HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬP Trung tâm Kiểm định, Đo lường và Đánh giá chất lượng giáo dục

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HỌC TẬP

TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC

PGS.TS.Lê Đức Ngọc

Giám đốc CAMEEQ-VIPUA

NỘI DUNG THUYẾT TRÌNH

1- XÂY DỰNG KHUNG CHẤT LƯỢNG SẢN ĐÀO TẠO

2- ĐO LƯỜNG THÀNH QUẢ HỌC TẬP TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC

3- ĐÁNH GIÁ CÂU HỎI VÀ BÀI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬP Trung tâm Kiểm định, Đo lường và Đánh giá chất lượng giáo dục

XÂY DỰNG KHUNG CHẤT LƯỢNG SẢN ĐÀO TẠO

(“KỸ NĂNG CỨNG” VÀ “KỸ NĂNG MỀM”)

Lê Đức Ngọc CAMEEQ-VIPUA

Phần IBối cảnh hiện nay

I.1- Bối cảnh biến động và phát triển : Thời đại ngày nay, với 3 loại bùng nổ:

1-Bùng nổ dân số: Chỉ có GD mới chuyển gánh nặng dân số thành lợi thế trong nền kinh tế tri thức- Giáo dục đại học: Chuyển từ đào tạo “tinh hoa” sang đào tạo “đại trà”- Nguồn lực dành cho đào tạo: Giảm mạnh làm cho chất lượng khó giữ vững

2- Bùng nổ thông tin: tri thức của loài người trong thế kỷ qua, tính trung bình cứ sau 7 năm thì tăng gấp đôi. Vì vậy, sau 4 năm đại học, kiến thức của 2 năm đầu lạc hậu 50%.

- Bước vào thế kỷ 21, loài người bước vào nền văn minh thông tin: Mọi hoạt động của từng người và từng tổ chức xã hội đều gồm 3 bước theo thứ tự:

1/ Thu thập thông tin, 2/ Xử lý thông tin và 3/ Ra quyết định hoạt động hoặc giải quyết vấn đề.

Đó cũng chính là mục tiêu của Giáo dục của thế kỷ 21 trong đó Giáo dục đại học phải đào tạo ở trình độ cao-trình độ đại học và trên đại học 3 năng lực này.

- Sự bùng nổ thông tin Đã làm đảo lộn mục tiêu giáo dục truyền thống, đặc biệt là mục tiêu giáo dục đại học mà cốt lõi là chuyển từ chủ yếu đào tạo kiến thức và kỹ năng sang chủ yếu đào tạo năng lực. Điểm này cũng đã dẫn đến làm cho từng người chúng ta không chỉ học khi còn đi học mà còn học cả khi đã đi làm và lúc đã nghỉ hưu- học suốt đời, tạo dựng nên một xã hội học tập.

Hậu quả của các bùng nổ này đã làm đảo lộn nền giáo dục đại học:

+ Chuyển từ lấy việc dạy làm trọng tâm sang lấy việc học làm trọng tâm.

+ Chuyển từ việc chú trọng dạy kiến thức- kỹ năng sang chú trọng dạy năng lực.

+ Chuyển từ việc đào tạo tập trung sang đào tạo không tập trung và

+ Chuyển từ quản lý tập trung sang quản lý tự chủ.

3- Bùng nổ tiến bộ khoa học kỹ thuật Bùng nổ tiến bộ khoa học kỹ thuật đã làm:

- Tăng lượng thông tin theo cấp số nhân, - Nhu cầu thông tin của mỗi người, mỗi tổ chức tăng

theo cấp số mũ và- Tốc độ truyền tin tăng lên theo luỹ thừa của luỹ thừa.

Những tiến bộ khoa học và công nghệ thông tin (tin học và viễn thông):

+ Đang làm thay đổi phương pháp dạy và phương pháp học đại học một cách sâu sắc;

+ Từng bước thay đổi hoạt động giáo dục của nhà trường mang tính công nghệ cao

+ Thúc đẩy nhanh tốc độ toàn cầu hoá-làm tiền đề cho một thế giới đại đồng.

I.2- Về tính chất của giáo dục đại học:-Cùng với thế giới chúng ta đang từng bước xây dựng

một nền kinh tế tri thức tuân theo sự điều tiết bởi cơ chế thị trường.

-Đào tạo đại học trở thành một ngành sản xuất đặc biệt - “sản xuất nguồn nhân lực” và cũng phải tuân theo qui luật cạnh tranh của nền kinh tế thị trường. Do đó Giáo dục đại học không chỉ cần có sản phẩm chất lượng cao, mà còn phải tổ chức hiệu quả cao và hiệu suất cao:

-Giáo dục đại học là một loại hình sản xuất đặc biệt vì sản xuất ra tri thức mới và nguồn nhân lực hàm chứa tri thức cao và Vô vị lợi ;

- Cho “Sản phẩm đặc biệt” vì phẩm chất của sản phẩm không cố định sau đào tạo mà tiếp tục phát triển tuỳ theo môi trường và động cơ phát triển của “sản phẩm”. Môi trường thuận lợi và có động cơ đúng đắn thì cùng với thời gian, phẩm chất của sản phẩm sẽ phát triển khôn lường. - Giáo dục đại học là ngành sản xuất đặc biệt: lợi nhuận được phân phối tương đối công bằng giữa người đầu tư (nhà nước và nhân dân), người sản suất (nhà trường, trong đó có giáo viên và học sinh) và người tiêu dùng (cơ sở sử dụng sản phẩm đào tạo). và cũng tuân theo mọi qui luật của kinh tế thị trường, đặc biệt là qui luật giá trị: đầu tư thế nào thì chất lượng sản phẩm thế ấy.

I.3- Về chất lượng của giáo dục đại học:

- Sản phẩm đào tạo tồn tại một thang giá trị (thang chất lượng) tuỳ theo cơ sở đào tạo, hệ đào tạo và chương trình đào tạo.

- Sản phẩm cũng có sự chậm lưu thông (thất nghiệp) và có sự lạm phát (hàng kém phẩm chất, hàng giả) nhưng rồi cũng tìm được người tiêu dùng trả giá và sử dụng đúng giá trị.

- Sản phẩm có chất lượng cao được trao đổi vô giá và phát huy giá trị (tác dụng) khôn lường khi gia nhập thị trường toàn cầu (về chất xám và nguồn nhân lực).

PHẦN II CÁC THÀNH TỐ TẠO NÊN CHẤT LƯỢNG

SẢN PHẨM ĐÀO TẠO

Chất lượng đào tạo thể hiện chính qua năng lực của người được đào tạo sau khi hoàn thành chương trình đào tạo.

Năng lực này, do 4 thành tố tạo nên, 2 thành tố tạo nên “kỹ năng cứng” là:

1-Khối lượng, nội dung và trình độ kiến thức được đào tạo,

2-Kỹ năng kỹ sảo thực hành được đào tạo,Hai thành tố tạo nên “kỹ năng mềm” là:3-Năng lực nhận thức và năng lực tư duy được đào tạo và

4-Phẩm chất nhân văn được đào tạo.

1/ Về khối lượng kiến thức: Chương

trình Giáo dục

MỸ(tín chỉ)

Nhật(tín chỉ)

Thái(tín chỉ)

Việt(đvht)*

Cao đẳng 3 năm

90 90-112 90-112 120-180

Đại học 4 năm

Khúa luận 120-136 120-135 120-150 210

Cao học 2 năm

Luận văn 30 – 36 30 36 90-100

Tiến sỹ Luận án 4-5 năm 3-4 năm 3-4 năm 3-4 năm

•1đvht = 1 tiết giang trên lớp trong 1 tuần, kéo dài 1 học ky (15-17 tuần) + 1 tiết tự học / 1 tiết nghe giang ≈ 2/3 tín chỉ

2-Về Nội dung giáo dục: Theo kết luận của hội nghị giữa Hội đồng giáo dục

Australia và các Bộ trưởng Giáo dục-Đào tạo-Việc làm của Australia (9/1992), một kiến nghị về 8 năng lực then chốt của người lao động cần có được đề ra như sau:

+Thứ nhất : Thu thập, phân tích và tổ chức thông tin. +Thứ hai : Truyền bá những tư tưởng và thông tin. +Thứ ba: Kế hoạch hoá và tổ chức các hoạt động. +Thứ tư: Làm việc với người khác và đồng đội. +Thứ năm: Sử dụng những ý tưởng và kỹ thuật toán học. +Thứ sáu: Giải quyết vấn đề. +Thứ bảy: Sử dụng công nghệ. +Thứ tám: Năng lục cảm thụ văn hoá nghệ thuật

Theo tiêu chí của Hiệp hội các trường đại học châu á, sản phẩm đào tạo của các trường đại học cần được đánh giá qua 7 tiêu chí sau đây cao: 1-Chỉ số thông minh (IQ); 2-Chỉ số sáng tạo (CQ); 3-Chỉ số cảm nhận (EQ); 4-Chỉ số đạo đức (MQ); 5-Chỉ số say mê (PQ); 6-Chỉ số số hoá (DQ) (hiểu biết và khả năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong học tập và công tác); 7-Chỉ số quốc tế hoá (InQ) (bao gồm sự hiểu biết về ngôn ngữ, dân tộc, văn hoá, các nền văn minh thế giới, bản chất và xu thế toàn cầu hoá, khả năng giao lưu, hợp tác...)

Còn theo tiêu chuẩn của Hiệp hội các trường đại học thế giới thì sinh viên phải là những người : 1- Có sự sáng tạo và thích ứng cao trong mọi hoàn cảnh chứ không chỉ học để đảm bảo tính chuẩn mực; 2- Có khả năng thích ứng với công việc mới chứ không chỉ trung thành với một chỗ làm duy nhất; 3- Biết vận dụng những tư tưởng mới chứ không chỉ biết tuân thủ những điều đã được định sẵn; 4- Biết đặt những câu hỏi đúng chứ không chỉ biết áp dụng những lời giải đúng; 5- Có kỹ năng làm việc theo nhóm, bình đẳng trong công việc chứ không tuân thủ theo sự phân bậc quyền uy;

6- Có hoài bão để trở thành những nhà khoa học lớn, các nhà doanh nghiệp giỏi, các nhà lãnh đạo xuất sắc chứ không chỉ trở thành những người làm công ăn lương; 7- Có năng lực tìm kiếm và sử dụng thông tin chứ không chỉ áp dụng những kiến thức đã biết; 8- Biết kết luận, phân tích đánh giá chứ không chỉ thuần tuý chấp nhận; 9- Biết nhìn nhận quá khứ và hướng tới tương lai; 10- Biết tư duy chứ không chỉ là người học thuộc; 11- Biết dự báo, thích ứng chứ không chỉ phản ứng thụ động; 12- Chấp nhận sự đa dạng chứ không chỉ tuân thủ điều đơn nhất; 13- Biết phát triển chứ không chỉ chuyển giao...

12 mục tiêu của giáo dục đại học cho kỹ sư (MIT)

1. Phải có được nền tảng vững chắc về khoa học cơ bản cho lĩnh vực công nghê

2. Phải bắt đầu đạt được các kiến thức làm vi c về công nghệ hiện êhành trong lĩnh vực quan tâm của minh

3. Phải bắt đầu hiểu được tự nhiên đa dạng và lịch sử của xã hội loài người cũng như văn học, triết học và các truyền thống ngh thu tê â

4. Phải đạt được các kỹ năng và động cơ tiếp tục tự giáo dục5. Phải có một cơ hội để luy n t p một cách khéo léo và sáng tạo ê â

trong m t dự án nghiên cứuô6. Phải có một cơ hội để tổng hợp kỹ thuật vào việc thiết kế dự án

7. Phải được phát triển các kỹ năng giao tiếp nói và viết8. Phải bắt đầu hiểu và coi trọng các lĩnh vực kinh tế, quản lý, chính

trị, xã hội và các vân đề môi trường có liên quan đến phát triển công nghệ

9. Phải có một cơ hội để luy n t p một cách khéo léo và sáng tạo ê âtrong m t dự án nghiên cứuô

10. Phải có một cơ hội để tổng hợp kỹ thuật vào việc thiết kế dự án11. Phải được phát triển các kỹ năng giao tiếp nói và viết12. Phải bắt đầu hiểu và coi trọng các lĩnh vực kinh tế, quản lý, chính

trị, xã hội và các vân đề môi trường có liên quan đến phát triển công nghệ

11 yêu cầu kiểm định ABET 2000

1. Khả năng áp dụng các kiến thức toán, khoa học và kỹ thuật2. Khả năng thiết kế và thực hiện các thí nghiệm, cũng như phân tích và

làm sáng tỏ dữ liệu3. Khả năng thiết kế một hệ thống, một hợp phần hay một quá trinh đáp

ứng nhu cầu mong muốn4. Khả năng thực hiện các nhóm đa lĩnh vực5. Khả năng xác định, tạo lập và giải quyết các vân đề về kỹ thuật6. Hiểu trách nhiệm nghề nghiệp và đạo đức7. Khả năng giao tiếp hiệu quả8. Một hội đồng giáo dục cần thiết để tìm hiểu các tác động của các giải

pháp kỹ thuật trong bối cảnh xã hội và toàn cầu9. Nhận thức về nhu cầu và khả năng cam kết học suốt đời10.Kiến thức về các vân đề của thời đại11.Khả năng sử dụng các công cụ kỹ thuật hi n đại, các kỹ năng và công ê

ngh hiện đại cần thiết cho thực hành kỹ thu tê â

10 phâm chât mong đợi của một kỹ sư hãng Boeing1. Hiểu rõ về nền tảng của khoa học kỹ thu t: toán học (bao gồm cả âthống kê), vật lý và khoa học đời sống, công nghệ thông tin (cao hơn mức đánh máy)2. Hiểu rõ về các quá trinh thiết kế và chế tạo (ví dụ như hiểu về kỹ thuật)3. Liên ngành, viễn cảnh c hệ thống4. Hiểu cơ bản về hoàn cảnh trong đó kỹ thuật được vận hành: kinh tế (bao gồm cả thực hành về doanh nghi p), lịch sử, môi trường, nhu êcầu của khách hàng và của xã hội.5. Các kỹ năng giao tiếp tốt: viết, văn bản, đồ hoạ, nghe6. Các chuân mực đạo đức cao7. Có cả hai khả năng tư duy: phê phán và sáng tạo – độc lập và hợp tác8. Linh hoạt. Khả năng và tự tin để đáp ứng vơi những biến đổi nhanh ho c lơnă9. To mo và ham học hỏi cho cuộc sống10. Hiểu sâu sắc tầm quan trọng của làm việc nhóm

3/ Về trình độ kiến thức: Trong khoa học phát triển chương trình (Curriculum

Development), phân loại trình độ (chất lượng) của các học phần như sau:

+ Trình độ 100: để tiếp thu trình độ 100 chỉ đòi hỏi các kiến thức đã học ở phổ thông trung học.

+ Trình độ 200: để tiếp thu trình độ 200 đòi hỏi phải có các kiến thức đã học ở phổ thông trung học và những kiến thức liên quan đã học ở trình độ 100. Kiến thức 100 và 200 là các kiến thức cơ bản và nền tảng của lĩnh vực

+ Trình độ 300: để tiếp thu trình độ 300 đòi hỏi phải có các kiến thức liên quan đã học ở các trình độ 100 và 200. Đây là các kiến thức cơ sở của ngành học

+ Trình độ 400: để tiếp thu trình độ 400 đòi hỏi phải có các kiến thức liên quan đã học ở các trình độ 100, 200, và 300.Đây là các kiến thức nhập môn chuyên ngành.

+ Trình độ 500: ký hiệu cho các kiến thức thuộc trình độ đại học (100,200 và 300) được nâng cao. Đây là kiến thức dành cho bậc cao học.

+ Trình độ 600: ký hiệu cho các kiến thức chuyên ngành nâng cao. Đây là kiến thức dành cho bậc cao học.

+ Trình độ 700: ký hiệu cho các kiến thức chuyên sâu. Đây là kiến thức dành cho bậc tiến sĩ.

4/ Về kỹ năng, kỹ xảo: được phân thành 5 cấp độ từ thấp đến cao như sau:1.Bắt chước: quan sát và cố gắng lặp lại một kỹ năng

nào đó.2.Thao tác: hoàn thành một kỹ năng nào đó theo chỉ

dẫn không còn là bắt chước máy móc.3. Chuẩn hoá: lặp lại kỹ năng nào đó một cách chính

xác, nhịp nhàng, đúng đắn, thường thực hiện một cách độc lập, không phải hướng dẫn.

4. Phối hợp: kết hợp được nhiều kỹ năng theo thứ tự xác định một cách nhịp nhàng và ổn định.

5.Tự động hoá: hoàn thành một hay nhiều kỹ năng một cách dễ dàng và trở thành tự nhiên, không đòi hỏi một sự gắng sức về thể lực và trí tuệ.

5/ Về nhận thức: được phân thành 8 cấp độ như sau:1.Biết:: ghi nhớ các sự kiện, thuật ngữ và các nguyên lý

dưới hình thức mà sinh viên đã được học.2.Hiểu: hiểu các tư liệu đã được học, sinh viên phải có

khả năng diễn giải, mô tả tóm tắt thông tin thu nhận được.3.áp dụng: áp dụng được các thông tin, kiến thức vào

tình huống khác với tình huống đã học.4.Phân tích: biết tách từ tổng thể thành bộ phận và biết

rõ sự liên hệ giữa các thành phần đó đối với nhau theo cấu trúc của chúng.

5.Tổng hợp: biết kết hợp các bộ phận thành một tổng thể mới từ tổng thể ban đầu.

6.Đánh giá: biết so sánh, phê phán, chọn lọc, quyết định và đánh giá trên cơ sở các tiêu chí xác định.

7.Chuyển giao: có khả năng diễn giải và truyền thụ kiến thức đã tiếp thu được cho đối tượng khác.

8.Sáng tạo: sáng tạo ra những giá trị mới trên cơ sở các kiến thức đã tiếp thu được.

6/ Về năng lực tư duy: tối thiểu có thể chia thành 4 cấp độ như sau:

1.Tư duy trừu tượng: suy luận một cách khái quát hoá, tổng quát hoá vượt ra khỏi khuôn khổ có sẵn.

2.Tư duy hệ thống: suy luận một cách tổng thể, toàn diện để có cái nhìn tổng quát

3.Tư duy phê phán: suy luận một cách có nhận xét, có bình luận, đánh giá.

4.Tư duy sáng tạo: suy luận các vấn đề một cách mở rộng và ngoài các khuôn khổ định sẵn, tạo ra những cái mới.

7/ Về phẩm chất nhân văn: ít nhất có 3 cấp độ như sau: 1.Năng lực hợp tác: sẵn sàng cùng đồng nghiệp chia sẻ

và thực hiện các nhiệm vụ được giao2.Năng lực thuyết phục: thuyết phục đồng nghiệp chấp

nhận các ý tưởng, kế hoạch, dự kiến . . . để cùng thực hiện3.Năng lực quản lý: khả năng tổ chức, điều phối và vận

hành một tổ chức để thực hiện một mục tiêu đã đề ra.

Bảng phân loại chất lượng đào tạo đại học theo năng lực:

Nội hàm năng lực

Trình độ Khối lượng/Chất lượng

Khối lượngvà Trình độ kiến thức

Cao đẳngĐại học khoa họcĐại học kỹ thuậtĐại học đặc biệtCao học Tiến sỹ

3 năm (160 đvht)4 năm (210 đvht)5 năm (270 đvht)6-7 năm (320-380 đvht)2 năm (100 đvht)3 năm (100 + 30 đvht)

Kỹ năng, Kỹ sảo

Bậc 1 : Bắt chiếcBậc 2 : Thao tácBậc 3 : Chuẩn hoáBậc 4 : Phối hợpBậc 5 : Tự động hoá

Chất lượngChất lượng kháChất lượng cao Chất lượng rất cao

Năng lực Nhận thức

Bậc 1: BiếtBậc 2: HiểuBậc 3: Vận dụngBậc 4: Phân tíchBậc 5: Tổng hợpBậc 6: Đánh giá Bậc 7: Chuyển giaoBậc 8: Sáng tạo

Chất lượngChất lượng kháChất lượng cao Chất lượng rất caoChất lượng cực caoChất lượng tuyệt cao

Năng lứctư duy

Tư duy trừu tượngTư duy hệ thốngTư duy phê phánTư duy sáng tạo

Chất lượngChất lượng caoChất lượng rất cao

Năng lực xã hội(Phẩm chất Nhăn văn)

Năng lực hợp tácNăng lực thuyết phụcNăng lực quản lý

Chất lượngChất lượng caoChất lượng rất cao

THANG BẬC CHẤT LƯỢNG LÀ MỤC TIÊU GIÁO DỤCĐỂ DẠY, ĐỂ HỌC VÀ ĐỂ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

1-Đối với giáo viên:- Biết dạy thế nào là có chất lượng- Biết dạy đã đạt đến mức chất lượng nào- Biết đánh giá đúng chất lượng của việc dạy và việc học

2-Đối với người học:- Biết học thế nào là có chất lượng- Biết học đã đạt đến mức chất lượng nào- Biết đánh giá đúng chất lượng của việc học

3-Đối với nhà quản lý- Biết tổ chức để dạy và học thế nào là có chất lượng- Biết quản lý chất lượng của việc dạy và học- Biết phát triển chất lượng dạy và học: xây dựng chuẩn đầu ra

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬPTRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

ĐO LƯỜNG THÀNH QUẢ HỌC TẬPTRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC

LÊ ĐỨC NGỌC CAMEEQ-VIPUA

CÁC NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TIẾP THU MÔN HỌC

1-Đảm bảo theo đúng mục đích KTĐG: Thông tin thu được có giá trị đối với GV, NH và NT không? 2- Đảm bảo theo đúng mục tiêu môn học:Thông tin thu có đánh giá được mục tiêu môn học được thực

hiện đến mức nào?3. Đảm bảo các công cụ và phương pháp kiểm tra đánh sử

dụng có độ giá trị, độ tin cậy và độ phân biệt cao:Các công cụ và phương pháp kiểm tra đánh giá đảm bảo thu

được những thông tin mong muốn chính xác, khách quan. .

4. Tác động tích cực đến người học và người dạya) Tác động tích cực đến người học- Nâng cao trình độ nhận thức và tư duy- Nân cao động cơ học tậpb) Tác động tích cực đến người dạy- Nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ- Nân cao tâm thế và trách nhiệm5. Đảm bảo tính khả thi và hiệu quả- Về thời gian cần thiết, Về qui trình thực hiện, Về chi phí

nguồn lực

Lĩnh vực nhận thức lại được phân thành 6 loại: Phân loại nam 1956

• 1-Nhận thức,

• 2- Lí giai,

• 3- ứng dụng,

• 4- Phân tích,

• 5- Tổng hợp và

• 6- Dánh giá.

Phân loại nam 2001

• 1-Nhận thức,

• 2- Lí giai,

• 3- ứng dụng,

• 4- Phân tích,

• 5- Dánh giá và

• 6- Sáng tạo.

Rút gọn:

Bậc 1: Tái nhận, tái hiện - tương đương với nhớ;Bậc 2: Tái tạo - tương đương với hiểu, áp dụng;Bậc 3: Lập luận sáng tạo - tương đương với phân tích, tổng hợp, đánh giá.

Phân loại mục tiêu giáo dục của Stiggnins và Conklin:

• - Mục tiêu kiến thức và hiểu đơn giản: nắm được các sự kiện, thông tin thể hiện qua việc nhớ lại (ngày tháng, sự kiện, địa danh, định nghĩa, nguyên tắc,...) hoặc hiểu đơn giản (tóm tắt, giải thích bảng biểu, cho ví dụ,...).

• - Mục tiêu hiểu sâu và lập luận: có khả năng giải quyết vấn đề, tư duy phê phán, phân tích, tổng hợp, so sánh và xét đoán.

• Mục tiêu kỹ năng: bao hàm một hành vi trong đó kiến thức, hiểu biết và lập luận được vận dụng một cách công khai. Hầu hết các kỹ năng đòi hỏi người học phải sử dụng kiến thức, lập luận để thực hiện một việc gì đó.

• - Mục tiêu sản phẩm: khả năng sử dụng kiến thức và lập luận tạo ra một sản phẩm cụ thể như bài tiểu luận, bản báo cáo,... Do đó, sản phẩm được dùng để biểu thị kiến thức, hiểu biết, lập luận và kỹ năng.

• - Mục tiêu cảm xúc: đề cập đến động cơ, giá trị và tư cách đạo đức nên xúc cảm có thể là tích cực hay tiêu cực.

MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI:

1- Đo lường (measurement) trong giáo dục:

đo lường là quá trình thu thập thông tin một cách định lượng (số đo) về các đại lượng đặc trưng của đào tạo năng lực (nhận thức, tư duy, kỹ năng và phẩm chất nhân văn) trong quá trình giáo dục đại học. công cụ chính để đo lường kết quả học tập trong giáo dục là các bài trắc nghiệm (bài thi, bài kiểm tra),

2- Phân loại:

- Đo lường trực tiếp: thông qua các sản phẩm người học hoàn thành

- Đo lường gián tiếp: thông qua trả lời các câu hỏi / đề thi (câu hỏi/đề thi trắc nghiệm)

PHÂN LOẠI CÁC CÔNG CỤ ĐO LƯỜNG

Các kiểu trắc nghiệm

Quan sát Vấn đáp Viết Trắc nghiệm tự luận Trắc nghiệm khách quan

Đúng-sai Chọn trả lời Ghép câu Điền thêm Diễn giải Tiểu luận Luận văn Khoá luận Luận án

 

TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN

+ §óng - sai : ThÝ dô: Xe m¸y Dream II lµ lo¹i xe:

§óng Sai

- § îc s¶n xuÊt ë Mü ®Çu tiªn O O

- § îc a chuéng nhÊt ë ViÖt Nam O O - Cã tèc ®é cao nhÊt trong c¸c lo¹i xe O

O - L¸i kh«ng cÇn b»ng O

O

Lo¹i nµy võa ®Þnh tÝnh võa ®Þnh l îng ® îc, chØ ®ßi hái t duy vµ kiÕn thøc tÝch lòy, nh ng dÔ ®o¸n mß cho x¸c suÊt ®óng cao .

u ®iÓm: 1. Lo¹i nµy tr¾c nghiÖm ® îc nhiÒu lÜnh

vùc réng lín trong thêi gian rÊt ng¾n.2. So¹n tèn Ýt thêi gian h¬n so víi lo¹i

nhiÒu lùa chän. 3-§¶m b¶o ® îc tÝnh kh¸ch quan khi chÊm

bµi.

Nh îc ®iÓm:1. Kh¶ n¨ng ®o¸n mß ®óng ®Õn 50% cho

mçi c©u ®óng - sai.2. Do kh¶ n¨ng ®o¸n mß cao nªn khã dïng

®Ó ®¸nh gi¸ ®óng yÕu ®iÓm cña häc sinh.3. §èi víi c¸c c©u hái thuéc c¸c m«n khoa

häc nh©n v¨n, x· héi hay nghÖ thuËt cÇn ®Æt trong ng÷ c¶nh x¸c ®Þnh míi x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®óng - sai.

4. Cã ®é tin cËy thÊp do ®o¸n mß, nªn ®Ó cã ®é tin cËy t ¬ng ® ¬ng víi c¸c lo¹i tr¾c nghiÖm kh¸ch quan kh¸c, ®é dµi cña bµi lo¹i “ ®óng – sai” ph¶i dµi h¬n nhiÒu.

5. Khi so¹n lo¹i c©u ®óng –sai, th êng cã khuynh h íng trÝch nguyªn v¨n c¸c c©u trong s¸ch, do ®ã sÏ khuyÕn khÝch ng êi häc, häc ë n¨ng lùc nhËn thøc vµ t duy thÊp.

6. Víi c¸c häc sinh yÕu, nh÷ng c©u ph¸t biÓu sai cã thÓ khiÕn hä häc nh÷ng ®iÒu sai lÇm mét c¸ch v« ý thøc.

+ Chän tr¶ lêi: ThÝ dô: Xe m¸y Dream II lµ lo¹i xe:

a- § îc s¶n xuÊt chØ ë NhËt b- § îc s¶n xuÊt ë NhËt ,Th¸i vµ

Singaporec- § îc s¶n xuÊt ë NhËt, M· lai vµ

Indonexiad- § îc s¶n xuÊt ë NhËt, Philipin, §µi

loan

Lo¹i nµy gièng lo¹i ®óng - sai, nh ng phøc t¹p h¬n cho c¶ ng êi ra ®Ò lÉn ng êi tr¶ lêi, ®ßi hái t duy vµ gi¶m x¸c suÊt ®o¸n mß.

u ®iÓm:1. Cã thÓ ®o ® îc kh¶ n¨ng t duy kh¸c

nhau .... Cã thÓ dïng lo¹i nµy ®Ó kiÓm tra, ®¸nh gi¸ nh÷ng môc tiªu gi¶ng d¹y kh¸c nhau.

2. §é tin cËy cao h¬n, yÕu tè ®o¸n mß may rñi gi¶m ®i ... (so víi lo¹i ®óng sai)

3. Häc sinh ph¶i xÐt ®o¸n vµ ph©n biÖt râ rµng khi tr¶ lêi c©u hái... ph¶i lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt, hay hîp lý nhÊt trong sè c¸c ph ¬ng ¸n tr¶ lêi ®· cho.

4. §é gi¸ trÞ cao h¬n nhê tÝnh chÊt cã thÓ dïng ®o nh÷ng møc nhËn thøc vµ t duy kh¸c nhau vµ ë bËc cao.

5. Cã thÓ ®¸nh gi¸ ® îc ®é khã dÔ vµ ®é ph©n biÖt cña tõng c©u vµ c¶ bµi tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

6. §¶m b¶o tÝnh chÊt kh¸ch quan cao khi chÊm bµi.

Nh îc ®iÓm:Khã vµ tèn thêi gian so¹n c©u hái.2. C¸c c©u tr¾c nghiÖm nhiÒu lùa chän

cã thÓ khã ®o ® îc kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n tinh vi, kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch khÐo lÐo vµ kh¶ n¨ng diÔn gi¶i mét c¸ch hiÖu nghiÖm b»ng c©u hái lo¹i tù luËn so¹n kü.

3. C¸c khuyÕt ®iÓm ®¸nh kÓ kh¸c: tèn c«ng vµ giÊy ®Ó in c©u hái, häc sinh cÇn nhiÒu thêi gian ®Ó ®äc c©u hái.

+ GhÐp c©u : ThÝ dô :

1/ Xe m¸y Dream II lµ lo¹i xe a/ cña CHLB Nga s¶n xuÊt.

2/ Xe m¸y Peogeout lµ lo¹i xe b/ cña CHLB §øc s¶n xuÊt.

3/ Xe m¸y Shark lµ lo¹i xe c/ cña CH Ph¸p s¶n xuÊt.

4/ Xe m¸y Minsk lµ lo¹i xe d/ cña NhËt b¶n s¶n xuÊt. e/ cña CH ý s¶n xuÊt

Lo¹i nµy cã thÓ coi lµ biÕn thÓ cña c©u nhiÒu lùa chän

u ®iÓm 1. DÔ viÕt, dÔ dïng, ®Æc biÖt rÊt thÝch

h¬p khi cÇn thÈm ®Þnh c¸c môc tiªu ë møc nhËn thøc vµ t duy thÊp. Tuy nhiªn, vÉn cã thÓ viÕt nh÷ng c©u hái ë møc trÝ n¨ng cao h¬n.

2. Ýt tèn giÊy h¬n khi in c©u hái (so víi lo¹i cã nhiÒu lùa chän)

3. Khi ® îc so¹n kü, ®ßi hái häc sinh ph¶i chuÈn bÞ tèi tr íc khi thi, th× yÕu tè ®o¸n mß gi¶m ®i nhiÒu.

4. Cã thÓ dïng tr¾c nghiÖm lo¹i ghÐp ®«i ®Ó ®o c¸c møc trÝ n¨ng kh¸c nhau. Lo¹i ghÐp ®«i th êng ® îc xem nh cã hiÖu qu¶ nhÊt trong viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng nhËn biÕt c¸c hÖ thøc, c¸c mèi quan hÖ trung gian.

Nh îc ®iÓm:1. Th êng v× muèn so¹n th¶o c©u hái ®Ó

®o c¸c møc kiÕn thøc cao ®ßi hái nhiÒu c«ng phu nªn mét sè gi¸o viªn chØ dïng lo¹i c©u hái ghÐp ®«i ®Ó tr¾c nghiÖm l îng c¸c kiÕn thøc vÒ: ngµy, th¸ng, tªn, ®Þnh nghÜa, biÕn cè, c«ng thøc, dông cô...

2. NÕu danh s¸ch trong cét qu¸ dµi (nh gåm 20 cÆp ch¼ng h¹n) häc sinh sÏ mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó ®äc c¶ mét cét dµi mçi lÇn muèn ghÐp mét ®«i.

+ §iÒn thªm :

ThÝ dô : Xe m¸y Dream II lµ lo¹i xe :

a/ Cña ..... s¶n xuÊt , b/ § îc a chuéng nhÊt ë ................ , c/ V× cã ...................nhÊt trong c¸c

xe m¸y, d/ L¸i xe ................. b»ng l¸i .

Lo¹i c©u nµy khã lËp ®Ó tr¶ lêi ®¬n trÞ .

u ®iÓm:1. ThÝ sinh cã c¬ héi tr×nh bµy nh÷ng

c©u tr¶ lêi kh¸c th êng ph¸t huy t duy s¸ng t¹o.

2. Ph ¬ng ph¸p chÊm ®iÓm nhanh h¬n vµ ®¸ng tin cËy h¬n so víi lo¹i tù luËn mÆc dÇu viÖc cho ®iÓm cã phÇn r¾c rèi h¬n so víi lo¹i tr¾c nghiÖm kh¸c.

3. ThÝ sinh mÊt c¬ héi ®o¸n mß nh tr êng hîp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan kh¸c.

4. DÔ so¹n.5. Cã thÓ ®¸nh gi¸ tiÕp thu kiÕn thøc qua

c¸c ®iÒu ®· häc mét c¸ch tiªu biÓu h¬n so víi lo¹i tr¾c nghiÖm tù luËn

6. Cã c©u tr¶ lêi ng¾n, thÝch hîp cho nh÷ng vÊn ®Ò tÝnh to¸n, c©n b»ng ph ¬ng tr×nh ho¸ häc… ®¸nh gi¸ møc hiÓu biÕt c¸c nguyªn lý, gi¶i thÝch d÷ kiÖn, diÔn ®¹t ý kiÕn, th¸i ®é.

Nh îc ®iÓm:1. Gi¸o viªn cã thÓ hiÓu sai, ®¸nh gi¸ thÊp

c¸c c©u tr¶ lêi s¸ng t¹o, kh¸c víi ý gi¸o viªn nh ng vÉn hîp lý, nhÊt lµ khi hä ®äc th©n s¸ch, tµi liÖu ngoµi gi¸o tr×nh (hay gÆp gì ë c¸c nhãm khoa häc x· héi, nh©n v¨n).

2. NhiÒu c©u hái lo¹i nµy th êng ng¾n gän, cã khuynh h íng ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò kh«ng quan träng hoÆc kh«ng liªn quan nhau. Ph¹m vi kh¶o s¸t th êng chØ giíi h¹n vµo chi tiÕt, c¸c sù kiÖn vôn vÆt.

3. C¸c yÕu tè: ch÷ viÕt, lçi chÝnh t¶ cã ®Ó ¶nh h ëng tíi viÖc ®¸nh gi¸ c©u tr¶ lêi.

4. ChÊm bµi mÊt nhiÒu thêi gian h¬n so víi lo¹i tr¾c nghiÖm “®óng - sai” v× cã nhiÒu c©u tr¶ lêi cho s½n ®Ó chän.

5. Khi cã nhiÒu chç trèng trong c©u hái, häc sinh cã thÓ rèi trÝ. KÕt qu¶ lµ ®iÓm sè th êng cã ®é t ¬ng quan cao víi møc th«ng minh h¬n lµ víi thµnh qu¶ häc tËp. Do ®ã ®é gi¸ trÞ cña bµi thi gi¶m v× thùc ra gi¸o viªn ®ang ®o l êng møc ®é th«ng minh.

6. MÆc dï so víi tù luËn, th× lo¹i nµy cã tÝnh kh¸ch quan h¬n chÊm bµi, nh ng so víi lo¹i “®óng- sai”, cã nhiÒu c©u cho s½n ®Ó chän, th× lo¹i nµy vÉn thiÕu yÕu tè kh¸ch quan lóc chÊm ®iÓm. (Kh«ng thÓ dïng ph ¬ng ph¸p chÊm b»ng m¸y. Nh©n viªn phô viÖc kh«ng thÓ chÊm gióp).

TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN

+ DiÔn gi¶i : ThÝ dô: V× sao xe Dream II ® îc a chuéng

nhÊt ë ViÖt Nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . + TiÓu luËn, Kho¸ luËn : ThÝ dô: " Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thÞ tr

êng xe m¸y ë ViÖt nam"

Lo¹i nµy gióp rÌn luyÖn kh¶ n¨ng tæng kÕt vµ viÕt mét v¨n b¶n cã tÝnh chÊt tæng quan, nghÞ luËn hay b¸o c¸o.

+ LuËn v¨n hay LuËn ¸n : ThÝ dô: " LuËn chøng kinh tÕ kÜ thuËt

liªn doanh s¶n xuÊt xe m¸y víi h·ng Honda ë ViÖt nam ".

Lo¹i nµy cho kÕt qu¶ ®µo t¹o gièng nh tiÓu luËn, nh ng khèi l îng kiÕn thøc diÔn gi¶i ®ßi hái nhiÒu vµ cao h¬n. LuËn ¸n ®ßi hái nhiÒu s¸ng t¹o h¬n.

PHÂN LOẠI CÁC KIỂU CÔNG CỤ ĐO (II)

1.1-đề lựa chọn 1.1.1-đề đúng sai 1-Kiểu đề thi đóng 1.1.2-đề ghép hợp

1.1.3- đề lựa chọn 1.1.3.1-đề lựa chọn đơn1.1.3.2-đề lựa chọn đa

1.2.1-đề điền trốn 1.2.2-đề sửa lỗi sai 1.2- đề cung cấp 1.2.3-đề giai thích từ 1.2.4-đề tra lời câu hỏi

2.1-đề tính toán 2.2-đề chứng minh

2.3-đề trần thuật 2.4-đề viết van 2-Kiểu đề thi mở 2.5-đề thiết kế 2.6-đề dịch thuật

. Tãm t¾t ®¸nh gi¸ vÒ c¸c kiÓu tr¾c nghiÖm. Nh©n tè

Tù luËn

Tralêi ng¾n

Tr¾c nghiÖmKh¸ch quan

1- Cã thÓ ®o l êng kha nang giai quyÕt nhung vÊn ®Ò míi

++ + ++

2- Cã thÓ ®o l êng kha nang tæ chøc, tÝch hîp hoÆc tæng hîp

++ + - -

3- Cã thÓ c« lËp ra nhung kha nang riªng biÖt trong phÇn m«n häc tõ c¸c kÜ nang chung lµ viÕt, chÝnh ta vµ sö dông ng«n ngu

- - - ++

4- Cã mét gi¸ trÞ lín cho viÖc chÈn ®o¸n - - + ++

5- Cã thÓ tËp hîp mét c¸ch thÝch hîp nhung môc tiªu giang d¹y

- - - ++

6- Lo¹i trõ c¸c c¬ héi cho viÖc ®o¸n mß c©u tra lêi

++ ++ - -

7- Cho c¸c ®iÓm sè æn ®Þnh tõ ng êi chÊm nµy ®Õn ng êi chÊm kh¸c

- - - ++

8- Lµ chÝnh x¸c khi ph©n biÖt c¸c møc ®é kha nang trong sè thÝ sinh

- - - ++

9- Cã thÓ ® îc chÊm bëi mét nh©n viªn ch a cã kÜ nang hay chÊm b»ng m¸y

- - - ++

10-Cã thÓ ® îc chÊm nhanh - - - ++

11-Cã thÓ ®o l êng tÝnh ®éc ®¸o hoÆc c¸c ph ¬ng thøc s¸ng t¹o ®Ó giai quyÕt vÊn ®Ò

++ + - -

12- Tèn Ýt thêi gian ®Ó viÕt c©u hái + + -

Ý nghĩa của ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm môn học

Ngân hàng câu hỏi và bài tập là chuẩn kiến thức

Đối với giáo viên: -Để các giảng viên (cơ hữu và thỉnh giảng) dạy theo chuẩn, đạt chất lượng như nhau- Để giảng viên dạy được theo chương và dạy được nhiều môn -Để đổi mới phương pháp giảng dạy học: + để dạy nhận thức và tư duy bậc cao; thông qua đó dạy các phẩm chất nhân văn, dạy năng lực xử lý thông tin và ra quyết định bâc cao mà bậc cử nhân cần có; + sử dụng một số câu hỏi để giao bài chuẩn bị ở nhà cho sinh viên, đề đối thoại và thảo luận tại lớp; - Để đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá: +để ra đề kiểm tra đánh giá tiếp thu môn học liên tục, khả thi đảm bảo chất lượng theo mục tiêu môn học đã đề ra.

Đối với học viên: -Để tự học -Để tổ chức học nhóm, -Để nắm vững nội dung chuẩn xác và -Để đạt học đạt chất lượng cao (năng lực cao).

Đối với các nhà quản lý: -Để đa dạng hoá các loại hình đào tạo (tại chức, từ xa, e-learning…), -Để mở rộng qui mô đào tạo mà vẫn giữ đựơc chất lượng đào tạo,-Để thẩm tra-thanh tra chất lượng giảng dạy của giáo viên và chất lượng học tập của học viên.

Bảng trọng số tổng quát có dạng như sau :

C¸c khèi kiÕn thøc,

kü nang

Träng sè

cña mçi ch ¬ng

C¸c yªu cÇu vÒ nhËn thøc, t duy hay

kü nang, kü sao cña m«n häc

ChÊt l îng

ChÊt l îngcao

ChÊt l îng rÊt cao

(1) (2) (3) (4) (5)

Khèi I 15 5 5 5

Khèi II 25 5 10 10

Khèi III 26 8 8 10

Khèi IV 14 - 10 4

Khèi V 20 10 5 5

Tæng sè

100 28 38 34

Bảng trọng số đánh giá các nội dung môn học

Néi dungTæng sèc©u hái

HÖ s« ®iÓm néi dung

Môc tiªu ®¸nh gi¸

NhËnthøc

LÝ giai

øngdông

Ph©n tÝch-T«ng hîp

S¸ng t¹o

Khèi I 15 12

2 3 55

Khèi II 15 123

3 3 34

2

Khèi III 35 1234

2 89

133

Khèi IV 35 1234

24

915 5

Tæng sè 100 9 18 26 32 15

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬPTRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

D¹y vµ häc tÝch cùc

Lª §øc NGäc

Dạy và học tích cực xin được hiểu theo nghĩa:

“Hoạt động Dạy của giáo viên và hoạt động Học của học viên được phối hợp với nhau một cách chặt chẽ sao cho người học chủ động chiếm lĩnh kiến thức, vận dụng kiến thức và sáng tạo kiến thức trong quá trình biến thông tin thành tri thức của mình.”

VÒNG HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC

63

DẠY TÍCH CỰC:

Chuẩn bị bài giảng tích cực+ Nắm vững mục tiêu môn học+ Xác định kiến thức cốt lõi+ Soạn bài giảng theo mục tiêu và kiến thức cốt lõi+ Chuẩn bị tài liệu tham khảo, câu hỏi bài tập cho bài giảng

Giảng tích cực+ Nêu rõ mục tiêu kiến thức hay kỹ năng, hướng dẫn lý giải, bình luận và đánh giá kiến thức hay kỹ năng+ Nêu vấn đề và hướng dẫn giải quyết vấn đề bằng kiến thức hay kỹ năng+ Dạy để phát triển tư duy, dạy có tư duy và dạy về tư duy

Đánh giá dạy tích cực+ Qua các vấn đề hoặc câu hỏi (vấn - đáp) đưa ra khi

giảng+ Qua các câu hỏi và bài tập đưa ra khi kết thúc bài giảng

HỌC TÍCH CỰC:

Chuẩn bị học tích cực+ Chuẩn bị sinh lực+ Chuẩn bị tư liệu và chuẩn bị thông tin Học tích cực+ Phân tích và lý giải thông tin + Hệ thống hoá thông tin Đánh giá học tích cực+ Tích cực phát biểu ý kiến (hỏi và đáp)+ Hoàn thành đầy đủ, đúng hạn các bài làm

VÍ DỤ MINH HOẠ GIẢNG VỀ DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC

Câu hỏi 1: Thế nào là Dạy tích cực nhất ?

Dạy tích cực nhất là dạy:a.Truyền đạt đầy đủ kiến thứcb.Phân tích và lý giải từng kiến thứcc. Cách tiếp thu kiến thức

d.Theo trình độ người học

Câu hỏi 2: Thế nào là Học tích cực nhất?

Học tích cực nhất là học đến mức:a.Thuộc đầy đủ các kiến thức b.Hiểu đầy đủ các kiến thức c. Vận dụng được các kiến thứcd.Đánh giá được các kiến thức

Câu hỏi 3: Cho biết minh chứng tốt nhất cho việc dạy tích cực là gì?

Minh chứng tốt nhất cho việc dạy tích cực là:a.Làm được tốt bài thib.Giảng lại được cho bạnc.Phân tích được kiến thứcd.Vận dụng được kiến thức

Câu hỏi 4: Cho biết minh chứng tốt nhất cho kết quả học tích cực là người học đạt được gì?

Minh chứng tốt nhất cho kết quả học tích cực là người học:

a.Hoàn thành đầy đủ các bài làmb.Thường xuyên đặt câu hỏic. Nắm vững các kiến thức d.Thuộc hết các kiết thức

C©u hái 5: Minh chứng nào là tốt nhất trong việc phối hợp phân tích và lý giải tích cực trong giờ học tại lớp?

Minh chứng tốt nhất cho việc phối hợp phân tích và lý giải tích cực trong giờ học tại lớp là :

a.Giáo viên đặt vấn đề, người học tìm cách phân tích và lý giải

b.Giáo viên giảng cách phân tích và lý giảic.Người học hỏi cách phân tích và lý giảid.Người học chú ý nghe bài giảng để phân tích và

lý giải

Câu hỏi 6: Đánh giá có sự phối hợp Dạy và Học tích cực thông qua minh chứng tốt nhất nào?

Minh chứng tốt nhất để đánh giá có sự phối hợp dạy và học tích cực là tập hợp:a.Các câu hỏi của giảng viên đưa ra trong giờ giảngb.Các câu hỏi của học viên đưa ra trong giờ giảngc. Các lý giải của học viên đưa ra trong giờ giảngd-Các lý giải của giảng viên đưa ra trong giờ giảng

Câu hỏi 7: Công cụ tốt nhất để đánh giá hiệu quả sự phối hợp dạy và học tích cực là gì?

Công cụ tốt nhất để đánh giá hiệu quả sự phối hợp dạy và học là:a.bài trắc nghiệm ngắn cuối bài giảngb. bài trắc nghiệm tiếp thu môn họcc- phỏng vấn người học cuối giờ họcd- nhận xét của người học cuối môn học

Đôi lời cuối bài:

Dạy và học tích cực thể hiện qua các hoạt động trong giờ học nhằm cho người học động não, từ tư duy đơn giản đến tư duy sáng tạo, thông qua phối hợp chặt chẽ giua hướng dẫn của giáo viên và chủ động của học viên.

Trong học chế tín chỉ, người học đã được chủ động chọn kiến thức, tự xây dựng chương trinh kế hoạch học, vi vậy dạy và học tích cực sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu tự chiếm lĩnh kiến thức và làm chủ kiến thức của người học.

Xin chân thành cám ơn

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬP TRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

§¸nh gi¸ c©u hái vµ bµi tr¾c nghiÖm kh¸ch

quan

PGS.TS. Lª §øc Ngäc

YÊU CẦU ĐÁNH GIÁ CÂU HỎI

1- Độ khó2- Độ phân biệt3- Độ tin cậy4-Độ giá trị

YÊU CẦU ĐÁNH GIÁ MỘT ĐỀ THI

1-Độ khó trung bình của toàn đề2-Độ phân biệt của toàn đề3-Độ tin cậy của toàn đề 4-Độ giá trị của toàn đề

I- Đánh giá câu hỏi và đề thi Trắc nghiệm, xây dựng quỹ câu hỏi

Chất lượng của câu hỏi trắc nghiệm được đánh giá thông qua 4 loại đại lượng sau:

1/ Độ khó (hoặc Độ dễ) :

Tỷ lệ thí sinh trả lời đúng cho ta số đo gần đúng về độ khó (độ dễ) của câu hỏi.

Công thức để tính độ khó (độ dễ) :

Số thí sinh làm đúng

FV (hoặc P) = ----------------------------------- x 100

Tổng số thí sinh dự thi

1-THANG ĐỘ KHÓ (ĐỘ DỄ)

Thang phân loại Độ khó ( độ dễ ) qui ước như sau :- Câu dễ : 70 đến 100 % thí sinh trả lời đúng .- Câu tương đối khó : 30 đến 70 % thí sinh trả lời đúng .- Câu khó : 0 đến 30 % thí sinh trả lời đúng .

*Nên dùng các câu trắc nghiệm có FV nằm trong khoảng :

25% < FV < 75%*Ngoài khoảng, dùng một cách chọn lọc tuỳ theo

mục tiêu của bài trắc nghiệm:-Nếu để tuyển sinh, nên thêm một số câu có FV > 75%. -Nếu chỉ để đánh giá đạt hay không đạt có thể

dùng một số câu FV< 10%.

2/ ĐỘ PHÂN BIỆT :

Phân bố tỷ lệ thí sinh trả lời đúng hoặc sai của các thí sinh thuộc nhóm khá, nhóm trung bình và nhóm kém cho ta số đo tương đối về Độ phân biệt của câu hỏi .

Công thức để tính Độ phân biệt:

Số thí sinh khá làm đúng - số thí sinh yếu làm đúng

DI =----------------------------------------------- x 100 Tổng số thí sinh khá và yếu

THANG PHÂN LOẠI ĐỘ PHÂN BIỆT QUY ƯỚC NHƯ SAU:

- Tỷ lệ thí sinh nhóm khá và nhóm kém trả lời đúng như nhau thì Độ phân biệt bằng Không .

- Tỷ lệ thí sinh nhóm khá trả lời không đúng nhiều hơn nhóm kém thì Độ phân biệt là Âm .

- Tỷ lệ thí sinh nhóm khá trả lời đúng nhiều hơn nhóm kém thì Độ phân biệt là Dương.

Độ phân biệt liên quan mật thiết với độ khó và số lượng câu hỏi trong đề thi trắc nghiệm. Nếu FV trong khoảng 25% < FV < 75% thì DI khoảng 10% là bài trắc nghiệm có độ phân biệt tốt.

3/ PHÂN TÍCH CÂU TRẮC NGHIỆM

giả sử phân tích câu trắc nghiệm thứ x của bài thi có câu b/ là câu đúng. các câu a/, c/, d/, e/ và f/ là câu nhiễu. kết quả thi của 150 thí sinh được trình bầy trong bảng sau : câu trả lời a/ b/* c/ d/ e/ f/ tổng ______________________________________________nhóm khá 8 22 9 1 13 0 50nhóm tb 8 15 20 2 7 2 50nhóm kém 7 5 23 1 6 8 50______________________________________________ tổng số : 20 42 52 4 26 10 150

Độ khó : ( 42 : 150 ) x 100 = 28 % = câu hỏi khó . Độ phân biệt: ( 22 – 5 ) : 100 = 17%

Lý thuyết đáp ứng (IRT)

ai = độ phân biệt, bi= độ khó, ci= đoán mò

Mô hình RASCH

Deta i= độ khó ; Beta n = khả năng của thí sinh

Deta i= độ khó ; Beta n = khả năng của thí sinh

4/ Phân tích thống kê bài thi trắc nghiệm bằng máy tính:

Một bài thi trắc nghiệm, sau khi sử dụng cho thi, có thể được đánh giá thống kê, nhờ phần mềm soạn sẵn.

Bằng computer, sử dụng mô hình Rasch với các phần mềm chuyên dụng như chương trình QUEST của Uc, chương trình TITAN của Mã lai hay chương trình CALFIT của Mỹ đã giảm nhẹ được rất nhiều công sức phân tích câu và bài trắc nghiệm của các giáo viên.

Thí dụ :Có 106 người đã tham gia làm bài trắc nghiệm gồm 37

câu hỏi, kết quả phân tích thống kê theo chương trình QUEST được biểu diễn qua các đồ thị KIDMAP nhờ computer.

Các câu trắc nghiệm số 3, số 4 và số 5 trong 37 câu trắc nghiệm như sau:

Câu 3. Khi viết các câu hỏi trắc nghiệm, điều quan trọng nhất là:

A. Xếp các câu hỏi theo các mục tiêu giảng dạy.

B. Các câu hỏi dựa trên mục tiêu giảng dạy.C. Duyệt lại các câu hỏiD. Kết quả phân tích câu hỏi

Câu 4. Khi nào thì giáo viên cần phải quyết định về dạng thức cụ thể của các câu hỏi để xây dựng một bài trắc nghiệm?

A. Khi kế hoạch đánh giá đang được soạn thảo,

B. Ngay ở bước đầu tiên.

C. Sau khi tổng số các câu hỏi được quyết định

D. Sau khi đã nghiên cứu các hành vi đặc thù liệt kê trong kế hoạch trắc nghiệm.

Câu 5: Cho bảng trọng số:

C¸c môc tiªu LÆp l¹i c¸c ®iÒu kiÖn

C¸c kü

n¨ng tÝnh to¸n

HiÓu c¸c qu¸

tr×nh

Tæng céngNéi dung

TÝch ph©n 2 5 3 10

TÝch ph©n theo ® êng

* * * 25

Ph ¬ng tr×nh vi ph©n

10

Vi ph©n 1 3 1 5

Tæng sè 10 25 15 50

Những điểm nhấn mạnh chủ yếu dành cho phần nội dung trong bảng đặc trưng là: A.Tích phân; B. Phương trình vi phân; C. Các tích phân theo đường; D.Vi phân

• Đồ thị 1 : Phân bố thống kê tơng quan giữa điểm số (độ khó (trục tung), các câu hỏi (chữ số) và trình độ của các ngời tham gia (dấu x)).

Đồ thị 1 : Phân bố thống kê tương quan giữa điểm số - độ khó (trục tung), các câu hỏi (chữ số) và trình độ của các người tham

gia (dấu x).

Như vậy, nhờ sử lí thống kê kết quả thi của bài kiểm tra trắc nghiệm chúng ta có thể :

1/ Đánh giá được tính thích ứng của bộ câu hỏi trong bài trắc nghiệm đối với các đối tượng dự thi.

2/ Phân tích được trình độ của từng người thi đối với bộ câu hỏi trong bài trắc nghiệm.

3/ Phân tích được độ giá trị và độ phân biệt của từng câu chọn trả lời cho từng câu hỏi thi.

Trên cơ sở đó có thể hoàn chỉnh ngân hàng câu hỏi thi trắc nghiệm (gồm hàng trăm câu hỏi để tổ hợp thành những đề thi trắc nghiệm theo bảng trọng số cho trước).

II- PHÂN TÍCH BÀI TRẮC NGHIỆM :

nếu như phân tích câu trắc nghiệm để giúp chúng ta biết sửa chữa các câu nhiễu làm thay đổi độ phân biệt của các câu trắc nghiệm, thì phân tích bài trắc nghiệm sẽ giúp chúng ta thay đổi độ khó của bài trắc nghiệm thông qua việc thay đổi, bổ sung câu hỏi.

Thí dụ: Bảng thông kê kết quả thi.

8 sinh viên kém 9 sinh viên TB 8 sinh viên khá đúng 

stt A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T U V X Y W Z ts%(FV)_____________________________________________________________________ 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 18/72% 2 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 23/92% 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 14/56% 4 0 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 16/64% 5 0 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 0 0 1 0 0 1 0 1 1 12/48% 6 1 1 1 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 15/60% 7 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 13/52% 8 0 0 0 1 1 0 0 1 0 0 1 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 13/52% 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 14/56%10 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 12/48%11 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 13/52%12 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1 1 12/48%13 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 13/52%14 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 14/56%15 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 12/48%16 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 12/48%17 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 12/48%18 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 13/52%19 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 11/44%20 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 14/56%21 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 15/60%22 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 13/52%23 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 12/48%24 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 12/48%25 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 05/20%_____________________________________________________________________ ts 2 4 5 6 7 8 8 10 11 12 13 13 14 15 15 15 15 17 17 17 19 20 23 23 25 % 8% 24% 32% 52% 60% 68% 76% 92% 100%(DI) 

A/ ĐỘ TIN CẬY CỦA BÀI TRẮC NGHIỆM:

hệ số tương quan của tỷ lệ trả lời đúng/ sai giữa các lần trắc nghiệm bằng các đề trắc nghiệm tương đương là độ tin cậy của bài trắc nghiệm .

hệ số tương quan được tính bằng công thức sau:

X Y X Y - ------------

N R = ------------------------------------------

( X)2 ( Y)2

{ X2 - ------- } { Y2 - ------- } N N

Tương quan từng cặp giữa hai tập số liệu A và B (NA=NB) (tương quan thứ hạng) (Rank-Difference Correlation, tương quan Spearman rho):

6 d2

Hệ số tương quan từng cặp : rp = 1 - ---------------

N(N2 - 1)

Trong đó d là sự khác biệt của từng cặp giá trị của NA

và NB.

Z X

Y

X2 Y2 XxY t.h¹ng X

t.h¹ng Y

d t.h¹ng

d2

t.h¹ng

A 30

25 900 625 750

4

6 -2 4

B 34

38 1156 1444 1292

2

2 0 0

C 32

30

1024 900 960

3

4 -1 1

D 47

40 2209 1600 1880

1

1 0 0

E 20

7 400 49 140

9

10 -1 1

F 24

10 576 100 240

7

9 -2 4

G 27

22 729 484 594

5

7 -2 4

H 25

35 625 1225 875

6

3 3 9

I 22

28 484 784 616

8

5 3 9

J 16

12 256 144 192

10

8 2 4

277

247 8359 7355 7539

d= 0 ®2=36

- Hệ số tương quan spearson:

753,01,6831,1254

1,697

]10

2778356].[

10247

7355[

10277247

7539.

22

spr

- Hệ số tương quan Spearman:

782,0218,01990

2161

)1100(10

3661rho.r

Kết luận : Trường hợp này,tương quan thứ hạng spearman chặt chẽ hơn tương quan Spearson.

* Số đo độ tin cậy:

- Trường hợp xác định độ tin cậy bằng trắc nghiệm 2 lần (test - retest):

Sử dụng hệ số tương quan tính theo công thức tính r hay rp, để đánh giá độ tin cậy của 2 lần trắc nghiệm cùng 1 đề cho cùng N thí sinh đã dự thi.

- Trường hợp xác định độ tin cậy bằng trắc nghiệm 2 bài tương đương (equivalent forms) cũng sử dụng hệ số tương quan tính theo công thức tính r hay rp để đánh giá độ tương đương của 2 bài và độ tin cậy của bài trắc nghiệm.

B. ĐỘ GIÁ TRỊ CỦA BÀI TRẮC NGHIỆM

Là số đo mức độ mà một bài trắc nghiệm đo được đúng mục đích mà nó định đo, đó là độ giá trị của bài trắc nghiệm.

Căn cứ vào mục tiêu trắc nghiệm, có thể chia độ giá trị của bài trắc nghiệm thành 3 loại chính:

- Độ giá trị nội dung: phản ánh mức độ bài trắc nghiệm có trắc nghiệm được đúng mục tiêu, đủ nội dung môn học đã đề ra không.

- Độ giá trị tiêu chí: phản ánh mức độ bài trắc nghiệm đo đợc theo các tiêu chí định sẵn (tiêu chí chuẩn đoán, tiêu chí tuyển chọn)

- Độ giá trị cấu trúc: phản ánh mức độ bài trắc nghiệm đo được các năng lực hay các phẩm chất định đo theo một cấu trúc lý thuyết định trước.

XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬPTRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

PHƯƠNG PHÁP BIÊN SOẠNĐỀ THI TỰ LUẬN

Lê Đức Ngọc

Hà Nội -6-06

PHÂN LOẠI VÀ NGUYÊN TẮC BIÊN SOẠN CÂU HỎI TỰ LUẬN:

A- PHÂN LOẠI CÂU HỎI TỰ LUẬN:- tự luận ngắn hay viết trả lời có giới hạn- câu hỏi đóng ( cần phân

biệt với các câu hỏi trả lời ngắn của trắc nghiệm khách quan) thường dùng để đánh giá mức nhận thức thấp (kiến thức và hiểu đơn giản).

-tự luận trả lời dài hay viết trả lời mở rộng- câu hỏi mở thường dùng để đánh giá mức nhận thức cao (hiểu sâu và lập luận)

ví dụ: câu hỏi tự luận trả lời có giới hạn -tại sao các cơn lốc hay xảy ra vào mùa hè hơn mùa đông?-tại sao cà chua có lợi cho sức khỏe hơn là khoai tây rán?-việc nâng lãi suất cơ bản lên sẽ tác động đến lạm phát như thế

nào?

Ví dụ: Câu hỏi tự luận trả lời mở rộng - Giải thích việc nông dân sử dụng phân bón trong

trồng trọt có thể làm ô nhiễm hồ và suối.- Nêu các sự kiện chính dẫn đến trận quyết chiến Điện

Biên Phủ. - Nêu rõ vai trò tích cực và tiêu cực của kinh tế thị

trường đến đời sống xã hội.

Bang So sánh các câu hỏi đóng và câu hỏi mở mẫu

C¸c c©u hái ®ãng (héi tô)

C¸c c©u hái më (ph©n ky)

-HiÖp ®Þnh ®inh chiÕn giua Ta vµ Ph¸p ký ë ®©u?-HiÖp ®Þnh ®inh chiÕn ký nam nµo?-Ba san phÈm xuÊt khÈu chÝnh cña n íc ta lµ nhung san ph©m gi?-Nh©n vËt chÝnh trong t¸c phÈm T¾t ®Ìn cña Ng« TÊt Tè lµ ai?-Ai viÕt tiÓu thuyÕt ¤ng giµ vµ BiÓn ca ?

-Ai lµ nhµ du hµnh vò trô ®Çu tiªn ®Æt ch©n lªn mÆt trang?-Thµnh phÇn cña n íc lµ gi?-DÞnh nghÜa ®èi xøng lµ gi?

-T¹i sao l¹i cã HiÖp ®Þnh ®inh chiÕn giua Ta vµ Ph¸p?-T¹i sao HiÖp ®Þnh ®inh chiÕn giua Ta vµ Ph¸p l¹i ký ë Gi¬nev¬ mµ kh«ng ký ë Hµ Néi?-XuÊt khÈu g¹o ë Th¸i lan anh h ëng ®Õn xuÊt khÈu g¹o ë n íc ta nh thÕ nµo?-Nh©n vËt chi DËu trong t¸c phÈm T¾t ®Ìn ®· phan ¸nh hiÖn thùc gi thêi n íc ta lµ thuéc ®Þa cña thùc d©n Ph¸p? -Kinh nghiÖm cña phãng viªn tin tøc cña Hemingway ®· ¶nh h ëng ®Õn tiÓu thuyÕt ¤ng giµ vµ biÓn c¶ nh thÕ nµo?-H·y so s¸nh c¸c ®iÒu kiÖn sèng trªn mÆt tr¨ng víi tr¸i ®Êt?-N íc ® îc tinh läc nh thÕ nµo?-Dèi xøng anh h ëng ®Õn kiÕn tróc nh thÕ nµo?

B- Một số nguyên tắc viết câu hỏi tự luận: 1.Câu hỏi phải ngắn gọn, vừa đủ để vấn đề được nêu rõ ràngNêu chủ đề nhằm mục đích kiểm tra năng lực trả lời chứ không phải là khả năng đoán được những gì mà người ra đề dự định hỏi gì.

Từ vựng được sử dụng và những khái niệm được thể hiện trong chủ đề không được quá khó đối với người học viên bình thường để có thể hiểu được nhanh chóng mà làm bài.

Một chủ đề khó chỉ phân biệt được giữa những học viên rất giỏi với số còn lại. Bên cạnh đó việc đọc hiểu khó khăn sẽ biến cuộc trắc nghiệm thành trắc nghiệm khả năng đọc.

2-Bản thân câu hỏi cần phải cung cấp một nguyên lí tổ chức để viết tự luận.

Ví dụ: - Hãy so sánh và đối chiếu... - Hãy mô tả ngắn gọn và sau đó phân tích... - Hãy thảo luận qua câu trả lời của anh (chị) cho câu

hỏi này, trình bày nguyên nhân đưa ra câu trả lời của anh (chị) và đưa ra các ví dụ cụ thể để minh họa cho những nguyên nhân này..

3- Nên nhắm đến việc kiểm tra, đánh giá các mục tiêu quan trọng ở mức trí lực cao (nhận thức và tư duy bậc cao).

-Nên dùng các từ “so sánh…”, “cho biết lý do…”, “trình bày các lý lẽ để ủng hộ hay phản đối…”, “cho một ví dụ mới về...”, “giải thích tại sao…”, “làm thế nào…”, "đối chiếu…", "xác định những nguyên nhân cho…", "trình bày những ví dụ độc đáo của…", "hãy giải thích bằng cách nào mà…", "hãy dự đoán điều sẽ xảy ra nếu…", "hãy phê phán…", "hãy phân biệt…", "hãy minh hoạ…“ v.v… để luyện tập học viên tư duy và áp dụng sáng tạo những điều đã học, hơn là hỏi những điều vụn vặt chỉ cần trí nhớ.

- Không nên dùng các từ như “người nào…”, “cái gì…”, “kể…”, “kể lại…”, "Ai…", "Khi nào…" và "Liệt kê…", bởi vì các từ này dẫn đến các đòi hỏi chỉ việc sao chép lại thông tin.

Thí dụ về các mẫu để xây dựng các mục đánh giá kỹ năng lập luận_____________________________________________Kỹ năng Mẫu______________________________________________________So sánh Nêu các điểm giống và khác nhau giữa ...

So sánh hai phương pháp dưới đây để...

Nguyên nhân và Nguyên nhân chính của...? hậu quả Tác động dễ xảy ra của...?

Đánh giá Em ủng hộ sự lựa chọn nào dưới đây và tại sao? Giải thích tại sao em đồng ý hay phản đối câu nói sau?

Tóm tắt Nêu các điểm chính của... Nêu vắn tắt các nội dung về...

Khái quát Trình bày một số nét có giá trị về dữ liệu sau. Nêu một số yếu tố giải thích cho các sự kiện sau

Kết luận Qua các dữ kiện đưa ra, điều gì dễ xảy ra nhất khi...? Lãnh đạo CTy.X sẽ phản ứng ra sao với vấn đề sau?

Phân loại Phân nhóm các mục sau theo... Các mục sau có đặc điểm gì chung?

Tạo dựng Nêu các cách để.... Xây dựng một câu chuyện miêu tả điều gì sẽ xảy ra nếu..

áp dụng Sử dụng yếu tố ... làm chỉ dẫn, nêu cách giải quyết vấn đề sau...

Miêu tả một tình huống minh họa cho yếu tố...

Phân tích Nêu các lỗi lập luận trong đoạn văn sau... Liệt kê và nêu đặc điểm chính của...

Đánh giá Nêu các ưu điểm và yếu điểm của... Sử dụng tiêu chí cho sẵn, viết một đánh giá về...

4- Nên tăng số câu hỏi. Số câu hỏi của mỗi bài thi có thể tăng lên bằng cách giảm chiều dài của phần trả lời. Số câu hỏi nhiều hơn sẽ làm tăng độ tin cậy và độ giá trị của bài trắc nghiệm.

5- Người viết câu hỏi nên viết ra đáp án và xác định xem đề ra có thực sự đòi hỏi câu trả lời đó hay không. Người viết câu hỏi cũng nên cố gắng thử trả lời câu hỏi trong khoảng thời gian giới hạn cho phép, điều này giúp cho thấy được tính hợp lý của thời gian dành cho thí sinh để viết câu trả lời.

V- MỘT SỐ NGUYÊN TẴC CHẤM BÀI TỰ LUẬN:

CÁC CÂU HỎI SAU ĐÂY SẼ TRỢ GIÚP VIỆC CHẤM ĐIỂM KHÁCH QUAN:

1.Cã ph¸c thao ®¸p ¸n cña ®Ò tr íc cho thi kiÓm tra kh«ng?2.Ph ¬ng ph¸p chÊm ®iÓm theo c¸ch ph©n tÝch hay tæng qu¸t? 3.Kü nang viÕt cã ph¶i lµ môc tiªu ®¸nh gi¸ kh«ng?4.Th tù chÊm c¸c bµi cã thay ®æi kh«ng?5.C¸c bµi cña sinh viªn cã ® îc dÊu tªn kh«ng?

Xin chân thành cám ơn

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬPTRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

CÁC LOẠI THANG ĐIỂM TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC

PGS.TS. Lª §øc Ngäc

CÁC LOẠI THANG ĐIỂM TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC:

- thang điểm thô (raw scores ): điểm của bài trắc nghiệm, được cho theo đáp án (bài trắc nghiệm tự luận) hay số câu trả lời đúng (bài trắc nghiệm khách quan). điểm thô khó lượng giá, đánh giá và kém giá trị chuẩn đoán, tiên đoán và so sánh nhất là khi có số đông thí sinh.

- thang điểm bách phân: có 2 loại thang điểm bách phân chính : thứ hạng bách phân (percentile rank) và điểm phần trăm đúng (percentage correct score):

*thứ hạng bách phân: của một điểm đã cho là một số cho ta biết có bao nhiêu phần trăm trường hợp có điểm bách phân có giá trị bằng hoặc thấp hơn giá trị bách phân đó.

Thứ hạng bách phân và điểm bách phân có 3 ưu điểm chính:

1/ nó làm cho những người không chuyên môn dễ hiểu. 2/ nó cho phép giải thích rõ ràng.

3/ nó biểu diễn gần đúng hơn của các giá tri sai lệch với so với cách cho điểm theo đường cong chuẩn.

Nhưng nó cũng có một số nhược điểm: 1/ Có sai lệch càng lớn khi số câu hỏi trong bài thi càng

nhỏ hơn 100. 2/ Các khoảng điểm giữa các thứ hạng không bằng

nhau (khoảng giữa các thứ hạng 60 và 70 không bằng khoảng giữa các thứ hạng 80 và 90) do đó dẫn đến ngộ nhận về sự cách đều nhau về điểm theo điểm bách phân của những người không có chuyên môn.

*Điểm phần trăm đúng: tỷ lệ phần trăm số câu trả lời đúng so với tổng số câu hỏi của bài trắc nghiệm.

Công thức để tính điểm phần trăm đúng là: X = 100R/T X = điểm tính theo tỉ lệ phần trăm đúng R = tổng số câu trắc nghiệm làm đúng T = tổng số câu trắc nghiệm của bài thi trắc

nghiệm

Như vậy, trong thang điểm bách phân yếu tố xác định điểm số trắc nghiệm là độ khó của bài trắc nghiệm và thành quả đạt được của thí sinh là được so với số điểm tối đa có thể đạt được của bài trắc nghiệm.

Theo cách xây dựng thang điểm này thì ý nghĩa xếp hạng như sau:

Làm đúng 95 - 100 % cho điểm (xếp hạng) A (XS) nt 85 - 94 % . . . . . . . . . . . . . . . . . B (Giỏi) nt 75 - 84 % . . . . . . . . . . . . . . . . . C (Khá) nt 51 - 74 % . . . . . . . . . . . . . . . . D (TB) nt 00 - 50 % . . . . . . . . . . . . . . . . . F (không đạt)

Thang điểm chữ và phân loại này có thay đổi chút ít, tuỳ theo mỗi trường đại học.

Thang điểm chữ (Letter grades): §iÓm

Sè c©u hái

F D C B A

(0-50)

(51-74)

(75-84)

(85-94)

(95-100)

5 0-3 4 5

10 0-5 6-7 8 9 10

15 0-7 8-10 11-12 13 14-15

20 0-10 11-14

15-16 17-18

19-20

25 0-12 13-18

19-20 21-23

24-25

30 0-15 16-21

23-25 26-28

29-30

35 0-18 19-25

26-29 30-32

33-35

40 0-20 21-29

30-33 34-37

38-40

45 0-22 23-33

34-37 38-42

43-45

50 0-25 26-37

38-41 42-47

48-50

55 0-28 29-40

41-46 47-51

52-55

60 0-30 31-44

45-50 51-55

57-60

65 0-32 33-48

49-54 55-61

62-65

70 0-35 36-51

52-59 60-65

66-70

75 0-38 39-55

56-63 64-70

71-75

80 0-40 41-59

60-67 68-75

76-80

85 0-42 43-63

64-71 72-80

81-85

90 0-45 46-67

68-75 76-85

86-90

95 0-48 49-70

71-80 81-89

90-95

100 0-50 51-74

75-84 85-94

95-100

- Các loại thang điểm chuẩn hoá: + Thang điểm Z (z-score): Thang điểm z được xây dựng dựa theo đường

phân bố chuẩn của tập điểm, trùng với thang chia của đường phân bố chuẩn ở dạng chính tắc. (Có giá trị trung bình cộng bằng 0 và độ lệch chuẩn bằng 1)

Công thức để tính điểm theo thang z là: xi - x Zi = ---------------

s trong đó: xi = điểm thô thứ i x = điểm trung bình của tập điểm s = độ lệch chuẩn của tập điểm

Quan hệ giữa điểm thô và điểm z được tính theo công thức:

xi = s.Zi + x Điểm z có ưu điểm trong việc so sánh đánh

giá giữa các kết quả trắc nghiệm, nhưng khi lấy giá trị trung bình bằng 0 và độ lệch chuẩn bằng 1 thì thang điểm có điểm âm và là số lẻ (số thập phân) nên không được thích hợp trong đánh giá giáo dục.

+ Thang điểm T (t-score): Thang điểm T được xây dựng theo điểm z

nhưng thay đổi số đo thang chia làm cho mất các nhược điểm mà điểm z mắc phải, khi đó lấy giá trị trung bình bằng 50 và độ lệch chuẩn bằng 10:

Ti = 10 Z + 50

+ Thang điểm chín bậc (stanine score): Thang điểm được tạo ra có 9 khoảng, mỗi

khoảng có số đo bằng một nửa độ lệch chuẩn của tập điểm bài trắc nghiệm.

Thang điểm 9 bậc cho phép sánh với các thang điểm khác nếu cùng được xây dựng theo đường cong chuẩn.

+ Thang điểm V (v - score): Thang điểm V do nhóm GS.Dương Thiệu

Tống đề xuất, cũng được xây dựng theo thang điểm Z.

Công thức cũ, cho phù hợp với thang điểm thô 20 của thời trước giải phóng, điểm V, được tính theo công thức sau: VI = 4 Z + 10

Công thức mới, cho phù hợp với thang điểm thô theo thang điểm 10 hiện nay:

VII = 2 Z + 5

- Thang điểm CEEB (College Entrance Examinnation Board) (Ceeb - Score).Thang điểm CEEB cũng được xây dựng theo thang điểm Z, nhưng lấy trung bình là 500 và độ lệch chuẩn là 100:

Ci = 100 Z + 500

- Thang điểm AGCT (Army General Clasification Test) (agct - score):

Ai = 20 Z + 100

- Thang điểm thương số trí tuệ Wechsler (Wechsler IQ): Wi = 15 Z + 100

- Thang điểm thương số trí tuệ Stanford Binet (Stanford Binet IQ): Si = 16 Z + 100

- Điểm tương đương đường cong chuẩn (Normal curve Equivalent Scores):

Để làm mất yếu điểm của thang bách phân là phân chia các khoảng điểm phần trăm không đều, người ta đề nghị chuyển đổi thứ hạng phần trăm ra thang điểm tương đương đường cong chuẩn (NCEs), khi đó lấy giá trị trung bình bằng 50 và độ lệch chuẩn bằng 21,06:

Nces = 21,06 X + 50

Căn cứ vào tính chất chung: thang điểm càng rộng thì độ chính xác càng kém nhưng độ phân biệt càng cao, tuỳ theo mục tiêu của đo lường và đánh giá, chúng ta chọn để biểu diễn kết quả trắc nghiệm (đo lường) cho phù hợp.

Như vậy, với mục tiêu tuyển sinh chúng ta nên chọn loại thang từ 100 đến 800 điểm, với mục tiêu đánh giá tiếp thu môn học để xét tích luỹ kiến thức thì nên chọn loại thang từ 4 điểm đến 20 điểm.

ĐỒ THỊ CÁC LOẠI THANG ĐIỂM

THANG ĐIỂM TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CỦA MỘT SỐ NƯỚC

( Handbook on Diplomas, Degrees and Certificattes granted by Higher Education Institution in ASIA and the PACIFIC – 1996)

1- Thang điểm của Bruney:Overall Fianal Weighted Percentage Class of Degree to be Awarded

80% and above First Class Honours70% to 79% Second Class (Upper) Honours60% to 69% Second Class (Lower) Honours50% to 59% Third Class Honours40% to 49% Pass Degree39% and below Fail

2- Thang điểm của Cămpuchia:10/10 20/20 100/1009 - < 10 18 - < 20 90 - < 100 A Excellent8 - < 9 16 - < 18 80 - < 90 B+ Very good7 - < 8 14 - < 16 70 - < 80 B Good6 - < 7 12 - < 14 70 - < 70 C Average5 - < 6 10 - < 12 50 - < 60 D Pass < 5 < 10 < 50 F Failure

3- Thang điểm của Đức:Diplom and Magister

* 1 = sehr (very good)* 2 = gut (good)* 3 = befriedigend (satisfactory)* 4 = ausreichend (sufficient)* 5 = amngelhaft (insufficient).

An overall grade is calculated on basis of grades in individual subjects:

to 1.5 - very goodabove 1.5 to 2.5 - goodabove 2.5 to 3.5 - satisfactoryabove 3.5 to 4.0 - sufficient

4- Thang điểm của Lào :- A:80 - 100% high distinction- B: 70 - 79%distinction- C: 60 - 69% good- D: 50 - 59% pass

< 50 fail

5- Thang điểm của Mỹ:A (3.5 or higher) excellentB (3.0) goodC (2.0) passD (1.0 - 2.0) failure

5- Thang điểm của New Zealand :Loại 1:

A+AA-

75% and over

Pass with distinction

B+BB-

60 - 74% Pass with merit

C+CC-

50 - 59 % Pass

D 40 - 49% Fail

E Below 40%

Bad fail

Loại 2:A+ or only oneA or two of theseA-

80% and over

Pass with distinction

B+ or only oneB or two of theseB-

65 – 79% Pass with merit

C+ or only oneC or two of theseC-

50 – 64 % Pass

D 40 – 49% Fail

E below 40% Bad fail

Lo¹i 3:

P Pass

F Fail

6- Thang điểm của Thái Lan:

GradeMeaning Grade Point

AB+B

C+C

D+DF

ExcellentVery Good

GoodFairly Good

FairPoor

Very PoorFailure

4.003.503.002.502.001.501.000.00

IWWFAU

IncompleteWithdrawnWithdrawn

due to FailureAudit

Thang điểm của viện đại học mở Sukhothai Thamathirat và Ramkhamhaeng

Sukhothai Thamathirat

Ramkhamhaeng

Percent

H – HonorS - PassU - Failure I - Incomplete

G – GoodP - PassF – Failure

75 - 10060 - 74 0 - 59

7- Thang điểm của Trung Quốc:90 above excellent80 – 89 good70 - 79 fair60 – 69 pass59 below fail

XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN

HIỆP HỘI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG NGOÀI CÔNG LẬPTRUNG TÂM KIỂM ĐỊNH, ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HỌC TẬP

PGS.TS. LÊ ĐỨC NGỌC

ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HỌC TẬP

1. các nguyên tắc chung: 1/ đánh giá cần được tiến hành một cách có hệ

thống để xác định phạm vi đạt được của các mục tiêu đào tạo đã được đề ra.

2/ qui trình và công cụ đánh giá phải được chọn thống nhất theo mục tiêu đánh giá.

3/ nắm vững những hạn chế của từng công cụ đánh giá để sử dụng một cách chủ động.

4/ thang điểm đánh giá kết quả học tập là đánh giá tiếp thu môn học khác với đánh giá tuyển dụng, vì vậy chỉ cần ít bậc.

thí dụ thang điểm 4 bậc: giỏi, khá, trung bình, không đạt.

2. Đánh giá thành quả học tập một học phần/môn học:

nguyên tắc chung của việc đánh giá tiếp thu học phần/môn học là đánh giá thông qua một loạt các điểm thành phần với những trọng số xác định tuỳ theo đặc điểm của môn học. có thể phân loại các môn học làm 3 loại chính và các thành phần điểm để đánh giá môn học được trình bầy trong bảng sau:

Tên các điểm thành phần

Học phần/môn

học thuần lý thuyết

Học phần/môn học vừa lý thuyết vừa thực hành

Học phần/môn học thuần thực hành

- Bài trắc nghiệm giữa kỳ (lần 1, lần 2, …)

30-10%

40-20%

0-10%

- Bài trắc nghiệm thực hành (lần 1, lần 2, …) 20-30%

80-60%

- Bài tiểu luận môn học 20-30%

- …………

- Bài trắc nghiệm kết thúc học phần

50-60% 40-50% 20-30%

Tổng số 100% 100% 100%

LOẠI BÀIKIỂM TRA

NHUNG MỤC TIÊU CÓ KHA NANG

ĐÁNH GIÁ ĐƯỢC

MỘT SỐ ƯU ĐIỂMCÓ THỂ CÓ

MỘT SỐ NHƯỢC ĐIỂM

CÓ THỂ CÓ

Kiểm tra viết tại lớp(2- 3 giờ)

- Nhung hiểu biết và áp dụng thông tin- Kha nang ngôn ngu, trinh bày

Dễ ra đề - Cho điểm không tin cậy- Chú trọng về kha nang viết

Kiểm tra viết được chuẩn bị ở nhà

- Nang lực thu nhập thông tin- Sự suy nghĩ

- Sinh viên có thể thể hiện nang lực cao hơn- Gần cuộc sống hơn

- Không bao hàm được nhiều nội dung trong chương trinh học- Khó kiểm soát tiêu cực

Kiểm tra tại lớp cho mở sách

- Kha nang tra cứu của sinh viên- Sự ghi nhớ cái gi ? ở đâu ?- Sự chuẩn bị có suy nghĩ- Cách suy nghĩ sâu sắc

- ít mất thời gian để ghi nhớ- Các câu tra lời mang tính tổng hợp bao quát hơn

- Chưa có phương pháp chấm điểm chính xác, tin cậy- Phụ thuộc nhiều vào tốc độ hoạt động của cá nhân

CÁC LOẠI HÌNH KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TIẾP THU MÔN HỌC

Kiểm tra thực hành tại phòng thực hành

- Kỹ nang kỹ xao thực hành

- trực tiếp,- tương đối chính xác

- tuỳ thuộc vào điều kiện thực hành

Kiểm tra qua thao luận nhóm

- Sự tác động của từng cá nhân trong nhóm - Cách lập luận nằm trong suy nghĩ của cá nhân

- Linh hoạt- Có ích để khẳng định nhung đánh giá khác

- Rất chủ quan - Hiệu ứng “hào quang”- Giáo viên cần có kỹ nang quan sát

Dồ án, tiểu luận môn học, khoá luận, luận van …

- Nang lực tim hiểu thông tin, lập luận- Nang lực hệ thống hoá, vận dụng kiến thức- Kỹ nang trinh bầy- Sự sáng tạo

Cho điểm một cách tổng hợp

- Việc cho điểm hoàn toàn chủ quan, thiếu ổn định- Cần nhiều thời gian

Kiểm tra miệng trên lớp

Tiếp thu và trinh bày diễn giai bằng lời

Gắn với tinh huống học nghề, nghiệp vụ thi tốt

Gây nên sự lo lắng trong suốt quá trinh trên lớp

3. ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ HỌC TẬP CỦA KHOÁ HỌC:

Chỉ số đánh giá và xếp hạng kết quả học tập đối với học viên của một khoá học là điểm trung bình chung học tập (X):

N ni di

i = 1 X = -----------------

N ni

i = 1Trong đó: di là điểm của học phần thứ i và ni là số

đvht của học phần thứ i; N là số học phần đã học.

XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN