การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

THE DEVELOPMENT OF STUDENT CARE AND SUPPORT SYSTEM BY USING PDCA CYCLE : CASE STUDY AT WATPATHUNG-HUAIYAP

SCHOOL, BANTHI DISTRICT, LAMPHUN PROVINCE

ธตนดดา สงหแกว

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษา

หลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

พ.ศ. 2562

หวขอวทยานพนธ การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

ผวจย ธตนดดา สงหแกว สาขาวชา การบรหารการศกษา อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาสตราจารยประวต พนผาสข

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ผชวยศาสตราจารย ดร.ส าเนา หมนแจม

คณะกรรมการสอบ

........................................................................ประธานกรรมการสอบ

(อาจารย ดร.สวรรณ หมนตาบตร)

........................................................................กรรมการสอบ

(รองศาสตราจารยประวต พนผาสข)

........................................................................กรรมการสอบ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ส าเนา หมนแจม) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม อนมตใหนบวทยานพนธฉบบน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

........................................................................คณบดบณฑตวทยาลย (ผชวยศาสตราจารย ดร.กมลณฏฐ พลวน)

วนท............เดอน.........................พ.ศ. 2562 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงให

ข

หวขอวทยานพนธ : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ผวจย : ธตนดดา สงหแกว สาขาวชา : การบรหารการศกษา อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : รองศาสตราจารยประวต พนผาสข อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

: ผชวยศาสตราจารย ดร.ส าเนา หมนแจม อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

บทคดยอ

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน มว ตถประสงค เพ อศกษาสภาพปญหาและแนวทาง การบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน และเพอพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ กลมตวอยางทไดมาอยางเจาะจงจากผมความพรอมและเตมใจใหขอมล รวมทงสน 33 คน ประกอบดวย คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 5 คน ผบรหารโรงเรยน 1 คน ครประจ าชน ประถมศกษาปท 4 - มธยมศกษาปท 3 จ านวน 6 คน ผปกครองนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4-มธยมศกษาปท 3 จ านวน 6 คน นกเรยนชน ประถมศกษาปท 4-มธยมศกษาปท 3 จ านวน 6 คน และผมสวนเกยวของโดยตรง จ านวน 9 คน การรวบรวมขอมลใชกรอบการสมภาษณ และแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) วเคราะหขอมลโดยการสงเคราะหและสรปผล ผลการศกษาพบวา โรงเรยนยงมปญหาขาดการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ ขาดการก ากบตดตามอยางตอเนอง สวนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบนน ตองมการพฒนาและจดท าเอกสารคมอทสมบรณ มการก าหนดหลกเกณฑการประเมนมแบบฟอรมเอกสารการประเมนและแบบบนทกพฤตกรรมนกเรยนใหชดเจนตามวงจร PDCA เพอใชในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบตอไป

ค าส าคญ : การพฒนา, ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน, วงจร PDCA

ค

The Title : The Development of Student Care and Support System by Using PDCA Cycle : Case Study at Watpathung-Huaiyap School, Banthi District, Lamphun Province

The Author : Thitinudda Singkaew Program : Educational Administration Thesis Advisors : Associate Professor Prawat Puenphasook Chairperson : Assistant professor Dr.Samnao Muenjaem Member

ABSTRACT

The objectives of this research were to investigate the administration contexts and guidelines of the student care and support system of Watpatung-Huaiyap School in Ban Thi district, Lamphun province, and to develop the system by using the PDCA Cycle. The purposive sampling method was applied to select 33 samples, who were ready and willing to provide the information. They consisted of five school board members, one school administrator, six advisors of Pathom 4 to Mathayom 3 students, six parents of Pathom 4 to Mathayom 3 students, six Pathom 4 to Mathayom 3 students, and nine stakeholders. The interview and focus group discussion were utilized to collect the data. The data were then synthesized and summarized. The research results revealed that the school did not have a systematic implementation of the support system as well as the follow-up activity on a continuous basis. To develop the system based on the PDCA Cycle, an informative handbook of the system must be developed and formulated, with clear assessment criteria, assessment records, and students’ behavior assessment records based on the PDCA Cycle in an attempt to implement them on the student support system of the school. Keywords : Development, Student Assistant System, PDCA Cycle.

ง

กตตกรรมประกาศ

งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนซงเปนสวนส าคญในการสงเสรม พฒนา ปองกนและ

แกไขปญหาทจะเกดขนกบผเรยน ชวยใหนกเรยนมพฤตกรรมทเหมาะสม สามารถด ารงชวต ในสงคมไดอยางมความสข ตามขนตอนของระบบดแลชวยเหลอและคมครองนกเรยน สรางภมคมกนทางสงคม เพอใหนกเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพมคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขงมคณภาพชวตทด มทกษะการด ารงชวตและรอดพนจากวกฤตทงปวงเพอใหการศกษาขนพนฐานของประเทศไทยมคณภาพมาตรฐานระดบสากล บนพนฐานของความเปนไทย ใหนกเรยนไดรบการพฒนาศกยภาพสงสดในตน มความรและทกษะทแขงแกรงและเหมาะสม เปนพนฐานส าคญในการเรยนรระดบสงขนตอไป งานวจยนส าเรจลลวงไปไดดวยดเนองจากความกรณาชวยเหลอใหค าปรกษาจาก รองศาสตราจารยประวต พนผาสข อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผ ชวยศาสตราจารย ดร.ส าเนา หมนแจม อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ขอขอบพระคณอาจารย ดร.ศรมาศ โกศลยพพฒ ผชวยอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม อาจารย ดร.จกรปรฬห วชาอครวทย อาจารยประจ าคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม นางจรภทร ยะจา ครช านาญการพเศษ นายอรรณพ โยนจ ครช านาญการพเศษ และนางนงคราญ ปญญาสห ศกษานเทศกช านาญการพเศษ ผเชยวชาญในการตรวจเครองมอ พรอมทงใหแนวคดและค าแนะน าทเปนประโยชนตอการด าเนนการวจยในครงน

ผวจยขอขอบคณผบรหาร คณะกรรมการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน คณะครและบคลากรของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ผปกครองและนกเรยนทใหความชวยเหลอในการใหขอมลดานตาง ๆ ตลอดจนการใหความอนเคราะหในการเกบขอมลและการทดลองใชเครองมอในการวจยครงน

การศกษางานวจยครงนไดรบความเมตตา ความเขาใจ และความเอออาทร ความอนเคราะหจากหลายทานทใหแกผวจย รวมถงกลยาณมตรทดในการใหความชวยเหลอ จนสามารถท าใหงานวจยในครงนประสบความส าเรจลลวงดวยด ผวจยจงขอกราบขอบพระคณทกทานทมสวนเกยวของเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

ธตนดดา สงหแกว

จ

สารบญ

หนา บทคดยอ.............................................................................................................................. ข ABSTRACT........................................................................................................................ ค กตตกรรมประกาศ............................................................................................................... ง สารบญ................................................................................................................................. จ

สารบญภาพ.......................................................................................................................... ซ บทท 1 บทน า................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา..................................................... 1 วตถประสงคของการวจย........................................................................... 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย.................................................... 4 ขอบเขตของการวจย................................................................................... 5 นยามศพทเฉพาะ........................................................................................ 6

2 การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ...................................................................... 8 แนวคดเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน............................................. 8 การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน............................................... 14 วงจรการบรหารงานคณภาพ PDCA........................................................... 44 การสนทนากลม (Focus Group) ................................................................ 49 สภาพปจจบนและบรบทของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ............................

งานวจยทเกยวของ...................................................................................... กรอบแนวคดในการวจย.............................................................................

56 59 65

3 วธด าเนนการวจย................................................................................................ 66 รปแบบการวจย..........................................................................................

ประชากรและกลมตวอยาง......................................................................... เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล....................................................

66 66 68

ฉ

สารบญ (ตอ)

หนา บทท การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล..................................... 68 การเกบรวบรวมขอมล..............................................................................

การวเคราะหขอมล.................................................................................... สถตทใช...................................................................................................

70 71 71

4 ผลการวเคราะหขอมล............................................................................................ 72 ตอนท 1 การศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ....................

72 ตอนท 2 ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA

:กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ทสามารถน าไปก าหนดเปนนโยบายและแผนในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ...............................................................................

79 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ........................................................................ 84 สรปผลการวจย........................................................................................... 85 อภปรายผล................................................................................................. 87 ขอเสนอแนะ............................................................................................... 91 บรรณานกรม........................................................................................................................ 92 ประวตผวจย.......................................................................................................................... 96 ภาคผนวก.............................................................................................................................. 97 ภาคผนวก ก

ภาคผนวก ข ผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอในการวจย............................ หนงสอขอความอนเคราะหเปนผเชยวชาญตรวจเครองมอ ในการวจย……….……….………………………………………..

98

99 ภาคผนวก ค หนงสอขออนญาตเกบขอมลเพอท าวทยานพนธ............................. 104 ภาคผนวก ง แบบประเมนส าหรบผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย................. 106

ช

สารบญ (ตอ)

ภาคผนวก (ตอ) ภาคผนวก จ ผลการวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ.................. 110 ภาคผนวก ฉ

ภาคผนวก ช กรอบการสมภาษณเพอการวจย........................................................... แบบบนทกผลการประชมกลม (Focus Group)....................................

114 121

ภาคผนวก ซ ภาคผนวก ฌ

ภาพถายการสมภาษณ เรอง สภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบ ดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน............................................................................. ภาพถายการสนทนากลม (Focus Group) เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ นกเรยนโดยใชวงจร PDCA กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน.....................................................

125

126

ซ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2.1 ภาพการด าเนนงานของครแนะแนว/ฝายปกครอง.................................................. 42 2.2 กระบวนการ PDCA............................................................................................... 47 2.3 โครงสรางการบรหารงานของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ....................................... 56 2.4 กรอบแนวคดในการวจย (Conceptual Framework) .............................................. 65 4.1 ภาพแสดงขนตอนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตง

หวยยาบ โดยวงจร PDCA.......................................................................................

82

บทท 1

บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ปรบปรงแกไข (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และปรบปรงแกไข (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ไดก าหนดในหมวด 1 ความมงหมายและหลกการจดการศกษา (มาตรา 6) วาหลกการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมใน การด ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข และในหมวด 4 แนวการจดการศกษา (มาตรา 22) การจดการศกษาตองยดหลกวาทกคนมความสามารถในเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความส าคญทสด ตองสงเสรมใหผเรยนมการพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และ (มาตรา 23) การจดการศกษาตองเนนความส าคญท งความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการ ตามความเหมาะสมแตละระดบการศกษา ซ งเรองหนงทก าหนดใหด าเนนงานคอเรองความรทกษะ ในการประกอบอาชพ และการด ารงชวตอยางมความสข นอกจากนใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรมและการทดสอบควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษา การศกษาเปนเครองมอทส าคญในการพฒนาคน ใหมความเจรญงอกงามทงทางรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา โรงเรยนหรอสถานศกษาจงมสวนรวมในบทบาทหนาทและความรบผดชอบในการดแลชวยเหลอ อบรมสงสอน ฝกฝน รวมทงจดประสบการณเรยนรทเหมาะสม เพอใหนกเรยนไดเจรญเตบโตเปนมนษยทสมบรณ สามารถด าเนนชวตอยในสงคมไดอยางมคณภาพ ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 (กระทรวงศกษาธการ, 2553) ซงสอดคลองกบประกาศในราชกจจานเบกษาเลม 127/ตอนท 45 ก/หนา 1/22 กรกฎาคม 2553 ไดก าหนดความมงหมายของการศกษา โดยเนนการจดการศกษา เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผ อนไดอยางมความสขในสภาพของสงคม ยคการสอสารไรพรมแดน ตองยอมรบวามความเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวมาก การด าเนนชวต

2

การสอสาร เทคโนโลยตาง ๆ ซงนอกจากจะสงผลทางดานความเจรญรงเรองแลว ยงมผลกระทบกอใหเกดปญหาตาง ๆ เชน ปญหาครอบครว ปญหาเศรษฐกจ ปญหา การแขงขนในรปแบบตาง ๆ รวมทงปญหา ยาเสพตดทรนแรง ปญหาเหลานกอใหเกดความเครยด ความทกข ความวตกกงวล ซงเปนผลเสยตอสขภาพจตและสขภาพกายของทกคนทเกยวของ แนวทางดงกลาวยงสอดคลองกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาข นพ นฐานกระทรวงศกษาธการ (2552, 12) ตระหนกถงความส าคญ ในการพฒนาคณภาพชวตของผ เรยนใหมความสมบรณพรอมอยางเปนองครวมท งดานรางกาย สตปญญา ความรความสามารถ คณธรรมจรยธรรมตลอดจนมทกษะในการด ารงชวต จงไดประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของโดยเฉพาะอยางยงกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข จดท าระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนขนตงแตป พ.ศ. 2543 ซงผลการด าเนนงานทผานมาประสบผลส าเรจเปนอยางดในโรงเรยนทด าเนนงานอยางจรงจงและตอเนอง ดงนนทกโรงเรยนในฐานะทเปนหนวยงานทตองรบผดชอบในการสรางเสรมคณภาพชวตผเรยน และแกวกฤตสงคม จงควรน าระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมาประยกตใชและพฒนาใหเหมาะสมกบบรบทของแตละโรงเรยน เดกและเยาวชนในยคปจจบนจ านวนไมนอย ทไดรบผลกระทบจากสภาพสงคม ทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว การแขงขนกนดานเศรษฐกจ ความกาวหนาของวทยาการใหม ๆ และสภาพแวดลอมทไมสรางสรรคในสงคม ท าใหมพฤตกรรมแตกตางไปจากเดกและเยาวชนในอดต ซงท าใหเกดพฤตกรรมทไมพงประสงค และปญหาตาง ๆ ตามมา เชน ไมชอบมาโรงเรยน ไมเคารพกฎระเบยบของโรงเรยน ตดสงเสพตด พฤตกรรมกาวราว รงแกกนเอง เครยด ซมเศรา มองโลก ในแงราย ชสาว ชอบมวสมกนเปนกลม ใหความส าคญกบวตถมากกวาความมคณธรรม เปนตน ปญหาเหล าน เปนผลมาจากป จจยเส ยงต าง ๆ ท เกดกบเดกและเยาวชน จงเป นปญหาเรงด วนท ทกหนวยงานตางใหความส าคญเปนอยางยง โดยเฉพาะกระทรวงศกษาธการซงมหนาทในการ จดการศกษาของประเทศและมหนาทในการสงเสรมความประพฤตนกเรยนใหเปนคนด มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค ตามเจตนารมณแหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มงเนนใหสถานศกษาจดระบบงาน และกจกรรมในการแนะแนว ใหค าปรกษา และฝกอบรมนกเรยน นกศกษา และผปกครอง ตลอดจนเฝาระวงความประพฤต ของนกเรยนและนกศกษา เพอสงเสรมใหเดกมความประพฤตทเหมาะสมและมความรบผดชอบตอสงคม (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2550, 1) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ. 2561 (2561, 10-11) ก าหนดนโยบายท 1 ดานการจดการศกษาเพอความมนคง กลยทธท 2 ตามแนวทาง ขอ 2.1 ปลกฝง ผเรยนดานคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค โดยสงเสรมใหผเรยนมคณธรรมจรยธรรม มคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตรและคานยมหลกของคนไทย 12 ประการและขอท 2.2

3

เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบภยคกคามในรปแบบใหม เชน อาชญากรรม และความรนแรง ในรปแบบตาง ๆ สงเสพตด ภยพบตจากธรรมชาต โรคภยอบตใหมภยจากไซเบอร ดงนน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 จงมหนงสอค าสงใหด าเนนการจดกจกรรมเยยมบานนกเรยน สงเสรมพฒนาการดแลชวยเหลอและคมครองนกเรยนใหเขมแขง มการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ตามนโยบายของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เนนใหสถานศกษาทกแหงในสงกด มการพฒนางานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพอสนบสนน การเฝาระวงสถานการณ ดานยาเสพตดในสถานศกษา สอดคลองกบส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 (2561) ก าหนดเปาประสงคใหสถานศกษามระบบบรหารจดการทมคณภาพ โดยยดหลกธรรมาภบาล เนนการมสวนรวมของทกภาคสวน เปนการกระตนทกภาคสวนในสงคม ใหเขามามสวนรวมในการดแลชวยเหลอและคมครองนกเรยน สรางภมคมกนทางสงคม เพอใหนกเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพมคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง มคณภาพชวตทด มทกษะการด ารงชวต และรอดพนจากวกฤตทงปวง เพอใหการศกษาขนพนฐาน ของประเทศไทย มคณภาพมาตรฐานระดบสากล บนพนฐานของความเปนไทยใหนกเรยนไดรบ การพฒนาศกยภาพสงสดในตน มความรและทกษะทแขงแกรงและเหมาะสม เปนพนฐานส าคญใน การเรยนรระดบสงขนไป และการด ารงชวตในอนาคต โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน เปนหนวยงานทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ มหนาทหลกในการจดการศกษาทงในระดบปฐมวย ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษาตอนตน ซงเปนการจดการศกษาขนพนฐานตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ปจจบนโรงเรยนเปดท าการสอน ตงแตระดบชนอนบาล 1 ถงระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในปการศกษา 2561 มนกเรยนท งหมด 206 คน มครและบคลากรทางการศกษา จ านวน 17 คน (โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, 2561, 1) ซงจากขอมลในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ทไดด าเนนงานมาอยางตอเนอง พบวามขอเสนอแนะเพอการพฒนาตามกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2560 ทสรปวาเดกสวนหนงควรไดรบการพฒนาให มความสามารถปฏบตตามกฎของหองเรยน และสถานศกษาใหมากขน โดยการจดกจกรรมใหเดกปฏบตตามขอตกลงของโรงเรยน เชน ปฏบต ตามกฎของสถานศกษา ควรไดรบการพฒนาใหปฏบตตนตามวฒนธรรมไทยและหลกศาสนาทนบถอโดยการฝกมารยาทในการพด การฟง การไหว การแสดงความเคารพผใหญหรอมารยาทการรบประทานอาหารไดเหมาะสมตามวยและควรไดรบการพฒนาใหรจกการเปนผน าและผตามทด โดยจดกจกรรมรบฟงความคดเหนของเพอนในการท างานรวมกน แสดงความคดเหนในทประชมหรอการท างานตาง ๆ

4

รวมกบเพอน สอดคลองกบรายงานการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนปการศกษา 2560 (2560, 5) พบวา นกเรยนในชนประถมศกษาปท 4 ถงชนมธยมศกษาปท 3 มพฤตกรรมทเปนปญหามากกวาในระดบอน มนกเรยนทเปนกลมเสยง เชน นกเรยนมปญหาการแตงกายไมเรยบรอย ความประพฤตไมเหมาะสม มพฤตกรรมกาวราว นกเรยนเสยงตอการเกยวของกบสงเสพตด ประกอบกบขอมลจากการประชมและสะทอนปญหารวมกนของคณะครในโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ พบวา สงทท าใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ยงไมประสบผลส าเรจเกดจากปจจยภายในองคกรซงเปนจดออนของโรงเรยน คอ ความรความเขาใจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของคร กระบวนการและวธการในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ มการเปลยนครทปรกษาทกปและครไมสามารถตดตามดแลนกเรยนไดอยางทวถง จงท าใหแกไขปญหาผเรยนไมถกจด จากปญหาดงกลาวขางตน งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนสงส าคญทจะตองด าเนนการอยางตอเนองใหเปนระบบ เพอใหนกเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพมคณลกษณะ ทพงประสงค ผวจ ยซงเปนครฝายวชาการ ครทปรกษาและผรบผดชอบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จงมความสนใจศกษาปญหาและพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ใหมประสทธภาพเหมาะสมกบสภาพการด าเนนงานของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ รวมทงสามารถน าไปใชแกไขปญหาตาง ๆ ในระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกตอง มคณภาพและประสบผลส าเรจตามวตถประสงคของหนวยงานตนสงกดรวมทงแกปญหาทเกดในสภาพแวดลอมของชมชน สงคมตอไป วตถประสงคของกำรวจย

1. เพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

2. เพอพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ประโยชนทคำดวำจะไดรบจำกกำรวจย

1. ไดขอมลสภาพปญหาและแนวทางทเกดจากการด าเนนงานตามหลกวธการวจย สามารถน าไปใชพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

2. ไดขอเสนอแนะของการวจยทสามารถไปก าหนดเปนนโยบายและแผนในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบและโรงเรยนอนได

5

ขอบเขตของกำรวจย ขอบเขตดานประชากร ในการด าเนนการวจยครงนใชกลมประชากรในการศกษาทประกอบดวย คณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 9 คน ผบรหารสถานศกษา จ านวน 1 คน คณะครโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 12 คน ผปกครองนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ถงชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 120 คน นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ถงชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 120 คน รวมทงหมด 262 คน

ขอบเขตดานกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาซงใชวธเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงประกอบดวย

1. การสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน กลมตวอยาง คอ 1.1 คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 5 คน 1.2 ผบรหารโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 1.3 ครประจ าชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน 1.4 ผปกครองนกเรยนชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน 1.5 นกเรยนชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน รวมจ านวน 24 คน

โดยมเกณฑในการเลอกดงน 1) เปนผมสวนรวมในการปฏบตงานเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน อยางนอย 2 ป 2) เปนกลมบคคลทมความพรอมและเตมใจใหขอมลในการสมภาษณ งานระบบ

ดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน 2. การสนทนากลม (Focus Group) เพอสรปและสงเคราะหผลการพฒนาระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยน กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ประกอบดวย 2.1 คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 1 คน 2.2 ผบรหารโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 2.3 ครผรบผดชอบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จ านวน 4 คน 2.4 ครฝายปกครองโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 2.5 ครโรงเรยนบานหวยไซ จ านวน 1 คน 2.6 รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 จ านวน 1 คน

รวมจ านวน 9 คน

6

โดยมเกณฑในการเลอกดงน 1) เปนผมประสบการณในการปฏบตงานเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไมนอย 3 ป 2) เปนผมปฏบตหนาทเกยวของกบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 3) เปนกลมบคคลทมความพรอมและเตมใจใหขอมลในการสนทนากลม งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

ขอบเขตดานเนอหา ในการศกษาครงนเปนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA :

กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ผวจยไดอาศยหลกการของ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552, 23) ในกระบวนการด าเนนงานของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทม 5 ขนตอน ประกอบดวย

1. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2. การคดกรองนกเรยน 3. การสงเสรมนกเรยน 4. การปองกนและแกไขปญหา 5. การสงตอ ขอบเขตดานสถานท การวจยครงนท าการด าเนนงานวจย ณ โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

ขอบเขตดานเวลา การวจยครงนด าเนนการศกษาในระยะเวลาปการศกษา 2561

นยำมศพทเฉพำะ

ในการศกษาครงน ผวจยไดนยามศพทเฉพาะไวดงน การพฒนา หมายถง การด าเนนการจดกจกรรมของโรงเรยนเพอพฒนาความร ความสามารถ

ของนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบใหดขนกวาเดม ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง การด าเนนกจกรรมพฒนานกเรยนใหเปนไปตาม

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามหลกของกระทรวงศกษาธการ 5 ขนตอน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน คอ

7

1. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนรายบคคล ซงจะชวยใหครอาจารยมความเขาใจในนกเรยนมากขน สามารถน าขอมลมาคดกรองนกเรยนและน าไปใชประโยชนในการพฒนาสงเสรม การปองกนและการแกไขปญหาของนกเรยนไดอยางถกทาง

2. การคดกรองนกเรยน หมายถง การพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลมนกเรยนซงจะเปนประโยชนอยางยงในการหาวธการทเหมาะสมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปนดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า

3. การสงเสรมนกเรยน หมายถง การสนบสนนใหนกเรยนทกคนไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยงหรอมปญหา กลมมความสามารถพเศษใหมคณภาพเพมขนไดพฒนา เตมศกยภาพ

4. การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและ หาวธการชวยเหลอ ทงการปองกนและการแกไขปญหา โดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม

5. การสงตอ หมายถง การชวยเหลอนกเรยนทมพฤตกรรมไมดขน โดยการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดาน เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทางและรวดเรวขน

โรงเรยน หมายถง โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1

นกเรยน หมายถง นกเรยนระดบช นประถมศกษาปท 4 ถงช นมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ปการศกษา 2561 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1

วงจร PDCA หมายถง หลกบรหารงานทมการด าเนนงาน 4 ขนตอน คอ การวางแผน (Plan) การปฏบตตามแผน (Do) การตรวจสอบ (Check) การตดตามประเมนผล (Action)

8

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยครงน มงการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA, กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน โดยผวจยไดศกษาคนควา แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของมาประกอบ ดงน

1. แนวคดเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 1.1 ความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.2 ความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.3 ประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.4 การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

2. การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 2.1 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2.2 การคดกรองนกเรยน 2.3 การสงเสรมนกเรยน 2.4 การปองกนและแกไขปญหา 2.5 การสงตอ

3. วงจรการบรหารงานคณภาพ PDCA 4. การสนทนากลม (Focus Group) 5. สภาพปจจบนและบรบทของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ 6. งานวจยทเกยวของ แนวคดเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

จากนโยบายเกยวกบการดแลชวยเหลอนกเรยน ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ปรบปรงแกไข (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และปรบปรงแกไข (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ไดก าหนดในหมวด 1 ความมงหมายและหลกการจดการศกษา มาตรา 6 วาหลกการจดการศกษาตอง

9

เปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมใน การด ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสขและในหมวด 4 แนวการจดการศกษามาตรา 22 การจดการศกษาตองยดหลกวาทกคน มความสามารถในเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผ เรยนมความส าคญทสด ตองสงเสรม ใหผ เรยนมการพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และมาตรา 23 การจดการศกษาตองเนนความส าคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการ ตามความเหมาะสมแตละระดบการศกษา ซงเรองหนงทก าหนดใหด าเนนงานคอเรองความรทกษะในการประกอบอาชพและการด ารงชวตอยางมความสข

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ. 2561 (2561, 10-11) ไดก าหนดนโยบายท 1 ดานการจดการศกษาเพอความมนคง กลยทธท 2 ตามแนวทาง ขอท 2.1 ปลกฝงผเรยนดานคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค โดยสงเสรมใหผเรยนมคณธรรมจรยธรรม มคณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรและคานยมหลกของคนไทย 12 ประการ ขอท 2.2 เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบภยคกคามในรปแบบใหม เชน อาชญากรรมและความรนแรงในรปแบบตาง ๆ สงเสพตด ภยพบตจากธรรมชาต โรคภยอบตใหมภยจากไซเบอรเพอใหนกเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพมคณลกษณะทพงประสงค ม ภมค มกนทางจตใจ ทเขมแขงมคณภาพชวตทด มทกษะการด ารงชวต และรอดพนจากวกฤตทงปวง ดงนน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานตระหนกถงความส าคญดงกลาว จงใหทกโรงเรยนในสงกดตามค าสงส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 หนงสอท ศธ 04134/ว1866 ลว. 13 ม.ย. 2561 จดท าระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหมกระบวนการท างานทเปนระบบ ใหสถานศกษา มระบบบรหารจดการทมคณภาพ โดยยดหลกธรรมาภบาล เนนการมสวนรวมของทกภาคสวน เปนการกระตนทกภาคสวนในสงคมใหเขามามสวนรวมในการดแลชวยเหลอและคมครองนกเรยน สรางภมคมกนทางสงคม

ความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กนกธร วงษจนทร (2552, 12) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนการดแล

ชวยเหลอนกเรยน โดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกและมกระบวนการขนตอนการท างาน อยางเปนระบบ เพอทจะปองกน แกไขปญหารวมทงการสงเสรมพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะ ทพงประสงค

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ (2552, 12-13) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา

10

ผปกครอง ชมชน ผบรหารและครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพและ มหลกฐานการท างานทตรวจสอบได

สนตสข สนตศาสนสข (2552, 85) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบมขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหารและครทกคนมวธการและเครองมอทชดเจนมมาตรฐานคณภาพและมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2555, 131) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานอยางมขนตอน พรอมดวยวธการและเครองมอการท างานทชดเจนโดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานดงกลาว และมการประสานความรวมมออยางใกลชดกบครท เกยวของหรอบคคลภายนอก รวมท งการสนบสนน สงเสรมจากโรงเรยน และการดแลชวยเหลอนกเรยนหมายถงการสงเสรม การปองกน และการแกไขปญหาดวยวธการและเครองมอส าหรบครทปรกษา ตลอดจนบคลากรทเกยวของ เพอใชในการด าเนนงานพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงคและปลอดภยจากสารเสพตด

ปณยว ร ชยสวสด (2555, 14) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางมขนตอน วธการและเครองมอการท างาน ทชดเจนโดยอาศยความรวมมอของทกฝายทเกยวของกบนกเรยน เพอใหเกดความสมพนธอนดระหวางครนกเรยนและผปกครองเปนส าคญ และเปนการพฒนาผเรยนใหมคณภาพและมความสขกบการเรยนตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559) ก าหนดความหมายของการดแลชวยเหลอนกเรยนและระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน

การดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การสงเสรมพฒนาปองกนและแกไขปญหา เพอใหนกเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ มคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขงมคณภาพชวตทด มทกษะในการด ารงชวตและรอดพนจากวกฤตทงปวง

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการดแลนกเรยนอยางมขนตอน ทชดเจน สอดคลองกบการบรหารทงระบบของสถานศกษา โดยอาศยศกยภาพและความสมพนธของนกเรยนทมตอคร รวมทงการประสานสมพนธระหวางคร ผปกครอง ชมชน หนวยงานและองคกรทเกยวของในการปองกนแกปญหา และพฒนาคณภาพผเรยนอยางเปนระบบและย งยน

จากความหมายทกลาวมาสรปไดวา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอนการด าเนนงานทชดเจนและเครองมอ

11

การด าเนนงานมมาตรฐาน มหลกฐานการด าเนนงานทสามารถตรวจสอบได เพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพอยางเปนระบบ โดยมครประจ าชนหรอครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานและมการประสานความรวมมอกบทกฝายทเกยวของ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา

ความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552, 3-7) ไดใหแนวคดวา เดกและ

เยาวชนในยคปจจบนจ านวนไมนอยทไดรบผลกระทบจากปญหาและสภาพแวดลอมทไมสรางสรรคในสงคม ท าใหพฤตกรรมแตกตางไปจากเดกและเยาวชนในอดต แมวาผปกครองครอาจารยและคนท างานดานเดกจะใชความรกความปรารถนาดอยางมากมายเพยงใด กไมอาจพทกษปกปองและคมครองเดกและเยาวชนใหปลอดภยหรอมพฤตกรรมตามทสงคมคาดหวงได จากการประมวลสถตขอมลสถานการณปญหาเดกและเยาวชนของหนวยงานตาง ๆ พบวาเดกและเยาวชนทงทเปนนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานและระดบอน ๆ สวนหนงมกมพฤตกรรมทไมพงประสงค ดงน

1. ตกเปนทาสของเกมคอมพวเตอรจนถงข นหมกมนและเรยนรพฤตกรรมทไมเหมาะสมจากเกม จนน าไปสการประพฤตปฏบตทกอใหเกดความสญเสยตอตนเองและครอบครว

2. นยมประลองความเรวดวยการแขงรถมอเตอรไซค มพฤตกรรมการใชรถจกรยานยนต ทผดกฎหมายเปนนกซงวยสาวและไวสกอยส (สาวนอยซอนทายหนมนกซง)

3. ใชความรนแรงในการตดสนปญหาและขอขดแยงทะเลาะววาท จบกลมรวมตวกน สรางความปนปวนในชมชนไปจนถงการยกพวกตกน

4. มเพศสมพนธเรวขน เปนพอแมตงแตอายยงนอยมเพศสมพนธ โดยไมปองกนตนเอง ขาดความรบผดชอบ

5. เขาถงสารเสพตดไดงายจากการเรมใชบหร เหลา ยาบา ยาไอซ ยาเลฟ และสารอนตราย ทแพรระบาดในกลมเดกและเยาวชน

6. ขาดหลกยดเหนยวทางจตใจ ไมเหนความส าคญของหลกศาสนา คานยมความ เปนไทยความสมพนธกบคนในครอบครวคอนขางเปราะบาง ตดเพอน ตดสอและใหความส าคญกบวตถมากกวาความมคณธรรมน าใจ

การพฒนาคณภาพนกเรยนใหเปนบคคลทมคณภาพทงทางดานรางกาย จตใจ สตปญญาความสามารถ มคณธรรมจรยธรรม และมวถชวตทเปนสขตามสงคมมงหวงนน มความส าคญและจ าเปนอยางยงทจะตองปฏบตการเชงรกในการปองกน แกไข และพฒนาเดก เพอใหสามารถตอสเอาชนะภยคกคามเดกและเยาวชนทนบวนจะรนแรงมากขน ดวยเหตผลดงน

12

มธรดา ดวงจนทร (2553, 14) กลาววา การบรหารการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนนน มความส าคญตอความส าเรจและประสทธภาพในการด าเนนงาน ดงนนคณะกรรมการผเกยวของของแตละฝายนนตองมความเขาใจ และมแนวคดไปในทางเดยวกน ทกฝายตองรวมมอกนในการด าเนนงานตามเหมาะสมอยางสม าเสมอและตอเนอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนกระบวนการทมขนตอน ขอบขายโครงสรางในการด าเนนงาน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ มหลกฐานการท างานทตรวจสอบได เมอด าเนนงานผลประโยชนทไดรบกจะเกดขนกบหลายฝาย และสงทจะท าใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพนน มปจจยตาง ๆ เปนสวนส าคญทสนบสนนความส าเรจของการด าเนนงาน

บปผาชาต เขมวชย (2558, 9) กลาวถง ความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนงานททกภาคสวนใหความส าคญ เพอพฒนานกเรยนในสถานศกษา โดยครทปรกษาควรเอา ใจใส ดแลชวยเหลอและปองกนแกไขปญหาใหนกเรยนทกคน อยางเปนระบบ กระบวนการท างานทชดเจนมรองรอยหลกฐานการปฏบตงานสามารถตรวจสอบและประเมนผลได นอกจาก ครทปรกษาแลวยงมคณะบคคลซง ไดแก ผบรหารสถานศกษา คณะคร ผปกครอง กรรมการสถานศกษา ชมชน และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของ ใหความรวมมอเพอสงเสรม พฒนาควบคม และแกไขความประพฤตของนกเรยนใหอยในระเบยบวนย ใหเกดความสงบเรยบรอยในการอยรวมกน เพอดแลชวยเหลอสงเสรมและพฒนาเตมตามศกยภาพ ใหเปนคนทสมบรณทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญาและเพอคมครอง ดแล รกษา รวมทงใหการอบรมศลธรรม จรรยา มารยาทอนดแกนกเรยน เพอใหเกดประโยชนสงสดแกนกเรยนตอไป

สทศน เอยมแสง (2558, 9) กลาวถง ความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การสงเสรม พฒนาปองกน และแกปญหา เพอเพมศกยภาพใหนกเรยนเปนบคคลทมคณภาพทงดานรางกาย จตใจ สตปญญาและปลกฝงคณธรรม จรยธรรม นกเรยนสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข มวถชวตทพอเพยงเนองจากการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในยคปจจบน ท งทางดานวตถและเทคโนโลยตาง ๆ ท าให เดกและเยาวชนมวถชวตทแตกตาง จากอดต สงผลใหเกดปญหาตาง ๆ มากมาย ซงการแกไขปญหาไมใชหนาทของสถานศกษา อยางเดยว แตตองอาศยความรวมมอกบผเกยวของทกฝายทกคนโดยมครทปรกษาเปนหลกส าคญในการด าเนนงานตาง ๆ อยางเปนระบบและตอเนอง

จากทกลาวมาสรปไดวา ความส าคญและความจ าเปนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการทมขนตอน มขอบขายโครงสรางในการด าเนนงาน มวธการและเครองมอ ทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ หลกฐานการท างานทตรวจสอบได เปนการพฒนาใหนกเรยน เปนบคคลทมคณภาพทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม นกเรยน

13

มวถชวตทสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข ผเกยวของตองมความเขาใจและมแนวคดไปในทางเดยวกน ทกฝายตองรวมมอกนในการด าเนนงานตามเหมาะสมอยางเปนระบบและตอเนองเพอสงเสรม พฒนาควบคม และแกไขประพฤตของนกเรยนใหอยในระเบยบวนยใหเกดความสงบเรยบรอยในการอยรวมกนและเปนคนดของสงคม

ประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กรมสขภาพจต (2551, 3) กลาวถงประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน

1. นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2. สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยด และอบอน 3. นกเรยนรจกตนเองและควบคมตนเองได 4. นกเรยนเรยนรอยางมความสข 5. นกเรยนมการพฒนาความฉลาดทางอารมณ

บปผาชาต เขมวชย (2558, 12) งานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนงานทมประโยชนเปนอยางยงตอทก ๆ ฝายทเกยวของเพราะเปนการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหาทเกดขนกบตวนกเรยนซงผลทเกดขนจะลงไปสตวนกเรยนโดยตรง โดยการบรหารจดการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มผลตอประสทธภาพของกาด าเนนงานเพราะเปนงานทตองรวมมอกนกบทกฝายทเกยวของ ตองใชเทคนค ขนตอนกระบวนการตาง ๆ ทถกตองเหมาะสมเพอใหการด าเนนงานส าเรจอยางมประสทธภาพ

จากประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทกลาวมา สรปไดวา งานระบบ ดแลชวยเหลอนกเรยน ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนาคณภาพนกเรยน โดยการบรหารจดการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานเพราะเปนงานทตองรวมมอกน เปนงานทมประโยชนอยางยงตอทก ๆ ฝาย ตามขนตอนกระบวนการตาง ๆ ทถกตองเหมาะสม นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การพฒนาไดมผใหความหมายไวหลายทาน ดงน พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน (2538, 238) กลาววา การพฒนา หมายถง การท า

ความเจรญ การเป ลยนแปลงในทางท เจรญ ขน การคลคลายไปในทางท ด ถาเปนกรยาใช ค าวา พฒนา หมายความวา ท าใหเจรญ คอ ท าใหเตบโตได งอกงาม ท าใหงอกงามและมากขน เชนเจรญทางไมตร

14

สนธยา พลศร (2547, 2) กลาววา การพฒนา หมายถง การเปลยนแปลงสงใดสงหนง ใหเกดคณภาพดขนกวาเดม ความหมายน นบวาเปนความหมายทรจกกนโดยทวไปเพราะน ามาใชมากกวาความหมายอน ๆ แมวาจะไมเปนทยอมรบของนกวชาการกตาม

บปผาชาต เขมวชย (2558, 13) `กลาววา การพฒนา คอ การเปลยนแปลงสงใดสงหนง ใหเกดความเจรญงอกงาม มคณภาพดขนกวาเดมเปนระบบ

จากทกลาวมา สรปไดวาการพฒนา คอ การเปลยนแปลงในทางทเจรญขนมการปรบปรงใหดขนและเหมาะสมกวาเดมหรออาจกาวหนาไปถงขนทสมบรณอยางเปนระบบเมอน ามาค าวา “พฒนา” มารวมกบ “ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” ผวจยจงสรปวา การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง การเปลยนแปลงระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ปรบปรงใหดขนกวาเดม โดยมการด าเนนงานอยางเปนระบบอยาง

จากความหมาย ความส าคญ ประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนและการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทไดกลาวมาทงหมดน ผวจยไดสรปวา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการด าเนนงานชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอนการด าเนนงาน ทชดเจนและเครองมอการด าเนนงานมมาตรฐาน มหลกฐานการด าเนนงานทสามารถตรวจสอบได เพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพอยางเปนระบบ โดยมครประจ าชนหรอครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยมการประสานความรวมมอกบทกฝายทเกยวของ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา มความส าคญและความจ าเปนตอการพฒนาใหนกเรยนเปนบคคลทมคณภาพทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม ทกฝายตองรวมมอกนในการด าเนนงานตามเหมาะสม อยางเปนระบบและตอเนองเพอสงเสรม พฒนา ควบคมและแกไขประพฤตของนกเรยนใหอยในระเบยบวนย โดยการบรหารจดการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนตามขนตอนกระบวนการตาง ๆ ทถกตองเหมาะสม นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน นโยบายรฐบาลเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยมโรงเรยนเปนหลกในการ จดการศกษา มงเนนพฒนาเดกไทยใหเปนคนด คนเกง อยในสงคมอยางมสข โดยอาศยความรวมมอของบคลาการและทกฝายทเกยวของ โดยเฉพาะครทปรกษาซงเปนผใกลชดกบนกเรยนมากทสด ภายใตการกระบวนการตามขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน อยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน

15

ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพและ มหลกฐานการท างานทตรวจสอบได กระบวนการและขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมองคประกอบส าคญ 5 ประการ ดงน 1. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล กรมสขภาพจต (2551, 7-10) กลาววา ดวยความแตกตางของนกเรยนแตละคนมพนฐานของชวตทไมเหมอนกน หลอหลอมใหเกดพฤตกรรมทหลากหลายรปแบบ ท งดานบวกและ ดานลบ ดงนน การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหครประจ าชนหรอครทปรกษามความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถน าขอมลมาวเคราะหเพอการคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรมพฒนาการปองกน แกไขและชวยเหลอนกเรยนไดถกทางซงเปนขอมลเชงประจกษ มใชการใชความรสกหรอคาดเดาโดยเฉพาะในการแกไขปญหานกเรยนซงจะท าใหไมเกดขอผดพลาดตอการชวยเหลอนกเรยนหรอเกดไดนอยทสด ครทปรกษาควรเกบขอมลเกยวกบนกเรยนอยางนอย 3 ดานใหญ ๆ คอ 1. ดานความสามารถแยกเปน 1.1 การเรยน 1.2 ความสามารถอน ๆ 2. ดานสขภาพแยกเปน 2.1 ดานรางกาย 2.2 ดานจตใจ – พฤตกรรม 3. ดานครอบครว แยกเปน 3.1 ดานเศรษฐกจ 3.2 ดานการคมครองนกเรยน 4. ดานสารเสพตด 5. ดานความปลอดภย 6. ดานอน ๆ ทครพบเพมเตมซงมความส าคญหรอเกยวของกบการดแลชวยเหลอ เชน ดานเพศ ขอมลพนฐานของนกเรยนทควรทราบดงตารางท 2.1 ดงน

16

ตารางท 2.1 ขอมลพนฐานของนกเรยนทควรทราบ

ขอมลนกเรยน รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ

1. ดานความสามารถ แยกเปน 1.1 การเรยน

1. ผลสมฤทธทางการเรยนในแตละวชา 2. ผลการเรยนเฉลยในแตละภาคเรยน 3. พฤตกรรมการเรยนในหองเรยนทมผลตอการเรยนรของนกเรยน เชน ไมตงใจเรยน ขาดเรยน

ฯลฯ

1.2 ความสามารถอน ๆ 1. บทบาทหนาทพเศษในโรงเรยน 2. ความสามารถพเศษ 3. การเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทงในโรงเรยนและนอก

โรงเรยน ฯลฯ

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย

1. สวนสง น าหนก 2. โรคประจ าตว ความบกพรองทางรางกาย เชน การ

ไดยน การมองเหน ฯลฯ

2.2 ดานจตใจ – พฤตกรรม 1. อารมณซมเศรา / วตกกงวล

2. ความประพฤต 3. พฤตกรรมอยไมนง / สมาธสน 4. บคลกภาพเกบตว / ขอาย ฯลฯ

17

ตารางท 2.1 (ตอ)

ขอมลนกเรยน รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ 3. ดานครอบครว แยกเปน 3.1 ดานเศรษฐกจ

1. รายไดของบดา มารดา / ผปกครอง 2. อาชพของผปกครอง 3. คาใชจายทนกเรยนไดรบในการมาโรงเรยน

ฯลฯ

3.2 ดานการคมครองนกเรยน

1. จ านวนพนอง / บคคลในครอบครว 2. สถานภาพของบดา มารดา 3. บคคลทดแลรบผดชอบนกเรยน 4. ความสมพนธของบคคลในครอบครว 5. ลกษณะทอยอาศยและสงแวดลอม 6. ความเจบปวยของบคคลในครอบครว หรอการใช

สารเสพตด การตดสรา การพนน ฯลฯ

4. ดานสารเสพตด พฤตกรรมทแสดงออก พฤตกรรมในชนเรยน การใชจาย

5. ดานความปลอดภย 1. สขภาพและบคลกภาพ 2. สถานภาพครอบครวและสงแวดลอม 3. ขอมลการเดนทาง 4. การจดสภาพแวดลอมในโรงเรยน

ฯลฯ

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษาส านกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ (2552, 18) กลาววาดวยความหลากหลายของนกเรยนแตละคนซงมพนฐาน

18

ความเปนมาของชวตทแตกตางกน ผานการหลอหลอมใหเกดพฤตกรรมในหลายลกษณะทงดานบวกและดานลบ ดงนน การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหครอาจารยมความเขาใจในนกเรยนมากขน สามารถน าขอมลมาคดกรองนกเรยนและน าไปใชประโยชนในการพฒนาสงเสรม การปองกนและการแกไขปญหาของนกเรยนไดอยางถกทาง ซงเปนขอมลเชงประจกษทไดจากเครองมอและวธการทหลากหลาย ตามหลกวชาการ มใ ชการใชความรสกหรอการคาดเดา โดยเฉพาะในการแกไขปญหานกเรยน ซงจะท าใหไมเกดขอผดพลาดตอการชวยเหลอนกเรยน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2549, 37) อธบายถงวธการและเครองมอในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล สามารถด าเนนงานไดดงน 1. สงเกต 2. สมภาษณ 3. การเยยมบาน 4. ศกษาขอมลจากระเบยนสะสม 5. ผลการประเมนและทดสอบตาง ๆ วธการและเครองมอในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ครประจ าชนหรอครทปรกษาควรใชวธการและเครองมอทหลากหลาย เพอใหไดขอมลนกเรยนทครอบคลมทงดานความสามารถ ดานสขภาพ และดานครอบครว ทส าคญคอ 1. ระเบยนสะสม (ปพ.8) ระเบยนสะสมแบบพฒนาคณภาพผเรยน และเอกสารวชาการระเบยบการวดผลของสถานศกษา เปนเอกสารทรวบรวมขอมล ขอเทจจรง และรายละเอยดใน ดานตาง ๆ ของนกเรยนแตละคนอยางมแบบแผน เชน ประวตสวนตว ครอบครว รายงานการเรยน การทดสอบสขภาพ ความถนด ความสนใจ กจกรรมพเศษ โครงการศกษา และอาชพในอนาคต บนทกการสมภาษณ การใหค าปรกษาและรายงานอน ๆ ททางโรงเรยนตองการทราบเกยวกบ ตวนกเรยน การสงเกต ระเบยบพฤตกรรม การสมภาษณ อตชวประวต และสงคมมตโดยเกบรวบรวมไวในระเบยนสะสม มทงขอมลในอดต ปจจบนและอนาคต ซงการบรการรวมรวมและศกษาขอมลเพอการรจกและเขาใจนกเรยนเปนรายบคคล โดยใชเครองมอในการรวบรวมขอมล ตาง ๆ โดยเกบไวมดชดในตเอกสารใหสะดวกใช และการบรการขอมลเดกเปนรายบคคล เปนบรการส าคญ เพราะเปนการรวบรวมขอมลรายละเอยดเกยวกบเดกทแตกตางกน เพอชวยให ครแนะแนว ผปกครองและผบรหารสถานศกษา สามารถเขาใจเดกไดอยางลกซงและสามารถดแลชวยเหลอเดกไดอยางถกตองและตรงตามความตองการของผเรยน

19

2. แบบประเมนพฤตกรรมเดกหรอแบบประเมนตนเอง (SDQ) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2546, 130, 138-140) กลาวถงแบบประเมนพฤตกรรมเดกหรอแบบประเมนตนเอง (SDQ) วาเปนแบบประเมนของส านกพฒนาสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข พฒนาจาก (The Strengths and Difficulties Questionnaire: SDQ) เปนเครองมอทผานการวจยแลววามประสทธภาพในการคดกรองปญหาเดกไดด สามารถชวยเหลอครในการคดกรองปญหาและใหการชวยเหลอเบองตนแกเดกในโรงเรยนแบบ SDQ นเหมาะสมทจะใชกบเดกอายระหวาง 4-16 ป แบบประเมนแตละชดม 2 หนา หนาแรกเปนลกษณะพฤตกรรม จ านวน 25 ขอ ซงมลกษณะของพฤตกรรมทงดานบวกและดานลบ โดยสามารถจดเปนกลมพฤตกรรมได 5 ดาน ไดแก

1. พฤตกรรมดานอารมณ (5 ขอ) 2. พฤตกรรมอยไมนง /สมาธสน (5 ขอ) 3. พฤตกรรมเกเร/ความประพฤต (5 ขอ) 4. พฤตกรรมดานความสมพนธกบเพอน (5 ขอ) 5. พฤตกรรมดานสมพนธภาพทางสงคม (5 ขอ) คะแนนรวมของกลมท 1-4 เปนคะแนนทแสดงถงสภาพพฤตกรรมของเดกในดานนน ๆ

(Total Difficulties Score) สวนคะแนนในดานท 5 เปนคะแนนทแสดงถงจดแขงของเดก (Strength Score) ซงเปนสวนส าคญในการพจารณาน าจดแขงมาใชเพอการชวยเหลอแกปญหาในดานอน ๆ แกเดกตอไป ในขณะเดยวกบคะแนนดานสมพนธภาพทางสงคมกเปนตวบงชใหครไดทราบถงความยากงายในการแกปญหา ถาเดกมจดแขง (คะแนนดานสมพนธภาพทางสงคมสง) การใหความชวยเหลอปญหาพฤตกรรมจะงายกวาเดกทไมมจดแขง (คะแนนดานสมพนธภาพทางสงคมต า) เปนตน หนาท 2 ในดานหลงของแบบประเมน เปนการประเมนผลกระทบของพฤตกรรมวามความเรอรง สงผลกระทบตอบคคลรอบขาง ตอตวเดกเองมผลตอสมพนธภาพทางสงคมและชวตประจ าวนของเดกมากนอยอยางไร ซงในสวนนใชค าลงสรปวา “เปนระดบความรนแรง ของปญหา” แบบประเมนตนเอง (SDQ) มทงหมด 3 ชด คอ 1. แบบประเมนทนกเรยนประเมนตนเอง 1 ชด 2. แบบประเมนทครประเมนนกเรยน 1 ชด 3. แบบประเมนทผปกครองประเมนนกเรยน 1 ชด แบบประเมนท ง 3 ชด มลกษณะขอค าถามคลายคลงกบขอค าถามในแบบประเมน ทนกเรยนประเมนตนเอง ตลอดจนการตรวจใหคะแนน ยกเวนเกณฑการแปลผลทแตกตางกนเลกนอยการใหคะแนนและแปลผล

20

แบบประเมนตนเอง (SDQ) ม 2 หนา คอ ดานหนา เปนการประเมนพฤตกรรม 5 ดาน การใหคะแนนแยกตามรายดาน รวม 5 ดาน

ดานท 1-4 ไดคะแนน 0-5 อยในกลมปกต ไดคะแนน 6 อยในกลมเสยง ไดคะแนน 7-10 อยในกลมมปญหา/ชวยเหลอ

ดานท 5 ไดคะแนน 4-10 จดแขง ไดคะแนน ต ากวา 3 ไมมจดแขง

สวนดานหลง ประเมนวามความเรอรง สงผลกระทบตอบคคลรอบตวเดก มผลตอสมพนธภาพทางสงคมและชวตประจ าวนของเดกในการประเมนวาตวเองมปญหาดานอารมณ ดานสมาธ ดานพฤตกรรมหรอความสามารถเขากบผอนได

ถาตอบวา “ไม” ไมตองคดคะแนนขอตอไป ถาตอบวา “ใช” ใหพจารณาแบบประเมนในหวขอตอไปน

1. ปญหานท าใหรสกไมสบายใจหรอไม 2. ปญหานรบกวนชวตประจ าวนในดานตาง ๆ หรอไม

ใน 2 หวขอน ถาตอบ “ไมเลย” หรอ “เลกนอย” ให 0 คะแนน “คอนขางมาก” ให 1 คะแนน “มาก” ให 2 คะแนน

สรปการแปลผล คะแนนรวม 0 คะแนน = ปกต คะแนนรวม 1-2 คะแนน = เสยง คะแนนรวม 3 คะแนนขนไป = มปญหา/ชวยเหลอ

3. การเยยมบานนกเรยน นงลกษณ วชยรตน และคนอน ๆ (2553, 13) กลาวถง การเยยมบานนกเรยนวาเปน

วธการหนงของกระบวนการเกบรวมรวมขอมลเกยวกบนกเรยน หมายถง การทครประจ าชนหรอครทปรกษาไปเยยมบานไดพบและสนทนากบผปกครองของนกเรยน เพอจะไดรเหนสภาพแวดลอม สภาพความเปนอยทแทจรงของนกเรยน ทราบเจตคตของผปกครองทมตอนกเรยนและตอโรงเรยน และท าใหครประจ าชนและครทปรกษาไดขอมลทชดเจนยงขน เปนประโยชนตอการชวยเหลอแกไข หรอสงเสรมนกเรยนไดถกตองยงขน การเยยมบานนกเรยนเปนวธการหนงทจะสรางความสมพนธอนดระหวางบานกบโรงเรยนอกทางหนงดวย การรจกนกเรยนเปนรายบคคล จ าเปนตองอาศยขอมลของนกเรยนในดานตาง ๆ อยางครบถวนถกตอง และเปนปจจยซงตองอาศยเทคนค และเครองมอในการรวบรวมขอมลทเหมาะสมกบสภาพของนกเรยนแตละคน ตลอดทง

21

รายละเอยด ทเกยวกบนกเรยนอยางถกตองและจะเปนแนวทางใหครทปรกษา ครประจ าช นชวยเหลอไดทนทวงท และตรงกบสภาพทนกเรยนประสบอย การด าเนนงานใหมการวเคราะหขอมลลงในระเบยนสะสม แลวเกบไวเปนระบบสะดวกในการใช ทงคอยตดตามผลการปฏบตงาน ของผรบผดชอบอยางตอเนอง 2. การคดกรองนกเรยน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2549, 43-44) กลาวถงการคดกรองนกเรยนวาเปนการวเคราะหขอมลท งหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแลวน าผลทไดมาจ าแนกตามเกณฑการคดกรองทสถานศกษาไดจดท าขน ซงสถานศกษาควรมการประชมครก าหนดเกณฑการคดกรอง เพอจดกลมนกเรยนรวมกนใหเปน ทยอมรบของครในสถานศกษาและสอดคลองกบสภาพความเปนจรง รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาความรนแรงหรอความถเทาไรจงจดอยในกลมเสยงหรอกลมมปญหา ทงนการจดกลมนกเรยนใหถอเปนความลบการคดกรองนกเรยนจะแบงนกเรยนเปน 3 กลม กลมปกต หมายถง นกเรยนทไมมพฤตกรรมทเปนปญหาและสงผลกระทบตอชวต ประจ าวนของตนเองหรอสงคมสวนรวมในดานลบ กลมเสยง หมายถง นกเรยนทมพฤตกรรมเบยงเบนไปจากปกต เชน เกบตวแสดงออก เกนขอบเขต การปรบตวทางเพศไมเหมาะสม ทดลองสงเสพตด ผลการเรยนเปลยนแปลงไป ในทางลบ กลมมปญหา หมายถง นกเรยนทมพฤตกรรมทเปนปญหาชดเจนมผลกระทบตอวถชวตประจ าวนของตนเองหรอสงคมสวนรวมในดานลบ การจดกลมนกเรยนจะมประโยชนตอครประจ าชน หรอครทปรกษา ในการหาวธการ เพอดแลชวยเหลอนกเรยนไดถกตอง โดยเฉพาะการแกปญหาใหตรงกบปญหาของนกเรยนยงขนและมความรวดเรวในการแกปญหา เพราะมขอมลของนกเรยนในดานตาง ๆ ซงครประจ าชน คร ทปรกษา ไมไดคดกรองนกเรยนเพอการจดกลมแลว ความชดเจนในเปาหมายเพอการแกปญหาของนกเรยนจะมนอยลง สงผลตอความรวดเรวในการชวยเหลอนกเรยน ซงบางกรณจ าเปนตองแกไขเรงดวนประเดนการพจารณาเพอจดท าเกณฑการคดกรองและแหลงขอมลเพอการคดกรองนกเรยนแตละดาน ดงน 1. ดานความสามารถ 1.1 ดานการเรยน 1.1.1 ผลการเรยนทไดและความเปลยนแปลงของผลการเรยน 1.1.2 ความเอาใจใสความพรอมในการเรยน

22

1.1.3 ความสามารถในการเรยน 1.1.4 ความสม าเสมอในการมาโรงเรยน เวลาทมาโรงเรยน การเขาชนเรยน ขอมลทไดรบมาจากระเบยนสะสมและวธการอนๆ เชน การสงเกตพฤตกรรมนกเรยน การไดขอมลจากครทเกยวของกบนกเรยน เปนตน 1.2 ดานความสามารถอน ๆ 1.2.1 การแสดงออกถงความสามารถพเศษทม 1.2.2 ความถนด ความสนใจและผลงานในอดตทผานมา 1.2.3 บทบาทหนาทพเศษในโรงเรยน 1.2.4 การเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของนกเรยน

ขอมลทไดรบจากระเบยนสะสมและวธการอน ๆ เชน การไดขอมลจากเพอนนกเรยน แฟมสะสมผลงาน พฤตกรรมทแสดงออกของนกเรยน เปนตน

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย 2.1.1 ความปกต ความพการ หรอความบกพรองทางรางกาย เชน การมองเหน การไดยน เปนตน

2.1.2 โรคประจ าตว 2.1.3 ความสมพนธระหวางน าหนกกบสวนสง 2.1.4 ความสะอาดของรางกาย

ขอมลทไดรบมาจากระเบยนสะสมและวธการอน ๆ เชน การสงเกต การสอบถามจาก ครอนามย เปนตน 2.2 ดานจตใจ 2.2.1 สภาพอารมณทมผลตอการด าเนนชวตประจ าวน เชน ความวตกกงวลหรอซมเศรา

2.2.2 ความประพฤต 2.2.3 พฤตกรรมตาง ๆ ทมผลกระทบตอการเรยน ความสามารถพเศษและการ

ปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมการอยไมนง เปนตน 2.2.4 ความสมพนธกบเพอน คร ผปกครอง การใชสารเสพตด การลกขโมยการท ารายตนเอง พฤตกรรมทางเพศไมเหมาะสม

ขอมลทไดรบมาจากระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรม (SDQ) และวธการอน ๆ เชน การไดขอมลจากเพอนนกเรยน จากแบบสอบถาม การสงเกตพฤตกรรม เปนตน

23

3. ดานครอบครว 3.1 ดานเศรษฐกจ 3.1.1 ผหารายไดใหครอบครว 3.1.2 ฐานะเศรษฐกจของครอบครว ภาระหนสน 3.1.3 ความเพยงพอของรายรบรายจาย 3.1.4 จ านวนเงนทนกเรยนไดรบและใชจายในแตละวน ขอมลไดรบจากระเบยนสะสมและวธการอน ๆ เชน การไดขอมลจากเพอนนกเรยน หรอจากนกเรยนโดยตรง เปนตน

3.2 ดานการคมครองนกเรยน 3.2.1 ความสามารถในการคมครองดแลนกเรยนไดอยางปลอดภยและเหมาะสม

ของผปกครอง 3.2.2 ความเหมาะสมของสภาพทอยอาศยและสงแวดลอม

3.2.3 ความสมพนธของคนในครอบครว เชน ความอบอนหรอมกทะเลาะเบาะแวง ใชความรนแรงในการตดสนแกปญหา ซงมผลกระทบตอพฤตกรรมของนกเรยน เชน ซมเหมอลอย แสดงออกถงการไมอยากกลบบาน พฤตกรรมกาวราว 3.2.4 การใชสารเสพตด สราหรอเลนการพนน รวมถงความเจบปวยเรอรง/รนแรงของสมาชกในครอบครวขอมลทไดรบมาจากระเบยบสะสมและว ธการอน ๆ เชน การไดขอมลจากเพอนนกเรยนการสอบถามจากนกเรยนโดยตรงหรอจากกลมเพอน เปนตน

4. ดานอน ๆ พฤตกรรมอน ๆ ทเปลยนแปลงจากเดม ซงอาจเปนไปในทางทดขนหรอมความไมเหมาะสมทสงผลกระทบตอความสามารถ สขภาพและการด าเนนชวตประจ าวนของนกเรยนจากการคดกรองนกเรยนจะพบเดกทมความตองการพเศษแทรกอยในเดกทง 3 กลม ซงเดกทมความตองการพเศษ ไดแก 4.1 เดกทมความบกพรองทางการมองเหน 4.2 เดกทมความบกพรองทางการไดยน 4.3 เดกทมความบกพรองทางสตปญญา 4.4 เดกทมความบกพรองทางรางกาย 4.5 เดกทมความบกพรองทางการเรยนร 4.6 เดกทมปญหาทางอารมณและพฤตกรรม 4.7 เดกออทสตก 4.8 เดกอจฉรยะ

24

สวนกรมสขภาพจต (2551, 11) สรปวาการจดการกลมนกเรยนนมประโยชนตอครทปรกษาในการหาวธการเพอดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกตอง โดยเฉพาะการแกไขปญหา ใหตรงกบปญหาของนกเรยนยงขนและมความรวดเรวในการแกไขปญหา เพราะขอมลของนกเรยนในดานตาง ๆ ซงหากครทปรกษาไมไดคดกรองนกเรยนเพอจดกลมแลว ความชดเจนในเปาหมายเพอการแกไขปญหาของนกเรยนจะมนอยลง มผลตอความรวดเรวในการชวยเหลอซงบางกรณจ าเปนตองแกไขเรงดวน ผลการคดกรองนกเรยน ครทปรกษาจ าเปนตองระมดระวงอยางยงทจะไมท าใหนกเรยนรบรไดวาตนถกจดอยในกลมเสยง และกลมมปญหา ซงมความแตกตางจากกลมปกต โดยเฉพาะนกเรยนวนรนทมความไวตอการรบร (Sensitive) แมวานกเรยนจะรตวดวา ขณะนตนมพฤตกรรมอยางไรหรอประสบกบปญหาใดกตามและเพอเปนการปองกนการลอเลยน ในหมเพอนอกดวย ดงนนครทปรกษาทมการประสานงานกบผปกครองเพอการชวยเหลอนกเรยนกควรระมดระวง การสอสารทท าใหผปกครองเกดความรสกวาบตรหลานของตนถกจดอยในกลมทผดปกต แตกตางจากเพอนนกเรยนอน ๆ ซงอาจมผลเสยตอนกเรยนในภายหลงได แนวทางการวเคราะหขอมลเพอคดกรองนกเรยน การวเคราะหขอมลเพอคดกรองนกเรยนใหอยในดลยพนจของครทปรกษาและยดถอเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลก ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมครเพอการพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกนเพอใหมมาตรฐานหรอแนวทางคดกรองนกเรยน ทเหมอนกน เปนทยอมรบของครในโรงเรยนรวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาความรนแรงหรอความถของพฤตกรรมเทาใดจงจดอยในกลมเสยงและกลมมปญหาดงแสดงในตารางท 2.2 ดงน

ตารางท 2.2 การพจารณาเพอจดท าเกณฑคดกรองและแหลงขอมลเพอคดกรองนกเรยนแตละดาน

กระบวนการด าเนนงาน วธการ เครองมอ 1. ดานความสามารถ 1.1 ดานการเรยน

1. ผลการเรยนทได และความเปลยนแปลงของผลการเรยน 2. ความเอาใจใสความพรอมใน การเรยน 3. ความสามารถในการเรยน 4. ความสม าเสมอในการมาโรงเรยน เวลาทมาโรงเรยน การเขาชนเรยน

ระเบยนสะสม วธการอน ๆ เชน การการสงเกตพฤตกรรมนกเรยน การไดขอมลจากครทเกยวของกบนกเรยน เปนตน

25

ตารางท 2.2 (ตอ)

กระบวนการด าเนนงาน วธการ เครองมอ 1.2 ดานความสามารถ อน ๆ

1. การแสดงออกถงความสามารถพเศษทม 2. ความถนด ความสนใจ และผลงานในอดตทผานมา 3. บทบาทหนาทพเศษในโรงเรยน 4. การเขารวมกจกรรมตาง ๆ

ดานความสามารถอน ๆ

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย

1. ความปกต ความพการหรอความบกพรองทางรางกาย เชน การมองเหน การไดยนเปนตน 2. โรคประจ าตว 3. ความสมพนธระหวางน าหนกกบกบสวนสง 4. ความสะอาดของรางกาย

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย

2.2 ดานจตใจพฤตกรรม 1. สภาพอารมณทมผลตอการด าเนนชวตประจ าวน เชน ความวตกกงวลหรอซมเศรา 2. ความประพฤต 3. พฤตกรรมตาง ๆ ทมผลกระทบตอการเรยน ความสามารถพเศษและการปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมทอยไมนง สมาธสน

ระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยน (SDQ) วธการอน ๆ เชน การสงเกตพฤตกรรม การไดขอมลจากเพอนนกเรยน จากแบบสอบถาม

3. ดานครอบครว 3.1 ดานเศรษฐกจ

1. ผหารายไดใหครอบครว 2. ฐานะเศรษฐกจของครอบครว ภาระหนสน

ระเบยนสะสมวธการอน ๆ เชน การไดขอมลจากเพอนนกเรยน หรอจากนกเรยนโดยตรง เปนตน

26

ตารางท 2.2 (ตอ)

กระบวนการด าเนนงาน วธการ เครองมอ 4. จ านวนเงนทนกเรยนไดรบ

และจายในแตละวน

3.2 ดานการคมครองนกเรยน

1. ความสามารถในการคมครองดแลนกเรยนไดอยางปลอดภยและเหมาะสมของผปกครอง 2. ความเหมาะสมของสภาพทอยอาศยและสงแวดลอม

ระเบยนสะสมวธการอน ๆ เชน การสงเกตพฤตกรรม การสอบถามจากนกเรยนโดยตรงหรอจากกลมเพอน เปนตน

3.2 ดานการคมครองนกเรยน

3. ความสมพนธของคนในครอบครว เชน อบอนหรอมกทะเลาะเบาะแวงใชความรนแรงในการตดสนแกไขปญหา ซงมผลกระทบตอพฤตกรรมของนกเรยน เชน ซม เหมอลอย แสดงออกถงการไมอยากกลบบาน เปนตน

4. ดานสารเสพตด 1. การใชสารเสพตด สราหรอเลนการพนน รวมถงความเจบปวยเรอรง/รนแรงของ สมาชกในครอบครว 2. พฤตกรรมทแสดงออก 3. พฤตกรรมในชนเรยน

1. การสงเกต 2. การสมภาษณ 3. การคดกรอง 4. จากระเบยนสะสม

4. การใชจายเงน 5. การคบเพอน 6. สขภาพและบคลกภาพ 7. สถานภาพทางครอบครว และสงแวดลอม

27

ตารางท 2.2 (ตอ)

กระบวนการด าเนนงาน วธการ เครองมอ 5. ดานความปลอดภย 1. พฤตกรรมการท างานทสราง

ความปลอดภยใหกบตนเองและอน 2. จตส านกในเรองความปลอดภย

1. ขอมลการเดนทาง 2. สภาพแวดลอมในโรงเรยน

6. ดานอน ๆ เชน ดานเพศ เปนตน

พฤตกรรมอน ๆ ทเปลยนแปลงจากเดม ซงอาจเปนไปในทางทดขนหรอมความไมเหมาะสมทสงผลกระทบตอความสามารถ และการด าเนนชวตประจ าวนของนกเรยน

1. การสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน 2. การสมภาษณนกเรยนจากแหลงขอมลตาง ๆ เชนเพอนนกเรยน เปนตน

3. การสงเสรมนกเรยน กรมสขภาพจต (2551, 15) กล าวถ งความส าคญของการส งเสรมนกเรยนวาเปน

การสนบสนนใหนกเรยนทกคนทอยในความดแลของครทปรกษาไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยง และกลมมปญหาใหมคณภาพมากขน มความภมใจในตนเองในดานตาง ๆ ซงจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกต กลายเปนนกเรยนกลมเสยงและกลมมปญหาและเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยงและกลมมปญหา กลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและมคณภาพตามทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวงตอไป

วธการและเครองมอเพอการสงเสรมนกเรยน การสงเสรมนกเรยนมหลายวธทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนงานได แตมกจกรรม

หลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนงาน คอ 1. การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) เปนกจกรรมทด าเนนงานเพอสงเสรมนกเรยน

เปนรายบคคลหรอเปนกลมกไดซงสถานททใชจดกจกรรมโฮมรม อาจเปนทหองเรยนหรอนอกหองเรยนใหมบรรยากาศเสมอนบานทมครทปรกษาและนกเรยนเปนดงสมาชกในครอบครวเดยวกนและมการท ากจกรรมทเปนประโยชนตอนกเรยนในดานตาง ๆ เชน การรจกตนเองของนกเรยน การรจกผอนและสงแวดลอม มทกษะการตดสนใจ ทกษะการปรบตวและการวางแผนชวต เปนตน กจกรรมเหลานครและนกเรยนควรมสวนรวมในการจดกจกรรมดวยกน ประโยชนของการ

28

จดกจกรรม โฮมรมจะชวยใหครทปรกษารจกนกเรยนมากขน สามารถสงเสรมความสามารถและปองกนปญหาของนกเรยนไดอกดวย แนวด าเนนงานจดกจกรรมโฮมรม มดงน 1.1 ก าหนดกจกรรมโฮมรม โดยยดตามความตองการของนกเรยนใหนกเรยน มสวนรวมในการจดกจกรรมโฮมรม ดงน

1.1.1 ส ารวจความตองการของนกเรยนในการจดกจกรรมโฮมรม 1.1.2 พจารณาเลอกหวขอและวธการจดกจกรรมใหสอดคลองกบความ

ตองการของนกเรยนหรอใหเหมาะสมกบสถานการณในขณะนน ๆ เปนเรองททนสมย 1.1.3 การจดกจกรรมโฮมรมแตละครง ควรมการด าเนนงานเปนหลกฐาน

ทงกอนด าเนนงาน และหลงด าเนนงานซงอาจเขยนในรปแบบของการบนทกการจดกจกรรมหรออน ๆ รวมทงใหมการบนทกสรปผลทเกดขนกบนกเรยนหลงจากจดกจกรรมทกครง ซงการบนทกอาจบนทกในแผนการจดกจกรรมหรอแบบฟอรมบนทกทแยกออกมาตางหากได

1.1.4 ประเมนผลการจดกจกรรมและจดท ารายงาน 1.2 โรงเรยนก าหนดแนวทางการจดกจกรรมโฮมรมหรอมคมอในการจดกจกรรม

แตละครง โดยมจดมงหมายเนอหาสาระทสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนในการพฒนานกเรยน ครทปรกษากด าเนนงานตามนน แตใหมความยดหยนในการก าหนดหวขอและวธการด าเนนกจกรรมใหเหมาะสมและทนสมยไดดวย

1.3 วธการผสมผสาน โดยยดหลกความตองการของนกเรยนและนโยบายของโรงเรยนในการพฒนานกเรยน ในการจดกจกรรมโฮมรม

1.4 วธการอน ๆ ตามความเหมาะสม 2. การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) การพบปะกนระหวางครทปรกษา

กบผปกครองนกเรยนทครทปรกษาดแลอยถอวาเปนการสรางความสมพนธอนดตอกน และรวมมอกนดแลชวยเหลอนกเรยนระหวางบาน โรงเรยนและผปกครองดวยกน การประชมผปกครองดงกลาวจะท าใหนกเรยนไดรบความเอาใจใสดแลจากผปกครองมากขน ทงการสงเสรมใหนกเรยนมคณภาพ ความสามารถยงขนหรอรวมมอกบทางโรงเรยนในการปองกนหรอแกไขปญหาของนกเรยน แนวด าเนนงานจดกจกรรม มดงน

2.1 ครทปรกษาควรจดประชมอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครง ซงการประชมนมใชการรายงานสงตาง ๆ ทเกยวของกบตวนกเรยนใหผปกครองทราบเพยงอยางเดยว แตเปนการจดกจกรรมตาง ๆ ทจะท าใหผปกครองมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหมากขน ดงน น สงส าคญทควรตระหนกในการจดกจกรรมประชมกคอ

29

2.1.1 การเตรยมการ ครทปรกษาควรเตรยมความพรอมกอนการประชมในดานตาง ๆ โดยเฉพาะขอมลของนกเรยนแตละคน และกจกรรมทจะด าเนนงานโดยก าหนดวตถประสงคในการจดกจกรรมทชดเจน

2.1.2 การสอสารครทปรกษาควรระมดระวงค าพดทกอใหเกดความรสกในทางลบหรอตอตานจากผปกครอง เชน การต าหนนกเรยนหรอผปกครอง การแจงขอบกพรองของนกเรยนในทประชม ใชค าพดทแสดงถงความเขาใจในตวนกเรยน แสดงถงความหวงใยใสใจในตวของครทมตอนกเรยนทกคน และอาศยกจกรรมทจะท าใหปกครองตระหนกในความรบผดชอบ และตองการปรบปรงหรอแกไขในสวนทบกพรองของนกเรยน 2.1.3 การจดกจกรรมในการประชม การทจะใหผปกครองมสวนรวมในการประชมนนจ าเปนตองใชกจกรรมตาง ๆ โดยเรมจากการสรางความคนเคยระหวางผปกครองดวยกนกอนจงจะมกจกรรมอน ๆ ใหผปกครองไดแสดงความคดเหน ซงเปนสาระทเปนประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.1.4 การสรปผลและบนทกหลกฐานการประชมผปกครองในการประชม แตละครง ครทปรกษาควรมการสรปผล และจดท าเอกสารเปนหลกฐานเพอประโยชน ดงน 1) เปนหลกฐานในการประชมแตละครง 2) เปนขอมลส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน 3) เปนขอมลส าหรบการจดประชมใหสอดคลองกบความตองการของผปกครองในครงตอไป

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ (2552, 20-21) กลาววา การสงเสรมนกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยน ทกคน ไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยงหรอมปญหา กลมมความสามารถพเศษใหมคณภาพเพมขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภมใจในตนเองในดานตาง ๆ ซงจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตและกลมพเศษกลายเปนกลมเสยงหรอกลมมปญหาและเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยงหรอกลมมปญหากลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวง

การสงเสรมนกเรยนมหลายวธทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนงานไดแตมกจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนงาน คอ 1. การจดกจกรรมโฮมรม 2. การเยยมบาน 3. การจดประชมผปกครองในชนเรยน (Classroom Meeting) 4. การจดกจกรรมสรางเสรมทกษะการด ารงชวตและกจกรรมพฒนาผเรยน

30

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2549, 45-47) การสงเสรมและพฒนานกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนทอยในความดแลของครประจ าชนหรอครทปรกษา ใหเปนบคคลทมคณภาพ มความภาคภมใจในตนเองซงจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตกลายเปนนกเรยนกลมเสยง หรอกลมมปญหาและเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหากลบมามพฤตกรรมดขน ตามทสถานศกษาหรอชมชนคาดหวง กจกรรมสงเสรมและพฒนานกเรยน เชน

1. กจกรรมพฒนาผเรยน กจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรมตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานของโรงเรยนนกเรยนจะจบชวงชนจะตองผานเกณฑการประเมน 1. ผลสมฤทธทางการเรยน 2. การอาน คดวเคราะห และเขยน 3. คณลกษณะทพงประสงค และ 4. กจกรรมพฒนาผเรยน อาท กจกรรมลกเสอ-เนตรนาร, กจกรรมประชาธปไตยในโรงเรยนและกจกรรมวนส าคญ เปนตน

2. กจกรรมโฮมรม โรงเรยนบานยางเปยง (2550, 7) กลาวถง การจดกจกรรมโฮมรมวาเปนวธการจดกจกรรมแนะแนวในหองเรยน เพอใหเกดประโยชนกบนกเรยน โดยจดใหมลกษณะบรรยากาศเหมอนบาน คอใหนกเรยนมความคนเคยซงกนและกนและคนเคยกบครทปรกษา ประดจสมาชกในครอบครวเดยวกน เปนการจดแนะแนวหมในหองเรยน เพอประโยชนแกนกเรยนในดานตาง ๆ เชน ชวยใหนกเรยนรแนวทางการศกษาตอ รจกวธการเรยนทมประสทธภาพ รจกปรบตวใหเขากบสงคมและสงแวดลอม เหมาะสมกบวฒนธรรมประเพณอนดงามของชาตรจกโลกกวางทางอาชพ รจกวธการสรางมนษยสมพนธ ฝกการมระเบยบวนย สรางบคลกลกษณะนสย เปนตน ประเภทของกจกรรมโฮมรม แบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก

2.1 กจกรรมโฮมรมสน 10 – 15 นาท 2.2 กจกรรมโฮมรมยาว 30 – 60 นาท

วตถประสงคของกจกรรมโฮมรม 1. เพอใหครประจ าชนและครทปรกษาไดรจกและคนเคยกบนกเรยนในชน 2. เพอเสรมสรางทกษะชวตของนกเรยน 3. เพอพฒนาศกยภาพของนกเรยนตามความสามารถของแตละคน 4. เพอเปนโอกาสในการปองกนแกไขและพฒนานกเรยนแนวในการด าเนนงาน

แนวปฏบตส าหรบครประจ าชนหรอครทปรกษาในการจดกจกรรมโฮมรม 1. โรงเรยนจดเวลาใหเปนของนกเรยน ในคาบเรยนตอนเชาประมาณ 10-15 นาท

ใหครประจ าชนเปนผด าเนนงานจดกจกรรมและรบผดชอบในการจดกจกรรมใหแกนกเรยนในชนของตน หรอทเรยกวา “โฮมรมสน”

31

2. โรงเรยนจดกจกรรม โดยจดคาบกจกรรม “โฮมรมยาว” ส าหรบนกเรยนระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

3. ในการจดกจกรรมโฮมรมทกครง ครประจ าชนตองวางแผนลวงหนามากอนเสมอเพอใหกจกรรมนนเกดผลดตอนกเรยน

4. ครประจ าชนควรเปดโอกาสใหมการแนะแนวหมหรอแนะแนว เปนรายบคคลแกนกเรยนในทก ๆ ปญหา

5. ควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดพบปะอยางใกลชดทสด เพอท าการปรกษาหารอ ขอความชวยเหลอและเรยนรการปรบปรงบคลกภาพ ตลอดจนเรยนรในการด ารงชวตของตนเอง ทงในปจจบนและอนาคต

6. ครควรท าตนเปนทเหนอกเหนใจนกเรยน อยากเรยนรเกยวกบตวนกเรยนจรง ๆ ใหความรในสงทนกเรยนตองการ พยายามกระตนใหนกเรยนกลาแสดงออก ไดแสดงความคดเหน มความกลาทจะพดและความรสกทนกเรยนตองการระบายออก

7. ครควรหาวธกระตนใหนกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมโฮมรมมอบหมายหนาทรบผดชอบใหนกเรยนท างาน ตามความถนดและความสนใจของนกเรยน

8. ครทปรกษาควรสรางสมพนธภาพทดและใกลชดกบนกเรยน สรางบรรยากาศเหมอนบานของนกเรยนมการชวยเหลอซงกนและกน มความพยายามทจะเขาใจกนใหความรวมมอ เรยนรและแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

9. ครไมควรใชการปาฐกถาหรอการอบรม หรอชแจงบอยนก ตองพจารณาตามความเหมาะสมและจ าเปนเทานน ควรใหนกเรยนมสวนรวมในการอภปรายแสดงความ คดเหนในการแกปญหาและการลงมตรวมกน ครควรเปนเพยงผชวยควบคมการด าเนนงาน หารายละเอยด ตาง ๆ ตลอดจนเปนทปรกษาเพอใหกจกรรมบรรลจดประสงค

10. ควรบนทกผลการจดกจกรรมโฮมรมทกครง เพอชวยใหการด าเนนงานเกดผลดตามวตถประสงค และควรสรปความคดเหนหรออปสรรคตาง ๆ เมอสนสดการด าเนนงาน เพอน าผลการอภปรายไปปรบปรงการจดกจกรรมโอมรมตอไปการจดกจกรรมโฮมรมใหมประสทธภาพ ตองมการเตรยมการหรอมการวางแผนอยางด โดยครทปรกษาควรมการวางแผน ชวยกนรางกจกรรมรวมกน และน าไปปฏบตเหมอน ๆ กนสนปกมการน าผลมาอภปรายและปรบปรงแกไขใหสมบรณขน หากเปนไปได ควรส ารวจความตองการของนกเรยนกอน โดยจดท าแบบสอบถามส าหรบส ารวจความตองการและความสนใจของนกเรยน จงจะเปนประโยชนตอนกเรยนอยางเตมท

32

2.3 กจกรรมประชมผปกครอง การประชมผ ปกครองช นเรยน (Classroom Meeting) เปนการพบปะกนระหวางครประจ าช น ครทปรกษา กบผ ปกครองนกเรยนให ม คณภาพ ความสามารถมากยงขน หรอรวมมอกบทางโรงเรยนในการปองกนหรอแกไขปญหาของนกเรยน การทจะใหผปกครองมสวนรวมในการประชมผปกครองชนเรยนจ าเปนตองใชกจกรรมตาง ๆ โดยเรมดวยการสรางความคนเคยระหวางผปกครองดวยกนกอน จงจะมกจกรรมอน ๆ ใหผปกครองไดแสดงความคดเหน ซงเปนสาระทเปนประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน

2.4 โครงการพเศษอน ๆ กจกรรมชมนม /ชมรม กจกรรมตามความถนด ความสนใจ 4. การปองกนและแกไขปญหา

กรมวชาการ (2546, 18-27) กลาวถง การใหค าปรกษาในยคแหงสงคมทซบซอน และสบสน เยาวชนมความเปราะบางทางอารมณ บทบาทในการใหค าปรกษาถอเปนบทบาทหนาทและภารกจทมความส าคญของการท าหนาทครประจ าชนและครทปรกษา ทงการใหค าปรกษาอยางเปนทางการและการใหค าปรกษาอยางไมเปนทางการ เรองเลก ๆ นอย ๆ โดยทวไปองคความรเกยวกบการใหค าปรกษา ตลอดจนเทคนควธการทควรพจารณาและค านงถงมหลายประการ ดงน 1. การใหค าปรกษา คอ บทบาทหนาทและกระบวนการหนงทครประจ าชนและครทปรกษาจะสามารถชวยเหลอผเรยนใหสามารถรจก เขาใจ ยอมรบตนเอง มองเหนปญหาของตนเองสามารถตดสนใจแกปญหาไดอยางมประสทธภาพดวยตนเอง สามารถวางแผนการในอนาคตของตนเองไดอยางเหมาะสม 2. การใหค าปรกษา แบงออกเปน 2 ประเภท

2.1 การใหค าปรกษาเปนรายบคคล เปนกระบวนการชวยเหลอโดยมการพบปะเปนการสวนตว ระหวางผใหค าปรกษากบผรบบรการ ซงจะเปนการชวยใหผรบบรการไดเขาใจตนเองและสงแวดลอมไดดขน สามารถวางโครงการในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ ซงมใชเฉพาะ จะสามารถแกปญหาทก าลงเผชญอยเทานน แตจะชวยใหมทกษะในการแกปญหาอน ๆ ไดดวยตนเอง

2.2 การใหค าปรกษาเปนกลม คอ การใหค าปรกษามากกวา 1 คน ในแตละครง แตไมควรเปนกลมใหญเกนไป เพราะถาเปนกลมใหญมากเกนไป การใหค าปรกษาอาจไมทวถงประการส าคญเปนเรองทางจตวทยาทเกยวกบความรสก อารมณ ทจะถายทอดใหแกกนของคนในกลม การใหค าปรกษาเปนกลมนเหมาะกบกลมผเรยนทมปญหาคลายคลงกน นดหมายมาพบกนเพอจดประสงคเดยวกน คอ การแกไขปญหาและขอบกพรองของตน

3. ความรพนฐานส าหรบครประจ าชนและครทปรกษาในการใหค าปรกษาครประจ าชนและครทปรกษาทจะท าหนาทใหค าปรกษา ควรมความรพนฐาน ดงตอไปน

33

3.1 ความรพนฐานเกยวกบธรรมชาตของมนษย 3.1.1 มนษยตองอยรวมกนเปนสงคม 3.1.2 มนษยมความแตกตางทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา และอารมณ 3.1.3 พฤตกรรมของมนษยยอมมสาเหต 3.1.4 มนษยมเกยรตและศกดศร 3.1.5 มนษยมอารมณและเหตผล 3.1.6 มนษยยอมเหนประโยชนสวนตว 3.1.7 มนษยมกกลาวโทษผอน 3.1.8 มนษยชอบความแปลกใหม 3.1.9 มนษยชอบเปรยบเทยบ 3.1.10 มนษยมความคาดหวง 3.2 ความตองการพนฐานของมนษย (ตามทฤษฎของ Maslow) ขนท 1 ความตองการทางดานรางกาย ขนท 2 ความตองการทางดานความมนคงปลอดภย ขนท 3 ความตองการดานความรกและการมสวนรวม ขนท 4 ความตองการเหนคณคาในตนเอง ขนท 5 ความตองการบรรลภาวะสจจะการแหงตน 3.3 พฤตกรรมของมนษยเกดจากการเรยนรทไดรบการเสรมแรง แสดงออกไดท งพฤตกรรมทพงประสงคและไมพงประสงค

4. คณสมบตทส าคญของผใหค าปรกษา ในการท าหนาทเปนผใหปรกษาส าหรบผเรยนนน ครประจ าชนและครทปรกษา ตองม

คณสมบตทส าคญ ดงน 4.1 มบคลกภาพทอบอนและเปนมตร 4.2 มลกษณะนาไววางใจ นาเคารพ นาเชอถอและรกษาความลบได 4.3 มความสนใจในการชวยเหลอผอน มคณธรรม เมตตาธรรมและเสยสละ 4.4 รจกพด เพอใหผรบค าปรกษาทราบปญหาทแทจรง และแกปญหาดวยตนเอง 4.5 รจกฟง สามารถจบประเดนไดเรวและกระจางชด มความอดทนตอการรบฟง 4.6 สามารถอธบายและคลคลายปมประเดนตาง ๆ ใหชดเจนและเขาใจงาย 4.7 สามารถทจะชวยใหผรบค าปรกษารบผดชอบตอการตดสนใจของตนเอง

โดยผใหค าปรกษาจะไมตดสนใจแทน

34

4.8 มสขภาพจตด มอารมณมนคง 5. กระบวนการใหค าปรกษา

ขนตอนท 1 การสรางสมพนธภาพ ผใหค าปรกษาตองท าใหผรบค าปรกษาเกดความอบอน สบายใจและไววางใจ ขนตอนท 2 ส ารวจปญหา ผใหค าปรกษาชวยใหผรบค าปรกษาไดส ารวจปญหาและปจจยตางๆ ทใหเกดปญหาดวยตวของเขาเอง ขนตอนท 3 เขาใจปญหา สาเหต ความตองการ ผใหค าปรกษาชวยใหผรบค าปรกษาเขาใจปญหา สาเหต และความตองการของตนเอง ขนตอนท 4 วางแผน แกปญหา ผใหค าปรกษาชวยใหผรบค าปรกษาพจารณาวธแกปญหาและตดสนใจเลอกสงทจะปฏบตดวยตนเอง ขนตอนท 5 ยตการใหค าปรกษา ผใหค าปรกษาย าความเขาใจทเกดขนระหวาง ทใหค าปรกษา และชวยใหผรบค าปรกษามแรงจงใจและก าลงใจทจะแกปญหาและพฒนาตนเอง 6. เทคนคบางประการทใชในการใหค าปรกษา 6.1 การเรมตนใหค าปรกษา (Opening the Interview) ผใหค าปรกษาจะตองสรางสมพนธภาพทดกบผรบค าปรกษา เพอใหมบรรยากาศทด อบอน และเกดความเปนกนเอง เชน การกลาวค าตอนรบ เปนตน 6.2 การสรางสายสมพนธ (Establishing Rapport) เมอเรมตนการสนทนาไปแลวสงทตามมากคอ การสรางสายสมพนธ เพราะสงนจะชวยใหการพดคยกนด าเนนไปสจดหมาย การสรางสายสมพนธจะตองกระท าอยางระมดระว ง เพราะเปนเทคนคทตองอาศยความละเอยดออนมาก โดยทวไปแลววจะตองทราบภมหลงของผรบค าปรกษา เพอน ามาเปนเครองมอในการสรางสายสมพนธตอไป อาจจะพดถงเรองทผรบค าปรกษามความถนด และสนใจเปนพเศษ เพอชวยใหเขาสามารถพดไดอยางมนใจ ชวยใหเขามความสขและพรอมทจะพดตอไป 6.3 การตงค าถาม (Questioning) กระบวนการใหค าปรกษานน ผใหค าปรกษาจะตองไมใชการแนะน า แตจะใชค าถามเพอชวยใหผ รบค าปรกษาเกดความเขาใจตนเองดขน เกดความรสกกระจางขน เชน อะไรเปนสาเหตท าใหเธอตดสนใจเชนนน หรอเธอไดจายเงนซอของไปนนคมกบประโยชนทใชหรอไม 6.4 การแนะ (Suggesting) ในบางกรณผใหค าปรกษาจะพบวา ผรบค าปรกษามความสนใจตอปญหาตาง ๆ และไมสามารถจะโตตอบได จงตองมการแนะกนบาง เพอใหเกดความรสกหรอพอมองเหนชองทางทจะแกปญหา เชน เธอคงเคยไปพบครทสอนวชาคณตศาสตรมาแลวกระมง เปนตน

35

6.5 การตความ (Interpreting) การชวยตความในสงทผรบค าปรกษากลาวไปแลวเพอจะชวยใหเกดความเขาใจแจมแจงขน 6.6 การเงยบและการฟง (Silent and Listening) เปนกลวธทจะชวยใหผรบค าปรกษาเลาเรองของตนไดดขน การเงยบจะชวยใหเกดสมาธ และรวบรวมค าพดตาง ๆ ไดรวดเรว 6.7 การท าใหกระจางแจง (Clarifying) ผใหค าปรกษากลาวถงสงทผรบค าปรกษาพดไปแลวอกครงหนง โดยไมเปลยนเนอหาค าพดนน ๆ เลย จะท าใหผรบค าปรกษารสกแจมแจง ในเรองทเขาอาจเขาใจผดอยได และมองเหนค าพดของตนในแงทเปนกลางมากขน 6.8 การสะทอนความรสก (Reflection of Feeling) คอ การทผใหค าปรกษาตความหมายของค าพดซงแสดงความรสกทส าคญของผรบค าปรกษา แลวเปลยนค าพดใหม โดยเนนเนอหาสาระเดมเพอจะท าใหผรบค าปรกษาเกดความรสกของตนอยางลกซงและกลาเผชญกบความรสกของตน 6.9 การสอบซกถาม (Probing) คอ การใหผใหค าปรกษาตงค าถามตรง ๆ เพอคนหารายละเอยดจากผรบค าปรกษานอกจากนยงมเทคนคกลวธตาง ๆ ทจ าเปนตองน ามาใชในการใหค าปรกษาอกหลายประการ เปนตนวา การสงเกตพฤตกรรมของผรบค าปรกษา การแสดงความเหน เพอใหก าลงใจผรบค าปรกษาซงอาจแสดงออกทางสหนา ทาทางตาง ๆ เชน การพยกหนา ยมหรอแมแตทาทางซงจะตองท าใหรสกเปนกนเองทสด เพอชวยในการสรางมนษยสมพนธอนดในการใหค าปรกษาอยางไรกตามในการใหค าปรกษาผเรยน หากครประจ าชนและครทปรกษาพจารณาเหนแลววาเรองทผเรยนมาขอรบค าปรกษานนเปนเรองทมความสลบซบซอน เปนปญหาละเอยดออน สมควรขอความรวมมอ ตองการสงตอผเรยนและปญหาดงกลาวไปยงฝายแนะแนวของสถานศกษา หรอผเกยวของซงมความเชยวชาญและมประสบการณในการใหค าปรกษาเปนอยางด กสามารถท าไดและถอเปนเรองสมควรอยางยง กรมสขภาพจต (2551, 18) กลาววา วธการและเครองมอเพอการปองกนและแกไขปญหา โดยการใหการปรกษาเบองตนกบนกเรยนเปนการชวยเหลอ ผอนคลายปญหาใหลดในลง ท งดานความรสก ความคด และการปฏบตตนของนกเรยนในทางทไมถกตอง โดยมงหวงใหนกเรยนมการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในทางทดงามหรอพงประสงค ปจจยส าคญทชวยใหการปรกษาเบองตนมประสทธภาพในการชวยเหลอนกเรยน ครทปรกษาควรมความรและทกษะพนฐานดงน 1. จตวทยาวยรน 2. ความตองการพนฐานของมนษยทงรางกายและจตใจ 3. กระบวนการและทกษะการปรกษาเบองตนทส าคญ ๆ คอ การสรางสมพนธภาพใชค าถาม การรบฟงทงเนอหาและความรสก

36

สวนแนวด าเนนงานจดกจกรรมครทปรกษาควรมความพรอมในการใหการปรกษาชวยเหลอนกเรยนดวยความรสกทดตอนกเรยน ตงแตเรมตนจนจบการปรกษา โดยมกระบวนการในการปรกษา ดงน กระบวนการปรกษา

3.1 สรางสมพนธภาพ 3.2 พจารณาท าความเขาใจปญหา 3.3 ก าหนดวธการ และด าเนนงานแกไขปญหา 3.4 ยตการปรกษา

การเปนผใหการปรกษาทดมคณภาพนน ครทปรกษาควรจะปฏบต ดงน 1. รบการฝกอบรมเกยวกบการปรกษาหรอวธการดแลชวยเหลอนกเรยนในดานตาง ๆ ซงอาจรบการอบรมจากหนวยงานภายนอกหรอโรงเรยนจดอบรมให 2. หมนฝกฝนทกษะการปรกษา และพฒนาตนเองสม าเสมอ 3. ศกษาคนควาเพมเตมเกยวกบจตวทยาพฒนาการหรอความรทเกยวของกบการปรกษาการดแลชวยเหลอนกเรยน 4. แนวทางการแกไขปญหาของนกเรยนในแตละลกษณะปญหา เชน ดานการเรยน สขภาพ ครอบครวหรอการใชสารเสพตด การพนน หนเรยน เปนตน ซงศกษาคนควาไดจากเอกสารของหนวยงานตาง ๆ

การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนนอกจากจะใหการปรกษาเบองตนแลว

การจดกจกรรมตาง ๆ เพอการชวยเหลอนกเรยนเปนสงส าคญ เพราะจะท าใหการชวยเหลอมประสทธภาพกอใหเกดความรวมมอรวมใจของครทกคนและผปกครองทครทปรกษาสามารถคดพจารณากจกรรมเพอการแกไขปญหาของนกเรยนไดหลายแนวทาง ซงในทนสรปไว 5 แนวทาง ทจ าเปน คอ

1. การใชกจกรรมเสรมหลกสตร 2. การใชกจกรรมในหองเรยน 3. การใชกจกรรมเพอนชวยเพอน 4. การใชกจกรรมซอมเสรม 5. การใชกจกรรมสอสารกบผปกครอง ส าหรบขอ 2, 3 และ 5 ครทปรกษาสามารถด าเนนงานดวยตนเอง สวนขอ 1 และ 4

จ าเปนตองมการประสานงานเพอขอความรวมมอจากครอน ๆ ทเกยวของ รวมทงการสนบสนน

37

ของผบรหารโรงเรยนดวย แตอยางไรกตามการชวยเหลอท ง 5 กจกรรมดงกลาว ครทปรกษาสามารถขอค าแนะน าความคดเหนจากครอน ๆ ในการจดกจกรรมใหไดผลดยงขน ลกษณะการจดกจกรรมเพอปองกนและชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน กรมสขภาพจต (2551, 76-79) ไดเสนอแนวทางไวดงน

1. การใชกจกรรมเสรมหลกสตรเปนการจดกจกรรมนอกเวลาเรยนไมใชคาบเรยน โดยสวนใหญจะเปนเวลาเชากอนเขาแถว หรอตอนบายชวงหมดเวลาคาบเรยนหรอเวลาเยนหลงโรงเรยนเลกแลว การจดกจกรรมอาจจดท าเปนชมชน/ชมรม โดยมครประจ าชน/คร ทปรกษากบนกเรยนรวมกนพจารณาเลอกกจกรรมใหเหมาะสม และตามความตองการของนกเรยน (นกเรยนเสนอกจกรรมตามความสนใจ ความถนด ความสามารถของตนเอง) โรงเรยนควรมกจกรรมใหนกเรยนไดเลอกอยางหลากหลาย ซงนกเรยนอาจเขารวมกจกรรมในฐานะสมาชกเปนผรวมกจกรรมหรอเปนผรบผดชอบจดกจกรรมเอง โดยมครเปนทปรกษา การทโรงเรยน มแหลงเรยนรเพยงพอกบจ านวนนกเรยนทจะใชศกษาคนควาเรยนรดวยตนเองกจะเอออ านวยใหเกดกจกรรมเสรมหลกสตรกวางขวางขน และหากมเทคโนโลยทนสมยกจะจงใจใหนกเรยนมารวมกจกรรมมากขนดวย

วตถประสงคของกจกรรมเสรมหลกสตร 1. นกเรยนไดใชชวงเวลาอยางมคณคา และเกดประโยชนตอตนเองหรอสวนรวม 2. นกเรยนเกดความรสกเหนคณคาหรอภาคภมใจในตนเองจากการแสดงออกถง

ความสามารถทตนม นกเรยนมทกษะทางสงคม การด าเนนกจกรรม 2.1 จดชมนม/ชมรม ทนกเรยนสนใจ เชน ชมรมรองเพลง ดนตรพนเมอง/สากล

นาฏศลป นกขาว โตวาท เปนตน 2.2 จดโครงการประกวดแขงขนหรอการแสดงออกเพ อใหนกเรยนไดแสดง

ความสามารถ แสดงผลงานของตนจากการเขารวมกจกรรมในชมนม/ชมรมตาง ๆ จดกจกรรมกลมพฒนาตนของนกเรยนตามความสนใจ เชน ดานการเรยน ดานการแสดงออก ดานศลปะ เปนตน

2. การใชกจกรรมในหองเรยน เปนการจดกจกรรมในหองเรยนซงสวนใหญ เปนกจกรรมกลมทใหนกเรยนทกคนมสวนรวม มบทบาทในกลมและไดเรยนรมากกวาเนอหาวชาการ จดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ (Chid Center) หรอการเรยนรแบบมสวนรวม (Participatory Learning) จงเปนสวนส าคญของการจดกจกรรมในหองเรยน

38

วตถประสงคของกจกรรมในหองเรยน 1. ชวยใหนกเรยนมทกษะทางสงคม 2. นกเรยนไดเรยนรรวมกบเพอนเกดการเรยนรไดเรวขน นกเรยนเกดความรสก

ภาคภมใจในตนเอง จากการไดท างานในกจกรรมกลมหรอไดชวยงานของครในหองเรยน การด าเนนกจกรรม 2.1 หากนกเรยนไมมความมนใจในตนเอง ไมคอยกลาพด กลาแสดงออกหนาชน

กอาจใหนกเรยนคอย ๆ เพมระยะเวลาในการพดหนาชน โดยมก าลงใจจากครและทาททเปนมตรของเพอน ๆ ในหอง ซงครอานมอบหมายใหนกเรยนเปนผรายงานขาวปากเปลาหรอเปนผอานขาวจากสอหนงสอพมพ ฟงวทย ดโทรทศนหรอสงตพมพเพอน าเสนอแกเพอน ๆ สปดาหละ 1 ครง ครงละ 2-3 นาท แลวเพมระยะเวลาใหมากขนตอไป ฝกการพดหรอเลาเรองโดยไมตองเตรยมตวลวงหนา

2.2 การมอบหมายใหนกเรยนชวยแจกใบงาน เอกสาร อปกรณการเรยนการสอน หรอเกยสมดแบบฝกหดหรองานอน ๆ และใหค าชมเชยยกยองเมอนกเรยนไดชวยงาน ซงกจกรรมนเหมาะกบนกเรยนทสมาธสน อยไมนง 3. การใชกจกรรมเพอนชวยเพอน (Buddy) ครประจ าชน/ครทปรกษา/ผเกยวของตองพจารณาจบคนกเรยนใหเหมาะสมกนทงดานความสามารถ บคลกภาพ เพอใหสามารถชวยเหลอกนไดจรง และไมเกดปยหาในการจบคหรอถกขมข ถกแกลงจากเพอนทตนดแล นกเรยนทงคตองสมครใจทจะจบคกนและยนดใหหรอรบการชวยเหลอเพอน ครประจ าชน/ครทปรกษา/ผเกยวของตองสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนทงคอยางสม าเสมอวาชวยเหลอกนไดหรอไม มปญหาอปสรรคอยางไร รวมท งควรมการสอบถามหรอใหค าปรกษาแนะน าการจบค เพอชวยเหลอกนอยางสม าเสมอ

วตถประสงคของกจกรรมเพอนชวยเพอน 1. เพอใหนกเรยนทมความสามารถหรอมจดเดนในดานตาง ๆ ไดดแลชวยเหลอเพอนท

ดอยกวา 2. นกเรยนไดใสใจและเออเฟอตอกนและกน รจกการใหและการรบดวยมตรไมตร

การด าเนนกจกรรม 2.1 นกเรยนทเรยนเกงใหจบคนกเรยนทเรยนออนเพอการสอนเสรมใหแกเพอนท

เรยนออนกวา

39

2.2 นกเรยนทมความสามารถพเศษในดานใดดานหนงจบคกบนกเรยนทยงไมไดแสดงความสามารถออกมาใหเหน เพอน าพาไปสการท ากจกรรมแสดงความสามารถออกมา เชน การเลนกฬา รองเพลงเลนดนตร การพด เปนตน

2.3 นกเรยนทชอบเกบตว ขอาย ไมมเพอน ใหจบคเพอนทมมนษยสมพนธทด มจดเดนดานสมพนธภาพทางสงคม

4. การใชกจกรรมซอมเสรม เปนการแกไขปญหาดานการเรยนของนกเรยน ซงครประจ าชนหรอครทปรกษาหรอผทเกยวของทรบผดชอบ จ าเปนตองรวมมอรวมใจกนวางแผนการสอนซอมเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนหรอเรยนชาไมทนเพอน ครประจ าชน ครทปรกษาหรอผเกยวของควรมการประสานงานขอความรวมมอจากครประจ าวชากอนสงนกเรยนไปตดตอขอเรยนซอมเสรม

วตถประสงคของกจกรรมซอมเสรม 1. เพอชวยใหนกเรยนทมผลการเรยนไมดไดเรยนเพมเตมจากครประจ าวชาทตนเรยน

ออน เรยนไมทนเพอน 2. เพอใหนกเรยนรจกรบผดชอบตนเองในดานการเรยน 3. เพอใหนกเรยนไดใสใจกบการเรยนของตนเองใหมากขน

การด าเนนกจกรรม นกเรยนทเรยนออน เรยนไมทนวชาใดกใหเรยนเพมเตมกบครประจ าวชานน ๆ โดยนดแนะวน เวลา สถานททจะเรยนใหเรยบรอย 5. การใชกจกรรมสอสารกบผปกครอง เปนการชวยเหลอนกเรยนโดยอาศยความรวมมอจากผปกครอง ซงครประจ าชน/ครทปรกษาควรมทกษะการสอสารและควรบอกถงความรสกหวงใยทมตอนกเรยน จากพฤตกรรมทสงเกตเหนแทนการแจงวานกเรยนมปญหาในเรองใดเพอ มใหผปกครองเกดความรสกตอตาน ไมพอใจ ทงกบครประจ าชน/ครทปรกษาหรอแมแตกบตวนกเรยนเอง

วตถประสงคของการจดกจกรรม 1. เพอใหผปกครองเกดความตระหนก และมความเอาใจใสดแลชวยเหลอนกเรยน

มากขนและรบทราบถงปญหาของนกเรยนทพบในโรงเรยน การด าเนนกจกรรม 1.1 การเชญผปกครองมาพบทโรงเรยน 1.2 การโทรศพทตดตอ 1.3 การแจงโดยการเขยนจดหมาย

40

ทงนการพจารณาเลอกใชกจกรรม ครทปรกษาควรค านงถง ความเหมาะสม สอดคลองกบลกษณะปญหาหรอไม บคลกลกษณะของนกเรยนแตละคนเปนอยางไรและสภาพของชนเรยนโรงเรยน ชมชน นอกจากน กรมสขภาพจต (2551, 20) กลาวเพมเตมวาขอทพงตระหนกในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน คอ 1. การรกษาความลบ ควรด าเนนงานดงตอไปน

1.1 เรองราวขอมลของนกเรยนทตองชวยเหลอแกไข ไมควรน าไปเปดเผย 1.2 ยกเวนเพอขอความรวมมอในการชวยเหลอนกเรยนกบบคลากรทเกยวของโดย

ไมระบชอ-สกลจรงของนกเรยน และการเปดเผยควรเปนไปในลกษณะทใหเกยรตนกเรยน 1.3 บนทกขอมลการชวยเหลอนกเรยน ควรเกบไวในทเหมาะสม และสะดวกใน

การเรยกใช 1.4 การรายงานการชวยเหลอนกเรยน ควรรายงานในสวนทเปดเผยไดโดยใหเกยรต

และค านงถงประโยชนของนกเรยนเปนส าคญ 2. การแกไขปญหา

2.1 การชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน ตองพจารณาสาเหตของปญหาใหครบถวนและหาวธชวยเหลอใหเหมาะสมกบสาเหตนน ๆ เพราะปญหามไดเกดจากสาเหตเพยงสาเหตเดยว แตอาจจะเกดจากหลายสาเหตทเกยวเนองสมพนธกน

2.2 ปญหาทเหมอนกนของนกเรยนแตละคน ไมจ าเปนตองเกดจากสาเหตทเหมอนกนและวธการชวยเหลอทประสบความส าเรจกบนกเรยนคนหนง กอาจไมเหมาะกบนกเรยนอกคนหนงเนองจากความแตกตางของบคคล ดงน นการชวยเหลอนกเรยน โดยเฉพาะการใหค าแนะน าปรกษา จงไมมสตรการชวยเหลอส าเรจตายตวเพยงแตมแนวทาง กระบวนการหรอทกษะการชวยเหลอทครแตละคนสามารถเรยนร ฝกฝน เพอการน าไปใชใหเหมาะสมกบแตละปญหาในนกเรยนแตละคน ทงน การแกไขปญหาของนกเรยนหรอการสงตอนกเรยนนนในบางกรณคร ทปรกษาสามารถด าเนนงานไดตงแตกระบวนการรจกนกเรยนเปนรายบคคล หรอการคดกรองนกเรยนกไดโดยขนอยกบกรณปญหาของนกเรยนแตละคน

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ (2552, 20) กลาววา ในการดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอ ทงการปองกน และการแกไขปญหา โดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม การสรางภมคมกน การปองกนและแกไข

41

ปญหาของนกเรยน จงเปนภาระงานทยงใหญและมคณคาอยางมากในการพฒนาใหนกเรยนเตบโต เปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป

การปองกนและการแกไขปญหาใหนกเรยนนนมหลายเทคนค วธการ แตสงทครทปรกษาจ าเปนตองด าเนนงานมอยางนอย 2 ประการ คอ

1. การใหค าปรกษาเบองตน 2. การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา การสงตอ

ในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน ในบางครงครทปรกษาอาจพบปญหาท ไมสามารถแกไขไดโดยล าพง กควรด าเนนงานสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป ดงท กรมสขภาพจต (2551, 21) สรปวาในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนโดยครทปรกษาตามกระบวนการทกลาวมานน อาจมบางกรณทปญหาทความยากตอการชวยเหลอหรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขนกควรสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทาง และรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของคร ทปรกษา หรอครคนใดคนหนงเพยงล าพง ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามจนเปนปญหาใหญโตยากตอการแกไข ซงครทปรกษาสามารถด าเนนงานไดต งแตกระบวนการรจกนกเรยนเปนรายบคคล หรอคดกรองนกเรยนกได ทงนขนอยกบลกษณะของปญหาของนกเรยนในแตละกรณ การสงตอนกเรยน แบงออกเปน คอ

1. การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนได ทงนขนอยกบลกษณะปญหา เชน ครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชาหรอฝายปกครอง เปนตน

2. การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอฝายปกครองเปนผ ด าเนนงานสงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก

ส าหรบการสงตอภายใน หากสงตอไปยงครแนะแนว หรอฝายปกครองจะเปนการแกไขปญหาทยากตอการชวยเหลอของครทปรกษา เชน ปญหาเกยวกบจตใจ ความรสก ปญหาพฤตกรรมทซบซอนหรอรนแรง เปนตน ครทรบตองมการชวยเหลออยางเปนระบบ และประสานงานกบผเกยวของ เพอการชวยเหลอทมประสทธภาพ หากเกดกรณยากตอการชวยเหลออก กตองสงตอผเชยวชาญภายนอกเชนกน ดงภาพท 2.1 กระบวนการด าเนนงานของครแนะแนว/ฝายปกครอง ดงภาพท 2.1

42

ภาพท 2.1 ภาพการด าเนนงานของครแนะแนว/ฝายปกครอง

ทมา : กรมสขภาพจต, 2551, 21

แนวทางการพจารณาในการสงตอนกเรยนโดยครทปรกษาการสงตอนกเรยนใหไปพบครคนอน เพอใหการชวยเหลอตอไปนนมแนวทางในการพจารณาการสงตอนกเรยนส าหรบคร ทปรกษา ดงน

ไมดขน/ยากตอการชวยเหลอ

ด

ข

น

ดขน

ไมดขน

รบนกเรยนตอจากครทปรกษา

ใหค าปรกษา/ชวยเหลอ

พฤตกรรมของ

นกเรยนดขนหรอไม สงกลบใหปรกษาดแลชวยเหลอตอไป

ประชมปรกษารายกรณ

พฤตกรรมของ

นกเรยนดขน

สงตอผเชยวชาญ

ภายนอก

43

1. นกเรยนมพฤตกรรมคงเดมหรอไมดขนหรอแยลง แมวาครทปรกษาจะด าเนนงานชวยเหลอดวยวธการใด ๆ

2. นกเรยนไมใหความรวมมอในการชวยเหลอของครทปรกษา เชน นดใหมาพบแลวไมมาตามนดอยเสมอ ใหท ากจกรรมเพอการชวยเหลอกไมยนดรวมท ากจกรรมใด ๆ เปนตนปญหาของนกเรยนทเปนเรองเฉพาะดาน เชน เกยวของกบความรสก ความซบซอนของสภาพจตใจ ทจ าเปนตองใหการชวยเหลออยางใกลชด

กรมสขภาพจต (2551, 23) แนวทางการสงตอนกเรยน ไวดงน 1. ครทปรกษาประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนากอน 2. สรปขอมลสวนตวของนกเรยนทเกยวของกบการชวยเหลอและวธการชวยเหลอ

ทผานมา รวมทงผลทเกดขนจากการชวยเหลอนนใหผทรบการชวยเหลอนกเรยนทราบโดยมแบบบนทกสงตอหรอแบบประสานงานขอความรวมมอจากผทเกยวของ

3. ครทปรกษาควรชแจงใหนกเรยนเขาถงความจ าเปนในการสงตอ โดยใชค าพด ทสรางสรรค ระมดระวง มใหนกเรยนเกดความรสกผด กงวลหรอโกรธ เปนตน เพอใหนกเรยน มความรสกทดตอการสงตอ และยนดทจะพบครทจะชวยเหลอตามแตกรณทครทปรกษาพจารณาวาเหมาะสม

4. ครทปรกษานดวน เวลา สถานทนดพบครทชวยเหลอนกเรยนและสงตอ 5. ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ

โดยมจดประสงคดงน 1. เพอใหผรบนกเรยนตอไดด าเนนงานในการชวยเหลอนกเรยน 2. เพอใหผ รบชวยเหลอนกเรยนตอทราบขอมลเบองตนของนกเรยนและการ

ด าเนนงานตอของครทปรกษาทผานมา ท าใหสะดวกในการวางแผนชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง 3. เพอใหนกเรยนเกดความสบายใจ ยนดรบการชวยเหลอจากครคนอน ๆ เชน ครแนะแนว

ครฝายปกครอง ครประจ าวชา เปนตน 4. รบรวน เวลา สถานททพบกน 5. เพอทราบความกาวหนาในการชวยเหลอนกเรยนและความเปลยนแปลงของนกเรยน จากทกลาวมาขางตนพอสรปไดวา การด าเนนงานระบบชวยเหลอนกเรยนเปนกระบวนการ

ด าเนนงานทมแบบแผนและมขนตอนทชดเจน ขอมลทไดจะเปนขอมลเชงประจกษไดจากเครองมอและวธการทหลากหลาย โดยการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมและพฒนา การปองกนและแกไขปญหา การสงตอ ซงเปนประโยชนอยางยงในการหาวธการ ทเหมาะสมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความ และยงสนบสนนให

44

นกเรยนทกคนไดรบการพฒนาอยางเตมตามศกยภาพ เพอใหมคณลกษณะทพงประสงคตามททกฝายหวงไว โดยยดหลกการมสวนรวมของทกฝายเกยวของ วงจรการบรหารงานคณภาพ PDCA

แนวคดและความเปนมาของระบบ วงจร PDCA เปนวงจรทคดคนโดย วอลเตอร ชวฮารท ผบกเบกการใชสถตส าหรบแวด

วงอตสาหกรรมตอมา PDCA เรมเปนท รจกกนมากขนเมอเดมมง (William Edward Deming) ไดเผยแพรใหเปนกระบวนการท างานจงรจกในอกชอหนง คอ “วงจรเดมมง” ซงประกอบดวย (P : Plan) การวางแผน (D : Do) การปฏบตตามแผน (C : Check) การตรวจสอบ และ (A : Action) การด าเนนการใหเหมาะสม ซงการปฏบตตาม PDCA น นจะปฏบตเปนขนตอน โดยเรมจาก P จนถง A และเรมกลบมาปฏบตในขน P ใหมท าวนอยอยางนนเปนวงจรแหงความส าเรจ (วระพล บดรฐ, 2543, 7)

เดม มง (William Edward Deming) เกดเมอว น ท 14 ตลาคม ค.ศ. 1900 ท เมอง (Sioux) รฐ (Lowa) ส าเรจการศกษาปรญญาตรทางวทยาศาสตรจากมหาวทยาลย (Wyoming) ปรญญาโททางวทยาศาสตรจากมหาวทยาลย Colorado และปรญญาเอก สาขาคณตศาสตรฟสกส (Mathematical Physics) จากมหาวทยาลย Yale ในป ค.ศ. 1982 เรมท างานกบกระทรวงเกษตร (Department of Agriculture) ในป ค.ศ. 1939 เดยวมงยายมาเปนทปรกษาดานการสมตวอยางของส านกงานส ามะโนประชากร (Bureau of the Census) ป ค.ศ. 1946 เรมสอนหนงสอทคณะบรหารธรกจมหาวทยาลยนวยอรก (New York University : N.Y.U.) และสอนหนงสอจนถงป ค.ศ. 1993 และตงแตป ค.ศ. 1950 เดมมงเรมรบเชญเปนวทยากรและทปรกษาใหกบอตสาหกรรมในประเทศญปน ผานสหภาพนกวทยาศาสตรและวศวกรญปน (Japanese Union of Scientists and Engineers : JUSE) ท าใหอตสาหกรรมของญปนพฒนากาวหนาไปอยางรวดเรวป ค.ศ. 1951 เรมการมอบรางวลคณภาพ Deming (Deming Prize of Quality) ใหแกธรกจด าเนนงานอยางมประสทธภาพในประเทศญปน ซงรางวลททรงเกยรตทธรกจตาง ๆ ตองการและเรมตนกอนรางวลคณภาพ (Malcolm Balding National Quality Award : MBNQA) หรอในสหรฐอเมรกาหลายสบปจนกระทงป ค.ศ. 1980 ดร.เดมมงเรมเปนทรจกกวางขวางในหมชาวอเมรกนหลงรวมรายการถาญ ปนท าไดท าไมเราจะท าไมได (If Japan Can, Why Can’t We?) ของสถานโทรทศนเอนบซ NBC (สมประสงค เสนารตน, 2551, 3)

วรวชญ เลศไทยตระกล (2554) กลาวถงปรชญา วงจร PDCA วา (Dr. William Edwards Deming) ไดพฒนาวงจร PDCA ขนมาจากแนวคดของ (Dr. W.A. Shewhart) นกควบคมกระบวนการ เชงสถต ท (J Bell Laboratories)ในสหรฐอเมรกาทไดน าเสนอในหนงสอ Statistical วธการจาก

45

มมมองของการควบคมคณภาพ (1930) ในระยะแรกรจก วงจร PDCA ในนาม (Shewhart Cycle) จากน น ดร.วลเลยม เอดเวรดเดมง ไดน าไปพฒนาปรบใชในการควบคมคณภาพในวงการอตสาหกรรมของญปน จงมชอเรยกวา วงจรเดมง (สมาคมสงเสรมเทคโนโลยไทย-ญปน, 2552, 21) เรมแรกวงจร PDCA เนนถงความสมพนธของ 4 ฝาย ในการด าเนนธรกจเพอใหไดมาซงคณภาพ และความพงพอใจของลกคา ไดแก ฝายออกแบบ ฝายผลตฝายขาย และฝายวจย ความสมพนธทง 4 ฝาย จะตองด าเนนตอไปอยางตอเนอง เพอยกระดบคณภาพสนคาตามความตองการของลกคาทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา โดยใหถอวาคณภาพตองมากอนสงใด ตอมาแนวคดเกยวกบ วงจรเดมง ไดถกดดแปลงใหเขากบวงจรการบรหารงาน คอขนตอน การวางแผน (Plan) ขนตอนการปฏบตงาน (Do) ขนตอนการตรวจสอบ (Check) และขนตอนการปรบปรงแกไข (Act)

โครงสรางของวงจร PDCA ชนกานต เธยรสตร (2551) กลาววา ขนตอนทง 4 ขนตอนของวงจรพดซเอประกอบดวย

“การวางแผน” อยางรอบคอบเพอ “การปฏบต” อยางคอยเปนคอยไปแลวจง “ตรวจสอบ” ผลทเกดขน วธการปฏบตใดมประสทธผลทสดกจะจดใหเปนมาตรฐาน หากไมสามารถบรรลเปาหมายไดกตองมองหาวธการปฏบตใหมหรอใชความพยายามใหมากขนกวาเดม

ขนตอนการวางแผน (Plan) ครอบคลมถงการก าหนดกรอบหวขอทตองการปรบปรงเปลยนแปลงซงรวมถงการพฒนาสงใหม ๆ การแกปญหาทเกดขนจากการปฏบตตงาน เปนตน พรอมกบพจารณาวามความจ าเปนตองใชขอมลใดบางเพอการปรบปรงเปลยนแปลงนน โดยระบวธการเกบขอมลใหชดเจน นอกจากน จะตองวเคราะหขอมลทรวบรวมได แลวก าหนดทางเลอกในการปรบปรงเปลยนแปลงดงกลาว การวางแผนชวยใหเราสามารถคาดการณสงทเกดขนในอนาคต และชวยลดความสญเสยตาง ๆ ทอาจเกดขนไดทงในดานแรงงาน วตถดบ ชวโมง การท างาน เงน เวลา เปนตน โดยสรปแลวการวางแผนชวยใหรบรสภาพปจจบน พรอมกบก าหนดสภาพทตองการใหเกดขนในอนาคต ดวยการผสานประสบการณความรและทกษะอยางลงตว โดยทวไปการวางแผนมอยดวยกน 2 ประเภทหลก ๆ ดงน

ประเภทท 1 การวางแผนเพออนาคต เปนการวางแผนส าหรบสงทจะเกดขนในอนาคต หรอก าลงจะเกดขนบางอยาง เราไมสามารถควบคมสงนนไดเลย แตเปนการเตรยมความพรอมของเราส าหรบสงนน

ประเภทท 2 การวางแผนเพอการปรบปรงเปลยนแปลง เปนการวางแผนเพอเปลยนแปลงสภาพทเกดขนในปจจบนเพอสภาพทดขน ซงเราสามารถควบคมผลทเกดในอนาคตไดดวยการเรมตนเปลยนแปลงตงแตปจจบน

46

ขนตอนการปฏบต (DO) ขนตอนการปฏบต คอ การลงมอปรบปรงเปลยนแปลงตามทางเลอกทไดก าหนดไวในขนตอนการวางแผน ในขนนตองตรวจสอบระหวางการปฏบตดวยวา ไดด าเนนไปในทศทางทตงใจหรอไม พรอมกบสอสารใหผเกยวของรบทราบดวย เราไมสมควรปลอยใหถงวนาทสดทาย เพอดความคบหนาทเกดขน หากเปนการปรบปรงในหนวยงานผบรหารยอมตองการทราบความคบหนาอยางแนนอน เพอจะไดมนใจวาโครงการปรบปรงเกดความผดพลาดนอยทสด

ขนตอนการตรวจสอบ (Check) ขนตอนการตรวจสอบ คอ การประเมนผลทไดรบจากการปรบปรงเปลยนแปลง แตขนตอนนมกจะถกมองขามเสมอ การตรวจสอบท าใหเราทราบวาการปฏบตในขนทสองสามารถบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดก าหนดไวหรอไม สงส าคญกคอเราตองรวาจะตรวจสอบอะไรบางและบอยครงแคไหน ขอมลทไดจากการตรวจสอบจะเปนประโยชนส าหรบขนตอนถดไป

ขนตอนการด าเนนงานใหเหมาะสม (Action) ขนตอนการด าเนนงานใหเหมาะสม จะพจารณาผลทไดจากการตรวจสอบ ซงมอย 2 กรณ คอ ผลทเกดขนเปนไปตามแผนทวางไวหรอไมเปนไปตามแผนทวางไว หากเปนกรณแรก กใหใหน าแนวทางหรอกระบวนการปฏบตนนมาจะท าใหเปนมาตรฐานพรอมทงหาวธการทจะปรบปรงใหดยงขนไปอก ซงอาจหมายถงสามารถบรรลเปาหมายไดเรวกวาเดมหรอเสยคาใชจายนอยกวาเดมหรอท าใหคณภาพดยงขนกได แตหากเปนกรณทสอง ซงกคอผลทไมบรรลวตถประสงคตามแผนทวางไว เราควรน าขอมลทรวบรวมไว มาวเคราะห และพจารณาวาควรจะด าเนนการอยางไรตอไปน อาท มองหาทางเลอกใหมทนาจะเปนไปได ใชความพยายามใหมากขนกวาเดม ขอความชวยเหลอจากผร หรอเปลยนเปาหมายใหม

กลาวคอ การด าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาตามวงจร PDCA เปนการด าเนนงานโดยยดหลกการตามขนตอน การวางแผน (Plan) การปฏบตการ (DO) ตรวจสอบ (Check) และการด าเนนงานใหเหมาะสม (Action) โดยปฏบตตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน คอ องคประกอบท 1 ปรชญา ปณธานวตถประสงค และแผนด าเนนการ องคประกอบท 2 การผลตบณฑต องคประกอบท 3 กจกรรมการพฒนานกศกษา องคประกอบท 4 การวจย องคประกอบ ท 5 การบรการทางวชาการแกสงคม องคประกอบท 6 การท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม องคประกอบท 7 การบรหารและการจดการ องคประกอบท 8 การเงนและงบประมาณและองคประกอบท 9 ระบบและกลไกการประกนคณภาพ

สมศกด สนธระเวชญ (2552, 188 – 190) กลาวถง วงจรคณภาพ PDCA เปนวงจรควบคมคณภาพซง ดร.วอลทเตอร ชวฮารท เปนผพฒนาขนเปนคนแรกในป ค.ศ. 1939 และดร.เอดวารด เดมมงเปนผน ามาเผยแพรในประเทศญปนเมอ ป ค.ศ. 1950 จนเปนทรจกกนแพรหลายในชอวฏจกร

47

เดมมง (Deming Cycle) หรอวงจรควบคมคณภาพ (Quality Control Circle : PDCA) หรอวฏจกรแหงการบรหารคณภาพและไดรบการยอมรบอยางแพรหลายส าหรบขนตอนทส าคญของวงจรเดมมง (Deming Cycle) จะประกอบดวย 4 ขนตอนดงน

ขนท 1 การวางแผน (Planning - P) ขนท 2 การปฏบตตามแผน (Doing – D) ขนท 3 การตรวจสอบ (Checking - C) ขนท 4 การปรบปรงแกไข (Acting - A) ซงกระบวนการ PDCA สามารถแสดงใหเหนไดดงภาพท 2.2

ภาพท 2.2 กระบวนการ PDCA ทมา : สมศกด สนธระเวชญ, 2552, 188

ขนตอนท 1 การวางแผน (Planning) การวางแผนงานจะชวยพฒนาความคดตาง ๆ เพอน าไปสรปแบบทเปนจรงขนมาในรายละเอยดใหพรอมในการเรมตนลงมอปฏบต แผนทดควรมลกษณะ 5 ประการ ซงสรปได ดงน

1. อยบนพนฐานของความเปนจรง (Realistic) 2. สามารถเขาใจได (Understandable) 3. สามารถวดได (Measurable)

อะไร

ท าไม

อยางไร

วางแผน

ก าหนดเปาหมาย

วเคราะหปญหา

หาสาเหต

วางแผนรวมกน

น าไปปฏบต

ยนยนผลลพท

ท ามาตรฐาน

ปฏบต

ตรวจสอบ

แกไข

วางแผน

48

4. สามารถปฏบตได (Behavioral) 5. สามารถบรรลผลส าเรจได (Achievable) วางแผนทดควรมองคประกอบ ดงน

1. ก าหนดขอบเขตปญหาใหชดเจน วางแผน อะไร ท าไม อยางไร ปฏบต ตรวจสอบ แกไข ก าหนดปญหา วเคราะหปญหา หาสาเหต วางแผนรวมกน น าไปปฏบต ยนยนผลลพธ ท ามาตรฐาน

2. ก าหนดวตถประสงคและเปาหมาย 3. ก าหนดวธการทจะบรรลถงวตถประสงคและเปาหมายใหชดเจนและถกตองแมนย า

ทสด เทาทเปนไปได ขนตอนท 2 ปฏบต (Doing) ประกอบดวยการท างาน 3 ระยะ คอ 1. การวางแผนก าหนดการ

1.1 การแยกกจกรรมตาง ๆ ทตองการกระท า 1.2 ก าหนดเวลาทคาดวาตองใชในกจกรรมแตละอยาง 1.3 การจดสรรทรพยากรตาง ๆ

2. การจดการแบบแมทรกซ การจดการแบบนสามารถชวยดงเอาผเชยวชาญหลายแขนงจาก แหลงตาง ๆ มาได และเปนวธชวยประสานระหวางฝายตาง ๆ

3. การพฒนาขดความสามารถในการท างานของผรวมงาน 3.1 ใหผรวมงานเขาใจถงงานทงหมดและทราบเหตผลทตองกระท า 3.2 ใหผรวมงานพรอมในการใชดลพนจทเหมาะสม 3.3 พฒนาจตใจใหรกการรวมมอ

ขนตอนท 3 การตรวจสอบ (Checking) การตรวจสอบท าใหรบรสภาพการณของงาน ทเปนอย เปรยบเทยบกบสงทวางแผน ซงมกระบวนการ ดงน

1. ก าหนดวตถประสงคของการตรวจสอบ 2. รวบรวมขอมล 3. การท างานเปนตอน ๆ เพ อแสดงจ านวนและคณภาพของผลงานทไดรบในแต

ละขนตอน เปรยบเทยบกบทไดวางแผนไว 4. การรายงานจะเสนอผลการประเมน รวมทงมาตรการปองกนความผดพลาดหรอ

ความลมเหลว 4.1 รายงานเปนทางการอยางสมบรณ 4.2 รายงานแบบอยางไมเปนทางการ

49

ขนตอนท 4 การแกไขปญหา (Acting) ผลของการตรวจสอบหากพบวาเกดขอบกพรองขนท าใหงานทได ไมตรงตามเปาหมายหรอผลงานไมไดมาตรฐาน ใหปฏบตการแกไขปญหา ตามลกษณะปญหาทคนพบ

1. ถาผลงานเบยงเบนไปจากเปาหมายตองแกไขทตนเหต 2. ถาพบความผดปกตใด ๆ ใหสอบสวนคนหาสาเหตแลวท าการปองกน เพอมใหความ

ผดปกต นนเกดขนซ าอก ในการแกไขปญหาเพอใหผลงานไดมาตรฐานอาจใชมาตรการดงตอไปน 2.1 การย านโยบาย 2.2 การปรบปรงระบบหรอวธการท างาน 2.3 การประชมเกยวกบกระบวนการท างาน

จากกวงจรคณภาพทกลาวขางตน พอสรปไดวาวงจรคณภาพ (PDCA) คอการพฒนาการท างานในรปของกระบวนการ ประกอบดวย การวางแผน (Plan) การด าเนนตามแผน (Do) การตรวจสอบ (Check) และการปรบปรงแกไข (Act) โดยการวางแผน การลงมอปฏบตตามแผนการตรวจสอบผลลพธทได และหากไมได ผลลพธตามทคาดหมายไว จะตองท าการทบทวนแผนการโดยเรมตนใหมและท าตามวงจรคณภาพซ าอก ซงหลกการดงกลาว หากน ามาปรบใชกบสถานศกษาจะชวยพฒนาบคลากรและผเรยนใหมคณภาพได

การสนทนากลม (Focus Group) ความหมายของการสนทนากลม (Focus Group) อรณ ออนสวสด (2551, 146) อธบายความหมายไววา การสนทนากลม (Focus Group) หมายถง การรวมพดคยกนอยางสนทสนมระหวางผน าการสนทนาและผรวมสนทนา หรอระหวางผวจยกบผใหขอมลส าคญหรอผร (Key Informants) การสนทนากลมควรมสมาชกในวงสนทนา 7-8 คน เพอใหมการโตแยงไดพอเหมาะ ผน าการสนทนาตองก าหนดประเดนค าถามลวงหนา โดยมค าถามหลกหรอค าถามประเดนหลกของการศกษา การเตรยมประเดนค าถาม ค าถามทกขอตองประกอบดวยตวแปร น าตวแปรมาสรางค าถามทสามารถตอบวตถประสงคไดชดเจน ค าถามแตละขอตองตงสมมตฐานยอย ๆ ใหสอดคลองกบวตถประสงค เพอใหไดค าตอบในเชงเหตผล รตนะ บวสนธ (2552, 123) กลาววา การสนทนากลมมใชการสมภาษณกลม (Group interview) แมวาลกษณะการด าเนนงานจะอาศยการสมภาษณพดคยกนระหวางนกวจยกบกลมบคคลกตาม ทงน เพราะมลกษณะทแตกตางกนอยางนอยสามประการใหญ ๆ คอ ประการแรก คอ การสมภาษณกลมจะเปนการซกถามบคคลตาง ๆ ในกลม ตามประเดนทนกวจยก าหนดไวและมงใหบคคลโตตอบมปฏสมพนธกบนกวจยเปนหลก รตนะ บวสนธ (2552,

50

123) อธบายเพมเตมวา การสมภาษณกลม เปนการอาศยความคดเหนของสมาชกกลมใหรวมกนตอบและตรวจสอบซงกนและกนตามประเดนค าถามของผสมภาษณ ขอมลทไดจากการสมภาษณกลม คอนขางเปนขอมลทมความตรงนาเชอถอไดมาก เพราะผานการตรวจสอบจากสมาชกในกลมมาแลวนนเอง ประการทสอง คอ กลมบคคลทเขารวมในการสนทนากลมนน มไดเปนการจดกลมทเกดขนเองตามปกต กลมบคคลทรวมสนทนานนเปนกลมบคคลทนกวจยคดเลอกก าหนดใหเขารวมกลมโดยพจารณาตามคณสมบตตางๆ แลวใหบคคลเหลานมปฏสมพนธกนใหมากทสด หรอมงใหบคคลในกลมไดมการอภปรายโตแยงกน ประการทสาม ระยะเวลาในการเกบขอมลจะไมใชเวลายาวนาน ดงเชน การสมภาษณกลม ซงผวจยจะตองเขาไปอยรวมในสนามวจยเพอสรางความคยเคยกบสมาชก แตการสนทนากลมจะใชชวงเวลาสน ซงใชเฉพาะการเกบขอมลตามประเดนทตองการและเมอไดแลวกยตการสนทนา จากความหมาย และค าอธบายขางตน สรปไดวา การสนทนากลม (Focus Group) หมายถง การเกบรวบรวมขอมลจากการสนทนาของผใหขอมล ซงเปนบคคลทสามารถใหค าตอบในประเดนทตองการศกษาได โดยจดใหมกลมสนทนาประมาณ 6-10 คน เปนการใหผรวมสนทนาไดพดแสดงความคดเหนตามประเดนทผวจยตงไว การสนทนากลมผรวมสนทนาจะมการอภปรายในประเดนตาง ๆ ตามความคดเหนและประสบการณของผรวมสนทนา และจะตองมผด าเนนการสนทนา (Moderator) เปนผคอยจดประเดนในการสนทนา เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนหรอแนวทางการสนทนาอยางกวางขวางละเอยดลกซง วธการสนทนากลม (Focus Group) รตนะ บวสนธ (2551) กลาววา การสนทนากลม เปนการสมภาษณในอกรปแบบหนงทรวบรวมขอมลจากการสนทนากบกลมผ ใหขอมลในประเดนปญหาทเฉพาะเจาะจง โดยมผด าเนนการสนทนากลม (Moderator) เปนผคอยจดประเดนในการสนทนา เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนหรอแนวทางการสนทนาอยางกวางขวางละเอยดลกซง โดยมผเขารวมสนทนาในแตละกลมประมาณ 6-10 คน ซงเลอกมาจากประชากรเปาหมายทก าหนดเอาไว การสนทนากลมเหมาะส าหรบการศกษาทมจดมงหมายหลากหลาย เชน การคนหาประเดนของเรองใดเรองหนงทยงไมมความรมากอน (Exploratory) การหาค าอธบายส าหรบปรากฏการณบางอยาง (Explanatory) การประเมนสถานการณ (Assessment) โดยขนตอนด าเนนการสนทนากลมมดงน

51

1. ก าหนดปญหาหรอหวขอ รวมทงค าถามและวตถประสงคของการวจยใหเหมาะสม 2. ก าหนดกรอบการเลอกกลมตวอยาง 3. ก าหนดทมงาน ประกอบดวย ผด าเนนการสนทนา (Moderator) ผจดบนทก (Notetaker) และผชวยทวไป (Assistant) 4. สราง/ทดสอบแนวค าถาม 5. เลอกกลมตวอยาง 6. จดการสนทนากลม การด าเนนการสนทนากลม ในชวงแรกผด าเนนการสนทนาควรเรมจากการแนะน าตนเอง และทมงาน (ผจดบนทก และผบรการทวไป) โดยควรพยายามสรางบรรยากาศทเปนกนเอง ควรจดเตรยมอปกรณ(กระดาษส าหรบจดบนทกและดนสอ ชารทหรอกระดานด า เครองบนทกเสยง) ทใชในการสนทนากลมใหพรอม หลงจากนนจงด าเนนการตามขนตอนตอไปน 1. อธบายถงวตถประสงคของการศกษา และจดมงหมายในการจดสนทนากลม 2. เกรนน าดวยค าถามอนเครองเพอสรางบรรยากาศผอนคลาย เปนกนเอง 3. เมอผเขารวมสนทนากลมเรมมความคนเคยกน จงเรมค าถามในแนวการสนทนาทจดเตรยมบทบาทของทมงานในการจดสนทนากลม ผด าเนนการสนทนา (Moderator) 1. ผคยเกง มความสามารถในการซกถาม ควรมการพดแทรกตลกอยางเหมาะสม 2. สามารถสรางบรรยากาศใหเกดการแลกเปลยนความคดเหนตอกน ไมควรซกถามรายบคคล 3. ไมแสดงความคดเหนของตนเอง ไมควรขมความคดผอน หรอชกน าผอนใหเหนคลอยตามกบผทพดเกง (Dominate) ควรจะปลอยใหผเขารวมแสดงความคดเหนไดอยางเตมท อสระเสรและเปนธรรมชาตมากทสด 4. สรางบรรยากาศใหคนทไมคอยพดใหแสดงความคดเหนออกมาใหได ผจดบนทก (Notetaker) 1. จะตองอยรวมในการสนทนากลมตลอดเวลา 2. ควรท าหนาทในการจดบนทกเพยงอยางเดยวไมควรรวมสนทนาดวย เพราะจะท าใหการจดบนทกขอมลไมครบถวน 3. จะตองเปนผถอดเทปดวยตนเอง เพอความเขาใจในสงทไดบนทกและเนอหาสาระในเทปทตรงกน

52

ผชวยทวไป (Assistant) 1. ควบคมเครองบนทกเสยงและเปลยนเทปขณะทก าลงด าเนนการสนทนา 2. อ านวยความสะดวกแกผด าเนนการสนทนาและผจดบนทก เพอใหแตละคนท าหนาทไดอยางเตมท การเลอกกลมตวอยางในการสนทนากลม โดยทวไปจะเลอกจากกลมตวอยางทมลกษณะทางประชากร สงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม และมประสบการณทคลายคลงกน ขอดของการสนทนากลม 1. ชวยใหเกบขอมลจากตวอยางจ านวนหลายคนไดในระยะเวลาสน และสามารถเสนอผลการศกษาไดในเวลาอนจ ากด 2. มโครงสรางทยดหยน และใชกบกลมตวอยางไดหลายแบบ 3. นกวจยสามารถเลอกใชไดตามตองการ สามารถใชเสรมกบการวจยแบบอนกได 4. ขอมลทไดเปนการผานการถกเถยงโตตอบกนเองของกลมสนทนา ท าใหมนใจในความถกตองแมนย า มความนาเชอถอ และมความหลากหลายของขอมล 5. ขอมลการสนทนากลมแตละครงท าใหไดประเดนค าถามใหม ๆ หรอสมมตฐานใหมๆ เพอการคนควาศกษาตอ 6. ปฏกรยาของผรวมวงสนทนาตอประเดนทสนทนา และตอกนและกน ท าใหไดขอมลเกยวกบอทธพลของวฒนธรรมและคณคาตางๆ ของสงคมของผเขารวมวงสนทนาทมาจากวฒนธรรมเดยวกน 7. บรรยากาศเปนกนเอง การมปฏสมพนธตอกน ชวยท าใหการสนทนาของกลมเปนไปอยาง มชวตชวา ไมตงเครยด 8. ผวจยสามารถด าเนนการสนทนาตามไปดวย คอยควบคมเกม และสรางบรรยากาศใหราบรนไปตามทตงเปาหมายไว ขอจ ากดของการสนทนากลม 1. ผด าเนนการสนทนาทไมไดรบการฝกฝนอยางถกตอง จะท าใหการด าเนนกลมไมราบรน 2. แนวทางการสนทนากลมทเรยบเรยงไมด ไมมล าดบ มความซบซอนจะท าให การสนทนาวกวน สบสน ในทสดผรวมสนทนากจะครานทจะออกความคดเหน 3. ผรวมวงสนทนาไมมลกษณะรวมคลายกนหรอวฒนธรรมเดยวกนและสามารถขมกนได การสนทนากจะไมราบรน บรรยากาศกลมเสย หรอมคนไมพดมากขน

53

4. ขอมลจากการสนทนากลมไมสามารถใหภาพพฤตกรรมจรง ซงไดจากการสงเกต เพราะสงทคดหรอพดออกมาอาจไมใชสงทท า 5. ขอมลจากกลมแตละกลมไมสามารถเปนตวแทนของสงคมหรอวฒนธรรมทผรวมสนทนาด าเนนชวตอยได ใชอธบายไดเฉพาะกบบรบทของกลมนน ๆ เทานน 6. ไมเหมาะทจะใชในหวขอสนทนาทเปนเรองสวนตวมาก ๆ 7. การสรางแนวค าถาม จะตองเรยบเรยงแนวค าถามใหดไมวกวน โดยอาจจะเรยงล าดบตามประเภทของประเดนตามความยากงายหรอตามล าดบความตรงไปตรงมาและซบซอนของเหตผลดงนนควรจะตองมการทดสอบ (Pretest) 8. การคดเลอกสมาชกผเขารวมวงสนทนา จะตองไดตามหลกเกณฑทก าหนดไว โดยตองมลกษณะตาง ๆ ทเหมอนกน (Homogeneous) ไมขมซงกนและกน

การสนทนากลมอยางเปนระบบ อาจเลอกผเขารวมสนทนากลม จ านวน 7-12 คน ทมลกษณะบางประชากร สงคม เศรษฐกจและวฒนธรรมทคลายคลงกน ระหวางพดคย มพธกรเปน ผด าเนนรายการ มผจดบนทกเปนผจดยอเนอหาการสนทนาและมเทปบนทกเสยงบนทกรายละเอยดของการพดคย เมอเสรจสนการสนทนา ผบนทกจะถอดรายละเอยดจากเทปทบนทกไว เพอใชเปนขอมลในการวเคราะหตอไป (กรมการพฒนาชมชน, 2551)

ลกษณะส าคญของการสนทนากลม คอ ตองก าหนดวตถประสงคเฉพาะ ขนาดสมาชกทเหมาะสมคอ 6-12 คน ทไมรจกมากอน เลอกมาเพราะมคณสมบตทเหมาะกบประเดนสนทนา กลมผใหสมภาษณก าหนดไวลวงหนา วาใคร สมภาษณประเดนอะไร หวใจส าคญของการสนทนากลมคอ 1. ผด าเนนการสนทนา (Moderator) 2. ผจดบนทก (Note Taker) 3. เอกพนธ (Homogeneous Members) ลกษณะคลายคลงกนของสมาชกผ เขารวมสนทนา อาท เพศ เชอชาต อาย อาชพ สถานะภาพสมรส 4. แตละหวขอค าถามควรถามอยางนอย 2 กลม (At Least Two Group for Each Type of Respondent Interviewed) 5. ขอมลควรวเคราะหโดยกลม (Data Should be Analyzed by Group) องคประกอบในการจดสนทนากลม 1. ผด าเนนการสนทนา (Moderator / Researcher) 2. ผจดบนทก (Note Taker) ท าแผนผงเลขทนง จดเฉพาะค าตน ๆ ของผสนทนา 3. สถานท (Location)

54

4. อปกรณ (Instrument – Tape Recorder) 5. ระยะเวลา (Duration) ไมควรเกน 3 ชวโมง 6. แนวค าถาม 7. เครองดม ของขบเคยว (เลกนอย) ขนตอนการจดสนทนากลม 1. ก าหนดวตถประสงค (6-8 สปดาหกอนการสนทนากลม) 2. ก าหนดกลมเปาหมายของผใหขอมล (6-8 สปดาหกอนการสนทนากลม) 3. รวบรวมทอยและเบอรโทรศพทของผรวมงาน (6-8 สปดาหกอนการสนทนากลม) 4. ตดสนใจวาจะท ากกลม (4-5 สปดาหกอนการสนทนากลม) 5. วางแผนเรองระยะเวลาและตารางเวลา (4-5 สปดาหกอนการสนทนากลม) 6. ออกแบบแนวค าถาม ควรเรยงค าถามจากค าถามทเปนเรองทว ๆไป เบา ๆ งายตอการเขาใจและสรางบรรยากาศใหคนเคยกนระหวางนกวจยกบผเขารวมสนทนาแลวจงวก เขาสค าถามหลก หรอค าถามหลกของประเดนทท าการศกษาแลวจงจบลงดวยค าถามเบา ๆ อกครงหนง เพอผอนคลายบรรยากาศในวงสนทนาและสรางบรรยากาศทเปนกนเองในชวงทายอาจ เตมค าถามเสรมเขาไปแตตองเปนค าถามส น ๆ อาจเปนค าถามทไมไดเตรยมมากอน แตเปนค าถามทปรากฏขนมาระหวางการสนทนา (4-5 สปดาหกอนการสนทนากลม) 7. ทดสอบแนวค าถามทสรางขน (4-5 สปดาหกอนการสนทนากลม) 8. ท าความเขาใจกบผด าเนนการสนทนา (Moderator) และผจดบนทก (Note Taker) (4-5 สปดาหกอนการสนทนากลม) 8.1 ผ ด าเนนการสนทนา (Moderator) ตองสรางบรรยากาศในการสนทนาและควบคมเกมไดเปนอยางดใหเกดความเปนกนเองมากทสด Moderator จะตองไมแสดงความคดเหนของตนเอง ควรจะปลอยใหผเขารวมแสดงความคดเหนไดอยางเตมท อสรเสรและเปนธรรมชาตมากทสด Moderator ทดจะตองสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดเปนอยางด 8.2 ผจดบนทก (Note Taker) จะตองอยรวมตลอดเวลาและควรท าหนาทในการจดบนทกเพยงอยางเดยวไมควรรวมสนทนาดวย เพราะจะท าใหการจดบนทกขอมลไมครบถวน และจะตองเปนผถอดเทปดวยตนเอง เพอความเขาใจในสงทไดบนทกและเนอหาสาระในเทปทตรงกน 8.3 ผชวยทวไป (Assistant) มหนาทคอยควบคมเครองบนทกเสยงและเปลยนเทปขณะทก าลงด าเนนการสนทนาและอ านวยความสะดวกแกผด าเนนการสนทนาและผจดบนทก เพอใหแตละคนท าหนาทไดอยางเตมท

55

8.3.1. คดเลอกผเขารวมกลมสนทนา และจดท าบตรเชญสงใหผรวมสนทนา (3-4 สปดาหกอนการสนทนากลม) 8.3.2. โทรศพทเพอตดตามผลและสงบตรเชญใหผรวมงาน (3-4 สปดาหกอนการสนทนากลม) 8.3.3. การจดการเพอเตรยมการท าสนทนากลม เปนการเตรยมสถานท ก าหนดวน เวลา และจดเตรยมอปกรณตาง ๆ ทจ าเปน เชน เครองบนทกเทป มวนเทป ถาน สมด ดนสอ เครองดม อาหารวาง เปนตน 8.3.4. แจงสถานทใหผรวมงานทราบลวงหนา 2 วน 8.3.5. จดกลมสนทนา และหลงการสนทนากลมควรสงจดหมายขอบคณผรวมงานดวย 8.3.6. ประมวลผลและการวเคราะหขอมล 8.4 ถอดเทปออกมาเปนบทสนทนา ควรถอดเทปออกมาอยางละเอยดเพอใหไดขอมลทครบถวนและตองไมใสความ คดของตนเองทถอเปนขอสรปลงไปดวย 8.5 วเคราะหขอมล โดยการตความหมายในรปของการวเคราะหเนอหา ถาจะใหดควรท าการวเคราะหรวมกนหลาย ๆ คนเพอเปนการอภปรายรวมกน ถามความเหนไมตรงกนควรกลบไปฟงรายละเอยดจากเทปใหม แลวกลบมาอภปรายดวยกนอก จากวธการสนทนากลม (Focus Group) สรปไดวา การสนทนากลม เปนการสนทนากลมอยางเปนระบบ ทรวบรวมขอมลจากการสนทนากบกลมผ ใหขอมลในประเดนปญหา ทเฉพาะเจาะจง โดยมผด าเนนการสนทนากลม (Moderator) เปนผคอยจดประเดนในการสนทนา เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนหรอแนวทางการสนทนาอยางกวางขวางละเอยดลกซง โดยมผเขารวมสนทนาในแตละกลมประมาณ 6-12 คน ซงเลอกมาจากประชากรเปาหมายทก าหนดเอาไว ทมลกษณะบางประชากร สงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม ทคลายคลงกน ระหวางพดคย มพธกรเปนผ ด าเนนรายการ มผ จดบนทกเปนผ จดยอเนอหา การสนทนา และมเทปบนทกเสยงบนทกรายละเอยดของการพดคย เพอใชเปนขอมลในการวเคราะหตอไป สภาพปจจบนและบรบทของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ เปนหนวยงานทางการศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทมหนาทหลกในการจดการศกษาทงในระดบปฐมวย ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษาตอนตน การศกษาขนพนฐานตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

56

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ตงอยเลขท 50/1 หมท 5 ต าบลหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน จดตงเมอวนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2482 ปจจบนเปดท าการสอนตงแตระดบชนอนบาลปท 1 ถงระดบชนมธยมศกษาปท 3 (โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา) จ านวนนกเรยนในปจจบน ในปการศกษา 2561 ระดบช นอนบาล 1-3 จ านวน 45 คน ระดบช นประถมศกษา จ านวน 121 คน ระดบช นมธยมศกษาตอนตน จ านวน 40 คน รวมท งหมด 206 คน จ านวนคร- บคลากรทางการศกษา 17 คน มโครงสรางบรหารงาน (โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, 2561, 2) ดงน

โครงสรางการบรหารงานของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

ภาพท 2.3 ภาพโครงสรางการบรหารงานของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

ทมา : แผนปฏบตงานประจ าปโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, 2561.

กลมงานบรหารทวไปรบผดชอบงานในดานตาง ๆ ดงน 1. การด าเนนงานธรการ 2. งานเลขานการคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 3. งานพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ 4. การประสานและพฒนาเครอขายการศกษา

คณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน

ผอ านวยการสถานศกษา คณะกรรมการสมาคมผปกครองและคร

กลมบรหาร งานวชาการ

กลมบรหาร งานบคลากร

กลมงานบรการ กลมบรหารงบประมาณ การเงน/พสด

กลมบรหาร งานทวไป

57

5. งานเทคโนโลยสารสนเทศ 6. การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 7. งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 8. งานสงเสรมงานกจการนกเรยน 9. งานประชาสมพนธ 10. งานประสานราชการกบเขตพนทการศกษาและหนวยงานอน

วสยทศนโรงเรยน

คดวเคราะห อาน เขยน การเรยนด ดนตรดรยางคเปนทางเสรม พฒนาคณลกษณะ ทกษะสรางวนยใฝคณธรรม ใชเทคโนโลยคนควาวชาการ ประสานสมพนธดานชมชน พนธกจ (Mission)

1. ผเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค 2. ผเรยนมความรพนฐานตรงตามหลกสตร 3. ผเรยนหาความรโดยใชเทคโนโลย 4. พฒนาผเรยนตามศกยภาพ เอกลกษณของโรงเรยน

สงเสรมและสบสานกจกรรมดนตรและภมปญญาทองถน อตตลกษณของสถานศกษา

“น าดนตรและภมปญญา สทกษะชวต” สมรรถนะส าคญของผเรยน

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ก าหนดสมรรถนะส าคญของผเรยนตามทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ก าหนดไวโดยมงใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสกและทศนะของตนเอง เพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

58

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคด อยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณและการคดเปนระบบ เพอน าไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรค ตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา มการตดสนใจทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างานและการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอกและใชเทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคมในดานการเรยนร การสอสาร การท างาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงค โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ก าหนดคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนดไว โดยมงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคเพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก ดงน 1. รกชาต ศาสน กษตรย 2. ซอสตยสจรต 3. มวนย 4. ใฝเรยนร 5. อยอยางพอเพยง 6. มงมนในการท างาน 7. รกความเปนไทย 8. มจตสาธารณะ

59

งานวจยทเกยวของ ทกษณ วงศฉลาด (2553) วจยเรอง การพฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนโรงเรยนบานบวโคก (บวโคกราษฎรวทยาคม) อ าเภอทาตม จงหวดสรนทร เพอพฒนา การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนบานบวโคก (บวโคกราษฎรวทยาคม) อ าเภอทาตม จงหวดสรนทร ท ง 5 ดานใหมประสทธภาพการด าเนนงานพฒนาใชหลกการวจยปฏบตการ (Action Research) ด าเนนงาน 2 วงรอบแตละวงรอบประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การวางแผน (Planning) การปฏบต (Action) การสงเกต (Observation) และการสะทอนผล (Reflection) กลยทธคอการประชมเชงปฏบตการการศกษาเอกสารการนเทศแบบมสวนรวมและการนเทศก ากบตดตามครมความรความเขาใจเกยวกบกจกรรมการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและมความมนใจสามารถน าไปสการจดกจกรรมการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดตามกรอบงาน 5 ดาน คอดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลดานการคดกรองนกเรยนดานการสงเสรมนกเรยนดานการปองกนและแกไขปญหาและดานการสงตอนกเรยน ครเกดความมนใจและเกดขวญก าลงใจสามารถด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางตอเนองสงผลใหคร มความรความเขาใจสามารถด าเนนงานการจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามกรอบงาน 5 ดาน ไดอยางมประสทธภาพบรรลความมงหมายทก าหนดไว

บรรทม รวมจตร (2553) วจยเรอง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอโรงเรยนเวยงแกนวทยาคมส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4 ผลการศกษาพบวา ภาพรวมของสภาพ การด าเนนงานอยในระดบมาก ดวยโรงเรยนใหความรเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน แกคณะกรรมการทมตาง ๆ ครทปรกษาในแตละระดบชนไดวางแผนรวมกนในการด าเนนงาน เพอดแลและชวยเหลอนกเรยน ครทปรกษาไดท าความรจกกบนกเรยนเปนรายบคคลครทปรกษา ไดจดกจกรรมในการสงเสรมนกเรยนปกต และจดกจกรรมเพอเปนการปองกนและแกไขปญหาใหกบนกเรยน โรงเรยนมค าสงแตงต งคณะกรรมการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ผบรหารโรงเรยนเหนความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหความส าคญกบการมสวนรวมของหนวยงานทเกยวของ ผปกครอง และชมชน และระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงสงผลใหนกเรยนรจกตนเองและควบคมตนเองได รวมทงสมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยด พรสวรรค สอนสภาพ (2553) ด าเนนงานวจยเรอง การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนบานดานค า ส านกงานเขตพนทการศกษามกดาหาร โดยใชการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม 4 ขนตอน คอ ขนวางแผน ขนปฏบต ขนสงเกต ขนสะทอนผล พบวาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กอนการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนครประจ าช นด าเนนงานตามข นตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

60

ยงด าเนนงานไดไมครบทง 5 ขนตอน ผบรหารโรงเรยนมความประสงคใหครประจ าชนทกคนปฏบตภารกจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนบานดานค า พบวาครประจ าชนด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไมเปนระบบ ครประจ าชนขาดความรความเขาใจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยการศกษาเอกสาร การศกษาดงานโรงเรยนตนแบบ การประชมเชงปฏบต การด าเนนงานตามขนตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และ การนเทศตดตามผล พบวา หลงการพฒนาครประจ าชนทกคนมความรความเขาใจเกยวกบ การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพมมากขนคดเปน รอยละ 20 จากการประชมปฏบตการผลจากการพฒนาการด าเนนงานอยในระดบมากและครประจ าชนสามารถจดท าคมอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเปนแนวทางในการปฏบตในโรงเรยนไดอยางมประสทธภาพ การตดตามและประเมนผลการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนบานดานค า พบวาครประจ าชนทกคนมความรความเขาใจและสามารถด าเนนงานตามขนตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ไดอยางตอเนองและเปนระบบมากขน ครประจ าชนไดแนวทาง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน นกเรยนไดรบการดแลชวยตรงตามสภาพปญหาและความตองการ ยวด ปนงา (2554) วจยเรอง พฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนอนบาลวดไชยชมพลชนะสงคราม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบร เขต 1 การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพ ปญหาและแนวทางการพฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนอนบาลวดไชยชมพล ชนะสงคราม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบร เขต 1 โดยใชวธการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ 2547 เปนกรอบแนวคดของการวจย ประชากรและกลมตวอยางในการวจย ไดแก ผบรหารสถานศกษา หวหนาสายชน ครแนะแนว ครทปรกษา คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและผปกครอง จ านวน 41 คน เครองมอทใช คอ แบบศกษาเอกสารและแบบสมภาษณวเคราะหขอมลโดย วธวเคราะหเนอหาผลการวจย พบวา สภาพการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมการด าเนนงานทง 4 ดาน ดงน 1. ดานการเตรยมการและการวางแผนมการประชมชแจงท าความเขาใจกบครในการด าเนนงาน 2. ดานการปฏบตตามแผน ครทปรกษาด าเนนงานตามขนตอนทง 5 ขน ไดแก 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ 3. ดาน การก ากบ ตดตาม ประเมนและรายงาน มการรายงานผลการด าเนนงานอยางละเอยดและน าผลการประเมนมาใชในปรบปรงพฒนางาน 4. ดานบทบาท

61

ของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และผปกครองในการสงเสรมสนบสนนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมการใหค าแนะน าและดแลบตรหลานอยางใกลชด ปญหาทพบจากการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การวางแผนการท างานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกนระหวางคร และผบรหาร มขอจ ากดเรองเวลาและมขอจ ากดเรองงบประมาณ ครและบคลากรขาดเทคนคความรในการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การก ากบตดตามขาดความตอเนอง ผ ปกครองใหความรวมมอคอนขางนอย แนวทางการพฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ควรมการเตรยมการวางแผนในระยะยาว และจดสรรงบประมาณในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเพยงพอ ควรมการอบรมใหความรแกครทปรกษา ควรจะมการตดตามการท างานเปนระยะ ๆ ควรเชญคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและผปกครองเขาประชมงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง

ฤทยทพย พดทอง (2555) ท าการวจยเรอง การบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน สความเปนเลศของโรงเรยนองครกษ มวตถประสงค 2 ประการ คอ 1) เพอศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคของการบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสความเปนเลศของโรงเรยนองครกษ 2) เพอเสนอวธการบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสความเปนเลศของโรงเรยนองครกษ ประชากร ไดแก ผบรหาร คร คณะกรรมการนกเรยนและคณะกรรมการผปกครองเครอขายโรงเรยนองครกษ จ านวน 119 คน เครองมอทใชในการวจยครงนคอ แบบสอบถามและแนวค าถามในการสมภาษณ วเคราะหขอมลโดยใชคาสถตพนฐานและใชเทคนคการค านวณดชนจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนแบบปรบแก (Modified Priority Need Index : PNI modified) ในการจดล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนผลการวจยพบวา 1) การบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสความเปนเลศของโรงเรยนองครกษ ดานทมความตองการจ าเปนมากทสดคอ ดานการนเทศ ก ากบ ตดตาม รองลงมาคอดานการประเมนผล ดานการเตรยมการ และการวางแผน และดานการปฏบตงานตามแผนตามล าดบ ซงเมอพจารณารายดานสงทเปนความตองการจ าเปนมากทสดในแตละดานเปนดงน (1) ดานการเตรยมการและการวางแผน ไดแก การจดสรรงบประมาณตามแผนงานและโครงการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน (2) ดานการปฏบตงานตามแผน ไดแก การสงตอนกเรยนไปยงผเชยวชาญภายนอกและมการตดตามผลอยางตอเนอง (3) ดานการนเทศ ก ากบ ตดตาม ไดแก โรงเรยนจดอบรมเพอพฒนาบคลากรในการชวยเหลอนกเรยนเบองตน (4) ดานการประเมนผล ไดแก โรงเรยนน าขอสรปมาเผยแพร ประชาสมพนธใหผปกครอง ชมชนและผทเกยวของไดทราบ 2) วธการบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสความเปนเลศของโรงเรยนองครกษ ในแตละดานไดแก (1) ดานการเตรยมการและการวางแผน คอ จดสรรงบประมาณใหเพยงพอตอการปฏบตงาน (2) ดานการปฏบตงานตาม

62

แผน คอ มการสงตอนกเรยนใหผเชยวชาญภายนอกทมความเชยวชาญโดยเฉพาะ 3) ดานการนเทศ ก ากบ ตดตาม คอ สงบคลากรเขารบการอบรมและน ามาเผยแพร หรอการมอบเกยรตบตรผปฏบตหนาทดเดน 4) ดานการประเมนผล คอ จดนทรรศการการดแลชวยเหลอของครแตละคน รวมทงการเผยแพรผานเวบไซตและการท ารายงานประจ าป สทธศกด อสาพรหม (2552) ไดด าเนนงานวจยเรอง การพฒนากระบวนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนบานอนนา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2 เพอศกษาสภาพและปญหาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ก าหนดกระบวนการและวางแผนปฏบตการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตดตามประเมนผลการด าเนนงานพฒนารปแบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนบานอนนา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2โดยใชการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม 4 ขนตอนหลกคอขนเตรยมการ ขนวางแผนพฒนา ขนด าเนนงานพฒนา ขนตดตามและประเมนผล พบวาสภาพปญหาปจจบนและปญหาทเกยวกบการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนกอนการพฒนาการด าเนนงานยงไมมรปแบบ ไมมขนตอนในการด าเนนงานทเปนระบบครทปรกษามความเขาใจในหนาทของตนเองนอย และไมมการสรางเครอขายผปกครองทจะเขามาชวยดแลและแกปญหาของนกเรยนรวมกนกบคณะครในโรงเรยน หลงการพฒนาพบวา มการตงทมงานขนมาท าหนาทด าเนนงานอยางเปนขนตอนอยางเปนระบบ ผปกครองนกเรยนเขามารบร รบทราบพฤตกรรมของนกเรยนรวมกนกบคณะคร แลกเปลยนขอมลทเปนจรงของนกเรยน รวมปรกษาหารอเพอหาทางชวยเหลอและชวยแกปญหานกเรยนดวยกนอยางมประสทธภาพ การด าเนนงานพฒนาในรอบท 1 โดยการไปศกษา ดงานและการอบรมเชงปฏบตการสงผลใหครทปรกษามความร ความเขาใจในการจดกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรมนกเรยน กจกรรมประชมผปกครองนกเรยนและกจกรรมออกเยยมบานนกเรยน น ามาจดกจกรรมสงเสรมพฒนานกเรยนกลมเสยงและกลมมปญหาสงผลใหนกเรยนไดรบการดแลชวยเหลอจากครทปรกษาและผปกครองนกเรยนมากขนแตการจดกจกรรมสงเสรมคณธรรมดานวนย คอความตงใจในการเขารวมกจกรรมและความกระตอรอรนในการเขารวมกจกรรมยงไมผานเกณฑทก าหนด จงไดพฒนาในวงรอบท 2 โดยการจดกจกรรมในดานทนกเรยนไมผานตามเกณฑจนนกเรยนทกคนผานเกณฑทก าหนดและกจกรรมออกเยยมบานนกเรยนท าใหผปกครองชวยดแล เอาใจใสนกเรยนมากขนสงผลใหนกเรยนมพฤตกรรมทดขนและมความประพฤตทดยงขน ผลการพฒนารปแบบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเนนการจดกจกรรมสงเสรมและพฒนานกเรยนกลมเสยง กลมมปญหา พบวากจกรรมสงเสรมคณธรรมโดยสงเสรมใหนกเรยนเขามามสวนรวมมากยงขนซงสงผลใหครทปรกษามความใกลชด ดแล เอาใจใส รพฤตกรรมนกเรยน รขอมลของนกเรยน กจกรรมประชมผปกครองนกเรยนครมความเขาใจอนด

63

กบผปกครองในเรองการแกไขพฤตกรรมของนกเรยนไดรบความรวมมอจากผปกครองในการแกปญหาพฤตกรรมของนกเรยนท าใหนกเรยนเปนคนดมพฤตกรรมและปฏบตตามกฎของโรงเรยนมากขน ผลการด าเนนงานตามขนตอนตาง ๆ ท าใหคณะครในโรงเรยนไดรจกและเขาใจกระบวนการวจยปฏบตการแบบมสวนรวมไดรบการพฒนาศกยภาพเพมขนจากการอบรมเชงปฏบตการเพอน าไปสการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทมประสทธภาพในโรงเรยน อมรรตน อดแกว (2554) ไดด าเนนงานวจยเรองการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนยางค าพทยาคม ส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกนเขต 4 เพอศกษาและพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนซงไดด าเนนงานเปน 2 ระยะดงน ระยะท 1 ศกษาสภาพปญหาและความตองการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนจากผบรหาร ครผสอน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและผปกครองนกเรยน ระยะท 2 ด าเนนงานพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยทดลองใชระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทพฒนาขนและประเมนความพงพอใจตอระบบดแลชวยเหลอนกเรยน พบวา สภาพการปฏบตการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยรวมและรายดานอยในระดบนอยโดยมการปฏบตดานการชวยเหลอและการสงตอนอยทสด ดานการปองกนและแกไขปญหามากทสด การพฒนาดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนยางค าพทยาคมด าเนนงานโดยการจดอบรมคร จากการศกษาดงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนทมระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดเดนจดท าคมอเกยวกบการชวยเหลอนกเรยน จดระบบการนเทศตดตามชวยเหลอครในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบครบวงจรชแจงและท าความเขาใจกบครผรบผดชอบในการคดกรองนกเรยนตามเกณฑทโรงเรยนไดท าขน ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทมสวนเกยวของกบทกฝาย มขนตอนการปฏบตและตรวจสอบ การปฏบตทกขนตอนเปนระบบประเมนผลจากระดบชนเรยนชวงชน และระดบโรงเรยนตามล าดบและเมอน าไปทดลองใช พบวา มการปฏบตโดยรวมอยในระดบมากทสด ทงดานผลผลตและดานกระบวนการสวนดานปจจยมการปฏบตระดบมาก การจดกจกรรมสงเสรมพฒนานกเรยนหลากหลายตรงเปาหมายมความพงพอใจในระดบมากทสด

อรทย มงคลาด (2557) ศกษา การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนราชประชานเคราะห 24 อ าเภอจน จงหวดพะเยา ผลการวจยพบวา การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนราชประชานเคราะห 24 อ าเภอจน จงหวดพะเยา โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงอนดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานการสงเสรมนกเรยนดานการปองกนและแกไขปญหา ดานการคดกรองนกเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลและดานการสงตอ ตามล าดบ และคณะกรรมการสถานศกษา นกเรยนและผปกครองนกเรยน มความพงพอใจ

64

ตอการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ในดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหานกเรยน และดานการสงตอนกเรยนอยในระดบมาก

อวยชย ศรตระกล (2556) ศกษาการพฒนารปแบบการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พบวา ผบรหาร ครตองมความรความเขาใจในกจกรรมส าคญในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มการพฒนาและสรปผล การท างานรวมกนอยสม าเสมอ การประสานงานเปนหวใจของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนครตองใชทกษะการประสานงานรอบดานใช เทคนคการสอสารอยางมประสทธภาพและการสรางสมพนธภาพอนดเพอใหเปาหมายบรรลผลส าเรจ

สรปผลจากงานวจยทไดศกษามาจากการศกษางานวจยทเกยวของของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน พบวา สภาพสงคมปจจบนทเปลยนแปลงท าใหเดกปรบตวเขากบสภาพ การเปลยนแปลงไดไมดเทาทควร ท าใหเดกขาดความเชอมนในตนเอง ท าใหเกดปญหาดานวนยนกเรยน การพฒนากระบวนการเรยนร ความตองการของนกเรยน กระบวนการบรหารจดการภายในโรงเรยนใหเปนระบบทสามารถแกไขปญหาได สงส าคญอกประการ คอ พอแม ผปกครอง และชมชนไมเปนแบบอยางทด มสวนท าใหพฤตกรรมของนกเรยนเปลยนแปลง กรณนกเรยนทมพฤตกรรมเสยงมสาเหตมาจากครอบครวพอแม ผปกครอง และชมชนปฏบตตนเปนแบบอยาง ไมเหมาะสม ขาดการเอาใจใสดแล ใหความรกความอบอนแกบตรหลานไมดเทาทควร นอกจากน ผบรหารสถานศกษาและครซงเปนผทมบทบาทส าคญในการด าเนนงานปองกนและแกไขปญหาใหกบเดกนกเรยนกลมดงกลาว ดวยวธการจดกจกรรมใหค าปรกษาแกนกเรยน ซงเปนกจกรรม ทจะชวยในการพฒนานกเรยนใหสามารถปรบตว พฒนาตนเองไปในทศทางทเหมาะสม สามารถเรยนรไดเตมศกยภาพของตน ควรไดรบการสงเสรมพฒนาใหเกดคณลกษณะพงประสงค และไดรบการสงเสรมพฒนาเตมศกยภาพใหสมบรณทงอารมณ สงคมและสตปญญา กรอบแนวคดในการวจย (Conceptual framework)

65

ภาพท 2.4 ภาพกรอบแนวคดในการวจย (Conceptual Framework)

แนวทางการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดย

ใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ

อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

ปการศกษา 2561

สภาพปจจบนของการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5

ขนตอน 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

รปแบบการวจย การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ซงมขนตอนดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3. การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใช ประชำกรและกลมตวอยำง

ประชากร ประชากรในการศกษา ในการด าเนนการวจยครงนใชกลมประชากรในการศกษา ประกอบดวย คณะกรรมการสถานศกษา จ านวน 9 คน ผบรหารสถานศกษา จ านวน 1 คน คณะครโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 12 คน ผปกครองนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ถงชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 120 คน นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ถงชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 120 คน รวมทงหมด 262 คน

กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาซงก าหนดเลอกอยางเจาะจงประกอบดวย 1. การสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน กลมตวอยาง คอ

67

1.1 คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 5 คน 1.2 ผบรหารโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 1.3 ครประจ าชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน 1.4 ผปกครองนกเรยนชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน 1.5 นกเรยนชน ป.4-ม.3 จ านวน 6 คน รวมจ านวน 24 คน

โดยมเกณฑในการเลอกดงน 1) เปนผ มสวนรวมในการปฏบตงานเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน อยางนอย 2 ป 2) เปนกลมบคคลทมความพรอมและเตมใจใหขอมลในการสมภาษณ งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน 2. การสนทนากลม (Focus Group) เพอสรปและสงเคราะหผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ประกอบดวย 2.1 คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 1 คน 2.2 ผบรหารโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 2.3 ครผรบผดชอบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จ านวน 4 คน 2.4 ครฝายปกครองโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 1 คน 2.5 ครโรงเรยนบานหวยไซ จ านวน 1 คน 2.6 รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 จ านวน 1 คน รวมจ านวน 9 คน

โดยมเกณฑในการเลอกดงน 1) เปนผมประสบการณในการปฏบตงานเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ไมนอย 3 ป 2) เปนผมปฏบตหนาทเกยวของกบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 3) เปนกลมบคคลทมความพรอมและเตมใจใหขอมลในการสนทนากลม งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

68

เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล การวจยเรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน การวจยในครงนใชเครองมอ จ านวน 2 ฉบบ โดยแยกตามวตถประสงค ดงน ฉบบท 1 กรอบการสมภาษณเพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ฉบบท 2 แบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เพอสรปและสงเคราะหผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล การสรางเครองมอการวจย ผวจยไดด าเนนการสรางดงน ฉบบท 1 กรอบการสมภาษณเพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กรอบการสมภาษณแนวทางในการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มลกษณะเปนแบบสมภาษณกงโครงสราง (Semi Structure Interview) จะสมภาษณผ มสวนเกยวของ ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผบรหารโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ครประจ าชนประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 ผปกครองนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 และนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 เกยวกบความร ความเขาใจและสภาพปญหาและแนวทาง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ เพอพฒนาปรบปรงใหดขนในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มขนตอนการสราง ดงน

1. ผวจยสรางกรอบการสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางเพอพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามองคประกอบของการด าเนนงานของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ

2. น ารางกรอบการสมภาษณทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาและคณะกรรมการควบคมวทยานพนธเพอพจารณาเพอแกไขและเสนอแนะ

3. ผวจยน ากรอบการสมภาษณเสนอใหผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน ไดตรวจสอบความตรงเชงเนอหาโดยใชคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามและวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence : IOC) เพอความสอดคลองของเนอหาและวตถประสงคของงานวจย วาค าถามแตละขอมความตรงเชงเนอหาหรอไม โดยผเชยวชาญจะตองประเมนดวยคะแนน 3 ระดบ คอ

69

+ 1 หมายถง แนใจวาขอนนวดไดตรงตามวตถประสงค 0 หมายถง ไมแนใจ/ตดสนไมไดวาขอนนวดไดตรงตาม

วตถประสงค - 1 หมายถง แนใจวาขอนนวดไดไมตรงตามวตถประสงค

4. ผวจยไดน าความคดเหน และขอเสนอแนะของผเชยวชาญ มาวเคราะหและค านวณ หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามแตละขอกบวตถประสงค (Index of Item – Objective Congruence : IOC) แลวแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเพอความถกตองสมบรณยงขนแลวน าเสนออาจารยทปรกษางานวจยพจารณาตรวจสอบอกครง ซงคาดชนความสอดคลองของแบบสมภาษณมคาระหวาง 0.8-1.00 ผวจยจงใชขอค าถามทกขอ 5. พมพแบบสมภาษณเปนฉบบจรง เพอผวจยน าสกระบวนการสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามองคประกอบของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอไปใชในการเกบรวบรวมขอมล ฉบบท 2 แบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เพอสงเคราะหผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ มขนตอนการสรางดงน

1. ผวจยสรางแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เพอวเคราะหรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ตามองคประกอบของการด าเนนงานของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน

2. น าสรปประเดนหรอขอค าถามในการสนทนากลม (Focus Group) ทสรางขนเสนออาจารยทปรกษา และคณะกรรมการควบคมวทยานพนธ เพอพจารณาเพอแกไขและเสนอแนะ

3. ผวจยน าขอค าถามทผานการตรวจสอบจากอาจารยทปรกษา และคณะกรรมการควบคมวทยานพนธ จดพมพแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เปนฉบบจรงเพอผวจยน าไปสกระบวนการประชมสนทนากลม

4. น าแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) ฉบบจรงใชในการประชมสนทนากลม (Focus Group) เพอวเคราะหรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ตามองคประกอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน

70

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยด าเนนการ 2 สวนคอ 1. การเกบรวมรวมขอมลโดยการสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามองคประกอบของการด าเนนงานของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน ผวจยท าการสมภาษณ คณะกรรมการสถานศกษา ผบรหารโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ ครประจ าชน ประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 ผปกครองนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3และนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 ประถมศกษาปท 4 - มยธมศกษาปท 3 โดยมวธการด าเนนงาน ดงน 1.1 ผวจยน าสงหนงสอขออนญาตเกบรวบรวมขอมล ถงผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ 1.2 ผวจยนด วน เวลา และสถานทในการสมภาษณ เพอใหผรบการสมภาษณเตรยมตวและสามารถตอบค าถามไดอยางตรงประเดน 1.3 ผวจยสมภาษณ ซงเปนการเกบขอมลแบบเผชญหนาโดยใชค าถามตามกรอบสมภาษณทก าหนดไว ผใหการสมภาษณสามารถใชภาษาของเขาเองตอบค าถามเพอใหผวจ ยด าเนนการสมภาษณไดครบ 1.4 ผ วจ ยบนทกขอมลดวยตนเองโดยใชเครองมอบนทกเสยงชวยและไดท าขอตกลงกบผใหสมภาษณวาจะไมเผยแพรคลปเสยง 1.5 ผวจยน าขอมลทไดมาวเคราะหสรปผลการสมภาษณ เพอไปสงเคราะหจดท ารางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ 2. การเกบรวบรวมขอมลโดยการบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เพอศกษา และสงเคราะหผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน มขนตอนดงน

2.1 ประชมผ ทมสวนเกยวของ คณะกรรมการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพอวเคราะหผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ทผวจยไดพฒนาขนจากการรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA เพอไดตรวจสอบ รบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะตาง ๆ ตามองคประกอบของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ขนตอน

2.2 รวบรวมและสรปผลการประชม ขอเสนอแนะ เพมเตมเนอหาทเหมาะกบสภาพของโรงเรยน ตามแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group)

2.3 ผวจยน าขอเสนอแนะทงหมดจากการสนทนากลม (Focus Group) มาสงเคราะหและพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA

71

2.4 น าเสนอผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนฉบบสมบรณตอผบรหารของโรงเรยนเพอพจารณาด าเนนการตอไป กำรวเครำะหขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยครงน เมอไดรบขอมลมาแลว ผวจยน าขอมลมาจดระเบยบขอมล เพอท าการวเคราะหขอมลเนอหา ดงน 1. การวเคราะหกรอบการสมภาษณการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน โดยผวจยน าขอมลทไดจากกรอบการสมภาษณในแตละขอของการสมภาษณมา วาผใหการสมภาษณมความเหนเกยวกบสภาพปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไปในทศทางใด รวมท งมแนวทาง ทเสนอแนะในการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางไร น าเสนอขอมลเชงเนอหาโดยการบรรยายสรปความ 2. การวเคราะหขอมลทไดจากแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) เพอการพฒนางานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ผวจยน าขอมลทไดจากแบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) มาวเคราะหและสงเคราะหน าเสนอขอมลเชงเนอหาโดยการบรรยายสรปความ สถตทใช เพอใหการวเคราะหตรงตามวตถประสงคของการวจย จงไดวเคราะหขอมลตามขนตอนโดยใชคาสถต ดงน

วธการหาคาเฉลย ซงหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence : IOC)

NR

=IOCΣ

เมอ IOC หมายถง ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถาม R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ

72

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ผวจยมงศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ผวจยไดน าเสนอผลจากการวจยตามวตถประสงคดงตอไปน ตอนท 1 การศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

ตอนท 2 ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ทสามารถน าไปก าหนดเปนนโยบายและแผนในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

ตอนท 1 การศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ สภาพและปญหาทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ ประกอบดวย 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอไดมการด าเนนงานแตงตงคณะกรรมการในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนประจ าทกปการศกษา โดยมการแตงตงครทปรกษาในแตละระดบชนเรยนมหนาทดแล ควบคม นกเรยนในระดบชน ทไดรบมอบหมายทงหมด ครทปรกษาทกคนมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนปฏบตงาน ของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยการออกเยยมบานนกเรยนทกคน เพอใหไดมาซงขอมลเชงลกเกยวกบขอมลในดานตาง ๆ ของนกเรยน ทงดานพฤตกรรม ดานอารมณ รวมถงสภาพแวดลอม ทนกเรยน อาศยอยและเมอครทปรกษาของนกเรยนออกเยยมบานแลวจะมการน าขอมลทไดมา กรอกรายละเอยดของนกเรยนเพอสรปเปนภาพรวมของโรงเรยน แตในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน สวนใหญเหนวายงคงมสภาพปญหาในการด าเนนงาน ผวจยสามารถสรปสาระส าคญจากการสมภาษณไดดงน

73

1. ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ภาพรวมในการด าเนนงานตามแผนทก าหนดไว มความคดเหนสอดคลองกนวา ขาดการก ากบตดตามผลการดแลนกเรยนอยางตอเนอง ครทปรกษาบางคนไมใหความรวมมอและละเลยการท างานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ขาดการประสานความรวมมอกบผปกครองในการเกบขอมล ซงทางโรงเรยนไดมก าหนดการใหเยยมบานตามระยะเวลา และสรปผลการเยยมบานในระบบดแลชวยเหลอนกเรยนสงตามเวลาทก าหนดให โดยในระหวางระยะเวลาการท างานนนไมไดมการตดตามวาครทปรกษา ไดเยยมบานนกเรยนมากนอยเพยงใด เมอใกลถงเวลาสงท าใหครทประจ าชนบางทานรบเรงท า เมอไมทนจงละเลยการท างานในสวนนไป ท าใหตองตดตามงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และยงขาดบคลากรในการด าเนนการโดยตรงในเรองของประมวลผลขอมล ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“ส ำหรบกำรดแลนกเรยนกยงมครบำงทำนยงละเลยในกำรทจะท ำตำมขนตอน ครรจกโดยกำรออกเยยมบำนนกเรยน ตำมนโยบำยในกำรเยยมบำนของสพฐ. กมบำงทคณครไปเยยมแตไมรอยเปอรเซนตเพรำะไมพบผปกครอง และยงขำดบคลำกรในกำรด ำเนนกำรโดยตรงในเรองของประมวลผลขอมลครบ กจะเปนปญหำท ำใหกำรสรปผลกำรด ำเนนงำนลำชำลง”

(ผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, สมภาษณ, 18 กมภาพนธ 2562 )

“กำรจดเกบขอมลนกเรยนรำยบคคลโดยกำรเยยมบำนทกระดบชนนน กำรประสำนควำมรวมมอกบผปกครองในกำรเกบขอมลจะพบปญหำวำเมอทำงครประจ ำชนนดหมำยเยยมบำนกไมสำมำรถอยพบปะพดคยกบครทปรกษำไดคะ เนองจำกผปกครองประกอบอำชพรบจำงตองไปท ำงำนนอกบำนและกลบค ำ”

(ครทปรกษาระดบชนมธยมศกษาปท 2, สมภาษณ, 21 กมภาพนธ 2562)

2. ดานการคดกรองนกเรยน ในการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยน (แบบประเมนนกเรยน : SDQ) จะมการกรอกขอมล 3 สวน ไดแก ครประเมนนกเรยน นกเรยนประเมนตนเองและผปกครองประเมนนกเรยน ซงในขอค าถามทมความคลายคลงกน ท าใหการแปลผลขดแยงกนและขอความขาดความยดหยน สงผลใหขอมลมความคลาดเคลอนกบพฤตกรรมของนกเรยน เนองจากการจดเกบขอมลดานการคดกรองนกเรยน ยงไมมการประมวลขอมลอยางเปนระบบ และคร ทปรกษาไมทราบวธการประมวลผลการคดกรองนกเรยน มการเปลยนครทปรกษาทกป จงท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพราะครตองท าความรจกกบนกเรยนในชนเรยนใหม และในบางชนเรยนการสงตอขอมลนกเรยนไมเปนปจจบน ท าใหเกดความลาชาในการรจกผเรยน นกเรยนยงแสดงพฤตกรรมออกมาไมชดเจนมาก ครทปรกษาจงสงเกต

74

พฤตกรรมของนกเรยนไดเพยงบางสวนเทานน สวนใหญจะไดขอมลจากผปกครองนกเรยนเมออยทบานซงพฤตกรรมนกเรยนนนเมออยทบานจะแตกตางจากอยทโรงเรยน ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“ ทางโรงเรยนจะมการคดกรองนกเรยนโดยใช SDQ อย 3 กลม กคอ นกเรยนประเมนตนเอง ผปกครองประเมนนกเรยน และครประเมนนกเรยน สวนใหญนกเรยนท าการประเมนเอง พอประเมนเองท าใหไมตรงกบขอมลทครมและไมตรงกบพฤตกรรมของนกเรยนทแสดงออกคะ ” (ครทปรกษาระดบชนมธยมศกษาปท 3, สมภาษณ, 21 กมภาพนธ 2562)

“ทกปการศกษามการกรอกขอมลใหม ซงเลอนชนขนมาใหมครทปรกษาบางทานยงไมรจกนกเรยนหรอกครบ และไมทราบขอมลทแทจรงจากผปกครองดวย ขอมลจากผปกครองประเมนนกเรยนนนบางทานกอานหนงสอไมออกเพราะเปนชาวตางดาว ท าใหการแปลผลการประเมนคลาดเคลอน”

(ครทปรกษาชนประถมศกษาปท 4, สมภาษณ, 20 กมภาพนธ 2562)

3. ดานการสงเสรมพฒนานกเรยน เนองจากโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน เปนโรงเรยนขนาดกลาง นกเรยนในปการศกษา 2561 มจ านวนทงสน 206 คน และมครประจ าการ 12 ทาน ซงครไมเพยงพอตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเทาทควร บางทานกยงเปนครผชวยไดรบการบรรจใหมยงไมทราบถงความส าคญและวธการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ประกอบกบการเปนครทปรกษาและครมภาระงานทนอกเหนอจากการสอนหนงสอ และภาระงานอน ทไดรบมอบหมายจากกลมงานตาง ๆ ท งงานดานวชาการ งานดานบคลากร งานดานกจการนกเรยน งานดานอาคารสถานท งานดานการเงนและพสด ดงน นครทปรกษานกเรยนจงไมไดท าหนาทแคจดการเรยนการสอนเทาน น แตครยงมภาระงานอน ๆ ทตองรบผดชอบตามทไดรบมอบหมายเพมเตมจากหนาทการจดการเรยนการสอน สงผลใหครทปรกษา มภาระงานเพมมากขน ท าใหการสงเสรมนกเรยนยงไมสมบรณเทาทควร ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“กำรด ำเนนงำนขำดควำมตอเนอง และยงไมคอยมกำรสอนงำนใหกบครทมำบรรจใหม และครตองมำท ำควำมรจกและศกษำขอมลนกเรยนใหม อกทงครทมำบรรจใหมยงไมทรำบถงควำมส ำคญและวธกำรด ำเนนงำนระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” (ครทปรกษาระดบชนประถมศกษาปท 6, สมภาษณ, 20 กมภาพนธ 2562)

75

“ ครมภำระงำนทนอกเหนอจำกกำรสอนหนงสอและภำระงำนหนาทพเศษตามงานฝายตาง ๆ และหนาทอน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย ท าใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมดพอ” (ครทปรกษาระดบชนประถมศกษาปท 5, สมภาษณ, 20 กมภาพนธ 2562)

4. ดานการปองกนและแกไขปญหา ในการด าเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหาครไมสามารถตดตาม ดแลนกเรยนไดอยางทวถงและยงขาดการมสวนรวมภายในโรงเรยน ไมมการบนทกขอมลในดานของพฤตกรรมนกเรยน ท าใหไมสามารถสงตอไปยงครทปรกษาคนใหม เพอใชในการประกอบการปองกนและแกไขปญหาทจะเกดกบนกเรยนในอนาคตและผปกครองนกเรยนทมปญหาบางสวนยงขาดความรวมมอกบทางโรงเรยน เนองจากสวนใหญผปกครอง เปนไทยใหญ ขาดความเขาใจและปลอยปะละเลย ท าใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมครบตามขนตอนและวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“ครทปรกษำบำงทำนยงไมไดไปเยยมบำน บำงครงกไมเหนสภำพจรงครบท ำใหขอมลไมตรงเทำทควรครบ ครจะท ำตำมหนำททไดรบมอบหมำยเปนระยะ ๆ เทำนน เชน กำรท ำระเบยนสะสม กำรเยยมบำนนกเรยน กำรโฮมรม เปนตน กำรประสำนงำนกบผปกครองกล ำบำกครบ เนองจำกสวนใหญผ ปกครองเปนชำวตำงดำว ท ำใหกำรด ำเนนงำนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมครบตำมขนตอนและวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนครบ”

(ผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ. สมภาษณ, 18 กมภาพนธ 2562)

“โรงเรยนกมครทปรกษำดแลและปองกนแกไขปญหำอยำงเตมทตำมบรบทของโรงเรยนนะครบ แตกขนอยกบผปกครองและนกเรยนเองตำมสภำพ เพรำะผปกครองบำงทำนกขำดควำมเขำใจและปลอยปะละเลยบตรหลำนของตนเองเพรำะสวนใหญอำศยอยกบญำตทไมใชพอแม” (ครทปรกษาระดบชนประถมศกษาปท 5, สมภาษณ, 20 กมภาพนธ 2562)

“กำรไดพบกนโดยตรงจำกกำรเยยมบำนของครทปรกษำ เปนกำรใหควำมรควำมเขำใจอยำงยงในกำรชวยเหลอนกเรยนทมปญหำ แตพอแมบำงคนกยงไมมโอกำสเรยนรวธกำรปองกนและจดกำรกบพฤตกรรมทเปนปญหำของเดกลกหลำนของตวเอง”

(ผปกครองนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3, สมภาษณ, 22 กมภาพนธ 2562)

76

5. ดานการสงตอนกเรยน การสงตอนกเรยนไมมความชดเจนของขอมลในดานการประสานงาน การสงตอนกเรยนมเฉพาะภายในสถานศกษา ทผานมามเฉพาะดานพฤตกรรม เนองจากเมอนกเรยนมปญหาเกดขนครทปรกษาจะสงตอไปยงครแนะแนว หรอสงตอไปยงฝายกจการนกเรยนในกรณครทปรกษาไมสามารถแกไขปญหาได ทางฝายกจการนกเรยนมวธการ สงตอนกเรยนยงไมมความชดเจนของขอมล และการสงกลบขอมลใหกบครทปรกษา เพอบนทกขอมลการสงตออยางเปนระบบ แตเปนเพยงการแจงใหกบครทปรกษาทราบเปนเทานน ท าใหขอมลเอกสารหลกฐานทเปนลายลกษณอกษรมไมครบสมบรณ ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“กำรสงตอ ตอนน ยงไมมควำมชดเจน คะ กำรสงตอนกเรยนม เฉพำะภำยในสถำนศกษำ ทผำนมำมเฉพำะดำนพฤตกรรม เนองจำกเมอนกเรยนมปญหำเกดขนครทปรกษำจะสงตอไปยงครแนะแนว หรอสงตอไปยงฝำยกจกำรนกเรยนในกรณครทปรกษำไมสำมำรถแกไขปญหำได รวมถงบนทกกำรสงตอกยงไมเปนระบบ”

(ครทปรกษานกเรยนชนมธยมศกษาปท 2, สมภาษณ, 21 กมภาพนธ 2562) ส าหรบแนวทางในปรบปรง การแกไขปญหาทไดจากการสมภาษณผอ านวยการ ครทปรกษา คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ผปกครองและนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ พบวามแนวทางในการแกไขปญหาทเกดขน ดงน 1. ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ควรมบคลากรทรบผดชอบโดยตรงในการจดระบบ น าขอมลสารสนเทศของนกเรยนทไดบนทกขอมลพฤตกรรมตาง ๆ เพอประกอบการคดกรองนกเรยน เมอครทปรกษาคนใหมเยยมบานนกเรยนสามารถทราบขอมลของนกเรยนเดม น าขอมลแลกเปลยนพดคยกบผปกครอง เพอใหไดขอมลเชงลกตามความเปนจรงของนกเรยนใหไดมากทสด การรบรขอมลพฤตกรรมของนกเรยนเปนไปในทศทางเดยวกนทงครทปรกษาคนและผปกครอง และจดการประชมชแจงกบผปกครองใหเหนความส าคญในการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงขอมล ทไดจากการสมภาษณดงน

“เนองจำกโรงเรยนนนมบคลำกรไมเพยงพอ และยงขำดบคลากรทรบผดชอบโดยตรงในการจดระบบน าขอมลสารสนเทศของนกเรยนทไดบนทกขอมลพฤตกรรมตาง ๆ แตตอนนเรำมกำรกรอกขอมลใหมครบ ถำกรอกขอมลใหม บำงครงครบำงทำนยงไมรจกนกเรยนดพอ จงตองใหครเอำใจใสนกเรยนอยำงจรงจง และจดกำรประชมชแจงกบผปกครองใหเหนควำมส ำคญในกำรดแลชวยเหลอนกเรยน เดยวกจะหำวธกำรตอไปท

77

จะท ำใหดขนครบ” (ผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, สมภาษณ, 18 กมภาพนธ 2562) 2. ดานการคดกรองนกเรยน ทางโรงเรยนควรมการประมวลผลการคดกรองนกเรยนในแตละชวงชน หรอใหความรในการประมวลผลการคดกรองนกเรยนแกครทปรกษา มการก ากบ ตดตามการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษา และรายงานผลตอผบรหารและผมสวนเกยวของอยางสม าเสมอ โดยการตรวจสอบการเยยมบานของครทปรกษาเปนระยะ ๆ เนองจากเมอครทปรกษาเยยมบานเสรจเรยบรอยแลวสามารถน าขอมลการเยยมบานทไดมากรอกขอมลลงในระบบดแลชวยเหลอนกเรยนได หากครทปรกษายงไมเขาใจในแนวทางการดแลชวยเหลอนกเรยนกควรสอบถามฝายกจการนกเรยนเปนระยะ ๆ เพอใหการด าเนนงานอยางเปนระบบตามจดมงหมายทตงไว โดยกลมกจการนกเรยนควรแนะน าใหค าปรกษา ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“ตองมกำรก ำกบตดตำมครบ ถำเรำมกำรก ำกบตดตำม บำงคนทไมเขำใจเรำกสำมำรถทจะชแนะเขำได ผมกเปนครฝำยกจกำรนกเรยนดวย สำมำรถสอบถำมแนวทำงกำรดแลชวยเหลอนกเรยนไดเปนระยะครบ”

(ครทปรกษาชนประถมศกษาปท 5, สมภาษณ, 20 กมภาพนธ 2562)

“ครทกคนตองมสวนรวมครบ ถำเปนไปไดกตองเยยมบำนทกคนเพอใหไดขอมลจรง และกตองมกำรรำยงำนผลตดตำมอยำงตอเนอง ใหผบรหำรหรอผมสวนเกยวของทรำบ รำยงำนนกเรยนทมปญหำเพอจะไดท ำใหพวกเขำดขนครบ สวนกลมทปกตควรมกำรสงเสรมใหอยำงเหมำะสม เพอใหพฒนำใหดยงขนนะครบ”

(ครทปรกษาชนมธยมศกษาปท 1, สมภาษณ, 21 กมภาพนธ 2562) 3. ดานการสงเสรมพฒนานกเรยน ควรใหการสงเสรมสนบสนนนกเรยนในดานตาง ๆ จดกจกรรมทเหมาะสม เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไดเตมศกยภาพ ซงแตละกจกรรมทจดการสงเสรมควรมครดแลเปนกรณพเศษ ประสานความรวมมอกบผปกครองในบางกจกรรมทเกยวของ ใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมอยางตอเนองโดยมครเปนทปรกษา ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

78

“นำจะมกำรสงเสรมสนบสนนนกเรยนในดำนตำง ๆ โดยจดกจกรรมทเหมำะสม ซงแตละกจกรรมทจดกำรสงเสรมควรมครดแลเปนกรณพเศษ” (ผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ. สมภาษณ, 18 กมภาพนธ 2562)

“ควรประสำนควำมรวมมอกบผปกครองในบำงกจกรรมทเกยวของนะ ใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมอยำงตอเนองโดยมครเปนทปรกษำ เปนกจกรรมทใหนกเรยนฝกปฏบตเองได เชน ดำนประชำธปไตย กำรสวดมนตนงสมำธ กำรบ ำเพญประโยชนรวมกบชมชน อะไรกไดทจะสงเสรม”

(คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน, สมภาษณ, 26 กมภาพนธ 2562) 4. ดานการปองกนและแกไขปญหา ควรมการประสานผน าชมชนในการพบปะพดคยกบผปกครองเพอแกไขปญหา น านกเรยนเขารวมกจกรรมการอบรมหรอเขารวมการประชมอบรมในดานการปองกนปญหากบหนวยงานทเกยวของ จดประชมผปกครองและจดคลาสรมมตตง (Classroom Meeting) ทกภาคเรยนระหวางผปกครองของนกเรยนในแตละระดบชนเรยน เพอใหมการแลกเปลยนขอมลปรกษาหารอรวมกนระหวางผปกครอง ดงนนเมอมการประชมผปกครองภายในหองเรยนตองเนนย าใหมการดแลบตรหลานของตนเองอยางใกลชดในขณะทนกเรยนอยทบาน เนองจากนกเรยนในหองเรยนจะมการเลอกคบเพอนทมนสยคลายกน จะท าใหผปกครองไดทราบวาบตรหลานของตน มเพอนสนทเปนนกเรยนคนใดบาง ผปกครองยงสามารถตดตามไดโดยการตดตอกบผปกครองของเพอนทอยในกลมเดยวกน เพอสรางความมนใจและชวยกนดแลสอดสองนกเรยนเมออยนอกโรงเรยนหรอหยดวนเสาร-อาทตย เนองจากนกเรยนอยในชวงวยรนซงมโอกาสทจะท าตามเพอนได โดยไมค านงถงวาสงทเกดขนจะสงผลกระทบตามมามากนอยเพยงใด ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“เรำควรประสำนผน ำชมชนในกำรพบปะกบผปกครองเพอแกไขปญหำดวยครบ โดยใหกลมงำนแนะแนวชวยดแลตรงน และมกำรจดคลำสรมมทตงทก ๆ ภำคเรยนระหวำงผปกครองครบ เพอใหผปกครองไดพบปะพดคยกน มกำรแลกเปลยนขอมลปรกษำหำรอรวมกนครบ” (ผอ านวยการโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ, สมภาษณ, 18 กมภาพนธ 2562)

5. ดานการสงตอนกเรยน ควรมแบบบนทกการสงตออยางเปนระบบ และมการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพอใหงายตอการเขาถงขอมลและการน าไปใชประโยชนของผมสวน

79

เกยวของ เนองจากระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ มการด าเนนงานอยางตอเนอง เปนประจ าทกปการศกษา ควรมการปรบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางจรงจง เพราะไมไดมการบนทกผลและขอมลพฤตกรรมของนกเรยน ดงนน จงควรมการบนทกขอมลของนกเรยนไวเพอสะดวกตอการสบคนขอมลของนกเรยนทเลอนชนขนทกปการศกษา ในการอางองขอมลของนกเรยนวามการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปจากเดมมากนอยเพยงใด ตลอดทก าลงศกษาอยในโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ดงขอมลทไดจากการสมภาษณดงน

“ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมสมบรณเปนระบบ ตองมกำรพฒนำระบบตำง ๆ เพอใหงำยตอกำรเขำถงขอมล ครทปรกษำควรใหควำมรวมมอชวยในเรองของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ควรมกำรปรบระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยนอยำงจรงจง ซงจะท ำใหงำยตอกำรน ำไปใช”

(ครทปรกษาชนมธยมศกษาปท 2, สมภาษณ , 21 กมภาพนธ 2562)

จากปญหาดงกลาวผวจยจงเกดแนวคดในพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ในปการศกษา 2561 โดยด าเนนการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของตามประเดนตาง ๆ ประกอบดวย จากนนน าขอมลทไดมาสงเคราะหเนอหาเพอน าไปยกรางรปแบบงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามบรบทของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ เพอใหบคลากรของโรงเรยนมความร ความเขาใจ เกดความเตมใจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามขนตอนและวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและบคลากรเกดความชดเจนในการด าเนนงานตามองคประกอบ 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอและสามารถด าเนนงานไดอยางเปนระบบ เพอใหผเรยนมคณลกษณะทพงประสงคตอไป

ตอนท 2 ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ทสามารถน าไปก าหนดเปนนโยบายและแผนในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ทสามารถน าไปก าหนดเปนนโยบายและแผนพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

80

ผวจยไดจดท ารางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนขน ไดแนวทางในการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA แลวน าเขาสความเหนชอบจากผเขารวมประชมการสนทนากลม (Focus Group) และผมสวนเกยวของโดยตรง จ านวน 9 คน ซงมรายละเอยดผลการประชม ดงน

ขนตอนการวางแผน (P) ตองสรางความตระหนกและความเขาใจระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยจดประชม

คณะครทปรกษาเพอสรางความตระหนกรวมกน แลวด าเนนงานแตงตงคณะกรรมการในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมการแตงตงครทปรกษาในแตละระดบชนเรยนใหมหนาทดแล ควบคม นกเรยนในระดบชนทไดรบมอบหมายทงหมด ครทปรกษาทกคนมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนปฏบตงานของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน แลวชแจงวธการ กระบวนการด าเนนงานและการใชแบบบนทกตาง ๆ ของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยครด าเนนการบนทกการประชมครเพอท าความเขาใจเกยวกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน จดท า ค าสงแตงตงครทปรกษาแตละระดบชนและจดท าแบบประเมนผลการประชมปฏบตการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงกลาวเพอใหคร รอยละ 100 มความตระหนกมความรและเขาใจระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

ขนตอนการปฏบตงาน (D) ในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามองคประกอบ 5 ดาน ผลการประชม

มแนวทาง ดงน 1. ดานรจกนกเรยนเปนรายบคคล ครทปรกษาศกษาและจดท าขอมลนกเรยนเปน

รายบคคล โดยใชเครองมอ คอสงเกตพฤตกรรมนกเรยน สมภาษณนกเรยนและเพอน การเยยมบานนกเรยน สมภาษณผปกครอง ชมชน ศกษาและบนทกแบบประเมนพฤตกรรม (SDQ) จดท าระเบยนประวต ระเบยนสะสม แบบบนทกคณลกษณะอนพงประสงค โดยทกคนมความคดเหนสอดคลองกน ผลส าเรจสมควรเพมจาก รอยละ 90 เปนรอยละ 100 เพราะครทกคนตองรจกนกเรยนเปนรายบคคลใหครบทกคน

2. ดานการคดกรองนกเรยน ครทปรกษาวเคราะหขอมลจากเครองมอ ประเมนพฤตกรรมนกเรยนรวมกนระหวางผเกยวของ เชน ประเมนพฤตกรรมเดก (SDQ) และเครองมอ อน ๆ จากนนจดกลมนกเรยนตามแบบคดกรองโดยจ าแนกออกเปน 3 กลม ไดแก กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา โดยทกคนไดเสนอแนวทางใหนกเรยนทไดรบการคดกรองมการวเคราะหปญหา สาเหต นกเรยนกลมเสยงและมปญหามขอมลการคดกรองสมบรณและตอเนองและไดรบการชวยเหลอแกไขดวยวธการทเหมาะสม รอยละ 100

3. ดานการสงเสรมนกเรยน (ส าหรบนกเรยนทกกลม) ใหจดกจกรรมทสงเสรมนกเรยน ไดแก กจกรรมโฮมรม (Homeroom) ประชมกลมยอยเพอก าหนดเรองและกจกรรมโฮมรมตาม

81

สภาพปญหา ความตองการของผเรยน/ผปกครอง ไดรวมกนออกแบบกจกรรมทเนนการพฒนาทกษะชวตและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน จดกจกรรมโฮมรมตามก าหนดการและรายงานผลการพฒนาของนกเรยน จดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) และกจกรรมการเรยนรตามกลมสาระ กจกรรมบรณาการหรอกจกรรมอน ๆ ทเหมาะสม สรางสรรคสงคมในการสงเสรมนกเรยนนน ผลจากการประชมมความคดเหนสอดคลองกน ควรเพมกจกรรมพฒนาอจฉรยภาพของนกเรยนทมความโดดเดน ทงดานกฬา วชาการและสงเสรมทกษะอาชพ เพอใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองไดในอนาคตตอไป

4. ดานการปองกนและแกไขปญหา โดยตามรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ก าหนดใหความชวยเหลอเบองตนนกเรยนอยในกลมเสยง/มปญหา ครทปรกษาตองใหความชวยเหลอเบองตน สอดสองดแลใหขอมลเกยวกบพฤตกรรมนกเรยน จดสภาพแวดลอมทเหมาะสมและปลอดภยจากสภาวะวกฤต สรางเครอขายและขยายเครอขายกบผปกครองในการชวยเหลอคมครองนกเรยน ก ากบ ตดตาม ดแล สงเสรม สนบสนนการพทกษและคมครอง สทธเดก จดกจกรรมส าหรบปองกนแกไขปญหา นกเรยน ไดแก กจกรรมในหองเรยน กจกรรมเพอนชวยเพอน กจกรรมซอมเสรม กจกรรมประชาธปไตยในโรงเรยน การเขาคายคณธรรมจรยธรรม เปนตน ผลจากการประชมมความคดเหนสอดคลองกน ใหเปนไปตามรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทประชมเสนอแนะใหมการก ากบตดตามผลการแกปญหาอยางเปนรปธรรม มแบบบนทกทก าหนดกรอบแนวทางอยางชดเจน รายงานผลตอผบรหารและผมสวนเกยวของ

5. ดานการสงตอ ครทปรกษาตองรายงานผลการปฏบตงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน บนทกการสงนกเรยนไปยงครทเกยวของในการชวยเหลอนกเรยนตอไป เชน ครแนะแนว ฝายกจการนกเรยน ซงเปนการสงตอภายใน ทมพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนตองรายงานผลตอผบรหารสถานศกษา บนทกการสงนกเรยนไปยงผเชยวชาญภายนอกโดยครแนะแนวหรอฝายกจการนกเรยน แลวสรปรายงานผลและพฒนาอยางตอเนอง ตดตามประเมนผล ผลจากการประชมเหนสมควร ใหรายงานการดแลผเรยนจนมสภาพปกต ครทปรกษาและทมพฒนาระบบการดแลชวยเหลอประเมนทบทวนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสลบชวงช นกน บนทกรายงานผลการประเมนกระบวนการตาง ๆ ของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ประเมนความพงพอใจของคร ผ ปกครองและนกเรยนทมตอการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เขยนรายงานผลการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมตทประชมก าหนดใหรายงานผลการด าเนนงานภาคเรยนละ 1 ครง โดยจดท าออกมาเปนรปเลมในรปแบบทก าหนดรวมกน บนทกเสนอตอผบรหารพจารณา

82

ขนตอนการตรวจสอบ (C) จดทมนเทศ ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการด าเนนงานและจดประชมเพอทบทวน

รายงานผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามตวชวดความส าเรจแผนงานทก าหนดไวตามองคประกอบ 5 ขนตอน ประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ

ขนตอนการปรบปรงแกไข (A) ประชมเพอรายงานความส าเรจ ความกาวหนา ปญหาและอปสรรคตามเกณฑของ

โรงเรยนทก าหนดไว คณะครทบทวนงานการปฏบตทผานมาภายใตวงจร PDCA เพอวางแผนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในปการศกษาตอไป

การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA จากผลการสนทนากลม (Focus Group) ยงไดกลาวถงประโยชนของรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ทผวจยสรางขนวา เปนรางเอกสารทเพมประสทธภาพในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมากขนอานแลวเขาใจงาย ลดความซ าซอนในการท างาน มการกระจายงานใหเหมาะสมกบภาระหนาทของครแตละคน โดยไดระบชอผรบผดชอบ ภาระหนาทและระยะเวลาในการด าเนนงาน เอกสารทเหมาะกบสภาพและความตองการของคร ท าใหครทปรกษาสามารถสงเสรม ปองกนและแกไขปญหาและสงตอนกเรยนไดอยางถกจด อกทงยงสามารถแกปญหาความขดแยงและเกยงการท างานของครได และเมอครน าไปปฏบตแลวจะเกดประโยชนกบผเรยนอยางแทจรง ดงแผนภมแสดงขนตอนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยวงจร PDCA ดงภาพ ท 4.1

83

ภาพท 4.1 ขนตอนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบโดยวงจร

PDCA

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน มวตถประสงค 1. เพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน 2. เพอพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ตามองคประกอบ 5 ขนตอนประกอบดวย 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ กลมตวอยางทใชในการด าเนนการศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ จ านวน 24 คน และกลมตวอยางทใชในการด าเนนเพอพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ จ านวน 9 คน เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก กรอบการสมภาษณเพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน แบบบนทกการสนทนากลม (Focus Group) การเกบรวบรวมขอมล ไดแก การสมภาษณสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ และการประชมสนทนากลม (Focus group) การวเคราะหขอมลโดยการสงเคราะหและการบรรยาย ผลการศกษาพบวา มปญหาขาดการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ ขาดการก ากบตดตามอยางตอเนอง การสนทนากลม (Focus Group) เพอพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ไดแนวทางการด าเนนงานซงตองมการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในการจดท ารางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหเปนคมอทสมบรณ มการก าหนดหลกเกณฑการประเมน มแบบฟอรมเอกสารการประเมนและแบบบนทกพฤตกรรมนกเรยนใหชดเจนตามวงจร PDCA เพอใชในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ โดยใชสถตในการหาคณภาพเครองมอ ไดแก คาดชนความสอดคลองของเนอหาและวตถประสงคของงานวจย (Index of Item – Objective Congruence หรอ IOC) สรปผลการอภปรายผลและขอเสนอแนะตามวตถประสงคของงานวจย ดงน

85

สรปผลการวจย จากการศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ตามองคประกอบ 5 ขนตอน 1. สภาพปญหาและทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ พบวา

1.1 ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล พบวา ขาดการก ากบตดตามผลการดแลนกเรยนอยางตอเนอง ครทปรกษาบางคนไมใหความรวมมอและละเลยการท างานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ขาดการประสานความรวมมอกบผปกครองในการเกบขอมล ซงทางโรงเรยนไดมก าหนดการใหเยยมบานตามระยะเวลาและสรปผลการเยยมบานในระบบดแลชวยเหลอนกเรยนสงตามเวลาทก าหนดใหและยงขาดบคลากรในการด าเนนการโดยตรงในเรองของประมวลผลขอมล ขอควรปรบปรง แกไขและด าเนนการเพมเตมจากการสมภาษณไดแนวทาง คอ โรงเรยนควรมการก ากบ ตดตามการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษาเปนระยะและรายงานผลตอผบรหารและผมสวนเกยวของอยางสม าเสมอ

1.2 ดานการคดกรองนกเรยน พบวา ในการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยน (แบบประเมนนกเรยน : SDQ) การแปลผลขอมลขดแยงกน และขอความขาดความยดหยน สงผลใหขอมลมความคลาดเคลอนกบพฤตกรรมของนกเรยน เนองการจดเกบขอมลดานการคดกรองนกเรยน ยงไมมการประมวลขอมลอยางเปนระบบ และครทปรกษาไมทราบวธการประมวลผลการคดกรองนกเรยน มการเปลยนครทปรกษาทกป จงท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ขอควรปรบปรง แกไข และด าเนนการเพมเตมจากการสมภาษณพบไดแนวทาง คอ ควรมบคลากรทรบผดชอบโดยตรงในการจดระบบน าขอมลสารสนเทศของนกเรยน ทางโรงเรยนควรมการประมวลผลการคดกรองนกเรยนในแตละชวงช นหรอใหความรในการประมวลผลการคดกรองนกเรยนแกครทปรกษา

1.3 ดานการสงเสรมพฒนานกเรยน พบวา มครไมเพยงพอตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเทาทควรประกอบกบการเปนครทปรกษาและครมภาระงานทนอกเหนอจากการสอนหนงสอและภาระงานอน ๆ ทไดรบมอบหมายจากกลมงานตาง ๆ สงผลใหครทปรกษามภาระงานมากขน ท าใหการสงเสรมนกเรยนยงไมสมบรณเทาทควร ขอควรปรบปรง แกไขและด าเนนการเพมเตมจากการสมภาษณพบไดแนวทาง คอ ควรใหการสงเสรมสนบสนนนกเรยนในดานตาง ๆ จดกจกรรมทเหมาะสม เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไดเตมศกยภาพ ใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมอยางตอเนองโดยมครเปนทปรกษา

86

1.4 ดานการปองกนและแกไขปญหา พบวา ในการด าเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหา ครไมสามารถตดตาม ดแลนกเรยนไดอยางทวถง และยงขาดการมสวนรวมภายในโรงเรยน ไมมการบนทกขอมลในดานของพฤตกรรมนกเรยน ขาดความเขาใจและปลอยปะละเลย ท าใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมครบตามขนตอนและวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ขอควรปรบปรง แกไขและด าเนนการเพมเตมจากการสมภาษณพบไดแนวทาง คอ ควรมการประสานผน าชมชนในการพบปะกบผปกครองเพอแกไขปญหา มการจดประชมผปกครองเพอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน ในการดแลรวมกนปองกนและแกไขปญหานกเรยน

1.5 ดานการส งตอนกเรยน พบวา ย งไม มความชดเจนของขอมลในดานการประสานงาน การสงตอนกเรยนมเฉพาะภายในสถานศกษา ซงมวธการสงตอนกเรยนยงไมมความชดเจนของขอมล และการสงกลบขอมลใหกบครทปรกษา เพอบนทกขอมลการสงตออยางเปนระบบ ท าใหขอมลเอกสารหลกฐานทเปนลายลกษณอกษรมไมครบสมบรณ ขอควรปรบปรง แกไขและด าเนนการเพมเตมจากการสมภาษณพบไดแนวทาง คอ ควรมแบบบนทกการสงตออยางเปนระบบ และมการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอใหงายตอการเขาถงขอมลและการน าไปใชประโยชนของผมสวนเกยวของ 2. ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน พบวา

ผลจากการบนทกการสนทนากลม (Focus Group) จากกลมตวอยางและผ ม สวนเกยวของโดยตรง จ านวน 9 คน เพอการพฒนางานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ รางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบครบถวนตามวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ในดานภาพรวมตามแผนทก าหนดไวในรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ มความเหมาะสมกบวธด าเนนงานโดยใชวงจร PDCA ดงน ขนตอนการวางแผน (P) สรางความตระหนกและความเขาใจระบบดแลชวยเหลอนกเรยน วางแผนการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยจดประชมคณะครทปรกษาเพอสรางความตระหนกรวมกนและความเขาใจระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามองคประกอบ 5 ขนตอน แลวด าเนนงานแตงตงคณะกรรมการในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จดท าค าสงแตงตงครทปรกษาแตละระดบชน และจดท าแบบประเมนผลการประชมปฏบตการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงกลาวเพอใหคร รอยละ 100 มความตระหนกมความรและเขาใจระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ขนตอนการปฏบตงาน (D) สมาชกทรวมสนทนากลมมความคดเหนสอดคลองกนในดานการด าเนนงานตามองคประกอบ 5 ขนตอน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล มตเหนชอบควรก าหนด

87

ตวชวดความส าเรจตามเกณฑมาตรฐานของโรงเรยน ใหเปนรอยละ 100 เพราะครทกคนตองรจกนกเรยนเปนรายบคคลใหครบทกคน ดานการคดกรองนกเรยน มตทประชมมความคดเหนสอดคลองตามรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดานการสงเสรมนกเรยน ผลจากมตทประชมมความเหนชอบ ใหเปนไปตามรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนและควรเพมกจกรรม 5 หองชวต กจกรรมเขาคายคณธรรมจรยธรรม กจกรรมเพอนชวยเพอน กจกรรมกฬาตานยาเสพตด กจกรรมประชาธปไตยในโรงเรยน กจกรรมพฒนาอจฉรยภาพของนกเรยน ดานวชาการและสงเสรมทกษะอาชพ เพอใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองไดในอนาคตตอไป ดานการปองกนและแกไขปญหา ผลจากมตทประชมเหนชอบ และเสนอแนะใหมการก ากบตดตามผลการแกปญหาอยางเปนรปธรรม มแบบบนทกทก าหนดกรอบแนวทางอยางชดเจน รายงานผลตอผมสวนเกยวของและผบงคบบญชา ดานการสงตอนกเรยน ครทปรกษาตองรายงานผลการปฏบตงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน บนทกการสงนกเรยนไปยงคร ทเกยวของในการชวยเหลอนกเรยน ครทปรกษาและทมพฒนาระบบการดแลชวยเหลอด าเนนการประเมนทบทวนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสลบชวงชนกน บนทกรายงานผลการประเมนกระบวนการตาง ๆ ของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ประเมนความพงพอใจของคร ผ ปกครองและนกเรยนทมตอการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เขยนรางานผลการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมตทประชมก าหนดใหรายงานผลการด าเนนงานภาคเรยนละ 1 ครง โดยจดท าออกมาเปนรปเลมคมอทสมบรณในรปแบบทก าหนดรวมกน บนทกเสนอตอผบรหารพจารณา ขนตอนการตรวจสอบ (C) ประเมนผลเพอทบทวนการพฒนาระบบดแลฯ ประเมนภายในตามเกณฑโรงเรยน โดยจดทมนเทศ ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการด าเนนงานและจดประชมเพอทบทวนรายงานผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามตวชวดความส าเรจแผนงานทก าหนดไวตามองคประกอบ 5 ขนตอน ขนตอนการปรบปรงแกไข (A) ประชมเพอรายงานความส าเรจ ความกาวหนา ปญหา และอปสรรคตามเกณฑของโรงเรยนทก าหนดไว คณะครทบทวนงานการปฏบตทผานมาภายใตวงจร PDCA เพอวางแผนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในปการศกษาตอไป

ขอควรปรบปรง แกไขและด าเนนการเพมเตม คอ ควรปรบปรงจดท าเอกสารใหเปนคมอรปเลมทชดเจน ควรจดท าคมอส าหรบผปกครอง-นกเรยน และควรเพมเรองการท าโทษผเรยน รวมถงการเพมเนอหาเรองจตวทยาการใหค าปรกษาเบองตน อภปรายผล

การวจยเรองการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ผวจยมประเดนส าคญน ามาอภปรายผล ดงน

88

1. จากการศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ พบวา งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามองคประกอบ 5 ขนตอน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล พบปญหาและขาดการด าเนนงานอยางเปนระบบดานการ คดกรองนกเรยน พบวา ขอมลการคดกรองนกเรยนไมตรงตามความจรงเทาทควร ในสวนของดานการสงเสรมพฒนานกเรยน โรงเรยนวดปาตงหวยยาบมครไมเพยงพอตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเทาทควร ดานการปองกนและแกไขปญหา ครไมสามารถตดตาม ดแลนกเรยนไดอยางทวถง และยงขาดการมสวนรวมภายในโรงเรยน และดานการสงตอนกเรยน ยงไมมความชดเจนของขอมลในการประสานงาน จากการศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนวดปาตงหวยยาบน น งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามองคประกอบ 5 ขนตอน ดานการปองกนและแกไขปญหา มความจ าเปนจะตองด าเนนการอยางตอเนองและเปนระบบ เนองจากครไมสามารถตดตาม ดแลนกเรยนไดอยางทวถงและยงขาดการมสวนรวมภายในโรงเรยน ไมมการบนทกขอมลในดานของพฤตกรรมนกเรยน ท าใหไมสามารถสงตอไปยงครทปรกษาคนใหม เพอใชในการประกอบการปองกนและแกไขปญหาทจะเกดกบนกเรยนในอนาคต และผปกครองนกเรยนทมปญหาบางสวนยงขาดความรวมมอกบทางโรงเรยน ขาดความเขาใจและปลอยปะละเลย ท าใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงไมครบตามขนตอนและวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดงนนครทปรกษาควรมขอมลประวตของนกเรยนทงหมด เพอใหสามารถดแลแกไขปญหาและสนบสนนนกเรยนได ซงสอดคลองกบงานวจยของพรสวรรค สอนสภาพ (2553) วจยเรอง การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนบานดานค า ส านกงานเขตพนทการศกษามกดาหาร พบวาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กอนการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนครประจ าชนด าเนนงานตามขนตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนยงด าเนนงานไดไมครบท ง 5 ขนตอน ด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไมเปนระบบ ขาดความรความเขาใจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จงไดท าการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยการศกษาเอกสาร การศกษาดงานโรงเรยนตนแบบ การประชมเชงปฏบต การด าเนนงานตามขนตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และการนเทศตดตามผล พบวา หลงการพฒนาครประจ าชนทกคนมความรความเขาใจเกยวกบ การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพมมากขนคดเปนรอยละ 20 จากการประชมปฏบตการผลจากการพฒนาการด าเนนงานอยในระดบมาก และครประจ าชนสามารถจดท าคมอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเปนแนวทางในการปฏบตในโรงเรยนไดอยางมประสทธภาพ การตดตามและประเมนผลการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนบานดานค า พบวาครประจ าชนทกคนมความรความเขาใจและสามารถด าเนนงานตามขนตอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ไดอยางตอเนอง

89

และเปนระบบมากขน ครประจ าช นไดแนวทาง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยน นกเรยนไดรบการดแลชวยตรงตามสภาพปญหาและความตองการ และยงสอดคลองกบงานวจยของสทธศกด อสาพรม (2552) ด าเนนการวจยเรอง การพฒนากระบวนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนบานอนนา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2 พบวา สภาพปญหาปจจบนและปญหาทเกยวกบการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กอนการพฒนาการด าเนนงานยงไมมรปแบบไมมขนตอนในการด าเนนงานทเปนระบบ ครทปรกษามความเขาใจในหนาทของตนเองนอย และไมมการสรางเครอขายผปกครองทจะเขามาชวยดแลและแกปญหาของนกเรยนรวมกนกบคณะครในโรงเรยน และยงสอดคลองกบงานวจยของยวด ปนงา (2554) วจยเรอง พฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนอนบาลวดไชยชมพลชนะสงคราม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบร เขต 1 ปญหาทพบจากการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การวางแผนการท างานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกนระหวางคร และผบรหาร มขอจ ากดเรองเวลาและมขอจ ากดเรองงบประมาณ ครและบคลากรขาดเทคนคความรในการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การก ากบตดตามขาดความตอเนอง ผปกครองใหความรวมมอคอนขางนอย และยงสอดคลองกบงานวจยของอวยชย ศรตระกล (2556) ศกษาการพฒนารปแบบการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พบวา ผบรหาร คร ตองมความรความเขาใจในกจกรรมส าคญในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มการพฒนาและสรปผลการท างานรวมกนอยสม าเสมอ การประสานงานเปนหวใจของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนครตองใชทกษะการประสานงานรอบดานใชเทคนคการสอสารอยางมประสทธภาพ และการสรางสมพนธภาพอนดเพอใหเปาหมายบรรลผลส าเรจ

2. ผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยน วดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน พบวา ไดรบความเหนชอบการประชมสนทนากลม (Focus Group) เหนประโยชนของรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบครบถวนตามวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยมากในดานภาพรวม ตามแผนการด าเนนงาน ทก าหนดไวในรางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA มความเหมาะสมกบวธด าเนนงาน ระยะเวลา สมาชกทรวมสนทนากลมมความคดเหนพองตองกน มการสรางความตระหนกและเหนความส าคญของการ รางระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนวดปาตง หวยยาบ ในการปฏบตงานดานการด าเนนงานตามองคประกอบ 5 ขนตอน มการประเมนผลเพอทบทวนการพฒนาระบบดแลฯ ประเมนภายในตามเกณฑโรงเรยน โดยจดทมนเทศ ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการด าเนนงานและจดประชมเพอทบทวนรายงานผลการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามตวชวดความส าเรจแผนงานทก าหนดไว และประชมเพอรายงานความส าเรจ

90

ความกาวหนา ปญหา และอปสรรคตามเกณฑของโรงเรยน คณะครทบทวนงาน การปฏบตทผานมาภายใตวงจร PDCA เพอวางแผนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในปการศกษาตอไป ดงนน การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ตามองคประกอบ 5 ขนตอน จากสภาพปญหาน ามาสการสนทนากลม (Focus Group) เพอหาแนวทางการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถอภปรายผลในประเดนทนาสนใจได ดงน ดานการสงเสรมนกเรยน ผมสวนเกยวของเหนชอบตาม รางระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เนองจากรางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมการก าหนดเรองและกจกรรมโฮมรมตามสภาพปญหา วธการจดกจกรรมแนะแนวในหองเรยน เพอใหเกดประโยชนกบนกเรยน การประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) โดยความตองการของผเรยน/ผปกครอง ไดรวมกนออกแบบกจกรรมทเนนการพฒนาทกษะชวต ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน เพอสงเสรมใหนกเรยนใชชวตในโรงเรยนรวมกนอยางมความสข ใหผปกครองไดแสดงความคดเหน ซงเปนสาระทเปนประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน จากปญหาทน ามาสการท าวจย คอ ปญหานกเรยนแตงกายไมเรยบรอย มตทประชมเหนควรจดกจกรรมหาหองชวต ใหนกเรยนรจกการดแลตวเองและระเบยบวนยในตนเอง ปญหาความประพฤตของนกเรยนไมเหมาะสม มพฤตกรรมกาวราว ไดลงมตจดกจกรรมเขาคายคณธรรมจรยธรรม ปญหานกเรยนเสยงตอการเกยวของสงเสพตด ทงอยในแหลงกลมเสยง คบเพอนกลมเสยง โดยลงมตจดกจกรรมพฒนาอจฉรยภาพของนกเรยนดานวชาการและสงเสรมทกษะอาชพ และยงเสนอกจกรรมกฬาตานยาเสพตด โดยมวตถประสงคเพอใหนกเรยนเลนกฬาและใชเวลาวางใหเกดประโยชน นอกจากนยงลงมตใหจดกจกรรมเพอสงเสรมประชาธปไตยและพฒนาคณธรรมจรยธรรมไปพรอมกน คอ กจกรรมประชาธปไตยในโรงเรยน กจกรรมเพอนชวยเพอน ซงสอดคลองกบแนวคดของสทศน เอยมแสง (2558) กลาวถง ความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การสงเสรม พฒนาปองกนและแกปญหา เพอเพมศกยภาพใหนกเรยนเปนบคคลทมคณภาพทงดานรางกาย จตใจ สตปญญาและปลกฝงคณธรรม จรยธรรม นกเรยนสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข มวถชวตทพอเพยงเนองจากการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในยคปจจบน ทงทางดานวตถและเทคโนโลยตาง ๆ ท าใหเดกและเยาวชนมวถชวตทแตกตางจากอดต สงผลใหเกดปญหาตาง ๆ มากมาย ซงการแกไขปญหาไมใชหนาทของสถานศกษาอยางเดยว แตตองอาศยความรวมมอกบผเกยวของทกฝายทกคนโดยมครทปรกษาเปนหลกส าคญในการด าเนนงานตาง ๆ อยางเปนระบบและตอเนอง และสอดคลองกบงานวจยของบรรทม รวมจตร (2553) วจยเรองการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอโรงเรยนเวยงแกนวทยาคมส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4 ผลการศกษาพบวา ครทปรกษาในแตละระดบชนไดวางแผนรวมกนในการด าเนนงานเพอดแลและชวยเหลอนกเรยน ครทปรกษาไดท าความรจกกบ

91

นกเรยนเปนรายบคคล ครทปรกษาไดจดกจกรรมในการสงเสรมนกเรยนปกต และจดกจกรรมเพอเปนการปองกนและแกไขปญหาใหกบนกเรยน โรงเรยนมค าสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ผบรหารโรงเรยนเหนความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหความส าคญกบการ มสวนรวมของหนวยงานทเกยวของ ผปกครอง และชมชน และระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ยงสงผลใหนกเรยนรจกตนเองและควบคมตนเองได รวมท งสมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยด และยงสอดคลองกบส านกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ (2552) กลาววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของท งภายในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหารและครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพและมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได ขอเสนอแนะ จากงานวจยเรองการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน มขอเสนอแนะทไดจากการวจย ดงน ขอเสนอแนะทวไป

1. การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนควรท าอยางจรงจงและตอเนองใหเปนระบบ

2. การด าเนนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนงานททกฝายตองใหความส าคญและใหความรวมมอในการด าเนนงาน โดยตองสรางความเขาใจใหตระหนกถงความส าคญและปรบทศนคตเพอใหเกดเปาหมายเดยวกน

3. การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตองไดรบความรวมมอจากผปกครอง ชมชน และหนวยงานภายนอกเขามามสวนรวมในการแกปญหา และพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. ควรวจยเพอพฒนาคมอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในรปแบบท

ก าหนดรวมกน แลวทดลองใชคมอและเสนอผลการประเมนการใชคมอตอไป 2. ควรวจยเพอจดท าคมอส าหรบผปกครอง-นกเรยน เพมเรองการท าโทษผเรยนรวมถง

การเพมเนอหาเรองจตวทยาการใหค าปรกษาเบองตน

92

บรรณานกรม

กนกธร วงษจนทร. (2552). ความพงพอใจของผปกครองทมตอการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนมธยมทาแคลง จงหวดจนทบร. (วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.

กรมการพฒนาชมชน. (2551). การสนทนากลม (Focus Group) สบคนจาก https://page.hrteamwork.com/knowledge/focus-group/

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2546). คมอครประจ าชนและครทปรกษา. กรงเทพฯ: ครสภา. กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2551). ภาวะสขภาพจต. (พมพครงท 4). นนทบร: องคการ

สงเคราะหทหารผานศก.รายงานสรปการทะเลาะววาทและปญหาการใชความรนแรงของนกเรยนนกศกษา. กรงเทพฯ: มปท. คณะกรรมาธการการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรม, วฒสภา.

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2555). การดแลชวยเหลอผประสบปญหา. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

กรมสขภาพจตและกรมสามญศกษา. (2546). สขภาพจตไทย พ.ศ. 2545 -2546. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กระทรวงศกษาธการ. (2538). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

กระทรวงศกษาธการ. (2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

ชนกานต เธยรสตร. (2551). วงจร PDCA คอ อะไร?. สบคนจาก http://eduserv.ku.ac.th/km/index.php?option=com_content&task=view&id=137&Itemid=68

ทกษณ วงศฉลาด. (2553). การพฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยน บานบวโคก (บวกโคกราษฎรวทยาคม) อ าเภอทาตม จงหวดสรนทร. (ปรญญานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยมหาสารคาม).

นงลกษณ วชยรตน และคนอน ๆ (2553). การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาแมฮองสอน เขต 2. (การศกษาคนควาดวยตนเองการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยนเรศวร).

93

บรรทม รวมจตร. (2553). สภาพการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนเวยงแกนวทยาคมส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4. (วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย).

บปผาชาต เขมวชย. (2558). การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน:กรณศกษา โรงเรยนบานแมตอม อ าเภออมกอย จงหวดเชยงใหม. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม).

ปณยวร ชยสวสด. (2555). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 1. (วทยานพนธการศกษามหาบณฑต, การบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา).

พรสวรรค สอนสภาพ. (2553). การพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยน บานดานค า ส านกงานเขตพนทการศกษามกดาหาร. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร).

มธรดา ดวงจนทร. (2553). สภาพและแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ โรงเรยนวดไทยาวาส สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา.

ยวด ปนงา. (2554). พฒนาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนอนบาลวดไชย ชมพลชนะสงคราม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบร เขต 1. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทาง การศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย).

รตนะ บวสนธ. (2551). วจยเชงคณภาพทางการศกษา. กรงเทพฯ: ส านกพมพค าสมย. รตนะ บวสนธ. (2552). ปรชญาการวจย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. โรงเรยนบานยางเปยง. (2550). คมอโฮมรมโรงเรยนบานยางเปยง. เอกสารอดเนา. โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ. (2560). รายงานการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ปการศกษา

2560. เอกสารอดเนา. โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ. (2561). แผนปฏบตงานประจ าปโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ปการศกษา 2561. เอกสารอดเนา. ฤทยทพย พดทอง. (2555). การบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสความเปนเลศของ

โรงเรยนองครกษ. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย).

94

วรวชญ เลศไทยตระกล. (2555). ปรญชาของวงจร PDCA. สบคนจาก: http://business.east.spu.ac.th/admin/waaa_file/A37322PDCA.pdf. วระพล บดรฐ. (2543). PDCA วงจรสความส าเรจ. กรงเทฯ: ประชาชน. สมศกด สนธระเวชญ. (2552). การประกนคณภาพมงสคณภาพการศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนา

พานช. สนตสข สนตศาสนสข. (2552). องคความรเรองระบบดแลชวยเหลอนกเรยน.วารสารวชาการ, 12(1), 86. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1. (2561). สบคนจาก

http://www.lpn1.obec.go.th/home/index.php/vision/ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2546). คมอครระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอ พฒนาคณภาพชวตและแกวกฤตสงคมเสนทางสครมออาชพ. กรงเทพฯ: โรงพมพชวน. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547). แนวทางการด าเนนงานระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน. เอกสารสรป

ยอองคความร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2559). การศกษาสภาพการจดระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2561). นโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานปงบประมาณ พ.ศ. 2561. สบคนจากhttps://drive.google.com/file/d/10NqmsGESQP6taQ-4baO7zmVBWB_Zai8z/view

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). ตวชวดและสาระการเรยนร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: วารสารวชาการ, 12(1), 46.

สทธศกด อสาพรหม. (2552). การพฒนากระบวนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนบานอนนา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2. (วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร).

สทศน เอยมแสง. (2558) .รายงานผลการด าเนนงาน โครงการระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนบานแมงด อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม. เชยงใหม: ส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาเชยงใหม เขต 5.

95

อมรรตน อดแกว. (2554). การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนยางค าพทยาคม ส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต

บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม). อรทย มงคลาด. (2557). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนราชประชานเคราะห

24 อ าเภอจน จงหวดพะเยา. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย).

อรณ ออนสวสด. (2551). ระเบยบวธวจย. (พมพครงท 3). มหาวทยาลยนเรศวร: พษณโลก: ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

อวยชย ศรตระกล. (2556). การพฒนารปแบบการบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา. (วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร).

96

ประวตผวจย

ชอ – นามสกล นางสาวธตนดดา สงหแกว วน เดอน ปเกด 4 มถนายน 2527 ทอยปจจบน 281 หม 3 ต.เชงดอย อ.ดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม 50220 ประวตการศกษา พ.ศ. 2550 ศลปศาสตรบณฑต (ภาษาไทย) มหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม พ.ศ. 2549 หลกสตรประกาศนยบตรบณฑตวชาชพคร มหาวทยามหาจฬาลงกรณราชวทยาลย (วทยาเขตเชยงใหม) ประสบการณการท างาน พ.ศ. 2550 – 2552 ครอตราจาง โรงเรยนสนก าแพง อ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม

พ.ศ. 2552 – 2553 ครอตราจาง โรงเรยนวชรวทย ฝายประถม จงหวด เชยงใหม

พ.ศ. 2553-2554 ครอตราจาง โรงเรยนอนบาลเชยงใหม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม พ.ศ. 2554-2555 ครอตราจาง โรงเรยนบานสนก าแพง อ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม

พ.ศ. 2556-2558 ครผชวย โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

พ.ศ. 2559 – ปจจบน คร คศ.1 โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

97

ภาคผนวก

98

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอในการวจย 1. นางนงคราญ ปญญาสห ศกษานเทศก ช านาญการพเศษ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล าพน เขต 1 2. นางจรภทร ยะจา ครช านาญการพเศษ (คศ.3) โรงเรยนบานหวยไซ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน 3. นายอรรณพ โยนจ ครช านาญการพเศษ (คศ.3) โรงเรยนวดปาสก อ าเภอบานธ จงหวดล าพน 4. อาจารย ดร. ศรมาศ โกศลยพพฒน ผชวยอธการบด

มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 5. อาจารย ดร. จกรปรฬห วชาอครวทย อาจารยประจ า

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

99

ภาคผนวก ข

หนงสอขอความอนเคราะหเปนผเชยวชาญตรวจเครองมอในการวจย

100

101

102

103

104

ภาคผนวก ค

หนงสอขออนญาตเกบขอมลเพอท าวทยานพนธ

105

106

ภาคผนวก ง

แบบประเมนส าหรบผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย

107

แบบประเมนส าหรบผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน .............................................................

ค าชแจง : แบบประเมนความเทยงตรง (IOC) ของเครองมอการวจย เรอง การพฒนา

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน เพอประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอขอค าถามแตละขอตอไปน วามความเหมาะสมและเนอหาสอดคลองกบวตถประสงคในการวจยมากนอยเพยงใด ในการน าไปใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลในการวจย ขอใหทานผเชยวชาญโปรดพจารณาวากรอบการสมภาษณ โดยไดก าหนดเกณฑในการพจารณาความเทยงตรง ดงน

+1 หมายถง แนใจวาสอดคลอง 0 หมายถง ไมแนใจวาสอดคลอง -1 หมายถง แนใจวาไมสอดคลอง

โปรดพจารณาโดยใสเครองหมาย ( ) ลงในชองคะแนนพจารณาตามความคดเหน ของทาน พรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

ท

รายการพจารณา ความคดเหนผเชยวชาญ

ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

การด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 1. สภาพการด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปน

รายบคคลเปนอยางไร

2. ปญหาการด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลทพบเปนอยางไร

3. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลควรจะเปนอยางไร

การด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยน 4. สภาพการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยน

เปนอยางไร

108

ท

รายการพจารณา

ความคดเหนผเชยวชาญ

ขอเสนอแนะ +1 0 -1

5. ปญหาการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยนทพบเปนอยางไร

6. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยนควรจะเปนอยางไร

การด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยน 7. สภาพการด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยน

เปนอยางไร

8. ปญหาการด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยนทพบเปนอยางไร

9. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยนควรจะเปนอยางไร

การด าเนนงานดานการปองกนและชวยเหลอนกเรยน 10. สภาพการด าเนนงานดานการปองกนและ

ชวยเหลอนกเรยนเปนอยางไร

11. ปญหาการด าเนนงานดานการปองกนและชวยเหลอนกเรยนทพบเปนอยางไร

12. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการปองกนและชวยเหลอนกเรยนควรจะเปนอยางไร

การด าเนนงานดานการสงตอนกเรยน 13. สภาพการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนเปน

อยางไร

14. ปญหาการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนทพบเปนอยางไร

15. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนควรจะเปนอยางไร

109

ขอเสนอแนะ………………………………………………………………………………………………....................................................................................................................................................

ลงชอ......................................................... ผเชยวชาญ (........................................................)

ต าแหนง.......................................................

110

ภาคผนวก จ

ผลการวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ

111

ตารางวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ ตามแบบสมภาษณการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA :

กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

ท

รายการพจารณา ประมาณคาความคดเหนของ

ผเชยวชาญคนท คา

IOC

แปลผล

1 2 3 4 5

การด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 1. สภาพการด าเนนงานดานการ

รจกนกเรยนเปนรายบคคลเปนอยางไร

0 +1 +1 +1 +1 0.8 เหมาะสม

2. ปญหาการด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลทพบเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

3. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลควรจะเปนอยางไร

+1

+1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

การด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยน 4. สภาพการด าเนนงานดานการ

คดกรองนกเรยนเปนอยางไร +1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

5. ปญหาการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยนทพบเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

6. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการคดกรองนกเรยนควรจะเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

112

ท

รายการพจารณา ประมาณคาความคดเหนของ

ผเชยวชาญคนท คา

IOC

แปลผล

1 2 3 4 5

การด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยน 7. สภาพการด าเนนงานดานการ

สงเสรมนกเรยน เปนอยางไร 0 +1 +1 +1 +1 0.8 เหมาะสม

8. ปญหาการด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยนทพบเปนอยางไร

0 +1 +1 +1 +1 0.8 เหมาะสม

9. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการสงเสรมนกเรยนควรจะเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

การด าเนนงานดานการปองกนและแกไข 10. สภาพการด าเนนงานดานการ

ปองกนและแกไขปญหา เปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

11. ปญหาการด าเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหาทพบเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

12. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหา ควรจะเปนอยางไร

+1 0 +1 +1 +1 0.8 เหมาะสม

การด าเนนงานดานการสงตอนกเรยน 13. สภาพการด าเนนงานดานการสงตอ

นกเรยนเปนอยางไร +1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

14. ปญหาการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนทพบเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

15. การปรบปรง แกไขสภาพปญหาการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนควรจะเปนอยางไร

+1 +1 +1 +1 +1 1.0 เหมาะสม

113

ผลการวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ

ตารางแสดงคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบเนอหา

ขอท คะแนนผเชยวชาญ ผลรวมของ

คะแนน

∑R

IOC =N∑R

การแปลผล คนท 1

คนท 2

คนท 3

คนท 4

คนท 5

1 0 +1 +1 +1 +1 4 0.8 เหมาะสม 2 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

3 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

4 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

5 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

6 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

7 0 +1 +1 +1 +1 4 0.8 เหมาะสม

8 0 +1 +1 +1 +1 4 0.8 เหมาะสม

9 0 +1 +1 +1 +1 4 0.8 เหมาะสม

10 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

11 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

12 +1 0 +1 +1 +1 4 0.8 เหมาะสม

13 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

14 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

15 +1 +1 +1 +1 +1 5 1.0 เหมาะสม

114

ภาคผนวก ฉ

กรอบการสมภาษณเพอการวจย เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

115

กรอบการสมภาษณเพอการวจย เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน THE DEVELOPMENT OF STUDENT CARE AND SUPPORT SYSTEM BY

USING PDCA CYCLE : CASE STUDY AT WATPATHUNG-HUAIYAP SCHOOL, BANTHI DISTRICT, LAMPHUN PROVINCE

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รศ.ประวต พนผาสข ผศ.ดร.ส าเนา หมนแจม

ผวจย นางสาวธตนดดา สงหแกว

นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

116

กรอบการสมภาษณเพอการวจย เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA : กรณศกษา

โรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

วน........................ท...........เดอน ......................... พ.ศ.2562 ……………………………………………………………………………………………..

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผใหการสมภาษณ

1.1 ชอผใหการสมภาษณ.......................................................โทรศพททตดตอ................................. เรมสมภาษณ เวลา.........................................เสรจการสมภาษณ เวลา........................................

1.2 เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

1.3 อาย ............................ ป

1.4 ผใหขอมล ( ) คณะกรรมการสถานศกษา ( ) ผบรหาร ( ) ครประจ าชน ( ) ผปกครองนกเรยน ( ) นกเรยน

1.5 การศกษาสงสด ( ) ปวส. หรอ อนปรญญา ( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโท ( ) ปรญญาเอก ( ) อน ๆ (โปรดระบ) .............................................................................

117

ตอนท 2 การสมภาษณเพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยใชวงจร PDCA : กรณศกษาของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

2.1 ทานคดวาการด าเนนงาน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ทผานมามสภาพเปนอยางไร …………………………………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….…………… ……………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….………………………………………

ปญหาทพบในการด าเนนงาน 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

ควรมการปรบปรง แกไข ด าเนนการเพมเตมอยางไร 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

2.2 ทานคดวาการด าเนนงาน ดานการคดกรองนกเรยน ทผานมามสภาพเปนอยางไร …………………………………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….……………

118

……………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….………………………………………

ปญหาทพบในการด าเนนงาน 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

ควรมการปรบปรง แกไข ด าเนนการเพมเตมอยางไร 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

2.3 ทานคดวาการด าเนนงาน ดานการสงเสรมนกเรยน ทผานมามสภาพเปนอยางไร …………………………………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….…………… ……………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….………………………………………

ปญหาทพบในการด าเนนงาน 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

119

ควรมการปรบปรง แกไข ด าเนนการเพมเตมอยางไร 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

2.4 ทานคดวาการด าเนนงาน ดานการปองกนและแกไขปญหา ทผานมามสภาพเปนอยางไร …………………………………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….…………… ……………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….………………………………………

ปญหาทพบในการด าเนนงาน 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)…………………………………………………………………………………………… ควรมการปรบปรง แกไข ด าเนนการเพมเตมอยางไร 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

120

2.5 ทานคดวาการด าเนนงาน ดานการสงตอนกเรยน ทผานมามสภาพเปนอยางไร …………………………………………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….…………… ……………………………………………………………….....…………………………………………………………………………………………………….………………………………………

ปญหาทพบในการด าเนนงาน 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

ควรมการปรบปรง แกไข ด าเนนการเพมเตมอยางไร 1)............................................................................................................................................ 2)…………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………… 4)…………………………………………………………………………………………… 5)……………………………………………………………………………………………

121

ภาคผนวก ช

แบบบนทกผลการประชมกลม (Focus Group)

122

ประเดนการสนทนาประชมกลมยอย

เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA

กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

เกรนน า

แนะน าตนเองและอธบายความเปนมาของงานวจยเรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ซงมความมงหมายเพอพฒนาระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ ตอไป

ในการประชมกลมยอยครงนเพอใหสามารถเกบรวบรวมขอมลไดครบประเดนและไม

คลาดเคลอนจากททานผใหขอมลไดน าเสนอมานน จงขออนญาตบนทกเทป และจดบนทกการ

สนทนา เพอใหการสนทนาเปนไปดวยความราบรน

1.ประเดนการสนทนาประชมกลมยอย ขนตอนการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

โดยใชวงจร PDCA ตามองคประกอบของ (ราง) เอกสารคมอการด าเนนงานระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนมความเหมาะสมหรอไม อยางไร

ขนตอนการวางแผน P (Plan)

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

123

ขนตอนการปฏบตงาน (Do)

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขนตอนการตรวจสอบ (Check)

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขนตอนการปรบปรงแกไข (Act)

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

124

2. ประเดนการสนทนาประชมกลมยอย ทานมขอเสนอแนะ แนวทางในการพฒนา

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามองคประกอบ 5 ขนตอน ของการด าเนนงานของระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยน อยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

125

ภาคผนวก ซ

ภาพถายการสมภาษณ เรอง สภาพปญหาและแนวทางการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

ของโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

126

ภาคผนวก ฌ

ภาพถายการสนทนากลม (Focus Group) เรอง การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจร PDCA

กรณศกษาโรงเรยนวดปาตงหวยยาบ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน