demme, ofоиm quтcо nunc pr'odit opus Т mcr tuomtn erga me be
TRANSCRIPT
Demme, OfÎèm
quòcÎ nunc pr'
od it opusÒ
m c r tu’
om tn erga m e beneficiorum Et q uand o
q u idem pofi tnt anuos,
quibùx prim a inter no s…
2.
nòtitia Hard erw ìci ini‘
t'
a
'
efi ,cum tu d i fc ipu lus ;
beate vo lente P A R EN
T E tuo praeè‘
ef>tp iìcìflè rf1te DEU s
‘
refe rvav i'
t in ca
tempòra ut Pàtriaé tuae iri
ferv i res,é omunere q uod
t ib i compet iu ace ip ias
51 me tenuc —
q u id em ,fi
fpeé ì
gnumD iv inae Prov id en
t iae opus . Leydae
Gene?ofitJ
_
Humil iÉ 8ervufi
G H o n n xu&
G E O R G I *
‘
H O RNI
ORBÌ S 1M PERAN S1T OTU
'
S
‘
O RB I S IN TR ÉDEC IM”
IM I’ E R —I A DI V J D I TU PLu
1 J qùe /è cun qm numemm tredebz'
m
trièuum [fif d èlatà'
tredecimApo
fi olomm .@anquammimord i?ìn
z ie x'
1 1 .\
tay
ntum tribu: t'
atidem,
Apofì d i num rentur :re%ra tawen,annumem tù
l
tr ibu L av } , Apo
fi ala P ari
m tìòne non abfqueoccultà prob i
a'entéavhw
'
m tì ea’ecim hodie Img
peria Orb»? termmm numerantur ,
fi l‘b -
qm°
bm «omnes Continentù initanquam tati
dem tìnenttm Quag‘
B ritannia , N w tmannia .P àb ùim
taria, Sim , A énflîa .
A
1‘
0 R 3 1 3 1 M P ER A N &
Îer tos impm derunt . l ate
p i …Romm ia uthoritas mvaluit Romani
Rempuh . l ibertatem refpregibus Imperatoribus Co
z um more fib i crea1 e . Fineml ix impofuit O tto I I . q ui
‘
… 4 d em um Ital iae regemc aptam 1n Bavar1,arp re
l egav it , ac Ital iana 1mperio G ermanîsèLiab
jec itA . C . 969 ,
II . Initium Impern Romano-Germcmzcìcaepit Ann . 9 1 1 . Cum enim Ludov i cm IV .
Tranfmarinus propter immat_uràm aetatenq .
ad res gerendas d ifi îc iilimo iHò tein'
Q 1Îfl è
eptus efl'
et , turbatisGal liee rebus } Caro11ngo1 um fam1 l 1ajam ad e x trem arn t;abfimd ed u&a proca ceu tr1u fq ue regni de creando novo Imperatore fatage re . noni1ul l is 1 11Carol um S imp l i cmì Gal l ie Reg em , al i 1s i1ì
Conrq dumFranconiw Duc—em inchnzmtibus.Atque hic fufiì ag i 1s confenfu popul i fi1 rperior primus Impe1 ium à G ail is ad Ge1manos
_tranflgul it , à (:uj us temporibu
l
s per
petua qual i lege ex clufi fuerunt Galli ac
non fem el arm is eo ada&i ut leg itimaqmImperatorum G ermanorum authoritagem
agnofeerent a nta autem ea fi t dignitas,Johann Barclajus cap . Ieonis animvrum.
A q uo
0 11 13 1 3 I M P E RA N Sm
Î1I °
ftpsàmg i ro&A . C . 1 2 73. ufq ue ad Carol um l V . aureae bul lae promulgat1onem
q uas fa.€ta A . C . 1 35 6 . t ia abA . 1 gs:6 .
1 1 .q ue ad À . praefenrem 1 6 6 7 . Q l arta pe
r iod us 11 (11193 dab itur , adhuc iniîat& fi uw
1 9. efi"
I I I.S,,b prima peri odo Imperium partimmi; elefl iv um pa rtim berèd z
'
ta
r iam , cà?m utroqueflatumereMo!
narcbzcum .
1 . E .
’e&zooptinuit , q uotiefcunq ue l n1
pcr 1'
um» ah una in al ìam t ransferebatur fa«m iìiam .
_
P‘
Ée0at autem il la in commun i .
P rinc ìpum conventu , omnes jus fuff ra
g ìorum p: im is tem p01 ibus habuerunt , 1 1 11 1l a adhue inter Elé8cores ac al ias Pr incîgesd 1fierentia . S ed 1rrhac 1pfa Ele&ìone Imper iur
_n al iq uand iu fuifie hered 1t3num 111 111113
°
argum ent 1s ofi end i potefl: inpr1m is fub Ot
tani bus . Nam H em icum l V. jure hered itar io fuced îì fl
'
e h ìi’cor ici d ife1 tim tradunt .
Damiana: Papa R . inEpi i’co
_la fuaapud Ba
ronium H enr i càl . vocat bwred em ;
E rm oMagd eburgen fis 1 11 h if’coria 8 1311183.x orua d 1C1t H enr i cm R ex fi
‘
ngul os Teùtar i ci Regn i P rincipe; fupp l ex a diw
'
t , fe der egno S ax anée quad cumpa tri a bf redi tate
A 3 mm
0 R‘
3 1 I’M 13E l t AN : .
toronam ante'
ob itum°
1fi ifit
aucu‘
p1ur'
n fè&ànti‘oblata,nomensip fiAu…
p 1s fecerum: Càù fa Màrchìonaterum quot i£diame Hungàrorum P040n011 1m 8111110
pum ,Vanè alorum ,D‘
anorum , ac Nor
1101 111111 1 11 G è rmaniam°
11 1 upt10nes a
reprîin'
end os con[ì itù ti ìn l imit1busCbzo
'
n'
es : Et hac d ccafione
tus fuit Marehrofl atus M ifn1ss 21411 111 1 q BG
he rnes , Pòlonos , S 1 lefios ,tus contra.Hunga1 osM arch 1onatusAui’crm;creato j>ri1110M31
°
12h10n6 L eop'
aida il lù f’fi °i‘
em(30111 11 11 11 1 Pàb
‘
è bergé n firr'
m fam ili a A
eonfi;itutus Fuît Mafehianat'
tr'
s» Bf a‘
ndè b’
ufi
m t èà bd 1'baris‘
e 111pèmnt loca p
'
aulatflm‘
au“
tìbd so r1g tn®m deàeru1 1t . Ad ceps B ungaro
Germani‘
c'
iPatentiafitit
Otto I . H ènr ì cz'
A ucupfls fi l£ìflsà rebusgc,
fi ìs Magma appe l latus col lapfam pof’c Ca ro
A 4. lmg1
0 11 3 1 3 IM P E
°
R A N 3J
M perz'
zìm a‘Francis ad Sax ones ,
Saxònìbusad Franco: a‘
Francis°
itemm ad Sax ones , ab bri: ad Sue
vos demde ad div erffi f amilax ,denique ad Au[ì riacòs a liquandiu
interturbatafitccqj one dev olfi um‘
. SugraI
d i&um quomodo Conra°
dW
.Franconiaz Dux , ex clufis Carol ing i 1 , impe
t ium ad G ermanos trani’culerit : cumq ue ei
perpetusegfi°
ent aemulat iones contra H enricum .A ucupem Sax onix Ducem , m1111È11rus fceptrum ac imperii coronam ci tin;quam d ignifîìmo , q ui fuccederet mìfig5laudatiîi ìm
'
o more publicam 1mperu fa'
lutem pr ivato od io pof
’cporì ens.
2 . A . C .
’
9 1 9 . H enr icus Saxonix Duximperium in famiÌiam Sax on1cam 1ntuht,d i&us .Auceps quod c l
°
for tè°
1 11 aucupio vel :fzu1 ti infigm.g ceeiàrea a Corn ud am ifi
'
a offer. .rentu1z. Refpuit is t itulum Imperato_
ris;,
quem m ore feculi il lins fola confcrcbat una io Ep ifcopal is ae contm tus fuit nom ine …
R egisRomani . Nul lusmajo1 a pro imperio .
geflì t preecipuè cont1 a Hungaros, q ui ex
fuis
0 11 3 1 3 ÎM P E R A'
N°
S . 1 1
'
relatum e leé°
to Comm i s I I S a lim id efi ,“
Fran c o .Idem enim Sal ìè us efi ac Francas »
Lex Salica ead em q uaea c 1ca. Sub hoc
Regnum Burgund iae: amphîîìmurfl , quodrotam Helvetiam , Sabaud iarn , Burgu11d i
’ì
utrarnq ue Somaga Gal lia Lugdunè nfi3‘
partem comple&ebatur, ad Imperiurn Ge r
m anuni tef’caincnto Rudolph? I I I, I’
gnavi
A . 1 d 3'
3 pervenit , q uod°
regnum al io no
m°
inc d i&um fuit .A rel atenf e à Metropol i.A rel ate cujus nom ine G al l iarumîReges
d iuVafal l i Imper i i “
fuere doneé eaobligatione àCd .rol oIV?p ecunia ex fol
‘verentur . Ri
fuccefi ì t Henrì cus I I I . N iger , q ui B recii
jl d Bohem iae Rege 1n v i&ùm co'
e'
git‘
re
gio titulo ab i…’cinere ,8z dua s Contentumefl
°
e .
Romanis q uoq l 1e Pofi 11fi ces impoîîuìtf ac ,
pro lubitu Îni ì fitu'
ìt juramentò infi àpé r exa&o ne imfi:id at
°
qne 111”
V”i10 ImPè f àtoré
‘Pa…
peratorss , q ux pofi:‘
ob itum È efi r zeì I“IJI .imperante fi l ia
”
ejus H énrî é oW . exàf fé fànt .…
P raèc ìpu‘
a; fax H iMebmnì l‘
ns fi 1°
f fe‘ Gregoe
d
f tf€fi ì fi tf
Pontific1u
e z'
w :‘
prava ed ùcàf ioné _ , 111121119
'
m fo’
11 ibus,
al iifq ue vitiis , q uae ap;ù d Gerr‘
f1 àne slar ifcee
:1dha c vi1 tù tis homin'
es antiqu i r igo1fiSA 6 tenaces >
OR B I S I M F E R A N S
‘
Rudolpbum Su'
evieeDucem contul it . H en
r i cus laefà £aepius patientia in furorem verfus
pr imò Rudolpbum acer1 imo pr ael io pro..
fi rav it, e iq ué d ex teram m anum perfid ia:
argumentum G odfi idusBul 1oneus amputaV1t, d em convocata Synodo H i l d ebrandumd epofuit . Hino acrius ex arfi:runt 11 28 Pontific iee q u i
.
» fuccé fferunt H i l brando
Pòmifiees°ha iì em toto e rbe ex a rate 1 11 H en
r z cum fic'
f1 e q u idquam .add iad 1mpietatem
pofl ì t , ipi'
os fi lios in)
parentèm conc i tare ,pr inì ò q uidem f anmdum g
‘
ui ab H enricov ié ì:us atque nbd1catus
'
fuit'
, de inde H enricum,à q uo Pate1 M og1 mtm m confefl
'
u Proce1 um d amnatus, ac Ingd hem 1 i ah Epifc0»
p 1s vefi itu8c infigmbus lmper iz1hbus fpol ia
tus fuit. Ac nemorte qu idem ejus fatiari po’
t'
u i‘t rab ies.hoflzium . (E if>pe fepulchro erutus, 116 11 11 1um q ùafi quemterr fepultura caruit.
Haec H enr i cz'
l Y. v itaT1ug1ca fu1t q ui nul li
Pu ncipum àîaempor xbus A lè x and ri Magu l ,
.8 CJ 11 111 Gèefarrs forti tudme bel l ica concef'
fi t , q u 1ppe q u1 b 1s&t fi:x agies aperto M artefemper vi&or confl ix it . Sed idem omn1
4
um
m ortal ium tota vita infe l icifi ì nw s adeòut
omniaafi ra emma elementa in pcm iciem
ejus conjurafi'
e v ideantur . N ec levîoribus
ma11'
s H euricum V.
"
fil ium ejus Pontifices
O R B I S I M P E R A N &
pm recupgeranda terra fan&a Latinos operam om q ém
‘
fuain d 1 l igea tiam . 031 111
multis :"Sc1 ibuntur l iterx ad Papad I1n
peratdrem H enri cux—z I V . ad Reges Principefq ue 111103. I m11191 1118 211 P em A . 1 095 .
um C laromonti in G al lia habi tamfuit :1C commum totxus Ecclefiae confi nfu
s ereta 1n T_urcas exped itio ora recuperan« ,
da terra 111 11619….Q uicunq ue i ll ì 11 0111 6 11 d37
bat infign’
e 111 vef’cim entis fuis crucem prepfqreba.t ac ded ecus v id ebatur pro ejus atrio1°
e q ui 110111 1 cau£ 1 C1'
ucem pegtulifl'
et
mortem a
’
ce1'b if fimam , nol le fubire crucen
p i&am ad ex ped itionem etiam abfq uc pie
tate tam gloniof.am Sc utilem . Ergo ve lut
mfi èo fa… e d iv ino pefc iti ad gloriofam*
m il itîam certatim”
concurrebant .‘
‘
Verba…
notabil ia haec {unt l ib. 1
c . 1 6 . Div id eha tur ma ri ta s d òux ore, ux or Ìt ’
ma ri to, Patres àfil iz'
s,fil i i Parenti bus ,nec
er a t c’
ar ztatz r m'
ncul um quod buie f erv ori «pofl
‘
etfi q repmj ud z'
ez'
um i ta ui: è ,cl
,
auflri smul ti
, ,egr ed erentur Monacb i C9
" incl ufi d e ,
carce‘
r i 6us . N ec tamen apud omnes emt in »
caufit Deus , [ed q uidam nc amic o : d ef ereent , q uid 4 m ne :l e/id e: ba berenttqr ; q uidam{3914 l ezzt z
'
s tanfa aut ut f ue: cre d i tq r a.idecl inante: e
‘
l…udexent al i i s]? adj ung ebant
Omm: .
O R B 1 S I M P E B A N S .
gerent ad _
obfi d endam H ierofoly1n
fupereffent .N ihi lom imus
urbs.A 099 . d ec ima«—
q u in1 a } 11111 hora dicinonape
'
1‘vim ex pngnata fu it .
ea ipfa quodob
/
iì uv atum hora… q uaDom inus ac S alvator 110fi 6 2 . in ead èm urbe ex tin&us fuit.Innumer1 1 11 ea Sataceni o btruncafl ac intrafo l ius templ i &mb itum 1 oo p o . interf eé ì a
O&avo d ie pofl: nim irurrr 1 3. }mli i Gatho
fi i edus creatus fuit‘
Rex Hi erofoly fnorum,
q u i taa regis titulo ufus … nur1 q uam fuit.
Unde pa f errorèm. vulgo a'
nnumeratur Re-o
giba s Hierafo}ymorum Q 11ppe _
ipi'
e nun
eo 111 lace auw am cord’
nam gc fì are in (1…
fervator nn&a f pinea fuîfl'
è t coronatus. Sedvera
_ratio‘ quod non Rex verum Dux
Hìe 11ofolymorum’
cteatus fu it unde [cpul
eh1'
o ejus ha c tantum verba fuerunt . 111
Hic1j acet incly tusn
'
, q ui totum ifiam term11 1111 21. ejus acq uìefcat
’
ì fi
pace. Atque hinc Wilhe lmusaTyr ius
mum regem facit Bwl d”
ui num. Verba ejusiunt l ib . «1 1 . c . 1 D. G .Rex
I erufa l em Laginorù»z F rancorum I .
&Ch'
h. 1 . &ecundus H ierofoiy morum
O‘
R B I S I M P E R A'
N S . 2 1
1 1 89 . à Frì dericòI . B arba
pèratormP /ai l ippoA ugufloF1 anco-l
Ru lmrdo I Anglorum Reg ihu-s fufce
p ta fu it . Ocmfionem d ed 1t Io[ept a labad i nm nationeTu1 ca, q u i à M ahmude Nured ino Rege Syr ia m E gyptum aux i lio Ca lipi m cjas gent1s contra A lmer1 cum Hierofolymorum Regem m ifl
'
us captata occafi one obfiruncato E lpbaz
'
z ,u ltimo E gyptiarrum Ca l ipba totia sE gypti Imperium ac
mortuo paulo pof’cNur ed z'
no ipfam quoqueS yriam confecutus regnum H ierofolym 1ta
num A . 1 fund 1tus evertit. ItaCh1 i-z
-fi iani tres tantum u1 besTr@ol im Tyrum
ac Àntiochîam retinuerunt .
Hoc tmfl 1fl‘
ì no 1nEuropam‘
al lato nun
mo‘
longè major q ù am fu‘oG od e/ì i doB a ll ia
neo Principum ad recuperand am terran1f an&am ardo,r fui t .
[SolusFvi dericzof ‘
ex G er
m ania fortifl îmorù'
m“
v irorum 600000.
ed uX1t , q uoru111 fymbòlum 1n arm is ve fì iBufq ue crux globo infifl:ens quo fignifi ca
bant Jefum°
Chr 1flum crucifixum torins or…
bisB om inufn efi'
e d ebere . Idem G al lorumAnglorumq ue ardo1
‘; 1 11 Gall ia decreta n
'
1 ;
ut q u ìcunq ué dom i manerent d eci1‘
n as 0
mnium bonmuin perfo ly erent ,qncgd iupoi!:
Sa l ad ini dec ima: d 1&ae. Pr imum ex crcitus—hfijus infortunium inCi l icia contig it . Nam
O R B I S 1 131 9 5 11 11 11 3.
ata fuit . Sed paulòpoft011 111111 1 11 1 anhiverf
'
a1 10 e luvi ’o1’-Egypt1 plan11 1em 111
venifl'
ent 1nanus M e
tuta fu it . N 1regnum inte
recupef aiîît F r 1 d erzcm I I quod nonòfi:A . 1 2 4 7 àChorafmi z
'
s Pe 1 fi cagen
atarorum mem profugis d efl ru&um
ti tabù la quaedam ex
otèfi ate d iu pofiex tin&aRegum Lufi
. Venetam d e
é nif è'
t
15 7 1 .
7 . A . 1 1 38 . 1 111 pe1 1um pErven1t ad Ducesiué viae ac in eorum fani il ia fi et1 t 1 08 . am
109. P 1 1111u3f u11 Cofimdm I I I L0‘tham Sa
On1s'
àem1 1‘
lus ; C_
uìus p1eea puum opusHenic i Sfipè i
‘b1 èVerfio commemoratm . Ìsl enr1cus Superbus Gué lph1ceé fa&ionis ca>ht avito jure Bavariam : per comugium ,
ìàx0niam ,31 11 1 15 , Vandal iam , S laviam ,
ufi&asmar is Bahhici p1òvincias pofl"
ed it,
B o‘
11111 1111 11
_1n s 1 1 1 11 5 11 11 1 13. 2 7
d icitur.Non ti 6if ed'
l ’efi t) P 4
mihi C? :P etro. Haec vulgaris trad im pi&uraem palatioVeneto rep1 x. Al ii faéì umnegant , quorum potior
… Nonenim ,c red ibik ;im habe Î
rem vel tantani c0n
eliam laturos fuifi'
e G er in anos (1…'
cum legatusPon1ifiisGerma1iorum
'
P r i11_
uerctu1 parum ,abfuit
,q_Lj in‘otgf f
c bius Comes Palat inus &r ié ì qil li nebuloni ampù tarit. (l i1alernhabuer it Fr zder zm bel l_0iaEi fuceeflì t fi l ius H enr ì cm VI
1111per conjugium cum Confiantia Rog efi'
i
11121 GMi elmi S i ci l i aeRegis confobr ina ,S i dza: quoque Rex 8cv 4pul i 1e Dux fa6ì:us fu i t,l lafq ue p1 0vinei as impeu o 1 11 perpetuumronjunx it ,hac cond it1oné , ut i l lud hèred ita10J LH
‘
€ permanemt in fam i l 1a B ucum S ue'
)i 49 . Ita Imperium pub l ica lege hered itar iua&um ,q uod tamen cum morteH enri ciVl
temm abolitum fuit .Q uippe ex tin€toH enrw ;cum fi 11usej us l
—"
rzd erzcmadhuc minor .
muis efl‘
et , gra1f
’
e in imperio fch 1fnmexot;um fuit ,1d iv ifa Pr incipum m creando Im
aeratore&ntentia . Q g ìdgxm elegerant B ar
bold… Zu ingz'
wDucem ,q ui 1mper 1omox
B renun,
29
eviae. Ita Ottoab omnibus d'
efertu5 1n à 1.
niam fe fe recep it , ac fufcepto contraGal
umAugu1’cum bel lo , 111
ex Angl ia fubfid iis 1 11profl igatus paulo p0fi: ex m
’
aeròre
anim i d ecefl ì t . Ita Frideri cm I I d iutifl ìm e
f01us 1mperav it fed non me1101 1 fortuna.quam majores ejus Pontificurn Romano
ru”
m perpetuus q uafi …fcopus 111 quem fulm ina fua , ex ecràtioné
‘
é irafq ue vibrarent . Ipfè
incred ibi11cum fortit1id ine tymnfi ìdì eornm
&fe oppofuit Itaìîam grav ifl ìmè adfl ix it,
ac ultimus fere Imperatorum in Orienteantiquam fui’cmmtma3d
’catem , regno q uo
queH ierofolym itano ut fupra d i&um , oh
tento , und e Reges S ici liae , q ua1es H ifpanì
hod ieq ue 1 11 1110 ragum H ie1ofòlym itanoruutuntur . Sed eo duo fue1 unt Anticaé fà res .H enricus ThuringiaeLandgrav ius cogno
m ine Rasbo 85 Gul i elmus Hol land iae C0
.m es . Ex tiné ’co A . 1 5 1 0 . Fr ider z'
co I I Conr adus IV . fi l ius ejus per tr iennium
'
ti tùlotenus imperavit atque eo . quoque ex tin&o ,
fim ulq ue Wi l helmaH ofl and ze £ om ite , coe
p it memorabi le il lud 1 8. v01 2 3: annorùmInterw gnum .
8 . Sequ i tur nunc magnum il lud ce1e
bre 1nterrcgnum , quod 21111 1 8 . 21111
1101 11 111 efl'
e volunt. Diutu1num fuifl'
e fatiscon
3‘
o G . H o n u x x*
confi at atque in eo fumm a impem c6nf11fio fuit .Quod enim
“
S anc’i a Scriptura in fim 1'
l i occafione d ic i t ,‘ Non erat Rex in I[ melC9
’
gui l ibetfi ci ehat , qu0d v ol eba t , idemhoc interregno dic i potef
’c. Ab lato q u
cun6’ra regerct capite ac fummo controver
fi arum Jud ice, m embra imperii inter fe d 1ffentire jus in arm is ponere ut penes il lumoptima caufa efi
‘
et q ui fortior . Prsec ipi lla calam itas fincubuit civ itatibus imperiiper Sueviam A lfatiam ac tra&um Rhenexi
fem q uarum vacuam poffefl îonem vicinifive Princ ipes five nob i les ih vaferux fl. Hac
occafione G ermania arcibusmontanis praedonum nid is im pleta fuit quorum ufq ue 111
hunc diem ex fcind i rel iquia: non potnerunt quamquam innumerae paffim per fin
gulos ferè montes confpiciantur ruinae. Oc
cafionem hujus interregni ex c id ium fam il ies Suevicae fui t . (&1ppc cum Frider i cz
'
H .
nepos Conrad inm folusjam ex fiorentifîìma
fàm ilia fuperefl'
et legitimus regni Neapol i'
tarii haeres, quod Pontifex . R . tranfi ulerat 1n
Ca rol umB acem Andegavenfc:m repofcens
j ufì is arm is avitam heered itatem in Ital iam
cum ex erc itu contra Tyrannum contend it .
Prael io apud Afluram comm ifl'
o vi&us
Conrad inuf , ac pofi aliquot d ierum in ignota regione errores ad pifcatorcm d e latus
petere
O n n 1 s
F ER I"0 D U
‘
S S E C U N DÀ .
RU D O L P 1i U s H abfp
RVdolp/ms Comes HabfpurgenfisPr1ncipum fui temporis pruden
t1fi îmus ao fortifl ìmus extin€ta Suevorumfam i lia, 1mperi1 decusA uflri aca: domui pri
— inus intul ìt . A puma Juventute fummam
d e fe fpem in aulaFr i d erz'
cz' I I . preebuit ut
advenienti tota ad furgeret , q uanq uam_tenui
fortunà nobilitas . G erebat is eo temporeinHelvetia bel lum ac ipfam obfidebat Bafi
leam cum nunc ius affertur creatùm Im
peratorem . Non credere primm Rudol
p l ms , fuse fibi tenuitat is confcius . Intere?!Bafi leenfes hoc intel le&o legatos fuos fimulin cafi ram ifterc gratulat i impenum ,n cc
jam hoi’cem fed Dom inum appellare Rudol
phum . Itamomento finitum bel lum , & 1pfe
novus Imperator tot1us imper i i longo hocinterregno turbatifîìm i curam fufcipq re ,Publicata tum temporis geti é ral is amnefl ia,quia tot controv
‘
erfiarum alius non pòt'
e
rat repet iu finis omnes per Germaniam
etiam c apitis rei l ibe1 i d im A . C .
abuit
G , B O R N 1 1
in OttogaroBohemo1 um Rege , cujus tantaerat potm tia ut ah Ital iae finibus Had riatico m au i u fq ue Pruflì am (ub i urb ém Konigsbmg am vel Regiomontum
co‘
nd id it mare Balthicum dom inara ur .
Ganfa d ifl ì d i i p 1 aeter inv id iam DucatusAuî’crig S ty rig Car inth1; &Carniolg fuit .Has provincias Ot toga rm jure ux oriae fuse
M aî‘
gai‘
ethae pofi îdebat, cumq ue eam repud iafl è t Ord ines imperu l ud icarunt cum
q uoq uej ure in has provincias ex cid ifl°
e caf
q ue tanquam feud um ad im perium re lapfas.
N ih ilom inus durante interregno Ottaga rumd e violenta earum pofî
'
efîì one nemo detur
bare ve l potuit vel aufus fuit Rudolph…
dens fib i ad imperium p1 omoto non fufiîcere angui
’ciflì mum com itatum Habspurgen
f em praetend ere tamquam Im pe1 ator inAu
fi r1am ; us, ac evocare ad J uramenturn fid e"1
tatis praeRand um 0ttog d rum . Il le primoabnuermde inde coa£ ì us arm isAufi r iam tan
quam feudum àRudolpho fufcipere ,fed hac
cond it1one ut intra tentor iurn procul31 confpeé
’cu hom inum juramentum praef
’care t .
Tentor ium ea confe&um erat arte utmo
mento d u&u funis co lh beretur . Cum ergoOt toga rus corarn Rudo lph o 111 genua procubuiffet ,repente col lapfò tentor io om nium
ocul is ac lud ibr io ex pofitus fuit . T anta in«
j uri&
O R B I S I 1vr r nn x u s .
Ottoga ri animum penetrav1t . Sed
omnia Cun1gund ee uxoris contume
110111 ofatione i f rit atus fui t , quae impotensanim i me obis fpol ia, hanc
iti omnes hod îè
ta ve lùti m ana p 1a velur p'
ecudes
fumus . Regina P10vinc1arum Bohem ia tribùtar ìa fa&a. Cum te ol im fuperafl
'
e prae110Ta rta ros, ex uifi
'
e caf’cris Hungaros, S tyn am arm is àd ep _
tum Ital iam cum èx è rcitu
penetraffe àud 1veram ,fe l icem me , quae tali
fapièntem ex if’c1
maba'
m , neque reg1nam efl°
e toto e rbe , cur
me cedere oporteret . Et pofi multas alias 1 11maritum contum el ias, tandem ,Age ,.
ìnq uit,
fi tibi .atil imu"
sV11 1115 d eeî’c neq i1e'
glad ios in
tuer 1 potes ,fine m'
e r
'
egem effe . Experiar
profé&oBohem is an tèutonibus 1 rnpé rium
d ebeàtur . Ita Ottogarus hé l lum denuncîat
Rudolpho , ac prael 1um Aufi rxa comm 1f
fum :cx fa Bohemorum 1 4 o oo . ac
tvg arus letal iter vulns ratus paulo poft ob 1 1tAnno n . 78. ItaAufi ria, S tyr1a, Car inth ia,Car11 1òîa ad Com ites Habsbu
'
rgenfi s pervené re ded itq ue eas p rovincias A lbe1 to fi 110
fuo cond ito1 i Arch iducum Auf’criee Re
gumq ue H ifpan1ee Rudolphus . Inter arèana regì1n inis fui habuit non ingred i Ita
0 1. 3 1 s I M ? E R A“
N : S grz »
A. 1 308 . Henr icus VI I. C0n1esfis ad 1rhperium pervenit con
egisGal l ise , q u i eo tein
nendi ex G er
propter‘
d uas rationes,ntificum Romanorumfi
°
et tum quod imper i icol laberetur,m ites . ad Im
tatem 1mq'
ueruntPr incipibus, ut fei’c1nan
ter el igerent H em . VIE ; Comitem Luz e l
burgenfem magmav irtutis Principem q u 1
pacataGermania ul t1musImperatorum Ita
113111 perdomu1t ac Florentiam , 1 11 q ua plus,moooo G
\
uelfiborum , ex pugnavit .
R ex itîum ej“
us q uov ìs modo
cumrpqrvenifl'
et,Bonconventum
1 11,v1c1n1a u1
_;b isP ifana àMonacho que damvenenum 1pfi in facra hofi ia porreé ì:um fuit .Cum q ueMed ic i e iAntitox ica pararent ah
nu 1t , ne ,fglvatorem fuam intra Corpus, ut
putabat , rec-eptum tù
_
rbaret ve l ex pcl le ret .
ItaA . 1 31 P1fi s obiit.V . POF: mortem H enri c igravia 111 crean
do Imperatore per G ermaniam orta (untd iflì d ia. Q 11ppc d iv ifi Ele&ores Mogunti
nus , T 1 eviren1m, Bohemus , Brand ebur
ggnfisLudov i cumDucemBwvdr i :: Comes
î
G . H o n xv r r
Palatinus Colonienfis Saxo Îrz'
afeP ul cbmmB acem AUfi rise ek gerunt.
gravifì îmum tòta Germania bel lum
occafione d iffi d ium il lud'
1nter Com ites Pla tino ; ac Duces Bavaria cocp1t quodhunc ufq ue d iem durat . (l uippe Ludov ica:fratrem fuum
_
m’
ajorem Rudolpbnm E leé‘to
rem Palatinum quod is F r i d erz'
cum .A u
fi rium elegifl'
et , omnibus d itionibus exutum 111 Angl 1am fugere compul ir ub i pau
lo poft in ex il io ob iit . Haec d ifi ra&io du
rav it ufq ue ad A . 1 q uo Fri d crz'
cuf apud
M ildo rflìzm 111 Bav'
ar ia Captus fuit ac in car i
cere al1q uot annis detentus tandem (olo Im”
perator is titulo retento omnem potd’1atem
L udov i co cc-fi ì t. PacataG erm an1a Pontifices Rom ani Eud ow
'
cum ex communicarrs ,
atq ue i pfum nonm itius quam Fr i d eri cam I.
ve l I I. traé ì are q ues controverfia inpr im is
1l lufi ris fu it ac prod ierunt ej us fecul imax i1:11 a 111ge11 121Wi cbelmus Oek amAnglus, Mar
fll z'
us Pa tw inws l talus , & al ii q ui potef’m
tem Imperatorìs contra P apam prx c larè d efenderunt . Occaflo hujus l itis inter l ohannem X X II.8CL a d ow
'
cum IV . valde levis fi4 1f
fe d 1c itur . E1 at Ludov i coà fecretis q u1dam
Vl r i cus .A zgnflanus , q u i 111 q u ibufdam 11
te1 is Papa»: appe l laverat B efiz'
am ; In pub l icis com itiisFrancofu1 ti flatutum , Pontfi c1
R. nul
0 11 131 5 I M P E R —A »N S
cumha&enus confa fe ; mo
modo pguciores ,potefi atem crean
vel habu iiîent v\el , uf urpaf
m quoque ad'
imped iendamfuccefi ìonem , me t1 es conti
11 11 1 Ifnper_atores ex una eadem q ue fam il 1&»
lègerm tur . In hac ergo fecunda per iodo Impen um 1
'
nere ele&1vum ; atque etiam .A r i"
flocratùz tém pe1;ar l ex p1t . Nam quod Be dnus probare coi ntun Imper1um G ermanic11m efl
'
e rp e1:è lA riflou d ti cum quod ali imetà Moriaré h
‘
î’
cum faciunt , vehernenter
e 1 raur edm clariflìmum fi tjurama]ef’catis,
ex q 1iibus d e fi atajud 1candùm efi , 1nter Im
peratorem &Eleé ’cores
10 termma
Îtur’
non apud Impegatorem vel ejusConfi
lì'
um aul1cum fed 1 11 Cam era Spirenfi , q uae
torins Impermtr ibunal efi , id q ue duravit 111
de ufq ue a temporibu'
s Imperatòris M4 x i
cur iam fiy c Came
ul tno:; Cp m
madmodum
al ia mul ta. pr ivi l<ag1a indulfi t Principibus,”
quibus fe ipfù ni fpol iavit. Itapotef’c
‘
as q uo
, fem‘
elq ue latas iterum
G . H Q R N 1 1
rem , fed penes totum Imper ium . TantaVerò Cam era hujus 6 11 author itas , ut è rev ifa ribus ad Im pe 1 atoren1 11 011 d etùr p1 ovocatio neque gravat1s 1 11 Game 1 a l icèat recur
rere ad Im pmatorem . N i hilom inus Imperator habet concur rentem jurifd i&ionem
'
cum cam era . 1’rx te rea conventus publ ic1ad com itia non ind icuntur à folo Imperatore , neq ue jus@acis aut be l li aut fed erumaut rel igionis fol i com petit Imperatori fu lcornm un ia Or d inum omnium q ue Pcatuum
(unt , neé folus Imperator d e capite Princp isj ud icare pote f
’c. S 1cmsmonetae ad om
nes 1m peru ftatus tranfi 1t,acJUS ve& 1gal 1 1 m1
& tributorum penes eofdem efi , ut nul lund
j am fi t d ub ium , quia in G ermania .A rz'
flacrati am habeamus . N 111 110111 111 u3 Imperator pecul iar ia quoquem ajefl atis 1ura fib i re
fervav it , quae folus fine confenfu O 1'
d inum
ex ercere potefì . Ita folus Imperàtor potefl:
conferre feuda regal ia , Pr incipes , Com itesac Reges creare Acàdem 1as
caput irnper ii cfi‘
cui omnes fid é
l itatem & cbfcq u1um jurant . Habemus er
goMonarch iam q u0q ue . De eo nunc q uée .
r i tur , Q 1_
eenam forma pm ponderet? Al i
q u1 nam preavalere volunt Ar ifi ocratiam ,
al iq ui Monarchiam . 1 11 priore fè ntentm.efi Amifeus , q uae et1am potior ibus 11 11 11 1 r
O R B I S I M P'
E R A N S . 4 3
tionibus , propterea quod potio1 a1 màj efi ajura penes totum Impe1 ium fint m inoranes folum Imperatorem .
z . Carol us l V . cum Bohem iae fuae i lludee intentus efl
'
et ,potiora Imperii veé ìe1?galiaabal ienavit , q uàe Pr inc ipes ad fefe per1traxerunt unde pafsim apud fcriptoresma
là aud it cumq ue Max imi l ianus l . peftem
irîiper ii appe l lare fohtus fuit . P 1 omoturus
fi lium fuum Wenceflaum cuil ibet Ele&orum 1 00000 flor . prom ifi t . Cumq ue fol
vendo non cfl'
et iifdem te loniam ax im è ad
Rhenam opp igng ravit quae inhunc ufq ù ed ia n ex torq uerie 1pfi$
v lmperatores non po“
ruerunt. Q uippe Ele€t0res anteq .uam Im1;peratorcm novum adm ittant jura1ceeun
”
cogunt , ratum habiturum omnes donat1o
Ines ac conce ffionf s antecé fl'
orum fuorum .
Caro la IV. fuccei'
sitWenceflaus co
tgnomine Ignavus q ui Veteres Cal igulas,Nerones al iaq ue portenta. Pefi ìm ismoribus,ac tyrannid e fua renovavi t. Pr inceps p i
‘o
fl igatifè irnse v 1tx alter fecul i fui Gal-l ienus1 11 1 peru curam adeòneglex it, ut tandem cu
131 111113adm0nitiombus c orrigexetur , Ele&ores 1pfum ve lur ind ignum&nox ium depa s
n'
erent omnefq ue Imperi i Ord ines ah ejusfide 0bed icntia abfolverent . Max imumha perio. damnum. intulit q uod Ducatum .
G .
‘
H'
0 R 11 1 1°
M ed iolanenfcm al iafq ue Imperm P1°Ò€1as vend id er it . Unde ah co temporeItal ia ex empta efl
'
e csep 1t , neque q uImperatòrurp impofi evum … curavit e
per 1o recuperare4 . ContraWm ceflaum creatus fuit Fri
d erz'
cus Dux Brunfvicenfis , q ui cum F1°
2111
cofurtum prq peraret , 111 v ia Archiepiicopî
Moguntini infid iis per Com item Mansf eld z
'
ce ob truncatus fuit. In ejus locum fufi e
&us A . 1 4 00 . Rupertus Elc&or P a l a t inubeui vulgòpe1 er 1torem cognomen Parv i trihi wut . Verum enim ejus cogm mcn fuit vo
cc Germ amica.K em id efi , r 1g1dus vel par
cus ex q uo per errorem fecerunt Kl ein,
feu parvus. Conabatur 13 d u&0 111 Ital iam
ex ercfi u. …am 1fibs fub Wenceflao provinc iasrecuperare { è ìi nu110 « cum — fuccefi
‘
u . Ei
fuccefi ì t A . JodocusMoravix M ar
ch io , patruus Wenceflai q u i cum j am0&ogenarius efl
'
et 6. Imperii menù ex t1n
&us fui t .
A . 1 4 . 1 Imperator crcatus fu 1t 8 ig ìfmundus Hungar iaeRex fub q uo Im per1um graviter fuit commotum arm isH ufi iti cù ,prgterea d 1utum oPont1ficumRom ano
rum fch1fmata A c fchifma q uidem inConc il io C0nfi antim fi fub latum fuit : Hufi ì ta
rum autem .controverfix in …Conci l ioCon
Ò KB Î S I N1 P E R A N S . 4—5"
1e11fi haud q uziq uam"componi pome
. Cum'
ergo contra fidem datam com
fu iiTent H 11 1%,&:H z'
er any mus Pra
s Bohem i Duce 1 0h Z if w grav iflì …
m u1110n0m ceperun t in
paf fim , q uofcunq ue dap1°
shendeonach ìs ac facerdotibus , caenob iis
ue everfis . P 1 aec 1pue pugna1 unt
cis in S . C . und e paîîìm
funt Et q uanquamàota.
ueOccideus contra. eos con
Crux tamquam contraTur
cas praed icaretur ipfi tamemadm irabil i re“
.»t fuaram facce
'
fî'
u c0ntm omnes ex erc itusufi fuerunt , …ac nem o £ufi inè re con1
‘
peè
&um eorumpoxu1t, ita ut ingentes ex ercitumve lut panico terrore aud 1t0 tantum e01
°
ums
nomine in fugam verterentur . Pofi: mor
tem Zifcaa d ivifi m duas fa&iones Huf fitae,
quorum unaDucem fib i creav1t Proc0pium
Magnum , a1ta um 11 111111 111 111 116 11 11 1 pofI'
e
1111&1t3113.Haec d ifi îd1am g lt
'
ur'
n
tempore ufque ad A .C . 1 63a .
4 6 G .
_
H 0 R N 1 1
6 . S ig ifmmzdofuccefs1t A l bertus l î . DAufi riae , Rex Bohem ise 8c Hungar iae ,tempore imper ium per ampl ius
in fam il ia Auf’cr iaca per
intra b iennium A l ber to 1uccefsit
c us I I I . q ui d 1utii è im e impe rioP rina ps tord v ita pacificus fed imper ii ne-flg l igentifîìmus. Bjus tempore A . 1 4 7 3.
Conflantinopaì is altera Imper ii Romaniper Orientem regia à Turcis capta fuit .
Ej us fi l ius fuit Max imi l ianur 1 . q u i Bur
gund icam do1num cum Au&r iaca matr im on1o ; unx it , ex q uo prognà tus Phi l ipp…
Ca r o li V . & P erd inand z'
l . Imperatorum Pa
te r cond itor H ifpanise Regum atque Arch iducum Auf’m
'
ee .
7 . A . Car ol us V . Rex H ifpamze,
Arch idux 'Aui’criae ; Dux Burgund ies Im
perator cteatus fui t , Tub q uo ImperiumG ermanìcum ad eam ad fcend it potentiam ,
tit cum ant iq uifsim is Imperator ibus certare
potuerit . Sub eo exortum i l lud in Ecclefia
Imper io propter re l igionem d ifsìd1um
fuit , cu1 occafionem pwebuit A l ly ert 1c: Mai ?
t loìo Brandeburgènfis , Monguntinus ArchiEpiicopus. Cum enim is ad red im endam
curiaRom ana pallium ingenti opus haberetpecunia 1ndulgenti:: s -M onacho cuidam
l obanniTeqel z'
oin fummum rel igionìsChrù
fi ianc;
G . H 0
’
n N 1”
I
ru&icum be llum A . 1 ; z ; conc itavit . S
cefl'
e1 unt Anabaptifi ae , q ui anno 1
cÌand e ftina confp irat1one p lerafq ueBefg ìcas We fi phah cas occupare conabà11tur , ac q
s
goé ium ipfisMonàfl er i iTucceflì t,(111311 1 ,ù rbem nòvi regaChr if’u ,David ìs, S ionis
bant , fedem ac regiar11 confi itùcrunt . Creatus fuitRex I oh B ocal d fartòr Leidenfis, ac
“
nifi Deus fing1i lari p1
‘ovidentia fu
t ifihm s confi liis ipf'
orutn frenos
fet , totum dei’crux ifl'
m t 1 mînan1
imperium . Pofi '
has turbas 1ncend iù_
m Ci
Vil is be l li iater Ceefar1—zm Càro lum Pr in;\c ii>es Proté fì ahtes erupit A . 1 5 4 7 . in q uo
Iobmmem Fr i der icum S a
ac
grav1um captos 1 11 rede
g l t, ac proteflantes 1mpè r 1i Ord ines terrore
'
armOrum fuo1ufn vel coè'
git rennt1 cia1 e
motifefi ìoniAugufi anae ve l l ib1 um Interim
Ita enim appd labatù r formula 1 l la
Bac i , quam Imperator Omnibus interimfè q uend am propon<2bat , d011 ec Concihum
tol lendo d iffi d io cogî po
l entè fuccederet Pre teperunt , ac Mauric io S ax onumEleé
’core duce
a é ato Caefà rem Ca rolnm improvifo op
y refi'
erunt , tota Germania expulerunt‘
, ca
ptiv0'
s
O R —M S I M ÈE R A NS . 4-9
tì»voi1 d imittere -P rinc 1pè s coegerunt ac
um tempot is—condita fuit A .
—1 trani?
1&io Paffav ienfis in q ua perpetuo ed i&o
tahilitur plena l ibertas u tr1ufq uc in«Germa
mia rel igionis Romano-Catho l k se Con
Fefsig nis Augui’canae .
8 .
'Ita m duas fcifl'
a Germania totaFerè Europa fu it fa£ tiones . Sed ipfi Euange
lic 1 incred ib ili caufae detnmento inter fed iffentu e c aeperun$… Primum ah He lvetiacaep 1tm 1tmm ac _deCoenaDommi«Ulderi
cus Zw ingl iM Lutheréw d ifl'
en-tire ca perunt , inter quos concord ia coi1 e —
nufla ta
t10ne potu1t . conventuMar
purgenfi is ad tempus fop 1ta vid eteta r . Deinde pol’s ob1t”um Luther1 cum
Phil . Mel ancli tbon paulo mitius loq ua ctur ac pacem Ecclefiae “
q uovis\
mo do q ux
rerer , ex arfi tmeam MatthiaaH accz’
us l lbr icus . S ed ne .Fl accz
'
4 ni qu idem d iu conco1d esm anferunt . Q _
ippe m g1 avem delapfus
fuerat errorem Flacc iusaiTerendo,p ecca tum
Èj‘
e z'
pfam hominisf ulyfiantz'
am q ù aeM am
ch9eo1um heerefi s fu it .»Ex hoc d 1f5 1d io A .
1 5 60 .
1
110vum fch ifma inter Euap gd 1cosOccafi onem praebuerunt Joh .
ash ias H ieronymus Zanchius, q uifimul docerent Euangd 1um A1gcmto
d ifl'
entire de quibufdam capitibus , ac ,
u t pl e
G 4 H O ' R.
N I I
ut plerumque in d ifputationihus fieri folet,
magis‘
magifq ue d ifi rahere aud itorum fuo.rum animos.Eo demum tempore aud ita fuerunt Cas '
m'
anorum Lutbemnorum no
m ina , a.c de duobus prx cipue articul isod ioimplacabi l i d ifputatum d ivina preedefl inat ione ubiq ui tate corporis €bv ifli .Prqcipuat anti Rhifmatis fax Fu it I ob . A nd ree S cbmi
d l inus Theologus Wirtembergen fis q ui
tandem procud it l ibrum Com :;d z'
w ex q uo
velut equo Trojano longe acriora Theolo
gorum od ia prov merant . Princ ipes omnirat ione conabantur hanc Euange licorufl l
d ìfcord iarn componere . Sed is Theologo
rum utriufque pa1t is z elus fervor ao oh
fi 1natio fuit",ut nih il acqu i impetrarxpofl'
et .
S efè ergò mutuò atroc iflìm is calumniis,
d amnationibus ex fecrationihus d ivex a
runt , q ua fi abfolute impofiìb ile cfi'
et has
c ontroverfias componere vel mutuo tolera
t e. ItaGermaniarn in tres habemus fi &iones
d iv ifam ,Romano-Cathol icos,Lntherano5 ,8C
€alv iniaìzos feuReformatos . Il lorum caputeff É leé ìsor S ax om
'
w horum Ele&or P a l a
timu quos ex ter i Pr inc ipes‘
q uifq u<1fuoor
d ine fequuntur rel iq ui fubfunt 1mper1o‘
Papae.
9 . A‘
. G ermania in quas d enuò
partes d ivifa fdit Liguam Vm'
onem. Li
gua com
0 »
11‘
11 1 … s IM P &R « ÀfN s .
con%plqétahatur Pr inc ipes … Papiflo—Ga
icog. LUnio l j_q angel i cog. Ìnde A . 1 6 1 8 .
it beflumKa%emiwm,q us à ùepehtcam lampatet, sG€fnganiam m ifè ra
uina involvit . Renov_
ati q d îdgm cona
ac mutua tolerà p tî& m
“
Q i’fU A R T‘
A F E R 1 0 15 1 1 3.
gnaùf Ge1maniac partemoccupa
runt il le A lfatz'
am hic P ameram'
am Epi‘
fCopatun‘
1 Èremenfam Vé rdmj èm .
(E oniam S ep tenarim Ele&ofi lîmeruìsauét1iè add ito d&àvo t itulo Archi.
aùrd rii . ,Cae1era in recenti memor ia
O‘
R B 1 8 I“
M . P 11 11 11 1 1 3.
I I . ‘
MòguntînusColl ega E leé ì'orumDe
n camus , aaGermzmz'
a: A rch i‘
Càn
é eflarz'
mf‘Gòlonienfié A rcbi Can
cellarim Italiae ; T rev irenfi s A r“
H inc patet folum Eleé ’corum Megunt'îà
num fol ida frui potd ì atge . N am quid Ital iaG
'
all'
ia facit ad î mp è fiium an non titul i
i l lifimera
p
antiq q ggfl potgntiee rudera funt ?Mog
‘
untini* èrgo
°
J umgna per”Imper ium
Ras efl:. r perpetuusis prx fes convocànd i ,
mmd i ac u mcl udemdi
tempofades IV. Rex BoEe»
incema, Comes P alat 1e
Camzem rz
'
m»
£ Palaì i11m‘
Rbem'
A rchitbefauvim .
Dignitas E lè&oralis d eriotatur\ofiîc 1rs
atori prx fi are Eleé’cò…
C 3…
G .
-H o … 11 N 1 1 .
d entifîìme contraAuream Bul lam tanq
g r atio erga Palatinos ac pmj ud z'
cio
Bavaros cond itam‘
d ifputarc czep it
M arq uardusFrebcrus confutavit . Tand emDux Bavar ia , pulfo in ex il ium Fri deri îo
q uod Majores ejus d udum ambiverant
e leé ’cionisjus peti it impetrav it,obnos
S axone Brandenburgica , repugnarenon anfis . Controverfia 1ntegr ìs volum inì
bus d ifceptata , nec componi potuit , nifi …,
P alatinus locum inter Ele&ores -
}obtineret.
Comite: A fcanimdua: familia E léfi orale: Brand eburgicam Sax.
onicam aondideruzzt .
Circa A ; C . 1 1 1 3. A lbertus - Urfus
Comes Afcaniae à Frideri co Barbarofl'
a
inaugumtus fuit Marchio Brandeburgenfis ,
quae d itiones P r imiflaoRegeVandalorum ,
S lavorum &Henetorum d efun8co vaca
b ant
E leÈì'are: Sax6n1x d’
1 Bernhardo A l
Ah ufq ue A. C . 1 1 80 hac fam il iaA&a‘1
nîowm A . 1 4 12. e11ti11&aEle&o'
ratus Saxo
niée ad Frid erìz'
cùmbeliicofum Màrch 1onmnM ifn1ae ah Imperàtòre S 1g1fm1 111d0A:1
tranflatusefl , c 11jusnepo'
tes £ rfl eflu: atque'
.A l lvertm pàtr ias d itîones itd d iviferunt ut'
B r izeflus Ele&oratum cum Sax onia Thu=
r 1ng1a .
'
A l bertusM ifniam obtineret . 1 1116 1
11 115 fratrum iàm il 1as quod fier i pierumq ue12116 1 occulta intè rcefl
°
erunt od ia. Nan1
cum Iob Frzderzcus Elc&o‘
r Sax o‘
niseLutherum defenderefl Georg i “ : patruus
e_1us acerr1me Lutherum oppugnw it. Sed
da fun&o abfq uc prole Georgie A . 1
M 1fnia ad fi atrem e3us H enri cum Luther ì
fe&atorem pervenit q uo b revi ‘
d efum&o
fuccefi ì t fi lms M d urzcm s Pr incepsMagnan
’
irî1 us aè‘
rel 1gxofus fed Juventa aC1111 1 11 11 10ne fèrVid 1is . Cui cum ù1ter l 1id endum rîxx
contra j oh‘
annefn F rideri cum'
Elè&orem
S àxoniaeex d rtee fp ifl‘
ent , ad eo comp_
oni ilìaÎ@onfanguinemum od ianon potuerunt , quiffalter in alteri rio anim 1mi
intenderet. Paulo poft be ll um Smal éa l d icum exortum in q uoHud ia corum aperte
ippe Mauri cius partes Carol i V .
manitus emerg ere Ca rol ugpotuiflì rt. Mau ricius debel lato Fr i d eri cnEl
‘
e&òratuù1 Saxo
niae q uocunq uc jw*
e obtinuit. Cedere (uojure coa&us Frid ericus captivus , ac nifi id
faceret capl tis condemnatus. Ex ejus pofi gritate hod ieq ue fuperfunt Duces Vinar imfes. Mauritium ih ilom inus egregium
fefe prsefi itit'
Princ ipem rel igioms ac
l ibertatisGermanicae Pal lad ium tranfa&in
nem Paj‘
w i qnfi m fua.magm nim itate pe
.per it pu lfo G ermania Carole ut fupra
d i&am . Bjus pofi eri hod ieq ue Ele&m zitu
Saxoniae fruuntur.
V I I I .
A kO tt0ne a ltero A lhertz Urf fi l ia .1
defi endnnt E le&ores M archic .
A. C . 1 1 69 . Ul timus ex hac fam il ia fuitn demarus I
'
I . q ui A . 1 32 2 . d efun&u5cum frater I obm mem d ecima quarta pofìcj usobìtum d ie ipfì us fata fequeretur , Mar
chiam Brandeburgenfem 1 11 m agnas turbas«mggcit , nulla ja1nfiuperfi ite heered e , oh
flOX1Q…
no'
x îam iì:u invafioni externae { è u Impera
torum l ibidini Ludov i cm B av arus eo
tempore 1mperabat intentus in omnes do
mus fuse augm dae occafiones q ui vacuam
poifeifore Marchîam fi lio
S emorz in feudum attribuit tanta cum inv id ia vicinorum Principum ut magm;novum il lum Ele&orernb elhs 1mpete1ent ,
praecipue q u1cunq ue ex Afcania fupereratl 1;Saxonix Duces ac Pr1nC1pesA nhal tini .mdem { ubom aruntmolitorem q uemdq.m no
m ine Iwbamzem Reeboclc , gui Ie Wa ldemm m dudum d ef 1m&um m entìehatur ,habitu corpor1s e1 adeo fim il is ut paflìm proveroWoldemaro hàberetur . Nun igùorahaìl3:
q uidem P r incipes dolam, fed od ium contra”
Ludov i aumBw ammprx valebat , ut 11111116
ad Ele&oratum promovere Mol itmem ,
ex rîp&o Lg dow'
ca Smiore M ar
ch ia ad Ludov i cumRomanum fr…atrem ej us‘
per'
venit , q ui pul fo Mazehia Mol 1»to1tc Elea
&Oratum fratr i fuo 01 .1 0m'
brmfin ifit. Hi c
perpetul s 1nvolutusbel l isMarchiam B1gande
bu1genfem 910 ducentism 1l l1bù saureo mrmHungar icorum Ca rol o l V . vm d xd it mal i
gno , fi ad m itra «tempora ex igas , p 1 erio .
Ca r o lus Imperator fi atim t1 ad 1d i t Wence, »
flao l gnavo fi l 1o 13 1mperator fa&us S igil l
IM P E R A N S . 6 5
am: « cognom ine Cicero Germanicus .fuced î
‘
or l aa himus 1 Academ ia Framrtanaafundatore . Tandem I ob . S igjfdus ex tin&is patrul ibus Prufl
‘
z
'
a: DucaA . 1 6 1 1 Regis Polonorum beneficia
adjunx it ac Cl iv iam quoque]ul iaco occupavit
'
cujus nepos P ri deWilhelmus amgl ifi ìm is hod ie d itiom
Busgotitur utq p e5 1m omne; p1:eca1nur .
Finz i‘
Gcrm4 nit .
R E G N U M BO H E M I .E .
P E R ,1 0 …D u s
*P R I M A‘
p
C‘
A'
N'
0 1 :
B 0 H E M 1 A mdz'
genw P rincipesbabuit .
Zeck a cond it'
ore gentis& An110Chf ii
’ci 5 570 . a fq ue ad Wence/l aum
I'
I . A . 1 307 . Fr ater Lech i Polonormnprim i Duc is perh ibetur fu ifTe Zechus . S ed
'
am m Po lonia d i&um antiq ua hàec
m fi dei me1 entur ac mult1s 1 11 170111 13 .
Prima
G I‘
HJ
o R N°
1 1“
Pr imoDuces fuos habuerunq uorum d ec imus B or iv oj mMoravorum Apofl:olo baph z atus rehgìon
Chr iflmnam 1 11 Bohem ian] introd ux it A
I I .
Bohemix acoeflîì M'
oravia.
Moravia antiquum potens regnu
fuit quod maguam Polonia HungariasAufi riae partem comple&ebatur . Exortu
fuit circaA .:C 680 :fed
ex tant omnia . Circa A . 700. Maratha :
Mòravia regnavit. Ei fucceflîtA fi l ius
Snath e s apud Bonvinium De'cade I . l ib . 9
quem Dubrav ius S ua ta-Flucum appe llat .H ic ah Hungaris fi cundo ipforum ad ventu
m agna Panhoniaeparte exutus regni fedemin Moraviam tranflui it . Ultimus Moravo
rum Rex famofus il le S ua ta-P l ucus fecun
dus fu i t quem alii S ucudo-Cop iam ali i"
S v entopol eum appellant . Hunc Imperator.Amulpbu: c irca A . C . 898 evertit , à q uotem poreMòraviam provincia formam re
d a&a Polonis cet à quibus cam ad Boh emos tranfi ul it P retiflaus c ircaA. 0 1 04 0.
I II. BO=
G . …
fnmmam ampl 1tud inem dedux it i llumar i Balthioq uflì ue ad Hadr iaticum
pagaVit . Nam poft c hitaAufi riee
thiorum tit
v iol am , M a
portuna Naam?flenf0è
garis S ti riam ad
Tartaris urbem Komg sbergam e_x ftrux it.
V ideatur {Eneas S 111 H ii’coriae Bohem i-îcee cap . 2 7. (La occafione omnes lhas pro
v incias 1pfi cum vita eripuerit Rudolphus I .
fupra 1n Imperat0r ibus d i&nin . Ré manfì t
tamen pofi e1fis ej us regnum Bohem iae
M orav ia , acWencèfl aus I I du&aRim Po
loniae infuper Rex creatus fuit A . 1 300 . Eo
mortuo Poloni d efece1 unt Wenceflau:III
. fecundo regni fu 1 anno nefarie Oloma t
z i i inMoravia obtruncatus fàm i l iam Zeck arum five Ottogarorum termmaw t .
P E R 1 o D vt
s S E C U 'N D A I .
Bohem1 ex tero: Reges babuermzh
X tin&is Ottogari s regnum Bohem xseà
variis competimrîbus m ifere d ilacemtum
th iamWinidorum ,S l av oniam
confecutus eflz. Verg
&C multi ex
Hun
M w E R A N 3.
m partim gd Henrzctmz Dveem Car idise… , partîm ad Rudolpbum A l bert i I. .
um pervenit . Haec d ifi ì d ia.ad A . 1 31 2 . q uo regnum
ix aè domum Lutz elburgicam tranflatum fu it . Habuerunt ergoBohem i regesex terosprimo quid em ex domo Lutz elbum
gica Iobarinem q ui inpras l io contra Anglosad Creflì acum A . 1 34 6 . f us fuccefl
‘
orem >
habui t Wenceflaum cognom ine Ca rol um ,
q ui et1arn Imp aatov hoc nomine fa&usBo
hem iam ommRud io il luftravit. Pof’c hanc
Wm cej laus'
l gnavus.lì ohem iam pefl ìma ad
m inifi ravit fub gup exorta propter religionem -Hufi îtarum fa&io, Bòhem iam ingenti
ex cepit frat‘
er
a in împerato.
a riaM l b _ertum
I I . Lad ifla'
um po?:humum . Hòc_
repenté
ex tin&o Georgi …“P od ielaraci
°
us nat1one
Bohemus regnum'
per anuos habui tTer ti o, ex Polonis L ad iflaum , cujus fi l ius
Ludov icusHùngar iae Bohem iae Rex A .
1 5 2 6 .aTurcisadMo'
haz ium cgfi ìs occubuit.
M artoAuf’criacos ite1-um Ferd indndwm
Rudolpbum I I . Ma tthiam &Ferd i‘
nan'
jlumI I. fub quibus motus Bohèm ici"é xortip; g inm ex domo Palatina Fr i de
'
ricum
gg g intra verténrem annum cverfo Au
fi r iaci- iteq umv e lur *he 1tè d itario iure f11fcr unt, Ferd . I Ferd l P erdi 7mwdus
q ui hod ie regnat l eop al dus l .
RDG N U M HUNG ARUE … ;
P F… 11 1 0 13 v —
s P R'
I M A‘
.
nomen i l ludunius tantumpopuli pecul iare …
tum j ure comm il itii -ad totum .ex era tum .
curritP"°VÎIICÎa I u
'
hm cujus inco las linguaHun
nifiob&aret authorìtasMonachi fide d ignifîìmiRubruq uz
'
: q ui legatione ad magnum TaM omm hnpqmtorem … celebris trad 1 t ultra:
0”
11 3 1«
s IM P E R A N» S .
Mòfcoviam inAfia feptentrional i efl'
e reginem Pafcatir c x q ua
* orti tum Hunni tumHungarù Iubms autem d ifi ingui àl
’af m
ti ri : Sim ufibuspropiores efl'
e .
…i …
’
z . Ut originem faria incertam omitta
.mus ci_rca A.. C . goo . Hunnorum nomen
..primum aud itum fuit q u1'
tand em {ubml z
’
anoApoî’cata cfaufì rigs fa is erumpentespri»
mo ìn Taufl qam Chgrfonefum -ub iGot
regnabant, in’
vafè runt q uenàadmodyandaundam trad ir ita barbari b arbaros;Imper ium .
R . je;x.palcrunt. ,Goth i :primo
/
,Thraciam 8c G raed àx‘
n’
, dein Pannonia , …
;tum H1fp2niam d enìque Ital iam occupa,mnt. Hunni veî’cigia quali Gotharum.
infe
«p atunt ;'Re £eruntur Hunnorum , q ui
—Pammoniam fub 6 . Duc ibus.ingreflì funt d ,
ecie«s…
efi .
Rinìtium regniH u11nid ad A .C . 36 6 .
*
réfext , ac primnm Regetn f ac itBalamber.Huic fucceflìfl'
e Mund qucb fi ve B endegug…
Huic 034 f 1
/ 8C Regilam ì quibus ex tin&is
G . H o n x 1 1
regnum pervenit ad duos fratresAttilamB l ed 4 m . Ah hac trad itione d iffend t
ChronicaH ungarorum , q ui nul ìòs agnoi cunt reges ante Att1lam fed Duces tantum
capita tribuum ac me id q uid em concedunt d iv ifum fu1iTe inter Attilam &Bledamimperium fed acc in&o j am ad ex ped itio
‘
nem Gal licam A ttila confi itutum fuifl’
e ì
regniHungaric iVicar ium Bledam . Et haec
fm tenî;iee probab ifior .
z . Ve;rum initium regni Hunnorum incîd it in A . C . q uo Atti la » omnium
Hunnoruìn confenfg Rex creatus fu it d e
q uo videatur N i col aus 014 111 86 A brahamB ackfcbai fcrîptof esHungari . I
’
gi turAtt ila.univerf
'
um pene Occ1 d entem , Germaniam ,
Pannomas G all ias ,‘ Ital iana part im in
fociètatem fi mm tramt , pa1 tirn armorumterrore per€ul it . Imprim is vero fortifl ìmasgentes G othos , G ep 1
'
d as , Longobardos
He1‘
ulos A lamos fib i confoc iav it d iéîtus
atroci in campisCatalànnicis preel 1'
o in q uo
è e'
ntufm o&oginta;'
Hunno1 um m ia cec i
d ifl'
e fertù r . N on d iu pofi Attila fangu inisprofluv1o ex tiné ’cus univerfum orhem ter
ap re nominis fui l iberavit .
““
O n -3 1 3 ÌI M P E 1: A N S .
t P 1—1 R I OD Ù'
S S E C U N DÀ .
Ccafia‘
rh'
q rsAttilee Cdufèe. impulfi y%d ifi ì d ium * inter fratres & fi l ios Attilee.
quam plunmee potentes na-G epidae , Longobard i ,quae
‘
d ìfc01*d i*b q s fratribus'
am if
fiffn fibi hù id dìcabafi f împèfi um . Tres '
pnae
É fiue intè i‘Hahnòs Èrdnt
*
_fa@ip nes q ua
r11m prih'
1 à'
Iè quèbà"
tìir .A ladan'
um fea mda“
Cba l mm, tertia H eîvìàé em. H i dun'
1 Ofifo
gotbîWa l ami rum cream,& prx tex tujuvanig
fragreg.
eos partim ogcgjd unt p artim. Pan
fi onia eXpeì lut1t.‘Îfiì lgì dù iàsfi Heràax m
15rx l iis q ui
q‘
uàntuth fù péhefiat H ì mnòrum‘
; cp fi trs1x'
it
ac in‘
ah tiqmmfiatrîam fuam S é j thiamSeptentrionalem ad avìm ì ut ferunt Bendegu.
z um reverfus efi fed“
fpe red itusfui fa&a.
-
Q igi cum Chaba y evert1 S'
cyth iam velnon pote; ant ,
vel nolebant il l i .in Tranfl'
y l
y3111a8cmontanis i llis reg ionibus ad Danu
Èbwmremanfcruut ac cum fcirent exofum
G H '
o 111
11 1
cfl'
e nomenHunnorum , il lo abol ì* id e i’c:re liquias fefe appel larunt
aeque cenfenturm il iae vel opum
Vel Regum vel Principum m eos
ufu1 pare dom inationem aufus fu1t .
adhuc d epofuerunt memoriamq .
uanq uam in lud ibrium verfam .
« fl ipu lantes fi ve iniq uam fi ve impofi ìb i lemcond itionem - fefe eam tunc ipyx f
’cit
d icunt ub i d l mreve1“cetur q uemàdmo»
dum ]udaei ubi El ias venerit .
t OR-G othi,
H inc patet refponfio ad i l lam q ux fi io
nem cu‘
r Hod 1e 111 media Hungaria l inguaGermanica five Sax cmica obtineat C&d ani cauf
'
am repetunt ah egrefi‘
u puerorum
Hamelenfium plus quam anil i fabula . G e
p idas fuifl'
e Germanos , ut de Ofi Gat/m
Longobard is nihi l d icamus , fatis configat.Et q uanq uam i lles gé ntes poflea vel pulfeefiat vel m igiarint nihilom inus q uafi co
louise quaedam remanferunt max ime Lon
gobardorum , quos Saxones fuifl'
e Com .
\Tacitus fatis innuit. Et haec Saxonicae l in
ux apud Trans—Sy lvanos er ige .
—G . H O R N -I —I
Pr iores ante S tephanurnnonReges vfed
appel lantur eorumq ue res obfcurx
per ducentos’
8campl ius anuos . Atroc1a 1
Carol ingos fucced entes in Germania
peratores ac Hungaros bel la fuerunt .
enim Normanni a feptentr ione id
Ptro Hungari fecerunt omnem Itàl
Germaniam immanifîì rne vafi ando .
rolusMagnus diuturno belîo eos freg 1t
imper io utcunq ue fubjecit. Defé cè
al iq uòties , { è d aperte fub
pe1 citi furore , ut nonmo
for:m inaanom en fuum mm il i tiatur . ItaG ermaniam Gal liamq ue
Thraciam&Bulgariam id eft ,
Orientis&cOccidentis 1mpe1°
1
'
um m ifera
b i l i c lad e perculerunt anniverfarias m
Ital iam praedae caufa ex curfiones faciebant.
Tandem Hem . Auceps ad M ers l mrgum
Saxonies u1bem ita eos cx c1d 1t ut vix fe
ptem internec ionis fuperefi°
entmunc i i , quosImperatormanibus naribus au1 ibus am
putat1s 1 11 Hungariam rem ifi t , documento
ne ulteriusa G ermanis tributum ex peterent.
G eminaw t cladem Otto 1 . A . C . ad
Augufi am V1ndel icoruhl àl iq uot Hun
garorum Reges fufpend io affecit. Ah eo
“
tempore Germaniam re'
l iq ué runt inta&am .
O R B I S IM P E R A N S .
‘
Farr1il ia S an&i S tephani i1’1 Hungaria.1 . 1; Q 7 . u
- f’
q ue ad 1 30 1 . cont mua { è 1 ie re
;nav i t , reges produx it 2 3. quorum u lti‘
nus fuit A nd rews I I I . cognom ine Venetus.
I II.
A ccejfè runtDalmata: Croatia .
Regnum Dalmat1ae Croatiee in Il ly rico
propr ios habuit Reges quorum uÎtimus
FuitZe l ir’
n irus , q u i d u&aLad iflai Hungar iasRegis iorore îpfi m or iens legavit Regnumhaec Lad iflao fratt i c irca A . 1 o8o & q uan
quam Dalm ata po?: mortem Lad ij l a z"ite
1°um ah Hunga1;ia d efecifîent , creato regaPetro q uod am tamen Codomamzm il lum
Eetrum in praelio oBtru'
ncawt , Dalmatiam
“
recepit .
Tartar i Hungarìam dj îrux erunt.A . 1 2 4 2 Tartar i DuceBathi Hungarîam
1nvaferunt ac ope Cumanmum . q u im agnonume1 o m Hungar 1a ex ulab znt na ivefam regnum ita d efi rux '
e1 unt ut v ix fim ihs1 11 0111 11 1 11 11101 13 C8 lam itas occurrat . Ex tant.p ecu liares de frru&ion is Hungàr1cac com
m entar ii ah ill is fcn pt:1 q u 1 preef%ntesmterfuerunt . Praz c ipuam caufam d ed 1t Rex
D B el a,
7 4. G . H O R N I I
3 914 , q ui negle&is populi fui m onitis
m anosàTartar is 1'ecens ex S cyghia parvfos in Hungariam adm ifit : Cumq ue ipf
'
o
rum Rex Cutben tum u ltu popular i ahHun
garis occ ifus fuifl‘
et Cumani omnes fefè
conjunx erunt Tartar is iflifq ue totum re
gnun1 prod iderunt . Duravit haec calam itasper tr iennium continuum ex ulante interea ì
apud DalmatasBelaRega Tand em regrefi ì s
in Scyth iam Tartar is Bela in H ungariam
red i it tranfitu‘
er Aui’criam obtruncaffe
vulgo d icitur Fr iger i cum bel l icofum ul tim um Auf’criae B acem . S ed i l lam traditio11em falfam effe obfervavit Chr iflopb . F
mm s in Notis fuis ad Annal ium Tac itiubi ex relatione ind igena1
'
um refer; Fr ideri
cum Aufl riae B acem à BàronePottendorfi o,
cuj us ux orem adulterabat in vehatione
fune ad id parato equo detra&um atq ue ita
interfe&um fuifl'
e .
P E R I O D U S Q U A R T A .
1 . H ungaria ex tero: Rage: babèrecapit.
Xtin&aAttilas 1 11 A ndrea II I progenieHungar ia ex teros Reges q uaerere coep it
Fam i lies in ca regnarunt pr imo Behemo
rum ex qu ibus petierunt Regem Wen ce
flaum
O R ® L S J M P E R A N S .
ceflaum { è n Lad iflaum fecundo Bav aria ,
Qua Ottob ux Bavar ia tertid And egaven fis
fiveN eap‘
ol itana ex q uaCarolusMartel lus,
Carolm Robertus Lud ov i cusL M aria .
Robe rt o regnum Hungariae amm fuit aoDalm atiam C roatiam,Bulgar 1am Bd fnìàm magnam
partem ac univerfu'
m 1 3. regnacomple&ebatur quarto Lutz d b111gica.
Nam ex tiné’ciéNeapol itanis cum fo la fp perefl
'
et M aria S ig ifmm dus Caro li I V . lm
fierator ìs fi lius ea d u&a fimul Hungarianregno potitus fuit ,
: qu into A ufin'
aca ex
lbertus d iflctpt: V . pofi humus
Corv inorum ex q ua Matthias Corvi1nniades :
'
feptimo Polonorum ex
Vl ad iflam II . ac L udov i_cus oé ’cavo
am i terum , e51 q ua Ferd iw ndus Ifecuti Imperatores fimulq ueReges
ungarwe.
II .
Yume H i mgariam v ehementerd ebil itarèmt .
CumTureac ex Afia l n Thrac1am mtraf
continuis ferè bel lisHungariam ad_
m is fub S ig ifmundo & Luicoultimo poft fatalia i l la ad N icopoVarnam Mobagz
'
umpf ael ia. Reprefi ît
76 G . H O”
R N I I
quidem Mattbim Corv inm Hunniad es,r1
i l io ufus S cand erbegi lîpirotae , Tut ear
potm tiam fed eo ex tin&o m
m enta fumpfi t , impr im is vero occafionem
Ta reis commod ifl ìmam praebuît mors La
d iflai V . pof’churn i . Tum enim Ferd inan
d us Aufi rius ac“
j ohannes Waiw oda Trans
S y lvaniae de regno arm is inter fe contendebant &nitebatur johannes aux il i 1srum . Hoc praetex tu Solym&nnus B
regni fedem cum longe m ax ima tot
Hungar iae parte occupavit il lam q ue Ve luarcem bel l i contra Chrifi ianos confl ituit .
T mm Sy lv am'
apeculiaremprinaiparum conflituit .
O l ìm Trans-Sy lvania Hungar1'
2e provi
cia per Waiw od am feu Palatinurn Pr inc
pém regebatur fed poflq uam Iol mmz
Waiw od a regnum Hungariae inv 1 fi t, TranS y lv ania pecu l iarem Remp . ac pr inc i
fub c l iente laTurcee c
musTrans — Sy lmnize Pr inc ipum
B a thorz'
po i’cea Po lonias creatu
ord ine fuccefi°
em pt Chrifi ophorus
m undus , $tepbanus B ots k a i , S i
dus Ragot z j Gabriel B a thoriu5 ,
O R B XS I M P E R A N S .
1011 1 G ab01 Georgius Ragp tz i pr i1nus , 8c3001g1u5 R21g012.1 fecundus
b
, q u i h0d ieque>rincipatum ger t H is M 1chae l Abaffi cum
F‘
urcis pax ; fed freq uent ia cum Aufl riacia
ae lla ,quae c ircaA . 1 600 . cosperunt , ac pri
mus fefe Cecfa1 i opponere au fus fu1t S tephams B otsk 4 i c irca A . 1 6 06 . dein Beth lehemGabor durante b el loBohem ico , demq ueA .
GeorgiusRagotz 1 .
F inis H ùngw iw .
I T°
A L I A .
P“
E R‘
I O D U S P R I M A .
I. P0ntificesR‘omz mi Ita liana ab Iine
‘
perio abj i‘ì ax em izt .
A&um id ah eo tem pore q 110ex tîné ì îsCa1 ol ing1
?s 1mper ium’
ad Germ anos
tranflatum . Turn enim magik m agifq ue
ex tol ìere fe Pontifices Roman i , ac fpec iclefiaf’cic i j l l l
‘iS Dommos fefe ac ]ud ices l m
pe‘
ratorem fupremos confi ituerc . Et ha c
cònfi l ia m ax ime fuccefl'
e runt inter pe rpetua\G ermanige diflì d ia cum Saxones 81 1011181.
‘
Bavari p1‘0 1111 p01‘10 contenderent . Pr imuni
in H enr i col V . ex per imm tum fecerunt Pon
tifi ces quantum ex commun1catione fua
yofl‘
ent , quem cum in ord inem redegiflè nu,
codem
78 ; G . H 0 R N'
I I
cod0m praetex tu contra omnes eius fures ufi fuerunt , ex communicantes
H enr . V . Fr ì derz'
cum B arbaroj'
am Ph ilippum Ottonem IV . P ri deri cum I I.
m'
mm IV . Bavarum q ui u ltimus rab ì
corum fenfit . S i q ui fagaciores crant ac
c is fi ud 10fiores ex Imperatoibus, Ital iam
lu'
timaled i&am terram d ecl inabemt fe
ex emplufn Rudolp ly i Hapsburgid q ui 1 0:
gatus caufam cur non contenderet inIt
l iam cum Vulpecula E fopi refpond itguiame
'v eflig ia terrentOmnia te,
contm fpc&antia null a r etrorfuEt hanc Ital iae ah Imper ioR .
nem confirmavit Caro lus I V . acWenceflaus
Ignavus dubium majore bono publico an detr 1mento.
I I.
Diw ifa e/£ m w xrz'
a Regna J ominia «
,
Duca tw ,P rinàpatm Ò’ Refiubl iwu ,
Nulla terra Ty rannorum m agis fer,ax ,
quam Italia fuit Per fingulas pene urbes ,
Ty ranni dommat1onem ad fe&arunt fim iles
p ler iq ue Diony fii s , P ba l ar id i B ufir i d i ,8cfiquos alios antiq uitas propter inj ufi itiam ac
immanitatem celebrar. Ex tat Vita Eccd ifi i
ty rann i m agna: pa1 tis G al l ise C ifalpinae
q uae non fine hor1 ore 1mm zmitat1s leg1 po
t e f’t
80 G . H O R N I I
Venetias tamquam in portum fecuritat
recipieb ant .
z . V011011 primo habuepunt tribunfummà cum potd
’cate pro num ero Inful
rum in q uas d ividebatur Urbs . Hic m agi
fi ratus erat annuus d ucentis am is dura
v it . H is Duces fuccefl'
erunt c irca A . 69 7 .
qua d ignatione pr imus P aul utius .A naf eflus
perfun&us fuit . S ed fub tertio Duce HypatoUrfo infi itutum hoc immutatum &C creati
mag iftrim il itum annui quorum potef’cas
b 1:eV1s Sex to enim anno 13011 red itum
andosDuces , q uo tem pore nunq uterrupta feries eorum d urav it . Sed es fuas
, pr i
mo habuerunt Heraclea ind e abb i donectandem fub Ange lo Patric iano ex c ifa Herac lea fedes Venet ias ad Rivum al tum tranfla
ta,8c tum d ivifo inOr ientem &00c id ente rnimper ioRe fp . Veneta ah utr iuf qu; ]ur ifd i&ione ex empta fuit np l lum Imperatorem fuperiorem agnofcere coepit .
I I .
Imperium er maria , continente»? è ‘
In long zflìme ex tendemnt .
(&0d 111 antiguo 01 be fuit Ty rus id m
novo erbe cenfentu1 Venetwe. Utraq ue u1 bs
m ar itim is Vir ibus incly ta m ercatura d i
ves. , colonus f1'
ecl uens imperio valida . Cu 1n'
ergo
O R B I S I M P E R A-« N S . 8 1
pafl'
ent prox imas in Contiimperium in Dalmatiam
ex perunt c irca A .990 . (1110 tr ibu .
ah Imperator ibus C0nfl:antinopol itanis
foluti [unt itaquid em ut c ircaA . 1 08 V i
{al isFal ierus Dux Dalm atiam Croatiam
plenoj g re ah Imperatore Alex io impetrarit.Acce fîì t fub Petro Po lana I '
nfula Corcyraquam hod ie -Corfu appel lant … Viml ù M i
chael in bel10 contraEmmanud em Impera .
torem Chium adjec it. Ah eo tempòre uniYerfi maris Ad riaticiDom inos fefe vocarunt,Veneti il ludq uc j us ipfis ah A lex andr o IH .
Papa li , A . 1 confirmatum quod ecc lefi am contraFr i d er z
'
cumBarbarofi'
arn Rte
g ue d efend ifî‘
ent ( Ab eo tempore QuotanmsDuces Venetiarum per annulum in mare
proje£ fum fibì finum Ad riaticum q uafi d e
fp0ncìemt . M@ax imum increm entam Refpu=
b l ica cep ìt A . 1 z 04 … Cum enim Latini c apta
Confi antinopol i impegimn O r ientis ad …i è
tranfi ul ifl'
ent Veneti quorum prx cipusein il la ex ped itione partes plerafq ue M ar isMed iterrane i infulas (i bi vend icaruntDuce
H enr i co Dandulo&c tum accefl ì t il l is Cretafeu Cand ia Methone Corone G al l ipol is ,Euboea‘
, N axus Paros M elos . TumImperium per Ital iae cont inentem pro
.pggatum . Cum enim plerafq ue urbes
D 0bti
8 2 G . H o n u x « x
0b tinerentTy 1 anni Venetipraetex tutatis plerafq ue occupafunt , VincenVcronarn Fe ld riam , Pataviam ,Udmum ,
Forum l ulu , Brix iam , Bergomum ,Ravennam , Cremam Pa1m arn , q uar um al 1q uot
i terum am 1 ferunt . Ult1mum 1
haec Re fp . obt1nu1t A . 1 4 8 7 .
c lariflìma Infula Veneto Imhac occafione . Dux erat JacobCypriRex Ca tha rinam Ma rc
trici iVen0ti fi l iam q u
ter adoptaverat . Ex tin&o I acobo fi l
fi l io pof’chumo fub tutelaKe ip . Ven
1 6 . anuos adm inifi rav it Cyprum donectandem tranflataVenetias tef’camento uni
verfam Infulam Re ipub l icse legav it . Ma
gnas tamen Veneti controverfi as proptereacum Ducibus Saband ise hab uerunt q ui ad …
fe fpeé ìzare regnum Cyprî propter nuptiasCharlottae cum L udov i coSabaudo
'
hod ieq ue
contendunt .
H ofi ex ejm pm ui in ipj à Ita lia .
Gmaen fuer7mt .
Occafio gravifi ìmorum inter VenetasG enucnfes d if fid iorum
’
eadem fuit quaeo l im Laccd x monios Athenienfes comm i
fi t . Cum enim Veneti dcfi rué ’co ImperioGra co …
0 11 3 1 3 I M P È R A N‘
S . 83
Grsepo plerafq uemar isMed iterrane i 1°
nfulas'
occupafl°
ent inprin 1 is Cand iana Genuenfì sinvidere ipforu1n,
fug'
c0flì bus , ac d e maris'
dom inio cum i l lis certare . Igitur A . 1 2 0 7 .
111 101 duas potentè s Refpubl icas ex
quorum feptem ord ine gef’ufin ira v ic iflì tud in0. U ltimum ad fofi
'
am
C ìod iam A . 1 37 7 . m emorabile ingenti G enbenfì um c lad e q ui unico il lo prael io ve luti
Athé nienfes ad fF_
.gos Potamos dom inio exCider 11nt. M ) 00 1011113010hand dubie fuper ioresVenet i “
ac G enu0nfes infaufi am il itiaabd icata m arcatura 10103fe m anciparunt
itaut fi -non poten1 if fim i fi ltem d itif fim i
per Ital iana evader‘
ent
I‘V .
Refpublz'
m Veneta declinare cxpzt .A . C . 1 { 00 t um jam ferè m jl ld imum an
num antigifl’e1 in fummò potent ize apice
_
confl itit poft 1‘
11 ax 1mas be llorum tem
peflzates haud parum d ecl inavit . Ah A . O
1 5 00 . ufq u0 ad A . 1 5 30 . perpetuis Gal lorum Auî’criacorum ’àk H ifpanorum bel l iscoìl ifa fij it &C V1X u1111é àg 1
*
av iflìm iè d ifiì
cultatibus l iber annus. P1'
sec ipue Max imi l ia'
um I . 003111 ex tre in as anguf’cias
.conj ec if c ir
ca A . 1 5 09 … cum totus Fere Orb isChr if’tiafius in Venetos confpirafl è t Cam eracenfi fe
dere inter Ta l ian"
: II . P0‘
ntificeni Ludom =‘
D 6 mm
84 G . I' I O R N I I
cum X I l . G al l iee Ferd inandum“
Cathol i
cum Hi fpaniaeReges ac ipfum M ax imi l ia
m4m I. Imperatorem'
cum qu ibus rehq uafentiebat Ital ia. Vi&i Venet i ac unive1 fo
continenti ex uti v ix q u id q uam praeter urbem fua1n acm sen1a ret 1nuerunt . Tum pr i
m um Refp . p1oflernere fe ad pedesCx far1sejufq ue gratiam lamentab il i oratione ex pe
tere coep it . S tat im etiam fortuna favit . Re
ceptae , quas am 1ferant urbes d eniq ue con
t inentis imperium brevi recuperatum .Ah eo
temp01 e hoc Ke ip . fuse confervandae arca
num habuerunt ut parta confe 1 varent , nec
d e novis acq u i1 end is 1°
atagerent Igitur interP r incipesChrifi ianos m ed iatorum fib i partesad fumpferunt : cond l iand i Gal los H ifpa
nos 1‘1 ud ium p1 ee fe fer1 e , cum utrof
°
q ue m e
tuant inprim is dom um A ufi r iacam non
q ù id0m aperto bel lo fè d c land efi im°
s feder i
b us impetere . Et hac ratione integro fecu loRempu
'
ol icam fu‘
am utcunq ue fufi cnta
runt .
V .
Turca aperte i ll ? ex itium molita r .
Ho f’w s Ke ip . Venetx al ii f unt aperti
a]11 0cculti .0ccu ltiRex H 1fpaniae Dom us
Aufi riaca qa 1bus non d eefi'
e t vo luntas opprimend i Venetos p ifi Îcirent Regen1
Gal l iaa
O R B I S ÎM P E R A N S .
al l ièe cet;erofq ue contra,Hifpanos id handq uaq uam latmos . M iris ergo ar tibusRex
H ifpaniae Turcas in Veneto s concitat e folet .Cum enim propr ium Ke ip. Veneree munus
fi t defendere m a1 e Ad r iatiw m à Py ratis ,H 1f
°
pani ex regn0 Na politano d epr2edariTurcas , eofq ue i rri tare . Cuius infigne exempl am d ed it Dux Ofl
°
unae P 1 0-Rex N ea.
po l itanus c ircaA . 1 6 1 z . q u1 €t 1am prod it io
ne infiercipere urbem Venetam conabatur .
Omnium g rav ifîì mum fuit quod per Ui lk occos 111 Kemp: m ol iti (unt H ifpani Uf
nando vi
vunt , inter Turcas ac Venetos med ii fub
c l iente la tam em Aufi riacee Dom us . Ah h is
plus quam 1mm ania contra.Ve 110105 c rudeli?tat is ex .em pla ed ita fuerunt circa A: 1 6 1 2
f0q q . H i pi ratae opprefl ì s h inc inde Ve netorum tr irem ib.us non contenti occ id ere ho
m ines q uofd am infuper cox eruut ac d evorarunt . A nul lòbel lo alié niores era‘
ntVenetiquam ah i l lo Per al iq uot annos atroc ifiîmas
tola a1 unt imurias d iffimu lando . S ed cum
finisnul lus efi°
et cum lud ibrio ub ique haberentu 1 A 11 1 11 1 13Vind icare Kemp .
Ì°
nam aggreflì (unt Bel lum°
1 11 fo1 o I ul i a
Iflr i d Dalm atia gei’cum . Tula unt aux i lia
Be lgae alii foederati avocat is be l lo Bo .
°
h0m ico Au&riac is glor iofam Ke ip . fuse fe
cu1:itatem _pepererunt. Sed
G . H O R N I I
Sed Turca damnofior i l l is , negl igen
tibus tamquam a lienum foret per iculumquod prox imo infl igitur communem ho
fi em ceter is Chr ifi ianis . Pr imo ergo Cy ,
prum A . 1 5 70 . be l lo appetere S ely mm
cundus , Turcarum Imperator cosp it ,ex pugnatis ord ine N icofia , Fam agufla Sc
Thamafl°
o intra b iennium univerfa infula
potitus fuit quamquam m ed io tempor is
at1*0c iffimo navali ad Infulas Echinadas ì
Chrif’cianis praelio vi&us in q u0 plus quam30000 . Turcarum perìerunt . Ante fex en1i ium eodem jure Turca Cand izun invafi t
q uam°
rn hune' diem d eferti ah omnibus
Ch1‘i fì iani Orb i; pr inc ipibus folaRefp . ani
mo quam v ir ibus majore ita d efend it ut:
ambiguum videatur bel lum i l lud in d ifer im en Turcarum an Venetorum erupturum
fi t .
R E S P U B L I C A G E N U E N S I S .
I Genua mari .:mediterranei imper izm
'
4 afi éîwv ìt.
Enueì fcs proh ibifl Ital 1ae 1mper io fum
m is Vir ibus m ar ia occupare aggref fi
funt c 1rca A . 1 000 . S timu labant eos v ic ini
atque infe lì i Saraceni qu ibus Corfi cammagnamq ue Sard inia partem eripucrunt .
88 G . H O R N I I
1 0 . iterum ad Med iolanenfes perveni'
t,
ineorum fide d uravit ann1°
s 1 .Heec mutatìo
al iq uot ies iterata cum c iv itas potens neq p efefe p0fi
°
ct regere neque fubefi '
e ah 1s donec
tandem A . Ludov i cm X II . Rex G al
l iae _eam occuparet in cujus fuccefl°
or isFranc ifci I. potei
’catc permanfit annis
I V .
In'
liberta temrq/îituta q/ì .
AE . 1 5 2 2 . Ca ro lusV . G enuam impotentiG al lorum dom inio l iberavit ufus impr im is0p01 aAnd reas Aureae fi ve Dorcea G enuenfi s.
Ah 00 tempore novaKe ip . forma confi ituta
per tot annosha&enus fi orm tif fima . CreatiDuces quorum potei’cas b iennio definita.
Ele&ioncm forti comm ittunt. Duci'
ad
j unguntur 0610 G ubem atores totid emP rocuratores V . Sy nd i ci . Haec formaRe ip . ufq ue ad A . 1 5 74 … durav i t q uo anno
d iffenfiones graves inter populum ac nobil itatem ex t itere q uasMax imilian… I I . Im
perator Ph ilippa : II .Rex H ifpaniae Pon
tifex R . fufi ulerunt. Et fi c Refp . G enucnfi s
in hunc d iem fi oret, neutrarum inbe l lo partium fed magisH ifpano add ié
’ca in-cujus
et iam cl ientelaefi
011 3 1 3 ÎM P E R A N S . 89D U C A T U S M E D I O L A N E N S I S .
I … M edio la num Ducesî mlaui t .
OR igoDucum coepit A . 1 395
'Î'
fub Im.
peratoreWm ceflao Ignavmq ui acceptapecunia Lombard iam Vice-Com itibus 1 11
pe1 petuum vend id it .Ante i l la tempo… variaM ed io lanenfium fortuna fu i t , &urbs fund itusà Frid er ico Barbarofl
'
a A . 1 ex c ifa,
ipfumq ue folum confperfum ad perpetuan1
fi eri l itatem’
fale fuit . Emerfit fub Fr id er i co
II . tant is increm entis ut altera pof’tKom am
Ita l ix .urbs c enferetur . Fa&iones in ea inpr‘
i
m is d ux erant Turrani ac V ice—Com ites. H i
praevaluerunt praefèdì uram in pr1nc 1pa
tum perpetuum m utamnt . Haec Vice-Com itum fam il ia non nifì 5 5 311 11 15 d urav ìt ,
ex tin&a Ph il ippo Mm z
'
a q u i cum prolecarc ret leg1 1 1 1na , Ducatum q uatuor potentiflìm is compet itoribus d 1fc e1 pmd um re l iq 1iit ,Fr 1 d erzcol l l Imperatori titulo Impe1 i i ,A lphonfoRegiS ic il iae ex tefl amm tofi a rol o,
Ludov i cz'
Duc 1sAu1el ìanenfi s fi l io ex Valen’
c ia I olu mnu Galeàcn fi l ia, a cif co S fortieegenero fuo pe 1 fi l iam i l legìt ìm am . Hac
occafione Vic iniPrincîpesDucatum und 1q uc
d ilacerarunt , ac Venet i P lacentiam , Cremà'
,
Laudam Ludov i ca ; S abaud ia Dux Valenciam Confluentiarn ,Caro lusAure l ìangnfis
A&gm occupgrunt /Med iolanum N0Val’
à »
90 G . H O R 1\I I I
Com ilm A l ex andr ia B ert ona mu
d ere al iquz1nd iu fefe d e fend ebant don
Francij ì m S fortia partim fraud e partimDucatu potitus efi , q ui hum 1 l i ortus fam i
exgrcgatio m il ite ve lut:1 alter Agathoclesfummam potefì atem evafi t . Ej as fa cceL udov i c… S fortia A . Ludov i coRege Gall ia: B acatu ex utus ac in cmceremecatus fu it , M anfitMed iolanum 1 11 potei
’cate
G al lorum 311 11 15 1 3. q u ibus elapfis A . 1 ; 1 2 .
Max imi l i anus l . Imperator Max imz l z'anumS fort i
'
à re f’a îuit . q u i po?: trienniurnA . 1 5 1
po. fl prx l ium il lud famofum ad Manga&num 21 Francif coI . everfus . Tenuerunt Me
d iolànum Gal l i ufq ue ad A . 1 5 1 2 . q uo Cc:
1‘olm V . Francifi um Sf o
‘
rt z'
am 1 d ’cìtu it
'
,
Francif cumGal l ia: Regem remun
c iate jur i fuo coè'
git . Cum q ue A . 1
Francifcm Sf ortia finè l ibè 1* is obiifi è t , Cd
rol usV .Ducatum Med iolanenfem tamquamfeudum Iri1per ii invafi t atque ad pofi erosf aosRegesH 1fpaniae tranfm ifi t :
S T AT U S E C C L E S U E .
I E;?if è opì Romani magmm Italia
partem obtinuerzmt .
1 . Ci1 ca A . C . 700 . Initium fa&um àI obamze
‘ V I I . cu i AribertusR<-
rx Longobardo1 um donavit A lpes Cettiws gu l d
quid
OR B I S ÎM P E R À'
N s .
d à Taurinis ufq ue ad Ligurim Ge
p'
rotend itur . Atque haec e i’c i lla conC
“
onfidntìni M agni donatio , cujus viRomani Pontifices non modo in
l
um
m Italiam verum etiam totum Occifupremum fibi ad fcribunt impe
z . Cum RegesLongobardorum c1 ebrs.s
inim icìtias exercerent erga Pontifices RO » …
manos ipfi RegesFrancorum , veteres Lon»
gobardorum boi’ces in Ital ia
'
m evocarunt .
Fa&gm hoc à S tepbmioII q ui P ipinum Re‘
gem Francorum é ontraAifl ulphùm Regem …
Longobardorum evocav ìt ah eo Ex ar
chàtu‘Ravennae Concha P ifaum Fano.
fort1inae Urb ino, Eugub io , m ultifq ue praetè reaîn Piceno& Flam inia urb ib is donatusfuit quae omniaAifi ulpho erepta S tgpba‘na Pipinus d é d it. Hanc Pipini donationemaCar o lusM . confi rn
‘
dav it , haec infuper ad
j ecit :M agnam L igur ieepartern , Corficarn,
Parm am Rhegium ,Mutinam Mantuam
Venetias Ifi riam Forum ]ul 1 i , Beneventum , Spoletum . Ita fub Carolingis omnem
fuam temporalem potefl:atem obtinuerunt
Papa hoc praetex tu jus fib i hod ieque 1 111
omnes fere Ital iae p1 1na patus a1 rogant , tumquoque prx tcx tu rel igionisChrif
’tianee 1nte
gm=regna fuse patentiae Pont1fices fubjece
rum:
9 2. G . H O R N I I
r unt j am tum emergentibus his Pontific ia:
ty remnid is decretis , Ex traEcc lefiarn Romnam non efl
°
e falutem Pontifi cem effe fac
cefl'
orem Petr i CaputEcc lefi ze vifib i le , Vicar iam in hac terra Ch1 ifi i Ej us efi e Regescreare conferva1e aut depone1 e . Haec tyrannis pr1m0 1ntrodu&a fuit fpecie convertend i Reges Paganos , nihil inde mal i ubi
m etaentihus€ hrifi ianis . Igitur S lav i Mo
rav i , Bulgar i , Se1 vn B@ffl i Croata , Dal
m ataa : fucceffu tem por is Poloni DaniNorw agi, Suad , Angl i alige nationes Pon
tifi ci Rom ano etiam in te 1n pp ral ibus … fè i è
fubjecerunt, q uafi benefi cium x ternse falutis
compenfare Ch1 if’c i v icar io al ia ratione 11 011
poffent quam fe fuaq ue omnia ipfius arbitrio fubm ittentes . Hac fuperb ia Poh tifi ces
invadere arm aros dupl ic i glad io fp i1°itual iex communicatiom
°
s tem poral i tum pro
priae potm t iae , tum al 1orum . Q 1 1ppe , cum
perpetua fi t 1nter Pr incipes semulat1o , Pon
t ifex R . fe fe al icui femper parti afl‘
oc ìabat,&
a lteram vel terrore ex commumcationìs vel
arm omm vi fi b i fubji c iebat . Ita ty rannisah
unoad alterum pervafi t anf us fuit Pontifex ex comm unicare Im peratores c es
G all iae Angl ize H ifpaniae omnium°
d e .
niq ue O rd inum ac cond itionum hom ines
unde jure Cano‘
nico decretum Pont.ifi cem
R . efî’
e.
0 11 11 1 3°
I M P E R A‘
N S ., 93
.R. efi'
e fupremum Momréham ro’
tins orbisnonmodo in fp ir itualibus , verum et iam in
temporal ibus, omnia regna imper ia efl'
e
ipfius fenda , cumq ue cun&a adm inifi rare
pofîè ; p1 out conve11 1ens ju’
d icaverit efl‘
e Ec
clefi ze . Pr incipes pof’t atrocif fima bella dom iti tandem fuo enam confcmfu approba
runt hx c d ecreta . De Imperatoribus Ro
man1s Îupra d i&am in Henric o 1 V . V .
Frid èri co l . l l . L ud ov i coî V . àl 11s Anno,1 1 02 . P e trusRex Aragonig regnum fuumecclefiae Romanàe feud atar ium fec it Anno1 £ 08 . 1 071 4 11ne.5 Rex Anghee e
'
1‘
fcommuni
catus Angl iam &,I-Iibe rniam preete1 S . Pc
1 1 1 nummum Rorh ìanae ecclefiae feudata
1 ias fec it . Arm . 1 2 A lex ander IV. M en
dogum Regern L ithuania: ad fidem con
verfum coronavit,’
ejufq ue regnum fib i fab
É)€C1t Vrbanus l V. regnum S ic il iq a Man<
fred0 poi’cerxs Eri der z
'
ci II . ad Carolum
Andegaveniè m tranfì uht . Et 1ta cum rel iquis quoque regmsaé
’cum fu11 . Ann . 1 z ; g.
Clemens VI . Com itatum Avenionenfa n
I ohammReginaN eapol itana em 11: A l ex an
der VI . Ann . d è te&o novo e rbe eu
q uafi fummusDom h1 usmter Reges Pòrtu
ga. l Ca1’cil iae 'd ivifit . Jul ius S è cundusRavennam Imo lam Faventl am , Forum
Iulii*Serviam Bohon1am bello recupera
94 G . H O R N I I
vit. L eoX .Ducem Urb inatem ejecit eju f
q ueDucatum Lauren z io M ed ic ì cognato
fuo trad id it . S ixms V . G rego r ius X III .H enr i cum III . &IV.tum Gal l iaeReges : P iusv . E l igd lvet/ad în Angl ia Reginam ex com
municavit , regnum tzmq uam juris E cc lefiaf
’cici ex pofuerunt cuihbet occupanti ,
inp1 1m is vcroRegiH ifpaniae. P au lus V . A .
1 606 . ex communicavit Venetos. Vrbanus
VIII . A . 1 6 4 0 . Innocentius A . 1 6 4 8 .
Ducem Parmae , cui etiam fuper iori anno
v i armorum eripuit Ducatum Cafi renfem .
PoPcea tantum unus ex communicatus àdhuc
fuit CarolusLotharingiaeDux .
REGNUM UTRIU SQUEs 1 c 1 1. 1 .213.
P E R I O D U S P R I M A .
C A N O N I .
N ormanni condia’erunt regnum
u1 riufqueSicil ia1
TAncredus multorum
.
parens l iberor um cum dom i laborarct inopia ,
al le& 1s 1n focietatem Normannorum pluribusm il itatum ex teras regiones pet1 it . In
Ital iano delatus fortem G l ace1s operam con
tra
96‘ G . H O R N I I
utuntur . Fr id erz'
co fuccefi ì t Conradus
cujus fi l ium ac legitimum haered em Co
d inam Manf reda s frater nothus regno —S ic il ies per fcelus exuit.
A Suw zà tranflatum ad Duce:
Clemens IV . Pontif ex regnum S ic1 l 1ae donavit CaroloDuc i andegavenfi q ui oppref
'
foMam fredo Rex S ic il 1se Neapol is fa&usfuit h is cond itionibus pr 1mo ut Imper ium
ej amret , z . ut I’a tr ibutarius effet .
.
(Lgratione Conradi nus , d um recuperare av i tumregnum nititur perier1t , fupra d 1&um .
IV .
S icilia ad Amgam°
os defi cit .
Cau f'
a principal is fu it ultio mortis Canmd z
'
m'
, q u i P etrmn Aragon1e; Rega n tamquam
prox imum agnatum in ipf0 feral i pegrnatehx 1 ed em infi itmt . Impulfiva externa : tyrannis , lev itas petulantia G al lorum , q ui
11 101 ibus fu 1s pefi ì m is S ioulos g mviffim e 1 1 1 1
tarunt . Infi rumental is N i ca‘
lm s III. Pap:1
Palaeologus Imperator Coni’cantinopohs ,Petfus-Aragonie; Re x ,& inprim is I o/a. P ro chyta . Inter fecreta confpiratione couve
nerat,
O IÌ B I S‘ I M
'
P E R A N S . 9 7”
ut ad_
certam d iem atque horamper S ic il iam G al l i obtruncarentur .
(@0d *A .
'
1 ipf0 Pafchatis d ie hora 3.
éi ìaert ina ad fonum campanx fa&um .
01um 8000 . Unica tamemurbserl z
'
nga ìnG al lorum fide perhi afnfi t cujusrtèe infer iptum,
9\ 110d S-z'
cul i sp14 cotzt tmmim Sp evl ingdnen z t .
S tatim S ia l iaeRex d eclaratusPetrus’
Arago'
niu1 ; ah €Ò tempore in ipfiù s domo con
1 111211 fi t . Cuni€1ue Car olm A_ndegaregno carere nol let regem Neapol is
appel lavit , quae puma ejasRggni origo .
Neapol i_rggnarunt duae ]0han'
nae 11 1011
1°
ofèe l ib id in1°
5 fupra fi dem animo perfi
quam 111 pr ior nupfi tAnd 1 0xze
”
eum q ue paulo po?: d e fei j ufl ì topera cuìufdam foem iq ua f
éelerum Minifl ra ,
ute
0 P r incip i Tarentî
ipi (Calabriaè d eniq ue Ot
nupfit q u ibus , omnibus'
inter‘
emp tis Ludov i cum
nf0m adoptavit . Sed Cai
E 1 01115
98 G . H 0 R 11 1 1
rolus I’rînceps Dyn achu ]0hanamLudov icum And egavenfem regno ex p& ad fi l ium Lad ifl aum II . tranfm ifi t . Hineflux it perpetuum 1111.1d od ium inter domum
Aragoniam Andegavenfem . H ino omniab ella quae Gal l i pro regno N eapol itama
in hunc d iem get unt . Lad iflao fucc0flì tforor I ol mmza I I . ejufdem plane ingeniiîq uae, cum modo Alphonfum Regem Ara
gon iae modo RxmztumDuc is Aurel izmen
fi s fratrem infì:itueret haered em , cruentis fa
& ionibus univerfum regnum d ifi rax it do- 5
nec il lud pofi: d iuturnum bel lum Alphonfo
omnium ferè Regum optimo ac fap ìentiffi
m o ced eret . ItaAragonii utriufgue”S icil ias
Reges fa&i funt .
P E R I D D U S S E C U N B A
I . A ragom°
i ev afi .
Occafio fuit obitus Alphonfi Sapientis fi ne prole l egit ima , q u i cum regnumNeapol itanum S icil iae tefizam ento legaf
f è 1 Ferd inando fi l io il legitimo Reges Ara
gonise praetend ere coeperunt refl itutionem
fumptuum fru&um impend iorum quaeex penfae fuerant in occupationem regniN eapol itanì . Hac occafione ufus Ca ro
ÌM VIIÌ .
G . H O'
R N I I
captiVitatem .RegnumNeapol itanun1 acquapòrtion
‘
e inter d uos Rega d ivifum fuit .
Concord ia haud d iu m anfi t . Ortee inter
Ga llos H ifpanos d e finibus controverfiae,
& infi rm iores erantGall i quam ut reg io
nern m aritimam longe d ifi îtam d iu defend ere pofl
'
ent. Inprim is Ferd . Confaìvus d e
Cò rdubaRegisH ifpaniarum in Ital ia praefe&us incred ib il i v irtute ac prudentia regnumN eapol itanurn Gall ie er ipuit d i&us pro
ptè 1°
ez1m z1gnus C
apita110us, De toto be l lo,quod mpr im ism0m01 ab i le , Iegend us F rancifi
’
m'
G uicc 1ard inus fumm 1 jud 1ci1 fer1prorq'
ini ipfe interfuit . A . totum regnumN eapol itanum ex clufi s pen itasGal lisH ifpa110 in hune ufq ue diem conceffi t .
N eapolitan? l ibertatem aliguotz'
e:
afi fi amnt .
P rimo q u id0m A . 1 ; 70. Caufa z l nq uì
fi tio I-Iifpanica , q uam P /ai 1ippus l l . intro
dut ere conabatu1 . H im: i ngens tumultus
rebel l io ,°d e q ua prolix e Tbm mus . S e
cundo , A . 1 6 4 . 7 . q uo anno movam e1 ex e
runtKemp . Nih il m irabilms 1110 tumultu .
O ccafio levifi ìma . Q uidam P 1fcator cu1
nomen Thomas Angelus orta 101 10
1 111 11
O R B I S I M P E'
R V N S . 1 9 1
111 { 01 0 inter regios mimfl ròs
imam q u2mdgm nef_c io q uid , venden
concitato tumultu fefe torins populiB acemconfij tuit , tantam aje
unq uam Moi1 1 cha major irentia gultq s fugr1t fu,
bd ;gis, q uam 1pf'
c
nga ti N eapol itanorum m u ltitud ine,
mutu 211: geî’cu C . hòminum 1ngiui a.
e admn ab 1h oìnn1um fi lent io po
Vix credîbîl 1a patra‘
1fl t y nifi recens
togt , q ui ihte1 fuerrmt , ad feV€ rat1ore 11 05 cggeret c omnis machina
111 11 1 11613. fui t ,pi gpexum Gallis 1 q cupe:rarn
proind e fi1b Duce G uifio aux ina,um l ebus tamen non defpîm
rîgìs ,
m ipfa quoq 1g3 S 1C1 1‘3. a èd
'
1°
ti 11 1 perfid a G31101 11m g i rum 1pf 11 5ult itud inig incon&antia omnes“ 'hi
°00.11g
s, q uantum v is 11111 1’1 1 f33 in irr itam C6 Cid g
nt . M as Aniel lo confpiratione q uc run
m in ip ib tem plo trucidatus . Populo conmata p1 1vi leg 1a , Sed necdum fin1s efipfi…
verum em inentia capita decurim d i Q ua[1e a l1q u 1 3.171 1p 1u11 1 11 1 prx textu novas €913îration1s fpeé
’cgnîze populo poenamPa l l
1ee fuge luente Vere j ud icav it i d uw1cca l z
'
n l itanus\
propter tantumga perfid iam omni l ibgrtatcd ignos effe . E. 3 FL Q =
G . H O R N I I
F L O R E N T I A .
P E R I O D U S P R I M A"
.
C A N O N . I.
Florentiafi16 fiat» Rei max ima»
mutatione:
Ulla Refpub . fi atum turbulentîorem
quam Florentia habuit, perpetuis agitata popul 1 ac nob il ium faé ì:ionibus . Pofi:
.A. 1 y o . ahAntianis fi 1mma cum poteflate
gube1 nata fuit . H is abol itis fuccefi'
eruf1tBoni Hom ines . Neque horum d iuturnapotefi as .8ufiìr&iA . 1 2 82 .P 1 i01 es Artium , q uì
busA .
' 1 2. 87 . Capi taneus d i€tus Gonfi l oner im . CircaA . C . 1 goo . 12181 1011 63G ue lpho
rum G ibel l inorum Alborum Nigrorum , P leb is 8c Nob iliurn recruduerunt ,
adeo col lapfeeReip . v i1°es , ut A . 1 31 1 . Ro
berto S icil iaeRegi fefe fubj ièeret . S ed me in
ejus qu idem fide ultra qu inquennium man
ferunt, Florentini proprios iterum m agi;fi ratus creare . Paulo poft iterum crearnnt
Pr incipem Carol umRegem Neapolis . Pofi:
cujus ob itum recuperata l ibertate fa is iterum ex erceri turbis fa&ionibus,cum nun
quam
1 04. G . H O R N I I
rentius eadem moderatione favore popul iprincipatum tenu it neq u id q uam rd u&an
t ibusOptimatibus ,cum q uo A . 1 4 9 2 Pax
Ital iae fepulta.
L iberta impro@ere repetim.
Occafì_
onem p1 eebuit Petrus .M ed ices
Laur ent i i fi lius , q ui cum praeterito magiflmtu cland<vfl inam cum barol oVIII . RegeGal l ise tranfaé ’cionem inivifi
‘
et A . 1 4 94 …
reve1°fus in Urbem d eprehend it omnium
anim05 1mplacabil ite1° à fe abal ienatos . Igi
tu1 fponte profug it z‘1 Florentinis hofi is
patriae jud icatus P rinc 1patu ex c id it. L ibe1 .
tashaec d uravit ufq ue ad A . 1 5 1 q uo Me
d ice i àFerd inand q RegeH ifpaniae ref’d tutì .
Cum vero A . 1 5 7 7… Roma àCa rol oV . ex
pugnata , ipfe Clemen s VII . Pontifex è xfam iliaMed icea captus àCeefareanis fuifi
’
et ,
Florentini d enu0 l ibertaremaux ilio Gallo1 um recuperarunt . Clemens VII. ut hanc
injur iam u lc ifc;:retur m ox cum Car o l o V.
hac cond itione tranfegit utFlorentiam do
m u i Med icea refi itueret , q ue fa&um
A . 1 5'
30 .
O R B I S IM P E ÌR A —iq'
s .
F!orentmM agma Dumtm q[l .Recepta Florent1a Alex ander Med ia s
A . 01 0 1 0 x x x v . Dux à Caral oV . creatus
fuit . E1 1 1111 21 b ienn1um caefo faccefl îtCofimus q u 1 fumm a prud ent1a Princéps Duca?tuin fuum per univerfam H et 1ur 1am lata
ex 1e'
nd it A . 1 5° 69 . P io
Rex creat . Sed cum Max imi l ianm llim perator vé hementer fefe 0pp0ne1 0t , mu
tatus i l le titulus m Magni Ducis 110111 6 11Med icei ab eo temporeM agniDuces Et1u .
mae fi ve Thufciee fi ve Florentiae d 1&1 . Huigfuccefl
°
erunt Ferd inand»: I . CofmmlfHf crdz
'
nandus I Ì . q u 1 h0d ie rerum1301 1 1 111 . 1
H E LV E T I A
Nicam conflituemnt .
Anfa fuit infol€nti&P rvefefiì orum ,quosnom ine Imper ii confi ituebant I?q :è
A111’1 1 196 . C 11 111u e 1111 ex l iberal lmpe1‘ii gian
_te fubd itos proprios facerè per vim 601121
fe focdus dè pel ìend is Tyrannitres Rufi igi q ue r ùm
y agunm
1 06 G . H O R N I .I
pagum in foc ietatem trax it . Ita A .
Sw itz Ur i Und erw aldm foedus in1 ve
1 unt . Cumq ue prim i omnium efl'
en1 8vv it
fenfes, q uicunq ue eorum federi acced ebant ,vulgo Sw itferi fi ve Èyd tgenofi
'
en d i&i
funt. H 1s ord 1ne acceiferunt rehq ui pagiÀ . 1 332 . Lucernates , A . 1 3; 1 . T1gu1 111 1 8l
G laronm fes. A . 1 35 4 . Zugini & a ates.
Aufl riaci pofi 1ngentes fuorum fi 1ages, cum
Helveti i m iracol ofo fuceefi"
u pro l ibe1 rate
fua contra tyrannidem pugnarm t tandemfubornarunt Carol um Aud acem Burgundwe
B acem , q u1 1ngenti contr He etiosmotobel lo tribus m ax im is p1 91211 15 ah 1 ìl is ordineprofl igatus& 1 11 ultimo quoque occ ifus fuit .Sed
'
quoà G raec 1s pofi: be l lum Perfi curn
contraXm<em idem tune Helvetiis acci
d it . Ha&enus enim ignoraverant auri at
q ue argenti precium fimul q ue voluptate s
omnes lux um tum vero d itati Burgund ica preeda infolefcerc: fi atim inte fh
'
no
bel lo col l id i cosperunt Ejus caufa fuit
iniq ua praed ee d ivifio . N am u'
rbes potiorempartem {ibi ad fcribebant fraud atis paganis .
Ah una parte Tigurinì Bernates Lucet
Énates ah altera Suitf mfes , Ur ii Und er
waldu cum focderafl s q uifq ue fuis fi abant.
Hoc d iffi d ium A . 1 4 8 1 in foecîere S tanciano
c0mpofi.tnm fuit , q uo decem loca certi$
x c 8 G . H O R M - I I °
fivaOrd inesGenerales P r incepsAur1'
aCus.
1 13… A . 1 5 8 1 . feptem P rb vincise Regi H itfpaniae ejufq ue haered ibus omnem fid èmobed ientiam folenniter abjuraruht , infl ituta
Repub l ica , de cujus fl atu legi'
potef’cCom
m entar ius d e Hatu foederatarum Prov1nc1arum Be lg ii .
P‘
E R I O D U è ° S J;1 C U N D A
I . Rex H i@amwmpèrp'
etaum bi:
P rov im izà renunciav'
z
'
t .
A&um A . 1 64 8 . m enfè ]anuar io con
fi ituta inter s'
l z'
ppum IV . Ord iné s
Belgi i perpetua pace .
R E G N U M G A L L IE .
A N 0 N'
Franci Ga ll iam mutarum‘in Ré
gnam Franciae.
E primaFrancorum or igine cert i nihi l« conflat . Pr ima eorum m end o in tem
'
pom Imperator isî’robz
'
. ìnc id it: Probab i le étutem efi varios popuîog àRomanis ha&enus
opprefl’
os dec l inante Imperio fefe confp ira
t—i'
one fa&a in l ibertatem vind ìcafl’
e 8: 2111 6 21.
mmm .Emncormu h… è . l ibeporum hom i
O R B I S I M ‘
P E R À N S . 1 09
num àccepifi'
e idq ue fa&um intraCàracallee ac
'
Prob i aetatem . Camp le&ebatur‘Frani
c ìa Chamamos , Vflp ios , Ten&eros , Dulguly inos , B,1m&1 ros Ca t1 05 , Cher a r
ucos Cbafl"
ua r ios , ut ex tabu la8C 2111is
'
1icriptoribus m é dwe aetatis
prim aFranc ia compleé ì ebatur ma
term ini ejus adtr iofi e ì
‘
n Ocefi ìms ad Ortum AlbisMer idia n , Alemann1a ; ad Oc,
cafum , Rh5 11us .
l iAtq ue. h inc rat io redd i
cur Gul li h0d ieq 11e omnesGerm anos
nt À lema1_
mos q u 1a antiq ù is tem
univerfa d iv id ehatur in Franci am
anui am . Inful fe ergo Franci hod ienegant fefe 01 1g1ne G erm anos efl
'
e , hoc
mod o Omnium H iflor 1corum trad itiom
%nt1‘ad iw r1 1 .1 1 Pr im usFrancor . Rex corn
m um op 1n1one ce‘
nf€'
tur fuifl'
e P bafamun
q uaa aàm p0; iori jure M a rca1m ro 1119.
, <411 1 A . C . Rex
t , e 1q uemt1 a Annumd efuné ì
‘
o fuccef fit Pharamundus. Ad hajue1,
rtur «or1ga leg1s S a l im»
, cuimn
£u11àam eh@o 1 11 nititui° m afcu19.
Se d nuîl is certisPharamundum.
legis auf homm fuifi'
e ,ac omnibus fubdu
rationibuw prpbabil’
is @eomm { è ntentfja,
G . H O R N I I °
q u i ejus originem non ad certum al ìquodtempus VCIAuthorem refi ringunt .fed à longa confuetud .ine pauh t:im in j us abi 1
'
fl'
e pu
tant . l l lud verum efi: S al icam appel lat ihanc legem à S a l i ù , q uadam Francorum
gente inprim is celebri q u i ita videntur d i& i quod fè des fuas haberent ad fi umen Sa.
x oniae , d i&um S a l am , vel ad Ifa l am, ubihod ieq ue hàbemus Trans — Ifal aniamS a li and iam , id efi: regionem S al io
‘
rum.
Verba legis Saliese haec fuerunt . In ter ram
S a l i camM ul i ere: nonfuccedant . Ex cludebat ergo foem inas ah univerfa hered itat
_
€àomnem q ue fucceflîonem ad folos . m afculos
refi r 1ngehat . De hac lege po_
fi m ulta fecula
gravifl ìmae orta: funt contro verfiee , inter
Anglos Gal ìos . N egant enim Angli,
ul lam umq uam fuifl'
e Legem Sal icam
eam m erum figmentum efl'
e P b i l ippz'
Va lefii d icunt . H inc 1 l la jocofà . Interrogatus à
Pontifice q uodam Gal lus,ub inam fcripta in
veniretur Lex Salim ? refpond ìt , ab al tera
parte donationis Gonfi antini . Et Angius,d icente G allo fe nefc irc ub i fcr ipta efl è t
Lex q ua ex cluderetur àfuccefiì one inR€
gnum G all iae is , q ui natus efl‘
et ex tra Re
gnum , Inveni'
es, inq uir, illam ah altera par
te Legis S al icae. S ed fuifl‘
e reveraLegemSal icam ante Pb i l ìggumValefium ex eo p_
a
G . H 0 R N 1 1
nam l ìnguain cum Germanica q uaFran
c1 utebantur in eam fac iem corrupit q ua
hod îeq ue recepta efi . H ic Mcrovcus cepitTornacum Cam eracum Rhem e s , Suefi
fiones Aurel ianum Coloniam Agr1pp1nae,ao pene totam G afliarn regno fuo adj ecit.S ub ej us fi l io Clodoveo longe m ajo1m enta regnum Francia fumpfi t q&is m te r S eq uanam Rhenu
oppid is potitusRomanorum dom inationi iti
Gal l ia finem impp fuit ac praeterea
giam , Alem anniam Burgund iam ,
11 121 11 1 Goth iam G al l icam fib i
P r imus etiam Francorum regurn Chri f’d a-i
nam fi d@m amplex us efi ac regnumm ax im um latifi îm um fi i is fu is fi bi fucceden
t1bus re l iq u it, nim irum univerfum Rhen i
traé ìzum ah ipfi s fontibus ejufd€m ufq ue ad
Occanum cum omnibus regionibus in ripaG al l ica fitis , trans Rhenum ipfam A le
m anniam u fq ue ad Suev iam atque indeu ltra Danub ium Rheetiam
‘
, cum NigraS y lva, vulgo Schw artz w al d t lacu31 1gan
1 1 110 , A lgo ya , & parte Helvet1ee 1nter Rhenum acUri&m amnes , F1 3nciam praetmea
Orientalem . i. e .A ufirafiìtm Tbm? g ìam .
Has regiones uno’nom ine appd labantur
Frang ia , m ed io Rheno d ivid ebantur in
duas parté s,quarum Occidental is,Wefi rafia,
1tem
O R B I S I M P E R A N S . 1 1 3
e N euflria a fè 1°mone Latm_
oRo
O i°iental is vero appe l labatur Aufl;rà
Franc iaTeutonica, quae appel lationes11 te 1
°occurruh t apud Ottonem Fr ifi …
Viterb ienfem G regor .uronm fem , al ios ejas aetatis fcr iptores.
I I I .
{Dìn tmRegnumz
'
n regna fi 1it'
.
Pr ima‘
div ifi q faé’ca fuit pofi ob itum
i Cum enim q uatuor re
fihos 1 11 totidem partesRegnumum fu1t . 1 . Regnum Franciae , cujusLutet1a Parifiorum . z . Regnum Bel
…g 1cx , cu)us { è desUrbs S uefi îon‘
um 3. Re‘
fignum Aurel ianenfe . 4 … Regnum ‘
Aufi rafix :
f cujus fedes urbs'
Me d iom atricum feu
,Metz . Thead ari cu5 Aufi rafi eia R . Amm
C . ; z 7 . etiam regno Burgund ise , quod ma
gnam patte rnG arrem G al l 1se Lugdunenfis*
.compleé ì ebatur potìtus fu i t . Ex tin&is tri1b 115 fi atribus fine prole mafcu
‘
la fuperfi es fo
Llus Cl atl mr z'
usRex Suè ffi onum univerfa it"
e
i mm Fran'
cia@otitus fuit . A . C . 5 5 8 .
Eo ex&m€to A . C . 5 6 4 . fecunda d î
vifio regnoFranc 1ee 1 11 eafd em quatuor parEì tes faé ì a fu it , nifi quod Buygund ia
‘regno
Aurelianmfi accefi ît donec A . 5 68 . Cl o
tha,
1 1 4. G . H O R N I T
tharius I I . ex tincî’cis fratribus fu is i terumM onarch1a Franc1ae potiretur , à q uo tempore al iquoties Regnum Franc iae d ivifumfuit
\
in duo regnaAufl rafiae Franciae.
Ex regno Aui’crafiae fola hod ie fupere l’cAu
fi ria, q uae nomen il lud retinu it .
finte regno exm‘
i fi mt .
A . 68 7 . pmmo ln Gallia infl ituti fuerunMaj ores Domu? quod ofiì cium - ebmpl
&ebatur totam potefl atem_ regiam praetertitulum coronam . In eorum m anu pax
bel lum : ac q ui ah eo tem pe re regnaveruntregesnon nìfi titulb tales fuerunt .
'
Q uod ergofub Cak
'
pbp'
s S aracenorum fuerur1t Su ltani ,hoc in G al l ia M ajores Domus , q u i pofi e&fub Carol ing i: d ic
’
ì i fuerunt.Com ites fi abu
l i fed paulatim omnem fuam potefl atern
i ta am iferunt , ut nih il prgeter nomm ipfis
re î’caret quod fuperioribu3 annis omnino
conc id itMax imus ex hism ajor ibusDomus
f uit Ca r o lus Martel l a : princeps omnium ,
quosG allia unq uam habu it , pugnac iffimu q ,
Ca ro li Magni avus q u i multoties ob latumti&ulu.1p Regis animofe contempfit d icens ,
1 1 6 G . H O R N I I
l ies potef’catem habu iflè abd icandorum Re
gum . Ita. Childer fcum propter fl agitia
ÉÈC l ibid ines publico confi l io regno ex pul
fum item q ue Ch ildericum al ium AnnoC . 5778 . Tbeodor i cmn A . 6 5 7 . & A 890 .
Ordines negle€to Caro la Ludov i cz'
Balbifi lio elsgeruntOttonem . Hanc î%ntentiamconfutat Bod ìnus 6 . d eRep . cap ; .produ8cis
ex Agath ia Cedrm o fcr iptoribus G
Cis , rationibus . S ed profeé ì o tef’cimonia il la
paulo long ius petita f unt , acr ioTuronenfc 8: Aymon ìo
ind igenis Francorum hifi or icis probfi t 1°egnum G al l iae fub Merov ingis fuiflè h
'
e
red itar iurn frufl ra ad G reecos q uoru
rebusGerm anic is Gal l ic is pud enda igno
raut ia efi , provocatur . Ip fe Bod inusmx eîa
rum argumentu 1m fu‘
pped itat ant 1q uae re
gum apud Gal los e leé ì ionis ex arch ivmRhem enfis B ib l iotheca in qu ibus trad itur d uosEp ifcopos Laodunenfem Bal luaccnfem
rogare populum i11 reg 15 coronat 1one fol itos,
num regem jnit iatum regnare val int te
fponfum uno ore omn ibus ter acc lamanti
bus , Laud amus, Vo lumus , Fiat: N am q ux
Bod inus ad enervandum hòc argum entum
profert non ex ped iunt ipfam d 1fiì cultatenn
fed om nino comprobant regnum Franc ix
fuiffe al iq uando elef t ivum . Cur enim al ias
O R B I S ÎM P E R A N S . 1 1 7
ur populus proculdubio ex antiq ui‘
fl
rmula Num ve l it regem regnare?
acc lamar ent i ll i Laudamus ,Vo
iat quae de fimpl ic i approbationeetiam voto àcc ip i non pofi u
'
nfi… Pra teripfe mos creand i primosFranéòr . Regesend it regnum i l lud fub m itia e le&ivumfi
‘
e . (MppeR ex novus fento m il itar ipofi tus ac hum er is fù b latis of’cendebatur
1110 quem «r itum omnes fcriptores antivocant eleé h onem . (&od
‘
q u idam d it e le&ionem in … o cafu acc ipi pro el e
one id abfurd,
um plane inufi tatuminpr im 1s r1d icu la probatiq q uam ad
tArnifè us ex Annal ibus Germamc1s , 1 11
1uibus d icitur ad Annum 1 0 7 7 . Rudolphusnd igena Suev iae in regem e levatur , q uodlie putat per inde ’
efl'
e ac in regem d igiur , l d q uod; ex tra controverfiam efi: : fed
:ontra ipfum m anif efì e pugnat . S i enimaer inde efi: e levat i ac el ig i :E .prifc iGal lorum
Reges elevaf i, fuerunt quoque e le& i . Huii:argo refponfioni tamquam inutil i fubjunx e°
unt al iam , mim : e leé ì ionem i l la x tate acce
ptam effe per approb'
ationem ad quod prohandum prod ucunt Canonem Conci l i z
' III .Toletan ì ,é ujus haec funt verba: S i q u 1s ad tegie; majd
’cat isambît pervenirefafì igia,q uem
nec ele£ ì io omnium preeficit , nec Gathi c.e
genus
1 1 8 G . H O R N 1 1
gentis ad hunc apicem attol lit nob il itas,fi tconfortioCathol icorum privatus quaeprobatio iterum ef’c ìnfirma cum certifi ìmum
fi t antiq uum regnum Gothorum fuifl'
e
e le&ivum ipfe Covàrruvias fcriptor H i
fpanus Theologus ac ICtus fumm us hoc
anathen’ macc ipit d e l ibera e le&ione regumGothorom ante tempora P el ag i i l . Ex quo
A rnifeus perq uam abfurde conc lud it d i
cens ,@S i Cow r ruv iw: hoc anathem a re&e
accipit d e e le&ioneRegum Gothorum ante
P el agium I . tum fe_q uitur m aled ié ’cos effe
omnes 1°
e'
ges , q uicunq ue i nd e àPe lagio in
Cafi il ia, Lufitanià , Aragonia N avarra, Le
gione rerum feiiciter pociti funt. (@afi
vero antiq uae Got‘
horurn leges ob l igaffent
é un8cos ipfos fuccefl'
ores , cum tam en Ro
d eri sa : 111 fatal i i lla d efi rué ìzione regniG gthic i fuo fepulchro nomen leges Gothorurn intuîer it . S ed , inq uitBod inus Vul
ga1;i proverb io d ic iRegem Francorum im
m ortalem effe . S ed unde probabit hoc proverb ium j am obtinuifl
'
c temporeM erovin
gorum ac ut m ax im e
’
id concedas , numv cro confeq u itur , q usecunq ue à vulgo d ic untur Rat im vera efl
‘
e , S ic vu lgar i .pro
verb io d ic itur ,regem Francorum eflè 1e gem
Afi norum neque tam em illud verum effe
concedentFranc i . A rnifeus his vorb is concludit
G . H O R N 1 1
P E R I O D U S S E C U N D A .
I. Sub Carolo M agno RegnumFrancizef lorentzlflz
'
mumfuit .Ond itor fecundae
‘
fam iliaeRegumF1 an
corum fu it P ip inus cognom ine P arw w
{ è n bre vis S ed non ah eo ,ve1 um 21 111106 4 1 01od enom inata Dynafi ia fui t . Increm entum
regni Francorum confi&it pr imo in Ital ia,quam I’z
'
p inus evocatus à Zacharia Pontifi ee R . eripuit Longobard is . S ecundo in f
ipfi us Imperator isRom anorum d iu defueto
& . tum d emum revocato t itulo . Tum enirh
inde u fq ue ah A . C . 4 75 . ext in&um fuifi”et
ax iom a Imperi i Romani in O cc idente .
Carolus M . A . C . 8o o . ipf0' d i e nativitatis
Chri l’ci Romae à L eone III . Pontifice proc lamatus fu it Imperator coronatus accla
m ante populoR . Ca ro laA ugufio àDeo còf onato d iu fe l ic i , v ita, falus 8c vi&or .iw C ir
ca hunc a&um m agnae occurrunt contro
Verfiee . Pontifi ces enim Rom am d icunt a
L eone II I . prop1 ia authou tate potefì ate
tranflatum fuifî‘
e Imper1um Romanum à
G raecis ad Latinos acN am ut o1n 1ttam q ùae Pontifi
fq ue à Gr egorio VI I . inique ac ty
propterea patravcrunt contra Imp
t P im V . fuperio
nnm I I . Imperatore , effe facultatem regios titulos
rend i Ecclefix , 8cah ipfa inGerm anos
11 1111: imper ium . E108corcs nul lo jurex conceflìone Pontificie pofl
'
e e l igeretorem mu ltosl mperatores à Ponus promotos 1 1 1 111103 d epofitos non
m nov i cx emp li ut regna à-1’ontifice
d engun, mbd0 auferantur . Et ante
pom …Tbomms d e ‘Aq uino fcripfi t
in Germania dura tzzmm Imperz'
fum
Eu l; fìa exped i ens j'
ù d i
falfzé fuq t tam male d ed ùcuntur ex coronatione Ca ro li M . ut pla
me contrgrîum evid entifîìmum fi t . Carolus
enim .Magnus fa is arm is ac Vié ’cor iis Ger
maniam Italiam ac m agnam H ifpaniae
m dond u,it . Bjus m ajefi atem c om iter
ant,q uotq uotRegum inEuropa erant,ut à Perfi s q uoq ue 8c Afris legati ,
ad
cum preoiofi s d e ni sm itterentur . Cum
£ 1°
g0ad tantgimpervenìi'
fet potentiam , preec1arum confi lium cepit fraé°cas Im perii par
conjungend i per comug ium cum
onî’c
‘
ant ini L eonis 1V. ImperatoriS
inopol itzm i Vidua. Afe jam res
erat per tabùlas c landef’cinas cum
es inveterato contra Latinosac
G . H'
O R N 1 1
ac prsea pue Frances od io refragari tan
quam induceretur patr iae ferv itus ah ex teraFrancorum gente .
, Irenem ipfam imperioamovere … rotumCa r o liMagni negoc iumd ifi urbare . Non tamen Carol us d epofuit
c ogitationes d e Imper io per Occ identeminflaurando, cum nofl
°
et populiR eo fpe&a
t e vota fufîragia nec Pont18cisRomanial ias in to to il lo negocio partes fuerunt ,quam Minifieri d i es . Coronav it i l le Imperatorem tamquam Epifcocum creavit tamquam DomItal iae , ex tant hod ieq ue epi f
’co
Papac ad Carol mn Magnum quas prievulgaverat M atthias Flaccius Il lyS ed ante al iq u0t anuos d emurn cx antiq uif
fim is m embranis ed1d it H ermannm Conr z
'
ugz'
us , ex quibus patet L eonem III . fibi
haudq uaq uam arrogafi'
e al iq uod j us ve l Im
perium inCarolumM . cum i llum ubiquehum i llimo obfeq uio co lat ac veneretur .
Praeterea confi at ex omnium h if’coricorum
fi d0P ip inum patrem Carol i ipfumq ue Cd
r ol um E x arc/mtum Ravenna: al iafq ue per
Ital iam urbes l iberal iter donafl'
e Pontifici
Zachar iae 8c L eoni fed hac cond itione ut
juramajefivat1
'
s ac potef’cas el igend iRomani
Pont ific is penes ipfos eorumq ue pofi eros
remaneret , quibus rebus , inq uit .Bocì imw,
non
n . 4 … —
'
G . H O R N I I
d entis neque d ic i debet tranflatum Im .
Per ium à F1 anc 1s ad G ermanos cum aequal ij ure participaverint de eo 8: G ermani 8:
Franc i . Obfervandum quoque regnumG allise fub P 1pino Ca rol omamzo 8: Ca ro laMagno fuifi
'
e e le&ivum id q ue confitetur
Rod imus cujus verba funt l ibro 6 . c .
S iq uidemCarolm° primum d e1nCarol aman
nus , uterq uc P 1pini fi l ius , nob i l itat1s fufira
g10 1 eges C1°
ea1°i vo luerunt id fecifl
'
e ccn
fi at ut Imper ium adverfus M eroveorur’
n
re l iq u ias, potentiorum opibus8: gratia tuerentur . uocunq ue fine id fecerint , fatis efi:
eos regum creandorum potefi atem d efulifl'
e
ad P1°oceres fi potiorem cenfuifl'
ent fuccefi
fionem hered itariam numquam id fa&ur i .Habuit ergo regnum Gall iae fub Ca j o laMgno fummum i ì 1um faf’cigium aom ox eo
ex tin&o decl inare , contabefcere , d enìq ue 8:emori fam il iaCa rol ingorum coepit,ut
A lex anderM agu . Macedonibus fuis iCa ro lus G al l is fuerit . Sub eo regnum1136 fincere fa&um fuit: h sered itarium
cum toto Imperio : G ermania 8: Italemma privati infi ar patrimonii inter fi
ejus ac fuccefiores per lub itu profufa. P
terca accet ratio G al l iee p er Carolum
S ax onia vi&o Wittek indo Bavar ia,Tha
Ione in inonafi erium detrufo q uae dux
O R B I S IM P E R A N S . u . ;
eo tempore duces vel etiarn regesomo Francica habuerunt .
I I I .
riqueper Ga ll iam,B ejgmmé Gerniamprz
'
ncipatm ahi ll p'
: conditi.rol a : M .Wi ttek indo 111t1m0 Sax onum
converfo Du'
catum Sax oniae,
quam p1arim i orti. In G al l ia Tburflnus Ann. C . 7 79 . Co
Tholofas , Bui‘d egalee Narbona: 8: P 10
ix fa8cus ePc è x q uo d e fcendereCom iP i&onum , Phoéenfium , 8: Cafi el li bon i .nnoniatn fi l io fu
°
o Carol a Ital iam P ip 1no
Bernhardo utrzunq ue regni ti tulo attri
1 ìt . S ub Lothario II.regnum Aufi yafiae ap11111 1 1 C00p1t Lothar—ingia q ua etiam d iv ifa
lit in còm ii:atum Burgund iae 8: -Ard ati .
l b Car ola Ca l v a cotn itatusFland rix , H013
nd ise, Zeland iee G eld riae, 8: regnum P ronc 1
'
ac, itemq ueDucatusForii Iul i i , Spol e
8cc . injtium habuerunt .Atq ue itaplc”
r iq ue
rinc ìpes or 1gm0m faani referunt ad tem
3'
ra Carolingorur‘
n .
IV .ÌDM «
1 2 8 G . H O R N 1 1
niam ac Imper ium occupavit ,B erenga r ius
8: GuidaItal iam Burgund iam Rud olpb 1'
zs,
Be lgium Rudo lphus P rw inci am Gui do,A q uitaniàm ah eo tem pore Canal ing z
°
q uafi* d ecurfa per iodo Îua marcefcè r : ,ac
pr im o quid em am ittm*
eG erm anianî ac Im
perium q uod po?: obitum L ud 0: 1 i ci I V . ad
C onradumDucum Francon ia: Ori: ntal is d el atum fuit,àcujus etiam tempore apud G erm anos perdurav it . Fu i: ergo varia 8: plerum q ue m ifera Ca rol ingomm pofi ob itum
Ca roli M . fortunzi , cum Norm anni Hun
gar i S lavi invafiones horrend as q uotanmsf acerent , 8: ipfi m uta is f e fe conficerent be l
l is : inter quae grav ifl ìmum il lud fu1t q uod
inter tres fi l ios L udw i ci I‘i i pro d ivîfione
regnorum gefi umfu it . N 1m unico prae
l io totius Fra nc ia: nob il itas pe1* 1 it nequerecuperare impofì erum antiquam fortu
nam ul la ratione potuit .
V I .
8115 Caro lo S impl ice 01 711 5 eficomitatm Friflw .
A . C . 9 1 3. n d f upra origo com ita
tus Ho l land iae relatus fuit ad tempora Cr ol i Cal v i 8: Annum Chr—1fi i 863. ex
n ione recep ta eaq ue falfa efi . Demonfi
enim ex pub l icis tabul is ac
11 11 1 3 I M P E R A N S .
\
1 2 9
Doufa Batav iac 8: 7 1960 Em
H îfì o1 iae F1 1fi cae Com itatus Ho leferendam ad Cd
fed S impl ic is tempora , fub q ue ‘
i cas V ir N ob i l is 8: ftrenuus or igineobtinuit com itatus titulo m agnam
q uae Frifiae 8: Bataviae partem terms
tid ìanis Normannorum incurfionibus
d evafì atas,eo fine ut d efenderentur con
barbaros . Etn otandum male vulgo apiari Com itatum Hol land iae quem Car oS implex Dietet ico d ed i t , cum d icendus
,
Com itatus Frifiae vel Wefi fr ifiae quod °
ato8 : H è d a in h ifi or ìa. U l
probant . Ratio duplex tum «
tus i l le terrarum traé’cus fub Ca rp
r ifia d i&us tum qu ia omnesCom ites àDi eter i co Ì . ufî1ue ad qu intum ejus
‘
h o
minis,Fr ifi ge ve lWef’c F1 ìfic; C‘
orn ièesà ppel
lantu1° fub" q uo com 1tatu praeter Fr ifi amHol land ià , Zeelafid ia Traj e&um 8: aha:
d itionesufq ue ad u1bem N eomagum cenfe
bantur . N 11 111 Neomagum pr ifcus regni Fr ifi x l imes fu 1t ,q uod comprobatur ex vetufi o
faxo ,cui 1nfc1 1ptum Hucufq 1ce j us S tauriw.
Vù lgo d rcunt S taurìam acc ipi pro tr ibuto .
Abfurd e :%s enim ex ifi im ct°
JUS tributorp m in Imper io G ermanico vel Franci co
tùm inatum fuifl'
é adN eomagum?0mmno
ergo Stant ia urbem Frifise regni principemS tav eram denotat,cujushod ieq ue fuperfuntrel iq uùae … Atque hinc Lambertus S cbafinaburgenfz
'
sRh moburgum 8: Flard ingam , re
centior isHolland ia: municipia , vocat Fr ifiaeurbes . S cripfit autem il le temporé H en r icz
°
IIÌ . Imperator is , 8: H ermannus a tra&us cox vu3Fr id erz
'
co l . BarbarofièeTraje&um a rhem Frifiac ap V1deatur Li
p fi us l ib . 1 Lovanii .
d ia: nomen tempore Ca rol i Cnlv i vel S impl icis fuit id potiusNormannis quam Fr ifi is ad fc f ibendum erit . %ppe conf’cat
Danis utrumq ue nomen 8: Hol land iae 8:
Zeeland iaeflux ifl°
e in quorum regno hod ieq ue ex tant cognom ines prov inc ie: Ho lland ia 8: Zee land ia , Zee landos effe coloniam
Danorum egregie probabit M . Zuerius
B ox lyornius .
B ritanma fi:bCarol ingìs ex —regno in
Cm itatm aoDucatm f ormam re
11116211 fuit.
.Armo‘
rz'
caVeterisGaìlise provincia tempore Val entiniani III . vel , ut ali i volunt,Gratiam
'
incolas ex Br itannia acccpit tumMax imo ty_
ranno evocaros , tum ah An
G . H O R N 1 1
e ffe 1nuf tatum m ult1s ex empl is ofi end 1 po
tei’c. Ita Pr inceps Rufl '
o1 um à Rufi ì s non
n ifi M agnusDux appe l latu1 Lg
ivones autem
eum vocaruntRegèm quod te î’catur S ig ifm undus BaroHerber i
’cenius . Ita Vand alo
rum &NO1m anorum Princ ipes ind iffe1 enter ah hocReges , ah 3110Duces appel lantur .
P OP: tempora Alani q w ul timus fu 1t B1
nu rn Rex , fucoefTe1 untCom ites ac demDaces, qui durarunt ad A . C . 1 5 00 .
P B R I O D U S T E R T I A .
C A N O N I .
Capetingi bodieque regnant .
Uh ul tim is Ca r ol ing zy , or ti ex pofi eris
Wittek ind i Duc is S ax onum H ugo M a
gnus Hugo Capetus , Com 1 1àtum Par ifi exì fè m obtinuerunt cujus ea fere fuit P0tè fi às quae ol im fab M erov ing i}; M aj o ramD amm feuCom itum fi abul i . HugòMa
gnus 1 l le efi , à q uo d crivatum fuifîî—
rHugonotra1 um nom en Tlommm S t ra da tra
d unt . Pof’c ob itum ergo L ndav i cz'
V . feu
pòt ius V I . H ugo Cape îu'
s Comb ; Par ifiorum
'
ex clufa Ca ro li Magni &irpe regnumFranc:iae invafi t . Rd ì abant ex Ca rolm gu
”
d uo adhuc Ca rol usDux Lothar 1ngwe fi
l ius ipfius quibus d up|
Ii<:1 prx lio v i
OR B I S I M P E R A N &
pofl‘
efi ì onem adem irCapetùs.
‘
Atè
efi , quod hod 1eq ueL otharmg iaeveros Car o li Magni fucceffores,m . leg1t lmos regni G al l iee hseredes
vero omnesCapetingos pro
y 1°
annishabent ; d e q ua con
adhuc Ligua fi orente
ntia fub H em°i ci l l l . integrir i neque al iund e fi ux it hu
quendo ipfa L igua H ugonot
G al l iam fa&ìo , quam adb
t eprianc ant1q uamCarolmgomm praeQ _
ippe cum j am fere ex tin1‘ì a
fam l lia f011°
ex Cap etingi: refi a .
nu inter ipfos ac Gu ifios Caroortx
«fuerunt x mulationes d e fuccef
ione in regnum . Guìfi i Pontifice:m Rom a
1um H ifpanurn al iofcl ue Pr incipes Pontifi:ìos in focietatem fua.rh af c iverunt . Bombo1 1 1 , q u01un
‘i caput:
JL udom
'
cm PrincepsCon»
ieus, item q ue Henricus tum temporisRex1
Navarrae ad partes Protefi ant ium ac H ug0»
l ottarum fe contule runt . Tantas controLerfias et1am antiqmflìm a al iq ua i njur ia ir1 :pegn,
is heera ì 1'
tam gex c itave poteî’n.
S'
ab i z£1 comztzomm àutborz'
tw Molin a
Hatbomannus cap. 1 7 . Fran .
”
G . 14 1 1 11 N 1 1
co -G al l iae idq uc refertur ad ipf'
um Hugonem Capctum quem fe1 unt quod Vid ereti l la regna quae nim ium indu lgent comiti ìsplerum q ue ad Arifi ocratiam d e iabi paulatim enervafl
‘
e jura comitiorum S ed fi cre
d imus Phi l ippa Com ineo , q ui‘
non potuit
efl"
e peritifîìmus'
rcrum Gal l icarum res lon
ge ali;er fe habet Com it iorun'
1 authori
tas ufq ue ad tempora Ludov i cz' X I. integra .
fi ct it . VerbaCom inei l ib . 9 . Commenta »
r iorum haec funt omniumLudov i ciu l .
’
pro fuo anbitratu pecun iam im
peravit fiue confenfù popul i Ut autem vo
luntate Principu rn‘
fibi l iceret ex igere pecu
nîam per ipforum d itioneg prom ittebat e is;
penfiones anunas .Magnum il le profe&o vuInusmfl ix it G al l 1x , q uc d non facile curab i
tur , fux q ue fuccefib rùm ihh'
1ti male con
fu lu it . N am priorum Regum nemo G al
l iam fi c afli x erat ut ipfe . Sunt&'
al ia apudeum °
a|
uthorem loca , ex quibus patet , ma»
gnam adhu c Gal l ige l ibertatem fatis Pni
&am Regum potentiam fuifi'
e ufq ue ad
tempora Ludov i cz' X I. q ui velut alterTiber ius pefi ìm is artibus evertit Parlamenta
Com id a. Inpr im îsmemorab i lis efi locusComme1 Hand dubie veromultum imm i«nuta fuit pofd
’casOrd inum inter bel la An
gl ica cum ingentihusprael iis preecipuee fa
mi l ia
G . H O R N I I
tur . At vero P arlam entaG d l iae nih il ah'
ud x
funt quam Collegium ]Ctorum nequee l iguntur à populo fed à folo Rege funt
q ue curiae fi ab iles ac perpetua: ad contro
v erfias potins pr ivatas acm ind res quam t e
gni negotia confi itutae. Una autem ratioeaq ue vàl id ifîìma efi cur mul lam fib
bere poiîìnt potef’catem Par lamenta
q u iaRegis fcipend iar ii funt . An enim Cred ib ile efi Regem fuis fi ipend iis ex infimo ho
m inum Ord ine condué ’curum , q ui fib i im
petent jura m aj ef’catis ex erceant ? N am
q uod Bod inus Par lamentaGal l ige comparareaudet cum comitiis G erm anorum P r inci
pum ,îd ad eo f’col idum efi ,ut refutatione non
H inc Parlam entaG al l iee (unt nihi l
inflru1m nta Regum per
(Amd Rex prom ifit rat um non efl ,nifi con
fi 1°m etur à Parlamento quod Seges l ibenter vel lent effe infeé
‘wm hoc rej ic iunt 1 11
P arlamenta S ic Francif cus I . inH ifpania
capì ivus rm unc iaverat omni juri fuo inFland riam Burgund iam . Eo vix d i1
'
n ifl'
o
P arlamentum P arifienfi refragar i irr ita
Reg 1s prom ifi”
apronunciare : ad eoq ue fidem
fem el d atam frangere haud inv ito Francifi o, cui nihil grat 1us accid ere poten t , quamq g avis re&i fgecie l iberari a. tam damnof
‘
a
O RB I S I M P E R A N &
nd itîone . Igitur Reges G al'
u'
ee agunt
cernunt'
vel con'
tra Par lam entz1 vd cum.
u ti le . S ic H en
ationis inter Hugoas Cathg l icos cum Parlam entum m a
ibus ped ibufq ue 1 6 1 10 11
o utr iuf que re l ig ioh is , te Con
id i ed ié ì um & volo ut id ob fervcmr : Mea
vobis d ebet e ffe rat io .
,&loq uor utRex& à vob is obed ienut Rex ex iga .
. S ecundo Parlamenta .
ze pro ut hod ie funt àfingul is (111 11 011 1 12urb ibus o1 i
‘
g ìns tfl fuam re ferunt ad
Ludov z'
ci X . Huttini'
A rmo C ;
4 … l s prim us Par lamentum Par ifi is com
ir quae plerumq ue ord inar ia com 1t1o
rum fedes fuerat . Hoc 6 11 6 11111 10 per aliasquoque prp v ìnc ias paulo pof
’c Par lamenta
nata funt Burdegalee ìn Aq ifan 1à feu G afcon ia, Thola fee inL anguedocia, G ratiano
pol i inDelphina… Div iene in Burgund ia,Aguis Se } ,t1 is 11 1 Prov inc ia , Rothomag 1m
Norm ann ia ,Rhennefi i m Br itannia qu ibustandem accefl
'
erun-t d uo M etenfc m Lothat ingia, Pavenfè 1nBea1 n1a Haec omn1a
Parl,am ent a e;q ualem pe tef’catem habent,nec
unum alter i ful>j ic itu1 n ifi quod m ajor inParifienfi author1taspropter ord inariam Regis praefent13.m urbifq ue d 1tionis ampl i
IILP 1' 4
G . H O R N 1 1
P i°zecipwi boflex emur primo A‘
flglif
d . H ifimm'
.
. Curn N s rm anni fubWilhelmo Con
q ue 1
°
ì ore A . 1 069 . Angl 1am e11pugnafi e1 11 ,
f01°m id ab il is eorum potentia reg ibusGallraeeffe ccepit cum in Gal l ia ampl if fimum
Normannìx Ducatum tene1tent . Cufi 1 q ue
haec infita mo1 tal ibus natù 1°a fi t recentem
al iorum fortunam a grisocul 1'
s p1cc1°
e ,
Phi l ippa : I. Rex P1 ancoran1 prima bell icont1 aAngle s initia fec it , quod acrius 1
°
ub
Ludov .VI .Crafi°
o ex arfit inter ipfum H'
en.
r i c. I. Regem Angl ia . Initium tenue fuit, è
ludomter fi l ios ut1°iufque Regis ac 111011 p“
1°
0
uni co 0ppidulo orrum . A tempore pe i°
q uìnq ue fecula ve l apertum bel lum v’
eì in
fi da pax inter Anglos G alle s fuit inc1 ed i
b il i cumGal l ia: damno,cu°
m Ani amp1 if fi
marum Normanh ie; &Aq u i‘camg
° provinc iarum Dom ini facilem infuper ex fcenfionam
facerent Gall i vero ve l nunquam ve l ra
r ifl ìm e pedem in Angl iam inferre aud erent,‘
nifi quatenus S cotorum focdere introm itre
rentur . Haec od ia au&a fuerunt fub Lu
d ov i co VII . cum ux orem ejus E l anoramAq u itanìae hseredem propter ad u lte r ii iuf
°
p i
cionem repud iaram H enricu s II . A11gl ix
Rex
1 4 0 G . H 0 11 N 1 1
mnibus in Gal l ia prov inc iis fpol iatus fuit .(&0d eo fac il ius Phi l ippa fuccd îì t q uoniam univerfaAngl ia I o/nmm
'
tum tem por is rebe l labat , 0011 1 1 3 ouem Lwalow
°
cus P hi
l ipp i fi îius& pofi eaVfl l hu111 1°
110111 1 11 15 G al »
l iaeR . à Barombus Angl is ad regnum evo
catus fu it . S ed hx c tamempraelud ia quaed amfuere m ajor is al icuìus bel l i inter utt am
q ue gemtem , quod A . C P h il ipp 11m Valefium E d oar :lum III . 01101 1 11 111
f ui t . P rx tex tus ejus ìex Sal im , d e q ua jam .
fupra d i&um Earn negabatAnglus , aiTere
bam:Gal l i . S ed j ud ex omni lage violentior
glad ius confl itutus . Hoc bel lum ad 2 00 .
annos varia. v icifi îtucì ine continu31um
nunquam m ajoresGal l ia c lad es ,quam in i l lopafî
'
a fuit. E doardns infignìa t itulum q uc
regni Ga1hee , ut Fland ros 1 11 partes pe 1 trah eret , recep it . Pugna
°
: um ad 8 1111È13 Flan
d r ize oppid um n 1val i pwel io in q uo 30000.
G al lorum m ar i haufi-
a (unt . Succefi ì t a lia …
longe funefi ior ad C 1°0fiîacum pugna ub i
ì tidem°
goooo . G al lorum occ ifì1 tum
praeter m agnam Gal l iae partem Caletum
q uoque ah Angl is. ex pugnatum . Levia hx c
v id ebantur n ifi fuccefi ì fî°
et c lades longeat
°
roc ior in P i&onibus . Ducebat Iob . Francorum Rex fex aginta m il l ia pugnatorum
contra E doardum Wi l”i c€ Principem in
OR B I S ÎM P E R À N &
as ex ercitu°
vix 8000 . numerabantur .
car i cònfcientia vir ium 1°
nfirm itatis
Anglus tutum modo abitum omnirefi itutis petere : abnuere Fran c i
tu1° defperatio
°
1 11 vir tutem vertit , &Angl icommunitis tota no<9ce cafl ris tanta fortitud ine primum G al lorum im petum ex cepe
°
runt, utmomento in fugam verfi ipfum Re
gem fuam ]011 annem cum multa nobil itatecaptum 1
°
e l inq uerent . Eo tempo1;e q uafi‘“
nul lus fuperd îet GallisRex omnia {ed itio°“
nibus , Procerum fa&ionibus impl icata.“‘funt. Dim ifi
°
us
°
pofl: longum carcerem I a
hannes , Pi tîonen$anì i am s, P etrigorios,L e
mowi ces ,Tont iniacos ,Caletes cum comitatu
G umarum , Normanniq infuper,And egavo,
“
Turonibus& Aquitania , id e l’f , plus quamm id iam partem regniGal liee E doardo ìn
ab folu tOjure add ix it ac Gal
p1°
eefentia utcunq ue refobillavit.
ufum ha&enus fuerat innumeris
n ihil apertoM arte contra. Angloseffi ce re pofl
'
e Ergo Carol usV . I o
l ius depofitape l le 10011 111 11 vulp inampfit ac plura non pugnando fed l ite
fcribendo pacem faciendo , confi l iis,
q ù ifq uam regum inGal liarecupera
Senfi t E doardus III . hebetari vim 111°
um fuorum ac fefe armatum ab ii1 er
ml ,
G . H 0 R'
N 1 1
m i, v i&orem à vi&o fuperari indoluit.'
N1h ilom inus tamen m emor hum anae fi°
3gil i
tat1s ,pacem Gal l iae indulfit . H ic efi i l le Cd°
rol us V . q u1 8apientis cognomm ac fe l ic ìs
jure m er itoq ue tul it fed f uccefl°
or ipfius Ca;1 0111 1 VI . fua {Eu fi ultitia fè u amentia ut
al ii volunt omnia iterum fubvertit am 1
“fi t . N am à Proceribus Gal l is captusH enric o V . Angl iaeReg i trad itus fui t , q u iabufus feu captivitate feu fi ol id itate Regisah eo impetravit,ut ex heredato proprio fi l ioCaro laVII . adoptaretur . S icRegnum Franc iae in folidum ad Anglespervenit , ac H enr icus VI . Q 1 inti fi l ius fex ennis puer Par ifi is
°
pr 1ma1 1o templo Francia Rex {b lenniter coronatus fuit . Ah eo tempo1 e pcf
fum°
1 10resAnglorum°
1 11 tranfmarm is 1°egio
nibus , ac ipfum coelum favere Gal l is. Cd
r o lus VIII . quam Angl i contemptim appellabant Regem Biturigum per I obanmzm
puel lam Lotharingam , folutaAure lianenfis
urbis obfid ione , paflìm cond d ere
inteflm 1s Lancafi
od 1 1s d ifi ra&os. Univerfam Francicepit Caro lus A . C . 1 4 5 0 . ut nih il
continenti Angl is rd iq uum praeter Calee ffet . Car o lus appel latusVié
°
tor , AuguPatr iae l ib0rator , regni ref
’caurator .
eo tempore Angl i Galk a ex clufi quamterd
G . H O R N 1 1
cum Phi l ippa .A ufirioH ifj mni x Rege Bur
gund ia totum q uc Belgium ad H ifpanos per
venit . Haec omnium bel lorum prim a caufa,
quae jam 1 annisGa l liam H ifpan iam
c ol l iferunt impr im is tempore Ca ro li V .
F rancifci I . H enri cz'
II . a c IV . C9"Phi l . II .d eniq ue Ludov i ci X III . acX IV . Phi l . lV.
d bz'
natw .
Eo ipfo tempore , q uo max imas ab An
gk°
s calam itates fentìé bat Gal l ia am pl if fi
m us Al lobrogum princ ipatus regno acceT
fi t ad verfo q uodam cafu°
q ui Humber tum
principem ej us d itionis affl ix it. Habebat isunicum fi lium nom ineDelphinum q ui re
“
pente ex t iné ì us orbitatem Patri m iferam ,
lactam P hi l ippa Valefio fuccefi ì onem r e liq ù it .Humbertusea conditione princ ipatum
'
fuum regno Gall ia: adjunx it,ut primogenitofi l io ad perpetuam nom inis
'
fui m em oriam
nom en De lph ino effet . Ipfa ex inde regioDelphin&tus d i<9ca.
SubCaro l a VIII. RegnumM apoliMWm acaeflî t
Inter oni nes Regum Francia res
‘O R B I S — ÎM P . E R A N S . 1 4 ;
runt m emor ia max imeab ilis efi: ex ped itio Italica à Carofufcepta . Antiquum inN eapol im
ufq ue à tem poribus Carol iAndegaraetendunt RegesGal l ia , q uod in
um fu1t a Iolaam m, quae adoptavit
imm Ducem Andegavenfem A . C .
Sed hoc JUS everfum fuit v ié’cric ibus
iorum Regum arm is q ui ah eo
i11 $i.c ilua ord ine pacific e regnaue q uo anno fatal is
l iVHI . ex ped itio ca pi t , quaamauropa.mutationum caui
'
a. fuit .eapol im
‘
modo verum univ ercon
-cufi ì t quae und iq ue àTy
rann1'
s oppr efl‘
a .nihil al iud quam l iberatio
nem q uocu1ìq ue modo anhelabat . Atq uetempefi at is var ia praece-fl
'
erunt praefa
H i eroaymw SavanarolaVir propheti
itu ini’cfi'
ué ì usex preffe preenunciaverat
Regem'
Gall ia . Locusmemo
Com ineum ex tat quinto Bel l ito .
-Supra dix i inq uit , deF lorentin is inter «aliamulta
iaverat etiam de Regis Ca ro l: VIII.quem ex c itatum efi
'
e d icebat"
per v im arma flatum ecelefieeendaret,ac fimul
*
l taliee tyrannosm u l&a.
Et quoniam d ivinitus ea { i b imonflmtaG e 11
“
G . H O R N 1 1
efl'
e d icebat . in plur imorum ing urrebat re;
ptehenfionmn , 8t hb Hierony mus preed ix erat Gal lia: Regem venturum effe cum ex
e re ira , ex c itatum à»Deo u t Itahx Tyran
nosm ulé ’caw t ideoq ue fier i non poiTe ut ci
r é fifi cre tun Pifas quoque venturum d ix erat,fe re ut FlorentinaeKe ip . fi atus immuta
retut , quod acc idît profl 1gato PetroMed ices , d e cujus etiam Patre Laurenti a locutusaurea fuerat Ad haec d iv initus fib i patefa
&um e ffe d icebat ,_
oporta e fi atum Ecclefia
fi icum per v im armorurn em endat i H ic
H i erony mug q uia ver itatem d ix erat , paulopofi: com bufi us fu it . Venit tamen Ca r o lu sVi l l . ut praed i
—x erat prophetias ej us im
p1ev it . Pafi ìm e i aperta fucrunt portx ,
incred ib i li cum ex u ltatione popul i ex ceptusfu it tamquam l 1beratof ac ini’ca1irator Ital ias .
H iflor iànora efi ex Com inei quinque hbrisd e be l lo N a pol itano, ind e quoque Thuanus h ifi or iam fuam aufpicatur . Intra al iquotannos omnia ite rum am ifl
°
a fuerunt nec
q u id q uam»G al lus rem anfit praeter OiÎa re
l iq uias é x erc ituum fuorum in i tal ia .
S ub Lud o v ico X I. introdufi a
J am fupra d ié tum fuit ma
'
gnarfi ol im re:
{gm
G . H O R N I I
eb land iuntur , q 11 1 conventus idcirco mc.
tuùnt me ipforum d etegatur improbitas .
Aur ea haec Com inc i fentent ia efi , ex q ua
plusidîifcas d e fi atu antiguo Gall iae quam
ex centum m endacifîìm is adulatorum chart is . Ac 0bfervanda infuper haec ejus verba .
N on fi c loq uebatur Ca rol a»: V . G al l iaruni
Rex neque vero aut Ludom'
cum aut ejusfi l ium fe i l . Ca rol umVIII . q u i nunc praeei’c,fed ipforum fam iliares aud i… non feme l in
eam loq uentes fententiam . Et prud enter
q u idem 1pforum jud icio , fed revera fac iebant hoc partim adulatione , partim infcient ia rerum . Q 1 ibus autem artibus int10 du&a
inGal l iam à Ludav z' coX l . fervitus fuer i t ,ex toto Com ine ì tex ta n0tum efi idque re
centiores Gal lia: fcriptores non d ifiîtentur ,q ui ex prefl
'
e d ìcunt primumLudo’v i cul .
authorem fuifl'
e regiae inG al l ia l ibertatis acpotd
’catis, id efi publica fervitutis .
V I I.
Sub Lud ov 1co XII. acceflì tM ed iolanum ,
A . 1 4 99 . Ludov i ca : MorusDux MedioIani ej eé ì us , ac paulo pof’t captus vitam incarcere finiit .Mox Med iolanum M ax imi l ia
nusfi l ius cj as recuperavit paulo p0fl i terum
, 0 m s I M —P ER R A N S
51 Gall is captus ‘i11 Carcere q uoq ue‘
expi
A . 1 ; z y .Francif ms $fi rt ia àCa rol aV .
ucatumM ed ìolanm fcm refli tzutus
111 01 1q 1 1 3; . in pobeflatemH iî'
pano
m perven it ex ciufis perpetuum Gal l is.
V I I I.
In:H emico III. ex tz'
nfi i Valefi i …'
Ganfa princeps fu it iniq uiflìma fi del ium
erfecutio q'
ua ,ccepta fl eur . II . in hafi ihjci]
°
cus II . ulce t e cap itis,Ca ro lus IX .
ptofluvio , £ mncz'
fcm‘
A lem ania :fania
\
Hm rz'
cm l îl . il le
Ar chiteé ìzus cultro Mo
it ac intra paucos annos
flo1;entem‘
Capetingorum d0m um infeîic i
ex itu term iriav it . In fummaDeus 111 familiaH enrz cz II . horrenda. ime fax argum&ùta edid it .
P qfl obitum P rancifci [I. fiamma re
gni Ga ll ike conv erfi à[èc11 131 .e/Z.
1 . A*
. 1 5 60 . 6 11 1 6 1 f01 11 11 t (111201101 G al l ìam
fia&i10nmn 01 101211 11 111 £ Guifi orum … No/
men Hugomo_tmum primq auditum …fu1fl
°
e
d ic itur Ceefarodm1 iTuronum , impofuum
Prot eflantibus ut fupra d i&um ah Hug0
G 3 me Ma
1 5 0 G . H O R N I I
neMagnoGom ine Par ifienfi cujus 110pro terr iculam ento pu: rorum per al
fecula inGalk a ufi fuerunt . Vid eatur’
l 11
nus l ib . H ifi or . S tradaDecade I .
Vid eantu1°etiam il la quae fupra ad Fer ie
fecundaaCanonem u ltim um d 1é ì a funt . Rl ig10 ergo in d uas d iv ifi t pa1 tes Gal li
q uò1'
um una antiq uitate ,& reg 1s m
part i s tum favore tum aux il io nitebatur
tera initio ex igu is v irjbus contem pta
preffa ex ipfi s calam itatibus m crem ent
fumpfit . Hand dubie Ca ro linorennis tute la Ca tha r ina:
tr is, G u ifianorum authorjtas procerum inter fe d ifi ì d ia ac fa&iones , ingens gl ifcenti
d iffi d io momè ntum add id erunt . Q ui ergoha&f nus occultati per fam ilias ac incognitì
latebant in P rinc ip is Goudei al iorumq ue
Procerum tute lam recepti , prod ire in publ icum caufam fuan1 d e fend ere ac , fiq u id ern
v is ingrueret arma oflentare . Accedebant
El fabe thae Anglorum Regime Pr incipuminfup€t G ermaniae Iobanme Hen f ieiNvarrae 1 0gum d enîq ue prOv inc iarum Be lg icarum cand em 0b
.
caufam tumultuantium
prom ifi'
a aux i l ia . Ita al iq uand iu mutuo
m etu partium Gal lia utcunq ue in pace confermata. Mox I acob E1avum fupplantare ,
d uas hac fa&iones non j am d e gloria fed
falute certar€. Ig
1 5 2 G . H O R N I I
menta defendere, tanto eloq u io exornare, utnemo adverfariorum d icent is fuf’cincre vim ,
vel fefragari pofl'
et.A c profefl
”
us ipfe Car
d inal is Lotharingus fuit optare fe autma
tum in il lo conventu fuifl'
e Bez am aut q ui
aderant omnes furdos . Eventus col loq uiihujus longe al ius fui t , quam fibi promife
tant Pontificii ac q uamplurim i etiam q ui
d iverfa fentiebant,m itius d e Hugonotis fen
t iré . Secutum ergo &atim fuit bel lum A'
.
1 5 6 2 . 1 11 te1 Franezfi umGuifiaeDucem
Ludov imm Bourbonium Principem Con
d eun1’
€q in prx l ìo adDruidum urbem
in Normannia utr iufq ue partis m il l ia nov em . Ipfe Condé us equo col lapfo in Gui
fianorum potei’catem ven it. Pofi b1jevem pa
cem iterum arma commota ac Lud . Con
d eus e0 potentise partes Hugonotarum d e .
“
dux it , ut ipfam Lutetîam Parifiorum 0i
deret ac .A nmzm M omorancium Gal l ix
Conneflabl ium ex urbe erumpentem cruen
to preel io ad S . Dionyfimn profi igaret A .
1 5 6 7 . Biennio po?: Tertium Bel lum fue
ceflì t in q uo Princeps Condeus fortifi îmus
Heros ad ]arnacum fortitcr pugnans in
prsel io captus ac contra fidem datam —à
Montefq uio H enric i Andegavenfis Dud sEx cubiarurn Praefeé ’co fc lopeto traje&usoccubuit eiq ue in imper ioHugonotarum
01 3 1 3 f M P E R AN S .
Col ineus Gali i ce A dmi ra°
ann0 memorab il is 1113 ad*Manronmmm pugna comm iiîà fuit j amq ue ita invaluerant E uwnggl iwm»: partes,ar beì io plerum que fup€r iores efl
‘
é 1ì t‘
.
Igìtur d epofita pel let leonina vulpiadfi1mpferunt Gd ifid nì , ac A .C . 1 5 70
“
faé ’càin perpetuum pace de nupti is quoqueH enrici Reg is Navarrae cum Wrgaretbîz
Caroli 1X '
: forare a&um fu it , earum p1°
tex ta pel le€ti°Lutetmm Cd jl mr Col inè ì1u 8i
p leriq ue ali i Reformatee Rè l i‘
g'
i0nis Pfoc'
e'
r es, z 4. Auguf’ci , d ie B a fi bol omx o facra,
'
cru
d el if fime trucidantur , ac eo mom ento 11 01
1 ib il is per univerfam G al liam laniena cosp it,*
aufufq ue fuit Carol us IX . publ ice atroc ifi îm i i l l ins parric id ì i inv id iàm in fe rec 1 pere ,»
“
ac zetem an0111 111 13 f ui cuni 1nfam izi pr'
ofi te
ri fe volente ac j ubente tot hom inum milÌia interfecfta . De q uo quale jud icium fuerit31101 um Principum Pontific iorum impr i
m is Max imi l iani 1 1 . 1 11 1 pe1 a101 13 ay ud
Thuanum aìios lege 1°e efi .
4 … Haec nefaria p1 od if i0 ac . confia'
iratio
Hugonotas plane in d ie‘
fpe1 ationem. cg 11s ac
îIi ì ah è0 tempore fé rî°0 fhirnm a ita deva&are1G al l iam ,ut plù res arc ium temploi
°um
monaf’ceriofum ruinaa eXtiter int , qua'
m im
Eanienà.Parifienfi hommesmterfe&i z ac pla
G . H o n 1 1 1 1
'
ne ul tio tanto fce lere d 1gna fumpta fuit. Er
g00111 11€s 1te1 um furi is confu1 rex erunt H i
[pani , G uifiani , ac 1610 1nter fe fed ere novo,
q u0d L iguam facram d ix erunt infi aurare
ant i q ue. bcîla ac perw cacifi ì rn is arm is ex
fc ind ere H ugonotws ,q uorum Dux eratHem .
Rex N ava1m1 e; Et cum ValefiaDomus inHen
r ic o III . ad u ltimam d edu&a fuifi”
et orbitatem , Guifi ani velut ex Caroling i: or iund i affe é?care hih il d iflîmulato ainb itu— regnum ,
ipf0Henr i c.o, focord ia ad iifq ue vitiis, in tan
tum d é îàpfo contem ptum , ut m erum Gui
fi anorum lud ibrium efl'
et. t ue explerent
animum fuum S a rdanapa l i huj us oppro
Br io, in omnibus ad Liger im oppid is fpargi
curarunt, ]ep'
rofum effe H enr i cum, ac ut i l la
pef’ce l iberaretur , conq u ifi tis und igne for
‘
mofi s Puer1s 1 11 eorum fangu ine ab luen
d um , J am q ue m ifl'
os und 1q ue Conq u ifito
r es , q u i ger unive1 fum i llum trd£ ì um pue
ros raperent . Tum d emum ve lut ex alto
f0p01°
6 ex c itatus fi atuit d ignas d e fcek ratiflfim isL igu i
’
fi is posnas f um a re . ConvocataAnn . 1 5 88 . Blefis c0m 1t 1a. 1 11
,qu ibus , cum
F rancifcm G uifius ipfi us frate r Lud ov i ca :Card ihal is vul
‘
tu alacr i ac fuperbo C01 1 1p211 6
f ent ingred ientem conc lave Franczfi um
H enr i cus a fate l l ite fuo pug1on 1bus confod 1 ,
ac al tera. d ie Pofi: Ludov imm fratrem ej aa
G . H O R N I I
X
B orbomz,badieque regnant .
Ab A . 1 5 89 . in hum: ufq uc diem .
R E G N U M H . I S P A N I IE .
C A N 0 N . IÀ
Fundatum (fi a‘WeR-G oth15 …
SUb Honor io Imper . Regibus Gottorum Athaulpho , S egerico ,Wal l ia,Theu
d erico … Caufa princ ipal i 's fuitH0nonus: 1mpulfiva duplex Una°
q uid ém ut barbaros,Gothos France s Alanos Suevos V anda
los ex tra Ital ìam inter fe comm itteret, adeoq ue mutuis be l lis d ifi ì id i is attereret . A ltet a , ut unhem Romam atque Ital iam WeflGarin? fub A l a ri co & Athau lpho ,[6 1 1 .A
dalf o, occupatam l ib°
era°
ret . Confi ituerat e
nim Athauifus urb è rn Rom am de lere gc no*vam de fuo nom iné Goth iam appel lare ibiq u
-
e&d regni fui poncre . Ita en im fi atue
bantîmp . Rom d e ler i non pofi‘
e nifi ex c ifa
urbe Rom a q uemadmod um ol im eademM ithrid abis fcntentia fu it .
I I .
rém iì’
ex Italia mìgmrùnt inGa l
Narbmenfem fi v e
.A .C 4 1 1 Rege Gothorum Athaulpho .
S ede;
0 li n'
1 s IM P E R A N S . 1 557
gniN arbonaf Totus il le traé ì us aps
Land —Goth ia id ”
. efi regis Gothor .
vobabula progrefl‘
u
por1s corrupta*fuerunt in Languedo&C
°
Gataloniam‘
.
I I I.
N aré onmfl Ga llia mìgmmnt inA quitaniamfimVafi:om
'
am
°A. RegeGothorumWal iìa. Se
5 regni Tbol of a .
E x A quateammigrarunt in
A . C . Rege Gi
othorum î hemlerz'
co.
fedesToletum ; Ah eo tem pore regesp@1 petuo afl
'
umpferunt
mgn'om en F1;vv i i . Vera hujus re i ratio haec
al:,f q uianomen Fl amm fuit perpetuum cor
fere Imperator . Rom a
pp ficer im um in Occid ente q u idemad Augufi
'
ulum in Or iente f
ab Irn
artiano per al iquot fecula. Ergo hormn Imperator. ex empla imitati in Ital ia%O f’t —Gothi Longobai
°d i, in H ifpaniaWe f’t
G oth i ut fignificarent fe efl'
e pares ImperaRomanis, fe quoque Flavios appel la
O R . N I I T
Tandem tota H ifi am‘
a patiti j unt ; ,
f
A . C . Rege Gothor . Pl . Recarcdo,
fé u Richard o . Nam antehac majtum pat tern H ifpanise / poflè dera
t iam adhuc tenent1bus Suev 1s .
red ù s primus R@gum H ifpaniae
habuit Cathol icus , quod primus
G othorum Orthodox us fuifl'
et,Priores eni
011 1 116 5 (31 1 1311 1
aniam
totam infi4per H ifi
M aur itanix gartm3:
Hoc regnum uno nom ine vocabàtur Gattia feu Wefl — Gattia ejufq ue partes fueruntGat t ia Narbonenfis
G al l 1a Gottia H ifpanica quae uniw rfam
H 1fpaniam ,8t Gon in tranfm ar ina,@uq M au
ritaniee Tingitanae pantera compleé tebz1
tar .
G . H 0 1 1 1 1 1 1
P B ìU O D U S
C A N O N 1 .
M auri Potztz umv erfiz H ifi mnia .
11 110 7 1 3M aur i appel lantur omnes Sa.
raceni A fr icani àMaur i tania, und e primo inH ifpaniam prof0&i fuere , atque h ineflux it vocabulum Mobr q uo EuropeeG erm anicaenationisE thiopem d efignant, quiaÈ des thiopum inAfrica ,& Afr icani Europegis pr imum per hanc Mauror . irruptionem
inH ifpaniam innotuerunt . H iMauri
nîam appel larunt A ndal ufiam quael afz
‘
a ita appe llata à Vandalis fuit . ItaArabesTurcze hod ieq ue regem H ifpanîae appe l…
lant regem Andalufix . Ah hoc tempore l inguaH ifpanica Vetus Arab ica ita Cònfufèefué re ,ut hod ie tert ia fere pars l inguaeHifpgnîcaefi t Arab ica, ac pleraq ue fi um ina OPTpidanom inibusArab icis appel lentur .
I I .
Gotbz'
max itemm regnare cwperunt.‘
Caufa pr ìna pal is impuîfi va fuerem ontes.A'flur i ae, Cmn°
a lari .t° Py r enwi H inc fidu
c iaGoth ìs , cum fefe inex pugnabi les fcirent,ac paulatirn ex antr is fpciuncis fuis pro
grefi î , Mauro: parvispraeliis laceiîe1°
e, vi&o
I°
63
O R B I S I M P E R A N S . 1 6 1
longius progred i d eniq ue praedaatq uebus au1‘ì i j am infraé ìzaM aurorum virtuova regna ve lut ex rud eribus erigereerunt . Nomen autem Gothorum planetempor is ex tin&um fuit atque in ufumcatum nomen H ifpanorum quod in
d iem durat .III .
Regnum H ifi aniwf ù it ere"
fi u'
m inmontibmA/ì urm ,Gal
l icùe ò °Cantabria .
I
A . C . 7 1 6 . Pr imusRex fuit:Pe lagius exter i regumGothorum fanguine ,ac Rode
r1ci ut volunt cdgnatus. Nomen regni certum non ex tat, nifi q u6d in montibusAflu ,
r ia.: fi tum fui t . Sed es quoq ue regia certanul la, fed in fpelunc is
'
àc antr is p1°imafn ma
jeflatem Pelagius ex ercu 1t . Sub A lphonfo Ifeu Cafio ,regia in urbem Ov etum tranflata ,
unde d i8ci reges Oveti . S ub Ordonio fedes@vet0 tranflata in urbem Legionem unde
d i&i reges Legionis. Infignia fuit Leo d ar em in campo rubeo E11 autem antiquaheec » 1jegu
‘
mHifpanorum hifi oria admod um0bfcura , interta, dùb ia ac
‘
confufi . , & ipfa
regna ad 1nodum ex il ia fuerunt, donec pro
grefl’
u temp’
oris magnam iterum H ifpeiniae
par€emMauris eripuerunt.IV: S ecan
G . H O'
R N I I
IV
Secuna'um r egnum coml itumf uit
in montzbm Py renaei'
5 .
C 1rca A . 7 2 4 … Primus Rex -fuìt Gar
X imem'
u s fcu Inni cm . Occ 1 fio prqcl
v i&0ria, quam d e Maur is reportarat.
0p p1dum 1 11 121 : 1 . fignia ruba parmap1&ura d iflm&azTitu lus 1°: gn i S upra r
R ip agorga Dc inde fub Ga rfla I nni codo capta fuit Pomp ejo al zi;° f@u P am
in eam &d es regni tranflata ,
regnum Pamp l ona , pacuhari n0m 1
r egnum Nav a r ra , ve l ah urbe N avara , qfi ta efl: c is Py renqos ip Bearnia ve l à N a 7m°
,
q ua voce l inguaVafconum d enot&ntu1 loca…p iana 8c cam pefi r ìa, q uomam regnum Na
Vama com pleé ì itur p laniciem a montibus
Py r emev'
y protenfam . Hujus regni 8c init1aantiq u itateg admodum funt 0b fcurg
°1
°
11
certae. (E i tam en cer tifi ìma d e i l l is trad it
ef’cH ie rony mus B lan ca in hifloriaRegumAragonise.
V.
‘
Tertzum regnum ex citatumf uitin ]accaetanîs montibm .
T itulus fuit .A ragonia , quae ita d i&a velfluvio Aragone eam med iam fecante
vd
1 64 … G . H 0 3 N 1 1
1211 11 111Com it isCafi el lae fi l ia advarrae Arragoniee pervenit ejufq ue fi
Ferd inandusM agnus pr imus fe vocavit
gem Cafiell x .
Quintana regmzm ex ci1‘atumf uit
inL ufztania .
A . 1 1 39 . P1°11110 fu it com itatus q ue
Henrico com iti Limburgenfi Rex LegCafi i l iw.A lp/aanfa s VII .
Titulus Pwmga ll ia dedu&r itimo
’
P or 1 11gal e Hujus
phonfus vi&is uno prael io M auror
gibus appel latus fuitRex Portugal l°
we . Sede:Ol ifz
'
po fi ve L isboa Regnum il lud primo
fuit feudal e regibusLegionis Cai’cil iae.
V I I I .
(M auri regnarunt inAnda lufia .
Regnum eorum C(B pit A . 7 Sedes tegia fuit Cordul m. T1tulus Regni Ca l ipbaPrunusM aurorum inH ifpaniaCa l ipba fui
M uhav ia , q u1 H i fìaàniam l iberavit a fubje&ione Ca l ;pbarzm1 Sy 1 iae.
O R B I S I M P E R A N S .
I X .
bzk maj oribm Hifianùe regni :
quamplurz'
ma (M inou :ex ortafi mt .
d q u0d inpr 1m 1s faé ìzum col lapfo regnoTum enim Mauri inte 1’cinis d iffi
tot fere regna0x citarunt q uot
rn imperiom agnae urbes . Eo ergo
qusel ibet fere urb spropr ium regemex quibus pot iora regna fuerunt
viliae,M urc ia , Val'
entiae, S ara
Deniae Algez yree ]aè'
11 13,A lgary iae
11 1 10011 1 q‘
uamp lur ìma. Ad regna°
anorum accefi ì.t uniaùm:tantum ,m
irum Gall ic iae . Atq ue hinc fa&um quodres H ifpanìae tot in 111 0 tìtu lo teguis fu…
th1nut . N am 111 f01aHi£pamia regfià nu
erant 1 2. . V€1 eti1im 1 4 … q uorum tam en
terdum tam ex igua. p0tm tia eflz , ar vix
agnitudme fuaadx q 1uent Velaviam .
X .
&e;: regna inter fil (547? comm ex tèros
Perpetuo pugnw mnt .
Inter fe velCh rifi ianì cum Chrifl ianis,1Mauri cum Maur is , vd cu1n Chrifl:ianis
aun Cum ex teris tum contra Carol um
M d
G . H O R N I î
M agnum, tum ac inpr1m 1s contra Regesfr icanos. Atque hmc faù um ,quod cum n
la35 arm is cefl'
atio umq uam d aretur ,omnium fere gent1urn pugnacifi ìm i
r int . Nunquam enim aratrum nifi
d ux erunt crebro ah obere rui’cicoaciem ac in prael ium ipfis profi l iend um fu
q uem admodum hod ieq ue in Hungar ia prpte1
°
continuas Turcarum incurfiones fi c:
folet .
X
Gubematz'
ofi dt M onarcbz'
ca .
Titulus apud MaurosCa lipha Em 1
'
reì
murnenina, i .e . Pr inceps cred entium ,d e inde
M el ic, i e . Rex : apud Ch1 1fi 1anosRex & intc=r J urn l mperator q uo t itulo Im perator is
H i1baniaa, ufus fu it S ané ìzius M a jor , d e indeA lphonfus V I . turn A lphonf us VII q ui féetiam Auguî
’cum appe l lav 1t , ac contend 1t
Im per1um Romanum t1 anflatum fuifîe non
ad G ermanos , fed ad H ifpanos . Ex Reg ibus
A ragoniae t 1 ru‘…o Imperator is ufus fu it Al
phonfus cognom im: Be l lator . Regime re
gia f0b o les pecu l iar i nom ine d i€t’
ae fuerunt
I 11fim te: . 11 011 à voce Latina I11 fans , q ua puerum mmorennem d enotamus . N …un I n
f ante ? H l ip 1ma d icuntur etmm prove'
é ì ae
eetatisV1 ri , toem inaeq ue ied a voce Cantabrica
fl
G . H O R N I I
X I I I.
Omnium l iberrìmìfi 1er1mt AmbodiequeflmtCantabri, B
m'
fimVafi one: Cataloniz'
.
Adm iranda plane_
funt quae d e fugni Aragoniae l ibertate traduntur .
mo enim ipforum regnum fuit Ele&iid
‘
que duravit ufq ue ad P etr 1mz cogto ah Acinace q ui ah Ord inibus
v it,ut regnum ex ele&ivo fieret fucceff
heered itarium . Et qu ia caput, quodlegesAragonum agebat de e le€tione
Ptriéì :0acinace d ifd d it d i&ns fuit '
P et
ac inace . N ih ilcm inus cautum fu it lx
ti etiam introd ué ì a fucceffione
(&ippe cgp d ihaec verba S i Rex m trias lege s
gomis l iberumPcatis focdera inte1
° fe
ferva1ì d a l ibe1t ate in
e l igere . Secund0 q u
tum f upm ipfum
fubj e&userat .I— i icm agifì ratus vocaRiria Aragonurm comm q uo reges
procumbebant capite aperto juomnia privilegia l eges Aragonu0bfervaturos tum haec formula pronum
c1a
O R B I S I M P E R A N S. ‘
1 69
r à Prx tore nom ine Popu l i : Nos q u
vos,& plusq uat‘
n vos p0f
ue his con
majore efi:rio quam vos .
a
Igit‘
ur rex Aragd nive à
bé t fubd itorum fuòruth poterat accupud ]ufh
'
t iam penes q ùam folum ab
a erat pote fì as ex pl icand i leges ejq ue
cationi fine ul tef iore provocatiòneRah
erat. Idem 10111 5)ud icabat anpàrendumreg11s mand at is nec ne ipfe Rex
iefcunq ue dub itabat ,jufi umne efi è t aîilegitimum an feens cogebatur fen
am)u&itiae ex q u1rer .e Tertio q ù ia com in Aragonia tanta erat potefi às ut
s d ifi'
enfus omniapotuer it imped 1re,
0q ue n1fi ad unumomnes confentirent
n'
es vid ebantur d ifi'
entxre quod hod ieguàmnnPolb nia adhuc obt inet. PriAragonum in quae Re1 qù rare coge
a haec fuerunt . 1 . N e novagal ia nifi d e conf mfu pop1fli j
‘
mpone
N é; arces ac regni cafi el la'
ex terîs
110m 111 itteret . 3. N e qu is fubd itoru‘
m tor
quer i poflet nifi 111 cafu adulteratae m one
tag N e imped 1ret partem jul’citiae Arago
num . N e d 1ceret JUS nifi adhibito fubd i“
tòrum confi l io 6 .N é bel lum , pacem m
ducias refve/ al i'
as majoris momenti abf
1 70 G . H O R N I i'
q ue confenf'
u publ ico faceret , ita ut 1'
n
01 be nul lum reg0um quoad hbe
comparat i p0tuer1t cum Aragonio
u l l insm agifi ratUs tanta fuer'
it potef’cas,
tam ]uftitia Aragonum habu1t , q ui
bonacurn ven1a G rammaticorum nonhaec
ic ]ui’citia appé l landus efi , q uemadmo
d um B ungar i ol imReginam fuam M a riam
noluerunt appel lari Reg ina‘m fed Regem ,
q uae etiam in publ icis ed i€tis appe'
l làta fuif
Rex M ar ia . Q g 0d Cantabros fpe&at 1111hod 1eque l iberr im i vivunt, neque ullumRe ;
gem fedDom inum tantum agnofcunt ne
q ue l icet regiH ifpaniae ab fq ue bona 1°
pib rumv é nia ve l magno cum ex erc itu finesBifcaj 2e:mgred i . Catalonii quoque , q ua_
ntam curam
l 1be1 tat1s fuee ge1°
ant ante 0610 anuos fat1s
0fi end erunt : quippe q u imp1 opter mmim as
injur ias àm il it 1busH ifpanis acceptas ad105 d efece runt, conq ud
’ci infra&a pnv1 legi
fua l 1bertatem .
X IV.
Hm: r egna adfi wdum-lente incrementa ceper 1 mt .
Omnium . th ax im e regnum Legionistenfum fuit,cu i d iverfis tempor ibusCafi il iaVetus acNova accefi ì t . SubF
.x1
‘
qgnaCordubae S evil iae,fub A lpha
17 2 G . H o n u 1 1
canus cognom inatus fuit . Sub 1 017 .gnum Gu inea .
E m regna «v arie conj unfi u atquediv i[zzf uerunt .
P rimamagna’
conìuné ì io 0011 1 1g1t A . C .
1 0 05
0 . in q ua San&ius Major R . Navarra:omnia regna; H ifpanica , q uae in potefi ate
Chr ifi ianorum eram, conj unx it 34 … annis
retinù it . Cumq ue rel iq u iffet fi lios
q uoque regna inde emerferunt . RegnumA raÈon iae, Navarrese, Cafi il iee S uprarb 1aaRipag0rz ee , quod ultimum regnum mox
Rerveni t ad Cafi 1l 1am neque ah eo tempm.
e
ej usnomen aud itum fu it : fed omnisHì fpa
nia quatenus erat in potef‘tate Chrifì iano
rum d iv ifa fuit 1 11 quatuor regna, Cafi il 1amN avarram , Aragoniam Portugal l iam , ia
ter quae regnanunquam fi ab i‘is potuit iniriconcord ia quamq uam fub inde -vel armis
vel m atrimonio conjungerentq r, donec tand em ad venir fatal is per1odus intraA.C .I4 BO.
inclufive ufquead Annum 1 5 00 .
O R B I S I M P E R A N &
-T E R T L A P E R I O D Ù S.
. Domz' tzà' Mazmà H ifiani per :mi.«w rfi1m urbem a rma dominatio
nem cixcumf ulemnt . …
Anfa remota. fuitmatr imomum 1nter‘
Ferd inandnm Regem AragoniaaHam Reginamù fi il iae,
q g atuor cp nfecuta fue
na unio inter regna CaEx c1d ium omnium .
nH ifpama d ete&1m
rbis five Am en cx , 4 . 1pfaMonar .
fpamca,
per. uni orhem 1mper 1um'
conjun&io faé‘ta
'
. fuit°A : 1 4 179 . q u0
tagoma fefe fubm ifi t regno Cafi el lae
itiam am t do
plu1:a patrio con1m 1nu1
s authoritaten1 ,q uem admod um precioal iq uod unguentum multo aceto affufo
co1 rump 1tur itacum regnum Aragonwe
q uamd iu fuit fafi tarium , gem ina quaedamfuerit , conjun8cum cum Cafi il ia omnem
fplendor‘
em am ifi t, ut hod ie nonhifi nom en
ej g s in titulo regu‘
m Hifpanise fuperfit rel i
1 74 … — G . H O R N I I
q ua,unico hoc matr imonio iq ter Fe rd inan‘
dum Ifabel lam am ifl'
a fiut .
I I .
innovmn or53m
Hoc jus n11 1tur pr imo praerogativa dete&ionis . Pr im i enim Hifpan i verfù s Occi
dentem Or ientem d etex erunt novumOrhem z . donat1one .A l ex gndy i
—VI . PapaR . q ui univerfum novum mundum dona'
Yîit (quod faci le ipfi erat de aì ieno)regibusH ifpaniee . EÎne 01°iretur d iffenfio inter reges P
‘
ortugal l ìee &Caf’cil ise Papa R . acce:
pto globo primo . Merid iano confi itutcx
fecund am P tolemaeum in InfulisFortuna
tis feu Canarias 1 80 gradus G eographicos verq Orientem adfcripfi t regibus Por
tugàl l iae 1 80. gradus verfus0cc identem attribuit reg ibusCaf
’cil 1ae hoc titulo ut
converterent barbaros ad fidem Chrifh'
a
nam . Sed cum Portugal li per fummam
ignorantiam imprudm tiam ex ifi imarent
fib i fa&am effe inj ur iam ,fcil icet adhuc ignari orhem efi
'
e rotundum , magna importunitate ex torferunt , ut pr imus Mef id ianus ah
q ul isCanari is removeretur per 300 c ir
c iter m il iaria vcrfus Occidentem . Atque…!gig gfa<£3;11111 quod Merid ian»: I.
—hodie apudo
.
mn.es
1 76 G . H O R N 1 1
in ecclefiafì icis idem Rex Cathol icus întemporal ibus efi .Papa 1 11 fidem ,hic 1nomn1a
regna dom inatur . Et hUJUS t 1tul 1 praetex tu
Rex Caf’cil iae ha&emus pro max imo rotins
orbisMonarcha fegefiît.
I I . Arm is . Refl abant duo i‘
n’
H ifpania
regna Portugal l ìa Navarra . Ferd . I . N a
varram tamquam , infirm iorem aggrefi hs
fuit . Regnabzicibi l ab . .A l br etanm [ind io
fus partium Ludov ici XÎI.Regis_G al liarum:
Cumq ue Ludovicus X I I . bel lum gerer‘
et
contra I ul ium l l . Papam R . atque etiam publ icis numm is ex cufis profitere tur fe d e letu
rum nom enBaby lonis P e
x tu fed erisp1 ofefl‘
us fuit fe non pofl'
e
qui parges nifi ecclefiae . Ergo I a l im X I . e
communicavit I ch . A1brctanum cjregnum preedae ex pofmt occupanti . Occpavi t autem i l lud Ferd . hod ieq ue tenent
ejus pof’cer i . (Lanq uam autem non fi t m eu
gn1 mnment1 r egnum qu ippe in q uo V1 11focorum ex tant , &c q uod V111
1 00000 hom inum continet , tamem re
Gall ia: hod ieq ue utuntur t1 tulo regumvarree il lud q ue regnum perpetuis bel l isH1fp&no repp f<:unt.
0 11 11 1 3 I M P ÙE R A N S .
I V .
A rrogam _nt zflàz
'
quoque prm ogati
« mm inter omnes reges Cbrij l ianiorbzk .
P 1 imo enim Ferd inandus prx ced entiamfputavit H enr i caV . Reg1 Angl ia , fed eo
l obt inuit d e inde contro ver
Ca r o lo V q ui cum fi
mul ,e fî'
et im perator Rex H ifpanìae haudd ubie habuit praecedentiam inter omnes re
ges Chrifì iani òrb is . Itaq ue i l lo vivo nullame ta. fuit contro 1îerfia. Sed cum ipfi P lai1 l ippm II . fucceflì fl
'
et titulo regis H ifpaniaeneque m inor is efl
'
e vel let authoritatîs q aamP ater fuus Ca rolus praeroga t ivam reg isGal1198 à multis retro fecu lis indubitatam coe:
p it 111 dub iurn vocare non alio arg umento ,quod fe lònge potentiorem efl
°
e praed ica
Ri haec controvè rfia* inhunc ufq ue d iemnon audet pronunciarepetentes neutra parsnced it . Fleriq uè tamen
omnes Pr inc ipes ex ceptis q ui à
l domo Aufl r iaca dependent dant prx cedena
mm Regi Gallia .
H 0— 11 11 1 1 x
Hoc fingulare in H ifpanis quia ipforum°
Mònarchia non tam 31 111 15 quam conj ugfl s
au€fa fuit q ui eflrmodus acq uirend i max
me naturalis atq ue innocens. Tria inprim
conjug ia eam aux erunt . 1 . Max imi l iani
i ùr ù cum Mar ia Car ol i Bu1 gund1 x Ducisunim fi l ia quae totum Belgi um tradux it
ad -domum Aufl riacmn . z . Pbi lz'
fp z'
I‘
… cum .
M i mm a fil ia Ferd &C Ifwbe ll x Regum Cafiìil iee8cAmgoniae q uo conjugio H ifpania,Belg ium , Au&r iacae provinci zîe conjun6
’cx
fuerunt . Ex q uo conjug io nati funt ,Gaml a :
Fw dinandw : quorum Ca rolm mortuo
Patre .Phi l ippa,Rex Cafi iì iae PrincepsBEIgii fa&us , Ferd inando, Catho lico A . 1 5 1 6 .
in regno Aragoniae Si ci l iae Neapol isSard inia Max inai lm
'
mzo avo anno 1 57 1 9 . in
Imper io G ermania ) fuccd ì ì t . Tertium Cd
roli V . cum Ifabel la fi l ia . Emanue l is RegisPortugalì ìx , cuj us fi li us fu it Phil ippa : II .q ui . inde j us fuum dm11
'
vav
’
rt in RegnumG all iee . Duca fi cs M ed i olanenfì s pofi: m or
tem Francifcz'
5 for q z'
x u ltim i Duo s A . 1 5 36
tamquam feudum Imper i i d e volutus fu1t ad@
‘
amlumV. Imperatofem ah eo neq uic
q uam!
0 11 13 133 IM P E R -A N S . 1 8 1 °
Marebi q S l I . DbmmusFr ifix Sal ihaMechl inix ,Ultraj
‘
e&i Tfans Ifalaniae
.1011 1 11g9e MagnusDom inus A"
fiaeatque
V I I.
amen‘
mole fimm'
mz'
a laborara(7 magni : dammà afiîci caepz
'
t .
.Vafi 1 ffimum en1m 1 l lud 1 rnper ii corpusmemb ra ejus làte d ifperfa 6 112:mnequente1
° fe proportione coagmm tata , pau
contabefcere velur emori coepi t .
Nam H ifpania wejat caput ex hauf’ca fu it.Pr imo Incohs. (L ac enim ante fefq uifeculum freq ùentiflîm e hab itabatm° ° ingent ih0m inum multitudine abundabat , ad m
nunc ex hauf’ca efi , ut fe re 1 11 fol ituchnem re
da&a v ideatur . Nam qu i ratxonem m u lti
tad ims 1n1 vgrunt in tota H ifpania non plures effe infe1‘unt incolas , quam in Ita1ia i . e .
c irc iter S . ve19 . m il l iones , & fub Phi l ippahab 1to praeter Re
gem nes , corum q ue affe
d as no undec ies centena
V1g1 11g1 q u 1nq ne m 1 l l ia . recenti nonagmtaomnis generis V1 1°i ah A . 96 1 21115 1 8 . ad 5 0
reperti fuerunt q u 1 fane numerus prom a
gnitud ine regì onis admod um emguus efi .Et
1gmpore Sebafi ian1 ifla Portugal lisegm te
G .
’
11 0 11 N°
1 1
quae omnium freq uentifîìme hab itatur nonnifi 1 8000 . reperta i l lorum q u i arma ferre
pofîì mt . Caufse autem huj us infreq ùm tix
praec ipue fex fuù t i 1 . ]udaeorum ex pu1fi0,
q uorum A . 1 4 p z . 800000 . 11v0f0x 0011 1umfè ptuagintam il le fam il ìaeej eé ìrae fuerunt .Ex ped ì tiones in N . O . Orim talem
Lufitanos , O ccidentalem per Cafl°iha
3. Be l la Ital ica:, Gal lica Belg ica , qRex H ifpaniae ex teras ProvinciasH ifpano m i lite def endere fo let . 4. Mor ifco
1 um 1. e . No vorum Chrifi ianorurn e x Mau
r is ej e&10 quos Phi l . HL A . 1 6 0 1 . unico
ed i&o tota H ifpania pepul it . Et tum 10m
por is 900000.h0m 111 u 11 1 ex cd i erunt .
q uifitio H ifpanica cujusm0t_
u q uampluri
m i hom ines fefe ex H ifpania fubd ucunt .
6 . tr ibutorum multitudo unàe populusm ax in1 e Agricolae d efertîs agr is ve1 111 beh…
1um fè fe conferunt vel habitatum 3110 m i
grant . Et huic infreq uentiae ut obviam 11°etur Phi l . III . A , 1 6 2 3 11 1 3111m9. pr 1v i leg1a
indulfi t 11115 q ui in H ifpaniam habitaramvenirent inpr im is vero 11113, q ui ante annum aetatis 1 8 . nuptias contraherent
m ultos procrearent.
Sec undo Opibus . N am Hifpaniaunîver
fum orhem 11115 opibus d ivitem redd it 1pfa
autem fola paupcrtatc laborar. Omnes
G . H . 0 11 1 1 - 1 1
P vrtuga ll ì quoque Catalomr
zq è cerunt .
AJ 1 6 4 .0 . Portugal li crearvnt fib1
gem I ob . Braganz a Ducem afferentes
f01um , verum ac legitimum regni hgredeme ffe :Pbi l ippum vero inj ufì um ufurpatore rn
Tyranhum .
'
Ita Imper ium H ifpanicumd im id ia fui parte imm inutum fu it . Cata10n11 fe in cl iente lam regum Gal l ise trad id erunt.
Amgam'
a priv ilegizà finir flwliata .
Occafione:m prx buit A ntonius Perez ,1n
timus fecretarius Pbi l z'
ppi quem cum
ih fpe&u'
m haberet s l ippus 1pfiq ue v im
intentaret profugit in Aragon*fim patr iam
fuam ib iq ue à Phi l ippa pervocav it ad ]uf’ci
tiam Aragonum Caufa antecedens remota
fuit confl itutio Inq uifi tionis quod erat colleg1um v irorum cui ]ufì itia Afagonum q uotannis tenebatur rationem fa£ ì orum red d ere
°
N am antiqui AragoniaeReges cum fib i velut frenum q uodd am impofi tum v iderent per ]ufi itiam var iisartibus
paulatim eandem enervare , ac tandem ew r
tere conati fuht. Igitur A . 1 4 692 fpec iof'
o
l iber? !
0 1 : B I S Î 11/1 P E R A 'N s . \
rtatis titulo impetrarunt ut q uotannis
itueret'
l tur Cenfores q ui ex am inarent
tiam .
‘
Fac ile enim futurum preevide
ut inter 1‘
m 11t03Cenfores al iq u05 fibi
111à1 0nt eorum q ue aux il io fmm idab i
fl itise potentiam infrin‘
gerent . Con
collegium 1 7 . Virorum ,
quod Phi l ippa»: 111ah ipf0 ]u1
’1 111a tamquam
N ih 1 lom inus Aragocia fe P hi l ippa 0pp0fiieomparato ex ercxtu eos
dec larav it « S aragoffam expugnaantiqua Aragonum privi legia 11115Iob . Nuca ultimus ]uficitia fecan
1Tus, re liq ui in fervitutem reda&i .
am'
pofem‘
z'
a Ga ll o infi riorex fi w
ceflù pr q dentz'
a [ùperiares .
Potentia confi l’cit in pecun ia m i lite .
-Utroq ue fupei°
ntRex G allise . P ropterea quiacum regnum ipfius und 1q 1ie conjuncîì umfi t. neque per fparfas provincias d if
’crahatur ,
val idam ah omni parte in H ifpanum im
prefi ì 0nem facere pote iì . H ifpanus und iîqme ex pofitus 1nvafioni nù llib i totis Vir ibusp ugnare potef
’c.
‘
N ihilom inusH ifpani fuc ..
cefl'
u &C tQt0 5 0110 fuper iores plerumq ue
fi l !l f ì
G . H 0 R 11 1 1 «
funt 11 011 oh al iam rationem quam q uipfi natura patientes . , G all i . impatiente1111 lenti h i preecipites , il l i confi l io , b i ia
petu 1111 cuné ’tan do h i pugnando valen
Cum autem V1 1 fgar i proverb io t31 1 11'
15 . 11 11
quarar ce lerem te i’tud0 quoque 16 11 1 111
m um animal -fuperarit in fabu1is 115 10
aq u ilam m iram 11 011 11 11: il lam 1\p 111 11 1 &
lorurn lev itatem fe i’c1nat 10nem ac fur
rem retund ì ah H ifpanorum l entitud 1'
Uncle 0bfervatum H 1fpanos femper fu
r iores,fuifl"e q uoties
; d e pace agebatur i
q ue patet ex 11115 quae inter Fard . Catho
cum Lwdov . X II. inter Carol umV .
Francif cum inter Phi l ippum II. H 1
r icum l I‘
. a613 fuere . N am folus H enri cmin pace Veronenfi r q i’cituit regi H ifpa
300 . oppida nul lo a'
g‘
cepto 1°
edh0fi1men
nifi'
vanis prom ifi ì s 81 nupt iaruni , 1 11 0111
peri it, feml i pompa. .
FzmsRegni H ifj wzix
1 88 G . H 0 11 11 1 1
S cotis deleti fuerunt eorum q ue nom
regnum in Britannia ex t in&um c irca
C . 839 . à q uo tempore univerfaBritaS eptentrional is appel lata fuit S cotia 1111
accef fit — m agna N orthumbr ici regniuna cum metropol i E d imburgo pro
Scotias finibus ufq ue ad flum inaTuedam.
Solvejam .
I I I.
Ifi ter Scoto: (5° Ga llas antiquij]ìmumacperpetuumfi dm efi .
Q uod coepit c ircaA . C . 5 00 . fub Caro leM , Francorum &C Achajo S cotorum reg1bus. 0ccafio fuere perpetua inter S cotosAnglos Francos inim ic itix . Et h0c fe .
d us 111 hunc ufq ue d iem cont1nuatur nequeunq uam ruptum fuit, 11 111 c ircàA . C . 1 5 7 0 .
fub Regina M ar ia quae cum efl'
et ex d0mc
G u1fia ex tyrannidem in Scotia afi°e&aretG al lorum aux il ia evocav it quosAngli pau «
109011 iterurn ejecc run.t.
V .
E x tìnéì'a prifiorum Regum f àmz
'
lia
magna in Scotia de {ucceflì one cmtention
‘
e: ex orne fimt .
A C 1 2 8; m01 1u0 fine prole .A l ex cm
dm,
0 11 131 5 1 1 1 1 P —E R A N S
Scotorum Rege d uo imprim is praeant jus
‘
1 Qb . Bnl eol us Roberta:
ius , quorum l obannes Anglorum ,Rm
S cotorum favore nitebatur. Cum
B al eol us c landef’cinis pa61:15fe
‘
t e
c0t1ee fumm ififfet E doardo I . An'
Regi q u 1 e10&us fuerat inter d if fi=
partes a1 b1ter , pronunc iavit ispro 1 0um que ad regnum (1115 V11
'
111115 1'
910
Sed cum cond itiones q uafdam pro'
implere nolentibus S cotis nequeeque!vel let , ah Angl is capfus atque
111 Anglorum
al iq uand i11 per
gentes d ié ’ci tanInterestRèber
bus ac fpeìuncié latitabat,ex q ui7Rrogreiîus ex igua m anu & 1n
catare fortitud ineA nglos tota.
it fu itq ue coronatusRex 80910
0 E1 fucceflì t fi l iusDav id qui
aetatem vel m ex 1110Gal l ico vel
Angl ico tranf€git
s ex 1 l1a ReX ele&us fu it A. 1 370.
S tuart cujuspofi eritashod ieq ue
G . H 0 R N 1 1
fuperef’c. Ob fervandum omnes ejusf am i
Regesxv io lentam orte periifi”
e ,d cz q u
tu1° l ibel lus naper ed itus Kamp 1111ghe
wm’
t ! …n S tuarts .
V I .
Regnum Scotia neq ue opibw 71
potenh'
a cum regno,A ngliaa comprandum efi .
v
Ganfa d uplex 1 . fi eril itas . Nam 8
11105 inco las omnes non pone?: alere :varias01 1315 partes em igrare cogunturfertim Vero inPoloniam ,q uae appe l lat
'
101° Scòtorum 8C in q ua 1 0000 . a
ejusnationishabitant z
cu1m Scotiae pars inculta & barba=x ime v er fus Occ id entem Septecujus 1ncolae appel lantur hom inesfeu Sy lvefizres Scot1. Durifîìm a
gnaci’
fîìm3 : 1è d ad 1220u1111011 1 1c
humam tatem multo m inus ad 0pes .par
Has ad duci 11011 p0fl‘
unt coh tenti c ib is (1naturaproducit , aqua avena
V I« I
f ur regmzA
brarum /ÉuGanfahujus d ivifionis
°
fui t evocati
1 9 1 G . H O R’
N I I
Berv icîae , quorum i l lud demo
fu it ah urbeDe ira , quam hod ie a
Dur ,ham al terum ah urbe Berw ica : expatet v it1ofe il lud regnum àplerifq ueH ifior icorurn appel lari Berniciam cum omd icendum fi t B01W icia qperpetuo appel laì I ob .Maj01
°
torum .C&ìntum N ordanhumbr
fu it regnum Eafiz-Anglorum fundatum A .
abUfi'
à . S eptim um regnum Mercie
rum fundatum A . 65 6 à Penda.
IX .
In 114 1:H eptarcbia r pene: anmaliquem M o t .
N am venerabi l isBeda teî’cat_
ur hos 7xonum reges {
'
emper al iq uem habb ifl‘
e
jusmajefi atem velut fuprem i Dom inim iter agnofcerent . Fuitq uc i l la Monar
ambulatoria, modo penes hanc, modo
nes aliam gemtem non fuec0flì one fed
m is ae potentia quaerenda.
X .
Haec feptem regna Sax onummin unum coaluemnt.
A .,C 800 . fub RegeWeft-S ax011 u
berto, q u1 primus fa&us fuit
O R B 1 S IM 3 E R A N S .
iè ptem regnorum ,a'
c abrogato Sax one univerfam gentem appel lari
uit Ang le s regnum Angliarn .
Gubèrnatz'
a ìtper Paramenti!»
ifiì s il l isq ug; ex 1 0h Caf a re ad ferr 1 pofCom itiis, Concil iis feu Parlamentis
eftAnglo-Sax ones
ìfi cum confi l iq1 1 11 ge
, de q uo
antiq uo8 maturali 1mper ìoTacitus praeinGermania c . 1 1 .Verba
'
funt °
.De m ino1%ùs rebus Pr incipes confu ltant , d e major1 …
bus omnes, ita tamen, ut ea quoque quorumum arb itrium ef: ,apudPrinc ipes
ertate v it ium , quoduna nec } niant fed alter&C
us d ies cun&atione coeunt1um abfum i
Ut tathea placuit confidunt arm2uîi .
MQX Rex vel Pr inceps prout aetas cu1quenob il 1tas , prout d ecusbel lorum , pro
und ia efi , aud iuntur au&or1tate fua
potc i’cate . S i
,d i£
'
afp0m antur fin
, frarn0as cencutiunt. L ic et apudl ium accufare quoque d 1fer1men ca
1 96 G . H O'
R N’
] 1“
praefi abant regi homagium H inoantiq 11iS ax onum ]. Cti il lum Canonem Rex nonhabet parem , ita l im itant ,nim irum ,injufizit ia exh 1benda,fed inju&itia fufc ipienda
‘
eumd icunt efl
°
e m inimum d e °
regno fuo .zEt ita
fpeculum S axonicu‘
m quod confcriptumfu1t ante adVeh tumNormandorum d ic itDe
*
fa&is regum non d ebent nec pofi'
unt jufi iyiarii nec privata perfonee d ifputare . Ve
runtamexi Rex in populo regendo fuper ioreè“habet, q ui debent ei frenum ponere .
X I I.
Fuemntplerumque elefi iv a .
P robatur 1 Ex 111a formula An populuè
c0nfent irc ve llet. z . Q 1 1amu lti regesmagnainfi antiapetierunt à Par lamento ut eorum
I1beri fuccederent in regno . At vero hx red esfè cundum jus commune non opus habentcònfi rmationc vel approbatione . 3. (l uianunquam apud antiq uos Saxones.neque etj am pr im isNormannorum tempor ibus jura
‘
mentum fi dd itatis ex t0nfum fuit ad regishaeredes ve l fuccefi
'
ores fed ad folum regemîn tempore . 4 … (&ia frequenter vel primo
geniti fi l ii vel propiore‘5 cognati p1
°
aeteriti
fuerunt regnum ad il los tranflatum , q ui
non poterant preetendere hsered itatem :Ita ut
i llaformula‘
Regi Haered ibusnon teperiztur
0 11 3 1 3 ÎM P E PÉ‘A N SÎ 1 97
iam Eboraceri
&Lancafizrenfium 1 .e . a rcaA .C . 1 4 00.
X II I
P qfl A ngli» Sax ones Dani regno
C irca A .C . 800 . Dani &Normanni omeni Occ identem piratica fua- inf ef’carunt ,
pue Belgium Britanniam G all iam
c tandem A . 1 0 1 3. Sueno Rex DanoAngl iapot iretu12. S ed pr imo anno itc«
pulfus fuit ah Ethelredn. Sed A . 1 01 6 .
mai1us recuperav it d im iìì iampartem regni Angl ia , Altera penesEdmundum
cognom ine ferreum latus remanente q u i
d efun&usA . 1 0 1 7 . t01am Angl iam Canutoit . Atq ue h ic efi: s utus ille potenusDanorum Rex al io 11011 1 1 110 d ié ìzus
cbt q ui tr ia regna B aniam An
gl iam Norw egiàm fimul pofl'
ed 1t . Per
manfit Anglia 1 11 potefi ate Danorum Annosa im . ufq ue ad Annum q uo rem .
port: omnes Dani confpifatione Angîorumfimul truc1d at1 fuerunt, Regnum 1 091 11 11 »
1111111 E dna rdoConfefl'
ori Iegitimò Regi .
G . H O R N I I
X IV .
I ndeAnglza ad Narmmmox perv eni f .
A . 1 06 6 . Occafio fuit Ex il ium E doara’ì ‘
C0nfeiforis infGal l ia,iq q uoGuil ielmoN or
m anniaeDuci tanquam cognato fu0 perm ifi t fucceffion0m in regnum Anglia: q ux
»
tmnfa&io confirmata fuerat ah H a ra ldo fi l io .
i l legftimo E doard i . Sed cum H ara l d»: poi?;
obitum E dow d i fregnum occupaffet ,Wi lbel 5
mm cum 'ex ercitu trajecit jus fuum armis
vii1 d icaturus . Prwl ium comm iflum in Suf
fex ia,în q uo fuperioresNormanni Anglo!1 11 1 1 1
'
60000 . occifi una cum 'ipf0 H ara l do.
ItaWi l bflmm regno pot1tus titulo Conq uefioris, ita tam en ut non in eo fed e le&ione
popul ijus f ùum fundarct . Omnes enim l’
e
ges&Hîi’cor ic i ej as temporis tefl àntur ipfum
poiì°
obtentam v i&0riam confenfu populiregem creatum e le&um . Videantur legesSàn&i E doardi Rege: Wilhelmi
Sub bè .
q ue probatur ex vetufi o l ibro Cadom enfi in q uo d eferibitur ob itus Wilh elmiConq uefior is . Verba haec funt WilhelmiNem inem regniAngl iae confi ituo hsered0m
Non
2 00 . G . H Ò R N I I
rel iq uìs al 1 1s preelatos . Et tal is f'
uccef’fio ho.
dieque obtinet in regno Danix , Po lonia:,in ipfo ImperioRomano.
X V I .
H aec Normannim inv aj z‘
o regnumv ehementer immutww
'
t .
Inprim is l inguam .N amWi lbelmm omnimodo conatus fu it abo lete l ingnam AngloSaxonicam Normannîcam introducere
in cum finem leges Normmnica l inguafcr iptas int
-rodux it publicas caufas eaagivolu it .Decrevit quoque ne ul lusAnglas 111nia publica gereret . Sol i Cantii fuam l ibertatetti antiquas leges arm is defendde proverb ium , Cantii omnes Chrifiiannunquam _ fucmnt domitì .
X V'
I IRegnumM anm
'
a: eadem tempore ex ortumfi u
'
t.
InfulaMonamedio mar i inter .Angl î
H iberb iam Gta eo. tempore q uo Nmanni Critanniamornata fuit.q ui tamfuerunt. Compleé ì ebatur autem
gnum var ias infulasmax ime H ely r i
Rex Manniacappe l latus fuitRex In
Memorabiles funt leges q ua: in p
O 1u xs I M P E R A“
N S ,
1ìnful is obtinebant impr im is coin pm d iof'
ac
ad finiand gs l ites . Inter’
eas haec efi: , Furtum
îal l inaemaius e?: furto equi tauri cujus
g1s ratio red d i» 1701091 011 i llis quae ]u l’cmus
lib . 2 . d e S cythis trad 1t : Et quia gàlh'
na fà=« ci l ius occultzui potei
’c quam bos ve l equus.
,Omnes controverfiae brevi tempq re finiuntut abfq ue fcripto ve l ad vocatis . S ed mgra
v iflìm is cafibus 1 eh'
guntur’
, quos v0cant111631111103 Infulaà q uorum arb itr1oatque fenten4£ 1a partesRare coguntur . Apud eos hod ieq ùeobtin; t veràPcipulat
—1o nim 1 1 um per tràcfitionem &ipulse q u0d majus fid ei figdum
q uam magni preciè ré s traderen'
t .
°
Multawergo prx clarà11 1Infulani retin
‘
uerunt infi itu
ta, ac longiusx emoti fuerunt à V1t1 1s ca tetorum Britanfiorum : Duravit hoc regnum uf
tg:nox emptxone perv0n1t ad An
@105 . H ebrz'
d es autem manferuntm 11010113…
110 Scotorum
X V I I I .
X:C . i 1 7 2 . fub Rege H enrz_co I I . Ah
uiflìmis autem tempor ibus Hibernia d ìt 1 11 q uampla rim regué , quorum
en q uatuor preec ipuà Régnum Ulte
G . H O R N 1 1
n ix , Lageniae, Momoniee Conachriae . In
ter bos reges plerumq ue potentior fefe nom inavitMonarcham H ibernia: quemadmodum etiam in Heptarchia Saxonum fa
é ì:um d ix imus .Cum ergo Monarch iaH ibern iae pervenifl
’
et ad Rodericum Regem Co
nacbti x ,Dwmi tius Rex L agcmke , vir fcele
m ms ux orern Orori d i Regis Methia: per.v 1m abripuit .
ÎHuj ,us fem inse raptus finem
i1 11117011111:omnibus regnisH ibernim.
’
NamO
roricuS'
apud Rod ericum Hibernia Monarcham accufz witDermi tium
’
tamquam . raptorem ejufq ue an1
'
cil ia fol icitavit . H ine bellum in q uo inferior Dermi tius adR egem
H enr . I I confugit à q uo e tiam fu
bonarn.fpem habene j uiîus efi . Vi
debat enim ,R.ex Ang l ia: Hibern iam non nifi
propr iis d ifil di is ex pugnari Cum ergoI_L Ann publ ic0£ d 1&o omnibus iì 1 is fubd i£ is . liberam d ed ifl
"
et potefi atem arma ca
picnd i proDe S trank laous
Comes P embrok jw Vir magni_rohoris
nim i inH iberniam cum ex iguis copiis tra
jecit . Wexf ord ia pr ima urb iumH ibernia .
1‘
um abA ngh’
s capta atq ue ibi arx bel l i contra Hiberno&mnfì ituta .Dubl in… » ipfe Dw
1m'
tius Angl istmd i'
d it Ita …cum quotid ie plu1:es ex Bn tannia.traj ìcercnt:. l itto1*al ìaRibernix paulatìm accwata prx fid iis firmata
2 04 G . H 0 R 11 1 1
nia, ut etiam à Pontifice 111 fan&orum cata
logum relàtus fi t . Pof’c rhortem E doa rd i IV.
Ri cha rdm frater ej us flagit1q fiffimae vjtaecum tutorem ageret E doa rd i .V . Regis m inorennìs, eo cum fratre nefarie occifo ,atrocity rannid e regnum occupav it : occafionem
d ed it rofèe rubras feu*Lancafi renfihus repe
tend 1 1 111 21 regni Brat autem caput Lancafi renfi
‘
um E enr z cm Comes R ichmond iee
q u1 v i&o ad Lece f’criam occ1fo R i cha rda
III . Rex Angl1ea fa&us fuit A . 1 4 85 d 1&us
H enr icm VI I . Cumq ne unica tantum fuperefi è t fil ia faé ’cione E boracenf
‘
um , 11 1
m irum E l igabetba i lla 1 11 ux orem du&a
H em . V I I , roîàm albam rofam rubram
conjunx it ac femina fa&ionum il la1 um 11 1
perpetuum ex t1an t ,unde hod ieq ue 1nter infign1a regum Angl ise duplex rof
'
a, alba ru
bra confpic itur . Quanq uam vero MargarethaE doa rdi IV . vidua Ca r o li Audacis Burguncîiae Duc is 11x or flagrantifi ìmo contra
Lancafl rios od io nihi l non tentaret ad verfus
H enricunz VIII . fubornatìs pro Edoa rdoWarw i cenfzfClarentz
'
a: Comi t»? fi l1o Q bfcur iffim is
nebulonibus,q uod am Lambertocolnenf P etroWarheek z
'
o q u1 ultimus
omnium afiù tifîìme perfonam fuam egit ac
fi :Regem Angliae 1 11 H ibernia ao Scotia fecit , tamempraevaluit fortuna c rici VII.
cujus
O R B I S‘ I M P E R À“
N 8 . r o;s é tiam f anta fuit: fapieù tiant
mon ap1>el latus fuerit'
, d e quibus rebush ifl:oria H enr i cz
'
V I I.B a ceno Veruhzmz'o. Ex
I I . has faé ì:1ones tribus
nfz‘
um cum Eborapep
-conjng 1um ‘
E l igabethà E doa rd i
1125 E doardnmWa rw i cg nfi m Cl aD1mis fi l i11m adhuc pue1um Lond 1ni
[uo cumMargar etha
generis rel iq uias fecunda prole a—ux it Et—eo tempone regnum pacatum manfit .
ambfi a titulò
ew t .
A . C . 1 z ; 4 … . fub H enr i co l l l . Nam cum
11 11 1 è Saxonibus pulfi omnem am ifi £
nem‘
cam pefirem planam , pro
ver fus-
,0cc ìdentem in altLfiìm os
111011 t6 3, atq de ibi natura ]ocorum tuti
inex pugnab ile‘
s fub f’citerunt cond ito apeenliar i regno quod Cambr ìàm appel larunt.
Ultimus corum Rex fuitt adw a ll a der , cum »
oomp em fp_em recuperand i Britanniam
2 08 G . H O'
R N I Y«
fl atem concederet atque h ifuccefl
'
orem& hsered em tef1
Et hac ratione 36 0 .
nam Monarch iam coaluerunt titula
MagnaeBritanniae. N am inter al ias connes , quibus Angl ia Scotia conjun&ee funt,etiam haec fuit ,ut titulus utriufq ue regni efifet impoflerum Magna B ri tannia , idq ue ade y itandam ad verfarum nationum ama lat ionem cum nec Angl i Scotis nec Scoti Angl is poftponi vel lent . Et tum impletum fuit
vaticin ium antiq uifi ìmum M er lini famfim i apud Br itannosMagi , q ui preed ix itut abol ito Anglorum nom ine Brîtanni 1
mm inInfularcgnarent.
T E R T I A P E R’
I O D U 5 1
I. Regna B ritànniaa iteruìnfi a
fi mt
A Nao 1 64 9 .Caufa fuit B’
el lùm civilé 111 »
ter Regem ejus fubd itos primo S é o
te s, fecundoAnglòs . Ex q uo bel lo tr ia con…
fecuta fimt 1 Rebel l io Defe&fo H11 1ae. Regis captivitas mors,ratio Angl iae Scotiae, q uarum i lla titulaHbergeRe ipublicae affumpfit haec adhuc 1
cer tafl uc‘ì uat.
0 11 11 1 3 I‘M P E R'
A‘
N s .
A P ' P E N'
D I X
A U S I S'
M O T U U M
A c‘
M utationum in Britannia.
C A N O N 1 .
Uema&mndum 111 obfcurà no&e re
&arn viam inv enire peregrino d iffi ci lmamm orum motuum
gentis peritus faci le pander Et tam
s tunt efi‘
e&us ut unaomnibus cauÈ ad iè riè i n
_
equcat. Sed quantum humanaèoqè 1pere pd tcf
’c prudent ia , fo.ps or1go
ìmm‘
ium mot'
uum d"ependet a duàbus fa
&ìonibus q ua còepcrunt temporibus E l izabeth,!e , q uarum una appe llabatur Purimm ,
z,
al teraEpifco’
pal 1'
: feu P rotefi 4 n: . Harum fa
é ì*ionum origo admodum fui t ex il is. Nam
cum prima 1f l igìo1xis reformatio fub E dnard oVI .cqcptamex i terum abr11pt
'
a éjù smorte fuifi
‘
et Papifih ù s aMar ia refi 1tutusmtra
q ùinguennium iterum ah E l igabetba fubla
tus fuit. (Lemadmodutn autem ah uno
ex tremo ad alterum d ifiîcil is ac per1cuq ua
e fi progrefi‘
us,ita quoque E l :1 4 hetba pleraf
G . H O R N 1 1
Francù ,Be lgîs,Lufi tànis perpetuafpanosaux il ia tul it .H qc duo princifund itus evertit I acob . pace fa&a cumfpano ,8c Prote i
’cantihus calamo q u1d é ,q
etiam pr ivati pofi’
unt , fed non glad io d efi s . H inc paulatim corruptio 111 Au ìa… &t
Anglorum gens per fe be l li s ofa d efnearmorum res novas cupere affe&are .
I I I .Sub I d ea‘baergo fumare Anglia fub
rol a autem erumpere fi amma cospit
max imum 1 1 1 11 11men1 11m fuit con
eiusH ìfpanìcum tentatum af?eéì:u
l icum autem per fe£ tum . Nam cum
uxorem rel igione &Cmoribus d iv
nonpotuit/
non inde magna corruptiovari
\
in anlam atque etiam animum ejucertum ePt Angles hoc conjugium pro (igmm agma 2111q us calam itatis habuifi
'
e q u
cum à tot retro fecu11'
s 1 11 1m icxfîìmi fintGal
lorum ,tum max ime h‘
is u ltim isannis eos ah
al ienav it relig io . EtCarolm q q idem ,de q uo
v ivo pa1=ente ,Angl i neq ; boni quid neq ; mal i jud icàbant qu ippe q ui &&abatur vitamquietam remotsnn à viti is ìuvenil ibus t’x 111
011 1 11 11119… vel amb itiona fi atim initio regafui multum fefel l it p pinionem popul i fuiB uck inghamz
'
o in ampl iorcm quam apu4
Barrem fuerat,gratiam (eeepto, Epifcopi
na
0 11 3 1 3 *Î M P —E R À N‘
S . 2 1 3
per gradus fed 11110 1 111 1116 1 11 ad fumrebus humanis fafl igium promotis .
acobo nemoEpifcoporum‘
aufu‘
s
à gratiaDei deducefatebantur fe folius Regis arb 1trro
quod fub Ca ro la immutatum .
Hum Rupel lenfe infel ix , resG erma
lentis confil i1s & »
occulta prod itionémenta 1nfcéì is rebus temere ahnationem ha&enus
_
fanab ilem
prq d ux crunt ad fu'
1h m am
neque hoc 1gnorabatRex ,
deo decreve1at nu llum ampl ius con
Parlam ent 11m . Interea temporis va
ario cum quod per temeritatcm efi°u'
implendum cfi'
et , m 1n111'
1 1
gitare arres'
» populo t1ibuta .
p mvocantesma
busmaceraré î, o
folaReg15 prsemIpfe S traHord ius q ui pd f
’cea
rafus fuit , «
acerr im e ah 1111tiocorruptionibusoppofuit atq ue emani
:a'
rcerem pertul it .
Haec q uafi fundam entamagnorum mouum fuerunt . Et nih i l J am d ee1 at Scot1sLtgueAngl is nifi occafio q ua fefe ah m i
2 1 6 G . H O R N ! 1
q uaim fe 1nvito vé l 1gnoran_
te i lla acc ider intParlamentum codem ad feé ì u 1pfi refponde
bat . H ino laetitiam populo omnes vitamfuam eoufq ue prod u&am q uo libero fruerentur Parlam ento,fib i impenfe gratu13bar.
tur . Primum negoc ium fuit fatis facere SCC
t is. Parlamentum profi tebatur fibi tantumfi dei non efl
'
e apud populum pro i lla pecanifumma. M etuere omnes, me , quod tam freq uenter fa&um impetrata pecunia Parlamentum d ifl
'
olveretur . (Mod 11 Rex pro
m itte1 et non fe ante dim ifi‘
urum hoc Par l.1
m entum , quam omnes regni d ifficu ltatcexpedita: fuerint , turn fe ultra omnia hx
d eb ita pa foluturos . Rex quod nemo un
quam fperavifl‘
et, acceptish is con
fe ipfum exu1t poteftate d im itte
mentum ipfi s l iberum fec itf é fi ì oncs fuas, q uamd iuplaceret . Han
b ie ,nul la res d amnofi or regi fuit,q uamS ed ea tem porum erat anguftia , ut al i
ex tot d ifiîcultatibus quam hac rat
ped ire nonpofl'
et. (Lem admodum
v idemus 1 11 naufragii per iculo nem is quidem gemm is parcerc d ummo
falvus ad l ittus enatare pofi ì t .
V 1 I .
Mox ergo fufp1ciones, d iflì dentia, ébal inat io inter regem Pari
Ì M p ER A'
N S . 2 1 7
an al i‘
confi lmru v identc s
à‘
dom 1m t1one , rationem
àdm 1n ifi 1 atae Re ipubl icaéimo omnium cona
r regem par i per iculo involvere ,fie r i non pofi
‘
e t faitem przeclare cum
ccumbere . H inc Rega n varus fufpiimpleverunt , facil i 1pfius
11m g d c'
re‘
d enda accipîerl dac1ue q ueen s ,é r icù lo ia Pu
'rita fe&a forent.ma ind icia abàl ieùati
he Regis 1 11 Scotiam d ecima Au
1 .1 1‘
1 t651 111 èd 10 temp01 is c 1rca finern
erumpit‘
inaud ita rebel lio Hiberno1”
9210 0 6 . m enfium ducenta hol l
'
ià pmierunt‘
. Atque hoc fuitrum bel ld ruin quae in ’
hunc
t , q uafi ex aula plena ]e fu 1tis alus d e
is h01111’
11 1b 11 5 fi ux ifl‘
et atrox i llud fa-Ì
fufp1c io au&a , quod Hibern1 ad
ie 1 ebel lionis damnarèntur imprefl ì s non
É 11 4.o’
.ex empìarib . ,cum tam‘
é n8coti ad pri
mosmotus per emma templa 1 11 Af1gl 121 pro:lamati fuer1nt l)ei& regis hofi es:ex q uo po ..
Sulus,3ure an injurianon d 1fputo, col l iggba1:fl“
t>
10111
2 1 8 G .
'
H O R N I —I
longe mmajori g1 at1a efl'
e apud Regem Hi .bernos Papi&as rebe l les, horr1bi les hom icid as, quam fiut Scoti Re l igione P 1 otefl zmtes 1 11 quorum toto bel lo v ix 1 00. per ier unt etiam aperto prael ìo hom ines .
I Xl ia totam Br itanniam novi bel l i fi amma
corr ipu1t : Rex ex Scotia Lond inum reverfus Decembr isA . 1 reper it mu lturn
imm inutam afi°
e&ionem popu l i , ex hibitaipfid eclarat io fuit Parlamento,q uae omné s
caufasmalo1 um Britannicorurn comple&e
batur, fimu1q ue rem ed ia ofl endebat : Atq uc
h inc J am incipit ape1 tuml iabi le od ium interRegem Pa1 ]
quae accend it ux or 1pfi usmoribus
ah Anglorum l ibertate natura fue.cum q ue fe res b abear, p1 eetex tu
tumultuum fi ve propriomotu
al iorum
ru it , m ifl à inHolland 1am ux ore ,arm a ibi
ad be l lum fac iendum co'
e'
m i curav it .Ipf'
e
gle€tis obtefi ationibus fubditorum fuorum
Eboracnm concafi ît .Ita caput àcorp ore dfum non potuit non tot1 us: regn1 interim
procurare.
X .
Rex Eborac1 fpea e cuî’codum corpori
copias col l igere ex ercitum con
G . H O'
R N'
1 1
ceptorum . A verb is ad verbera à Îcr1ptad armamox
”
d ew ntum fu it, hac occafioneX I I.
BratHullaEboracenfis Ducatus oppid a 1natura lo c 1& ingeniom unitifi îm um & i
q uo affervabatu r armam entar ium totiusA1
gl iae .Ad id intercipiendumR ex cum inem
t om 1t3tu q uafi ob iter invifurus accefl ì t . Se
P raef; é ì us gjus Ho f hamm praec1ufis portregi f xo£pic iens d e vallo refpond it non
-i
pofl'
e introm ittere regem 11 111 1nte l le&a Pa
l amenti voluntate . Rex voti fui irr itus ncante red efi ì t quam Ho f hamm prochm ah
fuifTet trad itor rebeì l is . Urbem q uoq 1
col leé ì:ish inc inde cop iis obfi dere , v im 11
tentare coepit . Hoc ì '
umo’
1 e Lond inum dc
l ato fi atim ad arma conclamatum , app1
b atum Hotham i fa&um Jud 1catum fu
Regem pravo .confi l io fed u&um 1 11 0111 1 be
l um contra Pay lamentum f uun'
1 quod 11 E6 6 1 63pe_rgeret negligentem muner is fui r 1
gu q uicunq ue park s ejus fè q uerentmho f’1es regni fore . Ita utr inq ue ex ercitus co1
fcr ipti Parlam entiDux creatusRobert1
ComesEffex iae.
X I I 'I .Ita bel lum
O
utr1nq ue coep it m enfe ]ul 1Anni 1 6 4 2 Regiaepartes haù d d ubie1nfirmiores fue
'
runt atque etiam
OR B Î É I M P E R A N S .
s Parlamento . S ed . paulatim de fe
nobil ium , urb 1um ac prov inc 1ar unr
ut nòn tantum x q ualcs , verumpe
‘
r iores fierent . P ri 11111 9 ergo belinter mutuas col lué ìzationes ex a
mag is mem orab ilè quamenti aur i pondus col latum em
11. Q ui fpe&arunt , …
al imentum pot1us bel lo prec e
q uam» optai:um
«fuced î'
um . N am:
fpe preedee ac fl ipend iorum magnitu
nvitati gregatim 1n- inf ulam ad vola'
untnul la pub l ic i boni cura ac me od io
lem tantum a 1l: bgl lum traheretur
itiores 111 patriam fuam rem earent .Hòc
Pr im a fuit ah initio ufq ue ad arinum
men{èm Angaî’ta n1 . (Q o tern
1mtn un1us mm mm 1 13 mutata
abel l i utRex ex contem'
ptib il i
mè taenduè ex y ié ìto v i&orx apente evafe rit
mn adm ii*ab il i fuccd î'
u u t c ircafinem j u11 1 6 4 3. nih il re fì 31 et Par lamento quam111q 110t urbes prop
‘
ugnacula nu llus ex ers itus, 11111 128 copiec, m era d efperatio fuperef
»
È t. EQ momento d ebel lari‘
potuifl‘
et An
2 2 2‘
G . H O R N 1 1
gl ia fi Rex 'tam v i&ot ia fc1vifl”
et uti q uamvincere ,. In [010Lond 1
.
no refi ahat hel l imo
mentum . E&captaurbe haud dub1e 1 1 311 111&um fuifl ì t z&1ipfarurbs aperta contré o
mnem vim indefenfa erat . %od ergo ol imSpar tani , idem tune Lond inen
‘
fes fccerunt
Currì q ue in horasm etuerent irf upt
giorum repente ve luti divinocommunire urbem fuam ac
i llud corpus defi md i pofl è tgnacula cosperunt . Ib i vid ifi è s v iros,nafq ue omnis aetatis fex us ac cond ititympag i fonum cum vex il lis atquebus ve lut ad bel lum progred i .omnia
’
confi lia regis conturbavfinire bellum intra—
unicfet 1pfe om ifl
'
o capite rerumobfed it, oppidum Sommerfeti
quod d efendebatur à fortifi îmo
do Maf fio . In hac obfid ione
bel l i c ircuma€ta fu it,&ufq ue , P arlam enti corum ad mel iorem fi atum eveé
’ca
,fuit .
cum Regem d e t1neri ante; G loce i’cr ia
notuifl'
et, Lond inenfes q uid q u id rePca
pum virorum conferre ex erc itum
rare eo fuceefl°
u ut obfeffìs j am ad ex tre
mum deduۓ isRex obfi d ionem folvere coa
é ì us f 116 1’ 1t cum fe reciperet prope NubeI 1 .1m
2 2 4 . G . H Ò R N I Élamentum în duas fa&10nes d 1fi ra&umP resby terz
'
an0: I ndep enden tes quaefaut ex cont1zoverfi
:s d e regim ine Ecc lefiafi i
co . Nam cum Epifcop is fub la113 Sconvocata fuit ex S cofia Angl ia ad
rand um d e reformandaECrum magnapars approbabat regim enEC
fi arum Smticarum Hel veticarum (3311
mm ,Belgicarum&Germanicarummt 11
per? resby.teros,claflè s&Synodosfacraad
niflrarentur . H is fefè oppofueruntf'
ex fé
ptemve al i i magis od io S cotorumquod res tanti momeriti efl
’
et
fumma rei conveniebant
l is tamen ac circamî’cantìis l itrum hujus d iffid ii occafione
g mvilîìma 111 Ecclefia 111
fu1tf Tum aud itium fuituquonom ineq ui fefe Scotorum opi
& pro l ibertate confcientiarum d i{TeE x fa&ioneg magis Pol itica: quam Ecc lefiafi 1c2e fuerunt Rex cerrifi ì mam ex indc
concipiebat fpem v i&or1q8t fuccefih s r
fuarum 5 1dq ue fine d ub io contigifî'
et ,fi
fione , quae tam pulchra ofi%rebatur, inpb re uti ,q uam eam longamora co
m aluiffet . H ic fi atus rerum fuit c irca
Anni 1 6 4 4 . tum 1 11 Parlamento fu
0 11 3 1 3 1 M P E 11 A 'N3.
1t res defperat1 confi ln eague fel ic ifi îmo
ccefl'
u ad ex 1tum Nam cum hu
V1163ex er
8Cnovum ex erc itum conflare fub‘
ut10
Haec confu ltatio per 4 .menfes p1 otrat, anteq uam convenire pofi
'
ent . Tan
atus fuit In1 pe1 ator Tboma Fa ird ecretus fuit m il itum numerus ad
menfe Apr ili 1 6 4 5 . cop ia: ex au&om iles partirn d ì 11 1 111113, p …1 11t 1m 1 11 no
a ada&us fu it . Sed cun&a tanr
ut omnino,a&um vid eretur .
o 1 11 campurn producipotuerunt, a
'
c 111 tanto numero non nifi unus
veterana ; m iles St unus ngbil is fu it , ceret i
omnesTyrones puer i quorum V1X cen?tefimus umquam hofi em afpex erat . Regii
'
putabant eos”
v ix Iàturos confpa&um fuum
V1&01 121 11 1 ce1 te animo p1 x conceperant.
H 1c ex era tus primo in 0cc id entem tradu
&us fu it , ib i profpero fuccefi°
u I d a'
nto
nam oppidum à regi13°
obfefl’
um l iberavit.
(Inde Omnium urbs reg 1arurh pentiumprinceps 1 0 . M ap obfid er i coepta pefi ìmo
confi l io cum intereaRex valido cum ex er
c itu‘
univerfamAngl iam … perterreret. Metus
mpnm1s au&us fuit ex pugnatapr1-m0 1mpe
G . H O R N I I
tu L eccflr14 , atq ue hinc
pervadere ac d efpe1 atio .
t e 0x0n11 01:1fi d1011‘
e 11 1 Fairfax ius contra
Regem pugnare . Prael ium comm ifl î1m fuit
4 .j unii .A . 1 64 5 .1n com itatu Nortl m—m
'
x prope pagum Naf e61'
n. Ibi m iracontra omnium hominum fpem v i&us
f uit Rex . Omnis ipfius ped itatus ah 8000 .
hom inum captus, fecretse ipfius l iterae po
tefi’c3tem reda&ee den1q ue fortuna: 1p< fius ul
timus finis impofi tus fu it.
S eq q 1 tur Tertz'
a Pe riodm à 1 4 … ]u11 111 6 4 5 . ufq ue ad 1 6 .Augufi i 1 64,6 . q 110 tem
p0111s fÌ>ac10 regia:: partes 11011)am pe 1 grad us ,fe d uno impetu col lapfae funt . Pe 1pctuae Pa;lam enti vk îì oriae, ex pugnatiom s urb ium , ac
ne qu‘
idem u l lus ad verfus caius p1 v p. 1 un1
arm‘
0mm curfi1m perturbav it . Q uicquid tefi abat Reg im il itum , t ompul fum fuit 111 ex
trem am Corm b ì x angulum :atque ib i qu inq me eq uitum m 111121 1 11 ded itiohe r nacceptav1gd ì 1
‘
n o ]unii Om ni um d ed itum ,cum pau
lo ante 011 111111006 111 Rex mutato habitu & 111 1
i è w i perfonam mutatus 111 021 11121 8120101 11 11 1
e vafi fiìat , ab il lis Nav ocafi ram abdu&us
fluifi'
et Ul tim um Regis pracfid ium cafi el
1um (301 11 1111131: firm ifi ìmum Pendennis 1 6 .
Aug .ded itum fuit,ac tum 1011bel lo 1111 15 1111
2 1 8 G . H O R N 1 1_
Lond inenfi c lam ex erc itum confcr ipfcrunt
opprefîuri Fa i rf ax z'
um haud d ub ie res 111
e ffe&um produ€ta fi 1 1flet,nifi prid ie ejus d icid ete&a fuifl
’
et. Tum vero ex era tus Lond inum trad u€cus ac in urbem us om
nia confi l ia turbavit partim fugatis partimcapris q ui confc ii eraur, Alterum longe valid ins a S cotis var iis Angl iee provinc iis m a
x imo apparatu fufc0ptmn . Nam Wal liaCantium ,Efîè x ia, Septentr 1cnales Provinciee fimul confpirabant pro liberando Regeac d um 111 11115 oppr im
‘
end is ex ercitus occu
patur , interea Scoti cum ex ercitu 30000 1 111
cc H ami l tonia in Angl iam irrumpunt . H ic‘
ite1'um ex 111 111m is d ifi ìcultat ibus pluàq uam
hum ana fe l icitate em erf€runt (l u i contra
1 1as partes fmuebantur .N am8cotorum ex er
c itusm omento’
vi&us , 5 000 . occ ifa, 9000 .
captauna cu11 1 .1pfi s praec ipu ìsDubibus, q uo
rum pler iq ue omnes 111 potef’catem venere
Dux H ami l tom'
m ,Comes Holand iae,Arthu
1‘
115 Cape11,Goringius, Laughorn BOW€18C
Bojer quorum p leriq ue et iam u ltimo [‘
up
p l ic i0 paulo p011 affe<9c1 . l nterez1 cumRege d e
cond itionibus pac is a&um ,ac in 0111 n1bus
fere convenerat ut mer ito d eplorandum
propter rcs 11 111 111regem iterumcom ponend i be l lum c ivile am ififi
'
e l git
co tempore nonj gm ut cum Rege,vcrum
O R B I S IM P E R A N S Ì
captivo ;1 1‘ì um fuit .Ex carcere in carce
d è trufu'
s ,male habitus,ac tand em m en
Lond inum t1 a&us,%ap1t1sfatus, cum fefe d efend e1 e nollet,con
natus , ac 30 . ]anua1 ii fecur 1'
percufl‘
us
ac cum ipfo 1m pe1 iurn 1 egium fepul
(Lamm mu tationum caufà s nemo
ta11um vel 121 1 1 5 jufi as ve l fuflì c ientes red
potefi .(L0d ergo Impe1 ator Mauric1us1x it,cum 111 confpe&u ejus pr imo uxor ,dein
beri capite ple€teret1tur, I uflm esDom ine ,(jufla 11 111 1)nd ieia tua,1d em ad hanc tragoe1121 11 1 non inconvenie1i ter appl icat i potefl:.
E I N I S H I S T O R I EB R ITA N N I.C ÀE.
TR I A’
R E G N A
T E N TR I O N A L I A .
P E R I Ò D U S'
P R I M , A .
Daniw, N orw egia é" Sueciafi equm
ter conjun5hz (9° dàj unfì'a ngm»
f uemnt .
1)R ima Àut 1q u1fi
‘
1ma conjuné tio triumregn01 um feptentuonalium faé ì a per
G . H'
0 11 N 1 1
h ibetur fub Su ibdagero Rege No
Sed antiq uifîìma il la adeo incertafunt, utmajor 11115 fid es q um enti sadh iberi 11011 poffi t . Confi at
Tac iti Su1ones enimSuecos app‘
non S ith0nes (q ui Norw agi fuxi t)bu1fl
°
e p ropr 1os ac in Suecia abf0feMonarchiam haec verbaTac11 1nia fua oftendunt cap . 414 … A
_
pud S u'
n us impe1 itatnu11151am ex cept ionibus
precario ju1 e par end i . S ed hx c { è rv1tus ppoi
’tmutata in l iber tatem v id etu 1 Ita
Adamus Bremenfis vetuf’ciflimus
ptm trional ium fcr iptor d e Suecis
bent ex genere and q uos quorum tam
pende r popu l i fenrentia. S ith0nes fenNor
w agi 7 011001 79 7 69c habuerunt . Videatu1:
Tacitus 111 G e1mania cap . 4 5 .
N orw egia oli in comp1nre: ba èuz'
t Re
ga: donar: ìnum'
w potej ì atemper
1N omen ejus temporibusCaro l ingorumNordmannia .Ejus 1ncolae Normanni .Cum
q 11'
e 1111Regul i inter fe d ifcordes eflè nt ac
1pfa Scand ia n1m ia hom inum multitud ine
abundaret, exonerate feNormanni ve'
lu1 :
3, G . H O R N I L
l enter probat, certe fi er i v ix pote fì ;
j am ant1q u 1f'
ìm 1s tempor 1bus ex Scot1
hernia , N o1w eg 1a, vic inìs regionibus
ingens hab itab il is 1 eg10 incolas accepe
%1d q u id fit,pu1fi abH am l doH a rf ag ero
q uotNorw egia regul i c irca A . C 900 .
fc cum fam il iis fuis in Ifland iam tranfi
runt,&confluent1busquotid ie al iis,pau latota hab itar i cospit . De num ero 1
conj eé’tura ex eo fieri poteflc , q u0d j
1 090 . cenfu 11 1111 110 inventi fuerint in l fld iaMer id ional im ille in Occidental i 1 1in Boreal i 1 2 00 . 111 Or iental i 700 …
601'
L1 11‘
1
tantum q ui tributaNorw egis prx bebant
om ifi ì s pauperior ibus . Initio l iberi fueruntIfland i ac fuam habueruntRempub donecNorw eg1x Reges jus 111 eos tamquam fuse01 1g111 15 praetend erent, 111 quorum etiam po
tef’catem p0fi ea concefi‘
a unt fub 601 11 11 1
fceptro hod ieq ue pacatam vitam agunt re
moti à turbis bel l is rel iq uarum regionum .
enim'
hibemum il lud m are 11 111111 fpe
ae ingred 1atq r . N ihilom inus'
lî'
urcée P1
ratse interdum 111 ea ex fcenfionem fac iant ,
ac inde hom ines 111 Africanam captivitatem
N . Gron
0 11 3 1 3 1 11 1 9 11 11 11— 11 3.
nlandiaUlandorum colonia 605116
1 1 1 11 1
Sùpra Ifla11d iam ingenti terrarum tra'
c11' culo Aré ì ico ac fr igidaZona.jacet regio antiq u is 11 011 plane
11015. fuitmareG 1‘011111 111
Primus 011 111311 1110 E ri ca:colon0g 111 Gr0nlandiam
erhibetùr eumqud ivideretur
Or1entalem Occidentalem, q uarum 11
1 1 . ha c 8 . parochiashabuit.Ex Gronland ìa.Americam Septentrio.
1011 1 primosaccepifiè 1ncc las.8<Mex icanosNorvva..gorum ;pefr Gronland iam propagì
nem&&HugoGrotìus ante a1iqu01 annosnugac 1flìme commentus 1u11 ,ej us q uidem opi
nionis non ipfe ied Abrahamus My lius pri
mus inventor fu it , ex q uo omnia fua argu«
menta prx rerito nom ine haufit ac pl o fa isvend itavit . Ex tant doé ì ifi îmae contrà eum.
[ohannis d e Laet obfervat iones ub iofi end it
nec rationem temporum ne’
c morum nec
inguae, fl
nec antiq uorum trad itionem pati ,ut
31 1goMex icanorum àG ronland is d educatux.
Hujus G ronland 12e 0111 1113 notitia
memoria periit c irca A .C, 1 4 1 6 . àq 110 tem1 POÌ
'
Q
G .- H O R N 1 1
pe re d iu interm ifi à 1113. navigat 1o fuit . Cau
fam refefunt d upl icem tumm agnam , q u
N01'Weg1a ex hau i’ca fuerit ,pcfi îlentiam
ingentum v im glac ie i , quae ex mar iTa
co tempei’catibus ej e&a omnes inG re
d iam ad itus obfi rux er it . Hod ied em iterum v ia, fed nul l i apparentland 1a hom ines nul lum humanifi ig ium , ut ve l ex t1n&osomncs fui
fe fi t, vel ad interiora ac rem otiora
4 … Regesland iam , ita inGronland iarn q uoq u
nium fibi afferunt fed ab eo tempoG ronland i per ierunt , Reges S cotia ,
Gm unem ommhus m neo m ari navigand
p ifcand 1j us afi‘
erere , q ùa l ibertate hod 1etavi quoque frufim proh1bcnte RegeDanixutuntur .
Reges Norw egz'
wjmpnetend i mt in in
fi la: Orcm'es .
1 . Oread es Hebr ides inf uk e ad Scotia11 t incolas ex Norw egia acceperunt ac
l ius regibus d iu fubj t&i man_
fè runt . Um
cuni ahq uot ics be lla inter Scotos ac Norw e .
gosoh carum pofi efi ìonem or irentm‘
d
wn
em
G . H O R N 1 1
funé ’co Haqm'
no, …N orw egiee quoqueRex fa&us fu it à q uo tempore d uo he; c regnaDania Norwegia perpetuo conj un&am anfe
runt . Et fucccfi ì t M argare tam ater, Semiram i
f
sDanorum , quae A l ber tum M ega l opol ùtanum8uec iegRegemA . 1 389 .91Q110 v i£ ì um
cepit ac regnum cj urare coè'
git . Ipfa tr ium
regnorum ,quod intra. al iquot fecuk1 fa&umnon fue*ratReginaomnimodo laboraraperpetùàhgc8d ì abil is ad pofi eritatam tr
potentifi ìmorum regnorum conjunéì ioneret. In eam rem convocati triamrum Ord inesperpfl uum 1nter fe t
‘
edus
nionèm fub unoRege pep1gerunt A . 1 3952
Praec ipua federîs cond itio haec erat , ut in
creando novoRege Dania ac Suec ia alternisvoc ibus pr imum fufi
‘
1‘agium haberent.Mar
garethae faccefi ì t Ericus Pom erania Dux
huicChr ifiophorusComes Palat inus.
Defun&o Chr if’w phoro ,ottum inter
S uecos ac Danes d e creando Rega d iflîd iumfu it, cujuscaufageneralis naturale 11111d 111t6 1utram q ue nationem odium fu i t , S ingularis,q ùod Dani in e lc&ione Chrifi ophor i
mum fuffi °
agium contra pa&a Calm ari
u furpafî'
ent . Ergo Suec i pecul iarem fi b
gem Ca rol um Canutz'
£i l ium A . 1 4 4 8 .
vero N orw egi Cbr ifi iagm rà I . Com item
Gl denburgenfem e legerunt . Hoc d ifiì d ium
0 R B J $ Ì M P ER A R &
vem continuos anu‘
os d urav it . Cum veroro la : Camitu s,d eferto regno S uec ise,clam
r is fu is'
Dgnti fcum àufugifî‘
et;
I.
'
et121m à Suecis Anno
Ducatus S lefw icenfis cumadRegesDanìgpervenxt .Cum enim
m‘
Dù x”
$lefvvicenfis&Com esHolfa
ue prole ob i ifîet £ !qfl fiz'
4 1111 1 1 .Rex
natu‘
s ef
m iure . Nampropior heeres erat A dalas X . Gomes S haué nburgenfis quem'
triolfatia preefeé
’
turi; à praetgnfione reN ihilom inusCom itesSohauenbur
1q uòtia Reg‘ibusDanise q ug&ionam
Ho lfatiae d ed it,cìuae e‘
tiar'
nnonm 1u lma
bel ìi inter 1pfum ac Cbriflian. ÌV . caufa …fi1 1t :
4 . A . Suec1 denno cccperunf tumultuari Conq uerentes Cbrifliaw ifi I. :pà-a€115 conventis Revq cattus* ergoah ex il io ad-re
‘
gmlm fuit“
Ca ì olmeique A?. m ortuo fucceffìt S tena S tarnon quid em Regis, fed G uber1iatoris tituloHocmortuo A : ]ohannes c
‘
Dahiae Cbrifi iam
'
I. fi lius item1n tua regna.Septcntrionaliaconjunx it quaetamemunic11
G . H O R N 1 1
non n1fi fex ennium d urav1t,fè mper reperimtibas novas q uerelarum cau fas S uec is . IgiturA I 5 0 denuo fib i gubem atorem creave
1 unt Virum Nob ilem Swm tonem cui A .
1 1 3 fuccefì ì 1 8 teno S tur Junior, ac perpetua Inter Danos ac Suecosbel la fuerunt : donec A . 1 ; z o . c2efo m pugna S tènone Ch rifi i ernus II . S uec iam fubjugaret.
P E R I O D U S. T E R T I A .
I Dania N orw eg ia ac Sw eeia ite
rum d iv idi caepemnt
A Nuo 1 5 2 3.Ganf'
a fuit 1mmanis barbaries Cbr ifi iwni I I . q ui q uofvis veteres
Tyrannos 1 11 1man1tate fua fuperavit , ac hor
renda laniena S tock holm iae ed ita , Proceres
ipfos pe1 fide ac ty 1 annice ob1 1 uncavi t q uo
rum fac inorum aué ’cor j a&abatur veneficaquaedam vetula cui nomen S ibricht quaeregis animum 1ncantamentis occupafî
'
e cre
d itur . Cumq ue nonm itius in Dania regna1 et Cbrifli ernus, tandem utriufq ue regni incolx jufì is fariis m Ty rannum infurrex e
runt eumq ue omnibus ex ututnpei cauceri manciparunt in q uo poft 36 .
annorum m ifè ram captivitatem
animam ex halavit.
II.Da
G . H O R N I Ì
fumpto Lubecam c la.
m °
evafi t ah 11115 11
S ueciam c lam tradu&us Da l ec4 r l zos mon
tanam afpcrr 1m 3m gente_rn ad_
arma con
tra Chrifì 1ernum con'
c itav it atque i ta popular ibus fuis vex il ium ad l 1bertatem 0116 11
d it. Cum q ué m agna Suecwe pa1 te ex pul iiîéDane s commun1 Ord inum q fragio Re:
creatus fui t : Pr inceps prud ent ifi ìmus ì’x for
tiffìmu&q ui prim a Suec ìceepotenties fundam entaj ec it . Cumq uc v id eret i llam crean
,
d
reges l ibertatem pac i_ pub licx nox iam effe
ah Ord inibus impetrz1vit , ut Suecia ex ele
&ivg regno fieret he'
red itar iurn . Ri fuccefl ì
Er icus q u i g1°
avifi îmum per 8 . anuos cun
F ri derico I I . RegeDanise befium gefi ì t , autandem propter tyrannid em 1 eguo fpol iatu& in carcerern conje&us m 1fere ob i it
huh c regnav it Iob IÎI. q ui L1von/1am
forum tyranh1d i ereptam regno fao adjac Suec icum Imperiu1
‘n late perFinla
Ru ffi am , l ngriam ac L ivoniam protj us fi lius S igifmundus A . 1 5 87 . 6 r6 3t
_118
P01011 12eRex fed hac cond itiòne , utLnîam 1 eguo Polonia: 1 11 perpetuum un
Hic A . 1 5 93 Patr i in Suec ia quoquefi t Sed quod efl"
et Pontific ius ac ]efq 1trel 1g1one R . Cathol ica
"
Su
ceret , d en iq ue v im ac arma abù uent
fer1 et opponere fe 1111patruus Cm 11
O nf1s x s
‘I M 11 15 11 11 11 3. um.
cujus flagrans apud Suecos grat1a au
itas erat . H inc acres fecutae inter SuePolonos controverfiae quae m e x
ac d iuturnum bel lum eruperunt . Cd
S ud ermamzi a: Dux primum Suec ianator ,ac tandem A . 1 60 1 .
‘
Rex e leé ì us,
& 1mpcr1umS igifmundo ab rogatum i
n0m 1nis I X perpetua.Danos bel lage fîì t ,
gemtem armorum quotid iano ex er1110 ad be llum bocce Gennamcum q uàfi.
atavit .Caufa bel l iDaniq 1 erat,Quod Cxun1vè rfam
‘
Lapponiam fib1 arrogas ac
,
‘
àm atitim isVimmarchis tributaretltum quod uteretur tituloRegùVan
1 6 1 quos unq uam Suec ia hait . Regum m ax 1mus ac v i&or iofi ffi rp us
1contemptamha&enus Suecorum fortuad fummam 111cred ib1 ii fuccefi
‘
u ampl iex tul it . E1 1 11 preel iò czefo A . 1 6 3z
f’sina fuf’feé ì à fu it, quae pof’t d iffi cil
um be l lum , parta fpe pac is tota in regnoex om ando verfatur , ac fi°
1g 1d 11 111 iliumtentr 1oms angulum 1ta il luf’c
’
mt , ut cum1m1s .1mpoflerum cè rtzire pofi ît .
N I S .T R EU M R E G N Q R‘
UM
S E P TEN TR IDN'
AL IUM .
L . R U S .
R U 8 S I A .
P E R I O D U S P R I M A .
C A N O N I ..
NuoC .7 5°
3. PerWaregos
guntur quicqu id nationuth 1c0adj acet, Finnos, Suecos,L ivosVandalos .Ex … hisfnationib.us d elatx1111
tres frat1 esRuricusNovogard iam
Bials Gofioro ,Truborus P lefcov1amlebrczsDucatus cond 1deré . Ex tiné ì is
p1 ole Scineo T.ruboro folusRur ic
fi x ;Monarcha faéì us, fuit cond itor
ducum q uam Bealarn vocant ,
ch em sE l igabetbx Angliconj ec 1t
Bela: nom en
cd iì t—Ihor fi liusfial ii G rsecorum h 11’101°1c i vocanrIngerRe
gemRufi’
orum q uo intrajuventam defun&o mater ejusOlha feuHe lena pr incipatumfufcepit ,Rufîorum Sem iram is . Pofi
regnav ìt S uatoflaus feu S toflaus G raec1s
Spbendof’rab lu5 , q 111dom ita Bulgaria impe
1 1um ufq ue ad . Pont'
um Eux 1num
Thraciam oflend it. Male Thuanus l ib . 1
H if’co
G . H O R”
N I Î
I I ."Dì f1/ ifi! f uit in Ruj]ì am A lbum
.Ruflì am Nègmm.
Duo praec1pui Rufi îae Ducatus fueruntKinv ia Vl ad imi rz
'
a , qu ibus q u i potieban;tur 1111 vela ti Monarchae Rufi orum erant.
Ki q; v z'
a fedes eratRufi îaaN 1graz Vlad imir ia
Ruffiae albae.%ae ratio huj a s appe l lationisfitcerto trad i non potefl . Baro
vefl im entis petitum nom ini
tat fed ratio fi la in fufiic iens
d ifl incf’cos fuiiTe cred 1m us q uem
Turc is acOriental ibus folemne .Vl a d imz ri en
f esDucesal io nom ine appel latur S ufd aîienfesà Sufdal , 111 quam ex Vl ad imi rz
'
a fedes regniÌ
tranflata .
P E R I O DU S S E C U N D A .
I . Ru/]Za
AN uo 1 feq uentibus
‘
Tatar i ex
S cy th 1a 111 Rufìîam irruperunt d uce
B a tti q ui univerfam potefi ati fuse fubj ecit , ìacRuffi esDuces omnes in m iferam ferv itu
tem rcd egit . Haec Tatarica fervitus ufq ue adtempora Bafi l ii A . C . 1 5 00 . per tria fere
fecula duravit . Imperatores Tatarorum Za
volhenfium duces pro arbitrioRuf fis dabant,
ac
0 11 3 1 3 1 1 1 1 11 11 11 11 31‘
qua}1 ta 1pforum inRufi'
os dom1natio fue;
apud Ha berfi enium ,Pefrum Petraeum ,
211109 rerum Mofcov iticarurrì ‘fé riptores
p_rolix e lcg1 poteft.
I I.
Ruflùz N igra Polonia: d ecefli t.G ircaA . 1 Q u1ppe tum captaàPolo
nìsK 01 1 14 d evaf’cata fu it ,neq ué feampl iùs
erigereRuflì aaut ad antiq 1i am —ad f'
p irare po
tentiam potu1t d‘
oriec ante bienniumDudeCbimi l emk i ant1q uani ex parte recuperaré tl ibertatem.
sRuflîa: alba:,caput urbs M ofi owiafaî
Cir‘
caA.C . 1 Georgius fedem1_mpeex urbeUladomiria inurbemMofcoviam
trani’cul it, à q uo tempore Ruflì a e11am Mof
,covia app&l làtunN ihilom inusVlad im i—r ia inhuhcufq ue d iem {11111911 11 1 inMagni Ducistitulq locum obtinet: fecundum d emum
Mofcovia.
Rufi a Tk i‘arommj ugg l iberata :Fa&um id à I obàame Bafi lid e q u1 c q rn
1‘el iq uosR uflì ae Duces in ord inem red egif
L 3 f€t s
1 4 6 G . H O R N I Ì
fet,pr 1mas fè feMaguamDucem appel lavit,TatarosRuf fia fel iciter ex pulit .H ic d t il le
Iol mmzes Bafi lide&q uiRuffi cum hnper iumad tantam m agnitud inem evex it ,, Novogard iam A .
'
expugnavit CUJUSurb 1squanta fuer it potentia ex ahtiq u0,p roverb io
patet, Q 1 10p01 6&contraD<—mm magnam
Novogard iam . Eìus .fuccefl°
or Bafi l ius q uì
ah Imp eratom Tata101 0111 PmcopenfiumMmd l z
'
k i ra'
A . I 5 1 v ié ì us& tributar ias fa—&us efi . A. .1 5 1 8 . p1
°
0171 11 131213glac ial i Occamv icinasBetforam , P ap1n3m , Samaged iam
Ugrojam , Obdoram Condo1 am fun it
ao Mofcoviticum Imper ium ufq ue ad fi u
menOb i acNovam'
Zemb lam ex tend it .Sub
.eoDucatus q uoque Smaiw ; ko& l k om'
a
accefiì t .Q uo rerum fuccefî°
u 1nflatusBafihus
Tq arum feu Imperatorem fef'
e appel lavit.
E x tat apud H erberî’ren ium prohx a d e titul is°
Pr incipum Rufi ì ae d ifîe1°
tatio,ub i negatMa
gnum MofcoviaeDucem apel lari p0fi è .
Regem l à certum RuiTos non femper eo
d em uti titulo . Nam 111 legat1ombus ad Po
1011 05 non 11 111 magnum d ucem fefe vocat .
1es vero a im Imperatore Pontifice
Rom ano ,Tu 1°
ca,Regibus Suec ìae acDanix ,
Tz ar 1. e . Regem Imperatorem fefe vo
cat . S ub ejus fi l io l ab . B afgl ido II . duo regnaTararicaCafan Afi tacanaccefîere , ac Im…
P.
e
G . H d R N 1 1
fam five interemerat, fi ve rd egavemt . Idtis coufi at Demet r ium ante Patrem ob iiCum Theodorus n
\
egl igentiusRuf fiam , quam popul i 1ngeni1nf
’
uper careret l
1011 14
1111111 col legio guodaRufl
'
um , cui nom en Grego rius S t rep i us fi veGr if mVtrepaj a . Hunc àpr1m ajuventute adfuturam tragoed iam egregie 1nfi rux a unt,ac
praecegtis imper i i ita i11 formarunt ut totamRuffi am m ife11e d eceperit . (&rimun
‘
1
mors Theodori innotefcebat , q ui A . 1 605 .
d efun&us , Borifio adfine Imperium invad ente ,ex pr ivata fcholaprogrefî
'
us Gn goriu:‘
Demetrii dudum d efuné ìzi nomen ac perfo
nam adfumere, fefe legitimum haeredemja&are , 1nvaforcm Bor ifium , atq ue apudtab ile vulgus plus fide i reperire quam ipficred id ifî
'
ent fraud is architeé ’ci Favebat praeter Pontificem Romanum Rex Polonia S ig z
‘
fmundnsnon ignarasomnia haec fim 1115 1 1
i ed tantil
erat hofi ilem Ruflì am q uocunq ue
modo turbar i.Bmv ifi îmo temporeGrifcaU
trepaja tamquam genuinus Demetrius uni
verfèeRufi ì aeMonarcha fi t, nul lo,Rufi
"
orum
q uidq uam mal i fufp icante . S tatim celebrantur nuptiae inter 1pfum Palatini S endom i$΀I)fiS fi liam ac Polon11nRufi ì apaulo 111 111
I M P E'
R A N‘
S .
e , quam ex teros hof’ces
ofi te perfonam fuarn gc
?praebuit fu iì>1c ionem 11011 ex veroRufi ì eeDu
&nm£ angu ingortum q ui fam al ienus ah eo
rum moribus° efl‘
et . Cu1° enim praeferret fuee
nationi Polonos?Cur in re l igioneG rqcaex er
Èaendaneg l igentior efl°
et S ed . hoc praecipufi«fraud is argum entum fu it , quod , cum omnes
Ruf fi circa Merid iem f omnm ind ulgeant
19 111 11 1 au la Civ itate a 'ltum flzertente folusDemetrius perv igil plateas ob 1verit . Handd i1f
’
turna interpofi ta fu ìt mora fi atim'
c'
on-s
Ìiai1=arunt pr ,oca esRuflì ae,8c adorti ex 1 11 1e
V1foPp lonosmagnum eorum nu”
merum una
fama… ipfo P feudQ -=De_metrio interfecerunt.
(&o gsrg é ìo faè 1n01 e expofi ta ceeforum core
fiora inpub l ica unb isMofcofi aef arofi cnuda,ultim
‘ifq ue affe,&a contume lîis ah omn1bus
afpiciebantur contreé ’cabantur, ut neq u if
q uam ampl ius d ub itaret revera; ex tin&um
@em eprium fi ve vq rum fi ve falfum .
Caefo P feudo Demet1 10‘
Ruflì An . …
ibang>w iDucc;m e legerunh Mox 111 Occidental ibus
P rov inc iis crebrefcere fama m iraculo eva
fifl'
e aDemetrium agì proped iem in regnuth
£ ; gcrfuq . (&ippq eo ipf'
o tempare q uo.
Mofco
G . … H O R N I ]
Mofcoviàe interfic iebatur Dem etr ius, fparfa‘
late fama f uit confpiratum qu idem àfi ca1 115 111 v itam 5 jus fuifiè , ceterum per med ios
hofi es e lapfum 1 11 Polonia aux il ii q ux mnd i»ergo veriîar i . Tam fubtil iter h 1c dolus 1 11 11 1 u&:us u11 , 11tquidam lud ìmàgif
’cer oppidi So
gotix ,cui nom en ]oh . d en
fonam jaadjutus aux il i is Cofaccorumfiant, que; de eo trad it Petrus Petrcgus mCh wnico rerum Mo fcov it1carum
3. Contra hunc P feudo Deme tr1um l ì .
inS eptentrional i Ruf fia tertius eme rfi tDe
metrius ferihaquidem Mofcov ita q ui ah
Ipanogrodenfibus, ]am enfibus Copor im fi
bus , &°
Meskov ienfibuspro MagnoDucem etr io receptus fu it . Se d
r ium me x evanuit ac fuperfi es ip fi m anfit
PÈ udo Dem et riusSecund us .IntereaMofco—Ì
Vitae fenfcrunt [i b i i l lud i a Pfeudo-Demetri ig
ac meros impoflzores efl'
e q u1 i l lud nom en
ad fumerent . Ig itur pfl tx fi‘
motuum horumA . 1 6 1 2 . ex terum P r incipem q uaerere coe
:
perunt . S ed d iv ifi s flud 115 al ii ex Polonia,a l i1
ex Suec ia . ® ipm d urantibus 11 15 111 Mof
v ia turb is fpec'
ie ferendorum aux il iorum l’o
Ion i ah Auf’cro,8ue c i àS eptm trioneRufi ì am
late vel vafì arunt vel occuparunt Suec 1eu
x il iabantur Zufcio Po lon iDemetrios , q u iCUD?
R I N ’ I I
plebe in urbe P lesk ov ienfi lanius fuit. Eo authe re ct eatusMagnus Dux M i cha e l Fedrow z
'
tg floren.s°
aetate ac v irtutibus juvenis q uifi atim eundem lanium q ux fi orem fuum
confl ituit .Hu ic fefe oppofuitPfi udo —Deme
tr i i Secund i vidua M a rgari tha Go rgonaquae du&o Iw an Martinowitz Carufci Co
faccorumDucì r,P rov incix Or ientalesRuflì e;
al ias Provincias t itulo regni pro fi l 1o fuo
adhuc impubere Pfeudo-Dem etr io I V . oc
cupav it .Duravit hoc regnum per bienniumd onec tand emDem etr ius IV .cum m atre fua
Patre captus à Rus interfeé ì us fu it.“
Ita folus fuperf’ces M ichael Fed 1tz primo
omnium pacem cum Suecis fanc ivit, à q uibus 1pfi refl itutus fu itM agnus DucatusN ol
Vogard iq .8uec i omnem Livoniam ,l ngriam ,
Carel iam , multas ad Mare Album Provinc1as in perpetuum ret inuerunt .
4 … H icMichael Fed row itz m 1È 11 1m e ad
fl i€tumRuffi ae imper ium prudentia ,model
ratione anim i ac perpetua cum v icinis paceita recreav it ut nunquam fe l icior fuer it
quam fub 1pfo, Unam accep1t eain q ue atrocem A . 1 634 . à Polonis calam itatem . Cum
enim ob fed iffet Smolensk o ingens ipfius
centum m i‘l ium ex erc itus à paucis Polonisad turpifi ìmam coaé ì us fuit ded itionem .
N ata
M P E R A N S . 2 î ?‘
ePc.Ab eo tempore arm is planehad ,amator ex terorum ,& fu
ntis ingenia ferunt ,fummaObiit A . I
e iqù e fuccef fit fi lius Alex iu s Michaloadhucm inorennis fub q uo hòrr ib il is
*
um {ed itioMofcovizeA . 1 6 4 .8 . fu11 .
EG NUM PO L O NUE,
P E RI O D U S P R I M ;A . .
C A N O N I .
Polonia przmoDum babuìà
B A . C . 5 5 0 . Pr imus vel gent1s vel
Re1pub . cond itor perh ibetu1° Lechus ,
quem cum frat1 e Zecho ex C10a1 121 fi ve Il
]y rico profugùm 1 11 Sarmad a Polonos coni
d 1d1fl'
q ac à campefi r i regione , quam Poleappel lant Polonos appe l laiîc . Id hand d 11b ic fabuloium quod ex Illy 1 ico or 1gine fn
gentis d educunt , c um Sarm atae { i nt , q uo
rum ah omn'
i hom inum memor ia 111 S cyth i Europx a Afiati€a am plee fedes. Id con
fenfu trad itur fam il iarn‘
Lechi - in Polonia1 y o . annis pr incipatum in Polonia tenu ifl
'
e
11cujus fedes erat Gnez na ipfiusLech i ,opus..
eXcefl'
um n . . puma… V1 r 1
onam adm inifì rarm t Jure Ari
cratico ,e le&ì ,q uos fua l inguaWaiw odas
tîne Pàlatìng s agpel lal1 t .
Semndàmfi zmìl iam candidi! Cram
A C . 700 . H ic 111 11619… Cracoviaad Vifì ulx ripam , eo fedem regni ex ]ez na tranfi uVar iae fabulaede b oe C1 aco traduntur ahl ìs,q ui originem qîus Romanam ex Grace
efl°
e volunt . Hu1c Lechus I I .d a fuccefi ì t, po?: quam îte1un
'
1 1 z
quae feq uui1 tu'
f fatis incerta mul tis fa
bul is involuta.
A . 83o . Poloni regnum d etulerunt ad tufl1cum q uendam , cu i nomen P iafi us , à q uo
‘
certio1° Polonia h iflor ia 1ncipit . Huìusfam i113d 111 1 1 11 1me regnav it ufq ueA . 1 386 Ex hac
M iec ìfi aus pr imus rel igionem Chrifl ianmn
111 Po loniam introdux it cuj us fucce fforem‘
Boleflaum Chobrium OttboI I I ImperaronRomanusRegem creavit,àq uo temporePo
1011 13 regnum fuit .Regius titulu5 1terum fubBoîeflao Audace , q u i fan&um S taniflaum
Egifcopum Cracovienfemnefar ie occide rat,
N‘
I l
P E R I O D I? s S E C U’
N D A à .
P òlomke L ithuania acèqflì t .
A 1 386 . Ganfaan'
teced ens fuit d eficiens
P iaf’ci in Cafim iro Magno pofi eritas , quodfa&um A 1 37 o .Ita regnum Polonia: ad L
_
a
dov îcum Rega n Hungar ias forore Cafim iri t
genitum perve nitx. Q uo fine prole ex ti
S ig ifmundus March io Braxi deburgm fis
cefTor q uid em utriufq ue regni confi itutu3,
fed ad neutrumpervenit propter anim i {'
u
perb iam ac infolent1amm orum
tam en confentire poterant 1n
q uerat Ludov icu s B ungarusim,fed
°
q u i cum tal i fponfa r
Éifcrepabant . Utri1 1us procus inop inato fefe ingerens , barbarusquidem Daemonum cultor,fed ingens po
—1
tentigaac opum ]agel lo Lithuania: MagnusDux intervertit jjj c d uabus cond itionibusH edw igis conjugio pot itus fu it , Ch1
' ifi 13
nam ampleé’cendo re l igionem Poloniae*
L ithuaniam conjungend c .
.I I.
L ithuaniaM agma Dacatm e/Z.°
Lithuanias nomen ante A. C. m oo . fere
ifl 'd a
"
‘
O R B N Î M P E R A N S .
11 11 11 1 &: 1pfagens contem pta v1èinmufîb rum Polonorum fervid o pref
res 111 tributum penderent . P rima ::
Mendogus Vir m il itia clarus-
pr i
gentis hujus opprefi‘
ae fumpfit
efi‘
u eam à v icinorumntumeh 1s vind 1cavit. Hu 1c
_
fuccefi'
erunt
mplu1 es brevi omnes 1 111 pe1710 , d ona : A .
79 V11enerrm ilesob trunca® Damme fuo
uce Lithuani&m occuparet . Hu1c A 1300.
m inus,qu1 11nesLùhuanîx lon…
ufîìam 13101 1111161: àfia ibusl’rufi
ontumEux inurn protend it,un»
appellati Hanc excepitA.
]agello major natatrimonium potitus
mum Lìthuaniam ex ter »
lorum cultu fide Ch1*ifi iana im=
haere ew pi t idque prg 1116 1 11 111 temporum1tohd itione 111115 profpere Sed 111
comungenda. cum PoleniaLithuanidiff icultaaOpponebant fe enim 1111S
frater Vidoldus patruehs Deniqurelu&anti
fuos retinuit magnos Ducesufq ue ad A. C .
1 5 0 1 .q uo d emum tempore .À l ex and er Li
;ìîuaniseDux cteatusRex Polonia: unioneml am
G . H ‘
O R N I I
tam d iu defideratam ad finem perdux it
q uo tem pore id em Poloniee Rex &L i
thuaniaeDux cenfetur . Fam i l ia ]age l lonis
q ui 111 baptifino ad iflai nomen accepit ,ex
1 1 11613 fu it 111 S ig ifmundo Augt1f’co A . 1 5 76 .
P E R I O D v s -T E R T I A .
C A N O N I .
B omflì gt L z'
w m'
a — regno Folon
a cceflè runt.
N exped itionf , quam Fri d . BarbarA . 1 Palx fi 1nam fi 1fcep it , ex or
'Èum fuiîî‘
e'
facrum q uendam 01°d 1 11£ 111
q uem Teutonicum àpatr ia, Hierofolym itnnum
‘à loco , Cruciferum ah in fignibus ap*
pel l arunt notum eî’c . Am1fl
”s. ter ra fan&a
cum h iEquitespotentia’
8c opibùs pluri'
muth
valerent àConradoDucaeMafov iee contra.
Barbaros ,Boruffos , L ìthuarros L ivonos&’
Rufi b s evocati fuemmt hac cond itione 111
q uicquid Barbaris er iperent tanqu am fuumpof fid erent . Itaq ue A . 1 111 Borufi ì am
C rucifer i vcmerunt ac intra annos
verfa patiti fun!: fed e q uafi regia 313
1 1111 13M agifino Mar iàb’
urgi pofi ta—rurn fuccefl
°
u a r A°nn . 1 31
1
1 . D°
cum tota P omerel l ia *èìeniq ueîè ia .
acced erent , O rdo c1v
2160 G . H O À N 1 1 1
tfa barbaros d efendendam Immcentms IA . 1 1 0 4 . 0 1 d 1m2m Enfi fcrorum 111 111
q ui paulo po?: aDruciferis 1 11 foc ietcepri . Praec ipua horum contra Ru
fuerunt ,a qu ibus fi 2161 1 atque 111 15 (1111 1 11113 debil itati Po lonosperunt 111 quorum pomf’cateKetl erus 1111 1111 11301 1111113Enfi feroru
fi erA . 1 1 .pervenit,à S igifmundo
DuxCurland iq ;&Sem i-G al l igCteatus,1nd ignatmne pufi eritas ejus hod ieque (1111 111
P mu o p u s Q U A RT A .
C A N O N I.
E'
x tin57ù Jagellanidè regnum PalauEx tero.1Regs: Imberc capi t.
Um ]agellonis pofieritas per 1
anuos regnafl”
et tandem 111 Si
mundo .A ug z1fioA . 1 5-7 1 . ex tiné
’caî uit:
Ioni po&b iennii 1nter1 egnucem Andegavenf
'
em Carol i
fratrem el é gerunt. Cl 1_.11 cum 1
11 111 1 115 la1gîtionibus vehémen
fet inte lle€ta fratr1s ful mo1 te
mmumPolonicorum cum nonnifi
fes ac d ies regnafl'
ct\ furtim au
infc 1 is omnibus inG al l iam evafi t .
1:0111 11mc111 irritati evocare 1pfum
0 11 11 1 3 I'
M P E‘
R A 1 1 3J 2 8 1
mpareret regnum ipfi abrogareub l icam fuam ad inte rregnum revo
e. Pofi b iennii novum 1nterregnum d i v iPolonorum Rud i is, al iq ui M ax imi l ianum '
peratorem plu1 es$tepbanum B atb0rz'
ans-Sy lvaniee P-1
‘111 C1p6 1 1 1 àd regn»um evo
unt. Max imi l z'
ano favebant Dantifcani
i e à S tephano ar&e obfefl ì fed i rrita co'
u .M agnas d e ind e res contraRufi’
os 1nL 1
313 Lithuania S tephanm ge f fit , vix
1'
ile 1n Poloni regem habuerunt .8ed unde
nnregni anno ab‘”
q ue_prole e x tim&as Po
11311 1 1 11 novum 1nterî egnum conj ec 1t 1 11
o ite 1°urn d ifcordes Proceres al ii Max imi
d efignarunt q ui fuccederet .
à Zamafcz'
p regni PoloniaS i lefia èapt
‘
us 1egno.renuncia
it,qiìod 1 11 poteî’cate S ig ifmundz
'
1 5-
93. mortuo I obam
contra; uramentum àS i
do prae&itum in Sueciam practex tu
G . H 1 o R N 1 1
rel igionis R. Cathol ime intrudentea AR:.
cefl'
erunt al ia 1n itam enta. (Q ippe pravoconfi l io fed ué ì us S ig ifmund us pereg1 inog11 1 11116 38 116 816; cervic ibus 1mponebat, par
temLivoniq à patr io regno ad Pol
S .uec iad violata ah il lo. jurament
gubernatorem creamnt Ca rolum
d ermanml e patruum S ig ifmund id iesnovis injuriisex acerbarenturdem S igifmundo regnum publ itum i l ludq ue in
natorem tranflatum A . 1 5 99 . q ui etiam
1 607 S uec ia: Rex coronatus fuit . Hac oc
fione d iutum a illa inter Polonos ac Sueexorta fuerunt bel la, quae nondum1nduciis tantum ad tem pus compofi ta funti
I I I .
P olonia ingentimotu coneuj à .
A . 1 Ganfa antecedens ob itusUl
d iflaiRegis : prox ima duplex ]efu1teefi s templa fua er ipientes ac l iberum rel
11 13ex erc itium imped ientes tum nobiin rufi:1cos tyrannis , quos 1nfi ar vi
rum man
pro lubitu
H 1nc velut 111 furorem a€ti
Lithuaniam contraDomino
1 .
TUrcee gens pai
’coritia pr imas
habùerunt in Scy thia ad fluvin
x artem fupra Perfiam . Ex il laregione1 11 hunc d iem Turk ef’can appel latur , C11
'
1000 . 111 Perfiam em igrarunt Dude Se]ELO , cujus pofi eri Se lghucidse d 1&1
2 . Ad regnum Perfiae hac occafiene
11'1311 erun1: . Cum Mahmudes Rex Perfi
Ind iae M i cha ? l em fi l ium S elghuk‘Turcarum captivum abdux ifîet ex M aw a
ranachar 9 111 11 6 3 Turcae eum 1nfè cuti 111 p la
mic ie
ceret
regni Turcas be11A . 1 o38 Tog ru l-B ek um fi l ium M
Regem crearunt, occ ifoM afudo totafia pot iti funt . Haec pr imaT urcic i regni
go à fcr iptoribusG raecis Lati11 15 moniis fabul is involvitur q u id q uid ah
narratione d 1fcordat falfum ePc.
U R C I A .
K I O D'
U S P R I M A .
C A N O N 1 .
M P E R A N S .
num Turcm:um d izi z_[ìtm m Occitale Orzentale.
Ganfa fuit d ìf'
cord ia. 1ntcr Paf rueles vel
ogm ! B ek i . Ex q u ibus , incer
q ua cognapione ,ortusCuthlumufì:s tra
occupafl‘
e Armeniam , Cappadociam
“m ’ a
1t1110vé l 70 . N am G raec1 tam confufc h aec
t , ut nihil cert1 d e eoRami pofi ît : Etse Leonclav ius de hag: te habet , emma
oque ve l incertaVe l fal fa [11 11 1 1
A . 1 098 . in Exped itione pro recuperana Te1 ra San€ta fub Godef11do Bul l ioneoq ua fupra.Tum tempor isTurcarum Oc
mperato1° fuit Solymannug, in
an neposCufhlumufis.
iusNice‘
a Bith‘
x rni’
e’
eMetropol is : q ua àCh1-ì:1ànis capta Solymannus univerfo regno
IV. O_rz
'
m
G . H o n u 1 1
IV.
Orientale»: dg/l rux emntTamfi .
Pofi: Togrul Bek um in PerfiM g ham in ed , O lbarfe lan G reec isAx a
l ick fc lmh ,Mahmud Bark 1am k Lati1uiate Belgiarok , Muhamm ed SCM
Abulk‘
afem.Sub hoc d ef’crué ì um fu
d itug règnum Turcarum in Perfia
întd ì inis d iffi d iis partim coù fp irat
c
'
inorum . Vera totius rei narraticoni
’cat merx tenebrae ap
f ù r‘
n reru1'
n reperiunpur . Id
Turcaruc gum mentionem inPerfiapo?:
huncM ahmudum fieri . Et quantum in teobfcura conj 1cere 11cet, Chorafm ii Perfia 111terea pot1 ti quos Sch1ngnisk ap primusTa
tar ici Imperii cond itor c irca A . penitus evert it .
P E R I O D U S S E C U N D A .
I . Turea *ìn Afia M inore regnarunr.
Um Turcae 111 P erfia part1 11 1 13 , pa1 tim à Tatar is ever
inu lti eorum 111 Afiam M inorem pr
runt & cum latrocinando opes fib i ac po
tentiam al iq uamacq uifiv ifl'
ent col lapfum
111 AfiaMinoreTurcarùm imperium 111113111 21
G .
“
H o n n 1 1
‘
P E R I O D U S T E R T I A r 1E
W i
COnd itor ejus fuit Ofm4 n fi lius Ert
G rul natione Turca cuius in aP é rfi a in Afiam
nos Guniae
ut fpem concipergent im perm'
cqnfeqC um ergo Alad inus A . 1 2 98 . fine
.
ob i ifi‘
et,Turcarum'P roceres xuniverfu
per ium inter fe d iviferunt unde naNoverm Regna Turcica . Praecipua ta
authoritas potentia fuit penesOfm311
cui Bithinia bbvenerat . Sedes regni ejusfia Bithinia: urbs ad Montem O ]
Inter hosTu
pfaec ipuas implacab iles 0fm anio
erant Caramanni . H i quoque ab
everfi atque ita omn1s pote i’casTurc
ad eos 1n fol id um tranflata .
I
P erv enerunt inEuropam.
A . 1 363. fub tertio Imperatore
0 11 3 1 3 1 11 1 3 3 11 11 —3. 2 69
murad .-Caufa praz cipua fuerunt perfid i
1 1 G enuenfes , q ui cum pofi ì derent nr
f e uGalaram e regione Coni’canuna no&e aliquot m ill iaTurca
n fingula capita pretio inEuecerunt aquibusme x Adriano
is capta eo fedes regiatvanflata fuit .
T1m11 11 v111g0 Tamerlanes Tatarum po
v1&a ad montem8fl%l «
bujefi d ,feu Baìaz ethG ildeTurcarum quarto univerra cum Afiatia im 111 pote
&'
atem fuam*
redegit k … w a 1 . Eo tempore
p}ane a&um v idebatur d e regno Tu rcico111 cancre apud Timumm ex tin&o Baj az ethe , & fil iis ejus infi1per 1d
‘
fî ord 1bus Ac nifi
fatal is quaedam focord ìa tum tempor1s oc
cupaiîetGraecos recuperare non modoA
dtianopol in fed univerfam Afiam potuif
fem. N ih ilommus 1ta volentibus fatis ex i llo d if ficultatum man emerf
_er untT1ircae, ac
ham rh ee'
le pr imo Morado fecuiidoam1n
’
ede fè cundo, 1mpe1 ium'
Tu f eicum q ù am latifiîme per Afia1h Europam.
R1opaggrunt
G . H 0’
R 1 1 1 1
I V .
Patiti Imperio Orientzà.A . I 4 .5 3. 2 9 .Maj 1Gonfi antinopo lis àM a
bammed e l I . Imperatore Tuncarum ex pa
gnata, atque occ1fo Confi antinoX V . Palgo
ad
pere fuarn re iam Conflantiùopol i fix erInc1 ed ib ile 1&u quantum terrarum
Mabhmmed e IL Turca occuparint , ni
rum tria lmperia, regna, ProvinciasUrbes.
VI
Ev erteruntKircaflì o: M amaluc
in L/ £ gypto.
Aì gyptus à Cal iph ìs pervenît ad Tni annos ,fub Salad ino, ut fupra d 1&um .Tur
comanni emptos àTataris exMengrel ia,Gur
gefi an,&Kirk afiaChrif’cianorum pueros ar
m is erud itos cufi od iae co1 pon s fui ac defeufioni regni praefecerunt titulo M amaluk o
1 um . Mamaluk idem d ì , q uod Mancipiumreg1um . H iMamaluk i cum viderentTurcomannosotio voluptatibus enervatos confi
l ium cepq runt regni ad fefe t1ansferend i
q ue fel iciter fa&um A . 1 38 2 . 2 6 . Nov .
fl'
umenimKircaflj feuMarnaluk i primum
C’È
G . H O,R N I I
II. q ui captaConfi antinopol iuniverfumO.
r ientèm fubegerat , Viennam Aufi riee ad m
per i i Me tropel im A . 1 5 1 9 . Septembd s
cum trecentism il l ibus obfed it . Q 1 a ex pa
gtiàt3 hand dubie totius G ermania praedamafi
°
e&aflè t De fend it eam proCaefare PhilipP’“ Comes.Palatinus . N 11119. fimi lis legitur
obfid io quae exa€tc deferib itur in fingulos
d 1ès à Sebafì iano Franck in Chron1co fuo.
À‘
m iffis in obfidione o&egînta hominùm
xxi iìl ibus Turca obfid ionem folvit 1 O&.
ac umveri‘
am Europam terrore fuo l iberavit.
N ih ilom inus hoc bel lum Hungaricum tota
Solymanni vita duravit per continuesang os pote iì 13alterTurcarum Salad inusàppeì lar ì,ac Chrifì ìanorum fi agellum .Obi itiii obîìd ione Zigeth iA . 1 ; 66 .
VI I
O wapamnt Afi z'
cam Cypìum.
Cum CarolusV . ejufque fi l ius Ph ilippa:regnum Tunetanurn al iq uoties occupa?fcnt ,tandem S cl imm II.A . 1 5 74 . u11 1ve1 121mA fricana 1 . e . regnumTnnetanum ,Tr ip…l it:mum , Algierànum Threm ifenum uf
q ue \
ad finesFez z Marocco occupav it
ha&enus ej us fuccefl'
orè s qu iete retinent . Id em Sd imusA . 15 7o . CyprumVenetorum
In
M ‘
P E R A M S .
oppugnare coepiì ac intra bien”
m expugnav1t .
Q uemadmodum omnes re snaturales fu ism inanturfi n ibus, 1ta indom itam quoque
um potentiam d ivina provid entiaflum inibusDanubio&Euiphrate ter
fatales l im ites ha
ema tl Conatus quidemI.
(ex tendere l im ites 111
Perfi arh ,8t ah A .C . 1 5 80 u fq uead ua
mporà. perv-1cac 1fi ìmo be l lo Perfasagfuerunt m aj01 i fempcr cum d amno
emol 1imm to . Primum argu1hentu’
m
îìec l inant1sTurcarurn potentiee f uit quodHungariam Germanîamq ue intaéì as t e linQuereh t , quas ne qu id em
"
tx ibulentifi ìmîs?temporibus&t0x tem o hoften1gente aggred 1
aud ent . Igitur ah A .C . 1 6 00 .Turca1 um arma
vel hebetata vel contraPolonos ,Tataros,Per
fas acAfros0x erc 1ta emguo'
cum fru&u .Alte
mmargum0ntum p1f
aebuerunt tumultus]aniz aroruii 1 ,quorum eo
'
ufq g e erupit audac ia, .
a r
und uì n ]uvencm impro vidum .
infel icem publice velut vi le aliq uod m an
cipipm fi rangularint . (&am Tyrannidemx
‘
z 74 G . H 0 n u x z
ante biennium A . 1 in l brah ìmo011110111l icentia iterarunt . Ex q uo patet col lapfa Imperatorum apud Turcas
'
potePcate omnem
poteficater‘
n in m il ite fi tam effe . Ut‘
fì: à fo
cord iae infam ia v ind icarent Turca: ante ali
q uot annos Cand iam Venetorum Infu lam
ag grefi ì funt , tam infe l ic i cum fucceffu , ut
‘
{‘
O-l a i l la Refp . Totius Imperi iTurcic i vimgen fufi inuer it modo verum et iam infre
ner1t. Hod ieTur cis_preec ftMuhammed I V .
Puer duod ec mnis,f ub q u
'
o maga Im per 1iTurc1ci ve l in mgl iUs ve l in d eter ius convfionem feu metuim us feg fppram 1zs .
RÎE G N UM P E RS 1 f —E.
'
P E R I o D U — S P R I M A .
RegnumPaf zéz fi lz'
iB oy g znj f4 ur'
nmn
AN uo 931
1.1 Cu 111 Cal £phae Saracenoru in
Perfiee regno d iu pot iti fuiffent , ta nd em d ecrefcente indies eorum author itatc
S ultam'
per prov incias pafiìm rebe llare ac
propriamgna conde re coeperumc ita ut om
n i fere pote fì atc fpo l iati Cal ipha: folam an
t 1q u 1 nom inis m ajefi atém ret incrent .
‘Interpraec ipuos autem q u i regnum Perfi ae 111
vafè runt, fuerunt fi l ii Boj ae q ui genus d ucebant ex prifc is Perfarum reg ibus adeoq ue ah
ipfb Dar ioHxfi afp is. S ed adeo fub al iena… d0:
rm
G . H O R N L 1
P E’
R 1 0 D U s T E R T I A
N uo 1 Cum enim 111 Perfia d efe:c iffet fam il iaTogrul Bek i vicinae gen;
tes Chorafm i i ,Georgiani , Armenii , ArabesInd i regnum il lud in multas d ilacerarungpartes donec erumpens ex Scy th ia Schinguis
— k han,pulfisChorafm iis,univerfam oc
guparet Perfiam . A 1 2 60 . Ulak uk an. PauloVeneto AllanRex Perfi x fa€tus il lud ad felm il iam i
"
uam tranfi u lit.cx q ua al iq uotReges .
Chr ifì ianam fid em amplex iTurcasuniverfa
Syria Palaefi ina ex pulerunt, d e q uo videa1711 1
' Haito Arm011 115 al ii Bel l i Sacr i (cr ipto1 6 3.
«Ultimas horum Regum fuit Abuz a1dBaheder Chan, q ui 0b 11
—
1 Anno 1 337,
Tamerlane: Perfi am reeuperav it .
Pofi mortem Reges Abuz aid regnum
Perfix a proceribus d ilaceratum 111 varia regna fui t, prx fc é ìtis per p1 ov incms fuas dom inationem 1nvad cnfl bus . Inter bos pòtentiffimus fuit ,q uem Eumpaei vocant G empiîam
m agnum Partho1 um Sultanum : quod 1 1011 1011 , ut pleraqu‘
e aha, €01 ruptum ePr : v i
0 1z 1 a 1 s I M P E R A N S . 27 7
r-
per eum 1ntel l igare , q ui ah Arab ibùs
atur Scha S ebafia cujus ob itus incid itetfi am in 4 . d ivifer
*
unt
amis, l ez dae p hahraem inter hos fuit
Tam erlanes,un1vet
t Perfiam .
" P E RI O D U 3 Q U'
A R T A .
Tè'
taros dej ecemnt Turcomanm.
1 4 06 .0ccafi0 fuit pb1tusTam er.
&fi liorum ejus d ifcord ia'
ac feguiergoTurcomanni pafi oritius A1
°
populus ex tol lere caput fum triam
um Perficarum ad fe transferre .Erant
autem Turcomannorum fa€tiones dux .Una
Karak ionlu feu Nigroruni Arietuìn a ltera.
Ak ionìuArietum alborum … Ex Karak innl 1'
5
primusRex Pe rfi se fuitK:ara— l iîuph feuN 1
ger 1 0fephm q ui Tàmm:lams fuccefi"
01em
evertit . Hanc fam i l iam .dejece 1unt … pofi 5 0 .
c irc iter ammos Ak oj 11 1111 Ferfia pb t11 1 Anno'
1 4 68 . Pr imus ex 1pfis regnavit 01 11 11 Az enb ee EuropzeisUm m Cafl
'
anus, G reèc isC 11z a
neslongus . .H 1c e i’c i lle tantopere decantatusUz um Caffanes , cum q uoRefp . Veneta folenne fedus contraTurcas pep1git . Ex Ak 3.
junl is ord 1ne regnarunt q _uoruni ul ti
G . H o 11 N 1 1
P E R I O D U S Q U I N T A .
H odie in P erfia regnaùt Sophiani .
AB A . 1 5 00 .
1C011 d 1101' fam il ia Sophianorum fuit q uidam8cheeg Soph i,coae
tauensTamerlanis fan&itatis opinione cclebris q ui genus fuum ded ucebat ah Hal iM uhammed isgenero . EjusNepostem poroUz um -
\
Cafl‘
anis fui t Haid_
ar Pr1nceps UrbisArd evi l inMed ia quem f es novas mol ien
tem j ak k ubbus fi liusUz um Cafi”
anis in preel io iù terfec it,ejufq ue caput canibus devorandum obj ecit . Rel iq uerat 15 duos parvosfi lioè,q ui fugientes Ty rannid em ]ak k ubbi in 1 11fula q uadam Mar is Capi 1d el ituerunt ; 1131 21{acerdote q uod am efam ed ucati Ex hisma
j or natu Ifmaè'
l Sophi cum v ix annos pubertatis attigifl
'
et m ax im us resmol ir i ac paterx1a
'
c nec is ultionem fufcipere coepir Cumq ue
fa&ionem fuam h inc inde per Perfiam deli .tefcentem c lam d e volun
°
tate fua edocuifl'
et
adj utus infuper 1ntefi 1nis regum Perfarum
d ifi ì d iis repente cum ex erc itu progrefîus fefe
appe l lare Regem , profcribere omnes , q ui in
prx l i 11 q uo caefus pater cjusA idar fuerant :inTurcomannoàac fam iiiamUz um —Caffa1113atrociter fx vire, quorum etiam cadavera
igne combut i d ifpergi ofi'
aaocinerisjuflfi t. Cum urbemTabriscepifl
'
et 1nterfecîìzi 111
G . H'
o 11 11 1 1
1 5 8 5 . Em irHemptz s1M irz a in Perfia fue
cefl ì t q u i o&avo im perii fui menfe mamtonforis fu i jufT11 procerum interfc é ì us fuit
Et 1ta S cha Abas , q uo nul lus pofl: Iifnaè'
lm
Sophi M ajor in Perfia Rex Imper iotus , P 1 1nceps prudentia human
rerum gefi arum
comparand us .Cum eo ImperatorRudolphzaA . 1 6 00 . feda s contraTurcas pepigit
‘
hoc 11
110 infe lix q uod prop1 1um fi l ium tanq ua1raffe£ tatì reg
‘
n1 fal fo infimu laturn inte'
rfec1t
Ne c d iu pofi ea fupq rfi es fuit actaté ani
m i'
dolore-fracîtus.t ue al iq uòmodo lu&u1
fuo fatisface‘
ret, N”
epe tem fuam S cha Seph1
h aered em ao fuccefl"
orem regn1 fui d eclara
V1t . Obii t A . 1 6 2 9 . Scha Seph1 ex carcere aÈregnum prîmo perfuader i
tatum in fe av i fui anima
{ è ad necem duc i cum ìat ur . H ic S cha Seph ime x in crud
Ty rannum d egeneravi1 , Princepszac furiofus.q u i perpetuo Ptrié ìrum*
ac1nacem habebat, q uo
caufa obtruncabat . Turcas
Bagd ad pr imo fel icita depm en il lam urbem am ifi t . l n
z erum ex pugnatione 5 0
m ifi t cum prec furore 111 1151011 105 11 121 prp curreret, nec alite
O R B ! S I M P E R A N S . 2 9 1
011 311 1 fi … la fiae ihté rm ifi ì onc caîì è l .
oppugnaret . Obiit A . 1 6 4 1 . 6 111g€ 1118=
as S ob4 -.A h 4 4 II puer 1 3.21 11 1101'
11 111 J
hod ieq ue inter varias turbas 1 0gnat.
T A T . A R 1 A.
P'
I3R 1 0D U. 5 P 11 1 Ma . .
C A N O N I.
Tatari nniv eèfa Sof tbì q ,potifi
Antiquitas Scythas eos reeen
mas ,Tatams appel
’avit q uod
go trad itur.
o dom ine appeìlanbemnesHunnorum Avarum
aram .
De or1gmeTatarorum apud multosea.alu1t opinio,q uod à decem tl
' ibubusîfì ae
rum quaeex captivitate f uanom 1nat1meverfse non leguntur originem d ucant
[nam op in1onem multis argumentìs propg;nat Poflel lus &\
Brerew oodusAnglus . S edî‘VÌHÌ IDISmtuntur argumm tis ,&m
‘
i1iti pro
Lxe 0&endcruritnih i l falfius, fing1 pofl'
e.
ulatus ad populares p1 ofugit , d ivinamulatavocatione ad 1mpe1 ium , Rex
me S ch ingu isKhan 1 . e .
115 fuit . P 1 im us h l eTa
Àg p od omnium toto e rbe ari xt. , cond itor habetur ,&charba
h a&cnus inq pem agentes 111 te
obed ientia parenTul 1t multas al ias confi tut iones,1ca l ingua j afak SchanguisKhan ,
Rpgiae appeHantur tei’ce H g itone
ex erc 1tu
pis pr2«
v 1&umq ue maj or1 parte d ium fpol iaw t , non tam em pen1tus everS ch inguisKhan ex Tataria Perfiam ac
pervafit , ufq ue ad fluvium Ti
c Volgam c1iné’cis pot1tu3efi rgg1oni
Cum Schìnguis Khan quatuor haberetos fingul is qu id em aligna1n parxem d i
num fu9.run1 afl‘
1gnavit , p rimogenitum
veroMagnum appd lar iChanu11 1 regregum vola it cujus imperio rel iq ui
Ita Magni ChaniO&ai fè u Hok ota G aYu fi veG inoCub]ai feu Cobila 111 cujus au la per 1 7nos fefe vix ifi
‘
e perhibet M . Pau1us VeneUltimus q ui commemoratur ei’c Tim
quem fal fo confundunt
pore‘nih il ha&enus nobis innotuTatar iaeChanis quorum etiam d e11 11 1&
Vid etur Imperium .
I I I.
Regna Tatarimfl emnt wel Occid
tal ia fuel Orientah°
à *v el Sept
Fi lio fuo Tuk fi Schingu is Khan omne
'provinciasOccid entales ad fluv iumVolgam
d ed it , n1m .Defchts,feuTatariam d efertam,
Ruffiam ,Cumaniam ,Bulgariam ,Goth iam,
A lad iam al iafq ue .,
Tuk fi ante Patre rn d e
f 11 11610 fuccefi ì t { è ufi l ius { è u neposBathu,cu
j uspe1' 1H1l ngariam Poloniam .S ile
o
fiamquas '
regiones immaniter defi rux it a rca
1 z 3o .notiffimum hod ieq uenomen e i’c. De
cjus fucceflbr ibusvariatraduntur,'
fed confu
G . H O R N 1 1
au&i P rascopenfè s nunc fuum quoque Re.
gem rebel l ione pr'
em unt.
VT.
)E x Zaw l lvenf ì Imperio regna‘
Ca
originemducunt .1 C um Cr imenfibusTatar is fucce
rebel lio contra Zavol hm fè s , al iasHa rdee d e fecerunt»
, 6 t fingulae propr iosc reaverantReges . Cafanenfe Regnum 110
men accepit ah oppido fluvio Gafan oh
fcurum quidem fed late tamen patensQ u ippe fub eaMordw a Kerem 1111 N ggor
11 1 Logov i S iber ia . Hoc regnum Bafil iusM3gnusDux RuiTorum A . 1 5
-1 8 . fi l:
tributarium fe cit dato 11113Rege S chealeMox q b 60 ad Mend l ik irzjum Regem Pr
*
x
cbpenfium d efecerunt q ui 11113 impofui
fratrem fuum SapK iray Annò xy z 1 Se
A . 1 f f a . ]oh .Bafi lides hoc regnum recepi1quod etiam hod ieq u; Rufi ì s fubeî
’c.
z . Afl racanenfe regnum denom inatu
ah urbe Afl:racan fi ta ad ofì ium Volga; q ufè,inMare Cafpium ex onerar. Ipfa auter
Afi racan 11 primo cond itore huj us nom indenom inata fuit . Reges eju s fub tutela é
'
t1‘1buto Crimenfi um fuerunt . Anno 1 5 5 1
etiam hoc regno Iob. Bàfi l ides potitus fn
0 11 5 1 5 1 11 1 11 11 4 1 1 1 3. 1 89
il lud 1‘ecuperarq conantibusTurc is q ui
011 femel cum c lad e à Ruflì s repulfi ,
3 N aj agenfes c irca A… 1 hac occa
.one ex orti . Cum Imperator Zavolhenfium1terfecifi
'
et O k k ah virum q uend am for
;m eje1 s tr iginta, quos re l iq uerat,fi lii fece!“
.one fa&ajux ta cai’crum Sarai d efecerunt ,8t
a habeàntur .
)ivid1 mtur autem 1 11 tres pr 1nc 1patus Cafi'
u
1enfém , Sc li ié hmamajenfem ,8c S chidajen
fem . Tandem fubm iferù nt fe q uid é I obdnni
M l id i DuciRuflb_
rum fed abfq ue tributo .
Tot d efe& ionibus debil itat i Zavolita hod ie d im inuti funi: utnec no
S chagadai tertius fi liorum Schîngms
han Patre pyovincias M aw aranachau
s è fratte fuo H‘
ok ta 111 Ind iam am ifî'
oomex erp itu vix ipfe incolum is evafit . Sed_em
Samarcanda pofuit Eonverfus îà'
dm Chrifi ianam templum I ob . Baptift
'
ae
i lla urbe fi rux it te l’ce Pauì d V'
en'
eto Ri
G . H O'
R N I I
fa ccet fi l ius 110 111 111 e Barak pofì quem —{e
n es regum S cha-j adajae inte;ri*
up ta e l’: ufq uc
ad A . 1 q p ò tem pore Sam ark antae“
t e
gnav it Soyorga'
tMech que '
m fcr ìptor Vitae
Tamerlanis Achmed Arabfiàdes al io no'
m ine vocat Huf e inum . Nam unum eund ém …
q ue eiTe Hufl è in Soyg rgat ind e patet,q uia
uterque ReX S cha-j adaj x ob iit A . 1 370. 11
t11q ue Tamer lanes in ragno fuccefl ì t:
P E R 1 O D U S T E R T 1 A .
C ' A N 0 N I.
Impermm Tataricun’
a in/t’
aumv it
mù rm .
Nuo 1 37 0 .Cu111 ha&enusTataroruxfi
resmutuis d ifi ì d iis prope col làpfàe fui£
urus cognom ine Le.a
dus,vulgoTan1 crl anes.vd ut alter S
jorem quam« d e q uo inter
& antur fabufuer it,Lam im d i&am ; quod in Cafcholam freq uentarit ; Batti fil iumejus generis al ia funt . Ex tat v ita ej us
H ifpanice , fed fabul is Amad ifi i quam h ifi oì°ix propior . Vetam autem d e eo
r iam fcripfit Arabica l inguaAchmed
G . H '
O R N I I
Id max iterum defi cit.
Ci ufa‘
anteced ens fu it mors Tamerlam'
s ,
q uae inc id it in Annum 1 4 04 . Quo fi rblatòvarias gentes quas haé ì:enus Iolum Timminomen terrib il is potentia 1n offi cio continuerat d eficere ac pofi ero
coeperunt . l taKara Ifl'
uph Perfiam Kb
lud i Ind iam al ii Tatar iam d efertam ali iTurciam Afiaticam invàferunt.
II I .
Pq/ì erz'
î'
amerlamà retim1emntregn
Fil ioruh1Ti 1h uri natumax 1mùs fuitSchadgb q 111 inTurk ei
’cana
f anachar , Pe
gnàv it, Princepspac ificus acm od e1 atus .
fuccefl'
erunt O log AbdelA t1f Abdul la.
,Ìllud dìv ifi1m in regnumChow z .anM aw aranacbar .
A . 1 4 .y 1 . S ed mox A . 1 4 y z . conjurfi a
fuerunt, 1 terumq ue po?: ob itumRegisAbu
z aid A . 1 4 70 . d 1v1fa.
O a x x s l mv s n A u a
NomenTatar 1ze Usbek admodum recens
enim ante A . 1 5 00 ,
111 h ifi:oriis u l lao ccurrit . Pr i"
rum Rex , cu} us apud Tex eiramd mend o fit vocàtur Bud ak ,
Baburo cognato fuoar late regnabat , 111 1 11
03€610,Schab e k feu Sabak arrRex Ché
aeUshek anum Imgerium vel cond îd it
&auravit : quod hod ie compleé h tur
d 1nter Perfiam , Ind iam .ChinamKathajam terrarum jacet . l ta nomen Us
bek ex tinx it S chagadajam . Contra h imeSch3bek Ifm ael Soph i grav ifi ìmum gefîì t5110 ,1111m eumq ue totaChoraz ana ex pul it Itafed es regia tranflata 1 11 urbem Boccaram .
Hod ie autem plerumq ue in urbe Balch v'
er .
fantur Magni Usbek i infcniì f fim i P é rfa
rum hoi’ces funt. Ri Usbek enfes Tatar i ante b ienn1urh ex pugnafl
'
e'
putantur regnumÈ hinse.
G . H O R N 1 1
E x vegno M aw amnaebar ortmh
A . 1 ; z 6 . Cond itor ejus fuit Babur RexM avvaranachar,
4q ui pulfusA . 1 5 00 . 51 Schaibak in Ind iam ex ul pro
111 paupertate v ix it , ut rufi ico operei&um fib i q uaerere cogeretur . Tand em 1Schah Thamas rege Perfaruni q opiis q u1«bufdain adjutus Ind iam ex pugnavit, quaeah
Magni Mogolis d i&afuit, 51Tatar is , q ui propr io nom ineMogolesappellantur vulgo corrupteMogores. Suc
.
ceflî t Baburo An . 1 5 30 : fi l ius Hoinajon :
q uem ex Ind ia ultraGangen,cjùac hod ieBengalg &c Potanai terum Ind ia ex pulit .
Patr is in Perfiam fug1Thamas arm is pr imo 111 regnano&Kabul A . 1 5 5 0 . quinquenniofam Indoiì anam pulfis Potanenfib
tus efi . Sed fex to regni m enfi: c
cervicibus repente ex fp1rafl'
ep
habuitA . 1 Acbar,q ui regumd isc potm tifi ìmus , evafit , ac multis pclarcgcfi isAn. 1 606 . regni qn1nq uagd î
RE G NA IND IC A .
A N 0 N\
1 .
Scbabel: condidif regna India: Orien
1 .
H IC ef’c i lle d e q uo can. V .
te Admod um confufa funt, q uae
hifio1 ic is e:_
1 de r e re feruntur . %1ppe trad unt potent1ffimum q uendam regem occ
pata univerfa pene Ind ia potioretem d ed ifl
‘
e confobr ino 1 110 contra quemquinque confpirarint l’rsefeéì i ,1l loq ue car
cerem d etrufo 1nter fe d ifl r ibuerint regmaln
d iaz . Ex tat hujus re i prolix a narratio apudGarfiam ahHorto 1 11 h 11101 1aA 1 0matum cap2 8. apud L infchotium 0 2 8 . 8ed 1131 1 3110
G arfiae paccat 111 temporum feriem nequeul la ratione conciliari potefl: cum al iorum
tradationibus. Error inde notus q u0d con
fundunt duplicem S chabek feu ut 3110 no
m ine appel latur SchaHolam quorn11 1 prox 1mus v ix 1t c irca A . 1 5 00 . alter vero cir ca
A. 1 5 30 .
I I .Re
'
gna Kgmè amfi x numemntur .Totus i l le trafiì us,qu1mter 1mperiumMa
gni
ur uno nom ineKunk am ,ac hod ie d iv i1n fex regng.P rim urt1 c i’c regnum D;:
c 3appellantur communi n93
Imad prg
Lufi tanì corruptc pronunc iant M adreaco . Secundum efi regnumAm denager ,
‘
prio caret 1101111111 ?nom 1ne Verido natione
usRex
c ujus primusRex
appè llatus fuit Dom inus,Rex ]ufi itiae ex q uo Portugal l i
-corrupie fe i
cerunt nomen Sahaja Hidalk an. Hodie
p: aecîpuum inter haec efi: regnum_
D;:k an
ì :ujus reges aPpel lantu1:N efam Sé hah .Pexpe…
tuagerunt bel la contra Magnum Mogg lem
Portugallos . Ul timus cujusn0titiam habemus, fuccefi ì tÀ . 1 6 z fi liusMe lee Am
lîeris, Regnum Goes obtinentLufitani
R É G N A M A L A B A R .
M alabar d iv i]k fuit inwarmregg a
;REgnum
1
Malabar antiq uîflìmum effe
cenfetur uniRegi fubje&um, q uorum
G H 0 R N 1 1
ult imus Sarama'
l’erymal , circaA . C . 900. 11
M ahumedanis fed u&us ultro abd icato re
gno , Meccam peregrinatum conce f fit , ib i
q ue fan&itatis opinione vitam fini it. Cum
Que l iber is ca1 eret , regnum fuu1n fid ifi îm is
m inifi rorum ì if’cribuit . Videatur Scal igerl .‘ d e emend atione t
‘emporum Lindf chotm c . 1 z Indige Or ientalis.
I I.
Kalecutum'
ihm regna M alabar im
I. Uni ex intim is am icorum fuorp m S
rama Perimal tribuit titulum 2 3111 01 1 1.
Imperatoris cui re l iq ui tanquam fupreDòm1no f
'
uhjacemnt . IsA . C . 9111 bem Kalecuth ea 1mpe1
d em poi’ceri ejus in hunc diem q uanq uanì
multum imm inuta author itate retinent .
N0m ina Imperatorum propr1a ignorantu ,r
nec nifi confufo Zamorum nom ine 11 1 6 111 0
1 19. corum ex tat . Unus tamen nom ine Ganfer memomtur ah Aloifio Cadamufi d ,q uem
regnaffe trad it c irca AL1 4 98 P01e1 1t19. eo
rum decrevit c irca A . 1 5 00 111 11 361 2! po
t ifi îmum a Portugal l is q ui fedem merca
1 urse Calecuto Cochimum v icinam urbem
tranfiwlerunt. Ita hoc regnum ex max imo
3oo G , H o n u l s i
ad fluv1um G angem Ind iam comp1eé ì eba
tur . C irca A . C 1 5 6 0 . quidam preefe&usProvinc ia Tanguth rebellare contraDominum fuam coepit ac fel ic i
gnoPegu 1nfupcrBrom ,Mel i
randa Ava Arak an M ak
adjec it.Hoc fuccefl'
u e lat
S iam be l lo peti it cujus
phantcm album quemfibus negaverant refert L ind fchoten c .
Sed potential 1njuf’ce acq u ifi ta perennare
potuit . Pr im o enim d efec it parrans Rregno Ava preefe&us quemA. 1 ; 98 . f11amanu 1nterfecit . Seguenteno de fea t regnum$iam,ac ingruent ìbus
d ique innum_er is calam itatibus, fàme ,pe
be l lo ita d d i ru&um fu it reA . 1 600 . per multa m il iar ia minua hom inum cadavera fpeé
’cantibus
horrore occurrerent . Nunquam fim il is
d it integrae gentis internec io quae d ed x
\
orum fub Rom anis Hungarorum
Tataris ex c id io ]eguntur , levia prae hisV ideatur h ifizoria Ind ise Oriental is ferPetro j arr ige p . 8y o . Ita regnum Pegu penitus
’
d e folatum pervenit ad Regem Aracan .
Hod ie tam en ita inflauratum efi ut nul la
zantac clad is fuperfitmemoria.
R a c
01 1 B LS 1 Mr E R A N 3.
RE GNUM C H INE .
"
P ER'
I OD u s P R I M A .
C A N O N 1 .
um China: antzqmflîmum gerbì
Ecumdum trad itionesChinenfium ,prout
i llas refert I vb.Gonz ales—deM endoz a, ini
t1um 1111us regni incid it in tem pus ante d i luv1um A . M - 1 4 . 1 7 Non vero ut Scal ige
ex eoUbbo Emmins falfo fupputantHod initium
'
fatis arguit aliq uid in fer iRegum ve l numero annoram erroris coin
m ifl‘
um . Pr imus regn1 cond itor perh ibetur
fuifi°
e Virey cui omnium artium invent1o
,nem ad fc1 ibuntChinenfes . Ergo ant1 'q ua il latanquam mcertaom 1ttamus.
P E R I C DU S S E C U N D A .
Tafuri China patiti .
Nuo 1 Kublai feu Kob ilaTatamrum m agnus Khan ex ped itione 111Ch 1
nam fufceptaRegem q us Facfur pepul it acuniverfa Ch iusi potitus fu it . Ita refert , q ui
praefens hu1c ex ped itioni interfuit fcriptor
fi de d ignus M , Paulus Venetus à q uo d if
39 2. G . H o 11 1 1 1 11
fentirc pler ifq ue Mendoz a v id etur .
Regem Tatarorutfl 11 q uo fuba&i Chfes, voca; Uz bu Regem Ch i
q uo c'
ol l igunt hanc .
A . 1 1 80 . nc_
111 vero n . é o .
Error hine natus quod 1nitiumgis Sinae purant preec 1 iè inc idere 1id quod M endoz a nuf
'
piam trad ihoc tantum ,
:Eo q uo fcr ipferit rem
A . 1 ; 80 . Bonog fuiffe juvenemIpfe autem Mendo
‘
z a
in S ina verfabaturx ico ,ut necefl
°
e fit al iquot intercefi î {Te adnimum annos, anteq uam hajns re i noritex Ch ina habere potuerit . Atque hincfupputatio Regum S inenfium apud Sealrum Emm ium al iofq ue v itiofa efi . Oh
nuerunt S inam Tatari Annis 9 fub noveRegibus.
P E R I O D U 8 T E R T I A &
Cbinenfe: Tk taro: expu_
lerunt.
IrcaA . 1 360 . Cum enim Tatar1 impotenter dom inarentur Ch
_
1nenfesj amdudum pertazfi barbaram gentem confp ira
t ione fa&aDuce Hom vu univerfos ex pule
rù nt atque ita antiquum regnum fuum infiaura mnt, creatoRege ea dem Homvu , q ui
novas ‘
cum max im is cultifîìmis tot1us Ind i:certaret . Id adm irab ile , quod Malat oaninovam pen1tus l ingnam ex cogitarunt , deI
’
è é ì'13aliamm gentiurn e legantifl ìmis vocab ul is, cuj as tanta efi fuz w1tas elegantia uthod ie per univerfàm Ind iamac nemo habeatur do&us veltus nifi ej as per itus fi t . Vartomanusì ib . 6 .
c .
'
1 7 trad itMalaccam circaA . àRegeKini cond itam cjus incolas à]avan1s orig 1nem trax ifl
'
e .…Reges habu itMahumeda
nos , fub quorum u ltimo
q uerck ius cam Regi Lufitaniae 111quibus iterum à Batavis ante al iquot anerepta fuit .
Iaponia Daim'
: parm'
t .
Aponios tradunt à S inenfihus originemtrax ifl
'
e ante 0610 c irciter fé cula :cum&enus infulae i lles incultae fuifi '
ent .
habuit quae oìnn1auni parebantchez quem B eirum appd la_
bant ao
Numen al iq p od venerabantur .
O R B I S IM P E R A N S .
P E R I O D U S S E C U N DÀ .
I ll ràfi10ceflè rztnt Impera tore).
N 110 Cum enim authoritasDai
rorum Jam ind e ah A . 1 500 . propterna d if fid iamultum f11 1fi 10t d im inuts…
P rov inq ìarum paffim pebe l la1se ae 1110
o vivere coeperùnt . P raec ipuus ex h is
NubunangaRex Voar ìs , q u i A . 1 y 7o .
e Meaco capta p010nti l'
îìmus rotins }0poRex evafit
'
ita tamen ut adhuc cogno
tho1 1'
tatemDairi . E1A. 1 5' 86 . fuc
x iba O\uaba Condonus eodem t1tu
Ta1k ofammaq uiA . 1 600 . 1mper3
mma Dairo fponte fe abd icante declavatus novam Monarchiam cond id 1t , de
cujus fa6‘tis , potentia ac magnificentia Feu
penda referuntur . Ei fucc0fi ì t A . 1 607 .
l1usF1d ery Samma , qu1 tun1 adhuc 111 11 10
rennis effet , tutela: Ongofchìonis comm iffus fu i t, a q ùo , cum j am ad annos pubertatxs
pevven‘
ifi‘
et , A . 1 6 1 6 . nefarie obtruncatus
fuit . Succeflì t ipfe Ongofchìo intra verten
tem annum ex tin&us . Hu1c A 1 6 1 7 . K0m
bofamma : Hu ic A . 1 631 Ch10ng0… q uì
hod ieque 1mperat.
j i m l ubeùt .Uarum 111 numerx z preecx
'
puaeSeMoluccae, Ph il ippinae
'
, Borneolo ,Timor , Banda alia: q uarum h itota fere ignota ePc.
Bontm tîfi î rinus 111 1 11 111 13 ]:w an il le Rc&,q uem vulgo voamt Regem Mad amu
I I I .
InSumatmj ì mt P ea’z
'
r Again.!Infu lam Ze ilonj am c ircaA .C . 1 2 90 . u&5
Regi fubj0&am fu1fi è M a r cm P aulm Venetus l ib. 3. c . 2 6 . Hà1to Armenus cap . 6 .
tradunt : poPc quae tem pora Zingalee 1taappel lantur 2 01lonenfes)truc id ata Rege 1110Infulam 111 m ulta regna d iv ifer unt. quorumquatuor ad A . 1 5 00 . Vartomanus num
.
erat.Flures autem fuerunt quorum praempuusColmugi cui caeteri omnes tr1butum pen
G . H or n N 1 1
A F R ' I C .A .
R E G N U M A BY S S INUMP E R I D D U S P R I M
C A N O N I.
D fa&um fuffi '
e antiquifi ìm is tembus necefî
’
e efi . Abyfi ìnosArabpopulos fuif1
'
e 111 E thiopia… Africatranfgreffos ex Uranio Stephanus tefiArabes eos vocant Habafi ì . Ipfi auteìnChaldaeos profi tentur , ea in facris l ingu:utùntur . Q 10d q uidem m iram v id eri nond eber, cum ex Afl
”
y r ìa 111 E thiopiam colomiae d edué ì aefint . Vid eaturN iceph . 9 .cap.
1 8, Scaliger de Emendàtione temporuml ib . 7 .
finee fed cui parva fid es debetur . RS abae quae ad S a l omonem accefi ì t ,01;d1n1 1nfè runtmanifeflo en ote cumArabia fel ice regnarj t, Id cert1ori fide ex
pum regnumnee commum
app àq uarumAé ’c .
'
ment10'
fi t per'
Eu
obaptiz atumChr ifl ianam
ig ionem fe accepiiTe g101 lautur Abyfl ì ni .b Iuflinz
'
ano I. Imperatore Rex Aì th iom Axunitarum fu1tAdad feuDav i d , q 111fidernChrif’ci conve1 fus à q uo tem;pm
*
e
d 105 barbaros 1 011g11nnumeris d eforma
m erroribus retinuit .
P E R I O D U S S E C Ù N D A .
Rega: A baj]ùe tituloP re:byteromm: Iobanmì mnotuemnt .
B A . C . 1 2 00 . Tum eniin ja&ar i à
peregrinaintibus per Eur0pam'
fama
:oepit , effe , m remotif fim fs terr isPotentifîì
p um Regem Chr ifltianum nom ineèrum I obannem. Sed de loco concordare
…on poterant al iis in Afia al i is 1nAfr ica ,”
[iis utrobiq ue ponentibus. Id in univerfurr;nlgus credebag
'
geg1onem i llam or'
nnimoi;
o fel iciflìmam é iTe . Ib i prata femperantia &
,nul lo labore q uaefitas dapes ibi
.lyfiosPoè'
tarum campos ut fabula i lla in
31 0 (Ì H G R N I
‘
!
Proverb ium quoque ab ierit quo Belgae hod ieque florm tifl ìm um regionis fl atum
cant Paep ]ans land ,pro q uoGermani d icere
folent S chlarafi‘
enland t
1 5 00 . d ete£ ì us error& repertus 111 rpfr 1ca il le tamd 1u q ua:fitus Presby ter I one: Cuius quid em nomen ex
'
Perfica
Pre 1ì er Chan, i . e . Rex M ancipiorum d
& um ,q uod mancipìaAbyfl‘
ena totofreq uentiflìma fi a t
,Ipfi }Ethiopes
nom inibus appel lanf Im'
peratorer'
n
Belulgian, 1. e . lap1dem preciofum ac
&um . 2 . Hafe, 1 . e . Ele&um cum 1
regio col locatur . 3, N eguz , cum coro
4 . .M afih 1. e . Un&um
oleo facr0 inungitur . C ircaA .
vitZarah Iacoly ,q u1 legatos fuoPapam E ugem
'
um I V . m ifit .
ptum commercium donecLu fitani
d iam Orientalem nav igantibusDam'
ne Lepdanadengil corum o
Turcos Saracenos imploraret
pore Europx i 1l lud freq uentarepraefè rtim cum Abafi
'
eni pa rtumm ar i rubro adhuc tenegent. Videatur Paul]ovius l ib. 1 8 . Hifldriarum.
11m11111m11.01
B I S I M P B R A N S .
‘
31 3
w . infid el ium , quod corum incolaeadhuc
Haec Infula totius A frica: max ima c ircaA. C . 1 regem n
‘
on habebat fed fe
1 1òr ibusArifìod ratico’
jure parchat tei’ceMar
Eo Pauio Veneto l ib . c . 39 . Noi’gro‘
tem
0 11123provmas n1m1rum3und a ,
‘
l?atBatta S ongq , Bamba Ango la,Màthama,fi ve C l imbeba Bemba donec tandemuniverfa inunius Regis Bembee poteftatem
derent : q uod d iu ante A : 1 4 00 . fa
Pa&um ante ad tum PÉ rtuàallo4
31 4 . G . H O R N l I
{ i bus propria regna confi it=ucrunt , f uniAngola , Loango Chiz z 3ma , Matama,&Auz ien.
Rex A ngola? potentzj 1nwHoc regnum antiguo vero nom ine
pel latur Ambondae. Circa A . 1 y oo .
d am Procerum nom ine Angola Lufi trum ope ex teros regulos fubegit fefe
'
narcham confi ituit , à cujus etiamne regio Angola d ic’i a cu1 0b f erum
rum magnitud inem cognom e
c 1’c, Magnus, datum : m iA . 1 5
' 6
Tambi Angola , c,i A . 1
_
Angola , q ui adh‘
uc vix it c irca A .
Tanta h01 um 1 egum potentia efi ,
quam 1 b ooooo .hom ir‘
1umm aciem prodcere pofi înt .
IV .
RegnumCangoAgagexfiu Iacclme
/ì rux emnt .
Aufam referu11t Congenfè s m fufc
ptam rel ig1onem€hrifl ianain Lin candem contemptam ac negleéh
tam . Res ita fe habet . Lufitani in
flaviganda Af1 1ca. occupati mercaturam
Portugal l iee m ifl‘
o cum copus FrancGovia ]acchis be llum intul it -tam fe l ic icefl
'
u ut paulo poft tota Congo expe l letur . Ita refi itutus regno fuo A lvarus ,c irca A . 1 5 80 . (uccefi ît .A lw ru: I I.
q uem qu is in Congo flatuè fuerit noud
intel lex imus .
R E G N U M FE Z M A
P E R Ì OD U S P R I M A .
C A N O N I.
RegnumFez , condizlerunt Ommiade.IrcaA.C .800 .Cum enim fam i l iaOrpm ix per Abbz1z id as Cal iphatu Sy ria:
d ej e&a fuifl‘
et partim inAfr icam partim 111Hifpaniam fuperfi ites fe receperunt ac ib1
novosCal iphatus conc]dus Id r is ad Montem Atlantem in Maur itax1ia uî
*bem Fex cond id it & 1ne a fedem re
giam‘
pofuit, ad fumptoCal iphaetitulo .
Occaparùnt Cretam,Sicilmm, Sa i di
w'
am,Corfi cam,M alt/mmpart%
gue Italiae.
H i Saraceni Africani circa A . C .
om
o 1z 11 1 s I M P É R A N S . 31 7
omnes pep e infulas n_
1 aris med ite rranei fua.piratica infeììîàrunt ve l grav ita : adfl1x e
runt ve l penitasoccuparm i: praec1pue Cre
ta.m q c S ic iliam . In creta cond iderunt ur
bem Cand iam à q ua to_ti Infulae i1npòfîtumnonì en. S icil iaA .C . 8 2 8 111 potefi atem
moenorum venit,man fitq ue y o am is.
P E R I O DU S S E Q U N D A .
Zenèti .M auriM ùiapatiti .
C11021A.9 Zeneti fuerunt Afr icae po
pul i, q ui fam i liam Iar 1spenita s ex f’cin
parunt . Borut'
u duce fam il ias M ec-Nai aM agraoa quae regnarunt C annos& quodc x curr1t .
P E R 1 O D U
°
S « T E R T I A .
L autumzA lmaraxzidge'
pepulerm‘
t émeta: .
Nuo C . 1 05 2 Lautunu Africa; populus ad Montem Atlantem creatoReg€: v
Zenetorum imperio finem 1mpofua unh ac
in Africa Hifpaniao rfm ium latifiîm e im
perare cosperunt . PrimusRegum fuit AbulTheffefinfeuTex ifus .q ui federn regni pofuit1 11 urbeAchm ed . Ejus fuccefl
‘
or I o[ep]: usq u1 un1verfam Africam ufil ue adn ypt
‘
um
N1
31 8 G . H O R N 1 1
N igr itarum regionem fib i fubjec ìt, trans
fretato in H ifpaniam ex ercita pene univerfam occupav it, de q uo Roder icusToletanns
in hif’coria H ifpanica Saracenica. Cond id it quoque urbem M
_
arucco quae regni fe .
d es defer ta Fefl‘
a impoi’cerum efl
'
e Coep it .
P E R 1 0 D U S Q U A R T A .
A 1momm'
alau pepulerzmt A là obaa’4 .
ANno C 1 1 39 . Lud i
‘
m agifi er quidam
cui nomen Abd al la E lmohad i fpecie
rel igionis reform and se co
A b rahamum u ltimum R
d um prael io fuperavit
d efperationem ut {É: d e rupe q uam are cum equo praec ipitaretAfric”a Lud imagifi erRegem felo fi defun£ ìus fuccefl
'
orem h
n1‘
1
pl
o
men, cujus tanta fuit potentia ut in 1013
A fr ica regnum ejus in longitudine 90 . d ie
rum iter complecfì eretur inH ifpaniauf
q ue ad Aragoniam magnamCafi il ise&Lufi
tania: partem occupabat Bjus fuccefl'
or I a
sohm Almanformajus adhuc increment
Qdd'id ito
32 0 G . H O R N I I
tua gefl'
erunt bella reges (2111111123 donectandem Ferd inandus Catho l icus capta A .
1 4 9 2 . urbe G ranada finem regno Mauro
rum 111 H ifpania imponeret , ar fupra d i&um .
I I I .
Regna Tumi: Tbremefin occupan mt Tura e .
1 . RegniTunetanìprîmus cond itor fuitIbrahim fi l ius Zachar iae quem Thuah us
m ale vocat Abu l-Per itz q u i d iu pofi ea de
mum regnavit . Ser ies Regum Tunetano
rum non ex tat integra . Nam quae apud Faz el lum ,Thuanum Ubbonem Emm ium
al ios reper itur , m anca atque corruptiffimaefl ,itaqu idem ut ah Ibrahimo ufq ue adBuf
farefn q ui c i fuccefl ì ffe d ic itur per an
nos interrupta fi t feries regum . Regq avitBuf1
‘
ares .circa A . C . 1 4 30 . ac Regnumter tres fi l ìos fnos d ivifit . Regnum BjDlgerid dedit Hammar,Bugiag Abd
z o Tuneti Huthmeno . Regnumd uravit ufque ad A . 1 ; 1 0 . q uo id
Navarras jufi'
n Ferdinandi Regd e i’crux it . B a thmen duos rel iq u it
rum major natu Efaias in regnofuccefi ì t alter i ded itTr 1pol im regio titulo
q uod regnum itidem àPctro Navarro îv
'
er «
11111
egibusTunetanis clar1fi ìmusnotifi îmus e i’cMuleafl
’
es
is pulfum A . 1 5 34 … te
s e]as caufa 111 Afr icarn
cum ex ercitu traj ccit d e q uo prolix e S le idanus, Paulus Iw im , Thuanus. Varia inderegniTunetani fortuna fui t inter TurcasA fros H ifpanos flu&uantîs,donec A. 1y 73.
AuflriacusTun0tum ex pugnaret,ac fefe
e]us regem confi ituere omni modo cenare
tur, nifi … conatibus ejus P hilippus l I. H ifpaniaeRex d ata Belg11 praefe&ura obfi irifi
'
et.
A‘
. 1 5 74 . Tunetum Imper ioTu1carum ac
z : Regnum Threrhef m q uod 11110no
m ineTelenfi_
num appel latur perantiq uum
fuifi'
e cenfetur, &j am c ircaA . C . 900 coe
‘
pit fi:cundum LeonemAfricanum . Sed an
tiq uitas i lla obfcura c1’c ac 1pfum regnum
fub potefi ate Almohadum quibus deficientibus A ; 1 regnum invafit Gàmz ar fi v
l iusZejen , q uem Mar iana vocatGomaranz a Thuanus Gomaraz anam . Bjus p0fi:erivaria. fortuna regnarunt crebro à. Regibus
Maroccanis Tunetanis adfi ic‘ì i . Nom ina .
'
regun1 fé re omnia defiderantur: Ul timus
fui tHabdul la quem Barbarofl'
a pirata fupe1 101 1 feca lo evcrtit .
A Regno Thremefeno defecit Urbs
A lgeria propr io confl ituto Rege quorumultimusnom ine S el imus à celebri il lo pirataHoruccio Barbarofl
”
a'A . 1 5 1 5 . occifus fuit.
Ita r egnoAlgeriaepotiti pirata & ah eo tempore ufq ue in hunc d iem commune om
nium p iratarum maris mediterrane i recep.taculum efi . Horuccio A . 1 5 1 6 .
-fuccefi ì t
Cairad in feuHariadenus Barbarofi”
mde cujusfacinorihus plenacum fefe partibusTurcarumc il iam , Ital iam , al ias Caroli V. provinemii è rrime devafi avit.
I V.
.M erz'
m'
obtz'
nuerunt regmnr)Fex …
Initium Merinenfium incid it 111 A . C .
‘
Di fì inguendum enim inter corumpr incipatum & regnum . Princ ipatus A . C .
1 2 1 0 1 1n B a c ca r M er ino ca pit ejufq ue fuccé fl
”
oreS‘
pr1nc 1pum titulo contenti fuerunt,donec capto Marocc01 acabus
,fi l ius.Abdul lx
'
fefc'
A . 1 regem appel laret . Integra te
gum M erinorum fer ies non ex tat fed fpar
fim eorum nom ina quamq uam non omnia
cx Leone A fricano col l iguntur. Ultimas
£uitAbdulla.
N I ]
trem 111m 13 ad regni d ivifionem compul it
ac fam il iam S cheriph iorum ita 111 imper iocon firmavit ut tandem ex tin&o Hamedc
1 ege Fez , q u1 ultimus fam il ia: Oattafîeno
rum erat , tot1us Mau1 itaniae regnum fo lus
confeq ueretur A . 1 ; 4 8 .Et haec famiìia8che
r ifihiorum hod 1eq ue regnat . N am q uam vis
Oatafl‘
eni fege creatoBuacone aux il i isCarol z'
V .& Phi l ipp i Regum H l fpaniae non (am i
tentarent recuperationem regni fuperior tam en femper fortuna Scher iphiorum evafi t .
M uhamm ed i A . 1 5-
5 7 . fuccefi ì t fi l iusAb
d alla , q ui cenfu m il itum fuorum 1n1’1 11u10
o&oginta eq uitum & decies centena 1 11 111111
ped itum in regno 1110 ad bellum confcripfi t
d e q uoThuanus l ib . 0
I I.
Diflì a’z'
um inter Saber ipbios regnumP ortuga ll iae gm
rwflîmeadfi z
'
x it .
Hujus d ifi ì d ii caufa haec fu it . Cum Mu
hammed es S cher iph ius tres fi l ios 1 el inq ue
ret . Abdal larn , M e l icum , & Hamm ed em
Abdal lae fuccefi ìonem tanq uam primogeni
tò d e ferri voluit , pofi ej asmortem czeteris
ord ine fratribus , ex c lufi s Abdal lae l iber is .
S ed cum Abdal la , fpe fuccefi ì onis fratr ibus
erepta Provinc ias 1nter 11be1 os d ifi r ibuifîetatque ci A . 1 y y4 ex clùfis Patruis , fi l ius
Mu
O a n i s 1 111 1 15 11 1 1 1 3. 32 ;
Muhamn1edesN iger fuceederet, Mel icus
Hammed es hàc injur ia i rritati bel lum civile.
in\A fr ica concitarunt quod varia per al i
quot annos fo1 tunagei’cum . M uhammedes
N iger am ifi'
a Fez M arocco in vic inos
montes fefe recepit S èbaf’cianum Porta ..
gal l iaeRegem ad aux il ia ferend ì ì contrapatruos evocavit q ui infel ic ifîìmo (2011 11 110
amb itione ac juventa fervid as in A'
fi icam
cum ex ercitu trzgec 1t comm ifl'
o prael io
regnum P01 tugal l 1ae penitus evertit A 1 5 78 .
Id preel ium tribu sRegibus fatale fuit . Ceefi111 acr ie S ebaf
’cianns Portugal l ix Rex Nu
hammedes Niger . Abd alla Maicus v18101‘
prec 11 111 110 gaud io repente ex tin&us fuit&
regnum fratri fuo Hamm ed 1 rel iq g it .V idea
tut Thuanus lib . 5 7 . 6
I I I
Scheripbtfi perpetuo inter fe difi order
fum‘.
Ab eo tem pore q uo exorta inter Patruos
ac Nepotes d e fuccefi ìone in regn'
um con
trove1°fia . pcrrpetu1s Mauritania S chemph io
rum be l l is ja&atur , de qu ibus Thuanus l ib .
1 9 . ali i h ifi oriae 11011 1 1 tempp r1s fcriptore‘
s .
I V. X c
I V
Rebellaw'
t contra cox quida»: Hama!B enA bda ll a .
A . 1 6 1 z . N am contendentibus inter fede regno S cheriphiis qu id am Mulei Hamed
Ben Abdal la fimulato fpiritu prophetico fefè
àDeom ifl‘
um j aé ì abat pro l iberand aà Scher iph iorum Tyrannide Africa ; ad defeud end am Muhamm cd is rel igionem . Is 11011
contentus teguis Fez M arocco totius A
fr icee, 0111 n1um q ue àd Chinam ufq ue reg ionum fefe appel lavit Regem . M ule i S idanRex Marocci contra Impoflorem duao
ex erc itu arte magica incantationibus ah
eo v1&us fuit fed intel le&a fraude receptisfecum ali is Magis iifdem artibus novum
hunc Saraccnorum Monarcham fuperav it
ac flu&uantem S cheriph iorum fam il iam
ex tiné’co gemulo refi ituit . Ord ines fed èratiBelgi i m ifi
“
o Cornel io Pynack ero cum hoc
S idan contra Abd all am fedas inive re . A .
1 609 . S idani A . 1 634 . fuccefi ì t frater Mu la.
A lw al id . Huic A 1 639 . Muhammed l bben
MulaS idan, puer 1 3. annorum , q u1 hod 1e
q ue rerum inAfr icapotitur .
F I.N I S A F R I C A: .
32 O R N I I
Aragonix , à q uo tem pore Inful_éc Canaria:H ifpanici Imperii prov inc ia fuerunt.
R E G N A A M E R I C IE .
I. Americani extmhzmt .
QUx 1 itur per quas v ias ex nofi roorbe 1 11novum prim 1 l ncolae pervener int .Du
1111211 1 11 011 debet q u1n vario modo diverfi s viis eo pervener int . S i enim AfiaAmer ie;al icub i cohaeret, v ia terrefi r is repertaef
’c. S in
freto veLmar i d iv id itun Scaphis nav ibuf
q ue trajecerunt . A l 1 i q u idem ah Occidenteper movam Zemblam G ronland iam fed
non ex Norw egia ut Hugo Grotius voluit,d e q uo fupra . Ali i per Or ie-ntem ex China]apponia per Terram nuper repertam cui
nomen Efo . S ed 1 11 univerfum Infulanos
Amer icas multas 1 11 continente ga tes à.
Phoenic ibus eorumq ue colonis Carthaginenfibus 01 105 l uculentis d emonfi rari po
te i’cargumentis . Re l iq ua multitudomanifeî’ca S cy th icae feu Tataricx originis argum entaprae fe fert preec ipueMex icani Pe
ruani Brafi lienfes. Nec dubium efi , q 11111
ex Britannia quoque , cum Saxones illam d efi ruercmt multi profugimNovum Orhemdelati fuerint:nec 11011 ex Hifpan1: cum 11.
lam
I
O n s 1 s I M P E R A N S . 31 9
lam in Saracemca 1119. tempefi ate . Ita tam e11ah antiqua or igine d egm erarunt ut hod 1c
d ifiì culter ad … p 1 1111 0/
s fontes ded uc i pofi ìnt
confufi inter fe lingua mo1*ibus habitu
corporis.
I I.
Iniumzeroe babuemntRegular .
P er fingulòs prope pages , m ax ime 111
NovaFrancia, V1rginia , Florida& al iis 111numeris regionibus. Hos Regulos , q u 1 cont inentem habita11 t appel lant Sagamos q ui
Infulas , Cafiq uas . InV11ginia fupa ioribus
ann1s celebres fuerunt Rex Wingina Opi
fco , D1amaco , Poneno , Specanginouch In
Fl or ida M agnus Rex O lavaUd ina Satu «
r iova. In Q uiv ira repertus fu it ah Hifpan1sRex Tata1ax
‘
, i e . A lbusTatarus .
ITI .
RegnumN ome À lbz'
omk A ngl i dete94 671 572?
An . 1 ; 8o . Francifeus Draco Angluscum orhem circumnawgaret, fnp1
*aCal ifor
nam d etex it regionem quam movamA lb10nem fe
'
u Angl iam appd lavit cujusRex E11fabethae Anglorum Regine; fé ac 11103fubj eCit acDraconi c01011 21 11 1 impofuit fed pr
‘
o
pte1
330 G . H 0 R N 1 1
pret nim iam d 1&antiam atque etiam region1s inopiam Angl i ah eo tempore ej as curam0111n1 11 0abjecerunt
'
.
IV .
Regna M ex ico P eru omnium am
pl ij]îma (9°
cultiflìma f ue mnt .1 . M ex icanorurn origo d ed ucitur à Na
vatlacis , q u i populus Americee feptcmtr io
11 3115 cul tifi ìmus fuerunt . H i c irca A .
'
S ZO .
ex Septentrîò ne verfus Aufl rum progred i acm igrare coeperunt ques profeé ì io in multisc ircumfi antiis l fraè l itarum ex E gyppo 111
Terram Canaam iter adumbrat DiabolooperaDe im ultis 11101115 33111 a lante . SeptemerantN avatlacum gentes totidem que Du
ces .Pof’c d iuturnam in it inere moram perve
nerunt ad Iacum amoeniiîîm um in c
r ipa ord ine confed erunt. U ltim i
adveneruntMex icani , ita à Duce fuappel lati q u i urbem Tenox titlarn
x ico in ipf0 il lo lacu ex fi rux erunt
Rege Thenuch c irca A . C . 1 32 5 . cu i A .
1 37 fuccefi ì t_Acam apix tl i quem Aco i
’ta
falfo primum fuiffe regem fi ata it . Initioex iguae corum vires ac tributum v ic inis fa is
pendebant. Q xintus Regum Ifcoalt c irca
A . 1 4 37 . arma pro l ibertate fum pfi t, & fe‘dciter 111 partem redaé ì is vicinis magnum
1 11]
4 32. G . H O R N I I
nz1k apatef’camento regnum fuam d ivif
‘
erat
ita ut Guafgari cederet 1mper iut‘n Cufc0ni
cum , Attahualpa 1 egno Q uitonis pregefi‘
et .
S ed cum 111 1110 teflamento c lare d efinitum
11011 e ffet , cu1nam fratrum prov 1nc 1aTho
mchamba cedere deberet , m agnum intereos d if fid ium exorturn H ifpanic; occafio
nem … prqbuit Peruvic; invadendg quam t e
cens d etex eratFrancifcus P iz arrus. Gua i”
g a
t e capto ac interfeé ’
to folusAttahualpa im per io potitus fuit q u i cum H if
'
panorum info
lentia1n ferre 11011 pofi'
et innum erab ili cumex ercitu eos aggrefl
'
us à parvis ipforum C0
piis fuperatur ac vivus in ipforum potd’catem
pervenit . P1 0m ittebat incred ibilem vim au
1 1atque argenti pr0 fua red emp1 1011e jamq ue toto regno congmebantu1 opes cum
H ifpani contra fidem d atam eam prod itio
11 13 accufa1°unt , ac ad mortem condemna
1unt . l ta Attahu-Aîpa jufi°
u P 1z arr i A . 1 5 33.
fi rangulatus finem imperio Incarum 111 Peruvia impofuit . N am q ui poi
’c eum regna
runt Inca Paulo Mango nonnifi montanas
q uafd am p1 ov inc ias lat1 onum potiusquamregum 11 101 e obtinuerunt .Ultimuso n1nium
fuit X airesTopa Inca ,q ui A . 1 5 5 7 . fefe P lai
l i£ pa II Hifpaniarum Regi fubj eg it .
V. Chi
i S I M É È R A N &
‘Chilenfi s Rempublicam bàbent.
Omnium fortifi ì nàe H ifpan1s refi iterunthilènfes prqc ipue Araufani , à q u ibus i
;mtes clàdesmultoties acceperuntH ifpanita q uidem ut Ord ines Belgi i fpem conce
fefe aux il ioChilenfium univerfaPeru
um is ac nav ibus A . 1 6 38 . Navarchus Bròfierus , q ui fed us cum 11113 contra H ifpanos
>ep1g1t : fed id negocium .pol’cea intÉ rmif
11m fuit.
Nul la; Reip .f f pec 1es afiud Brafi l ianos teritur : fed domefl icum‘ tantum imper ium
feniores natu plura ed 1
q uandam velut1
ud eos obtinent
Magno q uodam.
rtim Portugallgis favent . Prqa pu1 ex i is (unt
’
Q 1 6; porro re1’ce
‘
nt 111 America adndem fere modum fefe habent.
VII . In
Infulw H aiti Ca lva . Iamaica , Bom
quenfim: babuerunt Rega los .
Infula Haiti , quam hodie vocamus I-I ifpaniolam q u inque regna complc3&ebaturcirca A . 1 4 90. P reecipu i Reges quosH ifpani ib i reperiebant,erant Caonabo,Guarinux ,
Marabonez Guacanaril . H ifpani has In
fulas caed ibus ita ex hauferunt , ut cum ol im
irinumerab il imultitud ine abundarint ho
d ie'
omnino ah ind igenis d efolàtee j aceantex tiné ’ca penitas 1nfulanorum horuru progenie .
T E R R A A U S T R A L I
I N C O G N I T A
I Tè rmA uflralzànondum J eteéîa g/ì .
REf’cat adhuc ingens Orbis pars verqpolam Aufi ralem , quam
pr.oenl quidem afp ic iunt,ing1ed i
interdum aq uand i ergo propter 1ferociam non audent . O
\id am
nom ine Fa d inandus d e l Q u1r A . 1 6 1 7 .
gi H ifpaniae ex h ibuit accuratam car um
rarum d efcr1ptionem , q u1bus fe d iu V1
fc narrabat l n1menfam ib 1 au1 1argcnti
RER U M ,VERBORUM
M E M O R AB IL IUM .
Byfi î ni (A rab ibus Habaxs £)ex Arab ia in A f ricam tran fgrefi î .
3o 8 .an 111ju ifl îm 1 eorumRegè sincerti fung. ibz d . ti tù l oP re sbyte t o t um j ohann i s innotuerunt . 3o g . d «1cumur g offe N1
p
3I I
A cad em ia R egiomontana à q uo fund ata. 5 9
A àad ,’é uDav i d ,Rex ì ì th iopum A x umîtarum,
ad fi d em … C hr ifl ianam conve rfu 309
A d el be f tus, u111mus Ital i a: rex ,ab O ttone II . in
B avariam re l egatur .
d ol phus , N aifovi i C om es , Impe1ator cré atur .6 . A l b er ti A ufl ri i m anu con fb fîus
perven it ad Turcom . 2 7 0
A fi k x
Agages regnum C ongo d cfl rux c …
A l b ertus cognom ine A chîl l es G cr'
man icus
d om am S ax on icam B rand cb .
—H aflì acam
ar&omu tu; h ered itati s focd exe conjunx it 6 0A l bertus A u itrius Img. cr
gatgr . 36 . à ]ohannc
D uce Suev i‘
z , patt uc l e no ob ttuncatur . ibid .,
1b e rtus'
M arch iaz B rand enburgcnfi s
c0pusn untinus ]ohanni Tez el io Ìnlgen tins d ivcnd end as committi t .
A lber tu s M arch io B rand eburg . à'
S igif'
mundol on ì;z £ ege Dux P rufi î ze ct eatus fui t. z 5
A c ad em iam“
l ì egiomontanam fund av it . i bid .A l bertus II .Dux A utì ri x , l mpexatox creatu1 .4
'
6
I N D E X .
A l bertus U rfus , C omes A fcani z ,à Fr id . Barba. .
1 01131 inauguratus f ui tM arch io B rand eb . 5 6
l b ion is nove; regnum ab A ngl is d erc&um . 32 9
A l ex and er M ed i ces Dux Fl orentia creatus ìC arol o V . 1 0 5
A l ex and ro l l 1 . 8coro t umR ege mortuo, magma.d e fuccefi îone ex o rta: (unt conten tiones . 1 8 8
A l geri a: regno po ti ti pi rata .
lmohad ; pepul erunt A lmorav id as . 31 8 i l l os
M er in i .
A lphenfus rex ex iguo M urcic; angul o ino
pem v i tam concl ufi t.A l phonfus , H enric iF. primus Rex Portug. 1 6 4 .
Am d enage r, regnum .
Am erican i ex 11 0111 0 1 138 01 1ginem t rahunt.z 8 per quas v ias e x , i m111 0 11 1 novum orhemp erven et int . habueruntR e …
gul os .
nabap ti f’c'
gàMonaflexium occupant. 4 8 .Regem
c ream ]0h .Boco l d , 831 101 011 1 L eyd en fem .ib
.
A nd al ufi a, ead em q uq H if
‘
92111131 à Vand al i s i taappel l ata.
ngl i ?1 Frì fì i s“
o riginem fuam trahun t. 1 9 4 .
quand o infol id um G al l ia ex cl ufi . 1 4 2 H ibern ia pOti ti .ngl ia ad N ormanno s pefrgq ì ì it .ngl orum regnum di u fuît
ìeîe é tivum
.1 9 8
ngl o- Sax ones fept€m regna conf utuexun t.
1 9 1 tand em 111 unum coal ugrunt. x9
natio fcmpe r fu i t penos P ar l amenta.
ngl o- Sax onum R egna p l erumq ue fuerunt
c l e&iva.
ngo l x regnum ve1’
0 nom ine.
bond x . 31 4 eju s R ex potent1A nz îges gens toriu s A f r ic; fe
rocifi îma. 31 5
A mgonia und e fi c d i éh . 1 6 2 . p rivi l egi is fu i s
I N D E X .
z z z . inter Franci fcu1n G uifi g d ucem& L ud ov i cum Bo urbon ium .
Bel l um Smal cal d icum . 5 Venetornm G e
rcngariu s G uid o , d uces Imp .C arol i C alvi ,
d e Imperio Ital iaec er tant.em aE1B ergh101d oDuceZ ar ingig ex ftru&a. x 1 7B ernetes omnium H el vetiorum potentiflîm i . zàervvmw regnum .
ez za d efenfi o 111 C o l l oq 11 10 P ofi î aceno. 5ohem ia ind igenas P rincipes habuit.6 .qum d oprimum r eges hab exe cospexi t.0hem ix regnum ì vari i s competi toribas mif
'
é
xc d i l acemtum .
0111 11: 1? 6 1 119 regnum infi aurant. 2 7 4
orboni i hod ieq ue regnant in Gal l ia.—1 5 6
orivoius ,d ecimus Bohemorum d ux ,àM a hod io baptiz atus rel igionem C hxi fì.ianam 111 130…
h em 1am introd ux i t.
Borufiîa d ivì fa'
inSuperiorem &Inferiorcm . z 5 9
mm .
Bri tannia d 1 v ifa fui t in M ajorem & M inorem.
1 8 7 . a traque fub d 1vid irur 111 d iverfà s Partes .
ibid ,
Bri tannia M erid ional is comp l e&ebatux re érna
A ngl o… Sax onum C amb roxum feu Wafl o»
1 9 2
Bri tann iaM inor regnum B ri tann ì s in G al l ia
cond i tum 1 31
B ri tannia fub C aro l ing1 s\
e x regno in C omi z iatus acDucatus f o rmam red a6’ca f ui t.
B r itannica -r egna omnia funt €9 11 }un£ ta. z. o 7 . 1 te
rum fegatatq. o 8
311 113
I N D E X .
Bul îax
rcccn1:iori_
vocabu lo fignifi cat fi g il lum
Pub l i ci s l 1 te t i s appenfum .
v i ad Imp . G èrm .m ì cum pe rvenit.
CA d vval lad er, ul timus C amb ri ae
_rcx .
C al etum ah A ng1'
xs expugnatuni .C al ix tini .
C al vm 1anorum8cL'
uthè ranoxum nomina q uan…
C amb ri d i l igemifiîme con fenfam: genealogias
a ti tul o P rincipatus Wal l ia: ad rpgnum
Anglimperven1f . 2 0 5
amen Sp i renfi s totiu
b unal . 311 1 110 1 1133.ap at iamagna, inful a.
C and aces communi nomine appel l abantur reg
l iberum 1 k m. 1 7 0
C antu & c rim es C h ri i’ciani numq uam fuenmt
d om iti pr ov erò.
antii regnum ì q uo fund atu
anu tus 11110 nom ine d ì&us Lamprecht potenti iîìmus Danorum Rex .
l ita. 1533
q ,.memorabxl is ex ped i
C aroîingì d c creverunt
ma tui s d ifiî d ii s 1 0p 1 1a ignavm. 1
C arol ingì s d efi cient i a s certatum imer Ital osaoG ermanos d e Imperio.
I N D E X .
Ca rol us I .A ngl iaeRex ,à S coti s cap tiva s A ng11strad itur 2 2 7 . fecuri p ercuffus . 2 9
C arol us IV. Rex Boh emi ee Imperator creatur .
39 . tres ord ine C azfares con trà cum c1e&1.zbz
'
d . eum in Imperio O rd inem infi ftu… it q uih od ieq ue ob tine t. 4 o . cur pef îu Im; er z z 21 M a
x im il iano I . app el l atus fueri t.C arol us V. G enuam 11np01e11 11 G al l oxum d o111 111 10 l iberav i t.
C arol us V . Imperator creams, 4 6 ,
1°
uh eo Imperium G ermanicum ad fum 1nam Po ten tiam
C aro l us V. cogn0m ine Sapiens , R5 x G a1113 . 1 4 2C aro l us M ar té l l us, omniùm G 311111 P r incip um
pugnac ìfi îmus . 1 1 4C arol usM . fui s arm is ac vi&oru g G ermaniamI tal ia
‘
m,ac m agnam H i"
p anix pan em d omu i t.1 2 1 . e um nativi tate morì bus , l inguaf ufl fc G ermanum afferi tut contra tem era
r iam G al l orum negationregnum . 2 33
C afpar C ol ìneus, G al l ineA dmiral i us , H ugon ctarum d ux .
_
C atal on i i ah H 1fpanis d efi c1 unt.C aufa m01 uum .1 c mutationu
,m in R1 itann1a.
2 09 . J eq q .
h icang ze regnun1 .
h i l enfes R emgub l ic31n haben1 .C h i l p eri cus IV . ; ognom inc S 1up id us u11 1m u
,
s
M erovingo rumR <3gum . 1 1 5 .à Z achan aP ont.R om . ex auéì oratus & 111 coenob ium d etruf us
C hina: r egnum anti q uifi îm um perh ibc tur . 30 1
C horornand r:l comy l €éì i tu1 regna N axfing x .
Chon i an reg11um.,
'
I N’
D E X .
Con troverfi a d e Ep i f'
c0pal i invcfi imm per aianul um bacul um .
0 5
Cmcus fecund a fami ng Po l onorum cond i tor.
5 4 . C racoviam ex fi rux i t .
C rimenfes feu P x; _cogenfes Tar tari Turcis fub
m atie: regnauth l umu l es , TurcatumRex .
C yprus inful a Vene to Imperio ad je6ta.
C yprus à Turcis ex pugnata . 2 7 2 , 3
A irî, M 0narcha: ]ap0nenfi um . 3o4 .‘
Dal ecarl i i ,montana d i fperr imagcns . z 4 o
Q almatia regnum . 7 3
Dam iata, fi rm i ffimum E gy pti cl aufi rum , H ar
l em enfi umB atavo rum am fi c io ex pugnata . z 4
Dani regno A ngl i a po zi ti fu nt. 1 9 7
DaniaN 0r vvegxa S uecia îr eq uen ter conium&a d ì sjuné ì a regna fuerunt . 2 2 9 , 2 35 38
Dania N orvvegie fi bi reges ex H ol fatigz d ucibu s c xearunt. 2 39
Decan, regnums 39 7
D ein : r egnum . I 9 1
De lph inatus fub P hi1ippo Val cfi o G al l ia: accef …
fi t. 1 4 4
Defchts , Tartaria d eferta. 8 6
Die te r i cus I . C om es Frifi 3 . 2 2 9
Difl i d imn inter C omi tes Palatino: acDucesB a‘
i
v axi x .
Dom inicus Fulgofus Primus G enmnfi um
d ux .8 6
Donaf r0 GonfiantiniM . Fabu}0fa. 1 2 3
Du
\
I N D E X …
Ducatus M ed iolanenfi s d efcr xptm .
D ucatus S l efvv icè nfi s cum H ol fatia ad R eg’
e 5
B ani z p c rven it . 2 37Duces Venetiarum u0tanm s p er annu l um m
m are p roj€6ì um fi i fi num A d riaticum q uafi
d efiaond en t .Duces Vinari enfes und e oriund i .
A fi -A‘
ngl orum regnum.
Egbertus .We fi -8ax onumRex . r g z 1 9 4
E ccel inus Tyrannus .
q uando ob tinuerit
d igni ty ; d cnotatur» ofiîcus q uibu£
d am , q u; Imgeraton Prezfiare tenentux E10
&ores . 5
E1e&orcs m tempore inG ermania
efiafl ici aliî‘
S ecul ares .
5 z . Temporale; q uatuo r:&0r0s quatuor temporalpi fc0p i Bamba gcnfi s ll e&0res Sax
'
oni ze à Bemhardo A lberti Urfi F.
E 1e6’cor ìs M oguntini fumma perImpcxiuc r
ioum pomfi as . 5 3
E l e&orum numerus fep tenarius q uando (Pri .
mum confi i tutu& 4 x . S eptenarius au&us ad …,
Emanuel C onfi antinopol itanus Imperai gn 2 0
m i r H emp tz q M i r tz a, -Rex' P erfi x m z ifu xon î.
for i s fui occifus .
Em ire lmumenina, i .e. RC} ; cred entium , ti tu l us
I N D E X .
E l e&0res tempo ral e s .
Ey ifcop i Rom . au8coxi tas quand e max ime in.
val uerit.
Ep ifcop i R omani magnam Ital ie partemtm uerunt.
E rì cus Ruffus p rimu s ex Ifl zmd ìa in G ron
d iam trad ux xfl"
e co l ono s p exhibetur.
E uang€l ì ci inter fe d ifi è nti re incipiunt .
E x Ped i tionez—z in fubfi d ium Tee 8 .mul toti c
L atini s i teratae.
E xped i tionì s Sacro; in l’al qfi inam d eforiptio
eius ignpemto r confi itutus Godofxid us
tharingìac d ux vul go d i&us Bufi im ezu .
FA i rfax ìus, d ux ex erciw s Parlamenti .
Ferd im nd us C onfal vus d e C ord uba R
H i fp . inî tal ia pm fe éì us , incred ibih vì rrm
prud entia regnum N _eagol ì ta, num exipuit
p rop terea d ì8cus m agnus C ap i tancus .
Ferd inand uxM agnus, primus Rex C afi el l g. 6 3
Fez , regnum . 3x6
Fin ml aDe rma, Rex Z eì l on . 07 . cum hoc O ; …
d inc s fed erati B elgi i f ed us ini vere .z l zd .
F l accius I l ly ricus ìn grav€ erroxem d el ap fus . 4 s
Fl orentia fub fi atu Keip . max imus mu tatione s
fufi inui t. 1 02 . in M onarchiam mutata. 1 03.B
ber tatem improfp exe rep eti t. 1 04 . fi t m agm a
Ducatus . 1 o s
Fortuna ; ìnful c; fi ve C anaria: fi ngq fuos xc .
ge s habue run t. 32 7 . q uànd o ah H ìfpan i so
d e
t e&ee. zbzd . ÌIICOÌZ£ cat chan t igne f e r ro .2%1 d
Fran ci G al l ìam mutarunt: in R egnum Franca .
1 0 8 . inful fe negan t fefe o rigm c G e rmano
I o j
Franci ; primaz‘
termini q uoufq ; ex tend erentm
1 09 En u
I N D E X .
R ipago rm . 1 6 2
G€nuam ar is M ed iterranei hnp e rium afi”
e&av i t.8 6 . c 1 eaVît Duces . 8 7 .flu&uavi t in ter ex texos .
zbz'
d . in l ibertatem r efi i tuta c fr. 8 8
G erm an ia in d uas fci ifa fa&10nes .4 8.in L iguamUnioncm . 5 0
G erman ia: Imperium. v id e Im; er ìnmîG erm anorum regna. I 9 3 1 94G od of r ied us L Othaxingix d ux vulgo d i&usB u l l zonem E x ped i tmni s facrx in P al azfi inamimp eratom 8 .an R ex H ierofo l ymorum c rea
tus fuexi t. 1 2 .ejus fep ul chxi infcrîp tio . 2 o
G othorum regnum q uaea comp l e é’ce rcmr.
1 5 S fa M aur is d ef’crué ì um fuit. 1 5 9 . mox i re
rum ere&um . 1 6 0
G ranad am agnam H i fpani zeBaeticaepartem com
11 16 491 11 11 1 . 31 9 . e;us regni ini tium .25 1d .
G regor ius S trep ius ,fi vc G 1 ìfcaU tt epaja,Dem e
tri i »d ud um d efun&i nomen perfonam ad
fumens , fefe l egitimum Imperh Rufîî ci heere
d em ;a&at . 2 4 8 . f raus d ete£’ca , 2 4 9
G ron l and ial fi and . col onia hod ie per i i t. z 34
G uì fì orum H ugonot.fa&iones in G al l ia. 1 4 9
G uelgh i G ub el l in i feral ia fa&ionum nomi
na, quand o Primum aud i ta. 1 4 . eorum or igo .
ibid . 7 9 . 1 02
G ufi avus A d o lphus omnium q uos un q uam
S uecia habui t r egurnm ax imus vi&or.io
fi fl ìmus . 2 4 1
G ufi av a s E ri cf'
onius rex Suecia c ì eatus . 2 4 0 .
pr ima 8ucc ise potent i:: fund am enta jecit . ibzd .
H .
HA bafi îa:majorem partemTurcx occuparunt
31 v i d e|
.À b)H m f .
Hai ti in ful a quam hod ie H ìfpan ìo l am voca
muS , quinque regna comgl eéì ebatur . 334
H a
m S cy thar .,2 81
S ch é riph i el l at. 32 6
H arfagerus,feu C omatu3,
N orw egia rex . 2 31
s q uo tempore ìmuribus cor
eb ri d es , iuful at.
per N orvv egîam Scotian_1
2 34 . è S uecix Regibms d efi ru
2 35
d etetam Rempub l icam confl i
tuerunt.
enr icus A ucq as ,und e fi c d i £ì us . 6 . l udos equefi xes , q ui Tou rnq y 4 vocantur , infi ituj r.
H enricus, Dux And egavenfi s , C aro l i IX : Regis
G allize frater P ol onia:Rex creatus . 2 6 o . in …
tel l eé ’ca f ratr is fui morte: , p ertx fus m orum
CQ HV€I ÎIC.
cul troM onachi confoffus . 1 4 9 , 1 5 S
H‘
em icus 1 1 1 . N iger , B reciflaum Bohemix te
gem v i é’cum cogi t regio ti tul q abfl inere . 1 1 .
Romaxfi s P on1ifi ces 1 0 l ub itu infi i tui t.
IV . jù re hex ; £ i tario fuc'
ceflî t.H enricus IV . Imperator. 1 2 . ah omnibus d
ima: necefi î tatj ced ere feq ue HP ontifi c i fupp l icem fi fi ere cogi tur .
i bz'
d . e;us vita tragica. 1 3. nul l i P rincipum ìtemporibus A l e x and ri M . I.C azfaris forti
ga
mumcamsf.x3. Lothario Saxome 1 4 .
H enricusVI . Imperator.Hm
‘
r icus VII .101 c reatur .
mo ritur,
H enricus Vi l : iaeRex fecu'
l ì fui S a lom on.
2 03. fem ina.
rub ree & Rofa: albaz in
petuum ex tmx l t.
H enricus Sax oniae d ux d i é’cus .A uceps
1 ium in fam i l iam Sax on icam intul ît.9t itu l um Imperatori s contentus 11 011 1 1
gi s‘
Romani .
cu rious Supe rbus , G ue lphi ceefa&ion is caput.
2 5 .à C onrad o III . Imp ; p.t o fcr ip tu3 omni
bufq ue d ition ibusfui s ex utus fu it. i bid .
ibernia antiq uiflîrni s tempor ibus in q uamp lu.
rima regna d 1v i fa fu”
i t.
H ibernorum rebe l l io.2 1 7
H ieronym i‘
SaVanorolx p roy hetia d e adventu
ieronyrnus»P 1 agèrifi s contra . fi d em d atam
combui’cus
1e1 0nymns
ierofo l yma a C hn f hams ex pugnata
H ierofo l ymorum regnum fub mov e
C h rifi iani s per LXXXVIII . annos i ì cti t
H i l d é brand us fi ve G regor iu3‘
l . iPontifi cum
mnium fcel emtîfl îmus . 1 2 . H enrico IV.Imperatori îege s v i
l i lî im'
o mancipio'
into l erab i l es
ind ignas*
p rà fcrib i t. 1 3.
'
ejus regnum perfi
d e & p rod ito1 ie in Rud olphum Suevix d u
cem confert.
H ifpan i d om iti sM anu s per univerfum
o rhemarma d om inationem ci rcum tul erunt. 1 7 3
p rzeten d unt ins
' in novum o rhem . 1 7 4 . porem1 ia
’
Gal l o inferiores , fuc'
ceffu prud entia fu
i N D E x .
H1 1îìî tarun1 fa&io B ohemiarn ingenì i’càl anfi tàte
A cchx feu A gages,p0Pul us interiori s A f ric;ferocifl ìm us . 31
ge110L ithuan ia magnus Dux C hri fì ianam
amp l c&itur rel igion em . 2, 5 6 , 2 5 8
]aniz aroxum tumul tus aud acia apud Turcas .2 7 3
]aponìaDam s parmt.3 fuccefferunt Im
PCÎ3ÎO ÎCS . 30 5
Ib rah imus ,Turcatum Imp . 21 ]aniz aris Rrangul atus . 2 7 3
Imperia txed ecm1 Q xb i s terrarum . 1
Imperii G erman… m ajefi as . maix ima potent ia fuit fub O ttone I . 7
1mperìum \
îì om . Q etmànicum 2 . eius in i tium .3
Imper ium a\
Fran è 1’
s ad S ax ones , Sax onibus ad
f rancos , Francis 1 terum ad S ax ones ab h is
\ adw
snevos , d e ind e ad d ivexfà s fami lias , d eniue si d A uf
’criacos al i q uand iu interturbata
?uccefi îone d ev d l utum efi . 9 . dy seqq .
Imperium G ermania: tres habuit period os . 4Sub pr im a period o Imper ium partim fui t el e&ivum ,
partim hered '
fi atu mereM onarchicum . 5 p eriod us fe
d a. 33. tertia.
Ind iaO cc id ental i s per C ol umbum d ete&a. . 1
Infantes cur v ocentu,rP 1hn qg eMti fi l ii vel fi
R egum H ifpamze.
]ugz , cond itoxes P eruvix .
Inter zm l ib er .
Interregnum m emorabi l em G ermania XVI 1 1 .
v el ut al ii x x . annorum .
ìoachimus A cad emm: Francofurt. fund2 tor .
od0cus,MoraviaMarchio lmger. cxeatur.
I N D E '
X .
]0hanna, puel l aL o tharingia,fo l vi t obfi d'
ìonemu 1 b i s A .a rel ianenfi è . 1 4 2
Johann ; d u; mon i’crofae l ib 1d ini s animo fu
Pra fi d perfi d o immani N eago l i regna
1 unt. 9 8
]0hannesAnd re ; Schmid inus , Theol ogusWi rtembergenfì s prgc ipua
fchì fm ati s fax . 5 o . l i …
brum C onco rd i ; p rocud i t.i 17i d
_.
J ohannes Bafi l i d es Rufi îam ì Tartarorum jug0l iberar. 2 4 5
Iohannes B afi l id es l I .ty rannorum omniumim…
m an iiîîmus .
j ohannes Bocol d (21 1 101 L eid ei1 fi s rex A na
bap tifi arum .
c han. H ufs con1ra fi d em d atam comb uftu s . 4 5
ohannes M.agnu
‘
s ,cognom ine C i cero G exxn . 6
ohannes M arbachius , Theo loguhannes N
'
n ca fecuri percufi'
us .
ohanfi es Reebock ,m ol i tor ,fe E 106’101 6 111W01…
d ema1 um d ud um d efun6tum m en ti i ur . 5 9
]0hannesTez ehusM onaehusl nd ulgencias ven…
ohan_
nes Z i f'
ca, d i1 x Hù fi î tarum :
ofephus S é hal ad inus regnum H ie 1 0folym ièa …
num fund i tus everti t .l fland i aN orvvagorum co
Ital ia 901 Pontifi ge s l ì om1 anhorum mamm e f e rax fui t . 7 8 . Dì
1 11 va i :: regna,d om ìna,Ducatq s ,P r in.
c ipatus &,R efpub l ié 33.I tal i è ì ì
’
mperi i fi nis.uhm, p rovm c1a.
ufì i tia A ragonum , magi i’cmtus .
KA l ecutum inter regnàM alabar imperiumobtinuit. 2 9 $
1 N'
D 13 x .
Katak i0nlu, feu N igrogum A ri è tum ,& A k i0nl u albox
‘
um A 1 ietum d ux fa&iones Turcom anno rum . 2 7 7
Kiovi‘
a”
, RuflîaeDucatus . 2 4 3. Pol oni s d evaRata.
Ki rcafi î feu M amal ucci in E gy p to Ta rei s e…
v e1 fi . 2 7 0Ki reo
‘
rum fami l ia C rimenfî s feu P rx'
copenfi sImperii cond ire r 2 87
Kl em G ermanis rig1d us vel parcu3. 4 4 .Koningberga, urbs, ?a q uo ex tru&a. 6 4Kunk am in fex regna hod ie d ivìfum. 2 5 6
L
Ancaf’crenfium Eboracenfium fa&iones
A ngl iam gravi fiîme ad fi ix e1 unt. 2 03
L and -G orb ia, vel Gmb l axi d ia, i .e . regio 6 01110
1 1111 1 . 1 5 7 . haec vocab q l a pro relTu temporis
corrupta fuerunt in Languefocìam C ata
Ioniam . z'
bid .
L aniena P arifi enfi s. 1 5 1 5 3
L autunì iA lmorav i d a; pepul erua enetos . 32 7 .
i l lo s pepul e1 unt A lmohad x . i bz'
d .
L echus , Pol onorum pr imus Dux . 6 1 , 2 5
L ex Salica, ead em q wea ci ca: 1 1 . 1 09 . um
d e fi c apgel l ata. 1 1 o
L igua facra. 1 5 4 .
L igue H ugonottarum fa&io in G al l ia unde
fi ux exi t. I 33
L ingv aeH ì fì> anicx tertia f ere pars efi A rab . 1 6 0
L i thuan ia P o l onia accefi ì t. 2 6 m agnus efi Du
catus . 2 6 2
L i von ia B oruflî .1 , regno l’o l omx accefferunt.
2 5 7
L ongobard i Sax ones fuerunt . 7 6
Lorhar îng ìse d uces cu1 fe l egi tìmos reg'
ni Gal l ia:
hered es ja£‘tent. 1 32
I N D E X .
M archiones E l e&ores Brand eburgmx ì q uod efcend ant. 5 8
M orcom irus , Rex Francia . 1 09M areG ronihm . 2 33
M argare ta, S em iramis Danorum,trium p ren
t rional iurn regnorum 1 egina. 2 36
M arocco , regnum . 1 6
M aro1hus , M _omv igRex . 6 2
M arfi l ius P atavinus , l tal us Imgerator is potefi atem contra Papam d e f end i t. 32
M arucco urb s ?1 q uo cond i ta. 31 8
M as Aniel l o tum ul tus N eapo l i. 1 0
M athi l d i s , fcortum H i l d eb rand i Papg. 1 2
M auri pa ti ti univerfa H ifpani&. 1 6 7 . ah H i
fpan is'
d ef ecerunt 1 83
M atth ias C 01 vinus Hunniad'
es . 7 5
M ax im il ianus I .B urgun'
d icam d ommn cumA u.
fl r iacam atr imonio jungit. 4 6
Max im ilianus Dux M ed iol anenfi s ì Gal l iscag tus in carcere ex
'
p i ravi t. 1 4 8
M av varanachar, regnum. 2 9 2 2 94
M ed iob nenfi um Ducum oxigo . 89
M ed iol anum fab L ud . X II . accefi î tG al l ig. 1 4 8 .
fund itus à F1 id eri co B arbaxofl‘
a ex ci fa. 89
apud M aum s . x 6 6
M erciorum 1 egnurn q uo fund atum . 1 9 2‘Merin i d efi 1 ux erunt A lm oh ad as .31 9 . obnnue
1 unt r egnum Fez ; 32 2
M erovcus f ami l igM e 10vingorum c ond itor. 1 1 1
p rimus Fran‘
coru_m Regum C h ri fì ìanam 1el i
gionem amp l ex us efi . 1 1
M erovingi apud Francòs primo regnarunt. 1 1 1
M ajoxibus Domus poteflattì regno ex utx
funt. 1 1 4 .
Merhod ius , M oravorumAp o i’co l us . 6 2
M ex icanoru1nregnum oxigo . 33o. .abHifp g
nl !
nis d ete£ ì um .
M i chael Fed rovv itz novam Imperatorumuk u fl
fi x fam i l iam cond id it.
M rieciflaus p ximus 1 d igionem Ch 1 ifiian_am ìn
q oniam int rod ux it . 2 5 4
M ogo l e s'
l‘
atat ia poti ti . 2 8 4 . fummus eorum l m
peratorM agnus Khan eM ogol um amp l iflîma g atiM ahr
, vocabu l um und e flux erit.M on a, inful a .
M ona1 chia fu it fimpl ex abfo l uta apud M au
ros , apud C h 1 ifi ianos m ix ta Iî'
mitg ta.
‘'
1 6 7M onomotapa d ivid i tu r in q u
’
g tuor regna. 31 8 .
v e ru\
n1'
ejus nomen efi M o‘
caranga… wid .
M oran a, an tiquum gorens reg11um, q uand’
o
ex ortam . 6 2 . ah A rnulpho Imp . in Prov inciefe rmani 1 è d a&um .
M ofcovia urb s , Ruflî g A lb ; caput fa&a fuit . 2 4 5M uhavia p rimusM aurorùm inH ìfpania C al i
gha.
A gai regnN ajagenfes quand o ex 01
’
11 .
N a 1 fingx rggna funt N
gar O xix a.
‘
Navarrx regnum .
N eago l ìtan i l ibertatem al i q uoues
1 00
Neapol itanum Reggmm fub C aro lo l l .’
G al
l ix accefi ì t.N eomagum , pr
N icea, So l ymann i Turcarum Imp .
C hri f’ciam a ex pygnata .
orm . cond id eru,
fit'N 01m 1 nnica invafi o regnum A ng l ia veh emca …
tex ìmmumvit
I N D E X .
N ormanno rum P i ratarum immenf'
a agmmaperG allias
‘
, Britannì as , G ermanias , l atrocinio infam ia. 2 31
N orvv egja o l im comp l ures habuitReges . 2 30
orvvegm Reges jus p ra tend unt—in inful as O r
cad es . 2 34
Novogard ì se urb is p p tentia. 2 4 6
O .
OA ttafl
'
eni regnum Fez occuparu nt… 32 3
O l ha,feuH el ena,Ruffo1 umS emi ramis . z 4 2
Omm iad a cond id erunt r egnum Fez . 31 6 . ocen
pa'
1 unt G retam , S ici l iam , Sard iniam G orfi
g am , M al tham , p artem q ue Ital iae. zbz'
d .
O rp ad es inful ae. 2 34 . ?1 regno N01 vvegì ; avul fa:in 30010 rum po td ì atem venerunt. 2 35
O rd o E 11fi f ì ro rum ah Innocentio III. ìnfi i tutus,ad L i von iam conv ertend am contra Barharos d efend end am . 2 6 0
O fman E rtho-G rul vafi iflìm i Imperu Turca'
f um cond ito1 . 2 6 8
Q fman II . Turca1 um Imp . publ i ce ì ]ani z ari sfi rangul atus . 2 7 3
Dfi -G 0 1hi p p fi H u
°
nnos regnarunt. 7 0
O tto Im
‘p . l egem H enn ci V l . d e h ered itari x l m
Per ii ucceflîone an tiquar. 2 8
0 110 1 . H enr_ici A ucupi s F. 21 rebus gefi i s M a …
gnm appel l atus fui t. 8 . r igid us jufi i tiae affer .
to r … zbia'
.
0 1 10 1 1 . finem imperio Ital iaz imponit. 3. Ad elb ertum , u l timum Ital iae regem , cagtum
- in
Bavariam re l egar. zbz'
d .
O tto II . cognom ixi e P a ll zd4 m 2 rs Sa r a cenom m
A pul iam C al abr iam e ci s Saracenis
e 1 ep tam Impe rio 1 ef’ci tuit. 8
01 10 1 1 1 . C re fcentium ejusvi dua chirorhecì s venenatìs tol l itur.
0 110»
I N D E X .
Ph ilippus Sue‘v iazd ux , nefarie in cub icul o { 110ab O ttoneWi tte lbacenfe comi te Pal atinoo bt runc atur . 2 8
Pì afi us , 1ufi icus terriez fam il ia: Pol onorum au
&01 . 2 5 4Pi&oram S cotorum regna incerta: origini s
I 8 7P ipini , Regi s Francorum d onatio . 9 1
P ip inus , cognomine P a rma cond i tor fecund gia; R egum Francorum . 1 2 0
Polon ia pnmoDuces habui t . 2 5 3. quand o 6 11 1 6 .
1 03R eges habers coepe 1 i t. 2 6 0 . S ue cia con
jun&a mòx avul fa. 6 1 . ingenti motu con
cufi à . 2 6 2.
Pontifi ces Romani Ital iam ab ìmperio abfi 1 ax e .
runa 7 7
inter Pontifi'
ces Rom . Imperatores ingenies
1 11 1 110. 1 1 1 2.
Po r tugal l i ah H i f°
pan i s d efi ciunt. 1 84 .]0hannemB reganz x Ducem R egem cream.
z é z'
d .
P resby ter i ]0hanni s ixnperium. 2 1 4 . Vulgi d eh oc 031n10. 2 1 1 , 31 2
Pxefi er C han i . e. Rex M ancigiorum P erfi ca
l ingua. 31 o
P retifl aus M orav iam ad Bohemos'
trans fc ; 6 2
P r incipatu s p l e ri q ue per G alh am B elgium
e 1m an iam fub C aro l ingi s cond i ti 1 2 4
P roteflan tium nom en und e 0 1 111m . 4 7
P feud em etrii quatuormi fere Ruflî x imp g .rium ad fi igunt . 2 4 8 . J eq q ,
l ’tol emaì s, fi ve A cco ì C h 1 ìfi ian . cx pugp ata. z 3
Q .
Ui d evx regnum . 31 2
Q ui s PO tCÌÌ: contra Deum magnum N 0
vogard ìam î’
prov erò. 2 4 6
I N D E X .
Ecarcd us , cognom q nto C atho l icus Émmus G othorum R egum O r thod ox us .
1 5 8
l eges C afi tl i x A ragonîz M onatehiam togius
H ifpani;t ad fe&at ur_xt . 1 7 5 . arrogarunt fib i
q uoq ue'
przerogativàm ime: omnes Reges
C hrifi iani O rb i s . 1 7 7
Regna Amer ic x . 312 8
Regni Gal lie; tranflatio M erovmgxs ad Carol ingos . u 5
Regnum Abyflînum . 30 8
Regnum L egionì s omnium max ime ex tenfumf uit. I 7 0
R efpub l îcaVene ta. S o . v id e Veneta Re:pwly l zcat.R ex Bohem iz pe rpetuum hab et fufl‘
mgium . 5 4
Rex H 1fpanig in p ergetuum P rovinci is C onf e
d erat i Be lg i i renunc iav i t. 1 o 8
Rid xatd us ,,A ngh x rex . 2 5 ì L upol d o A uflx'
md uce cap ì tur .
Rofa dupl ex al ba &'
1 ubra cur inter 1nfigniaRegum A ngl i a . 2 04
Ra fa rubra Ra fa alba , fa&iones , A ngl iam
grav i lfime ad fi ix e tufl t. 2 09
Rud olph us , paup er C omes H ab fp ù rg€nfi s , ,lm
p erator creata : . 33. Imperii d ecus primus
A ufi r iace; d omus ì g tul i t
Rud olphus E l e&or P al at. a fratmLud ò,vico in
ex i l ium p ul fusmo ri tur. .
Ruper tus E lg é’cox P al atinus , Impergl tor creatur.4 4 . p er errorem vulgo c i cognomen P ar *
a i
tr ib u i tur…
Ruricus DucaturnN ovogard iam’
cond idì t. 2 4 2Ruflì aG rgèam rel igionem confiantexretinui t.
2 4 3
I ' N D'
E X .
d ivi fa fui t inR ufi î am A lbarn Nigram 2 4 4Tg taris fubje é
’ca. 2 4 5 N igra P o l om ze ac cefl î t.
z é zd Tatarorum .jugo l iberata. 2 4 5Ruflîa per integrum d ecennium inaud iti s ja&ata tempefi ambus . 2 4 7
Ruflîx imperium Waregis cond imm. 2 4 2
S .
A l ad ini d ecima . 2 z
Sal icus i d em aoFrancus. r
Sali i, gen: Franco rum imp rimxs cel ebrì s. x 1 o .ab
h is fi c appel l ataL ex Sal i ce.
“
San £tins Keefa A barca primus A ragonîac Rex .
I 6 3
Sax onia vì&o W1 ttek indo regno Gal l ia: noce …
d i r. 1 2 4 .
Sag on ìc:ae l inguaeorigo apud Tmns$ y l vanosuhd é ? 7
Scha’
A bas Rex P erfi az cum Rud olph0 1mg.
foed us contra Turca_s Pep igi t. 2 7 9 , 2 80
S chagad ai , ter tius fi l iorum S ch inguis Khan, ad
fi d em C hr ifi ianam converfus, . remp l um ]oh .
B ap ti i’cze fl rux i t. 2 89
S chagad ai regnum d iv i fum in xegmim C hong …
Zan M avvaranachar. 2 9 2
S chab ek cond i d it r egna Ind ia O r iental îs . 2 9 6
S cheeg Sophi cond i tor fam i l ig S ophianorum
in P erfi a. 2 7 8
S che riph i i O attaffeni s fucc efferunt. 32 j d iffid jum co
‘
rum regnùm P ortugal l i ze grav ifi îmc
ad fi ix it. 2 4 . perp etua inter fe d ì fcord es . 2 5
S ch ingui s Khan , i . e .Rex R egum ,Tatarici Imper i i cond i tor . 2 8 5
S c incus Ducatq ial e … G ofì oro cònd id it. 2 4 2
S co tize regnum neque ogibus n eque p_o tentia
cum regno Angl ia: comparand um. 1 90
Sco…
I N D E X .
te pcrîe rum . 1 90
S uato ì l ucus, ul tîmus M oravommRex . 6 2
Suxones , fi ve Succ i , proprio s R egc s habuenm t .
2 o
S uthfex ìse regnum q uo f und atum 1Îc. 1S VVÎiZ,VXÎ Un d erv val d . focd us imverunt. 0 6
v i zfen und e fi c d i&i . 1 06
T .
T Amer lanis pofi er i' 1 etinuerunt regnum
S chagad ai Ind ium. 29 2Tamerla°nes , v id e Timu r .
Tancrcd us , mul torumy arens l ibero rum , d omiinop ia l aborans al l efì i s ìn foc 1 etatem N 01
mannorum p luribus, i'
n ex tcras regiones mil itatum peti it. 5 4
Tatari pofi Turcas in P erfia regnaruut. 2 7 6 . 31
Turcornann ì s eje fì i . 2 7 7 . ux. i : e rfa Scy thiapoti t i . 2 31 . C h inapoti ti . 30 1 . à C h inenfîbus
ex pu lfi s . 02 . d emo eam occupant. 30
Tatarica regna fueru…nt v el O cc id ental ia v e10
r ienml ia, y el S ep tm rrìonal xa 2 86
Tatara cci d èn tal i s d ÌÌ' Ì’f
—
a‘ in Regnum Zavo l
b enfe C rim enfe fi ve Pm coy enfe . 2 87
Tatarorum o r igo. 2 8 1 , 2 8 2
Tataros antiquior ze tas H annos vocav i 1 . 6 6
Tau 1 ica C he r fonefus, ho d ie M inor Tataxia. 8 7
T ener i f°fa, inful a. 32 7
T erra A nfiml ì s nond um d e te&a. 334
Thomas M uncer us r u i’ci cum b el l um ex citat . 4 7
Th rcm0fenum regnum pemnti q uum fu iffe cen
fe.tu1 . 32 1 . ali a nomineTel enfinum appe l l atu t z
'bi r’.
T imur,y u lgoTamerlanes , univ cxfum regnum
Turcîcuni A fi aticum in p oteflatem (nam re …
d igit. 2 6 9 , 2 90 ,P e rfi am recuperat. 2 7 6
Togrul—Bek m Primus Turcarum in PerfiaR
ex .
2 7 él
“
I N'
D’
.
E‘
X .
é um in l ’etfi 2 1 egnarint. 2 6 6
pregno nom ine E rde und e
G erm: mis appel l e tur S iebenbergen. 7 1 . pecul iarem P r incxpatum confl ituit. 7 6
T'
rol l‘
ò rum fam i l ia apud Suec'
os regnare cosp it.2 39
T rub orusDucat…P l efcov iam cond id it. 2 4 2
Tune tani regni,p f imus condito: Ibrahim fi l iusZ achari x … 32 0
Tufg: , gens pàfi or itm,i mmas fed es haì uerugtin ficy thia. 2 6 4 . 1ferfi ,
a ponti. z'
l n'
d . in A fi aM x,
nom regnarunt. 2 6 vafl i iîi mum Impcriun1
e rex erunt. z 6 8 .per venerunr in E unòpàit1 .z 6 9f ra&i T imurc . z
'
bz'
d . poti ri i mpe,f io O r ien1 is .
2 7 o .everteruxî tKircafl i os feuM amal u'
ccos in
‘n pto . i bid . H ungar iam invaferunt. 2 7mq ccupatunt A fr icam Cyp tum . 2 7 2
Turce; H ungax iaxn vehemente r d èb i l itarunt. 7aperte Ke ip . Veù e tg exmum mòl …iuntur . 8 4 ,8 5 occuga runt regn
'
a T ufi i s, Thremefen.
32
Tui carumîmperatòtum‘
q u1 Gunix regnarum ,
vera feries .Turcarum impenùm d ec l inar.Turcaruni regn
'
um d ivi fum in O ccid ental eO riental e . 2 6 5 O ccid ental e d e ftru&umC hrì fi ianis
,zbz
’
d . Oxi ental g ì fIîatari sTurcomann i P erfihm o
‘
ècup q ntfT
T
,pm e coxîfi xmata‘
.
A l efi i ex tin&i inÎl en'
rîc o Il !
Veneta Refp'
ub l ica.& an tiq uj îima q p ti
ma hodie cmfecur. 791 1mpè nùm perl ia
I N D… E X .
x ia,continen tem Inful as l ongiflîme ex tend i t. 80. ho f’ces e;us p razc ipui in ip fa I tal ia G enuenfes f uerunt. 8 2 . d ecl inare ca pit . 83.Tut
cseaperte'
i l h ex itiummo l i tu'
r . . 8 4Veneta; Keip . hofl es al i i funt ap erti, alu occul ti .
Veneri p umo habuerunt tr ibunos fumma cum
porc i ì ate . 80 . d eind e d uces . zbzd .
Venetia in orbe novo cenf'
entur q uod in anti …
u0 f ui t Ty 1 us . 80. carum origo . i bz‘
d .
Ve p era: S ienl ae. 3z , 9 8
Viennà A ufi riae ì Solymamio Turcarum Imp .
2 7 1
Virey p rimus’
regni C hina: cond iror p erhibe
tut . 30 1 . hu1 c omnium artium inventxonem
ad fcr ibunt C hinenfes . i bid .xz apor, regnum . 2 9 7
Vl ad im i ria,Ru lîì acDucatus . 2 4 4
Vl ad imirus’
urbem Vl ad im ixiam ex fi rux it. 2 4 3Vl ad iflaus ,Da cum x x . ah H enrico IV. Imp .R
’
ex
B ohemiaecreatur . 6
Ù sbek anum reg:;um ?a. q uo cond itum . 2 9 3,
Vsk occi ,Dalmatizz efl%ragens . 8 5
Uz um C afiànes,P erfix Rex ,fol enne feedus cum
Rep . Veneta contraTurcas Pep igit. 2 7 7
W.
WÀ regi imperium Rufiî z coi1d id erunt.u z
Wa ivvod x , L atinis P al atiw . 2 5 4
eflaus Imp . cognom ine Ignavu s . 4 4 . vete.r es C aligulas , N erones al iaq ue portenta ty
.
*
rannid e fua renovavit. z‘
bid . Bohemiam pefi î .
m e adm inifl ravit. 6 5
Wcuccflaus III . nefarieO lomutz u ìn M oraviaob truncatus fam i l iam Ze
‘
0horum fiveO tto
garomm 1 e1mimvit. 6 4
Wefi
