d:mrc964mi-docssinglefile - pending a9c70d395a6360c · 2011-11-14 · ngoµi ra, kÕt qu¶ cña...

B¸o ço Chuyªn gia Ng¾n h¹n

cña

Helmut Grossman

4-1997

Thay mÆt cho:

C¬ quan Hîp t¸c Kü thuËt §øc (GTZ) vµ Uû ban S«ng Mªk«ng

MôC LôC

tµi chÝnh vi m« trong

qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn

-----------------------

"ChiÕn lîc vµ Kh¶ n¨ng sö dông çc ph¬ng thøc

trî cÊp, tiÕt kiÖm vµ tÝn dông"

Danh s¸ch ch÷ viÕt hoa vµ viÕt t¾t iii

Lêi c¶m ¬n v

Néi dung v

1. Giíi thiÖu 1

1.1 Dù ¸n Qu¶n lý BÒn v÷ng Tµi nguyªn vïng h¹ lu s«ng Mªk«ng (SMRP) 1

1.2 Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 1

2. Çc chiÕn lîc tµi chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn 6

2.1 Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch 6

2.2 Çc ph¬ng thøc 11

2.3 Lùa chän ®èi t¸c vµ trung gian 12

of 61

Danh s¸ch ch÷ viÕt hoa vµ viÕt t¾t

2.4 Thùc hiÖn 14

3. Ph¹m vi ®Ò xuÊt trong vïng dù ¸n 16

3.1 HÖ thèng chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh 16

3.2 Çc nguån tµi nguyªn, vèn vµ nh©n lùc 17

3.3 Khu vùc tµi chÝnh chÝnh thøc 21

3.4 Khu vùc tµi chÝnh phi chÝnh thøc 22

3.5 Tãm t¾t kÕt qu¶ cña ®ît PRA ë bu«n §ung vµ bu«n Jie Yuk (x· §ak Ph¬i, 1997) 23

3.6 Ph¹m vi ®Ò xuÊt 24

3.7 Nh÷ng víng m¾c, tiÒm n¨ng vµ h¹n chÕ trong ph¹m vi ®Ò xuÊt 25

4 Ph©n tÝch thÓ chÕ cña çc tæ chøc tµi chÝnh vi m« 27

4.1 Çc c¬ quan vµ ch¬ng tr×nh cña chÝnh phñ 27

4.2 Çc tæ chøc tµi chÝnh 34

4.3 Çc tæ chøc quÇn chóng ë ViÖt Nam 40

4.4 Çc tæ chøc vµ dù ¸n quèc tÕ 43

5. Kh¶ n¨ng thùc hiÖn tµi chÝnh vi m« ®èi víi qu¶n lý tµi nguyªm ë x· §¨k Ph¬i 54

5.1 Nh÷ng biÖn ph¸p vµ c«ng cô cÇn thiÕt 54

5.2 Nh÷ng tæ chøc ®èi t¸c vµ trung gian tiÒm n¨ng 54

5.3 Cho vay céng dÞch vô 57

Phô lôc 1: §iÒu kho¶n tham chiÕu 61

Phô lôc 2: B¸o ço chuyÕn ®i thùc ®i¹ ë x· §¨k Ph¬i (8-10.4.97) 62

Phô lôc 3: Nh÷ng thùc tiÔn vµ nguyªn t¾c tèt nhÊt: Tµi chÝnh vi m« 71

Phô lôc 4: ThuyÕt minh b¸o ço 74

Phô lôc 5: Hå s¬ N«ng nghiÖp (D÷ liÖu: DÞch vô KhuyÕn n«ng, §ak Lak) 77

Phô lôc 6: Nh÷ng c©u hái chñ yÕu cho viÖc ph©n tÝch thÓ chÕ 88

Phô lôc 7: Tµi liÖu vµ nguån th«ng tin 92

ADB Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸

AusAid Tæ chøc trî gióp óc

CEMMA Uû ban D©n téc vµ MiÒn nói

CIDA C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Cana®a

DANIDA C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ §an M¹ch

DARD Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

of 61

DID C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Desjardins

DM M¸c, tiÒn §øc

DoF Së Tµi chÝnh

DoLISA Së Lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi

DoLM Së §Þa chÝnh

DPI Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t

FA HiÖp héi n«ng d©n

FSR Nghiªn cøu hÖ thèng canh t¸c

GfA Héi ph¸t triÓn N«ng nghiÖp

GTZ C¬ quan Hîp t¸c Kü thuËt §øc

HCMC Thµnh phè Hå ChÝ Minh

HEPA Ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo

KfW Tæ chøc tÝn dông cho t¸i thiÕt

LPS Kho¶n vay céng dÞch vô

MARD Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

MoLISA Bé Lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi

MPI Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t

MRC Uû ban s«ng Mªk«ng

MRDP Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn N«ng th«n miÒn nói ViÖt nam - Thuþ ®iÓn

NGO Tæ chøc phi chÝnh phñ

NRM Qu¶n lý Tµi nguyªn thiªn nhiªn

ODA ViÖn trî Ph¸t triÓn ChÝnh thøc

PC Uû ban Nh©n d©n

PCF quü tÝn dông nh©n d©n

PDI D©n sè vµ Ph¸t triÓn Quèc tÕ

PRA §iÒu tra N«ng th«n cã sù tham gia cña ngêi d©n

S/C TiÕt kiÖm vµ tÝn dông

SBV Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt nam

SCF Quü B¶o vÖ TrÎ em

SFCNEZ Vô §Þnh canh ®Þnh c vµ vïng kinh tÕ míi

SIDA C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Thuþ ®iÓn

SMR Qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn h¹ lu s«ng Mªk«ng

SMRP Dù ¸n Qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn h¹ lu s«ng Mªk«ng

SWOT §iÓm m¹nh/§iÓm yÕu/C¬ héi/Nguy c¬

UNDP Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn cña Liªn hîp quèc

UNFPA C¬ quan kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh cña LHQ

of 61

Lêi c¶m ¬n

C«ng tr×nh nghiªn cøu nµy sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc nÕu kh«ng cã sù ®ãng gãp cña dù ¸n SMRP, c¶ v¨n phßng Bu«n Ma Thuét vµ v¨n phßng Hµ néi.

T¸c gi¶ còng xin c¶m ¬n sù céng t¸c cña tÊt c¶ nh÷ng tæ chøc vµ ç nh©n ®· ®îc pháng vÊn trong thêi gian nghiªn cøu nµy.

Néi dung

B¸o ço nµy ®îc lËp ®Ó ®¸p øng hai chøc n¨ng:

1. §Ò xuÊt mét chiÕn lîc ®a çc c«ng cô tµi chÝnh vi m« vµo çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn, ®Æc biÖt lµ SMRP.

2. ¸p dông chiÕn lîc ®ã vµo trêng hîp thùc tÕ, vïng thÝ ®iÓm cña dù ¸n SMRP ë x· §¨k Ph¬i (huyÖn L¨k, tØnh §¨k L¨k, ViÖt nam)

Ch¬ng 1 nªu râ nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n liªn quan ®Õn môc tiªu cña dù ¸n SMRP còng nh ph¬ng ph¸p nghiªn cøu trong ®ît c«ng t¸c nµy.

Ch¬ng 2 bµn vÒ nh÷ng chiÕn lîc tµi chÝnh vi m« trong qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn. Gi¶i thÝch qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, ph©n tÝch çc c«ng cô tµi chÝnh vi m«, ph¸c ho¹ nh÷ng nÐt chÝnh trong viÖc lùa chän ®èi t¸c vµ çc tæ chøc trung gian; sau cïng ®a ra mét sè ®Ò nghÞ cã tÝnh chÊt chiÕn lîc vÒ viÖc thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t çc c«ng cô tµi chÝnh vi m«.

Ch¬ng 3 giíi thiÖu mét çi nh×n tæng quan vÒ vïng thÝ ®iÓm cña dù ¸n ë ViÖt nam. Bµn luËn vÒ hÖ thèng chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh; m« t¶ çc nguån tµi nguyªn, vèn vµ nh©n lùc còng nh sù ph©n bè cña chóng; ph¸c ho¹ vÒ çc lÜnh vùc tµi chÝnh chÝnh thøc vµ phi chÝnh thøc. Ngoµi ra, kÕt qu¶ cña ®ît PRA còng ®îc tãm t¾t trong chõng mùc liªn quan trùc tiÕp ®Õn dù ¸n. Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin ®îc m« t¶ trong nh÷ng môc tríc nh÷ng ®Ò nghÞ chÝnh ®îc ®a ra còng nhnh÷ng khã kh¨n, tiÒm n¨ng vµ h¹n chÕ ®îc tãm t¾t vµ mét sè gi¶i ph¸p ®îc ®Ò xuÊt.

Ch¬ng 4 m« t¶ kÕt qu¶ cña nh÷ng ph©n tÝch bøc tranh tæng qu¸t vÒ çc ®Þnh chÕ ®îc thùc hiÖn trong thêi gian c«ng t¸c. §a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ víi Dù ¸n vÒ hÖ thèng lµm viÖc cña çc ®Þnh chÕ trong lÜnh vùc tµi chÝnh vi m«.

Ch¬ng 5 ®Ò xuÊt mét sè ph¬ng thøc can thiÖp vÒ tµi chÝnh n«ng th«n cña dù ¸n SMRP ë vïng thÝ ®iÓm, m« t¶ çc ph-¬ng ¸n m¹ng líi lµm viÖc cã thÓ sö dông trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh÷ng ph¬ng thøc can thiÖp ®ã vµ giíi thiÖu ch¬ng tr×nh "Cho vay céng dÞch vô".

Tãm t¾t

B¸o ço nµy ®Ò xuÊt chiÕn lîc ®a 4 ph¬ng thøc tµi chÝnh vi m«: trî cÊp, tiÕt kiÖm, cho vay vµ b¶o hiÓm vµo çc dù ¸n

Quü Nhi ®ång LHQ

VBA Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt nam

VBP Ng©n hµng Phôc vô Ngêi nghÌo

WB Ng©n hµng ThÕ giíi

WU Héi Phô n÷

of 61

qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m« t¶ kh¶ n¨ng øng dông chiÕn lîc nµy vµo mét trêng hîp ®Æc biÖt (vïng dù ¸n SMRP ë x· §¨k Ph¬i, ViÖt nam).

Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ nguån tµi nguyªn vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt trong vïng ®Æc biÖt, cã thÓ ®a ra khuyÕn nghÞ vÒ nh÷ng hÖ thèng hé gia ®×nh ®ång nhÊt. Hai híng can thiÖp riªng biÖt ®îc ®Ò xuÊt cho nh÷ng nhãm nghÌo vÒ tµi nguyªn vµ ®Çy ®ñ vÒ tµi nguyªn. B¸o ço tËp trung vµo nhãm nghÌo vÒ tµi nguyªn.

Nãi chung, çc nhãm nghÌo vÒ tµi nguyªn kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Ó dµnh ®îc nh÷ng kho¶n tiÕt kiÖm lín. V× vËy, hä cÇn trî cÊp kh«ng chØ trùc tiÕp cho çc ho¹t ®éng NRM mµ cßn ®Ó ®¶m b¶o ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu do bøc b¸ch ngêi nghÌo ph¶i khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn cña hä.

Çc kho¶n cho vay b»ng tiÒn mÆt hoÆc hiÖn vËt cã thÓ ®îc sö dông cho çc kho¶n ®Çu t n«ng nghiÖp ng¾n h¹n, ®Æc biÖt lµ ®Ó hç trî qu¸ tr×nh ®Þnh canh ®Þnh c cña d©n du canh. §iÒu nµy còng khuyÕn khÝch ngêi d©n tiÕt kiÖm b»ng tiÒn mÆt hoÆc hiÖn vËt.

Nh÷ng kinh nghiÖm cña hÖ thèng tÝn dông vi m« ë ViÖt nam cho thÊy 2 m« h×nh thµnh c«ng: m« h×nh nhãm ®oµn kÕt lµng x· vµ m« h×nh quü tÝn dông nh©n d©n. Trong c¶ 2 m« h×nh trªn tiÕt kiÖm vµ tÝn dông ®Òu ®îc g¾n liÒn víi nhau. MÆc dï çc ®iÒu kiÖn cho vay kh¸c nhau gi÷a çc hÖ thèng ç thÓ nhng cã thÓ nãi r»ng sù thµnh c«ng phô thuéc vµo kh¶ n¨ng s½n cã cña çc s¶n phÈm tÝn dông vµ tiÕt kiÖm cïng víi çc dÞch vô kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn phï hîp.

Ph¬ng thøc tµi chÝnh vi m« tiªn tiÕn nhÊt cã thÓ lµ hÖ thèng b¶o hiÓm kh«ng trî cÊp ®Ó b¶o hiÓm vÒ nh÷ng trêng hîp khÈn cÊp liªn quan ®Õn søc khoÎ, bÖnh cña vËt nu«i vµ mïa mµng thÊt b¸t.

1. Giíi thiÖu

1.1 Dù ¸n Qu¶n lý bÒn v÷ng Tµi nguyªn vïng h¹ lu s«ng Mª k«ng (SMRP)

Vïng h¹ lu s«ng Mªk«ng lµ nguån tµi nguyªn do 4 quèc gia (ViÖt nam, Campuchia, Lµo vµ Th¸i lan) së h÷u chung víi nhiÒu d©n téc thiÓu sè. Do ¸p lùc ngµy cµng t¨ng ®èi víi ®Êt ®ai, nguån níc, hÖ sinh vËt, hÖ thùc vËt, nhu cÇu qu¶n lý viÖc sö dông nh÷ng tµi nguyªn nµy míi ph¸t sinh. Uû ban s«ng Mªk«ng (MRC) ®· ®îc nh÷ng quèc gia trªn thµnh lËp ®Ó hç trî c«ng viÖc nµy.

SMRP ®· ®i vµo ho¹t ®éng tõ 1/12/1995; nã g¾n liÒn víi MRC vµ ®îc tµi trî bëi níc Céng hoµ Liªn bang §øc. Môc tiªu cña dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh lµ: "Çc quèc gia ven s«ng qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn cña hä trong vïng h¹ lu s«ng Mªk«ng theo ph¬ng ph¸p bÒn v÷ng vÒ mÆt sinh th¸i vµ chÊp nhËn ®îc vÒ mÆt x· héi trong khi vÉn duy tr× çc chøc n¨ng b¶o vÖ". Môc tiªu dµi h¹n (6-8 n¨m) lµ ph¸t triÓn vµ kiÓm nghiÖm nh÷ng chiÕn lîc vµ quan ®iÓm kh¶ thi trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn trong vïng ®Çu nguån h¹ lu s«ng Mªk«ng; vµ cñng cè çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh ë nh÷ng quèc gia ven s«ng trong viÖc thùc hiÖn nh÷ng chiÕn lîc vµ quan ®iÓm nµy.

Môc tiªu giai ®o¹n 1 cña dù ¸n (1995-1997) nh sau: "Nh÷ng ph¬ng thøc tham gia kh¶ thi trong qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ kh«i phôc vïng ®Çu nguån ®îc x¸c ®Þnh, ®iÒu chØnh cho phï hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ kinh tÕ-x· héi ®Æc biÖt cña h¹ lu s«ng Mªk«ng vµ viÖc ¸p dông chóng ®îc b¾t ®Çu ë vïng thÝ ®iÓm cña dù ¸n ®· ®îc lùa chän". CÇn lu ý r»ng dù ¸n kh«ng cã nhiÖm vô trùc tiÕp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo.

Dù ¸n cã c¬ së ho¹t ®éng ë Hµ néi, ViÖt nam, g¾n liÒn víi Côc ph¸t triÓn l©m nghiÖp cña Bé L©m nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n (MARD). Vïng thÝ ®iÓm ®Çu tiªn cña dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh ë tØnh §¨k L¨k (xem Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ dù ¸n SMR, 1996).

1.2 Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu

ChuyÕn nghiªn cøu nµy ®îc thùc hiÖn vµo th¸ng 4 n¨m 1997 dùa trªn c¬ së §iÒu kho¶n Tham chiÕu do dù ¸n SMR cung cÊp (xem phô lôc 1). Môc ®Ých nghiªn cøu lµ t×m ra nh÷ng chiÕn lîc vµ kh¶ n¨ng sö dông nh÷ng ph¬ng thøc tµi

of 61

chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn.

Nh vËy, b¸o ço nµy lµ ®ãng gãp ®Çu tiªn trong lÜnh vùc tµi chÝnh vi m« trong sè 5 kÕt qu¶ cña dù ¸n:

1. çc d÷ liÖu kü thuËt vµ ngoµi kü thuËt liªn quan ®Õn qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn vïng ®Çu nguån ®· ®îc thu thËp, ph©n tÝch, bæ sung vµ ®a vµo hÖ thèng lu gi÷ d÷ liÖu;

2. tÝnh thÝch hîp cña nh÷ng quan ®iÓm vµ chiÕn lîc ®· x¸c ®Þnh ®Ó lùa chän cho çc ph¬ng thøc tham gia trong qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn vïng ®Çu nguån ®· ®îc ®¸nh gi¸;

3. nh÷ng ph¬ng ph¸p tham gia hiÖu qu¶ cña d©n c vµo qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn vïng ®Çu nguån ®· ®îc x¸c ®Þnh;

4. çc ch¬ng tr×nh ë vïng thÝ ®iÓm dù ¸n ®· ®îc x¸c ®Þnh vµ b¾t ®Çu thùc hiÖn; 5. viÖc thùc hiÖn nh÷ng chiÕn lîc nh»m cñng cè n¨ng lùc cña çc ®Þnh chÕ liªn quan cña çc quèc gia ven s«ng

®îc ph¸t triÓn vµ b¾t ®Çu.

§ît nghiªn cøu ®îc thùc hiÖn theo lÞch tr×nh sau:

B¶ng 1. LÞch tr×nh lµm viÖc cho ®ît nghiªn cøu "Tµi chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn".

LÜnh vùc ho¹t ®éng Ho¹t ®éng trong lÜnh vùc Ngµy c«ng

1. Thu thËp d÷ liÖu liªn quan ®Õn viÖc nghiªn cøu

d÷ liÖu vÒ kinh tÕ-x· héi vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn ë vïng dù ¸n, so s¸nh víi çc d÷ liÖu cÊp huyÖn vµ cÊp tØnh

§¸nh gi¸ lÞch sö tríc ®©y vµ hiÖn nay cña vïng dù ¸n (bao gåm c¶ nh÷ng ho¹t ®éng dù ¸n tríc ®©y)

®¸nh gi¸ thÞ trêng chÝnh thøc vµ phi chÝnh thøc ë vïng dù ¸n vµ l©n cËn (®Æc biÖt lµ thÞ trêng tµi chÝnh)

®¸nh gi¸ bøc tranh thÓ chÕ ¶nh hëng ®Õn vïng dù ¸n

kÕt qu¶ PRA nÕu cã

2-3

2. §Þnh nghÜa ban ®Çu vÒ ph¹m vi ®Ò xuÊt

ph©n tÝch d÷ liÖu vµ th«ng tin thu ®îc dùa theo híng dÉn FSR víi c©n nh¾c ®Æc biÖt vÒ nguån vèn

m« t¶ hÖ thèng canh t¸c trªn ph¬ng diÖn s½n cã vµ ph©n bæ tµi nguyªn

m« t¶ nh÷ng ph¹m vi ®Ò xuÊt

lùa chän vïng nghiªn cøu thùc ®Þa

0,5-1

3. Nghiªn cøu thùc ®Þa ë vïng thÝ ®iÓm: ®Þnh nghÜa ban ®Çu vÒ çc ph¹m vi khuyÕn nghÞ liªn quan ®Õn tµi chÝnh vi m«

lËp b¶n ®å vïng thÝ ®iÓm (®Êt, sö dông ®Êt, b¶n ®å x· héi)

pháng vÊn çc nh©n vËt chñ chèt (trëng bu«n, giµ lµng, chñ hiÖu..)

pháng vÊn nh÷ng ç nh©n chän läc (ngêi vay, kh«ng vay, ®æi míi, "thÊt b¹i"...)

2-5 (phô thuéc vµo diÖn tÝch vµ d©n sè cña vïng)

4. Pháng vÊn çc ®Þnh chÕ liªn quan ®Õn tµi chÝnh vi m« vµ çc dÞch vô liªn quan kh¸c ë vïng thÝ ®iÓm

x©y dùng çc c©u hái chñ chèt dµnh riªng cho tõng trêng hîp (xem phô lôc)

gÆp gì vµ trao ®æi víi çc ç nh©n trong çc ®Þnh chÕ ®ã cã

0,3-0,5 mét cuéc pháng vÊn

of 61

ViÖc nghiªn cøu sö dông mét sè chi tiÕt cña ®ît Nghiªn cøu HÖ thèng Canh t¸c (FSR) do tµi chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn trong mét ph¹m vi lín phô thuéc vµo çc ho¹t ®éng n«ng nghiÖp cña nhãm môc tiªu.

FSR dùa trªn mét sè quan s¸t kinh nghiÖm, cô thÓ lµ:

� Nh÷ng s¸ng kiÕn ®îc x©y dùng trong m«i trêng kh¸c (tr¹m nghiªn cøu, hÖ thèng v¨n ho¸ hoÆc chÝnh trÞ kh¸c) kh«ng ph¶i lóc nµo còng phï hîp víi ngêi s¶n xuÊt nghÌo vÒ tµi nguyªn. Do ®ã, rÊt cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng nh÷ng ph¬ng ph¸p míi phï hîp víi çc hé gia ®×nh khã kh¨n. FSR vµ nh÷ng thö nghiÖm thùc ®Þa cã thÓ gióp nh÷ng hé nghÌo tµi nguyªn t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p víi tÇm quan träng kinh tÕ vµ kü thuËt.

� Çc ph¬ng ph¸p thµnh c«ng lµ nh÷ng ph¬ng ph¸p dÔ hiÓu ®èi víi ngêi sö dông; viÖc sö dông chóng cho phÐp linh ho¹t cña ç nh©n; chóng chÞu Ýt rñi ro; chóng phï hîp víi ®éng c¬, tiªu chuÈn vµ nhu cÇu cña nhãm môc tiªu; vµ chóng kh«ng t¹o nªn çc chi phÝ "kh«ng tªn" (thêi gian, c«ng søc, tiÒn mÆt, v.v...).

Môc tiªu cña FSR lµ x©y dùng nh÷ng ph¬ng ph¸p míi/can thiÖp míi dµnh riªng cho çc nhãm hé gia ®×nh t¬ng ®èi ®ång nhÊt. V× vËy, FSR dùa trªn c¬ së 2 bíc chÝnh: x¸c ®Þnh ph¹m vi ®Ò xuÊt dùa trªn çc chØ sè, nh vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp, çc ho¹t ®éng vµ hÖ thèng sö dông ®Êt ®ai, së h÷u ®Êt ®ai, çc nhãm d©n téc vµ t«n gi¸o, ranh giíi hµnh chÝnh, h¹ tÇng c¬ së vµ c¬ cÊu thu nhËp.

Thø hai, viÖc m« t¶ çc hÖ thèng canh t¸c hé gia ®×nh trªn ph¬ng diÖn së h÷u vµ sö dông çc nguån tµi nguyªn/vèn/nh©n lùc, çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn nguån mµ çc hé gia ®×nh ph¶i ®¬ng ®Çu, çc gi¶i ph¸p do ngêi d©n liªn quan chÊp nhËn h¹n chÕ gi¶i ph¸p (néi bé, bªn ngoµi).

th«ng tin liªn quan ®Õn nh÷ng c©u hái trªn

5. Ph©n tÝch çc ®Þnh chÕ ®· pháng vÊn trªn ph¬ng diÖn tµi chÝnh vi m«

m« t¶ çc ®Þnh chÕ

sö dông ph©n tÝch SWOT vÒ çc vÊn ®Ò chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ çc ®Þnh chÕ

1-2

6. X©y dùng çc chiÕn lîc can thiÖp vÒ mÆt tµi chÝnh vi m« ®Çu tiªn ë vïng thÝ ®iÓm

m« t¶ nh÷ng thùc tiÔn tèt nhÊt vÒ tµi chÝnh vi m«

x¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu hµng ®Çu vÒ tµi chÝnh vi m« ë vïng thÝ ®iÓm

x©y dùng çc ph¬ng ¸n chän lùa vÒ m¹ng líi tæ chøc çc ®Þnh chÕ

m« t¶ vai trß cña dù ¸n trong chiÕn lîc ®ã

1-2

7. Giíi thiÖu vµ trao ®æi vÒ nh÷ng chiÕn lîc can thiÖp víi çn bé dù ¸n vµ çc çn bé kh¸c hoÆc çc ngêi gi÷ tiÒn cña çc ®Þnh chÕ

X¸c ®Þnh vµ mêi nh÷ng "ngêi gi÷ tiÒn"

tr×nh bµy kÕt qu¶ cña çc ho¹t ®éng lÜnh vùc (6) cho ®èi t-îng chän läc

trao ®æi nh÷ng vÊn ®Ò chñ chèt, vÝ dô ®Þnh chÕ ®èi t¸c, vai trß cña dù ¸n, v.v...

0,5-1

8. §¸nh gi¸ nh÷ng chiÕn lîc can thiÖp ban ®Çu

trao ®æi tãm t¾t vÒ thuyÕt tr×nh

®¸nh gi¸ kÕt qu¶ th¶o luËn

x©y dùng nh÷ng ph¬ng ¸n kh¶ thi cho viÖc can thiÖp

0,5-1

9. X©y dùng nh÷ng ®Ò xuÊt cho dù ¸n trong nh÷ng ph¹m vi ®Ò xuÊt ®Æc biÖt

� x¸c ®Þnh nh÷ng ho¹t ®éng cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®îc ph-¬ng ¸n can thiÖp (8)

� khuyÕn nghÞ víi dù ¸n

1-2

of 61

TiÕp cËn tíi nguån vèn lµ mét h¹n chÕ chñ yÕu ®èi víi çc hé nghÌo vÒ tµi nguyªn ë vïng n«ng th«n. Çc ng©n hµng th-¬ng m¹i thêng tõ chèi cung cÊp dÞch vô cho ngêi nghÌo, chñ yÕu lµ do:

� chi phÝ qu¸ ®¾t (®i l¹i xa, çc kho¶n vay nhá, v.v...) � rñi ro ®îc xem lµ qu¸ lín (çc kho¶n vay n«ng nghiÖp, çc nhãm thu nhËp thÊp, nhiÒu kho¶n vay ®ét xuÊt) � ngêi nghÌo Ýt cã tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc hå s¬ tÝn dông tríc ®ã

FSR cã thÓ gãp phÇn x©y dùng nh÷ng ph¬ng ph¸p can thiÖp vÒ tµi chÝnh vi m« bÒn v÷ng dùa trªn c¬ së nhu cÇu vµ nguån tµi nguyªn. Môc ®Ých lµ ®Ó cho ngêi nghÌo cã thÓ tiÕp cËn tíi nguån vèn phôc vô s¶n xuÊt vµ huy ®éng tiÕt kiÖm trong çc nhãm môc tiªu.

2. Çc chiÕn lîc tµi chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn

2.1 Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch

T¸c ®éng cña con ngêi vµo tµi nguyªn thiªn nhiªn ë çc níc ®ang ph¸t triÓn liªn quan râ rÖt ®Õn nghÌo ®ãi vµ sù thiÕu vèn mµ ë mét møc ®é nµo ®ã cã thÓ thay thÕ tµi nguyªn thiªn nhiªn. Do ®ã, tµi chÝnh vi m« cho çc nhãm thu nhËp thÊp hoµn toµn cã thÓ gãp phÇn vµo qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn. §iÒu tèi cÇn thiÕt lµ trong çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn tµi chÝnh vi m« gi¶i quyÕt nh÷ng h¹n chÕ b¾t buéc nhãm môc tiªu ph¶i khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn.

S¬ ®å sau x¸c ®Þnh vai trß cña tµi chÝnh vi m« trong çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn.

H×nh 1. Vai trß cña tµi chÝnh vi m« trong çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn ®èi víi çc nhãm môc tiªu nghÌo vµ ®Çy ®ñ vÒ tµi nguyªn

of 61

H×nh 1 cho thÊy trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn tµi chÝnh vi m« chØ cã thÓ b¾t ®Çu sau khi ®¸nh gi¸ kü lìng nguån tµi nguyªn cña vïng môc tiªu vµ nhãm môc tiªu (sù s½n cã vµ giao çc nguån tµi nguyªn ë cÊp vi m« vµ vÜ m«).

Dùa trªn th«ng tin nµy, viÖc quy ho¹ch sö dông ®Êt cã thÓ b¾t ®Çu, ®iÒu nµy sÏ dÉn ®Õn mét lo¹t nh÷ng biÖn ph¸p can thiÖp kh¶ thi. ë nh÷ng n¬i quy ho¹ch sö dông ®Êt cha ®îc thùc hiÖn th× giao ®Êt lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña hÖ thèng tµi chÝnh vi m« trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn.

PhÇn díi cña s¬ ®å trªn kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ®îc ®äc theo tr×nh tù thêi gian mµ tuú theo l« gÝch. Nã cho thÊy 4 ph¬ng tiÖn tµi chÝnh vi m« th«ng thêng: trî cÊp, tÝn dông, tiÕt kiÖm vµ b¶o hiÓm. Lo¹i nµo còng cã thÓ sö dông ®îc bÊt kú thêi gian nµo; tuy nhiªn, khi lµm viÖc víi çc nhãm nghÌo vÒ tµi nguyªn ®iÒu ®Çu tiªn cÇn ph¶i c©n nh¾c lµ nhu cÇu trî cÊp tríc khi ®i vµo tiÕt kiÖm vµ tÝn dông. Trong nhãm nµy cã thÓ hîp lý h¬n nÕu b¾t ®Çu b»ng s¬ ®å "tiÕt kiÖm vµ tÝn dông b»ng hiÖn vËt" phô thuéc vµo sù tiÕp cËn cña nhãm môc tiªu tíi çc thÞ trêng tµi chÝnh vµ ®Çu vµo/®Çu ra.

MÆc dï cã thÓ tæng hîp çc ph¬ng thøc tµi chÝnh vi m« vµo thµnh mét (vÝ dô tÝn dông trî cÊp, b¶o hiÓm trî cÊp, tiÕt kiÖm phæ cËp víi kho¶n vay), cÇn thËn träng tr¸nh c¶n trë môc ®Ých cña mét lo¹i c«ng cô b»ng viÖc thªm mét lo¹i c«ng cô kh¸c. Trong trêng hîp cho vay trî cÊp, ®iÒu nµy ®· ®îc ghi râ ë mét sè níc. Ph©n biÖt râ rµng trî cÊp vµ tÝn dông ("cho vay cøng") tèt h¬n lµ cho trî cÊp vµ vay "mÒm". MÆt kh¸c, tiÕt kiÖm vµ tÝn dông l¹i ph¶i lu«n lu«n ®i ®«i víi nhau.

CÇn thiÕt ph¶i cã mét sù hiÓu biÕt chung vÒ khung ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh. Ngoµi ra, cÇn ph©n tÝch khu vùc tµi chÝnh chÝnh thøc vµ phi chÝnh thøc ¶nh hëng ®Õn vïng môc tiªu.

of 61

Dùa trªn c¬ së nµy, ph¹m vi ®Ò xuÊt cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh, nh çc nhãm hé gia ®×nh t¬ng tù nh nhau trong tiÕp cËn tíi çc nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, vèn vµ nh©n lùc. Tæng hîp c¶ tÝnh chÊt cña ph¹m vi ®Ò xuÊt vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt vµo viÖc nghiªn cøu çc biÖn ph¸p can thiÖp vµ c«ng cô tµi chÝnh vi m« cã thÓ ®îc thiÕt kÕ.

B¶ng sau cho thÝ dô vÒ vai trß cña tµi chÝnh vi m« trong chiÕn lîc chung cña çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ nªu lªn çch lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh vi m« cô thÓ.

B¶ng 2. VÝ dô vÒ vai trß cña tµi chÝnh vi m« trong quy ho¹ch cña mét dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn

B¶ng 3. LËp kÕ ho¹ch cô thÓ cho tµi chÝnh vi m« trong mét dù ¸n NRM

1. TiÕp cËn çc nguån 2. ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt

3. Thùc hiÖn 4. Gi¸m s¸t tiÕn ®é

1.1 Kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn

2.1 ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt khu vùc

3.1 Çc ph¬ng ph¸p x©y dùng lßng tin

4.1 X¸c ®Þnh çc chØ sè th«ng b¸o tiÕn ®é

1.2 X¸c ®Þnh çc vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp

2.2 Th¶o luËn vÒ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt víi ngêi d©n

3.2 Kh«i phôc nh÷ng vïng tù nhiªn u tiªn hµng ®Çu

4.2 X©y dùng hÖ thèng gi¸m s¸t

1.3 Kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ ph©n bè nguån nh©n lùc

2.3 Th¶o luËn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt vi m« víi ngêi d©n liªn quan

3.3 B¶o tån nh÷ng vïng tù nhiªn u tiªn hµng ®Çu

v.v...

1.4 Kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ ph©n bè nguån vèn

2.4 ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt vi m«

3.4 Giíi thiÖu çc ph¬ng ph¸p qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn trong n«ng nghiÖp

v.v...

1.5 Thùc hiÖn PRA 2.5 X¸c ®Þnh çc ho¹t ®éng n«ng nghiÖp phï hîp

3.5 B¾t ®Çu çc ho¹t ®éng tµi chÝnh vi m«

v.v...

1.6 Thùc hiÖn ®iÒu tra kü thuËt

2.6 X¸c ®Þnh çc dÞch vô cÇn thiÕt cho ngêi d©n.

v.v... v.v...

1.7 LËp b¶n ®å v.v... v.v...

1. X¸c ®Þnh ph¹m vi ®Ò xuÊt

2. ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch canh t¸c cña hé gia ®×nh

3. Lùa chän çc ®Þnh chÕ trung gian vµ ®èi t¸c

4. Thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t

1.1 M« t¶ khung chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh

2.1 Thu thËp th«ng tin vÒ sö dông ®Êt ®· khuyÕn nghÞ

3.1 M« t¶ m« h×nh thÓ chÕ tµi chÝnh vi m«

4.1 §µm tho¹i víi çc ®Þnh chÕ trung gian vµ ®èi t¸c ®· lùa chän

1.2 M« t¶ sù ph©n bè çc nguån s½n cã

2.2 X¸c ®Þnh ho¹t ®éng nµo ®îc ®Ò xuÊt cho tõng ph¹m vi ®Ò xuÊt

3.2 ChuÈn bÞ nh÷ng c©u hái chÝnh cho pháng vÊn

4.2 Tæ chøc nhãm môc tiªu dùa theo m« h×nh tµi chÝnh vi m« (çc nhãm liªn kÕt)

1.3 M« t¶ khu vùc tµi chÝnh

2.3 Thu thËp d÷ liÖu vÒ çc ho¹t ®éng ®Ò xuÊt: nh÷ng nguån vµ dÞch vô cÇn thiÕt, ®Çu vµo, ®Çu ra v.v.

3.3 Tæ chøc pháng vÊn 4.3 Huy ®éng tiÕt kiÖm vµ/hoÆc b¾t ®Çu qu¸ tr×nh ¸p dông cho vay vµ trî cÊp

1.4 M« t¶ hÖ thèng hé gia ®×nh

2.4 ChuÈn bÞ hå s¬ ho¹t ®éng

3.4 Tæ chøc ph©n tÝch SWOT

4.4 Thùc hiÖn nh÷ng dÞch vô hç trî cho hÖ thèng tµi chÝnh vi m« (kÕ ho¹ch kinh doanh, ®µo t¹o, dÞch

of 61

2.2 Çc ph¬ng thøc

Bèn ph¬ng thøc tµi chÝnh vi m« cã thÓ sö dông trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi nguyªn lµ: tiÕt kiÖm, tÝn dông, trî cÊp vµ b¶o hiÓm. Khi liªn kÕt nh÷ng ph¬ng thøc nµy vµo mét dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn th× viÖc quan träng lµ ph¶i b¸m ch¾c vµo nh÷ng thùc tiÔn vµ nguyªn t¾c tèt nhÊt. Ba nguyªn t¾c quan träng hµng ®Çu lµ:

� ®Ò xuÊt çc s¶n phÈm tiÕt kiÖm thu hót nhãm môc tiªu � t¸ch riªng trî cÊp vµ tÝn dông � çc kho¶n vay kh«ng nªn g¾n chÆt vµo nh÷ng môc ®Ých ®Æc biÖt nhng ph¶i ®îc lªn kÕ ho¹ch

ViÖc lËp kÕ ho¹ch cho çc kho¶n trî cÊp vµ kho¶n vay ph¶i ®îc dùa trªn c¬ së çc kÕ ho¹ch vi m« còng nh vÜ m«, tøc lµ çc kÕ ho¹ch sö dông ®Êt vµ hé gia ®×nh/doanh nghiÖp. Mét h×nh thøc ®¬n gi¶n cña kÕ ho¹ch hé gia ®×nh/doanh nghiÖp lµ kÕ ho¹ch kinh doanh.

KÕ ho¹ch kinh doanh ®ãng mét vai trß quan träng trong hÖ thèng tµi chÝnh vi m«. Trong ®ã môc tiªu cña mét kho¶n trî cÊp hoÆc mét kho¶n vay ph¶i ®îc ph¸c th¶o vµ mét sè chØ sè kinh tÕ c¬ b¶n ph¶i ®îc giíi thiÖu. §iÒu nµy cã thÓ lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n cho ngêi xin vay. Do ®ã sù hç trî tõ bªn ngoµi cho viÖc chuÈn bÞ kÕ ho¹ch kinh doanh lµ rÊt cÇn thiÕt. S¬ ®å sau m« t¶ qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch nh ®· nãi ë trªn:

H×nh 2: LËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh vi m« cho çc nhãm môc tiªu nghÌo vÒ tµi nguyªn trong mét dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn

vô khuyÕn n«ng, v.v...)

1.5 X¸c ®Þnh ph¹m vi ®Ò xuÊt trªn ph¬ng diÖn nh÷ng víng m¾c, kh¶ n¨ng, h¹n chÕ vµ çc gi¶i ph¸p cã thÓ

2.5 X¸c ®Þnh nh÷ng c«ng cô tµi chÝnh vi m« cÇn thiÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng nµy

3.5 ChuÈn bÞ ®Ò xuÊt vÒ m¹ng líi thÓ chÕ vµ m« h×nh tµi chÝnh vi m«

4.5 Gi¸m s¸t tiÕn ®é cña hÖ thèng dùa theo çc chØ sè tµi chÝnh vi m« vµ qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn

3.6 QuyÕt ®Þnh vÒ çc dÞch vô hç trî cña dù ¸n trong khu«n khæ m¹ng líi thÓ chÕ ®· ®Ò xuÊt

of 61

2.3 Lùa chän ®èi t¸c vµ trung gian

Çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn nãi chung kh«ng cã kh¶ n¨ng trùc tiÕp thùc hiÖn çc ph¬ng thøc tµi chÝnh vi m«. Nh÷ng dù ¸n nµy cÇn çc tæ chøc trung gian vµ ®èi t¸c, nh ng©n hµng, çc tæ chøc quÇn chóng, çc tæ chøc phi chÝnh phñ vµ çc tæ chøc chÝnh phñ.

Trung gian lµ bÊt kú mét tæ chøc hoÆc ç nh©n nµo ho¹t ®éng nh mét cÇu nèi gi÷a nhãm môc tiªu vµ tæ chøc kh¸c hoÆc gi÷a hai tæ chøc. §èi t¸c lµ bÊt kú mét tæ chøc nµo cã hîp ®ång râ rµng víi dù ¸n hoÆc víi mét tæ chøc kh¸c.

Khi lùa chän ®èi t¸c vµ trung gian, cÇn ®Þnh nghÜa râ rµng nh÷ng g× mong ®îi tõ phÝa hä. B¶ng SWOT sau ®©y lµ mét vÝ dô vÒ nh÷ng tiªu chÝ nh vËy.

B¶ng 4: Ph©n tÝch SWOT vÒ nh÷ng tæ chøc ®èi t¸c tiÒm n¨ng

Tiªu chÝ ¦u ®iÓm Nhîc ®iÓm C¬ héi Nguy c¬

Tæ chøc cã thÓ ho¹t ®éng nh mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong hÖ thèng TiÕt kiÖm vµ TÝn dông n«ng th«n

of 61

2.4 Thùc hiÖn

Cã nhiÒu ph¬ng ¸n thùc hiÖn, thùc hiÖn ph¬ng ph¸p nµo lµ phô thuéc - ë mét møc ®é nµo ®ã - vµo sù lùa chän cña çc ®èi t¸c vµ trung gian. B¶ng sau nªu lªn ®Æc ®iÓm cña 9 m« h×nh th«ng dông nhÊt khi çc hÖ thèng S/C ®îc nghiªn cøu.

B¶ng 5: Çc m« h×nh tæ chøc cho hÖ thèng TiÕt kiÖm vµ TÝn dông

Chó gi¶i:

1. Liªn kÕt ç nh©n lµm c¬ së cho gi¸ trÞ tÝn dông ®îc ®¸nh gi¸ bëi çc çn bé tÝn dông cïng víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng (®øng ®Çu vÒ mÆt chÝnh trÞ hoÆc t«n gi¸o).

2. Çc ç nh©n ®îc ®¹i diÖn bëi mét tæ chøc « (vÝ dô HiÖp héi Th¬ng m¹i), tæ chøc nµy ®¸nh gi¸ çc kho¶n vay vµ cho çc thµnh viªn vay l¹i.

3. Çc nhãm d©n chñ víi ban qu¶n trÞ ®îc bÇu ra lµ ngêi quyÕt ®Þnh cña tæ chøc tÝn dông. 4. Çc nhãm liªn kÕt kh¸c nhau vÒ quy m« vµ cam kÕt vÒ chia sÎ tr¸ch nhiÖm chung. Nãi chung, thµnh viªn cña

nhãm nµy lµ ngêi b¶o l·nh cho çc kho¶n vay ®îc liªn kÕt víi mét ch¬ng tr×nh tiÕt kiÖm. (vÝ dô Ng©n hµng Grameen ë Bangladesh; UNICEF, OXFAM, Action Aid vµ çc ch¬ng tr×nh S/C kh¸c ë ViÖt nam).

5. Çc hiÖp héi tiÕt kiÖm vµ tÝn dông (RoSCA) dùa trªn çc thãi quen S/C truyÒn thèng (vÝ dô hôi ë ViÖt nam). Chóng kÕt hîp tiÕt kiÖm b¾t buéc hoÆc phÝ thµnh viªn víi ®ãng gãp cho vay trong çc thµnh viªn. Çc tiªu chÝ

Tæ chøc cã thÓ ho¹t ®éng nh mét trung gian nh»m thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh Kho¶n vay céng dÞch vô

Tæ chøc bÒn v÷ng c¶ vÒ tµi chÝnh lÉn ph¸p lý

Cã nh©n sù cho c«ng t¸c thùc ®Þa

Tæ chøc vµ nh©n sù bæ sung linh ho¹t ®Ó ®¸p øng nhu cÇu/yªu cÇu cña kh¸ch hµng

Tæ chøc vµ nh©n sù bæ sung linh ho¹t ®Ó hîp t¸c víi çc tæ chøc kh¸c

Nh©n sù bæ sung cã tr×nh ®é

Nh©n sù bæ sung cã kinh nghiÖm liªn quan ®Õn c«ng viÖc

Nh©n sù bæ sung cã kh¶ n¨ng lu ®éng

Nh©n sù bæ sung tiÕp cËn ®îc víi nh÷ng thiÕt bÞ v¨n phßng c¬ b¶n vµ çc ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng

Nh©n sù bæ sung nhiÖt t×nh lµm viÖc

Nh©n sù bæ sung ®îc phÇn lín çc tæ chøc ph¸t triÓn doanh nghiÖp kh¸c chÊp nhËn

Nh©n sù bæ sung ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn

Tæ chøc cã uy tÝn tÝch cùc ®èi víi kh¸ch hµng vµ çc tæ chøc kh¸c

Çc tæ chøc thuÇn tÝn dông Çc tæ chøc tiÕt kiÖm vµ tÝn dông Çc tæ chøc tÝn dông vµ phóc lîi

� M« h×nh liªn kÕt ç nh©n � M« h×nh nhãm ®oµn kÕt � M« h×nh ph¸t triÓn céng ®ång

� M« h×nh çi « � Çc tæ chøc tÝn dông vµ tiÕt kiÖm quay vßng.

� M« h×nh m«i giíi

� M« h×nh ban qu¶n trÞ l·nh ®¹o

� M« h×nh hîp t¸c x· tÝn dông � M« h×nh th¬ng m¹i

of 61

th«ng dông cho kho¶n vay lµ: ®Êu gi¸ cho vay (çc thµnh viªn ®Çu thÇu l·i suÊt hä ®Þnh tr¶ khi hä vay), xæ sè cho ngêi vay (çc thµnh viªn nhËn vay theo tr×nh tù tõ trªn xuèng díi theo s¬ ®å tªn thµnh viªn trong cuéc xæ sè), th¶o luËn nhãm, ®¬n xin vay, v.v...

6. 7. Hîp t¸c x· tÝn dông (nh Quü tÝn dông nh©n d©n, ViÖt nam) lµ viªn ®¸ t¶ng t¹o tiÒn ®Ò ph¸t ®¹t cho ngêi nghÌo

®Ó th©m nhËp vµo thÞ trêng tµi chÝnh chÝnh thøc. Nãi chung hîp t¸c x· tÝn dông huy ®éng tiÕt kiÖm b»ng çch b¸n cæ phÇn b¾t buéc cho çc thµnh viªn, nh÷ng ngêi nµy khi ®ã hîp lÖ ®Ó cã thÓ nhËn vay. Thêng th× vÉn nhËn tiÕt kiÖm cña nh÷ng ngêi kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn. Çc kho¶n vay ®îc cung cÊp theo chØ ®¹o vµ chÝnh s¸ch cña ban qu¶n trÞ ®îc bÇu ra.

8. HÖ thèng tÝn dông ph¸t triÓn céng ®ång kÕt hîp ®Çu t phi ng©n hµng (y tÕ, ®µo t¹o hay gi¸o dôc) víi tÝn dông vµ thØnh tho¶ng víi tiÕt kiÖm.

9. M« h×nh m«i giíi ®îc sö dông bëi çc tæ chøc lµ trung gian gi÷a ngêi nghÌo vµ thÞ trêng tµi chÝnh chÝnh thøc. Thêng th× tæ chøc trung gian chÞu mét sè chi phÝ hoÆc rñi ro mµ ®Þnh chÕ tµi chÝnh ®èi t¸c cha chuÈn bÞ chÞu.

10. M« h×nh th¬ng m¹i lµ cha ®Î cña cung øng tÝn dông. Tæ chøc vÒ c¬ b¶n nu«i dìng vµ kiÓm so¸t ngêi vay b»ng çch cho vay b»ng hiÖn vËt, ®µo t¹o vµ tiÕt kiÖm b¾t buéc, gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc thanh to¸n, v.v...

(Tµi liÖu tham kh¶o: "Khi tÝn dông lµ b¾t buéc", Joe Remenyi, 1993)

Çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn kh«ng cã träng tr¸ch hoÆc nguån vèn ®Ó tù thùc hiÖn çc hÖ thèng S/C; tuy nhiªn, sö dông çc trung gian kh¸c vµ nèi kÕt hä víi çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh cã thÓ lµ mét gi¶i ph¸p kh¶ thi. Còng cã thÓ nãi nh vËy vÒ viÖc thùc hiÖn trî cÊp vµ b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, hÖ thèng trî cÊp thêng kh«ng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn do hä cã thÓ ho¹t ®éng nh mét chÊt xóc t¸c hoÆc nh mét biÖn ph¸p ®èi phã víi nh÷ng trêng hîp khÈn cÊp. Do vËy, çc dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn cã thÓ xem xÐt tù m×nh ®¶m ®¬ng vÒ trî cÊp h¬n lµ hîp ®ång víi trung gian.

3. Ph¹m vi ®Ò xuÊt trong vïng dù ¸n

3.1 HÖ thèng chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh

HiÖn nay Dù ¸n tiÕn hµnh mét vïng thÝ ®iÓm ë x· §¨k Ph¬i thuéc huyÖn L¨k, 1 trong sè 17 huyÖn cña tØnh §¨k L¨k lµ tØnh lín nhÊt ViÖt nam. Thñ phñ Bu«n Ma Thuét cña tØnh víi kho¶ng 200.000 d©n lµ n¬i ®ãng trô së cña nhiÒu ®Þnh chÕ chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh, mét sè trong ®ã cã ph¹m vi më réng ra cÊp huyÖn vµ x·. S¬ ®å sau cho mét çi nh×n tæng qu¸t vÒ hÖ thèng chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh cña tØnh §¨k L¨k.

H×nh 3. HÖ thèng chÝnh trÞ vµ hµnh chÝnh ë §¨k L¨k

of 61

3.2 C¸c nguån tµi nguyªn, vèn vµ nh©n lùc

TØnh §¨k L¨k n»m ë ®«ng-nam d·y Trêng S¬n ë ®é cao tõ 400m (quanh thµnh phè Bu«n Ma Thuét) ®Õn 2.405m (®Ønh Chu Yan Sin). NhiÖt ®é trung b×nh lµ 24oC víi ®é Èm 80% (T×m hiÓu ViÖt nam, 1997).

B¶ng sau so s¸nh mét sè chØ sè vÒ nguån tµi nguyªn, vèn vµ nh©n lùc ë tØnh §¨k L¨k, huyÖn L¨k vµ x· §¨k Ph¬i.

B¶ng 6. So s¸nh x· §¨k Ph¬i víi huyÖn L¨k vµ tØnh §¨k L¨k.

ChØ sè X· §¨k Ph¬i HuyÖn L¨k TØnh §¨k L¨k

Tæng diÖn tÝch (ha) 14 130 110 730 1 953 747

DiÖn tÝch rõng (ha) 12 700 92 854 1 205 461

§åi xÊu/ ®Êt träc (ha) 5 639 49 378 324 270

Ph¸t rõng (ha) kh«ng râ 286 23 951

Rõng s¶n xuÊt (ha) 410 21 014 796 995

of 61

Tham kh¶o:

1. §¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ c¸c hÖ thèng sö dông ®Êt hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng - X· §¨k Ph¬i (Dr. Pol Deturck, 2/1997) 2. Dù ¸n Xo¸ ®ãi Gi¶m nghÌo - 1996-2000 (UBND tØnh §¨k L¨k, 25/12/96) 3. Phßng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn L¨k (1996) 4. HÖ thèng Th«ng tin §Þa lý (GIS) d÷ liÖu n¨m 1993 (SMRP, 1997)

D÷ liÖu GIS n¨m 1993 (SMRP, 1997) cho thÊy huyÖn L¨k cã 3 vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp chÝnh:

� §Êt Ferralite ®é dèc t¬ng ®èi trªn vïng ®Êt cao rÊt Èm ít � §Êt Ferralite dèc trªn vïng ®Êt cao rÊt Èm ít � §Êt Ferralite dèc trªn vïng ®Êt cao Èm ít

Kho¶ng 80% ®Êt ë huyÖn L¨k ë ®é dèc trªn 25o. HÇu hÕt ®Êt trong vïng ®îc ph©n lo¹i lµ "®Êt gÇy" tøc lµ ®é s©u díi 30cm. Lîng ma h¬n 2000mm hµng n¨m cña huyÖn L¨k cao h¬n lîng ma trung b×nh cña c¶ tØnh lµ 1800mm. Kho¶ng 70% tæng lîng ma hµng n¨m thuéc vÒ mïa ma tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 11 víi ®Ønh ®iÓm vµo kho¶ng gi÷a th¸ng 7 vµ th¸ng 9.

Nãi vÒ mÆt tµi nguyªn, ®Þa bµn huyÖn L¨k hÇu nh ®îc bao phñ bëi rõng tre nøa vµ rõng thêng xanh cïng víi mét Ýt ®ång cá; phÇn lín nh÷ng vïng ®Êt nµy bÞ xãi mßn rÊt m¹nh nÕu bÞ chÆt ph¸ rõng nªn hÖ thèng sö dông ®Êt bÞ giíi h¹n víi c©y lu niªn vµ rõng; rÊt Ýt diÖn tÝch thÝch hîp víi lóa níc vµ c©y c¹n thêng niªn.

Rõng phßng hé (ha) 33 449 292 525

Rõng ®Æc dông (ha) 6 627 38 391 142 941

Rõng trång (ha) 190 413 kh«ng râ

§Êt n«ng nghiÖp (ha) 1 300 9 557 339 970

C©y thêng niªn (ha) lóa níc: 70 5000-10000 144 186

C©y lu niªn (ha) ®iÒu: 220 <1000 195 191

Bß/hé gia ®×nh kho¶ng 0,5 2,5 kh«ng râ

Lîn/hé gia ®×nh kho¶ng 1,5 kh«ng râ kh«ng râ

Gµ/hé gia ®×nh kho¶ng 4,5 kh«ng râ kh«ng râ

D©n sè 3 506 39 554 1 376 537

Hé gia ®×nh 639 7 557 267 106

D©n sè Mnong 3 172 22 000 289 920

Hé gia ®×nh Mnong 576 4046 47 842

Thu nhËp ($/®Çu ngêi) kh«ng râ 110 294

Hé cã < 180kg g¹o/n¨m/®Çu ngêi = ®ãi kÐm

308

(= 48%)

1707

(= 23%)

19 800

(=7%)

Hé cã 180kg g¹o/n¨m/®Çu ngêi = nghÌo 105

(=16%)

1648

(22%)

50816

(=19%)

Hé cã 204-240kg g¹o/n¨m/®Çu ngêi = trung b×nh

102

(=16%)

kh«ng râ kh«ng râ

of 61

D÷ liÖu vµ th«ng tin thu thËp ®îc trong ®ît PRA (1997) cho phÐp kÕt luËn vÒ nguån vèn vµ nh©n lùc cña x· §¨k Ph¬i nhsau:

� phÇn lín d©n sè lµ ngêi thiÓu sè Mnong, trong khi ë cÊp tØnh th× nhãm nµy chiÕm cã 21% d©n sè; kÝch cì trung b×nh cña çc hé gia ®×nh Mnong ë vïng môc tiªu (5,4 ngêi) chØ lín h¬n con sè trung b×nh cÊp tØnh mét Ýt (5,2 ngêi/hé).

Ngêi Mnong lµ nhãm d©n téc rÊt kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸. Hä sèng riªng rÏ víi ngêi Kinh.

� 44% ®Êt rõng cña x· - gÊp h¬n 4 lÇn ®Êt n«ng nghiÖp sö dông thêng xuyªn cña x· - ®îc ph©n lo¹i lµ "®Êt trèng", thÓ hiÖn ¸p lùc cña con ngêi ®èi víi ®Êt rõng.

� Ngêi Mnong phÇn lín phô thuéc vµo du canh vµ bè trÝ hÇu hÕt lao ®éng trong gia ®×nh hä vµo viÖc ph¸t n¬ng vµ lµm ®Êt. MÆc dï lµ thùc tiÔn du canh ë vïng môc tiªu vÉn ®îc coi lµ bÒn v÷ng (Deturck, 1997) nhng chu kú ®ang bÞ rót ng¾n vµ s¶n lîng bÞ h¹ thÊp; ngêi d©n nhËn thøc ®îc r»ng do sù ph¸t triÓn hiÖn nay cña ViÖt nam hä sÏ ph¶i chÊm døt du canh.

� X· §¨k Ph¬i lµ mét x· rÊt bÊt lîi vÒ mÆt thu nhËp hé gia ®×nh vµ an toµn l¬ng thùc (48% sè hé thiÕu l¬ng thùc so víi 23% ë huyÖn L¨k vµ 7% toµn tØnh); sè tr©u bß (thíc ®o sù giµu cã) lµ thÊp so víi con sè trung b×nh cña c¶ huyÖn.

� Ngêi Mnong lµ nh÷ng n«ng d©n tån t¹i víi Ýt kinh nghiÖm vÒ tiÒn mÆt. Sù thiÕu g¹o b¾t buéc ngêi d©n ph¶i ®i h¸i lîm hoÆc ®i s¨n ®Ó lÊy thøc ¨n trong rõng. Sù giµu cã ®îc tÝnh b»ng vËt chÊt (l¬ng thùc vµ vËt nu«i) vµ sè lao ®éng s¶n xuÊt trong gia ®×nh. Ngêi d©n ë §¨k Ph¬i lo ng¹i r»ng ®æi míi sÏ tiÕp tôc ®em l¹i cho hä nhiÒu bÊt lîi.

� ®Êt n«ng nghiÖp chØ chiÕm cha ®Õn 10% trong ®Þa bµn môc tiªu, tøc lµ kho¶ng 2,03 ha/hé gia ®×nh (cao h¬n con sè trung b×nh cña huyÖn vµ tØnh!)

� Tuy nhiªn: cÇn lu ý r»ng hÇu hÕt ®Êt n«ng nghiÖp thêng trùc ë §¨k Ph¬i ®îc sö dông ®Ó trång ®iÒu vµ cµ phª, diÖn tÝch thêng xuyªn trång c©y l¬ng thùc chñ yÕu trªn thùc tÕ díi 1 ha/hé gia ®×nh.

3.3 Khu vùc tµi chÝnh chÝnh thøc

Çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh chÝnh thøc ë §¨k L¨k lµ chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt nam (SBV) t¹i Bu«n Ma Thuét vµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt nam (VBA) cã trô së ë thñ phñ vµ 38 chi nh¸nh huyÖn. HuyÖn L¨k cã mét chi nh¸nh cña VBA ë thñ phñ cña huyÖn. Ng©n hµng Phôc vô Ngêi nghÌo (VBP) ho¹t ®éng th«ng qua h¹ tÇng c¬ së cña VBA.

Nh÷ng ®Þnh chÕ tµi chÝnh phi ng©n hµng ë huyÖn L¨k lµ:

� CÊu phÇn tÝn dông cho n«ng nghiÖp cña ch¬ng tr×nh HEPA � CÊu phÇn tÝn dông cho n«ng nghiÖp cña ch¬ng tr×nh 327 "Phñ xanh ®åi träc") � CÊu phÇn tÝn dông cho çc ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp cña ch¬ng tr×nh 120 ("T¹o c«ng ¨n viÖc lµm") � CÊu phÇn tÝn dông cña ban qu¶n lý ®Þnh canh ®Þnh c � HÖ thèng S/C cña héi phô n÷ (vèn tù cã hoÆc nh mét trung gian) � Çc nhãm tiÕt kiÖm cña héi N«ng d©n � Çc quü tÝn dông nh©n d©n

S¬ ®å sau ®©y m« t¶ bøc tranh thÓ chÕ tµi chÝnh vi m« ë tØnh §¨k L¨k

H×nh 4: Bøc tranh thÓ chÕ Tµi chÝnh vi m« ë §¨k L¨k

of 61

3.4 Khu vùc tµi chÝnh phi chÝnh thøc

Kh¶ n¨ng huy ®éng tiÕt kiÖm cña çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh chÝnh thøc ë ViÖt nam rÊt thÊp; con sè nµy íc tÝnh lµ h¬n 50% tiÕt kiÖm b»ng tiÒn mÆt (Duy & Carr, 1996) ngoµi hÖ thèng ng©n hµng. Do ®ã khu vùc tµi chÝnh phi chÝnh thøc cÇn ph¶i ®îc xem xÐt mét çch tØ mØ h¬n.

C¬ chÕ tÝn dông vµ tiÕt kiÖm truyÒn thèng chóng t«i ®· t×m hiÓu ®îc trong chuyÕn ®i thùc ®Þa ë bu«n Dung x· §¨k Ph¬i nh sau:

� Ch¨n nu«i: lîn vµ gµ nhá gièng b¶n ®Þa nu«i th¶ quanh çc bu«n ®îc b¸n hoÆc mæ thÞt trong nh÷ng dÞp ®Æc biÖt hoÆc cÊp thiÕt; tr©u bß ®îc coi lµ biÓu tîng cña sù giµu cã vµ ®Çu t vµo tiÕt kiÖm.

� L¬ng thùc: ng«, lóa vµ çc lo¹i l¬ng thùc ®Ó l©u kh¸c ®îc lu tr÷ trong çc nhµ vµ kho chøa b»ng gç. Lóa g¹o th-êng ®îc dïng bæ sung cho tiÒn mÆt trong céng ®ång Mnong còng nh khi bu«n b¸n víi ngêi ngoµi hoÆc dïng cho chi tiªu hµng ngµy trong çc cöa hiÖu cña bu«n.

� TiÒn mÆt kh«ng gi÷ vai trß quan träng lµ ph¬ng tiÖn tiÕt kiÖm v× hÇu hÕt mäi giao dÞch ®Òu thùc hiÖn b»ng hiÖn vËt (trao ®æi). Tuy nhiªn, tÝn dông trong çc cöa hiÖu cña bu«n thêng ®îc ghi b»ng tiÒn. Thêng th× ngêi d©n trong bu«n tr¶ nî cho cöa hiÖu b»ng tiÒn trî cÊp hä nhËn ®îc tõ ch¬ng tr×nh 327 s¸u th¸ng mét lÇn.

� Trao ®æi lao ®éng: ®©y lµ mét h×nh thøc x· héi cña "tiÕt kiÖm" ng¾n h¹n l¹c quan ho¸ viÖc bè trÝ lao ®éng trong bu«n.

� Gióp ®ì x· héi lµ mét h×nh thøc kh¸c cña "tiÕt kiÖm" x· héi. Trong nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt (x©y nhµ hoÆc ®¹i tu, ®¸m cíi, ma chay, v.v...) ngêi Mnong gióp ®ì b¹n bÌ vµ hä hµng. §©y lµ sù gióp ®ì cã ®i cã l¹i.

� §Çu t cho con çi còng lµ mét h×nh thøc "tiÕt kiÖm" x· héi v× mét gia ®×nh lín th× cã nhiÒu lao ®éng s¶n xuÊt trong mét thêi gian dµi liªn tôc; nÕu mét gia ®×nh cã kh¶ n¨ng göi mét con hoÆc nhiÒu h¬n ®i häc trong hÖ thèng gi¸o dôc chÝnh thøc th× ®iÒu nµy cã thÓ ®em l¹i lîi Ých cho hä sau nµy. Do thiÕu hÖ thèng hu trÝ hoÆc tiÕt kiÖm dµi h¹n, mét gia ®×nh lín m¹nh sÏ lµ b¶o l·nh cho cuéc sèng.

� Vay mîn cña hä hµng - hÇu hÕt lµ b»ng hiÖn vËt - rÊt phæ biÕn nhng thêng chØ lµ ng¾n h¹n (1 th¸ng hoÆc nhanh h¬n).

� Mua chÞu ë cöa hµng ®Þa ph¬ng hoÆc cña nh÷ng ngêi b¸n rong lµ mét c¬ chÕ tÝn dông phæ biÕn nhÊt ë vïng môc tiªu. L·i suÊt kh«ng râ nhng trªn thùc tÕ, ngêi vay tr¶ l¹i sè tiÒn nhiÒu h¬n khi hä lÊy (®iÒu nµy thay ®æi theo tõng trêng hîp).

� T¸c gi¶ kh«ng thÓ t×m ®îc bÊt cø dÊu hiÖu nµo cña nh÷ng ngêi cho vay t nh©n cã tæ chøc, MÆc dï ®iÒu dã cã khã

of 61

nhng tõ sau thùc tiÔn ®· ®îc chinh thøc cÊm. � Kh«ng cã dÊu hiÖu nµo cña hÖ thèng "héi" vµ "phêng" truyÒn thèng cña ViÖt nam trong céng ®ång ngêi Mnong ("héi" lµ mét kiÓu cña HIÖp héi TiÕt kiÖm vµ TÝn dông quay vßng) mÆc dï ®iÒu ®ã khã thùc hiÖn tõ sau khi "hôi" bÞ chÝnh thøc coi lµ ph¹m ph¸p.

3.5 Tãm t¾t kÕt qu¶ cña ®ît PRA ë bu«n §ung vµ Bu«n Jie Yuk (x· §¨k Ph¬i, 1997)

Nh÷ng vÊn ®Ò víng m¾c do ngêi d©n nhãm môc tiªu liÖt kª díi ®©y (t¸c gi¶ tæng kÕt vµ tãm t¾t):

Nh÷ng vÊn ®Ò bæ sung:

� Møc tiªu thô cñi cao (15-40kg/ngµy/hé) � Chu kú du canh rót ng¾n � T¨ng ph¸ rõng � S¶n lîng n«ng nghiÖp thÊp � ThiÕu çc ®iÒu kiÖn tíi tiªu � T×nh h×nh thiÕu l¬ng thùc vµ ®ãi kÐm phæ biÕn � C¬ cÊu x· héi truyÒn thèng bÞ ®æ vì � B¾t ç qu¸ møc ë hå vµ suèi

Nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt:

� cung cÊp dÞch vô khuyÕn n«ng vµ cung øng ®Çu vµo � t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp cËn hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông cho s¶n xuÊt (®Æc biÖt lµ phô n÷) � thùc hiÖn ch¬ng tr×nh bÕp cñi c¶i tiÕn � thµnh lËp çc nhãm ph¸t triÓn céng ®ång � lËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn céng ®ång � çc biÖn ph¸p chèng xãi mßn, c¶i t¹o ®Êt vµ trång rõng � ®iÒu tra y tÕ ®Ó thiÕt lËp chiÕn lîc gi¶i quyÕt

3.6 Ph¹m vi ®Ò xuÊt

Ph¹m vi ®Ò xuÊt m« t¶ mét nhãm çc hé cã tiÕp cËn nh nhau tíi çc nguån tµi nguyªn, vèn vµ nh©n lùc ®ång thêi cã sù bè trÝ vµ sö dông çc nguån nµy nh nhau.

Víi môc ®Ých lËp kÕ ho¹ch cho nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh vi m« trong vïng môc tiªu, 2 ph¹m vi ®Ò xuÊt sau cã thÓ ®-îc x¸c ®Þnh:

Phô n÷ Nam giíi

1. Y tÕ

ThiÕu kiÕn thøc vµ tr×nh ®é

ThiÕu vèn ®Çu t

ThiÕu ®Êt tíi tiªu cho canh t¸c lóa

1. ThiÕu tÝn dông

2. ThiÕu ®Êt tíi tiªu ®Ó canh t¸c lóa

of 61

� Gia ®×nh "®ãi kÐm" � Gia ®×nh "nghÌo" � Gia ®×nh "kh¸ gi¶"

"Gia ®×nh ®ãi kÐm" ®îc x¸c ®Þnh chÝnh thøc lµ 308 hé trong bu«n cã Ýt h¬n 180 kg g¹o/®Çu ngêi/n¨m; tuy nhiªn ë ®Þa ph¬ng cã çch hiÓu kh¸c vÒ kh¸i niÖm "®ãi kÐm", lµ nh÷ng hé thiÕu søc lao ®éng. §ã thêng lµ nh÷ng hé cã chñ hé lµ phô n÷ (go¸). Mét tû lÖ kh«ng cã lîi cña lùc lîng lao ®éng s¶n xuÊt trªn lao ®éng kh«ng s¶n xuÊt cã thÓ x¶y ra do èm ®au, chÕt hoÆc do qu¸ ®«ng con díi 10 tuæi vµ nh÷ng "bi kÞch" kh¸c (nh÷ng ngêi mÑ trÎ cha cíi, tai n¹n...). Nh÷ng gia ®×nh míi di c ®Õn vïng nµy cã thÓ cha tiÕp cËn ®îc ®Çy ®ñ ®Êt tèt hoÆc réng ë ngay c¹nh lµng. Çc gia ®×nh "®ãi kÐm" Ýt ®îc coi lµ xøng ®¸ng ®Ó nhËn tÝn dông, thËm chÝ gi÷a nh÷ng ngêi cña hä víi nhau; do ®ã thËm chÝ hä kh«ng ®îc vay tõ VBP. Trong thêi gian thiÕu l¬ng thùc hä cã thÓ lao ®éng thuª cho nh÷ng ngêi trång cµ phª gÇn ®ã hoÆc nhËn viÖn trî cña nh÷ng ngêi kh¸ gi¶. Hä còng tr«ng cËy vµo çc s¶n phÇm tõ rõng mµ hä ®i h¸i lîm hoÆc ®i s¨n. Trong tÊt c¶ çc nhãm hä phô thuéc phÇn lín vµo rõng tµi nguyªn "tù do".

"Gia ®×nh nghÌo", nh÷ng hé cã tõ 180-204 kg g¹o/®Çu ngêi/n¨m, lµ phÇn lín nhÊt trong d©n c theo ®Þnh nghÜa ®Þa ph-¬ng: hä lµ nh÷ng hé "thuéc danh s¸ch ngêi nghÌo" cña UBND x·, nhng vÉn ®îc coi lµ xøng ®¸ng nhËn tÝn dông v× hä cã ®ñ lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó cã phÇn d thõa tõ du canh; mét sè hé cã m¶nh n¬ng nhá trång lóa tíi tiªu vµ ch¨n nu«i. ViÖc ®i lµm thuª cho nh÷ng ngêi trång cµ phª gÇn ®ã trong mïa kh« lµ hoµn toµn phæ biÕn.

"Gia ®inh kh¸ gi¶" lµ nh÷ng hé cã nh÷ng lîi thÕ hoÆc ®Æc ©n nhÊt ®Þnh trªn ph¬ng diÖn tiÕp cËn nguån tµi nguyªn. Nh÷ng çn bé hµnh chÝnh (trëng bu«n, thµnh viªn UBND, ®¶ng viªn, v.v...), çc "anh hïng" chiÕn tranh vµ çc hé ë l©u trong vïng vµ do ®ã cã thÓ chiÕm ®îc ®Êt tèt cña tæ tiªn ®Ó l¹i (®Êt mµu mì, gÇn bu«n) ®Ó du canh vµ ®Þnh canh lµ nh÷ng nh©n vËt tiªu biÓu cña nhãm nµy. Hä thêng lµ nh÷ng ngêi ®Çu tiªn ®îc biÕt vÒ nh÷ng ch¬ng tr×nh cña chÝnh phñ vµ cã thÓ dÔ dµng tiÕp cËn nh÷ng kho¶n vay vµ trî cÊp u ®·i. Thêng hä cã gia ®×nh rÊt ®«ng víi tû lÖ lao ®éng s¶n xuÊt trªn lao ®éng kh«ng s¶n xuÊt thuËn lîi cho nªn hä cã kh¶ n¨ng gi¶i phãng mét sè lao ®éng ra khái çc ho¹t ®éng n«ng nghiÖp vµ híng vµo çc ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp. Do cã nhiÒu th«ng tin tèt h¬n, lêi khuyªn cña hä thêng rÊt ®îc d©n lµng ®¸nh gi¸ cao, ®Æc biÖt nh÷ng ngêi trÎ tuæi.

3.7 Nh÷ng víng m¾c, tiÒm n¨ng vµ h¹n chÕ trong ph¹m vi ®Ò xuÊt

B¶ng sau minh ho¹ r»ng çc thµnh viªn cña 3 ph¹m vi ®Ò xuÊt cã nh÷ng víng m¾c, tiÒm n¨ng vµ h¹n chÕ kh¸c nhau trªn ph¬ng diÖn nguån vèn. Mét sè gi¶i ph¸p kh¶ thi ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vµ nh÷ng h¹n chÕ néi bé còng ®îc nªu ra trong b¶ng nµy.

B¶ng 7: Khã kh¨n, tiÒm n¨ng, h¹n chÕ vµ nh÷ng gi¶i ph¸p kh¶ thi trong ph¹m vi ®Ò xuÊt trªn ph¬ng diÖn nguån vèn vµ ®Þnh canh n«ng nghiÖp

Khã kh¨n TiÒm n¨ng H¹n chÕ Gi¶i ph¸p kh¶ thi

"Hé ®ãi kÐm" � kh«ng ®îc c«ng nhËn lµ ®¸ng nhËn tÝn dông

� c¬ së s¶n xuÊt nghÌo nµn

� thiÕu ®Êt � s¶n lîng n«ng nghiÖp thÊp

� rÊt thiÕu thèn vÒ tiÒn mÆt vµ l¬ng thùc

� ch¬ng tr×nh 327 vµ giao ®Êt

� thiÕu lao ®éng

� søc khoÎ kÐm

� thiÕu kiÕn thøc

� ¸p lùc sèng cßn

� kh«ng cã kh¶ n¨ng chÞu rñi ro

� giao ®Êt � çc kho¶n vay ®Ó thuª lao ®éng

� trî cÊp b¶o hiÓm y tÕ

� dÞch vô khuyÕn n«ng

"Hé nghÌo" � tiÕp cËn kÐm tíi nh÷ng kho¶n vay ng¾n h¹n cña VBP



� kh«ng muèn rñi ro

� giao ®Êt � dÞch vô khuyÕn n«ng

� çc kho¶n vay

of 61

4. Ph©n tÝch thÓ chÕ cña çc tæ chøc tµi chÝnh vi m«

Nh÷ng d÷ liÖu sau tãm t¾t th«ng tin thu ®îc qua pháng vÊn víi nh÷ng c©u hái nªu trong phô lôc.

4.1 Çc c¬ quan vµ ch¬ng tr×nh cña chÝnh phñ

Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n (DARD - §¨k L¨k)

� thiÕu ®Êt n«ng nghiÖp

"Hé kh¸ gi¶" � khã kh¨n trong viÖc vay çc kho¶n ng¾n h¹n mét çch "chÝnh thøc"


� cã kh¶ n¨ng chÊp nhËn mét sè rñi ro


� giao ®Êt � dÞch vô khuyÕn n«ng

Nguån th«ng tin ¤ng BÝnh, gi¸m ®èc DARD, §¨k L¨k

¤ng Thanh, ®iÒu phèi viªn dù ¸n SMR

Thµnh lËp: 1995 (tríc ®©y lµ çc vô riªng)

T çch ph¸p lý Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

Nguån vèn: ChÝnh phñ trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng

Tæ chøc DARD hiÖn nay lµ hîp nhÊt cña çc bé vµ vô t¸ch biÖt tríc ®Ëy. Bao gåm nh÷ng ban sau: n«ng nghiÖp, dÞch vô thó y, nguån níc, dÞch vô khuyÕn n«ng, ®Þnh canh ®Þnh c, v.v...

Môc tiªu Ph¸t triÓn n«ng th«n

Ho¹t ®éng: dÞch vô khuyÕn n«ng

thµnh viªn cña ñy ban chØ ®¹o HEPA

Hîp t¸c víi ch¬ng tr×nh 327

Qu¶n lý rõng vµ khu b¶o tån thiªn nhiªn

§èi t¸c cña nhiÒu dù ¸n ph¸t triÓn, bao gåm c¶ SMRP

HÖ thèng TiÕt kiÖm vµ TÝn dông

DARD kh«ng tham gia trùc tiÕp vµo S/C; tuy nhiªn, lµ mét thµnh viªn cña HEPA vµ ch¬ng tr×nh 327, nã hç trî hoÆc t vÊn cho hÖ thèng cho vay. DARD còng cã ¶nh h-ëng ®Õn VBP vµ VBA víi t çch thµnh viªn cña héi ®ång cè vÊn cña UBND. ¤ng BÝnh chØ ra r»ng DANIDA ®· ®Ò xuÊt ph©n bæ 1 351 000 USD cho quü tÝn dông n«ng th«n cïng thùc hiÖn víi DARD cho tíi th¸ng 1/97; sè tiÒn sÏ ®îc VBA chuyÓn giao ®Ó cho ngêi d©n vay trung vµ dµi h¹n; theo nh kinh nghiÖm cña «ng BÝnh th× l·i suÊt lµ vÊn ®Ò thø yÕu ®èi víi ngêi d©n

KhuyÕn nghÞ: Dù ¸n cÇn tiÕp tôc lµm viÖc víi çn bé DARD trªn c¬ së b×nh thêng, phèi hîp ho¹t ®éng vµ trao ®æi ý kiÕn. §Æc biÖt, th«ng qua DARD Dù ¸n cã thÓ ®ãng mét vai trß tÝch cùc h¬n trong viÖc lËp kÕ ho¹ch cho nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông cña HEPA vµ ch¬ng tr×nh 327.

of 61

Së Tµi chÝnh (DoF - §¨k L¨k)

Së Lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi (DoLISA - §¨k L¨k)

Së §Þa chÝnh (DoLM - §¨k L¨k)

Nguån th«ng tin: Bµ Lien, phã gi¸m ®èc DoF - §¨k L¨k

Thµnh lËp: 1975

T çch ph¸p lý: Bé Tµi chÝnh

Nguån vèn Bé Tµi chÝnh

C¬ cÊu tæ chøc 1 gi¸m ®èc + 2 phã gi¸m ®èc; 7 ban: ng©n s¸ch, hµnh chÝnh vµ tµi chÝnh, vËt gi¸, qu¶n lý tµi s¶n nhµ níc, gi¸m s¸t tµi chÝnh, v¨n phßng/tæ chøc, nh©n sù tµi chÝnh, çc v¨n phßng huyÖn

Môc tiªu Qu¶n lý tiÒn tÖ c«ng céng

Ho¹t ®éng � kÕ to¸n � gi¸m s¸t tµi chÝnh cña çc së kh¸c � ®èi t¸c cña quü ph¸t triÓn n«ng th«n

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn t×m hiÓu thªm vai trß cña DoF trong Quü Ph¸t triÓn N«ng th«n míi thµnh lËp gÇn ®©y ®Ó quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng hîp t¸c sau nµy.

Nguån th«ng tin: ¤ng Linh, gi¸m ®èc DoLISA - §¨k L¨k

Thµnh lËp: 1975

T çch ph¸p lý: Bé Lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi

Nguån vèn MoLISA; tµi trî t nh©n, doanh nghiÖp vµ níc ngoµi

50 tû ®ång VN cho xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ 19 tû ®ång cho ch¬ng tr×nh t¹o c«ng ¨n viÖc lµm

C¬ cÊu tæ chøc 1 gi¸m ®èc + 2 phã gi¸m ®èc; 5 ban; 4 trung t©m; 17 v¨n phßng huyÖn. Thµnh viªn ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÊp tØnh vµ huyÖn

Môc tiªu Phôc vô ngêi thÊt nghiÖp, cao tuæi, må c«i, th¬ng binh vµ çc nhãm bÊt lîi kh¸c

Ho¹t ®éng: � dÞch vô x· héi hµng ngµy � ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo � ch¬ng tr×nh t¹o c«ng ¨n viÖc lµm (ch¬ng tr×nh 120)


Ch¬ng tr×nh 120 vµ çc ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ho¹t ®éng mét phÇn lµ cho vay vµ mét phÇn lµ trî cÊp. Çc kho¶n vay l·i suÊt 1% hoÆc thÊp h¬n 1%/th¸ng.

KhuyÕn nghÞ: Dù ¸n cÇn th¶o luËn kh¶ n¨ng hîp t¸c víi ch¬ng tr×nh 120 vµ ch¬ng tr×nh HEPA cña DoLISA vµ vÒ vÊn ®Ò lµm thÕ nµo ®Ó th«ng tin tèt nhÊt cho nhãm môc tiªu vÒ nh÷ng ch¬ng tr×nh nµy nh»m môc ®Ých t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c«ng b»ng tíi nguån vèn cña çc ch¬ng tr×nh nµy.

Nguån th«ng tin: ¤ng Trung, phã gi¸m ®èc DoLM, §¨k L¨k

¤ng HiÒn, trëng phßng hµnh chÝnh, DoLM, §¨k L¨k

Thµnh lËp 1975

T çch ph¸p lý Bé §Þa chÝnh

of 61

Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t (DPI - §¨k L¨k)

Ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo (HEPA - §¨k L¨k)

Nguån vèn Bé §Þa chÝnh

DANIDA: 40 000 USD ®Ó th¸nh lËp phßng thÝ nghiÖm thö ®Êt

C¬ cÊu tæ chøc 1 gi¸m ®èc + 2 phã gi¸m ®èc. 5 ban: hµnh chÝnh, ®¨ng ký ®Êt, ®iÒu tra vµ b¶n ®å, quy ho¹ch ®Êt, thanh tra.

2 trung t©m: hå s¬ ®Þa chÝnh; §iÒu tra vµ b¶n ®å

Çc v¨n phßng cÊp huyÖn.

Môc tiªu: Quy ho¹ch sö dông ®Êt, giao ®Êt, ®¨ng ký ®Êt

Ho¹t ®éng: � ®iÒu tra ®Êt ®ai vµ kiÓm tra chÊt lîng ®Êt � vÏ b¶n ®å � x©y dùng kÕ ho¹ch sö dông ®Êt � ph¸t giÊy chøng nhËn së h÷u ®Êt � cè vÊn cho ban chØ ®¹o ch¬ng tr×nh 327

KhuyÕn nghÞ 1. Dù ¸n cÇn nghiªn cøu ®Ó tiÕp cËn víi DoLM ®Ó trao ®æi th«ng tin vÒ quy ho¹ch sö dông ®Êt còng nh ®Ó thùc hiÖn ch¬ng tr×nh 327.

2. Dù ¸n cÇn vËn ®éng DoLM xóc tiÕn viÖc ph¸t giÊy chøng nhËn së h÷u ®Êt cho nhãm môc tiªu cña dù ¸n, ®©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt trong hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông.

Nguån th«ng tin: ¤ng S¬n, phã gi¸m ®èc DPI - §¨k L¨k

Thµnh lËp: 1996 (Së Quan hÖ Kinh tÕ quèc tÕ hîp nhÊt víi Uû ban KÕ ho¹ch)

T çch ph¸p lý Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t

Nguån vèn Ng©n s¸ch Nhµ níc

C¬ cÊu tæ chøc 1 gi¸m ®èc + 2 phã gi¸m ®èc; 7 ban víi 40 çn bé: hµnh chÝnh, tæng hîp, kinh tÕ, v¨n ho¸-x· héi, kinh tÕ quèc tÕ, kÕ ho¹ch kinh doanh, ®¸nh gi¸ dù ¸n; çc v¨n phßng cÊp huyÖn víi 3-7 çn bé mçi v¨n phßng.

Môc tiªu Cè vÊn cho UBND tØnh trong çc vÊn ®Ò kÕ ho¹ch vµ ®Çu t

Ho¹t ®éng � thu thËp d÷ liÖu � chuÈn bÞ lªn kÕ ho¹ch

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn ®Ò xuÊt mét buæi gÆp DPI ®Ó th¶o luËn vÒ çc chiÕn lîc quy ho¹ch gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò qu¶n lý tµi nguyªn.

Nguån th«ng tin � ¤ng BÝnh, DARD - §¨k L¨k � ¤ng Linh, DoLISA - §¨k L¨k � UBND §¨k L¨k - b¸o ço vÒ ch¬ng tr×nh HEPA (25/12/96)

Thµnh lËp 1995

T çch ph¸p lý Ch¬ng tr×nh trung ¬ng g¾n víi MoLISA

Nguån vèn §Çu t vµo §¨k L¨k tõ 1995

Trung ¬ng: 42 tû ®ång

of 61

Ban qu¶n lý §Þnh canh ®Þnh c vµ vïng kinh tÕ míi

UBND §¨k L¨k: 9,2 tû ®ång

C¬ cÊu tæ chøc UBND, DoLISA, DARD, DPI vµ VBP thµnh lËp nªn ban chØ ®¹o cÊp tØnh vµ huyÖn, chÞu tr¸ch nhiÖm c¶ vÒ Ch¬ng tr×nh §Þnh canh ®Þnh c vµ ch¬ng tr×nh 120. Chñ tÞch UBND huyÖn quyÕt ®Þnh viÖc cho vay ®îc ®Ö tr×nh lªn tõ UBND cÊp x·. MÆt tµi chÝnh do VBP qu¶n lý.

Môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo

Ho¹t ®éng � x¸c ®Þnh çc hé "®ãi" vµ "nghÌo" � cho ngêi nghÌo vay víi l·i suÊt thÊp � hç trî qu¸ tr×nh giao ®Êt


Trong thêi gian tõ th¸ng1/95 ®Õn th¸ng 9/96 cã 25 115 hé ®· nhËn ®îc çc kho¶n vay (7,5% cho çc hé "®ãi" vµ 23,9% cho çc hé "nghÌo"). ë huyÖn L¨k míi chØ cã mét x· (Bong Krang) nhËn ®îc kho¶n vay trÞ gi¸ 153 triÖu ®ång. KÝch cì trung b×nh cña kho¶n vay: 1,67 triÖu ®ång mét gia ®×nh. L·i suÊt: 0,9-1,2%/th¸ng. Thêi h¹n vay: 1-2 n¨m (çc kho¶n vay chèng "®ãi"); 3-5 n¨m (çc kho¶n vay chèng "nghÌo").

§iÓm m¹nh � ng©n s¸ch lín � c¬ cÊu tæ chøc s©u réng

§iÓm yÕu � chËm trÔ trong viÖc thanh to¸n � "thãi quan liªu" � Ýt tiÕp cËn ®îc çc hé "®ãi"

C¬ héi � c¬ cÊu tæ chøc vµ ng©n s¸ch hiÖn t¹i cã tiÒm n¨ng cho nh÷ng ho¹t ®éng trong t¬ng lai

Nguy c¬ � l·i suÊt thÊp cã thÓ ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn nh÷ng hÖ thèng kh¸c víi l·i suÊt kh«ng trî cÊp

KhuyÕn nghÞ 1. Dù ¸n cÇn thö "cè vÊn" cho ban chØ ®¹o HEPA nh»m hç trî viÖc ®Çu t cho çc ph¬ng ph¸p liªn quan ®Õn qu¶n lý tµi nguyªn

2. Dù ¸n cã thÓ xem xÐt sö dông c¬ cÊu HEPA ®Ó trùc tiÕp cho vay çc kho¶n liªn quan ®Õn qu¶n lý tµi nguyªn.

Nguån th«ng tin ¤ng Hïng, phã gi¸m ®èc Ban ë §¨k L¨k

Thµnh lËp 1996

T çch ph¸p lý MARD (hîp nhÊt cña Së Di d©n vµ ph¸t triÓn vïng kinh tÕ míi vµ Uû ban D©n téc thiÓu sè vµ §Þnh canh ®Þnh c)

Nguån vèn MARD vµ UBND tØnh

C¬ cÊu tæ chøc Ban lµm viÖc phèi hîp chÆt chÏ víi çc phßng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n cÊp huyÖn díi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña DARD cÊp tØnh vµ Së §Þnh canh ®Þnh c vµ NEZ.

96 çn bé ë tØnh §¨k L¨k (64 çn bé ë vïng n«ng th«n)

Môc tiªu Thùc hiÖn çc ch¬ng tr×nh chÝnh phñ liªn quan ®Õn diÖn tÝch ®Þnh c cña d©n di c

Ho¹t ®éng � cè vÊn cho UBND, DPI vµ DARD cÊp tØnh trong viÖc quy ho¹ch nh÷ng vïng ®· lùa chän

� cè vÊn cho dÞch vô khuyÕn n«ng cña DARD cho nh÷ng vïng ®· lùa chän � thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ ë nh÷ng vïng ®· lùa chän � nghiªn cøu çc m« h×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo

HÖ thèng TiÕt kiÖm vµ TÝn Lµ thµnh viªn ban chØ ®¹o cña ch¬ng tr×nh 327 vµ ch¬ng tr×nh Xo¸ ®ãi gi¶m

of 61

Uû ban D©n téc vµ MiÒn nói (CEMMA)

Ch¬ng tr×nh 327 (§¨k L¨k)

dông nghÌo, ban cã thÓ khuyÕn nghÞ víi UBND nªn cho ai vay.

KhuyÕn nghÞ Do Ban kh«ng ho¹t ®éng ë vïng dù ¸n (nh»m tr¸nh chång chÐo chøc n¨ng), Dù ¸n cÇn thêng xuyªn th«ng b¸o cho ban vÒ çc kÕ ho¹ch vµ ho¹t ®éng cña dù ¸n.

Nguån th«ng tin � Bµ HuyÒn, CEMMA - Vô Hîp t¸c Quèc tÕ, Hµ néi � Bµ Chóc, CEMMA, Hµ néi

Thµnh lËp 1993 nh mét bé ®éc lËp

T çch ph¸p lý Bé

Nguån vèn Ng©n s¸ch Nhµ níc vµ ODA (vÝ dô Liªn hîp quèc)

C¬ cÊu tæ chøc Bé trëng - 2 thøc trëng - 5 cè vÊn - 6 vô - çc v¨n phßng cÊp tØnh - çc v¨n phßng cÊp huyÖn ë mét sè vïng.

Môc tiªu Thùc hiÖn chÝnh s¸ch chÝnh phñ liªn quan ®Õn d©n téc thiÓu sè vµ miÒn nói.

Ho¹t ®éng � hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông � trî cÊp céng ®ång (toµn quèc 500 p.a.)


UNICEF ®· tµi trî mét ch¬ng tr×nh ®îc thùc hiÖn cïng víi héi phô n÷ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn S/C cho phô n÷ d©n téc thiÓu sè.

UNDP ®· tµi trî mét ch¬ng tr×nh (xem UNDP)

§iÓm m¹nh � tiÕp cËn ®îc ng©n s¸ch nhµ níc vµ çc nhµ tµi trî quèc tÕ � liªn kÕt víi héi phô n÷

§iÓm yÕu � Ýt n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn

C¬ héi � hç trî tµi chÝnh cho çc dù ¸n céng ®ång ë vïng d©n téc

Nguy c¬ � thµnh kiÕn vÒ chÝnh trÞ

KhuyÕn nghÞ 1. Dù ¸n cÇn xem xÐt vËn ®éng CEMMA trÝch mét Ýt vèn cho vïng dù ¸n x©y dùng nhµ chung céng ®ång

2. Dù ¸n cÇn th«ng tin cho CEMMA vÒ tiÕn ®é c«ng viÖc vµ chiÕn lîc nã x©y dùng nªn ®èi víi ngêi d©n téc thiÓu sè.

Nguån th«ng tin ¤ng TuÊn, ®iÒu phèi viªn ch¬ng tr×nh 327 (§¨k L¨k)

Thµnh lËp 1992, xem xÐt l¹i n¨m 1995

T çch ph¸p lý Ch¬ng tr×nh Trung ¦¬ng

Nguån vèn Ng©n s¸ch nhµ níc, ViÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc, UBND tØnh

C¬ cÊu tæ chøc Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng cè vÊn cho Ban chØ ®¹o cÊp tØnh ®øng ®Çu lµ phã chñ tÞch UBND tØnh, çc thµnh viªn kh¸c: DARD, DoF,DoLM vµ DPI; Ban chØ ®¹o qu¶n lý cÊp huyÖn ®îc tæ chøc gièng ban chØ ®¹o cÊp tØnh. ViÖc thùc hiÖn do L©m trêng ®¶m nhiÖm.

Môc tiªu B¶o vÖ vµ trång rõng

Ho¹t ®éng � x¸c ®Þnh nh÷ng diÖn tÝch phï hîp ®Ó b¶o vÖ vµ trång rõng � cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt (cho ®Õn nay 251 681 hecta ®Êt

of 61

4.2 Çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh

Quü TÝn dông Nh©n d©n (PCF)

rõng, trong ®ã 76% cho ngêi d©n téc) � trî cÊp vµ cho vay çc thµnh viªn tham gia ch¬ng tr×nh


Chi phÝ cho mét hÐc ta trång rõng lµ 1,7 triÖu ®ång VN, trong ®ã 300 - 400 ngh×n ®ång ®îc ph©n bæ cho çc thµnh phÇn tham gia th«ng qua viÖc thanh to¸n tiÒn mÆt vµ gi÷ l¹i hiÖn vËt (c©y trång, ph¸t n¬ng). Çc thµnh phÇn tham gia ký hîp ®ång thêi h¹n 30-50 n¨m. Canh t¸c n«ng nghiÖp trªn çc diÖn tÝch trång rõng cã thÓ thùc hiÖn ®îc trong kho¶ng 8-10 n¨m. CÊu phÇn tÝn dông cho ®Çu t n«ng nghiÖp ®îc ban chØ ®¹o cÊp tØnh vµ ban qu¶n lý cÊp huyÖn trùc tiÕp ®a ra vµ thùc hiÖn. Giao ®Êt cho tõng nhãm 15-20 gia ®×nh (200-300 ha).

30% çc hé gia ®×nh ë §¨k Ph¬i tham gia. 6 nhãm gåm 14 gia ®×nh ®· nhËn 493 ha ®Êt rõng.

§iÓm m¹nh � nguån thu nhËp tiÒn mÆt cho ngêi nghÌo n«ng th«n

§iÓm yÕu � çc kho¶n trî cÊp ®îc cÊp nöa n¨m mét lÇn, kh«ng khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm

C¬ héi � tiÒm n¨ng to lín trong viÖc giao ®Êt vµ vèn

Nguy c¬ � Giao ®Êt vµ ch¬ng tr×nh trî cÊp vµ tÝn dông cã thÓ kh«ng cã ¶nh hëng bÒn v÷ng ®Õn ngêi nghÌo hoÆc tµi nguyªn thiªn nhiªn do b¸n ®Êt tr¸i phÐp vµ du canh tiÕp diÔn

KhuyÕn nghÞ 1. Giao ®Êt vµ ®¨ng ký lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt quan träng nhÊt ®Ó kÕ ho¹ch tiÕt kiÖm vµ tÝn dông cã thÓ ho¹t ®éng. Dù ¸n cÇn xem xÐt thóc ®Èy ch¬ng tr×nh 327 xóc tiÕn ch¬ng tr×nh giao ®Êt.

2. Dù ¸n cÇn s¾p xÕp hîp lý ho¸ çc biÖn ph¸p trî cÊp vµ cho vay trong t¬ng lai víi c«ng t¸c cña ch¬ng tr×nh 327 (vÝ dô nh thö nghiÖm t¹i chç çc kho¶n vay n«ng nghiÖp vµ n«ng l©m kÕt hîp cho thµnh viªn ch¬ng tr×nh 327, v.v...)

Nguån th«ng tin � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP) � B¾t kÞp (UN) � Bµ Ingrid Knutson, Cè vÊn hîp t¸c ph¸t triÓn cña ®¹i sø qu¸n Cana®a t¹i Hµ néi.

� ¤ng Andre Hotte, gi¸m ®èc DID t¹i ViÖt nam, Hµ néi � ¤ng Nghiªm, phã gi¸m ®èc Ng©n hµng Nhµ níc tØnh §¨k L¨k

Thµnh lËp 1993

T çch ph¸p lý Th«ng t ChÝnh phñ 390/TTG

Nguån vèn Vay cña Ng©n hµng Nhµ níc (SBV), VBA vµ Quü TÝn dông Trung ¬ng

Çc ng©n hµng quèc tÕ (WB, ADB)

Huy ®éng tiÕt kiÖm

C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Desjardins (trî gióp kü thuËt)

C¬ cÊu tæ chøc Dùa theo m« h×nh hÖ thèng tÝn dông phæ cËp ë Quebec, Cana®a. 800 quü tÝn dông nh©n d©n ë 44 tØnh víi 300 ngh×n thµnh viªn (h¬n 50% lµ phô n÷) vµ mét quü tÝn dông nh©n d©n ®Çu n·o ë trung ¬ng.

of 61

Ng©n hµng Phôc vô Ngêi nghÌo (VBP, §¨k L¨k)

SBV vµ UBND cÊp tØnh ®Ò xuÊt çc vïng cho viÖc triÓn khai PCF, mêi ngêi d©n ë ®ã thµnh lËp çc nhãm vµ xin phÐp ho¹t ®éng PCF.

§¹i biÓu cña çc thµnh viªn bÇu ra mét ban gi¸m s¸t vµ héi ®ång hµnh chÝnh ®Ó bÇu Ban gi¸m ®èc. Çc ®¬n xin vay quy m« nhá do ban gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh; nh÷ng kho¶n vay lín h¬n do héi ®ång hµnh chÝnh quyÕt ®Þnh, héi ®ång nµy còng nªu ra l·i suÊt, l¬ng cho nh©n viªn vµ çc quy ®Þnh chung.

Môc tiªu Gi÷ çc kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm vµ tÝn dông dùa trªn nhu cÇu cho çc hé gia ®×nh (møc thu nhËp trung b×nh)

Ho¹t ®éng � thµnh lËp çc nhãm tÝn dông ®Þa ph¬ng � b¸n cæ phiÕu � qu¶n lý tÝn dông � huy ®éng tiÕt kiÖm


Thèng kª quèc gia gi÷a n¨m 1996: 48 triÖu USD b»ng tiÒn göi, 67 triÖu USD lµ çc kho¶n d nî.

Çc nhãm gåm ®Õn 1000 hé ph¶i mua cæ phiÕu trÞ gi¸ 50 ngh×n ®ång tríc khi ®îc nhËn vay (l·i suÊt 2,2-2,5%); mét sè s¶n phÈm tiÕt kiÖm ®îc më tù do víi mäi ngêi (l·i suÊt tiÒn göi kho¶ng 1,5%. Çc kho¶n tiÕt kiÖm ®îc b¶o hiÓm víi B¶o ViÖt); ®èi víi çc kho¶n vay díi 1 triÖu ®ång th× kh«ng cÇn thÕ chÊp. Çc hé hoµn toµn tù do ®èi víi çc s¶n phÈm tÝn dông vµ tiÕt kiÖm ®îc ®Ò xuÊt. Kho¶n vay tèi ®a lµ 10% cæ phÇn cña c¶ nhãm.

ë tØnh §¨k L¨k: 17 PCF (Bu«n Ma Thuét: 3; Krong Pac 6, Krong Buk, 2, Krong Ana 1, Cu Yut 1; bu«n §«n 1, §¨k Mil 1) tæng sè çn bé nh©n viªn lµ 7000; 4 PCF do ngêi £®ª ®iÒu khiÓn, çc quü kh¸c do ngêi Kinh ®iÒu khiÓn; kho¶ng 15 tû ®ång (4 tû hïn vèn cña thµnh viªn + 10 tû vay cña SBV víi l·i suÊt 1,2%/th¸ng); 5% hïn vèn cña thµnh viªn ®îc b¶o vÖ.

§iÓm m¹nh � huy ®éng tiÕt kiÖm thµnh c«ng � h¹n møc tÝn dông linh ho¹t víi mét Ýt "thãi quan liªu" � c¬ cÊu tæ chøc kh«ng tËp trung � bÒn v÷ng vÒ tµi chÝnh vµ tæ chøc

§iÓm yÕu � kh«ng thÝch hîp víi ngêi nghÌo � çn bé thiÕu kiÕn thøc ng©n hµng

C¬ héi � PCF cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc ®Ó phôc vô c¶ ngêi nghÌo

Nguy c¬ � PCF cã thÓ lo¹i ngêi nghÌo ra khái çc nguån tÝn dông

KhuyÕn nghÞ HiÖn nay hÖ thèng PCF kh«ng thÝch hîp víi nhãm môc tiªu cña Dù ¸n; vµ hiÖn nay ë huyÖn L¨k kh«ng cã PCF nµo. Tuy nhiªn, PCF l¹i ho¹t ®éng qu¸ thµnh c«ng nªn kh«ng thÓ bá qua. V× vËy, vÒ l©u dµi Dù ¸n cÇn c©n nh¾c triÓn khai PCF ë vïng môc tiªu hay kÕt nèi nhãm môc tiªu víi PCF hiÖn cã. Çch nµo th× dù ¸n còng ph¶i tµi trî (tr¶ hoÆc cho vay chi phÝ ban ®Çu) cho çc thµnh viªn cña nhãm môc tiªu ®Ó vµo PCF. Çc thµnh viªn ®· lùa chän cã thÓ lµ nh÷ng n«ng d©n cÇn tiÕp cËn víi nh÷ng kho¶n vay dµi h¹n.

Nguån th«ng tin � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP) � B¾t kÞp (UN) � ¤ng An, gi¸m ®èc chi nh¸nh VBP ë §¨k L¨k � ¤ng Quèc, phã chñ tÞch UBND huyÖn L¨k � ¤ng Y Bang, chñ tÞch UBND x· §¨k Ph¬i

of 61

� §¸nh gi¸ tãm t¾t tµi chÝnh n«ng th«n ViÖt nam (1996)

Thµnh lËp th¸ng 8/1995 (chÝnh thøc), b¾t ®Çu ho¹t ®éng ®Çu n¨m 1996

T çch ph¸p lý th«ng t cña Thñ tíng ChÝnh phñ sè 525/TTG (mét phÇn cña ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña chÝnh phñ)

Nguån vèn Ng©n s¸ch nhµ níc vµ tØnh; huy ®éng tiÕt kiÖm vµ tµi trî

C¬ cÊu tæ chøc §Þnh chÕ tµi chÝnh ®éc lËp ë cÊp nhµ níc, tØnh vµ huyÖn. Thèng nhÊt víi VBA ®Ó sö dông c¬ së h¹ tÇng vµ nh©n sù cña VBA. ë §¨k L¨k mét trong sè çc phã gi¸m ®èc VBA lµm gi¸m ®èc VBP cÊp tØnh; hÖ thèng nµy còng nh vËy ë cÊp huyÖn khi VBP lµm viÖc víi uû ban ®¹i diÖn vÒ hµnh chÝnh. CÊp x·: uû ban xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ UBND lµm c«ng viÖc cña VBP.

Môc tiªu Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo th«ng qua viÖc cung cÊp tÝn dông kh«ng v× lîi nhuËn

Ho¹t ®éng � x¸c ®Þnh çc hé gia ®×nh môc tiªu � thóc ®Èy sù thµnh lËp cña çc nhãm t¬ng trî lÉn nhau � cung cÊp tÝn dông cho çc nhãm vµ gi¸m s¸t çc kho¶n vay


Çc nhãm t¬ng trî lÉn nhau tèi ®a gåm 10 hé ®îc thµnh lËp trong bu«n (do UBND th«ng qua dùa trªn danh s¸ch ngêi nghÌo); çc thµnh viªn bÇu trëng nhãm vµ xin vay dùa trªn kÕ ho¹ch kinh doanh.Uû ban Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo (UBND, héi n«ng d©n, héi phô n÷ vµ VBP) ®Ö tr×nh ®¬n xin vay vèn lªn UBND x·, UBND x· sÏ xem xÐt vµ chuyÓn tiÕp lªn VBP cÊp huyÖn. VBP sÏ chuyÓn kÕ ho¹ch kinh doanh cho Uû ban ®¹i diÖn hµnh chÝnh (do phã chñ tÞch UBND huyÖn ®øng ®Çu) ®Ó th«ng qua. ViÖc gi¶i ng©n vµ thanh to¸n do VBP hoÆc çn bé UBND thùc hiÖn. Trëng nhãm cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n ®óng cña thµnh viªn trong nhãm hä.

§iÒu kiÖn vay: l·i suÊt 0,8-1,2%/th¸ng; kh«ng thÕ chÊp; mét kho¶n vay hé gia ®×nh tèi ®a lµ 2,5 triÖu ®ång.; thêi h¹n thanh to¸n tèi ®a lµ 3 n¨m.

TØnh §¨k L¨k: 34 ngh×n hé ®· vay tæng sè lµ 44 tû ®ång.

HuyÖn L¨k: 2000 kho¶n vay víi trung b×nh 2 triÖu ®ång ®· gi¶i ng©n trong n¨m 1996 chñ yÕu cho s¶n xuÊt lóa vµ ch¨n nu«i lîn; tÊt c¶ ngêi vay ®Òu lµ nam giíi.

X· §¨k Ph¬i: 250 kho¶n vay (tæng trÞ gi¸ 198 triÖu ®ång) cho 141 hé thuéc 28 nhãm ®· ®îc gi¶i ng©n trong n¨m 95-96; trong sè 129 hé ®îc ph©n lo¹i lµ "rÊt ®ãi kÐm", 21 hé ®· xin vay vµ kh«ng nhËn ®îc kho¶n tÝn dông nµo.

§iÓm m¹nh � ph¹m vi ho¹t ®éng s©u réng � hç trî cña chÝnh phñ

§iÓm yÕu � l·i suÊt thùc ©m ®e do¹ kh¶ n¨ng tån t¹i bÒn v÷ng cña VBP � gi¸m s¸t kho¶n vay kh«ng hiÖu qu¶ (mét sè kho¶n vay ®Çu t kh«ng ®óng, vÝ dô nh cho cµ phª hay çc h¹ng môc xa xØ, hoÆc ®îc cho vay l¹i víi l·i suÊt cao h¬n)

� kh«ng tiÕp cËn ®îc ngêi nghÌo nhÊt v× nh÷ng ngêi kh¸ gi¶ vµ quyÒn thÕ h¬n bÞ l«i cuèn bëi çc kho¶n vay l·i suÊt thÊp

� ¶nh hëng chÝnh trÞ trong viÖc lùa chän ngêi cho vay � kh«ng khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm

C¬ héi � cßn nhiÒu vèn cã thÓ cho vay

Nguy c¬ � VBP ®ang lo¹i bít nh÷ng kÕ ho¹ch nhá víi møc l·i suÊt thùc tÕ h¬n (UNICEF, SCF, OXFAM)

� Çn bé VBA lµm viÖc cho VBP cã m©u thuÉn vÒ quyÒn lîi � nhiÒu c¬ héi tham nhòng vµ m¸nh khoÐ (vÝ dô trong viÖc lùa chän ngêi cho vay, viÖc cho vay l¹i kh«ng chÝnh thøc, v.v...)

of 61

Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt nam (VBA - §¨k L¨k)

KhuyÕn nghÞ VBP lµ mét ®èi tîng g©y tranh c·i rÊt nhiÒu. Nh÷ng ®¸nh gi¸ vµ c«ng bè gÇn ®©y trong lÜnh vùc tµi chÝnh n«ng th«n ë ViÖt nam nªu râ r»ng VBP ®îc xem lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh«ng bÒn v÷ng cã nguy c¬ ¶nh hëng ®Õn nh÷ng hÖ thèng S/C kh¸c. §iÒu nµy cÇn ®îc trao ®æi víi UBND, DARD vµ VBP cÊp x· vµ huyÖn ®Ó s¾p xÕp çc dÞch vô tÝn dông vµ khuyÕn n«ng ®Ó ngêi vay cã thÓ nhËn çc kho¶n vay céng dÞch vô bÒn v÷ng vµ ®óng thê× h¹n.

Nguån th«ng tin � B¾t kÞp (UN) � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP) � ¤ng ThÞnh, phã gi¸m ®èc VBA tØnh §¨k L¨k � §¸nh gi¸ tãm t¾t vÒ tµi chÝnh n«ng th«n ë ViÖt nam (1996)

Thµnh lËp 1988 (chÝnh thøc), b¾t ®Çu ho¹t ®éng vµo 1990

T çch ph¸p lý trùc thuéc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt nam

Nguån vèn Ng©n hµng Nhµ níc/Bé Tµi chÝnh

TiÒn göi tiÕt kiÖm

C¬ cÊu tæ chøc Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n trung ¬ng ë Hµ néi vµ çc v¨n phßng çc tØnh. 21 ngh×n nh©n viªn cña 2000 chi nh¸nh vµ tiÓu chi nh¸nh.

VBA §¨k L¨k cã ban gi¸m ®èc gåm 5 ngêi (kÓ c¶ gi¸m ®èc cña VBP) vµ 7 phßng ban (hµnh chÝnh, kÕ ho¹ch, tÝn dông, nh©n sù, kÕ to¸n, kiÓm tra néi bé, m¸y tÝnh); 38 chi nh¸nh huyÖn, do VBP cïng sö dông.

Môc tiªu Hç trî ph¸t triÓn ë çc vïng n«ng th«n

Ho¹t ®éng � cho vay trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp (th«ng qua héi phô n÷ vµ héi n«ng d©n)

� qu¶n lý tiÕt kiÖm � ng©n hµng lu ®éng � hç trî VBP

HÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông 7 triÖu hé gia ®×nh ®· nhËn vay cña VBA trong n¨m 1995 víi kÝch cì trung b×nh cña mét kho¶n vay lµ 118 USD. VBA chiÕm 90% tµi chÝnh chÝnh thøc ë n«ng th«n ViÖt nam.

H¹n møc tÝn dông (§¨k L¨k): vay ng¾n h¹n (tèi ®a 1 n¨m) víi l·i suÊt 1,25%/th¸ng; vay trung h¹n (1-5 n¨m) vµ dµi h¹n (h¬n 5 n¨m) víi l·i suÊt 1,35%th¸ng. L·i suÊt tiÒn göi: 1%/th¸ng.

L·i suÊt kho¶n vay cho kh¸ch hµng thµnh thÞ thÊp h¬n l·i suÊt kho¶n vay cho khu vùc n«ng th«n.

§iÓm m¹nh � çn bé cã chuyªn m«n � ph¹m vi ho¹t ®éng chÝnh thøc s©u réng � ®îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng � hç trî cña chÝnh phñ � tû lÖ cho vay çc hé t nh©n cao � h¬n 95% sè vay ®· thanh to¸n

§iÓm yÕu � kh«ng thÓ c¹nh tranh víi nh÷ng ngêi cho vay kh«ng chÝnh thøc (gia ®×nh, b¹n bÌ, ngêi chuyªn cho vay) ®· cho vay h¬n 70% tæng sè çc kho¶n vay trong n¨m 92-93 mÆc dï l·i suÊt cña VBA thÊp h¬n nhiÒu so víi l·i suÊt cña nh÷ng ngêi cho vay nÆng l·i

of 61

4.3 Çc tæ chøc quÇn chóng ë ViÖt nam

Héi N«ng d©n (FA - §¨k L¨k)

Héi Phô n÷ (WU - §¨k L¨k)

� chªnh lÖch 0,35% gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn göi kh«ng ®ñ � kh¸ch hµng kh«ng tiÕp cËn ®îc kho¶n vay nÕu kh«ng thÕ chÊp � "thãi quan liªu" vµ ®i l¹i khã kh¨n tíi chi nh¸nh huyÖn g©y nªn thu nhËp thÊp cho kh¸ch hµng n«ng th«n

� hÇu hÕt lµ kho¶n vay ng¾n h¹n � Ýt huy ®éng tiÕt kiÖm

C¬ h«i

Nguy c¬ � VBA phô thuéc vµo chÝnh s¸ch cña Ng©n hµng Nhµ níc (nhÊt lµ l·i suÊt)

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn nghiªn cøu trao ®æi víi VBA ®Ó tiÕp cËn tíi nguån vèn vay cho hÖ thèng S/C do mét trung gian thùc hiÖn. Dù ¸n cã thÓ ®ãng gãp mét quü b¶o ®¶m víi VBA

Thµnh lËp 1975

T çch ph¸p lý ChÝnh phñ ®· th«ng qua çc tæ chøc quÇn chóng

Nguån vèn chÝnh quyÒn trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng

C¬ cÊu tæ chøc Çc v¨n phßng cÊp nhµ níc, tØnh vµ huyÖn. Héi n«ng d©n ë x· g¾n liÒn víi UBND. ë huyÖn L¨k 60% n«ng d©n lµ thµnh viªn cña héi. V¨n phßng cã 3 nh©n viªn thêng trùc vµ 25 thµnh viªn ban chØ ®¹o; chñ tÞch lµ ngêi Mnong

Môc tiªu Hç trî thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch canh t¸c n«ng nghiÖp cña chÝnh phñ

Ho¹t ®éng � cè vÊn cho nhiÒu ban chØ ®¹o (ch¬ng tr×nh 327, HEPA) � çc dù ¸n n«ng nghiÖp (nh trång b«ng) � huy ®éng tiÕt kiÖm cho PCF ë vïng n«ng th«n. � tæ chøc cho n«ng d©n nh÷ng sù kiÖn ®Æc biÖt � trung gian hoµ gi¶i cho nh÷ng tranh chÊp ®Êt ®ai cña n«ng d©n � trung gian cho VBP vµ hîp t¸c víi DARD (dÞch vô khuyÕn n«ng)

HÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông Mét sè nhãm FA dµnh tiÒn gióp ®ì çc thµnh viªn trong nh÷ng lóc khã kh¨n. ¶nh h-ëng cña FA ®èi víi ch¬ng tr×nh giao ®Êt vµ 327 rÊt nhá mÆc dï çc thµnh viªn cña hä chÞu nhiÒu ¶nh hëng cña ch¬ng tr×nh nµy.

FA lµ mét thµnh viªn cè vÊn cña ban chØ ®¹o ch¬ng tr×nh HEPA. FA gióp n«ng d©n thµnh lËp nªn nh÷ng nhãm ®Ó tiÕp cËn kho¶n vay cña VBP. FA toµn quèc ®· nhËn 40 tû ®ång ViÖt nam tõ quü VBP ®Ó cho çc nhãm n«ng d©n vay l¹i. ë §¨k L¨k, 700 triÖu ®ång ®· ®îc ®em cho çc nhãm n«ng d©n nghÌo vay. Nh©n viªn FA còng gi¸m s¸t viÖc thanh to¸n, nh÷ng ngêi nµy sau ®ã nép tiÒn cho VBP.

Tõ th¸ng 5/1996, FA cßn lµ thµnh viªn cña çc uû ban huy ®éng tiÕt kiÖm ë cÊp huyÖn do chÝnh phñ ph¸t ®éng. Hä vËn ®éng nh÷ng gia ®×nh kh¸ gi¶ tµi trî hoÆc göi tiÕt kiÖm vµo PCF, VBP hoÆc VBA. 5% nguån vèn huy ®éng ®îc tr¶ cho nh÷ng ngêi huy ®éng nh mét biÖn ph¸p khuyÕn khÝch.

Nguån th«ng tin ¤ng Tµi, chñ tÞch héi n«ng d©n §¨k L¨k

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn xem xÐt vÊn ®Ò hîp t¸c víi héi n«ng d©n theo çch thøc t¬ng tù nh víi héi phô n÷.

of 61

4.4 Çc tæ chøc vµ dù ¸n quèc tÕ

Dù ¸n trång rõng ë çc tØnh Hµ B¾c vµ L¹ng S¬n

Nguån th«ng tin � Bµ NguyÔn ThÞ ThuÇn, chñ tÞch WU - tØnh §¨k L¨k � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP) � §¸nh gi¸ c¬ chÕ vµ ¶nh hëng cña tÝn dông (UNICEF) � Bµ E. Furniss (UNICEF, Hµ néi)

Thµnh lËp 1975; tõ n¨m 1987 tham gia vµo çc ch¬ng tr×nh tù hç trî

T çch ph¸p lý ChÝnh phñ ®· th«ng qua çc tæ chøc quÇn chóng

Nguån vèn Çc nhµ tµi trî vµ çc ch¬ng tr×nh chÝnh phñ

C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y tæ chøc ë tÊt c¶ çc cÊp hµnh chÝnh: trung ¬ng, tØnh, huyÖn, x·, bu«n. Kho¶ng 11 triÖu thµnh viªn ë ViÖt nam.

Môc tiªu � hç trî thùc hiÖn çc ch¬ng tr×nh chÝnh phñ � tæ chøc cho phô n÷ tù hç trî

Ho¹t ®éng � h¬n 50 000 nhãm tiÕt kiÖm phô n÷ ë ViÖt nam � h¬n 12 ®èi t¸c quèc tÕ trong hÖ thèng S/C (nh CARE, UNICEF, SCF) � hîp t¸c víi VBA, VBP, ch¬ng tr×nh 120, v.v... � gi¸o dôc cho phô n÷


Thµnh viªn hoÆc nh÷ng ngêi t×nh nguyÖn cña WU vËn ®éng phô n÷ ë cÊp lµng x· lËp nªn nh÷ng nhãm t¬ng trî lÉn nhau. Tuú thuéc vµo chÝnh s¸ch tÝn dông cña tæ chøc ®èi t¸c cña WU, çc nhãm nµy sÏ b¾t ®Çu b»ng viÖc huy ®éng tiÕt kiÖm hoÆc trùc tiÕp tiÕp cËn kho¶n vay; nhiÒu hÖ thèng kÕt hîp tiÕt kiÖm b¾t buéc vµ kho¶n vay.

Tõ n¨m 1995, WU §¨k L¨k ®· cïng víi UNICEF triÓn khai 21 nhãm S/C ë 5 x· huyÖn Cumgar cho çc bµ mÑ nghÌo thuéc nhiÒu nhãm d©n téc kh¸c nhau. WU còng chuyÓn mét sè kho¶n vay cña ch¬ng tr×nh 120.

§iÓm m¹nh � ph¹m vi ho¹t ®éng rÊt réng ë vïng n«ng th«n � nhiÒu n¨m kinh nghiÖm lµm viÖc trong çc hÖ thèng S/C

§iÓm yÕu � thiÕu tr×nh ®é qu¶n lý tÝn dông ë cÊp x· vµ cÊp huyÖn\ � mét sè thµnh viªn WU v× ®éng c¬ chÝnh trÞ � phô thuéc vµo nguån vèn bªn ngoµi

C¬ héi � WU lµ "çi cöa" cho phô n÷ ë vïng n«ng th«n

Nguy c¬ � träng tr¸ch cña WU trong hÖ thèng S/C cã vÎ bÞ qu¸ t¶i

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn nghiªn cøu hîp t¸c víi WU ®Ó thùc hiÖn hÖ thèng S/C ë huyÖn L¨k ®Æc biÖt gi¶i quyÕt nhu cÇu cña nhãm môc tiªu vµ thùc hiÖn môc tiªu cña dù ¸n, tøc lµ kÕt hîp çc vÊn ®Ò qu¶n lý tµi nguyªn, gi¸o dôc, tµi chÝnh vµ y tÕ.

Nguån th«ng tin � ¤ng Hubertus Kreienhorst � Tãm t¾t dù ¸n (Dù ¸n trång rõng...) � Nghiªn cøu kh¶ thi dù ¸n (Dù ¸n trång rõng..., 1994)

Thµnh lËp Th¸ng 11 n¨m 1995

T çch ph¸p lý Hîp t¸c gi÷a MARD (l©m nghiÖp) vµ KfW (§øc) víi cè vÊn níc ngoµi (GFA m.B.H - §øc)

Nguån vèn KfW: 10 triÖu DM; MARD: 1,629 triÖu DM

of 61

CARE quèc tÕ

C¬ cÊu tæ chøc Uû ban chØ ®¹o dù ¸n quèc gia (MARD + UBND tØnh) - Gi¸m ®èc dù ¸n - Cè vÊn n-íc ngoµi - Gi¸m ®èc dù ¸n ë cÊp tØnh - Gi¸m ®èc dù ¸n ë cÊp huyÖn - nh©n viªn thùc ®Þa

Môc tiªu Trång rõng vµ qu¶n lý bÒn v÷ng rõng trªn kho¶ng 12000 ha ®Êt ®îc ph©n lo¹i lµ ®Êt rõng ë çc tØnh Hµ B¾c vµ L¹ng S¬n.

Ho¹t ®éng � quy ho¹ch sö dông ®Êt vi m« cã sù tham gia cña ngêi d©n � trång rõng � hÖ thèng tiÕt kiÖm cho nh÷ng ngêi chñ ®Êt � hÖ thèng tÝn dông trång c©y ¨n qu¶ (dù kiÕn 1/1998) � HÖ thèng n©ng cao ch¨n nu«i (dù kiÕn 9/1997).


Do MARD, MPI vµ KfW kh«ng thèng nhÊt çc ®iÒu kiÖn kho¶n vay cho ch¬ng tr×nh trång c©y ¨n qu¶, hiÖn nay kh«ng cã hÖ thèng tÝn dông nµo ®îc sù hç trî cña dù ¸n. Nh÷ng ngêi së h÷u ®Êt s½n sµng trång rõng trªn nh÷ng diÖn tÝch ®Æc biÖt ®-îc nhËn 200 DM/ha (tèi ®a 2 ha/chñ) vµ çc ®Çu vµo tù do. Sè tiÒn ®îc tr¶ vµo tµi kho¶n tiÕt kiÖm cña chñ ®Êt, ngêi nµy sÏ ®îc rót ra 10% gèc + l·i mçi n¨m mét lÇn vµo th¸ng 4 (sè tiÒn tiÕt kiÖm ph¶i ®îc göi Ýt nhÊt lµ 8 n¨m). C©y trång trong ®ã sÏ thuéc vÒ chñ ®Êt.

§iÓm m¹nh � c¬ cÊu dù ¸n rÊt râ rµng � ®Çu t ®¸ng kÓ � cÊu phÇn tiÕt kiÖm thu hót chñ ®Êt vµ lµm t¨ng c¶m gi¸c së h÷u vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi rõng

§iÓm yÕu � Ýt linh ho¹t trong ph¬ng thøc ho¹t ®éng

C¬ héi � ph¬ng ph¸p "trång c©y nµo rµo c©y Êy" hoµn toµn míi

Nguy c¬ � ph¬ng thøc ho¹t ®éng cã thÓ kh«ng thÝch hîp ë çc vïng s©u vïng xa n¬i Ýt ngêi vµ nguån vèn h¬n.

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn nghiªn cøu ®i th¨m quan vïng dù ¸n trång rõng ®Ó häc hái thªm vÒ quy ho¹ch sö dông ®Êt vi m« vµ ph¬ng ph¸p "trång c©y nµo rµo c©y ©ý". Còng nªn mêi çc ®¹i diÖn cña ch¬ng tr×nh 327 ë tØnh §¨k L¨k ®i cïng.

Nguån th«ng tin � Paula Kelly, gi¸m ®èc CARE miÒn nam ViÖt nam, v¨n phßng HCMC � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP 1996)

Thµnh lËp tõ 1991 b¾t ®Çu ho¹t ®éng ë ViÖt nam

T çch ph¸p lý tæ chøc phi chÝnh phñ quèc tÕ

Nguån vèn CARE óc

C¬ cÊu tæ chøc 1 v¨n phßng Hµ néi, 1 v¨n phßng HCMC víi mét sè nh©n viªn ViÖt nam vµ chuyªn gia níc ngoµi. ¤ng Brian Doolan lµ gi¸m ®èc CARE quèc tÕ t¹i ViÖt nam.

Môc tiªu n©ng cao møc sèng cña nh÷ng ngêi nghÌo

Ho¹t ®éng � ph¸t triÓn doanh nghiÖp cì nhá � hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông � ph¸t triÓn céng ®ång � cñng cè thÓ chÕ � çc dù ¸n cÊp thiÕt vµ y tÕ (§¨k L¨k ®îc c©n nh¾c chän lµm n¬i thùc hiÖn ch¬ng tr×nh chèng sèt rÐt cña CARE)

TiÕt kiÖm vµ tÝn dông CARE ®Ò cao tÇm quan träng cña viÖc ®µo t¹o vµ lËp kÕ ho¹ch kinh doanh ®óng ®¾n cho çc hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông cña tæ chøc nµy. §èi t¸c ë ®Þa ph¬ng th-êng lµ héi phô n÷ vµ çc nhãm tiÕt kiÖm phô n÷ (10-15 thµnh viªn trong 1 nhãm).

of 61

Tæ chøc ph¸t triÓn vµ d©n sè quèc tÕ (PDI)

Çc çn bé héi phô n÷ cÊp huyÖn nãi chung n¾m b¾t râ vÒ S/C nhng ë cÊp x· cßn cÇn nhiÒu ®µo t¹o. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ mét lÜnh vùc hä cÇn ph¶i häc hái nhiÒu. Kinh nghiÖm vÒ S/C víi çc nhãm d©n téc thiÓu sè lµ kh¶ quan, tuy nhiªn nãi chung hä cÇn nhiÒu ®µo t¹o vµ hç trî h¬n ®Ó triÓn khai. TiÕt kiÖm b¾t buéc nh×n chung kh¸ thµnh c«ng. L·i suÊt cho çc kho¶n vay cao h¬n ng©n hµng nhng ngêi d©n vÉn chÊp nhËn do hä cã thÓ vay ngay khi cÇn. Ngoµi ra, ngêi d©n cho vay tiÒn riªng cña hä víi mét møc l·i suÊt cao h¬n nhiÒu (kho¶ng 3%/th¸ng). Kh«ng cÇn thÕ chÊp. VÒ vèn tÝn dông, mçi huyÖn nghÌo ®îc lùa chän ®îc ph©n bæ 40 ngh×n USD. Trong mét sè dù ¸n, nguån vèn nµy ®îc rót ra sau mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh.

ViÖc lËp kÕ ho¹ch kinh doanh lµ tèi cÇn thiÕt cho mét hÖ thèng S/C tèt. PhÇn lín çc nhãm phô n÷ lu«n lu«n vay cho cïng mét ho¹t ®éng vµ cïng mét kho¶n vay. Do ®ã, CARE khuyÕn khÝch nh÷ng ý tëng míi kh«ng ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ: rñi ro thÊp, thanh to¸n sím, luång chu chuyÓn tiÒn mÆt tèt.

CARE ph¸t triÓn hÖ thèng M+E riªng cña hä cho tiÕt kiÖm vµ tÝn dông vµ ph¸t hµnh çc sæ tay kÕ ho¹ch kinh doanh.

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn nghiªn cøu hîp t¸c víi CARE trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn mét hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông dùa trªn qu¶n lý tµi nguyªn ë vïng môc tiªu. Bµ Kelly ®· biÓu lé sù quan t©m. §Æc biÖt, çc khÝa c¹nh kÕ ho¹ch kinh doanh cã thÓ lµ mèi quan t©m cho dù ¸n.

Nguån th«ng tin � ¤ng J.R.Kurtf vµ «ng D.J.MacNeil, PDI - Hµ néi � Tæ chøc ph¸t triÓn vµ d©n sè quèc tÕ (12/1996) � Dù ¸n kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh ViÖt nam 1997 (Héi Liªn hiÖp phô n÷ ViÖt nam)

Thµnh lËp 1989 (§«ng Nam ¸)

T çch ph¸p lý Chi nh¸nh quèc tÕ ®éc lËp cña HiÖp héi Ph¸t triÓn Céng ®ång vµ d©n sè (PDA) cña Th¸i lan; tæ chøc phi chÝnh phñ phi lîi nhuËn

Nguån vèn AusAid, UNFPA, quü MacArthur

C¬ cÊu tæ chøc V¨n phßng Hµ néi víi 3 chuyªn gia níc ngoµi (gi¸m ®èc vµ ®iÒu hµnh) víi sù hç trî cña çc nh©n viªn trong níc. Çc ch¬ng tr×nh ®îc thùc hiÖn víi çc tæ chøc quÇn chóng ®Þa ph¬ng (héi phô n÷, ®oµn thanh niªn)

Môc tiªu KÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo th«ng qua çc biÖn ph¸p ph¸t triÓn liªn kÕt n«ng th«n

Ho¹t ®éng � çc dù ¸n y tÕ (AIDS, kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh v.v...) � çc dù ¸n an toµn l¬ng thùc � çc dù ¸n t¨ng thu nhËp vµ tµi chÝnh vi m« � çc dù ¸n b¶o vÖ m«i trêng

TiÕt kiÖm vµ tÝn dông HiÖn t¹i cã 2 hÖ thèng S/C ®ang thùc hiÖn víi sù hîp t¸c cña Héi Liªn HiÖp Phô n÷ ViÖt nam. Trong c¶ hai ch¬ng tr×nh, vèn b¶o ®¶m 50 ngh×n USD göi ë Ng©n hµng N«ng nghiÖp hoÆc Ng©n hµng Phôc vô ngêi nghÌo ®Ó gi¶m bít rñi ro khi cho çc nhãm phô n÷ môc tiªu vay. H¬n 16 ngh×n kho¶n vay ®· ®îc thùc hiÖn. Cã th«ng tin chi tiÕt vÒ Dù ¸n KÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh do AusAid tµi trî: çc cÊu phÇn cña ch¬ng tr×nh bao gåm kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, søc khoÎ céng ®ång, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, t liÖu th«ng tin/gi¸o dôc/truyÒn th«ng, khuyÕn n«ng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh (çc nhãm tiÕt kiÖm phô n÷ cho çc kho¶n vay ç nh©n vµ céng ®ång: n«ng nghiÖp, dông cô y tÕ, dông cô s¶n xuÊt)

§iÓm m¹nh � kinh nghiÖm s©u réng vÒ çc dù ¸n søc khoÎ phô n÷, an toµn l¬ng thùc vµ

of 61

Quü B¶o vÖ TrÎ em (UK)

t¨ng thu nhËp ë n«ng th«n ViÖt nam � lµ ®èi t¸c cña héi phô n÷ vµ ®oµn thanh niªn còng nh cña nhiÒu tæ chøc tµi trî quèc tÕ

� cã kinh nghiÖm ho¹t ®éng nh mét tæ chøc trung gian trong hÖ thèng Vay céng DÞch vô

� nh©n viªn cã chuyªn m«n ë cÊp quèc gia

§iÓm yÕu � sù bÒn v÷ng vÒ tµi chÝnh phô thuéc vµo nguån vèn bªn ngoµi cña çc dù ¸n � çc ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn céng ®ång ë vïng s©u vïng xa ®ßi hái ph¶i "r¶i" nh©n sù réng kh¾p.

C¬ héi � nh÷ng mèi quan hÖ hiÖn nay cña PDI víi çc tæ chøc ®Þa ph¬ng sÏ rÊt quý ®èi víi dù ¸n

� kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc cña PDI trong lÜnh vùc ph¸t triÓn céng ®ång vµ b¶o vÖ m«i trêng cã thÓ rÊt thÝch hîp víi çc môc tiªu cña dù ¸n.

Nguy c¬ � çn bé cña PDI cã thÓ qu¸ máng vÒ tr×nh ®é vµ ë çc vïng dù ¸n

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn xem xÐt thuª dÞch vô cña PDI ®iÒu tra nh÷ng liªn hÖ tiÒm n¨ng gi÷a çc vÊn ®Ò qu¶n lý tµi nguyªn vµ y tÕ ë x· §¨k Ph¬i. PDI cã thÓ ®a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ tµi chÝnh vi m« cã thÓ ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn y tÕ mµ cã thÓ n©ng cao trùc tiÕp kh¶ n¨ng qu¶n lý tµi nguyªn vµ ngîc l¹i.

Nguån th«ng tin � C« TrÞnh Thu H¬ng � Hå s¬ dù ¸n: Ch¬ng tr×nh B¾c Trung bé - Ch¬ng tr×nh TiÕt kiÖm vµ TÝn dông (SCF, 1996)

� ¶nh hëng cña tiÕt kiÖm vµ tÝn dông (SCF, 1996)

Thµnh lËp 1989 b¾t ®Çu ho¹t ®éng ë ViÖt nam

T çch ph¸p lý Tæ chøc quèc tÕ phi chÝnh phñ

Nguån vèn Quü B¶o vÖ TrÎ em UK cïa v¬ng quèc Anh: 100 ngh×n b¶ng Anh cho 1996/1997

C¬ cÊu tæ chøc V¨n phßng trô së ë Hµ néi; thùc hiÖn dù ¸n cïng víi héi phô n÷ cÊp huyÖn; ban qu¶n lý cÊp x·; çc nhãm tiÕt kiÖm cña phô n÷ cÊp bu«n lµng

Môc tiªu n©ng cao chÊt lîng ®êi sèng cña çc phô n÷ nghÌo vµ gia ®×nh hä

Ho¹t ®éng � hÖ thèng b¶o vÖ b»ng c©y ®íc (chèng lò lôt) � tiÕt kiÖm vµ tÝn dông � häc bæng cho trÎ em çc gia ®×nh nghÌo

TiÕt kiÖm vµ TÝn dông 5135 gia ®×nh ®· nhËn ®îc trî gióp ë ba huyÖn thuéc B¾c Trung bé ViÖt nam tõ n¨m 1993 ®Õn nay. 3188 trÎ em ®· nhËn ®îc häc bæng tõ lîi nhuËn l·i.

5-6 phô n÷ thµnh lËp mét nhãm t¬ng trî mçi th¸ng häp mét lÇn; hµng th¸ng tiÕt kiÖm b¾t buéc tèi thiÓu mçi thµnh viªn 5000 ®ång; ®¬n xin vay vèn ®îc xem xÐt trong nhãm vµ ®Ö tr×nh lªn ban qu¶n lý x· (®¹i diÖn cña héi phô n÷) lµ ngêi quyÕt ®Þnh gi¶i ng©n; do héi phô n÷ huyÖn vµ nh©n viªn SCF gi¸m s¸t.

Çc nguån vèn vay cña SCF dµnh cho çc ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp vµ tiÕt kiÖm nhãm dµnh cho nh÷ng trêng hîp cÊp thiÕt; møc trÇn cña kho¶n vay 1 triÖu ®ång/ngêi vay ®îc hoµn tr¶ vµo cuèi mçi thêi h¹n vay (kho¶n vay ®Çu chØ ®îc 500 ngh×n ®ång); thêi h¹n vay tèi ®a lµ 12 th¸ng; l·i suÊt 2%/th¸ng ®îc tr¶ hµng th¸ng sau 1 hoÆc 2 th¸ng ©n h¹n; lîi nhuËn tõ l·i suÊt ®îc sö dông lµm quü l¹m ph¸t (1%/th¸ng), chi phÝ hµnh chÝnh (0,5%/th¸ng); quü phßng rñi ro (0,3%/th¸ng) vµ häc bæng (0,2%/th¸ng).

Çc dÞch vô bæ sung: ®µo t¹o kü thuËt vµ x©y dùng nhËn thøc vÒ tiÕt kiÖm vµ tÝn

of 61

Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn cña Liªn hîp quèc (UNDP)

dông.

SCF rót l¹i 50% vèn sau 3 n¨m.

§iÓm m¹nh � chi phÝ thÊp, tiÕp cËn S/C dÔ dµng � ¶nh hëng tÝch cùc ®Õn phô n÷ nghÌo vµ gia ®inh hä

§iÓm yÕu � Ýt phô n÷ thÝch øng víi çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh chÝnh thøc � ph¹m vi ho¹t ®éng h¹n chÕ cho Ýt ng©n s¸ch

C¬ héi � SCF cã kinh nghiÖm quý b¸u víi çc nhãm d©n téc thiÓu sè � SCF cã quan hÖ chÆt chÏ víi héi phô n÷

Nguy c¬ � phô n÷ cã thÓ phô thuéc vµo sù trî gióp cña SCF � çc kho¶n cho vay ®Çu t cho phô n÷ lµm t¨ng khèi lîng c«ng viÖc

KhuyÕn nghÞ 1. Dù ¸n cÇn xem xÐt thuª dÞch vô cña SCF nh»m nghiªn cøu çc vÊn ®Ò cña phô n÷ vµ trÎ em ë vïng dù ¸n vµ x©y dùng çc chiÕn lîc gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò nµy trªn ph¬ng diÖn qu¶n lý tµi nguyªn. ViÖc nµy cÇn phèi hîp thùc hiÖn víi PDI.

2. Dù ¸n cã thÓ häc tËp kinh nghiÖm cña SCF ®èi víi d©n du canh: quyÒn së h÷u ®Êt vµ n«ng nghiÖp ®Þnh canh lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù thµnh c«ng cña hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông. H¬n n÷a, cÇn x©y dùng nhËn thøc vÒ tiÕt kiÖm vµ tÝn dông còng nh ®µo t¹o kü thuËt cho çc nhãm d©n téc thiÓu sè.

Nguån th«ng tin � ¤ng Dòng, nh©n viªn UNDP Hµ néi � UNDP vµ Tµi chÝnh vi m«: tãm t¾t ho¹t ®éng n¨m 1996 � ¤ng Servaas, cè vÊn UNDP, tØnh §¨k L¨k

Thµnh lËp 1989 t¹i ViÖt nam

T çch ph¸p lý hîp t¸c víi Uû ban D©n téc vµ MiÒn nói (CEMMA) vµ UBND 4 tØnh (kÓ c¶ tØnh §¨k L¨k)

Nguån vèn Liªn Hîp quèc

C¬ cÊu tæ chøc Çc chuyªn gia níc ngoµi cña UNDP ®· ®îc cö ®i 4 tØnh n¬i hä lµm viÖc víi mét c¬ quan cña chÝnh phñ (Ban qu¶n lý ®Þnh canh ®Þnh c ë §¨k l¨k)

Môc tiªu Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo trong çc d©n téc thiÓu sè

Ho¹t ®éng � cñng cè n¨ng lùc cña çc d©n téc thiÓu sè (vÝ dô tµi chÝnh vi m« cho çc dù ¸n an toµn l¬ng thùc).

� Giíi thiÖu kÕ ho¹ch tham gia cho çc c¬ cÊu tæ chøc cña chÝnh phñ (UBND)

� N©ng cao ®µo t¹o ®éi ngò gi¸o viªn

TiÕt kiÖm vµ tÝn dông PRA ®îc thö nghiÖm ë çc bu«n trong mét x· ®· ®îc lùa chän; ngêi d©n trong bu«n lËp kÕ ho¹ch cho hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông cïng víi mét cè vÊn; UNDP, UBND tØnh vµ ngêi d©n trong bu«n ®ãng gãp vµo quü tÝn dông; çc ®iÒu kiÖn vay do ngêi d©n tù x©y dùng; çc nhãm t¬ng trî qu¶n lý vµ gi¸m s¸t kho¶n vay; UNDP gi¸m s¸t ch¬ng tr×nh; Ban chØ ®¹o ph¸t triÓn (gåm ®¹i biÓu cña héi phô n÷, ®oµn thanh niªn, UBND vµ nhãm môc tiªu) cÊp bu«n, huyÖn vµ tØnh gãp phÇn vµo viÖc lËp kÕ ho¹ch.

ë tØnh §¨k L¨k: 21 ngh×n USD cho hÖ thèng S/C ë 4 x·.

§iÓm m¹nh � çn bé cã chuyªn m«n � nguån vèn bÒn v÷ng

of 61

UNICEF

C¬ héi � HÖ thèng S/C ë trong bu«n cã thÓ lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cho ch¬ng tr×nh qu¶n lý tµi nguyªn

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn thêng xuyªn liªn hÖ víi nh©n viªn UNDP ë trung ¬ng vµ cÊp tØnh ®Ó trao ®æi kinh nghiÖm vµ çc ph¬ng thøc hîp t¸c.

Nguån th«ng tin � Bµ E.R.Furniss, çn bé dù ¸n cao cÊp � §¸nh gi¸ c¬ chÕ tÝn dông vµ ¶nh hëng cña nã (UNICEF 1996)

Thµnh lËp 1989 (ViÖt nam)

T çch ph¸p lý ChÝnh phñ ViÖt nam vµ Liªn HiÖp Quèc

Nguån vèn Liªn HiÖp Quèc

C¬ cÊu tæ chøc V¨n phßng trô së ë Hµ néi víi çc cè vÊn níc ngoµi vµ nh©n viªn trong níc. Hîp t¸c víi WU trong khu vùc.

Môc tiªu Thùc hiÖn ch¬ng tr×nh "Nh÷ng sù kiÖn cho cuéc sèng" nh»m c¶i thiÖn t×nh tr¹ng y tÕ vµ gi¸o dôc cña ngêi nghÌo

Ho¹t ®éng � gi¸o dôc y tÕ � ®µo t¹o truyÒn th«ng � c¶i thiÖn tÝnh tr¹ng ®Õn trêng cña trÎ em � tiÕt kiÖm vµ tÝn dông

TiÕt kiÖm vµ tÝn dông Phèi hîp víi héi phô n÷, çc nhãm t¬ng trî ®îc thµnh lËp ë nh÷ng x· ®· ®îc lùa chän (hiÖn nay ®· cã ë 25 tØnh). Mçi x· nhËn ®îc nguån tÝn dông trÞ gi¸ 6 ngh×n USD cho 2000 thµnh viªn n÷. §iÒu kiÖn vay: thêi h¹n vay tèi ®a 12 th¸ng; kho¶n vay ®Çu tiªn = 400 ngh×n ®ång, kho¶n vay thø hai = 500 ngh×n, kho¶n vay thø ba = 600 ngh×n; l·i suÊt 2%/th¸ng. Thanh to¸n: th¸ng thø nhÊt vµ thø hai: chØ tr¶ l·i; tõ th¸ng thø ba ®Õn th¸ng cuèi cïng: thanh to¸n c¶ gèc vµ l·i theo tõng ®ît ®Òu nhau.

Lîi nhuËn tõ l·i suÊt ®îc sö dông: 30% cho quü l¹m ph¸t; 40% cho çc ho¹t ®éng khuyÕn khÝch; 20% cho hµnh chÝnh vµ 10% cho quü phßng rñi ro.

TiÕt kiÖm b¾t buéc: 5% kho¶n vay t¹i thêi ®iÓm gi¶i ng©n cho vay; 2000-5000 ®ång/th¸ng/thµnh viªn; cã thÓ cã çc kho¶n tiÕt kiÖm tù nguyÖn bæ sung; l·i suÊt tiÕt kiÖm 1,5-2%; çc nhãm qu¶n lý tiÕt kiÖm vµ cho vay trùc tiÕp çc héi viªn víi l·i suÊt 2-3,5%.

ë §¨k L¨k: hÖ thèng S/C víi WU ë huyÖn Cumgar

§iÓm m¹nh � ¶nh hëng tÝch cùc trong nhãm môc tiªu � huy ®éng tiÕt kiÖm tíi 60% kho¶n vay

§iÓm yÕu � Çc nhãm d©n téc thiÓu sè thêng g©y rñi ro kho¶n vay lín h¬n v× hä thiÕu s¸ng kiÕn trong ®Çu t s¶n xuÊt vµ bÞ miÔn cìng ph¶i vay tr¶ l·i.

� ChÊt lîng WU víi t çch ®èi t¸c ë çc tØnh kh¸c nhau � Phô n÷ thêng miÔn cìng sö dông quü phßng trêng hîp khÈn cÊp cña nhãm hä ®Ó gióp ®ì çc thµnh viªn ®ang cã nhu cÇu cÊp thiÕt

� ViÖc lùa chän çc nhãm môc tiªu do WU thùc hiÖn mµ kh«ng lu«n lu«n b¸m ch¾c vµo çc tiªu chÝ lùa chän

C¬ héi � kinh nghiÖm quý b¸u víi tµi chÝnh vi m« n«ng th«n còng nh çc kinh nghiÖm liªn quan ®Õn çc d©n téc thiÓu sè, y tÕ vµ gi¸o dôc.

Nguy c¬ � chÝnh s¸ch l·i suÊt cña chÝnh phñ dêng nh xo¸ bá ý ®Þnh cña UNICEF vµ çc tæ chøc phi chÝnh phñ kh¸c giíi thiÖu víi ngêi nghÌo gi¸ trÞ bÒn v÷ng vµ

of 61

Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn N«ng th«n miÒn nói ViÖt nam - Thuþ ®iÓn (MRDP)

®Ých thùc cña tÝn dông. � WU cã ¶nh hëng to lín ®Õn thµnh c«ng cña ch¬ng tr×nh nhng nã thêng xuyªn ho¹t ®éng cã ®éng c¬ chÝnh trÞ

KhuyÕn nghÞ Dù ¸n cÇn xem xÐt hîp t¸c víi UNICEF/WU ®Ó x©y dùng mét chiÕn lîc gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò y tÕ vµ ®¸p øng çc nhu cÇu S/C cho d©n du canh çc d©n téc thiÓu sè (vÝ dô ë huyÖn L¨k)

Trong bÊt cø biÖn ph¸p S/C nµo dù ¸n còng cÇn lu ý r»ng theo kinh nghiÖm cña UNICEF th× çc nhãm d©n téc thiÓu sè ë §¨k L¨k lµ nh÷ng kh¸ch hµng tÝn dông "khã kh¨n" vµ WU ®Þa ph¬ng cã nhu cÇu to lín vÒ ®µo t¹o qu¶n lý tÝn dông.

Nguån th«ng tin ¤ng Bïi §×nh To¹i, §iÒu phèi viªn MRDP, Hµ néi

Thµnh lËp 1991 (Ch¬ng tr×nh Hîp t¸c L©m nghiÖp ViÖt nam - Thuþ §iÓn)

1996 (Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn n«ng th«n miÒn nói)

T çch ph¸p lý Hîp t¸c cña SIDA víi MARD (l©m nghiÖp) ë miÒn b¾c ViÖt nam

Nguån vèn Tµi trî cña chÝnh phñ Thuþ §iÓn vµ MARD

1991-1995: 4 tû ®ång cho hÖ thèng tÝn dông

1996-2000: 24 tû ®ång cho hÖ thèng tÝn dông

C¬ cÊu tæ chøc Uû ban chØ ®¹o trung ¬ng - ban qu¶n lý cÊp tØnh (ë 5 tØnh miÒn b¾c) - Ban qu¶n lý cÊp huyÖn - ban qu¶n lý cÊp x· (®¹i biÓu cña çc lµng bÇu ra + çn bé khuyÕn n«ng); mçi ban qu¶n lý cã mét nhãm qu¶n lý tÝn dông; 10-15 gia ®×nh h×nh thµnh mét nhãm tÝn th¸c; vµi nhãm tÝn th¸c h×nh thµnh mét nhãm qu¶n lý tÝn dông trong lµng.

Môc tiªu Phñ xanh vïng ®åi s¶n xuÊt vµ duy tr× ®a d¹ng sinh th¸i, x· héi vµ v¨n ho¸. §Êt ®ai cÇn ph¶i ®îc qu¶n lý theo mét ph¬ng thøc bÒn v÷ng bëi çc gia ®×nh m¹nh ®îc ®¶m b¶o vÒ quyÒn së h÷u ®Êt ®ai.

Ho¹t ®éng � thóc ®Èy giao ®Êt vµ quy ho¹ch sö dông ®Êt cã sù tham gia cña ngêi d©n � xóc tiÕn hÖ thèng khuyÕn n«ng khuyÕn l©m theo nhu cÇu vµ hiÖu qu¶ vÒ chi phÝ � thùc hiÖn mét hÖ thèng tµi chÝnh n«ng th«n trô v÷ng � x©y dùng çc ph¬ng thøc / chÝnh s¸ch nh»m ®¶m b¶o c©n b»ng vÒ giíi � x©y dùng m¹ng líi th«ng tin vÒ thÞ trêng vµ ph¸t huy nh÷ng ý tëng kinh doanh t¸o b¹o

� cñng cè n¨ng lùc cña çc ®Þnh chÕ tham gia � cñng cè MARD trong viÖc truyÒn th«ng tin vµ cung cÊp mét kªnh truyÒn th«ng tõ ngêi n«ng d©n ®Õn bé

TiÕt kiÖm vµ TÝn dông Hîp t¸c víi VBA nh mét trung gian lµ rÊt khã kh¨n v× chi phÝ hµnh chÝnh qu¸ cao vµ khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn ®èi víi nhãm môc tiªu. Dù ¸n triÓn khai hÖ thèng S/C cña riªng nã sö dông cac nhãm tÝn th¸c vµ çc nhãm qu¶n lý tÝn dông trong lµng. Nguån vèn do Dù ¸n cung cÊp. Sau ®ã çc nhãm qu¶n lý tÝn dông cña lµng huy ®éng tiÕt kiÖm cña çc héi viªn. 50% lîi nhuËn tõ l·i suÊt ®îc sö dông ®Ó lËp quü rñi ro, cho chi phÝ hµnh chÝnh vµ tr¶ l¬ng cho çc çn bé tÝn dông. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn lµng hµng n¨m (dùa trªn PRA) lµ c¬ së cho viÖc lËp kÕ ho¹ch tÝn dông. TÊt c¶ çc kÕ ho¹ch ®îc nép lªn uû ban chØ ®¹o Dù ¸n ®Ó gi¶i ng©n tÝn dông cho çc nhãm cña lµng hoÆc trùc tiÕp cho çc hé gia ®×nh. Çc nhãm tÝn th¸c xin vay vèn víi çc nhãm trong lµng lµ ngêi cã quyÒn quyÕt ®Þnh cho vay. TÝn dông ®Þnh híng s¶n xuÊt ®îc cung cÊp cho mäi gia ®×nh (kh«ng xÐt thu nhËp) víi thêi h¹n tèi ®a 12 th¸ng víi l·i suÊt hµng th¸ng lµ 1-1,5%; trÇn kho¶n vay lµ 2 triÖu ®ång mét hé gia ®×nh; tiÕt kiÖm b¾t buéc (tèi thiÓu 3 ngh×n ®ång) víi l·i suÊt 1%/th¸ng; viÖc thanh to¸n l·i suÊt

of 61

Pháng vÊn: Ingrid Knutson, cè vÊn cña c¬ quan ph¸t triÓn CIDA:

Träng t©m c«ng viÖc cña CIDA ë ViÖt nam lµ hç trî viÖc thµnh lËp mét khu vùc tµi chÝnh bÒn v÷ng ë vïng n«ng th«n. CIDA lµm viÖc phèi hîp chÆt chÏ víi C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Desjardins (DID), tæ chøc ®ang cung cÊp trî gióp kü thuËt cho phong trµo Quü tÝn dông nh©n d©n PCF. CIDA còng cã quan hÖ víi GTZ vÒ vÊn ®Ò hç trî çc PCF. Bµ Knutson giíi thiÖu nªn liªn hÖ víi nh÷ng nh©n vËt sau ®Ó t×m hiÓu thªm vÒ tµi chÝnh n«ng th«n ë ViÖt nam: «ng Andre Hotte vµ Donald Caissy (DID), Bernard Kervyn (cè vÊn, HCMC); (khi t«i liªn l¹c qua ®iÖn tho¹i víi Bernard Kervyn «ng nµy tiÕp tôc giíi thiÖu Gi¸o s TrÝ - trung t©m Y tÕ quèc gia, Long An - 072/826228 lµ mét ngêi cho th«ng tin vÒ çc d©n téc thiÓu sè).

Pháng vÊn: «ng Th¾ng, Ng©n hµng ThÕ giíi - Hµ néi:

Trong cuéc pháng vÊn «ng Th¾ng (çn bé ho¹t ®éng, Hµ néi) chóng t«i thu ®îc rÊt Ýt th«ng tin vÒ sù tham gia cña Ng©n hµng ThÕ giíi vµo hÖ thèng S/C ë n«ng th«n. Ng©n hµng ThÕ giíi cung cÊp kho¶n tÝn dông 1,3 tû USD cho Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt nam tõ n¨m 1995. Ng©n hµng tham gia vµo viÖc hiÖn ®¹i ho¸ lÜnh vùc tµi chÝnh cña ViÖt nam vµ tµi trî cho çc dù ¸n x©y dùng c¬ b¶n vµ çc dù ¸n ph¸t triÓn kh¸c. VÒ phÝa Dù ¸n hiÖn t¹i cha thÊy mét c¬ héi hîp t¸c nµo víi Ng©n hµng ThÕ giíi.

Trao ®æi víi «ng Landolt, dù ¸n GTZ-VINA Cµ phª, tØnh §¨k L¨k

T¸c gi¶ giíi thiÖu chiÕn lîc trªn ®©y ®èi víi çc gia ®×nh nghÌo vÒ tµi nguyªn. Chóng t«i trao ®æi vÒ tÇm quan träng cña trî cÊp vµ tÝn dông trî cÊp. ¤ng Landolt kÕt luËn r»ng trî cÊp cã thÓ ®îc sö dông chñ yÕu cho çc kho¶n ®Çu t phi s¶n xuÊt, nh trêng häc, tr¹m x¸, v.v... Sau ®ã chóng t«i trao ®æi vÒ çc quü tÝn dông nh©n d©n mµ «ng Landolt quan t©m ®Õn viÖc thµnh lËp chóng ë vïng dù ¸n cña hä. Hai bªn ®· trao ®æi th«ng tin thu thËp ®îc vÒ tµi chÝnh vi m«. SMRP cÇn tiÕp tôc trao ®æi th«ng tin.

5. Kh¶ n¨ng thùc hiÖn tµi chÝnh vi m« ®èi víi qu¶n lý tµi nguyªn ë x· §¨k Ph¬i

5.1 Nh÷ng biÖn ph¸p vµ c«ng cô cÇn thiÕt

kho¶n vay ®îc thùc hiÖn hµng th¸ng vµ sè nî gèc ®îc tr¶ vµo cuèi thêi h¹n vay.

HÖ thèng ho¹t ®éng rÊt thµnh c«ng (tû lÖ thanh to¸n 80-90%) vµ ®îc nhãm môc tiªu ®¸nh gi¸ cao do dÔ tiÕp cËn vµ xö lý ®¬n xin vay rÊt nhanh. Mét sè nhãm tù nguyÖn lËp quü phßng trêng hîp khÈn cÊp. Trong t¬ng lai Dù ¸n dù ®Þnh cñng cè çc nhãm trong lµng ®Ó hä cã thÓ hoµn toµn tù tæ chøc hÖ thèng S/C. Ph¬ng ¸n kh¸c lµ kÕt hîp çc nhãm nµy víi çc ng©n hµng th¬ng m¹i (vÝ dô çc hîp t¸c x· tÝn dông, quü tÝn dông nh©n d©n, ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo).

ViÖc giao ®Êt vµ hç trî khuyÕn n«ng ®îc xem lµ tèi cÇn thiÕt cho thµnh c«ng cña hÖ thèng S/C.

§iÓm m¹nh � kinh nghiÖm l©u n¨m víi hÖ thèng S/C trong t¬ng quan víi qu¶n lý tµi nguyªn vµ çc d©n téc thiÓu sè.

§iÓm yÕu � hiÖn nay MRDP ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc duy tr× hÖ thèng S/C

C¬ héi � kinh nghiÖm cña MRDP cã thÓ rÊt h÷u Ých ®èi víi Dù ¸n

Nguy c¬ � hÖ thèng S/C cña MRDP cã thÓ kh«ng bÒn v÷ng sau khi dù ¸n kÕt thóc

KhuyÕn nghÞ 1. Dù ¸n cÇn c©n nh¾c ®Õn mét chuyÕn tham quan vïng dù ¸n MRDP vµ nghiªn cøu cô thÓ mèi quan hÖ cña qu¶n lý tµi nguyªn, viÖc cñng cè n¨ng lùc cña çc nhãm d©n téc thiÓu sè vµ hÖ thèng S/C.

2. §Æc biÖt Dù ¸n cÇn xem xÐt kinh nghiÖm cña MRDPlµ mét hÖ thèng S/C chØ cã t¸c dông ®èi víi d©n du canh sau khi hä ®· ®Þnh canh ®Þnh c.

of 61

Nh ®· bµn ë trªn, cã 4 ph¬ng tiÖn tµi chÝnh vi m« ®èi víi Dù ¸n: trî cÊp, tiÕt kiÖm, tÝn dông vµ b¶o hiÓm.

Dù ¸n kh«ng cã kh¶ n¨ng tæ chøc mét hÖ thèng S/C hoÆc b¶o hiÓm. Tuy nhiªn dù ¸n cã thÓ t×m çch trî gióp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp çc biÖn ph¸p tµi chÝnh vi m« n»m trong çc môc ®Ých chung cña Dù ¸n.

§Æc biÖt nh÷ng biÖn ph¸p sau cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh:

1. TriÓn khai vµ tµi trî cho hÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng ngêi võa míi ®îc giao ®Êt nh»m chèng l¹i hiÖn tîng b¸n ®Êt do çc trêng hîp khÈn cÊp liªn quan ®Õn søc khoÎ.

2. Tµi trî tµi kho¶n tiÕt kiÖm cho nh÷ng ngêi tham gia vµo çc ph¬ng thøc kh«i phôc vµ b¶o vÖ rõng (m« h×nh "trång c©y nµo rµo c©y Êy")

3. Tµi trî hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn cÊp çc kho¶n vay cho môc ®Ých ph¸t n¬ng lµm rÉy (®Æc biÖt cho nh÷ng gia ®×nh thiÕu lao ®éng)

4. Tµi trî çc dÞch vô thó y (®Æc biÖt tiªm phßng v¨c xin) 5. Tµi trî çc thö nghiÖm t¹i chç ®Ó giíi thiÖu nh÷ng tiÕn bé kü thuËt míi 6. Tµi trî tr×nh diÔn t¹i chç çc ph¬ng thøc canh t¸c n«ng nghiÖp vµ qu¶n lý tµi nguyªn. 7. Tµi trî nh÷ng hé ®æi míi sím, tøc lµ nh÷ng ngêi ®· thö nghiÖm çc ph¬ng thøc míi (vÝ dô ph©n bãn, thuèc trõ s©u,

h¹t/con gièng lai). 8. Tµi trî viÖc thµnh lËp çc ng©n hµng thãc lóa 9. Tµi trî viÖc giíi thiÖu mét hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông th«ng qua mét trung gian

10. Tµi trî viÖc n«ng d©n ®µo t¹o n«ng d©n

5.2 Nh÷ng tæ chøc ®èi t¸c vµ trung gian tiÒm n¨ng

Dù ¸n cÇn xem xÐt ¸p dông ®Çu tiªn lµ m« h×nh M«i giíi víi môc ®Ých kÕt nèi çc ph¬ng tiÖn tiÕt kiÖm vµ tÝn dông víi qu¶n lý tµi nguyªn. Çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh ®èi t¸c ph¶i cam kÕt dùa theo nh÷ng thùc tiÔn tèt nhÊt vµ nguyªn t¾c cña tµi chÝnh vi m« vµ tæng hîp nh÷ng m« h×nh sau trong ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña hä: çc nhãm t¬ng trî cã chØ ®¹o víi ph¬ng ¸n tham gia hoÆc vµo çc héi TiÕt kiÖm vµ TÝn dông quay vßng hoÆc vµo çc hîp t¸c x· tÝn dông.

Dùa trªn çc ph©n tÝch thÓ chÕ trªn, ®· x¸c ®Þnh ®îc çc tæ chøc ®èi t¸c vµ trung gian tiÒm n¨ng sau ®©y:

1. VBA lµ ®Þnh chÕ tµi chÝnh chñ yÕu; VBP lµ ph¬ng ¸n thø hai. 2. Çc ch¬ng tr×nh chÝnh phñ hiÖn cã tÝnh chÊt cña çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh (327, 120, HEPA) 3. WU vµ FA lµ nh÷ng trung gian thÝch hîp nhÊt gi÷a çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh vµ nhãm môc tiªu. 4. Çc tæ chøc quèc tÕ (®Æc biÖt UNICEF vµ CARE) hç trî cho WU vµ FA trong viÖc thùc hiÖn çc hÖ thèng S/C. 5. Çc c¬ quan chÝnh phñ (®Æc biÖt DARD) víi vai trß cung cÊp dÞch vô

Vai trß cña dù ¸n lµ céng t¸c vµ hç trî tÊt c¶ nh÷ng ®Þnh chÕ nµy theo mét çch ®Ó nhãm môc tiªu tiÕp cËn ®îc víi çc nguån vèn s½n cã.

S¬ ®å sau miªu t¶ bøc tranh thÓ chÕ ®îc ®Ò xuÊt.

H×nh 5: Nh÷ng ®èi t¸c vµ trung gian tiÒm n¨ng cña Dù ¸n trong çc ph¬ng ph¸p tµi chÝnh vi m« trong qu¶n lý tµi nguyªn

5.3 Cho vay céng dÞch vô

Cèt lâi cña bÊt cø mét hÖ thèng tµi chÝnh vi m« nµo lµ mét hÖ thèng tiÕt kiÖm vµ tÝn dông bÒn v÷ng. Tuy nhiªn, cho vay kh«ng lµ cha ®ñ. CÇn ph¶i cã çc dÞch vô hç trî tiÒn vµ hËu tÝn dông, ®Æc biÖt khi nãi ®Õn nhãm môc tiªu cña Dù ¸n (t¬ng tù nh vËy trong viÖc thùc hiÖn tµi trî). Çc dÞch vô nµy lµ:

1. Hç trî viÖc thµnh lËp çc nhãm tÝn dông

of 61

2. Hç trî viÖc thµnh lËp çc kÕ ho¹ch kinh doanh vµ ®¬n xin vay vèn 3. Hç trî viÖc gi¸m s¸t sö dông kho¶n vay vµ hoµn tr¶ 4. Çc dÞch vô ®µo t¹o vµ khuyÕn khÝch ®Æc biÖt lµ ®èi víi çc ho¹t ®éng n«ng nghiÖp 5. Hç trî viÖc giíi thiÖu c«ng nghÖ míi

Mét mÆt çc dÞch vô ph¶i dùa theo nhu cÇu; mÆt kh¸c nhãm môc tiªu cña Dù ¸n cã rÊt Ýt kinh nghiÖm víi çc thùc tiÔn vµ dÞch vô n«ng nghiÖp "hiÖn ®¹i"; do ®ã hÇu hÕt çc thùc tiÔn vµ dÞch vô nµy ph¶i ®îc xem lµ míi ®èi víi nhãm môc tiªu. CÇn ph¶i cã nh÷ng nç lùc to lín ®Ó giíi thiÖu nh÷ng c«ng nghÖ míi nµy cho nhãm môc tiªu.

LËp kÕ ho¹ch lµ mét ph¬ng ph¸p míi kh¸c còng cÇn ph¶i ®îc hç trî. Çc d÷ liÖu vÒ mÉu c©y trång vµ vËt nu«i ®îc nªu trong phô lôc chØ lµ híng dÉn cho viÖc chuÈn bÞ çc kÕ ho¹ch kinh doanh ç nh©n. §iÒu cÇn thiÕt lµ ph¶i lËp kÕ ho¹ch cïng víi chø kh«ng ph¶i lµm hé nh÷ng ngêi xin vay vèn v× hä lµ ngêi hiÓu t×nh h×nh riªng cña hä h¬n ai hÕt. Nh÷ng sè liÖu n«ng nghiÖp trong môc lôc sÏ cho çc çn bé khuyÕn n«ng nh÷ng chØ dÉn vÒ n¨ng suÊt lao ®éng, ®Êt ®ai vµ vèn: vÝ dô viÖc canh t¸c ®Ëu xanh cã n¨ng suÊt lao ®éng rÊt cao (tæng d trªn ngµy lao ®éng) trong khi viÖc s¶n xuÊt ng« cã rñi ro thÊp h¬n (tû lÖ lîi nhuËn-chi phÝ chia 2).

S¬ ®å sau ph¸c ho¹ nh÷ng dÞch vô cã thÓ trong hÖ thèng tµi trî vµ hÖ thèng tÝn dông.

H×nh 6: Cho vay + DÞch vô cho çc hé gia ®×nh nghÌo tµi nguyªn ë vïng n«ng th«n

of 61

H×nh 7: Trî cÊp trong qu¶n lý tµi nguyªn - s¬ ®å ho¹t ®éng

of 61

Phô lôc 1: §iÒu kho¶n Tham chiÕu

§iÒu kho¶n tham chiÕu

cho

«ng Helmut Grossman

sau ®©y gäi lµ Chuyªn gia

1. Chuyªn gia sÏ lµm viÖc víi sù hîp t¸c cña Uû ban s«ng Mªk«ng/GTZ (ViÖt nam), sau ®©y gäi lµ Dù ¸n.

of 61

2. Chuyªn gia sÏ lµm viÖc víi sù céng t¸c cña mét chuyªn gia ng¾n h¹n nghiªn cøu çc vÊn ®Ò vÒ giíi ®Æc biÖt trong vïng môc tiªu. C¶ hai chuyªn gia cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp çc c«ng t¸c thùc ®Þa, cïng ®a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ vµ thuyÕt tr×nh cuèi ®ît c«ng t¸c.

3. Chuyªn gia sÏ liªn hÖ víi çc tæ chøc thuéc khu vùc tµi chÝnh vµ t nh©n ®Ó ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng cña hä trong viÖc céng t¸c víi Dù ¸n.

4. Chuyªn gia sÏ nghiªn cøu nhu cÇu ®Æc biÖt cña nhãm môc tiªu cña Dù ¸n trong chõng mùc vèn ®Çu t ®îc c©n nh¾c trong khi sö dông ph¬ng thøc nghiªn cøu çc hÖ thèng canh t¸c.

5. Chuyªn gia sÏ x©y dùng, b¸o ço vµ giíi thiÖu mét hoÆc nhiÒu tæ hîp "Vay céng dÞch vô" ®Æc biÖt dùa theo nhu cÇu vµ nguån th«ng tin trong ph¹m vi ®Ò xuÊt trong vïng dù ¸n.

6. Chuyªn gia sÏ x©y dùng, b¸o ço vµ giíi thiÖu mét hÖ thèng hîp t¸c gi÷a Dù ¸n, nhãm môc tiªu vµ çc tæ chøc ®· ®-îc x¸c ®Þnh nh»m thùc hiÖn tæ hîp "Vay céng dÞch vô" ®· nãi ë trªn.

7. Chuyªn gia sÏ x©y dùng, b¸o ço vµ giíi thiÖu mét quan ®iÓm ph¸c th¶o çc chiÕn lîc, ph¬ng thøc vµ c«ng cô cã thÓ sö dông ®Ó x©y dùng vµ thùc hiÖn nh÷ng hÖ thèng TiÕt kiÖm - TÝn dông bÒn v÷ng vµ ®Æc biÖt dµnh cho nhãm môc tiªu; çc hÖ thèng nµy còng cÇn ph¶i gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn çc nhãm bÊt lîi vµ qu¶n lý tµi nguyªn trong vïng ®Çu nguån s«ng Mªk«ng.

8. Chuyªn gia sÏ chuÈn bÞ mét "d©y chuyÒn s¶n phÈm" (theo tr×nh tù qu¸ tr×nh tham gia) cho Dù ¸n lËp tµi liÖu vÒ ph¬ng thøc ho¹t ®éng ®· ®Ò xuÊt.

9. Chuyªn gia sÏ ghi l¹i tÊt c¶ nh÷ng nguån th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng çc chiÕn lîc vµ viÖc thùc hiÖn chóng trong t¬ng lai.

Phô lôc 2: B¸o ço chuyÕn ®i thùc ®Þa ë x· §¨k Ph¬i (8 - 10.4.97)

Môc tiªu chuyÕn ®i:

1. GÆp gì çc çn bé phßng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n 2. GÆp gì çc çn bé khuyÕn n«ng 3. GÆp gì Chñ tÞch UBND x· §¨k Ph¬i 4. GÆp phã chñ tÞch UBND huyÖn L¨k 5. Trao ®æi víi mét sè nh©n vËt chñ chèt ë bu«n §ung vÒ khu vùc tµi chÝnh (vÝ dô chñ cöa hiÖu, trëng th«n, ngêi

vay vèn cña VBP, nh÷ng ngêi tham gia ch¬ng tr×nh 327, v.v...) 6. X¸c ®Þnh çc hÖ thèng canh t¸c vµ ph¹m vi ®Ò xuÊt 7. §¸nh gi¸ tiÒm n¨ng n«ng nghiÖp cña bu«n §ung vµ vïng l©n cËn

8.4.1997

GÆp «ng Hoµn, trëng phßng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n huyÖn L¨k:

Nh÷ng c©y trång vµ vËt nu«i nµo thÝch hîp víi x· §¨k Ph¬i?

Cµ phª lµ c©y trång høa hÑn nhÊt. Ngoµi ra lµ lóa níc, ng« vµ ë mét møc ®é nµo ®ã lµ ®iÒu vµ s¾n. §Ëu xanh, ít vµ thuèc l¸ ®îc trång ë mét ph¹m vi nhÊt ®Þnh. C©y ¨n qu¶ chØ ®îc trång cho tiªu thô gia ®×nh. Gµ, lîn vµ bß lµ nh÷ng vËt nu«i phæ biÕn nhÊt. Ng nghiÖp (nu«i ç) kh«ng ®îc thùc hiÖn. Cã mét sè dª.

Ngêi d©n §¨k Ph¬i kiÕm sèng nh thÕ nµo:

HÇu hÕt ngêi d©n ë ®©y ®Òu lµ nh÷ng n«ng d©n lao ®éng nh»m môc ®Ých ®ñ sèng. Mét gia ®×nh cÇn Ýt nhÊt lµ 1 ha lóa n¬ng vµ 0,5 ha lóa níc cho s¶n lîng trung b×nh 1500 kg ë ®Þa ph¬ng. Ngêi d©n b¸n ph©n bß vµ ®Êt ®ai cña hä nÕu thÝch hîp víi viÖc trång cµ phª (®Êt ®á bazan). NhiÒu ngêi lµm viÖc víi t çch lao ®éng kh«ng thêng xuyªn trªn ®Êt trång cµ phª.

of 61

Ngêi d©n x· §¨k Ph¬i mua ®Çu vµo n«ng nghiÖp vµ b¸n s¶n phÈm cña hä ë ®©u?

Chî huyÖn L¨k vµ çc cöa hiÖu b¸n h¹t gièng, ph©n bãn vµ çc chÊt ho¸-n«ng cho viÖc s¶n xuÊt cµ phª, g¹o vµ ng« mÆc dï rÊt Ýt ngêi ©n ë §¨k Ph¬i mua bÊt cø mét lo¹i ®Çu vµo nµo. Cµ phª ®îc b¸n cho nh÷ng ngêi bu«n t nh©n ®i qua çc bu«n. G¹o vµ ng« Ýt ®îc b¸n vµ cã mét sè cèi xay g¹o ë §¨k Ph¬i. Ng« lai ®îc b¸n ë chî huyÖn L¨k lµm thøc ¨n cho gia sóc, ®Ó lµm bia hoÆc m× ¨n liÒn.

GÆp «ng Quèc, phã chñ tÞch UBND huyÖn L¨k

T×nh h×nh cña VBP ë huyÖn L¨k vµ x· §¨k Ph¬i nh thÕ nµo?

VBP kh«ng cã chi nh¸nh tíi çc x·. VBP b¾t ®Çu ho¹t ®éng ë huyÖn víi 3 u tiªn: cho vay víi l·i suÊt thÊp, kh«ng thÕ chÊp ®èi víi ngêi rÊt nghÌo vµ ngêi nghÌo. L·i suÊt lµ 1%/th¸ng. N¨m 1996, cã 2000 kho¶n vay ®· ®îc gi¶i ng©n ë huyÖn L¨k (mét sè gia ®×nh vay nhiÒu h¬n mét kho¶n); ë x· §¨k Ph¬i 250 gia ®×nh ®· nhËn vay. KÝch cì trung b×nh cña mét kho¶n vay lµ 2 triÖu ®ång. Thêi h¹n vay phô thuéc vµo ho¹t ®éng ®îc ®Çu t (tèi ®a 2 n¨m). Tû lÖ thanh to¸n lµ kho¶ng 80%. PhÇn lín ngêi d©n muèn vay ®Ó nu«i lîn, trång lóa, ng« vµ rÊt Ýt çc ho¹t ®éng kinh doanh ngoµi n«ng nghiÖp. TÊt c¶ çc hîp ®ång vay vèn ®Òu do nam giíi ký v× hä lµ chñ hé vµ v× phô n÷ kh«ng biÕt ch÷. Mçi nhãm tÝn dông cã Ýt h¬n 10 héi viªn, trëng nhãm lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm viÖc hoµn tr¶ kho¶n vay. Çc kÕ ho¹ch kinh doanh vµ ®¬n xin vay vèn do chñ tÞch UBNd x· duyÖt vµ tr×nh lªn UBND huyÖn; nÕu hä th«ng qua th× ngêi xin vay cã thÓ ®Õn v¨n phßng cña VBP n»m trong chi nh¸nh VBA ë huyÖn ®Ó nhËn kho¶n vay. HÖ thèng nµy ho¹t ®éng rÊt tèt v× ®· cã mét danh s¸ch çc hé nghÌo do çc thµnh viªn cña Uû ban Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÊp huyÖn lËp do ®ã kho¶n vay ®îc cÊp ®óng n¬i ®óng ngêi. Ngoµi ra, ngêi d©n biÕt nhau nªn tÊt c¶ ®Òu hoµn tr¶ kho¶n vay nÕu kh«ng cã sù viÖc g× ngoµi tÇm ®iÒu khiÓn cña hä ng¨n c¶n hä trong viÖc hoµn tr¶.

Çc vÊn ®Ò khã kh¨n cña ngêi nghÌo lµ g×?

ThiÕu ®Êt thÝch hîp vµ vèn dµnh cho ®Çu vµo. MÆc dï b¸n ®Êt lµ ph¹m ph¸p nÕu kh«ng cã giÊy phÐp cña UBND huyÖn, ngêi d©n téc vÉn b¸n ®Êt cña hä tríc khi bÞ ph¹t.

Ngêi d©n cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh vµ ®¬n xin vay vèn cña VBP kh«ng?

Çc kÕ ho¹ch kinh doanh do çc nhãm thùc hiÖn cïng víi chuyªn gia. Th«ng tin ®Ó lËp kÕ ho¹ch kinh doanh do Uû ban Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cung cÊp.

9.4.1997:

§iÒu tra bu«n Dung:

Ph¹m vi ngoµi: chóng t«i ®· nãi chuyÖn víi mét phô n÷ ngêi Kinh mµ chång bµ ta ®· nhËn vay 5 triÖu ®ång cña VBA víi l·i suÊt 1,2%/th¸ng. Hä ®· thÕ chÊp chiÕc xe m¸y cña hä. Hä ®· tõng lµm viÖc ë L©m trêng, hiÖn nay hä cã h¬n 1 ha cµ phª vµ tù nÊu rîu b¸n. Hä mua ph©n bãn víi gi¸ 4000 ®ång 1 bao 25 kg. Mét bao sö dông cho 4 c©y cµ phª trong kho¶ng 2 n¨m céng víi kho¶ng 300g sunfat urª mçi c©y. ViÖc tíi tiªu ®îc thùc hiÖn 3 lÇn trong 72 giê trong mïa kh«.

GÆp «ng Y Thur, v¨n th cña UBND x·. ¤ng ®· nhËn vay 3 triÖu ®ång cña ch¬ng tr×nh 120. Thêi h¹n vay lµ 2 n¨m víi l·i suÊt 0,5%/th¸ng. HiÖn «ng vÉn cha biÕt sÏ ph¶i tr¶ bao nhiªu vµo th¸ng 9/1998. ¤ng ®· mua 3 con bß ë ®Þa ph¬ng vµ sÏ b¸n bª con víi gi¸ 700 ngh×n ®ång/con ®Ó hoµn tr¶ kho¶n vay. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn «ng vay tiÒn vµ së h÷u bß (tríc ®©y «ng ta chØ cã lîn vµ gµ). Giai ®o¹n nµy «ng cha cã kh¶ n¨ng vay mét kho¶n nøa mµ «ng cÇn cho 600 gèc cµ phª cña «ng. ¤ng cßn cÇn tiÒn ®Ó ph¸t rÉy trång 1,5 ha cµ phª. Çc bÖnh gia sóc lµ mét vÊn ®Ò lín vµ «ng ®· tõng ph¶i ch÷a bÖnh cho lîn cña «ng ë bÖnh viÖn huyÖn (?).

GÆp phã trëng th«n. ¤ng ®· nhËn vay cña VBP 1 triÖu ®ång th¸ng 7 n¨m tríc víi l·i suÊt 1,2%/th¸ng. ¤ng tr¶ l·i ®Òu ®Æn. ë bu«n Dung cã hai nhãm VBP. Nhãm cña «ng ta cã 9 héi viªn víi mét ®¶ng viªn lµ nhãm trëng. NHãm nµy kh«ng nhËn

of 61

thªm mét héi viªn nµo n÷a. ¤ng ta muèn vay thªm mét kho¶n n÷a ®Ó ph¸t thªm n¬ng trång ®Ëu xanh, ng«, s¾n vµ lóa ¨n ma.

GÆp «ng Y Chong, thµnh viªn cña MÆt trËn Tæ quèc ë trªn n¬ng lóa khi «ng ®ang b¶o vÖ lóa ®ang gÇn chÝn cña «ng khái sù ph¸ ho¹i cña chim vµ çc loµi gÆm nhÊm. Th¸ng 7 n¨m 1995, em trai «ng ta lµ chñ tÞch UBND x· §¨k Ph¬i ®· vay 4 triÖu ®ång trong vßng 3 n¨m (l·i suÊt 0,5%/th¸ng) cña ch¬ng tr×nh 327 vµ ®a cho «ng ta 1,8 triÖu ®ång. ¤ng ta ®· ph¸t 0,3 ha ®Ó trång lóa níc; ngoµi ra cßn trång 0,4ha cµ phª (®îc u tiªn). ¤ng ®· vay 1kg gièng lóa lai cña mét ngêi bµ con ë §¨k Liªu n¨m ngo¸i vµ ®· thö nghiÖm thµnh c«ng gièng nµy. N¨m nay «ng ®ang chê ®îi vô thu ho¹ch cao kho¶ng 5 tÊn/ha (trªn thùc tÕ lóa cña «ng ta mäc rÊt tèt). ¤ng ®· lµm theo chØ dÉn cña çn bé khuyÕn n«ng: trªn 0,3 ha «ng ®· bãn 5 kg urea, 20 kg sulfate, 8kg kali (trong mïa ra hoa) vµ 5kg phosphorus (giai ®o¹n nu«i dìng); 1 chai thuèc diÖt cá «ng mua ë chî huyÖn L¨k víi gi¸ 25 ngh×n ®ång nhng «ng kh«ng nhí nh·n hiÖu. N¨m sau «ng sÏ trång s¾n cho tiªu thô gia ®×nh vµ b¸n hÕt g¹o ®Ó lÊy tiÒn hoµn tr¶ kho¶n vay vµ mua ç kh«. ¤ng cã vµi con lîn, trong ®ã mét con võa chÕt do dÞch bÖnh cïng víi toµn bé gµ cña «ng. ¤ng cha bao giê gÆp mét çn bé khuyÕn n«ng vÒ ch¨n nu«i. ¤ng cã 2 con bß gièng lai cña ch¬ng tr×nh 327; hä sÏ lÊy l¹i bß vµ ®a «ng mét sè tiÒn hoÆc lµ gi÷ bª con.

GÆp «ng I Bang Lieng (tríc ®©y ®· ®îc xÕp vµo lo¹i kh¸ gi¶ trong mét cuéc ®iÒu tra hé gia ®×nh) ngêi ®· nhËn vay 1 triÖu ®ång cña ch¬ng tr×nh 120 ®Ó trång lóa vµ 3 triÖu ®ång cña ch¬ng tr×nh HEPA ®Ó trång cµ phª (thêi h¹n vay 5 n¨m, kh«ng l·i suÊt). ¤ng cho biÕt trong sè 63 hé ë bu«n Dung th× 22 hé ®· nhËn vay. HÇu hÕt mäi ngêi ®Òu sî nhËn vay. Cã hai nhãm tÝn dông VBP vµ 1 nhãm n÷a ®îc thµnh lËp bëi mét gi¸o viªn võa míi chuyÓn ®nÕ nhµ vî. Trong nhãm cña «ng Lieng gåm 6 héi viªn hÇu hÕt mäi ngêi ®Òu kh«ng cã ®ñ tiÒn ®Ó hoµn tr¶ kho¶n vay vµ xin gia h¹n kho¶n vay ®Ó hä cã thÓ ®Çu t vµo cµ phª (mÆc dï khi vay lµ ®Ó trång lóa). Hä thêng bá qua cho mét ngêi kh«ng tr¶ ®îc kho¶n vay nhng ngêi nµy sÏ kh«ng ®îc vay mét kho¶n kh¸c nÕu l¹i bÞ chËm trÔ thanh to¸n lÇn thø hai. ThËm chÝ mÆc dï VBP kh«ng ®ßi hái thÕ chÊp nhng trªn thùc tÕ nh÷ng ngêi kh«ng cã tµi s¶n g× chØ ®îc vay tèi ®a lµ 1 triÖu ®ång.

GÆp chñ cöa hiÖu ë bu«n Dung. Bµ ®i thÞ trÊn huyÖn L¨k hµng ngµy b»ng xe ®¹p vµ mua nh÷ng thø ngêi d©n yªu cÇu, kÓ c¶ ph©n bãn (mÆc dï bµ kh«ng b¸n nhiÒu ph©n bãn v× ch¬ng tr×nh HEPA cho vay 50% b»ng tiÒn mÆt vµ 50% b»ng ph©n bãn; nh÷ng ngêi kh«ng vay th× mua chÞu ph©n bãn). Bµ cho biÕt ngêi d©n thêng mua chÞu; mét gia ®×nh ®· nî bµ tíi 400 ngh×n ®ång. Khi ngêi d©n lÊy tiÒn 6 th¸ng 1 lÇn tõ ch¬ng tr×nh 327, hä lÊy tiÒn ®ã ®em tr¶ nî. NhiÒu ngêi tr¶ b»ng g¹o vµ bµ nÊu rîu b»ng phÇn d thõa vµ b¸n ë cöa hiÖu cña bµ (rîu g¹o ®îc sö dông nh mét ph¬ng tiÖn th gi·n vµ cho nh÷ng dÞp ®Æc biÖt cho c¶ nam giíi vµ phô n÷). Bµ cßn nu«i gµ mµ d©n lµng mua vµo nh÷ng b÷a tiÖc ®Æc biÖt. Bµ cho r»ng ngêi d©n trong bu«n rÊt trung thùc v× hä cã luËt rÊt ngiªm ngÆt trong céng ®ång chèng l¹i viÖc trém c¾p; tuy nhiªn bµ vÉn muèn chuyÓn vÒ thÞ trÊn L¨k vµ cho thuª cöa hiÖu. Bµ nghÜ r»ng ngêi d©n cÇn níc tíi tiªu h¬n tríc khi hä ®· cã ®Êt.

GÆp gia ®×nh b¸n hµng ë Lieng Ke (bu«n l¸ng giÒng cña bu«n Dung) lµ ngêi Kinh. Hä ®Õn ®©y ®Ó trång 4ha cµ phª 3 n¨m tríc ®©y. VBA ®· cho hä vay 5 triÖu ®ång víi l·i suÊt 1,7%/th¸ng trong thêi h¹n 3 n¨m. Hä ®· tr¶ ®îc 3 triÖu. Gia ®×nh hä cÇn kho¶ng 15 ngh×n ®ång cho chi phÝ hµng ngµy; ®ã lµ gi¸ «ng tr¶ cho nh÷ng ngêi lµm c«ng trªn ®Êt trång cµ phª cña «ng. Cöa hµng chØ lµ ho¹t ®éng t¨ng thªm thu nhËp t¹m thêi do vî «ng cai qu¶n. Cöa hiÖu kh«ng më cöa hµng ngµy, chØ cã kho¶ng 20-30 kh¸ch hµng ngµy. Xem danh s¸ch mÆt hµng vµ gi¸ c¶ díi ®©y. Hä rÊt hiÕm khi cho mua chÞu, tèi ®a lµ 4 kg g¹o mét gia ®×nh vµ hä lÊy l¹i mét kho¶n ®óng b»ng nh vËy. PhÇn lín mäi ngêi tr¶ b»ng g¹o: 4 b¬ = 1kg = 3000 ®ång. ¤ng lªn chî huyÖn hµng ngµy b»ng xe ®¹p ®Ó mua hµng cho cöa hiÖu. D©n lµng chØ lªn chî huyÖn vÝ dô nhkhi hä s¨n ®îc lîn rõng mµ hä muèn b¸n ë chî. ¤ng muèn chuyÓn l¹i vÒ thÞ trÊn huyÖn L¨k khi con nhá nhÊt cña «ng ®Õn tuæi ®i häc. Nh÷ng ngêi con nhá cña hä ®Òu ®ang sèng ë L¨k víi hä hµng. Cã 4 giÊy phÐp kinh doanh cöa hµng ë vïng l©n cËn (do UBND cÊp) vµ ngêi d©n so s¸nh gi¸ c¶ nªn kh«ng ai cã thÓ ¨n l·i nhiÒu. Khi ®îc hái theo «ng th× çi g× ngêi d©n cÇn nhÊt th× «ng tr¶ lêi: m¸i b»ng t«n cho nh÷ng ng«i nhµ cña hä.

10.4.1997:

B¶n ®å "®Êt bïn" cña bu«n Dung vµ vïng l©n cËn

(xem b¶n ®å vÏ tay)

GÆp «ng Y Bang, chñ tÞch UBND x· §¨k Ph¬i

of 61

Vai trß cña «ng trong VBP lµ g×?

T«i xÐt duyÖt çc ®¬n xin vay vèn (quyÕt ®Þnh xem kho¶n tiÒn ngêi xin vay cã thÓ vay vµ tr¶ thËt sù lµ bao nhiªu) tríc khi t«i ph¶n ®èi mét ®¬n xin vay hoÆc tiÕp tôc ®Ö tr×nh ®¬n xin vay lªn UBND cÊp huyÖn.

T«i còng tham gia vµo viÖc chuÈn bÞ danh s¸ch ngêi nghÌo mµ dùa theo ®ã VBP lùa chän ngêi vay.

Cã bao nhiªu nhãm VBP vµ hä ®· nhËn vay bao nhiªu?

Cã 28 nhãm ë x· §¨k Ph¬i, mçi nhãm cã kh«ng qu¸ 10 ngêi. Trong 2 n¨m 1995-1996 ®· cã 141 hé gia ®×nh "nghÌo" vay vèn trÞ gi¸ 198 triÖu ®ång. Trong sè 129 hé "®ãi" cã 21 hé xin vay nhng cha hé nµo nhËn ®îc kho¶n vay.

Môc ®Ých cña çc kho¶n vay lµ g×?

PhÇn lín ngêi d©n xin vay cho viÖc trång cµ phª vµ trång lóa. Mét sè ngêi kh«ng d¸m vay tiÒn v× ®Êt cña hä kh«ng tèt. Çc gia ®×nh nghÌo chØ vay çc kho¶n vay n«ng nghiÖp ng¾n h¹n. Çc gia ®×nh kh¸ gi¶ cã thÓ ®Çu t vµo cµ phª vµ hoµn tr¶ kho¶n vay b»ng çc kho¶n thu nhËp kh¸c. Hä còng ®Ò nghÞ thÕ chÊp b»ng h×nh thøc tµi s¶n.

Trong çc nhãm VBP cã phô n÷ kh«ng?

Kh«ng cã çc nhãm riªng cña phô n÷, nhng trong çc nhãm nµy cã mét sè phô n÷ go¸. Thêng th× chØ cã chñ hé míi tham gia vµo nhãm.

Cã trêng hîp nµo l¹m dông kho¶n vay kh«ng?

Mét sè ngêi vay ®Ó trång lóa vµ ®Çu t nã vµo viÖc trång cµ phª, mua xe ®¹p hay ®µi b¸n dÉn. Tuy nhiªn, hä vÉn hoµn tr¶ kho¶n vay v× UBND x· cam kÕt cho hä. Tû lÖ hoµn tr¶ kho¶n vay ë x· lµ 100%. Ngêi d©n téc rÊt trung thùc vµ sî vay (sao nguyªn v¨n!).

Ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh 327 ë §¨k Ph¬i nh thÕ nµo?

Ch¬ng tr×nh nµy chØ cÊp tiÒn cho viÖc trång ®iÒu vµ 32 gia ®×nh ®· nhËn vay ®Ó mua bß gièng lai. UBND chØ ®¹o ch-¬ng tr×nh 327.

Ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh 120 ë §¨k Ph¬i nh thÕ nµo?

10 gia ®×nh anh hïng chiÕn tranh ®· nhËn viÖn trî (vay?) 1,8 triÖu ®ång mçi hé.

Mèi quan hÖ cña VBA víi §¨k Ph¬i nh thÕ nµo?

VBA cã mét vµi ngêi vay ë ®©y. UBND cho VBA mét sè ®Ò xuÊt. NÕu ai kh«ng thÓ hoµn tr¶ kho¶n vay th× UBND sÏ ®¸nh gi¸ ®é trung thùc cña lý do ngêi ®ã ®a ra.

Ngêi d©n trong x· tiÕt kiÖm nh thÕ nµo?

Kh«ng mét ngêi nµo dµnh tiÒn ®Ó göi vµo ng©n hµng.

Gi¸ hµng ho¸ vµ dÞch vô ë x· §¨k Ph¬i vµ chî L¨k (4/1997)

H¹ng môc §¬n vÞ §¬n gi¸ (VND)

S¶n xuÊt N«ng nghiÖp mua b¸n

of 61

thãc 1000

g¹o (1,7kg thãc = 1 kg g¹o) 3000 2000-2500

xay thãc kg 50

ng« kg 1500

s¾n (kh«) kg 500

chuèi n¶i 500-1000

cñi 20 que/2m 1000

vá c©y bêi lêi kg 200

lîn gièng ®Þa ph¬ng 25-30kg 80000

bª 1 tuæi 700000

bß 80-100kg tèi ®a 1 triÖu

trøng qu¶ 1000

gµ trëng thµnh

c©n h¬i

tèi ®a 30000

15000

§Çu vµo s¶n xuÊt

nh©n c«ng ngµy c«ng 15000 15000

thuª b¬m giê 15000

nhiªn liÖu cho m¸y mãc lÝt 4000

thãc gièng kg 2500

ng« lai gièng kg (VN10)

kg (DK888)

22800

33800

ph©n urea kg 2600

superphosphate kg 1600

kali c¸cbonat kg 1200

ph©n bãn tæng hîp NPK cho cµ phª kg 2700

ph©n bß bao 20-25kg

mÐt khèi

4500

160000

4000

thuèc trõ s©u Bazan chai 250ml 17000

thuèc trõ s©u chai 250ml 12500

thuèc trõ s©u B-58 chai 250ml 15000

thuèc diÖt cá cho lóa chai 250ml 10000

c©y cµ phª gièng (8 l¸) c©y 1000

lîn n¸i lai (Landrasse hoÆc Yorkshire) c©n h¬i 33000 12000

chÊt t¨ng träng lîn kg 6000

tiªm chñng con 1500

thuª m¸y cµy 2 b¸nh ®Ó ®i l¹i 7km 30000

of 61

KÕt luËn cña ®ît ®iÒu tra thùc ®Þa:

1. Cµ phª chiÕm lÜnh suy nghÜ cña ngêi d©n. Hy väng rÊt lín kh«ng phï hîp víi thùc t¹i (gi¸ cµ phª dao ®éng, qu¶n lý kÐm do thiÕu níc vµ çc ®Çu vµo kh¸c). NhiÒu kho¶n vay cho s¶n xuÊt l¬ng thùc thùc tÕ ®îc ®em ®Çu t cho viÖc trång cµ phª.

2. Bß lµ lo¹i gia sóc a thÝch nhÊt (dÊu hiÖu cña sù giµu cã) vµ nhiÒu ngêi muèn vay trung h¹n ®Ó ®Çu t vµo viÖc nu«i bß.

3. Nãi chung ngêi d©n kh«ng ph©n biÖt çc ch¬ng tr×nh kh¸c nhau cña chÝnh phñ vµ ng©n hµng, nhng ngêi d©n biÕt hä vay tõ ®©u.

4. Ngêi "kh¸ gi¶" (trªn mét sè ph¬ng diÖn) tiÕp cËn tèt h¬n tíi çc kho¶n vay vµ khi ®ã trî gióp cho nh÷ng gia ®×nh "nghÌo" "®ãi".

5. NhiÒu kho¶n vay ng¾n h¹n ®îc sö dông cho çc kho¶n ®Çu t trung h¹n, cho thÊy nhu cÇu thËt sù cÇn nh÷ng s¶n phÈm tÝn dông linh ho¹t h¬n.

6. Theo mét sè ý kiÕn th× çc kho¶n vay thØnh tho¶ng bÞ chia xÎ gi÷a çc thµnh viªn trong gia ®×nh vµ/hoÆc gi÷a çc ho¹t ®éng ®Çu t kh¸c nhau.

7. §Æc biÖt çc thµnh viªn nghÌo h¬n trong nhãm môc tiªu sî ®i vay. §Ó víi tíi nh÷ng ®èi tîng nµy trong hÖ thèng S/C th× çc biÖn ph¸p x©y dùng lßng tin ph¶i ®îc thùc hiÖn tríc khi thùc hiÖn hÖ thèng trªn thùc tÕ.

8. Nhãm môc tiªu ®îc coi lµ trung thùc vµ trËt tù hoµn tr¶ vèn vay cho thÊy lµ tèt. 9. Kh«ng thÊy tiÕt kiÖm chÝnh thøc.

10. Cã nhiÒu ngêi ®æi míi trong bu«n. Dù ¸n cÇn sö dông hä. 11. Çc dÞch vô ch¨n nu«i vµ thó y lµ rÊt cÇn thiÕt.

Phô lôc 3: Nh÷ng thùc tiÔn vµ nguyªn t¾c tèt nhÊt: Tµi chÝnh vi m«

Hµng ho¸ b¸n t¹i ®Þa ph¬ng

ç kh« kg 8000

bét giÆt 100g 1000

xµ phßng b¸nh 3000

h¬ng thÎ 1000

dÇu ho¶ lÝt 4000

®êng ®en kg 5000

®êng tr¾ng kg 7000

dÇu ¨n 100ml 500

m× ¨n liÒn gãi 1000

MSG 2 th×a 750

chÌ xanh 100g 2000

rîu g¹o lÝt 3000

thuèc l¸ ®Þa ph¬ng 100g 500

thuèc l¸ bao 750-1600

dao c¹o r©u çi 500

kh¸m søc khoÎ ngêi 5000

thuèc cña tr¹m y tÕ h¹ng môc 10000

of 61

Tæ chøc vµ Hµnh chÝnh

1. Çc ®Þnh chÕ tµi chÝnh vi m« bÒn v÷ng ho¹t ®éng víi mçi tiÓu chi nh¸nh ®îc coi lµ mét trung t©m lîi nhuËn ç thÓ.

2. C«ng t¸c hµnh chÝnh vµ v¨n th cÇn ®îc gi¶m ®Õn tèi thiÓu, tuy nhiªn vÉn cÇn thiÕt nh mét c¬ së cho hÖ thèng gi¸m s¸t. Nh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt lµ ®¬n gi¶n, râ rµng, tiªu chuÈn ho¸ vµ ph©n quyÒn ho¸.

3. CÇn thiÕt ph¶i ®µo t¹o cho çn bé nh©n viªn vµ ngêi vay vèn (kÕ to¸n, sæ s¸ch, qu¶n lý tiÒn mÆt, v.v...) 4. TiÕp cËn tÝn dông trªn c¬ së dµi h¹n quan träng h¬n l·i suÊt thÊp.

Qu¶n lý tÝn dông

1. TÝn dông trî cÊp kh«ng bÒn v÷ng. Çc kho¶n trî cÊp vµ kho¶n vay ph¶i ®îc ph©n biÖt râ rµng. TÝn dông trî cÊp kh«ng khuyÕn khÝch huy ®éng tiÕt kiÖm.

2. Çc kho¶n vay nhá cÇn ph¶i ®îc cung cÊp cho ngêi lao ®éng nghÌo trªn c¬ së gi¸ trÞ tÝn dông cña doanh nghiÖp ®· cã hoÆc dù kiÕn.

3. Ngêi ®îc vay vèn ph¶i do nh÷ng ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc thu håi vèn vay lùa chän. 4. Çc kho¶n vay ®îc cÊp cho çc ç nh©n vµ/hoÆc nh÷ng nhãm tù lËp cña ngêi vay vèn b¶o l·nh cho nhau. 5. Sè tiÒn cña kho¶n vay ph¶i liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®¸nh gi¸ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 6. ViÖc hoµn tr¶ ®óng h¹n cña kho¶n vay ph¶i ®îc khen thëng (kh«ng giíi h¹n sè lîng lÇn vay trong t¬ng lai, t¨ng

trÇn kho¶n vay, chuyÓn tiÒn mÆt hoÆc quµ tÆng trùc tiÕp). 7. Vai trß cña çn bé cho vay lµ ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ tÝn dông vµ gi¸m s¸t viÖc hoµn tr¶ kho¶n vay chø kh«ng ph¶i lµ cè

vÊn vÒ kinh doanh.

Çc ®iÒu kiÖn cho vay

1. Chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn göi ph¶i ®ñ ®Ó bï ®¾p çc chi phÝ tµi chÝnh kh«ng trî cÊp, chi phÝ ho¹t ®éng, rñi ro vµ l¹m ph¸t.

2. Çc kho¶n vay kh«ng ®îc g¾n liÒn víi çc môc ®Ých ®Æc biÖt. 3. Çc kho¶n vay ph¶i lµ ng¾n h¹n vµ hÇu hÕt lµ vèn lu ®éng. 4. ViÖc hoµn tr¶ ph¶i ®îc thùc hiÖn theo kú ®Òu ®Æn vµ thêi kú ©n h¹n ph¶i lµ cµng ng¾n cµng tèt.

Qu¶n lý tiÕt kiÖm

1. Nh÷ng ngêi cã thu nhËp thÊp h¬n thêng kh«ng cÇn d¹y tiÕt kiÖm; hä ®· tiÕt kiÖm b»ng çch nµy hay çch kh¸c (tiÒn mÆt, gia sóc, thãc g¹o, v.v...) vµ cã nhu cÇu to lín ®èi víi çc dÞch vô tiÕt kiÖm cña çc ®Þnh chÕ.

2. TiÕt kiÖm vµ tÝn dông cÇn ph¶i ®îc liªn kÕt chÆt chÏ. 3. TiÕt kiÖm cÇn mang tÝnh chÊt tù nguyÖn. Kh¸ch hµng sÏ göi tiÒn tiÕt kiÖm cña hä vµo mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh

nÕu hä c¶m thÊy ch¾c ch¾n r»ng tiÒn cña hä ®îc gi÷ an toµn vµ dÔ lÊy. 4. Çc c«ng cô (s¶n phÈm) tiÕt kiÖm vµ tÝn dông cÇn ph¶i phï hîp víi çc nhãm kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i ®îc déi tõ

çc ng©n hµng th¬ng m¹i xuèng.

Trî cÊp

1. Trî cÊp ph¶i ®îc ph©n biÖt râ rµng víi çc c«ng cô tiÕt kiÖm vµ tÝn dông. 2. Trî cÊp ph¶i lµm t¨ng sù tiÕp cËn cña ngêi thô hëng tíi thÞ trêng (dÞch vô, ®Çu vµo vµ ®Çu ra) chø kh«ng ph¶i

lòng ®o¹n gi¸ c¶ vµ thÞ trêng. 3. Trî cÊp chØ nªn cÊp cho nh÷ng ngêi xøng ®¸ng. ViÖc xÐt duyÖt nhãm môc tiªu lµ tèi cÇn thiÕt vµ tèn thêi gian. 4. Çc dÞch vô trî cÊp trong mét thÞ trêng dÞch vô c¹nh tranh thêng Ýt hiÖu qu¶ h¬n çc kho¶n trî cÊp cho dÞch

vô (ngêi thô hëng cã thÓ chän lùa hä cÇn dÞch vô nµo vµ khi ®ã çc dÞch vô nµy ®îc çc nhµ tµi trî tr¶ cho ngêi thô hëng).

5. Çc kho¶n trî cÊp rÊt khã gi¸m s¸t v× chóng thêng thu hót nh÷ng ngêi sö dông kh«ng xøng ®¸ng.

Nguån tin:

1. Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam: §¸nh gi¸ s¬ bé (Marguerite Robinson, Hµ néi - 1996) 2. MÉu míi: Trung gian tµi chÝnh bÒn v÷ng (Marguerite Robinson, 1995).

of 61

3. Ng©n hµng Rakyat Indonesia: Nh÷ng bµi häc (BRI xuÊt b¶n, kh«ng ngµy th¸ng).

Phô lôc 4: ThuyÕt tr×nh b¸o ço

Tµi chÝnh vi m« trong qu¶n lý tµi nguyªn

(do Helmut Grossman, chuyªn gia, thùc hiÖn)

§Þa ®iÓm: Dù ¸n Qu¶n lý BÒn v÷ng Tµi nguyªn H¹ lu s«ng Mªk«ng (SMRP), Bu«n Ma Thuét - tØnh §¨k L¨k

Thêi gian: 24-4-1997, 8:30 - 11:45

Tham dù:

Bµ Rita Gebert (chuyªn gia) C« Lindsay Ratcliffe (CARE) C« HiÒn (CEMMA/UNDP) ¤ng Michael Glueck (SMRP) ¤ng TrÇn Ngäc Thanh (SMRP) ¤ng TrÇn H÷u NghÞ (SMRP) ¤ng Duy (phiªn dÞch, SMRP) ¤ng NguyÔn Vò Kh«i (CARE) ¤ng Thomas Schwedersky (chuyªn gia) ¤ng Su (CEMMA/UNDP) ¤ng Maurits Servaas (CEMMA/UNDP)

Tãm t¾t buæi thuyÕt tr×nh

Buæi thuyÕt tr×nh b¾t ®Çu víi ®¸nh gi¸ ng¾n gän lµm thÕ nµo ®Ó ®a tµi chÝnh vi m« dùa trªn ®¸nh gi¸ tµi nguyªn vµ quy ho¹ch sö dông ®Êt vµo mét dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn.

Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh vi m« cho çc nhãm môc tiªu nghÌo vÒ tµi nguyªn trong mét dù ¸n qu¶n lý tµi nguyªn ®îc gi¶i tr×nh trªn ph¬ng diÖn quy ho¹ch vÜ m« (sö dông ®Êt) vµ vi m« (kinh tÕ hé gia ®×nh ç thÓ).

Dùa trªn kÕt qu¶ çc cuéc trao ®æi cña chuyªn gia víi çc tæ chøc qu¶n lý çc ch¬ng tr×nh tiÕt kiÖm vµ tÝn dông ë ViÖt nam, mét hÖ thèng ®· ®îc gi¶i tr×nh vµ trao ®æi, nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña viÖc thµnh lËp nhãm tÝn dông, viÖc lËp kÕ ho¹ch kho¶n vay vµ gi¸m s¸t viÖc hoµn tr¶. Ngoµi ra, çc ph¬ng thøc dÞch vô hç trî nh nh÷ng biÖn ph¸p can thiÖp cã thÓ cña dù ¸n víi hÖ thèng míi thµnh lËp ®îc th¶o luËn.

Sau ®ã ngêi thuyÕt tr×nh ph¸c th¶o ng¾n gän nh÷ng thùc tiÔn vµ nguyªn t¾c tµi chÝnh vi m« tèt nhÊt, bao gåm tæ chøc vµ hµnh chÝnh, qu¶n lý tÝn dông, çc ®iÒu kiÖn cho vay, qu¶n lý tiÕt kiÖm vµ bao cÊp.

Chuyªn gia giíi thiÖu mét vÝ dô vÒ viÖc lËp kÕ ho¹ch kho¶n vay tèt lµ hå s¬ ho¹t ®éng n«ng nghiÖp trång ng« lai. Hå s¬ tãm t¾t çc chi tiÕt ®Æc biÖt cña c©y trång quan träng ®èi víi ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi lËp kÕ ho¹ch, bao gåm çc yªu cÇu vÒ tµi nguyªn, çc thÞ trêng ®Çu vµo vµ ®Çu ra, çc nguån th«ng tin vµ çc dÞch vô cÇn thiÕt tiÕp theo còng nh viÖc tÝnh to¸n tæng chªnh lÖch vµ luång tiÒn mÆt.

of 61

Cuèi cïng, c¶ nhãm th¶o luËn vÒ ®Ò xuÊt cña chuyªn gia vÒ nh÷ng g× Dù ¸n cã thÓ lµm ®Ó t¨ng cêng sù tiÕp cËn bÒn v÷ng cña nhãm môc tiªu tíi çc dÞch vô tµi chÝnh vi m«. Mét sè ý kiÕn thu thËp ®îc trong qu¸ tr×nh th¶o luËn nh sau:

� Dù ¸n cã thÓ hç trî viÖc thµnh lËp çc nhãm tÝn dông ®Ó ®¶m b¶o ngêi nghÌo còng tiÕp cËn ®îc t¬Ý hÖ thèng nµy. � ViÖc t×m ®îc mét trung gian bÒn v÷ng thÝch hîp cho hÖ thèng tÝn dông ë vïng s©u vïng xa lµ rÊt khã. � Cã thÓ cÇn thiÕt ph¶i lËp nªn çc nhãm trung gian ë cÊp x·; viÖc nµy ®ßi hái nhiÒu ®µo t¹o. � Nhãm môc tiªu cÇn ®îc hái hä tin tëng ai lµm trung gian; ý kiÕn nµy cã thÓ lµ çc tæ chøc kh¸c nhau gi÷a çc bu«n, thËm chÝ gi÷a çc nhãm x· héi.

� §èi víi çc h¹n møc tÝn dông kh¸c nhau cÇn cã nh÷ng trung gian kh¸c nhau. � Dù ¸n cÇn hîp t¸c víi ch¬ng tr×nh 327: çc cÊu phÇn tÝn dông vµ trî cÊp cÇn ph¶i ®îc t¸ch biÖt râ rµng; dù ¸n cã thÓ ®a ra nh÷ng ý kiÕn kü thuËt trong viÖc qu¶n lý tµi nguyªn; L©m trêng L¨k cã thÓ lµ mét ®èi t¸c; cÇn hç trî hä triÓn khai ch¬ng tr×nh nµy trong vïng Dù ¸n cµng sím cµng tèt; Së §Þa chÝnh cÇn çc trî gióp tµi chÝnh vµ kü thuËt ®Ó ®Èy nhanh viÖc quy ho¹ch sö dông ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn së h÷u ®Êt (Ýt ra lµ giÊy chøng nhËn t¹m thêi cã thÓ ®îc sö dông ®Ó thÕ chÊp víi Ng©n hµng Phôc vô Ngêi nghÌo VBP).

� ViÖc hoµn tr¶ çc kho¶n vay ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p thö nghiÖm ng« lai cã thÓ ®îc sö dông ®Ó lËp mét quü b¶o hiÓm víi Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt nam (VBA).

� Ngêi d©n vµ çn bé ng©n hµng cÇn ph¶i th¶o luËn víi nhau ®Ó thiÕt lËp nªn çc møc tÝn th¸c vµ ph©n nhá. � Së KiÓm l©m ®ang chèng çc lo¹i gÆm nhÊm ph¸ ho¹i miÔn phÝ vµ cÇn ph¶i ®îc ®Ò nghÞ lµm ë vïng Dù ¸n. � CÇn hîp t¸c víi çc ch¬ng tr×nh cña chÝnh phñ; dù ¸n cÇn t×m hiÓu thªm vÒ ch¬ng tr×nh Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo (HEPA) do DoLISA, DARD, VBP, Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t cïng thùc hiÖn.

� Çc UBND cã quü phßng rñi ro ®èi víi çc vïng s©u vïng xa vÒ çc biÖn ph¸p y tÕ vµ n«ng nghiÖp; lµm thÕ nµo ®Ó tiÕp cËn nguån vèn nµy?

� Dù ¸n cÇn thö cè vÊn cho Uû ban chØ ®¹o Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÊp huyÖn. � Dù ¸n cÇn thùc hiÖn nh÷ng thö nghiÖm n«ng nghiÖp vµ qu¶n lý tµi nguyªn ë cÊp x· ®Ó cã thÓ ®a ra nh÷ng ®Ò xuÊt vµ tr×nh diÔn cho UBND vµ ngêi d©n.

� Dù ¸n cÇn khuyÕn khÝch viÖc thµnh lËp çc nhãm ph¸t triÓn céng ®ång nh»m cñng cè kh¶ n¨ng tiÕp cËn kho¶n vay, trî cÊp vµ dÞch vô cña ngêi d©n.

� môc ®Ých: t¨ng cêng sù tiÕp cËn cña ngêi d©n tíi çc nguån vµ b¶o ®¶m sù bÒn v÷ng cña çc nguån ®ã. � t×m hiÓu çc dÞch vô cã thÓ thùc hiÖn víi nhãm môc tiªu � quan hÖ chÆt chÏ víi çc tæ chøc vµ ch¬ng tr×nh qu¶n lý çc dÞch vô nµy � t¹o ®iÒu kiÖn cho nhãm môc tiªu tiÕp cËn çc dÞch vô nµy (vÝ dô th«ng tin, gióp ®ì vÒ çc ®¬n tõ xin vay, hç trî çc nhãm, v.v...)

Phô lôc 5: Hå s¬ N«ng nghiÖp (D÷ liÖu: DÞch vô KhuyÕn n«ng, §¨k L¨k)

Hå s¬ c©y trång

Ho¹t ®éng: trång ®Ëu xanh §Êt (ha): 1 §é th©m canh: trung b×nh

Çc yªu cÇu vÒ khÝ hËu:

kho¶ng nhiÖt ®é (tèi thiÓu/tèi ®a): 15-25oC

nhu cÇu lîng níc hµng n¨m (mm): kho¶ng 600 trong thêi gian gieo trång yªu cÇu vÒ ®é Èm (%): kho¶ng 70%

Yªu cÇu vÒ ®Êt ®ai:

chÊt dinh dìng: tû lÖ cao cña P, K vµ çc nguyªn tè vÕt cÊu t¹o: ®Êt çt ®Õn ®Êt sÐt çt; lý tëng: ®Êt nhiÒu mïn ®é s©u/thÈm thÊu: ®é thÈm thÊu tèt víi ®é s©u tèi thiÓu lµ 0,7m

of 61

pH: 6,5

Nh÷ng vïng n«ng sinh thÝch hîp: ®Êt mµu mì trªn ®Êt b»ng ë nh÷ng vïng cao nhiÖt ®íi cã lîng ma trung b×nh

Chi tiÕt trång trät cô thÓ:

kho¶ng çch c©y trång trong hµng/gi÷a hai hµng: 0,3 x 0,5 thêi kú sinh trëng: 60-65 ngµy

Th«ng tin vµ lêi khuyªn lÊy ë ®©u?

1. Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

Çc dÞch vô liªn quan lÊy ë ®©u?


Hç trî tµi chÝnh lÊy ë ®©u?

1. Ng©n hµng N«ng nghiÖp 2. Ng©n hµng Phôc vô Ngêi nghÌo

Mua ®Çu vµo ë ®©u?

1. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng 2. H¹t gièng cã thÓ do çc phßng n«ng nghiÖp cung cÊp

Cã thÓ b¸n s¶n phÈm ë ®©u?

1. B¸n cho nh÷ng ngêi b¸n bu«n ë ®Þa ph¬ng 2. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng

§¬n gi¸ ®¬n vÞ Th¸ng 3 Th¸ng 4 Th¸ng 5 Tæng

§Çu ra:

®Ëu xanh

6.000

kg

1.000

6.000.000

§Çu vµo:

ph©n bãn

urea 2.800 kg 44 123.200

phosphorus 3.200 kg 25 80.000

kali 1.200 kg 100 120.000

ph©n chuång 160 kg 7500 1.200.000

thuª lao ®éng:

cµy 35.000 ngµy 20 700.000

b¬m 15.000 giê 50 750.000

c©y/h¹t gièng 6.000 kg 15 90.000

lao ®éng ngµy 30 20 40 (90)

of 61

Tæng lîi nhuËn: 2.936.800 ®ång Tæng lîi nhuËn trªn ngµy c«ng: 332.631 ®ång Lîi nhuËn ®em l¹i cña mçi ®ång tiÒn tiªu ®i: 1,96 ®ång (= tû suÊt lîi nhuËn/chi phÝ)

Hå s¬ c©y trång

Ho¹t ®éng: trång ng« lai (LVN 10) §Êt (ha): 1 §é th©m canh: cao



yªu cÇu lîng níc hµng n¨m (mm): kho¶ng 800 trong thêi kú sinh trëng yªu cÇu vÒ ®é Èm (%): kho¶ng 75%

Çc yªu cÇu vÒ ®Êt:

chÊt dinh dìng: tû lÖ cao cña N, P, K vµ çc nguyªn tè vÕt cÊu t¹o: ®Êt çt hoÆc ®Êt sÐt çt ®é s©u/thÈm thÊu: thÈm thÊu tèt víi ®é s©u tèi thiÓu 50cm pH: 6,5 d¹ng: ®Êt nhiÒu mïn Nh÷ng vïng n«ng sinh thÝch hîp: ®Êt mµu mì trªn ®Êt b»ng hoÆc h¬i dèc ë nh÷ng vïng cao nhiÖt ®íi cã lîng ma trung b×nh

Nh÷ng s©u bÖnh vµ dÞch bÖnh thêng gÆp:

Nh÷ng chi tiÕt trång trät:

kho¶ng çch c©y trång trong hµng/gi÷a hai hµng: 0,3 x 0,7 m thêi kú sinh trëng: 110 ngµy



Nh÷ng dÞch vô liªn quan lÊy ë ®©u?




§Çu vµo cã thÓ mua ë ®©u?

1. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng

S©u bÖnh/DÞch bÖnh KhuyÕn nghÞ biÖn ph¸p phßng/ch÷a

s©u cuèng thuèc trõ s©u

of 61

2. H¹t gièng cã thÓ do c¸c phßng N«ng nghiÖp cung cÊp


1. Cho nh÷ng ngêi b¸n bu«n ë ®Þa ph¬ng 2. T¹i thÞ trêng ®Þa ph¬ng.

Tæng lîi nhuËn: 8.278.200 ®ång Tæng lîi nhuËn trªn ngµy c«ng: 55.188 ®ång Lîi nhuËn ®em l¹i cña mçi ®ång tiÒn tiªu ®i: 3,02 ®ång (= tû suÊt lîi nhuËn/chi phÝ)

Hå s¬ c©y trång

Ho¹t ®éng: trång lóa §Êt (ha): 1 §é th©m canh: cao



yªu cÇu lîng níc hµng n¨m (mm): kho¶ng 1000 trong thêi kú sinh trëng yªu cÇu vÒ ®é Èm (%): kho¶ng 85%


chÊt dinh dìng: tû lÖ cao cña N, P, K vµ c¸c nguyªn tè vÕt cÊu t¹o: ®Êt sÐt ®é s©u/thÈm thÊu: cµy ít

§¬n gi¸ ®¬n vÞ Th¸ng 4 Th¸ng 5 Th¸ng 6 Th¸ng 7 Th¸ng 8 Tæng

§Çu ra:

ng«

1.500

kg

8250

12.375.000

§Çu vµo:

ph©n bãn

urea 2.800 kg 150 100 700.000

phosphorus 3.200 kg 300 960.000

kali 1.200 kg 55 50 132.000

ph©n chuång 160 kg 9000 1.440.000

thuèc trõ s©u

Thiodan 35 EC

15.000

chai

10

150.000

c©y/h¹t gièng 22.800 kg 16 364.800

thuª lao ®éng:

m¸y kÐo + cµy 350.000 ha 1 350.000

lao ®éng ngµy 30 20 20 50 30 (150)

of 61

pH: 6,5 d¹ng: ®Êt sÐt tô båi Nh÷ng vïng n«ng sinh thÝch hîp: ®Êt mµu mì trªn ®Êt b»ng ë nh÷ng vïng cao nhiÖt ®íi cã lîng ma trung b×nh



kho¶ng çch c©y trång trong hµng/gi÷a hai hµng: 0,1 x 0,5 m thêi kú sinh trëng: 100-120 ngµy








1. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng 2. H¹t gièng cã thÓ do çc phßng N«ng nghiÖp cung cÊp


1. Cho nh÷ng ngêi b¸n bu«n ë ®Þa ph¬ng 2. T¹i thÞ trêng ®Þa ph¬ng.



çc lo¹i nÊm thuèc diÖt nÊm

§¬n gi¸ ®/vÞ T. 4 T.5 T.6 T.7 T. 8 Tæng

§Çu ra:

g¹o

1.500

kg

3000

4.500.000

§Çu vµo:

ph©n bãn

urea 2.800 kg 100 100 100 840.000

phosphorus 3.200 kg 100 100 640.000

kali 1.200 kg 60 60 144.000

ph©n chuång 160 kg 6000 960.000

of 61

Tæng lîi nhuËn: 1.270.000 ®ång Tæng lîi nhuËn trªn ngµy c«ng: 7.470 ®ång Lîi nhuËn ®em l¹i cña mçi ®ång tiÒn tiªu ®i: 1,39 ®ång

Hå s¬ c©y trång

Ho¹t ®éng: trång cµ phª Robusta §Êt (ha): 1 §é th©m canh: cao


kho¶ng nhiÖt ®é (tèi thiÓu/tèi ®a): s¬ng gi¸ / tèi ®a 35oC

yªu cÇu lîng níc hµng n¨m (mm): 1800 - 2000 yªu cÇu vÒ ®é Èm (%): kho¶ng 65 - 90


chÊt dinh dìng: tû lÖ cao cña N, P, K vµ çc nguyªn tè vÕt cÊu t¹o: ®Êt çt hoÆc ®Êt sÐt çt ®é s©u/thÈm thÊu: thÈm thÊu tèt víi ®é s©u tèi thiÓu 150cm pH: 5,5 - 6,5 d¹ng: ®Êt çt nhiÒu mïn Nh÷ng vïng n«ng sinh thÝch hîp: ®Êt mµu mì trªn ®Êt b»ng hoÆc h¬i dèc ë nh÷ng vïng cao nhiÖt ®íi cã lîng ma trung b×nh

Nh÷ng yªu cÇu vÒ tµi nguyªn kh¸c: (vÝ dô ch¾n giã, çc yªu cÇu ®Ó thô phÊn, sè giê ®Ó l¹nh)

� u tiªn ch¾n giã


thuèc trõ s©u

B 58

Azorin

Bazan 95

Bazan 4H

thuèc diÖt cá

15.000

12.500

17.000

17.000

10.000

chai

3

1

1

1

1

3

1

1

1

1

3

1

1

1

1

3

1

1

1

1

3

60.000

50.000

68.000

68.000

150.000

c©y/h¹t gièng 2.500 kg 100 250.000

lao ®éng ngµy 50 20 20 50 30 (170)


bÖnh gØ s¾t cµ phª (nÊm) thuèc diÖt nÊm


of 61


kho¶ng c¸ch c©y trång trong hµng/gi÷a hai hµng: 3 x 3 m thêi kú sinh trëng: 15 n¨m trong chu kú 1 (cã thÓ thªm 10 n¨m)






1. Ng©n hµng N«ng nghiÖp


1. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng 2. H¹t gièng cã thÓ do c¸c phßng N«ng nghiÖp cung cÊp


1. Cho nh÷ng ngêi b¸n bu«n ë ®Þa ph¬ng

§Çu t vËt chÊt vµ luång tiÒn mÆt (cµ phª Robusta): tÝnh theo ngh×n ®ång

gi¸ ®¬n vÞ n¨m 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 tæng

®Çu ra

h¹t cµ phª 11,7 kg 0 0 0 600 3500 4500 4300 4100 3900 3700 3500 3300 3100 2900 467580

®Çu vµo 0

lµm ®Êt -15 ngµy c«ng

100 -1500

c©y gièng -1 c©y 1111 -1111

ph©n bß -160

tÊn 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 -2240

ph©n bãn NPK

-2,7 kg 1100 1650 2200 2500 2700 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 2700 2500 -98145

thuèc s©u B58

-15 chai 4 8 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 -3060

thuª b¬m -15 giê 225 225 225 225 225 225 225 225 225 225 225 225 225 225 -47250

lµm cá -15 ngµy c«ng

80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 -16800

tØa cµnh -15 ngµy c«ng

10 10 10 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 -3915

ghÐp -15 ngµy c«ng

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 -660

bãn ph©n -15 ngµy c«ng

8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 -1680

phun thuèc s©u

-15 ngµy c«ng

2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 -420

of 61

Lîi nhuËn tõ mçi ®ång ®Çu t: 1,96 ®ång L·i suÊt hµng th¸ng cña vèn ®Çu t: 3,6% Vèn ®Çu t ®îc hoµn vèn sau: 7 n¨m

Hå s¬ ch¨n nu«i

Ho¹t ®éng: nu«i lîn lai Quy m«: 1 con lîn n¸i Møc ®é tËp trung: trung b×nh (nu«i b»ng thøc ¨n thõa cña gia ®×nh + chÊt t¨ng träng)

Nh÷ng bÖnh dÞch thêng gÆp:



Çc dÞch vô liªn quan lÊy ë ®©u?

1. Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n - çn bé khuyÕn khÝch ch¨n nu«i




3. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng 4. çc phßng n«ng nghiÖp cã thÓ cung cÊp lîn gièng


1. Ngêi b¸n bu«n ®Þa ph¬ng 2. ThÞ trêng ®Þa ph¬ng

b¶o vÖ -15 ngµy c«ng

60 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60 -9900

thu ho¹ch -15 ngµy c«ng

120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 -19800

chÕ biÕn -15 ngµy c«ng

120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 -19800

luång tiÒn mÆt

-94050

-94050

-11055

-95700

23820 34710 32370 44370 44700 42360 40020 37680 35340 33000 211299

BÖNH BIÖN PH¸P PHßNG CH÷A

bÖnh NhiÔm khuÈn tiªm phßng v¨cxin

®¬n gi¸ ®¬n vÞ th¸ng 1-2 3-4 5-6 7-8 9-10 Tæng

§Çu ra:

lîn 12.000 c©n h¬i 700 8.400.000

of 61

Tæng thu nhËp: 5.456.000 ®ång Tæng thu nhËp trªn ngµy lao ®éng: 109.120 ®ång Mçi ®ång ®Çu t thu ®îc lîi nhuËn: 2,85 ®ång

Phô lôc 6: Nh÷ng c©u hái chñ yÕu cho viÖc ph©n tÝch thÓ chÕ

Ph©n tÝch thÓ chÕ

Môc tiªu: T×m hiÓu kinh nghiÖm cña tæ chøc trong lÜnh vùc tiÕt kiÖm vµ tÝn dông trong ph¸t triÓn n«ng th«n vµ qu¶n lý tµi nguyªn.

Nh÷ng c©u hái chÝnh:

Tªn tæ chøc:

§Þa ®iÓm, ngµy, thêi gian pháng vÊn:

Ngêi ®¹i diÖn cña tæ chøc tr¶ lêi pháng vÊn:

1. Thêi gian ho¹t ®éng vµ t çch ph¸p lý cña hÖ thèng S/C cña tæ chøc?

2. C¬ cÊu tæ chøc cña hÖ thèng S/C (chøc n¨ng, nh©n sù, qu¸ tr×nh ®a ra quyÕt ®Þnh)?

� Liªn hÖ víi kh¸ch hµng � chuÈn bÞ kÕ ho¹ch kinh doanh vµ ®¬n xin vay � quyÕt ®Þnh vÒ ®¬n xin vay � gi¶i ng©n kho¶n vay � gi¸m s¸t viÖc hoµn tr¶ vèn � nh÷ng hç trî tiÕp theo (lêi khuyªn vÒ kü thuËt, qu¶n lý, v.v...)

3. Nh÷ng môc ®Ých vµ dÞch vô chñ yÕu c¶u hÖ thèng S/C cña tæ chøc lµ g×?

� gãp ý vÒ qu¶n lý vµ ®µo t¹o � cè vÊn kü thuËt vµ ®µo t¹o � ®µm ph¸n l¹i hîp ®ång vay � çc dÞch vô cung cÊp ®Çu vµo vËt chÊt � çc dÞch vô hç trî nghiªn cøu thÞ trêng

4. Çn bé cña hÖ thèng S/C hîp t¸c víi nhau vµ víi ngêi ngoµi nh thÕ nµo (tªn cña çc tæ chøc ®èi t¸c, thµnh viªn, çc nhãm c«ng t¸c)?

5. ChÝnh s¸ch nh©n sù cña tæ chøc lµ g× (thëng, ph¹t), ®Æc biÖt ®èi víi çn bé thùc ®Þa ë çc vïng n«ng th«n?

§Çu vµo:

lîn n¸i 1,5 tr. con 1 1.500.000

thøc ¨n 1.000 kg 60 120 240 500 500 1.420.000

thó y 1.500 lÇn 8 8 24.000

lao ®éng ngµy 10 10 10 10 10 (50)

of 61

6. HÖ thèng tÝn dông ®îc ®Çu t nh thÕ nµo vµ cã nh÷ng c¬ së h¹ tÇng nµo cho çc dÞch vô liªn quan ®Õn tÝn dông?

7. Nh÷ng thµnh tùu vÒ chuyªn m«n cña tæ chøc trong lÜnh vùc ®Çu t vµ ph¸t triÓn n«ng th«n?

8. Nh÷ng chØ sè sö dông cho viÖc gi¸m s¸t hÖ thèng? (b¶n b¸o ço hµng n¨m nÕu cã).

Ph©n tÝch thÓ chÕ

Môc ®Ých: X¸c ®Þnh nh÷ng tæ chøc cã thÓ hîp t¸c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hÖ thèng Cho vay céng DÞch vô cho çc nhãm môc tiªu ë n«ng th«n.

Nh÷ng c©u hái chÝnh:

Tªn tæ chøc:

§Þa ®iÓm vµ thêi gian (ngµy, giê) pháng vÊn:

Ngêi ®¹i diÖn cho tæ chøc tr¶ lêi pháng vÊn:

1. Thêi gian ho¹t ®éng vµ t çch ph¸p lý cña tæ chøc?

2. Nh÷ng môc tiªu vµ ho¹t ®éng chÝnh cña tæ chøc lµ g×?

3. C¬ cÊu tæ chøc (chøc n¨ng, çn bé, viÖc ®a ra quyÕt ®Þnh)?

4. Çn bé cña tæ chøc hîp t¸c víi nhau vµ víi ngêi ngoµi nh thÕ nµo (tªn cña çc tæ chøc ®èi t¸c, thµnh viªn, çc nhãm c«ng t¸c), ®Æc biÖt trong lÜnh vùc ®Çu t vµ ph¸t triÓn n«ng th«ng?

5. ChÝnh s¸ch nh©n sù cña tæ chøc (thëng, ph¹t), ®Æc biÖt ®èi víi çn bé thùc ®Þa ë nh÷ng vïng n«ng th«n nh thÕ nµo?

6. Tæ chøc ®îc ®Çu t nh thÕ nµo vµ cã nh÷ng c¬ së h¹ tÇng nµo dµnh cho viÖc ®Çu t vµ ph¸t triÓn n«ng th«n?

7. Nh÷ng thµnh tùu vÒ chuyªn m«n cña tæ chøc trong lÜnh vùc ®Çu t vµ ph¸t triÓn n«ng th«n?

Nh÷ng c©u hái dµnh cho «ng BÝnh (Gi¸m ®èc DARD - §¨k L¨k)

1. DARD ®ang thùc hiÖn nh÷ng ch¬ng tr×nh nµo ë huyÖn L¨k vµ kÕ ho¹ch cña DARD cho t¬ng lai ë huyÖn L¨k nh thÕ nµo?

2. Ai céng t¸c vµ gi¸m s¸t nh÷ng ch¬ng tr×nh nµy?

3. Cã hå s¬, b¸o ço hoÆc ®¸nh gi¸ nµo vÒ çc ch¬ng tr×nh nµy kh«ng vµ ngêi pháng vÊn («ng Grossman) cã thÓ xem qua ®îc kh«ng?

4. DARD cã ®ang lµm viÖc víi mét ng©n hµng (vÝ dô VBA) hoÆc tæ chøc quÇn chóng (vÝ dô Héi Phô n÷ hoÆc Héi N«ng d©n) kh«ng? NÕu cã th× theo ph¬ng thøc nµo vµ víi môc ®Ých g×?

5. Theo kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc cña «ng th× DARD ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cÊp çc dÞch vô cña m×nh cho çc d©n téc thiÓu sè ë tØnh §¨k L¨k?

6. Theo ý kiÕn cña DARD th× nh÷ng vÊn ®Ò g× cÊp thiÕt nhÊt trong qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn ®èi víi tØnh §¨k L¨k?

of 61

Phô lôc 7: Tµi liÖu vµ nguån th«ng tin

1. Nh÷ng tµi liÖu cã ë v¨n phßng dù ¸n SMR Hµ néi vµ/hoÆc Bu«n Ma Thuét:

� Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam (UNDP/CGAP/WB, Hµ néi 1996) � Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam: §¸nh gi¸ s¬ bé (M.Robinson cho UNDP/CGAP/WB, Hµ néi 1996) � Sù ph¸t triÓn cña çc hÖ thèng tµi chÝnh vµ tµi chÝnh vi m« (H.D.Seibel, GTZ) � Nh÷ng ph¬ng thøc tham gia vµ tù hç trî trong qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn (Schwedersky vµ Siebert) � B¾t kÞp - Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt nam (UN, Hµ néi 1996) � Trång rõng cña hé gia ®×nh nhá ë Trung bé ViÖt nam (UNDP/FAO, Hµ néi 1996) � Nh÷ng quü quay vßng (Bé Ngo¹i giao Hµ lan, kh«ng râ ngµy th¸ng) � TÝnh bÒn v÷ng, quy m« vµ çc mèi quan hÖ cña ch¬ng tr×nh TiÕt kiÖm vµ TÝn dông cña Quü B¶o vÖ TrÎ em UK (Beth A.Porter, Hµ néi 1997)

� §¸nh gi¸ ng¾n gän vÒ tµi chÝnh n«ng th«n ë ViÖt nam (Nguyen vµ Nachuk, FAO 1996) � §¸nh gi¸ c¬ chÕ tÝn dông vµ ¶nh hëng cña UNICEF-ViÖt nam vµ Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt nam (A.Albee, 1996)

� §¸nh gi¸ s¬ bé nh÷ng hÖ thèng sö dông ®Êt hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng ë x· §¨k Ph¬i, huyÖn L¨k (Dr. P.Deturck, 1997)

� Dù ¸n Qu¶n lý BÒn v÷ng Tµi nguyªn H¹ lu s«ng MªK«ng - giíi thiÖu dù ¸n (Uû ban s«ng MªK«ng, 1996) � Gi¶i ®¸p vÒ çc tæ chøc phi chÝnh phñ ë ViÖt nam (1995/1996) � TÝn dông cÇn thiÕt ë ®©u (Joe Remenyi, 1993) � M« h×nh míi: Trung gian tµi chÝnh bÒn v÷ng (M.Robinson, 1995) � Ng©n hµng Rakyat Indonesia: Nh÷ng bµi häc thu ®îc (BRI xuÊt b¶n, kh«ng râ ngµy th¸ng) � UBND §¨k L¨k - b¸o ço vÒ ch¬ng tr×nh HEPA (25.12.1996) � Hå s¬ dù ¸n: Ch¬ng tr×nh B¾c trung bé - Ch¬ng tr×nh TiÕt kiÖm vµ TÝn dông (Quü B¶o vÖ TrÎ em UK, 1996) � T¸c ®éng cña TiÕt kiÖm vµ TÝn dông (®¸nh gi¸ cho Quü B¶o vÖ TrÎ em, 1996) � Tãm t¾t vÒ dù ¸n (Dù ¸n trång rõng ë çc tØnh Hµ B¾c vµ L¹ng S¬n) � Nghiªn cøu kh¶ thi dù ¸n (dù ¸n trång rõng ë çc tØnh Hµ B¾c vµ L¹ng S¬n, 1994) � UNDP vµ tµi chÝnh vi m«: tãm t¾t ho¹t ®éng n¨m 1996 (UNDP, 1996) � Tæ chøc D©n sè vµ ph¸t triÓn quèc tÕ (PDI, th¸ng 12/1996) � Dù ¸n KÕ ho¹ch ho¸ Gia ®×nh - 1997 (Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt nam, 1997)

2. Nh÷ng tµi liÖu kh¸c

� Kh¸m ph¸ ViÖt nam (Nhµ XuÊt b¶n Thèng kª, 1997) � Kinh doanh ë ViÖt nam (ViÖn C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i ViÖt nam, Hµ néi 1996) � Gi¶i ®¸p kinh doanh ë ViÖt nam 1995-1997

3. Ngêi cung cÊp th«ng tin: Tµi chÝnh vi m« ë ViÖt nam

� Paula Kelly, gi¸m ®èc CARE miÒn Nam ViÖt nam - HCMC (8650232) � John Kelly, chuyªn gia HCMC (8439823) � Bµ Ingrid Knutson, CIDA - Cè vÊn vÒ Hîp t¸c vµ Ph¸t triÓn, Hµ néi (8235500) � Bµ E.R.Furniss, çn bé dù ¸n cÊp cao, UNICEF Hµ néi. � ¤ng J.R.Kurtf vµ «ng D.J.MacNeil, PDI - Hµ néi. � ¤ng Stefan Nachuk vµ «ng N.X.Nguyen, Oxfam/UK - Hµ néi. � Andre Hotte vµ Donald Caissy, C¬ quan Ph¸t triÓn Quèc tÕ Desjardins - Hµ néi � Bernard Kervyn, chuyªn gia - HCMC (8940797) � Dr. TrÝ, Trung t©m Y tÕ quèc gia - Long An (072-826228) � ¤ng B.§.To¹i, Ch¬ng tr×nh Ph¸t triÓn N«ng th«n miÒn nói ViÖt nam-Thuþ §iÓn - Hµ néi (8214733)

of 61

d:mrc964mi-docssinglefile - pending a9c70d395a6360c · 2011-11-14 · ngoµi ra, kÕt qu¶ cña...

Documents