS 2;eutic^e§. ^d) leje famardim, 3- 3 "''t SJeumen;hranpe 3- ^•

B. Sie ^arifer ©efpräc^e.

Cod. lat. 7G41 (früf)ei- 5480).

I. 33(att 1^, tinfä neben Spalte a ant iRanbe: 1) MiN erro . guillo

15 tiNI

i) ef pracheN . i . fenior mf uult | 3) loqui tecü . Ero fu guillo . i . S^\

4) ego fic uolo . | 5) Guefettil» mix rof . i .| 6) mitte fellä . Egiiille

| 7) tharuthz rite . i . | 8) fori uolo ire . E miuex terua . xe röche .

| 0) b(^az . i .

iirfide S curo qd|10) dicif . Semigot elfe . Ne ha

|11) bexT xe trophex . i . fi

meI

12) df adiuu(^ x abeo xihil .|13) Erro . lax fclaphex . i . der

| 14) mire .

20 cit (ft . i . tep' .| 15) Gimen mix rof . i . da 1 16) mihi eü equü .

| 17) Gimermix fcelt . i . fcu

|18) Gimer mix fpera . | 19) Gimer mix fuar .

| 20) Gimer mixaxfco . i . guaxTof .

|21) Gimer mix ftap. i .

|22) fuftum . Gimer mix matzer .

i .I23) cultellü . Gimer . cherize . i . caxdela . |

II. aStatt 1'", rec§t§ neben Spalte b am Jianbe: l) Guar eftaz_uip . i

.

25 ubi ~ tua femina|

2) Guaxdi xse guarix gerzanK^ixa| 3) . 1 . quare x fuifti

ad m .I

4) exualde.i.ego xolui .|5) Gerexfclephex bitte ip.ix ore b(^te

|(;).i.tu

iacuifti ad femixä ixTuo lecto .|7) Guez or erre.az pede femauda

]S) gerex

fclephex pexdez u ip . feftejal|9) rebulga

|10).i.Ii fciuerit hoc fexior tuif irat'

erit tibi| 11) _n meü cap .

| 12) Guaz qu«^ enger. erra.i.qd dicitif uof .i13) Co

30 orestu xarra .i . aufculta fol .|14) Gualdeftu abe.detixex rof.ter.aht

] 15) z<^ixe

rüge . i . uellef coriü di^uo equo|16) habere ix coUo tuo .

| 17) xar ra.er.far dagerra (.i.ftultul' uoluxiarie föttit)

|18) Got max.i.box' homo

[19) habex go xego .

i.habeo fatif ego .]

2U) luzzil . i . parü|21) Erro eguille trenchex.i.ego uolo

bibere .| 22) Habef corxe mix rorra.(.i.abef axnonä ad equof.)

|23) So tox ic

35 erro. i. fic habeo.xe habex. xe|24) trophex.i.x abeo quid.l.Go

]25) xoi. i. fatif .

ui.luzer.i.parom .|2(;) Erro

.gnillif trexchex guali got guix.i.fi uif. bibere boxii

uixü . Su ille mixc^erue.i .| 27) lic uolo ixfide .

| 28) Gue eft taz.i.qd ~ hoc .|

29) Gxe.guez.i.xefcio .| 30) Bnzze mixe fco.i.emda meä cabattä

|

m. SJtott Ir am oberen 9!anbe:40 1) Que fax ger iuda mix.erra.i.uidifti hodie feniorem .

|

2) Begotta.giltra.xe ca.f^ai.or.erra.i.xec heri xec hodie uidi|

Xen ^.^Jarifer Sejt »erbanfe ic^ ber ftet^ hilfsbereiten ®iite meines greunbeäDr. öolber. I, 5. über et in Guefettila; ift a, über ti ift v überg. — 9. oben überz.i. in b(^az.i. ift a überg., x imb f in ixfide finb ligiert. — 10. über i in Semigotift er überg. — 11. xt in bexT ligiert. — 15. n in Gimen burc^ '^>unft barunter gcs

tilgt, r überg. — 16. oor eü ift m überg. — 17. nac^ c in fcelt ift h überg. — 19. nac§

fuar ift da überg. — 3" ^^ ""ö 19 gemeinfam ge^ijrig ift fpata bancben gefcfirieben.

— 20. X unb f in axfco ligiert. — x unb t in guaxTof besgl. — II. 1. a in feminaabgefcbnitten. — 2. a in m<^ina abgefc^nttten. — 6. xt in ixTuo ligiert. — 8. x in

pexdez burc§ itJunft barüber unb barunter getilgt. — 10. über i in tuif ift v gefcf)r. —14. ef)er abe al§ aba. — nod) rof. ift e überg. — a in aht ift burrfi *^-unft baruntergetilgt unb u überg. — 17. ba3 gingetlammertc fte^t über ber S^il«-'. — xt in uolux-Tarie ligiert. — 19. oor go ift e flein überg. — 21. tr in trenchex burcbftrid)en. —22. bo§ ßingeflammerte überg. — 23. nod) t in tox ift flein h überg. — über ic ift hüberg. — 25. über o in parom. ift v übrig. — 26. ober mix^eruen. — 27. xf in

ixfide . ligiert. — 28. nad^ Gue ift flein d überg. — 30. u in Buzze burc§ '.^untt

barunter getilgt, o überg.

6 I. Wie ölt. öcutfdje fi'itt. bis um ias Zaijx 1050. (Die JJattfer &t[pt&Ait.)

y) En gua licho fti^a co 1er Kenger. i.iif q loq }ioc didicifti .|

4) Guasna fardex ger.i.qt uicef fecifti . | 5) Terue xa fte . i . fro . . .|

TV. Sölott -'V am oberen "lianbe:

1) Abtot got fraume. df uoT faldom . Guo lo go b got.i.bene te don<^ df .|

2) GuaNe geftu.i.ustuoxf.derre o ua.Guar guantu.i.ubi fu|

ö:!) BegottetNe iiitft xex hurt.i.Nullü nerbü fcio deoc.

V. syiatt 2v linfQ uov Spalte a am ;>tanbe: 1) Cat heNcu fciudef.i.uadeuiä . / ca dhenlienenf Iniguel' . | 2) Guariftix quesna . i . ubi ~ tua femä .

3) Guereltix maK . i . ubi ~ tuaT liomo .| 4) Guild de re.ouet zef.i.de pomif.

5) Tema taz guilli.i.fi uolo. 10\1. "iUatt i'v, uuifclten erfter unb äiueitev ©patte: 1) Adft eher, euto .

difuarti te liodie .| 2) Hieb atz heuto brot .

| 3) Hüh atft heu tu flef . | 4) Hitrexch huJN .

| ö) In biz emordere.i.VII. 33Iatt 2v, nad) ber opalt'e b: l) Gauathere . latz mer ferte

| 2) iNm-i^hithi

.

15Vin. SBlatt Sr, am oberen 9(anb: l) adfien aridrer durf.i.ad altera uilla f

Trenchi^cher guo lo in got ef miNe.iN allergot eleN .| 2) guatftata.cher dare.i.

qd fecifti ibi . guaftare guefeNda . i . mifruf fui .| 3) miNe fce maria frau.viideri

Inier. i.bibite ixdi amoro ite dö( 4) feg marie mee emuKot iS lüde uea

IX. 31« t Seite 4v: - - ^^1. am oberen Stanbe: In nameN fater.inti funer.inti thef lieilaNgex Geiftef

.

(I)er lat. Xegt bariiber abgefdjnttten.) [WUti). 28, ligaqua

2. in Spalte a: Uuazzar [mtÜ). 27,24].

dNfmT 4 dJinT.3. in Spalte b, oben am 3lanbe: MiNTrothix.iuti min got [^oF). 20, 28].

X. 3luf Seite 5r: 25tumefequere

1. am oberen 9tanbe: thumir folge, [^ol). l,4:i] In himele.intiinerdu.[Ü)Utf). 28,18]I celum

NatruN uemeNT . ther uurdit : : eu :|hinül

*

fedit adextrir di cö gaudio magno.2. redjtS am :)lanbc: Saz incefo gotef. mit mihilemo gi uf-heN . [8uc. 24, 52]

pax uob maN' meaf. pedel'meof. uid<^te.palpateSibba fi iu miNo heuti . min fvozi . [i'uc. 24, 39] gifehet.grei fot. [ÖllC. 24, 39]

cü timoregihu6beN.gaudiü.miIiil. mags" mit for.otu 30

muchul' fauciüXI. Stuf Seite G'- , Spalte b: Angina, glandula ul

III, I cc in fecifti ficht aui u'ie ot. — 5. .viatcn auf r in fro? o ober e? — IV. 1. oin Abtot fönntc auä) e fein, hu in übcrg. — naci) fraume ift .i. übern- — "iirf) 1 i"

faldom ift t üoeviv — nad) b ift ei iibera. — 2. naci; g in geftu ift u iilierg —Kf in uNtuexf Uflicrt. — über o ift in übcrjj. — nad) Guar ift o überg. — tu inguantu bind) *4ä""'te barnnter netilgt, eher überg. — über .i.ubi fu (le|terc§ (önnteand) fic fein, ei ftel)t Dor bem Schnitte) fteljt eutho.f.ua

|— 3. nad) bem lehten t in

BegottetNe ift li überg. — über o in deoc ift h überg. — V, 1. ba3 erftc hen in

dhenhenenf ift rab. — über g in huguef ftebt e x>. j. ^b. — 3. an a in tuaf ift vgelehnt. — 4) d in (iuild ift burd) ']iuntt banmter getilgt, tu ühcrg. — VI, 1 nac^eher, ift h überg. — 2. imd) i in Hieb ift i ühcrg. — über o in heuto ift v überg. —5. ba5 erflc e in emordere nnfidjer. — VIII, 1. oben •,mifd)en i unb e in adfien ift

h überg. — oben .^unfdien r unb i in aridrer ift n überg. — unter 4 in Trench^ ftefjt

CN (N oeriüifdit). — über bem ^weiten got fteljt cn. — iiber bem erftcn e in elex ftebt

h. — 2. über beut legten a in guatftata ift t überg. (bo§ le§tc t uor a ift oermifc^t).— 3. über f in frau. ift v überg. — über .i.bi ift minthu. überg. (oben äioifc^en Beffent nnb h ift e überg.). — 4. em ober on? u ober i? (in emuNot). — ~de ober cav

uoa ober uia? in inde uea. — IX, 3. nt in INIiNTrothix ligiert, be3gl. Nf in dsf. —X, 1. bn4 Üateinifdje oben meift abgefd;nittcn. — Saö erfte e in liimele burd) ipimftboruntcr getilgt, i überg. — nt in nemeNT. ligiert. — 2. gaudio unb magno burc^3eid)en umgeftellt. — ba« erftc h in gihu(-heN. iuvä) 5puntt öarübcr unb barunter ge=tilgt. — nad) r in for.otu ift h überg. — XI. bnä Satcin jum Seil abgefdjnitten.

I. Sie äü. bcutfdje fl'ttt. bis um tas Jaljr 1050. (Die ^Jarifer ©erprädje.) 7

car : : : : of : : N : : : : : fic meXII. aruf Seite 6^ am obeveii Üianbe: Fleifg

.

gibeini . Ni hab^.fo ir.mih .

iiid^if habere. hali^ir hie aliquid qd maNduci^'.

gifehet.habeN [Öuc. 24:, 39] hab<^ ir hier uuaz.thaz maN ezzan meg . [8uc. 2i, 41]

xni. 3luf Seite 7v:

1. oben am Öianbe: guot max in ti.relit.[8uc. 23,50] Gieutot ift [Jot;. 10, 30]

a furn ino ufq , deorfü.

r> fon oba uentic. zuuzan nidar.[3)Jarc. 15, 38] trench tu broth : :

2. 2p. a, iiad; ecf)hi^ t)on A im [at. ®toffar (auf ber leeren l^atben

©palte):eftif triftef abier Kolo ixTrare

1) Burit gitruobit. giexgux. Neguil iNgangaN|[£uc. 24, IT, 21.^

ixdomuxiuä mulier quid ploraf quem2) iNTinexufa. Uuib uuaz uuofif. uuejfaN.

|[^of;. 20, 15.]

queril'

10 3) fuo chif. Ni curi mih ruorax.|ßofl. 20, 17.]

K -^ hie uexite. i^ ui d(^e. lo cum.4) Nift' er hier q quaem^. Inti gefe h^ tia ftat

|imttt). 28, 6.1

currexief NuuTiare. currebaNT duo fimul

5) Loufexie fagex. Liofun zuuene faman|[SKtt^. 28, 8. ^0^. 20, 4.]

curexl',

6) LiofI

[^op. 20, 4.]

axgir di defeexdit de celo.

7) En gil gotef fteig fon himile.

«^ ac ee dexf reuoluit

15 8) isti zuo guangexTi. ar uualzlapi dem fup e um

9) thex rtein. ixti. ubar ix ax.|[DJltt^. 28, 2.]

XIV. 3(uf @. 8r.

1. Oben unb am 3?anbe:

dxe memento mei cü uexerif ix regnum tuum ecce 41; Trothiii . gi hugi mix . mit diutu cum ift ix tin rihhi. Uuib fexu thix lux.

|Ixti

ecce mater tua20 feuu tin mother

|[t'uc. 13, 42. ^oi). 19, 26. 27.]

clamauit . magna uo ce

2) Kuoft mihil eru|ftemmu.

|[llUtf). 27, 46.]

XV. aiuf 3. g»' oben.liquiftime.

Got mix . Got mix . df mf . df mf . ziu for lie zithu mih. Ih thruftu.|

[l'tttf). 27, 46.

Sof). 19, 28.]

25 XVI. 21 Uf g. 10 r.

1) 2(m oberen 9ianbe:

fup capVbar mix houbit Ixcefo ixti ix fina . uuiniftra. Thio b. thioba . latronef

|

latro

Laxderi.|

[Üittf). 27, 37. 38.]

2) 3(m redeten Dlanbe:

uxde eftu mihi x loquerif quid ad xof tu ui derif.

30 Uua uan biftu . Mir ni fprichLf Uuaz ziuxf . thu gi fehef|[Ü)Utt). 27, 4. §0^. 19,

9. 10.

XIII, 1. or in deorfü [ig. — juteht brothiuv — 2, 1. 3iac^ Neguil ift ttein le

überg. — xt in ixirare ligiert. — 2. xt in ixTinex ligiert, ebenfo in domuxTuä. —4. q au'jgen)ifct)t. ^— 3^0'j erfte e in gefe unterftrirfien unb i ttberg. — Über i in tia

ift h überg. — 5. xt in eurrextef, xuxiiare, eurrebaxT, Loufexie ligiert. —• 6. xf in

curexf besgt. — 8. u in guangexTi burd; '.f-unft barunter getilgt, xt ügtert. — xfin dexf belogt. — Über b:m 5ioeiten u in uualz ift v überg. — Unter uualz ift ta gefc^r.

— XIV, 1. Diod) t in diutu ift h überg. — Taid) t in tin betbe Ü)Jalc beQgl. Jaö üatein

oben sum Jeil abgcfdjnitten. — 2. Eu ligiert. — XV. 5>a'j 8ateinifd;e barüber meift ab:

gefdjnittcn. — XVI, 1. J'aC' Sateinifc^e barüber abgefdjnitten. — 2. xf in ziuxf ligiert.

8 I. Dt£ ölt. bEutfd]« £itt. bis um bas Jnljr 1050. (Die ^^larifcr ©ifprSdit.)

XVII. 3lu? S. 11" oben am JKanbe:

Uuar untho . gi -uuortan friunta . tbemo tage . Biftu cun nig . Mor gane.|[gut.

23, 1-.?. öof). 18, 33. WUtf). 27, 1.]

XVin. 3luf e. 12" am oberen JRanbe.

Ibbi fue ruthib . bithe mo leben ten gote Sleiz . niisgi uuati . Bifniarota. 5blaffemiä.

BiTmarunga.|[«DJtt^. 26, 63, 65.]

XIX. Ütuf S. 13'.

1) 3(m oberen iHanbe:

Uuaz tu quidif . ne uuiz ih . Thie ambabta . beru gluota Uuermitux fib.|[i)Utl),

26, 70. 3o^. 18, 18.] 10

2) 2tm linfen SRanbe:

feruufScalcosT.

I

XX. 31 uf S. 14'-.

1) 3(m oberen SHanbe: _ _loquere. quid introgaf me . Iiitroga eo: qui

thaz enti . ih uuer mesTi OffaNo fprecheu . Uuaz fragef mib . frage thiediz gi 1.5

audieruKT.ortuN.

I[3o^. 18, 18. 21.]

2) SRc^tä am SHanbe:

fc mibi ref poudef.

So ajJT . mir ne ligif tbemo.|[$5oF). 18, 22.]

XXI. Muf S. 15v.

1) Stm oberen iRanbe: 20

unufef tua loquela . maxi feftü te facit . maluf feruuf. NefcioZiuuare . tbu bift fönten . Tis fpraha offa not thih Ubile fcalcoN. Niueiz .

ego quid tu dicif.

ih . uuaz tbu . fag|[Sitt^. 26, 70. 73.]

2) Sinf§ am JHanbe:

uh' homo.lin maN.

XXII. auf ©. 16'-. 25

1) Oben am Manbe:li biba illum. mitte tuü gladiü . iN uagiKa peribuNT gladioNitrixku iKan . SeuTi . tiN . fuert . in fceiduN. For . uuer deuT in fuerte.

|[iDUtf;.

26, 42. 52.]

2) SHec^tä am iHanbe:

Nolo rogare meü. fratre . fuü gladiü. cü . gladiif «^ cü . fuftib.

Neguil bittax . minan brotbe fiN fuert. Ir mit fuertoM. Inti . mit ftan gox. 30[antt^. 26, 55.]

XVII. J'aä Satein barüber abgcjcftnittcn. — or in uuortan unb in Mor Hfl.—

XVni. ?a§ Satein oben abgefc^nitten. — XIX, 1. Jcögl. — 'ilad) t in tu tft h überg. —2. KT in ScalcoNT' legiert. — XX, i. Xai. X'atcin oben tft nun Seil abgefc^nitten. —KT in uuer mexTi [igiert. — 3?or or tuN ift b übcvg. — kt in audieruKX. Itgiert. —2 KT in axT. ligiert. — SJov g in ligif ift n übcvg. — 4'or c in fc ift i überg. —XXI, 1. Ta§ X'atein oben ift jum Seil abgefdjnittcn. — i)iad) T in Tix ift b überg. —9Jüd) g in fag ift ef überg , banadi ein iiod), roeldie? incUcidit nodi ein Stiirf oon t fe^enlä^t. — XXII, 1. gtrid) über a in bibä unb uagiKä atnicjd)nitti.'n. — nt in SeKTi lig.— b nad) t in tiN überg. — kt in deKT ligiert. — ©benio in peribiisr. — ?aö Sateinoben jum leil abgef^nitten. — 2. Dlac^ brotbe ift r überg.

I. Du. ölt. btutfdje Citt. bia um ias Jaljr ICÖO. (Die ßafftljr ©efprädje.) 9

XXIII. ^(uf S. 23v unten am Manbe:Xouiom' .

y' . Grauedouif . n' . Mireuif . n . ViUa maKnifca . n . Postü . n . Blesna .

N DorcpN'. ir.art'.

XXIV. ätuf S. 27'', £p. a: Finbri^ fringaf (über Fünbrije . ora ueftimentorum).Innerer cu inggere.oben: Scä uirgo uirginü ora J> nobif ad dnm

101) S.

2) S.

15 4) <S. 8'

5) ep.

20

XXV. 2t uf ©. 34", ®p. b:XXVI. ätuf ©. 35r, £p.

AENAE.XXVII. 2tu§ bem Gitoffar (Abauuf) feien fotgenbe Ötoffeme erroä^nt:

Sp. a: Alpef ubi galia . ab italia diuidit' . e . monf . ö niuef.Albini montef in galia <^ italia.

Sp. b : Ambro conrumptor teftimonia.Ambonef . deuoratoref.

3) @. Si", Sp. a: Barduf hebef ftultuf inepUxf brutiif inrationabilis ü carminumconditor.

@p. b: Bracata . gUlea.Brittannica florif qui iu filua uafcitur.Burgof . caftra.

Caballariuf alarif.

CaballuT cabo eqau'".

Cabo . caballur . fonipei' equuf.C'aminum fomacem.Carpentiim carrum.Eggonef facerdotef . ruftici.

Efledum uehiculum . Efperia . italia.

Falconef . genuf auium . pollicef pedum intro cviruor habentef.Iramea . rumphea gladiü . ü . hafta grecü e.

Gerniani . fratref . ex uno germine.Geffum . hafta . ü iaculü gallicg BOAIC.Gnatuf . natu! generatuf filiuf creatuf ü . enixuf . lingtia . callica.

Gomcr . galate quem . S^ galli.

heredanuf padtiT fluuiuf ligori».hiberia . hifpsnia . fiue hiberia.hifter fluuiuf.

laculum . telum . miffile l hafta lancea fagitta uel geftü.Inlyricof finof . illyriie regio adreatici marif.Lanciam pugionem flammea contiifü piluT.

Eegnalib, notum libumi fuNT (:st ttgiert) nauiculse adriatici marif.Eumphea . gladium . flammeum . uerfatilem . bif acutum.Seno . uultu . hilari uultu.Siluruf genuf pifcif.

Sycamber . francuf qui «Seucruf. _unten EXPLICIVXT (nt ttgiert) GLOSjE DO GEATIAS AMEN.

]

7) @. lOr, gp. a

8) ©. 22^ gp. a

9) <B. 23^ gp. b25 10) ©. 26'-, 2p. b

11) @. 28', Sp. b12) ®. 30V, Sp. b13) ©. 20^ gp. a14) ©. 30', gp. b

3015) S. 31', gp. b16) ©. 32r, gp. a

17) g. 32'-, gp. b

18) g 32", gp. b35 19) ©. 35', gp. b

20) g. sgr, gp. b21) g. 39'-, gp. a

22) g. 60', gp. a

23) g. es--, gp. a

40 24) g. 63', gp. b25) ©. e?--, gp. a26) ©. 771-, gp. b

45

C. Sic ilaffefer 0efpräc^e.

Cod. theol. 4". 24.

I. ©. 15r, 3- 15. 1) homo man.II. ©. IS--, 3. 16, gp. a. 1) Caput haupit

| 2) uertice fkeitila| 3) capUli fahf

|

4) oculof augun.IU. g. 15"^ 3- ^^1 2p. b. 1) auref aorun

| 2) naref nasa| 3) dentef zendi

j

4) timpoivb, chinnapahhun| 5) hiuffilun.

|

50 IV. g. IS"", 3- 16, 2p. c. ]) faciaf uuangim| 2) mantun chinni

| 3) maxillafpein

Chine 1 4) coUo half| 5) fcapulaf

| 6) ahüa|

V. g. 15', gp. a. 1) humeruf ahTla| 2) tondit fkiivt

| 3) tundi meo capülifkirminfahf

| 4) radime meocoUi fkir Ti^nanhalf| 5) radi meo parba fkir n^nan

XXni. XT in pr >,-Tü ligiert. — XXIV. ^m ©toffar, aber o. j. §b. — XXV. ?e5gl.pein

— IV, 4. gt. chinu .

10 I Die alt. beutfdje fi'itt. bis um tau Jaljr 1050. (Die ßafTeler ©erpcädje.)

partIR) radicef uurzun

| 7) labia leffa[S) palpebre prauua

| 9) int fcapulaC untar-nun

harti|10) dorlü lirucki

|U) : : : : Tti fpiuale ein hruckipeini

|12) renefleutj^

|

deolief.

la) coxa deoh| 14) of maior daz mwrapeiu

|15) : : nnelii chniu

| 16) tibia pein

17) calamel uuidarpoini| It*) talauuu a : chlao.

|

VI. 2. lö^, <B\>. h. 1) calcanea ferfna|2i pedef foozi '

',i) ardlgaf zaehun 5

4) uncla uagal I iii membral' lidi| G) pectuf prüft

| 7) bracbia arm| 8) iiiauuf haut

9) palma pr(^a|Kl) difjiti fingra

[ 11) polix dumo| 12) index zeigari

|i;i) mediuf

mittarofto I 11) medicuf laalihi|

l.i) articiilata altee 16) minimuf n^ntjfto 17) puteldarm

|IS) putelli darma.

|

VII. S. IG'', Sp. a. 1) lumbulu lenti prato| 2) figido lepara

| 3) pulmone 10lungunne

|4) intrango indinta

] 6) ftomachuf mago| 6) latera litte

| 7) coftif

ivppi.i

8) unctura fmero| 9) cinge curti

|10) lumbiil' napulo

|11) umbilico uapulo

]

12) pecunia fihu|12) caualluf hrof

| 14) equin hengift|

1.')) iumta marbe| 16) equa

niarbe] 17) puledro folo

| 1») pxiledra fiüibba|19) animalia bivudir.

|

VIII. S. 16'-, Sp. b. 1) bouof ohfun]

2) uaccal' choij 3) arinentaf hivndir

|15

4) pecora fkaaf|

.'>) ])irpici xuiidaiv|G) tidelli clialpir

| 7) ouiclaf auui| 8) aguelli

lempir\ 9) porciu fuuinir

|10) forrat paorfarli

|U) troia fuu

| 12) fcruua fuu12) purcelli farbir

|14) aucaf canli

[l.'>) auciiui canifincli

| 16) pulli bonir17) pulcinf : : honcbli

| 18) galluf liauo1lH) galiiia hanin.

|

IX. £. IGv, @p. a. 1) pao phao| 2) p .ua phain

[ 3) cal» huf| 4) domo cadä 20

5) manfioae. felidun.]6) thalam' chamara

[ 7) ftupa l'tupa|

S) biriu phefal]9) kerr^-

nada cheii^nata1 10) furn' ofan

| 11) can^nuf ofan[12) furuax furnacbo

|13) fegra-

daf I'agarari| 14) ftabiilü ftal

| 15) pivdiaf uuauti| 16) efclof pri^ir

| 17) mediranu

cimpar| 18) pif firft

| 19) trapef caprd^ta|20) capivunf rafua

| 21) fcandula fkin-tahi

I22) pannu labhan

[23) tmpa . feia . tunibha.

j

25

X. S. 16'', 2p. b. 1) camifa pbeit| 2) pragaf pr6h

| 3) deuruf deobproh|

4) faffolaf fanuu| 5) uuiudicaf . unintinga

|6) iuu£flaX hantlcoh

| 7) uiianz irhiue'

dolea idriai' carira

8) uuafa uuabur| 9) caua putin

|10) tuhue choffa

| 11) ticinne choffa fodarmaziu,{

12) fifireol ftanta| 13) cauuella potoga

| 14) gera latina zuuipar|15) ficcla ein-

fieleolapar

I

IG) fedella ampri| 17) feftar fehtaiv

|18) calice ftechal

|19) hanap hnapf

i 30ra

20) cuppa chupf| 21) caldaru chezil

| 22) caldarora chezi| 23) CT^mailaf babla

i

24) martel bamar.|

XI. e. 16', Sp. c: 1) implenuf e|2) fol ift

| 3) palaf| 4) fciifla

| 5) fappaf;

6) bauua| 7) faccuraf

i8) achuf

| 9) manneiraf| 10) par ta

| 11) ficilef| 12) fibbila

ran13) falceaf 1 14) feganfa

|15) taradrof

|IG) uapiigaera

|17) fcalprof

|18) fcraotif

, 3519) planaf

| 20) paüfcapa|21) lionef.

|22) feb

|23) fomeraf

| 24) uuganfe.|

Xn. <Z. 17<°: 1) mallei.flaga . hamar . (^ forcipa.antizauga.i^ iucbuf{

2) autiu flafca

.

auapaoz.deopif.picherir.filuarvaf.foUiu.puticla| 3) manda.caivl.moof.ua.canc.fac

iterU.to auar.citiuf. 4) fniumo.uiuaziu.iili.argodu.fkeero.moi.mutti . 5) qiiantainoi . inmanage mutte.fim balp.aiatutti .

| 6) uuela alle . ueftid . cauuati . laniu . 40on

ueftid . uul1 7) liuaz.liui ueftid . lininaz.tramelol.fap | 8) uelluf . uuilluf.puuxifti .

Itabhi.I9) puuge . ftih . cäpa . hamina . ponde.

|1") rofuf.haolohter.albiof oculuf.

11) rtara plintor . gyppuf . bona|12) robter.i^ lippuf pbauprauuer.

j13) clauduf .

laiiier.mutuf.tumper.tiuar. zuuipar.|li) fitulafeiuiiar. ituluiuiii.uoila.lndica mihi,

fageii^r .|15) cjuomodo . uueo.unnieubabc^.uamuu bab(!^.homo

|IG) ifte.defer man. 45

linde oftu.uuauua pirtdu.quif eftu.| 17) uuerpiftdu.unde ucnif.uuanua quimif.de

V, 10. et. dorfu. — 11. St. uuofti. — 15. 3t. inuuolu. — 1h. i£t. ancblao. —VI, 3. St. ordigaf. — 4. nad) uncla iiod; ein Stxii). — Vin, 17. yiad) pulciuf 9iaf.

V. 2. ajud)ft. — IX, 12. et. furuacbe. — 14. et. ftabulu. — 20. übiX tafun'? —X, 7. et. irbiner. — X, 8. et. uuabfir. — XI, 20. et. paü fcapo. — 23. Oberfameraf? — 24. et. uuganfo. — XII, 2. et. deapif. — 4. et. argudu. — 5. ^aSle^tc t in aiatutti fd)cint auö r fori'. — 7. 5,n bcr iöiittc von .3. 7—12 ein Sod). —et. tramalüt.

]. ©i£ ölt. Jjutfdje ffitt. bis um bas Jaljc 1050. (Das rät^ßfdje ^Taufgclöbnis.) 11

quäleI18) pativa . fona luieliheru lant fkeffi . pergite

| 19) findof . tranfiui.foor .

tranfier-. forun . tranTiuNT.[20) farant.ueniftif.quamut.iienim'.quamum.

|21) ubi

fuiftif.uuar uuarut.quid quifirtir.uuaz.fohtut| 23) qui fiuiin " . fohtum . qd uol) . daz

mif.riecefre fuit.j23) dürft nual' . quid fuit . unaz uuarum 1 24) neceffitaf . diirfti

5 multümanago.|2ö) neceflital' e. dürft ift.no1j.unf.tua dina.

[Xm. 2. 17": 1) gratia . huldi . habere, zahapenue . intel| 2) lexifti.fir nimif .

nou ego.niih.fir nimu .[3) ego intellego . ih firniniu . intellexiftif . fir

|4) namut .

intellexiftif . firneuianief . mandafti .| 5) caputi . man daui . capa ot . ergo . ihauar.

6) remanda . capiutu . tu manda . du capiut .| 7) &^ ego facio.anti ihtom.quaren.

lü 8) uuantani . facif.toif. fiepet[9) ficpoteft . fomac . fieri

| 10) uuefan.fapienf ho .

fpaher| 11) man. ftultuf.toler.ftultif.tole fint.ro

| 12) mani.iiixalha.fapientif?fpahefint . paioaiy

\13) peigira . modica eft . luzic ift . fapienti . fpahe

| 14) in romana.inuualhum . pluf habent . meraha

| 15) pent . ftultitia . tolaheiti . qua fapientia.den;

11!) ne spahi. uolo . uuille . uoluer' uueltuu . uo[17) luifti uueltof . cogita.hogazi

15 d<^em(^ipfum.: 18) pidihfelpau . ego cogitaiii . ih hogazta . femp .

|19) fimplun

demeipfii.foua mir felpemo.bonü| 20) e.cot ift.malaf .upüe.bonaf.cotiu. i

77, 11. 3teinmet)er5Sie»er5, ©lojfen m, 58—350.77, 30. Ä. Jufir, 2?te üJetrit bes roeftgermaniicf)en älüitterattonsüerfeö. üJJarb.

1892; ngt. 31. .sieusler, A. A. XIX, 122—128. .<ö. >'Ötrt, Sittcraturbt. f. germ. u. rom.20 5p()ito[. XY (lTS94), Sp. 73—79.

81, 23. G. Stetnmeijer, 3um fäf^fijc^en Saufgelöbnis. A. A. XIV, 287.

S. Melle, GSejcfi. ber beutfdjen Sitteratur I. öerL 1S92, S. 43. Öatlee, Stttfäi^f.

S)entmäter. ®. 24.5—218. Softes A. XL, 184—192.Sas fäc^ftfcbe Saufgetöbiüs lautet nac§ ber öanbfcbrift (Cod. Pal. 577):

25 S. 6b, 3- -1; Forfachiftu diobolae . «^ refp . ec forfacho diabolae end allumdiobol

I

gelde refpon.end ec forfacho allum diobol geldae end allü diobolef uuer-cum

I

refp end ec forfacho allum diobolef uuercum and uiiordum thunaer\en de

uuoden ende faxnote ende allem them unholdum the hira genotaf|fint. (Jas lefete

aäJoxt unterg.)^ a.

'

.iil ®. 7a, 3- 1: gelobif tu in got almehtigan fa daer ec gelobe in got almehtigaxfa

i

daer gelobiftu in crift . godef funo ec gelobo in crist gotef funo . gelobif|tu

in halogan gaft ec gelobo ix halogan gast.

82, 17. 3u bem indiculus ogl. Softes A. XL, 184—192. ©altee, älltfädjf.

Senfm. g. 219—25,5, «ebft (vaffiir.ile.

35 83, 34. Sieinl). ®ct)nuir, itatedjetifd^es in outgärlateinifcber unb r^einfränfiffi^er

Sprache aus ber äöcipenburger .'ööf. 21 in aSolfenbiittel. I. ÖJfeifsiu. 1895. .3. fielle,a.a.O. I, g. 57. .sy -.öalbeS, 'Xev ßSenetin bei i^erbis im ailtl)Od)beutfcf)en. 2tra§6.1882. GJ. Surd^arbi, Ser Diominatiü >^Uuraliä ber a = 33etlination im aittlpcfibeutfcben.

3n ip^ilolog. ©tubien. Jeftg. f. giepers. .'öalle 1896, 2. 112—123. Oiöbede, WiM.40 S. 12f. «pifc^on I, 6.

Ser in Setrac^t tommenbe S'ejt beö 2;enfmals lautet nacf» ber .<ibf. (Cod. Quel-ferbj-t. Wissenb. Hl) uon 2. 149b, 3. 22 an:

Fater unfer thu inhimilom bift . giuuihit finamo thinquaemerichi thin . uuerdhe uuilleo thin . fama fo inhimileendi inerthu Broot unferaz emezzigaz gib unf hiutu.

25 endi farlaz unf fculdhi uufero . fama fo uuir farlazzemfcolom unferem . endi uigileidi unfih incoftunga auharlofi unfih fona ubile. Fater unfer thuin himilom bift

giuuihit finamo thin. Gotef namo ift fimblef giuuihit150a auh thanne uuir thiz quedhem . thanne bittem uuir . thaz

ftnnamo . inunf mannom uuerdhe giuuihit thuruh guodiuuuerc. Quaeme richi thin. Bichi gotef ift fimblef . endieogihuuar . thef bittem uuir thoh . thanne uuii- thiz quedem .

5 thaz gotef richi fiiuunf . endithef diuflef giuualt uuerdhearfirrit fonaunf. Uuerdhe uuillo thin famafo inhimile

19. NT in tranfiuxT ligiert. — XIII, 2. i in fir unterpunttiert, v v. alter ö.iibevg. — 5. r in ergo 5U t torr., tlein e überg. — i.'ocb 3- ^—10. — 8. ficpot rabier't.— 20. 2. 18a, 3. 11—17 fjnb rabtert, fdieinen Seutfcbes entbalten 5U ^aben; loenigften'j

lommt k barin cor. — 25. Über u in Forfachiftu ift ber 3ieft eines porjeitig an=gefegten ^o^en 33uii)ftoben. — 149b, 26. Ta§ erfte e in unferem buvd) Stnfafe eineS§aten aus einem fteinen e fovr. — ei in nigileidi tierfdjlungen.

12 I- ©ie ölt. i)jutfd)£ ft'itt. b. u. i. Jaljr 1050. (Dtr iHpEtgenburger fiatedjiaimis.)

endiinerthu Thef fculum uuir got fimblef bitten . thaz fin

uuilleo uuerdhe faiiialihinerdhu inmannom . Tofo her ift

inhimile inengiloin . citbiu thaz man inertbu fiuan

uuilleou giuuurchen mef^iu . faiiialVi engila inhimile niagun 10

sBroot unferaz . emi^zigaz gibunl" hiutii. Allo mannel"

thurfti I'intuu inthemo brotef namen gameinito . tbero . er

cithefemo ant luierden übe bitharf . bitbiu fcalman dagogihuueliuhef thiz gibd^ fingaii . l'ohuuer l'o uuili thaz imogotgi dago fiuero thurfteo lielpho Indifar lazunfz 15

fculdhi unfero famafo uuir farlazzeiii Iculom unferem.

So huuer fothiz quidhit . fobitharf thaz er fo due . fo her

quithit . huuanda herfluochot imo merthanne her

imo guodel' bitte . ihn her fo niduat fo her quidhit.

huuanda fohuuer foandhreiuo arbolganift endi thiz gib«^ 20

thanne l'iiigit . tlier bidit iiuufelbemo thanne ubilef.

Indi ni gileiti unlih incoftuuga. Nileitit goteomannan in

ubilo thohheiuaz . uzzartbaune her thenman farlazzit

l'oift her l'ar incoltuiigom . thaz meiuit thaz uuort . thazher unfih nifarlazze . citliiu . thaz uuir in ubil gileitte ni 25

uuerdhtn. Auh arlofiunlih fona ubile, Inthefemo uuordoiftbi fangan allere ubilo giliuuelih . thero manne giterian

megi . bitbiu fo huuer fotliiz gibÄ hluttrumuatu fingit

150b gilouban Ical herthaz inan got thanne gihorie . huuandaher nibitit thar anaellief eouuihtef . nibu thef got felbo

giboot cibittaune . endithar fiutun allomannef

thiirfti anabifangano. Uta f criminaliapeccata p quofdiaboluf mergit hominef in infernü. Uitia carnif . acufti 5

thef lichamen. Inmunditia . unhreinitha, Fornicatio.

huar . Luxuria firinlufti. IdoloR feruituf . abgoto theonoftUencficia . eittarghebon. Inimicitia . fiantfcaf. Coutentionef . baga . i. mulationof . anthruoft . Irae . nidha.

Kixae . f^'Chia . Uiffenfionef fliiz . Sectae . ftriiti. 10Inuidia abuuft . Ubiftinatuf . einuuillig . homicidia.manflagon . Anxiuf anguftcnter . Ebri<i^af truncali.

Adulteria morhuara . i'urta . thiubheit.

Pat ür qui Oquä magna e clemtia di . qui deferuile conditione filiof fibi facit adoptiuof . ^ patre fe ab illif uult nominari 15

Tria euim hie oftcndunt' . fufcitatio di lectionif quando fuf

citat' filiuf ad dilectionS patrif . Pr^itio dignitatif ut fcT fif dumpatre te habere profiterif dum . quifcf naturaliter cft . prohi

bitio fup bii; . negloric^' diuef contra pauperü . ^ nobilif contra ignobile

qui omnef frf finiy. ^ dili patre habetty. <^ fimul in unü diuef 20

^ paup doiiiin' «^ foruuf . Pat nr dicunt . qui ef in caelif . quur

non d qui ef ubiq_ cum df ubiq^ fit (^ caelü i^ trä impl i^ . Ideo in caelif

d qm ipfe p J>pb(^ä ait . Caelü mihi fedif e <^ tra fcabillü peduü meol^.

^ illic femp oculof cordif leuare iub(!^ . ficut pfalmifta ait . ad te leuauioculof meof (iiii hab in c^lif . Scifici^ur uoiii tuu . id . ii in te . fed 25

15üa, 7. e-j ftaiib fculur; auS r icurbe n rtcmadjt. (5u Oanfaelt fW) alfo nur um ein

Scf;rcibuerfef)cit. — U. unferaz (fcttfamcs offciicö a, eä fann aber türiito älnberc-j fein ülS

a). — 12. thurfti (ti lifl.)- — gamuinito (ei lig.). — 13. dago (go licv). — l.'>. ?Clä z

am irnbe ift flüc^tta, getrennt oon f. — l'J. guodef (o niid e torr.). — 22. gileidi (ei Itg.;

über ber SHunbung beö d unb über bem legten i ein Xilgungopmitt, (egtereä anpcrbemrabievt, bie :)lunbung beö d ui t tovr. «nb bev Scfiaft be§ d 5u i rab.). — 26. thefemo(o nur nngefcf)icft gefd)ricben). — li>u'>, 2. febo (1 über e gcfcfjv.). — 1. thurfti (ti

Hg.). — (luoB (o burdjftfic^en, es fcfjeint and) o ju a torr.). — (i. Inmunditia (ti (ig.). —8. eittarghebon. (ei lig.). — Ueneficia (a offen). — Inimicitia. beögl. — fiantfcaf.

(bne erfte a offen). — 10. Sectae. (beogl.). — 11. Obdiftinatuf. (d burd) jiBei iliuntte

barnnter getilgt). — 12. manflagon. (bie a offen). — i;i Adulteria (legte a offen). —merbuara. (erfte a besgl.). — Furta. (bc-Jgt.). — 14. Xai erfte qui bnvct)ftrid)en nnbrabiert. — 15. nominari (ar (ig.).

I. Wit alt. btutfdjE £itt. b. it. b. Jaljr 1050. (Dtr lüet|£nburger fiatedjUmuB.) 13

in not) qm nom tiiü femp e fein . A xp5 enim . diriuat' xplaru(^ ideo du xplani uocamur xpi nom tenen^ ^ fiipplicamur diupatre ^ opera xpI facere iialeany. . ut nom fiiii p bona opera nrä.

@. 151a in no'b fcifici^" Adueniat regnü tuü . Oramiif enim ut xpf regnatin noTs . <^ non diaboluf. lUe . i^ 5 peccatü. luxta apli uoce qui ait.

Non ergo regni^ peccatü in uro mortali corpore . <^ ite . Uof eftif tem

plü dl . ut fpf dl habit(^ in uol5 . Adueniat regnü tuü . Id e eccla xpl

5 femp in augmto fideliü crefcat in qua regnat df . Adueniat reg tuü.Id . e . dief iudicii. Quia tunc diaboluf in mundo regnare defiftit

4xpf cü fcif eiuf . in ai^nü regnauit . Fiat uoi tua fic in caelo (^ in traId . e . ficut angeli in caelo fine culpa tibi famulant ' . (^ tua uolütateobcediunt .' ita <^ iuftof in tr5 fac oboedire <^ famulare'. Aliter uero

10 ficut in fcif ita (^ inpeccatorib , tua uoluntaf impleatur.

Alit ficut in anima quae e parf caeleftif . ubi <^ iä manc^ intellec

tuf hominif. Ita <^ in carne quae e parf treftrif , tua uoluntafimpleat'. Quia fecundü aplm. Caro concupifcit aduerfuf fpm

«^ fpf aduerfuf carne . fic <^ in alio loco aplf declarat dicenf.

15 Mente feruio legi dl carne aut lege peccati Pane nm cotidianüda nob hodic. In hoc loco pauif pro omnib, cibuf quib, uitahumana fuftentat' accipit' . ficut <^ hodie pro omne tempuf

hnmanae uit§ intelgit'. PotS <^ alt intellegi. Pane nil cot dauoBhod . Id . e . adfumptionS corporif xpi . «^ adhuc excellentiuf.

20 P<^imuf enim ut df tribuat nob fe ipfd qui e panif uiuufIpfo dicente. Ego fü panif uiuuf qui decaelo defcendi. Hiemanifefte oftendit' quia nee anima fine fpäli cybo . nee corpuf fine earnali uiuere ual(^ . S^ dimitte nöb debita nä

fic (^ nof dimitÜTTy. debitorib , nrif. Hie cautione cü dö faciir^

25 fi dimittiny. dimittc^ur noTJ. luxta qd ipfe d fi enim re

miferitif hominib, peceata eoR . (^ pat uf dimitt«^ nobif

pec urä . fi ii dimiferitif n^c pat ur dimittt(^ uo'b.

(^ ne nof indueaf in temptatione. Non enim poftulany.151b ut non temptemur . quia qui ü e teptatuf n e adprobatuf

Ait enim aplf. Tgptatio uof n adphendat nifi humana

(^ alibi fidelif aut df qui non patiat" uof temptari fupraid qd poteftif fed facii^ eü teptati one &^i1 pro uentü ut

.

5 poffitif fuftiuere . i^ ideo p(^imuf ne indueaf id . e . ü finafnof induei in teptatione qui fufferri n poffumufSed libera nof amalo. Id . ö . adiabolo . apeccato feu abomni malo temptamento . Amen . fignaculü dnicae

orationif . hoc e uere uel fidelit quia omnia uera fuNT

10 quae promittit df . ipfi glä «^ imperiü p infinita fcla fcloR

Credo in unü dm fcäm trinita SYMBOLT APfci^tS. Id . e . inpatrg omptm faetore eaeleftiü omnium1^ treftrium . uifibiliü c^ inuifibiliü . S^ In filiü <^uf unigenitü qui foluf e ex patrif fubftantia natuf ß omnia

15 dö patri fuo coaequalif Sj coompf «^ coa<^nuf . ^ infpm fem qui ex patre S^ filio proeeffit. Patri lilioq, coae

tnuf Sj jn omä coaequalif . hanc fcäm trinitate . id . e

patre <^ filiü S^ fpm fem. Credo unü dm ee omoufion.

id . e . uniuffubftantiae. Haec fcä trinitaf . id . e . pat

20 4 filiuf 4 fpT. fcf Una e ditaf 4 potentia una 4 effen

tia . fed uere f tref . id . e pat qui genuit . 4 filiuf qui e

genituf . 4 fpf fef qui ex patre 4 filio proeedit. Haee

151a, 1. regnat (a buvc^ftric^en, se barübergeft^r.). — 5. regnat (at lig.). — Adueniat(beSgl.) — 15lb, 8. fuNT (KT lig.). — 13. eiuf (ei lig.).

14 I. Sie alt. l(£iitrd)£ ffilt. b. u. b. Jaljr 1050. (Dtr Wci^enburgcr ßatedjlamus.)

tria . unuf df e . Pat fe n pat e quianüqua fine filio fuit— _ e

qui 5 fapientia eiuf iiirtiif eiuf . ferupaut dr fapienf «^

fortif. Ideoq^ credo numquä eü GO l'ine filio quia feiii^ fuit 25

cü fapientia ^ cü iiirtute fua. (^ ita filiuf femp patre

habuit ex quo genituf e . fapientia eni e <^ uirtuf patrif fui

fine quib^ h e pat quia femn e fapienf i^ fortif. filiuf ergo dl

15ia uirtuf di fapientia di coai^uuf 4 coompf patri df filiuf

ex dö patre lumen filiuf ex luinini; patre. Natuf exipfa patrif fubftantia ante oma tepora. Natuf li factuf in nuUo minor

patre fed ditate aequalif p qiie df pat fec oma que facta fürt.

a enira dr 4 facta f 4 omä in fapientia fecifti dr Uerbo enim c^li 5

''di .' firmati f . hiinc filiü di fapientia dl. Credo pp hominü faluli-

defcendiffe de caelif . id . ß humiliarefe ipfü. Credo qd ueruf

hoiuo factuf e. Xatuf defpü fco S^ uirginemaria . fpü eni fco

f

operante nerü fibi corfuf adumpfit exuirgine. Homo ueruf

factuf e 4 bumanü genuf homo liberaret. Paffuf e in huraa 10

nitate 4 mortuuf Inpaffibilif 4 inmortalif diuinitate per

manenf . fepultuf carne . refurrex cariie . diuinitate fe^ uiuens.

Afceudit in c<;;lof humanitate . qui diuinitate femn ubiq^ e

fed 4 humanitate in caelefti regne fuo . 4 patrif eiuf enim omä

patrif f. 4 patrif oma eiuf f Inamborü igit' cömuni regno 15

man«^ affumpta humanitaf filii di. Eft enim ubiq_ regnü di

fed ibi folü eiuf regnü e . ubi nihil . e . qd eiuf bonitati repugn^.Ibi ergo e hnmanitas xpl filii dl . ubi folü r- regnü fuä 4 patris

& nihil ibi G qd illi regno refiftere uellit. Inde uenturuf e . id . ß

ipfe filiuf dl . iudicare uiuof 4 mortuof. Ueni^ aut hiuuanitate. 20

diuinitate enim femp ubiq^ e 4 i" omnib_ 4 extra- omniaUenii^ ergo nou fuü regnü defereuf . fed oma fuü regnü facta

ruf.- Uiuof 4 mortuof iudicaturuf . e . Uiuof . a^na uita remune

randof. Mortuof a^na morte puniendof . utrofq^ tarn iudi

caturuf. lUof ergo jn mifericordis remuneratiiruf Iftof r iuf 23

titifi iiunituruf luftorum q^ beatitudo . 4 impiorü poenaa^erna erunt 4 fine fine. Credo fpm fem ex patro 4 fiüo pro

cedente illif coa^uü 4 coomptm. Qui caritaf dl in fcä fcriptura

Inomiuatur

152'' Eft enim uere caritaf patrif 4 fil"- Ha^c ergo tria pater

4 filiuf eiuf 4 fpf amborü fimul . unuf df e. Xec minufuna pfona qua totae tref . nee totae tref niaiuf qiiil una

exillif Quia pat nüquä fine (apientia fua r- . nee fine fpüfuo . nee filiuf fine eo cuiuf filiuf . 4 fine fpü fuo umquü eft. ">

Nee fpf fcf fine patre 4 filio ex qiübuf procedit. Tota ergo

trinitaf unuf d? g . 4 illa ditaf unitaf pro tribuf ^fonif

trinitaf e . quia S folü dicunt' tref fed 4 f"nt tref . 4 non

folü dicit' unuf df . fed . 4 eft iiere illa tria unuf dfCredo ecclefiä xjii electil illa folä ce quae catholica 6 id . eft 10

uniuerfalif quae una fide 4 caritate j» uniuerfU orbemconfiftit. Credo illud foluni baptifma e6 in remiffione

peccatoi^ quod dat' innomine i^atrif 4 filü ^ ^V^ fei.

Credo futurä refurrectione omuium hominü. Impiorü

ad damnationG a^nä. luftorü aut inuitä a^ernä 15

Haec u fidef onmiü recte credentium haue qui tenuerit

1528, 2. Über patre fteljt t ai-i i<eniieiiiinijö;cid)en, baju icc^tS am fllanbe /"trif.

— 15. eiuf (ei (ig.). — 17. eiuf (ei lig.) iiueimat. — 20. humanitate (ba'3 Ic^te a überg.).

— 152b, 2. fpFlbaö [e^te f au5 m forr.). — 0. Tota (o miö e fovr.). — 14. omnium(o iiuä h fori.).

I. Sie alt. bcutfdjc Citt. b. u. b. Saljr 1050. (Dcc tticißcnburgcc ßatcdjiamus.) 1

5

adiunctif bonif opeiibuf. luuante «^ hoc totü donantodl gratia . in ea ufq^ in fine rfeueraiierit . uitä cü fcif

habebit a<^ernä. amex.20 Gilaubiu . ingot fater almahtigon . fcepphion . himilef

enti erda. Endi inheilenton chrift fimo finan . einagon truhtin unferan. Therinfanganer ift fona heile

gemo geilte . giboran fona mariun . magadi , gihuuizzinot . bipontifgeu pilate Incrtici biflagan . toot endibi

25 graban. Xidhar l'teig cihelliu . inthritten dage arftuat.

fonatöotem. L'f fteig cihirailora . gifaaz cicefuiin gotef fa

teref alniahtigef Thanan quemendi ciardeilenne queccheendidöodem. Gilaubiu inatum uuihan . uuiha ladhunga

2. löi<^ allicha. Heilegero gimeinidha. Ablaz fundeonoFleifgef arftautniffi. Liib euuigan

.; amen.

Quicumque uult faluur effe . 4 reliquiSohuuer fo nullit gihaldan uuefau . fora allu

5 thurft ist . thaz er habe allicha gilauba.Thia uzzar engihuuelih alonga endi ganzagihalde . ano ibu in euuidhu faruuirdhit.

uüGilauba allichu thifuift . thaz einangot in thriniffe . endithriniffi ineinnim eremel.

10 Xoh nigimifgente . thio gomoheiti! noli theaenuat . citeilente.

Andher ift giuuiffo gomaheit fateref.

andher . funef . andher thef beilegen geiftef.

Uzzar fateref . endi funef . endi beilegen geiftef15 ein ist got chundi . gilih diuridba . ebaneuuigu crafti.

Huueolih fater . fulih fun . fulih ther heilogo geiftTJngifcaffan fater . ungifcaffanfun . ungifoaffanendi ther heilogo geift.

Ungimezzan fater . tmgimezzan fun . ungi2U mezzan ther heilogo geift.

Euuig fater . euuigfun . etiuig heilogogeift.Endithoh nallef thrieuuige .' uzzar einerift eiiuiger.

Sonallef thri iingifcaffene . noh thri ungimezzene . uzzar einer ift imgifcaffaner . endieiner

25 tmgimezzener. So famaalmahtigo fater . almahtigo fun /

S. 153b almahtigo endi heilago geift 1 [äTmahtigerEndithoh nallefthri almahtige . uzzar einer ift

Sofamagot fater . got fun . got heilago geift

Endi nallef thoh thri gota . \izzar einer ift got.5 So famatruhtiu fater . truhtinfun . truhtin heilago geift.

Endithoh nallef thri truhtina . uzzareiner ifttruhtinHuuanda fo felp eiuezem eina eogihuuelicha gomaheitgot enditruhtin cigigehanne . fonathera chriftinheiti . uuarniffi ginotamef.

10 Sofamathri gota . erdho truhtina ciqu^dhannethiurehta chriftinheit farbiutit . edho biuuerit.Fater fona niu uuihtu ift gitan . nohgifcaflan . noh giboran.

20. almahtigon. (ti Hg.). — 21. enti (beSgl.) — heilenton (ei beägL). — 22. vmferan.(f <xui a forr.). — 23. gemo (e au5 o beim gc^reiben forr.). — 2-1. pilate (otfiie^ a).— 25. fteig (ei lig), — thritten (r aud t forr.). — 2«. gifaaz (über i ein bur^ftridEiener*1Jutltt). — 27. almahtigef (f 011^ n rab.). — 153», 1. gimeinidha. (ei [ig.). — 8. Ia§überg uu tonnte ouc^ aü fein, ber erfte Sucbft. ift tjerroifibt. — 10. 9Jec^t§ am iRanbefte^t / eouuift. — 15. tun crafti üg. — 25. almahtigo fater . (ti lig.). — 153'', 3. hei-lago es ift nicf)t nötig anjunefimen, ba^ a au§ o tovr. ift. J)ie Schleife be§ a ift nuretiöoS groj, ab^x ba? öeprepte a[§ Stnäeicfien einer ilorrettur fe^tt. — 5. truhtin (brei=

mal) ti Hg. — ß. truhtina be^jgl. — 8. chriftin (c ou5 3lnfang t)on s forr.). — 9. heiti.

(ti lig.). — ginotamef. (über f ein ©toffenjeidjen ./iV — 10. truhtina (ti (ig.). —II. chriftinheit (ti unb ei besgl.). — 11. Sinfä am SKbc. 2 (Sloffenjeic^en r^rn unb edhobiuuerit.

16 I. Die ölt. b£utrdje £itt. b. u. b. Saljr 1050. (Bit löei^enburger -ßatedjtsimus.)

Heilago geift fouafatere encU fuue . naller gitannoh gifcaffau noh giboran . uzzar arfaran.Einer giuuilfo fater nallef thrifatera! einer fun . nallcf 15thri funil einer heilago geift. nallefthri heilage geiftaEndiintheferu thriniffi . uiuuuilit eriren . erdho

afteren . niuuuiht mereu . erdho minneren. picheSuntar allo thrio heiti . eban euuigeim fint . endi cbangiSothaz ubar al . fo giuobaua gi qu^an ift . thaz thri [Fi 20nirri ineinniffe . endithaz einniffi iuthriuiffi . cierenneTher uuili giuuirfo heil iiuefan . fo fonathriniffe hange,edho far ftanile.

Suntar not tluirftift ci cuuigeru heili . thaz infleifc

niffe . gihuuelih truhtiuunferan heilantan chriftef ;;")

gitriulicho gilaubeS. 154« ift giuuiffo gilauba rehtiu thaz uuir gilaubamef

endi biiehamef . bithiutruhtin unfer heilanto chrift

goteffunl got endi man ift.

Got ift fona cuuati . edho famanuuifti fateref.

er uuoroldem giboran . endi man ift fona cniiati 5mnater . in uuerolti gilioran

Thuruh thigan gotl thunih tliigan mau fona felu

redhihafteru . endi inanuifginimo fleifge . untaruuefenter.Ebaner fatere after gotcundniffe ! minniro.fatere after mennifgi. 10Thor thoh thiuuidero fi got endi mani nallefzuuenethiuuideni! fuutar eino ift chrift.

Einer auur nallef gihuuerbithu tliera got cundhiinfleifg . fundar arhabani theramennifgi . ingode.Einer giuuiffo nallef giniifcniffi theracuuati. 16funtar einniffi thera heiti.

Thoh fofama fothiufelaredhiliaftiu . endi lichamoeiner ift man ! fo got endiman einer ift chrift.

Ther gimartorot ift biheili unferal nithar fteig

ci helliuuizze . endi ar ftuaut fonatotem. i(i

L'f fteig cihimiloui fizzit cicefuuu gotef faterefalmahtigef.Thanan cumftiger cifuananne lebente endi tote

Cithef cumfti alle man ciarftandanneeigim.mit lichanion iro 25Endi geltanti fint fon gitateni eigauem . redina.

V£. 154'> Endithie goat . datun . farent in euuig liib.

Endithieubil datuu in euuig fiiir

Thifu ift gilauba allichu 1 thia uibi eogihuuelihhor . triulicho . endi faftlicho ni gilaubitheil uuefan ni mag . cx))! fidef . cath T)

Guatlichi in hohofteiu goto . endi in erdhufridhu mannom . guatef uuillen.

Lobonief thih. Uuelaquedhemef dhir.

B<^omef thih. Hruamamef thihThancomef thir . thuruh michila guatlichi lii

thina. Truhtingot cuuing himilifger.

Got fater almahtiger. Truhtin funo einboranerHeilanto . chrift. Truhtin got. Lamp gotef.

funo fateref . ther nimif funta uueruldi.Ginadho unf. Thor nimif funta uueruldi. 15

i:i. Übcv btcfcr ^tilt ift doii alter fianij cinuejc£)a[tet: h. fun fona fatere einemoift. nallef gitan noh gifcaffan uzzangi

]boran (an lifl.). — S. läi"« , 1. uuir burc^^:

ftn(^en. — l. edho (über e ©toffetiseidjen //i). — ti in famanuuifti tig. — 4. 5. cnuati.(ti lig.). — 15. cnuati (ti lig.). — 23. cumftiger (ti lig.). — 24. cumfti (beSgl.). —26. geltanti (beSgl.). — <B. 151'', 3. Thifu (fu a. SHaf. oon z). — 2. datun (d auöt (orr.). — 4 ni (n sroeimal burc^ftridjen). — 8. a in Tuela offen. — 9. Sinlä a. SHbe.

pittemef (ef geftric^en) über (Üloffenjetc^en. — 12. einboraner (a an3 o fori".).

I. J3ie alt. öEutfdjE Citt. bis um öas laljr 1050. (^rciftngcr Paternollcr.) 17

intfah gibi^ unfer. Ther fizzlf az cefuim.fateref . ginadho unf. Bithiu thu eino uuihoThu eino truhtin. Thu eino hohofto. Heilentochrift . mit iiuihen adiinio. Inguatlichi gotef

20 fateref . amen.

(3 3«^'^" 'i^<^i'; bau»:

+ IN NOMINE DNf NBI IHV XPfATQUE^SALYATOBISl IN HOC25 VOLVMINE CONTINENT' OMELIAS SCIGREGORn: NVMERO XL.

yo, •2G. Sie ?f'''5'f''''J6i" älit'jteguni] tei *|'atenioftev tautet nad^ ber Jöaubfc^rift

(Gl. 14510), lüie folgt (bie unterftridjenen "i^ucfiftaben ftiib rot):

(B. 78=^ Pater nofter qui ef iucelif . fater unfer . derift in himilom mihil guot lihi . ift dazdaz der man . den al mab ti guu truhtinfinau fater . uuefan quidit; Sei ficetur

5 nomen tuü . kse uuiliit uuer de dinna mo . nift unf . def dürft . daz uuir defpittem . daz finnamo . kre uuihit . uuerde.uz zeu daz uuir def die kern . daz er in unfke uuihit uuerde . daz uuir de uuiueffi

10 kfe haltem . de uuir dar . fona imo . in derutouffi . in fiengviu . daz viuir die kae haltana . indemo fouategin . furi inan priugan muoz zin; Adueniat regnü tuuniliiqiieme riMdin fin rihi . eino . uuaf eo.

t

15 uz zan iiuir fcu lundef pi . ten den almahtigun trunhtin daz er inunf rihifo

nallef def tiu ulef kefpanft: Fiat uoluntaf tua ficut in c§lo ^ interra . uueffeuuillo din . fama ift in himile enti inerdu

20 daz foun fcriinilo enti fouuer dliho fodedine engila deden dinan uuillun inhimile.

ser uuUeix. daz uuir . inan def mez zef . in erdu78'' fer nullen muozzin; Panem noftrü cotidia

nü da nobif hodie . pilipi unfaraz kipunfemizizaz . def fculu uviir pitten den halmahti gun truhtin den finan libamun . enii

5 daz fin iduot . daz uuir dar fona demo . altan

re . infa hemef . daz iz uuf mera . ze euuigeruheli piqxieme . denne . ze uuizze; Et dimittenobif debita noftra ficut <^ nof dimintimuf debi

toribuf nrif . enti ulaz unf . unfero . fculdi

10 fama fouuir . flaz zemef unferem fcolomallere manno liih . foal fih . piden chen . indefeuuortö . daz allere manno uuelih . fiuemo pruoder . enti finemo gnoz . fino fculdi . flazze

daz unf der halmahtigo . truhtin deo unfero15 flazze fouuerfo finemo . guoz fino ulazzit.

denepittit er daz imo der truhtin deo fino

ulazze denne quidit flaz mir fama fo ihander mo flazzu; Et ne nof iuducaf interntatiouem f(^ libera nof amalo ; enti niuer

20 leiti unfih in die chorunga . uz zan a;r lofi

unfih fona allem funtom def fculu uuir

25. SDa5 erfte unb sroeite NT in CONTINENT' lig. — 78», -2. himUom (h a. 9taf.

t)on m). — 5. 9Ja<^ din ift a rab. — 9. uuihit (h au?) r forr.). — 21. engila (a au§ i

nfort.) — 78'> , 5. daz fin (Dor z 3iaf.) — 6. uuf (bcv jiDeite Stri(^ be§ erften u unterpunft).— 8. nobif a. 9?af. — 16. daz (oor z DJaf).

Stncfjträge ju ber beutf^en 3iat.=2itt. 2

18 I- Wie (ilt. btutfdje fiitt. bis um Jas Jaljr 1050. (Sic «a(Tekc öcljottalio.)

den truhtiu pittcu ilaz iinfih niulazze.fo

den tiuiial fo iiram kic choron . finer

©. 79» upiler iiuillo ift uz zau fo iiilu fouuir

mit dineru oufti up rer qhuemanmegin;Confiteor etc.

90.26. 2B. 3?onbraf, Snt^odjbeutjc^e Seic^tformeln im Sütfirc^enftaoiff^en unb in

bell greifinfler SDenfmälern (35. Sagii, Ütrc^io f- ftac. qjfjilol. XVI, 1. 2.). 3. fielle,

0. a. D. I. 3. 52.

93,9 3. Jtelte, a. a. D. I. S. 55.

93.27. .'öencfi, rec. oon (S. Steinmc^er, Seutfd^e 2ittevatur=3eit"«9 1891, 9!r. 14. 5D. aSefjag^'cI, SitteraturbL f. gem. u. rom. !|}{)ii. Xn (1891) 3Ir. 8. 05. Eolli^,Mod. lang, uotes 6, Dir. 8. The Xation 1891, Dir. 1339. Kevue criti<iue XXVH,3}. 7. DJ. Äöget, A. A. XIX, S. 218—235. ©eorge H. fQCnä), Scr aIt^od)bcutfd^e

Sftbor. gatfimile=21u§gabe bc'j ^orifer Gobej nebft tritifc^em Sejte bcr *^>avifer unbSDlün(^ener S3vud)ftüde. iKit (Einleitung, grammatijcfjer ©arfteUung unb einem auSfü^v: 10liefen ©lofiar. SDlit 22 Jafetn HiV LXXII) etra^b. 1893 (»gl. 8itt.=6entralb(. 1894,

9!r. 6 (3. gebr.) ®p. 189 f. D. »e J)ag tjcl, Sittbl. XV (1894), 10. Clt. 9!r. 10, Sp, 327 f.

SBunberlid), P. XXVin, 254 f.). 3. iJelte, Sittg. I, 90.

94,20. Über ben §eimatäbia(ett be5 33erfaffer§, be»- nid)t ber vf)einfränfifc^c, fonbemein mittetfräntifdier geroefen jei, ogl. 3t. fiögel, A.A. XIX, 222—235. 15

94,31. 3. Äette, a. a. D. I, S. 91.

95,25. aSg(. Ööbede, ün.=2J. <B. Uff. «pifc^on I, (5.

102,11. ^. fielte, a. a. C. I, S. 51. (5iöbecf e, a)}.=3l. S. llf. ^ifc^on I, 8.

^tE Exhortatio.

©. 18'> Audite filii regulafidel qua in corde memoivter

habere deb^if.

A. gdacf; bcr Äaffeter »«"i>fcf)rift.tun

lilof«^ ir chindo liuiiof

ivhti dera calaupa

dera ir in her zin cahuctliho hapen fculut.Ir den chrvftaniunquia xpianü nom accepiftif

int fangau eigut.

qd eft ur| indiciü.

zpianitatif . a dnö infpi

ratn abapoftolif infti

tutum

,

Cuiuf utiq; fidel

pauca uerbaffed magna inea concluduntur myftetva.

Sc? 4eni fpTTT^Tjfttvf ecclae

reif apoftolir.

®. 14'' Ita dictauit uerbatali breuitate.Utqd omnlb; cre

dendü e xpTaniffempq; J>fitendii

daz ift chundlda iuuererachivftanheitl . fonademo

fantrulitine inman caplafonafin felpef iunglrö cafezdera calaupa cauuiffo Izit

faoi uuort fiut

uzan drato rr^l^liu carnnidar inne fint pifangan.

Uuiho atü cauuiffo demmaiftrön dera chrvftan

heiti dem uuibom potom finem

deifu uuort thictotafuf

libera churtnaffi.

daz diu allem chrvftanem

zagalauppenne ift

ia auh fimplun zapigehanne

lf>

e. 13a finb 3. 11—17 rab. Sie fcf)cincn ?eutic()eö cnttjatten ju l)aben, ba k barin

Dcrtommt. — S. I3i>. 6. fangan beibe a offen. — S. xpianitatif ba§ jroette a, unb chnftan-heiti ba^ a offen. — 12. uuort (rt lig.). — 14. dar (a offen). — £. II''. 1. dittauit

bc§gl. — 2. tali beSgl. — breuitate. bcSgl. — libera besgl. — 4. zagalauppenne boöjioeite a beöfli.

Bie ölt. öuutftljc £itt. bis um baa Jaljr lOSO. [Wit ^nffeUr ffirljortatio.) 19

Omf poffent intellegere

.

(^ memoivt r<^inere

iiuoinodo eni fe

xpi anü dicit

10 fjuia paiica iierba fidei

qui faluandufeft

<^iä (^ orationif dominice que ipfe

15 dnf adorationemconftitiiit

Neq; difcere neq; uult

in memoiva rc^inere.

©. 14v Uel qiiomodoJ) alio tidei

fponfor exiftit

qui hanc fidem5 nefcit.

Ideo qxie noffedeb(^if filioli meiquando uec unufquifq; iieftrum

10 eande fide filiolii fun

tin.

daz allefarftantan mahJainhucti caha pen.Inhuueo quiditfili dermauchTVftaiian der deifii founuuurt dera calaupadera er caheilit fcal fin

iadera er canefan fcalia auh dei uuort def fraonocapi^ef dei der truhtin

felpo zagapi^ecafazta

,

uueo mager chtvftaTj fiu

der dei lirnen ni uuili nohin finera cahucti liapen.

odo uuem ac der fuiv andran dera calaupa pur

geo fin ado fun- audrander deo calaupa . (cäheizannoh imo niuueiz.pidiu fculut ir uuizanchindili miniuuuanta eo unzi daz.ixiuer eo galiher

finan fillol

defelpun calaupa den

10

adintellegendü docuervtque debaptifmo excipeivtReuf e fidei

fponfionif

Et q haue filiolü fuü neglexervtIn die iudicii rationereddituruf eivt

Nunc igit' omlf

q xplan' ee uoluetvt.hanc fide <^ oratione

doTT^tjcä . omij fefti

natione ftudeat didicere

et eof qd de foxTe 4oepe»vt edocere . ne ante

tivbunal xpl cogat'.ra

tionem exfoluere.Qiiia di iuffio eft

«^ faluf nrä.et dorr^na

tionlT nräe mandatd

caletvt zafarneman (fahit

den er ur deru taufi iuTdaz er fcxüdig ift uuidargaotef cahei zef |mit

fiUol lereu far fuJa der den finanza demo fonatagin rediagepan fcal. ur

NU allero manne calth.

der chn-ftaij fin uuelle;de galaupa iaiih daz fro

no gap(^. [cälimenallem ilungu ille

uriauh de kaleren de ertauffi intfahe . daz er

dezafonatage tj uuer

pancanaotit radia urgeuuantaiz ift cotef capotia daz ift unfer hell

Nee alit poffnm' ueniamconfequi delictorum

noh uuir andar uuif ijmaguuufero funteouo autlaz.

cauuinnan

.

7. caha pen, ba§ sroeite a beägf. — 10. quia beSgl. — 12. dera besgl. — 16. cafazta,

bao lejte a be3gl. — 3. 14». 2. dran bc§g[. — 12. ixT (xt lig.). — 16. fonatagin »crtva^t— S. 15 r. o. galaupa, bas erfte a offen. — 5. Ule (i au'i a rab.). — 6. et (e größer).— foKTe (NT Hg.). — excepe (ex lig.). — 11. unfer hell mit SBaffcr oerborten

20 I. Wit 'alt. bjEutfdje Citt. bis um bas Sal)v 1050. (Die ^rrcifmger ©rljortatio.)

B. 9iacf; bei

(3. 1441) Audite filii regulani fidei qua in cordomemoriter habere debi^if,

qui xpianü uom acceinftif,

quod eft ure iudiciü xpiauitatif,

a dno infpiratum, ä

ab apol'tolir iuftitutum

,

Cuiuf utiq; fidei pauca uerba l'uut,

Ted magna inea coucluduntiir myfteiva,

fcl' «Senim fpl' magiltrif echo fcl' aplil',

Ifta dictauit uerba tali breuitate, 10Utqd omuib, credendil eft xpiauif,

femnq; profitendum omf pof fent

intellegere <^ memoritor

retinere, quomodo euim le

xpianum dicit,qui pauca uerba fidei 15

quilaluanduf el't,

Äiam (^ oratiouif domiuicse,

qua? ipfe duf adoratione conltituit

,

neq, difcero neq, uult in memoriaretinere, -0

Vel quomodo pro alio fidei fpouforexiftat

,

(g, 145'> qui haue fldem nefcit,

Ideoq; nofl'o dob<^if filioli moi.quia donoc unuf quifq; urin

eaudem lidom tiliolum fuü adintolle

gendum docuorit, quem debaptilino

exciperit rouf eft fidei fponfiouif;

Ktquihauc filiolum fuum docere neglexerit, Indie iudicii ratione reddituruferit, Nunc igitur omnif quixpianuf eeuoluerit hanc fidem ^ oratione domi

uationicam . omni feftin,eftudeat didicere

(^ oof quof defonte oxcei)erit edocere ueante tribunal xpi cogaturrationem exfoluere quiadi iuffio

eft (^ faluf nrae <^ dominatiouif nre mandatü Nee aliter i>offumuf ueuiä confequi

delietorum;'

<B. ll-l'i. 1. A in Audite gef)t bi9 3- •!• — rogulam oijcnes a. — 2. habere beägt. —3. xpianü bc-inl- — Sa beägt. — infpiratum beäfll. — 6. ab (a größer). — titu in

inftitutum; Q. ;)iQJ. vion pira (ojicneö a) — 7. uerba ojfcne§ a. — 8. magna ba5 äiueite

a offen. — 'J. magiftrif bcögl. — aplif bc§gl. — 10. dictauit besgl. — uerba bc^gl. —12. 13. nod) pof nnb memoritor Vod). — 15. uorba offcnc>3 a. — Iß. faluanduf beibe a

beägl. — 17. (^iam beägt. — orationif beSgl. — 1«. orationö beägl. — VJ. memoria beägl.

— 22. oxil'tat, bcogl. — <S. 115'>. 3. quia offenes a. — 4. eandom bcögl. — 5. de-baptifrao bC'jgl. — Kt. oratioui> be§gl. — 13. tribunal nnb cogatur be§gl. — 15. faluf

unb nfae bei^^l. — ati in domiuationif a. 3iaj. von inri. — IG. uonifi offenes a. — datüuon alter .vianb »orgeft^ricben. — ä. 145^' . 2. galaupa nUe a offen. — über bem ,'ga(en

be5 h in tho Slnfaj cineä bictcrcn Stric^eö, mit acccntartiger iKerlängerung nad) fed)t3

oben; red^ts bntion ;)(af.; ba§ öianjc »ieUetd^t ilicfte etne-j überg. a. ^ ir: inherzin 3iQf.,inh.

a. dla\. — 3. bapen offene^ a. — criftanuu bcägf — namun beögl. — 4. iutfanganbcibe be§fl(. — chundida be^gl. — 5. imu-rora beägt. — chriftanheiti. unb fona beägl.

I. ßi£ alt. itjutfdje fiitt. bia um ias Sal;r 1050. {Wie fitii\\nia ©sljottatio.) 21

iiJiünc^ener öaubfc^rift.

B. 145^ Hlof<5 irchindo liupoftun rihtida theragalaupa the ir inherzin kahiictlicho

hapen fculut Ir den criftanim namitnintfangan eigut, thaz ift chundiila

5 iuuerera chriftanheiti . fonadeniotruthine in mangaplafan fona finfel

pef iUjgiron kafezzit theragalaupagauuiffo fohiu uuortfint . uzan drato

michilu garuni dar inne fmt piuangan1(» uuiho atum gamiiffo dem meiftrü thera

dem iiuihom potom finem,theifu iiiiort tihtota fiiTlüiera churtnaffi

zadiu allem chriftanem zagalau

pjan il't ia auh fimplun zapigehan15 thaz mathin alle farftantan ia inga

huhtigahapen, Inhiuieo chuidit fihtherman chriltanan ther theifu fohun uiiort

thera galaupa thera ergaheilit fcal

fin iadera erganefan fcal ia auh thei

20 uuort thef fronogap<^ef theiderthrutin felpo zapc^egafazta uueo magerchriftani fin ther dei Urnen ni iiuili noh infi nera gahiikti hapen odo uueo mak ther furiandran thera galaupa purgio fin odo fiiri andran

gaheizzan.

S. 146» ther the galaupa noh imo niuueizpidiu fculut ir uuizzan chindili miniuuuanta eo unzi daz thaz iuuereogaliherthefelpun galaupa finan fillol kalerit

5 zafarnemanne

.

ther er ur deru tauffi intfahit,

thaz er fculdig ift uuidargot . thefgaheizef . iader de finan fillol leran farfumit.zafuonutagin redia urgepan fcal

10 nu allere manne galih ther chriftani

fin uuelle the galaupa iaauhthaz

frone gap<^, allem zilungu fUegalime.iaauhthe galeran the er ur tauffi intfahethazer zafuonutage niuuerde ganotit

15 redia iirgepan, |heili

uuanta iz ift kotef kapot iadaz ift unTeria unferef herrin gapot,noh uuir ander uuif nimagiin unfernfuntione antlaz kauuinnan

,

ö. mangaplafan alte a be§g(. — fona be§g[. — 7. thera beSgL — galaupa bte

5mei erftcn a be^gt. — 8. gauuiffo beSgt. — uzan be§gl. — 1>. garuni beägt. — 10. ga-uuiffo beägl. — 12. i in tihtota auä h rab., h auf bie Scfileife be-J alten h gefegt. —13. zagalau

|

pian (lauter offene a). — 14. nac^ gehan oben Sorf). — 15. mathin a offen.— farftantun ba5 äweite a beSgl. — 16. gahapen besgt. — 17. chriftanan ba^S erfte

a beSgt. —• 18. thera galaupa thera alte a be§g(. — It». erganefan betbe a be^gl. —21. za beägl. — 22. chriftani beägt. — 23. hapen beSgl. — 24. andran (^roeiteä a beogl.).— thera be§g(. — galaupa (bie beibcn crften a be?g[.). — 2. 146« . 1. galaupa bie beibenerften a offen. — 2. uuizzan beögt. — 3. uuanta beioe a offen. — 4. galaupa finanaäe a offen. — 5. farnemanne. beög(. —• 6. tauffi be§g(. — 7. uuidar besgt. — 8. finanbesgl. — 9. redia be§g(. —• 10. manne unb galih beSgt. — 11. galaupa bie beibenerften a offen. — 12. gap<^, be§g(. — 13. galeran baö te^te a offen, tauffi be§g[. —15. redia unb urgepan, be§g(. — 16. uuanta beibe a offen. — 17. unferef ba5 erfte e au§o rab. — 18. ander (a offen). — magun be5gl. — l'J. kauuinnan, ba5 le^tc a be§gt.

22 I- Sie SU. beutfdje ffitt. bis um öas Sa\]v 1050. (Die öenebiktincrregel, !>. 2.)

INDICTIÖS. 1461' ANNO NATALE DNI . DCCCV; Xin menf rnai;

Conuenit fem fynodum epöiv atq, abbatum

c^erorumq; ecclefiafticoTy uirorü deprouin' ul

tia baiuaivory de oratiouib, , relimofinif J>de

functif agendif ut in unaqueq , fede einfco

pali nee n _p monafteiva fingula monachorv

J> epö ul abbate eouJ'uintiali defuncto/ fian-

mir . c . celebratae ijfalmof . c . fu p hoc aiit

omf J>uiutialef . <^ parroehialef . prbiv 4 uion.

n cellolaf . pofiti . prljiv . unufquifq, mil' . III.

c<^eiY aut ecclefiaftici . ojiif fiuo cauonici.fiue mouacbi . unufquifq; pralteivü . vuv

epi aut 1^ abbatef . J> alio defuucto d<^ unvfquifq ; folid . XX . a;ftimatione argen-i ineli

mofinä eiuf prbiv aut J> epif fuif . unufquifq;

folid vuü . J> prbro aut conparrocbiale . tremiff

vnü . prbro aut uec 5 . d^ J> omijb; eclefiafticif uiivf.

fiue canonici . fiue monacbif defunctif fingulquifq, prboiY fiue canonicuf fit fiue monachuf faci4 . miff . III . fiinilit 4 omf c^eiv eeelefi

aftici fiue canoijci fiue nionachi . pfat . I.

quia conuenit eof . omuino ecclefiafticof

quia cauonica uolueivtv. e5 contenti.

101, 26. Gitte Scnebittinerrcael aud) bei 9t oh. *t'riebfd), Scutjdje ^QnBfdjnften in

Gnglanb. I. 2l{!)burnl)ain=*$tocc, Gambribge, Gf)cltenl;am, Diforb, SBiflan. Grl 18ii6,

©. 77 unb 145. 3. iiene a. 0. D., S.,104 ff. 5. Seiler, B. ff, 168ff.

iö äd)t otb, 2ttt.

ber 3d)iBeiä, ©.IM. 12. j^enninii, Über bie St. OJallifdjcn Spradibcnfmiiler, S. 153 ff.

^m Jolßenben ift ein genauer Slbbrud ber .'öanbicf)rift i>16 ber iBcncDiftinerreßel

gegeben, ben id;, baut bem »ertrauenonolleu Gntgegentommcn beS .'öcrrn Stiftobibliottjetar?

Dr. (Jül), aiic^ waä) ber §anbfd)rift felbft hierorts torrigteren burfte.

104, 26 Cod. pag. 2.

INCIPIUNT CAPITULA;I Degenerib; monacboruni.II (^ualif deb4 effe abbaf.III l3eadhil)endif ad confiliü frativb;

IUI i.iu<^ funt inftruiiita bonoiv opeiv.V De oboe dientia. ' '

VI Detacitur nitateVII Debumilitate;VIII Doofticiir diuinif inuoctibuf;

VIUI yuatvi pfalmi dicendif nocturuif hoivf;

X Qualiter eftatif tepore agat' nocturna lauf;

XI Qualit dort\T)cir dieb; uigl agaruur;

XII Qualit matutinoiv foleninitaf agat';

XIII rivuatif dieb; qualit matutiniagarv.'

;

XTTTI lunataliciif fcrity qualit uigl ag

XV Afclj . quib; tempoiv dicatur.

8. 146'>. 4. u in baiuaivoTy 511 o forr. — 16. tremiff (ba§ le^te f unfidjer). —ki funt rot er

Stuf ©. 10 > beä Gober fte^t feelufuf im Cauou apostolorum. — Cod. pag 1 ift leer.

— Cod. pag. 2. 2. li bnrd) 2od) bcfdjäbigt. — monachorum , 11 unb ber le^te Strich

be3 m burd) ein 2od) getilgt. — 11. liter eftatif tepo q. 9taf. — au in lauf ligiert. —12. d in dieb, burc^ Soc^ getilgt.

I. ©ie ölt. ieutrdje ffitt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Sie Öenelithttnerrcgel, p. 2—5.) 23

XVI Qualit diuina opera p dis agatiir.

XVII Quan-i pfalmi _n eafdem horafdi

Icendif;

Cod. pag. 3.

XViil Quo ordine ipfi pfalmi dicendi f.

XVll 1 1 Dedifciplma pfallendi.

XX Dereuerentia orationir JbeaTV. ee;XXI De decanif monafterii qualef de

5 XXII Quomodo dormiaivi monacbi;XXHI De excömunicatione culparum.XXim Qual debeat ee modiif excümimicat';XXV Degrauioribuf ciüpif.

XXVI Dehir quifiue iuffioue iua gan10 tur excömunicationir.

XXVn Quali" debeat abbaf foUicitiif

ge circa exeommunicatif. |lueivrv.;

XXVIII Dehif qui fepiiiT correptl emdarenoXXVim Si debant itety recipi fratref

15 exeinvef demoualterio.

XXX Piieiv minore ^ate qualit corivpiaTV.

XXXT De cellan-o mouafterio

XXXTT De ferramtif 1 reb; monaftem

Cod. pag. 4.

XXXTTT Si quid debeani moiiachiJ>piYü habere;

XXXTTTT S' oM qualit debearv. neceffaiva accipere;XXXV De feptimauarvü" coquine.

XXXVI Deinfirmif frativb;

5 XXXVn Delenib; uel iafan-ibuf;XXXVIII Deebdomadario l<^tore.

XXXVim De menfura cybira

XL De menfu potuf _Xlil Qiiibuf horif oport(^ reficere frf

10 XLII Ut p' c")pl(^uTVü. nemo loquatxir |currunt.

XLIH Dehir quiadopuf di uel admfätardeocXLim Dehif qui excümunicant' quomodo

fatiffaciatv.

XLV Dehif q falluTw' inoratorio. |quuTC.;

15 XL^T: Dehif q in aliquib; leuib; reb; delinXLVn Defignificanda hora opeivf dl

XLVIII Deopera luauuu cotidianü

XLVIIII De qua draginfime obferuati.

Cod. pag. 5.

L DefratYVb; qui longe aboratoivo operani

LI Defratrybuf quinlongafatif J>ficifcuTV.'

;

LH Deoratorio monafteriiLIII Dehofpitibuf fufcipien-ef

;

5 um Utn debeant monachieu glogi

Cod. pag^a. 7. ex Itg. — 9. Über f in Dehif ein Cuerftrtc^ Don jüngerer öanb.— 13. r in emdare fie^t au§ luie f, ber obere Zeil mit 9Jaf. — 16. a mit tu in corri-piarv^ ligiert; barnac^ tonnte '; getilgt fein — 18. mtif in ferraintif n. JHaf. — Cod.

pag. 4. 8. ra Don jüngerer öanb überg. — 18. ti in obferuati. Itgiert.

24 I- ©t£ 51t. biutfrijE Citt. b. u. b. Saljt 1050. (Die ßirmbifetinerrjgcl, p. £—J.)

af fufcipereLV Deueftiariif uel calciaivif frativ

LVI Demenfa abbatif.-^ '

LVII Deartificib ; mouafterii.

LVm Deordine rurcipiendoiv frS 10

LVnil De filiir nobiliü iiel paiipcryLX Defacer dotib; (luiiiniioiiar

'

teivo habitaro iiolueriiv.

LXI Deinouachif peiegiYiiif.

LXII Defacerdotib; monafterii 15LXm Deor dinif congregationifLXIIII Deor dinando abbateLXV Depre iiofito

Cod. pag. (5.

LXVI Dehoftiaivif monaftemLX\TI Defrativb, in uia directif.

LXVin Si fratrv inporfibüia iniungutv.'.

LXVmi Ut in monafteivo il prel'umat alter

aliü defendere 5LXX Ut n pfumat quif qua aliü cedere

aut excömuuicare

LXXI Ut oboodieitef Tibi iivi. imiice frf.

LXXII Dezelo bono qd debeit monachihabere. 10

LXXin Dehoc qd nom iuftitio obferuatio in hac fit regula conftituta;

DE MO RI BUS Pf^RFECTIONIS;Fidef.' cü opera ; Dolidetviim/

cü pfeueraTtia ; Modeftia.' cü 15diligentia; Caftital'.' cuhumilitäte ; leiuniii .' ciitemporaTViia,

PauTitaf.' cü largitate, Silen

Cod. pag. 7.

cium.' cü locutione; Difponfatio.'

cü aequalitate; Suftinentia.' fi

ue odio; Abftinentia .' cii temperartia; Zelii.' fine afpen-tate,

Manfiii^udo.' cü iufticia.' Confi 5deitia.' fine trepiditate; Confeffio.' fine excufatione; Doctivna.' cü adimplicione; Afcenfio : : fine difcenfione; Humile.' contra altum; Actio.' 10finemur moratione ; Simplicitaf.' cum pruderviia; Humilitaf.' fine adolatione; X])i

anitaf.' fine hypocrifintimoivf; t'iincti continentur inpor 15

f^cti in per f^ctione; Tunc t>

f<^tur c homo .' quando plenufe caivtate;

Cod. ))ag. 5. 11. 9}ac^ De SHof. cittcd 33utf)fta6., n iinb bariibcv fy — 17. te in

abbate lig. — Cod. pag. 6. 11. über n in nom pon j. §b. ein ©tvid). — Cod. pag. 7.

.S. te in tempe lig. — 9. SJacf) fio ;Kaf. oon ne. — l.">. c in continontur a. iHav,

non i? — e in ini)er fdjcint burcf) ^-untt baviiber unb bnninter gctitiit. — 10. unter cin fecti ein ^Jiuntt

I. Bis äU. isutfdje £itt. b. ii. t. Zal]i- 1050. (Wu ßsiuöihtiiurrcgcl, p. S. 9.) 25

Cod. pag. 8.

keuuiffo zekarauueuue fitv. herErgo preparanda funt cor

zun vnfetvv indi lihhainun dero vvihono

da noftra i^ corpora.' ftaS

pibo to dera horfamii zechamfanpceptoTV • oboedietv-iae mili

ne indi daz miu hebittanda; Etqd minuf hab(^

in unf chnuat famftef5 in nof natura pofribile.' ro

pittamef trvbtinan daz dera enfti finera

gemuf dniü ut gratiae fuae

zua tue vnf v helfa eocouuelibera erda

adibeat nobif adiutoivii omtre

;

indi fo fliohervie dera hella vvizzi Ti^Tjftra

Et fic fugiettef gehenne poenaf.'

26 übe uuellemef duruliqhuuemanad uitam uoluny. Tiuenire ppe

euuikemv denne uu noh muazzot indi in10 tuam: Du adhuc uacat ^ in

defemv lihhamin pirumef indi defiu

hoc corpore fumul".' <^ ha<^ om

alliu duruh defan leoht lib rauazzonia Ti hanc lucif uitä uacat

eruullan zehlauffan ne indi zetuen neimplere .' curren du «^ agendue

uu ift daz in euuin vnfmodo e .' qd innpci^uü nobif

piderbit15 expediat;

zekefezzenne ift keuuiffo . fona unfConftitiienda e ergo anobif do

dera truhtinlihhun . fcuala . dera deonofti . in deruminici fcola feruitii.' in qua

ke fezzidu neoweht farfef neo uuehtinftitutione .' nihil afpeiy .' nihil

Cod. pag. 9.

neouueht fuuarre vnf kefezzenteafpeiy. nihil grauenof conftitu

uuannemef uzzan iohauh.ibu huuazturof fperamuf ; Sed i^ fiquid pau

Cod. pag. S. 7. Sintä am Sianbe ivbeat neben adibeat. — Jie (Stoffe tn^ijftra gehörttDO^l }u ben Ciinfd;altung5punttcn cor helfa, fic ift von ber .vianb unb Xinte ber lateinifcfien

£cf)rift. — Jaä erfte o in eocouuelihera ift au<i u forr. — s. c in fic vab. — 1-1. e

imxd) fünfte getilgt. — 17. ti in truhtinlihhun. lig. — Is. Xa5 ä^cite nihil buvc£|=

ftric^en. — Cod. pag. 9. 1. afiJeTv biirrf)ftricf|en.

26 I Die nlt. Deutfdje ffitt b. u. b. Jaljr 1050. (©ie ßntebiktinjtregel, p. 9.10,)

luzzi lef keduunganor dictetemvlolutu reftivctiur.' dictante ao

def rehtef rediun duruh puazzaquitatef ratioue cfpter einen

achuftio edeo def libef

dationö uitiorü.' uol conuerfa 5

luinua frä kauge nallel

cionu caivtatif proceffeivt .' Non

fär erflaucter forahtun fleohef uii^c

ilico pauore pterivtuf fugiaf iiiä

dera heilii daz nift uzzan enkemvTalutir . quae li oft.' nifi angufto ite

finde zepekinnanue frä kaue (R

nere incipienda; Proceffu uü con

def libef indi dera kilauba. kepreittemv herzin

uerfationif <^fl dei dilatuto corde 10

unerrahhotlihhera minua dera frazzi

inenarrabüi dil^ctiouif dulcidi

fikehlaufau kejioto cotef daz fonanecurivtur mau datorü di.' ut ab

nilquäfiiu felbef chundidv meiftartuam liruervie

ipfiuf notitifi magifteiyo difceutef

in fineru leru unzin ze tode in

ineiuf doctivna ufq; ad motte inmo

muniftre durub uiioneTV-e doluugono chriftef

uafterio nfeuerau-ef i^affionibuf xpl 15

duruh keduit teil neiuem daz rihhef

r patien-ifi participemvif .' ut reg

fine . ke arneem vuefan eban lozzonnieiuf mereamur effe coufortef ; amen

du demuflehtin . iolihe civftef . halfa . untarl4t;can

Qui leni iugoxj)! colla fubmitte

Cod. pag. 10.

kerof rehtungu selpuuillin kib muatre cupif regulae fpoTK.e.' dameu

fiiazzan daz uemef hon4c hiartem dulcif . utcapiaf mella ; Hie

dera altun euua ioh dera niuuntefta menti uif^eivf.' nouiq; cunc

a. Sao erfte e in dictetemv forv., au^ o?? — 4. o in quitatef rabicrt, barüber i

Don a(ter §anb. — 5. ti in uitiorü .' lig. — u in conuerfa tovr., bev jroeitc Stdd) ju f

gcmad)t. — 7. erflaucter uon 1 ab auf :)iaf. uon orahtun. — 8. ei in heilii lig. — itenere

unterpiinfticvt, vcdjtö am :Hanbc iuicio uon 3. .tib. — 10. 65 ftc^t beutlid) fi dei (für

fldei). — 11. Zai erftc i in dulcidi buvd) iKaj. u. iHoxr. au§ e gemacht u. alter ^anb.— la. tiii iintcvpiiuttievt (ti ftcljt in üigatur). — difcentef, rechts am ;Honbe baj« fte{)t

den Bcvmijdjt, i'o baft aljo u getilgt nnb difcedentef foVrigievt werben foUtc. — 11. Jererfte Stridj bes u in eiuf au5 f toxx. — IG. Über u in participemuf fte^t ein r d.

j. $b. — Cod. pag. 10. 3. te in tefta lig.

Die ölt. beutfiij£ Citt. b. u. b. Jaljc 1050. (Die ßcnebihtinetregel, p. 10. 11.) 2 7

alliu lera hiar aru reitii cotchuudivta doctivna; Hie ordo diuinur;

hiar lireiuifto lib indi den5 Hie caftlTfima uita.' hocq; be

keuuihter fater kefaz ta

nedietuf pater eonftituit fa

uuiho puah indi defv kepotcrum uolumen; bj^cq; mandauit.'

finem haltan chin dumfuif feruare alünif; Simpliciuf

indi ehivrtef am bäht def meiftartuamef

.

xplq; minifter magiTtn- latenT

midanti . vveracb . fram erhlot in alle einaz

10 opuf pro pagauit in omnef ; üna

duuidaro loou ioh pedero uuon(^tamen mereif utroq; man(^ in

in eunina(^emum,' amen

hlofe uuelago chind pibot def meiftrefAufculta .' 6 Ali precepta magifttv .'

indi ke hneigi oora def herzin dinef indi15 (^ inclina aure eordif tui/ <^ ad

zemanungu def eerhaftin fateref cernlihhomonitione pii pativf.' libert. ex

irtfah indi huuaflihho erfulli dazeipe .' 1^ efficaciter eöple ; Ut ad

zelnan duruh horfamii arabeit huuaeü r oboedientiae laborem rede

Cod. pag. 11.

rabef foua demv . duruh unhorfamii flaffii

af.' aquo _n in oboedienti^ defi

keliti zedih dl nudiä reeefferaf; Adte ergo nunc

mir uuort ift kerihtit fohuiierfo

mihi fermo diregitur.' quifquif

farfahhanti ei kaneem uuillomabrenuntianf ^bivif uolunta

truhtine civrte waremv chuninge cham5 tib; dno xi)ö uero regi milita

fanter dera horfamii ftarchiftunturuf oboedietv-iae fortiffima

indi ioh fora perahtida vvaffan zua nlmifatq; preelara arma adfumif;

Cod. pag. 10. 4. ti in atvreitii ligicrt. — 9. ei in meiftartuamef beägt., ba^^ jioeite

a auf älnjo^ oon m ober i torr. — 10. ei in einaz lig. — Ib. leer. — 14. h in hlofe

anrabiert. — ei in meiftref lig. — 15. in kehneigi be§g(. — 16. ti in monitioneligiert. — 18, ei in arabeit lig. — Cod. pag. 11. 1. Xa^ jroeite u in duruh fie^t au3wie o — 3. ti in kerihtit lig. — -1. ei in eikaueem beSgt. — ti in abrentintianf beägl.

28 I. 51« ölt. I)£utrd)£ ffitt. b. u. i>. laljc 1050. (Die CenciihtfnetMgcl, p. 11. 12.)

az erift daz fohniiazfo zetuanneIn piv mir xit quic quid agen

püinnef cuatef fona- imv.dum inchoaf bonü abeo

Tf\

duruhtan anaftatvtaTtlihoftin kepetefici.' infta'Hiiffima oratione 10

pittef daz der unfih giv inchindepof caf ; TJt quinof iam infi

do keviiierdonter ift ruaua kelioiy •' dignatuf 6 numero con

zellan ni fcal eddefiiuenneputare.' uon deb<^ aliquando

fona ubilera tatiiii uuferem kedemalir actib; noftivf con

un freuuit uuefan . fo Ä. imv eocouueliheruftriftaiv; Ita eni ei omni tem 15

citi fona cuatu fine in iinf ze

pore de bo nif fuif in nob pa

karauuenne ift. daz nallef einin er i^olganer

ren du eft; Ut non folü iratuf

fat finiv nallof eonaldre chindpater fuof.' non ali qiiando fili

Cod. pag. 12

er vrerebe uzzan daz forahtanter

of exheredi^ .' fednec utraetuenduf

tin kecremiter fona ubüü unfereem fo

dnf inivtatuf amalif noftrvf .' utne

uuirfifton fcalcha eiiiiic feile

quiffimof feriioT t>P(^u<1 tradat

ze uuizze die inau folgen ni uuoltonad poenä . qui eü feqiii nohieriiY.

tad gloTV-ä; Exfurgamuf ergo tan 5

eddef iiuenne eruuechenteru nnfihdem aliquando excitaiv-e nof fcivp

kefcrifti ioh qhuedeiv.eru ciit ift giv

tura ac dicente

;

hora eft iam

unf fona flaffe zeftanne Indi I'mlohhanoemnof defAno furgore; Et ajitif ocu

angom unferG ze cotchundemn leolite zua luuflif nlf ad deificü luin adtoni

trenteem oorom liorramef cotchvmdidatif auivbuf aiidiaiTyi diuina cot 10

Cod. pag. 11. 0. SBor ab ift h rnb. — 12. Sa§ ä'»«'*« * »" ruaua au§ o torr. —16. ti in citi (lg. — 17. ei in einin beägl. — Cod. pag. 12. 1. vr in vrerebe a. iRof.

— 2. ti in tin Hg. — 7. fti in kefcrifti auf Staf. »on pti. — S?or ac ift h rab. —h in hora größer. — 9. te in leohte Hg.

I. Hie alt. öeutfdje Cttt. b. u. b. Zaljr 1050. (Die ßentbiktinerregel, v. 1-2. 13.) 29

tagalihhin ykuuedeTV.! huuaz iinTUi zua matidie clamanr . quidnof ammo

noot ftimma qhuede-rti hiutv ibu ftima finan^ uox dicenf: Hodiefiuoce eiuf

hoorrei^ ir uichvriit furihertanaudietvtif.' nolite obdurare cor

herza iuueriv indi auur der eigida ueftra

; Et iterum .' Qui habi^

oorun horendo hoorre buuaz15 auref audiendi audiat.' quid

keift qhuede famanungu indi huuaz qhuidit

fpf dicat ecclefiir; Et quid dicit.'

qhuemat funi hoor rat mib forahtunuenite filii audite me timorem

trubtinef leru luuih hlauffat dennedni docebo uof; Curivte dxua lu

Cod. pag. 13.

leobt der libef eigiit ir min finftrii def todefmen uite babi^if.' n<^enebre mor

euuib pifahe indi fuahhantitif uof conpben dart; Et querenf

truhtin inmanagii liuteo huuemvdnf in multitndine populi.' cui

deifu har<^ uueracbman finan auurhip clam^ operaivum fuü.' Itery

Vqbuidit buer ift man der uuUi lib

S dicit; Quif e bomo qui uult uit5 /

indi keroot feban taga cuate daz«^ cupit uidere dief bonof

;Quod

ibu du hoorref artuurti ibfitu audienf refpondeaf; Ego.'

qhuuidit dir cot ibu nuili haben weranDicit tibi deuf; Siuif habere uerä

indi euui gan liib piuuetv zungun4 llP^'^am uitam; Proibe lingu

dineru fona ubile indi leffa dina10 ä tuam a malo.' «^ labiatua

min fprehhen feer kibuiierebineloquaTC-ur dolum ; Diuerte

fona ubile indi tua cuat fuahhi fridva malo <!^ fac bonn/ inquirepa

indi kefolge den indi denne defivcem 4 jpfequere eä; Et cü b^ fece

14. ei in eigi lig. — 16. t oon qbuidit oerroijc^t. — 18. ti in truhdnef lig. —te in CuTTjte besgl. — Cod. pag. 13. 1. ei in eigiit Hg. — 2. ti in fnahhanti besgl.— 3. ti in tmhtin beägl. — 7. ti in artuurti besgl. — 8. ti in tibi besgl. — 10. ein vbile aus o forr. — 13. ec in hec lig.

30 I. Wie ölt. itutfdjE mt. b. u. ö. Jaljc 1050. (Cie ßjntbtkttnerrjgel, p. 13. U.)

tue^ir augun miniu fimblü uT5 iuuili Indi ooron•rYtir.' oculi mei fer> fu_n uof.' «^ au

miniu ze ke pi^Tim iuuereem indi er

ref mee ad precef iieftraf.' i^; atve 15

denne mih kenemme(i5 qbuidu in

quam me inuocc^if.' Dicä nobif.'

fe az pim huiiaz fuazzira vnfEcce adfum; Quid dul ciuf not5

fona deferu ftimv keladatv-ef vnfih pruadra

ab hac uoce dni in nitantif nof frf

truhtinef

Cod. pag. 14.

tiu'YVftuu fee dera gnada fua keaugit

kmi .' Ecce pi<^ate fua demonftrat.

vnf tin vv<5c def libef picurte

nobif dnf uiä uite; Succinctif er

Ä dera kilauba edo kihaltidv cuaterogo fide .' uel obfer uattia bonoiv

tatio lanchom vnfereem indi kefcuactuum lübir noftivf.' <^ calcia

ahte in garauuidu def cuatcbundintif in pr^paratione euau gelii pa

fivdoo fuazzum kangamcf finda fine

cif.' pedibuf pgairyi. itinera eiuf.' ut

keameem inan der unfih ladootmereamur eü quinof uocauit in

in rihbe finemv fehan in def rihhefregno fuo uidere; In cuif regni ta

hufe ibu uuellemef pu anbernaculo fiuolumuf habitare .' ni

uzzan dara cuateem tatim fi keblauffanfi illuc bonif actibuf curratur mi

min duruh qhueman uzzan fraheraeef mitnime pueni<^ur; Sed itv-errogerryL cü

forafakvn truhtinan qhuedeTv.ef imv tin huuerJ>ph<^a dnm dicettef ei ; Dne quif ha

puit infelidun dineru edo huuerbitabit irv-aber naculo tuo .' aut quif

kereftit in perege uuihemu dinemu . after defervrequiefcet inmo-rvie fcö tuo; Poft hanc

14. u in uti tovr., av.5 Slnfaiig oon f ? — 18. ab uerroifcfit. — ti in truhtinef lig. —Cod. pag. 14. 1. ti in tiunftun beägl. — te in pi<^ate be3gl.'— 2. ti in tin be§gl. —te in picurto beögl. — 3. ^wift^f" fid" ""b ber Qntevpunttion SRaf. cine§ Söudjft., r? —3n'iWen ^. 1 unb 5 ftefjt am i)ianbc p dvca tum — .">. J>aö gcfperrt Webnicftc ift unter=

ftric^cn. — 6. k in kangamef au^ f foir. — 7. 3!cr ladoot ift ke rab. — 8. f in

cuif aui bcm erften Stritte eineö u torr., banac^ ;)iaf. non f. — 12. ti in truhtinanHg. — in tin be§g(. — 14. J"a§ ic^tc e in requiefcet nud i (orr.

I. öi£ alt. bjutfdje ffitt. b. u. b. Jaljc lOöO. [Wie Äenjithtlnetregel, p. U. 15.) 31

arvifrahidu pruadra hoorremeef15 iiuer rogationC fratref audiamuf

truhtinan aivlengantan indi aiigantan vnfdnm respondcTuG «^ oftenden;em nobif

Yv6p deffelbin huIeT qhuedanti deruiä ipfiuf tatsnaculi dicenf; (^ui

inkaat ano pifraiz indi uiirchit

ingreditui finemacula (^ operatur

Cod. pag. 15.

rebt der fprihhit vvarhaftiluftitiam.' qui loquitur ueivtate in

in herzin finemv der ni tia feer in zungun fineruCorde fuo . qui n egit dolü inliugua fua.'

der ni ti^a iiahiftin finemv vbil derqui non fecit J>ximo fuo malü.' qui ob

itwiz ni ent fianc uuidar nabiftin

Jjprvum H acceijit aduerfuf J>ximum

finemv der far fluabhanau diubil mit eddefwelibba."• fuü .' quimalignü diabolü aliqua

kefpanft imu mit Jiafelbun kefpanft fina fonafuadeTue fibi cü ipfa fuafione fua acon

kefibtim herzin finef farfpierti keleitta

fp^ctib; cordif fui refpueuf deduxit

ze neovvebti indi luzzUeer kidanc fin

ad nibilü .' ^ paruulof cogitatuf ei'

kibebita indi zua kecbnufita . zecbrvfte . dia furahtenuit.' ^ adlifit ad xpiil; Quitimen

tatte trubtinan . fona cuateem kibaltidom iro

K» tef dum debona obfer uan-ia fua.'

nallef fib kebart keile uzzan diufelbvn . in fih

non fered dviTv:. elatof.' fed ipfa infe

cuativ nallef . fona fib magan . uzzan . fona truhtine vvefanbona .' non afe poffe .' fed adno fierv ex

wannart. wercbotuan infib truhtinaneftimarvi; Oparertem infe diim mag

mihhüoTV. daz mit forafegin qbuedeTV.enifican: illud cü J>ph<^a dicerv-ef;

nallef vnf truhtin vzzan nemin15 Non nobif dne non nobif.' fed nomine

dinemv kib tiuivda fofo nob

tuo da gloTVä ; Sicut nSp pauluf

15. r in arvifrabidu auä ätnfa§ von a tovr. — ti in i-rterrogatione Hg. — 16. in

trubtinan be§gl. — 17. in qhuedanti be'jgl. — 18. 9!ni^ inkaat ift ein a rab., lueil

eä 5u frii§ angefc^t roar. — Cod. pag. 15. 4. a in uuidar fort, auä e? im Ser^älttüS

jut {(einen Sd^teifc ift ber Strich ju groß. — 5. yiaiS) diaboia ift cü rab. — 6. m in

imu forr., auo t? — 7. ti in kefibtim (ig. — ei in keleitta be§g(. — 8, ti in neo-wehti beäg(. — o in paruulof au§ u torr. — 10. 12. ti in truhtinan. (ig. — 13. o

in eftimaiv. ^u i torr. — Über a in OparerK-em fteijt e, über bem (unterpunttieiten) erften

e ftel)t a. — 15. Über e in nomine ftefjt i. — ti in truhtin (ig. — 16. in tiuivda be§g(.

32 I- Vn SU. beutfdje fittt. b. ii. ö. Jaljr 1050. (Bit ßencbiktinerrtgel, p. 15. 16.)

poto foua digii fiueru imvapoftoluf depredicatione fua .' fi

edderwaz kizelita qhuedeTVii anft

bi aliquid in putauit diceuf; Gra

Cod. pag. 16.

cotof pim daz daz pim indi auur . erfelbo

tia di fum.' id quod fum; Et ite-iv ipfe

qhuidit der cuatlili6(^ iutruhtine cuatlihheedicit .' Qui gloivatiir .' in duo glorve

danan ioh truhtin qliuadtur; Uude <^ dnf in euangelio ait,

'

der hoorit vvort miniv defiv Indi tuat dei

Qui audit uerbamea Ik^c (^ faciat ea/

kelihliifon Inan cömane fpaliemv der kefimilabo eum uiro fapieixi.' qui edi 5

zimbrota huf finaz oba fteiue

ficanit doma fiiam fuji p<^ram; Ue

qhuamun aha platoon vviiti indineruTV. flumina liauerunt ueTüi <^

erlofo tatun in huf daz indi fial

impigeruTii in domü illam.' i^ u ceci

darv-a koftudit vvaf oba fteine

dit quia fundata erat fu n pi^rä

;

deifu er fuUeuti truhtin peitoot vnfihHSp complenf dnf . exp^ctat nof 10

tagalih hin defem vviheem fineem . manungücottidie hif fuif fcifmouitif fac

tatim vnfih aulengan fcolan pi divtif nof rcfpondere depere; Ideo

vnfih duruh puazza ubileronot) cj>pter erneu datioue malorü.

deffef libef taga ze atv-lazza fitv.

huiuf uite dief adiuduciaf relax

kelengit qhuedeTtemv i)0 tin edoaivivir; Dicente apoftolo; An nef 15

nivveift darvia kiduU cotef zehriwvncif quia pacietv-ia di ad poeniten

dih zua leitit keuuiffo erhaftertiä te adduci; Nam piuf dnf di

qhuidit niuuillu tod dof funtigin uzzau dazcit.' Kolo morte peccatorif.' fed ut

Cod. pag. 16. 1. ti in tia lig. — 2. truhtine bcögt. — 3. truhtin beägl. — 4. ei

in dei beSgl. — S)a§ jroette a in faciat beim Schreiben au^ t lorr. — 5. 9iad; bemerften li in kolihhifon 9?af. oon 1. — 0. ;». ei in fteine Hfl. — 8. S3aS äroeite i in

impigerutv ju o forr. v. j. ^t. — 10. ti in fullcnti iinb trulitin lig, — ei in peitoot

beägl. — ec in llrc bcägl. — 11. ti in cottidie be§gl. — fuif fcif a. 9iaf., ronS barunter

ftanb, ift nid;t äu'ertennen; nad) bev (Stoffe tjermutet St. fcif fuif; ber Strich üon fcif

ift noc^ ba. — 12. ti in tatim Ug. — p in depere äu b fovr. — 17. ei in leitit lig.

— .^intcr adduci ift t tiom Übcrfcgcv f)injugefc^t. — 18. ti in funtigin Hg — te in

morts be§gl

hcctWa-Acli pcip^^Sed Acori pl^x^«

<7AnAAi» *^<^y^ Crtur»«» ^^

.'die -aII^ f^Wijfatfr ^^^"^^-^^^r-x» ftMi rior* coi^ uer^/ccxT.or%ii /ty*<*or^

^' 1*^^:!'^''*'" ^^ R«^> <*» «t cerorw^ooonrpc^t

JlQc^träge }u ber beutjc^en 3!at.=!L'itt.

34 I- ©ie ölt. icutrrijc ffitt. b. it. i. Saljr loöo (Die ßtnebtktincrrEgjI, i>. 17. 18.)

Cod. pag. 17.

ke huueraue indi lebee denne <k

con uer tatur <^ uiuat; Cd ergo inter

iix. frahetomef nan frf fona re

rogaffeniur dum fratref de habi

puarre def hufef finef kehortomeeftore taber iiacula eins audiuitty.

deC pueutin kipot iizzan . ibv erful

habitandi pceptii; Sed Ii cou plea

lemeef def pueutin ambahti piru mefmuf habitatoTvr.' officium evrvy. he 5

eribun himilrili hefredet regui celorum amen.

c

fona chunnii munihoDEGEXERIB: MOXACHORUM^muni cbo fioreo vvefau

Monachorum quattuor effe ge

cliuiini ehuud ift erifta

nera .' nianifeftum eft; Pivmuni

fainanungono daz ift muuiftiv lih

coeuobitaiv ' hoc eft monaftervale 10

chaniffaTv,i untar regulu edo demv fatere

militanf fub regula .' uel abbate;

danaan audraz chuuni ift

Deiude focuudum genuf eft. aua

einchorauero daz ift vvaldlibhero dero '

choivtarum .' id eft liercmitarum; Ho

die nallef def libef vvalmerü qui non conuerfationif feruore

dera niuvvii vzzan def muniftref chorunguuouitic .' fed monafteivi probatione 15

laucfameru die lirn^on vvidardiutur na qui didicerun- contradi

diu bil mauagero helfu givabolum multoruiii folatio iaui doc

kileerte fohtau Indi uuela kileerte pruaderti pugnarc i^ bene iiiftructi frater

Hbhera

Cod. pag. 18.

urfua)ihi<iv ze einluzlihheru fehtvnexaniine ad fin gulare pungnä

dof vvaldef fihhure. giv ano helfaheremi fecuiv iam fine confolatio

Cod. pag. 17. 2. 3!ad) de Diaf. non bi iinb con bem ©d)afte cineä i)oi)en Sudjft.— re Quijgcroiji^t. — 3. Über bem legten a in nacula ftcl)t i. — a in puarre quo e

rab, unb torr. — 4. ti in pueutin (ig. — unter erful ftcljt vu oon ber öanb bc§ Über=

fe^erS. — T). ti in ambahti Hg. — Unter etvii^ 3iaf., öon inv — 7. S)ie Überfcfirtft grop

fcfouar^ Don ber .^anb beö Überfe^er^. — c in municho über i überg. — 12. r in auilraz

QU§ 3lnfang oon a torr. — Vi. ei in einchorauero lig. — Über iv in clioivtaruni fleht

o. — li in ho größer. — 18. Sieben frater ift oom Überfe^er rcrfitö no barangefdjrieben

;

lihhera in ijruaderlihhera ift untergefdir. — <'od. pag. IS. 1. Über mine in exaniine

ftcljt cie (Qlfo ex acie). — 2!aö erfte n in pungnä burc^ ^unft barüber unb baruntergetilgt. — ei in einluzlihheru lig.

I. ^Di£ Sit. icutfrlje Cilt. b. u. b. Saljc io:.0. (Die tftncbiktincrreg«!, p. 18. 19.) 35

andref eiuera henti eiln

ne alten-uC fola mauu .' uel bra

arame vvidar achufti def fleifkef . edochio coTv-ra uitia caruil'.' uel cogi

kldancha cote holfautemv keuuht5 tationü .' dö auxiliaute l'uffici

ramoTt fehtan dritta Jl muniiiTV. puguare; Ter cid iiero niona

cho wiifilta chuuui irt

clioiy deteiivmii geuuf el't fara

lihhifarro die noh dera rehtuugubaitarum .' qui uuUa regula ad

kechorote pifin dixugu def meiftref fofo cold

J>bati expeiveivia magiftiv. fic aury

def ouanef uzzan In plivvef chnuati10 fomacif.' fed in plü bo natura.' mol

ke vveihhete . nunoli \-vercliü deonoTte vveralti

Hti adhuc opeivbuf feruietuef feto.'

kelaubv Hugarv:, cote duruh fcurt firvi

fi deniBTi-ire dö. jitiinfurä uofcun

kevvizzau die zuuifke edo drifke edo <R

tur; Quibini aut terni aut certe

einluzze ano birti nallef truhtinlihemfinguli fiue paftore.' n dominicif.'

vzzan iro pilohbaueem evviftun fora euu15 fed fuif inclufi ouilibuf : Prolege

im ift kiridono vvu iiiluft deiiue

eif e del'i detvorü uoluptaf; Cüquic

fohuuazzo vvannaiv- edo kiuuellarv. dazquid puta ueivni .' uel elegeiVTVi.' hoc

qhuedaiv. wihaz indi daz ni uuellare. dazdicuTVi fem; Et quod noluetvix.' boc

Cop. pag. 19.

uuannaTVi nallef erlaubpan fiorda <R

putatt non licere; Quartxim uero

chunni ift cho daz ift kenemgenuf e monachotv quod nomina

min fuuihbarro die allan lib iro

tur.' gyrouagü.' Quitotam uitä fuä

durub miffilibbo lantfoaffi drifkeem edop diuerfaf prouinciaf ternif aut

feorifkeem tagum duruh miffilibbo cello

5 quaternif diebuf _p diuerforum cel

3. ei in ehiera lig. — ti in henti beägl. — -1. ei in fleifkef beSgl. — 9. ei in

meiftref beägl. — ti in ^bati bcggt. — k in kechorote ouö c fort. — 10. Surd) o

in plübo ift i long f)inburrf)ge",ogen. — ti in chnuati (ig. — 11. in vveralti be^gl.

— 12. te in cote besgl. — Surd) ba§ Ic|te e in fidemertire ift tang i gesogen —13. !Eq§ erfte z in kewizzan au§ i forr. — te in terni Ug. — 14. ei in einluzze lig.

— ti in trnhtinlihem be§gt. — Cod. pag. 19. 4. '•Jlad) lantfoaffi Olaf, »on r.

36 I- Bte ölt. btutfttjc fittt. b. u. b. laijr 1050. (Die ßtncbiktiiicrrcgcl, p. 19. 20.)

firt kecaftluamit riml)lü . fuuihhoTte . Indi neonaldrelaf hofintan-ur .' ff'_p uagi.' S^ nüquam

ftatige iudi eigaueem vvillooni ludi cheluunftabilef.' etJ^pivif uoluruatibuf .' ^ gule

vnerlaubaiitlihheera deononte indi duruh alliv

iulecerv-bivf fer uien-ef.' et n orauia di^e

vvirfirun lihhifarum fona dero alleru defero .

TVoref farabaitif; Dequoiv oraniü hoiv

vvirfirin libe pezziramireTyfVina conuerfatione, Meliuf 10

irt fuui geen . denne kifprohhan uuefan . defem . «, . farlaz

el't filere.' qua loqui; Hif ergo omiffif[zanem

ze famanungu ftarachiftin

ad coenobitarum fortiffimum ge

chuiiue kefezzameef zua helfantemv truhtine

nuf difpouen du.' adiuuante duo

qhuememeefueuianuif.' am; QUA?. DEBEAT ESSE ABBAS

der fora vvefau . vvirdiger ift . muuiftrefAbba.' qui pre efre dignuf {• mouafte 15

fiblü kehunkan fcal daz irt

Vro .' remn meminere deb<^.' quoddi

keqhuetan Indi nemin meririn tatim erfullan

citur; Etnom maioivf factif imple

criftef äi tuan vvchfal in muniftrere ; xpl eul agere uicef in monaftervo .'

Cod. pag. 20.

ift kelaubit denne er felbo ift kenemitcreditur quando ipfiuf uocatur J'uo

pinemin qhuedeTV-emv potiu erv-tiangut

mine, Dicervie apoftulo; Accepiftif

atü ze uunfke chindo indenivfpm adoptiunif filiorum inquocla

haremeef fatlih fator etui pidivmamur abbapater; Ideoq; abba.'

neo weht uzzana pibote truhtinef daz fer fii

nihil extra pco])tü dnl .' qd abfit de 5

fculi edo lerran edo kcfezzan edobi^.' aut docure.' aut conftituere.' uel

kepeotan uzzau kipot finaz edo lera

iubere; Sed iul'fio eiuf uel doctrv-ua

7. ti in ftatige unb iioluruatibuf.' [ig. — ei in eiganeem bc5g[. — 8 d in duruli

auf au33cn)ifd)tem u oöcr r. — Sao cifte iv in inleceivbivf biird; ^^.Uintt bavübcr unb

baruntcr getilgt, am jrocitcn iv ift unten rabiert, fdieint ou« n vab. — 10. mifenivma

ba§ erfte iv ju r rab. — ll. SCaö erftc o in liiere ju i rab. — z in farlaz torr., a\i^ 1?

— 13. ti in truhtine (ig. — li. Übevfc^rift grof, fcfiroavä oom Überfe^cr. — 16. z in

daz torr., au§ iv — Cod. pag. 20. 4. Sieim iwciten al>ba ift au'5 bcm folgcnben .' ein f

forr. — .5. ti in truhtinef lig.

I. ©if alt. önitfdje Cttt. b. u. b. Jaljr 1050. (IDit ßcncbiktinemgcl, p. 20. 21.) 37

deifmiu liel' cotchuntUn rehtef in Uil'

fermentum diuiiic iuftitiae.' indilci

cono rauatu fi kefprengitpulory meutilnif confijar gatur;

kehuctic fii riinl)la daz dera finera10 Meinor lit lV._p abbaf ijuia doctiv

lera edo difcono horfamünae fue.' uel difcipuIoTy oboedien

indi peidero rachono iudera forahtciae utraruq; rerum i-riireineudo

Hhhun . fiianu cotef zetuenne ift kefuahhidaiudicio di facienda eivt difcuffio;

Indi uuizzi fuuta birtef anaSciatq; abbaf culpe pafto^f incü

hlinenti fo huuazfo In fcaffuni fal hi1-^ bere .' quic (luid inouibiif pater fanii

uuifkef piderbii finera min raegiliaf utüitatif eiuf minuf ppterit in

findan fo auur ift daz ibuueniiv ; Taivium . iterum eivt .' utfi in

uuftillemv edo vn horfamon,i chortar hirtef<lui(5o .' uel inoboedieTVii gregi paftoivf

Cod. pag. 21.

ift eocouuelih kernii zua kitanivfueivt Omnif diligertia adtrvbuta

indi fuh tigeem iro tatim alliv

(^ morbidif eani actibuf uniuerfa

ift ruahcha zua kitan hirti irofuetvt cura exhibita paftor earuin

in fua nu truh tinef Inpumaneer qhuede mitin iudicio dm abfolutuf Dicat cü J>

vvizzagin . ne reht dinaz ni kii)aracä phi^a duo; lufticiä tuä non abfcon

Inherzin minemv vvarhafti dina Indidi in corde meo/ ueivtate tuä <^ falu

heUatv-ii diin qhuad fie « far maneutitari^uu dixi; Ipfi aü conteinuen

far hocton mili Indi denne az iungifttef . fpreueruTt me; Et tunc demü

vn hör famen dera ruahcha finera fcaffuminoboediettibuf cur^ fu^ ouibuf poe

8. JDo§ jtDeite ti in iuftitiae.' Hg. — 10. t in fit anrab. — 12. ei in peidero liaw rf ti Jr^l"^«'''/' *«"^9' - !'• SJat^ Taiuum

. ift .ds überg., baju gebort au*ber etnWa(tung5puntt nad, Tatuum. - Cod. pag. 21. 1. ilad, fueWt 9Jaf Don .' -

2. Dlad^ morbidif gjaf., oon er — 3. diad) fueijt Maf. »on o ober c. - 1. d in qhuede

''"S'i"^^" i::/'"•'•

*i°^V'ö-- ^"'^ abfolutuf :Hüf. uon ;. - (j. ti in vvarhafti lig.— 7. ei \n heilaiv.li besgt. "

38 I ©ic äü. bcutfdje ffitt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßciubiUtiucrrfgcl, i). 21. 22.)

vvizzi l'i Im fuivmakarui felbo tod Ji

na fit eir p ualenf ipfa morf : Ergo 10

denne eddefuuelihor itv-fahit namuucü aliquif fufcepit nom abbatif/

zuuifalda fcal Iura fineiii fura vvefanduplici deb<^ doctivna fuir i)reeffe

dircora daz irt alliv cuativ Indi vvihivdifcipulif; Ideft omnia bona (^fca

tatim moer deuue vvortü keaucfactif anipliuf quam uerbif ofteu

ke Indi far ftantantoem difcoomdat; Et capacibuf dircipulif man 15

pibot truhtiuef vvortii furi kifezzan herteemdata dul uerbiT J'ponere; Duivfcor

herzin (K indi einfaltlihhero tatim fine

de uero «^ fimplicioivb : facti!' fuif

cot chundiv pibot ke auc kandiuiua precejita demunftrare;

Cod. pag. 22.

alliu dl doi difcoom leivt

Omnia uero quaodifcipoliT docu

vvefan vvidaruuartiv in fineem tatimen-t effe cotviraiva .' in fuif factif in

chundit uallef zetuen uo ni audreem forafageu-idici^ uon agenda,' Ne aliif j)dicauf.'

er farchoraneer fi fundan min hauenipferepro buf inueniatur; Nequan

ne imv qhuede cot funton-erav liuuanta.dv.

do illi dicat df liSpca.'ni.i; (^uaretu 5

errahhof reht niiuiv indi zuaenarraf iufticiaf meaf.' (^adfu

nimif euua mina durah muud dinan.dumif teftamtü nieü r öf tau; Tuue

(R fii^of egii mina indiro odifti difciplinam meä .' ^ pro

far uurfi vvort miniu af tur dih iudiiecifti fermouef meof poft te. Et

du in pruader diuef au giu halui kefahiqui in frativf tui oculo feftu cii uide 10

10. JJact; tod fte^t 7, icelc^cä ^cirf^cn ic^ nid;t ju beuten lucife. — 16. ti in truhtiuef

lig. — 17. ei in einfaltlihhero beöfli. — 18. Jaö Icftte e in demonftrare burc^ ^untte

barübcr unb barunter getilgt, bao Ic^tc r ju t tovr. '— 9)ac^ cotchundiv dia}. — Cod.pag. 22. 1. o in difcipolif 5U u rab. n. torr. — 2. 3>a5 evfte i in vvidaruuartiv a. SHüj.

»on a, ti üg. — 3. c in chundit auö f tovr. — 7. Ttaä) nimif diaf. üon e. — T in Tuueau^ Slnfang oon O torr. — te lig. — 10. e in festu auö i torr.

I. Die alt. beutfdje Citt. b. u. b. ?al)c 1050. (Dir «cnebiktincrrEgfl, p. 22. 23.) 39

in dinemv kepr«!^ ni kifahi nallel'

baf.' iTtuo trabem non uidifti: Nfo na Imv lieit in muniftre fi ki

ab eo _prona iu monartervo dil'cer

fkeidan uallef einer meer fi keminnoot.natur ; Xou ury pluf ami^ur qu5

denne andrer . uzzan den . Incuateem tatim edo

aliuf/ nifi in^ inb-nif actib;.' autoboe

horfamii fin de pezzirnn nallef15 dieiv.ia inueneivt meliore; Non Jp

fujvfikefezzit friger er deonofti kehuuarponatur ingenuuf ex feruitio conuer

baiuemv Tzzan andjvu redihaftiv rahhateriii.' nifi alia ratiouabilil' caufa

fi daz ibu fu reht dicton-emvexiftat; yuod fiita iultitia dictaite

Cod. pag. 23.

keduht ift Indi fona fouuelihhefabbati uifü fiien-t.' i^ decuiuflibi^ or

kefezzidv daz tuan man andre Ji eigonodine .' id facere poteft; Alii uero J'pn-a

eigin ft<^i darua edo fcalch edotenearv. loc-a; Quia . fiue feruuf.' fiueli

frver alle inuuibemv . ein pirumef Indi vntar einemv trutne

ber.' onif inxpö unü fumuf «^ fub uno dnö

ebanlihho def deonoftef chamf beit tragamef5 aequalem feruitutif milititiä baio

darv-a nift mit cotan heiteolamiiT.' quiarieft apu dm _nfonaTY

aivfangida einu mezzv indefemv teile

acceptio; Solu modo in liac parte

mit imu pirumef kifkeidan ibv pezzirunaput ipfum dif cernimuf.' fimelio

fona andreem inuuerchü cuateem Indi dio

ref ab aliif Inopeivbuf bonif ^ humi

muate pirü fun-an R eban fii

10 lef iuueniamur; Ergo cqualif fit

fona Imu alleem miuna einiu

abeo omnibuf carvtaf.' una pre

fi kekebau inalleem after

beatur iuorauibuf fecun

11. 2ln N ift ein E angeleljnt (alio NE ouä Non forr.). — 12. ei in heit (ig. —13. in einer bcägl. — 14. i linfö unten unö f rechte oben in m' finö tierfdilungen unb

beibe rab., oben rec^td ift uem ^in5ugefügt (olfo quem au§ quif torr.). — Za^ erftc z

in uzzan auä n torr. — 15. p in pezzirun a. iHaf. — 17. ti in rationabilif lig —Cod. i)ag. 23. 2. ei in eigono lig — 3. in eigin be^gt — 4. in ein unb einemv be^gl.

— 5. in heit beögl. — I'a-3 5roeite ti in milititiä oerfi^tungen. — 6. 9!ac^ apu ein doon alter ^anb eingetra^t. — ei in heiteo lig. — 7 in einu oe-igl. — s in kifkeidaube^gl. — 11. in eiuiu be-jgl. — Zem Statte fe^U re(^tä unten bie Gde.

40 I- JDie äü. btutfrijc Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßtitcbihtintrregd, i>. 23. 24.)

keuurahti dera ekii

du menta dircipline;

In lerv fineruIn doctTVna fua nä

keuiiiffo potoliha

q ; abbaf apofto 15

fcal fimblülicam deb(^ fen il

daz pilidl haitaulü furinä feruare

in demv qhuiditin qua dicit;

Cod. pag. 21.

dreuui pifuueTl^ reffi da:^ ift

Argue.' Obfecra.' Increpa.' Ideft mif

mifkenti citum citi ekifomcenf tempoivb;.' tepora terroTVb; blan

flehtiu cnmmii def meiftref erhaftii . fateref

dimeuta; Dirü niagiYrtn- piil patnf

ke aucke iniuna daz irt vnekioftendat affectuin; IdeTt indifci

hafteeiii Indi vnrtilleem fcal hartorlilinatol' 4 inquii^of deb«^ dunuf ar .5

drauuen borfameni il ludimiti vvareemguere; Ob edicTuef aU , i^ niitef d^ pa

dultigeein daz in jiezzira f'r.^ikaugeen

cieTvef . ut lueliul' prolicifcaut obl'e

pifuuerrau ruahchalofe ludi farnianeivecrare; Ne gle gerv-ef . «^ coutepneu

fo reffe Indi ke duuinge zua manotef utin crep<^ .' ^ convpiat admone

meef indini altinoe fuTuamuf; Neq; diffimulr^ p^Lxata deli Kl

miffituau-ero uzzan faar fo pikirneenquetvium .' fed niox ut cepeivrv,

vf qhuenian vurzhaftor . daz . fo fünftonviv radicituf ea utp'

megi aba fnide kehuckeual(^ amput«^ ; Memor

dera zaala def euuartiupenculi hely facerdo

fona filo indi eer wirtif defil t; Et honef IS

13. ti in keuurahti lig. — Cod. pag. 24. 2. ti in mifkenti lig. — te in teinponb;.

tepora unb terronb; bcögl. — 3. ti in flehtiu bcSgl. — ei in meiftref beSgl. —7. ti in dultiget-m bcsfll. — fc in proficifcant vab. — fräkangeen rab. — 11. cn in

pikirueeu torr. — 12. 3Da§ erfte r in oinvr rab. — 11. euuartin (ti lig.).

I. BU alt. beutfdje Citt. b. u. b. Jnljr lOiO. (Oie ßcnebihtinetrfgel, p. 24. 25.) 41

digoron « inditiorer quideni atq;

farrtaTLan-lihheintelligibilel" ani

muatu eriftun edo anmof.' pivma.' l fecun

Cod. pag. 25.

drera zuamanuugu vuertuin ke huuingeda admonitione uerbif cortvpiat;

ynkiuuareem Ä Indi herteem Indi utmuate . edoInbivbof aü <^ durof ac furbof . i

vn horfame . filloom edo def lihhain oboedieTt-ef uerbery .' uel corpo

min raffuugu in demu feibin . anakiuTi-f caftigatione inipfo initio pSp

dera fuuta keduuinge wizzatvi kefctvban vnfrua5 cati CO erceat; Scienf fcTVptü; Stul

ter vuortuni nift kerihtit Indi auurtur uerbif non corregitur; Et itety;

flah chind dinaz kertu Indi erloofif4icute filiütua uirga <^ liberabif

fela fina foua tode kehuckananim^ eiuf amorte; Meuiine

fcal fimblü daz ift dazre debi!^ fe_n abbaf .' qaod eft f quod

ift keqhuu(^a Indi uuizzan . daz demv meer10 dicitur; Etl'cire quia cui pluf c~)

ift pifolahan meer fona Iiuv . uuirdit erfvahhit . Indi uuizzimittit' X'luf abeo exigitur; Sciatq

;

huueo vnfemfta Indi uuidarjiirkiga . rachaquS dificilem <^ arduam rem fuf

in.fianc zekerihtanne fela Indi manakerucepit . regere animaf «^ multory fer

deonoon fitim Indi einliKban jl fleUtidoomuire mdVbuf; Et aliu quide blandi

einlihhan il raffungoom15 meu-if.' aliu uero increpationibuf.'

einl kefpenftim Indi after

aliü fuafionibuf: Et fecundum uai

18. e in eriftun qu§ Slnfang Don f ober f rab. — Cod. pag. 25. 1. SJer Strii^ Ü6er ein admonitione ift rab. — Za^ jroeite r in drera aus älnfang oon a (orr. — 2. j!a§erfle b in Inbivbof ju p rab., vr ju ro rab. u. forr. — i in vukiuuareem auä a torr.

kebuc kenti

^7- 6. n in nift au§ r torr. — 'J. 3lm Sianbe fte^t t memi nere oon ber §anb beäÜberie§cr§; ti ligiert. — 11. o in fona aus longem, nac^ unten geljenbem Stridierab. unb torr. — ti in mittit' lig. — 14. d in deonoon aus ülnfang oon f torr. —14. 15. ei in einlihhan lig. — ti in lieht idooni besgl. — 16. ei in einl beägl. —Xai itoeite e in kefpenftim aui 3Infa$ oon f torr.

42 I- Cic alt. bjutfdje Cttt. b. u. i. Ial)r lOöO. (Die fienebihtinerrjgel, p. 25. 26,)

eocouuelihlief huuialihhii edo farftan-ida

ur cuiufq; (jualitatG i intellege-re-i

fo fih alleem kepilide Indi kemahhoeä.' ita feomnib; conforiiK^ «^ apt(^;

Cod. pag. 26.

indi nallef eiuin unfroma def c)iortrer ImvEt non folü di^rr men.ä gregif Tibi

pifolahanef ni fi kedole<^ vuar (K

com mirn nou patiatur; Uerü <^ia

In auhhungu dePcuatin chortrefin augmentatione boni gregis gau

mcnde fora allti min altinoiiti

deat; AiY-e omnia nediffimulanf.

edo luzzil mezzinti heilii felonoaut parui pendenf falutem anima 5

imv pifolahanero nallef meerrum fibi cömiffarum; Non pluT ge

tue foragun fona rahhoomrat loUicitudine derebuf tranfi

zefa an-lihheem . Indi erdlibbeem Indi zeriferv-eem vzzantoTVif 1^ terreuil" atq: caducil.' Ted

fimblii denche daz felo in,fianc

feniTi cogit«^ quia animaf fii'cepit

zerihtenne fona diem rediunregen daf,' l)e<iiübul' rationered lu

erkebauter il't liidi min chlagoe fona miiinirundituC e ; Et u<^ caufc^ur deminore

odhuuila ehti kehucke koforte lubftaTuia; Memiueivt fctV])

fcivban az ctyrt fuabbat rihhi cotef relit

tu; P-Tymü queivte regnü dl i^ iufti

finaz defiu alliv fin, keauhciam eiul'.^ ha<^ omnia adicieu

hot iu Indi auur neouueht vvanift

tur uobif; Et iteiv; Nihil dee tim 15

forah tanteem Inan Indi uuizzi daiva der irtfiauc

tibuf eu ; Sciatq; quia qui fufcepit

felo zerihtanue karauuefih ze

animaf regen daf.' parit fe adra

rediun zearkebanne Intaga dera fuanatione reddeu da iu die iudicii:

Cod. pag. 26. 1. oiu flanjen (fobc): iued)felt offeneä a öftcf mit gefcb(offenem. — r in

unfroma au?i ilnfaitfl uon o lorr. — ei in eiuiu lin — 1 öa3 Ic^te ti iu altiuonti

be§g[. — 5. in mezzinti be'jgl. — ei in heilii bcögl — 10. 'i^ov zerihtenne ift fo amainfang ber 3eilc ausneiDtfc^t. — 11. Über u in dituf ift ru etngetra|t. — 12. ti in

ohti lig. — 15. in tim be-ägl. — 16. o in forah fieljt au^ wie u.

I. ©i£ nlt. öeutfdje fittt. b. u. C. Sialjr 1050. (Die ßencbiktinerregel, p. 27. 28.) 43

Cod. pag. 27.

Indi fo filu fo vntar ruahba pruadro finero . fih

Et quarviü fub cu'a fua fratty fe fei

vvizzi ha been riiaua er chenneeivt habere numerum agnoTcat >

ano zuui ual daz intage dera fuana derofelbonocerto quia in die iudicii ipfarum

allero felono ift erkeban-eeromuium auimarum eivt . reddltu

rediiin ano zuifal keaiihhoti iudi

5 ruf ratione . finediibio ad dila ^

dera finera fela indi fo fimblü forahtantilue anime : Et ita fep timeuf futu

zua uuarta kefuahhida def hirtef fona pifolahaneemru dir cuf lionii partoivf decreditil'

fcaffum denne fona freaüdeem redinoom poraouibuf cü de alieuif ratiociniif ca

kee erkibit fona fineem pihuctigeeru4 reddituf defuif lollicituf; Et

denne fona manungoom fineem puazza10 cum demonitionibiif fuif emenda

andref vntar ambahte er

cione .' aliif fubminiftrat . ipfe ef

ift ke taan . fona achuftim ke puazteerficitur a uitiif emeudatuf;

fona tueune zekeratte _ pruaderoDEADLIBEXDIS ADCONSILIU FKATEIB;

fo ofto fo eddeflihhiu diu meiftun zetuenQiiotienf aliqiia pre cipua agen

ne firv. in tre vviffe

15 daf in monafteiv i .' conuoC(^ ab

eocouuelihheru famanungu qhuuedebaf omne congregatione .' i^ dicat

er huuanan ift ketaan Indi hoor renti

ipfe unde agitur; Et audienf con

ki rati pruadero trahtoe mit fih

filium fratry.' tracti^ apud fe

Cod. ])ag. 28.

indi daz piderborin fuanit tue

«^ quüd utiliul' iudicauerv-t .' faciat;

pidiu äi alle ze kerate vriffanIdee aü cm ad confilium uocaTV dixi

Cod. pag. 27. '). ti in keauhhoti Hi}. — a in dita uon mobcrner .^onb 5U o torr

,

am Slanbe oon tnobevner ijanb addita. — 6. ti in forahtanti unb timenf lig. — 10. in

demonitionibuf beögl. — 12. 3.'.''M'ft'^" ix^n beiben k?tcn i in uitiif 3iaf. oon f. —l.'i. Überfcfirift groß fcf)roai", oom Übevje|er. i'luf L in AlJLIBEXDIS ift non alter .ob.

H cingctra^t. — II. u in yuotienf raD., ti lig. — ei in meiftun lig. — 15. tre fte^t

über teiv aljo monaf büoor 511 ergänjen. — 17. ti in hoor renti lig. — 18. in rati beägl.

— Cod.-^pag. 28, 1. Xev erftc Strid) be3 jroeiten (offenen) a in faciat au§ i forr.

44 I- ^Cie ölt. Itutldjt Citt. b. u. b. 3al)r 1050. (Wie ßenetiktinetregcl, p. 28.29.)

qhuedameef darua ofto iungirin tin

muf,'. Quia fepiuf iuni vr dnf reue

irt rihhit daz pez zira ift fo <H kebeeu

lat qd meliuf 5; Sic aü den. frf con

kerati mit eocouuelihera deoheit vttarlilium.' cum omni humilitatif fub ;')

uuoifanii daz nalleT er paldeen welihboii^.tioue ut 11 pfuman- procaciter

fkirmeen daz im koduht ift

defen dere .' qd eif uifum fueivt.' i^ ma

meer hanget^ felbfazina fo

gif in abbatif pendat arbitivo; Ut

daz heillihhoor vvefan fuanit irau

quod falubivur effe iudicauent ei

alle faoorreeu uzzau fo difcoomcuncti oboediatv.; Sed ficut difcipu 10

kerifit hoor reen demii meiftrelif cönuenit oboedire magiftro.'

fo loh im« forakefehaivliliho . Indirebto kelimfit

ita 1^ ipfu prouide ^ iufte concedi^

alliu ke fezzau In alleemcuncta difponere; lu oranibuf igi

auur alle dero meiftrum fin kefolge(^

tur omnef magifträ foquautur re

relitungu ludinoh iona Im finde fi kebuuigitgula.' neq; abea itinere decliuc^ur 15

fona einigeru ni heiner in tre

aquoquS ; Nulluf in nionafteivo J>

eikanef fikefolgei^ liorziu uuillin

pivi fequatur cordif uoluTuatem;

Indinoh erpaldee einiic mit abbate finemvNeq; pfumat quif qua cü abbatefuo

Cod. p. 29.

frafallihho innana edo uzzaanproterue infra . aut foraf monaf

tref flizzan daz ibv erpalded^

tetvi coTvendere; Quod fi p fumi)fent

deru rcbtlihhun ekii viv-ar licke er

regulaiv difciplina fubiaceat; Ip

duuidaro mit forahtun cotef

fe tarnen abba cütimore di i^ob

Cod. pag. 28. 3. uf in fepiuf rab., i jit o (orr. — ti in tin lig. — 5. in kerati

be^gl. — ei in deoheit beSgl. — S. felbfazina? ober felbfatina? ober felbfaunaV —9. ei in lieillihho<ir lig. — 11. ei in meiftre lig. — lif (if rab. iinb of barauf ge=

l'c^rtcben). — 12. Über bcm ^lucitcu c tu couced«^ fteljt d. — 14. le in alle aii-S an-

gefangenem i forr. — meiftrum bao leKte m \u n rab.; ei lig. — 15. Co ftaub itinere,

bas erftc i rab., t rab., baö ^lücitc i su t (orr. (ti tonnte aud) n gcmcien fein), über

bem »Orienten e ein m oon 3. .'pb. — in. oi in i-inigcru lig. — 17. in eikanef be^gl.

— 18. einiic beögl. — Cod. pag. 29. Jaö offene a wiegt je^t Dor. 1. J^ao Ic^te i in

monafterii v. 3. ^b., bornarf) ift " rob. — 3. a in difciplina bur^ftric^en unb rab., barauf

1 j)on 2. ^b. gefdjr. — l. 31ac^ abba ift f o. j. ^b. eingcfcbattct.

I. Die iilt. btutfdje fiitt. b. u. b. Jnljr 1050. (Die öciirtihtinerrcgcl, v. -'9. 30.) 45

pihaltidu rehtuu gu alliu tue5 fer uatioue regule önia faciat;

vvizzantifih auo zuifal fona alleera

Scienf le pro cul dubio deoniuib

:

fuauoom fineem demu ebanoftiu fuanarre coteiudiciif fuil' ^(juifrimo iudici dö

rediun kebantan ibv huuelihhivrationS redditurum; Siquaue

(R miunirun zetuanne fint in

ro minora ageudaf in monaf

tre piderbidoom heroftono fo pruhhe10 teno utilitatib; feniorü.' tarv-ü iita

kerattef fo kefcriban ift

tur confUio; Sicut rcivptii eft; Oin

alliu tua mit kira tida Indi after tatimnia faocü confilio <^ iJoft factü

ni hrivoefnon penitebei^f; QUE SUNT IX

STKUMENTA BOXOEUM OPERUM.

az erift zeminnoune15 In pn-mif dnm dm dilegere extoto

corde .' tota anima .' tota uirtu

danan nahiftun fo fo fih

te; Deinde proximfl tä qufi feip

felban danau ni flahTum; Dein de uon occidere; Xon

Cod. pag. 30.

ni huaro ni tua diufaad iilterare.' Xon facere furtu;

ni keroef nallef luckiXon con cupircere,' Xon falfum tef

ur cliundii qhuuedan eeren alle

timoniuni dicere: Honorare om ho

n daz Imu huuelih uuefan niuuelleminef.' <^ qd fibi quif fieiv n uult.' alio

nitue far fabhan fih felban imu5 n faciat ; Abnegare fem<^ipfi\ fibiut

daz rikefolge(^ lihhamun hreii.nanfequatur xpm; Corpuf cafticare;

Tvelun nallef kibalfit vvefan faftunDiliciaf non ampl<^ti; leiuniü ama

5. 3"'ii'^S" r unb u in fer uatione ift a rab. — ti in pihaltidu lig. — 7. te in

cote bc5gl — i). ^ a. Siaf. Don hu. — 10. o in tetvo ^u i rab. unb torr. — 11. f in

kefcriban ftc^t über c. — 12. alliu fte^t fo bo, es ift nidjts torr. — ti in tida lig —13. te in penitebeivf beägl. — i:!. II. Überfc^rift gro^ icf)iDarä oom Überfe^er. — Cod.pag. 30. 2. te in tef lig. — 1. über m in minef.' ift n »om Überf. gefc^r. — f in

uuefan rab. — uult a. Hiaf. — .">. A in Abnegare quo fovr. — >'< caf in cafticare

fc^eint nidjt auf rab. Schrift ju ftef)cn; boö "j>crgament fcfieint nur fcijobljaft. — ei in

hreiunau lig — 7. Jaö erfte i in Diliciaf ju e torr. — 1 in welun a. iHaj., con n? —f in faftun a. Staf.

46 I iDie ölt. ö£utfd)£ Cttt. b. ü.i. Jaljr 1050. (Wie fientlitktinrrrtgel, i). 30. 31.)

minnoon aramo it qhuichau ualihutanre; Pauperef recreare; Xudum uef

vvattan unmahti gan uuifon totan pi

tire; lufirmu uifitare ; Mortuii fepe

craVian in arabeiti helfanlire; iTvivbulatione fubiieniro; Do 10

rerazzaTv:.an ketroftan dera uuerolt tati fili

loTviem confolaiv; Seculi actibuf fefa

tuan andran neo uuebt minnu furi

cere alienil ; Nihil amore xpi prepo

fezzan aabulkii uallef durubtuan . derabul kii

nere; Iram . n pticere; Iracundie te

ciit nallef haltan feer inberzin ni

puf.' non feruare; Dolü in corde.' non

habeen f-ivdv luckaA ui keban

teuere; Pace falfä .' nondare; Ca lö

minna uifar lazzan ni Tuuerran•»vtat? nonderelinquere; Xon iura

min odhuuila.' faruuerde uuarhafti. er

re.' neforte peiveivt; Ueivtate excor

herzin Indi munde frü pringau ubil fora ubile

de ^ ore proferre; Main promalo

Cod. pag. ;U.

nikeltan vvidar muati nituannon reddere; Iiiiuivam.' non facore;

uzzan kitauaz kodultlibho ketra ganSed facta pacieiv-er Tutferre; Ini

fiani minnoon flu ahhouto fih nallefmicof dilegere; Male dicen-ef fen

VTidar fluahban vzzan meer wihanremalediccre .' Ted magif benedi

aahtunga pi rehtcore; -PfequutionG pro iuftitiam

doloen nallef vvefan ubmuatan nallef

fuftinere; Non effe funbü; Nonui

vvin trtiuchal nalleT fllu czzalan nallnolcntum; Non multu edacP; Non

flaaffagan nl tragranfönolentum,' Non pigiy-; Non mur

9. ti in unmahti lig. — 10. ei in arabeiti beögt. — 11. ti in tati bcifll. —Ia§ Icjte a in ferazzatitan aui o forr. — 33ov Seculi ift a oben »orflcjdjriebcn.

— 12. Über c in cere ftef)t •/, baju am Slanbe faciat mit •/• über c. — e in amoreSU i torv. — 14. l!or feruare ift re oben uorflefdjrieben. — 17. ^ai jioette i«e in pe-

perit xab., unb bann u barauf gefcöricbcn ; am ;1(anb ftcljt ^iur^ oon 3. .ganb. — te in

Uervtate üg. — Cod. pag. 31. 1. ti in muati lig. — 5. Über uu in ^^fequutionr- ftc^t —

,

am SHanb o. 8. ,<jb. cu ebenfo mit ! barübcr. — ti in iuftitiam Ug. — 8. no in f<"no-

lentum fte^t a. SRaj. »on lettfu. — m in mur a. ;7laf. oon r.

I. Wie alt. b£utrtt)£ Cilt. b. it. b. Jaljr 10jo. (Bic ßencbiktincrrcgel, p. 31. 32.) 47

mummlorvan iiifiirehhon vvanmoTVofu; Xon detractore; Spem

finan cote pifelahan cuat ed defvvaz

10 fuam dö cö mittere; Bonum aliqd

in fih denne ki fehe cote zua p^falde nallefinfecum uideivt.' dö adplici^ . non

imv vbil Ä fimblü fona fih . kitanaz vvizzi

fibi; Mala uö re_n afe facta fciat.'

Indi Imv^ kezelle tac dera fuana furihtan

<^ fibi repiit(^; Diem iudicii timere;

hella er forahtan lib euui gan

Gehennam expauifcere; Uitä a<^

eocovvelihhera kirida dera aatii lihhvn15 nä omni ccupircetvia fpiivtali de

keroon tod takalihhin forafiderare; Morte cottidie aiue

augoom forachaftan habeen kitaatocixlof fuf pi^tri habere ; Actuf ui

libef finef eocovvelihheru ftr^i cotan fih fehantefue omni loco dm ferefpicere J>

Cod. pag. ."2.

ano zuuifal wizzan kedancha vbile

certo fcire; Cogitationef malaf

herziu finemv zua iihuuemen-e faar ze ch te

cor difuo aduenieivef mox adxpm

chnuffan indi herirau atumlihhemv offanallidere Sj feniotv fpiivtali pate

tuan mvndfinan fonav bileru edo abaherufacere; Offuu a malo uel prauo

fprahhu haltan filu fprehhan5 eloquio cuftodire; Multü loqui

niminnoon vvort italiv edo hlahtreh amare; Uerba uana aut / -ivfui /

kimabbiv nifprehhan Llahtar filu edoabta ' non loqui; Eifu multü aut

ke fcutitaz ni minnoon li^tiun

ex cuffü.' non amarc; Lectionef

vviho kemlihho horran kip(^e

fcaf liberter audire ; Orationi fre

ofto anahli neen vbiliv finiv

10 quetv-er incubere; Mala fua pre

f). m in moivofu a. Oia]. oon fü (Cä ftanb alfo jiierft peruerfum). — ^n bcv Über;

fe|ung roiegt oon je^t nb bo§ gefcf)(offene a vox. — 13. ti in timere; lig. — 16. incottidie beögl. ^ 18. Um Dlanbe unten i'tefit omni hora cuftodire; In unb barü6ereocouuelihhera citi haltan in mit bem S>erraeifungö5cid)en t, aUe§ c. b. ^b. beäÜberfc^er^, ti in citi Hg. — Cod. pag. 32. ;!. a in heriran ju i rab. — te in pate lig.

48 i Die ölt. beutrdje fiitt. b. u. i. Saijx lO.'iO. (Die ßfiubtkltnctrcgel, v 32. 33.)

ko litaniv mitzaharim edo uuaffe

toivta cü lacivmir uel gemitu coli

tagalihhin Inko|)(^e coto gehan fonailic in orationedf) coii fiteiV; Deij)

diemft'lbon vbilii frnmert puazzannr malif decetero emendare; De

kirida llfilkef nallef tuanlideiva caruir.' iion efficere; Uo

vvillou eikinan fien piboluiuatL- propiva.' odire; Preceptif 15

in allfcni liorran

abbatif in omnibuf oboedire; Eti

l'ofama Ibv er an darvvif daz ferfi tue

Ä füijfe aliter qd abfit agat;

kohucke daz triihtinlibba ))ibot

Memor illiid doininicum precei>tü;

Uod. pag. ö3.

dei fihmiedatv tuat dei (H

Que dicun. facite .' que aü fa

tuaiv tvan ni cburit nallef kiqhueciuTVi facere nolite; Non uelle di

tau uuefau vvihaz . er deuuo fi uzzan or vvefaneifern an-equä fit.' fed pivuf effe

daz vvarlibhor keqbuui^an pibot cotef

quod ueivuf dicatur; Precepta di

ta tim tagalibhin zilee erfüllen

faetif Cdttidie ftudeat adiniide .'>

t neomannau tien anton Indi abanftre; NuUu odire; Zehl ^ iuuidiaiu .'

ni liaboen fliiz ni niinnoonnonliabere CotteTtionü non ama

preitida cl : : : bela tieobanro; Elatione : : ef : : : : : a : : re fugi

berofton ereen iugironre; Senioref uenerare; lunioref di

minnoou in clitef ininnu pi fiaiva

legere; In xpi aniore J) inimicif 10

p<^oon mit ^Tigaberzamv dera funuuunorare; Cü dif cordaiue + folif occa

13. et in cetero lijv — 1."» ei in eikinan l\(\. — 1«. ti in trulitiulihha bc§gl. —Aliintev Memor ift ef vom lUiovicuer nnct)iictiagcn. — «'od. pag. 33. 1. ei in dei (^roeimol)

lijj. — 5. im in tatim ftcljt ani vaiihcm "iSerqament, cü ift ober nicfitö rabiert. — ti in

cottidie lifl.— d in adiin]>lore any n torr. — fi. Unten am ;)ianbc ift uom Übevfe^ev

nac^gctroiien mit i'evweifuniioäciclien t Caftitatem aniare un^ bavübcr breiuii niinnoon.— 7. nli in nonbabere au-y m tovv. — i in ('OTveiviour' a. ;llrtf., non fr — 8. ti in

jireitida [ig. — Jic vabiertcn ÜBortc finb nic^t mebv Ui lefen; non bem, mai id) \at},

ift mir ela nid)t fid;cr. — 11. Slm Slaiibe ift an.|nnb bariibcr er mit 33enuciiung§;

.jeic^cn t nachgetragen. — Tat erfte a in vngaberzamv a. Slow.

I. DU iüt. ösutfdje Citt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Die fienebikttncrregel, i> 33. 34.) 49

fedal kange . In fivdu huuabban Indi fona cotef armi

fum in paceredire; Et dedi mifeiv

herzidv neonaldre farwannan invcordia num quam difperare; Ecee

deifv fin- leera dera lifti atumlihhvn

hip fuTV- inftrumetta artif Tpiivta

dei denne fitv. fona vnf tagef Indi nahtef1") lif .' quecü fueivn, anobif dienoctu

vnbilinnan lihbaz zua erfultiv Indi in

q; inceffabiliter adimpl(^a/ 4 i^i

tage dera fuana auurkezeibhantiv daz lootdie iudicii recon fignata; lila mer

vnf fonatruhne ift irvidar mezzanCef nobif adnö recon penf abitur

Cod. pag. 31.

daz erfelbo forakihiaz daz aiiga niquam ipfe J« mifit : Qd oculuf n

kifah noh oora hoor ta noh inuidit .' n^t" auivf audiuit . nee in

herza mannef vf fteic dei karatacor hominif afcendit queprepa

cot diem die minnooiv inan

rauit df hif qni diliguTv. eum; Of

ambahti Ä dar deifv alliu kern'1 ficina uero ubihi^c omnia diligen

Uhho pirü kiuurchit pUobhir fitv inter operemur.' clauftra fuu, mo

monaftre indi ftatigii infamanungunaftem 4 ftabilitaf in congrega

fona bor famiicione; DE OBOEDIEXTIA.erifta Invnv dera deoheiti ftiagil

Pivmur itaq ; humilitatif graduf

ift hoor famii ano tuuala deifv10' e ; Oboe dieivia finemora ; Htc

kerilit diem die neoweht Im . fona chteconuenit hif qninihil fibi axpö

tiurorin eouueht wannan- duruhcaivuf aliquid exeftiman, J>pter

deonoft vvihhaz daz ke gehane firv

feriiitium fem quod profeffi fuTV.*

12. 1 in fedal kange . au§ n rab. — 14. fpnvta (sie). — ei in deifv Itg. — 15. in

dei beSgl. — 17. in auurkezeibhantiv be§g(. — Xem 'Statt fe^It re(^tä oben eine fleine

€cfe. — Cod. pag. 34. 3. ei in fteic unb dei tig. — 5. ti in ambahti beägl. — ei tu

deifv beägf — ec in hec be^gt. — «. oor mo ift im tat. 2erte in oom ÜberfeRer ein=

gefcfialtet. — 8. ÜDerjcfjnft fc^roor^ groß Dom ÜberieBer, wie bie folgenben audt. —i'. vox Inv ift h rab. — ei unb ti in deoheiti lig. — 10. ei in deifv be^gl. — ^äfcfien

unter e in Hec 0. j. ob. — 13. Za^ erfte h in vvihhaz au^geroifc^t.

:J}a«^träge ju ber beutfc^en 3Jat.=£itt. 4

50 I- Hi« ölt. Ö£utf(i]£ t'itt. b. u. b. laljr 1050. (Die ßciubiUtiHartflEl, v- 34. 35.)

edo durub forahtun dera hella edofeu propter mi^il gehenne . nel glo

tiurida der etmigin libef faarfo eovvehtriam uitij ai^criu- ; 3Iox utaliiiuicl 15

ki potan fona meririn ift famafoim peratum ajiaiore fueivt .' hacü

cot chundliliho fikepotan tuuala kedole«^

diuiuituf iniperetur inorS pati

vvefan . niuiiizzin zetiiemie fona di emnefciatt in faciendo; Deiiuibuf

Cod. pag. 35.

trubtin qbuidit kagan horvdu def ooivn kagau

dnf ait; Üb auditu auivC oboedi

hoorta mir auur qhiiuidit lera rünit mibi ; Et itety dicit doctoribuf

;

der iu hont mih borit keuuiffo

Qui uof audiuit meaudiuit; Er

defe folihbe far lazzaiv-e faar

gohii talel' relinquentef Itatini

dei iro fitv. vvjlloom eigaueemquaelua furvi.' (^ uolutvatü cfpiV^ '

farlaazzatfce faar pibafteemdefereu-ef.' mox exoc cupatif ma

lian tum daz tuarv. vnduruh taannibuf.' (^ quod agebatv. inrif<y'tu

far laazzante nabcmu deraboorfamiirelin quetvef uicino oboe dieiviae

fuazze kepiotau-ef ftimina tatim fi kefolg<^

pede iubetvif uoceni factif fequan

ipdi fofama eineru ftutv. huuilu fora

tur ; Et ut'luti uno momto <^ pdic 10

koqbun(^aniv . def meiftref. kipot durubtauivta niagiftiv iunio «^iifecta dir

difkin nueracb in fniu niidv forahtuncipuli opera in uelocitate timo

cotef pedo racha kiineiufamUhho fnivmorrif dl aniberef cömuuiter citiuf

fiiu kefaldan diem ze libe euuigemvexplicatvur.' quibuf aduitfi ai^

zefaranne miiina auahline«^ pidivnä gradifiKÜ amor incübit; Idoo 15

ougau uu.^' kecriiffan, danaanau guftä uia artvpiuTv; Uude

IJ. d in duruh awi r forr. — 15. ti in tiurida [ig. — 1*^. c in jicratum fpntcv ein;

flejd)cbcn. — Cod. pag. 35. 1. in trubtin besgt. — q in ((buidit ano d rab. — 3. Era. ;)(af., oon Ergof — 4. ti in ftatim Hg. — tu in rolimiuenti-f bcjgl. — ö. ei in deiunb oiganeera beögt. — aefua in quaefua a. 9iaf., aber eo ftanb leine Sdjrift bavunter.— 7. TU in tuaiu cvft fpäter au6 n low. — 10. ei in eineru lig. — 12. te in uelocitatebeägl. — nio in timo a. iHaf. , aber feine Sdjvift bavunter. — 13. a in ambe ref auäanberem Strid) (ir) tovc. — ei in kimeiiiramlihho lig. — tiu in citiuf a. JHai, abertcinc Schrift bavuntei'. — 15. er (ju a^emä) liegt in bem Cuerftvic^).

I. Die SU. ti£utfdj£ ffiitt. b. u. b. 2oljr 1050. (DU ßcnebiktincrrcgcl, p. 35. 36.) 51

tin dit enger -rvSp ift der leitit

dnl' dicit; An gufta uia e quodu

ze libe daz nallef iro felb- fuauacit aduitS; Ut non l'uo arbitivo

Cod. pag. 36.

lebeTV-e edo kiridon iro indi vvilloomuiuertef.' uel defideivr fuif i^uoluiv-a

hoorfamoTte vzan kangaitetibuf oboedieTK-ef.' fed äbularvtefa

firemideru fuanu Indi kepote ana ziii fal

Ueno iudicio ^ impetvo . t Sinedubio

defe folihlie die trllnef firv. keleifinit

hü talef illä dni imitantur Ten

keqhuuit indem qhuiiidit ni qbuuam5 tenciam inqiiadicit; Nonueni

tuan vvillun minan uzzan del' del'

facere uohiTViate meä .' fedeiuf qiii

mih fan-a fateref vzzan diu felbamemint pativf; Sed h6f: ipfa oboe

hoorfamii denne arvifanc lih ift cotedieTK-ia tunc acceptabilif eivtdö

Indi fuazzi mannü ibv hvvaz iftkepotan

<5 duicif hominibuf; Siqd iub<^ur.'

nallef ftozzouto nallef uualo nallef trago10 non trepide .' noTtepide .' noitarde .'

edo mit murmulode edo mit aiviuurtuaut cü murmoivo.' uel cü refponfo

defni uuellertin ift kitan darv^a hoor fa

noletv-if efficiatur; Quia oboedi

mii diu meriroom ift kekeban coteeiv-ia qucmaioivbuf pb(^ur . dö exi

ift ketaau er il qhuad der iuih hooritbitur ; Ipfe eni dixit

;Qui uof audit .'

mih hoorit Indi mit cuatu muatu fona15 me audit; Et cü bono animo difci

difcoom keban kerifit darta clatapulif pbere oport<^ ; (iuiahilare

muatan kebon minnoot K mit ubüo muatudatore diligit df; Xä cümaloani

ibv hoorit difco Indi nallefmo fioboedit difcipuluf . i^nou fo

17. ei (lig.) cor enger ousgcroifcfjt. — ti in tin [ig. — ei in leitit beSgl. — Cod.pag. 36. 1. edo kiridon rabiert. — 3. Unten auf bcr «Seite ift Dom Überfc^ermit bemaScriüeijungSieic^en t nachgetragen: Incenobiif degerv^ef abbato (te lig.) fibi peffe de-fideraiv, unb barüber: in famanungu. lebeite imv foravvefan kerooTi- — 4. ei inkeleifinit lig. — .0. n in tenciam am V6. rab. — 6. te in uoluttate lig. — 9. w inlivvaz a. 9iai. ü. daz. — 1>. Xo5 Ie§te i in efficiatur au§ a rab. — 15. Cor difci ift a»oin Übericßer oben porgefc^rieben. — 17. tu in muatu lig.

4*

52 I. ©ie ölt. beutfdje Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die fienebihtinertegel, p. 37. 38.)

Cod. pag. 37.

einin munde uzzan Toraina Ii>herzin Um niurmolootlü ore.' fed <^iii iucorde; Si miirmo

auh ibu erfullit kipot

raueivt <^iä fiimi)leat iuffiouem.'

dmiidaro aivfaiigigaz glv uift cote

tarnen accei)tum iam noneivt dö

der berza finaz kil'ihit miirmolontazqui cor eiuf rcfpicit murmoratv-om .'

Indi fona folihheni tati nobheineru ift kefolge^

<^ J>tali facto .' nullä confequitur 5

anft nohmeer VA-izzi murmolonteriigratiil ; Imnio poena murmoran

anahlauffit ibv nalleT mit kenuhtfameru tati

ciii incurivt.' finon cii fatif factione

puazzitemdaueivt; I)E TACITUKNITATK,

tuamecf daz qhuad v\-izzago (ibuadili

Faoiamuf qd ait J>pheta ; Dixi .'

kebalte vveka mine daz iiallef miffitue

cuftodiii uiaf moal'.' utnondolin 10

in zungun mineru fazta mundemiuemvqua in linguamea ; Pofuioiv moo

ke baltida ertumbi^a Indi ko deornuatitcuftudiam .' Obniutui ^ liumilia

piin indi fuuiki^a fona cuateem . biar keaugittuffuni 1^ filui aboiiil'; Hie oftendit

uuizzago Ibu fonacuateem Tprabboni oftoJ>ph<^a riabonif eloquiif irwerdü

durub fuui galii fculi ruuigoeuJ>pter tacituruitatc debi^ taceri; 15

liuuoo meer fona vbileem vvortu durub

Quan-o magif amalif uerbif J>pt

vvizzi dera fuiua fcuH pilinnan ai dolidobpoenii p<5fcati deb«^ ceffaiv ; Krgoqufi

fona cuateem Indi uuiboem Indi zimbirrono

uif debonif <^ fcif (^ edificationii elo

Cod. pag. 38.

fprabhoom duiiibnobteem . difcooni durubquiif; pfi^ntif difciiiulif >pter taci

fuuigilii fruatii feit kal uaffo

turnitatir grauitatO rara lo(|uen

zeliirebliannt' farkoban ift vrlaubii dan^a kcfcri

di con cc'datur liceTi-ia; (^uia fcivptu

Cod. pag. 37. 1. ei in einin [iij. — 2. Unter p in kipot Slaj., non ir — i. o in

niurmc>ran,om fc^eint n. ;)int. — 5. ei in noliboineru lig. — 7. ti in tati bediil. —H. Übevidirift ciro% jdtiuarj uom Übcrfeitcv; K a. ;)fa^, pon Nr — 'J. d in daz au<i q vab.

— 12. ti in deomuatit lig. — 15. te in taciturnitatG bc§g[. — Hi. ?aö üiücite u in

durub an3 o lab. — Cod. pag. 38. '_'. ti in fruatii bC5(i(. — ö. a in farkcban au<S r torr.

I. W\c alt. öcutfdjE £itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßeneiiktintrregcl, p. 38. 39.) 53

ban ift Iniilu fprahhu ni erfliivhif

eft; In multi loquio non effugif p^c

futva Indi andrem ft<^i qliiinidit tod liib

5 catii; p]t alibi dicitur; Morf i^nita

in hantum dera zungun H fprehhaninmanibnf linguae; Nä loqui«^

leerran meiftre kerifit fuuigeendocere niagirtruin con dec<^.' tacere

Indi horran difkin kelimfit pidiudj aiidire difcipulum conuenit; Etideo

Ibu huiielihhiv zefiiabhanne fiTv. fona hen-ivn mit dera

fi qua requirendaf ap'rvore confum

furiftun er imirdii f min fi ke duht meer10 ma reuerentia.' neuideatur pluf

fprehhan denne pider bit fkernloqui qiiä expedit ; Scuivlitatif iie

R Wort vppigiv hlahtar weckentivro . (^ uerba otiofa . i^ ivfü mouentia .'

euuigiv piloh In alleem ftd^im

ai^erna claufura inönib; locif

nidarremeef indi fona folihheru fprahhvdänamiif; Et ad talia eloquia

difcim itvluhhan mund nifarlazza

15 difcipulum . apeivreof non nmitti

nieefmuf; DE HÜMILITATE

harei^ -mf kefcivft

Clamat nobif fcivptura f fratref

qhuedanti eocouuelih der flh er beuitdicenf; Omnif quife exaltat

Cod. pag. 39.

uuirdit kedeonoot indi der fih kedeomuatithumiliabitur .'

«^ qui fe humiliat

ift er haban denne defiv R qhuiditexaltabitur; Cü ha^c ergo dicit.'

keaugit vnf eocouuelihha erhabaniioften dit nobif omne exaltacione

chnnni wefan dera ulimuatii daz fih piporageengenuf effe fun bie; Quod fe cauere

7. ei in meiftre [ig. — s. 3ftf(^en f unb k in difkin iHaf. , von f? — 9. Über o

in coufTim ift v gefcfirieben unb n ift ju m torr. — 10. t requi rantur am ;Hanbe t».

j. ,§. nachgetragen, entfpree^enb bem t im lerte. — 12. ti in weckentiv, otiofa. unbmouentia .' lig. — 14. d in ad a. JJaf. oon V — 15. u in intluhhan fief)t au^^ rote o. —

^otchundiv10. ÜbericOr. fc^roar^, groß oom Überfc^cr. — 17. t diuina unten am Dianbe com Überf.

nachgetragen, entfprecfienb bem f im Jerte. — 18 ti in qhuedanti lig. — Cod. pag. 39.

1. ti in kedeomuatit lig. — 2. a in haec mit .'öäfcficn unten, ec Hgiert. — -l. ti in

uljmuatii lig.

54 I- iDit alt. bcutfdjc Citt. b. u. b. Jaljr lOöO. (Bit ßtiitiibtiiiErvcgel, p. 39. 40.)

uuizzago kechundit qh ti ti tin uift

J>ph(^a indicat dicenf; DnGne 5

erhaban herza miuaz nohni keiliv fi-ni

ex altatum cor meü.' necj; elatif

augun mlniu nohui ke anc ih inmibhilii

oculimei; Neq; abulaui inmag

noh in uinviniiu iilS iiiih ibunif.' neq; in mirabilib; fuii nie; ~Si

ni deolihho vzzan erhuabnon humiliter fetviiebä.' fedexal

fela mina fofo intfpenitaztaui animä meä; Sic ablactiuii 10

ift ul5 muat fina fo it loonerit fuTi niatrem fuam .' ita r<^ivbuito

in fela mina danaan ibu dera futv-ftim

in auimamea; TJndefrf fi füme

deo heiti vrellemeef obonoonti kühumilitatir uolniiy. cttlmeu ad

zua kereibban Indi ze dem erbabanii diatingere.' i^ ad exaltatione ills

hi milircun zo deru duruL def atv-uurtan libef

celeftem . ad quam _p jirrfetvif uite 15

deo lieit ift uf erhaban vvellemeefhuniilitate afcenditur uoluniuf

fnivmo duruh qhucnian tatim vnfereemuelociter _n uenire actibuf noftivf

vf ftiganteem hleitar

afcen dcrxiibuf fcala illa erv-geu

felbiv•'

Cod. pag. 10.

zekeribtenne ift div in träume kcaugit wardda eft qu(j infß no iacob apparuit;

duruh dia iinv nidarfti gaiue vfftigan te

41 qii5 illi defcenderiief <^ afceruef an

keau git uurtun nallef andargeli monftrabaniur ; Non aliud

aano zui fal nidarftic der indi vf ftic

fine dubio difcenfuf ille «^ afcenfuf

fona unf ift far ftandan uzzan crhabauiianobif intellegitur.' nifi cxalta :>

5. ti in ti unb tin Jig. — e am 2c()(uffc fpiitcr Ijin^iijicic^t iiom Übcrfc^cr. —6. 1 itt fiit auö .dorr. — 8. dU(S)ti am ;)(an^e ftcljt fod (boriilicr -) ^d tv j. .jib. —0. e in fed su i forr., d vab — erhuab uon r ab vab. — lo. .ta uom Übcrf. überabla.ctum iibci'ii. — e in intfpenitaz nuö r low. — 11. eft (io fd^cint gcflanbcn

5U ^aben) getilgt, ist baviibcr anvabicrt. — Jas Ic^tc m in matrem unb bcr Strich

über fuä rab. — ito in r^nbuito getilgt unb v. j. .'ob. ef bavnnf gefdjrieben. — dlai)

fo ;Haf. Bou in. — 13. ei unb ti in noiti lig. — II. ti in exaltationü bcögl. — 16. ei

in heit beogt. — 17. ti in tatim bcSgl. — Unten auf bcr legten ^eUc einriß unb t'oc^

(f)inter illai. — Cod. pag. 10. 2. Über afcetuef ift den v. '). .'ob. bcö Überfe^erd übcr^

gef(br. — 4. n in nidarftic nu§ v rab.

I. Hie alt. beutfrijE Citt. b. u. b. Saljr 1053. (Die fienebihttncrregel, p. -10. 41,) ö5

nidarfti gan Indi deo lieit

cione def cendere.' ^ liumüitate af

vfftigan hleitar H felbiii rehtocendere; Scalaiiero ipfa recte.' nof-

iinfeer ift lib invveralti der deomuatittra e uita infecHlo; Q"f hiimiliat

lierzin daz fona . ne . fi errihtit ze himilecorde iit adro en-gatur ad celum;

hleitarpaiim R dera felbiin hlei tra qhiuiedameer10 Latera eni eiufdem fcale dicimiif.'

xinferan uuefan lihhamun Indi fela in diern

noftty effe corpus «^ animä : Inqna

hleitarpaumü miffilibhe ftiagila dera deo heiti

latera diuerfof gradof bumilita

edo ekii ladungu cotchundivtif uel difcipline.' euocatio diuina

vf ftiganteem ana kefezzit

af cen den dof inferuit

;

eivfto inu nu dera deo heiti ftiagil fprozzo

15 Ptvmur itaq : humilitatif graduf

ift ibu forahtun cotef imu fora augoniefto; Sitimorf di fibi ante oculof

fimblü fezzenti a kezzalü allef

fe_p ponenf.' obliuionem omni

fleobe Indi fimblü fi kehucticno fugiat,' i^ fer fit memor

Cod. pag. 41.

alliu dei kipoot cot daz huueo

omnia que pre cepit df.' ita qualit

farmanente cotan in hella fonacontSpne'ttef dm in gehennä de p<^

fuTtoom anakanc fie fofama in übecatif incedun,; Ipfa quoq: inuitam

exmigan der forahtanter cotan kekaraai^ernS queti merv-ibuf dra ppara

ter ift muate finemu fimblü inualde indiö ta eft animo fuo f.=_n reuoluat.' <^

kehaltatvi fib eocoi-aielihera citi fona fuTV,u

cuftodienf fe omni bora ap^catif

6. ei in heit lig. — 7. 3?or recte ift e uorgeic^riebert , unb boä le^te e De-5 Ä-citc-j

ift 5U a torr. — S. Stad) humiliat ift o t)on :<. i>ö. nadtgetr. — ti in weralti lig. —in deomuatit be§g(. — St. ut burdiftridien. — ti in errihtit lig. — lij. dem in eiufdemburc^ftiic^en. — ei in bleitarpaum unb bleitra Hg. — te in Latera bedgl. — 11. i^intev

a in qua ift e narfigeti". — 12. ei in hleitarpaumü, ei unb ti in deobeiti lig. —13. Jas le|te u in ladungu fietjt au-j mit o. — 15. ei in heiti lig. — 16. o in efto

vaö. — 17. ti in fezzenti (ig. — Cod. pag. 41. 1. ut vab., ebenio barüber daz. — ei

in dei lig. — Über a in omnia iv j. ßb. u. — 2. te in cont pnertef lig. — de rab.,

barauf J> gcfcfirieben. — 3. lurd) e in incedun-; in lang i gebogen o. j. £>. — Ipfaquoq; vab., cbcnfo barüber fie (e unfie^er) fofama. — i'or in ift 4 f't ^-untt 00mÜbcrfcRcr iibcrgefc^r. — Tiad) libe ;)iaf. — 4. Zind) e in que lang i geiogcn Don j. üb.— 5. re in reuoluat.' rat». — 6. pecatif (ec ligiert, ebenfo a unb t, lefitere Sigatur

ficl)t au'5 roie t, über a ift v. j. i->D. be^ Überfe^ers ca üO^rg.). — ti in citi lig.

56 I iüie iüt. bcutfdje Citt. b. u. S. Jaljr lOöu. .©U ßciubiktiiurrcgcl, p. 41. 42.)

Indi achurti daz ift kedancha derazungun^ uitiif; Ideft cogitationü .' liugue.'

aiigo HO hetv-eo fuazzio edo miilleono

oculory.' manuil.' pedu.' ueluulun

dera eikinii uzzan iohauh kirida deT fleifkel"

tatif (fpri-; / Sed ^ defide-tva car

abaTuidan iille wannenif; aniputare feftin<^; Aeftinx^ 11)

fih man fona hiniilü fona cote fimblü fehanfehomo decelif adü ft-^ refpicere

eocohueühbera citi tati fiuo in eocovvelilieru

omni hora .'

«^ facta Ina in omnilo

rt(^i fona kifihti cot chuudii fehanCO ab afpectu diuinitatif uideri.'

indi fona eocounelihera citi kcchundau^ ab angelif omni ora renuuti

ke auckenti vnf dazari; Demonftranf nobif hoc J> 15

vvizzago denne in kedanchü vnfereem . fo

lihi^a cü in cogitationibuf nivf ita

cotan . fimblii aiuuurtan kcaugit (|huedei\,i

dm fOn pre feruem often dit dicenf;

feauuoTui herzun Indi lenti cot Indi auur

Scrutanf corda <^ renef df; Etitery

Cod. pag. 42.

truhtiu nueiz kedancha manuoDnf uouit cogitatiouef hominmn,'

Indi aunr (jhuidit far ftiiaiui kedancha^ ite'Y dicit Iivellexifti cogitatio

niine fona rumana indi darua kedanchanef meaf alonge.' ^ quia cogita

mannef gihit dir Atio hominif confitebitiir tibi; Nä

fo pi huctigeer fi vmbi kidanchaut foUicituf fit circa cogitationef 5

fine abahe qhuede fimblü piderbperfuaf puerfaf dicat fen.' utilif fra

In herzin finemu denne nnbiuuamterter iu cordefuo; Tunc inmacula

pim fona imu ibu i>ihaltu mihtuf ero cora eo; Siobfer uauero nie

7. ti in uitiif; Ug. — 9. ei in eikinii unb fleifkcf besfll. — 10. araputaro feftiuot;

ift rab., cbcn|o abafnidan iille. — II. ^05 (c^te ro in refpicere latf., Wvd) boö

•iioeite o ift lann i flCiOtieu. — li'. ti in citi unb tati [ig. — in oov omnilo rab. —13. ti in kifihti lig. — 14. in citi unb renuuti bcöijl. -^ 1'). in ke auckenti bcögl. —Jaö Ic^tc nf in Demonftranf rnö., baviibcv t, nic^t oom Überf. — 17. ~^*untt na* cotan

jioeifclljait. — 18. ti in lenti Hg. — Cod. pag. 42. 1. ti in truhtin lig. — 2. 4 i'e'V

•r,u ite rab., Strid) über e 0. j. .fib. — 5. ci in circa a. ;Haf. oon de. — 7. SJor un-biuuamter :Haf., oon r? — te in ter [ig. — 8. me a. :Haf., üonV — über ero ein

3cid)"t rote ein gragejeid^cn.

I. öi£ alt. Jeutfdje Citt. b. u. b. laljr 1050. (Die ««Hrtthttnerrtgel, i>> 42. 43.) 57

foua unrehte niinemu uiiillon

abiniquitatemea ; Uoluntate ue

(R eiganan fo tuan pirü piuuent10 ro J'pivam ita facere J>hibimur;

denne «ihuidit kelcrib vnf indi fonaCü dicit fcivptuia nobif; Et auolim

willooin dineem er huuarabi auur pitta

itö

tatib; tuif auertete; Et itetvKoga

meef cotan In kepi^e daz fi fiin

muf dm inoratione.' ut fiat illiuf

uuillo In vnr pirü kelen-t

iioluntaf innobif; Docemiir er

iR piuuruhti vnfereem naUef tuan15 go meivto nofträ non facere uo

vvillon denne piporakemef daz dazluTvate,' Cü cauemuf illud qd

qhuidit kefcrift fiiv, iiueka dea firt ke•=-1-

dicit fcivptura; Sun- uie.que uiden

duht fo na mannü reh te derotur ab hominibaf r^ete . quaiv

Cod. pag. 43.

etv-i unzi ze abcrunte dera hellafinif ufque ad J>fun du inferni de

pifuuffit indi denne fo piporakemeef dazmergit; Et cü item caueiiy:. illud

daz fona ruahhalofon^eem keqhiietan ift

quod dene gligerv-ibuf dictü eft;'

zeprohhan fin- indi leidfameCorrupti funt <^ abhominabilef

wortane firt In uuilloom iro In5 facti fuTV. in uoluTv-atibuf fuif; In

kiridoom iK def fleifkef fo vnfdefideivif uero camif ita nobif

cotan kelaubpameef fimblü wefan kekakanuuartandm credamuf fe_n effe preferLe;'

denne qhuidit wizzago truhtine fora dih ift

Cum dicit J>ph(^a dno; Aiv-e te eft

eocounelih kirida miniv ze piiiorgenne ift

omne defi ds'ivä meü; Cauendü eft

y. te in iniquitate unb in Uoluntatt- lig. — 10. ei in eiganan beögl. — o in

fo torr., au5 t? — Jas (e^te i in ^iJbibimur; ju e torr. — 12. Jas leSte te in auer-tete; rab., barauf re gefe^r. — Über itery ftebt ite n. j. $b. — Über bem testen r in

erhuuarabi ift ber Säjaft eines fio^en 'öuc^ft. rab. — 17. Unten am JHanbe ift fca unbbarüber uuihiv mit vIh- nachgetragen. — ue uiden in que uiden a. Jlaf. , Don? —IS. te in rehte lig. — Cod. pag. 43. 2. E in Et su U rab. u. torr. — c in caueTryc.

SU p torr, 0. j. ^b. — 3. Jas erfte i in gligertibuf ^u e forr. — 5. n in uolun-atibuf

JU p torr. — 6. ei in fleifkef (ig. — 8. ti in truhtine besgt. — te beSgl.

58 I. ©t£ alt. btutfdje Citt. b. u b. luljr lu.'jü. (Dit ßciutiiktineu-cgtl, p. 43. 44.)

ai iiidiu ubila kirida darvaergo ideo malum defideivü ([iiia 10

tod iiii lukange dera luf tida

morf fecuf in-roitü deli^i.'tatiouif

kefazter ift dauau kefcrift kepiutitpofita eft; Unde fcivptura i)rece

qhvedenti after kiridoom])it dicenf; Poft con cupifcen-iaf

dineem nikangeef «. ibu auga trulitiucr

tuaf.' non eaf; Ergo f'ioculi dui

fcauuoTY. cuatiu indi vbiliv _fpeculautur bonof <^ malor.' r^dnf If)

fona himile fiiublü fihit iibar parudeccj'lo fer refpicit fup filiof hoiiii

iDaiino daz fehe ibii ift farftantanti. edo.num ut iiideat fie iniellegeiif aiit

fuahhaTti cotan Indi ibu fona eugilü vufreqiiirenf dm; Etfiab angelif no

Cod. iiag M.

kezeliteem tagalihhin tagef Indinabbif deputatif cottidie . dienoctu

tef ue tuantemu vinferemu vveracb uuferiv

q; dnö factoiv noftro opera noftra

[ivi. kechundit zeporgeenue ift (R

nuntiaivur; Cauendu eft ergo ö

eocouuelihera citi fo qbuidit in fal min

ni hora frf fic dicit in pfalino >

go min vnfih ke hneickente iu ubi le

ph<^a; No nof declinarüef inma 5

, Indi vnbi derbe vvortane eddefbuuelililicra citiVlo «^ in utilef factof aliqua hora

ke fehe cot indi lipparti vnf in deferu

afiüciat df.' <^ ]iarcendo nobif inhoc

citi darua erhafter ift poitoot

tPpore; Quia ]>iuf eft df exp^r-tat

vnfih tagalibbiu kehuueraban In jiezzira

nof cottidiij con uerti in meliuf,'

min qhuede vnf Inzua uuarti doifu tati

Nedicat nobif infuturo .' h^c fecifti 10

Indi ih fmiigi^a

1^ tacui;

•1-J. e in prcco ,^u i tovv. (i ift laiiii buvcf) e ge^Oiion). — ti in kepiutit Hß. —

14. in truhtinef bcSgl. — lö. in cuatiu beägl. — 17. in farftantanti. bc^gt. — Cod.pag. 44. 3. in nuntiaTv.ur; bcägl. — 4. in citi besgl. — 5. ei in hneickente bC5g[. —

V(j. ti in citi bc5g[. — v über o in lo »on alter .^anb. — 8. ti in citi lig. — ei in

peitoot bedgl. — te in tepore; bcögl. — 10. ti in uuarti iinb tati beägL

I. Du alt. bfutfdjfi £itt. b. u. ö. Zaljv 1050. (Die ßciuöiktincrrcafl, p. 4-4. 15.) 59

andar dera deo ruuati ftiagil fprozzo ift

Secun duf humilitatir graduf eft.'

ibu eigauau hiiueliU ni miiiuoot vvillon

Si J'^iVä quir u amanf uoluu-a

kirida fina nift keluftidoottem; Defideiva fua non deli^te

erfullan uzzan ftimma dia15 tur implere

J Sed uoce illä dni fac

tatim fi keleifinit cihuedeTtef ni qhuuamtif imit<^ur dicen-if; Xon iieni fa

tiiau vrillou minan uzzau def der niih

cere iiohiptate meä .' Ted eiuf qidme

fatiia auur qhuidit kefcivft

iiiifit; Item dicit rcivptura; Uolivn

Cod. pag. 45.

willo hebit vvizzi Indi uot durufttaf hab<^ poenä.' i^ neceffitaf

karauuit erapaivt coronam;

drit to dera deo heiti ftiagil ift

Tertiuf humilitatif graduf eft.'

fo huuelih fora cotef minnv eocouuelihheraUt quif prodi amore omni oboe

hoorfamii fih ^Titar tuat merorin leifanonti5 dieiuia fefub dat maioiv: Lmitanf

nan fonademu qhuidit poto VTortadum.' dequo dicit apoftoluf; Fac

neer horfa moonti fatere vnzi ze to detuf oboedienf patw ufq admorte

;

fiordo

Qartuf humilitatif graduf e .'

ibi deru felbvn hoorfamii herteemSi in ipfa oboedien-ia / duivf <^

widar ixuarteem rahhom edo fofama diem10 con-ramf rebuf uel S^iä quibuf

luftim . anapriinganeem vridarmiiatum dera fuuigenlib(^ inrogatif iniuTi-if ; Tacita tuu

Inhiicti : : pihal fit fi indiconfciettia patieutifiplectatur, (^ fuf

fardolenti nallef muadee edo kelidetinenf.' non lafifcat . uel difcedat:

12. ti in muati [ig. — i:'.. ei in eiganan be§g[. — 15. Jas erfte z in uzzan an-j

bem Slnfangc eine? n (= r) rab. — 16. oi in keleifinit lig. — 17. p in uoluptatc- 511

n rab. — IS. Über u in Uolun ein p gcfc^v. — Cod. pag.. 45. 1. J'a§ erftc t in notduruft auf oeriDtfc^tem ^oi^en !burf)ft. — 3. ei in heiti lig. — 5. ei unb ti in leifanontibeSgl. — yiaä) maiori ift ; rab., bafür .' gefegt. — 6. F in Fac au^ h forr. — 7. ti

in moonti tig. — pativ unb fatere rab., bei ufq, fel)lt ber .sjafen. — 11. 9iad; iniutvif

ift : rab. unb .' bafür gefegt. — ti in anaprunganeem au^j ifnfong oon o forr. —12. 3" confcieniia patieniSplectatur, fte^t apatienti t). j. £ib. a. iHaf. ; natf» ä ift 5 mit^unlt überg.; ba^ Ic^te a ift offen. — a*or pihalfit brei iUt'c^ft. rab., auc^ piha ift an;rabiert. — Vi. i in lafifcat. ju o forr. — r in fardolenti a. :Haf. oon b, ti [ig.

60 I- Bi£ alt. I)£utrd)£ Citt. b. u. b. Saljr 1050. (IDic ßnicbihtincrregcl, p. 45. 46.)

qhuedeTV-eru der duruh vvifit

Dicen-e fcivptura; (^ui jier feuera

vuzi iu enti defoer kehaltaueer ift

nevrt ufq; in finem.' hie Taluiif eivt; 15

fo fi keftarachit herza dinazItem;' Confort(^ur cor tiui i^ fuf

Intbabee keauckenti kelaubigautine dnm; Et oftendenf fidele

fora ne alliii fofama vvidar uuarti

pro duo uniiierfa i^iä cotviratva

Cod. pag. -IG.

fardoleen fcolau qhuidit fora heitio

fuftinere debere,' Dicit ex nfona fuf

far tragantero duruh dih todefereTtium, Propter temorte adfi

tagalibbin vvanetve pirumeefcimur totadie exaeTtiinati funy.

fo fcaf dera flahta Indi fihhure fona vvaneutouef occifionif ; Et fecuiv defpe

def it loonef dera cotchuudi vntiri fin kefolg^r<^iYbutioiiir diuiue fubfecuTtur 5

meudeu-e iihuedetve vzzan In diemgaudertef ^ diceu-ef; Sed in liif oin

alleem üb vvinnamoef duruh luan der kemin

nibuf fuperamuf

'

Jjpt eii qui dilex

nota unfih fo andreru CtS^

nof; Et itil alio loco fovptiira, die

kePuahtoof vnfih fuire viifih

it ; J>bafti nof df ' igne nof exa

er fuahtof fofo fuire ift erfuahhitminafti .' ficut igne examinatur 10

filbar ana leittof vnfih in feid

argeivum ; Induxifti nof in laquert .'

faztoof arabeit Inhruckipofuifti t^Ybulationcf indorfonof

unferemv fo keaucke vn-ar hoririu

tro, Et ut often dat fub pivorede

fcolan vnfih vvefan vrtaiv ift kefolgei^

berenof effe.' fvib fequitur dicenf.'

ana faztof n üb haubitInpofuifti hominef fun capita 15

vu fe>vu loh auh kipot inuui dar

noftra; Sed <^p cejitü dni inaduer

14. 'Md) fctvptura ift ein 3trtc^ (i -) rab. — 1">. ti in euti tig. — 17. in keauckenti

besflt. — 18. tu uuarti bc^flf — Cod. pag. )6. 1. ei in lieitio lifl. — 9Iarf) debere ift

, rol)., nur ' ftclit. — :!. ex in exaeftimati auf :Haf. — iS. no in nota nno m fotr. —te in itü lig. — 8. i). die it; rab. (barübcr ftanb tein Wloffcm; ^a'5 .«omma nad) fcriptura

0. j. .tib.). — 9. f in nof a. 9lnf. — 10. igne unb fuire baiiibcv lab. — ]1. ei in

leittof lig. — 12. z in faztoof au^j i forr. — ei in arabeit [ig.

L fflie ölt. btutfdje Citt. b. u. b. ialjr 1050. (Die iSnuöiktincrregel, p. 40. 47.) 61

war toem luuuidarmuatimfir / 1^ iniuivif _n pacieruiü adimiilen

die kiriagane in chinnibabhoutef: / Qui _ncufrit in maxilla prebent

keben

Cod. pag. 47.

kebeen ioh andran er firtero tunihhuprebeiv <^ aliam; Auferen-i tonicü.'

farlaazzeen auh lahhan kenoot tanterudimit tiiu. ^ palleum;' Angaiyzanii

millu kangant ioh zuuo ludi mit paulvmiliaivo uadunt.' <^ duo; Et cum pau

potin lucke ])ruader far dolo apoftolo,' Falfof fratref l'ufti

leeiv. ludi ubilo fprehharue fih vvela qlmedani5 netv:. -.-]-•- (^ maledicentef febenedicuTt

;

fiufto

QuiTLuf humilitatif graduf eft.'

ibu alle kidancha ubile herzinSi oni cogitationef malaf cor

finemv zuaqhueman-e edo ubile fona fib kedifuo aduenieiver.' uelmala afe ab

jioraganiv ketaniv duruh deo muatUhhafconfe cömiffa;' -P humile confer

pigibt uifar bele finemv10 fione abbati n celaueivt fiio ; Or

fpanarui vnfih fona deferu rachv kefcrift (jhuedentitauf nof dehac re fctyptiira dicenf;

it^rih ne yv^ dinan Indi vvani In InauEeueladno uiätuä i^ fpera ineü

;

auur gebat trubtine pidivEt itG dicit;' Confitemini diiö tiuü

cuater pidiv in uuerolti armiberzida fiuiv

boiy quo in feculü mifeiv cordiaei';

auur miffitaat mina cbund15 Et ite J>ph<^a ; Delictii meu cognitü

dir t^a vn reht miniv pidachtatibi feci.' «^ iniuCticiafmeaf n ope

<lhuadib fora kechuudv vvidarrui : Dixi.' ProuuTViiabo aduerfu

mih vu reht minaz ne dume iniufticiaf meaf dnö.' il^ture

18. t in qicuffit unb in rab., eOcnfo bte (Stoffe in unb prebent vab. — keben ftebt

unten unter Der :)lai. — Cod. pag. 47. 1. Über o in tunica ftel)t v v. j. .v>b. — 3iad)

tunililiu ein 6in}cf)nitt. — 2. Tuvd) e in palleum; lan^eö i fle^oiien u. j. .v>ö.— z unb

bas le|te n in Angatvzan,! vab. — 3. Über o in miliaivo ftei)t v'. — Et a. dlaf. üon Et,

c in cum o. j. «ob. ^u rtVof,cm C torr. — 4. F in Falfof torr., au§ h? — 5. In in luditob. — Unten am ilianöe fiel)t mit ^ 4 ^f^cutionem (ti iu^.) fuftineit unb baviiberindi aahtunga fardoleeru — ubilofp a. ;Haf. pon aabtunga. — 'J. g in poraganivau-5 r ton-. — 10. i in abbati 5U >• torr. — Über o in fuo; ftcljt vni. — U. ti inqhuedenti lig. — i:!. in trubtine bC5g[ — IG. in tibi beöfli. — 17. k in forakechundoa\i?i c torr.

62 I. ©ie nlt. »eutfdje £itt. b. ii. b. Saljr lüöo. (öi£ ßeiKbiktiiurrcflcl, p. 48. 49.)

Cod. pag. 48.

far liazzi er lol'ida dera funta. uerujiiifirti impii^ate peccati mei

to

Sextuf humilitatil' graduf eft.' Si

ibv eo CO uue lih eru l'mablihhii uzorofti

omni umilitate uel extremitate

ke lia benter h ze lu

contentul' l'it monachuf.' ^ adom

dei imu ana ki raah chot fa ina fouuerahuja quefibi iniuugun-ur .' uelut ope 5

mau hubi lan h fuau ui^ un uuirra^uin fe malura fe iudicet i^ iudig

digan ti imu t gin zeneo uuiehtiUli; Diceiif fibi cü^bphd^a; Ad nihilü

keprauho ter pim iii uuifla fo nozredactul' fum «^ ncfciui; Utiumeutü

uuorta ner pim mit h h lü mit dihfactul' fum apud te .' «^ ego rr'_p tecum

;

toSeptimiis humilitatil' gradiiT eft.' 10

ibu allem h in na rorun itv-i l'mah lihorunSiomnibuf fe infenore «^ uiliorem

nl eiuin ra zun gun fora kichunde uznonfoluiii fualin gua ^bnuitii^ .' fed

zau rofa iiia dr Inuuartun zin kelau be miuua<^iam JTuimo cordif credat atfec

theo uonte h ti t giutu; Humilianf l'e 6j dicenf cii J>pbi^a;

h k pim uu rum nl n it

Ego aü fum uermil" (^ n homo.' obJ> 15

uuiz man no auueraf deo ta erbwü liomiuu <^ abi^iHio plobif.' Exal

hapener h kedeo uo ter : : f ke fcantatul' fu (^ humiliatuf fum i^ coufu

ter a uar cuat mir kedeo notoffuf; Et ite; Bonü mihi (juod humiliaf

Cod. pag. 411.

h z lir nem ke pot diniutime.' ut diTcä man datatua;

doüctauur humilitatif gradul' eft;

Cod. pag. 48. 1. peccati mei rab., bafiir cordif mei v. j.i">b.— far in farliazzi a.sHaf.,

üoit farr? — era fun in dera fuuta vob. — te in iroi)i<^ate Hfl. — 3. Tno erftc o in eoCO uue lili eru a. :)iaf. »on co. — umi in umilitate biird) '•^-unltc baviibcv unb banmterflctiljit, «Hb ui übcriv — 4. te in contentuf lijv — ."i. ei in dei Ufl. — nufibi bcr iweite

Strid) bc§ u v. j. !öb., uon ebeiibcvfdbcn ift e nad) u iibcvir, ber cvflc gtrid) bei u qu§f torr. — "i^or uelut ;Hnf. uon .'. — 0. Jao evftc fe i'. j. £>&., bao stocitc fe unb barüber:h vob. — 7. ti lifl

— y. 3iad) lu ;Hai. uon 1. — te.' litv, ebcnfo in tecum; — 12. a in

fora a. ;Ka|. ron e. — ei in einin lig. — If). E in ego a. ;llnj. — k olnic Stri(^. —17. u in fu a. iRof. oon :m. — SJor kedeonoter SHaj., pon br — fum unb bnriiber ::f

riib. — IS. quod a. Siaf., oon? — nnd) ite ift ; vab., .' bafiir flcfe^t.

I. Die alt. ijutfdj« Citt. b. u. b. laljr 1050. (Die tJenebiktinecregel, p. 49. 5U.) 63

ibii neoiiueh tue iizzau dazSi nihil agat monachuf.' niliqd

dera ka iiieinCa num der tref gu edocom luunif monaftem regula .' uel

meroro no fin, ke fpa nan pl la dl

5 maioruin cohortan-ur exempla;

Nonuf humilitatif graduf eft;

ibu zun gun ze fpreh han ne pi iiuerie

Si lingiiä ad loquendii J>liibeat

fuiii ga li

monachuf.' «1^ taciturnitate ha

ti iin zi zan frahidu nihenT iifq; ad interrogatione .' non

fpreh he ni ke ti ta

10 loquatur ; Dicette fovptura;quia

in filu fprahhi nift erflohan funtain miüti loquio n effugitnr p^ccatü .'

ta coniman zun ka 1er nift ken-htit

Etquia uir linguofuf non diregi

ixber er datur fuper terram;

to

Decimuf humilitatif graduf eft .'

ibu ni fi famfter euer fun fer

15 Si non fit facUif hac prumptuf

inlah te re ta kefcivban ift un friiater

inrifu; Quia fcmjtu eft; Stultuf

in Iahte re he uit ftim finain tvfu exaltat uocem fuam

;

Undeciny. humilitatif graduf eft.'

Cod. pag. 50.

fpivh hit flehto

Sicum loquitur monachuf leniter.'

ano hlahtar theo niuat liho mit fruati

1^ fine, ivfu humiliter; cü grauitate .'

foiv uuort en^i redo haf tiu

uel pauca uerba ^ rationabilia

fpreh he enti ni fi hlut reifter inloquatur; Et non fit clamofuf in

ftim mu fo ki fcivban ift fpaher uuortü

5 uoce; Sicut fcivptum e; Sapienf uer

Cod. pag. 4a. 3. ScOifi bcm erften u in neouueh SHaf. cinc'j Stvii^e'j, nad) h Siaf.

oon 1. — 4. ei in ka meinfa num lig. — 8. te in taciturnitate be§g(. — 9. 10. ti

bC'jgt. — 10. ; na(^ fcrviJtura ju .' Eorr. — Diceu-e burc^ftrirfien unD baviiber monftrantev. ). .§B. geidjvieben. — 11. 'Jiac^ i in effugitur ift e mit '^'untt überg. — 12. Jurt^e in diregi ift lang i gebogen. — 15. euer burc^ Staf. unb Movr. ju en,i gemacftt. —Jaö elfte u in prumptuf ^u o torr. — 16. r in lahtere a. Aorr.; ; nad) rifu; rab.,

bafür .'. — Cod. pag. .50. 2. Äomma nacf) fine v. j. .'öD. — 3. ti in tiu (ig.

64 I. Cü ölt. biutfdje Citt. b. u. b. Saljr 1050. (Bit ßcnebiktinerrcgel, p. 50. 51.)

ke chun dit fo embif innotefcit paucil';

zuue lifto

Duodecimuf humilitatif graduf

ibv nl einin her ziue; Sinon folum a corde mouachuf.'

uzzan rofa ma demulelbiuliliamin theo heit

fed (^iam ipfo cor])ore humilita

I'eh han tem h lü chiin dit daz ift

tO uiderv-ibuf refer indic«^; Ideft 10

uue rah chein oi)ore.' in oratotvo.' in monafte

in car tin in uue ke In a ehre edorio / in orto .' in uia .' in agro .' uel

fo uuar fo fizauti kan ti edoubicii(i; fedenf.' ambulanf.' uel

ftantanti ke hneietemu fi fin bulü h te keftauf; Inclinato fit fOji capite de

ftacteni in er da ka fih tini fcultikan fih d-j- fixif interrani afp4''tibuf reu fe -{- 15

dera foraht lihun fua no auur keka kan iiuarti

tremendo iudicio repre feruaiv fe

tiua ue qd mu imu in her zin luin

eftim«^; Dicenf fibi in cord» re_p

daz daz achi uuiz fiivnaiY ^^^

illud qiiod publicanuf ille euan

Cod. pag. 51.

cuat chun detvo kiftactem in erda gom quadgelicuf.' fixif itverrä oculif dixit;

ui ))im uuir di ker ih fun ti goDne non fii dignuf ego p4i.'cator.'

heffan gun miniu ze himi le entileuare oculof nieof adcrlum; Et

auur mit giu . ke i)ro ga uer pimitem cu J>ph4a; Incur uatuf fum

enti kedeo no ter ])im eo go uue«- «^ humiliatuf fum ul'q; quaq ; Krgo 5

defem allem dera deo hoiti ftiagi II

Inf umnibuf humilitatif gradib;

uf ki fti ka nem faar zo min noafcen fif monachuf.' mox ad caivta

Cod. pag. ;')ii. 7. u in graduf aui f rab. — s.; nad; > xao unc Datiiv •' — a rab.

— ei in einin lin — i*. boo jiucitc o in cor|iore a. 9iaf., öon pV — 11. nad) opere.'

ift ds V. j. ,^b. übcrg. — i:). ba§ leiste ti liiv — U. te beöijl. — ; ju .' tcrr. — 15. ti

in tim lifl — unten au^ ber Seite ift uon j. ,0b mit t unb h nac^gctr. omni hora(fjiev ile übevci. v. j. .£"ib.) p(^'catif fuif (^icr fe röb.) uftimaur.' iam fc, nnb baviiber:

eocohuuelihhera citi (ti liii.) fona run,on finC ^-vauan-i giv fih. — Ifi. ef rab. — kein kekakaiiuuarti rab. — fe rab. — 17. nad) uuane ift i rab. — Cod. pag. 51. 1. ain kiftactem an« r forr. — fi. ei in heiti lig. — 7. über o in minno fteljt v o. j. ^b.

cUnV"

jO bare CjCb,rQ', citlo ICcbC

ift^TCC tquepi^uf^ rxor^Tirve- <or"ivviciine»/,d J?; /Anac ftn, fcS- JW 1*»-

Jb^-rj j£{ccr*y/t

b fft- v*cc ba:tr ^/^<^, titlo Iccbore Xa#twA—

corv fa&:tAc(me- ipfcc boncc dcciI r '

( Vn»»-'^

y^tc v,^*^ r^-V r./v,^ hft >>*r» Jjo^c- f>^'^

<2cTif rpu fco dti^r^chrvu^ ci&h^onr

.iJadjndjc jii ccr ocutjd^cu Jiat =j.iu.

66 I 53t£ ölt. bnitfdje Citt. b. u. b. Sa\]r 1050. (die ßcncbiktincrrcgel, p. 51. 52.)

tef picheme diu duruh nohtote di puenii^ illam .' quo pf^cta

uz fen tit fo rah tun duruh dia alliu

foraf mittit timorO ; -P quam uni

dei er nl ano forahtunuerfa queiirvuf nonfine formidine 10

pi hei alt anoo eini keru ar beiti Tfamaobferuabat.' abfq; ullo labore lut na

fo chuuat licho ke Ual tan nallaf giud ^|->

turaliter cufto dire; Xon iamti

forahtun h drhella uzzan min nu enti

inore gehennae .' fed aniore xpi .'<^

uuona heite dei felbun cuatiu er luftida

confu^udine ipfa bona ^ del^cta

bcreftio dei tin giu in uuecione uir tutuni .' qu^ dnf iam ino 15

rac mau nan nan heinan foua bachuftimperariu J'uu niuii<ium auitiif ^ p^-

funtora atume uuihemv keuuer donter il't kebauccatif.' fpii fc5 diguabitur demonf

ken _trare; DE OFFICIIS DIUINIS NOCT

Cod. pag. 52.

vvintar citi dir Ibrib,

lliemif tempore.' idö akl nouembrvf

after fcauun kuufque in paf cha .' iuxta confidera

dr rediua ahtodun uvilu drcione rationif.' octaua bora noc

nah zoerftane ift foluzili) mertir für geu dum e .' ut modice am

f mit tilodi naht kipHuf ami)liuf deinedia noctepau ä

rel'tit ri fofama kidevviie er flau tenfi^ur .' i^iam degesti furgart

;

daz ik zaleibu ift aft vvahtunQuod uero roftat poft uigiliaf

f drii dea falmfan gef 1.^

afrat'tvbuf qui pfalteivi ul 16(-

8. te in tef liiv — illam.' qu>; a. SJaj. ». j. .iib., für ? — über bem erftcn e in

picheme ftc^t v u. j. .ftb., ober luicber gelöfdit. — 10. ei in di'i üg. — U. ei in bei

lig., cbenjo in eini unb arboiti; mai man für einen %^untt unter i in piheialt l)tc(t,

ift nur ein 2d)iniincr unb l)öct)ftenö ein leifer ;1!eft einc-j ju frül) anflefe^ten f oon ob-

feruabat. .«cincäfaUo luar cö ein iilgungopuntt. — lut na a. 91af. v. 3. jQb. für Ina.

— unten am DJanbe mit -i-|r- unb h nadjgctr. ex confuotudine incipiat unb barüber;

fona kevvonaheit pikinno — kehaltau a. 9ietf. u. fona kiuuonahoiti. — i:i. h (fa(f(^

nefelfteS SBerroeifungöäeidjen) vob. — o in amoro aui a rab., nad) o ;)(af. — 11. ei in heite

unb dei, ti in cuatiu lig. — e in er ouö d torr — e in dcl^cta aus i (orr. — 15. ti

in tin lig. — 1<;. baö erfte nan au^flclöfc^t. — ei in heinan Hg. — ti in uitiif beägl. —L^s. Überfd)rift groß rot. — Cod. pag. 52. 1. dif unb 1 brib oon 3. §b. nadigetr. —5. SaS jioeite ämpliuf auägeftridien. — 6. burc^ baö erfte e t)on dcgefti lang i gejogciu

— ä. m in falmfauges oben nad)getr.

1. Sie Kit. beutfdjc £itt. b. u. b. Soljr lOöo. (Die ßenebiktinerregfl, p. 52. 53.) 67

no eouueht duruftigont zelimenecionum aliquid indigen..' medita

ana deo no en. f Ji

!() cione inferuiaivur: Apaf cba ail

zaobaua kaqhuetane fofi

ufq ; ad lupra dictaf kl noü .' l'ic

katemprot cit daz nuabtono zetemperetur ora ut uigiliarü a

tuane dr fkem miftuu mitar ftun tu

genda . par uiffimo int uallo

dero.' r za not durf ti dr cnuati

quo frf ad necef cef. faiva nature

uzkanken : fareo mor gan lob demv pi kin15 exeatv.; Mox matutini qui inci

nantemu leohte zetuanne fii\- untar fin ka folgi^.

pleite luee agen dir fubfequaTu'

;

QL'AXTI PSAL DICENDIS ^"OCTU HOiä

obana ka fcivban

Hieniif tempore lupra fcrvptum .'

prerr^ffo

Cod. pag. 53.

az eivft uerl'.

In pri mir uerfum; Dl' in adiuto

in andremvrium meü irten de.' dne; In fecun

za qhuedanemvdo.' dicen dum; Diie labia mea

zva chun dit

apetvef.' i^ of meü ad nuiviabit

demv zauntar mahonne ift

5 laudem tuam; Cui fubiungendii

to fal mineft terciuf pfalmut" &, gloria .'

aft defemv falmin nivnzogoftinPoft hunc pfalmü nonagefiniu

10. lang i burcfi e in cione gejogen. — Sa§ jroeite n in inferuia-ntur rab. , aufeet

ber Sigatur t nocf» ein äwetteS t überg. — 11. Über noü ift bref o. 3. £iD. ergänjt. —12. ut auSgeftricfien. — 13. cor par ift ut überg. — 14. SaS sroeite cef oon necefceffaiva Don alter äanb. — 15. SaS jioeite k oon uzkanken torr. au5 c? —..linlä nor14 ift cuftodito von 3. 5iti. mit /: nacfigetr. — ; nac^ exea-rt. 511 . rab. — 17. Überf(^rift

gtop rot, [te^t a. SKaf. oon ? — is. m in fcriptum rab. unb u zu o forr. — prerr^ffo

unten v. j. ob. nacfigetr. — Cod. pag. 5:!. 1. Oben auf ber Seite ftefjt pmiffo. — m in

uerfum auSrab., aber burt^ fünfte barunter roieber f)ergefte[It ; noch u oom Äorreftor .'

^inäugeiep. — 2. due com Schreiber auägeftric^en. — tfiecfits a. ;KDe. fte^t tertio. —3. Über dicendum fte^t tercio o. 3. ob. — rav in qhuedanemv rob. — i. hinter meü91af., oon f ? — 5. £er Strich über u rab. unb f hinzugefügt om Cnbe. — min in falminrab. — 7. nac^ pfalmü unb nonagefimü f am 6nbe tiinsugefügt unb bei bem legten auc^

ber Strid) über u rab.

5*

68 1 öif alt. b£utfd)£ ffitt. b. u. b. Saljr 1050. (Die ««nebiktinerregel, i>. 53. 54.)

feor diu _quartam; Uenite exultemuf dno.'

uua edo n zafin kauuecü aTtei)i)iia aut certe decantan

danan untar fikifol g<^

dum; Indel'ubfequatur ambrofia 10

f diu fex fal monuum ymnü: Deindefex pfalmi cu

dem kichvetauem kachvetainvau-ophonir; Quibul' dictil'.' diclo

uerfe unihe fizzautemuerfo bene dicit abbal'.' Et fedetvi

allem iurcratuiom liukaleranbuf omnibul' iurcamuif.' legau

bertoiii run in chetur uicirfim afrativbur in codice 15

ubar l^cture drio li^zun untarl'ur anolegiotrer lectionef: in-er

dem divi aft

quaf ^ trea rel'ponruria t ; Poft

drituu ol der flu kit

ter ciä uero Icjctioni- quicaiuat.'

Cod. pag. öl.

de da dea denue pikiiiuit laudicat glon-ä; (jua du incipit can

gaiv dan. Tareo le f feda lil iro

tor dicere .' mox om defe dilia fua

erftatvien kagan ero er uuirdifttT garv. ob honorem ; i^ reuerentiä

dr uuihun dtvaifru jiuah m, firvi kalefan

fci-' tivnitatif; Codicef au legantur

in toni fo dr altun oiiua

in uigiliif.' t;i iK^eiVf teftamen-i .' 5

fofama dr niuuii cotchundun ort frumu. foramaqua uoui diuine aucton-tatil; fod

8. in (juartura tft m rab. unb 1' bajür gcjdjr. — Uenite exultemuf dno burcfeftrtc^cit.

— '.I. 3)urcl; e in aivepoua ift latuj i »oiii Ubevf. flejonen, barnad) ift fi rab. unb aüon aut barau^ gemacht. — lu. m in dum buvc^iti'ic^cn unb 1" barübcnicfc^r — 11. min num burc^ftridicn, aber burc^ '^.Siinftc boriibcv unb bciruntcr loicbcr fliltig gcmatht, f

mit .öälc^cn übcvg. — ymnu burcbitridjen, aber burcb "^>unttc loicbcr giltig gemacht. —12. Xuvii) e oon an-ephouif »om Übcrj. langc-j i gebogen. — n in kichvetauem au§m rab — i:i. Über o in uerfo ift v gefc^r. — 2*03 Icjte i in bene dicit ju a torr. —uuihe (li beutlic^). — 16. Xai erfte o in anologio ju a torr., e ju o torr., über bcmjioeiten o ftcbt v oon 3. .ob. — 17. i^ au^gcftric^en. — I)urc^ >• in trea lang i gejogen.— Über refpoufuria ftcht oon '.i. s?b t cantentur; — 18. 9!acf) lectiono 9Jaf oon f?— Cod. i)ag. 51 2. le a. ;Haf. — dilia fua o. Übet), beibe a burcbftric^en unb nac^ i ift

bug mit Limiten, naä) u ift if übevgefdiriebcn, olfo dilibuf fuif lorr. — 5. nad) altunftc^t ~^ — <;. über quu ftc^t

"^

I. iDie ölt. beutfrije Citt. b. u. ö. Sai]v lOiO. (Wie fienebikttnerregel, p. 54.55.) 69

kirechida iro deo f kiuam tem«^ expo fiti onef eorum.' quc anomi

lerarum rehtculichontemnatif doctorum ortho doxir.' ca

f run kitaniu fi-ni aft

tholicif pativbur facte fuTt; Post

defem H dtvin 1 m10 haf uero tref l^tionef cü refpon

fum iro ri"kifolg<5 andree fexfuiva fua .' fequantur reliqui fex

mun zifinganne aft

pfalmi cü alleluia canendi ; Polt

defem lecza def potin fikifolg«^ ki huctof l^ctio apoftoli fequatur ex cor

lihclio zeredinone deolihafde recitanda,' (^ uerfuf i^ fuppli

kip«^ truhtin kinade unf15 catio letanii- ideft kiiveleifoii .' i^

fo kientot fin uuah ta dr nahtfic finianiur uigilie nocturne

;

QUAIilTEK ESTATIS TEPOEE AGAT'

NOCTUENA LAUS

Cod. pag. 55.

f d ^Ante paf chae aü. ufque ad kl. no

eocouxielih fo obana kichuetan ift

uem bivf omnif iitfupra dictum

df falm fangef uueamihili fikihab<^t

eft/ pfal modie quantitaf teneat','

uzzan zeom in ijua che duruh

Ex cepto aü li^etionef incodice/Jjpt

fkemmi nahto min fin ke5 bre uitatem noctium minime le

leran uzzan fora diem divm

gartur; Sed J> ipfif tivbuf l^tio

zeon einiu f derualtun. euunibuf nna deueteiv teftamento

,s. doctorum au§sjeftric^en , banac^ ^ ooit 3. *!ianb mit Giufd)ü[tunij-5pun£ten überg.— 2!a5 5rDeite o in orthodoxif a. flai. oon dxV — 11. a in furia imö fua offen, überbem erften a ftel)t if, über u in fua fte^t if: ba-j .' »om Überfe^er. — ro in iro Hgiert,

iDic überhaupt bei biefem Schreiber. — hinter fi ift n flein überg. — l;j. ex cor|de

a. SRaf. oon längerem 3Bort. — ki huct anrab. — 17. IS. grofe rot. — Cod. pag. 55.

1. nte in Ante rab. — 9iü(^ f ein Sßuc^ft. rab. — e in i)a3chae rab , barüber d (ober

n ?) rab. — narfi kl ift daf o. 3. x>b. überg. — 2. i in uouembivf ju e forr. — k in

kichuetan au3 c forr. — 4. aü burdiftric^en, barüber qd v. 3. 6b.

70 I- ©ie alt. beutfd)!: ffitt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Die ßfiubibtincrrcgel, i>. 55. 5«".)

(Ir kihucti fi kaloraii dea fkammermomoTVe logatur; qua breuif refpou

fiuntar fol gS^ fram mert alliu

ruriuf fub Tequatur ; Et reliiiuaom

foka chuetan irt er fullit fiu daznia utdictum eft impleantur; Id 10

ift daz neo iialdre miu f zuelifin.

eft ut nüquri minuf. aduodecim

fal mono uueo miohili zi uuali tompfalmorii qiiautitate .' ad uigiliaf

finkachuetan uzzaii divt

noc tur iiaf dicatviur.' Exceptif ter

to niunzogofto do mocio/i^ nonagifiim quarto pfalmo;

t^UALITER DOMINICIS DIEB; UIGI- aganf; 15

truhtin lihem tagum citim er ftanDominicir diebiU" tempmvbuf furga

te zo uuahtom indem uiiahtomtur ad uigiliaf; In <iuibuf uigiliif

rikihabi^ mez daz ift zirinkannoteneatur menfura ; Ideft modola

Cod. pag. 5fl.

fo obana kafezamoztir iitfupra difpiiluimuf l'fx plalmir

auar fizantem allein kifaz

Sj uorfo; Kefodeiv-ibuf cunctiC difpo

te durah artreitida infcamelü. fiu kaleranfite. «^ 11 ordiiu' iuliib lelliil': legaiu"

che l'onbana qhuaiumef orin codico utfui>ra diximuf quatuor

zun mit fu iro darl^ctionof cü ror])onruriir fuif; TJbitan 5

doh in feor din fo fika chux tan.

tu in quarto refponfurio dicatur

f fingartemv. dea donno pikinnit

a cantate gloiva; (^uatuuiii incipit .'

faivo le mit er uurti er ftantem aft

niox om cu reuereniia furgrnt; Poft

S. Tai .^lueitc e in memorii' buvcl) *^!unftc iietiiat, baiiilicf ter v. j. .\S6 mit liiii;

|d)n[tunn§puntten. — 1 in legatur ^u 1» ton., buvc^ e Innjico i gcjoncn, g Burdj ifuntt

boruntcr n'ti'at ""b c übcrfl., nn r hinten ein i nnjichönnt. — i in brcuil' ju e ton'.,

f rab. 11. 3. .tib. — it. S"q5 cvfte u in fiiriul' ju o, baö .^iiieite f jn m torv. — 12. o in

uueo michili au§ 6 torv. — 14. iitcr i^ brei ä<uct)ftabcn nu^ineniijdit. — J^ad crfte i in

nonagifinio o. 3. ,öb. ui e ton". — g in uiunzogolto an-j r torv. — 15. gvofe rot. — 1(5. if in

Dominicif rab. unb o bajür jicfdiv. - buC in iliobuf rab. — o in terapotvbul' ju e (orr.,

b vab. — K in tagum burd) ;llaf. bciduibint. - Is.;ju .' gcänbert. — Cod. pag. 5t^

2. Über o in uorl'o ftef)t v ». 3. ^ib., barnad);ju .' geänbcrt. — X\nd) bad ^lueite o in

Rofedeivibur ift lanfl i gcjoßen. — G. Über a in dicatur ift n auägcmifdit. — 7. n in

(^uaiuuiii rnb., über a bcr Strich flciclt. ou'j bem ligicrtcn t ein d torv.

I. Die ölt. beutfdjc ffttt. b. u. b. ialjr 1050. (Die ßenebthttnerregel, p. 56. 57.) 71

diem rinkifolg(^ f antquibuf l^ctionibuf fequan-ur esor

reitidu andree10 dine alii lex pfami .' cü atv-ephonif

fofo dea for dro ron aft de:

ficut an-eivoref. c^uerfü; Poft quibuf

auur fi ke qhuetan dtv coniterü dicaiv,ur. t

dea kiTezit deaphd^arü quäl' inftituervt abbaf; Que

canticun l'int ka i'ungan kichuecaivica cd alle luia pfallaiv-ur; Die

tanemv Ji uuihantemv15 to (^tiain uerfo «^ bene dicette abbate .'

fin ka leran andre rv ziin f

legan-ur alle quatuor l^ctionef deno

ru euu. an- reitidu. deru obana aft

uo teftamen-o ordine quo fupra: Polt

diu pikinnoquar tum aü responfuYVü incipiatabbaf

Cod. pag. 57.

lob demv duruhyninum.' te dm laudamuf; Quo r

chu<^amv lefe zun f

diclo legat abbaf l^ctionem de

cuat chiindidu. mit heru forah tuneuan gelia. cu honore «^tremore

ftantem al lern diu duruh leranivftatv-ibuf omnibuf qua Til4c^ta

ant len ken alle fofi fiunt

5 refpondeaiv. omnef amen: Etfub

fol g4 rar

fequatur mox ababbate ymnü .'

h kin-fit lob ka kebaneru uui hi

ted^fi^ lauf: Et data benedictio

pikin nen niorkan lob. div ant reitidane incipian- matutinof; Qui ordo

uuah tono eocouuelicheru citi fama def fumauigiliarum omnitenipore tamaef

TeT fama deruuintarer ebano in geIII tatif. quü hiemil aequaliter indie

9. quibuf tat)., baftir o. 3. öd. Quaf — ibuf in lectionibuf rab , Dafür oon 3. ^b.ef — m in diem oerroifc^t. — 11. uibuf in quibuf rab., Dafür o. 3 ob. uof — de:DuriJ> iHaf. üerborben, Darnach Diaf (eines m?). — 12. in dican-ur ift d ^u 1 rab , i ä"e, ber erfte Stridi Des offenen a ju g, ber jineite ju a torr

, fobaß je|t baüefit lecgarwur.— 9Jac£) dicaTtur. ift t unD eine Jialbe Qeüe rab., auf ber iHaf. ftefjt o. 3. 6b. aUt- Qua-tuor, oben ifinut Quatuor fte^t con. — Cod. pag. 57. 6. te in abbate a'nrab.

ul

^'erpof^ ciexr\^' omr^ei^xrr%er% ;6r/ctb

fequörrur*- rr%<^X Cci^CCl>bCCce vr»m«;

uux-^yo A»wuue4tfl-.4b cT-i <*'«A 'i''-^

Kxbfn: ^C4>^ du»r fu T-^^rw a|ti amd clt^

I / ' I • 4- -, /C(^tiocnodocr>cVriiT-ivjop<sole ^^'^^

I. J}ie ölt. itutfdje ffitt. b. u. ö, Saljr 1050. (Die ßnubihtincrrigel, p. 57. 58.) 73

mu fikihab<^t tizzau üdoiiuiladominico teueatur; Nifi forte q(t

daz ferfi. fpator er stauten edeT uuaz fabfit tar diuf lur gart aliquid de

lectiom zefkem mau no ift edol^ctionibuf brexiiaudum eft au

f fuu daz duuuidaro allef fiki

derel'pon fuM-if/ qd tarn omniuoca

porki^ daz pichueme daz ibu kipuivt

ueatur ue^ueniat . (^uod fi contige

uuirdigo danan kinuht famo tue te in chirv-

tvt digne in defatif faciat dö inora

chun duruh dem chuimit rua cha lofi;

toiVo pro cuiul' euenetvt neglegert-ia;

QX'OMODO MATUTINOI^ SOLE agat';

Cod. pag. 58.

lu mor kau lobun truhtiu lichemv tage iz en-ft

In matutinil" dominico die.' inpivmif

rikichuetan fexzugol'to fextodicatur rexagifimul' fextuf pfalmuf

ano nun inkiivhti. aft

fine a-rv-ephoua indirijpium; Poft

diu rikichuetan finfzugoftoque dicatur quinquagifim" cü all

;

aft div z to fi to5 Poft que dicatur. certifimuf feptiriy.

z to fehzugofto andre danan uuihiiXity. ^ fex agifimuf . II, Inde benedic

lob 1<^ zuncionef «^ laudef. Lectiouef deapo

einiu kihuct lihhocalipfin .' unamemoivter; Et refpon

fumim ambrofianü; Uerfü,«^ canti

10 cum deeuan gelia . li^ania S^ con

er ful lit ift

pl^um e; MATUTIXI

PEIUATIS DIEBUS QUALif AGANT'

tagum ik funtivgem mor gan lobo

Diebuf aü pnuatif niatutinorum

tult fo fi zetuaune daz ift fextofolemnitaf ita agatur. Ide . LXVI

17. m in dem ju n rab. — 18. Örop rot. — Cod. pag. t8. 1. lo in morkaalobunnu5 b lorr. — 6. h in fehzugofto torr., au§ ütnfQ? Bon x. — 9. Jer ©tric^ über ü inambrofianü rab. — II. MATUTINI unb 12 groß rot.

74 1- Wu alt. bcutCdje Gitt. b. u. b. iaijr 1050. (die ßniebiktincrrcgcl, i>. 58. 59.)

mo fi kl tan aunpfalmuf. dicatur line atY,ei)liona 15

untar zeohanto luzic fofo dr triihtiulih

fub tra hen do modice l'icut doini

hun z alle kakau lau feu za finf zugoftin

nica utom occurraiv. ad ijuinqua

dr u«ngifimii qui cü antei)hona dicatur

Cod. pag. 59.

aft demv andre zuene mun fin tan

Poft quem alii duo pfalml dicarv-ur

aft kiuuona beite audereffecuu dum conl'uc^udinG: Ideft fecuu

tagef f to dtvzugofto diyt tin tagef

da fetva \t»C«^ XXX fuf-ter cia fe

f to andarer.f to to -^ def feor din tagef

iva . XL fn f et L . f . VI . 1 (^larta feija.

ahto zogofto fibunto ahtozogofto.niuuto . fehtin tagef

LXXX f VU f 4 LXXX VUll r. Sexta feija 5

fibunzogofto andrer.LXXf.IIf.t ^caiv-icii deutero )ioii,ii

dr fi ziteilit in znoqui diui datur in dual' glonaf;

ffl andrem gun einau ecouuelihbanNä ci^ervf diebuf caiviicü unu quC

tage niv f uuizagom fofo finkit

que diefuo ex J>i>h<^if ficut pfallit

fama nunga rumifkiu fin kaqhuetau aft

«^r-clefia roniana dicau-ur; Puft 10

difu finkafolg(^ lob dauan lectza

hijjc fequuTvur laudef; Deinde l^^tio

einiu df potiii kibuct licho ze er cbennenueuna apoftoli meuioivter recitau

da refpoiinnvu . ainbrol'ianu uer

vf

fo caivicuin du euan gelia l<^auia.

kiuuiffo za tuane mor1^ cou pli^ii ! ; riane agen du lua 15

Cod. pag. 5:t. .;. ;5iuijcl)cn f unb to ift ipiitcr unf cin)icfd)altct. — 4. Ü)!it Ciu=

fd)a[tuiii5§jcicljfn \. unten am Sianbc ift nac^gctiaflcn: LXllI 4 LXIIII fabatoad

cetefim'uf quadragefira' 11. — II awi u lab. — Mlcdit-ä am :)iaube neben fei^a ftc^t

quart' B. j. .üb., burd^ftvicf)en. — 5. V in VII t awi u va^ unb bic 5i»ci legten -KX in

LXXXVim'f. a. 3ia|. — (>. II in II f. burd) untre 'iterbinöuucj ber beißen Stricbe ju

V flemad)t. — no in nomii au5 m tovr. — rtiec^t^ am ;)lanbe fteUt mit t: 4 ^"'I ""'i

bariiber niuuzogo ; neben XCI ftebt nod) o1

, bei uield)em üom foliienbcn öudjftaben (r?)

nur nod) ein Strid) jn felien ift. Sie fel)lenben auAftaben finb abgejdinitten. — S. -Hec^to

am ;l(anbe ftcltt -id v. j. .fib. — 11. Jf- in h.;c liii. — i:! Über u in ambrofianu fte^t r.

— 14. vf über fo ftammt »om Überf., ift etmaö »eruufcbt. — 15 Über ü in agondufte^t a. — SPor t in tuanu ;)la|. ron z.

I. I3ie iüt. öattrdjE £ttt. b. u. b. 2alji 1050. (Die ßeiiEbiktiiurregcl, i'. 59. 60.) 75

kanlob abant lob ni fuiv fare

tutina xil uefntina . nottranfeat

eonaldre uzan inlun gaftin antreialiquaudo nifi iuultimo . i^ ordi

tidu 'kepS^ t mv lern

ne oratio dominica Omnibus audi

Cod. pag. (50.

kehorraTK.ein fi tan f heroivu durub zuruua

entibuf dicatur apivore J)pt fcan

TVdono domo dea uf qbueman kiuuonent

daloriim fpinaf quin oryrr foletv.;

daz kiuuerbit uuefan durah def feibin petef pigibtiL't con uerti n ipfiuf orationif fpon

demu qhue daut far laz unffione qiiadicuTt; Dimitte nobif.

fofo aub tiuir far laz zamef reinenö ficut (^ nof dimittimuf: Purgett

fih f fuf lihcberu achufti . andremfe ab huiuf cemodi uitio; Ci^erif ue

K zatuanne iungifta teil kero agendif ultima parf eiuf ora

pe tef fi tan daz f al lemcionif dicatur; Utab omnibuf ref

fiki ani len kit uz zan lofi unfib f le.

pon deatur; Sed liberanof amalo;

in tul dim (K ro lem10 Infeftiuitatibuf uero fcörü nl om

tun dim fofo qhuatumefnibuf folenitatibuf . fic" diximuf . do

t mv zetuan ne fofi katanminico die agendü . ita agatur; Ex

uzan daz falmon edo nuncepto quodpfalmi . aut antephone

zun zademvfelbin tage fike kanul lijctionef adipfü diem _pmeuti

kan fi ke qhue tan mez obana15 metv-ef dicar^ui: Moduf afl fupra

kafcTVbanaf fike babi^

* fCTVptuf teneatur;

ALL QflBUS TEMPOKIB: DICAT;

f tromA fcö paf chi;^ ufque ad pente coften

Cod. pag. 60. 1. h in duruh aus f forr. — 10. Sinfs am -Hanbe fletn rot:1nl fcnry

ialitI

gant' i igt;[bie SBorte finb »orn 5um leil bef«f)nitten , IX im älnfange febtt

flonj. — 12. z in zetuanne qus i torr. — H. men in pmeuti raö. — 15. Jer erfte

©tri(§ be5 m in meiv-ef rab. — 17. GJroß rot.

76 I- ©i« äit Itütfsiit £itt. b. u. 6. 2al)c 1050. (Die «entbiktintrrtgtl, v. 61. 62.)

Cod. vag. lil.

ano iiutar laz fi

fine inter miffioue dicatur alleluia

fofama min fofama fumtarn in pfalinif qua inrefponfu-tvif

unziu in habit

Apente cofteu aü iifque in capud

dr faftuu al lern tumqua dra ginfime omnibuf notib

;

t fehfim aft tro roiu moncum lex porteivoribuf pfalmif tan 5

dob naht lobuni tan eoc^ rutum adnocturuir dicatur; Om

M, iTxxti ru uzana faftun

niuero dominiea extra quadra

ginfimä . canticaniatutiuaf .' pvr

ma . tercia . fexta . nona. Uefpera

uero iam aruephona; Kefpoul'uiva 10

neo naldre fi tamuero uu quam dicantur cü all .' ni

fi apafcba ufque ac pertecoften.

QUALIT DIUINA OPERA jp DIE AGATUR;

fo qhiiad go fibun ftunt

Ut ait Jjphi^a . Septief in diem lau

du r diu fibun fal ta

dem dixit tibi; (^ui feptenariuf

.

15

kiuuih tiu fo er fuUit

facratuf numeruf anubif fic imple

fii mor gau lobobitur; Simatutino.' pivme . tercie.

fol nif fi

fexte .' uone uefpere .' con iili^turii .'

Cod. pag. i>i.

deru citi defunferef theouoftef ambabtquotepore nrü fer uitutif officia

ruh an pin tamef ta foua dem uuilomTjfoluamuf; l^nia dehif horif ,

qbuad

.

_dixit; Septief in diem laude dix

n f naht lobütibi; Nam denoctur nif uigiliif

Cod. pag 61. 4. c über o in notib: o. j $b. überg. — al in allem rab. — '.'. cia

In tercia a. fHaj. — 11. ii in nü quam a. 'Ma]. — 13 ©rofe rot. — Cod. pag. 62.

1. Über o in <(uo ift e geft^ricbcn.

I. Die cUt. beutrrfje ffitt. b. u. i. laljr 1050. (Wk ^Sencbtktiiurrtsel, p. 02. 63.) 77

er felbo

fi idem ipfe Jjphi^a ait; Medianöc

te furgebain ad confiten du ti

il in defein citü

bi; Er go in hir tempotvbuf refö

rahhomef fcef fantin mu ul3

ramuf laudef creatori uro fiiTi

fu ana df rehtef nefiudicia iuftitie Tue; Ideft niatu

10 tinif.' pivma.' tercia.' fexta.' nona.'

uefpera .' coupletuivo . i^ nocte für

za he ha ne imvgamuf adcon fiten dum ei : qd pfalmi

giu f naht lobumlä denocturnif iil dematutinif

kiraz tomef aut reitida df gef nvdigeffimuf ordinem pfalmodienunc

f fol gen tem citim ka feba mef eTVfta

15 defequeiitibus borif uideamuf; Piv

uuila r tanma bora dicaT\-ur pfaluiitref; flu

ein luz lib be nallef iiutar enerii.lob

gillatim «^ non fub uma gloria ymnü

deriifel bun citi _eiuf dem bore poft uerfü ; Dl' iuad

Cod. pag. 63.

iutorium meü intende.' antequä

aft fol niffu

pfalmi incipiaTv-ur ; Poft exple

divo no fikilerau

tionem tivum pfalmorum . reti

ti^ur li^otio una deapoftiüo uer

iudifan ta

fum 4 kiiveleifon (^ miffaf: Ter

dera felbunciauero .' fexta <^ nona .' idem or

ant reitida fiki tul dit kabi^ demv felbiu

dine celebretur; Oratio idem

fei bonoüfd ymnü earundem orarum

5. 'Jlad) ipfe Dlaj. non b. — S. e in fcefifantin auä i forr. — 12. qd pfalmi dein

rot; linfä am SJanbe tiein rot, oorn obgefd^nitten : |fde horif ;

l nendlf . — 15. n in

folgentem rab., au5 f ? — 17. Über bem erften e in eneru ift i überg. — Cod pag. 63.

7. 2)er erfte ©tri^ beä m in idem auä einem langen Stricftc raoiert. — I>a? leite a in

antreitida ftttd^tig gejc^r. — 8. u in ymnü 511 1 rao.

78 I. ©ie alt. beutfrijc £itt. b. u. b, Jaljr 1050. (Die fienjbtktinerrtgjl, w 63. 64.)

drvi

ter nof pfalmof li^.tione <^ uer

l'auta fint

fo kiTVeleifou i^milTef; Simaior 10

coiigregatio fuerit . cü art-epho

in ki ivh ti

naf; Siuero minor in dir<^tum

curfIilallatv-ur; Uefritlna aü finax

if quatuor pfalmi cü artepho

rinkimar cbot aft dieni

ual' terminert-ur; Poft quibuf 15

zarediuo ne ift

pfalmif I^ctio recitanda eft;

dananInderefponfuivü yinuii ambrofi

fanc f cuat cbun di du.anü uerfü . cauticü deeiian gelio

Cod. pag. (!4.

li^ania . <^oratione domiuica

fobiiffi

1^ fiun; niiffe; Compli^nriur aii

fi

triuiii pfalinoruni dictione ter

ki tan dea Tal mun inivhti

miui^ur «jui pfalmi dir^'-tanii

zaqbuedane fint

fiue artephona dicenndif; quo 5

af t diem dera felbun citi

Poft quof yumü eiufdeui ore

14c za einiulijctione unauerfo kiiveleifon

uui bi

bene dictione 1^ niiffe fiani;

QUO ORDIXE IPSI PSALMI DICEND;

in heivft tagalihbin

In primif femp diumif boiif 10

dicatur uerfuni : Df in adiuto

tvü meü iiviende dne adiuuan

danandum mefeftina: Gloria. Inde

9. ne in loctione huxd) ^untte barunter getilgt. — 15. Sieben quibuf ftc^t quof u.

j. §b. a. %be. — Cod. pag. 64. 5. 3)a5 jroeite n in dicenndi rab. — quo rab. — 6. aft

o^ne abfürjungöftric^. — 7. ne in lectione fc^eint au§rab. — 9. ®ro& rot.

I. Die nlt. btutfdjt Citt. b. ii. b. Jaljr lOöO. (Bic «ciicbiktiiurrEflel, ]>. 64. 65.) 79

einera eccqiiuelihera citi

ymnü uniiif cuüifq; höre; De

truhtinlihbera15 iude pivma hora die domiiiica

zaqhiie danue l^czundiceiida (jiiat tiior capitula

der l'al min au drem

pfalmi.C'XVIIl'; Reliquif uero

horif ide tercia.' Texta.' ul noua.'

Cod. pag. 65.

d-rvo l<^ziuu obakafctvbanef

terna capitula fupra fcivpti pfal

min

mi C'XVIII' dicantur; Aprvma afl

andrem tagum f tanfecunde feivae dican-ur traf

pfalmi . ide pivmnf fecunduf <^

fo duriih ein luze ta

5 Textur; Et ita r> fin gulof dief ad

prtvma ufque ad dominicä dican

imzitur _p ordine temi pfalmi . uf

za niun ta zehantin min fo kauuiffo

q; nonü decimü pfalmü; Ita fa

to mone : : nt noty. pfalmuf.' <^ XVU.ny.

fin zi teilit in zua tiuivda

10 dluidarviur inbinaf gloriaf

;

fo fi daz zi naht unabchom trfi

Et fic fiat ut ad uigiliaf domi

f zueinzicozf tin finki fangannica fe_n auiciffimo incipiatur;

Adter eis uero fextam ul nonä

andref tagef niun 1<^ ziunfecunde feivae neue capitule

deo za leibu firv.

15 querefi duefuit.' de C'XYTTTT" pfal

dea dtv druh deafelbun citi

mo ipfa tema p eaf dem horaf

fi tan kifpentotemvdicaiv.ur; Expenfo ergo pfalmo

zuim tagüC'XVini" duobuf diebuf .' ideft do

15. a in doiiiinica au^ o torr. — Cod. pag. 65. 2. C a. 9Jaf. »on d. — 6. Überuf in ufque ift un ou5geroifcf)t. — 9. e:: ut a. 91af. oon at::: ober ar::: — 10. Überfin ziteilit ftei)t i<arciantur d. j, .§b. — 15. '^et Ie|te ©tric^ oon XVIIIl rab. — 18. Seägl.

80 I. iO« ölt. l)£utrd)c 4'itt. b. u. b. Jaljc 1050. (Die ßcnrtiktuicrrcgel, v 66. 67.)

Cod. i>aii. iW.

minico <^ fecuuda terra . Tercia

fr . iä adter ciam fexti \\\ uon»

pfallarviiir ter ui pfalmi . u CXVIII° . urque ad CX™X"'VI1"» . iifalmiiio

dea Tai iiiuii uuzauULiii ciiii<|uc' j)ralini feraii urque 5

z thu chim . druh d(<arel bun citi auiir

ad domiuicä . ji eafdoin )iorafidO

fiu kiuan gau iiBOuaiht minrepi^art-iir. Vmuorü nihil oniiuul'

ka fez zidii

l(^tiouu iil uerfu difpontionem ,

einef piladef allr- taKiim kihaltanuniformem cuuctif ditOiur l'enia

fo kiuuiffotarn: Et ita Icilici^ len domini 10

fipi guu nauca . a CXVIll" incipiatur: Uol'pere

aü cot tidie quat tuor pi'almo

l'an gl- l'iki ruii ganrum modolatiojie . cauatur.

dea Tal muu(|iii plalmi incipiautur . a CVIUI"

uzzan dem. dea mirufii; C""XIj"' VII'" . exoeptiC hif quiiu 15

niihcbem tum f im fint ki Tun trot

diuerfif horil' ex eif fequeftrau

tur ; Ideft aCXVII" ufque ad . cerv-i

rimo. XXmo VII" . <^ C" XX"XIIlo 4 C» LX» ll''

Cod. pag. 67.

andre in abant lobii zai|huodanue fiut

Keliqui om in uefpora diceudiluTV,:

danta min qhuemantEt quia minuf ueniuiv- . traf pfal

pi diu zatoilanne fiiv. dea in ruabu

Uli .' idoo diui dondir qui innunio

ka IViv bann ftar chi run l'int futi

ro fupra rovptuf fortioref inue

tanniuTViir; Idf- (''""XXX.iiy. Vllny. 1^ Ciiy.XLny.VIItiy. .t

Cod. pag. 66. .s. Tai jiucitc z in kal'ezzidu auö c forr. — ein in difpofitiouem

ouä on forv. — 11. J»cv legte Strich »du Villi rab. — 15. n in un bei ('"'"ift melme^r

ein angefangeneä ni. — Cod. pag. 67. 4. 2)aä jroeite f in fcivptuf vaö. — 5. V imlegten Vlliiy. su II rnb. burdj ;Hajur bcv unteren l'evbtnbung.

I. Die ölt. Jtutfr^« Citt. b. u. ö. Saljr 1050. (Die ßeiubiktinecregel, p. 67. 68.) 81

danta luziler

centirimuf uero . XYItry. . qui apaniul'

Ift fiki inah choteft . cü ceivifimo . XV . con iuD gatur;

kiTaz tero

Dii efto ergo ordine pfalmorum

abant lihchero androuefritinorum; Keliqua ideft li^rti

10 onem refponTum . jrmnü . uerfum

ul canticü Tic' fupratax auimuf

fier fullit za fol niffe

impleatur; Adcom pli^uivü uero

dea felbun auurkifan ganidem pfalmi rep<^antur cottidi

kifaz

e ideft mi ^ XCny. 4 C.n^XXX.TivOIIny. du'

tero def falm fangef tagalih15 pofite ordine pfalmo die diur

ebenne reliqui oin pfalmi . qui fu_n

ebano fizitei lit

£uTV. equaliter diaidart-urlep

fibvm naht iiuah tono libantotinoctiü in uigiliaf . parciendo

Cod. pag. GS.

ik dea untar im lengirun fin-

fcili c^ qui inter J>lixioref funt pfal

druh eina eocouuelicha ka fezauti

mi . <^XII _n unaiu quaq; eonftitu

naht daz allero meift manonteenf noctem .' hoc pcipue . commo

ibu uuelichemv . oduuüa . defiv zateileneTK-ef fi cui forte . hSp dift«-butio

fal mono pilih chet5 pfalmorum .' dif plicuerit ordine

ibu paz andar uuif : : : fuanit tuefimelius aliter iudicauerit agat.

denne ecouuelichu mez zu zua fi kiuuarti^ dazDum omni modif adten datur . ut

eocouuelicliera uueh chun tv alonger

omne ebdomada pfalteivü exinte

roaba fiki

gro numero C.L. pfalmorü pfal

6. V in XVIny. ju 11 rab. burc^ Slafur ber unteren iüerbinöun^. — 7. Set '^untc

na<§ XV ift a\i^ .' rab. — Cod. pag. 68. 1. 9!ac^ inter ift eof 00m Überf. überg. —funt au5 fum forr. — 6. 'Jlad) andaruuif iHaf. con fiki — 8. 3>urct) e in omne langi gejoijen, aber rotebet rab. — :'. Cs fie^t me^r au-% roie roaba.

Siac^träge ju ber beutft^cn Jlat =Sitt (j

82 I- Bic alt. ijutfii)« £itt. b. u. b. Saljr 1050. (Wie ßcncbiktinerrjgel, i>. 68. 69.)

fungan truh mv ke f huubitelartiir i^dominico die fi-p acapi 10

auur rikifaogau za uuabton dantate rephendatur aduigiliaT qiiia

drato unhort dera keninifla fiiiora. deonoftefniinif in erti deuotionif fiic leruitio

kaaugant dea min(iften dun- monachi q»ii minuf.

f r re ki uuonaheiapfalterio .' cii cau-icif confui^u

tim druh uueh chun umbin cirh

dinariif .nfepte mane circiilum 15

TV. denne iiuenne lefamefpfalluT^; DQ quando legamuf

uuihe fatare nn re einoniv . ge . daz

fcol' patreT noftrol' unodie hoc

radalib cho er füllen uuir fo einafttvuue . implef le .' nofuero utuna

Cod. pag. ßi).

uiieh cha anol kiu druh in pintamef .

Teptima na integra perfoluarry.

;

DE DISCIPLIXA PSALLENDI;

eocouueiv kilaubamef cot chundi ant uuarta

Ubique credimuf diuinä effepfen

ciam 1^ oculof dni fpeculaivf bo

uoT 1^ malof «^ maxime tarnen f)

zuiua lungahoc fine aliqua dupitatione

cot cbundazcredamuf cü adopiif diuinum

adfiftimuf; Ideo femiier memo

rurrimuf qd ait ^hph^a; Seruite

dno iTV-imore.' ^ iterü pfallite 10

fapietkier; Et in con fpectu ango

lorum prallü tibi. Ergo fi confide

remuf qualiter oporteat incon

fpectu diuinitatif.' «^ an gelorum

eiuf effe . «^ fic ftemuf ad pfallon 15

kahirzodura iit menf nra con cordd^ m cinre;

16. t in quantdo lab — 17. Ja-j erftc a in fataro anrab. — Cod. pag. 60.

2. ®ro6 lot. SJancbcn rcclitö ftef)t fc^roarj XVm mit no* einer 1 barüber. — 4. Xaite^te r in fpoculat^f a. 'Mi. — 6. v in duiiitationo burc^ jinei *;^unftc bnninter getilgt

wnb b borauö low

I. BU alt itutfdjc Citt. b. u. ö. Soljr lOöO. (Die ßenebiktinerrtgel, p. G9—71.) 83

DE REUEEEXTIA OEATIOXIS

;

uualtantemSicü hominibiif poteruibuf uolu

Cod. pag. 70.

edef lihchiu fpananmuf aliqua fuggerere.' n pfumiity..'

uueonificü humilitate i^ reuererv-ia; Quan

merto magif d : nb dö uuiiierforum

lut tiv

cum omni humilitate . ^ putvtatif

kern niffu zapit tanne ift _5 deuotione fupplicandü e ; Et non

multi loquio .' fedin pun-tate cor

dif <^ con punctione lacivmarum

Icamnof exaudire fciamuf; Etideo bre

mal lut traf

uif deb(^ effe «^ pura oratio .' nififor

f minnu def ana plafannef dr cot cbun10 te ex aff^etu infpirationil' diuine

diun enfti forafikidenit in zumftigratiae protendatur; Inconuen-u

fcam lihchotä omnino breuiter or<^ur; Et fac

ebanoto figno.' apivore omnel" parvterfur

gani; DEDECANIS MONASTEBU;aruue

15 Simaior fuerit congregatio ele

lit fi dera cuatungartur deipfif frativbuf bonitef

kiuulfzida df libef

timonü.' (^ fc§ conuer fationi! (^con

zec han nin ga pihuctidaftitua-re-ur decani; QuifoUicitudi

Cod. pag. 71.

nem gerat fu r decanif inomnib;

fecundum mandatum di . S^ pcepta

17. ©rofe rot, rechte atn dianbe idjwax; XX. — Cod. pag. 70. 3. 5Jac^ d in dnoift ber itnfang eine§ o rab. (alfo Sc^reibfefiler), ba§ n mat juerft oergeffen. — 11. a in

fora au5 e torr. — H. SBon DE ab groß rot, Un{§ am :Kanbe fc^roarj XXI. — 18. c

(ober i?) in zechan&inga ra&.

6*

84 I ©ie alt. beutrd)c fiitt. b. ii. b. 3al)i- 1050. (Sie fienebiktinemael, p. 71. 72.)

abbati fui; Qui decanitalef elegau

fih churer lib

tur inquibuf abbaf lecuruf par

beceat onera lua: Et n elegautur ^ >

ordinem . l'ocundum uit:; meivtü ^ l'a

iuti deapietviiao doctivnä ; (^uiq; deeani

eder lib eher kapla ter

fiex eil' aliciuil' forte quirinflatuf

laltar libher

ru_nbie re_ptur fue-vYl rephenfibilil".'

kafvhter

corr4ctur feincl.' ^ iterü adqueter 10

cio; Siemendare noluoivt deici

atur . 4 alt in loco eiuf qui dignur

ana gat daz felba

eft fucce dat; Et dop i)ofito . eadem

conTtituimuf;

t^UOMODO DORMIUNT MONACHI; If»

ein luzze . ruh ein luziunSinguli p fiugula li^cta dormiaiv:

kaftreuui tiu . f meze def libbef

Lecti ftemi J> modo conuerfatio

fpen tun gunif fcdni difpeufatione abbatir

Cod. pag. 72.

accipiart; Si poteft fioiv om inuno

loco dormiaTt; Siaü multitudo

ui lazzenonfin^ deni aiit nigeni cüfeni

rcftpu

oribul' quifuTi eof l'oUiciti firt pau

leoht

fetv.; Can dela iugiter ineadem S

kiuuatotecolla ardeat ufq; mane; Ueftiti

picurte curtilom edozaumdor niiuiv «^ cincti cingulif autfu

mumuibuf ut cultellof fuof adlatuf

fuu non habean.. du donuiuiu.'

Cod. pag. 71. 8. r in aliquif anrab. — IT). 6rop rot. -- u;. ;Hod)t5 am ;Nause

XXn ft^roarä- — Cod. pag. 72. 3. 2)09 n in ui n. SRaf., oon c?

I. Dit alt. ieutfdje ffitt. b. u. b. Saljr lOöO.) Wie ßcnebiktinerrcgel, p. 72. 73.) 85

10 neforte ii fönu uuluer<^ . dorniien

tem ; Et ut paratifini motiachi

femjj facto figno abfq; morafur

geivief feftineTL. leinuiccm puenire

zauuer chje tel' fruatiad opuf di.' cü oinnitam grauitato

mez haftiii _15 ^ modeftia; Adhulif centioref frf

iuxtafe non habeatv. l^etof . fed

druh mifte t heivrom_pmixti cü fenioivbur; Surgetv-ef

mez haf tiuuero adopuf dl iniiicem femodera

Cod. pag. 73.

_ flafalerotae cohortertur ^pt fönoleTViorü

exciifationer; DE EXCÖMUNICATIONE CUL PAEUM;

_ ein rtiv ter imhorSiquif frat cotviuinax autinobe

famer5 endienf aut fiijibuf.' autiniirmoranf.'

uiiidar uuarti eban ftantantiaut in aliqiio contraivo confiftenf

lieivrono

fce' regule.' autpcepta fenlorü fuorx

far manocoTK-emptor re_ntiif fiiervt; Hicfecun

dum dnl niv pceptü ammoneatur

10 femel; et iterü fecreto afeniorib;

fi kifah chanfuif; Sinon emendauetvt obiurge

offanlihchotur publice coram omnibuf: Siue

roneq; ficcorrexerit füttellegit .'

ar mein famiqiialif pcena fit ex communicatio

unka uuarer15 ni fub iaceat; Sin ai\ inJ>buf eft uin

lihchamliheradicta cor porali fub datur;

QUALIS DEBET EE MODUS EXCÖMVNC;Secundum modü culbe exommu

Cod. pag. 1ü. 2. Son DE ab giofe rot. — 3. Oirog lot. — SHe(^t§ am iHanbe XXIIIfdiioor}. — 4. h in unhorfamer ou6 n forr. — 5 en in endionf rab. — 10. et (e

größer). — 17. Oroß rot. — SHet^tS am Slanbe frf^roar? XXIIII.

86 I- Bte ölt. bcutfd)£ fi'itt. b. u. b. Saljr lOöO. (Uic ßencbiktincrrcgel, p. 74. 75.)

Cod. pag. 71.

nicationir ul dif ciplinc deb(^

ka deni m^zextendi menfura; (^iiod cul pary

moduf in abbatif pendit iudi

imvngi

cio; Siquif tameu frater inle

rornuioivbuf culpif inuenitur.' ameu 5

teil numft piteilit fi piteil

fe partici patione pivui^ur; Ptv

te kinoz fceffi defiv

iiati aü amenfe confortio.' ifta

irt redinaerit ratio autin oraturio pfal

in ni hefte

mii aut arviephona n in)>onat

redinoe zagautict* neque l^ctione rociti^.' ul'q ; ad 10

fameru tati im biz dezfatif factionO ; Ref^otione aücy

muafefbi i)oft fratrii rectio : nß folufac

daz pilad qhuedan_cipiat; Utfi uerbif gratia frf re

ficiuTV. fexta hora . illeuona; Si

_ zacafrf nona . ille uerperea; Ufquedü 15

nubt ramera tati kalimf lih cbanfatif factione congrua uenia

confequatur; DE GBAüIOßlB: CULPIS;

defer deraIs au frater qui gra uioivbuf cul

Cod. pag. 75.

fun ta fculdi fiki fpentot

pe noxatenetur fufpendatur a

ioh auhnienfa fimul ^ aboraturio uul

imvluf ei frater in iiulln iiiiungatur

confortio.' neque in conloquio;

Soluf fit adopuf Tibi in iunctum.' 5

Cod. pag. 71. 9. in auSgcretic^t. — li nac^ rectio :Haj, oon u ober r — i:5. £tnt5

a SHbe. nisi forte v. 4. .§b. — f von uerbif vab. — 15. 7>a'i le^tc e in uofperea burd)

'^-'untt baruntev getilgt. — 17. ajon PE ab gvo^ vot.

1 Sie iilt. beutfdjf ffiitt. b. u. ö. Jaljr lOöO. (Die fiencbiktinenegel, p. 75.76.) 87

dunih uuefanti uuaftTifirtenr inpenitetviae luctü; Sei

ekir lihhun ki qhuitenf illä tenvbili; apoftoli fetvien

ruriichanciä dicen-ir; traditü eft niodibo

in far uiirti _mine in irv-etviü carnif.' ulfpf fal

hei 1er fi

10 uul" fit indie dni ; Cybi aü _ncei)tio

ant fankidane foluf _ncipiat menfiira . uihora

kalim fani

qua p uiderit abbaf ei conp<^ire:

min fona einiga furvfaran

Nea quoquam benedicatur.' trau

temvfe uTue.' ni^c cybü quod eitatur:

15 DEHIS QÜISIXE lUSSIOXE lUXGUNT'

EXCOMMUXICATIS

;

Siquif frater pfumpferit fineiuf

fione abbatif frativ exömuui

Cod. pag. 71).

fouueli chu mezu kaiuah choncatio quolib<^ modo feiungereaut

katvhtanloqvii cü eo iil mandatü ec diregere;

k^lihchera fier lozzanSimilif fortiatiir excommunica

dr ivhti.

cionif uindicte;

qualit debeat at)b

ruachnn5 Omni folli citudine curä abbaf

gerat circa delin querv-ef frfqui

duruftaiie opuf fanif medicuf .' fed male

habetv-ibuf; Humili<^ur pro infirmi

täte n extollatur pro mifetv cordia

10 <5 ita omnia mem bra eriin- in pa

Cod. pag. 75. G. c in Sei au5 t torr. — 8. traditü (t flvöBer). — 10. ei in heilerItg — 13. in einiga beSgl. — 16. ;)lecf)t5 am Stanbe XXVI fc^roarj. — 15. 16. ©roß rot.— 18. r in fratry a. 3!af. o. a. — Cod. pag. IC. 3. ni in excommunica a. 91af. v.

ca. — 4. Son^qualit ab f[ein rot; ltn{§ am ;)(anbc fte^t Kein rot, jiim Jeil abgefc^nitten:

ICITüS EE cA EXCO XICAT: (cor Dem letiten n ift nod; ber jroeite Stricheine'5 V fic^tbar). — 7. £tnt§ a. üt>e. isi)mar; XXVII.

88 I ©ie ölt. iijutfdje fiitt. b. u. ö. Jnljr 1050. (Die ßcucbththterregel, p. 76. 77.)

])ruhcbaii eocouuelichu mezzuce ; Et ideo uti deb^ omni modout

ana fentanfapienf medicuf inmittere quafi

occultof confolatoref fen p<5ctar.

id eft fenioref, Sapiervief frf quiqua

fi fecreto confolerv-ur fratrem lue 15

fram kiuuifentu atv-em Ouo ceit ad humilita

kanuctfamera tati

tif fatif factione ;Confoleiv.ur

ka nuct ratnun

eü nehabun daiv-iore f twfticia ab

Cod. pag. 77.

pifau tit li

for beatur; Sed ficut ait apofto

luf; Confiim^ur ineo caivtaf ^o

pi imv allere

ril^ur pro eo ab omnibuf; Magnieift

nopere eni debii^ rollicitudinem

huuaffigerere abbaf.' i^ omni fagacitate 5

horfki min einikaf

^ indufttva curare nealiquam

pifolahenemdequibuf fibi creditif rdat ; No

uerit eni fe inflrmarü curä fufce

alliu

piffe animarü .' non ru_n fanai'

tvhchida

tyrannidem adfuiuat.' fod lui^u 10

dro Ulla

at J>ph(^e comminatione fu_p que

feiztaf

dicit df; Quod craffü uidebatif

ir zua na mut uuan heilaz

adfumebatif.' etqd debile erat

defcuatin er

proici ebatif . etpaftoivf bonipi

baf taz keleiranit

um imitetur exeuiplü;

Quirelic 15

tif nona gitva neuem ouibuf in

mon-ibiif.' habiit unri ouem que

errauerat querere; C'uiuf intir

18. r uor tivfticia rab. — Cod. pag. 77. 14. b in boni nii3 p lorr., unter ipelc^em

jroei fünfte ftefien. — 15. te in imitetur lig.

I. Hi« ölt. bciitfrije <titt. b. n. ö. Jal)r 1050. (Wie ßrncbihliitcn-cgcl, p. 78. 79.) 89

Cod. pag. 78.

I'otilu eban do lenti

niitate intantiiiii conpaffiiT eft

ahfalom fine ka uueruteam iuraoivf iimorif fnif digiia

doTU-i ana l^ekan fouiii dari^ traganr^ur inponore.' «^ fic reportare

za chortareadgregem; DEHIS QUISEPIUS COR

5 KE_pTI EMDARE NOLUE RINT;

emezzico karafftSiquir fratei' frequeitur correp

pifouuelichafo ar

tiif J> qualibi^ cul pa.' lii^iä exoö

mein famoter uuaffiramunicatiif n emdaiierit agivorei

kiivhtida fiUono kertu

accedat cori-^utio; Idö ut uerberü

frakangeu10 uindictam in euiii i>cedaTu; Quod

fin^ ita correx erit aut forte qdab

fit infunbiam elatuf <^iam de

fendere uoluerit operafua; tunc

abbaf faciat qd fainenf nie

ibu15 dicnf fiexhibeat fomenta; Siun

fal bun kifpanfteo ibu Iah chidaguen-a adortationü . fimedica

cot chunderamina diiiinarum fcivpturarfl

;

az iungist f

Si ad ultima ; : : : onem excom

Cod. pag. l'J.

mivnicationir uel plagarum

ker tuuir ge.' ^iam fiuideivt.' nihil fu;i

furi magan horfkii zua tuepr^ualere induftivam adhibeat

^iä qd maiuf g fuä.' S^ omniü fra

5 trum proeo orationem utdnf qui

ompf e operetur faluteiu circa

Cod. pag. 78. 4. SJon DE ob unb 5 grof; rot. — 5. Sinfä a. :Hbe. fd^ioar; XXVni —II. am a in ab ift bic linfc 2cl)leife beffcrnb erneuert. — 13. tunc (t größer). — 1.5. Überfomenta ift medicanienta r>. j. .'nb. übcrg. — 18. iSor onem 9(aj. Bon latetnifrfiem unbbarüber t)on bcutftfiem SSort; »on (efttcrcnt ift nod) 1 5u fef)cn.

90 I- ©i£ öü. leut\ä]e ffiitt. b. u. b. Jaljr 1050. (Wie ßenfbibttncrregel, i>. 79. 80.)

dofvinfirmu fratrem; (^uodfinecirto

jnezzvmodo fanatur fuerit.' tunciam

fi pruhhaTfci ifariie defabafnidannefutiitur ahbaf ferro abfcifionif;

Utait apoltolur; Aufer temalü ex uo 10

ungi laubiger Ibv kelidet ke

bif; Et iterx - intidelif . l'idif cidit dif

lide l'uhti gazcedat.' neuna ouif morbida omue

pi fmizzegregem cotviagir^: SIDEBEANT ITEH

BECIPI frfEXEUNTES BE MONAST;Frater qui ^j'prio uitio egreditur 15

ibv ki buuor: : : : dum demonafteivo .' Sireuer

ban uuefan ke beizze

ti uolueivt fpon deat p^uf omnö

emen dationem uitii J» quo egreffuf

Cod. pag. 8ü.

fo in derulungiftun fti^i fi ertfangane ; Sic inultimo gradu recipiat'

z er div finiv theoiiiuati fike chorootut ex hoc eiuf humilitaf conJ>b^ur;

daz ibv anderaftuu,Quod fidenuo exient ul'q; tercio.'

giv after divita recipiatur; laiii poftea fei

wizzatv-i Imv edcouuelihan zua kancenl' Tibi omnr- reuerfionir adituiu 5

far cikaii uuefandenegari; DE PUERI MINOEI ETATE QUALITER CORRIPIANT';

eo CO uuelihaz altar farnufft eikanivOninif ai^af 1 intolli^ctuf Jjpriaf

fcal habeen niez Ire-i pidivdeb<^ habere luenfuraf ; Ideoq

;

quotieuf pueiv uel adulif cetv-ioref 10

ai^ate aut quimiux iTtellegero

Cod. pag. 79. 7. tr in fratrem lig. — 10. te in teniahi bCogC. — 11. a in ungi-

laubiger oii§ u toir. — 3;a3 IcRtc e in kelidet jn i rab. — 12. ti in fuhtigaz lig.

— 13. ium SI ab grofe rot. — 11. Orog rot. — -Medjti a. ;Hbe frfjroarj XXVI unb

baruntcr 111. — l'i. tu in Frater lig. — IG. :::: dum vabiert. — 17. ei in keheizze

li,^. _ ij<. uitii rab. — Cod. pag. ,so'. 1. Üor Sic ift 4 u. j. .i^b. oben nac^gefd)r. — 2. ti

iti theomuati lig. — 5. a in vvizzanti aui u torr. — G. i'on DE ab groß rot, l)inter

PUERI ift \<S)max\ f nacftgctr., baö te^tc I in MINORI ift fc^mavj iu K tovv. — 7 «lofi

rot. — i.'in(S a. ;Hbe. fc^iöar.i XXX, bavuntcv Hlaf. — 8. ei in eikaniv [ig. — 11 te

in a^ate lig.

I. öie ölt. btutrdjc fi'itt. b. u. b. ial)r 1050, (Die ßcncbiktinerregel, v 80. 81.) 9

1

poffuTV. quarua p enaf fit excö

municationir: Hiitalef du deliu

fin

quiiTt. aut ieiuniif nimif adfli

keneizzit farfeem flUoom fim ke15 gatviur agrif uerbeiybul coerci:

davm ganceaitur utfane-niur; QUALIS SIT;

DE CELLAEAEIO MOXASTERIOCellarariuf ruanafterii ele

Cod. pag. 81.

ri er uuelit fona famaniingu fpaheergatur decon gregatione fapienl"

riiffer fitim chvfkeer nallef filu

matuivf moTVbuf . fubivur. h multü

ezzaleer nallef ijreiteer nallef ti'uabaleer nallefedax ii elatuf ntiirboleniuf n in

uuidarmiiater . nallef trager . nallfpildanter . uzzaniuivofuf ntardiif n J>dicuf .' fedti

forahtanti cotan der allem faiuanungu5 menf dm qui omni congregati

fi fofo fat ruahhvn tue fona

onifit . ficutpat . Curä gerat de

alleem ano ki pot def abbatefoninib;.' fineiuffione abbatif

neo vueht tue dei kepotau fin

nihil faciat.' quc iubettur cuf

kehalte _ nike un frauue ibv huuelihtodiat; frf non con tivftc^: Siquif

fona Imv . odhuuila eddeflihhiv vu redihaft

10 habeo forte aliqua inrationabi

lihhiu pitit nallef farmaueitoliter poftulat.' n fpernendo con

kounfreuue uzzan redihaftlihho mit deomuati

tivft(^ .' fedrationabilit cühumi

vbilo pittatv-emv farzihelitate male peTteiv-i denegi^ ani

fela fina kehalte kebuckemüfuani cuftodiat; Memor

14. JJodfi bem jroeiten i in nimif ift noc^ ein i d. j. iib. üljerg. — li>. g in agrifrab., bafür c gefc^r. — 15. i in coerci ju e lorr. — 16. cein ceaivur rab. — (^UALISSIT: rot. — 17. (Brofe rot. — Sintä a. SRbe ic^roarj XXXI. — 18. uf in Cellarariuf a.

SHai. — Cod pag. 81. 2. G§ ftanb inatuivf, auo n nnivbe m gemacht, unb n über mgefegt. — ti in fitim lig. — Xa^ erfte u in fubriuf 5u o forr. — 4. c in J>dicuX uongani jungerjgb. ,5U g torr. — 5. ti in forahtanti lig — 8. ei in dei lig. — !). 9iac^

quif ift frat öon gan} junger ^anb a. 9tbe. nac^getv. — 11. SJor con be3gl. eü. —12. ti in deomuati lig. — 13. o in vbilo au§ i torr — 14. 1 in kehalte a. 9laf. iv a.

92 I- Oie ölt. »eutrdje fiitt. b. u. b. Saljc 1050. (Die ßeiicbikttiucccgel, p. 81. S2.)

fiiiiblfi (laz iHitolihlia dan-a deriemp illiul aiioftoli eil,' quia qui 1")

vvehi ambahtit ftiagü cuatunbene ininiltra iierit gradu bonu

imv zuakel'uahhit vn mahtigero chindoJibi ad querit; Infirmorü infan

kefteo in,i aniiero mit eocouuelihherutu . hofpitft pauperiiq ; cüomnifol

Cod. pag. S2.

pihiicti Tuabha tue vvizzan-ilicitudine curä gerat . Scieuf i'i

ana znifal datvia pi defeem allem Intagene dubio quiaJ> hif omnibuf indie

dera l'uana . rediun er kebaiieer ilt

iuditii ratiouem reddituruf eft;

alliv faz Irti alla ehtOmnia iiafa '•. cuncta.q ; fubftan

Iiv-i fo altarrof faz keiiuilitiv

ciä acfi altarif uafa facrata .">

pi fehe neo weht Icitte far fuuni

coiifpiciat; Nihil ducat negle

maudo noh fpildanter fi vrriutto

gendum .' -j- neq ; Jidictif fit ftirjia

eht def monaftref vzzantur . fiibftaTtie monafteivi; Sed

alliv iiiezbaftiv tue indi af ter

omuia mfurato faciat <^ fcdm

kipote def abbatef tlieo heit

iuffion«' abliatif hurailitatf 10

fora allu ei gi Indi demvante omu a liabeat; Etcui fub

eht iiift daz kebe vvortftaTV.ia n e qd tivbuatur fer

def atv-inirtef fikerehhit

mo refiion fionif pürivgatur bo

ciiataz fo kefctvbau ift vvort cuataz

jiuf; Ut fcTYptü eft; Sermobonuf

iibar koba pezziftuun Indi alliv dei Imii

fiiTi data obtimii; Omuiain'ei 15

10. 'Jiac^ a in miniftrauerit fllof. v. t. — ?aö jiucite u in cuatiui ju a torr.

*— 17. ti in vn mabtiguro liij. — burc^ e in querit; loilfl i D. j. .'^ib. — Cod. i)ag. 82.

1. Jia§ erfte z in vvizzaiti auf 1 flefcör. — ."'. C-j ftanb iudii, über ba§ ooiieftc i

unitbc fpäter ein t iibcrfl. nnb am Sdjluffc ein i juflCKi!'- — • Vintö am JHanbc ftel)t

V monaftdrü. — G. ei unb to in leitte Itg. — 7. Sint-j am :>lanbe flc^t + neq. .auaricia|

ftudeatIDon brittcv ^lanb. — c in J>dicur v. j. $b. j" g forr. — u in ftirpa

]

tur

0. j. ^b. äu o fovr., vot r ift v. j. .ob. «^ überg. — S. monafteivi Se in monafteivi Sed

a. <Raf. — 9. ti in mezhaftiv lig. — 10. ei in theo heit be^fll. — 11. ci in oigi bcSgl.

— 12. h in eht auf i »on Hgiertem ei. — d in qd rab., bafilr o. j. .t"ib. u.j gefegt. —lö. ei in dei lig. — ^ in q-; forr., ou§ ; (eö ftanb Omniaq:)

I. Die alt. beutfriji: Citt. b. u. b. laljc 1050. (Die ßeneöikttiurrcgcl, r 82. 83.; 93

ana kimahhoot abbaf felbim habeein iunxerit abba ipfa habeat

iiTK-ar ruabhun fineru fona diem Imu pi uuerit

fub curafiia: Aqviib : eü J>hibiie»vt

ni er paldee pruadrum ke fazta

n pfiimat: Frativbiif conftituts

Cod. pag. s;;.

liib leita ana einikemii lihhifode edoannonä fine aliquotyfo nl mo

tuuala pringe daz ni ze

ra offerat utnon fcandalizeiv';

kehucke dera cotchund\-Tu fprahha daz fi kearMemor diumi eloquii qd merea

ne<^

tur . qml'can dali zauerit iinii

ibu famauunga meraö depufillif: Si congregatio ma

vrifit belfa imu fi kekeban fouaior fuerit folatia ei de-mur a

diem kebolfaneer Indi er felbo ebanemiiqiiibuf adiutuf S^ ipfe aequo ani

muate er fülle ambahti imu pifola

mo impleat officium fibicom

hanaz citim kelim fan teem Indi kemiffum; Horif conpc^erviibuf <^

keban fin dei zekebanne firt Indi kepc^au

10 deriiur que tan daf <^ petartiu-

dei zepit tanne firv. Indi neoman duruh

que pi^en daf «^ nemo perturbe

truabit noh keunfreuuit In bxiTe coteftur neq; coTtTi-ftetur indomodi;

DE FEBRAMTIS Vh EEB; MONASTERn:

In ifarn

Sub ftaitia mo naftem infe

azzafum ko uuatim edo fo huuel'i rame'Oiif ul ueftibuf feuquib

;

lihemvfo ralihom _lib<5 reb ; Jjuideat abb frf dequo

16. nati) abba ift oben f nac^getr. — 17. nad) e in oü ift i übevg. — Cod. pag. »3.

1. ei in leita unb eioikemu üg. — f in tyfo a. Dlaf. Don u. — 2. ze ou^getnifc^t. —3. Der Strich bur(^ d in qd rab., unb burc^ q einen Stricf) gelegt o. j. .§b., fo öa^ oAentftefit. — 5. 2)a§ te^te a in lamanunga fc^eint nur ju o !orr. , ift ei aber nicbt. —9. ti in citim lig. — Das eifte m in kelimfanteem aii§ h torr. •— 10. ei in dei lig.

— t in tan da ju d rob. unb tovr. — p in kep^an u. j. i-»b. ;it b torr. — 11. ei in

dei lig. — 13. Örop, rot.; rechts am Dianöe fc^ipav; XXX uns barunter II. — 14. 3(m

Sc^luffe ber S^Ue na^ fe ift r jugefe^t.

9-4 I- Die alt. bniirdjc Citt. b. u. i. Saljt lüöO. (Die ßenebtktincrtegcl, p. 83. 84.)

fitim

Tum uite nioivbuf feciiruf fit ^eif

pin luzziv dera ))! darbun fuauitringiila ut utile iiulicaue ritcon

Cod. pag. 84.

kizeicbanne iudi auur zikilc

rign^ con ftituenda . adq : recol

fanneligenda; Ex quibuf abbaf brcue

indem felbou ka/.aichautivteneat.' utdil fibi iiiipfa adfigua

uuebfa Iura auaka aut

ta frf uicibuf fucceduTt /. fciat

quid dat ^ quid recepit; Siquiraü 5

unfubro ruah cha loro

l'ordide aut ne gli gerter ref iiio

trab tot rikiduuunauaftervo tractauerit compi

ganatur; Sin einen dauerit difcipli

dera reht lichun untar licke .

ne regulaiv fubiaceat; fiquiddebeat

allero raeift dea ahclnift uurz baf tor

Precipuc boc uitium radicitul' . a lO

abazaruidauue ift .

putan du e demo nafteivo uequif

eouuibtpfumat aliquid dare utaccipere

fine iuffione abbatir.' ueq; aliquid

eikan neu uuibt rahcbababere (fpiVü nullä omuinore

;

puabXeq; codice neq; tabulaf . neq; graf 15

kauuiffu libcbafiü .' Ted nihil quippe quibuf n^'^cor

mon iro ar laubitpora fua n^c uoluiv-atef lic(^ lia

inaikaneinv alliv

bere in^pTVa uoluiitate,' Omuia

17. 'iior moivbur ift 4 iv j. .\Sb. übevc\. — 3'i''i*f" le^tcr tinb novte^tev ,Si'<li' »f«'

ein torf). — 18. oi in ein lijv — Cod. i)ag. .-I. 1. g in rign<!^ aiio n lorv — 1.

Cd)t'i

buin uicibuf vab., barauf ffim gcfd^r. , r am Sdilufjc nodi ju Jc^n, aber anrab. — nact)

l'uccedun:. • ift /• ut iibevijefc^r. — 5. Xnvd) trai itucitc o in recepit ift 0. j. \ib. lonfl

i gcjogcn. — 7. o in uanaftoivo vob., bafür i gefegt. — 0. oor cb in reht licbun ift

b überg. — a?on Si ab rot. — at in debeat Itgicrt. — 10. iiüntc a. JRbc. ftcbt rot

nionachufj

^^Pivü babere (ere lig.) .— Cinld n. khe. fte^t fc^roar.; XXX unb barunter

Iir. — ^iDcitcr Strich be§ u in radicituf auö f rab. — 12. Jior ut ift a übcrg. —W'. ^lai) nihil ift omnino v. j. ^b. überg. — 17. Über a in corpora ein fcnfrci^tcr

Stvid) D. b. Jpb. b. Überf., alä f)ätte ba§ offene a ju d rocrbcn foUen.

I. iDie alt. bcutrrfjc Citt. b. it. b. Saljr 1050. (Cie «enebthtinetrfgel, p. 85. 86.) 95

Cod. pag. 85.

not duruft ti

uero ueceffaTVa apatre fperare

eouuit ar laubemonaftervi.' nee qiiic quam liceat

habere qd abbaT n ipfe dederit

edofar leazzi

aut pmifervt, ' Omniaq : oninib;

camein famou5 fiiv. cömunia ; Utficut fcivptü eft .'

min eouuitErant illif orania cumunia.' n<5cquir

fin eouuihtqua fuü aliquid dicat 1 prcfumat;

daz ibu einic defemv achuftiQuodfi quif qua huic nequiffimo ui

kiraffter kiluftldot

cio dep heufuf fiieivt del^ctaiv am

10 moni^ur femel . ^ iterum: Sinon

deru rehtlichunemendauerit legitima difciplina

fubiace at; SI OM equalit DEBE

AST XECESSAEIA ACCIPEKE .

fizi teilit

Sicut fci^ptü eft ; Diuide batur

ein luz lih chem fofo eoeo uuelihchemv15 fingulif prout cuiq; opuf erat;

daz heiteoUbi non dicimuf ut_nfonaTy qdab

arv. fenkida fi

fit acceptio fit.' fed infimiitatif

fcauun ka durufttigotconfideratio ; Ut quimin indi

Cod. pag. 86.

tue anXt

g^ .' agat dö gratiaf i^uon

con fttvfti^ur; Qui uö pluf indi

fiki tan fiki theonot

g<^ exhibeatur ei; Humili<^ur

nl fier ha banJ>infir mitate .' non extoUatur

Cod. pag. 85. 1. c in neceffaiva au-i Slnfantj einc§ f fovr, — 2. c in quicquama. SRof. o. d. — .3. ipfe rab. — 6. Xie 3*''^ ouper nee qinf unb min eouuit ift rab.

;

roaö noc^ }u crfennen ift, ift bemertt. — U. logitima difciplina rab., barauf auf bie

Mof. eorreptioui gefdirieben unb burc§ 3^^^" l)intcr fubiaceat ; oerroiefen. legitimaift nic^t me^r ju leicn. — 12. 33on SI ab rot. — l.'J. rot; rechts am iRanbe fc^roars

XXX,/Tinb barunter IUI. — 18. ti in duruttti lig.

96 I- ©ie iüt. iii'utfdje £itt. li. ii. ö. Aa\]v 1050. (Die ßfucöiktinerrcgel, p 86. S7.)

alle

J> mifeiv cordia .'«^ ita omnia 5

lidl in fivcliii

mem bra eruTu inpaee; An-e ö

nia uemur morationif malü

l)ifouuelicharo racha iuei nikemvi> quäle cüq ; caiifa iu aliquo

iiuelichemv fo zaichanunguquali cumq; uerbo aut fignifica

kaauge karaffcione appareat; Quodfi deprc 10

ter dr kiduuuganuubenfuf fueivt diftivctiori dilcipli

(iuntar kebau i

ua Tiibdatur; defeptimanaivif coqae;

Tri' Tic fibi iniiice feruiatv.' utnul

fient rachot ambahteInf excufetur aco quine officio.'

fiuU cbi

iiil'i aut egtvtudo.' aut iu caufa 15

fuuar riu deru bidarbi uuelih pibaf ter

grauif utilitatif quil' oecupatnl'

vvifit er diu mera looufueivt quia exinde maior mercif

"ift kefuahbit // tuiuua vn cbref tigern

ad qucivtur li^ caivtar; Inbicillib;

Cod. pag. .ST.

fora rikekaumit helfaaü Jjcureniur folatia .' fecundü

mezze dera fama nungu edo keraodum congregationif.' aut po

fezzidaricione loci; Simaior congrega

ri ent raliboot

cio fueivt.' cellaivuf excufetur a

Ibu uuelihhequoquina.' uelfiqui ut diximuf ma 5

meroom pi derboom fin pihef timioribul" utilitatibuf occupatvur

Cod. pag. 86. 12. i!on de ob Kein rot, aiv in feptiniauaivis ligievt, i in coqnc

ilberg. — l'inf^ a. 3ibe. fcljuiarj XXXV. — i?,. Tic anrab., ic ouftev^em burc^ je ein roagc-

re(i^teä Stridjtein barunter getilgt. — 15. SJad; nifi ift nod) einmal i)l'i u i. ^D. überg.— o in egivtudo burtf) Stricfilein getilgt, ine u. j. yb. überg. — li!. ilJac^ fin pihafter

ift 1 rab. — 17. i in mercif v. j. .sSb. w e torr. — I."<. Joä brittle^tc i in Inbicillib;

beägl. — Cüd. pag. ST. -}[m oberen 9ian^e ber 3eite mit 'i'eriDeifung hinter solatia 3. 1

fte^t; ut n cu triftitia hoc faciaut fedhabeant om (b. i. ouniefi folatia. — 2. »aäerfte 11 in famanungu nuö .ttorr.

I. Die iilt. bcutfdje fiitt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die fiejubthtinetrcgel, i« »7. sa.) 97

/• / •//•

ci^eiv Tibi inuiccm fub caivtate Ter

// uz ki kanganeruiaiv.; EgrelTuruf de Teptima

hreiniaa tuena Tab bato mun ditiaf faciatb;

lahhau _1'.' Littea cd quibuf fibi frl manuf

Tuuerbenaut jiedef ter gert. laud^; Pe

def uerotam ipfe qui egreditur

der ke kanga nerqua ille qui ire-ra turuf elt om

uuafkennibuf lauetv.; Uafa minifte>Yi

hreiniu alliu

IT) fui egredienf . munda <^ fana cel

kezeihhannelario recon figni^ ; (^ui cellan-uf

Ingan gantemu kezeihhanneiterx iTtrarti con rign(^ ut fciatquid

vuehhar redat aut quid recepit; Septimana

Cod. pag. S8.

einera citi def inbizzeftvi ail ariieunä horä ref^ctionif

kefazta liib leita

accipiaTC. fu_p ftatuta anuonä

einluzziv tivnchan

fingulof fibibi ben-f S^ panG utho

murmu lodii

ra refijctionir finemurmoratio

fuuar rera5 ne <^ graui labore leruiaTu frativ

buf fuif; In diebuf tarn foUemni

i-rv. habeenbuf ufq; admiffa fuftinearv.; I're.ran

wehharretef <^ ex euntef ebdoma<IaiYi ino

7. H. Umftellungäjetrfien. — te in caivtate lig. — !). n in facian.; Dur(^ ^unft

barunter getiCgt. — 11. aut burc^ brei $untte barunter getilgt, ac überg. — Sa5äroeite e in tergett burc^ SJtunft barunter getilgt, u barüber gejc^r. — 15. egredienfburi^ftri(^en. — 16. re in reconfign.^; unterftri^en unb bur<^ftric^en. — 17. Ser 3trt(^über e in iterx jünger, rx burcfiftric^en. — S- 11 P^b brei lleine Cöcber. — Cod.pag. 88. 1. ei in einera lig. — ti in citi bedgt. — Xai erfte o (oDer roar eä f?) inreofectionif rab. — 2. ei in leita iig. — ^'Dtfdjen a iinb n in accipiant 9Jaf., oon e?— 3. ei in einluzziv lig. — o in fingulof burc^ ^unft barunter getilgt, a o. j. ÖB.barüberg. — fib unterftridien. — 3. Zai legte i in bibeivf ;h e (orr. — 8 e in euntefau^ V gemacht.

9ia(^träge ju ber beutft^en iRat.=£ttt. 7

98 I. Die aa. Jcutrdjc Citt. b, u. b. Sa\]V 1050. (Wie ßentViklhuxxcqü, ]<. 88. 8a.)

keen toteemratorio mox matutinif tinitif do

chneum forafipi faldanminica omniii genibuf prouolu 10

atv-ur poftu latv-ef i)rofeora

re; Egredienr aü defeptimana

dicat hunc iierfum; Benedictuf

_ _ du hui fi iiiih

ef dne df m( qui adiuuafti me

ketrof tanter pift mlh demv keqbiieta

1^ confolatuf ef me; Quodictoter 15

uemucio.' accipiat benedictionG egre

vntar folkentidienf; Sub l'equenf ingredienC

dicat; Df inad iutoivauieü inten

Cod. pag. 80.

de ; dne ad adiuuandü mefefti

fikefuahhitna ; Et hoc idG ter cio rep<^atur

int fanganeruab ouiuibuf <^ accepta benedic

tione ingrediatur; deinfirmif fratnb;

ruachaInfirmory cura atv^e omnia «^ fup 5

ziia zi tuen neomnia adhibenda eft; Vtficut

forahtunreuera xpl .' ita eif feruiatur ; IJuia

ipfedixit; Infinnuf fui /^ uifitafti

me; Et qd feciftif unidehif rai

uimif meif/ mihi feciftif; Sed ipfi l(i

kefcauuoeniufirmi confidereit in bonoredi

nallef uTj ftuatida iro

fibi feruire.' i^ non fun iiuitate fua

_ deonontecoTViivrtei^, Frf fuof feruiertef

im kedultlibhofibi.' (juitamen pacien-or por

12. Über o iii re: ift i o. j. i->b. iibcifl. — 11. nif untcrfiridien. — lä. über o in

ketrof ein Strid; loic i. ^ 10. iat in accipiat untcvftric^cn , bavübcv ta o. j. .'ob., baä

erftc i }u e forv. — no in nemu am m tovr. — "Jcv Stiicf) über o in bencdictiouo

burd) "^luntt baruntcr fletilflt. — 17. ti in folkonti lig. — Sub in Subfequenf a. :Hni.

oon 5 Söudii'tQben, euf unterftridien, bariiber af. — 18. 3}ox dicat; ift Ä »orflefdiriebcn.

— Cod. pag. M't. 1. a in ingreilitur: über bem legten i überfl. — l<on de ab Hein,

rot. — SRcd)t5 am Slanbe fd)roar5 XXX unb baruntcr VI. — 7. i in xpi su o lorr. —10. meif unterftrid)en. — 11. eu in kefcauuoen am in torr. — 12. to in Iiuitate Hg.

I. Sie ölt. beutftfje Citt. b. u. i. Saljr 1050. (Cie ßenebiktinetregel, p. 89. 90.) 99

_ keuuhtl.j tandif; Quia detalibuf conpo

famera loon zua kt-luahhitfitior mercir adqueivtur; Ergo

allero meift einiglncura maxima fit abbati neali

fi ke doleil^

qua negli gen-ia paciaivur;

Cod. pag. 90.

Quib ; frattt-buf infirmif fit cella

ke faztiu deonooftmaufe deputata «^ fer iiitor timenf

padodm . <^ diligenr acfollicituf ; Bai

piderbineaiYum uluf InfirmiT quotienf

fi priinganexpedit offeratur; Sanif aüi^max

allero meil't lungern tragoor fifar kebanime iuuenib; tardiuf concedatur;

fleifko ezzanSed(^ camiü el'uf intirmif omuino

uaana heileem fora It niuuuivdebilib; J>repatione concedatur;

kepezzirote foua fleifkumAt ubi meliorati fueiYn:. aeamib;:

fitiv keuuonaneiuv kehabeemMore folito om abf teneart; Cura

meirtunaü maximü habeat abbaf nea

deonoftum fin

cellarariur autfer uitoribuf ne

ke ruahhalofoot ze Inangleganiur inlirmi . Adipfu refpi

fihit fohuuazfo fona difcoom far laazcit quicquid adifcipulif delinqui

zau ift

.

tur; DE SENIB ; UL INFANTIBUS:

div felba chnuat mannafkiuLic<^ ipfa natura humana tra

15. 2aä jrocite o in conpo rechts anvab. — 16. Xa^ jU'eite i in fitior rab. —17. ei in meift imb einiglu Hg. — Cod. pag. 9U. i. ti in faztiu lig. — 4. i in neatvum

rab. — .5. n in prungan au^ h torr., g Deutlich. — 6. ei in meift lig. — 8. in heileembeögl. — 9. in fleifkum be^gl. — 10. ti in fitiu be§gl. — o in More a. May Don i.

— em in kehabeem lig. — 11. ei in meiftun lig. — 15. iöon DE ab gvofi, rot; lint'i

am iXanbe fc^niar^ XXX unb barunter Vn. — 16. Ib in felba au5 b torr. — n in

chnuat au§ v forr.

7*

100 I 0« tilt. beutrd)£ £itt. b. u. b. a'aljr 1050. (Die ßenebtktincrrsgcl, p. 90. 91.)

In dembatiir admiferl- cordiä inhif a^a

altrum altero

tibuf fenü iiidelicc^ 4 iufau.uni

Cod. pag. 91.

rihtungu ortfromatamon 1^ rogule auctoivtal' eil' ^fora fi koTehanpitiatur; Confideretur rG_n in eif

vn chrefti gii noh heinu mezzuinbicilitaf . i^ nullatinul" eif dif

in lib lei tomtivctio regulo teneatur in alim

erhaftiu

tif . fed fit iueif pia conti deratio :'i

furi chuuoman citi rehlihhiu

<^ preueniaiv horaf canonicaf;

DE KBDOMADAKIO LECTORE;

miaf ez zaiueroMenra fratrum eden cid l^ctio

vvan vuefan min odhuuiladeeffenon dobi^ nofortuitu cau

unkiuuaru kechriffe puah lefan

fa (luir ariYpueivt codicem lege lO

Imv lefauter

re ibife; L^cturuf ergo tota ebdo

mada dominicain grediatur;

fantom(^ui ingredienf poft niiffal' il^cö

kemeinfamiimunionem petat ab omnibuf

daz or pibvvarbeJ> fe orare.' ut auertat abipfo i;^

preitii defandf fpm elationif <^ dicat biinc

in cliirihhun

uerfum inoraturio ter cio cum

imu pi kinnantemuomnibuf ipfotamen incipionto

18. o in altoro auö u tovr. — Cod. pag. 91. 1. 3)a§ cvfte r in ortfroma q. iHoi.

t). 1. — 3. ©as cvftc h in nobheinu ju g lorv. — ti in chrofti Hg., ei in beinu »cyiil

— 4. in lei besfll. — te in tenuatur beSfll. — 5. ti in erbaftiu bcSfll. — 6. ti in citi

beägl. — re in preuenian; niellcicfjt a. Slaf. — 7. gvo^, vot; vcd^tä a. :Hbc. f(^ii)ar^ XXXunb barunter vni. — «. f in miaf a. 3laf. oon z. — 9. u in cau rab. — 10. Übev

a in fa 0. j. §b. v gcfc^r. — e in anvpuoryt a. Slaf. oon u. — 11. ergo burd) Stvic^

baninter getilgt. — 14. ei in kemeinfamii lig. — 15. a in orare ou3 e forr. — lü. pi

unb ti in preitii lig.

I. DU ölt. ieutfdje Citt. b. u. J. Saljc 1050, (Du ßnuliiktincrcegel, p. 92. 93.) 101

Cod. pag. 92.

Dne labia mea apeiyef.c^ of meuadnuTtiabit laudemtnam: Etfic

ent fangauer«accepta benedictioue iiigrediha

fuivfta

tur adlegendum; Etfumraü flat

fnui ki lii daz noh heiner•'' fileiviuin admenfä utnulliuf.mu

fitatio ul uox nifi foliur legeitif

not dnrufti.ibi audiatur; Queuero ueceffatv

af comedertibuf . S^ bibentibuT fic

nueh falum _ noh heifibi uitibuf miiiiftretvi frl' utnul

ner duruftigohe pit tan eouueht^^ lif iudigeat p^ire aliquid; Si

calmequid tarnen opuf fuerlt fonitu cu

entiuueli cheffo zeichanef . mar. ftimiuf cuq; figni potiul' p<^atur quäuo

™^ eini ger edef uuaz . f dr feice ; yip p fumat ibi aliquif deipfa

l*nn allaf uuanas eouuehtlectione autaliunde quicquä

fuah chau min fikikeban fivft

1^ querere uon detur cccafio; Xifi

heroro . fora zimberreforte ptyor j|)ediücatioue uolueivt

edef uuaz fkem lichoaliquid breuiter dicere; Frater

uuehcha ty merodaü ebdo madariuf accipiat mix

Cod. pag. 93.

tum pTjufquam incipiat legere

uuihant|>pter com munionem fcam . «^ne

fuuar doleeuforte graue fit ei ieiunium fuftine

mit deru chuh chinuu uuehre; Poft ea aa cu quo qnine obda

chanim deonoft mannum^ madarvuf <^ feruiton-buf reficiat;

forr *^°*^'ir^'^-^^ ^-

r^"^ ."'V-'" «»diatur; oertrert - 10. ea in indigeat aus ATon. — li. p: tn p : fumat a. Dlai. oon f.e » = <}

102 I. Wit alt. bjutfdje 4'itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßcnebiktiitcrrrgcl, i). 93. 94.)

_ aiit roiti

Frf aü u i! ordinem lega-ni . autcaii

deazim borrentetvi.fed quiedificeru. audiervief;

DE MENSUEA CIBI;

za imbizzeSuffi cere credimuf adrefi^ctione

taga lih chincotidianum tä fexto . qii!i uone 10

meafiim kafotaniu zuei miiazomnibiif meufil' cocta duo pulmen

miri'iliclioro um niali tim *taiva >ter diucrlorum iufirmi

er eiuemvtatibuf; iitforte (jui ex uuo non po

ez zan er aiidremv fiiubizzan

tuerit . edere ex alioreficiatur:

Ergo duo pulmoTta taria cocta lö

kt'iiuht famoeufrativbur omuibul' lufficiaTt; Et

fifuerit aut iioma autuefcetv-ia

fmalafat zuafikikeban divttivn ftunt

legu niinil ad : datur . (^ terciuT.

Cod. pag. 94.

defprotef fuut einafPanif libra uua ^hpenfa fuffici

eiiiaz ri imbiz edoat indie . fiue una fit ref^ctio fiue

dcro cauma abant cainuaprandii- (^ caeiie; Quodficenatu

f demv folbiu divt ta teil

rifuTt deeadem libra tercia parf

n kibaltau ze er kebaucollarario refer iietvir danda .'>

ue abaudmua routein arbeit

da cenaturirdif; Quodfi labor

incraforte factuT fuoivt maior iu

6. 3)05 i;ateiiüjc()c in 3eilc 6 u. 7 iintcrftvid^en. — 8. ©rojj vot; vcd;t'5 am :Hanbc fe^ronrj

XXX unb banintcr Villi. —9. )Slad) crudimuf ;Kaf. cineö Sudjftabeti. — 13. i in tati-

buf ju e (ort., buf vab. unb bnjiiv 1 jiciriuicbcn. — Xev jiDCite Stvid) bcä u unb bcv

elfte bes n in uun rab. unb 11 bovauj fiffffH' - \f<. J'aä te^te ta in pulinoTViataria buvd)

einen ^.puntt baiuntcv flctitflt. — 17. aut vov jinma vab. unb . vnde barilber nfj'^'-'-—

Über bcm erften (labierten) e in uolciiutia ftcl)t a, aud) barunter ftcljt a mit *^}unft

bauot. — 18. 3w'f'iKn bcn bcibcn d oon ad : datur ift a rab. ; ba^ crftc d au'i c forr.

— f Bon terciuf. vab. unb iibcv u ein Stvid) flefe^^t. — z in zuafikikebau rab. —Cod. pag. 94. 5. re in rol'eruotur vab. — dauda vab. unb bavnuf redden gefc^rieben.

— 6. da cenaturif a. 9iaf. ; aturif flonj juuir, d in dir buvd) '^punftc barnntev fletttgt.

I. Die Sit. iniifdit It'itt. b. u. b. Sal]v 1050. (Oiü ßcnebikthurrtgfl, i), 94. 95.) 103

iufelbfv :iuv . kiuual tiduarbitiyo ^ poteftato . abbatif

piderbe eouuit . auchoneijt fi expedi : : : at: aliquid äuge

er eher tiv ubar azaliire . remota p omnibul' crapu

dazueo naldre untar l'lih chela . ut nQquam fubiypiat moua

unfar deuiiiticho indigerief. (^uia nihil fic

chivfianemv fofocoTtraiyum e omni xpiauo

;Quo

uliazza lii

modo crapula : : : ; Sioutait

fe hat min flu ka fuuaivtdnf nr . Uidete negra uetviur

zun ivu üb azzalii chindum ll

corda urä crapula; Pueivf uero

minniriu aldre nl div felba fikihal tauminore «^ateneadem l'erui^ur

mihhllii rainnira denne meromquaniitaf

. fedminor quam maioiv

Cod. pag. 93.

ke haltan inallem libantibuf fer uata inomnibuf parci

fleifcco. feor fuazzeo

täte; Carniü quadrupedium

allem /• f lern fi far poranomnino abomnibiif abftine

ezza ano allem nuauaatur 'com : : : io pter omninode

heilem fiucherabilef 4 egrotof; DE MSUEA POTUS

;

einer eocouuelicher eikana hebit kebaL'nufquifq; ^ptvum hab<^ do

f te fumer fo fumer dl fouu ex dü.aliur ficaliuf uero fic;

pi diu eddeHihchemv frifteoEt ideo cu aliqua fcrupolofita

mez lib leitte anobif menfura uictuf alioiy

• .?"" ^^ btä ahquid a. mi - 5n expedi : : : at: ift uia »or a rob. - 10. mota,, omnibur a^JRai - 11 Qimv la.ift 4 v. j. Qh. Ü6erg. - 11. .^jinter crapula Maf.

nino rab. - SHec^tä am Dianbe fte()t omi^mo|(mit /• über bem erften o) dÖ 1 comeftio I

«.'»,'-*" com: ::10 rab. - ezza anrab. — 5. SBon DE ab qrofi rot; recbtö am

fRatibe ic^roarj XL. - 8. Jo§ crfte o in fcrupolofita rab. unb v tarauf gef^r.

104 I Sie ält öeutrrijt Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Ou'ßnubihtincrrcgcl, p. '.5. 9ö.)

rikefezzit

conftituitur tameu iufirmorü 10

de: un chreftigi

'continentiae in belcillitate credi

mezmuf himinä uini _p fingiilof fuf

ficere jj diem . quibuf an donat

far traganti fuiv burti

df toUeraTtiä abflinerv-iae

eiganaf h habenti IonJ>pw-ain fe habiturof mercedem 15

uot duruftfciau. qd licut loci neceffitaf; ita

pninft deffumarer merliibor aut ardor (^atif ainpli

peitit infelb fuauv defheroftiuuf popof cerit inarbitivo pivoivf

Cod. pag. 96.

keftau-econ fiftat coufideranf omnib;

min nu-ar flihhanera fullii edo ubarn^ fubrepta faci<^af autebiv

trunchauii kemarre doli lefamef^af j)pediat; Lic^ legamiifui

num mouachorum omuiuou

daz imforem citini

effe ; Sed quianivf tenipoivbuf 5

daz dxiruh fpanan uuefanid mouacbif pfuadetv nonpo

niiuac doh edo daz kebenkamefteft raltim ul hoc confettiany.

daz nallef unzi ze fetii

ut n iifq ; ad Tacii^atera biba

nzzan Tparalibhormuf fed parciuf qniauinviin

freidige tuat fofama fiiahe

apoftatare facit i^iam faiiieu 10

peitit

tcf; Ubi aü neceffitaf loci expof

11 contineutiao rab., barilber ein beutfc^e§ SBBort rab. — :Hcc6t>5 am :>ianbc con-

tinentia- (mit • über c) v ]. .'ob. — 12. h in himinä untcrvuntticrt, bao cvftc i jii e

lorr., über bem jirciten ein \ äuflefiigt. — Ifi. c in ficut vab., a bafür gcfdir. — ita

lab (pbcv ac:) iinb barübev ein 1 gefegt. — 17. 4 in 4atir oben anrab. — Cod. pag. 9fi.

1. iBor omnib: ift in überg. — 2. a in fubrepta rab., a nor t cinßcfrf)r. (mit a?cr=

roeifungätreusi am :>lanbe). — :!. Diodj p :1taf. ;pedia in pi)ediat vab. — ma in kemarre

rab , ba§ ©anje anrab. — 1. Über m in monachorum / unb über bcm erften o in

omnino ftebt •/ alö 3eic^cn ber llmitcUung. — 5. ti in citim lig. — 7. c in mac ouä r

lorr. — 10 f in a))oftatare aus r torr. — 11. ei unb ti in peitit lig.

I. Diejnlt. öcutfdj« Cttt. b. u. ö. Saljr lOöO. (Die ficncbiktinerrcgcl, p. 96. 97.) 105

daz min ubana kefcribaua niez

cit ntn«^ fupra l'ctvpta mfura

mUihilu mininueniri poffit . fedmulto mi

nuf aut extoto nihil benedicarvi

15 dm quihibi habitaiv- (^nmnr

daz er allu znamoreiv; Hoc atv-e omnia ad

manonte daz ano mur mulodinmonetvief ut abfq; murmora

fin munichationibnf firv. monachi.

Cod. pag. 97.

quib; horvf oport«^ reficere frf;

fona iiuilieru ooftrunAfcij pafchae ufq; ad peiv-e cof

imbizzen _ten ad l'extam reficiarL frf

ze naht abandmuafen fona fimfchuftim

^ adferä cenetv; aperue coften

achro5 aü tota eftatefila boref agro

rum n haben- monachi . aut

unmezzigii def fuuieref nallef ketruabpenimi(^af aeftatif u ^turbat.

feordvn Indi fehtun tac

nil . «^ VI . fef ieiuneni ufque adno

andrem tagumnä; Keliquif diebuf adfextam

canmoen dia cauma10 prandearv,; Quam prandii fex

In achrum eigin

ta.fiopera in agrof habuerin:.

vvalm dratteraut aeftatif feruor niuiiuf fue

zi emizzigonneYVt . cotvinuenda erit ^ in abba

fora fcauuungatif fit jbuiden-ia <^ fic omniate

ketemproe irvii noh kefezze weo15 per^ atq; dif ponat qualiter

12. u in ubana \u o torr. — Strich übet m in mfura jünger. — 10. Übero in moren- ftefit v com Über?. — « in zua 0U5 e torr. — 17. te in manonte a.

fKaf oon e — 18 monachi . unb municha batüber vati. — Cod. pag. 97. 1. Älein

rot; rechts om SRanbe idEnrari XLI. — 2. e in pafchae rab. — J. 2)05 Ie|te n in pen^ecoften rab. — lu. am in Quam rab., barüber e. — 11. i'ang i burcf) o in agrof DomÜberf. gcjogen. — ei in eigin (ig.

106 I. Bie ölt. i)£utrd)e Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die Öcnebthtinerrjgel, p. 97. 98.)

fela kihaltan Tili daz tuaivanime fal uen.ur ^ quod faci

ano luurmulodüuit fratref abfq: murmorati

tuenone faciatu; Abiduraü feptem

Cod. i>ag. 98.

unzi In haiibit dera faftuubn-r ufq; in capud qiiadragin

fime . adno&am fe n reficiant

;

fona faftuua quadraginfima uero ufque

ze abandeinpafcha aduef perain refici

dem felbon abaud fofi ketanalt; Ipfa /• aü uefpera fic agatur 5

daz leoht def leobtef nidurufti goenut lumeu lucerne noniudigeaTv

Imbizzaiv-e uzzan leolit nunoh def tagefreficien-ef; Sedluce adhuc diei

alliu fin ke entotomnia confumen-ur: Sed «f^om

abandmuafeuitemi>ore fiue cai^'Ui; fiuer<y;fec

dof iiibizzef fo fi ketem prot daztiouif hora ficteinperetiir ut 10

mit leoLte fin alliu

cd luce firnv. omniu;

Ut p' cfipleturiil Jfemo loquat";

eocouueliheru citi ftilli fculunOmnitempore filetviü deben-ftu

eilen allero raeift nahtdire monacUi maxime noctur

lihhem citim eo c» uuelihberu citi

nif horif; Etideo omnitempore 15

edo dera cauma Ibvfiue ieiunii fiue prandii; Sitem

cit fo faarpiif fuerit prandii ut mox für

er flaut fona abaudmuaferexeriiv- acena fedeaut om in

17. iHec^tS am iHanbc fte^t ixta. — 18. Über u in iduf ftebt ib y. j ,>>£. — Cod.pag. 98. 1. f in bi^f rab. iinb b, barauf gcfcbr. — in burAftrichcn, barüber ad o. j. 6b.— gin in quadragin vnb., barüber ge tj. j. iib. — 3. a rab., auf bcr SJai. in v. j. .§b.— n in quadraginfima rab. — ii. aü rab., am ;lianöc tarnen mit l'erroeit'unflSjeid^cn /über ta. — 7. Jaö crftc z in uzzan aui Jlnfang uon n forr. — 8. Über ü in cou-fümen-ur ift bcr Stridi vom Übet]. — II. cü rat», unb burcbftricbcn. — 12. Älein rot;

linlä am flianbc fcbroarj XLIl. — 13. ti in citi liiv — 14. tarn o. j. fiib. re(6t^ amJRanbe. — 15. ti in citim lig., m rab., t barauf flcf(^r — ti in citi lig. — 17. ut rab.

I. öic rtlt. bcutrdji £itt. b. u. ö. Saljr 1050, (Die ßenebthtinerregel, p. 99. 100.) 107

Cod. pag. 99.

uno loco <^ legat uux conlationef

au ilraz

ul uitaf pativ; Aut certe aliud

daz zim broe hör reuteqd aedificc^ audieu-ef . P : e : ol^ : :

: : : : aü aut regum quia infir

nift piderbi

5 mir intelli^ctibuf n ervt utilleil

dera citi defa kefcivp

la büra haue fcivptürä audire

au dremaliif uero horif legan^ur: Siaü

dera faftuu tagef wifit ke qhvetauemv abaudeieiuuii dief fueritv. dicta uefpe

luzzileru vutar ftuutu faar zuara par uo inter uaUo moxacce

kaugeu10 darv. ad l^ctionem coulatiouü

fo qhvuedamef keleranem feorimut djximuf (^ l^ctif quattuor

fimfim pli^irun fofilufo cit

aut quinq: foliif ul quaitü hora

far lazzit allem ineiii ^ kakauTimittit omuibuf inunü occur

hlauffa-niem duruh defa tuua la dera l^ctiun

ren-ibuT _n haue morä leetio

lukezeihhantemv15 nir acfi . forte quif in ad figua

Imv pi fulahauemu pihafterto fibi cnmin'o fuervt oceupatuf;

kefazte fiu

Omuif ergo iuunfi pol'iti com

er fuUit ludi uzkaukautem fona folniffv

pleart-ur; Et ex euivief acö pletu

Cod. pag. 100.

uohbeinaz urlaubii zuuirorruf nulla fit licen;ia deuuo cui

kefprohhan uuefan daz ibuquam loqui aliquid; Quodfiiu

Cod. pag. 99. 1. Über o in uno ftet)t v v. j. ob- — loco rab. — P : e : oi^ : : (?) rab.

(baviiber nicf)t§ Jeutfc^e>j rac; tc^ glaube nicbt, öap 5 aü eptaticum bageftan&en bat).— :Mec§tö am Sianbe u aujeptaticü

j

— -t. : : : : : iHaf. oon uab:li(f) fbarüber lüc^t^

£eutf(bc§ rab.). — 5. Xai> erfte 1 in utille rab. — 6. ti in citi lig. — ^lad) defa ift

tv ober n rab. — i:!. ei in ein Hg. — oe in occur rab.; o. j. .ob. am SanDc con

mit SJerroeijungsäeic^en '^ über o. — l-t. ti in l^ctiun tig. — 15. ac in acfi rab. —Diacf) fi ift qui v. j. .§b. mit f-un£t baoor überg. — quif rab. — 16. ety in fueivt rab.

— 3)a§ erfte u in pifulahanemu ju o forr.; ne aui m forr. — 18. ur in plean-ur rab.— Et rab. — u in cöpletu su o x>. j. .sSb. forr. — Cod. pag lOo. 1. i in zuuirorbeiittic^. — ei in nohheinaz lig.

108 1- Di« ölt. icutfdje Gitt. b. u. b. Saljc lüJO. (Sic ßtnebihtincrrtgel, p. lOo. 101.)

fundauer ift einic deTauuertuf fuerit quifqu;'. banc p

ubar tuan dera fuuikalii rchtungunaiv care ~> tacituruitatif regu

dera fuuarrun keivhti uTv-ar lickc

lam graui uin dicta fubiaceat; 5

uzzan il)u uotduruft kefteoExce])to I'iiiecef fitaf hofpituiii

ut) qhuimit eddeffu_p uenen-t autforto abbaf ali

libhemu eddefhuuaz daz duuidarocui aliquid iuITerit; (^uodtam

lobaiih daz felba mit dera fuiYftun friiatii

^ iplut cum l'umma grauitate

mez haftii er haftoft fi

^ moratione oneftif l'ime fiat; 10

De bis quiad op; dl uc-1 moNsam.

tarde occurruNt;

ze citi der cotchundin aubahter faivo foAdhoram diuini officii mox utau

ki hortaz uuirdit zeihhan far lazzan(^mditum fueivt Ognum relictif

allem dei dob (in. inomnibuf quelib<^ fuerirvi inma 15

bantum mit dera fuivftun iluiigu

nibuf fumma cü feTtinationecur

fi kelilaffan mit fruati duuidaro daz uallefratur cum grauitate tarn uti'

def fker nef fkeru finde zuntrunfcuTVlitatif inueniat fomitem

Cod. pag. 101.

ueouuebt demu uuercbecotef fuivfikefezzitErgo nihil opeiv di p|)onatur . quod

a : : nabtlibhem vvahtomfiquif p: nocturnlf uigiliif poft

gloriam pfalmi . XC'UII . ueniat

den duruh dazoxulteniuf dno; Que i)ropter hoc

vntar zeobanio fitilibho

omnino fubtrahendo «^ niore feuo 5

;;. ei in einic liß. — hanc rab. — 4. hanc oben hinter caro (biird^ e ift i r. j. ^b.gejoflen) ouSgeiDifc^t. — Cinf§ am Monbe hanc mit Sferweiiiinfl^äeic^en "> übcv h. —5. ti in keijhti (ig. — 1). in fruatii be^gl. — 10. in baftii beSgt. — über e in fime

ift a »erroif^t. — 11. 12. fliein rot: linfä am 9lanbc XLIII fcfjroarj. — 13. ti in citi

lig. — 14. ei in zeihban be^gl. — 1.'). in dei bcögl. — 17. ti in fruati beSgl. — 18. ti

in fcuijlitatif rab. — Cod. pag. 101. 2. p: rab. "(iig(. VeSart ex ober in), bafür ad v.

} ^>b. — a(ba) ober az rab. — if in iioctumif rob., bajür af v. j. ,yb. — ii in uigilüfvab., bafür a o. j. ßb. — 3. ueniat rab. — 4. exultemur dno; rab. — 5. fub in fub-trabondo rab., bafür

Ji>u. j. .fib. gefc^r. — nta in YntarzechaTuo rab. — ti in fitilibbo lig.

I. ötc alt. öeutfdje £itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Wie ficnrtiktinfrregel, i'. 101. 102.) 109

vvellemef keqhu^an wefan . nallef kakaulavfit

.

lumuT dici fi occurreivt non ft<!J

In aiv. reitidv fineru vzzan lungiftoinordine fuo inchoro fed ultiny.

allem ftante in ft<^i divonmium ft<^ aut in loco qxietali

folihhem ruahha lofontem funtrigobuf negligeivibuf leorfum con

kefezzit daz fi kefehan fona10 ftituerit abbaf ut nideatv-ur ab

Imv loh fona allem keful temuipfo . ul ab omnibuf ufq ; du cöp^o

offan lihhera dera keniiht famnn tati

opere dl puplica fatiX factione

hiinuoe in iun kiftun ft<^i

peniteat ; Ideo aü eof in ultimo lo

CO antfeorfum iudicaulmuf debe

fcolan ftan daz kefehane fona allem pi

15 rcftare ut uifi ab omnibuf ul J>

dem felbun fcamv iro i)uazzenipfa uere cundia l'ua emendeiu eä

(R ibv uzzana chirihhun pilibenXam fi foraf oraturio remane

atv. . ervt for te talif quifeaut

Cod. pag. 102.

keftatot riaffit «colloc(^ <5 dor miat aut certe

fizzit Imu uzzana rahhom caugrotfedit fibi foral' ul fabulif uacat

ift kekeban fivft demu far fluahhaniu

^ datur occafio . maligno; Sed

In kekangane Innana Indi min al

ingredianiur omnef Si^ n<5ctotum

far leofaTVi frammert puazzeu5 pdaTK. «^ dereliqiio emendett:

tagalihhem citim die ze vvercheDiurnif aü horil' qui adopuf

cotefdl poft uerfum ^ gloriä primi

6. fi rab. — 7. ti in reitidu lig. — 9. Xa^ erfte i in negligerv-ibuf d. j. ^b. 5U e

lorr. — 10. n in uideartur rab. — 12. ti in tati lig. — VA. lo rab. — 14. co rab. —IG. t eä in emenderv- eä rab., barauf Don j. 6b. tur gefc^r. — 17. a in foraf rab.,

barauf i gefc^r. — 2:a§ lefcte o in oraturio rab., bafür ü gejc^r. — un in chirihhunanrabiert. — b in ibv am u forr. — Cod. pag. 102. 1. S>or colloc«^ ift re v. j. ^D.

oorgefd)r. — 2. Über i in fedit ift ea 0. j. $b. überg. — 2urc§ a in foraf ift lang i

V. j. ob. gejogen. — SaS sroeite a in uacat rab., unb e barauf 0. j. §b. gefc^r. —4. omiief rab., unb intro v. j. .§b. auf bie SRafur gefc^rieben. — 5. er in frammert (ig.

;

ber obere Seil be§ e anrab. — fi. ti in citim lig.

1 10 I- Sic ölt. bcutfdjc ffttt. b. «. b. laljc lOJO. (Die ßencbiktincrregcl, p. 102. 103.)

iiallef

pfaliui . poft uerfum dicitur n

ke hlaffit euu dem obanaoccurreivt : Lege (luaefupra dixi

(|buatuinerinuf in ultimo ft^ n<^' iifuraat 10

keinahhon carteI'ociaTV choro pfalleTiiiii ulque

dera kenuht famuu tati

adfatif factionP ; Xifi forte

vrlaubii dera finera

abbaf licon-ifi dederit pmiffi

far lazzanione fua+ autfimul oiii dicani

vntar einenniuer fiim . ^ orert . <^ fub uno oni 15

ziia kan gen daz ibunef accedatt admenfä; 7 ^'t fi

huueliher er achuftiquir aü uitio noii occurrerit uf

ze demti andromvi ruehfale pidazque ad fecun da uicO ^Md corrv

Cod. pag. lOii.

fikereffit Ibu andra ftu-rv. ni puaz zit

piatur; Si denuo n emen daue

iiifi far lazzaurit n _pmittatur adraenfo com

zoteilnufti

munif participatione redquer

kefkoidanor foiia kinozfkaffitratuf aconfortio oinnium

eino kenomanemv imvreficiat foluf; Siiblata eipor 5

teil

cionem fiiam anino ufquead

zepuazzufatir factionem ij fniündati

fo fama fi kddultitonem; Similiter ail jiatiatiir

8. Oben üov poft ift qui mit GtnjcOaltuiiflöpiiiift batior o. j. ^b. nad^getr. — 10. Über1^ in rt<5 ift n v. j. ^b. nacOgetv. — Über a in iil'umat bcögl. — 12. ti in tati lig. — 13. n In

^miffi rab., bnfür ro o. j. .§b. gcfdir. — lt. au in aut rab. unb v auf bie Waf. gefc^v.

— Unten am 9lanbc bev Seite fte()t mit + alö a^cnoeifungääeid^en: ita tam vt fatiffacat(über bem legten ift i übcrg.)

|rouf ox h<io,

]

— ifi. ei in einemu lig. — 16. [ycmerftcOt unten am ^lanbc mit 7 o'^ Seriueifung^jeic^en: Ad nifa aü quiante uerl'um niiccurrerit

|

qui _ji noKlcgenti.a fuani|

— Vt fi rab. — e in kau goii awj a torr. —17. quif aü rab.; aut auf ber 9laf. — u in uitio a. 31af., über o fic()t v v. j. .^b. —18. id rab.; auf ber 9laf. ftef)t hoc ». j. iib. — Cod. pag. lO.i. 3. ei in teilnufti lig. —5. ei in eino be§gl. — C<. m in cionem unb fuam rab. — Über a ift de o. j. §b. überg.— 8. ti in kedultit lig.

I. Die Sit. btutfdjt Citt. b. u. b. laljr 1050. (Die ßciubiktincncgel, p. 103. 104.) Hldeu

qui adillum iierfura iion fuerit

atk-uiirti after rnuafe keqhuui^aner10 pfenf qui poft cybum dicitur;

kefazteruNequif pluiiiat atve ftatutä

after diu eouueht niua fef

horam poft ea quic quam cybi

trän chef er palden vzzan ioh auh demvaut potuf pfumere; Sed «^ cui

ift prungan eouuehtoffertur aliquid aptvore <^ac

vvidarot citi dern kerot15 cipererenuuit; Hora quadefi

daz daz er vvidarotaderauerit hoc qd priuf recufa

andrazuit aliud omnino nihil acc'pi

ze puazzv ke lim fliheraat uf que ademendatione (fgruä

;

Cod pag. 104.

Dehif qui excommunicantur.

quomodo fatif faciant;

dea pi fuuar rem funtomQui J> grauibuf culpif aborato

fiTV. armein famoTV.rio 1^ amfa excom muni cattur

5 hora qua opuf di inoratorio

ift duruh tul dit fora turvm dr chiivhchunTicele bratur arv-efonf oraturvi

fora kiftraht licke neouueht qhuedanteJ>ftratuf iaceat 6^ nihil dicenf

uzan fo filo kefaztemv capitenifitartum pofito interra capi

keftraht framhaldete ftratuf ^fnuf omniü deoratu

uzkankantero fuazzum fora fibifaldan10 rio exeuTtiü pedibuf J>uuluat'.

9. Sor ad ift <^ o. j. iib. überg. — 11. Sßov Xe ift 4 o. j. .tib. oorflefc^r. — 12. Sorpoftea ift vel v. j. ^b. überg. — 13. Xa^ erfte z in vzzan iftauö Anfang von a forr.— 15. i in rennuit 5U e v. j. ^t>. totv., unb ri d. j. §b. überg. — ti in citi lig. —17. aSor aliud ift aut v j. ob. überg. — Cod. pag. 104. 1. i. Ätein rot; Hnf§ a.'SRbe.fc^itiarj XL, barunter im.'— 5. Üfier bem t)or[e|tcn o in oratorio fte^t v con alter^anb. — 6. Xa^ evfte c in chirjchun ftebt auf au§gcroif(f)tem Suc^ftaben.

112 I 5Die äü. battrdj£ ffitt. b. n. b. ioljr 1050. (Die ßencbihtincrregel, p. 104. 105.)

fo lango

(^ hoctä diu faciat ufq : du abbaf

kanuhctraui . katan tiueTan

iudicauerit fatif factii effe;

r denne kapotanerQui du iuffuf abab bäte uene

forapi ualde h def felbiii

ivt J>uoluat rejpl'iuf abbatif de

fouadiv fporuin

indf omuiü ueftigiif uthoren, 15

J) ipfo; Et tuuc fi iufferit abbaf

ant reitidu

recipiatur inchoro ul ordine

deruquo abbaf decreuerit ita plane

Cod. pag. 10.'..

andrerutpfal mü ul l^ctionn autaliud

uuaf mar paldee heffan

quid n pfumat iuoraturlo iupo

nere nifi iterum abbaf iubeat

;

denne ift duruhfuUit

(^ omnibuf horif duri con})lii^ur

forauuerfoopuf di Jjiciat fo interra inloco >

demv ftat fo kanuhctfanii tue

quo ftat 4 fic fatif faciat ufq

;

kaftiUeedu ei iubeat abbaf «^ quiefcat

f deru kanuct fanii tat!

iani ab hanc fatif factionem;

jii tvnki rom(^ui uero J> leuibuf culpif excom

municatviur tan,um anienfa 10

in oraturio fatif faciait ufq

;

zekepote fo duruhad iuffionem abbatif . hoc ^fici

tuenatt ufque du beuedicat ^ dicat

kenuakit. .

fufficit; de hif qfallunt' iuoratoiyo;

Cod. pag. 105. 8. n in hanc a. SHaf. o. c. — 11. 3n)tjc^en r unb i in oraturio

Heine SKaf. (i jc^eint a. 9laf. t)on o). — 12. 2ia§ crfte i in iuffionem bcutlic^. — 11. SJon

de ab Hein rot; rechts nm Manbe ftef)t fd^roarj XL unb bavuntev V.

I. J3te alt. öeutfdjc fi'itt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Dif ficncbihtiiitrregel, p 105. lOG.) 113

ibu uuolili dene forakichuuditl.'i Siquir du j|>unuTtiat i)falmu ref

pon fuivCi aut arte phonä xxl ISp

liukaiiter ift uzan dr kiuuctfacionö fallituf fuerit nififatiffac

mun tati katheouotcione ibi coram omnibuf huniili

Cod. pag. 100.

uuirdit fora uzatuf fueivt 1^ afenioiybuf J)excer

lite finan keraffterrrnn Tue caftigatiif nfere cognoue

uzkelite merun kiivhti

ivt exceffiffe maioiv uiudicta

un tar licce theofub iaceat: Quippe qiiinoluit hu

heiti z mach alofi

5 mitate emendare qd negle

miri'i teta chind pifelih

getv-ia deliquid: InfaTtef J>ta

cha fin kapluan.li culpa uabulen.:

nt

de hif qui ix aliqB : BeB; deliNquu

fouuelihchenifoSi quif du inlabore quouif inco

10 quina incellario inmonafte

inlifti

rio inpiftn-uo inhorto inar

edef lihherute aliqua du laborat ul in

miffi tüat

quocüq: loco aliquid deliquetvt

far pivhchit eouueht far livfit

aut fregeivt quipplä autpdide

edo ioh uuaz uzkelidit

15 Vrt ul aut quid excelTetvt ubi <^ii

forauenief cortinuo atte abbatem

kafanianungu erfelbo rehchanul congregatiune ipfe ultor

kanuht fam tuat mel di^

fatif feceivt <^ ^bdiderit delictu

Cod pag. IOC. 2. m in fum o. j. j&b. buvc^ftricf)en. — 5. ei in heiti liit — 8 .«(ein

rot; tints am Manbe fc^roarj XL unö barunter VI.

Diacf)träge 5u ber bcutfci^cn yiat.=l'ltt. ü

114 I. ©it olt. bcutfdjE £itt. 1). u. i. Saljr 1050. (Die fitnebihtinetrügel, p. 107. 108.)

Cod. pag. 107.

chiiud uuirdit nie

fuu du Ti aliii cognitu fueivt ma

run im tar licke jniazu feloni

ioiv fub iaceat emdatione aiii

ant laz dera funta rahcha ibuift

me nenia ; P^f'cati caula fifu

midanti Tofilu atumevtt lateiif tatvü , abbati autlpi

lih cbem herorom offan faciant

ivtalibuf fenifnvb;patefaciaiv. :")

dea uuifzun andrero(jui fciatvi curaro (^ l'ua (^alio

tolc nl int di^chan offa

rum uulnera n detegere i^ pub

nonlicare ; defignificanda hora opeivf di

;

zochundande cit df uuerahchef gefNin\-ianda hora opeivf d; die

ioh nach tef ruachuu edo fouuenoctu(| ; fub cura abbatif aut 10

licliemv edofouuelichomv pihuctikemvilil'eiiuTuiare aut tali foUicito

kepruader kamah choe defa ruachun daz alliv

frativ in iun gat haue cura utoin

citi kalimfantem kafuUitnia horif conp^en-ibuf crii)le

fin

aiv^ur; Pfalmof aü ul atv-epho

ant reitidu iro

naf poft ab batr ordinefuo (|ui 15

iukinneij

buf iufl'uin fuerit iuiionan-; Cau

tare aü d^ legere u pmau, nifi

daz R'lVia ambahti er füllen

ijui iKilfun, ipfU officiii iinplere

Cod. pag. 108.

daz fin ki zimbntuti^di ficertur audieivef; (Juod cü

theo heit fruati bibuuhumilitate /^ grauitate ^ tremoro

demv kipiutit

fiat ^ cui iufrervt abbaf;

Cod. pag. 107. 8. SJou de ab ficin vot; rcdjtö a. 5llbc. flein ft^roorj XL unb

batuntcr VU. — 10. edo fouue vab — 11 liclK^mv bcSgl. — v in fouuelichemv

a. 3la|.

I. Die alt. önttfdje Citt. b. ii. D. Saljr I05o. (die ßfncbiktincrrcgtl, \>. loS. 109.) 1 lö

Deopera luaNUü cijttitliaNü;

uppigi liantiu ift dr fein

r> Otiofitaf iuiniicae animi^; Etideo

kauuil'fem citim kenm muazou fculuucertif tempon-buf occubaiv deben^

fratref inlabore inauuü; Certif

iterum horif in l^i'tione diuina; Ideo

kalaubamef pedoque ad dif pofitione crediny^ utraq;

citi ant reitidom10 teuipora ordiuare ; Ideft utapaf

uuzau in kangum f luorkane nzcha ufq; ad kl octubivf a mane exe

kante f eivftou citi unzi nah feor

invef apivma hora ufq; pene quar

dun uvierchoen daz duruft ift

tarn laboretv qd neceffariu fue^vt;

Ab hora aü quarta ufq; adhoram

fofaiua fextun . tuantau muazzoen.15 quafi fextä agervie l^tione uaceiu;

f miafe reftenPoft fextä aü furgeruef amfa pau

in p(^tum iro mit eocouuelihheru . ftilli

feiv in l^ctica fua cü omni filetk-io;

edo oduuila huuaz uuili

aut forte qui uolueivt legerefibific

Cod. pag. 109.

daz au daran ni ki unftille

legat ut alterum non inquii^at;

fiki tan cit lihhor mittilodonteraAgatur uona temporvuf mediaiv-e

ahtodun citi

octaua hora: Et ideo quod faci

fin kiuurchit za abandoeudu eft operen-ur ufq ; aduefpe

5 ram. Siaü neceffitaf loci aut

armida fuachit ze uuacharumpauptaf exigerit utad frugef

Cod. pag. 108. i. Mein rot; linfS a. JRbe. fc^roatä XE unb barunter Vni. —U. d in ad }u c rob. — 10. "Xiuvd) e in ordinäre d. j. $b. lang i gejogen. — 11. Sinterkl ift af n. j. Jgb. äugefe|t. — u in octubivf ift ju o tjon alter Jöanb forr., i ift v. j.

^b. ju e forr. — a rab. — 13. d in qd o. iRaf., oon i? — 15. 2urc^ bas le|te e in

lectione ift o. j. 6b. lang i gejogen. — 17. tica in 14ctica rab., bafür tulif a. 9Jaf. —a in fua rab., böfür if a. :Haf. — Cod. pag. 109. 2. Sor Agatur ift i^ o. j. Jgb.

Borgeft^r. — o in temporvuf ]u e rab. — 3. d in ideo ju t rab., eo rab., auf ber DJaf.

ift eru gefdtr. — 5. Jtorfi aut Slaf. oon p. — 6. Jo5 erfte i in exigerit ju e torr.

8*

116 I. JDic ölt. bculfdie £ttt. b. u. b. Jaljr loöü. (.Die finiebiktiiicrregcl, p. 109, 110.)

zafa mauonuf fin pi heftit . uifiu kecolli gou cliif _p Tu occupetviur n cou

im freuuit

tiYrtetiiur; (juiatuiic uoivinouachi

futv. filaboru mauuü fuarü ui

nun. ficut 1^ patref noftiv ^apof U)

doh diiuidaro niczhaf tiv

toli; Omniatamen menfurate

fin duruli lut eil invate

fiatu Jjpt pufillauimef ; A kl aü

in pit f tunüctobivf ufqne in capud quadra

citi an dreru.

giuli mae ulq ; adoram i'ocundä

folla miiazzocn . ti

plenam l^ctioui uaceiv.; Horafe 15

ra fiki tan ta z

cuuda agatur tcrcia i^ ufq : ad

uiuntun le iniiucrah iro ar bi-i

nonam omnef iuopuf fuu labo

tan z im aua il't . kamahchot . utvftiu

reni qd eif iniun gitiir; Facto aü piv

Vw\. pag. lU).

zaichane citi uiuntun iuniah elioen

mo figno horenone difiuu garw

f che iro eiuluzo fin caruueab opere fuo Tinguli i^ l'in- parati

den nc andraf zuicban cloh liot far

du fecundu fignu jiulfa uerit: mox

fo kc hoivt uuir dit zeichan far lazzauü

ut auditu fuerit fignu rolictif om

lern fouuelilihomfo mitdera fuivftun ilungu

nibuf quulibi^ fuma cu feftinatio 5

fiki laufau aft imbizzene curatur; Poft refectioue aü

niuazzoeu 1 om iro falm fauuaceiv. lectionibuf fuif aut pfal

gum tun gümif; In quadraginfime uero diob:

folla

aiiianc iifq; adtor ciam plenam.

7. aSor colligendaf ift re o. j. ,sSb. uorg. — 8. iüoii quia biä apof 3- 10 p. j. \iO.

«ntevftric^en. — 12. öinter kl ift dir u. j. ,\?b. iibeifl. — 13. f in octobijf vab., b; p.

j. .ob auf bie :Haj. gef(^t. — in (nad) iifquo) v. j. ^b. }u ad torr. — 16. ad burd);

ftridjcn. — Cod. pag. HO. 2. yiad) fin 9iaj., i'on l'r — Saä le(}te e in opere v. j. .i">b.

?u a forv. — o in fuo beöfli. — 3. mox biö curatur 3 6 burc^ftrit^cu.

I Die ölt. ötutrrije Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Oic ßcncbihtinerreg«!, p. 110. 111.) 117

10 iiacen, l<5ctiouibur fuif: «^ufq; adde

zebautuu \iuerchoeii z imcimä plenam operen,nr qnodeif

iftanakimachot indem gximiniungitur; Inquibuf dieb; quadra

int fahen le ein ze

ginTime accipiaiu omfin gulof co

puah dea duruh aut reitida

dicef debibliotheca quof pordine

er alongi lefan dei puah inI.' exintegro legaiv

;Quicodicef in ca

pit zake banne fint

pud quadraginfime dandifun;.

fora allu finkizelit einera.n.e omnia fane deputeu-ur . unuf

edo zuene herofton dea umbi cangenautduo fenioref qui circüeatt mo

Cod. pag. 111.

citim dem rauazzoennafteriü horif quibnf uaca-n-

fehen min odouuilafratref lectioni «^ uideaiv. neforte

rifundan flaffer

inueniatur frater acediofuf qui

gaugrot upigi fprah chon nift anauuaruaeat ocio antfabulif <^ne inuen

terter lec um nl; ei nin imv umbider:> tuf lectioni ^ non folü fibiinuti

ber ioh auh andre . er heuit der folihcher

lif e ti^iam aliol" extollit; Hicta

fofo fer fi fundauer fikeref

lif . quod abfit reptuf fueivt conv

fit ioh andra ftuiv. ibu nipuazitpiattir femel <^ fecundo; Sinem

dr kiivhti reht lihchun untar

daueivt correctioni regulan- fub

liehe folicha andre furvhten

10 iaceat . taliter ut ci^eiv timeatt;

enti noh der Tikimahchot

Xeq; frat adfratre iungatur

10. ad burc^ftric^en. — 11. itor plenam tft horä mit Sinfc^altung^punft banor v. i.

^b. überg. — 13. SaS erfte i in ginfimc v. j. .'ob. ju e torr., n burc^ftric^en. — Untenauf £. 110 ftefit fcöroari TTT. — Cod. pag. lu. 3. ce in aot-diofuf au§ d rab. di

a. Saf. Don if, über bcm i ift o überg. geroefen, bann rabiert unb auf ber Wafur ftebt

ba§ 1 con flaffer. — 4. u in inuen »on erfter ob. ju t rab. — 6. JJeditä a. iHbc. v.

Über}, fte^t mit 35crroeiiung5äeicfien (+) banor fed. — ex in extollit bur^ftrit^en, barübermit Sinf(f)altung§punft baoor diC. — er heuit oon 3. .ob. auägeftrit^en. — c in folihcher

a ;Ha' eh. — T Jiad) lif ift fi o. Überf mit (rinfc^altung^puntt baoor überg.

118 I Die ölt. bcutfdjc ffitt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die fijnciikttiicrregcl. p. ui. 112.)

citim unkalim fan tem thr mvhorif inconpi^entibnr: Dominico

auur ge zum mvazzoen iizan

item diel^ftioni iiacen- om excepto

dem dea mifra libchem . ambnbtim kezetite Huthif qui uariir officiif deputati fuTt;

lib daz rua chalofouti iin ftiller

Siquif uero ita negligenr . autdcn 15

irt daz uiuuili . nimacdiofiir fueivt.' utn iiellc^ autnonpof

limen lefan unarikimahchotfit meditari aut legere iuiuuga

imv vrerah daz tu^ ni caugroetur ei opuT qd faciat utn uacil^:

Cod. )>ag. lli.

unmabtiken fmecbaFratrvbuf infir mir aut diliga

rem Toli chaz rahc lirt

tir talir opera aut tut in

anakimah cbot z nl ubige Tiu

iuugatur . ut n^ otiofi fin, nSf

ur beiteo : : : : : edrunganuioleT^ia laborif oppman.'

edo far flohan dero un mabtiaut effugettur . quorum inbecil 5

zi i)ircau uiione ift.

litaT abbatu conriderandaO

;

De(|uadraginrinio OBferuatione

:

doh ec-ouuelili cheru citi lib derLic^ oninitempore uita nifiua

eher real )>i

Chi quudra ginfime debil^ obfer

haltida haben duuidaro ta foerouationi- habere tam quia ]>au 10

deifu ehraft pidiu Tpana inef

corQ C- ita uirtuf ideo fuadeiHiL

defem guinirtir diebuf quadra ginfime ö

ru lutry- lip n ki baitau

ni puivtate uitTi fufi euftodire;

13. Son j. .t"<b lang i buid) <> von cxcoiitu gebogen unb f ba^tnter Ijtn^ugcfejt. -

16. Xa^ erftc 1 von m^Wi, rab., burdi i, laug i v j. .vib. gebogen. — c in nimac awiSdiaft eineö h rab. ii. forr. — Cod. i>ag. lij. 1. l>a^ crfte i in diliga ju o tovr., über

g (anrab unb burcf)ftricbcn) ift c v. j. .'ob. überg. — 1. opi>man,' buvdiftric^en, ba5 .i;«ät(l)cu

rab., barübcr oiij>riuiantur mit Gini'd^altungopuuttcn a. Hia']. eines beuticfeen Sorten. —: : : : : edrungan rab. (un ^n)eiiell)0jt). — T». ti in mah^ lig. — 6. i'or abbate ift ah u.

j. .ftb. eingefc^altet. — 7. .Ulcin rot; leine ^abl a. ;>lbe.; XL oerroifdit, barunter Äaf.

I. Sie alt. öeutrdjc Citt. b. u. b. laljr 1050. (Die ßcncöibtincrrcgel, p lli. 113.) 119

ebauo unchuf chida ruach alo

Omnef parivter fordef <^ : negli

fi de fem gum uuuafkälö gertiaf hir diebuf t diluere

;Qd

uuir dike fin ibu f lern

tunc digne fit fiab omnibuf iii

achuftim pirü ki temprot kipete mitciif teil peremuf; Oratione cü

Ulla funi 1 cium ftunc niffi

flr^ibuf Ir^otioni <^ conpimctio

Cod. pag. 113.

df zin ioh fxnv purti u rah

ne cordif atq: abltineiY-ia? operä

kebamef defe gum aub chomefdamul': ergo hiT diebuf augeaTryc

unf edefuwaf demv kiuuonin theonoftefnobif aliquid folito pinfo ferui

un ref kap<^ fiinttvc lih chiv

tutif nri'; Orationef pecviliaref

mvafo tranh futv puit daf iner

.T cyborü «^ potuf abftineiviä utu

eocouuelicher ulj mez imv kirrhniiX quifq; fu_n iufuram fibi uin

che edef vvaz eikenef lin

dic«^ aliquid cj'pria uoluntate

mit mendi pivnke cote

eil gaudio fei fpf offerat dö; Id

un tarat fei lihhamiu mv f

eft fubtra hat fecorpori luo de

mva fe f tranche f flaffe f fprahchv10 cybo depotu defomno . deloqua

f fcerne mit deru atülihcitatc . Defcuivlitate .' Etcüfpiiv

chvm kiri du mdii dr vvihuntalifde fiderii gaudio fem

oftrun pite daz felba

pafcha exp^cti^; Hoc ipfut taiii

z einer ecouuelicher prvu kit te

qd unuf quifq; qd offeret du . ab

14 Wai. md) 4, »oit <^r — ii>. i.'tntö a. iHöe. mit ©infc^attungSjetc^en (f) öanmc^ftet)t fcif Bom Überf. — 17. Xuvd) e in Oratioue ift [ang i c. j. .öö. gebogen. — Cod.pag. 11 ;. 1. l'ang i burd) e in ne 0. j. .s>b. gejogcn. — 1'. ergi) (e gröfeer) — 3. i inpinfo V. j. ."ob. ;u e forr. — 6. u in uin rab. — 7. ei in eikenef lig. — 1^ in dic^raö., ouf bie JHaf. ift ts gefc^r. — 0. fe burc^ftricfien. — r in uu tarat raö. , oben oovbem en'ten a ift r überg. — 12. m in chvm 511 n raö. — Jev legte Strid) beo m in

mdii etroaä oerroifcfjt. — 13. t raö., über ü 0. j. .ob. ber Strid) gefcpt \u ipfü. — 14. 3«fferet ift ba^ (eftte e anö i (orr.

120 I ©i« Sit. imitfrljc flitt. b. a. b. Joljr lOöO. (Die Önubiktiiurrtacl p. 113. 114.)

faVtee mit finv l'i

bati fuo . fuggerat . <^ cü eiuf tiat 15

kipete uuil liu danta ano deforatione ^uolutvate quiaqA

faterer.def atü lih chin fi f^urturfti

fine.patrif fpiivtalif fit pTump

irt kize lit ital ruamcione deputabitur i^uaneglo

(-'od. pag. 114.

iil lou « mit vvillin

ivae nmer cidif; Er go cü uoluuta

al liv za tuaiine fint

te abbatif omnia agendaf;

r?i »

defrativb;qloiige aboratOTVO laboreiv. autinvi

Frf qwi oinuiuo longef . ^n poffoccurxere hora conp<!^te'nii ad 5(iratoriuiii ^ abbaf hoc npendit(|uiaita ü agaiv ibidem opiif di

ubi operantur cütreniore diuinofliSji'teTter genua; Similiter quiin

itinere diri^tif n oof ptereatv. ho 10rc con l'titute . fediitpon'uiv. agarv^

(ibi (^fer uitutif i)i]il'um non ne

gle galt reddere; defrativb; qnlonge

Frater qui J> quo uif relponfo dirv

gitur (^ ea def perat . reuorti admo 1,5

iiafteivuin n p l'umat foraf mauducare ^iam li . aquo uif rogetur nifi forte . ab abbate fuoe.

Cop. pag. 115.

licipiamr; IJuod fi aliter focorit

excomiuuni C(^ur; deoratoivo monaftOratoivu hoc lit qd dicitur n^r; . ibi

i|uic quri aliud geratur autcoudatur; Kxpl<^o opero dl omnef 5

cü fumo lileu-io exeaiv. (^ a^at'

17. 3lad) fine ift ^miffione iibcnj. — 18. Tuvö) o in cione v. j. \ib. lang i gebogen.

— Cod. pag. 111. 1. f in mercidif bur(^ftvicf)en iinb unterpiinttiert. — 3. AIcin rot;

ünfö Q. Sibe. jdiroavi L, bnnor !)iaf. — 4. .vvintcr f. ift in labore v. j. .vib. mit ©in=

Jc^nltung'5punlt bauov übcrg. — 12. i in pinfum ^u <• forv. — 13 i'on lU- ab (lein rot.

l'lm ;Hanbe ftclit abgcfcftnittcn tif j|> ficif (bcr Ic^tc Strid) »on u) ntur. linfä omJHanbc id)roarä: LI. — l.'i. def jicrat über bcm erften e (mit Jilgungöpunft unter e)

i oben narfigctrngcn, nad) t ift ur (mit Ginjdjaltiing'Hnintt nac^ t iinb ocr ur) iibcrgcfe^r.

— 17 3iad^ fi ift omr^no mit Ginicftaltungöpunft baiior oon alter .^anb iiberg. — Überquouif unb roge ffcften UmfteUung'Sjeidien. — is. SJad; forte ift ei mit einfd)altungspunlt

baoor iiberg. — e in fuoi- ift olt, aber mit burdjfreujten Stridien auSgcftiidicn. —Cod. pag. 115. 2. 4lon de ab Hein rot; redjtä a. 3ibe. fc^ioar^ L unb barunter LI. —3. Über bem jroeiten o oon Oratoiyü fiefit oon alter .§anb v. — 6. 3lccf)t§ am :'ibe. ^abeat'.

I Dijält. bEutfdjtfiitt. l). ii.b. Jol)r 10:)0. (iDtcßnicbtlilinnrfgel, p II.')— 117.) 121

reuerentia dö ; Utfrat qui forte

fibi peculiaivt uult orare n inpo

diatur al teriuf iuJ' bitate; Sed

10 ^fi alt uult fibi forte fecreciuf

orare fimplicit iutr<^ ^ oiSj^ ; Xouin clamofa uoce fedinlacivinif ^irvientione cordiT. Ergofimile opuf n facit n pniit

15 tatur expl(^o opere di remorari. -^

ficdictu e nealiuf inpedimtfi paciatur; deofpitib; fulcipiendif

;

Omnef fu_n uenieTVief hofpitef täquä

Cod. pag. IIG.

xpf fufcipiarv-ur quiaipfe dicturuf eft hof jnf fui S^ fuf ceplftifme

;

Et oninibuf con gruuf honor exhi

gefuuafonbeatur maxime domef ticif fidei

5 1^ Ijere givnif; Ut ergo nuTC-iatuf

fuerit hofpef occurratur ei apivoreul afrativbur cü oiuni officio ca

ivtatif; Etx^rl- mituf orerv. paivter

<^fic fibi focieutur in pace;Quod

10 pacif ofculii npivuf offeraturni

fioratione pmiffa J)pt inlufionofdiabolicaf; Inipfa aü falutatio

ne oni exhibeatur huinill

taf; Om nibuf ueuiettibuf15 fiue defcen deiv-ibuf liofpitib; in

clia cajjite ul ^bflrato omnicorpo

re interrä xpf in eif ador(^' qui

<^ fufcipitur; Suf cepti aü hoTpi

Cod. pag. 117.

tef ducaTC-ur orationü «^poftea

fedeat cü eif ptvor autcui iuflent

ipfe legatur corä ofi)itelex diui

na fcivptiira ; Etpoft h^ omnef5 exhibeatur humanitaf ieiuniü

aivpivora fran gatur J>pt hofpitü

13. §"''s>'' Ergo ift qui v. j. §0. natfigetvaijeu. — 14. it in facit fdjctnt jünger.— 15. 3tac§ remorari fte{)t mit ^unft bauor übeni- iu oratorio|explicite (ober ex-

plicito?). — 17. aüon de .ab ftein rot; recf)tö am 9(öe. f^iuar^ L iinb bariintcr III. —3- 13. 14. ift rechts ein fcod) fo grojj lute ein 3c^>'Pt«""t9f'i'd jiutidjcn dif. unb Ergo,iacit unb n. — Cod. pag. 116. 2. i in bofpif u. j. ^. ^u e torr. — uor fuf SJaj. oon c.— 7. Über bem offnen a nod) einmal gcfdjioffenee a. — Über a in frativbus beägl. —Über a in ca besgt. — 8. Über a in ritatif unb paivter be§g(. — 9. Über a in pacif

te§g(. — 12. Über a in diabolicaf beägt. — 11. ef in inlufionef fd^eint jünger. —15. !Bad erfte e in defcen de-rtibuf ju i rab., baö erfte n rab. — o in hofpitib ;auöu Jorr. — 16. a in clia nur angefangen, nato o. j. .<?b. übcrg. — Cod. pag. 117. 1. Übera in ducatv-ur nocb einmal a, barnad) ad mit ^'untt baoor überg. — 4. fovptura bur^=ftric^en, barüber v. j. £ib. utedificetur; burd) e in omnef u. j. .ob. lang i gejogen; bafjintcr

a. 9Jbe. o. j. .§b. ei. — 5. Über ben beibcn u uon bumanitaf nod; einmal je ein a. —f>.

»Yin arv- rab. — Über bem erften a in fran gatur nocf) einmal a.

122 I. roie alt. bEutfdje Gilt. b. »t. ö. Saljr lUf.o. (Die ßtneöikttncrrcgcl, p. 117. 118.)

nifi forte ]> cipiuiC fit dief ieiuuiiq'

u poffit uiolaiv: Fratref aü confuetudinef ieiuni orii J'fequartur; A<iuä in maiiibuf abbaf -i (jui cuncta coli gregatio lau(^

;Quibnflo

tif hunc uerfii dicatt; Sufcipiniuf

ar mero gaiiga raroplitui : Pau perem <^ i)eregiYnorum

an, fankida ni ruacba )>ibuctlicbo

fuf ceptione cwra follicite exhi beatiir

;

1.")

ta iu dem mer ift int fan kan

Quia inipfif inagif xpf fiifcipitur;

otakero okifo erfeUjo irav er fuacbit oruNft diuitii terror ipfe fibi exigit hono

kefteorG; Coquina abbatif <^ hof pitü fup

Cod. pag. 118.

funttvgo inunchundem

fefit ^ in certif horif ru_nuenienf

neo ualdre uuan fint

hofpitef quinfuiuri defuiu iiionaf

kiuii ftilluii

te»Vo u inquicf^OTV-ur fratref; luquä

iar

coquinä ad aunit iugrediantur

daz felba arabah ti

duo frf quiipfu officiu beneimple .'>

r<i dürft tigoen helf fa

an-; (/uibuf utindigen, folacia

finki uiiibalitit inurmnlodiiiiiniftroutur iilt abf(| ; iniirmura

ciouo feriiian;; Et itcrü quandr> oc

pifabit iiiinnirdiii

cupationf minorem liabfiu t-xian.

fiki i)otan

ubi eif imporatiir iu opere; Et nfolQ 10

f im am bah timal) ipfif fedin o?)iiiibur nfficiif mo

7. i über q' jüniiev. — 10. Über qus cnnc unb am i>iaitbc fteht: bofiiitib: d«^ . podefhof

I

i)itib; r>n|b; täab

|baf.

|

— 11. Über a in lau«^ iiod) einmal a. — 12. !J)a9

evfte i in Surcii)imuf o. j. .'ob. su <• lorr. — 14. Über bcm leisten e in Pau perem ftcbt

V ü. j. .«ob. — iHedjt'ä a. 'Mbe. maxime u. j. .sSb. — 15. i!on j. Ä>b. buvcl) J>ai Ic^te e

von rufceptiono lang i fle^oflen unb f bahintef ncfc^t. — ni rab. — Cod. pag H.H.

1. Über 4 ift vt u. j. ."ob. gefcbv. — ^ilaö) bem Ictjtcn u in fujiuenicn . f ift te mit ^tuntt

baoot t). j. .0- übcvfl. — 7. Hov miuiftrentur ift am »orgefe^it, aber tuicbev niiäaeftric^en.— 1 in ult rab. — Xai äioeitc u in inunmira auo o rab. nnb forr. — 8 c in cioneau^ a rab. — ü. i in oxianu o. j. ,i^b. ju <• torr. — in. ?a'5 leijte e in opere v. j. .6b.

ju a torr. — 11. ab biird)ftri(f)en.

I . Die alt. icutfdjc Citt. b. u.b. Saljr 10r>o. (Die ßcncöiktincrregcl, i' 118. lU'.i 123

difu fcau uunkanarterii il'tafit confideratio utquan

fint far lihaudo indigen- I'olacia adcömodeiv'

gaii gront horfaeif ; Et iterü . (juando iiacarv. obedi

moeu kapeotantem fofama chauiara15 An. imperartib

;; Ide ^ crUS hof

kazeichantaintu babeat adfiguata fratre

babetcuiuf animä timor di poffedit

;

ki ftremiitiv kinuhtlicboUbi rin, li^cti ftrati lufficie-rtiir

Cod. pag. litt.

^ domuf di afapiert-ib; «^ fapient

zua fiki ambah tit

ad miniftretiir ; Hofpitibuf aü

wemv ift ki^otan noh heinv mezzo fikimabciii h pcipitur nuUate:nuf i'oci

chot abanfiki fprohchanS^ax neq ; con loqiiatur ; Sedfi

.5 obuiauerit aut uide rit

cbuuet tan deolih cho fo chva

falutatif humilit utdix

tiinief kep<^anera uiiihi

imixf <^ pil^ita beue dictio

fuiv fare ibv ni

ne titraiifeat dicen f: Ibiu

er laubeu kafpohchan vvefan . mit caftii

licere con loqui cü hof pite;(fufcipere

:

10 Si deBeat moNachus litteraf iil aliquid

noh heinv inezzv erlaubit

NuUatennf lici^ monacboneq

:

noh f cata lingun noh f einigauaparetv-ibiif Injf neque aquoquä

nob im untar im puali

hominu . n^r- fibi inuice litteraf.

13. Xa^ ^rocite o in adcömodeiv.' au^ e fort. — r in far lihau au<i 1 torr. —15. b_ in impera-ruib, auogeftvic^en , ba^ legte i burd) '^-untt bariiber getilgt. — d in

IdG röb., auf bie fllaj. t gefc(;r. — 17. Surc^ e in poffedit v. j. .s>b. lang i gejogen, bailegte i 5U e torr. non j. .öö. — Cod. pag. H!). X,. 'iiov bcm .^mciten n in nullate : niif

91af. — p in pcipitur au^ r> rab. unb forr. — ei in buinv lig. — i. fjiro in abanfikifprohchan a. SRaf. — 8. 5Por Ibi ftcljt f v. j. .ob. — !'. con in con loqui Don j. Jöö.

burcöftridjen. — fufcipere : rot. — 3- ^— '-^ re^ts ein grope^ Sod). — 10. iHot (lein : af

in litteraf ligiert. — Unter aliquid fdiroari am Dianbe L unb barunter Uli. — 11. iiinter

lici^ ift at r>. j. -Söb. ^injugetiigt — 12. Tiad) noh unb bem erften im je eine iHaf.

124 I Die alt. ieiitfdje titt. b. u. &. Sflljr lO.'iO. (IDic ficnrtiktinerregel, i>. 119. 120.)

run rtaba Tn uuelicha l'o niauabeitiaut euglogiaf nl quelib^ munuf

ciila accipere aut dare finepceptü ir>

eoiiuehtabbatif

; |S^ii^iain aparertibuf eiquic

kiivh taz irt

quid dirijctü fueivt n iifuinat, ,

ka chun dit

fnfcii)ere illud/ iiifi pTVuf indicatü

Cod. pag. 120.

fueivt . n pfuiiiat fufcipere illud.'

nifi pivuf indicatü fuetvt abbati.

int fau gan TvefanQuodfi iuffeivt fufcipi in abbatif

kawaltidv vv:eniv daz kepeotanfit po teftate cuillud iubcat

fiki gebanilare il^ non contivfti^ur fra ."i

vveinvter.cui forte dir<5etü fueivt

fijft

utn (l<^ur occafio diabii

_ dr rchtlo; Qui aii alt pfrijifi'tvt dif

lichvn eki

cipline reguläre fub iaceat

;

Deueftiaivo . ^calciatvo fratrum; 10

kivvati fteteoUeftinita frattvbuf fecundü locoty

vvpa lihniffini pvant lufteoqualitatibuf ubibabitaiv. . ul ae

dr niezlihchii inchal temrum tempoiv eden,ur quia infiv

lant fcaffim mer iftkiduruftgidif regionibuf ampliiif indigi

10. iSov Si^iaui ift qd mit Scidjen (i) baoor v. \. 4ib. übevg. — 17. id in quidrab., am baroiif flefc^v. — ®ev Strid) über u in directu a. 3tof. — 18. .' a. JHaf.— Cod. pag. 120. £inK oben auf ber Seite ftcljt Quodfi nucnicinijcbt. — 1. 9}ad) fucivt.

ift abbati: mit Ginf(^altun<i5punft bnuor o. j. .'^ib. übcifl. — Üon n bi^ 3. 2 abbatiburi^ftridicn. — 3. 2)a§ crfte n in intfangan a. 9taf. von k. — -1. ^lad) cu ift i v. j.

.{»b. nocbiietragen. — ?in rvrerav ift ein o rab. — 5. Jur* e in dare ift lang i u. j.

.s>b. iie;oflcn. — 6. i in fueivt unten ju a (orr. — 8. Über 1 in alfift i v. j. .^b. iiberg.

— d in dif loar burcfjftricben, bann luurbe ber StricTinueber rab., babei ba§ oorfterflclienbe

t befdiöbint; ei foUte beipen pfüiifeivtir. — ;•. Jurd) ba3 le^te e in reguläre ift lang

i gejogen 0. j. yb. — 10. ;Hot, nur ber *^'iin(t hinter ueftiaivo fc^morj, A, au^gcfiricften,

barUbcr ftc^t fdjrcars mit '^^unft baoor 1. Vinf'j am :>ianbe fte^t I-i unb barunter V fcbroarj.

— 12. buf in qualitatibuf burdiftridjen, bao letitc i ju e (crr. — 13. o in tempory

JU e forr , über ba3 erfte e in edcttur ift ein Guerftridj gefegt unb c3 ift mit bem«orhergef)cnbcn n burd) .^nfen nerbunben unb pon bem folgenbcn d burd) : getrennt.

I. Die alt. b£utfrt)c Citt. b. u. ö. Jaljc 1050. (Die «niebiktincrregel, v. 12(i. 121.) 125

tigot inwa rainem miu dirv

15 tur in calidif uero minuf; H^i-ergo

fcau uunc wircon fideratio . ab bäte eft ; Xoftam

unTcaftim kenvackaumedio civbuf locil' . fufficere credi

duruh einluzza cuca hinmuf monachif nfin gulol' f cocullä

Cod. itag. 121.

inwintre rvha infamere duunain hieme uellofs ; In aeftate ])u

alta _rä aut uc^uftä ^ fcapula reJ>pt

kauuati fu azzeo I'\-^-eif

Opera ; Indumta pedü pedulef «^

kali ziun f dero racho nocali gaf; Dequarü rerü omniü

fa rauuü groz zii ni fin kichlaö colore . aut groffitndine n caufen

gottur monachi; Sed qualef iu

lant fceffi

uenire poffuit. in^ui-ruia qua

deru pvant fmah lichot chaufauhabitatv. aut qd uiliuf conpara

f mezzere iJoffuTVi; Abbaf aü demenl'u

fora kifebe fcur civ dei felbuu10 ra Jjuideat utE Tiiv. curta ipfauef

kavvati anal^c kentern mezhaftivtimetvia utetv-ibul' eaf fedmfurata:

int fahant nivvviv altiv kebantaccipietv-ef noua . u<^era fer reddatv.

in ant vvarti zekel^ckanne in vvat hvfe _n pfetti . reponendu in uertiatvoiipt

kanvakitIiauperef; Sufficit ens monacbo

15 duof tonlcaf «^ duaf tonicaf «^

15. 3laä) tur 9iaf. — 16. DJac^ con fideratio ift penef mit i^untt baoor u j. j^b.

überg. — 18. Über o in cocullä ift v gejdjr. — ei in einluzza [ig. — Unten auf öer

S. ftef)t cuculä (cor 1 noc^ ein 1 überg.) 4 tutjcä. — Cod. pag. 121. 7. Jurtf) baöle^te e in uenire 0. j. §b. lang i gebogen. — 9ie(f)t^ a. 3iDe. von j. iiö. degunt 511;

gefe|t. — 8. habitatv:. v. j. .§b. burrf/ftric^en. — i». i:ang i burc^ e in re doii j. äö.gesogen. — uvc in polfu-rt. rab., barauf 0. j. £>b. it. — 11. Sang i burd) a in eal" d'j.^b. gebogen. — 12. Slec^tä a. Sibe. in nac^ reddaiu 0. j. x>b. nac^getr. — 13. n alt. aOevauägcftridjen. — 15. o in duof 0. j. ^b. äu a torr. — über o in bem erften tonicaf i'':

V iiberg — ^ duaf tonicaf burc^ftrii^en. — 3- 6- '^ 9''"5 re*t'5 ein üoi).

126 I die nlt. bcutrdje ßitt. b. ii. >. Snijr lUöü. (Sic lociubihtiiurrtgEl, p. 121. 122.)

(luaf CO cullal' Labere J>i)t uoctef

vvazkan deafel bvin . ralicha.

1^ jhpt lauare iid'aCrer; lani qd

all irt iib fleuzzi da abafnidanrnjira fuerit . fupfliiü eft ampu

Cod. pag. 122.

fo vvaftari deb<^ ; Eti)eduler <^ ndcflq ; e

altiv

iK^ere reddaiv. düaccipiui\: ni>

prvah dea dea fiu,ki>vh

nü; Femoralia hü quünuia diivguii

tit vvat hvfe int fa hen die wartur deueftario accipiatv-; Quire

bente kauuaf kanouertetwef lotaibi reftituaiv. . t Cociil ö

edef mibil f demvlii' «^ tonice fitv- ali <niaivo a fo

kivijonin dei eigunIi to (luaf habend quafha

f luzilemv pez zirun dei uzkanganben- a modice meliorel'; C^uafex

ti

euTV-ef iuiiia accipiatu deueftiaivo.

^reueretvief de uia reftituaiv; 10

kaftrovvi kauvago filzalii

Stranu.a ail l<5ntünl fufficiat mat

diguut rccinun zuzfa polftarta faga ^ lena i^capitale; qucta

111 li^i'ta freqiieTV-er ab abbate

zar fuahcbaDtic fiiu duruh duruft fuutivc

l'crutan da l'uiv. . ^hpt opuf peculi

licbii vvemv funare uoin ueuiatiir; Et Iiciii inueu 1.0

tantili' fuerit (|ilal) ulibate u acci

("od. pag. 122. 2. innere buvd))trid)cit, Itiif^ a. Ülbe. u. j. .liSb. .uetuf. — 3. Tai ketci in hü rab. — i in (^ui ^u e torr. — 5. iSor Cocul ift «^ mit Ginftfialtungöjeid^en (t)

biiüor iiberg. — (>. Über o iii tonice ift v iibcnj., unb an e, luclcbco aiiy a rnb. iinb

forr. ift, ift unten ein .'önMicn (i-) gebänflt, beibco v. j. iib. — 3lm a uor fo ift bic linfc

3d)leife nac^t)clfcnb Dcvgröfeevt. — 7. ?a'3 Icnte v in kivuoniv rab., bafür n flefcbr. —X. nad) bcTv. ift a mit getrcuUen iiinicn bwrdiflridicn. — oi in dei lig. — 0. ti bcoiil.

— 10. de uia burd)ftridjc"- — H- "Jlndj a in fufficiat ift n mit GinfdjaltuniVjpunttcn

i). j. §b. übcrg. — 12. Tuvd) e in que u. j. ^'o. lang i gebogen. — bao le^te a in fagabiirc^ 3laf. unb Jtorr. jn v gcmadjt. — la. :?urc^ a in iijf-ta lang i gebogen, bann abermit a micbcr rab., unb i barauf gcfdjricbcn. — frequen-er burcöftricöcn. — 14. Jasleptc a in fcrutan da ^u i rab. — h in duruh a. ;)taf. ron f. — l.'i. r in inueniaturau'5 f forr. — 16 f in tuf ausgeftric^en, über u o. j. .'^ib. ein Strid) gefegt, fo baft tu

cntftef)t. — i in acci v. j. .^b. ju o forr.

I. Ci£ nit. litutfdjc £itt. b. H. b. Jaljr 1050. (Die ßtnebtktintrr^gcl, p. 122. 123.) 127

dr fvvaivftuu

perit . grauif lime difcipliue

untar licke fo dea achvft deffuntivc

fub iaceat ; Et ut hoc uitiii pecu

Cod. pag. m.lihchii uurz baftor abafifar fnitanliaivf radicituf amput(^ur; den

dei rirfc not

tiif ab:abbate omnia quel' ne

duriift

ceffaria : Ideft cociiUa tunica

cali ziun pruahhacpedulef caligaf bracile cul tel

duu ah Ua5 lo graffio ac . mabbula tabiilaf

;

eoco nuelih Tier vir ivt aiv.

Om au feratur neceffitatif excii

rahcha f demv fi kefatio : aquotam ababbate fe_p con

fcaumiot div kaqhuit tateo

fider(!^iir illa feiv-eTv-ia actiium

daf vvarun kikeban einluzze

aportu loru quiadabatiir fingu

fofo eocouuemvJO lif J>nt cuiq; opuf eat: Ita ergo S^

pifcau uuoheabbaf confiderat iniirmita

duruft tigontero ubilemvtif indigetvium . n mala uolun

abanfti kerotäte inuiderv-iu; Inomnib: tarn

fv anono it lot

itidiciif fuif . dl iS^Vr bucione coglt^

;

kankarariim1.5 Menfa abbatif cu . peregn-nil'

t fooftofo

4 hüf i)itibur. fit fc^; Quoticnf

17. er in perit. Burcfiftrtdjen. — Cod. pag. 123. 2. f. in tuf rab., bafüf r gcfd^r.

— gjoc^ ab JRaf. t). h — 4. f in caligaf v. j. 6b. ?u e forr. — c in caliziun a. JRaf.

D. 1. — ö. Über o in lo ift vf v. \. .'ob. gefAr. — Gbenfo v über « in graffio. — iMad^

ac ift uf 0. ). .<öb. mit Ginfclmltuniiopunft bODor iibcni. — af in tabidaf rab., bofiir c

gejcbr. — bb in mabbula d. j. yb. ,511 pp rab. iinb torr. — 6. 2lm 3(nfang ut v. j. S>b.

uorgefdir. — SJa* Om ift tjf ». j. .'ob. überg. — T. ab nod) tarn v. j. yb. burcfjftrid^en.

— i). ei in einluzze lig. — W. r nad) e in tat mit Ginfc^attungopuntten 0. j. .yb.

iibcrg — U. a in confiderat o, j. 6b. ^u e torr. u. rab. — 12. i in tif 0. j. .ob. ä"( torr. — Über bem streiten a in mala o. j. .^b. Strid) gefegt, fo ba% mala entfielt.

— ti in tigontero lig. — 13 Gbenfo täte }u täte gcmad)t. — 15. JUcin rot rec^t'j a.

;)tbe. De mfa|abb: . Janinter fdiroarj L unb barnnter VI. — 3Ja(^ cü ift 4 i"<t +

unb ^untt baror überg. — IG. «^ burdtftric^en. — e in yuotieuf torr., ou5 o?

128 I- ©i«: iilt. imutfdje t'itt. b. u. b. Jaljr loriO. (Die «nubiktinn-regel, v- 123. 124.)

min _ kef ti

tarn minuf f hof pitef . quofuult

pruadaiy kauuifan infin felbef

defrattvbuf uocare inipfiuf fit

Cod. pag. 124.

kauual tidu.hororunpotoftateni : Senioru tarn unü

zifir

aut duof . reiii_n cü frativbuf dirait

lazan ne _tondum Jjpt dil' cipliuä; doartificib:

liftarra

Atteficef fifuTt iiimouafterio . cd

eocouuolicheru deo boiti dea felbunomni bumilitato faciart^ ipfal' 5

lirti far lazzit ibvartef . firmireiYt abbaf; qd l'ia

einic er dem ift arhaban forakivvizidvliquir ex eif extollitur J>rcien,ia

derv finerv lifti pidiv ift kadvht edefvvafartif fue . eo qd uideatur aliquid

ebanpTVnke defer folibcber

conferre monafterio . Hie talif t

fier lohcban f dervfelbvn lifti audreraeuellatur ab ipfa arte . i^ denxio 10

ftuTt kethenn eil utranfoat . uifi forte bumi

mvatemv ibvliato ei . item abbaf iubuat ; Si

uuaz f chvu liftaro zefar(|uid uuro exoperib; artiiicü ue

cbaufanne vvelinundaudu eft; Uidean- ipfi nquo

cbero zefarauue inrum mauuf tranfigenda t fit . ne 15

oinikera ur cbvfti fin

inaliqua fraude jyrtima'n:'; Me

(>>d. pag. 121. 1. m in poteftatem: burc^ftric^cn, bas ä^'*^*" i"i''/ f">" ^^'^ •"

nod^ ein jUnciereä ; geje^t. — Strid) über e in Suuioru vnb., f o. j. ^b. bajugefeQt. —3. 33on do ab vot. — i.'int5 a. ;)i6c. uov teudum vot raonaftetvi . (aft ligiert). — 4. uin A-re-eficef 31t r, bai erfte o ju i u. j. .vib. torv. — ö. ni in deo beiti Ufl. — 7. in

einic bccifll. — 9. i'info a. ;llbe. erigat' aii^iieiiiifdjt. — conferre burd)ftrid)en. — 10. Vinti

a. 91be. origatur mit t baoor, biinliftridicn. — euellatur burtf)ftric^en. — 14. naä)eft; ift .' cinflcfdjr. — !.'>. d in tranligfiida aus f, e auo i tovr. — fit burdjftridjen,

t funt. i), j. .i^b. bauov iibcrgefdjr. — 16. in burcbftric^en. — Über bem legten a in

aliqua nnb bctn e in fraude ein ©tric^ O^f^^^' f" *><'ft aliquä fraude entfielt.

I. Die ölt. beutfdie ffiitt. b. u. i. Joljr 1050. (Die ßencbthttncrreget, i> 124. 125.) 129

kehukitmoreivur re_p anime i^faffire

inllh bamiiineforte morte qua illi incorpore

Cod. pag. 125.

fardo leton den defe einiga_ptulef . hanc iftud om quialiquä

du not du ruft

fraudem dereb : monafterü fece

füedolet ludern felbouritt in anima paciart-ur: In ipfif

vntar flihe nefkitvi

aü p cipiif li fubrypiait auari

edefmihil5 cie malü . fed fen aliquaTuulü ui

fmah lichor uuerultliuf dentur qua ab aliif fecula

lih chem fiki tirrit _buf (dari po . ut) omnibuf glotvficetdf;

dedifciplina fufcipiendoiy fratrü;

nivTi qhuemanemv za libe

Nouiter uenienf quif adconuer

fanift fi ki keban10 fione nei facilif tivbiiatur

ingancingreffuf; Sedficut ait apofto

cho rot atvme

luf; Probate fpf fiex dö f ; Ergo

dvrvh vvifit chlo chontifiuenienf _nfeueraueTV-t pulfanf

ana prunkano uuidar mvati unfamftido1^ inlataf fibi inun-af ^ dificul

15 tatü ingreffuf.' poft quattuor

kedvht kadvltautquinq; dief uifuf fueivt pa

licho tracan duruh ftan tan deracieiv-er portare <!^ _pfiftere pi^i

finera dikii zkipauhnit imvcionifuc adnuatur ei ingreffuf

17. anime burc^ftric^ett, barüber ananie. — Cod. pag. 125. 1. ei in einiga lig.

— ud in iftud }u i tab., barauf i gefc^r. — ?Had) om ift nef v. j. ^b. überg. — 2. Daäerfte du rab. — 3. 2!a5 erfte a in paciartur a. ;Haf., oon: ov — 4. pi in p cipiif rab.

— n in fubtvpiaTv. rab. — 6. n in dentur rab. unb burcbftricbcn. — Olad) fecula ift ri

fpäter rechts nadigetr. — 7. Jlacf» po ift teft mit Ginfcbaltung^punlt baoor überg.; ri

po ut D. j. §b. a. Waf. »on tur q ::; barüber ftanb nic6t5 Jeutfd»e§. — iHetblj a. iHbe.

fte^t t tur V. j. ob. — 8. Sil. rot; re(^tö am iHanbe fcbroavi L unb Darunter Vni. —9. iHetbts a. iHbe.'fte^t la o. j. ^b. — 10. f in fionG v. j. §b. ju c torr. — >He(bt-5 auf

ber Seite ift ein Soc^, baö aber roenig mit ber Schrift ;u t^un ^at.

SJac^träge 5U ber beutfcben 9Jat.=!L'ttt. 9

130 1 ©ir ölt. beutfd)« fiitt. b. u. l. Saljr ior>o. {Wie ßcneüktinerrtgcl, i». 126.)

Cod. pag. 12fi.

in feli dvn kefteo fo uucm^ fit incella hof pitü paucif

nivvi

diebuf . poftea a ai\ fit incella noui

quuemanero dar lirnee

torum ubi inedit(^ . <^ manduc<^

liorofto fo lih fiki

(^ dor miat ^ fenior eif talif de

zelit kimah eher zearvvinnanneputat' quia aptuf fit adlucran 5

daf animaf quifuTi eof omnino

rvah licho ana vvartee pihuc tiger

curiofe itiien dat (^ foUicituf fit

ibvrachv vuarerufi.uera dm querit . fi foUicituf e ad

hör fami it vvizzeopuf dl adoboedietv-iä adob^hbiv

hertiva ; Predicarviiir ei omnia dura 10

a randiv daz ki gan gan^afpera . que itur ad dm ; SiJ>mi

fta ti ki ru duruh uuefantiferit deftabilitatif fui- _preueran

zueio umbicanccia poft duorum menfufi circulu

fiki leran difivreht tunga ant reiti

legatur ei; HJip regula pordint-

evra untar derv chemi!^ dicatur ei; £cce fub qua milita 15

fall vvili mac kihal tanre uif fi potef obfer uare ingrede

frier kalidi

re . fi uero n potef liber dif cede; Si

den ne noh uViiivkiqh

ad huc ft^erit tunc ducatur iufun

Cod jiag IJfi. 1. r tu felidvii auö d toiT. — 2. '4>'"ltt ^^O.d) diebuf alt, 0. j. ^b.

ift baruntcr iictfOt- — - " ""'') poftea vab. — .T. ^"'•i*'^" * ""ö ^' i" torum ift i v.

j. .s^b. einflcidinltct. — SJacf) moditi^ ift ur mit 'l'unft bauor r. j. .pb. übcrg. — 5. a in

putat' buid;ftrid)en, e v. j. $b. bariibcrgcfc^r., ju bem alten ^atcn (') ift ur o. j. ,§b.

juflefügt. — a in quia trcujiDcijc buvdjftric^cn. — d. Über qui fu_p eof fHaf. — s. Olaii)

fi ift rem B. j^ib. mit '|>untt bnrov iibcrfl., bai m nncbcr rab. — ijn bcr ^'6i)C bcs

J'CUtfcfien über dm bi-j ad '^Suntte. — b. 9. fi foUicituf e ad |opuf di bur$ftrid)cn.

— 10. a in Predicatv-ur ju e tob. — 11. DIad) afpera. iftf,

mit ^*un(t booor d. j. Jpb.

überg — 14. ec in Hcc lig. — 15. lex nov fub o. a. ^b. übcrg. — 17. 35a3 le^te i

in kalidi tann aud) ein'^untt fein. — ix. «tvi* burd) ^ in infup rab., bafür ra mit•^unlt baoor untergefc^riebcn.

I Clic alt. btutfiije Citt. b. it. b. Sal)r lOiO. {Wie «encbiktincrrfgel, p 127. 128.) 131

Cod. pag. 127.

dictam cellam nouioriim . i^ite

fi ki kchorotrum J)b<^nr inomni patientia;

umbicange auarEt poft fex rnenfuü circiiitu lega

likilerau

tur eiregula ut fciat ad qd in

.'S greditur ; Et fiadhuc ftat . poft

quat tuor menfef .' iterü . legat'

ei . regula ; Et fi habitarecüdeliberatione ^bmifeivt feorania

kepotacuftodire i^ cuncta fibi im

niv10 perata fer uare tunc fufcipi

vvizantiatur in con gre gatione; Sei

h . er euu kifezzit

enf fe elege regulae conftitu

dr ru ni er laube uzkakantu qd ei exilla die n liceat egre

gan vvefan . er fcutdi demonafterio n^c collil excu

tan untar ioh che untar15 tere defub iugo regulc

;Quia fub

fo fi tulicha f fivhal fe

tarn morofä deliberatione

er laupta ert ruhhonlicuit ei.escufare autfufcipe

iivifan kanerre ; Sufcipienduf aü in

Cod. pag. 12«.

kiheizeoraturio corä omnibuf J>mit

f fta ti gi übetat deftabilitate fua «^ con

fiteo höruerfatione morii fuoru <^ oboe

Cod. pag. 127. 1. Sßor r in nouiorum ift ti mit ßinfdjaltungäpunftcn übeig. — 2. 2)a5

äroeite k in ki kchorot rab. — 'A. ü in rnenfuü rab., auf ba^ erfte u n. j. §b. ein @tri(^

gefegt, ebenfo auf ba5 le^tc u in circuitu. — 4. leran a. iRaf. — 0. S5or legat' ift re

mit (5infci)altung§punft banor v. j. fyb. überg. — 7. 9iac^ ei ift eade mit ^^untt tiaooi-

V. j. $b. überg. — 3n habitarecüde ift r rab., barauf ift f gefc^r., e mit cü öurd»

.^aten t)erbunben — 12. S)a5 erfte e in elege o. j. Job. ju 4 *orr. — 15. ia in t^uia

rab., unb 6 d. j. ^b. barauf gefc^r. — u in bem juieiten untar anrabiert. — 16. 9Jad)

fitulicha 9iaf. — 2)er 3tric^ über ä unb C in morofa deliberatione rab. — 17 ei

burdjftricfien, banac^ aut mit (Sinfd^aitung^puntten überg. — 91et^t3 unten auf ber Seite

ift ein 2od), bas aber wenig mit ber Schrift ju tJjun ^at. — Cod. pag. 12S. 1. ei in

kiheize lig. — 3. at in uerfatione rab.

9*

132 I Sie ölt. bcutrdje Citt. b. u. b. Jaljt lOM). (IDie fienebtktrnfrregcl, i>. 128. 129.)

fami vvihemdion.ia coram dö ^fcif eiuf; Ut

eo nal dre andar vvif

fiali quan do alit fecerit adr> 5

kanidar tan pi Traerot

feda nan du fciat queintv d<^

;

f dr pigikti digiDequa J>mirrione fua faciat p^i

za nemin vvihero vvicione adnomen fcöty quorü reli

hida _ ant iiuantemvquie ibir i^ abbate pferv-e; qua

ix^icione munurua fcivbat aut 10

puah rtaba

certe fin feit litteraf alt abeo

kapc^ataner nivuchvemo zei

TOgatuf fcivbat; i^ ille nouiuf fig

channum faciat . ij manufiia eä fiinal

li^ce die dennetare ponat; quia du . pofuerit

defanincipia . illo nouiuf . bunc uerfu

;15

Sufcipeme . <^ fecundü eloqviiü

tuü 1^ uiuä . ^ non confundafme ab exp^ctationemea

;

Cod. pag. 12'J.

eocov%'elih

(^uem uerfum omnif congrega

dtvt tivn ftun zva auhchoute

tio tercio refpondeatu adiungun

tt'f gloriani pattv; Tunc illefrat

nivvi c)nieniauur . forafikiftrehchltnouiciuf ^hlteruatur finguWiru

fvazziim pi imv f dt-iiiv

pedibuf utiiroun, ^hoo; il^iam cxilla 5

5. adö buidjftvtdjen, abboo v. j. .'ob. übevg. — 7. (| in l)ei|ua auo u forv —l>. Xuvä) o in abbate v. j. .slib. lang i flc^ogcn unb f barnacl) fjin'aigeje^t, cbenfo burc^

ba§ (c^tc e von pferte unb m<i) i>a f (jin^ugefc^t, 3'WK" barnod) jünger. — 11 u in

puabftaba auS i (orr. — 12. ti nac^ i in nouiuf mit Crinid)altung'jpuntten iibcrgeft^r.

— 11. a in <iuia lob., i v. 3. .v>b. ju a gcmadit u. Stvic^ bariibcr gcjc^t (nlfo qua). —9!nd) du ift im mit Ginfc^attungöpuntt baoor ». j. .löb. iibcrg. — lö. Jiac^ a in incipiaiü t 0. j. ,gb. mit einfc^attungöpunlt baoor überg. — Jiarfi i in nouiuf ift ti o. j .tib.

mit (Sinfd)altung§puntteu überg. — S?or liunc ift mox mit (Sinfc^altungöpunft baoorübcrg. o. j. 6b. — 16. Md) me ift dm- o. j. .v>b. mit (rinfc^attungdpuntt baoor überg. —<\ burc^ftric^en. — 17. ®aä jroeite n in non rab., o ^u e rab. — Cod. pag. 12!'. 2. tercio

b«rd)ftrid|en. — 5)aä äioeite n in refpondeatK. buri^geftrid)en. — :>. m in gloriam burc^;

ftric^en. — a (ober roar e5 t?) in orearv. rab. — m in fuazzum aui n torr. — liora

redjt^ a. SHbe. v. 3. ^b.

I. iDie Sit. beutfdje ffitt. l). u. 6. Süljr 1050. (Die ßen^bihtintrregel, i>. 129. 130.) 133

ge liki zelit

die incon gre gatione reputr^ur;

rahchii ibuwelicho he bit kebeEef fiquaf habi^ . aut . rog«^ priuf .

ke taniv tult lih chiv

pau peivbuf . aiit facta folemnit

kivvaltidv eban pivnke

donatione . conferat monafte

kehaltanti er allemlü rio . nihil fibi rofenianf exom

kiuuiffo df heikininnibuf; Quippe rfr oxillo die nijcpro

lihhaminpivi corporif poteftate fehabere

fi int

fciat ; Mox ergo inoratorio exua

watot eikenera keuuatotertiir rebuf J>pivihif quibul" aeftituf

fikikarwit15 e . (^induatiir rebuf monafterii;

ka uuati int watoterUla aü ueftimta quibus exutufe.

fikilegit inwah hvfe zekehalreponantur inueftiario confer

tanne eonaldreuanda . utfiali qiiando fua

Cod. pag. ir,0.

kenentemv kihenkitdetue diabulo confenferit ut

egrediatur demonafteivo qd

ent watot rachomabflt; Tunc exiituf rebuf monaf

fora kivvorfa . digi

terii J>iciatur; Illätam pi^itio

dea f obana5 nem eiufquä defup altare

abbaf t^t- tidlerat nrecipiat

fike porkanfedinmonafterio rererU(^ur;

6. die bur^ftnd)en. — 7. e oon alter £>b mit Ginic^altting^punft oor roget überg.

— 8. 2Im Scfiluffe ron folemnit ift er n. j. §b. ^inäugeie^t. — ?er ärocite ®tri(^ bC5 u in

tultlihchiv a. Dioj. , oon f? — 11. yiaä) Quippe ift q mit -rl-r baoor o. j. §b. überg.— 12. ere in habere rab. , auf bie SRaf. iturü gefcf). — 9ii<^t'? Seutfc6e§ barüber rab.— Vi. at in fciat rab., ous bem erften Striche be^ a v. 3. ob. t. — 11. ei in eikenemlig. — r nac^ <t'P'*Yi ". j. §b. eingefc^altet; hif p. 3. §b. burÄftridjen. — 15. SJa? le^te v

in fikikarv^-it a. JJaf. — 17. ^Nn v-vahhvfe ift a etroas oerfrüppclt. — al in zekehalau'j oerroifcbtem u forr. — Cod. pag. 1:^0. i. Jurcfi ba>j le^te e in dette v. j. §b. lang i

gejogen. — *i. yiaä) abbaf ift tulit mit r^ booor o. 3. .'ob. überg. — tullerat burc^ftricben.

134 I Die nlt. itutfdie £itt. b. u. b. JqIjc 1050, (Die fienebthtincrregel, i> 130. 131.)

DEFILIIS NOBILIUM

UEL PAUPEKUMf adelem prinkit

Siquif forte denobilibuf offert 10

chind naffiliü iuuin dö inmonafterio .

daz febba cbind deinv minnirin al tere kati

fiipfepuer minore ^ate . paren

linga. deatef eiuf faciait pi^itionC' qua

obanafupra dixiiuuf . <^ cüublatione

deafelbun dikü def chinipfa p<^itione . ^ manu pueri ir'

def pi vvinte inlacbaneiuuoluat iupalla altariT

kebo<^ric eü offerat ; Derebuf au l'u

inant vvartidv digi

if aut inpfeTkii ji pi^itione

Cod. pag. 131.

ki heize vntar reht teru eidfvvertivjimit tat . I'ub iure iurando . qui

Vdaz neo nal dre duruh untar uorfanan heit

anum quam . t v fubiijctam Tifona

fouuelichvmezvfo eo naldroquo lib^ modo ei aliquando

eovveht kebantaliquid da'ni . aut tivbuuni oc

fTVt zahabenne

ca fionem habendi; uV certe •'>

e deffihoc facere noluerin:. . ^ali

vvaf pn-ngau

quid offerre UDlueriit ine

«. :•. «10^, icOiuavj. UEL burcOftiitficn, aut bavnad) lUiu ft^mavj mit bcrjclbcii

S;intc cindcjd^oltct. — 9kd)tä neben PAUPERUM ftct)t ftcin fdjiuarj: q offoruntur. —Sinlö a. ;Hbe. fielet jc^roarj L, barunter VIII unb baruntcu I. — 11. Sor naf !Ha|. eined

l^o^cn etvid)eä (f). — 12. e in ipfe beim £d)reibcn CMi i lorr. — Surd) o in minore u.

j. .P>b. lang i «icjogcn. — ^lad) ^ate ift eft . v. j. yb. mit einf(^altunij§vuntt baoor überg —1 f.. Über a in ipfa i). j. ^ib. ein Stvtdi, jo bap cS ipl'a loirb. - Über u in manu beägl.

— 16. 9}tt(^ a in inuoluat ift n v. j. iib. mit CtnfdinUiinivipuntten iibevfl. — IT. 'Jlad) a

in offorat beäijl. — 1«. ij rab. — Ter Strid) über fem legten > in iiotitionc rob. —Cod. pag. i;'.l. 1. Dia* a in promit tut ift u mit (iiuftlmltunivjpuntten v. j. >'öb. überg— 9iad) promit tat ift Au u. j. .\>b. eingcfdjr. — oi in eidfvvertiv Hg. — '.' in heil

beägl. - nad) quam ift . i> fe mit Ginfdjaltiingöpuntten übcig. — b in fubioctam rab,

f auf bic Jiaj gefdjr., i su f forr. — SJeddä a. 9ibe. fteljt t niiqu [am . — 3. 33or quolib.^

ift nee linlä oorgefc^rieben. — 35or conaldro SHaf. »on f. — 5. 9!ad) a in ca fionem

;Uaf., von yv

I. ©tc alt. bcutrdje «litt. b. u. b. 3aljr 1050, (Oie ßene&tktincrrcgel, p. 131. 132.) 135

fora

lymoriuü monafterio J>mer

lone er rah chom dea kebacedefua. i- ex rebuf quaf dare

10 uoluTt. monafterio dotiong .

kepor kanemvfaciatii referuato Tibi f i'a uo

nvtzi vva charlueriTt ul'um !-[;- fructum ; Autq :

linkihal tan nohita omnia obferuarv-ur . utnul

heiniv vntruida pilibe chindela fufpitio.re maneat puero p

pifvvichaner far vverdan15 quam deceptuf perire poffit

tindungu lirne

Qd abfit.' qd experimento dedi

tomef fofama armiruncimuf; Similiter aü <^ paupetv

oref faciarti; qui uero extoto

Cod. pag. 132.

ein mvat lichohab(^ . fimpliciter pi^itione faciat

;

EtcCi oblatione o£ferat filiü fuü

iirchndom tv.

coramtertibuf; |~HABITAKE VOLUE'J

DESACEEDOTIB; Qül t IXMONASTEEatv. reitidv er vvarto

5 SiquiT deordine facer dotü in

ivi, fanganmonafterio fefufcipi rogauerit

.

fnivmor zua kihenkitnou quide ei citiuf adfeniiatur;

allef dv ruh ftat dezetarn fiomni no _p fti^erit inhauc

«. Strirf) über a in lymolinri alt? — 'J. üiac^ lua . ift t faciasT (nt Itgtert) über;}.

— 10. G^ ftanb danioue, barin ift an rab., a ju o, ber jroeite ©tric^ beä n ^u t, Dannift mit einfd)altung§puntten na überg. — 11. faciatt burc^ftricben. — i'or ita ift l'i

mit t baoor überg. — 12. m in ufum burcbftricfien. — fructum burc^ftrictjen. — 'Had)

A in A:tq; ift u rab. — 9iecbt5 a. iSbe. ftct)t t fructua rio; v. j. .s^b. — 13. e in ob-ferumtur . rab., auf bie ;1ia). ift t gefdiricben. — 14. re mit maneat burcb öaten untenoerbunben; ebenfo IG. qd unö ex. — IB. 2;urc() e in dedi lang i o. j. .^b. gejogeti. —1«. üinter toto ift nihil o j. ."ob. jugefet^t. — Cod. pag. 132. 1. ei in ein lig. — Über

4 in'bab«^ . ift n mit (Sinfdialtungäpunft baoor u. j. ,ftb. überg. — ytad) bem äioeitcn a

»on faciat ift n D. j. jgb. mit Ginfc^attungöpunften überg. — 2. 3Jac§ a in offerat öc-ägl.

V. 3. ^gb. — 2;er ©trit^ über e in oblatione rab. — 3. SJon HABITAEE ab groß,

ft^toorj. — T»!. am Scfituffe ift Ugiert überg. — 9Iac^ HABITARE ift ; überg. — 4. ©roR,f^roarj. — 3Jocf) QUI ift ttein, fc^roarj t forte uoluerint überg. — 8inß a. iXbe. fte^t

Hein, fc^roarj LX. — s. n in hanc burtfiftric^en.

1 36 I Bit iüt. bnitrdje Citt. b. ii. b. ialjr lOöO. (Die finubilitincrrcgEl, i>. 132. 133.)

deo lichaf rchtfupplicatione . fciat feomm; re•lichvn ekii zehal tanneguli^difciplin«^ feruaUirü ne . ali 10

eovvit fi far lazanquidei relaxabitur . utfit ficut

fivuTVi z ziwiv

fcivptfl C; Amice . ad quod iienifti?

fifar kebanC'on cedatur eitam poft abbate

rtan vvi hanftare . aut benedi cere . aut miffar

habentteuere . fitam iufferit ei abbaf; 15

ibv daf andar noh heinv mezzv eovvelitSin aliquid nuUateuur aliqiia

erbal dee vvizantlfih . vntarpfumat ; Scienffe t regule fubdi

deonotan mer deomva ti . piladitii.<^inagir humi tatif exempla

Cod. pag. 133.

kefezzidaomnibuf d(^ ; Etfi forte ordina

edez lichera racha .

cionif aut alicui' rei caufa fu

ftat

erit iu monafterio . illii locum

zva vvartee denne Ingagao ganer ift

adten dat quando ingreffufe

nl dea div iniv

inmonarterio . n illü quieire 5

l>i er v%'ir dii df ewart tvamef far kobanivuereTk-ia facerdotii con ceffuf

chliivcho derv felbv

S; Clecorum aii fiquif eodem

ki ri dv ki niachoudefideri" mouaftorio fociare

!». Strid; iibcv i- in fupplicatione. rab. — 10. c in difciplino vab., bafüv a 30=

jd)riebcn — 91ncb ne . ift c mit (iinfdinltungöpuntt bouov v. j. ,'öb.' iiberfl. — 14. autbiird)ftricf)ni, 4 '"'t Ginfd^nltung'Spuntt baoor v. j. .\Sb. iiberti. — Unten nn bem legten f

uon iiiiflaf vat. — 15 t in liabfiit nii'jcieroijAt. — U'>. ei in heinv liiv — quid inilliquid buvcbftridicn , af mit Ginfrtmltunciypunftcn bauor übcrfl. — Zai lc(jte a in

ali(iuri ficht ani, alö u'ärc linf* ein flcinc'5 i> barnn iiefdnicben, c-j ift aber nur eine

iUevbeffeiung bcr Schleife. — 17. rej^uk' biudiftridien. — Viuf'j a. SHbe. t difcipli|ne

rogulaI

ri t . — Cod. pag. 1:)3. 5. Über bem legten o in monafterio . ift iv j. Jpb.

V iibevg. — 7. Übet e in C^^ecorum ift ri v. j. .'^ib. mit Cinfc()altiing5punftcn überg.— J'cr 2tvid) über v in felbv rab., n v. 3. iSb. jugefe(jt. — 8. Tuv<S) e in i'ociare ift

Inng i 0. j. .^b. gejogen.

I. Wii äit. öeutfdje £itt. b. u. b. Jaljr 1050. (die ßenibthtinerregel, p. 133. 134.) 137

derv ine tamvu fceffi . fiuki

uoluerirt . locü medio civ conlo

rtatot dea felbvii kiheizant10 cetv-ur; Et ipfitam riJ>mittuni

pi hal tidvde obfer uatione regule ul: J)

eikinera ftatiki .

piva fta bilitate;

DEMOXACHIS PEEEGKIMSpiligrim

Si quif mona chuf peregivnuf

f rumen lant fcaffim

15 de Ion ginqiiif ^huinciif fu_pue

fvrv caft

nerit . fi J>hofpite uoluerit ha

bitare in monafterio (^conten

ka vvona heiti

tuf confu(^udine loci qu5 inue

("od. pag. 134.

nbar fleozida

nervt . «^neforte fu_n fluitate fua .

ki trv abit einfalt

ntur bat monaftetvü . ^ fimplici

lih cho fiint

ter coTteTvuT. quod in uenett-t fuf

fangan fomanakera citi kerotcipiatur quantotem pore cupit;

ibv welichiv . Jl . redihaft li cho5 Siqua fane rationabüiter .^hu

deo heiti minna kiref lit

militate caivtatif rephenditaut

keaii kit trah tohee claulichooftendit; Tract«^ abbaf prüden

pi daz felba kirv-hti

ter neforte : J> hoc ipfo eü dnf direx .

da . aft div fta tiki

Siuero poft ea uoluerit ftabilita

9. Stiic^ über u in locu rab., u äu o fovr. — u in uoluerirv. . vab. — 11. ua in

bfer uatione a. 9Jaf. — 12. ei in eikinera a. iRaf. — 9Jcd)t>3 a. JHoe. fte^t f(^ttiavj LXI.

- !.'>. 6roß, jc^roarv — !Ke(^t§ a. 3Jbe. flein, i'cOroav^ qualit fuf|

cipiantur; ',.—

IS. Olad) tuf ift 6 V. j. .ob. eingefcfioben. — ß in que 511 a foir. — ei in heiti lig. —iKec^tä am DJanbe oier Keine üöcftcr unter einanber in ber ßegenb ber i\al}l LXi. —Cod. pag. 134. 1. e in ne mit (letreujten Stridjen an^gcftricften , über n ein Stricb ge=

ie^t, fo ba| n (= non) cntftet(t: o in forte au'j e forr. — 2. ei in einfalt lig. —33or 4 if' f oorgeic^r. — 3. 3Jac^ conie-re-uf ift c mit Ginfd)a(tung'5pun(ten v. j. ob. überg.— 4. bas erfte i in cipiatur fdieint aue a torr. — S. ')la<i) forte : i)"t Ginjd)tt[tung4=

3ei(^en; linfS a. Äbe. fte^t : ad hoc burc^ftrirfien.

138 I- ©te ölt. b£utrd)e t'itt. b. u. b. Jüljr lOcO. (Die fiencbititincrceäel, p 134. 135.)

fertinon fikevvidarot fo

tu fuit firmaro nonrennuaturta 10

lih aller<jraeirt daz derv caft

lif uoluTV^af 6j maxime t Quia teiu

luamiipore hof pitalitatif potuit eiuf

ki chvudit ul5 fleozant

uita diuofci; (jiiod fi fujifluuf

achvftiger fvnta ner kaft

aut uitioluf inuetv-uf lueivt . hof

Ivamii

.

kapita litatir non folü n deb<^ro l'>

machon IIb hamiuciari corpore monafteivi uerü

fofama crlih ho ka^iam ducatur ei honefte utdif

li de min finiv vvenekiicedat; Non oiuf niifeiva ^iä alii

Cod. pag. 135.

rinkeachufteotuitien-ur; Quod n fueivt talif

fikiarnet far wor fan dikit

qui mereatur jj>ici nfolu l'ibipi^i

erit ful' cipiatur congre gatio

ze kemahone fike Tpanauni focianduf uerä ^iä fuadi^

rtaute pilade andreut inftd^ uteiuf exemplo alii eni •'»

rin ke lekit.

diaiiiur; Kt quia inomni loco

einemv ue einemv chvniuge iftkichemht .

uui dno l'eruitur uni regi niilia"

folichan/- forakiriit ,

t Qu« ^iä tale p fpexerit effe ab

er lavbe inoparornn edef mihil

baf. lice at t infuperioro aliquan

ke fezuutolum coiiftituere locu; Nonfdlü 10

f obana kafcivbanij

aü mona chü fed^ia defun Tcivp

11. quia burd)ftric^eii, i ouf 9taf., ba§ Sreuj baoor rab. ; linfä a. Mbe. ftcljt t tepore

0U5geroif(^t. — 12. ita in pitalitatif a. :)iaf. — 1-1. '•MO) fueivt tft :t6pore v. j. 6b.

iibetQ. — 14. 15. hof i>ita litatif mav buvcfiftiidtcn, aber bcv Stvtd» tft iDtcbcr neriüifc^t

— 16. Xiuvä) e itt corpore v. j. .'ob. lang i gejogcn. — 17. SDaä crfte u itt ducatur ju i

rab. — 18. on in Non biir(^ftrict)cn, e v. j. .'ob. barUbcr gcfc^r. — Cod. pag. l:i.'). 2. bi

in fibi öurcf)ftrid)cn. — 4. t in fuad.^ buvdiftridjen, atur a. i)lbe. jiigcfe^t. — 5. in in

inft(S burc^ftric^cn. — 7. ei in oinomv lig. {5iiictmal). — a' in milia' rab., tatur; d. j. ;gib.

äuqeiejt. — 8. Slm Slnjang bcv ^eüc ift oben t qd J)orgejc^r. — »^lO burc^ftvid)en. —iHor i> fpexerit (bcr ctrid) über p vab., bafilr bev 2d)aft burctiftridien, fo bafe ^ fpexerit

entfielet) unb effe UinfteUungöjeicben. — 9. nac^ liceat ift t o" » j Ob. oben überg. —S>ur* baö le^te o in fuperiore ift v. j. .'pb. lang i gejogen. — iHec^tä a. 9ibe. ift tu ju=

(^efe^t. — 1(». tolum burd)ftri(l)en. — Strid) über ii in locü vab., u 5U o rob. ii. low.

1 Die alt. beutfdje £itt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Die öeitebihtinerregel, p 135. 136.) 139

ftiagalum euiiarto

tif giadibiU' facerdotü ul cleivco

ftan tan iu mervnrü ftabi lire poteft abbaf inma

deune infinkegangan ftc^i

iore qua in grediuTViur locü fieo

foli chan fora kifiit Hb15 rum talem p fpes eivt uitä effe .

piporgee eonaldreCaueat aü ab abbaf neali

chvndamv

.

quando dealio noto monal'

za pvanneterio mona chü ad habitan

Cod. pag. lo6.

kihenkidadum fuf cipiat finecon feui'u .

pTah pifolahanabbatir eiuf aut litterif com

lichomen datitiaf.' quiarciYptü eft;

wefauQuodti binon uiT üevr t-J-t alteri

5 non fecerif; DE facerdotib; monaft

SiquiT abbaf fibi prtm . diaco

kefezan pitit f nemnem ordinäre p(^ierit . defuif

er welle r rvir diger fi euuart tvamelegat qui dignuf fit facerdo

ke iiruhchit wefan kifazter piportu Uingi; Ordinatuf aü caue

kee keilii min eoweht10 at elatione autfu_n biä ni^cquic

qua jifumat nifiquodei ab . ba

vvizanti michilvte pcipitur; Scienf femulto

mer vntarmagif diTciplinc regulaivf fub

13. in in inma burc()ftric^en. — 14. Tuic^ e in iore o. j. §b. lang i gejogen. —Strich über a in qua o. j. §b. — ©trid) über ü in locü rab., u "äu o torr. — 15. Strich

über V in pfpexeivt rab., bafür Stridfi burc^ ben Straft gelegt o. j. yb., fo bofe entfteljt

^fpexeivt. — 16. ab rab. (üor einem Socf;e). — Sie Seite unten am 3ianbe abgefc^nitten,

boc§ feine ScEirift bejc^öbigt. — Cod. pag. 136. 1. 5)er te§te Strich be-j offnen a in

fuf cipiat 0. j. ob. }u e lorr. — 2. SJarf) aut jRaf. eines SBuc^ft. — 3. Zuvä) ba^ Ie|te ain man datitiaf.' o. j. ob. lang i gejogen. — 4. alteri burc^ftric^en, barüber -rl-i- alii

». j. 6b. — 5. non burt^ftridien, borübcr ne. — kinU a. ;Kbe. frf)toar5 LXII. — 'Son DEob aui^ fc^roarj. — 6. 9!acf) prbra. ift 1 mit ©infc^altung^punft bODor überg. — ". J)urc§ e

in ordinäre t). j. §b. lang i gebogen. — 8. 3>urd^ ba§ ärocite o in elegat öeägl. — 9. tuburc^ftricf>en, linfä a. ;)lbe. tio — 11. Über abba ift ab mit (rinfc^altimgäpunlt bauorüberg. — 13. f in regularvf Ireujroeife bure^ftric^en.

140 I- ©u nlt. ö£utfd)c ßitt. b. u. b. Zaijx lOöO. (öie Öentbihtinerregel, p. I3ö. 137.)

deonotaii evvar mefditü nip oc cafioue facerdotii;

fi er kezzau hör famiiObliuif catur regule ^ obedi

ekii

ertie difcipli uä; Sed

mer en-i mermagif acmagir indm

frädihe ftat

J>ficiat; Locü uero illü fe_p

Cod. pag. 137.

2va vvartee daz inkagankaneradten dat quod ingrelfuf ü in

ana ambahtimonarterio proptcr officium

er weliti

.

altarif; Et fi forte elijctio con

gregationif i^ iioluivaf abba

pi libef arnrngv foraer vvechantir J> iiite merito eü J> mo uereuo 5

f zehauinluerit quitain regulam ade

ga rü fora kifazzteiu h . ke faz ta

canif «V ppofitif fecon ftituam

kebaltau ar dar vvifferuare fciat; IJund fi aliter ji

er pald^ nl evvart vvidar wigofilpferit n facer dof fedrebellio

fikifvanit ofto zva kimanoteriudic^ur; Etfepe admonituf. fi lO

kivrh tit zva fiki tau

11 correxerit . ^iä epf adhibeatur

itveftimoniü; Qd fi nSp ficemen

fkineii tem fvnteomdauerit clarif cen-ibuf euljjif

fi far vvorfanIiroicia tur deinonafterio; Sita

ein ftivtii

nien talif fuerit eiuf coivumatia 1.5

M. ditü buidjftvidjen, lint§ a. Hibc. d. j. .vib. . den |du

|— 15. ^ tteiistiicifc buv<^=

[trieben — 16. 2)aO Ic^te e in otuio trcujtpctfc buvd)ftric^en unb r» «^ übcrg. — fr« in

frädihe auf bünncm '.^cviiamente. — Cod. pag. i;!7. 1. d in quod biivdiftricöeit. — 2. Überbcm (troeitcn o in nionafterio ftebt v u. alter .vib. — rop in jiropter buvcftftnd)cn, über

bao cvftc ji ein Stvirf» nejc^t. — (i. ito<^ i in hu>rit ift n mit Ginfcftaltung-ipunft baoorvon ). ^b. übern- — a in ade freuäa>ei'3 burcfiftric^cn. — 7. fe bc§g[. ; am ;1lanbc icdjtö

fibi n. j. ^b. — Xa§ jtoeite z in kifazztem rab. — 13. Ja-J crftc i in clarifcettibuf

3U e torr.'— 15. ein in ein ftrntii lig.

I. Die ölt. beutfdjc C'itt. b. u. b. laljr 1050. (Die «eurttktinerrcgel, p. 137. 138.) 141

fovntar deonot orren reh gv ui welleutfubdi aut oboedire reguleuoUit;

DEORDIXE COXGREGATIOXIS

aivi reitidom iro

Ordinef fuof inmonafterio . ita

Cod. pag. 138.

kehalten z dera kihmioruaiuiissaconXer uen, , utcon uer lionif tem

cit di'f libel' arnuuctepul' inuenit aut uitemeivtii dif

kel'keidit l'o dei kefezzecernit utq ; abbaf oon ftituerit

:

der nallef ke triiabpo cbortarQui abbaf noTViurb<^ gregemfibi

pifolahanaz fofama frilibha priihhanti'" commiffil; 'NSp quari liberä uteul'

keuualtida vnrehto ke fezzepoteftatem inüifte difponat . a

eo uuehtliquid; Sed cogit<^ fen quia de

fuanomomnibuf iudiciif i^ operibuf fuif

er kebanter rediuureddituruf eft dö ratione ; Ergo

aix. rei tim deo10 fecundü ordinef quif con ftitueivt

eigun deafelbvniil quof habueriivi ipfi fratref fic

zua kangen ze fivdiv ze kemein famii

accedaTi:. adpace adcömunio

ze falmin zeheffanneue adpfalmü iuponendüin cho

zeftantaniie iuallem allef ft<^i

ro ftandü . «^ inSnib; om nino locif.

altar kefkeidan arv. reitida fora

15 a^af n dif cernat' ordinef nip piu ».

fuanne Chiuddic<^ . quia faniuel i^daniel puen-

fuanton vzzanabref biterof iudicauer; Ergo excep

defa dio demv horoivn

tif hif quof utdiximuf altioricon

17. Örop fci^roarj. — 91ed)t^ am SJanbe ift LXIII raöiert. — 18. ei in reitidoiu

lig. — Cod. pag. 138. 2. te Don tepuf rab. — inuenit burc^ftrtc^en. — 3. ei in kefkeiditunb dei lig. — 5. an unb ti in pruhbanti ligiert. — 6. m in poteftatem burcf)ftvict)t')i.— 10. ti in rei tim lig. — i in quif o. j. .'ob. 511 d forr. — 11. ei in eigun lig. —12. in kemeinfamii be^gl.; k in kemeinfamii au^ Stoxv. — 15. Saä .öäfcften nad)difcernat' aii^geftricfien — ei in kefkeidan lig. — ei unb ti in atv. reitida öe^gl.

142 I- Wit alt. bcutrdje ffitt. b. u. l. ia\]T 1060. ißh fienebiktintrrtgel, p. 139. 140.)

Cod. pag. 139.

fnrr pringit

filioab baf ptullerit ul de

i-rv. fezzit er kinuir fem rachomgra dauerit certif ex caul'il'

an dre fo fin ke kehuuerbitreliqiii om utcon nertuniur ita

fopiladi qhuuedeu der andrer?firt; Ut uerbi gratia quifecun

citi tagefda bora diei uenerit iumonafte 5

iungirun uuizzi def vvefantvo iiiuiorem fenoiieivt illiuf effe

der eivrun citi

quipivma bora uenit diei

.

fobuuelihef fo defaltref dera uuirdigiCuiuf lib^ i^atif aiit diguitatif

chindum diiruh alliv

fit; Puerif _pomnia abomnib;

eikii kebaltauiv iungirundifciplina couforuata; leiuui 10

Innnu heivrora iro

oref igitur pivoref fuof bouoren:

;

indemPivoref minoref fuof diligatvi; In

felbun nama haftii nanio noipfam aü appellatione nominfi

nob beinemv er laup]>e andran . blutreinv . neminniiUi liceat alium puronomine

nem manapellare; Sed pivoref iunioref 15

fuof fratrum nomine; Iunioref

neranien dazaö prvoref fuof nnof uaceni qd

ift far ftaTv.an faterlibbiv er uuirdiiintellegitur paterna reuerertia

Cod. pag. 1411.

der uuebfalAbbaf aü quiaui cef xpl

tuat fater fi kinemmit

agit dnf ^ abbaf iioc^ur

Cod. pag. 139 3. 3?a§ jioeitc ko in kekehuuerbit Qu8gen)if(^t. — 4. 1 in piladi auiSrnjaj üon d forr. — .^. 7. ti in citi lifl. — 10. ei in eikii beSflI. — lo in leiuniburt^flric^crt — 12. min in minoref burcfiftric^cn , iur^ r. j. C^b. übcrii. — 13. m aü in

ipfam aü bur^ftvidjcn. — Sei 3 1 unb 2 jiuei Ilcinc £bc^et, bei 3- " i" ber Glitte einflcinereS fioc^. — 14. ei in heinemv Hg. — 15. ne in nem man ouä m torr — Cod.pag. 140. 2. i in agit 311 e lorr., tjor t ift re 0. j. ,§b. mit einjd^a[tung§»unften iiberg.

I. Sic ölt. iiutfiijE Cttt. b. u. b. Jaljr 1050. (fiie fienebiktintrtegd, p. 140. 141.) 143

naller finera art habanii eruu Ina adfumptione fed honore

luiimu

^ amore xpi; Ipfeaii cogit<^

kecamue vvirdiger follhhera5 ^ricfe ex hibeat utdiguuf fit tali

era fo huuarfo imv ka gannaiv,honore; Ubi cüq; aü fibi obuiant

iungiro fona herorin wihii

frf iiinior apivore benedic

dicke furikanganterav meron-ucione pi^att tranfe urvie maio

niinniro erftarvie

reminor lurgat; Et d^eilocü

ze fizzenne eban kefiz

10 fedendi n^ pfumat iunior confe

zan kepiote hetvro finer

derenifi ei pcipiat feniorfuufut

fi eru vtviar . i . vfiat qd fcrvptü eft; Honore imiice

futv qUauematv-e

puenieitef; Puerv parui ul adu

chindifke zemuafelefceiver inoratorio \il admfaf

an, reitida iro kehal15 cü dir ciplina ordinelfuof confer f

ten vzzana edo dar edo darucTt; Foraf aü uV nbi <^ ubi cufto

kihaltida eigin vnzidiä habeaiv. S^ dif ciplinä uTq;

denne zefuiv ftaTtlih haz altar

du ad intellegibilem . ai^atem

Cod. pag. 141.

pi qhuuemsen^ueniart; DEORDINANDO ABBATEin def abbatef kefezzidv diuIn abbatif ordinatione illa

fike fcavuuot redina derfemp confideri^ur ratio uthic

fike fez^it den iru eocohuuelihcon ftituatur quG fibi omnif

2. l'infS a. 3lbe. credi|tur

|v. j. .§b. — 6. 3Jor imv ttot^ ein i. — 7. a IreujiDeiu

burc^ftric^en. ®tri(^ über C- in pivore ». j. §b. — 8. Über S in cione beSgl. — n in p^ark^

bur(^ftri(fien. — 9. Maf. Don 1 noc^ Et. — ll. ei auSgeftric^en. — te in kepiote lig. •—15. r in confer au^geftr., linlä a. 3Jbe. + quantnr o. j. §b. — ei unb ti in reitidalig. — 16. ueiu burdjftrt^en. — 4 Iteujroet^ burc^ftric^en. — 17. ti in kihaltida unbei in eigin Hg. — Cod. pag. 141. 1. 5Dq| le^te e in qhuuemen aui a tovr. — SBon DEab gro^ ft^roarj, re(^t§ a. Sbe. LX unb barunter Iin. — 2. 2Iuf i in illa ein l^ted.

144 I 5)ie Kit. öEutfdjj Gilt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Bie ficnebiktinerrtgel, p. 141. 142.)

ebanktOiorzida famaijuucconcorl' con gregatio fecundüti 5

tun teil doh doli luzzilaz

niore dl . fiuc . parf qua uif parua

dera fanianuuga heilicorin kerate

con gregationif fanlore confili

er uuelit def libef arnunc dera

o elegerit; Uite au meivto «^fapi

Tpabii dera lerv fi er uuelit ze

eiv.i<- iS doctivne elegatur quiur

kofezzanue iungirtodiuanduf el't i^iam fiulti 10

il't in aiv. rei tidvmur fueivt inordine om con

lamanuDC

.

gregationif; (idfid^iii

achuftim fiue

Olli con gre gatio uitiif fuif

keuuirfu kehen kan^auqd quidem abfit conlervieu-i-

heit ebauemv kerat te er uuellan.Tifonä jiari confilio elegerva. i^ui 15

achufti felbun eddefmihbil iucliundidacia ipfa aliquatiuuC iunotitiam

z8 def farru uuefan kekat ftat

/• /•

epi adcuiuf diocef! ee ptind^ locuf

diufebba cliriftauü kepurüipfe ul abbatif; autxpiaiiuf uicinif

Cod. pag. lli'.

fkinit pl uueivgem abahero fuiv

claruerit JjhibeaTt prauory pua

magan kehengidalere con fenfu; Seddony. di diguü

fpentari

conftituat dif peufatorem: Sei

intfaherte

eiv-ef J'hoc fere cepturof mercede

brei no min urbonam . filllud cafte ^ zelodi .">

6. 9!ac^ fiue ift ^iä u. j. ,s>b. mit einfc^altitngspuntt baoor ilberg. — 7. Huvä) e in

faniore ift lang i ü. j. ,'c>b. gejogen. — ei in beilicorin lig. — U. 4 treujroeiä burc^^

ftrit^cn. — Su'rcf) bao srocite o in elegatur lang i o j. .v>b. gejogen. — 11. om ou9=

geftric^en; con fdicint jünger. — ei iinb ti in rei tidu lig. — l.i. ei in heit bedgl. —n in elegeniv. v. j. .'i>b, a«>jgeftncf)cn. — 17. iöci diooofi iinb ^tiu(^ UmftcHungSjcid^cn. —ee biivcbitvicfien. — 1«. f in abbatif buvdiftvidjen. — u in xjiianuf ju i vab. — Sn§ crfte b

in febba buvcf) Slufjducibcn bcJ 2d;aftco beo folgenben b auf bie rechte Krümmung ju l

lorr. — 3. 10— ir» red)tä ein groficä Sot^. — Cod. pag. 142. 1. n über i in claruerit

IV j. ^b. ilberg. — 2. Über iiy. in dony. 0. j. ,^b. ui ilberg. — ••). ei in brei no lig

I Die ölt. beutrdjc Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßenebiktinirregcl, i>. 112. U3.) 145

fofo vvidardiu ruacha lo

fiat fiq ediuerfo p<5ccatü fineglti

fom ke fazter denchegatv.; Ordinatuf aü f cogit(^ feper

buuelihha purdi erkebauqua leonul' fuf cepit Sj cui redditu

ter redian äbahtef finef

ruf eft ratione uilicationiffiie

;

keriran10 Sciat quefibi oportere J>

deffemagif qua peffe; O

kerifit / /- kelertauport(^ ergo effe eü doctu

cotchundera vvizzi

lege diuina utfciat utHt

fram pn-nge uiuuuiv altiu

unde Jjferat noua (^uetera

;

hreinnan chiifcanl.'i Caftü fubivü mifeiv cordem i^ femn

hef fe

fup ex alt(^ mifeiv cordia iudicio

utitern ipfe confequatur; Oderit

uitia diligat fratref; In ipfä aü

Cod. pag. 143.

tuecorreptionem prudenter agat .' i^

min huuaz unmez min denne kerotnequid nimif nediun nimif cupit

Iker ran rol'omou I'i keprohban fazeradere eru gine fran gaturuaT:

i'nii fina prodii TorchafterSuaque fragi litatem (ev fufp^r^

fi iiv.i kehucke rorriuu5 tuf fit; Memineritq; calamum

kefcutita nallef far mulitaquaf fatum n conterendü; Inqui

far lazzebuf non dicimaf utrmittat nu

Eeohan achuftitrire uitia I'ed prudenter <^ cum

6. tiat bur^ftn(^en, lintä a. JHoe. faci|asT

|(xt Iigiert>. — 205 erfte e in ediuerfo

0. !Haf. 0. a. — 7 Sinf'j am ;Kbe. t apbaf|

— lü. kerlfan nerroifdfit. — 12. Sei effeunb eü UmfteIIuiigäjeid)en. — 15. S)a§ erfte u in fubriü }u o forr. — 16 Übtt a inmifeijcordiä gtrt^ D. j. .fjb. — 17. t in item }u d torr. — IS. Strich über a in ipfä

au^geftridjen. — Cod. pag. 14.'!. 3. D6en neben f in rofomon Slaf. — 4. m in fragili-tateni burd^ftric^en. — 8. üurc^ e in trire v. j. Jpb. lang i gejogen.

•Ji'acfiträge ju ber bcutfc^en 9Jat.=i:itt. . 10

1 4 (j I. Die ölt. ieutfd)« £itt. b. u. ö. 3al]r 1050. (Du ßenjbthtinerregcl, v. 143. 144.)

minav abafnidecatvtate ea amput(^ . Utiiiderit

einemu eo couuelihemv piderban zilee

unicuiq; expetire Tic t dlximuf i^ftu 10

keminnot vuefan

deat pluf amari quätimeri; NTit

truabaler anguftonter

turboletv-uf bolettuf i^anxiuf; Nfit

dratter ein itvr ter ein fneller

uimiuf . abftinatuf; Nfit zeloti

iinmez vr tiviuior nion altre

puf (^ niznir fuf pitiofuf/ quianüquä

refti in dem fulbon kipotumrequief.' ^ iuipfil' impetvif fuif l'it 15

fora kifehaner fkauuouterJ)uidur (l^confideratul'; Et fiuefcdm

l'ic fecun du feculü fit/ opera qua

una kimahhot kifkeide kemezlihbueiniungit difcernat ^temperi^j

Cod. pag. 114.

dencbenti iirteilida

Cogitanl' dif cretione fei iacobi

ibu cbortar ininiv in kaukaudicetv-ef. Si gregeT nieof t in ainbu

ne tuam arabeittan er fter

lando fecero laboraro nioivun

ban- alliv einemu tage dei eiv-i andremtur coTtra adie. Hi^c ergo aliaq;

ein:» ke uuizzida dera ur teilida

iinateftinionia difcretionil' 5

dera muater cbrof teo nemaiv-i

matrif uirtutu funienf fic om

kemezlihhee daz /• ftarche /• dazuia temper«^ ^ ut fortel' fir^ <id

10. uni in unicuiq; burcFiftric^en. — ti in expetire ju d lorr., barnot^ i eingef*cbcn.— nad) fic ift t ii> "• j- •'ob. übtwj. — ei in einemu lii]. — 12. 3^aö stpeitc bolercuf au9s

geftridjcn. — 13. ^ad) nimiuf ift ^ mit *^unlt boBor u. j. .t:ib. cinflctv. — Über bcm crftfn a

in abftinatuf ftcljt i> V. j. i->b. — ei in ein ItjV (srocimal)^ — 14. \< in i)uf auo u tovr. —i in nion altre ju e torv. — 15. iVod) requief ift cit mit Ginfdjaltunfl'jpuntt baocr d. j.

.^b. überg. — «^ ticujiucifc burdjftridien. — fit biudiftiidicn. — 17. c in fic rab. — XtvStrid) über ä in qu i burd)ftvid)en, an a fctbft ein e gcljiingt. — 18. ei in kifkeide Hg.— Cod. iiag. IM. 1. ti in denchenti bcSgl. — ei in urteilida beSgl. — ?a5 le^te i in

iacobi Ireujtueio burdiftvidjen. — 2. Turdi ba5 ä'^^'t^ o in dicentef long i o. j. .ob. ges

jogcn. — dlai) meof ift jiluf mit + bauor u. j. ob- überg. — 3. u in moivun ju e

torr. t). j. §b. — ei in arabeittan lig. — 4. in einemu unb dei beägl. — o in corvtra

burd) *^}untt baruntcr getilgt imb v ». j. .v»b. überg., tra (tr ligiert) rab. unb ctivn

bajür eingcfdjr. (ti ligiert). — 3luä e in anderu ift re gemad^t (nad) e eine fiücfe). —5. una burd)ftrid)cn. — ei in oina unb ur teilida lig. — i;. fic (ber Stvid; über c burc^:

ftridicn). — 7. «1^ treujioeis burd)ftrid)en, bie Stridjc bann uerroifdjt, ei ift aber feine :Haf.

babei. — Oben t)or fortef fte^t 4 v. j. .^»b. — »ei fortef unb (in. UmfteUung§ä«'d)cn

;

u in fin- burd)ftrtcJ)en. — 1 in kemezlihhee aui Slnfang uon z lorr.

I. Die ölt. bcutfrl)!: ffitt. b. u. b. Saljr lOöO. (Dieflenebihtinerregel, p 144. li5.) 147

kerott ni er ÜeoLeucupiaiu i^infirmi nrefugiaiv^;

allero meiftv arvi uuartunEtp cipue Sj pfeiiie regulä inom

10 iiibuf confer u<^; Utdü beneminif

ambahtit liorre

traiierit audiat aduu qd feriiuf

kap huueizzibonuf quiero gauit trvticil . fer

iiif fnif intern pore fuo . amdicoiiobif ait fu_p omnia bonafua

15 con ftituit eü :

DE PEEPOSITO.

ofto keuuiffo kepuivt daz duruh kefez

Saepiuf qui de coTV-igit utTiordina

zida def fora kifaztin zur uuaivda fuuarr

cione ppofitif fcamlala grauia

Cod. pag. 145.

iin. uf kekangan eddefmonafteivi onatt-ur; Du fit ali

lihhe erfluahhanemv ke platequi maligno fpü fu_nbi inflati.

wannerv-e fih andere /•

(^ ex aefti mare-ef fec fecTtndof ab

/• uuefan ziia nemante im ribhidombatef effe ; adfumervief fibityran

unrebt TVchifod zur uuaivda zeohaTt vuftiUida

5 nidif fcandala nutivuTVi (^diffen

fionif incon gregatione faciuiv.

in dem ft^im dar fona demv1^ maxime inillif locif ubi abeo

feibin

de facer dote ul ab bif abbatib

;

fez zaTC.

<iui abbate ordinarvi abipfif

ioh auh furi kifazter ift kefezzit10 (^iam 1^ ppofituf ordinatur;

9. ei in meiftv lig. — 11. ti in ambahtit be§g[. — 12. ei in huueizzi beägt. — o in

ero gauit a. 5iaf. o. a. — SSor fer ift c mit ©infc^altungSpuntt bot)or ». j. .yb. überg. —p in kap a. SÄaf. — 15. Xa?> k^te i in con ftituit ju e forr. — IG. öJrog jcfiroarä; lintö

a. SRbe. fc^roarj LX, barunter V. — 17. 33or g in cowigit ift n mit ®tnfcf)altitng§punlten

übergef^r. — ti in kifaztin Hg. — 18. Xai Ie|te f in ppofitif burcbftric^en. — Üie^tö

a. SHbe. na^ grauia o. j ob. in. — Cod. pag. liö. 1. f nad) monafteivi v. j. ^b. ein=

gef(^oben. — "Jlaii) i in fit'ift n mit Sinjd)altung^punften nacfigetragen. — 2. 3Jacb i infu^bi ift t; noc^getr. — 3. c in fec rab. — Über ab unö 4 über effe UmfteUung§5ei(^en.— ö. 3f}a(| bem erften i in nidif ift u. j. §b. de überg. — 6. 2)aö le§te i in fionif

». j. ,§b. ju e torr. — S)er Strich über 6 in congregationo burc^ftric^en. — 8. b in hif

treu^roei? bur(^ftric^en , e mit ßinfc^altungäpuntten übergef^r. — 10. SHed^tö am iHanbe

ftc^t -i+r fit.

10*

148 I- ölt nlt- btutfdje £itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die ßEiiebiktinecregel, p. U5. U6.)

ilaz (loh doh vngalimf Uli

(^uod fiuäuir-i-jr- abfurdü

I'amfto ift farftantau

facile aduertitur

fouademufelbin anakiuqui abipfo initio

ne kerezzida kezimbiv . fv^ft

ordlnationif ma

kizimbiv ift kekeban

teria ei datur fun 15

zeubariuuatoane ift kefpaiiaubieudi ; Düei fuggeritur acogita

in-iiuatotan fona kecionibuf fuif . exutü eü effe apo

uualtidvteftate abbatif fuif . quia abipfif

Cod. pag. 146.

kefazturc ordinatur aquibuf ^ abbaf;

danan fiiv. er uuehchit abanfti fecho

Hinc fufcitarvtur inuidi(j-'»vx^

pifprahho elli di nodefacde tractionef emulationef

tiatv-fkeffi /. kefreifot uucfaudifcenfionC animaf pereclita

dca UTV-ar deunerr; Et in bif quifub ipfiffuTVi qui ;'>

fiT^ ke fre flehit katv. inad olatvtur partil)ur outv. inn

florinii zaladictionP; Cuiuf peivculi malum

fihit darv-a folili

illof refpicit . iucapite quiata

11. uif in quäuif buvc^ftric^en , vcc^t^ a. Mae. -r^ fit. jugcfc^t (f. ju 3. 10). —13. yfat^ qui ift a V. j. .^b. mit CinfdialtungSpunttcn überg. — 11. ?9 ftcbt frift. --

15. 2)ai erfte i in kizimbiv 5U o torr., mbiy burd)ftrid)cn, vc überg., oDeä v. j. ^b. —Tai siocite k in kekeban ouä c fort. — 1». ti in uualtidv lig. — Unten auf bcr Seite

fte^t oon ber iianb bc5 Überje^erä, buvcb eine iiinic eingehegt: abfurdü unb barübev:

ungUih unreht ungiriftlih. — 3. 11—15 recbt>S ein gro^eä Üo*. — Cod. pag. M«.1. Itai Ic^te r in ordinatur tvemiDeiö burc^ftvi(^cn , f mit einicftaltung§v'U"'tc" überg.

— 2. e in uuehchit aui •< forv — 3. ac burdjftriclicn. — e in tractionef aui i forr.

— di (ober doO in «lli di nudef rnb. — 4. c in difcenfioni' burcbftric^en , barüber f

B. j. .§b. , über <• ift f u. j. ,'^b. nad)getr., bcr Strid; über e burdiftricbcn — Durcb ba§

jiDcite e in pereclita ». j. .'rib. lang i geiogen. — Über animaf Senüeifung^jeic^cit. —5. in burd^ftrid)en. — f in hiX biirdiftriAen. — irinlö a. 9tbe. ftebt: •/ exorc: ia

|{-M\

einc'j SBuc^ft.) |tionef . utdü

|ctraria Tibi.

]abbaf prg

|pofitufq; fon

|tiuxT (nt

ligiert) ^ip1foru neceffo eft

|fub hac diffen

|fione /. |

— Xai }weite qui bur<^-

ftric^en. — 6. Sintä oor adolarK.ur ift dil norgef(^rieben. — Über o in ad olarvur v.

j. $b. V geft^r. — fre in ke fre flehit rab. — 7. c in dictione burc^flrit^en. — S. a

in quia bur^ftric^cn frcujroeiS.

I. Die alt. beutfdje fiitt. b. u. b. Saljc lOöO. (Die ßenebthtinerregel, i>. UG. U7.) 149

hem lu kefezzidvlibuf inordinatione fefeceriiv.

ortfromon fora kifuan10 auctoref. Ideo not p iudica

nemef piderban

muf exp<^ire J>pt i)acif

ki haltidacaivtatifq ; cnftodiä

hangeninabbatif pendere

felp fuauuar bitrio ordina

]."> cione monafteTVifui;

zehauiugarroEt fipoteft fieiVTl decanif ordiue

ki faztomeftur nt arv-e difpofuimuf omnef

piderbiiiti litatif monaften-i J>utabbaf

Cod. pag. 147.

kifezzit managem ift pifodifpo fuerit . utdü pluTVb ; cömit

lahan uts muateotitiir unuf fu_nbiat . qdfi autlocuf

Tuahbitexpi^it . aut con gregatio pi^ien-t

redihaft lihhorationabiliter cühumilitate

piderbann ^ abbar iudicauerit expi^ire

fohuuelihhaaquecüq; elegerit abbaf cücon

forahtero kifezzefilio fratrü timtiü dm ordini^

fora kifaztanipfefibi p pofitu . quitam ppofi

dei tuetuf lila agat cüreuereTV.ia quae

9. I im beutfdjen ?ejte ^iev unb oftmat'3 früher bejeicOiiet nicfit bie äKajusfel, jonbenibie [anggejogcne gorm ber aJlinuöfel. — bn in libuf ntc^rfacf) burcfiflnc^en. — Sang i

bure^ e in ordinatione n. j. §b. gebogen imb f Ijinjugefegt. — Über i in fererin:. ift v0. j. ob. gefc^r. — 10. iudica in piudica buvc^ftric^en , ui rec^tä a. Olbe. v. j. §b. }«==

gejelt. — 11. Sinfä Dorn a. SRbe. de Dorgefe|t. — Über S^ in exp<^ire ift d mit (Simfrf)altung5pun{ten überg. — 12. ti in kihaltida lig. — 16. i in decanif ju o forr. —17. Jurc^ e in omnef d. j. .Ob. tang i gebogen. — 18. tif in vitilitatif burcbftric^en , f

bafür V. j. Jgb. eingefc^oben. — Cod. pag. 147. 1. Unter bem >^iun£t ift v. j. ab.,gefegt

(alfo: ;). — 2. 2)e§gt. — T^aä) unuf ift n o. j. .^b. eingejAaltet. — 5. 5Jac^ 4 ^^ ^^'

p4ire ift d mit ©infc^altung^punftcn o. j. ob. überg. — H. Unter bcn ^un(t ift v. j. .§b._

gefegt (alfo ;). — 'J. ei in dt-i lig. — Sec^'t? a. SRbc. ab.

1 50 I- Wie nlt. bcutfdje ft'itt. b. u. b. Jaljr 1050. (die ßencbiktincrrcgel, p I47. 148.)

aiia kiniahluit

abbato l'uo ei iuiuucta fueivrv

:

10

vvidarNihil coTura abbatif uolinv-atc

aut ordi natione facienf

lotilufo forakipreitter

quia (luautum platiif c<^i!ril'.

kihvctlihho kibaltauita eü oportd^ foUicite /• obTeruare

pcepta rcgule; Qui ppofitiif.firo Ift

üb niatii

iitu! fuervt uitiofuf . aut elatio

• nedeceji tuf l'unbie autcou

far manutemp tor fco regulefuent

Cod. pag. 118.

kücboroter kemauotcon Jjbatuf ad niuneatur «er

feor ftutii

bif ufquo quater; Sin em daueivt

fi ketan /•

ad hibeatur difciplino rogula

kerih tit

•»vf; Quod fineq; ficorrexerit tunc

fifar uuorfan fona kirezzidudeiciatur deordine pponture S

^ aliud quidignuf e inloco eiuf

vre.ar (i ketanl'iibro g4"r; yd fi i^ pfift ea incon

rtiller

gregationc quic^uf i^oboediunr

fifar

n fueivt <^ia demonafteTl-o expel

tivbau

latur; (Jogit(^ tarn abbaf fedo 10

omnib; iudiciiffuif dö reddcrerati

/ def autiu /onO nefortü . ze li aut in uidii;

lauga prenneflitma urat animä.

13. 3Ja<^ platuf ift e o. j. .üb. ciniicfdjaltct. — 14. te in foUicite frcujioci« buid)^

ftiicficn. — ?He(^t5 a. 9ibe. fte^t /'tiur. — IC. a in elatio a. 9laf. — 17. Über 9 in fu^bic

ift o. j. .'gb. r überg. — 3. 12 ein f(cinerea, 3- !''• 1^ "" flröjiercä i'oc^. — 18. 3)a?

crfte e in regule auj SHaJ., Don a? — Cod. pag. 148. 3. i'intö a. 3lbc. ftc^t / ei cor-

ropI

tio /\— i. mai) bem jroeitcn fi ift c 0. j. .^-»b. nacfigctragen. — fi in tit lig. —

H. Strid) über >• in gregatione au^geftrtc^en — 9. ex in expol frcujweiS auSgcftric^en. —12. Unter fort« ift aut mit einfc^altung^punft baoor untcrgefdjr. — 33c zeli unb inuidie

Umftcllungäscic^en. — ti in antin lig. — 13. X^n-J tcjte a in fluraa v. j. .t^b. nud e lorr.

L IDic ölt. beutfdjc Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (Wie «encöiktinerrcgel, v US. 149.) 151

DEOSTIAKIIS MONASTEEnkefezzit

If) Ad portä monafteivi ponatur fe

nex . fapienT quLTciat accipereref

atv. uurti kebanponfü 6, reddere ; Cuiuf

riiffii

maturitaf eum 5 linat

ui lazzit

Cod. pag. 1-ty.

caugrotuacare qiiiportaivuf cel

15 de1)<^ habere iuxta por

arviuuar tantä ut uenie-re-ef fenpfere-e iuue

niaiv. aquorefporrci accipiatt: Et

eddeflihhera chlocchotn mox utaliquif pulfaueivt aiit paiiii

clamaiieivt dö gratiaT ref

pon deat axit benedicat . cü omni

mitiuuariimanfu^udino timorir di reddat

illatv-liliho vvalmerefponTü feftinanter cüfernoreca

duniftigoe10 TV-tatif

;Qui ptariuf fündig«^ fola

helfe iungirunciü iuniore fratrem accipiat: Mo

fcal

nafteivü aü fipcffit fieiv ita debi^ con

kefezzit

ftituit utomnia neceffaiya: Ideft

aqua molendino pifttvno . orto ul

lifti miffilihho fin kefrii

15 artef diuerfaf in.monafterio exer

14. 0ro^ fc^roars; [inf§ a. Mbe. fc^roar? LX unb barunter ^^. — 17. üov Cuiufift 4 «"'t ®iny(^attung§punft baoor n. j. .'ob. natögetr. — Cod. pag. liy. 1. Jurc^ e in

uacare fang i r. j. .'ob. gejogcn. — 2. iÖor b in deb(^ ift be mit einftfiattungopunften

tj. j. Job. iiberg., burcf» 4 ift 'ang i gcjogen- — 4. Jas j)ortc|te r in refpoffü 5U n torr.

— 5. I in chloccho auo c torr. — 7. de in pon deat a. ;Haf., auc^ »or^er JHaf. (oonnd?). — at in benedicat freujiDei^ buvcftftridjen, 4 »• J- -^^b. mit ©infrfiottungypunft

baöor iiberg. — 8. ti in mitiuuarii lig. — 10. ^ burc^ftridjcn , nac^ jp. in ptariuf ift

por V. j. iib. mit einfiattung^puntten überg. — ti in duruftigoe Hg. — 11. '^n iuniore

ift ber Strid) über e ti. j. .'ob. — u in ciü ju o forr. , bor Strich bariiber burt^ftricöen.

— 13. 3;a§ le|te t in ftituit burt^ftric^cn. — 14. Über bem legten o in molendino p.

j. ^b. V überg. — S8ei pifttvno be^gl. — Sei orto ift v überg., unb f barnacfi eingefcboben

— 15. Saö legte f in diuerfaf §u c lorr. — yta<S) in ift tra mit 6inf(^a(tung^punttbaoor p. j. §b. überg. —- ®a§ erfte o in monafterio au'i a rab. unb lorr. , über baiweite ift v o. j. .fib. überg. — 3- ^—^ rec^t-j ein größere?, 3 '' redit? ein fIcinereS iod).

152 1- Wii ölt. itutfdjc fiitt. b. u. i. Jnlji- lOoO. {Sie fitnebihtiiurrtgd, v. 149. löQ.)

mitceantur utn fit iicceffitaf monachif

kfcaugTOt vvefan vzzeTiacandi foral' iiuiaomnino hex

jiiderliit

pudit animabuf eorü ; Hancaüre

Cod. pag. 150.

ofto

giilä fepiiif HO lumuT

guin con gregatione legino

vn uuizzidvquif fratrü fede ignoraivia

iiv.Tahhoe

excufit; DEFRATRIB ; INUIÄDI-^r-

zefertenneDiiv gendi fratri.-f inuia omni :"•

kepi^e

ii fratrum ul abbati feora

pifelahen ze kep^ecioni cönien derv. ; EtKji ad orati

inngiftin kehuction5 ultima opoivf . cömemoratio

abuuar tero huuer betvie

omniü abl'ontiü fiat; Reuere-rv-of

/ huuerbatvi

au deiiia fratrof ipfo die redeuiv. 10

/•

n om horar canonicaf du expl<^'

«puf dl J>rtrato . loco oratoriiab

omnibuT p^avi. orationö propt

i'xcerfur ncquif forte fubtvpuoTVt

inuia uifuf aut audituf maleroi !r>

aut otiofi fornionif: X. pfumat<iuif qua alio reforre quocüq ; foivf

in nionafterio uidoivt aut audi

<"od. pag. Ifiii. 1 ^"siii -.»Iniann jc{)Ctnt oov bcm i'odjc re nuSnf'öiW't- — o '•' "oluinuffon-.,

auä u? — 3. Sind) lo ift -. o. j. .\Sb. cinncfd;obcn. — 1. i in excufit ju e fovr. — 4<on BK ab

flroft l'dwavj; am (Snbe ftc^t unten tlein -i-l-i- dirootif; (aljo di jroeimot). — Vinf« a. .Hbc.

idjmaxs 1>X unb bavuntcv VII. — 6. 'Jlaä) abbati ift f v. j. C^b. eingcjd)obcu — 7. Et

a. :Tiof. — «. 3!acl) opoi^f ift dl mit einfdjaltunöSpiinft baoor v. j. ^ib. übcrgcfc^r. —'.' Unter beut brittcn ein Reuereivier ftcljt ein Ginfc^attunflöpunft unb bariibcr t »omi'Uicrfc^cv — 3Iad) die ift quo mit / baoov übcrg. »om Übcvje^cv. — 11. nbcv horaf

unb canonicaf UinftcUung$,seid;cn. — 9iad) exi.l(^' ift ur v Übeif. nachgetragen. —12 X'urd) ba3 le^tc <« in >ftrato ift lang i u. j. .ob gcjogen. — loco ift auägcftric^en

(nadibem bur* Ginfd)altung oon f nad) 1, 3lU'5ftrcid)ung bc5 c unb burd) .«orreftur beS

jweiten ' ju 1 uerfudit mar, eö in folo ju änbern), barüber ftc()t folo p. j. .s>b. mit

Cinidmttungöpuntt baoor. — 14. f in quif o. j. i^b. trcujroei« burdjftridjen. — 'nad) bem

Smeiten Vr in fubivpuoivt ift n t). Überf. mit Ginfdjaltung^pnnften überg. — IC. 5lQd)

N ift oc mit Ginfdjaltungöpunft bacor o. j. .<Sb iibcrg. — 18. in (reuitocio burdiftvic^en

V. j. ^b.

I. Cic ölt. 6nitfd}£ ffitt. b. 1!. b. Jol)r 1050. (die ßcnebihtinerrcäH, p. 151. 152,) 153

Cod. pag. 151.

eivt quia pluivma . dircretioue; Quid

fi fe p füp fent uindt-regulare fubia

ceat; Similit <^ quip füpfcjvt clauf

tra monafterii egredi ul quocüq;5 ire ulqiiippia (luäuif parü fineiuf

lione abbatif facere

;

SIFRATRI INPOSSEBILIA INIUNGUNT'Sicui frativ aliqua forte grauia

aut inpoCfibilia iniun10 guTC.' . fufcipi^ quide iubettif im

peivü cfi omni mau fu<^udiiie ^o

boedi enii§ ; Aut . fi omnino uiivü

fuarüm furä uide-ivt ponduf oneivr

excedere in poffibilitatif . caufaf ei

15 qiii fibi peft pacient «^ oportune

fug gerat : X fu_pbiendo autrefif

tendo ul coTv;.radicendo. Qdfipoft fug geftione . infiia ferv-entia

Cod. pag. 152.

pivorif impewü ndura uetvt fciat

iimior itafibi ex p<^ire; Et ex caivta

te confidenf dead iiitoivo di oboediat.

Ut in monafteivo n pfumat alt . aliü defend5 Sumopere . cauen du eft nequaiiif

occanfione pfumat alt aliü . defendere monachü inmonafteivo

at quafi . uiiv (^iam fi qualeuif cüfan

gu initatif J>pinquitate iun10 ganiur nequolib«^ modo ida mo

nachif pfumatur; Quia exinde

Cod. pag. 151. 1. Si'acfi pluivma tft diftrictio (fief)t au§ luie diftuctio) eft; v. j. ,öb.

mit ©inicf)altunglpunft baoor überg. — difcretione burc^ftvic^en. — i in Quid buvc^s

ftric^en, o ». j. §b. überg., ba^inter fiqf o. j. ob. sugefc^t. — 2. fi fe burc^ftric^ett— d^ in uinde auägeftrirfien , dicte mit (Sinfc^attunggpunft banor o. j. .s^b. überg.— Xuxd) ba§ Ie|te e Don regvüare lang i v. j. .^b. gebogen. — 4. m in monafteriiam h rab. — 5. Stricf) über ü von parü bur^ftrtc^en, barnac^ ü v. j. ,'öb. baju:geie^t. — 7. ®ro^ (aber in aJiinu5fe(n) jc^roarj; rechts a. 3tbe. fcfiroarä LX unbbaruuter Vm. — 9. Jaö jroeite n in iniun ou? rvi raö. — 10. «^ in fufcipic^ burd^=ftric^en, barüber mit einfc^oltung^punften o. j. 5ib. at gefdjr. — 12. Xa^ le^te e inboedi ervii.; o. j. .^b. ju a forr. — Aut buvcf;ftrtc^en

;qd, mit Ginjc^altungdpuntt

bacor, v. j. ,§b. überg. — 14. lue nor caufaf mit ßinfcbattung^puntt booor v. j. §b.

überg. — 1»5. iliacf) X ift non nocb einmal o. j. .ob. mit Ginfcbattung^puntt baoorüberg. — 18. Sor in beägt. fuä. — Q. 'J red)t^ ein ilöd). — Cod. pag. 152. 2. dlac^ 4in ex p^ire ift d 0. j. .'ob. mit Ginf(^a[tung'jpunft baoor überg. — 4. jilein fcftroarj. —aft in monafteivo ligiert. — at in pfumat ligiert, barüber nod; einmot a d. j. .'ob.

—aliü defend bur(^)trid)en , unter ber ^iilc . alterutrü defendere: {[ein fdiroarä na(^=getragen. — 5. Sumopere aufgetrieben. — p »or caueudü 0. j. Jöb. mit Ginfc^altung§=punft baoor überg. — 6 las erfte n in occanfione burcbftvicben. — JJad) aliü ift f 0.

j. ^b. nachgetragen unb ber Strich über ü ift burdiftric^cn , unb barüber ift aliü mitGinfdialtungepuntten baoor unb barnacfi 0. j. §b. überg. — 8. 3tac§ a in at ift u 0. j.

£>b. mit Ginfcbaltungepuntten überg. — uirv' burc^ftric^en , barüber tueri mit ein»

fc^altungspuntt baoor 0. Überf. überg. — ^urt^ e in qualeuif lang i o. j. Jgb. ge«jogen. — 10. iXad) ne in nequolib^ ift c 0. Übeq. mit Ginfc^altungSpunlten ilberg.

154 I. Die ölt. beutrdjeCttt.b.u.b.Jaljc 1050. (Sießentbikthurreyel, p. 152— 154.)

graiiirrima occanfio fcan dalorüorire poteft: (^d riquif hoctranfgrefful' fuerit a:griuf coeVceatur;

Ut n pfumat . qlViiui . aliuni 15

cedere aut excrununicareU^etur inmonafterio excömunicare omnif pfüptionif occafio;

Cod. pag. 153.

-rjfadij : con ftituiny. . iitnulli liceat

quequii fratrv fuorü excHmimicare .

aut cedere . nifi . poteftaf ababbatedata fueivt; /• Infartiü iiero ufq: ad . X . V.

annoiy ai^atiC dif cipliiiip diligen 5

cia abönib; iljcul'todiarit ; Sed(S

hoc cü rtni lulura rl^ ratione: S'üiu

forciariai^ate quipfumit aliqua

tinuf finep cepto abbatif . ulinip

fif infa-re-ibuf Huedifcretioiio ex 10

arferit . difciplina regularelubiaceat: Quia fcivptii e; Qdtibiu

uif fieiv alio nefeceivf;

Ut obedieiuef Tibi tivi. iuuice; frl'

Oboi-dieTV.i<j bouü . nfolü abbati 15

exhi bendüe abrmib; fedi^iä fibiin

iiici- . oboediarv. fratref; Scieivef ^hanc (iboe dieivie . uiä . Tibi iturof

Cod. i)ag. 151.

addm; Prijuiiffo ergo abbatif

aut ppofitoru quiabeo conl'tituun

tur impeivo cui uiimittimur pivua

ta impetva ppoui ; ll^-otero oiiiiii

niorel" pfroribuf fuil' omnicaivta 5

te 4 follicitudine oboedian, : (^d

riquif coTueTiiiDluf reppetvtur cor

ivi)iatur; Siquif aü frat ^hquauif

1-2. II in occanfio burci^ftridien. — c in fcan a. 91a?. — 13 1ux<t) o in orire

tanfl i ». j. $b. gejogen. — f in quif a. 9laf. »on a — ec in hoc lig. — 11. Olaä) a

in aKriuf :)(af. oon n ober o. — 15. IG. fllein {(^luari, uon q'fquü bi-ä i'xcnmunicare

burd)ftric[)cn, nnc^ pfumut ift . paffim . ali ijuif cedero: D. Übcv)'. mit tinfdjattungäpuntt

baoov iiborg. — X'infS n. 9lbc. jdjioarj LXX. — 17 Turc^ 4 in ü^etur 0. j. ,öb. lang i

gcjogcn. — cxcrimnni biirdiftricbcn. — 1«. caro bcdgl. — Cod. pag. 15.'.. 1. SJorn ift

-rfr.' Ordinainuf -r|-r übcrg. — 2. Jsuicl) bo^ IcKtc i- in excömuuicare d. j. .ob. Tang i

gejogcu. — 3. ')lad) nifi ift cui mit (rinfdialtung^piinften baoor unb bat)intcv v. j .yjb.

überg — 4. Infaitiu luar burd)ftvi(^cn, ber Stridi aber luieber rab. : Stricf» über ü

rab., b; au^ u gemadit. — ^)iaA) fueivt ift nndigetragcn ,- peccan-ef autem corä

omiiib: arguiiTtur utcotcri motu habeaiu: /• r>. j. .\S0. — .XV wav burAftricben,

bie Stvidie aber roieöer auogeioifdjt. — 5. iiory in annoiy auSgcftridicn, »ariibcr mit Gin=

fdiattung^puntt baoor nü v. j. .tib. — 8. a in fortiari freu^iuei^ burd)ftricben , o oor r

mit Ginfdialtiingöpnnlten v. f. .{»b. überg. — Ta« erftc a in a^ate burdjftricb«" — '•• i

in tinuf 5U e forr. — 11. 35urc^ ba^ Ic^te e in reguläre lang i gcjogcn. — 14. Älcin

fdjnjaiv — frFburc1^ftrid)cn, baä ^eicbcn bauov u. j. i->b — ;1icd)td a. Mc. fc^roarj LXXnnb baruntcr 1. — Tic jlovvctturcn uon jctu ab fiimtlit^ pon ber .vanb be« Uberfe^erS.

— 17. -Jiad) uicö ift ita mit Ginfcbaltungopuntt booor unb babintcr überg — 'Tlaii) uia

ift fe mit CinjcbaUungöpunft baoor unb babinter überg., fibi ift burc^ftridjen. — Cod.

pag 1.54. 2. p in ppofitoru au<i^l»

reib u forv — 3. Oben am erftcn i in impeyj rab.

1. ©te alt. beutrrijeCitt. b. u. b. ialjr lOöu. (Die ßenebiktiitcrrcgtl, p. läi—156.) 155

minima caufa . ulaquocüq; pri

10 oreluo corivpltur . <idlib(^ modo

ui fileuit fenfovt animuf pivoivf

cuiuf cüq : coTv-rafe iratuf ul cömotuf quSuif modice ; Moxflnemo

ra . tädiii J>ftratuf intva an

15 tepedef eiuf iaceat fatif facisenf

iifq ; du benedictione fan<^ur

illa cömotio;qd liquif contepfe

TVt facere autcor iiorale uindic

Cod. pag. 155.

ta lub iaceat; Aut fi contumaseft de

monarterio expellatur. (habereDEZELOBONO QUOD DEBENT MONACHISic e zeluf amaiYtudinif maluf

5 quifeperat adn (^ ducit ad infer

nfl; Ita e i^ zeluf boniU' quifeperatauitiif «^ ducit addm <^ aduitä

ai^na; Hunc ergo zelu fer uentiffimo amore exerceaiu monachi

;

10 Ide uthonore feinuice pueniark:.

«^ inflrmitatef . fiuecor porü fiuemorü paciert-iffime toleraiii; Obedieniia fibi certati inpen dart . nulluf qd flbi utile iudicat fequatnr

15 fed qd magif alio; Caivtate fra

ter nitatif cafto impendarvi amore.Dmti meart abbats fuü fencera

<^ Uuniili catvtate diligarvi: xpöom

Cod. pag. 156.

uino nihil pponani . quinof paivt

aduitä <^nä deducat . am fla cftituta

dehocqdiiom luftitieobferuatioinhac fitregv

Regula aü hanc difcYVpfimuf uthauc

5 obferuanief : monafteriif aliquatinuf ul honeftate morü aut ini

ciü bona conuerfationif /• quifefti

natii; Suiv. doctivne fcöTy pativ qua

rü obferuatio pducat homine ad

y. 9!ad) caiifa ii't a>i abbato mit Ginfcfioltung^puntten ba»or unb bafiinter überg.— 10. qd in qdlib<5 burAftricftcn, barüber quoli mit (jinfc^attungspuntten überg., bo^boDon ift auti) ipieber li &iircf)ftrirf)en. — 11. u in animuf ju o forr. — 12. u in iratuf

beägl. — 13. u in tuf besgl. — 17. fi burd;ftric^en. — f in quif besgL — Dnti) e in

cor porale lang i gejogen. — Cod. pag. 155. 2. ex in expellatur auägcftric^cn, '^untt

barnac^ o. j. Sb. ju : gemacf)t. — SHec^t-j a. ifibe. LXX unb barunter 11. — :i. ®ro^fd^roarü. — G.'SaS jroeite e in feperat ju a forr. — 11. «^ freuäroeiä bur(^ftrtcben. —3?acf) infirmitatef ift fuaf mit Ginfdjattungöpuntt baoor unb bornad) überg. — 12. a in

tolera-ni ju e forr. — 15. qd öurcbftridien. — 17. 5>uvd) n in fencera long i gejogen

(roar toof)l burc^ e beabficfjtigt). — Cod. pag. 156. 2. de in deducat burrfiftri^en, ^ miteinfc^altungäpunft überg. — 3. Äletn fc^roarj. — 9Jac§ om ift ijf überg. — £inf§ a. SHbe.

LXXTTT. — 5. aiad) o'bferuantef ift in mit : banor überg. — 6. i in tinuf ju e forr.

— 7. bone burc^ftrid^en. — X.'infä a. 9Jbe. : /• nof demou|ftremuf

|habere

; |Ceterü

adI

^fectione| c uerfatio

|nif q feftinat /• — s. a in qua freujinetS buvcfjftric^en

unb o überg.

156 J- Bi£ iilt. b£utfd)c£'itf. b. u. b. Jaljr lOyO. (IDic ßcntbiktincrrfgel, p. 156— 158.)

celfitudinG T>f<^tiünif ; Cjueouiiiu 10

giua autqxuf fermo diuini; auctoivtatif uil^eivf hanc nouiteftam

ti n e r^ftiifiiiK; norina , uitchuinani;; autquil' liber fcory catholi

coro pativlioc nrefonat . utrijcto 15

corfu fu- Tiueniamur . adcreatore

iirorfi : N<^ ri «^ con lationef patiy-

<^ inCiituta «^ uitaf eorü ; Sedd^re

Cod. pag. 157.

gule fei pativf uri bafilii . quid ali

iidf . nifi bene iiiueiv.iü . ^ oboodieuciü monachoiy inftrunita uir

tutü; Xobif aü di'fidiofif «^ malo uiueTV-ib; atq; ueglcgei^-ib; 5

robor conful'ionilV ; (^uifquif

ergo adpativfi colefte fefti

uanf haue üiiiiimä iiichoati

onif regulä dorcivptä adiuuaute xpö ptice; Et tiinc demfi 10

adinaiora quefuii cömemoraiiitry. doetivno uirtiitüque

culmina . dö J»te gente ueivoram

:

E qiii dem fcf pat benedictuf 15

in bae regula qua litate

ordiiiif penitentio iiiodof in

ftitii it; Sedundcdo

Cod. i)ag. 158.

(lequibnf tä caufif iniivna uitdicoiiT

Siquif hoc aut illiid iiix^traueivt difci

pliua reguläre fubiacoat; Ipfiuf

<iuiiii>e difciiilini.' menlurä in arbi

tivii abbutif iudicauda praifit; 5

(juiadü qualitatir morii uV pfonarum innumcrabilif mori'i

ul iiroua>Y inuumcrabilif eft

diucrntal'; Potuorat oi fieiv in ar

bitrvum honerol'itaf ^Mixitaf; Eteni 10

ipfe nhumilitati^ fpr p cedoiv.ium

patrum difcipline auctow-tate re

cejiit quia ut fertur oiiiniu Icörü

10. l'on t^uo bi'j ,>^. 15 rer<jnat iiiitcvftvicf)Cn. — 11. i in ([uif frcuji»ci§ bur(^s

ftridjen. — 12. hanc buvd)ftrtd;eM , ac ilbcrg. — i:). > in rectiffimc; ^u a fort. —11. ; nad) raani; au3 Jy^"'*!''ä'^'f^'" '"'"'- ~ ''•• ^^^^^' " '" corfu ftcöt v," bai erfte fu ip

»crroifc^t. — 17. nroru ; burdjflndioii ; öaiübcr noftru? — e in lationef qu§ i tovv. —IS. f in uitaf fiU e toiv. iinb bann biivdiftridjcn. — Cod. pag. 157. 1. e in gule }u aforr. — C. Über bem crftcn <> in robor ftcljt v übci-fl. — 8 S'tt'j Mucitc n in uanf burc^;

(trieben. — 11. Der Stri(^ bcä ^ in fu_p vnb., mit Ginfc^altung^punft batjor ift ra

ilberg. — 12. yiad) uirlutü Hlaf., u mit que bnic^ .yatcn barunter ocrbunben, q auäa rab. unb torr. — 13. Vr (= ri) in ueivor burd)ftrid)cn, ni bavüber gejdir. — 3- 1*

leer. — 3. 6—8 lintä ein Soc^; 3. 18 in bev SDüttc ein Sot^; 3. 16 ree^tä ein Soc^;

3. 12 vedit'j a. 9ibe. ein Hoä). — Cod. pag. l.'is. 1. Über ta caufif ftcljt ^bacio. —7. 33on morü biS 3- ^ innumorabilif cingctloinmcvt unb buvdiftrtc^en. — morn bf§

iunumerabilif burc^ftrirfjcn.

I. Die iilt. btutfdjefiitt. b. II. &. iotjr 1050. (Clicßciicbihtinerrcgtl, p. InS— 161.'» 157

fpü plenuf fuit: Igitur deaudein15 emendatione dirci plinä : (Quorum

däuer biX bic iuftituta fubterinferta n<^tuntur;

Cod. pag. 15y.

HIC EST UIAQUAE TENDEBAT DILECTÜS DNI SCS BENEDICTUS PAT MÜLTOEÜ MOXACHORüM INQL'OrNCELU JI

ASCE^TDISSET ISTA UIAM ^'OBIS OS5 TENDIT ETEXEMPLUM PKEBUIT FELICESSUXT

QUISECrXTUK EAM . EXPLICIT EEGULA SCI BEXEDICTIABBATIS .

IXCIPIT HOMELIA SCIAGUSTINI DE DIE.

O fr? kmi quamtimenduf eft gUDICII.

10 nobif dief iUe inquo dnf nr ihf

xpf acredemptor omnium propofuituenire cum flamma ignif .quiinflämauit aduerfaivor fuof . <^eof quifaciuTUiniquitatef . lailladie plangeru. fuTire

15 omf finef tre ^ uidebuit tiliumdi uenientem innubibul' cell . cumuirtute magna . i^

mageftate excelfa . «^ commouebitarv-eeü

Cod. pag. 160. .

terra . peccatoref peiybu^re. . Celuf

pUcabitur.' il^ mare ficcabitur.' i^

moTV-ef l'icut cera ardebure. . «^

ardebuTV. ufq ; adinferof . S^[ol c

5 uert(^nr i-rv-enebivf . «^ luna non

dabit lum Tiium . i^ fteUe cadeiudecelo in-ra . i^ uirtutef celorumcommouebuTtur . <^ tunc apparebitfignü filii hominif incelo . qd eft crux

10 xpi incuiuf lum tenebn-cabitur to

tuf munduT . tunclci uolabu-n, inobuiä xpi inaera.' i^ef" femn cumdnöpeccatoref aü coufunden-ur . (^peivbutv..

6j tunc eivt iudicium . <^ tuncueijii^

15 dnf ihf xpf ^ tunc mitt^anglof fuofadquatuor angulof terre . i^congregabu-re^ electof eiuf afummo celorum;

Cod. pag. 161.

(^ tunc feparabit dnf fcof fuof deiiv;

peccatoref ^ mitti^eof in manfionef celeftef .

Peccatoref aü m ttuni incamino ignifar de^re-if . quipparatuf eft diabulo <^an

5 gelif eiuf; Üe illif hominibuf quicüdiabulo habebuT^ manfionem . <^afcenditfnmuf tor metv-orum infcla fclonim .

Quorü uer mef eorum non moivuitur.' i^ iguif

3. 18 leer. — Cod. pag. 159. 3. 2. 4. 6. giün, 3. 1 3. 5. 7. 3. unb auf 3 0.

unb lUDICII vot. — 16. te in tem unb uirtute lig.

158 I- Oieält. 6£utrrfjc£itt. b. u. b. Saljr 1050. (Die ßtnrtihttnttregel, p. 161—164.)

eorum non extinguitur^ Inquo nuUa uox nifi

gemituf . Tbinullum refivgeivum . nifi flamma . 10

U>>)lux numquam uid(Sjur . nifitenebre . i^ hneniuiv uiuquä inmemoTi-a apud dno . Quo

rumcybufoorü crutiatuf elt i^, manfionef eotyciiiiidiabulo eivt ; 'übiniLllauiritatio .' nifi

tenebre: O homo quidefideraf regnum di 15

poffidere . qdmaliim fecifti . dumpotef hemendart) . tempuf habef . clama adomnipo

Cod. pag. 162.

tette dö .' dumdatur fpatiiim. lugendu eft . liceniia . penite feftina dumpotef plange . Dumadhuc animatua uer fatur incor por<^uo; Duad huc uiuef . remediumtibi futurü 5

adquire . Pn-uf quamte dief mor

tif preueniat . pivuf quamte infer

nuf rapiat . pnuf quamte profunduf abfor beat . laq ; of poenarü .

Ubiiam nulla eivt indulgetuia . 10

Ubinulluf ad coufeffionereuerfuf .

Ubinulluf eft adueniam regreffuf

.

Dequa iKiena nof piuf dnf libera

re digui^ur . qui cumi)atre uiuiti^

regnat iufcla fclorum . amen 15

DICTA . SCI AGUSTIXI

.

Cau-icumpfalmorum . animaf

Cod. pag. 163.

decorat . inuitat angelof . inadiutoivü

fugatdemonef . expellit tenebraf . ef fi

cit fcitatem; Homini peccatoiY • refec

tio meivif eft Del^ peccata . fimilif

elimofinif . fcrtrü augit fidem ; Sic fol 5

in luminat . ficutaqua . fcificat . Sicut

ignif exuivt . ficutfolium defluit . diabulü

oftendit . dmoftondit^ l'oluptatem carnaliu

extingiiit . Oleii niifeivcordieeft . forf . l^itie

eft . parf angelorum electa . AfpeivtatG 10

eicit . omnem furorem depivrait . Iracun

diam frangit . lauf di affidue . Similif eft

mel . CaTv.icum pfalmoruin . carmelectüeft apuddm . Omne i)eccatü expellit . üinculura caivtatif emdat . Omnia jipen^rat

.

15

Omwa . fuffert . omnia iinpl<^ . omnia doc^.Omnia fignificat . Animä magnificat^

Cod. i)ag. 164.

Of puivficat ;Corl^^'^''-"''^ •

'"^

rem excelfam aedificat . Hominem mala occidit; nfectione in

ftru^. excelfam demonftrat

Cod. pag. 162. 3 16 rot, ebenfo C in 3. 17.

I. Die äU.bjutrdjcCitt. D.U. b.Jaljr 1050. (Die ßcncIiihtinErregel, p. 184—166.) löd

5 Defideiviim regni celeftif datpacem . In- corpuf «^ anitnäfacit ignem fpin-talem . «^incor

de fuccendit . con-ra omnibiifuitiif . lollicitudoelt Certam bo

10 nü cottidie eTt . Kadice malorumomnüim expellit . Sic glona in

duit . Tic galea defendit . Spef ,

ralutif eft . Confolatiodolöivf

.

Eefectio laboivf notitia ueivlumi

15 nif fonf fcUatif . Homine iuuenem caftigat . Begnü dl fupt : dattediü anirue d^rahit tuba

Cod. pag. Hi5.

mirabilif eft . qiiidiligit carui

cum pralmorum . afl'idue nonpoteft peccatuiii agere . Quibabd^laudeni dl incordefuo inpoftre

5 mo apud dm gaudebit . d^animäfuam incelo mirvficauit infclafclorY

.

Dulciuf (^ fuauif eft exuolurtatedl pcepta dl cnftodire . quainuito fuftinere a^ernatormta

.

10 Omne de fideivum 1 ftudiumtuü

uerte adprouocatione celefte .

Quiadefideiva trena i^tempo

ralia . multum fuiv feductiiia .

1^ quof uincere poffun, cito jnducuni

.

15 adruiuam . Excecan, cordabominum . utjiponaiv uoluTtate di .

&ifacian- carnalit uolun-ateffuaf

.

Cod. pag. 166.

^ pre ifta ex cecatione declinaiv.

adpditionem . UndeeTVpere nof

digiK^ur uirtuf <^ potertiadi

uina . tivbuat tibi dnf ihf xpf reo

5 tumcor «^ fana merue <^inlu

minatum fenfum ut iruellegaf

cauere i^odire deceptionef . <^

circumuetv-ionef iftiuf fcli . ^ fix

um habeaf cor . <^ amore adtuü10 creatorem femri quia ipfe eft

uita 4 faluatiotua amen _C^UANDO UOLIERIS CONFESSIONEFACEKE T-IRILIT AGE ET NOLITE EKUBESCEREQUIA indeuenit indulgert-ia quia

15 fineconfef noneft indulgerv-ia . Inpiv mif

Cod pag. 164. 16. 3la<i) fu^t : ift rä : überijefcfir. — 17. ra in di^rabit a. iSaf. —Cod. pag. 166. 4. ti in tibi Hg. — 7. 'Jlad) a in cauere 9laf., Don fv c a. SRaf., »on f

?

— 3. 12. 13 6t§ CEREQUIA ouf R. 14 rot. Sints am JRanbe Don 3. 12—13 flef)t

0THMARV8|ADDISCI

|PULOS.f ^(^roar;.

1 60 I- ©i£ ölt. bEutrdjt £itt. b. u. t. laljr 1050. (Cie fiencbihtinerregel, p 166—169.)

J>fter iid^e humilit inconfpectudi in-crra adora

tiouein 1^ rogadsm dm ompm i^ beatä iiiatvä

Cum feil' apoftolif «^martiivbuf (^e()uferf<.iiYb;

Cod. pag. KiT.

ut ipfi ii^ cedani bte utdnr ompl' digu^'tibi dare fapioniiam pfectam <^ in-elle

gei\,iri ueram adconfitendum pccoatatuu .

^ ])ortoa furge cum fidutia «^ uera credulitata die illof i'eruodi (luemeonfolTul' ef . Dnl ft

dö omnipotot\ie confelTui' Tum peeeatil" ineil'

^ fcif fuir . i^tibidi mil'l'o quefeei ex qiml'apere incji)i in uerbo <^ ineogitati<me 6^ iuopere . audiuiuramtif (^ niuivif . audmalodictif <^d(^ractiouibur . autiiotioril' fer 10monibiif . <!^ n odium . l iram . aud n iniiidiä

«^ eonciipirceTV-iamgule . aut nlomiiolotviäautTilordidir eogitatiouibul" aud iueoii

cupireeiviiaoculorum . aud jiuoluptuofo auivüdolectatione . aud pal'peivtatopauperü <^tar 1'»

de xpm incarcere uifitaui . «^ peregivnor uegligetv. excii)i «^ l'edm J>miITioue urrmi babtifmo

hoftibuf podor lauaro neglegi . i^ iiifir mol"tardiuf quam oport<^ uifitaui . ^difeordef . adcoucordiam noivotoi^iniegro animo reuocaui . i^ede 20

Cod. pag. 168.

fia ieiunaiu^ praudire uolui; <^eelefia ftautefee lectioneleguit . otiofif fabulif occupatuffui . quodaut pfalleudo i oraudo aliquotienfaliudquam Dportd^ eogitaui . i^ iiieouuiuiifmeif uouea femii quefeii futv. fedaliquotienf .">

i|ueluTK. luxorvofa Idii^ractationef loeutuf fui

1^ confeffü tibi ineredulitatoni nieam (jd fui

faciyleguf qd furaui . qd for uicaui . <id adul

teraui ^ infacro altare iuraui qd homieidiufeci 1^ raptuf fui ^ falfurateftimoniiidixi . ^ K»meiuinalif i^ inineubivf moif ineoucupifceTV-iä

malorum fantafmatü mi^angendo J>ii.alo

<lilectatioiie mecoinquinaui . i^ qd eüoculifmeifiiidi quemihilieitü iion fuit . t negligenf fuiqdiiidere debui . i^ quud cum auivbuf meif aiidiui Ifi

quodmüii lieitu non fuit autaudire neglegiqdpceptü eft . audorelocutiif fui quodlicitü nou fuit

Cod. pag. 169.

and filui quod loquero debui audmauiliufmeif operatuf fui qd lieitu nnueft . audtardaui qd pceptu fuit . autpedibuf moif ambulaiii ubinon fuit licitum . aud iiTVle qd pcep

tu fuit ^quod uolenf aud nolenf audfci 5eiif . adinfcienf cortra di uoluivate cogi

20Cod. pag. 167. 2. ti in tibi Kg. — 18. aSor f in Iioftibuf ift pi ilberjefc^r. —4ecle? — Ood. pag. 16S. 7. Über fu in confeffü ift fuf iibcrgefd^r. — tt in tibi Ug.

I. Die alt. beutfdjE fiitt. b. u. b. Za\]v 1050. (Die «cnebihtincrregel, p. 169—172.) 161

taui aut locutuf fui 1: operatuf omnia fiarv:.

in pwraconfeffione . Dnö dö omnipotetüeconfeffuf fum (^tibidl amico . <^ facerdote

10 Arogote cum humilitate utdigneivf

orare J>me infelice <^ indiguo utmihi dig

n<^ur T> fuä mifeivcordiä dnf dare indul

geniiam peccatorum meoruin .

Cod. pag. 170

ift leer, nur oben ftefjt oerroifc^t: Conflt Confiteor de omnibuf pecatif oömifi. f fclf«^

Siuf 3- 10—12: Ego dixi domine miferere|mei Taua auimä meä quoniä pecauitibi;

3. 13—17 leer.

Cod. pag. 171.

cotidiana oracioEgo dixi domine miferere mei .

fana animämeä quoniä pecauitibi;

n _couertere domine ufque quo : S^ dep

5 capilifeftofuper . feruotuof;

Fiat mifericordiatua domineuf

fupernof queadmodü fperauim

inte ; domne faluü fac regef

rimuet exaudi nof indie qua inuocaue

te

lU faluü fac populü tuü domie

ne . et benedic liereditatitu

et reige eof etextolle . illof

ufque inetemü; Fiat pax inuir

rtute tua S^ habundantia intu

ftro

15 ribuf tuif ; Oremuf J>abbate nodominuf conferuet eü et uiui

raficet eü etbeatö. faciet eü inter

et nontradat eü inanimä inannimS inimicorü eiiiX

Cod. pag. 172.

t J>fidelibuf defunctif ; requie eternä da

eir domine . et lux npetualuceateif

J>fratribuf noftrif abfentibuf

faluü faeferuoftuof deuf meuft

5 fperantef inte ;+ Mite eif domineeof

auxiliü defaucto etdef contuereDomine exaudioracione meä

f

Cod. pag. 169. 14^17 leer. — Cod. pag. 171. 5. feruo in feruotuof; a. Staf., baäle^te r nachträglich ^in5ugefe|t. — 8. uü in faluü a. SRaf. — 9. te oerroifc^t. — 10. faluü

}u falfü forr., aber bie ftorrettur roieber rab. — 12. 31ac^ reige ift f oerroifc^t. — tolle

illof a. dial — 18. yiad) inanima ift inan unb 3- 19 im 2Infange ift nimä oerroifcfit.

— Cod. pag. 172. 1. a in da ou3 o torr. — Jie beiben erften 3eilen "on anberer öanb. —4. J)a§ ü in faluü ju o forr. unb rab., f ^injugete^t am Sc^luffe. — G. co in contuere a. Siaf.

giJac^träge \\i bcr beutfc^en 3!at.j2itt. 11

162 I iDic ölt. licutfdje Citt. b. u. b. Soljr 1050. (JDte fienebthtinerregel, i> 172.)

etclamor meuf atte tieniat

:

Acompletorium . Beuedictul'ef .

dne deuf patrii uoftrorü 10et laudabilif etfiloriol'ur et fun

f

exaltatvif inlecula; Bened icamu

patri etfilio cü fcö fpü ladomufet fuper.exaltemuf eu infeculaHenedictiil' ef due infirraamonto 15cell et laudabilif etgloriofuf et funBenedicat nobif omnipotenf don

name

diguare domine nocteifta fino ])äcato

nof cuftodire ; Miferere noftri dominemiferere noftri ;X J> iter . a gontibuf . odo, 2t)

mine faluü fac odomine ^Mpuraro

3ur Söenebittineivcrtcl oerfll. and) nocfi «öbctc, iWittcIatter, ®. H. ^pifdionl, 7.

©eiler, B. U, 168n. 'ü d*tolb, Vittcvaturgefcf)td)te beu Sc^iöci^, S.34(12). ,§€nnitig,

über bie ©ontt (iSaUifdicn äpradibcntmälcr, ®. 153ff.

104, 30. S. Sdjercr, Scnfm. II, 341. yiögcl, B IX, 326, f

109, 27. ©. «eile, a. a. D. I. £. 44. qjifdjoni, 22. 5109, 27. 25em fränttfd^en Sauföelöbnie folgt in ber 5D!er)cburger .v>anbfd)rift folgen^

her ^ert (ba§ curfin OJebrudte ift rot):4-

16a Jccipe fignuni crücif xpi tarn In

fronte quam Incorde . .S'ume

fidem caeleftium preceptorum 25J'alif ergo morib; iit templum dl

12. 3^a§ jiueite e in Bened au^j i forr., nai) d Maf. — 19. unter ue in domine :1laf.,

Bon na? — 20. über odo ift mi oenuifd^t. — 3?05 aJianuftript, bic crftc .ftorreltur unb

bic aicDifion biefes S'ructeö fmb unmittelbar nadi ber fiianbfdjrijt t)crgefteat. S'ie Söibltott)ct

jeigte mir baS aUerI)örfifte Sfertraiien, bie J^rudcrci genügte unuerbroffen allen Jlnforberungen

be§ fcbroierigen Trudc-J. iJBa^ ctroa nicijt gut ift (^^cijler, behaupte id), finb nid)t barin

ju finben), fallt mir allein jur Vaft. 3Mc "^.'Ootogrnvbieen v>on S. 17. 51. 57 finb gewiiljlt, umbie .^iauptfd)rcibcr ^t ncrtretcn. 2lUc bic ^ibotographie seigt, ift unter bem berühmten

I)ihoialt auf 2 51 tcin %-untt. 'S&ai fo fdicint, ift io unfcbeinbar unb bürfttg, uigbaft unb

unfid^er, ift teineofallo alo ctma^ aicbeutungdoolloc; benbfiduigt. 2Benn cö nidjt im ~|.'ergament

liegt, fo fönnte eö uon einem ju l)od) angefe^tcn f Ijcrrübren. 2~er "^(unllfdiimmcr ift fo uns

fdicinbar, boft teiner iljn beadjten würbe, ber ibn bort nirttt fudit ?ic .\>anbid>rtft bcftebt

au'j einem Duaternio (S. l—

1

1), bcffen erfteä iMatt feblt; bann ferner am neun Cuaternios

(S. 15—158), unb einem Cuaternio (S. 159—172), beffen 7. SBlatt feljlt. «latt 2, 3 unb 6

biefeS le^teren finb bünneres Pergament. 2;ie Duatcrnionummern I—X fteljen nuf S. 14.

30. 46. 62. 78. 94. 110. 126. 142. 1.58. Sie 9!äl)tc finb md) 5. 6. 22. 3H. 54. 70.

86. 102. 118. 134. 150. 166. Die ©röfec ber SBlätter ift 20x12 cm, ber ed)rtftraum](!' .,x9 cm. 9!ad) 5. 162 ift ein iWlatt ausgefc^nitten. ©. 2 befd)äbigt unb burc^löc^ert.

€. 2"3 unten red)t5 bic Qde meg von ^. 11 ab. S. 33 rcdjtö oben bic Cde fe^lt biä 3- ^S. 39 auf 3. 18 ein t'od) äioifdien illa — ervgen (:)lücff. no — fugiat). «. 83, 3. 14

fleineö tod) jroifdjen fecuruf- fit (j|>priü — uulla), 3. 17. 18 >.'od) jioifdjen focuruf—fiticnf, iudicaue — ritcon (pora — l'ua, bore — in^hpiva). S. 87, 3- H ^'"^O jtuifcöen

ter — gett (poftu — lan^of), 3. 101 unter ber Sdjrift sroci Heine Sortier. S. 113 ber

untere roeifec 9ianb jum Seil abgcfdinittcn. 2. 11^, 3- l''- '* ^°'^ jmifdjen cordif —Ergo, n facit — n ^mit (om — exhibeatur, Om — nibuf). ®. 119 fioc^ jn)i}(^en

ij, 4— 9 loquatur — Sedfi, uide — rit, humilit — utdix, bene — dictio, dicen —Ibin, hof — pite (po — testate, dare — i^non, ter. — cui, utü — di^ur, lo; qui— au, cipline — reguläre). 2. 121, 3- *' ' ^"c^ jmifdjen qualof — in, qua — de-

gunt (Ije — i^tonice, li — toquaf). S. 125 oben über ber edjrift ein fleincd i'oc^,

jroei H. Möc^er 3. 1 äroifc^en han — cifti (hof— i>itu), ein H. Sod) rcdjtö neben 3. 11,

ein grofecö Socb unter 3. 18. 2. 127 ein gr. Üodi unten uon 3. 18 an ^luifc^en Sufci-

pienduf — aü in (moab — exp^ctatioue). ©. 131 oben red)t'j fc^lt bic Gde. ©. 133

tleine§ iod) redjtS »on 3. 3, ret^tö jroifdien 3. 4. 5, rec^t^ neben 3. 6, red^tS oon 3. 7,

»icr tl. S;öc^er red;t« neben 3. 12. 2. 135 tl. Vod) rechts neben 3. 5, ((. 2oc^ auf 3. 9

I. DU alt. icutfdje Cttt. b. u. b. Sai]v 1050. (Das ftänhtfdje Caufgtlöbnie.) 163

IGb effe lam poffif /.Vgreffuf ecclfimdl . euafirre to laqueo mortif. Lc tufagnofce .' horrefce idola .' refpuelimulacra. Cole dm patrem omni

5 potentem et ihm xpiu tiliu eins, yuilüuit et regnat cum fpü fcö is aetemalaecula faeculorum amen. OratioTe deprecor due fcö pater omnipf

eteme df. L't huic famxilo tuo X qui10 In fcli huiiif nocte uagat' Incertuf

(^ dubiuf uiam ueritatil' et agnitii»

nif tuie iubeaf demonftrari. Quatinuf referatif oculif cordif fui.

Te unü dm patrem In filio et lilium15 in patre cum fpü fcfi recognofcat

atq^ iftiuf confeffionif frnctum hieet infuturo feto percipere mereat

|

Per dnrn nm ihm xpm filium tuü Quiuentumf ~ iudicare uiuof ac mortuof

20 et faeculum per ignem . : a/ia.

Kogamuf te dne fce pater omnpfjeteme df. J/iferere famulo tuo N.Quem uocare adrudimenta fidei

dignatnf ef cecitatem cordif om25 nem abeo espeUe. Dijrumpe omf

laqueof fatanae quib; fuerat

17a conligatuf aperi ei ianuam ueri

tatis tue. Ut figno fapienti» tuse.

/.vdutuf omnib: cupiditatum foetoribuf capeat .' atq; fuaui odore

5 pceptorum tuorvun. Lsetus tibi Inecclefia tua deferuiat etJ>ficiat

dedie Indiem. Pt idoneuf efficiatvir

J>miffe gratis? tu». //; nomine patrif

et fiüi et fpf fcS. In fcla fclorü amen.10 benedictio falif ad catezizandü.

Sor^er ge^t ia?, folgenbe Jaufgelöbnie (bas Äurfioe unb ©efperrie rot):

INTEKKOGATIO SACEKDOTIS.16a Forfahhiftn unholdun . ihfarfahu.

i^'orfahhiftu unholdun uuerc.indi uuillon .ih furfahhu.

5 Forfahhiftu allemthem bluoftrüindidengelton . indidengotum . thie

im . heideneman zigeldom . entizigo

äTOtjc^en lice — at (Ordinatuf — aü), jitiei tl. 2öi:^er auf 3 18 jicifi^en Caueat aüabbaf (cipli nä;), tl. 2o(S) littf'5 oon 3- Iß» t(. itod) ItnfS von 3- 17, jtoei

II. 2ö(^er rec^t§ non 3. 17, ein ü. &o^ jiDifc^en 3- l^- 18 3- 137 IL So* auf 3- 14jroifc^en proicia — tur (om — nino). S. laü, 3- 1 Soc^ äitiif(^en ab — baf (ui — cef),

3. 2 Sjocf) ex — caufif (agit — dnf), 3- '' 2oc^ hora — nenit (iunior — apivore).

©. 141 großes iiod) fjinter 3- 1**—H, roelcfie tjertürjt ftnb. 3. 1-15 grope? 2oc^ hinter

3- 11—15, tnelc^e tiertürjt roerben. 3. 117, 3- 12 £ocf| jroifc^cn ordi — natione (ze —li), 3- 1^- 18 ^'oij jroifc^en decep — tuf, temp — tor (reddere — Cuiuf, ctim — nfinat). <S. 149, iod) 3- 1—3 portariuf — cel, iuxta — por, pfe^re-e — inne (:: —gulä, in — congre, quif — fratrü). 3- *» 8°'^ "•" 6"be (Dertürjt). S. 151, 3- ^ äo(^

am (Snbe (auf 3. 151 bie 36itc tjcrfürät, ouf 3. 152 jroifdjen gu — Lnitatif). 3. 157üosi) }iDif(§en 3- 6—8 itn älnfang, Dertürjt, 3-12 £oc^ am ©nbe, 3- 16 ^oä) qua — litate

(uer — bif), 3. 18 Soii) jiDifc^en ftituit; — Sed (S. 158 ift 3. 18 leer). S. 171, 3. 8

Üoii) im Ornfong (oerlürst). — Jer Sobej ^atte frü&er bie 33ejei(^nung S. n 24916b, 22. N fräter jugefe^t.

11*

164 I- Die nlt. iEutrdje fi'ttt. b. u. b. Zal]t 1050. (Die altfädjrtfdje «eidjte.)

tum habent.; ih furfahhu.Gilaubil'tu ingot fater alinahtigau Ih(^rilaubiftu In Chrift.' fgTTäubu. 10

gotef Tun nerieiiton . ; Ih gilaubu;Gilaubiftu inheilagangeift Ih gilaubGilaubiftii einangot . almahtigan.inthriniflo . inti in einiffe. Ih gilaubGilaubiftu heilagagotpf chirichun. Ih gil. 15

Gilaubiftu thuruhtaufuugafunteono forlazneffi. Ih gilaub.Gilaubiftu lib aftertode. Ih gilaub.

(2)arna(^):Exorcizatur malignuf fpf ut

Exeat et recedat danf locuin do.

2)er jiueite Seit ftefit in beut 5Küncf)ener Gjemptar (Germ. g. 37) non Melchior

Hairainsfeld Goldast, Alamannicarum rervm acriptores aliqvot vetusti a qui-

bus etc. — FraucofvTti ex Officina Wolffg. Eichteri MDCVI. (Unten ftefit: SumDionysii Gampü Aquisgranensis I. V. D.) Ob. 11, ©. 174 von Gampe§ .öanb:

Interrogatio Fidei

habet' Spirt; in Bibliotheca Cathedr. in Scanino 8»

unhold . f . diabolg

Forfachiftu unholdun . ih f . • • ich forfage . dun /• o^ibg eiuf

Forfachiftu indiuuillon. Dl f.

Forfachiftu allen dem bluoftrom then heidineman hym ö

zabluaftrom in dizageldon habent. Ih f. Galaubiftu

in trinitate et vnitate ab iv ivog

Indi f . undeheiligun geift . ih g. Galaubiftu heinan gott alniachtigon in Thriniffi in din

einniffi IhgV

galaubiftu hcilaga godcs chirigon chonf. iUld) jh g . galaubifthu thuruch taufonga

funthenofarlazniffi . ih g.

Doinde exsufflas in Faciem ipfius eiustem il^ dices. Exi ab eo fps immunde 10

<^ redde honorem . do . viuo ^ vero . ^ dices tribus vicibus.

UO, .•57. S. Heüc a. a. D. I, S. 62. ©öbede, aKittetalter, e. U.lia, r>. «gl. «alte e a.a.D. ©. 120—126 unbSafelllld. gofteäA.XL, 132— löH.

©teinmeDer AA. XXI, 269. .«eile a. a. D. I, ©. 63. Ser Zitt bcä Senfmala lautet

nac^ ber Jitjielboifer ,<jbf. (D 2, 234 S8l. i°) S. 204a, 3. 19 ff- auf @runb einer mir

BÜtigft bcjd)afftcn MoUation beä ^errn Dr. Weblic^, nac^bem ic^ felbft auc^ juoor bie 5

^anbfd;rift cingcjeljcn hatte:

2()la Ik giuhu goda aloiuahtigon fadar. Endiallou finon helagon viiihethon. Endi thi godef manne. 20

allcro minero fundiono . thero the ik githahta . endigifprak . endi gideda . fan thiu the ik erift fundiauuerkian bigoufta. Ok iuhu ik fo huat fo ik thef gi

deda thef vuithar miueru criftinheidi uuari . endivuithar luinamo gilouon uuari . endi vuithar 25

minemo bigihton uuari . endi uuithar miuemo meftra201b uuari endi vuithar minemo herdoma uuari . endi

uuithar minemo rehta uuari. Ik iuhu nithaf . endi auunftef . hetiaf . endi bilprakiaf. Suerianniaf . endi liaganniaf.

firin luftono . endi minero gitidio farlatanero. Ouarmodiaf . endi tragi godef ambahtaf. Horuuilliono . man 5riahtono. Ouar ataf endi ouerdrankaf . endi ok untidion

mof fehoda endi drank. Ok iuhu ik that ik gi uuihid mofendidrank uithar got . endi minaf herdomaf raka fo negi held fo ik fcolda . endi mer terida than ik fcoldi. Ik

16", 9. Ih Don junger ^anb fc^roarj auf rot, roie eä f(^eint, noc^gejogen. — 12. üb

in gilaub be§gl.; ebenfo ber le^te Strich beä u in gilaubu auf 3 10 u. 11. — 8. gon

5U clion tovr. — 10. ipfiuf buvc^ftric^en. — 204b, 8. endidrank (i auä r forr.).

I. Di£ ölt. öcutfdic fiitt. b. u. ö. Soljc 1050. (^Wurbadjer ^ijmncn I.) 165

10 iugiubu that ik minan fadar endi moder fo ne crtida

endi fo ne minniüda fo ik feolda. Endi ok niina brotharendi iniua fueftur ondi uiina othra nahifton endi ininafriund . fo ne eroda endi fo ne minnioda fo ik feolda.Thef giiihii ik liluttarliko . tliat ik anua man endi othra

15 elilendia fo ne eroda . endi fo ne minnioda fo ik feolda.

Thef iuhu ik that ik mina iungeron endi mina tillulof

fo ne lerda foikfcoldu. Thena helagon fiinnundagendi thia helagim niiffa . ne firioda endi ne eroda foikfeolda. Yfaf drohtinaf likhamon endi if blöd mid

20 fulikarii forhtu eudi mid fulikaru minniu ne antfeng foik feolda. Siakoro ne uuifoda ondi im ira nodthurti ne gaf fo ik feolda. Sera endi iinfraha netroftafo ik feolda. Minan degmou fo rehto ne gaf l'o ikfeolda. Gafti fo ue ant feng fo ik feolda. Ok iuhu

25 ik that ik thia giuuar the ik giuuerran nefcolda.

.

V VEndi thia negifonda the ik gifonan feolda. Ik iuhu

205a unrehtaro gifilitio . imrehtaro gihorithano. Eudi unrehtarogithankoiio . uiirehtoro uuordo . unrehtaro uuerko . unrehtarofethlo . unrehtaro ftadlo . unrehtaro gango . unrehtoro legaro.vnrehtaf cuifiauniaf . vnrehtaf helfianniaf Uurehtaf anafangaf

5 Ik gihorda hethinnuffia endi unhrenia fefi)ilon. Ik gilofdathef ik gilouian ne feolda. Ik ftal . ik farftolau fehoda . ana orlof gaf. ana orlof antfeng. Men eth fuor an vuiethon. Abölganhed endi giftridi an mi hadda . endi miftniuft . endi aiiunft.

Ik fundioda an luggiomo givuitfcipia . endi an flokanna. Miua10 gitidi endi min gibed fo ne giheld endi fo ne gifulda fo ik feolda

Vnrehto laf.unrehto fang . ungihorfam uuaf Mer fprak endimer fuigoda thau ik fcoldi . eudi mik feluou mid uuilon uiiordon endi mid uuilon uuerkon endi mid tiuilon githankonmid vuilon liifton mer unfuuroda than ik fcoldi. Ik iuhu

15 that ik au kirikun unrehtaf thahta . endi othra merda theruhelagun lecciun. Bifcopof endi preftrof ne eroda endi neminnioda fo ik feolda. Ik iuhu thef allaf the ik nu binemnidhebbiu endi binemnian ne mag . fo ik it uuitandi dadifo unvuitandi . fo mid gilouon fo mid ungilouon. . fo huat

20 fo ik thef gideda thef uuithar godaf uuillion uuari . fo vuakondi fo flapandi . fo an dag fo an nahta fo an huilikaru tidi

fo it uuari . fo gangu ik if allaf an thef aloraahtigon godafV

mundburd . endi an fina ginatha . endi nu don ik if allaf

hluttarlikio minan bigihton . goda alomahtigon fadar.

25 endi allou finan helagon . endi thi godaf manna gernoan godaf uuillion te gibotianna . endi thi biddiu gibedaf.that thu mi te goda githingi vuefan vuilliaf . that ik minlif endi minan gilouon an godaf huldion giendion moti.

115, 28. (S. Äelle a. a. C. I, 98f. ©öberfe, SKittctaltcr, 2. 10— 18.

p. cod. 122 b.

INCIPTUNT HYMNI CANENDAE PEE CIRCULU ANNI

HTM AD NOCT BOMINICIS DIEBUS

mittera nahti zite uuizac lichiu ftimma(1) Mediae noctif tempore J>phetica uox

manot chuuedem lop truh ne fa re fimbulü . ioh funeadmon«^ . dicam' laudef dno . patri ffip ac filio.

22. th in thurti bur(^ftri(^en. — 24. 3m jroeiteit feolda in a auö i (orr. —205a, 12. mik (k au3 h forr.). — pag. cod. 122 b. i. 2. Überfc^rift rot. — Zai a im§o(genben ift meift offen. — :i. ti in nahti lig. — 4. fi in filio beSgl.

166 I- ^Oic Sit. beutfd)£ £ttt. b. u. b. 2aljc 1050. (iHurbadjer ^nmneit I.)

iiuiliemu ouh atumu durah uohtiu ka fo divuniffa

Scö quoq: fpui . iJerf^fta enim trinitaf. 5

ioh dera einun capiirti za lobone unf fimbulü ift

uniufq: fubftatviio laudanda not) rr;_p, e.

egifon zit daz hebit demu do uuaftio

Terrorem tempuf hoc hab<^ . quocü uaftator

poto . ohundo <;gypte . toda . anaprahta farcneit eivft poraniu .

angelur . egypto niorter intulit . deli^ p'tvmo geijta

difiu uuila ftutiia rehtem heili ift . dea dare . doHa^c hora iuftif faluf u . quof ibidem tunc an

poto . ka turftic . fcalchan uuizzinon t^uuaf . zeichä futv-htarvi

geluf. aufuf imuire n erat . fignü formidanf 10

t;i cho cbindo . chivinmiu pluatef

Egyptuf flebat fortit . uaton dira fu tfanguiuif.|

reuuir . no ta bef t te

nera . folur gaudebat ifrl . agni J)teotur fanguino.

uuir auur ifrahel Hut pirum frau uoem indir tnihtin fi

Nof uero ifrl fum'. la<^emur into dnG . hof

aut . far manette in-i ubil . chtvftef kafcirmte pluate.

tem fpernerv^ef ^ malu . xpi defenfi fauguiue.

felbaz kiuuiffo zit ift . demu ftimmi ouan gelifceru.

Ipfum Jjfecto tempuT e . quo uoce eiiangelica. 15

chüftiger prutigomo calaupit ift ivhces . himilifces . felaho Tcheffo.

uenturur fponfuf credit', regni ci-leftif conditor.

iukagan louffart. . luiiho magadi . cagan deune chumftiOccurrunt fci^ uirginef . obuiä tunc adueTViui.

tragatvie heitaivu liot faz . mihileru froonte mendi

.

geftaiv-ef claraf läpadaf. magno l^i^tantef gaudio.

tulifco auur pilibant deo arlasctiu . eigunStultt; iiero remanent . qxii^ extinctaf habeut

leotkar . aruun hlochonte turv- pilohaueru giu

läpadaf . fruftra puirantef iauuä . claufa iä 20

tvchef tuiv portun.

regni regia

.

p. cod. 12:{».

duruch uuacheem tmilicho tragatte muatPeruigilemuf fubrie geftanief nieiv-of

heitariu chueineTV-eniu daz heilaiv-e uuirdige.TplendidaT. aduenicnti ut ihu . digni

kakan lauffein kagauioccurranuif obuiam

S. Ott 4 ift vab., unb v. j. 6b. uT bajugefcgt. — ei in farcneit [ig. — 10. 1 in

fcalchan q. iRaf., vor bcm erften a ein 1 o. j. J^6. cingefcf»oben. — 11. te in pluate (ijv

— 15. noc^ n in euan gelifceru ift ein 1, über bcm n ift ge rab. — 16. ti in pruti-

gomo lig. — 18. au in gaudio. lig. — 2)a§ äweitc o in froonte abgerieben. — 20. giu

unterg. — \>. cod. 123". 2. G§ ftanb aduenientem, baoon ift m rab., unb bur^ ba-J

le§te e ift lang i gejogen.

I. Die ölt. beittfdje ffitt. b. u. b. laljr 1050. (JHurbarijer ^tjrancn I. ir.) 167

ioh deranaht mittera zite paulNoctifque raedi^' tempore . pauluf

auh iiviifilear chrvft kabuniane in cliarchare

r« quoque i^ fileaf xpm uincti iucar

fama-rvi lobotvte inpun^an uurtun.cere . conlatidaTv-ef foluti tun..

unf deifu uueralt charchari ift dih lobomefNobif hie munduf carcer eft . telau

chivft cot iTfcpi-re. peitir fuiviono

damuf xpe df . folue uincula pi^e

in dihc chivft kalaupaivierocatorum inte xpe credeiv.iuni

.

;

uuirdige unfih . tua chuniuc uiiiho chumftigef «-chef

10 Diguof nof fac rex agie uen^utv regni

tiuivda euigem daz kafrehtohein dih

gloria .jC^ernif utmereamur . te

lobum famanfingau.laudibul' ccinere .

;

cot duderhimilef leoht pift faio ioh leohtef

(II) Df qui coli lumen ef.fatorque lucif

der himil faterlichemu arfpivuztan arme

qui polum . patemo fultum brachio

.

duruhheitareru fpreitif inluchif zefauua.15 proclara pandif dextera

.

;

tagarod fterna giu d4ehit rotanAurora ftellaf iam tegit . rubrum

uf purrerti uuak fuhtemruftollenf gurgitem hum4ctif na

kauuiffo plaftim erda taufarv-er tauumque flatibuf terram babtizanf rorib .;

reita giu fergot tagaftern fcimon fpeichon .

Curruf iam pofcit fofforuf radiif

radumioh lauginem daz himilef chlimbariier20 rotifque flammeif . quod celi fcan

p. cod. 123 b.

fceitilon derauerti tuualun ni uuizzaiueruerticem . profectuf moram nefcienf

;

giu dera naht fcato farlazzan ift himil tunchchaliIam noctif umbra linquitur . polü caligo de

farlazzit pauchan ioh chivftef tagaftern tac flafragau uuechen-er.ferit tipufq: xpi lucifer.diem fopitü fufcitanf;

•1. palul (ba§ erfte 1 rab.). — 5. chVfh (h übcrg.). — charchare, oau jroeite aauf 9(af., Don i? — 6. rt in uurtun Hg. — 7. charchari hinter bem erften r 9tof. etned^o^en etric^e^. — s. pec (ec lig.). — U. dihc (c rab.). — 10. nof oon jiDeiter >Qb. ein=gefci)oben cor fac. — 13. faioh ioh (baö erftc h rab.). — 15. ©5 ftanb doruhheitareru(o niurbe QU5geroi)(^t unb u barüber gefdir.) — 16. ec in dechit (ig. — 18 babtizanfba§ jroeite b o. 9iaf. o. r. — 20. celi (baju o. j. i->b. f gefegt). — fcan (Dahinter o j. §b.denf ijtnjugefc^ricben).

168 I Sie ölt. btutfdjE £iU. b. u. b. 3aljr 1050. (#utbadjer igijmntii II. in.)

tac tago Huilierbift leoliteC. ioli . leoht felbo bift eiu . luu

Diel' dieruiii aiuf el'.lucifq: lumen ipfe ef.uuü po

gau-i . ubar al machtiger . + in ein driuniffa

.

t gan-iutenf per omuia potenl' iuunum trinitaf; 5

dih nu heilaTK. pittamef dir . loh . chniu piugamef fatei'an

Tenunc faluator qf. tibiq; geuu fl4ctimur patru

mit . uuihemu keifte alle . pitamef ftimmon fater ducum fcö fpü totif rogamuf uocibiil"; Pater qui

der himila itthebif fingern nu namun dinanc^lof coTV-eiiif catv-emuf nunc nomen tuum .

az quliemo ivchi dinaz uuerde ioh . uuillo din.

adueniat regnum tuü fiatq: uoluitaf tua;

defcr quuahd uuillü diner unf za tuuanne kafaltift.

Hi'C inquam uoluTtaf tua nobif agenda tradi 10

uuefen tivuafte ka bige . atunie . kadiganerau . uuefarte licliamin.

tur fimuf fidelef fpü cafto nianetv-ef corpore;

prot unferaz tagauuizzi fona dir . za ezzanne.kip.Fanem noftrum cottidie de te edendü tribu

farlaz unf fculdi eofo uuir unferem farlaz

e reiiiitte nobif debita ut uof iioftrif remit

zemof . cborungo i)ifuuicchilineru incaleitit unfihtimuf; Teniptatione subdola iuduci nof ne

nilazzcf unzan lutromo herein . pitteiue du unfihc fouaubile

finerif fed piiro corde fupplicef tunof a male . 15

arlosl

.

libera

;

fchimo faterlicher tiuivda fona leohte leoht

(UI) Splendor paterm- glori^ deluce luce

fram pivngaTVier leoht leohtef inti pruno leohtef tak

jiroferenf lux lucif «^ fonf lumiuif dief

tago leohtaivier uuarhaft . ioh . funna inf.lifannedierum inluminanf; Uerufq: fol inlabere

fcinaiver . fcimun . cmazzigemu . ioh heitarniffa . iiuihef atumef . ingiuz

micanf nitore jipeti iubarq: fci fpf infundo 20

unferem iubuctim . clizze

nrf fenfib;

p. cod. 121«.

lianthoizzom namocm inti fateran fateran euuigera tiuivda

Uotif uoceny. <^ patre patrem perennif glorio

fateran mahtigora honfti futta kapituo fleiTara

patrem ))otüTK.if gratii^ culpam rcligi^ lubrica;

kafcafoo katati kambaro zan uuidar pliuue . apauInforuK^ actuf ftrinuof dcre-em r^undet iniii

p. cod. 12:!'>. 4. felbo (Ib a. 9iaf. o. p). — ein. (ei Hg.). — 5. f ueiiuctft aitj bctt

linlen 91anb. — 8. nome iti nomen a. 9iaf., ebenfo mun in naniuu. — 10. inquem (e

bur^ <}}unft borutitcv getilgt, a überg.). — 11. ti^uaftc (über u ift nod) ein i überg).

— 12. a in unferaz c. 9iaf. unb lorr. — 15. finerif. — 20. clizze unter bem lat

aajorte. — infunre (SRof. ; barübcr <\ v. j. §b. — p. cod. 121«. 1. namoem (o a. Waf.

e au§ o fort.). — 2. gratic (ti üg).

r. ©ie alt. bfutrdjc Citt. b. u. b. Jaljr 1050. (^Mutbadjer ^ijmnen lU. IV.) 169

ftigamu . falli kapruche . farfc gelie tragaunes anst

.

di cafuf f^cundi^ afperof dou^ gereudl gratia .;

muat ftiurre irtl rihte kadiganemu tiviiafteinu lihamin

5 Metv:.em guberni^ i^ regat cafto fideli corpore

kalauba hizzu ftrede notnunfti heitar niuuizzifidef calore ferueat fraudif uenena nefciat

.

;

chryft ioh unf fi muaf lid ioh imfer fi kalauba froe

Xplq^ nobif fit cybuf potufq nofter fit fidef ^i

tivnchem urtruhlicho trunchali . atumef . keiftef . frauuer tak

bibamuf fubrie ebrictatem fpf; Lai^uf dief

defer duruh fare kadigani fi eofo frua in morgan kalauba . eofohie tranfeat podor fit ut diluculo fidef iiehit

mitti tak dhemar. muat niuuizzi10 meridief . crepulculum menf nefciat .;

tagarod lauft fräfuan-t tagarod alle fcirme

Aurora curfuf J>uehit aurora totof J>tegat

in fatere aller fun i-nci aller inuuorte fater.

in patre totuf filiuf i^ totuf in uerbo pater.

;

euuigef leohtef fceffeTV.o leoht er felbo aller

(IV) Aeterne lucif conditor lux ipfe totuf

inti tak naht noc einiga intfindaiv.er kapurt15 1^ dief noctem nee ullam feitienf natu

leohtef emazzigef giu ittlazit pleichen^ira lucif perpete

. ; lain ced<^ pallenf

nahemu tage . naht chumfti kagan pliuuaiti leohtproximo diei nox adueniui obtundenf lumen

himilzeichano az ift irv^i heitarer tageftern . giu ftroefiderum adeft <^ ciaruf lucifer

. ; lam ftrato

frauue arftamef dancha fingart-e itv-i dine dazleti furgimuf gratef canenief <^ tuof quod

plinta naht karv-hti auuartraga-rvii t auur funna tac f uuidarfuam^i

20 ceca noctem uicerit reuectanf rurfuf fol die.

;

p. cod. 124b.

dich nu noc fleifgef mendi fclehcte uttar fliufenTe nunc nSp carnif gaudia blandif fubreparv.

hizzom fizufheiti noh henge uueralta . muat unfer uuiho . pittaeftibuf dolif nSp cedarvi f^uli menf noftra fcä quc mef.

furryi.

kapuluht noc paga kakruuazze kitagi noh . uuamba . kaanazIrä n^c rixa prouoe«^ gulam n<5c ueT\ier inciti^ ze

ehteo pifturze noh hungar unchufger noc flufc pifaheopü jpuertat nSp faraif turpif n^c Inxuf occup<^.

4. f<^uud<^ (ec [ig.). — gratiä (ti lig.). — 8. urtruhlicho (rt a. Waf. Don Vi.). —ebriftatem (m burd^ 5puntt barüber unb barunter getilgt). — 9. frua (a au§ o forr.).— 11. totuf. — 13. £eer. — 15. ig in einiga a. SRai. — 20. Sinfä am iRbe. uuidarfna-ijuti. — p. cod. 124 b. 1. a?or Te ift T rab. — 2. ec in nee unb feculi [ig. — fuTiy.

mit mef barüber ift untergeic^r. — 3. ze in kaanazzo untergefc^r. — 4. turpif (p au?i

t mit SRaf. toxx.).

170 I I3ie alt. bfutfdje Citt. b. «. b. laljr 1050. (^ffiturbadjer fljjntnen IV—VI.)

uzzan fertemn iimate iirtriictu . cadigancmu . uueran.e lihamin .

!Scd firmainte fubrii cafto iiianeTV-ef corpore 5

allan kalaubipümu . atuino chrvfte leittG defan tac.

totü fidele fpü ducamuf hunc dieui

.

fcina-rvef ortfrumo himilef dvider manun leoht nahtiiii

(V) Fulgentif auctor a^berif qui lunä lumen noc

fuuiiun tago lauftim kawuiffemu kaftuditof fade,

tibul' foK' dieru curfibiir certo fundafti tramite.

naht fuarziu giu fartivpan ift uuirdit . uuoralti fconi cliz jtporan uuirdi

Nox atni ifi depellitur inundi nitor renafcitur

niuuer ioh giu muatef uiiahfamo fuazze intati arribctit

nouufq^ iä mtif uigor dwlcef in actof eregit. 10

lop lutteu giii dinu tak auur pruganer motitLaudef Tonare iil tuaf dief relatuf admoni^

aiitluzz lob himilef flectera uufaro heitaivt prufti

uultufq : ci-li blaiidior uoftra ferenat pijctora

;

midem eogalicha fleffaiv kanige abahiu atü keift

Uitemuf omue lubrvcum di^rlin^ praua fpf ui

lip kitati uiunreinnen zunga funta uiiukifalde

tä facta 11 iiiquineiv liiiguä culpa uou inplic^:

uzzau fuitiiatak denne kituat kilauba tiufiu ftrede

Sed foldir- du conficit tidef profunda feruuat 1.")

iiuan zakabeizzain caeruaze . civfte . kafuage minna .

fpef adproniiffa J>uoci^ xpB ciuugat caivtaf.

cot euuigef leohtef fconi uurachaft

(VI) Df ai^erne luminif candorinenarrabilif

chumftiger tagef fuanaiv . duder muatof tauganiu kafihif

ueuturuf iliei iudex q mtif occulta uidef.

du ivchi himilu hebif ini-i aller in uuorte du bift . duTu regnu ci;lorü tenef «^ totuf in uerbo tu ef p

ruc fun alliu . ivhtif uuibef atumef pruno pift.

filinni cuncta regif fei fi>f fonf ef.; 20

p. cod. 125".

duruchdivfgi namo hoiu kalauba ein über alliu

Trinum nomcn alta fidef unü r omnia po

mahtigor . uutvar ioh duruh zeichaii . crucez durihto unmezzigeftenf miruq: p figuü crucif tu r^'.-tiir inm leohtef;

du uueralti kafezzervio pift du fiupuniin ana fedalc

Tu mundi conftitor eftufeptimo throno fedef fizzif [feluci f.

fuanan- fonahoi nidaref chuami dulten pi unfihc.

iudex fx alto humilif uenifti pati pro nobif.

10. nouufq, fq, 0. j. 4ib. nac^getv.). — 12. ft-rcnat (t o. j. \ib. nac^gctr.). — IS. hi-

biycum (baö erflc ii n. -Mal). — 'leclin«^ (ec lifl.) — 14. zunga (z o. 3\a\. o. c, g a.

SRaj. o. z). — ir>. kilaub in kilauba a. ^Ma']. — IG. civfte. (iv au* i forr.). — 20. regif

(f V. j. .^-»b. nacOflCtr.). — fun (n aui n. rab.). — prunuo (ein n iibcrg.). — p. cod. 12.'^i".

1. Trinum (und) T iHof. con u). — duruch über über »cjir. — 2. 'JlaA duruh Ha).

— r^otortor (baö uucite tor a. 5Haf.).

I. DU ölt. bcutfdjc fiitt. b. u. ö. Ial|u 1050. (^urbodjjc ^ijmnen VI. VU.) 171

du berro almahtigo kabalt opouorv.igef firftef dir

5 Tufabaotb ompf ofanna fümi culminifti

bop eft uu-re-arlib . du cbuniuc eivfto unvfti.

bi lauf e mirabilif turox pivmuf auaftal'if.

du dera calauba helfant iiift in^i deodrafte dufibil' dir

Tu fidei auditor ef ^ bumilef tu refpicif tibi

hohef fezzef anafidili dir ioh . kotcund ift hera

.

alte fedir thronuf tibiq: diuinuf eft bonor;

er te euuigemu ioh te re mit mu atuiuef libef keltoui

Xpö a(^ernoque dö pat-tv cü fcO fpü uitefolua

kebo f tim ralti.

10 muf munera a feculif in fi^-cula;

cbrift hi lef t tin uueralti beilatvi meifto

(TU) Xpe coli dne mundifaluator maxlme

der unrib crucez cifti todef iTC-putVii euuomqui nol' crucif munere mortif foluifti legib^

dib nu p(^OTVie pittemef dino kibaltef cifti

Tenunc orantef pofcim' tua conferuef mudeo durubc euua allicba allem kapi

uera que T> lege catholicä cunctif donafti gen cbuunü"

"^|tib:

du iiuort fateref euuigef munde kotcunddemu ko ron .

15 Tuuerbü patrir aci^erni ore diuiuo edituf

kot fona kote uTtar uuefaivi einporano fun.

df ex dö fubfiftenf unigenituf filiuf:

dih alliu cafcaft uueralti fpivchit tru tinanTe uniuerfa creatura muudi fati^ur dum

ka te fa ref incunnaniu diu6 durubctaniu creftim

.

iuffo pativf incboata tuif i>erf(i(ntir ui-ivbur;

dir alle angila bimilifka farlibatu tiu daTibi omnef angeli celefte preftaui gloivä

dih zilfanc ar lo kotkunde loboTC. ftimmon

.

iö te choruf arcbangelorü diuinif laudare. uocib:;

p. cod. 125''.

dib mauagi bererono zuuiror zuueliuuiuga ruaua ftau

Te multitudo feniorum bif duadenuf nuuieruf . odo

chum folle tragatvi kaoigaue . zuapr^oiv. cbelicha

ramentif plenaf geftarvi fuplex adorart pathe

dir cerubjTi ivi-i firapbin anafidili fatlicbef leobtef

Tibi cerubin <^ fyraphin throni paterui luminif jraT.

fehfim . feddhacho flegim ruafte fimbligemu lutatv.

fenif alarum plaufibuf clamore iugi nfonatu;

uuiho uuiho t tin kot herro eocalihc biniil irti ioli

5 Scf fcf fcf dnf df fabaoth . omne celum at que

6. e flein ba;toij(^en geft^r. — 7. pift (p auä b rab.). — SJat^ tibi :Hof. — S. diuinuf(ui 0. Waf.). — y. atumef (t unb erfter Strich be5 u a. ;Haf.). — 12. crucez (ba^ sroette

c 0. SRaf. D. z). — 13. cifti (c auä g rab., uor t ift noc^ ein t rab.). — l-i. allichan (u

rab.). — 15. kotcunddemu (k a. 5taf. oon a). — IC. fubfiftenf (bos le|te f a. iKaf. o. t) —17. Diodd alliu 3flaf. v. fc. — 19. angila (über bem erften a iKaf., i'on a?). — p. cod. Viö*>.

1. duademuf (o über a gefc^r.). — 3. itti (tw a. iHaf

)

172 I- W\i ölt. bnitfdjc Ä'itt. b. u. ö. laljr 1050. (^urbndjec •^:jmiun vn, VIH.)

burda dinera firu. fol tiurv-da .

terra tua fuiv. plena gloria

;

kahalt fun d def kauuihto foua fatere du derOfanna fili dauid benedictuf a patre qui in

in namin kotef chitami foha hohinum t tin

.

nomine di uenifti de excelfir dnü

;

du lamp unga uuera mit kakepan erdu fivfcgin

.

Tuaguuf iniuaculatuf datur tern; uictima

duderuuihero kauuati dinemu . iiuafgi pluate

qui fcörum ueftimeu-a tuo lauifti fauguiue; 10

dih mauagi faligero bimile kaftatot urcbundono.Te multitudo beatorü cclo locata martirum

figinumftim zeicbanii inti hobubitpariiü leitid folgent tiuivda.

palmir fignif «^ coronif ducem fectant' glorit';

dero unfih zuakatuef ruauu . dih pittamof t tin

Quorum nof addaf numero tedeprecamur dne

einem ftimmu kaluttemef einemu . lobomef fangeuna uoce defonamuT uno laudamuf carmine;

15

tago leohte arkepanomu etvfton haft flafe

(VIII) Diei luce reddita primif poft ioninum

ftimmon kotef fingem tiutvda cliivftef helfarv-eru enfti

uocib: di canamuf glctva xpi fauoTVie gratia;

duruh den feffew-o allero tak naht ich fcaf

Per quem creator omniü dir- nocteq: con

fota euuigoru euu heila goiti daz fimblum folgeeen im .

didit ^^erna lege fauctiens ut femp fuccedaiv. fibi;

du uuaraz leoht kalaubigeru den euua altiu niliebit.

Tu uera lux iideliu quG lex u<^erna non:.en<^ 20

p. cod. 126«.

naht noh ufgange folgetvii euuigemii fcinarv-i leohte

noctem nee orto fuccedenf ^i^emo fulgenf lumine

chivft pittamef pauchini pd^otviem fcalchü dinem unreth

Xpe precamur annue oraiv-ibuf feruif tuif iuiqui

defiu nueralti ni unfera eilettoe ka pataf hec fijpuli ne nofträ captiui^ fidem;

ni denchem fuTVilicho apaftobem t noomaune .^atarote ni t kataroe

Non cngitemuf ini])ie inuideaniuf nemini lefi n

kel tem kaganlon kanchem in kuate ubil

reddamuf uicc uincamuf in bono malum

;

5

fer fi unferP fona berzon kapuluht . fizuflieit . keili

Abfit noftrif e cordibuf ira doluf fuperbia

fer ftaite fr^cchi ubilero uurza allero.

abfiftat auaivtia malorum radix omniü;

6. herda (über e ettuaö roic ein i). — 11. multitudo (ti lig.). — beatorü (b o.

Sflaj.). — 14. laudamuf (bQ§ iweite a qii§ o forr.). — It). £eer. — 18. fcefifeivo (c

überg.). — 20. fideelium (ba^ jireite e tat). — nonten-^ (e Qngej(^abt). — p. cod. 126».

4. kataroe lintä a. SHbe. — 5. ubil (nad) 1 Slnfa^ u. i). — 6. Abfit (bantac^ » rab.).

— fona (bornacf) h rab.).

I. DU ölt. bcutfdje ffiitt. b. ii. ö. Jaljr 1050. (^urbadjer ^ijmitcn VIII—X) 173

uuin muat ui pi habee trhuncbali emazziger uzUinü meiv.em non occui)(^ ebivetate perpi^i fed

za& unfaremu inhucti kalimfaTV-i diuaz triuchü lid .

noftro fenfui conpetenf tuum bibanuif poculü:

kahalte frido uuinifcaf ni kalichifotiu Diiuua .

10 ConTeru«^ pacif federa non fimulata caritaf

uzzan uupa iiollaniu kadigani kalaubu emazzigeru.Ted inlibata caftitaf crediüitate perp(^i;

za auchonne ni Ti hetviiin hupilo fpano fimbuluni hungarAddendif non fit prediif malefuada fem_p famif

ubi upar cnffoen otmali uuizzagin unfih falmo ivhte

fiaffluat^ diuitie prophi^e nof pfalm' regat;

farlihc fater ungaporono allan leitem amazPrefta pater ingenite totiim ducamus iugi

zigo chrvfte licheTvte defan tak uaüiemu . arfiüte . atiune

15 ter xpö placervief hunc diem fcö repl<^i fpü:

aft morganlichen lopum diu derii driuniffu finga

(IX) Poftmatutiijf laudibuf quaf triuitati ijfal

mef fin gern a uur ma not uuarerlim' piallamuf nufuT admon<^ ueruf

uuefem fimbulü forgeTV-e ni fuiv fat hiuuifgef

.

Simuf femper folliciti uej) (pater familiaf j

gange uuerahc kotef uzzan petoem . amazzigo . eo fo len-t

20 tereat opuf dl fed oremuf fedvile fic doc<^

poto.^Japoftolof;

p. cod. 126''.

fingern muate tr ne fingern faman ire-e

Pfallamuf merte dnö pfallamuf fimul(^

atume niirri muat in unchuf gem unfruatiu d^flie

fpü . ne uaga menf iTY-urpibnf inertef tegat

uzzan fibun ftunton indefamu take . chuede lop muatSed feptief in hac die dicamx laudef lanimof]

tr ne kotciindl emazzigeru fculdi kebe dera ti dadno diuinitati perpi^i dobita dem' glorii,;

:

5

kotef kalaubu dera lebemef uuane fimbli gemu kalaupe(X) Dl fide gua uiuimx fp5 perenni credi

mef durah dera minna aft chivftef fi ge tiuivda

muf Ti caritatif gratiä xpl canamx gloria;

der kaleitt ftutvi.a drittun za dera dniunga zebare chruzef

Qui ductvf ora ttia ad paffionif oftiä . crucif

dultetvil ufhengida fcaf aunr . prahta farlo nazferenf fufpendia ouem reduxif _pditam:

9. unfaremu (remu fpäter ^itgugefe^t). — 11. emazzigeru . {ba% jiocite e au8 i

lorr.). — 15. placetvief (1 ilberg.). — 16. Ceer. — 17. quaf (a au§ o torr.). — p. cod. 126»'.

4. dera (d au§ t torr.). — 5. fieer. — 8. oftis . (baoor ift h o. j. §b. ehigeicboben).

174 1. Clic ölt. beutrdje {Slitt. b. u. b. laijr 1050. (^urbodier ^ijmncn X—xru.)

])ittem auur deodrafte ur chauffe fivge daz

Pri^emnr ergo fubditi reilemtioue liberi ut 10

arr^te fona uueralti dea arlol'te fona Ituzilemu kafoivbe;

eruat a l'^c^ciilo quof foluit achirograplio

;

tiuTVda dir driuniffa epanlichiu eiuu kotcundi iriii fora

Gloiva tibi tmiitaf cqualif una deitaf <^aTK.e

eochalichera uueralti itv-iiiu iiv-i euuon;omne fj4eulum ^ nunc /^ in _ppetuuni

;

kauuiria babeTK.e atv-reitida kauadige . pitt« prufti

(XI) Certu teuentef ordini- pio pofcanix p^ctore 15

rtuTV.a takef divtta divfgera crefti tiuivda

hora diei ttia trine uirtutif gloric

;

daz fin kapuid demo uuibemu atunio der glu

Ut fimuf babitaculü illi fcö fpul qui quondä

in potom deferu ftunta kateilit ift

in apol'tolif hac hora dil'tributuf eft;

demu gangaive . hai^roiti kafconnota alliu

Hoc gradieiv.of ordiue ornauit cuiicta

fconniu Tvchof himilefgef fceffan, euuigef libef lone.

fplendida rogni ClJ^leftir uonditor ^.^orue uit^ praia. 20

p. cod. 127".

chuedr- lop t ne ftredetv-eniu funfeuiu atume(Xll) Dicamuf laudef dnö feruente prüptu fpü

ftuTVia kiuualdaniu fohfluTtorn unfih za p<^onne cruaz

bora uoluta fexief nof ad orandü pro

da'tv.a in deru kalubigen uuarera derabeili zit.

Quia in hac fidelibuf uere falutif (uocat,|

lambef zebar cliruzef chrefti harcheban ift.t rida faligef

agni hoftia crucif uirtutif rodditur; Iglori..- beati.|

5

def leohte heitiriftin finftr«^ niitti tak

Cuiuf luce claivrfiniu tcuebtvcat meridii-f

neoz zem alleru prufti fomichilef fcimin aft

fumainuf toto pectora tatti fpleudoivf gratia;

duruh noht divfca ruaua divfgem ftuniono marchom

(XIII) Perfecta trinü numerü tnif horaru tminif

lob fingarte fculdigiu niuntauiiila chuedetK-e fingamef.

laudef caneiv,of debitaf non;i dicoTV.ef pfallimuf; 10

heilac kotef karuni reineniu habonie prufti peatref

Sacrü dl iniften^ü jiuro tenoTtef jn^ctore p^ri

magiftref fpratta zeicbaue derabeili kameld^iumagiftri regula figno falutif prudita

.

i-K-i uuir fin gern atume zuaclibaive potomEt nof pfallamuf fpu adherontef apoftolif

10. redemtione (not t ift p o. j. ^b. emgef<^oben). — 14. fieer. — l.'i. kauuiffa

(barttoc^ n rab.)- — 18. ift (baoor ift ift rab.). — p. cod. 127«. 1. 2eer. — 5. chrefti

(na* f iflaf). — 6. mitti (bornac^ 9laf.). — 8. Cecr. — 12. figno (o ou§ um rab.).

I. Wie alt. Beutrd]£ Citt. b. u. i. laljr 1050. (^urbadjer ^ijmnen XIII—XV.) 175

dea folum eigun lamo chivfter chrefti ivhtem

qiiiplantaf haberv. debilef xpi uirtiite dirigaiv

.

15

kot der heitaremu leohte take tati t tin dinna i)it

(XrV) Df qui claro lumine die feoifti dn6 tuani ro

tamef tiuivda den frainhalden . uuillit fih tak

gamuf gloivä du pronuf uoluitur dief;

giu fiuma peit tet^ieinu habandfterre l'edal ira katlam Toi iirgueiv-e iiel'iiero occal'am fuü gradit"

xiueralt pilucha-re-i finrtivnum fina picaiunami batv-reiti

mundü concludenf tenebtvf fuü obferuanf ordine

:

uzza du hoher t tin pittetvie dina Tcalcha

20 Sed tu exceKe dn6 precatvief tuol' famulof

p. cod. 127 '>.

harbeiti annuate tagef ftille naht irtfahe

laboref feffuf diei quii^of nox fufcipiat

.

da^ ni ka fuarztem muatum tak kalide nueralti uz

Ut non fulcatir metv-ibuf dief abfcedat f^culi fed

zan dineru pidahte enfti fehem leoht pruchaz .

tua t4cti gratia cemamx luce profperam;

der kauuiffem euuom naht utarfceidif ioh tak daz

ö (XV) Df qui certif legibuf nocte difcemif ac die . iit

muade ruachö lihamun flaf ittlaze firru .

feffa cuivf Corpora . fomnü relaxet otio

;

t lihera

dih dera naht uTv-ar egif t zit pittemef daz fcaf

Tenoctif itv-er orryde tepuf pri^camur ut fopor

denmuat unzi muadaz pihebit . dera kalauba leoht kaliuhtemerv-e dum feffam dijclini^ . fidei lux inluniin(^

;

fiani ni luccer . kacruazze . uuancboTV-e ruachon meudinum taugaHoftif nefallax incit(^ lafciuif curif gaudiif fecre

niu deranaht kalado-rvii flecter iudefamu lihamin .

10 ta noctif aduocanf blanduf in ifto corpore^

utv^ar chrefe niheiner inhucti egifo dera forbtun anguftlicheraSubrejjat nulluf fenfui horror tiniurif anxii in

nitrvuge muat ni irraz lucci manalicho def kafiunef

ludat meTC-em ne uagä fallax imago uifui

;

uzzan denne tiufer kapiiv-e flaf ruachono

Sed cum profundof uinxeivt fomnuf curaruni

15. ficer. — 16. dinna (ba§ erfte n rab.). — IT. den (n burc^ 5|5untt barüber uitb

barunter getilgt). — pag. cod 127 -i. 1. nox (x ^alb ausr.) — 4. ieer. — 5. untar-

ficidif (n überg.). — 7. lihera mit SSerroeii'ung^jeic^en linfs am Sianbe. — 8. denüberg. — 9. luccer (baoor SRaf. n. el). — 10. 51a(^ corpore 91of. — 11. horror (h

au§rab.). — 13. cum fein überg. — profundof (Maf. nac^ Bern erften u).

176 I Di« alt. öcutrdje 4'ttt. b. «. b. Jaljr 1050. (^urbadjer ^ijmncn XV—XVn.)

uizzatuer kalauba neoualtre flafe iiuacbarernefciur fidef nequa quam dormiat uigilte

inhuct infueppe .

fenfuf fomni^

;

15

ch'ivft duder leoht pift ivci take dera naht fiuftiv in-

(XVI.) Xpe qui lux er «^ die noctif tenebraT de

de chif leohtef . ioh . leobt kalapit pilt leoLt faligem predigOTbitegif lucifq: lum crederif lum beatir prodicanf:

pittemef uuiho t ttin Tcir mi nahte ioh tage . fi unf

.

Pr^'^amur fctj dne defeude nocte ac die fit no

iudir rauua ftilla naht gipbif itv-e requief qui^ä noctem tivbue;

nifnarrer flaf anaplefte nee hoftif unfih urtarNe grauif fomnuT inruat n^c hoftil' nof fubiv

p. cod. 128».

chTVffe Doh imu kahenne unTih dir fculdi kafezze

piat n4c illi confentiat nof tibi reof tatuat .

oucun fcaf iiv-fahen herza rimbulü za dir uuacheeOculi fomnü capiare- cor femper ad te uigil<^

zefuua diniu fcir me fcalcha dea dih minnoivdextera tua protegat famulof qui te diligun, .

fcirmaivo unfer Tih lugoiue kadhui ftiu

Defenfor noft afpice infidiatvief repivme gu

ri dina fcalcha dea pluate arcbauf tof

berna tuof famulof quof fanguine mercatuf ef; 5

gi hugi unfer t tin in fuarremu defamo lichamin duder pift

Memetto nrl dn6 in graui ifto corpore quief

fcir mo dera felu az uuif unf t tin

defenfor animc adefto nobif dnö

;

mittef takef za p^onne ift chivft za pittanne ift

(XVII.) Meridio orandum eft xpf depcanduf eft

daz kabeote unfih ezzan fona finemu . uuihcmu . lihamiu .

utiubeat nof edere de fuo fcö corpore . 10

daz er fi lobaft in allemu liute er felbo himiloUt ille fit laudabilif in uniuerfo populo ipfe ct'lo

t tin der fizit in hohinum

rum dnf qui fed<^ in altiffimif .

kebe hunf helfa duruh angilo uuiv-arlihe deaI)<^ nobif auxilium per angelof mirabilef qui

fimblum unfih cahaltan iu eocalihomu lilie uu ralti

femper nof cuftodiaut iu omni uita fi-culi;

15

14. uizzaiter (baoor SRaf). — IG. qui 6i« tenebraf a. SHaf. — 20. nee hoftif

(bacüber oon ganj junger ^anb ni flaut). — pag. cod. 128». 4. repivme (iv a. SRaf ).

— 8. £eer. — 11. liute (e a. 9laf. v. f). 15 Ceer.

I. Die alt. beutfdjt Citt. b. u. b. Zaljv 1050. (;ftUirl)ori)cr flijmnen xvni. XIX.) 177

fo driror feoivm kazokan il't rtinv,i>n tak za lia

(XVIII) Sic ter qua ternil' trhaitur lioivf dief ad nef

bände fedal canc . I'uuna fora ciindeTk-i nalit .. uueruan . ziteo

perum occafü fol >nuntianr nocte redire tSporfi .

uuir auur zeichane . t nef pliiiamef cadigano i)rufti minNof ergo figno dni tundimuf cafta ix^ctora nel'er

natra der lizufer incanuef kachoroe zuakangi .

penf illo calliduf intrandi adtejitc^ adituf

.

uzzan uuafanü kahaltini y niuat anfpivuzzit iiiiacliar fiviem x-agiui

20 Sed armif pudicitiae menf fulta uigil libeivf

p. cod. liSb.

urtrhuhtidu kafinde fiani uuidar fcurge unchufcan .

fiibrii^ate comite hoftem repeUat inprobü:

xizzan noh miiafo uuaragi uuenneo kadenne liha

Sed n^c cyborü crapula tandem diftendat cor

mon ninoti duriih fcaf fela katiurta kauuemmeIjora neui jn fomnii animä glorificata poUuat .

tagarod leobtef lohazit himil lopum dona." (XIX) AUEOKA lucir rutilat celiim laudibuf ire-o

rot uueralt feginoruiu uuatarit fiiftotiii

nat munduf exultanf iubilat gemeul'

\>Sph uuafit

infemuf iiliilat;

denne chuninc . der . l'tarchifto todef kaiirochanem chrefti

Cü rex iUe fortiffimuf mortif confractif lüiYbul'

fuazziu katretarti hella iiuizzi iTV-patt cbetinnu uuenegepede conciücanf tarthara foliiit catena ir^fe

der der pilochaner fteine kahaltare. ift un^ar degane10 nie quiclaufur lapide cuftoditur fub milite |rof .|

figufaginoTu keili adallicho l'igouualto harftan, fona reuiie

triüphanf pompa n^^bile uictor furgit defunere:

arlottem giu uuaftim irv-i p^ebef fuerom daiv.a arSolutif ia gemitibuf ^ inferni dolorib: quia für

ftuaTK. t tin fcinaiter har<^ eingil

rexit dnf fplendenf clamat angeluf;

cremizze uuarnn potun ,fona fclahtu . iru ti tinef den uuizzeTriftef erait apoftoli de ni^e fui dni quem poena

todef ctymmemu farfe uuizzinoton kanadilofe

15 mortif crudeli feiii damnarurt. impii;

uuorte ftahtemu angil forachuuidit chuuenomSermone blando angeluf prrdicit mulieivb^;

IG. driror (baä jweitc r a. rHaf. d. f). — 17. J>nuntianr (bas äwcite n aus m ge=

niac^t buv(^ 91of. Beo erften Stric^e^s). — 20. : : agiui a. 3ibc. mit 3!ieriueifung§}eic$en. —uigil (öO'j ^roeite i aus e forr). — pag. cod. 128''. 3. fclaf (1 überg.). — -1. iJeer

uriprüngtid), oon gan? j. ^b. barauf gejd^r. Imiuif depafione dni. — 5. rutilat (ti

lig). — leohtef (über o ein Strtcö wie oon angefangenem h). — 10. claufuf (bas erfte

r a. 9iav Don d). — bas le§te t in kahaltau. rab — 14. ti tinef (ba-S erfte ti lig.).

9iact)tröge ju bcr beutfc^en 3Jat.=£itt. 12

178 I ©ii: Sit. btutfdje Cilt. b. u. >. Jaljr 1050. (iEurbadjcr flijmncn.XIX. XX.)

in galilea inkauimizze t ttin za kafehenue ift fo horfco

in galilea dnf uidenduf eft quaniotiuf:

deo denne faratv. radalicho poton daz chuuedannie duni]>ergunt cuncite apoftolif hoc dice

kafehante iuan lepen chuffart. fuazzi tru tinef .

re . iiiderv-ef eum uiuero ofculanu peder dni;

deniu arcliaTtemu difcon ingeuimezze ilico

yui) agnito difcipuli in galilea iiropere 20

pag. cod. 129».

faran Ichan atv-luzzi kakerotaz t tinef

pergutv. uidere faciem defideratam dni

;

heitareniu oftarlichero mendi Tuuna . reinemu Tcinit fciminClaro pafchale gaudio fol mundo nit«^ radio

denne tan giu potun kafiune kafehaiv. lichan aftemucum xpm iam apoftoli uifu cernuiv. coriioroo

;

kaauctem im uunion in chiv-ftef floifge perahtemu arftau

Oftenfa Tibi uulnora in xpt carne fulgida refur

tan t nan ftimmu fpivchit lutmarreru

rexiffo dnm uoce fat(^ur publica; 5

chuninc . clmft kanadigofto du herzun unfaivu pifizzi

Bex xpe clemeTkiiffime tu corda noftra poffide

daz dir lop fculdigiu keltern eocbalichemu zite

ut tibi laudef debitaf reddamuf omni tempore;

kote fatere fi tiuvr da fine ioh einin funiu mit atumu

T>ö patri fit gloiva eiufque foli fllio cum fpü

pimaniin iTvii uu iTte in euun .

jiaraclito «^ nunc et in iierp(^uum

;

10

defer ift tak uuarer cotef uuiher heitarer loohte demu

(XX) Hie eft dief ueruf di fcf ferenua lumine quo

unc kouuafc pluat uuibaz ituuizlicho uueralti firvno

diluit fanguif facer J>brofa mundi civmina;

kalaupa kageozzarv^i unkalaupigon pitve ioli kafiune inleohtan-er uuenauFidem refundenf porditif cecofq: uifu inluminanf quo

ui fuarremu in.pi'n.e forhtun diubef arlofida

non graui foluat m^u latronif obfolutio;

der lone mozzonti cliruci heilai»! cburteru kafuabtat^ui premio mutanf crucem ihm breui adqiu-l'iuit lf>

kalaubu rehter ioh forakartemu ftaffiu qhuani in ivchi cotefftde iuftufque preuio gradu ]>uonit in regno dl

;

ftobaroen irv-i engila nuizzi kafuharuc lihamin chivft iohObftupeiv. <^ angeli poenft uidi-ntef corpore xpmq;

l'J. eum a. Siaf. — pag. cod. 129«. 1. faeiem. — 2. Slm äupercn rHanbc fielet

Landolt o. j. .'ob. — 10. Sccr. — 12. unc ko (= unchufko) al5 Öegennlofic iibcrg —14. diuubef (bn3 crfte n rab.). — ti in obfolutio Hg.

I. Bie alt. beutfd)« Citt. b. u. b. Jöljr 1050. f^urbadjec ^ijmnen XX. XXI.) 179

zua chlibaiv.an kararer^emu lij) ruli gan zo gonadhereiitein reo uitam beatam carpere;

karuni uuTViarlihc dazkauuafge nueralti unreiniMyfteriü niirabile ut abluat niuudi luem

fuTto neme allere fleifgef achufti reinnefti flelfc

20 peccata tollat omuiu carniC iiitiu nuiiuiaiif caro:

pag. cod. 121)''.

uuaz diu mak bohira daz fun-a fuahe 5ft

Quid hoc potelt l'ublimiuf ut culpa querat gra

ioh forachtan arlofe miuna argebe ioh tod lip

tiä m<^umq: foluat can-taf reddatq: morf uitä

angul imu tod farfÜTV-e finem . ioh ivh reifanum piiue niuuan

Amum fibi morf deuor<^ fuifque fenodiX lig^ (nouä|

afterpe lip allere arftaiv-e lip allere

moreatur uita omniü refurgat uita otnnium;

denne tod upar alle duruch fare alle arftaivien

5 Cum morl' per om tranreat omnef relurgarK.

totun kanozzeniu tod uurfe finemu famlo raneu fih einuumortui coDlumpta morl' ictufuo x^eriffe fe folä

chueregeniat;

zauahtmuafe lambei" kauuare kauuatim uuizzem cliz

(XXI) ADCEXAM agni j|>uidi Itolif albif candidi

aft ubar ferti meref rotef ohtvfte fingem furif

!>' traulita ma'frf rubri xpö canamx ptvn

def uuih lihamilo in altare chrucef tin

.0 Cuiuf facrü corpofculü in ara crucif Icipi J

karoftit trore finemu rolfaruuemu choroT^o lepemef kotetorredü cruore eiuf rofeo guftando uiuim' dö .

kafcirmte hoftrun aband fona uuuaftaTK.emuProtecti pafcha uefperum a deuafta-re-e

engile arratte fona ftar chiftim faraonef kapoteangelo erepti de duriffimo pharaotjf impetvo

;

giu üftrun unfar chivft ift der kafcactot lamp

lam pafcba nrm xpf eft qui immolatuf agnx

ift dera lutn- derpaz lichamo fin ka of ftarot ift

.

eft fenceivtatif azima caro eiuT oblata eft;

uuola uaro uuirdih zebar duruch dea arprochan firv. pai^cb

Ouere digna hoftia n qua fracta luvi. tartha

20. neme (not m 9laf.; n auä m fotr. iuvd) Kaf. be5 erften Striae?). — uitia (ti

lig.). — pag. cod. 129 •'. 2. tiä (ti Itg.). — äft (fi nitf|t fidler). — (!. ©-5 ftefjt kanozzerau.— 7. Seer, batauf o. j. §b.; ad nexique globum zephyri freta kanna fecabant. —8. J)ur«f) iinte befc^mu^t. — Tiad) cliz ftanb noc^ etroa^, ift aber jegt ntcbt me^rleibax. — 9. meref (er un(edbac). — 13. ©§ fte^t engüc (u abgerieben). — 15 na<S)

lichamo JlaJ. — caro (a auä o fort.).

1-.J*

180 i Die iilt. iieutrd)« ffiltt. l). u. b. itt'-jr 1050. (JMurbadjtc flijmncn XXI XXII.)

archaufit liut ca(!lilen,ot aigeiiau lipeT

ra redemi)ta plebf captiuata reddita uite .

deune arftat chrvft crajie fiffelnemo uuäf foua liellacruapo lona

Cü furgit xi)l' tuinulo uictor redit de baratro |iireinia|

def palouuefuuarc kapiTV-atti parte itvii iiv-fpcrranti uuuiiigartuiii . pitteinef urt

tyrannü tntdenr itinculo i^ referenf paradyfü; Qf aiic

friimo allero indefamu hoftar lieheru mcndi fona allemu todef

tor omniü in lioc i)afchalo gaudio ab oiimmcirtil' 20

analauftö dinan kalcirmi Hut|inii<l^u tufi defeiidal iH>|iiilir

j)ag. cod. 116».

euuige tof Ion inti urchnndono Kaiuürich

(XXII) Aetema xpi muuera . «^ niartyrfl uictoria .'

lop priugante rculdigiu frouuem fingern inuatii

laiidef ferentc'l' debitaf li^il' caiiarry^ nitib^;

chirichono furiftun intiiiuigef riganuiuftligher leitida

Ecclefiaru i)riucipel' ^ belli tiviiplialc! ducel'.'

hitT^lirkera chamara chnehta inti uuan-u uueralti leobt .

coleftif . aulo niilitef «^ iiera mundi lumina .

egifin kiricbauto uueralti uuizzum ioh fermanentu lichaniin

Terrore uictu f^culi poenifq^ fpri^^f . corporif.' ."i

todef iiuihef kafuarre lip faligan pifizzant

luortif facrt' conpeudio iiiti beatä pcffidett^

kifelit uuerdaNT fiure urchundun intitioro zenimTradunt' igni niartyref ^ beftiarü . dentib^.'

kiuuaffantiu i'arfam clilauuou uuizzinarra unheilara henti .

armata fculf ungulif . tortoref infani matv-'

kiuachatotiu hangent innodi iiluat keheiligot kic-ozan ift

Xudata pondciif uifcora . fanguif facratuf . funditnr.'

uzan thurah luu-fant ungaruorige libef ouuigof enfti

fed pmanent inmobilef . uite neunif gratia; 10

kidcbt uuihero kolauba unupar uuntan uuan keloubcnteroBeuota fcörü lidef intiicta fjief crodentiuin.'

thurahnohtiu chriftef minna uueralti iibarfigirot furiftun

pfecta x))l caritaf mundi trifiphat pivncipof;

in deam faterlicbiu tiurida in deam uuillo atuiiief fo

In hif patna gloria . inbif uoluntaf fpf exiil

ginot in deam Tun himil erfullit menditat inbif filiuf caelu repl^nr gaudio

17. captiuata (ti lifl.). — caelilen-ot (a iintevpunftiert, k iilicrji ). — uete (über

bas erfte e ift i überg.). — ix. baratro (b au<5 p forr. — 19. 5?ov ln,rporranti iHa\.

»Ott r — pag. cod. 116". 5. Terror.' (über beut ^weiten i' :Hnj. bcö mStricftcö, t>ax-

nac^ -May oon f). — uicto (barnnd) :)laj. oon ref). — fpr^if . (bcr '^Junft nuf Mai) —corporif.' (f ab{tcf<^abt). — 7. uuerdanT (jjt lig.). — '.». hangent (barnad) han oonanbrer 6nnb). — 11. Deuota (eu lig.). — 14. gaudium (m rab.).

1. Dir ölt. bjutfrije fiitt. b. u. b. Saljr 1050. (iMurbadjer f))>""«" XXII—XXIV.) 181

thih nu cbaiifo pittemef tbaz urchimdomi kainacbadiu

l.'i Teminc redemptor qf ut martyrü confortio.'

kemachoef pit taute rcbalchilun ineuuigo uiieralti

iiiugar pcantel' rermilol' . infempitna Tecla . am .

cit tbera naht erltantactj lop cote qubedenten(XXIII) Tempuf noctif l'urgentib^ luiidel' dö dicentib .

cbivfte c te ioli trubtine in dera thriuniffa tiuridu

xpü ibüq dnö in trinitatif gloria;

cartfanc iiuiberu fingamer balfa imfero piugemefC'bornf fforü pfalliir^. . ceruifef nräf flectiuy..'

erdu cbniu uidar fpreitemel" fuuto gebantem20 i genua prurteminy. . pijpcata ctitentib

;

pittem cot fimblum karichem in cuate ubilOren^ dö iugiter . uincamuf in bono lualü .'

mit uuocbru tbera reuim antbeizuu finibligan keltancum fructu penitentio . uotü rienij reddere;

chrift pittem inti fateran unihan fateref iob atumXpm rogeijy. i^ patre fem pativfq^ Ipiii.'

tbaz kebe iinf helfa karicbem beiv fiant

iitd(^ nobif auxUium . iiincaiiy. boftem .

abanftigan .

:::> inuidum; Tepuf noctif

.

pag. cod. 116''.

cuuing euuigo trubtin raohono fcepfant allere(XXIV) Bex <^eme dne rerum creator omnium.'

tber pift fora uueralti fimblü mit fatere funqui ef ante f^cula femp cü patre filiuf

tber iiiieralti in frinr^fcafti adamaii kafciiofi manyui miindi in primordio adä plafmafti hoTT\ne .

them tbineru kllibniffa antlutti cabi kalicbafcui tu imaginif utiltiim dedifti fimile

;

then nnholda pifuueih fiant mannaf chinef cbiinnef5 Que diabuluf d^ciperat boftif bumano geneivf

thef thu kilibniffa jiilidi licbamiu antfabau kiuiierdotofcniuf tu forma corpoivf . adfumere dignatuf ef

.

tbaz man ercbauftif tben fora giu kafcaffotofUt hominf- redemeref quP ante iaiu plafmaueraf .'

tbaz uufib cote kimacbotif thurab flei kef kimacliida

^ nof dö coniungeraf ii carnif ctubernium-;

tben keporau . fona magidi erfurahtit eocalib fela

Quem >;ditri ex uirgine . pauifcit omnif anima.'

tburuh tben unfib erftantan kedebtamu muate kelaubemef10 ^ que nof refurgere . deuota mte credimuf;

V15. confortio.' (v rüb). — 17. cit (barnad) cit nod) einmal d. j. .ob.). — 24. lioftem

— pag. cod. 116 b. 4. tu (barnadi i o. j. .iy'D. nacbgetr. a. Slaj.). — imaginif (if a. !Rq).).

tbemu (u übetg).

182 I Die alt. »Eutfdje Citt. b. u. b. Saljr 1050, (jMliirbadjfr fli)mncn XXlVi

ther unfih thurab taufi capi ant lazida

Qui nobif ji babtifmü . donal'ti indulgentiani .'

uuir dar i)ihab(^ uuarun pantiruu kipuntane uuizanthciti

qui tenebamur uiuculif ligati confcienti«;^

ther chruci thurah niauuau autfahan kiuuerdo tof

Qui cruce propter hominC- l'ufcipere dignatuf el'.'

cabi thin pluat unfera )ieili uuertbdedirti tuum fanguinfc nn^? falutif pr^fiui«;

inu lachan thera halla kizerrit uiiarth iuti alliu erda pipeta .

Nam uelü templi fcilTü G «^ omuir terra tremuit 15

thonne manegc fiaffantero eruualitof dtruhtintuuc multir dormtiü . refufcitafti dne-;

thu fientef hentrifkef chrefti thuruhchruci todef mulifTu hoftif antiqui uireT ji crucö inortil' conteivf

tbomo uuir kezeichante endiiiuni liginüft thera kclauba fuaremefqua nof fignati frontib^ uixillü fidci feriny.^

thu inan fona unf fiinblun ferlcurgan kiuuerdoefTu illü nobir fenin rei)pellero dignauerir.'

iii oonaltre megi ketorran archaufte thine pluatcue uni<iua poffit ledere redeuiptof tuo fauguine . iO

ther tliurah uurih za hellom nidar ftigan kiuuerdotof

Qui propt nof ad inferof difccndorc dignatuf ef .

thaz toder fcolom libef cabif kifti

ut inortif debitorib^ uite douarif munera;

thir uahtlichemo zite lop reoz zaute fiugemeTTibi noct'no tepore . ymnü deffli^nter cani-ny..'

pilaz unf trulitin i)ilaz gebautenignofce nobll' dn(' ignofco coufitcntibuf

;

thauta du felbo urchundo iuti Tuauaiv pift thcu nioman mau triugau

(^nia tu ipfe teftif Sj iudex que nemo poteft fallere 2'»

pag. cod. 117».

taugauiu uuizzauthoiti unfera fohanti fporfocri^a confciencic nrC- uidenf uoftigia .

thu unferero pruftio eino fpurronto pift

Tu urorum pectoru foluf iuucftigator ef.'

thu uuntono luzzentero cuater az ftandaut lachitu uulnerü lateutiuin; bon^ adfiftenf medicul';

thu jiift ther kiuuiffemu zito keponter onti uueraltiTU ef qui certo tonijjore daturuf tinf' fij^uli.'

thu allero frehtl rehtor lunari pift .

tu cuuctorü ineritif . iuftuf rcmunerator of; '>

thih nu uuibo pittemef thaz unfero reiunef uuntun

Ta ergo fcc qf ut noftra curef uulnera .'

14. pr^ciuiu; (Sp aus i^ forv.). — 19. nobif (über n ift ii iibcrg.). — pag. cod. 117'

adfifte (uf übcvg.). — 4. pit (f überg.). — C. noftnj (über 5 ift a gcf«^r.).

) . Die ölt. bciitrdje Citt/b. u. b. laljr 1050. (;liaurbadjer ^ijmnen XXIV—XXVI.) 183

ther pift mit fatere fiin fimblü mit uuihemo atumeqiii ef cum patre filiur . remn cum foö fpü;

euuigo rachono felahaNTO naht tac ioh ther rihtif

{XXV ) Aeterno rerum "cditor noctG diöq^ qui regif.'

inti ziteo kipif kepanti ziti thaz erpurref urgauuida«^ temporü danf tr^pora ut adleuef faftidiü;

foraharo tage!" giu lutit thera naht tlufin thurahuiiachar10 Pr^eo diei iam fonat noctil profunde paigil

uohtlih lioht uuegonte fona nahti naht funtaronti .

nocturna lux uiantib a nocte noct5 fegreganf;

themu eruuahter tageftern iiv-pitv-ant hin\l tunchliHoc escitatuf lucifer foluit poUim caligine

themo iokiuuelih irtvtuomo famanunga uuec terrennef fer lazit

hoc omnif errorü choruT uiä nocendi defervt;

themu ferro chrefti kelifit feuuef ioh kiftillent kiozunHoc nauta uiref colegit pontique mitefcunt freta .'

themu felbiu pi(^ref famanunga fingantemo funta uuafkit!.'• hoc ipfa pi^ri ^cclefia canente culpl diluit;

arftantem auur fnnellicho hano lickante uuechitSurgamuf ergo ftrenne . galluf iacentef excitat.'

inti flaffiline reffit hano laugenente reffit

et fonmolentof increpat . galluf negantef arguit .

heuiu fingantemo uuan erkepan fluche heili auur kicoziGallo canente fpef rediit egrif faluf refundit" .'

uuaffa thiupef inipuntan pifliften kilauba uuiruit^mucro latronif . foluif lapfif fidef reuertif

;

heilasT furahtante kafih inti unfih kefehanto kirihti

Sü Ihü pauentef refpice . et uof uidendo convge .'

ibu ulih kifihif piflifte ni fallant uuofte ioh fusTa inputan uuirditfi nof refpicif lapfi non cadusT fl^uq, culpa foluit'.

thu lioht arfkin huctim thera naht ioh flaf arfcutiTu lux refiüge fenfib^ noctifq^ fomnum difcute

thih unfriu ftimma erift lutte inti munda keltern thir

te noftra uox primü lonSj . S^ ora foluany. tibi-; intiftunto

thir krifit lop lopfanc thir tiurida cote fatere(XXV ft) Te d^&i lauf te d^C^ jninuf . tibi gloria dö pativ

inti fune mit uuihemo atume in uueralti uueralteo uuar2.") et filio cum fco fpü in f(5cula f^plorü amen-;

pag. cod. 117 ij.

thih cot mef thih nan gehemef(XXVI) Te dm laudaiiy. te dnm confitemur:

thih euuigan fater eokiuuelih erda uuirdit eiS^

Te i^ernü patrem omnif terra ueneratur .

8. felahasTO (nt Hg.). — D. kipif rab. — 13. über f in deferit no(^ ein f überg.— 17. arguit . a. 9iaf. — 18. egrif booor fleiii a gejc^r. unD onrab. — 20. heilaNX(NT Lig.i."— pauentef (f rab.). — 21. cadusT (st Hg.). — piflifte (li aui u forr.).— fuxTa (XT Hg.). — inputan (ba^ (e|te n a. iHaf.). — 23. noftra (f aui x (orr.).— intiftunto red>t'5 a. iHbe. oon alter i>anp

184 I ©iE alt. beutfiJje fi'itt. b. u. ö. Jaljr lOöO. (iKurbadjcr flijmnen XXVI.)

r alle la r la ti allo kiuualtido

Tibi omncf angeli tibi caeli «^ iiniuerfo ijoteftatel';

r unbilibanlicheru ftinio f baren-Tibi cerubin «^ reraphin inceffabili iioce ^clamaxT

uuiher r r tin t herro foUiu fint la ti da

Scf. fcf. fcT. dnf dC fabaoth; Pleni 7 coli 4 terre . 5

thera iiieginchrefti timvila nera h tiurlicher potono cart

niageltate glorio tuo ; Te gloriofuf . ai)loHj choruf .

h uuizagono loi>Iichiu ruaua thih iirchuudouuTe J)i)h(^arii laudabilif nunieruf; Te martyrü

kafconnot lobo heri h umbiuurft erdonn

candidatul' laudat exercituf: Te^orbn trarum .

uidhiii gibit fa ga fat ungiiiiozenora megincbrefti

Icä confiti^' (j-cclefia-; Patre iuiiile niagertatil';

erhaftan tbinan uuaran einagu l'uu

I'eneranduni tiiuin . iierum uiiiciim ftlium; 10

uuihan aiih troft atum thu ckuijnc thera tiu'tvdo il't

Sem fjuoq^ paraclitü fpiu .Tu rex glorir xpf;

thu fateref rimbliger pil't Tun thu za arlofanne

Tu i)atri fenipituuC el' liliuf . Tu ad liberandum

anfiugi inannan ni leitlilichi^or tbera tnagidi ref

lulcepifti honiint n orruilti uirginil' uterii;

thu kerihteuio todef angin intat calaupente nbaruunnoiuoTu deuicto niortil' aculeu aperuifti credentibuf

richi hiuiilo thu za zefuiiun tef fizif in tiu

regna celorum : Tu ad dexter.ä di fedef in glo 15

ridu fateref fuanaiv kelaupanne pift uuefan cbumftiger

riam pativf . •/• deril' effe ueuturuf^' redetr^rti^ • /• cre

h auur p mef nü f clinn hilf thea tiuremo pluate .

Te ergo qT tuif famulif fubuerj . quoC pcioi'o ranguiije

euuigoro tua mit uuiho tliinO tiurida lonot muAetna fac cum Icif tuif gluria niunorare,' ti tuo

k tan tua folh liut thinaz tiu hi beSaluü fac populü tuum dni! . «^ bonedic eredita

ti rihti fie orhcui fie unzi in euuin thur einluze

Et rege nof ^ extoUe illof ufii^ in ctuü^ -P fingulof UO

taga uuela quhedemef thih ti lobomef mun nan ti

dief bonodiciny. to; et laudany. nom tuu in fi^clni

ti ti kiuuerdo tin ge mo ana ta

.^ in r^clm fijcli; Dignare dne die il'to fine pi^cato

unfib k tan . de fer tin de fer

nof cuftodire; Miferere nri dne miferere nri

;

Iiag. cod. 117'". 4. feraphin (über e ift y u. j. .'pb. übcvfl). — ^claniasx (NTlig).— 5. terre . (ilbcv bcm legten e fielet a u. j. §b.). — la. uirgine (burd) e ift lauji i

flcjogen, f ^iitiiiiicjc^t). — 14 ubaruunmimo linfs a. 3!be. — 10. cre a. 'Mhe mit l'cvi

ipciiungäjcidicn — Iudex »or •/• a. ;llaf. u. i iib. — 17. fanguiijo (e auo i forr unb

am bcm -Hnfonji »on f). — 21 diel' (e aus c torr.).

I. Dir ölt. brutrdjE Citt. b. u. b. Saljr 1050. (Die iiicictbEutfdjcn Pfalmcn.) 18")

fi Ha. thiniu tin bar fih thiii mezii

Fiat Ti^rericordia tiia dne fun nof quEadmodü fpe

mef in thih li tin uuanta ni fi kifkentit in euiin

25 rauiiiy. inte; Inte dnC fperaui . n cfundar in etnü;

1H;,12. e. <prie6frf; a. a. C I, 151.

120,4. (i. Tie^, Sie lateinifc^e Corloge beä aljb. Satian. ßeipäig 1893, 3- Aellen. a. C. I, U".

120.-21. (Böbecfc, 3K.=>3t. S.löf. ^^Jifc^on 1,36. ©ieoevS, Satian, rec. ».8e =

ö fmgljel, Vitteroturbl. XV (ISU). 3Jr. 10 (10. Cft.) <Sp. B26t. (J. Sieocrö, gumlatian B. XIX, 546—5(;0.

121,!). fi. görfter, 3)er GJebrauc^ ber ÜJJobiim aftb. Satian. Siiel 1895 (rcc. o. 6. 55ic|,^itteratuvbl. XVni (1897). DJr. 2 (gebr ) £". 43 f.). S«. e. aJiouret, 3ur Sgntaj beä

a^b. latian. 2. »er. b. fönigl. bö^m. (bef. b. Sffitif. XI. ^vag 1894. 28 S. SSeitere

Kl -Jetträge 5uv Snntar beS af)b. Satian. S. 33er. b. !önigl. bbbm. ©ef. b. SBiff. xni.-^!vag 1895. 51 2. (rec. o. 6. 3)ie|, £itteraturb(. XVIII (1897) 3Jr. 2 (gebr.) Sp. 43t.).

3u Sieoero' ärociter Sdiägabc beö Jatian ogl. .si. SBunberüc^, P. XXVI, 269—272.

i;ttt. Eentralbl. 1892, >Jir. 49. AAXIX, 235—214 ; über eine in SUiöficht ftelienbe 3Irbeit

uon Siee f. SieoerS P. XXVI, 431. S. Q. SDlouref, ©ebrau* ber Äofu5 im aiUl."i fjocftbeutjdien Satian. ä)iit ^parallelen auö ber Sibelüberfe|ung ber beutjdjcn iörüber.

(2 =3r. auö S. Ö. b. bö£;m. ®ef. b a^fj.) ^-rag I8>i6. 49 g. Sv... ätrens, Stubienäum Satian. P. XXIX, 63—73. 35. e. SDiouret, gur ©tmtaj be§ altöodib. iotian.-^Srag 1894. SBeitere Beiträge iux Si)ntaE beä a^b. Satian. ^prag 1894. (2. 33. b.

böbm. 0ef. b. 2Biii. XI u. XIII); ogl. ©. 2inger, P. XXIX, 123f.

2<i 125,19. @. 3ob. Äetle a. a. D. I, 2. 102.

125,23. V. b. äugen, 92ieberbeutjc^e ~i'ialmen au-S ber Karolinger ^«it. Sre^jt.

1816. 3^er Berliner 2ert ber nieberbeutfdjen -^M'alnten fte^t in Ms. Diez. g^. 90.

UJac^S. 32totgt: JDVNNÄ unb HEkMODE. eine JUtertum^seitung. 3?en 18. 2(pri 1812,

ht. 16, 2. 61—63: eine nod) unbetannte teutjdie Überfe^ung ber "^iiadnen ou§ bem25 Äarolingijdicn 3eitaltcr uon ,"^-. io- » b. §agen. (Umfaßt 5ßi. 55 Hiuathi bis 15 übenden,

mit @egenübcrfteUung oon 'Jiottero 2ertc). Jann tolgt 'Jir. 9., beti 18. ilpiil 1812, 3ln=

jeiger ut Jbunna iinb .s>ermobe. 3>er Jert ber ~|;jaüncn lautet in genauem ülbbrude

nad) ber .v>anbidiritt [2"' ] Bekere uuel fiundo minou an uuar|beide thinro te

spreide sia .1Vuillico sal Ic offran thi in begian

|Sal ic (Ha], oon 3 5Jud)ft) namin

30 thinin herro uuanda guot ist .|Vuanda fan allin arbeidin (e ift öfter luie i ge^

idirieben, roäbrenb baä fid)re i meift ohne '^^untt ift) generedosj

tu mi in ouir fiundamiua scouuuola

|oga min .

,Gehori (o fiefit luic e aus) got gebet min in ne

|

luruuir bida mina[thenke te mi in gehori mi .

j

Gidruouit bin an lüogon minro ,

in mistrot bin fan stimmen fiundes.in fan|arbeide sundiges . [ A'uanda peneigedon

:..". an mi unreht,]in an abulge unsuoti uuaron mi .

|hirta (h gröfjcr) min gidruouit

ist an mi, in[forta duodis fiel ouir mi .

|Forthta in biuonga quamon ouei- mi in

,

bethecoda mi thuisternussi .|In ic quad uuie sal geuan mi fetheruu al so

|duuon

in ic fliugon sal in raston sal. | Ecco firroda ic fliende, inde bleif an endi . |Ic

sal beidan sin thie behaldon mi deda|fan luzzilheide geistis in fan geuuidere.

40 [2"] Bescurgi beiro te deile tunga iro, uuandajic gesag unreht in fluoc au

burgiIAn dag in an naht umbifaugan sal sia ouir

|mura iro unreht in arbeit

an mitdon|iro in unreht.

jIn ne te fuor fan Straten iro prisma in

| losunga.Vuanda of liunt flukit |

mi ic tholodit geuuisso|In of thie thie hatnda mi.ouir

mi niikila (Bas iioeite i aus 1 rab.) thing|

spreke, ic bürge mi so mohti giburrani:> fan imo .

[Thu geuuisso man einmuodigo.leido min

1in cundo min.

[

Thu samonmit mi suota uami

[

muos, au huse godes giengoii uuir mit geluui. (i ous e rab.)

Cum dot ouir sia. in nither stigin[an hellen libbinda

[

Vuanda arbeide an seletheiro

I

an mitdon im.|

Ik eft te gode riepe, (bai legte e in einer jcltncren, aber boc^

aud) fonft in bem 2tiide tiorfommcnben ,"yorm) in tierro|behielt mi.

j

An auent in1 an morgau in an niitdondage teilen sal (ic in am Cnbe ber ;3eile übergefdu".)

künden, in he gehören sal.|Irlosin sal an fiithe sela miua fan then [4r] thia

ginacont mi, uuanda un ; der managen he uuas mit mi.|Geherun sal gett (tt a.

:Hai.) in ginetheron sal sia thie[ist er uueroldi.

|Ne geuuisso ist mi uuehsil in

ne forcb tedon got, theneda haut sina an unitherlonijBeuuoUon ureuntscap siua

tedeilda sint fan abulgi antsceines sinis in gi|nekcda herta sin. , Geuueicoda

sint uuort »in in ouir elig,|in sia >int ge . . ""cot. (loc9 mutil9 fi gescut)

|Vuirp

ouir herrin sorga thina I inde he thi tien sal, in ne sal giuon an euuon|uuan-

kilheide rehlikin. Thu geuuisso got leiden salt sin an pute anfreson;Mä bluodo

in losa ne solum gemitdelou|daga iro ik eft ic getruen sal an thi herro.

|Gina-

10 thi mi got uuanda trat mi man, allan dag ana|fehlende uuitoneda mi.

|Tradun

186 I- Cie alt. bciitrdje ll'itt. b. ii. b. Jaljc 1050. (Die nirberbeutrdjEii pralmen.)

ml fiunda mine allan{dag, uuanda niauage fehtinda augegin mi.

{Fan hoi dagis

fortin sal ik, ic geuuisso an|thi sal gitruon. [i"'] An gode sal ik louan uuort

min an gode|

gitruoda ic , ni sal ic fortan uuad duo mi fleisc.,Allin dag uuort

mina faniuietou an^e I gin mi, alla gethahti iro an uuele.|

Vuunun aolun in

bergin (in au§ e ober a low.) salun sig sia[

forana min keuuaruu sulun.|Also 5

tholundun sola miua für nieuuohte|bebaldona saltu duon sia au alnilge folc te

brecan (salin, überiiefcfir.) 1(Jot lif min cundida thi thu

|sattos tranii mina an

geginuuirdi thinro.|Also in au gelieite thinro, than be

]kerun sulun tiunda mine

behaluo.[In so uuilikin dage ic ruopen, ecco be

|canda uuanda got niiu bist.

An gode sal ic louan uuort, an herro sal icilouan uuort an gode gitruoda ik . 10

ne sal ik for|tan uuad duo mi man.

|An mi sint got gebeita thinro tbia ik sal

geuan{louiü thi. {

Yuanda thu generedos sela mina fan do|de in fuoti mine fan

glideu, that ic like fo|re gode an Höhte libendero

|Ginathi mi got.giuathi mi,

uuanda au thi gitrunt sela min. [6>' ] In an scado fitheraco thinro sal (a fie^t auSlöie u) ic

I

gitruon (i au5 e rab.) untis farliet unreht. 1 Rnopcn sal ic te gode 15

hoesta god|thia uuala deda mi.

|Sanda tan himele in giuereda (ober gunereda?)

mi gaf ah bis|mere te tradon mi.

|Santa got ginatba sina in uuarhcit sina,

|in

generida sela mina fan mitton uuel|

po leono.slip ik gidruouit|kiut maiino

teude iro geuuepene in|sceifte in tiinga iro suert scarp.

|Irheui (I au':> L lorr.)

thi ouir liimila got, iu au alleri|irthon guolikheide thiue.

|Stric macodon fuoti 20

mina,|in boigedon sela mina.

|Gruouon furi antsccine min gruoua

|iu fieluu

au thia. Garo herta min got garo her|ta min, singin sal ic iu Inf quc-tban.

Up sta guolihheido mina up sta psaltare|iu cithara, up sal Ik stau adro

|Vegiau

sal ik thi an folkon herro,|lof sal ik quothan herro,

|lof sal ik quethan thi an

thiadi.|Vuanda gimikilot ist untes te himelon. [O] ginatba thin inde uutes te 25

uulcon uuarheit thin.|Vpheuo thi ouir himila got, in ouir al

|la ertha guolkeide

(nad) 1 ift ic ba;iui?d)cn fle|d)riebeti) thine.|Of geuuaro (giuuaro'r) geuuisso rehnussi

(rihuussiV) spreket,|rchlico irduomit (erduomit?) kiut maiiuo.

|(jeuuisso an

hertin uuriht fuureht?) uuirkit\au ertlion au uurelit heudi iuuua macuut.

jGifi-

roda sint sundiga fan uuambun, ir;rodou fan reue spraouu Insathing.

|Heimodi ;iO

irai aftir gelicuussi slan|ein also aspidis {bai cvfte i Qii5 e ober o rilD.) douuero

in stuppondero|oron iro.

|Thie ne sal gihorin (bas erfte i auo e rab.?) stimma

augaleudero,|in touferis galendiro uuislico.

|Got tebrican sal tondo iro an munde

iroI

kinnebaco leono sal tebrecan got.|Te nieuuete cumunsuluu also uuatar

rinnende|thenit bogo suiu untes sia ummethiga uuerthin.

|Also Jiuiilis tliat tlutit .'(5

ginumena uuerthunt.o1uirfiel fuir in uo gosagon sunna.

|Er farnamiu thorua

iuuua baginthom,|Also libbende also an abulgi* farsuuelgit siu

{Blithon sal

rehlico so he gosiet uuraca,j

hendi sina uuascon sal au bluodi sundigis [Sf] Inquethan sal man of geuuisso ist uuasmo (m aiivab.) rihlico

|

geuuisso ist gotirdaomindi.sia erthon.(ü jcbeint ouö e forr) ]

Ginori mi fan liuudun niiun.got|min 40

in fan austandaudon an mi|peuere mi. Genore mi lau uiiirkiudon uureht

| in

fan (übev u JUnf.) maunon (über a ;)laj.) bluodo bihalt mi.|Vuanda icco fiengon

sela miua ana|

riopnn an mi starca[Noh unrobt min noh sunda min

|herro

Buudir undcr ran ik in gerichtit uuarbt ik|l'p sta an gogiuloup miuin in gesig

in [thu herro got crefto got ilis

i

Thenko te uuisene alla thiadi uc gi- natho 45

thu allon tbia uuircuut uureht.|Bekerda sulun uuerthun te auaiidi iu hurgger

tbolon sulun also liuuda in umbi gau sulun bürg|Ecco sprecan sulun an munde

iro in suert an|lopor<in iro, uuanda uue gcbrirda.

]In tbiu herro behoscon salt

eia te nienuihte|leidou saltu alla thiuib' Sterke min te thi sal ik huodan

uuanda got autfeugere miu. got miu geuatha sia furi cumun snl mi. [8»] Got 50

ougit (o a. 3(af.) mi ouir tiunda mima|

ne reslag thu sia, that noh uuanne nefargetin

|folk min.

|Te sprcida sia an crefte tbiuro in autsette

|sia bescirmere

min herro.|Misdat mundi.s in> uuort leporo

]im in bofangana uuerthin an ouir-

muodi iro|In fan faruuatanunussi in fan lugenon cuuda

\sulun uuerthun an

thurofrcmingon ue an abulge[thurufremingeu in ne sulun uuesan.

|In uuittou 55

sulun uuanda got sal uualdan iacob|iu eiidi erthon

|IJekerda sulun uuerthun

te auaudi in hunger|tbolon sulun also hunda iu itmbigau bürg.

|Sia tiespreida

uuorthiut to etoui , of gouuissn ' ue uuerthint sada in miirmulou sulun.]Ik eft

singen sal i'terke tbiu|in mendeusal au morgö giuatlii tbinni. vuanda thu

gidanbis (b au^j d forr.) autfingero min iu flucht (c vab.), min au dage.arbeithis 60

uiinis,I

Helpero min thi sal ik louan uuanda got ant|fongero bistu min, got min

gunathi mi.|Got faruurpe unsig in testordos

|unsig thu irbulgitbi in geuatbodos

unsig. [lOr] Thu irruordos ertha in gedruuedos sia,|heile tebrocannussi iro

uuanda irruort ist.|Thu ougedos folki thiuin harda thiug drencodog unsig

(am Slnfong ber 3ei(e Heine l'iide utib bie "J^emerfutiii : (deest ^-ini dictio)) bereuuissi. C5

1. Die iilt. btutfdje ffitt. b. «. b. Jaljr 1050. (Die ntcöcröeutfdjen Pfalmen.) 187

Thu geui andradondi (i au?> e rab.) thi teikon, (on a. iRof.) |that sia flien fan

aiitsceine bogin|That peneroda iiuerthin lieua thina, behaldä duo

|

mit forthoronthinro in gehoii mi.

|Got sprak an beiligin sinin blithon sal

|in deilon sal ic

Sicimara in dal se|lithono sal ic metan

|Min ist galaad in min ist mauasses,

ö in Effram Sterke houidis n.inis.|Juda cunig min moab ula tobopis miuis.

|An

Idumeam sal ic thonan gescue min,|mi fremitborona undithudiga sint

|Vue sal

leiden mi an biirg fastero,) uue sal leidon mi untes an Idumeam.|Ne salt tu got

thia faruiiirpi vusig.in ne|saltu gan got an creiftiu (baö crfte i übergejogeti) unsin.

Gif uusig bulpa fan arbeide,|in idil salda maniiis.

|An gode diion suluu uuir

H) craft , in hie te nie|uuibte leidon sal uuittonda unsig. [10*' ] Gehori got gebet

min,I

thenke te gebede miuin.|Fan eiude trthe te thi riep.so sor

|

goda hertemin an steine irrhodis tu mi.

|Thu leidos mi uuauda gedan bist tohopa min

turn Sterke fan antsceuue fiundis. Vuonon sal ic an selethou thinro an uueroldi bescirmot an getheke fetheraco thinro

|Vuanda thu got min gehordos ge

15 bet min, gaui thu erui furhtin(don namo thinin.

|Dag ouir dag cuningis saltu

gefuogan, lar sina|untos an dag cunnis in cunnis.

|Foluuouot (bornad) ein ^iid))'t.

rab.) an euuon an geginuuirdi godis,|

ginathi in uuarbeide sina uue sal thiasuocan.

I

So sal ic louan quithan namin thinin an uuerolt (uuerldis. tltit §atenuntergefcftr. ) ]

that ik geuegeheita mina fan dage an dage|Thanne sal gode undir-

20 thudig uuesau sela mina,|Fan imo geuuisso salda min

|Tuanda in hie got min

iü neriando min,|antfengeru min ne uuerthe ik irruert further.

|Vuo lango ana-

fallit an maniu, re|slat aila iu also uuende gessi

|

genero in tuni far uurpana[11"] Xüuan thoh uuerd min thah

jton ti faruuerpene, ic ran an thursti mundi iro

ijuedidon in an hertin iro faruuitton|Xouanthoh undir thudig sis sela

|min

..'> uuanda fan imo gethult min.|Vuanda hie got min in neriando min,

|hulpere

min ne sal ic ut faron|An gode salda min in guolickeide (ober guolicheideV) min

got hulpon minro in tohopa min au godi ist|Getruit an imo al samnunga fol

kis, ut gietit (öal leWe t a. Siaf. »on e) furi imo herta iuuana,|

got hulpere unsaan euuon.

|Xouau thohe idela kiut mauno lu

]

.gina kiiit manne an uuagon that

30 sia be|driegen selua fan idelnussi (idinussir) au that seUia.

\

Neruokit gio-truoni an u ireht in rouas (über s ein a gejc^rieben, baö a im UBort ju u rab.)

|

ueruokit te gerone, rihduoma of sia thiunt

|neruokit herta te settane

|Einis sprac

got tuene thia gehorda ik, uuanda geuualt godis|in thi herro geuatha uuanda

thu geiuensalt einuuilikin bi uuerkon sinin.

|Got got min.te thi fan liothte

85 (ba§ erfte t burc^ftrid)en) uuaconi|Thursta an thi sela min (nim?) so manoh

|folt-

lico thi fleisc min. [12^] An erthon uustera in annuega (anuuega?) in an uuater-follora

Iso an heiligin geschein ic thi, that ic gisagi craft

]thin in guolikheide

(k a. SRaf. »on c) thin|Yuanda betera ist ginatha thina

|ouir lif lepora mina

louon sulun thi.|So sal ik quethan thi an liue minin in an na

|mon thinin heuon

40 sal ik heinde mini.|Also mit smere in mit feite irfuUit uuerthi

|sela min, in

mit leporon mendislis louan|sal munt min.

|So gehuldig uuas thin ouir stro

minI

an morgan thencon sal ik an thi uuanda thu|uuari hulpere min.

|In au

getheke fetherouo thinro mendon|sal, cliuoda sela min aftir thi mi ant

|fieng

forthora thin.;Sia geuuisso an idulnussi suohtvin sela

|mina, ingansulun an

45 diepora ei^thon gegeuona|uuerthunt an handun suerdes deila uusso uuesan

sulun,ICunig geuuisso blithon sal an gode, gelouoda

|AUa thia suerunt an imo

uuanda bestui)i)ot ist|munt sprekendero unrihta. (unrehta?)

|Gehori got gebet

min so ik biddon|fan forhtun (htun a. 9)af. üon thte) fiundis genere sela mina.

[14r] Thu beschirmedos mi fan samnungun uueldanegero,|fan menege uuirkin-

50 dere unreht.{unriht?)|Vuanda scerpidon also suert tungon

|iro thenedon bogo

sara bittera.|that sia scietint an hulingon umbeuuoUenin.

|Galico scutton sulun

imo in me sulun forhtun|Gefestoda sig uuort neuuiht.(niuuiht?)

|Taldon that

sia behelin strikke,|quathun uue sal gesian sia. I Undersuohton unreht tefuoron

suokinda irsuokenussi. I Genacon sal man in hertin diepin in iruhuuun uuirthit65 got

IScefte lutticoro gedana sint uundon iro,

|in ummahtiga sint angegin im

tungen iro. ' Gidruo uida sint alla thia gisagon|sia, in forhtida alla man.

|In

cundidon uuerck godis in deda[sina an farnamen. '. Blithon sal rehlico au herron

in getruon sal anjimo, in gelouoda sulun uuerthun alla rehlica an hertin

|Thi

timit Inf got an syon, in|thi uuirthit (boä äroeite u au§ 9!af. Don r) gegeuan ge-

60 beita an bierlm.|Gehori gebet min, te thi alla

[fleisc cuman sal. [14»] Vuort

un rethero creftih uuaren ouir uns,|in sundo unsen thu genathon.

|Salig thana

thu gecuri in genami, uuouon|aal an fritho uon thinin.

|Irfullida uuerthun an

c'uode huses thinis,|heilig ist duom thin uunderlic an rehti.

|Gehori unsig got

uereando unsa, tobopa|Allere endo erthon in an seuui ferro

|Geruuindi berga

65 an crefte (crifte?) thinro, ge[gurdit mit geuuelde thia gidruouis diopi

|aeuuis lut

188 I Die filt. bfutfdje fiitt. b. u. >. Jaljr 1050. (Die nieitrbeutrdjtn tTalmcn.)

fluodi ginro.|Gedruoueda nuerthiiiit thiadi in forhton (h qu§ s forr.) sulun

]thia

uuonout an gemerke fan teignou thinou, iitferthi morganis in auondis saltu

gelieuon|Thu uuisodos erUion in fardreukendos sia , thu

|

gemaiiohfaldedoa te

gerikisni sia. 1Fluot godis irfuUit ist mit tiiiaterou tu geruuedos niuos iro

uuanda so Ist geruuinga iro.;Beke iro fardrinkt-nde g«inaiiohfaldot cunui

|iro, .'>

an dropon iro blithou sal barinda|(juethon saltu coronain iaris guodi

|tliinro

in feit thina irfuUot uuerthunt mit genuhte]feita sulun uui*rthun sconitha

nuostinnon in|mendisle huuela begurdida uuerthunt. [K!"- ] (t)on fiiev ab beginnt

bie jnieite iianb) Anaclador uuithera scapo in dale|thion sulun mit fruliti, ruopon

salun geuuisso|lof quethan salun.

|Singit gode al ertha, lof quetlict uamon 10

sinin geuet guolihheide|loui sinin.

|(Jnethit godo.so eiselika tliing sint uuerk

tliina;herro an menigi crefti (Siigatnr Don ti ftebt au? roie h) thiuro lio

]gon

sulun thi tiunda thina.|AI ertha (t auo r toirr.) bede thi in singe thi,

, lof quethenanim thinin

|Cumit in gesiet uuerk godis f egislikis au

]

radon ouir kint mauno.

Thie kierit seo an thurrithon an fluode jTmo\ouirlithoii solun luit funti tha sulun 15

uujr blithan an'|Thie uualdonde ist an crefto sinro ouguteuuon ougun sina

ouir thiadi scauuuot, thia;uuitherstridunt no uuerthint irliauan au sil seluau

Geuuiot thiadi got unsa in ge\horda duot stemina louis sinis ; Thie satta sela

uiiiia te liue, in|ne gaf an giruornussi fuoti niiuo.

,Vuauda iu becomdos uns

got mit fuire uns]irsuohtos also man irsoukit siluer. [Hi*] Thu leidos unsig iO

au stricke sattos ar]uit an ruggi unsin g?satto

|man ouir houit nnsa.

[Vui

lithon tliuro fuir in thuro uuatliir. in]brahtos unsig an cuolithou ' (ian sal ic

an huse thiuin an offrin ' gon geuan sal ik thi gehcrta mina, thia undir sciethonlepora mina.

1In sprac munt min an aruithi mina.

,

(Iffringa luttira offran sal ic

thi mitjbrunni uuitbero offran sal ic thi ohssun mit buckin : Cumit gehorit in -^it

tellon sal ic alla thia.\forhtit gode, liuo deda sela mina

|Te imo muudi niinin

riep, iu raondida[undir tungon minro.

|Vnreht of gisag an hertin minin, ne

sal gi'horan herrojBethiu gehorda gott , in thahta

]stemmon bedon minro.

[

Ge-nuigit got thie ne faruuarp gebet

|min. in ginatha sina fan mi. ' Got ginathi

unsig in ge]viuie unsig, irliothe antsceine sin ouir vns, in genatbi vusig. [18 >] ;)0

That uuir antkeunau an erthon uueg thinin|an allon thiadon salda tliina.

Begian thi folc got, begi|au thi folc alla.

\Blithent in mendint thiadi uuanda

thu ir,duomis folc an rehti, in thiadi an erthon gerihtis.

jBegiau thi folc got,

begian tili|folc alla, ertha gaf uuahsmo sinin. I Beuuie unsig got got unser

geuuie unsig|

got, in fr<ditan imo alla einde orthon.|Vpstandi got in testorda :iä

nuerthin tiunda sina|in flient thia hatodon imo, fan antsceine sinin

jAlso teferit

rouc tefarin, also tlutit[

uuahs fan antsceine furris (ba§ crfte r ;u i tovr.) so

farfarin sundigajfan antsceine godis

\In rehtica gouma uuirkint in nieudint au

ant[sceiuo godis, in gelieuent an blithone. Singet gode lof (juethet namon

sinin, uueg uuirkit imo thia up steig ouir in\thegang, herro namo imo. Mendit 10

an geginuiiirdi sinro, gidruouedajuuerthint fan antsceine sinro fadera uueisono

iu 8cei>enin uuidouuano.jGot au stede heilegouo sinro, got thie an flsv] uuauo

duot eiuis sidin au huse,|Thie uutleidende bebundona au stercke also

jthia

thia uuitherstridut thia uuonunt a grauon.|Got mit so thu giengi an geginuuirdi

fol I kis thiuis, so thu thurolithi an uustiuou. Ertha irruort ist geuuisso himela l.">

dni)>poui

fan antsceine godis Sinai, fan antseiue godis irl.|Regln uuilligiu

utsceithon saltu gotjerui thinin in ummahtig ist thu geuuisso thurofremidos

sia.I

t^uicca fe thina uuouum sulun an iro, thu ge1rtiuidos an suoti thinro got.

Herro giuit uuort jiredico[don mit crefte mikiliro

|Cuuig crefte lieuis lieuis,

in scuouisjhusis te deiline giruouiu.

|Of gi slapit uuder mitdon sumuungun fe .">0

theron duuon fersiluedero, iu afrista.1rugis iro an bleike goldis. ; So uudirsceitit

himilisco cuninga ouir sia]fan snene uuita sulun uuertliun au selmon.berg godis

berg feit[Berg sneuot berg foitit, beuuie I nuaintgi berga gequahlit [iO''] Berg an

themo uuala gelicast ist gode te]uuonoue an imo, geuuisso herro uuonou sal

au ende.|Rediuuagon godes mit ten thusiut manohfalt thusint blithendero herro ii."»

an im an sinai an heiligon|Vpetigis an hoi nami hafta antsiengi geua an

mannou Geuuisso ne ungelouuiuda au an te uuonene herro gut.]Geuuiet herro

an da^ dapa uuelikis gisnnda färbt duon sal vns got saldauo vnsero.|Got unser

got behaldana duonda. iu her\rin berrin utfarht dodi.

j

Nouantoh got te brecansal houit

,fiundii sinro sceihtlon lockis um bigaugindero an misdadiu iro. '!!

(juad herro fan basau bekeran sal ic,jkeron an d»ibi seuues.

[That uatuuertbe

fuot thiu an bluode, tun[ga huudo thiuro fan hunduu fan imo.

j

Gesagim gangathina got ganga

|

godes niiuis cuningis nimis, thie ist au heiligiu Furi quamonfurista gefuogeda siu

|giudou, au midton tbieruo timpa

\riuuo

,Au samuuu-

guu geuuiet gode, herren fau [20»] brunnou Isrl, Thar beniamin iungelig an 65

I. Die iiü. beutfdje Citt. b. u. i. ialjr lO.'.O. (öic nieberbcutrdjcn t'ralmcn.) 180

muo\dis ouirferdi. 1

furista Inda leidera iro furista1Zabulou furista Nepthalim

Gebuit gilt crefti thinro gefesti that got that tu uuorktxis au uusig. ' Fau duomethiniu au ierlm, thi offmn. sulim cuuiuga geuou,

\Refaug dier riedis, äamnuu

ga stiero au cuou folcco, that I sia ut sciethüi thi thia gecoroda siut mit siluer;"> Testori tliiadi thia uuiga uuiluut, cuniuu sulim boduu fau legipto, u-thioiiia furi-

cumuii sal heiude iro gode.[Riki erthnu siugit gode, singit herriu.

;

Saugit godethia upstigit ouir himel

ihimeles te osterhaluou.

|Ecco geuou sal stiinma sinro

stemma crefte.\

geuet guolicheide gode ouir lali , mikili|sin iu craft sin craft

sin an uulcuu.|

Vundirlic got au heiligou sinin got Isrl|hie geuou sal craft iu

10 Sterke,folkis suus geuuiit got. [22i' ] Behaldau mi duo got uuauda

|

iugiengouuuatir uutes te se

|lou minro.

[Gestekit bin ic an leimo diupi,

[iu ne ist ge-

uuessauuussi.]

Ic quam an diopi senues, iude geuui|dere besceudida mi.

|Ic

ariiidoda ruopiude, heisa gidana uurtbuu[kelou mina, tefuoron ougon uim sal

ic gi1truon au gode miuiu

]

Gimanoch foldoda sint ouir locka houi;

dis minis15 thia hatodou mi thankis.

|Gesterkado sint thia heftidon mi fiun

[da mini mit

unrehte thia ic ne nam thuo fargalt,|Got thu uuoist uuuuiti miue iu mis dadi

miua fan thi ne siut beholona|Xe scaman sig an mi thia bidiut thi

j

herro herrocrefte. (f au-j s forr.) |

Xe uuerthiu gescemdit ouir mi thia suo;cunt thi got

israhelis.[Vuauda thuro thi tholoda ik bismer

|

bethecoda scama antsceini min.;

i'd Eleleudig gedan bin bruothrou miuon|in fremithi kindon muodir minro. [22']

Vuauda ando huses thinis at mi. iu bis[mer lastrindero thi tielon ouir mi

|In

ic thecoda an fastingon sela miua.[iu grdan ist au bismer mi.

\

Iu gesatta uuatmin te herou

,in gedan bin im au spelle, ' Angegin mi spracou thia saton an i

portun in au mi anngun thia druucuu uuin.jIc geiiuisso gebet uim te thi herro,

ÜJ tit uuala te likene got,|An menege ginatlion thinro gehori

,mi au uuarheide

saldun tliiuro. - Genere mi fau horouue that ne ic inue stecke|

geuere mi fantheu thia hatodou mi, in fau dio

j

pithon uuatiro.jXe mi beseuki geuuidere

uuateres. nohue,far suelge mi diupi uoh ne antluke,

[ouir mi iiutte muut iro.

Gihori mi herro uuandaguot ist ginatbathina aftir menege ginathono thinro scauuuol>() an mi.

\

Iu ne kere antsceine thiu fau kuapin thinin[

uuauda ic geuuithenotuuirthon siniimo gihori mi. ' Thende Selon minro in ginere sia thuro [ii'"] tiundamina irlosi im. ! Thu uuest laster miuiu in sca

jma mina in vnera mina.

|an

geginuuirdi thinro siut ala thia uuij

tunont mi, Lasteris beida herta,|min in

armuodis In ik beid thia samou gedruouit uuirthi iujne uuas , the geirostoda

ob in ne fant.|In gauon an uim galla. in an thur

|

ste min dreukedou mi mit etige

Vuerthe disc iro furi im au stricke,|iu an uuitherlonon in an besuicheide.

Diincla uuerthin ougon iro that sia ne gesian\

in rukgi iro io an crumbe,j

Vtguit ouir sia abulge thiua iu heitmuode

]abulge thinro befaugi sia.

|Vuerthe

uuonunga iro uuoati in an se lethon iro ne sie thia xiuoue.,

Vuanda thana thu40 sluogi ehtidon sia, in

]

ouer ser uundeno minro geocodon,IGesette uureht ouir

unreht|iro in ne gangint au rehtnussi thin

|Fardiligon uuerthiu fan buoke

libbendero in|mit rehtlicon ne uuerthon gescriuona. [24^] Ic bin arm iu treghaft,

salda thin|

got antfieng mi. I Louon sal ic namo godis mit sauge, in ge ! mikolonsal ic imo an loue,

|In gelicon sal ic gode ouir calf nuuui.

[horni forhbrenginde

45 in clauuon. ' Gesian arma in blithi, suokit,

got in libbuu sela iuuua.\

Vuaudagehorda arma herro.

|in gibundana siua ne faruuirp.

jLouin imo himela in ertha,

seu in alla ' criepinda au mi.jVuando got behaldau duon syon, in

|de gestiftoda

sulun iiuerthun bürge iud:ei

In uuunuu sulun thar in mit eriii geuuinuou sulunsia.

j In cunui scalco siuro nieton sal sia, in thiajminnunt namo siuan uuouou

50 aulun au imo.|

Got an hulpe minro thenke,|herro te helpom (oöer helpoin) mi

ilo.I

Gesceudoda uuirthin in scaminsig thia suo]kint sela miua Bekerda uuer-

thin uuithere iu scamiuda\thia uuilunt mi uuila [26' ] Bekerda uuerthin san

scamiuda, thia quethunt mi enge euge,|Mendin iu blithiu au thi alla thia suo

cunt thi iu quethen io gemikilot uuerthe herrojthia minuuut sahla thina.

|Ic

55 geuuisso thurthic iu arm bim, got[hilp mi.

|Hulpere in neriaudo min bis thu,

herro ne merri|An thi herro getruoda ne uuerthe ic gescendit

|a euuou, au

rehnussj (i au5 a torr.) thin ge|nere mi iu irlosi mi,

;Xeige mi ora thin, in

behalt mi.|Sis mi an got bescirmere in (barnoc^ li burd)ftri(^en unö bret ^untte

barunter; au ste|de fastero, that tu behaldau mi iluos.

|

Vuanda festi min, inßO uui

I

ther fluht min bis tu ; Got min geuere mi fan heudi suudigis, i in fanhendi uuither uuitut uuirkiudes iu unrehtis

\Vuanda thu bist gethult min herro

herro tohojia min fan iugiade miuro|An thi gefestit bin fan büke fau iam

jbun

muodir minro thu bist bescirmere min.j

An thisaug min io, also furitekiu [26v]

gedan bin managuu, iu thu hulpere stark.[Irfullit uuerthe muut min mit loue

65 that ik gingi|

guolicheide thin allau dag mikile thiu.|Xe faruuirp mi an tide

190 I- Wie alt. bjutfdjc tfitt. b. u. ö. Jatir 1050. (Die nitbericutrctjcn Pfulnuii.)

el<li so teI

ferit craft min, ne farlat tu mi.|Vuanda quatliuu fiuiida min mi.in

tbjaI

huf)dou sela inina rat.|iiuarhton an ein.

|Quethindo got farliet imo ehtin

einI

in fangit imo uuanda uo ist thia generi.|Got ne ferrithu fau mi got min

anI

hulpon gescauuuo.|Gescendida nuerthin in te farin aftrithin

;

sinde selonrainro, bethecoda nuerthin mit scamon

{in mit nneron thia suocuut uuel mi. .5

Ic eft gotruon «al in getocou[ouer al lof thin,

|Munt min cuudou sal rehnussi

thinI

allan dag salda thin1Vuanda ne becanda buohcstaf

|iiigan sal an geuuelde

herrin, horro|

geliuggon sal rehtnussi thin eines.|Got thu lerdos mi fan iuginde

minro, in|untes nu farcundon sal ic uundir thin [28'] In untes an eldi in

ureldi got ne|

farlat tu mi.|Vntes ic cundi arm thiniu, cun

jui allin thia te 10

oumeno ist|Geuualt thin in rehnussi thin got, ' vntes an hoista thia thu dedi

mikila.|

got uuie ist gelik thi.|So mikila ogostumi arbeitha

|nianaga in uuela,

in bekerit gequiccodos|mi, in tan aftgrundi orthon oft uuithero brahtos mi.

Thu gemanoh faldidos mikile thine,|in bekort gitrostos mi.

|Vuanda in ic begian

sal thi an uatou sal|mi uuarheide thina got singen sal ic thi

]an cittharon l.">

heiligo Isrl.[Menduu sulun lupora niina so ik singon

|thi, in sela min thia thu

irlostos,I

Nouan in tuuga min thoiicon sal|rehtnussi thin, so sia gescendida in

guscamoda uua|

riin thia snocunt uuel mi.|Got duum thin cunig gif, in reht

iiussi thin kiudi cunnigis.|Te duomeno folc thin an rehtnussi in

\arm thina au

duome. [28^' j Antfaugin berga fritho solki, (ober solkis) in|huuela rehtnussis. 2(»

Irduomou arma folkes in behaldona|duon sal kint armero in genitheron sal

dest huius uocis interp.|In foluuo non sal mit sunnuu in er mano

an cunni in cunno.|Nithestigon sal also regan an uelli in also

|drupon driepinda

ouir ertha.|Vuahson sal an dagon sinen rehtnussi, in ge

|nutti frithis uuti ge-

numan uuertho mano.|In uualdon sal fan seuuo untes teseuue, in fan

|fluode untes to i5

te gomerke ringis erthono.|Furi mio fallon sulun mora, in fiunda

|siua ertha leccon

sulun.I

Cuninga tharsis in alendo geuon bringon sulun|cuninga arabum in saba

geua bringon sulun.|In bcdon sulun mio alla cuninga, al

|la thiade thienon

sulun imo.|Vuanda generon sal arniiu fan geuueldo, in

|armln themo ne uuas

hulpere.|Genathou sal armin in hulpilosi in selon ar

|mero behaldana duon sal. :w

Fan prismon in fan uurehte irloson sal selon [;'0i] iro, in erlic namo iro furimio.

1In libbon sal in geu n sal mio fan goldi arabie in

]sprecon sulun fan mio

io, al'an dag geuuigon sulun imo.|Vuesen sal uoste an orthon an hoi

|berge

ouirhauan uuirthit ouir libanum|fruht sin in bloion sulun fan bürg al

]so houuue

erthon. Si naniu sin geuuigit an uueroldi,|er sunuu thuro uuanot namo sin. ;l.'i

In geuuiist an imo (o fc^eint quo e rab.) al cunni|erthon alla thiadi gemilikon

sulun imo|Geuuiit herro got Isrl thie

|duot uundcr eino

|In iiiuiulit ist namo

mancrefti sin|an euuon in irfuUit uuirthit mancrefte sinro

|alla ertha gouuerthe

geuuerthe.|So gunt Isrl got thia mit

|rehtiu sint hortiu.

|Mina eft haio irruorda

eint fuoti, naio|ut gotoua sint gangau mina.

|Vuanda ik andoda ouir vurehta, 40

fritho sun|digoro gesiande.

|Vuanda ne ist scauuuouga dodi iro,

|in festi au

siege iro [;!0v] An arboitho manno ne sint in mit|mannon ne sulun bufilloda

uuorthau.|Bethiu hatta sia ouirmuudi, bethecoda sint

|mit unrehte in mit um-

milda iro.|Forh fuor also uan sineri unroht iro,

|fuoron an gegin hertin,

Thahtou in spracon archhoide,|uureht an hoi spracon.

|Sia satto an himele miuit l.'i

iro, in tunga|iro lief an ertha.

{licthiu bekeret uuorthe folc min hiera

|in daga

folla fundona an im|In ijuathon huo uuert got, in of ist

|uuisduom an hoe.

Fcco sia suudiga in thionda an{uueroldi hatton ricduom.

|In quad ik geuuisso

sunder saca gerihtoda ik horta|min in uuosc under unsculdigin houdi roiua.

In ik uuas bofiUit allan dag, in kestigata|mina an morgan.

|Of ic quad tellon ;")(>

sal ik so occo cunni|kindo thinro uuithercosik.

|Ik uuanda dat ik it koude, that

arI

beit ist furi mi. [:)2'' ] Vntes ic gange an heilic<luome godis, in1faruimi an

letiston tliingon iro.|Nouan thog thuro losinga gesattos im

|thu faruuurpi sia

so sia irhauona u\iorthin.|Huo gedana uurthun an te storuuasi, sau te | fuoron

farduruon thuro unroht sin.|Also slap tipstandandiro herro an burgo thinro :>'t

bilithe iro tG in euuehto bringon sal.|Vuanda an flammun ist hcrta min in

lenI

din min bekorda uuirthun, in ik te nieuuehte|braht bin in ik no uuista.

Also fe gedan bin mit tlii, in|ik io mit thi.

|Thu hattos geuualt forthron minro,

inI

an uuillin thinin loidos tu mi, in mit guo|licheide autfieugi mi.

|Vuad ge-

uuisso mi ist au liimole, in fan thi uuad|uuolda ik ouir orthon.

|Tofuor fleisc liii

min in herta min, got li|uis mines in deil min got an ouuon.

|Vuanda ecco thia

ürrodon sig fan thi farfaransulun|thu fartberidos alla thia scethit aua thi.

|Mi

eft te cleuoue gode guot ist,|te sotene an herrin gode tohopa min. [32v] That

ih cunde alla predigunga|thina, an portun dohterou syon.

|Beuuie got beuuir-

])i8tu au ende,|irbolgau uuard boitniuot thin ouir scap {

uueithon thino.{Ge- i'..')

1. Die alt. bcutfdjc £itt. b. u. b. ialjr lOöO. (Die i'ulbacr fietd]te.) 191

hugdic sis samnuugun tliiuro ihia|

thu besete fau anageniii.|Thu irlostos gerda

erui thioes, bergjSyon au then thu iiuonedos an imo. Heue up hende thine an

ouermuodi iro an endi , ]so mikila faruuart heuit iäunt an heiligin

1 In guolic-

coda sint thia hatedon thi, an mit;

don firingon iro.! Sia sattin teican iro teican.

5 in ne becandonjalso au utfcrthi oiiir hoi.

;

Also an uualde hulto mit accusinhie

I

uuon d«ri iro an that aelua, an acusi ' in anbardou intheruuirpon sia.|An-

branton mit fuiri heilicdiiom thin an er|thon, beuuollon selethon namin (i au'j

o forr.) thinis. ' (^»lathon an hertin iro cunni iro|samon, gehirmon duon uuir

alla dag[firlica godis fan erthon.

jTeican unsa ne salun uui gesian in ne ist.

126,y. S. ©ö&ecfc, 3K=2t. B. C'i.

130,115. e. 3of). Äelle a. a. O. I, © 133.

130,16. Sie Jutbaet Seicfjte tautet nad) ber öbfc^r. A (Cod. Yatic. 3548), wie fotgt:

®. 34b Ohuuirdugote almahtigen bigihtig . ()nti allan

gotef heUagon allere minero fiinteno ()nrehtero githanco . Onrehtero uuorto . ()nti uuerco.

( jhefihunrehtef gifahi . Onrehtef gihorti . ()nrehtef gihancti . Odeauderangifpyoni . ( lo uuazfoih uuidar gotef nuillen gitatl . ()einero eido.

Obilero fluocho . ()iogannef Otelannef ()uoref

Oanflahti Onrehtef giratef ()de miriz thuruhkindifgi glburiti ()de thuruh ubatruncani.

10 ()de thuruh minfelbef gifpenfti . ()de thuruhanderef mannef gifpenfti . ()hgiho girido.

Obunftef . (jidef . ( jifprachido . Obilero lufto.

Ohazihcikirichun niquam foih mit rehto fcolta.

(linafaftun nibihielt foih mitrehto fcolta ()ina

15 elimyofun nigab foihmitrehto fcolta . ()uuenanigifuonta ()unta nifirliez themo ih mitTehto fcolta . Oeiliga funnentaga . ()nti heiliga meffa . ()nti heilagan uuizzod . nierita

foihmitrehto fcolta . ()na urloub gab . ()na20 urloub intphieng ()n uncitin ezzenti

S. oöa On uncitin trincanti . ()n uncitin flafenti . ()n tmcitin viuachenti . ()hef allef inti anderef managef . Ohefih uuidar got almahtigon fculdigfi . Ohefih gote almahtigen inminero krif

ö tanheiti gihiezi . ()ntibiminan uuizzin for

liezi . Ooihef gihuge . ()onigehuge . ()oih

iz githahti . ()oihiz gifprachi . ()oihiz gi

tati . ()omiriz flafenti giburiti . ()ouuachenti()ogangenti . ()oftantenti . ()ofizzenti . ()o

10 liganti . ( )obinihef gote almahtigen bi

gihtig . ()nti allan gotef heilagon . ()ntithir

gotef manne . ()nti gemo buozo frammort.Oofram fomirgot almahtigo mahtl . ()ntigi

uuizzi forgibit . Olmahtig throhtin forgib

15 unf mahti . ()ntl giuuizzi . tbinan uuillonci gi uuircanne . ()nticigi freminne ()oiz

thin uuillo fi. Amen.

Xet (Tob. ift fcfiön gef(^rieben, mit SHtniaturen, vorm 5 5|ßurpurbtätter. SSorm fle^t:

Ant Car. Carafe Bibliothecarii munus ex Testamento. Seginnt." Per omnia secvlasecvlorv. Amen. Dns vobiscv . et cum spiritv tvo. Svrsv corda . habem' addom .

:

Gras agam' dnO dö nrö . dignü et iustü est.||Vera dignum et iustum est aeqwni

5 et salvtare nos tibi semper et||ubiq; gratias agere dne etc.

jiQC^ ber (iSöitinger .&onbirf)iitt (Ms. theol. :.'31, gr. i'>. 257 331.; über bie öbfc^r.

t)gl. Ser^eicbniä ber Jöanbjrfjriften im i«reuBi|i^en Staate. SBerlin 181*4. J)ie ^anofc^tiftcnin ÖiJttingett II, 440—442. lH, .>16. Stepf). Seigel, ©. g., in ber 3eitf(§r. für (^riftl.

Äunft, Sp. 65—79 befprit^t bie ^bfc^r. unb reprobujiert bie Silber).

©. S*!». 1. über ber Sücfe in ()nti ift v eingeri|t. — 3. bei ()nrehtero beägl. —©. 35a. 18. Seer; bann folgt:

Mtilta S^ innumerabilia funt dne peccatamea . ^ omnimodif cogitatione . locutione.

192 1 Bie ölt. beutfdjc Citt. b. u. b. Saljt 1050. (Die Corrdjer fijtdjtf.)

[187i-,a] IXriPIT CONFESSIO |Ih WIRÜC OOTE AI. \

mahtigcn liigihtig.

/ntiI

alleu gutef heilagon allero\miucro Tuntono . f'nreh

\tero githanco . Ca-

rehtero \uuorto . rhefih uurehtef

;

gil'ahi . f'nrehtef gihorti .|rnrehtef gibaucti.

Odo an]drau gifimoni .s'ouuaz

|foih uuidar gotef uuillen

|

gitati . .Veinero eido .

rbilero fluocho . Aiiigan\nef . .S'telannef . //uorer .Vanflahti rnrehtef giratef 5

I187r,b] fdo miriz thiiruh min kinthiTgij

giburiti . odi> thuruh ubar;truucani . Odo

thuruh min felbel' gifpcnlti . Odo thu ', ruh anderefmannef gifpeufti . '/irida.

.-Ibunftef . A'idef .|/Jifpracliidv . rbilem lufto

[7'haz ih t-icliirichun xii|uam

|foili

mit rehtu fcolta . .Viua|faftun Kibiheilt foihinitrehtu

|fcolta . /uuene Nigil'\i onta

.Viinta Nlfurleiz themo ihmitrohtu fcolta . //eilaga fiiununtaga /nti [IST ^,a] heilaga 10

miffa . /nti then heilagon uuiz zod nierita fo ihmit rehtu fcolta . Tna ' iirloub gap .

t'na urloiib|intjiheing . {'ucitin ez

|zenti . Tncitin triuchanti .

|i'ncitin flafenti .

f'neitin uuah|

chanti . J'hef allef enti ande|ref managef . yhef ih uui

|dar got al-

mahtigon fcul dig fi . Thef ih gote almahti geu inminero kriftanheiti . gi hezi en-

tibiminau uuizzin for|lezi . Sa ihef gihuge . .So

|nigihuge . Noihiz githah ti . Ncihi/. 15

gifprachi . Ä),ihiz gitati . .S'omir iz f laf

|fcnti giburiti . .S'ouuahhen

|ti . Nogangenti

,s'o9tanI

tenti . .s'o fizzenti . .Foligan|

ti . Sobin ih ef gote almah\tigen bigihtig.

Inti allen|

gotef heilagon . Intithir go |tefmanne . Inti gerno buoz

|ziu framort

.S'o fram fo ! mir got almahtigo mahti|Inti giuuizzi forgibig .

[.llmahtig tnihtin

forgil UKSj

mahti intigiuuizzi tbinan!uuillon zi giuuircanne Inti [lH7»,b] zigi- -"

fremenne . .Voiz thiuj

uuillo fi Imen . |POST COXFESSIOXKM |

DICATqne

SACKRDOS jHANC ORATIdXEM

|OMNFS JjS qVIDIXlT ,jiii

|me confeffuf

fuerit cora ho]minibuf confitel)or et ego eü |

corä i)atro ineo . lUo te bei

nedicat

/^ cuftodiat . et det|tibi remiffionC- ouiniü pocca

|torü tuorü . uthic bene ualeaf

tiinere «^ infuturo c<">munione|et focietate cü angelif ^ ar

|changelif 4 fü omni- ->

buf fcif)habere merearif in regno dl am .

|ET TUKC DECANTA

,

SEPTEMPSALMÖS

I

SINE GLORIA|

Quotü initium initium oft|/>nC Ne iufurore tuo 1

;?eati quorfi remiffe ft iniqtatef .|/me Ke in furoro tuo . II .

|J/iferere niei df . uf(|

:

A fpü prin|cipali continna me .

|Dne exaudi orationS meä ^ clam

|/»e ^fundif.

/)ne exaudi . II . |DEINDE DIC ORATIO

|KES HAS .

|EXACUT DNK I'RE

\

30

Sao «ilb ber Seid)te bei SBeiBcI ®. 73. 74.

131,11. £. J. flcilc a. a. O. I, S. 134.

• 132,7. S. cbenba £. 1:14.

132,7. Jer ttit ber J^orjtfter SBcidite na* bcr .^bf. (Cod. Pal. ^h) tautet, luie folgt:

S. i\> Ih gihu alamabtigen fater inti allen finen fanctin .

inti defen iiuiliidon Inti tliir gotef manne . allero miuero funteuothero ih gidahda . inti gifprah.inti gideda . tliaz uuidar gote

uuari . Intidaz uuidar minera criftauheiti uuari . Inti uuidar ''< '

S. 3» minemo gilouben . Inti uuidar mineru uuihun doufi . Inti uuidarmineru bigilidi . Ih giu nidef . abunftef . bifpraha . fuerienueftirinluftio zitio for lazanero . ubermuodi . geili . flafheiti.

tragi gotef ambahtef. huoro uuilleno . farligero . Inti nior

def.inti manflahta . ubarazi . ubartrunchi . thaz ih niinau •'>

fater Inti mina muater . fo niereda . fo ih folda . Inti daz ili

minan bereron fo niereda fo ih fcolda . Inti inau fo ni niiunoda

foihfcolda . Inti mine nahifton fo niminnoda foih fcolda Inti

min uuij) . inti min kind foniminnoda . inti ni leerda fo ih fcol

da. Inti mine iuugeron fonileerda . inti niminnoda fo ih fcolda. I"

Indi mine fillola fonicreda indinileerda fo ih fcolda.

Ih gib« thaz ih tben uuilion funnundag inti thia heilaguumiffa foniereda intinimarda . foih fcolda . Ih gihu daz ih

minan decemon nifargalt foihfcolda . thaz ih ftal . inti fcr

ftolan fehota.Ili gihu thaz ihfiohero niuuil'oda ferege '''

[IST'ial Oben auf ber 3eite ein 4>ilb. — 1. S^aS turtlo ©cbrudte ift in ber vanbj(^rift {9olb — 4<i« CONFESSIO rot. — 8. ge «jov lufto o j. .ob. ilberß — 14. Über

e in gi hezi n. alter .icb. i überg. — 15. 3n lezi bcSgl — 20. uns (X:. ligicrt). — 21. POSTbi^ 22 ORATIONEM rot. — 26. ET bi4 27 GLURIA rot. — 30. DEINDE bi3 HASbeSgl. — e. 2''. 28. allero (a größer). — SS«. 2. abunftef (bo5 erfte f fpätcr ein=

ge{^oben). — 3. titio (z größer). — r>. ubartrunchi (tr au4 d fort.) — 10. fcolda

(a offen). — 11. ftllola (beögl i. — It minan (be§gl.; a aii4 o forr

)

l. Die alt. btutfdje Citt. b. u. b. loljr 1050. (Die ^fäljer fietdjte.) 193

ni gidrofda . gaft nintfianc foih fcolda . gLfahane ni giruou

da thio ih gil'iienen mohda . thaz ih mer giuuar . Inti unfipberongifageda . thanue ih fcoldi , Ih gihu thaz ih daz giloujjda . thazih gilouben uifcolda . tliaz ih nigihiui)ta thaz ih gilouben

•2U fcolta . ihgihu unrehteru gilihto . unrehtera gihoridaunrehtero gidauco . uurehdero uuordo . unrehdero uuerco.unrehtero l'edelo . nurehtero l'tadalo . unrehtero legerotinrehtero gango . unrehtef anafaugel' . unrehtero coffo

Ih gihii thaz ih minan heit brah miuau heit fiiuor in Ulli

2.5 hidon . Inti bi gotef heilogon . Ihgihu ungihorfami . ungithulti . untriuuono , abulgef zithielt inti ftritef «Ih gihu thaz ih heilac ambaht inti min gib(^ ruoholofo dedainti daz ih daz uuiha uuizzod unbigihtic inti unuuirdicnam.Inti daz fo ni hialt inti foniereda lo ih fcolta

3b inti daz heilaga cruci l'ouiereda noh nigidruog lo ih fcoldaNoh thero gibenni thero faftono . inti thero cruci thrahtofonierfulta noh ni hialt foihfcolda , Ih gihu thaz ih bif

fcoffa inti priefda inti gotefman foni ereda intinimin

5 noda foih fcolda . meer fprah inti fuuigeda tbanne ih

fcolti Ih gihu daz ih mih felbon . mit luftin inti mit ar

gen uuillon int mit argen githancou biuual int gi

unfubrida meer thaime ih fcoldi . Thef allef inti anderef managef . thef ih uuidar gotef uuillen gifrumita

10 inti uuidar minemo rehde . fo ih iz uuizzant heiti . dadifo unuuizzandi . foih iz in nath dadi foindag foihiz flafandidadi . fo uuahhandi . foih iz mit uuillen dadi . fo ana uuillonSouuaz fo ih thef allef uuidar gotef uuillen gidadi . foganihef ingotef almahtigeu mtuitburt inti infino ginada

15 inti inlutar liha bigiht . gote almahtigeu inti allen fi

nen fanctin . Inti thir gotefmanne . mit gilouben inti

mit riuuuon Inti mit uuillen zigibuozaune . Inti

bitdiu thiU mit ot muodi . thaz thu giuuerdof gibeton furi mih . thaz druhdtin thuruh fino ginada

20 giuuerdo mir farlazan allo mino funda . Inther priaft

(juede thanne . Dominuf cuftodit te ab omni malo

Benedicat te df pat . Cuftodiat te df filiuf . Inluminat

te df fpf fcf . Indulgeat tibi dnf omnia peccata tuaij cetera.

132,1'- ©• 3- Äetle a. a. C. I, ®. 134.

133.5. <B. 3. lAelle a. a. D. ©. 1331133.6. e. 3. Seile a. a. O. <B. 133 f. 2er 2ert ber 'V'füläer Seichte (Cod. Pal. 555)

ift ber folgettbe:

40' QuifquiT tibi uoluerit confeffione

facere finceriter introga illü priuffiuoluerit öne emendacionS depeccatiffuif Jjmittere hif dictiftif loq, re adillum

5 Ih uuilla . gote almahtigenallero minero funt()bi hitdig uuer dan . intiallen godef beilegenInti dir godef manne . fouuaz foih uurehtef

gifahi . odo unrehtef gihanti . unrehtero uuor()unrehtero uuerko . ubilero gidanko . ubilero lufto

16. nintfianc (nc ober ng au^i m fovr.). — 18. gifageda . (legtet a offen). —28. nuiha (a offen). — Inti (le^tes i oerroifc^t). — 3b. 1. heilaga (.legten a offen). —ereda (be3g(.). — fcolda (be^g(.). — 4. priefda (beögt). — 5. foih (ber ©tric^ über i

lünnte ein i fein). — 9. uuidar (bte Siunbung bed d am t torr). — '23. omnia (a offen)

— 40'-. 2)ic Mefte ber 3ctlen finb eingefieftet. — .'>. Ih beutücfi. — ö. gihanti . (a jumS^eil burc^ Cocft jerftört). — 0. ubilero (i auä e torr). — gidanko . (über d ein Stricbrote ein jroeitcs i, ober Dorjcitiger Slnfo^ be^ d=S(^afte§).

'j;a*träge ju ber beutfdien Diat.^i'itt. 13

194 I fflic Kit. ieutrrijc £itt. b. u. b. ialjt 1050. (Die ^omilie fioeia».)

ubilef uuillen fluachenef . liage . uef . biTprachida 10

unrehtef ftadalef . unre)iter fedalef . iiuzin i()

gangenti . unzinihritanti . uiizin . ih . i'lafa;nti . uuziu«uachenti . «n/innezanti . uuzin drinkanti thaz()

mezou fehonti . Minero rpiungu . huaref . thiub()

maul'lahda . minero . eido . minero faftun firbr() 15

miua kirichuu fonäfuahta foih birehtenien f()

beilege funnundaga foniereta foih berehtemeOl'colta . heilega meffa foniereta foih b . lieilegan uu()fouigihialt foih b . minan ciirf nigivultit . foihb . ()

borfä niuuaf foih b . thurftige ninttiaiig foihb. "JO

alainufan . nigab foih Ij . auaurloub gap tharihni

fcolta . anaiirlonb intfiäg tbari nifcol , ziiene

t'i

uifuauta tbeihb

133,12. 6. et. ©teinmcrier A. A. XXI, 269.

Über bie ^omilie ibaeba« f. ©all^e, a.a.D. S. 117—iiy. lafel nie. ^ofteäA XL, 132—159. Sier 2eEt lautet naO) bcr Jgibjcfir. (B. 80):

©. 153a Vui lefed tho fcf bonifaciuf pauof anroma uuaf.

that he bedithena kiefur aduocatü . that

Iie imo an ronio t-n huf gefi . that thia luidi

uuilon pantheou beton . vvan thar uuor

thon alla afgoda Lnna begangana . Sehe 5

it imo tho iegiuau hadda . fo wieda he it anufi'f drohtinef era . ende ufero fruon fce

mariun . endi allero criftef martiro . te tbiu

alfo thar er inua begangau vuarth tbiu

menigi thero diuuilo . that thar nu iuna begau 10

gan uuer tha thiu ge hugd alloro godefheligouo . He gibod tho that al that folk thef

dagef alfo the kalend uoiiem ber anftendit

te kerikon quanii . endi alfo that godllka

thianuft thar al ge don Tvaf . fo vvither gevvrf 15

manuo gevvilik fra endi blitbi te huf . Endi

thanana fo warth gewonohed that mau hodigoahter alloro thero vvaroldi begod thia ge hugdalloro godef huligono . te thiu fo v\iat fo vui anallomo tliemo gera uer gomelofou that vvi it 20

al hodigo ge fuUon . endi that vui thur theroheligono gethingi be kuman te themo evvigon -f)

@. 152*> rUd' II liua . belpandemo ufemo drohtine.

toärtä.

133.17. e. 5. .«eile, 0. a. D. I, ©. 127. öbbedc, <m.=9l. S. 63f. .^->. fliirj,

Sitteroturgcjc^. 1', 2. 7 f.

135.18. S. cbcnba, ©. isa. ®öbecfe, ÜB. =91. ©. (;3f.

135,24. Xct evfurtcr ^ubciictb lautet naä) ber .t>aubfc()vift (CXucrquort, mit ©olb

umral^mt, mit (irojjciu aBadvjficjiel, bie turfioen iöuc^ftabcn in (*lolb, bic Umjc^rift beo 5

giegelä lautet: MAGONTINK SEDIS|ERFORDIA FIDKLIS EST FILIA):

Aiof dich dirre fculdegit def biftur vnfchuldic . .So

dir got helfe . Dbt got dor bimel vnde erdiu gefcuf.

loub . blumen vnde graf . def da uore nine waf . Vndeobdu unrechte fvverif . daz dich di erde uirfliude.

di datan vnde abiron uirflant . I ude ob du unrech 5te fverif. daz dich di niufelfucbt bifte . di naaman

17. nad) berohterae nod) ber erftc Strich eines n. — 19. 2lm ©(^luffe fmb nod)

Spuren »on gi oor^anben. — 20. thurftige beutlitb. — 21. gap (p quo g burrf) fHa\ >.

— 23. ee fte^t ni ; bie ocrmeintUc^e Scbleife be§ o ift bie Scbl'if« be-i übergejc^ncbenen

g. — 158». 13. dagef (g auö f lorr )

I öij ölt. bfutfdje Citt. b. u. b. Saljr 1050. (Die Jubeneiöe.> 19i

neu liz . uude iezi beftimt . Tiide ob du vureclite

ferif . daz dich di e virtilige di got uioil'y gab.indem berge I'ynay . di got leibe fcreib . mit lineu

10 iiingeren ander fteinir tabelen . I nde ob du unreell

te fwerif . daz dich uellin alle di fcrift . di gefcribeufint an den uunf buchen moify . üit ift der iuden

heit den di bil'cof Cünrat dirre ftat gegebin hat.

yer Orfoibei- Te^t (Laud. niifc. 741; fol. 176 m.) tautet:

35*" Diz ift daz geriehte luramentum ludeoi^vri der eit da mite ein iude gerichten Tal

deme criften . daz gefchrieben ift in der keyfererechte . Her fal gekart fin gegin uf gender

5 funnen . barvuz fal er ften uf eime ftule . fine

mantel fal er an haben einen iuden hvet uffe

wirt er vellic driftunt alfo dike verlufet er

einen vierdunc zv dem vierden male ift er

beftanden . Ich mane dich bi den drin buch10 ftaben . vn bi der . e . die got gap Moyfi au

der fteinen taflfelen .uf dem berge zu fynaydaz diz buch gerecht fi . dar uffe du iude dil'e

nie criftenen fweren falt Tmbe fo getane fchult

dar umbe he dich zv antwortene bracht15 hat. Daz du der fache unfchuldic fyf . der

dich dirre felbe criftene man fchuldeget . dazdir got fo helfe . der got der himel vn erdegefchaffen hat . luft . vu tow . berge vu tal

.

loub . blumen . vü gras . vn ob dv fchuldic20 fif daz dich die erde verflinde . die Datanne

vn abyronne v^flant . vu ob du fchuldicfis daz dich die giecht . vn die miefelfuchtbeftee die Naamaune liez . viT iezi beftvntvn dv fchuldic fis daz dich v~bume daz

25 hiemelifche vuer . vii daz vallende übel ankome . vh die blut fucht befte . vii ob du fchuldie fis . daz du verterbea an diner feie . vnau dime liebe . vn an dime gute . vndedaz dir gefchehe . alfe lodef wibe die da .

36a gewandelt wart in eine faltzfvile . do Sodoma ver

tarp vn Gomora . vn ob du fchuldic fis daz dvnimmer enkomes in abrahamef fchoz . noch enkomef nimmer zv uffer ftandnnge . do criften iu

5 den . vn beiden vor vni'eme fcheppfere irften . vnob du fchuldic fis . daz dich die e v tillge . die

got moyfi gap uf dem berge zu fynay die gotfelbe fchreib mit finen vingeren in d'' fteinen taf

feien . vn daz dich velleu alle die fchrift die

10 gefchriben fint an den viumf buchen moyfi.vn ob din eit icht nicht reine vn recht fi .

daz velle adonay . vn fine gewaldige gotheit

amen Sprechet alle amen, fite iuramentü.Swer den iuden den eit ftabet . der fpreche

15 alfns Des dich . N . fchuldeget des bis

dv vnfchuldich daz dir got fo helfe . der gotder hiemel vn erde gefchuf . loub . blvmen . vugras des do vor nicht enwas . vn ob du vnrechte fweres.daz dich die erde vflinde . die

lU Datan vn abyron vTlaut . vu ob dv vnrech

8. i (ffirfumflej rab.). — 35b, i. J)a3 gefpertt ©ebiucfte rot. - 36', 11. icht bur(^=

ft vielen.

13*

196 I Sic «lt. b£utfd)e ffitt. b. u. b. Soljr 1050. (Die ffiffenet -QeberoUe.)

to fworos . daz dich die miefelfucht befte diennamauDe vorlii'Z . vn iezi beftvnt . vn ob dvvnrechtc fweres . daz dich die . e . vortilige

die g"it nioyfi gap. uf dem berge zv finay diegot moyf leibe fcbreib mit fineii vingeren. iSan der fteiueu taffeh^u . vii ub dv \-nrechte

fweres daz dich uelleu alle die fchrift diegefchriobon fin an den vumf buchereniiiuyfi. Sprechet alle ames.

136,3. ä(gl, C. gteinmeijer AA XXI, 260. ® alU-c a. n. C. 2. 116. Tafel Illb.

Softes A XL, 132—159. Ser 2ejt lautet nad» bcr ^anbfdjrift:

153b Van uehuf ahte ende ahtedog iimdde maltefende abtc brod ttiena foftra erito uiar muddegerfton uiar uother tliioref boltef . tethrirahogetidon ahte tiaii iiiuddo maltef endo thriuu uotherholtef . ende niarhteg bikora . ende ufero herino 5miffo tua crukon . ul'er :: b:: ::1 ;: 1::

g ::::::: : Van ekanfcetha fimiliter. : : : : : ftü

Van rengereng thorpa fiuiilit. Van hukretha fimiliter auathat holt te then hogetidon . tliat ncgeldet thero ambahtii neuue 10thar. Van brokhufon . tethen hogetidouniguu niudde maltef ende tuenleg bikera.

ende tua crukon. Vau horlou nigen endeuiftec-h mudde maltef ende tue uotherthiorof holtef . tue mudde gerftfm . uiar brot.

. 15en fufter erito . tuenteg bikera . endi tuacrukon . itigen mudde maltef tethenho

getidon. Van nian huf fimilit. Vauborthbeki fimilit. Van drene te uferoherano miffo tian embor honogaf . Tepin iOcofton fiuondon lialuon eiuber honegafendi uhtodoch bikera . endi uiar crukon.

152'' Do pdiü eili; i)po Greia . X . fiel .: .::::::•.::::: :

grici

De neue pdio . . V . ficlo an rohhurun . V . auladfiel s

: : : . V an ladthorpa. An hamuuinkilc XXX denarioAn lindeniiu . V . ficlof. : : An berghalebtruu . III.

ricl.<5 fexdcn. An hupelef uuik . III . ficlo ^ IUI denAn brelitou XXX den. An driiiere . unu fiel. An öuueteringe . VI . fcl. Au banevuig . Till . fiel . ^ VI den.An vunninc thorpa . III . fiel. An rinhorre . lll . fiel.

An bekebem . 11

.

1. An a : htinefberga . V . ficlof. Au ftengrauon.. im . ficlof. Anhanuine.

liua . helpandemo ufemo drohtine. 10

136, 6. Über bie ^rcdenborfter ^eberotte f.©oH-'-c, n n. C. 3. 16it— 101.

G. eteinmcper AA. XXI, 270.

136, 0. S. 3. ilelle a. a. 0. I, 100.

136, 14. ebettbo S. 100. 6(5bccte, 9n.=2f. £.65.136, 15. «eile S. 7t 5

25. moyf aih^gcftvidtcit. — 153l>. Cben flcljt: : prauat . uminui . ucnoifdit; 3- 1—''

finb auf 9taf. — -J. Gä ftanb thrriu, ba-j jrocitc r ju i rob., t)or bas i nod» ein i geftedt.

— 5. uiarhteg (h aua t burd) SRaf. u. .«orr.v — ^roift^«" S-"^ ""*> ** f'"'^' fi^Icdjt ge

ft^niicrt orpa, cbenio jir). 3- '"^ "• •' "^'^^ rengerrengt. — 152b, 1. De nouo pdio v

j. .'Ob. a. Saf. — V . ficV anlad rab. — 2. V fiel a. iRaf. d. \. &b. — 3. V ficlof

0. 9iaf. D. j. ^b. — bcrghalehtrun . ba§ jtveitc h a. !Haf. ooit t^o^em ^ucfift. u. j. .§b. —4. III a. SRof. tJ. j. ,§b. — 8. a: htinefberga. :Haf , von i

.-

I. Die ölt. bcutfdjc ffitt. b. u. ö. S^cljr 1050. (Das «jilöebrnnöstieft.) 197

139, 16. Sgl. Äögel o. a. D. ©. 269ff . Sitteratuvgefrf). 5. 340. fieuäler AA.

XXI. 252. gr. fiauffmann P. XXIX, 13. fi. ©bbede, 3R.=3(. 3.5. $if(^on 1,33.110, 13. J5. Jlelle a. a. D. I, 135.

U2, 28. i!g(. ytögel a. a. C. 3. 210 ff.Jliau5, 3. f- b. bfterv. ®i)mn. 1S96,

5.31*5—328. S. «eile a.a, 0. 1,81. ^. Äur j, Sitteraturgefcfi. I\ 3. 9—11. ©öbecfe,ÜB. =21. S. 5. i^!

i f dl n 1, 13. gr. ilauf f mann, Sn: *^*f)ilolog. Ätiibien. 5«f'9 f- ®ieoer§.ÖaUe 1896, 3. 124—178. ©ieb3 P. XXIX, 412.

?ev Se^t tautet naii) ber Saffcler ^anbi[d;rtft (Coil. theol. fol. 54), luie flst:

®. li'. Ik gihorta dat seggen dat fih urhettun / senoa muotiu . hiltibraht onti hadubrant . untar heriun tueni,

runiifatariiDgo." Irofaro rihtun gariitun fe iro

gudl)a)iiuu . gurtun fih . iro . fuert ana . helidofubar hriuga dofie to dero hiltjii rituu.

hiltibraut gimahalta heribranteC fiiuu . her iiuaf heroroman ferahef frotoro . her fragen giftuont fohem fohera

uuortum . perfin fater pari fireo In folche eddfi eddo

pelihhef cnnoflef dufif . ibii dxi mienanfagef . ik

mideo dreimet chind In chuninc riebe . chud ift

min alirmin deot . liadnbraht gimahalta hilti

branttU' funu datfagetun mi ufereliuti alte auti

frote deaOrhiua paruu . dat hiltibraut hsetti

min fater . ihheittu hadubrant . fornher oftarglh' ueit flohher otachrefnid hina miti theotrihhe.eiiti finero degano filu . her für laet In lante luttila

litten prut Inbure harn uupahlan arbeo laofahera<^ oftar hina d(^nddetrihhe dar ba giftuontum fatereref minef . Hat uuaf fofriiint

laof man herpaf otachre ummettirri degano dechifto iinti deotrichhe dar ba giftontuu

her paf eo folehef at eute imo puafeo fehi^a tileop.

chud paf her chonnem manniin) ni paniu ih

iu lib habbe . pettu irmingot quad

3. 76*'. hiltibraht obana abheuane dat du neo dauahalt mit fuffippan man dinc nigileitof . pant her do ar arme puntanebouga cheifuringu gitan . fo imo feder chuning gaphuneo truhtin . dat ih dlrit nubihuldi gibu. hadubrahtgimalta hlltibrantef funu . mit gern fcalman goba Infahan ort pidar orte . dubift dir alter Inin iimmet Ipaher

fpenif mih mit dinem puortun pilimih dinu fperu per

e. 1"". Surc^ p ift bas agf. w mit .^afen bejcidjnet. — 1. feggen (gg jünger, aufäluägeroifc^tem). Über 3- 1 ftföt noc§ einmal: Ik gihorta dat feggen. — 2. hadubrant(©tric^ burc^ 4 jünger). — heriun (un a. 3taf.). — enti (e au-ä i forr., uti a. iKaf. v. oh).— :!. funufatarungo. (bO'j jiDcite u a. 9!af., uon f?). — 4. gtidhamun (3trid) buvd) 4jünger. — 5. ubar (a offen), mit SEaffer be^anbelt. — hiltju ba5 i an t fpäter, aber»on alter »anb anget)ängt. — 6. gimahalta (gi »enuifct)t). — uuaf (a offen^ —8. per (p au5 p forr.) — 9. pelihhef (ba5 le|tc h a. 'Ma]. v. 1., ha?: te§te e a. SJaf.

0. f). — cnuoflef (flef a. ;Haf., oon lefr). — fagof (öa-ä evftc f a. :1tof. oon g). —10. chuninc (h a. 3(af.). — 13. ^arun (ber 3d)aft oon p a. ;)laf. — 14. hadubrant.(ra a. Waf.) — fornher (nhe a. SHaf.). — 15. otachref (a awi x rab., chref a. Stof.

von r). — 16. finero (r a. :Haf. v. e). — 17. pahfan a. :'Haf. — laofa (ofa a. 3taf.). —20. herpaf (p = agf. w o^ne äaten). — ummettirri (üa^i erfte r unten mit .öätdien, alä

loitre c ober u atigefc|t). — 23. 5iac^ ^af ein gied (ii)ol)l tein ~V'<i"ft) - 22. Über bem

erffen paf (p = agf. w ofine .§afen) 9iaf. , auc^ ber .'öafcn uon f anrab. — 24. peftuburcf) JHeogcntien oerborbcn. — 3. 76». 2. pant (p = agf. w oOne .i^aten). — her (o a.

:Haf. 0. i >) — puntane (p = agf. w o^ne Safe«). — 4 ili (h au5 t torr). — .yinter gibuift ein äturfjft. rab. — 6. pidar (p = agf. w o^ne .'öafen). — 7. mih dinu (m ou-5 h torr).

198 1 Sic alt. bcutfdic £itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Dae -QUöebranÖBlieli.)

A A Vpan . pirt alfii gialti^ man fo dii epin Inpit fortof.

dat fagetun mi fi;o lidante peftar ubar pentil f^o dat

mau pic furuam . tot ift hiltibrant heribrantef funo. 10

hiltibrabt giinabalta heribteffuno . pelagiTihu ih

Indiuem hruftiiii dat du habef heme herron goten

dat du noh bidefemo riebe reccheo iiipurti , pela

gauu paltant got quad hiltibrant pepurt fkihit.

ih pallota fumaro enti pintro fehftic urlante . dar l'i

man mih eo fcerita Infolc fceotantero foman mir at

burc (^nigeru . banun nigifafta . nu fcal mih fuafat

chind . fuertu haupaii brcton mit finu billiu eddo

ih imo tibanin perdun . dob muht dunu aodlihhoibu dir din eilen taoc . in fuf heremo man hruTti gi 20

pinnan rauba bihrahanen . ibu du dar cnio relit babef . derfi duh uu argolto iiuad hiltibrant oftar liuto

der dir uu l>igel' )>arne iiudih el'fo pelluftit . gudea

gimciuuu niufedcmotti . perdar fih , dero yhiutu hregilo

hrumen muotti . erdo delero hrunnono bedero uual 25

lan . do lettun l'o a-rift afckim fcritan fcarjien fcurim

dat Indem fciltim ftont . do ftoptü tol'amane rtaim

bort chludun . hopun harmlicco huitti- fcilti.

nnti im iro linton luttilo purtun . gipigan mili pabuii.

14t, 1. SB. 33 raune, B. XXI, 1—7 unb S. 2'>1. Irmindeot uiib irmingot.

144, 6. 9t. ^ilbebranb, 3um SBeien beö IMcimQ, auch boo Stabreim'3. 3^ttf<^r.

f. ben beutf^en Unterricht V, 577 ff. «beitrage jum beutjd^en Untcnicöt. üeipj. 1897,

e. 172—180. SB. '^uft, Tic Gntwicfetung bco SialogS im alten .'ötlbcbranbsliebc. SSerlin

(J)iff.) 1895. 3uv jjSanbjdjrift be^ .'öilbebranösliebcy (3n: Jcftgabe an .Harl SSein^olb. 5

Üeipjiß isee. ©. 20—27.) 3um Sialett be^ .s^ilbebranbsliebC'i (cbcnba ©. 17—80). —»gl. e. anartin AA. XXI, 280—2S2. gr Äauffmann P. XXIX, 9 f. 13.

149, 1. Sögt. e. aiiartin, iöiufpiUi, A. XXXYIII, 186—189. Jv. flouffmannP. XXIX, 4. 13.

149. 7. S. Hvau-S, 3eitfd)v. f- i>. öfterr. Ömnn. 1896, S. 342-347. 3. «eile 10

a. a. D. I, 139.

149, 27. 5. Setter, 9)!nfpilli H. XXI, 107 — Ui). !P Sc^mibt, aBinbSbrant.

ebcnba e. 111—121. WiJbcctc, liüttelalter S. 22 Sicb-i P XXIX, 413.

1.50, 1. %I. di .uögcl a. a C. 2. 317 unb .'öeuöler AA. XXI, 324.

157, 18. 3 «eile a. a. C. 3. 215. ©öbccfe, Süttetaltcv 3.23. 15

157, 24. 2:^. von Wvienbergcr, Sic 93!cr|eburgcr ,>anberjpriicbe P XXVII, 433

bi'3 162. !K. Üögcl a. a. Ü. g. 84 ff. Jr. Üof*, i^albev unb &er weijie .sMrfc^. ©tuttg.

1«92; ogl. 91. '31. ü)!ci)cr AA XIX, 209-214. .'ö. ÖJcring, Jcr smcitc ÜJlcrfeburgct

Spruch P. XXVI, 14.'>—149. ,"?. .«auffmann unb',<S. ©cving, 5!od) einmal ber jrocitc

5Werfcburger ©prud) P XXVI, 1.^4—167. SDlarti'n, 0ött. Öcl. Mn,. 1893, ©. 12s. i'o

G. Äauffmann P. XXIX. lo. flellc a. a. 0. I, 65f. .öcuSler AA. XXI, 824.

XXII, 247. .U. Oöbccfe, 9)1. =in. 3.5. ©iebä P. XXIX. 4U f. Scr legt lautet m<S>

ber .{ibf., inic folgt (aJJcvfcb. Gob. .58 3. 85«):

8. gialt^ (a a. 9iaf.). — ÜKit du epiu beginnt bic iv|u .vuno nneber. — Ser

^afen über fortos . ift blap unb jünger. — U. gifihu (baä Icftc i a. :Haf. oon f?). —— 13. defemo (ber erfte ©trief) bcä m a. dia\.). — 14. 15. 91acl) i^ela unb fkihit

. foroie

unter pela ein ftarfer breiecfigcv ^lecf. — 16. mih (h q. 9iaf.). — 17. fcal (ber erfte

©tric^ beä offnen a beim ©c^reiben auö 1 forr). — fuafat (unter t 9iaf., eineä

g-©tri(1^e3?). — 18. fuertu (rt lig.). — eddo (o auä d rab.). — 19. aodlihho (bas erfte

h aui> b rab., baljinter fte^t pa 0. j. ^b.). — 20. din (i ouä 1 rab). — 23. pame (ue

auä m burc^ 9Jaf. u. jlorr. — 24. hregil» (g qu§ 1 fort.). — 29. miti ber erfte 3tri(^

be3 m in ber 9Jlittc etroaä perlest. — Unten ftef)!: pi gie : : : : ctuf df latine.

(Die jMcrfcburger Bauberrprüdjc. fforftt)« ßtcnenfegeii. Malus malaimus.) 199

Eirif fazun idifi fazun hera duoder lumahapt heptidun ftimaherilezidun fuma clu

bodun iimbiciionio uuidi infprinc haptbandun imiaruigandun . H.

5 Pol endeutiodan imorun zihoiza du uuartdemobalderel' uolon fin uuoz birenkicftthubiguoleu l'iiihtgunt , funna erafuifter

thubiguolen friia uoUa erafuifter thubiguolen luiodan fo he uuola conda

10 fofebenrenki fol'ebluotrenki fofelidi

renk! beu zibenabluot zibluodalid zigeliden fofegelinuda fin.

g. 53a fte^t:

Nee n <5 ab inferif refurrectionif

ioh ouh fon hellu aritanneffef . ioh oubiu Iniuilun diurlichefufftigef . breugemef ficlar^ berehtero dinero heri . fon dinan gebonBENEDICTIO SALIS PRO PESTE ANIMALIVM ac datif.

inti giftin.

158, Iff. 3Sg[. itögct a. a. r. S. 259 ff. 262 ff.B. XIII, 591. (iJögelä Sitteraturg.

reo. v. ©ie6§ (P. XXIX, 401—414) JRauffmann, Sitteraturbtatt f. germ. u. rom.*;i^U. XVI (1895). 2. (^ebv.) Sp. 42—49. (SatUe a. a. D. ©. 203—208 «p. fieüen. a. D. I, 230. ©öbecfc, aiJ.=3t. B. 241—244.

5 2>et Sorfc^er Sienenfegen (»gl. ju 266, 33) tautet nacfi ber ^bf. (Cod. Pal. 220)*)

Kirft imbi ift huce nti flinc du nihil minaz herafridu frono inmiint godef gifunt heim zi comonnefi zi fizi bina inbot dir fce maria huro lob nihabe du ziholce»i flucdii . noh dn mir nindrinnef . noh du mir nint uuin

r> neft fizi uilu ftillo uuii'ki godef uiulon.

®er gegen contra lualum malannum lautet in ber Söouner §bf. 218 S. 40'> unten:

Ad dolore pectorif. Puleiü . abfintiü . lauribacaf . grana maftix anä tunde«i^ in

IpnluerS mifce cü oleo S^ utere J)batü e. Ad dolore fcaijule.l cui'

Hb «^ mbri.locv melle|mmge &, farinä fabe fup fparge . i^ folia edere fun

pone mire uiuat J>batv e|Ad difficultate pariendi J>bat Elifab(^ peperit

5 pcurfore . fcä maria genuit faluatore|fiue mafculuf fif fiiie femina ueni foraf

faluator rouocat te. Oöif fei di intcedant (?)iai.) > ifta femina. Qä fcriptv fupgenua trib; digitif (jeligaf untcrg.). Qd fi hie tä cito ü J>derit . tc in alio me d

|

branula fcribaf lazare ueni foraf.+ a

S. 4ia unten: faluator reiiocat te * fup pect' femine mitte. Contra malamalannü. Cü minimo di

|

gito circüdare locü debef ubi apparebit hif übif. Ihl)imuniun dih . fuaz pigo de (d au'3 t forr.) iouh

|

pi xpte (burcf)ftricl)en) xrifte.Tc fac cruce _p medir + «^ die daz tu niewe dar (f)iei"nacfi n getilgt) nigituo . noh

5 (tjiernac^ t getilgt) tolc|noh tot houpit. Ite ad iure te n patre . Sj filiü ^ fpm

fem . ut äpliuf u crefcaf . f, arefcaf. Ctra olüf ficof. Bettonia . agrimonia . Mille-foliü . Tragefoliü . Artemifia . Plantago I Mentaftrü . Ambrofia . de hif fingulifmanip . i . cü uino ^ piperc tere ^ bibe dief . 'Vini .

|calice I. (burc^ftricf)en).

|

1. idifi (nie Schleife oon d etiuaö neriDifc^t). — 3. 33or hapt ;Haf., oon t'r). — 4. yiad)

H 9iaf. Bon li bt^ 10 öucftft. — 5 Pol ift nid)t uorgejdjricbcn, benn ende ftefjt nid)t amSlnfange ber 3ci'6, fonbcrn ctina um einen 33uc^ft. eingerüdt. — 6. birenkicft (f rab).— 9. fo he oerblidien. — 12. lid (i aui a rab.). — 3. 53a. 2. in oerroifc^t. — *) Sie.&bf. l)at am oberen ;}lanb ber Seiten Serfc mit 3icumen. (Ss fdjcinen nodi ä^n[id)e Stücfebarin geftanöen ^u Ijabcn, lueWje f)erau§gefd)nitten finö. — Cod. Pal. 220. 1. fliuc (H

au'5 d torr., e^ mar juerft du gefc^rieben). — minaz (i long burc^ a gejogen, an Stelle

oon z fdieint juerft ein onbcrer ^luc^ftabc angefangen, z fteljt etroa§ fjod»). — 5. Unterber >Hetf)e fte^t ein rerroiirfiteö k.

200 I ö. ölt. b. titt. b. u. J). Z. ior)0. (Ulciitgartcr Kdferegen. ffiro|cr llllurmrcgcii.}

B. II Bibl. 25ia et ueritate);

2)er SSBeingarter :>leifefcgcn lautet «ad» bcr Stuttgnrtci- ^bf. H(F 68) 4", ©. 12a'' (äiicrft In iirincipio eiat uerbum etc. biö gracia

et ueritate + In nolo + pat's + 7 Ali' + 7 fp* + fcl +Ic dir nach l'iho Ic dir nach fendi mit min fünf

;

üngirin funui uiidi funfzic ongili Got dichgi fundi lieiiiulich gilondi offin l'idir diz figi dnRfami fi dir diz lelgi doR Biflozin fi dir diz wagidoK fami fi dir diz wafin doR def gfitin fandi ulrichif

fegen uoR dir viidi hindir dir vndi hobidir vudinebin dir gidan fwadu wonis vudi fwa du fis daz

weridada affi gut fridi fi alfi da \ min fravwi fandi mariedef heiligin criftif ginaf

?er SBuvmjegen bcr Örojev ibi>]. 1501 (ugt. A.) XXI, 4iaf.) lautet, u'ie folgt:

e. 63v, 3. 5;

bilauf . tibi glä . tibi grärü actio . feiuper

iibi<i : in fempiterna fcl-1. Obeata 7 '^<''' 'ri

nitaf. Der') herrc iob lach inmifte . rief

uf . zoxpe , mit oiter bewollen die madeuimuz uielen . def bäzte im der ballige

crift . alfo fi . N . def nianewurmef^) . def bar

wuriuof . def. macwuriiiof ') . def petrelef *)

vude aller der flabto ) wurme') die nie:en

de fin ) . . er verzerende*) fin fi . . . . n . iftef.

[61'"] Der wurmen der finu tot . hutte vnde

immer mer. I ue dni . am . pat . nr . daz fco

It du drieftunden fprech . vur daz oiter

fcoltuz fprecben. Carnanx odia '") . carnanxedia . iniuenfiua . fami'odina . caft biftu ir

H: ''j . rc al geliche zergeiit fie

do . in nomine fcl fp

3luf S. I Ov finb bvei feilen vab., bie elfte ganj untesbav, auf 2 u. 3 menig ju cr-

tennen. Gö fteljt ntiberc Srfivtft barunter. Gbeitjo flanben S. 64v Inteinijc^e Sorte utitcr

bcr neueren Schrift.

J)er Segen bcr 5Daind)ener .löbi. 14763*) (215 »U. fl. 4". Comnientarius in Dr)na-

tum. Jientm.» II, 800) lautet, roic folgt:

H.Sl' J> fluxn fanguiuif

Opilati fu_p fronte in utra<i,

auro facta cruco . do fangui

jie ipfi' hoif]^ febrib;

Comaf ^ daiiiian' fubuoniat

t . N . dicto i)ri". hf.f febref . circa

dextrii ]>edo: (m vab.) fulcando ter

cü i)at . nr. Doner dutiger; ^b cadente mordiot mahtigcr ftuont uf der

r hadamez pnrche (r ju c low.) feitote denftcin zemo wite . ftuont

©tuttg. 25. 22 d ftcl)t auf bciu lc(jten itridi oon m in boimdich. — 22. 23 24 ()roeima[)

OK in doR lig , cbcnfo 25 in uoij — ') J) vab. — -) Xev crftc Stvid) von u bcfcfidbigt.

— ') c tonnte audi g fein; bodi bavanf ift für e unb w fein ipia^. — ^) ilbcv r ein

^äWjen loie c — *) ht unbcutltd). — ') wu unbeutlid). — ) de fin unbcutlidi. —*) ve obcvwiy — *) od fid)cr; offenes a lommt fonft nid)t uov, unb Ijiev ift ei unm(igli($

roegen beS d-SlnfafteS. — ') H unfidjcv. — *) £. 207 b. 2()sa ftel)cn bie arabifd)cn JJamen

ber ©tevnbilbev.

I. W\s ölt. bjutfdje Citt. b. u. b. Zai]r 10,'.0. (;fflnnd)£ntr ßlutffgen. tJTobiasfegeK.) 2(Jl

def adamez . zun . nntfloc (1 au§ c torr.) den tieiielef zun.

zuder ftudein, Sant pet.

].-, fante zinen prüder paulen daz er arome adrenferbunte frepunte denpaten . frigezeden famathfri wizedih unreiner ate.

20 fon difemo menefcbe zofci

ero zodiu hant wentet zer

erden . ter cü i)at nr.

3?on JobiQäfegen feien noc^ bie fol'jenben biet abgebrudt:

A. 9iac^ bei- 3Künc^ener öbf. Cg. 850, 2. 53^, 3. 6.

Sant thobiai' legen '^ (rot)|Der (D rot) gut her fat tho bias der gottes waif

fage was der fante fei ne sion gar ferre in fre de land das er wolt we nen das

er yn nymer folt]fehen gar truerlichen er

|von im fchid wan im was

|fein fun

;, lieb vmb in was im|laid er Täte im virzig tag [54a] waid Doe er in fach vur

im ftan ain guter fegen]ward über in getan der

|von hertzen gut was dar an er

nit vorgaß|/>em (D rot) . got dem nichts

|

vorborgen magk fein ' vnd des aigeich bin der

]muffe mich behüte durch

|fein veterlich gute vor

,hulz vnd vor

walt vnd1vor aller not manichualt

[von hunger vnd vor do'^ft

|vnd vor böfem

1(1 gelüft vor1hitze vor froft vö fchiel'fe

|vor werffen vor waffer I vo' fewer vor

zöbem vor [54''] gifft vor erfchrecken vo' allen bofen waffen vor[allen bofen

fchlege vor|erftechen vnd l'ende mich

|gefund er wider mit vil raine müt her

heim zu|

meine gut + (jefegetjfey der wegk vber die ftraß über wegk (burc^*

ftrit^en) ftegk[dar vor \Tid dar binde

]got mit hlmelifche kin den fey mit mir

15 allethal ben neben ^-nd mülj mir|allenthalben got geben ' das mich alle

Waffen|muffen meiden das fie [55a] mich weder ftechen noch fneiden Ane das

mein |allein das fal fneide flaifch

|vnd gebain aber fo es ko met auß mein' band

fo feyI

es in den fegen genant ! Es fey meffer oder fwert\ftacbel oder eyfen

oderI

alles das ye gefmidet]ward find der ballig

;crift geporen ward

]+ das fey

:;ip mir als lin de vnd alfo waich als|vnfer frawen hend vnd ' fwaiß was do fie

vnß'nI

hem trugk vnd genau [55b] Der mond vnd die föne|leuchtent mir mit

wöneIMein hertz fey mir ftaine

|Mein leib baine Mein

|haupt fei mir ftehe-

leinI

der himi 1 muß mein ' fchilt fein das jnadiß feyImir offen die helle fey

mir vorfloffeu der fper ftich vnßers hem ihefu|crifti des behüt vnd be fchirm

25 mich vor aller not|vnd vö den gehende tod

|Die heiligen zwelfpote ' zien mich

vor got die|balligen vier ewägelif te die weifen mich v' got [56a] das befte Der

guth her'jfant Steffan der got ze 1

himel fach zu fines va ters rechten hand doer

I

alle fein not »ber want|der fei mir bey der gut

|her fant Johannes der

pflege meines namens ' das an not müße fehen|Alfo hail muffe mir ge fchehen-f-

' Bain fey mir]mein leib . holt fey mir

\man vnd weip Sant

j

gerdrud m»iffe meinwar ten Gehea todes muffe

;

ich nymer erfterben. Sat [56b] Ofewalt muffemeiner

\fpeife pflegen vnd laß

1nit vnder wege Er ' pflege :iuch mein' verte

vnd mein vnd meines1gutes vnd mein' fei vnd

|mein' wertlicher eren I vnd fuge

mir zu allezeit[

gut geuerten In totes|frid ich da far + Der

\hailig gaift mich

.;5 bewar'|~ Gotea hend feind vber ! mich -i- Gotes füffe

|feind vor mir -f Gotes

gotlicher müt befchirmjmich heut vn zu aller [öTa] ftiind. Xu muffe ich lo

bannes als wol gefegt tjfein als der kelch vnd

|der wein vnd das vil

|heilig

brot das vnfer|her feine zwelf iügem

\bot dar zu muffe ich Johannes als wol

gefe gent fey vor alle her tzenlaid der difen fegenjbey im treid in guter

]voleift

40 dar helfl' mir|der vater der fun vnd

;der hsilig gaift darzu i müffa mich be-

hüte in oia [57b] Gotes muter vnd muffe j mich feuden in den fri den do fie ynwas do fie

]vnfern hem trugk vnd

|genas Nu muffe ich Jo hänes als wol ge-

fegent |fei als der kelch vnd der

j

wein vn das vil haUig|brot das vnfer her

fei ne XII iügem pot -;- Sät ( iacob + Sant diepolt[+ Sant niclaus + Sät

|lohannes

45 + Sant peter|+ Sant pauls + Sant 1 endres + Sant anthonig

,+ Sant tboman +

Sant [58'] Valentin + Sant erhard|4Sand wendel Diffe | heiligen muffen auf di

fem generte mein pflegerjfein Dife heiligen inck frawen alle behüte mich |

vor

202 I- Bi« ölUjle beutrdje ffitteratur bis um öaa ial)r IC50. (tCobiasfcgen.)

l'chentlicliS fchandG| + Sant agatha + Sant

|afifra + Sant barbara +

|Sant Doro-

thea + SantI

elifabeth + Sant katba rina + Sant margfietba| + Sant vrfala +

SantI

Brigida + Sant helona|die das bailig creutz vant [r)»b] Die behüte mich 5*

vor bOl'en band Gotes|baut die heilige funflf

j

wunden die behüten[mich vor

allen büfen |ftunden Das mir veib

|noch man mein leib mel

|Tel mein gut mein

erIuit mögen gewinne

| an das helff mir der\vater der fun vnd der

|hailig gaift

Der gutI

her fant thobias + |Cafpar + Baltifar + |

raelchior vnd fprich . V. [.'>9a]

pater nofter vnd . V.|ave maria ^^^

]

r>5

B. yta^ bei- 9Jlüncl^ener <:?'&']. 3(. 17051 fol. 5Bi. 225 unten.

Der gut herre fant thobias . Wan er in (burc^ftnc^en) ein vil gut man waz .

fing funI

er gefant . fo uere inuromdiu lant ; d" fun waz im uil lieb wie truriclichö

er von ym fehlet . da hört 6r finu fun ftan . da wart ein fegen vber 5n ge|tan .

der fegen alfo war waz . dar an (-r nichtes v^gaz . VTez trureft du nu | ein trut 3

fun . d." got der da ift . dez fcholt du da bift . fwer fich dez nicht|entwt-kt

v^b (burdjftric^en) vb'' finen ermerre er fich vil wol bedenkt . d' be rucht1dich . N .

hiüt zebehotE . durch fin vet" in (in auögeftric^en) lieh gut . vb" holtz vnd vb'' velt .

vor manige|nöten manichvalt . vor hügu» vnd vor vrör.h're vat* ihü chft .

verucli hovt min pet zerhören|rtaz du , n . habeft fchon . vor dem ga^hem tot er 10

flaff od** er wachh . erfi enholtz od" en ftzze . gefegnet|fein dir di weg paidiv ftrazz

vnd fteg voren vn hinte . gefegnG dich di hilige föuf wunde . di hi |ligen

zwelfpote di wegen dir . n . Imm" vor got . Di hiligen vir ewangli'fte di werbi-feudich

|n . Wicgefteu vnd dez peften . Der gut li"re fant ftephan . der alte fin

not vb" want D* ge fte dir n .|hevt vnd Jm'^mer vil wundu vaft pei . do dir 15

fein not vnd durift fei . dez helfen mir di hiligen nom|drei . wimeht ich dich N .

imm* paz gefegnB . deann mit dem fegne vud mit dem heiligen fegne .|Chft d"

vil gvt durch dez hiligen chftes blut . n . dein h'tz daz fei dir ftainS dein haubt

fei dir ftechleln .|d* himel mvzz diu fchilt fiu . daz ndif fte dir uffen . di hell

fei V flozzen . Ellev waffen fin vor dir v^irret .|daz fi dich nicht enfniden . vnd -M

daz fi dich vil gar v^miden . di gefmit wurden find daz chft geboren ward .

denne di deinen aleiu . di fniden fwen ich mein . fand gall din* fpis pfleg fand«

gdrut dir gut h" berge|geh . d " man vil di füne . di welevhten dich mit wüne .

tt 3vnd mit fravden . (borüber UmfleUuiig^jeit^eiO dir gefchech alf manich gut | fammanich t"pfe in daz mir tfit . Tobyas daz kint daz chom fich wid* mit vrolichg 25

haimmut . alfam mvzzeft du . N . | mit vrülichem mvt . y^zv dini5 aigf gut . am . Elyas

e

vnd euoch di lebet paid noch . vu wurden ni entweit tt|51m Slanbc ftebt: iref libef

vnI

iref gvtes fam|mvzzeft du K

[nlm* entweit

]w'don dinf lei

|bef vil diuef

|

gvtes . am .|

C. D^nri) bcm ai>olfcnlnitttor Cod. -J-iO Extr. 4".

(9!a^ einer mir oou Dr. ätüldifncf giitigft bejorgten 9l6f<^rift.)

[70 n] Sant thobias segen|De gfit her sant thobias Der gotez weyssag wai

Seine sun er sant So fer in fremdw land|Daz er dez wenne wolt Daz ju nim**

mer gefechf solt|Gar trurOclichP er vö jiii schied Im waz sein sun vyl lieb

|Vmb 5

jn waz jm vil layl Er sant jn wol viertzig tagweid|Da er jn sach vor jm staun

Ain eegen wart vb" jn getaun|Der von hertzG gut waz Wem er na%Vtz dar an

v'gafsIEr fprach de got dG nawtz v" borgen ist Vnd dez aigeu du bist

|Der

mufs dich bch\?te Durch sein veterlicbw gietiu|S'ber veld vnd durch walt Vor

all" not manigfalt | Vor hunger vnd vor durst Vnd vor beaem gelust|Vor hitze 10

vnd vor frören Got miefa dein gepet erhijrn|Vnd miefs dich habe schone Vor

I. Die nltcfie öeutfdjc Citterotur bia um fiaa laljr 1050. ((Eobiaefegen.) 203

dem gechen totte| Du fchlaffest od' wacheft Auf veld in holtz od* md' dache

Dein veint werde genidert Got send dich gesund h"" wider|Mit vil rechtem mut

Mit leib vnd mit gut [70''] Gesegnet sei der d* weg Alle strausse vnd steg[Da

i:. vorne vnd da hin da Got durch sein haylig v wunde]D' sei dir baide halb neben

Vnd mdfs dir gute frid geben|Vn pfleg auch dein* gefert Vnd sieg dir gut wird

In de gotez frid far Der hailig gaist dich bewar|Dein hertz sei dir stainin Dein

leyb sei dir bainen|Dein haupt sei dir stechlin Der himel sei d' schilt dein

|Die

helle sei vor dir vSpert Alle wauffe sei vor dir v*irt|Daz paradeis sei dir offe

i'd Alle wauffe sei vor dir v^schlossG|Daz si dich müTse meide Daz si dich nit

ySgchneiden|Der maun vnd auch die sunne Die leichte dir mit wune

|Die hailige

zwelff böte Die erre dich vor gotte|Daz ich dich on not seche Allez lieb müfs

dir geschechn]Mein her sant stefFan Der got ze himmel sach staun

|Zu seines

vat's gerechte hant Da er sei not vberwand|Der geftand dir jmb"' bey Daz dir

1'.". desf* baz sei\Mein her sant Johannez Pfleg deinez hailigens names [Tl»] Die

vier ewangelisten Die weisen dich daz beste|Kun müfs dich beschirme Mein fraw

sant maria]vor aller arraüte Mit ires kindes gute

|Daz behüt dich vor aller not

vnd vor dem ewige tod|Vnd pfleg deins leibs vn dein** seile Vnd dein^ weltliche

ere Sant ostwalt dein" speis pfleg Sant gerdrut dir gut herberg geh|Eain küach

;iO sei dir dein leib Hold sei dir mä vii weih|Gilt rät mufs dein werde Vnd geches

todez nit ersterbn|Zu got müsest du selig sein Also segnet er de sun sein

|Vnd

sant jn da zh Jerche Dez ward er her nach vil fro|Also müst du gesegnot sein

Dez helff dir vnser trechtin|Vnd gotez mutt^ die frei Mein fraw sant mary Nu

gesege dich got hewt Mit abels segen gotez trut|Sein oppffer got so wol gefiel

;,', Vnd waz seins hertze spil|Vnd mit dem segen enoches Der got so recht lieb

wazIDaz er jn in daz paradeis nam Mit leib vh mit sei dar kam ' Xfi geh dir

got noes sege Der got mit trwe wolt pflegen [71''] Den er so schon behüt Vorden (den Ourcfiftridien) der sintflucht

|Got segen dich mit dem sege stet den er

abraham dett Vin daz er jm was gehorsam da er mit de sun auf den berg kamm Nu gesege dich got hwt Mit dem sege Jacobs traut

|Vnd mit dem segen ysaias

Der gotez weisag waz|Nu gesege dich got mit joseps sege Vnd müfs deinez

leib pflegen ' Alz Joseph vö jm waz behwt Da mä in v=kauff vm guti Du seiest

gesegnot mit dem sege Da mit der almechtig got|Die hailigS drey küng segnot

Casper balteser malchior|Auch segen dich got Mit dem sege da mit er segnot

l.'> Dan draw kind sydrach mysaach abdenago In gotez name amen Sant mariagerich empfache ditz gebete von mir Mer daii

|allez daz lob Daz ir wirdt erböte

in himel vnd auf erde1von mensche vnd vö Englen amen

|

158, 2. e. Stetnmeger, AA. XXI, 270.

158, 8. 6. Ärau3, 3eitj(^r.f. b.öfterr. OJgtnn.lSOe. 3.336. §eu§ter AA. XXI, 251.

g. fletle, a. a. C. I, 67.

158, 12. G. flrauS, 3. f. b. öfterr. ®t)mn. 1896, S. 337. öeuäler AA. XXI, 251.5 158, 15. G. ÄrauS, g. f. b. öfterr. &t)mn. 1S96, <3. 337.'

158, lö. Ornm. 9iub. Setibet, 3um gtfilummeraebe AA. XIV, 289—291.158, 16. Xie 33erliner Sianbf^rift Ms. germ. fol. 736 (XXII) acc. N. 3372 ex

bibliotheca Hoffmanni Fallerslebensis (fteinfte? Sebe,) etitfiält unter 9ir. XXH, 17(9Jr. 33 u. 34), 3. 2r unb 2" fotgenbe^ Srucfiftücf eines Xobiayfegens: [2'-= 34] her.

10 by sente marien.by|dem beilegen blute. by irme i sone gute. Nu mul'istu ge

aeynyt syn. Sente galle mu|se dynis mundys pfleger

| syn. Sente girdrud musedir gute herberge geben.

|Gesvint sye dir der lyp holt | sy dir iung vnd alt

vndeI

alle man vnd wyp . seker|musistu ymm syn . alz ge | sente der uatir syn .

ame.|Ich beuele dich anna den

|almechtigen gote in dy sei [2»^ be genade als

1.") her sente lohi|syne mutir beual.do her an

|dem cruce hynk Ich beuele

| dichN.huit indy selbe gna

|de. als her synen geist syme

|vatir beual.do her an dem

cruce. solde sterbyn. Ich be|uele dich N hüte in dy sei

|be gnade. vnd dy zelbe

tmIwe als sente lohs dy heile

|ge maria nam . czu ejTier muter vnd sich ir

czu eyme|sone gap. Ich beuele dich

|N.hute indy selbe gnade.

|,

- ' _ a3a§ erfte ölatt enthält folgenbeä Stüd (ogl. SoVnnesminne 6rimm 3Utö. »U.3. 272 f. 264—266). [1""= 33] als her iacob der priarche .

|synen son beual. daher

enI

sante yn dy werlt vndir dy | lute. Ich beuele dich. N. hu]te indyselbe gnade .

als der|gute sente thobias syne so.

|beual.do her en sante yn e

\gipten lant.

Ich beuele dich|hüte indy gnade der beilege

|vumf wunden. der beilegen

| vtmf-' trupphen.der heilegS

|dry nagiln.dem gewyten cru

|ce. Ich beuele dich. N.hute

dem guten hirre sente petir [Iv] vnd indy gnade derczwelf[boten.vnd jn dy

gnade als|ym der hylege geist beual

| syne schofe.vnd den hemil slossil gap.

204 I- öic älttfic öfutfdjc Cittrratur bis um tos Saijr 10;'jO.

Ich beuele dich [ N.hute indiv gnade der gu|teu sente laurcntien vn ' allen gotis

merterer. Ich{beuele dich N hüte indy

|

gnade sante mariä mag{dalenen.vnd

allir gotis . jwetewen. Ich beuole dich

|(X hüte in übertlebt) dy gnade Bente

(Margarethen vnd sente M. übertlebt).

IM, V,. 3. ftelle, a. a. C. I, 113. ö160, 21. e. Ärait<S, 3. f. b. öfterr. @9mn. 1896, ®. 341 ff.

160, 24. Sefte ber Wenefi'3 finb oon Qangtmei^tex in ber Vaticana (Cod. Pal.

Lat. 1447) roieber gefunben loorbeti (»gl. P. XXVII, 288. 2B. iö raune, SlOg. 3tg. 1894,

V. 9. iKai); ()erau§g. oon 5!B. ilroune, "Brudjftürfc ber altfäc^ftjdjcn SJibcIbtcbtung ouöber Bibliotheca Palatiua. iJIeue .'öcibelberger Jafirbücber IV (l.'*94), S. 20;>—294; 10

e. = 31. .v>eibelb. 1894; rec. oon <£. Sieoerö, P. XXVn, 5;i4 ff. i'itt. Gcntralbl. 1895

yir. 1 (5'. San.) <Bp. 26 f. 3 e Hin et AA. XXI, 204—225, Xa;u erfc^icnen notb fotgenbe

Scf)riften: yi. flöge 1, 0efd)id)te ber beufd)cn i;itteratur. 2traßb. Ih94. I, 281 ff. er=

gonjung^fieft: Sie altf(id)fijd;e ©encfio. Strafeb. 1895. Xi). £ie&§, ^ur altfäd)fifcften

»ibetbiditunq. P, XXVIII, 138ff. 2)ie altiäcbfifc^e «ibctbic^tung. atUg. ^tg. 1894, 3ir. 54 15

(23. g-ebr.) "ijeitage 9h-. 45. .Cioltöaufen A. XXXIX, 52—56. 3licö, jur altfädififcben

«enefis. A. XXXIX, aoi ff. Scllinet, A. XXXIX, 151. ©alU-e, Xtjbfc^r. o.

Sieberl. XaaU en Settertunbe. Seel XIII. gerb. iUtter, Sie neucntbetfte beutf<^e

Sibclbic^tung be>j neunten 3a^rl)unbcrtä unb il)r aScrfaffer. ein SJortrag. Sdiioeijerifc^e

?lunbfcf)au V (1995) ilir. 1, ®. 53—75. Xie neuentbedte beutfdic "Sibclbiditung bc-ä neunten 2i»

5a^rt)unbert§. 3)lit bem Zejt unb ber Überfejung ber neuaufgefunbcuen i'atifanifdjen

i8rud;ftiide. 33afe( 1895. Sie neuaufgefunbcncn altfäd)fifil)en (Üenefi'5biud))tüd<. S^m@ebrau(^e für SSorlefungen (S.=2(. auo bem Vorigen) sbafel l^95 (rec. Üitt. Ccntratbl. 1895,

9(r. 43 (26. Oft.) Sp. 1562 f. ». Sijmonö, ^iir af. «cneri3. P. XXVUI, 145ff. ooer

be onlangä ontbedte fvagmenten »an cenc oubfatfifdic bemcrtitig ber ('ienefiö, in: SJerflagen 25

en SWebcbelingen ber .Monidlijfc älfabemie »an 'Ji'ctcnfdiapcn. Jlft !s.'etterfiinbe berbe

SHeets, XI. Ject II ctucf. S. 123—154. gr. ^oftcö, i;itterarifd;e :Hunbfd)au XXI (1895)

9Jr. 2, 3p. 46—50. JUuffmann, SitteraturbL XVI (1895), iJJr. 2 (("vebr.) gp. 49.

g. Scftmibt, aatfädif. ©encftö 9!r. 22. A. XL, 127. 3ofte^, S?atitantfd)e öelianb^

fragmente. A. XL, 129—132. '^. Sptper, 'JJeue Sergteidiuttg ber .\Sbfc^r. äüeberb. 30

Sal)rbud) XXII (1897), S. 55ff.— ,"yrant, 3ur af. ©enefi'J. A. XL.^U. 3. Sie?,

3ur altfncf)f. «encfi-ä II. 3ur 2ßovtftcUiing A. XL, 270—290.161, 21. 3]ort fonftigen Sdiriftcn jum .igelianb finb noc^ j" nennen: SB. ,<^eblet,

6iefd)id)te ber .§elianbforfc^ung »on ben Slnfängen bi^ ju Sdimellers Jlu-jgobe. Jtoftod 1890.

dt. SQäuftmann, Verba perfectiva, namentlid) im .i^elianb. Setpsig 1,n94 (»gl ÜKourcf 35AA. XXI, 125'». ilögel, i^ittg. S. 276 ff 3J. Steitmann, Über Slaumanfc^auung imÄelianb. i-'eipäig 1894. .v>. (Sering, 3um .'öelionb. P. XXVII, 210—211. 0otl6e,2iltfäd)fifc^e (Srammatir, rec. »on ;)(öbigcr AA. XX, 238—245. Q. Sagenpufd), 2?aS

gcrmanifcbe 31ed)t im .sScUanb. S^erlin 1894 (2(. u. b. X. Untcrfudtungen >,iit beutfc^en

StnatC" unb Diedjtögefdiidjte, bcrauSg. ». ©ierfe, Jgieft 46). %'aul .öcrmann, iielianb, 40

9!ad) bem Jlltfädjfifchcn. tcipjig (iXecIam Sir. 3321 f.) 1894. 91. flöget, Jnbogcrmanifc^e

gorfc^ungcn III (1891), S. 276—297. J. .'öoltbauf en, 3um i-»elianb P. XXVIII, 1.

^. Älingbarbt, 3ur a?orgcfd)id)te be'5 2)iünd)encr «elianbterteä P. XXVIII, 433.

3ofte§, Saxonica. A. XL, 129 ff. Sie .'öeimat beö .yeliänb A XL, 160—184. Über bie

fielianbbbfdir. bei QiaUOe, 3üfäd)fif(be" Senfmäler S. 1—14. 325—327 unb Jafeln. 15

t. Slnrtin, 3"'" vöelianb A. XL, 126. SB. »an .«öelten, ©rammatifdic^ (namentlit^

.Öelianb) P XX, 506—525. -:j« t f d| n I, 53. .{>. fl urä, i'itterotiirg. I*, e. 11—17. *;!. '•^.'iper,

3um .f->clianb. 3af)rb. f. nbb. Spradjf. XXII (1897), S. I7ff. Sie altfäcbfifcfie »ibeUbidjtung (yelianb u. Weneft?). gtuttg. 1897. CVI unb 487 <B. 31. ©. Sc^ön 6 ad),

ycutfd^eö fc"^riftentum por taufenb 3a^ren. floämopoliä I (4>erl. 1896), ©. 605—621. 50

162, 7. 3. ft. @all6e, oudsaks. raen. Tijdschr. voor Xedcrl. taal- en letter-

kunde. XI, 1 (1896).

162, 8. gran} 9*anninger ((55r)mn. 0. Sanbau\ Über bie SlUitteration bei ben (Saüo^

Lateinern bc3 4., 5. unb 6. 3a[irl)unbcrtö. i'onbau 1895. ,'vr. fla uff mann, P. XXIX, 10, 13.

aS. 3di(ütcr, Unterfud)ungen jur altfädififdjcn Spfadic. I. Sie fc^madjc Setlination 55

in ber 3prad;e be3 ^clianb unb ber Heineren altfädififdien Senfmoler. XV unb 263 ®.

Siff. 9?oftocf 1893. 9löbiger, "V«»i>bigmata sur altf. Wrammotif, rec. 0. Schlüter,3abrb. b. i'cretnS f. nbb. <Sprad)forfduing XVIII. 3 flrcpci, Ht-liand a jeho pomerk Tatiano-v-i ^xaa 1896. 3. S>. (Üailte, 3ur altfödififdjcn Övammatit P. XXIX,M5— 149. Cb. Sautcrburg, ^elianb unb lation »cm in- 6. gfj SBinbel, <Sa<S)li(i)ti 60

u 3pra*lic^e§ a. b. 6el. C. X.'9on3 3tfc^r. f. b. bcutfdien llntcvr. X (18i!6), 3. 740—53eicb'i P XXIX, 413

162, 9. Jr-,. 3ofte9, Scr Siebter be3 ^clianb A. XL, 341. 3ellinel, SRec. pon

Sücttcr, AA. XXII, 351. 3um .'^elionb A.'XL, 331. ^rj. 3ofteä, Sie ^eimat ber

altfädifiic^en Sentmale. 3n: 3<erfianblungcn ber 43. SJerfommlung beutf(^er ^tjilologen 65

I. Bie ältere ieutfdje ffittcratur bis um öaa Saljr 1050. 205

iinb gcftudnänner in fiö(n 18ii6. Gmt( Saijenpufd), aSalOaUttiinge im jSeliatiD. ^n:geftfct)rift äitm 70. Geburtstage D-star ©diabe^ barflcbrac^t. Königsberg 1S96,'©. 135— ir.ä.

gr. ©ras, SSeiträge jur Serttritit ber fogcn. Jläbmonfdjen ÖenefiS. Gbenba S. 67—77.163, 1. 3{.3)J. ÜRcper, üruitterierenbe3)oppe(tonionttn,5im .<öe(ianb. P. XXVI, 14!»—n;7.

5 2. Surf mann, Ser 3.'er§ oon fieben .\Sebungen im bcutfcfjen Stropf)cnbau. Seipjig l«;):i

üHaj italuäa, 3ur iBetonungSs unb 4*er5le{)re beä 3Utengtiicf)en. 3n: geftfdfrift jum70. ©eburtötage CSfar ©djabeä bargebrac^t. Äönigäberg 1890, ©. 101—133.

163, 7. 3ur attiäc^fiid^en «Dletrit DgL.öirt A. XXXVin, 3 i4—333 (jur SlUitterationö-

poefie). G. Sieoers, Sütgcrmanifc^e 9'letrit. .öalle 1893 (ogt. Vuicf, ^nbogermaniictie

10 gorjrfiungcn III (18ii4) £.' lU— 15.'.). 0. SJefjrigbel, SlUitterierenbe 3?opp"eItonfonaii;

im .Sjelianb. P. XXXVII, 'pi;3. C. 4}

r

cnner, Sitroebenbe 'Betonung. P. XXVII. 5i;:;

m. ilet)er, 3ur allitt. Joppeltonjononä im .vöeUanb. P. XXVI, iv.K XXVIII, ili'.

SienerS, SKetrif, rcc oonA'inncf, AA XX, 337—313. C.-Srenner, 3"'" 3i()t)tf)mii^

ber Siibetungcns unb .Äubrunitropl)en. B. XIX, 166—471. 3'"^ i'crteilung Der dieimftäbe

l.'i in ber allitt. i'angjcile. B. XIX, 462—166. Wt. Äatuäa, Stubien jum germanijcben

ilUitterationäoerje. £>eft I u. 2 Ser aUengltjc^e SerS. Gine metrifcf)e Ünterfucfiung.

1. a;eil. ßritif ber 'biäf;erigen Ilieorien. 2. 2;eil. Sie ÜJletri! beS SJeoroulf lieber.

Serlin 1894. 3. öeft. f?. 0ras, Sie 3Retri£ ber fogen. Gäbmonfc^en Siditungen.

SSerKn 1894 (Dg[. Suicf, Slnglia, »eibi. IV, 294. Saran, P. XXVII, 539, 2raut =

20 mann, Slngtia, SSeibt, V, 131. Sitt. Gentratbl. 1895, Dir. 36 (7. ©ept.) Sp. 1288 f.).

3. floulen, Ser Stabreim im SKunbe be-ä i'olfeö äroif^en 'Tfliein unb lüufir. Suren 1896.

.S>. So^m, 3ur beutfdien 5Wetrit II. Über Den 3il)t)t^muo beS gefproc^enen unb ge=

fungenen SerjeS. Berlin 1895. 0. sörenner, B. XX, 87 f. (5U B. XIX, 467 ff.).

Ö.öirt, Ser altöeutfdjeJieimDerS unb feini^erpttnisjurÜlUitterationspoefie A. XXXVIII,25 304—333. 3. Jranrf, Seitröge jur 3?(}ntl)mtf öeä 2lUitterationSüerie§, A. XXXVHI,

22.5—250. ßofijn, QKetrit ber Gäbmonidicn Siditungen. ÜKufeum HE, 6. .veuSler,AA. XXI, 313—3l8...'öeuS[er, ßJcrman. i^ersbau, rec. oon ilögel AA. XXI, 31M—331.J^rj. SRanninger, Über bie älUitteration bei ben ©allojöateinern beS 4., 5. u. 6. ^afjr^.

üanbau (-^>rogr.) 1895.:iO 163, 7. gr. fiauffmann, 3ur «eimtedjnif be§ «mittcrationSperfeS. P. XXIX, 1-17.

163, 11. g. ©raä, Beiträge 5ur Zerttritit Ber fogen. 6äbmonfd)en ©enefio. ^n:geftfdjr. f. D. Schabe. .Sbnigäberg 1896.

163, 21. Sagenpufd), SaS germanifdie fRec^t im äelianb. 3n Otto ©ierfeS Unter»

fuc^ungen äur beutfc^en StaatS= unb Stec^tSgefd^idite. §eft 46. SreSlau 1894. SSal^atI=

35 (länge aus .sSelianb. ^n: geftfd)r. ^um 70. ©eburtStage f. D. Sdjabe. .SönigSberg 1896.

186, 2. 'Gin $re§bt)ter Ctfrib bei Saumann, 'JJefrotogien , S. 280, j. .s. Ott. aus3lei«^enau.

186, 8. ©. 3. Äelte, a. 0. D. I, löo ff.

189, 32. Gbenba. <3. SB. £uft, Sie ÜlbfaffungSjeit oon CtfribS Goangelienbui^.

40 A. XL, 246—2.i3.

190, 1. 2. ^efc^, ^uv Gntfte^ungSgef(^id)te be§ Gpangelienbud)§ oon Ctfri» I.

©reifsroalb 1890. ^. 21. Satjer, Sie c^riftlid) = römifdie .ötjmnenpoefie unb Otfrib oonSBei^enburg. »rünn 1883. S>. ßurj, Sitteraturgefd). l\ 3.17-21. Ä. ©öbccfe, ÜK.^ül.

<S. 24—35. ^Ufdion I, 23.' g. ©aran, 3ur -MetvH OtfribS. 3n: >4-l)ilolog. ©tuD.45 S. 179—204.

120, 3. 31. ©c^önbac^, 3u Dtfrieb. 21. Scbönbac^, Otfribftubien I. A. XXXVIII,209—217. n. A. XXXVin, 336—361. XXXIX, 57—124. ni. A. XXXIX, 368—422.IV. A. XL. 103 ff. Seutfc^eä Gfjrtftentum oor taufenb Sauren. i?o5mopo[i§ I (Berlin

1896), S. 605—621. ^ellinef, 3u OtfriD. I, 43f.

A. XXXIX. 56f. g. ©aran,

.50 Über 33 ortrag äroeife unb Qmed beS GoangeltenbucbeS Otfribä oon SBeipenburg. »abilit.

©d)r. .öotle IsüO. 31. GoerS, über Otfrtö'j Öebrauc^ ber oeraUgemeinernben "^iarttteln u.

^Jronomina. Gin Seitrag jur beutfdjen ©pntar. '^rogr. ©c^öneberg 1896, 70 2. 8°.

5rj. Sobenftein, Sie 2tccentuirung ber me^rfilbigen '^Jräpofitionen bei Otfrib. fyreiburg

i. JSr. 1896. 88 S. @. SWic^aeliä, Semertungen ju Ctfr. ad Liutbertum. Sraunidiio. 1895.

55 191,23. (Jr. flauffmann, Srei^ebige Serfe in OtfribS Goangclienbud). P. XXIX,17—49. (Jrj. ©aran. Über SßortragSroeife unb S"'^'^ beS Goangelienbuc^eS OtfribS oon'iBeipenburg. 6a6ilit.=©cbr. .'öalle 1896.

257, 41. Sergl. f). Rurf, siitteraturgefd). I*, ©. 21—23. Ä. ©öbede, Wl.-H. 3. 3^.

<pifcbon I, 28.'') 261, 22. ©. a. ©öbecfe, ÜK.'2t. ©. .'$6. «eile, a. a. O. @. 147.

26.3, 29. Gbenba. I, ©. 147. JRettin, '^ä^ilolog. Stubien. geftg. für SieoerS.

.\3aae 1896, 3. 2»lf. ©öberfe, 3R.äÜt. ©. 36.

264, 20. ©öbecfe, a«.=2l. S. 37.

266, 35. Gbenba. I, S. 187.!'•:> 266, 33. Übet ben Sorjc^er Sienenfegen f. ju 158, 1.

20C I- C)ii öltEfic »cutfdjt Citttratur bis um lab Joljc 1050. (ßarhniljcr ßätfel.)

2i;g, ab. Giöbede, a».=3(. e. a6.

2(17, I. Ööbede, 3R.=3t. ©. 3«. i\. ÄeKc, a. a. C. I, 187.

2C,H, 2. go^, Äclle, Jiie beutfc^e Stctitung unter ben tränfif(^en Äaifern 1024—1125.Sßoitrag. fflien (Semp^tt;) 1895.

270, 25. !Jcr "Jlame Gtte^avt begegnet nud) öfter im ®t. SaHener Xotenbuc^e qu§bem XI. unb XII. Sa^rt). (»gl. JUaumann, Dictrotogin I. Scrol. 1888. ©. -Ifi.i }. 14. San.,

e. 469 j. 21. 5)!Qrj, ®. 472 j. 2:t. 3lpril, ©. 47t; j. 17. ^suni, S. 479 v 17. 3lug., S. 480

j. 8. ©ept., S. 181 j. 2:J. ©ept., 483 j. 21. CIt. ; nur einmal im. mon. Herme isvillanum

a. b. XII. Sat)r^. S. 435 j. 12. 2)ej.)

271, 19. e. 3. .«eile, a. a. D. I ©. 185.

286, 1. Jie «arisru^er fltätjcl oerbanfc idi in neuer genouer 3lbfd)rift meinemlieben (Jreunbe Dr. '.'Ufreb .f^otber. 3^arnad) ift ber folgenbe aibbrud gegeben. iJie be=

fonber§ reidje Slusbcute oon "Jieucm gegenüber bem 3?ru(Je ber J^entmäler jci I)en)or=

gel^oben.

Cod. Aug. CCV saec. X ex. (Jiiefeö Stüd ift oor a. 994 gefc^rieben ) ®a^turfit) unb gefperrt ©ebrucfte ift rot.

70i- f'ideo «^ toUo Enio:mat.\ iikekskLkR.fiuidiffeni non tulillViii . Nxtz fbtxb . portal auiinä ^ nouhabet aniniani . n<in aiiiluilat lup terram Kaxkg . (Na a. iHaf.) neq^inc^lo . quid eft qd fuit i^ modo n el't . ambulat circa igne«^oporatur . obicem uiium pfdfM hbbfo.(fo a. SHaf.) Volauituolucer fine plumif . fedit iuarbore fine foliif . Venithomo abfque niauibuf . confcendit illuni fiue pedibuf .

alTauit cum fine igue . coiuedit eum fiiio ore uxtz ati

taue . Kquitauit homo cum femiua . mat eiuf matrifme^ i'ocrul' fuit . xktrkcxl'

.

I'OTto filiuut tilii mei . mariti raei frm . alterum uuicü filiü

70'' meum . quatuor uerref . l'iiiguli . VlI fcrofaf habentef.qui; fingule . VII . porcellol' genuerc . quot funt finiul .

cccc . i . cum uerrlbuf . Nouem pauef diuide inter XII .

raancipia . VUI . uiril' . i . pau . <^ femiua fem . dimidium ducem infantibuf . VIII . uicibuf VIII . LXTTT .

289, 6. ©öbede, 3)1.^21. S. 588—590.290, 38. Gmil Wrc^ler, 3?ic Ülufeenfabcl ber Kcbafis captiv-i, ber älteften I^ic^tung

ber Sicrfage im 3Jlitte(alter. J^m Uröersmag überfe^t. ©rfurt, Slealggmn. geftfdjr. §ur

geier be§ 50jäbr. »eftebenö. 1894.

299, 20. »g(. 3. .ftelle, a. a. C. 1, 193ff. Ä. SJreul, A. XXX, 187ff. Sie aBolfen=

büttler Üiebcr folgen ^icr nacb einer eignen JloUation, mit 3u^ilfenabme einer 5toUation

.^olberS, tucldjc bicfer mit gciuotmter Sclbftlofigtcit mir überlief. Sic Gombribgcr üieber

gebe id» ebenfalls nad) eigner .doUation beö <'od. Hg. 5 35. 4° (jroeifp); bodi bat für

bic fcbabijaftcn ©tcUen J^erv l>r. äkcul in (Sambribgc mir augerbcm feine Surdijcidinungen

in banfenöroertefter SBeife überlaffcn.

A. Xic C5nmbribc\cv i.'icbcr.

£p. a I Gratuletur omif caro . xpTi natodno . qui ^bculpa J>toplafti

carnem nrum Indult . ut Tal

uaret <i plarniauit d! Tapientia . Caute cane cautc caneconfpira karole

II Melof cuucti coucinuantef grärü (Catilena in Conradum II.

actionef foluimuf aciem qui nre factum imperatorem).ffitif roborauit ad ccrnendü fümi

patrif coetnü uerbü rquod cuncta

reftaurautur <^ roguutur elemtamira cuiuf bonitate atq ^ domo faln

tö haurimuf

.

Uocef laudif humane curif cameifrauce n diuine maieftati tantü

Die ölt. bcutfdjt Citt. b. u. i. Jaljr I0f,0. (Di« «Tambrtbfler Ci«ber n. UI ) 207

fofficiunt .

Que anglicfi fibi militiä inexcelfif

pfallere fcam iaffit fimphoniä .

Nee n uaris muudi difcordiä femo20 uendo concordare fecit armooiä .

Qui im_nium cfirmando romanumfiiof aguof fönte lotof a luporümorfibuf pia pace cuftodiuit .

Hol' cuonxadur piul' iinctuf dni25 iam defendit impando .

Quem J>uidentia di pclara pdeftinauit «^ elegit regere gentefftrennue daiiidif exemplo mefri6quetriumpho .

30 Ortufauorü ftCmate regü _p inniorif graduf etatif J>ficiebat regiif

moribuf (^ factif ut J>bauit euentur .

Tiro fortif <^ fideliX paffuf plurefmundi laboref i)pinfiuoruin

35 caufar i^ amicoriun haud fecufergo fuaf defiderauit cunctif uiribiuuare J> porfibilitate .

Pater ut Tuü nutrit natu n'cadolando nunc flagellando

40 tepeftatef mundi p nariaf xpc

£. 432'' , @p. b hunc Jjbauit ut didicilTet J)na pie

tatif fcala edefcendere reif . (catholicoR .

Poft heinrici morte oini deflendä gregiHtinc rex regum fidü ecclefiarum iuffit

5 fore patronum .

Hunc romani principatuf cuncti moxelegere fibi defenforem c^ J>pugnator6fortem orthodoxorumGaudent omf circüquaq^ gentef gräf

10 xpb dantef ( uiduarü atq^ pupilloKandit uocef fuorum .

Age gaude roma urbiü domna cü cfenfucleri denoto te cuonradi pcepto fubdiqui n tantü fuaf fed affectiue omiü

15 fubditof^ querit utilitatef.

Adbaec publicarü pncipi rerü «^ puatedediti uite iure tenti familiari uitä

4 falute imperatori nro pofcitecuourado xpö dl electo .

20 LauT fit regi fcloPy patri nato pneumati . fcö cui foli manet imperiühonor ^ poteftaf que anglol'y laudefbörü ^ uocef laudant rite p euü .

(III) Gratef ufiae foluimuf (Laudes Christo actae)25 fubrem^ cui nihil accedit neq rece

dit omia ctinenti n conitente inuifi

büi dnö . |nif decimi .

Cuncta qui initio creauit ex nihilofuä ^ hfiit- formauit ad imaginem

30 uice dampnatorü angtorü fui ordiHinc ftimulatuf ferpenf antiqnuffuafit amarü mandere pomumquo nof omf heu mortalef fubiacemuf dire mortif imperio .

85 Factor fed fue condolenf facture

©. 432r, Sp. a. 40. xpc a. SHof. n. k::: —

208 I ©ic ölt. btutfdje £itt. b. u. b. Joljc 1050. (Die Cambrtbger ttteicr III. IV.)

mint huc filiü fibi coetnü tecttt

fonna fubreruili rem mendatii .

üirgo maria marif ftella feta decelopneumate fcö edidit falo tepeltuolu

lucE fempitnä faluatore xpm dniii 40|l'ciffimiim .

t3. 432', Sp. a Portqumam innumera fecit figna tollerat

fputa alapaf flagella crucil' inbouertä

patitur mortem ponit' infepulchrü adit

ifernü frangit mortif im_nium .

Tertia die furgit a iiiorte trabenf mi 5

crocofmü ad feinet iplü l'caudit oml'

fujl celoT nc adextriJ' l'edot prif altithroni .

Inde uenturul' ])OttMir ~- dl' ouel' faluare bedofdampnare haf i cel gauil'uraf hol' i penif

luiturof J> meritir . (trinitatif fideliü . 1(1

Non longo j) cu difcipllf in cclaui cggatif fpf

etberea imbuit aula poctora beatol^ idiuidue

Qui pgentel' pdicabant pat nat' fcf fpf fim

plex ufia pfonif diftincta un' ~ bic df

tGporif experf n fumf mn- pucipiü . l.'i

Unü baptifma fidef ^ una df ^ bominü.

pat cuncto'y q fun omf -^ potentef exaltatuf ^ benedict' in fcJa .

Hinc uof omf pcor fidelef mecum etnüpfallite dm fono tantü n cbordarü 21)

fed canoro iubilo . (potentia .

(^uo nof omf fe laudantef fem_n faluet

«5; confernet adlionore fui nöif iucliti

hic<^ in etna maieftatif triumpbaliNunc o fümi ciuef celi nee u fcl uof pro 2')

pbete 1^ biffoni pncipalef apli martiref cfefforel' uirgiuef omf adiuuate

nof |)cib: (pneumati lc<> uc «^ in

Sit jipotenti lauf creatori pri tilio

etnü fempiterna creature letitia 30(IV) Inclito celorü (MODVS QVI ET CARELMANNINC).

lauf fit digua deo. |fuafione uermif.

t^ui celof fcandenf foli rogna uifitauit

redempturnf höiu nialigui feductü

Quem quif qualif c|nantuf qd fit ratio 35

ne gcfticnf rimari inmenfum quemfciaf benignu poteuteiii.

Patrif uerbil caru factu mundi lum tenebraf fupanf puellä rcgaU' mre fec

inariä. Oaftfi iutranf carne fumpfit qui 40

S. 132*', Sp. b peocati macul;i n nouit ut un' regnaret

factuf homo dfIi>fc))b iuftuf qur- accepit anglico doctufuerbo regL' rugü agnoii uiaximü anglfpaltoruiii mouftrat gregi deuin 5

Celum torqiif al'tra rogonf inuolut"

pannif ploranf rufticoB, tecminapannoru ptulit qui cunta potefta

te Jitulit. [nciuagi muuere qrebaNT

€. 432», Sp. b. 9. qrebasT. (st Itg.).

1 die alt. bcutfdje fi'itt. b. u. b. Jaljr 1050. (Die Cambciöger ffieber IV. V.) 209

10 Que herodef res regno timf feductore fe

Tuadente iftrumtif belloR qfiuit pdendüo

Stella duxit qf dux fidel fic doctoret"c iubente donec puer erat ubi^tulit intrantef deder miinera

fupplicef. |buere dni15 Monftrant auro rege . ee pfxüe defignant

thure . niirra flgnü tumulo tri

Tunc herodef iiiffit cunctof iugulari mal'culor quof nat^a Jidiixit

20 binif quoq, annif.

Hunc io'bef baptitauit unda inilcliri

iordanif et iiox prif natumIxiffit exaiidiri popiilif.

Hie Clara nat'q, mre dedit figna

25 celoB^ demonftranf a fe fore

_ a _ s_dm aq fu-.i gaudenf mutat nat a

^ cuiuif unda mitif uerfa in

uinü placuit.

Lazarü tre tenebrif cclufü amiffü

_ i a30 fnmere pcepit nt q feua cömittat

piaciüa du laborat em dando mortif furgit tumulo.luuene que reliji,t uite flamdu t'ba urbe portat luctuofa

o35 furgere iubet uiortif lucta lege q

loquele det iiufte h' exeplü uenie.Puellä uite lumine puatä I domouite reftauit uerbo cogitando qui

peccauit animo difcat dö cfiti

40 tecta mte crimina.o

3. 433'', Sp. a Hie in cruce pendenf qf creauit pncepfregü redemit inferni confregltuectem alligando principe.

Eex refurgenf morte uictor fitlget '

5 afcendendo tiironü tenet q coronaf

imponit fcf coronandif

Spni du facrü fibi coetnü nuntiof tranfmifit confolari bif fenof quo linguifloquendo noij gentib, n timidi uerba

10 uite pdicarent que iudea fpneret.Agmina celoi^ gaudeant cjd incolaquem gignebat uirgo pfidenf i celotincta uefte de bofra gentiü redeptio

trä polü igne poutü rex in pace com15 ponit. jfpiendet nobile celo fedenf

Regnü cuiuf fine nefcit fceptrümundü implenf factor facta con

(V) tinenf.; (DE LANTFKIDO ET COBBOKE).Omf fonuf cantilene trifariam tit.

20 Cü aut fidiü concentu fonuf conftat pulfu plectro manuq, ut fusT

i

difcrepantia uocü uarif chordarügeneribuf.

®. 432», Sp. b. 25. a au^geroifdit. — Strtcf) über r- in fore beägl. 2 l3Sr, Sp. a

20. Cü (C rab., bafiir X gef(^r.; ü ju ä fort.). — 21. fusT (kt lifl.).

Diac^träge §u ber beutit^en 9Jat.=äitt. 14

210 I- Bis ölt. i£utrd]c Citt. b. u. b. Saljr 1050. (DU Clambcibs« «iebtr V. VI.)

Aut tibiarum canorur redditorflatuf firtularü ut funt dircrimi 25na queq, folle uentrif orifq, tumidi flatu _pftrepentia pulchre

mentem muk-ironantAut multimodil' gutture canoroide fon" redditur plurimarü 30fauciü höiuü uolmrü animantiumq, ficq, inpulfu gutt'equo agif.Hif uiodiT canamuf caro^ Ibcio^,actur quoi^ honorem ptitulat'

J>hemiü bocce pulchre lantfridi 35cobbonifq, Tjnobili ftPmate.

Quäuif amicitiarü genera pluralegant' n Tunt adeo pclara ut

iftoR fodalifl q cömunef extiter

I tantü ut neuter horum 40

S. 433'', Sp. b fuapte qd poffideret gazarü nee I'er

uoi^ nee alicniuf fupelleetilif altoi^

quicquid uellet ab altere ratü foret

raore ambo coequalef i nuUo umquädiffidef . quafi duo unuf eent inom 5

nib, fimilef.

Porro prior orfuf cobbo dix frl fotio

diu mihi hie regale incumbit far

uitiü (jd frf affinefq, uifendo n adeäimemor raeoiy ideo ultra inare 10reuertar unde huc adueni illoi^

affectui uenienHo adillof ibi fatiffatia.

Tedet me lantfriduf inqt uite J>prie

tarn dire ut abfq, te fcir hie degunü arripienf ciugi' meeü rgam exul 15

tecü nt tu diu fact' mocü uiee re

pendenf amori ficq, _pgentef litora

marlT api>licar parit tu infit cobbofodali . hortor fr redeaf redeä uifen

do en uita eomito uuü memo 20riale ff fri faciaf.

TTxorem quam tibi folam uendicafti

J>priam m dedaf ut lieent fruar eiuT

aniplexui nihil hefitando maiiümunui ei' tribuenf hilarü fruere 25ut libet fr ea ue dicaf ^qd femotimtifuf fim ^qd poffidere. 'Claffe tuneapparata ducit fecii iuequor.

Stanf lantfridnf fu^ lituf eantib,

ehordarft ait . cobbo fr fido tone 30hacten' ut feceraf . n:i idecenf eft

affeetü feqdo uoti honore nderodedecuf fr frl ne fiat ficq, diueanendo poft illum intuituflongiuf eü ii cemenf fregit rnpe 35timpanum.At cobbo collifü frem n ferenf moxnertendo mulcet en habef _pdulcir

amor fld dcdifti Uactü ante amorif exiiimta iä n ~ ^qd exniat' ultra 40

S. 133», Sp. a ceptü it relinquä alieubi ptermittfi

absq. me.(VI) Qui prineipiü eonftaf rerfl faue nrif

I. Die alt. beutfd)« Citt. b. u. b. Zai)x 1050. (Die Ölambribger CteSer VI.) 211

piif ceptif atq: intif plectrü rege

precamur rex regum. ftäte.

Pat nate fpf fc6 te laudamuf orecorde :::::;:: iiite fiti fragili

Inmortalef eeli ciuef pia pce nofmortalef ia conciuef uröf com

10 date redemtori. PatFibrir cordif caute tentif melofconcinamul' partim triftef partim letaf caul'af ^bclamantefde paftore pio ac patrono

15 heriberto. Pat.Qui5 etate iuuenili deuf pelegitTibi feruü ualde fidü bonalup pauca fupra multa tande

miniftrü cftituendu. Pat.

20 Mane etatif puer bone indolil'

farculo uerbi uinea xpi libenfftuduit fcienf Tibi tandemdenarii pmia dari Tcolif fublatuf fit cancellariuf ::::::

25 ::::::: im_natoriI omifl moi^fpeculQ bouoRf placuit clero

fimul Sj poplo mitir atq, piufomi egenti larguf cenfuf fui

tiro fortif xpi pollenf omi30 karitate fcandit dexträ note

iiiä phitagorace. PatPoft n magnü temporif eurriculum fümo pontifice largi

ente milef dni fxiblimari

35 rneruit i fede pontificale tg

Tibi fubdituf cleruf i^ poplfuiuere patronü Optant piücui xpö tale auxit honoreouif <^ oiiilif fibi cömifl'i belli

40 tempore longo n patetur pene£. 433^, 2p. b damna rerü nee lülü excidiü

fed fümi pafiorif fubquiete con _gaudentef uocß fcäm audier. PatCircü quaq, miniftrauit eccHil

5 magno füptu tepeftate bellicofa tcteprir deual'tatif feueritate facie

triftem monftranf letü toto cordeIpreuit mundü pectore pio iugScöpaffione gerit omi . mala mundi

10 pati>-nti. Pat.

Aduentantef longe pluref confo

latur regrinof inceffant alimta

paupib, erogauit fouit ifirmofatq: neftiuit imdof munia diuina

15 complenf rite cuncta tantü uacairsuitc cteplatiue fanxit cunctif fe

uirtutü omamtif. Pat.

Augenf demu cumulü bono^ fümafcitatif rex templü fce dl genitrici

20 speciofü rehni littore fitü i quodefunctä carnif lue fclm iuflit

S. 433"', Bp. a. 7. pius rabiert auf Kajur u. j. Jgb. — 3.433», 3p. b. 15. ns in

uacaNE lig.

14*

so

212 I- ©ie ölt. beutrdjE ffttt. b. u. b. 5aljr 1060. (Die Cambribgcr ftiebcr XT VII.)

ödere glebS uti refurrectionif

die inagnü actremdü hie fecur»!

oxpcctarct. Pat.

Poftquam invinduf fuerat indignuf 25

tautü ccruere drtnü xpf plura

loco fue fepulture fecerat figna

fui ad lionorem uominif fei . (^

ut magir fcäm efirmarct fidc

piiiia daturu fe in celif J>pter

euin hie itril' laboranti. Pat

O cunetipotenf mundü regenf

tiiiif reru creatarum omnemfincm nrm fae finiri iute

fdlu. Pat". 35

(VII) Nuue eorda pauge niclof dcuotetilio fee uirginir marie honorf^ uita faluf i^ k-titia pax in

remota altitiulo inclita luxpmanfura lauf indiüeua feö fit 40

©. 434i', 2p. a. euncta uictori ^ fcla.

Aue recoleude uietor (^ amandefemn ineuum lionor fanctenfiu.

Tibi nunc eanorif modulemuro

chordif eertior q tua non :>

fit grä fif 4 iutceffor fortif

4 adiutor tutela fidelif.

— - — i

Sit benedict' pat etnuf q te

infortem fublimauit ^fpriäta tif

militib: adhibitif . XXX . CCC. 10

. _ i

teq : ductore mite ac pncipcmifcdS fecit atq : humilempcef ut tuoruin audiaf Ter

uorü quotief tuam implorent clemtiain hie «^ ubiq

;

IS

uietor inuietiffinie.

Sitq: colenduf rumnii di filiuf

miffuf a pre iiiearnatuf uir

giuc q morieudo uiuere uoffecit ac refnrgeudo refurgen- 20

aprecepit . ^ te longinq mifit

huc de pria nr ut fautor fif.

<S intceffor fiduf «^ in iudicio

dux indiftricto cum nil in

difcuffü nee erit abfeonfum. 2:1

Sit ueneranduf fpf iugit paraclituf cuiuf iam uigore florent

undiq: quitecum dira fumpferuKTtormeuta trinitatif muucre

(^ luce fcientin quiinetno beatoR.

reguo uirginif ugnum laudentineuum . uietor adleta

dl diuinii gra iugit

J>nolj ora miferif uua (juo dei

taf ae uenoranda triuitaf in 35

SO

S. 484'', Sp. a. 28. nt in fumpferusT Hfl.

I. »te alt. beutfitje £Ut. b. u. b. Saljt 1050. (Die CaMibriigcr £i«ber vn—IX.) 213

corde crefcat nrü ^ floreat

<^nt ualeamuf fub pfenf _curriculü cemere xpm intrauiueutium.

40 Mundi redeniptor Tpef i^ J)t6Ctor

3. 4.%'', Sp. b. nate a marie uirgiuif alme.Sit tibi luma auglorum gloria quipatri coeternul' uiuif (^ ueruT pneumate cü fcö regnaf incelo laul' l'ecu

5 loR nc «^ in euü.(VIII) Iudex lüme medie rationif (^ infimae

Maane rector celi pie redemptor feculiImriatorif heiniici catholici magniac pacilici beatüica animü xpe

10 Qui heu paucif annir rexit fümaimperii [mediocrif. ImiiatorifScienf modum iurif reb, cunctifUultu claro monftrauit cordif clemtiäClerü plm J> poffe feji letificanf . Iin_p .

15 Sünio nifu catholicaf auxit ecclf.

Subuenit pupillif clemf <^ uidiiif. Imn .

Gentef fuo plurimaf fepiuf imniol'ubdit barbaricaf.Hoftef ciuilef ftrenmie animi con

^0 filio uicit nongladio. Im_p .

luuit dönü füma iuuit S^ demiffa regni potentia.

Mundi gazaf tribuit fic celi dini

tiif uti J>ineruit. Imnat .

25 Hexi o roma cü italia caput mundiquantü decuT rdideraf.

Heu o franci heu baunariiutfni damnn nuUi cftat incognitum.

30 Monf bauonif nimif felix feniaxpö regi pignuf itrepidum.Hoc anglica pofcit gia. apHcnfpofcit ordo preluciduf.Hoc eterna uirgo maria fine

35 mundi pofcit beariDicant omf pcor fidelef . rege

regum do depcantef. Imj» |thuf.

Audi mtif melof ut rogam' athanaSic te uocif nre claudabiint fimpho

40 niae. Imp

.

3. 434», 3p. a. (IX) Aurea nfonet lira clara modulaSimplex chorda fit |minaextenfa uoce quindenaria. [ypodorica.Primum fonum mefe reddat lege

5 Philoniele demu f laudef iu uoceorganica. [mafica.Dulce melof decantantef ficut decetSine cuiuf arte uera nuUa ualent

cantica. |tnr cantica.10 Cum tellnrif uere noua J>ducnn

Xemorofa circum circa frondefcunt

&ibrachia Jgrämina.

Flagrat odor qua'm fuauif Florida perHilarefcit philomela duicif nocif cfcia

5. 434'-, =». b. 1. a rab.

214 I- ©iE ölt. beutfdjE <L'itt. b u. b. 3aljr luöO. (Hie C-ambriögpc ft'ieber IX. X.)

Et extcudeiii' modulando gutturif 15

fpiramina. föTia.

Keddit uocef ad eftiui temporif adInftat aouti ^ diei uoce fubdulcifonaSoporatir danf quietß cantuf per

difcrimina. ffolatia. 20Nee nou pulehra uiatori laboiifUocif eiuf ijulchritudo clarior quacithara. [uulaf.

ti

Vincit omf cau;tando uolucra cater

Implenf filuanf atg, cunctir modulif 25

arbufcula. fimüa.Uolitando loandit alta arborü cacuGloriofa ualdo facta uerif pro

letitia. fcärmiua.Ac feftiua latil" glifcit fibilare 30Felix tempuf cui refultat talif confonantia.

Utinä V duodeua moufiü curricnla

Dulcif pbilomola daretfue uocif

Sonof tuof uüx u ua l orgaua. 35

let imitari Urica. Iril'ona.

Quib, nefcit confentire fiftula cla

Mira qi modularif melo» tripudia.

Otu parua numquam celTa canere

auicula. JimTfica 10

©. 484», äp. b. Tuii decet fymi)boniä monocordiQue tuaf : : : : f :::::: : t

uoce diatouica.Nolo nolo ut quiefcaf teporif ad otia.

Sed ut letof det concentuf 5

tua uoli) ligula.

Cuiuf laudem memorerif

in regum palatia jübracula.

Cedit aucepf ad fioiidofa refonanfCedit ciguuf «^ fuauif ipli'' uielodia. 10

Cedit t' timpauifta S^ fouora tibia

Quamuir enim uidearif cor

pore pro modica

.

Tarnen te cuncti aufcultant

nemo dat iuuamiua . |omia 15

Nifi foluf rcx celeftif qui gubeuat

lain pclara t' fatif dediiiiul'

obfoquia . uerbif rithmica .

Que iuuoce fuut iucuuda ^ in

Ad fcolaref iSad ludof digne 20

congrueutia |u7)x ariuoiiica

.

Tempuf adelt ut foluatur nräKe fatigat pluctrii liugue cantio

nü tedia . (äd crufmataNe pigrefcat aurif ^bmpta fidiuni 25

Trinuf deuf in plonif unuf e effentia

.

Nof guiinet <^ conferuet fua

fub dementia

.

Kegnaroq^ nof toiicedat cu ipfo

ingloria . ,.

,

30

(X) Magniif caefar otio quem hie modufrefert i noTe otdinc dictufquadam nocte fomno menibradfl collocat palatiü cafu fubito

I Die alt. öeutfdjc ftitt. b. u. ö. Jal)c lOöO. (Wie Cambciöger tteöer X XI.) 215

35 inflaramatur.Stant miniltri regif timentdonnientr attingere <^ cordarum pullu factum excitatumfaluificant . i^ dni . nomen car

40 mini imponebant.

2. iSü"", Sp. a Excitatul' fpof luif furrexit

timor maguuf aduerfif moxueutiiTur nam tunc famauolitat uiigariof figna ineü

5 extuliffe

.

Iiixta lituf fedebant armatinrbef agrof uillal' uaftantlate matref plorant tiliof <^

filii patref undiq^ exulari.

10 Hec quir ego dixerat otto uideor partif diu militer tarduffrustra du ego demororcrefcit cladef fem p . ergo morafrumpite S^ parthicif mecum

15 obuiate

.

Dux cuonrad intrepidxif quo nou

fortior alt milef inquit neat

quem hoc terreat bellum armainduit . armif inftant hoftef ipfe

20 ego fignifer effudero primuffanguine inimicum

.

Hif incenfi bella fremiint armapofcivnt hoftef uacant figna fe

quuntur cantuf tubif clamor25 paffim oritur (^ milib ; centü

teutonef inmifcentur.pauci cedunt plurif caduntfrancuf inftat parthuf fugit .

tiulguf exangue undif obftat

.

30 licuf rubenf fanguine danubioclade parthicam oftendebat

.

Parua manu caefis parthif ante ^poft fepe uictor cömune cunctifmouenf luctum nomen regnü

35 optimof bereditanf . moref filio

obdonniuit.Adolefcenf pofthunc otto imnauit

tnultif annif cefar iuftif clemffortif unum modo defuit nam

40 inclitif raro preliif triumpha|bat

S. 435'", Sp. b. Eiuf aute clara J>lef otto decuf iuueututifut fortif felix erat . arma quofnumquämilitü dorauerant fama nominif fatif

Bello fortif pace potenf in utroque [uicit.

5 tarnen mitif int triumphum bello

pacem . fem n fuof pau pef refpexerat

.

inde pat paujjum fertur

.

Finü dem' modo ne forte noteraur igeniiculpa tantoiy uirtutef ultra quicquä det*

10 rere . quaf deniq^ miro iuclituf uixequaret

.

(XI) Vite dator omifactor df nature for

2.435r, Sp. b. 7. Da-j le^te r in fertur. torv , au-j f

216 I. Di« ölt. önitfdje Citt. b. u. b. Xaljr lOöo, (Wie Combribget Äiebtr XI,)

mator muudi globum fub potenticlaudenf uolubilem palmo in

factura Aia fplendet magniiicur 15r> euiim

IpJe luultof iieritatR uetef necdülequentel' xiertigaiido t> fopbie de

uia iufferat ire iinJibabilif errori

rectä pararet noli uiä

.

20

Int quof fubtilif p acum iiitif claruit

pitagoraT nietapficofif que iuxtafamä troie _peptri euforbiü fclo rurfufreddit . obfcurorq rerü rite denuouiuü . donat intellectul' pf])icaci t> 25

I'crutari feiifu animi

,

Ergo uir hie prudeuf die quo da ferri

fabricä ptioiif pondere nonequofonoq^ diuerf" piiHare malleolfil'

fenferat . ri,q, tonol^ quamlibi!^ in 30

formem uim late nofcenf formaadditi p artG pulchrä primuf edi

Adbanc fimpbouiaf tref fub|dit.

fplendä iftaf fecit diatefferon dia

pente diapafon infra quatna 35

rifl que plenit armoniS fonant que

feutentia fenif potenf folidü rith

micä infe normuli menfurarüqutilem notitiä i^ l'ideru motufiufiit contiuero mateiite traden 40

S. i'ib^ , Sp. a. tradeu <^ nomine fuo uocauit.Y greca idem oiiiif continente fed fiffa

fiimotenuf in ramofal' binaf partefuite humane inuenit adfimilitudine congruä . eft nä fincera 5

1^ fimplex pueritia que n facilenofcit' utrum iiitiif an uirtuti

animü l'ubicere uelit douoc tandem iuuentutif etaf illud offerret

nobif biuium. 10Hie qui paret uiciif uirtuti nobauferat eontrariiT illam lata ille

tit.ipfeq^ femitaniq poftremo plena poenil' grauib fe profequentib : ])ortar infcri apit 15

feuiffimaf ubi froniituC dentiil

et _ppetui fletiU' l'unt iiieron

tili J>criminir facto cita ubifemp morf optatur fruftra pro

dolor atq : queritur. 20Sed uirtutü gradib ille nitit' quiJ>ui<luf p auguftam uadit ille fe

mitä que infine locuplef Ictitie

fuif qq _peib^ paudit etna dulcif

uite gaudia ubi bonolv anime 86

claro iugit illuftrant' lumine_ppetui folif ubi ditatif fe confpec

€.435'-, ip. b. II. na* iialiiio ift d rab. -- :t.'i. Adhanc (d a. 9Jaf.).

I. »te ölt. bnitffijf «itt. b. ii. 6. Saljr 1050. (Die ©ambribflci- tfÜberXI—XIII.) 217

tu femri ceruere fe gaudeut beati

.

Uite dator oiuifactor df nature30 formator illuni aufer iftura con

fer tuif tidelib_ callem ut poftobitü talir uite participef fiant

.

(XII) O pat optimefco rognanf pneuniata cuuc

35 tof plectro tibimet laudof dulce canenteT ferua Temper.Qui incruco latronö exaudiftipendente atf|_ fpondenf lucida fodif amoenitatem utacciperet

.

€. 435» , 2p. b. Spolia muiidi qui maledietiliberafti apneuif atq^ feroce uinclo leoue colligafti nianib nefub fraude pderet ^q formauit

5 dexta . adä euä . deniq plebelocaXti orto lucido .

Tertia die l'urrexifti maieftatir tumulo teq iubeute corpora multa furrexere baratro

10 ut tua facta J>derent noncredenti poplo ex hoc figno trepidanf ualde mifer pilatuf fe

planctu cniciat.Poft hec mundü illuxifti ca

15 ducef gentef appofuifti afcendifti vmde ueuifti dexterapatrif orex refidenf

.

Pena mal ecce parata flämapicif indeficienf accernentef

20 mala teuentef id fine fine

poft hec retinent.

Uitä mundi accipientef plucentef inparadifo fpe gaudentefbona teueneutef . feiiiTi i euun

25 laudant dnm

.

Kegnanti gla xp^ lauf r\ fcla

qui cordarü fonitu pangit'

dl' phennif rector mundi.

(XIII) Aduertite omX30 populi ridjculu (^ audite

quomodo fueuum mulier <^ i

pfe illä defraudarat.Conftantie cuiuf fueuuluftranf equora gazam portanf

35 nauib_ domi couiugem lafciuänimif relinquebat.Uix remige trifti fecat mareecce fubito orta tepeftate fiirit

pelaguf certant flamiua40 toUuntur fluctuf poft mul

S. 436'', £o. a. taq_ equora vagum littore

louginquo uothuf oxpouebat.

Nam intim domi uacaretconiunx mimi aderant iuue

nef feqwuntur iumemor uiri

S. 435v, Sp. b. 14. (ca rab). — S 436 r, gp a 3. uacaret (aret rab.).

/•qr4

218 I- fflte Sit. bcutfdje ffltt. b. u. ö. Jaljr 1050. (Btr «ambrJA^ecICteber XIU XIV.)

exulif excepit gaudvnX atq_

Boete Jndma pregnaur filiü

iniiiftü fudit ifto die.

Duobuf uolutif aunif exul dict'

reuertitur occurrit infida c 10

iunx l'ecü traheuf i>uerulü datif ofculiT marituf illi dequoinquit pueriim il'tiim habeafdie aut extrenia patieril'.

Atilla maritum tiuif dolof 15

uerfat iuomia mitandemvni ciux ait uua uice in al

pib niue fitieuf extinxi fitiiii

dequo ego grauida iftü puemm damnoro foetu heu 20gignebam .

Nam languenf amore tuo confurrexi diluculo nrexiq_ pedef

nuda p iiiuef «^ frigora atq,maria rimabar mofta fi forte 25

.uentiuola uela cernerem autfrontem nauif confpicerem.

Anni poft hec quiuq^ tiifierant

aut pluf 1^ luercator uaguf in

ftaurauit remof ratim qffa SOreficit uela colli git i^ uiuif

natum duxit l'ecum.

Trauffretato maro J)ducebatnatum & Jiarrabone mercatori tradeuf ceutum libral' 35accipit atq : uendito iufautediuef reuertitur.

Ingrerrur<i_ doinfl aduxorO ait

confolare coiiiunx confolare

cara natu tuuiu pdidi quü pifti

.

40

S. 486'", ©p. b. non ipfa tu me magif quid« dile

Tempeftate orta nof uentofuffuror inuadolaf lirtof nimif

feffüf eger i^ uof omf fol grauittorquenf atille tuuf natuX lique 5

Sic rfiduf fueuur coniu |fecit

gern deluferat Tic frauf fraudemoicerat nam quem geniiit nixrecte huuc fol liquefecit.

(XIV) Mendofam <|uara cautileua ago. 10

puerulif cöuitatam dabo . quomododulof_p mdacef rifum auditorib_

ingentom fora liboralif i^ decoracuidam rtgi erat nata .

Quam fublege liuiufmodi J?cil ob löponit querendam

.

Si quif mtiendi gnaruf ufq, adöinftet fallondo dum cefarif orefallax pdicit' if ducat filia.

Quo audito i'uevuf nil moratuf 80

cüinquit ra])tir armiT ego^ uenatu

foluf irem lepufculuf int feraf

tclo tacituf occübebat . iiiox effu

fif iuteftinif caput auulfu cumoute cruda. 85

Camq cefum mauu leuaret'

1 . Die nlt. beutfdje A'itt. b. u. ö. laljc lO.iO. (Die Cambribger rtebtx XIV—XVI.) 219

Caput lefa aure e£funduntiir

mellif modii centeui l'otiaq_ aurif

tacta totide pifaru fudit qb_

30 intra pellC ftrictil' lepul" iple

du fecatur crepidine l'ummacaude kartä rogiani latente

Que feruumte firmat 56 (cepi

mcum . intitur clamat rex35 karta i^ tu .

Sic rege dehifo ruevuf falfa

gener regiul' el't arte factuf.

(XV) ORex regum (iui

foluT in euura regnal" in celif

40 heinricü uobif lerua in terrif ab[ininiicif

.

@. 430", ©p. a. Quem voluilti tibi benedici

(^ coronari adaqual' graul manu pili

grimi prefulif archi . Orex

.

Quem romani atq^ fidi franci der'5 <^ plf xpö dicatuf poft cuonradü

adoptant domnü . OrexDie italia die pia gallia cum geruiania dö deuota uiuat cuonraduf atq^ heinricvif. Orex.

10 Agni ut fponfa pace quieta feuare

fuo ualeat fpoufo dö etno uiuo(^ uero . Orex

.

Gaudent omf xpi fidelef fenefi^iuuenef matrei' infantef reg

15 nat cuonraduf atq^ heinricuf . Or.Die qua furrexit qui raundü re

demit regni monarchiam accepit fcäm piuf cuonraduf gaudeatmiinduf. Orex.

20 Poft miiuf anni reciirfuf accepit Xftam regni eoronam puerheinricuf xpö electuf

.

Die pdicto a piligrimo archiepSfibi deuotiffinio gaudente clero

25 fimul (^ populo . Orex .

Doleat antiquuf gentif ini

micuf fcäf ecclaf ijaeificataf

vivo cponrado atq: heinrico . Or

.

Mat xpi cü ciuib celi . cunctifq^

30 fcif rectoref orb iuua cuonradüatq: heiuricuiu . Orex\ t ecclarum caufaf fcöl\^ ^ pul)illol\, ac uidnarum ualeantiufto tractare iudicio . OF.

35. Lauf creatori angelorum regi cui'

imperiuin nianet ineuuiu _n in

finita fciol^ fcla . Or.(XVI) Lamtemur nrä fucii

peccata lamentem' quare tacem'.40 b iniquilate corruimuf late

S. 436», Sp. b. fcimuf celi hinc offenfüregem inmeufum .

Heinrico requiem rex xpe donajier hennein

.

5 Nonfuimuf digui munere in

S. 436», Sp. a. 28. cponrado (p (= w) unb r Oijij. — :;0. cuonradü (r ogf).

220 I ©ie alt. bfutfrf)« £ttt. b. u. b. SQl)t 1050. {Wie «Tambtibget ffiubet XVI. XVII.)

figiii . niuuiir fiue douum diueheinricuiii bonuiu qui ex iu

uentute raague fuit vite . icreatul'

regum ftirpe rexl'it <^ ipfe HeinrOrbü' erat pignuT rognu fuit dign' 10impator romanorum rector

francol^ impabat l'iieuif . faxonib^

cunctif . baunaro . trucef Iblauoffecit pacatof . Heinrico

.

Polfumuf luirari de dno tali . ref 15

tractando laicatiif . fit litteratuf

prudenf infernioue . prouidurinoneuidnarü . tutor bonvif orphaniTpiiil'. Heiurico.HeinriciU' lecdl' plangat illü 20munduf finef fenianf xpianofpellit paganul' . Ttrauit adtier

fantef pace _pre(iuenter uo

luntati contradi.xit lobrio uixi't.h.

» Quir cefar taiii largur fuit pau 25

perib, qf ta loca fubliniauit.

atq dicauit . atria fco'V nhebonol\„ Ex Jjpriif fecit luagnauit

epifcopatü . Ueiur .

Ploret huDc eurojia iä decapita 30ta aduocatü ronia ploret xpniexoret . ut Tibi fideleiu ))rcftet

feniorem fo cognofcat grauedampnuiu eccleliarum . Heini".

Dicaniuf heinrico dnl ainico 35utquiefcat poft obitum feni_n

ineuü . Bicat ouiif cleruf animeiUiuf jjace xpi quiefcat gaudiauofcat . Heinrico

.

(XVII) udax ef uir iuuenif dum feruet 40

e. 437'-, 3p- a.

Acaro niiibilir audacter agif nperätua lueuibra coinquiuaf.Adtende honiu quia puluif ef(^

reiu)>uluerem , uerterif

.

5

Breuo ~ teinpul iuuenif confidera ^qd

morierif . »lenitcj^dief ultimuf

& perdef floref oi)timof . Adtende.Carnitue confentienf animani

tuam decii)if dum flectif ad 10

libidinein . Adtende

.

Dentef tui frendidaut labia tuaexafiiant lingua mala generat.

uita tua trepidat . Adt.Eleuaf tuof oculof ut uanitatO 15

uideaf flectitur niouf mifera

membra ad mahl erigif . Adt.Fecifti malum confilium ^ offt*n

dilti niniinin i|uia niultuni

fecutuf ef amorem libidinif. 20

Gläm querif inpopulo |Adt.

S. 4:i6v^ Sp. b. 26. loca (1 QuS c fort.). — 31. damimum ecclefiaruni .(um eccle

0. Sftaf.). — S. 437'-, £p. a 1. leer

1 Cic Sit. beutfdjcCitt.b.u.ö.Jaljr 1050. (ClüCombribgecft'ieberXVll XVHI.) 221

laude humanam diligif.

placere dö non curaf q te de celo

confpicit. Adtend

.

25 Honorem tranfitorium i)refiiin

pfifti acciiie led magif poena

fequitur cui maior creditur . Adt

.

In trä l'5p afpicif.fep de tra cogitaT

fed hie relinquif oniia iinde fup30 biif ambular . Adtende .

Karo te tx i foiieä uide ne malemoriarU' feftina te corrigere

autequam tempuf ueniat . Adt

.

Luge modo du tep' -:- ne gemaf35 in iudicio ubi non ualet gemit'

nee ulla intereeffio . Adtende .

Modo labora fortit du ef I il'to

tempore emenda tuiun uitiü

ne gemaf in jvpetuum . Adt

.

40 Isonte frangat cvipiditaf necte

S. 437 >", Sp. b. flectset fragilitaf ^ noli cum diabo

lo participare amplinf . Adt

.

O fi corde intellegif que pcepta legif fuutquod illi qui adulterant lapidibuf fub

5 iaceant . Adt . [Adtende.

Per faluatore g uenit magna redemptio

ut omif q comittat' penitentlä dormitset

Quare n uif iuuenif reeerti ad dnm rogenfei'clementiam iit donet indulgentiam . Adtende

10 Kumpe iä cord duritiä mtif tue malitiä fefti

a —na te corrigere anteqm finif ueniat . Adt

.

SuTcepit xpf ueniä ut donet Idulgentiä allu

dant uerä animä q came fuä macerant . Adt.

Terribilif xpf ueniet adiudicandü fclm15 tunc reddit ille fingulif fcdm fua

o_pa . Adtende '. [dat patrem

.

Uenit dief iudicii <^ erit magna diTtrictio

ut S adiuuat pat filiü nee filiuf defeuXpö feruif iuuenif adeü cito recurreril

20 ut ante ei' limina fecuruf fif decri

mine . Adtende . |ueniunt

.

Fidef acqrit oinia peccata delet nimiuhumilitaf ^ caritaf ad patrem celi

Zelum habet optiraum qui dih

25 amat ^ J)ximum letabit' in fclm

^ uiuat in ppetuum . Adt(XVIII) (N)unc almuf thero euuigero

affif thiernun filiuf beuignuf fautor mihi thaz igiz cofan muozi

30 dequodä duce themo heronheinriche qui cum diguitatethero beiaro riche beuuarode

S. 437i-, Sp. b. 27. Nunc (N getilgt.)

222 I- Biefilt.btutrriieffiitt. b.u.t.Soljr 1050. (DüCambribgetfiirterXVIII.XIX.)

Intranl' nempe niintiur thenkeifar nanioda her thuf cur fed

ef intit otdo . ther unfar koifar 35gnodo.hic adeft heinrich brucit

her liera kuniglich diguutii tibi

fore thir felue moze fine

Tunc Turrexit otdo ther unfarkoifar guodo rrex Uli obuiä . 40

£. 437v, £p. a. inde uilo inauig man (^ excepitillum mid mid inih,ilon eron,Priiiiituf quofj : dixit uuillicumoheinrich anibo vol' eqiiiuoci bethiu goda endi ini . uec non ^ 5

fotii uu,'Uicum() lidigimi

.

Dato refponTo fane heinriche fofco

ne coniuiixere mauuf her lolda .

ina in thaz godef huf petier äbothero godef genatheno . 10

Oraniino facto intfiegina auerotdo ducx in conciliü mit micheIon eron . «^ amilit illi fo uuaz

fo her J)ar hafode pt _q regalethef thir heinrih ni gerade . 15

Tunc ftetit al thiu fprakha fubfirnio heinriche quic quid otdo

fec algericdiz heinrih qcquid acamifit euch geriediz lioinrihc .

Hie non fuit iiUuf thef liafoii ig 20guoda fulleift nobilif ac libif . thaztid allaz uuar if . cui n feciffet

heinrich allero reh to gilich .

(XIX) Eft unuf locuf horaburhdictuf i quo pafcebat afinä aluc 25rad uiribuf fortif atq: fidelif

.

Qua du in amplum exirct campünidit currentem lupü uoraceraCaput abfcondit cauda oftendit .

liupuf acurrit caudri momordit 30afina binu U'uauit crura fecq:longum cum lupo bellum .

Cum defeciffet uiref fenfiffet J>tu

lit niagnam plangoudo uoceinuocanfq . fua moriendo domuä . 85Audieuf graride afin« uoce alueradcucurrit fororib : dixit cito ueniteme adiuuate .

Afinam caram mifi adcrbä illi9

magiiü audio planctu fno cü feuo 40

(ut gugnet lupo

©. 437 *, Sp. b. Clamor fororum uenit in

clauftrum turbae uirorü acmulierum affunt cruentumut captent lupum . fhöftf' .

Adela namq: foror aluerade 5

rikilä querit agatham iunenitibant ut fortcm ftemerentAt ille ruptif afinae coftif fanguinif uudam carneq : totä fimuluorauit filuä iutrauit . 10

©. 437 r, £p. b. 35. unfaro (o rab.). — S. 437 v, ©p. a. U. iai jroeite mid rab. —36. Aadienf (Au oeriinfdjt).

I. Ill*äU.bentrd)t«ttt. b.u. ö.2al)ri050. (OitCambribgcrffübcr XIX—XXIV.) 223

lllud uidentef cuncte fororef

crinef fcindebant pectuf tuudebaut flentef infonte afinae mortc .

Deuiq: paruum portabat ptillü

15 illum plorabat maxinie alueradfranf exinde Jilemcreuiffe .

Adt la mitif fritheriinq : dulcifuenerunt arabe ut adaleithe

20 cor cfirmarent atq: fanarent .

or

Delinq : meftaf for querelaflupuf amaruui non curatfietum dnf aliä dabit tibi

afinam .

25 (XX) Diapente 4 diatefferonfimphonia . «^ intenfa 1^ re

miffa pariter coufonaiitiadiapaCoii mdulatione coufonareddunt .

30 (XXI) Salue fefta dief toto uenera

bilif euo qua df infernum uicit

4 aftra teiiet .

Ecce rtnafceiitif teftatur grämundi . Omia cum dnö dona

35 rediffe fuo . Salue .

Namq: triumphum poft

trirtia tartara xpi5 . Undiq :

fironde nemuf gramüia flore

fauent40 Legib: inferni oppreffiX fu_n

©. 438'', Sp. a. aftra meantem . Laudant rite

deum lux poliif arua fretü

Qui cruciflxuf erat dl' ecce peromia regnat . Dantq : creatori

5 cuncta creata precem .

(XXII) Veftibunt filue tenera merorxuirgulta fuif onerata . pomifcanunt deceUif fedibuf palübefcarmina cunctif

.

10 Hie turtur gemit refonat hieturduf pangit hie prifcof meloB,fonuf paffer nee tacenf arripenfgarrito alta fubulmif

.

Hie leta canit philomela fron16 dif longaf effudit fibilü Tl aura .

foUempne miluuf tremulatq

:

uoce aethera pulfet .

At aftra uolanf aquila inaerifalauda cauit modulif refoloit

20 defurfum uergit diffimili

Modo du trä tangit .

TJelox impulit rugituf hirundopangit cot'nix . gracellarif ultit

auef fic cuuetif celebrantÜ6 eftiuura undiq: carmen .

(XXIII) XuUa int auif fimilif eft api quetalG gerit tipura caftitatif nifi

maria que xpni portauit aluoiuuiolata .

30 (XXJV) Heriger urbif maguntiacenfifantrftef quendä uidit Jipham

qui adinfemü fe dixit raptum

224 I Oüält.beutfdjeCitt. b. u.b.Saljr 1050. (Die Cambnbgerffiebec XXXV. y»:v.)

Inde cü multaf referrt-t caii

far . fubiuxit totum i'i- infernüaceinctum denfif . undiq, filuif . 35

Herigeof illi ridenf rfpdit . lueüfubulou illuo ad paftum nolocum macrif . niittoro porcif .

L'ir ait falfuf . Fuit tranflaf.

intemplü cell xpmq: uidi 40

©. 438 ', ©p. b letiim fedenteni . d^ comedenteni .

Jotlf baptilta . erat pincerna . atq:

pclari pocula iiini porrexit cunctif

uoeatif fcif .

Heriger ait prudent egit xpf iolim 5

ponenf pincernam . qm iiinumnon bibit umquain .

Mendax Jibaril' cd petrü dicif illuc

magiftrum ee coco^ eft quialumini canitor celi . 10

Honore quali te df celi habuitibi ubi fedirti . uolo ut narrefquid nianducaffef .

Refpondit homo angulo uno parte])ulnionif furabar cocif hoc man 15

ducaui atq: receffi .

Heriger illum , iulTit ad palü . lorif

ligari fcopifq : cedi fermone durohunc arguendo . Si te adfuum inuitet paftumxpf ut fecum capial' cibura . caue 20

iie furtum faoial' .

(XXV) Sponl'o Iponla kariffimo fe ipfamin coniugici anibofq : diu uiuerepoft celi culnien cape .

Ne Tpfruaf quod lim fragilif . fü 25

tameu habilil rugol'am l'i meuidoal' ut puellam me teneaf .

Ueni ueni kme ^q fufca Tu n defpice

dilapi'a 1 latib: aflurgam

tuif uirib: (ma'n' vieni ccutit 30

Hinc ]>etrur te huc iuuitat ^ euchariuC uritat ualeriur te exigit

C'ü maximini pcili: fe coniungitagricinf orauf ut felix ueniaf i^ mefractä reftituaf . |cium .

3r>

Mequidö firel'tituir . t'ritäq: reddiderif .

paulini adiutoritt habeb et nico

ciura Hi«^ compluref alii iubeut mareftitui l'iuieon tuuf maxime mandat muru iä ponere; murü iä 40

ponere:

S. 438 >, ©p. a. O quam felix tu fueraf ^qdhunc uirü

adduxeraf qui me fufcam illumi

uat 1^ me fract^V rel'olidat

.

(^uam libeuf hie te fufciplt quaTauum ee pcipit felice Ol tepore 5

qd fe_n conftet ftabile .

I'rm ambol^ meritif itum ero

treuerif t'rita in latib: ^ firma

e. 438r, €p. a. 3(5. Herigeuf (u jit r toiv.) — £ 438' , Sp b. 12 narraf (a au3u forr.). — 36. reddiderif. (rif oerinijtbt).

I. Sic ölt. biutrt^effittt.b.u.b.Sflljr 1050. (DieCambribgcrfficbecXXV -XXVIU.) 225

cunctif partib; jna fcla am .

10 Adhoc te df pmuniat . ^ 'er te cufto

diät cQ corpore ac ahima 1 fempit(XXVI) Emicat oquanta _

pietate cecilia fcä int odoriferaf xi)C

qu " f J>fpicit herbaf . |gere illm .

15 Defpicienf mundü meruit Tibi iunUaudia fic thalami cculcanf ualeriani

.

aHec fibi uirgineaf qthra uirtute choreaf

Fuiicit elegit . qf hie fapientia cöpfit

.

Luce chorü clara docil hc pait«^ uuoda .

20 Hancq: megln'bgir feqt' ualitudine fortif

roHoc uiret incirco merenict cü flore deco,Noie difficili fophie fed fpe iiiuenili

.

Hinc tenet una locü mitif coUegaprioi^ .^

25 (XXVIIj lä dulcif amica cOfic : :

:

meü anuX : tq^ tef m: f it .

Ifti haue fecuuda fua: atq^ uelif d . nuparata I herbeq:

30 eft d f ppef anu Tif cibif honufta ibi d rü inü habundat . <^

nd : : ir delectat .|

I te p illa

melof cü pangit .portantq:35 niiniftri pacif . plenaf

.

Uli fonant dulcef finiphonie iuflantur ^ altuf abie ibi puera docta puella canunt canticapulchra .

40 Ego fui fola I filua <^ dilexi loca

JT, @|). b. fe re

226 I. ©lefilt.bJutrdj£<Cttt.b.u.I).JaljrlOöO. (BicCambribgerffilelierXXVin—XXX.)

:aui ^ana . a philomela kriftef

: nar : : : p : il a cui me deuoui

Ofca a a : na fagie thir

am rede a : me * äOh: hz a

N piilaf unar iiel minne1' nekl . fuz ridan .

C uuona choru luiner

dabo tibi [nv, hoc uuerelt 3."»

hoc ome alTo iiuolcan Inth uiuele folfi xpi regnüth tho fecit in euura .

Quod ipfa regnat credo in humele . 40

©. 489 r, ©p. a. r fconi aufit dareaz gil re guuare

bomib uuemirre mir

: a: dig inne . 5laur t tbaz her fibi

ker h : t nfuji alfofamt ger ne fal .

(XXIX) Huc attolle genaf defectaq:lumina iienit Adtbebaf argia 10tuaf age moenib: induc <^ priof

reoftende larof <^ mutua^ ddehofpitia heu quid ago ? proiectufcefpite nudo hoc ptio tellurif

babef Que iurgia certe Imniü 15n fr habet nullafne tuo'^ Mouifti lacrimaf . ubi mat? ubi Icli

ta fama Antigene V mihi nepeiacef mihi uictuf ef uni Dicebfiquo tendif iter . quid fceptra * 20negata pofcif y habefargof .

foceri regnabif in aula . Hie ti

longuf lionor . hie indiuifapoteftaf . Quid queror ipfa dedibellü meftuq: rogaui . Ipfa pre 25ut tale nc te complexa tenereSed bene liabet fupi . gratum ~ for

tuna pacta ~ fpef longinquauie . totof inuoniniuf artuf . Kimihi fed quanto defcendit uuln' 30hiatu lioc fr qua parte pcor

iacet ille ncfanduf . predatoruincä uolucref fit adire poteftafExcludäq: feraf an habet funeftuf Sj ignef? Sed nee te flümif 35

inopS tua tra uidebit. Ardeb lacri

mafq: feref qf ferre negatü . Begib:

etuüq : tuo famulata fopulchro .

Durabit doferta lidef teftifq: dolol^^

Nat' erit paruoq: thorü polinice 40[fouebo .

©. 439'", ©p. b. (XXX) Cauto cane cantor care clare cfpirentcnnnulo compto chordo crepent . concinnantiam curpe callc commodacoDuallef conftrue caput calcem corconiunge callef callenf corporalef 5

I. D\t alt. beutrrijc «itt. b. u. ö. Jaljv lOJO. (Die Öombribger ffiieier XXX.) 227

cane corda caue cordif cane canuulif creatorem .

(^uil'quir dolofif antiqui circüuentuffraudib : inimici . Jjfunditate raagnol^

10 incautuf incurrerit j)cccatol^ hocfequenti cömonituf exemplo fit

merenf ne defnet penitui' fed confifuf in dno liberari poffe fperet1 mortuü i'i penitet ex Inferno .

15 Cefarie urbif ciuif J>teriuf locu

plef valde nimif unicam habuitguatam facro welamini deftinatäJ>priuf in qua . Ilieitif /• feruuluf . inli

citif inflämat' -~- ardorib : cuiuf uin20 clo coniugii fe non poffe cemenf iungi

auxUiü agreffuf oft malefici .

A quo praui fufcepta fcedula nuncildeferenda demoni iuffit eü nocte

ceca fupra gentile recita,le tumbä

.

25 iuuenif ftatim paruit demonum<^ecce fibi agm apparuit quiauditif clamorib: infelicif fecü illü

adduxerat ad principe p'^uitatif

.

Cui inuifi datif commercii litif ama30 leflco miffif . ite fui caufa aduent'

expofitif amorifq: furiif . J>tinuf

fit difcuffio defide xpi ac baptifmi repudio iubet'q: defingulif abrenuntiationif manufcriptü efficere

35 Continuo tacta a dia |^j efficit .

bolo clamat uii'go mifere mifere

re pat ülie mori.ar mi patmodo fin iungar tali puero noli

40 pat kare noli tardare du potef

S. 4311", i£p. a. me faluare fi morarif natä tuä nonhabebif . fed indie iudicii quafi J> remtarn poenaf i^ tormenta tu fubibif

fupplicii .

5 Aft flebilif coutra pat inqxiit nata

heu quif te oecauit . nata qf te fafci

nauit . ego te xpö dedicaui . li te mecho

deftinaui pate mi fllia fine me modonficere quod uolo fi confentif mihi

10 tempuf adueniet quando multületaberif praua ^q . n uoluntate

Jifecerif male fana q nc gerif .

lila uero abnuente atq : pene defici

ente pat uictuf amico'V cfiliif ^fen15 fit inuituf accitoq: puero fubftantiä

totä ei fuä ilna cü puella tradidit .

dicenf fue filiole ueri iä mifera

olim multü dolitura prem qa n ef

modo auditura^ o^ nupta

S. 439r, Sp.h. M. qui a. iHaj. — S. 439», Sp. a. 6. cecauit (bos erfte c qu5n lorr.)-

15*

228 I Suält.beutrrlje€ttt.b.u.b.3;aljrlt50. (SuCambribgerCiebttXXX-XXXII.)

Nee multo poft^ uiri cöpta Lfidelitate 20

fe confeftiin iu laiiitif affecerat iu

moderate luctufq : uuUuf finif ee

nuiuit . donec amarito tande exjjlorato cuncte lue caul'a pfidie

abeato bafilio penitentiä rfnafit . 25

J> errore _pci_ne grauiffimo .

Quoin Tcf includenf facro _ribulo

inciimbi-nf Jp eo pcib : fedulo uuncJ) illo oranf fepe «^ ieiunanl' donecadö reo iiupetraret uenia dari J> 30

crimine tä graui . dumq: Tibi poni

tenti oftenfur ~ fcf ^ fe decertareatq: deantiq holte magnificeuictoriä deportare .

aIndicta tafacta . iä penitudinc educt' 35

ccüianduf eccle ecce repente feö fe

(lucento tact' ab hofte facro pellit'

pofte donec antiftef <^ populuf affif

teuf peib: pulfantef dni fiigatuf -f-

demon clamanf ae iiiiuitanf hoc 40

S. 439'', @p. b. bafili manu feriptü corä dö reftituef

mihi meü .

Nee mora fcö orante manufq: cü pploelcuante cartula defup lapfa

manib: bafilii -^ ingelta a puero 5

quam cognitä fcf ftatim partef

diffipauit in miuutaf eundemq_uiuifieif reftitutii facraiTitü iucef

fant reddidit dö imnizantom .

(XXXI) O mihi doferte 10

natoru dulcif imago .

Arche more orerum i^ prio

folamen adempte . [fonter

Seruitiiq : decuf qui te mf a gaudiaExtinxere dei modo quem 15

digreffa reliqui .

Iiafciuü ^ f{>no uexantü gra

mina curfu.pigatifHeu ubi fiderei uultuf ubi uerbaImpfecta fonif rifufq: i^ murmura 211

foli . Ilemuon i^ argofIntellecta mihi quotief tibi

Sueta loqui <^ longa füuü fuaderuquerolaf .

(XXXJI) Huc attollo geuaf defectaq: 25

lumiua uonit [mdueAtthubaf argta tua era menib

:

Kt pfiof ortende laref i^ mutuaHofpicia heu quid agam . Ireddc .

(piectuf cofpite nudo . (certeV SOHoc prie tellurif habef . <iue iurgiaImpiü nou fr habet . nullufue tuo'^

Mouifti lacrimaf ubi mat? übinclita fama

Antigene y mihi nempe iacef 35mihi uictuf ef uni .

» Dicebä quo tendif iter . quid

fceptra negata ^aulaPofcif ? habef argof foceri reguabif

1. flu «lt. b. Citt. b. u. ö. S. 1050. (J)ie Cainbnbgcr Cieber XXXIl—XXXVI.) 22i>

40 Hie tibi longuf honof . hie Idiiiira

fcotertaf

.

S-WOf, ®B. a. (XXXni)Nunc ego te coniunx addebita regua perfeetü

Ductore belli generüq: potentif adrafti

5 Afpieio talifq : tuif oceurrotriumphif

(XXXrV) Qui habet uoeem ferenamhane J>ferat cantilenä de

anno lanitabili (^ damno inef10 fabili >quo dolet omif homo

forinfeeuf <^ in domo fufpiratpopuhif damnü uigilando i^

_P romnum .

Kex df uiuof tuere <^ defunctif15 miferere .

Anno quoq: milleffimo nonoatq : triceri'imo de xpi natinltäte nobilitaf mit lata mitcefar caput mundi i^ cum illo

20 pluref fummi occubuit imnator kuonraduf legü dator . Eex .

Eode uero tempore occafuT fuit

gle ruit l'tella matutina(lUnnild regina heu qua cru

25 deliX annuX comieratherimannixf filiuf im_patricif dux timduf inimicifruit kuono dux francol^ «^

magna parf ingenuof^ . Eex .

30 Imiiatorif gla fit nob i memoria ac frequentiore mtioneniuat uir indolif bone uuatdüator ^buf i^ frequenticarmine nouul' «^ pclara fama

35 poft morte uite pftet hunc

confortem . Eex df

(XXXX') Tempuf erat q pma quiefmortalib; egrif incipit S^ donüdiuum gratiffima ferpit in fünif

40 eft ante oculof meftiffimuf hector .

S. 440 , Sp b. L'ifuf adee mihi largofq^ effunderefletuf . Eaptatuf bigif ut quondä

altq^ cruento . Puluere _p<i: pedef t,a

iectuf lora tumtef Ei mihi qualif5 erat quantü mutatuf ab illo Hectore

qui redit exuuiaf indutuT achillif

.

Uel danauni frigiof iaculatuf puppib:ignef . Squalente barbam i^ ccretoffanguine erinef . Uulneraq: illa

10 gerenf qua circum plurima murofAccepit pfiof . ultro flenf ipfe uidebarCompellare uirü ^ meftaf exJ)mere

uocef . Olux dardanie fpef o fidiffimateucrü (^ue tante tsnuere more

15 quib: hector ab orif Expectata uenif

.

(XXXVI) Quib: luduf eft animo . ^ iocularif

cantio . hoc aduertant ridiculü .

ex uero non fictitum ,

Sacerdof iam ruricola . aetate fub

230 I- ©ie alt i. fi'Ut. b. u. b. J. 1050. (JJie ffiombriiger ffiebcr XXXVI. XXX^^I.)

decrepita . uiuebat amauf pecudif . 20hie enim mof eft rufticir .

iru

Ad cuiuf tale ftudiü . Ome pate : at

cöniodu . nifi foret tarn J>xiiua .

lupoi\» altrix l'iluula .

Hi minuontef numerü . jn eiuf füiiiä ^5

generü . dant imparef ex parib:

A paref ex imparib: .

Qui doleiif fui fieri . detriiiitü peculü .

qa diffidit uirib: uindictä quaerit artib:

Foffam cauat n modicä . inful" ponenf 30

agniculam . et ne patet hoftib : Sunne tegit frondib :

Humano datü cömodo nil maiufeft ingenio . lupuf du iiocte cir : :

cuit . fpe prede caj)tul' incidit . 35

Accurrit maue prefbiter gaudet_ b

uiciffe talit . intuf Jjtonto^aculo .

lui)i niinat' oculo .

laiii inquit fera peflima . tibi

rependä debita . aut hie frangot" . 40

<S. 440», ©p. a. baculuf . Aut hie erepabit oculuf .

Hoc dicto i'imul inipulit . Uerbo Ted

facto defuit . Nä lupuf feruanf oculü .

morfu rotentat baculü .

At ille niifer uetuluf . du fefe trahit 5

firmiuf . Ripa cedeute corruit . et

lupo coniof incidit

.

Hiuc ftat lupuf hinc pfbiter . timt

fed difparilit Nä ut tident arbitror

lupuf ftabat fecurinr . 10

Sacerdof focti mufitat . feptemq : pfal

mof ruminat . fed reuoluit freqti'

miferere mei df.

i i

Hoc inqt infortunii. Dant ni uotapopuli. (^uoiy neglexi animaf (^uol^ 15

comedi uictimaf.

Pro defunctol^ )iiorito . cantat place

bo dnö . «^Jj uotif uiuentiü . totutu

carntat i)falteriuni.

Poft couipletu pfaltlü . cnmuue 20

pftat cöniodü. Sacerdotif tiuiidi

taf atq: lupi calliditaf.

Nä cü accliuif prefbit pfinirot

pat nf. Atq: clamaret dnö. Sedlibera nof a malo. 25

Hie dorfü eiuf infilit . ^ faltu lib

effugit . ilj cuiuf arte captuf ~illo J> fcala ufuf ^

ille laAft ille laetuf nimiü. Cantat laudate dum ^ f|>iiiifit J> populo.fe oraturii amodo.Hinc a uicinif quaerit' . ^ inuentufextrahitur. Sed nonnumquft deuotiuf. Orauit ncc fideliuf.

(XXXVII) Templum xj)! uirgo cafta folix

mat o tnaria cuiuf danfauiuentrif portä . noui uite ianua

prf fciq: fpf grS . petimuf uali

30

I DiecUt.beutf£^efiüt.b.u.ö.Saljrl050. (DUCambribgerffiieiierXXXVll—XLI.) 231

da prece nof expia ab omni4Ü macula facinorofa .

<B. 440», ®p. b. Tu regina celi Tüma caftitatif

tenet I'ceptra angelorü fatif

digna congaudet frequentiaquib: nof oxoramuT focia qui

5 uiuif cü pro fpüq: fcö _n etna l'cla.

(XXXVIII) Ad menfä philofopliie fitientef

currite <^ faporif trijltiti fepte

riuof bibite uno fönte J>cedentef n eodem tramite .

10 Hinc fluit gräma prima hincpoetica ydra lanx hinc fatiricol^

plaaTiiT hinc comicorü letificat

conuiuia mantuana fiTtula.

(XXXIX) Salue uite norma pclare15 flof finagoge. Aue pie diu _

optate tue oliue. NifibuT omigenil' gratulor modulandocamenif.here forma poli ferena fol

20 atq: luna. Uale hora certeiocunda reddenf criftalla.

Prefulif eximii ualeat uirtutefepulchri.

(XL) V a r.l da25 anna

.

f g - 4 -

Tic a dirimet

.

Nofti floref fert pulchratexe omi ad a

|

ri ano a{

30 Sic rplica alb : : : ndif|

un f ol b : . utnon p . il

O bi mihi1 tuf

35 nt -

Port n poftq:::::::::::::::::£. udiü

.

Nä 1 b:40 1 cu dor u u

g. 441'-, Sp. a. (XLI) Leuif exTurgit zephiiuf . ^ fol

J>cedit tepiduf . iam tra

finuf ajiit . dulcore fuo di

flnit. "^

5 Uer puri)uratü exuit . omatuffuof induit . afngit tra flo

rib: ligna filuarü frondib:Struunt luftra quadrupedef . (^ dulcef nidof uolucref.

10 int ligna florentia . fua decantant gaudia.Quod oculif dum uideo . A aurib: du audio: heu J> tantif gaudiif . tantif inflor fufpiriif

15 Cü mihi fola fedeo . <S hec re

uoluenf palleo . fi forte capud fubleuo . nee audio neeuideo.

Tu faltim uelif grä . exaudi

232 I- ffitt alt. btutfdje ffiitt. b. u. b. Jaljr lOäü. (Die ©ambribg« ffiebtr XLI—XLIII.)

4 confidera . fronde floref 20

£^ gramina . iiaiii mealanguet anima.

(XLII) Gaudet poluf ridet telluf

iücuiidantiir oiiiia. Anglol^facra caniint inexcelfif 25agniina. Quoriiin j>rallit

imitatrix in tril' eccHa.Munduf plaudit . /^ refultat

letuf de te regina.

Ac aut minul' gratulatur 30pulchra . uernaru turnia.

Que fubtuif alif fulta dignatali dnä.Incoloraif guT)natrix tumorbo foluta. :!5

et uirtutü floro comptareftaurarir iuaula.

Ne mirerif dl' iuriit folui

morbi uincula.

Nexuf mortir <!^ ligare ne 40©. 441"', Sp. b. fuiffet dampuofa.

Tue uite optatiq, uob opuf feruata.u

Te regiuä nram inarif ee fa,et

factura. fcreatura.

Aftra cell floref humi te cuncta 5Cuncti boni larga culminif ef que

tarn a_nta |in fcena .

_ "*" nMat dulcif ^ qua cuictif fecla huiufBlandimtif n terrore fiftif ^mitiXfima.

Monachol^ enfif extaf clericoiy dnä. 10

Confolam uiduarü uirginü cftantia.

Laicolj^ blandimta clipeuf <^ galea.

Quare pofco q te crebro cferuet te fcla.

Df qui n nuUa femn fcandit fuTi

fidera . . ., 15

(XLIII) In geftif pram uetü . ^dä legi ridiculüexemplo tarn habile (\d uob dicä rithmice.

lollf abba paruuluf . ftat'a n uirtutib:

ita maiori focio . qcü erat 1 heremo.Uolo dicebat uiuere . fecure fic angU. 20

nee uefte nee cibo frui q laboret' maInib:

MaioT dicebat nioneo . ne fif icepti cfpuf.o

fr <1 dico t' pmodu Tic icepiffe fauciuf.

At minor <i ndimicat . n cadit neq: fupat.

ait (S( nudiil' heremu inferior«- penetrat. 25

Septe dicf grainineo . uix ibi durat pabulo.octaua famef impat . ut adfodalem redeat.

(^ui fero claufuf ianua tutuf fodet I cellula.

cü minor uoco debil.fr aiioUat . aperi.

loHf hofpef idiguf . notif afflftit forib: 30

[nee fiinat tua pietaf.quc redigit necefrit(ar)]

Refpond ille delt' . .Johf fact' angif mirat'

celi cardinef . ultra n curat holef.

©. 141 r, £ii. a 20. r in fronde aii5 c fovv. — 10. Nexuf nior a. JHaj.

I Cieait.öeutfrfjeffiitt.b. u.b.SalirlOöO. (DiedUambribgcrfficbitXLlll-XLVIlI.) 233

lohf foraf excubat . maläq, noctE tolerat

4 pt uoluntariä . hanc agit penitentiä.35 Facto mane recipif . fatifii, uerbif uritur

fed ctept" ad cruftulä . fert patient oiaEefocilat' dno . gratef egit ^ focio debinc raftellü brachiif . tBptat jnouere

llanguidir

Caftigat' anguftia . de leuitate nimia40 cü auglif n potuit . uir bonuf ee didiclt.

8 -141^, £ii.a. (XLIV)Cordal' tange melof pange cü lira

fonabüi . tu magift eä lirä fac fonare— c

dulcit . 1^ tu cantor infublime uo,emtuä erige Sbo fimul adunati canti

5 lene miltice. O uuillelme dec' pulchrCi

afpectu ornabili q tä dar' pmaufifti . cü

tuif affidue . o qf potit iä ee tarn potenf I opept regef quof unxer antiftitef chrifmate.pfulef aiit pluref miror antiftitfl culmine

10 utriufq: l'exuf näq: uiri atq: femine tä

nobili creature fe cupibant flecte . omifa

choruf angloi^ zabulon fubthite magnemartir Juliane J» iUo intcede .

(XLV) Hec ~ clara dief clararü clara dierum.15 hec -f- fcä dief fcärü fcä dierum.

Nobile nobilium rutilaiif diadema Jierü.Quid -j- hoc tä dure ({ in uro manet pectore .

Amarüq; ducitif animu de ihü nobif ~ duremanet i nof morf eiuf i^ ijifa morf -j- icogni

20 Nre qnedä abiere fepulfä iuifere . cell [^ciuef illü uiuü dicunt iä regnare.Salue fefta dief . falue refurrectio fcä . faluefem_n aue lux hodierna uale.

(XLVI) Eota modof arte pfonemuf mufica . quib,

25 uthif cftanf gratulet' anima ut a fabrif ciaruf didicit pithagoraf malleif

acum qttuor depndit . confonantiaf . fepte

j>Ianetarri fecit intftitia quarü fit celeftif mufica numeroi^ normula fert

30 ut arithmetica cunctif danf pncipia . rexmirande panto kraton nof reget ti fcla.

(XLVII) Miferarü ~ nee amori dare ludü neq: dulcimala uino lauera . aut exanimali mentuentif patrue uerbera lingue. fnüar ebri.

35 Tarn fqualü citharec puer alef t'telaf o_nofeq;minerue ftudiü aufert . ne obule lipareiSimul unctof tibinif humerof lauit i undifequef ipfe melior belloro fönte neq: pugnoneque fegni uictuf pede

40 catufi de _p a^tu fugientef agitato grege£. 441 *•, Bv. b. ceruof iaculare . celere alto , latitante

, frugi . tectü excire apruni.

(XLVIII) Pulfat aftra iilanctu magno rachelploranf pignora queriturq: confo

e. 441 », ÄO. b. 3. )}iad) Pulfat :Hai.

234 1. ©. alt. b.ffittt.b.u.b. J. 1050. (El. erambr.C.XLVIII—L. JD. «Dolfcnbüttler ff. I )

lari quof uecauit imJ>ba . dolet . plangit f>

crinef fcindit obiororif crimina uxorfioe macula caPta feruanf uifcera.

Felix uirgo dö cara «^ dilecta feminacireü circa uolitando filio^ ijalcua.

querit luftrat pfcrutator p diuerfa 10

cliniata aufit ouif pdita digual'poudenf piaia.

Si)leu(lr)r eiuf fplendor folif manedantir lumina fic lunarif candoridö foret inter l'idera. 15

(XLIX) O admirabilo ueneril' idolü . cuiuf

niatie nihil ~ friiiolü arcof te

j^Megat qui ftellaf <^ polü focit ^maria condidit <^ lolum furif iu

genio . n fentiaf dolii . cloto te 20

diligat . ([ue baiolat colum.Saluto pueril uim ii iputel'im . fed

lirmo pectore depcor lacliufim

fororir Atropof ne curet herelini

neptunum cumitem habeaf i^ tetim. 25

cü uectiiT (uerit ji fluuiii telim . quolugif aniabo cQ te dilexerim . miferquid faciam cü te ü uiderim.

Dura matief ex matrir offib: . creauit

holef iactif lapidib: . exqb' unur ~ ifte 30imeruluf . qui lacriiuabilef S curat

gemituf . cum tril'tif fuoro gaudebit eniuluf . ut corua rugio cü fuglt

hinnuluf.(L) Veii o<J organü nje 35

uifere ^o i^a ^o m languore perio

o* f . der putoUeni f nd 4 e : : ef

TO d 1^

S cü claue uen «^ a : : intrare 4(1

Iro o^ ^a^o . .

B. Sic 2ßo(fenbütt(cr lieber.

S. .Vj». (I) MODVS QUI ET CARELMANNINC

;

5. 60"' Inclita c<;1or^ lauf fit digua dö.Quiccloffcandenf foli regna uilitauit redempturufhomiuC- uialigni feductuni Tuafione vermif.

gueni quif qualif quantuf quif fit ratidne geftiens

rimari . iumunfuni qui- fciaf benignu potente

Patrif uerbuiu caro factum iiiundi lum tenebraf

fuperanf ))uellam regale niatre fecit inarifl.

Caftani intrauf carnem fumpfit . qui peccati iiia

Sie ^bj. au§ 5 CLuaternioncn (-öl. 1—10), einem Pernio (41—46) unb ätoei Cluater=

nionen (47— G2). 3ie ift (»,177 m l)od;, (I,116 m breit. 3luf 1 ' fte^t lib' fce Marie 4fei liberii. S. Iv INCIPIT EPlhA ALEX.\N DRI MAU . .

|AD ARISTOTILE

MAGISTRVM|DE ITINERE ET DE SITU INDIE. S. l'.»- INCIPIT TEXTVS

DEORTU . MAGNI ALEXANDKI .|MACEDONIS

|S. 4(5 oben amJRbe.: Inuo-

mine ihü xpi, bann: IX UIGILIA lOHANNIS BAPT .|LECT . SCI . EUANl.

SECUNDU LUCAM , I Sann: OMELIA|UENERABILIS . BEDAE . PEI DE

EADE . LECTI O N E. S. 56 »-. INCIPIT . PASSIO . S GEORGH . MART S. 63 v,

G4r unb 64 V leer. — Sieje ülngobcn oerbanle ic^ Dr. §o(ber. — S. 59 v. vs in MODVS lig.

I. 0ic filt. bnitrdje ffiitt. b. u. b. Jaljr lOöO. (^Dte ttlolfenbnttUr Cictfr I 11.) 235

culam nonnouit . ut unuf reguar^ fact' homo10 deuf . lofeph inft' que accepit angelico doctvs

uerbo rege rcgum agnouit maximum.anglfpaftoiy monrtrat gregi dni. ('i;lum torqueul'.

al'tra regenf inuolut' paunif pluranf rul'ticol^

tecmina pannol^ . jitulit qui^cuiuq, poteftate

15 Jjtulit. Que herodef regna timenf inftriimtil"

bellol^ qu<;fiuit . Tidendum . hunc magi munere querebant. Stella duxit quof duxfidelif donec puer erat vbi contulit . intrautes

dederuut munera fimplicol'. Monftrant auro20 regem ee . preful6 defignaut ture . mirram

fignuiu tumulo trlbuere duniino. Hunc<B. 60^. iohannef baptizauit . unda pulchri iordanif (^ uox

patrif natiim iuffit exaudlri pplif. Hie clara nat'

matre dedit figna celol^ demonftrat fe fore dm.aqua fuä gaudenl' mutat uaturä i^ conuiuil'

5 unda mitif verl'a ninum placuit. Lazarum

tre tenebrif conclufum . amin'um pcopit l'uiuere

pcepit flatum . ut qui feua cömittat piaculadum laborat emendendo mortil' furgat tumulo. luuenera que reliquit vita flamen du

10 turba vbe portat luctuofa . furgere iubi^

mortir victa lege . quo loquele det miul'tc

boc exemplum venic. Puella vito lumine pri

uata indomo vite reftaurauit verbo cogitaudo quid peccauit animo difcat dö conti

15 teri tecta mte crimina. Hie incruce pendeuf quof creauit princepf regum redemitinferni confregit vects alligaudo principeKex refurgenf morte uictor fulget . af

cendendo thronum ten(^ quo coronaf impo'M nit fcif coronandif Spm hunc facrum

fibi coetnum . nunciof tranfmilit confolare

£. 61". biffenof quo linguif loquendo nouif gentib, ü timidi . uerba uite pdicarent que iudea fperner«^

Agmina celol^ . gaudeant quod incole que gignebat virgo pfidc^ incelo tincta vefte de

r -

5 jjofta gentium rodemptio . tra polum ignepontuni rex inpace cöponenf. Eegnum cui'

liiit^ nefcit fceptrum fplend<^ nobile . celofedenf . mundum implenf factor facta

CONTIXEXS10 (II) MODVS FLORYM.

Mendofam quam cantilenam ago . puerulif commendatam dabo quo modulof11 mendacef rifum auditoribuf ingente ferasT.

Liberalif ^ decora cuidam regi erat nata.

15 quam fublege huiul'modi J>cif ojjponit qm;rendam. Siquif mentiendi gnarul' ufq, adeoinltet fallendo . dum cefarif ore fallax Jidicit'

if ducat filiam. Quo audito fueuuf nil morat'iiifit . raptir armif ego dum uenat' foluf irem.

20 lepiU'culum interferam . tolo tact' occumbebat.mox effufif inteftinif capud auulfum cü cute

@. 61'. cedo. Cumque cefum manu leuar<^ur capud . aurelefa effundunt' mellif modii centeni . fotiaq, aurif

2. cor. 10. TS in doctvs lig — l'J. auro (r nu3 t torr). — S. 61». 13. feraNX.(ST lig.).

286 I üit alt. teutfd]t Citt. b. u. b. Joljr 1050. (Wie ttJolfenbnttltr Cicöcr II—IV.)

tacta totideiu bifariim fudit . quib, intra pelleiii

rtrictif . lepuf ipfe dum fecat' crepidine l'unimic caud^'

cartam regiaiu latente C^pi. Quo I'eruum confirnnat 5

ee meum Meutitur rex clamat carta (^ tu. Sic

rege deluro fuueuur arte . regiuf eft gener fact'.

(III) MODVS LIEIJINC.Aduertite omf populi ridiciilum . ^ audite quomodo fimeiiuin mulier i!^ ipTe illani defrudar^.Conl'tantii,': ciuil' fueuuliif tranfequora gazam 10

portanf nauibul' domi coniugü lafciuä nimf re

linijuebat. Uix remige trifte fecat mare . eccefubito orta tempeftate furit pelaguf certant fla

mina tollunt' fluctuf.poft niultac], exulc iiagülitorelonginquo nothuf exjxiuebat. Nee iutert 1.5

domi uucat coniux mimi iuuenof fecunt' . quofi!^ inmemor uiri oxulif excepit gaudeuf.atq,miete J>xima ])regnanf filium iniuftU fudit iufto die.

Diiobuf volutif auuif exul dict' reuertit" occurrit

infida cuniux fecum tralienf puoniluiu datif ofculif iO2. I!2>". inarit' illi . dequo inquit puerum iftuiu habeaf

die aut extrema iiatiarif. Atilla maritu timenf.

dolof verfat n omuia mi tandem mi eoniux inqt.

una vice inalpibuf niue fitienf extinxi fitini . undeego grauida iftnm puerum damnofo foetu heu gigue .'>

bam. Anni p h^c (iuiu(i, tranfier S^ jihif.«^ mercatorvaguf inftaurabat remof ratim quaffam reticit

uela alligat <^ iiiuif uatum dux lecuiii. Tranffretatomare >ducebat natum . <^ ^1> arrabona mercatori

tradcuf centum libra! acoii)it ati|, uoiidito infauti H)

diuef reuertit'. Iugrefl'iifi|, doinuiii adu.xorö ait . conl'ülare eoniux confolare cara . iiatuiu tuti pdidique h ipfa tu me magif quidu dilexifti Teuiiieftato

orta uof uentofuf furor iuuadof adfirtef uimif

feffof egit <^ nof oihf grauit fol torril^ atille I')

niuif natuf liquei'cobat Sic ufidam fueuufconiugP deluferat fic frauf fraude uiceratnam <|uom genuit nix recte bunc fol

liquefecit. (IV) MUDVS OTTINCMagnuf cefar otto (jue hie modiif refert 20in noniinc ottinc dict' «iiiada nocte . meinbrafua dum collocat palatio cafu fubito iutl!lmat'.

S. 62v. Staut niiniftri tremuut timeut dormientG.attingere . <^ chordarü pulfu facto excitatü fal

uiuiticaut . «^ dni uomen carmini iii])onebant.

Excitatuf fpef fuif furrexit . timor magnuf aduerfif mox uenturuf . na du fama uolitat uiiga

'

riof figua ineii extuliffe. luxta lituf fedebautarmati . urbef agrof uillaf uaftant late . matrefplorant flliof <^ tilii matref uudi(i, oxulari.'

Equif ego dixorat otto uideor i)artliif . diudiumilitef tardof moneo . du ego domoror crefcit 10

cladef fOper . ergo moraf rumpito 6^ parthicif

mocii hoftib' obuiate. Dux cuonrät intrepidufquo 11 forcior alter . milif inquid pereat . que hocterreat bellü . arma induite armif inftant hof

tef . ipfe go fignifer effudero jirimuf fangui 15

nü inimicti. Hif inconfi boUa fremunt . armapofcunt hoftef uocant . figna fecuntur tubif

canunt . clamor jiaffim oritur . d^ milib' centütheutonef inmifcentur. Pauci cedunt pluref

2 «2>'. ;t, bai lc§tc a in arrabona aiiö e toiv.

I. C« alt. icutfdjE Cttt. b. u. b. Saljr 1U50. (Die ttlolfenbüttlcr Cieber IV.) 237

20 cadunt . francuf inftat parthuf fugit . uulgvifexanguc undif obftat liquuf rubenr Tanguine.

2. BS"", da&abio cladr- parthicü oftendebat. Paruamanu cofif parthif ante ^ pol't fepe uictor.cömonö cunctif mouenf luctü . nom.regnü.obtimof hereditanl" moref filio obdormiuit.

.'• Adolefcenf p' hunc otto imperabat aruiif multif cefar iuftuf cleinenf fortif. iinü modo defuit . nam incUtif raro pliif triu]n]>babat.

Eiuf aut clara prolef . otto decuf iuueututil'.

ut fortif ita felix erat.arma quof nüquä mi10 litü domuerant . fama nominif fatif uicit.

Bello fortif pace potenf inutroq, tarnen mitif . intriumphof belia pace . fem_n fuof pau

peref refpexerat inde pauperü pat ferttir.

Fine modo demuf ne forte notemur inge15 nii culpa . tantorü uirtutef ultra quic

qua deterere . quof deniq, maro inclitufuix equari^.

2i)9, 31. <S. 5prtebic^, a. a. C. I, 20—27.301, 25. aSgl. Ööbede, 5K.=3l. 5. 39.

303, 16. ebenba 3. 28.

317, 36. 3u aSalt^ariu? vgl. ©öbetf e, 3n.=3(. e. 270—275.5 318, 1. §. 2Htboff, 5^a§ 2Solt^ariIteb. (sin »elbengefang aui, bem 10. Jafir^. im

Sßerötna^ ber Ürft^rift überje^t unb erläutert. Seipjtg 1896. 156 S.319, 9. 3. fielte, a. a. C. I, 219.

319, 23. S?gl. Äöget, iittg. I, 235 ff.

320,4. 0. »ins, 3ur3Balt^erfage. B. XX, 217—220. SR. 2). ßear neb, The Sage10 of Walther of Aquitaine, iöaltimore 1892. Bieter, Anglia X, 227 ff. XI, 159

ff

.

3uv Salt^erfage. Sninon-S, in *faulä Örunbrip n, I, 57—59 jur ÜBalt^eqage.321, 11. 3. 3. Äetle, a. a. C. I, 3. 217.

383, 27. 2Bi(^. G5 u n b e I a c^, äelbenüeber ber beutf(^en Jlaiferäeit, au? bem Soteinifc^enüberfe^t an seitgenöfftfc^en 'Berieten erläutert. 3nn^6r«rf- 1- 2)b. örotfuitf)a§ Dtto=

15 2ieb. 1894.

336, 7. 3. 3. Äeüe, a. a. 0. I, 3. 187.

337, 32. -JiDtters SJame wirb oft in ben >)tefroIogieen, befonber§ ben £t. &aüix,genannt; »gl. "Baumannä Slu-Sg. 3. 246 ium 6. 2lug., 326 jum 29. £65., 346 jum28. anoi, 372 äum 18. Ctt., 430 äum 16. Sunt, 431 jum 14. 3uli, 432 jum 14. 3lug.,

20 485 jum 1;;. 2ej., 458 jum 15. gebr., 461, e. 464 ff., 467 5um 23. gebr. u. 10. 3tpr.,

469 jum 22. aiiärä, 470 5um 27. ÜJJärj, 473 sum 29. Slpr. u. 7. üJJai, 477 5um 28. üRai,

475 }um 4. 3uni, 476 jum 29. Juni, 477 jum 17. Juli, 482 äum 1. Ctt, 483 jum 28. Cft.,

484 5um 12., 13., 16. dlov., 48o 5um 29., 30. Sioo., 486 jum 5. Sej., 523 sum 27. gebr.,524 äum 8. SDJai, auc§ in ben annales Fuldenaea d. 3. 860 3. 178, v. 3. 1008 3. 20'.t.

25 Sgl. 3. .R eile, (Sefcf)i(^te ber beutfcf)en Öitteratur n (Serlin 1896), 43 ff. ©öbede,aR.=2l. 3.46-54. 67—69. >:^iifc§on I, 39.

338, 11. 3. fiel le, I, 232.

345,24. ebenba 3. 261. ©öbede, an.=a. 3. 6.'»f.

346, 5. Gbitt) Gli^abet^ SBarbale, SarfteDung bes SautftanbeS in ben ^falmen80 DJotlerä nad) ber 3t. ©aller öanbfcfirift. 3ürtc^er J)iff. öertforb (Auftin 4 sons) 1898.vm u. 66 3. 8'".

346, 16. 2B. (iJ 1 1 ^ e r, illtbeutfc^e ^unbe auä ber ajlün($ener Unioerfität^bibliot^el I.

Sruc^ftücfe au? JJotfer? *$falmen. Cod. Ms. 4" . 910. saec. XI. aua Saumburg.349, 5. Über bie Cuelle ber 1. SBeffobr. '^.'rebigt f. 3. Äelle, i'ittg. 11, 3. 51.

35 350, 1. Sgl. ©allfee, 3. 219ff. über bie Semburger gragmente, nebft goffimile

JJr. fmb SHefte üon iroei .'öomilien.

350, 3. Über bie SBfnbberger *^5falmen f. Äelle, a. a. C. n. «0f.

350, 17. e. Stein mei) er, AA. XIX, 274—276 giebt lßac^ri(it Don ber 'Diünctiener

•Öbfc^r. Cl. 14804, Öl. 172"— 182", saec. XI., öe? Conipntus Xotkeri. Jie ^arifcr40 ^anbjc^rift (Xouv. acq. lat. l'29) ift abgebrudt in &. SJleier, Sie fieben freien fünfte

im aWittelalter n. Cinftebeln 1887, 3. 31—34. Gin jeilengetreuer Slbbrud ber aJliind^ener

^bf. folgt am 3(^luffe biefer 3!a(^tröge, 3. 308.

3. 63 r. •:>. .sjolber: cefif — 9. fortif (t au-3 f lorr.). — 17. Jarnat^ 4 Seilen leer.

238 I DU nlt. beutfdje Cttt. b. u. i. Saljc 1050. (ÜHündjener ©laube u. fitidjtc.)

;ir.l, i'l. 2)!. fi. geltinel, ßu 91ottev§ Stnlautgefe^. A. XLI, 84— s7.

410, n. e. ®öbedc, ©. 58f.4-l(;, 21. ©öbedc, 3n.=31. £. 60f. ^ifd)on I, e. 46.

448, 32. g-r. JSunnf)a)iS, j!ie!Ktf(^profaaBiatvain5. Scrtin 1893 (ngl. ©c emulier,.\A. XXI, 225. fielle, n. a. r. 11, S. 55 ff.). 5

453, 27. Über bao gt. Srubperter .söo^eliebf.

Steile, a. a. D. 11, 124ff.

456,24. <pi). Strand;, Sdtbcutftfjc^iprebtgten. P. XXVII, 148—209. 3ur «prebigt^

litterntur A. XXXVllI, 2U6— 208. 3. itelte, a. a. D. n, ©. 51. a. G. Sc^önba*,©tubtcn jur ©efc^td^tc ber altb. ijßrebigt. I. Über ÄeHeg speculum eccleaiae Sffiiener

6.=». S8b. CXXXV. ©.=21. SJßien 1896. 143 ©. 10

457,3. e^ctten[)am,.<:->bfd)r. f. ^riebfd), a. a. C. 1,128—139. 148. 301ff. SOOff.

457, 5. ©. Jßricbfd), a. a. 0. I, ©. 343.

457, 10. ©. ^.pijd;on I, 49.

457, 13. ©. g. flelte, a. a. C ©. 49. Über ben ©antt &aüev Olauben imbi8eicf)tc I. II. 111. 15

457, 15. j!cr TOündiener Staube iinb Seid^te folge I)ier nad) ber JQbfc^r. 5248b (ogl.

Qucf) '•^Jriebfd;, a. a. C I, ©. 303ff.). I^iefe befte^t au§ jroei ganjen unb jroei falben

^pergatncntblättern.

1". .S'iNE Fide inipofnbile eft ::: nio :::::::

l)lacera deo . Uns faget div heilige fcrhift daz dazunmugelich fie daz lernen den almahtigon got wol

muge geuallen ane den rehten geloben . undo ane die hei

I

gin ])ihte unde ane den heiligin pater nofter . Vone div 5

I

anet liiute unfern herren daz er uerlibe rehtif globen vn

I

e warer riwe . undo fprecbit ime zolobe unde ze eren . vn

I

e finer trutniotir fancte niaric zelobe unt zoeren und

I

en götif huiligin vnde iv zetrofto unde zegnaden und

I

ennet hivto drin . daz ivcb unflr herre ubir heue un 10

I

ehtef todef undo gahif todif . vnde ivch behote uor

I

optbaftigen fundcn und uor werltlichen fchanden .

I

nd daz iv der heilige gotif lichename worden mozzeI

ne iwem ivngiften ziten vndo daz er alle ungonade

I

ndir fte div Inder beiligin chrifteuheit lio vnd daz 15

I

rhivte helflicb fie allen iwern uordern feie vnd© al

I

n gelobigen feien . Nv fprechet nach mir . Fidef catholica.

I

ch widerfage deine tivfel minen lib vnde luino feie

Ih wil ane in niht geloben . ine fol ane in niht geloben .

I

ch gelobe ane einen got uatir almahtigcn der da fche 20

I

hare ift himelf vnd der erde vndo aller gofcbopfide .

I

h gelobe ane finen einboru fun uufirn herren ih'm

I

m geborn vnde gemartert Ich globo ane den hei

I

gen geift . /ch gelobe daz die drie namon der uater

I

nde fun vnd der heilige geift . ein waror got ift . 25

I

er der ie waf vnd iomir ift . ane anegengo vnd ane

1''. ende . Ich globe daz der folbe gotif fun gechund :: ::::|

uon dorn heiligiu englle fancte gabriele unfirr : vro|

wen fiinctac mari^ . Ich gelobe daz euphangen wartu|

ne dem heiligen geifto . daz er geborn wart uone mi|

urowcu fente marlon der ewigen magede . Ich gelo|

5

daz er nach finer heiligen geburte . hio en erde wonet|

driv unde drizzich iar . vnde mere . vnde gelobe daze|

inner der urift getoffot wart . uone fancte iohanne .

1". 1. Dbcn abgefc^nitten. Xa-i nad) eft fotgctibe rot. — 4. muge uon m aui

ber britte ©tric^ [idjtbax. — 7. 8. Sßon c im Anfang ©puren äu fe^en. — 11. ^c§g(.

— 16. 9ion r bC'Jgl. — 1''. 1. Oben abgcf(^nittcn , befonberS bai erffe Sffiort unb ba3

(Snbe ber ^eite nid^t me^r ertennbar. — 2. SWad; unferr ein üot^, t)on o am (Snbc nur

bie lintc ^älfte erhalten. — 3. aSon u beägl. — 6. SBon t be§gl.

I Die ölt. bcut|"d)£ Citt. b. ii. b. Jal)r 1050. (^Mündjjncr ©laube u. fietdjU;.) 239

Tude gelobe daz er uaftet uierzichtage ane undir

Hl laz .Ich gelobe daz er geuangen wart iione den iud*ndaz er gemartert wart ane dem heiligen cruee . dazer dar an uerfchiot . ane der menefcheit niht ane der

|

goteheit . Ich. gelobe daz fin heiligiv feie hinze helle

uor mit der goteheit . vnd die brach vnd da uz nam|

l."> die finen willen beten getan . ich globe daz er erft|

andeme dritten tage heiligir got Tnd warre menf|

Ich gelobe daz er nach finer heiligen urftende hie[

wonete uierzich tage rnd daz er ane deme ui|

zigiften tage hiuze himel uoR zegefihte finer tru|

20 die def wert waren daz fi fine himeluart gefahen|

Ich gelobe daz er da fizzet zeder zefwen finef uate|

ime ebenher vnd ebengewaltech . khunich aller

chunige troftare aller fundare . Ich globe in da|

nen chumftigen ane deme iungiften tage . zerte|

25 len ubir lebentige vnd ubir toten . eineme iegef|

liehen menfchen alnach fineme werchen und mj

Sa. :::::: :em almahtigen gote unde ::::: :::::::

I

er himelifchen chvneginne . fente michele vnd al

I

en gotif engilen . fente iohanni vnd allen gotef wiagen . fende petro vnd allen gotef poten . fente geor

.j1gio und allen gotef marteraren . fancto nicolao vndallen gotef pihtigaren . fente marien magdalene vii

fancte margarete vnde allen gotif meiden . difen ge

I

nadigen heiligen vnd allen gotifheiligen vnde dirpriefter aller miner funden die ich ie gefrumete . fidch alreft funden mohte . unze ane dife wile . swie ihgefundet han . wizzent oder unwizzent . tagef oder

I

nahtef . mit mir felben oder mit andern menfchenmit willen mit werten mit werchen oder mit boefen gedanchen . herre daz riiiwet mich . Herre chrift

l.'i gotef fun . ift dehein funte die ich uermiten han .

2l>. ::::::: ::::fo lauge daz ich gebozze|

min unreht daz ih wider dich han getan vnde wi|

min arme feie mit deme felben übe da ich ez mite

gefrumet han . i>ef röche mich zegewerene alfo gewa|

5 tiger herre duder lebeft unde rihfonft uone ewen u|

de zeewen . ameK . J/ifereatur ueftri omps den[

<^ dimittat uobif omnia peccata uel'tra liberet uosdeuf abomni malo conferuet Sj confirmet uof in o

|

ni o_ne bono «^ Tiducat uos xpc filiuf dei fine macu|

10 cum gaadio inuitam etemam . aaiEK . /ndulge|

tiam «^ remiffionem omnium peccatoiy ueftroi^ fp|

ciam vere ^ fructuofe cor femn penitenf Sj felicem|

confummationem r gräm fancti fpc tribuere dignet|

uobif omps <^ mifericorf dns . avEN . Äyrie eleyfo|

lö XxpE el . Äysie el . Pater nofter . Äerre got uater un|

S". 1ere giv : : : uier wolde . alfe er ze fancte petro fiirach do er ei

\ me iuden der hiez malchuf daz ore abe fluch .

Ib. VJ. T bc5gt. — 14. m be§g(. — 19. or in uok lig — -M. e bte [inte .öölftc

erhalten. — 25. f beSgl. — 26. m be§g[. — 2«. 1. Oben abgefdjiiitten. — 5. g nur bcr

reifte Seit erhalten. — 8. n beSgl. — 9. p be§g(. — 11. g bedgl. — 12. n be^gl. —2»«. 1. Cben obgef(^nittcn. — 4. S?on a nur ber linfe 3;eil erhalten — mich (c auär totr). — 5. ilon u nur ber linfe Zeit erhalten. — 8. o beägt. — 12.^m bC'Jgl. —8». 1. Cben abgefc^nitten (ngl. aJliin(f)ener ®. ö. 1869, II. 2;i0 fi i. — 3. Scn m nurber teä)tt Strich fit^tbar.

240 I ^ic nlt. bjutfdjc Cttt. b. u. b. Jaljr 1050. (iWiindjeiier JIrebtgt.)

fprach er ze ime Stoz din fwort iudine fcbeiwaneftu def niht wolde ich minon uater bi

erne gäbe mir mere denne zwelf fchar derligen engile . die mit uivrinen fwerten fürech uahten vnde daz uil wole . werten daz icher luden gewalt . niemir gegeben wrde . werte denne die meunefchen . fprach der beilige

brift linde wie wrde allez daz erfüllet daz nomir gt'fcbribeu ift . Mine nil lieben fi opferotenindor alten e rotiv rinder . daz bezeicbent daz

Ie plut daz uone unfiref berreu wuden floz wa

ie wir waren in einen fo tieften cbarchere def lei

Ien ualandef geuallen . bete er unf mit finer

Izallicben gute nibt erlediget vnde enhete mitme gewalte den gewalt unfirf uiendef nihtrochen föne mohten wir niemir uol cbomen

I

noch femfte uf uart haben gewunen . hine zo

I

u choeren da iemir liebt ift ane uinfter . vnde

oziv chraft ane allen fiechtom . Owi wie füezivfe unf uone deme chruce cbomen ift . wie falicbr lip ift unde der munt der den beren licbeuan unde daz beilige blfit . def almabtigen gotefit riweu ane finen iungiften ziten enpfahet

8 •>. der : : gefmechet daz unfgot gewihet han . da uone die tiefifen wn den d

|

feie werdent gebeilet . Helyfeuf ein heiligir wif|

der chome e lange . e got geborn wrde . in eine|

chel ftat . ineine wite gegende . Die lute die dari|

waren die cblagete ime daz ir wazzer alfo fuer|

re unde alfo hautecb daz lute vmde uilie da uo 1

fturben unde baten in daz er in hülfe umbe goj

in div ungenade zebezzeruuge uerwandelet w|

])o die fazehant der heilige man helyfeuf da div|

fpriuch waren unde warf dar iu falz unde ein w|

uigez bolz inder bizeichenunge def heiligen cruc|

dauone wart allez daz wazzer in eine grozze fu|

uer wandelt . daz iz niemir mere deheinen fchad|

niemen tot weder luteu noch uihe . Der felbe g 1

den fchuln wir got biten fwaz furef unde bitte|

ane unf fie uone unfern funden daz er daz d|

fine felbef barmunge unde durch finef heilig|

crucef ere uerwandele Xpc non inuiemor mil"|

fu^ «^ ceta Got bete niht uergezzen finer barmun|

do er finiu liebiv chint uuder fine arme uieuch|

de untir div uettach finef fcbermef aue deme he]

gen crnce wände er mit der felben bizeichenun|

daz ioch der uerrchalclinuffo unde def leiden ua|

tef uone unferme hälfe uil gewalticblichen ha|

fchuttet . NU ratet iv div heilige fchrift daz och|

4».jwelecb mennefch denne nach deme engile ze

[n indaz wazzir geuiel fwie fiech der waf der

I

funt . uone alleme fineme fiechtom . Do uu

ieu«r mit finen iungem iudirre werlte do

da bidem wiare cbrumpe unde balzen unde

3«. -1. 4(ou f nuv ber re*tc Icit fidjtbav. — 11. b be^nl. — -21. r be§gl. —8''. S)ie erftc i^eUe oben abgefc^nitten. — 7. o nur bcv Itnte Zeil erhalten. — 10. v beägl.

— 11. -w bc^fll. — 13. u beägl. — 16. e bc5g(. — 2(i. n beägl. — 24. a be^gL —26. h be^gl. — Unten auf ber geite fte^t rote'3 L aU 3tgnatiiv - 4 «. 2. ?5on nnur bie rct^te .t>älfte erhalten.

I. Die alt. bcutfrtje ffitt. b. u. b. laljc 1050. (Sdjenkungsucbunbc u. tlatiBttät.) 241

I

fuhtigiv lute unde die die uallenten ffihten und1 r riechen genügen . Die auer indaz wazzer zeder

I

enzit niht niohten chomen . die enbant der liei

dirre werlte mit finen gotelichen geuadeu uo10 1

en ir uuclirefteu . Do die iuden den wiare für

I

do wart daz cruce funden . unde wart iinTir

iderheilige chrilt darane genageloteu do ge

h after div uiemir mere dehein zeichen indemNu feht die manigen bizeicheniinge ane

4''. ::::: :: :::::: :: ::::: :: : : : g : : uo|

zefagene noch l'o uerre zejiredigen foder he|

der da ein leben ift himelil" unde der erde u|

lerlebentigeu menfchen durch unf fun5 wart gechrucet . Div heilicheit div daraue

|

be divtet die bizeichenunge aller uulurre u|

fwaz liane ir opfere begiengen . unde ane der|

Zunge div in gefezzet waf ane den zeichen der|

ligin wilTagen daz chundet daz daz alfo geor|

10 waf . daz feite daz daz eruollet fcholde we|

daz der here meide fun . finen lip gäbe ane|

cruce ze marteren durch alle fundare . Daz 1|

daz fi opferten uf deme heiligen altere da

zeichent die diemote def almahtigen gote\

15 er femfticlichen . vnde ftille i'wigent tode|

457, 16. Über Sencbittbeurer @(aube unb Seichte f. Äette, U, 49.

457, 18. Über SBeffobrunner GJIaube unb 33et(^te If. Seile, n, ©. 49.

458, 2. Über Sambergcr Staube unb a3eid;te f.aelte, a. a. 0. II, S. 49. ®öbecf e,

m.-'Sl. ®. 54—.")«.

5 459, 16. .Über Ctlo^g ©ebet f. Äelle, a, a. C. n, g. 50. ©öbecfe, ÜR.=2(. 3 59 f.

460, 6. Über bie geiftlic^en JHatfdjläge f. jietle, a. a. O. H, 82.

460, 15. Über JJortperts irattat f. iietle, a. a. C. n, 81 f.

460, 20. 3u ben isfalmen ogl. ^ofteä A. XL, 184—192; über ben »emburgetSPfalmenfommcntar GialUe, 2. 219—232.

10 460,35. 3um älteren tp^9fioIogu§ ogr. ©öbecfe, 3K.=2l. £. 69 f. ipifc^on I, 51.

461, 4. Über ben Ip^pfiotogud j. j^eüe, a. a. O. n, 6iff-

467, 19. Sie Sc^entungeurfunbe (ngt. ©öbecfe, 3)1.^21. <£. 66) tautet nad) Cod. lat.

monac. 3714 (Aug. eccl. 14) 4». 3U7 SU. auf iöl. 2.

C'uonrat falte fulch (ob. folih?) eigin fo er ze baldef htifin hate mit finif uuibif

15 hanto|ze ougiftburch dar ze niu uuin muneftere gote unde fcö mauricio unde

|

den bruoderin die da dinont ze phruoute . unde tete daz ceurgifte|den bifchoffe

embriconi . unde den uogite adelgozze unden prouifte\

: uld : e unden bniodernenda dienontin . unde der fale waf lere ifanger

|uone winterbach unde fint urchunder

Ötgoz uon hegirburch Hartman\uone bennunhouin . Etich uon waltbach . Diemar

20 uon ureheim Gebeno[

uon wintirbach . «^ filiuf eiuf gebehart . odalrich uon

bennunhouin .' odalrich de biberbach . wine chere de buoch . volcmar de tudebach

:: gehart de uifcha Ebo uon munichufin Hartman «^ Reginhart i^|anfl()Qod))m uon

buorou . Gnmpred uon liebh : un i^ volcmar uone harthufin|

: : f : fidelif conferiladomue .... omnef

j

fidelif eft deuf tuuf|

25 467, 22. 3ur ©c^roabene^e t)g[. G)<)be(fe, Wl.=%. Z. 66.

467, 22. S)te aJarioität, roeldje Äeinä (Germ. XXTV, 292 ff.) oeröffentttc^te, tft fe^rmongel^aft überliefert, ba§ ^ergamentbtatt, roelc^eS oon Cl. 19515 (Teg. 1515) oon bematüdbedel, unb sioar von ber rccbten ,'öälfte oon beffen innerer ©eite, abgelöft ift, tft fe^rbefc^äDigt unb ber ätbbrucf berufit bat)er mefirfacb ouf unfic^erer t'efung (ber Cod. 19515

30 entljätt auf 310 SU. 5}-apier ben Proceffua iudiciarius). ^<i) i)abe nun oerfuc^t, bie

Spiegetfc^rtftfpuren auf bem iioljbecfel be§ Gobej felbft ju entjiffem unb habe bamit ent=

ferleben einige? gewonnen, roie fid) jeigt, roenn man bie folgenben SHefte mit Germ. ©. 293(SRüdfeite) oergleit^t:

4». 13. h beggl. — 4''. Xk erfte Steige oben abgeit^nitten. — 3. i<on u nur bie linte

^ätfte erhalten. — 4. SPon n beSgl. — 6. u be^gl. — 8. r beägt.

3la<S)ttüge ju ber beutfc^en Jiat.it'ttt. IG

242 II öie Spiclmannsbldjtung I.

ehente venaz vom : : : eu dft

wirt rlc baz fo oz

vn ft : : : : d : : : : : wird charch . vn ni(?> chint hin (ober lue?)

ora wirt nach langem zite ervullter 3*" (rot) fi

: : : ehente (der) lun irt a . len tach gvt rf geboru 5

nt wirt vrevntliche . charch . liruich . che ne vu: : : : rt chivfc : : vu r : ch di'r fieche

ege der fehlere aar ' ) D -) : : ahtzete lun allen : : : : vt wan

ze lernen fet zen d'r geboru fvn wirt lü

zen vu redlich d : : rt

vn arb n d*-'r liec|e irt gfunt fchi :

wirt agen . war . dev ') nevntzediu en gvt daz geborn chi

charch wife dv m w t f m 15

fu rzenie . d" r t :

3um 2ö c i j! c 11 b u v fl e r At a t e dii o

m

u 5 (3. 11, 42) ^nt mir mit feiner ftetö förbcrnbcn

Wüte nod) Dr. 21. ,s>olber eine .uoUation juv Sücifügunn geftcUt. Jic Slbineidjuncien, au*in uiibebeutenbcn fingen, ftellc id) l)ier jujammen: 3. U'Jii, i>i;. gi uuihit 27. nn fih

3. l.')(i", 3. richithin 4. gi huuar 14. gi huuelichef 15. z in unfz ift baö 3«t*cn 20

einer neuen SJitte. li». guodel (o auö rabiertcm a). 22. „Indi uigileiti 2ti. thefeuio

(o an-s u torr). 3. 150'', 4 anabi fangano. 5. ininfernu. 9. uidha 13. mer Iiuara

13. thiub heit. 3. 152 •', 23. gomo (eni lig). 27. ciar deilenne 28. i.'tntä am ;Hanbe

5Scnueifung55cid)cn. Unten am Unten ;ilanbe fte^t famanunga (f. ^offmann, 3. XIV).

3. 153», 2. ar itantniffi. 8. Gilauba (n ift rnicffef^lei). 11. ci teilente. 13. funcf.' 25

23. ungi fcaffene. 25. Diec^to a. :Ube. fte^t .'/.. Wit So beginnt 3 26. 3lm rerfitcn

aianbe »on 3. 25 fte^t //. 3. 153i', 25. trulitiuun feran 2(i. gi laube 3. 154", 1. gi

uuiffo 2. bi iehamef 4. faman uuifti ;liccf)tä am 9ianbe //;. 6. 3lm ÜJanbc

\e<i)ti sh 8. rcdlii hafteru 9. got cunduifl'e.' 12. thi uuideru.' 14. gode. rl:

17. redhi haftiu 1!». gimar torot 23. tote //> 24. ci arftan danne 3. 154'', 1. datun. 30

(d am t rab. unb torr.) 2. ubila (a rab.) 4. gi laubit 12. ein boraner 14. iHed)t^

a. flbe. //. thu 15. Gi nadho 16. int fah 17. gi nadho l.s. ho holto. Sie 'iSi'

mertungcn ju 152h, 28. 153", 25. 154«, 4. 6. 14. 23. 154 b, 14 ftimmcn äu meiner

.MoUation.

Ü^on "^vof. Dr. %au{ '^Uper.

I 3,2. .Nu'vm. 2arbel, llnterfud)ungcn jiiv m[)b. gpielmannSpoefie. 1. 311m Orenbel.

2. 3um 3afman unb 9)!orolf. Sc^roerin 181(4 (og[. 5?. SBogt, Slrdiit) f- b. Stiibium b.

neueren eprad)en XCVI, 205—208. Sll)lgrimm P. XXVni, 535. 3 i n g e r AA. XXX, 43).

I 34, 4. (Sin operüogel ivirb au'ä SBurmäbad» evwä()nt bei "Naumann, Necrologial, 4J

3. 604 j. 8. Cft.

I 35, 2.5. Gug. ^»ofep^, Iiie Jrü^^cit beö beutfc^en 9)linnegefangeä. 1. Sie Siebet

bes Äümbergcv. (Q. F. LXXIX) 3tra6b. 18;)6 (ugl. l'ttt. Gcntvalbl. 1897, 9Ir. 2 (16. San.),

®p. 67 f.).

I 36, 1. S. 0rimmc5 Beiträge in SHemannia unb G. XXXII, 367—373, 411—427. 45

XXXni, 47—57. XXXIV, 137—418. XXXV, 302—334. XXXVI, 4U6—407. XXXVII,I4ii—171. gjeuc .'öeibclbcrgev ^al)rbiid)cr IV, 1—90. 21. Scfiulte, 3eitfc^r. f. b. (Sefc^.

beo Cbevtl)ein^ XLVI, .'öcft 3.

I 36,11. 21. Gbner, ilerglcidjung bei 3trop[)cnbauö bei :)ieinmar bem 2Uten unb

aä$altl)er. 1892. (üöbede, J)i."=3i. 3 9li;. ^^Mfdjon I, 572. .50

I 36,14. y. aHülber, aUbrcdjt »on öo^ansborf. (Sin a3eitvag ,^ur m^b. SDlctrit.

Dönabrücf 1894.

I 37, 6. 5. «Dieter, $err «cib^art. B. XX, 340.

I 37, 13. ;H. Äraui, Jer »on 3tamf)cim. A. XLI, 87t. Jev -JJiarner. A. XXI, .-58.

©öbede, 9n.=2l. 3. 647. ää

') ^aö erftc a unfidjer. — ") D rot. — ') D bcögl.

II Die S'pielinannsbidjtung I. II !?43

I 37, 15. X. Siebert, 3)letrif unb 3<0t)t^mi( in Jann^äufer^ Gebleuten. I89i.:Hemmar o, 3n'eter f. Jfturj I*, 5. 111— Ut».

I 38, 5. ^riebr. ?>Qnjer, aJieiftev iHumjIant'S Seben unb Jicf)tcn ieipixg l»yi.I 45,16. G. Scfiröbcr, Über ba-i speU. A. XXXVn, 241—20^^. aJietne 1887 in

.'« ber Spielmann-äbic^tung erschienenen Sammlungen über benfetben Öegenftanb finb ntcf)t

barin erroäbnt.

I 51, sa. 6. Cange, Siturgift^ = bromatifc^e 2(uferfte^ungöfeier au^i Jßenebig, OJran,üJieiBcn u. äBormö. A. XLI, 3. 77—83. .Höppen, 3ur 0e?'d^tc^te ber ÜBetbnacbtsfpiele,rec. V. aBaderneU, AA. XXIII, 66-75. 31. Jeeinjel, ätbfianblungen jum altbeutfc^en

10 Jrama. Siener S.=i8. 1896, lls ©.I 57, 6. Ifjomafin ]. Jiurj I*, S. 176—183.I 75, 3. Über Äönig 3lot^er

f. 3. fte.tte a. a. C. H, 218ff. .fturj V, S. 261—268.

I 75, 14. ein S'ios, 'Ijlia?, finbet ft(^ enoöfint au'5 SBetngarten a. b. XIII. j!^., f.

Naumann, a. a. D. <S. 225 j. 3. 2lpr. unb 234 j. 3. Stpr.

15 182,15. (Döbecte, a)i,=2t. 3. 275—283. '.fäifc^on I, S. 148.

I 85, 25. aSgt. geftgabe für SBein^oIb S. 48.

I 87,27. 5u[. Scbmebe-j, Unterfud;ungen über ben Sti( ber (rpen riiotber, Jitbe^

(ungenlieb, ©ubrun. Aiel 1893. Grmtifeer 55ruc^ftücte f.G. XXIX, 229 (ög(. Sitt. Gentralbt.

1896. Olv. 52. 26. Xe;. Sp. 1880 f.).

211 I 108, 31. 3u .öerjog ernft f. Äeüe a. a. Ü. II, 40. 207ff. Äur? I', 3. 268—275.

iUfc^on I, 409.

I 116, 28. s. ebenba S. 77.

I 119, 1. älrt^ur gudet, 53er Ernestus bes Cbo pon SJiagbeburg unb feini'erftältnis 5U ben übrigen älteren SJearbeitungen ber Sage oon öerjog ernft.

•-'5 2)!ar6. 1895.

I 147, 12. %(. Melle a. a. £. H, S. 216. Jlnr, l\ S. 278—282. Ööbede,Df.=3(. 3. 163—168. Gin C'äroolt'jaltar in 3"ric^ bei Naumann, <B. 545, 2. 9Job. unb inG^ur, ebenba S. 625 5. 13. -Diörj; ein Oswalt pbr. in äöeffobnmn a. b. X. ^f). ^awmann, 3. 48 5. 4. älug., im mon. Herrnetisvillanum a. b. XU. gf). ebenba S. 429 5.

30 7. aRai, in %'eter5^aufen a. b. XU. 3^. ebenba S. 674, 5. 8. Sept.I 170,24. St. .gieinjel, über ba§ ©ebic^t oon itönig Crenbel. SBiener 3.=Ö. CXXVI.

SSien 1892, ngl. J. -Bogt, P. XXVI. 406—415. G. S>. SKeger, Guellenftubien 5ur m^b.Spielmannäbicbtung. 1. 3um Crenbel. A. XXXVII, 321—356. G. Äettner, 3umCrenbet. P. XXVI, 449—451. .«ur5 I^ S. ^75—278. Söbede, üJi.=3(. 3. 283—287.

:j5 I 174, 27. 8. Saiftner, 2)er germanifc^e Drenbet. A. XXXVni. 113—135. ÄeUea. a, C. 11, 217.

I 196, 19. Über Salman unb Snartolf f.Äelle a. a. D. n, 116. ÄurjP, 3. 282—290.'Vift^on I, 527.

I 230, 18. (ööf. Gp. m. 734, 38) G. SHeipenberger, rec. oon Sprenger,40 Sittbl. XV. (1894)', DfJr. 11, S. 355f. SPore^fc^, 3. f. frj. Spr. u. Sitt. XVn, 4.

I 230, 18. Ä. Sieipenberger, des hundes not. 2Bien 1893; ogl. J. Sc^ut?,P. XXV 11, 136 ff. 3. ^altrid), 3»"^ beutfc^en 2:ierfage. Strasburg 1855.

I 237, 10. Ser 3Jame gfegrim begegnet in §bf. a. b. XV. ^t). bei 53 au mann,3. 174, 5. ;^. aJlai, unb ber 9}ame Sieinfiart au§ *^Ieter5^aufen saec. xn ebenbo 3. 674

45 ä- 10. Sept. (äöbede, WM. 3.592f.I 238, 19. S. aSillemg, iltude sur rYsengrinua. Gand. 1895 (pgl. Sitt. GentraüiL

1896. 9ir. 36. 5. Sept. Sp. 1316f.). ööbede, ÜJi.^Üt. S. 590f.I 287,20. ÜKar Groert, Über bie ^abel ber 'Mbe unb ber %u^^. «oftod 1892.

Jarin Garraroli, la leggenda dl AlessandTo Magno, rec. 0. (Jräntel S'W'^- t-

50 »gl. Sittgefd). •)}. 5. VII, 1.

I 287,24. 33g[. ©öbede, Ü)!.=3t. .593—596.I 287, 26. 5o^n aneier, 3um 9ieinl)art %U(i)^. B. XVni, 205— 207.

I 289,1. L6op. Soudre, les sources du romau de Eenart. Par. 189;^; ogl.

S. Singer A. A. XX, 248—251. I. W. Muller, de oorsprong van den Roman de55 Benart. Taal en Letteren V, .',.

I 289, 20. SDJüUer unb i;oqemann, rec. Pon G. SRartin AA. XIX, 271—273.I 289,2:;. Ööbecfe, ÜJt^Ol. S. 608—615.

I 291, 21. di. Sprenger, 3u Jleinte be Söoä P. XXVn, 15. XXVni, 32. ©öbede,'JJi.=3l. S. 615—617.

60 I 292,31. Über lierfobelnf. f^riebfc^ a. a. C. I, 4.

I 315,13. S. Ööbede, a)!.=2l. S. 646f.I 319, 14. 9«. öilbebranb, Sperpogel A. XXXIX, 1—8. Murj I«, 3. 34—.36.

n 3, 23. Möbiger, 3lnnolieb, rec. p. 6. Ärau^, 3*'t1*'^- t- *>• öfterr. 0pmn.XLVn (1x95

>, 2. 3. Wtt. Gentratbl. 1896, 9!r. 27 (4. 3uli) ®p. 978f. Über ba^ Slnno--

65 lieb f. aud) .Helle a. a. C. II, 3. 195. Aur; I*, 3. 250—256. '^Mfcbon I, 429.

IG*

244 II. Wit SpUlniannabidjtung II.

II 4,2 5W. Söbiger, Saö Slnnolteb. Q« Mon. üerm. Script, qui vernaculalingua usi sunt I, 2) .igiQnnoB. 1X9.'>, <B. «3

ff.n 14, 2. 0er^. SHaufdten, Sie Segenbe Marls be^ ©rofeen im XI. unb XII. oa()v^.

Seipj. 1)S90, rcc. o. G. (Sdiröber AA. XX, 2.'il— 2r.5. Murj I^ 3. :i06— .-ill

II 14, 30. 5yvi5 Jleltetcv, Gin »eitrag bes SPencsianifc^en 9iolanb=3nanuifripte5 V«. .')

Slad^tt 1894.

n 14, 30. ;Holatibö[icb. Sa5 ältefte fronjöfifc^c Gpo^. Überf. uon 0. (Sc^mitinSf i)

Caibl. ber ©efamtlitt. 9U7. 908) fyaüe (§enbel) 1896.

II 16, 25. La Chanson de Koland, avec un Essai sur les chansons de geste,

par Adolphe d'Avril. 3t' 6d. Par, (Sanard A Derangeon) 1896. 10n 19, 1. ©öbccfc, 2n.=2I. ©. 683—687. *4Sifc^on I, 192.

II 91, 20. ©öbecfe, a)J.=2l. S. 698f.II 113, 32. SRofeni^agen, 2'aiiiel, rcc. ». Scemültev. AA. XXni, 56—66.

II 115,2. m. Sürnroirt^, Gin Sönidiftücf nu^ be§ ©triderei Sari. Älagenf. 1891(tigl. AA. XXm, llOf.). geftgabe f. SBein^olb £. 52 unb Spriebfc^, a. a. 0. I, 15

S. 96 f.n 115, 7. g. 3. Simmann, Sa5 IScrpltniä oon Strictcrä flarl jum Siolanbölieb bes

*4ifaffcn Äonrab. ejortf. 1895. *:V(ro(]v. (ürumau).n 116, 27. Secter, 3ur Sllcranbcrfage, vec. fi. Äinjel, P. XXVn, 426f. ®uft.

©oltf, Söeiträge s»r Cuellcntvitit ber Süejanbcrbiftoriter. Slüenftein 1894. II. 1895. 2018 ©. ^. Site der, 3"'-' SHeEanbcrfagc. Ser S^rief über bic SBiinber Snbieni» bei

So^anneä Öarttieb unb Sebaftian iWünfter. 3n: geftfc^rift jum 70. ©eburt^tage Dälar6diabe bargcbrad)t. JlönigSb. 1896. S. 1—21. flurj I*, g. 311—324. ©öbede, aR.=3l.

S. 873—878. >)!iic^on I, 468.

II 117, 1. 3). ä*oltmann, ad itinorarium Alexandri adnotutiones criticae, in: 25

geftfc^rift 5um 350. £tiitung?feft ber l'anbcsfdmle *:pforta. 1893. g. 81—93. 3«. :Hi)fiel,S>ie f9rifd)e Überfettung öe-j ^Mei<bo = JtaUift()cnc5 inö 2>eutfdie übertragen. Seeluft.

Slrc^iü f. b. etub. ber neueren Sprachen unb Sitt. 91, .'öcft 4, S. 83ff. 269 ff. 353 ff.

;Hid) ?)i a n b c , ' Iurwiiu ud/.f^ihdQov. J'ie armenifdje Überfetjung ber fagenhoftenJlleranbcrbiograp^ie (^jJfcubosGnUiftljcne-j) auf ihre mutmafelidie ©ninblage äurüdgefüljrt. 30i;eip,;. 189t; (vgl. i.'itl. CScntralbtatt isit7, ih. 5 [6. 3^cbr.], gp. iG.sf.).

II 117, 7. 3lb. SlU'jfetb, 3""^ iVritit be3 gried)ifd)Cn Sllejanberromanä. Unter;fud)ungcn über bie unednen S'eile ber ältcftcn Überlieferung. Jtarlärulje i33rud)fal) 1894.

3ur Äritit beö 2UcEanberroinan5. P. XXVLQ, 379.

II 118,10. ^. 93 e der, 3ur 3llej.anberfagc. 3>er iörief über bie 3EBunber ^nbienö 35bei So^anneS ,§artlicb unb Sebnftian aJHinftcr. 3n : 5eftt(^r. f. C. Schabe, flönigäb. 1896.

n 120, 19. 9llb. jgiermann, llntcrfudiung über ba§ fdiottifdic Slleranberbud^ (thebuik of the mort noble and vail-^eand conquerour Alexander the Great). Siff.

^aUe 1893.

n 121, 17. Über eine Gl)eltenl)amcr .sSbf. f. qjriebfc^, a. a. 0. 1,103 f. 285ff. 40n 121, 21. Über ein;; G^eltenljamer i^bf. f. ebenba g. 100.II 122, 2. .^. '.öedcr, ^ux JUcranbcrfage. £er Srief über bie SBunbcr Qnbieno im

älteften beutfdjen iHleranbcrepcS. .Vtönig§b. unb fieipi. 1892. 14 S. 3ur xHleranbcrfageSllejanberö 4U-ief über bic SBunber ^"snbienö. .«önig-Sb. 1894. 2(; g.

II 122, 6. 3u ben iJetjren beö Jlriftotele-J rgl. Jeftgabc für aBeinl)olb g. 32 f.15

II 182,23. Sgl. .§. Jlurs I^ 2.ifi—2G1.

U 184,3. gc^röberä Äaiferdjronit rec. o. 3olm 3Keier, Sittbl. XVI (1895) 9!r. .s.

(3lug.) gp. 2.=.7— 262. ^eftgabe für SBeinljolb S. 41. :)(. 31cbert, Über bie 9lbfaffungö=jeit ber Saiferdjronit. gcftfdir. ber lat. .viauptfdntle jur 200). Jubelfeier ber Unio.^oüe 1894. (Übbetfc, aJi. =31. g. (;s2f. -:j.Uf(^on I, 429. 50

II 184, 1. gc^röbers 3lu§g. ift rec. Sitt. Gcntralbl. 1893, 9lr. 28. ©p. 972—973.II 184, 12. Über Grefcentia f. Seile a. a. 0. n, lOä.

II 188, 22. 5. Sßogt, 3ur Soiferc^ronit. P. XXVn, 145—148.n 221, 15. G. ailartin, Grefcentia. Golmarer «ru^ftücfe A. XL, 30.5—319.

G. gc^röber, A. XLI, 32f. 55n 273, 18. 21. gd)reiber, Sie 3.<agantcnftropl)e in ben mittellateinifdien Siditungcn

unb i^r S8erl)ättni§ ju mbb. gtropbenformen. Gin ^Beitrag jur Carmina=-^iirana=;:vrage.

gtrafeb. 1894. 204 g. 8'. (ogl. ütttbl. XVI [1895] 9Jr. 8. [3lug.] gp. i'i;:}- 265 oon91. SBallenftölb unb P. XXvra, 2.'S1 ». gt^mebcS A A. xxn, 27 v. SBJarolb)Seite, Sittg. n, g. 81. 222

ff.60

II 274, 3. G. Si reiner, Ser 3lrd)ipoeta unb feine £ieber. Jm ^äbagogifd^cn3hc^it) XXVin (1896) g. 129—168. 3ol). giberg, ^ie Sßagantenbidjtung *?reuB.3al)rbüd)er. 4*erl. 1889. 91. iJJeiper, Gaudeamus. C'armina vagorum selecta Lips. 187i».

Subip. fiaiftner, Golias. Stubentenlieber beä SKittelaltcrä. Stuttg.1879. 3. gc^reiber,5!ie Sagantenftrop^. Straub. 1894 (ogl. ST. SBaUenffiilb, Sittbl. XVI, «r. 8).

ni Die geiflUdje Sidjtung lea iWittelaltera I. (Der Ärnflein«r ^amnUfdj.) 245

UöC-lSv'/llöhristo''*^'^'^^'""'^ "''" ^""*'' ^«''^^'''"5'" «nberjbiWof von mn.

^ tlt' «i' ^«5*" ^®' *'^'>'''"<= '"^t 2t,rit au?^ tix<i)lid)en Jöbff. A. XXXVn, 361-367.11293,83. ®. iiolj,3um0rafen3{iibolf. B. XVUI, 562—569. Äur;PS3-'4f

' ~ \.1.\ ®- '^o'öing, i'lOres Saga ok Blankiflur. ßaUe 1896 'mttnorb

•|i-*!n I n5^" ^^ ®- ^"'' ^'' ^'^l'-^^i^ ©öbede, ail.=3I. S. 700":

. -^ !^ ^."\,-, ®- ®<^>^öber, ÜeerüJJorij ron eraon (ogt. .<Söf. (Sp. III, 714 42 734 .06^.tt. eentralbl. 189.^ 5!r. 16 (20. 2(pr.) ©. 577

f. 2 e i § m a n n^ P. XX^^Lr, 260 ) R 8 e cf1(1 3u ü)lon§ non (iiaon. P. XXIX, 165—172.

äf-oei,

f"''??" <-;^a<)n unb *;jctcv oon etaurenberg. »erlin 1894, ©. 1-58; ngl. G. Scfirö ber-•\. AAA.\lil, 9o— 10;).

'

15 a)hi„SeMSüne6.?T8"95.^"'"''"'' ^'' "'"^l"'^' «aiferibee in !propf,etie unb Sage.

^. fiamper§, ilaiferpropfietien unb Äaiferfagen im an.=2r. (ßiftor. SMOfibr » Seiqetunb (»iraucrt. 8. £.eft) SWünc^en 1895. 262 ©.^ ^ ^ *'

in. Mt gd|iad|B ü^trfifuttg tr^s mnuuiut».:J>on ^?rof. Dr. ^;pau{ ^:j.Mper.

20 I 8, 10. «gl. jtuii I^, Ä. 165—170. (Söbecfe, 3K.=3r. 2. 87—89. 96—99T Z-' - f,.

frau§, Seutfcfte Öebicbte bcä äroötften Sa^r^unbert«. müe 1894

*iene n'':,"^"-'''"""'^' ""*> ^öüe

f. ÄeHe a. a. O. n, 4^. (Söbede, an.=2r. S. 54—58.

..- -.it L^Wl !>nf ^faKemento mori ebenba 3. 31 ff. 3(. SBallner, S)ie ©ntfte^ung«=

1':, ,eit be-j mt)t). fflemento mon unb bte a^ornunge. Soibac^ 1896 41 S 8° ' ' »

„ J^i'iJ;- !1.'J'^""1' i^^"*'*^ &cmu be§ Xn. Sabr^unbertS rec. ». SBunberlic^

?T^i <f.^- S'«v5«"";iI6' l*i*^ 2. Sunt, ?!r. 23, ep. 826 f. 3- Ä eile U, 115. 7.

rt . i' -^ "'T.^^" ^woretcb »gl. Aeire a. a. 0. II, 8 ff. 3. ». ftraltinqer, ^er

„ r'°% "l"'' ®i"'"'""3 ""!> «rnärenben Stnmerfungen. üJUindjen 1896 30© liettin.,(» ^n: t-bilDlog. itubten. Jeftg. f. ©teDerö. ^toUe 1896. 2. 2.>s(tf. (SJöbede ÜK sät 2 7.5'

b'Jnb"«' !;-4t[e"l'H'f7'""''So"''^^"^ ^'"^J'^^" i'itteraturgcfcbic^te im 11. u. 12. 3abr^

rn*,si^'^' 'r>i ^i-l^V'Sorto f. jlette IL 40ff. ©öbecfe, aR.=2I. 2. 883ff. XS). J^o =

.,. i"!?'«."',,®«!*"^'« ^« i^lanb. ßeograpbie; outorif. Überlegung pon Slug. ©ebbarbt.J;. 1. ite islanö. ©eogr. biä ^um ©cbluffe beo 16. 3^5. feip?. 1896 © 54

I,^ 60. :52. Über ben griebberger Ärift ebenba n, ©. 79. ö b etfe, aJt.^M. ©. 104—1060. b. Sepen, a. 0. O. S. 56—61.

o<„JJ,W ?-1"'^^"'''*

3x^"^*- ®'" ®'^^''^' ""^ ''" ®«9«"^ »"n .«öln. 9Jac§ einer3nn§bruder i^bi saec. XII in. bergg. oon 2{. ©(bönbncb, A. XXni, 35(7-37340 e. Äraus, Seuticbe Sicfitung beä XII. 3b§. 2. 1—6. 71—77

I 61, iT-. Über ben Singer Mntifriftf. Äette a. a. C. II, 164

ffI 62. 29. Über baä .'öamburger jüngfte Öericbt f. ilelle a a O H 166

r^ a"^;. "^" *"* Summa theologiaef. fleKe a. a. C. n, 135 ff. 0. b. Senen

u. a. 10. Ä. 40^-4o. III VI45 I 7.5, 2(1. i!. ftö^ter, Jer äufammengefe^te ©a| in ben (5(ebicbten öeinricbd oon SJelt

unb in beo armen öartmannö rede vom glouben. Serlin (£iff.)' 1895. 5?riebricb

k'^ ,0 -'^^"V^m "r""*^"'<?'»'^tmann§ rede vom glouven. (Sine beutfc^e 9teitnprebiqt

bes 12. ;jb5 I SBerl. 1891.r a

I 75, 21. über äartmann 00m (Blouben f. fielle IL 63 ff50 178,9. ©. CÜöberfe, a«.=3(. 2. 83—86.

,= i *!: ^"^ "i" .^'" '^^^'^ "91- flelle a. a. C. U, 75ff. p. b. fiepen, a. a Oe. 62-64. ler Mrnfteiner aKorienleic^ rautet nac^ ber m-

v <'',» a >j.

2. 130b

. . . fin !'!!!!!ie l> chaen alle doTe

ö werlt uan den fuDoen iz geit . ane fer

246 lil. Sie geillUdje iDidjtung bc6 ^ittclaltos I. (Dtt Ärnfleintr ^arUnktdj.)

und an arboit . daz kiut daz bimel underden folde er frowen . daz cel'torene

qua unlen ruwen . an aller flahte feriz

uau dir qua . alHz goder kinde alleine

megezam . Taudor l'unneii geit daz 10

dage liet . line wirdet umbe daz dudunkelere niet . nog bowoUeu warddin megodlicber lif allein gebere dudaz kint heiligez wif . .s'int du dazkint gebere. bit alle du were . luter unde ir>

reine . uan mannol' gemeine . fweneu fo

daz dunket unmiigelicb der merkedaz glaf daz dir il' gelig . daz l'unnen

liet Ichinet durg initden daz glal . iz

if alinc unde lutor liut alfiz edeT waf

.

2i)

durg daz alingu glal' geit iz iudazhuf.daz uinefternifre iz uor driuet iz dazuz . Jim bif daz alinge glaf dader

S. 131« durg (|uä . daz liet daz uinefterniffe derwerldo benam . uandir fchein daz godef liet in alli; die laut.do uau dir geboren warth unTe hoilant daz beluhtedich und alle criftenlioit . duinden 't

ungelouueu uerre waf uer leit . iz uautdich . iz liz dich . bit alle luter a'fe dufunne deit daz glafo uinfter . /vdendie ug willen ce godo keren . merketdaz glaf daz mag ugleren . /nder Ii)

buche lefe wir. daz yfaiaf uaiie dir.

alfuf hauet gefprochou . die wort diefint belocheu . I'zuan ieffe fal wahfenein rvde . uffo der riidcn fal wahfeneiu blume . ander bliimen fal gorvn 1.")

der heilige geift . her fal fie gcftcrkenbit allen linen crefdeu . uau ime fal fie

du godef craft entfan . da midc fal fie

den uiant erflau . meinet durude digheilig megedin . be dudet du bliime 20din drut kiudelin . Oug fagetunf alfuf du l)(ich duder heizet exoduf .' daz moyfef ein heilig man . fag

<3. 1;11'' einen bufch de der brau . den liufch duflamme bouienc . ie doch her niet nocegienc . her bran unde louvede . dazfür ime nine fcadede . Nehein uandeme bufche daz für daz meinede daz S

uane dir . got hie iuerden . erberwet

folde werden . gruuedc daz lof in demefüre . blfide der din mageddni Indergeburte . der bufch behielt du fiue fco

uecheit . fo de de din heilig lif du fine 10

reinicheit . />inef magediimef blume grünet io nog . du hcizef iiide bif

m&der iedog.' daz if daz wunder dazniene gefcag . daz nie ore negehorde.uog ouge negefag Oug becechene lü

de dich wilen de niandeleu zwig . deuoro gode binde daz waf Aarouofrüde . de fameut bit den bluomen . erou

130 »> 14. Stecht« a. ;)lbc f »orfleWrieben. — 131". 4. e heil anrabiert, ant d oanj«U5rab., üon bcm folgenben a finb «od; Sp""" ba. — 131 •>. 1. der (vcc^tö ooii d ;)laf.)

III Dir getp:^« Dtrijtung tc8 ;ftlittclalter9 I. rDtr Ärnßciner ^onenUtdj.) 247

nede die mandelen . ßu porte befloziO zen gode alleineme offene . du ezechi

eli erfchein . fi waf oug diner ceichenein . J/an lifet oiig ander . uü mauigwunder . damide din geburd wilen .

S. 1S2 " uore gekündet ward . Hed ich dufentmunde . gefagen ich nieue künde . enuollen def wunderef.daz uan dir gefcriuen if.iz ne mögen alle zungen

•'• gefagen . nog gefingen frowe dinereren . nog dinef louef enuoUen . Derhimelifcher hof . finget aller dineulof louet dig cherubin. eret dig feraphin . aUez daz herie der heiliger en

'" gele . die ingodef andouge ftent uonaneginne propheten und apoftolen

.

und alle godef heiligen . die f'rowentfiif iemer din . kuneiiolichez megedin 1} ale müzen fie dig eren . du

1J> bif müder iref heren . de der himelund erden . uan eref hiez werden . debit eineme worte gefciif du werltalle dem alle dinc fint uuder dandem niet ne mag widerftau . dem

-" alle craft gewichet dem niet ne geliehet . den der eret und uortet . alledufe werlt . Jjaz if mir lanc cefageue . wie her du fif cehimele . iz nif

S. 132 b oug niemanne kunt . ane den feiigendie dafiut . Z;ef einef bin iguandirgewif . daz frowe fuf geret bif . durgdie diue groze gfide . durg du dine

> otmvde . durg du dine fuvercheit

.

durg du dine groze mildecheit

.

I an du ane rufen ig dich . frowe nugebore mig

.aller heiligefte wif.uer

nim mig fundigez wif.allez daz^^ min herze . daz fled dir bit flize

.

daz du mir willef genaden ce dineme fune helfeu . daz er durg fine gude . miner miffede ie . uer gezze bitalle unde mir genaden wille . /,ei

!'> der mine lidicheit du hat mig dikke uer leit . daz ig uan minen fculden . uer worte fine hulde . frowedaz if mir engeftlich . her umbe fouorten ig . daz er fine genaden uan

2iO mir fule keren . I'an du flienigcedi . nu muze daz ftan ane dir.wie du ii>ir maged müde . gehelfef

1

^ finer hulde . li f mir waref ruwen3.133« daz ich mine fun en . müze gewei

nen . bit inneclichen trenen . //ilfmir bit flize . daz ig du hellewizeniemer nirelide . dad ig oug uer mi

•'' de . hinne uord alle dinc die widergodef hulden fint . I'nde rächemig gefterken . in . allen gnden werken,daz ig bege minen lif.alfe die heili

1311«. 19. porte (e§ fdieint t mit furjem Cuevftrirf) \u fein, tro$ V. 230; e^ tonnteober aud) c jein). — 132a. 5. fingen fro ausgefragt. — 133«. i nad^ niemer ift 1 rab— dad (bn4 3rocite d au^ z forr.). — 6. fint ^um Icil rab , aber not^ beiitlic^.

248 lU. Bte geifllidje Hidjtung ta ^ittelalUra I. (Der Arnftjtncr J'fliirunleid).)

ge wif . die unf aller diigende . gegeuenhauent bilede . unfer müder fara 10du otnindige . anua du geduldiga . hefter du luilde .' iudit du wizzige . und andere die frowen . die ingodef forhten . hie figfo bedrageden . dazfie gode -wole behageden . Oug nadiuer 15

gude . nadiner otinude . muz ig

gefcheppen miuon lif . def hilf mir heiligez vrif.andiuo liant ig begeuen

.

mig und allez daz min leuen .' dir beHelen ig alle niine not . daz du mir 20willef fin gereit infwolecheu mineunoden . ig dich iemor ane gerufen . Frowe diner heude be uolen fi min ende.'

©133'' und riiche min gewifen . und mich er

lofen uz uander grozer not fuannefoder leide dot.' ane mir fal gefcheiden.den lif uan der feien . /uder grozerengefte cum du mir ce trofto.' unde hilf 5

daz min feie werde ce deile . den lie

uen godef engelen . niet den leiden duuelen .' daz fie mich dare brengen . daig mfize uinden . du eweliche frowededie da hauent ce himile.' die filfeligo 10godef kint . die dar zu irwelet fint

.

Jmz ig muze fcowen . den unfen lieuenherren . den unfen fcheppere . den unfenheilere . der unf gefcvf uan niwete . derunf oug gecoufte.' bit finof fönof blude. 15

uan deme ewigeme dode . Tver fal

fal

mir def gehelfen . wer, mig fo geluteren/daz ig (lef wirdich mfize fin . daz faltu

ihc . herre min . gif mir herro dinon geift . wan tu felbe wale weift . alle mine 20

craucheit . und alle min unwizigheitdaz ig muze fcowen bit den minenougen .' din unuerlofchen liet def daz

©.134» ne were du mir niet.' daz if der ewigelif. daz if daz ig armez wif. bit dinerhelfen fuchen daz lamig herre uinden./'effie min bode cedir . dinef feluef m\der.'owie feiig bin ich dau , of fie mig wil ölet fore ftan . .Varia godef druden.maria troft der armen .' JNIaria ftella

marif . ziifluht def funderif . porce defhimelef . burne def paradifef.' dan unfdu genade uz gefloz du unf eilenden 10

entfloz daz unfe rehte uaterlant.' nugif unf frowe dine hant. TVifo unfuz gehelfen uan dere grozer dufenen.daz if def duvelef gewalt . dar unf in

hat gevalt . eua unfe muoder . nuflie IT»

wir alle zudir. l^^r weinen undefuften . ee dinen lieven u>zen.' la dudich irbarmen .' die not die wir armen.'indirre dale beiden manege wif uerdulden .s'tella marif bif tu genant. 20

nademe fterren der an daz laut . dazmüde fchif geleidet dar iz ceraften

beidet.' geledunf an ihm . dinen vil

133 1'. 23. dof auägeftrtdicn.

III. Die 9"!"''')* ®''')*""9 J»" ;ßlittelalterB I. (D«r Ärnflnner ^aricnUid;.) 240

2. 134h : : fen fun der fal unf alle genadeduon . inime fole wir geruu . der unferledigen van allen iinfen noden.'HZ allen diefen funden daz fint def

5 meref unden . da wir leider inne fin.

nu hilf unf : : : : megcdiu. Ä^ilf

dinen armen luden die dig uan al

len landen widene ane rufent undedef an dir gefuchent . kere daz diu

10 ouge ce dinen diemen frowe . gehiden unde megeden und allen gudenwideweu die fich cedir kerent die

erent die dir bit uorhdie dig bit herzen inin

15 nent. Xv mvze dine mildicheit bebrodicheit . al unfe not

du if dir k ... da mite wir armenalle begriffen fin . nu hilf

unf megedin. Ich bevelen20 dinen hnlden die mine hol

fint alfe lief alfe minfelvef . . . daz du unfen heiren gewerdef def gewillen daz er fie behu

5. 135a de naht unde dach . uan aller flahtennbele . daz in gewerren mach . daz erin geuen wille die fine lieuen hulde.unde celezztf unf gefamene indeme

5 ewigeme leuene. J/aria milde kuningin . nu muzef tu gelouet fin.' derdiner otmüte . und aller diner gfide .'

dar umbe dig crift genam . cemuderalf iz wale gezam .' daz den aller bez

10 zeftef man . der ie indufe werlt quam.daz bezzefte wif gebere du inwiuefkunne were. A'u muzef tu gelouetfin maria unfe uogedin . troft dercriftenheide . fchilt der unfer brode

15 cheide.' maria grä plena . du bif uolaller gnaden.' def heiligen geiftef ercornez uaz . daz er cediien eren funderliche erlaf.' uz uan allen wifen.die der ie geboren wurden. J/ilde

20 maria . genedige maria . filze mariadinen lof muzen fingen . allerflahte Zungen .' und alle du gefcheffede.du der if inerden of inhimele . din

S. 135b lof if alfe fuze der gefrowet al minherce he getroftet mig he gefterketmich . diu lof der if eweclih . ingelichdem brunnen der iemer fluzet . gelich

5 deme iemer grünet, ßenedictuf fructuf uentrif tui gelouetunfe here fi . die der : ft

tan env . fo ergrimmit dermuten allef

10 heit . ubine find . .

d , rie bit finein

. /die

De fpiritu fcr

134h. 2. inime unbeut(id^ — 5. da wir fe^r iiiroa*. — C. nu imfic^er. — 8. lan-den besgl. — 'J. an beegl. — 13. Tie puntticrtcn SteUen im folgejiöen nietet tcsbav.

250 I^I ?)ie geillltdje ©idjtung bcB ;liaittelalt£re I. (Die #URätter Snnbcnblage.)

H .

%s>\\ e 12yl>, :^. Ift- linb e. 1301,

A

D .

13()a AI

. . . . li

.1/a . .

net fine

: : fie ubir bit .

bit alle mnt

. B .

uau. hefA . .

. Sie .

li

Tiefe Seiten finb mit Söafier beljanbclt; mandjcj nber möve noc^ burc^ Sleagentiett

ju geminncn.

I, S3, 2.;. Über bic iiorauct SiinbevKaoe f. .Vtclle II, l^t-'ff.

I, 83, 30. Übet- bn-5 «ebet 411 ®ott f. ©öbedc, M =31. S. 8»—O«.

I, 8.'., 5. 2?gl. il. SB a( In er, 5öMlftättcr Sünbcnflage. A. XXXIX, 8.

ras (rrgcbnio meiner Oieuueinleidning bev .v>bi. nuf ÖSrunb von .«arnjons Sert ift

folgenbcö:

3. 47, 4. ub[ir want] — 5. [i]u li[imelrich ge]nrcdicb. — regü. — 6. ]ruD .

paradifes. — 7. ijn den — 12. heljle . uuz — lö LminneiOt dicb — S. 4.S, 1. c in

meunifc fc^eint nat^Ijer eingejcftoben. — 6. Diu bift (D fc^roav^). — D fdjioarj 3. 7

(jweimnt). « :'• 10. — 10. Du [b]irt blöd"1— 11. d[u bift] alt. — 18 heiligir —

III Die gtißlidje ©idjtung i>C6 ;ftlittclaUcrs I. (Das ^ilflätUr $)aterno(l£r.) 25

1

wol [weift] — in. nuzeftunde. — m[ine fuude] — 20. dur[ch diner] — 21. i[e

uornam. To] — 23. indin — 24. ruudi[geu — 3 49, 10. im halte »erlebt — U. lot[e]-

rin . bro[t. — 12. [mic]Ii [zuo. — 13. [hat uu] mi[chil] — 11 begund**|

(de lig )—

15. [er gahen hjinneu. — 19. [neu ftajrchen — S .»0, 2. apgrü|

— 7. Inder.'i erde. — 10. ho[he — e. am 3d)lufie ^meifel^aft. — 18. v[Tinagen — lü. ei[n here— £. öl, 4. uogetman. — 8. zefpate. — 10. fin . b : : ew] — 12. gefchichet. —15 nehei

|

— 16. wft — 20. fe]re. — 22. ]z andir — 25. e in getat. auö t forr. —ur in ureilfam. torr. , au5 ig? — 3. '»2, 1. anzefehen — 4. h[at]. — 7. och . den(n unöeut(tc^) f[:]ch brin

|(nur Siauiit für einen )üuc^ft. nac^ f). — 8. [den] niimde

10 (beutlid) tvoß be-j äieimeö) [ne], — 10. tieuelf— 17. chunich uil[ — 10. zunge . nu[. —23. lip a[ne tot]. — 20. dane brennet — 2. öSi, 5. inze — liebiv — S. g[eli]che.— 9. ]allen. — 17. ]encheu — 21. ]e.('-') wände — ©. 54, 2. e — dingebot

|

—4. iiur[ht]e ich dine[u] — 7. mich ich allef

|

— 8. 3}ac^ chume tiicfe non 4—5 öucfift.

— eigen — 10. dinem i[ — 11. grimmen . mi[ — 17. Wa[ — 18. dudir — 21. daz15 e[(V) — 22. fun[den — 25. rug[ — 3. »j, 4. tagedinge. — 7. [furh]te — fi[ ]are— 8. in der ch[ ] — 10. jtich. — 11. ]nch diner — 14. ]ie — 16. ]iz(r) lint

finiv — 3. ö<>, 5. ich n : g : : en. — 10. upi)ige[n — 16. munden[ (m ^loeifelfiaft).

— 20. rob[ten — 3. 57, 4. den den|(ba5 ätueite den rab.). — 5. an de]n —

6. die : : : [fi — 9. o in d]o jineifelljoft. — 13. o in ]olt jroeifel^aft. — fundamentö20 fin.

I

— 15. fel[:::]en — 16. zze in bezzer unfic^er. — 20. logetan. — 23. a in

]an imfidjer. —• 24. [uft und]e — 25. [nde tobefiiht] — 3. 58, 3. r in ]ran un=beuttid). — 5. 3tatt Tel fetje ic^ nnr u — 6. Do[ — 7. uati[r — 9. c in mic[h.5roeifel^att. — 14. um[ (m unfic^ev). — 21. alf in — eigen ir[ — 22. nindir —23. da.[ — 3. 59, 1. lit — 2. uerfwr — 17. ]dir wnden (ba§ erfte u unfic^er) —

25 23. wil [ic]h — 3. 00, 4. neliezze. — 7. oder — 10. fill — 13. horten[ —15. niic[h — 10. inmüte. — 20. fch[ouen — 22. Jas legte e unfid)er. — 23. be-uulhe. — gii[ten] — 24. ligem — 25. rüge — Unten auf ber 3eite XXI9. —3. 61, 1. digif [ — 2. ]tager — 3. getaten (ba^ erfte t unbeutüdj) — 5. ]engen. —13. zeubi — 14. algar. — 17. o in ogen auä g rab. — 20. ]min — lit miuiv.

|

—30 22. ]eigen — 21. ]waude Tis — 3lnm. : dien^ wil ich iram' fein. — 3. (iä, 4. Sa-

baoht. — 5. triv[ve — 6. Maris. — 7. lazarü fo[ — 18. heiliger g[ — 10. Herr[e]got[ — 21. chu[ — 22. behute[ — 23. ro[It] du in[ — 25. div ni[ — 3. 03, 5. ]tot— 6. divmute. — 18. achuft. — 10. ]heiner — gluft (g a. :Ttaf. oon uov). — 20 ]tau— 21. ]ile. — 25. ]t gewalte. — 3. 64, 1. d[ — 5. c[ — 6. wegehaft . de[ —

35 12. peccato[ri3 — 14. widi[r — 16. uergip m[ — 10. uronen. Ich[ — 24. di[ —25. u[il — 3. 65, 7. dudne — 8. cene . daz — 0. ]i InaT.ia — 12. indar

[

—13. dine 1—14. ]luivr — 18. fierlof — 19. ]ine — 23. art — inze — 3. 66, 5. D in

Daniel jcöroarä. — 8. Iib6[ — 12. iz di[ — 13. fchribe d[ — 15. w[ 5ioetfe[öaft. —17. cher[. . .]a — 22. fin ni[ — 23. wa[.

^ier folge fogletc^ baä Stüd beö ijäaternofter (f. 511 II, 90, 30, 3. 283>:

3. lei^f. ]mich er geniezzen . und]heref . unde diner

]uon der helle]MichaheIe . daz er

]daz er fi bringe . fo

]barn Abrahame f. durh

]div durch unf nam]v lerte unf minue und]mit Worten . er ift her]hulen wir fin gebot.

]nt . wie fuzze dife na]in furhten unde

3. 165i-

mit der fterche der ra[

fainet hat . mit[ane dei wir rel[

fiben uirtutib9[fir huf. daz nn[

erlohtent unf[fen an der . e . die go[

]en dingen . mit den]fo wir fingen unde le

Jf felbe brahte . def da]a : : : ez ift pater nofter gena]t allez daz enfamet.mit cbur]en . def mennifch ie bedorfte.

]e . unde zeder ewigen]ue fiben bete . def heili

]ewartef meifterefjdef oberiften gotef daz ift div

jdirift . div gute mit der]iv clian lieh wol breite

]am diu . da wir getuffet

]re . daz wir der fuu]ze dem erfteu wa

Jen . div genade und]wir unf dauue allir

je unde uudirftuut]ch fiut die uridefa

252 in öic gcipUrije ©idjtung Ita ;(Wtttdaacrs I (Das 4Mtl|lätt£r JJatcrnolicr.)

dwanch def wizzef [

dorfte . aUo der mago[telofef m?it . fwa[ 10den fi Ta en|)hieng[telich . ir uorht w[de temperet nu da[den daz reht . vater[begegenet im nu re[ 15

wir einen iiater[

chen an den nam[niv ehint . ^vir mfizze[mit funelicben dingen[winnen . wnfern brud[ 20

minnen fam unf tet[

hrudir not . leid den fif

liefen wir die min[den pater geringen[allerift . vater du dir in[ 25

]ter namen . die wel]en . daz mftz div gotef

]zu dem funtage . fi

]ngen . fine opherent]em brudir fchulen iht.

]do er finen iiiant f«»

]en Saulef tot . der in

]So bitten wir tajgeli

]in riebe . daz danne]der erde erftau . fo der]t . fogare werdent uemi

]n den bruften . die tugend

]werden wir lotir und]in unf eine . fo wirt der

]em fuzfcbamil gezalt.

]ch meinent . iinde ir

]ent . daz fi ftigent ofJuronen geböte . die be

S. 166r

fchowent noch die gote[njedicheit . fi befi[

chlophent tiegelic[

gote . Moyfes der[

felben ra&fe fehi[ 5

gefchehen. So ft[

uil notelichiv bete.[

hie in erde . fam da[gehengeu . fam die h[

der uewellent . def d[ 10

daz tet uufir herifc[

uelifchc uleifch . daz[def du fi niht fcliuleft[

barmherzzen fint . u[

an den fol difiv bet er[ lö

erftau . von der ftaft[ (a unbeutlicf))

nerwizzenheit . fier[

fi erchuchet werch def[lacobef fegen fi eram[irflahent fi def uk>ifch[ L'O

fa figi'liaft. Dar na[ro gi]) unf uufir ta'geli[

gibe unf hivto . uern[er ift folbe der eugel[

not . der lip uertwclt[ 25

167r.

er bettet widir[te Abraham . unfchonen nam . er[

ge uerlor . er ge[

bechorunge )ft[ 5

audir tarehaft[

fam daz golt den[den ftiitigen ma[hauen . div abir uo[fich der mit got n[ 10brinnet uon dem (1) a. :)iaf. U. p)der haiiiir ift der[

re unf niht laz[

lebent die def

[

fint eiuualt . zede[ ITi

obe der chriftef toff[

e. iGG'--.

]be ift . deift der feie

]otef lere . daz ift

]ln dri wif meinen]e def hie huuge (bad le^te b

tonnte aud) li fein)

]den alten man. 5]an . daz brot git

]giiten werchcn . uorJnnent niht die hei

]do habete . do er fich ze

Jfolde felbe der opliir 10]dem fchaffe geruhte]tiin mit got ein ge

]dwinget . herre uergip]wir chomen zedineu

]den Hergeben . die un" 15]der fiuem gefcholn

]seliche er gedigit . d^r (de Hfl.)

Jeref zom . der hat die]uem brudir wil er niht]n herren müz er grozze :;0

]ch ift der fin rat]e uergebene daz man

]funfte gotef gebe]gebote die martir

]eiuet iegelichef ual. L'."i

S. 16Tv.

]cr maudef »htefal]azu fin wir ge]der gotef zorn

]nt . wände ir dei]wrere wiftum ö

]tum . def wifttu]t . fo lange er go

]te ubir fich . doJfich uerfchelchet hat

]halt unf der niwe (t iinfidiev) 10

]lef niht geborn]en. Dirre fibcn

]aller herift . fi gerntlualten gotheite.

]f&ntage . wan wir I.">

]: : : : e die da nach

III. Oie geipiidje Ciditung öce ^itUlalUra I. (Die ^ilfiäUer ©cncria.) 253

noch daz heil.fi bra[ ']: : :ilent . dem unT

arche dem guten No:[ ]en . uon anegenge fo

nunft . in die geirtlich[ ]C danne zegenadeu20 tieuil bechor . daz er u[ i'O ]egenefen . AMEX.

ulore. An ditffe! ge[ ]hten mit tiephen den(htenunri(^er)denchen au daz eIleD[ ]en ioch heften . uon derden ual . uon dem ri[ Jdiv ift gezimheret.wir fprechen herre.[ ]ntigen fteinen . die

25 allem ubele . wir ni[ 25 ]tmt (:')e . uidir ftigeu

I, 85, 6. ÜOer bie Sülftätter Sünöenflage f. ÄeHe n, 18-1ff.

I, 87, 3. Über bie aBiencr unb aSilftätter ©enefiä f. Äe He 11, 21 ff., über Die itorauer

öenefiä ebenba n, 110. «urj I*, S. 239— 24:3. ©öbecfe, aR.=>a. S. 74. 75ff.

I, 87, 17. Za?> ©rgebni^ meiner 9JeuDerg[eid)ung ber OTilftätter i^anbfc^rift auf' ÖJrunb oon Siemer-j lerte ift folgenbeä:

A. 3)ic 2)iitftätter ©cnefiö.

SJac^ Siemer 2. 1 ift fe^r oerborben. Sie bei iSiemer fett gebrudten initialen

finb in ber .''Jbf^r. rot; f unb s rote bei Siemer, roo eä nic^t onberä bemerft ift. Oiadj

jebem x>albDer§ ein "fünft. — 3. 1, 2. geruchet zefenden zemüte. — 4 ift nie::gelich

10 (foroett beutlic^). — >. ein unb gele]noc^ lesbar. ^ G. [newjaf— 7. er fi berihte.

11. fünften beutUdi. ^ sehten iiinter h ift s überg. — Slac^ nante ift er überg. —12. dar | nach noch feraphix. — 13.

jeinen engel unbeutüdE). — 14. Statt finiv fc^eint

die(?) äu ftef)n. — ir wnne beutlic^. — 15. wunne waf er beutlic^. — 16. nante fi die

liehtuaz. — 17. an ift leöbar. — 18. genadich — er[fin ubermut. — 19. wände daz

15 liez er wol werden fchin. — 21. animj

— 22. gewalt in — 28. fpch|

— S. 2,

3. darzu — 9 derfelben ftund" (de ligiert). — 10. me|nege. — (Bon je^t ab ftef)t

bas bei Jiemer (Singetlammerte ni^t in ber öbfc^r.). — 12. zefinen — 20. engilej

—21. zelinem — 29. fint dei gotef— 33. def anderen — 34. wazzir

|

— 35. gotef—37. \vchir — 3. 3, 4. zemute. — 5. Inder

|

— 9. filiehtI

— 16. zelobene. — 19. uram20 — 20. foge bot — 22. 2;ie furfib gebrudten Sitbertitel finb immer rot. — phen (oon

fchephen; untergeic^rieben. — o. 4, 6. ez neue — 9. 11. zeuelde noch zewalde. —18. zehimele — 5. 5, 4. sm. — geift a. Diaf. — 5. het. ' — 6. infinef — 11.

jze-

fchirme. — 16. an dem munde — 18. chinnebachen. — 24 st in rechesT .|ligiert. —

30. fihahen — 36. gemsehe|lent — 37. Och (O rot, v barüber ft^roar}). — |

zefite. —25 S. ß, 1. zeherren — 2. min | nift — 5. zeuefte. — 6. fwerdenden . (bOs erfte d burc^

^»unft barunter getilgt). — 11. biden — 20. höbet — fwe|

gelen. — 23. zewer. —29. dazzedem — 31. wadem. — 34.

\zehande. — i. 7, 4. Inder — 7. ebengrozze.

— 8. zelehen. — 10. wie — 12. eine|leim zähen. — 19.

|blafen .

i mit § baoor

untergefc^r. — 2. 8, 1. ader •— 2. zeuleifchj

— zepeine dem leim — 3. er in ader-0 a. Äaf. — 5. fazeftunt — 11. Doer

;

— 12. inminem|— 15. eznewi

;

dirfitzze —16. li in Lewe rot. — 17. fihln — 18. fo nemage dir

|niht — 21. daz — 24.

|in-

gotllchen — 27. Dö — 28. zegenaden.|

— zerawe. — 31. SDJit para fd)liept bie ^eile;

dife . ift am Sdiluffe ber folgenben, mit bomgar fcbliepenben 3*''^ nacfigetragen. —34. fatzze a. Wof. — zeeine

|

— 35. obezea — 36. alfez — 2. 9, 4. zegome (of)ne

^5 ^unlt). — 5. d^r (de ligiert). — 12. T in Tille . au^ t gemadjt. — 13. Lauendula. V— 3Ja<^ gute . iHaf. Don pi : : z

|

— 15. och. — 16. Aftrizze — guten nc^txg —20. bomgarte . |

— r in der (cor werlde) au? n rab. — 23. und [S'] def ^ 2. 10,

1. Zemitterift — 2. inbeiden er gobot.|

— 5. undiftehen — 9. zeniezzen — 10. tiuuil

— 12. tieffin, boc^ ift ba5 le^te i nidft gan} beutlic^. — 15. zeitewizzen. — 18. biden

40 — 22. nom er beutlic^. — 24. füre (?) — chw ]le . zeden — 25. daer — niht —

26. zebehaltene. — 28. nochze|

— bom|— 31. zebringen

]— 32. dufolt — 33. dine

ftaete gehorfam. — 34.|dumich — 36. zehant — 37. anden — 2. 11, 2. li

|ner

finer chrefte. — 4. uluge — 9. Dlit ein lip . fdiliefet 2 9, unten auf 2. 9'"fte^tII9:

lintä oben unb linfä unten oon bem Öilbe auf 2. 9" fte^t ein rote^ D. — 2. 12,

45 9. leittet|

— 11. lip — 17. gotefgnaden — 22. zegot — S. 18, 3. himelifiken —4. allenwif — 6. Def fieuef — indie — 10. gerite . oor t ift e mit (rinfcf)altung4-

f)'dt<i)en überg. — 12. zedem — 14. fpc|— 18. deftebaz. — 21. zedem — 29. ander

— 33. zedem — 2. 14, »5 an blihte. — 11. zeleste — 13. habiz oor b ift 1 mit

2ä4: III. Öic 9£t)llitljc ©tdjtung br» ^ittelalkrs I. (DU ^ilptter ©cncr»»-)

(Sinf(J)attung5()äfd)en Ü6erg. — 15. ander|

— Ifi. erfi|zehant. — 17. wa

|inleidir

— 18. erlinen — S. l.j, 3. fofi — 5. alzefpate. — 6.|allerflahte — 8. Sßov

Timb daz| ift umbe daz l>urd)ftric^en. — 9. Eu.a

|

— 11. indem — i:i fipurgen —IC. bed<^r ]

— 20. zefiiclu-n. — 21. indem — 2-4. ich ftimme nacf) ich ift din

mit eiiijcfialtuniv3l)ätc()en iibevg. — S. Ifi, 1. felben furhten nadj felbeu ift ftunde ämit einiclmltiiiiiV3l)äfd)eit überg. — t;. ingrozzem

|

— 7. zeminnen. — 8. hetif fiz

— 14. ou in wirloR ligiert. — 15. obez — VJ. zoch fi|fi dio — 21. zedem —

2.-!. loffe . chrere . odeftrebe. — 33. d<'r (de ligiert). — yi!. de1

— 2. 17, 1. ze-

Idzzen.I

— Kl. zegnaden — 11. fo|neweiz ^ 13. kolken. — 11. herz zen —

17. in glänz (in a. SHaf., ir barnacf) mit Ginjcf)attujigöt)ät(^en überg.). — 18. den zas 10

i

zaR (baä erftc zaR vab.). — 20. ndir — 21. Soer — 2ß. rede . unbeutltd^. — 32. ntin fucheNT

|ligiert. — 3fi. zedef — 37. z in daz au3 e forr. — <B. IS, 4.

|zetretteu

— 11. Xie 3ct'e fc^Iic^t mit para (§ difo . ift nntergeftf)v.). — 7. wrm. — 10. der ioch(nad) der ift man mit (iinfdt)altung§()äf(^en überg.). — wol

|den — 11. zeleide —

S 1», 2. 1 in woldeft quo b forr. — 8. hiuffol||(tir untergeft^r.). — 10.

| inder — 15

12. erftirbl't . I zeder — 13. ftop — 15. infuntliche|

— 19. abirra — 24. ftrebe. —33. hinze — S. 20, 9. 3)ie g^''^ fc^lie^t mit uivrim (§rwerte . untergef<^r.) —10. Adamem — 14. untod«

|lieh . (de ligiert). — S. 21, 2. o in dominc . auS u

torr. — 4. indem — fi. uroft oerroifcbt — 9. uorfaget . 6.\

— 19. nwan|— zebro

(chen untergcidjr). — Unten auf S. 17'' fte(;t III9 — 3. 22, 10.|zooinom — 19. pe- 20

ual leu. — 25. zefenden — S. 23, 3.|daz chint anTach. — 7. d in do tonnte aud)

cerroifd)t fein. — 8. zepowen der acbir. — 9. i in fummir tonnte aud) e fein. —10. zefiner howe. 1

— 17. zepowen — 19. d in daz fi au^ fi torr. — der hungir —25. zegeben. — 2S. brudir. — 33. befiinder . e daz der

|

— 2. 24, 2. zeminnen. —wold'-'n (de ligiert) — 8. deftebaz — 12. ienpbahen. — 13. o in unde

|jineifcl^aft — 25

zegot — 14. zeophir — 15. daz . def (nad) daz . ift lamp . überg.) — Hi. opher|

—17. ziirnift (i 5it)cifell)aft) — 18. zedinem — 20.

|zewizzoji — g. 25, 1. demorde —

3. zeder — 4. zefinem — 5. hielen|gir — 6. Zeuelde — 7. fluch. — 9. zedem

— 10. anden — 11. fpch|— 18. zearge — 19. zeuil — 3. 26, 1. mid^n.

|

(de

ligiert) — 2. l'ifi — enzarten (z jiücifelljaft) — 3. 1 in uer|lurn . au(j ch forr. — 30'

^. tind (ober unde?). — 11. ir uil|i)eriütfd)t — 12. wrden — dem

|nodj erfennbar

— 13. wäre — inden — 14. fwenne Berroiid)t, nur f nod) bcutlic^, fi ift beutlic^ —15. chornen . noc^ erfennbar — lf>. inne beiitlid) — tau unb bai-^ folgenbe die

|unbeutltd)

— gefchaft. — 20. filertcu — 24. Belial. (bas le^te 1 nuS n torr.) — 33. luffä . |

—3. 27, 4. gerou |

— 8. zeden — 9. zemSte. — S. 28, 8. cho|— zetrote — 35

4. chlageter|

— 10. nih|— 15. Eer — inder — 19. nie gelach. — 22. uerfuache

|

V— 25. do wolde — @. 20, 2. Ooz — 5. Seim Söilbc fehlen bie bciben 3d)roalbeii in

ber Suft. — ß. d'^r|(de ligiert) iirivntfchet — d^n (de ligiert) regcbogen.

|

—7. of

I

of dem berge Arat. — 10. immir — S. 80, 2. burd*|(de ligiert) —

5. zeallem — 6. inden — 8. miuer minne. — 9. folte. — 11. infiner — 15. zetage 40V— zewochen. — 17. gedeuchet. — 18. zcblfite — 21. riwigen

|— 24. §an . inUcr=

gefc^r. — 2. 31, 2. wart — pe|

gunde (p unfic^cr) — 9. fine|

— 15. zeuriem —[23"] Do. — 2. 32, 2. allenwif — 4. e — fi

1

— 7. zefrvunicheit — er fin|finen

(bao vocitc fi rab.) — belivget. (t a. ;Haf.) — 12 zun|ge: Siaf. t). f — 19. aldie —

2. 33, 1. ^d) lefe mit im botrahte . unbcutlic^ — 7. Ingotlicher|— Idem — 8. er

|weit 45

— jjrehorffi.I

— 10. Abrä.|

— 13. lote . (o auö u torr.) — UV unchund^' . (de ligiert)

— 19. zeeinem — 23. zeegipte — 24. zefchaden — 2. 34, 4 zeeinom — Ifi. iliad)

waf 9iaf., D. aV — 17. brüdir — 18. fifich — 20. mit ein andir [25*] Sa. Unten auf

2. 25'" ftet)t IIU9 — 21. zelande. — 23, zeglichen — gelobet — Xaf, S)ilb fte^t

crft Ijinter 35, 3. (nen im . btlbet eine ^eiU für fid») — 15. Abrii|

— 18. aftir chomen. 50

— 19. infchalchtume. — 21. indaz — 22. diwe. — S. 80, 3. zeeinem — 4. zer-

fnwhen. — 18. lote fi be|beftroffont. — 20. durch ftrichent. — 2.37, 10. £)a4

iHilb fdjlicfet bie 2eite. — 2. 3S, fi. indem — unfir|

— 14. zeiare. — 16. fofi —17. zenivuzich — 21. enlo

|gen. — 23.

|aldie — geurowen. — 24. un

|dir fwangir

(nad) dir ift dir mit Cinfc^altungöpfc^en überg.) — 25. Ifaach — Jpier feljlt ein öilb: 55

3faatö (Geburt unb SBefdjneibung — 26. nrowen |— 31. begunde ronen . {nad) begunde

III. Die gcilUtdje ©tdjtung bts ^Hittclaltera l. (Die ^ilptter fficnefis.) 255

in l'i mit einf(^aItung§^äW)cn überg.) — 32. fiwolde — 5. U«, 4. d in die a. 9laf. —9. wegenot. — 11. i'or wolde JHai. uon b — 12. zegot — 14 zediv

1— il. affttir-

chumft — @. 40, :). rtunt — 10. zeeinem — 17. warf, (nai) r ift f überg.) —2. 41, 4. zeAbrame — 11. Sücfc unb 7 ß^''^" fü"^ ^i" **''' ~~ 1-- '-weizich —

> 15. l'ichlaI

gete. — 17. not; — 19. zeeiner — 3. 42, 9. n in chomeu au>5 f torr. —10. zetrenche — zeeinem — 21. 2)a§ erfte c in fchanchte . ou§ a tovr. — 23. zeminnen

— 27. zehofe — 33. zehufe — 2. 48, 16. zeerift — 17. nud — 21. zeben|eben. —

2«. zelenge. — 2?. zefinem — 29. 9Ja(^ wolde ftcf)t ber Stnfang eineö n — 31 Zeftet|

— 33. Zeroffen — 35. fibateu — 36. zetofent — S. 44, 2. zeeinem — 3. fnittare.

10 — 6. bider — 11. zeliner — 3. 45, 3. zegenaden — 5. fiirh!teut. — 6. ze-

finem — 11. nehoret|

— Jcv ^toeite 3tvic^ beg jroeiten n in niwau anrabiert —13. zemtite.

|

— 20. inden — uude welle|wir — 3. 46, 1. ingrozzen — 3. zegot

— 7. inder — champbe. — 11. Jlad) den ift t rab. — 15. indem — 19.|zeholzze.

— 20. Unten auf ber Seite ftcl)t Vg. — 3. 47, 2. woler|

— 11. Indem — 3. 48,1.1 ;i. biten ]

— 6. immir — 8. erbe|l'tünt inpalel'tine. — 15. f in Yfaac ift a6=

gejc^abt. — 16. tüplichen. — 18. waere den|funden — 20. zedeiuer

j

— 3. 43, 6. ze-

walde. — 10. li in uUzze . au5 u torr. — zeeinem — 14. uatir — 15. zeeinem —17. füm — 22. ftifge

|tanen — Xa^ SJilb fc^lieftt bie Seite. — 3. 50, 1. eine

]

—2. uatir — 4. uermez

|zen . (baö 5tt)eite z auä e torr.) — 7. fpch

(— 8. alle

|

—.'o 18. gelobet — 29. f&zzin. — 34. zallenftunden — 3. 51, 4. brah ' te.

|

— <:. 2;a§ eqte e

in geiaidef ;u i rab. — 16. uon dir — 19. zeeinem — 20. zegote — 3. 52, 3. §.

— 4. liebir — 5. zeeinem|

— (<. go tefricb — 12. brwh|te. — 25. zedinem —

26. wüeda. — brudir — z in zergä .|au§ c torr. — 3. 53, 1. hinz

|Laban. ||

5. zedeheinem — 6. zedem — 8. zedinem — 9. zelande. — 11. leitir — of nidir

25 (bajiBifctien und mit ginfc^altungS^ätcfien überg.). — 3. 54, 3. nidir feigen. — 5. wa|— 10. weltirt

]

— 12. d in din au?i r forr. — 13.1gerne — 19. zeeinem — ©. 55,

4. zeeiner — 5. indaz — 6. zeeinem — 9. dohte — 14. fia|alfo — 15. chu

|te. —

23. zu — 2. 56, 1. zetriwen — 2. gelone.|

— 4. 6. zelone. — 15. zelobe. —16. AlTer — dobralit

|

— 18. 1 in phlach . au^ h forr. — 23. fpch|

— 25. d^m|(de

30 ligiert) — 27. nah]dem — 29. Euben . Leui . Simeon. — 34. fiein — 35. zeminer

|— 2. 57, 1. gewäI

— 2. fifprach — w in wol a. iSaf. — woW1,(de ligiert) —

7. uierden — 11. er div (bajaiifc^en ir mit (Sinf(^altung5f)äf(^en überg.) — 14. uon

— fpch]

— 22. zeunrehte — 33. infin — 34. fumilich — 2. 58, 2. fizweniungUinge. — 3. Dinä .

|

— 5. inzome. — 22. zedem — 2. 59, 6. Unten auf ber:

' 2eite VI9 — 7. defer|— 8. dunibt — zegemache. — 13. Siac^ finef 9iaf. oon d —

20. zeuil — 22. indef —]

andirf — 25. zeftet|

— 32. 1 in zeleide;torr., auö ev —

33. r in rinten unten rab. — 36. fileinte. — 2. 60, 4. Unter i in bem erften dei Waf.— 5.

I

fune. — 6. iubenomen — 8. 9. zefinen —• 10. anir — 12. zediv. — 18. zeun-

triwen — 24. gemachet (m a. 3Jaf. v.'J) uil|

(a. Kaf.) — 25. fioch — infinen müt;

4(1 — 2. 61, 2. uihe. — 5. zetriwen. — 6. fiiz — 7. wa 1— 12. fibentage — 16. Jacob

— 18. zwi — 20. fufgetaner — 2. 62, 3. zedir — doich — uarin — 4. foder —6. diche . uil diche befwicbe .

|

— 8. denot|— 9. zelone. — 10. herre Jacob .

|

—3n bem Silbe hinter ten tniecnben Saban nocfi ein SDJann, ber einen Gfet fü^rt, irotfe^en

feinen 5"6*" *i" 2tern — 12. infiner — 15. fibat — 21. iv uihe wol wchir|rote .

45 aldie — 3. fi8, 1. nie — 8. zegnaden. — 11. Eein — 12. n in fiu a. Jiaf., uon o? —13. zelande. — 17. fin not. — 32. zegefihte — 33. fino (beutlic^) |

hende . zegot. —3. 64, 1. ladir raino |

— 5. finem brtidir — 7. zeeinem — 13. zeigeliehem —15. bru

:lagete. — 18. g in gut au? m rab. — 22. ,t">inter ^atob im 4(ilbc fte^t noc^

ein jroeiäftiger Saum. — 2. 65, 2. infinem — 3. lief in eingil palt. — 17. Zeftet —50 zeeinem — 18. fchin . zehimil — 20. fachmi

Jnen — 21. ingotef — 23. udu fo müf er

limphen . oon bem erften o ab auf i)iaf. — 26. Über chra in chraken . 9iaf. — 3. 66, 1. ze-

lande — 2. uindin. — 4.|zeuorderift — 12. zemare. — 13. fpch

i

— 15. ibuten —zef&zzen. — 16. R |

bat — S. 67, 9. indef — 10. inbeleiten. — 12 fpah|da. —

18. abir — 19.|fammir. — 24. anfin — 27. indefte

i

— 28 c in chofte au5 9iaf.—

> zeg&tem — 6 68, 5.|indaz — fifol — 6. oz gowe. — 12. fiward — liebir — fifolde

— 13. natI

— 14. geime — 16. anden — 17. innediv — 22. zechonen. — S. 69,

4. rUiezzen — 6. fifpfchen (sie) — 8. zewibe.|— 12. lafter. — 14. allen — 15. fiin

256 III- ?0i£ geJpUdje Bidjtung hta ßtittdalUvi I (die ;ßltl(lätter ©eiurts.)

— 16. zemsere. — 19. ßgerne — 26. diwaren — 29. zeuerrniden.|— :50. rigaben.

|

—;J6. fihieteu — 37. getrowot

|

— S. 70, 1. biete.||— 4. Diefin

|

— 5. zechebiren|

—7. fprch — 11. zeteile — 24. ÜHit bem Silbe beginnt bie neue Seite. — 2. 71, 1. acop

in Jacop a. 3<af o. dof — 2. zeder — zebetlehem. — 4. zecbemnatt- i — G. ouim

in benonim . a. :Haf. — 7. da — 9. choletf|— 11. dufürtft

|— 12. b in Ich a. Maf., 5

»on d? — 13. wart div (iv rab.) fo — 13. leide|

— 14. allerlieb in aller liebift

0. SRaf. — 16. trüge (e a. 9iaf.) fi docb hinze|

— 18. Unten auf ber Seite ftel^t Vn920. m in chint baru . au^ nn forr. — 23

j

zeder — 20. l'chiere — S. 72, 7 zegenaden.— 10. d«"!!!

I(de ligiert) — 11. infinen — dane

|wirt — 19. alfez — 23. zedirre —

24. Über y in yfaachis ift f rab. — <B. 78, 3. Ocb — lü. Indem|— zechanaan. — 10

12.I

fibegunde — 16. inftille — 21. urot — ©. 74, 9. andern — 11.|fificb — 12. ze-

einem — 13. wa^ne]— nbir wart (bajiDifc^en ift in mit Cinfd)Q[tung§^ätc(;en überg )

—20. do. — 5. 75, 2. zemir — 4. zemineTi — 8. inerde, — 11. Sigieugen — 13. inüneni— 15. zfi im — il. zesichem — 26. indotbaim. — 29. öier no£^ ein Söilb, ber SJerfauf

3ofept)5; bafiir fünf 3eilcn unb ber Jleft ber Seite frei. — 31. zedem — 32. lolbeu reiben 15

bunt. — 34. habet — ®. 76, 13. der|der undir — 21. zweizicb — 32. az in daz a. 9Jaf.

— 38. ercbä de. — 34. ober— 37. fpch.|

— S. 77, 5. a in daz au§ i fort. — 53ilb

»on 5}JotipI;)ar unb bem iBertauf. — C. egipteland'^|

(de ligiert) — 13. zeallen —15. zeambetman. — 16. aller dazer het.

|

— 17. üman. — 18. Sdirf — 19. Bidem —20. ward

]— 21. getrowelicb'

|befihte. — 25. dar an — 29. dagot — ergan. — 20

30. zem&te. — 31. che|nir — ©. 78, 1. inaller — 2. infinem — 3. indef. —

8. dobeI

giinde — 9. oge. |— 14. inmit — 21. alle. |

— 25. ineinen — 26. zu —28. inlazzen — 29. 9Jac§ dir SRof., Bon I? — 30. «bat — 32. bidem — fiin — 33. er

zocb . finen — S. 79, 1. urowe —|figeweren. — 2. b in bete au§ v torr. —

rizuhte — 3. a inI

an rab. — 6.|urowe — 7.

|zu — 8. maminan. — 9. ze- 25

Ionen|

— 13. mandel — 17. bidem — widir — £. SO, 1. Inder — 4. zcmfite. —8. fibegienge. — 11. beten — 12.

|in den — Silb, ivie Sdjent unb a3ä(Ier t)om

Äerrn ju Sofepl) inä (5iefängni§ geroorfen roerben (ccrborben). — 13. getate.|

—14. indiiz ge

|bende. — 18. iugeuote. — 19. langeftun

|de — 20. f in einef a. 9iaf

— 22. inforgen. — 23. wäre|

— 28. Sßor Den|oerfd^micrted roteö D — 35. in- 30

micbiler — 36.i

zedem — 37 zezitigen — ®. 81, 2 in (i a. 91of.) — 4. nah[

waund — 7. f in fiue

|auä d forr. — 12. inditzze — 14. indifen — 15. indife — zeliebe

— 17. uerbofe. — 19. gotpfpch|(baö erfte p rab.) — 22. inder — melwe — 23. cbund«

(de lig.) — 27. die)dri zeinen — 28. r in dir a. iHaf. — 29. beginnent — S. 82,

1. 2)er SBäder fi^t im Criginol weiter entfernt oon SoKP^- — •'> Unten ouf ber Seite vni» 35— 6. fi

I

nen (über bem legten n 9Jaf.). — 14. cbarcbeir. — S. 83, 1. infinam —ungimaeb.

|

— 6. Dobegunde — 7. zedem — 9. indef — 12. Doze |— 14. faget im

— 15. fpcb ;— 17. gfitir

|an dachte . (e oben an b Iteranligiert) — 19. imbeteu

|

—20. indef — S. 84, 4. bände .

|(n rab.) — 6. inbadet — ingwant

|— 7. Alfo —

an facb. — z&fpch |— 9. zeuiomau — zeminen

|

— 10. undir uant (bajioifdicn den 40

mit |töt^en ilberg.) — 11. fizalte|

— S. 85, 1. eine. eine. an — 3. z in daz »en»if(f)t —gr&ue.

I

— 4. zeminer — 6. f in wirf|a. SHaf. — 8. nindir — 14. fian — 16. indem

— 18. gänt bede inein — 19. uoUiv. — 21. foniebi|— 22. 9?a(^ nie ift v rab. —

bidem — 30. iuliner — 35. r in trage über ülnfang t)on a gef4r. — zeurone —36. d'^n

I

(de lig). — S. 86, 1. zivren — 7. .sMcmad) ba3 iüilb »on ber Sc^encrteilung 45

auf 7 geilen. — 11. inminer|— 12. fi geli

|

golich. ?a5 erfte geli rob. — 14. livtef

— 15. fifo — ernemftzze dir ent|twichen. — 24. zedem — 25. indon — 28. uor

gienge. — 2. 87, 2. cboue|

— 11. ftiedele (sv unfic^er) — 15. inaller|— 17. wine '

— 18. bizer fin|

— 19. zeder chüf|tigeu — ©. 88, 1. Jofepbf — 3. gebar, t. —

(8ro§ M in Manaffe . auf flein m gefdirieben. — 4. fpcb|— 8. fuben — 9. fur\\ar 50

— 11. Ülad) uihe| 9iaf. (oon r?) — 13. zedem — 15. Ze Jofebe — 16. zeden —

©. 89, 1. zeden fubeniaren — 4. andern]

— 8. Saä Silb (auf 5 3- «»'b SHcft ber Seite)

ftellt bie Slusfcnbung ber Sö^ne burdi ^alob bar — 10. zefinen — 11. (5ro| E in Egiptoau§ flein e gemadjt — 12. zeg&tem — 14. Sibiiben — inEgipten

|

— 18. zeboue —19. zefuzzou. — 20. Bider — becband* .

1

(de lig.) — 21. wanne — 23 andie — 55

24. manc . uou himele. — 26. uernome.|

— 27. fund"^ .|(de lig.) — 31. cbome

||indaz

— de in lande a. 5laf. — 35. Sif&cheten — S. 90, 3. fintunfir — 4. indem —5. 12. indifem — 14. inden — 17. chunigef — indaz — 18. mau — Söilb auf 4 ß«''«"

III. Oi£ gttfllidjc Sidjtung ia ;lMittelalterB I. (Die illilRätUr (ffienefia.) 257

unb SReft ber Seite: bie SJrübev luerben in§ ©efäitflnis gefcJ)(oficn. — äo. ingie.|

—22. chome.

|

— 27. z in daz auä r fort. — 2it 33ilb auf 7 36''«": Sie roerben au§bem ©efängniä gefül)rt. — 32. riheten

|anir brudir — 33. dofi

|— 34. zeherzzen. —

V©. 91, 1. do [G3'] uerchoft — 3. hin dan. — 6. Simeon. — indie — 8. Simeon —

5 9. indem — Siib auf 8 3^''^"- bie §eimtef)r barftellenb — 10. 9lad) die Maf. »on al —f in fecche au^ 1 low. — 13. fichomen

|

— 15. fine|— 18. zehande. — 20. fient-

walten. — 27. chome|

— minnilte|— 30. Zeunfir — inbant. — 33. indie —

35. wold^nI

(de lig.). •— 3. 92, 2. fpehacre. — 3. tjute|

— 5. finen chof. — fach enV

entloch. — 10. Simeon. — 15. tod*-" (de lig.) zeflahene. — zehabene. — 20. uehwellen .

10 (aus älnfang non w ift ue (ober uc) gemacht, au?> le ift h gemacht) — 28. d^r|fprach

(de (ig.) — 29. min . d ir (d rab., ir au§ u rab. u. forr.) — 33.i

beftunde. — 5. 98,1. zefineu — 11. bringe

|

— zeminnen — zeeren. ^ 12. makfen|

— 13. Unten aufber ©eite TIIII9 — is>. herre.

\

— 21. 3(ac^ ane| ;Uaf. B. einem 33ud|ft. — 27. 23iib ouf

6 3- '• 2)ie SJrübev uor Jjoiep^ — L'8. zefinem||— 29. inden

1

— 30. zemittem — Unten15 auf S. 66" ftei)t »on alter §anb: Jofep unt finev chint daz ift war. — 3. 94,

1. Sibaten — 2. fprache1

•— 5. himel — wir wir newizzenj

— inchom. — G. minnirV o— 7. chornchof. — 13. V in Vz rot, ba§ o barüber fc^roarj — 17. Doze

|— Jofeph.

— 18. zefinen — 21. iuchurzzir — 22. Sifprachen — 24. infinem — 25. 2)a§ Silb auf8 36i'6''- 2!is 33riiber oor ^ofepE). — 26. Jofeph — zeden — 31. indie — 33. zedem —

20 ©. 95, 1. d in wand [au^i t forr. — Juden — 2. fundirbare

|(e rab.) — 5. Siteilten

— 9. Jofeph — 11. leget — 12. d^f,(de lig.) — 13.

|indem — 17. faud^ (de lig.) —

23. anden — 24. fierchomen. — ineinem — 25. u in uerbieren . fie^t aus mie li —26. inir — S. 90, 1. Vememet (Vrot) — zefchalche .— 2. andiren uare — 3. zebenia-min — 4. indef — 5. bider — 13. uazzoten — 18. Sad Silb fteUt bie Srüber cor Sofepl)

25 bar (auf 7 3) — -^- indife — 27. fpch|

— 28. eine — 29. zelante. — 34. zehant— Judaf — 2. 97, 1. zeuragen. — 3. behalte.

|

— 6. fo liep. — 7. zege|naden —

zeminnen. — 13. gewgen.||idoch — 17. chome

|— 18. gienge

|— 19. ivift —

23. neme.\

— 24. zeleben. — 29. indinen — zelande. — S. 98, 1. erd* .|(de lig.)

— indem — 2. inan|

— 7. zemüte. — dumih|

— 10.|zelande. — 13.

jzechunde. —

80 14. wart — Jas 33ilb auf 8 3. ftellt bie Älage_gofepp bar. Dabei ftef)en bie JBrüber

mit einem (Sfel. — 15. Jofep|

— 20. uor||ftäten. — 24. wollebe.

|— 27. Jofep —

Jacobef — 31. fisT I (nt lig.). — @. 99, 3. minem — fag in lagen anrab. — 10. d^r

(de lig.) funfiare — 14. leide|— 15. urivtfchaft — 16. zefich — 17. anden

|

—19. undir. — 20. Sa'j *ilb auf 8 3-- ^'^ Srüber oor bem Äönige.

|21. zehoue —

V35 rimin

|nichlich — 23. edele

|]— 25. JJaö v über ioh ^at eine eigentümliche (j""^'"— 31. allez — 32. iuegipten — 34. zetän — 3. 100, 1. brudir zelande. — 3. iege-

licheI

— 5. zeminnen. — 6. r in finer au§ u forr. — 9. zegrozzem — 10. zeder —13. de in unde

||a. Siaf. — 17. durnwhtir — uatir — 18. Silb auf 8 3. : Qafob erhält

oon Qubae bie (Sefc^ente — 19. zefinem — 20.|

Jofep — 23.jJacob — 25. emft —

40 26. Jofep — 30. chu|uch (i nac^ n tletn überg.) — 32. infinem — 33. aldaz —

34. inden — 2. 101, 1. Jofep — 2. audem — 4. gotefnamen — 5. zehaut. [— 6. SJilb

(6 3. unb ber SReft ber 3eite): gatob^ Ja^rt — 12. »ilb (7 3.): (Sott erjc^eint 3ato6. —13. c in chwam . aus v torr. — 18. diech

|abir — 19. Jofep — fodir div feie

j

—22. da du dir — u in grä

1be . au§ a torr. — 25. ein. — zehande. — 27. Jofeph —

45 zemsere. — urivt|

— 32. obim — 33. fpc|Jacob. — 3. 102, 1. fpch — zedem —

3. zetrage . alnach — 8. fpuget (über u ift vi gefdir.) zet&n.|— 9. ander — 10. Unten

auf ber Seite X9 — 12. mugit — 15.|ir ivr ivch muget hegen. — fifich —

20. chunig|

ge (ba§ erfte g rab.) — wsere|

— 22. zeierfe. — 25. Jo|feph. —

27. zedem|

— 28. gewizze|

— 30. im — 31. chunich ec|edil (b. i. 3(nfang oon d,

50 am Gnbe ber 3) — Jacob — Silb auf 7 3- 3)ie 33rüber oor bem Könige. — S. 103,4. zefite

]

— 5. zegerfen.|

— 12.|indeheiner — 13. mege — 15. Jacob — zegotef —

16. zeiofeph — 19. SB. j. 6b. derr^ ubu" andai^ vnd ach (hinter fpife. ) — 20. zetage. —V

21. Jofeph — 22. l'iim — 26. Kof . rinder. — Mole. — 27. pigeuote. — ^ilb auf 7 3-unb Sieft ber Seite: SEer .Rauf. — 28. zegeben. — 30. Jofeph — 33. Jofeph

|

— ;U. im'^

55 erbarmen . enhieten uihe (Bor enhleten ift fi überg). — 3. 104, a. zegelde. —7. zefchachtum. — 9. zedef — 11. chunege — 13. bedwinget.

\

— 15. indaz —fwergen. — 3. 16 bis 105, 16 fehlen. — 3. 105, 17. Jacob |

— zu im|

— 18. i)lai3f

fegenote fein Seitenabfe^Iufe, fonbern nad) bem Silbe. — Bilb auf 7 3-: ?ie Sö^ne

oor bem fterbenben 3afob — 22.|Jacob — Jofeph — 26. Manaffe

|

— 28 zeJofeph

9!ac^trÄgc ju ber beutfc^en 9lat.=Citt. 17

258 ni. Wie geipdje Bidjtung bte ^Itteklttrs l (Dt« ^ilflätfcr ffirobus.)

— 29. Jofep — 31. zefiueu — 3G. w in warumbe au§ a forr., baoor fte^t noc^ i

— 37. SBilb (7 3.) Safob fcgnet Sofep^ä ©B^ne — S. 106, 2. zeder — 5. Jofeph

— 7. Manaffe|— 12 Jacob — 15. angifte

|— 16. chaete. — 18. anrinem —

11) rurum.|

— 21. Jofeph — 25. gebe.|

— 26. zedinem — 27. 28. Jofeph. —30. einem — 31. einen ge

|uellichlichen (ba§ evfte eu »enniic^t) — St(b (7 3- «nb 5

3Jeft bcr Seite): Satob fegnet. — 32. fichomen — 33. zelol'te — 31. fido — nahe:— iamirige mute. — S. 107, 2. Jacob, — 10. figefwägen. — zefi

|uer — 16. fo

[

foldeft — zeerbi — 17. dine|— 20. indem

|

— 23. infol|hon» — 27. fpch

|

—32.

I

immir — 34. Die undir iu — S. 108, 3. Judam. — 7. manegeu — 12. uurhtent— 13. unde — l-l. iuie — 17. iudiuen — 20. Juda — 22. emeriu. — 23. fint — 1026. Juden — 29. Indem — 31. Indef — 32. derwin . fint dei (6äfui!) — 33. Sinezene — wizzir beutlic^. — S. 100, 9.

|ienir — 11. zebrude

|reu — 17. alten . ^. —

18. uermid'^n.|

(de lig.) — 21. indem — 23. arte in marteren . tat) — 25. inde|

—28. helleze

|

— 31.|infinen — 33. und^

|(de (ig.) — 36. ogin

|

— S, 110, 1. alten. 6.

— 3. inden — 5. edaz|— 9. zerehten — zedem — 10. zeheile — 11. werchc.

|— 15

12. zegot — 15. z in ftarchiz aui t rab. — 16. Judam — 17. fine|

— 19. daze —21. zedir ulu

|uluht — 22. zehimele — 23. fpach (sie) — 24. c in yfachar . auä r

lorr. — 28.I

daich div — 29. diepierigen — ®. 111, 6. SBor c in bezechnunge ift

i Hein überg. — 9. ftich . herfchaft. — 17.|mfit . uelUt. — 21. zeiuugift — fodiv

|

—V _ V

nimit. — 22. fogroz. — 24. zegezivge. — 27. ander — urowe|

— 29 robet . (?) — 20

31. andern — 34. zegenaden. — AM. — 35. Mere|

— ©. 112, 5. uoruehter —8. wanan

|

— 9. zedem — 23. zeulizze. — 24. zemerde.— 31. Unten auf ber ©eite XI9— 36. Sigiengen — 37. fierfulteu. — ©. 113, 4. zewem — 6. ungezal . (z a. :Haf.)

V— 12. dure[deft — unde — 18. leinten. — 22. zefchowen.

|— 23. deheiniv —

30. Vondir — zehirte — 82. zeabent — 37. wchir — ®. 114, 5. die|furften. — 25

6. pat'archen|

— zeden — 7. andere|{— 8. erd*-" .

|(de tig.) — 12. zeden —

13. andcn — 2ü. zedem|— 26. und"

|Rebecca (de (ig.) — 28. finem — 29.

|wart —

30. wart — 31. fizzent — 3. 31 rote unb fdiroarjc Sucf^ftabcn lucdifclnb — Söilb (auf

8 3- it" Slnfang ber Seite): Jie brei im <B(i)o^i ber 3 i^Jatriavctjen — 3;i. fidie —34. indifem — 36. Rawe. — ©. 115, 4. inden — 12. Amen . Arne . Amen . y — Site 30

(8 3. Oben auf ber ©. 83*): Sofep^ö 2ob — 22. zeliebe. — 25. fine|

— 27. befte|

—28. füren — 29. beuilhin . (y) — 30. div beuilhede — 32. Zelande — cherte .

|

—S8i[b (auf 8 3. Oben auf ©. 84"" ): 33egräbni§ — 33. Egiptü — 34. Jofebi

|

— 35. Id

in huldi . torr. auä de. — ©. 110, 1. biete.|

— 4. zegfite — 10. uerna?men. —20. inder •— 22. zegenaden — m&ze\inf— ewen . unde — zeewen . AM . — 23. Am .

|35

S3ilb auf 8 3.: Sofepl^ä Sob.

ß. 2)ie 5JJiIftättev (Sjobuä.

(Iiiemer.) S. 110, 15. fanctü Spiritü paraclitü. — 17. dariiu . AMEN. |

—19. zelande — 20. inbanden. — 21. andern

|

— 22. fubenzcic)! — 23. Egipt'. —Xit erfle Strich be^ crflen n in nennet au'5 d torr. — 24. zeheidenifcher — S. 120, 10

3. Juden — 8. zefinou — 10. die — 12. inmiuem|

— 20. fifint — 21 inditzze —27. 33. Juden — 33. firiten — 35 diehli

|eher (baö erfte e unfid)er). — S. 121, 2. zeu-

lizze. — 5. zeuil — 6. zehuhe — zefpotte.|

— 17. dar gäbe.|

— 20. zegot — 24. 34. die

magede. — 37. zefine felbe|— ©. 122, 4. ungewizze

|

— 6.|einen zeinen — 10. die

drsete — 21. daz|daz ez — 25.

|figeredet — 27. fibeualch — 28 er heizzet er 45

benamen. — 29. fibehielt — 30. zegenanden — 31. zoware. — 35. zemati . zefinen —S. 128, 6. wolde

I

(do lig). — 9. zetode. — 10. waz da|

— 11. zeder — 18. zeherren.— zerib

|teere. — 21. indem — 21. habete : erflagen. (3iaf. oon g, r ailQ n rab). —

26. finenlant|

— 30. 33. lande|

(de lig.). — 34. zefiner — doheine|

— 36. in

Madian. — 37. Unten auf ber Seite XITTI9. — S. 124, 2. weren; birte (die bajnjifc^en 50

überg.). — 6. chneht a. !Hof. — 12. Egiptilandc. — 19. her in zemirj— 24. andie

not. — 27. j thotir — 33. figebar |— 34. inuromedem land''.

|(de lig.) — 36. fwangir

— S. 125, 2. fine — 8. aUe |— zelande — 12. e. — 13. ft in erftarp.

|a. SRaf.,

DOn ? — 14. n in in au^ m rab. — 15. fitaten. — 16. fize|— 17. fier

|liten ubir-

tach. — 18. Wille|— 20. ineiner — zeOreb — 21. da — 22. inmitte

|

— 23. en- 55

brä.I

— 28. z in waz au§ f torr. — infinem — 29. mittenem (nem anrab., aber ni(^t

III. Die gcifJUdje Htdjtung In ^Witttlalttra I. (öte ;lMU|iötter (fftofeus.) 259

getilgt). — inder ^ heid<'.|

(de lig.). — 36. infineu|— 3. 126, 1. Abrahamee. —

Ysaaches.||— Jacobef. — 4. zeder — 5. chwel

|lunge. (bad le^te 1 au^ f rab. —

10. zebezzerem lande . fende. — 11. ulivz zzet — 16. vs in Ämmorrevs. utlb Fere-zevs. Hg. — uier , de — 18. suf. — 13. herzu — zedir — 23. erchomelichon. —

5 'S. 127, 1. fo i gitanem — 8. zedem — 13. ze Moyfi — 17. zediv — 18. uordi-

rone. — mirze|

— zeuil — 20. chü ne . zeuil — 21. Xune — 24. zenennen. —28. zebezzere

|lande. — .'!1. r in uerftozzt^t aüi f vab. — 34. JebTiTeü.

|

— 37. Abra-

haM.I

— S. 128, 3. herzu — zedir. — 4. zedem — 9. i in fi da a. 9iaf. — 16. ze-

fite. — 24. fprechet|— 27. n in hant a. 3iai. a. a. — 32. l'pringe.

|

— <S. 129,10 1. zedem

|— 8. iuden •— fiftiez. — 11. inforgen. — 12. inden — fiftiez. —

13. abirfa — 19. zeblute — 21. fpch|

— 22. dazich — 30. Sas elfte d in pile-

dende. auö n forr. — 31. Sa5 erfte e in neheine.|auä a forv. — 33. chuude.

I

(de Hg.).

— 37. fendo|(be§gt.). — S. 130, 1. zeuerre — 7. indem

|

— 13. indin — IC. 18. ze-

rinem — 17. zelande — 21. zedinem — 29. zz in herzze a. 3!af. ü. re. — 33. denne folt1.') — g. 131, 4. finehet — 5. wäre

|

— 11. wfte (über e ein Don ber anbern Seite abs

gebvudteä n in äpiegetfcfirtft. — 13. wolfi — IG. zeder — 19. ramenoti;.|

— 24. uon-

gotI

— 25. zeder — 29. ftrahte|

— 30. fofUen (o auä u foiT). — 32. habete. —34. zefinen .— 36. zelande — S. 132, 1. zedem — 4. negeturre

|

— 6. indie —11. zeder

]

—• 12. rede|te. — 13. zedir. — 31. inuechliche

|

— 33. zedem — ze-20 der — 35. zeder — S. 133, 2. chodf-nt

]

(de Hg.). — 6. mit dem a. Siaf. — 11. ne-

fcherte. — 14. woldeu twellen. — IG. zepharaone —• 17. wände — 20. zeblowe. —24. zebehalten. — 27. höre dife (baäa>ifcf;en ich mit .^ätc^en überg.) — 28. zewerche. —32. zedem

|

— S. 134, 4. inforgen. — fiheten — 8. e wir — gef«he.|

—• 9. ze-

lobe. — 13. zegot — 14. zedifem — 15. e . heteu. — IG. e . ich zedem — 18. ward^25 im

I

(de Ug). — 20. l'ilident — 3". Unten auf ber Seite XVg. — <B. 135, 1. fprache— zefufgetaneu — 4. w in waren, a. :Haf., von u? — 7. inal lem — 13. zepharaone.— 18. pharonif. (über r ift a überg.). — 35. infinem

|

— S. 13(>, 7. zeholzze —9. fwie daz (bajroifc^en er mit »ätdjen überg). — 20. 21. zeblute — 23. zedem(jroeimai). — 27. zeder — 32. zenote. — 37. fibentage. — ©. 137 , 2. zedem —

V30 3. fibaten — 4. fold^.

|

(de Hg.). — 6. fidurch — iuniemäs]

— 10. iinmvte. (mvauä bem britten ©trief) eines m unb u forr.; eö mar alfo angefangen umu. — o oonaHer §anb überg., v barüber v. j. ob). — 11- beuange.

|— 12. defenkalt —

16. alnach — 19. ingereite — 20. zedeinef — 26. urone.|

—• 29. zeder —

34. inne.|

— ©. 188, 4. zeniht — 9. zedem — 16. indem — 17. ubir überg. —35 21. zehimele. — fprache

|

— 28. fifturben|

— 34. zefinef — 35. uordef — 3. 139,1. Juden — 4. herzii — zedir. — 5 zegamene. — 15. zeuelde undeze

|

— 16. in-

no ten. — 21. Judene. — 30. fpch1— 3. 140, 6.

[zelauge — 9. 11 in wellent au§

n forr. — 12. zein'||— 13. zemicheler — 20. zeuil. — 24. innechlicher — 32. minne.

|— 33. bidem — 36. hingeno|men. — 3. 141, 1. he rege. — 7. zeniht — 3. zeden

40 — 4. infinem — 10. zedem — 14. 15.|liep . uil wol gelobe du ez mir . uil wol

gelobe du|ez mir . zware (ba'3 jroeite uil bi§ du ausgeftrid^en. — 16. zefchan den.

— 17. gefehen. — 20. nudu|

— 22. zedem — 25. inniht — 26. fo dujunde dine

chnehte. — 28. andem — 33. Juden — S. 142, 1.|Juden — 4. iucborne — in-

uehe.I

— 7. inmi nem — 8. zedef — 9. zedem — 10. herzu — ir uor brudir45 a. Saf., Don alliv? — 15. zeberge. — 20. f in unfuzzen. a. iHaf. v. g. — 25. ze-

i Vftunt. — inden — 31. fifprachen. — 35. fidef. — 36. leden — 3. 143, 6. unurode.

|— 9. indem — 11. ernewolde — 14. funnen lieht. — 15. indifem — gute . man . |

—25. zeminnen . ir

||— 27. zedirre — 30. grozze

|— 31. ubileg

|gefchehen. (ba^ erfte g

rab). — 31. warde er|

(de Hg). — ©. 144, 6. uilhart — 7.|fihet — 8. ilen . ilen

50 uil (ba§ jroeite ilen. rab.). — 10. die — 21. gerte|indie — 32. aldaz — andem —

35. aldaz — 37. wizze (borüber se überg.). — ©. 145, 2. Juden|

— 7. zeftunde. —9. gefinde.

|

(de Hg). — 11. zeftet — 13. inden — zegote. — 22. indie — ge\tan.

— 27. anfinem — Unten auf ber Seite XVI9. — 29. andie — 29. 36 fam . &. —31. zefiner — 3. 146, 9. | widir — 13. fitaten — 15. zedir

|— 18. indin —

55 19. andem|

— 21. bedechüt|chent allez (chent rob.). — 22. fwie fo — 24. ze-

lei!be . indef — 29. ftü d*

|

(de Hg.). — 31. indem|

— 33. zeminnen. — S. 147,2.ot in got. a. SHaf. — 4. zeuil — 7. inne

|— 8. zeniht — 10. fonot

j

— 18. abir . 6— 19. phlege-

|

— 35. manege|

— 36. zeuil — ©. 148, 8. i in difen au-j f rab. —immir — 10. de in wrden a. Slof., oon fi? — 19. e in alle

||anrab. — 23. fibe-

60 fazzen — 26. indem — ©. 149, 5. zedifen — 6. zegot — 10. abirfa — 12. wol-

17*

260 III öic 9Ct|iad)c Didjtung ics ^ittclaltcra 1. (Der ^ilflättcr iUjijrtologu«.)

tön. — 21. niemä — 23. 33 zefinem — 26. zefinen — 29. zeminem — 33 zerinem —35. inden — 1 in wil. aus f rab. — <S. löO, 2. 6. zeder (je jroeimal). — 10 Juden —13. zedorffe. — 14. c in michil a. 9}af., oon g? — 25. m in nemegen forr., auäV -

26.I

anden — 36. hat mit .öäfc^cn ilberg. — S. 151 , 3. dunehaft — 4. iinmir;

—19. chunde .in — 22. iudiu — 23. hofgelich. — 34. Juden — 35. herzii — 37. in- 5

difem — S. 152, 6. zoiclien uil mariv. (a a. Maf. oon e?). — fwicriv|(fic). —

8. m&nnen. (bo§ erfte n rab.). — J&ren. — 13. fine|— 20. folez

|

— 6r. — 21. zedifcn— 22. fine ||

— L'ß. anden — 30. zeuefpiri

— 34. defen|weit — 35. bizzeichnunge.

— S. 15!J, 1. zedem — 5. inder|

— (i. zeleibe. — 25. zeichenfol\— 30. 33. anden —

36. gewnnet. — 37. deheine]— zeuil — S. 154, 1. indem — 2. zemanegen — 3. fu- 10

bintagf. — 5. indem — 7. fubentagon.|

— 8. der|

(de Hg.). — 9. innechliche. —11. nutzzcn. — 13.

|ich anrab. — 15. 16. zeuil — 28. gewaltichlihen (baö le^te h

forr., auö liV). — 33. diue|

— 31. zelande. — 37.|l'igot — •^. l.i5, 2. zefiner

|

—12. iuchart'lircre. — 15. Juden — 22 zeden

|

— 29. gahe — 33. pliaraon . onder —zeMoyfoii — zeAaron. — S. 15(!, 11. aldie — Tibentage. — 12. l'ibuudeu — 19.

|in- 15

fochot. — 21. Unten auf bcr Seite XVII9. — 22. chint a. JHaf. — unde alteriv. beegl. —23. o in chot. ouo u torr. — 27. zefochot. — 28. d^n

|fitrugen (de lig.). — 33. gähö ten.

— 34. indem — S. 157, 3. zedifen — 12. zedeheinerriahte — 14. zediner —17. urontifcUe. |

— 21. oder|

— 22. in|inoch. — 33. unde — 35. za-anturte. —

©. 158, .s. zeulizze. — 9. fiwa ren — 28. phtlige — £. 159, 5. Sad erfte e in 20

gebeinc. 5U i rab. — 6. el in funelichiv fte^t au5 roie d, foU aber el fein. — 7. ge-

b«-ten — 17. urofin. |— 23. waf — 29. mine

]— 3.^. Xa^ erfte fi überg —

©. 160, 10. fineu heledc . menegc. (helede burd) 6 ifunftc borunter getilgt). —11. z in hiez au^ r torr. — 16. 19. fiheten — 23. zewige — 25. i in die a. 3iaf.,

non eV — ©. KU, 1. zefineme — 2. indie||— 7. Ju

|den. — 14. zebane. —

|zech- 25

läge. — 15. Juden — zoMoyfe. — 17. fufgetan'|not. — 18. al in alle a. SRaf. —

22. z in dirz iiberg. — bezzore.||danne daz — 27. n in ligon au^ e rab. — 35. zeden

— ©. 162, 1. indem — 4. indie — 12. michil — 28. r in r(ie)fen noc^ jU fe^en.

©iefe iölättcr finb unten in bcr 6de faut. — <S. 103, 1. zefinem — 2. zedem — 3. 4. zedef— 6, M in Min . au^ d forr. — 18. zeleibe. — 20. Juden — 21. befand*'.

|

(de Itg.). — 30

22. bidef|

— 34. him lifchen. — AM. — 37. m in zim|befd^äbigt. — 3. 164, 1.

hem in totifchem|beägl. — 2. e in tage

|be§g[. —

aigl. nod) OiOl) ?sO ad) im, ^-^ur aUbeutfrfien ttcncfi'j. !»crl. 1893.

I, 111, 1. ,-3u äU-ubcr 2Bcrnt)cr ugl. .tturj I\ 2. hi—86.

I, 123, 6. Hart 9ieufrf)el, llntcrfuc^ungcn ju ben beutfc^cn aBeltgeric^tsbic^tungen 35

beä XI. bi§ XV. Sa^rljunbcrtS. Crjemnig (ieipäig) 1895. 46 ©. »gl. Ä. £->elm, fitttbl.

XVm (1897), 9!r. 2 (^ebr.), Sp. 45 mtb ,-5n)tcriina. AA. XXIII, I99f.

I, 197, 30. Über Söaloamf.

.«eile a. a. D. II. 118 f.

I, 200, 1. »gl. 6. Co^n, ^ur littcrar. Öefc^idjte be§ ©in^omä I. (»erl. 1896.)

©. 18ff. II. (»erl. 1897.) S. 12ff. 40

I, 203, 14. Sa^ ergcbniö meiner 9ieu»erg[cic^ung be§ SKilfiätter ip^t)iiologuä

auf &t\mi> pon üarajany leictc ift folgcnbco:

(9}ad) Aar a Jan 3. 73 ff.) S. 73, 1. von wifef mannef rot. — 2 munde, unb

an difem buche, rot. — fuchen. — 3. von der tiere nature rot. — 4. ez unf zollet

unb So fwigot bc§gl. — ez] daz? — 5. uil ftille. mit 1" untcrgefc^r. — uo ift ftet«, 45

roo cö nid)t anber« bemertt ift, in ber $bf. 5, ae = a; unb ou, ov = o. — ©. 74, 5. fi-

gewihte. — 6. liewon weif — 7. r6cho. — gefla;hte — 8. man' . aue got'. (Um=

ftellungöjcic^en). — 10. gebirge — 20. ce in uleifce. i^roeifel^aft. — 21. bowet —22. aller (^afen beä e oertoifc^t). — 23. flajffet. — ogen (er haltit unfid^cr). —©. 75, 3. ftände of — 8. er fef)lt. — 9. anden — 14. mifli

|

(hs ftc^t fidjer nic^t ba). 50— 20 fla;ffet. — ©. 76, 1. fmache

|

— 2. inder — 5. a in gach. a. iUaf., oon c? —13. fßzzem — 15. indem — 18. er 1

— 22. Einualtich — 23 infiner — chindoriren.

(ober chiudonen.) — 25. Mammunde — 26 mitewser — g. 77, 7. werlde (de lig.).

— r in ubirwnden. aus v lorr. — 10. 1 in geloben au^ b, o aui e forr. — 11. wrchent.V— durh — 16 inminem — 17. O in Och rot, v f(^roarj. — 18. inden — 25 reinS

— ©. 78, 1 gefselbedo — 7. geflsehte — 12. dader — 13. Iset — 15. floeffet — mä

— 18. alfdauit — 19. sun. — 2. 79, 6. anfone — 17. chüftige — 19. indie — © 80,

ni. Die gtifilirtje Didjtung b«9 Jßittelaltcrs I. (IDcr jKtlj^ätter ptjijriologu«.) 2G1

2. uieuTfchefte (nt tigiert, fein '^Suntt). — 9. altseref — 11. wäre.|— 13 tieren. —

Sirenef unde — 14. centhavreu. Efaiaf — 15. Sirene wibe tiuual d :: a: (d, aunficöer). — <S. 81, 3. danne un unze — 5. befwichet

|— 9. befwiche.

|

— 13. Ono-

centha|

— 15. ch in gelich. a. Waf. — 16. Onocenthaurvs. (vs lifl.). — 19. werche:") — 21. ineren. — 23. zzot in gegenniazzot a. 3iaf. — ©. 82, 1. r in chriefken auöh forr. — z in hez

|aud i torr. — 2. hinam — .6. — 7. si — 9. Cber beitoten?

— 10. uboteI

— 12. werde (1 ü6erg.). — 10. 2a^ erfte r in unreiner rab. , aui n?— 14. ?0'3 [e^te e in zefrume o. 9laf. — 15. uogel aber (a rab., b rab. unb auf bie

Dftaf. d gefc^r.). — IG. salomon — Unten auf ber Seite fte^t XII9. — S. 83, 4. et in

10 widirflnnet a. Siaf., — 8. erlöfet. — 9. efil — 10. Über o in chod. ein unbefinierbareö

^löfcben. — 17. l'iht. — 19. indeu — gewiff|wiffe. — 2-1. die in — 1 in alfo au§

Vf forr. — <B. 84, 1. zz in heizzet a. 9Jaf. — 7. o in trote. au§ u forr. — 9. and«r.

(de lig., a etroa? größer a[§ geroö^nKc^). — 11. indaz — tracbe.|

— 12. uäret —14. wten. — IG. indem — 3. 85, 6. mine

|— 11. unf iinf uon — 2. 86, 3. hörn

15 trage.|

— 5. widirften — 16. ude hur|— 19. .fe. — 24. z in Kehtez überg. —

S. 87, 1. zz in hezzet a. SRaf. o. u. — 11. dieze|— <B. 88, 5. fi im daz (fi im

rab., barüber o. j. 4>b. er ir). — ftirbet er (er rab., barüber fi 0. j. ßb.). — 6. 3Ja(^

ubil : ::

; 3iaf. Don?, barüber 0. j. Job. man — 11. gedanche.|— 15. fit — S. 89, 8.

Vlotirli

I

— 15. n in flahen au§ h rob. u. forr. — 22. andem — ®. 91, 1. den flan

20 — 3. loterem — 6. brunne|

— 8. i in div au§ v torr. — 9. Einandir — 10. d in

unde ou§ Slnfang oon g forr. — <B. 92, 2. bechennet — 3. fint — 9 indem —10. ungi

I

— 12. inmiriichen|

— 21. fdche|

— 24. unferem fchefj

(fchef rab.). —S. 9S, 11. für tot — 12. ritzet |

— 17. tieuU''1— 22. inuppich

\

— 23. indie —26. fine

||— <S. 94, 3. darzu — 4. zeerzenie — 9. ©rfter Strid) t)on u in unde rab. —

25 12. uare. 1 — 14. an |— ©.95, 2. zegot — 5. wchir — erd^. (de lig.). — 9. inantreite.

— 14. fpcheI

— 17. infin — 20. bringet. — g. 96, 6. chut (sie). — 8. Die —10 herre.

|

— 11. werdet |— 14. indaz — 15. wchir — 20. indem — andeu —

22. habnen|

— 3. 97, 3. Xouicianvs (vs (ig.) — 11. indie|— 17. weher

j

— 18. be-

hefte.I

— 19. geiftlichv|

— 20. wchir. — 2. 98, 1. zehengiftem falmefchnlen —30 3. är alt

|

— 7. inden — 20. zeeinem — 23. ubirwahfent. — Unten auf ber Seite

XIII9. — S. 99, 1. der|

(de lig.). — 2. indeni

— 3. infin — 5. e — 6. heiligen

geiI

geiftes. — 8. Indem — 9. dauit. — eiode — 15. Andem — 2. 100, 5. gemar-tirot. — 13. 15. 16. Juden — 22. febem livte. — 2. 101, 1. Juden — 9. ftät. —©. 102, 8. figereite. — 26. habe

||— S. 103, 2. 2aä erfte t in wartet anrabiert. —

35 andem|

— 5. hitzze — 6. de|

— 8. h in niht aus t forr. — 9. fere. — indie|

—11. mänt. — 14. ubil haben getan. — 15. Min trohtin — 20. fere. — S. 104, 2. So-die

I

— 9. deutronomio — 11. Sine|

— 15. Ober — Statt uon tann ic^ nur um lefen.

— 2. 105, 5. infine|

— 6. fiechen — 8. neme.|

— 9. unde — 11. zefiuem eige.

— 15. zetracheu — zeden Aren — 17. SJac^ fi SRaf. Don n. — b in bezei|au§ n

40 torr. — 2. 106, 6. ineine|

— 10. 1 in holzzef au§ c torr. — 14. zeaf|— 15. ze-

einem — 16. zeeiner — S. 101b (eer.

I, 204, 8. Über bie jüngere 5ubit^ f.Ä eile a. a. C. II, 155 ff. ©öbecfe, W.^Ül.

5. 101.

I, 207, 1. Über bas iob oalomo? ebenba II, 119f.

Über bie ülrc^elt) bey »teron^muS45 ebenba 2. 121. yum fiob Salomos Ööbecfe, Ü)J.=3{. 3. 102—104.

1,215,2. %t.2B Ol In er, 3ur älteren 3ubitl). A. XLII. 76. (Söbed e,a)J.=3l. 2. 101.

I, 215. 5. Über bie brei Jünglinge ebenba II, 6 ; Über bie ältere Su^it^ ebenba II. 5.

I, 222, 17. Sgl. Q. iirau§ a. 0. D. S. 25—29. 147—157.I, 222, 21. 31. Jifc^er, JaS öo^e ßieb bes S8run »on Sc^onebecf nad) 2proc^e

50 unb Äompofttion unterfuc^t unb in *$roben mitgeteilt. 93erl. 1886. ©öbecf e, ü)t.=2l. 3. 109.

I, 222, 22. Secf, 3ur .Kritif unb ©rtlärung be5 Srun t)on Sc^onebecf. A. XL, 63.

(J. ©d^ri)ber, ftaffeler Sru(^ftüde beä Srun oon ©c^onebef. A. XL, 101.

I, 223, 6. Über 2(tiaf.

«eile n, ©. 156ff. fturj I*, 237-239. Ööbede,iD!.=2l. 2. 79—83.

55 I, 235, 26. ^. Möller, 2er jufamntengefe^te Sa| in ben (Sebiditen öeinrit^S oonÜJlelf unb in bes armen öartmann rede vom glouben. Serlin (Jiff.) 1895. Äelle0. a. C. II, 85 ff.

I, 236, 9. 3u ben (Gebeten Don SJluri Dgl. Äelle II. 46.

I, 238, 15. (F. Ärau^ a. a. D. 2. 16—2.3. 111—134. Helle II 163ff.

60 I, 238, 16. e. itrauä a. a. D. S. 12—16. 101—111.I, 239, 25. Über ba§ Slnegenge

f. Äetle II, 141 ff. ©öbecfe, !BJ.=3(. 2. 109 f.

262 III 5)i£ geilllidje Dtdjtung lits Mittelalters I. (JDte Innabrutkcr Keccpte.)

I, 249, 2. Gb. Sieucv'j, 3" SBevnfjerö ÜKartenliebern. gorfc^. 5. beutfdSien iJ5^i(ol.

Seipjig 1894, ®. 11—33.I, 249, 12. (.i^öf. ep. in, 722, 59.) %or]<i). }. b. ^^it. rec. uon et)ri5mann,

SitteratuvbI. XVI (1895), 9!r. 3 mäxi), Sp. 73—76. (Söbecfe, a».=3l. S. 127t. ^ifc^on,

I, 541. 5

I, 250, 10. 3u SBern^ev f.fturj I*, 243—250. ©öbecfe, an.=3r. e. 114.

I, 250, 15. Sic SHecepte ber Snn^bnicfer ^bf. 652 (ogl. Sing er le, G. XII, 463

bi§ 469) tauten in ber £>bf., lüie folgt:

[75»', 3. 21] l'at iir . Scificet^^ 11. t. Spc fapienti^ . Beati paciäci . | Adueniatr. t.

I

Spc intullüct9 . Beati mundo . c . P^ Fiat vol . Spc cfilii . Beati miferic. 10

(r au§ e forr.) |Paiie . u . c.Spc fortit. Beati q efuriunt.| Et dimitte . n . Spc

rdenticj^ [76i] Beatiq lug.!^ Kt ueuof. Spc pietatif. Beati niitef. | S_ liba nof.

(jroei SSudjft. penoifdit) |Spc timorif d.Boati pau nef . | Alii dat '

_p ri)in l'ermo

fapientio (1 bis 2 SJuc^ft. Bcrroild^t)|Alii grä fanitatü. Alii grä linguarü. Alii oratio

uirtutü.Alii cou|tritio fpuum Alii fidef.Alü iut ptatio fermouura.

|Dauid (d a. 15

9taf. t)on id) Spc timorif. Beati pacif.Dief iudicii.Pat nr |Moifef.S. pietatif.B .

mundo c.Afcenfio d.Adven.|lacob.S.fcientic.B.mifericord.Kefurrect.Fiat vol.

Ifaac S . fortitud . B . q efuriunt.Sepultura.Pane n.|Abrabä.S. cfilii. B.q lug Paffio

xpiEtdimit.|Noe S.intellect'.B.raitef.Baptifm9 x.Et ne nof.

|Adam S.fapienti^-

.

B.pauTief.Natiuita.d.S, liba n.|de yvA tribv nati s fingli apli.Petriif do iuda . 20

Pauluf debeuiamiu|

Andreaf degad.Iacobvs (vs lig.) zebedei de ueptalim . Symonchananeva (vs lig.) |

de yfachar . Thomaf deleui . lohf do fimeon . l'bilippuf dezabulou

I

Ulatbeuf de Rüben . lacobuf alfei de afer . ludaf zelotef de manaffe.Bartholomeuf de iofeph . Septe 8 c|uo u inueait liomo iuhoc

|mundo . <^iä fi rex

fit tociy mundi.vitä fine morte.luuontutc|fine fenectute.luce fine tenebrif. Gaudiü 25

line triftitia.Pace|fine diftautia. Voluutate fine iuiuria.Begnü fiue cnmutationc.

In regno axit di li^c 01a lueniunt ^^^ Hü f vii grad' fapientii- . Int|

rogare hu-

milit.Audire diligont.Crcdere fidelit. Onari utilit.|Separare fortit. Intelligere

fapient. Eiligere ardenter.|(le|jtc ^eüe leer) [76 v] inianvabio fanguine u minuaf

neq potione folutione recipe|

: : : lidif omib' utere.In «iartiü fanguine n minuaf. 30

potionem|h fumaf dulcib' utero. lu apli. fanguine minue potione folutionif

|ac-

cipe.lN maio bolerili' frigidif (d auä g torr.) 4 calidif balneif utere venu epaticä incide. potione accipe.lN iunio aqua frigidä cottidie io

|iunuf bibe.lactucif.

apio «^ foniculo utere. faluiä (^ fauinä bibe|

i!^ rutä «^ acetü.Ix ivlio fanguiuö nminuaf nee potione folutio

|uif accipiaf.ruta 1^ faxifriga (^ raillefolio utero, fal- 35

uiä 1^ abfin|thiü.bethonicä Sj gamaudreä bil)O.In avg. nialuif (^ |

caulir plantagie

i fifimbria utere ^ polcgiü «^ abfinthiü |bibe. In fept.euncta.Lac cai>nfi aut ouiuü

fic" in oct ieiun9 bibe|vena lateranä incide. In oct.racemif.mufto <^ fi^niculo .

inta <SI

peretro utere. In nov.Origauo faturegia 4 bacif lauri vtcre|balneif minue .

Indec omib' calidif cibif utere. fpicü canomomv (ba§ erfte o 0. j. .^b. su a forr.) 40bibe. venä capitaneä.^ omf uenaf bonü e incidere.Ao dolore cap,

|Swemo

V(S fei^tt, o rab.) daz höbet we tuo.der mule den Wegerich cu uino S^

\

nezze caputV

fuu cu hoc. et faciat illud fepe ftatlq^ liberabitur.Ii'B . I Mvile da/, ophowo cüuino.<^ tolle oleü <^ acetü.daz fiut alcofam

|ne ^unge caput cü eo ftati faluuf

erif. C'ont dolore ocvIiObv|Vuge oculof cü feile leporif.«^ cü melle.Alit. Daz 45

fot der rutcn|dobef n pannü fihon «^ cü melle. J unge oculof cü eo.An Dol

avBiv. Tolle mentä.maden diedir fin.under (d auö o toxt.) den amezen.un|te

trofez infirmo iuaurof.AD dolor. dentiv. Tolle pipor [77 r] undo fonif.^acetü

.

mifce lioc totü.pono fun dentof.in tuf ftati|fugit morb'.lterü. Tolle fal unde

den deih die feifau (barnad) Siaf.) 7 mifce totum |boftrich din wange.Cont fluzQ 50

fang.de narib'.Dicat fic.Der lange longi|nuf tranfixit xpi latuf.ftatiq^ fluxit

fanguif de latere.iu ipfi9 nomine|ftet fanguif ifte.Iterü.Deferruet (baö le|te e

auä i torr., ruten überg.) einorfcala fcol man zepuluere pren|uen 4 fufflare cü

arundine in uaref multü ualet.Ad glaNDiNES.|Ber nezze fie defnahtef mit temo

Ili. Cu geiftllrfje Didjtung ita ^ittclaltsra I. (Oie JnnBbriither t?erspt£.) 263

harne. 4 duhe fie.mit tlemo ehalten|cbirelnge.4 mane eof taugat cum rore.Iterü

Tolle daz div l'win ge tuon|unte riehen (on rab.) iz iuigne.ut calidü ualde fiat.

dj pone in i>annü vile naz «^ |liga fuii denter.<^ fac affidue ualet.Qvi isfibmat

IN PVLMONE. Debet herba quo dr birzerzunga zepuluere malen. <^ affidue manducetr> 4 bi

I

bat polegiü cü (— ^ter burdiftrit^en) Tino 4 fanabitur Qvi dolet incorde.Manducet polegiv.

|Cui in manib' nocet daz flehten Laua eaf vrina 4 fale. Tolle

acetü 4 pone|

i eo radicü der mene wem fo fiut fi vile wole inaz (inaz burc^'

ftric^en) inaceto gebezzefe|fobeftrich dine (n aui e forr.) hente . mitter wrzo .

unte mit demo füren fode.Qvi|svbito obmvtvit.HuIc pone int linguä ein.efpine

i g10 rinten 4 ftati

jloqt '.Den die füren andeu hauten ezzent.Der neme daz fot der

|

fkellewrze.unde.beftriche die hande da mit.QVi in StOMAceo ni|FntMATVE.IUe

debet bibere den andorn . unde fevinon cü uino|4 bibat fepe calidü uinü cü

Vpipere 4 manducet affidue wizwrz.

|Mule ovch die wer mote.4 bibc ieiunanf.

oder fiut fie in aqua 4 ponej

circa ftomachü valet.Qvi iniirmat in den lenden15 oder rippen. Der mule den mirratich unde legen inein tuoch.unde bindin [77»]

(fwadir nicht ju ertennen) we fie. Tolle daz anefmero.^ ungue te adigne.undel)iftrich dich (mit) fale. unte mit honige. Qui intirmat^' in iecore. Manducet den

t

wolgeI

fmalzen hirfe.QviDolET invENTKE.E dan er nathef geflafen debet andorn

fieden in vino.cü lacte capno unte fcol iz zeiungeft ezzen.DEE vee|lexchet

timul20 WIRT, in manib" 1 in pedib'.Der fcol nemen der eiterwrz. (timul überg.) unte

[den

lin famin unte den pungel daz fol er famne mulen.unte fcol iz le|

gan vber dazirlenchita Dem div vnrun nocent.Hle debet n integrü

|annü cottidie manducare

Veine cluft def clofelochef . unte rokkine fni

|ten anteqaa tangat Igne ul aqua.

i rgelichizmo.e daz ia erge.er fcol doch

jvolvaren.ver midet er unu die in anno .

V'2ö ftatim incipiat aprincipio.

|fvbe die vbelex negle.Zeflozze daz wahf.4 oleü in

der phannen| 7 pone fun vnguef. Tolle lac der eiterwrze unte trofe (eä fte^t fe)

fie under daz|flefch zende def nagelef. unte pindiz cü panno fu_p unguef. contra

CALCVLVjf. Brenne daz plot unte die hvt def hafen. unte gibiz demo (o oertDifc^t)

fiechin inuino calido ul inaq ad bibendü.fo briftet der ftein unte chv I met vone'M imo (o rab.) Def petreffilinef wrze fcol (c rab.) tu vile diche niezzen.def

[hel-

phantef pein fcol (c anrab.) tu fcaben.4 debef inaqua bibere. fo briftet lapif.|

V _FVKE DiRoDEN ((«iil? om iRanbe fte^t oviv). Nim ein buntel def peterefilef y nef-

celen 7 ringelen|7 fac puluere J da ouib" tuif.Egvis qb' vermef nocent.Liga

circa coUv ! unü of mortui equi. ftati uermef moriunt^ .qve vermis mor|det .

Si) Adiutoriü n.i.n.d.Qui.f.ce.^.Xpc in petra fedebat 4 uirgam 1 in manu tenebat

7 dix.Dne fi uermef ifti funt viui moriant^ .4 fi moE (ob lig.) [tui exeant foraf

.

uoime eo meatu ^ anglm maieftatif pluf efoare [78'"] Canta Pat nF.tb9 vicib9 .

7 dic.Dne liba feruü iftü i ancillä N.von (demo nidit tne^r erlennbax)\wurme

cancro . 7 talpone . 4 omib' uermib' . wrm ich gebivte dir (bixpf?)|tef Worten 7

40 fei iob unte finer heligin chinde daz tu (liJnnte oud) di fein) fen man l.difez (z un=h

fi(^er)I

wibef merenbizzeft.noch tagef.nohc natef. contra c.^dente | morbv.ToUehirandlnef denido.4 capita eoRx (ob (ig.) abfcide.4 mifce albr

{

tuf cü eo fan-

guine unz iz werde alfo diche foder deich. welliz alce|famene.4 du pmü luna

crefcat i decrefcat da ad bibendum . ftre{die gelwen fuht.Suith die heder

4.'! nezzelen cü radice 4 ^^ ^ibi ad\bibendü.noue dief una die ein leffil . in

.

II . die

II . i m die m allerta{gilcihe einif mere.in nono die none fibi da. Kim die

egedehfen|unte lege fie uiuente inflrmo fun umbelicü 4 liga omif morbuf

|q e

inegro der chumit indie egedehfen. Si iNFiitM9 . fubito obmutefcat .' So fivt die

poleion inaceto 4 poue ante uaref ei' ftstiq, loquitur|qvi infibmat ^ Inder

öi) blatern nee poffit uriiiä foluere. bibat|die fwertelen cottidie 4 fanabit^ '.Cvi

264 111- ?3i« get^lidje Dtrijtung bei Mittelalters I. (Die Snnebrutker t^ecepte.)

Vficuf ficcv nocet. Der nemo

|centaiuria tinte wermote unte Tide diu zefamene in

uino ^ bibat] <^ exurat caput leporif ad puluere S^ bibat in calido vino <^ neue

dief bibat capnü lac altera came interea h comedat n capnam .|Swer vnfanfte

dowe.Tollat den alant.den fenichil betoniä falbeiä|andornef fameu.daz mtüe

alzefameue «^ bibe fepe inuino.Qvi do|Lot In ocvLis.Derfiede feniculü zuo demo 5

Vfode heizer daz honig

|mifken.unte lazze fin ogen biemit falben. Die fcelle wirz

fieden|fcol die (d aui f tovv.) nahtef über diu ogen binden [78 v]

: : : : : (Bcrunfcftt)

ift g&t chrut.obe div gebort ftirbet indemo wibe trinke iz|mit (periuifc^t) warmen

Vwazer fo vertiz uone ire.Er ift gote wr den ftechen

|unte (nenotfe^t) hilfet och

Vden den der mage fwirt . Bibinella (B fe^lt) ift got zu allen arbaiten def herzen 10

Vder fi mit eziche fodit unte fi fo niuzet .

|Gentiana unte diu hemere gefoteniu mit

Vezzich ift gote den toben

]tegen.(te unfidier) Stainfar (S fc^lt) genozzen mit prote

V V Vift den gote den lanche we

|toint.Scellewrze (S fe^(t) foch ift got den tunchelen

V Vogen.obe fige temret

|wirt min (sie) wine vnte mit oleo vnte mit wizem in-

giber.Bibox (B fe^lt) ift gote zeme wagante zane.ift dem wibe zediu got. da fi dage| 15

hnifit.bint irz uf den buch. fige nifet fa zftunte.nim iz habe fcire i daz daz innader

huit nachgo.Senef (S fe^lt) genuven mit honige. gemif|fceth.ift got ze der uzge

i V *

bliuhten hüte. Minze (M fel^lt) ift got wr di geluft|def hurif.Ebom (E fe^lt) ift got

V Vwr den trofen ober daz e f(*)ch trinket .

[

Ephich (E feE)tt) ift got den zornegen livten

.

unten den der buhe wetuot1ober in trinkeit indemu bailo.Hufwrze (H fe[)lt) fohc i'O

ift got den der ubele|

ge höret tropbet im iz inzore mifciz mit hiuner fmalze

.

Daz (D fel)(t) galgan ift warmer nature.iz doievvet.unte lofit.machiet|den munt

vll fuiz ftinkent.iinte bringet den man. vnte daz|vvib.zemihchelen minnen.Cit-

Vwar (C fe{)It) ift alfam.war daz ift fterchet

|den magen.zedem ezzeue.unte ift got

wr di hechunge der eiter|wrm.ift got wr doi wib.Daz (D fehlt) ingeber ift och 25

Vwarmer natur^.|ift got iohc alten wiben.unte alten livten. iz fuentet allan den

o V Vfihtvm ift ochc got vor den zandefwern . Berchterä (B fe^lt) ift got wr daz roz [79 »] iz

fuentaz unte anderen fihtom def mundef.unte der chelen.|Jfux (X fe^It) mufcata

vift warmer naturc^- fi fterchet den mennifchen ma

[chot fuizez kuffen fi ift got

V Vfurden fihctom der lebere untef milzf (f jineifcl^aft) ]

Teonia (P fehlt) ift got furze- 30

V fo Vbringen den wibeu ir naturo blot fi dewinget |

unte ift got für digith vvnte wr die

fwelluugo def libef . Liqua|ricia (L fc^tt) ift got v^-rdi haften . unte wrden

bruft fuueren Colliriv ((' fc^tt) |valde mirabile caligantib" ocuUf ^ omib' dolorib'

oculoiy (OK lig.) prodeft .IMel coctü abfq^ fumo oleü oliuc dulce acetü lac

femineü . fucü celi|donii; fucü fi,-niculi . fucü edere treftrif . falif gemra«j . fucü 35

ruteI

de omib' equif ponderib'cömifce in eneo vafe dimitte donec fiat|airide 7

fic in oculif mitte J>batü e.Kutä (K fe^tt) ficcü ^ mel atticü eqs|

ponderib'

mifce. 4 oculof inunge certü G lacrimaf reftringere.|Ad Lapide oculo'V (ok lig.)

1 ad oof q angulof oculolv (OR lig.) confractof ab humore|habent.Kofi^ (R fel)lt)

4 feniculi radicef ^ ex aqua fontana 7 olei par coctio|ni.Pnobatio (P fe^lt) 40

alexandBi magni ad matre fuä oUmpiam.|Appheudo (A fe^lt) ferpente pluuialS

fiue aquaticv 7 uiuü fufpende.intec|to ligneo intuto loco ^ caudä cü fune

longo. capite infü habenti|n dief. VII. .15 ingredierif ad eü hora. V.noctif cü

lucema ^ ftanf alon|

ge die. Ego fum ^to plaftuf adä in paradyfo.da m lapidS

III Die gM|llld)e Bidjtung bt» 4Witt«Iolt«rB l (Sie ®ra}cr jWonatBtegeln.) 265

que habefIin nentre tuo.Ifta dicaf aqnta hora n fiiigulaf noctef in feptüna

|na.

^ ponef fubt' uaf cü aqua piirirfima media niane.^ eiectat la|

pide que intra fe

habet in aqua qua Tub pofuirti . hanc aqua ipre|lapiT cfumit.Tunc accipe lapide

^ liga in fuftico ydropici.i^ [i9*] : : enda eü ut habeat circa fe v dief.JLLl.aut

;> ampliaf quo ufq^ omiT|humor exficcet ~' . <^ fi uoluerif int man' tenoat.i^ eiciet

humoref| ^ fi uoluerlT i>bare uim lapidif . imple doliü aqua.i^ liga fubtuf la

|

pidemox obforbet aqua. In multif eni medicinalibuf librif alia 7 ^li^

I

inueniuntur

.

nihil tä mirabile J>baui nee tä ceratü (certü?) qua iftud aliq|medici fcripta

olegunt n credentel'. f ^ nihil certiuf credaf qua qd

|alexander rex manu fua fcripfit

.

10 Ad dtfirmitate mtlierv p'partv. (N)im (X fe^tt) in der hirzifprunfte.einef hirzzef

gemähte qd dr papü{unte dariz fil harte uute fenidiz file deine unte puluer iz

unte iz iz nun nath in eine aie.fo wir dir fin buz.vnte wirt|dir diu liep.(T)olle

de radicib' faluatorif.i.do regü herba qd|dr alant ante.HI.dief fei Pet.apl'i S^

caue ne ueniat illa die|indomü tuä. altera die fe (ciadd?) radice ad rotixndü .

lö ^ mitte in mel ! in dief fufpende illä fine fumo ufq ficcata fit i!^ tere ufq_ adpulue

I

re et benedic illä Villi curfiliif <^ manduca fiue bibe J> oinib' do '; lorib"

fiue egrotaf intuf aut exteriuT fiue in uenif.aut in cruribus,fiue aliqua : : : :

ne detinerif bibe illä cum melle «^ vino calido valetj(H)erba Mercion(?) in nocte

ul ut ftella lucet fic peonia qua q fecfi ha|buerit nunqnä in mala accldit.t9lle

-d teftä de capite comicif fac deindejquando ifanf e nat' anteq femle m : : : f : : alic'

femini; expme mamillä|inice matrif infantif i fupra dictä teftä comicif. admitte

ex tefta lac in of infan|tif 7 ita pafce trib' continuif diebuf abfq^ alio uictu .

audiui abfem de funi|orifcocua cü magna affirmatione dicere.qd poftea qndo

creuerit in1fanf poifit difcemere infantef comicol^ . 7 fignificationef eorü .

|

i:> 3luf bem anbeten öoljbccfel fte^t in Spiege(fc^rift:

.... itif ieglichim ge . . . .

. . . dar einiu hoe . . in . .

.... ^lak folte gemin . . .

MacHaui alfiue nach deme . we . in . nit ....lid Inir heim . . . u zwifelhaft . skvl

mit ir craft . . regnl . e . . c . mdarpten ar abetinane ....Mehte ter . . Der if. . feren . . te . .

felbchmanef

fiieran feien angef(^[offen bie SWonatsregetn aii§ ber (Srojer ^anbfc^rift 287:

.',b (Sgl. auä) 3fb2I. XX, 180.)

IV: In dem manot seit dv niht chaltef niht ezzen.2r oben; Hie behvte dich vor dem frofte.vn la vf d^hant.

V.id.derflvgen die beiden die zende vz mit fteinen.

Xn . Kai . d' waf vnferf herren chvnne vn wart gechrueet bund-H vnzwaincech iaralt.

411 2v oben: Hie izze biziten.vn bade emzeehlichen.3r oben: Hio nim getranch.vn la vf dem fvze.3v oben: Hie iz diche ephich vn poleivm.4r oben: Hie iz lattoch.vh obez.vn trinch nvhter.IV oben: Hie folt dv niht lazzen.vn gamandream vh chvme ezzen.

4.'> f>f oben: Hie vermide heizziv ezzen. div werrent.öv oben: Hie folt lazzen.vn dittamme vn ofolidam ezzen.tjr oben: Hie iz geizen vn fchafen milch vn gariophilfi"' oben: Hie iz galgan vn cinemiü.daz folt dv dir gvt fin.

Tf oben: warmiv dinch fint gvt hie genozzen.5(1 Hwer der abent vaftent.den cbvmt daz vngenant niemer an.

Xie Crforber anonatöregeln (Cod. lun. 83. H". 4t S.); ngl. ^riebfc^ I 151. liö.

314. 316.

2()6 III Hie gcil^ltdjc IDidjtung bes Mittelalter« I. (Hie ©tforber iMonatsregeln.)

S(n bcm ;)ianbc ber ©eiten ftcljt:

In defer|manet fal tu bluet

|lateu bi

|dendume

|of auder medianen . dracb-

oec1

cneu war meu huet .|dat if dinen

|houede uele

|

gut . war men win drincg"ne

I

hi fuueret|dine darme.

{et es du ene

|fade upde

|and^e Tade

|dat wert

i

dialte fike|dagen.

|Alät . ende

|

in'* chaten . eü laciffce . ge : tS pet mitte|wine . 5

böteI

dides huf|tes.

||

I)e marto if|fo gedaen .

|du falt dinef | liuef grote

|bilde bebben |

dan.Slap .

I

luttel . ende|bade vele.

|Laet negein

|bluet. Ende

|of tu danne

|i'pies

.

bebbet|alte fpele.

|Sure dine et

|en drinc

|fuet

|win mitten

|alaut . fo mu ge^

tuI

gefunt fin .|komin . en per |

faltu eten. aller|dagelike. Rute

|latbe . on lo

vene|coel . eü eppe . gegevar . berträ (baö evfte r jioeifet^aft) . lacffce mit aller

]lift

.

faltu eten .|fo beueftu

|in defer \ tijt behuden

|diu lif.

||

Aplle lieuet vuele feden hi maken g''ne|

den rede, Laet bloet g'ne anderädere . dat

|wert di alte gonaden. Sopire g'ue i allen

|birö . dat weret di dat

fauer. Slap geuocli|en bade vele. Eeineuä . betnia . beuenella

|lubeftekel . de 15

wrtele alle fidi wale|bekomen. Nemef tu oec rute binnö defer

|tut . dat wart

di alte giide.||

Emmer i den|meie fin gut

|devveke eiere .

|du falt drinken

|alfen . dat

twert

I

di de gude . Alle|

gude worte le fin|nu tidicb . fi helen

|di diu . lif berteu '

tunge met yfopo|et en dric

|ffite dräc

|mit lacffe

]ende mit 1 anif al

|duf fo le 20

uefI

tudi der co;

lere geboet|botere en coil . ge maket mit t* eppe

|fi do in di

den miit|fmakeu. Et aldit

|felue weder

|de gicbt.

||

Der ma net lunig|nature fpre ' ket aldus .

|drink uafte

|de den colcu

]boru .

fo wertI

din bloet gvt|en dunue . et

|den ladic end

|l)ufloc . de ker

|fe is di

okI

gvt . slape|luttel en bade

|alle tut vro .

|ald^ boldos tu

|din berte.

|Nie 25

bier . en |nie modo . fi

|maken di de

|ride . eü dat

|fauer . it ma

[

ket die ok de|

longe fiee .|dat magh di

|wSden leit . Du

|ne falt ok otö

|der melk niet .

|fine

fi gefodeI

gode weit.||

lulig der manet|wil bobbe fin

|recht . drinc ga

1mä dreä . et dillo

]end eppe .

end rute|ifope if oec vele

|

gvt . fi v^bliet di|dine molt . |

fpec|en cluueloc 3U

ma ket di dine fune|

gvt affter fen te marg . dagh .|latef tu bleut . dat

|mach

di fere fcade.|Suk^ eh mufkato

|cede wäre, cn rute.

|faltu etS. Dune

|falt et6

uegeue|muffele dat is di

|vele gvt.

||

Der ogeft|if vele vref

|like . bi ma ket fiic bei de man ende

|wif . of tu

[

willef gefüt|fiu . föne et

|uiet eiiigh

|

grot fviu .|v^ mit den coil

|en melk end 35

nie gar bier|want fi makü

|di de lougene

|fiec end feir

|Lat uoge blot wake

vre .I

dat is di ve le gvt. Po leic en we|

gebrede de|falt du beb beu gerede .

en van an|

de^n gv de|vortele fo var

|ue di . fo be haldef tuau

|defer tut ge

funt den lif||

Septeb^ de if|

gvt. du falt alle|dage ete melc

|en brot . fo vele fo

]it fi . et 11)

gefode po re dar bi . en aud^|

gvde vrugbt. Gä fe ue darftu niit v^mide. Dunefalt

I

dat uiet vSgete .|dune folef oec fi

|nep ete beide mit

|vleische eui mit

|

vifche.II

In difer]manet

|fo fint alle

|dine geti

|dich, et wl bere eh dric

|den moft .

|

behiide di|weder den |

vorft . dat di|niet caldc

|ne werde.

|Ganfe . fpe

|ne ver- 45

ken .I

ende wilbra1et . et g^ue

|

gut crut .|dracbi mer

|mit ti gät

|

crut.||

Vnf gebidet do|manet noueb^ .

|

dat wi unf mitte|cledere bewaren .

|dat

uuf de vorft|neue möge fcadeu. AUerliaudo uleifcb

|if getidicli . fü der

|fcbapen

en bukken .|eiere fint gefuut .

|den fenep falt tu uec

|niet u^geten . bade

|niet

iiele . en lat|blot . dat fi)ien if di

|

niet gut. Gengevar .|en cidewier . ciua

;50

momü et . dat|is di gfit . nu en ouer

|al dat iair.

||

lu decebri|fo if et

|winter. Solaot au

|dinen lio uede blut

|dat if di wer

datIhouetfwar

|gfit. Et al

j

re bände|fote eten .

jeude bade

|mitten ftei ne . fo

bliuetI

din lif funt|ende reine.

||

I, 260, 2G. 3u .ttonrab uon giipe-Sbiunncn »flt. .fturj, iL'tttg. I^ S. 413— U7. 55

OJöbecfe, Wl-'-H 5. ]-'o— iL'r>.

I, 261, 20. i!g(. Jcftgabc für aßeiuljotb ©. 41.

I, 266, 10. Ru .«oiirab »oti ^leimc-Mitrt ügt ©öbede, 9)l.=9t. S. 117—120.

I, 281, 30. 3u 'önibev *;!f)i[tpp f©öbecfc, a)l.=2(. 2. 128—132. <}ätf4ion I, 543.

in. Die geipiidj« Ctd)tung bte ^ittflolUrs II. (©rajtr ^Horienrequenj.; 2 »57

ilurä, fiittg. I*, 3. 444—448. .g. v. SBalberborf f, iHegenöburger Sru^ftürfe bet

SScItd^ronif be§ iHubolf » Gm§ unb be§ Wavienlebeni oon Sruber >^5^iHpp. iHegen^b. 1874.

I, 282, 8. 3o^. äB. S ruinier, Jieo -^JriefterS SBern^er brei ÜJlarien lieber. .SiaDe

1894. .Ueüe n, 200 ff.

b I, 28.'$, 1. ,S" SBalt^er oon 9if)einou f. ©öDede, aK.=2l. 3. 125 f.

I, 283, 6. 3of. SecmüUer, !pfunberer Sruc^ftiicfe au§ 2Balt^er§ v. -Hijeinau

aJlarienleben. 3.*^^- b. Aerbinanbeumd f. ^'irol. XL (1>>97).

I, 284, 8. Über bie lUi^burnfjamfc^e Jöbf. f.ipriebfc^ a. a. C. I. 3. 10— i;J.

I, 287, 3. 3um ^übel f. ©ööecte, m.--H. 3.133.10- I, 290, 17. Über ba-ö Helfer üKarienlieb f. Äelle n, 78. pr. o. b. 2e9en, Äteine

'Beiträge ^iir beutfcficn i'itteraturgeidiicfite im 11. unb 12. ^a^rp. feaHe 1897, 3. 64f.Über boy a)tnrienlob f. Mede II, 77 f.

I, 293, 2C. Über bic nieberr^einifc^en fiieber f.Ööbede, 9J}.=2t. 3. lU8f.

I, 300, 8. gr. 0. b. fielen, a. a. C. 3. 65.

15 1, 301, 13. %v. V. b. i;eijen, a. a. D. 3. 68ff. 2er 2ert ber ÜKarieniequen; in

ber ©rajer öbf. 287 3. 8 '> rourbe »on mir auf ©runb Don Jiemer§ 2(bbrucf neu oer;

g[i(^en. 'Jo'S^nbe^ ift ba^ Grgebms:

S. 384, 1. [8v] Ave (A rot). — fchoniv. — fteUa. Seqntia .|(ba§ leite SBort

rot am ©nbe ber 38i'*)- — cefelden alleB — 2. exoRta (ob üg.). — mutes:—

20 Frovdic (F rot). — 3. poBta. (ob lig.). — fuuae. — 4. warheit. — 5. mennefkli cheB— cedirre —

|Maget (M rot). — C. alleR maget. — div — himelifchiu — 7. gimme

— 8. mlnent.I

— cedlnen guadeu — 9. dinget. Dich (D rot) be zeichenot —10. indem — 11. vnuitsiicheu — wur te — muts. — 12. dine wunften.

|— wif-

fagen. (a au^ Äorr.) Dv (D rot). — 13. eine ftamme|

— indSe paradyfe iierlos.

25 — 14. tot. — 15. vbSgie.|

— aftSchuinfte — 16. |Wo (W rot). — fchephoere —

er mante. |— 17. erdie — brode. — 18. Gab'el — nlwer — es — 19. Maria —

geuaden (de Hg.). — 20. fwangeB. — Bedifem ! (B rot). — 21. woBte. (ob (ig).

— poBte. (ob lig.) — en p6nge — diuem ' — 12. wurd^ cewi]

(w fie^t aui roie hv).

I, 302, 31. Über bie üJJarienieguen^ oon a)Juri f. Seile II, 46 ff. o- Aelle, Jie30 §bf. ber Siarienfeguenä oon iöiuri. AA. XXIII, 114. gr. D. b. S e9en, a. o. D. 3. 62.

68 ff. 35er Zert folgt unten.

n, 3, 21. Über GrefcenHa f..'S eile n, 10.5. G. 3R artin, A. XL, 312—319,

G. 3(6röber, A. XLI, 90—92. ©ööecte, aJ!.=3l. 3. 160 f.

n, .5, 21. Über 3U6anuä f. itelle n, 199. G. Ärauä, a. a. D. S. 41—45. 197—217.85 n, 6, 21. G. .«rauö, a. a. C. 3.46—62. 217—246 Ttmdale. Sa§ mittelenglifc^e

©ebic^t über bie 33ifion beä Sunbalus auf 6runb Don 4 öbf. mit Ginl. unb 3lnm. S-r^g.

0. 3llbre(^t SBagner. SaUe 1893.

n, 7, 14. öerrn. 5)ranbe§, 3""^ Visio Fulberti. Mitteilungen au^ berliner u.

SBemigerober ^bf. >:potäb. 1897. 46 3. 8"; ogl. bcffen Visio S. Pauli, ^aüe 1885 u.

40 Visio l'hiliberti, §alle 1893. .Harajan, ^rü^ling^gabe. aSien 1839, 3.85 ff.

II, 7, 25. Gine 2nugba[uöJ)bf. in Gfjeltenfjam f. ifriebfe^ a. a. C. I, 101. SJgL

aut^ ©bbecfe, ü)!.=3(. 3.169-174.II. '.', 30. Gmil >^3eter§, Sie 33ifion bes 2nugbalu§. Gin SSeitrag 5ur Äultur=

gefc^it^te bes aJiittelaltcrd. a3erl. 1895. Äelle II, 195.

45 11,11,22. Über >^?aulu3f..H eile II, 193. G. iKartin, de conversione S.Pauli. A.XL,328—331. G.3c^röber, A.XLI,32f. .«raus, AA.XXirr,114f. 6öbecfe, -m.='&. 3.106f.

II, 11, 29. 3u Spilatuä ogl. ©öbede, m.--H. 3.99—101.II, 12, 22. G. Ärau« a. a. C. 3. 38—41. Iö7—197.

II, 1.3,2. Über 3. qSatriciu^ f. .«eile IT, 195. G. ÄrauS a. a. C. 3.30—35. 157—182.50 II, 13, 14. Ziv SJame ßrendauus »on einem 3. (Bauer Sritten im Xu. ^i). bei

iöaumann, Necrol. t, 3. 484. 3um 19. 'Jfoo.

n. It, 27. E. Bouebakker, Von Sente Braudane naar het Comburgacheen bet Hulthemlche Handschrift op niewe uitgegeven. Amsterdam (Biuger) 1894.

1. gtuk de texten. (53 3.) 2 stuk. Inleediugen aanteekenLngeu (XIX, 67 3.).

55 n, 18, 18. Über 3. 3)iargaretf»a f. Äelle II, 199. ®öbetfe, 9Jl.=9l. 3. 161—163.II, 21, 29. Über ^<ilatu5 f. .Helle II, IW.II, 26, 5. G^riftus unb -^lilatus, a t>. XU. 3^. f. »artf(^ G. IT, 245. G. .Hr au

3

a. a. C. 3. 62—64. 246—249.II, 26, 7. Über ben roilben SDJann f. ftelle n, 199, 205. Qlöbede, aR.=Jl. 3 174.

€0 II, 27, 26. Über Iteronifa u. Sefpafian f. Äelle II, 198.

II, 2.8, 4. Über ägibiu« f Melle II, 199. (Böbede, 9Jl.=ä. 3.158.II, 31, 12. Über ben Jrierer 3ilDefter f. Äelle 11, 105. 6. rtrauä, Ter Irierer

Sitoefter. (3n Mon. Genn. Script, vemac. II, 1 ) »annoo. 1895 (ogl. Citt Gentralbl.

1896, 9lr. 27 [4. 3uli] Sp. 978 f.).

268 III. Bte gciAliri]« Didjtung ö£» ;ffilittElolt£r» n. (St. ÄUrius.)

II. a2, 1. Über Serüatiu'5 f. Adle II, ito. QJöbecfe, ün.=2I. ©.174—180.II, ;!7, 7. 3u ben Siebenic^täfern og(. ©öbede, aK.=3l. S. 226—228.11,41,17. a.!gl.<Pvic6i'd) a.a. C. I,3ü(;ff. ©b. >J!cftU, De sancta cruce. »«1.1893.II, 44, 1. 3u Cuttuin ogl. GJöbccf c, an.=3l. 2. 255.

II. 49, 21. 3u aScnii^ Dgl. Ö5öbecfc, iDl.=M. 3. 158—KJO. .5

II, ."Jl, 23. 6. Ärauä a. a. ü. e. 64—67. 250—259. Über 3tnbreo5f. ÄelU U, 199.

II, 51, 30. G. «rauö a. a. O. Z. 24—25. 134—147.II, 53, 67. Über üllbertu«' Seben U(rt4§ f. S c U c II, 199. ö b e cf e , 3)l.=2t. £. 168

f.

II. 57, 1. Über 2l(ejiuä f.«cHc II. 199.

II, 58, IG. Jer ©raäer Slleriuö lautet, roie fotflt: 10

ct. 3l(e£iuö.

[Iv] lu nomme patris 7 filü 7 fpiritus fancti. So bilich|an heben vn pe-

giuuen ain red vuer priugen .]vö aim vil bailige man . der got vil lib geban.

[Sr] als vö recht fein Tepfer im hart durh fein bil leu vnmere . berltleich reichtü

vn ere . eren |aht nichtes mere . wand del" himel reiches defer ger. [2*] def hart lä

auch er gebrt , des helf vuf got der reich . |daz hier dem do berden . geleich,

amen.|Ez baf zeroem gefezzeu . ain harre vil vennezzen.an

|ereu vn an ere (ere

burc^ftric^en) vrumchait . zualle tugeuden gar|perait [3r] er baf gepoeren vil

rechte vö vuerftleiche ge flechte . fcipiones waren fein mag . mercht baz|ich

eu fag . er baf d« aller teurift man . den deu bei (bei burc^ftrtd)en)|berlt ie ain 20

geban . eufemiang baf er genant .[3v] in romifchem reich hol pechant . pei den

Zeiten|trueg roemifche chrön . archadig vil fchön .

|

ds mit ereu def richtes

pflach . vn lept [4r] dar au vil maugen tach . d^ het lieb difen mau .|alfo dazer

in zegeuateru geban .[4v] vü feinen prueter arfeniü . fi liuebeu feinen fuu

|ho-

noriü . auz ds tauf uach chriften e . baz fchol|ich uu lagen me.arfenius hart 25

aiu guet mä .[5r] er tet fich allef des au . daz er ze d^ berlt habe

]fcholt . durch

got er fich fein derben bolde .|in aineu halt er feit gefaz . da er ds beide gar

vergaz . er bas ain aiufidel vnz an feine toct .[5v] auch dier groezzen noet . gab

im got zeloene .|

die himelifchen chroene . eufemiang d^ede roe niere . vö fich huebditz mere . d^ baf parmher zcichait vol . daz er oft erzaigt hol . au dem vil [6^] 30armen . die liez er fich erparmem . (bev lejtc Strich be§ äroeiten m burd^ *^'untt bar=

t

über getilgt) ez baf in fei nem häuf gebonhait . daz man alle tag perai|den

armen dreiftuud die tifche . ez her vleif ods|viffche . iefleichef gab mau in ge-

nueg .[6v] daz fich da arm wol petrueg . ez her bit';e od^ baife

|vö bau def

pilgreim bas deu raife . auf de land[od^ vber mer . dar zue baf ier eher . fwen 35

auer;deu uoenzeit chom . gaiftleich leut er zu fich nä . [7'] die mit im zetifche

fazzeu . vn daz proet|mit im azzen . daz baf alle tag fen fit . da chu . erzbeilt er

mit vü pehielt vnz an feinen tot .|daz baf im guet vuer d^ helle noet .

[7v] ds

therre dannoch nich beibef biet . pei de zei ten fich perlet . da chaifer vn ds

fenatg . daz pu ech fagt vns alfus . feu geputeu im ijei de [8'] reich . daz er ne 40eleich . ain chonen die

|im tohte . vn nach eren haben mohte . des vol gt er in

nach eren . er pegüd feinen muet ze (cheren unterg.] [8'*] an ain magt luftfam .

deu baf ier vater|

gehoerfam . iohannef ds hiez . vn auch ain vuerft|bas . alf ich

ez an dem puech laf . fein tahter hicz [9''] aglahef . deu feiten icht verliez des .

fwaz gotI

an gehi.ert zeereu . daz pegund fi ftet meren|die nä eufemiang zebeibe . 45

fi gezam hol feinem (leibe . unterg.) [9v] vn feiner fei zefelichait . fi bas aintngenthafteu

|mait . er nam fei durch gotes voerht . d^ beerte

|daz er an im

boercht . mit aine erben etleich|felichait . daz baf im lange verfait . dar vme er

e e

[lOr) trauren pegau . er vh alle fein mä .]der hailigc gaift doch die urauen lert. >

daz fi an ier biert chert . daz fem bille daz|bere . mit fwelher gepere . fi got 50

vlegeu (chundc . unterg.) [10'''] daz er ier def gunde . mit vaften almue fen . mitgepet . daz auch ier volch mit ier

|tet . fi beten maugen berden man . ]lir] ds

iefleicher got vaft vlegen pegan . dazjfeu got erhoert . vn ier laid damit ftoert .

|

er ruecht . in aiu erben geben . [11^] den feu nach feines vater leben . mochtenmit ereu fein vudertan . def paten beip vd

\man . def gefindes bas vil vn genueg . 55

er het [12r] dreu taufent man d*^ iefleicher trueg.|feiden gebaut vö feinen hen-

den . daz | baf an miffebende . fi het6 zeguerte vil (vil »eriüijc^t; untergefdirieben

:

vjl edel poerte ) [12»] Si baren geuueg mit den beerten . vn (ge burci^ftri(^en) ierj

in. Die gellllidje ötdjtung bea ^itteloltecB II. (5t. ÄUnus.) 209

herreu gehurfam . daz gefiude bal' vil luft|fam . in feine horte baf aller rat .

[13r] ez her pfelle i'aniet od^ figlat . da mit bare|fchencheu vu trugfetz ge-

chlait . vn vil|

mauege fauberleicheu inait . [l.'lv] deu got oft flegeu peguude .

fi legten vö in|zeftundß (hier ift fi legten vfi in rab.) ze manegen ftun den die

5 vil zierleicLeu bat . reclit alf vrau|hefter got pat . vii frau iudit vme def vol-

[14r] chef not . alfo cholteu lieh dil'e vnz in den|tot . mit vaften bain vnd mit

bachen .|ier herzce bedundö oft feuften

|

vnd chrachen . nach alnem erben def

(gie in not. untevg.) [14V] fou voerchten daz fi nach ier herren tot|vil leicht ge-

digen ze roem d^hant .|daz tct in be vii ant . dar nach fea got

|erhoert . ier

10 vn vreude er ftoert . er en pait [lö»^] da mit nieht langer . deu vreu agl ahef hart

fwauger . ainef funs def fi|feit genas . ds ier aller vreude baf [Liv] d^ all ten

vn da iungeu . da hart gote (e rab.) gefu ngen . lob vil manichualt . daz taten|

iung vn alt . die poten fich nicht feumten .|daz häuf fi pald räumten . zu den

magen pegun (fi gaben unterg.) [lOr] die feu vil gern fahen . nach de poten

15 proet .I

alf in ier armuet gepoet . ez ber filbe od^ ge bant def gab man in vil

zehant . [lOv] nach vreuntleiche fit . da troeften fi die po ten pint . daz cliiut hart

zu ds tauf pracht .|alf fein ds vater het gedacht . d^ pabeft firiciuf

|hiez .

ds des

auch nicht cnliez . er tauft daz [17'] chint mit feiner hant . vn bürde fein goteda

I

genant . allexius er ez (hiez burc^ftricfjcn) uant . d* man ift hol|

pechant . voervnf

20 got in den himelreich . gotjmach im geleich .

[17v] daz chint buegs mit eren .

man peguudez|deu jjuech leren . du ez zu fiben iaren quam . vil

|tugeut ez fich

an nam . ez lernt deu neuen . e . |vn die alten vh bie . man fchold . pehalteu deu

(gepot urterg.) [18f] alf fi gefchriben fiut . def vnderbant fich daz[chint . du ez

zue zbelf iaren quam . vö ds fchuel|man ez nam . mau lert ez tuen riterfchaft .

25 mitI

cbreften . fchiezeu den fchaft . vehte mit pukler .[18v] d^ iiinglinch bas vil

gebere . er mint got vn die|barhait . al vntugent barn im lait . al die beil vn 1 er

lebt . nach gotes hulden er ftrebt . indef chai [lOr] fers hove baf er zbar . vnz in

daz zbainzgifte iar .|du pegund d* vater trachten dem fun vm ain . [19^] hauf-

vrauen ahten . die er zebeib nem . vn feine[

leib gezem; nu bas iuds ftat ge-

80 fezzen . ain herre[

vil vermezzen . gregorig baf er genant . fein nam [20'] bafbeiten pechant . ain edel roemere . vö im fagt

|vnf daz mere . er baf gepöm vö

dem edeln patr (icio untevg.) [20v] ds an gefigt dem chunig pirro . vn im vil

gold (vn filb nam unterg.) [2ir] vn alfein er an geban . vö def|

geflehte bafze

giegorig .(2iv. 22r. 22^^ leer) [23'] nu fagt vns daz puech alfus . ds hat (ain fchoeu

35 burc^geftrid^en)|tohter ain fchoeneu magt . den hart allexio

|nicht verfagt . fi hart

im gegeben zebeibe .[2:!v] vu zetroeft feine leibe . ind' chirchen fci boni facii

.

deu baf gelegen nahen da pei . da fegen vbs]feu paideu da inne ergiench . du

fich deu hoeh|zeit anviench . adiatica hiez deu fchoeneu magt .

|deu vil feit

nach im chlagt . [24r] nu chom da tach da hochzeit . deu arm vreund diet|

ds40 man def nahtes vil periet . vöfaite fpil vn po faun hoert man fchal . daz da palaft

beit erhal .|die riter chom gedrungen die alten mit den (iungen . untevg.) [24*]

zu den roffen fi gahten . vü benich fi def ahten .|fber hie viel oda dort gelach .

deu chuerzbeil bert ain|den tach . vö fuellichleiche (reite. buvct)ftricfien) rant.d*

reich eufe]miang ds fchuef zehant . alfus mit dem chamerere . [25'] daz daz pete

45 perait bere . er hiez deu chint llafö .|

gan . daz hart zehant getan allexig defnich len ger lie . ze chemenaten er gie . mit feiner iunch vrauen . got pegunde feufchauen . [25^] mit chaufcleicher zuht d^ feu hielten . vn vnz an

|ier toed pe-

hielten; alf deu chemnat hart verflozze .|

da iungelinch vnverdrozzeu . fach dieiunchurauen

|an . band daz lieht vaft voer in pran . ez gedaht bol [iUf] allexi'

50 andaz boert daz da fprichet fanctg gregorig|

prueder ob bier petrahten bolden .

alf hier doch vö|recht fcholden . (bas untere o rab.) baz genaden vns dazehimel

tperaite

jift . ierdifchea deuht vnf ain mift . gegen den die ze [26"] himel fint .

difeu hie fint gar aein wint . auf\fwanch er die äugen fain (a au^ e rab., in tat).).

er fprach nu Heb an adiati|ca . daz lieht hie prinnent voer vnf ftet . def fchein

55 dohI

vil fehler zorget . fwie ez doch vaft prinnet . vil fnelle [27'] im fein zerinnet .

alfo ift ez vm die belt geftalt|er fei iunch oder alt . er muez zemift berdö . | hie

ze iungift auf d* erden . alf her|iob gefprohen hat (27*' leer) [28''] da menfch ift

nicht wan ain fchat da entbo_iche muez]vil pald . vö da lichten funne gebult . vu

d* ain plue melein . dem gahs penomen biert fein fchein . |vii fei liebten varbe

60 roet.alfo ruet de menfcbe d^ (toet. untevg.) [2Sv] d' heut ift fchön vn chlar . d"ift morgen miffeuar .

|vn d* erden geleich . alfo fliezzent (ie hurdf fünfte banintev

270 III Si« geifllidje ©idjtung bea ^ittflolttrs n. (St. ÄUtiuej

agetilgt, ei übcrg.) fich deu reich .

[er fpch da pei fchul bier vnf (pebaren . burd);

jtrit^en, fei neren.unterg.) vn def vbeln [29i] tieuels bcren . mit vil cheurchleicherzuht . daz

I

vnf d^ vncheufch luht . mit ier veuer icht an|

gefig . frau def felbendu mit mier phlig; [:i9v] deu rede het ain ende . er zoh vö feiner beude .

|ain

rot guidein vingerlein; er fpch daz fchol bfen|dein, da mit fol bier vnf faideu . 5

got geb geluchejvnf paiden .

[30i] deu iunchuraue in teuer an fach . -rn Wl trau,

a _ rrichleichen fpch . harre nu ruech dein got ])flege .

|auf deu ftazzen vn auf den

begen . auch gelob ich[dier daz andier ftunt . daz mier nimer fol lerde chu (nt

unterg.)|

[30v] mannef pete fuerpaz . vor vnniaht fi uider faz . vö|fraueu er du

echert . ier iamer fich du mert . vo dem

|iemerchleicheu faiden . ez biet erparmet 10

aine haide .|d^ ez reht biet gefehen . alf deu fchidüg baf gefchehen

|

[;Ui] er

pait da nicht lange . er naig ier vn fchied vö da . (nne überg.)|vaft gahunt auz

tdB ftat an ain fhef er deu

|trat . daz truech in vil leife zu d^ fta ze peyfe .

|

nbeert bie er fein dich an vie indie ftat er (du gie . untcrg.) [3lv] yn gab vö Imfein edel gebät . armen leute

|da er die vant . er legt an fich fwacheu bat .

|er- 15

holt alfda gefcriben (g au§ d forr.) ftat . in dem hailigß|ewangelio . daz got felb

fpricbet alfo . fber mein [32t] iunger bil befen . vn an d* feie genefen . ds muezfein

I

felbs verlangen . ofenleich vn taugen. In ds ftatjzo peife . enthielt fleh

ds beife . er petruech fich fein*|arbait . groezzen chumer er lait . [32^] auch vil

fnelle vö im entbaich . fein liebten varbe .|deu hart plaich . fein antlutze fwarz 20

vn miffeuar.|vn fein raidez har dünne gar . vil vnerchennich

|hart fein leip .

alf ob in nie biet getagS ain beip . [;i3r] daz baf def er gert . def hart auch er

gebert. Nu|chom bier bids an daz mere hie . bie ez d« vraue

|dort ergie . di

er ain inds chemeuate lie . erft heft|lieh grozzer iamer hie . du d^ and^ tach

quam .[33v] d^ vater fein vreunt zn fich nam . er bold fein

|fun guezzen . vn 25

fein fauer die fuezzen . alf er in|die chemnaten trat . groezzef laides hart er fat

.

[SIT] die iunchurauen er bainund vand . daz herzce erchl|vpht im zehant . allexiü

er nind® (vand burd)ftri(f)en) fach . zuds |vrauen er du fpch . ba ift mein chint daz

aich i)ei

I

dier . ach vn be immer mier.fi fpch er gie (h::t: rab. ; vö mier hie

|mier unterg., baoon mier burdiftric^en). [31^]alain er mich fitzzen lie . er riet mier 30cheufch

I

vn pat mich def vil . def ich im gern volgen bil .|er gab mier ditz

vingerlein . vn pat mich got en pholhen fein . vö (mier fchied unterg.) mein vriedel

do . def muez ich [35''] imor fein vnvro . ds vater du vil laut fro . |bemier vil

arm be . daz ich ie hart geporn .|bie han ich mein chint verlorn . [34*] daz

vnfer äugen fpiegel baf ef baf bunds daz ie|

genas vö fo vngeuueger clag de (e 35

auö i torr.) er pflag all|den tag . fein herze pegunde chrachen . alf die

|duoren

fpachen : : Deu mueter grozzer chlag|

pflach . fi fprach ba ift chomen meinliehter (tach . unterg.) [3Gr] mein vreud vn mein bunne . def getroeftet baf

|mein

chunue . daz gefind het grozze vngehab . vil|miehel baf ier allen chlag . deu

hohzeit baf in lait|verchert . vn ier iamer vil gemert . man lift in

|dem puech -10

ds ftreit . daz auch pei ainer zeit [30^] ain hohceit hart in lait verchert . da hsn

iambrichu|hart geunert . viö allez famt zetoed erflagen . dife pegunden hie ftarche

chlagen . den lebentigen fam ob er|(tod buvc^ftric^en) bere . tod . des pedbanch feu

grozzeu not . d^ vater|chraft bid^ geuie . zu feinen vreunden er du gie.[37r] er

a _ **"fpch nu rat vreüt vn man.baz daz pefte fei ge | fi rieten im vreuntlcichen . daz 45er pote hiez ftreiche . |

vö land zelande . ob iem ercfaande . ba allexig her|hin

r

chert . nach dem fein herzce baf verfert. ; Die|poten pegunden gaben . fi ftichen

beite vu nahen [37v] daz feu doch benich veuiench . doch ier baitn ez alfo|er-

giench . daz feu ze peife quame . vii fein da bar nam en . da faz er vnds denduerftigen die deu reichen oft

|nigen vm ier pietende gab . du chomen die zben .50

[SSr] cbnab. vn puten im ier (gab bur(f)ftric^cn) almuefen da. daz er|auch enpflen fa .

vö feiner chnehte hende .|an alle miffebende . enpfieng er fein felbef

|guet . def

avreut fich fer fein muet (S8v leer) [S9r] er fpch heut habent mier dS fege meiner-

ni. Die geipHdji Dtd)tung its ^itttlaltera II. (St. ÄUrius.) 271

chnehte|heude geben . er baf in vil gar vnerchant . band fleh

| het verchert feinleip vn fein gebaut . fein munt d^ e

|alf den rofe pran . dife zben vuem dan .

[39T] vii Tagten ier herren mer . daz ier arbait \'nver vench leich ber . alfo fpchendie poten alle geleich .

|bier haben erftrichen die reich . daz hier vö im nie

|

5 nicht horten Tagen . daz bil ich immer got cblagen . [40i"] Tpch eufemiaug . daz ichin han verlorn Tus ..

|

Nu beert baz deu mueter tet . ii nam ain Tach ands|Ttet .

_ avn legt den auf ier eTterreich . vri Tpch vö

|dierre Ttet ich nimms entbeich . [lob]

ich geho vö meinem chinde e etbaz . vil vaTte Ti ob en drauf Taz . deu Tnuer

Tpch deT iTt mier zemuet|ich bil tuen alT deu tuerteltaube tuet . banne Ti

|ier

10 gemehel vleuTt . ds hain andern Ti vuer paz chüTt [413] vnz ob ier geTeUe chumth* bider . fi Taz zu ds Twiger

|nider . Ti fprach ich bil an deiner Telten . meineT i

geTellen hie en peiten.

; . Nu lazze bier die rede hie .jvu Tagen biez allexio

eergie er vuer vo pyTe vbs (mer iinterg.) [41 \] kegen laodiciä hart Tein eher . vödäne hinzediT

|Tarn . deu baT ain Ttat luTtTam . zu den armen er du

[Taz . d'hainef

15 tages er deT v^gaz . er nem goteT leich nam vn Tein pluet . als noch vil manigguet [421] menTch tuet . er arbait auch vaTt mit den hande .

Iden liez erz bol

enplauden . baz im ds choft vbs hart .|daz bas vor den armen nicht vsTpart . den

taut erz .|vleizichleicben mit . daz baT alle tag Tein Tit . [42v] er pelaib ind» Ttat

ervuer bar . in gotes dlenft bol

|vinnf iar . hinz ierufalem du chert . als in Tein bi

|

20 Thait lert . da bont d^ hailig man . fiben iar vn che rt vö dan . hinz ains Ttat ift

lukke genant . da er [43r] daz Tchoene pUd vand . daz nichodemg prahtivber mer

.

ez iTt gemäht nach vnTerm fche pfere . daz man da vaTt ert . vü goteT dlenTt\

daimert . zu den arme er vuer daz müTts Taz . (431». 44a (eer) [44b] vil Telten er

mitbol tranch ods az . daz tet er

|zu mangen Ttunden . vnz daz got bold chun den .

25 baz hailichait an im baT . aineT nahteT|du er gelaT . Tein tagzeit vn Tein gepet .

hoert [4ö'>] baz got durch Teine bille tet . inds chirche da vor er lach . ain Ttimevil laut Tich erbach . auz ainem pilde daz baf gehauen . vh gemacht nah (vnTervrauen . unterg.) [45*] ez rueft vaTt zu aine man . dem deu chirch baT

|vndä tan.

alTo daz er ier Ttet pflag . paideu nacht vii|tag . ez Tpch ginch vuer ds chirchen

30 tor . da tiindeft|du likeu vor . ain man vnds ds armen Thar . [46r] deT Tholt du

vil reht nemen bar . Tein har ift ehr 1 auT vn raide . er hat an feinem leibe zechlaide .

!ain chotzcen peTunds . vü trait doch tangen dar

[

vnds . ain ziliciü.

goborht (bas erfte o ju e gemocht) vö har . nim fein tauge [4i;v] leichen war . feinpart dünne fein äugen chlar (chlar bur(^ftrid)en)

]lieht . fein hende fchoen zemichel

;)5 niecht . ift er felb|ands geftalt . bed» zeiunch noch ze alt . haizin zu mier

chomen er ift fein bert . go felber fein fhoene gert . [47'] daz himelreich ift imgeben, i» hailig gaift

]ruecht fein felber pflegen . ds ftet mit im bon

jvnd ift.

vh pegeit in zu dehains vrift , dierre pot|vuer die chirche trat.alexiü er mit in

gen pat . [47*] als feu in die chirchen gienge . die gloke die darinjhiengen . vn

10 ider ftat vberal . die lauten fleh vö|machten fhal . fwaz ier inds ftat hieng . an

menfhe|[48*] hant daz ergieng . die pfafe chomn gedrunge . die

|alte vn die

iungen . dar zu beip vü man . allez lau fen pegan . zu ds chirche vn vragte mer.

baz zaiche (da gefhehe ber. unterg.) [48^] ds mefner in fageu i)egan . er fpch hieift ain mä .

|durch de tuet got difeu (zaichen burdjftric^en) wunds . er fagt I in

l.'i pefunds . bie ez sich erft het erhaben . vh bie in [ deu ftimme hiet gelade . als feudaz reht vsnamen .

[40r] alle zefamn feu feu quamun . vh lobte got geleich .i

armvn reich . die raht vil gar vnz an den tach .

|hei baz man da opferf bach . de

hohe got zeren . fein|lob pegunds fich mere.;. als allexig daz erfach [lyv] er

vorht zechomen i vngemach . vn gege got vSlie fen fein arbait . ob er def morgens.'0 da enpait . def

1nahtef er gie auz d^ ftat . an ain fhef er auer trat .

|er bold in

africam varen . daz rueh got vil bol peba (ren. unterg.) [50a] d^ bit feu gegen remriueg . da in fein bille

|niht hin trueg . daz tet got vme daz . er bold

|in ver-

fuchen paz . ze rom i d» nefte hab . ]da giengen feu vö dem fchef ab .

[50v] als

aer die ftat an fach vil feuftund er du fpch . aue mier vil arme . daz la dier herre

:•:• erparmen .|vn fhol ich ds beld bid» berden zetail . daz [5ir] ift meins fei vn-

hail . an daz ich def troeft han . ob mie]def got vil leiht gan . daz ich bierd vn

272 III- ©i« setfllidje Didjtung tu Mittelalters II. (St. ÄleeiuB.)

11

CTchant . der|chint ich e baf genat . band ich andarf pin geftalt .

[51v] vu duuchfeu vil leicht ze alt . auch bar fholt fich paz

|orparmen . vber mich vi! arnieu .

dan die vöden ich|

geporn pin . alfo fazt er vuer fich den fin . damit|chert er

ze rom in die ftat . got er vil teuer pat . daz [52r] er mit im tailt feinen fegen .

vn fei rueht veter|leichen pflegen . er gie in forgen vn in lait . zehat

|im fein 5

vater bids rait . im volgt manich man ds|fein aigen baf . er rait vö d^ chirchen

azu dem pa (las. unterg.) [52v] allexig alrerft er man pegan . er fpch eufemianetugenthafter man . ruech dich erparme . vbs

|mich vil armen . ruech mich vuer-

paz fpeifen .|vö den profmä die vö deine tifche reifen . durch [öS'] got ds dich

pefhafen hat . gib mier in deine häuf|ain ftat . da ich armer duerftig lig . durh lo

got dih1def pebig . vS durh dein ainporniz chint . an de

|dior vil vreud en-

^ azuchet fit . als allexig daz bort vol (gefpch. unterg.) [ö:!'»] ds vater feuft viid auffhah . du er den fun (anfach . burc^ftric^en)

|

hört nenne . er moht fein doch niht

erchenne . der |vor im baf ands felben ftund . vu auch bidsin ret fein

|müd . er

abincht ainem chnehte dar . er fpch nim [54a] def armen vuerpaz bar . dhainer 15

guete du in vszech .jdar vm bil ich dich machen reich . d* chneht fich fei

i

A-nds baut . t-r vuert in baim zehant . vn macht im|ain pete an ain ftat . da

nlemen auf vn nid^ trat .|die ftiegen auf den palas . daz auch fein pet vn fei

gie (baf unterg.) [5P] da hin trueg er im zezzen . des hart feiten vergazze .|fbene

die trugfetzen die ftiegen auf dränge . daz|

prod feu auf in fwuugö . vn daz bazer i»vö den bände

|feu liezen inz bol enplanden . als noch tuent fbalch

1aft chnehte .

die man zeuht niht rehte . (fbos burc^ftricfien «nb unterftric^en) bie vol [55v] er fich

pechande . vil vngern er fih doch nan . |fi fpoten fein ze manger ftunde . vil

fmachait|taten feu im chunde . die doch fein aigen bar en . die pegunde fei vil

varen . daz in doch vil|vn hoch bach . er val't vn quolt fich mangen tach . [55*] mit 25

bain vii mit bacheu . jjegund er de leib|fbachon . er macht den leib gar vnguem

(g auä d torr.) vujdoch got die fei zem . ez chom auch oft alfus . daz

|fein vater

eufemiang . zu im vuer daz pete faz [5Cr] fein niuter baf auch niht fo laz . fi

gienge zu de|

vil armen . er pegunde auch ds fnuer erparme ,|deu bitbe vu

niaget bas . vil mangen pafliö er ier|laf . vö ier vriedel den er ier nante . er lach ao

daz ern (bol erchaute unterg.) [5Gv] er biet daz almuefen mit im genomen . vö

a agefel faft ber daz chomen . er fpch er ift ain pilgreim

|alf ich. Si fpch fo got

aperat dich tue mier dein

|nam pechant . er fpch daz tuen ich zehant . got er

at a[öTr] geben pin ich genaut . mein nam ift dier vnerch .

|adiatica bin bid* fpch .

nu fag mi r mein vn|gemach . bal er iuncb od^ alt . er fpch reht fam ich

|

ge- 35rtalt . gar raid baf fei har . felb baf er miffeuar [57v] vö ds ftarchon arbait . er

gab mier auch her ze ge lait . fein taffiieu vn feinen ftab . deu zbai ich hie pei

a ainler hab . fi fi>ch liebs bie naut er fich . allexig ret

|er bids mich . fi fpch gedaht

er inds mein . ia er iach [58'"] er biet ain vingerlein . die zeleft gaben . fo dich

got liez lange leben . er fagt mier bie er vö dier|fhiet . dein ftarchez trauran 40

hal er' mich nicht .|band er baf mier baimleich gar . davö fo fagt er auvar

.

[58^] mier allez daz im bas gefhen . auch pegundicb|felb au im fpehen . daz

fein hsze baf mit chumer|er fagt mier pefund» . im tet fein eilend niht fo

|be .

fo daz er fein vater vn fein muets aglahe . [59r] vn dich in grozzem trouren

liez . vil ofte ez|im vm fein b^zce ftiez . . doch het er fich fei gar

|

pabegä . vm 45

den ebigen gotef fegen . fi fj)ch 1hat er iht gedaht bid* ze chom . daz han ich

n ^[59'] nie vö im vernom . hat in gerauen ich deu vart . er fpch

]def felbeu ich

anie inne hart . er iach er hold i dem lebe

|feinem leib ainende geben . fi fpch

hsre fo la dier in en pholhen fein auf die grozzen genade dein deu red bert

ch(Gor] alle tag . zbifhen iu paideu fi moht fi feiten vö Im

|fhaiden . als deu naht 50

III. Die gtillüdje ©idjtung bes ^ittelolferB II (St. ÄUriua.; 273

aiu ende uä . def moergeul'|

vri'i l'i zu im cham vu vragte in vO ier vriedelmer

davö geban fi immer herzcu fer . da pei mereht ein (gozez band" . unterg.)[60V] i^ie ^•il mit im pefund^ ret alle tag deu fhoeneu magt .

|daz er da vö nie

gverzagt . od* er ber l'tet an feine lebe

|def het im got grozze genad geben alle

;'• tag er auch|vuer fich tragen fach . daz im doch niht tet vngema (ch . unterg.)

fe.

[GU] feinem vater vuerften fpeife . met bein maraz i d» bei|alf alne fuerfte

zam . dar vm er fich nibtef annam{doch baf im daz ain grozzer troft . ds in oft

vö iams|loeft . die treue die fein gemahel zu im hiet [fil^] deu vil feite vö im

fhiet . nu bold got auch ain ende|

geben . feinem chumerhaften leben . daz er heta _ a

1(1 getrge|manich iar er rueft feine dien» dar . er fjjch du fholt [62'] mier ge-

binnen . in d^ gotef iiiinne . tinken veds per|meid . vn tue daz an der zeit . alf

im daz bart gebüne|

du fhraip ds vsfunnen allez daz im ge fhehe baf . [Hif] als

hiet _man ez feit andern jjrieue laf . bie er die iunchur

|auen ain v^lazzen . vn ber

gegange fein ftrazzen .|vn bie er ain pilgrelm ber gebefen . daz pegund [G3r] mau

l."i dar nach allez lefen . bie er bids ze rom ci ome|ber . daz im doch baf gebefen

fber . muets vn vat^[

andü prieue pats . daf fi nach feine leben . [6:!^] fein erbtailruechten (geben burd)ftvtdien) durch got geben . daz

jtaten feu -vil billichleih . feu

ftiften feit ain muufter ' reich . da er dar nach bart inne pegraben . vats [Oirj muetervn die er ze haufurauen fhold habe . deu vil (v a. iRaj.) rain adiatica . deu bart

2(1 auch pegben da .|de prief v^floz er inds hant . de fi feit dar inne vat . [64^ ] er

pegund fiechen ftarch. Xu heten auch pei|d^ zeit . die chaifer vil beit de vuerfte

zerom gepote|dar feu chomn mit mangen rote . piffholf ept mit

|

[65r] pfafen .

mnier gepet getorft niem verflafen . feu cho I alle geleich. mit em dem reich . feuhet hinz rom

|

geladen . auf d'ä chaifer fhaden . ds pabft vn die khai (fer paide-' unterg.) [6ö^] <len chetzern zelaide .

ds chriftenhait ze em . vn gotef|lob mern .

innocencig due pabft baf . als ichz an dem|

i)uech laf . ds erft difen nam geban

.

er baf ain hailigs (man. unterg.) [Gfir] auch richten mit im daz reich . archadig .

vu honorig|

beiflelch . d^ pabft in daz munfter giench . die chaifer er|zu fich

viench . vn gruezt feu vreunt leich . du ftuend (bol daz reich unterg.) [66»'] dazSil feu rihten mit bitzzen . eufemianü hiezen feu zu i

|fitzen . en neben an ier feiten .

nu holt got niht leuger|

peiteu . def er mit allcxio hiet gedaht . daz er def

ftage [67''] ze ende praht . allexi' inds zeit ftarb . die bell dort ds

|pabeft barb.

mit den chaifern vm def reichef er .|baz fhol ich eu lagen mer . got ds nam zu

fich die fei . [67^] deu baf hinz himel fnel . fei tod baf gar vn erchant .[an dem

35 vö def hant . fei fei bart enpfange . def moht |fei bol gelangen . als verfhaide

baf d"* rain . die gloke all [68r] gemain . fich leute pegunden . ze rom an deu

_ — _ "ftunde

I

vn vbsal in lateran . daz volch bunder pegan . feu fpch|en iahsre baz

pedeut ditz ftarch geleut . [«iS»] (daz volch bundern pegan (jier ausgcftric^en) dazn _ n

in dannoch vnerchat|ez gefhah doh an menfhe hat . got baf felb fein mefner .

4(t nu höret ain ands mer . baz in dem munft* gefhah . ain [69r] ftime vil laut

fpch . vö de alt* herzetal . hoeret ier|vuerfte vbs al . vn ier edel römer . eu fhol

befen fber .ob|ier def niht erfuechet . def heut gervechet (got unterg.)

|[61)'] dem

er felb geleut hat . ds ift vsfhaiden in ds ftat . den|fhult ier vleizichleih ern . vn

gotef lob an im mern .]daz er pite vuer euch . vn vm die ftat . def er over ftat

erl.'i [ir] ob fein geruehet . vn ob ierz an in fuebet . er ift i |

eufemianef häuf toet . era

bart vö dem boeri roetjband fi fahen al an in . er fpch got baiz bol def ich

(pin unterg.) [1^] daz ift mier doch gar vnerchant.ich bil doch|felbgen zehaut . vn

eu den rehten mer eruare .|deu raife bold er niht lenger fparu . du er ^-nds

[2r] hegen rait . d* chnebt auch niht lenger pait . deu|er im de dien* het geben .

a50 er fpch hsre fo euch got laz

|lange leben . ez ift leiht d" def ich gepfleu hau .

[2v] def han ich vil gueten ban . ich han groezeu bund*|vö im gefehen . def

inuez ich hol d* barhait iehen|vil ftarch reue dB er pflag . er nam alle funtag

JJac^träge ju ber beuticften 9Jat.=V.'ttt 18

274 III. Wie geililidjc Bidjtung bcB ^Mittelalters II. (St. Aleduo.)

gotef leichnam . vn fein jiluet . vil bol er auch daz [3'] daz ))ehuet . daz iht guetefin feinen munt qua,

|vil oft auch er veruä . vö euern chnehten poefeu

|bort . def

aht er niht fbaz er def hört [3v] als eufemiang daz v^ nä . vaft gaben er pegau|

als er in daz häuf rait . niht lenger er du palt .'. er Hof da hin da er in vant . nii

baf er tot alzeha (nt iintcrg.) [4'] vil pald er nid' ehniet . daz tuech er vö de 5äuge

I

fhiet . daz antlutz im vor root gluet . als ain roefe|deu da pluet . er baf

gar engelifben geftalt . [4»] als ob er br uiuds alt . reht als ain cliint v5 ai|iar . fo

bunnichleich baf er geuar . eufemiang auch]de prief erfach . nah de baf im vil

gab er bold [ör] in gern ziehen dan . ds toet bold im niht lan . da|vö er fer

erfraht . vil bol er def gedahtt . daz got|niht enbolde . daz em ziehen fholde . lO

[5''] er gabt bid^ and* ftunt . er tet de pabfte vn den chai fem chunt . vn den

a "vuerften die mit im baren . er

]fpch ich han eruarn . deu ftarchen zaihen die fit

[6r] gefhen . auch pegund er in reht vsgehe . baz er|vö dem chncht het v^nom .

ier fhiilt felb mit|mier chom . er fagt in pofunder . die vil ftarhe (bund^ iintevfl.).

[6^] vm den prief den er pei im vand . die vuerften (faum burd)ltrici)cn) fich]

niht 15faumten daz munfter feu pald räumten .

ds pabft gabt|vaft dan . alfo taten die

chafer mit im fam . feu vuuden [7r] freund peids leich . die mueter vn die fuuer

geleih .|die auch fer barn erchom . vö dem mer daz feu heten

|vernom .'. der

vater auer fein ball verfueht .[7v] ob got noch feinef dieneftes rueht . er bol den

prief zie hen dan . ds toet bold im niht lan. die chaifer paide|

nids chnieten vil 20

bol feu fich def peroten feu fpahen [8f] paide mit geleihem munde . h^re vnf de

gunde . fljie1hier docli funds fein . fola hSro doch an vnf borden fhein .

]

daz bicr

voit fein deiner chriftenhait . zu ds pet barn (feu perait. unterfl.) [8'] nach dir

auf dB erden . laz vnf den prief berden . fi griffe|nach dem prieue dan .

ds tot

bold inn niht lan .|

ds pabft auch dar naher gie . (g au§ d torr.) er ehniet nids 25

r ^auf deu |

chnle . der doch d^ alle hohift baf . baz er (gelef burdjftvidjen) gefpch od»

[91] gelaf . er bold im def prieuef nilit geben . nu ftuend da|enneben . fein amei

adiatica . deu gedaht auch fa . andem|

prieue leiht etbaz ftat . daz mier mein

vriedel enpote|hat . pei dem man ds hieleit . nu baz ob er mier geit

|vin hat in

pehalten leht imer ain . figie dar zue [9v] mit ftarchem bain . als fi vol dar naher 30trat . deu haut

|entfloz fich and^ ftat . vn raht ier den prief her . ber

i

facli bundsie fo gToz mer . den prief gab man ands

jftund . aim prieftor ds in tot chunt . baz

dar an ge fribon baf. als er in vol gelaf . vn ind^ vate bort, baz LIO'] vrouden

er an im ftort . vor vmaht er nid^ viel . daz|h^ce (c OHö r fori'.) im chraht .

alfam ain chiel . d* ftoezzet an ain|ftainbant . daz im preftent feineu bant . vil 35

fnel er|bid^ auf fpranch . daz gebaut er zerund vö im fbanch .

|fein gbz har er

er

auz zart . den part auch lutzel fpart . [lOv] er flueg fich zu den prüften . er viel

auf in vn chuften .|mit bain zemanger ftunde . vaft buefen er pegunde

|als ain

t ale ob fein toten chindelein . die er erchuch mit ]

feinem fhrein . er fpch aubeh're vn mein chint.bar

|vme liaft du mich niht flnt . getroeftet . vn die mue -tO

[lir] ter dein . du tet dem laid* niud* fhein . daz du vnfer|chint bero . mit rod

noch mit gepere . ich biet noc den gediuge . d^ mier oft macht ringe . daz hSce

nachmein |

daz nach dier fbant . du buerdeft mit vreuden mier|

gefant . def haft du

allez mich v^zigen . [11*] ich fich dich toeten vor mier ligen . (d^ mir oft macht|

ringe daz h^ce mein burrf)ftrid;cn) du peuteft mier beds red noch|bort . owe . 45

nmeinS felden bort . er pegund als her dauid

|chlage . dem fein fun barn erflagen

dS vil fhoen abfalo .|dirre viel hie nid« als ain ron . auf deu toeten vn fhre .

a _ ^'^''

[12r] er fpch be vn be . d* mier u\\ erhübe . daz vuer dich|fturbe . def ber ich

zetuen vil perait . nach dier fint|

groz meinen lait . ich vm erpete dich . d« auchfelb

1gebert mich . ds dich zetroft gab mier . vn meinen

|leuten die feit nach 50

rn. Die aci^Ud)« Bidjfung iea Mittelalters II. (St. Älefiue.) 27Ö

e udier hte iamer vn iioet . [12>'] nu bift du hie voer vnf toet . du pift vnf enzucht

.

r nvnfe

I

vreude ift verrucht . die hier hete vö dier . baz du uu|left fber mler . deu

mueter auch hinzue dranch . d^ baT\deu beil gar zelanch . daz fi erzaigen niht

e ,. n ,

raoht ir nut|fi baf vil nahe vor laid' toet . fi zart vil vaft vo ier die [13r] bat

,

;, mit ze uuertem l.ar fi dar uaber trat . alsialu vil vnfinich beip . cholt fi fer den

r i nien lep . fi fpr ach lat mich zu meinef hsce geluft den erzogen I hat mein prüft,vö aim chlain chinde . fi zart ab

[ier vil fwinde . har cblaid vn den leip . [13^] als

ob fi nie mar her borden aiu edel beip . du fi in reht|anfach . fi viel auf in vu

afpch . owe fpiegel mein^

|äugen . owe infidel meiner tauge . awe fuezze

j

meinSUi piterchait . owe roft nach grozzem laid .

|fi chlagt als hern tobiaf beip . (tet

burd)ftricf)en) vrau ansa deu [14r] auch ier leip . cholt nach ier fun fer . tobiam„ a

den fi bant nich mer . fehen vn vil teuer fpch . owe vnf erf farchen vngemach

.

bar vme hab hier dich ge bent niht deinS vart . du ber aiii lieht vnfer äugen[vn

ain ftab . ^•Illers alters . ier vngehab . [llv] baf auch michel vn groz . auer difeun _

15 het hie mange|ftoz . ier felbe zu den prüften . fi viel auf in vn chuft

|en . vn

a nfpch biehaftu vnf fo getan . nu het hier zu

i

dier guete ban . daz du vnf vreudenoch foldeft gebn .

;nu ift v^handelt hie det leben . owe boldeft du dich [15t] niht

erpamen . vber dein vat« vn mich vil arm .|fo du vnf doch vil chlegleich , fech

bain vm dich|tegleich . die auch dei chnechte vü aige baren .

|vil feite die daz

• n - a:;0 vsbareu . fi tete dier lait vu vnge mach . da bids dein munt niht fpch . [15v] fi

riuegeu die mang halflag . daz dich doh vil ringe bag .i

fi fpierzelteu dier vnderdie äugen. daz v^fmuchiet du

[

vil taugen . du litez allez gedultechleich . fbie dun

nihtI

ber doch ier geleich . bieten fie die reht erchant . fi biete|bids zogen doh

_ aan dier ier hant . fi ent barf die arm [16r] vn viel auf in vn (fpch ^ier etn=

iTi gefc^altet) owe daz ich nicht pin . tot auch]hie vuer in mein chint . ich pite alle die

hie fint .|helft mir zebain vu zechlagen . daz ich i fo mägen ta gen . niht hau er

chant mein chint vuer bar del ift|nu fibenzebeu iar . daz vnd* mein^ fliegen

iefujj

'

gelege ift . [16*] owe h^re chrift . barume left du mich niht fterbe . vn|mit

meinem chinde fterben . deu fnuer auch dar;naher gie . vil bench fi def iht

;)U v'lie . def ier baf ze]muete . nu het an ier deu deu gueten (n rab.) . gar chlegle

ich gebaut . daz zart fi vö ier mit d^ haut .[17r] har heufei antlutze . macht fi

fchier vnnutze . anze|fehenden magen . die leut pegunden chlagen . mit

|ier alf

aob er ber ier chint . fi fpch mein vreude da

]hin fint . heut pin ich arerft bitbe

borden . vn cho mn ind* bitweu orden . an be fol ich nu bitem (die äugen . unterg.)

li.'i [17>] du fageft mier ofeuleich vn taugen . ftet vö meime|

(vrielde ou5geftri(^en)vriedel mer vii du ez doch felbe ber . daz haftu

|mich vil vaft vSholn . vri dich

nmier vor verftoln .

]owe raineu vruht fchoner zart . hoch gepom vo

]vuerfte art

.

nowe fpiegel mein* augeu . du ber [18r] mein bunne an laugen mei zueuerfiht ift

nu daI

hin . vö reht ich bitbe pin . uu heut alreft eupfind*|ich fmercen . ds nimer

n

4U chumt auz meine hercen|die beU daz ich geleben mach . \-ur paz mer dehai

tach.dB pabft hiez fei fhaiden dan . er iach def ber (nu genueg getan, unterg)n n

[18^] er hiez deu tote greifen an . vu tragen nach im da . |nu baf daz gedranch

nalfo groz . vn def volchef bider

{ftoz . daz man geruere uind^ mohte . noch bol

ugetrage

i

tohte . die chaifer hiezeu macheu . aiu keten (u ju r rab.) vö den fachen .

4.5 vö eifen da man iuue parch . daz baf vefte [I9>] vü ftarch . enmiteu in die ftat

man iu trueg . da1

gefhahen zaichen genueg . die fiecheu buerdeu ge fuut . dieplinten gefehuu aud^ ftunt . benne fi

|iud* ruerten an . den vil hailigcn man . die

mit dSI

tieuel bam pebaft . die buerden erledigt vö feiner (chraft unterg.) [10»] diechaifer hiezzeu berfen hin gold vn filber auf den

|fin . vil an mazeu bind' fich

18*

276 in. Die gei|ilid)c JDidjtung ii£a ^ittclalterä II. (St. Ähriua.)

fiel» ^.in die ftrazc . die (ie burc()ftrtcf)en, o übcrg.) daz fich

|daz volch . pcchumert da

mit daz mau uach liailig|em lit . inoLt vo dauiic getraffen difon man . daz volch

chert lieh niht daran . Ten aliten def goldcf als d^ (ftain untevg.; (2,;r, 20^ ab=

gejc^nitten) [ili"! oz lief alloz gemaiu . hin zu <Iem faailigcu . fi liezeu|

gold vdfilber ligen d* pabft fieli def vndSbaiit .

jmit den ehaiferu zefaant . (den mit den 5

chaferii t)ter buid)ftiid)cn) ileu|hailigeu fi auf hncheu . vo danue feu in truegen .

inI

fand bonifacii tenii)lum , daz taten feu durch den (vrum unterg.) ["-Iv] daz feuvö im gehailigt bürden . vu gelinget vö

|ier jiurden . ir vil grozen miffetat . daz

iezeiungi ft bürde rat . dar ine ftuend er fiben tag . da man I fein vil fhocnc pflag .

mit lob vu mit gelange . daz|ftuend dar nach niht lauge . ez liiezzeu bureben ]()

aiuI

I'arch die cliaifer da vil au lach . gold vu edel ge [22'] ftain . ez baf ainniermel chlaiu . da fhrai]) mau auf (ain iibcrg.)

|

epitafiü . dar in legt mau fanetii

allexiü . uu hocret|

aiu fhoenez bund^ . ez bet auz dem fareh i)efund' . der\aller

fuezift gefraach . da ds rain inue lach . aromatib'|

geleich . def vreuteu fich armvu reich . d^ pabft vn

|mit in al deu diet . vroleich vö daunc fliiet . [22*] d* vatcr i,'>

dar nach niht enlie . aiu ITioen bercb er an|vie . er macht aiu munfter daz baf

gröz . da er uahe|zuc fl6z . ain chlofter daz geban munich vil . ez chom

|l"bier

an daz zil . daz ier bol fibenzch baren . er chund)feu hol pebareu vor chuuier

vn vor armuet . er|

gab dar allez fein guet . da gefhah zaiche manicb (valt untevg.)[aSr] da hart geniinret d^ tiouel gebalt . au den die vo in

|

pefezzeu baren . fi •2^]

mueften vö iu vareu . da bart re duut mauich uiuut . de e baf red vuchiint . die

hufhalze ftuendeu auf fleht d^ chrumj)eu bart vil|

gereht . die mufelfuhtigeun

rain . fich rächt da ina uich elirupez i>a)n . ilie pliude äugen gebutinen [23v] ezbuerden finnich die vuverfunen; dar nacli

[vber zbai iar . ftarb eufemiang vuer-

bar . im|bart herberg geben . zu feine fun da ennebeu .

|dar uach in vil cliurzer _>;>

a nzeit . verfhied deu

|mueter auch feit . vn bart anderbalb i)egbe . [2ir] vö des fich

daz mer hat erhaben . adiatica zelefte|ftarb . deu mit ]iet daz erbarb . daz man

fei legtI

inflen farch . da gefhach aiu buud* ftarch . man|tet daz gb auf mit

vlelz.nu lag daz gepain fne|beiz . daz rucht fich naher vn gab ier ftat .

[24v] mitbinchen erf dar legen pat . er rächt den

|arm vö im dan . da legt man die rain :;o

aiu an .|daz fach beib vn man . iefleich' got got lobeu pe pan . vm deu grozzeu

bunder . deu gefheheu|barn pcfund^ . daz volch fhied vroleich daune [2äi'] vö

beiben vn vö mannen . bart gotfiob gefungo|daz taten alt vn die iungon . mit

geleichc munde . got vuf def gundc . daz hier tailhaftich berden . in|himelreich

chvn auf d' erden . def gebetef d** hailigeu .

|die er def himelref (ich unterg.) niht 35

het v^zigen .[25v] hie hat daz raer aiu ende . nurecht auf euer heude

|vn bitet

daz d8 berde rat . die ditz puechel getiht I vn gefhriben hat . <laf feu got d* reich .

pringe|in daz himelreich . nu fprecht alle amen.

|

II, 61, 20. 3ur 1^. etijabetf) »gl. .Hur^,. Ötttg. V, £. 467—470. QJöbecfe, WM.S. 224. 40

11,62,25. .ftarl ;)l e u id) c ( , Unteriu(f)ungen ju bcn beutfcficti SBcItgcrirfitSbid^tungen

be§ XI.—XV. 3at)v(). I. ©ebb. beö XI.—XIII. ^ahvl). Veip^ig 18ii6.

II, (U, 1. ,S" i.'nmprcc^t von JiegenSburg ogl. (*iöbec(e, ll!.:3l. 2. 219 f.

II, 64, 10. ^. ^Jaul, Söerttjotb dou ^Hcgcnsbuvg unb bad bürger(id)e iL'eben feiner3eit. ffiien 1896. 311. <Zd)e inert, Tor ^vvanjiötancv syerttjotb öon ;)legen^biirg aI5 45S^e^rer unb (Scjie^er bei SKoIfcS. Veip^. 1896. 41 3.

II, 65, 9. 3u 21)eopI):[uof «öbedc, 311. =31 Z. 141—144.

II, 67, 1(1. «gl .«urs, l'tttg I'. 2. 4(»9—IK!II, 70, 10. £. iieinc, £t. ~i<aibava, bic Sdjuft^etlige ber '-Bergleute unb ber

JIrtiUcric unb ttjre X)arftcUung in ber .«unft. Vcipj. 1896. 50II, 74, 12. 7s- i'cttcv, Jev l)et(igc (Heorg ba ^lleinbot »on Surne, Wit einer

(Einleitung über bte l'cgenbe unb bas Webtdjt i)erau5gcgebcn unb ertlärt. öalle 1896.CLXXXXII unb 298 S. fturj, «ittg. I*. S. 4-45—447. (Böberfc, an.=8l. 6.192—197.

^i'ijc^on, I, S. 545. Setter ift reo. Üitt. Gentraibt 1896, ülr. 33 (15. 3lug.), ©p.1198—1200. 55

II, 80, 20. 3u Slvnolb »gl. ßiöbcrfc, ai).=3I. 3. 101-102. Ter Sert t>on Jlrnolbö3ultono tautet na* bcv .öanbfc^vift:

III. Wie itifHiüjt Btdjtung bte JWitteloltere II. (St. Zuliam.) 277

St. ^ultana.

[26''] Nu schvel wier peginen ge toerst ich voer meinen funden|nv fclivel

wier peginen ge toerst ich trechtein Tinen [2t! >] der dein helf da zve ein ewartdo arnolt waf er genant er pe gvnd fleh vleizen wie er

|

Iver praecht die micheln."> noet

I

von ainer feiner prewt der|chriftenhait al ze [27 '] davt dev lait vil michel

noet vntz fei pedwanch|dev abgot dev gotes vnder tau gehaizen waf fi ivlian

peiIdef chvenegef maximianf [27^] zeitn vnder den haidnifcben

|lewten dv

bvegf ein gotef[under tan gehaizn waf fi I ivlian ier vater hiez aswervf

|dev

pvech zelnt vnf fvf [äS""] wilcein aechtaer er der]Christen waer sein chon waf

10 affer da zvischen veder I ein haideu noch chriften|mit listen wolt si genefen

daz mocht mit got nicht]wefen [2« *] dev vraw wart gemaebe

[lot alf man nocli

vil weitenj

tvot zv einer vil hern pravTj

vnt zv einef chvenegf travtjder waf

genant alf fvs[

graf avlefiof der [21)'] waf der fverften genoez|der vrawen foerge

warn groez[mit weihen liften fi moech

|

gefriften den[lern leib [29 v] rainen daz

15 fi in noch cbain;nimer gebvn dev zechou fvn

[dev vraw an ier gepet lag

paedev nachtjvnt [.'Sü''] tage mit bainden oegen ier

iopher pracht fi toegeu

derI

ballige gaift mit ier baf|vntz fi den ewigen leip pefaz

\

dv dev taedignchcbom daz der

|

herre finnen pegan der [SO »] frawen zv feinem pet er patjdaz

fi im geftat feines mvet willujdie pravtloft fver pringen fi

jfprach fam ier

20 ier leib fi burdi

nimer fei beib er holt ge loeben an got def biet der [31>"] herrefein fpot dem fweher

|det er die red chvnt nach

|

der tachter fant fazt ftvntalf er die tachter au fach

]nv mvegt ier hoern bie

|

er fprach [31'] liecht dvmeiner oegen nv fag 1 mier deinew toegeu evlew

[ mein hvji baz en pvet dvdeinem mau dem dv folol

[deft befeu vn dertau haft tv zv ein [32 r] andren

2;'i ban fi fprach den ich|ze lieb bil haben daz ift der leben tige got der dein ift

poef vudjein getroech dein got appollo

ider leit in der helle vnd [32 »] mag

niem fchad gefein fein \ verheng den der mein bi vn gvetleicb er die tachter anfach dv fi au den bam got

|lach dev oegen bvrden im [33 >] vil groez er tet der

tachter|ein ftoez mit tem fuez vnder

|

dev oegen def fcholt tv haben|e ez der

30 chvengch pevlnde\er haizt dich faft pinden [33 •] avf ein fevrein roeft fo haft

dv zeniem troeft def ant|bvrt im daz magdein ia

jhan ich vater ein veften

mvet pegrifen da von mvg [31'] mier uicht gefchaden dehainjwertleichev droev

tdaz ich dem

|

graffen avleffio immer berd|vnder tan er bei chriftenhai

|

peganV

an mein got geloebeuje liez ich mich höhten [3-1»] dem vater hart vil zoem

|er

3.'> fprach tachter dv haft ver choern dvrch ein trvgenaer die|mein got waer appol-

linem|vnt dianem dv macht dich def

jverbaen wierf ich dich den [35 r] tiern

die vrezent dich fehler\frezn vnt zetreten vnd woldef I dv noch an i)eten die

mein got;her tachter nv volge noch mein

|er 1er def antbvrt im ivlian

Idev

gotef vnder tan vater [35 »] toem dein got fint paidew\

ftvmbn vnt plint fi

40 habent|dich verraten alf fi alle die

]taten die in gevolgteu die

Ifint hevt in

weitz vnt in [3Gi"] noeten dv hiez er \-il Ichier 1 flaben an fier mit pir|cbein

rveten|

dev bavt pe [3ö»] gvnde plveten gepvnden|fand er fei doe dem grafu

aviefio dem aller bierfiften man doe [37'] def der herre gewan ' die frawn zv

26'', 2. Unter pe in peginen ftanb juerft voer. — fchvel (c fdjeint au-j h forr.).— funden (jebev Strich nacfigejogen). — 26». Sie Seite ift oerfc^miert. — 4. Jiai^

do ttiar ein a iicfe^r., biefes ift rab. — michein — 27'", 6. (?a§ (e^te) fi auf i'a;

limpfeft, von ber utfprünijlicöen Se^rift fc^immevn nod) Oieftc l)er»or. — 28>', 0. wilceiu(1 unter bie l'inie gerüdt). — 10. zvifclieu (v auf getilgtem w). — ein ift oerrotfct)t. —28», 12. pra»T (vt [ig.). — chvenegf (ne fönnte aui) nie fein). — travt (v aui wtob.). — 13. *J!ac^ fvf finb 4 Suc^ft. abgerieben. — 29v, 15. in (tjon n ber 2. Strid; vtx-

fdimiert). — gebvn (nat^ n nod) ein oerfc^mtertes o). — 16. paedev (ba6 erfte e un=beutlic^). — 3or. tage oerfc^miert. — bainden (ba^ erfte n a. ;Haf. oon w). — 18. lierre

(ba-5 ^roeite e a. :Ttaf.). — 30»-, 19. willn (ber le§te 33ud)ft. fc^let^t). — 20. burd (ber

le^te iöutöft. tonnte aud» t fein). — 31'-, 21. det (nad) t noc^ oerfc^mievtc iHefte erfter

Schrift). — 31 v^ 23. dv (barnad) :Haf. »on eft). — 21. folol (bao ^roeite ol rab) —3Jad) vn eine unlesbare Stelle, beren SdjluB in fein fönute. — ;i2'', 26. in (i a. ^ia\.,

Don fe':-). — 35 r. 37. vrezent unbeutlid), befonbero bie bciben erften S<uc6ft. — 38. ant-bvrt (b tdnnte auc^ v fein)

278 in. ©ie gcililirfje Btdjtung ö£s JjaitUlaltcrs IL (St, luliana.)

feiner ge weit wie fal't er fei dv]qvclt dv fprach der [37 v] graf avlefil avbe

fraw wie|tveft tv fvft troeft dein

|chven vnd rvech main

j

zeman geloeb 1 dich

deiner trvgenhait [38'] mier ift vil lait dein arwait|ia rewt mich fprach er

vil fchoen|weib der dein \il fchoener leib

|den dv ver lewft an noet fi fprach ,

ia fvercbt ich nicht den toet [38 v] bil dv geloben an chrift fo laif t ich|waz Ti

dier lieb ift er fprach wil dv fein|

nicht erwiden fo low ich hie ze ftvden|

daz

ich dvrch dein willen den felben|chrift minno ow dv mein willen tveft

|fi fprach

den heiligen gaift dve mveft [39'] in der tocf enhfahen ich en wil iedochj

nicht

gaben fo verre in dein gewalt|fo dv felw haft gezalt gewinft I dv mich mit

liften e dv|berft chrlften fo pin ich dier chain

|

gvet von dev fo Ia mich an 10

noet [39 v] er Iprach def getar ich nicht getven der|chvench hiez mich hoebten

mich vnt mei|vnder tan def Icbenf burd wier an def

|ant burt im dev gvet

davon füret|ich chain ge noet den den alwaltvu

|den chrift da dv daz ftup vnt

denI

mift die wertleichn herren [40 ] fverteft alf fo fer von dev vertigej

michenzeit mit der marter dv

jnicht enpevt daz mier weift

|haizen tven mier ift vil 15

lieb dar|zve dv hiez er ^ri\ fehler pefem prign

|fier vnder aller der digch man

[40 *] floefef avz der waet dar giegen]fegfe fi tiegn fei pei dem bar

|vnd bvrfon

fei avf die erd da lag|

dev gotef berd daz fi nie nicht|

gefprach die pesm manan ier

|zeprach dv fprach der ver tan [41»'] macht tv an peten apoUinem

|vnt

dianem oder dein marter|wiert vil legir ditz ift daz anegen 1 da hier dich mit l'O

cn phahen bie|

getroft tv vnffer got ie verfmaheu|def antbvrt im dev gvet dev

[41 V] pewollon indem plvet wef|m mveft dv dich dote ia ift mier v

j

maer dein

droe ia geloeb ich vil|ftarch an die i)atriarch die alle

|dem wol peten wie

wolfi dazI

geltaen dv hiez er fei fahen|pei dem har avf [42 >] haben man nam

ier gepende|man paud ier fvez vnd hend daz

|daz plvet datz den nageln auz ^5

dragn da man ier die arm dwang|dev pain mit ten fall vntz

|an di fegft waeil

endv liezen fi fei [42 v] hang da zve chom gegangen der graf

|avlefio awe fraw

wie tveft tv fo troft|dein chven vnd rvech mein ze manne

|vud Ia dich nicht

toeten ia macht tv dich |wol genieten aller wertleiclien bvn vut

|

troeft dein

chven daz hoer laid fi hin|dan fi bold in uiclit fohen au fi fprach zv

]den 30

genoezen die da ftveden vnd fazn [43'] en alvme den galgen alvmc den|

galgcngetoerft nv erpalden vnt fagt

|ewern maiftern daz fi fich nicht mven der heilige

ier

engl mich pehvet daz mich nicht|

gevoln magch vnd martert ier mich|vntz an

fventag dv hiez er fei nider|lazen mit pech pegiozen mit [43 '] prindem mar

B

dar chom der |engl her wie hol fi daz erwante

|daz fei daz vrew icht prant

| 35dv fi die gveten mit nichtev

|mochten der toeten dv burf fi

|zwar in ein char-

chaer [41'"] da het mifcheln vngemach|den laidigen tiefel fi da fach

|in ziorin

fz

gewaet in engelf taet|alf fo er die frawen an fach

|

nv mvegt ier hoern bie er

ge

fprachI

edel fraw gvet chint tv fo ich dier [41*] rat|fo dv

|nv avz dem chra-

chaer geft fo pringe|dein opber e fvor dev a)>pgot vnt er

|vol des Grafen gepot 40

fo haft tv alle bvn|mit deinem fchoem man dev frawe

|zweifelt ein tail in ier

mvet dvrch|dev iil ftarchen maer fi waut daz

|ez der heilige engel waer [45'-]

fi hveb avf ier hend vil haiz wain|vnd fi viel nider en chrewz ftal alf man

got i)iten fchol fi fprach nv|hawent mich verraten die mich

|folden pehveten

37 V, 1, avlefivf (bie 2 legten 8ud))t. ligiert). — 2. chven oerft^mtcrt. — Jla* mainein Älcj. — 38 V, :"). laift Derfd7miert. — 39 r, 8. ich über h ift ein roagerec^ter ätri(^

jur Trennung oon ber oberen ott^iift. — 39 v, vi. chain (barnac^ ift ge oerf(^mievt).

— iO"-, 15. dv a. :Haf. — tv nac^ daz unterg. — 40^, 17. fi (barnac^ ift ine rab.). —41'-, 20. legir (ir nnbeutlirf)). — 21. verfmahen (n oerraifc^t). — gvet dev (ev lig.,

barnad^ ein ^oljer Suc^ft. rab.). — 41 v, 22. pewollen (booor Stof. oon baf ; ba unfi<^er).

— dote (t unfidjer). — 23. dem wol unfit^er. — peten (t unftc^ev). — 4i"-, 26. waeil

unbeutli(^. — 42», 27. hangen (en übcrg.). — 30. fi (oor bold) a. 9laf., oon ia? —43'-, 31. alvme den galgen ba§ erfte 'üSlal rab. — 32. ier nac^ getoerft unterg. —nicht (t überg.). — 43 ", 35. vrew (über v ein in feiner Sebeutung 5roetiel^afte5 ^t\(^en).

— 44'-, 37. hietfz (i überg , fz unterg). — 38. getaet (ge unterg).

m. ©i£ 9£i(iad]c Didjtung bea ^ttUlaltcr« II. (St. Juliana.) 279

mein vater|vnd meiu mveter nv ger ich [45 v] nv ger ich lielf dehain den dein

trechtein ain def waf zweifei dehain[der heilige engl ier der achain indem

]chra-

chaer fraw ich wil dior lagen 1 mer von himel pin ich her ge l'ant ditz ift dervalant [16'] der laidigo l'athanaf der mit ticr hie

|

geret hat nv veften dein

;) geloeb|ich bil dier daz erloeben bil dv in

|

pinden er mag dier nicht ver fwidennoch nicht en

|trin daz pewt dier got [-IG*] ze Ion vntz minne dv

|erloebeft

iiuz dan e dv l'chrai der tiefl|awe vnd waor ich nv von hin

|dev fraw nicht

eutwalt als ier|der egnl zalt die potl'chaft

|vroen fi wart l'o cliven l'i [47 i] vieng

iu pei den logchcn l'i ]iegvnd l in val't freigeben drvgchen fi barf in|avf die

1(1 erd fi fprach daz dier be werd dv vnrainer niift bie mau geh falt tein gewalt ift

fi chniet|im avf die prvft fi pant [47 v] in vil faft mit ten felwen panden

|da

fi mit baf gepvten fi fprach|lag mier vnrainz ])etrogch bie

|haft tv ge zogch

ba pift tvI

farnde der chriftenhait|

fchadende [48'] daz bil ich trchenen dvmveft

I

dich mier noncn def antbvrt ier|

fathanat gehaizn pin ich beriat[

welza-15 bup mein maifter hier hab |en gefrvemt hver vnd mainaid

]der chriftenhait zelaid

raub [48*] vnd manflacht daz ift vnferjampacht allez daz vbel ift da

|zve bierf

ich mein lift nicht|mer ich dier zelle mier wart

|inder helle von hitz nie fo I

fi liez

warm alf mich prent dein [49'] arm in zan fi fprach ich bil dich pah|

pei

dem lebef lebentigen got|daz tv mier chvndeft hie

|zeftet der deiner beitz mer

20 dier|felb al zefer fo laz ich dich farn gotef

]haz nv la dier flavnen defter [49 v]

paz def anbvrt ier der tiefeljich pin ez ane zweifei iofim

|der alt der even

vnd adam falt|

avz dem paredeif daz fev barn|vnbeif dar nach geriet ich daz

daz cain fein prveder flveg [50'"] dar nach warf ich lang vntz man]drei chnapen

vieng vnt in ein ga dem floez dar nach barf ich vil]

groez vntz ich den chvengch2;-) nabvcha

|dofor gewan daz ich in dar an practh

j

daz er ein ftat geban da hiez

[50 »] er bverchen ein fal avz roetemj

gold dv er dv nicht wold anpeten|meinen

got die burten alle gehoeb| tot ich piuz der felb falant der macht

|daz man

iervfalem verprant die|

profeten frvmt ich verraten die fchvl barn avch mein dazich hiez toeten [51''] dev chindeleiu inder bveft ich fer riet allev ivdifchev diet

30 daz fev i barchten ier apcot vber mofevf1

gepot dem chvenge herodef ich gepoetdaz iohannef hart gehoebt boetet iacoben den gveten [51^] den pracht ich innoeten ich nam

|im fein gewin der felb tiefel ich

]

pin der falamon den helfenman

|aller erft zv der helle ge wau ich waf iu dem

jrat da man ftefan [52'']

ftainoet petern hiez ich fahen|vnd an daz chrewz

|haben pavlen

[

daz höbeto5 [52»] ab fIahen ich mag dich nicht

[

verdagen meiner miftat ich|waf frve vnt

fpat vntz tein]

got wart der hangen dvjwaf ef mier wol [5:5 '] der gangen ich

f laf noch|iz die erd ich vber miz

|

paidev nacht vnt tag fwa|ich icht vbelf

gafrvem mag|mit manen vnt mit beiben [53 *] da zve ich faft fchevb dev dignch

hau ich evlew getan frawejiulian mier hart von eifnein pan

|den nie fo be alf

40 von dein hau|

den dv haft mich vber bvnden|allef def dier liew ift nv geloeb

[54'] nv geloeb mier daz fwan ich|

dier nv entrin ich enrvech ow]ich dein

nim mer chvende ge bine dv fprach ez ivlian dev|dev gotef vndertan [54 v] fag

mier Ivgnaer fo dv chvemft|laer zv deinef maifter banden

|bie wierft tv den

enphangen|def antburt ier der fathanat

]fv tven ein vnfaeligev fartt [55'] an

ticli

45 einer vewrein fevl dev fueide[

alf ein fcharfach an allen fierin|iffi baeffe vnd

miermag ich den dar

|an nimer der fterben bie mag

|den immer wierf werden doch

[55»] wil ich dier fagen mein lift wie\mein geberf getan ift mein vnd

|meiner

gefellen ba hier iemen|finden der zegot chert fein mvet

|dem tve wier vil noet

45'", 1. nv ger ich rab. — 4fi'", 5. n in geloebn|überg. — 46», 6. dv (über v

ift an Dem unteren Stridje oon p in Injiet im 2((eriu'3 vab.). — 8. fi||

(5n)i|c§en f unbi 'Jia\., i a. 9taf.). — 47'', 'J. Soor drvgchen ift frolgchen burc^ftric^en. — 47», 12. Sßot

haft ift fo ober ft vab. — 48», 17. wart oeri^mtert. — 49'', 18. filiez überg. — 19. lebef\at>. — 20. felb oon berfelben §b. nacf)trägltcl) oorgefc^r. — 49», 21. ez (z au§ f ge=

maä)t). — 50'', 25. practh übet bie Seite t)inau5gefc{)rteben, fo bafe th auj <B. 51 r fte^t.— 50», 28. fchvl barn (am fit^er, b a. lHai'. üou f) — 51i', :!0. mofevf|{bai le|te

f über V gefc^r.). — 51». J;ic Schrift »on ^ier ab größer unb f(J^[e<^ter. — 54», 44. ichunter ber ^eiit. — 55r, 45. fneidet (t über e). — 46. 31m Slnfang ber 3eile fte^t den,oben barUber mier. — 55», 47. mein geberf (m oerfdimiert).

280 IIJ^- ©ie gJt|iüd)£ ©idjtung iti ^Utflaltcrs II. (St. Suliana.)

mitIpoeffen gelvften [5()i] bier laiden

|im die faften almvefen vut clirich

changeh hier mach im den begeh|vil langeh bachen l'waer die metein

|vmmaer

[56"] immer |fint im pei

|viiffer zwen

|oder drei zv

|aller flacht zelten

|fei wirt

an der feiten|daz in dev fvende ge zem e vnf der engel pe neni doch mve [57 r]

t

vnf vil hart fprach der helle bar ]fwa bier iemen fehen eillen vnt

|fein fvnde 5

vertiligen da mach|wier bern vnder mit chindeu

|vnd mit ier frewden vnd

ier

machn|ze hailigen zelten daz fi mit ein

]nauder chriegeut vnt ftreiteut [57 v]

fi berdeut feiten an vnlTeru rat|fprach der laidige fathanat

|bier choem oben

avf daz dach|wier tven in michelu vugeiiiach

|fwon wier affer in daz havf

moegen vnder daz pet [S.'i''] wier vnf legen wier raven fev|mit teu troem vnd U}

bie bierf mvgeu|

gebinnen digch bier arwaiten|vngemain ber zegotef havf gat

bier raten im daz ez im wider ftat|

pet er inercheleichen bier [58»] nivezn iment weiclieu bier

|fliehen fom er vnf prenue foue 1 biz bier den ba die fvende

chomen|fint fi verfwindent fem der wint

|

dv fprach ez ivlian dev gotef vnder-tan

I

nv fag mier vurainer bie ge [.">'.) r] tarft tv gemainer menfch dehaiu|der 15

gotef liant getat mit berch oder|mit rat def antbvi-t ier der ferbazn | ia getar

ich nicht gelazeu nieinef|maifter gepot ez verhenge

iniierfn den dein got [59»]

bie getoorft tv mich gerveren|vnd an deiner cheten gefvern

|vnt ferheuget fein

nicht der|hailant ia getoerft tv deine

|hant nimmer an mich getven [liUr] ich

zart tich all ein rephven dv|

fpracli ez ivlian dev gdtef vnder tan nv fag mier :;0

vnrainer bie1dv allen den loenft die fint in

[deinem dienft die mach ich

chrvp vnt [60*] haltz vnd alle vngantz mit|Ivgen ich fev fehende ich ferat

|in

fvez vnd hend ich eil dar gaben|daz fi fich der trengcht vnt der hah en die

andren ich den in dem vewer|veppren vnt daz fifich der tobent

|vnt der binnet

daz pewt|ich in ze [61''] loen vnt zemein hailigev

|fraw mich rewt entrewn 25

dazI

ich e hevt her zv der ge fragt han nach fvfgetanen|dv fi fein fchvld

noet gvemam

|fi nam der cheten ein drvm

|da er mit baf gopvnten

|fi fieen in mit

paiden|banden vntz er fo lavt fchre

|fi ferliez in nicht e vntz

|dev chete baf

magetze proften

|dv gien dev frawe raften

|dv fprach ez gvet

|der tiefel chvengin

ndev

I

dv era Ia mich der noet|daz mich die leit ich gefeh fo ift mier poef leich ;',(>

gefcheh|

fi habent mein groezn fi)Ot fo getar|ich fver meinen got nimer chom

mer dv haft nv er vil an mir pe gangen fi fprach def bil ich dier nicht|

gvennendv machft dich mier nimimer fo fwaer dv mveft fver den

|richtaer [Gl v] avlelivf

der fertane der fände|

poten zwen zv dem charchaer|ob Inder lewen waer in

der frawe|leichnam daz man fo ch::it ier

|moecht vertailen vnt getven de ;t5

toet alffo der charchaer avf|hart getan die frawn die

|frawn hiez man fver

ganI

dv fvert fi in|an der hant den fi indem

]charchaer ge pant an einer

!cheten

vil langeh hei bie er avf|vnd nider fpranch veber

]einen marcht fi in zoeeh

daz lewt allez foer vloech|

paidev beiw vnde man fein ge|vert baf fo fraiffam

die cheten]

fi von ier fwanch fi barf in|in einen veltganch daz er

|dar in lag lil

petochen daz leit|die lewt pcgvnden alle rvefen vnd

]lachen alf fo dev frawe

in daz havf|trat vnt fei der graf an fach wie

|vngvetleich er fprach zv ier

fprachI

nv fag mier vnrainev baz daz|zoewer maine [62'] von beleben alter

gift aft dvI

dife chraft daz dich niem mag der|toeten mit tehain noeten def

5t) v, ,"5. fei (i nu§ n vab). — 4. mvet (t iibcvfl."). — 57r, r>. hart (t übcrfl.). —6. ier uiitcrg. — 58 r, 10. fev n. May — 11. vngemain (bcr Ie|te £trid) bcö m t)er=

!tiiicf)t, tonnte auct) t fein; bao i tonnte aud) 1 fein). — 5'Ji-, if) gemainer (er [ober

enV] tob.; gemain a. ;)iaf.). — 'in». 21. vepi)ren (über bem crftcn ]> ein tleincö r). —61 f, 26. dier (i übevg.). — noet nntcvg. — 27. drvm (rv (ig.). — liegen (g überg.). —29. maget fte^t unter frawe unb über ez; 3- 13- Jioifc^en ez unb goet ift eine V!üde.

— 81. gefchehn (n übcrg.). — 32. nicht (t überg.). — <il>, 35. fo ch :: it (rab., bev

ainfang bnrc^ftric^cn). — den (n überg.). — '16. frawn oor hiez rab. — 37. 9!a(f) in

Vj 3^''' Vücfe. — 41. daz leit rab. — 42. fprach rab.

111. Cie geifll. Dirijtung b. ;ftlittclaltrr9 11 (öom Ktdjte.) . 281

t

anbvr|im dev luagt ich hau derz e

|

gefagt wolteft dv in erchenen|ich bil dier

in afifer nenen her|mier den billen vnt den rat fo

|vefteu gegeben hat daz ift

|

der lebentige chril't der ie|baf vnd iiniiier ift dv macht

jmich nicht e der tooten

\TitzI

daz er meine fei felbe bil pe halten da hart gewoercht|ein eifnein rat affo

gen;> der

|herre gepat da zve fprv

|fohier ietbeder halben fier

|vm triben fidaz rad

vntz fiI

ier glid ewlew avz ein nander prachen|

fi heften baf|

fi an ier rachn|dv

chom der|engel |

von himel er pracht da zofam|den leichnam rain [G2 *] daz

]

heilige|

gepaine dv]dev frawe def

|

genaf daz ier|argef nicht enbaf

[

dv riefendie berch

|naer ditz fint

\ftarchev mer

|

frawe ivlian der|dich hat ge heiligot

10 dvrchI

den bei hier]leiden

|den

(toet [tSyr] dv pechert fleh fatz hant fvenf

hvnjdert man an beib vnd au chint die vnge|zalt vnd vngefchriben fint ze-

henzg vnt dreizg die bvden fil fleizzige|daz fi d'e toef en phiengn vnt

|vnt

chriftenhait pegiegen fver|die magt fi dv giegen fi rvefte

i

vil lalawt wierfchvelen

|vnf hewt def tiefelf gefpenft

|

geloeben wier wellen ehren zv got[der

15 dich hat geheiligot dvrch|den bei hier leiden den toet der

j

fraweu hart zegefichtgetan

|daz mau daz havbt iez hiez

|allen ab flaheu die eugel

|von himell die

fvert die fei|zv dem oberften choer zv dem |

ampligch froen dv fprach derjGraf

avlefivf ob dv noch mer|zobereft ich haiz dier machen

jeine glvet vud bil noch

ferfvechen|ob den daz fewer belle rvechn

|

vil michel baf der frawen noet inder20 glvet

I

vnd indem loege ier geloeb baf zegot|

vil vefte der engnl daz fewer lefcht

def hart|zoernigch der ftreitige mau dv hiez er wellen

|

plei dar inne faed man

fei in einen hafen|vollen vnt dar veber vil choeler die da fchvef

|die gvet

[63 »] die lagen da toet zwen vnd|fierzgch manne ze toede verprvn

|fi danne

dev frawe faz indem plei alf in|dem ehalten tawe dv der herte man

[daz fach

20 feinen gran part er avz prach[er hiez ier daz hoebt ab flahen zv der

!marter

giegn fi mit frewderi darjchom der felbe falant den

jfi in dem ['U'] charchaer

j

gepant er fprach zvdemj

gefinde ier fchvlt nicht der|

bindeu vntz ier fei fecht

toetI

baut fi mich i>racht in grooz|noet alle eine lange nacht

;vil manegu pitern

flag flvegI

fi mier zwar fi i)Iigcht in an|

da fi in hoert challen ze rvg I pegvndeliO er fallen faft von

|

dane gaben bert fi bil mich fahen|vnd ander ftvnden pinden

vilI

fehler baf er fer fbvndeu daz|in niemen fach dehain woert

|er damer fprach

[61*] dv ftvend ez nicht lauge daz]

got nach ier fände avlefivf] der arge derwolt farn

|zv aiuer feiner ])verge

|

dv er an daz mer chom|vnd fergen pegan

dvI

chom ein wint ftoez|michel vnt groez den

[chiel flvegeu fi au den

Igrvnt

:i.") da der tranch|avlefivf der hvnt

jmit fier vnt treizg

]mannen daz mer barf

|in

avz an ein gefilde|dar chom tier wilde daz

|

gefvegel vnrain vnt pe nvegen dazgepain der

|tiefel die fei zv fich nam vnd fvert [65 1] fei in die helle.

U 86, IS. «gl. Äetlc II 206. Ööbede, 3U%. 3. 885. Qu bem ©ebic^te nom9Je(^te ^abe \(S) auf Önmb oon .rtarajan imb Scfiröber (AA. XVII, 297 f.) folgenbe^

4() noc^5Utragen

:

3, 7. chnehte.|

— 8. befliezzetj

— IS. daz wir daz|wir unf — 18. 19. iiovn

Soc^. — 18. nv a. iXaf. Don daz er — 1!.). hülfe nocf) su crtennen. — mmder —4, 2. finenmütwUlen — 5. b in haben qii5 n torr. — Iz in wilz auf z torr. —13. eme |

— 1«. andaz — :>, l. indem — 5. nöten — 9 iche in diche anrab. —V

•1.') II. bedefamt — 12. o in rotin au3 n (otr. — 13. m in|mit burd) ^od) oemic^tet. —

15. a in enhat . abgcfc^abt. | 1!». e in er hin burt^ Üoi) nernicfitct. — 21. lifte.|

—22. nad) ift SRaf. oon fvf. — 2:(. gotefflach — 6, 2. andaz — 7 bringen. — 8. herte— i:<. dwin burd) i.'ocf) getttgt, ber Seeluft oon II. 17— 19. bc5gl. — 17. alf[o ez] —20. ne tii — 7, 13. fol burd) vocö getilgt, ebcnfo ber Slnfang von 17—19. — 2li. zeinem

50 über erlichem überg. — 22. ubirmüt daz — 8. 6(^luf oon 12. 18. burd) üo^ getilgt. —7. tri

j

— 13. f in fi au§ anbcrem 'fluc^ft. (orr. — 15. minnent — dtr|(de lig.) —

1.2 , 1. anbvrt it überg.). — 5. fprvgen (rv lig, gen übcig ). — 63'', 12. die toef (i

Uberg ). — 13. rveften (n besgf). — 3!a^ erfte la rab.; rocgen ber ;Hafur nod) einmalangefangen. — 16. iez rab — himell (11 tonnte aud) u fein) — 17. froen nid)t fieser.

— 19. belle ba5 erfte e unbeutlicb — rvechn (chn unbeutUd)). — 21. bart unbeutli(^.

— faed (tz untcrg ). — 22. fchvefn (n überg).

282 III. 53U 9£t|lli£t)c Bidjtunä öcs ^tttelalUrs 11. (Oon bcc Qodjäcit-)

21. andie — 9, 1. habent bent (baä jroeite bent rab.) — Slnfang oon 12 unb 18 biird^

Soc^ getilgt. — 12. anden — 15. d in daz burd) Coc6 getilgt. — 10, 7. uonden —12. ind in Inder burd^ 8ocf) getilgt, ebenjo ber Sd^liip »on 13. 15 unb ft in ift auf

3. 16. — 11. ainfang non 12 (amo). 15. IG. burc§ Üod) getilgt. — 22. golobe —12, 10. infine — 12. ch : : 1 [da] . ^la§ für ar — 15. wcbir — 18. i[ft r] eht — 5

13, 9. -walte. — 14. bem bat — 16. mare . beutlidj. — 18 ma[re v]Til —20. chunt . t. — 21. in — 25. Sa-j erfte c in gefcach . überg. — iungifte

||

—14, 17. g in gehen sroeifel^aft. — 18. ftät. — 15, 7. der fteljt nic^t ba, eä ift tein

ed^abe im ^erg. — 15, 15. andirftüt|

— 18. gUr iegelich ift nic^t iHaum genug. —19. d^r

I

(de lig.) — 23. da ne a. Waf. — furhtet|

10

II 87, 35. Sgl. flclle a.a.Q. U, 2u6. ©öbede, '^IM. <3. 885. gu bem ®ebi(^te

»on ber .viocfj^eit l)obc id; auf (Ürunb oon .ftarajan unb ©(gröber (A.A. XVII,298—301) folgenbeä nac^jutragen

:

©. 1«, 7. furleit. — 8. urowen|— 9. [ift fi] im — 11. Jür uffamer ift nic^t

<]3la|, e§ ftanb Iieb[ — 12. gewor[bt] — 13. lip[ beutlic^. — 14. rcb[one] der — 15

16. li in ulivfet au§ n forr. — 20. lie waf — 3. 20, 10. erz in (ober ni) — 11. gee-

ret. — 12. [le]ret . der fchol in den — 13. [e]igen. — 14. gerich. — 15. ftat —16. wir — 17. w[ir]t — 19. ie[uor b]at — 23. prodit. — 25. inder — 2. äl, 1. gotef-

cbraft. — 2. fitoffe — 4. fifin. — 5. inder — 11. bewa|— 12. und[e der] ab=

gefoult. — 13. ift ein (uil ftanb nidjt^me^r ba.). — 14. der beuttic^. — IG. nibt 20

be no(^ in Spuren. — 17. der [da wu]. — 19. cha[n . w]an — 21. u[are]nt. —<B. 22, 2. widirfagen. — guot ftel)t unb ftanb nidit ba. — 10 indef — 12. wirt er —13. zefinem — 15. indaz — 22. uil ebne

|chnehte (baä erfte ebne rab.) — S. 2S,

6. danobabe|

— 13. wdir ber|

— IG. bi[den] — 17. fo[lde . unde] — 18. ein [uil

fcbonez] — 24. iaue wart nie — S. 24, 1. infineu|

— 10. beueften tefi — 25

12. [ir] fin [uin g]er] [in]. — 13. fi enein. — II. ir urivnte — 15. indir ni[eht

t]a>te . fonft ntcfit "^Un§ genug. — 16. fi uil — 17. nimmir m]irfeuaren. — 20. [fich

fe]lbe — 24. dar . mit — 25. daz fi — (£. 25, 7. wol berei in wol bereite, a. iKaf.

— 13. wirto — 16. fpa[n]gen . die|

— 25. ta[gefter] (ta bcutlic^, t ift nur angeicittert),

unten auf ber Seite XVIin9. — ©. 26, 4. d'^r|(de lig.) — 8. aUerflahte — 13. teu 30

gewan. — 14. enbizzen. — 17. [br]abte. — 18. [chen]t [die]moeren — alliz —19. [beftellet . daz] im — indem — 20. e hat erf

[— 24. iudaz mennich —

g. 27, 1. in u. j. .igb. am 9ianb i)orgefd)rieben. — lit — 20. de[r livt ge] — 21. tiv-

r[irten lovte .] — 22. bezeiclie[nt den tacb.] — 25. di[r an er] f(^eint i, nid)t a. —S. 28, 16. fibegat. — 20. [ten . den] erren — 21. [mit worte]n . in — 24. [nt fi 35

dra]te . z(i — g. 20, 1. t in fint a. :Haf., oon e? — «. d<^r|

(de lig.) — 10. inder— 14. erlicbir — 15. d[e]r unf

|

— 16. gel in geleret , a. ;)iaf. — 17. an [im] —18. w[altunder hen] — g. 30, 4. h in hungerisen a. ;Xaf. oon m. — d«n

|(de lig.) —

5. blinte . |

— 13. chome|— 14. ta in ftalle . fieljt auö loic ce, fann aber audb ta fein.

— 17. [fu]nf — 19. [erfte pbu]nt — 20. [immir ze gjot — 24. [rehte w]ege — 40

25. n in began. a. !)iaf. oon ren. — g. 31, 1. phut . I— 3. fogetan. — G. d*;n

|

(de

Itg.) — 15. wand[ed]er|

— 17. geffunt.] D[az] — Is. he[nden unde] — 23. finem[rate.] — g. 32, 2. yfai [

— 6. tivre|

— 8. w in fweimundo a. ;Haf. oon n. —18. [nez geuid]ere . — 20. andie ~ 24. [iftlic]hen — g. 33, 4. zu d'm

|(de lig.)

— 14.I

fingechofe — 15. dur[ch] — 17. alf[o ui]l man[i] — 25. indem — werlt- 45

liebe.II

— g. 34, 10. eud«.[(de lig.) — 15. woUef

|— 22. die bihte — g. 35, 2. dadiv

— 4. [fich felbon w]ar|— 5. dader — Vi. inboudon. — 16. nie fo riebe, beutlic^.

— 17. de[r ewa]rte . — ©. 30, 5. h in waht. ani It torr. — 6. t»idich — 8 inder

15, goteI

— 16. mendin. — 20. Ser Gircumflej oon 6. noc^ }u fetjen. — 2J. [fnö d]a— S. 37, 4. [tagefter]no. (o unfic^er). — n. eine

|

— 10. bezeicbet|— 15. inder — 50

16, Z^er uil[r]iche|

— 17. fin[e chnehte] — 18. indaz — 19. werden [ane zorn .]

— 20. ift [alfo ge]. — 21. un[de daz tot]. — 22. gefc[hibet .] — 24. uo[t.fo er

fich]. — 3. 38, 1. tan. bat. — 3. andirftunt — 4. ne ez [sva'r]e. — 5. infin — 6. Al-

fotot — 9. rät. — 12. anden — 14. wir — uiandef man|(man. rab.) — 15. rat.[u]n

[d]e. — 16. [ane u]iengen. — 17. doneruhte — 22. [unde] unf — 24. [wir] alle — 55

g. 39, 1. gdte.alle ge|liehe, oon alter ^anb mit rid)tigcr 3eilenabgren5ung. — 5. ge

nor fpre|mit §äfc^en überg. — 7. goteffun — 11. d^r

|

(de lig.) — 14. diemutin.— 17. heili[giften ftat .] — 19. c in rae[li fic^t meljr auQ loie n. — 21. donerftach.— 22. i in martir a. 9iaf. oon e. — g. 40, 2 der rab. — 4. ze[n.da]z — 5. dwch.— 12. iv (DOr han) jroeifel^aft. — 15 indem — 19. [ ] ia: an — 21. felben — 60

23. [fchul]t — S. 41, 2. chun|ne. — 5. andaz — 6. e in |

er a. W. oon? — 11, an-

III. Die 3ei|}lid)e Dtdjtung bes Mittelalters II. (Innabriichec ^aternofler.) 283

phien[ch fi d]en — 12. fiezzeu — [ez] dem — 13. [h]ie[te g]ot . — II. da[z wartdo alliz] — 18. manegereude .

— i3. tivre (i rab.), unten auf ber Seite fteljt XX 9.

— S. 42, 3. er.e|— 6. iudaz apgruude (p rab., au^'f) — II. di[e] h[ellefpran]ch.

15. iudo — 18. ]ie fchulde bcutlic^. — indem[— 20. ©ie^t tneljr au5 luie //ie min

5 — 21. [wol u]ll — 22. [dirre rta]rchen — 2:"). Heben — ©. 43, 5. zefiner — 7. indie— 13. nimmir[mere . d]eheiu — 11. ni[mmir zergat.] — 17. zuden — 21. a[n den— 24. he[re. — £. 4-1, 3. werdß .

|(de Itg.) — 5. zefiuen

n 90, 30. i^gl. Äette a. a. 0. n, 128. ©öbecte, aR.=M. 6. 232—231. Ser Xejtber Snnäbrucfer ,C^bf(^r. 652 be§ ^aternofter (ngl. ^tm. 3hr. XLm) ift folgenber:

10 [72''] Selb diu gotef wifhait.diu durch unf nam|die meuefchait.diu lert unf

minne.uut vorhten mit pilide.ioch]mit Worten. er ift herro unde göt. wichen

fculin wir fiugeböt .|er ift uater.wir diechint.wie fuoze dife namenfiut.wirfculn

inI

namen . unte minneu. mit funilicheu dingen. mit ten zuain wir|

genefen.fowir fingen imte lefen.Elngebeth er unf felbe braute

|def da uor niemengedahte .

l.'> iz ift pat nr genamet.iz pigrifet al|lez daz infamet.mit churzlichen werten

lief menfke iebe dorf|te . zediffef libef frifte . ioch zer ewigen genifte . da fint

inne fiben|

gebet . fibenne fint ocuch . der gebe def heiigen gaiftef.def|uuferin

wartef maii'terf.Diu vorhte def obriftengotef d eft div ge|be zaller uordereft

.

diu guote mit ter ver wizzenhait.diu[

chanfich wole braiten.mit ter fterch der

20 rat.vr verift.der fin|famet hat. mit der uernunfte der wiftuom.ane die wir reh-

tefIninetuon.mit difenen fibenen uirtutib' . fofcul wir fuolin un

|Ter hiif.diz fint

deifiben cherceftal.die unf liuhten den go]tef fal.So wir lefen ander. e. die got

fante den iudeu.e.die[duuanch.tef wizef forthe aKir vbile def pedorfte alle

derI

magezoge tuot defchindef getelo :: z muot fo wa fie|miffegiengen den

2.") fcaden fie fa ph : : : : : n.ir herro waf]fo vorthlich.ir vorthte waf do f : : : lieh .

diu gnada tempret|uu daz reth.ze fune ift worden d : : : : het.vater ift der 6

herI

ro waf.fobegagenet im mifcda i^ carltaf.||

[72*] Nu wir ein uater haben. uu fculu wir denchen ane den namen.|welle

wir haizeu finu chiut wir muozen biliden finu diuch | mit fuuelich minnen.def30 uater erbegewinnen . vufereu bruoder ! der fin chint ift.minnen fam ünf tete crift

.

der durch finer bruo[der not lait den fcantlichen tot.fliefen wir die minne .

wigeI

turren wir den pat nr fingen. Pat ur q.Sci ficet[Soquit diu bete alleerift

.

vater du der in den himelen bift geheligit werde der uame din.da wirgetoufetinne fin.vone xjio |

xpiani daz wir der funte geften.fame ane fo wir zem erfteu .

3.") warenjdo unf dir chint gebaren diu gnade unter diu gaift.def uerfe ' hen wir-

daa. aller maift.fo wir reften.von der erde, unte ander|ftunt.widerborn.Inregione.

Beati pacifici.S.timori d.d. ivdicii.Si offerf m. t.david.Salich fint die frida-famen

|die erent wol def uater namen. die wellent hie fäulichelebeu

|daz muoz

diugotef . vorthe geben. die forgent.zuo dem fuon|dage fifunent fich hie unze

40 fimagen.fi nophemt deme uater|uieth uü fie dem bruodere fculn ieth.die uorthen

dauid habete.duor fine uiant fo fparate.er wainote den faulif tot i der fo ofte

8. Xtt aober (n, 3 E. 7. ß52; auf bem Diüden fte^t R !.=>) ift tt. i" unb enttiätt

fü. aSlättcr. S. ir—57V (SJauben^fragen; 58r—7lv Ineipit libelluf excerptuf deli-V

brif domini Rodberti tiu|cenfif abbatif . quof paulö ante qua obiret demedita

tione mortif cöpouere cepit uec ^fecit. S. tor—ts4v eine tat. *^rebigt für Gfiarfreitag.— 72r, 10. Selb (S nerrotfcfit) — am Cnbe ber 3- f'e^t thrintAt o. j. §b. — die unbber ainfang bes näc^ften ÜBorteä unbeutlic^. — 11. i in ioch

| oenotfc^t. — 12. ift (t »er=

n)if(^t). — wirfculn (ir oerroifc^t). — 13. namen c. j. £ib. nachgezogen mit fc^roärjerer

2:inte; ic§ miScftte noc^ : : : hten. barunter erfcnnen. — 14. E in Ein fe^lt. — 18. Diu(D fe^lt). — 21. wir (r burc^ £od) jerftört). — 22. liuhten (ber jiücite Strich be§ u ^atoben etroa^ rote ein iZluerftrtdi, man tonnte alfo auc^ luthten lefen, aber nicf)tä anbere§).— So (S fefilt). — 23. iuden (d oerrotfc^t). — vbile (i unttar, tonnte anä) e fein). —24. Kad) muot ein genä^te^ Üoi). — Sin Stelle oon wa ein gled, wa fann bageftanbenfabelt, bod) ift ber SRaum tnopp. — 20. ^roifc^en d unb h JHaum für tiödjftens 4 !8u<^=

ftaben. — 27. im (ber le|te Strich uerroifc^t). — 72 v, 28. Nu (N fe^lt). — 32. So (Sfef(lt). — 34. x_piani lintä o. Stbe. nadigetr. — fo (f a. 5taf. v. n). — 37. Salich (S

fe^lt). — 40. nophemt (bama(^ ift e rab.) — 41. ha bete . (barnat^ ift n rab.).

284 JII- Di« geifUtdje öidjtung bc« iWitUlalters II. (SnnsbruAet JOoteriioller.)

brath iuuoth. Adueiiiat r|Sopitte wir tagilich.herro.zuo chome diu riebe

|daz

deuue inuoz ergeu.lo wir vouder erde noch erl'teu . |foder tiufel vude flu lit . all'o-

gar werdeiit ver uicbt.fo|uo vebteut iudeii brufteu.die tuogende mitten achuften

[7;i rj wir werden lutter unde rain.IVi ric-hifter in nnf aine.fu wir|der uiantege

walt.zerineni wozrcamele gezat.Beati mun .|Al'cenfio . Spc pietatif.Pulfate (^

.'>

apiet ^ ^.Salige die daz riebe|mainent.unte ir berze dazuo reinent.dafi ftigen

fup nionI

te vf mit gote.uach dem uronemgeboto.di fcowent|

noeb die gotbait

.

mit der gebe der gnedichait ribil'izeut nocli|daz riebe dar fi eblnpplient tagi-

liebe.def digito alfo ofte|znozegote.Moylel' der gitrui böte. daz er got l'elben

h

müoI

fe gefehen.def matbe hie niet gefcebeu.Fiat uoluntaf.|So ftet ander tritteu 10

ftete ein fo fil nothlichiu bete, werde|

diu wille daz IVini in bimile.ram in herde.

daz wir erde|dir gehengeu.l'aniidie bimilifcen engele.die uiebt deine

|welleu.def

dich her rii mugerbelgen,|uuter uufer beril'car geift fo dope daz divlicbe flaifcb

[

daz I'iu baidiv lament iie gereut def tvl'ie nieth fculift|wern. Vbi duo.l traf.

Beati mirericord.Kerurrectio .|Salic die der barniberze lint.vile wole irgeu deu 15

iridinch.au iu fcol difiv bete irgen.ir l'ele ift hie mit irft

|

got irfteu. vouderfunde riafhaite mit gebe der ticr

|wizzeuliaite . fierftarbeut giredef fleifcef. fier-

ehukI

kent werch del' gaiftef.di er ringen den iacobif le|

gen . fi garnent.daz fie

got gereut.gelielceut lidef|

flaifcel' eral't.fo werdeut li l'a rigehaft.Spe fcieutie .

[Tav] Si r)iü facta. c.m.viuetir. Sie rofurrexiftif. vidi dnm fad facie|Eumrcuit -JO

fem.Paue nrm.Dar nach gern wirauegot.gi|bunf nnfer tagUich i)r6t daz taliebe

gibuuf hivte. vornement|wole waz daz tiute.er ift der felbe der engele pröt .

fiuiftI

ovch de feie fo not. der lib ver tivvelt anez prot.fame tüot|

div feie aue-got.daz wizet.daz er felbe ift.deilt der l'ele

|wege wift unte div funz gotef lere .

div ift dritte labe|der feie. Beati q efur . Sepiiltura.S. fortitudinif .

|

In dri wif if)

maui wir daz prot.falige die def hie huugerot fi|begrabent mit gote deu alteu

man. den niweu.wateu fie|

fich an.|daz prot git uuf ftercbe.zallcu guoten

weichoujwider demo gotef wort foue crafteut nivvoth diu hei

|leborte. difegebe

yfaac habete.dur fich|zer niartj're garte . er wolte felbe der opher urifciuch

wefen.mit dem fcaph : ruoth fiu got verwcfou.Dimitte u.|Vvir tuon mitgote :'M

eingcI

ding(!.<laz uuf fo lere tu vvin|

get.wir ((uoden. vergib uuf unfer feulde .

daz wir cho|men zediner bulde.fami wir alleudeu Hergeben. di uuf

|der feulde

ver gebeut. der nueiii fcolen uiebt uer gibit|

wi uufalichlichen er <liffef digit.er

laitet über fich deu|

gotef zorn.er hat die tuofo gar uerloru.demo gnoz ni |wil

erz claiue uieth verbcgeu .demo borron niuozer|zgroze wider geben. Spc cfilii , 55

Beati <| lugeut. [Tl i] Salic ift dir difeu_ rüt. vouder gr)tef gnada hftt.ze uerge]

beuue.daz mau im vergebe. daz ift tiu vvnfte gotefgebe.daz|fiu cruce tret der.

1

nach geböte. die inartir lidet er mit gote.|er we , uet iegeliehef val.er betet al

bo

wider demo ahtefal.fo bet|ter guote abraham uindcn ebunich ab imelecb.der

imeI

die choneu nam.er clatete de uer worchteu bürge flör.er gejwegit ingerne 40

da vore.Ne uof induca.Sit noni d.b.Ds iuteptatoB.ro.|Diu becboruuge.ift fo

1 So (S fe^It.) — 2. fo ucvmtfcOt, aber bcutlid). — 3. bruften (fte ucnoifc^t, aber

beuttid)). — TM, G. Salige (S feljlt). — 10. So (S fefjlt). — U. daz (nad) wille) aiii=

gcftric^cn. — 13. daz (über d ein ,Sctcf)en wie r; il v. j. .'ob. nadjjicjoiicn). — 15. Salic

(S fetjlt). — 11! ir (öor feie) »eriuifcf)t, cibev crtennbav. — irft am (Snbc ber 3cile au^-

gcftiidjcn — 17. llafbaite (haite uenuifd)!, aber ertennbav). — iredef in giredef rcr=

mi\(i)t, aber beiitlid). — 18. er ringen (r ringen bC'Xjl.). — V.). figehaft (ige bcdgl.). —craft (f flüAtifl für f). — 7:iv, -21 ]1ar (I) fc[)lt). - 22. 'Md) felbe burd)ftrid)enc'j g.

— 2:'). Iu dri (In d fef)len ohne entfpvcAcnbe Siicfe). — 2i!. daz (z oertleit). - mit

(t QU'3 n rab.). — den (eu unbeutlid)). — 2'.>. er (r iicvroiicht). — :to. SJad) feaph ift

e uerlöfd^t; für ein g mar fein :Haum mc^r. — Vvir (V fcljlt). — ;!1. vergib (ergi

uermifdit, aber cvtcnnbav). — :!3. geheut. der (eut.d uevnufdjt, aber crtcnnbar, auä) h

ift untlar, ober ei ift tein Slnlaj} an b ju bcnlen). — 74i-, 36. Salic (S }cf)It, alic i)er=

ioifcl)t) — uerge uerroifdjt, aber ficfter. — 37. Iiaö te^te daz besgl. — 4«. worchten(wo Dcrn)ifcl)t, ober fid)cr). — 11. intf'ptato:t. (or lig.). — Diu (D fe^(t).

III Die 9ei(llidje Didjtung bea ^ittelaltera II. (ffetanic.) 28.')

manicbflalt eine guot.dauder tarabaft . |dir guöte.ir liut teret.daz iniTot.ramiz

golt.der eiteouen|tuot.fi clnpphet andeu rtatigiu.niau er dinget l'ame der ganze

hauen. div uone denio tivfel auer «ert.der fich dere mit gote|uietli ir wert.all'ez

pli ver brinuet.udneme hanier er garze|fpringet.de bamer ift uerwazendemc

,"i fcolt uuTer berroj

nivtb lazen.Beati initeCBaptiTniQ dni .|Die fenfteu falle liehe

lebent.diedeftritef uiene pblegint .|ir ovgen die fint ein nalt.zer tuoben fint fiegf

zalt.divI

in xiitef tovf erfcain denitoufe git l'ie uocb.daz bail.l'i brab|te ein ole

zvui ovh.o.indi arcbe denio guoteu noe.fi fcol|laiten unfer uer nuuft.in die

geiftlicben chunft.fwie uuf|deviaut becbore.de ir unf uien ver laitit zem flore .

10 Noe.S.Intellect" An diffef gebetef ende . fo wir deuebeu|in diz diente. fo wir

ane leben den ual.uoue denio riebe I inder zarital.wir fjjreeben berre inbimileirlouf unf [74»] unn dem ubile.wir raainen alle die wenicbait.forge.not un<le

gearibete.untef uiantef abtifal.dei unf brahte adamef

|val.der zno fin wir , bom . fo

freiflicb waf trr gotef zorn .|Beati pau_nef.S.sapienti§. Adä.Nat dnl.

]Vvie falidi

l.'i die gotef armen fiut.waut ir dei bimilriebe[fint. die tuot der. wäre wiftuom var-

manen der werlte rieb|tuom.def wiftuom . unfer uater wielt.fo langer gotef ge-

botI

biehilt.ver fcelkethet unf der alte man.geurien muz unf; der uiwe mau .

ni wäre gote nieth ebeborn.wir muofen alle[

welen verlorn I)irre fibenliete dri .

zeriftdie fint aller|herift .figerent der durnabtiebaite.zer <lri valten gotbaite.

•Ji) derge dinge wir. zem fuon tage.wante wir fi hie haben ne|magen.die viere die

danach ftent . troftent diffef libef ellente.|den uuf der fcephare hat geben. von

anegengiu. vieren. fo wir|lefen.der wer unf.danna vvirfenaman der unfer fuoze

vater.|amen. De VII. Sigillif o iobs der böte waf verfant

|

Joö ^aternofter nad) ber Älagcnfurter S>anbfi^rift f. oben ju G I. 85, 5, 3. 251 ff.1'.'. II 91, IG. i]u .sSeinric^ oon .«volciuig f. ©öbccfe, m.-^l. S. 2.'U—237.

II 92, y. 31"^ SicbenjoOt vc\l. .«eile a. a. C. II, 131.

II 93, 1. S^^ Seifvib i^elbHiiii f. Hur; 1\ 2. i'OC—210.n 93, 26. .«. Sc^orbacfi, (jutftcbung , Überttefcrung unb CueUen bc^ beutfdien

Soltsbuc^e« Öucibariug. Stvaßb ISM (i^ F. LXXIV; ogl. G. Sc^rijbcr, AA. XXIII,•M) 107—110). SXelle n. 22r)ff.n 94, 21. 3ur SBafir^eit ogl. fielle U, 99.

n 95, 11. 6. flrauä, a. a. D. S. 35—38. 182—187. AA. XXIII, lUf. ÄelleU, 193.

n 9«, 5. flelte U, ITC ff. 3" .'öoffmannö aibbnicf ber Sitanci (gunbgruben 11) be^;;.'. merte ic^ fotgenbeS:

216, Lf] Letania .|rot. — 1. Heroen (H rot). — S. lib —

|cefleifcblichen —

12. diI

ner (lints a. 91be. oor ner fte^t er). — 13. ein [iv]. — 18. uor uehtiere.— 20.I

al gar. — 23. ceuernemene unt|ceredene. — 25.

|cedem — gi [2r] frume.

— 31. neftunde — 33. indifem — 3C. dar umhe|

— 37. An (A rot). — der [2*]40 gwalt. — 217, 10. uurbrabt [3r]. — 19. mir (m au^ w !orr.). — 2.;. wiz [8v] fam— 26. Er (E rot). — 34. pruke. — 37. are [4r]. — 218, 1. ciuurtift — 2. indifem— 3. gitte. — 4. daz [iv] uertiliete — fltte. — 6. xpe — 9.

|infinem — 14. ze-

fprechin — dir [5r] — 29. du [5v] — 40. und^|(de lig.). — 42. fichir [6i] heite.

— 219. DE S . Maria| rot. — 1. Liehteu (L rot). —'8. fprach. — 11. dinen [6v].

!•'• — 19. inder — 21. eedem — 23. barmunge .[7i]. — 25.

|zeder — 31. ingir&hten.

— :i5.I

cetrofte — allen .[7v]. — :!(;. ceuuzzen — 43.

|Solher (S rot). — 220, 2.

,inminem — 3.

|nema'hte — nocbue chuade . [8r] — 12. ceden — 13. dodu —

1. famiz (fa oerrotfcftt, aber firficr). — 2. man er (an e oerfleit). — 3. uert. uii=

beut(id), nacbgejogen; nur t gan; ftAer. — 4. brinuet.(et uerroifcbt, aber fitöer). —uerwazen.deme (n.d beägl.). — 5. Die (D fefilt) — 6. diedeftritef (ied oerroifdit,

a6er fidjerj. — ". git be§gl. — 8. demo (dem besgt). — 9. geiftlicheu (geiftll be>5gl i.

— nien ver laitit (ien ver be§gl.). — 10. An (A fe^It). — gebetef ende (gebetef e

oerroifc^t, aber fic^cr) — 11. fehen den (en den beSgl). — berre (he beägl.) —74V, 12. uon besgl — 14 Vvie (V fe^lt). — l:>. gotef (got unbeutUd), aber fidier). -

wäre (re be§g[.) — 18 Dirre fibenbete (D fe^lt, re fib oerrotfcbt, aber flcber). - -

19. durnabtichaite. (na be^gl). — 21. danach (acli beögl). — geben, (eb beägt ). —22. wirfenaman (vv besgl.).

286 III- J3i£ geilllidjc Didjtung bcs ;üaittjlaltfr6 II. («Brajer ©ebcte.)

17. die (ie au^j o vnb.) — 18. garten .[8v]. _ 24. laf

|terliche — 33. du [yr]. —

37. wandu|—45.

|celiner — 4(;. Tohter

|(T rojt). — i'il, 1. libis .

[9v]. — 14. gnie-dichlichin — 16. iewe [10' 1 der —• 23. dv

|

(v a. :Haf. ooti o). — :;7. codem —28. wip rab. — 29. nu [lOv] — 34. tot. — 35. fluch. — 3G. armfit. — 37. fcbal-

cheit. — 38. über triffit |— 40. daz [HO — 44. cediu

|— 45.

|ubir Itigen. — .'>

222, 4. erlazzent. — (>.[

cedem — 7 min LH"^] — 14- cefiner — 15. den funuater

|

(fun burct) ©tric^ barüber unb baruntev getilgt). — 18. erüagen [I2r] —24. Noch (N rot). — 30. daz [12v] — 33. zoumhefte. — 36. owi

|

— 41. owie— 43. wol [13'] — 223, 7. cefinem — 11.

\fuler fchinen. — 12. iungiften [13v]

— 13. finindem — 14. der braht — 17. habwir iillererifte — 21 SCÄ — DE AN- 10GtlS .

Irot. — 22. Gotir (G rot) — 2fi. ftiptich [14'] liehen — 32. |

inder —36. indie — 39. über wunte. — 40. iu [14^] — 42. orfpriche. — 224, 1. cedienifte— 9. cerehter — habe [15'] — 10. nemsehte — 12. nelebet. — IG. nema?hten

|

—17. newsre — 21. mit [15^] — 27. fei — DE S lOHE BAPT .

| rot. — 28. Sseme-liche (S rot). — 34. obich — 35. ceware. — 36 fwer [16f] — 41. dauon — !;>

225, 1. indaz — 5. indie — 8. fprichit . er tu [Ißv]. — 9. inden — 11. fprichit .

— 13. inder hör lacchen. — 14.|cediu — 15. owi

|

— 17. nifch . (uif a. SHaf.). —21. dem [17J]. — eiger uel. — 22. |

hauen fchirbe. — 25. wider zseme .|

— 28. chiut

.

morgen moRgen . (ou tig.). — 33. owi — 36. uerderbit . [17»]. — 37. lazarü[

—226, 5. mit [18r] — 11. lOHS . (fd^iüarä, aber rot burc^maU). — 12. Etwer (E rot). 2()

— 20. pift [18v] — 31. irchoBn.|

(oR lig.) — 33. heiligen .[19r] — 37. magich —

40.I

heter weit. — 41.|cedem — 45. pat archen — dich [19v] — 227, 8. inden

— 12. uon [20r] — 17. See lOHS|

— DE APOSTOLIS . | rot. — 18. Petre (Prot). — zwelf poten — 27. wurte [20v] — 28. bidem — 29.

|han crajte. — 40. meifter

[21»'] — 228, 5. uondir ciredene .|

— 8. zudir — 12. uerlan .[2iv] — 15. dar ander 25

nemug — 25. onis SCIAPLI .|— 26. Suzzer (S rot) uorueh |

DE MRIBVS .

](rot;

VS lig.) tEere. — 28. du [22r] _ 30. wurder Ilagen. — 36. ander — 39. cetrofte.

— 41. gicellen . [22^] — 229, 8. anfwem — 12. wir [23r] — 14. Nu (N rot) bite

wir dich De confeas .|

(öon De ab rot) l'ant Gregori. — 16. du da (u au^ a torr.).

— 20. andiner — 21.|zallenrtunden. — 27. er [23v] — 31. cefolher — 42. chriften- 30

lichin [24'] — 230, 7. unde (u au§ a rnb.). — 14. die [24v] — 19. ceboteu —20. andern — 21. »rate

|J> nobis. — DE VIKGINIBVS .

|(rot; VS lig). — 22. Agnel

(A rot). — 27. was din gloube .[25r]. — 28. cetrute — 29. uf felteft. — 35. niht.

— 40. zwifpilden [25v] — 231, 3. ergan .|

— 4. cehimile. — 13. gotif [26r] —14. -wider

|wette. — 19.

|deheinerflahte — 27. er [26v] — 28. indem — 34. unter 35

laz. — 36. indem — 38. dazfi — 40. diu [27rj gute — 232, 4. DE omib' SCS .

rot. — Alle (A rot). —• 9. andef — 14. wirz [27v] — 17. pat'arche unde J>|

phete.— 20. gimaroten

|

— 22. irfunde — 25. aniu — 26. chriftis [28''] — 32. damit —34. cegot — 39. lonet [28v] — 41. ceprime

|olde cenone. — 233, 4. ieiht

|

—9. Niene (N rot). — 10. uns [29r] — 27. lugen [29t] _ 31. uertigile. — 41. got . 40[30r]. — 43. pceptü — 234, 6. diunc — 9. aller flaht — 12. warheit .

[30v]. —18. Nu (N rot) — 20. celeften. — 22. unde . un fer — 25. uer [31''] treten. —33.

I

uonfcaden — 41. ewigen [31^] uerdammunge. — 235, 6. hin uart. — 8. ur-rtende . [32'] — 10. uf ferte — 12. ceheile. — 22. heiligen .

[32v] — 23. imen —24. inift — 35. enterben .

[33r] — 37. Communis .|rot. — 38 Nu (N rot) — 45

41. tur ringe. — 23(1, 8. ceftoreft .[33v] — 17. cedinem — 21. die [34«] gi-

bunden. — 23. inir — cefenden . |— 29. wider uehten. — 34. indifem übe .

[34v]

— 42. lone . untCl^tric6en. — 43. gelte. — minnint.fpifent. — 44.|unf — 45. uer

leben. — 237, 1. hin uerte. — 2. ftabe [35r] — 5.]cebechleiben. — 13.

i

defne —15. den [35v] werchen — 16. iherre — 17. inder himili

|fchin herlm. — 26. SCA 50

MAEIAI

— 29. der [36r] — 30. chun|Nnen . (n rab.). — 32. I einü

|

II 97, 3. 3u bell beutjdjcn ©ebcten bcr ©rajer ^bfdjr. (S. 36'", 3- 5) Ocmcrte id)

ttac^ 2^iemer (S. 379) folgenbeö au§ ber §anbjci^rift (beginnt B.Sßr, 3.5):

7. unde (je lig). — taUnuftich (ba§ erfte i aui 1 rab.) — 8. mir [86v] —10. liethteme — 15.

|az prot — 16. dirre

|werlt (1 aui t lorr.) leben — 17. inmir 55

— ich [37r] — 20. von — 22. wibbeft. — 380, 1. zallenziten — 4. ervullet und«^

(de lig.) gefatet [37v] — 6. alnacb — 7. wege. — 8. duder — 10. inmin — 11. flaifcef

unde def gaftef (i ü6erg.). — 12. beüich |— 13. unde— fchirme [38r] — 13. 14. ewigez

(ig a. 9{af.) — 15. uiant (a au§ m (orr). — 18. uol cbome — 19. hieda — 20. an

lU. Die gcipiidje Hidjtung iti iJJittelaltere II. (Oie iStebenjaljl.) 2^7

[38T] tlutze — 2-2. vatj

— indineme — 23. |inanf — 24. erf [ kineft

|(k a. 9taf.)

inonr — verwände;loft — 2ä, mich

| {nadf h 91af.) — 2fi. zeewen — 27. ge hur-gent

I

— 28. Amen|

— 29. uaterf [:Wr] — 381, 1. herre . min. — 7. enphahe . ze

— funde Min — S. frowe [39v] fante MaRien — hime|lifkeme (ba^ le^te m rab.)

:') — 9. bewo Uener — 10. I heiiger (bad eriie i überg.). — 11. werde (d a. Maf.) —15. fimir — 16. vnde [40r] ein — 17. ihn xpe — 18. werlt

|(w a. SRaf.) — bann-

hercer —;unde (d a. flaf.) — 20. vertragen — unze (z a. SJaf.) — 21. ainvaltich-

lichen (en a. Waf.) — 22. zehelfenne — willen (w a. Slai) — 23. heiligen dazichmit

i

dire. engelifker — 24. mit [40'] — 25. da mit — 28. ihüj

— 29. xpi — in-

10 di fe — 30. manchunne (u a. SHof.) zetrofte — 382. 3. mit [4ir] — 7. indir — 8. in-

mir — 11. opher [4iv] — 12. ewigen a. fHa}., n au^ f rab. — 12. wizzenjiinder —

14. iegerte|

— 15. din hi haüigez (hi tob.) — 17. himelifcez (z a. 3iaf.) — 18. trancha. SJaf. — ewigen (n au^ r fort.) — 19. enphangen [42r] inmich — uerwandel— 21. inmir — antlanz.

;(boä ^roeite n rab.) — 23. er han gen — 2t;. und'^ (de

15 Itg.) — 27. felbef — 28. bitte [42v] — daz (d a. 5)af.) — di fiv — 29.;und« (de

lig.l — 30. und* i (de lig.) — znden — zediner — 383, 1. ander — 2. und^ (de

lig.) — d*'n (de Hg.) — 3. 1 und* (de lig.) — 4. zelone. — 5. und^ (de lig.) — 6. und

[43r] — 8. fine — 10. flefk (i überg.) —i

gehorfam herre — 12. uer wandele —13. indaz |

— 14. | inmir — indir. — 15. dineme [43'^] — 18. immer[mer (ba-j

20 erfte mer rab.) inden — 19. A3IEK|

n 97, 11. Ja? füebicfit von ber Siebenja^I (autet nac^ ber .öanbfc^rtft , rote folgt:

DE VII . Sigillif Do iohs der böte waf verfant|fo verre indef meref fant .

j;V

du ir offenete ime diu gotef craft .|dei wnter alfo manichflat . er fach ein hoch

dagefcriben .]bifigilit waiz mit inXigilen üben . daz ne niemen torfte in

|dgilen .

25 in erde . noch in himele . e daz goteflamb irllagen;wart . dazir ftuente ein leowe

V Vwart . daz hate fiben ogen

jdazer offente unf dife gotef togen . Ecce uic leo d.

|

Hie mit figilin wir unfer bruft . wider die fiben achuft [75r] die gotef gaift hate

Ter tribcn . mit finen geben fiben . difiu|zal ift fo here . fwi der tiufel . daz ver

chere . der chvit daz der gelongen habe der dir von fiben iv\vetht gefage . fo

."iO uient ift er dirre zale fi ueriaget in uzem gotef fale . vor|oftrin in fiben fcru-

tiniif mitfam manigen facramtis .|Is dirre fiben gewage . fegenote göt dem

fibenten tage .|in fefhen habeter wre brat . finu werch fomanichflat .

\er ruowot

indem felbem tage . indemo flifer fit inme|

grabe. fehf alter went unf dirrelib.inmefibenten raftet ] man ioch wib daz fint fibene fune iobef.zwir fibene iar ' iacobef

.

3.'> inden er ver dienöte.zwai wib.bezachienet|unfern zwifcen lib.Dodiu fiben hom

chlungen . da|mit wart iericho ge wnnen figien drnmbe fiben ftunt do vil div more

fazeftunt . div bnrch waf du haidenfcaft |dier uath def herren gaiftef craft . er

bliXir zno mit|finen geben . fi muofe wantelen zir leben . den boten leir

|mit

zaichene fi umbegien . mit zaichene wntere fifi|fienc . daz fint engele fibene von-

40 den apokaliffif hat gejfcriben . Apphendent "VTI . m . v . i .

|Alfo der wifage chnit

.

bi griphen fcnlen ein man . fiben wib|einen man alle gemaine . ver nemet war

er daz mai|ne . daz fin fibene xrenheit eine . daz waren fiben ov

j

gennaeimfteine . unde fiben lieht vaz . fo nnr zel der her [75^] zachariaf.uude dei fiben

re

liethftemen . Inder zefwen def i herren . unte fiben bom deflambef . dannen fcribit

22. Do (D fe^lt). — fant (ant Derroifc^t, aber ft(^er). — 23. manichflat (anichflat

oenotfc^t, aber fidier). — 24 infigilen (figilen be^gl.). — ne nad) daz burd^ftritben.

— 25. inhimele . (inhim nerroifit, aber fi(^er). — 27. Hie (H fe^lt). — 1:>^, 28. difiu

zal (fiu zal Derroii<f)t, aber ftcber). — 29. chvit daz (daz beägl.). — 31. In (I feblt). —9}od) fegenote ift d burc^flric^en. — 32. fefhen (n au3 r forr.). — manichfiat (1 auö aforr.). — 35. Dodiu (D fe^lt). — 37. herren (ba§ weite r buri Stricb barunter getilgt).

— 38. den (n burcb Stritb barunter getilgt, r übcrg.V — 39. mit zaichene (vor fi>

burc^ftric^en. — 4i) AUo i A feblt). — 75v, 44 dannen la ift aud e forr , unb ousercem ift

a überg )

288 111 IJit geiftüdic Didjtung i>ea Mittelalters II. (Die Subenjatjl.)

fcs ioli's .1So hi bovere die ifrahßlito higiengen ir dfterliche zite

|

fidultenf alle

ril)en tage . chufkef inazzel' daunege vage fie]azzen alle 1)r<')t . unr haben l'ine

Icolden.vbili niuht babeu .|

div ubole lurot daz mvot fame der beuele den taic

tuot .

I

wilder lattuoch . waf ocli ire maz . der rivue bittere zaicte daz .jlemer an

dem libinten iare . do wal' wilen iar der rawe . fi> raftet|erde inch der phluoc . 5

fi baten alle fuf genuoc . after fibenftunt|l'ibene iaren . wi fro danue arme unte

riebe waren . der gechof | te l'calc . gie frielicbe beim doue waf ubiral . getuuanc

nihein .|iubileus hiez daz wnneiär . iz zaicte die vunne die wir

|ban.in

_dinge.

nah der gotef urltente . iuhente nah diffeC li|bei' ente . Pat niil'ericoRde . Nvbiten

wir den vater der gna|den . daz er ruocb zeguaden . der Petre zemerift tete 1«

cb?intI

daz er ver geben Icolt . fibenzec l'iben ftunt . berre duder|unl'er not waift

.

fent unf diuen fiben valten gaift . der unfer|muot gewife . zebitteime . daz dir

gerife . indel' crefte . I'o ift|der ge walt . zeuerlazen die Tunde iiiauichfalt . der die

rlweI

gen Marien trol'te . dor (ie vonden fiben tiufelen loifte .

|

II 99, 25. 3um I)immü}cf)eii ocrufalem f. ©öbede, a3l.=2(. ©.104. 15

n 113, 2. 31. aBatlnev, Sie Gntftel^ungäart beä m^b. »Äemento mori unb bie

aBornutige. «}5voflr. i;nibad). 1896. 41 ®. «".

II lU, 1. '^u ÜBerntier uom 9Ueberr^ein f. ©öbcrfe, aK.=2(. S. 112t.II 115, 12. ^u aBevnOev oon (Slmenborf f. ©öbccfe, 1)1.-31. 2.885.II 118, 22. ©prüc^c bev Söäter auc6 in (il)e[tcnl)flm; »gl. ^(viebfd), a. o. D. I, 53. 20

II 118, 28. 33. Simmer, iViträge jur Mvitit unb Grtlärung bcr Serie be§ 9Jlö«(fiö

uon ^eilbvonn. *;-rogr Maltöbcvfl 1895.II 119, :U. G. .«rauö, n. a. C. £. 7—12 77—101.n 120, 30. ,S«v Joditer ©ion f. ©öbecfe, a)i.=3l. ©.214—249.n 122, 16. ;Su ben 3J(eficncbräudKn f.

(Slöbede, 9J!.=3l. ©. 237 f. 25II 127, 23. rtl. *l5vicbfd;, diu vröne boteschaft ze der cbriftenbeit. Övaj 1895

(ogl. Sitt. Gentrolbl. ls95 Sir. 42 [19. Oft.] ©p. 1530 f. Sroierzina, 3eitWr. f. b.

öfterr. «pmn. XVLIII, 1. m. «Röbiger, .'öermigS 3trd;io XCVII [1896] ©.156 f.).

Öoupt, ailtb. SMU. II, 241ff.

II 97, !i. ,3u 3(niolb üon bcv Siebenjaljl f Ale He, II, lf>7ff . 31. 6. ©djönbad), 30

ÜMüttetlungen ous altbeut)d)en .C'^bjcli. Y. Sien 1^82, 3. 17ff.

II 97, 33. ^n bcn rtvauonncbcten ebcnba II, 188ff.

II 98, 1. 3" Laiidate Douiinuni ebcnba II, 171ff.n 99, 25. Qum l)immli|d)en Serufalem ebcnba 11, 122

f

II 114, 2. ,'3um i'fnffcn Scrnt)er, oon bcn »iev iHäbcvn ebenöa II, 135. 35II 117, 9. Von der girheit

f. .«eile 11, 205.

II 117, 29. mbeinauev iiouluö f. üellc II, isüf.II 118, 10. ,-^iir Upfalaev ikidite f. .Helle II, 187.

II 122, 11. ,>^uni .viitnmcheid) ebcnba II, 102.

n 126, 31. 2roft in Hersiueiflung f. ^r. o. b. Vei;cn, .«leine Beiträge juv bcutüten 40i'itteratiirgcid^ic^te im 11. n. 12. 3ol)vt). .'^alle l.s;)7, ©. 73—81.

II 127, 11. 3u ftönig Tirol f. iturj 1\ ©. 176.

n 127, 12. ^mn Sinvibete ebenba ©. 170—176.II 127, 23. Öeerg ;)licliter, Beiträge jur ^Interpretation unb Sertrcfonftruftion be>3

m^b. 0ebid)te5 ftloftcv bcr üliinnc. iöerlin (I"ifi.) 1895.'

15

U 12S, 18. ,-^iim ^.JJaffional f. ©öbccfe, -.Ui.=3l. ©.208—217.II 130, 4. Sfll, eine Orforber JQbfc^r. bei '|iricbfd), a. a. 0. I, 147. 185. 289ff.

3.'J0ff. 5cftgabc für Seinljolb ©. 42.45. Sevliner i^vudjftüd -y>riebfdj rcc. ». Ä. $elm,iüttbl. XVil (1896) 9ir. 8 (3tug.) ©p. 258

f. ;)iofcnl)agen P. XXIX, 12G—131.

II 130, 4. G. ©c^vöbcr, ;^mci Gbitionen beö ^^Jaffionalö. A. XL, 301—301. 50II 131, 2'.». ^u der veter buocb

f. ©öbccfe, a«.=3l. S. 218f.II 132, 16. ("veftfl. f. Sein^olb ©. 60.

n 135, 27. 3u Soljann oon Sranfenftein f. «öbccfe, -J«.=3(. 2. 111.

1. So (S fe^tt). — 4. lemer (I fet)tt). — 6. fibeue (bae le^te e burc§ Strich bavunter

getilgt). — 9. mifericoBde . (or lig). — Nvbiten (N fe^lt). — 11. fibenzec (c fie^t

loie t au§). — 13. gerife Cbai erfle e oerborben unb einem t ä^nlic^ gemacbt burc^ benCluerftrit^ be^ g).

IV Oa« «ibelungenlicö I. 2ö9

n 135, 13. 3" •&U90 oo" Sangcnnein ebenoa 2. 219—22t unb 5pif(^on I, 55S.

flurj I*, 470f.11 140, U». eOenba S. 3«.

n 141, 14. ^i"" Evangelium Nicodemif. @öt>e(fe, Sl!.=2l. S. 113 f-

5 H 184, 4. 3ur flaitcrdironit f. Seite II, 103 ff.

IV. J)aö BibEliiugcnltctr.

'ivon "^U-of. Dr. ~i.MUi( ~Vtpcr.

I 1, 1. 2(nm. 1. ÄQvI Öanbmann, ^uv neueften 9libc(ungen=£'itteratur, in: Otto£9on? 3cttfc^r. f b. beutfcfien Unterridit VII (1893) @. 368—374. VIII 37t;—387

10 ffiagenfü^r, Sie Settiiic bc5 3!ib.:£'. unb Ccr mljb Unterricht auf ben ©gmnafien^elmftäbt l.s9ö (ogt. 33 tun f, 3eitict)r. f. b. beutfc^en Unterricht X (1896) 4). 2t. ®rie5 =

monn, ©inführung in bo5 Jiibetungenlicb unb bie Öubrun. Seipjig 1880.

I 4, 3. 2Botfg. ©ott^er, Sie GDba in beutfc^er 'Jia(f)6itbung. S^^d^^. f. oergt.

Sittg. 9}. g. VI, 275—304. g. 3Hei)ner,3ur8ieberebba. iJertin 1896. 32®. S.Sugge,15 Sie öeimat ber altnorbijc^en Sieber oon ben SBetfungcn unb ben SHbetungen. 1. B

XXn, 115—134.I 6, 13. 5. JJiebner, Gbbifc^e fragen. A. XLI, 33—64.I N, 3. 0. »inä, 3ur aSälfungenfage. B XX, 190—192.I 32, 19. 6mit SBenese, Sa5 JraummotiD in altbeutfcfien Sichtungen (bi§ ca. 1250)

20 Siff. Sena 18sl6. 58 3.I 39, 1. ©ine 3tb^. Don SB. ©ramcr, Jlrim^itt. ©ine mpt^ot. Unterf. ©otmar

1897 ift in 2tuyfi:§t.

I 39, 3. Jv. Sanber, Sa§ Dlibetungentieb, ©iegfrieb ber ©c^tangentöter, §agenoon Zronje. ©ine mpt^otogifc^e unb i^iftorifc^e Unterfucfiung. Stocf^otm 1895. (iHec. v.

25 gr. Äau ff mann, AA. XXHI, 197.) 0. «inj, 3ur SJibelungenfage. B. XX, 190—192.3ac. JJooer, Seutfd;e Sagen in it)rer ©ntftetjung, gortbttbung unb poetifc^en ©eftaltung.2. 33ö. Seutfc^e Sagen be5 SJüttetatter^. SJibetungen, ©ratfage, ^^larjiDat, Äo^engrin.

Öiefeen (iRot^) 1896, 6. aSotff, 2Rptf)U5, Sage, SDiärcben. Süffelborf I8LI6. 3. 9Jooer,Urfprung unb ättefte Gieftatt ber äJibetungenjage. >J)!ain,5 18U0. 3. Surmatjer, ©ins

30 fübrung in bie beutfc^e ®ötter= unb .'öctbcnfage, inäbefonbcre 5um Serftänbnif be?3Jibetungentiebe§. 9iürnb. 1883. G. Säoe, 3'"^ 'J''66'""3^"ifl36. Siegfribbitber. Überf.Don 3. "Kestorf, §amb. 1870. 8". 88 2. G. 3cf»rööer, Sie .'getbenfage in ben ^at^x^

büc^ern non Duebtinburg. A. XLI, 24—32. Guat. Grueuer, the Nibelungenliedand Sage in modern poetry. Baltimore 1896. II. u. 38 S.

35 I 43, 4. ijäitgerinä 9!ame finbet fic§ in Söaumannä SIetrotog. I öfter erroätjnt, 10

aus, SSJeffobrunn Xin. '^ai)vf). S. 43, 5. 31. San. unb S. 46, 30. atpr., S. 49, 28. 2lug.,

©. 50, 30. Ctt. ; aui 3roifotten, Xn. Sa^rf). S. 241, 1. ^an., S. 248, 25. ajJai, @. 260,

10. Sept.; au3 S. 0aUen XUI. 3a^rf). 3. 468, 16. Sej.; auä 3üric^ XIV. 3a^r^.€. 587, 22. Sej., aßunnbadi Xni. 3a^r^, S. 603, 9. 2tug., ferner <B. 658, 23. Sunt,

40 *peter«^aufen 2. 674, 28. Stug. unb annal. Fuld. 0. 3. 991, S. 206.

I 4.3, 20. ajotferä 91ame begegnet in ben '.'iefrotogieen, fo Volcherus 1. Steffen,

saec. Xin. 3. 12, j. 26. gebr.; Folhker 3. Öaüen, saec. IX., 3. 479, 31. 2tug.

Volker, SBettingcn t 1304, 3. 605, 14. <)ioo.

I 43. 22. 0. Sin}, 3ur öartungenfage B XX, 150—192.45 143, 32. Crtroino Jiame ' begegnet in Augia maior XII. S^^r^. Naumann

S. 152, V 16. Sej., in ben aunal. Fuld 0. J. 859, 3. 178, in ^iper, libri confrat. II

191, 18.

I 44, 26. Diübigerä Slame begegnet fc^r oft in ben 'Jietrologieen, aucf) AnualeaFuldenaes t). 3. 990, 3. 20. <ö. Sämmer^rt, Wübiger oon !8e(btaren. A. XLI, 1—23.

50 I 45, 22. e. SlJJogt, Sie ättefte SBanberung ber beutfc^en .yetbcnfage nacb bemSJorben. Jorfcfiungen jur beutfc^en *^!l)il i.'eipjig 1894, S. 1— lo

I 4.5, 32. iRumott begegnet ats Ruomoldus pbr Ottenburauus saec. XUS. iBau =

mann, 3. 100 5. 1. Jan., Sinbott atä Siudoldus, yof, saec. XIII., 3. 174, j. 12. *JJJärj,

^unott at^ Hunolt der. in 3. ©alten saec. IX., 2. 464, 5. 2. 3*>"/ «'^ P*"" ebenba55 2. 470, 28. ÜJJärj, at§ Hunoldus in ^eters^aufen, saec, XII. 3. 675, v 28. Sept

I 48, 5. 0. «inä, 3ur Jrojafage B. XX, 3 201f.

9iac^träge ju ber beutfc^en ?lat =6itt. 19

290 ^^' ^ai HibelungcnlicS I.

I 49, 1. .«arl aScIirmann, 3'"^ .öetmat .<Sagcn§. 3n D. «9on6 ^t^r. f. b. btfc^.

Unterricf>t X, 8 (1896) S. 559 f.

I 50, 9. golgcnbc (Srroäftnungen be§ 5Jamen§ Nibelunc ftnb nat^jutragen

:

Nibelünck, Gin Tlönd) au§ Ibicr^aupten. Naumann, SJefrot. I, 39, j. 20. 3lpv.

Gertrudis Niblungiu iu Jlaiöf)cim, saec. XVI, S. 89, 18. gebr. .'>

Nibiluuc u . c . m. SBeingatten , saec. XIII, S. 235, 31. Wai.Nibilunc 1. ^rotcfalten, saec. XIII, <B. 246, 3. ÜHärä.

Udalricus Kybliiig, älbt con fioisljcim, t 1352, ©. 94, 31. I^ej.

Nibelunc 1. saec. XIU. Cttbeuren. e. 111, 24. 3uli.

Nibeluuc 1. saec. XUI. .§of. ©. 174, 10. 2(pr. 1«Nibelunch 1. 3rotefalten saec. XIII/XIV, S. 256, 21. 3uli. 265, 24. 9!oo. 2Ü7, 9. Jej.

I 52, 1. Carl 3.*ore|jc^, 3)qö DierorotngercpoS uiib bic fräntifcöe 5*elbenfagc. J^n:Spfjilolog. Stubicn. gefti4"ft für Steuers. .§aUe 1896, S. 53—111.

I 52, 21. «untt)er, j. iöoumann, S. 246, 3. 25. Jebr. unb ann. Fuld. 835,©. 173 unb öfter in ben Libri confraternitatum. 15

I 59, 35. 2piller, 3'"^ ®ejcf). üon Dornröschen rec. Don Ä. 2Bolföfef)l. Sittbl.

f. germ. u. rom. 5)i^iL 1896, 9ir. 11 (SJod.), Sp. 371—374.I 61, 13. 5. fetter, Xer »albermijtljuS. B. XIX, 495—516.I 63, 3. SB. ®olt£)er, @öttcrglaubc unb ©ötterfagen ber ©crmanen. ?reöbcn 1894.

(31. u. b. 2:. Sd^iUer u. aSalentin, J'eutfcbe Schulausgaben 1.) Deutfc^e fitelbenfage. 203?reäben 1894. (31. u. b. X. ScijiUer u. Salentin, J^eutfdEie Schulausgaben 2.) " ^anbbuc^bcr germanifc^en aK^t^ologic. Seipjig 1896.

I 64, 27. 91. 9!abroiDftt, Über bie Gntftefiung beS yiibelungenliebeS. 3Jn: Seftfcbr.

f. D. Schabe itönigäberg 1896. S. 229—232. Gart ^ranfe, Sie Dltbelungenliebfrage

im S3riefroerf)fel ber ©ebrüber (Brimm unb i.'acf)mann. 3n C. i;nonS 3tW*'- t- b. btfci). 25Unterriebt X (1896), S. 802—808.

1 75, 8. ßmtl .(lettner, Sie öfterrcid)tfc^e i)iibe[ungenbichtung. Untcrfuc^ungenüber ben Serfaffer beo SJibelungciUicbco. Söcrlin 1897. IT u. 308 S. .yanbelt S. 4—60non ber litterarifdjen SteUung bco "Ol. Ü., 3. 61—8 t oon bem Original unb ber "Bearbeitung,

S. 85—163 uon ber Süisbebnung ber Bearbeitung, ©. 164—191 uon ben lU-ftanbtcilen 30beS Driginalo unb bem ilnteil beö Sic^terS, S. 192—198 tion bcr litterarifd)cn Stellung

ber Sichtung unb bcr iücarbcitunn, ®. 199—268 »on bem (il)arattcr bei Sic^terö,

S. 268—2.S8' uon bem (iljavattcr bco Bearbeiters. — 9!acb .Mcttnerä ilnfidjt (2. 69) ift

baS 91. S. eine in itirem .^auptbcftanbe oon einem Sid^ter auogcfütjtic ticfgcljenbe Um=formung unb Crtoeiterung älterer Sidjtungen. 35

I 80, 18. Über ben .«ürnberger f . .H u r j I-", ©. 23 f . ©öbecfe, ISiM. S. 912 f.

I 83, 20. Di. ^ilbebranb, 3ur Wetril beS 5!ib.=üiebeS. 3n: 3tfc^r. f. b. btfc^.

Unterr. V, 657ff.

Beiträge jum beutfdjen Unterricht. Seipj. 1897, @. 180—190. 3tfd»r

f. b. btfcf). Unterr. VI, idl A. Beiträge 3 211—224.I 89, 10. 2ubn). Bücf mann, 2)ev BerS oon fieben .öcbungen im beutfc^en ®trop^en= 40

bau. 2iineburg 1893.

I 98. e. Sei)

r

ober, Sin neues Brucfiftücf ber 9iibelungcnbanbfcbrift K A XXXVIII,289—303.

I 98, 7. gatfimile ber Berliner 9!ib. = ^bfd;r. I. in Belfjagen u. Älafingä aJlonatS;

heften X. 3al)rg. (1896) 2. Bb. 45I 103. 3i- fiunjer, Sie 9!ibelungenbearbeitung k. H. XX, 345—505 Sie aJJetrit

ber DHbelungenbearbeitung k. J^n: Jcftfdjrift bei bcutfchen atabemifcben ip^itologen:

oereinS in öraj 2lu5g. jur 2o. Stiftungsfeier im Sommerfcm. 1896. gr. 8". 13 S.

®raa 1896.

I 115, 9. @. Binä, 3ur Sietric^fage. B. XX, 212—217. 50I 120, 11. animmincf) in 3lugft, saec. XIV. Bau mann, ©. 161, j. 8. Sc«.

I 143, 8. SRap^ael ü)!et)er, Ginfülirung in baS ältere Oieubodjbeutfche jum ©tubiumber ®ermaniftif. Öcipjig 1894 (entl)ält eine Grtlärung beS ©iegfricbSliebeS). ^Uf c^on I,

©. 60.

I 169, 7. arcicfjmann, Gin 3eugniS für bie beutfcbe £ielbenfage. AA. XXII, 400. 55I 169, 8. Über mi)t^ifcf)e, biftorifd)c unb geograpl)ijc^e SlnljaltSpunlte ber ©age

f)anbelt 3. 9}oDcr a. a. D. I, 82 ff,

I 176, 2. Äurj I*. 482—512. «öbede, 3)l.=3l. ©. 309—392. «pifc^on I, 95.

I 177, 3. ®. Böttidjer u. Äinjel, SaS 9Jib.=a. im 3luSjuge mit ben entfprec^enben

3lbfc{)nitten ber Sölfungenfage erläutert unb mit ben nötigen fiiilfoniitteln oerfeben. 60

3.2lufl. .€»alle 1897. 25. Öo Über, Ser 'Jfibclungc 9!ot (Sammlung ÖÖfd)en). 4, 3aifl l.s97.

I 177, 36. $. Beta, 3libelungenlicb alS BoltSbud). ij" neuer Berbcutfc^ung. aJlit

Sorroort oon .§agen 2 ieile. Berlin 1840I 177 36. ($öf. Gp m, 729, 24) Böttcher u «injcl, 2. Slufl. ibaüc 1895.

IV. Das llibelungcnlieli I II. 291

I 177, 37 ^avndeä JJtbelungen. 8. äuf{., 14. Hbhr. XVIII u. 408 e. 1894.@oltI)cr, I'er üJibelunge 5?ot in 2lu?roaJ)l unb mf)b. (Srammatil mit funem SBörtcrbucb3. atufl Stuttgart 1895.

1 182, 21. grentag, SHbctungenlieb :!. 2lufl. «evlin 1896, 5ug[ei(b 3. Auflage.'> bev Icitait^gabc.

I 183, 8. 2B. Öoltbev, -Jiibelungen unb Äubrun in Sluöiüo^l unb mf)b. Örammotitmit turjfm SBörterbud) (Sammlung (*iöf(t)en 10^ 2. äufl. Stuttgart 1892. ,öcrm.St öd ei, Ter üfibelunge ')lot nad) i.'a*mann4 Siu^gabe für bcn Sc^ulgcbraudi cingericötet(a. u b. I. Sammlung bcutfcber Jiditungen unb iJ>rofan)er(e für ben 2d)ulgebraud)

10 berau^gcg. oon Slug. sörunncr) 4(amberg 18U4 @ Diof enbagen, Jas -Jübetungenlieb.ÜJlit Senußung oon Sinuodo Überfe^ung. (Teutfdje Sdiulau-Sgaben von .<>. Sd)iUer unöi'. Valentin. Sre-oben lS9r>). ©uft. SJorntjat, Ja^ 5itbchingcnlieb -öcarb unb über=fetft (2:eubner3 Sammlung bcutfc^er Tic^tungen, Sdjriftroerte für Ijötjere Jöd^terfc^uten.1. aänbcben. 2. 2lufl.). fieipjig 1896. Äamp, Sie Jiibelungen metrifdj überfeßt u.

15 erläutert. 4. 3Iufl. 2 öefte. Serlin 1893. ö. Äamp, Tic JJibeiungen metrifc^ über=fe^t. 5. 2tufl. Serl. 18"96. 2D. Sd)u(5e, Wbelungen im Urterte (3(u5roaf)l) in 2(u<S=

fic^t bei gret)tag. Öeip^ig.

I 183, 10. 2;aS Sübelungcnlieb überfeßt, mit Ginteitung, 2lnmer(ungen unb Spra(^=proben au« bem 3Jiittcl^oc6beutf(^en, ©otifdien, Sllttjodjbeutfc^en unb 2atnorbifc^en ner=

2(1 feben »on 2. greotag. 3. 2tufl. (LIX unb 421 S ) Berlin l.s96. ©uft. üegerlo?,Zai 'Mb.:^^. neu übertragen. Söielefelb u. i-'eipj. 1895. XIV u. 226 S.

I 183, 18. The Nibelungenlied, the lay of the Nibelimgers Translated iuto£iiglish verse after ('. Lacbmann's cullated and corrected text, by .1 Birch, 4. ed.München 1895. C. ,'3'"8<^rie, ß^ets "i^urg in ben 5iibelungen Jin: Jeftfc^r. sur

-ö öOjätir. Jottorjubelfeier itart äöein^olbS. Strasburg 1896. 6. Änapp, 3Bie foH Siegfrib,einer Der .v>el»en bes 3J. 2., ermorbet rooroen fein? Sarmftabt 1845. 21. Q. Sdjönbac^,iCas 6f)riftcntum in bcr aitbeutic^en ^lelöenbic^tung. ©ra^ 1897, S. 1—56.

I 184, 1. ©ruener, The Nibelungenlied and Sage in Modern Poetry. Publi-cations of the Modem Language Association. XI, 2 (1896). SJior. Jiefterroeg,

30 jije beutftbe Sage oon ben Jiibelungen in ber beutjdjen *^oe|~te. granffurt a./ÜJl. 187"!I 185, 15. 3}gl. ^at. Jiooer, Seutfc^e Sogen. (Siegen 1896, S. 164.

I 185, 23. Sa§ Jlibelungenlieö. ^Ticbtung oon 0eorg jyu(^§, 3)fufif oonÄarl^ott«giefeer. Sortmunb 1895.

I 186, 6. Äopifcb, Äriembitbs SHac^e. Serlin 1856f. Slooer, a a C. S. 179 f.

35 I 186, 13. 3u Cftermotb (öolle 1849, Seipjig 1873), ogl. 9Jooer, a. a. O. S. 187 f.

I 186, 14. 3u Sot^ar Sc^ent {*13aberborn 1866) f. Jiooer, a. a. 0. S. 186 f.

I 186, 15. 3u Safjn (Öeipjig 1875), ngl. 5p laumann, aJiartgraf SHübiger oon 8ec^=laren oon ^elir Xa^n unb ba-j 'Jiibelungenlieb Öraubenj 1885 unb SJooer, a. a. Oe. 189 ff.

40 I 186, 23. Äarl Sjetlerup, 9iic^arB äBagner in feinem .§auptroerfe „Ser 3iingbeS Slibelungen", überfeßt oon Dr. Ctto «uitpolb giricjet. Seipjig 1891 (ogl. 35>. ©olt^er,»a^r. sei. 1892, S. 494. 2lrt^ur Seibl, Wurital. SBodienbl. 9ir. 47). granj SDiunder,SRic^arb SEBagner, eine Stij^e feinet Seben§ unb SBirtenä. "Bamberg 1891. 26. JBb. b.

bagr. Sibl. (ogl. 3af)re§beric^t f. neuere beutfcbe Sittg. 1891. n. §albbanb, S. 110f.

45 .^oufton Stewart G&amberlain, Za^ 2!ramo Siidiarb 2Bagner§. Eine 2lnregung.Seipjig 1892 ©. SDleind, Sie fagenroiffenfcbaftlicöen (Srunblagen ber Jiibelungen;biditung SR. aBagnerS. 33erl. 1892. 21. ©udeifen, ©rläuterungen ju äBagner^ SRingbe§ Jiibelungen. Äötn 1879.

I 186, 23. 3u äBagner ogl. Jlooer, a. a. O. ©. 195ff.

•" I 186, 26. 3u Sorban ogl. Q. Jlooer, Seutfc^e Sagen, ©iegen 1S96 S. 207 ff.

I 186, 29. §erb. Ji au mann, Saä Jiibelungenlieb. 2. 2lufl. 1875. Gin Dioman}en=cgtluS. Jebberfen, Jiibelungentranj. ßamburg 1876. (2 Seile: 1 SiegfriebS 2:ob.

2 e^riem^ilbS Jiat^e).

1187,1. 33gl. ÄurjP, 513—516. ©öbede, JJl.^Sl. S. 287—288. iJJ i f c^ o n I, «5.I 188, 17. ^r. 6o§tin«, Über bie 2lrten ber Äonjunttiofäje in bem 0ebi(^t „diu

klage". I. Selbftänb'ige Äonjunttiofäße. Serlin. Tiff. 1895.

I 189, 26. 3u aiterolf f. Äurj I*, 3. 516—520. Ööbede, iBi.=2l. S. 298—309.I 189, 31. 21. e. -icbbnbad). Über bie Sage oon 23iterolf unb Sietleip. S. 39. b.

iffiiener 3». b. 2B. Ob. CXXXVI. (S.^2l. iBien 1S97.) 39 S. 8'.

t;o 1190,2. 21. e.S(^ön ba<^,Saä Gljriftentum in ber altb.i-ielbenbi(^tung. S. 57—108.n 1160, 3. Gotelint

f.SBoumann, Jielrol. S. 12, 5. 22. gebr.

n 1700, 3. Nundungf Saumann, S. 161, j. 19. 3uli aud Ang. niiu saec XVI.

ly^

292 V. Wolfram oon ffifdjrnbadj I.

i^on ~^U'of. Dr. -^aul "piper.

1 1, 1. Jriebr. "^anser, Sbibtiograptjie ju SBoIfram oon (Sfc^enbad) l'iit 1 flavte

unb aSappeiitafel. aj}ünrf)en 1896. 38 <B. 8°.

11,4. flurä I^ 64—66. 857—381. ® öbecf e, 9)l.=2t. ©. 687—694. 734—763. yi8f. 5

«Pifdfion I, 209. 238. 259. 576.

I 2, 21. 'p. 5- a. 333 immer. Über ben Xialttt SBolfram? oon ©{(^enbac^. ^rogr.floHSburg 1895.

I 14, 26. .^crter, aBelfc unb Seben^anfcfiauung aBoIframö oon (Sfc^cnbac^. Stutt=gart 1893. 10

I 16, iiO. SR. gritfc^. Über aßolframö oon Gfc^enbac^ Sieltgiofität. i'eipj 1892.

9(. Satt (er, Sic religiöfcn 3(nfcbouungcn Solframo oon efd)enba(^ (Srascr Stubiensur beutfcf)en 'ipfjitologie, ^ergg. Don 'Jl. (J. i2cf;önbad^ unb 5*. ©euffert, iieft 1). ©ras1895 (ogl. *paul .'gagen, Vittbl. XVI (ls9.'i), no. 11, Sp. 364—365. ancijer, Seutfd)e

Sitt. 3tg. 1895, nc. 32. «ötticber P. XXVIII, 537. 2itt. (Jentralbl. XVn (1896), 15no. 19 (9. 3Kai), Sp. 767

f. m. 9iöbiger, .tierrigö 2lrd)to XCVII (1S96), Z. 154-156.ijroieriina, S f » »ftcrr. Öt^mn. XLVni, 1 e. 3)lartin, AA. XXIII, 200—202).

I 23, 16. 25. .vioffmann, 3?er Cinflu^ bei fRehm auf bie Spradje SotframS, rec.

üon erbmann, r. XXTUI, 276.

I 32, 1. Mid). .§ ein sei. Über aBolframS oon Gfdienbat^ ^arjiDot. 2Btcn 1S95. 20I 34, 23. S. geftgabe für SBcinbolb. S. 63. 6t. 65. 66. 67. 68—69. 70.

136,21. Setof4, S3citrägeäurGrt[ärungaBoIfram5. P. XXVIII, 50. 9i. .öeinjel.Über aBolfi-'ains oon ©fdicrtbac^ -^>arjiüal. SBiener S.;S. 1893 (rec. oon G. TOaftin AA.XX, 255—258). 3of». ©tofc^, iUeine iWeiträge sur Grtäuterung aSolfram« A. XXXVIII,138—144. Wolfram von Eschcnbach, a kuightly epic. For the first time trans- 25lated into english verse from the original gcrmau by Jessie L. Weston. 2 Sbe.Sonbon 1894 (»gl. Gentralbtatt 1895, no. 21 (15. Jsuni), Sp. 859. «DJartin, AA. XXI, 144.

SB. (Siolt^er, 3cit{d^r. f. ogl. l'itteraturgeid)td)te. X (1897), 4). Sr. Saliner, .^u !por=

jioal 826, 29. P, XXVJII, 5t;5. 31. Jrcijbe, Jauft unb ^^Jarätoal in (Soethe-j Dftertragöbic

unb Sffiolfram^ .Slarfreitagäcpoö. (51ütcr5lot) 189ij. rfauft unb ^t)arji»al, Ginc 3iad)t= unb 30eine iüc^tgcftalt oon ooltägcjd;td)tlid)cr ibebeutung. (^üterslol) 1S96. Jliec. üttt. Gentralbl.

1896 (9!o. 25), 3p. 917. Gb. SBccbsler, Quv '.Öeantioortung ber "^racic nach bcnDuellen oon ©olframö ^parjioal. O"-" i^bilo^cg. Stubten. 'Jeftgabc für Sieoerä. .'öalle

1896, 3. 2.i7—251. «. SR ofen bogen, a)hintane Glufe. P. XXIX, 150—164. SR. eonn =

leit^ner, aBiberfprüdie im ^^aräioal. AA. XXIII, 204f. @. SRötfje, SBolfram« '}iat-- .i5

jioal 115, 21 A. XLI, 169.

I 37, 7. Jl. SDJarolb, ,§artman oon 5tue, SBolfram oon Gfc^enbati^ u. (5iottfrieb v.

©trofeb. 2. 2lufl. iieipj. 1896, S. 52—121.I 87, 15. ©. Singer, 3u Ulrid) Jiietrer A. XXXVIII, 205 t.

I 37, 19. 5'^tebr. ^ionscr» ^.'crfonennamen au5 bcm böpf'^en Gpo5 in "Saiern. 40^n: ^b'lolog. Stubicn. Jeftgabc für Sicoer«. öalle 1896, S. 205—220. SR. iieinjel.Über SBolfraiii'S oon Gid)cnbad) <}.<ar5U)0l. Sicncr S.^iV CXXX (1894).

1 38, II. 3*'""'^'^' Nenuius vindicatus, rec. oon G. SDJartin AA. XX, 225—227.

I 47, 16. ,§. iffianner, Seutjt^e Gtötter unb ,v>elben, nebft ber Sage oon SJJarjioal.

2. 3lufl. .'öannooer 1895. g. Vot, Celtica (Mabouacrain, le chäteau de Cis, les 45

morceaux de Ixiia jetes au ruisseau, la force de Gauvain et de Peredur, Merangisde Portlesguez, Melvaa, roi des niorts, et l'ile de verre, Limors, Geuewis, le ducde Haut-Bois, le fiU de Perceval, le 86u6cbal Biuas et la ville de Lidan) Ro-mania 1«95. 3at. 9! ooer, 5'eutfc^e Sagen. (Sieben 1896, S. 102. Ä. Änorj, ^arjtoalSitterarbiftorifcbe Sfijje. üJUt bem ilnl)ange: J'er Ginflu^ unb bad Stubium ber bcutjc^en 50aitteratur in Jlorbamerifa. (3laru-3 1896.

I 47, 2i. Ter 9Jamc ^arsifal bei SSaumann, ©. 550, 28. üKärj, au§ 3ürid),

saec. XIV., ferner S. 664, j. 9. :;\an.

I 60, 30. ^at. 9Joocr, Jieutfcbc Sagen in i^rer Gntfte^ung, gortbilbung unb poe=

tif(^en Öeftaltung. 2. S3b. Seutfdje Sagen bC'3 JRittelalterö. SRibelungcn , (5!ralfage, 55

sparjioal, Öobengrin. öiefeen (Siotb) l^9i;.

I 94, 37. Gb. 3Becb4ler, Über bic ocrfcbiebenen SRebattionen beä 9(obert be SJoron

jugejd)ricbcncn <yral;i.'ancelot = 6HflU':v .'öalle 1895 (ogl. &. '^Sari-j, SHomania 1895)

iitt. Gentrnlbl XVII (l'^96), no. 5 (KJ. iDlai), Sp. 762 f. G. Jre^monb, Seiträge jur.ftenntnis ber altfrans. iUrtu>3romane in ^jJrofa I (2^erl. 1895). S.=2l. 3- t trj- ©pr- u. 60Sitt. Söb. XVII (rec. Cittbl. XVU [1896] no. 5 [16. SDlai], ©p. 763 f. V.'itt. Gcntralbl

1896, no. 42 [17. Oft.], Sp. 1545f.). ^. ^^ilipot, Le moyen äge IX, 5.

V. ttlolfram oon (Crdjtnbadj T. II. — VI. ^öftfdje ffipih I. 293

I 109, 5. 3i. Üic^tenfteiti, ^ur i^aräioatiiage. B. XXII 1—93I 116, 18. 3. 5. SD. »töte, ?er äroeite Seil ber Sc^roonntterfagc A. XXXVIII,

i'T-.'— 288. 3. 9!ot)er, 3)eutfc^e Sagen, ©ie^en I89i;. I, (54 <S.) Q. ßtfter, Xa^'Ser^ültin^ bc-S fiorcnget jiim l'o^engvin. Jiit: -^S^ilolog. Stubien. «yeftq f 2iCDer§.

r. .>öaüe 189fi, e. •252— i7(!.

I 117, 6. an. 9i ob ig er, 3um iHeic^tumb prieftev So^an^ P. XXVII, 385 f.

5. äß. G. Äot^, vüu dem reichtumb priester Johans. P. XXVII, 216—248.I 123, 1. G. .Hücf, .311 SBoIfram-S iMebcvn. B. XXII, 94-114.I 123, 19. Ctto Wünttcr, äSolt^ev v. b. SCogelioeibe mit einer 9(u§roaE)l au§

lü «Dlinnefang unb apnidibtchtung. 3. SUifl. i^eipj. 189r;, 2. 39 f.

I 196, 27. G. Ar au 'S, ^u aBolframö SBil^elm. B. XXI, 540-561.I 197, 3. X^). 31. 'öecfer, 2^ie altfranjöfijdje äöittjelmfage unb i^re Sejie^ung ju

2Biltie(m bem Seilige«. Stubien über t>a^ Gpoä in Moulage Guillaume. 1896 (»gf.

i'itt. Gentralbt.'l^y;, ito 2 (IC Jan.), Sp. 64f.).15 I 200, 37. Leonard Willems, Telement historiciue dans le Coronement Lois.

Contribution ä l'histoire poetitjue de Louis le D^bounaire Gand. 1896. Vlii u.

89 2. (ogl. Herrn. Suchier, t'ittbt. XVIII (lj'97), no. 2 (gebr.), 2p. ö2f.I 203, 3. Leg eiifunces Vivien, publ. poiir la premiere fois par C. Wahlund

et H. V. Feilitzen, prfc^d^ par Alfred Nordfei dt. Upsala, libr. de rL'niv.20 (%»ari§, »ouitton) is'j:,. LI u. 29S 2.

I 204, 5. @eorq 2(^läger, Jie aitfranjöfifdie ^profafaffung beäMoniage Guillaume.Xejt I. 5n §errtg'3 Slrc^io XCVII (1896), S. 101-129. 11. Gbenba 2. 241—282.groeite 2(b|anblung ebenba XCVm (1897), <B. 1—58.

I 205, 10. aS. 3«'bler, S)a5 ift bie fag t)on toilfialm von orlen.j unb uon feiner25 lieben amalpa. Gine fpätmittelalterlidje Umbie^tung oon 9(ubolf^ 3Bil^elm t)on Orleans,

auö einer a)!ünc^ener ijäopicrbbi. abgcbrurft. SBaibfiofen 1896. 42 2. 8".

I 318, 25. ©inger, äBiUe^alm oon Ulrit^ o. b. Sürtin, rec. oon .Rrauö AA.XXII, 50. ©öbecfe, aK.=3I. 2. 694—697.

I 341, 27. 3u U(r. 0. lürfjeim f. GJöbecfe, 3)1.=». <S. 694. 815f.

30 I 343, 15. 2. Jeftgabe für 3Beinf)olb, S. 53. 54. 55. 59.

I 345, 10. Gbenba 2. 72.

II 88, 1763. Hercelaude bei q3aumann S. 526, j. 26. 3loo. aus 2ion, XIII. 3^.

VI. Bönrriie <Bp\U.

3>on ^l>rof. Dr. '^jaut ^viper.

35 I 13, 10. gelir, Gil^art Don Eberge unb i^einrid; oon Selbefe. etenbal 1895.

(Uöbede, 9K.=2(. 2.78.I 17, 14. 3)fa[be begegnet bei Naumann, S. 162, }. 6. 2ept. aud Aempten, oom

^iJ^'- 3^- Sf^^'t ebenba 2.649 j. 25. ;vebr. SBill). Siöttiger, Xex fjeutige 2tanb ber

Sriftanforfcbung. ^'rogr. beö SBtlljeimgpmn. in .öamburg 1897. 40 2. 4". griebr.40 ^anjer, '^.'erfonennamen au5 bem pf. Gpo5 in SPaiern. o«: ''^Jf)itotog. 2tubien. Jeftg.

f. 2ieDer5 5>aüe 1896, 2. 205—220.I 19, 17. '45- 3*0*^«/ 2!ie j^onbitionatfü^e in (»iottfrieb'ä oon Strasburg Zriftan

unb 3fo'be. Staue 1895, eine "iJerliner äbf. in ber geftgabe für ffieinplb 2. 35. 36 (ngl.

Sittteraturbl. XVII, >Jio. 3 m&vi) 1896, 2p. 75 f.). ir ifoul, Xriftan qIö aJiön*. ^eutfcbe^45 ®ebi(J)t bes XIU. 3^6. SKünc^ener 2.=33. 1895. III. 2.317—427. •». 5>ein5C [ A. XIV,

272. flutfc^era A. XIX, 76. Steinmeger AA. I, 212. A. XXHI. 112. ;^id^ten =

ftein AA. IV, 421. Brenner AA. V, 405. 413. Martin AA. VII. 330. ^Saut G.XVII,385. Sartfd), G. XVII, 416. Sdjröber G. XVII, 462. JUlbing G. XVIII,235. Sprenger G. XXiI, 412. P. VII, 64. »etjogliel G. XXIII, 223. XXIV,

50 110. Sec^ftein G. XXTV', 9. 429. irobebanj, Jq5 franjöfife^e Clement in ©otfribsDon Strasburg Iriftan. Schwerin 187«. «urj, Überfejung. 2tuttg. 1877. .öerj,Searbeitung. Stuttg. 1877. ^'faff G. XXV, 192. -.öaier G. XXV, 402. JungerG. XXVni, 1. Sambel G. XXVI, 356. Äottentamp G. XXVI, 393. StroblP. XI, 228ff. Üüt^, ^rogr. «Parc^im. 1881. 3oucter Öroj 1882. «Preu^, Strafeb.

55 etubien I, 1—75. JHein^. »ec^ftein, auäg. 2. Mufl. Ceipj. 1873. 2 Sbe. 6. ©«^mibt,Stragb. 1876. t>. .yagcn, in Sartfc^' Oermaniftife^en Stubien I, 31

ff . söa^nfc^,

294 VI. Qöftfdjc Cpih I. II. (Hartmans ©tsgorius.)

2nftan = Stubien. SDanjig 1886. ©. ©tobe G. XXIII, 17—27. %t. >i?feiffer, Jvciegorfc^ung, S. 109. G. »on ©roote, 9luäg. «erlin isi'l. gr. !5. ÜJlonc, Über bie

©age oon 2:riftan, ,§etbelb. 1827. flj. 0oltl)er, 3?ic Sage oon Sriftan unb ^folbc.2«ünd^en 1887. rXöftefen A XXXIV, «1. Steint), «ed^ftetn, Öotfribftubien I.

V. b. .gagensi .«oUation ber ;vlorentiner ^riftanljbf. G. XXXVI, 35—48. A. a)laro(b, ^

3ur ^anb?cf)rift[id)cn Übertieterung be^ Iriftan «ottfribä non Strasburg. 3n : Jeftjc^rift

jum 70. Öeburtätagc Cstar Schabe bargebrae^t, £. 177— 18(;. g. Secti, ^ur .«ritif unb©rtlörung bC5 oon .y. i<au( Ijerau^gegcbenen Webidite^ Xriftan aU aJJöncb- P. XXIX,338—345. .<S. >i!ait[, Jfac^trag }um «ebidjt Irifton o('3 'JJJöncö. SDMinc^ener S.=93. 1896,

§eft 4. Ä, ü)iaro[D, .Hartman oon 3luc, ilBolfr. o. ©jt^enbac^ ii. ©ottfr. o. 3tra6b. lo

2. Mufl. Scipj. 189ii, 3'. 122—139.I r>6, 24. 5<^'U:, Git^art oon Oberge unb ^einric^ oon SSelbefe. Stenbal 1895.

I 62, 24. (Y- .?!• .Uern, ^ur Sprache Söelbetes. ^n: ^.^^ilolog. -Stubien. 5eftg. f.

eieoers. .'öoUe Lsg«, S. 221—230.I Ü4, 24. iHg(. «uri I^ ©. 39 f. 325—333. ßJöbecfe, 3».=«. S. 867—872. 914 f. 15

«IJifc^on I, 4S7. 5R6.

I 65, 23. e. 3. öaupt. Über bie bcutfc^e i't)rif bio ju SBaU^cv o. b. Sogelrocibe II.

Sd^neeb. 1897, 3. 1—3.I 66, 6. C. Wünttcr, aBaltljer o. b. Sßogelio. mit einer Slueroa^t aus a)!inneiang

unb Sprudibirfitunn. 3- JUifl. i.'cip5. 1896. 3. 29—31. 2i>

I 80, IG. ^. i.'eoiticuö, de klank- cii vormleer vau het middel-uederlandschdialect der St. Servatiiis legeude von Heynr. van Veldekeu. ®ent 1892 31. G. Sc^ön =

bac^, Jer SJinbabler ."öeinritfiä oon Selbete. Öraj 1895 (Jcftgabe für Jrj. o. Mroneä).I 282, 1. aUl^. JHeuB, 3)ic bic^terijd)e ^-'evfönlic^teit .'gerborts oon Jvi^tnr. Sieben

1897. 98 e. 2:.

I 282, 4. 0. Sinj, ^ur Srojofage. B XX, 201f. O. I'ippe, Tie fröntift^e

Srojanerfage. vil)i' ürfprung unb i^r Ginftuft auf bie ^ocfie unb (?ef4ic^täjd)rcibunq be§anittelalterä. SBanb'jbccf 1«;«;.

I 287, 11. Gine Gljeltcntjamer .sSbf. bei <priebfd; a. a. 0. I, loo.

1291,6. .^11 .Cicrbort ogt. .*lur,^ I', 353—357. Oiöbcde, Hi.^Jl. 3. .s72f 30

I 291, 30. äö. Mc uji, ®ie bid;teriid)C iferfönlit^teit.t-ierhcrt'S oon Jri^lor. öiefeen 1897.

I 310, 3. ^. Satjner, 3>t(^tung unb Veben be§ ÜJiinnefängcrs ;Hubolf oon ;Hoten=

bürg 1892.

I 352, 2. ;)t. *D!. «Dtetier, «[igger oon Steinad^. A. XXXIX, 305. griRÖrimme,©efd^idite ber aJünncfdnger I. ^.^aberb. 1897. S. 32

ff.235 ff.

35

n 1, 1. ,-^u.s:iartmannf..nur,^P, 3.42-44. 333—348. ® bbede, 5Bl.=3l. 3. 180—186.713—723. 917 f. '.Jiifdion I, 350. 516. 577.

II 4, 21. sr. G. Sc^önbad), Über .'öartman oon 2(ue. Öra^ 1894 (og(. G. a)lartinAA. XXI, 47). .sjartmnn oon 3luc im Viditc ber neueftcn Untcrfudtung. .viftorifd):

poHtifc^e Silätter 117, 2. Starr SBiUiam Gutting, Jer .ftonjunttio bei .Hartman oon 10

2lue. Gerinauic studies edited l>y the ilopartmi'iit of Germauic lauffuagos andliteraturfs. Gljicago 1894. ;Hec. in Vitteraturbl. 1896, no. 7, Sp. 226 oon £i. ;Heio.

n 9, 23. X^. 3c^ön, Sic .tieimat .yartman^ oon Slue. 3n: JHcutlinger C>efc^i(l)tä=

btätter III (1897), 7.

II 13, 21. Geruianic studies. Edited by the departmeut of gernianic lau- 45

guages and literaturos of the Uuiversity of Chicago. I. Starr Siüarb Gutting,3)er Äonjunttio bei .^artntau oon 3tue. Gf)icago 1891. B. J. Voss, the diction andrimetechnic of Hartman von Aue. John Ho))kin8-Univer8ity. Oxford 1897.

U 15, 21. G. S- itnupt, a. a. D. S. 20-22.1116,10. 0. Wü'ntter, a. a. D. 3. S7f. 50

II 37, 25. ;.!. .tiagcn, 3um Gret. P. XXVir, 463—174. SBallner, Gref. 7906.

A. XL, 60.

II 41, 4. Gniba bei 5Ö au mann, 3. 522 j. 21. San auö Sion, saoc XIII.

II 6.5, 15. ?ie iHatifanifdje £ibf. be5 Örcgoriuo ijabe id^ mit Öreino SIbbrud neu=

oerglid)cn unb folgcnbe Slbioeic^ungen wahrgenommen (Cod. Reg. Vatic. 1354; ogl. 55

«reitl), Spicil. 3. l«Off., iUrtfd) G. XIV, 239 ff . J^ie SSerfe ftnb abgefegt ge=

fc^riebcn, Ijintcr jebcm Ülerfe ein '^«untt):

[108'-, a] Hie hebet fich Gregoriuf an. »ein rot. — 2. Der (D rot) — 3. hartma.— 5. fa-lt fa-men (crftc Strich be§ m rab.). — 6. ainem gvtem — 8. Eqvitania —9. Vn lelt — 10. e(in richer herre) nid)t äu erfennen. — 13. mohten — fin — M vn 60

ein (e auä se rab.) tohtorlin . (h aud t torr.) — 16. in — 19. ergreif (reif oertoifc^t,

aber beutlic^). — 20. fin — 21. in — 28. Vn — 29. vn finiv chint. — 31 In — 31 Mageman dienftman — 32. Siniv chint — 3t. [lOSr, b] Vn fo — 36. elnem^— 37. Ze-lachen wäre — 38. an fehen . — 39. finem — 42. d" — 43. Nid' — 44. nv — 46. mit

VI, ^öfifi^e ffipth II. (Hartman» ©«goriu«.) 295

— 47. vrivde — 48. VE wnnechlichen — 51. Nv — 54. TSnomen. — 55. Ib — triwen.— 56. riwen. — 58. begvnden — 59. ein ingefinde — 60. lieben — 61 Als eR divchint — 62. finem — 63. war vmbe — 65. vn — 66. fvrhte ich — 67. [108 " a] Diner —fwefts. — 68. min — 69. Vn — zefpate — 70. minen — 71. dinch — 72. vnvaeter-

5 lieh (r QU^ 3Jaf., »on Iv). — 74. fprah — 77. din — rsete. — 78. ftate. — l'J. dimvte.^ 80. erbieie — 81. diner — 82. hsren — arm — 83. dinen — 84. zv über au'3=

öeftric^enem von. — 85. bi. — 87. dingen minne — 88. fin — 89. min. — 90. DarZV — din. — 92. Vn — brvderliche mit — 95. baid^ — 96. Hiemit — 97. vn —98. Vn — 99. Beidiv — vn lip [108' b]. — 100. weinten — vn wip. — 101. Ein

10 — 103. chint. — 104. vSweifet fint. — 105. ivncherre — vndswant. — 107. Vh —109. vol zoh — 110. libe vn — 111. nie. — 112. Tage (e a. SRaf., für?). — 115. chleidsnvn — 117. vn gemseine. — 118. fselten seine. — 111». Vu — ziten. — 120. Ein andsbefiten. (fiten rot) — 121. in — 123. vii and' Twa. — 125. vnds fehen. — 126 imniht andss — 128. br ds — 129. Siner — fwefts. — 131. wids — 132. genvch .

15 [109'' a] — dife wnne vn — 134. vnrxine —• 135. vn — nit. — 136. lit. — 137. in— 138. in — 139. Vn — 141. gelchiht. — 142. Vn — niht. — 114. er fi — 145. vii

— 146. vscheren. — 147. vngewinne. — 148. minne. — 149. zeverre. — 152. seinen— 153. minne. — 154. vsriet — finne — 155. and' finer — 156. ds — 157. finchintheit. — 159. dar vf — 161. 3Iit — lt>4. gev^rich — vshenget im — got [109 b]

20 — 167. hant getat. — 169. nah — 170. Dife — 172. vn — 173. mite. — 174. waere— 175. chint. — 176. minne blint. — 177. Vh div reine — 178. dar vmbe — 180. Vn— 181. Nv (N fc^roarj) — nie. — 183. Xv {X rot) — seine — 184. Dv mit — 185 inne— 188.^ Vh — 190. Vh — 191. mit — finnen. — 192. ef — 193. 194. Vnz er darvnds ZV ir qvam Vn fi an finen arm genam. — 195. wolde (de lig.) er dar vnder.

25 — 196. Isege — 197. in — 198. gefcheiden [109 v a]. — 202. vn — 203. im — ligen.— 205. begvnde (de lig.). — 206. Me — livten. — 207. Da vor w»re («e au'j e torr.)

fin — 208. vsftvnt — 209. ein — fin. — 210. min. — 211. beginnen. — 212. finnen.— 213. bringen. — 214. ringen. — 217. Vn — brvt — 21S. Vh — abä — 220. Vslom— 221. vsfchvnde — ds — 222. mit — geranch (ranch a. diai). — 223. zeftarch

80 vn — zecranch. — 224. ds — 225. ein — fpil. — 226. alzevil. — 227. Dar nah —230 ds — 231. fimere fchvnden [109" b]. — 232. mit — fvnden. — 2*4. ftvnde.— 235. wrawe — 237. wrere. — 239. ds hvte. — 240. fchein — 242. heimliche. —244, wseren — vmbefwichen. — 245. dar an. — 246. Ein — 248. ceheimlichen —250. vsfTchte. — 251. Vnde (de lig.). — 253. fwefts — 254. vn — 258. fchineft —

35 riwe var. — 260. begvnde — da von. — 261. Svften (v a. SRaf.). — 264. vnlvgen[110 r a]. — 265. jVIirn ge trvrenf — 266. bin zwir — 267. vn — ds — 269. War zv— 270. Wände (de lig). — vslorn. — 271. vn — 272. mein — hivte. — 273. vsftoln.— 274. fin vsholn. — 276. Abs — 277, livten — 280, Xv — der brvds (er brvdsa. 9iof.). — zeftvnt. — 281. vngewinne. — 282. minne. —

• 285. in — 288, vnds40 leinen. — 289. mit — 291. ftvnt — fin — 293. arbeit, — 294, fin — 295. fwefts— brvds — 296, ein (man . mit Serroeifungs.jeirfien jroei 36ilen »or^er fiinter leit .

überg). — 297. din — ftan [110 •, b]. — 298. leid* — vSvan. — 299. "S~ — 300. wir— 301. fin. — 302. chlndelin. — 303, Mit — vslom — 304, wsden — 306 einchint niene treit, — 307, fchvlde, (de lig) — 308 Jane — 309. damit — vslorn.

45 — 310, fin — 311, Wände (de lig), — miffetat. — 312, Deha-iner — fchvlde (delig,), — 313. hsze — 318, zeftaten — 320, iu minem — 321, Einen — 323. vats —befehlet. — 324. Vh — fins — 325. finem — 326. Wände (de lig.) - finef —329. Vn — 330. ere . [110 v, a]. — 334, dehain — vrevde (de lig,), — 335. wsere. —338. Dazfi (az au^ o burc^ SHaf. u. Äorr.) niwan — 341. enzit. — 342. Wände (de

50 lig.). — tage — lit, — 344. in — 347. ein — 348. in — 350. dinch. — 351. daher — 352. ds min — 356. triwe vn — 357. geniezen. — 363. da von fcheide.[HOT, b]. — 367. zegroz. — 368, Ware — 372, Vh — ein — 373, iv — 376 niemms— 379, Weinen — 380, meinde — 381, Vn — 382, vrivnt — leide (de lig.) —383. niemen — 384. chint — 385, vint — 387, zit, — 388, min — 392, mins —

55 398, vsfwigen — 399, zehove — 400, Vn — 401, enbsern, — 402, zehant — 406, be-ginnet — 407, pflegen, — 408, vnds — 410, gefchvnde, — 411, lip — in — 412, im— zebvze — 413, Vn — 415, mvze fin, — 416, fivf die (ie a. JKaf. v en) — min, —418, in — 419, vnds in, — 420, Vn — bin, — 421 nim — hin haim — mir, —423. chint — 424. innen wirt. — 425, Got (G rot). — wids hsre. — 426. v*re. —

60 427. vnder wegen. — 429. min rat [llir. b]. — 434. vE — 436. grvzen. — 437. gvtevn — 439. gvtes. — 440. niwan def (de lig.). mvtea. — 443. vn — 445, vn —446, mit den — 449. vn — 452. VE — 454. hsren vbs — 455. Zehove — 457. Vn— vSnamen. — 462. fin — lie. [111 ^ a] — 463. mit — getieilet hie, — 464, fch,ieiden— bteide. — 466, Vn — niht — 467, iemer — 469, iubeiden, — 476. tiwer. —

65 477. indem viwer, — 478, Ein getrivwiv — 479. hie. — 480. Sin hSze — 483. and»

296 "^'I- ^öfifd)! ffipik II. (Hartmans ©rcgorius.)

niems — 485. ivnchvrawen — 486. fin hvs — 487. vn — 488. havfefrawe eiu —489. vii — lip lorr. au'i ir ober in. — 490. Ingotef — 491. Deheiu — 492. vntriwe— 493. chvmbs — 495. nani. [111 v b] — 49S. ir ju d forr. unb er angc^änflt —niemen — 497. ein — 498. Der — 500. fint. — 501. ein — chint. — 502. chindef— 505. Wirt — 506. Vn — chint — 509. chint — gemanno. — 511. inzerate. — 5512.v8holn— fin. — 513. chindelin. (de [ig.)— 514. wäre fchedelichvslorn. — 515. waere— 517. in — chvnden (de lig.). — 518. niene — 519. ra;ten — 522. dingcu. — 523. in— gelingen. — 524. in niemer — 525. in vsiat. — 526. in den mvt. — 527. enwsere— 528. fisü vsrauden (de lig.) vf den (beögl.) fo .

[112r, a]. — 529. me. (e a. lüaf.) —530. vsftoln. — 531. Vn — vsholn. — 532. Ein va?zelin — 533. Vn — 534. fin. — lo536. chindelin. — 536. In gelelt. — 537. Vnds vn — gefprclt. — 540. dar in. —541. bin. — 543. Bamit — zelande. — 545. iemms — 549. helfenbeine — 550. vn —551. nie dehelne. — 553. div — 554. in erfte — 557. bringen. — 558. zelauden. —560. Dar an — 561. ho. [112 v, b] — 562. Vn — gebaere. — 563. wa-TP. — 564. wsere— oheim. — 565. wajre zehein — mein. — 567. Dar an — noh au5 niht bltrc^ 9JQf. 15unb Äort. — 569. Vn — 570. Vn — 571. wa;re. — 572. im — 573. Vü in — 575. Vn— 576. zeman — 577. dar an. — 579. vber hvbe — er a. 9Iaf. ^— niht. — 580. Vü— 581. zegot — 582. begvndeu (le^te u rab.). — 583. ftvnde. (de lig.) — 586. Vn —d3 überg. — 587. werlde (de lig.). — 588. wseren in ba?iden — 592. helmvt. —593. in — helngvt. — 594. gereit. [112 v, a]. — 595. geleit. — 596. im — 598. folhs 20gewarheit. — 599. deheinerflahte leit. — 600. Gefchehe — chinde. — 601. winde.— 602. frscife. — 603. ricife. — 604. zweln — aide (de [ig.) zedrin. — 605. hin. —606. Beider — 609. vn ftarcke. — 610. mit — 611. chleinen fchef man. — 612. Do(D rot). — In da — 614. wnfchwint. — 615. hin — chint. — 616. la wizzet — ein —617. iewederf nie — 618. grozes— 619. gereit. — 622. Nv(Nrot) bin — 623. üi — 62t. mir 25— nie — 625. nie — 627. Da von — fol. [112 v, b] — 628. leit — 629. mit —630. wäre — 632. Der — vir. — 635. DeR — wa.'re — (>37. einen — 639. lie. —640. DeR fichtvm — 641. chindef — 614. chinde. — 645. winde. — 647. Vu —648. aide (de [ig.). — 649. zegrozzer — 650. niht (oben [int'5 am h ein t[eineä

§ät(f»en, rote e). — 652. Vnmanich — 654. Vn — 656. brvd' wa^re — 657. im ^ feneds aO— 658. fchiet. — 659. Als in — riet. — 660. begvndor liehen fa zehant. — 661. inds mine — 662. Vu — fins — 663. eineiuen — 664. Sin — 665. fin» — 666. zeheinS— 668. ds — 669. div wip. — 670. minnen — 671. Defen — fchein — 672. fin —673. was (a au?i JHaf. »on rt). — 674. deine. — 675 eine. — 676. ein — def a. iRaf.— 677. vwmfe (barna^ eine Sücte o^ne 9iaf.) vn genas. — 678. feuede (de [ig). — 35679. Vn — riwe — 680. getä. — 681. zechirchen folde (de [ig.). — 682. drier —683. hin mit — 684. Vn — brvd« vn — 686. Vn — zemere — 687. vber al — 688. manich—^ 689. vn — 691. vn — 692. d^ richeit vn an ds lugende, (de [ig.) — 693. ds —vn — dstugende (de [ig.) [113 >•, b]. — 694. vn — 695. Vn — 696. wst. — 698. htet— minne — 699. Wiciz — 702. lip. — 703. ein minende — 706. vaftez — wider 10(de (ig.). — fite. — 707. dehoin (de [ig.). — bite. — 707. fc^it. — 709. hszen —ftvnde . (de lig.). — 710. Vn — dem (de [ig.) mvnde . (de [ig.). — 711. den (bedg[.)— 712. tivelf — 713. hvlde (de [ig.). — 715. vn — 716. hvlde (beäg[.) vsfprach.— 717. vn — 720. vn mit gebot. — 721. vn — 722. den (be'3g[.) lip nie — 72.t. dabi. — 725. ein — 726. vnverre. [113*', a]. — 727. gelich. .— 728. vn rieh. — 45729. finen — dar an. — 730. in — 731. Vn — fin — 732. vn mit — 733. ersvsfvchen — 734. VS — niene — 736. vn mit — 737. zehant — 738. Vn verwl'te —740. Stat vn — 741. vstrceip . (le Qil^ e torr.). — 742. bela-ip. — 745. ttegelicher— 747. finen genaden vndsftan. — 748. vsiorn — 749. hie. — 750. Vn — 751. chinde.— 752 winde. — 754. in den — 755. got überg. — 756. Vnds want — fin zehvte. 50— 758. wildem — gnas. — 759. vn drie (e a. SHaf.) naht . [113 v, b]. — 762. chindef— 764. zelande. — 765. zwein noehtin vn in eine — 766. der (de [ig.). — 767. hinzelande. — 775. wint — 776. deine — 779. widsreife. — 781. chindef —782. fiv —784. llvto — 786. dar inne — 787. Ligen daz — 788. Dar vz — 789. Vn — in. —790. hin. — 791. wint geftoze (o a. SHaf.). — gz . — 792. vsdoz. [114 v, a] — .55

793. inniht gefchohi .— 795. wsere. — 796. in abs vnmsere. — 797. 798. hseten —

zehvfe bieten — 799. fa-hen fimit — 801. \vurfen dar vbs — 802. Vn — 804 dsder— 806. alterfaine vn nieman — 807. Er warte ds vifchere. — 808. gel^che —810. dvchte — alze vrv . — 811. ift — 814. al ze — 815. den — 816. Vnf — nie— 817. war (f au-i rt burcO SHaf. u. Äorr.) d« — 818. habn den (de lig.) lip vU 60— 821. Vn — audaz — 823. fin. — 824 meinde (de Hg.). — vsezelin. — 825. mit— gewande (de [ig.). — gefpreit . [114^, b]. — 826. leit. — 827. ein — 831. dem— 833. Vn — 835. Nv — 836. fi — betrvgen. — 837. Vn weiden (de lig). —838. Vn halten — 839. innen — 840. minnen — 841. wolde (bC9g[.). — 842. Vn —

VI. ^'öf\[sijt öpik II. (Hartmans ©rcgotius.) 297

fin — 843. erwainde (beägl.). — chint — 814. Vn — 845. waere. — 84G. dsgewaere.— 847. ein chint inne. — 848. mir in ds minne. — 851. mich. — 853. Vn — e. —854. wnden (beögl.). — 856. Vn — 858. gewinne . [114 », a]. — 859. fln hsze —

fo

860. er, fchonez — 861. DeR eilende (besgl.). — 862. Wände (beögt.). — 863. nine.-, — 866. Vn — 869. folde . (be'5gl.). — 870. Vn ziehen — golde . (bcSgl.). — 872. Zegotbegvnde fbe§g(.). — nigeu. — 87a. Zehimel — 874. hende (beegt.) vn div — 875. Vn— fvndef . (be^gl.). — i-76. Vn — 877. chindelin — 878. ge^^nden . (\v a. SHaf.). —879. alexandrie. — 881. gefeit, (i a. ;Haf,). — 884. gebrvder (de lig.). — 886. vnmit — 887. beltfften — 888. nimms — 890. ds and^ — 891. faz . [114 v, b]. — 892. hin

l(t— 893. vbs — 895. nie dehein chint — 896. div — 897. ds — enein. — 898. gvter— zwein. — 901. \ u — im — 902. Vn — livten Ivge aUvs. — 903. ftvnde. (be^gl.).— 905. chint — 910. Vii — 911. gebiten fit. — 912. Vü — mefse zit, — 913. Vn— 915. Vn daz chind —^916. Vn damit chovfte. — 917. vn — 918. vn — 919. ds— den (de tig.). — 920. vn — fidine — 921. Vu — dem (de Hg.). — 922. def (beägl.).

15 — vnds want. — 923. golde. (be§g(.). — 924. folde . (besgt.) [115 r, a], — 925. andsn— 927. ands — 928. faelige — 929. im — 931. gwinne — 932. imz — 933. vi-

fchere — 934. in fin hsre — 935. im — 936. chint — 937. wip — mite. —939. Zechloater — 941. Iv fendet — chint. — 942. fint. — 943. Miuef — vn —944. Vii gelovbeut — dar an. — 946. chinde — 947. Damit ein — 948. Vn —

2(1 im — 952. fin — 953. DeR — rede (be-jjl.) — 955. chindflin (beögD. — 956. finer— 957. ein — chint . [llS»", b]. — 958. fint. — 959. imz niht vsfageu. — 960. chint— zetovfe — 961. vn — 962. finem — gregorivf. — 963. chint — 965. bin. —966. minef hseilef gewin. — 967 wil ez ich iemms — 968. fselichlech — 969. chindef— 971. finen — 972. fin — 973. Er — 974. imms — 975. chint hvlfen (If a. iRaf.).

25 — 976. 977. fin — 978. ds (d a. 3iaf. oon t). — 979. wolde (de lig.). — 980. chint— 981. vn fin — 982. chindef (beägl.). — 984. zefehf — 985. in. — 986. äroifc^enim unb in ift n rab. — hin. — 987. Vn — mit folhs — 988. pheflichen — 989. Vn— 990. vn — eren . [115^, a]. — 991. Vii zefrvmcheit — 992. da von (on a. SRaf.

Bon loch). — 9".I6. dingclichef — 997. zewizzen — 998. Als ein — chint. —30 999. Div chint — drin iaren. — 1003. hande tvgende (be^gf.). — 1004. finnriche ivgende .

(beögl.). — 1005. da enlivge — 1006. ein chint ds — ein — 1007. iare (i aui a torr.).— 1008. zeware. — 1009. Dehein — gramaticvs. — 1010. chint gregorivs. —1011. drin. — lOli. fin fin. — 1013. divinitaf. — 1014. dvrhlivhtet — 1015. der(beägt.). — 1016. im — geleit. — 1017. lip vh — frvmende (beögl). — 1018. den

35 (be^gl). — lift. — 1020. Vn — 1022. Ein — 1023. Siv (fo fte^t Beutlic^ ba, aberS ift loo^l irrig nac^gejogen, toeit nennife^t). — ds . e . [115 v, b]. — 1025. girret dar

dichean. — 1027. vifchere. — 1028. grozen (n ouö r torr.) — 1030. übe, we — 1031. "Wände(de lig.). — 1032. Siniv chint — 1034. mit — 1035. chint fvnde . (besgl.). —10J6. zeftvnde . (beögt.). — 1039. golde (beSgl ). — 1042. vS — 1013. vngewizzen

40 wip. — 1044. lip. — 1047. vn — 1048. dar z9. — 1049. vsneme. — 1050. chint —1051. eit fi im fwr. — 1052. 1053. im — 10.54. vsnomen. — 1055. wip — 1056. niemen— erchant . [116 r, a]. — 1057. gregorivf — 1058. zemtere. — 1059. Vn — 1060. fivnf-zeden — 1061. hset — fselicheit. — 1062. geleit. — 1063. ftsetigef — 1065. getrivvh — 1066. Vn hat — 1070. Mit — vschorn. — 1071. frivnt — 1072. Vn vslof dar

45 vnds nieman. — 1073. Sine — vn fin — 1074. Chvnde (de lig). — zerehter —1076. Vii milte des (de lig). — 1079. nie — 1080. niht — fvr gedanch. — 1081. imdiv wifheit — 1082. Defen — nie — 1083. finer — 1084. vn — 1085. ziten —1086. Vn — fin — 1087. vbs in. — 1088. vii fin. — 1089. werde. [Hör, b]. —1091. Dehein — zeloben — 1094. zechinde — 1095. Wände i&eägl.). — nihtef

50 — im vsgaz. — 1096. haetin — chvnde (beögl.) er — 1098. in — 1099. sie —1100. Dehein — fseldenrich. (beögl.).. — 1101. waere — fchsdelicb. — 1102. man (a

0U5 n torr.) in — 1103. geflsehte. — 1104. Vn — zeftaete. — 1105. ds — hsete. —1106. waere — ein — 1107. Zefiner — frvmcheit — 1108. einef — fvg. — 1110. Mitfinen fpil gnozen — 1112. ein wndsiich — 1114. ^<^ lad: Er getet dara ei (ei

55 unfic^er) chalm da von nie. — 1117. Svf lief ez fchiere heim dau. — 1118. vsnam.— 1119. fuf — 1120. chinde — gegenlief. — 1121. vufiten — 1122. wa;ineft — fvs.[116v. a]. — 1123. gregorivf. — 11^5. dirs — 1126. Sich her ta;t — im — 1127. nein- 1130. tvmb». — 1131. im — 1132. mir bliwet min chint. — 1133. hie gefrivntfint. — 1131. Zimt — (wol auf bie närfifte ^iile unterg). — 1136. einem — 1137 nie

60 — 1138. getar gebliwen ds. — 1139 vfmnnen — 1140 mir — lait. — 1141. imz —vstreit. — 1142. Man (a ju i sertoifc^t) dvltez. — 1143. wa-iz — ws — 1144. im —1145. in dahs — 1148. Er fundere dvrftige. — 1149 wolde (de lig). — vsfwige. —1150. fcheentliche — 1151. mit — 1152 fin vBwazen. — 11.53 niene in — 1155. faelige

298 VI. Qöfifdje ffipik II. (^ortman» ©regoriue.)

vart. [Ue», bl. — 1157. in — 1158. Vu — !160. Andsf vndertaenich fin. —IKU. linder vn fwin. — 1162. vn in. — llfi;!. din vats — fin. — 1161. in —1165. gemeinen — 1166. im — 1167. Vu in im — niene — 1169. Dienen —1170. Tiite fin — vn fin chneht. — 1171. gregorivf — chint — 1172. Dar vmbe— 1173. Vu — bin zehvfe — 1173. Dar vrabo — im — 1176. Siner — minne. — 5

1177. dar inne. — 117!». Nv — da — IISO. vsnam. — 1181. Vn — ll>s2. ein ende .

Waz — c'Uendf. (beögl.). — 1183. Wicre — dem (be§g(.) lande, (beögt.) Wände (be^gl.)

fi — uaude. (beogl.). — 1180. vrevdo (beögl.). — v^borgeu. — 1185. niweu —1187. wa-re. — 1188. aide (besgl.) ein warheit. [117«, a]. — 1189. gefeit. — 119(1. Vn— 1191. Zechlol'ts — 1192. Vn — getriwen — 1193. livten — hindan. — 119-1 Eh — 10min — Heb-* — 1195. vsre. — 1196 mit dem (beögl.) mvnde. (bCsgl.). — 1197. chvndt-.

(beogt.) Vil — tsete. — 1198. fta'te. — 1199. m'iuef — 12011. dar vmbe bitten —1207. chinde. — 1210. Laider — bin — 1211. fin. — 1212. hs're min. — 1211 vn —nieten. — 1215. vn — 1216. ein — 1217. min — def (bcögl.) vi'iehen. — 1219. einfvntchiut bin. — 1220. lip vu fin. — 1221. Beuimt — vnere. [117 r, b]. — 151222 Vsnim — iemms — 1223. weizgot niht — 1225. vinde — 1226. niemeu —1227. hs — bin. — 1228. vu — den (besgl.) fin. — 1229. gnife — vn — 1231. niemen— 1232. vbs — 1233. zelande — 1234. vstribet — fcbande. (beogl.). — 1235. wip —1239. Vn dar nah — fint. — 1242. minem — 1215. vn — fiunen. — 1246. minnen. —1247. vri wal — 1219. vn — 1250. Zefchanden — 1251. Nv — 1252. zit. — 12i3. Vnds l'O

— beiden, (bcogl.) Nach diu» — fcheid^n. (besgl.). — 1254. erwerben. [117^, a]. —1256. nv — 1258. Vu — min» — 1259. vu — 1260. lafts vn — 1262. werch (r

jdieint ein c ^u fein, au3 r lorr.). — wsde — 1263. dar nah. — 1261. fivlich —1265. wnfcbe — diuiv dinch. — 1260. Din begin — 1267. holden (de Hg). — 1208. fint.

— 1269. » — chint. — 1270. da — 1271. enzivh — da von. — 1272. bvche — 251273. alts bin — 1275. dir — 1277. dar nah — 1279. vn ivnge. — 128). h^ren. —1281. Nv — 1285. Nimms— vur — 1286. GBeggori9 — 1287. verre. [117v, b] — 1289. Vriivver — 1290. Vn nv — fvr geleit. — 12!U. Nv — min tvmpheit. — 1297. eine —fchaudi'. (bcögl.) — 1299. ands — l:tO0. mich — vsiaget hin. — 1301. nieneu —1302. chint. — 1303. GS ftanb Nv wat'r (an baS e ift iv j. .\>b. ein 1', an baä r ein z 30nngelef)nt). — mine vrivnt fint. — 1305. wsden inehte — 1306. ha>to. — 1307. vn— gera-te. — 1308. min — vri min — 1309. vn — 1310. riter. — 1311. honich —bitts. — 1312. Einem — 1313. niene — 1315. ds — 1316. Sws — zerehte —1320. ha'te . [UHr, a]. — 1322. Zeriterfchefte — min — 1323. din — 1321. dinen —— 1325. Sws — 1327. \n riterfchaft — 1329. Vrwrchou — vn — 1330. ald« (bcägl.) 35wip. — 1332. da von — 1333. Vn — 1335. chinde. — 1336. dir vinde. — 1337. imms— 1339. ein — 1340. im — 1342. gsner — 1313. ein — chloftsman. — 1344. daran. — 1345. ritsfchaft niht. — 1347. Vmbehendechlichen — 1348. ziten. —1319. aud!* — 13.'^iO. erwint — lieba — 1351. biu ein ivngä — 1352. Vu — 1353. finnewenden (beögl.) wil . [118r, b]. — 1355. manigef — 13.56. ritsfchaft — 1357. ze- 40fchvle — 13.58 vftribe. — 1359. Ungoriten — 1360. iemms — 1364. Vn zechore— 1366. vSfvchet — 1367. Vu gebt mir ritsliche — 1368. mir miffeftat —1369. Vu — widä — 1371. gewonheit. — 1372. Sw^ — riter — 1374. chinde —1375. nie. — 1378. vn — 1379. zeriterfchaft — 1380. mit — 1381. ein — 1382. eln-

gdwe. — 1383. Zcbrabant vn cehafpongowe. — 1384. Zeorfe — 1385. mit — baz. 45[118V, al. _ ia8H. Vu — id) le\e U — 1392. den (besgl) — 1393. hsze — 1394. Vri— 139(!. e . vil ger. — 1397. dem (beSgl.) — 1398. veds — dem (beägl.) — l-S».-». Deffelben — 1400. Minen — nie — 1402. Vn — zehalfe — 1403. Vu *— 1404. Vn —1405. Vn — fch. — 1408. mit — 1409. Weds — den (beägl.) — den (beägl) —1410. Dahinds — vingerf — 1411. ds — 1412. da — bain. — 1413. fchain. — 501416. reit. — 1417. arbeit. — 1418. gelinpf. [118', b]. — 1419. min — 1420. Vn —mit dem (bc§gl.) — 1121. ein — 1422. ich — 1424. wids — 1425. nie — 1426. Min— 1427. d«n (besgl.) — d8 _ 1430. wichen — 1432. Svn — gefeit. — 1433. dvtfch— 1435. Wndern mvz crede mich. — 143<>. Vn woiz — war zv — 1437. Vn vsueme— 1438. meiff d«din — 1439. Mit — 1440. v^nomen. — 1443. chloff^ man. — 551444. wenden (besgl.) — 1446. Vn — 1448. Nv — im fneit. — 14.50. im — 1451. nie— lant . [119», a]. — 1452. im — 1453. Vn — dar nah. — 1454. alf a. flaf. —1455. Vu — 1450. rit» — 1457. däuoh — 1458. vu — fin — 1460. in — einen —1461. gedaht — rlts — 1462. Vn des

|(be«gl.) — 1404. Vu belibet — 1465. vsf vcht

— ab» vn — 1407. gefvge — 1409. diuem — 1470. Vu — 1471. varende (bedgl.) 60bift. — 1472. Nv — namü. — 1473. diu» — fchä. — 1474. waz — din ritsfchaft. —1477. Daz — 1478. vrivnt — vord« habe — 1479. vsdirbeft — U«l. Vu bellp — gvt— 1483. Vsfvchet — fo überg. o^nc 3eicl)en. — 1484. ere . [U9v, b]. — 1485. iw» —1480. Vn — nid^ minen — 1487. min — wa>r — vilgvt. — 1489. d> — vber laden.

VI ^öftfdje (5ptk ET. (flartmana flSregoriuB.) 299

— U9(). vsiit — 1491. lue — 149G. fich — 1497. ein foelich — 1498. Wids — livte va— 1499. hsren — 1500. ein — 1503. mir min vat» lie. — 1504. gezivhet. — 1505. fielde

— vlivhet. — 1506. Vn — uiewan — 1507. frvmcheit v^dienen — 1508. eriagen.

nie— 1509. mir , v^fagen. — 1515. ein — 151fi. vn — 1517. miune. — 1518. Vn —

5 absein — 1519. niemmS — 1520. hinnen — 1521. folde (beägi.) — 1522. mit — arbeit.

— 1523. Mit rinne vn mit manheit. — 1524. vn — 1526. den dem (beSgl.) — vat«wnds — 1527. Vn — fchanden (beSgt.) — 1529. Miniv — fint — vn — 1530. bidsbe

vn — 1531. Vn — getriwen — 1532. bin zehamarche — 1535. ende (beägl.) —1536. genigen. — 1537. Vn — mit — v'zigan. — 1538. lang^ — befte. — 1539. wll

10 — me. — 1540. Svmen (me a. 91of.) — 1542. din — 1545. dingef — 1646. in ds— 1548. einen — 1550. vant. [119v, b]. — 1551. Vn — in — 1552. las. — 1553. dinge(bamad) 91af. oon n ober r) was. — 1554. vn — 1559. wid* — 1560. dar abe. —1561. richs — 1563. ds — 1566. h« — vsdagt. — 1567. Din — 1568. mit —1570. mvts — 1571. in — 1573. vh — 1574. dir — 1578. vn niht — 1581. imm^

15 — 1583. dehein finne . [120'', a]. — 1584. im gregorivf. — 1585. weinende —1592. dir — 1596. t»geliche — 1597. Vn — niemms — 1598. irrecheit. — 1599. ge-

leit. — 1600. Vn — hie. — 1601. nie. — 1602. Svn (S rot) nv — 1603. Vn

vschoffet. — 1606. Owe — 1607. min — 1608. denne . e. — 1609. niemer —1610 iemms — fin. — 1611. fchin. — 1612. aide (be§g(.) — 1613. Svn — 1614. ge-

20 bildet (g au§ b torr.) — 1615. v^wirfeft — 1616. Ein — im gereit [120r, b] —1617. in leit. — 1618. libe volIechUchen — 1619. Spife . fin golt . fin wat. —1620. Vn — zefcheffe — 1621. in nie. — 1624. gefcheiden (beögt.) - tvgende

.

(beägl.) — 1625. vn ivgende. — 1626. in — 1627. Ein isemerlich — 1628. d'. —1629. ands — vslvgen. — 1630. fifich — 1631. vndsfehen — 1632. ds eilende . (be^gl.)

25 — vü — 1633. Zehimel vn — vsre. — 1636. fin — 1638. waren. — 1639. vndstan.— 1640. Vn — ll>42. Vn andäf — 1G43. wint — wiete. — 1644. fta-te. — 1645. wrden— 16-16. einem fturmwets — ir,47. mvts — ifi48. v^hert vn vsbrant. — 1649. han .

wart[121V, a]. — 1650 mere,vslan. — 1652. mit — 1653. Vn — an erfach. — 1656. Vn— 1658. dar zv — 1659. h^. — 1660. cewer. — 1663. Vn — 1664. wäre. —

30 1666. wnds. — 1667. wanne dshsre . Gevam w»re fo vsre. — 1668. niene — 1669. ds— 1670. Vndsfagt — 1671. iv . e . — in — 1672. Als — vSnomen. — 1673. fo bin— chome. — 1674. ie — 1676. zetvne — 1677. mine ivnge — 1679. pflege (f au?h fort.) — 1680. min. — 1681. g^ne — foldenir fin. — 1682. Nv (N rot) — w.-ere .

[120V, b]. — 1684. libe vh — lü89. dar an — 1690. zewirte genam. — 1692. d^ —35 1693. Swaf — vn — 1695. im — 1696. riche. — 1697. Vn — 1698. dar vuds nie— 1699. im — wsds — 1700. v^nam. — 1701. w«re. — 1702. i-^-nch . vn — 1703. Vn— vrlivge dar an. — 1704. Vn — 1705. hszogen — 1706. Vn — zeftcete. •— 1707. vS-

fprochen haete. — 1708. hset — gefehen . (n a. iHaf.) — 1709. Vii — 1711. d^ — 1712. imgefeit. — 1713. vh — 1714. gSne — 1715. gefchach . [121'", a]. — 1717. mite —

40 1718. rw.-Bre. — 1720. wjere — 1723. mvnft« — 1725. ziten — 1726. aide (be-ägl.) —1727. riet ds — 1728. trvchftezen — 1729. brühte — 1731. tr\-chfa;ze — 1732. Iit. —1733. in — meffezit. — 1734. Vn — in — finer — 1736. Vn — in — 1737. trvch-fseze — da vrawe. — 1740. Evr — chint. — 1741. dar an blint. — 1742. Vn —1743. Daz in div'"', vrawe trvch.'", felbe — 1744. Nv — in — 1745. Vn — 1746. ge-

45 rjete . Daz — fin* waete. — 174.s. Wids — iach .[121i, b]. — 1749. waere — fidin

— 1750. mit — 1751. geleit. — 1752. Vn — chleit. — 1754. vh — 1755. wrere —1759. Nv — wrawe — 1763. get;i'te — 1764. ru?te. — 1765. v^riet. — 1767. Svs —

bi

1769. Vn — 1770. Sin — er,ir — 1771. Vn — 1772. brif vn — 1773. ^o<^ nad)hat — 1774. dar an — 1775. vrevde riche. — 1776. Nv — tiegeliche. — 1778. hsze

50 — 1779. vn zefvze. — 1780. fin — 1781. mare . [12iv, a]. — 1787. Da von —zefchalle. — 1788. Vn zebrife — 1789. tra'ip — 1792. Zefper aide zefwerte. —1793. Als — bevät. — 1794 Ta>gelichen — 1795. Vh — 1796. w»re — 1797 haet— vn — 1799. vn — 1800. vsdroz. — 1802. ein zagel. — 1803. Nv — 1804 finermanheit mjere. — 1805. hszoge — 1806. v^hert vn vsbrant. — 1807. ftarcher denne

55 (beegl.) ein and» — 1808. waf demfelbeu dar an. — 1810. gemeiner — 1811 rits

— 1812. elliv — 1813. gewonheit. — 1814. reit . [12iv, b]. — 1815. ivftieren —1816 ritorlichen — 1818. finen — 1819 Her vz ivftiert wid'in. — 1820. hin —1821. Zeder — 1822. Vn — zenihte. — 1824. niemen — 1825 in — 1826 v'fvchten— 1828 alfiis. — 1829. geleit — heR. — 1831. gedacht er dar au. — 1832 fihe

60 (h torr. auä?) — daz (z torr. aui 1?) ein — 1833 minnet — 1834. gewinnet —

300 VI. ^öfirdje ffipik II. (Hartmans ©rjgorius.)

183e. Viudet — ein — 1838. Vn — ein — 184«. Nvhan — 1842. min — 1843. wids— 1844. dar abe. — 1845. vu — bin. — 1846. d» gewin. — 1847. ein vngeloptsman . [12L'r,ia]. — 1848. Vn v^zagte — nie dar an. — 1850. fselde — 1851. zevollem— gefte. — 1853. dar vmbe — lip. — 1854. ein — 1855. Vü — 1859. rta>rcbe vn —18fil. fpil — 18C2. zevil. — 1804. ab« — an gefige. — 1865. bin — 1866. lemmS — 51867. vn wip. — 1868. liebs — Up. — 1869. ein — 1870. laftsiichen — 1871. gse-goRivf — 1873. Wohl'! (be^gt.) — 1874. vu — 1«75. Wolde (beägl.) vSliefen — lip. —1876. Aide (bc^gt.) — wip. — 1879. niewau einem — 1880. in — dar an .

[122r b].— 1881. vn gew^ren. — 1885. ein — 1886. Vn — dar zv. — 1887. zevelde —1888. ds — 1890 Mit — in — 1891. war neme. — 1892. qvseme. — 1893. in — 10in. — 1894. br^bte — gewin. — 1895. Alfvs — dSgvte. — 1897. Geriten — 1899. inne— 1900. in dS mvt velte. — 1901 Vn — 1902. Vn — niemen — 1907. Als —1908 finnechlich im — 1909. im — 1910. hart charchlichen. — 1911. finen —1912. Vn — fin — 1913. in — mobte .

[122 v, a]. — 1914. niene — 1915. finem heB.

— 1916. bvrcbmv,r vn — wS. — 1917. vu — 1918. Die — 1920. ds ivnge. — 151922. ein — 1923. in — ein ands — 1925. VndS — 1927. vn — 1929. "Wände (besgl.)— 1930. inhvnd^t — 1931. Vn — 1932. v^^gazen. — 1933. fwerte (bO'S le^te e un=beutlic^, fönntc aud) t fein). — 1934. rtriten. — 1936. D» — nie — 1937. zageheit. —1940. Vn — 1941. ftrit vndsin — 1944. finem — 1945. alfvs. — 1946. gregorivs

.

[122V, b]. — 1947. in — 1918. Vu — in — 1951. Vn — in vslan. — 1952. def war 20— 1953. bezogen riterfcbaft. — 1954. Vn — mit — 1959. ftrit . Ds vor d^s (besgl.)

aide (be5gl.) — 1960. livten — 1962. gregori9 — 1963. Vn — in riterliche —1964. Zv — 1965. da vor. — 1967. vsdroz. — 1968. DeR — gregorivs. — 1969. alfvs. —1971. Vn hfPt — 1978. ha-t — vn — 1979. hant .

[123r, a]. — 1980. vbs — 1983. vn— 1984. Vn — rechte ficbsheit. — 1985 la?it. — 1986. getane. — 1987. ftiete. — 251989. chvmbs vbSwant. — 19yo. e. — 1992. ta?gelicb. — 1993. In — 1994. in — 1996. De-hein — 1997. ez war ein — 19!!8. einem — vmbewart . (v a. JHaf., r ani n lorr.)

— 2000. Vn — 2002. Nv — 2003. Vnd« — zerate. — 2005. Vn — ta>ten. — 2006. man(n au^ m rab.) name. — 2007. zeherren — 200S. in allengvt. — 2012. Vü — man .

[123r, b]. — 2013. miffeta-te — 2014. wa?r — 2015. ein — 2017. v^derben. — 302020. vn — 2022. u«me. — 2023. Vn — beqva?me. — 2025. Wand« (beägl.) elichhirat. — 2027. d** — 2029. fvr wart geleit. — 2030. Sivolget — vn — 2031. fis —2032. Vn — zenemen — 2034. rieten — vber al. — 2036. Zenemen — 2042. denfelbe — 2043. Vn — dar an.^— 2045. Zelofen fi.vn ir lant . [123»', a]. — 2047. Darnah — alfvs. — 2051. dar zv — 2053. Zebeireu — iu. — 2054. nie — 2055. vrowe 35vn da h«re. — 2056. ein and« — 2058. in — 2059. mit riwen. — 2063. Zeder — ein— 2064. biet — d^'f — 2066. Sin — vu — 2069. zefvrte. — 2070. vn — 2072. En-haet — got (o a. <Haf.) v^lan. — 2073. vnd^tan. — 2075. d» — 2077. g^te —2078. Wand« (besgl.) — folde . (bedgl.) [123 v, b]. — 2079. wold^ . (bCögl.) — 2080. erüberg. — 2082. finer — 2084. im — was. — £085. ds — ta>gelichen las. — 402089. Vn — 2090. vn — vat». — 2091. eu. — 2093. Vu — ds — 2095. vn —2098. zehove eiu — 2100. vSftvnt — 2102. d» _ 2103. innelacb — 2101. Ee — ze-

finer — 2105. zit indem — 2106. niemmS — 2108. in dar in — 2110. Vn — ein —im ef

2111. dan. [12ir, a]. — 2116. Vn fleich , eiu tagef — 2117. fite. — 2118. Indie —2119. hie. — 2120. Vn — 2122. Vn — d^ — las. — 2123. gewonheit was. — 452125. weinen vn — 2127. Vu — 2130. leite. — 2131. fi%-il — 2132. eiu — 2133. qvä.— 2134. vn — 2135. Vrowe — 2136. Da von min — 2137. mit — 2139. niwelichen— 2140. hie. — 2142. Venomeu — 2143. Da von — 2144. Wa-re — zeleide gedigon .

[124r, b]. — 2145. ha;t — vsfwigen. — 2146. zeweinen — 2147. miffe fohen. —2150. iu ein — gevie. — 2151. min — 2152. diu — 2153. Vu — da mite. — 50

2155. nie — 2158. zefchaden gezvge. — 2160. andsf min — 2162. meiuft — 2163. Entriwen la.er ift (i aiiä f rab.) — 2164. wände (de lig.) — 2165. vrowe — 2167. andsf— 2169. eiu — 2171. ein — 2172. treit. — 2173. niemeu — 2174. pflacb. — 2175. de-hein tagch (g au5 c torv.) — 2176. dem (de lig.) — 2177. vn verborgen. [124 v, a].

— 218(» dar iu — 2181. ivgeft — 2182. Her vz — riwe var. — 2185. dar in — 552186. dar iu. — 2187. Vu — in. — 2188. Vnde (de lig.) — gebärde — 2191. Begsenvu — 2192. was. — 2193. vu — 2194. ie. — 2195. Vn — cbuie. — 2198. Vu —uiemau — 2200. ercbando (de Hg.) — 2201. fin — 2203. einen — 2204. zeweinen ge-fchiht . {fch a. SRoj.) — 2206. iu — 2208. minef — 2209. im — w^ren. — 2210. finef— cbvt [124 V, 1,]. — 2211. vn — 2212. Vn — zegvter — 2213. niene — 2214. als 60— 2216. Wände (je Hg.) — vsfchvlden — 2217. debein wip eine — 2219. Wände(beägl.) — nie wa!iz — 2221. minem — 2223. Vn — 2224. Niewan — 2225. im ze-

finer — 2226. zeweinen fin — 2227. Als — iehen. — 2229. vsfwigen — 2230. fin

VI. ^ififttjt öpik II. (•QartmnnB ©rcuorius.) 301

lait — 2äSl. im — 2232. ob a. iRaf. — v^liefe — da mite. — 2234. wa?iz —2235. zelaide aide (de Ug.) zevngemache. — 223G. zeragen — 2237. v^fwigeu (n rab )— dehein — 2238. deheiu — 2239. Wid^ — 2239. 2211, zewizzen — 2.M2. fwa-re. —2243. leiider (r aitö n rob.) — wäre. [125r, a] — 2245. Vu — 2246. er a. Kaf -

5 2247. frovden aide (Je Itg.) — 2249. Vu — ef — da von. — 2253. Vu — liu -2254. iu — 2259. Vu — 2261. alf — 2262. vbs — 2265. rieten. — 2266. Wrowe— ivch — 2-'67. Vu — 2268. dar an — 2271. Dar an — 2273. v^borgeu —2274. gewonheit. — 2275. Zewalde — 2276. drate. [12r)r, b]. — 2279. Vu — al

zebant. — 2280. div felbe wäre. — 2281. mnere. — 2282. da vor — gefeit —10 2284. Vu — dar an gelas. — 2286. tiefen — 2288. vnfoelich geuvch (otine '^Junft.) —

2289. deubrvfteu — 2290. 2293. Vu — 2294. riwen. — 2295. triwen. — 2297. iv.e.

— 2298. er — täte. — 2301. anderftvnt. — 2302. Ir (I a. SRaf.) vroden — 2303. tot

vlufterre — 2304. wtere. — 2305. fwiere. — 2306. gedinge. — 2307. ringe. —2308. "Tu — dar an. — 2309. Si gedahte a. ;Haf. — man. [125 ", a] — 2310. zv braht.

15 — 2311. Auderf daune ich hau gedaht. — 2314. iu — 2315. vu — fidiu — 2316. ze-

chovfeu — 2319. Ein — 2320. Vn — 2321. nacf) Ir ift boten au5geftrict)cn. — ze-

walde. — 2324. alfvs. — 2325. gregorivs. — 2326. min — 2:i29. zelpate. — 2330. iu

— 2331. gregorivX dar abe. — 2332. vu — 2335. vuwol gefvnt. — 233!<. Zewalde —nie uiht (h au^ e forr.) — 2339. zehvfe riteu. — 2340. vSpflegen. — 2342. hin qvam .

20 [125 V, b]. — 2343. l'in — ein— 2346. Ein fwKre ovgen waide. — 2347. laide. — 2350. tot

ovch ir

var. — 2351. entweich, im — 2353. uie. — 2357. im — 2358. Wände , daz — fpche— 2360. riwec fin. — 2361. wirret — mln.^- 2365. mir — r«lde — 2367. vnfers— 236;'. inue — 2369. Vufelde — 2370. \n — den (de lig.) eit. — 2371. mir —leit. — 2372. Wids ein — fint — 2373. vsiehen. — 2374. gebom (n auä t rab.) —

25 2375. wäre ö — zit . [120r, a]. — 2377. lieh w»ue — 2378. VBowe — 2380. ein —2381. dar an. — 2383. pelajge — 23X4. lineu — 2387. bin — einem — 2389. mir —2393. hsre — 2394. fsehe — 2395. Waizgot — i399. gebvrte. — 2400. al ze —2405. rat. — 2406. vn lip. — 2407. vu — 2408. dv wa?re. — 2409. fvndere . [126r, b].

— 2410. in heidef — 2411. hin zegot. — 2412. def — 2413. brsehte (ae au« e forr.)

30 — 2414 mit — 2115. gefchsehe. — 2416. mvts. — gvts. — 2419. g^te — in —2420. vnde (de lig.) — 2422. uimm* — 2423. verbjere. — 2424. heimlich wsere. —2425. ivdaa. — 2426. was. — 2427. hie. — 2428. iu zwein — 2430. zit. — 2431. ma-re.— 2432. waere. — 2433. Savl vn ionathas . Vh abfalou d* da was . auf einer 3*'''^-— 2435. Sin fvn — 2436. wip — zefvn — 2437. vn — 2438. Wold« (de lig.) —

mv35 ein — 2440. wsere — wsene — vn,gelich. — 2443. tot. [126 v, a]. — 2444. dirre —

2445. bieten — in — 2146. wirtfchaft — 2448. in — 2449. vü Up. — 2450. wip. —2460. vn — 2462. dehein — 2463. Swa mit — 2464. chvmbs — 2465. liten —2466. ein — 2467. iams — 2168. Wände (de lig.) — d^u (be^gl.) iams — 2469. v9.

flvchtez wip. — 2470. Up. — 2471. wrde (besgl.) — 2473. vn — 2474. lip. —111 2475. Vn — 2476. fol. [126r, b]. — 2477. Minem libe def geiehen.Def im ze gvte

(ift gefcheheu. unterg. neben vsiorn .). — 2480. ds — 2182. vsflvchten — 2483. wnd^t— 2487. da — 2488. dehein — 2489. Vb» fva — 2190. deheiu — 2492. fchowen

.

burefiftric^en, barüber bowen. gefc^rteben. — 2493. v^fchvlde — 2496. ds — 2497. gre-gorivs. — 2498. niem' — allvs. — 2500. v'^zwivelt — 2504. Zebvze — 2505. euift

l.'i — 2507. riwe — 2509. iwererm — 2510. l'pifo (i a. 9iaf. Don. f) vn — gewande

.

[127r, a]. — 2512. vn — 2520. Vu — fin a. iHof. oon ane. — 2521. d^f (de lig.) —ein — 2522. nie — 2525. tsegelicher arbeit. — 2526. feit. — 2528. in — w*. - -

2533. eigen. — 2537. v^dienet — 2538. im — zebvze — 2539. mvt^ min. —2540. rede (de lig.) fin. — 2541. iemm^ wids — 2542. bringen — 2543. geliche

.

50 [127'', 6]. — 2545. niemm* — 2546. wijeren — gefcheiden (beSgl.) e. — 2547. vn— 2548. Vn — werltlichem (ba§ erfte 1 aui t forr.) — 2551. Vn — 2555. fin —2557. infinem — 2559. in eine — 2560. inne — 2564. vn — 2565. Vn — 2566. d« —2567. richter fine — 2568. wut — d^m (de lig.) — 2570. vn — 257.!. Vn _ d* —2574. fe zetal. — 2575. ergraif d» lipfofe (sie). — 2576. Vu — imdau .

[127 v, a],

55 — 2577. hvfelin — 2578. d^ — 2579. Ein — dar. (r rab.) — 2580. niend" and^fwa.— 2581. vifchen wseger wa-re. — 2582. dSrivfa?re. — 2585. wa-re. — 2586. im —2588. vii — 2589. trvgenare. — 2590. wa-re. — 2591. ds — 2595. So ich binde(Hfl.). — vu min — 2596. lip. — 2599. vnd^in. — 2600. vngewin. — 2602. nie —2603. livte. — 2604. wsere — braite . gerrte. — 2606. zaeme — in — 2607. Ein —

60 vn ein — 2608. din — 2609. ein — prot .[127v, b]. — 2611. v^fwendeft. —

2612. ftserche — 2614. waz ez — 2617. Vu — 2619. mir — gefeit. — 2621 ein fin.

— 2622. im. — 2623 Vn — 2626. Vu — 2627. Der felben — 2628. vn leit —

302 VI. ^öfxfd)« ©pik II. (^ortmanB ffirtgoruis.)

wjere — 2630. im — 2633. finen rvkke — '.'fi34. v" tragen. — 2635. finer —fweere. — 2636. wiere. — 2637. Des — wip. — 2638. vb" finen lip. — 2640. ein —2641. in ds — 2642. fin dvrftechliche bet. [128r, a]. — 2645. ein — 2647. dichs —2648. ein — 2650. WÄift — din hvs — 2652. h^re. — 2654. Vn — finen — 2656. Vn— 2657. dehein — nie. — 2658. hie. — 2660. dar an — 26C2. finem — 2665. ab» — 52666. vii — mir. — 2667. mvze. — 2668. Sin — 2669. niht — 2670. im dem —2671. Engezzet in — 2672. abs — 2673. ligen. — 2674. Vn — im — v^zigen. —2675. gewalte. [128r, b]. — 2676. im — 2677. in mit — 2678. vlfchere füi — 2680. ze-ftvnde. — 2G81. nach lief. — 2682. Vn — im herwids — 2683. in — wid» —2684. vlfchendm — 2685. Sin — bereit. — 2686. vnwirdecheit. — 2689. wolde (de lolig.). — 2690. Vn — 2692. v^fprach — 2693. in — 2694. Ein — 2696. Vn ein —2697. wids — wip. — 2698. chome fin — lip. — 2699. wsere. — 2700. d" vifcha?re.— 2702. ab" vn — 2705. Vn — wife. — 2706. fplfe. — 2707. niht — 2708. fchinet— Wangen. [128v, a]. — 2709. hungerf not. — 2710. fint — vn — 2711 nie man— 2712. Dehein waitlichern lip. — 2716. hol . auf bte folgenbe 3^''^ utiterg. — 152717. vn — 2718. Ivt« vn — 2720. vn — 2722. chivfe — 2723. Deheinen — 2725. des(de Hg.). — fint. — 2726. wint. — 2727. lends — 2728. vn — 2729. din — vh —2731. vn — 2733. fint — vn — 2734. and^n vliz. — 2735. heimeliche o^ne 5}Junft. —2737. bin — 2739. vSgezzen. — 2741. vindeft. [128^, b]. — 2742. vber windelt. —2743. WiEizgot — dine — 2745. Vn — wxre. ^ 2749. Vn — wids — 2752. dehein 20— 2753. Vnze an die ftvnde . Daz er in begvnd*^.

|Fragen der mrere . Waz mänef

er wsere .|

— 2757. Er — h^re — bin ein — 2759. Miner — fchvlde. (chv a. 9Jaf.

V. fch). — 2760. Vn — 2761. wfte. — 2764. mit — 2765. dritte — 2766. v«pflac. —2767. Vn — d» — 2769. noch livte. — 2771. zv — 2772. vn — 2774. Eine —2775. ftein aide (Hg.) ein hol . (ol oeni)if(f)t). — 2776. wol . (ol oerrotfc^t). [129r,a]. — 252779. bringe (brin a. 9?af.). — hein. — 2780. einen ftein. — 2783. erringen. —2784. bringen. — 2785. mit fwaren tage. — 2786. Diner — 2789. din — zeriwe —2791. ein — 2793. zeftivre — 27y5. dem felben — 2796. flivz — dinem — 2797. Ge-riwet — 2798. vnd" dineu — 2799. dar vf — 2800. ftein — 2!-02. dar abe —2803. dar zv. — 2804. ginch — vn — 2805. nim — dir. — 2806. min — mir. — 302809. Vn — ftein. [129r, b]. — 2810. Vii — diniv beiu. — 2811. Mit — 2813. Vii dazdv w "liehe . Vf difem ertriche .

|

•— 2815. niemmer — 2816. bin — 2817. mit —2818. im — 2819. wold« . (Hg.). — 2820. fold« . (beägt). — 2822. dar an. — 2823. ge-maches. — 2825. Infinem — 2826. Sin — im — 2827. finnen. — 2828. gewinnen. —2829. inne — 2830. getriben. — 2831. denhof (Hg.). — 2833. geleit. — 2834. Wid« 35i'in gewonheit. — 2835. ein — hvfelin. — 2836. fin. — 2839. vnmwre. — 2840. wtere.— 2841. dar inne — 2843. hin. [129", a]. — 28-14. dar in. — 2845. gehalten . Sin —2846. Vn fin — dar zv. — 2850. in — vb^gie. — 2851. zeflaffe gevie. — 2852. d^m(Hg.). — 2853. vifchere — d«m (Hg). — 2854. Dar zv — 2855. gewonheit. —2856. Do — 2858. mvde — 2859. fin — niht v^nam. — 2861. e — 2862. trvgoua-re. 40— 2863. niht — wicre. — 2864. niemmer mer . (baS le^te r rab.). — 2865. zv —2866. daz. daz — wiii — 2867. in — vh — 2871. niht — 2872. fwa;re. — 2873. Dazer v*'fvmet wsere . |vro .

|Do wart er ab^ do . Sinef mvtef harte

|— 2876. in fold"

(Hg.). — hin. — 2877. wid'* iu. [129v, b]. — 2878. vn — 2880. v^gaz. — 2881. im —

2882. Die er zaller ziten . Trvch bi fin'* fiten.|

— 2885. Vn — 2886. in dvrch — 45bite. — 2887. in mite. — 2888. ftein. — 2-i89. im — bein. — 2890. in — 2892. finnen.— 2893. hinnen. — 2891. den vndt'n nimm» — 2895. iu — 2897. di^n (Hg,)- —fvnden (Hg). — 2898. Vf dirre tiefen vnd^. (Hg.) So bift dv ane fvnde. (Hg.). |

—2900. Vn wol ein — 2901. in — vn — 2902. Den (D rot). ~ ggori9.Nv — alfvs.— 2903. dem (Hg.) wilden (Hg.) fteine . |

Aller gnaden eine . |— 2905. fin — 50

2909. ein — 2910. bein vn — 2911. Erne — d» — noz. [130r, a]. — 2912. nv —2913. Weizgot — 2914. hvnger (g auä d torr). — 2915. Im wa;re gegeben . prifte .

|

DeR troft von chrifte . Der im daz lehn|

— 2918. genas. — 2919. waz fin fpifewas. — 2921. chleine. — 2922. Dar vnder — ein — 2923. mit einem — 2925. vü —2926. Vii — 2931. Wände (Hg.). — 2932. Zetvn fwaz — 2933. zevil. — 2934. gnade- 55lofer — eine. — 2935. fteine. — 2937. Vii — im — 2938. fchvlden . (n rab.). —2939. fin — 2940. las. — 2941. zerome — was. — 2943. Ein — 2944. finem —2945. Dvrch — wnne. [130r,b]. — 2946. den felben — 2947. ftril — 2948. nit. —2949 Vn — git. — 2950. niene — 2952. gerieten — vber al. — 2955. fin —vn fin — 2956. Erzeigte w**im wiere . Gut zerichtere.

|

— 2959. im — 2960. vii 60mit — 2962. Der ie (erie a. 91af.). — riet. — 2963. Einef — 2964. zwein. —29^5 fchein. — 2966. vn — warhait. — 2967. ein eit. — 2968. Die befvnds läge .

Vn ir gebetef pflagen .|— 2970. ftimme — in — 2972. ba;ten. — 2973. Vn in —

VI. QBftrdjt ®ptk II. (Hartmans ©rcgorius.) 303

2974. Waz gotef wille waere . Vb* ir rihtere .|

— SSTtj. Ez waere gerezen eine . Vfeine wilden (lig.) fteine. — 2978. Ein — inequitania. — 2979. nienieu — 29S2. be-

want. [130v, a]. — 2983. Vn — gregorivf — 2984. in — 2980. meiude — 2988. Xvne— ir — 2991. befcheideu. — 2993. Vn — in — 2994. Vii alf fi geraten . Alf fi

5 yänomen hate.|

— 2997. Vu — mit — 2999. miere. — 3000. Zegot — 3001. herren(a. SRof.). — 3002. Zel>oten beide (ijg.). — 3003. eqvitanen — 3004. g?-ten — 3005. vnbra-hten in — 3011. Vii — 3012. in — 3013. li^ze. — 3015. in — 3010 Vn — in gotin ir fin. [130v, b]. — 3017. immS — in. — 3018. in — 3023. in — 3024. niht —302t). Wirte (ifte a. iHaf. Don ft::). — 3027. Zewalde — C^ne *punft. — 3028. vni —

10 diet. — 3029. ir — 3030. dritten — 3031. hvfHach. — 3034. grafige (ge a. ÜRaj. o.

R). — 3036. d^ vifcha-re — 3037. e. — 3038. ra?lde rieben. — 3041. Vn —8042. rinen — 3045. Vu im da finiv bsein. — 3048. hvfelin — 3049. Zef:i-ld<^n (tig.).

— iahen. [ISl'', a]. — 3052. ha>ten — mit in. — 3053. ein fin. — 3055. win vn —3056. Vn dar zv fwaz in — 3057. Swan — 3058. d^ — 3061. fach (ach o. 9iaf.). —

15 Tn — 30G2. geuiezen. — 3063. wold^ in niht v^driezen. — 3064. Em fchvfifen

in ringen — 3065. "Wände ((ig). _ 3068. d^u (be3gl.). — 3073. Wfch^re — gelte

fpch. — 3074. gefch*hen. — 3075. folde (üg.). — 3076. Alfo gvt livte . Ich han ge-vägen (g aui h lorr.) hlvte .

|

— 3078 Einen harte (h a. 9laf.) — 3079. einen —3080. geleit. — 3081. milTefeit. — 3082. "Wand<= (iig.). — vn — 3083. g*ue genoz.

i'O [13ir, b]. — 3084. phenignen. — 3085. ein — dingen. — 3086. in im — 3087. Xv-baten — in — 3089. begvnde (tig.). — zevellen. — 3091. gir man. — 3092. infinem— 3093. e — 3094. mit — 3096. Vii — zefwelher^^— 3097. den ((ig.). — 3098. VzdT (be§gl.) meref vnde. (be^gl.) So waere er ane fvnde . (lig.). 1

— 3100. in in —3101. erchande (Hg ). — 3104. Mit beiden (lig). — in — 3105. im — 3106. im —

25 hi. — 3107. im and^s — 3109. Vn — 3110. in — 3111. im — 3112. in — tlwer —3113. begvnde (Hg). — in — rechte — 3114. finen — 3116. waene — waere. —3117. maere. [131^^, a]. — 3118. ab» andSftvnt. — 3119. Mit — t«te chvnt (o^ne

^untt). — 3120. ein'« red« (Hg.). — 3122. Wände (bc^gl). — dem (be^gl.) ma?re. —3123. der felbe — 3124. riet. — 3125. Vö — zebabift — 3128. Sine bihte — 3132. riwe.

:;(( — 3133. triw^e. — 3135. begvndez — 3136. Vn — im — 3138. mceine. — 3139. ftueine.

— 3140 wifeu. — 3141. Nv — in — grifen. — 3142. vb*wallen. — 3143. ha?izen

za-her — 3144. Vb* — 3149. 3tei)t am Sanbe mit 3Serrocifung^3ei(^en '" lio (Dov lie

ein 3?eft roie ooit einem h;.C->afen) in in|maneg^ (oon m ber crfte Strid; abgeirfmitten)

not — 3150. rteine. — 3151. H:et — niewan eine. [131^', b]. — 3152. dehein lip —:i.'i 3153. gedingen — 3154. vinden. — 3155. Enwaere — winden (Hg). — 3156. Vn —

3157. hvnger haet in — 3158. d^n (Hg). — 3159. vö — 3160. fin — 3161. in (i a.

3Jaf. ». f). — 3165. in zehant. — 3167. wilden (Hg.) fteine — 3168. Do fimit

Varbeiten . Die bome zv bereiten.

|

— 3170. ftein — 3171. Vii — 3172. gregonvs —3171. Einen — 3176. Dehein — aide (Hg). — fchein. — 3177. Aide (Hg.). — dehein

4(1 (lig.). — 3178. geraete. — 3179. vn — waete. — 3180. niemen dehein. — 3181. Vonedelem gefteine .(/folde ] Von liden v£ von golde . Betzer haben

]— 3184. zewnfche

gefniten. — 3185. fiten. — 3186. gelpfen — gienge. [132r, a]. — 3187. Vnde (Hg).— vrivnt — 3188. golt varwen — 3189. in — 3190. Zefehen — 3193. zetanze —3194. gelimter — 3195. niender — 3196. Es — 3200. DeE — vn d« rieine. —

45 3201. innen. — 3203. fin — 3204. vu — 3205. Erne mohte — 3206. Wände (Hg).— 3207. bffiine. — 3208. ftieine. — 3209. wold« er'" vsborgen hau . (a. Slbc.

"'

fleh). — 3210. im — .3211. ein — 3213. Einen — da — 3214. Zegot in — :i215. livten— 3217. zeware. — 3218. d^m (Hg). — 3219. vn anbarte. [132r, b]. — 3221. E . waf— zerechte — 3222. d^ — 3223. E . waren. — 3224. röte — 3226. vlize. — 3227 vu in

.-,(1 — 3229. E. — 3230. gelpf (1 a. iRaf. o. p) vn — 3231. zefrevnden — 3232. vu — 3233. tief

— vn — 3236. vn — 3239. gebeine. — 3240. chleine. — .3241. beinen vn —3242. mohte — 3244. vn — 3245. im — 3247. bein vSnozen. — 3248 Als wa?re —3249 ftvnd'-n (Hg.). — .32.56. wnden . (beägl). — 3251. arbeit. — 3252. leit. [132*, a].

— 3254^ Als — ein lilachen . (ba§ jroeite I au§ c lorr.). — 3256. in — 3257. gebeine

.

.'.5 Groz vn chleine . |— 3259. fa;re — 3260. wa;re. — 3261. d" fwiere. — 3264. gänz-

lichen. — 3265. entwichen. — 3266. fin — 3267. vnz — 3268. vii — 3270. hxten —3273. begvnde (Hg.). — in — 3277. Vn — finem — 3279. gregorivf — 3281. in —3282. gregorivf waere. — 3283. Nv — im — maere. — 3284. War vnibe fivz"^

chomen . (a SRbe waren). — 3285. vemomen. [132', b]. — 3287. Von got wart be-

60 fcheiden . (erchant. |Daz er in het genät . Selbe erweit vn

|— 3290. Vn zerihtere

— 3291. fin — 3292. Als — vSnam. — 3293. hSzen — 3294. d^ — 3297. nie —3298 Sit ir chriften livte . So eret got hivte .

|— 3300. Vn — 3301 Wand'- (lig).

304 VI. ^öftrdje Cpik II f^artmana ©regortus.)

— enbir. — 3307. eine. — 33ü9 d' — 3312. Wa!re — in — 3315 miu —3316. vh gras. — 3317. Vn — :;318. grimme . ({? a. 9(af. v. f). — 3319. vnrwiuenItinnne. — 3320. Vn — d» vufvze . Miner baren fvze. [133r, a]. — 3323. Tu —linde. — 332-t. vn — 3j25 gemseine. — 332fi. Als — wa?re ra?ine. — 3327. Vn —fchin. — 3328. fin. — 3331. min — vnw^t. — 3332. min zemeifter — 3333. er- 5dahter — 3337. daz überg. — 3338. vn — 3339. ein — 3340. min zerome — 3343. vn-genfeme. — 3344. wider zeme. — 3345. ieherren — 334(i. v^gezzen — 3351 d^ lip .

die fite. — 3352. mite. — 3353. fol. [133r, b]. — 3354 zebabift — 3355. Vi! fälligen

livte . Nv lat mir daz hivte .— 3357. Zeeinem — fin — 3359. Vn — 3361. Vu — min ze-

gote. — 3364. mite. — 3367. Daz ir vrivt an mir def tiovelf mvt. — 3368. al zegvt. 10— 3369. bin — 3371. nie — 3372. vn — 3373. red« (lig.). — w-ids — 3374. Zebvze— 3375. im d^ — 3376. niene — 3377. vn wold^ — 3378. in — 3380. 3382. Vn —3383. Nv — 3384. vü mit eid« . (Hg.). — 3886._im — 3387. baz. [133*^,8]. — 3388. Erfprach ich waf ein (ein überg.) vollez vaz . (den . 1

Svutlich^ fchand*u . Die ih mitdilen ban

[

— 3391. Itiein. — 3392. lebet — ba;in. — 3393. niemenf l°Tide ((ig.). — 153394. entrioz. — 3395. guad'' (lig.). — noch (o au§ bem legten ätricb »ort m torr.)

— 3398. Dvrch — 3399. Vn — raine — bin. — 3400. drin. — 3401. gebii. —3402. Aide ((jg ) _ 3403 itjeine — 3404. mir — 3405. bin. — 3406. iu. — 3407. Ald^'

(lig.). — gervmez — hie. — 3408. d^r (lig.) vifchsere — chnie. — 3409. in. —3410. h*^re — 3412. dar an. — 3415. bot . auf bcr oorigen 36''6 überg. — 3417. zev- 20lize. — 3419. ich'" divnaht (a. ;)ibe. '" ivch). — 3420. vn — groze — 3421. alt.

[133', b]. — 3422. d^ fvnd^ (lig.) nie — 3423. d^ — 3425. mit triwen — 3428. mit— 3429. braht (b a. fflaf., uon r?). — ftein. — 3430. bein. — 3431. Vu — d^n li-

(lig.). — 3432. niemm» md. — 3433. min fvndigev — 3434. in — 3436. in —3437. Erntrioz — 3439. in — chleit. — 3440. Vu — geleit. — 3443. fteino. — 253447. vircha>re. — 3448. fwa?re. — 3449. Vu — vn — 3451. im — 3454. Vu —riwe. [134r,a]. — 3455. Vn fin» ovgeu vnde (lig.) , Daz vlehn lins fvude . (lig.).

j

_3457. genas. — 3458. v?as. — 3459. lud^ Ivudtn (lig.). — 3402. Vu — dfr vifcha're

(lig.). — 3463. Infinem — 3464. Vn in mit vngemache . [fchiet .|Def nahtef beriet

.

Morgen dv er danne — 3467. Vn — 3468. vu — 3469. in nie — 3470. dinch — 3471. dar 30r

an. — 3472. Vn — den (lig.). — 3473. ez — 3475. im — 3476. finer — 3477. ringer wsere.— 3478. vifcha're. — 3479. Leider — nie. — 3481. Aide ([jg). — f^. _3482. gregorivs. — 3488. hvfelin — 3485. min — fwiere. — 3486. wäre. — 3487. vö— vh — 3488. Vn — mir laid^^ — 3489. taveln (1 au§ anbrem SBud^ft. lorr.) vergaz.[134'', b]. — 3490. vifchajre — 3491. lit. — 3492. zit. — 3493. Owe lieb" — min. — 353496. E . daz — 3498. vn — 3500. Vn wierez — 3501. wiut — 3502. Inne —3503. e . daz hvfelin — 3504. wiechffet — vmbederbe gras. — 3505. vn — 3506. d'— 3509. niht — 3510. zeftvnde. — 3511. vn — 3512. Vn — 3513. vn — 3514. Nv —gen^edic — 3515. gregorio. — 3516. grozes — 3517. "Wände (Hg.). — 3518. niwe —3519. Evxe (r fie^t aud tote t). — 3520. vn — 3521. Hseten — 3522. iahen. [134" , a]. — 403523. wajre — 3524. enlvgenfi — 3527. vnd^wegen. — 3528. d* — 3530. vu — 3532. de-hein — 3533. iu — 3535. dar vz — 3536. zerome — 3537. gnaden (Hg.). — 3538. d^r(beägl.). — 3539. zerome — 3540 vber al — 3543. w.-cre. — 3544. vn — 3545. heilcheit— 3546. im — 3547. Eqvitania. — 3549. bieten — 3550. Eiuen — 3552. Wollin vn— 3555. vn mit lauge. [134*, b]. — 3558. dar . vf fiueu troft. — 3562. Sweu (er 15

überg.) <Ia bervrto Da man in hin fvrte .|

— 3564. Sin — aide l'in gewant; haut(gowaut ausgcftddjcn). — 3565. Sin — fin — 3566. zeftvut. — 3567. finem chvmber— 3568. KoHia div ma-re . Eupfie ir (ir a. ?Haf.) rihtere . |

— 3572. zeder — 3574. Derbaz ein heilsere. DS feie fvndtu (Hg.) wa-re .

|

— 3576. Er — 3577. Im — 3581. in— 3583. Vu — vrevelliche (a. iHaf.) fite. — 3584. erzeigen. — 8585. Vn — mit — 503586. wids — fint. — 3587. chint. — 3588. nieue — 3590. fint — 3591. leret rehte .

vn — mvt. [135', a]. — 3593. fwa>re. — 3594. e. — 3595. E . daz zwivelhaft —3597. vstrage. — 3598. fvchen — 3599. gahef — 3600. ein — 3602. Vn — 3606. mit— genas. — 3607. Vn — fta-te was. — 3609. wfch — 3610. ftKrchliche. —3612. mvter . fin bafe . fin wip. — 3614. eqvitaniam — 3616 wa-re. — 3618. Kv — 55in — 3622. Vn — 3623. Vn im — vor gefprach. — 3624. gvtem wibe. [135 '', b]. —3626. vnchvndef (ba§ erfte u a. ;Haf. , uon ?) ma-re. — 3627. waere. — 3628 geleit.

— 3629. riwe vu — arbeit. — 3633. vu — 3(536. Vn — eqvitaniam. — 3638. im —3640. im — e ^ 3641. zeftvut. — 3642. fin mvter wsere. — 3643. vn — gewähre. —3644. Der vrevt fich ze got . Daz fi finem gebot .

|

— 3646. vuder lac. — 3648. vn lio

— 3649. grvzo. — 3651. Vn — 3652 im — Ca-lde — 3654. Vn daz er fie (e n ;Kaf.)

alten . Mvfe behalten .|

— 3C56. Vn — 3657. vn — 3659. ftvnt. [135", b]. — 3660. erdo

^ir ZV. — 3664 fi (i au^vab). — 3668. riwen — 3669. vernaemen (te|te n rab). —

VI. ^öfifdii ffipih II. (A»e ^aria.) 305

aG73. in ivch — ofiTj. iu — 'Mul. iii (i rab.). — vü fiche — in. — :!t;78. Er rab. —bite. — 367rt. wsre — 3680. aide ((ig). _ 3684. vn g?-tef . Vreuden (lig.) vn —3685. einem — 3688. div — in — 36DÜ. Wand« ((ig.). — 3691. in — 8G92. Vn —bigot lach. [ISS'', b]. — 36y3. dehein — hsete. — 3691. vn zeftwte. — 3695. lip. —

5 3696. wip. — 3697. er. — 3698. vn — 3699. in — 3700. wol. — 3704. \-not —3706. 3707. vii — :1707. fwjere. — 3708. Miner — wtere. — 3709. v^gezzen. —3710. Vn — 3715. vn — 3718. wnderlichen — 3719. Zevrevnden — 3722. gregorivf— 3723. Vn — zebvzen — 3725. vn — gvte. [lafi"", a]. — 3726. mvt. — 3728. daran — 3729. v^tribe. — 3730 zerome — 3731. iu — a733. fint. — 37:!4. chint. —

10 3737. niemer — 3738. d^ in — 3741. fchvlde (de (in.) — 3742. Erwrben — 3743. niemer— 3745. Gena-men — 3748. vn — 3750. Sit daz"' fint genefen . (le§te f au5 r torr ;

a. iHbe. fle^t "'dife). — 3751. meintat. — 3752. wirt din

Jarnacf) folgt (ogl. 0rcit^ ©. 57) lip vor allem üb daz feit ir Ivrowe mir fold

ich wefdeu zedib daz wrd ich vrowejfit vm ever edel niinn vnd

|fold ich die

15 ver ftelen daz wold|ich imer gemn vrowe mit ev helen [136'', b] vrowe ob allen

vrowen noch ' felich weip durch ir liilt treften nien g:fi::ow (trDorow?) I meinemliben lierren vud

l Mein vrowe der ich dinu wil dev ift vil meinf herzzen fpil

ob er mir lieget der mir trrget def mach|

S. 107r a 3. 17 (ogt. ßreit!) 3. 50):

20 Ich grvzz die Wl liben vrowen] alle gemein Doh ift mir meu vrowe

|diu

libift alein Si cvneginn fi mor gen ftem ich wil ir ime." dinen\

gem. Si meien

zeit fi rofen plvd|

fi nimt mr fwer vnd almen mvd|

Si öfter tach fi cron obe

allen weihen vil gern bei der liben vvil helen|Si voial fmach fi mvfchgat plvd

herzzen travt men cvneginn lat .]

(3 36i'6n leer) [107r, b] Men vrowe dev hate

25 gvt vorI

Men vrowe der ich dinen fol . der gan ich|aller eren wol fi can

mir vrevden vil gomac en . vnd can wol trvren fwahen .|amens*

|(ber Dleft bei"

Seite leer). — weihen[1)7-' a] ave maria

\vrow gcnad ob allen helfet mir die |

zeit ver treiben fo

ptn ich vro|vnd tvt ir daz ^-nd leb an eren defter

[

paz . fi rof im morgenteve30 genedich

|fei men vrow.

| g[107v b] Troft in meinem leid . def

|wnfef avgenwid . feit ir

|vnd meiner

felden fpil . mit|lib ich immer grvzen wil

jevren minnicleichen leip . ich han

evch vvr ellev weip . er |weit mir ze Ion . meiner felden

\cron . vrowe daz feit

ir . libev|nv dvt genad an mir . So pin ich imer wol gemvt , vnd vor

[fogen gar

35 behvt . vil felich weip|fvz vnt rein . nv merchet reht

|waz ich mein. Ich man

ovch weiplei eher gvt. Ever minne in menemjherzzen plvt. So dev rof im

meien|tvt . von ir fo pin ich wolgemvt

[

Swenn ich evch vrowe an fehcn|fol fo

pin ich canzer vrevden vol\

ein liepleich plich von everu avgenjir fult mir

vrowe daz gelavben I Den nem ich vor ein michel gvt|fo ftvnd vil höh mir mein

40 mvtI

Genedich feit mir vrowe . wan|ich ev wol getrewe. Der prif

|hat ein end

ich din ev deft vn|wend.

]

1167,17. C. Grbmann, 3"i^ -erttritif oon .'öartmann^ (>ivegoriu*5 P. XXVIII,47.II 84, 24. 3. ^eftgabe für üSeinljolb, 3. 37. oofef J*'^'"'*""' •* Koloczai Codex.

Koz^pkori nemet költemi-uyek gyüjtemtnj-e. Siubapeft 1895.

45 n 85, 5. Jl. üJiaroIb, .iöartinan Don 3lue, Solfram non Gfc^enbac^ unb WottfricD

Bon Stroßburg. 2. aiufl. l'eipä. 1896, 3. 11—51.II 8.5, 3lnm. 23. Sieä XXIII.II 85, 5. .'öarttnan »on 2lue, der arme Heinrich. Edited with an introduction,

notes and glosaary by John G. Robertson. Sottb. 1895..'>0 n 93, 26 3u Seifrieb .t->etbang f. ©öbetfe, aK.=3(. 3. 898—900.

II 126, 26. e. Sd^viJber, /fragment ber 3rocinl)bf. M. A. XL, 242—245. Giniocitere<5 SJruc^ftüd ber Jsroeinfibf. M. A. XLI, 90—92; ogl. AA. XXIII, 202.

II 128, 9. R. 3roier/.ina, 2lUerlei oioeinfritit A. XL, 225—242. «. ;Hofen =

bagen, Xit Gpifobe ocmt fRaube ber .Höiugin in \iartmati9 .Jroein. ^n: 'Vbitolog.•.'. Stubien. .^alle 1896, 3. 231—23i:.

11 129, 10. f>enrtci, groein, rec. o. C4. 2)1—n. fcitt. Gentralbl. is 4, no. 39,

22. Sept., Sp. 1421 f. 3roier);ina AA. XXU, 180—196. UH. iHöbigcr, .s>ernitg4

9(rcbtD XCVII, 393—398. iöemt). ft öfter, ilergleicb bce .öartmanfc^en oroein mit bemSötpenritter Gi)reftien§. Xiff. ©reifSro. 1>96. Utrid) ?f rieblönber, SJetrifc^eS jum

•'I 3tocin

.Hartmans .J St^abeä Aeftfcbrift ftönig^b. 1896. S. 365—374.

3Jac^träge 511 ber beutjc^en 9iat.=2itt. 20

306 "^'i Wöm^ ®pth n. in.

II 13:1, 39. ybanus 6ei Naumann, S. 47, ä- 29. Tlai au§ aBeffobvunu, saec.

XIII unb S. 651 , 5. 19. 3JiQi nuS iütarienbenj o. jj. 1439.

n 16S, 5. 3u lUvic^ uon ;3Qäict)ofen ogl. Hux; 1\ <B. 348—353. ©öberfe, ^IM.e. 723—729. qSifdion I, 4U4.

II 199, 2. 5yr. earan, Über SQSirnt oon ©raDenberg utib ben SSJigaloiä B. XVI, 5

253—420. ^-^um iffitgaloi'3 B. XXII, 151—157. H urj I^ 402—409. ©öbecfe, an.=2(.

£. 729—734. iujrf)on I, 374. gr. Sogt unb ÜJtoE Äoc^, @cf(§. b. Dtjd). Sitt. o. b.

älteften Seiten bi^ jur ©egenmart. iJetpä. u. 2Bien 1897, ©. 128. Qat\.) ©uft. Jlarpeleö,aiUgemcine Öef(^tcf)te bcr üitt. d. i^ren anfangen bis auf bie Qegenroart. II. SJerl. i89i,

e. 320. (Jatf.) 10

11 200, 27. aSg[. 5)Jriebfc^, a. a. D. I, 120.

II 201, 8. e. Jeftgnbe für 2Beinf)olb ©. 62. 63.

II 242, 1. 3u fiietnvicb v. b. Sürlin f. M u vj I^ 422—124. @ ö b e d c , im.=2l. S. 775—778.

II 243, 19. ä<g[. Acftgobe für iffictnl)olb 5. 38.

II 243, 24. 6. ISljrtämann, ^ur Krone ,t->einrtcfj5 oon bem 2iir(tn. B. XX, I5

66—78. XXII, 436.

B. einger, aeEttritifcfieg jur Ärone A. XXXVIII, 250—272.n 302, 1. 3um ^Icicr

f.(Hübe de, W.=3t. S. 778.

II 303, 27. 2Bal5, öiaret, rec. oon 3iöierzina AA. XXU, 353—363.II 304, 24. ©. geftgobe für aBeinfjolb S. 46. 20

II 305, 9. fi. Söünte, Söeiträge ^ur Sittengefcl)tcf)te au? Janbarei§ unb gtorbibet.

Stiel 1893, rec. »on D. ö. 3ingert"e AA. XXII, 283—285n 370, 23. <R. Sprenger unb J. eiJ)ut$, 3u 2)Jai unb iöeaflor P. XXVIII, 437.

II 388, 1. 3u .«onrab Don etoffet f.©öbecte, Ü)i.=3l. S. 780.

11398,1. 3u2ßcrnf)erbcm®ärtncrf.Jluräl',e.447—453. @öbC(fe,ü)l.=3I.S. 114.826. 25

11398, 17. Sie .Hamburger C?bf. o. 3!eibt)art fyud)? (f.'ö obertag, 9!arrenbud), ©. 143)

ift bejeic^net iu scriü. 229 c; ogt. *D!itteitungen a. b. StaDtbibliottjet ju .'öainb. XI (1894\

3}r. 63. Sie geite i)at 20 3. da finb 215 e, 60 fehlen SJobertag 2734('das man)—2822

(ist ein) unb 3447 (muss alles)—3530 (meinen). C. ZI). SBalter, 3u ben SDia(ogftropf)en

?icibt)art'j oon 9ieuenta(. iiunb 1897. 30

II 399, 4. gr. ©rimme, 3ur Öefd)id)te beS gKinnefängerä ©ottfrib oon SJeifen

unbfeinco öetd)(ed)teS. aJle^lsiM. ©efd)idne ber aUnnefinger I. Sie r^einifd)=fc^roäbif(^en

^Diinnefinger. *;iaberb. 1897. (£•. 5. ."gaupt, Über bie beutfdie Stjrif biö ju fflaiter 0. b.

i'ogelioeibe II. ®d)neeb. I8it7, S. 3—20.II 400, 27. 'Dl ed)Hc£inger, 3)er i-)e(mbrcd)t'M)of unb feine Umgebung, i'eipjig 35

1893 (ogl. ^r. Äeinj AA. XX, 258—266). (Jin 3(uffalj oon gdjlidingcr jum aJleier

,|>elmbred)t ift in P. in Stusfidjt.

n 457, 1. &. 3{ötf)c, A. XLI, 245. 3um jungem Siturel.

II 460, 20. »gl. geftgabc für Scinljolb S. 52. iüeil. niv SlUg. 3tg. 1896. ÜRünc^en,

9. J,an. *Jio. 6. (Sine litureltjbf. beö 14. ^b^- ic-5 ift 6ie be'3 ©rafen ^^iaar, oon ber eine 40

2lbfd)rift «üfd)ingä 3. ©rimm unb 3orncfc bcnü^tcn). auv^ I^ 466 f. ©öbcrfc, ^JJl.^Sl.

S. 763—771. "^Jifdjon 1, 249. Spiller, 3ur ©cfcbid)te bcö aJlärc^cu'j 00m a)orn =

rij'5cf)en, rec. i'ittbl. f. germ. u. rom. *;U)il. 189i;, no. 11 (-Jioo.), ^=p. 371-374. 2(. Sillc,ein a'antcner a}rud)ftücf bcä j. Xiturcl. P. XXIX, 172—177. (Jonr iUrc^iing, Serjüngere Siturel unb fein iöcrpltniö ju äSJolfram oon Cfd^enbadi. ©ött. 1897. 188 S. 8". 45

3?ogt u. j£oc§ a. a. D. S. 132. (AOtf.)

II 5G0, 1. 3u SaSigamur ogt. «ur; I', 421—427. ©öbecte, ÜK.^St. S. 779 f.

<Vifd)on I, 398.

II 56X, 1. 3ur ©Uten A-rau ogl. ©öbede, W.=3l. e. 701—703.ni 40, 20. eiel)e jlarpelc^ a. a. D. ©. 305. 50

III 56, 2. 3at. 3! 00 er, Jcutfd)c Sagen in i^rer ©ntfte^ung, Jortbilbung unb

poetifc^en ©eftaltung. 2. ä^b. Seutfdje Sagen beS aJlittelalterS Jübelungen, ©ratfage,

'4-aräiDal, üobengrin. ©ic^cn lHiJ6.

III 56, 5. b. Olbenburg, 3um Söäartburgtricge. 1892 (ogt. ;^öf. Gp. III 732,42

unb 3t. m. anei;er AA. XXI, 75). Murj P, S. 158—161. 55

IU 57, 12. Sul. .§art, ©cfd). b. ÜBcltlitt. u. be? 3:^eaterö ßUcr 3eiten u. SJötfer.

*J!eubamm 1894, I, 751. (^atf.) Sogt u. Stoä) a. a. D. ©. 111. (gaff.)

in 66, 31. 3u Sotjengrinf.«urj I\ 471—474. ©öbecfe, 'M.--%. S. 774 f

'.^iifdion I, 305.

III 69, 12. Jr. '':^an5cr, 2oI)engrinftubien. .^-laDe 1894. Sobcngrinfagc bei 60

2S.31oDcr, Seutfdje Sagen. Oiiefien 1K)6. 'iib. I. (54 S.) AA. XXIII, 56— i;ii (SccmüUer).

III 85, 11. i.'. S ofe', Überlieferung unb iterfofferfd)aft be-i m^b. atitterromanö ,3ricbrid)

oon Sc^icaben. DJlünfter 1895 (ogl. it. ^e im , Sittbl. XVUI (1897), no. 2 (Jebr.), «p. 45f.).

UI 86, 1. 3um etrider f.Jturj 1\ 191—196. 427—434. ©öbede, 3)1=21

e. 633—646. 779. *^ifd)on I, 204. 536. 65

VI. ^öfifdie Cpih UI. 307

11187,21 (732,47). iR o f c n l) g e n rec. P. XXVn, 543. <p. (Sge tf rau t, Jer einfluff

be5 J'aniel com bliificnben 2t)ai nom Stricfer auf bie Xicf»tungen be^ iUeier^. Grt. Siff. IHfiC.

III Ö8, 28. 31. irei^monn, Xa-i c^ronologijc^e sBcv^ältnis oon Stricfer^ Danielunb .«ort P. XXVUl, 43.m 165, 1. 3u Jlonrab »on aBürjburg f. flurj I*, 126—120. 202—206. 458—466.Söbede, 3)2. =21. ©.15:5—156. 198—206. 648. 840—846. 878.898. <}j

i} rf) o n I, 508. 586.

Ifl 168, 25 (732,58). äBolf, rec. oon öe^g^el, Sxttb(. XV (1.h94), iRo. 11, Sp. 355.III 169, 29. ®. Sf)ri§mann, 3" Jö^'^""'"" "ot; Sadifentjetm. B XX, 78 f.

III 311, 1. 5ie[)e «arrcleä a. a. C. II. 3. 32.n. ijaff.)

10 in 312, 4. Irin prof. 2:cjt in Gljeltenfiam; ogl. !}!riebj(^, a. a. C I, 98. ein4<crliner Stüd, f gcftgabe für ffi-cinbolb 3. 92.

III 345, 2. (sine onbere Jidjtung auf bcn Joerjog oon Sraunfe^toeig f. ^riebfc^a. a. O. I, 3. 197—219.

ni 374, 25. 3u :8einric^ oon Jieuftabt f. ©öbecfe, an^M. S. llOf. Äarl iReufe^er,15 Unterjudiungen ju ben beutfc^en äBeltgericbtäbic^tungen beä XI. biö XV. Qa^r^unbert^.

&eipjig (G^emnig) 1895. 46 ©. Sgl. XJittbl. XVIU (1897), no. 2 (gebr.), 3p. 45 Don,« §e tm.m 376, 24. S. ©inger, MpoBontuö oon Sttru^, Unterfuc^ungen über baä gort^leben beä antiten S)ioman§ in fpäteren 3eiten. yalle 18i'5 (ogl. SB. 6 o 1 1 ^ e r , P. XXIX, 547

20 u. ©. §. SDieger, AA. XXIII, 197). Q. 3üpi$a, Sie altenglifc^e Bearbeitung berGrjQ^tung oon Slpodoniuo o. Jgru^. .fierroigä 2lrc^io XC'VII (1896), <B. 17—35.

III 405, 26. S^ yeinr. o. greibergi'.(Üdjiede, 9)J.:ä{. @. 816—821. i|5if(^on I, 346.

III 406, 27. v3. Jeftgabe f.33einf)olb e. 35.

III 406, 29. e. ©ingcr, Sie CueUen oon «einric^S oon greiberg Sriftan25 P. XXIX, 73—86.

ni 408, 20. 9t. ©pringer, 3um ©cfirätet unb SSafferbär P. XXVIII, 42&(Üöbede, 3)l.=2t. 3. 846. 849.m 410, 1. 3u Jgerrant

f.Ööbede, 2«.=ai. ©. 939 f. g. .gart a. a. C. I. ©. 746.

(galf.) 0. .Sarpeleä 0. a. C. II. ©,333. (Se§gL)30 in 420, 6 2(. (j. Sc^önbac^, Über ben fteirifc^cn aJünnefänger Ulricb oon £ic^ten=

ftein. e.=2l. auä ben »iograpfjifcben blättern IL 1. Serl. 1896. S. 15—36. Äurj I*,

93—10«. J 96—202 ©öbecfe, -J)i.=Sl. ©.937-939. -^jifÄon I, 521. 578.

in 421, 12. 21. G. Sd^önbacf), 3"'" grauenbienft lUridis oon fiiecbtenftein

P. XXVIII, I98ff. O. ÖJüntter, ffialt^er o. b. Siogettoeibe mit einer -Huäroa^l auS35 aJlinnefang u. Spruc^bicfitung. 3. 2Juf[. Seipä. 1896, 3. 112-114.

in 519, 8. gr. §ö^ne, Sie (üebi(^te bcä ^einjelin oon Gonftan} unb bie iKinne*hi)tt. fieip}. 1894 (ng[. iirauä AA. XXU, 234—236).

ni 522, 5. Gine £-ibf. in G^elten^amf. ^?riebf(^ I, 110.m 528, 1. 3u .yeinselin ogl. 6 od e de, 'Jft.='H. S. 898.

40 ni 528, 4. (>J. G^riämann, Ser Jlame beä Sic^terS be5 Sdjlegelä B. XX, 78.

JIl 528, 11. O. fiippftreu, Ser ©c^legel, ein m^b. (Bebidit be§ Diübiger oon.§ünt^ofen. ^alli 1895.

in 538, 31. ißgl. <priebf($ a. a. D. I, 4.m 539, 8. S. geftgabe f. 'JSein^elb 3. 35.

45 m 544, 25. gr. flrüger, ©tiliftiftbe Unterfucbungen über JJubolf oon GmS al5 JJae^s

afimer ÖottfribS oon ©trapburg. yübect 18; 6 (ogt. 21. Äöfter, AA. XXm, 308f.). ÄurjI*, 434—444. Ööbede, im.=2l. ®. 186—192. 228

f.878—880. qStf c^ort I, 421. 443. 550.m 559, 1. ©iebe GS. ÄarpeleS a. a. D. JI. S. 321.m 560, 3. 3. geftgabe für ffleinbolb S. 33.

50 111562,3. G. flu^n, Sarlaam unb Joafap^. Gine bibIiograp{)if(^=litteraturgefc^i(6t2

lic^e Stubie. ÜRünt^en 1893 (og(. SHec. ifitt. Gentralbl. 18i'4, 5Jo. 31 (28. 3uli), 3p. lliö).

Barlaam and Josaphat, engliah lives of Buddha. Edited and introduced by JosephJacobs. London (Xutt) 1896. F. de Haan, Barlaam and Joasaph in Spain.Baltimore 1895. 22 Sp. 4» (Modem Language Notes X, col. 22—34 and 137—146.

55 in 633, 27. 3. geftgabe f. iEeinbolb 3. 51.

ni 634, 8 g. 2Utenburger :örud)ftücfe. SeemüCler, A. XXXVIII, 219—222.SJilt. 3*i*''*i'. Unterfuc^ungen bei 4<er^ältniffc3 ber rianbfc^riften oon iRubcif^ oonGm3 äüil^clm oon Crlcnä. Marolinent^al. "t-'rogr. 1894. "^riebfcb a a. D. 1, 119.

III 6.%!, 26 (732, 12). 3eibler, rec. «itt. Gentratbl. l>-95, 9!o. 18 (4. SWai),

eO€p. 661f. AA. XXI, 233. SHofen^agen P. XXIX, 124— 126.

UI 63.'«, 1 ^fift. ^eiblet, Sie CueUen oon Slubolfä oon Gm5 'Bilbelm oonCrtenä. Berlin 1894 (ogl. (3. 9iofen^agen P. XXVII, 421—425). ^. i.'ambel,Üitteraturbl. XVI (1?95), 9!o. II, gp. 365—369.

in 65: 1,2 G.®(^röber,a3ruc^ftü(Iber6briftberre(^ronifA.XXXIX,359. SBerner,65 3roei Brudiftürfe ber G^riftfjerreArcnif P. XXVIII, 2. & Jlöt^e, A XLI, 247—250.

20*

308 VII, die «ubrun.

III 650,23. 31. e. ©c^önbQC^, Sövud)ftücf bcr iffieltdjronif iicinrtdjö oon 2Blünd)en

A. XXXVin, 218.

III 6Ö7, 16. *15a"t ?*roEiQfe(, Über oier Sörucfiftüde au?, ber SIBeltd^ronif beS

ffluboli oon ©mö. &la^ 1S95. Gr. Sadjmonn, TreSbencr Sruc^ftücte bcr G£)rtft^errc=

dn'onit. P. XXVII, 289—aou. .«. JsütOner, ^ux aBeltdnonit :1fubo[f'5 oon Gm§. 1.h;i:j :>

geftgabc für äßeinljolb 3. -18. 49. öo. r>i. iüoat unb ilcd) a. a. C. S. I.;8. (Satf.)

®. flarpeleS a. a. C. II. g. 323. i%atl)m 657, 19. gcftgobe für SBeinljolb 3. 61.

III 658, 1. ^u ;5anien bem (jnenfel j. .«ur-, P, 455—157. '^'iic^on I, 451.

»ogt u. flot^ a. a. O. ©. 135. (Jatf.) & Äarpclci a. a. 0. II. S. 324. (;vatf.) 1»m 659, 21. .v^. V. SB alber bor ff, ;Hegenobiirgcr 'l^rudiftüd ber SBeltdironif be-ö

aiubolf u. ©m^ unb be§ ailarienlebeno bc-s i^rubcr 'l'^iüpp. Siegensb. 1874.

III 602, 4. :^n feagen ngl. '^.-ifrfion I, 4(:(».

in 663, 7. ^H Cttatar ugl. .Uurj I^ 477—478. «Jjiic^on I, 455.

III 664, 13, C^ ®eemüUer, Jas SJünc^ener sörut^ftüd bcr Cfterr. *Heim(^ronif 15

A. XXXVIII, 368—376.III 664, 15. 3cemü[ter§ aTu^g. rcc.Sitt.Ccntralbr. 1894, 9Jo.32 (4.Stug.), Sp. 1146 f.

III 664, 21. ;H. 3prenger, ^u Cttotaro ;)lcimd)ronif. P. XXVII, 427—428.

III 668, 12. 3. geftgabe für asJeintjolb 3, 40, s '—90,

111 070, 8. 5,. ©eemüHcr, Über bic nicberrOcinifc^c 9tetmt^roni( ber ©d^Iat^t bei 20

©bU^eim. 1893.

lU 732, 48. 3iec. »on 2. % r. i.'ttt. (ientratbl. 18:i4, 91o. 30, o. 21. ^uli, 3p. 1068-1069.

III 734, 38. S?ore§fc^, Siei^enberger, des hundea n6t. 3tfc^r. f. frs. Spr,

II i^itt, XVU, 4,

III 861, 1, ^11 ßotfrib 0, 3tra^biugf,

.«urj I^ 381—402, 25

VJI. Mt ß«t>rmt*

$8on 'iprof. Dr. X^ani ^^^ipcv.

VI, 7. G. 3d)u[enburg, 3)ie Spuren beS Sroutraubcj, ih-autfaufcä unb ä^n=

lieber SSer^ältniffe in ben franäöfifdKn Gpen be§ a)UtteIalter§. moftod 1894 (»gl. ®[öbe,

Sittbt XVII (1896), 9!o. 2 (gebr.), Sp. 63—65. SIBolfölel^l, ©erm. -Scrbung-sfagen, .-lO

reo. oon Aräntel, Sittbl. XVI (1895), 3!o. 14, Sp. 361—363.

XVI,' 2. ©, äUni, 8«r •'«>arlungcnfage B, XX, 20'.

XVI, 13, W. Öins, Sur aBalti)crfage B. XX, 217—220. 3)!. 5. fiearneb, the

Saga of Walther of Aijuitaiue -änltimorc 1892. Sieter, 2lnglia X, 227 ff.XI,

159 ff. Si)mon§ in *^*aul'j ©runbrife II, 1, 57—59. 35

XXXVII. 1. ^aut Sd)ulä, Sie ©laubroürbigfett ber G^ronit bc§ 2lbteö :11egino

V -:prüm. $omb, 1897, 3. 11 f.

XLII, 26. S. .t-iart, a. a. D. I, 770. (rfotf.)

XLIV, 36. 91, G. Sdiönbocb, Über bic Snge Don »iterolf unb Jietleip, 3.=:ö b

Jlaif, 2lt. b. SB. >Bien. »b. CXXXVI, (S.--31 aBicn 1897.) 39 3, 8°, 40

XLVI, 2. 3Sg(. Sauffcn, 3prad)infcl ©ottfcbee, Oir. 44—52.

LH, 26. .sS. i.''öf cbbprn^ .Hubriin in 2 ilufl. is;i6 (»gl. G. TOartin AA. XXI, 321f.)

LV, 40. O, V, J-^iriciCt, .«ubrun^ unb rictridj^Gpen in 3Uiöinat)l mit SBörterbud),

3, aiufl 3tuttgrtrt (ööfd)cn) i«95. Wuft, vcgcrtoft, ©ubrun, i'icu übertragen, »ielc^

felb unb l'eipji'g 1893, ©uft, Vegerlo(;, ©ubrun, SdnUau^gabc. 2, Slufl, iv.n. aBalter 45

.fiiibbc, Saö Wubrunücb. Jieul)Odibcutfd)C ilcarbcitung. yainb. 1892 (3. 107- llu 'üe-.

fprec^ung ber gcDgropbiWen Herbältnifjc, HO—120 tritifdje »emcrfungen); ugl. S. grci) =

tag in"vt)onö ^tfdjr. f. b. btjdj. Unterr. XI (l.sy7), 3. 220 f. iiur; 1*, 520- 53'.i

©öbcde, -!}(. = il. 3. 395—400. itifdion I. 131. -JBaltcr .siübbe, 7>a'i ©ubrunlicb

in Sluöioabl unb Übertragung für ben 3djulgcbraud) l)crau'5gegeben. (Jreptag? 3d)ul= 50

ausgaben n. .Ciülföbücbcr für ben beutfc^en Unterridit.) ücipv 189(5,

LVI, 37. 4-», ^öfdjborn, Mubrun, übertragen unb erläutert, 2. 3lufl. iiattc 1895.

LVII, 23. C. ^Toifct, Xii S.'orau^fteUung ber Siebenfä^e 2., 3. u. 4. ©rabcö nor

ibren Übcrgeorbnetcn in ber Aubrun. 3alsburgcr 'i>rogr 1890. 26 6. 8». Ginige un=

gcioöl)nliie 3a^ftcUungen in bcr .«ubrun. Saljb. 1897. 36 ©. .s". 55

LVII, 23. Sie« Ärep ftatt ,Wnrs unb ,S -' ''«^ SHeinbarbt ftatt Sici.barbt.

LXUI, 7. 31. G. 3cbbnbad), Ta« übriftentum in ber altbcuttd)en .öelbcnbiditHng.

©ras 189i', 3. 109—20S. 31>. Gramer, .«riemljilb. Ginc fagengefcbidjtlic^e Untcrfucbung.

I. Seil. ,ftrtembilb=©ubrun nadi ben CueUen uir ^iclbenfage mit 3luo|d|lu^ bed üübelungen^

liebes. Golm 1897. 44 3. 4". "0

VIII tlad)trägt. (jMünrfjcncr Jntrriincanjctfion bcr JOfalmen.) 309

LXni, -23. 3116. ^fcamp, le po^me de Gudmn, ses origines, sa formation ets<m histoire. %ar 1892 (Pfll. l'ittbl. XVI [1895], 9!o. 9 [©ept], ®p. 802—305 »on.«. JifAcr AA. XXI, :!2i f. uon e. TOartin). 3. 2(. ©rieömann, Ginfü^runfl inbO'j 'Jiibctiingcnlicb unb bic ©ubniti. l'eipv 18»0.

i XCII, 12. C ^. iUtajov, Siigas aml Songs of the Noraemen. l'onb. 1894.CXXXIV, 10. $0(5, Slofcngarten, rcc. l'itt. (ientralbl. 1895, 3!r.4.s(:)0. ^lOD ), 2p. 1728 f.

3. 255, Stropfje 995 ogl. bie «onjettur 0. 5. 2 tof c^, A. XXXIII, 128 (rgl. XXXIV, 77,31nm.).

VIll. Bariiirägc |U Mi^fcm 3m\tft bcr Barfjiräge.) iNüu ~|>rof. Dr. X^aul X-ipcv.

iilt. K!;tt. 125, 19. Sie a)iün(^ener Svucftftücte einer 3ntei(ineaiBerfion ber "^Sfatmeit

(Cg. 5248, 1; ogl. K. Blülten^of f, autbeutfc^e Spiodiproben, 4. 21uf(., öerl 18fe5,

2. 19 f.) lauten in ber iianbfchvif t

:

[Ir.] iizzait da; triilitin nun/ in unfA'ifi q . . . di^f erat in nolnfdenne ari/ant in unjih odouuilaCum exfurgerent hominel' in nof . forte

i farßintant unfih

.

tiffent nol'.

denne: arbuUjan iß heizutuoti iro in nnfihCum irafceretur furor eorum in nofoduu : ila ttuazzer pifaitßa unfih

I rfitan niUi^ nof.leuuinnun durah /uur fcla unß'riu odouuilaT am pertranfiuit anima noftra . . . fitaudurah fuar ßla un/eriu uuazzfr unfardraijanlihpertr nima noftra aquam intole .... lern.

1 kiuuiliter Iruhtin der ni unfih in yefanyidaBe . . dictuf dnf qui n . . dodit nof in captione . .

cenim . .

.

dentibuf eorum/ela un/eriu /o/o /paro kecri/tiu iß

I anima noftra ficut paffer erepta eft

fona /eide uueide . . utero

de laqueo uenantium./eid /aruiulitaz iß inti uuer erlo/ta pirume/Zaqueuf contrituf eft. d^ nof liberati fumuf.

I zuohelpha un/eriu in naiiiin truhtine/,4diutorium noftrum in nomine dnl

IV himil inti herdaecolum & . . rrani

.

CAXTI CUMdia ketrulient in truhtine /o/o berac /ion

I Qui confidunt in dno . ficut monf fion.niß eruu : git : : : : in euuunnon CO : mouebitur in aeternumder buit in hieru/alemqui habitat in hierufalera.

i heraga i : umbinciric /in inti truhtin in uuibinciric /olke/ /in

: ontef : n circuitu eiuf . il^ dnf in circuitu popul : : : :

/ona da . . nu inti uman in uueroltex h ufque in faeculumdanta ni farliez kerta /unt : r/o : ro über: uia non relinquet uirgam peccatorum : uperloz rehtero . daz ni kidennen . . .

[ir.] 1. Jie jroei erften SBorte iefiv unbciitlid). — 14. aquam bcont. — 26. dmbesgt. — IV. 4. Xai Icjte o in fofo faft untcobar. — 10. aga in ber:iga iinbeutlicl). —Xo'i erfte umbinciric besgl. — 14. ,'^roii(^en o unb r in fuut : go : ro ein einftrichiger

SSuc^ftabe. — 15. JJarf» peccatorum i.'od).

310 vni. HadjtrSgc. (^ündjener Segen.)

fortem iuftorum ut non extendant iufti

ce hunrehte henti finoad iniquitatef manuf fuaf.

iiuola tua tru/itin . cuatem inti rehtem herzin 20: enefac dne . bonif i^ rectif corde.

in bintanni' . zuakehite trtilitin . . .

tef autem in obligationef adduci^ dnf cumteiii ttnrcht . fridu über ifit

.

buf iniquitatem pax fuper ifrahel. 252'". inti pua/uin finan fanian ....

^ minti ni quatun di für : fu : : : n nuihi : ruhtlnefEt non dixorunt qui praeteribant benedictio dnlüber euuuih itiiifi : tuinef ruuiii/i in iiami : : : : htinef 5fuper uof benediximuf uobif in unniine dni.CANTI CUM GRADWM.fona tiuffem iierS^a ce dih trihtin

De profundif clamaui ad te dne .'

truhtin kehori ßimtna »lina 10dne exaudi uocem meam .'

finorun diniu anauuartontiu in ftiiinn :

/"iant auref tuae intendentef in uocemde/ kebetef minefdeprecationif mcae. 15tibi unreht : : halt!/ truhtin . truhtin iiuer ke/tat in

\

Si iniquitatef obfcruabif dne . dne qui ruftinebit.'

danta mittih kenadS^ i/t . durah uuizzudQuia apud te propitiatio eft.' propter legemtinan /ardvlata dih truhtin 20tuam fviftinuite dne .'

fardvlata /ela luiniu in uuorte /inem:.s'uftinuit anima mea in uerbo eiuf.'

uuanta /ela miniu in truhtine.

fperauit anima mea in dnö / 252^.

Iihaltidu inorffanlihero unzin ce naht

Itodia matutina ufque ad noctemuuane i/ri in truhtin :

fper<^ ifrahel in dnö.: anta mit truhtlnan kinada inti kinuht/ami

:

5Quia apud dum mifericordia ^ copiofamit inan erlu/ida

apud eum redemptio.'inti her erlo/it i/rahelan fona allen unrehte7?t ipfe redimr^.' ifrahel ex omnibuf iniquitutiliuf M/ineneiuf; CANTICV GRADWMtruhtin . ni/t erhahanaz herza minazDne . non eft exaltatum cor meum.noh ni erkeilidiu /int ou^un miniu l't

neque elati funt oculi mei.noh ni kienc in mihilem . noh in uuunteruniVeque ambulaui in magnif . uoque in mirabilib;über tnih

fuper me. 20ubii : : ; nd : uhmui^ : /ar/tuanti . uzzan arhunlil

: : non: :|imiliter fentiebam.' fed exaltaui

.• .• .• .•

I

tuina

: : :{m meam .'

; ; ."

Ietn taz über muoter /inerv 25

tatum fuper matre fua.'

Sr. 3. Som [ctjteii r miv ein 5;eit erljaltcn. — 5. Dbev uuibtemef? — 7. 3iDifd)Ciibcn beiben V in GKADVVM ein gtrid). — 2 v. i. 9!ac6 k in ranrganlihero ein iin=

lesbarer SBud^ftabe. — 2. Über uf in ufque ein ioä). — 6. Über 4 ein t'oc^. — 7. olidafdiroavj nadiiie^oiien. — 21. Ülacf» d Siefte eines SJudiftabcn, roof»! tleined e.

Vlir ilodjträge. (fHündjciur firud)ßnA »on tlothtre pralmtn.) 311

ir>8, 1. Jev Segen in Cl. 3739 fol. s5 unten (ogt. l'atalogus I, 2 (Mou. iSTli,

€. Ui, Saiimann, Aleni. IX, 273) lautet: ,

fcol ich treten crifte wil ich ez Tagen . hie wil ich pelceiueu

daz nivwet fogotefnift fo der hielige crift . unde daz der heilig

fancte mariun chint ift . all'o war fo daz ilt daz der heilige

rc| mariun chint ift . nach teme globen fofa . . nch . . alf

5 fo daz iz mit hertunge petwngeniftee daz ti . mich nie ni

346, 10. 2)a§ SDlünc^encr Stüct oon Jiotfcr^ ^falmen (UntDcrfitätSbibl. Cod. Ms. 4''. 91ti;

ofll. SB. ©oltljer, A. XXXVU, 278 f.) lautet wie fodjt:

Ir.Igetfilet. Si ift tiu uzer manigen eiumachot. Ane dia

i

heretici. Ter die habet ter ift kehälteu. Tu autem dnene longe faciaf auxilium tuum a me. Aber du. ne tüeft fferro foue

mir dlna hfelfa. Tüo mih re urgere tercia die. Addefenfionem5 meam confpice. Uuärte zeminemo fkerme. Sih uuiö du mir

fkermöft. Krue aframea animä meä . lofe mih föne uüafene . föne

lancea militif. Et de manu canif unicam meam. Unde minaecclam föne dero geuüalde def hündef. Föne def keaüalde . der

iopillet uuider iro. Salua me exore leonif. Hält mih undeHl nim mih . föne def tiefelef münde. Et a cornibuf unicornuorum

humilitatem meam. Unde löfe mina diemoti föne dien hörnendero ^inhümön. Daz chit tero übermüoton . filnderiga herfcaft

fih Änazücchentero unde änderro gnöfchaft ferchiefentero Xarrabo nomen tuum fratribuf meif. Ih heizo dinen namen chunt

15 tuön minen bruidereu . daz chit tinen höldon minnoUchoIfebenten In m : dio eccle laudabo te . fore alle dero eccla löbon

ih tih. Q : : t : : etif dnm laudate eum. Ir göt fürhtenten 16

bont in . ndlf iuuch felben. U : iuerfü fernen iacob glorificate

eum. .Ä.lliiiiacobif äfterchurüft taz chit Alle fidelef : uMlichont

20 in. Timeat eu öme fernen ifrl. Manuolihc ter got kefeheu uuelle

der furhte in. Quo ii fpreuit neq^ delpe : it deprecationem pauperif. Uuanda er nlo neferch^f nöh neferfäh tiä dige defarmeu.dfer üuerelträtef fih neh6uet. Xecauertit faciem fuam a me. Nöh

föne mir finemo füne ne uuänta er fin änafiüne. Du clama25 re adeu exaudiuit me. Ergehörta mih iö danne ih zeimo hareta.

Ih irbat in dazer mänigen lib cäb föne minemotöde. Apud te

lauf mea. Mit tir fäter ift min 16b tu bift min lob. In cccla

magna uota mea reddä corä timentib' eum. In minero uuituncccla diu in ällero uuerlte ift keuueren ih mine äntheiza däz

30 chit . fpeudon ih facramenta corporif mei «^ fanguinef . före dien die

infurhtent. Edent pauperef (^ faturabuntur. Die ezent arme . die

8clm ne minn^nt . u ,de uuerdent iro fät . uuända fie himelifca füora

1 V. daran'a uiezzent diu ineuuiga ffeti gibet. Et laudabt dm qui requirt eUdie göt uuelleu die lubon in. Daz fint pauperef. Uiuent corda

: : : : : in fclm fcH. Iro h6rza 16bent iomer . uuanda fie dia fuöra häbeut. Reminifcentur <^ conuertentur addnm . uniuerfi finef terre.

5 Göt uuÄf gentib' iufurn . 6r uuaf in üzer gehöhte. Sie behügeut fih

aber fin dänne unde iruuindent zeimo föne allen 6nden dero ferdo.

Et adorabunt inconfpectu eiuf . uniuerf§ famili';; gentid .*"* Uuända

fin ift taz riebe . er uuäldet iro ällero. Manducauerunt ^ adorauerunt omf diuitef terre. löh alle uu6rltriche äzen fine facramenta .

10 nälf aber zef^ti . uuanda fie einen änderen hunger haben i'inde

•;. Sßon ch nur .tiefte. — i in ti ^mcifelbaft. — Ir. 1. 2. I^ev Slnfang abiicidjnitten

— et in einmachot a. Saf. — ö. zeminemo (Girtumfler jünger). — 10. 4(or n in nimSHaf. eine§ 3trirfie5. — 11. dien jünger. — 15. chit Girlumfler ^u jltut au^geioiicbt. —19. Som g in guöUichont nur ber erfte Stvic^ erhalten. — 23. Xai erfte t in üuerelt-

ritof jum 2eü rab. — 24. Slccent auf uuänta jünger. — 26. Xai erfte o in minemo-t de jünger. — 27. 2)er Slccent in min be-sgl. — 21). Jn keuueren beägl. — 31. 3«infurhtent bcögl. — iv. i. 3im ßnbe abgefc^nittcn. — niezzent übetg. — 4. 3Jad)

terr^-. Kaf. — 5. Girtumfler auf üzer jünger. — 7. dh jünger. — Oh jum Jeil unbba3 jnieite e gan^ in uu^rltriche rab. — io. Über aber :Uai.

312 VII]. öaditräge. (llothtre OTmnputu».)

aber dohc petoi'.t fie in. In cfpectn eiuf procident uuiuerfi qui defcendunt interrä . före imo fuUeut alle die iro müot uu^ndent an diaerda. £r eino l'ihet uuiö lie uallent. Et auima m : : : : : : uiuetAber diu min fela Itbet im Temen. .

.'. mo. Ad 15

tiabit eratio.... oui teft li ge

euangeecit

föne t6ufi i'ü

PSALM VS DA V/O;Dm it eccla

mecolhabet er mih kefezzet. Er habet

mir in lege i^ ^phctil' keltlicha fuöra geg6ben. Sun aqua refectio 25

nif educauit me. Er hAbet mih kezögen bidemo uuäzere demlabo. Taz ift bai>tirmü . mit temo dii'i fela goläbot uuirdet. Animam meam couuertit. Habet mina fela föne übele ze gu te becheret. Deduxit me fii_n femitaf iufticii' . propter nomen fuum .

leitta mili after dineu ftigou def relitef . umbe finen nameu SOIh Unde foro imo betont . taz chit ingn'indo bOtont in Alle die st6te . dargentef fizzent. t^uö dni eft reguum . <^ ipfe dominabit" gentium.

350, 17. Xie SJUinc^ener .Cibl'. Cl. lISül ooti *J!ottevo {Somputuö {x>c\l. 3tcinmci)ci"AA. XIX, 271—276) ift mir in fotgenber Slbfchnft übermittelt irorbeii:

S. 172''. Incipit tractatus notkeri magiftri .

de quatuor (jueftionib; cöpoti .

( )riucipalir cöpoti ijueftio adqua ceterofpectant . illa e ubi pafcha fiat. Cuiiif

rei breuif in hunc modu datur ref 5

ponfio . qnia fingulif aunif poft uernale aoquinoctiii quod primu occurrit pleniluniu . in oo pafcha celebrandu e. Eft aute aequiuoctiü uerualeIn XII . kalondaf aprilif . <^ omne pleui 10

luniü . in XV. luna cernitur Si ergoquinta deeima luna que poft aequinoctiü prima doclaratur . indominicüdie inciderit . in oa (heul d bio pafchadni e. Si aute nondu adeft dominicuf 15

S. 172V. dief . mox ut aduenerit fimul S^ pafchaerit. Ncc huiuf regulo _nturl>atio ulla

erit umqua. (^d tipicü fit iiafcha .

( )oc aute fit certi caufa myfterii. Xäut poft e(iuiroctiü dief folet fupercrefce 5

re nocte . «^ in plenilunio lunariffplendor ad fuperiora rouertitur

ita <^ in nob tieri oportet , fi dignouolumuf pafcha celobrare. Eft eniuera r.furrectio animo . peccatorü 10tenebraf luce jiietatif ^ tidei uincere .

<^ . aterrenif mente ad cyleftia uertere.

(^ui aliter eftimat feagere pafcha .

fallitur. (^d fi nullu myfteriü eetpafclie . «^ fola fuilfet femel facte rei 15

celebrauda memoria . ficut in aliif

2. \.T.',r, fefti'jitatib; n oft dubia . quin i^ in fexta

. (k . ai)rilif in (lua dnf refiirrexit . annuanob eade fefta mauerent . a))fq; ulla te

porif uarietate. Nunc aute que ratio

21. Slot. — 22. D in Dm rot. — 23. Unfic^er. — 30. dinen (über bcm cvficn n

iRaf.). — 31. 32. ^lOt^tiafl jn ßeile 7. — 2. 172 r. 2. quatuor que a. flaj.

VIII. tlad]triigf. (Wothera Computu».) 313

5 l'it buiur tanti; diiu-rfitatif . ut in quib; duaonir niaturiul' . in tjuibufdä tardiuf ide

culluf a^'endur lit . lioc n fiuo omni dif

flcultate ex curl'u uno ci^ipruhenditur.

10 ( )iDC näi|; Iciendfi ol't . qi {i*0(^) apud ^gyptiof S^ alial' pluref gentef tepora fcdmcurfii lolil' cöputantur . apud ht'breof

uero scdm lun<;. Qiü autö uult cöpotifta uideri . curl'ul' buic utriul'q;

15 fiderif e obleruaiidul' . <^ anni . Sj menfef l'olaref 4 lunarel' pari modo ab eo

£. 17;!^'. dinofcendi lunt. Duodecim ergomenfef qui niilgo numerantur . ui

delicet ianuariuf . februariuf . martiuf . aprilif . maiuf . iuniuf . iuliur .

5 augiiftuf . fepteber . october . noueber .

deceber . fcilm folG dimetiuntur.Hif fcdm ordine exactif . fimnl «^ annur qui fcdm fole dicitur exact' eft.

Quia uero totide menfef fcdm lunä10 XI . die (i.'od)) rü numero decrelcunt .

ipfe qui ex eif conftat lunarif ann'.eode dieru numero adbreuiatur.Unde fit ut luua que in kalendif ia

nuarii quolibet anno i^rima nume15 rat . fcdo anno ibide duodecima ^

in ttio anno uigefima tertia exiftat.

£. 171''. Atq: fic cöputati duo anni fcdm lunä .

duob; fcdm fole cnputatif . XX . dnob;dieb; ctractoref erunt. Deinde fi ipfe

tertiuf annuf folitif menfib; qui cömu5 ne annü faciunt fcdm lunä cöputaret .

neceffe eet tref lunaref annof trib;

folarib; XXX . trib; dieb; breuioref

exiftere. C^iia uero addito XIII ™''^l^lon

gatur . que grecl embolifmü dicunt .

10 il^ hie XXX . dierü numeratur erunttref anni lunaref trib; tantu dieb;breuioref, trib; folarib; S^ ideo quarta

luna in R . iau arii quarto anno cöputatur. Hie quartuf annuf luiiarif

15 Xini . dieb; finitur antequä lunarif

quartuf fiuiatur . <^ ideo XV'' . Ivina

2. 174^. fupputatur . V*" . anno in R . ianuarii.

Ipfe quo(| ; annuf quia priuf fiuitur

XXV. dierü fcdm lunä qua, fcdm fole .

erit uigefima .VI . luna in Ä . ian . in VI .

.j anno. Cui fi adderetur fcdm lunätertiuf deciinuf menfif . XXX .VI .

dieb; piiufqua folarif ad exitfi duceret~. Sed adnumerato tertio decimo cü fuif . XXX . dieb; eit ter

5. 173^'. 1. l'inlS a. 31be. d. j. jgb. .i. annuf. — 2. 3105 SJertoeijuniVJieidjen über

o in uulgo 0. j. .§b. — 16. i.'int9 a. ;Xbe. .II. n. j. ^^. — 2. 174r. ?,. Über o in ctrac-

toref ift V. j. .'ob.' i überg. -- 'Medtti a. 9ibe. .in. v. \. i>b. — 2. 174'-. .*<. l'into a.

SRbe. V. j. .§b. .I.EMb. — mo nod) XIII ». j. 6b. .— 14. ;Hecf)t« a. iRbe. .Uli. u. j.

§b. — 15. Über Xim. ftef)t . cim . v. j. .gib. — Über unterftrid)enem lunarif ftetjt

folarif V. j. .ob. — 16. a nad) XV. ü. j. .gtb. — 2. 174^'. 2. i.'inK a. :Hbc. V. «. j.

§b. — 4. vints a. iHbe. .VI. 0. j. .<Sb. — 5. 'Md) li ift n 0. j. £ib. übern- ^ 6. Über

XXX. VI. ift finiref lunarif ann' v. j. .v«b. überg. — 8. Medfi^ a. SRbe. .n.K.MB0. j. .^b. — I». Hör ter 31of.

314 vni. nadjträgj. (HotkerB Computus.)

minur.VI . tantQ dieb; ante tminü li>

folare. Ideo iiiueniuntur .VI . annilunarif feuü dierü nuinero minoref (flaf.) VI . aniiif folarib; . eritq, VII".

luna in ii iaii .VII anno. Ipfe uero fej)

tim' fcdm lun& qua fcdm folü ciciuf 1.''

flnit" X . 4 Vn . dierü. Inde e qd XV UI*S. 170 r. luna numerat" in Ä . ian .VII""^. anno.

Huic uero nifi adderet" XIII™9. menfif .

. XX .Vni° dierü fiue Clauderet" puffcdm luna qua fcdm folü. Sed additoembolifmo triconorü dierü fcdm lunä . 5fit ut excedat folare duob; dieb; ^bptorea

nianjfeftü e fic fcdm luna calculatofofto aiiuof totide folarib; annif duob;bif dieb; ^bductioref exiftere. Deindeiu \1J1I . anno folari . numerat'. uigefima 1"

\ IUI . luna in ii . ian . ^ in . IUI . nonaf ian

XXX . Qui; XXX lunari ogdoadi fine

inponit. Nonuf aü lunarif qui dehincintria nonaf ian irigredit" folare annu .

in exitu fuo .Villi . puenit dieb; . ^ feqt" l'>

X .' luna . Ä . ian . in . X™°. anno. Ipfe quoq;S. 175V. poccupat folare . XX . dieb; . fitq; luna

. XX . I . in «, iav . in XI . anno. Qui fi embolifmü n huberet . ante folarif annifine . XXX 4 uno die clauderct". Kecepto uero embolifmo cü XXX . dieb; 5

uno tautü die inuenit folare pueni.-e .

4 roferuare . dl . iaN . fcdm lunä in XII .

ci

anno. Duodem9 ergo lunarif puenit

folarg . XII . dieb; ^ ideo . n ian . fuccedit . XIII . luna in . XIII . anno. Qui rur 10

i

fuf finit j(uf fcdm luu;l . quam fcdmfole . XX . III . dieb; nioxq; erit in Ol

ian^. XX . IUI . luna Xllll anno. Ilic

fi n extenderet" embolifmo fcdm lu

nä ad . XXX . dief cöputato . termin' 15

ei eet ante folarif anni terminü.©. 176r. . XXXUII . dieb; Sed inferto embolifmo

Uli tantü dief fient . quib; poccupat

folare . & V luna irradiant" Jl ian . in XV.anno. Hie iu fine fuo pueniet lunarif

folare . XV. dieb; 4 ftabit . ian . tl XVI . 5luna in XVI . anno . XVI . iioro lunarif

accelerat claufulä babere . XX . VI . dieb;ante claiifula folarif . ut . XXVII . luna

fiat in al . Jan . in XVII . anno. At fi ipfe

nifi J>longaret" embolifmo mfe . XXX . lo

10. dlad) VI. ift lunarif anni 0. j. ^b. überfl. — 12. i in lunarif )U e fori". --

1». aliif vah. — a nad) VII. 0. j. $b. — II. tinjä a. Mbe. .VII. o. j. ^t). — 15. Überluna ftef)t a, über quia ein c, über fcdm ein d, über fole ein e, über ciciuf ein b,

über finit" ein f 0. j. .^ib. — IG. erü in dierü. 0. j. .t">b. aii§ eb; torr. — 3. 175r. 2. m^na* XIII. 0. j. Job. — 3. 17,'>v. 7. iars . fcdm luna a. ;Hav — 3. 176 r. 7. accelerat

claufulä ha rab.

VIII. Uladjttäge. (tIoth«r6 Computus.) 315

(^ VII . dierü numero iml' ftne faceret

fcdra luuä q)iä fcdm I'ole Quia ueroembolifmuf accedit . <^ in ipfo annocuiuflibet nifif . XXX . luna tranfit'.

15 qui; tranfilitio falt' dicit'. erit ei' finif

puf fcdm lunä qua fcdm fole .VIII . dieb:

g. 170^'. Et mox in Ä . lan . vnil . luna feqt' in XVIII .

anno. Sed ^ ipfa tminat" X <^ \ Uli . dieb

:

puf fcdm lunä qua fcdm fole. Idee . XXluna feqt" in »l Jan . in XVHiI . anno. Hie

5 lunarif . XXX . dierü anticipatione clauderet". ante fing folarif anni . fi n ei embolifm9 adderet'. Addit' ergo . XXX . diefimplebit facietq ; lunare annü . cü fola

ri anno finiri. Sicq; redit luna jima

10 ad ^ . Jan .p' X i^ Villi . annof exactof .

Ex hif ergo . X . VIHI . annif . circulufdecennouenalif dicit'. quia tunc demüremeat omif luna ad fuü kalendaredie .

15 ()i quif aü canonicä infiitutione pafcbalif temporif noffe defiderat . hunc cielü

S. 177'". neceffe e ut reuoluere fciat . (^ recurfü facere iuoffenfü . fiiie aianuario in

cipiat . fiue a quolibet alio loco . initiü

tarn ei auctoritate ueterif teftamti .

5 a pafcbali . luna fumdü e . hoc e a mfepafchali. De ipfo uäq; fcriptü e. Hie mfif nouorü e . hie tibi pm9 erit in rafib

;

anni . in eo facief phafe. Et hiuc apparethebreof fuof annof <^ mfef ad lune curfü

10 cöputare. Quia u huiufmodi anni n eiufdefunt longitudinif . nee ab eode loco ferincipiunt . fed a X . <^ VITTI . ut dictü e . Jipt

hoc <^ XV. luna pafchalif . totide habetloca diuerfa. Hec te ergo opportet ag

15 nofcere . <^ in ™®raoria habere. Si ergo . XV^.

nofti ^ pmä. Si pmä utiq; (^ XV ^.

€. 177V. Quotälibet pafchalif nifif lunä nouerif totv mfe inde cognouerif. In prima luna e initiü anni . in . XV. locufjiafchalif fefti . l'i tarn ceurrerit dief do

5 minicuf ut dictil e. yuc cü ita fint . J>mptiffimü patrib; uifü e . hunc eunde cir

culü decennouenale incipere in eo i^

anno . quo XX .VII . luua i)cedit . in älan . ut exaeto anno in . III . non aprilif

10 craftino . pridie non aprilif . ubi fefti

uitaf e fei ambrofii . noua luna pafchalifinitiü faciat anni <^ circiili. Ad eunde ü die redeunte auno fit ibide XIII .

pafchalif. Oporteret aü eä fieri XII .

15 fi n abftraberet tranfilitio . XXX . lunc nouebrif menfif . qua faltü dicim'

3. 17nr. Anno u . IH . fit ibi . XX . III . pafchalif .

S. 177 '•. 15. me unb a ». j. .yb. übeiij. '— 16. a beög(. — 2 177^. 3. totv v a.

Waf.). — 10. craftino . p a. iRaj. — 13. fit be^gl.

316 Vin. {ladjträge. (tbthers (Üomputue.)

et pmo embolifmo . IUI . iion deceli iuferto

reuertit' ad eaiide die .V. luna parchalif .

in . HU . anuo. Ibi qiio(| ; in .V. anno cenfet'

. XVI . in . VI , ibide . XX . VII . palthalif. Eo anno 5fcduf embolifmuf in IUI . non IC-töbril' in

nectit*. Ite in VII .anno cöputaf VIII . luna

I.aRbalif in pdictif Jl . In . VIII . u . XATllI . luna

palclialif ibi recitat'. Eode anno einb<)lifm9

. HI . pridie non MAR iniungit". HuiuC embo 10

liTmi . XXX . line dat ogdoadi jiridie nonaprib . ubi ei' quoq; l'uniptii e iuitiü. Hincnianifeftü e qnia lunarif ogdoaf in quofalt' e . unodie tranl'cendit l'olure duob;

r , i

ü fi tranferf falt ad endecade Seqt' in 15

VITTT . anun pma luna pafchalif in nunif

S. 178^. ajiril q dief iä fcduf e folarif anni .

(|ni:i fic dictu eft . ubi finit' lunarifogdoaf . ibi incipit lolarif endecaf ; X . uauno fit in eifdö nonif . XII luua pafchalif.

Uudecimo . XXIII , pafchalif in eode die . 5

i embolirni9 .IUI . bi' anni orit" pridie nondecObrif; XII . anno fit ibi Uli . pafchalif;XIII . XV. pafchalif: XIIU . XXVI . pafchalif

^ V embolifm'. IUI iiou noü ; XV iinno

in eode die VJI . pafchalif; XVI . XVIU . 10

pafchalif; XVII . XXVllII pafchalif <((

VI embolifmuf quarta uou AV(i : XVIII .

ibide . X . pafchalif; XVUII . XXI . pafclia

lif eiufdc nonif <^ in III . nonaf . mar

tiaf feptim9 embolifm". cuiuf . XXX . fi 15ni" facit endecadi (^ iiifo circulo de

®. ITOr. cennouenali III . non aprilif . reditq;iterii prima luna ad pridie nonaf

ajirilif in XX** anno .

( )oc aü tot«) circulo tonendn C . ut alt 5nati VI menfib; tribuaf . XXX . aliif

VI . XX Villi . luna . iauuario . martiü . »maio . iulio . feptcbrio . uouembrio adfcribat' XXX . februario . aprili . iunio .

augufto . octobrio . decibrio XX Villi. 10In biffextili anno februario . qunq;

XXX»'" adice .

( )t fciendü quia tA certa loca fparfi

P circulü fep embolifmif ideo tradi 15

ta'^ . ut null' de ceterif lunarib; mfib;

S. 179V. tri longe remoueaf a fuo folari mfe .

quill eu poffit ctingere iiicipieiiti'

aut definentü. Nam ex primo enibolif

mo qui orif . Uli . non decebrif . liquidocoUigit" . (iui<l incöniodi nof fequeret". 5

fi que admodii . III . i^ .VII . ita quoq; ipfo

^ ceteri ad extreniü annoru locarent".

jb eo nä«) ; luna ianuarii tota in decebrio

i-xpenderet'. i finiilit ianuariu lunafebruarii ^ februario luna martii ^ lO

S. ITSr. .1. ad btd luna a. :Haf. — s d in decebrio a. 3Ja|. — 10. briiar in

februario a. flaf.

Vlir. tlad)ttÖ9£. (tlothera Computu».) 317

nuUü eorü raeusiü fua luua ctingeret.

( )mnif ergo inequalitaf teporü fcdm lunä15 maxime cenfet" quia fol fingulif annif

eunde curfü habet i^ i>ou ei' fcdm natura

S. 180 >. nulla e uarietaf. Ideo ad lunare curfü referendü e totuf ipfe decennouenalif circuluf.

Scdm iprü eni dicimuf. Primuf il^ fcd' annufclmunef . m . erabolifmuf; Uli . <^ V cömunef .

5 .VI . embolifmuf . VII . cönmnir . VIII . enibolifra'' .

.\T:III . 4 X cmuiuef . XI . embolifm'. XII &

Xin . cömunef , XIIII . embolifmuf . XV ^ XVIcömunef . XVII embolifm'. XVIII . cfimimif X"ST:iII

embolifmuf yui aü n intellegunt a pafchali10 menfe fcdm lunä hunc circulü decennoue

nale ee incipiendu «^ eü fcdm fole a luna ia

uuarii que 1° anno fit nona incipiunt . hif

"etingit I9 embolifm' in II anno <^ U in V. anno .

4 ini . in X . 4 V. in XIII . 4 VI in XVI 4 faltiif

15 lune in nouiffimo h in 1°.

( )ui9 faltuf quc caufa fit multi inquirimt.

@. 180''^. quib; refpondendü e . quia n ifte foluf fed illi

VI . qui fingulif annif pter iftü fiunt ex quantitäte lunarif mfif dinofcuntur. Totienf eni faltuf

fit quotienf in anno . XXX'* . abfumit". qua uif hie

c

5 foluf hoc nom teneat . eo qd infuete fiat . Ion

gltudo näq; lunarif mfif extendit" ad XX"Villi femif dief. Inde 5 qd VI mfib ; in annoXXX aliif VI . XX vnn . altnatl inpendit".

yd fi nihil ultra XX^Vvnn dief 4 femiffe tende10 ret ei' capacitaf eande uice quoq; embolifmif

mfib; 4 biffextilib ; referuarem'. Ita ut unuf

XXX^ni. alt . XX*™ . ATUI folito reciperent . 4 ne

quaquä uerü 04 annü lunare XI™. tantüdieb ; breuiore exiftere anno folari. Ali

15 quantü ergo ultra XXX™^. die dimidiü extendit*. Sed n tantü ut 4 iucunctif bif

S. islr. fextilib; atq; embolifmif mfib; XXX™^ recitet' 4 tarn

ceterif _p circulü mfib ; altnatio intemerata referuet"

.

Alioquin uno die excellerent X®"^ 4 Vim®™ anni lunaref

totidü annof folaref . 4 "n' dief ueluti pluref in XX" .

5 anno ad ccordiä fidera reuerti n fineret. Tam claraaü ref 6 4 tä uera ratio huiuf faltuf. ut in ipfo

uefpere quando folitä XXX*^™ ptermittimuf . 4J)ea primä cöputam' egredientib; nol) nouitaccenfa luna in celo ap])areat . 4 ccordia decen

10 uouenalif certa 4 ppetua maneat. Sed fi tu fe

riatuf 4 fcrupuloful calculator exftiterif . intantü . ut nee ipfS morulä quanta fit fupra. XXX . die . mediü . ignotä tibi ee paterif . uixeä a te poffe ad certü cöphendi difnofcito

15 Ex lectione tam fci Colübani qua fuphac quefti

one fcripfit didicim'. eä penfari ad dimidia

£. ISl''^. horä . 4 X pene momta. Pene aü dix ille .

4 n plene. Qd fi ambiguü hoc auerfarif . po

318 VIII. tiaitjträgc. (©tbetbudj Jcr flönigin Ägnts.)

tiuf tu illa minuta difcute . ut certü quantitatir numeri'i inueniaf . ^ integrü exprimar . 1^ fciaf te fagatiore colubano. Si ail i^ 5luomtü iiuantü teporif Tit requirif . uniiif

höre . XL'"" partt- intellege. Nä inclinatio

libn; qua penfare folem' momentü dicit".

Oonftat aü lunarif annuf CCCLX . dieb; 10

4 VI horif. Quare hoc? quia Pol tanto fpacio Circuit celü. Kiuf näq: circuitur ann'eft. Tranfeunt g XII mfef in CCCLXV die

b; VI au höre quc remanent rite trionnio

neglegunt". J)pterea du uniuf anni tminuf 15poccupat'.VI .horif. alteriuf . XII . UI . ü XVni

.

g. ISar. fi 4 termin9 . mi . XX . HII . horif poccupaiet'.neceffe eet unü die deee . IUI . annil. Hinc

fit ut in quarto fep a uubif dicat'.VI . 31 martiaf in februario . qui ci,terir aunif . XX VIII .

dieb; expinciit". in biffextili anno XXVIIII . 5

Apparet g abiffexta . ii . biffextü nuncupari.Que re]>oticio adicit . IUI . anno uuü die . qui

n CCCLXV dieb; ut pcedentef lU . fed CCULX.VI . dieb; recitat". Hec tibi g breuit fcripfi

afup . IUI . queftionib ; hoc e ubi pafcha fiat ^ 10cur in quib; libtt annif aut maturiuT auttardiuf occurrat. Kt quid fit faltuf lunc .

4 quid fit biffextuf. yd fi ampliuf 4 ^fecliufimbui defideraf . lege mecü helphericü nouellü

rcTipoti fcriptore 4 beda de natura regit . duofq; 15

ei' librof de teporib; minore et maiore. Explicit,

WetftL j!t(^t. I, 302, 31. 2!ic .'öQnbfdirift ber ajtoiienjequenj uon Wart foU ^tov

DoUftänbiii abflebrurft toerben. SEnljfenb nod) 2teininet)cr in bcr legten ülufJage bcr

fentmälcr (II, 253) bte Slngabc aSacf criiage U (JUtbeutfdie f>rebiijtcn uttb ßebetc.

^Sa^l 187i;, £. 28.')) loi^berliolt, bag bte iibf. feit bcr Störung unb iUünberung bc5

JKofterd 1841 oerfc^munben |et, ift eä Äetle« »erbtenft (iiittg. U, 46,27. 270, i^lnnt >, 5

feftgefteltt ju (jaben, boß fte [id) nod) beute in bem iknebttttnerfttft l'luri = (Üricö bei

Soüen bcfinbet. Seine aUtgaben über bte iianbft^vift fmb ungenau. 3cb tt>nnte, banf

bem (Jntgegenfoniincn be§ i)o<bw. iMibliotbefar-S V. SDlarttn Atem (be-ä Serfaffer-i ber ®e=fcbid)te ber Iknebtftiner Slbtei aiJuri^Wrieä, 2 öbe., 3tanö 188'J—:a) bie i>anbi(brift bter

benu^cn. 6ie trägt bte Jiummer 69 (nicfit '>'), rote Jlellc jagt; ngl. inbefjcn A.\. It)

XXIII, 114), alte Signatur Cod. (ö) 23. Sie ftccft in einer lebernen Äapjel. Tic

Seitenoerpltnifie ftnb 9,1 x 6,7 cm, bie £(^rift 7x5,1 cm. I)ic 3«*'«" Ü"'' buvd)

Stridie am äugern Stanbe abgeteilt, ^e'oe Seite enthält 16 3ci'«n- ^^otn ift ein 3^'fmit mobcrner Sd)vift: Hoc libro precum utebatur Regina Agnes uxorAndreae III.

Hungarorum regia, filia Alberti I. Auatriaci, S. K. I. Imperatoris, quae occiso 15

patre vixit et obiit pia vidua in JVIonasterio ab ipaa fundato Königsfelden an. 1364.

2)cr Cober befielt atiy 95 iblättcrn = 1 2 Ciuaternionett, oon beren erftem bad le^tc 'Sliitt

abgcfdmitten ift, obnc bag inbcffen bort int lerte eine Öücfe ift. 3lm Schlaffe ift nocb

eilt i^inbefclatt i'crgament mit fpäterer bcutfcfier Scbrift auf ber iRüdiette :|befchaiden.

Dannich der gitt. irg den (?) abtifchinueu dez gotzhug waf gewt vnd^ be- 20

S. 182 r. 15. beds a. SJgf. — 14—16. Sgl 0. öiebenau, Seben§gcfd>t(^tc ber Äönigtn

Slgneö oon Ungarn. Siegenäb. 1868. 1869. 0eftbid)tc beä Mlofterä Jlönigäjelben. Sujern

1868. S ranner, flönigdfclbet Sc^idfale. Sias feinem UrJunbenfdtag. Slarau 1875.

Äönigsfclbcn i»ie .germetfcfirotjl liegen im At. 91argau, l.'ilO erbaut. Zafi bai öut^ ber

.(lönigin aigne'j gehört, fc^eint beftätigt ja toerben barc^ eine febr tjcrrotfdite Jfoti; oben

auf S. 6:j*, bie icb lefe mea agnete. Sie 4"a(f)ftabcn 1—3, 5, 6 ftnb [i<i)eT, 4 anb 7

jiemli(b ftd)er. 8 unb 9 werben tnandjc ef lejen, bod) ic^ febe in bem legten £Ba<bftaben

ein aaä a fort. 0. Qi läge ^ier alfo ein Matograp^ ber Äönigin Dor (ogl. ^iper,

Ctfrib I, 45 in P. ja lU, 13, 1).

VIII. lladjträgc. (©ebetc aua ^uri-örits.) 319

zalt an den aßen . ainen fom wines iärliches|

;wingarten . gelegen . ze W'aibliu

jIm dez Gunnen geftatten vnd' cht vnd^ redlich mit vnfer hand. nütz

gut vnd' notdurftig warent : mit allen rehten . nfitzzen vnd' dem rehtenu^lien md fei abb : : wegen v^lihecklich vnd' vnuSzo

|Seite 1* ift abgcfc^abt.

."i Oben ouf 3- 1 " 2 fielet man nur nod) rot: Oratio bona|ad deum . unb bontt ben

Initial G rot. SBenige Spuren ber fonftigen Scf)rift finb nocf) ficfitbar, fo am Snbc »on3. 3 fte^t am, 3. 9 am Slnfang ein a, auf *DHtte 3. 10 ift, Gnbe rot X, 3. 11. 12. 13einige unfic^ere Spuren, 3- 1^ üJÜtte, Spur Don m, 3. 13, etttiQö ba()inter, Spur oon inu,

3. 16 gegen Gnt>c rot H. 3;er Sejt beginnt mitten im ©ebete auf 1". 3m gotgenben10 fmb bie roten 33u(^ftabcn fett, bie fc^marjcn rot ausgemalten furfio gebrurft.

e. 1^.

almehtige got . ich Inte dich

dur din heiligif hobit . undedur allv dtnu heiligin werch .

un dur allv div heiligin wertdie du den menlfchon zignadon ie gifpreche . du inphachdifv lieht . uii gibint un bi

twinc hüte andifime tagealle die zungin . die mininIcadin fprechin wellen . aidedie mich hüte anfehin fuln .

odir diheinen giwalt ubirmich habin fuln . uii chereir allir zungin . un ir wort .

vun ir willin an mine frod'-" .

un an mine huld* . un" an mie. 2'.

ne minne . So miz den s

ubir din herze in modü crucif . un von deme bruft lef

Vfile zo deme nabile . un mizdenne von eime rippe unzandaz andire . un fprichalfuf. Herre almehtigegot . ich bito dich herredur din heiligif herze . undur die heiligin gidanche .

der du do gidahtoft . do dvV

dife weit alle gifcofe". undo du den menifchin nah

Vdin felbiz bilde gifcofe . vndv gidahtoft inzir lofin

ne mit din felbif libe . un6. 2".

gire indoft mit dime heiV

gin blote . do er dur fin fei

bif fchulde . uirlorn hateherre dine hulde. Su bite ich dich herre . dur die

felbun gnade . un dur die

gidanche . fo bite ich dich herre daz du bichereft ir allir

„ V _herze . un ir mot un ir wil

,. V10 lin zo mir mit truwon .

un mit warheit . un mitgnadon . uS mit minnon .

die mich hüte anfehin fuln .

odir dicheine rede fam15 mir aide uon mir fuln .

habin. So miz denne die

S. 3r.

rehtun hant . uon de melengiftin uingire unz andaz refti . uii miz denne

Vuon deme dumin . zo de

5 me minniftin uingire . ungib denne diu liet ufind^'n

altir . un fprich alfuf . f^Herre ich bite dich almehtigir got . du den himil

10 un die herde andinir hauthaft . herre du gifezze hute in mine hant . un inmine giwalt . allu div menifchin . diu mir fcadin wel

15 len . daz fiv mir undirtanV

un gihorfam mozin fin .

S. 3 V.

ziallen den dingin daV

ich ir zo bidurfe. Tunc can

tet' miffa defcä t^nitate . unbrenne div lieht allv zi

5 der miffe. Alfe fcs gifungiuwerd"= . fo val nidir andiuubaru chnu . uü finc dife fal

min . PS (Tqueq. PS /js di ms . re

.

PS .Idte dne lev. PS /nte dne fn10 PS /nclina d . PS fis auribuf . 00

Diz ift der vane dif al

©. Iv. Siefie 3.0. ©raff, Siutiffa II, 292. SBacf ernagel, a. a. 0. ülß. S. 285.— 13. r in chere befc^äbigt. — S. 2 r, 1. 3n)ifc^en miz unb den eine (leine 9ia^t imSPergament. — 3"''1'^^" 'l^n unb s (= segen) ein ülamn, roo^l für ein roteo Jhreuj. —S. 2", 1. Qwii(S)en gire unb indoft eine tleine 9!af)t im -^Jergamcnt; ebenfo <3. 3r, 1,

jioifc^en de unb me unb S.3>-, 1, oor zi. — S. 3 '', 7. ^a§ 3^''^^" ""* alfuf. ift rot.— ©.3'', 7. chnu (sie; ber Slccent gilt rool)l einem oorau^gefe^ten i). — 8. PS al% 216=

ftirjung Doh Psalmus, ^ier unb im Jolgenben ftct^ fo oerfcf)lungcn : F. — 10. 2)aä3ei(fien na<6 auribuf . rot. — U. Sgl. I>tutif(a II, 29.'). ffiadernagcl, a. a. 0. ©. 285.

320 VIII. ilariiträge. (ffifbete aus fHurt-Criea.)

raehtin gotif . wieiiio

den lefin fol . der fulii nivne fi . die den lefin fuln . vunvn funnuBtage . foez mor 1,'>

giuet . Mv erfte Fol lefin . P&t .

nr . div andire. .lue marla .

div dritte. C/Ia inexcelfif . divuierde . die fibin falmin . divfivnfte die fivnfzcliin falmin .

div fehfte die letanio . div fi 5binde, ^^uicüq^ uult . div ahtod<=

PS Te deü lau '. div nivude. PS Duiü tra . den fol fi lefin daz ir Hb

vniet rure die erde . wan dieellibogin . nn div chnie . die 10andire fuln alle ftan . unzdaz lieht uirbrinne . PS /•."xpec

tanf foltu lefin . indie ere d'Twillin . un def ratif den gotliete . mit fin fin felbif libe . 15daz er dich gnadecliche ir

e. 4v.

lofe von allen den . die dichein vbiln willin . aide dichein rat ublr dich haben, üiySei fps dno corda nramundet infufio . ^ fui 5rorif intima afperfionefecundet . J^d Itc. 8. P.Herre fce petir du d''n

giwalt lieft zigebiudinne uu zin bindiune . di lü

Vne gnade foch ich fun digv .

dinif wegennif geron ich .

Ich bite dich unwirdigu .

umbo alle niine funde . ununibe alle niine not . und'^ I.'i

mine angifte . da mite iche. 5r.

biuangin bin . oft uu mirgeginwartich fint. Ichbiie dich herre fcG petirdur die gnadedie gotdir täte do er dich uon .">

der erde zieinim menifchin gibildote alf er unfalle hat gitan . daz du mir

gnadeft in allen notin . uii

angiftin . alfe got dir täte . 10do er dich ime feibin ginan

d^'fweftir uu inotir . frivntniet ein flialc. Hilf mirherre fcfi petir in allen notin uh angif in . alf uufir 1.')

trelitin . dir d'"n giwalt hat

gigebin. Ich bite dich herre fce petir . dur die gnad-die got ubir dich täte do

du fin uirlogenotoft . ineinir naht drieftunt . und""din heilich herze mit fe

re uu mit leide . bivangiuwart . urabe den tivrintot . unfirif trehtinf . unumbe die fund^' die du ha 1(»

toft gitan . daz unfir trehtin uir hangle unf zitro

fte fo wir uielin indiefund*^. >"u irhuge herrefc5 petir wie unfir treh 1,')

tin zidir fprac . do du in

e. 6 r.

fragetoft . wie diche du infol

tift ^nrlazin die indie fund""

givielin do autwrte er dir

uu Chat Xon dico t' petredimittendi feptief fed ufq, ">

feptuagief feptief. Hur dieguado fo bite ich dich und*nianon dich dur den heili

giu namin def heiligin cri

ftif . dinif liebin meiftirf . un 10dur die figenufte def heiligin crucif . da allv divcriftinlioit ane wart ir

lofit in dien gnadon . fo ir

lofe mich uon allen minen I.'i

fundon. Oihuge herre fce

e. 6v.

petir . d''r mandunge un d'^f

troftif . dadin heilich herzeV

nute gifrowit wart . do unfir trehtin uon deine gra

be irftont . un dir un and" r>

renfinen boton . daz hiezchundin . daz er zigalilea

indaz lant fore . un fiv inda mit mandunge gife

hin ra>ifin. Herre fci5 petir 10ich bite dich dur die maudünge d"=r ich dich nu gimanit hau . daz du mir ziunfirme frohtine arne bötefieft . daz min fer un min l5not . da mite ih biuangin

e. 7r.

bin inmandunge bicheritwerd"^". Ovch bite ich dichherre fce petir in minif treh

15. vn in nvn fdjcint au^ im (ovr. — S. 4 ', 10. g in ellibogin . au<5 r forr. —16. Iiad crftc c in gnadecliche ouS 1 rab. u. fovr. — S. 4 v, 2. d in aide au8 1 VQb.— :i. ü unb i^.- lig. — 8. SBarfcrnogel, c. 217 u. Slltb. fiefeb. 2. 275—27«.

VIII. lladjttäge. (CSebete au« jMuri-öriea.) 321

tiniT uamin . uu dur miu5 ne d*f heiligin cril'tif . daz dv

g^hugcft der gnadon dergot ubir dich tote . do dichherodT gibant . infiben fte

tiu . mit ifiuin chetin. Gi10 huge herre fce i)etir wie

dich got irlofte . von d'^r fiend^

giwalt . un irbite mir umbeden feibin irlofere . daz er

mich irlofe dur fine guad^".

15 un dur dine minno . uonallir d''r not . un uon den

g. 7v.

angiftiu da mite ich biuangin bin . un die ich dir gicla

git han . un irlofe mich . alfe

unfir trehtin dich irlo

5 fte . uonder vinftri d'^f karcharif . uü uon d'^n band'-n herre d^r warin fibinv . uon d*nband'-n allen fo lofte dich un

V Vfir trehtin . alfo to och dv

10 mich nu dur fine gnad'". uudur fine minue . uon al

len angiftin uu d''r not d'rich dir nv ßiclagit han . unuon allen ubilen menil'chin .

15 un wibin . die mir diheineV

not tont . un mit diheinir

©. 8 r. ^freife mir wellen zo cliominIvgiter iu mentif audi pie

paftor bone tue oues katholicc paulo cü bariona

5 uicioi^ abluite ctagia ut fo

quat" agnü q toUit peccata

mundi. Spf fcf fit inter

me 1^ te. ^Von me demergat tepeftaf aque . neq^ ab

10 forbeat me J>fundu . neq^urgeat fur> me puteuf offuü. Et auertef fe (^ n fer

uauef pacta . que admodüpatref eo^. Parata fedef tua

15 extunc afclo tuef. /.audateeü fol <^ luna . laudate eü

©. 8v.

omf ftelle S^ lumen .

Daz ewige lieht daz choV

me ziminen ogon. Div heilige ftimme chome zimi

f) me mund'-. Dev heilige getft

chome ziminir brufte uii

gebe mir got die globe .

die feg petir habete doer indil'cme Übe waf , un

10 helfe mir fc5 petir dergnadon . daz min lib unmin feie biwart werdenzidifeme libe . un zid'meewigin libe. Herre fce

15 michahel hüte wiftv . n . fin

Vfhilt un fin fper . min fro

©. gr.

wa fc5. maria fi fin halfnge .

Vnute raoze er indeme heiligin frid'' fin . da got inuewäre . do er indaz . paradi

5 fe chame. Herre got duV

mozift in bifcirmin . uorwage . ixiii for wafiue . uorfivre . uor allen finen fiandin gifunlichen uil ungi

v10 funlichin . er moze alle

wol gifeginot fin . fo heili

ge wizzot wäre . dlz minherre fce iolies mime herrin dim almehtin gote in

15 den munt flozte . do ernV

indeme iordane tofte . aM .

e. 9v.

Herre got audine gnadeirgibe ich mich dir hüte .

mit libe un mit feie . indinegnad". un indine irbarmide .

5 un inminir frown fce mariun . un fpriche dir einiufalmin . hüte indine gnad'^un indine irbarmid"' . un in

diuir heiligun motir Id'"n

10 wortiu , daz du niemir uirhengeft . daz ich iemir gifcend't werd". uon d''heime irdifchin meuifchin . un mir d"^f

gunnift . mit diuir gnad»-'. daz15 ich dife weit uirwandelon

moze . uugifchend^t . un minS. 10 ••.

wiblich ere au mir u iemir

ginid'^ret werd®. un röche al

len miniu fiend'^n ir hörferti widir mich zibicherin

5 ne. PS. ^dtedne lev. Tu gihuge wol fwert un wafen wef

S. 7v, 9. r in fir auä n rab. — S. «>•, 2. iögl. SBacternage l, ®. 28G. G5 finb

leine ^ejameter. — 5. oi^ in uicioi% lig. — fe (e auh a burc^ SHaf. u. Jlorr.). — 14. oattg. — B.Hy, 2. Sgl. Xiut. II, 293. aBadernagel, ©. 218f. — 14. «gt. 3)tiit. 293.

SBarfernagel, S. 219. — S. 9 », 1. Satf ernage l, S. 219. — 7. 3n)tfc6en o unb i

in hüte indine tft e rab.

gjac^träge ju ber beutfe^en 9lat.=Sitt 21

322 Vlll. lladiträgc. (©ebete oua fHuti-©rit9.)

dich crift bat . do er alre erft

ufin dich trat. Iniio'm ihuxpi div wort fiu mirwar .

un uefte . un l'igohaft . d'T helfe

mir dinu heiligu craft . div

wort fin mir war . un nlfe

uefte . fo daz . pater nr . andermiffe. Pat nr. Uaz mih hüteinfiiid'' nibein wafin . daz fit

gi flagin wrd". fit crift giborn©. 10 V.

•wrd^'. /unoTe pat^f 7f . "f . fei ,

pal nr. Innoie dnl . daz hei

ligo lignu dui gifogiuc michhuto . undenan uu obiuau .

min buch fi mir beinin . minherze fi mir ftaheliu . minV V

hobit fi mir fteinin . d''r gotefce feuerin . d*^r phlege min .

V Vd'^r gote fcC petir . un d''r gutefce ftephan gifegineigen michhüte for allir niiuir fiand''

giwafine . nnole dl pat'fi^fi

lii . «^ fpf fcl . alfe mute un 'alfe

Vlind^ moziftu hüte fin ufin nii

me libe . fwert un allir flar V

te gifmid"'. fo minir frownS. 11 >•-

fce Mariun fweiz wäre . do

fi d'^n beiligin crift gibaro. /'at

Frowa fca MARIA . —V

heiligu magit un nio

tir . niinif liorrin d'T aliueh

tin gotif . gid^'uche daz er

dich irweltü uou allir dir

weite . got utin himilo . zitro

fte un zignadon . allen nie

nifchiu . dur die gnad" fo gotandir täte . wif mir gnadich . vn hilf mir d'r ruweund^'r bilitü , un d'-'r bicherd*^

indirre weite . da miteich garne antlaz niinir

fundon . in den ewigiu Hb .

©. llv.

V/•'rowa fca marin wif mirguadich . ziallen raiuen diugin . die mich ane gangen . mi

Vnif libif un minir feie . fro

wa foä maria wif mir gna

dich . ziallen minen not durftin . ziallen minen an giftin .

Frowa fcS maria uirla michniemir an minir hinouerte . noh and'me tage d'T uorhtlichin urteild' f . ailEN:

:

.S'enne fo du horeft dieleczuu uon fc5 paulo in

miffe fo man lifit . lectio

epiftole beati pauli apii .

.So foltu uf ftan un folt

€. 12 r.

driv pat nr lefin indieore daz min trehtin denV

gotin fce paulü bicherto.

Herre du da bifchirndoft

tref puerof d'' camino ignif .

alfe du loftoft daniele d'Tacii

leonü . alfe lofo mich herrehüte . uor fper . uu uor fwerte . uü uor allir flalito wafine . un uor allen f liozzin . al

lir niinir tiand'' uu giwafinedaz fie mir hüte aU'e got fiu .

fo fce mari^ waf . do fi criftil

ginaf . diu fin mir war . aM .

Frowa fca maria ich biV

te dich dur di frode

3. 12 V.

un dur diu raandunge . undur die wnne die du giwnne uon der botefchofto die

dir brahte fcf Gabriel . do er

dir chunto die urone giburf .

daz du nidtir foltift wefin .

uufirf lierrin . ihu xpt . dazandir irwllit wrdin . diuoracula <^ pconia Jjpharum<^ benedictidnol' 7 ihmiffionef

patriarcharii . un dur die

rawu . un dur die gnad*' die

du hetoft . fub umbra fei fpf .

^ plenitudine gracie ei' ^iupgnatioue dulciifimi fi

lii tui . daz du uirwandu

left daz fer minif herziu .

in frod ' un in mandunge .

illi9 uent'f tui fruct9 q e xpfdominuf nf fit femn fit

S. liiv, -2. iPfli. Xiut. 11, 2!t3f. — S. 11 r, s. SBadcniasicl, S. 22U. — ?io 'ilcf;

jieninflcii am Giibc vot. — S. U», :i. mich a. 9laf. — 12. Sa«) crfte n in Senne dcv=

borbcn, bantntcv ein Momiiia, barüber n, — 14. d''r oov miffe am :1lanbe oorgcfduicbeit.

V— S. 12 r. Oben rechts eine Oiobt an bcr Gdc. — 3. g in gotin aui f va». —4. äBacternaflel, ©.220. — IX Sbcnba S. 220ff.

VIII. iladjtröge. («Bebet« am ^uii-tßiies.) 323

5 benedict9 ^ glofuC i^ für exaltatuf inlcla . am. Ich bitedich fc:i tiian'a dur die manduiige un dur wnne die duhetor mit unfirf herrin pu

10 eritie mit finir infantia eüiufinu tuo collocando intubera tua recliuaudo bra

chiil' tuif eu tarnet uendicaudo . ol'culando amplectendo

15 lactaudo omne ei follicitudine iS diligeutia iocun

e. 13 V.

diffiaae mat^f iure Jpendendo (^ exhibendo . dazdu mich irhoreft . iiiallenminen angiltiu un noten .

5 Ich bite dich chuniugiiinedef himilf un d r erd ' dazdu mich irhoreft Idirre angifte . un inallen min angü'

tin . dur d*'n heiligin tof

10 da got inne wofc allv divmein dirre weite . S^ pfcmiohm ewgliftä tufi uirginale cultode . dazdu michgnad''cliche reineft . uonal

15 len minen fundou . uh achuflin. Ich mane dich guadi

e. li r.

giv d r martire dinif unfchuldigin chiudif . daz dumich fchuldigun irhoreft .

dur finir heiligin gibend-5 willin . irlofe div gibendeminir feie gnad''cliche. Ich

mane dich liebu frowe d r

trahene die uon dinen ogiuflxxzzin . do du din chint au

10 d'me cruce fahe . daz dich irbarmen mino trahene dieich feud'' audine guad''. unibemine lund'. un umbe .-.lle mine not . un angifte. Gihuge

15 gnadigu frowe d"f wegif d''n

du ufin d' n ftein zo imo eien©. 14 V.

ge . da er dich biual fci- ioheind''r iungiftuu not finirmartire . un la dir min libun miue feie . uh alle min

5 not . un angifte biuoln fin .

uh alle die d'n ich gibetiffchuldich fi . die biuil ichdir audine truwe . alf er

dir fem iotlm biual . daz

10 ir mich bihoteut uor fund''n . un uor fchand'n . un unfhelfent zid"n ewigin wn

nin. (iihuge liebu frowe .

d^'f herze ferif . da du fehe15 ginagüot diu vufchuldige

chint. zid'me galgin d''f cru

e. 15 r.

cif. Ich bite dich dur dieclagelichun ftimme die erIvtte do fin heilich geift uonfinime gibeiue fehlet . dur

5 den antlaz da er unf finifuatir huld' giwau . daz duuirnemeft miue ftime inallen niiii notin un augiftiu .

ch bite dich gnadigiv dur10 den tot dinif chiudif den

du ane fehe . un dur dazV

blot finir fitun . daz du gitrofteft mich i minir ivugiftun ftund''. un iualleu

16 min notin. Heiligiv trofterin . allir trurigir herzin .

S. 15«-.

dur d*'f grabif ere da unfir herre alre troft inne

lac . dur fin diemoti ducü

mir zihelfe liebu frowe .

.") uh gihuge wie dime herzin wäre . do du uon fimegrabe fchied**. un irbarmedich ubir mich fuudigifmeuifche . uh cum mir zi

10 helfe anminir ivngiftunnot . dur die herun urftend''.da diu herze mite gilabitwart . un gitroftit . do du iufahe irftand'^u d'^n du dauor

15 ebindoltoft fercliche infinnotin. Nu fend' mir diue

©. 16 ••.

helfe . un din troft . dur dieV

frode der herun urftend''. daz

ich irftan moze uou allenmiuen augiftin. Uerre fce

5 phare du da gifrotoft alledie iudeme helle lere wa

rin . do du irftod'' uon demegrabe . du gitrofte min ferigif herze. Herre du irhuge

10 min dur din herun uffart

dur daz iamir dinir motir .

©. 13 ", 8. d in duuge au,?> g rab.4. re in Herre rab. — e in fce beägl.

©. 15 r, 12. a in daz au3 d rab.9. re in Herre beäg(.

21*

©. 16 r,

324 VIII. nadjträgc. (©cbete oue ^uti-föties.)

un dinir ivngiron . daz lie

heton poft afcenfiond tu^ .

un irlofe mich uon d''r gird''

un uon d'me iamire dirre

bofun weite . uu mache

e. 16v.

mich wirdich d'T owigin li

l)if . uri gib mir diu frid". uudiu heiligin geift. HorreiHu xpe wir in mir daz du

micli bihoteft . wif uor mirdaz du mich gileiteft . wif

obe mir daz du mich bifhir

meft . wif umbe mich dazdu mich gifegineft. Nu Ri

fegine un bifchirme michd"r vatir . vh d*r fun . un d''r

Vlieilige geift . fio bihoten minlib . bihalten miiie fole . uugirihten mine finne . uugileiten mich zideu ewigen wnnin . aMEN. :

.

S. 17 .

L'be dir iewet werre .

fo mache drie oherzaun finc an baren cnien d n

falrain. ^ndite celi . un nah

fivnf uerfin fo lif. Pat nf .

un eine uenie . un fprich

dir gibet. Ileiligu frowafce fufunna . irhore michidem namin d''f almehtiugotif . un fih an inino not

un au alle min aiigifto

Uli gid''nche wie gnad^'cli

che dich got irlofte uonlukkin urchundiu . unuon deme biterin tode .

dur die guad" die got

e .7r.

do dur dich täte . fo bite

ich dich . uu bifwor dich feil

fufanna . daz du mit dimeomizigin gibete . diniugotbitteft daz er mich gnad''c

liehe irlofe . uon allen minin angiftin . un uon allen

raineu notin. Vnd ' uol finc

d'"n falmiu . alfo . un lif d 'nne

and''r uenie diz gibet

llerre got vatir almel

tige . ich bite dich un bi

fwere dich . dur die minne fce fufannun . daz dumich lofeft uon minen fi

end''D uu minen angiftin .

©. 18 r.

Ego figno crucif n clipeo

J>tectur aut galea . lioftiu

cuneof penetrabo fecuruf

un fegine din höbet fivuf

ftunt mit difime zeichiue .

-^ -f zauuel . un fprich d'"n

Vverf zü d''me d r da obi

nan ftat. A'go fig. /'aruc .

domello . aftac . ef

franif . protanif . lezradif

.

Herre crift gotif fundurder angift ere . da din hei

lieh herze mite biuangin waf . do du liem-

crift din heilic gibeine .

zo d''r mertire gäbe .

e. 18».

dur die minne un dur die

truwe . die du zid''n menifcinhatoft . fo bite ich dich daz dugitrofteft daz fer niinif herzin . alfe du gitroftoft daz fer

dinir ivngon ind''me zite di

nir urften d'". Tat nr. Herre crift un dur der angifte ere da diu hei

lieh herze mite biuangiuwaf . do fich din goteheit undin mi'uifcheit andemecruce fchiediii fo bite ich

dich, /'at n. Herre crift ich

bite dich dur d'-'r angifteV

ere . da dinir trut motire. 1!» .

herze mite biuanginwaf . do fi dich ir trut

Vfun fall towen . uu irfter

bin . and''me cruco. Tat nr.

Herre crift un dur d'r angift ere da d*r heiligenzwelfboton herze mitebiuangin waf do fi dichfah fterbiu . fo bite ich dich,

fat n. Ich bite dich her

re fce moyfef diir die

gnad ' die unfir trehtiu

€ I6v U. fun. a.mi — e. 17r, 1. eie^e 2)iut. n, 294. aBarfeniagel, S. 222.

— e 17 V, 11. re in Herre rab. — S. 18 r. 3roif(^en 7—9 eine 91a^t. — 8. So« U^U

f in fecuruf rab^, bai le^te u ju a gemadit. — 6. ^ic «fünfte om Ärcujc vot — 7. z

in zo fie^t nu3 role eh. — 11. re in Herre vab. — 14. o in do a. SHof. oon a. — re

in herre rab. — IC 9Ja* gäbe . J)idi. — S. 18», 3. J>aä Ic^te t in hatoft . am f v«b.

— 3. lOr. ailittc 11 ein £o(l), oben rec^t« nnf 1 2 eine 9la^t.

vill. tladjtrögf. (Segen aus JMuri-CßricB.) 325

ubir dich gidahte . iiud^'

ubir aaron do ir vabtiutI wid^r pbaraou^ . un ir

V Vivwir arma of bobint

.

. 19 V.

un iu mit d^n feibinV

wortin groztont durdie I'elbin gnad'.bite ducriftif chempbe . daz ermicb lofe . uon d'r crefte

minir fiand'^ . alf ivch unfir trehtiu loft uon pharaonif giwalte . aMEN. ;

.

Du wir giwif fwarduV

uerft . übe du difv almofiuV

gibirt . daz du got gi

Vrerte baft. Ein almorin inere d^'f beiligin we

gif d''n got zihimile uordaz alle dine wege girihtit werd^^n . frid''lich . zwei20 r.

V .

almofin I ere d'f obiroftinhirtir . daz er über dichwache . mit waglicbiu for

gin . ubir dich uu ubir diulivte. andern driv d'u beiligen birtin . un bite lie

daz rie dich bihalten . mitV

birtlichir loche. .Ibir d^nvieren ewangeliftin uieru .

daz du alle die du bind''r

dir laft bibaltiu uindTt .

V6-'ib oc driv d n drin cbunigin . daz fie dich and-n wec

leiten . un got giverte maeben. Einiz indie ere dTewigin fidT d n got finen20 V.

ivngiron gab . do er cbat .

min frid'' gib ich iv . daz Tle

dir machen frid" fame zid''n

du uarin l'olt . <^<^<$><^Swer finif frivndif feie

welle heliin uzir not

.

der fol nemiu ein brot . unfol daz teilin indriv . unfol nemin ein teil . un fol

fprecbin diz gibet. Sufci

pe dne hanc elemofina

innoie . pat'f 7 filli ^ fpf fcI .

& fce crucif 7 fce niarif ^fei micbabelif . 6^ oiuiu fu_p

15 llO^ ciuiü . 1^ celeftiu uirtutu . 7 fcl iohif baptifte ^

@. 21 r.

omiü pat^archarü i^ i>pharüV

Du folt nc nemin d^n andiruteil . uü folt fprecbin diz

gibet. lubonore fci pet'.^5 omiü fcöi^ aploR 7 feptuagin

ta duoi^ difcipuloi^ <^ I honore fei ftepbani . 7 fei laurentii . 7 omiü fcöi^ martirü . inhonore fei nycolay .

10 7 omiü feöi^ cfeffoR 7 ihonore fce cecüie <S( fce agate<^ omiü feäR uirginü , 7 inbonore fce Felicitatif <^

omiü uiduai^ fiue ctinenV

15 tiü. Du foltoc nemin d' ndrittin teil . ufi folt fpre

S. 21 V.

ehin diz gibet. Inhonore fcl

benedicti i^ omiü fcöR monacboi^ . 7 ihonore fei pauli .

<5 omiu heremitarü. Inho5 nore omiu facerdotu . dia

conoi^ . fubdiaconoi^ . aeolitoi^

boftiarioi^ eeroferarioi^ lec

toi^ orphanoR ^ omiü feöRfpirituü . iuhonore omiü

10 fideliü d'^funetoR . am . vnfolt fprecbin. PS J/iferere.

PS Line J)bafti. PS «^»uicüq uult

.

Swer diz almolin un dazV

gibet . ein lar tot umbe15 alle meintage umbe iinif

frivndif feie . d''r fol dazS. 22 r.

wizzin . daz fi giwiflicheirlofit ift uzir not .

V>v ti) dine bihte unuirgib dinir fundon .

5 fo uirgit dir got dine feuld .

uu lif die fibiu falmin.

önG ne infu. 'Via pat'.tt>/e( .

xpel . kt'riel. P&i nr. Xereminifcarif due d''licta

Z.VJy, 9. eiefje 2)iut. U, 294. SBacf crnagel, ©.286. — S. 20», 4. Xie S8ei=

jierung rot. — 5. Siut. II, 294. SBacf ernagel, <S. 286. — 15. o^ lig. — S. 21 •,

5. 6. Xi^l. sroeimal. — 6. Sa§ erfte i in difcipulo^ fpätev 5U e fort. — 8. or Ug. —10. 'SeSgl. jroeimal. — ©. 21 v, 2. 3. 2)e3g(. — 6. Se^gl. breimal. — 7. Se§gl. jtoeimal.— 8. Se§gl. breimal. — S. 22 r, y. =ie^e SBadcinagel, g. 22.!—225. — 7. ne infua. 9laf.

326 Virr. lladjtrögc. «Bebcte au» ^SHuri-Cßrice.)

mca . uel pareutü ineoR Miieq, uiudictrl ruinaf d'^peccatif meif. Dirre fal

lue figi

lungiii d'^me )ieiligiu geifte .

un allou d 'u tiigind'n d'-T hi löluilf . cherubin . luraphiu .

e. 22 V.

tronif il^ duationib9 allim himilfcliiiu liere . d r beiligunbotefchefto dT Iieiligin wortifpatrif . daz fcö fia'tnel chunte fce riinriuii . d'T irliuge fi

herre chrift . wif giduUichubir miiio rund-', alfo duherre wizzilt ininin willin .

diiie huld' ziwurliiiine. 0^.-

Defend' me dne aiiciHä tuä ]ocorä onii potontia tua jj'ftra

tä . (^ abhoftiu ine forttu

dine tuere .

nee bona tua difficulter inueniä . fed ccede fce fpf iit > 15me fupplicent fei tui <^ au

e. 28 '•.

glice potoftatef. ^ PS jf?eati quoi^

Oi&^p . kir . xpel .kir. Fat n. Neremin. Dne ne meminerif ini

q^tatü iiraru antiquarU cito

anticipent uof mie tue q'a .'

pau^ef facti funi9 nimif .

Dirre Talnie fi tiifungiu .

indic ere diuir heiligun gihurte . lierro got . un fcE inariun magdaU'uu . un fce afre 10un fce walpurgf . un allen d''n

die ir chufci baut dur gotbihaltiu . dur d''n willin . fo

gihugo du daz du mit d''mevingire and'"r erdun fcribe . da Ifi

mite du herre crift daz wipe.23v.

irloftoft . uou d''r giwalt diefi wolton fteinon . alfe irlofedu herre mich uon allen d'^n

die fich vbir mine fund ' wolV

len frowin . odir ubir miue r>

fchand '. Omi)S mifericorf

ds uniuerfa in' aduerfantia

j|>r(>piciat9 exclud ". ut niento

^ corpore expediat . que tua

l'int liberif mtiby exequi nie In

rear. PS. />ne.ne.lf. (ila . kir .x . I,.

y'at n. A'e remin. Herredrehtin ich life difin falniiu

iudie ere dinir martyre . unallen din martireren un 15bitte dich dur fce ftephanif

®. 24 .

un dur fc6 blafivn willin . vii

dur fce laurentiun willin .

fci georgii . fei benign! . uu durallir d r willin die io diheinitiwiz odir diheine niartire 5dur diue miune irlitin . dazdu min guad' habeft . miiiir

brodi . un mich irlofeft alfe dvloftoft fufanni uou d'iii iti

wize d''r ubilon livten alfo ir 10lofo du mich non woltlichiinitiwiz daz inhcinif minif uieii

dif wille . ieinir an mir irwUitwerd"". >'e dereliiiquaf me dnei'c'; pater ^ dnator uite me^- löut u corrui incfpectu aduer

e. 2iv.

fariorü meoi^ ne gaud^al d'nieinimicuf mi. p PS J/iferere. <rla .

k . X . k: Pai. iVe reniiuifcarif.

Mit difime falmin fi>cb ich dine gnad. herre ich habe iugi :'>

fungin . dinir uf ferte zieron .

uh fc?i iohi baptifto . un fcö iolii

ewgliftt' fcö florino fcö paiitalooni . fcü remigio . fc<'> ivlianofCL' marie <^ fce inarthe . d'in 10V

gotin lazaro . d r vier tage tot

waf . vu du in lebind 'n machotoft dur die gnad" fo gid'ncheunfirf teilif d f du uon diuirV

motir . fc^ mariun name daz 15

du Inno zihimiU' uortoft . d'^f

®. 25 r.

tiirgiz anmir niet . irhuged'^r guad on die du dauid ' t:i

te . do er widir dich fchuldich waf . d 'r manflaht . un

Vd'f liorif.uu er dine guad'' ir 5warb mit d'n wortin miferere mei ds mifercre mei .

alfe gnad' du mir herreuil fündigere. Tribueqs onips ds ut pterceffio li>

n(' fce afcenficmif tue il

olue tendat nrä d'uotio qtccü e nra fubftantia. n d.

/>ne exaudi. (Via . k . .»• . k. /at n.

A'eremin. Virnim herre 15crift difin falmin zieron

10. OH lig. — 115 Üange Dia^t. — 2. 22>-, 9. or lig. — 3. 23 >, 1. or öeägl. —e. 23 V, 15. yiai) din ift o ober n vab. — ©. 24 >•, 7. 5(ad) min ein 4<u*ft. rab. —S. 24 V, 1. OH lig. — 8. t in panta aui n rab.

VIII. tlad)trSgf. (P. ttlariufricös ©i)c über ioljannca.) 327

ö. 25>'.

deme hellioiii geifte d''n dufautoft zitrofte dineu ivngirou . die mit vorhte warin

herre rocho mich zibefchaf) tewenue mit d'm lieiligin

geifte d^r mich wil'c uu le

Vre dinen willin zitonue .

d''r min heize intlivte . dazich dich minne uu furhte .

1(1 ich bite dicli dur d''u diennift fc! martini . fei gregorii . fei uicolui . fci leonardi . dur alle die . die mitbihte ginefin fint daz ich

15 iibir Wide miue fundemine angifte mine not .

S. 26 '.

alfe div driv chint tatin. Sidrac mifach 7 abd nago . ind*^

me eit ouine die danuan uongifunt chamiu . d'V felbun

5 gnad^ gitruwe ich dir . nahgnad^ hilf du mir . oratio.

Di q ctritoR n defpicif gemitfi Sj merentiU n fnuif af

fectu adefte pcib9 nnf quafi.

. ^10 pietati tue J>t bulatione nra

ofiferim? ut eaf cleinter fufcipiaf <^ folo pietatif tue in

tuitu t'buaf . ut qcqd ctra mediabolice atq^ liumane mo

15 liuni" aduerfitatef . ad nichilü redigaf i^ cfilio tue pie

<B.2Gy.tatif allidaf . ut nuUif aduer

fitatib9 lefa fed abomi tabulatione (^ anguftia liberata .

gräf ineccla tua referä t' le

5 ta. _n. Deprofundif . k . x . k. FatA'eremiii. üifprochin fie

dirre falme dinir gotheitherre crift . un bite dich dur

die liebi die du hetoft zo10 adamif feie . un eue . abraha

mif . yfaac . uu iacobif . d''r heiligon wiffagon . un dur al

le die . die du uon helle lof

toft . un fie neme indin ri

15 che . dur d''r feie wille diedannan here mit dinen

3. 27 >•.

gnadon . ginefin fint odir

noh ginefin fun . daz du minir armuu feie gnad*f . un mi

me br<)d''me libe daz du mir5 die weit noh gifemfteft daz

ich mit warre bihte bichome dicli zilobinne . minirarmun fule zignad''. Di cfolationif «^ pacif re fpice

lü J>piti9 adpcef meaf i^cce

de ut auime famu Iorfamularüq tuarü queabada ufq^ i hodier nüdit d liac luce migra uer

15 quiq^ baptizati «^ cfeffi infi

de cathülica _n feuerauer

®. 27 V.

<^ defuif rebuf occlaf di ditauer S^ ifinibuf abrahe yfa

ac . 7 iacob . felicit requiefcant

.

moxq amorte fufcitati t^

5 placeant Iregione uiuoi^. jn

PS Dne exaudi. De S. iofte

Vt queant laxif . bapt.refonare fibrif miragef toi^ faiiiuli tuoR fol

10 ue polluti labil reatüfce iohf. Sunliuf celfo

ue nieuf olimpo te pat^ma guu fore nafciturö .

no m (^ uite ferie seren15 de ordine J>mit. Ille cfmif

fo dubiuf fujini _pdidit J>mp

te modulof loquele . fed reformafti genituf _pempte Organa

uocif Vent^f obftrufo pofitufcubili fenferaf regs thalamo

5 neute hinc parenf nati meritif uterq^ abdita pandit.Antra deferti teuerif ful)annif ciuiü turmaf fugienfue leui faltim maculare ui

10 ta famine poffef. Prebuithirtü tegim cameluf artub9facrif ftrophin bideutef cuilatex hauftü . fociata paftümella locuftif. Ceteri tantu

15 cecinere uatu corda pfagaiubar affuturü tu quide

S. 28 V.

mundi fceluf auferente indice (Mif. Xon fuit uafti fpaciii

Ti orbif fcior qfquä genituf

iolle . q nefaf fecli meruit la

5 uaute tingere limphif Oni

^. 25 V, 7. re a. iHaj. — o. 26', 5. p in Deprofundif a. iHof. von f. — 3. 27 r^

ü—13. @egen Gtibe \)laf)t. — 11. o^ Ug. — ItJ. 3)03 erfte a in catholica au5 h rab. —e. 27v, 5. o^ litj. — 7. ajgl. E. Dümmler, Poetae latini aevi Carolini. Tora. I.

Berol. 1881, £. »3f. — 9. Jeägl. jroeimal. — 13. g in gnu au§ n (orr.

328 VIII. IToiljträgc. «®£belf aus ;ffiluri-(!5ruB.;

mif felix meritiq^ celfi nefcienf labe uiuei pudorif ppoteuf martir heremiq^ cultormaxime natu. Sertä terdenir aliof coronat auctacremtif dulplicata quofdiltrino centeuo cumulatafructu te facer ornaiit.

Nunc potenr nri nieritif opimir pectorif durof lapiderrepelJe afperü plananT iter

.29r.

«^ reflexof dirige callef Vtpiuf mundi fator <!^ redeptor iiitibuT pulfa luuionepurif rite digfnet" uenienfTacratof pouere greffuT.

Laudib9 ciuef celebrant l'uii

ni te ds fimplex paritq_ tri

ue fupplicer ad nof uenia

precam" parce redc-ptif . ail

.

Ich lobe dich uatir got al

inebtigin . un diu fuii . undiu heiligin geift . uii gilobe die drie biuemide einwarin got. Ich lobe dichherre allir d''r guadon d'"r

du mir ie gitate daz du

mich fo diche irloft haftuon uil manigin augiftinnotin un Tchandin un bifcij'

mit haft uor uil manigeulundiu. Nu bito ich dichherre dur dine vatirlicheV

goti . daz du filt min trolt

inallim minim vntrofte .

Vbid nohe min richtom un

Vmin armot . virlie mir

V\virtom . binim mir tumpheit . bifcbirme mir herre .

min lip un mine feie . uniiiine ere uor allen minenuiend n gifunlicben un ungifunlichen. Ich bite dich30r.

herre dur d"u gnad''clicbinrat d'°n du täte mit dimevatire un mit dime heili

gin geifte vmbe unfe heildaz du mich bifchirmeft vorallen ratin die ubil fint .

uor hind''r red", vor fchelt

wortiu . uor itiwizin . undaz ubil daz ich widir dirgitan hau . dur mine brodi . vu dur min unvirwizzin heit . daz du daz uirtil

geft mit d"'r meniTcheit diedu an dich inphieuge uond r heiligun magit Ice mariun. Ich bite dich herre

. 3U».

dur diuir heiligun giburte w-illin . un dur dinifVtoffif willin . d"u du inphienge un dur d 'r martyrwillin . die du lite and''mecruce . mit fpotte . mit halriegin daz du mich nie

mir lazeft chomin zo

weltlichen hondon . durdiheine mine fund*". Hi-i

ligir geift du dir bift

ein troft allir gifergotin herzin . un allir nothaftigin menifchin dvgib mir daz ich dich gotminne in allen minen

. -iv.

rinuin . un gib mir die rei

necheit minif berzin unV

d' f motif , un die chufchi d^flibif uh daz ich indifeme li

Vbe garuen moze . daz ich gnadeclicbe zidem ewigin li

Vbe chomin moze . ailEX .

Herre fce Defco eral'nio .

erafme du mimetrehtiue andifemc feibin

orftirlichin tage giophe

r<<l wrde . zifrode d''r heiligun refurructioue. fJxx

inpha hüte diz opphirumbe mine feie un umbe mine weltliche ere .

31v.

daz min trebtin mich gi

uere un mich giwore mitfin gnadin . un mit allen

dinen dingin die d*'r feie

lobilich fin . ich bivil andiue gnad*" min rat un nii

ue gitat . un miuu wortdn mite mir diheia nie

g. •!%-, 7. Jiad) niuei ift f x<xt>. — 11. dulplicata (sie). — S. 29r, lo. Sie^e

aJacfcriiogel, <B. 2J5f. — 6. 29», lo. 3!ad^ mir ift d" rab. — S. SO--, 10. n in minaus r torr — 11. du in dur ou§ mi fort. — i£. .Sir, 2. Ja? erftc e in necheit burc^Älcr uerborben unb unfidiev. — C. Soä crfte c in decliche auf. 1 rob. — 7. ch in chominftctit Qu§ ir>ie z. — 8. Sie{)e a*n(f ernngel, £. 226.

VIII. lladiträge. (Wie jWaticnfequcn} v. ^uci.) 329

nirche fcadiu welle . daz10 er mit din gnadin vir

Vment moze werdin wau

ade min trehtin felbe fpchfwer fo din uamin andiferne oftirlichin tage gi

15 nemmit fwef fo er gibitit daz er giwert werd"*.

e. 32'-.

nu inpha mich audine triv

we dife giwihtiu tage . undife giwihtin nahten . dazmin trehtin mich dur fine

Vö gnad*^ an allen goteu dingin .

wonen laze unz an daz end'.minif libif . daz inheinif minif uiend'f wille anmirwerd* irvollot . daz chorae

10 dir zilobe . uh allen zitrofte

die dinir gnadon biten . aM

.

p X™ . d. Dne luirt . i» .See era/memartir dni pciofe adefto

meir pcib9 piuf ac Jjpiciuf

15 Ora J>nobif beate era/me . vt

digni efficiam" J>miflione .

e. 32V. ^p>

Nfirmitate nräm qs dne

j|>pitiuf refpice . «^ qa pond9J>prie actionif grauat beati

erafnd martyrif tui inter

b ceffio glofa nof J>tegat. _n .i"' .

See erafme niartyr dei

pciofe p noiii dni meiihu xpl 1 nomne niifim

qua abipfo meruifti . adefto10 pilf 1^ affiduif tuif mifera

tionib9 . pcib9 mtif ouiib9 affligor mileriif &^ calamita

tib9 tno queS plene dulcib9deliciif dnö 7 fciffime eiuf

15 genit'ci auguftiaf meaf

fuTgenti m cfolatione neg. 3:ir.

cefiariä abipfif poftulando

ne leticiä . ut que diu J>pec

catif meif affligor ptui no

minif glam r intceffionn

fei erafmi martirif tui cito

mifericorditer liberer ^cfolari merear. P OiyProtector inte fpantiu

di ^ fortitudo q beatuerajniü facerdote «^ martire tuü deardore lul

phurif picifq^ mifericor

diter liberafti te rogam9

^ petim9 . ut mtefnräf ncruciat ääma uicioR. p33v.

^Di qui nof aunua beatierafmi martyrif tui atqpontificif foUf^pnitate le'

lificaf coucede ^i'pitiuf ut

cuiuf natalicia colim9 uirtute quoq paflionif imiteuiur. _n dum. Sequentia de I . MAIUA.Aue uil liehtu marifftella ein lieht dercriftinheit . maria

Valri magid" lucerua. Frowe dich gotif cella . biflo

zinu porta . do du d''n gibere d''r dich uu al die weit

Vgifcof . nu fich wie reine

34>-.

ein vaf du magit do wäre.Send- inmine finne d^f himilif chviniginne . wäre

Vred® foze . daz ich d n uatiruu d n fun . uri d''n vil herin

Vgeift lobin moze. lemir

Vmagit an end . mutir ane

miffewend® . frowe du haftV

uirfonit daz eua zirftor

te . div got ubir horte.

Hilf mir frowe herutroft unf armiu dur dieere . daz din got . uor allen

wibin zimotir gidahte .

alf dir gabriel brahte.Do du in uirneme wie31'-.

du uon erf irchame . din vil

reinu fcam irfcrach uond'nie mere . wie magit ane

S. 32f, 3. TjOA jioeite n in nahten tonnte jpotcr t)injugefe$t fein. — ®. 32>-, 1. 1 im3infange roeggetaffen. — nr in nräm au§ m torr. — 2. p in refpice auä f forr. —g. 33'-, 8. 16. oi^ lig. — g. 3;;v, 8. ÄeUed 3Ingabe i'tttg. IJ, 46, 23 ift untirfitig. — Jicgequenj »gl. 35iut. II, 294—296. Üac^mann, Über bie Cetdie, g. 9—11. 2Bader =

nagcl,g. 2«7. fiefebu(^ 273—276. a«üUen^off=gc^erer, Senfm. 3. •.'lufl. 1, 160—162.

II, 253. — g. 34i', 11. 3lm li in heru unten tob., nac^ u SRaf.

VIII. iladjtriigc. (Die iMarienftquenj unb ©ebetc aus JHuri.) 331

man iemir chint gibare.V

5 Frowe au dir ift wndir .

Vmotir 11u niagit dar andir . d'r die helle brac d''r

lac idime libe . un w-rd*" ie

doch dar undir niet ziwi10 be. Du bift allein d'r feld''

ein porte . ia wrd'' dv fwangir uon werte . dir cham

ein chint frowe dur dinore d T ivdiu criftein und''

15 die Heidin lint . un d* r ginad"* ie waf end'"lof . allir

S. :!5r.

inagid*" ein gimme . daz chint

dich ime zimotir irchof

.

Din wirdcheit div ni.t nietV

deine . la tröge dv niagit5 reine . daz lebindie brot .

daz waf got felbe . d > finiuV

munt zo dinin bruftin bot .

un dine brufte infine hende wie . owe kuniginne . waf

10 gnad''n got andir bigle.La mich giniezin fwenneich dich nemnie . daz ich nia

Vna frowe . daz gilobe . und''daz andir irchenne . daz nie

T15 man gotir mach d''f uirlo

gin . dune fieft d''r irbarmid''

S. ?,5v.

Vmotir. La mich giniezind''f du ie bigienge indirreweite mit dime fune . fo

du in mit d'n liaudin zo5 dir uienge . fo woldich d'fkind"! . hilf mir umbe in .

ich weiz wol frowe dazdu in fenftin vind'ft. Dinir bete mach dich din

10 liebir fun . niemir uirziehin. Bite in d f daz or

V Vmir wäre rowe mozeuirliehin. Vnd'' daz erdur d'n grimmiu tot

.

15 d''n er leit . dur die menifcheit . fehe an menifc

€. 36r.

liehe not. Vnd' daz er dur

die namin drie . finir crif

tenlichir hantgitat gnadich ind''n luudinfi . ilf

5 mir frowe fo dir feie uonmir fcheid" . fo cü ir zitrofte ,

wan ich gilobe daz du biftV

motir un magit beiEwigu magit . f"~ divV

IG frowa fca maria duda bift ein kuniginne d'-'f

himilf un d'r erd" . dudabift ein troft d''r fundare .

_ Vun ein wadir fonare d'r

15 fchiildigon . du da bift einCorona un ein gizierde

allir heiligir ma id ' . chere du dinv dinv gnadigvV

.

ogin . zi mir uil armun

fundarinun . un röche5 mich zirchenninue . un

allen die dich livterliche

minnont. Heiligu magit fcä maria uogitineun helferine allir d'r die

10 fich andich lazint . ungitruwent . hilf mir gnad"un autlazif . allir minirfundon . umbe din fvmihm xpm . d''r dir niet

15 uirfeit . d'^f du bittift.

Hilf mir frowe dur die2. 37r.

gnad" . die er zidir hat gi

tan do er uon dime reini

me libe girohte gibornwerdin . wäre got un wa

5 re meuifche . dur daz heilun dur die irlofunge al

lir d*'r weite . daz er miruirgebe alliz daz ubildaz ich ie gitet uon ane

10 genge mlnif libif . unz auV

die ftund" . heiligu motirdu einv da bift and'r gnad"* un and'r helfe wir unfuirfehen du nah gote un

15 fir eiulichu zovirfihtbift . hilf mir umbe din

©. 37v.

fun . daz er dur dine wir

S. ."U^-, 10. u in Uu a. DJaf., Don di — <B. SS"-, 2. 'Jiad) dich fc^eint iKaf. — 5. 1

in lebindie auä b rab. — 7. n in bruftin aii^ i fort. — S. 35», 2. n in bigienge a.

Stuf. D. g. — 16. e in menifc aui i lorr. — 3. So"", 4. H »or ilf oom äHiniator per-geffen. — ;•. iügl. ffiacf ernagel, 3. 2l4f. — 3. 36^, 15 Sor uirfeit. ift d'f o alter$b. am SHoe. »orgefc^r.

332 VIII. iladjträgf- (ötbet aus ;ffiluri.i

di un dur diuo uudircliunft roiuo feie . un miniu lichamin gireiiie iiu

gilutere uon allir uiirei

nicheit . uii uor allir bofheit . Uli uon allir meintat . 7M daz ich difiu Hbuirwand'lo kuuigiuned''r gnad'' bite ihm din Tun .

daz br min laftir nun mirneme . un micli irwlle mitfinen heiligen tugiudin .

daz er nit un haz uon mirgichere . un alliu ubilin

willin . daz er alle liöhfart

uon mir gifromid'' . un mirV

giwarin mot gebe daz eralle unreine gidanche uii

ubile gilufte . un ubile red"'

uon mime geifte uirtribe .

un mir reine gidancheun chufce red'' gebe . wäremerfterno uon d'r unCdaz ewige lieht iri'cliinin

ift . uon d'r uuf allu gnad''cbomin ift . habe mich in

Vdinir hote . un in dime gi

bete zi allir zit uor gote .

Vdaz ich din giniezin moze .

daz ich alle die freife . undaz ubile diflir libif im38v.

phlie . un nah difeme libe .

den ewigin lib bifizze.

Ich bigihe dir frowe miiiir fiind"' . ich lend'' dich andin einbornin Fun . dazdu mich umbo in unTchuldigeft daz daz du mirumbe in autlaz irwerbeft . daz du all in fiuin

zorn . fwa l'o ich fin wirdich fi . uon mir chereft .

uu in zirbarmochoit vmbe mich gineigeft. Nu chere himilTchu kuniginnedin heitirz antlute aumich i'undarinun und''

s. ;!;tr

gineige din miltiz uu dingnadigir giTune zimir uii

Vunwirdigun . un loche michzirchenninne und'r allen

Vdich lobiu mozen . die Tich

dinir ere frowent die dichluterliche minnent minherze daz gert din I'latind''

un wachind^' mine Tele uirV

rtet nah dir fro uu Tpate .

fwenne fo ich andich gid"'n

che . fo fi ich fri uon allimeubile. Der tieuil nehabedichein giwalt . ubir miclialle bichorunge uirlazenmich . div himilfchu gnad''

,

3üv.

bifchowe mich . allu minu werc du werd'n gifran

Vfpotigot an allen minen

wegin . fo moze ich werdin bireit . un alle minechunfte uh flize die brin

Vge zigotim eud'' fweune fo

ich din gid'*nche. >'u habeich min herze uu mine

V Vhend"' uf frowe zodir . uh'

bite dich dur die liebi

dinif funif daz girocbeft

zo mir zichominne . minziwifinne . mit dinenheiligiu magidin . und''

mit allen heiligon10'.

fwenne fo min feie uonV

mime libe fcheid'" gifro

we un gitrofte gotil motir d''nne mine feie , mitdinir heiligir geginwrti . un lofo mich uon allir

d'r Worte uu uondemeegifode fatane . uu finir

engile . inphach mich undir dine milte beude .

un wir mm leterine . uumin bifchirmerine dazd'r ubil hellewarte mirwedir uon mir . noh nahmir gifchadin muge . o

Vdir zo chome uon der40'.

vgonlichi dinif lutirf autlutef fo uliehen uii zir

varen . alle mine uiand''

alfe d'"r morgin wol

15

e. 8ö»', 1. io in phlie au3 o Jovr. — 5. 39r, 9. ui in uir au§ tu loiv. — S. 3!t»,

VJO h in hend'' aiiö p rab. — 12. t in girucheft obgetraft. — 13. u in min iinbeutUt^.

VIII. ttadjtrfige. (©ebct aus jtluri.) 333

5 chiu uund'iuo fchiminder funnun. Du wif

Vmir d''nne frowe ein

critruwe uil ein giwifrir leitare daz mir niet

lU gibrefte daz mich niet

girre . daz uwet chomeandie egiberliche bi

fchuunge d''r freiflichir

antlute die ich da gife

15 hin moz die porte d''r

himilfcbun ieruCalem©. iU.

die mozich offlii uindin .

uon dinin gnadon . und''

Vmoze braht werdin

Vuon dir frowe and''r

V5 obirofUm bifchounge .

un moze dinir gnadonginiezin daz ich fin forhtTamiz un fin angiftlichezurteild*' enflihe. Gina

II» digu magit fcä mariadaz irwelte gotif hui"

.

d^f heiligin geiftif dudabift ein fluht allir diefich uirwrchint . un wi

lö dirladunge d^'r bicherhton . du da bift giheizin

©. 41v.

div himilfchv porte .

wif d^^nne for gote minfurfpreche irgib dv red*"

für mich . vndirwint'p dich minir fache . infcul

dige mich . un in tred'' mihhilf mir d''nne heiliguV

frowe daz ich uon allenheiligon niht gifund''

10 rot werd'' un daz ich wird''cliche irteüt werd'' d'rgnofchefte d*'r himilfchon chore uon ewonunz ewon . ailEX. ;

.

15 Ich bivil mich . N . d'^m al

mehtigin gote indie

e. 42r.

felbun guad'" fo er fcö iohi

bival fine motir do erV

and''ra cruce ftont . ich bi

Til mich indie felbun gi

5 nad^' fo er fin geift fimevatir bival . do er and'"m

cruce folte irfterbin . in

die felbun guad'' . uh indie

trowe fo er fcö mariunV

10 ime zieinir motir ir

chof.un fi in zieme hei

ligin fune indie folbunV

gnad^ . fo ime d''r gote fce

iacob . fin fuu bival do15 em fante inegiptü in

die felbun gnad'' fo ime@. 12V.

Vder gote tobiaf finin fuubival do er inlante iudazlant regione gentiü. Ichbivil mich hüte indie hei

5 ligun hant d'n heiligin

fivf trahin blotigen . d''u

heiligen na Eilin . d''m hei

ligin cruce. Ich bivil

mich d''m gitruwiu fce pe10 tir indie felbun gnad" fo

ime d''r heilige crift bivalfinu fcaf un die f luzil d^fhimilC . ich bivil mich hute un iemir ind''n heiligin

15 fegin d"f almehtigiu gotif

noh niemir inhein min@. 43'-.

viant mir muge gifchadin . gifihtich un ungifihtich. Ich bifwere mich bi

d'^'me uatire uii bid'me fu

5 ne . uh bid'nie heiligin gei

fte daz div ogin nien haben da mite fu fehen dazmir fcad'' li . noh d'^r muntda mite fu fprechen daz

10 mir gifcadin muge . nohdiv orin noh daz herzeda mite fu hören odirgid^'nchen daz mir fcad''.

Vnoh die foze da mite fiv

15 gien odir ftein daz mirfcad'^ fi . div uil heiligu

©. 43v.

zefue dT almehtin gotif

d'r biuil ich hüte michuu iemir min lib un mine feie . uh mine weltli

5 che ere . daz ich mit gnav

don lebin moze un mitfrid*" minif libif un minre feie . nu gifegine michdaz her cruce . vor mir

10 fi d''r gotif fegin . mit d'"

3. 41v, ;(. furfpreche a. iHai. — 15.

d<"r au§ m rab.

!a(teniage[, e. 226f. 43'-, 8. r in

334 vni. )fIa(l]tTäse. (Passio S. Margaretae.)

me feibin fegiiie da mite dir alinehti got waf

Vgifeginot Qo er unr zi

himilo . frö elifaljft

mit ir heiligiin fuiie .

gifegino mich feil cilina

e. 44'-.

mit ir fune . gifegine michfca felicitaf . ir libin fu

ne t;ifegincn iiiicli . mitd^'me felbin fegiiio fi ich

gifeginot da mite die drie

kuuigc wan gifeginot

.

die d'r kuiiich herodefwolle martyron d''r heilige fun fce mariun d^'r

fi hüte min halfperge .

minif libif viü minir fe

le . uu minir woltlichunV

ere d'r gitrowe fce petir fi min wegewife .

minif libif uu minirfeie mit d''m felbin fe

e. 41v.

gine fi ich gifeginot fo

got die drie knappingifeginote die d'r diunich nabuchodonoforwolto virbrennin.Sidrac. Mifaac . abde

nago . kiriel . x . k. Pat . n

e. 45--.

Incipit ParrioS. Margart'teVo/t paffiune

«^ rofurrocti

onö dni nrl .

ihu xpi <^ glofam

afcenfionü ei9 incolof

ad patrc omipotemte . nuUiuf nme multimartyref paffi » . i^ apli

coronati s . & iniiumurabilof fcificati s . «^ in uoio

dm uri ihu xpi faluato

rif uicorunt hunc mundu ^ fuTiauer tyrannofcaruifici'f. Jdhuc tarn

e. 46roptinebat infani;\ liomi

nu diabuli rabief . ^ ydola furda muta ^ ceca manu hominu facta adorabant . que uec illif proderant . noc fibi. Kgo au

in uoie xpi credeuf the

otimuf noie uocat9 adö1^ doctuf Jjfunditate lite

raru pofui me omf cartaf plegere . nemint^ ininucni in quo oporteretcredere . nifi in noie dnl

i

nri ihu xpi . q cecof illu

minat . furdof audirefacit . mortuof fufcitat

.

©. 16v.

martyref corouat . «^ omfineu credeutef faluat. /'.'go

au theotimuf baptifmu

accepi . 1 noie pat'f i^ filii

.

fpf fei . baptizatuf iuomifapientia i^ fcientia doi

.

pofui me agnofcero quomodo puguauit beatiffima niargureta ctradracone tyrannu . <^ ui

cit liunc iiiundu. /.'go aüfcdni meä uirtuto dedipciu S^ cartaf cparaui ab

eif q in illo tCpore fcri])

toref erant . (^ fcripfi omnia (jualit pal'fa e bea

S. 47.-.

tiffima margareta . ili

brif cartanuif.^ quomodo pugnauit ctra dracone. Omf auref habentefaudito . Corde intelligite

uiri . uirginef J>ponite

\iof uelut pui'lle teuereloctiouö logontef.ita la

borate ut i^ mereaminifalute . S^ coron.'i accipi

atif in reqe fempitna cii

beata t^cla <l^ beata fufanna . ZfA VA 'JA 'ff. Vf-Beatiffima margareta erat tlicodofii

filia . q erat genti

S. 47v.

liu patriarcha . ^ ydolaadorabat. //ic uu:i iili;i

habebat dofu nat:i . inquafl)e fua ponubat. /IIa aufpü fcn repleta . mox nata dematre fua . data e

inquand:! ciuitate habente ftadia quindecimab antiochia . ibid<- ut

10

e. 43», 15. m in heiligim 511 r rab. — ©. 14>, 8 ff. 6efta(t bev ÜHavia — 5 I5r.

Set- Gruclfijuö mit iDlavtn unb 3of)oniic3 311 licibeu Seiten. — e. 4r.v. «Die^rfad» be«

fdjäbiflt. — ®. 4G'-, !•. do in doctuf <x. 3laf. — \i. orturet in oporteret bcägl. —e. 47'-, 13. SScrjicrunfl rot.

rfe-ff^iiillJI*

336 VIII. llodjtcSgc. (Pa83io S. Margaretae.l

nutriretur. Cü ad mortua esset mator beatiffi

rae martyrii' niargarete ampliori defiderio

tenebat". afua nutrice .

qa uere formofa erat

(^ xpm inuocabant 4

ipfuni adorabat ^ odi

ofa erat patril'uo. /'ilec

ta nruj_ erat duö ihu xpo./Crat au annoif quindeci

(^ delectabat" indomomatrir fuo . ^ audiuit

omiu martyru corta

mina . qa niultuf fauguil'

iuftOR. effundebat" inillif

tepnribul' J> noie ihu xpifaluatorif uri. Ifta uero fpü fcö repleta . totä

fe tradidit dö . q eä fal

ua fecit 4 uirging eäredidit caftä . caftiore

oinib9. /pfa pafcebat

S. •18''.

ouef nut^cif fuo . cü aliil"

puellif cootaneir fuif.

lA' aieb9 illif tranfiebat

olibriuf pfect^ deftfia

in antiochiä ciuitatem.i

Toniebat au preq xpianof. deofq_ fuoC uanoffuadobat adorandof

i

(^ ubi audiebat ut aliqf

xpm adoraret ftatim

cu ferreif nexiV>9 cftrin

gebat. Kt uidit beatämargarotä pafcenteouef uutricif fuo . ftatlq

^

ccupiuit ofi 1^ dix miniftrif fuif. /te fefti

©. 49r.

nant cphendite illS Eti

fic libora accipi^ ea muxorS . fi all ancilla eft

dabo ])Ciü J>oa . dj erit mccubina . 7 bene erit ei in

domo mea propt pulcri

tudiiiG ei9. (,'u au c phenderent oä militef qui miffi fuerant apfecto . cepitbeatiffima margareta

iuuocare xpm ac dicerei

J/iferere m . dne mifere

re m . ne ndaf cü impiif

animä meü . aut cü ui

rif fanguiuu uitä vneA.

/'ac me letari dne ihu£.49".

xpC fem p . 4 *8 uoUaudaro . ne _pmittaf animä meam ctamiuari . nee pollu

at' fidef mea n inqneturcorjjuf meü . n iiimuteturfciontia mea n J>iciat' margarita mea inlutii. Soninmutet' fenfuf mf aturpi-tudine iniqua et abfipieutia diaboli . fcd tranfmit

i

te m anglm gubernatorSadanieudu funfu ^of meum adrefpondendu cü fi

ducia iiiipio <^ iniquo profecto fanguiuario. I'ideo

enl me ut ou'> inmedio lu

e. öü'-.

porü . ij ecce facta fu fic paf

for int aücupef c pheufa in

ri^te . <^ fic pifcif inbamo.Kcce fu c phenfa inrote uelut caprtola . adiuua medne <^ fana me . non dere

linquaf immauib9 impioK.L'onef militef adpfectu .

et dixer ei. /JnP poteftaf

tua n poteft ei offe cmuuif

.

qa h «• feruienf nrif . fed deum adorat . ^ xpm pdicatquB iudei cruciKxer. Oli

briuf uero inmutauituultu faciei fuo . 7 iuffit

eä uenire ante fc . ^ dixit

e. 5()'-.

adeil. y^zquo genere efenar

ra ni . libora ef au ancilla.

/Veata margareta rofpondit. y.ibora fü ego ^ xpiana. /'rofectuf dix. Tuiuf

fide regerif . uol qmodonuncupat' nom tun. Refpondebat oi. .Wurgareta

dicor. I'rüfoct9 dix. Quodm colif . uelquC dnmadoraf. J/argareta refp5

dit. f'go inuoco dm omnipoiente . ^ ei9 filiü dnm

©. 4«'-, 4. OH Hg.

nib9 Kg. — Ol» bc5gl.

J)e9ß[ — 2. 49'', 2. \!ie>5 liberä? — 3. 50', 7. 1 in ma-

VIII. tladjttiige. (Passio S. Margaretae.; 337

ihü xpm . q mea uirgini15 täte ufq^ iniiTente die il

lefä adq inuiolatä cufto6. 5K.

diuit. /"refect^ dix. /-rgoiniiocal' nom xpi . que patref mei crucifixef. N&Tgareta refpondit. /'atref

5 tui xiim crucifixef 7 ideopief . ipfe aü pmanet in

etnü . 1^ regui ei9 n erat fi

nif. Tunc irat? pfectuf .

iuTfit beatirfimä mar10 garetä iucarcerö reclu

di . donec inueiiiret _nqua

le Ordination«? . ei^ uirginitatö . pderet. Introiuit

iniquur pfect"^' inantio15 chiä ciuitate i^ adorauit

deof fuof furdo & mutol' .

6. 51".

fcdm fuä fide. 6'cda aft dieuenit 1^ fedit J>tribunali

inimicuf . «^ iuITit adducere piiellä ^ dixit adeam.

5 Bona puella niifererecorporitue pulcritudinif «^ teneritatif tue . ma

gif aü cfenti m et adoradeof meof . «^ multä da

10 bo tibi pecuniä <^ bene

t' erit fun omne familiämeä. Maryareta refpon

dit. Cognofcet di q meäuirginitate cfignauit .

i

15 qa nie n fuadebif . neepoterif me mouere de

S. 52>-.

uia ueritatif qua cepiarabulare. A'a ego illii

adoro que tra fornii

dat que timeut uenti .

5 ^ omif creatura . cuiufregnu infcla fcloR äw .

Prefect9 dix. .S'i n adorafdeof meof . damnabo carne tuä . <^ offa tua difper

10 da fun igue ardentem.

jVä fi obedieiif m ^ ado

rauerif deof meof . corp9i .

tuü erit m mamore. Kc

ce ante oinf t^ dico . ^ ac

15 cipio te m inciugiu be

ne t* erit fic iS m. 3/ar©. 52v.

gareta refpondit. A'go

trado corp9 meü . ut cü

iuftif uirginib9 requiefcä.,Ypf J) nobif femetipfum

5 tradidit inmorte . 7 ego

J) ipfo mori n dübito . qaipfe me fuo fignaculocfignauit. Tunc iuffit

olibriuf fuif camificib910 eä innerem fufpendi . &^

uirgif fubtilib9 efl cederepcepit. Beatiffima margareta afpicienf incelüdix. /nie dne fnaui n c

15 fundar in^tnü neq ir

rideant me inimioi mei .

S. 53'-.

eteni q fuftinent te ii c

benedictum ilcla fcioi^ aM

.

Et iteru orauit beatif5 fima margareta 7 dixit.

Äefpice inme «^ miferere mei dne . <^ libera medemauib9 inipioR . 7 demauu carnificif . neforte

10 ricuffa formidet cormeü . fed mitte fanitatef .

ut medont' plage mee .

et dolor ms requiefcat

(^ cuertat" ingaudiu. Ei15 ipfa orante queftiona

rii cedebant corpuf3. 53>'.

tenerü . fanguif ei9 decurrebat tanquä aqua deLfönte puriffimo. Et pcoclamabat. t'rede marga

5 reta crede . &^ bene t^ erit

für omf puellaf. A'ä promulto fanguinif effufio

ne . illic alXtantef amariffime äebant . <^ dicebant

10 ei qdä exipfif. margareta . uere dolem9 dete .

qa uideni9 te nudä laniari. quäle decore ndi

difti . J>pt iscredulita

©. öl'', 16. Sie§ furdof — S. ölv, 2. u in tribunali abgerieben. — ©. 52'", 3. e inque a. Wof. — 5. cuiuf rab. u. torr. au§ cuuf — 6. or Hg. — ©. 53r, 3. or lig. —8. leogl. — ®. 53V, 7. o in muIto a. JHaf. (l. multa).

9Ja<^ttäge ju ber beutf(^en 3?at =£'itt. 22

338 VOI. {Ia(l)träge. (Passio S. Margaretae.)

tu tuä. /rte pfect9 irat9

e . i ndere te feftinat

.

s. bu.*

^delure detra meinoristuä iuffit. ('rede iueii S^

uiuer. Iteata margatarefpoiidit. 3/ali cfiliarii

uof oiuf eftir 1^ peffimi . itu

uiri ac mulierel' adopa

urä . m ds adiutor ü. Oma

li cfiliarii o impudici . qdputatif? .S'i corpuf inoumtenerü extermiuat" aiii

ma au moa . cu iuftif uir

ginib'' reqefcit. Per it'ta

corponi tormta auimufalue iuueniunt". C'redi

i

to uoi' indm mcu . qafortif e inuirtute . pe

e. 51v.

tentef fe exaudit . pulfan

tib9 aperit portaf puradifi. Nil ego uof n audio .

nee adoro doof uröf für

dof 7 mutof . luauu liomi

nif factof. A't iteru dixit

ad pfectü. FacU o_jia pat^f

tui latane. impudenfcanif d^ audax. jUiuhi aüds ins adiutor G. Et in

came mea data ü t* poteftaf . auiniii moü xpf

eruet deniauib' tuif(I orribilif loo ^ abomiuatuf adeo . cfufuf axpo

cui9 uirtute oftringe

£. 55''.

rif inppetuif penif. he

nedict9 aü d» ms infcla

fcioi^ . a31. Tuuc ])fectuf

iratuf iuffit cä inaerüfufpendi . 7 cu unguibuf

duriuf carnef oi9 difrii

pere. /iuata au margareta afj)icieuf iiiceluiu

dixit, f'ircudiHluruut

ino cant'f niulti . cciliii

inalignantiil obfeditnie. Tu au ds inadiu

1toriu m ixurgo . erueadiabolo aninifi meä .

<^ demanu cauif unicümeä. .S'alua luc deore

©. 55v.

leonif . 1^ acornibuf uuicorniü humilitatatemeä. C'onforta me xpe

i

^ da m fpm uite . ut peuetret oratio mea adce

lü. 7'ranfmitte m colübä decelo . que ucniat

m inadiutoriü . ut in

maculatä t^ obferuemuirginitatß meä <^ di

micG ctra aduerfariüi

meu . q niocu pugnat'^uid illi nocui ignorouiucä eü defiducia tua .

quaten9 omf uirginef col

laudeut nom tuü . bene

S. r.G'-.

dictu infcla fcloR . aMeS.Caruificef uero accel'fer

«^ mactabaut corpuf ei9. Näimpiuf pfect9 cu clamide

facie ei9 opiebat . qa fangui

nif effufionö u potorat af

picere. jSimilit <^ ceteri fa

ciebant. A't dix pfectuf.

r.i

f^uid i' qd u 111 inargareta .

neq_ tui niifererif . ^ caro

tua niactata li inüfpoctu

nieo. Confenti m «^ adoradeof meof . ne male moriarif. Äi' aü me u audierif . gladiuf mä dnäbitcarui tue . & offa tua ego

difngani . ^ neruof tuofdinumeraho. /Joata margareta rofpondit. O ini

que impudenf 7 audax .

fiogo carni raei^- mifereor . aniiiia mea iuinti"

ritü uadit . fic <^ tua.s'ed ideo came meä tra

didi itormtif ut animamea coronetur incolif.

Tuuc iratuf olibriuf iuf

fit cä recludi incarcori-. Krat eiil hora foptima .

(^ duxef oä 1^ reclufcr

iucarcere tenebrofo.

/pfa uero Itroienf cfig

©. 57'-.

iiauit corpuf fuu fig

10

10

3. hA,", 3. 2icä margarota — 8. SJor o Saf. — 5. :>.')', 3. ok lig. — S. 55», 2. fiicö

humüitate — S. SS'', 1. oR Ug. — ©. 5G>, 5. i in carni üiiä e rat. — 16. g in cfig

aii'3 n rnb.

VIII. lladjträge. (Paääio S. Margaretae.j 339

naculo x.)I . «^ cepiti

orare ^ dicere. D% qiudicio fapientie cunc

h ta decreuifti . que ctre

mifcunt oma Tcla S^ inelf habitantef que pauefcunt omr poteftatef

defperatOR fpef . pater10 orphanoR 7 iudex uidii

arii lum delumine .

refpice inrae que fola

4 unica fu pat' . S^ ipfe

me dereliquit . ne me15 tu dereliuquar dne ds

ms . afpice inme 7 mie. 57 V.

ferere mei. Trecipe uti

uidea iuimicü meü qmecü pugnat . <^ iudici

um afferam ctra eü . «^

ö loquar cü eo facie adfaeis. cyuid illi nocui ignoro. Tu ef iudex uiuoR 7 mortuoR . tu iu

dica int me S^ illil . ete

10 nim inagone triftif

facta fu . «^ t^ inplagifi

meif ingemifco. A'öli mirafci dn? ms . neq^ inquinet" anima mea . nee

15 cmifceat" fenfuf ms cuipfif idolif furdif & mu

tif . fed inte e fjief mea . xp

qa tuef benedict9 infcla

fcloR . ail. Te6tim9 auteerat incarcere . 7 nutrix

5 ei9 . miniftrantef ei pane<^ aqua . 7 afpiciebant pfcnefträ <^ oratione eiuffcribebant . 7 oma queei eueniebant. Et ecce

10 fubito deangulo carcerif exiuit draco horribi

lif totul' . uariif colorib9deauratif capillif <^ bar

ba ei9 auvea uidebatur .

15 dentef ei9 ferrei . oculi ei9

uelut margarite fplen

debant . i^ denarib9 ei9 ig

nif 7 fum9 exiebat . lingua

illi9 anhelabat . für col

lü ei9 erat ferpenf 7 gla

5 diuf candenf inmanuei9uidebat" . i^ fetore faci

ebat incarcere. Arexitfe incarcere medio 7 ri

bilabat fortiter. F.t fau

10 tu e lum incarcere ab

igne q exiebat deoredracouif. Sca aü margareta facta e ut herba pallida &^ formido

15 mortif cedidit ineam .

<^ cftringebant" oma of

Ä. 59'-.

fa ei9 J>pter quod dixei

rat . demonftra m quimecü pugnat. F.t fixit

genua iterü . 6^ expandit

5 man9 adoratione . 7 dix.

Da inuifibilif . que ab

yffi 4 tefauri ei9 ctre

mifcunt q firmafti pa

radifu in deficient i^

IJ mari tminü pofuifti .

infernu deuaftafii .

idiabolu ligafti q extinxifti poteftate magni draconif «^ uirtute

15 ei9 . refpice inme <^ mifo

rere mei . qa fola or3. 5yv.

phana S^ t^bulata f il . nepmittaf hanc fer» noce

re m fi placeat t^dne . ut

uincä eä 7 feruore ei9 .

5 Quare eni aduerfü mei

pugnet ignoro . qd illi

nocui nelcio . abforbore me feftinat . <^ imorte ducere me querit .

10 Dum hec diceret beata margareta . dracoore a_nto pofuit of fuüfup cajjut beatiffimemargarete i^ linguä fu

1.') am porrexit für cal

caneü ei9 . 7 fufpiranf

3. 60'.

deglutiuit eS, innentre fuu. .S^ed facto fce

crucif figno . draco per

S. 57i-, 9. 10. o« tig — ©. 57^, 8. Seägl. jrocimal. — 3. 58'-, 3. J)e§g(.

15. fiieä cecidit. — 3. ^9', 14. i in ni a. :Haf.

340 VIII. Jladjträge. (Passio S. Margaretae.)

mediü diuifiif e . ^ exiuit ipfa deutero dracoDir illefa nullü inTe

dolore habenf. Ecce ipTa hora afpexit inpar15 finifträ <^ uidit ali

um diabolu ledentSut homo uiger habenf

man? ad genua colligataf. Beata au margareta uidenf orauit di

cenT. '»lorifico noni tufi

dg gaudeo & exulto . lapif

e. 60-.

angularir xpe ihu imori

talir rex . coliina fidci . pnclpiü fapientie . iunuraerabiliü angloR ppetuufundamtum. Vidi nuncfede mefi florente . uidigaudiü anime taei^ . uidi

rufoni- demonü itra J>

rtratii . uidi homicidam

intfectü . uidi fetoie ei?

ame ceffaro . uidi infernu J>l'tratü . uidi uerrae

cmeftore cculcatü . uidi putredinö recedenteanie . uidi ueuenü eiufterga uertenf.uidi ra

e. Glr.

bie ei9 qefcente . uidi cruc6 moä florentö . uidi fi

de meä germinantü . ui

di corp9 meü odorO fuauitatir emänanf . uidi ole

um fem admu uenienf .

oxpecto coliibr» meii uolare adine uonientem .

uideo gaudiu ^ exulto

(^ ifuauitato cfifto. /^raco

nr- intfuci audatiä multiformfi eculcaui . fldn

cifi etnü teneo. Ideo gräf

t' ago fcö rex inmortalif. npetuuf ipator refugiu umiu peccatoR gu

S. 61v.

bemator ^ turrif forti

tudinir . Corona martirü . margarita uirgiuuuirga aurea kAtliedrarefectionif . lapif pciofufTaluator omiti ds bene

dict") infcia fcloR ailF.N.

Kt du in oratione fua hecdiceret . furgenf demon .

acceffit «^ tenuit mannbeatiffime niargarele

^ dixit. .Sufficit t' margareta quod fecifti . ceffa iä demea nfona . quia

multü te uideo inorati

one rfeuerare. /.'go qdo

e. ry'r.

mifi frem meü rufoneinfimilitudine draconif . ut abforberet te ^tolleret memoria tuä

detra . 7 obrueret uirginitate tuä . ^ pderet

decore tuü . tu uero eü

intfecifti cü fignaculoxpi . ^ nc p canticü meintficere cupif. /'eto te

ceffa demea _pfona Tuncfcä uirgo margaretacphendit demont- pcapillof . deflexit eü inter

rü «^ pofuit pade fuu

dextrü fun ceruice ei'»'

£. 62v.

^ dicebat ei. Ceffa de. . i

mea uirginitate qa egodm adiutore habeo . cef

i

fa horaicida . xpf ms mprotector 6 . ceffa maligne . iniqua fera auctor gehenne. Tigo agna

xpl fü . ego domeftica ei9

fü . ego aucilla dl fponfa

xpi . cui9 nom v benedictu infcia fcloR .I.VA'.V.

Dum hi'C dicoret fubitolum rofulfit incarcere

1^ crux xpi uidebat' ufqadcelu . S^ colüba fede

bat fun ipfä crucö Sj

S. GS"*.

dicebat. i}ea<a ef margareta que dracone occidirti . beata ef margare

ta que dentef ei9 Cniinuifti . beata ef inanjurftaque uirginitate defideralti. nbi e parata corona ple . te fcani expectant porte paradyfi.Tunc agenf graf dnö be

©. 60v, 4. o^ Hfl. — ©. ei', 8. uenient a. Maf. — 12. «du be«fll. — 16. or lig.

— e. 61», 7. 2)e§gl. — S. 62«, 11. JseSgl — S. 63 , 10. Vicä gräf.

VIII. ttadjträge. il'assio S. Margaretae.) 341

ata margareta . c uerfaaddiabolü dix. /)iabo

le un e natura tua.

Anarra ni. /'emon dix.

15 Z)epcor te famula xpleleua pede tuü decer

©. G3v.

uice inea . ut repaufern

modicü . (^ enarro t omao_pa mea. Scä aü puellafubleuavüt calcaueu l'u

:') um deceruice ei9 . 6^ Itati

denr.on dix. fielzef ef nom meü . poftea beelzebupEgo raultoi?. iuftoR laborc inuentre meü deglu

lU tiui . (^ ego eil omib9 pugno . S^ nuUufme potuituincere . tu aü oculummeü eiecifti . uirtuteiu

meä cfregirti . rufone

15 occidifti . «^ ecce nc qauideo xpm intemaneu

S. 64r.

te . facif cd t^ placet. Antequa xpc inte maneret

tra eraf «^ cinif . i^ totü corp9

tuü extminatü erat . nc aüö exquo accepifti celefte J>

phetiä aliä forma uite

uideo . unde inte aureipedef dinofcunt" . &, fignüxpl oftendit' . n qd inte

1) frucl9 iuTticie manet . i^

fuauitate «^ grä plen9 oftendit" candidior lacte 7 di

gite tui . fignati lignaculoxpl. Cü iplb figno uieifti

15 me . 1^ ipfü rufen ' occidifti

_p qd 1^ alligafti me. Jfpf

g. 64'-.

ergo q ante fcla e requi

efcit inte . p cui9 fignacu

lü coUigafti me. Ego fu

q pugno ctra iuftof . i^ in

5 cendo renef eoR . 7 obcecooculof eoR .

&iobfcuro fen

fuf eoR . ^ facio eof obli

nil'ci oranc celefte fapi

entiä . ^ cü dormierint10 uenio fup eof <^ 6ccito eof-

afomno . ^ uado fu n do

mof aliquot^ l^ quof nonpoffü mouore aföno . fa

cio infomno peccare . ^15 quacüq^ forte uentilo

eof ut m placet. Quof fri

gidof . 4 fiiie uexillo crui _ _

cif inuenio . 7 q fide fua n6gligunt . (^ afcitate adinmüdiciä redire cupiunt

5 deglutio. iVä q t^ fimilef

3 . n m acquiefcunt . fedcfufuf &^ uacuuf difcedoabeif . queadmodü <^ ate

hodie. beata niargare

10 ta . fu^at9 fü . ^ qd facio

ignoro . arma mea cfufa

3. Tel fi iuuenif me uinceret n irrafcerer . ecce

atenera puella fu_nat9

i

15 fü . <^ hoc me dolet qa pater «^ mater tua obeata

margareta focü mei fu

er . (^ m tu gen9 eoR aduerfuf regnü meü furrexifti. inquä miraudü

5 e . qa filia tenera fujiauit

patre &^ matre . l^ totä

generatione fuä . &, xpmfecuta ligat demone . di

abolu effugat i!^ aIiof_oc

10 cidit. Uere uirtuf nräuichil ualet . quando a

parua pue la fu Tiat9 fü.

Margareta refpondit

.

enarra m gen9 tuü ini

15 que. Quif te genuit uel

qf pcepit te fcif o_nibuf

e. 66r.

infidlari. Z^emon dix.

i , _/>ic m marga unde e

uita tua . unde s manbra tua que inte mo

5 uent' . un anima tua .

00unde fidef tua . uel qmxpc ingreffuf e inte" . die

14. (5ö ftanb Enama, Dom jtoeiten n ift ber jroeite Stritt» rab. — S. öS", 2te5

eft — 8 OR lig. jroeimal. — S. 61', 13. X:ie'j giti — 3 64», 5. 6. 7. li. or lig. —@. eSr, 13. Sies irafcerer. — S. 65\ _' or lig. — 11 Ca ftanb enarna, pom jioeiten

n ber 5njette £tri(^ rab.

B« 4 5 ^ 2 ^ r r > s. -^ ;r r. m c

i cl

IIK. 3

t 'S '• c, a :i rt 5 :? •• *-.

5 *» -* J^ *• '"' 2 :! ;^

w C 2 T d-'^:3 ::• 2 -

VIII. tiadjträge. (Passio S. Margaretae.) 343

m . ^ ego difo t' oina opainea que feci. Marga

10 refpondit. A'on licet mt^ hec nuutiare . qa nee

<lign9 ef audire iioce meam. (?rä eul dl fü id qdfü. Demon dix. .*^atanaf

15 rex nf e q J>iect9 e deparadyfo. /nlibrif inue

e. 66 V.

nitur genuf nrm femtare «^ uide. A'go au u fü

aufuf loq t'. Video cir

ca te xpm ambulante.'i «^ ctremifco . uä uie nfe

IT 8 fun trä . l'ed cü uentif

ambulam9. .S'ed peto te

agna dl . relaxa me modicü . ut unü uerbü lo

10 qiiar t'. Z/ix itern dia

boluf. £cce nuntiaui t'^

omä . adiuro te _n dm tu

ü . 1^ _n illm xpm filiii ei9inque tu credif ne ple

1.') niiif me eiciaf deanima .

fed liga me inmanue. 67r.

tre . ut indieb9 uite tueh pugne cü iuftif . neq

^

aduerfuf te. >'am «^ fa

lomon inuita fua inclu5 fit nof inuno uafe . fed

poft morte ei9 in igne mitebam exipfo uafe li^

uenef hominef babilonii ^ putauer aurü in

10 ipfo inuenire . & fregefipfü uaf . Sj tC mpleui

muf orbe trarü. Scämarga refpondit. l)e

mon inique obmutefl.'i ce (^ file . exhoc iä nau

diä uerbü exore tuo.

Et cfignauit eü inangulo carcerif i^ dix. I ade

ex me fatanaf. Et tra Infcepit eü i^ dix ei. /•'acief

5 ratione deanimabufquaf pdidifti.

Altero uero die iuf

fit pfect9 beatammargaretd adducere

10 ante fede fuä. Et cü exi

re decarcere cfignauit corpuf fuü fignaculo xpi. /et decunctif

ciuitatib9 cuenef ut ui

15 derent que patiebat"

beata margar^-ta. fre©. 68r.

fectuf dix. 3/argareta

confenti m &^ adora deof meof decet näq^ te

adorare eof. Margare5 ta relpondit &, dixit.

Tei decet pfecte adoraredeü meü . <^ ihm xpmfiliü ei9 . <^ amicü effe J>

pharü quo dign9 ü ef

10 amicuf idoloR furdoR

^ mutoR. /'refect9 dix.

/^xpoliate eä «^ in aerafufpendite «^ incendi

te eä cü läpadib9 ar

15 dentib9. Queftionariiita fecef . i^ cburebant

corpuf ei9jtenerü . ^ ipfa

orabat dicenf. fre dnerenef meof . <^ cor meü .

ut inme ii fit iniqtaf.

5 /'refect9 dix. f'onfenti mmarga . <^ facrifica diif

meif. J/arga relpondit.iVon cfeutio nee adorodeof furdof li^ mutof,

10 iVon eni poteft diaboIuf . uincere caftä puellä . fignauit enl oinamenbra mea xpf . <^ c

fignauit me Corona15 gle fue. 7'unc iuffit p

S. «yr.

fect9 afferri tinS magnä plenä aqua . ^ pcepit

ligari pedef <^ man9 . beate margarete . «^ ibi eam

5 mortificari. <^ueftonarii ita fecef . lic erantdocti. Beata uirgo marijareia afpicienf inculü

dix. Line q reguaf inet

©. 67r, 7. Sies mit tebam", bavnac^ SRaf. — x oon ex a. fRay, oon av — 12. orbSa. iRaf. — 15. e oon ex a. SRaf. — B. 67^, 13. tif in cunctif a. SRaf. »crioifd^t. —S. 68'-, 8. amicü o. SRaf. — 9. n ef be?gl. — 10. oh tig. jroeimal. — 11. äeägl —S. 68" ^ot nur 15 geilen. — ®. 69', 5. Üieä Queftionarii.

344 VIII. Wadjtrögc. (Paseio S. Margaretae.)

nü . difrunipe uincula

mea . ^ t^ facrificabo hof

tiä laudif. /•'ac in hancaqua fuauitatir. fiat

m fanctificatio hec aq4 illuminatio Talutif .

„ i

fiat m aqua ifta fonfg. fi9v.

baptifmatif inJeficienf./ndue me galoa falutif

.

ueniat l'uii me fcä tuacolüba fpü fco pleua . ut beuedicat inuoie fcö tuoaqua iftii, Kxpelle ameuetere hominom . <^ in

, _ idue nouu q me . reuouetut abluat me aqua ifta

iuuitü ^tüä. t'larifica

fenfu meü . ^ ^Hce amepeccata mea . l'alua meiutua gla baptiza meiuuoio patrif «^ filii . ^

fpf fci . qa ipfe S beaedictuf ds iurcla fcloH . ail.

e. 7o>-.

Et ecce torromot9 fact"?

e iniiifa hora 6^ colubauenit decelo habenf iuore fuo Corona aureu (^ fedit für; beata margareta V'uuc fo

lute s man9 eiuf S^ periof

& exiuit deaqua cullaudauf dum . <^ benodicunfdm ifrl ^ dix. //n[ reguauit dücorc iuduit .

induit düf fortitudinC- .

4 pciiixit fe /Uuminafti me . )ionoficafti mednc . glorificafti nie xpE .

defendifti me dnt-

S. 70>-.

^ mifertuf ef unice an

cille tue q of benodict*^

infcla fcloi< . itM.

Et facta eft

uox colube diconfl'eui margareta inregnü coloR. «eata of .

quo Corona uite accepifti . beata ef qua uirginitatem obferuafti.

/nipfa hora crediderindno uiri quinq^ miliaexceptif puellif i^ muli

erib9. runo inimicuTolibriuf dedit elf fenteutiä . A iuffit queftio

@. 71.-.

nario decollare eof quicredider. A't decoUati ä

indecapoli . «^ inarmenia ciuitato. Et poft pufilhi iuffit beatä margaretii gladio inttrimi..S'tatiq queftiouari cprehendeF eä . i^ doduxefforaf ciuitate. A't dix adeä malcliuf queftionariuf A'xtende ceruice tuä

^ fufcipo gladiü meü .

4 mei miferere . qa uideo circa te xpm cü angelif fuif ftante. Scä margareta refpondit <5 dix

S. 71^-.

Pete te fr . ut fi uidef xpm

parcaf m du orationefaciS . <l^ cmde fpiü meüiulocu refrigerii. Queftinariuf dix. Pete quautüuif Tunc beata margareta copit orare 7 di

cere. Uä q palmo menfurafti celü . <^ pugillo men

fuf ef trü q mari limitefpofuifti . exaudi depca

tione meä . «^ fiqf legerit

librü gefti mei . »ut audierit paffione mefi . le

gendo exilla hora de

leant'

S. 72'-.

peccata ei9. A't qf

qf inuentuf fuerit iniudicio terribili ^ memor fuerit iioif mei . li

bera eii detormto. Ad

huc peto dufi . q legerit

paffiunc meä . aut tule

rit ! manu fua . uelq audierit eä legendo exillahora h Sputet" peccatü il

Huf . qa caro i^ fanguif fu

S. 69", 16. CR lifl. — 3. 70'', 4. 5. 'Oiad) ore u. reä ein Üod). — 13. x in pcinxitn. 9laf. — fe beägl. — 14. üieä honorificafti — Unten re(^tQ eine 9}al)t — S. 70v,3. OH (ig. — 4. 5. 9Ja(^ eft u. colübe ein Sod;. — 7. o^ lig. — 2. 71>', 4. Sie« Queftio.

VIII. tladjträge. (Passio S. Margaretae.) 345

muf . ^ fem n peccam'? ^uüquä ceffam^. Adbuc

peto dne q bafilicä Innomine meo fecerit . ^ fcrip

15 lerit paffione meä . uel

q defuo labore ffparaue

e. 72v.

rit . codice paffionif me^ .

reple illü dne fpü fco tuo . (^ fpü ueritatif indomo

illi9 n nafcat" infanf clau

.'> duf nee cecuf nee mut9 .

nee furduf.afpü maligno n teptet'. ^ qd petie

rit depeccato fuo indulge ei dne. Tune facta §

10 tonitrua . <^ coluba uee ,

nit cu eruce . <^ loqbat

cü üla . ij omf q ibidemci

ftabant . ceder infacie

fuä fuTi trä . 1^ beata mar15 gareta ipfa cecidit ante

uirtute dnl inträ . et coe. "3r.

lüba tetigit eä <^ dixit.

Beata eftu int mulierefmarga qua oleü femquefifti. Beata eftu mar

e5 gareta q inorationibuf

tuif omf memorafti. Perraemetipfu iuro . ^ per

glam angloi^ meoR qa

quicqd petifti . exaudite10 3 orationef tue . <^ qd n ef

memorata hoc t^ datü e.

Beata eftu q inpenif tuifmemorafti omf peccatoref. J^t ubi fuerit re .

15 liquie tue . aut codexpaffionif tue . i^ uenerit

3. 73».

peeeator oranf cü lacrimif Sj pofuerit 6f fuü fuper memoria tuä . exilla hora dimitunt" pecca

5 ta ei9. Et ubi codex martyril tui fuerit fpf ne

qua u ingrediet' . Ted ka

ritaf 7 fpf ueritatif inlo

CO illo letabit'. Kt qcüq_10 inoratione fua te luoca

uerit . remiffione peccatoru inueniet. Et beata

eftu (^ locuf ubi reqefcif

beata eftu 4 omif qui15 crediderit _nte. Teni ce

leriuf inloeu t^ ppara

tu. £go tecü fu . ^ apia

t^ regia regni celoR. Täcbeata marga refpici

enf incircuitu dixit.

5 J/atref 4 patref . frei 7

fororef . omf uof adiuro p nom magni regif

celoB . memoria mei fa

cite . nom meü nominalU te cmendate me. A"t fi

ego peccatrix fu . adtamobfeero J>uobif nom dulihu xpi . ut donet uobiflemiffione peccatoR <|

15 faeiat uof heredef inregno gle fue . 1^ illuminet

S. 74v.

uof claritate fua. Deo eni

gräf ago regi omiü . qdignä me feeit Iforte iuftoBintroire. I'mnU dieo dö .

5 laudo ^ glorilico itim

xpm . qa ds benedietuf e

in fcla fcloR . ailES.;Et poft oratione erexit

fe «^ dix. Frater . tolle ncIII gladiü tuii il^ pcute me

ecce iä uici mtindii. .S'pi

culator dix. /Tgo hoc ii

facio neq_ intficio fcäm

uirgine dl. Ijä aü t^ locut9

15 ü J>pterea te n poffü int

S. 75r.

ficere. Beata marga re

fpondit (^ dix. .Si hoc ufecerif . n habebif partemecü inparadyfo di. At

5 ille ftrauit fe ante pedef

ei9 et dix. ftogo te famula xpi ut oref J>me. Tnac

3. 72>-', 7. p in petie a. ;Haf. — 13. Über ce in cedef ift ci gefc^r. — 15. cc in

cecidit au§ d rab. — 3. 73'", 8. or lig. äroeimal. — 14. 2ie^ fuerit — ä. 73''', 4. ^ie-j

dimittunt' — 14. £ie^ qui — 3. 74'-, 2. 8. oR lig. — 12. n in nom au§ o torr. —13. d in donet aus n forr. — 14. or lig. — S. 74», 3. 7. or lig. — ?ie Seite ^at

nur 15 3ei[en. — 3. 75'', 6. ei9 et a. SRof.

846 VIU. tladjträge. (Ssgsn uiib ötbett aus jMuri.,/

beata marga orabatdicenf. flne ne ftatuaf il

li hoc peccatü Tunc

queftionari? cu timore& tremore attulit gladiu fuii . Sj uno ictu amputauit Caput ei9. /pfeuero cü gladio iuquo

©. 75v.

jicutiebat bealä uirgine lumetipfü _pfodionf

.

cecidit addoxterü partö beate margarete.Tunc uener angeli <^ fe

dentef I'u_n corpuf beatemargc . benedixef eä. Ktueniebant demonef 7 tor

quebaut". <^ iiocib9 clamabant. 1 nuf dg fortif unuf

magn'' beate margarete.A't audientef hec hominef infirmi . ceci <^ claudi . furdi 7 muti . debilefet inpotentof . tangebütcorpuf beatiffime mar

3. 76'-.

garete . <^ I'alui fiebantomf. Tunc defcendebätdemonef augli cü uirtu

tib9 . (^ tollentef animäbeatiffime margarete ingremio fuo . afcender fuii

nube . clamantef 7 dicen

tef. jV e fimilif t^ indiif dne

^ n e fcdm o_pa tua. Scf

.

fcf .fcf dnf da fabaotb . ple

ni s celi 7 tra g}a tua . ofau

na inexcolfif. ßenedict"?

q ueuit innoie dni . rexifrK Kt ueuientof demo

nef adreliqaf beatiffimemargi! . torquebantur.

S. 76v.

/nfirmi ucnientef fana

bantur . alanguorib9 fuif . (^ credider inxpm.

Ego eni tLeötiin9 tuli reliquiaf beate margarete ^ repofui eaf infcri

nio qd feci delapide cüodore fuauitatif . «^ pofuioaf inantiocbia ciuita

te indomo findet icei

matrone ^go eni erä qminiftrauerü ei . incarcere panO S^ aqua . egocfideraui omne certam .

ei9 qd habuit ctrii hominef impiof . & omf orati77r.

onof ei9 fcripfi . inlibrif

cartaneif cü multa aftütia . (^ tranfmifi unicuique . xpiano . omne ueritate. Inpleuit ergobeata niargareta certarnen fuü inpace mfe iulio . die quintodecimo. Omf audito corde cpungimini fenfumapponite . dm adorate in

unitate et t'nitate beatiffime marge memoriafacite . ut i fua nof pce memoret" ante dura nrni ihmxpm . cui ü houor ' glain fcla fcloR . ailEN.:.77v.

Peccat'x homuncula tu multüindigenf . tu quinimif dm ctriftafti .

excita mente tua .

intende inneceffitatein . tuä . ^ inuoca mifericordiä fup miforiam tuä. See nicolae _p illü pcor quitotümuudü uenerari facit

nom tuü . ne denegef iu

diRonti (^ fupplicantiauxiliü tuü. Curef

dne p orbe uocat9 abom78'-.

nib9 nifi ut omiü rogantiü fif aduocatuf. Concute ergo dne fce nicolacCcute fpm meü excita cormeü . ci^moue mente meä .

adaffectü fcdm neceffitate fuä . ut fentiä miferationif tue efTectü fcdm poteutiä tuä. O fce nicolaecur ego pmerita tua orodm . cQ meliuf tu hoc pof

fif q ef ante eü . pcor te n

15

®. 75r. Jiiefe Seite ijai nur 1.') 3*»l«"- — S. 75'', 8. ci in cecidit a. SHof. —3. 76'', 3. demonef rab. — 10. Sie« fcF. fcF. — 15. 3)a§ erfte i in beatiffime auä e

torr. — S. 77'-. 2)icfc Seite bat 17 3eilcii. — 17. or lig. — 3. 77", 5. ci iit excitaa. SRaf. — S'tefe Seite Ijat nur 1.5 Reiten — 3. 7.H'-, 6. affectü o. !Raf.

VIII. tlarljtrfigt. (Srgcii unb OBebctc nu» ^uti.) 347

nora ei9 . ne auertarif quaipfe iam refpexit qua

15 xiir reä ancillä ei9. Adefto

m rogo apud dm n ut

S. 78V.

defendaf me Ted ut orel'

J>me. Peccata eni meacorä eo u defendo fed of

tendo . n excufo Ted accuf> fo. Ds inte pono fpem

meä . fce nicolae t^ cniit

to oratione meä . immouobif iacto animä meä .

hoc e quod ame raagif

10 exigitif tu iubendo tu

cfulendo , fufcipitc eäuobif iactatä . habeteeä uobif i>rtratä. CuTto

dite eä cü dormio . fer

15 uate eä cu aliud facio .

uidete eä cü aliud co

e. 79>-.

go . tu p conceffione . tu

n interceffione . tu jj)pt

merita tui tä dilecti

cfefforiT . tu ^fpter no."> men tui ^ mei creato

rif . q e benedictuf iufcla.

0"^ Gregorii . ail.

Pne da omps . qui

ef trin9 g,^ un9 . qui

10 ef femTl inominib91^ eraf ante oma . <^ erif

P oma ds benedictuf in

fcla. Commendo animämeä inmanuf potentie

15 tue . ut cuftodiaf eam

dieb9 ac noctib9 horif

e. 79".

atq^ momtif. Exaudime diie p orationef patriarchaR p merita f}>phe

tarü p fuflragia aplOR5 p uictoriä martirü . _p

fide cfeffoR p caftitate

uirginü . p intceffione

omiü fcoR luoR quit'

placuer abinitio mun10 di. Expelle aine dne

iactantiä mtif . i^ äugecpunctione cordif. Minue fupbiä u eä . ^ per

fice humilitate uerä in

15 me. .S'ufcita inme fletü

mollifica cor meü dus. SO--.

rum «^ lapideu. Libera

dne animä meä . ab omib9infidiif inimici . <^ cferuame intua uoluntato. Docet

5 me duo facere uolunta

te tuä . ija da ms eftu. Da

m dne fenfü pfectü . ut fu

fcipere iialeä J)fundä be

nignitate tuam. Illud in

10 da petere . qd te delectet

audire . da, m lacrimafextuo aäectu .

que peccatoR meoR poffint diffol

uere uincula. .ludi ds

15 ms . audi lum oculorümeoR . audi que peto . i^

S. 8JV.

da ut peta qd audiaf. .S'i

defpicif peo f' Jjfpicif ui

uo. .S'i iufticiä requirif .

mortuuf feteo. .S'i cü mia5 refpexerif fetente fufci

taf defepulchro (^uododif imme longe fac

ame . «^ caftitatif ac cti

nentie fpm in lere in

10 me. //oc inquä da pete

re ut petendo n offendäTolle deme qd nocet . 7

pra qd mea uuLnera cu

rare poffit. Da m diie

15 timore tuü cordif c

pnctione . mtif humili

täte . S^ cfcientia pura.

Prä. m dne ut femp frat

nä teneä caritate . mala

obliuifcar . aliena n reqrä5 /'arce dne anime me§ .

jiarce malif meif . parce

peccalif atq^ criminib9meif. Viiita infirmü .

cura egrotü . fana lan

10 gente . fufcita mortuü .

da cor qd te timeat . fen

fum q te intelligat . ocu

lof q te uideant. Jtfifere

15. ancillä a. Kaf. — 2. 79"-, 2. tie§ interceffione. — 7. or lig. — 10. t'ie§ om-

nib9 — Z. 79v, 3. aR lig. — 4. 6. or Jcdgl. — 8. Dc^gl. jiDcimat. — 3. 80'-, 13. SeSgl.

Sroeimal. — 16. ^esgl. — S. 80», 7. fiieä in rae — 10. Üied cpüctione. — fiinf'5 a.

!Rbc. oon unten nad» oben jroifdten 3eile n;—13 fte^t von anberev .fianb: eft nit

348 VIU. tlarijträge. (Segen iinb ©cbete aue ^'Huri.)

re raei dne da mifereremei . d^ refpice de fedefcä maieftatir tue . 7 te

S. 81V.

nebraf cordif mei radio tui

fplendniil' illutnina. I>a,

micbi difcretioue difcernere inter bonu <^ malii .

^ ccede ut feufu habeü_P uigile. Ate due petoremiffionü peccatorü .

aquo 1^ r qtir- o omif J>pi

tiatio tepore iieceffitatir

^ aiigultie. Scä i^ iumaculata uirgo MARIA ge

nit'x dnl mei ihu xpi .

te pcor ut intuereJ»

me dignerif adillü cui9meruirti effici teplum..?ce luichahel ./cfi gal>ri

e. 82r.

el . fce raphnhel . fce chorul'

angloR archaugloH . patriarcharü . ^pbetarfl . apIoRdoctoR . raartyru . cfeffoRfacerdotü . leuitarü . uirginü . omiü iultöR . n illü

qui uof elegit . 4 de cui9 c

teplatioBe gaudetif rogaro pfumo . ut J>me cul

pabili dum fupplicare

dignemini . quatin^ de

faucib9 diaboli 4 demorte Tipetua merear libe

rari, Largiri dignerifdno ppetuä uitä . ac benigniflimä miam con

S. 8iv.

cordia facerdotib^ . regi

buf tre tranquillitatOIk pace. Oro te J>uniuerla eccla catbolica J>ui

rir 4 femiDJf ac omibi.f

rectorib9 q J>tuo fcn noielaboraiit ut nreuerantiä

boni onif obtineant. /"rä

dne uirginib9 caTtitatemdö dicatir . fiue deuotifctinuntiä . ciugutif fei

moniä peuitentib9 ju

dulgcntiä . uiduif uelorpbanir furtentatio

ne . pauperib9 ^btectio

nC . perf grinantib9 re

S 83'-.

^^ ditü . Iugentib9 cfolatione defunctif ueniü . na

uigantib9 portü . optimifut ibonitate cfirtant . bo

nif ac mediocrib9 ut raeli

oref fiant . praue agen•' tib9 (^ delinquentib9 feu

negligentib9 ut cito fe

corrigant. Dne 4 quia

int omr 4 fun omf me10 nimiä peccatrice cfido

ro . tu clemtiffime . q omiümifererlf n me patiariratua miä fieri alienü .

fed tu q induciar homi'•* nü uiueLdi preftaf.cor

e. 83v.

rigendi deuotione ccedjf

.

oxcita ime rate que te re

qrat . to defideret . te qef

fun oma p oniib9 amet . te^ timeat tuä uoluntate fa

ciat. Precipue te depre

cor ut hof q mei memoriä . Infuif orationib9 ha

*^ bent 4 q fe Idignif meif

pcib9 cTmendauer . 7 q maliqd caätatif uel pietatif ftudiu impendef .

15 feu 4 illof q cfanguinitäte ac cpalfionil afTec

i _tu m s J>piDqui . ta illof

dne q nunc cfiftunt in

g. 84'-.j

corpore . qua illo q te

5 guntur infunere milericorditer gubernare dignerif ne neant.Mec n 4 illud magnopere fupplico . ut cü diefmortif mec; . aduenerit

10 tu ipfe q iudicaf contraacufatore fiaf defenfor

ms . q ef benedictuf iufcla fcloH aüF.S.Beatiffime uirginif

'•' marie . 4 oiiiiü electoR tuoR inter uenien

3. 81»', 13. i;ieä intuenire — 3. 82-, 2. or Itij. jioeimal. — 3. JeSgl. — 4. Tcogl.äroeimot. — 6. J;eygt. — 3. 83o 3. a in corrigant. auö u rab. — 11. 3n nimiä beägl.— rice a. Waf., oon ore — 3. Sl"-, 1. Vte3 illof — 8. ipfe (i au§ p rab.) — 9. fiieä

accufatore — 11. or lig. — 11. Je4g[. uoeimal.

VIII. lladjträgj. (Segen unb ©tbtte am ^Muri.) 349

15 tib9 meritif quefuiiiur

dne tuü nobif inoini

auxiliu placatuf iiiipen

de . ^ fidelib" tuif tarn ui

uif qua defunctif quoRnnmina tue maieltati

5 s cognita ccleftif gre munuf impertire ut falute

«^ reqniö pcipere mereantur. -P xpm dniit nrm.OfV AD Evchar.

10 'Rogo te dne ji facro

fem <^ uiuificü uenerandüq^ mifterium . corporif ^ fanguinif tui . q cottidie pafci

15 mur potainur . ablaimur ^ rcificam' atq

unluf rQme diuinitatif

partioipef efficim". Da

m uirtutef tuaf fcäf qb9repleta bona cfcientia

y adaltare tuü accedä ita

ut hec celeftia facramta

efficiant" m Taluf 7 uita.

Tu eni dixifti ore tuofciffimo . «^ benedicto.

10 Panir que ego dabo caromea e . J)inundi uita. <vui

manducat me uiuit

J>pt me . ipfe manet in

Ine 1^ ego ineo. .Siquif

15 manducauerit ex hoc

pane . uiuet inetnum.S. 85>'.

Panif dulciffime fana palatü cordif mei . ut fentiä

te. .S'ana eü abomi languore ut nullä pter te fen

5 tiä dulcedinem. Panifcandidiffime babenf omne delectamtü . «^ omne

fapore q nof reficit 7 nüqua inte deficit. Conm

10 dat te cor &^ dulcedinefaporif tui . repleanturuiicera anime mei^. J/anducat te angis pleno ore .

manducet te jiegrinuf

15 homo . Jp moduli) fuo . nedeficiat inuia Hia . tali

g. 86r.

recrefetur uiatico. Paniffce . panif uiue . panif pul

ober . panif munde . q defcendifti decelo . <l^ daf

5 uitä mundo. I'eni icormeü «^ munda me abom

ni inqnamto carnif &^'

fpf . intra animä meä . fa

na 1^ fcifica me interiuf

10 4 exteriuf. Kfto tutam4 ctinua faluf . coporif

(^ anime me,'. iJepelle

ame infidiantef m . hoftef recedant aprocul ap

15 fentia penitentie mej .

ut forif interiufq mu®. 86>-.

nita _pt6 recto tramiteadregnü tuü pueniam .

ubi u mifteriif fic hoctempuf agitur . fed facie

5 adfacie te uidebimuf

.

cü tradiderif regnü döpatri . (^ ds erit oma in

omib9. June enl me dete faciabif . facietate mi

10 rifica . ita ut neq^ efuriä

neq^ ficiam ineternü . aJ/.

Agne di pat^f omipo

tentif q uenifti redimere <l^ tollere pecca

15 ta mundi . tolle iniquitäte meä . ut merear in

ter ancillaf tuaf dinumerari il^ fem tuü fumere corpuf . anime mee .

n adiudiciü . fed per5 merita fce iJARie 7 omium fcoR tuoR adindulgentiam omiü criminü meoR . jicipere merear J>pter nom tuü

10 fem. Fiat m fcä di ge ,nitrix moRia cü omnimilicia celeftif exer

— icituf intuentrix ut mmifere omi corruptione

15 ualde poUute hoc corpuf ^ fanguif dnl nri

2.84^-. Oben fte^t »on anberer .§anb: gla martini inaR 7 iohanis — 2. if in tuif

a. Maf. — 3. 9. oi^ lig. — 9. AD lig. — 2. So--. Cben fte^t mine got for alle dingenfo, unb recf)t§ <x. SRbe. non oben nad» unten: mach dir niemer mifelighen oon wn-

gefc^idter öanb. — ®. 85^, 4. a in nullä au§ u rab. — 5. dulcedinem q. 3{af.—

8. £ieS fapore. — 9. Sie§ Comedat? — 3. 86i-, 11. £ie§ corporif — 3. 87r, 6. oi^ lig.

äroeimol. — 8. Sesgl.

350 VIII. tladjträge. (Segen imb ©ebete au» ;iWuri.)

e.«7v.ihu xpi . adui^cera mie .

4 adremodiü anime megiSj adrominioiiG oniiutn

pocoatorü mooi^ . rcipc1-0 merear. AMEN.I'apir angloK uiuuf ^ueruf lux uera i^ uitamundi xpo illuminatenebruf moaC . <^ miferere iiiei . ut u adiudiciü Ted adremediu aninie moc corpul' i^ l'an

guiue tuu accipiam.Miferere mei dnG dsomps rincarnatioiie uuigeniti tui . ut

e. 88'-.

omnia reuiittaf faciuora . ut TiipHuf iutroitu .

in fca Icöi^ oiiia anline j|>

cul expellaf nociua. Vt nliou l'acrü misturiii animä<^ corpuf meu rououef. CtT) laciamtU hoc . cfcioutiä

meä purificel'. I't hoc mif

teriu tribilo u final" mfieri adiudicid. Ut iftud

uenerabile l'acramtü nuida funiä nite. Ut indulgentiü omiü peccaton me

orü p hoc cfeq merear.

I't r hoc t' inherere ualeü.Ui II lioc tu iunie . <S ego

S. 88».

inte merear mauere,rt corpuf (^ fanguine filii

tui . adexitu anime mec .

eil i} placita dauotioned^ digua reuerentiä fide

liter ac fulicitor pciperomerear. .Sulue ara. .S'alue

uictinia. O uore diguahoftia jiquä fracta sunttarta.a. Uni- li uif poteftme muudare . die duedie piiffime . quü admo

lebrofo dixifti . uolo qacuncta iuuoluutate tua8 pofita . die mundare

qa uoluutati tue uichil

S. 8!J'-.

ualet refiftero. yimuuda

cor ^ corpuf ab omib9 ui

tili' ^ da m fide rectä .

fpem firmä . mundiciäcordif (^ corporif . ut facri

corporil «^ fauguinif particepf fieri merear . obmemoria beate paffio

nif tue . t^ ad laude il^

glam m ad remiffionepeccatoi^ meoi^ . i^ ccedei . ,. .m ut in die exituf mei .

fcG c^municationif fo

latio merear muniri .

<^ fpü feö repleri . <^ abeo cufto diri . <^ anglif

'.89V.

fcif tibi pfentari gau

denf. Z>ne uerba uite et

ne habef . ^ nof uere cog

uouim9 . qa tuef xjie fili

uf dei. Calice falutarif accipiam . S^ nom dni inuocabo. In hora rcepKcce illu benig tioniTiiiffime qd ccupiuiiam uideo . cccequod deiideraui iam

teneo . hinc quefo t' iungar incelif . que quäuifindigna fciii corpuf i^

fanguine tun . cü omnigaudio funio interrif .

. <J0'-.

tue fciffima caro . fümauite dulcedo . aue celeftif

potuf.ante oina m dulcif

l'oft Tifeplioiic.

Corpuf xpi . q refectafu . (^ fauguif q potatu fu . adhereat inuifceribuf meif.i^ u ueniat ad

c dempuationn m . neq ad

iudiciü . fed J>ficiat m adfalute <^ remediü anime

mei^. Graf ago t' clemeutiffime mundi redöptor

xpe . q pfählte mundimortem iitulifti i!^ meiucilmemorationf' angli

. 90 V.

ce refectiouif corpore ^fanguine tue fatiafti . cui

S. 87", 4. 6. OR lig. — 11. 15. mei bi§ omps a. Slaf. — S. SS"-, 3. oi^ lig. — Jluf

3. 1—5 unb 7— la SBafi'erfled. — 11. uenerabile unfid^er. — ©. 88», f>. Siieö reue-rentiä — 10. Üieä iiotef — 12. icic^ (|ueadmodü — 13. )2icö leprofo — SBafjcvflecfc

wie auf ooriflcr Seite. — ®. 89i-, 11. or Uq. jroetmal — ©. 89»', 5. üicö lalutarem —Slitf e. 83r, 89v unb W' finb iKaffci-flecle 3. l— .'s, 8—12 unb 1—4.

Vlll. iladjträge. (Scgcii unö ©ebctc au« i^uti.) 351

l'oli uirtuf 1^ poteftaf decuf 7 imperiü e infcla fcloR

ö Dne illu xpe laM

.

fili dei uiui . corpuftuü J^nobif crucifixuiu

edimuf <^ fanguine tuü

J) nobif effufu bibim9 fiat

1(1 nobif corpuf tuü infalute . (^ fanguif tuuf inre

iniffionem peccatoi^ . a}f.

iVunc dimittif. fat nr.

Saluä fac me ancillä

15 tuä . ds ms fpante inte.

J/itte m auxiliü defcö .

e. für.

Sj delcö intuere me. j.Vichil

J>ficiet inimicuf inme .

<^ filiuf iniqtatif ii appoi

net nocere m. Dne exau5 di oratione meä . i^ cla

mor ms adte . ueniat. O'V.Perfice innobif que

rum9 dne gräm tui

am . q iufti fymeonif10 expectatione implefti .

ut fic ille priul' morten uidit . qua xpm diimuidere mereret" . ita i^

ego p affüptione corpo

lö rif «^ fanguinil" ei9 de uitä obtinera merear

|etnä aMeX.S. Ol".

~Oratio . infra caAgimuf tibi nonc .

dö patri omipotenti grüf J>iä beatificatif . in

.') plorantef eoR intuentuaput te adiuari. Prohif

aü q adhuc funt inpur

gatorül locif t^ pat^ fili

uf inmolatur fuppli

10 cando . ut r hanc facrofcäm hoftiam pena eoi^

fiat breuior S^ leuior.

ftonobif aü qf adhucgrauaut peccata carnif

15 1^ fanguinif t^ patri ti

liuf immolat' luppli

S. 92"-.

cando . ut peccata queexcarne ^ fanguine con

traxim9 . caro emundetfanguif lauet . dnl nri •

5 ihu xpi . q cü patre 7 fpüfco uiuit <^ regnat t\ omafcla fcloi^. AMEN.Innomine patrif . «^ filii .

1^ fpf fcI . ds abraham .

10 da yfaac . ds iacob .

ds q d'" cofta primi hominif euä ciuge cre

afti eä fibi inadiutoriü cftituifti . ut effet

15 cor unü . d^ anima una (^ ifti duo incar

S. 92v.

ne una . ita ut homo relin

queret patre Sj matre (^

adhereret uxori fue ue

riffime. Ds q pcepiftime

5 defcä t^nitate ds uerax .

«^ ipfa ueritaf. Adiuro te

pnola tua fcä . que s inef

fabilia noia . alfa i^ a; . te

tragrämaton . agla . fa

10 lech . ihs . on . iic atribufpuerif flämä ignif re

mouenf extinxifti. Si

drac raifaac . <^ abdenaga . irä rixam . difcor

15 diä inter me <^ maritu meü. iV . extinguere

@. 93>-.

faciaf . nof ccordef reddaf 1^ inamore meo Ulü^fifteret ufq_ infine ui

te me^ ccedaf . ut nee uir

5 nee mulier m inamorefuo noceat fed potiufmefolä diligat . <^ uera di

lectione teneat . quantafuit inter adä i^ euä . <^

10 int abrahä 7 farä . 7 int

iofeph 7 fcäm mariä.Nunc amore ccedat

®. 90v, 4. 12. OH lig. — 5. Süerjterung rot. — Stuf ©. 90" 3. 9—li Bafferflerf. —e. 91'-, 1. fcö in unftc^er. — 6. ob tig. — 2Iuf 5. 911- u. 91v finb SEafierflecfe 3. l—ö.

— ®. 91v, 5. oR lig. — 6. £xe§ adiuuari. — 7. q a. Saf. — funt in be§gl. — 9. ?a4erfte p au§ b fort. — 11. 01» lig. — 3. 92'-, 7. Seägl. — «. 2ief)e Diut. TL, 296, 2(nm.

SBodernagel 3. 287f. — 3. 92v, 2. patrö anrab. — 14. t'ie§ g": (ga aus ira forr.)

— S. 93'', 2. e Don amore abgefragt. — 6. u in fuo auö n torv.

352 \t;ii. tladjtrSgc. (Wolfram» ffiitureUUber.)

d". JV.marito meo. AM.

Tu q ef alfa 7 uj .'ciura

tione facio p magof.

Capfar . ?jtelchior. Bai

e. 93».

thafar. Leuiatan . J'tine .

^ crinite . fidrac . mifaac .

abdeoago . xpl' on . elyon .

tetragrammaton . elely .

enimauuol . abra . abraa .

abracham . abracala .

abrachalaul' . va . va . lia .

fara . faza ziueletiel . uofcreaturaf di ciuro perdm uiuü . _p dm . ueru . vdm fem . ciuro uof pfcäm niariä matremdm "ciuro uof ji femmichahele . il^ n omnefangiof 7 arclianglofdl . ciuro uof t> lern io

S. 94r.

banne bajitiftä 7 peromf patriarcbaf 7 >pbetaf di . ciuro uof r fempetrü . <^ n omf fcöf aplofdi .ciuro uof ji fem fte

phanü 1^ T\ omf martiref dl . ciuro uof perfem filueftru . 7 r omfcfefforef di . ciuro uofr fcäiii agne . ^ ii omfuirginef di . ut feriatif

^ iucondatif cor <^ mtem. jV . in amore meü.Icli bin bute uf giftandin . iudio giuad'' dif

almehtiu gotif gangin .

S. 94V.

hüte fi ich in allir d''r welV

te gimote . alfe ir lierze

Vmir plote . alfo wol fie

ich inallir d'r weltolufte

alfe ir herze inir bruftedaz ich inen allen fi alfe

lieb . dar ubir manonich difin naniiu . d''n adä

Vane rofte . do er die hantfah div iu da machote .

daz dirre . adonay.

Innomine pat^f 7 filli . 7

fpf fei. Herre fo bivil

ich dir hüte . min lip .

_ Vuu mine feie . zibihotinne . un zibifchirminne

e. 95r.

alfe dv bifchirndoft daniole do er waf ind''me

Vhole d''r lowon . fufanuauon d^'me lugilichin urchund'' . fern petrü uon d'nchetinnon . fcäm mariämagdaleuä . uon ir fun

don . alfo moziftu mich

hüte bihotin uor fundou .

uor uor lehundon . und''

uor uigind'' andon . defbitte ich dich herre dur

Vdinir niotir ere . uon d''r

dv die monifcheit inphieen.e . die nienifcheit andaz cruce leitoft . mich

5. 95v.

uon d''r helle . irlotoft . zi

d'nie hiinile du mich brahtof . dannan bin ich giuallin . egiuir danchif eginifwillin. Nu bit ich dichherre widirzicominiiedur din hoiligin naminON . dur d'n Io fint alliv

dine zid''ine owigiu li

be . dv mich biTcliirmift

.

in difinie gogin wartigin zito.

aBolfr. I, i:!3, 4. golgenbcä ift bie genaue SBicbergabc bcr mertioiivbiflen 2llitnd)encr

^anbjct)riit Cg. 19 oon SBolfrarnd S:iturel. Der leyt ift bretjpattig gejc^rieben, bie

Initialen finb luciinclafien, bie »erlangten fielen aber tlcin, fc^roarj, cor ben 3e'fe"-

SJo bas ber gaU ift, Ijabe id) fie in .»Uammern baoor gefteUt.

S. 71' Sp. 1.

do lieh der ftarchetitvrel mohte

Vgeroren.

er get rfte wolfich fülben vu die

fine in fturme

geforen.

16. fiie§ Cafpar. — £. 93», 6. J>a§ le^jte a aus c torr. — 5.94'-, ö. i'icö fem. —14. eiefje Diut. II, 297. iffiacf ernage 1 ®. 2ä7f. — ®. i)^<; 10. Xa<i evfle uor anvab.— 14. 1.'». S'ieö inphienge. — S. 95», 1. fieä irloftoft. — J>tc le^te Seite ift meljrfacl)

befc^äbigt. i'on 3. 13 ab leer, nur ein ^unbetopf mit offner Sdjnau^e baraut gemalt.

Jlu^crbcm fte^t ^ier ber Stbliotf)ef^ftempcl: Convent M. U.

viir. tladjträgc. (TOolframo (Eiturellüber.) 353

fit fprach er in alter ich lerneV

daz ich fchaft moz lazzeu.

10 def phlach ih fchone vn gerne.

ohte ih getragen wappenfprach der genende,def folt der luft fin geret

von fperf chrache vz miner hend^.15 fi>riezzen gaben l'chate von d''rfvniien.

vil zimierde ift vf helmeuvon minef fwertef eke enbrunnen.

nbe ich von hoher minneie troft enphienge.

v20 vu op der minnen fozze ie faelden

chraft an mir begienge.V

wart mir le groz vonminnchlichen wibe,daz ift nv gar verwildet

25 minem feneden clilagend''m libe.

in falde min chufchemit finnen min fta?te

vri op min hant mit gäbe vn infturmen ie hohen pril' getsete.

30 def mach niht min ivnger art fer-

^ d''rben.

ia moz al min geflahte imer wäreminne mit triwen erben.

ch weiz wol fwen wiplichezlachen enphahet.

35 daz imer chufche vä ftfetcheit

dem herzen nahet.div zwei chunnen fich nimerda geirren wan mit dem tod'' al

eine anderf chau daz uiemen ver-irren.

40 do ib den gral enphienchvon der botfchefte.

die mir der engel hereenbot mit finer hohen chrefte.

da vaut ih gefchriben al min ord'n.45 div gäbe waf vor mir nie

menfchlicher honde worden.V

ef gralef herre moz fin

chufche vn reine.V

owe fozzer Frimutel50 ih ban niht wan dich aleine.

miner chinde hie behabet d''m grale,nv enphach def gralef chrono vnden gral min fun d''r lieht gemale.

v haft in dinen ziten fchiltef

ambet.55 gevrbort hurtchlicben

din rat waf alda verchlamet.

vz der riterfcliaft mofe ih dich ziehen.UV wer dich fun aleine minchraft wil vnf beiden enphliehen.

CO ot hat dich fun beratenfünf Werder chinde.div fint och hie dem grale

ein werdez ingelinde.anfortaf vn trevrezeut d'r fnelle.

65 ich mach geleben daz ir brifWirt vor anderm prife d''r fnelle.

in tohter Schoyfian^S. 71 r, ep. 2.

in ir herzen beflivzzet.

fovil der goten dinge def divwerlt an l'a?lden geniuzzet.herzelaude hat den felben willen.

5 vrrepanfe der fchoyen lopmach ander lop niht geftillen.

(d)ire rede horten riter vn frowen.man mohte an tepleifeu

mangef herzen iamer fchowen.10 die erdicche brahte vz manger herte

fwenne er den gral mit finer hantvn mit ir helfe werte.

(f)vf waf der ftarche titurelworden der fwache.

15 beidiv von grozzem altervn von fiecheit vngemache.frimutel befaz da werdechliche.den gral vf muntfalvatfche dazwaf der wunch über ird'fchiv riebe.

20 (d)em waren finer tohterzwo von den iaren.daz fi gein hoher minne

an vriundef arm vol wahfen waren.

fchoyfianen minne gerte. fchone25 vil chunge vz mangen landen

def fi doch einen furften gewerte.(k)iot vz katelangen

er warp fchoyfianen.fchoner maget wart nie

30 gefehen bi funnen noch bi mannen,er het vil manger tugent genozzen.Sin herze waf gegen hohem prifeie der cholt vn d^r tat vnverdrozzen.

(S)i wart fchone braht vü35 riliche enphaugen.

der chunch tampunteire SinV

broder chom ze katelangen,riebe furften vngezalt da waren.So koftchliche hochgezit gefach

40 niemen bi mangen iaren.(k)iot def landef herre brif

het erworben,mit milte vn eilen

Sin tat waf vil vnverdorben.45 Swa mau hurtchliche folte ftriten.

Vvu och durch wibe Ion

g. 71r, Sp 1. ßC. fu in fnelle }ii h fotr.

ixuciXbex unb barunter getilgt.

iKat^träge ju bcr beutfc^en JJat.^fcitt.

ini bas sroeite i burc^ '\iuntt

23

354 Vlir. tladjträgf. (UJolfram» ffiitureUuber.)

gezimiert gein der tiofte riten.

(g)ewan ie furfte lieberwip wai der dolte.

der herzenlichen liebe aKuf 50div minDe mit in beden wolte.

owe def nii nahet im X'in truren.

Suf nimet div werlt ein ende vnferV

aller fozze an dem orte

le moz ^uren. 55

(d)div fozze Schoyfiane vn divrtKte.

gebar mit tode einetohter div vil Sa-lden biete.

an der wart alwi])lich ere enftand'n.div phlach fo vil triwen die man 6(1

noch Taget in mangen landen.(S)in wij) in zerehter zit

gewerte einf chindef.

daz mich got erlazze in miuomhuf einef folben ingefindef. i'.'>

daz ich alf tivre mofe gelten.

71 r, Sp. 3.

die wile ih han die Sinne fo wirtef von mir gewunfchet feiten.

(S)vf waf def furften leit mitliebe vnder Scheiden.Sin ivugiv tohter lebte vn ir 5

Vmoter waf tot daz bet er an in beid''n

Schoylianeii tot half im vz borgen.V

die Fluft an rehten froden vu gewiu.imer mere an den forgen.

V(d)o bevalch man die frowen 10

mit iamer der erden.V

h mofe gcaromatet tugebalfmet e werden.

Vdurch daz man lange mufe biten.

vil chunge vn furften darcbomen 15

ze der lichlego an allen fiten.

(d)er furfte het Sin lant vontampunteire.

vvon finem broder dem chunge

den man da hiez von pelrapeire. 20liner chlein tohter bat erz üben,er begunde lieh def fwertef helmefvu fcliiltef verzihen.

(d)er herzöge manfilot fach vil

leid'-.

Van finem werden broder daz 25

waf ein furiu ogenweide.V

der fehlet och durch iamer

vo fini'iii fworfo.

daz ir dewedere hoher minncnoch tiofte ne gerte. 30

(S)igune wart daz chint genant

in der toffe.

die het ir vater kiotV

vergolten mit dem tivren choflfe.

Vwan er wart ir moter dur fi ane. 35die fich der gral zemerften lie

tragen daz waf fchoyiiane.(d)er chunch tampunteire

figunen die chleineu.

2o finer tohter forte do kiot -10

fi chufte man fach da vil geweineu.V

kondwiramuf lach och an der bmffe.die zwo gefpilen wohfen daz niewart gefaget von ir prifef verlufte.

(i)n den felben ziten waf kaftif 45erftorben.

vder het och zemuctfaluatfche

die chlaren erworben.

kanvoleiz gap er der frowen fchone.v

vu kingrivalf zin beiden troch 50

fin hübet vor furften die chrono.(k)aftif herzelauden nie

gewan zewibe.div an Gahmuretf arme lach

mit ir magetlichem libe. 55-

vdoch wart fi da frowe zweiger land''.

Vdef fozzen frimutelef chintdie mau von mvntfalvatfche dar

fand''.

(d)o tampunteire ftarp vuvn karideiz der chlare (>0

inbrubarz troch er diechrone daz waf in dem vunften iare.

daz figuue waf ul da behalten.V

do mofen fi fich fcheiden die ivngenzwo gefpilen nilit die alten. ti5

e. 71 V, 5p. 1.

iv chungin herzelaudean figunen dahte.fi wap mit al ir finnen dazmau die von brubarz ir lirahte.

kondwiramurf begund'' weinen. 5daz fi gefellcheit vn der fta?ten

liebe an ir folte vereineniotef chint figune alfuf

wohef bi ir momcn.er chof fi für def melen

blich fwer fi fach bi denv Vtona/zcn blomen.

10

fl'', 3p. 8. 59. vu bind) 3tiid) franintcv getilgt.

YIU. llad)träi)f. (Wolframs ©iturellttliEr. 355

uz ir herzen blote fseld*^ vn ere

lat ir lip in div lobef iar vol1') wahren ich fol ir lobef fagen mere

iv magetliche witewedaz chint frimutellef.

fwa man bi ir iungen zit

der frowen lop fprach

ilhfone erhal niht fo hellef.

ir lop gie für in mangiv riche.

vnze ir minne wait gedient

vor kamioleiz mitden fperen burtehliche.

2:") ie Gabmuret Tchiet

von belachanen.vn wie er werdcbliche

erwarp die fwefter fcboyfianen.

vnd"' wie er fich anbrach d"r fran-

zoiTine.

80 def wil ich hie gefwigi n vn iv

chunden von magetlioher minneer franzoifine anpblil'ien

wart ein chint gelazzen.

erboren von furften cbunne.

35 vnd'' von art daz mofe fich mazzeu.aller dinge da von prif verdirbet.

fwene alle furften werdent erbor''ne

ir neheiner noch baz nach brife wirbeto Gahmuret fchilt enphie

iO von anphlifendiv werde chungin im lech

Vdiz chint daz mozen wir noch prifen.

Vdaz erw arp fin wariv chind'f fozze.

er wirt dirre auentiure herre4.'« ih han rebt daz ih chint durh in

V^. grozze

ch for daz felbe cliint mitdem anfchevinehin vber in die heidenfchaft

zo dem baruch ahkarine.50 er braht ez zewaleif wid'r dannen.

fwa chint genendcheit erfpehentdaz fol helfen opfe imer gemannen,

in teil ih wil def chindefart iv bennen. fin ane waf

55 fin ane waf von krabarzchumomanz chund" ifen zetrennendef pblager zer tioft mit manger

hurte,

fin vater wafgenant kurzkrider lach

tot vmbe fchoydelakurteV

60 ahute hiez fin moterehkunatef fwefterdef riehen phalenzgrauen.

S: 71 ^ ep. 2.

den man da nante vz der

ftarchen berbefter.

felbe hiez er Schoynatulander.fo hohen brif erwarp bi finer zit

5 nie einer noch der ander.(d)az ih def werden kurzcrien

fvtn niht benande.vor der raaget figunen diu

Vgenoz def ir moter man /ande.

10 vz der phlrge von dem reinen grale.V

ir lochgeburt fi zucliet och her fürvnde ir chunne daz lieht gemale.

(a)l def gralef diet dazfint die erweiten.

15 im er falch hie vu dort in denftien prif die gezelten.

Vnv waf figune och von d'm felben

famen.der vz von mnntfalvatfche in die werltwart gefcet den die heilhaften namen.

2u wa def felben famen hinwart braht von dem lande

V _daz mofe werden berhaft vn in

vil reht ein fchur uf die fchande.da von kanvoleiz verre ift becheunet

25 fi wart in manger zungen derV

triwen höbet ftat gennet.(o)wol dich ganuoleiz wie man

fprichet dine ftjete.

vu herzenliche liebe div vf30 dir gefchach niht zefpate.

V Vminne hop fich fro da von zwein

chinden.div erg t fo luterliche al div werlt

Vmoht ir tropheit dar vnder niht finden

(d)er ftolze Gahmuret difiv

oö chint mit ein ander.in finer chemenaten zoch

do fcboynatulander.waf danoch niht ftarch an finem finr.e.

er wart iedoch in herzen not40 geflozzen von figunen minne

owe def fint noch nocli zetumpzef zefolherangeft

wan fwa div minne inderiugent begriffen wirt div

45 wert aller langeft. yop daz alter minnen fich gelobet.

ndauoch div iugent wont in der minne

Vbant minne ift chrefte unberobet

V(o)wo minne waz toch diu chraft

50 vnder chinden.V

wan eine der niht ogen hat d''r

mohte dich fpehcn warer blinder.

£. 71 v, gp. 1. 5t. fin ane waf burc^ftri(^m. — ® 71 v, Sp. 2. 11. Zai äroeite nochi)ur£^ftri(t)cti.

23*

356 VIII ttadjträge. (Wolfroms tCiturellUber.)

iiiinne du bift alzoinauger flahte.

gar alle fchribaere chunden nimer volrchriben din art noch din ahte. 55

(f)it daz mau den rollten munchin der minnevu och den waren cblofenare

wol befwert fint geliorfam ir finne.

daz fi leirtent mangiu dincb dochkume. 60

minne twinget riter vnder helmeminne ift vil enge an ir rume.

(d)iv minne hat begriffen dazfmal vh daz breite,

minne hat vf erde vü uf 65

e. 71 ", ep. 3.

himelc für got geleite,

minne il't allenthalben wau zebelle.

diu ftarcho minne erlamet an ir

cbrefte wirt der zwifel mitwancho ir gefelle 5

(a)ne wanub vn ane zwifel div beid''.

waf div maget figunefclioynatulander mit leide.

grozziu liebe waf dar zo gemenget,ich feit iu uon ir chintlicher minne 10vil wundurf wan daz ez fich lenget.

V(f)choynatulander moht och fin

V wifevon manger fozzon botfchaft diediv fiaiizoyfe chungin an])hlife.

Vtogenhchc enbot dem anfchevine. 15die erwarb er vii wand'' in vil dicche

ir forge nu wende och die fine

(f )choynatulander vil dicche wart

y innenwie finer momen fun Gahmuretchunde fpreclien mit manliche

filmen. 20vnde wie fich der von chumberchunde fclieiden.

def iach im vil der tufchen dietv

alf trcn och die werden lieiden.

V(d er fozzo fchoynatulander ge-

nande 25alf fin gefellcheit inforgenmanch valt iu kume gomante.

do fprach er figune helfe richeUV hilf mir werdiu maget vz den

Vforgen fo to ftv helfechliche. 30

(d)vzziffe vz katelangen la mihgeniozzen.

ich bore fagou dv fift erboren vonder art die nie chund'' ver-

driozzcn.

fine waren helfech mit ir lone.

fwer durch fo chumberliche not 35enphie diner f^ld n an mir fchone.

(B)eafamir nu fprich fchouervriunt waz du muinoftla mich hören obe du dich def

willen gein mir fo vereinft. 10daz din chlagendiv bat iht mugcvervahen.dvue wizzeft ef vil rehte die warbeitfoue foltv dich niht vervahen.

(a)alle die minne phlagen vn 45minne an fich leiten.

nu boret magetliche forge uii

manheit mit den arbeitenda uon ih wil auenture chundeu.den rehten die durch herzeliebe 50ie fenende not erfunden

(f)wa genade wonet da fol manV

fi fochen.

frowe ih gar genaden deffoltduV

durh dine genade gerochen. 55wcrdiv gefellcheit ftet wol d''n

chind'n.fwa rehtiu genade nie niht gewan

zetone wer mach fi da ulnden.(f)i fprach du folt truren durch

troften da chuuden 6Jda man dir baz helfen mach

danemohte anderf du chanft dich fuudcn.ob dv gerft daz ih dir chumber

wend''wan ih bin reht ein weife aller

mage vnd''r lute minef landef eilende. 65

S. 72>-, Sp. 1.

ih w^eiz wol dv bift landef vn

lute groz frowe.def enger ich allef niht wan

daz mich din herze durV V

din üge fchowe. 5

alfo daz ez den chumber min be-denche.

UV hilf mir fehlere e daz din minneV

min herze vu die frod*" verkrenche.wer fo minne hat dazfin minne il't geware. 10dehoineni alf lieben friuntalfdv

mir bift daz wort un gebare.wirt von mir nimerbennet minne.got weiz wol daz ich nie bekande 15

minnon fluft nochder minnou gewinne.

inne ift daz ein erc mäht duminne mir tiiteu

ift daz ein fite chumet mir 20minne wie fol ih miune ffotruten.

vmoz ich fi behalten bi den tocbeu.oder Hinget minne vngerne vfhaut durh die wildeich chan minne wol lochen. 25

Vrowe ib han vernomen vonwiben vu von mannen.

VIII. ilad)trä3C. (Wolframs CiturtUitbcr.) 357

minue chan den alten den iugenfo fcLuzlichen fpanneu.

fere

30 daz fi mit gedanchon fchiuzzet.

fi triffet ane wenken daz fliuget

Vdaz lofifet daz get daz fliuzzet.

choynatulander michtwiiigent gedanche.

V35 fo du mir uz den ogen chumcft

V Vdaz ich raoz fin an froden div

^ chranche.vnze ich togenliche an dich gebliche.

def trure ich in der vrochen uihtzeinem male ez erget alze dicche.

V40 onc darft du fozziu maget mich

niht fragen von minne.dir wirt wol ane frage bechant

minnen fliift vn ir gewinne.V

nu fich wie minne vz froden45 in forgen werbe.

to der minne ir reht e diu minnevnf beidiu in den herzen verderbe.

Via erkande ih fozziu maget e

wol minne von maren.50 minne ift an gedanchen daz

magich nu mit mir felbem bewaren.def betwinget fi diu ftate liebe.

vminne ftilt mir frode vz dem herzenezentohte einem diebe.

i5 ifprach chan diu minne indiu herzen fo fliehen,daz ir man noch wip noch

diu maget mit ir fnelheit ent\vichen.weiz aber iemen w^az diu

60 minne riebet

an luten die ir fchaden nie gewV

urben daz fi den frode zebrichet.a ift fi gewaltch der tumbenvn der grifen.

65 niemen alf chunftch lebet

B.lir, Sp. 2.

daz erchunne ir wert vh ir

wunder vol prifen.

nv fulen wir bediu nach ir

helfe chriegen.

5 mit vnfer fcharter friuntfchaftminne chan mit ir wankenemen betriegen.

(o)we künde diu minneander helfe erzeigen.

lU dane daz ich gäbe in dingebot minen frien lip für eigenmich hat din iugent nochniht reht erarnet.

du moft mich under fchiltch

15 lichem dache e gedienen defwif vor gewamet.

V(f)rowe alf ich mit chraft diuwapen mach leiten.

Vhie enzwifchen vn och dane

20 min lip wirt gefehen in/denvfozzen füren arbeiten,

fo daz min dienft nach diner.

helfe ringe.

ich wart in diner helfe erboren25 nv hilf fo daz mir an dir gelinge.

(d)iz waf der anevauch ir

gefellefchefte.

mit Worten an den ziten

do pompeguf für baidach30 mit chrefte.

het och fine hervart gefprochen.vn ipomidon der werde vz ir

enher wart vil niwer fper zebroch

v(G)ahmuret fich hop def

v35 endef vil togen

et mit fin einef fchilde

er het iedoch grozzeV

chraft ane logen,wan er phlach wol drier

40 lande chrone.fuf iaget in diu minne anden re d''n enphiengervon ipomidone

(fjchoynatulander45 waf leide zer verte

wan im figunenV _

minne hohen mot vn die

frode gar werte,doch fchiet er von dan mit

50 finem mage. _daz waf figunen herze not vIT

diu fine in zwein reit diuminne vf die lagf y

(d)er iunge furfte vtU)P namV

55 zeder maget togenliche.

er fprach owe wie fol ih

geleben daz diu minne anV

froden mich riebe.

fehlere mache vu60 von tode entfcheiden.

Vwunfcbe mir heilef fozziv

. , Vmaget ach moz von

Vdir zo den beiden.

Sp. 1. 28. g in iugen üu^ n forr. — 30. fere iibeiv., i in fchiuzzet

358 VIII. Hadjtröge, (tDoIframs ©itureUuber.)

e. 71"-, Sp. 3.

(i)ch hin dir holt getriwer friuutnu fprich ift daz minue.fuf vril ich immer

wunfchonde fin nach diu gewinne.

der vnf beiden hohe frode erwerbe. .">

ez brinnent elliu wazzere div liebe au mir verderbe.

(v)on kinriuair der chunih gahmuret fich verholne.von magen vn von mannen

fehlet 10daz fin vart den gar waf div ver-

ftolne.

wan zweinzzch chint von hoher artchurtoyfe

vn ahtzzch chnapen ze yfer ane fchilt

het er erweit vf die reife.

(f)unf fchoniu orf vn goldef vil 1

5

Vvon azagoch gefteine.

im volget vf die vart /in fchiltandere fchilte gar eine,

durcli daz folte ein fchilt gefellenchiefen.

daz im einander fchilt heilefwunfchteobe dirre fchilt chunde niefcn. 21

(f)in herzonliche liebe vn ir

minne niht fromdewaf nojh worden nie durch ge-

wonheit.im gap dar div chungin ir hemde. 25

blauch fiden alf ez ir blenche rorteV v

ez rorte och etwaz brunef an ir hufV

den poneiz vor baidach erz forte.

(v)il liep beleip alda liep fcheitvon daunen

ir gehortet nie gefprechen von 130

mageden vou wiben vonmanlicheu mannen,die fich herzenlicherchuudenminnen.def wart fit parzival an figunenzer linden wol innen 35

Ivn7..'hii>;te:il>ilie

(v)z nurgalf gegen fpange er c herte.

def gonendegen fun der vil

wazzerf vz ogen gererte.

fend''

<lo man friefchwie fin vart nam einV

fin hoher prif wirt nimer getofter 40diet noch den heidenen eilend"^.

(d)az rode ich wol mit warheitniuder nach wane.

uu fulen wir och gedenchendef iugen furfton vz grafwaldane. 45

def figune in twauch fin chufchiuamie.

div zoch vz finem herzen die frodev V

alf uz den blomen die fozze div pie.

(f)in lieplichiu fiecheitV

troch von der minne 50

die fluft finef hohen motcfan forgen gewinne.twanch den graharzoyfvil manger pine.

er wäre noch fanfter tot alfkurzer! 55vor mabonagriue.

(w)irt inier tioft mit hurte vonfperbrechenf chrachevz finer haut durh fchildo

braht fin lip ift zedem vngemache. ()0

ndoch zechranch diu ftarche minnein chrenchet.

<B. 72 », ep. 1.

vn daz fin gedanch nach lieplicherliebe vnvergezzen fo deuchet.

wenne ander iuncberrenvf velden vn in ftrazzen.puniorten vn rungen .'.

durh fende not mofe erdaz lazzen.

minne in lerte au flauten

vfroden fiechen.fwa chint lernent vf ften 10

v vnach ftolen div mozenzemerften dar chriechen.

(N)v lat in hohe minnen fo

V Vmoz er och denchenwie er fich gein der hohe 15

vf rihte vn im kunnc alle

valfcheit verchrenchen.flu wernder brif in der ivgentvn in dem alter.

ich weiz den furften folte er i'i)

daz lernen man lerte

einen bern e den falter.

(f)choyiiatulauder vil nöte

troch verborgen.e daz der werde Gahmuret a5

wurde innen alfpehende derhelbai-ren forgen.daz fin liebefter mach fuf rancli

mit chumber.er kal et al die manen fwie fich div 'M

V mzit hop den wind''r vn den fumer.

(v)on angebornor art fo

wunfchlicb gofchicke.

g. 72 r, £p. S. 3. 9lac^ immer fte^t gern fin vu oon j. .^ö. a. iHaf

VIII. ilactjträge. (Wolfram« ©iturcUiebcr.) 359

fin vel div Hellten ogeii

35 fwaz man da chof del'antlutzerbliche.

ufchilt dur not von luterliche glänze,

der twanch in niht ein durchelzdiv

w-onken ez tet ftarkiu liebe ganzeV

(G)ahmuretef herze och40 von minnen getwenget

waf von der minnen ir hitze

vn ir afanch im hetevnder wilen bofenget.

fin luter vel daz ez mit

45 tmpheit chunde.minne helfe er ein teil hete

venphangen er weffe ochir twinchliche ftunde.

{f)wie liftech fi div minneV

50 fi moz fich enblechen.fwer treit der minne al

Vfpehende kunftch ogen dacban fich ir kraft niht verdechen

Vfi ift och ein winkel mez

55 höre ich fi zihenfi entwürfet vn ftrichet vil fpahenoch baz dane fpelten vn drihen.

(G)ahmuret wart innen derheibaren fware

CO daz der iunge talfin vzT

grafwalden waf froden alfo lare.

©. •;2v, £p. 2.

er nam in funder vf dez velt

von der ftrazze.

wie vert fuf anphlifen chnappedin truren chumt

5 mir niht zemaze(i)ch trage die waren phliht

algelich diner pine.

der romefche keifer vn deradmirat al der farrazine.

[end^n.

10 mohtenz mit ir richeit niht erwfwaz dich braht in fvftebseren

Vpin daz moz mih anV V

froden och phenden.

(N)v fult ir wol geloben15 dem anfchevine.

daz er gerne hülfe obe er

mohte dem ivgen foned'n talfine.

er fprach owe durh wazv

hat fich gelobet20 din antlatze luterlicher bliche

div minne fich felben

an dir robet.

(i)ch fpur an dir die minnealze groz ift ir flage.

V25 dv folt mih diner togen niht

helen fit wir fin fo nahen gemage.vn bede ein verch von ordenlicherfippe.

die fpur ich naher dane von derV V r

30 moter div da wohf vz ftelehafte rippe.(d)v minnen vrfprinch dv

berndez faf minnen bloteV

nu moz mich erbarmenanphlife div dich durch

V35 ir wipliche gote

mir lechfi zoch dich alffi dich gebar".vn het dich an ir chindef ftat

alf liep dv ir noch bift vii ie wäreV

(h)ileft dv mich din togen da4'J mite ilt yerferet

min herze daz diu herze ie

waf vn hat fich din triwe geuneret.ob du mir fo grozze not entwildeft.

def nemagich diner ftjete niht45 getruwen daz dv

fo wankliebe vnbildeft.

(d)az chint fprach mitl'orgen fofi min gediuge.din fride vn din hulde vu

5:j daz mich din zorn nihtfurbaz mere twinge.ich hal dur zuht vordir al minen fmerzeu.

Vnv moz ich dir figunen nennen

55 div hat ane gefiget mine herzen.(d)v mäht wil du ringen,

vden laft vngefoge.nu wif der franzoyfinne

gemant obe ich diner forgeV

CO ie getroge.nim von ir mich vz kreuken.ein f laffender leu alf fwarewart nie fo minwachendez gedenchen.

e. 72v, Sp. 3.

(o)ch wif gemant waz merf vu d"rland"".

ich durch ftrichen.

durh diue liebe han niht durh

amiot ich bin magen vn5 mannen entwichen. .^.

vu anphlifen miner werd'n froweudef fol ich allef wider dich

', £p. 2. 1. e in dez 311 a torr.

360 VIII. tladjtrfigc. (OPoIframa (KiturtüiEbcr.)

geniezzen la dine helfe fchowen.(d)v mäht mich wol euftrichen

von flozliohen banden. 10wirde ich im er fchiltel'

herre vnder helme vn vfchoft iu dcu lauden.fol min helft'ech liaiit da prif erringen,die wile wif min voget daz din fehermmich erner vor figunen twingen. li!

(e)y chrancher chnabc waz waldef

e moz verfw-inden.

vz diner haut mit tiefte folt

du der duziffen minne bevinden. 20weriliu minne il't teiUiaft ordenlichefi hat der radigo ellenthaf erworbene daue der zagehafte riche.

(d)och fro ich mich der mare dazdin herze fo ftiget. 25

wa wart ie bomef ftam an d''n

eften fo lobeliche erzwigct.

fi luhtch blome vf beide in wald''

Ivelde.

vfhat dich min momel botwungcnowol dich d''r lieplichcu melde. 30

(f)choyfiane ir moter da für

wart berofendaz got felbe vn def kunft mit

willen ir chlarlieit gofchofen.fchoyfianen blich dorfunnenba^re. 35den hat figuno kiotef toliter an ir

gehent ir erchantlichiv mare.(k)iot der prif beiagende in der

fcharf liehen herte.

der furfte vz katelaugen e 40

fchoyfianen tot frode im werteir z-weiger chint ich fuf mit war-

|gro/.e.

heit

figune diu figehafto vf dem wal da

man weit maged'' kufche vn fozze.

(d)diu dir hat ane gefiget dv folt

figenunft erftriten. 4(>

mit dieuftlicher triwo

an ir minne och wil ih def willenniht langer nu biten.

in dine helfe ich bringe 50

ir werden momen.figunen glänz fol dine varwe erb'on

nach den bichlichen blomen(f)choynatiilander begunde

alfiif Iprechen. 55nv wil mir din troft vn din

triwe aller forgen bant gar zer-

brechen,fit daz ich mit dinen hulden minne.

figunen diu mich robet nu lange

vf der frod'' vn an froliche finne. 60

(f)ich moht ober weite wol

helfe vermezzen.

fchoynatulander och fule wir

S. 73>-, B\). 1.

der grozzen not niht vergezzen.

die kiotef chint trochvn fchoyfianen famen. ^e daz fi troft enphie div mofe

frod''n fich anen. 5ie diu furftin vz katelange be-

engen,twu

waf von der ftrengen minnealfuf het ir gedanch zelange vn

fanfte gerrungeu.

daz fiz vor ir momen helen wolte. 10div kungin wart innen mitherzen fchrich waz figune dolte.

(r)ehte alf ein towech rofe

vn al naz von rote.

fuf wurden ir diu ogen 1")

ir munt al ir autlutzo enphantwol der note.

(en

do chunde ir chufche nilit verdechdie lieplichen liebe in ir herzen

daz kal fuf nach chintliche reken. 20(d)o fprach div chunigine durch

liebe vn durch triwe.

trochowe fchoyfianen fruht ih o alz©

vil ander riwe.der ich phlach hin nach d''m an-

fchevine. 25nv waheffet in mine fware ein

niwer dorn fit ich chivfe fuf

an dir pine(a)n lande vu an luten fprich

waz dir •werro. :'A)

_ noder ift dir min troft vu ader

mage fo verre.

daz dich niht ir helfe mach erlangen,war chom din funnchlicher blich

we wer hat den verftolen 35dinen wangen. ^

(e)llendiv maget nu moz michdin eilende erbarmen,man fol bi drier lande chron©

mich imer zelen für die armen. H>b

ich engelebe e daz din chumer fwind'".

vn ich div rehteu mare al dinerforge mit der warheit bevindc.

( )o moz ich mit forge al minangeft dir chunden. 45haftv mich defto vnwerder iht

fo chan din zuht fich anmir gar verfundcnfit ich mich der von niht mach

|eid''n

gefch

VIII. ttadjtrfigc. (Wolframs ffittureUiiöer.) 3G1

50 la mich in dinen hulden fozziv

minne daz ftet wol vnf beiden.(g)ot fol dir Ionen fwaz ie

moter ir cbinde.mit minr.chlichem zarte

5.1 erbot die felben triwe ih hie tind"".

vil rtarchliche an dir ich

froden chranke.dv haft mich ellendef erlazzen

wol diner wibliehen gote ih danche.(50 (d)inef ratef dinef troftef

diner hulde.bedarf ich mit einander

fit ich algernde nach frivnd«iamer dulde.

e. 73'-, gp. 2.

vil quelehafter not daz ift vnwendcher qnelt mine wilde gedanche an fin

bant almin fin ift im bendech,(i)eh han vil abende al min

fchowen.5 vz venftren vber beide vf ftrazze

vn gein den liebten owen.gar verloren er chom et mir zefelten.

def mozzen miniv ogen friundefminne mit weinen tivre gelten.

10 (f)o gen ich von dem venfter an,. . ndie Zinne.

da warte ich often vii weftenobe ichmohte def werd'n innen.

der min herze lange hat betwungen.man mach mich vur die alten fenden

15 wol zelen niht für die iungen.(i)ch war vf einem wage eine wile.

da warte ich verre meredane drizzch mile.

durch daz ich horte folhiu mare.iO daz ich nach mine ivngem clarem

friunde chumberf enbare.

{w)ar chom min fpilende frodeoder wie ift fuf gefcheiden.

TZ minem herzen hochgemote.

25 ein owe moz nv folgen vnf beiden,daz ich eine für in wolte liden.

ich weiz wol daz in wider gein mirjaget fendiv forge d^'r mih doch

[miden.chan

(o)we def mir ift fin chiinft al zetiure

30 nach dem ich dicche erchalte vudar nach alf ich läge in dem

gnaneiftenden vivre.

fuf er glot mich fchoynatulander.mir git fin minne hitze alfe egre

35 muntin d''m wurme falamander(o)we fprach diu chingin dv

reift nach den wifen.wer hat dich mir verraten

nu furht ich der franzoyfare10 chuugiu anphlifen.

daz fich habe ir zorn an mir gerochenal diniu wiflichen wortfint vz ir munde gefprochen.

(f)choynatulander ift hoch.45 richer furfte. .

lin edelcheitfinkufcnegetrorftedoch nimer genenden an die geturfte.

daz fin iugent nach dinerminne fprache.

50 op fich der ftolzen anphlifen haz anmir mit ir hazze niene räche.

(f)i zoch daz felbe chint fit ez der

bruft wart enphoret.gap fi niht durch trlegen den

rat.

55 der dich hat alf vnfanfte geroret.

dv mäht im er dir vil frod^'n er-

werbe,

fiftv im holt fo la dinen wunfchlichelip niht verderben.

(b)iut im daz zeren la wider claren.

60 diniv ogen diniv wange dinchinne wie ftet alfo iunch-

[iaren.

liehen

op fo liehtez vel da bi verlifchet.

du haft in die churzlichen frode

vil forge alzefere gemifchet.

C5 i.h)at dich der ivnge talfin an

froden verderbet

£. 73'-, Sp. 3.

der mach dich wol an froden ge-

riehen,

vil fselde vn minne vf in gerbet,

hat fin vater vu die talfinete.

mahaude div fin moter waf vii

5 chungin fin mome fwete.

(i)ch chlage et daz du bift

alze fro fin amiedu wil den chumber erben

def mahaude phlach10 bi dem talfine kurkrie.

dicche ir ogen habent an im er-

funden.daz er den brif in mangen landenbiet vnder helme vfgebunden.

(f) hoynatulander an brife

15 vf moz ftigen.

er ift von den Inten erborendie niht laut ir brif nider figen.

er wohef in breit geftchet an die lenge.

3. 73'', 2». 2. »50. niv in diniv oor wange faurrfiftricf^en , v übergefc^r.

362 VIII. iladjträge. (Wolframs ÖTiturcüifbfr.)

IUI lialt datze iiu die troftliclieu

frode vu er der forge vber 20dich niht verbenge.

(f)wie vil din herze vuderbruft def erlache.

daz han ich uiht vur wunderwie chan er fich fchikeu 25

vuder fchiltchlichem dache,vf in vil zähere wirt gereretder funchen die vz helmen vonoken fpringent da fiurin

regen fich gomeret. 30(e)er ift zetioX't entworfen.

werchunde in fo gemezzeuane manucf antule gein

Vwiplicher gote nie miner vergezen.

vwart an moter fruht alf ichz er-

chenue. 35V V

fin blich fol diniu ogen gefozzeniif gelt dine minue ih im nenne

(a)al da waf minne erlobetmit miuuo beflozzon.ane wanch gegen minno ir 10

beider herze wafminne vnverdrozzen.

owol mich mome fprach div herzo-giune

daz ich den graharzoyf

vor alder werlde nu mit vrlobefo minne 45

(f)uf lagen fi unlange do gehorten[i fchi ere.

vin heller fozzer ftimme

vf rot varwer verte nachwundem tiere. 50ein brache chom hochlutef

zo zun iagendeder wart eine wile vf gehalden

def bin ich durh frode noch derchlagend''.

(d)o fi den walt alfuf mit chrachehorten erhellen. 5Gfchoyuatulander vz chiutheit

in chiutlichez leben für die fnellenwaf becbant wan trefrezentder reine. CO

S. 73 \ Sp. 1.

der lief vri fpranch allen denvor die def phlagen vf ritcrf gebeine.

(n)v daht er obe den huntV

iemen mach erloffen,

riterlichiv beiu die trage 5V V

er wil frode verchoffen.

vu ein fta?tz trureudar an enphaheu.vf fpranch fin lip gein der ftimme alf er wolle den 10brachen orgahen.

(f)it in den witou wult lülit

mohte gecherondaz fluhtege wilt wan her

für den talfin daz wil fin 15arbeit gemerenchunftich truren braht ez imze teile.

nv dachter fich in einer dicchenftrut fuf chom iagend"^ 20an dem feile.

(d)ef furften brache dem erV

enphur vz der heudedoer nider vf div ftral

fuitch mal daz fi nimer hunt 25mere gefeude

Vdiu in dem grozgemoteu fand^'.

von dem er iagte vnze vfden ftolzen grahardeiz daz d'"m

vil fil froden fit erwaude 30(d)o er dur die diccbe alfuf

brach vf der vertefin hälfe waf arabeufch ein

borte geflagen mit derdrihen vil hertc. 35dar vfe chof man tivre vulieht cefteine.

die glefteu durh den waltfam diu funne al da viencher den brachen uiht eine 40

(w)az er mit dem brachenbegreif lat ez iv neuneu.gefurrieten chumber

Vmit arbeit er mufe vnverzagetliclie erchenuen. 45vn imer mere groz kriegenet nach ftrite.

daz brachen feil waf rehte

im ein vrhaj) froden fluft

buTor zite 50

(e)er tro:-h den hunt an demarme figunen d'r ciliaren,

daz feil wal' wol zwelf chlafter

lauch die von vier varweborte fidin waren. 55

gel grone rot bruu div vierd''.

imer fwa div fpanue erwantan ein ander geworhtmit gezierde.

(dar vber lagen ringe mit 60

berlen verblenchetimer zwifeben den ringen

®. 73', Sp. 3. 52. g in iagende auS d tovr

VIII. HadjtrSgc. (Ublframa (Elturfllieber.) 363

wol fpauuc litnch niht mitfteinen verkr( )chet.

<B. 73», 6p. 2.

vier blat vier var wolviugerf breit die mazzegevahe ich imer liunt an Tolhez feil

ez belibet bi mir Iwenne ih in lazzo.'< (d)o manz von ein ander ^-ielt

zwifchen den ringen,vzen vn innen cbuf man dran

Ichrift wol mit chol'tchlichen dingen,auenture höret obe ir gebietet.

10 mit guldinen nagelen waren diefteine vafte an die ftange genietet,

(fjmaragede waren die bochTtabemit rubineu verbündet,adamante krifolite granat da

15 ftonden nie feil baz gehundet.

wart och waf der huntvil wol gefeilet

ir muget wol erraten welhez ih daname op wäre der hunt der

20 gegene geteilet.

(v)vf einem famit gronem alf inmeigefchem walde.waf div hälfe ein borte genat

vil fteine von arde manchvalde.25 druf geflagen die fchrift ein

frowe lerte.

gardeviaz hiez der hunt daz chiit

tufchen hote der verte.

(d)iu herzogin figune laf an vanch30 der meere.

fwie ditze fi ein brachen namedaz wort ift den werden gebare,

man vn wip die boten verte fchonedie varent hie in der werlde gunft

35 vn wirt in dort fa;lde zelone.

(fji laf mere an der halfen nochniht au dem feile,

fwer wol verte boten chan defprif wirt getragen nimer veile.

40 der wonet in luteremherzen fo geftarchet.

vdaz in nimer oge vber fibet vf d''mvnftaten wenchenden market.

(d)er brache vu daz feil einem45 furften durch minue.

wart gefant daz waf von artvnder.

chrone ein iungiu cbunginne.figune laf an def feilef vnder fcheide.

wer waf diu cbunginne vn och der

50 furfte diu ftondanbechantlich da beide.

(f)i waf von kanadich erborenir fwefter florieu

div iliote dem britun ir herze ir

55 gedanch vn ir lip gap ze araien.gar fwaz fi bete wan bi

ligeiide minue.fi zoch in von chinde vnze anfchiltliche vart vü chof in

(!(> für alle gewinne.

(d)er holt och nach ir minue vnd"'rhelme fin endeobe ich niht brache mine zubt

ich folte noch flochen d''r bende.

S. 73 V, ep. 3.

div die tioft vf finen tot dar braht

florie ftarp och an der felbeu tioft

doch ir lip nie fperf orte genahte.(d)iu liez eine fwefter div

5 erbet ir chrone.claudite Iiiez div felbe maget

der gap kufche vn ir gote ze lone

def vromden lop vii ochder fi bechande.

10 def wart ir lop berofen in maniginlaut daz den niemen da wände.

(d)iu herzoginne laf von dermeide an dem feile,

die furften vz ir riebe einef15 herren au fi gerti n mit vrteile.

fi fprach in einen hof ze beoframundar chomen riebe vn arme vngezaltman erteilte ir wale and''r ftunde

(d)uch ekkunat der falfafch florien.

20 den troch fie in ir herzen da vor

och chof fi in benamen zeamien

def ftont fin herze hoher dane[chrone

ir

ehounat gerete aller furften zil

wan er phlach fiuer25 verte vil fchone. ^

{f)i twanch fin tugent vn och dazreht von ir riebe.

fit daz ir wart erteilet diu waluu weit och diu maget werdichliche

30 weit ir tutfch ir friundefnamen erchennen.der herzöge ehcunaver von

Vjlome div wilde alfufhorte ich in nennen.

35 (f)it er von der wilde hiezgegen der wilde,fi fante im difen wiltlichen

brief den brachen derwalt vn gevilde.

|fulte.

4.) phlach der verte alfer von arte

och lach def feilef fchrift daz fi

©. 73", gp. 1. C4. 3roifc^en r unb ch ein 2ocf». — S. 73»-, £p. 2. 3. z in folhez rab.

364 virr. tladjträge. (Wolframs tÜiturtUieÖEr.

)

felbe wiplicher verte

hoten wolte.(f)choynatulander mit einemveder angel. 45viench anfchen vh vor benne

die wile fi ]af vu der

frode den m angel.

derdaz er fit wart vil feiten geile,

div Herzogin lofte vf den ftrich COdurch die fcbrift vzzelefene an dem feile.

(djer waf an die zeltftangevafte gebunden.

mih mot ir vf lofen daz fi 55tet hei wan wäre fif erwnndenGardeviaz ftrachte fichmit ftrebene.e diu herzoginne fprache nachfiner fpife ir wille im 60waf ze ezzen zegebene

(z)o iuchfrowon fprungen

her vz für die fuoreich chlage der herzoginne

7-1 ••, £p. 1.

blanch linde hondo op daz

feil die zerforewaz magich def ez waf von fteine

herte.gardeviaz züchte vn fpranch durhgahen nach hunt wildef verto 5

er waf och ehcunatdetagef alfo entrunnen

fi rief die iunchfrowen anedie heten def brachenfpifo gewannen, 10fi gahten wider in daz gezeltvil baldo.

DU waf er vz geflofen durh diewinden man horte in dofehlere in dem walde. 15

er brach halt vz der windenein teil der phale.do er wider chom vf die niwe

roten vart def nam in niht ha>Ie

vil offenliche er iagte 20vn niht verholne.da von gefchach def werdenkn( )zkrien fun vil note fit ze dolene.

chovnatulander diegrozzen vn die chleinen. 25vifchc mit dem angel viench

da er ftont vf blozzen blanchenbeinen.

durh die chole in luterfnellom bache.nv erhörter gardeviazef ftimmo 30

diu erhal im zeungemache.er warf den angel vz der hantmit fnelheit er gabte

vber ronen vn och durchbramen da mit er doch 35dem brachen ninder genahte.den het im vngevertealfo gevirret.

daz er ninder fpurte wilt noch

hunt vu w, rt och von dem winde 40der bore verirret.

m wurden diu blozenbein gaz zerchrazzet vonden bramen.

die finen blanchen foze au 45

dem loffe och von ftuftenein teil wunden namen.man chof in baz danne daz.erfchozen tier wunde.er hiez l'i twahen o er chome 50vnderz gezelt fuf vant erfigunen dort vnden

nnerbalp ir hende alf

l'i waren beriffet

gra alf einef tiofturf hant 55dem der fchaft von der gegenhurte flifet

der zufcbet vber blozez

vel geroret.rehte alfo waf feil durch der 60

®. 74 r, Sp. 2

herzoginne hant geforet(f)i chof im vil wunden an

beinen vn an fozzen.fi chlagt in er chlagt : : : fi

nv wil fich diz mwre gevnfozzen 5

do diu herzogin begund'' fprechen.bicze im nach der fchrift an demfeile diu fluft moz nvvil fper zerbrechen

(e)r fprach ich vriefch ie wcnch 10der feile vberfchribene.

brieve hoch enfranzoyfo ichweiz

nihtwol folch chunft ift mir, diu bclibene

jware.

dalafeichan fwazdagefchriben

figune fozziu maget dir fin die 15fchrift an dem feile gar vnmare.

(f)i fprach da ftont auenturean der ftrangenfol ich die niht zendc vz lefen

mir ift vnraa>re min 20lant ze katelangen,fwaz mir iemen richoit

S. 74'-, £p. 1. 23. 3iinfd;en u unb z ein t'od). — 2. 74 >•, 2p. 2. 4. 9Jac^ chlagt iHof.

VIII. tkdjträgc. (iDDolfroms (KttureUielier.) 365

mohte gebieten.vn obe ich wirdech waro zene-

nieue

25 da für wolt ich niili

der fchrifte nieteu.

(d)az fprihe ih werder friunt

dir noch niemen zevareobe wir beidiv iunch folten

30 leben zw der zit vnferechunftigen iare.

fo daz din dienft doch gerte

miner minne.

dv moft mir daz feil e erwerben35 da Gardeviaz ane gebunden

ftont hinne{e)er fprach fo wil ich gernevmbe daz feil alfo werben,fol man daz mit ftrite erholen

40 da moz ich libe vii

ane prife verderben. ^^I zehaud^n.

oder ich bringe ez wider dir

wif genadch fozziu magetVII halt niht min herze fo

45 lange in dinen banden.(g)enade vn al daz imer maget

fol verenden,gein ir werdem claren

friunde daz leift ich vn macher

50 mich def willen niemen verenden.

op din wille krieget nachder ftrangen.

c

die der brahe zoch vf der verte

den du mir brahte gevangeu.55 (d)arnach fol min dienft imer

ftatchlichen ringen,dv bivteft riehen folt wie gele

be ih die zit daz ez min hant

dar zo mozze bringen. .

60 daz ich die huld*" din behalte.

©. 74r, ®p. 3.

daz wirt verfchochet nahen vnverre gelukuke vii dinminne min walte

(f)uf heten fi mit werten5 ein ander ergetzzet.

vh och mit gotem willender ane vanch vii c' umberfwie wart der gezetzzet.

daz freifcliet wol der tumbe

10 vu och der grife.

von dem verzageten ficherbotenobe der fwebe oder finchean dem prife.

SJuf 3. T5'- ftcfit (jtoeifpaltig)

:

ep. a.

Ez waf ein fri manfun ZV eineme knete do waf derda denne lange ge ver unde waf

alwere do wole fin herre zeineme tei

5 ginge riten do fant er den alwerenknet

zu eineme rittere er wolde def nathesmit ieme fin . do er an den hofp reit

do wider . gie ieme ein chint . er fprach

zumechinde wa ift der herre er ift in

der bat10 ftuuen fprach daz chint . do waf iz

indeme heruefte fo alrerift kalt wird undebetten die liuthe alle gebait . du waf

der wirt

mit fineme gefinte unde mit finer

huf fro

wen in die batftuv gegangen unde faz

15 zen mit ir curzewile drinne . dowan der

knet man baate trinne . do getatheer ime

als ich wil ouch baiten unde namalleiz

fin gewant unde baut anfinen gärtelund""

leit et uor uf die tiellen . unde namein

20 kuffen in di hau do hette die hufurowe

fiel hundeline . die vurne elliu an . dazer hinter wer in die batftuve gie .

do er

gefach daz die liuthe ane bettengewant.

do fie in ane allezdaz inderbatftuuen25 waf. do erwif er daz gewant zieme gur

tle und'' wift uf fin pert alfonachetund'rante wider na finie herren . do rante ieme allez daz nach daz da waf . unde wante der wirt daz fin herte ge

30 fpot . do fprah der wirt wie uerfte

fo . herre gnaden dar ir mich gefanthat

den vant ich in der batftuuen undewant

ich er hatte do hatten fie alle ge-want ane

unde friren an mich unde chom ouchder

35 wirt gerant . unde fprach herre derwirt hat mich gelafterft . ich faz durchmiue kurzewile inder batftuuen . dochom er alf nachet dringegaugeu . do

50. v in verend'n ju w (orr. — 3. 75'

barüber gefc^r.

®p. a. 30. wirt burc^ftric^cn, herre

366 VIII. lladjträöf. (tDolframa (KiturelUibcr.)

wan ich er hette unfer gefpot . def fezze der ein knop entfure all' derift nii'th uzer dem paiu

ich hetteii hiene zii in gefant do plurert alfo pliirert del' nienfen feie

er def '0 uzerdem wazzerinne wart daz der rede alfo waf d(i da faz ein wib diu hiez hilde . ir un-

wart feiiger pi : : fl'e :

er haiter unde ir gemelich groz unde man ce befiiie fich fo fere alf

alf : : ein wibfurterne : : It imo heim. If waf ein frawe ir here heiz et

Iz fanch ein mun : : von erle d : : : waz p : p : 8 1 (i

zerpurch . alfo waf ein bürgere und'' waf ein leindich man unde naminder !5 iem : : : : :

Sp. b. von lewenperch eine ro vel

ftat: : :

:zu

j' ..' daz er in lach dem herzöge

daz fin geiothen unde fie iehen iz ,^ua wige . .

.

„ . er in . alfo zoher uz undwero eine ertrunchene feie def in were nieth got er ,

^^^^'' ' '

'

were im himol ealfo genedich alfo uf der erden . ez Stuf 3. 75 b folgen bann fortlnufenb

were : eihe : :

:

gefd^ncbcne 5n>oIframö=!!.'icber. !?ie Süden,eiue ertrunchene feie . fani da ein bie für einen 5(nittal neluffen finb, liate

wib in ol ö id) im Jolgcnben burd) ein x beäeid)net

VX en morgenblich bi wahta-ref fange er chos . ein froe da fi tavgen an ir

werden frivndef arm lach . da uon fi der|fravden uil uerlos.' def mufen liehtiv

VDgen auer nazzen .' fi fprach 6we tach.' wilde vnd zam daz frawet fih din

|vnd

fiht dih gern .' wan ih eine .' wi fol iz mir ergen .' nu enmach niht langer hie bi

mir biften.' min vrivnt d'n|iaget uon mir din fchin.' Der tach mit chraft al .'i

durh div uenfter dranch .' uil flozze fi befluzzen daz half niht def wart uil

vforge kunt.' div frivndin den vrivnt uaft anfili dwanch .' ir ogen div beguzzcu ir

beider wangel . fuf fprach zim ir raunt. Kin|hertze vnd ein lip.' han wir gar

vngefcheiden .' vnfer triwe mit ein ander uort . der gzzen liebe der bin ih uil garuerhert

|wan fo du kumeft und ih z° dir. Der trurich man nam urlaup balile J(i

alfuf.' ir liebten uel div flehten chomen naher fvf|der tach erfchein.' weindiv

V r V r(Igen fvzzir froen chus . fuchunden fi do vlehten ir munde ir b,ufte ir arm ir

lilanchiv bein.']fwelh fchilta?r entwrfe daz gefellechliche alfi lagen.' def wsere

oh dem genuch.' ir beider liebe . doh uil forgen trfich , fi|

phlagcn minne an allenwen grozer

haz. X in chla durh di welchen fint geflagen.' er ftiget uf mit. chraft.' ich 15

fih in grawen|taegelich . alf er wil tagen den x tach d'r im gefellaft . erwendeii

wil dem werden man.' den ili mit forgen in|bi naht virliez . ih bringe in x hinnen

iib ih kan.' fin vil manigiv tugent mih daz leiften hiez. Wahta^r du fingeftj

daz mir niaiiigo fravde nimt vnd mert min klage . mar du bringcft d'r mih leid'r

niht gezimt.' immer niorgenf gegen dem tage|div folt du mir verl'wigen gar.' 20

flaz gebivt ih den triwen din . def Ion ih dir alf ih getar . fo lielibet hie der gr-

felle min. Kr muz et|hinnen balde vnd an fumen . fich nu gib im Urlaub f°zzez

wib.' lazze in minnen hernach fo verholn dih . daz er behalte ere viide den lip.

ver gab fih miner triwen alfo daz ih in brahte och wider dan . ez ift nu tach.naht waf ez do , n\it truclien an die brufte .

]din kuf mir in an gewan. Swaz -^b

dir givalle wahta'r fiuch , vnd la den hie der minne brach vnd miuno enphiench .

von dine|fchalle ift er vnd ih erfchrocken . hie fo nind'' d'r morgenftern uf

giench . vf in d''r her nach minne ift chomen . noh uind'r luhtet|tagef lieht . du

haft in dicke mir benomen von blanchen armen vnd vz hertzen niht. Von denblicken die d''r tach tet . durh

|div glaf.' vnd do wnlittere warnen fanch fi mufe "0

erfchrifchen durh den der da bi ir waf. ir bruftlin an bruft fi dwanch .der|riter

fllenf niht vergaz . def wold in wenden wahtirrf don . vrlaub nach vnd nah<-r bazmit kuffe vn and'T gab in minne Ion .

|

VIII. llad)träae. 367

3Btt^rcnb bcä 2)rucfeä famen ^111511:

S(t. iL'itt. 4, 25. ,'vncbr. g teilt, Xii i'öKerftämme ber ©ermniicn na* vom. JarfteUunnein .Äommcntav ju Plin. Nat. Hist. 4, 28 unb Tac. Germ. 1. ächirciniiirt lOi'T.

VIII u. 104 5. 8'. :M. a)iud), 3)ie Stäbtc in ber (*Seimania ßeö "^itolemäiiö.

5 A. XLI, »7—143 B. 9)eeb vcc. ». Örienbevqei-. AA. XXIII, 136.

ält. l'itt. 5, 3. SB. övncfnci- vec. v. ©rienberger. AA. XXIII, 129—136.S[t. i'itt. 13, it. äiJimmev, mouuments runiques vec. 0. C.'-Övenncv, i'irtbl. XVIII

(1897), Oiv. 2 (/^ebv.), 3p. 49t.Hut. Sitt. 15, !•. jyviebv. *8osit u. OTav Äoc^, Öefc^ic^te bcv btic^. Sitt. d b. ölteftcn

10 3^''s" ^^^ j"^" ®egenroart. äeipj. u. SBien 1897, 3. 7.

0([t. Sitt. 24, 5. >H iL'bioe vec. B.aS. Jomafc^ef. AA. XXni, 121— 12!i. J^.o.örien--berger. P. XXX, 123. SB. '^etev'5bovf f , Übeveinninnnenbc 3Iacf)vicl)ten iibev bic

alten ©riedien unb ©cvmanen au'5 yomev w\t> Xadtiii. 3tvef)(en i. Sd)l. 1897.

S(t. Sitt. 2i, 30. gr. Üauffmann, Zix 2tviani^mu'5 be§ Sulfila. P. XXX, 9s— 112.

15 3Sogt u. Äoc^, a. a. 0. 3. 11. Q. üunoirt, Jie Jterion im ßSotifc^en unb 3lODiicf)en.

Stargavb 1897. 16 3. 4". .ö. Goüift, 5^er 3}ame bev (Boten bei ©riecfjen unbD?ömcvn. 3"- Journal of germanic philology I, 2 (1897). 6uft. .tlarpele-j,

aiUgemeine @ef(^ict)te ber Sitteratur oon if)ren iHnfängen bi§ auf bie 6egenroavt.Sb. U («evl. 1>V'1), 3. 294. (gaff.)

20 3Ut. fiitt. 25, 7. 21. SoftC'j, S^ttö iobe^äja^r beä lUfiiaä unb ber Übevtvitt bev ©otcn5unt 3Jriani§mud. B. XXII, 158—187. ülntroort auf ben 3luffa§ jSauffmann?: Xexatriani«mu-ä be§ 9?ulfila. B. XXn, 571—573. SB. Streitbetg, 3um JobeSja^vaBuifila?. B. XXII, 567—570.

ä(t. Sitt. 25, 24. (F. G. Uljlenbecf, 3uv gotifc^en gtmnorogie. B. XXH, 188—193.25 536—5J2. ß. 3 upi|a, 'Jiorfi einmal got. alew. B. XXII, 574 f. Ü)f. §. ^elline t,

Quv älusfpvacfie be^j Öotifdjen. A. XLI, 369—372.

3ilt. Sitt. 27, 7. Q. G. lUjlenbecf, iiuvjgefafiteö etnmologifc^e? SBörtcvbud; bcv got.

äpvac^c. aimftevbam 1896. VIII u. 174 3. rec. Sitt. Gentvalbl. 1897, 9ir. 7 i20. ;vebr.),

3p. 242. vittbl. XVIII (I8'.i7), 0!r. 1 (^an.), Sp. If. (o. J. Äluge). 3®. 3tveit =

30 berg, Urgevman. ßvammatif, Svaune, ©ot. Övamm., äe^nes Ulfiras, Streitsbevg, ©ot. Glementarbud), ,3riebmann, lingua Gotica," U^tenbecf , jfeörtevbuc^,

SBilmannö, ^eutfcbc (Üvamm., fämtlid) vec. ^nbog. Jovfcö. VII (1S!<7), Slnj. 3.

2B. otreitbevg, ©ot. Gtementarbuc^ vec. v. Jellinef, AA. XXin, 33(i—.-.^-U.

gr. Äa uff mann, iöeitviige 5UV Cuellenfritif ber gotifi^en Sibelüberfc^ung. II.

£5 P. XXX, 145—183. C. SBarnatfc^, 3u SPulfila. P. XXX, 217.

Sit. Sitt. 31,17. äß. l'uft, 3um gotiicfienGpigvamm. AA. XXIII, ö92—394. ^.©rimm,(Seid), b. beutfcfien 3pra(f)e (3. Slufl.). 3.318. Jietric^, 3(u§fpvacf)e beö ©ottfcfien.

3. 26.

ält. Sitt. 41, 33. Äv Honbraf, Jdt^oc^beutfd^eä in ben ftaoifc^en grcifingev ZenU40 . mälent. B. XXn, 20I— 2ün.

Sit. Sitt. 66, 19. 3teinmei)ev5Sieoevä n. IH. rec. Sittbl. f. gevm. u. vom. *^!l)il.

XVIII (1897), Tu: 3 CDfävO, 3p. 73—75. (*:piper.)

Sit. Sitt. 68, 31. 21. Jacob, tie Öloffen bei Cod. S. Pauli D,82. Qaüi 1897. 52 @. 8 .

Sit. Sitt. 70,12. Über ita-i Jievonifc^e ©loffar f.9t. fiögel, ©efc^ic^te ber btj(^. Sitt.

45 I. 2 (StroBb. 18y7), 3. 426—437.Sit. Sitt. 72, 3>i. Sögel, a. a. 0. 3. 437—440. Sogt u. fio(5, a. a. 0. S. 28. (golf.)Sit. Sitt. 74, 35. ©artnev, ü)iand)Ot, les gloses de Casael. 3"öog. gorfd). VII

(1897), Slnj. 3. Äögel, a.a.O. 3. 502—5U6.

Sit. Sitt. 75, 11. Äögel, a. 0. O. ®. 576 f.

50 Sit. Sitt. 81, 23. XI). Sc^auffler, 2llt^od)beutf(^e Sttteratuv mit ©rammatit, iibev=

fe|ung unb Grläutevungen. 2. 2lufl. Seipj. 18'J6. 3. 88—90. Äögel, a. a. O.3. 4)4—44,S.

Sit. i-'itt. 83, 34. Xt). S<^auff[er, 0. a. C. 3. 78. flijgel, a. a. C. S. 454-458.SJagba Gnneccevus, Xie älteften beutfcften Spvac^bentmälev in l'idjtbvuden ^evau5=

55 .gegeben. 5'-'<'"ff. <!• 2)1 18:'7, 5afel 21—28.

Sit. Sitt. 90, 2(1. flöget,a. a. C. 3.458—461. SU. Gnneccerug, a. a. D. iafel 29 u. 30.

Sit. Sitt. 93,9. Äögel, a.a.C. 3. 451 f. «UJ. GnnecceruS, a.a.O. Safel 18—20.Sit. Sitt. 94, 5. I^. 3 d)a uff ler, a. a. 0. 3. 80—87.Sit. Sitt. 94, 31. Xi). 3d)aufflev, a. 0. D. 3. 79f. Äögel, a. a. C. 3. 477 ff.

60 Sit. Sitt. 102, 11. Äögel,a. a. C. 3.461—465. 33». GnneccevuS, a a. C. Zafel ;<2u. 33.

Sit. Sitt. 104,26. Äögel, a.a.Q. 3.465—468. 'JJogtu. Äod), a. a. C. 3.31.Sit. Sitt. 1011, 14. 2^. Sdiaufflev, a. a O. 3. 126. Äögel, a. a. C 3. 499-502.

3ul. .öavt, ©efdiic^te bev iffielttitteratur unb beä Jtjeatevä alter 3eiten u. ä'ölter.

'JJeuDomm 1891. -.ob. I, S. 669.

368 VIII. lladjträge.

Stt. iritt. 109, 27. Jibgel, o. a. O. S. 419—131. 9)! Gnnecceru§, a. a 0. Sofel 6.

"Sut. i'itt. 111, 11. .«ögel, a. a. D. ©. 55B.

i!ut. Sitt. 112, 5. flöger, a. a. D. S. 545—556.SUt. i;ttt. 115, 10. iibgcl, a.a. ü. S. 471 f.

sSltt. i'itt. 11.5, 28. Mbget, a. a. D. ©. 46ti— 171. 5äilt. fcitt. 120,3. 2:f). edia iiffter, a. a. SO. 3. 81—88. Aögct, a.a.O. S. 521—527.

2Bil^. 9iul^t"^- 2>tc Stellung be§ Serbum? im aljb. Jatian. ^tcibelb. 1897. Gingatfimile bei SB. SBalt^er, Sie beutfcf)e ajibetüberfe^ung be§ iWittclalterä. iöraun^

icl)roeig 1892.

?at. i'itt. 121, 9. G. 2(f)i-en5, Stiibien jum Nation. II. P. XXIX, .Mo—5:51 SB. G. 10

Scf) ölten, Sngocrbinbcnbc '|!artite(n bei Dtfrib unb 3:atian. B. XXII, 391—423.

sJilt. i.'itt. 12;'), 19. Dato. 0. ginfl^rfS/ Svagment eiticj Sonnebiirger *^J|alter§ mitbeutfd)cr jinterlineoruerfion. A. XLI, 301—303. iiögel, a.a.O. 2.472—477.

iilt. i'itt. 125, 23. SB. uan .Stielten, de onl. Psalmvertaling. Tijdschr. voor iioderl.

taal-en lettarkundo. XV (l'S96), 4. Js. ~|.v Gojijn, de onduederfraukische 15Psalmen. Gbeiiba. ilögel, a.a.O. ©.527—533.

iSilt. X'itt. 126, 9. Jlögel, a.'a. 0. I. 57 1 f.

S'Ut. i'itt. 130, 16. ilögel, a. a. 0. ©. 542f.Silt. £itt. 131, 44. ,«öget, a. a. D. ©. 535—537.iUt. «itt. 132, 8. ^tögel, a. a. 0. ©. 537 f. 20

Silt. i'itt. 132, 17. flbgel, a. a. 0. ©. 54.3—545.

ÜHt. fiitt. 132, 2i. ilBgel, a. a. 0. ©. 540.

Sit. i'itt. 13!, 5. ftögel, 0. a. 0. ©. 541.

ä'at. i'itt. 133, 6. Jtbgel, a. a. 0. ©. 533—535. 539.

iUt. i'itt. 133, 12. ilbgel, a. a. D. S. 567. 25

Öilt. Sitt. 133, 17. Zi). Scbaufflcr, a. a. 0. ©. 117-119. Jlbgel, a.a.O. ©. 551-561.§art, a.a. 0. S. 667. (jati.) 3». Gnneccerus, a. a. O. lafcl 34—36.

Ölt. i'itt. 135, 18. .ftögel, a. a. C. ©. 562f.Ölt. iitt. 136, 3. iUgel, a. a. O. ©. 572.

sSilt. £itt. 136, 6. .Högel, a. a. O. © 539. 572. 30

*nt. 2itt. 136, 9. Äbgcl, a. a. 0. ©. 502.

*Ut. Sitt. 136, II. ftbgel, a. a. O. ©. 502.

Ö'Ut. Sitt. 137, 3. ftbgel, a. a. 0. ©. .566—571.

Oilt. aitt. 137,5. ilbgel, a. a O. S. 497—499. m. Gnnecceru«, a.a.O. 2;afel 17.

^ilt. Sitt. 139, 16. 2:0. ©djauffler, a. a. 0. ©. 69f. «ögel, a. a. 0. ©. 452f. .^art, 85

a. a. 0. ©. 600. (galf.) Äarpeleä, a. a. O. ©. 296f. SUf. Gnnccceru§, a. a. O.

2afel 9 u. 10.

*llt. i'itt, 142, 27. Sf). ©djauffler, a. a. 0. ©. 56—66. ®. G. flarften, On the

Hildebrandslied. Journal of gerinan pbilology. Bloomington. U. S. A. I (1897).

31. Grbmann, Slnmcrtiingen }um .fiilbebranbälieb. B. XXII, 424—434. ^art, 40

a. a. 0. ©. 639. (gaff.) .«arpetcS, a. a. O. ©. 2 18. (gafl.) Sogt u. floc^,

a a. O. e. 26. an. Gnnccceruö, a. a. O. 2afel 1— l.

$itt. iitt. 144, 1 3(. S»am, aJiotiuc iinb Stil im ."öilbcbranbälieb. ^*rogi. ^gto» 1896.

tlt. i'itt. 144, 6. ^Mlbebvanb, »eitr. rec. i'itt. Gentvalbl. 18.17, 5ir. 9 (6. 3)!är}),

©p. 310f.

i->

iilt. i'itt. 149, 17. 'Zt). ©djaufflev, a. a. 0. ©. 70—77. »ogt unb Stoä), a. a. D.

©. 35f. «arpeleä, a. a. 0. ©. 29.). (gat|.) ^v. .Uauffmann, AA. XXIII, 241.

an. GnnecceruS, a. a. 0. Xafet 11—16.

M. Sitt. 157, 18. iVbgel, a. a. O. ©. 189f.

jalntiegcn 5. .54— 5i;. §avt, a. a. C. ©. coi. (;vat).) üogt u. .«od), a. a. O. ©. 5.

(5atf.) .starpcle-S, a. a. O. S. 295. (Jntf.) 9)1. Gnnccceruö, a. o. 0. Jafel 5. 65

Sit. Sitt. 158, 2. 2(). ©d)auff[er, a. a. D. ©.51.

Ölt. Sitt. 1.58, 3. .Mögcl, a. a. 0. ©. 1.53 1.58. 9)1. Gnnecccvuö, a. a. ü. tafel 8.

Alt. Sitt. 1.58, 8. 20- Sd;auntef, a. a. D. ©. 44 j. W. Gntu-ccciU'5, a. a 0.

2afel 7.

Sit. Sitt. 1.58. 11. 21). ©t^auffler, a. a. 0. ©.48t. 60

Sit. Sitt. 158, 12. 21). ©diaufflev, a. a. 0. 2. 47f.

Sit. Sitt. 158, 13. 21). 2d)auffler, a. a. 0. 2.47. .«ögel, a.a. 0. © 158—161.

Sit. Sitt. 1.58, 15. 21). 2d)auffler, a. a. 0. 2. 45 f.

Sit. Sitt. 158, 16. ftögel, a. a. O. 2. 154. 158. 161 f 162 f.

Sit. Sitt. 159, 15. 20 2d)auftlcr, a. a. 0. 2. 90—100. .^^avt, a. a. O. 2. 670. (Jalf.) 65

VIII. «adjträge. 369

5|5iper, STuSa. rec. 2ttt. (TentratbC. 9Jr. 2fi, Sp. 848 f. (1897 o. 3. ^uli). 9Jeup^«olog.

«Blätter 189iV97. 4. gafirq. öcft XI (20. Mug.), S. 317. Sogt u. ftoc^, a. a. D.

e. 32ff. (Jatf.) ,«arpele§, a. a. O S. 300. (Jatf.)

iilt. Sttt. 161, 21. :;v. .5>olt[)oufcn, Sei- aSortidia* bc5 ©etianb. A. XLI, 303 f.

f) C. »cbagftel, S^ie Siintar bc§ .'öelianb. fieipj. 1807. XX u. 382 S. 3§. «allee,3ur altiäilifiichen 6iammatit. P. XXX, 183—185. Jr. Sauf f mann, ?eutfi^e

aRetrtt nad) iftrev gef(^icf)tlirf)eu Gntroicfehing. Jleuc ajearbeitung ber au§ bem JJac^tafe

Dr. 3J. g. G. Sidnaro oon 35. G. 255. 3». ®rein Jjerau^geg. beutfc^en Seräfunft.

Marburg 18;»7, rec. 2itt6[. f. germ. u. roman. -^C-^iloIogie. Xvni (18:)7), 9Jr. 11

IG (51oD.), ©p. 361—3f;5 ». D. Srenner.

Sit. Sitt. 163, 7. Äaufftnann, Seutf^e SWetrif rec. oon JöeuSter. AA. XXIII,334—339.

?Kt Sitt. 186, 9. 2E|. Sc^auffler, a. a. D. ©.100—104. 108—117. Äögel, a.a.O.3. 1—78. wart, a. a. D. ©. 671

f. (galf.) Sogt unb fioc^, a. a. O. ©. 38 ff.

15 (gatf.) 40. \ftarpe(e§, a. a. D. 3. 301. (gatf.) 2K. GnnecceruS, a. a. 0.

Jafel 37 u. 44.

?tlt. Sitt. 190, 3. jj. 3ac^er, Ctfrib unb Sufan. P. XXIX, 531—533. itteirf, 3ur3utunft be^ beuticf)en iHeimDerfeä. B. XXII, 576.

iSUt. Sitt. 192, 2. 355. (g. Schölten, Satperbinbenbe ^artitefn bei Dtfrib imb Satian.

20 B. XXU, 391—423.Sit. Sitt. 257, 41. Xi). ©c^auffler, a. a. 0. 3. 119—125. öort, o. a. O. 3. 675.

(gatf.) -Bogt unb .«oc^, a. a. C. 3. 40. (^aff.) «öge'l, a. a. O. 3. 86—95.3)1. Gnnecceru^, a. a. 0. Safet 40—43.

iUt. Sitt. 261, 22. Sögel, a. a. D. 3. 113—117. 3». Gnnecceru?, a. a. 0. Sajel 38.

25 Ä(t. Sitt. 263, 29. Äöget, a. a. O. 3. 108—110.iUt. Sitt. 264, 20. Söget, a. a. D. 3. 117—126.äCt. Sitt. 266, 3.). itögel, a. a. O. 3. 110.

Sit. Sitt. 267, 1. Äögel, a. a. 0. 3. 111. 2)1. ®nnecceru§, a. a. O. SCafel 44.

S(t. Sitt. 267, 5. Söget, a. a. O. 3. 163—165.;;ü Sit. Sitt. 271, 19. flöge!, a. a. D. 3. Ulf. Sogt u. floc^, a. a. 0. 3. 45. (gatf.)

Sit. Sitt. 275, 23. flöget, a. a. C. 3. 171—182.Sit. Sitt. 286, 1. flöget, a. a. O. 3. 165—171.Sit. Sitt. 299, 20. e. 3(iiröber, 3u ben Gambribger Siebern. AA. XXin, 202 f.

Sit. Sitt. 299, 31. flögel, a. a. D. 3. 254.

.35 Sit. Sitt. 300, 21. flöget, a. a C. 3.252.Sit. Sitt. 301, 1. flöget, a. a. O. 3. 255.

Sit. Sitt. 301, 14. flöget, a. a. O. 3. 2n3—264.Sit. Sitt. 301, 35. flöget, a. a. O. 3. 126—136. Sogt u. floc^, a. a. C. 3. 55. (gaff.)

Sit. Sitt. 303, 16. flögel, a. a. 0. 3. 342—412.40 Sit. Sitt. 317, 36. flöget, a. a. C. 3. 275—342.

Sit. Sitt. 318, 1. «Paul t). üBinterfelb, Se§ 2t. ©alter SJlönc^ä GHefiart I. ©ebid^tnon SBatt^er unb ©ilbegunbe überf. Snnäbrud 1897.

Sit. Sitt. 336, 7. flögel, a. a. D. 3. 95-108. 2)1. GnnecceruS, a.a.O. Safel 37.

Sit. üitt. 337, 32. Zi). 3c§auffter, a. a. C. 3. 10.5—107. 127—139. flögel, a. a. D.45 3.598—626. Sogt u. floc^, a.a.O. 3. 56ff. .58. (gaff.)

Sit. Sitt. 389, 22. 3. flelle. Über bie ©runblage, auf ber 3Jotfer§ ©rftärung oonBoethius de consolatione phil. beru£)t. 3lb^. b. bair. 2tf. b. SB. 1896, 3, 3. 349—356.

Sit. Sitt. 34.3, 10. 2^. 3c£)auff ter, a. a. 0. 3. 67. flöget, a. a. 0. 3. 183—189.Sit. Sitt 446, 21. öart, a. a. O. 3. 686. (gaff.)

50 Sit. Sitt. 449, 1. 2B. Bon gelten, 3ur 3prac^e be? Seibener aBtUiram. B. XXII,437—519.

Sit. Sitt. 4.56, 24. e. Scöönboc^, 3tubien jur ©efcfiic^te ber attbeutfc^en 1}}reDigt.

2lbf)Dt. b. SBiener 2tf. b. aSiff. 1896. 142 3. 8". 'iii). Strauch, 3ur *:};rebigt-

litteratur II. III. A XLI,364—369. ^^. 3 trau*, Mtemaniüfcbe *prebigtbrucbnü(fe.55 P. XXX, 1«6—225. g. Sec^, Semerfungen ju 3cf)önbacb3 Stubien jur Öcfcbid^te

ber altb. ^frebigt. P. XXX, 226—237. 9i. 3enfcl)e, Über ben Stil bei ben ale=

mannifc^en anonymen ^IJrebigern auä bem XIII. ^a^rf). (0rie§^aber§ ^rebigten.)Serlin 1897. 32 3. 8".

Spietmannäb. I, 26, 10. gr. Örimme, Cieicf)i(^te ber a)Jinnefängcr. I. S5ie rt)einifc^=

60 fc^roöbiftbcn 3Kinnefänger. *^aberb. 1897, 3. 135ff.

277ff.

Spietmannsb. I, 34, 18. Saurin unb ber tteine Mofengarten, §räg. o. (3. ßotj,Öaüe 1897.

Spielmann^^b. I, 3.1, 25. Otto ©üntter, aSolt^er oon ber Sogelroeibe mit einer 3(u4=roabl aus 2)!innefang unb Sprucbbicbtung. 3. 2lufl. Seipj. 1896, 3. 20—22. 3ofep^,

65 griiljjeit, rec. Don 3)J. Diöbiger, ©ött. ©et. Sn}. 1897, 8.

3!ac§träge ju ber beutfc^en SJat^Sitt. 24

370 VIII. tladiti-äije.

epie[mann?.b. I, 35, 26. 0. ßiüiitter, a. a. 0. ®. 25—28.epielmnnn-jb I, 36, i. Jyi"- ©vimme, a. a. C. 5. 123 ff. 272 ff.

epiclmanneb. I, 36, 5. )Hob. SAnciber, Jie ü)!innelteber be^ Surcigrafon iioii :Hietcn=

burq erläutert unb in-j 3Jf)b. übertragen. C. Üijons 3^'M'i)i^- f- b. btjd|. Unterr. XI(IS'.i?), S. 238—242 0. 0inttter,..a. a. 0. 2. 22—24. 5

Sptelmonnob. I, 36, 8. (J. 3. .^laupt. Über bie beutfdie yprit bi§ ju SBalther p. b.

SSoiieliccibe. II. Sdincctv 18it7, S-Sff. Jyr. Wrimme, ®efd)icf;te ber *D!innefänger.

a3b. I. Sie r^cintfc(;=fd)iuäbtf(^cn aJiinnefängcr. i'aberb. 1897. 9iec. Vittbl. XVIIl(1897), 9Jr. 8, 5p. 26U—266 P. 3ltot)5 cdjulte.

Spielmannob. I, 36, 9. gr. Örimme, a. a. 0. S. 2 ff. 221ff.

10SpielmnnnSb. I, 3r,, 10. O. «üntter, a.a. O. S. 31—33.

Sptelmatm^b. I, 36, 11. 0. Öiintter, o.a. C. 5. 41—15.

Spiclmnmiyb. I, 36, 16. C. Wüntter, a. a. C S. 34—36. G. Semcfe, lerttritifdje

llnteriud)ungen ju bcn i.'iebern i^einridiä pon ÜDiorungen. ^\tna 1897.

Spietmonnöb. I, ;i7, 6. Sicibljart f. 0. Öünttcr, a. a. 0. S. 106—111. J^ö^t, a. a. D. 15e. 747. (Satf.)

epiclmannsb. I, 37, 13. .'öart, a. a. D. 2. 740. (^aff.)

Sptelmannöb. I, 37, 15. 0. ©üiitter, a. a. D. ®. 114—117. ^art, 0. a. 0. £. 741.

(gatf.) &. DJbt^e, A. XLI, 2i3.

epielmaimeb. I, 38, 5. 2Ö. U^t unb Gbip. Sdjröber, ©ergreubenteere. A. XLI, 291—295. 20epietmannSb. I, 68, i. .v>art, o.a. 0. a. 731. (gaff.)

SpietmonnSb. I, 68, 2. Jgart, a. a. C. S. 730. (/"vatf.)

2ptetmann5b. I, 68, 4. .Jart, a. a. 0. £. 734. (Jatf.)

£pielinonn>jb. I, 68, 5. ,!öart, a. a. D. <B. 735. (gaff.)

Spicimnnnöb. I, 119, 1. Slrtl). ,"sucte[ rec. grj. 2lf)Igrimm. P. XXIX, 548—550. 25Spielmann^b. I, 17o, 24. Gintl lUnej^, Crenbel, aBttl;elm onn Crenfe unb Stöbert

bcr 2euie[. Gine Stubie 3ur franj. u. beutfdjen Sagcngefc^ic^te. .s^ialle 1897 (ogl.

l'itt. Gentralbl. 1897, 3ir. 44 (6. 3!op.), op. 1435).

SpielmannSb. I, 196, 19. §art, a. a. O. S. 790. (^atf.) i^ogt u. Aoä), a. a. C.e. 112. (Jatf.) 30

SpielmannSb. I, 231, 1. ßöget, a. n. D. S. 264—266.epielmamiöb. I, 231, 8. Alögel, a. a. 0. 3. 2';7—273.Sinclmannöb. II, 1, 1. ilraud, lUnno, rec. p. DJofen^agcn. P. XXX, 271—280.apictmanuäb. II, 14, 2. Sogt u. Siod), a. a. 0. 5. 78. (gaff.) 3. 3. Slmmonn, Xai

Sßcr^ättni'j oon 2trtcter5 Marl jum SJotanböIieb beö 'Pfaffen Äonrab mit öeriicfs 35fid)tigung ber Chanson de Roland. *.progr. ilruniau. 8'. 1. 1885, 318. 2. 18s6,

37 2. 3. 1887, 34 2. 5. 188S, ;i(; 2. 6. 1X89, 3'i 2. 7. 1890, 16 2. (pcrfolgt, lua^

Km. an 2teUe bcr s'Bcitcn .Hampfeöfcene 5U Corberä bietet. 3^ann werben bic Über;cinftimniungen Pon Str. unb Km. gegen R. bel^anbelt, bann Str.s Ifcr^ältniö ju R.

unb Km.). 8. 891, 25 2. (= 2. 173—197). 9. 1>92, 31 2. 10. 1893, 32 2. 11. 1894, 4019 2. 12. 18!i5, 24 2. 13. 1897 (lb96 ift feine gortfcßung erfd^ienen), 19 2. CofoUcn nac§ einer gütigen ÜJiitteilung beä ,'^erru Kerfafjerä nort) eine bis jipei

g-ortfe^ungen crfdjeinen unb baö @anje barnad; in SJuc^form jufaniinengefagt

ipcrbcn.

Spielinannöb. 11,14,30. Rolandskvadet, Metrisk oversat af O. P. R i tto. lllustrerot 45af Niola Stovgaard. luledning og noter af Kr. Syrop. Kopenh. 1S97.

2piclniann§b. II, 114, 3.f. 3. 3. Simmann, a. a. 0.

2pielmonn'5b. II, 115, 2. 2B. 2d)cel, berliner gragmcnt au§ gtricferö Äarl. A. XLI,188—192.

Spielmannöb. II, 117, 1. G. SBubge, Sgrifd^e Überfc^ung beä IJjfeubotallifttieneä mit 50englifdjer Uberfe^ung. Gombribge 1.^84. gf'"^*"/ 2'ie 3lleranbrei-3 be>S ruffifc^en

61)ronograpl)en. Untcrfuc^ung u. 2'ert. 3J!o5fau 1893. 2t. .ftapp, iUiitteilungen

au^li jipci gried)ifd)cn ^anbfd;riften. 2Bien 1.S72, 2. 33—118. D. Riktlas, Troispoi'mes grocs du moyeu figo. Berl. 1881. W. Kroll, biatoria Aloxandri(.iraeca. Lips. l.s 7. (^.^(feubotalliftljeneä.) ^. G^riftenfen, !?ie l'orlagen beö 55-

biHanttnifd)cn üUcranbcrgebid)tC'5. 2. 58. b. f. bair. Slf. b. SB. 1896, .'öejl 4. Serf.

3lbl)blg. in bcr bi)jantinifd)cn ^s^i'ic^'rift über Überlieferung, 3lu3gabe unb QnUfte^ung^äcit beo gricdiifc^cn 3Ucranbergebid)tcö.

2pielmannäb. II, 117, 12. Valerius i'laccus, l)r5g. p. .ftüblcr. t'eipä. l.'^88.

2pielmannöb. II, 122, 1. 2. .^erjog, Sie aileranbcrd)ronif bc5 ÜJicifter i^abilot^. 602tuttg. 1897. 60 2. 4 '.

2pieImannSb. II, 184, 4. ißgl. .«eile, Vittg. II, lOSff. .«rau§ unb Dlöbiger, Seutfc^e

Gljrcniten 1,2, rec. v. äöilmann«. AA. XXllI, 346—357.2pielmann5b. II, 1^8, 22. Sogt u. ,«od), a. a. 0. 3. so. (gaff.)

2pic(mannöb. II, 273, 18. Sogt u. Ro4, a. a. £. 2.84. (gaff.) 65-

VUI. Had)ttägf. 371

Spiclmannob. II, 274, 15. 9Ji(^. ^tiw^il, Slbfjanbtunßen 511m altbeutfdjen Jvoma.aStcn 189(>, ()anbe(t ®. 79 ff. übev bie (üotiarbennerfe im altb. Jrama.

Spielmannöb. II, 299, 25. Flores Saga ok Ulankiflur, f)r§g. p. (r. ilölbing. iinlle

1896. 9iec. J.'itt. Gentvalbt. 1897, 3!r. i;J (ö. Hvt), Sp. ll-if.

5 SptclmQnn'j.b. II, ;U9, 1. Q. ÜBadernell, 3Utbeutfd)e SßaiTton'Sfpiete au'% Jiro(. a)!it

aib^onblungen über i^re Sntroicflung , Äompofition, CueUen, 3tuffii^rungcn unblitterar^iftor. SteUiing. (2(. u. b. 2^. Clucüen unb ^orfi^ungen jur ©efc^ic^te, i.'itteratur

unb Spradte Cftcrveicb^ unb feiner Äronlänber, oon .siirn u. SBocferneU.) OJra?1897. 9iec. £'itt. Gcntralbt. 1897, 3Jr. 16 (24. 3lpr.), Sp. 532 f.

10 ©eiftt. Jicftt. I, 25, 5. Zi). Sc^auffler, a. a. C. 3. 146—152.©eiftl. ric^t. I, 31,19. 31. SSaUner, rec. uon ftart .öetm, Sittbr. f. germ. u. rom.

iJfiil. XVin (1897), 9Jr. 11 0IOV.), Sp. 366f.

©eiftl. Tic^t. I, 38, 23. 3. Seile, Jie CueUen üon gjjoö ©efang oon ben aBunbernC^rifti. SBiener ®. 5). 129, Iff. p. b. Vetren, .Hletne Setträge, rec. Vitt. Ceiitralhl.

15 18:i7, 9?r. 33 (21. 3lpr.), 5p. 107.sf. (p. «;.,). äiogt u. Äod), 0. a. 0. 3. 66 ff. (Jaff.)©eiftl. Jicbt. I, 65, 15. Zt). 3cf)auffler, a. a. C, 5. 144—146.@eiftl. X\ä)t. I, 75, 20. Jr'^^"-"- " i'- ^'epi'"/ 2e5 armen öartman Siebe vom Glouven

eine beutfc^e SHeimprebigt beö 12. ^afjti). (31. u. b. 2;. äBein^olb^aSogt, ®er=manift. Slbljanblungen XIV.) 3)re5l. 1^97.

20 ©eiftl. Xic^t. I, 87, l.s. Sogt unb sioä), a. a. O. 3. 69 ff. (Jaff.) ^. qSeterfen,J;eutf(^e 3lltertümer in ber SBiener 6enefi§. ©ött. 1897. 69 3. 8°.

©eiftl. Ji(^t. I, 92, 9. 9t. 0. gifc^er^Senäon, 3lltbeutf(^e ©artenflora. Jtiet 1):94

(pgl. 30Ö. §oop§, iüttbl. 1897, Sk. 7, 3p. 223—225.©eiftl. Siebt- I, 223, 6. Sogt u. floc^, a. a. 0. 3. •;6. (Jaff.)

25 ©eiftl. Xid)t. I, 282, 8. Sogt u. Äoc^, a. a. 0. 3. 72. Qat\.)©eiftl. 3)i4t. I, 290, 17. ^art, a. a. C. 3. 705. (^atf.)

©eiftl. Z\<i)t. I, 302, 31. 2S. SKadernagel, 2(ttbe«tfcf)e :järebigten u. ©ebete. 3. 2^7.

G. 0. ©raff, Siut. II, 2.M— 2'.!6.

©eiftl. Tid>t. II. 31, 12. Jtbbiger, Siltjefter, rec. v. Mofen^agen. P. XXX, 271—2S0.

30 ©eiftl. tic^t. II, 41,30. Axau?, unb Söbiger, rec. pon SSilmann?. AA. XXIII,34G—;'.57.

©eiftl. Sic^t. II, 91, 16. 6urt J^ümmler, 31"" Saterunfer ^einric^ä pon itroletpife.

Siff. Seipj. 1897. 97 3. 8".

©eiftl. Sic^t. II, 93, 26. 31. Slrc^angelätt), 3ur ©efc^ic^te be§ beutfc^en 2ucibariu§.35 A. XLI, 296—300.

©eiftl. Sicf)t. II 127,12. "^-aul ©raf f unber, Gato§ S)iflid)a in nieberrfieinifc^er Üöer=fe^ung. Berlin 1897. 34 3.

©eiftt. 2(d)t. II, 127, 23. Sict. geibler, der Sünden widerstrlt. ©raj 1892: pgt.

3 trauet, A.A. XXin, 272—280.40 ©eiftl. Sidjt. U, 131, 29. 3um Säterbuc^ pgl. 0. SRöt^e, A. XLI, 247. %i^. 3trauc6,

AA. XXIII, ;9Jf.yi'ib. I, 1, 1. 31. JJagele, Über bie erfte 3trop^e beä Dübetungenliebcs, in: 3eitic^r. f.

b. Siealfc^ultoefen XXII (lS;i7), 8.

9Ji6. I, 39, 3. 311er. Jippe, fiiagen Pon Xronje. '^Srogr. ffianböbect 1897. 3. 7:!— 80.45 2B. Gramer, iiriem^ilb. (rine fogengeid)tcbtlicf)e Unterfucbung. I. Jeil. flriem^ilb —

©ubrun nac^ ben CueUen jur iielbenfage mit 3(u5f(^luB beä SJibclungenliebed.

Golmar 18'.»7. 44 3. 4". Gug. äRorf, j'ie germanifdje ^elbenbid)tung mit be=fonberer iHüdfid)t aur bie 3age Pon 3iegfrieb u. !Örunf)ilb. Sftab. SlntrittsiSorlefungin ^-eipjig am 11. ÜJiai 1895. gn: 3ieue 3a^rbiid)er für ba5 Haff. SUtert^um, ©ef(^.

50 u. btfd). fcitt., unb für ^päbagogit Pon 3lberg u. Siic^ter. 1, 1. (Seipj. 1.>9S.) 5. tS—90.(^ält bie I^ibretfage für bie ältere beutfdje Jaffung.)

3Jib. I, 75, 8. flettner, Cfterr. 9!ibelungenbic§tung, rec. fiitt. Genttalbl. 1897, 3Jr. 32(14. 3lug.), 3p. 1011 f.

3Hb. I, 80, 18. &>art, a. a. O. 3. 726 f. (gatf.) Sogt u. Äo(i^, a. a. C 3. SP. (gaff.)55 W. 3R. SReper, Mürenbergparobien. A. XLI, 373—384.

3lib. I, 82, 3lnm. iWartins mt|b. ©ramm, nebft SBb. ju ber 9iib. 3Iot ift 1S96 in12. aiufl. erfc^iencn.

iKib. I, 9.5, 8. öart, a. a. 0. 3. 768. (gaff.) Sogt u. floc§, a. a. D. (§bf. B) 3. 144.

(Jöbf. C) (gatf.) 3. 1.50. (öbf. A) 3. 152. (gaff.); bie 3age 3. 13ff: .«arpeleä,60 a. a. C. föbf. C) 3. .308. (J>bf. A) 3. 310. (/fatf.)

JHb. I, 18:!, IS. Zd)6nbaä), Gljriftcntum, rec i:itt. Gentralbl. 1897, 9Ir. 28, 3p 9l7f.3Jib. I, 188, 17. Sogt u. Hod), a. a. 0. 3. 158. (gaff.)

fflolfr. 1, 2, 14. 0. SKötbe, Über bie mittelfräntifc^en Gfc^enbac§3. AA. XXIIT. 310—212.SEolfr. I, 21, 19. 30^. SEimmer, Über ben Sialeft SBolframä Pon Gf(^enbadj. Ram^

65 berg 1895. 24 3. 8".

24*

372 vni. lladjtcägc.

SJBoIfr. I, 23, 10. D. aJlcnjing, Unterlud^ungen it6er bie Stjntar bev Aionjeifioiäfje ima^b. u. an^b., mit bei. !>JücificI}t auf 2Bolfvam§ ij.'avji»a[. 2eipj. l»;»l. 88 5. 8°.

SBolfr. I, 32, 20. SBogt u. Äoci^, a. a. 0. S. 118. (^atf.) .«. SBert^eim, SBolivam

Don Gfcfjenbad^ unb jein ^JJaräioal. gürti) 1897. 32 ©. 8'. Äarpeleä, a. a. O.©.316. 2. ©rimm, ÜBolfram üon Gjcf)enbQc^ unb bie 3eitgcnoffen. I. 2;eil. ^ut 5

Cntfte[)ung bcä -^Jarsioar. Seipj. 18:J7. fi? ©. 8".

SBoIfr. I, 86, 13. 0. Siötfje, SBolfrnmS «ISarjiDal. A. XLI, 249. G. »ern^arbt,eine neu gcjunbene *;.HnjiDal[)onbi.-{)rift. P. XXX, 72—97. $art, a. a. D. ©. 800.

(Satj) 3- 2ic^tenftein, 3iiv 'ISarsioalirage. Sifj. 2eipj. 18;»7.

SBotfr. I, 37, 13. ß. ^annier, Überje^img oon SBolframä oon ©jc^enba«^ ^ßarsioal. 10

£eipjig (Steclom 3681—3688) 1897.

SaJolrr. I, 196, 7. Ö. Wöt^e, SSoIframS 2BiUe6a[m. A. XLI, 251.

SBotfr. I, 196, 2r. Sogt u. Äod), a. a. Q. ©.120. (Jatf.) Gmil »enejö, Drenbet,

5!Biü)elm »on Drenje unb Siobert ber Seufet. Gine ©tubie jur franj. u. beutfc^en

©agcngejc^tc^te. fyaüc 1«97 (»gl. £itt. Gentralbl. 18 J7, 3Jr. 44 (6. 9}od.), ®p. 1435). 15

.tta'rpeleä, o. a.'D. ©.317. (Jatj.)

SBoIfr. 1, 200, 5. ^erbinanb 8ot, L'616ment historique de Garin le Lorrain. Par.

189i; (»gl. i'ittbt. 1897, 9Jr. 7, ©p. 229 f.).

^öf. Gp. I, 9, 12. 3. Siejc, 5)er ÜJUnnefinger Weinnar oon 33iennenberg, fein ©efc^led^t

unb jeine Sieber. ^rogv. ipo?en 1897. 3'J ©. 4". 20

^bf. Gp. I, 19, 17. ^avt, a. a. 0. ©. 798. (gaff.) SBogt u. üod), a. a. D. ©. 122.

(Jatf.) ilarpeleS, Q. a. O. ©. 318. (^at\.)

^ör. Gp. I, 56, 1. .§art, a. a. 0. ©. 793. (gatf.) Sogt u. iloc^, a.a.O. ©. 96. (Jalf.)

^öf. Gp. I, 340, 9. .§art, a. a. D. S. 818. (gaff.)

$bf. Gp. n, 1,1. öart, a.a.O. ©.795 f. (^atf.) Sogt u. Jlot^, a. a. D. ©. 98. (gaff.) 25

§5f. ©p. H, 5,3. SU. ©diutte, Gine neue .<it)pot[)eie über bie .f-ieimat ^»urtman« oonSlue. A. XIjI, 261—282. §. 3e[ler = 2DerbmiiI[er, .^artman, ber Didjter beä

armen .^einrid;, ein 3)ienftmann beä greil;crrn üon Sengen in Ggliäau. 3n: 3ürtc^er

Saic^enbudö 0. 1897.

^ör. Gp. II. 37, 25. D. aSarnatjc^, 3u Grec 6895. P. XXX, 247. 30

^öf. Gp. n, 85, 5. G. 5moumann, 2)er 9JJi)tf)0§ t)on 9tbmet unb Stifeftiö unb bie

©agc t)om nvmcn C^ieimid). (Jiecteifen unb Siebter, yiiui 3a[;rbilcf)cr für ';}f)ito=

logie unb i^iäöngoiiit. LXVII, 837ff.) Seipj. 1897.

gjac^tr. 22, 3. 30 Iie§ ^äl) (ft. gut».

5«acf)tr. 29, p. 13, 8 t. uuiU (ft. nuili). 35

gjaditr. 29, p. 13, 10 l. vbile (ft. iibile).

gjad^tr. 51, p. 36, 17 I. diligit (ft. diligit).

5Rac^tr. 54, p. 39, 5. S)o5 }roeite ti ju ftreid)en.

9la^tr. 55, p. 41,1. Gä ftanb ita im Sejfte; bie Überfe^ung lautet, alä wäre ut rab.

Snad^tr. 56, p. 42, 8 l. fora (ft. fona). 40

SRac^tr. 59, p. 45, 8 l. Quartus (ft. Qartu3).

9Jad)tr. 63, p. 49, 9 l. habens (ft. hahens).

Jllac^tr. 67, p. 53, 1 uersum (m burd) ^Juntte getilgt unb rab.).

SWoditr. 68, p. 53, 11. Sie 5}5unfte bei ymnum unb ambrosianum fmb 2:i(gung3punfte.

gjac^tr. 68, p. 53, 13 (. uuihe (ft. unihe). 45

92ad)tr. 71, p. 56, 10 t. paalmi (ft. psami).

9Jad)tr. 73, p. 57, 13 I. aut (ft. au).

9Jad)tr. 78, p. 64, 12 l. ad adiuuan (ft. adiuuau).

9Jod)tr. 79, p. 65, 6. Saä erfte r in prrima }u tilgen.

gtac^tr. 87, p. 76, 2 I. oi (ft. oc). 50

Slac^tr. 97, p. 87, 9 l. hreinida (ft. hreiniaa).

gfJac^tr. 102, p. 93, 12 I. J>pter (ft. ^ter).

9?a4tr. 119, p. 112, 14 l. paijter (ft. parijter).

DJat^tv. 123, p. 119, 3 l. mezzu (ft. mezzo).

9(ad)tr. 3. 196 in ber Gffener ^eberoUe ©. 153 >, 3. 20 lieä tepin (ft. Topin). 55

©ämttidje obige 9Jac^träge fe(}en bie 9}ac^träge in §öfifd)e Gpif III oorouS.

5[Bie id^ in biefen 9?aci^trügen einen Ülbfc^Iufe meiner 2lrbeit an ber 91ational=

litteratur fe^e, faffe ic^ fie jugleic^ alö aSornrbeit für bie bemnäc^ft erfc^einenben »einen

SDentmäler.

3n ber ^auptfacJ^e obgef(^[offcn bcn 14. Sunt 1897, einjelnc 91ac^träge bii jum 60

30 91oocmber 1897.

I. ©^ririrfpttö titv in ntditBU BürfiBrn Irntufifcn

^antTfiiiriffcn mxti UvUmxtf^n.

Sofel, Untoevfttätäbibliotfiel.

1. iRotfetblatt l f. iJJotfer I, S. XCVI.2. gjotfcrbCatt 2

f. 3Jotfet I, @. XCVI.3. F. ni, 15 a. gjafeter D^ejepte

f.iitt. Sitt. 137, 6, 2(nm. Segen, ööf. (Sv. in,

700, 2ü.

4. B. V, 21. Segen E. in, 700, 11.

»erlin.a) .Röniglic^e BibUot^ef.

1. Mb. Diez q. SO. DUeberb. «Pfarmen f. 5iac^tr. 185, 20.

2. Ms. germ. quart. 504. Otfribbnidiftiicte f. grope Ctfv. I, 175].

3. Ms. germ. fol. 736 (XXII) acc. N. 3372. Sobta^jegen unb SofjanneSminne j.

9!ac§tr. 203.

b) llniDerfität'jbtbtiot^ef.@rimm§ 3?ad)la§ für Ctfrtb.

SJonn, Unioerfttät5bibUotJ)et.

1. 218. Contra malam malannumf. üJac^tr. S. 199.

2. 499 (78). fol. Ctfribblätterf.

gro|e Otjr. I, 177].

»rüffet.a) Bibliothöque Royal e.

1. C. 8860—8867. £>trfc^ unb ^tnbef. §öf. Qp- III, 683, 19.

2. C. 10615—10729.' DIotter f. Siotfer I, S. XU unb P. XXII, 277.

b) SibHot^et ber Sotlanbiften.Cod. 101. »ilfener gc^Iupoerä

f. §öf. (rp. HI, 703, 45.

Cambribge, Kings College.Cod. Gg. 5. 35. 4". lieber f. 3ia(^tr. S. .06.

Eorläru^e, ©rofe^erjogt. SSibliotljeJ.

1. Cod. Aug. IC. ©(offen f. Sittevaturbl. I, 11.

2. Cod. Aug. CXI. (üloffen f. i'ittcraturbt. I, 10.

3. Cod. Aug. CCV. Diätfei f. SJacfitr. S. 20i5.

4. M. S. BC. - Sdjmibfetbd 3lbfcf)rift ber aSerbrübenrngSbiidier f.Libri confr.

®. 7 f.

J)onouefrf)ingen, fürftf. gürftenbergifc^e Sibliotfie!.

1. Sie Siibelungenbbf. C.f.

9Hb. I, 97.

2. ein Siibelungenblatt G.f.

9iib. I, 98. II, 506.

3. T, 7(1. SBolframf. aSolfr. I, 33, 9.

4. U, 97. Sesgl. f. SBolfr. I, 33, 11.

Süffeiborf, Sanbesbibliot^et.

1. B. 80. .£>omilie Saeba5 DJac^tr. 3. 194. (rffener ^leberoUe. JJac^tr. S. 196.2. D. 2. Söeicbte f. SJac^tr. S. 164.

Gin liebeln, etiftsbibliotfiet

1. Cod. 281. Ginjelne^ bierau? erfc^eint bemnäc^ft an anberem Crte.2. Cod. 302. (»«offen f.

i'itteraturbl. X\ EU, 78.

3. Cod. 303. Se^gl. f. Sitteraturbl. X^ail, 78.

4. Cod. 316. Se§g(.f. Sitteraturbl. XVIII, 75.

Gngelberg, Stiftäbibliot^ef.

2 140 6/il }®'"ä*'"^^ ^ierauy erfdjeint näc^ftenä an anbeiem Crte.

374 I- •^anbfdjriftenoerjeidjnto. (3t. f-lortan — ffiörU^.)

St. giorian, 3tift§6t6[iot^el.

2obia§fegen f. §öf. Gp. III, 688, 31.

St. (Saiten.

a) Strc^iü.

1. Class. I, Cist. C. 3. B. 55. Äonfrntcrnitätenf.

Libri confr. 3. 3.

2. Class. I, Cist. C. 3. B. 56, liber promissionum {. Libri confr. S. 4.

3. Class. 2, Cist. 2-1 « 1. Area DD. 2. Äonfraternitätenf.

Libri confr. S. -1.

4. Confrateruitates Fabariensesf.

Libri confr. S. 355.

b) Stift56tb(iotf)cf.1. 111. Ötofien f. P. XIII, 453.

2. 21. 9iotter5 ijifarmenf. Sefeb. S. 85

ff.93. P. XI, 27.'.. 3Jottcv I, 5. XCV.

ätt. i'itt 317. 411.

3. 30. Spottuerä f. P. XIU, 337.

4. 111. SpricOroörtei- f. P. XIII, 416. 3Jotfer I, S. V.5. 162. Oiloffen (vde^artS ju ben ^falmen f.

P. XI, 273.(i. 166. 3?C'3gt.

f.P. XI, 273

7. 184. Öloffeu f.P. XUI, 446.

8. 193. S8o£abu(ar f P. XI, 265. ZobiaSiogcn f..fiBf. Gp. III, 696, 32.

!i. 21fi. Öloffen f.P. XIII, 150.

10. 218, 3?eägt. f. P. XIII, 452.11. 219. 3>e^3r. f. P. XIII, 452.

12. 232. St. (Üaüev Cilanbe iinb «eichte If.

P. XI, 271.

13. 242. de musicaf.

P. XI, 257. a?o(abii[ar P. XI, 258. (51(offen ju 2((böc[m3eniginata P. XI, 266. &L 511 «Ubf). de virtutibus P. XI, 270. &l. ju Stlb^.

de vitiis P. XI, 272. (^loffen }u Sebuliuo P. XI, 273. 91otferä Vogitf. SJotfer I,

S. XIL Spvidjiuörtcrf. S^ol Gp. III, 706, 79.

14. 270. Abecedarium Nordmannicumf. JUt. i;itt. 21, 24.

15. 338. St. ®nUcv Wtniibe imb 'ÜddjU Hl \. P. XI, 274.

16. 393. 3(otpcrt'3 ^.'obgefang f. Sit. l'ttt. 272, 1, Slnin. <^ö\. Gp. lU, 701, 18.

17. 397. SlBtnb= unb ü)bnatänainenf.

P. XIII, 453.

18. 453. ftonfratci-nitntcn f. Libri confr. S. 8. 142. 144.

19. 550. gieberfegen f. G. XXV, 69. contra uesse ebeiiba S. 69. »ie^fegcnebenba S. 70.

20. 556. äirief 9iunbpert§f.

P. XI, 285. DJotJer I, S. XCV.21. 623. SlbfcbreiberDer«? f. P. Xni, 445.22. 751. (Sloffen f.

P. XIII, 450.

23. 755. Suvmfcgen f. G. XXV, 68. »lutfegeii ebenba S. 6S (bveintal). ^icber=

fegen ebenba S. 69. SBaffenfegen ebenba S. 70.

24. «18. 9!otter^ ^lategorienf. «efeb. S. 101. P. Xllt, 322. 9!otfcr I, S. V. M.

Vttt. S. 379, 19.

25. 825. 9(otter3 SoetiuS. £efeb. S. 95. P. XIII, 305. Jlategoricn. Sefeb. 3. 101.

P. Xni, 322. 9iotfer I, S. V. M. Sitt. 351, 4. 379, 1926. 845. (Sloffcn ju »oeHuS P. Xm, 450.

27. 857. SJtbelungen f. 9Jib. I, 96. SBoIfram f. Sffiolfr. S. I, 32. 192.

28. 862. GJIoffen f.P. XIII, 446.

29. 872. 9?otter5 «marcianiid GapeDa £cfeb. S. 99. P. XIII, 316. SJotler I,

e. LXXXIX, -M. Vitt. 392, 22.

30. 878. (5)Ioffcn f.P. XI, 275. SBaffenfcgen f.

G. XXV, 70. Abece.lariumf.

P. XIII, 415.

31. 882. OJloffcn f.P. XIII, 446.

32. 911. St. &aüev Hiatcvnofter u. Grcbo. P. XIII, 452.

33. 915. Sinbi unb 3Jionat5namen P. XIII, 454. Jlonfratevnitätcn f. Libri confr.

S. 8. 136. 14i.

34. 916. Süenebifttnerregclf.

P. XIII, 154. 9!ac^tr. 22, 30.

35. 1012. SBoffenfcgen f.G. XXV, 70.

36. 1161. Segenf.

G. XXV, 67. aBuvmfcgcn ebenba S. 68. ,flvant^ett§fe9en

ebenba 3. 71.

37. 1391. St. ©aUcr «taube u. »eichte 11f.

P. XI, 274.

6 1 e fte n , Uniucvfität5bibtiot(}ef.

B. G. 660 a. ^riebbci-gcr Gfjrift f. .f>öf, Gp. III, 71.'., 36.

Obvli^, aUbtiottjct bct Dbcr(aiifi(jifcl)en (»iefcUfdiaft ber 'JiMffenfc^aftcn.

1. Cod. 10. Sluo P. XIX, 129. 275. ejeiftt. rtdjt I, 223, 6. Evang. Nicodemi.(Setftl. Sic^t. II, 112, 11.

2. (Sörli^er iHrudiftüde f.P. XIX, 318.

I. ^anbfdjtifttnDtrjcidjnla. (©öttingcn — itlündjen.) 375

6 ö 1 1 1 n ii e n, UniDerritiltöbibtiotfief.

Ms. theol. 231. Julbacr '&eid)te X. 191.

V a ä , Uttioevrttät'jbtbliothet.

Cod. -287. ÜJouatörcfletn SJat^tr. S. 2<^5. aRanenfcquenj SJac^tr. 3. 267, 5.

Cod. löui. 2Bunii)ei!jen 9iac^tr. S. 200. 3Ueriu^ -Jiae^tr. 3. 2 ".8, 1. gulianoSiocfctr. 3. 276. i.'ttanei i)!ac^tr. 5. 285. Gebete 9Jad)tr. 5. 286, 35.

0ric5, etift^bibliot^et.

69 (5. 23). Sequentia a S. Mariaf. Dlac^tr. 3. 318, 17.

Hamburg.a) Stabtbibtiotbef.

^üngfte ©eric^t Öeiftt. Zi<i}t. I, 63, 1.

b) 3lrcE)iti ber reform. GJemeinbe.Urfunben in &e\di. b. iHcf.

5>eibelberfl, Unioerfitatäbibliottief.

Pal. 52. Ctfrib f. große Ctfr. 3.45]. (BeorgSUic^ ebenba 3. 4S\ 31nm. Sefeb.

3. 125. B. VIII, 25U.

5 n u 'j b r u cf , Unioerfität^bibliot^ef

.

652. ifiejepte i Jiac^tx-. 202, 3. ^aternofterf.i«a<^tr. 283,1. 3iebenäaf|lf.9}0£^tr.287,5.

flat)el, i;«nbe'3btb[iotf)e(.

1. Cod. theol. 4". 24. ©efpräi^e f. 3Jac^tr. 9, 44. Exhortatiof.

SJac^tr. 18, 181.

2. Cod. theol. fol. 54. ^lil&ebranbslteb f. 9!ac^tr. 197.

,ft lajenf urt, 33ibt. bes fämt. ©efc^icfit^oeretno.

Hiilftätter äöf. 3ünbent(age f. 'Jiac^tr. 25 x ^-aternofter f. 9!ac^tr. 251. 0ene|t5

j. 9iacf)trT 253. GroöU'5f.

Jiadjtr 25S. «pijtjriologuS f.Oladjtx. i;60. JHed^t f.

Tiad^tr. 281, 29. ^ocfjjeit ]. Jiadjtr. 282, 1.

1' e i p j i 3 , Unioerritatöbibüotljet.

Cod. Paulin. 149 ;. 3iotter de musicaf. 9!otf. I, 3. XCI.

Sonbon, British Museum.1. Cotton. Calig. A. YII. £ie[tanb

f.Dtieberb "sabrb. XXI, 19. öelianb 3. IX.

2. Cod. Aruud. 393. Ötofien f. Sitteraturbl. XVIII, 76.

3. Cod. Arund. 514. ©loffen f. *Jitteraturbl. XVIII, 76.

4. Cod. Harl. 4986. öloffen f. i'itteraturbl. XVIII, 77.

5. Add. 15U90. Ötofien f. Sitteraturbt. XVUI, 77.

6. Add. 168-(4. ©tofi'en f. Sitterotuvbt. XVUI, 77.

aWagbeburg, Ätaat^arcfiio.

gubeneib ]. Jiac^tr. 3. 194.

5D!elf, 3tiftäbibliott)et

J. I. aRarienlieb f. ^öf. ßp. in, 723, 21. 0eift(. Xi(i)t. I, 291, 1.

aJlerfeburg, Jombibliot^ef.58. laufgelöbni'ä f. Üiae^tr. 3. 163. Segen

f.9}a<^tr. 3. 162, 30. 3auberfprii(§e

f. 9Ja(^tr. 3. 199.

äßiinc^en.a) llntoerfitätäbibliot^ef.

Cod. ms. 4". 910. 9iOtterä ^iatmen '). DJac^tr. 3. 3:i, 7.

b) Dleic^sarc^iD.1. Cod. Fris B. H. 1. <l!riefteretb Stt. Sttt. 13'i, 19, 9Inm.; jefet .«Sofbibf. 27246.2. Äaif. 9!ad)tr. 9!r. 3. XU. 19.1. Jgamelburger aJlartbej^reibung JUt. £itt.

136, 9, ainm. .v>bf. Gp. lU, 676, 41.

c) £ioi= unb 3taat^bib(iot^et.1. Cl. 2. Z<i)wdbii(i)e STrauformel f. .ööf. ©p. II r, 675, 1.

2. Cl. 536. äBurmfcgen §öf. Cp. IU,'685, 7. Jiejepte jgöf. Gp. III, 685, 16.

3. Cl. 615. 2er 9Iaii)tieqcn, erjc^eint nädiftens an anberem Crte.

4. Cl. 935. aJiaricni'equenä .Siöf. gp. III. 723, 39.

5. Cl. 3714. (Aug. eccl. 14 ) 3(^entung5urtunbef. SJaditr. ©. 241.

6. Cl. 3739. Segen f.9!ac^tr. 3. 310, 27.

7. Cl. 3851. atugsburger 6ebet Sit. fiitt. 266, 35, 2lnm. ^öf. Gp. III, 703, 36.

8. Cl. 4552. »enebittbeurcr Glaube unb Öcidjte IIf. 9Jotl. 'lU, 3. V.

9. Cl. 4583. ^pflanjennomen f.G. XXVI, 401.

10. Cl. 4616. SKeffcgciang unb Segen ©eint. 2!tc^t. II, 122, 23.

11 Cl. .4621. Dlbetorit f. P. XIII, 464. 9!ott. I, 3. LXXXIX.12. Cl. 4636. Senebiltbeurer ©laube unb »eichte I f. 9iotter III, 3 IV,13. Cl, 1660, »amberger ©taube unb «eichte i Spötter III, 3. XI.14. ri. 6241. •Uricftercib f. £.öf. Gp. III, 670, 30.

15. Cl. 6244. Gr^ortatio f. 9Jac^tr. 3. 20.

16. Cl. 6260. «Petruä f. M. fiitt. 203, 32, 3lnm. \iöf. Gp. lU, 702, 17.

376 I- Qanbrdjrtftenoerjctdjnis. (#ünd)cn — St. Paul.)

17. Cl. 6330 (Cim. 22). ^retfinger ipaternofter. P. XV, 87.18. Cl. 7637. qSateniofter 92otf. I, S. XCVI. Sfortpertä Xtattat blattet n, e. L19. Cl. 14008 (Cim. 21, IX). iWuipiai f. P. XV, 6<j.

20. Cl. 14315. e. Gmmeramer Gebet P. XV, 83.21. Cl. 14429. ©tofien f. P. XV, 82.

22. Cl. 14156. ©[offen f. P. XV; 79.

23. Cl. 14468. Jyiänf. ©ebet f. Sjtit. Citt. 111, 2, Stnm. ßöf. Sp. III, 673, 45.24. Cl. 14490. Ctlo6§ ©ebet f. P. XV, 84.

25. Cl. 14510. gveifinger i'aternofter f. 3iac^tr. S. 17, 26.26. Cl. 14569. ©[offen f. P. XV, 83.

27. Cl. 14689. ©loffen f. Sittbt. I, gp. 9.

28. Cl. 14763. eegenf. dladjtr. g. 200.

29. Cl. 14804. SJotfer'S (FomputuSf.

9!ac§tr. S. 312, 33.

30. Cl. 17051. Sobiagfegen. 3!acf)tr. 3. 202.

31. Cl. 17151. ©[offen £ittb[. XVIII, 77.

32. Cl 17152. ©loffen £tttb[. XVIII, 77.

33. Cl. 17153. ©loffen 2itM. XVIII, 77.

31. Cl. 18521, 2. Contra vermes. HUt Sitt. 158,4, Slnm. §öf. ®p. III, 684, 9.

35. Cl. 18937. «Otter de musicaf.

Jfotfer I, g. XC. M. Sitt. 406, 9.

36. Cl 19410. Carmen ad deum. ^ilit. Citt. 115, 15, Slnm. 5»öf. Cp. 673, 49.

Sittbl. XVIII. 76.

37. Cl. 19486. Siebcegru^ Sit. 2i(^t. 315, 23.

38. Cl. 19515. -Jtotinitätf. 9!adjtr. g. 241.

39. Cl. 22053. SBJeffobrunner ©[offen jgöf. Cp. lU, 678, 33. Seffobrunner ©ebet^öf. ep. 682, 2.1.

40. Cl. 23374. 3lu§fa^rt§fegen £iöf. ©p. HI, 686, 7.

41. Cl. 27216. grüner Meidiäar^iv) B. H. 1 (f. bort).

42. Cl. 27300. yiotter de musica. Dlott. I, g. XCI. Sit. Sitt. 406, f.

43. Cg. 14 (Cim. lU, 4 d). Dtfvib f. gvope Ctfr. I, 204]. gigi^artf. ebenba

g. 684 u. Sefeb. g. 157.

44. Cg. 18. Solfram f. SBolfr. I, 32, 1. 133, 4.

45. Cg. 19. a5o[framf. SBolfr. I, 32, 1. DJad^tr. g. 352. 366.

46. Cg. 25 (Cim. III, 4 a). ßclianb f. 2lu§g. g. XXXVII, 6. JJieberb. 3abr6.XXI, 43.

47. Cg. 31. 'Jiibelimgen B. f. yiib. I, 97.

48. Cg. 34. 9!ibclungen A.f. TM. I, 96.

49. Cg. g. 37. 2aufgelöbnio f. Dladjtr. 164, 21..'.0. Cg. 39. »encbittbeuvcr ©laube unb «eichte III

f.Slotfer III, g. VII.

51. Cg. 61. 2Bolfram f. aUolfr. I, 32, 1.

52. Cg. 188. «Pfalmen f. 3!ott. 1, g. XCVI.53. Cg. 193. SBolfram f. 2Bo[fr. I, 192.."^4. Cg 850. Sobiaäfegen f. 9iQd)tr. g. 201.

55. Cg. 5248, 1. ?;nterlineartierfion bcr 'l-falmen f.Slae^tr. 3. 30.1, 3.

56. Cg 5248,3. Seffobrunner ^:i.!vcbigten 3Jott. I, g. XCVII; Ul, g. U 2Bcffo=

brunner ©[aube unb 4Acid)te.

57. Cg. 5248, 6. a)Uind;encr ©[aube unb Sciditcf.

SJad^tr. g. 233.

SJürnberg.a) ©ermanifc^eä SUufeum.

1. 1365. aabeiungcnbruc^ftitd P.f. 9!ib. 1, 100.

2. 9}ibe(ungenbrud)ftiicf K.f. Tab. I, 101.

3. 196i;. gpridiiuörtcr f. Ült. Sitt. 275, 23, Sinnt.

4. 5832. Jobtaöfegen ^6\. (Jp. UI, 68;i, 59. ©ebet an liiario ^öf. Cp. lU, 690, 56.

b) gtabtbibliotl^ct.1. Cent. VII, 8. 2obia§fegen ^öf. ©p. IIT, 693, 52.

2. Cent. VII, 38. Jobio^fegen Jgiöf. Gp. III, 6Ö4, 1.

Crforb, Bodlcian Library.1. Ms. Jun. 11. Kaedmon. £ielianb ©. XLVI, 23. SHeberb. Sa^rb. XXI, 58.

2. Ms. Jun. 17. 8129. Ctiribf.'

gr. Dtfr. I, 242].

3. Ms. Jun. 25. a)!urbad)er .yomncn f. 9iQd)tr. 165.

4. Ms. Jun. 83. ©loffen. Sittbl. XA'III, 76. SKonatäregctn SJac^tr. g. 265.

5. Ms. Laud. misc. 741. 3"''S"ci''C 9fa(5tr. g. 195.*^.' a r i 3 , Bibliothi'ique Nationale.

Cl. 7641 (fr. 5480). ©efpräc^e f.JJac^tr. g. 6, 12.

gt. ?pouI, gtiit>5bib[iotI)et.

9Jotter§ ';ifrtlmcnf.

SJotter I, g. XCVI; II, g. V.

I. Qonbrdjriftcnocrjeidjnia. (JJtog — tüicn.) 377

a) U II i c V f i t ä t ö b i b l i 1 1) e f

.

1. -Jiibelungenbanbi'ibvift S. j. DJib. I, 101.

2. D. 42. fiielionb f. >Jiteberb. J^>a^rb. XXI, 54. 2Iu>3g. 3. XLVI, 5.

b) Sö^mijc^e'S vanbeämuf cum.9UbelungenI)bf. W. f. 9Jib. I, 101.

9iom, Biblioteca Vaticana.1. Cod. Pal. 220. Sorfdjer Stenenfegen atac^tr. £. 199.

2. Cod. Pal. 485. Soridter 3?eicf)te Jla<i)tr. S. 192, 35.

3. Cod. Pal. 555. ipfäläer iöeiditc 3!ac^tr_5. 193.

4. Cod. Pal. 577. Jaufgetöbnio 9iad)tr. to. 11, -Ji.

5. Cod. Pal. 889. ©loffen 8ittb(. Xvm, 76.

6. Cod. Pal. 1447. tieüanb Oiieberb. Sa^rb. XXI, 55. 2lu5g. S. XLIV, 25.

7. Cod. Pal. 1715. ©lofien fcittbt. XVin, 76.

8. Cod. Pal. 5821. ©lofien Sittbl. XVIII, 76.

9. Cod. Kug. 339. ©loffen i'ittbt. XVIH, 76.

10. Cod. Keg. 556. ©[ofien ßittbt. XVin, 76.

11. Cod. Heg. 566. @e|präd)C 9!acf)tr. ©. 3, 15.

12. Cod. Heg. 1354. ©regoriu« f. 3!acl)tr. <B. 294.

13. Cod. Vat. 3548. ^ulbaev 33ei(^tef.

SJat^tr. S. 191, 10.

Strafeburg, UniDerfitätabibliotbet.

ilemento morif.

'Jiotter l, S. XCV.Stuttgart, flönigHd)e S3ibtiotf)et.

1. Cod. iur. 109. ©loffen t'ittbL XVm, 77.

2. H. B. II. Blbl. 25 (F. 58). ffleingarter Weifcfcgen 9iac^tr. @. 200, 1.

i'orau, Stiftöbibliot^et.

Cod. XI. aUeranber in flinselä ütu^gabe unb Sittbl. 1884, Dir. 12, Sp. 458. 3(00

P. XIX, 129. 275. Sofep^ P. XX, 257. 430. ©enefiä P. XX, 474. iDiofeä

P. XX, 476. ÜJiarienlob P. XX, 478. SBaJjrtjeit P. XX, 480. Summa Tlieo-

logiae P. XX, 4.S1. ejjo ©eiftl. 2M(^t. I, 39, 29. Sünbenflage Gieiftl. Sic^t. I,

:i8, 32, 31nm. 6robu5 P. XX, 479. *8ofaam P. XX, 479, jüngere Jubit^©eiftl. Eic^t. I, 2^5, 20, 2lnm. Sob Satomoä ©eiftt. Jid)t. I. 207, 16, oltere

Subitb ©eiftl. Jtc^t. I, 216, 12. SiebenjaJjl ©eiftt. Sid)t. II, 97, 9, Slnm.

^immlifcbe Serufatem ©eiftl. Jic^t. II, 100, 11.

SBaHerftein, fürftt. Cttingen=3SaUerfteinfc^e SSibliot^ef.

1. I, 2, 3. ©[offen Sittbl. XVIII, 75.

2. I, 2, 14. Seögl. Sittbl. XVin, 75.

3. I, 2, 21. Sesgl. Sittbl. XVIII, 75. 77.

4. I, 3. aJotferbtatt Jiotter I, S. XCVI.5. 9iibelungen^bf. a. f. DJib. I, 102.

aSien, Äaiferl. fiönigt. Jöofbibliottjet.

1. Cod. 10. «I5flariäennamen f.O. XXVI, 403.

2. Cod. 60. ©loffen f. Sittbl. XVin, 77.

3. Cod. 160 {uDivera. 232) *:^iflan,5ennamen. G. XXVI, 403. Sittbl. XVUI, 77.

4. Cod. 223. *l»^9fiologU'3 'Alt. Sitt. 461, 4.

5. Cod. 275. Diott. de part. log. Siott. I, S. XII.6. Cod. 515. Samariterin f. iült. Sitt. 261, 28, Slnm. $öf. Gp. lU, 701, 48.

7. Cod. 552. öunbefegen f. Sijf. ©p. III, 6.s4, 23.

8. Cod. 751. spurhelti unb'SBurmfegen alt. Sitt. 158, 1, älnm. iiöf. Gp. III,

683, 28. ©loffen feöf. Gp. III, 68;',, 54.

9. Cod. 1365 (rec. 3356). Spridjroörter ^(It. Sitt. 275, 23, 2lnm.

10. Cod. 1609. ©ercimte «Pfalmenüberf. alt. Sitt. 264, 20, 2lnm. .^öf. Gp. III, 702, 30.

11. Cod. 1705. aJiilftätter »lutfegen .yöf. Gp. III, 684, 5.

12. Cod. 1761. ©loffen Sittbl. XVIII, 76. 77

13. Cod. 1815. SHeic^enaucr «eiditc alt. Sitt. 132, 8, älnm.

14. Cod. 1888. a)lain}er Söeicbte Siilt. Sitt. 133, 5, 2lnm15. Cod. 2521 (phil. 413). Spridjroörter ?llt. Sitt. 275, 23, ülnm.

16. Cod. 2532. i'flanäennamen P. XIII, 477.

17. Cod. 2681. >;.:falmen 9iott. I, S. XCVII; III, ©. L ':tirebigten siUt. Sitt440, 1. 3Jot{. lU.

18. Cod. 2687. (Tbeol. 345) Dtfrib f gropc Dtfr. I, 44]. 2. 2lufl. S. VU. Sefeb.

S. 125. B. VIII, 250. G. XXVII. 9;i. iUt. Sitt. 1!"1.

19. Cod. 2721. ajiener 3ofep() P. XX, 257. 43ii. GrobuS P. XX, 479. ©eneftä©eiftl. Xi<i)t. I, 93, 1. is^pfiologuä ©eiftl. Jirfit. I, 203, 2 , 2lnm.

20. Cod. 2723. ©loffen f. Sefeb. S. 5.

378 ! QanbfdjriftcnDcrjeidjnis. (IDini — Büridj.)

21. Cod 27S2. «[offen f. Sefcb. <B. 5.

22. Cod. 2817. 2obia5fegcn f.Sqö]. Gp. III, 687, 1.

SBie^bnben, Ägl. Staotöorc^iD.

C. 8. 2Jrnftciner a)Javien(eicf) f. 5]Qc^tv. ®. 245.

üBolfcnbüttel, §eräoglicf)e i.'anbC'j6ibltctl)ef.

1. .')!!. 16. i'ieber f. ^Jiadnv. S 231.

2. 131. I. Extr. Dtfribbliitter f. grofec Dtfr. I, 17jß].

3. 220. Extr. 4". Sobtasjegen f.Siaditr. £. 2t)2.

4. Gudian. 72. 9fott. do niusica f. OiOtt. I, S. XCII.f). Guelf. Wi-senb. SU. aBctfjenb. .fiated)i5muö

f.Siac^tv. S. 11, 42. 242, 17.

2B ü V j b 11 V g , UtüDcvfitätGbibliotfjef.

1. Cod. M. SBüväburgei- ajiavtbefrfn'etbung Alt. l'itt. 13G, 15, 31nm. ^öf. Gp. ni,(>77, 11.

2. Cod. lli;. OUoffen Sittbl. XVIII, 77.

3. 9itbelimgenf)bf. N. f. 9Iib. I, !>:•.

4. Mp. th." f. 24. aiSüräburgcr »eirfjte M. t'itt. 132, fi, 9Inm.

3iu-tdj.a) fi a n 1 n a l b i b H 1 T) c t.

1. Cod. 77. 9l[)etnaiiei- ^auUxi f. .fiöf. Gp. UI, 720,15.

2. Kheu. (;7. ©loffcn f. Vittbl. XVIII, 77.

3. Hist. 27. 3)eid)cnaucr SJerbrübciungöbuc^ f.T^ibri confr. £ 147.

b)etabtbib(iotl)ct.1. C. 23. ©(offen P. XIII, 455.

2. C. 58/275. Sprichwörter '^llt. Citt. 275, 23, Sliim. Wloffen V. XIII, 459. J'ent=

fpvü(^e P. XIII, 477. Gintgeö anbere barauo näd)ftcns an anbcrem Orte.

3. C. 59. catal. ms. 274. Wloficn ju Sllbbelm f.)'. XIU, 455.

4. C. 7(!/29.i. Über biefe .fibf. näd)ften5 an anbercm Orte.

5. C. 121/4i;2. -Jiotfor de syllog. Jlotf. 1, S.V. ©(offen P. XIII, 457. a3oct()iu§

P. XIII. ICl. 9i()etorit P. XIU, 461. Strsneibuc^ P. XIII, 466.

6. C. 12:t (153). JHuobpertö Söiid) P. XIII, -156. Siotter I, <Z. XCV.7. C. 171. JUefdjiPörung P. XIII, 476.

S n ft t g e Ciu e ( l c n

:

etumpf, ed)iuciäerd)ronit. 3iiric^ 1548f.

3?otter I-, S. XCV; II, ®. XIV.6o(baft, vet. alem. rer. Script. (1606). «Ott. I, S. XCV; II, S. XV; III,

S. XXI.Brower, Antlquitates Euldeuses. ^ulbaer 4<eid)te .tiöf. Gp. III, 675, 27.

Seb. Munster, Cosmof^raphei. ilafel 1569. iWayr. Sieici^te £iöf. Gp. III, 676, 1.

aoj()orn, atiebcrb. ßlaube 9fotter III, 5. XXV.aniindKn, Acq. Germ. sp. ec. 3t. (3484.) Srterer Äapitul '^((t. i'itt. 126,19.

4iamburg, 9!eit()art giidio, a(ter S^rud. *Jiüd)tr. S. 306, 26.

II. 3a^'ü2V\nüinx$.

{Tic furftri gebructten Steüen finb bie, an toelc^en aii] bie tjatibfc^riftlic^e Cuedejurürfgegongcn icirb

)

SV.

Abecedarium Nordinannicum. Sittg.

e. i2.>. /'. xni, 44ö. aiit. sitt. ©. 21.

3lbor unb ba§ aJJeerroeib. SpielmannSb. 11,

aoo, 11.

F). Slbra^am. ätt. Sttt. ®. 331, 20.

IMbic^reiberoerä. Sittg. ©. 140. JV^ /./«.

.S-. i'6-;. ;. p. J//A, 445.

SIbomä Älage. ©eiftl. ?icf)t. II, 69, 30.

Stbelbrec^t, oo^nnne-^ b. Säufer. Sittg.

e. 10:3.

ij. i^igiöiuS. Sittg. S. 147. Öeiftt. 2)ic§t.

II. 28, 4.

% aigne^. ä[t. Sitt. @. 328, 30.

2llbonu5. Sittg. ©. 148. ©eiftl. Jic^t. II,

5, 21.

SUbredn oon .'öatberftabt. &o\. (Sp. I, 338, 21.

3llbre(i)t oon Sdiarffenberg. S>'6\- @p. II,

452, 21.

Sllemannifc^cr ©laube unb Seichte. Sittg.

e. 93. Notker III, S. XXV. Sit. Sitt.

S. 457.

SKcranbetiieb. Sittg. ©. 164. (Spielmannäb.II, 116, 15.

i). äHeriu«. ©eiftl. Jic^t. II, 57, 1. ^'achtr.

S. -JOS. 1.

aifrab. Ölt. Sitt. 301, 7. Xw:htr. S. 222.

2tUei()eiligen f. §omilie Saebaä.Slnbrea^. Sittg. S. 148. ©eiftl. Sic^t. II,

51, 22.

ainegenge. Sittg. ©. 152. ©eiftl. Jic^t. I,

2:i'.», 25.

3lnnolieb. Sefeb. S. 200. Sittg. S. 145.

Spiclmannöb. II, 1.

2lntiloie unb 3lle?anber. .£iöf. Gp. in, 85, 7.

t). 3lntoniu5. ©eiftl, Sic^t. II, 70, 4.

3lnroeifung jum ©ebet. Jilt. Sitt. ®. 4G0, 13.

3lrme .Hartman. Sittg. <B. 159. ©eiftl. Xi«^t.

I, 75, 19.

3Irnolo, d. ^eil. ©eifte. Sittg. ©. 155. ©eiftl.

Jicfit. II, !)9, 1 f. ou* Suliana.3lrnfteinera)larienleirf). Sittg.S. li;2. ©eiftl.

Sicfit. I, 82, 30. ya'-/,lr. S. 245. 4'.i.

3ltl)i-3 unb *).!rop^ilraö. gpielmannSb. II,

305, 28.

3lug5burger ©ebet. Sittfi. £. 140. Alt. Litt.

S. 206, 33. Uöf. Ep. in. 103, 36.

fj. atuguftinuS, ©ermo. Sefeb. ©. 51. Sittg.

e. 76. iSilt. Sitt. S. 94, 25.

•Hxia, Seben Qefu. P. XfX, 140. 3lntic^rift.

Sittg. 6. 154. P. XIX. 209. Süngfte ©e=rid^t. Sittg. ©. 154. P. XIX, 304. S. b.

©aben be§ ^. ©eifteä. Sittg. 3. 155.

P. XIX, 305. gobanneS. P. XIX, 129.

3lDe ÜBario a. ©roj. Sittg. S. 164. Xachtr.S. 305, 2S.

aSairifc^e a3eicf)te. Sefeb. S. 82. Sittg. ®. 89.

H6f. F-ii. in, 676, 1.

SBairifcfie 33eid)te. Sittg. ®. 88. 90. Sit.

Sitt. ®. 133, 6.

ajalaam. /'. XX. 479. ©eiftl. Sic^t. I,

197, 30. Sittg. 3. 1.'.2.

Söamberger ©laube unb 33ei(^te. Sittg. S. 92.

X'jfker HI. .S. XI. HUt. Sitt. 3. 458.i). söorbora. ©eiftl. Jid)t. II, 70, 7.

a3afclei- Segen. Huf. A>. III, 700, 11.

»afelev Diejepte. Sittg. 3. 116. Alt. Litt.

S. 137, 5.

SSeic^t= unb öuggebet yachtr. S. 346.

SSenebittbeurer ©laube unb 93eicf)te I. Sittg.

©. 92. X<jth-r III. H. I V. *at. Sitt. 3. 457.

SenebiJtbeurer ©laube unb ikirfite II. Sittg.

3. 9:i. Xotkerlll.S.V. >Vllt. Sitt 3.457.33enebiftbeurer Glaube unb25eicf)te III. Sittg.

3. 94. Notker III, S. VII. Sit. Sitt.

3. 457.

Senebittinerregel. Sefeb. ©.26. Sittg. 3.72./'. XI II, 4.')4. Sit. Sitt. ©. 105, 13. ^Nachtr.

22, 23.

a3ertl)olb oon .^alle. ^öf. (Sp. HI, 3. S3e=

mantin. .«Söf. Gp. III, 3, 24. Ärane..v>öf. Gp. III, 27, 35.

33efci)n)örung. P. X/If, 476.

SBittgefang an ijJetruS. Sittg. 3. 139. Ho/.Kp. III, 7112. 17.

saianfcbanbin. ."oöf. Gp. lU, 84, 30.

Sbliggcr n. Steinac^. £iöf. Gp. I, 352, 1.

»onud. ©eiftl. Jicbt. II, 42, 21.

f). '.«ranbon. ©eiftl lidit. II, 13, 10.

Srief Siuobpcrt^. P. XI, 2^5. i.'ittg. 3. 107.

P. XIII, 4.i6. Notkrr I, S. XCV, H61.

iUt. Sitt. S. 31.% 24 .ööf. Gp. lU, 709, 59.

380 II. Sadjctrjcirljuta. (firirgcr — S. ©aller.)

fflrieger ^'falmcn. Sittg. S. 8:?.

SUtuber .§anfcnä iPlavicnüeber. ©eiftl !Jicf)t.

I, 283, i;i.

«ruber ^^^ilipp. Öciftr. Z\d)t. I, 2S1, 30.

SBruneUU'j. Spielmannob. I, 28r>, 3.

Suc^ ber 3J!ärti)rer. ®eift[. 2)id)t. n, 13-1, 1.

»uc^ ber »lügen, ©eiftl. SDicljt. 11, 130, 12.

SÖuä) ber i'äter. ®cift(. X\d)t. II, 131, 29.

ffi.

l). Caecilia. ßeiftl. ^idit. n, 70, 16.

J). GaUiinadjiiS. ^ilt. X'ttt. 6. 330, 35.

Gambribger i'ieber. Nadär. S. 'JOC, 42.

Gartdrutier 9lätjelf.

Siätjel.

Carmen ad deuni. Sefeb. <S. 52. Sittg.

6.78. iittiritt. e. 115, 10. H6f.Ep.IlI,673, 4 it.

^. eQtf)arina. ®eiftl. SiAt. n, 81, 3-1.

i Gf)rtflovI)oru5. ©ciftl. 3)tc[)t. n, 71, 10.

d^riftuö unb bic Samaritcrin. itttg. S. 138.

An. litt. ,s. :'/;;, tj. ho/. Kp. in. im, 4S.

aiau§ Grane, ©eiftl. »icl)t. II, 139, 19.

Codex Vaticanus 3.548 \. Xcw/ä/: S. IUI, 48.

Codex Vatic. Regius 5C.6f.Nachtr. S. 4, 31.

Confessio. Aac/it/: S. irt'j. 12.

Confiictus Ovis et Uni. •üUt. Sitt. 2Ü9, 11.

Contra malum malannnm. Aac/ilr.

S.l<>9,36. Sittg. ©.125. SUt. 2itt 158, 12.

Contra vermes. Sittg. S. 124. ^ilt. Sitt.

©. 158, 3. JIÖ/. Ep. III, 683, 31. 684, <J.

ßrefcentia. Spietmannöb. II, 221, 15.

S5aniel. ©eiftl. Äidjt. II, 140, 1.

de Heinricü f. Heinricus.de musica

f.niusica.

SentfpriidH'. /'. XI/I. 477.

Deu8 septiformis. Sittg. <S. 18C. ®eift(.

^ict;t. II, 98, 7.

S?eutfd)C'S SBofabular. P. XI. i'.5*. 265.

de vocatione gentium. Sittg. S. 75. Sit.

Sitt. e. 94, 20.

2>ialette f. Sialeftfarte unb Sq'ö\. 6p. III.

dicta S. Augustini. Aachti: S. 1Ö8, 16.

dies irae. *ilt. Sitt. 327, 20.

I). S;ioni))'iuö. Salt. Sitt. ©. 328, 19.

doner dutigo. yac/ifr. S. 200, 34.

\). 3>orotl)ea. Gkiftl. ^id)t. II, 66, 21.

SJrci Siinglingc. Sittg. 5. 152.

\). Sulcitiuö. i'llt. ^L'itt. 2. 330, 18.

©.

ebernant v. Grfurt. ®eiftt. Sid^t. II, r^^, 5.

Ecbasis Captivi. Sittg. ©. 28. Ölt. Sitt.

S. 289, 6.

Gbba. i«ib. I, 4, 3. flubr. VI, 15.

Gbolanj. ßöf. Gp. lU, 84, 2.

Gill)art oon Cberge. ^'6\. Gp. I, 1.

Gfteljart. iilt. i.'itt. ®. 270, 25. 318, 7.

^. eiifabct^. ©eiftt. Sic^t. I, 278, 23. II,

61, 20.

e.GmmeramerÖebet. Sittg.e.;'5. P.XV,83.Sit. Sitt. e. 111, 11. Sefeb. ©. 76.

Grafliusf. Otto.

Grfurter J\ubeneib. Nachtr. S. r.i4 , 44.

Sittg. e. 111.

Grlöjung. ©ciftl. Sic^t. I, 27.5, 2.

Grnft \. .'öerjog Grnft.

Gffener ,'öcbcroUe. Sittg. S. 114. 4ilt. Sitt.

©. 163, 3. Nachtr. litO. 11.

i). Guftttc^iuä. ©eiftt. Sidjt. II, 83, 17.

Evangelium ^Mattbaei. Sittg. ©. 75. iSUt.

Sitt. ©. 94, 6.

Evangelium >'icodemi. P. XIX, 318.

Geistl. Licht. II, 142, 11.

Exhortatio ad plebem christianam.Sefeb. g. 31. Sittg. ©. 7;;. SUt. Sitt.

g. 102, II.

a) auö fiaffel Nachtr. S. 18, l'.i.

b) a\xi München Nachtr. S. 20, 1.

GEorji'jinU'j. llöf. Ep. 111, 6;>6, 45.

Gsjoleid;. Sefeb. g. 195. vittg. ©. 113.

Geistl. licht. I, 39, 29.

Fecunda ratis. i'Ut. Sitt. ©. 287, 13.

glorjri«. Sittg. g. 148.

§ränlifd)eö ©cbet. Sittg. S. 94. Sit. Sitt.

g. HO, 36. m/. Ep. III, 673, 43.

jjränfifdied Joufgelijbni'j. Sefeb. g. -jO.

Sittg. g. <5. iiit. £'ttt. e. 109, 27. a)tcrfc=

burger §bf. Nachtr. S. 163, 38. SBüin;

ebener ^t>\. Nachtr. .S". 164. 14.

granlfurtcr ©loffen. Sefeb. ©. 9.

§-rauenlob. Sittg. ©. 103.

§rectenI)orfter 4ieberoUe. Sittg. ©.115. :)ilt.

Sitt. g. 130, 0.

J^reifinger '^-aternofter. Nachtr. S. 117. 9.

Sefeb. g. 33. i;ittg. g. 87. P. XV, 87.

Sit. Sitt. e. 91, 7.*

{yriebbcrgcr Slntidjrift. Sittg. ©. 151. Hü/.

Ep. in, 715. 36. ©ciftl. X\<i)t I, 60, 32griebrid; oon gdjniaben. ^o\. Gp. LH, )s.5, 11.

Jfroumunb. Sit. Sitt. S. 302, ::0.

fyünfjcljn 3eid)cn. OJciftl. Sidjt. II, 40, 20.

g-ulba. Vittg. g. 20. S(t. Sitt. S U, 14.

gulbaer ÜJci^te. Sefeb. g. 80. Sittg. g. 89.

Sit. Sitt. g. 130, 16. llvf. Ep. in, 675. 27.

©öttinger £->bf. Nachtr. S. 191, 54. a.'atil.

^bf. Nachtr. g. 191, 11.

CS.

©. ©aUcn. Sit. Sitt. g. 57, 15. 269, 20.

©. ©aUer ©taube u. 4kic^tc I. P. XI, 274.

Sittg. e. 91. Sit. Sitt. ©. 457. X'efeb.

e. 111.

©. ©aUcr ©laube u. Mcidjte II. P. XI, 274.

Sittg. g. 92. Sit. Sitt, ©. 457.

©. ©aüer ©laube u. Öcid)te UI. P. XI, 274.

Sefeb. ©. 116. Sittg. S. 93. Sit. Sitt.

©. 457.

II. Sad)Decjeid)nt9. (S. ©aller — ^imflridjc.) 381

e. ülatter !paternoftcr u. ßrebo. fiittg. S. 87.

p. xnr. 4->7. iUt. Sttt. S. 93, 8.

<5. (Malier '^Jvomiifioncn. I.fhri confr. S. 111.

(2 PiaUer Serbrüberuniien. /y/6n con/r. S. !'.

e ßaUer ;Ut)etorif. /'. Xnr. 464.

(Sebete, tatcinifc^e. Nanhtr. S. 331. .346f.

aud) 'flluvi.

Oit'bete. i'ittg. 3. l.iSf.

auc^ ©rajer(»icbete.

Gebet an eine öeilige. Sittg. S. 13S.

©ebet nn TOariö. Hof. Ep. III, 6'jO, 5.1

Gebet bc§ ©iiieOart. Grosse Otfr. /, 6>ii.

i;ejeb. 3. 157. ätt. £ttt. 3. 267, 1.

I). «eift. Sittg. 3. 15(>. ©eiftl. Sic^t.n, 99, 1.

öciftltclje iRatfc^täge. Vittg. 3. 96. ?at.

i.'itt. 3. 460, 6. ©eiftt. Sic^t. n, 118, 11.

iV./«r/- ///. 414.

Gcovg'jHeb. Urosse Otfr. S. 4S], Anm. Sitt.

3. l:!8. sJilt. Sttt. 3. 3:i6, 7.

Gereimte 5}5|almeniiberf. £e|e6. 3. 1S7.

Öittg. 3. 139. Alt. Litt. S. 264, 30. Höf.Ep. in, 102. 36.

©eipräc^e, Gaffclcr. fiittg. 3. 115. Nachtr.S. 10. 44.

Gciprod^e, ^pariier. Sittg. 3. 115. S(t. Sitt.

3. 75, 13. Nnditr. S. .5, 12.

Gejpräc^e, Satifanijc^e. Sittg. 3. 116. alt.

iiitt. 3. 7.5, 13. Nachtr. S. 3, 13.

gBSta Oddonis. Stlt. Sitt. 3. 333, 27.

Gleinter ülntic^rift. Sittg. 3. 15t. Geiftt.

T\<i)t. I, 61, 15.

Glojien. Sittg. 3. 35. P. XIll, 4.57. 4.5.9.

X \; Tj. H2. H3. ölt. Sitt. 3. 65, 27.

glossae Cassellanae. Sefeb. 3. 1. Sittg.

3. 63. ?Ut. iritt. 3. 74, 35. Nachtr.S. ;>. 4.5.

glossne Lipsianae. Sefeb. 3. 9.

Glofien, ipaiifer. NacMr. S. 9, 9.

Glofien SU öoettus. P. Xllf. 4m, 4.y2.

Glofien äu x'llbt)elm. Sittg. 3. 50.

Gloffen 511 '.Hlbljelm, euigmata. P. XI.266. 210.

Gloffen ju Sllb^elm, de virtutibus. Sittg.

3. 50. /'. XI, 210. XIII, 45.'),

Gloffen }U aitb^elm, de vitiis. Sittg. 3. 50.

/'. XI, 212.

Gloffen JU ben ^falmen. P. XI, 213.

Gloffen 5U Sedulius. Sittg. S. 53. P. XI,213.

Gloffen, »ereinjelte. P. XI, 269. 313. XIII,446. 4'>0.

Goliaroen. Spictmann§b. n, 273, 1.

f) Gongolf. Sit. Sitt. 3. 326, 7.

Gotirib .yagene. .^öf. ©p. UI, 662, 4.

Gotifc^e Sentmäler. Sittg. 3. 8. »Ült. Sitt.

3. 31.

Graf iRubotf. Spielmann^b. n, 292, 6.

Gramer 3aeriu>5. Nachtr. .S. 268.

Grajer Gebete. Geiftt. Sic^t. I, 25, 29. n,il7, 3 Nachtr. S. 2>i6, 33.

Gramer iDiarienfequen}. Nachtr. S. 329.

Geiftl. ^ic^t. I, 281, 1.

Gramer JJlonat4regeln. Nachtr. S. 265, 31.

Gra',er aSurmfegen. Nachtr. S. 200, 13.

Gregoriu« f.Nar.htr. S. 294, ."iS.

Giinbacfjar pon Jubenburg. ©eiftl. Tic^t. I.

279, 11.

Gute %xm. yöf. Gp. II, 568, 23.

.Hamburger jüngfte Gerid;t Sittg. S. 155.'

Gelstl. Dicht. I. 63. 1.

.§amelburger aJlartbefc^reibung. Sefeb. 3.

7

1 .

Sittg. 3. llr^. Alt. Litt. S. I.W, 9. Hi,f.

Ep. III. 616. 4LHartman pon 2Cue. ööf. Gp. II, 1.

Sieber. §öf. Gp.'H, 16, 1.

58üd)lein. <b'o\- Gp. II, 27, 15

Gret. §bf. Gp. II, 37, 15.

GregoriuS. ööf. Gp. II, 65, 13. Nachtr.

S. 204. ')S.~

3trme öeinrid). .i5öf Gp. H, 84, 16.

Siüein.'5«öf. Gp. II, 125, 25.

•öartiPtc^ oon bem §age. Geiftt. Sic^t. I,"

279, 14.

Seibin. Söf. GP. in, .-^S, 17,

de Heinrico. alt. Sitt. 3. 301, 25. Nachtr.

S. 221. Sefeb. 3. 189. Sittg. 3. 137.

Heiurici summarium. Sittg. 3. 62. 64.

')at. Sitt. 3. 77, 10.

Heinricus,3prid;iüörter. Jltt.Sitt. 3. 287,12.

Heinrich Clüzenere. Geiftl. Sic^t. 1, 284,24.

Heinrich der Glichezäre. ©pielmann^b.I, 230, 1. 287, 24.

öeinrid) ßefeler f. §epter.

Heinrich von Freiberg. öBf. Gp. III,

405, 27.

Heinrich v. Kolewitz. Geiftl. 2)ic§t. II.

91, 16.

Heinrich v. Melk. Sittg. 3. 157.

Heinrich v. Xeustadt. 5iBf. Gp. III.

374, 25.

aipoUoniuä. ijöf. Gp. III, 375, 26.

Von gotea zuokunft. §öf Gp. III,

400, 13.

Heinrich v. d. Türlin. 6öf. Gp. II, 242, 1.

Heinrich v. Veldeke. §öf. Gp. I, 56, 21.

Seinäelin pon Gonftanj. ^öf. Gp. III, 578,4.

öelianb. Sefeb. 3. 457. ifrogr. 1874." G. XXII, 375. Sittg. 3. 131. Sit. Sitt.

3. 159, 15. Ausgal)e IX, 1. Niederd.Jahrh. XXI, 11.

§erbort Pon gri|tar. öbf. Gp. I, 282, 1.

öcrburtfage. Äubr. XVn, 13.

.sieriger. 3pietmann§b. I, 315, 13. Sittg.' 3. 29. ilt. Sitt. 3. :iOl, 14. Nachtr.S. 223.

öerranb oon Sanb§berg. Sittg. 3. 65.

Serrant Pon üBilbonie. .J>öf. Gp. LH, 410, 1.

.^erjog Grnft. Sittg. 3. 167. SpietmannSb'

I, io8.

veijtcr, .v>cinric§. Geiftt. 3)ic^t. I, 140, 13.

.viilDebranb^tieb. No'-htr. S. 191, 10. Sefeb.

3.119. Vtttg. 3. lir. ^llt. Sitt. 3. 112, 27.

.?<ilbegunbefage Jlu&r. XVI, 12.

.fiilbefage. flubr. XXI. 8.

Hiraelriche. vittg 3. 160. GeiftL Sit^t.

II, 122, 11.

382 II. SadjDerjeidjni?. (^intmtl u. QöUe — Coljengrin.)

J[Mmmeru..«Söffe. Scfeb.S. 192. tittg.® U3.^^oaer in, S. XI. Sit. Öitt. S. 45. 81:!.

Pkiftt. Jic^t. I, 25, 5.

^immlifd^e ^crujalem. i.'ittg. 3. 157. Geistl.

Dicht. II. :i'.i, 1^.5.

^iri'c^ unb .'öinbe. t'ittg. S. 125. Ölt. S.'itt.

S. 157, IsT .^o/. A>. ///. 6-*.?, 19.

^od^jeit. Xachtr. S. -JS-J. 1. ^'ittg. g. 161.

©eiftl. Sidit. II, 87, 3t.

fiiomilie Sluguftins. Nac/itr. S. 151, S.

^omilie ^aebas. i'efeb. ®. 76. ^'(tt. l'itt.

£. 1 33, 12. i'ittg. S. 96. Xachtr. S. 194, 16.

^rabaniJAe ©(offen, i'efeb. ©. 3. i'ittg.

3. 5:4. -.5Ut. Sitt. ®. 72, 7.

^rotfuitf). ^}ilt. i,'itt. a. 321, 11.

hürnen Seyfrul. 3!ib. I, 143, 11.

^ugo oon i.'angenftein. ©etftl. Ttc^t. n.135, 13.

>fiBenfc^e G^ronif. 3iib. I, 143, 11.

incliculus auperstitionum. Sittg. ©. 85.

iftlt. Öitt. <B. 82, 17. Aac////-. ,5. 11.

Snnobrucfer Cober 652. Nac/itr. S. 2S2, 57.

Snit'jbrucfer <paternofter. Nachtr. S. 2S3. 1.

i-tttg. S. 156. (Sieiftt. Sic^t. n, 90, 29.

Snnöbrucfer 9ieüepte. Xachtr. S. 262, 1.

SnteilineaiDerfton ber Ipfatmen. £ittg.

@. 81. iSUt. i'itt. S. 125, 19. Xachtr.S. 309, 3.

Sfibor. Sefeb. S. 34. Sittg. ©. 76. i>Ut.

Vitt. S. 97, 31.

3'3Iänbifcf;c Saga. Germ. XXIV, 105.

Äartmeinet. SpiclmannSb. II, 91, 20.

flcrontfcbe 6Ioffen. Sefeb. 3. 3. £'ittg. 3.59.•Vllt. Vitt. 3. 72, 7.

Älagc. >Jitb. I, 191.

Älagenfiirter "^'aternofter f. üJlilftätter später-

nofter.

fltofterneuburger ©ebet. Sit. fiitt. 3. 459, 2G.

i.'ittg. 3. 9.i.

illoftcrneuburger 'iprcbigt. Sittg. 3. 97.

i^onrab von (jupeäbruniien. (Seiftl. Iiirfit.

I, 200, 26.

Äotiiab oon j^eimeäfurt. ©eiftl. 2)i(^t. I,

266, 10.

ilonrab oon Stoffel, ööf. ©p. I, 388, 1.

Äonrab oon SBürjburg. i>öf. ßp. III, 165, 1.

Alexius. .£)öf. dp. III, 267, 1.

der werlte' l(>n. &\'6\- Gp. III, 176, 1

Engelhart. JDÖf. 6p. UI, 242, 13.

Goldne Schmiede. §öf . 6p. III, 204,30.

Herzmfere. S>'6'\. Gp. IJI, 21,5, 11.

fttage ber Jliinft. iiöf. Gp. III, 235, 8.

Sprif. .tiöf- Gp. Ili, 342, 6.

S. Xicolaus. £iöf. Gp. III, 173, 29.

Otte mit dem Barte. JQÖf. Gp. III,

183, 37.

Pantaleon. ,§öf. Gp. III, 270, 7.

Partouopier. ©öf. Gp. II (, 279, 7.

3cbnjanritter. ^öf. Gp. III, 23-1, 1 1

.

i). Siloefter. 4iöf. Gp. in, 272, 1.

Srojanertrieg. ^'ö\. 6p. III, 311, 1.

turuei von Nautheiz. ^öf. Gp. IIL169, 6.

l). ilreu?. 4-iöf. Gp. III, 407, 14.

Jlreuäe3f)olä. Oieiftl. 2)ic^t. II, 41, 17.

Sanfen Gnifel. ^bf. Gp. III, 658, 1.

Johannes Kaptist. Xachtr. S. 327.

Johannes v. j'rankenstein. ®eift(. 2)icf)t.

II, 135, 27.

Sohanneominne. Kachtr. S. 203, 56.

Qobann oon üJJic^eldperge. 6öf. Gp. III,

407, 25.

Siibeneib, Gifuvtcr. Xachtr. S. 194, 44.

Siibeneiöe, Orfovber. Xachtr. S. 195, 8.

Subitl), ältere. Sittg. ©. 152. Geistl. Dicht.

I, 215. 2.

Subitl), jüngere. Sittg. 3. 152. Geistl. Dicht.

I. 205, 20. Anm.Siibel. Öciftl. Jidjt. I, 287, 3.

Süngcre 2^iturel f. liturel.

l). Suliana. Xachtr. S. 276, 43. ©eiftl.

Jic^t. II, 80, 23.

.Runter unb ber treue .öeinric^. ^öf. Gp. III,

5i2, 6.

it.

Äaifcrdjronif. 3pielmQnn§b. II, 182, 20.

Vittg. 3 146.

flarlö b. 0r. aJlonQt§= unb aBinbnamcn.Scfeb. 3. 71. l'.Xin.453.454. ilt.Sitt.

3. 49, 2.

Santfrib u. Gobbo. Sittg. 3. 29. alt. Sitt.

3. 301, 1. Xachtr. S. 209.

Sanjctotfage. .§öf. Gp. n, 163, 3.

Satcinifdje 3egen. Xachtr. S. 199, 27.

Laudate dominum. Sittg. 3. 156. ©eiftl.

Jidit II, 9.S, 1.

Sebcn 3efu. irittg. S. l."3.

Seben Jo^anneä be5 2;äufer§. ©etftl. Xi(i)t.

I, 238, 14.

vegenbar. Öeiftl. 3Md)t. II, 85, 4. Sittg.

5. 144.

Seipjiger iJJfalmen. Sittg. S. 82.

Setanie. Xachtr. S. 2H5, 27.

lex Salica. irefeb. 3. 72. SiHg. 3. 114.

Sit. Sitt. 3. U 9, 14.

über promissionum. Conf. 3. 4.

libriconfraternitatum. Sittg. 3.32. Confr.3.37.

Siebeägrufe. Sittg. 3. 29. Ält.Litt.S.315,21.

SiebeCrjauber. Xachtr, S. 351.

Sitanei. Sittg. 5. 157. ®eiftl. Sic^t. II,

95, 24.

Siolänbift^e iHcimdironif. ^öf. Gp. III,

665, 4.

Sob aalomoä. Sittg. 3. 152. Geistl. Dielt.

I. 2117. 1.

Üo^engrin. ^'o\. Gp. lU, 66, 31.

n. Sadjnerjeidjnie. (Corrdicr ßeirijtc — llotktrs ßoctius.) 383

Sorfcfjer 33eid)te. Xachtr. S. 192, 34. fiefcO.

S. 77. Üittg. ®. 88. iSlt. Sitt. @ 112, ;">.

irotidier öiencnfcnen. Xac/itr. .V. 70.'', 2J.

s.'ittg. 5. 141. 3Ut. Sitt. S. 26r., :<3.

Üuciboriu?. l'ittg. S. 161. ©eiftt. ®icf)t. H,93, 26.

i.'ubiDig5(ieb. Scfeb. B. 186. t'ittg. S. IS'.

iat. t'itt. S. 2r.7, 41.

Vut^cr oon Sraiinfc^roeig. ®ciftt. Jirfit. II,

140, 4.

Üutroin. ©eiftl. Sic^t. H, 44, 5.

maget kröne. @eift(. 2i(fit. II, J4, 20.

Wai u. aeaflor. S>'6\. ©p. II, 369, 15.

a)!aiii5ev «etd)te «ittg. S. 83. Ütt. i'itt.

g. 133, 5.

aoiainjcr ©loffen. Cefeb. S. 6.

atolbergifdie ©toffen. ttt. fiitt. g.. 45, 24.

malus raalannus. üttg. ®. 125. Ölt. Sitt.

3. 158, 12f.

Contrat). ÜJiaria iKagbatena. 6ciftr.5ic§t.n,82,21.

ajJatgaretenlegenbe f.Passio unb ßittg.

e. 148. ©eiftt. Siebt. II, 18, 18.

anariengrup. ©eiftt. Sicfit. I, 30'.», 19.

aDiarientlage. ©ciftl. SCicbt. I, 305, 7.

ajJarienlieb. \acfitr. S. 30j.

ü)!arienlob. «ittg. 3. 163. P. XX, 47S.

©eiftt. Zid)t. I, 293, 26. 300, 12.

ÜJjQticniequens o. SDluri. Xacfi/r. S. 320.

Sittg. S. 163. ITo./. A>. ///, 725, ,Je.

©eiftt. Sicf)t. I, 302, 3 1

.

üHarienfequenj oon S. Sambcrt. Nachtr.

S. 2f!7. 6. Sittg. S. 163. ©eiftl. 35i(^t.

I, 301, 13.

aWeier öelmbrec^t. 6öf. ©p. n, 403, i.

aneltet anarienlieb. Sittg. S. 163. /fO/. Fp.

11/, 723, 21. Geistl. Dicht. /, 291, 1. Sefeb.

S. 204.

aJJemeiito äRori f. Sefeb. 3. 190. Sittg.

3. 142. 3iotter I, 863. ©eiftl. Sirfit. I,

31, 19.

SKeregarto. Öefeb. 3. 196. l'ittg. 3. 118.

©ciftl. 3)id|t. I, 54, 11.

SDJerfeburgcr iSanbfc^rift 58. Xachtr.

S. W2, \'2. lÜU, 13.

*J)Jerieburger ^aubevii)tü(i)e. Xrcchtr.

S. r.'U, 1. «ittg. S. 123. alt. fiitt.

3. 157, 24.

aneffegefong. Gehtl.DicM.IT, 12.^,17. Sittg.

3. 161.

OTilftätter ölutfegen. W,f. r.p. III, 6S4, 3r,.

t'ittg. 3. 168.

UJiilftätter GjrobuS. Xachtr. S. 2.iS, 37.

l'ittg. S. 151.

aJiilftä'tter ©enefi^. Xachtr. .<?. 2.i3 , 15.

irittg. 3. 149.

JJUlftätter ^^aternofter. Xachtr. S. 251, 40.

©eiftl. liebt U, 90, 31.

SBiilftätter i'bpfiologuS. Xachtr. ,?. 2e0, J.5.

aiiilptter 3ünbcntlage. Xachtr. S. 2ö0, 40.

Sittg. 3. 159. ©eiftl. lüft. X, 85, 4.

aJlinnelieber. Xachtr. i>'. 30-5, 13.

modus Carelmaimiiic. Sittg. <3. 29. iilt.

Üitt. S. 300, 14. Xachtr. S. 208, 234.

modus florum iHttg. S. 29. Sit. Citt.

3. 300, 21. Xachtr. S. 231, 5.

modus Llebinc. l'ittg. 3. 29. 3llt. Sitt.

3. 299, 31. i\achtr. S. 217. 236.

modus Ottinc. Sittg. 3. 29. iStt. Sitt.

3. 3U0, 8. Xachtr. S. 214. 236.

2)Jönd) Don ßeil^bronti. ©eiftl. Jidit. 11,

118,27.

aJlödngerlicb. gpielmannöb. I, 116, 4.

ÜJJonfecr i<rud)ftüde. Sefeb. ©. 53. Sittg.

3. 74. iUt. vitt. 3. 93, 27.

aJlonfeer ©loffen. Sefeb. 3. 5.

3Kori} Don 6>raon. 3pielmann^b. II, 301, 1

ajJorolt f. Salman, 3alomon.ÜJlünd^ener Slusfabrtfegen. Hiif. F.p. III,

6H6, 7. Sittg. ©. 168.

2)iiinij^ener ©laube unb S8cid)te. Xachtr.it.23S,16. :^ittg. 3. 93. «^Ilt. Sitt. 3. 457.

ÜJUindienev "4-'rebigtbrud)ftüde. Xachtr.

.S. 230, 4S. Sittg. 3. 96.

!Künd)ener '^ijatmen. Sefeb. 3. 83. Sittg.

3.81.SDlüncbenev SResepte. Höf. F.p. III, 68.'), 17.

5Küncbener 3egen. Xachtr. S. 310,28. ©eiftl.

2id)t. n, 122, 20.

ÜRündienev aBurmfegen. Hüf. Fp. III. 685, 7.

äliuvbadier £it)mnen. Xachtr. S. 165, 46.

Sefeb. 3. 42. Sittg. 3. 77. M. Sitt.

3. 115, 2S.

SDfuri, ©ebete. Xachtr. S.319,11. 328. 331. 346.

de musica. P. XI. 257.

SDlufpiUi. Sefeb. 3. 121. Sittg. 3. 121.

P. X V, 69. alt. Sitt. 3. 149, 17.

lt.

Jtabuc^obonofor. Sittg. 3. 152. GcUtl. Dicht.

1. 215. 15.

gjamen. Sittg. 3. 30.

JlatiDität Xachtr. S. 241, 49. Sittg. 3. 116.

Oilt. Sitt. 3. 467, 21.

!neitf)art JudiS. Xachtr. S. 306.

gjibetungenfibf. Xih. I, 06ff. II, 506.

i). Jücolauä. ©eiftl. Siicbt. K, 83, 6.

Xicolaus u. Jeroschin. ©eiftl. S)ic^t. II,

136, 18.

3!ieberbeutf(^er ©laube. Sittg. ©. 94.

Xotker III, S.XXV. iiilt. Sitt. 3.457.sefeb. 3. 117.

aiieberbeutidiet ^falmentotnmentar. Sittg.

2. 96, illt. Sitt. 3. 126, 1.

Siicberbeutjcfte ^falmen. vefeb. 3.84. Sittg.

3 81. illt Sitt. 3. 12.'), 23.

ÜJicbevbeutjdie »^.sfalmen. Xachtr. S. 185, 23.

'Jiorbtl)üring. '^äfalmen. Sittg. 3. 82.

9Jortpert§ tractatus de virtutibus. Sittg.

3. 97. XotkerII,S.r. *}ilt. Sitt. 3.460, 15.

Diottere. Sittg. 3. 97. Üilt. Sitt. 3. 270, 7.

3:<8, 1.

^J^otterS aoetiu§. Sefeb. e.95. Sittg. 3.105./'. XIII, 305. 461. X'Aker 1, 3. alt. Sitt.

3. 339, 22. 354, 7.

384 II. Saöjnerjctdjnis. (Wothers ßrtcf — SSdjf. ffiaufgelöbnts.)

9}otfer§ »rief. Nötiger I, XIU. S'>U.

9!ot!er§ ftatcflorien. 2efeb. ®. 10-1. Sittg.

e. lOr.. /'. XIn. .n-». Notker I, S. 365.

Sit. üitt. 3. 341, 11. 379, 19.

92otterQ Gantica. Notker IL 601.

DIotterä eomvutuö Nachtr. S.3V2,33. .J)öf.

Gp. 111, 710, 10.

9iOtter§ Äatec^i^muS. Notker II, 633.

9!otterä SDiarcianu^ GapeUa. gefeb. ©. 99.

Sittg. ©. 105. P. XIII, 316. Notker I.

S. 6S5. ä'Ut. 2itt. ®. 344, 20. 392, 22.

9?otter§ de rausica. ßittg. ©. 107. Notker I,

S. XC. XCI. XCII. S49. S[lt. Sitt. ©. 845, 4.

406, 9.

9Jottet§ Jtf'il fQ/inivela:. 9?otfer I, 500.

M. Sttt.'®. 311, 3.

92otter§ ^^rcbtgten. Notker I, S. XC VII.

9iot!erö ^Pjalmen. Nar/,tr.S.3Jl,7. P.Xl,-Jir,.

üefeb. ©. 85. 93. Sittg. ©. luO. 92ottev I,

s. xcv. xcvi. xovn. ii, ©. 3. äiit.

Sitt. <B. 346, 5. 411, 1.

9!oteer^ gitjetorit. Sittg. ©. 106. Notker I.

S. XIII. LXXXIX. r,-J3. ait. Sitt. ©. 343, 5.

/'. XXII, 217.

9lotter§ de eyllogismis. Sittg. ©. 107.

Notker I, .V.i6. Alt. Sitt. ©. 342, 27.

gjotterä Seile ber Senttunft. Sittg. ©. 107.

Notker I, S. LXXV. .'iS'J. iJilt. Sitt.

©. 342, 20.

®.

Dbo5 Grncftu?. Spielmann^b. I, 119.

oratio cotidiana. Nachtr. S. Uli, 1.

ordo ad dandani poenitentiam. Sittg.

S. 88. SÜtt. Sitt. ©. 182, 23.

Drenbet. Sittg. ©. 166. ©piettnannSb. I,

170, 24.

D^roaib. Sittg. ©. 166. ©pietmannäb. I,

146, 24.

Dtfrib. Grosse Au.1'1. 1. 2Borterb.II. Sefeb.

e. 125. '^Jrogr. 1874. Siff. 1877. Sittg.

©. 127. B. VIU, 225. Zegtau^g. 2. 9tu§g.

b. großen SejteS 1882. O. XXVII. U'J.

flCeiner Sejt. 2. 2luäg. 1884. iluräcä

2Bb. 1884. !5'nt. Sitt. ©. 186, 9. Sittbl.

IX, 108.

Dltot)§ ©prid^roörter. Silt. Sitt. ©. 287, 11.

Dtlot)5 ©ebet. Scfeb. @. 107. /'. X V. «4.

Sittg. ©. 15. ?Ut. Sitt S. 458, 30.

Dtto§ erafiiu?. «eiftt. »ictit. II, 67, 10.

DttotarS Sieimc^ronil Siöl Sp- HI, 663, 8.

Ottmarus ad discipulos. Nachtr. S. IHU, 12.

Drforbcr i)!onnt'5rcgelti. Nachtr. S. 266, I.

Orjorber ^subencibe S-!^ubcneibe. /

i>. <)JapI)nutiii5. ält. Sitt. ©. 332, 3.

^arijer (Stoffen. Sefeb. ©. 3. Sittg. ©. 89.

passio s. MarRaretae. Nachtr. .*>. 334.

*4!offionol. «eiftl. Sic^t. II, 128, 18.

^laternoftcr f. ij-reifing. SDlilftatt.

Ij. »^Jatriciiiä. Wciftl. 2)i(^t. II, 13, 2.

e. »paulor «(offen. Sefeb. ©. 8.

'4iouIu5. Sittg. ©. 159. ©eiftl. SDi^t. U.11, 22.

^autu§ 2>iafonu§. Nachtr. S. 327.

l). ^^Jelagiu?. Sit. Sitt. S. 326, 25.

ijjfäferfer ©erbrüberungcn. Confr. 358.

i<fQl-,er ^öcic^tc. 91ac6tr. ©. 193, 42. Sittg.

©. 90. iiat. Sitt. ©. 133, 6.

liflanjennamen. P. XIII. 4 7 7. O. XX VI, 401.

iU)Qfiologuä, älterer Sittg. S. 116. Alt.

Litt. S. 460, 20. ©eiftl. 2)ic^t. I, 203, 13.

^Ijnfiologuä, jüngerer. Sittg. ©. 116. 151.

alt. Sitt. ©. 461, 1. (Icistl. Dicht. I, 200, L203, 23.

5{Jilatu§. ©eiftl. Sid^t. H, 21,29. Sittg.

©. 162.

qSleier. .göf. ©p. n, 302, 29.

©arel. §öf. Gp. II, 305, 26.

aJJeleranga. ^'6\. Gp. II, 349, 4.

Sanbaouä.. ßöf. gp. n, 320, 1.

«Prebigten iut. Sitt. ©. 45.5, 18.

^45riefteretb. Sittg. ©. 1 13. Alt. Litt. S. 135, IS.

Hof. Ep. HL 676. 30.

iprieftcr Sember. ©eiftl. Sid^t. I, 249, 11.

iisütericb üon Oieit^erj^anfen. S>ö^- Gp. II,

166, 18.

9iätfel, 6arl>5rut)er. Nachtr. S. 206. ILmatperto Sobgefang. Sittq. ©. 138. Alt.

Litt. A'. 27L V.l. Hof. Kp. IIL 704, IH.

9iecf)t. Nachtr. S. 281, 31. ©eiftl. Dic^t. II,

S6, 17.

3tcicl)C"a«ev Seid|te. Sefeb. ©. 81. Sittg.

©. 89. Au. Litt. S. 132. 8.

9ieicbenouer SBerbrüberungen. Confr. 147.

9ieic^enauer ©toffcn. Sefeb. S. 3. Sittg.

©. 59.

Sieinaert. ©pielmann^b. I, 289, 23.

9teinbot oon lurn. ©eiftl. SBi*t. n, 73, 14.

jReinfrib »on öraitnfc^ioeig. ^öf. Gp. m,314, 27.

nieinbart %ud)i. ©pielmannSb. I, 287, 24.

;1ieinte Ho«. ©pielmann-Sb. I, 291, 21.

;)li)einQuer ».paulud. Sittg. S. I.i9. Hüf.Kp. III, 726. i.5. ©eiftl. Siebt. U, 117, 29.

SHolanb. Sittg. ©. 166. ©pielmannSb. II,

14, 1.

9lotl)er. Sittg. ©. 167. ©pielmann§b. I, 75.

9iubolf oon Gm«. 6öf. Gp. III, 543, 20.

äUeronber. ööf. Gp. III, 642, 8.

»arloom. §Bf. Gp. III, 559, 1.

«Ute ©ertjarb. §öf. Gp. lU, 54.5, 1.

Sffieltcbronit. .^-»öf. Gp. in, 648, 30.

SHunen. Jilt. Sitt. S. 13.

SRuoblicb. Sittg. S. 28. !5(lt. Sitt. ©. 302, 24.

Sacerdoa et lupus. ©pielmannöb. I, 231, 1.

©äcbpf'^e «eidite. Nachtr. S. 164, 30. Sefeb.

©. 77. Sittg. ©. 88. ait. Sitt. ©. 102, 5.

©äc^fifdjeS XaufgelöbniS. Nachtr. S. 11, 25.

Sefeb. e. 26. Sittg. ©. 84. Sit. Sitt.

©. 81, 23. 82, 28.

II. SadjoeqeidjniB. (Solmon — öuljtla.) 385

Salmaii unb ü)!orolf. 5ittg. S. 165. ©pieUmanii^b. I, 196, 19.

©alomonifitc ©loffcn. Öittg. S. 61. i'üt.

X!itt. e. 72, i;!.

^. eapicntia. ilUt. Sitt. S. 332, 20.

Saro (Üvammatilu§. 9Hb. I, 133, 13. Äubr.XI, 10.

©cficiituiuvSuvfiinbe. Kachtr. S. 241, 3S.

?((t. i-'itt. S. 167, 18.

Schlägel, .sliöf. (Jp. UI, 528, 3.

edjrätel u. SBafferbär. ööf. @p. in, 408, 20äc^raäbiidjeöSevlöbni'j.'Sittg. ©.113. auf.

Ep. in, 61j, 1.

©(^roänfef.

liachtr. S. 365.

©eiicn. Nachtr. S. 199. 27. 203, 56. 346.

Segen au§ ©. ©aOen. fi^. ZJTK, fi7.

©egen au5 iDhindjcu. ©eiftl. Si(i^t. II,

122, 2;).

sormo Augustiui. üittg ©. 76. ÜUt. Sitt.

©. W, 25. Sejeb. S. 51.

©eroatiii?. ööf. ©p. I, 81, 1. Sittg. ©. 148

(Seiftl. 3)i4t. II, 32, 1.

Sententiae morales. Hof. Ep. III, 706, 50.

Sibote. §öt. Gp. lü, 531, 15.

©ibpUen SBeiöfagung. ®eiftl. S)i(^t. II,

44, 17.

©icbenfc^täfer. ©eiftl. 3>ic^t. II, 37, 7.

©iebetijaf)!. Nachtr. S. 287, 5. Siittg. ©.157.(ieisH. Dicht. II, 92, 3. !>7, 9.

©iloefter. fiittg. S. 148. (Seiftl. 2)ic^t. n,31, 12.

Skeireins. Oilt. Sitt. @. 37, 16.

©peroogel. SpielmonnSb. I 315, 13.

SpottoerS. ifittg. ©. 140. P. XIII. 337.

ätt. Sitt. S. 267, 5.

©pric^ipörtcr. Alt. Litt. S. 275, 23. Rijf.

Ep. HI. 706. 49. P. XIII. 446.

©pvüc^e bei- aSäter. Sittg. 3. 161. Öeiftt.

Sic^t. II, 118, 21.

spurihelti. Sittg. ©. 124. Alt. Litt.

S. l.'iS, 2. Höf. Ep. III, 683, 26.

©trogburgci- 53tutfcgen. Sittg. ©. 125. Sit.

Sitt. ©. 158, 13.

Strapurger Gibe. Sefeb. 3. 74. Sittg.

©. 112. Sit. i.'itt. ©. 133, 17.

Stiicfer. .»ööf. Cip. III, 86, 1. ©pielmannöbII, 113, 29

Daniel. .6öf. Gp. UI, 87, 11.

flarl. .^öf. ©p. III, 86, 20.

Äleine Öebic^tc. .ööf. Cp. III, 04, 8.

>.^faffc Sintis. $öf' Gp. UI, 99, 6.

Superbia. Vittg. 5. 162.

Summa theologiae. Sittg. 3. 160. /'. XX.4H1. (ieintl. Dicht. I. 65, 15.

©pnoba(befcf)Iii6. Nachtr. S. 22, 1.

St)ntnr. (J. XIX, 437. 3en. Sittjtg. 1878,

31r. 79, Sp.435.

or.

2age5jeiten. Weiftl. liiert. U, 127, 15.

2atian. i.'ejeb. ©. 53. 64. Sittg. 3.79. Sit.

Sitt. ©. 120, 3.

legernfeet 2lnticf)nft. ©pielmannSb. II,

319, 1.

aiac^träge 51t ber bcutftben 3Jat.=£itt.

S^eop^i(u5. Sit. Sitt. 8. 327, 7. Öeiftl.

Sicfit. II, 6.5, 9.

thesaurus I'abariensis. Confr. ©. 395.

2^ibi'ctjaga. >JUb. I, 115, 1.

Sbilo ooii Giitm. PJeiftt. 3?icbt. II, 139, 7.

I). Jlpmad. «ciftt. Siefit. II, «4, 7.

Sieriage. Sit. Sitt. ©. 287, 2«. ©piel=mannöb. I, 230, 1.

Siturel, jünger, .göf. Gp. H, 457, 29.

SCituveUieber. aSolfr. I, 136, 5. Nachtr.S. 3.^2.

SnugbaUtä. Sittg. 3. IGO. ©eiftl. SDid^t. U,7, 20.

Xobiaäfegen. Sittg. @. 169. Uijf. Ep. III.

687, 1. 688, 34. 689, 59. 693, 52. 694, 1.

696, 33. Nachtr. S. 201, 13. 202, 9. 202, 38.

203, 43.

tohter Syon. ©eiftt. SDid^t. II, 220, 30.

Svierer Äapitutare. Alt. Litt. S. 126, 9.

Sittg. ©. 114.

Trierer *:)3fQlmcn. Sittg. ©. 83.

Srojafage. §öf. Gp. I, 282, 5.

Sroft in SSeräiueiflung. Sittg. ©. 158. ©eifti.

3)ic^t. U, 126, 31.

©. Xrubperter J^o^elieb. Sittg. @. 112.

übele wip. .^öf. Gp. III, 530, 1.

©. lUvic^. ©e'iftt. ^i<S)t. U, 53, 28.

Ulrid; von Gfctjenbadj. §öf. Gp. lU, 40, 11ÜUid) Jiietrev. §öf. Gp. U, 167, 12lUvid) üon Sied)tenftein. .ööf. Gu. UI, 420, 5.

ji-auenbud). .viöf. Gp- III, 51,5, 28.

^rauenbienft. iööl Gp. III 425, 28.

lUrid; öon Jürljetm. 'SBolfr. I, 341, 27.

Ulvid) »on bcm Jiirlin. sajolfv. I, 31.S, 24.

lUrid; uon 3näic£)ofen. .V(öf. Gp. II, 163, 2.

llniboä. Spieimannäb. I, 231, 8.

Uvtunbe aii^ einem i)ionnent(ofter. Nachtr.a. 318.

llrfunbennanien. Sefeb. 3 10. Sittg. 3. 33.

Sit. Sitt. S. 63, 22.

i). Urfuta. ©eiftl. »ic^t. U, 84, 12.

Üt re mi. Nachtr. S. 327.

y.Saganten. ©pielmann^b. II, 273, l.

SBeit. Sittg. 3. 1 I.h. Olciftl. 3)icfit. II, 51, 29.

0. sPei-ena. ßciftt. S^idjt. II, 84, 10

Serloine 3oI)n f. ÜJiilftntter 3iiubent[agc.

SSevonita ©eiftl. Sid)t. II. 26, 7.

SJefpafionu?. ©eifti. Sidit. U, 27, 26.

vocabularius liboUus .S. Gall Sejeb.

3. 1. Sittg. 3. 63. Sit. Sitt. S. 72, 30.

do vocatioiie f. de.

Sorauev ©enefiö. P. XX, 474. ©eiftl. »ic^t.

I, 193, 10.

»orauer Ü)lofe«. Sittg ©. 151. P. XX, 476.

©eifli. Xiidft. I, 19.5, 30.

Sorauer Siinbentlage. Sittg. 3. 159. Geiatl.

Dicht. I. 83, 26.

aSulftla. Sittg. ©. 8. ^Jrogr. 1874. G. XXI, 83XXIII, 372. Sit. Sitt. ©. 23.

25

386 n. Äadjoerjeidjnisi. (Wa^rljeit — Bukunft.)

SEBa^rOeit. Sittg. S. 155. P.ÄX.4m. «ciftt.

2)icf)t. II, 114, 21.

©alter oon SHtjeinau. (Setftl. Sic^t. II,

136, 9. I, 283, 1.

Waltharius. Sittß. 'B.2H. 'M. Sttt. ©. 317,36.

äBornefrib j. '.^Sauluä J'iatonuS.

SBarnung. OJeiftl. 5)t(^t. II, 113, 12.

SBartburgtrieg. ^ö]. ©p. III, 56, 1.

3Beingnrtttcr J)ictfcjcgen. Nachtr. S. 200, J.

Sittg. <B. 125. äilt. Sitt. ©. 158, 13.

SBei^enbuvqcr ftQtecOt5niu?v Sefeb. ö. 47.

Sittg. ©. 86. M. l'itt. ©. 83, 34. Nac/dr.

S. 11, 43. •242. n.aSernFier «on Gtmenborf. ^'ittg. ©. 162.

Öeiftl. 2)i(i)t. II, 118, 12.

SBernOcv Dom 'Jiteben-Jjein. Sittg. ©. 162.

Gieiftt. 3)id)t. II, 114, 1.

Sffiernfter ber ©nvtncr. .'[töf. ©pH, 3i»8, 1.

SBevnftevS a)!avieiUicber. Sittg. ©. 16 t.

SQJeint)erä aJiavicnlebcn. ®eiftl. 2)td;t. I,

2!<2, 8.

aBcffobrumier ©taube unb ik-tcfitc I. Sittg.

©. 92. iVoUvr ///. .VSf/. alt. Sitt. ©.457.Sffieffobninner ©(aiibe unb Seichte II. Sittg.

©. 93. Sefeb. ©. 115. Notker IH, 306.

Sit. Sitt. ©. 45S.

SBeffobrunncv ©ebet. Sefeb. ©. 119. Sittg.

©. 120. ^at. Sitt. ©. 112, 1 139, 16. Hü/.Ep. in, 682. 2U.

SBeffobrunuer ©cbcte. Sefeb. ©. 92.

Sffieffobrunucr (.^rtiittca. Notker III, 3.'>1.

Seffobruniiev J{atccl)i5mu5. Notker IIT, 351.

aBcffobrunner ©loffcn. *!Ut. Sitt. ©. 140, 30.

Hijf. Ep. in. 67S. 33.

aBcffobrunner -^Jrebigten. Notker III, 399.

'Jltt. Sitt. ©. 440, 1.

SBeffobrunner ^falmen. Nitker III, 3.

aBc^cloon^eibclbcrn. ©etftI.Sie^t.11,19, 20.

©iener G?obU'3. Sittg. S. 151. P. XX, 419.

Qeiftl. D\i)\.. 1, 19 t, 2.s.

äBiener ©cneftä. Sefeb. ©. 202. Sittg. ©. 149.

GeUtl. Dicht. I. Hl, 1.

äBiener iiiinbefegcn. Sittg. £. 124. !)nt.

Sitt. <B. 158, 8. Hof. Ep. III, 683, 31.

684. 9.

SBiener 3ofep^. /'. XX, 257. 430. ©eiftl.

Siebt. I, 191, 1.

SBicner mervart. .§öf. ©p. III, 533, 3.

2Bigamur. .fiBf. Cp. II, 560, 1.

SBilbe ÜJlann. ©eiftt. Sirf^t. II, 26, 7.

aBiUiram. Sefeb. ©. 109. Sittg. ©.109. ?([t.

Sitt. ©. 446, 21.

Jßinbberger 5ßfalmen. Sittg. ©. 83.

aBirnt oon ©raocnberg. jgöf. (Sp. II, 199, 1.

aBoIfenbiittler Gobei:. Nac/itr. S. 234, 48.

SBolfenbiittler Sieber. Nachtr. S. 234, 38.

Soifram f. SBolfv. I, 1-

Sßoiframs Sieber. Nachtr. S. 366.

Süräburger a)eicbte. Sittg. ©. 90. Alt. Litt.

S. V.U. 41.

äBürjburger ällartbefcbreibnng. Sittg.©. 115.

All. Litt. S. J.W. J4. Ilöf. kp. III. 611, ILaöurmfegcn u. iüeicf)tc. Sittg. ®. 168.

:x.

.\"antener ©loffen. Sefeb. ©. 7.

aifengrimuS. ©piclmaiinöb. I, 237, 10.

3.

,-^ci(^en beä jüngftcn 'Jageä. Sittg. ©. 161.

,Siird^er älrjneibucb. P. XIII, 466. M.Sitt. ©. 467, 14.

3ürii)er a)}i[cf)fegen. Sitiftj. S. 169.

3utunft narf) bcm Xobc. Sittg. ©. 155.

©eiftl. :3?id)t. II, 95, 10.

SufätK iiub :i3crtcl)tt3unj}cn.

5Ut. Sitt. 27,7. F. le Marchau t-Dous e, a contested readiiig iu the Codex! Argeutii«3. Jn: The Modern Language Quarterly. 1,2 (Öonb. 1897), S. 55—58.'

jilt. i'itt. 121, !». (i. .sSiiiöbale, Über bie äBtebergabe beö gutiirä bei ben a(jb. Über=jc§ern bcö 8—10. ^al)vi). @6tt. 1897. 40 Z. 8".

-Mt. s;itt. 143, 12, Spiclmannsb. I. 22, 11 unb 3Hb. I, fiS, 5. 189,25. Ctto Suitpolb^iricjef, Seuticf)e .vielbenfagen. I. Stragb. 1898. 331 S. 8». 3. Iff. 55 ff.

119 ff. 25Gff.; über ba§ ."öilbcbronboUeb ®. 229 f. 273—291.,'llt. Öitt. 161, 21. '^v '.}3iper, öetionb, rec. von 0. ae^ag^et, Sitteraturbl. f. gemt. u.

rom. *pf)il. XVIII (1897), JJr 12 (^ej.), Sp. 401—403.,'llt Jcitt 34«, 5. eiTt. 3rD. 2(ntrim, 2iie fgntaftifc^e 2?erroenbung be^ ©enetioä in ben

SDerfen Jiotters. 6ött. 1897.Silt. i'itt. 448,32. ^. ent^olt, Sie Sprache ber Seibener SBittirom^anbfc^rift. Strap--

t bürg 1897.

j©eiftt. Sit^t. I, 87, 18. Jöarrt) ^^äeterfen, Seutfc^e aitertümer in ber SEBiener 6ene|i§.

i ©Ott. 1897. 98 ®. "8".

]©eiftl. Sic^t. n, 295. SRub. Jobler, Xie oltprou. Serfion ber lUaticha Catonis.

JHtvapb. 1^97

» "Jiib. I, 183,10. M. Armons, the fall of the Kibehingeo translated. gonb. 1897t 3iib. I, ISfi, 22 unb SBoIfr. I, 36,19. W. F. Sheppard, stories of der Ring des) Nibelungen and Parsifal. gonbon (9!utt) 1897.< aSoIfv. I, 37,13. &\li). Öer^, ^pav^ioal oon SBolfram von Gfc^enbarf». ©tuttg. 1898.

558 B. .s '. (Gntfjält non S. 413 ab einget)enbe Unterfucfiungen über bie ®age.)Ä^olfr. I. 116, 18 unb $öf. ßp. III, 69,13. -Jl. 0. Ärüger, Gine angeblich i^länbifc^e

' ^Bearbeitung ber Sc^roanenritterfage. 3n: .'oerrig^ Slrcfeio für Ba-S Stubiuin berneueren Sprachen unb Sitteraturen, i^b. XCIX (1.^97), S. 241—252.

ffiolfr. I. 120, 33. Gregory Foster. the revised text of Sir Gawayne and theGreen knight. ;'^n: The Modern Language Quaiterly. 1,2 (1897), ©.53—55.

•i-ipf- 6p. II. 4«, 20. A. T. Becker, the fifteen signs of doomsday. Cbenba S. 63f.31ac§tr. 134, p. 131, 1 lie^ J^mittat (ft. nmittat).'Jlad)tt. 17.5, p. 127b, 5, ainm. (. uutarfceidif.3?acf>tr. 181, p 116a, 15 l. urchundono (ft. urcbondouo).yiadftv. isi, p. H6b, 1 I. cuninc (ft. cuning).aiac^tr. 182, p 117a, 3 (. stantanter (ft. standanter).

-5»

O C