morgan macdonald - mote oo

158
Morgan Macdonald | Aung Zaw Myo Mote Oo Education

Upload: khangminh22

Post on 05-May-2023

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Morgan Macdonald | Aung Zaw Myo

Mote Oo Education

Morgan Macdonald | Aung Zaw Myo

This work is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. To view a copy of this license, visit: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en_US.

Notes about usage: Organisations wishing to use the body text of this work to create a derivative work are requested to include a Mote Oo Education logo on the back cover of the derivative work if it is a printed work, on the home page of a web site if it is reproduced online, or on screen if it is in an app or software.For license types of individual pictures used in this work, please refer to Picture Acknowledgments at the back of the book.

yHkESdyfwdkuftrnf

at;vif;a&mifyHkESdyfwkduf (NrJ - 01521)

trSwf (11^'D)? 55 vrf;? tv,fbavmuf?

(2) &yfuGuf? ykZGefawmifNrdKUe,f? &efukef/

xkwfa0ol

OD;atmifjrwfpdk;

pmaywdkuftrnf

rkcfOD;pmay

trSwf (105-A)? &wemNrdKifvrf;? &wemNrdKiftdrf&m?

trSwf (1) &yfuGuf? urm&GwfNrdKUe,f? &efukefwdkif;a'oBuD;

zkef; - 09 780 303 823? 09 262 656 949

yHkESdyfrSwfwrf;

xkwfa0jcif;vkyfief; todtrSwfjyK vufrSwftrSwf - 01947

yHkESdyfjcif;

yxrtBudrf? tkyfa& 500

Edk0ifbmv? 2020 ckESpf

131.3

armf*ef rufcfa':e,f? atmifaZmfrsdK;

okawoe enf;vrf;rsm; - vlrIokawoDrsm;twGuf okawoeuRrf;usifrIrsm; rdwfquf?

q&mvufpGJ/

armf*ef rufcfa':e,f? atmifaZmfrsdK;

&efukef? rkcfOD;pmtkyfwdkuf? 2020/

151 pm? 30 pifwDrDwm/

rl&if;trnf - okawoe enf;vrf;rsm; - vlrIokawoDrsm;twGuf okawoeuRrf;usifrIrsm; rdwfquf?

q&mvufpGJ/

(1) armf*ef rufcfa':e,f? atmifaZmfrsdK;

(2) okawoe enf;vrf;rsm; - vlrIokawoDrsm;twGuf okawoeuRrf;usifrIrsm; rdwfquf?

q&mvufpGJ/

q&mvufpGJ rmwdum

okawoe enf;vrf;rsm;pmtkyf toHk;jyKenf; ......................................................................................... ii

ausmif;om;udkifpmtkyf rmwdum pmrsufESm .................................................................................................. 1

okawoe enf;vrf;rsm; ..................................................................................................................................................................... 2

tydkaqmif; vkyfief;pOf ................................................................................................................................................................. 152

&if;jrpfrsm;ESifh ½kyfyHkrsm;twGuf todtrSwfjyKjcif; ................................................................ 153

okawoe uRrf;usifrI q&mvufpGJpmtkyfrS BudKqdkygonfþpmrsufESmrsm;wGif q&mvufpGJpmtkyfudk rnfodkY 'DZdkif;a&;qGJxm;aMumif;ESifh taumif;qkH;tokH;jyKEdkifrnfh

enf;vrf;rsm;ESifh ywfoufonfh tcsuftvufrsm;udk awGU&Sd&ygvdrfhrnf/ pmtkyfyg taMumif;t&mrsm; roifMum;rD

þtcsuftvufrsm;udk zwf½Ioifhygonf/

pmtkyftaMumif;

okawoe uRrf;usifrIrsm; pmtkyfonf vlrIokawoetwGuf

vdktyfaom todtjrifrsm;ESifh uRrf;usifrIrsm;\ tajccH

oabmw&m;rsm;udk rdwfqufay;ygonf/ þpmtkyfudk

atmufwGifazmfjyxm;onfh tqifhrsm;yg0ifaom tqifh 4 qifh

okawoe vkyfief;pOfudk vdkufema&;om;xm;ygonf/

• tqifh 1 - okawoear;cGef;rsm;udk zefwD;a&;om;yg/

• tqifh 2 - wdusaom owif;tcsuftvufrsm;udk

&SmazGyg/

• tqifh 3 - owif;tcsuftvufrsm;udk cGJjcrf;pdppfNyD;

ed*kH;csKyfaumufcsufrsm; a&;om;yg/

• tqifh 4 - &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk zvS,frQa0yg/

yxrqkH; tcef; 2 cef;wGif okawoe vkyfief;pOf?

okawoe ar;cGef;rsm;ESifh okawoe enf;vrf;rsm;udk

rdwfqufay;xm;ygonf/ tcef; 3 rS 7 wGif okawoe

usifh0wfrsm;ESifh ppfwrf;vTm? vlawGUar;jref;jcif;rsm;?

OD;wnftkyfpkrsm;ESifh apmifhMunfhavhvmjcif; tp&Sdonfh

a'wmaumuf,lpkaqmif;jcif;twGuf enf;vrf; 4 rsdK;udk

a&;om;azmfjyxm;ygonf/ tcef; 8 ESifh 9 wGif okawoe

a'wmrsm;udk tajccHcGJjcrf;pdppfcsufESifh aemufqkH;tqifhwdkYudk

xnfhoGif;a&;om;xm;NyD; tcef; 10 wGif okawoe

&SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk qufoG,fzvS,frQa0jcif;taMumif;

aqG;aEG;xm;ygonf/

þpmtkyfwGif ydkrdkaumif;rGefaom okawoe uRrf;usifrI

tavhtusifhrsm;udk wdk;jrifhay;&ef avhusifhcef;rsm;ESifh

vkyfief;rsm; yg0ifNyD; jrefrmEdkifiH&Sd vlrIokawoeqdkif&m

vufawGUb0 jzpf&yfavhvmcsufrsm;udkvnf; pmtkyftprS

tqkH;xd xnfhoGif;a&maESmwifqufxm;ygonf/

Morgan Macdonald | Aung Zaw Myo

Mote Oo Education

Morgan Macdonald | Aung Zaw Myo

Mote Oo Education

- ii -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

q&mvufpGJ\ &nf&G,fcsuf

1/ þpmtkyfwGif t&G,fa&mufNyD;om; oif,lolrsm;twGuf

rl&if;okawoetay: tom;ay;xm;onfh

vlrIokawoe\ tajccHtkwfjrpfjzpfaom

A[kokwrsm;udk rdwfqufay;xm;ygonf/

2/ þpmtkyfonf okawoe vkyfief;pOfudk vufawGU

aqmif&GufEdkif&ef &nfrSef;xm;NyD; oif,lolrsm;

twGufvnf; ¤if;wdkY\ udk,fydkifokawoepDrHudef;

vkyfaqmifapjcif;jzifh vrf;nTefay;ygonf/ þpmtkyfudk

ausmif;om;rsm;u oif,lavhvmaepOftwGif;

a'wmaumuf,lpkaqmif;jcif;ESifh aumuf,lpkaqmif;jcif;

tpDtpOfrsm;udk *½kwpdkuf rnfodkY zefwD;&rnfjzpfaMumif;?

okawoeudk wduspGmESifh udk;pm;EdkifpGrf;&Sdatmif rnfodkY

vkyfaqmif&rnfjzpfaMumif; em;vnfoabmaygufatmif

BudK;pm;jcif;jzifh pwifoifhygonf/

3/ þpmtkyfudk ausmif;om;rsm;tm; a0zefydkif;jcm;

pOf;pm;rdap&ef? vlrIokawoDrsm;ESifh ausmif;om;rsm;

twGuf tokH;0ifonfh ta&;BuD;aom uRrf;usifrIrsm;udk

avhusifhjzpfap&efESifh a,bk,stm;jzifh

t&G,fa&mufNyD;om; oif,lolrsm;twGuf wdkufwGef;

tm;ay;&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;ygonf/

pmtkyfzGJUpnf;ykH

pmtkyfudk tcef; 10 cef; jzifh zGJUpnf;xm;NyD; wpfcef;pDudk

oif,lavhvma&; &nfrSef;csufrsm;ESifh ta&;BuD;onfh

pum;pkrsm;udk cufqpfrsm;jzifh pwifxm;ygonf/

tcef;acgif;pOf taMumif;t&mrsm;ESifh oif,lavhvma&;

&nfrSef;csufrsm;

tcef;wpfcef;pD\ t"duusaom A[kokwrsm;ESifh

uRrf;usifrI &nfrSef;csufrsm;udk tcef;wdkif;\ tpwGif

azmfjyxm; ygonf/ tqdkyg tcef;rsm;udk rpwifrD

¤if;&nfrSef;csufrsm;udk ausmif;om;rsm;ESifhtwl aqG;aEG;EdkifNyD;

oif,lNyD;oGm;onfh tcgwGifvnf; ¤if;wdkYudk jyefvnfxif[yf

okH;oyfMunfh&ef ajymjyyg/ þenf;jzifh ausmif;om;rsm;u

¤if;wdkY\ udk,fydkifoif,lavhvmjcif;udk apmifhMunfhoGm;Edkif&ef

taxmuftuljyKygvdrfhrnf/

tcef;wpfcef;pD\ zGJUpnf;ykH

tcef;wpfcef;pDwGif u@rsm;pGmESifh u@i,frsm;yg0ifNyD;

¤if;wdkYonf acgif;pOfwpfckcsif;pDudk t"duazmfjyay;ygonf/

u@wpfckcsif;pDwGif oifMum;ydkYcs&mwGif vG,fulap&ef

twGuf pHEIef;owfrSwfxm;aom tpdwftydkif;rsm;pGm

&Sdygonf/ ¤if;wdkYrSm tBudKavhvmcsuf? avhusifhcef;?

vkyfief;rsm;? aqG;aEG;csufESifh jzpf&yfavhvmcsufrsm;

jzpfygonf/ xdkYtwl oifwdkY\ okawoepDrHudef; u@

ESifh pmtkyf\aemufqkH;wGif aemufqkH;okawoe pDrHudef;

[lívnf; xnfhoGif;xm;ygonf/

ausmif;om;vufpGJpmtkyfrS 1-2 pmrsufESmjzifhyif

(tBudKavhvmcsuf? taMumif;t&m? avhusifhcef;ESifh vkyfief;?

jzpf&yfavhvmcsufESifh aqG;aEG;csuf) wpfem&DMum oifcef;pm

twGuf vkHavmufygvdrfhrnf/

þpmtkyfudk tokH;jyKoifMum;jcif;

þpmtkyfudk tokH;jyKNyD; oifMum;ydkYcsrnfhtcgwGif

pmoifcef;xJü roifMum;rD rdrdudk,fwdkif pmydk'frsm;udk

zwf½INyD; tBudKavhvmcsufrsm;? avhusifhcef;rsm;ESifh

vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifMunfhoifhygonf/ xdkodkY

vkyfaqmifjcif;jzifh pmtkyfygtaMumif;t&mrsm;ESifh pmoifcef;

xJwGif vkyfief;rsm;twGuf nTefMum;csufrsm; ajymMum;onfh

tcgwGif ydkrdk&if;ESD;NyD;om; jzpfapygvdrfhrnf/ xdkYtwl

ausmif;om;rsm;u ar;jref;vmEdkifajc&Sdonfh rnfonfh

ar;cGef;rsm;udkrqdk ajzMum;Edkifatmif BudKwifjyifqif&m

wGifvnf; taxmuftuljzpfapvdrfhrnf/

þq&mvufpGJpmtkyfwGif taMumif;t&mrsm;udk oifMum;jcif;

twGuf tqifhvdkufnTefMum;csufrsm;? ar;cGef;rsm;twGuf

tajzrsm;ESifh jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;ESifh em;vnf&ef

cufcJaom taMumif;t&mtcsdKUtwGuf xyfrHjznfhpGuf

ay;xm;aom aemufcHtaMumif;t&m rSwfpkrsm;

yg0ifMuonf/

þq&mvufpGJpmtkyfwGif tajzrsm;udk azmfjyxm;onfh

tcsdefwGif pum;vkH;rsm;om ajymif;vJoGm;aomfvnf;

arQmfvifhxm;onfh rSefuefaom tajzwpfckpD ykHrSeftm;jzifh

&Sdaeygonf/ tu,fí ]jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;} udk

yHhydk;ay;xm;vQif? rSefuefonfh tajzrsm;pGm&SdaeEdkifNyD;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- iii -

azmfjyxm;onfh tajzrsm;onf q&mjzpfoltm; vrf;nTef

ay;&ef twGuf csjyxm;aom Oyrmtajzrsm; jzpfygonf/

ausmif;om;rsm;\ tajzrsm;onf tjrifrsm;ESifh

tawGUtBuHKrsm;udk tajccHygu wpfOD;ESifhwpfOD;

uGJjym;jcm;em;Edkif ygonf/ ausmif;om;rsm;\ udk,fydkif

tawGUtBuHKrsm; (odkY) tjrifrsm;ay: tajccHonfh

ar;cGef;rsm;wGif tajzrsm; odkYr[kwf jzpfEdkifajc&Sdaom

tajzrsm; ykHrSeftm;jzifh r&SdMuyg/

pmoifcef;twGif;ü tBudKavhvmcsufudk tokH;jyKjcif;

tBudKavhvmcsufrsm;onf tcef;wpfcef;pD\

taMumif;t&m u@ESifh u@i,fwpfckcsif;pDudk

rdwfqufay; ygonf/ ¤if;wdkYudk ausmif;om;rsm;\

&SdESifhNyD;om; A[kokwrsm;ESifh acgif;pOftay:

pdwf0ifpm;rIudk EId;aqmfay;&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;jcif;

jzpfonf/

oifcef;pmwpfckudk pwif&eftwGuf tBudKavhvmcsufrsm;udk

tokH;jyKEdkifygonf/ acgif;pOftopfwpfckudk

tBudKavhvmcsufjzifh rdwfqufonfhtcgwGif pmtkyfxJ&Sd

tcsuftvufrsm;udkom &Gwfzwfjyjcif; r&Sdap&eftwGuf

¤if;wdkY\ pmtkyfrsm;udk ydwfxm;cdkif;oifhygonf/

pmoifcef;twGif;ü avhusifhcef;rsm;udk tokH;jyKjcif;

avhusifhcef;rsm;onf ausmif;om;rsm;u pmtkyfxJ&Sd

taMumif;t&mu@rsm;udk oif,laeonfhtcgwGif

ta&;BuD;qkH; tcsuftvufrsm;ESifh ywfoufNyD; ¤if;wdkY\

em;vnfrIrsm;udk ppfaq;ay;ygonf/ ta&;BuD;aom

A[kokw &nfrSef;csufrsm;udk tcef;wpfcef;\ tp&Sd

oif,lavhvma&; &nfrSef;csufrsm;wGif pm&if;jyKpkxm;

ygonf/

oufqdkif&m taMumif;t&mrsm;udk zwf½INyD;onfhtcgwGif

ausmif;om;rsm;tm; avhusifhcef;ar;cGef;rsm;udk csufcsif;

ajzMum;cdkif;Edkifygonf/ xdkYtwl tcef;wpf0dkufywfavQmufí

ar;cGef;rsm;udk ajzMum;aeonfh ausmif;om;rsm;udk

apmifhMunfhavhvmoifhonf/ þenf;jzifh ausmif;om;rsm;u

taMumif;t&mrsm;udk rnfrQem;vnfxm;MuaMumif;

od&SdEdkifygonf/

pmoifcef;twGif; avhusifhcef;rsm;udk pDrHcefYcGJonfhykHpH

uGJjym;oGm;Edkifygonf/ Oyrm rwlnDonfh ar;cGef;rsm;udk

tzGJU\ rwljcm;em;onfh ausmif;om;rsm;udk wm0efcGJa0ay;

Edkifonf/ xdkYaemuf tzGJU0ifrsm;u tajzrsm; rSefuefrI &Sd^r&Sd

aqG;aEG;Edkifygonf/ tzGJUrsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;

NyD;onfh tcgwGif rwlnDonfhtzGJUrsm;udk ajzMum;Edkifygonf/

ausmif;om;rsm;u avhusifhcef; ar;cGef;rsm;udk

ajzMum;aeonfh tcsdefwGif tajzrsm;udk udk,fydkif

pum;vkH;rsm;jzifh twdkcsKH; &Sif;jy&efwdkufwGef;ay;NyD;

pmtkyfxJrS tcsuftvufrsm;udk jyefvnf&Gwfzwfjyjcif;udk

rjyKvkyf&ef owday;yg/

ausmif;om;rsm;u oifcef;pmwGif csdwfqufrI&Sdap&efESifh

acgif;pOftaMumif; eufeJpGm pOf;pm;rdap&ef

taxmuftuljyKonfh wpfqifhcH ar;cGef;rsm;udk avhusifhcef;

ar;cGef;rsm;rSwpfqifh qGJxkwfar;jref;&ef vG,fulygonf/

tjcm;aom ar;cGef;rsm;udkvnf; BudKwifpDpOfxm;Edkifyg

ao;onf/ tjcm;ar;cGef;rsm;udk BudKwifpDpOfxm;ygu rl&if;

ar;cGef;ay: tajccHonfh wpfqifhcH qifhuJar;cGef;rsm;udk

tjcm;ausmif;om; ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf tzGJUrsm;udk

cGJNyD; ar;jref;Edkifygonf/ Oyrm tb,faMumifhenf;

odkYr[kwf……. \ tjcm;OyrmrSm tb,fenf;/

pmoifcef;twGif;ü vkyfief;rsm;udk tokH;jyKjcif;

vkyfief;rsm;onf oif,lavhvmjcif;ESifh tokH;0ifaom

vlrIokawoe uRrf;usifrIrsm;udk tokH;cs&ef wdkufwGef;

tm;ay;ygonf/ t"duuRrf;usifrI &nfrSef;csufrsm;udk

tcef;\ tp&Sd oif,lavhvma&; &nfrSef;csufrsm;

atmufwGif pm&if;jyKpkxm;ygonf/

vkyfief;rsm;onf tcef;wdkif;pDwGif a&;om;azmfjyxm;aom

acgif;pOfrsm;udk xJxJ0if0if pl;prf;avhvmoGm;cGifhjyKygonf/

¤if;vkyfief;rsm;wGif ykHrSeftm;jzifh pmydk'frsm;xJü wdkuf½dkuf

azmfjyxm;aom taMumif;t&mxuf ausmfvGefí pOf;pm;rdap

&efESifh ausmif;om;rsm;udk a0zefydkif;jcm;pOf;pm;&ef?

wDxGifBuHqpOf;pm;&efESifh tkyfpkvdkufaqmif&GufrIrsm;wGif

yg0if&ef wdkufwGef;tm;ay;onfh tzGifhar;cGef;rsm; yg0ifonf/

tcsdKUaom vkyfief;rsm;onf tjcm;vkyfief;rsm;xuf

tcsdefydkMumEdkifygonf/ ¤if;vkyfief;rsm;udk pOf;pm;jcif;

odkYr[kwf aqmif&Gufjcif;wdkYudk udk,fwdkifBudKwifprf;oyf

vkyfaqmifxm;ygu oifcef;pmtpDtpOf a&;qGJonfhtcgwGif

tokH;0ifEdkifygonf/

tydkaqmif; vkyfief;rsm;

tydkaqmif; vkyfief;rsm;udk q&mvufpGJpmtkyf\ tcsdKU

tcef;rsm;wGif awGU&SdEdkifygonf/ ¤if;vkyfief;rsm;u oifESifh

oif\ ausmif;om;rsm;taejzifh acgif;pOfrsm;ESifh ywfoufNyD;

xJxJ0if0if pl;prf;avhvmcGifhay;ygonf/ ¤if;wdkYudk

rwljcm;em;onfh enf;vrf;rsm;pGmjzifh tokH;jyKEdkifygonf/

- iv -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

pmoifcef;twGif;ü aqG;aEG;csufrsm;udk tokH;jyKjcif;

aqG;aEG;csufrsm;onf oif,lavhvmjcif;udk

jyefvnf xif[yf pOf;pm;rdap&efESifh avhvmNyD;onfh

acgif;pOfrsm;ESifh ywfoufaom ydkrdkus,fjyefYonfh

ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;Edkif&ef tcGifhtvrf;rsm;

yHhydk;ay;ygonf/

pmoifcef; odkYr[kwf tzGJUvdkuf aqG;aEG;0dkif;rsm;udk

pDrHcefYcGJjcif;\ ta&;BuD;aom½Iaxmifhonf wdusonfh

wifjycsuf wpfck odkYr[kwf tjrif½Iaxmifhwpfckudk

axmufcH&onfh taMumif;&if;rsm;udk ausmif;om;rsm;tm;

a0zefydkif;jcm; pOf;pm;rdap&efjzpfonf/ twef;vdkuf

aqG;aEG;jcif;rsm;wGif tcsdefMumjrifhEdkifonfhtwGuf

oifhtaejzifh tcsdefuefYowfay;NyD; tcsdefjynfhoGm;onfh

tcgwGif aqG;aEG;csufrsm;udk ed*kH;csKyfaumufcsufwpfck

csrSwfapEdkifygonf/

pmoifcef;twGif;ü jzpf&yfavhvmcsufrsm;udk tokH;jyKjcif;

jzpf&yfavhvmcsufrsm;onf t"duacgif;pOfESifh

qufET,faeygonf/ ¤if;wdkYonf acgif;pOftm; vufawGU

aqmif&Gufjcif; odkYr[kwf acgif;pOfonf jrefrmEdkifiHESifh

rnfodkY ywfoufaeaMumif; azmfjyonfh Oyrmrsm;

jzpfygonf/

jzpf&yfavhvmcsufrsm;wGif ykHrSeftm;jzifh acgif;pOfESifh

ywfoufonfh jrefrmha&;&m OyrmwpfckESifh ar;cGef;rsm;

yg0ifMuonf/ tcsdefvkHavmufygu ¤if;wdkYudk pmoifcef;

twGif; tokH;jyKEdkifonfhtwGuf ausmif;om;rsm;u

oifcef;pmrS &&Sdvmaom uRrf;usifrIrsm;ESifh

oabmw&m;rsm;udk vufawGUb0tajctaersm;wGif

tokH;jyKEdkifMuygonf/

pmoifcef;twGif;ü okawoe pDrHudef;rsm;udk tokH;jyKjcif;

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} rsm;onf

ausmif;om;rsm;tm; oifcef;pmrsm;rS oif,lavhvmcJhaom

uRrf;usifrIrsm;udk ¤if;wdkY\ udk,fydkifokawoe

xifjrif,lqcsufrsm;wGif tokH;jyK&ef wdkufwGef;tm;ay;

ygonf/

tcsdKUausmif;om;rsm;u þpmtkyf\ tpwGif okawoe

pDrHudef;wpfcktm; a&G;cs,fNyD; ¤if;pDrHudef;udk pmtkyftprS

tqkH;xd vkyfief;rsm;wGif aqmif&GufoGm;Edkifonf/ tjcm;

ausmif;om;rsm;u oifwdkY\ okawoe vkyfief;wpfckcsif;pD

twGuf okawoe\ rwluGJjym;aom Oyrmwpfckudk

tokH;jyKoGm;Edkifonf/ rnfonfhenf;vrf;udkrqdk tokH;jyKEdkif

ygonf/

aemufqkH; okawoe pDrHudef;wpfck aqmif&Gufjcif;

pmtkyf\ tqkH;wGif aemufqkH; okawoe pDrHudef;wpfck

yg&Sdonf/ ¤if;pDrHudef;wGif ausmif;om;rsm;u pmtkyf

wpftkyfvkH;rS oif,lavhvmcJhonfh enf;vrf;rsm;ESifh

uRrf;usifrIrsm;udk okawoevkyfief;pOf\ tqifhrsm;wGif

vufawGU tokH;jyKoGm;&rnf/

ausmif;om;rsm;u oifwdkY\ okawoe pDrHudef; 16 ckxJrS

wlnDaom okawoe pDrHudef;rsm;udk tokH;jyKEdkifonf

odkYr[kwf topfwpfckudk a&G;cs,fEdkifonf/ qE´&Sdygu

þpDrHudef;udk okawoe uRrf;usifrIrsm; twef;\aemufqkH;

qef;ppfavhvmcsufwpfcktjzpf tokH;jyKEdkifygonf/

ausmif;om;rsm;u vkyfaqmifNyD;oGm;onfhtcgwGif ¤if;wdkY\

aqmif&Gufcsufrsm;udk trSwfay;&efqE´&Sdygu oifhtm;

ulnDay;&eftwGuf q&mvufpGJpmtkyfxJrS aemufqkH;

pmrsufESmwGif tBuHjyKxm;aom trSwfay;pnf;rsOf;Z,m;

wpfck xnfhoGif;azmfjyxm;ygonf/

&if;jrpfrsm;

þpmtkyfudk a&;om;&mwGif tokH;jyKcJhonfh t"du&if;jrpfrsm;

pm&if;wpfckudk pkaygif;azmfjyxm;ygonf/ ¤if;pm&if;udk

ausmif;om;vufpGJpmtkyf\ pmrsufESm 153 wGif Munfh½IEdkif

ygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- v -

Get Ready to Teach

- vi -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 5 -

tcef; 1 -

okawoe rdwfquf

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 6 -

1.1 okawoeqdkonfrSm

tb,fenf;

rSwfcsuf/ / vlrIa&;odyÜHudk obm0odyÜHESifh rMumcP

cGJjcm;xm;Muonf/

• obm0odyÜH\ oabmw&m;onf urÇmajr\

½kyfydkif;qdkif&mESifh ¤if;\vnfywfykHwdkYudk t"duxm;

avhvmjcif;jzpfonf/ obm0odyÜHwGif ½lyaA'?

ZD0aA'ESifh "mwkaA'wdkYyg0ifonf/ obm0odyÜH

okawoewGif urÇmBuD;vnfywfrIykHpHudk

em;vnf&ef twGuf apmifhMunfhavhvmjcif;ESifh

vufawGUprf;oyfjcif; (xyfjyefwvJvJ vkyfaqmifonfh

prf;oyfrIwdkYudk t"duxm;onf) wdkY yg0ifonf/ Oyrm

- ZD0aA'u@wGif xyfjyefwvJvJvkyfaqmifonfh

prf;oyfrIrsm;rSwpfqifh q&m0efrsm;u iSufzsm;a&m*g

uJhodkYaom zsm;emrIrsm;udk xda&mufpGmukoEdkifonfh

aq;0g;rsm;udk azmfxkwfEdkifonf/

• vlrIa&;odyÜHu vlYtodkuft0ef;ESifh ¤if;\

vnfywfonfhykHpHudk em;vnf&ef BudK;pm;ygonf/

vlrIa&;odyÜHacgif;pOfrsm;wGif pD;yGm;a&;? EdkifiHa&;?

yx0DESifh vlrIaA'wdkYyg0ifMuonf/ þpmtkyfonf

vlrIa&;odyÜHacgif;pOfrsm;taMumif; okawoejyKpkonfh

vlrIokawoeudk t"duxm;a&;om;xm;ygonf/

vlrIokawoDrsm;onf vlYtodkuft0ef;twGif;

jzpfysufaeonfh taMumif;t&mrsm;udk

em;vnfEdkif&eftwGuf owif;tcsuftvufrsm;

aumuf,l&mwGif ykHrSeftm;jzifh prf;oyfrIrsm;

rjyKvkyfMubJ ppfwrf;aumuf,ljcif; odkYr[kwf

vlawGUar;jref;jcif;rsm; tp&Sdonfh tjcm;aom

enf;vrf;rsm;udk tpm;xdk;tokH;jyKMuonf/

þpmtkyfwGif okawoeqdkonfh pum;vkH;udk

vlrIokawoetm; txl;jyK&nfnTef;okH;pGJxm;ygonf/

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - uREfkyfwdkYab;ywf0ef;usif&Sd

urÇmhtaMumif;t&mrsm;udk ydkrdkod&Sdvm&eftwGuf

&SmazGjcif;/

- vlom;rsm;udk ulnDay;&eftwGuf enf;ynm?

tawG;tac:rsm; odkYr[kwf aq;0g;topfrsm;

zefwD;azmfxkwf&ef/

- vlrsm;\ pdwful;tjrifrsm;ESifh tawG;tac:rsm;

taMumif; ydkrdk&SmazGazmfxkwf&ef/

vkyfief;pOf - owif;tcsuftvufrsm; &,ljcif;

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkYonf a'ocHuav;i,frsm;

twGuf ½kH;ydwf&ufrsm;wGif t*Fvdyfpmoifwef;rsm;

ydkYcsay;oGm;&ef pDpOfaeonf[k pdwful;Munfhyg/

¤if;wdkY\ oifwef;onf tqdkyg vlrItzGJUtpnf;\

vdktyfcsufESifh udkufnDrI&SdapvdkMuonf/

1/ wpfOD;csif;taejzifh ar;cGef;wpfckcsif;pDudk trsdK;tpm;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

i. (u)? (C)

ii. (c)

iii. (*)

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u trsdK;tpm;

wpfckcsif;pDtwGuf tjcm;aom ar;cGef;rsm; pm&if;jyK

a&;oGif;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(i) - tjcm;ausmif;rsm;wGif rnfonfhbmom&yfrsm;udk

oifMum;ydkYcsMuoenf;/

- tjcm;ausmif;rsm;onf rnfonfhjyóemrsm;udk

&ifqdkifMu&oenf;/

- tjcm;ausmif;rsm;wGif rnfonfh&if;jrpfrsm; &SdMuyg

oenf;/

(ii) - a'ocHrsm;onf ¤if;wdkY\ aeYpOfb0wGif rnfonfh

t*Fvdyfpm uRrf;usifrIrsm;udk tokH;jyKMuygoenf;/

- ausmif;om;rsm;onf t*Fvdyfpmudk tb,faMumifh

oif,lvdkMuoenf;/

- a'ocHausmif;om;rsm;twGuf rnfonfh oifMum;rI

ykHpHonf taumif;qkH;jzpfygoenf;/

(iii) - oifwef;pwifzGifhvSpf&eftwGuf rnfrQukefusEdkif

oenf;/

- oifwef;aMu; aumufcHoifhygovm; odkYr[kwf

tcrJh ydkYcsay;oGm;oifhygovm;/

- rnfonfh taqmufttkHrsm;udk tokH;jyKEdkifyg

oenf;/

- rnfonfh q&m^rrsm;udk &&SdEdkifygoenf;/

- ac:,l&&SdEdkifonfh q&m^rrsm;\ uRrf;usif

wwfajrmufrIrsm;rSm tb,fenf;/ rnfodkYaom

oifwef;rsm;udk ¤if;wdkYvdktyfEdkifrnfenf;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 7 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;rS xkwfjyefcsufrsm;udk rSef^rSm;

qkH;jzwf&rnf/

• rSm;aeygu rSefuefonfh xkwfjyefcsufwpfckudk

a&;om;&rnf/

tajzrsm;

1/ rSefonf

2/ rSm;onf - vlrIokawoeonf vlrsm;? tzGJUtpnf;rsm;

ESifh vlYtodkuft0ef;wdkYtay: t"duxm;onf/

3/ rSm;onf - okawoDrsm;u owif;tcsuftvufrsm;udk

aumuf,lpkaqmif;NyD; ¤if;wdkYudk cGJjcrf;pdwfjzmí ed*kH;csKyf

aumufcsufrsm; csrSwfMuonf/

4/ rSefonf/

vkyfief;pOf - tokH;0ifaom tajzrsm;

• ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf tzGJUi,frsm;zGJUíjzpfap

ausmif;om;rsm;u okawoewpfckcsif;pD\

&v'frsm;wGif pdwf0ifpm;rI&SdEdkifonfh tpktzGJUrsm;udk

pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ um;xkwfvkyfa&mif;csolrsm;ESifh o,f,lydkYaqmifa&;

0efBuD;Xme/

2/ usef;rma&;ynm&Sifrsm;? tpdk;&? &efukefNrdKUcHrsm;?

obm0ywf0ef;usifta&; aqmif&Gufolrsm;/

3/ q&mrsm;? ausmif;tkyfrsm;? rdbrsm;? ynma&;0efBuD;Xme?

uav;oli,fyHhydk;ulnDa&; tzGJUtpnf;rsm;/

rSwfcsuf/ / ]ausmif;jyifyuav;i,frsm;} qdkonfrSm

ausmif;ae&G,fuav;rsm;jzpfaomfvnf; rdom;pkrS

raxmufyHhay;Edkifívnf;aumif;? tvkyfvkyf&í

vnf;aumif; odkYr[kwf rdom;pk0ifrsm;r&Sdívnf;aumif;

tp&Sdojzifh ausmif;rwufa&mufEdkifaom uav;rsm;udk

&nfnTef;ygonf/

vkyfief;pOf - acgif;pOfrsm;ESifh ar;cGef;rsm;

1/ tzGJUi,frsm; odkYr[kwf wpfwef;vkH;taejzifh

ausmif;om;rsm;u acgif;pOfwpfckcsif;pDtwGuf

¤if;wdkYodxm;onfh okawoe - a'wm? udef;*Pef;

tcsuftvuf? tpD&ifcHpm tp&Sdojzifh pOf;pm;&rnf/

2/ ¤if;wdkYu acgif;pOfwpfckcsif;pDtwGuf jzpfEdkifajc&Sdaom

okawoe ar;cGef;rsm;udk pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) - ,mOfrawmfwqrIrsm;\ t"dutaMumif;&if;rsm;rSm

tb,fenf;/

- ,mOfarmif;&ef tEÅ&m,ft&SdqkH;ae&mrsm;rSm

tb,fenf;/

(c) - avxknpfnrf;rI\ taMumif;&if;rsm;ESifh

ywfoufNyD; rnfonfht&mrsm;udk vlrsm;u

od&Sdxm;Muoenf;/

- avxknpfnrf;rIonf rnfonfhae&mwGif

tBuD;rm;qkH; jyóemjzpfygoenf;/

(*) - uav;rsm;onf tb,faMumifh ausmif;xGufMu

oenf;/

- ausmif;xGufjcif;aMumifh tvkyftudkif

tcGifhtvrf;rsm;wGif rnfodkYaom oufa&mufrIrsm;

&Sdygoenf;/

- uav;rsm;udk ausmif;qufwufatmif wdkufwGef;rI

ay;&ef taumif;qkH;enf;vrf;rSm tb,fenf;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 8 -

1.2 okawoe vkyfief;pOf

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- ar;cGef;rsm;

- tawG;tac:rsm;

- jyóemrsm;

- ajz&Sif;csufrsm;

vkyfief;pOf - okawoetqifhESifh "mwfyHkudk wGJay;yg

1/ ausmif;om;rsm;u "mwfykH (u-C) rsm;udk txufwGif

azmfjyxm;aom okawoe vkyfief;pOftqifh 1-4

wdkYjzifh wGJpyfyg/ tcsdKU"mwfykHrsm;onf wpfckxufydkaom

tqifhrsm;jzifh wGJpyfEdkifygonf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh tajzrsm;udk &Sif;jyyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) tqifh 1 - vlwpfpku ar;cGef;wpfckudk

acgif;qdkifwdkifyif aqG;aEG;aeonfhykH/

- tqifh 2 - okawoDwpfOD;u vlwpfpkxHrS

a'wmrsm; aumuf,lpkaqmif;aeonfhykH/

(c) tqifh 4 - okawoDwpfOD;u ¤if;\ &v'frsm;udk

zvS,frQa0aeonfhykH/

- tqifh 3 - okawoDwpfOD;u a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfaeonfhykH/

(*) tqifh 2 - okawoDwpfOD;u a'wmrsm;

aumuf,lpkaqmif;aeonfhykH/

(C) tqifh 2 - okawoDwpfOD;u a'wmrsm;

aumuf,lpkaqmif;aeonfhykH/

- tqifh 3 - okawoDwpfOD;u a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfaeonfhykH/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 9 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½Iyg/

1/ ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufxJwGif

azmfjyxm;aom okawoevkyfief;pOfrsm;xJrS

tqifhrsm;udk cGJjcm;azmfxkwfyg/

tajzrsm;

tqifh 1 - okawoear;cGef;rsm; pOf;pm;zefwD;yg/ -

]jrefrmh0,f,lokH;pGJolrsm;\ tavhtxajymif;vJrIrSm

tb,fenf;/}

tqifh 2 - wdusaom owif;tcsuftvufrsm;udk

&SmazGyg/ - okawoeudk &efukef? rEÅav;ESifh

aejynfawmf ponfh NrdKUBuD;okH;NrdKUwGif jyKvkyfcJhonf/

tqifh 3 - owif;tcsuftvufrsm;udk cGJjcrf;pdppfNyD;

ed*kH;csKyfaumufcsufcsyg/ - ausmif;om;rsm;u

jynfolrsm;0,f,lonfh ukefypönf;trsdK;tpm;rsm;ESifh

¤if;wdkYudk 0,f,l&onfh taMumif;&if;rsm;udk cGJjcrf;

azmfxkwfyg (cGJjcrf;pdppfyg)/ jrefrmjynfolrsm;onf

r&Sdrjzpfvdktyfonfht&mrsm; r[kwfaom yef;uef

aq;&nf? Murf;jyifoefY&Sif;a&;t&nfrsm;? t0wftxnf

aysmhajymif;aq;&nf? qHyifaysmhajymif;aq;ESifh

a&csdK;qyfjymqD ponfh ukefypönf;rsm;udk

ydkrdk0,f,lokH;pGJMuaMumif; awGU&SdcJhonf (ed*kH;csKyf

aumufcsufcsonf)/

tqifh 4 - &v'frsm;udk zvS,frQa0yg/ - &v'frsm;udk

tpD&ifcHpmwpfapmifwGif xnfhoGif;a&;om;azmfjycJhonf/

2/ ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk tzGJUi,frsm;jzifh

aqG;aEG;Muonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) - pD;yGm;a&;vkyfief;wpfck pwifvdkaMumif; vlrsm;udk

today;&mwGif taxmuftuljyK&ef/

- topfjyKpkrnfh okawoersm;twGuf

0,f,lpm;okH;ol tavhtxrsm;udk avhvm&ef

today;&mwGif taxmuftuljyKap&ef/

- pD;yGm;a&;topfrsm;udk rnfodkYwdkufwGef;tm;ay;&rnf

jzpfaMumif; tpdk;&udk today;&mwGif

taxmuftuljyKap&ef/

- jrefrmjynfwGif a&mif;csaeaom (odkYr[kwf a&mif;cs

vdkaom) pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;udk EdkifiHtwGif;&Sd

pD;yGm;a&;vkyfief; tcGifhtvrf;rsm;taMumif;

today;&mwGif taxmuftuljyKap&ef/

- jrefrmjynfolrsm;\ 0,f,lokH;pGJrI tavhtx

ajymif;vJrItaMumif; tpdk;&xHtBuHjyK&ef/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 10 -

rSwfcsuf/ / okawoepDrHudef;wpfckwGif okawoe

ar;cGef;wpfck (odkY) wpfckxufydkaom ar;cGef;rsm;

&SdEdkifygonf/ ar;cGef;ta&twGufonf okawoejyKpk

&SmazGvdkonfh taMumif;t&may: rlwnfygonf/

a,bk,stm;jzifh okawoear;cGef; tenf;i,fom

owfrSwfxm;jcif;u ydkaumif;ygonf/ 5 ckxufydkaom

ar;cGef;rsm;onf okawoeudk NyD;qkH;atmif

aqmif&Guf&mwGif tcufawGUapygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 11 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 12 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u okawoevkyfief;pOfrS vkyfief;rsm;

(u-C) wdkYudk zwf½Iyg/

• ausmif;om;rsm;u rnfonfhvkyfief;rsm;onf

okawoevkyfief;pOfrS rnfonfhtqifhrsm; (1-4) ESifh

wGJpyfEdkifaMumif; qkH;jzwfyg/

tajzrsm;

(u) tqifh 4 - &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk zvS,frQa0yg/

(c) tqifh 2 - wdusaom owif;tcsuftvufrsm;udk

&SmazGyg/

(*) tqifh 1 - okawoear;cGef;rsm;udk

pOf;pm;zefwD;yg/

(C) tqifh 3 - owif;tcsuftvufrsm;udk

cGJjcrf;pdppfNyD; ed*kH;csKyfaumufcsufcsyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 13 -

vkyfief;pOf - okawoe vkyfief;pOftm;

vdkufemaqmif&Gufjcif;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfrsm;udk zwf½Iyg/

• tzGJUi,frsm; odkYr[kwf wpfwef;vkH;taejzifh rnfonfh

tajctaejyjzpf&yfonf okawoevkyfief;pOfudk

vdkufemusifhokH;rI r&SdaMumif;ESifh tb,faMumifh

jzpfaMumif; qkH;jzwfyg/

tajz

2/ ]w½kwfEdkifiHtay: jrefrmEdkifiHom;rsm;\

tjrifoabmxm; - trsdK;om;tqifh avhvmcsuf}

okawoevkyfief;pOfudk vdkufemrIr&Sdyg/

tb,faMumifhqdkaomf ¤if;avhvmcsufwGif tqifh 3

(owif;tcsuftvufrsm;udk cGJjcrf;pdppfNyD; ed*kH;csKyf

aumufcsufcsyg) udk vkyfaqmifjcif; r&SdonfhtwGuf

jzpfonf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH;taejzifh odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

2/ cGJjcrf;pdwfjzm&ef (tokH;0ifaom

owif;tcsuftvufrsm;) tcsuftvufrsm;

&&Sdvdrfhrnf r[kwfonfhtwGuf okawoeudk aumif;pGm

vkyfaqmifEdkifvdrfhrnf r[kwfay/

3/ owif;tcsuftvufrsm; &&SdEdkifrnfjzpfaomfvnf;

¤if;wdkYudk cGJjcrf;pdppfjcif; odkYr[kwf tESpfcsKyfa&;om;jcif;

&&Sdvdrfhrnfr[kwfay/ ¤if;tcsuftvufrsm;onf

oifokawoejyKpkaeaom taMumif;t&mudk vltrsm;

em;vnfvmap&ef taxmuftuljyKEdkifvdrfhrnf

r[kwfay/

4/ vltrsm;u oif\ okawoeudk od&Sdrnfr[kwfonfh

twGuf ¤if;okawoeaMumifh em;vnfoabmaygufjcif;

wdk;wufvmrnf r[kwfay odkYr[kwf

tjyKoabmaqmifaom oufa&mufrI &Sdvmapvdrfhrnf

r[kwfay/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 14 -

1.3 okawoe ar;cGef;rsm;

pOf;pm;azmfxkwfjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\ tjrifrsm;udk

oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- ta&;BuD;qkH; udpö&yfrsm;taMumif; tjcm;vlrsm;ESifh

ajymqdkyg/

- oif\acgif;pOfESifh ywfoufonfh pmtkyfrsm;?

0ufbfqdk'frsm;ESifh tjcm;tcsuftvufrsm;udk

zwf½Iyg/

- jzpfEdkifajc&Sdaom ar;cGef;rsm; pOf;pm;azmfxkwfyg/

vkyfief;pOf - oif\ okawoe vkyfaqmifcsuftay:

vTrf;rdk;rI&Sdonfh taMumif;&if;rsm;

1/ tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u taMumif;&if;

wpfckcsif;pDonf ¤if;wdkY a&G;cs,fxm;aom okawoe

acgif;pOfwpfcktay: rnfodkYvTrf;rdk;rI&SdEdkifaMumif;

aqG;aEG;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

avhvmoif,laeonfh ynma&;e,fy,f

- acgif;pOfwpfckudk tawmfMumavhvmcJhNyD;ygu

tqdkyg acgif;pOftaMumif; ydkrdkod&SdNyD;

¤if;ESifh ywfoufí xda&mufpGm okawoe

jyKpkEdkifrnfjzpfonf/

tvkyftudkif

- tvkyftudkifaMumifh wdusaom taMumif;t&m

wpfckckESifh ywfoufí okawoe vkyfaqmif&

Edkifonf/

- oifvkyfudkifaeaom tzGJUtpnf;onf wdusaom

udpö&yfwpfckcktay: txl;tm½kHpdkufjcif;vnf;

jzpfEdkifygonf/

- tvkyftudkifu acgif;pOfwpfckckESifh ywfoufonfh

A[kokw? uRrf;usifrIrsm;ESifh tawGUtBuHKrsm;udk

&&SdapEdkifygonf/

oif\ vlrItzGJUtpnf;twGif; ta&;BuD;aom

udpö&yfrsm;

- oif\ vlrItzGJUtpnf;twGuf ta&;BuD;aom

udpö&yfrsm;taMumif; okawoevkyfaqmifvQif

yHhydk;rIrsm;udk ydkrdk&&SdEdkifygvdrfhrnf/

pdwf0ifpm;rIrsm;

- wpfpkHwpfcktay:wGif pdwf0ifpm;ygu tqdkyg

taMumif;t&mESifh ywfoufNyD; okawoejyKpk&ef

pdwfwuf<urI ydk&SdEdkifygonf/

axmufyHhaiGaMu;

- aiGaMu;axmufyHholrsm;u wdusaom acgif;pOfwpfck

taMumif; okawoejyKpk&ef oifhudk tvkyfcefYtyfEdkif

ygonf/

- acgif;pOfwpfckonf tm½kHpdkufjcif;cHvm&ygu

¤if;ESifh ywfoufNyD; vkyfaqmifonfh okawoe

ukefusp&dwfrsm;twGuf axmufyHhrI&&Sd&ef

ydkvG,fulEdkifygonf/

2/ tzGJUi,frsm;u ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom okawoe

acgif;pOftay: vTrf;rdk;rI&SdEdkifonfh tjcm;aom

taMumif;&if;rsm;udk xyfaygif;xnfhyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- vkyfaqmifNyD;om; okawoersm;

- okawoejyKpk&ef vG,fuljcif;&Sd^r&Sd

- vuf&Sdtjzpftysufrsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 15 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 16 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u acgif;pOfrsm;udk uawmhykH

um;csyfxJwGif jzefYMuufar;cGef;rsm;rSaeí (xdyfqkH;)

tao;pdwfwdusaom acgif;pOfrsm;tjzpf (atmufqkH;)

jznfhpGufyg/

tajzrsm;

1/ (u)

2/ (p)

3/ (q)

4/ (n)

5/ (C)

6/ (*)

7/ (ps)

8/ (Z)

9/ (i)

10/ (c)

tydkaqmif;vkyfief; - jzefYMuufacgif;pOf odkYr[kwf

tao;pdwfwdusaomacgif;pOf jzpfygovm;/

ausmif;om;rsm;u ,ckrSpwifrnfh okawoDopfrsm;twGuf

tao;pdwfwdusaomacgif;pOfrsm;ESifh jzefYMuufacgif;pOfrsm;

wdkYxJrS rnfonfhacgif;pOfudk tokH;jyK&efydkaumif;aMumif;

aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 17 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;wpfckcsif;pDtwGuf

taumif;qkH; tajzudk a&G;cs,f&rnf/

tajzrsm;

1/ (*)

2/ (*)

3/ (C)

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - okawoeacgif;pOf

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd

jyifqifzefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJ

xm;onfh ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16

ckxJrS yxrqkH;wpfckjzpfonf/

ausmif;om;rsm; oif,l&&Sdvmaom A[kokwESifh

uRrf;usifrItopfrsm;udk ¤if;wdkY BudKufESpfouf&m

okawoepDrHudef;wpfckwGif udk,fwdkifvufawGU

tokH;cswwfatmif wdkufwGef;ay;&eftwGuf

¤if;vkyfief;pOfrsm;udk pmtkyf\tprS tqkH;xd

tcef;i,fwdkif;wGif jzefYMuufxnfhoGif;azmfjyxm;ygonf/

okawoepDrHudef;wpfcktm; 'DZdkif;a&;qGJjcif;ESifh

vufawGUtaumiftxnfazmfjcif; jzpfpOfrSwpfqifh

ausmif;om;rsm;udk nTefMum;ay;&eftwGuf

¤if;vkyfief;pOfrsm;udk tokH;jyKyg/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkYpdwf0ifpm;aom okawoe

acgif;pOfwpfckudk pOf;pm;&rnf/

1/ ¤if;acgif;pOfESifh ywfoufNyD; qufvuf&SmazG&eftwGuf

aqmif&GufEdkifaom wpfqifhcHokawoe enf;vrf;rsm;udk

pOf;pm;qkH;jzwfyg/

2/ ausmif;om;rsm;u acgif;pOfudk pDrHcefYcGJEdkifNyD;

vufawGUqefaom okawoeacgif;pOf jzpfvmonftxd

qGJcsKHU&rnf/

• ¤if;wdkY\ okawoe ar;cGef;rsm;onf

a,bk,sqefvGef;jcif; odkYr[kwf r&Sif;rvif;

jzpfaejcif;wdkYr&Sdatmif ppfaq;yg/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u okawoe

acgif;pOfwpfck cGJjcm;azmfxkwf&mwGif tokH;jyKoGm;rnfh

wpfqifhcHokawoeESifh acgif;pOfqGJcsKHUjcif; jzpfpOfwdkYudk

aqG;aEG;oGm;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 18 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u okawoe ar;cGef;rsm;pm&if;udk

zwf½INyD; rnfonfhpm&if;onf okawoejyKpk&ef

ydkvG,fulaMumif; pOf;pm;qkH;jzwfyg/

tajz

pm&if; 2 - tb,faMumifhqdkaomf okawoe

ar;cGef;rsm;udk tao;pdwfwdusaom ar;cGef;rsm;tjzpf

qGJcsKHUxm;onfhtwGufjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 19 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u okawoe ar;cGef;wpfckpDonf

&Sif;vif;rI&Sd^r&SdESifh tb,faMumifh &Sif;vif;rI&Sd^r&Sd

&aMumif; qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

1/ r&Sif;vif;yg - ]vlrsm;} qdkonfh ar;cGef;rSm

a,bk,susvGef;NyD; qdkifuvkef;em*pfuJhodkYaom

obm0ab;tEÅ&m,fwpfckqdkonfh t"dyÜm,frSmvnf;

em;vnf&ef ½IyfaxG;ygonf - ¤if;rSm qdkifuvkef;

wpfckwnf;udk qdkvdkygovm;/ a&BuD;jcif; odkYr[kwf

ajrivsifponfwdkYvnf; yg0ifygovm;/

2/ &Sif;vif;onf/

3/ &Sif;vif;onf/

4/ r&Sif;vif;yg - ]jyóemrsm;} qdkonfrSm

cGJjcm;qufqHjcif; odkYr[kwf bmompum;

tcuftcJ&Sdjcif;wdkY tygt0if rsm;pGmaom udpö&yfrsm;udk

qdkvdkEdkifygonf/ ]vlenf;pkrsm;} qdkonfrSm

wdkif;&if;om;tpktzGJU? bmoma&;tpktzGJUrsm;? LGBT tpktzGJUrsm;? oufBuD;&G,ftdkrsm;? roefpGrf;olrsm;

tp&Sdojzifh t"dyÜm,fay:Edkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 20 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk jzefYMuufrIt&SdqkH;

ar;cGef;rsm;rSaeí tao;pdwfwdusaom ar;cGef;rsm;

tjzpf tqifhvdkufowfrSwfyg/

tajzrsm;

5? 2? 4? 1? 3

vkyfief;pOf - tao;pdwfwduspGm pOf;pm;NyD;

ar;cGef;rsm;ukd jyefvnfa&;csyg

1/ wpfOD;csif;pDjzifh ausmif;om;rsm;u okawoe

ar;cGef;rsm;udk &Sif;vif;NyD; tao;pdwfwdusí okawoe

jyKpkEdkifonfh ar;cGef;rsm;tjzpf jyefvnfa&;om;&rnf/

• rnfonfhtajzrqdk wdusaom ae&ma'o? vli,frsm;

twGuf uRrf;usifrIrsm;ESifh ywfoufonfh tawG;tjrif

wpfck&Sdonfh owfrSwfxm;aom tpktzGJUwpfzGJU?

vli,frsm;tMum; wdusaom touft&G,ftwGif;&Sd

vli,ftpktzGJUrsm; ponfwdkY yg0ifoifhygonf/

uRrf;usifrItrsdK;tpm;rsm;onfvnf; ydkrdkwduspGm

azmfjyEdkifygonf - Oyrm - tvkyftudkifqdkif&m

uRrf;usifrIrsm;? ynma&;qdkif&m uRrf;usifrIrsm;?

qufoG,fa&; uRrf;usifrIrsm; tp&Sdojzifh/

2/ ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ ar;cGef;rsm;udk EIdif;,SOfNyD;

taumif;qkH;ar;cGef;wpfckudk a&G;cs,fqkH;jzwf&rnf/

3/ wpfwef;vkH;taejzifh okawoear;cGef;twGuf

toifhawmfqkH; pum;vkH;rsm;udk qkH;jzwfa&G;cs,f&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- vm;½Id;txufwef;ausmif; q&m^rrsm;u

xifjrif,lqxm;onfh vli,frsm;wGif&Sdoifhaom

ta&;BuD;qkH; uRrf;usifrIrsm;rSm tb,fenf;/

- ppfudkif;a'oBuD;twGif;&Sd NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;

rsm;u owfrSwfqkH;jzwfxm;aom ausmif;xGufonfh

vli,frsm;wGif&Sdoifhaom ta&;BuD;qkH;

uRrf;usifrIrsm;rSm tb,fenf;/

- NrdwfNrdKU&Sd jynfolYusef;rma&;t&m&Sdrsm;u

q,fwef;ausmif;om;rsm;onf rnfonfh

uRrf;usifrIrsm;udk oif,lwwfuRrf;jcif;&Sdxm;&ef

ta&;BuD;onf[k xifjrifvufcHxm;Muoenf;/

vkyfief;pOf - okawoear;cGef;rsm;udk

okH;oyftuJjzwfjcif;

rSwfcsuf/ / ausmif;om;enf;aom pmoifcef;

wpfcef;wGif acgif;pOfta&twGufudk avQmhcsEdkifonf

odkYr[kwf wpfOD;vQif acgif;pOfwpfckpD a&G;cs,fcGifh

jyKEdkifonf/

1/ 4-6 OD;ygaom tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u

acgif;pOfrsm;pm&if;udk qkH;jzwfNyD; tzGJU0ifwpfOD;

odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDtm; acgif;pOfwpfckpD

wm0efay;yg/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ acgif;pOfrsm;twGuf

okawoear;cGef;rsm; a&;cs&rnf/

2/ tzGJUrsm;u okawoe ar;cGef;wpfckpDudk &Sif;vif;rI&SdNyD;

tao;pdwfwdusí okawoejyKpkEdkifap&ef wnf;jzwfyg/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ aemufqkH;okawoe

ar;cGef;rsm;udk pm&GufcsyfBuD;ay:wGif a&;cs&rnf

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;udk pm&Gufydkif;av;rsm;ay:wGif

oD;jcm;pDa&;om;&rnf/

• ¤if;wdkY\ ar;cGef;rsm;udk eH&Hay:wGifuyf&rnf/

3/ ausmif;om;rsm;u tcef;wpf0dkufywfoGm;í tjcm;

tzGJUrsm;\ okawoe ar;cGef;rsm;udk vdkufvHMunfh½I

&rnf/

• ¤if;wdkYu ar;cGef;rsm;ab;wGif tqdkyg

ar;cGef;wpfckcsif;pDtm; ydkrdkaumif;rGefvmatmif

tBuHÓPfrsm; a&;om;&rnf/

• tzGJUrsm;u ¤if;wdkY\ ar;cGef;rsm;ay:&Sd

okH;oyftBuHjyKcsufrsm;udk zwf½I&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 21 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufrsm;udk zwf½Iyg/

1/ ¤if;wdkYu okawoeudk twdkcsKH; tESpfcsKyfazmfjy&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

ynma&;pGrf;aqmifrItay: vlrIrD'D,m\

oufa&mufrIudk okawoejyKpk&ef/ okawoetwGuf

a'wmrsm;udk ppfwrf;jzifh aumuf,lNyD; cGJjcrf;pdppfjcif;udk

SPSS uGefysLwm y½dk*&rfjzifh vkyfaqmifcJhonf/

2/ &SmazGawGU&Sdcsufrsm;u ar;cGef;rsm;udk ajzqdkay;cJhonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) - ¤if;okawoeonf tqdkyg wuúodkvf&Sd

ausmif;om;rsm;twGuf ta&;ygNyD;

tokH;0ifcJhygonf/

- ¤if;wuúodkvf&Sd ausmif;om;rsm;vnf; tvG,fwul

zwf½IEdkifygonf/

- ¤if;wGif&Sdaom t&if;tjrpfrsm;ESifh tcsdefuvnf;

okawoejyKpk&ef vkHvkHavmufavmuf &SdcJhygonf/

(c) - yg0ifajzMum;olrsm;taejzifh okawoetaMumif;

em;vnfap&efvnf; aoaocsmcsm

BudK;pm;cJhygonf/

- yg0ifajzMum;oltm;vkH;u qE´&SdpGm oabmwlNyD;

ajzMum;ay;cJhonf/

(*) - SPSS tokH;jyK&jcif;rSm ¤if;onf ½IyfaxG;onfh

uGefysLwm y½dk*&rfwpfckjzpfonfhtwGufaMumifh

jzpfonf/

- yg0ifajzMum;ay;rnfholrsm;u tvkyf½Iyfaeygu?

yg0ifajzMum;vdkpdwf&Sdvmap&ef pGJaqmifjcif;/

- yg0ifajzMum;olrsm;u okawoetaMumif;

em;vnfoabmaygufap&ef *½kwpdkuf

aqmif&Gufjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 22 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - &Sif;vif;rI&SdNyD;

tao;pdwfwdusaom okawoejyKvkyfEdkifygovm;

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

'kwd,wpfckjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnfqdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u

¤if;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkY

a&G;cs,fxm;aom ,cifokawoeacgif;pOfrsm;

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;?

pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk

awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf

ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoear;cGef;udk

okH;oyftuJjzwfNyD; ¤if;ar;cGef;onf &Sif;vif;NyD;

tao;pdwfwdusí okawoejyKpkEdkifpGrf;&Sd^r&Sd

qkH;jzwf&rnf/ vdktyfouJhodkY jyKjyifajymif;vJay;&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u rdrdwGJzuf\

okawoe ar;cGef;rsm;udk ppfaq;NyD; ¤if;wdkYudk &Sif;vif;rI

&SdNyD; tao;pdwfwdusí okawoejyKpkEdkifonfh

ar;cGef;rsm;tjzpf wdk;wufaumif;rGefvmap&ef

tjyeftvSef tBuHjyKcsufrsm; ajymMum;ay;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH;taejzifh odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - OD;wnfcsuf&Sdygonf/

- vlrsm;^vlrItzGJUtpnf;rsm;twGuf tokH;0ifygonf/

- þar;cGef;tm; ajzqdk&eftwGuf okawoe

vkyfaqmifEdkifygonf/

- þar;cGef;udk ,cifu okawoe rjyKpkcJh&ao;yg/

2/ - [kwfygonf/ pdwf0ifpm;rI&Sdjcif;u okawoejyKpk&ef

ydkrdkvG,fulapygonf/

- r[kwfyg/ oifpdwf0ifpm;rI r&Sdao;onfh

taMumif;t&mwpfckckudk okawoejyKpkrnfqdkvQif

taMumif;t&mtopfrsm;udk oif,lod&Sdvmyg

vdrfhrnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 23 -

1.4 okawoDaumif;wpfOD;\

o½kyfvu©Pm&yfrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - pdwf&Snfjcif;

- pepfwus&Sdjcif;

- tvkyfBudK;pm;jcif;

2/ - zGJUpnf;wnfaqmufjcif; uRrf;usifrIrsm;

- vlrIqufqHa&;qdkif&m uRrf;usifrIrsm;

- pmta&;tom; uRrf;usifrIrsm;

- rdrdudk,fudk,f ,kHMunfrI&Sdjcif;

- toif;tzGJUjzifh vkyfaqmifjcif; uRrf;usifrIrsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 24 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDudk

a&SUpmrsufESmrS okawoDaumif;wpfOD;\

o½kyfvu©Pm&yfrsm; (odvdkpdwfjyif;jyjcif;?

cGJjcrf;pdppfEdkifjcif;ESifh pepfwus&Sdjcif;) wdkYjzifh

wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ odvdkpdwfjyif;jyjcif;

2/ pepfwus&Sdjcif;

3/ cGJjcrf;pdppfEdkifjcif;

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u okawoDrsm;\ udk,fa&;tusOf;udk

zwf½INyD; wpfOD;csif;pDtwGuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdkyg/

tajzrsm;

1/ (u) jrefrmEdkifiH&Sd vufudkifzkef; okH;pGJolrsm;tMum;

usm;^ruGm[rI/

(c) jrefrmEdkifiH\ udkvdkeDacwfordkif;aMumif;/

(*) qdkifuvkef;em*pf\ oufa&mufrIrsm;/

2/ (u) - taMumif;t&mtopfrsm;udk oif,lavhvmjcif;/

(c) - ta&;BuD;aom ordkif;aMumif;qdkif&m ar;cGef;rsm;

twGuf tajzrsm;&SmazGjcif;/

- ordkif;aMumif;qdkif&m &if;jrpfrsm;udk

&SmazGazmfxkwfjcif;/

(*) - tajctaewpfckESifh ywfoufNyD; wdkuf½dkuf

em;vnfEdkif&eftwGuf tjcm;vlrsm;ESifh

pum;ajymqdkjcif;/

3/ (u) A[kokw<u,f0jcif;? pdwfvGwfvyfyGifhvif;rI&Sdjcif;?

wuf<urI&Sdjcif;/

(c) odvdkpdwfjyif;jyjcif;? pdwfvGwfvyfyGifhvif;rI&Sdjcif;?

½dk;om;rI&Sdjcif;? bufvdkufrIr&Sdjcif;/

(*) tajctaewpf&yfudk ½IaxmifhrsdK;pkHrS

cGJjcrf;pdppfEdkifjcif;? bufvdkufrIr&Sdjcif;? vdkufavsm

nDaxGrI&Sdatmif ajymif;vJEdkifpGrf;&Sdjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 25 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 26 -

vkyfief;pOf - rdrdudk,fudk,f jyefvnfokH;oyfjcif;

1/ wpfOD;csif;pDjzifh ausmif;om;rsm;u tcef;i,f 1.4 wGif

aqG;aEG;cJhNyD;aom okawoD\ o½kyfvu©Pm&yfrsm;xJrS

rnfonfhtcsufrsm;onf ¤if;wdkYwGif&Sdonf[k

cHpm;&aMumif; cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

2/ ausmif;om;rsm;u okawoD\ vu©Pm&yfrsm;xJrS

rnfonfhvu©Pm&yfrsm;udk ydkrdkwdk;wufvmatmif

aqmif&Guf&efvdktyfaMumif; cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u okawoDrsm;

taejzifh ¤if;wdkY\ tm;omcsufESifh tm;enf;csufrsm;udk

EIdif;,SOf&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 27 -

vkyfief;pOf - okawoe\

tjyKoabmaqmifcsufrsm;ESifh

tysufoabmaqmifcsufrsm;

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufwpfcsufpDwdkif;onf

(u-n txJrS) okawoe\ tjyKoabm odkYr[kwf

tysufoabmwpfckjzpfaMumif; qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

(u) tjyKoabm

(c) tysufoabm

(*) tjyKoabm

(C) tysufoabm

(i) tysufoabm

(p) tjyKoabm

(q) tysufoabm

(Z) tjyKoabm

(ps) tysufoabm

(n) tjyKoabm

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 28 -

2/ ausmif;om;rsm;u okawoDrsm;\ rSwfcsufrsm;

(rD;cdk;a&mif av;axmifhuGufxJrS i-x) udk zwf½INyD;

¤if;rSwfcsufrsm;udk tjyKoabmESifh tysufoabmrsm;jzifh

wGJpyfyg/ rSwfcsufrsm;onf wpfckxufydkaom

tjyKoabmESifh tysufoabmrsm;jzifh wGJpyfEdkifygonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

i. (u)? (n)

ii. (u)? (p)? (n)

iii. (C)? (i)

iv. (*)? (i)? (q)

v. (*)

vi. (C)? (i)

vii. (p)

viii. (u)? (*)? (Z)

ix. (c)? (i)

x. (ps)

rSwfcsuf/ / okawoeonf tem*wfwGif

rnfonfht&mrsm; jzpfysufvmrnfjzpfaMumif; wduspGm

rcefYrSef;Edkifacs/ odkYaomf tem*wfwGif jzpfysufvmrnfh

t&mrsm;udk wduspGm rajzMum;Edkifonfhwdkif vuf&Sd

umvwGif jyKpkcJhaom okawoeonf tem*wfwGif

jzpfvmEdkifajc&Sdaomt&mrsm;udk azmfjyEdkifygonf/

3/ tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u rSwfcsuf (i-x) ESifh oabmwlnDrI &Sd^r&Sd aqG;aEG;&rnf/

4/ tzGJUi,frsm;u okawoejyKpkjcif;\ tjcm;aom

tjyKoabmESifh tysufoabmrsm;udk xyfrHí

pm&if;jyKpka&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

aumif;usdK;rsm;

- okawoeonf jyóemrsm;udk ulnDajz&Sif;ay;Edkif

ygonf/

- okawoeonf vlrsm;\ todynmudk

wdk;yGm;vmapygonf/

qdk;usdK;rsm;

- okawoejyKpk&ef tcsdefrsm;pGmay;&ygonf/

- okawoeonf vlrsm;udk pdwftaESmifht,Suf

jzpfapEdkifygonf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH;taejzifhjzpfap odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

jzpfap? ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- þenf;tm;jzifh okawoe&v'frsm;onf

wdusrI&SdNyD; ,kHMunfvufcHEdkifpGrf; &Sdapygonf/

- þenf;tm;jzifh tjcm;vlrsm;u oif\okawoe

vkyfief;pOftwdkif; vdkufemaqmif&GufNyD; qifwlaom

&v'frsm;udk &&Sdapygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 29 -

tcef; 2 -

okawoe enf;vrf;rsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 30 -

2.1 rl&if;okawoeESifh

wpfqifhcHokawoe

rSwfcsuf/ / jrefrmEdkifiHwGif rl&if;okawoe

vkyfaqmifaeaom tzGJUtpnf;rsm;\ 0ufbfqdk'fvifhcfrsm;

udk atmufwGifazmfjyxm;ygonf/

https://emref.org/enhttps://asiafoundation.org/where-we-work/myanmar/https://www.burnet.edu.au/countries/2_myanmar_burma

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - vlrIrD'D,mqdkif&m okawoe

- tjcm;EdkifiHrsm; odkYr[kwf urÇmha&;&mqdkif&m

okawoe

- twdwfumvrS tjzpftysufrsm;qdkif&m okawoe

2/ - vlrsm;\ tawG;tjrifrsm;ESifh tjyKtrlrsm;qdkif&m

okawoe

- vlrItzGJUtpnf;rsm;ESifh ¤if;wdkY\ taMumif;t&mrsm;

qdkif&m okawoe

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 31 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ wpfpkHwpfa,mufu a'wmrsm;udk aumuf,lNyD;om;

jzpfonfhtwGuf okawoDu a'wmrsm;udk aumuf,l&ef

aiGaMu; odkYr[kwf tcsdefokH;pGJ&ef rvdktyfawmhay/

2/ oifokawoejyKpkvdkaom acgif;pOfESifh ywfoufí

vkyfaqmifcJhNyD;om; tjcm;aom okawoepmwrf;/

3/ wpfqifhcHokawoeudk wpfcgwpf&HwGif pmMunfhpm;yGJ

okawoe[kvnf; ac:wGifMuonf/ tb,faMumifh

qdkaomf ¤if;udk pmMunfhwdkufrsm;? tdrf odkYr[kwf

½kH;cef;ESifh pmMunfhpm;yGJwpfckwGif vkyfaqmifMuonfh

twGufaMumifhjzpfonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDonf

rl&if;okawoe odkYr[kwf wpfqifhcHokawoewdkY\

Oyrmrsm; [kwf^r[kwf qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

1/ rl&if;okawoe

2/ wpfqifhcHokawoe

3/ wpfqifhcHokawoe

4/ rl&if;okawoe

5/ rl&if;okawoe

6/ rl&if;okawoe

7/ wpfqifhcHokawoe

8/ rl&if;okawoe (rSwfcsuf - þOyrmwGif

tusOf;om;rsm;u uAsmrsm;udk a&;om;cJhaomfvnf;?

¤if;uAsmrsm;udk ,cifu pkaqmif;xm;jcif; odkYr[kwf

cGJjcrf;pdppfxm;jcif; r&SdonfhtwGuf tqdkyg okawoeudk

rl&if;okawoetjzpf owfrSwfygonf/)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 32 -

vkyfief;pOf - rl&if;okawoeESifh wpfqifhcHokawoe

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfrsm;udk

zwf½I&rnf/

1/ wpfOD;csif; odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yf wpfckcsif;pDxJ&Sd

rl&if;okawoeESifh wpfqifhcHokawoewdkYudk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u)

rl&if;okawoe

- q&m^rrsm;ESifh pum;ajymjcif;

- a'ocHtvkyftudkif &SmazGa&;Xmersm;ESifh

pum;ajymqdkjcif;

- NGO rsm;ESifh pum;ajymqdkjcif;

wpfqifhcHokawoe

- ausmif;om;a[mif;rsm;pm&if;

- aus;vufa'o tvkyfvufrJhrsm;qdkif&m NGO

tpD&ifcHpmwrf;rsm;

(c)

rl&if;okawoe

- rdom;pkrsm;udk vlawGUar;jref;jcif;

- oufBuD;&G,ftdkrsm;udk vlawGUar;jref;jcif;

- vltdkapmifha&Smufa&;a*[mrsm;rS vlemrsm;ESifh

0efxrf;rsm;udk vlawGUar;jref;jcif;

wpfqifhcHokawoe

- jrefrmEdkifiH&Sd Oya'rsm;qdkif&m NGO

tpD&ifcHpmwrf;rsm;

- ,ciftpdk;&rsm;\ usef;rma&;qdkif&m rl0g'rsm;

- jrefrmjynfolrsm;\ usef;rma&;jyóemrsm;qdkif&m

ppfwrf;a'wmrsm;

2/ ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDtwGuf

xyfrHvkyfaqmifEdkifajc&Sdaom rl&if;okawoeESifh

wpfqifhcHokawoewdkYudk pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u)

rl&if;okawoe

- ausmif;om;rsm;? &yf&Gmacgif;aqmifrsm;ESifh

pum;ajymqdkjcif;/

wpfqifhcHokawoe

- rGefjynfe,f&Sd tvkyftudkiftaMumif;qdkif&m NGO

tpdk;&\ tpD&ifcHpmwrf;rsm;udk zwf½Iyg/

- tpdk;&xHrS ausmif;xGufEIef;rSwfwrf;rsm;udk zwf½Iyg/

(c)

rl&if;okawoe

- &yf&Gmacgif;aqmifrsm;? e,fcH NGO rsm;ESifh t&yfzuftzGJUtpnf;rsm;udk vlawGUar;jref;jcif;/

wpfqifhcHokawoe

- tjcm;a'o^EdkifiHrsm;&Sd usef;rma&;apmifha&SmufrI

twGuf vlrItzGJUtpnf;tajcjyK csOf;uyf

enf;vrf;rsm;qdkif&m pmtkyfrsm; odkYr[kwf

aqmif;yg;rsm;udk zwf½Iyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 33 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - rl&if;okawoeESifh

wpfqifhcHokawoe

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS wwd,

wpfckjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;

udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf (odkY) ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u atmufygtcsufrsm;udk pm&if;jyKpk

&rnf/

- ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&eftwGuf vkyfaqmif&ef

vdktyfEdkifaom rl&if;okawoe

- ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&eftwGuf vkyfaqmif&ef

vdktyfEdkifaom wpfqifhcHokawoe

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

&v'frsm;udk EIdif;,SOfaqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ oif\ vlrItzGJUtpnf;twGif;&Sd vlrsm;tay:

oufa&mufrI&Sdonfh vuf&Sdtjzpftysufwpfckcktm;

okawoejyKpkaeonfhtcg tqdkyge,fcHvlrsm;ESifh

pum;ajymqdkEdkifonf/ Oyrm - vrf; (odkY) puf½kH

uJhodkYaom zGHUNzdK;wdk;wufa&;pDrHudef; topfwpfckck\

oufa&mufrIudk okawoejyKpk&ef? a'ocHrsm;\

aexdkifrItajctaeudk okawoejyKpk&ef? ¤if;&yf&Gm

tzGJUtpnf;twGif;&Sd tjzpftysufrsm;qdkif&m

tjrifrsm;ESifh tawGUtBuHKrsm;&,l&ef odkYr[kwf

usef;rma&; (odkY) ynma&; vufvSrf;rD&&SdrIqdkif&m

tjrifrsm; od&Sd&ef/

2/ - oif okawoejyKpkaeaom tjzpftysufonf

vGefcJhaomESpfrsm;pGmu jzpfysufcJhNyD; okawoejyKpkí

pmwrf;a&;om;xkwfa0cJhNyD;jzpfvQif/

- ¤if;tjzpftysufudk awGUBuHKcJh&ol wpfOD;

wpfa,mufrS r&Sdawmhonfhtcg/

- oif\ vlrItzGJUtpnf;twGif;&Sd tjzpftysufwGif

tpdk;&? NGO rsm;? pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; tp&Sdojzifh

yg0ifcJhNyD; tGefvdkif;tpD&ifcHpmrsm;uJhodkYaom

tokH;0ifí ,kHMunfvufcHEdkifaom wpfqifhcH

owif;tcsuftvufrsm; &&SdEdkifvQif/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 34 -

2.2 ta&twGufpHjyK

okawoe

rSwfcsuf/ / ta&twGufpHjyKenf;vrf;udk okawoe

pDrHudef;tBuD;pm;wGif rMumcPtokH;jyKMuonf/

ausmif;om;rsm;u ta&twGufpHjyK okawoeudk

aqmif&Gufvdkygu? udef;*Pef;tcsuftvuf

a'wmrsm;udk aumuf,l&ef (ppfwrf;rS)? bufvdkufrIr&Sd&ef

(trsm;vufcHEdkifaom)? okawoe tpdwftydkif;tm;vkH;udk

wpforwfwnf; aqmif&Guf&ef (,kHMunfvufcHEdkifpGrf;)

ESifh okawoejyKpkaeaom taMumif;t&mudk wduspGm

wdkif;wmay;onfh (udk;pm;EdkifpGrf;) a'wmaumuf,ljcif;

enf;vrf;rsm; zefwD;&ef &nfrSef;oifhygonf/

odkYaomf þokawoe rdwfqufpmtkyfudk oif,lpOf

vkyfaqmifaom tao;pm; okawoe pDrHudef;rsm;\

&v'frsm;onf BuD;rm;us,fjyefYaom vlOD;a&twGuf

tokH;csEdkifvdrfhrnf (a,bk,saumufcsufqGJEdkifpGrf;)

r[kwfay/

ta&twGufpHjyK okawoESifh qufpyfNyD; xyfrHod&Sdvdk

ygu https://www.skillsyouneed.com/learn/quantitative-and-qualitative.html wGifMunfhyg/

tBudKavhvmcsuff

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ ta&twGufpHjyKa'wmonf udef;*Pef;rsm;jzpfNyD;

wdkif;wmrIrsm; yg0ifonf/ t&nftaoG;pHjyKa'wmonf

trsm;tm;jzifh taMumif;t&mrsm;udk &Sif;vif;azmfjyonfh

pum;vkH;rsm;jzpfonf/

2/ ¤if;wdkYonf okawoejyKpk&mwGif rwlnDonfh

enf;vrf;rsm;udk azmfjyaeygonf/ tcsdKUaom okawoe

ar;cGef;rsm;udk udef;*Pef;rsm;? a&wGufjcif;ESifh

wdkif;wmjcif; (ta&twGufpHjyK okawoe) jzifh

ajzMum;&ef vdktyfygonf/ tjcm;okawoersm;twGuf

pum;vkH;rsm;jzifh ajzMum;&ef (t&nftaoG;pHjyK

okawoe) vdktyfygonf/ tb,faMumifhqdkaomf

pum;vkH;rsm;onf udef;*Pef;a'wmjzifh azmfjyí

r&Edkifaom tao;pdwf tcsuftvufrsm;udk

yHhydk;ay;EdkifNyD; tajctaersm;udk ydkrdkaumif;rGefatmif

&Sif;jyay;EdkifonfhtwGufaMumifhjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 35 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDudk

ta&twGufpHjyK okawoe\ o½kyfvu©Pm&yfrsm;xJrS

(udef;*Pef;tcsuftvuf a'wm? a,bk,saumufcsuf

qGJEdkifpGrf;ESifh "r®"dXmefusjcif;) wpfckjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ "r®"dXmefusjcif;

2/ udef;*Pef;tcsuftvufa'wm

3/ a,bk,saumufcsufqGJEdkifpGrf;

rSwfcsuf/ / udk;pm;EdkifpGrf;ESifh tusHK;0ifpGrf;wdkYESifh

qufpyfNyD; xyfrHod&Sdvdkygu https://socialresearchmethods.net/kb/relandval.php wGif

Munfhyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 36 -

vkyfief;pOf - udk;pm;EdkifpGrf;ESifh tusHK;0ifpGrf;

1/ wpfOD;csif; odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½INyD;

¤if;wdkYonf udk;pm;EdkifpGrf; &Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

tajz

udk;pm;EdkifpGrf;r&Sdacs/ tb,faMumifhqdkaomf okawoDonf

rwlnDonfh tpktzGJUrsm;udk rwluGJjym;onfh enf;vrf;jzifh

ar;cGef;rsm; ar;jref;onfhtwGufjzpfonf/

2/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk udk;pm;EdkifpGrf;

ydk&SdvmapEdkifonfh enf;vrf;rsm;udk pm&if;jyKpkyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

tajctaejyjzpf&yfwGif okawoDu rwlnDonfh

tpktzGJUrsm;udk wlnDaom ar;cGef;rsm;jzifh wlnDaom

ae&mESifh tcsdefumvtwGif; ar;jref;vQif ¤if;tajctaejy

jzpf&yfonf udk;pm;EdkifpGrf; ydk&Sdvmrnfjzpfonf/

3/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½INyD;

¤if;jzpf&yfonf tusHK;0ifpGrf; &Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

tajz

tusHK;r0ifyg/ tb,faMumifhqdkaomf okawoDonf

ppfawGNrdKUrS q&m^rrsm;udkomvQif ar;jref;MunfhNyD;

&cdkifjynfe,f\ tjcm;NrdKUrsm;rS q&m^rrsm;udk xnfhoGif;

ar;jref;jcif; rjyKonfhtwGufaMumifhjzpfonf/

4/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk tusHK;0ifpGrf;

ydk&SdvmapEdkifonfh enf;vrf;rsm;udk pm&if;jyKpkyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

tu,fí ppfawGNrdKUomru &cdkifjynfe,f\ tjcm;

NrdKUrsm;rS q&m^rrsm;udkyg ar;cGef;rsm; ar;jref;cJhrnf

qdkvQif tqdkygtajctaejyjzpf&yfonf tusHK;0ifEdkifpGrf;

ydk&Sdvmrnfjzpfonf/

tydkaqmif;vkyfief; - a0g[m&rsm;udk t"dyÜm,f

zGifhqdkyg/

1/ ausmif;om;rsm;u udk;pm;EdkifpGrf;\ t"dyÜm,fudk

0guswpfaMumif;wnf;jzifh azmfjyyg/

2/ ausmif;om;rsm;u tusHK;0ifpGrf;\ t"dyÜm,fudk

0guswpfaMumif;wnf;jzifh azmfjyyg/

3/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ t"dyÜm,fzGifhqdkcsufudk

tGefvdkif; odkYr[kwf tbd"mefpmtkyfrsm;jzifh EIdif;,SOfyg/

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½Iyg/

1/ jzpf&yfavhvmcsufxJrS ta&twGufpHjyK okawoe\

o½kyfvu©Pm&yfrsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

udef;*Pef;tcsuftvuf a'wmrsm; - okawoDrsm;u

ppfwrf;vTmudk tokH;jyKí yg0ifajzMum;olrsm;udk

taMumif;t&m\ ta&;ygrItvdkuf tqifhcGJowfrSwfcdkif;

cJhonf/ (&SmazGawGU&Sdcsufrsm;t& yg0ifol 49.6%

u w&m;Oya'pdk;rdk;a&;udk OD;pm;ay;cJhMuNyD; 64.7%

u vmbfpm;rIonf qufvufjzpfyGm;aeaom

jyóemwpfckjzpfonf[k ,lqxm;Muonf/

a,bk,saumufcsufqGJEdkifpGrf; - ppfwrf;aumuf,ljcif;

udk jrefrmEdkifiH&Sd wdkif;a'oBuD;ESifhjynfe,f 14 ckpvkH;wGif

aumuf,lcJhonfhtwGuf a,bk,saumufcsufqGJEdkifpGrf;

ydk&Sdapygonf/ odkYaomf tcsdKUoufBuD;&G,ftdkrsm;u

yg0ifajzMum;&ef r0Hhr&JjzpfaecJhMuygonf/

"r®"dXmefusjcif; - yg0ifajzqdkolrsm;udk ynma&;?

usef;rma&;apmifha&SmufrI? o,f,lydkYaqmifa&;ESifh

w&m;Oya'pdk;rdk;a&;uJhodkYaom tjyKoabmaqmifonfh

taMumif;t&mrsm;? vmbfpm;rIESifh y#dyu©uJhodkYaom

tysufoabmaqmifonfh taMumif;t&mrsm; ESpfckpvkH;

ESifh ywfoufNyD; ar;cGef;rsm; ar;jref;cJhygonf/

udk;pm;EdkifpGrf; - wdkif;a'oBuD;ESifh jynfe,ftm;vkH;wGif

wlnDaom ar;cGef;rsm;ygonfh ppfwrf;ar;cGef;vTmrsm;udk

tokH;jyKí ar;jref;cJhygonf/

tusHK;0ifpGrf; - okawoeonf e,fcHtpdk;&ESifh

oufqdkifaom todtjrif A[kokwudk avhvmcJhjcif;

jzpfonf/ ar;cGef;rsm;jzifh aus;&Gmtkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL;rsm;?

w&m;Oya'pdk;rdk;a&;udk em;vnfoabmaygufrI? y#dyu©ESifh

ynma&;? usef;rma&;apmifha&SmufrI? o,f,lydkYaqmifa&;ESifh

vQyfppfrD;ponfh 0efaqmifrIrsm; yHhydk;ay;jcif;wdkY

taMumif;udk a'ocHjynfolrsm;tm; ar;jref;jcif;jzifh

e,fcHtpdk;&ESifh ywfoufonfh todtjrifA[kokwwdkYudk

wdkif;wmMunfh&ef BudK;pm;cJhygonf/

2/ ausmif;om;rsm;u okawoDrsm;taejzifh &ifqdkifBuHKawGUcJh

&Edkifajc&Sdaom pdefac:rIrsm;udk pdwful;Munfh&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- tcsdKUvlrsm; (Oyrm - vlBuD;rsm;? ppfwrf;vTmajzqdk&ef

pdwfvufoufawmifhoufomr&Sdjcif;) odkYr[kwf

vli,frsm;udk ydkNyD;vlawGUar;jref;cJhonfhtwGuf

bufvdkufrI&SdEdkifaom vlawGUar;jref;jcif;rsm;/

- Oya'? y#dyu©? vmbfpm;rI (odkYr[kwf) e,fcH

tkyfcsKyfa&;rSL;rsm; ponfh xdvG,f&SvG,f jzpfEdkifaom

acgif;pOfrsm;taMumif; ar;jref;onfhtcgwGif

ajzqdk&ef pdwfvufoufawmifhoufomr&Sdolrsm;?

½dk;om;pGmajzqdk&ef r0Hhr&Jjzpfaeolrsm;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 37 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - ta&twGufpHjyK

okawoe

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

av;ckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnfqdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;

udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf (odkY) ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ pDrHudef;wGif xnfhoGif;

tokH;jyKoGm;rnfh rnfodkYaom ta&twGufpHjyK

okawoersm;udkrqdk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

• ausmif;om;rsm;u udef;*Pef;tcsufvuf a'wmrsm;

(ppfwrf;rS xkwfEIwfxm;aom) yg0ifonfh Oyrmrsm;

yg0ifrI&Sd^r&Sd ppfaq;ay;yg/

2/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ ta&twGufpHjyK

okawoeonf udef;*Pef;rsm;yg0ifjcif;?

"r®"dXmefusjcif;? udk;pm;EdkifpGrf;ESifh tusHK;0ifpGrf;&Sdaprnfh

enf;vrf;rsm;udk pOf;pm;&rnf/

• txufyg oabmw&m;rsm;udk ausmif;om;rsm;

em;vnfrI &Sd^r&Sd ppfaq;yg - ausmif;om;rsm;u

pmrsufESm 34-35 &Sd &Sif;jycsufrsm;ESifh Oyrmrsm;udk

&nfnTef;udk;um;Edkifonf/ Oyrm -

- udef;*Pef; - vlOD;a&wGif wpfpkHwpf&m rnfrQ

&Sdoenf;? wpfpkHwpf&mudk rnfrQvkyfaqmifMuoenf;

ponfh ta&twGuf odkYr[kwf &mcdkifEIef;rsm;

yg0ifonfh ar;cGef;rsm; ar;jref;&ef ppfwrf;vTm

tokH;jyKjcif;/

- "r®"dXmefusus - ¤if;wdkY\ ta&twGufpHjyK

okawoeonf aumif;usdK;ESifh qdk;usdK;ESpfckpvkH;udk

wdkif;wmoifhNyD; okawoetay: vTrf;rdk;Edkifonfh

¤if;wdkY\ bufvdkufrIrsm;udkvnf; cGifhrjyKoifhay/

- udk;pm;EdkifpGrf; - okawoeudk wpfBudrfpDwdkif;wGif

wpforwfwnf; pepfwusvkyfaqmifjcif;/

- tusHK;0ifpGrf; - tokH;jyKonfh ta&twGufpHjyK

okawoe enf;vrf;rsm;onf wdkif;wm&rnfh

t&mrsm;udk wduspGmwdkif;wmjcif;/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

ta&twGufpHjyK okawoetpDtpOfESifh ¤if;okawoeudk

"r®"dXmefusjcif;? udk;pm;EdkifpGrf;ESifh tusHK;0ifpGrf;&Sdatmif

aqmif&Guf&mwGif awGUBuHK&Edkifonfh tcuftcJrsm;udk

aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- acgif;pOfwpfckESifh ywfoufNyD; rnfodkYenf; (odkY)

tb,faMumifhenf; ponfh ar;cGef;rsm; ar;jref;onfh

okawoe

- tajctaewpf&yf\ qufpyftaMumif;t&m (odkY)

aemufcHtaMumif;&if;rsm;udk tao;pdwfem;vnf&ef

BudK;pm;onfh okawoe

- vlrsm;\ ,kHMunfcsufrsm; odkYr[kwf

vkyfaqmifcsufrsm;\ taMumif;&if;cHrsm;udk

em;vnf&efBudK;pm;onfh okawoe

- rwlnDonfhvlrsm;\ taMumif;t&mwpfcktay:

xm;&Sdonfh ½Iaxmifhrsm;udk em;vnfvdkonfh

okawoe

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 38 -

2.3 t&nftaoG;pHjyK

okawoe

rSwfcsuf/ / t&nftaoG;pHjyK okawoeESifh

qufpyfNyD; xyfrHod&Sdvdkygu https://socialresearchmethods.net/kb/qual.php wGif 0ifa&muf

Munfh½IEdkifygonf/

ausmif;om;rsm;u t&nftaoG;pHjyK okawoeudk

vkyfaqmifrnfqdkygu tao;pdwfa'wmrsm;

aumuf,ljcif; (vlawGUar;jref;jcif; odkYr[kwf OD;wnf

tkyfpk aqG;aEG;0dkif;rsm;rSwpfqifh) yg0ifajzMum;olrsm;\

tjrifrsm;tay: jyefvnfokH;oyfjcif;

(yk*¾v"dXmefusjcif;)? ¤if;wdkY\ okawoevkyfief;pOf

tpdwftydkif;tm;vkH;udk tao;pdwfrSwfpka&;om;xm;jcif;

(twnfjyKEdkifpGrf;) ESifh &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk

yg0ifajzMum;olrsm;ESifhtwl ppfaq;jcif;jzifh a'wmrsm;\

wdusrIudk ppfaq;jcif; (trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf;)

wdkYudk aqmif&Guf&ef &nfrSef;xm;oifhygonf/

twnfjyKEdkifpGrf;ESifh trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf;

(udk;pm;EdkifpGrf;ESifh tusHK;0ifEdkifpGrf;wdkYtwdkif;) wdkYonf

t&nfaoG;jrifh okawoewpfck aqmif&Guf&eftwGuf

ta&;BuD;ygonf/ odkYaomf ¤if;wdkYonf ½IyfaxG;onfh

oabmw&m;rsm;jzpfonfhtwGuf ausmif;om;rsm;

taejzifh em;rvnfbJ pdwf½IyfaxG;apEdkifygonf/

,ckrSpwifrnfh okawoDtopfrsm;twGuf

¤if;oabmw&m;rsm;udk tjynfhtpkHem;vnfxm;&ef

rjzpfrae rvdktyfay - vlrIokawoetaMumif;

qufvufoif,loGm;rnfqdkvQif tem*wfwGif awGUjrif

avhvmoGm;&ygvdrfhrnf/

twnfjyKEdkifpGrf;ESifh trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf;taMumif;

xyfrHod&Sdvdkygu https://socialresearchmethods.net/kb/qualval.php wGif 0ifa&mufMunfh½IEdkifygonf/

tBudKavhvmcsuff

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf rSefuefrI

&Sd^r&Sd ajzMum;&rnf (odkY) cefYrSef;&rnf/

• pmom;rsm;udk zwf½INyD; ¤if;wdkY\ tajzrsm;udk

ppfaq;&rnf/

tajzrsm;

1/ rrSefyg/

2/ rSefygonf/

3/ rSefygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 39 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckpDwdkif;udk

t&nftaoG;pHjyK okawoe\ o½kyfvu©Pm&yfrsm;

(pmrsufESm 38 rS u-*) - udef;*Pef;tcsuftvuf

r[kwfonfh a'wmrsm;? tao;pdwfa'wmrsm;ESifh

yk*¾v"dXmefusjcif;wdkYxJrS wpfck odkYr[kwf

wpfckxufydkNyD; wGJpyfay;&rnf/

tajzrsm;

1/ udef;*Pef;tcsuftvufr[kwfonfh a'wmrsm;

2/ udef;*Pef;tcsuftvufr[kwfonfh a'wmrsm;?

tao;pdwfa'wmrsm;

3/ udef;*Pef;tcsuftvufr[kwfonfh a'wmrsm;?

yk*¾v"dXmefusjcif;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 40 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf rSef^rSm;

qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefaom xkwfjyefcsufwpfcktjzpf

jyifqifa&;om;&rnf/

tajzrsm;

1/ rSm;ygonf - twnfjyKEdkifpGrf;qdkonfrSm tjcm;

okawoDrsm;u &v'frsm; wlnDrI &Sd^r&Sd ppfaq;&ef

oif\okawoeudk aemufwpfBudrf vkyfaqmifEdkifap&ef

*½kjyKaqmif&Gufxm;jcif;jzpfonf/

2/ rSefygonf/

3/ rSm;ygonf - trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf; qdkonfrSm

okawoe&v'frsm;onf yg0ifajzMum;olrsm;\

½IaxmifhrSMunfhvQif wdusrI &Sd^r&Sd ppfaq;jcif;jzpfonf/

4/ rSefygonf/

vkyfief;pOf - twnfjyKEdkifpGrf;ESifh

trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf; &Sdygovm;

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½INyD;

¤if;jzpf&yfonf twnfjyKEdkifpGrf;&Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

tajz

&Sdygonf/ tb,faMumifhqdkaomf tpD&ifcHpmwrf;xJwGif

enf;vrf;rsm;? ar;cGef;rsm;ESifh vlawGUar;jref;jcif;wdkYudk

tao;pdwf azmfjyxm;onfhtwGufaMumifhjzpfonf/

2/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½INyD;

¤if;jzpf&yfonf trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf; &Sd^r&Sd

qkH;jzwf&rnf/

tajz

r&Sdyg/ tb,faMumifhqdkaomf okawoDu

&SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk yg0ifajzMum;olrsm;\ ½IaxmifhrS

MunfhvQif wdusrI &Sd^r&Sd ppfaq;&ef ¤if;wdkYudk

wifjycJhjcif; r&SdonfhtwGufaMumifhjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 41 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½Iyg/

1/ ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufxJ&Sd

t&nftaoG;pHjyK okawoe\ o½kyfvu©Pm&yfrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

udef;*Pef;tcsuftvufr[kwfaom a'wmrsm;

- a'wmrsm;wGif aqG;aEG;0dkif;? vlawGUar;jref;jcif;?

udk,f[eftrlt&mudk apmifhMunfhonfhtcgESifh vlwdkY\

pum;ajymonfhykHpHwdkYukd a&;om;xm;onfh rSwfpkwdkrsm;

yg0ifonf/

tao;pdwfa'wmrsm; - trsdK;orD;rsm;ESifh

aqmif&Gufaom tvkyf½kHaqG;aEG;yGJonf ESpf&ufwm

MumjrifhcJhNyD; ¤if;wdkY\ yk*¾dKvfa&;qdkif&m tawGUtBuHKrsm;?

OD;pm;ay;taMumif;t&mrsm;ESifh arQmfvifhcsufrsm;qdkif&m

ar;cGef;rsm;udk ar;jref;cJhygonf/

yk*¾v"dXmefusjcif; - okawoewGif trsdK;orD;rsm;\

yk*¾dKvfa&;qefaom tawGUtBuHKrsm;? arQmfvifhcsufrsm;?

tjrif½Iaxmifhrsm;? cHpm;csufrsm;ESifh vdktyfcsufrsm;udk

ar;jref;cJhygonf/

twnfjyKEdkifpGrf; - okawoe tpD&ifcHpmwGif

enf;vrf;rsm;? tvkyf½kHaqG;aEG;yGJ vkyfief;pOfrsm;?

aqG;aEG;csufrsm;? vlawGUar;jref;jcif;rsm;? ar;cGef;rsm;?

yg0ifajzMum;ol a&G;cs,frI? rSwfpkwdkESifh apmifhMunfh

avhvmrIwdkYudk cGJjcrf;pdppfcsufwdkYqdkif&m tao;pdwf

azmfjycsufrsm; yg0ifonf/

trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf; - &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk

yg0ifajzMum;olrsm;ESifh zvS,frQa0cJhjcif; &Sd^r&Sd

pmydk'frsm;xJwGif azmfjycJhjcif;r&Sdacs/

2/ ausmif;om;rsm;u þacgif;pOfESifh ywfoufNyD;

vkyfaqmifEdkifajc&Sdaom ta&twGufpHjyK okawoeudk

pdwful;pOf;pm;Munfh&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

yg0ifajzMum;olrsm;\ yk*¾dKvfa&;qdkif&m tawGUtBuHKrsm;

r[kwfaom a,bk,s aemufcHtaMumif;&if;rsm;ESifh

ywfoufonfh ta&twGufpHjyK a'wmrsm;udk

pkaqmif;&eftwGuf ppfwrf;ar;cGef;vTmudk

tokH;jyKEdkifygonf/ Oyrm - a&TUajymif;cJh&aom

ae&ma'orsm;? ynma&;? 0ifaiG? wdkif;&if;om;

vlrsdK;? udk;uG,fonfhbmom tp&Sdojzifh/

¤if;tcsuftvufrsm;onf yg0ifajzMum;olrsm;\

aemufcHtaMumif;&if;ESifh ¤if;wdkY\ yk*¾dKvfa&;qdkif&m

tawGUtBuHKrsm;tMum; qufET,frIrsm;udk &SmazG&mwGif

taxmuftulay;Edkifygvdrfhrnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 42 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - t&nftaoG;pHjyK

okawoe

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd

jyifqifzefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef

'DZdkif;a&;qGJxm;onfh ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;}

vkyfief; 16 ckxJrS ig;ckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ pDrHudef;xJwGif xnfhoGif;

tokH;jyKEdkifrnfh t&nftaoG;pHjyK okawoersm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

• ausmif;om;rsm;u udef;*Pef;r[kwfonfh a'wmrsm;

(vlawGUar;jref;rIrsm;ESifh apmifhMunfhavhvmjcif;rS

xkwfEkwfxm;aom) yg0ifonfh Oyrmrsm; yg0ifrI &Sd^r&Sd

ppfaq;ay;yg/

2/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ ta&twGufpHjyK

okawoeonf twnfjyKEdkifpGrf;ESifh trsm;,kHMunf

vufcHEdkifpGrf;&Sdaprnfh enf;vrf;rsm;udk pOf;pm;&rnf/

• txufyg oabmw&m;rsm;udk ausmif;om;rsm;

em;vnfrI &Sd^r&Sd ppfaq;yg - ausmif;om;rsm;u

pmrsufESm 39 &Sd &Sif;jycsufrsm;ESifh Oyrmrsm;udk

&nfnTef;udk;um;Edkifonf/ Oyrm -

- twnfjyKEdkifpGrf; - okawoe vkyfief;pOf\

tqifhrsm;tm;vkH;udk aqmif&GufykHtm; wduspGm

tao;pdwf rSwfwrf;wifxm;jcif;/

- trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf; - yg0ifajzMum;olrsm;

xHrS aumuf,lcJhaom a'wmrsm;\wdusrIESifh ¤if;wdkY

jyifqifxnfhoGif;csifonfh tjcm;tcsuftvufrsm;

odkYr[kwf ajymif;vJcsufrsm;ESifh ywfoufonfh

jyefvnftBuHjyKcsufrsm; &,ljcif;/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u

¤if;wdkY\ t&nftaoG;pHjyK okawoe tpDtpOfESifh

¤if;okawoeudk twnfjyKEdkifpGrf;ESifh trsm;,kHMunf

vufcHEdkifpGrf;&Sdatmif aqmif&Guf&mwGif

awGUBuHK&Edkifonfh tcuftcJrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- aumif;rGefaom tajymtqdkESifh temtMum;

pGrf;&nfrsm;/

- yg0ifajzMum;olrsm;ESifh ,kHMunfrI

wnfaqmufEdkifpGrf;/

- a'wmaumuf,ljcif;onf tcsdefMumEdkifonfhtwGuf

pdwf&Snfjcif;/

- pum;ajymqdkaqG;aEG;&mwGif acgif;pOfwpfckrS

tjcm;wpfckodkY ajymif;vJEdkifonfhtwGuf

jyKvG,fajymif;vG,f&Sdjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 43 -

2.4 a&maxG;xm;onfh

okawoe enf;vrf;rsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

ta&twGufpHjyKESifh t&nftaoG;pHjyK enf;vrf;ESpfck

pvkH;udk tokH;jyKjcif;qdkonfrSm rwlnDonfh

enf;vrf;rsm;rS &v'frsm;onf - ppfwrf;vTm?

vlawGUar;jref;jcif; tp&Sdojzifh - wlnDaom&v'frsm;

xGufay:vmjcif; &Sd^r&SdESifh trsm;,kHMunfvufcHEdkifpGrf;

&Sd^r&Sd EIdif;,SOfEdkifygonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u Oyrmwpfckcsif;pDudk ¤if;wdkY\

ta&twGufpHjyK okawoeenf;vrf;? t&nftaoG;pHjyK

okawoeenf;vrf; odkYr[kwf a&maxG;xm;onfh

enf;vrf;rsm;jzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ a&maxG;xm;onfh enf;vrf; - ar;cGef;rsm;udk

vlawGUar;jref;jcif; (t&nftaoG;pHjyK) odkYr[kwf

ppfwrf;vTmrsm; (ta&twGufpHjyK) enf;vrf;rsm;jzifh

ar;jref;Edkifygonf/

2/ t&nftaoG;pHjyK enf;vrf; - "mwfykHrsm;onf

wGufcsufí r&EdkifonfhtwGuf ¤if;wdkYonf tao;pdwf

t&nftaoG;pHjyK tcsuftvufrsm;udk yHhydk;ay;ygonf/

3/ a&maxG;xm;onfh enf;vrf; - ¤if;enf;vrf;onf

ta&twGufpHjyK a'wmrsm; (yg0ifajzMum;ol 86.7%)

udk tokH;jyKNyD; t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm; (uREfkyfwdkY\

vlawGUar;jref;rIrsm;wGifvnf; twnfjyKcJhygonf) ESifh

EIdif;,SOfMunfhygonf/

4/ t&nftaoG;pHjyK enf;vrf; - vlawGUar;jref;rIrsm;wGif

ajymonfhtaMumif;t&mrsm;? ,kHMunfvufcHxm;Muonfh

t&mrsm;onf t&nftaoG;pHjyK (ESifh yk*¾v"dXmef

usonfh) a'wmrsm;jzpfonf/

5/ ta&twGufpHjyK enf;vrf; - udef;*Pef;a'wmrsm;

yHhydk;ay;onfh ppfwrf;ar;cGef;wpfckjzpfonf/

6/ a&maxG;xm;onfh enf;vrf;rsm; - orm;½dk;us

r[kwfonfh pum;pjrnfajymqdkrIrsm;onf

tao;pdwfusaom t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;udk

&&Sdapygonf/ touft&G,f? usm;^rESifh tvkyftudkif

ponfwdkYudk ppfwrf;xJwGif xnfhoGif;ar;jref;NyD;

ta&twGufpHjyK udef;*Pef;a'wmrsm; yHhydk;ay;Edkif

ygonf/

7/ t&nftaoG;pHjyK enf;vrf; - apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;

onf tao;pdwf t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;\

tpdwftydkif;wpfckjzpfonf/

vkyfief;pOf - okawoevkyfaqmif&mwGif

enf;vrf;rsm;udk a&maxG;tokH;jyKjcif;

• ausmif;om;rsm;u pmrsufESm 37 ESifh 41 &Sd okawoe

Oyrmrsm;udk zwf½I&rnf/

• ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh pDrHudef;

wpfckcsif;pDwGif a&maxG;xm;onfh enf;vrf;rsm;udk

rnfodkYtokH;csEdkifaMumif; qkH;jzwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ okawoDrsm;u yg0ifajzMum;olrsm;onf ¤if;wdkY\

&yf&GmtzGJUtpnf;twGif; jyóemrsm;udk rnfodkY

&ifqdkifawGUBuHK&aMumif;ESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&;ESifh

vmbfpm;rIwdkYonfh ta&;BuD;onfh jyóemjzpfaMumif;

,kHMunfxm;&onfh taMumif;&if;cHrsm;udk

ydkrdk&SmazG&eftwGuf tao;pdwf t&nftaoG;pHjyK

vlawGUar;jref;rIrsm;udk tokH;jyKMuonf/

2/ okawoDrsm;u jynfwGif;a&TUajymif;aexdkifol

trsdK;orD;rsm;udk ¤if;wdkY\ touft&G,f?

uav;ta&twGuf (uav;&SdvQif) ESifh ,cifu

a&TUajymif;aexdkifcJh&onfhae&mrsm; ponfh

tcsuftvufrsm;udk ppfwrf;aumuf,lar;jref;Edkifonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 44 -

vkyfief;pOf - ta&twGufpHjyKESifh t&nftaoG;pHjyK

okawoewdkYudk EIdif;,SOfjcif;

1/ wpfOD;csif;pDjzifh ausmif;om;rsm;u vl 10 OD;tm;

ar;cGef;rsm; (1-4) udk ar;jref;NyD; tajzrsm;udk

rSwfwrf;wif&rnf/

• ¤if;wdkY\ twef;azmfrsm;udk ar;jref;Edkifonf odkYr[kwf

tdrfpmtjzpf rdom;pk0ifrsm;? rdwfaqGrsm; (odkY)

¤if;wdkY\ vlrItzGJUtpnf;twGif; aexdkifolrsm;udk

ar;jref;Edkifonf/

2/ a'wmrsm;udk zGJUpnf;NyD; tESpfcsKyfa&;om;&rnf/

3/ tzGJUi,frsm;jzifh &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

4/ tzGJUi,frsm;jzifh ar;cGef;rsm; (u-*) udk vl 3 OD;tm;

ar;jref;í tajzrsm;udk rSwfwrf;wif&rnf/

5/ &v'frsm;udk zGJUpnf;NyD; tESpfcsKyfa&;om;&rnf/

• t&nftaoG;pHjyK vlawGUar;jref;jcif; ar;cGef;rsm;u

owif;tcsuftvufrsm; ydkrdk&&SdapNyD; ausmif;om;rsm;

taejzifh aocsmpGmzGJUpnf;&ef tcufawGUEdkifygonf/

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY&&Sdvmaom tajzrsm;xJrS

erlemrsm;udk tESpfcsKyfa&;om;&efESifh cGJjcm;azmfxkwf&ef

BudK;pm;rI&Sd^r&Sd ppfaq;yg/

6/ wpfwef;vkH;taejzifh &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk

aqG;aEG;&rnf/

• ausmif;om;rsm;u ta&twGufpHjyKESifh t&nftaoG;pHjyK

okawoewdkYwGif &&Sdvmaom tajzrsm;udk

EIdif;,SOf&rnf/

7/ ¤if;wdkYu ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) yxrydkif; ar;cGef;rsm;onf tydwfar;cGef;rsm;

jzpfMuNyD; 'kwd,ydkif;ar;cGef;rsm;onf tzGifh

ar;cGef;rsm; jzpfMuonf/ yxrydkif; ar;cGef;rsm;wGif

ajzMum;olrsm;onf a&;om;azmfjyxm;aom

tajzrsm;xJrS a&G;cs,f&rnfjzpfNyD; 'kwd,ydkif;

ar;cGef;rsm;twGuf udk,fwdkifa&;om; ajzMum;Edkif

ygonf/

(c) yxrydkif;ar;cGef;rsm;u udef;*Pef;a'wmrsm;udk

&&SdapNyD; 'kwd,ydkif;ar;cGef;rsm;u tao;pdwf

tajzrsm;udk pum;vkH;rsm;jzifh azmfjyay;ygonf/

(*) yxrydkif; ta&twGufpHjyK ar;cGef;rsm;xJrS

a'wmrsm;udk zGJUpnf;&ef ydkvG,fulygonf/

tb,faMumifhqdkaomf Z,m;xJ&Sd tydwfar;cGef;

wpfckpDwdkif;twGuf uefYowfxm;aomtajzrsm;

owfrSwfxm;aomaMumifhjzpfonf/

wkHYjyefajzMum;csufrsm;udk EIdif;,SOfEdkifonfh

ta&twGufrsm; tjzpf aygif;pyfEdkifygonf/

'kwd,ydkif; t&nftaoG;pHjyK tzGifhar;cGef;rsm;rS

a'wmrsm;wGif ajzMum;csufrsm;xJu erlemrsm;udk

&SmazG&efESifh em;vnfatmif *½kwpdkufzwf½I&ef

vdktyfonfh pmom;jzifh a&;om;xm;aom

tcsuftvufrsm;pGm &Sdygonf/

vkyfief;pOf - a&maxG;xm;onfh okawoe

enf;vrf;rsm;wGif tokH;jyKonfh ar;cGef;rsm;

1/ ausmif;om;rsm;u ta&twGufpHjyK ar;cGef; 3 ckESifh

t&nftaoG;pHjyK ar;cGef; 3 ckwdkYudk usyef;taejzifh

a&;csí pm&if;jyKpk&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ¤if;wdkY\ pm&if;rsm;udk vJvS,fNyD;

wGJzufrsm;u rnfonfhar;cGef;rsm;onf ta&twGufpHjyK

ar;cGef;rsm;jzpfMuNyD; rnfonfhar;cGef;rsm;onf

t&nftaoG;pHjyK ar;cGef;rsm;jzpfaMumif;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 45 -

tcef; 3 -

okawoe usifh0wfrsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 46 -

3.1 xdcdkufemusifaprI

rSwfcsuf/ / okawoe usifh0wfrsm;ESifh qufpyfNyD;

xyfrHod&Sdvdkygu https://www.fhi360.org/sites/default/files/webpages/RETC-CR/en/RH/Training/trainmat/ethicscurr/RETCCREn/pr/Contents/SectionIV/b4sl32.html wGif 0ifa&mufzwf½Iyg/

okawoe usifh0wfrsm;qdkif&m jzpf&yfavhvmcsufrsm;

twGuf https://www.fhi360.org/sites/default/files/webpages/RETC-CR/en/RH/Training/trainmat/ethicscurr/RETCCREn/ss/CaseStudies/cspg1.html wGif

0ifa&mufzwf½Iyg/

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - okawoeonf xdvG,f&SvG,fjzpfEdkifaom

acgif;pOfwpfcktay:wGif (Oyrm - w&m;r0if

vkyfief;rsm;taMumif; okawoe) vkyfaqmifaeygu

wpfoD;yk*¾vrsm; odkYr[kwf vlrItzGJUtpnf;

wpf&yfvkH;taejzifh tmPmydkifrsm;ESifh &ifqdkifajz&Sif;

&Edkifygonf/

- okawoeaMumifh vlrItzGJUtpnf;wpf&yftwGif;&Sd

vlrsm;tMum; jyóemjzpfyGm;Edkifapygonf (Oyrm

- EdkifiHa&; (odkY) bmoma&;uJhodkYaom xd&SvG,f

taMumif;t&mrsm;)

- okawoejyKpkjcif;onf yg0ifajzMum;olrsm;twGuf

tcsdefumvMumjrifhjcif; (odkY) aiGukefaMu;usrsm;

apjcif; &Sdygu tqdkygvlrsm;twGuf jyóemrsm;

jzpfyGm;apEdkifygonf/ (Oyrm - tvkyfrScGifh,l&jcif;

(odkY) c&D;a0;oGm;vm&jcif;)

2/ - ¤if;wdkY\ okawoeonf yg0ifajzMum;ay;rnfh

vlrsm;/ vlrItzGJUtpnf;rsm;tay: xdcdkufemusifaprI

rjzpfyGm;apvdkygu -

- okawoewGif yg0ifrnfhvlrsm;\

o½kyfvu©Pmrsm;udk umuG,fay;&rnf/

- yg0ifajzMum;olrsm;xHrS a'wmrsm;udk wduspGm

aumuf,lí &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk ½dk;om;pGm

tpD&ifcHwifjy&rnf/

vkyfief;pOf - jzpfEdkifajc&Sdaom jyóemrsm;udk

BudKwifcefYrSef;yg

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½I&rnf/

• wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwGJpD

odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh þokawoeaMumifh

jzpfyGm;vmEdkifajc&Sdaom xdcdkufemusifaprIrsm;udk

aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- okawoDu rl;,pfaq;0g;okH;pGJolrsm;udk

wuúodkvfrS wm0ef&Sdolrsm; odkYr[kwf tpdk;&xHodkY

xkwfazmfajymjyEdkifNyD; ¤if;wdkYtaejzifh qdk;qdk;0g;0g;

'ku©a&mufEdkifonf/

- okawoDu ausmif;om;rsm;\ cGifhjyKcsuf

rawmif;cHbJ ¤if;wdkYudk "mwfykH½dkuf,lxm;Edkifonf/

- okawoDu ausmif;om;rsm;udk aiGaMu;jzifh

urf;vSrf;onfhtwGuf ausmif;om;rsm;u

tcsuftvufrsm;udk vkyfBuHzefwD;

ajymMum;Edkifonf/

- ausmif;om;rsm;u okawoDxHrS&&Sdonfh aiGaMu;jzifh

rl;,pfaq;0g;rsm;udk 0,f,lokH;pGJEdkifonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 47 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 48 -

vkyfief;pOf - xdcdkufemusifaprIrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwfyg

1/ tajctae jzpf&yfwpfckpDwdkif;wGif ausmif;om;rsm;u

xdcdkufemusifcHpm;&olrsm;ESifh okawoDaMumifh

jzpfay:vmEdkifaom xdcdkufemusifaprI trsdK;tpm;rsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) - okawoDESifh vlrItzGJUtpnf;rsm;taejzifh w&m;a&;

qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm;udk cHpm;&Edkifonf/

tb,faMumifhqdkaomf ajr,mydkifqdkifrI

tcGifhta&;onf xdvG,f&SvG,f&Sdonfh EdkifiHa&;

acgif;pOfwpfck jzpfonfhtwGufaMumifhjzpfonf/

- tqdkyg vlrItzGJUtpnf;twGif;&Sd vlrsm;u

yg0ifajzMum;olrsm;udk od&SdoGm;ygu ¤if;wdkYtMum;&Sd

qufqHa&;rsm;udk vlrIa&;qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm;

jzpfapygonf (ajr,mydkifqdkifrI y#dyu©rsm;

&SdaeMuonf)/

(c) - ausmif;om;rsm;u vlrIa&;qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm;

cHpm;&Edkifygonf/ tb,faMumifhqdkaomf

tjcm;olrsm;\ tEdkifusifhrIudkcH&aMumif; vltrsm;

a&SUwGif aqG;aEG;onfhtcgwGif tqdkygvltkyfxJü

tEdkifusifhcJholrsm; yg0ifaeygu tajctaeudk

ydkrdkqdk;&Gm;oGm;apEdkifaomaMumifhjzpfonf/

- ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ cufcJaom

tawGUtBuHKrsm;udk jyefvnfpOf;pm;&NyD;

zGifh[ajymqdk&onfhtcgwGif pdwfydkif;qdkif&m

xdcdkufemusifrIrsm; cHpm;&Edkifygonf/

(*) - okawoDESifh aw;*DwtzGJUonf w&m;a&;qdkif&m

xdcdkufepfemrIrsm; cHpm;&Edkifygonf/ tb,faMumifh

qdkaomf o½kyfjyyGJwGif aw;*DwtzGJUudk rSwfwrf;wif

ADG'D,dk½dkuful;jcif;onf tmPmydkifrsm;ESifh jyóem

jzpfyGm;apEdkifygonf/

(C) - vrf;wGif ,mOfrawmfwqjzpfygu okawoDtaejzifh

½kyfydkif;qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm; cHpm;&Edkifygonf/

(i) - okawoDtaejzifh aeYpOfaeYwdkif; 0rf;enf;zG,f

b0taMumif;rsm; em;axmif&onfhtwGuf pdwfydkif;

qdkif&m xdcdkufrIrsm;udk awGUBuHKcHpm;&Edkifygonf/

- yg0ifajzMum;olrsm;taejzifh ¤if;wdkY\ 0rf;enf;zG,f

tawGUtBuHKrsm;udk jyefvnfpOf;pm;&ygu pdwfydkif;

qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm;udk awGUBuHKcHpm;&Edkif

ygonf/

(p) - tdrf&Sifrsm;u okawoeESifh ywfoufNyD;

pdwfqdk;a'goxGufygu okawoDESifh tdrftul

tvkyform;rsm;taejzifh tMurf;zufcH&rIaMumifh

½kyfydkif;qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm; cHpm;&Edkifygonf/

- tdrftultvkyform;rsm;taejzifh tdrf&Sifu

pdwfqdk;NyD; tvkyfxkwfonfhtcgrsdK;wGif

tvkyfvufrJhjzpfonfhtwGufaMumifh pD;yGm;a&;qdkif&m

xdcdkufepfemrIrsm; cHpm;&Edkifygonf/

2/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pD&Sd

xdcdkufepfemrIrsm;udk avQmhcsEdkifrnfh enf;vrf;rsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) - vlawGUar;jref;jcif;rsm;udk wpfBudrfvQif wpfOD;pDESifh

awGUqkHNyD; ajzMum;ay;olrsm;\ udk,fa&;&mZ0ifudk

vQdKU0Sufay;xm;&rnf/

(c) - ar;onfh ar;cGef;rsm;u ausmif;om;rsm;udk

tvGeftrif; pdwfxdcdkufrIjzpfapygu ar;jref;jcif;udk

&yfqdkif;&rnf odkYr[kwf acwåtem;ay;&rnf/

- tjcm;ausmif;om;rsm;\ trnfrsm;udk

azmfjycdkif;jcif;tm; a&SmifusOfyg/

- þxd&SvG,facgif;pOfESifh ywfoufNyD; vlawGU

ar;jref;&mwGif tzGJUvdkufaqG;aEG;jcif; r[kwfbJ

ausmif;om;rsm;udk (txl;ojzifh tEdkifusifhcH&olrsm;

jzpfygu) wpfOD;csif;pD oD;oefYar;jref;yg/

(*) - okawoDu o½kyfjyyGJodkY rwufa&mufoifhyg

odkYr[kwf o½kyfjyyGJwGif aw;*DwtzGJUudk rSwfwrf;wif

½dkuful;jcif; rjyKvkyfoifhyg (¤if;wdkY\ oabm

wlnDcsufr&&SdbJ - BudKwifoabmwlnDxm;jcif;

r&SdbJ)/ aw;*DwtzGJUxHrS ½dkuful;&eftwGuf

oabmwlnDcsuf &&Sdxm;onfhwdkif okawoepDrHudef;

jyifyrS vlrsm;udk jyojcif; odkYr[kwf tGefvdkif;wGif

rQa0jcif;wdkYudk rjyKvkyfoifhyg/ (tcef;i,f 3.2 wGif

oabmwlnDcsuf&,ljcif;ESifh vQdKU0Sufxm;jcif;wdkY

taMumif;udk xyfrH&Sif;jyxm;ygonf/)

(C) - okawoDu c&D;rxGufcGmrD vrf;c&D;ESifh &moDOwk

tajctaersm;udk &SmazGavhvmxm;oifhygonf/

c&D;oGm;vQif wwfEdkiforQ vkHNcHKrI&Sdap&ef

BudK;pm;NyD; qdkifu,fOD;xkyfESifh umuG,fay;Edkifaom

t0wftpm;rsm; 0wfqifoifhygonf/

(i) - yg0ifajzMum;olwpfOD;OD;u vlawGUar;jref;jcif;

umvtwGif; tvGeftrif; 0rf;enf;rIcHpm;vm&ygu

ulnDyHhydk;ay;Edkifonfht&mrsm;udk pdwfynm

uRrf;usifolrsm; odkYr[kwf tawGUtBuHK&Sdaom

okawoDrsm;xHrS tBuHÓPfrsm;awmif;cHyg/

yg0ifajzMum;olrsm;udk aqG;aEG;vrf;nTefrI odkYr[kwf

pdwfydkif;qdkif&m ulnDyHhydk;ay;onfh tzGJUtpnf;rsm;\

qufoG,f&ef vdyfpmrsm;udk ajymjyay;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 49 -

- 0rf;enf;zG,f&m b0ZmwfaMumif;rsm;udk

em;axmifjcif;aMumifh okawoDtwGuf jzpfvmEdkifajc

&Sdaom pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufcHpm;&rIudk

avQmhcs&ef wpfaeYwmtwGif; vltenf;i,fudkom

vlawGUar;jref;jcif; jyKvkyfyg/

(p) - ½dkufESufcHxm;&aom tvkyform;rsm;\

"mwfykHrsm;udk xnfhoGif;rxkwfazmfoifhyg/

3.2 usifh0wfnD okawoe\

t*Fg&yfrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ okawoe taMumif;t&mrsm;? jzpfEdkifajc&Sdaom

xdcdkufepfemrIrsm;ESifh ¤if;wdkY\ vlrItzGJUtpnf;twGuf

jzpfEdkifajc&Sdaom tusdK;aus;Zl;rsm; ponfwdkYudk

yg0ifajzMum;olrsm;xH today;ajymMum;&ef

vdktyfygonf/

2/ yg0ifajzMum;olrsm;ESifh okawoetwGuf ajymjyajzMum;

ay;cJhonfh owif;tcsuftvufrsm;udk okawoD

wpfOD;wnf;om od&Sdxm;ygonf/

3/ tb,faMumifhqdkaomf okawoe &SmazGawGU&Sdcsufrsm;

onf tqdkyg vlrItzGJUtpnf;ay: oufa&mufrI&Sdonfh

tzGJUtpnf;rsm; (odkY) tpdk;&\ qkH;jzwfcsufrsm;tay:

vTrf;rdk;rI &SdEdkifonfhtwGufjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 50 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;wpfckcsif;pDtwGuf

taumif;qkH;tajzudk a&G;cs,f&rnf/

tajzrsm;

1/ (u)

2/ (C)

3/ (*)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 51 -

vkyfief;pOf - jyóemudk cGJjcm;azmfxkwfyg

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfrsm;udk

zwf½I&rnf/

1/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

tajctaejyjzpf&yfrsm;udk usifh0wfnDokawoe\

t*Fg&yfrsm;xJrS vpf[maeonfhtcsufwpfckckjzifh

wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

(u) ½dk;om;rI

(c) oabmwlnDcsuf awmif;cHjcif;

(*) vQdKU0Sufxm;jcif;

2/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfxJrS okawoD

taejzifh ¤if;wdkY\ okawoeudk ydkNyD;usifh0wfnDap&ef

rnfodkYvkyfaqmifEdkifaMumif; aqG;aEG;&rnf/

tajzrsm;

(u) okawoewGif tifwmeufenf;ynmtopfrsm;

tokH;jyKjcif; atmifjrifcJhonfh pD;yGm;a&;vkyfief;

a'wmrsm;udk xnfhoGif;azmfjyouJhodkY enf;ynm

topfrsm; tokH;jyKaomfvnf; atmifjrifrIr&SdcJhonfh

pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;\ a'wmrsm;udk xnfhoGif;

azmfjyjcif;jzifh okawoeudk ydkNyD;½dk;om;rI&Sdap&efESifh

ydkrdkwdusapEdkifygonf/

(c) okawoDu okawoepDrHudef;wGif oabmwlnDcsuf

vufrSwfa&;xdk;&ef jiif;qdkonfh ausmif;om;rsm;udk

xnfhoGif;azmfjyjcif; rjyKvkyfoifhay/

¤if;taejzifh tpD&ifcHpmudk tNyD;owfa&;om;NyD;

rxkwfa0cif tqdkygausmif;om;rsm;\ rnfonfh

a'wmrsm;udkrqdk z,fxkwfoifhygonf/

(*) okawoDu yg0ifajzMum;olrsm;\ ajzMum;csufrsm;

xJrS okawoeacgif;pOfESifh qufET,frI&Sdonfh

tcsuftvufrsm;udkom xnfhoGif;azmfjyNyD;

yg0ifajzMum;oludk tvG,fwulodEdkifonfh

rnfonfh yk*¾dKvfa&;qdkif&m tcsuftvufrsm;udkrqdk

rxnfhoGif;rdap&ef txl;*½kjyKoifhygonf/

vkyfief;pOf - usifh0wfnD okawoetwGuf

vrf;nTefcsufrsm;

• ESpfa,mufwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u usifh0wfnDokawoetwGuf

vdkufem&ef pnf;rsOf;OyrmESpfckudk zwf½I&rnf/

1/ ¤if;OyrmESpfckonf rnfodkY qifwlnDaeMuaMumif;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

OyrmESpfckpvkH;wGif xdcdkufemusifaprIrsm;udk

azmfjyxm;NyD; ¤if;wdkYESpfckpvkH;ü okawoewGif

½dk;om;rI&Sd&efudkvnf; oG,f0dkufaom enf;vrf;jzifh

tBuHjyKxm;ygonf (ESOMAR OyrmwGif yGifhvif;

jrifomrI&Sdjcif;ESifh UNESCO OyrmwGif okawoe\

t&nftaoG;)/

2/ ¤if;OyrmESpfckonf rnfodkY uGJjym;jcm;em;MuaMumif;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

ESOMAR OyrmwGif vQdKU0Sufxm;rIudk (yk*¾dKvfa&;qdkif&m

a'wmrsm;udk umuG,fjcif;) oG,f0dkufpGm tBuHjyKxm;

aomfvnf; UNESCO OyrmwGif razmfjyxm;yg/

UNESCO OyrmwGif Oya'qdkif&m taMumif;t&mrsm;udk

azmfjyxm;aomfvnf; ESOMAR OyrmwGif

razmfjyxm;yg/

3/ ausmif;om;rsm;u vrf;nTefcsufrsm;pm&if; (þpmtkyf

twGuf oD;oefYa&;om;xm;onf) udk zwf½I&rnf/

• vrf;nTefcsufrsm; (u-p) udk vdkufem&ef

pnf;rsOf;rsm;ESifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

(u) ESOMAR iii and UNESCO iii

(c) ESOMAR i and ii

(*) ESOMAR iii and UNESCO iii

(C) ESOMAR iii and UNESCO iii

(i) ESOMAR i and UNESCO i

4/ ESpfa,mufwpfwGJpD (odkY) tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u usifh0wfnDokawoe

vrf;nTefcsufrsm;pm&if;wGif tjcm;aom

vrf;nTefcsufrsm;udk xyfrHaygif;xnfh&rnf/

5/ wpfwef;vkH;taejzifh ausmif;om;rsm;u okawoe

pDrHudef;rsm;twGuf usifh0wfqdkif&m vrf;nTefcsufrsm;udk

a&;om;&rnf/ vdktyfygu &SdNyD;om; Oyrmrsm;udk

tokH;jyK&ef odkYr[kwf ajymif;vJ&ef a&G;cs,fEdkifygonf/

• pm&if;pm&Gufudk eH&Hay:wGifuyfyg/ þbmom&yf

wpfavQmufvkH;wGif ¤if;pm&if;rsm;udk udk;um;tokH;jyK

oGm;&ef ausmif;om;rsm;udk wdkufwGef;tm;ay;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 52 -

vkyfief;pOf - vufawGUavhusifhrI usifh0wfrsm;

• ausmif;om;rsm;u ay;xm;aom tajctaejy

jzpf&yfrsm;udk zwf½INyD; ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

• jzpf&yfavhvmcsufqdkif&m ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&eftwGuf

pHEIef;rsm;tjzpf jzpfEdkifajc&Sdaom xdcdkufemusifaprI

trsdK;tpm;rsm; (pm - 46-48 wGif pm&if;azmfjyxm;onf)

ESifh usifh0wfnDokawoe\ t*Fg&yfrsm; (pm - 49-50)

udk &SmazG&ef ausmif;om;rsm;udk owday;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ ½kyfydkif;qdkif&m xdcdkufemusifrI - okawoDu tqdkyg

aus;&GmodkY oGm;vm&mwGif xdcdkufemusifrIrsm; cHpm;&

Edkifonf/ tmPmydkifrsm;u (tjcm;tpktzGJUrsm;u)

okawoeESifh ywfoufNyD; rauseyfygu &Gmom;rsm;

twGuf ½kyfydkif;qdkif&m tEÅ&m,f&SdEdkifygonf/

pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufemusifapjcif; - tcsdKUaom

v,form;rsm;onf twdwfumvwGif vufeufudkif

y#dyu©rsm;udk &ifqdkifawGUBuHKcJhzl;onfhtwGuf

tqdkyg tawGUtBuHKrsm;taMumif; ajymqdkjcif;aMumifh

pdwfxdcdkufrI cHpm;&Edkifygonf/

w&m;a&;qdkif&m xdcdkufemusifrI - okawoDtaejzifh

EdkifiHa&;t& xd&SvG,fonfh ae&ma'orsm;odkY

c&D;oGm;vmjcif;aMumifh 'ku©a&mufEdkifygonf/

aus;&GmrS &Gmom;rsm;onfvnf; EdkifiHa&;t& xd&SvG,f

taMumif;t&mrsm;udk okawoDtm; ajymjyonfhtwGuf

'ku©a&mufEdkifygonf/

vlrIa&;qdkif&m xdcdkufemusifrI - ¤if;aus;&Gmonf

twdwfumvwGif vufeufudkify#dyu©rsm;udk &ifqdkif

awGUBuHKcJhzl;onfhtwGuf tqdkyg aus;&Gmtm; EdkifiHa&;

taMumif;t&mrsm; ar;jref;ajymqdkjcif;jzifh rwlnDonfh

EdkifiHa&;½Iaxmifhrsm;&SdMuonfh &Gmom;rsm; odkYr[kwf

rwlnDonfh EdkifiHa&;ygwDrsm; (odkYr[kwf vufeufudkif

tzGJUrsm;) udk axmufcHonfh &Gmom;rsm;tMum;

vlrIa&;qdkif&m xdcdkufemusifrIrsm; jzpfvmapEdkifygonf/

pD;yGm;a&;qdkif&m xdcdkufemusifrI - okawoeaMumifh

yg0ifajzMum;olrsm;u tvkyftudkif&yfem;&ygu -

txl;ojzifh vlawGUar;jref;&mwGif tcsdefMumjrifhvGef;jcif;

- ¤if;okawoeonf tqdkygaus;&GmtwGuf pD;yGm;a&;

qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm; jzpfapEdkifygonf/

oabmwlnDcsuf awmif;cHjcif; - okawoDu

okawoe\ &nf&G,fcsuf? vlrItzGJUtpnf;twGuf

tusdK;aus;Zl;rsm;ESifh yg0ifajzqdkrnfh &Gmom;rsm;tay:

oufa&mufEdkifajc&Sdonfh tEÅ&m,frsm; ponfwdkYudk

&Sif;jyNyD; okawoewGif yg0ifajzMum;&eftwGuf

oabmwlnDcsuf awmif;cH&ef vdktyfygonf/

vQdKU0Sufxm;jcif; - okawoDu &Gmom;rsm; wpfOD;ESifh

wpfOD; odkYr[kwf tmPmydkifrsm;ESifh jyóemr&Sdap&ef

twGuf ¤if;wdkY\ trnfrsm;? vdyfpmrsm;ESifh EdkifiHa&;qdkif&m

,kHMunfcsufrsm;ESifh ywfoufNyD; owif;tcsuftvufrsm;udk

vkHNcHKrI&Sdap&ef *½kpdkufoifhygonf/

½dk;om;rI - okawoeudk axmufyHhay;aom

tzGJUtpnf;u aus;vufa'orsm;onf 'Drdkua&pDudk

ydkNyD;pdwf0ifpm;MuaMumif; azmfjycsifonf/ okawoDu

okawoeonf axmufyHhaMu;ay;aom tzGJUtpnf;\

vdkvm;csufrsm;udk OD;pm;ray;bJ &Gmol &Gmom;rsm;

wifjyonfhtcsufrsm;udk ½dk;om;pGmESifh wduspGm

*½kwpdkuf owdxm;&rnf/ &Gmol&Gmom;rsm;xJwGif

jrefrmpum; rajymwwfaom &Gmom;rsm;&SdonfhtwGuf

¤if;wdkY\ tjrif½Iaxmifhrsm;udk okawoe&v'frsm;wGif

xnfhoGif;azmfjyEdkif&efvnf; BudK;pm;oifhygonf/

2/ okawoDu okawoe\ &nf&G,fcsuf? aus;&GmtwGuf

tusdK;aus;Zl;rsm;ESifh jzpfEdkifajc&Sdaom tEÅ&m,frsm;udk

&Sif;jyNyD;aemuf &Gmom;rsm;ESifh vlawGUar;jref;jcif;tpwGif

oabmwlnDcsuf awmif;cHoifhygonf/

3/ (u) pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufemusifrI - þar;cGef;ESifh

ywfoufNyD; xyfrHar;jref;jcif;rjyKbJ tjcm;ar;cGef;rsm;

ar;jref;jcif;jzifh (odkY) vlawGUar;jref;rIudk

&yfwefYjcif;ESifh yg0ifajzMum;oltm; tem;,lapjcif;ESifh

qufvufajzMum;&ef qE&Sd r&Sd qkH;jzwfapjcif;jzifh

pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufemusifrIudk avQmhcsEdkifygonf/

(c) pD;yGm;a&;qdkif&m xdcdkufemusifrI - &Gmom;rsm;twGuf

jyóemrsm;pGm jzpfapygu tpD&ifcHpm xkwfjyef&mwGif

&Gmom;rsm;udk twif;wufa&mufcdkif;jcif; rjyKvkyf

ygESifh/ jzpfEdkifygu yg0ifajzMum;olrsm;\ c&D;oGm;vm

p&dwfESifh tvkyfysufonfh epfemaMu;rsm;udk

pdkufxkwfay;yg/

(*) w&m;a&;qdkif&m xdcdkufemusifrI - &Gmom;rsm;u

EdkifiHa&;taMumif;t&mrsm;udk aqG;aEG;cJhNyD; trnfrsm;

odkYr[kwf "mwfykHrsm;jzifh rnfolrnf0g cGJjcm;azmfxkwf

Edkifygu (odkY) axmufyHhaMu;ay;aom tzGJUtpnf;u

¤if;wdkY\ udk,fa&;tcsuftvufrsm;udk tmPmydkifrsm;

xHodkY wifjyygu ¤if;&Gmom;rsm;onf 'ku©a&mufEdkif

ygonf/ þtcsufonf vQdKU0Sufxm;jcif;ESifh

oabmwlnDcsuf awmif;cHjcif;qdkif&m udpö&yfwpfck

jzpfonf/ yg0ifajzMum;onfh &Gmol&Gmom;rsm;\

o½kyfvu©Pmudk qufvufvQdKU0Sufxm;Edkif&eftwGuf

¤if;wdkYudk azmfxkwf&ef tokH;jyKEdkifonfh tcsuftvuf

rsm;? trnfrsm;ESifh "mwfykHrsm;udk a'wmrsm;xJrS

z,fxkwfyg/ axmufyHhaMu;ay;aom tzGJUtpnf;

taejzifh &Gmom;rsm;xHrS rSwfpkrsm; tokH;jyK&eftwGuf

oabmwlnDcsuf pm&Gufpmwrf;rsm;udk (trnfrsm;ESifh

"mwfykHrsm; z,f&Sm;xm;aom) vdktyfygvdrfhrnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 53 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 54 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - okawoe usifh0wfrsm;

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoepDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

ajcmufckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom okawoe

pDrHudef;wGif &ifqdkifBuHKawGU&Edkifonfh usifh0wfqdkif&m

udpö&yfrsm; odkYr[kwf jyóemrsm;udk pdwful;pOf;pm;

Munfh&rnf (Oyrm - vQdKU0Sufxm;jcif;? yg0if

ajzMum;olrsm;ESifh ¤if;wdkYudk,fwdkif\ ½kyfydkif;qdkif&mESifh

pdwfydkif;qdkif&m vkHNcHKa&;? okawoe\ t&nftaoG;?

w&m;a&;qdkif&m udpö&yfrsm;? pojzifh)/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

okawoe pDrHudef;rsm;wGif usifh0wfqdkif&m xnfhoGif;

pOf;pm;csufrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

3/ ausmif;om;rsm;u usifh0wfqdkif&m okawoe vkyfief;

twGuf nTefMum;csufrsm;pm&if; (pm - 51-52) udk

Munfh½INyD; tqdkyg nTefMum;csufrsm;onf ¤if;wdkY\

okawoe pDrHudef;ESifh rnfodkY qufET,frI&SdaMumif;

aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 55 -

tcef; 4 -

ppfwrf;ar;cGef;vTmrsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 56 -

4.1 ppfwrf;ar;cGef;vTmrsm;

tBudKavhvmcsuf

1/ ausmif;om;rsm;u ppfwrf;ar;cGef;vTmxJ&Sd ar;cGef;rsm;udk

zwf½INyD; ajzMum;&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ¤if;wdkY\ tajzrsm;udk

EIdif;,SOf&rnf/

3/ wpfwef;vkH;taejzifh ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 57 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 58 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefaMumif; odkYr[kwf rSm;,Gif;aMumif;

qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefatmif jyifqifa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rSefygonf

2/ rSefygonf

3/ rSm;ygonf - vlawGUar;jref;olwpfOD;u ar;cGef;rsm;udk

ar;jref;NyD; tajzrsm;udk jyifqifzGJUpnf;xm;onfh

vlawGUar;jref;rI tajzvTmxJwGif jznfhpGufa&;om;

ygonf/

4/ rSefygonf

5/ rSm;ygonf - ajzMum;olu ¤if;wdkY\ tajzrsm;udk

udk,fwdkifjznfhpGuf&onfh ar;cGef;vTmxJ jznfhpGuf&onf

(odkYr[kwf ay;xm;aom a&G;cs,fp&m tajzrsm;xJrS

a&G;cs,f&onf)/

6/ rSm;ygonf - EdkifiHwpfEdkifiH&Sd vlOD;a&taMumif;t&m

tcsuftvufrsm;udk &SmazG&eftwGuf oef;acgifpm&if;

wpfckudk ykHrSeftm;jzifh tpdk;&u aumuf,lygonf/

jzpf&yfavhvmcsuf

1-2/ ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½INyD;

ar;cGef;rsm;tm; ajzMum;&rnf/

3/ ausmif;om;rsm;u pmrsufESm 152 &Sd ppfwrf;

ar;cGef;vTmudk zwf½I&rnf/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

wpfOD;u pmrsufESm 152 &Sd jyifqifzGJUpnf;xm;onfh

vlawGUar;jref;jcif; ar;cGef;vTmxJrS ar;cGef;rsm;udk

ar;jref;onfh tjynfjynfqdkif&m tvkyform;

tzGJUtpnf;\ vlawGUar;jref;oltjzpf

o½kyfaqmifNyD; wGJzufjzpfolu yg0ifajzMum;ay;ol

tjzpf o½kyfaqmifí o½kyfazmfwifqufrIwpfck

aqmif&Guf&rnf/

4/ ¤if;wdkYu tjyeftvSef Zmwfaumifajymif;vJNyD;

ar;cGef;vTmxJrS ar;cGef;rsm;udk aemufwpfBudrf

jyefvnfar;jref; ajzMum;Mu&rnf/

tajzrsm;

1/ jrefrmEdkifiH\ vkyfom;tiftm;pkESifh ywfoufNyD; wdusí

,kHMunfvufcHEdkifaom owif;tcsuftvufrsm; &&Sd&ef/

2/ jyifqifzGJUpnf;xm;aom vlawGUar;jref;jcif;wpfck/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 59 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

1/ xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

(u) ausmif;om;ESifh q&mrsm;

(c) - ausmif;om;ESifh q&mrsm;twGuf

uRrf;usifrIrsm;\ ta&;ygrI

- ausmif;om;rsm;\ uRrf;usifwwfajrmufrIqdkif&m

A[kokwESifh vkyfudkifEdkifpGrf;

wdk;wufajymif;vJrIEIef;

2/ ausmif;om;rsm;u rkcfOD;ynma&;tzGJU\ oif,la&;

uRrf;usifrIqdkif&m ausmif;om;ppfwrf;ar;cGef;vTmudk

jznfhpGuf&rnf/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh tajzrsm;udk EIdif;,SOf&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 60 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u pmrsufESm 60-61 &Sd

jzpf&yfavhvmcsufrsm;udk zwf½Iyg/

• ¤if;wdkYu ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ jzpf&yfavhvmcsuf ]u} twGuf ar;cGef;vTmrsm;udk

tvkyf½kHaqG;aEG;yGJwGif yg0ifolrsm;xHrS jyefvnf

tBuHjyKcsufrsm; tvG,fwul vsifjrefpGm &&SdEdkif&ef

twGuf tokH;jyKEdkifygonf/ jzpf&yfavhvmcsuf ]c}

twGuf ar;cGef;vTmrsm; tokH;jyKjcif;\ tusdK;aus;Zl;

wpfckrSm EdkifiH\ vlOD;a&BuD;wpf&yfvkH;ESifh ywfoufonfh

tcsuftvufrsm;udk aumuf,l&ef tokH;jyKEdkifygonf/

2/ - jzpf&yfavhvmcsufESpfckpvkH;wGif ar;cGef;vTmrsm;udk

tokH;jyKcJhMuygonf/

- ESpfckpvkH;onf yg0ifajzMum;olrsm;\ udk,fa&;

tcsuftvufrsm;udk aumuf,lcJhygonf/

- aumuf,lcJhaom tcsuftvufrsm;udk qkH;jzwfcsuf

csrSwf&mwGif xnfhoGif;tokH;jyKcJhygonf/

3/ - oef;acgifpm&if; ppfwrf;onf vlOD;a&BuD;wpf&yfvkH;

xHrS a'wmrsm;udk aumuf,lcJhNyD; tvkyf½kH

aqG;aEG;yGJ ppfwrf;udk vlenf;pk tzGJUwpfzGJU\

tcsuftvufrsm; aumuf,l&mwGif tokH;jyKcJh

ygonf/

- oef;acgifpm&if;onf wpfoD;yk*¾vrsm;\

tcsuftvufrsm;udk aumuf,lcJhNyD; tvkyf½kH

aqG;aEG;yGJ ppfwrf;onf vlrsm;\ tjrifESifh

ywfoufonfh tcsuftvufrsm;udk

aumuf,lcJhygonf/

- oef;acgifpm&if;a'wmrsm;udk tpdk;&u tokH;jyKNyD;

tvkyf½kHaqG;aEG;yGJ ppfwrf;rS a'wmrsm;udk tpdk;&

r[kwfonfh tzGJUtpnf;wpfck (ukvor*¾) u

tokH;jyKcJhygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 61 -

aqG;aEG;csuf

1/ wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

uGJjym;jcm;em;csufrsm; - wpfckonf pum;ajymqdkjcif;

jzpfNyD; tjcm;wpfckonf a&;om;xm;onfh

pm&Gufpmwrf;rsm;udk tokH;jyKygonf/ vlawGU

ar;jref;onfhwpfckudk vkyfaqmif&ef vlESpfOD;

vdktyfygonf/

qifwlnDcsufrsm; - ESpfckpvkH;wGif ppfwrf;okawoeudk

tokH;jyKcJhMuNyD; ESpfckpvkH;wGif ar;cGef;rsm;

ar;jref;cJhygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 62 -

4.2 ppfwrf;ar;cGef;vTm

wpfapmif zefwD;

a&;om;jcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ okawoeESifh nTefMum;csufrsm;qdkif&m tajccH

owif;tcsuftvufrsm;/

2/ ta&;BuD;qkH; ar;cGef;rsm;ESifh aus;Zl;wifaMumif;

ajymMum;jcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 63 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm; (u-n) udk pmrsufESm

62-63 wGif azmfjyxm;aom ar;cGef;acgif;pOf

trsdK;tpm;rsm; (1-4) atmufwGif a&G;cs,fa&;om;yg/

tajzrsm;

1/ u? n

2/ c? *? i? q? ps

3/ C? Z

4/ p

vkyfief;pOf - ppfwrf;ar;cGef;rsm; a&;om;yg

1/ ausmif;om;rsm;u ppfwrf;ar;cGef;acgif;pOf wpfckpDwdkif;

- yk*¾dKvfa&;qdkif&m ar;cGef;rsm;? pdwfaeoabmxm;ESifh

,kHMunfrIrsm;qdkif&m ar;cGef;rsm;? todtjrifqdkif&m

ar;cGef;rsm;? tawGUtBuHKqdkif&m ar;cGef;rsm; - twGuf

Oyrm ar;cGef;rsm; a&;om;&rnf/

2/ tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

ar;cGef;rsm;udk tvSnfhuszwfjy&rnfjzpfNyD; tjcm;

ausmif;om;rsm;u zwfjyonfh ar;cGef;rsm;onf

rnfonfh ppfwrf;ar;cGef;acgif;pOfwGif yg0ifaMumif;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 64 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 65 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;onf tzGifhar;cGef;

odkYr[kwf tydwfar;cGef;rsm;jzpfaMumif; cGJjcm;azmfxkwf

&rnf/

tajzrsm;

1/ tydwfar;cGef;jzpfonf (tajzrSm [kwfonf odkYr[kwf

r[kwfyg jzpfonf)

2/ tydwfar;cGef;jzpfonf (a&G;cs,f&rnfh tajzrsm;udk

uefYowfxm;onf)

3/ tzGifhar;cGef;jzpfonf (þar;cGef;twGuf tajzrsm;onf

wpfOD;ESifh wpfOD; rwlnDEdkifyg)

4/ tydwfar;cGef;jzpfonf (wpfpkHwpfOD; tvkyfodkYoGm;&ef

twGuf tokH;jyKEdkifaom o,f,lydkYaqmifa&;

trsdK;tpm;rsm;onf tuefYtowf&Sdygonf - Oyrm

- vrf;avQmufjcif;? pufbD;pD;jcif;? qdkuúm;? qdkifu,f?

um;? wuúpD? bwfpfum;? &xm;)

5/ tzGifhar;cGef;jzpfonf (0ifa&mufMunfh½IEdkifonfh

0ufbfqdk'frsm;pGm &SdaeonfhtwGuf ajzMum;csufrsm;

tm;vkH;onf uGJjym;jcm;em;Edkifygonf)

6/ tzGifhar;cGef;jzpfonf (þar;cGef;twGuf

vlwpfOD;csif;pDu rwlnDonfh tajzrsm;

ajzMum;Edkifonf)

7/ tydwfar;cGef;jzpfonf (jzpfEdkifajc&Sdaom tBudrfa&aygif;

tuefYtowf&Sdygonf)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 66 -

vkyfief;pOf - ppfwrf;ar;cGef;rsm; a&;om;yg (2)

• wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u ar;cGef;trsdK;tpm;

wpfckcsif;pD\ Oyrmrsm;udk 'DZdkif;a&;qGJ&rnf/

¤if;Oyrmrsm;onf okawoear;cGef;rsm;udk ajzqdk&ef

tultnDjzpfap&ygrnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ t*Fvdyfpmbmom&yfudk tb,faMumifh avhvm&oenf;/

2/ ocsFmbmom&yfonf ta&;BuD;aom uRrf;usifrIwpfck

[kwfygovm;/ [kwfygonf/ r[kwfyg/

3/ 1-10 EIef;xm;t& enf;ynmuRrf;usifrIonf rnfrQ

ta&;BuD;ygoenf;/

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4/ ]vlrItzGJUtpnf; zGHUNzdK;wdk;wufrIonf uREfkyf\ tem*wf

twGuf ta&;BuD;aom acgif;pOfwpfckjzpfonf/}

1/ vkH;0oabmrwlyg

2/ oabmrwlyg

3/ Mum;ae

4/ oabmwlonf

5/ vkH;0oabmwlonf

5/ atmufygbmom&yfrsm;udk ¤if;wdkY\ ta&;ygrIvdkuf

tqifhcGJowfrSwfyg/ 1 onf ta&;ygrI tenf;qkH;jzpfNyD;

6 onf ta&;ygrI tjrifhqkH;jzpfonf/

- t*Fvdyfbmom

- ocsFm

- odyÜH

- IT

- vlrItzGJUtpnf; zGHUNzdK;wdk;wufa&;

- vlrIa&;odyÜH

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½Iyg/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdkyg/

tajzrsm;

1/ jrefrmEdkifiHtwGif;&Sd Oya'? pD;yGm;a&;ESifh

vlYtodkuft0ef;qdkif&m okawoejyKpkjcif;/ MSR tzGJUonf aps;uGuf? vlrIa&;ESifh obm0ywf0ef;usif

qdkif&m okawoersm;udkvnf; vkyfaqmifygonf/

2/ 0,f,lokH;pGJol tavhtxajymif;vJrI ppfwrf;u

pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;taejzifh xkwfukef odkYr[kwf

0efaqmifrItopfrsm;udk zefwD;xkwfvkyf&mwGif

taxmuftuljyKap&eftwGuf 0,f,lokH;pGJolrsm;\

BudKufESpfoufrI? vdktyfcsufESifh vdktyfqE´rsm;udk &SmazG

azmfxkwfay;ygonf/

3/ (u) onf tawGUtBuHKqdkif&m ar;cGef;wpfckjzpfygonf/

(c) onf pdwfaeoabmxm;? ,kHMunfcsufrsm;ESifh

pHwefzdk;rsm;qdkif&m ar;cGef;wpfckjzpfygonf/

4/ (u) onf tydwfar;cGef;wpfckjzpfonf/

(c) onf tqifhcGJowfrSwfcdkif;onfh ar;cGef;wpfck

jzpfonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

5/ vQdKU0Sufxm;rIjzpfonf/ MSR tzGJUu ppfwrf;rS

&&Sdvmaom yk*¾dKvfa&;qdkif&m tcsuftvufrsm;udk

vQdKU0Sufxm;jcif;jzifh vdkufemusifhokH;ygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 67 -

aqG;aEG;csuff

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

tydkaqmif;vkyfief; - vlrItzGJUtpnf;rS

0,f,lokH;pGJol tavhtxajymif;vJrIppfwrf;

1/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ausmif; odkYr[kwf

vlrItzGJUtpnf;twGuf taxmuftuljzpfaprnfh

acgif;pOfwpfcktwGuf 0,f,lpm;okH;ol tavhtx

ajymif;vJrI ppfwrf;wpfckudk 'DZdkif;a&;qGJ&rnf/

2/ ¤if;ppfwrf;udk pmoifcef;xJwGif prf;oyftokH;jyK

&rnf/

3/ vufawGUusygu ¤if;wdkYywf0ef;usif&Sd a'ocH

vlrsm;udk ppfwrf;aumuf,lí twef;odkY tpD&ifcH

wifjy&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 68 -

4.3 vlOD;a&ESifh pHerlem

aumuf,ljcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rsm;pGmaom vlpk? vlOD;a&\ &mcdkifEIef; - 100 - 1000 -

vlwdkif;tm;vkH;/

rSwfcsuf/ / oabmw&m;t& ppfwrf;aumuf,laom

vlOD;a&onf vkHavmufrI&SdonfhtcgwGif ppfwrf;\

&v'frsm;onf vlOD;a&BuD;wpf&yfvkH;twGuf a,bk,s

aumufcsufqGJEdkifygonf/

2/ trsdK;om;ESifh trsdK;orD;? rwljcm;em;aom wdkif;&if;om;

tpktzGJUrsm;? vlBuD;ESifh vli,f? &yf&GmtzGJUtpnf;

acgif;aqmifrsm;? ausmif;om;rsm;? tao;pm;pD;yGm;a&;

vkyfief;ydkif&Sifrsm;? a&TUajymif;aexdkifolrsm;

tp&Sdojzifh vlrItzGJUtpnf;wpfck\ rwlnDaom

tpdwftydkif;rsm;udk udk,fpm;jyKonfh rwluGJjym;aom

tpktzGJUrsm;/ wpfzGJUcsif;pD\ erlemwpfckpDudk &&Sd&ef

*½kpdkufoifhygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 69 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;wpfckcsif;pDtwGuf

taumif;qkH;tajzudk a&G;cs,f&rnf/

tajzrsm;

1/ (c)

2/ (u)

3/ (c)

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u vlOD;a& (1-2) udk oufqdkif&m

pHEIef;rsm; (u-Z) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ (c)? (*)? (C)? (q)

2/ (u)? (i)? (p)? (Z)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 70 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

1/ jrefrmEdkifiHwGif vuf&Sd zGifhvSpfxm;aom

pmMunfhwdkufrsm;

2/ (u) tokH;jyKEdkifaom taqmufttkHwpfck&Sd&rnf/

(C) jynfolrsm;u pmMunfhwdkufrS pmtkyfrsm;udk

iSm;&rf;Edkifonf/

(i) pmMunfhwdkufwGuf vuf&Sdtvkyfvkyfaeaom

0efxrf;rsm;&Sd&rnf/

(p) pmMunfhwdkufwGif pmtkyfrsm; 0,f,l&efESifh

0efxrf;rsm;tm; vpmay;&ef bwf*suf&Sd&rnf/

(n) pmMunfhwdkufwGif jynfolrsm; iSm;&rf;zwf½IEdkifaom

pmtkyfrsm;&Sdonf/

rSwfcsuf/ / tcsdKUausmif;om;rsm;u ]c/ pmMunfhwdkuf

wGif tifwmeuf csdwfquftokH;jyKEdkifonf}

udk pHEIef;wpfcktjzpf a&G;cs,fEdkifonf/ odkYaomf

¤if;tcsufonf avhvmcsufxJ&Sd vuf&Sdvnfywfaeaom

pmMunfhwdkufwpfcktjzpf todtrSwfjyKcH&&ef pHEIef;wpfck

r[kwfacs/ ¤if;tcsufonf tjcm;pHEIef;rsm;jzifh

pmMunfhwdkufrsm;udk vuf&Sdvnfywfaeaom

pmMunfhwdkufwpfcktjzpf azmfxkwfNyD;onfhtcgwGif

vnfywfaeaom pmMunfhwdkuftm;vkH;udk

okH;oyftuJjzwfoGm;rnfh &if;jrpfwpfckomjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 71 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - vlOD;a&

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

ckESpfckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf

tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf

tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkif

ygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoetwGuf vlOD;a&

ESifh ¤if;vlOD;a&twGif;ü xnfhoGif;tokH;jyKoGm;rnfh

oifhavsmfaom pHEIef;rsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ¤if;wdkY\ vlOD;a&ESifh

oifhavsmfaom pHEIef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

rSwfcsuf/ / usyef;erlemaumuf,ljcif; enf;vrf;udk

aumif;pGmaqmif&Guf&ef cufcJygonf/ ,ckrSpwifrnfh

okawoDtopfrsm;twGuf pdppfa&G;cs,ferlem

aumuf,ljcif;? vG,fuloufom erlemaumuf,ljcif;ESifh

ESif;vkH;erlemaumuf,ljcif; enf;vrf;rsm;onf ¤if;wdkY\

okawoe pDrHudef;rsm;twGuf ydkNyD;oifhavsmfonfhykHpH

awGU&Edkifygonf/

okawoDtopfrsm;twGuf ta&;BuD;qkH;tcsufrSm

¤if;wdkY\ okawoewGif yg0ifajzMum;ay;olrsm;ESifh

tqdkygvlrsm;tm; od&Sd&SmazGcJhonfh enf;vrf;rsm;udk

&Sif;jy&mwGif wdusrI&Sd&efESifh ½dk;om;rI&Sd&efwdkYyJjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 72 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefaMumif; odkYr[kwf rSm;,Gif;aMumif;

qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefaom xkwfjyefcsufrsm;jzpfatmif

jyifqifa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rSm;ygonf - usyef;erlem&&Sd&eftwGuf vlOD;a&wpf&yf

twGif;rS vlrsm;tm;vkH;onf a&G;cs,fcH&cGifh wlnDap&ef

bufvdkufrIr&SdbJ usyef;a&G;cs,f&ygrnf/

2/ rSefygonf/

3/ rSm;ygonf - usyef;erlemaumuf,ljcif; qdkonfrSm

yg0ifajzMum;rnfholrsm;udk a&G;cs,fcH&&ef tcGifhta&;

wlnDonfh vlOD;a&wpf&yfxHrS bufvdkufrIr&SdbJ

a&G;cs,fjcif; jzpfonf/

4/ rSm;ygonf - pdppfa&G;cs,f erlemaumuf,lenf;onf

vlOD;a&wpf&yftwGif;&Sd rwljcm;em;onfh tpktzGJUrsm;

tm;vkH;xHrS ajzMum;csufrsm;&&Sd&ef BudK;pm;ay;onf/

ESif;vkH;erlemaumuf,lenf;onf vlrsm;\

qufqHa&; tay:wGif rSDcdk&ygonf/ odkYrSomvQif

yg0ifajzMum;olrsm;u okawoevlOD;a&wGif

xnfhoGif;&ef twGuf pHEIef;ESifhudkufnDaom tjcm;

vlrsm;udk okawoDESifh rdwfqufay;Edkifygonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDonf

usyef;? pdppfa&G;cs,f? vG,fuloufom odkYr[kwf

ESif;vkH;erlemaumuf,lenf;rsm;\ Oyrmwpfck

[kwf^r[kwf qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

1/ pdppfa&G;cs,f erlemaumuf,lenf;

2/ usyef;erlemaumuf,lenf;

3/ ESif;vkH;erlemaumuf,lenf;

4/ vG,fuloufom erlemaumuf,lenf;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 73 -

vkyfief;pOf - tajctaejy jzpf&yfrsm;udk cGJjcrf;pdppfyg

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfrsm;udk

zwf½I&rnf/

1/ jzpf&yfrsm;wGif rnfonfh erlemaumuf,ljcif;

trsdK;tpm;udk tokH;jyKxm;aMumif; cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

(u) pdppfa&G;cs,f erlemaumuf,lenf;

(c) ESif;vkH;erlemaumuf,lenf;

(*) usyef;erlemaumuf,lenf;

2/ okawoDu tajctaejyjzpf&yfxJwGif tokH;jyKcJhaom

erlemaumuf,lenf;udk tb,faMumifh tokH;jyKcJhaMumif;

ausmif;om;rsm;u cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) okawoeonf ydkrdkus,fjyefYonfh vlOD;a&wpf&yfudk

udk,fpm;jyKEdkif&eftwGuf rwlnDonfh tpktzGJUrsm;

xHrS vlrsm;udk vlawGUar;jref;csifonfhtwGufaMumifh

jzpfonf/

(c) okawoDu v,form;rsm;udk tjcm;aom

yg0if ajzMum;rnfholrsm;ESifh rdwfqufay;&ef

vdktyfaomaMumifh jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf

v,f,majr tjiif;yGm;rI &ifqdkifaeolrsm; rnfol

rnf0g jzpfaMumif; v,form;rsm;u od&SdMuNyD;

v,form;rsm;\ rdwfqufay;jcif; ryg0ifbJ

&SmazG&ef cufcJonfhtwGufaMumifhjzpfonf/

(*) okawoDu erlema&G;cs,f&mwGif tdrfaxmifpkrsm;udk

bufvdkufrIr&SdbJ usyef;a&G;cs,fEdkif&eftwGuf

(Oyrm - ig;tdrfwpfpk tdrfaxmifpkwdkif;)

tdrfaxmifpk pm&if;udk vdktyfygonf/

3/ ausmif;om;rsm;u tokH;jyKcJhaom erlemaumuf,lenf;

rsm;\ tm;omcsufESifh tm;enf;csufrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

rSwfcsuf/ / tajctaejyjzpf&yfxJwGif

azmfjyxm;cJhaom erlemaumuf,lenf;udk tokH;jyKí

a&G;cs,fxm;onfh yg0ifajzMum;olrsm;xHrS &&SdEdkifaom

tcsuftvufrsm;ESifh r&&SdEdkifonfh tcsuftvufrsm;udk

pOf;pm;Munfh&ef wdkufwGef;tm;ay;yg/ tajctaejyjzpf&yf

(u) twGuf tajzrsm;udk ausmif;om;rsm;ESifh

twlvkyfaqmif&ef Oyrmwpfcktaejzifh oiftokH;jyKEdkif

ygonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) tm;omcsufwpfcsufrSm okawoDrsm;u

ajr,m y#dyu©ESifh ywfoufNyD; rwlnDonfh

tawGUtBuHKrsm;ESifh rwlnDonfh tpktzGJUrsm;tay:

oufa&mufrIrsm;udk avhvmoif,lEdkifygonf/

tm;enf;csuf wpfcsufrSm okawoDrsm;u

&yf&GmxJ&Sd vlwdkif;twGuf jyóem\oufa&mufrI

uGm[csufrsm;ESifh ywfoufNyD; wdusaoma'wmrsm;

r&&SdEdkifjcif;jzpfonf/

(c) þenf;vrf;\ tm;omcsufwpfcsufrSm okawoD

taejzifh a'wmrsm;udk ½dk;&Sif;vG,fulpGm aumuf,l

Edkifjcif;yifjzpfonf/ tm;enf;csufwpfcsufrSm

okawoD taejzifh &yf&GmtwGif;&Sd ydkrdkeuf½Idif;onfh

tajctaeudk wduspGm xif[yfEdkifpGrf; r&Sdjcif;

jzpfEdkifygonf/

(*) þenf;vrf;\ tm;omcsufwpfcsufrSm

vlOD;a& wpf&yfvkH;udk xif[yfrI&Sdonfh

owif;tcsuftvufrsm; &&Sdapjcif; jzpfEdkifygonf/

tm;enf;csuf wpfcsufrSm tcsdKUaom tdrfaxmifpkrsm;

taejzifh okawoewGif yg0ifajzMum;vdkonfh

qE´r&Sdjcif; jzpfonf/

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½Iyg/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdkyg/

tajzrsm;

1/ jrefrmEdkifiH tylydkif;a'o&Sd tdrfaxmifpkrsm;xJrS

tcsdKUu a&TUajymif;vkyfom;rsm; apvTwfMuNyD; tcsdKU

tdrfaxmifpkrsm;u apvTwfjcif; r&SdMuacs/

2/ vG,fuloufom erlemaumuf,lenf;ESifh pdppfa&G;cs,f

erlemaumuf,lenf;/ okawoeudk HelpAge International tzGJU vkyfudkifcJhzl;aom NrdKUe,frsm;wGif

aqmif&GufonfhtwGuf tqdkyg NrdKUe,frsm;&Sd

a'ocHrsm;udk od&SdNyD;om; odkYr[kwf qufoG,f&ef

vdyfpm &SdNyD;om; jzpfonfhtwGufaMumifh vG,fuloufom

erlem aumuf,lenf;udk tokH;jyK&jcif;jzpfonf/

okawoDrsm;u ppfwrf;rsm;udk EIdif;,SOfEdkifap&efESifh

a&G;cs,fxm;onfh tdrfaxmifpkrsm;onf pHEIef;ESifh

udkufnDrI &Sdap&eftwGuf ppfwrf;aumuf,lonfh

NrdKUe,frsm;udk pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufa&;

tqifhESifh vlOD;a& t&G,ftpm;ay: tajccHNyD;

a&G;cs,fcJhonfhtwGuf pdppfa&G;cs,f erlem

aumuf,lenf;udk tokH;jyKygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 74 -

3/ a&TUajymif;vkyfom; tenf;qkH;wpfOD;&Sdonfh

tdrfaxmifpkrsm;ESifh a&TUajymif;vkyfom;r&Sdonfh

tdrfaxmifpkrsm;/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

4/ ESif;vkH;erlemaumuf,lenf;wGif okawoDtaejzifh

wpfOD;OD;u a&TUajymif;vkyfom;&Sdonfh tdrfaxmifpk

wpfckudk rdwfqufay;&ef vdktyfNyD; tqdkyg

tdrfaxmifpk0ifrsm;rS wpfqifh tjcm;aom a&TUajymif;

vkyfom; &Sdonfh tdrfaxmifpkrsm;udk xyfrHrdwfqufay;&ef

vdktyfygonf/ a&TUajymif;vkyfom;r&Sdonfh

tdrfaxmifpkrsm; udkvnf; xdkenf;vnf;aumif;

aqmif&Guf& ygonf/

usyef;erlemaumuf,lenf;wGif tdrfaxmifpkrsm;udk

ykHrSefa&G;cs,fonfhpepfjzifh a&G;cs,fjcif;yg0ifonf -

Oyrm - okawoejyKvkyfonfh NrdKUe,frS tdrfaxmifpk

pm&if; rSwfwrf;xJu 5 Budrfajrmuf odkYr[kwf 10

Budrfajrmuf tdrfaxmifpkwdkif;udk a&G;cs,fjcif;/

þenf;vrf;wGif awGU&Edkifaom jyóemwpfckrSm

tdrfaxmifpk pm&if; rSwfwrf;udk Munfh½Ijcif;tm;jzifh

¤if;tdrfaxmifpkrsm;onf a&TUajymif;vkyfom;&Sdaom

odkYr[kwf r&Sdaom tdrfaxmifpkrsm;jzpfaMumif;

okawoDrsm;u rod&SdEdkifjcif;yifjzpfonf/

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - erlemaumuf,ljcif;

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

&Spfckajrmuf jzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH; twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom awmufavQmuf

tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkifygonf/ odkYaomf

ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifaecsdefwGif

¤if;wdkY a&G;cs,fxm;aom ,cifokawoe acgif;pOfrsm;

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;?

pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk

awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf

ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

rSwfcsuf/ / ausmif;om;rsm;u erlemaumuf,ljcif;

enf;vrf;rsm;udk rqkH;jzwfrD ¤if;wdkY\ okawoewGif

rnfolrsm;^rnfonfh vlOD;a&rsm; yg0ifrnfjzpfaMumif;

yxrOD;pGm *½kwpdkuf pOf;pm;Mu&ef owday;yg/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;twGuf

rnfonfh erlemaumuf,lenf;onf toifhavsmfqkH;

jzpfaMumif;ESifh ¤if;erlemykHpHudk rnfodkY aumuf,loGm;rnf

jzpfaMumif; qkH;jzwf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

okawoe pDrHudef;wGif erlemaumuf,lenf;rsm;udk

rnfodkY tokH;jyKoGm;rnfjzpfaMumif; aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

erlemaumuf,lenf;vrf;rsm;twGuf erlemaumuf,l&ef

vkyfaqmifp&mrsm;pGm&Sdygonf/ xda&mufrI&SdNyD; wdusaom

erlemaumuf,ljcif;onf tvGefcufcJNyD; jrefrmEdkifiH&Sd

okawoe tawmfrsm;rsm;twGuf jzpfEdkifajcr&Sday/ erlem

aumuf,l&ef twGuf tokH;jyKEdkifonfh vlrsm;? tdrfaxmifpk

rsm;? tzGJUtpnf;rsm; tp&Sdojzifh wdusaom erlemvlOD;a&

pm&if; vdktyfygonf/ jrefrmEdkifiHwGif wdusonfh pm&if;

rsm;pGm r&SdEdkifouJhodkY pm&if;rsm;udk &&Sd&efvnf; tvGef

cufcJEdkif ygonf/ tcsdKUa'orsm;wGif xda&mufrI&SdpGm erlem

aumuf,ljcif; aqmif&Guf&ef uefYowfcsufrsm; odkYr[kwf

y#dyu©rsm;aMumifh cufcJEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 75 -

4.4 oif\ppfwrf;

ar;cGef;vTmtm;

a&;om;jcif;ESifh

pDrHcefYcGJjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - oifwdkY\ ppfwrf;ar;cGef;rsm;ESifh ar;cGef;vTmrsm;udk

'DZdkif;a&;qGJNyD; a&;om;yg/

- oifwdkY\ a'wmrsm;udk rnfonfhtcsdef?

rnfonfhae&m? rnfolYxHrS aumuf,lpkaqmif;

oGm;rnfjzpfaMumif; zGJUpnf;pDpOfyg/

- a'wmrsm;udk vma&mufaumuf,lrnfjzpfaMumif;

a'ocHrsm;udk today;yg/

2/ - a'wmrsm; aysmufqkH;jcif;/

- usifh0wfqdkif&m udpö&yfrsm;/

- ½dkif;pdkif;onfhvlrsm;/

- okawoewGif yg0ifajzMum;rnfholrsm;udk &SmazG&ef

cufcJjcif;/

- ppfwrf;twGuf vlOD;a&ESifh erlemaumuf,ljcif;

pHEIef;wdkYjzifh udkufnDonfh vlrsm;udk &SmazG&ef

cufcJjcif;/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u pmydk'fxJ&Sd nTefMum;csufrsm; (1-5)

udk tajctaersm; (u-i) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

(u) 5

(c) 3

(*) 4

(C) 1

(i) 2

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 76 -

vkyfief;pOf - pDrHcefYcGJjcif; rjyKvkyfrD

1/ wpfOD;csif;pDtvdkuf ausmif;om;rsm;u ppfwrf;ar;cGef;

wpfckcsif;pD\ jyóemrsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

(u) trSm;rsm; - o'´gESifh pmvkH;aygif;owfykH

(c) wpfcsdefwnf;wGif ar;cGef;ESpfck ar;jref;jcif;

(*) wpforwfwnf;rjzpfjcif; (a&SUar;cGef;rsm;wGif

rwljcm;aom pum;vkH; okH;EIef;rIrsm;&Sdjcif;)

(C) OD;aqmifvrf;aMumif;ay;onfh ar;cGef;jzpfonf/

(i) &Sif;vif;rIr&Sdyg (rvdktyfbJESifh pum;vkH;rsm;udk

cufcJatmif a&;om;xm;onf)/

2/ ausmif;om;rsm;u ar;cGef;udk jyefvnfa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) vGefcJhaomwpfywfu wDAGDrSwpfqifh owif;rsm;

&&SdcJhygovm;/

(c) vGefcJhaomwpfywfu azhpfbGwfrSwpfqifh owif;

rsm; &&SdcJhygovm;/ vGefcJhaomwpfywfu owif;pmrS

wpfqifh owif;rsm; &&SdcJhygovm;/

(*) vGefcJhaomwpfywfu a&'D,dkrSwpfqifh owif;rsm;

&&SdcJhygovm;/

(C) owif;pmrsm;udk ,kHMunfygovm;/ tb,faMumifhenf;

odkYr[kwf tb,faMumifh r,kHMunf&oenf;/

(i) tjcm; rnfonfh owif;&if;jrpfrsm;udk od&Sdygoenf;/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

ar;cGef;rsm;udk rdrd\wGJzuftwGuf zwfjyjcif;ESifh wGJzuf\

ar;cGef;rsm;udk ajzqdkjcif;jzifh ¤if;wdkY\ ppfwrf;vTmrsm;udk

prf;oyf&rnf/ tqifrajyonfh ar;cGef;rsm; odkYr[kwf

ppfwrf;udk ajymif;vJrnfh rnfonfhenf;vrf;rsm;udkrqdk rSwfpk

a&;om;&rnf/

4/ ¤if;twGJrsm;u tjcm;twGJwpfwGJjzifh aygif;pnf;NyD;

tqifajy onfh ar;cGef;rsm; (odkY) tqifrajyonfh ar;cGef;rsm;

ESifh ppfwrf;vTmudk ajymif;vJrnfhykHpHrsm;udk EIdif;,SOfMu&rnf/

• qE&Sdygu wpfwef;vkH;taejzifh ar;cGef;rsm;twGuf

taumif;qkH; pum;vkH;okH;EIef;ykHudk aqG;aEG;NyD;qkH;jzwfyg/

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - pDrHcefYcGJjcif;

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

udk;ckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom awmufavQmuf

tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI &SdEdkifygonf/ odkYaomf

ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifaecsdefwGif

¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cifokawoe acgif;pOfrsm;

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;?

pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk

awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf

ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;twGuf

ppfwrf;wpfckudk tokH;jyKrnfqdkygu ¤if;ppfwrf;udk rnfodkY

pDrHcefYcGJoGm;rnfjzpfaMumif; qkH;jzwf&rnf/ (Oyrm - yg0if

ajzMum;rnfholrsm;udk rnfodkY qufoG,frnfenf;? odkYr[kwf

ppfwrf;aumuf,l&ef tcsdefESifh ae&mudk rnfodkY pDpOfoGm;

rnfenf;? ppfwrf;aumuf,ljcif;udk rsufESmcsif;qdkif?

pmwdkufrSwpfqifh? tGefvdkif; odkYr[kwf vufudkifzkef;jzifh

vkyfaqmifoGm;rnfenf; tp&Sdojzifh)/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ ppfwrf;

aumuf,lrIrsm;udk rnfodkY pDrHcefYcGJoGm;rnfjzpfaMumif;

aqG;aEG;&rnf/

tydkaqmif;vkyfief; - oifwdkY\ ppfwrf;

ar;cGef;vTmrsm;udk avhusifhyg

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoepDrHudef;ay:

tajccHí ppfwrf;ar;cGef;vTmwpfckudk 'DZdkif;a&;qGJ&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

ppfwrf; ar;cGef;vTmrsm;udk prf;oyfar;jref;MunfhNyD;

rSwfpka&;om;&rnf/

3/ ¤if;wdkYu rSwfpkrsm;udk jyefvnfzwf½INyD; tqdkyg

ppfwrf;ar;cGef;vTmrsm;udk ydkrdkwdk;wufvmaprnfh

enf;vrf;rsm;udk pOf;pm;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH;taejzifh odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

rsufESmcsif;qdkif

tm;omcsuf - r&Sif;onfhtcsufrsm;udk &Sif;vif;atmif

ar;jref;Edkifonf/

tm;enf;csuf - aiGukefaMu;usrsm;onf/

tGefvdkif;

tm;omcsuf - aiGukefaMu;us rrsm;acs/

tm;enf;csuf - vlwdkif; pmrzwfEdkifyg odkYr[kwf vlwdkif;

uGefysLwm tokH;rjyKEdkifyg/

pmwdkufrSwpfqifh

tm;omcsuf - aiGukefaMu;usrrsm;acs/

tm;enf;csuf - pmwdkufrS ay;ydkYjcif;pepfonf

wpfcgwpf&HwGif ,kHMunftm;udk;í r&acs/

zkef;rSwpfqifh

tm;omcsuf - vlrsm;ESifh pum;ajym&eftwGuf c&D;oGm;&ef

rvdktyfay/

tm;enf;csuf - wpfpkHwpf&mudk &Sif;vif;atmif

od&Sd&ef/ ar;jref;&ef cufcJEdkifygonf/ wpfcgwpf&HwGif

zkef;qufoG,fa&;vdkif; raumif;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 77 -

tcef; 5 -

vlawGUar;jref;jcif;rsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 78 -

5.1 vlawGUar;jref;jcif;wpfck

qdkonfrSm tb,fenf;

tBudKavhvmcsuf

1/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ]oifESifh

oif\ ,Ofaus;rI} av;axmifhuGufxJ&Sd ar;cGef;rsm;udk

tokH;jyKí ,Ofaus;rItaMumif; wpfOD;ESifhwpfOD;

tjyeftvSef vlawGUar;jref;&rnf/

2/ xdkYaemuf ar;cGef;rsm; (u-*) udk aqG;aEG;&rnf/

rSwfcsuf/ / aqG;aEG;&rnfh ar;cGef;rsm;udk rpwifrD

]oifESifh oif\,Ofaus;rI} ar;cGef;rsm;udk tjyeftvSef

ar;jref;Edkif&ef ausmif;om;rsm;udk tcsdef 20-30 rdepfcefY

cGifhjyKyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) ¤if;wdkYonf tzGifhar;cGef;rsm;jzpfonf/

- ¤if;ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&mwGif ar;cGef;vTmxJ&Sd

tydwfar;cGef;rsm;udk ajzqdkjcif;xuf tcsdefydk

Mumjrifhygonf/

vkyfief;pOf - vlawGUar;jref;jcif;rsm;\ tm;omcsufESifh

tm;enf;csufrsm;

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

xkwfjyefcsuf wpfcsufcsif;pDonf vlawGUar;jref;jcif;\

tm;omcsuf odkYr[kwf tm;enf;csufjzpfaMumif;

odkYr[kwf ESpfrsdK;pvkH;jzpfaMumif; ausmif;om;rsm;u

qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

(u) tm;omcsuf

(c) tm;enf;csuf

(*) tm;omcsuf

(C) ESpfckpvkH;

(i) tm;omcsuf

(p) tm;omcsuf

(q) tm;enf;csuf

(Z) ESpfckpvkH;

2/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;jcif;\ tjcm;aom

tm;omcsufESifh tm;enf;csufrsm;udk pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- vlawGUar;jref;pOftwGif; ajzMum;csufrsm;udk

&Sif;vif;atmif xyfrHar;jref;Edkifonf

(tm;omcsuf)/

- tcsdKUvlrsm;taejzifh xd&SvG,ftaMumif;t&mrsm;udk

vlpdrf;wpfOD;ESifhtwl aqG;aEG;&eftwGuf

pdwfoufawmifhoufom &Sdrnfr[kwfay

(tm;enf;csuf)/

- vlawGUar;jref;jcif;rsm;udk rsufESmcsif;qdkif (odkY)

zkef;rSwpfqifh aqmif&GufEdkifonf (ESpfckpvkH;)/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 79 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajz

1/ ppfwrf;onf yg0ifajzMum;olrsm;\ yk*¾dKvfa&;qdkif&m

tcsuftvufrsm; (Oyrm - touf? usm;^r? 0ifaiGESifh

aq;&GufBuD; tokH;jyKjcif;) ESifh aq;&GufBuD;okH;pGJjcif;\

oufa&mufrIrsm;ESifh ywfoufNyD; od&Sdxm;onfh

tcsufrsm;udk ar;jref;onf/ vlawGUar;jref;jcif;onf

aq;&GufBuD; okH;pGJjcif;ESifh okH;pGJjcif;\ oufa&mufrI

wdkYESifh ywfoufNyD; yg0ifajzMum;olrsm;\ todtjrifrsm;

(¤if;wdkY\ tawG;tjrif? pdwful;ESifh tjrifrsm;) udk

ar;jref;ygonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

2/ vlawGUar;jref;jcif;jzifh vlrsm; aq;vdyfaomufokH;jcif;ESifh

aq;vdyfaomufokH;jcif;\ oufa&mufrIwdkYESifh

ywfoufonfh tao;pdwf tcsuftvufrsm;udk

ar;jref;&&SdEdkifygonf/

3/ yg0ifajzMum;olrsm;taejzifh aq;&GufBuD;okH;pGJrIaMumifh

¤if;wdkYrdom;pktay: tysufoabmaqmifonfh

oufa&mufrIrsm;taMumif; ajymqdk&mwGif

pdwfvufayghyg;rIr&SdbJ jzpfEdkifonf/

4/ - oifaq;&GufBuD;okH;pGJaejcif;ESifh ywfoufí

rdom;pku rnfodkY xifjrif,lqxm;oenf;/

- aq;&GufBuD;twGuf aiGaMu;rokH;pGJjzpfvQif tjcm;

rnfonfht&mrsm;twGuf tokH;jyKjzpfrnfenf;/

- oif aq;vdyfaomufjcif;aMumifh oif\rdom;pk

tay:wGif rnfodkY oufa&mufrI&Sdonf[k ,kHMunf

vufcHxm;ygoenf;/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - yk*¾dKvfa&;qdkif&m odkYr[kwf xd&SvG,facgif;pOfrsm;

qdkif&m tao;pdwftcsuftvufrsm;

vdktyfonfhtcg/

- vltrsm; wpfpkHwpf&mudk tb,faMumifh (odkY) rnfodkY

vkyfaqmifMuaMumif; (odkY) pOf;pm;MuaMumif; ydkrdk

od&Sdvdkonfhtcg

- vltrsm;\ tawG;tjrifrsm;? todtjrifrsm;

odkYr[kwf ,kHMunfcsufrsm;taMumif; ydkrdk

od&Sdvdkonfhtcg

2/ ¤if;tajctaetm;vkH;wGif ppfwrf;aumuf,ljcif;udk

tokH;rjyKEdkifyg/ tb,faMumifhqdkaomf vltrsm;ESifh

tcsdeftawmfMum pum;ajymqdk&ef tao;pdwf

tcsuftvufrsm;&,l&ef vdktyfonfhtwGufaMumifh

jzpfonf/ rwlnDonfh tajzrsm;pGm &SdEdkifonfhtwGuf

ppfwrf;ar;cGef;vTmjzifh ar;jref;vQif ar;cGef;rsm;

tvGefrsm;jym; &Snfvsm;Edkifygonf/

3/ - tcsdefwdktwGif; vlrsm;pGmxHrS tcsuftvufrsm;

vdktyfonfhtcg/

- vlawGUar;jref;cH&rnfhol (rsm;) \ ae&ma'oodkY

oGm;vm&ef tcuftcJ&Sdonfhtcg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 80 -

5.2 vlawGUar;jref;jcif;

zGJUpnf;ykH

tBudKavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u "mwfykHrsm;udk Munfh½INyD;

ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

• ausmif;om;rsm;\ tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif

a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- ae&moGifjyif - vufzuf&nfqdkifwpfqdkifwGif?

½kH;cef;wpfcef;wGif Murf;jyifay:wGif xdkifjcif;/

- vlOD;a& ta&twGuf/

- "mwfykHwpfckwGif wpfpkHwpfa,mufu vlawGU

ar;jref;aepOfwGif ajymonfhtaMumif;t&mrsm;udk

a&;csaeygonf/ tjcm;"mwfykHrsm;wGif vlrsm;u

em;axmifaeonf/

- "mwfykHwpfykHwGif wpfpkHwpfa,mufu uGefysLwmwGif

wpfpkHwpf&mudk vlrsm;tm; jyoaeonf/ tjcm;

"mwfykHrsm;wGif vlrsm;u uGefysLwmudkMunfhí

wpfpkHwpf&mudk zwf½IaeMuonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 81 -

vkyfief;pOf - okawoe pDrHudef;rsm;wGif

aqmif&Gufaom vlawGUar;jref;jcif;rsm;

• ausmif;om;rsm;u okawoe pDrHudef;rsm;wGif

tokH;jyKaom vlawGUar;jref;jcif; Oyrmrsm;udk

zwf½I&rnf/

1/ vlawGUar;jref;jcif;wpfckpDonf jyifqifzGJUpnf;xm;aom?

jyifqifzGJUpnf;xm;rI r&Sdaom odkYr[kwf wpf0ufomvQif

jyifqifzGJUpnf;xm;aom ar;jref;rIrsm; [kwf^r[kwf

qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

(u) jyifqifzGJUpnf;xm;aom vlawGUar;jref;jcif;

(c) wpf0ufomvQif jyifqifzGJUpnf;xm;aom

vlawGUar;jref;jcif;

(*) jyifqifzGJUpnf;xm;jcif;r&Sdaom vlawGUar;jref;jcif;

2/ Oyrmwpfckcsif;pDonf ay;xm;aom tajctaetwGuf

rSefuefaom enf;vrf;rsm;udk tokH;jyKrI &Sd^r&Sd

ausmif;om;rsm;u qkH;jzwf&rnf/

• qufpyfrI&Sdygu ydkrdkwdk;wufvmrnfh enf;vrf;rsm;udk

tBuHay;Edkifygonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) rSefuefaom enf;vrf;r[kwfEdkifyg/ jyifqifzGJUpnf;

xm;aom vlawGUar;jref;jcif;wpfckonf

txl;ojzifh yg0ifajzMum;olrsm;pGm &SdonfhtcgwGif

ar;cGef;rsm; ar;jref;&efESifh a'wmrsm;udk

odrf;qnf;&ef vG,fulEdkifygonf/ odkYaomf jyifqif

zGJUpnf;rIenf;aom vlawGUar;jref;jcif;onf

uav;vkyfom;rsm; tawGUtBuHKrsm;ESifh

aemufcH taMumif;&if;rsm;ESifh ywfoufNyD;

pdwf0ifpm;zG,f tajzrsm;udk &&SdEdkifygonf/

xdkYaMumifh vlawGUar;jref;rIonf wpf0ufomvQif

jyifqifzGJUpnf;xm;aom vlawGUar;jref;rIudk

tokH;jyKvQif ydkaumif;Edkifygonf/

(c) rSefuefaom enf;vrf;jzpfygonf/ wpf0ufomvQif

jyifqifzGJUpnf;xm;aom vlawGUar;jref;jcif;rsm;onf

t"duar;cGef;xJu tcsuftvufrsm;udk &&Sdaeonfh

wpfNydKifeufwnf;wGif ajzMum;rnfholrsm;u

aocsmpGm od&Sdxm;onfh tcsuftvufrsm;ESifh

aemufqufwGJ ar;cGef;rsm;udk ar;jref;jcif;jzifh

tcsuftvufrsm; ydkrdk&&Sdapygonf/

(*) rSefuefaomenf;vrf; jzpfygonf/

jyifqifzGJUpnf;xm;jcif; r&Sdaom vlawGUar;jref;rI

tokH;jyKjcif;\ tm;omcsufwpfcsufrSm

okawoe acgif;pOfESifh ywfoufNyD; okawoDu

ajzMum;rnfholESifh tao;pdwf aqG;aEG;

ar;jref;Edkifjcif; jzpfonf (þOyrmxJwGif

azhpfbGwfrSwpfqifh ar;jref;cJhonf)/ xdkYtwl

ajzMum;rnfholu ta&;BuD;onf[k ,lqxm;onfh

taMumif;t&mrsm;udk t"duxm; ajzMum;EdkifNyD;

okawoDu ¤if;taMumif;t&mrsm;ESifh ywfoufí

ar;cGef;rsm; xyfrHar;jref;Edkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 82 -

vkyfief;pOf - vlawGUar;jref;jcif;

o½kyfazmfwifqufrIrsm;

1/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u jyifqifzGJUpnf;

xm;aom vlawGUar;jref;jcif; vkyfxkH;vkyfenf;rsm;udk

tokH;jyKí wpfa,mufwpfvSnfhpD tjyeftvSef

vlawGUar;jref;jcif; jyKvkyf&rnf/ vlawGUar;jref;olu

ar;cGef;rsm; ar;jref;NyD; rSwfpka&;om;í ar;jref;cH&olu

ar;cGef;rsm;udk ajzMum;&rnf/

• Zmwfaumifae&majymif;í xyfrHaqmif&Guf&rnf/

2/ tjcm;wGJzuftopfwpfOD;tm; &SmazGí wpf0ufomvQif

jyifqifzGJUpnf;xm;aom vlawGUar;jref;jcif; vkyfxkH;

vkyfenf;rsm;udk tokH;jyKí tjyeftvSef ar;jref;&rnf/

• Zmwfaumifae&majymif;í xyfrHvkyfaqmifyg/

3/ tjcm;wGJzuftopfwpfOD;udk xyfrH&SmazGí jyifqif

zGJUpnf;xm;jcif; r&Sdaom vlawGUar;jref;jcif; vkyfxkH;

vkyfenf;rsm;udk tokH;jyKí tjyeftvSefar;jref;&rnf/

• Zmwfaumifae&majymif;í xyfrHaqmif&Guf&rnf/

4/ tzGJUi,frsm; odkYr[kwf wpfwef;vkH;taejzifh

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ rSwfpkrsm;udk jyefvnf

zwf½Ií ar;cGef;rsm; (u-C) udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 83 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 84 -

vkyfief;pOf - jyifqifzGJUpnf;xm;aom^ jyifqif

zGJUpnf;rxm;aom vlawGUar;jref;jcif; ar;cGef;rsm;

• wpfOD;csif;pD odkYrwkwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u okawoe tajctaejyjzpf&yf

wpfckcsif;pD twGuf jyifqifzGJUpnf;xm;aom

vlawGUar;jref;jcif;ESifh jyifqifzGJUpnf;xm;jcif; r&Sdaom

vlawGUar;jref;jcif; ar;cGef;rsm;udk a&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ jyifqifzGJUpnf;xm;aom

- tmvl;pdkufysdK;ygovm;/

- ajr,mydkifqdkifrI taxmuftxm;vufrSwf

&Sdygovm;/

- obm0ajrMoZm pdkufcif;rsm;taMumif; odygovm;/

jyifqifzGJUpnf;xm;jcif;r&Sdaom

- pdkufysdK;a&;rSwpfqifh aiG&Sm&ef rnfonfh

enf;vrf;rsm;onf taumif;qkH;[k xifygoenf;/

- tmvl;rsm;udk tb,faMumifh pdkufysdK;&oenf;/

- v,form;rsm;udk tpdk;&u rnfodkY yHhydk;rIay;Edkifyg

oenf;/

2/ jyifqifzGJUpnf;xm;aom

- ausmif;wGif uGefysLwm tokH;jyKygovm;/

- 1 (ta&;ygrItenf;qkH;) rS 5 (ta&;ygrItrsm;qkH;)

EIef;xm;t& uGefysLwm uRrf;usifrIonf rnfrQ

ta&;BuD;yg oenf;/

- twef;csdeftwGif; oifhzkef;udk tBudrfrnfrQ

ppfaq;Munfhyg oenf;/

- enf;ynmonf oif,lavhvma&;twGuf

aumif;ygovm; odkYr[kwf qdk;&Gm;rIjzpfapygovm;/

jyifqifzGJUpnf;xm;jcif;r&Sdaom

- pmoifcef;twGif; enf;ynm\ oufa&mufrIrsm;rSm

tb,fenf;[k xifoenf;/

- ausmif;wGif enf;ynmudk rnfodkY tokH;jyKygoenf;/

- vlrIrD'D,mESifh pmoifausmif;wdkYtMum;

qufET,frIrSm tb,fenf;/

3/ jyifqifzGJUpnf;xm;aom

- jrefrmtvkyform;Oya'qdkif&m taMumif;t&mrsm;udk

od&Sdygovm;/

- jrefrmEdkifiHwGif or*¾wpfck wnfaxmifcGifhudk

Oya'jzifh umuG,fay;xm;ygovm;/

jyifqifzGJUpnf;xm;jcif;r&Sdaom

- jrefrmEdkifiHwGif tvkyform;rsm;twGuf rnfonfh

Oya'rsm; &Sdoifhonf[k xifygoenf;/

- jrefrmEdkifiHrS tvkyform;rsm;udk rnfonfh

Oya'rsm;u umuG,fay;ygoenf;/

tydkaqmif;vkyfief; - twef;vdkufar;cGef;

pm&if;rsm;

1/ ausmif;om;rsm;udk tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pD

twGuf tzGJUokH;zGJUcGJzGJUyg/ tzGJUwpfzGJUpDu ¤if;wdkY\

tajctaejyjzpf&yftwGuf jyifqifzGJUpnf;xm;aom

ar;cGef;rsm;ESifh jyifqifzGJUpnf;xm;jcif;r&Sdaom

ar;cGef;rsm;udk pm&GufcsyfBuD;ay:wGif pm&if;jyKpk

&rnf/

2/ tzGJUrsm;u ¤if;wdkY\ pm&Gufrsm;udk tjcm;tzGJUxHodkY

vTJay;&rnf/ tzGJUrsm;u tqdkyg tajctaejyjzpf&yf

twGuf jyifqifzGJUxm;aom ar;cGef;rsm;ESifh jyifqif

zGJUpnf;xm;jcif; r&Sdaom ar;cGef;rsm;udk xyfrHa&;om;

pm&if;jyKpk&rnf/

3/ tzGJUrsm;u ¤if;wdkY\ pm&GufcsyfBuD;rsm;udk aemufqkH;

wpfBudrf vufqifhurf;ay;NyD; ar;cGef;pm&if;xJwGif

xyfrHa&;xnfh&rnf/

4/ tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDtwGuf twef;vdkuf

pkaygif;a&;om;xm;aom ar;cGef;rsm; pm&if;pm&Gufudk

eH&Hay:wGifuyfyg/

5/ ¤if;ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; rSm;aeonfh

ar;cGef;rsm;udk rSefuefatmif jyifqifjznfhpGufyg/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 85 -

5.3 vlawGUar;jref;jcif;

vkyfxkH;vkyfenf;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - udk,fhudk,fudk,f rdwfqufyg/

- okawoetaMumif;udk rdwfqufajymMum;ay;yg/

- jznf;nif;pGmESifh &Sif;vif;pGmajymqdkyg/ ,Ofaus;pGm

ajymqdkqufqHyg/

- vlawGUar;jref;pOftwGif; jzpfay:vmEdkifonfh

pdk;&drfrIrsm; odkYr[kwf ½IyfaxG;rIrsm;udk BudKwifcefYrSef;

Edkif&ef BudK;pm;yg/

- tcsdef,lyg/

- rSwfpka&;om;yg/

2/ - ar;cGef;rsm;udk rSm;,Gif;pGm ar;jref;rdEdkifygonf/

- rSwfpka&;om;&ef arhavsmhEdkifygonf/

- vlawGUar;jref;&ef oGm;vm&mwGif

vrf;aysmufEdkifygonf/

- a'wmaumuf,l&eftwGuf rjzpfvmEdkifawmhonfh

wpfpkHwpf&mudk jyKvkyfrdEdkifygonf (Oyrm -

aemufusrSa&mufjcif; odkYr[kwf ½dkif;pdkif;onfh

tjyKtrlwpfpkHwpf&mudk vkyfrdjcif;)

avhusifhcef;

1/ ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm; (i-x) udk vlawGU

ar;jref;jcif; tpdwftydkif;rsm; (u-*) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

i. (c)

ii. (u)

iii. (*)

iv. (u)

v. (c)

vi. (c)

vii. (*)

viii. (c)

ix. (c)

x. (u)

2/ ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk rSefuefaom tpOfrsm;

tvdkuf a&G;cs,fpD&rnf/

rSwfcsuf/ / tcsdKUar;cGef;rsm;twGuf wdusaom

tpOfvdkufpDí r&Edkifyg/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u

vlawGUar;jref;jcif;\ rnfonfhtpdwftydkif;rsm;udk

,kwådusonfh tpOfrsm;tvdkuf pDxm;jcif; &Sd^r&Sd

ppfaq;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

ii, x, iv, v, ix, vi, i, viii, iii, vii

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 86 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

1/ vifa,mufsm;ESifh tjcm;trsdK;om;rsm;\ tMurf;zufrIESifh

ESdyfpufrIrsm;udk cHpm;&onfh trsdK;orD;rsm;\

tawGUtBuHKrsm; jzpfygonf/

2/ - vlawGUar;jref;jcif;rsm;udk wpf0ufomvQif

jyifqifzGJUpnf;xm;ygonf/

- okawoDwdkYu xd&SvG,frItenf;qkH; ar;cGef;rsm;jzifh

pwifNyD; xd&SvG,ftjzpfqkH; ar;cGef;rsm;udk

aemufqkH;rS ar;jref;oifhygonf/

jzpfEkdifajc&Sdaom tajzrsm;

3/ xdkodkY oifMum;ay;onfhtcgwGif okawoDrsm;u

xd&SvG,fudk a&Smif&Sm;NyD; av;pm;rI&Sdaom enf;vrf;jzifh

ar;cGef;rsm;udk ar;jref;Edkifygvdrfhrnf/

4/ ¤if;wdkYtaejzifh okawoetaMumif;udk *½kwpdkufESifh

,Ofaus;pGm &Sif;jyEdkifonf yg0ifajzMum;rnfhvlrsm;u

vQdKU0Sufxm;jcif;ESifh ywfoufonfh taMumif;t&mrsm;udk

od&Sdap&ef ar;cGef;rsm;tm;vkH;udk ajzMum;p&m

rvdktyfaMumif;ESifh vlawGUar;jref;jcif;udk tcsdefra&G;

&yfwefYEdkifaMumif; od&Sdatmif aqmif&GufEdkifygonf/

5/ ¤if;wdkYtaejzifh ajzMum;ay;olrsm;udk aus;Zl;wifaMumif;

ESifh ajzMum;olrsm;u ¤if;wdkYajymonfhtcsufrsm;udk

okawoewGif ryg0ifapvdkygu okawoDxHodkY

qufoG,fEdkifaMumif; ajymjyEdkifygonf/ vQdKU0Sufxm;jcif;

ESifh ywfoufonfh taMumif;t&mrsm;udk jyefvnf

owday; Edkifonf/ xdkYtjyif tMurf;zufrIcH&olrsm;

twGuf ulnDyHhydk;rIay;onfh tzGJUtpnf;rsm;\

qufoG,f&ef vdyfpmrsm;udk trsdK;orD;rsm;tm;

ajymjyay;Edkifygonf/

6/ vifa,mufsm;ESifh tjcm;trsdK;om;rsm;\ tMurf;zufrIudk

awGUBuHKcHpm;&aom &efukefNrdKUESifh armfvNrdKifNrdKUrS

trsdK;orD;rsm; twGuf yHhydk;ulnDay;&ef pDrHudef;

wpfck pwifwnfaxmifjcif;/ usm;^r tajcjyK

tMurf;zufrIrsm;ESifh ywfoufNyD; aemufxyfaqmif&Guf

oGm;rnfh okawoersm;twGuf vrf;aMumif;ay;jcif;/

þjyóemudk tom;ay;azmfjy&eftwGuf

pnf;½kH;vIHYaqmfrIrsm; aqmif&Gufjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 87 -

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - ¤if;ar;cGef;rsm;onf ajzMum;olrsm;tay:

pdwfydkif;qdkif&m xdcdkufepfemrIrsm;rsm;

jzpfyGm;apEdkifygonf/

- okawoeonf wdusrIr&Sdaom

owif;tcsuftvufrsm; &&Sdvmygu

tysufoabmaqmifaom oufa&mufrIrsm;

jzpfapEdkifonfh pDrHudef;rsm; odkYr[kwf

rl0g'rsm;tay: vTrf;rdk;rI&SdEdkifygonf/

2/ - pwifawGUqkHonfhtcsdefwGif xd&SvG,facgif;pOfrsm;udk

aqG;aEG;oGm;rnfjzpfaMumif;ESifh ¤if;wdkYtaejzifh

ar;cGef;tm;vkH;udk ajzMum;&ef rvdktyfaMumif;

yg0ifajzMum;olrsm;udk today;Edkifygonf/

- vlawGUar;jref;jcif; NyD;qkH;cgeD;tcsdefwGif

yg0ifajzMum;olrsm;u qdk;&Gm;onfhtajctaewGif

&Sdaeygu ¤if;wdkYudk yHhydk;ulnDay;Edkifonfh

tcsuftvufrsm;udk ajymjyay;Edkifygonf/

vkyfief;pOf - vlawGUar;jref;jcif;wpfcktm;

o½kyfazmfwifqufyg

1/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh vlawGUar;jref;jcif; vkyfxkH;

vkyfenf;rsm;udk tokH;jyKí wpfOD;u tjcm;wGJzufudk

vlawGUar;jref;&rnf/

• ausmif;om;rsm;u usef&Sdonfh vlawGUar;jref;jcif;

vkyfxkH;vkyfenf;rsm;udk zwf½Ijcif;jzifh ]okawoe\

&nf&G,fcsuf} udk aumufcsufcsEdkifoifhygonf/ Oyrm -

tpm;tpm ab;uif;vkHNcHKa&;ESifh tpm;tpmrSwpfqifh

zsm;emrIqdkif&m ausmif;om;rsm;\ todtjrifrsm;/

• ausmif;om;rsm;u acwå&yfwefYjcif;? pdwf0ifpm;rIjyjcif;

odkYr[kwf tjcm;vlu yxrtBudrfwGif em;rvnfygu

xyfrHajymqdkjyjcif;uJhodkYaom vlawGUar;jref;jcif;

uRrf;usifrIrsm;ESifh tjyKtrlrsm;udk tokH;csjcif; &Sd^r&Sd

ppfaq;yg/

2/ Zmwfaumifajymif;vJí vlawGUar;jref;jcif;udk

aemufwpfBudrf xyfrHvkyfaqmif&rnf/

3/ ausmif;om;rsm;u rnfonfhar;cGef;rsm;onf ar;jref;&ef

vG,fulNyD; rnfonfhar;cGef;rsm;onf cufcJaMumif;ESifh

xdkodkYjzpf&onfh taMumif;&if;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 88 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - vlawGUar;jref;jcif;rsm;

rSwfcsuf/ / þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 10

ckajrmuf jzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;wGif

vlawGUar;jref;jcif;udk rnfodkY tokH;jyKEdkifaMumif;ESifh

tokH;jyK&ef oifhavsmfrI &Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

2/ jyifqifzGJUpnf;xm;aom wpf0ufomvQif jyifqif

zGJUpnf;xm;aom (odkY) jyifqifzGJUxm;jcif;r&Sdaom

vlawGUar;jref;jcif;rsm;xJrS rnfonfhtrsdK;tpm;udk

tokH;jyKoGm;rnfjzpfaMumif;ESifh tb,faMumifh

¤if;trsdK;tpm;udk tokH;jyK&aMumif; qkH;jzwf&rnf/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u vlawGU

ar;jref;jcif;rsm;onf ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;ESifh

rnfodkY qufET,frI&SdaMumif; aqG;aEG;&rnf/

tydkaqmif;vkyfief; - oifwdkY\ vlawGU

ar;jref;jcif;udk avhusifhyg/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;wGif

xnfhoGif;tokH;jyKoGm;Edkifonfh vlawGUar;jref;jcif;

ar;cGef;Oyrmrsm;udk a&;om;&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

ar;cGef;rsm;udk rSwfpka&;om;í ar;jref;ajzqdkMu

&rnf/

3/ ¤if;wdkY\ rSwfpkrsm;udk jyefvnfzwf½INyD; tqdkyg

ar;cGef;rsm;udk ydkrdkaumif;rGefvmapEdkifonfh

enf;vrf;rsm;udk pOf;pm;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 89 -

tcef; 6 -

OD;wnftkyfpkrsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 90 -

6.1 OD;wnftkyfpkrsm;udk

tb,faMumifh

tokH;jyK&oenf;

rSwfcsuf/ / okawoDrsm;u tpktzGJUtajctaersdK;wGif

vlrsm; wpfOD;ESifhwpfOD; tjyeftvSefqufqHykH?

okawoe acgif;pOfESifh ywfoufNyD; vlrsm;wGif&Sdonfh

uGJjym;jcm;em;aom ½Iaxmifhrsm;ESifh^(odkY)

bkHwlnDaeaom ½Iaxmifhrsm;udk avhvmoif,l&eftwGuf

OD;wnftkyfpkrsm;udk tokH;jyKygonf/ vlrsm;u tjcm;vl

wpfOD; &SdaeonfhtcsdefwGif jyKrlonfhykHpHonf okawoD

twGuf pdwf0ifpm;zG,fwpfpkHwpf&mudk azmfjyay;ygonf/

Oyrm - okawoDu tpktzGJUwpfzGJUxJrS

yg0ifajzMum;olrsm;tm; rnfodkY cHpm;&ygoenf;[k

ar;jref;ygu aysmfygonf[k ajzqdkMurnfomjzpfonf/

tu,fí okawoDu þar;cGef;udk vlawGUar;jref;&mwGif

ar;jref;rnfqdkygu tcsdKUvlrsm;u pdwftaESmifht,Suf

jzpf&Mumif; odkYr[kwf raysmf&TifaMumif; ajzMum;Edkif

ygonf/ okawoDu yg0ifajzMum;olrsm;onf

¤if;wdkY\ taygif;tazmfrsm;xHrS wpfpkHwpf&mudk

zkH;uG,fxm;onf[k aumufcsufcsEdkifygonf/

OD;wnftkyfpkrsm;onf pdwf0ifpm;zG,faumif;ygonf/

tb,faMumifhqdkaomf okawoDrsm;u yg0if

ajzMum;olrsm; ajymonfhtaMumif;t&mrsm;ESifh

tjcm;vlrsm; &SdaeonfhtcgwGif ajymqdkonfhykHpHrsm;udk

cGJjcrf;pdppfjcif;jzifh taMumif;t&mtopfrsm;udk avhvm

oif,lEdkifaomaMumifhjzpfonf/

tBudKavhvmcsuf

1/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk

aqG;aEG;&rnf/

2/ ¤if;wdkYu tjcm;twGJwpfwGJjzifh aygif;pnf;NyD;

ar;cGef;rsm;udk tzGJUi,frsm;tjzpf aqG;aEG;&rnf/

3/ xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk wpfwef;vkH;taejzifh

aqG;aEG;&rnf/

4/ wpfwef;vkH;taejzifh ar;cGef;rsm; (u-*) udk

aqG;aEG;&rnf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefaMumif;^rSm;,Gif;aMumif; qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefaom xkwfjyefcsufrsm;tjzpf

ajymif;vJa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rSm;ygonf - OD;wnftkyfpkwpfpkonf vlawGUar;jref;jcif;

wpfckESifh rwljcm;em;onfh a'wmrsm;udk &&Sdapygonf/

tb,faMumifhqdkaomf tzGJUvdkufaqG;aEG;jcif;rS

tcsuftvufrsm;udk &&SdapNyD; tzGJUtwGif;ü vlrsm;

tjyeftvSef qufqHonfhykHpHudkvnf; azmfjyonfhtwGuf

jzpfonf/

2/ rSefygonf/

3/ rSm;ygonf - vlawGUar;jref;jcif;wpfckwGif vlwpfOD;om

yg0ifNyD; OD;wnftkyfpkwpfpkwGif yg0ifajzMum;ol 4 OD;rS

10 OD;txd ykHrSeftm;jzifh yg0ifygonf/

4/ rSefygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 91 -

vkyfief;pOf - tm;omcsuf odkYr[kwf tm;enf;csufrsm;

jzpfMuygovm;

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u rSwfcsufrsm;udk

zwf½INyD; pum;ajymolonf OD;wnftkyfpk\ tm;omcsuf

odkYr[kwf tm;enf;csufwdkYudk azmfjyaeaMumif; odkYr[kwf

ESpfckpvkH;udk ajymqdkaejcif;jzpfaMumif; qkH;jzwf&rnf/

tajzrsm;

(u) tm;omcsuf

(c) tm;enf;csuf

(*) ESpfckpvkH;

(C) tm;enf;csuf

(i) ESpfckpvkH;

(p) ESpfckpvkH;

(q) tm;enf;csuf

2/ tzGJUrsm;u OD;wnftkyfpkrsm;\ tm;enf;csufESifh

tm;omcsufrsm;udk pm&if;jyKpk&rnf/

• wpfwef;vkH;taejzifh oifykef;ay:wGif pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

tm;omcsufrsm; - OD;wnftkyfpkrsm; vlrsm;onfhtcgwGif

vkyfaqmifEdkifonf/ vlawGUar;jref;jcif;xuf ydkrdk

wdkawmif;aom tcsdeftwGif;ü owif;tcsuftvuf

rsm;pGmudk &&SdEdkifygonf/

tm;enf;csuf - vlwpfOD;u OD;wnftkyfpk

aqG;aEG;0dkif;wGif pdk;rdk;NyD; ajymqdkaeEdkifygonf/ tcsdKU

vlrsm;u &yf&GmtwGif; ¤if;wdkYxuf &mxl;ydkjrifhaom

tmPmBuD;aomol wpfOD;OD;&Sdaejcif;aMumifh vlrsm;

a&SUwGif tawG;tjrifrsm;udk yGifhvif;pGm xkwfazmf

ajymqdkvdkpdwf r&Sdjcif;jzpfEdkifonf/

ESpfckpvkH; - tcsdKUvlrsm;taejzifh OD;wnftkyfpk

aqG;aEG;0dkif;rsm; twGif; tjiif;yGm;rIrsm;&SdEdkifonf/

wpfcgwpf&HwGif tcsdKUvlrsm;u OD;wnftkyfpk

aqG;aEG;0dkif; twGif; acgif;pOfwpfckESifh ywfoufNyD;

pum;&nfvk&jcif;udk BudKufESpfoufMuonf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

2/ wpfOD; (odkY) wpfOD;xufydkaom ulnDyHhydk;olrsm;?

rSwfpk a&;om;olwpfOD;ESifh tcsdefapmifhMunfholwpfOD;

yg0ifEdkifonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 92 -

6.2 OD;wnftkyfpkwpfpk

zGJUpnf;pDpOfjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - qufET,frI&Sdonfh yg0ifajzMum;olrsm;udk &SmazGjcif;

- yg0ifajzMum;rnfholrsm;udk qufoG,fjcif;

- OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;twGuf tcsdefESifh ae&m

pDpOfjcif;

- yg0ifajzMum;rnfhol rnfrQ xnfhoGif;ar;jref;

oGm;rnf jzpfaMumif; qkH;jzwfjcif;

- rkefYESifh tcsdK&nfrsm;pDpOfjcif;

- yg0ifajzMum;olrsm;tMum; aqG;aEG;&efESifh

tBuHÓPfrsm; ajymMum;&ef wdkufwGef;jcif;

2/ - tzGifh ar;cGef;rsm;

- yg0ifajzMum;olrsm;udk pOf;pm;aponfh ar;cGef;rsm;

- pdwf0ifpm;zG,f ar;cGef;rsm;

- yg0ifajzMum;olrsm;ESifh qufET,frI&Sdonfh

ar;cGef;rsm;

- yg0ifajzMum;olrsm;tMum; tjyeftvSef ajymqdk

aqG;aEG;aponfh ar;cGef;rsm;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 93 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;wpfckcsif;pDtwGuf

taumif;qkH;tajzudk a&G;cs,f&rnf/

tajzrsm;

1/ (u)

2/ (c)

3/ (c)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 94 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 95 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u vkyfief;acgif;pOfrsm; (1-6) udk

&Sif;jycsufrsm; (u-p) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ (i)

2/ (u)

3/ (C)

4/ (p)

5/ (c)

6/ (*)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 96 -

vkyfief;pOf - OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;udk

ydkrdkaumif;rGefatmif BudK;pm;yg

1-3/ wpfOD;csif;pD (odkY) ESpfa,mufwpfwGJ (odkY)

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u OD;wnftkyfpk

ar;cGef;rsm;udk zwf½INyD; ar;cGef;rsm;udk ajzMum;&rnf/

4/ ESpfa,mufwpfwGJ (odkY) tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;wGif

tokH;jyKEdkifrnfh vkyfief;wpfckudk pOf;pm;NyD; pDpOf&rnf/

• tawG;tjrifrsm;twGuf a&SUavhusifhcef;rS OD;wnftkyfpk

vkyfief;rsm;ESifh tcef;i,f 4.2 rS rwljcm;em;onfh

ar;cGef;trsdK;tpm;rsm;udk Munfh½I&ef ausmif;om;rsm;udk

wdkufwGef;ay;yg/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ vkyfief;rsm;udk twef;odkY

wifjyNyD; ¤if;vkyfief;rsm;udk aqmif&Guf&ef jzpfEdkifajc

&Sd^r&Sd vufawGUaqmif&Gufjyyg/

5/ tzGJUrsm;u OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;wGif yg0ifolrsm;udk

rdwfqufay;onfhtcgwGif ajymrnfhtcsufrsm;

aqG;aEG;jcif; rpwifrDESifh aqG;aEG;0dkif;NyD;qkH;oGm;onfh

tcgwGif ajymjyrnfh oabmwlnDcsuf&,ljcif;qdkif&m

&Sif;jycsufrsm;udk azmfjyonfh rSwfpkrsm; (odkY) pmydk'frsm;udk

a&;om;&rnf/

• tcsdKUtzGJUrsm;udk ¤if;wdkY\ pmydk'frsm; (odkY) rSwfpkrsm;udk

twef;odkY wifjycdkif;yg/

6/ 5-10 OD;yg0ifaom tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u

¤if;wdkY\ OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;rsm;udk avhusifh&rnf/

tzGJU0ifwdkif;u yg0ifaqmif&Guf&rnf/

• qE´&Sdygu ¤if;wdkY\ o½kyfazmfwifqufrIudk twef;odkY

wifqufjyocdkif;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ ]u} udk ]oifwdkY\ &yf&GmxJ&Sd a'ocHrsm;tMum; rnfonfh

y#dyu©rsm; &SdMuygoenf;} [lí ajymif;vJEdkifonf/

]q} udk ]oifwdkY\ &yf&GmxJ&Sd Nidrf;csrf;a&;twGuf

pdefac:rIrsm;ESifh ywfoufNyD; rnfonfwdkYudk ajymjyEdkifyg

oenf;} [lí ajymif;vJEdkifonf/

2/ ]C} udk ]&efukefNrdKU&Sd bmoma&; y#dyu©rsm;udk

rnfonfht&mrsm;u jzpfyGm;apygoenf;} [lí

ajymif;vJEdkifonf/

]i} udk ]vltrsm;ESifh oif\qufqHa&;udk rnfodkY

ajymif;vJEdkifyg oenf;} [lí ajymif;vJEdkifonf/

3/ ]p} udk ]Nidrf;csrf;a&; wnfaqmuf&ef ulnDay;cJhonfh

tcsdefumvwpfckckudk &Sif;vif;azmfjyyg} [lí

ajymif;vJEdkifonf/

4/ - Nidrf;csrf;a&;wnfaqmuf&ef vlrsm;vdkufem&rnfh

pnf;rsOf;rsm;udk pm&if;jyKpkyg/

- vkyfief;rsm;pm&if;wpfckudk aqmif&Guf&ef vG,fulrI

odkYr[kwf cufcJrIt& tqifhcGJowfrSwfyg/

5/

rdwfquf

]tm;vkH;yJ r*Fvmyg/ uREkfyftrnfu eD½dkjzpfNyD; oluawmh

armf*efjzpfygw,f/ uREkfyfu Nidrf;csrf;a&;ESifh ywfoufNyD;

aqG;aEG;0dkif;udk aqmif&GufoGm;rnfjzpfNyD; armf*efuawmh

rSwfpka&;rSwfoGm;ygrnf/ aqG;aEG;pOfumvtwGif;

oifwdkY\ tjrifrsm;udk vGwfvyfpGm zGifh[ajymqdkapvdk

ygonf/ þaqG;aEG;csufrsm;udk uREkfyfwdkYu toHoGif;,l

oGm;ygrnf/ xdkodkY toHoGif;,l&jcif;rSm okawoe

twGufom jzpfNyD; toHzdkif (odkY) yk*¾dKvfa&;qdkif&m

tcsuftvufrsm;udk rnfolESifhrQ zvS,frQa0oGm;rnf

r[kwfyg/}

oabmwlnDcsuf

]þokawoeonf Nidrf;csrf;a&;taMumif;jzpfNyD;

Nidrf;csrf;a&;qdkif&m oifwdkY\ tawGUtBuHKrsm;udk

oif,l&ef pdwf0ifpm;rdygonf/ þtcsuftvufrsm;udk

&efukefESifh rEÅav;NrdKU&Sd&yfuGuf? NrdKUe,frsm;wGif

Nidrf;csrf;a&; wnfaqmufjcif;twGuf aqmif&Guf&ef

pDrHudef; wpfck zefwD;&mwGif tokH;jyKoGm;ygrnf/

ar;cGef;wdkif; tm;vkH;udk ajzqdk&ef rvdktyfyg/ ajzqdkvdkpdwf

r&Sdawmhygu tcsdefra&G; xGufcGmoGm;Edkifygonf/}

tydwf

þtaMumif;t&mrsm;ESifh ywfoufNyD; ,aeYvma&muf

yg0ifay;onfhtwGuf aus;Zl;wifygonf/ aemufqkH;

ar;jref;vdkonfh odkYr[kwf rSwfcsufay;vdkonfh

tcsufrsm; &Sdygao;ovm;/ aemufxyfar;jref;p&m

ar;cGef;rsm; &Sdvmygu uREkfyfwdkYudk qufoG,fEdkif&ef

vdyfpmuyfrsm;udk wpfa,mufcsif;pDtm; ay;tyfoGm;

ygrnf/

6/ 5-10 OD;ygaom tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u

¤if;wdkY\ OD;wnftkyfpk aqG;aEG;0dkif;rsm;udk

avhusifh&rnf/ tzGJUwdkif;u Zmwfaumifwpfae&m&mrS

yg0if&rnf/

• qE´&Sdygu ¤if;wdkY\ o½kyfazmfwifqufrIrsm;udk

twef;odkY wifqufjyocdkif;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 97 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

1/ ]tvkyftudkif&SmazGjcif;ESifh ywfoufNyD; &efukefNrdKUrS

vli,frsm;\ tawGUtBuHKrsm;ESifh todtjrifrsm;}

2/ vlOD;a&rSm &efukefNrdKUwGif;ESifh &efukefNrdKUpGefrS vli,frsm;

jzpfonf/ tokH;jyKcJhonfh erlemaumuf,ljcif;

enf;vrf;rsm;rSm pdppfa&G;cs,ferlemaumuf,lenf;ESifh

ESif;vkH;erlemaumuf,ljcif; jzpfygonf/

3/ okawoDu OD;wnftkyfpkaqG;aEG;0dkif;

ar;cGef;rsm;udk prf;oyfjcif;jzifh ydkrdkaumif;rGefatmif

jyifqifajymif;vJcJhonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

4/ (u) vli,frsm;taejzifh vGwfvyfpGm (odkY) pdwfvuf

ayghyg;pGm zGifh[ajymqdkEdkifrnf r[kwfay/

(c) jyifqifzGJUpnf;xm;onfh ppfwrf;vTmwpfckonf

okawoDrsm;taejzifh tao;pdwf

tcsuftvufrsm;udk vsifjrefpGm&&Sd&ef rwlnDonfh

½Iaxmifhrsm;udk od&Sd&ef odkYr[kwf OD;wnftkyfpk

aqG;aEG;0dkif;twGif; ay:xGufvmonfh

acgif;pOftopfrsm;udk pl;prf;avhvm&ef tcGifhta&;

ray;acs/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 98 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - OD;wnftkyfpkrsm;

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 11

ckajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuftokH;jyKoGm;rnfqdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdk

pdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe ar;cGef;rsm;

twGuf OD;wnftkyfpk aqG;aEG;0dkif;wpfckonf oifhawmfrI

&Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u OD;wnftkyfpk

aqG;aEG;0dkif;wpfckonf ¤if;wdkY\ okawoe

pDrHudef;rsm;ESifh rnfodkY qufET,frI&SdEdkifaMumif;

aqG;aEG;&rnf/

tydkaqmif;vkyfief; - oifwdkY\ OD;wnftkyfpkudk

avhusifhyg/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoepDrHudef;ay:

rlwnfNyD; OD;wnftkyfpk tpDtpOfwpfck 'DZdkif;a&;qGJ

&rnf/

2/ tzGJUi,frsm;jzifh ¤if;wdkY\ OD;wnftkyfpk vkyfief;rsm;

ESifh ar;cGef;rsm;udk prf;oyfNyD; rSwfpkrsm;

a&;om;&rnf/

3/ ¤if;wdkY\ rSwfpkrsm;udk jyefvnfzwf½INyD; vlawGU

ar;jref;jcif; ar;cGef;rsm;udk ydkrdkaumif;rGefvmaprnfh

enf;vrf;rsm;udk pOf;pm;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; (odkY) tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u

ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 99 -

tcef; 7 -

apmifhMunfhavhvmjcif;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 100 -

7.1 apmifhMunfhavhvmjcif;

tBudKavhvmcsuf

1/ wpfOD;csif;pDtvdkuf ausmif;om;rsm;u "mwfykHudk

wpfrdepfcefY Munfh½Iyg/

• tcsdefrSwfxm;yg/ wpfrdepfjynfhonfhtcgwGif

ausmif;om;rsm;udk &yfwefYcdkif;yg/

• ausmif;om;rsm;u "mwfykHxJrS rSwfrdorQudk

wwfEdkiforQ tao;pdwfa&;cs&rnf/

2/ a&;om;xm;onfh pmtkyfrsm;udkydwfyg/

ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u "mwfykHxJwGif

pl;prf;rdonfht&mrsm;udk EIdif;,SOf&rnf/ xdkYaemuf

uGJvGJpGm rSwfom;xm;rdonfht&mrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

3/ "mwfykHay:wGif tajccHí okawoe ar;cGef;wpfckudk

ESpfa,mufwpfwGJpD pOf;pm;&rnf/

• xdkYaemuf ¤if;wdkY\ okawoear;cGef;rsm;udk twef;odkY

jyefvnf&Sif;jy&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- &efukefNrdKUwGif armfawmfqdkifu,frsm;udk rnfodkY

tokH;jyKMuoenf;/

- vrf;rwef;rS aps;qdkifydkif&Sifrsm;ESifh vrf;rwef;rS

a0;onfhae&mu aps;qdkifydkif&Sifrsm;\

0ifaiGjcm;em;rIrSm tb,fenf;/

- vrf;ab;aps;\ oufa&mufrIrsm;ESifh ywfoufNyD;

&yf&Gmvlxk\ todtjrifrsm;rSm tb,fenf;/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefaMumif;^rSm;,Gif;aMumif; qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefaom xkwfjyefcsufwpfcktjzpf

jyefvnfa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rSefygonf/

2/ rSm;ygonf - apmifhMunfhavhvmjcif;udk rdom;pktdrfrsm;?

vrf;? pmMunfhwdkuf odkYr[kwf aps; ponfwdkY tygt0if

rwlnDonfh ae&mrsm;pGmwGif vkyfaqmifEdkifygonf/

3/ rSefygonf/

4/ rSm;ygonf - apmifhMunfhavhvmjcif; rSwfpkwdkrsm;udk

vkyfaqmifaeonfhtcsdeftwGif; odkYr[kwf

NyD;qkH;oGm;onfh tcsdefwGif a&;om;Muygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 101 -

vkyfief;pOf - apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfrsm;udk

zwf½I&rnf/

1/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDwGif okawoDu

rnfonfht&mrsm;udk apmifhMunfhavhvmaeaMumif;

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

tajctaejyjzpf&yf (1) - &efukefNrdKU&Sd a'ocHaps;rsm;wGif

oufBuD;ydkif;vlrsm;\ 0,f,lokH;pGJrI ykHpHerlemrsm;/

tajctaejyjzpf&yf (2) - &Srf;jynfe,f&Sd jynfwGif;

a&TUajymif;aexdkifolrsm;pcef;wGif vlrsm;u aomufokH;a&

qdkif&m ypönf;rsm;udk rnfodkY tokH;jyKonfhykHpHrsm;/

2/ ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfwpfckcsif;pDtwGuf

okawoe ar;cGef;wpfckpD pOf;pm;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

tajctaejyjzpf&yf (1) - &efukefNrdKU&Sd a'ocHaps;rsm;wGif

oufBuD;ydkif;vlrsm;\ 0,f,lokH;pGJrIykHpH erlemrSm

tb,fenf;/

tajctaejyjzpf&yf (2) - &Srf;jynfe,f&Sd jynfwGif;

a&TUajymif; aexdkifolrsm;pcef;wGif aomufokH;a&?

a&qdk;EkwfpepfESifh wpfudk,f&nfoefY&Sif;a&;qdkif&m

jyóemrsm;rSm tb,fenf;/

3/ ausmif;om;rsm;u okawoDtaejzifh apmifhMunfh

avhvmjcif; rSwfpkudk rnfonfhtcsdefwGif a&;om;&rnf

jzpfaMumif; qkH;jzwf&rnf - apmifhMunfhavhvmaepOf

twGif; odkYr[kwf NyD;qkH;oGm;onfhtcgwGif -

tb,faMumifhenf;/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

tajctaejyjzpf&yf (1) - okawoDu apmifhMunfh

avhvmjcif; NyD;onfhtcgwGifomvQif rSwfpka&;om;oifh

ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf vlrsm;\

taMumif;udk aps;ü vdkufvHrSwfom;a&;om;jcif;onf

,Ofaus;onfh trlt&m r[kwfaomaMumifh odkYr[kwf

vufawGUrusonfh twGufaMumifhjzpfonf/

tajctaejyjzpf&yf (2) - okawoDu apmifhMunfh

avhvmaepOf twGif; rSwfpka&;om;oifhygonf/ pcef;rS

vlrsm;u okawoDa&muf&Sdaeonfh taMumif;&if;udk

od&Sdem;vnfxm;onfhtwGuf pdwfvufayghyg;rI

&SdaeEdkifygonf/

4/ ausmif;om;rsm;u apmifhMunfhavhvmjcif;jzpfpOftwGif;

&ifqdkifBuHKawGU&Edkifajc&Sdaom jyóemrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

• xdkYaemuf tqdkygjyóemrsm;twGuf ajz&Sif;csufrsm;udk

pOf;pm;&rnf/

• tcsdKUtzGJUrsm;udk ¤if;wdkYpOf;pm;xm;onfh

ajz&Sif;csufrsm;udk twef;odkYwifjycdkif;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

tajctaejyjzpf&yf (1) - aemufrSvdkufí

pdkufMunfhjcif;jzifh oufBuD;ydkif;vlrsm;udk

pdwftaESmifht,Suf jzpfapEdkifonf/ okawoDu

aps;qdkifydkif&SifESifh ¤if;wdkY apmifhMunfhavhvmrnfh

oufBuD;ydkif; vlrsm;udk okawoetaMumif;

ajymjyjcif;jzifh tqdkygvlrsm;udk pdwftaESmifht,Suf

uif;pGm 0,f,la&mif;0,fEdkifapygvdrfhrnf/

tajctaejyjzpf&yf (2) - okawoDu pcef;&Sdvlrsm;

aomufokH;a&qdkif&m ypönf;rsm;udk tokH;jyKjcif;udk

apmifhMunfhavhvm&mwGif tcuftcJ&SdEdkifygonf/

tb,faMumifhqdkaomf tqdkygvlrsm;onf

xdkae&mwGif &SdaeonfhtcsdefwGif tjcm;t&mrsm;udk

vkyfaqmifaeEdkifaomaMumifhjzpfonf odkYr[kwf

aomufokH;a& axmufyHhay;rI ydwfxm;jcif;aMumifhvnf;

jzpfEdkifonf/ okawoDtaejzifh vlrsm; aomufokH;a&

qdkif&m ypönf;rsm;udk tokH;jyKjcif;udk apmifhMunfhavhvm

Edkifonfh taumif;qkH;tcsdefudk pkHprf;xm;jcif;jzifh

jyifqifxm;oifhygonf/

tajctaejyjzpf&yf ESpfckpvkH;twGuf - okawoDu

¤if;apmifhMunfhavhvmae&onfh okawoe\

&nf&G,fcsufudk pcef;rSvlrsm;tm; &Sif;jyEdkifygonf/

vkyfief;pOf - vkyfief;wpfcktm; apmifhMunfhavhvmjcif;

1/ ausmif;om;rsm;udk tzGJUESpfzGJUcGJyg/

• tzGJU (1) u wm0ef 3 ckudk pum;rajymbJ

aqmif&Guf&rnf/

• tzGJU (2) u tzGJU (1) \ vkyfaqmifcsufrsm;udk

apmifhMunfhavhvmNyD; rSwfpka&;rSwf&rnf/

2/ wpfwef;vkH;taejzifh þokawoeudk aqmif&Guf&mwGif

jzpfvmEdkifajc&Sdaom jyóemrsm;udk cGJjcm;azmfxkwfNyD;

¤if;wdkYtwGuf ajz&Sif;csufrsm;udk pOf;pm;Munfh&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

jyóem - jzpfysufaeaom taMumif;t&mrsm;pGm&SdaeNyD;

tao;pdwf rSwfpka&;om;&ef cufcJapygonf/

ajz&Sif;csufrsm; -

- ADG'D,dk½dkuful;xm;yg/

- rSwfpka&;om;&ef vlESpfOD;owfrSwfxm;yg/

- tcsuftenf;i,fudkom t"duxm;tm½kHpdkufyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 102 -

3/ wpfwef;vkH; (odkY) tzGJUi,frsm;taejzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

- tzGJUwpfzGJUcsif;pD\ apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;udk

wlnDaomenf;vrf; - wpfaeYwnf;?

wpfcsdefwnf;? wpfywfwnf;? jzpfEdkifvQif

okawoD wpfOD;wnf;jzifh - jzpfap&ef *½kpdkufyg/

þenf;jzifh apmifhMunfhavhvmjcif;udk ydkNyD;

udk;pm;EdkifpGrf; &Sdapygonf/ tb,faMumifhqdkaomf

tcsdef? wnfae&m? okawoDrsm;\ rwlnDaom

OD;wnfcsufrsm;aMumifh jzpfvmEdkifonfh

uGJjym;csufrsm; enf;yg;apaomaMumifhjzpfonf/

- okawoD (rsm;) u tokH;jyKaom pHEIef;rsm; pm&if;

wpfckudk azmfjyxm;yg/ odkYrSomvQif wpfzGJUcsif;pD\

wlnDaomtcsufrsm;udk apmifhMunfhavhvmoGm;rnf

jzpfonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u Oyrmrsm;onf udk,fwdkifyg0if

vkyfaqmifonfh apmifhMunfhavhvmjcif; [kwf^r[kwf

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

1/ udk,fwdkifyg0ifvkyfaqmifonfh apmifhMunfhavhvmjcif;

2/ udk,fwdkifyg0ifvkyfaqmifonfh apmifhMunfhavhvmjcif;

3/ r[kwfyg/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ tcsdefumvwpfavQmuf ajymif;vJrIrsm;udk

apmifhMunfhavhvmonfh rnfonfh okawoerqdk/

Oyrm - tpm;taomufqdkifrsm;wGif azmhbl;rsm;

tokH;jyKjcif;tm; qefYusifonfh ynmay;urfydef;rsm;\

oufa&mufrIEIef;/

2/ oifapmifhMunfhavhvmaeonfh aqmif&Gufcsufrsm;udk

vlrsm;pGmu vkyfaqmifaeonfh acgif;pOfwpfck/

3/ vltrsm;\ tawG;tjrifrsm;ESifh tBuHÓPfrsm;udk

od&Sdjcif;yg0ifonfh ar;cGef;wpfck/

tydkaqmif;vkyfief; - apmifhMunfhavhvmjcif;

(odkY) udk,fwdkifyg0ifvkyfaqmifonfh apmifhMunfh

avhvmjcif; jzpfygovm;/

1/ ausmif;om;rsm;udk okawoe tajctaejy

jzpf&yfrsm;\ Oyrmrsm;tcsdKUudk azmfjyay;yg/ Oyrm -

• okawoDwpfOD;u wuúodkvf

ausmif;om;rsm;onf rnfonfh rkefYtrsdK;tpm;udk

0,f,lpm;okH;MuaMumif; od&Sdvdkonf/

• okawoDtzGJUwpfzGJUu tvSr,f^tvSarmif

NydKifyGJ0ifrsm;tMum; qifwlnDcsufrsm;ESifh

uGJjym;jcm;em;csufrsm;udk pl;prf;avhvmvdkonf/

• okawoDwpfOD;u pdkufysdK;a&; vkyfom;rsm;

twGuf usef;rma&;qdkif&m udpö&yfrsm;taMumif;

od&Sdvdkonf/

2/ wpfwef;vkH;taejzifh ausmif;om;rsm;u tajctaejy

jzpf&yfwpfckcsif;pDwGif apmifhMunfhavhvmjcif;

(odkY) udk,fwdkifyg0ifvkyfaqmifonfh apmifhMunfh

avhvmjcif;u ydkrdkaumif;rGefrI &Sd^r&Sd aqG;aEG;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 103 -

7.2 uGif;qif;rSwfpkwdkrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

2/ - pdwfxJwGif tBudrfBudrf jyefvnf&Gwfqdkyg/

- xdktaMumif;udk wpfpkHwpfa,muftm; ajymMum;yg/

- aemufydkif;wGif jyefvnfrSwfrdap&eftwGuf rSwfpkwdk

a&;om;xm;yg/

- zkef;jzifh toHoGif;xm;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 104 -

vkyfief;pOf - apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;twGuf

tBuHjyKcsufrsm;

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u tBuHjyKcsufrsm;udk

apmifhMunfhavhvmjcif; rvkyfaqmifrD? vkyfaqmifaepOf

twGif;ESifh vkyfaqmifNyD;aemuf ponfh trsdK;tpm; (3)

rsdK;tjzpf cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajzrsm;

apmifhMunfhavhvmjcif; rvkyfrD - u? c? p? Z

apmifhMunfhavhvmaepOftwGif; - C? p? Z

apmifhMunfhavhvmNyD;aemuf - *? C? i? q? ps

2/ tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u pm&if;wpfckcsif;pD

twGuf tjcm;aomtBuHjyKcsufrsm;udk aygif;xnfh&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

apmifhMunfhavhvmjcif; rvkyfrD - apmifhMunfhavhvm&ef

tokH;0ifonfh ae&mwpfck &SmazGyg/

apmifhMunfhavhvmaepOftwGif; - oif\ okawoe

acgif;pOfESifh teD;pyfqkH; qufET,frI&Sdonfh t&mrsm;udk

tm½kHpdkufyg/

apmifhMunfhavhvmNyD;aemuf - toHoGif;xm;aom

apmifhMunfhavhvmjcif; rSwfpkrsm;tm;vkH;udk em;axmifyg/

• qE´&Sdygu oifykef;ay:wGif wpfwef;vkH;taejzifh

pm&if;jyKpkxm;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 105 -

vkyfief;pOf - ab;ywf0ef;usifudk apmifhMunfhavhvmyg

rSwfcsuf - ausmif;om;rsm;u apmifhMunfhavhvmjcif;

enf;vrf;wpfckudk a&G;cs,f&ef tcufawGUaeygu

þvkyfief;\tpwGif apmifhMunfhavhvmjcif;

vkyfaqmifEdkifrnfh rwluGJjym;aom enf;vrf;rsm;udk

jyefvnf today;yg/

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkYteD;tem;? ¤if;wdkY\

tdrfeD;em;csif; odkYr[kwf pmoifcef;wpf0dkufwGif

apmifhMunfhavhvmEdkifonfh acgif;pOfwpfckckudk

a&G;cs,fyg/

• ¤if;wdkY apmifhMunfhavhvmrnfht&mrsm;ESifh

apmifhMunfhrnfh enf;vrf;rsm;udk qkH;jzwf&rnf/ Oyrm -

- wpfcsdefwnf;wGif apmifhMunfhavhvmNyD;

rSwfpkrsm;a&;rSwfyg/ odkYr[kwf

- apmifhMunfhavhvmNyD; aemufrS rSwfpka&;rSwfyg/

odkYr[kwf

- vkyfief;wGif udk,fwdkifyg0ifNyD; xdktaMumif;udk

a&;om;yg/ odkYr[kwf

- jyifqifzGJUpnf;xm;onfh vlawGUar;jref;jcif;wpfck&Sd

ar;cGef;rsm;pm&if;ESifh wlnDonfh apmifhMunfh

avhvmjcif; pHEIef;rsm;pm&if;wpfckudk

vdkufemusifhokH;yg - tp&Sdojzifh/

2/ ¤if;wdkY\ apmifhMunfhavhvmjcif;udk aqmif&GufNyD;

rSwfpkrsm;udk a&;om;&rnf/

3/ wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;taejzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

1/ csif;rdkifwuúodkvf&Sd EdkifiHwumausmif;om;rsm;

&ifqdkifBuHKawGU&aom pdefac:rIrsm;ESifh ¤if;wdkYudk

ajz&Sif;Edkifrnfh enf;AsL[mrsm;/

2/ EdkifiHwumausmif;om;rsm; xdkifonfhae&m? pmoifcef;ESifh

pm;aomufqdkifwef;twGif; ¤if;wdkY pum;ajymolrsm;/

3/ [kwfygonf/ wpfcgwpf&HwGif aeYvnfpmtwGuf

tqdkyg ausmif;om;rsm;ESifh ,SOfwGJpm;aomufjcif;jzifh

aqmif&GufcJhygonf/

4/ yxrOD;qkH;taejzifh olru ausmif;om;rsm;udk

apmifhMunfh avhvmcJhonfhtwGuf ¤if;wdkYudk rnfonfh

tjyKtrlrsm;taMumif; ar;jref;&rnfudk od&SdcJh

ygonf/ xdkYaemuf olrapmifhMunfhavhvmcJhonfh

taMumif;t&mrsm;ESifh ywfoufonfh tjcm;aom

owif;tcsuftvufrsm; xyfrH&&Sd&eftwGuf

vlawGUar;jref;jcif;rsm;udk tokH;jyKcJhygonf/

þokawoewGif EdkifiHwumausmif;om;rsm;udk ¤if;wdkY

jyKrlaexdkifonfh ykHpH\ aemufuG,frS taMumif;&if;rsm;ESifh

xdkodkY jyKrlaexdkifjcif;jzifh ¤if;wdkY\ tjcm;aom b0

aexdkifrI ykHpHudk rnfodkY oufa&mufaMumif; ar;jref;&ef

twGuf vlawGUar;jref;jcif;udk tokH;jyKcJhygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 106 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; -

apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 12 ck

ajrmuf jzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u

¤if;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkY

a&G;cs,fxm;aom ,cifokawoeacgif;pOfrsm;

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;?

pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk

awGUjrifvmEdkifonf (odkY) tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf

ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe ar;cGef;twGuf

apmifhMunfhavhvmjcif;onf oifhavsmfrI &Sd^r&Sd

qkH;jzwf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u apmifhMunfh

avhvmjcif;onf ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;rsm;wGif

rnfodkY tokH;csoGm;EdkifaMumif; aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - apmifhMunfhavhvmaeonfh wpfcsdefwnf;wGif

rSwfpka&;rSwfEdkifjcif;/

- jzpfysufrIrsm;jym;aeonfhtwGuf

ta&;BuD;onfht&mrsm;udk vpf[moGm;jcif;/

- apmifhMunfhavhvmNyD;rS rSwfpka&;om;onfhtcgwGif

jzpfysufcJhonfht&mrsm;udk jyefvnfrSwfrdaejcif;/

- vlrsm;\ tjyKtrlrsm;tay: oufa&mufrI&SdEdkifjcif;

odkYr[kwf apmifhMunfhcHae&onfhtwGuf

yg0ifolrsm;u pdwfvufayghyg;rIr&Sdjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 107 -

tcef; 8 -

ta&twGufpHjyK a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfjcif;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 108 -

8.1 ta&twGufpHjyK

a'wmrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ eHygwfrsm;? a&wGufjcif;? ocsFm? eHygwfrsm;udk

Z,m;xJwGif a&;xnfhjcif;? udef;*Pef;

tcsuftvufrsm;? um;csyfrsm; a&;qGJjcif;/

2/ (u) a&mif;cscJhaom odkYr[kwf pm;okH;cJhaom

rwljcm;em;onfh tpm;tpm ta&twGufrsm;

(c) wpfaeYwmtwGif; vma&mufpm;okH;ol ta&twGuf

- wpfaeYwmtwGif; a&mif;csaom pm;aomufyGJ

ta&twGuf

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 109 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u tqifhrsm; (1-3) udk vkyfief;rsm;

(u-p) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

tajzrsm;

1/ C? p

2/ u? c

3/ *? i

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 110 -

rSwfcsuf - udef;*Pef;a'wmESifh trsdK;tpm;qdkif&m

a'wmrsm;tMum; jcm;em;csufrSm udef;*Pef;

a'wmrsm;onf eHygwfrsm;jzpfNyD; trsdK;tpm;qdkif&m

a'wmrsm;rSm pum;vkH;jzpfMuonf/ tcsdKUeHygwfrsm;

yg0ifaom a'wmonf udef;*Pef;a'wmrsm; tNrJwrf;

r[kwfMuacs/ tb,faMumifhqdkaomf eHygwfrsm;

yg0ifaomfvnf; udef;*Pef; t"dyÜm,fr&Sdonfh

a'wmtcsdKU &SdaeonfhtwGufjzpfonf/ Oyrm -

zkef;eHygwf/ zkef;eHygwfrsm;udk pkaygif;NyD; aygif;jcif;?

EIwfjcif; (odkY) wGufcsufjcif;jzifh tokH;0ifaom odkYr[kwf

udef;*Pef;qefaom t"dyÜm,frsm; xGufay:vm

vdrfhrnf r[kwfacs/ xdkYaMumifh zkef;eHygwfrsm; (vrf;?

tdrfeHygwfrsm;) onf eHygwfrsm;jzpfaomfvnf;

¤if;wdkYonf trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;jzpfMuonf/

atmufygavhusifhcef;xJ&Sd pmom;rsm;xJrS OyrmESifh

]q} ESifh ]Z} wdkYonf udef;*Pef;rsm;yg0ifaom

trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;jzpfMuonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 111 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;ESifh tajzrsm;onf

udef;*Pef;a'wm odkYr[kwf trsdK;tpm;qdkif&m

a'wmrsm; [kwf^r[kwf qkH;jzwf&rnf/

1/ tajzrsm;

(u) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(c) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(*) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

(C) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

2/ tajzrsm;

(u) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(c) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(*) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

(C) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

(i) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(p) udef;*Pef;qdkif&ma'wm

(q) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

(Z) trsdK;tpm;qdkif&ma'wm

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 112 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ajzMum;csufrsm;udk

oauFwa&;om;NyD; Z,m;wpfckxJwGif jznfhpGuf&rnf/

tajzrsm;

ar; 1 ar; 2 ar; 3 ar; 4

yg0ifajzMum;ol 2 3 3 2 2

yg0ifajzMum;ol 3 3 6 2 1

yg0ifajzMum;ol 4 2 7 1 1

vkyfief;pOf - a'wmrSwfwrf;rsm;jzifh

jyóemajz&Sif;jcif;

1/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u a'wmZ,m;wpfckudk 'DZdkif;a&;qGJ

&rnf/

rSwfcsuf - tcsdKUtzGJUrsm;taejzifh touft&G,f

tydkif;tjcm;udk ¤if;wdkY\ a'wmZ,m;xJwGif

jznfhpGufonfhtcgwGif tBuHay;&ef vdktyfonfhtwGuf

ESpfa,mufwpfwGJ (odkY) tzGJUi,frsm;jzifh ppfaq;ay;yg

- jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;udk Oyrmwpfcktaejzifh

Munfhyg/ (Oyrm - <20? 21-30? 31-40…..? pojzifh/)

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

< 2021-

30

31-

40

41-

50

51-

60

61-

70

71-

80> 80

3 4 3 2 2 1 3 1

2/ tzGJUrsm;u tajctaeudk aqG;aEG;NyD; jzpfEdkifajc&Sdaom

ajz&Sif;csufrsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

a'wmZ,m;xJwGif ]rajzqdkvdkyg} [laom a&G;cs,fp&m

ESifh ]tjcm;omoma&;} [laom a&G;cs,fp&mwdkYudk

xnfhoGif;ay;yg/

0 1 2 3 4 5 6 7

3 8 2 2 1 1 2 1

0 - rajzqdkvdkyg

1 - Ak'¨bmom

2 - rlpvif

3 - c&pf,mef

4 - [dE´L

5 - awmawmifa&ajr tp&SdonfwdkYudk udk;uG,fol

6 - bmomrJh

7 - tjcm;aom udk;uG,fonfhbmom

xdkYaemuf okawoe tpD&ifcHpmwrf; (tcef; 10 wGif

Munfhyg) \ cGJjcrf;pdppfcsufESifh (odkY) aqG;aEG;csuf&Sd

]tjcm;aom udk;uG,fonfhbmom} rnfonfh

trsdK;tpm;rsm; yg0ifaMumif; &Sif;jyyg/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

udef;*Pef;qdkif&ma'wmrsm;udk ydkrdktqifhjrifhaom

udef;*Pef;qdkif&m cGJjcrf;pdppfjcif; enf;vrf;rsm;jzifh

cGJjcrf;pdppfEdkifygonf/ tb,faMumifhqdkaomf

¤if;a'wmrsm;onf udef;*Pef;toGif &SdaeESifhNyD;om;

jzpfonfh twGufaMumifhjzpfonf/ trsdK;tpm;qdkif&m

a'wmrsm;udk eHygwfwefzdk;rsm;ay;&ef t&ifvdktyf

ygonf/

trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;udk tpktzGJUrsm; odkYr[kwf

trsdK;tpm;rsm;tjzpf tkyfpkzGJUEdkifNyD; ¤if;wdkYonf

tqdkygtpktzGJU\ t&G,ftpm; odkYr[kwf wpfckESifh

wpfck qufET,faeonfh trsdK;tpm;rsm;qdkif&m

tcsuftvufrsm; azmfjyay;Edkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 113 -

8.2 &Sif;vif;azmfjyay;aom

udef;*Pef;

tcsuftvufrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

rSwfcsuf - vdktyfygu Z,m;\ b,fbufaumfvHonf

jzpfEdkifajc&Sdaom arG;csif;armifESr ta&twGufjzpfaMumif;

(a'wmrsm;ay: tajccHí) &Sif;jyyg/ nmbufjcrf;&Sd

aumfvHonf tqdkyg armifESrta&twGuf&Sdonfh

ausmif;om; ta&twGufjzpfaMumif; &Sif;jyyg/ (Oyrm

- ausmif;om;ESpfOD;wGif arG;csif;armifESr r&SdMubJ?

ausmif;om; 7 OD;wGif arG;csif;armifESr 2 OD;pD&SdMuonf

tp&Sdojzifh/)

tajzrsm;

1/ 2

2/ 4

3/ þZ,m;wGif rwljcm;em;aom wefzdk;rsm; tBudrfrnfrQ

ay:xGufvmaMumif; azmfjyjcif;jzifh a'wmrsm;udk

tESpfcsKyfxm;ygonf/ pmrsufESm 112 &Sd Z,m;wGif

yg0ifajzMum;olwpfOD;csif;xHrS ajzMum;csufwpfckcsif;pD

twGuf wefzdk;rsm;yg0ifonf/

rSwfcsuf - ysrf;rQudef;? tv,fudef;ESifh Budrfrsm;udef;

wdkYudk a'wmtpkwpfpktwGif;&Sd A[dkwefzdk;rsm;udk

wGufcsuf&ef tokH;jyKygonf/

ysrf;rQudef;onf &v'frsm;udk ajymif;vJEdkifaom wefzdk;BuD;

(odkY) wefzdk;i,fudef;rsm;r&Sdonfh udef;*Pef;a'wmrsm;

twGuf ysrf;rQudef;wGufcsuf&mwGif tokH;0ifqkH;jzpfonf/

Oyrm - oif\ &yf&GmtwGif;&Sd vlrsm;\ wpfywfpm

ysrf;rQ0ifaiGudk od&SdvdkNyD; vlwdkif;u qifwlnDaom

yrmP &&Sdonfqdkygu ysrf;rQudef;udk tokH;jyKNyD;

A[dkwefzdk;udk wGufcsufEdkifygonf/

tv,fudef;onf usef&Sdaom a'wmtpktzGJUESifh

EIdif;,SOfvQif A[dkwefzdk;udk ajymif;vJEdkifonfh tvGef

BuD;rm;aom (odkY) tvGefao;i,faom eHygwfrsm;

yg0ifonfh udef;*Pef;a'wmrsm;twGuf tokH;jyKygonf/

Oyrm - oif\ &yf&GmtwGif;&Sd vlrsm;\ wpfywfpm

ysrf;rQ0ifaiGudk od&SdvdkNyD; vlwpfOD;u tjcm;vlrsm;xuf

rsm;pGm0ifaiG&&Sdaeygu tv,fudef;udktokH;jyKygonf/

tv,fudef; 0ifaiGwefzdk;onf ydkrdkrsm;jym;Edkifygonf/

tb,faMumifh qdkaomf vltrsm;u 0ifaiGenf;yg;onfh

tcgwGif vlwpfOD;u 0ifaiGjrifhrm;aeonfhtwGufaMumifh

jzpfonf/ tv,fudef; (tv,fwefzdk;) onf vltrsm;

&&Sdonfh 0ifaiGESifh eD;pyfygvdrfhrnf/

Budrfrsm;udef;onf usm;^r? tvkyftudkif odkYr[kwf

vlrsm; aexdkifonfh NrdKUe,frsm;uJhodkYaom trsdK;tpm;

qdkif&m (udef;*Pef;r[kwfaom) a'wmrsm;twGuf

tokH;0ifqkH;jzpfonf/ Oyrm - oifh&yf&GmxJ&Sd

vlrsm;udk rnfonfhtvkyftudkif vkyfaqmifMuaMumif;

ar;jref;MunfhvQif vltrsm;u vkyfaqmifonfh

tvkyftudkifonf Budrfrsm;udef; jzpfygvdrfhrnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 114 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u t*Fvdyfpm pmoifcef;

ausmif;om;rsm;\ arG;csif;armifESr udef;*Pef;rsm;rS

ysrf;rQudef;? tv,fudef;ESifh Budrfrsm;udef;wdkYudk

wGufcsuf&rnf/

• tajzrsm;udk ar;jref;NyD;onfhtcgwGif tcsdKU

ausmif;om;rsm;udk ¤if;wdkY\ wGufcsufykHtm;

oifykef;ay:wGif vufawGUwGufcsufjycdkif;yg/

tajzrsm;

ysrf;rQudef; - 0 + 0 + 1 + 1 + 1 + 1 + 2 + 2 + 2 + 2

+ 2 + 2 + 2 + 3 + 3 + 3 + 3 + 5 + 5 + 5 = 45

45^20 = 2.25

tv,fudef; - 0? 1? 1? 1? 1? 2? 2? 2? 2? 2? 2? 2? 3? 3? 3?

3? 5? 5? 5 = 2

rSwfcsuf - ajzMum;csufrsm;onf pkH*Pef;jzpfaeygu

(20) tv,fudef;wGufcsuf&ef (2 jzpfonf) twGuf

tv,fudef;rsm;\ ysrf;rQwefzdk; (10 BudrfESifh 11

Budrfajrmuf) wdkYudk &,lyg/

Budrfrsm;udef; - 0? 0? 1? 1? 1? 1? 2? 2? 2? 2? 2? 2? 2? 3? 3?

3? 3? 5? 5? 5 = 2

vkyfief;pOf - a'wmrsm;udk cGJjcrf;pdppfNyD;

a'wmZ,m;wpfck zefwD;a&;qGJyg

1/ wpfOD;csif;pDtaejzifh ausmif;om;rsm;u a'wmZ,m;udk

Munfh½INyD; ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

(u) 34.125

(c) 2 em&D^120 rdepf

(*) touf 35 ESpfatmuf vlrsm;twGuf

tm;upm;onf ydkrdkausmfMum;ygonf (ajzMum;ol

3OD;u tm;upm;[kajzMum;NyD; wpfOD;uomvQif

pmzwfjcif;[k ajzMum;cJhonf/) touf 35 ESpf

txuf vlrsm;twGuf pmzwfjcif;onf ydkrdk

vlBudKufrsm;ygonf (ajzMum;ol 3 OD;u

pmzwfjcif;[k ajzMum;NyD; wpfOD;uomvQif

tm;upm;[k ajzMum;cJhygonf/)

2/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

a'wmZ,m;aemufwpfckudk xyfrHa&;qGJzefwD;&rnf/

• ausmif;om;rsm;u vl 8 OD;udk vlawGUar;jref;&rnf

jzpfNyD; ar;cGef;rsm;udk wpfykHpHwnf; ar;jref;&rnf/

• ¤if;wdkY\ a'wmrsm;udk a'wmZ,m;xJwGif

jznfhpGuf&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 115 -

3/ &v'frsm;udk aqG;aEG;yg/

(u) a'wmrsm;wGif vlBuD;rsm;onf vGwfvyfrI

ydkrdk&&SdaMumif; odkYr[kwf enf;yg;aMumif;uJhodkYaom

erlemykHpHrsm;udk azmfjyaeygovm;/

(c) a'wmrsm;wGif touft&G,fESifh tm;upm; (odkY)

pmzwfjcif; BudKufESpfoufrI erlemwdkYudk ,SOfwGJ

azmfjyxm;ygovm;/

• qE´&Sdygu &v'frsm;tm;vkH;udk twef;vdkuf

aqmif&Gufaom a'wmZ,m;wpfcktjzpf aygif;pnf;yg/

4/ þtcsuftvufrsm;udk rnfolrsm;u tokH;jyKrnf

jzpfaMumif;ESifh rnfonfhtwGuf tokH;jyK&jcif;jzpfaMumif;

aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- aMumfjimolrsm;u tm;upm;ypönf;rsm; odkYr[kwf

pmtkyfrsm;? owif;pmrsm;? r*¾Zif;rsm;udk wdusaom

touft&G,f tkyfpkwpfpkpktm; a&mif;cs&ef

tokH;jyKEdkifygonf/

- trsm;jynfolqdkif&m vIHYaqmfrIrsm;u vli,frsm;

odkYr[kwf oufBuD;ydkif;rsm;udk tm;upm;

ydkrdkvkyfaqmif&ef wdkufwGef;vdkonfhtcgwGif

þa'wmrsm;udk tokH;jyKEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 116 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u a'wmtpktzGJUrsm;udk Munfh½INyD;

BudrfEIef;rsm;udk zwf½I&rnf/

• ¤if;wdkYu BudrfEIef;jyZ,m;xJ&Sd trSm;ESpfckudk

cGJjcm;azmfxkwfNyD; rSefuefatmif jyifqifay;&rnf/

tajzrsm;

- vl 4 OD;u &rSwf 401-500 udk &&SdMuonf/

(6 OD;r[kwfyg)

- vl 3 OD;u "mwkaA'bmom&yfonf ¤if;wdkY\

tBudKufESpfoufqkH; bmom&yf[k ajzMum;cJhonf/

(2 OD;r[kwfyg)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 117 -

vkyfief;pOf - BudrfEIef;jyZ,m;

1/ ausmif;om;rsm;u Oyrmay;xm;aom pmoifcef;rS

ausmif;om;rsm;\ touft&G,fqdkif&m BudrfEIef;jy

Z,m;udk Munfh½I&rnf/

• wpfwef;vkH;taejzifh qifwlnDrI&Sdaom oifwdkY\

pmoifcef;rS ausmif;om;rsm;\ touft&G,fqdkif&m

BudrfEIef;jyZ,m;wpfckudk a&;qGJyg/

2/ oifwdkY\ pmoifcef;ESifh Oyrm pmoifcef;wdkY\

BudrfEIef;jyZ,m;rsm;udk EIdif;,SOfyg/

• ausmif;om;rsm;u Oyrmpmoifcef;ESifh ¤if;wdkY\

pmoifcef;rS ausmif;om;rsm;\ touft&G,frsm;udk

EIdif;,SOfcGJjcm;MunfhNyD; ajymjyEdkifonfh

taMumif;t&mrsm;udk 0gusa&;zGJUí pm&if;wpfck

jyKpk&rnf/ Oyrm -

- ]Oyrmpmoifcef;wGif uREkfyfwdkY\tcef;ESifh

EIdif;pmvQif ysrf;rQudef;t& touft&G,f

ydkrdkBuD;&ifhygonf/}

- ]Oyrmpmoifcef;wGif touf 16-20 twGif;&Sdonfh

ausmif;om;rsm;onf uREkfyfwdkY\tcef;ESifh

EIdif;pmvQif ydkrdkenf;yg;ygonf/}

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

- trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;onf ydkrdkvG,fulEdkif

ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf ¤if;a'wmrsm;udk

oauFw owfrSwfvdkufonfhtcgwGif cGJjcrf;

pdppf&ef eHygwftenf;i,fom &Sdíjzpfonf/

(vdktyfygu pmrsufESm 110-112 &Sd oauFw

a&;om;owfrSwfjcif;taMumif; ausmif;om;rsm;udk

jyefvnfowday;yg/)

- trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;onf em;vnf&

ydkrdkvG,fulygonf/ txl;ojzifh ½dk;&Sif;aom

trsdK;tpm;rsm; &SdaeonfhtcgwGifjzpfonf/ Oyrm -

tBudKufESpfoufqkH; tpm;tpmrsm;/

- udef;*Pef;a'wmrsm;onf ydkrdkvG,fulEdkifygonf/

tb,faMumifhqdkaomf udef;*Pef;tcsuftvuf

qdkif&m cGJjcrf;pdppfjcif; rjyKvkyfrD oauFwa&;om;

owfrSwfjcif;udk t&ifvkyfaqmif&ef rvdktyfonfh

twGufjzpfonf/

- udef;*Pef;qdkif&m a'wmrsm;jzpfygonf/

tb,faMumifhqdkaomf a'wmrsm;udk cGJjcrf;pdppf&ef

enf;vrf;rsm;pGm &SdonftwGufaMumifhjzpfonf/

(Oyrm - ysrf;rQudef;? tv,fudef; odkYr[kwf

Budrfrsm;udef;)/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 118 -

8.3 ta&twGufpHjyK

a'wmrsm;udk jrifEdkifatmif

ykHazmfjcif;

rSwfcsuf - þtcef;i,fwGif ausmif;om;rsm;u

azmfjyxm;aom odkYr[kwf aumuf,lcJhaom

a'wmrsm;udk tokH;jyKNyD; bm;csyfrsm; (bar charts) ESifh puf0dkif;um;csyfrsm; (pie charts) a&;qGJjcif;udk

avhusifh&rnf/ ¤if;um;csyfrsm;udk vufjzifha&;qGJEdkifonf

odkYr[kwf Microsoft Excel y½dk*&rfponfh

aqmhvf0Jvfrsm;udk tokH;jyKí avhusifhEdkifygonf/

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

tajzrsm;

1/ u = bm;csyf (bar chart)? c = puf0dkif;um;csyf (pie chart)

2/ ¤if;um;csyfrsm;udk a'wmZ,m;wpfckjzifh Munfhjcif;xuf

ydkrdkem;vnf&ef vG,fulEdkifonfh enf;vrf;wpfckjzifh

azmfjy&mwGif tokH;jyKygonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefaMumif;^rSm;,Gif;aMumif; qkH;jzwf&rnf/

• rSm;,Gif;aeygu rSefuefaom xkwfjyefcsufwpfcktjzpf

ajymif;vJa&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ rSm;ygonf - aumfzDqdkifonf 'DZifbmvwGif

tausmfMum;qkH;jzpfonf/

2/ rSm;ygonf - vltrsm;u ESpfwpfESpfwm\

'kwd,ydkif;wGif vma&mufvnfywfrI ydkrdkrsm;jym;cJh

ygonf/

3/ rSm;ygonf - vma&muf0,f,lolrsm;onf

arvESifh ZGefvwGif avQmhusoGm;NyD;aemuf

jyefvnfrsm;jym;vmcJhygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 119 -

vkyfief;pOf - bm;csyfwpfck zefwD;yg

rSwfcsuf - ausmif;om;rsm;onf atmufwGif

azmfjyxm;aom Oyrm bm;csyfESifh qifwlnDrI&Sdaom

um;csyfrsm;udk a&;qGJaejcif; &Sd^r&Sd ppfaq;yg/ xdkYtwl

ausmif;om;rsm;udk ¤if;wdkY\ pmtkyfxJ&Sd a&SUpmrsufESmrS

bm;csyfOyrmudk Munfh½IEdkifaMumif; jyefvnfowday;yg/

¤if;wdkY\ um;csyfrsm;wGif acgif;pOfwpfck? X 0if½dk; (wefzdk;rsm;) ESifh Y 0if½dk; (ajzMum;csuf

ta&twGuf^BudrfEIef;) wdkY\ trnfrsm; yg0ifoifh

ygonf/ ar;cGef; (2) twGuf um;csyfwGif vufpGJ

uGefysLwmESifh vufudkifzkef;rsm;jzpfonfh ypönf;ESpfrsdK;

twGuf bm;csyfrsm;onf eHygwf 0-5 wpfckcsif;pDtwGuf

rnfodkYjcm;em;aMumif; (ykHoP²mefESifh ta&mifrsm;)

azmfjyay;onfh tnTef;udef;wpfck vdktyfygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u tdrf&SdvQyfppfypönf;rsm;

BudrfEIef;jyZ,m;rS ar;cGef; (1) udk Munfh½I&rnf/

• txufyga'wmrsm;udk tokH;jyKNyD; tdrfwGif&Sdaom

tdwfaqmifuGefysLwm ta&twGufudk azmfjyonfh

bm;csyfwpfckudk ausmif;om;rsm;u a&;qGJ&rnf/

tajz

2/ ausmif;om;rsm; tdrf&SdvQyfppfypönf;rsm; BudrfEIef;jy

Z,m;rS ar;cGef; (2) udk Munfh½I&rnf/

• txufyg a'wmrsm;udk tokH;jyKNyD; tdrfwGif&Sdaom

tdwfaqmifuGefysLwmESifh vufudkifzkef; ta&twGufudk

azmfjyonfh bm;csyfwpfckudk ausmif;om;rsm;u

a&;qGJ&rnf/

rSwfcsuf - vdktyfygu X 0if½dk;ay:&Sd bm;csyfESpfcktwGuf

(vlta&twGufBudrfEIef;ESifh zkef;&Sdonfhvlta&twGuf

BudrfEIef;) rwljcm;em;onfh ykHoP²mef? ta&mif (odkY)

erlem ykHpHwdkYudk tokH;jyK&ef tBuHjyKay;yg (atmufwGif

ay;xm;aom bm;csyfxJ&Sd rwlnDonfh tjyma&mif

bm;wdkifrsm;udkMunfhyg)/

tajz

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh wGJzuf\ um;csyfrsm;udk

tjyeftvSef ppfaq;&rnf/

• ¤if;wdkY wGJzuf\ um;csyfxJwGif acgif;pOfwpfck?

wefzdk;rsm;? X 0if½dk;ESifh Y 0if½dk;udk rSefuefpGm

trnfay;xm;jcif;&Sd^r&SdESifh um;csyfxJwGif a'wmrsm;udk

rSefuefpGm azmfjyxm;jcif;&Sd^r&Sd ppfaq;&rnf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u rnfonfh xkwfjyefcsufrsm;onf

rSefuefMuaMumif; cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajz

2

avhusifhcef;

rSwfcsuf - puf0dkif;um;csyfwpfckay:wGif rwlnDonfh

a'wmpkESpfrsdK;udk azmfjy&efcufcJygonf/ xdkodkY

cufcJonfh twGufaMumifh ausmif;om;rsm;u ar;cGef; (2)

(vufudkifzkef;rsm;) a'wmrsm;udkom azmfjyMuygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u tdrf&SdvQyfppfypönf;rsm; BudrfEIef;jy

Z,m;rS ar;cGef; (2) ay: tajccHí puf0dkif;um;csyfwpfck

a&;qGJ&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u rdrdwdkY

wGJzuf\ um;csyfrsm;udk ppfaq;&rnf/

• wGJzuf\ um;csyfwGif acgif;pOfwpfck? wefzdk;ESifh

rSefuefaoma'wmrsm; xnfhoGif;xm;jcif;&Sd^r&Sd

ppfaq;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 120 -

tajz

vkyfief;pOf - ta&twGufpHjyK a'wmrsm;jzifh

twlvkyfudkifjcif;

• ausmif;om;rsm;u ppfwrf;vTmESifh jrefrmEdkifiH&Sd

aomufokH;a& jyóemqdkif&m a'wmZ,m;udk

Munfh½I&rnf/

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk

ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

(u) ar;cGef; (4) onf udef;*Pef;qdkif&m ar;cGef;jzpfNyD;

ar;cGef; 1? 2? 3? 5 ESifh 6 wdkYonf trsdK;tpm;qdkif&m

a'wmrsm;jzpfMuonf/

(c) 2

(*) 25%

(C) Al;rsm;

rSwfcsuf - touft&G,frsm;udk (ar;cGef; 1) eHygwfrsm;

tjzpf azmfjycJhaomfvnf; þOyrmwGif ¤if;wdkYonf

trsdK;tpm; qdkif&m a'wmrsm;jzpfMuonf/ tb,faMumifh

qdkaomf touft&G,frsm;udk rwlnDonfh trsdK;tpm; 5 ck

tjzpf zGJUpnf;owfrSwfxm;onfh twGufaMumifhjzpfonf/

2/ ausmif;om;rsm;u tpD&ifcHpmwrf;udk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf uGufvyfrsm;wGif oifhawmfaom

pum;vkH;rsm;udk jznfhpGuf&rnf/

tajzrsm;

(u) &Spf

(c) pdppfa&G;cs,ferlem

(*) udk;pm;EdkifpGrf;&Sdonf

(C) 75%

(i) aus;vufa'o

3/ ausmif;om;rsm;u pmrsufESm 121 &Sd um;csyf

wpfckcsif;pDwGif rnfonfht&mrsm;udk azmfjyxm;aMumif;

qkH;jzwf&rnf/

jzpfEfdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) bm;csyfwGif a'ocHrsm;\ aomufokH;a& &if;jrpf

wnfae&mrsm;\ BudrfEIef;rsm;udk azmfjyxm;onf/

(c) puf0dkif;um;csyfwGif oefY&Sif;aom aomufokH;a&

tvG,fwul&&Sdonfh (odkYr[kwf) r&&Sdonfh vlOD;a&

&mcdkifEIef;udk azmfjyxm;onf/ ¤if;um;csyfwGif

vlOD;a&\ 75% onf aeYpOfb0wGif oefY&Sif;aom

aomufokH;a&udk r&&SdMuaMumif; azmfjyaeygonf/

4/ 1/ r&&Sdyg/

2/ &&SdokH;pGJEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 121 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 122 -

vkyfief;pOf - ta&twGufpHjyKa'wmrsm;udk

aumuf,lNyD; cGJjcrf;pdppfyg

rSwfcsuf - ausmif;om;rsm;u &yf&GmvlxkxHrS

rwljcm;em;aom tajzrsm;udk &&SdEdkifonfhtwGuf

aomufokH;a& jyóemqdkif&m &yf&Gmppfwrf;udk tdrfpm

tjzpf wm0efay;vQif ydkrdkvG,fulEdkifygonf/

1/ wpfOD;csif;pDtvdkuf ausmif;om;rsm;u aomufokH;a&

jyóemqdkif&m &yf&Gmppfwrf;udk vl 4 OD;tm; ajzqdk&ef

awmif;qdkNyD; ¤if;wdkY\ tajzrsm;udk rSwfwrf;wifxm;

&rnf/

• ¤if;tajzrsm;udk a'wmZ,m;xJwGif jznfhpGuf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ a'wmrsm;udk

aygif;pnf;&rnf/

• ¤if;wdkYu ajzMum;ol 8 OD;? 12 OD;? 16 OD; (odkY) 20 OD;

twGuf a'wmZ,m;a&;qGJí a'wmrsm;tm;vkH;udk

Z,m;xJwGif jznfhpGuf&rnf/

3/ tzGJUrsm;u ¤if;wdkY\&v'frsm;udk bm;csyfwpfckESifh

puf0dkif; um;csyfwpfckwGif xnfhoGif;azmfjy&rnf/

4/ ¤if;wdkY\ um;csyfrsm;udk eH&Hay:wGif uyfxm;&rnf/

• xdkYaemuf tcef;wpf0dkuf vrf;avQmufNyD; tjcm;

tzGJUrsm;\ um;csyfrsm;udk Munfh½I&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 123 -

rSwfcsuf - Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) uGefysLwm y½dk*&rfwGif&Sdaom

owif;tcsuftvufrsm;rSm oifMum;&mwGif

a&G;cs,fEdkifonfh t&mwpfckjzpfygonf/ ¤if;y½dk*&rfudk

a'wmcGJjcrf;pdppf&mwGif taxmuftultjzpf ynma&;ESifh

vlrIa&; odyÜHavhvmrIwdkYwGif tokH;jyKygonf/

¤if;y½dk*&rfudk ykHrSeftm;jzifh tawGUtBuHK&Sdaom

okawoDrsm;u tokH;jyKMuygonf/ xdkYaMumifh oif\

ausmif;om;rsm;onf okawoepGrf;&nfrsm;udk ,ckrS

pwifoif,laeMuolrsm; jzpfygu þy½dk*&rfonf

¤if;wdkYtwGuf odyfNyD;tokH;0ifvdrfhrnf r[kwfay/

SPSS ESifh spreadsheet (Oyrm - excel) y½dk*&rf

ESpfckpvkH;onf ta&twGufpHjyK cGJjcrf;pdppfjcif;twGuf

tokH;0ifEdkifNyD; ¤if;wdkYESpfckpvkH;wGif tm;omcsufESifh

tm;enf;csufrsm; &SdMuygonf/ a,bk,stm;jzifhqdk&vQif SPSS y½dk*&rfudk rsm;jym;NyD; ½IyfaxG;aom a'wmrsm;tm;

cGJjcrf;pdppf&mwGif ydkrdktokH;wnfhaom y½dk*&rftjzpf

owfrSwfxm;Muonf/ odkYaomf ¤if;y½dk*&rftm;

tokH;jyKenf;udk oif,l&efcufcJEdkifygonf/ tajccH

udef;*Pef; qdkif&m cGJjcrf;pdppfjcif;twGuf? Excel y½dk*&rfonf tokH;jyK&ef vG,fulvsifjrefrI&SdNyD; vltrsm;

taejzifhvnf; ¤if;wdkY\ uGefysLwmwGif Microsoft Office suite \ wpfpdwfwpfydkif;taejzifh &SdESifhNyD;om;

jzpfygonf/

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

tajzrsm;

1/ SPSS onf a'wmrsm;udk vsifjrefrI&SdNyD; wduspGm

cGJjcrf;pdppf&ef twGuf tokH;jyKonfh uGefysLwm

y½dk*&rfwpfckjzpfonf/

2/ um;csyfrsm;ESifh Z,m;rsm;

3/ SPSS onf a'wmrsm;pGm aumuf,l&onfh pDrHudef;rsm;

twGuf tokH;0ifEdkifygonf/ tb,faMumifhqdkaomf

¤if;udk tokH;jyKjcif;jzifh udef;*Pef;qdkif&m cGJjcrf;pdppfjcif;

ESifh okawoeudk &Sif;vif;azmfjy&eftwGuf

um;csyfrsm;ESifh Z,m;rsm;a&;qGJ&mwGif vsifjrefpGm

aqmif&GufEdkifaomaMumifhjzpfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 124 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - um;csyfrsm;ESifh

Z,m;rsm;

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 13 ck

ajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoeacgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk

ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u bm;csyfrsm;ESifh Z,m;rsm;onf

¤if;wdkY\ okawoe &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk wifquf&ef

oifhawmfrI &Sd^r&Sd qkH;jzwf&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u bm;csyfrsm;ESifh

Z,m;rsm;udk ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;xJwGif rnfodkY

tokH;jyKoGm;rnfjzpfaMumif; aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ udef;*Pef;tcsuftvuf a'wmrsm;ESifhtwl - a'wmpk

wpfpk &SdonfhtcgwGif/

2/ trsdK;tpm;qdkif&m a'wmrsm;ESifhtwl - tpktzGJUrsm;

tMum; EIdif;,SOfvdkonfhtcg oifha'wmrsm;\

erlemykHpHudk jrifEdkifonfhykHpHrsm;jzifh azmfjyvdkonfhtcg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 125 -

tcef; 9 -

t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfjcif;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 126 -

9.1 t&nftaoG;pHjyK

a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u tajctaejyjzpf&yfudk zwf½INyD;

vlawGUar;jref;jcif; NyD;qkH;oGm;onfhaemufwGif xyfrH

vkyfaqmifEdkifajc&Sdaom okawoetqifhrsm;udk

aqG;aEG;&rnf/

• ausmif;om;rsm;\ tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif

a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- a'wmaumuf,lNyD;oGm;onfhtcgwGif rSwfpkwdkrsm;

tm;vkH; pkpnf;yg/

- vlawGUar;jref;jcif;rsm;wGif ajymMum;vmonfh

taMumif;t&mrsm;xJrS ykHpHwlerlemrsm;udk &SmazGyg/

- a'wmrsm;u okawoe ar;cGef;rsm;udk rnfodkY

ajzMum;MuaMumif; avhvmyg/

- t"du&SmazGawGU&Sdcsufrsm; yg0ifonfh okawoe

tpD&ifcHpmwrf;wpfckudk rlMurf;a&;om;yg/

- &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk okawoear;cGef;ESifh

wdkufqdkifppfaq;yg/

- okawoewGif yg0ifajzMum;olrsm;xHrS

&SmazGawGU&Sdcsufrsm;ESifh ywfoufNyD; tBuHjyKcsufrsm;

awmif;cHyg/

- yg0ifajzMum;olrsm;\ tBuHjyKcsufrsm;udk

tpD&ifcHpmwrf;xJwGif xnfhoGif;azmfjyyg/

- tpD&ifcHpmwrf;udk tNyD;owfa&;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 127 -

vkyfief;pOf - EIdif;,SOfcGJjcm; azmfxkwfyg

• ausmif;om;rsm;u t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfonfh tqifhrsm;udk zwf½Iyg/ xdkYaemuf

pmrsufESm 109 &Sd ta&twGufpHjyK a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfonfh tqifhrsm;ESifh EIdif;,SOfMunfh&rnf/

• tzGJUi,frsm; odkYr[kwf wpfwef;vkH;taejzifh

ausmif;om;rsm;u qifwlnDcsufrsm;ESifh

uGJjym;jcm;em;csufrsm;udk pm&if;jyKpk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

qifwlnDcsufrsm;

- enf;vrf;ESpfckpvkH;wGif t"dutqifhBuD; 3 qifh

&Sdygonf/

- enf;vrf;ESpfckpvkH;wGif a'wmrsm;udk pkpnf;jcif;

yg0ifonf/

- ESpfckpvkH;wGif oauFwa&;om;owfrSwfjcif;

yg0ifonf/

- ESpfckpvkH;wGif a'wmrsm;twGif; qifwlnDcsufrsm;

ESifh uGJjym;jcm;em;csufrsm;udk &SmazGjcif;ESifh

qufET,frIrsm;udk &SmazGjcif;wdkY yg0ifonf/

- ed*kH;csKyfaumufcsufrsm;onf okawoe ar;cGef;jzifh

csdwfqufrI &Sdoifhygonf/

uGJjym;jcm;em;csufrsm;

- ta&twGufpHjyK cGJjcrf;pdppfjcif;wGif &Sif;vif;azmfjy

ay;aom udef;*Pef;a'wmrsm;? um;csyfrsm;ESifh

Z,m;rsm; zefwD;a&;qGJjcif; yg0ifonf/

t&nftaoG;pHjyK cGJjcrf;pdppfjcif;wGif

vlawGUar;jref;jcif; rSwfwrf;rsm;udk ul;,la&;csjcif;

yg0ifEdkifonf/

- ta&twGufpHjyKa'wmrsm;&Sd udef;*Pef;rsm;ESifh

EIdif;,SOfMunfhvQif t&nftaoG;pHjyK cGJjcrf;pdppfjcif;ü

pmom;rsm;twGif; ykHpHwlerlemrsm; (acgif;pOfrsm;) udk

&SmazGjcif; yg0ifonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 128 -

vkyfief;pOf - pmydk'frsm;ESifh oauFwrsm;udk wGJpyfyg

1/ wpfOD;csif;pD odkYr[kwf ESpfa,mufwpfwGJ odkYr[kwf

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u ajzMum;csufrsm;

(i-vii) udk oauFwrsm; (u-p) wdkYjzifh wGJpyf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

i. u? C? i

ii. u

iii. c? *

iv. u? c? C

v. u

vi. c? C? i

vii. c? i

2/ ausmif;om;rsm;u tqdkyg vlawGUar;jref;jcif;rsm;xJwGif

razmfjycJhaom oauFwrsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

tajz

(p) EdkifiHa&;

3/ ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;jcif; ajzMum;csufrsm;

xJrS jzpfEdkifajc&Sdonfh oauFwtopfrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

ii. ESifh iii. oauFwtopf - ]usef;rma&;}

iv. ESifh vii. oauFwtopf - ]a&TUajymif;vkyfudkifjcif;jzifh

rdom;pktm; ulnDyHhydk;ay;jcif;}

4/ tu,fí okawoe pDrHudef;onf ]vli,frsm;taejzifh

¤if;wdkY\tvkyfwGif rnfonfht&mrsm;udk vdkcsifMu

oenf;} [líjzpfygu rnfonfhoauFwrsm;u

qifwlnDrI &SdEdkifNyD; odkYr[kwf rnfonfhoauFwrsm;u

uGJjym;jcm;em;EdkifaMumif;udk wpfwef;vkH;taejzifh

aqG;aEG;&rnf/ txufygar;cGef;twGuf xyfrH

aygif;xnfhEdkifrnfh odkYr[kwf ajymif;vJEdkifrnfh

tjcm;aom oauFwrsm;udk pOf;pm;Munfh&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- ]aiGaMu;} ESifh ]tvkyftawGUtBuHK} wdkYonf

qufET,frI&SdEdkifygonf/

- ]uRrf;usifwwfajrmufrI r&Sdjcif;} udkvnf;

]uRrf;usifrIrsm;} tjzpf ajymif;vJEdkifonf/

- ]c&D;oGm;vdkpdwf&Sdjcif;} udkvnf; ]c&D;oGm;jcif;} tjzpf

ajymif;vJEdkifonf/

- ausmif;om;rsm;taejzifh ]oifwef;tcGifhtvrf;rsm;}

odkYr[kwf vli,frsm;u tvkyfwpfckrS &&Sdvdkonfh

tjcm;aom taMumif;t&mrsm;udk oauFwtopfrsm;

tjzpf xyfrHaygif;xnfhEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 129 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 130 -

vkyfief;pOf - vlawGUar;jref;jcif; ajzMum;csufrsm;udk

oauFwa&;om;jcif;

• ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;jcif;

ajzMum;csufrsm;udk zwf½I&rnf/

1/ xdkYaemuf rnfonfhajzMum;csufrsm;onf oauFw ]u}

ESifh ]c} wdkYjzifh wGJpyfEdkifaMumif; cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) yg0ifajzMum;ol (1) - ][mo½kyf&SifZmwfum;rsm;}

yg0ifajzMum;ol (2) - ]ZmwfMurf;½kyf&Sifum;rsm;}

yg0ifajzMum;ol (3) - ]tdE´d, Zmwfum;rsm;}

yg0ifajzMum;ol (4) - ]vQdKU0Sufqef;Mu,f

½kyf&Sifum;rsm;}

(c) yg0ifajzMum;ol (1) - ]wpfOD;ESifhwpfOD; tjyeftvSef

Muifemaz;rMuyg/}

yg0ifajzMum;ol (2) - ]vlaumif;u &JpGrf;owåd&SdNyD;

oefrmí vlqdk;rsm;u raumif;rI'kp½dkufrsm;udk

vkyfaqmifMuonf/}

yg0ifajzMum;ol (3) - ]rdom;pkESifh cspfjcif;arwåm}

yg0ifajzMum;ol (4) - ]vlrsm;\awG;ac:rIykHpHudk

a0zefydkif;jcm;pOf;pm;NyD; em;vnfatmifBudK;pm;jcif;}

2/ ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;csufrsm;udk zwf½INyD;

xyfrHxGufay:vmEdkifajc&Sdaom oauFwtopfrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

• þae&mwGif ausmif;om;rsm;u rnfonfh

oauFwrsm;udk xGufay:vmEdkifajc&Sdaom

oauFwtjzpf owfrSwfxm;aMumif;udk

wpfwef;vkH;ESifhtwl ppfaq;ay;Edkifonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(*) cHpm;csufrsm;

(C) Zmwfaumifrsm;

3/ ausmif;om;rsm;u xGufay:vmEdkifajc&Sdaom

oauFwrsm;udk vlawGUar;jref;jcif; ajzMum;csuf

pmom;rsm; (pum;vkH;rsm; (odkY) pum;pkrsm;) \

tpdwftydkif;rsm;jzifh wGJpyf&rnf/ ausmif;om;rsm;onf

0guswpfaMumif;vkH; r[kwfbJ 0guswpfaMumif;\

tpdwftydkif;rsm; (pum;vHk;rsm;? pum;pkrsm;) xJrS

oauFwrsm;udkom cGJjcm;azmfxkwfjcif; jzpfap&ef

ppfaq;ay;yg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(*) yg0ifajzMum;ol (1) - ]uREkfyfudk aysmf&Tifapygonf}

yg0ifajzMum;ol (2) - ]&JpGrf;owåd&SdNyD; oefrmvm

onf[k cHpm;&rdonf}

yg0ifajzMum;ol (3) - ]aw;*DwESifh tuudk

BudKufESpfoufygonf}

yg0ifajzMum;ol (4) - ]pdwfvIyf&Sm;zG,faumif;onf}

(C) yg0ifajzMum;ol (1) - ]aygaMumifaMumif

Zmwfaumifrsm;}

yg0ifajzMum;ol (2) - ]vlaumif;}? ]vlqdk;}

yg0ifajzMum;ol (3) - ]qif;&Jonfh rdom;pkrS

wpfpkHwpfa,mufESifh csrf;omonfh rdom;pkwpfpkrS

wpfpkHwpfa,muf}

yg0ifajzMum;ol (4) - ]'kp½dkufrI usL;vGefcJhol}

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 131 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 132 -

jzpf&yfavhvmcsuf

• ausmif;om;rsm;u jzpf&yfavhvmcsufudk zwf½I&rnf/

• xdkYaemuf ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ xdkif;-jrefrm e,fpyfa'owGif aexdkifMuaom

udk,f0efaqmif a&TUajymif;vkyfom;rsm;ESifh 'ku©onfrsm;u

pdwfusef;rma&;ESifh ywfoufNyD; rnfonfht&mrsm;udk

od&Sdxm;Muoenf;/

2/ pdwfa&m*gvu©Pmrsm;? pdwfa&m*gjzpfyGm;aponfh

taMumif;t&mrsm;? udk,fhudk,fudk,f

aoaMumif;BuHpDrIrsm;? udk,f0efaqmifumv

pdwfa&m*gESifh pdwfa&m*gpDrHxdef;csKyfjcif;/

3/ rdom;pkESifh tdrfaxmifzufxHrS yHhydk;rI? txD;usefjcif;ESifh

oD;jcm;jzpfaeonfh cHpm;csufrsm;/

4/ okawoDrsm;u ¤if;wdkY\ &v'frsm;wlnDrI&Sd^r&Sd

od&SdvdkaomaMumifh wpfOD;pD oD;jcm;okawoe

jyKpkcJhMuonf (½IaxmifhpkH ppfaq;csuf[lívnf;

od&Sdxm; ygonf)/ þenf;jzifh okawoe

&SmazGawGU&Sdcsufrsm;\ ,kHMunfvufcHEdkifpGrf;udkvnf;

jrifhwufap ygonf/ (tcef; 2? pmrsufESm 38-39 wGif

Munfhyg/)

5/ a'wmrsm;udk ul;,la&;csyg/ aeYpGJrsm;udk jyifqif

zGJUpnf;yg? a'wmtrnfrsm;? a'wmoauFw a&;om;

owfrSwfyg? acgif;pOfrsm;udk cGJjcm;azmfxkwfyg?

ed*kH;csKyf aumufcsufrsm; a&;om;yg? oif\ ed*kH;csKyf

aumufcsufrsm;onf okawoe ar;cGef;rsm;ESifh

csdwfqufrI&Sdap&ef *½kpdkufyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 133 -

rSwfcsuf - NVivo onf t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;

cGJjcrf;pdppfjcif;twGuf tokH;jyKonfh y½dk*&rfrsm;pGmxJrS

wpfckjzpfonf/ tokH;jyKolrsm;u ¤if;y½dk*&rfrsm;tm;

tokH;jyKenf;udk vufawGUvkyfudkifjcif; odkYr[kwf

vkyfief;cGif wpfckwGif oif,lavhvmjcif;rSwpfqifh

ykHrSeftm;jzifh wuúodkvfwGif oif,lcJhMuygonf/

okawoD wpfOD;u a'wmrsm;pGmudk cGJjcrf;pdppf&ygu

¤if;y½dk*&rfonf txl;tokH;0ifygonf/

SPSS uJhodkYyif NVivo onfvnf; tokH;jyK&ef

cufcJEdkifNyD; a'wmrsm;pGmyg0ifonfh tBuD;pm;okawoe

pDrHudef;rsm;wGifom rMumcPtokH;jyKMuygonf/

,ckrSpwifrnfh okawoDtopfrsm;twGuf

pmom;rsm;udk oauFwa&;om;owfrSwf&ef ¤if;wdkYESifh

&if;ESD;rI&Sdaom word processing programs odkYr[kwf

vufa&; rSwfpkwdkrsm; ponfh enf;vrf;rsm;udkom

tokH;jyKoifhygonf/

1/ t&nftaoG;pHjyK a'wmcGJjcrf;pdppfjcif;twGuf

uGefysLwm y½dk*&rfwpfck/

2/ ¤if;y½dk*&rfonf t&nftaoG;pHjyK a'wmrsm;pGmudk

(pmom;rsm;? "mwfykHrsm; (odkY) ADG'D,dk)

vrf;aMumif;ay;jcif;? trsdK;tpm;cGJjcm;ay;jcif;ESifh

oauFwrsm; owfrSwfay;jcif;wdkY vsifjrefpGm

vkyfaqmifay;Edkifonf/

3/ zGJUpnf;&ef? oauFwowfrSwf&efESifh cGJjcrf;pdppf&ef

vdktyfonfh pmom;rsm; (pum;vkH;)? "mwfykHrsm; odkYr[kwf

toHzdkifrsm; rsm;pGmyg0ifonfh pDrHudef;wpfckjzpfonf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;taejzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

pm&Gufydkif;wpfckay:wGif oauFwrsm;udk a&;csyg/

xdkYaemuf oauFwrsm;ab;wGif ¤if;wdkYESifh

qufET,fonfh taMumif;t&mrsm;udk wpfpkHwpfa,mufu

ajymMum;cJhonfh toHzdkifxJrS puúefYESifh rdepfwdkYudk

a&;csyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 134 -

9.2 acgif;pOftaMumif;t&m

cGJjcrf;pdppfjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ acgif;pOftaMumif;t&mrsm;u oif\a'wmxJwGif

xyfwvJvJ jzpfay:aeaom t"dutaMumif;t&mrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwfay;NyD; okawoear;cGef;rsm;udk

ajzqdk&mwGif taxmuftulay;ygonf/

2/ acgif;pOftaMumif;t&mrsm;onf oauFwrsm;xuf

ydkrdkus,fjyefYNyD; oauFwrsm;udk twlwuG pkpnf;Edkif&ef

tcGifhta&;ay;ygonf/

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u oauFwrsm;ESifh acgif;pOf

taMumif;t&mrsm; (u-C) udk Z,m;xJ&Sd

uGufvyfrsm;wGif (1-4) jznfhpGuf&rnf/

tajzrsm;

1/ (C)

2/ (c)

3/ (u)

4/ (*)

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 135 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;jcif;\

tpdwftydkif;rsm; (1-8) udk acgif;pOftaMumif;t&mrsm;

toGifodkY trsdK;tpm;cGJjcm;&rnf/

tajzrsm;

uav;jyKpkysdK;axmifjcif; - 1? 5

0ifaiGvnfywfpD;qif;rI - 2? 3? 6? 8

tBuHÓPfrsm; - 4? 7

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 136 -

vkyfief;pOf - acgif;pOftaMumif;t&m cGJjcrf;pdppfcsuf

rSwfcsuf - acgif;pOftaMumif;t&m cGJjcrf;pdppfonfh

tcgwGif acgif;pOftaMumif;t&mrsm;ESifh oauFwrsm;udk

ydkif;jcm;&ef cufcJEdkifygonf/ tu,fí xGufay:vmonfh

oauFwrsm;ESifh acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udk

trsdK;tpm; cGJjcm;onfhtcgwGif acgif;pOftaMumif;t&m

tjzpf owfrSwf&ef vkHavmufaom us,fjyefYrI

odkYr[kwf oauFwtjzpfowfrSwf&ef vkHavmufaom

wdusrI &Sd^r&Sd raocsmonfhtcgwGif txl;ojzifh

cufcJygonf/ ,ckrSpwifrnfh okawoDtopfrsm;twGuf

wduspGm rSefuefrI&Sd&ef ta&;rBuD;yg/ tawGUtBuHKrsm;

vmonfESifhtrQ ydkrdkvG,fulvmygvdrfhrnf/

• ausmif;om;rsm;u okawoear;cGef;ESifh vlawGU

ar;jref;jcif;rsm;rS qGJxkwfxm;aom pmydk'f 3 ydk'fudk

zwf½I&rnf/

1/ ESpfa,mufwpfwGJpD odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u vlawGUar;jref;jcif;rsm;xJrS

&SdNyD;om; oauFwrsm;jzpfonfh ]ydk;rTm;rsm;}? ]rdk;&GmoGef;rI

rsm;jym;jcif;}? ]a&m*grsm;} wpfckcsif;pDESifh qufET,frI

&SdEdkifajc&Sdaom tjcm;oauFwrsm; (u-*) wdkYudk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

• ausmif;om;rsm;u þtqifhwGif tcufawGUaeygu

tjcm;oauFw^rsm;udk azmfjyay;yg/ pmydk'f (u) twGuf

ydk;rTm;rsm;qdkonfh oauFwudk tokH;jyKrnfqdkygu

¤if;oauFwonf &SdESifhNyD;om; acgif;pOftaMumif;t&m

]wd&pämefrsm;} atmufwGif tusHK;0if&rnf/ Oyrm

- ajzMum;olESpfOD;u MuufESifh ywfoufonfh

jyóemrsm;udk azmfjycJhMuonf/ pmydk'f ]c} ESifh ]*}

twGuf ¤if;wdkYa&G;cs,faom oauFwrsm;onf ydkNyD;

us,fjyefYonfh acgif;pOftaMumif;t&m ]C} ESifh ]i} wdkY

atmufwGif tusHK;0ifoifhayonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

(u) Muuf? Muufom;teHY? wd&pämefrsm;udk owfjzwfjcif;

(c) a&Ekwfajrmif;rsm; ydwfqdkYjcif;? a&ajrmif;xJ&Sd

trIdufrsm;? raumif;aom a&Ekwfajrmif;pepf

(*) 0rf;ysuf0rf;avQma&m*g? zsm;emjcif;? npfnrf;aom

a&aMumifh zsm;emjcif;

2/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY cGJjcm;azmfxkwfcJhonfh

oauFwrsm;udk yxraumfvHwGif xnfhoGif;Edkifrnfh

jzpfEdkifajc&Sdaom acgif;pOftaMumif;t&m (C

ESifh i) wdkYudk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/ yxrqkH;

acgif;pOf taMumif;t&m ]wd&pämefrsm;} udk erlem

azmfjyxm;NyD;jzpfonfhtwGuf ]ydk;rTm;rsm;} ESifh Muuf?

Muufom; teHY? wd&pämefrsm;udk owfjzwfjcif; tp&Sdonfh

qufET,faeaom oauFwrsm;udk xnfhoGif;Edkifonfh

acgif;pOftaMumif;t&mudk &SmazGEdkifygonf/

• ausmif;om;rsm;u acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwfNyD;onfhtcgwGif ¤if;wdkY\ acgif;pOf

taMumif;t&mrsm;onf ao;i,faom oauFwrsm;

taejzifh tusHK;0ifaom acgif;pOfBuD;rsm; (txufwGif

azmfjycJhonfh jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;wGif

tBuHjyKcJhonfh twdkif;) [kwf^r[kwf ppfaq;&ef

wdkufwGef;ay;yg/ Oyrm - ]rdk;&GmoGef;rIrsm;jym;jcif;}

ESifh ]a&Ekwfajrmif;rsm; ydwfqdkYjcif;} qdkonfh

oauFwrsm;onf acgif;pOfBuD;jzpfonfh

a&BuD;jcif;atmufwGif tusHK;0ifygonf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajz

(C) a&BuD;jcif;? a&rsufESmjyif jrifhwufjcif;?

a&BuD;a&vQHjcif;aMumifh a&m*grsm; ul;pufjcif;/

(i) usef;rma&;? usef;rma&;jyóemrsm;? rusef;rmaom

tajctaersm;/

3/ tzGJUrsm;u ¤if;wdkY\ acgif;pOftaMumif;t&mrsm;

(p ESifh q) ESifh ¤if;acgif;pOfrsm;wGif tusHK;0ifaom

oauFwrsm;twGuf twdkcsHK; tESpfcsKyfrsm; a&;om;&rnf

(wd&pämefrsm; acgif;pOf\ tESpfcsKyfudk Oyrmwpfck

taejzifhMunfhyg)/

4/ tzGJUrsm;u tjcm;tzGJUwpfzGJUESifh aygif;pnf;NyD;

¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udk

aqG;aEG;&rnf/ ¤if;wdkY\ tESpfcsKyfrsm;udk wpfzGJUESifh

wpfzGJU tjyeftvSef zvS,frQa0NyD; tBuHjyKcsufrsm;

ajymMum;ay;&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 137 -

tydkaqmif;vkyfief; - a'wmrsm; aumuf,lNyD;

acgif;pOf taMumif;t&mrsm; zefwD;a&;om;yg/

1/ ausmif;om;rsm;u atmufygar;cGef;udk vl 5 OD;tm;

ar;jref;í tajzrsm;udk toHoGif;xm;yg/

]pmoifausmif;rsm;onf ausmif;om;rsm;\

oif,lavhvmrIudk ydkrdkaumif;rGefatmif rnfodkY

yHhydk;ay;Edkifyg oenf;/}

2/ ar;cGef;twGuf tajzrsm;udk oauFwrsm;ESifh

acgif;pOftaMumif;t&mrsm; azmfxkwfa&;om;&rnf/

3/ ausmif;om;rsm;u acgif;pOftaMumif;t&mrsm;\

tESpfcsKyfrsm;ESifh acgif;pOfwpfckcsif;pDESifh

ywfoufonfh t"dutcsufrsm;udk a&;om;&rnf/

ausmif;om;rsm;u oauFwrsm;ESifh acgif;pOf

taMumif;t&m wdkYESifh ywfoufNyD; pwifEdkifatmif

ulnDay;&ef twGuf jzpfEdkifajc&Sdaom oauFwwpfckrSm

]&if;jrpfrsm;} jzpfNyD; jzpfEdkifajc&Sdaom acgif;pOf

taMumif;t&m wpfckrSm ]pmoifcef;jyifyvkyfief;rsm;} [k

ausmif;om;rsm;udk tBuHjyKay;yg/

tBuHjyKay;aom oauFwESifh acgif;pOftaMumif;t&m

tjyif ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ vlawGUar;jref;jcif;

a'wmrsm;udk cGJjcrf;pdppfonfhtcgwGif tjcm;

oauFwrsm;ESifh acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udkvnf;

qkH;jzwfa&G;cs,f&ef vdktyfygonf/

vufawGUvkyfief;\ vlawGUar;jref;jcif;

tpdwftydkif;rsm;udk pmoifcef;twGif; (ausmif;om;rsm;

tjyeftvSef ar;jref;jcif;) odkYr[kwf pmoifcef;jyify

(rdwfaqGrsm;? rdom;pk odkYr[kwf &Gmol&Gmom;rsm;udk

ar;jref;jcif;) ü vkyfaqmifEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 138 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - acgif;pOf

taMumif;t&mrsm;

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 14 ck

ajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;

udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrI r&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif;

odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf

odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk

ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u acgif;pOftaMumif;t&m cGJjcrf;

pdppfcsufonf ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;twGuf

oifhawmfrI &Sd^r&Sd aqG;aEG;&rnf/

2/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoepDrHudef;wGif

wifjyEdkifonfh acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udk

cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

3/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u acgif;pOf

taMumif;t&m cGJjcrf;pdppfcsufonf ¤if;wdkY\ okawoe

pDrHudef;ESifh rnfodkY qufET,frI&SdaMumif; aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- acgif;pOftaMumif;t&mwpfckESifh oauFwwpfck

wdkYudk cGJjcm;od&Sd&ef cufcJEdkifygonf/

- vlrsm;ajymonfh taMumif;t&mrsm;udk

em;vnfoabmaygufjcif;ESifh qufET,frI&Sdaom

acgif;pOftaMumif;t&mrsm;udk cGJjcm;azmfxkwfjcif;/

- pmydk'fwpfydk'fudk rnfonfhoauFwjzifh

csdwfqufrnfudk qkH;jzwfjcif;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 139 -

tcef; 10 -

okawoe awGU&Sdcsufrsm;udk

qufoG,frQa0jcif;

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 140 -

10.1 okawoe yHkMurf;

azmfjycsufrsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

tokH;jyKcJhonfh enf;vrf;rsm;? okawoecsOf;uyfrI?

usifh0wfrsm;ESifh t"du&SmazGawGU&Sdcsufrsm;qdkif&m

tao;pdwfazmfjycsufrsm;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 141 -

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 142 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u ar;cGef;wpfckcsif;pDtwGuf

taumif;qkH;tajzudk a&G;cs,f&rnf/

tajzrsm;

1/ (c)

2/ (u)

3/ (*)

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u 0gusrsm;udk okawoetpD&ifcHpm

yHkMurf;azmfjycsufrsm;\ tpdwftydkif;rsm;xJwGif

(tBudKrdwfquf? aemufcHtaMumif;t&m? enf;vrf;rsm;?

&v'frsm;ESifh aqG;aEG;csuf) oifhawmfaom

tpOfvdkufowfrSwfyg/

rSwfcsuf - atmufwGifjyxm;onfh tpOfESifh

rwljcm;em;onfh ykHpHjzifh ausmif;om;rsm;u 0gusrsm;udk

owfrSwfEdkifonf/ ta&;BuD;onfhtcsufrSm 0gusrsm;udk

okawoe tMurf;zsif;azmfjycsuf\ oifhawmf&m

tpdwftydkif;xJwGif xnfhoGif;Edkif&efjzpfonf/ Oyrm -

tBudKrdwfquf? aemufcHtaMumif;t&m? enf;vrf;rsm;?

&v'frsm;? aqG;aEG;csuf/

tajzrsm;

tBudKrdwfquf

1/ ps

2/ #

aemufcHtaMumif;t&m

3/ Z

4/ X

5/ i

enf;vrf;rsm;

6/ C

7/ u

8/ q

&v'frsm;

9/ n

10/ c

11/ ¡

aqG;aEG;csuf

12/ p

13/ !

14/ *

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 143 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - yHkMurf;azmfjycsuf

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoe pDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS 15 ck

ajrmufjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH; twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI&SdEdkif

ygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u ¤if;vkyfief;rsm;udk

vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkYa&G;cs,fxm;aom ,cif

okawoe acgif;pOfrsm; odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf

vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;? pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf

tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf

tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vm

Edkifygonf/

þtqifhwGif ausmif;om;rsm;u okawoe pDrHudef;

wpfckvkH;udk aqmif&GufNyD;pD;rI &SdcsifrS&Sdrnfjzpfonf/

okawoeyHkMurf;azmfjycsufxJwGif xnfhoGif;Edkifrnfh

,cif vkyfaqmifcJhaom ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;}

vkyfief;rsm;rS &SdNyD;om; tcsuftvufrsm;udk pOf;pm;

Munfh&ef wdkufwGef;ajymMum;ay;yg/ Oyrm - acgif;pOf^

taMumif;t&m (odkY) jyóemESifh okawoear;cGef;(rsm;)

(tBudKrdwfquf)? ¤if;wdkY\ acgif;pOftwGuf

zwf½Iavhvm xm;onfh tcsuftvufrsm; (aemufcH

taMumif;t&m)? tokH;jyKoGm;rnfh enf;vrf;rsm;

(enf;vrf;rsm;)? udef;*Pef;a'wmrsm;

odkYr[kwf a'wmrsm;xJrS ykHpHwlerlemrsm; ponfh

&SmazGawGU&Sdcsufrsm; (&v'frsm;)? odkYr[kwf okawoe

aumuf,lcJhNyD;ygu ed*kH;csKyfaumufcsufrsm;

(aqG;aEG;csuf)/ okawoe rNyD;qkH;ao;ygu?

okawoe\ usef&Sdonfhtydkif;rsm; NyD;qkH;onfhtcsdeftxd

¤if;tydkif;rsm;udk qdkif;iHhxm;Edkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoe pDrHudef;twGuf

okawoe yHkMurf;azmfjycsufrsm; a&;om;&rnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;\ ¤if;wdkY\

yHkMurf;azmfjycsufrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- enf;vrf;rsm;tcef;wGif vQdKU0Sufxm;rIuJhodkYaom

usifh0wfrsm;/

- enf;vrf;rsm;tcef;wGif a'wmrsm;udk

cGJjcrf;pdppfonfhykHpH/

- &v'frsm;tcef;wGif Z,m;rsm;? um;csyfrsm;

odkYr[kwf *&yfrsm;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 144 -

10.2 okawoepmwrf;

a&;om;jcif;ESifh

jyefvnfpdppfjcif;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- pmvkH;aygif;owfykHESifh o'´gtrSm;rsm;

- ta&;tom; zGJUpnf;rIykHpH

- &Sif;vif;rIr&Sdonfh t"duxifjrif,lqcsufrsm;

- xifjrif,lqcsufrsm; tvGefrsm;jym;jcif;

- xifjrif,lqcsufrsm;tMum; qufET,frI rjyEdkifjcif;

vkyfief;pOf - ppfaq;&ef pm&if;wpfck a&;qGJyg

• ausmif;om;rsm;u ppfaq;&efpm&if;udk zwf½I&rnf/

1/ wpfOD;csif;pDtvdkuf ausmif;om;rsm;u ppfaq;&ef

pm&if;wGif xyfrHa&;xnfhEdkifonfh tcsufESpfcsufudk

pOf;pm;Munfh&rnf/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ tpD&ifcHpmwrf;rsm;

wifjy&ef BudKwifjyifqifonfhtcgwGif rMumcP

arhavsmhwwfonfh tcsufrsm;udk cGJjcm;azmfxkwf&rnf/

2/ tzGJUi,frsm;jzifh ppfaq;&efpm&if;wGif xyfrHaygif;xnfh

vdkufonfh ¤if;wdkY\ tcsufESpfcsufudk EIdif;,SOfMunfh

&rnf/

3/ xdkYaemuf tokH;0ifqHk; xifjrif,lqcsufrsm;tm;vkH;

twGuf ppfaq;&efpm&if;wpfckudk wpfzGJUvkH;taejzifh

a&;om;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

- pmrsufESm yg0if&rnf/

- aeYpGJyg0if&rnf/

- okawoetzGJU\ trnfrsm;udk a&;om;azmfjy&rnf/

- tpD&ifcHpmwrf;xJwGif udk;um;xm;onfh

aqmif;yg;rsm;? pmtkyfrsm;? 0ufbfqdk'frsm;

tp&Sdojzifh &if;jrpfrsm; pm&if;wpfck

(usrf;udk;pm&if;) yg0if&rnf/

- tokH;jyKonfh pmvkH; (azmifh) trsdK;tpm;ESifh

t&G,ftpm;wdkYonf wpforwfwnf;jzpf&rnf/

• qE´&Sdygu ppfaq;&ef pm&if;wpfckudk twef;vdkuf

a&;om;NyD; eH&Hay:wGif uyfxm;yg/

• ta&;BuD;onf[k xifygu wpfwef;vkH;taejzifh

ppfaq;&ef pm&if;xJ&Sd tcsufrsm;udk usdK;aMumif;

qDavsmfonfh tpOftwdkif; eHygwfpOftvdkuf a&;om;yg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 145 -

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vHk; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - oif\ ta&;tom;udk ppfaq;olwpfOD;&Sdygap/

- cPz,fxm;NyD; aemuf&ufvef;qef;aomtcg

wpfcgjyefMunfhyg/

- uGefysLwmrS pmvHk;aygif;o'´g ppfaq;onfhenf;udk

oHk;yg/

- tpD&ifcHpmudk rnfodkY zGJUpnf;onfESifh

rnfonfht&mrsm; yg0ifoifhonfudk jrifawGU&ef

tjcm;aom tpD&ifcHpmerlemrsm;udk Munfh½Iyg/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 146 -

avhusifhcef;

• ausmif;om;rsm;u udef;*Pef;rsm;^udk;um;csufrsm;

(1-6) udk ed*kH;csKyfaumufcsufrsm; (u-C) wdkYjzifh

wGJpyf&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ u? c

2/ c? C

3/ c? C

4/ u? *

5/ c? C

6/ u? *

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ ajzMum;olrsm;\ yk*¾dKvfa&;qdkif&m tawGUtBuHKrsm;?

xifjrif,lqcsufrsm;ESifh tawG;tjrifrsm;qdkif&m

okawoeudk wifqufjyoaeygu udk;um;csufrsm;onf

udef;*Pef;a'wmrsm;xuf ydkNyD;qGJaqmifrI&SdEdkifygonf/

2/ rl0g'a&;qGJ&mwGif vrf;nTefay;Edkif&ef wdusaom

eHygwfrsm; vdktyfonfh tzGJUtpnf;rsm;? pDrHcefYcGJrI

(odkY) tpdk;&t&m&Sdrsm;xHodkY wifqufjyornfqdkygu

udef;*Pef;a'wmrsm;u udk;um;csufrsm;xuf ydkNyD;

qGJaqmifrI&SdEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 147 -

10.3 EIwfwdkufwifquf

jyojcif;rsm;

tBudKavhvmcsuf

• ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;NyD; ausmif;om;rsm;\

tjrifrsm;udk oifykef;ay:wGif a&;csyg/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - &Sif;vif;pGm pum;ajymqdkjcif;

- wduspGm pum;ajymqdkjcif;

- jrifaxmufulypönf;rsm; tokH;jyKjcif;

- rdrdudk,fudk,f ,kHMunfrI&Sdjcif;

2/ - vlrsm;u &Snfvsm;onfh okawoe tpD&ifcHpmwrf;

wpfapmiftm; zwf½Ijcif;xuf okawoetaMumif;

twdkcsKyf EIwfwdkufwifqufjyojcif;tm;

em;axmifjcif;u ydkrdkvG,fulygonf/

- tcsdKUvlrsm;taejzifh oif\tpD&ifcHpmwrf;tm;

a&;om;onfh bmompum;udk rzwfEdkifaomfvnf;

EIwfwdkufwifqufjyojcif;udk em;vnfEdkifygonf

odkYr[kwf EIwfwdkufwifqufjyojcif;udk

bmomjyefNyD; em;axmifEdkifygonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 148 -

vkyfief;pOf - okawoe wifqufjyorIrsm;udk

cGJjcrf;pdppfyg

rSwfcsuf - þwifqufjyorIrsm;\ ae&mtcif;tusif;

twGuf jzpfEdkifajc&Sdaom aumufcsufrsm;? csOf;uyfrIrsm;?

y&dowfrsm;ESifh ¤if;wdkY\ todtjrif tqifhtwef;

pojzifh tcsufrsm;pGm &SdEdkifygonf/ ausmif;om;rsm;udk

ae&mtcif;tusif; wpfckcsif;pDtwGuf ¤if;wdkY\

tajzrsm;ESifh ywfoufonfh &Sif;jycsufrsm;udk wdkufwGef;

ajymjycdkif;yg/

• wpfOD;csif;pD (odkY) ESpfa,mufwpfwGJpD (odkY)

tzGJUi,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;u EIwfwdkuf

wifqufjyojcif;rsm;\ "mwfykHrsm;udk Munfh½INyD;

ar;cGef;rsm;udk ajzqdk&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ (u) ESD;aESmzvS,fyGJcef;r odkYr[kwf [dkw,fwpfckwGif/

(c) okawoeacgif;pOfESifh ywfoufonfh e,fy,fwGif

vkyfudkifaeMuolrsm;/

(*) tawmfrsm;rsm; od&Sdxm;Muonf/

(C) ,kHMunfrI&SdpGm ajymMum;jcif;? oif\

ynm&Sifqefonfh uRrf;usifrIudk xkwfjyjcif;/

(i) udef;*Pef;tcsuftvufqdkif&m

taxmuftxm;rsm; azmfjyjcif;jzifh rl0g'rsm;

jyifqifcsrSwf&mwGif okawoeudk tokH;jyKEdkifyg

vdrfhrnf/

2/ (u) tdrfjyifbuf? &yf&GmwpfcktwGif;/

(c) &yf&Gmvlxk? okawoewGif yg0ifajzMum;olrsm;/

(*) ¤if;wdkYonf okawoe ynm&Sifrsm; r[kwfEdkifyg/

(C) &Sif;vif;rI&SdNyD; ¤if;wdkY\ udk,fwdkif

tawGUtBuHKrsm;ESifh qufET,frI&Sdonfh

taMumif;t&mrsm;udk ajymMum;jcif;/

(i) Oyrmrsm; - jzpf&yfavhvmcsufrsm;ESifh

udk;um;csufrsm;/

3/ (u) vTwfawmf/

(c) tpdk;&0efBuD;rsm;? vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;ESifh

t&m&Sdrsm;/

(*) okawoeESifh ywfoufNyD; tcsdKUu

tenf;i,favmuf odxm;EdkifNyD; tenf;i,f

vlwpfpkomvQif okawoe uRrf;usifolrsm;

jzpfEdkifygonf/

(C) &Sif;vif;rI&Sdaom taxmuftxm;rsm;ESifh

ynm&Sifqefqef qGJaqmifrI&Sdonfh enf;vrf;jzifh

ajymqdk&rnf/

(i) udef;*Pef;rsm;ESifh jzpf&yfavhvmcsufrsm;/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 149 -

oifwdkY\ okawoepDrHudef; - wifqufjyojcif;

rSwfcsuf - þvkyfief;onf ausmif;om;rsm;udk

okawoe pDrHudef;wpfcktm; tprStqkH;xd jyifqif

zefwD;NyD; vufawGUvkyfaqmifap&ef 'DZdkif;a&;qGJxm;onfh

]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief; 16 ckxJrS

aemufqkH; wpfckjzpfonf/

¤if;onf ]oifwdkY\ okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;

tm;vkH;twGuf acgif;pOfwpfckwnf;udkom

awmufavQmuf tokH;jyKoGm;rnf qdkygu xda&mufrI

&SdEdkifygonf/ odkYaomf ausmif;om;rsm;u

¤if;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmifaecsdefwGif ¤if;wdkY

a&G;cs,fxm;aom ,cifokawoeacgif;pOfrsm;

odkYr[kwf ar;cGef;rsm;onf vufawGUusrIr&Sdawmhjcif;?

pdwf0ifpm;rIr&Sdjcif; odkYr[kwf tokH;0ifrIr&Sdjcif;wdkYudk

awGUjrifvmEdkifonf odkYr[kwf tjcm;acgif;pOf odkYr[kwf

ar;cGef;udk ydkrdkpdwf0ifpm;vmEdkifygonf/

1/ ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkYonf okawoeudk

wifqufjyo oGm;rnfjzpfaMumif; odkYr[kwf

wifqufoGm;rnf r[kwfaMumif; qkH;jzwf&rnfjzpfNyD;

wifqufcJhrnfqdkvQif rnfonfhae&m? rnfolrsm;

twGufESifh rnfodkY wifqufoGm;rnfjzpfaMumif;

qkH;jzwf&ygrnf/

2/ ESpfa,mufwpfwGJpDjzifh ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\

wifqufrIrsm;udk aqG;aEG;&rnf/

aqG;aEG;csuf

• wpfwef;vkH; odkYr[kwf tzGJUi,frsm;jzifh

ausmif;om;rsm;u ar;cGef;rsm;udk aqG;aEG;&rnf/

jzpfEdkifajc&Sdaom tajzrsm;

1/ - okawoeudk 'DZdkif;a&;qGJonfhtcgwGif

&yf&GmvlxkESifhtwl aqmif&Gufjcif;jzifh/

- &yf&Gmvlxkudk yg0ifajzMum;olrsm;tjzpf

yg0ifapjcif;jzifh (odkYr[kwf okawoDrsm;?

vufaxmufrsm;tjzpf)/

- okawoetaMumif; &Sif;vif;pGm

qufoG,f zvS,fjcif;jzifh &yf&Gmvlxku

em;vnfoabmaygufNyD; okawoeESifh

okawoDrsm;jzifh csdwfqufrI&SdapEdkifygonf/

- okawoeonf okawoe aemufcHtaMumif;t&m

r&Sdonfh vlrsm;ESifh qufET,frI&SdvQif odkYr[kwf

¤if;wdkYtwGuf &nf&G,fxm;vQif? okawoe

pmwrf;udk ¤if;wdkYtaejzifh &&Sdzwf½IEdkifatmif

BudK;pm;ay;&ef vdktyfonf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 150 -

aemufqkH;okawoe pDrHudef;

rSwfcsuf - þu@onf ausmif;om;rsm;taejzifh

okawoe vkyfief;pOfrsm;udk rnfrQ

em;vnfoabmaygufaMumif; ppfaq;&ef ausmif;om;rsm;

tokH;jyKEdkifonfh aemufqkH;pDrHudef;wpfckjzpfonf

odkYr[kwf q&mrsm;u orm;½dk;us (odkY) ykHrSefr[kwfonfh

ykHpHjzifh qef;ppfavhvmcsuf aumuf,l&ef &nf&G,fcsuf

twGuf odkYr[kwf oifcef;pm jyefaET;&eftwGuf tokH;jyK

Edkifonfh aemufqkH;pDrHudef;wpfck jzpfygonf/

þpmtkyfxJwGif yHkMurf;azmfjyxm;onfh okawoe

vkyfief;pOfudk aqmif&Gufjcif;jzifh ausmif;om;rsm;u

wpfqifhNyD;wpfqifh vkyfaqmifoGm;&ygvdrfhrnf/

tcsdKUausmif;om;rsm; ¤if;wdkYaqmif&GufcJhaom ]uREkfyfwdkY\

okawoepDrHudef;} vkyfief;rsm;xJrS tcsuftvuf

ukefMurf;rsm;udk tokH;jyKcsifpdwf&SdEdkifygonf/ ¤if;wdkYu

xdkodkYvkyfaqmifcsifygu okawoe vkyfief;pOf\

tqifhwpfckcsif;pDudk wpfae&mxJwGif *½kwpdkuf

rSwfwrf;wifxm;oifhygonf/ - ypönf;zdkifwGJ

odkYr[kwf tDvufxa&mepfzdkifwGJwpfckckudk tokH;jyK&ef

tBuHjyKygonf/

tjcm;ausmif;om;rsm;u okawoeacgif;pOf topf

wpfckudk a&G;cs,fcsifpdwf &SdEdkifygonf/ ¤if;wdkYonfvnf;

okawoevkyfief;pOf\ tqifhwpfqifhpDESifh

tqifhi,frsm; tm;vkH;udk zdkifwGJwpfckxJwGif rSwfwrf;wif

odrf;qnf;xm;oifhygonf/

þpDrHudef;udk wpfOD;csif;pD odkYr[kwf tzGJUvdkufpDrHudef;

tjzpf aqmif&GufEdkifygonf/

tqifh 1 - okawoear;cGef;rsm; pOf;pm;a&;om;yg/

• ausmif;om;rsm;u tqifhrsm; (u-p) udk vdkufem&rnf/

• tqifhrsm;udk vdkufemxm;aMumif; jrifawGUEdkif&eftwGuf

wpfqifhcsif;pDudk rSwfwrf;wifxm;cdkif;yg/

aqG;aEG;csufrsm; odkYr[kwf qkH;jzwfcsufrsm;rS

rSwfpkwdkrsm;onf vkHavmufonfh taxmuftxm;

jzpfygonf/

• ausmif;om;rsm;u tqifh 1 udk NyD;oGm;onfhtcgwGif

¤if;wdkY\ aqmif&Gufcsufrsm;udk Munfh½INyD;

tBuHjyKcsufrsm;ay;yg/

tqifh 2 - wdusaom owif;tcsuftvufrsm;udk

&SmazGyg/

• ausmif;om;rsm;u tqifhrsm; (u-C) udk

vdkufem&rnf/

• ausmif;om;rsm;u tao;pdwf tpDtpOfwpfck

zefwD;oifhNyD; ¤if;wdkY\ zdkifwGJxJwGif rSwfpkwdkrsm;jzifh

,SOfwGJodrf;qnf;xm;&rnf/

• ausmif;om;rsm;u a'wmaumuf,ljcif; tpDtpOfonf

vufawGUusrI &Sd^r&Sd ppfaq;&ef a'wmrsm;

raumuf,lrD xdktpDtpOfudk ¤if;wdkYESifhtwl

aqG;aEG;ay;yg/

• ¤if;wdkY\ a'wmrsm;udk aumuf,lNyD;onfhtcgwGif

¤if;a'wmrsm;udk vkHNcHKpGm odrf;qnf;xm;Edkifatmif

ulnDay;yg/

• ausmif;om;rsm;u tqifh 2 udk NyD;oGm;onfhtcgwGif

¤if;wdkY\ aqmif&Gufcsufrsm;udk Munfh½INyD;

tBuHjyKcsufrsm;ay;yg/

tqifh 3 - owif;tcsuftvufrsm;udk cGJjcrf;pdppfNyD;

ed*kH;csKyf aumufcsufqGJyg/

• ausmif;om;rsm;u tqifhrsm; (u-*) udk vdkufem&rnf/

• ausmif;om;rsm;u cGJjcrf;pdppfcsufrS rSwfpkrsm;?

Z,m;rsm;? udef;*Pef;a'wmrsm; tp&Sdonfh

t&mtm;vkH;udk zdkifwGJxJwGif xnfh&rnf/

• ausmif;om;rsm;u ¤if;wdkY\ okawoeudk yHhydk;&ef

twGuf tcsdKUaom um;csyfrsm;? Z,m;rsm; (odkY)

udk;um;csufrsm;udk a&;qGJxkwfazmfoifhygonf/

• ausmif;om;rsm;u tqifh 3 udk NyD;oGm;onfhtcgwGif

¤if;wdkY\ aqmif&Gufcsufrsm;udk Munfh½INyD;

tBuHjyKcsufrsm;ay;yg/

tqifh 4 - &SmazGawGU&Sdcsufrsm;udk zvS,frQa0yg/

• ausmif;om;rsm;u tqifhrsm; (u-*) udk vdkufem&rnf/

• ausmif;om;rsm; (odkYr[kwf oif) u ¤if;wdkY\

okawoeudk wifjy&ef tpD&ifcHpmwrf;? EIwfwdkuf

wifqufjyojcif; odkYr[kwf ESpfckpvkH;wdkYxJrS rnfonfh

wpfckonf ydkrdkoifhawmfaMumif; qkH;jzwf&rnf/

• ausmif;om;rsm;u 5 rdepfMum wifqufjyojcif;wpfck

odkYr[kwf pmvkH;a& 200 + tpD&ifcHpmwpfapmifudk

jyifqif&rnf/

okawoe enf;vrf;rsm; | q&mvufpGJ

- 151 -

• atmufwGifay;xm;aom trSwfay;pnf;rsOf;

vrf;nTefZ,m;wGif trSwf 20 vkyfief;wpfckudk

trSwfay;onfh enf;vrf;wpfckudk tMurf;zsif;

azmfjyxm; ygonf (odkYr[kwf EIwfwdkufwifquf

jyojcif;ESifh tpD&ifcHpma&;om;jcif; ESpfrsdK;pvkH;udk

vkyfaqmifygu pkpkaygif; 25 rSwf)/

arQmfrSef;xm;onfh

tcsufrsm;xuf

avQmhenf;onf 0-1 &rSwf

arQmfrSef;xm;onfh

tcsufrsm;ESifh udkufnDonf

2-3 &rSwf

arQmfrSef;xm;onfh

tcsufrsm;xuf

ausmfvGefonf 4-5 &rSwf

aemufcHtaMumif;t&m

zdkifwGJrsm;

zdkifwGJrsm; rjynfhpkHjcif;?

tcsdKUtqifhrsm;

ausmfoGm;jcif; (odkY)

rSwfwrf;rwifjcif;

zdkifwGJrsm; jynfhpkHjcif;?

tqifhtrsm;pkudk

rSwfwrf;wifxm;jcif;

zdkifwGJrsm; jynfhpHkjcif;?

tqifhrsm; tm;vkH;udk

vdkufemaMumif; azmfjyxm;jcif;

vkyfief;pOf okawoe vkyfief;pOfudk

rvdkufemjcif;

okawoe vkyfief;pOf

trsm;pkudk vdkufemxm;onf/

okawoe vkyfief;pOfxJrS

tqifhrsm;tm;vkH;udk

vdkufemxm;onf/

a'wm a'wmrsm;onf ,kHMunfEdkifpGrf;

r&Sdjcif;? tusHK;r0ifjcif;?

twnfrjyKEdkifjcif; (odkY)

udk;pm;EdkifpGrf; r&Sdjcif;

a'wmtrsm;pkonf

,kHMunfEdkifpGrf;&Sdjcif;?

tusHK;0ifjcif;? twnfjyK

Edkifjcif;? (odkY) udk;pm;EdkifpGrf;

&Sdjcif;

a'wmrsm;onf vkH;0udk

,kHMunfEdkifpGrf;&Sdjcif;?

tusHK;0ifjcif;?

twnfjyKEdkifjcif;? (odkY)

udk;pm;EdkifpGrf;&Sdjcif;

tpD&ifcHpm (tpD&ifcH

pmwrf; wpfckwnf;

twGufomvQif)

½IyfaxG;NyD; &Sif;vif;rIr&Sdjcif;?

wdkvGef;jcif;? Z,m;rsm;?

um;csyfrsm; odkYr[kwf

udk;um;csufrsm; rygjcif;

trsm;pkonf &Sif;vif;NyD;

aumif;pGm a&;om;azmfjy

xm;onf/ yHhydk;rIay;aom

taxmuftxm;rsm;vnf;

yg0ifonf/

&Sif;vif;onf?

pdwf0ifpm;zG,fjzpfNyD;

taxmuftxm;rsm;ESifhtwl

a&;om;azmfjyxm;onf/

wifqufjyojcif;

(EIwfwdkufwifquf

jyojcif; wpfckwnf;

twGufomvQif)

½IyfaxG;NyD; &Sif;vif;rIr&Sdjcif;?

wdkvGef;jcif;? jrifaxmufulrsm;

ryg0ifjcif;

trsm;pkonf &Sif;vif;rI&SdNyD;

jrifaxmuful ypönf;tcsdKUjzifh

aumif;pGma&;om;

azmfjyxm;onf/

&Sif;vif;onf?

pdwf0ifpm;zG,fjzpfNyD;

jrifaxmuful ypönf;rsm;pGmESifh

twl aumif;pGma&;om;

azmfjyxm;onf/

tBuHjyKxm;aom trSwfay;pnf;rsOf;

tem*wfykH&dyftem*wfykH&dyf jrefrmEdkifiHrS vltm;vkH; t&nftaoG;jynfhaom? tm;vkH;yg0ifEkdifaom ynma&;

&&Sd&rnf/

t"du vkyfief;pOft"du vkyfief;pOf t&G,fa&mufNyD;ol ynma&;u@twGuf &yf&Gma'otcif;tusif;ESifh qDavsmfaom

ynma&; qkdif&m pmtkyfpmwrf;rsm;ESifh 0efaqmifrIrsm; ay;jcif;tm;jzifh w&m;rQwaom

vlrItokdif;t0ef;wpfck azmfaqmif&ef/

i n f o@mo t e o o . o r g

okawoe enf;vrf;rsm; pmtkyfonf t&G,fa&mufNyD;om; oif,lavhvmolrsm;twGuf oif½kd;wpfckjzpfygonf/

¤if;pmtkyfwGif vlrIokawoe pDrHudef;wpfckudk vkyfaqmif&eftwGuf vdktyfaom A[kokwrsm;ESifh uRrf;usifrIrsm;ukd

rdwfqufay;xm;ygonf/ ¤if;pmtkyfonf tajccHokawoe uRrf;usifrIrsm;ESifh oabmw&m;rsm;udk pwifavhvm

vdkonfh txufwef;vGefESifh wuúodkvfausmif;om;rsm;twGuf txl;oifhavsmfygonf/ okawoe enf;vrf;rsm;

pmtkyfxJ&Sd tcef;wpfcef;pDwkdif;wGif em;vnf&vG,fulaom &Sif;jycsufrsm;? em;vnfrIudk ppfaq;&ef avhusifhcef;rsm;ESifh

wwfuRrf;rIrsm;udk vufawGUusaom vkyfief;rsm;wGif toHk;jyKEkdifrnfh tcGifhtvrf;rsm;udk yHhydk;azmfjyay;xm;ygonf/

pmtkyf\zGJUpnf;yHkudk okawoe vkyfief;pOftwkdif; vkdufema&;om;xm;NyD; pOD;tcef;rsm;wGif atmufygtcsufrsm;

tygt0if t"duokawoe oabmw&m;rsm;ESifh a'wmaumuf,ljcif; enf;vrf;rsm;udk rdwfqufay;xm;ygonf/

. okawoevkyfief;pOf . okawoe ar;cGef;rsm;. rl&if;okawoeESifh wpfqifhcHokawoe . ppfwrf;aumuf,ljcif;ESifh vlawGUar;jref;rIrsm;. ta&twGufpHjyKESifh t&nftaoG;pHjyKokawoe . OD;wnftkyfpkrsm;ESifh apmifhMunfhavhvmjcif;rsm;

aemufykdif;tcef;rsm;wGif atmufygtcsufrsm; tygt0if cGJjcrf;pdppfcsufESifh okawoe awGU&Sdcsufrsm;tm;

qufoG,fzvS,frQa0jcif;wdkYudk rdwfqufay;xm;ygonf/

. ta&twGufpHjyK cGJjcrf;pdppfcsuf . okawoetpD&ifcH pmwrf;wpfapmif a&;om;jcif;. t&nftaoG;pHjyK cGJjcrf;pdppfcsuf . wifqufjyojcif;rsm;

pmtkyfxJwGif ausmif;om;rsm;\ okawoe pDrHudef;rsm;ESifh udk,fwkdifvkyfaqmifonfh okawoe pDrHudef;rsm;udk

vrf;nTefay;&ef twGuf oifMum;ydkYcsolrsm;u toHk;jyKEkdifonfh tqifhvdkufnTefMum;csufrsm; yg0ifonf/ okawoe

enf;vrf;rsm; q&mvufpGJpmtkyfwGif ausmif;om;vufpGJ pmtkyfxJ&Sd avhusifhcef;rsm;ESifh vkyfief;rsm;twGuf tajzrsm;udk

azmfjyxm;½Hkomru q&mrsm;twGuf oifMum;ay;aeonfh uRrf;usifrIrsm;qkdif&m aemufcHtaMumif;t&mrsm;ESifh

pmoifcef; twGif; oifcef;pmrsm;udk oifMum;jcif;qkdif&m tBuHjyKcsufrsm;udkvnf; xnfhoGif;azmfjyxm;ygonf/ xdkYtwl

q&mvufpGJ pmtkyfxJwGif a&G;cs,fEkdifonfh tydkaqmif; vkyfief;rsm;udkvnf; xnfhoGif;ay;xm;ygonf/