(Christoph August Theodor Cordua uit Mecklenburg)

AANTEKENINGEN OP DE SURINAAMSE FAMILIES CODFRIED, HEUFT, HÖFT, HOEUFFT, CORDUA, NEUMANN, MOSANTO, KERSTER EN DE FARIA

Mijn oproep op het internet aan nakomelingen van de Mecklenburgse families Cordua en Neumann die connecties hebben met Suriname, bracht mij in 2006 in contact met Alfred E. Corduan, Dagmar M. Rios (Newport bij Los Angeles), Cristina Bredt-Kriszat (Hamburg), Marijke Kerster en Rosita de Hooge-de Faria (beide in Nederland). Na vele emails en deelonderzoeken beschikken wij over veel fragmentarische informatie over deze families welke ook verband houdt met alle bewegingen en

hoogtepunten van de wereldgeschiedenis. Deze oproep volgde naaraanleiding van een eurocentrisch artikel in Wi Rutu (juli 2004,p. 66-73) getiteld: ‘Een poestische burgemeester in Lubeck,’ over Johann Martin Andreas Neumann (1865-???). Hierbij wat informatie over de bronnen en enkele highlights.

Informatie over de families Heuft, Hoft en Codfried blijft erg moeilijk te vinden. Daarom is dit artikel tevens een uitnodiging aan geïnteresseerden om verder bij te dragen aan dit onderzoek. Men kan meer lezen en afbeeldingen bekijken op o.a. de site: www.cordua.com.

(Johann Martin Andreas Neumann, urgemeester van Lubeck, kleinzoon van een voormalige slavin)

Andere Surinaamse slavenfamilienamen die mogelijk bloedverwanten zijn en/of manumissie connecties hebben met dezeAfrikaans Europese families zijn: Venghaus, Coener, Denkman, Huyman, Nanes, Uitman, Schrommer, Bloemendaal, Kanstein, Gyn, Aken, Charm, Cordu, Dail, Dalb, De Parra, Ram, Roosbergh, Saalocin, Scholtsbergh, Selier, Troon en Vijver. Mecklenburgse familienamen die ik mij opvielen waren Behr, Both, Nicolai, Oldenburg en Oppenheimer. Hermann Vermehren was Theodor Cordua’s neef in Suriname. De families Cordua en Neumann, wiensEuropese nakomelingen zich vanwege aristocratische pretenties Cordua Neumann of Neumann Cordua gingen noemen, bezaten o.a. deplantages Kwatta, Crommenie en Overbrug. Er zijn connecties metslaven van Plantage De Vrede. Het voormalige La Paix welke behoorde aan de weduwe Pichot, de moeder van Maria Susanna Du Plessis (1740-1795).

(Neumann uit Mecklenburg, slavenmeester van de Codfried. Gewitte foton, blauwe ogen zijn nep.)

De familienaam Codfried begon in 1863 met vijf leden Mariette Adriana (1860?)??? waarvan de leeftijden zo uiteenlopend zijn dat de connectie mogelijk wijst op een gemeenschappelijke vader. Men gaf dezelfde familienaam aan vrijgelaten slaven die bloedverwanten waren. Alle Codfried’s die ik tref stammen af van Mariette Adriana Codfried. Mogelijk hebben andere leden hunnaam veranderd. Misschien dat een verschrijving tot Godfried werd behouden? De naam Codfried, CDFR, doet ergens denken aan Cordua, CRD. Wij zagen dat Hoeufft, Heuft werd en toen Hoft. Cordua werd Cordu

(Sophie Elizabeth Neumann Crdua, dochter van Cordua en Katharine Heuft.)

Merkwaardig is een traditie binnen de nakomelingen van de Mecklenburgse families Cordua en Neumann dat zij van Joodse origine zouden zijn. Sommige huidige leden gingen zelf over naar het Joodse geloof en huwden Joden. Echter kwam er gedurende dit onderzoek geen enkel bewijs boven tafel, waardoor

bij mij de indruk ontstond dat deze gekleurde families hun donker uiterlijk verklaarden door een Joodse origine te verzinnen. Kennelijk was dit minder stigmatiserend dan te praten over de Afrikaanse origine van hun voormoeder Katharine Heuft, die tot 1804 een slavin was. Haar kinderen met (Christoph August) Theodor Cordua, die melding maakt van zijn Portugees/Joodse origine in zijn memoires/reisverslag, werden Luthers gedoopt. De naam Cordua is afgeleid van Cordoba of Kurtuba (Arabisch). Mogelijk geretoucheerde foto’s van Katharina’s kleindochter Sophie Elizabeth Neumann en kleinzoon Christoph Theodor Neumann Cordua, nicht en neef van de burgemeester tonen mulattentypen met zwart haar, zwarte ogen eneen behoorlijk donkere huid. Een schilderij van een blonde, blauwogige burgemeester beschouw ik als ‘gemooid.’ Anatole Neumann, een kleinzoon van de burgemeester die naar Amerika immigreerde, heeft erg afrocentrische trekken wat op endogamie wijst. Van Theodor Cordua, Katharina’s partner bestaat er een jeugdportret, een eurocentrisch schilderij van de Romantische school, terwijl van beide persoonsbeschrijvingen ontbreken.

(Christoph Theodor Neumann Cordua, zoon van Cordua en Heuft.)

De Duitse deelstaat Mecklenburg is de geboorteplaats van hertogin Charlotte-Sophie van Mecklenburg Strelitz (17??-18??),de Britse koningin van George III, met ‘A true mulatto face,’ volgens haar lijfarts. De portretten door Sir Ramsay tonen duidelijke Afrikaanse gezichtstrekken. Koningin Beatrix’s grootvader, Hendrik van Mecklenburg- Schwerin stamde af van de andere familietak. Het adellijke Mecklenburg geslacht stamt af van de Orbotrieten, een Slavisch volk die ook Wendels worden genoemd, maar die wij kennen als de Vandalen. Blijkbaar hadden de Vandalen ook hun Afrikaans Europese elite en waren Charlotte-Sophie’s ouders beide leden van de endogamische, zwarte en gekleurde Europese natie. Belle van Zuylen ging in 1764 naar London waar zij aan Charlotte-Sophie werd voorgesteld. Dagmar M. Rios schrijft dat het Mecklenburgse dialect apart is van het Duits en meer overeenkomsten heeft methet Nederlands en Vlaams. De voorvader van de adellijke Nederlandse familie Hoeufft komt kennelijk uit Mecklenburg.

(Componist Theodor Albert Henri Neumann Cordua, kleinzoon van de burgemeester van Lubeck.)

Burgemeester J.M.A. Neumann was een kleinzoon van Katherina Heuft, een in slavernij gehouden meisje ‘Keetje’ welke al als kleuter, samen met haar moeder Elizabeth ‘Betje’ van Lolkes (van Plantage Wayamoe), in 1804 werd gemanumitteerd. Zij staat ook mysterieus te boek als slavenmeesteres Cornelia Henriette Heuft in het Emancipatie register 1863. Katherina en Theodor Cordua (1796-1857) sloten in 1820 een informeel, een gemakshuwelijk; en verwekten zes kinderen. Hij schrijft haar naam als Katharina Höft. De twee oudste dochters huwden twee broers Neumann uit Mecklenburg. Christoph Stephen Friedrich Neumann (1814-???) trouwde Henriëtte Catharina Charlotte Corduaen zij kregen ???kinderen. Het huwelijk van Marie Elisabeth Cordua (1823-1896) en Martin Andreas Neumann (1814-1896) bleef achttien jaar kinderloos, maar na de verhuizing van dit gezin in 1864 naar Lubeck werd Marie Cordua, wonderlijk genoeg, zwanger en beviel van haar enige zoon, de toekomstige burgemeester. Een zoon van Katharina Heuft, Rudolf Ferdinand Cordua ging naar Galveston, Texas. Zijn jongste dochter dr. Harney May Cordua werd een plaatselijke beroemdheid.

(Maria Jacoba van Goor 1687-1737, de oma van Belle van Zuylen.)

In mijn brief aan Slot Zuylen d.d.??? op Waterkant.net Forum Algemeen, over de verstopte portretten van de gekleurde regentenfamilie Van Goor ga ik in op Katherina Hoeft. Het Wi Rutu artikel houdt rekening met de mogelijkheid dat zij een buitenechtelijke dochter is van Jan Diederik Hoeufft (1760-1801), echtgenoot van Henriëtte Wilhelmina Bedloo (De Bronovo),die officieel kinderloos stierf. Hij behoort tot de familie vanIsabelle Agnetha Hoeufft (1683-1725), de oma van Isabelle Agnetha Elisabeth van Tuyl van Serooskerken (1739-1805) die bekend is als de schrijfster Belle van Zuylen of Isabelle de Charrière. Van Zuylens vader heet Diederik Jacob. Katherina Heuft (Höft) ontving in 1863 een schadeloosstelling voor negen slaven die als familienaam Hoft kregen. Haar dochter Catharina Charlotte Neumann-Cordua ontving schadelossstelling voor vijf bevrijde slaven genaamd Codfried, waarvan de jongste, de driejarige Mariette Adriana Codfried, mijn overgrootmoeder werd.

(Gewitte afbeelding van Belle van Zuylen)

Theodor Cordua en Heuft beëindigden hun ‘Surinaamse huwelijk’ toen hij in 1840 naar Amerika vertrok. In 1844 werd hij één vande eerste immigranten van Californië. Daar sloot hij een gemakshuwelijk met Theodora Mosanto, een dochter van Mosanto, die als een zeer donkere Indiaanse werd beschreven. Naderhand

was Cordua behulpzaam met de terugkeer van Theodora Mosanto naar Suriname met hun kinderen. Marijke Kerster is een kleinkind van Theodora Johanna Georgetina Cordua, een dochter van Theodor Cordua en Theodora Mosanto.

(Helena Jacoba de Vicq, de moeder van Belle van Zuylen.)

Een neef van Theodor Cordua, Johan Heinrich Cordua (-1844) huwde de rijke kleurlinge Andresa Jacoba van de Bergh (1801-1887), weduwe Van de Vijver, die woonde in het tegenwoordige bisschopshuis aan de Gravenstraat/ Aaronsstraat. Na de dood vanCordua huwde zij de Amsterdamse, J.J. Charmes. Zij bezat 52 huisslaven. Het huwelijk met Cordua bleef kinderloos, maar men treft verschillende gemanumitteerde slavinnen en slaven die hunslavenfamilienaam lieten wijzigen in Cordua. Hetzelfde geldt ook voor enkele voormalige slaven die hun naam wijzigen naar Neumann. Aannemelijk betreft dat buitenechtelijke nakomelingen van deze Europeanen. De componist Theodor Albert Hendrik CorduaNeumann is een kleinkind van Katherina Heuft en een neef van de burgemeester. Hij scheidde van zijn vrouw ???, mogelijk omdat zij hem niet wilde volgen naar Suriname. Vreemd genoeg kregen de kinderen die staande het huwelijk werden geboren de achternaam van hun moeder.

De familie De Faria heeft connecties met Theodor Cordua via zijn ‘common law’ Indiaanse echtgenote Theodora Mosanto, via hun dochter Theodora Cordua, de oma van Rosita de Faria. Rositade Faria gehuwd De Hooge, is een zuster van Rabella de Faria die haar eigen luchtvaartmaatschappij had, en ‘Zwarte

zakenvrouw van het jaar 200??’ werd. Zij was korte tijd ook wethouder van Rotterdam.

Verdere bronnen:

Theodor Cordua, The Memoirs of Theodor Cordua: The Pioneer of New Mecklenburg in the Sacramento Valley. Edited and translatedby Erwin G. Gudde.

Max Lenz, Johann Martin Andreas Neumann, Gedachnissworte, Hansische Geschichtsblätter jaargang 28, 1900- jaargang 67/68, 1942/43. Met een afbeelding van Neumann.

Geschilderd, eurocentrisch portret van J.M.A. Neumann op het stadhuis van Lubeck

SurinameHelppagina.com: Gravenstraat 010-012

Egmond Codfried, Maria Susanna Du Plessis (1739-1795): Dader ofslachtoffer?(2005)

Egmond Codfried, Belle van Zuylen’s vergeten oma; Maria Jacoba van Goor (1687-1737); Een beknopte studie over zwarte en gekleurde Europeanen en Nederlanders door de eeuwen heen. (2005)

Iconografisch Bureau 82496, waarsch. Jan Diederik Hoeufft (1760-1801) door CH. Hodges