didakhe - march_april, 2011

Upload: mizoram-presbyterian-church-synod

Post on 08-Apr-2018

260 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    1/36

    1

    www.mizoramsynod.org

    A Bi-Monthly Journal of Christian Thought, Life and Work.

    Vol. XXXIX No. 2 March-April, 2010

    A

    T CZir

    la

    HrilL

    a

    Zirtir Rawh

    Inkhawmpui Hlutna leh Pawimawhna........7

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    2/36

    2

    www.mizoramsynod.org

    Didakhe-a thu chhuahte hi ATC emaw, Editorial Board emaw ngaihdn a ni kher lo.

    Published by the Didakhe Board, Aizwl.Post Box 167, PIN - 796001, Mizoram.

    A chhnga thu awmte

    Phk

    1. Editorial ......................................................................................... 3

    2. Keimahni ....................................................................................... 5

    3. Inkhawmpui hlutna leh pawimawhna.................. .. .................. 7

    4. Exodus: Mission zirna a\anga thlrna ....................................... 13

    5. Pathian hi........................................................................................... . 18

    6. Sermon: I rinna i dampui a ni .................................................... .. 28

    7. Kum 2011-a B.D. zir tur lk tharte................................................ .. 34

    8. Nl. Lalhmunmawii Fanai hriat rengna.................. Inside Back Cover

    Editor : Rev. Dr. C. Lalhlira

    Ph. 2361694 (R), 2361663 (O)Joint Editors : Dr. T. Vanlaltlani

    Rev. R. VanlaltluangaManager : Rev. R. Lalrosiama -9436376459

    (Kum khat lk man : Ram chhngah Rs. 30)

    Vol. XL No. 2. March-April, 2011

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    3/36

    3

    www.mizoramsynod.org

    Editorial....?

    DIDAKHE March-April 2011

    EDITORPHUNGTHLKNA

    DIDAKHE hian chhuah a nih a\angin kawng hranghrangin kohhran mite kaihhruai a tum ve a. Tun hma,lehkhabu \ha chhiar tur a la tam loh zual lai phei khachuan mi pawhin an ringin an hmang \angkai lehzualhle awm e. Tun hnai hian Didakhe thu chhuah a sei

    luattuk avnga chhiar peih lo nia insawi kan tawng zauhzauh a. Khawvl hi a hmanhmawh tawh a ni an ti a,rang tak, hma taka zawh theih loh hi chu enga mah hikan ti \ha hman lo a ni ta ber awm asin! Mi tam tak chuanmahni ina nu eirawngbwl pawh an ei hman tawh lova, chawfn atan hmawmsawm ( fast food) an hmanga, kawnglakah te an tlalam vl mai mai tawh a ni.

    Chutiang hunah chuan thu sei pui pui lo ziak duah maichu a chhawrtu an tam lo vang tih chu a hlauhawmkhawp mai. Amaherawhchu mi thil zir peih, khwlchhuak thar hmanga chkkhi la dap remchng ve lo tetan chuan lehkha ziak lo chu pr han chwkna tur a lavng hle tho awm e. Chuvngin Didakhe hian chutiangmite mamawh phuhrk chu a la tum ve fan a ni.

    Chutiang taka kan chanchinbu lo hmangtute chuan achhuah hun an la nghkhlel hle a. Keini lam lah himuangchnga duh thla han ziak loh chuan kan peihmai thei si lo. Kan duh aia tli hian a chhuak deuh fomai a, a zia lo \hn khawp mai. Chutih laiin duh angathu chhuah tur a awm loh \um chuan han fawm chawpte a lo ngai a, chutiang \um chuan hmanhmawh

    baklnga cht a lo ngai leh tawh si a, tihsual leh hmuh

    sual a awm leh pheng phung \hn. Dawhthei taka

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    4/36

    4

    www.mizoramsynod.org

    Didakhe min lo hlutsaktu zawng zawngte chungahlawm thu kan sawi nawn mawlh mawlh a ni - kan tihdikloh min ngaihhnathiama, min lo chhiarsak \hin avangin.

    January-February 2011 chhuakah pawh khn tihdik lohkan lo nei a. Pakhat chu, Sakhuain a ngk bk a hlawhem? tih Editorial-ah khan pi leh puten s an biakin aserh atan sa chhia an hlan niin kan han ziak ngawt peka. Hre chiang zwkin min rawn hrilh var a, s an biakchuan a sa \ha \ha an hln a, rappuichungsngah emaw,

    \hehlnah emaw an dah a, sazuten an ei zo mai niin arawn sawi. Sakhuain a ngk a hlawh tih hi chu an\awngka lam ve mai mai a ni, a ti a! Hemi bkah hianKeimahni huangah khan ATC-a zirtrtu lo awm thartur zngah Rev. Rolungmuana Zadng kan lo telh ngawtpek a! Rev. B. Zohmangaiha ni na na nain! A mihringangaihfin vng nge an hming ngaih \helh vng? Kan hre

    tawh bk lo. Kan tidik lo ve ringawt a ni. Editor mawhliau liau a ni. A hming putute hian an hming chuan lohnatura a chuan avng leh a chuanna tura a chuan lohavng te hian an mi ngaihdam kan dl e.

    Tun \um kan DIDAKHE chhuakah hian thu ziak chihrang pathum kan chhuah a. Rev. R. Lalrosiama hian

    Kohhran Inkhawmpui Pawimawhna a rawn ziak a,chhiar manhla tak a ni ang. Rev. Dr. Lawmsnga thuziakMission zirna a\anga Exodus thlrna hian kan ramtharrawngbawlnaah huap zau zwka hma lk a \ul thu minhrilh a. Rev. Lalhmachhuana hian Theology-a thu hartak, Pathian chungchng hriat nuam tur takin min rawnziaksak bawk. Sermon hi Rev. Dr. C. Lalhlira thawh a nithung. Chhiartu zawng zawngte duhsakna kan hlan ache u.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    5/36

    5

    www.mizoramsynod.org

    K E I M A H N I

    1. ATC-in L kan sn: Nl. Lalhmunmawii Fanai, Pu F. Chalthanga,Khawbung (S) te fanu, B.D. kum khatna zir lai znga mi chuanFebruary ni 19, 2011 khn a pum an zaina chu a thihpui a. Mumang

    pawha kan man duh loh tur leh fiamthu pawha kan ngaihtuahlwk duh loh tur thilin min rawn nang a, ATC chhngkua minnghawng na hle. Mahmuni tia kan koh duat rawn laih laih hiPathian rawngbawl chk mi, theih ni se India ram pwnah pawhmissionary la nih hnial lo, M.A. Degree a neih hnua rawngbwlnazau zwka kal a duh avnga B.D. rawn zir a ni a. Zir dlte interviewneih nia a zir duh chhan an zawh pawhin hnukulh, \ap \euhchungin, Pathian rawngbwl a duh avnga zir dl a nih a sawi a.

    February thla tr khan znah hostel-ah a pum a na vak a, a \hiantenPresbyterian Hospital, Durtlngah an hruai a, annin rlphr n anih ringin an lo zai a, a rlphr tak chu a lo chhe lutuk lo. Mahse azun kawng lama hnai nasa tak awm chu tihfaisakin an lo enkawl a.An zaina pawh \ha zla inngaiin an in lamah an chhuak a; mahse,zan hnih emaw chauh ina an riah hnuin a n a chhuak leh a, NewLife Hospital, Aizawlah an lt leh a, zun/k a thiar thei lo va, ei lehin tur pk theih a ni bawk si lo. |ha chhuak leh mai tura kan beisei

    laiin February ni 19 zng dar 8:00 khn chatuana chwl turin min lokalsan ta zwk a ni.

    Hetia kan zirlai a thi hian mi a \hwng hle a, a zirpuite mi 9 lehzirtrtu pahnih leh driver-ten ATC aiawhin an khua Khawbungaha ruang an han zui a, bialtu pastor bial fanga a lo zin bo hln a nihavngin Rev. Dr. C. Lalhlira, Vice-Principal-in in lamah a vui a,thlnmualah Rev. Dr. Tlanghmingthangan hun tawp a hmang vethung. College pawh kan ngui nghuai mai. Mahse, rei lo te chhngmah ni se Pathianin zirlai, \hian leh unau duhawm tak min pkavangin kan lawm a, a chhngte sawmin March ni 10, 2011 chhnahkhn amah min petu leh la lehtu Pathian hnnah a puala lawm thusawina hun (Thanksgiving service) urhsun takin kan hmang ta zwka ni.

    2. ATC Final & Promotion Exam leh Nipui chawlh : Senate ofSerampore hnuaia Theological College-te exam hun chu March ni

    28-ah a in\an a, April ni 13 thleng a awh ang. Hemi hun chhnghian ATC zirlaite pawhin an kum twp exam an bei ve ang a, an

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    6/36

    6

    www.mizoramsynod.org

    chawl zui ang. June ni 8-ah kum thar lut leh turin an lo haw lehang. An Chawlh chhngin B.D. kum hnihna zirlaite chu thingtlngkhuaah Field Education neiin an zin dawn a. Thingtlng mite

    hnathawh leh eibr zawnna te, an khawsak phungte an zir ang.BD III pawhin Siam\hatna In (Rehabilitation Home) hrang hrangahhun an hmang ang.

    3. Galili Dl Lem - Biblical Garden-ah :Hun rei tak kan lo ruahmantawh ATC huan Bible huan (Biblical Garden) chhngah Galili dllem kan siam ta. Kan Faculty znga in sak lam thiam Rev.Lalchungnungan a hna a enkawl a; a hmaa siam kan tum, kan lo lapuitlin loh pawh a hawi zwng dik taka hawitrin siam \hat a ni a.

    Tunah hian tui dahkhatin a tling ta pam mai. Bible zirna a nih anginkan College-ah hian Bible-a thing leh thei te la khwmin kan phunnual tawh a. Tunah hian Galili dl hi, huana savate tui tlan atan nipahfwmin Isua rawngbwlna hmun mitthlaa min thlrtrtu \angkaitak a ni ngei ang. ATC tlawhtute tn pawh mit la tak a ni ve ngeiinkan ring!

    4. Hotute Rawngbawla Zinna : Pi P. C. Laltlani, ATC Librarian chuMizoram Hmeichhe Inkhawmpui Lian, March ni 4-6, 2011-aKawnpuia awmah Bible zirtrtu a ni a, \ha takin hun a hmang thei.Dr. T. Vanlaltlani pawh hetah hian palaiin a kal. Kan hotu \henkhattethuhrilin an \ul hle a, chng zngah chuan Rev. R. Lalrosiama pheichu a \ul zualin Pathianniah pawh a awl hman meuh lo. FacultyMinister dangte pawh Good Friday dwn zan (Maundy Thursday)-ah Aizawl khawpuia Pastor-ten an biala Lalpa Zanriah buatsaih turaan ruahmannaah \ha takin an mawhphurhna an hlen thei.

    4. Mobile Theological School, N. Hlimenah : February 24-28, 2011khan Rev. Dr. Tlanghmingthanga, Director, Lay Theological Edu-cation chu Rev. Lalchungnunga leh Rev. R. Vanlaltluanga-te nenNorth Hlimen-ah Mobile Theological School hawngin an kal a, zirlaimi 68 lai an inziak lut a. Pathianniah Kohhran hrang hrangah thusawiin, sakawlh chungchnga hriat chian lehzual duh neite nenpawh inkawmna hun \ha tak an va hmang. North Hlimen Bialhian ATC-a hman turin hmunphiah \hahnem tham tak an lo

    hawntr nghe nghe; an bengvrin, kan lwm ngei mai.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    7/36

    7

    www.mizoramsynod.org

    INKHAWMPUI HLUTNA LEHPAWIMAWHNA

    - Rev. R. Lalrosiama

    Kum 2010 Synod Inkhawmpui Rorl General No. 66-nachuan, "Zawlaidi (Grape Wine) chu z a ni," tiin inkhawmpuirorl zawng zawng znga mi ngaihven hlawh tak pakhatchungchngah thutlukna a siam ta rup mai. Hetiang hiInkhawmpui ngaih dn a nih tak avngin tuna a nih angngau ngau hi chuan Mizoram Presbyterian Kohhran mem-

    ber, dnzawhkim chin tn chuan zawlaidi chu in loh tur ani a, a in apiang chu tualchhng kohhranin an thununthei tihna a ni bawk.

    Hemi chungchngah ringawt pawh hian mi mal ngaih dnchu a inpersan thei viau awm e; a chngtute thawh rimziate, engkim sorkar hriatpui thlapa tih a nih dan zawngzawng te ngaihtuah phei chuan zawlaidi in lo tura pulpit-

    a sermon vak pawh a inthlahrunawm rum rum thei hialang. Amaherawhchu, zawlaidi-ah hian z (alcohol content)14% vl lai awma hriat a nih avngin za ngaih loh theih ani lo va; chuvngin Synod Inkhawmpui chuan fel takinthutlkna a siam ta a ni.

    Apostol-te hun lai a\ang tawh khn Kohhran Inkhawmpuihian thu harsa leh khirh tak takte a lo chaiin, thurin leh

    thu puan chhuah pawimawh tak tak a lo siam tawh \hn a,chng inkhwmpui thute chu vawiin thleng hiankohhranho tan a la pawimawh reng a ni.

    KHAWVEL HUAP INKHAWMPUI PAWIMAWH|HENKHATKohhran chanchina inkhwmpui \henkhat, an thurlin

    vawiin thlenga kohhranho rinna leh nun a nghawng dnleh pawimawhna a neihte lo zir ho ila.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    8/36

    8

    www.mizoramsynod.org

    JERUSALEM INKHAWMPUIKohhran \iak trah khn a tam ber chu Juda an ni a, Jerusa-lem kha hmunpui a ni lo thei lo va; mahse, hun a han kal

    hret a, Chanchin |ha a lo darh zau zl a, Antiokei phei chuMission hmunpui a lo ni ta reng mai a, Kristian tih\awngkam pawh Antiokei khua a\anga lo chhuak a nihnghe nghe kha. Antiokei khuaah hian pwl hnih, JudaKristian leh Jentail Kristian an awm a, harsatna a lo thlengta: Juda Kristiante chuan Jentail Kristiante chu an Juda dnanga serh tan tur leh, vawksa leh sa thisen rng rng pawh

    ei lo turin an pht ta tlat mai a, nasa takin kohhranhozngah inhnialna a lo thleng ta a nih kha. Hemi thu avanghian Jerusalem-ah inkhawmpui koh a ni a, a twpah chuaninkhawmpui chuan, 'Thlarau Thianghlim leh keinin' timeuhvin, "Jentail Kristiante chu serh tantr leh Juda dnzawng zawng zawmtr kher a ngai lo ve," tiin thu a lo titluta a ni.

    NICAEA INKHAWMPUI, AD 325Kum zabi 2-na a lo thlen chuan khawvl ram hrang hrangahKristian tam tak an lo awm tawh a; mi \henkhat rilruahIsua Krista hi Pathian Fapa a nih chuan Pa nena nihnathuhmun leh intluk chu an ni thei dwn em ni, tih ngaihdn a lo piang \an ta a. Chutiang ngaih dn mumal takarawn au chhuahpuitu chu Arius-a, Alexandria khuaa

    puithiam a ni. Arius-a zirtr dan chuan, "Pathian hi Pa aniha, Isua Krista hi Pathian Fapa a nih bawk si chuan Paleh a Fapa chu engkimah an intluk thei lo vang; fapa chuanawm \an n a nei ngei ngei ang," tiin, Thufingte 8:22 leh

    Johana 14:28-te hi \anchhanah a hmang nghe nghe a ni.Mahse Arius-a zirtrna chu Alexander-a, Alexandria khaw

    bishop chuan a rawn hnial a, "Isua Krista chu Pathian

    famkim (fully God) a nih loh chuan mihring chhandamnahna hi a thawk thei lo vang," a ti thung. Tichuan, Arius-a

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    9/36

    9

    www.mizoramsynod.org

    leh a hote chu AD 318 khan kohhran a\anga hnawh chhuahan ni ta a ni. Mahse, Arius-a chuan hei hi a pawm lo hlemai a, kohhranho zngah amah \antu tam tak an lo awm

    bawk a, boruak a sosng ta hle mai! Tichuan, EmperorConstantine-a chuan hemi chungchnga kohhran pawmtln tur thurin phuah chhuak turin khawvl huapInkhawmpui (Ecumenical Council) chu AD 325 khan Nicaeakhuaah a ko ta a ni.

    He Nicaea inkhawmpuiah hian Bishop ringawt pawh 300vel an tel a, hng Bishop znga tam tak chu Rom sorkar

    tihduhdahna lo tuar chhuak tawhte an ni. He inkhawmpuiropui tak hian Arius-a zirtrna chu a hnwl a, "Isua Kristachu Pa Pathian nena nihna thuhmun leh intluk," tiin vawiinthlenga kan thurin pawimawh tak hi a duang chhuak ta a ni.

    CONSTANTINOPLE INKHAWMPUI, AD 381Nicaea inkhawmpui chuan Arius-a zirtrna chu hnwl mahse, Khawchhak Kohhran lamah chuan \antu a ngah hle

    mai a. He inhnialna tihtwp nana \angkai tak maiin Basila,Kaisari khaw Bishop chuan, 'Thlarau Thianghlim hiPathian a ni em?' tih thu pawimawh tak a rawn phawrhchhuak a. Arius-a pawlte chuan rang takin, "Ni lo, ThlarauThianghlim pawh Pa Pathian nena nihna thuhmun lehintluk a ni lo," an ti a. Tichuan Emperor Theodosius-a chuanAD 381-ah Constantinople inkhawmpui a ko va. Heinkhawmpuiah hian a hmaa Nicaea Thurin chu ti nghetin,Pa leh Fapa mai ni lovin, Pa leh Fapa leh Thlarau Thiang-hlim chu nihna thuhmun, intluk tlngin a pawm ta a ni.

    Hemi hnuah hian inkhawmpui pawimawh tak EphesiInkhawmpui AD 431 leh Chalcedon Inkhawmpui AD 451koh a ni bawk a, Chalcedon Inkhawmpui thurl phei chuvawiin thlenga kan thurin No. 5-naa kan hmuh, "Isua Krista

    chu mi nung pakhat, mize pahnih nei, Pathian tak lehmihring tak" tih thu innghahna hi a ni ta a ni.

    INKHAWMPUI HLUTNALEHPAWIMAWHNA

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    10/36

    10

    www.mizoramsynod.org

    WORLD MISSIONARY CONFERENCE, AD 1910Kan sawi tk inkhawmpui liante hi kum zabi 5-na hma lama mia ni a, an thurl tam tak chu vawiin thlenga kan thurin

    innghahna bulpui a la ni reng. Khawchhak Kohhran lehKhawthlang Kohhran chu AD 1054-ah a in\hen tk avnginkhawvl huap inkhawmpui neih hleih theih a ni ta lo.

    Kohhran inkhawmpui ni chiah lo mah se, kum zabi 20-nachhnga Kohhran nun leh hmathlr swi danglam dwrhkhawp inkhawmpui chu World Missionary Conference,

    Edinburg 1910 hi a ni. England leh America rama harhnalo thlen hma kha chuan kohhran hruaitu tam tak chuanringlote hnna Chanchin |ha hril hi \ulin an hre lem lo.Kum 1785-a Baptist Minister-ho inkhawmpuiah WilliamCarey-a chuan, 'Ringlote hnna Chanchin |ha hril hikohhranin thawh \an a hun tawh' thu a sawi a; mahse, anznga senior minister, John Ryland-a chuan, "Tlangval, \humai teh, Pathian hian ringlote hi Kristiana inlet tura a duhchuan, nang leh keia puihna tel lovin a thawk mai ang,"tiin a rawn khap a. Hetiang hi Chanchin |ha hril kawngaa hun lai kohhran hruaitu tam takte ngaih dn a nih laiin,kum 1910-a World Missionary Conference hian kohhranchanchina ml lung thar rawn siamin, khawvl pum puiaChanchin |ha hril darh chu thupui pakhatah a rawn neia. Hemi bkah hian kohhran pawl hrang hrangte thawh

    hona leh inpumkhatna lam rawn uarin, kohhran hawiherleh skthlk chu a rawn tidanglam ta dwrh a ni.

    INKHAWMPUI PAWIMAWHNATEKohhran, NGO leh political party-te pawhin inkhawmpui/conference an nei vek mai; eng pwl mai pawh hian mahnipwl inkhawmpui hi chu kan hlwkpui vek niin a lang. A

    bk takin Presbyterian Kohhran phei chu inkhawmpui

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    11/36

    11

    www.mizoramsynod.org

    hmanga rorla inkaihruai \hn kan ni a, inkhawmpui thu anih chuan Pathian thu-ah ngaiin a tihhlawhtlin dn turkawng theihtawpa zawn \hin a ni.

    Inkhawmpui chuan kohhran a tipumkhat a, a tichakbawk. Mihring hi chu chhungkaw khata khawsa ho maipawh hi ngaih dn a inang vek lo va; chutiang bawk chuankohhran pakhat chhnga mi rau rau pawh hi kan Pathianthu pawm dn leh kalpui dn pawh a inchen kher lo vang.Amaherawhchu, kan mi mal ngaih dn a nih kher loh

    pawhin inkhawmpui rorl kan 'Amen' rual theih chhngchu kohhran hi a chhe lo vang.

    Kohhran inkhawmpui hian a rl sual thei em, tih hizawhna nung reng a ni awm e; a chhnna pk dikthiam a har viau awm e. Mahse, kohhran inkhawmpuichu Thlarau Thianghlim nena rorl a nih avngin dik ngeitura ngaih a ni. Mihring famkim lohna avnga lo rl sual aawm a nih pawhin, inkhawmpui leha siam \hat leh maitur a ni ang.

    Hetiang taka inkhawmpui hi pawimawh a nih avanginSetana pawh hian inrawlh a tum nasa \hn hlein a lang.Tunlai hian inkhawmpuiah chauh ni lo, committee thlenginmahni duh zwnga a tlk theih nana committee member

    leh inkhawmpui palai, huvng nei deuha hriatte hnnalo campaign lwk thwm a ri ta zeuh zeuh. Hei hi chuSetana hmanrua a ni a, palaiten pumpelh tum tur a ni.Tin, inkhawmpui leh committee rorelna hmunah hianmahni duh zawng lam \ana vawi hnih vawi thum din sekmai hi chu mihring taka \hahnemngaihna lam a ni duhkhawp mai.

    INKHAWMPUI HLUTNALEHPAWIMAWHNA

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    12/36

    12

    www.mizoramsynod.org

    TLNGKAWMNAInkhawmpui pawimawhna hi sawi vak lo pawha hriat saa tih theih rualin, tunlaiah hian inkhawmpui thu aia mimal leh tualchhng kohhran duh dn tihlal zwkna ri hriattur a awm ta zeuh zeuh. Synod Mission Board-in Synodhmingafield hawnga, missionary-te a tirh chhuah mk laiatualchhng kohhran \henkhatten a hrang a hraia fieldbkneia thawh kan tum tlat te, Pathian hnena thilpk kanpkna tura Synod-in ke pathum - Pathian ram, Ramthar,Tualchhnga \hen chu duhtwk lova, column siam chawpa

    head dang kan dah belh tlat \hn te hian inkhawmpuithuneihna leh zahawmna a tibawrhbng fo \hn a ni.

    Inkhawmpui thurl bawh zuina kawngah pawh hiantualchhng kohhran tinte pawh hian a serh then nan maini lova, a hlawhtlin ngeina tur zwnga \an kan lk thar apawimawh hle. Tualchhng kohhran mai bakah Bial leh

    Synod level pawha inkhawmpui thurl bawh zuitusub-com-mittee/commission-te pawh hian, "Inkhawmpui aw chuPathian aw," ti hiala rilru dn kan vawn \hin kha i vawngnung zel ang u.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    13/36

    13

    www.mizoramsynod.org

    EXODUS: MISSION ZIRNA A|ANGATHLIRNA

    - Rev. Dr. Lawmsanga, ATC

    THUHMAIsrael-te Aigupta sal tnna a\anga Pathianin Mosiahmanga a chhanchhuahna hi Thuthlung Hlui thuchahlaipui kan ti thei awm e. He chhanchhuahna hi Israelhnamin Pathian an biaknaah hmun laili luahtu a niin,hla leh thuin an hril nasa hle a. Exodus 15:1,4 te bkah

    Sm 66:5-6; 103:7-ah pawh kan hmu nawn leh a.Exodus chhanchhuahna hian mission hnathawhna atnapawimawhna kawng hrang hrangin a nei a. Chngtechu he thuziakah hian tr lan kan tum dwn a ni.

    1. KHAWTLNGNUNDANGLAMNA (SOCIALCHANGE)

    Exodus bu kan chhiar chuan Israel fate chu Aiguptaramah tam taka an inthlah pun thu kan hmu a. Tin, lalthar, Josefa hre ngai loten ro an rawn rl ta bawk a. Israel fate,ram leilung fate ang hiala hun eng emaw chen zalntaka lo khawsa \hn chu sal dinhmunah an lo awm tareng mai a ni tih kan hmu bawk a. Israel fate khawtlngnun inthlk danglam nasa tak hi, mission thlrna lam

    a\anga kan zir chuan thil pawimawhna tam tak zirchhuah tur a awm a. Chu chu mihring nunah harsatnaleh rah behna, hmuhsitna leh hnuaichhiahna a loawmin, zalnna leh himna an mamawhzia an lo hrechhuak \hn a. Chu an mamawh - zalnna lehthlamuanna chu Chanchin |ha hian a pe thei a. Andinhmunah zalnna an mamawh lai takin Mosiahmangin Pathianin zalnna thu a va puang ta a. Mosiathusawi hi Israel fate tan chuan Pathian mi tirh,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    14/36

    14

    www.mizoramsynod.org

    missionary pawimawh tak, an nuna danglamna nasatak thlentu, vawiin thlenga an theihnghilh ngai tawh lotur chu a ni ta a ni. Chutiang chuan kohhran leh

    Kristiante hi mi mal leh khawtlng nunah a \ha zwngadanglamna thlen tura koh leh mawhphurhna pk kanni a. Chu mawhphurhna pawimawh tak thawk turchuan mission ngaih dn (principle) hlawm \ha tak neiha \ul thin a. Exodus a\ang hian mission principlepawimawh tak tak kan hmuhte lo thlr ila.

    A) INBUATSAIHNA |HA (PREPARATION)

    Mission rawngbwlna hlawhtling nei tur chuaninbuatsaihna \ha a pawimawh a, chu chu Mosia nunahchiang takin kan hmu. Pharaoa tur chi hrang hrang azir chhuak leh vek a. Mosia hi a hnathawh tur ti tur hiankum 80 a inbuatsaih a nih chu. Chutah Pathianin a mitehruai chhuak turin a ko ta a; Mosia, hruaitu ropui a lo nita tih kan hmu. Mosia hi thlarau leh tisaah hruaitu nihtling turin a inbuatsaih nasa hle mai.

    Kan kohhranin missionary a tirh chhuah tur a buatsaihdan hi \ha twk kan ti em, Mosia leh Exoduschhanchhuahna a\ang hian eng nge zir tur kan neih,tih hi kan ngaihtuah a pawimawh hle awm e.

    B) MIDANGTENUNPHUNG |WMPUITHIAMNA (IDENTIFICATION)

    Mosia khan a mite nihna va \wmpui a tum vawikhatnaah chuan chiang takin a hlawhchham tih kanhmu a (Ex. 2:11-14). Amaherawhchu, thlalrah a mitekhawsakna leh chnna hmunah kum 40 dang a va zir

    hnuah erawh chuan a mite nihna \wmpui chu a tn alo awlsam ta. Hemi chungchnga zir tur kan hmuh

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    15/36

    15

    www.mizoramsynod.org

    pawimawh tak dang pakhat chu Lal Isua mihringa arawn channa hi a ni (Joh. 1:14). Mi dang nihna tak va\awmpui theih hi thil harsa, rawngbwltu tam tak

    hlawhchhamna a ni fo, a chhan chu a man pk tur ahautak \hin vng a ni.

    India ramah kohhranin mi harsate (Dalits) nihna\awmpui ai chuan mi hausate nihna \wmpui an chnga, hei hian mite sawisl a hlawh hle. Mosia anga mis-sionary hlawhtling ni tur chuan kan va thawhna hmun

    tura mite nihna tak va \wmpui ngam te, an culture(hnam zia) leh khawtlng nun engkim hriatsak leh\wmpui theih te a pawimawh wm e. Chumi ti turchuan a man kan pk ngam a \ul ang. Mosia pawhin aman a pe tam hle tih kan hmuh kha.

    C) CHANCHIN |HAPUAN (EVANGELISM)

    Chanchin |ha puan hi khawtlng nun danglamna atna pawimawh em em a. Khawtlng nuna danglamnathlen tur hian mi mal nun danglamnain awmze thui taka nei bawk a. Mosia chuan Pathian thutak a zirtr a, chuchu Pharaoa a hriattr a, Israel fate pawh a hriattr bawka. Chng a thusawite chu thil mak takin a rawn um zuita zl bawk nen. Chu Mosia thupuan chuan Pharaoa

    nunah leh Israel miteah thu a sawiin awmzia a nei ta a.Israel fate sal ang maia rilru chiai, mumal lo leh beidawngtawh chuan Mosia hmangin beiseina thar leh Pathianduhna thar an lo nei leh ta a, Pathian chhanchhuahnaropui an chang ta a ni tih kan hmu.

    Mihring beidawng leh harsatna twkte chhanchhuah

    leh beiseina thar siamsak hi kohhran hna a ni a. Tunlaikhawvl buai leh harsa tak krah hian kohhran chu

    EXODUS: MISSION ZIRNA A|ANGA THLIRNA

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    16/36

    16

    www.mizoramsynod.org

    Chanchin |ha puang tura mawhphurhna pk a ni a.Pathian mite chu lei chi an nih ang leh khawvel ntu annih angin a \ha zwnga mi mal leh khawtlng nuna

    danglamna thlen tura ke pn zl tur kan mission chu ani. Pathian mission (Missio Dei) chu kohhran mission bulleh innghahna a ni angin, mi dangte nun tam nei turasawm hi kohhran hna chu a ni rng a (Joh. 10:10).Thlarau Thianghlim chuan Mosia chu a thupuan turhuaisen taka a puan theih nn a tihuaisen angin,kohhran mite pawh a tichakin a thiltihtheihna a pe \hn

    a (Tirh. 1:8; 4:20). Tirhkoh Paula chuan, Chanchin |hahril mah ila, chhuan tur rng ka nei si lo, tihmkmawhka chunga innghat a ni si a, Chanchin |ha hril suh ila,ka chung a pik dawn si a," a ti (1 Kor. 9:16). Mizote tnphei chuan Chanchin |ha hril hi kohhran leh mi mal,thlarau leh tisaa kan chakna hnr a ni tih hi kan pawm\heuh awm e.

    D) ZALNNA (LIBERATION)

    Exodus-ah hian Israel fate chu awp behna leh sal tnnaa\anga chhanchhuah an ni tih kan hmu a. Exodus hitunlai theology of mission thupui pawimawh tak a niawm e. Latin American-ho chuan Exodus chhan-chhuahna zl zuiin liberation theology an rawn chawi lr

    hle a, chu chu politics thila awp beh an nihna a\angachhanchhuahna chungchng a ni. Mahse, Exoduschhanchhuahna hi politics chauh ni lovin, sakhaw thilahte, ei leh brah te, mihring nihnaah te, khawtlng lehhnam nihnaah tea chhanchhuahna a ni a. Chutih rualinthupuan pawimawh tak a ni a, Exodus hian Israel fateleh khawvel hnenah Pathian chu chhanchhuaktu ropuia nihzia a puang chhuak nghal bawk a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    17/36

    17

    www.mizoramsynod.org

    Tichuan, kohhranten mission hna kan thawh mkahhian Exodus chu Israel fate tn kawng hrang hrangazalnna a nih angin, mission hna kan thawhnaah

    huapzo mission (holistic mission) hi kan ngaih pawimawha \ul awm e. Kan hun tawng mk enin kan mission hnapawh hi kan her rem thiam a \ul lehzual tih hria ila.Thlarau chhandamna ngawr ngawr ni ngawt lovin,thlarau, rilru leh taksa chhandamna bkah thil siamdangte chhandamna hi Pathian chatuan remruatah hiana tel vek a ni tih hi hria ila. Chumi avang chuan, uar bk

    awm lova ram pwn leh ram chhng mission hi angkhatrenga kan kalpui thiam pawh a \ul awm e.

    EXODUS: MISSION ZIRNA A|ANGA THLIRNA

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    18/36

    18

    www.mizoramsynod.org

    PATHIAN HI - Rev. Lalhmachhuana, New Serchhip

    THUHMATheologian ropui Paul Tillich-a chuan, "Pathian chungchngthurin hi theology zawng zawnga thu khirh leh har lai ber ani," a ti a. Kristian thurin pum pui innghahna chu 'Pathianah ani' tiin sawi ila kan sawi sual lutuk awm lo ve. Heti khawpa thupawimawh ni si hi, Pathian thu tuipui m mtu Mizo Kristiantengaihthah zwng a nih vng nge, Pathian chungchng chktaka chhui tumna a awm lm lo va, Pathian hriat dnah pawhkan vai deuh ruai niin a lang.

    Pathian chungchnga hriat hmaih hauh loh tur chu, mihringleh thil siamte hriat phk rual loh Chatuan mi (Infinite being) anihna hi a ni. Thil siam, na tuar thei, thi thei, ral leh mai tur(Finite beings) hian 'Chatuan mi' nihna tak tak chu, hla siamtusawi angin 'A \hen pawh kan hre phk lo' a ni. Bible leh Lal IsuaKristaa Pathian inpuanna famkim chu Thlarau Thianghlimpuihin kan lo hre ve a, Pathian chungchng kan hriat ve chhun

    erawh chu phk leh theih ang twka ngaihtuah, chhui, sawileh hrilhfiah a \ul \hn.

    PATHIANCHUNGCHNGPAWMDNCHIHRANGHRANGTESakhua zawng zawng innghahna lungphm chu Pathian a nia, Pathian pawm dn erawh a inchen lo hle thung. Chuvangin,he khawvlah Pathian pawm dn tam tak awm leh sakhawhrang hrang lo piang pawh hi a mawh lo ve. Pathian pawm

    dan hlwm lite chu hngte hi a ni:

    (i) Pathian awm ring lo (Atheism) : 'Pathian a awm lo' tih pawmturual an awm a, chng mite chuAtheist tih an ni. Communistthurin pawmtute chuan Pathian a awm lo tih an zirtr nasa hlea, an pathian hriat ber chu sawrkar a ni mai. Buddhist sakhuapawh pathian chungchngah chuan a ngawi tawp. Chk takachhui erawh chuan, Pathian a awm lo tih nghet taka vuantu

    chu tlm t chauh niin hriat an ni. Pathian a awm lo titu tamtak pawhin an thinlung chhngril takah chuan mihring aia

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    19/36

    19

    www.mizoramsynod.org

    PATHIAN HI

    ropui leh thiltithei zwk 'eng emaw' awma rinna an nei tho thotih a ni.

    (ii) Pathian tam tak awm ring (Polytheism) : Khawvlah hianpathian tam tak awm ringtu, pwl leh sakhua an awm. Bible-ahpawh kan hmu a; ram leh hnam hrang hrangin pathian hran\heuh an nei a, hming hran hran vuahin an be \hn. Hindusakhuaah phei chuan pathian hming ringawt pawh nuai chuanga awm tih a ni. Hng zngah hian hming langsr leh ropui biktepawh an awm.

    (iii) Engkimah Pathian a awm (Pantheism) : Pathian chu thilsiam tinrngah a awm vek a ni tih zirtrna a awm. He zirtrnaahhi chuan van thil leh lei thil, thla leh arsi, thing leh mau, tlangleh kham leh suar, pk leh sih, rannung leh nungcha zawngzawngah pathian them a awm vek a; chuvngin, thil siamtekhawih chhiat chu pathian pawi khawihna niin an ngai. Jainsakhaw puithiam leh kal filawrho phei chu saruaka awmin, anke pn dawn apiangin rannung rah palh hlauvin an fimkhur

    hle \hn.

    (iv) Pathian pakhat awm ring (Monotheism) : Pathian ropui tak,Chatuan mi pakhat chauh a awm a, chu Pathian chu engkimsiamtu leh thil zawng zawng twpna tur a ni tih pawmtu sakhuatam tak zngah Juda-te, Muslim-te leh Kristiante pawh kan tel.

    PATHIAN CHUNGCHNG ZIR DAN KAWNG HNIH

    Mi chungnung, chawisn, chatuana awm, a hmingThianghlima chuan heti hian a ti si a: Kei hmunchungnung leh thianghlimah ka awm a, mithuhnuairawlhte rilru tiharh tur leh inchhr ngawihngawihte thinlung tiharh turin mi rilrua inchhr ngawihngawiha thuhnuairawlh tak hnnah pawh ka awm ani" (Isaia 57:15).

    He Bible chng hian hla taka awm leh hnai taka min chnchilhtu

    Pathian a sawi kawp. Pathian chungchng zir dan kawngpuipahnih lian tak tak chu:

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    20/36

    20

    www.mizoramsynod.org

    (i) Hla taka awm Pathian (Transcendental God) : Hla taka awmPathian chu Pathian ropui, engkim siamtu leh enkawltu a ni.He Pathian hi mihringte ngaihtuah phk rual loh, chhui chhuah

    phk loh leh hriat sn loh khawpa mak leh ropui, "Thil makchhui sn loh kan Pathian" a ni. Kohhran Thurin II sawi anginAni chu 'thlarau dang zawng zawng leh thil dang rng rnglaka hrang si', thil siam tinrng leh mita hmuh theih leh khawitheih laka danglam leh chungnung ni bawk si a ni.

    (ii) Pathian hnai (Immanent God) : Pathian hnai chu eng lai pawhakhawvel leh a chhunga chenga, khawsaa hna thawk reng a ni

    thung. He Pathian hi chuan thil zawng zawng a fan chhuak a,engkim a awh vek a, khawi kipah a awm bawk a, awm zawngzawng hi a kutchhuak a ni. Mihringte khawsakna png tinreng,ni tin mi mal leh huho nun te, eibr zawnna, thuneihna lehrorlna, ram insingsakna leh cht vlna zawng zawngah pawha tel vek. Hla siamtuin,

    Thil t ber pawh a vng,Van thil a rel kim e;

    Pathian ruat ang zelin,Engkim a thleng,

    a ti hial. John Calvin-a phei chuan, Hnahthel pakhat pawhPathian thu lovin leiah a tla lo ti hialin Pathian lalna lehthuneihna (Sovereignty of God) a sawi. Pathian hming tam takzngah Emmanuela - kan hnena awm Pathian tih hian Pathianhnai, engkim luhchhuaha fantu a nihzia a tichiang hle.

    PATHIANAWMNGEIACHHTNALa hmuh loh, hriat phak rual loh, khawih theih bawk si lohchu tawngpwng rin ngawt tur a ni dawn em ni? Science zirnahuang a\ang phei chuan 'a nihna hriat leh finfiah theih si loh'nghet taka lo sahuai thing vawn chu thil kalhmang a va ni lom! Mahse, hmuh loh rin a ngai a, khawih theih loh pawm a\ul bawk si. Pathian hi a awm ngei a ni tih chht dn chi hranghrang chu:

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    21/36

    21

    www.mizoramsynod.org

    (i) Pathian awm ngeia rinna (Ontological argument) : Mihringfamkim lova inhriatna avanga famkim leh ropui zwk awm ngeiarinna a ni. Bible-in, Mihring rilruah chuan chatuan a dah bawk

    a, (Thu. 3:11) a tih angin mihring thinlungah Pathian awmarinna nghet tak a awm tlat. He ngaih dan hi Archbishop Anselma vawrh chhuah a ni a, ani ngaih dn chuan, "Mihring rngrng hian Pathian, chungnung bk, Pathian zawng zawng zngachak fl bik leh thiltithei fl bk hi awma rinna an nei tlat.

    (ii) Thil siam a\angin (Cosmological argument/Causation) : Hethurin zirtrnaah hi chuan khawvl leh a chhnga awm zawng

    zawng hi Siamtu kutchhuak vek a ni. Genesis thu angin, thilzawng zawng hi awm lo ata awma siamtu chu Pathian a ni a(Creatio ex nihilo), chu Pathian chu engkim bul leh twpa ngaiha ni. He ngaih dn vawrh chhuaktu hmasa chu hun laihwlaPathian thu thiam Thomas Aquinas-a a ni a; a ngaih dn chuan'thil rng rng hi chhan leh vng nei lovin a awm thei lo va, athleng ringawt thei lo' tih a ni. He ngaih dn hian thil nung,chak lo leh tlwm zwk a\anga zawi zawia mihring insiam thurin

    (Evolution theory) a hnwl.

    (iii) Thil awmphung a\angin (Teleogical argument) : He zirtrnahi chu thil awmphung leh awm dn chk taka chhtin,awmtrtu awm ngeia rinna a ni. Khawvl leh a chhnga chngte,van boruak zau takah engkim intibuai hauh lova an kalphungpangngaia kal te, sik leh sa, boruak inthlk danglam dn te, thlileh ruah thawh dn zawng zawngte hi uluk leh fmkhur taka

    duang chhuaktu duan anga awm niin an ngai a, chu chu Pathianhnathawh a ni. Pathian ruat angin thil zawng zawng hi an awmdn tur leh hun bi ruat ang zelin a inher mai \hn.

    (iv) |hatna dn a\angin (Moral argument) : Rom 1:19, "Pathianchanchin hriat tur mi chu an rilruah hriattrin a awm si a," tihleh 2:16, "...an thinlungah Dn thiltih ziak a ni" tih angin,\hatna dn zirtrnaah chuan Pathianin mihring thinlungah

    \hatna dn, chhia leh \ha hriatna thiang tak a dah a, chu chhia

    PATHIAN HI

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    22/36

    22

    www.mizoramsynod.org

    leh \ha hriatna chuan tih tur leh tih loh tur, thil dik leh dik lo,\ha leh \ha lo a hriattr \hn. Chhungril \hatna dn hi \henkhatchuan mihring thinlunga Pathian aw (Inner voice of God) tiin an

    vuah hial. Thil tisual \hn pawhin a thiltih dik loh chu thinlungtakin a hria a, a pawm a, thiam loh a inchantr bawk \hn.

    PATHIAN INPUANNA (REVELATIONOF GOD)

    Pathian, hmasnga thlahtute hnna bung tam tak lehkawng tinrnga zwlneitea thu lo sawitu khn, hngni twpah hian keimahni hnnah a Fapaah chuan thu

    a sawi ta (Heb. 1:1, 2).

    Hebrai \awnggalah tih chu, thil khuha awm hmuh theih tura akhuhna lk sawn emaw, hlm lan emaw sawina a ni a, chu chuinpuanna emaw, inhriattrna emaw, inlrna emaw tiin a sawitheih. Mihringin Pathian a hriat theihna chu Amah Pathianinpuanna a\ang chauhvin a ni. Pathian hriatna kawngah mihringngaihtuahna, finna leh thiamna hmang tangkaiin Pathian hriat

    dan pawh nasa takin a \hang a, finna leh thiamna sng zlahPathian hriatna pawh hi a la \hang zl ang. Mahse, PuChawngkhupan,

    Mihring mihrinna hianin,A ngaihtuah chhuak zo lo va che,Ka chhandamtu, I thurk hi,"

    a tih angin Pathian inpuanna bk mihringin a chhui phk lo.Pathian inpuanna hi chi hnih lian tak taka \hen a ni a, chngte

    chu:

    (i) Thil siam hmanga Pathian inpuanna (General revelation) :"Vnte khian Pathian ropuizia a hriattr a, boruak zau tak khiana kutchhuak chu a lantr \hn a" (Sam 19:1). Thil siam hianSiamtu a awm ngei tih a hriattr angin thil siam hmanga Pathianinpuanna hi thilsiamah a lang. Thil siam tih chuan vn boruakzau pui znga ni chhngkua leh la hriat chhuah loh thil te, leh

    lei chhngkuaa khawmual, tuifinriat, boruak leh nungcha

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    23/36

    23

    www.mizoramsynod.org

    zawng zawng bkah an inchwm tawn dn leh khawsak phungzawng zawng a huam. Paulan, "A thil hmuh theih loh (a chatuanthiltihtheihna leh a Pathianzia chu) khawvl siam tirh ata fiah

    taka hmuhin a awm a, a thil siamah chuan a lang a ni," (Rom1:19) tia a sawi angin, thil siamte hian siamtu Pathian ropuiziaan tilang. Fakna hla siamtu pawhin,

    Aw Lal Pathian, i kutchhuak thil siam tinrng,Dwn changin mak tiin ka lo khat \hn;Zantiang sir zozai leh chung khawpui ri,I thiltihtheih boruak zauva lang nen,"

    a ti hial a ni.

    (ii) A bka Pathian inpuanna (Special revelation) : A bka Pathianinpuanna Bible-a chuang hi \henkhat chuan Bible-a Pathianinpuanna (Biblical revelation) tiin an sawi. Bible-a Pathianinpuanna hi hlwm hnih: Thuthlung Hlui leh Thuthlung TharaPathian inpuanna tiha \hen a ni. Thuthlung Hlui hunah chuanbung tam tak leh kawng tinrng hmangin Pathian a inpuangthin a, chngte chu hnam thlan, vantirhkohte, zawlneite, dn

    leh thupk, thuthlung leh thutiam, thil mak leh inlrna/mumanghmangtein a ni. Thuthlung Thar hunah chuan Isua KristaahPathian inpuanna famkim hmuh a ni a. Lal Isua nun, thiltih lehhnathawh a\angin Thlarau Thinghlim zrah miin Pathian hriatnazktluak a nei thei \hn.

    PATHIAN NIHNA (BEINGSOF GOD)

    Pathian nihna chungchng mihring \awng leh hriat theihtura sawi ngai a ni hi thil huphurhawm tak a ni a, hei hiankawng lehlamah chuan A ropuizia a tilang thung. Pathiannihnate chu:(i) Chatuan Mi : Pathian nihna zepui, mihring \awm phk lohchu Chatuan Mi a nihna hi a ni. Pathian chu Chatuan mi,mahnia awm, engkim bul leh tawp, thlarau, mi nung ni si,mahse danglam ngai lo a ni. Mihring tehna hun bite, thil \hat

    zawng leh rei zawng, danglam leh inthlkthlengte hi Chatuan

    PATHIAN HI

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    24/36

    24

    www.mizoramsynod.org

    mi-ah chuan engkim hi 'tun' leh 'hei' a ni reng. Hla siamtupawhin, Tun hma, tun hnu, keinin kan ti, Nangin 'tun' i tifo," a lo ti.

    Pathian nihna ze pui mihringte chan ve phk loh thil dang chuengkim ti thei, khawi kipa awm leh engkim hria a nihna hi a ni bawk. He zia hian Pathian chu mi nung, engkim siamtu,enkawltu leh thil zawng zawng chunga thuneitu a nihna te,hmun tinrng awhtu, hmun kilkhwr leh thk ber te, awmtawh, awm mk leh la awm tur zawng zawng chnchilhtuAWMA (Ex. 3:14) a nihna te, tun hma, tun leh tun hnua hriatna

    awm tawh leh la awm zl tur, finna inthup la hai chhuah turtenn lam hre vektu a nihna a keng tel.

    (ii) Nunna hnr : "LALPA Pathianin leia vaivutin mihring a siama, a hnrah chuan nunna thaw chu a thaw lut a; tichuan, mihringchu mi nung a lo ni ta a," tih kan hmu (Gen. 2:7). Pathian chuthil zawng zawng bul leh twp a nih angin, nunna zawng zawngbul pawh a ni. Hebrai \awnga Hayyim leh Greek \awnga bioschuan thil nung che vl a kwk, chu pawh chu Pathian nungleh thiltithei a\anga chhuak a ni. Bible chuan, 'Amah avnginkan nung, kan che, kan awm a ni si a,' a ti a ni (Tirh. 17:28)(Pathian a\anga nunna tak chu Grik \awngin Zoetih a ni.Ed.).

    (iii) Pathian pakhata mi nung pathum : Latin \awngTrinitaschu hrual thum emaw, pakhata pathum emaw, pathuma pakhatemaw tihna a ni. He \awngkam hi Bible-ah hman ni lo mah se

    kohhran paten ngun taka Bible-a Pathian inpuanna an hmuhchu - Pa Pathian, Fapa Pathian, Thlarau Thianghlim Pathian,Pathian pakhata mi nung pathum a ni. Kohhran pate znga miTertullian-a (A.D. 150-225) chuan Trinity hming hi a lo chherchhuak a. Kan [Presbyterian] thurin III chuan he thurin har,mak leh pawimawh, hriat thiam phak rual loh Trinitychungchng a sawi. Trinity awmzia chu - Pathian chu pakhat ani a, Pathianah chuan mi nung pathum : Pa leh Fapa leh Thlarau

    Thianghlim awmin, hng mi nung pathumte hi mi hrang vek

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    25/36

    25

    www.mizoramsynod.org

    ni mah se thiltihtheihna leh ropuinaa intluk leh nihna thuhmunni si an ni. Trinity chungchng hi kum tam tak chhng hrilhfiahtum a ni fo tawh a; mahse, a nihna phawk chhuak zo hrilhfiahna

    a la awm lo. Rev. Lalswman, Thurk inthup, Chatuan mi zethk ropui chu mihring \awngkam leh rilru hian a sawi fiahphk lo, a tih hian he thurin thk leh rilzia hi a sawi fiah awme. Tertullian-an, "Ka hriat thiam nn ka ring," a tih angin Trinitychungchng hi chu Bible-a kan hmuh angin rin emaw, pawmemaw tawp mai chi a ni.

    PATHIANZIA (ATTRIBUTESOFGOD)

    Pathian zia leh nihnate hi hml hnih angin lo thlr dwn ila.

    (i) Pathian zia a ng zwnga thlrna : Mizo Kristiante Pathianhml hmuh dn langsr tak chu Pathian \ha, fel, ngilnei, thinnel,dawhthei leh ngaihdamna ngah niin a lang. Pathian chuhmangaihnaa khat, mite khawngaiha lainattu, ngaihdamnaakhat a ni a, he Pathian zia hi a ropuiin hriat pawh a nuam.

    (ii) Pathian zia a thim zwnga thlrna : Pathian ze khing lehMizo Kristianten kan hmuh hmaih fo \hin chu rorltu dik,\ihbaiawm, thkthuchhia, phuba lk hmang leh a duh loh zwngtitute hremtu a nihna hi a ni. Heti zwnga Pathian hml leh ziathlr hi chu a hahthlkin nun pna tur a tam a, pumpelh aduhawm fo \hn.

    Pathian ze nm leh ng lam hi hmuh a hahdam a, angaihnawmin hriat nawn fo a chkawm \hn. Mahse, a ze hriam

    leh khauh pawh hi hmaih chi a ni lo va, kan nun kaihruaituatn a pawimawh. Pathian zia hi a pahniha lk kawp loh chuanPathian hriat dn a khingbai a, chu chuan rinna leh nun kalzlah 'tlkchham' a siam \hn. Chuvngin, ringtu nun kawngdik zawh turin Pathian ze pum pui hriat a pawimawh.

    PATHIANLAKAMIHRINGTEMAWHPHURHNAMihringte hian Pathian lakah bat, tih tur leh mawhphurhna

    tam tak kan nei a.

    PATHIAN HI

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    26/36

    26

    www.mizoramsynod.org

    (i) Pathian nena inrem : Pathian laka mihringte tih turpawimawh tak chu Pathian nena inrem a ni. Pathian nena inremtih hi kawng hrang hrangin a sawi theih a, chngte chu -

    chhandam, nun thar nei, piangthar, thiam chantr, tlan,chhanchhuak, sim, Pathian hnna kr leh, etc. Hng thu hlwmhrang hrangin a tum chu Pathian laka mi hrang emaw,bawhchhetu mihring emaw chu Pathian nena inrem emaw,inpwl lehna neih emaw a ni. Pathian leh mihring inrem lehnathu hi kawng hrang hrangin sawi fiah tum a ni \hn a, \henkhatchu tlanchhuahna (Ransom theory) - Krista thisen hlua tlannathu hmangin; lungawina (Satisfaction theory) - Kristaah chuan

    Pathian lung a awi tih lam hawiin; rilru chawhthawhna (Moraltheory) - hmangaihna vnga Krista inpkna chu mihringin achhn lt thu; aiawhna (Penal theory)- sual man b chu Kristana tlk [sak] thu zirtrna; inthawina (Sacrificial theory) - Kristainhlanna famkim thu.

    (ii) Pathian \ih leh a thu wih:"Heng thu zawng zawng khai khwmna hi i ngaithla

    teh ang: Pathian \ih la, a thupkte vawng rawh; hei himihring zawng zawng tih tur chu a ni mai" (Thu. 12:13).

    Pathian \ih tih chu Pathian zah, pawisak, a thuhnuaia intulttiin a sawi theih awm e. Pathian \ih mi chuan Pathian duh dnanungin Pathian thu a wih \hn. Nun png tinrnga Pathianduh zwnga nun leh thiltih chu ringtute nun dn wm rng ani. Nun thianghlim, fel, dik, \ha leh tluang hi Pathian \ih nun ani a, chutiang mi chuan sual kalsanin thil \ha lo lakah

    inthiarfihlimin a ngaihtuahna, lei leh nun a vng \ha \hn.

    (iii) Pathian biak leh chawimawi : Mihringin Pathian tna atih theih sng tak chu Pathian biak, chibai bk, fak lehchawimawi a ni. Pathian fak leh chawimawi tura swmna Biblehmun tam takah a awm a, Sm ziaktu phei chuan a uar hle.Rilru fel leh \ha pua, kut thianghlim leh inngaitlawma nun,thiltih leh thil neih hmanga Pathian chibai bk hi ringtu tih tur

    a ni. Pathian a nih avng te, a thiltih ropui tak avng te, kan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    27/36

    27

    www.mizoramsynod.org

    chunga a \hat m avng tein Pathian chu theihtwpa fak lehchawimawi tur a ni dwn lawm ni?

    TLANGKAWMNAPathian hi sakhua zawng zawng innghahna a ni a, theologyzirna png hrang hrang lungphm a ni bawk. Mihring chu aPathian hriat leh pawm dnin nasa takin a nun a kaihruai \hn.Zoram Kristiante ni tin 'nun leh thiltih' a\angin Pathian hi tehdawn ta ila, kan Pathian hi a chhuanawm lutuk lo mai ang tih ava hlauhawm m! Pathian hriatna dik leh zktluak nei mi nunchu a nglin, a \ha a, a tlo bawk; Pathian hriatna dik lo nun

    erawh chu \iaudp chunga in sa ang maiin a nghet lo va, a viruai \hn. Chuvngin, Pathian ropui leh chak tak, eng lai pawhamin chnchilhtu hi kan hriat chian a ngai a, chumi atn chuanchhui, zir leh tha thawh pawh a \ul. He Chatuan mi Pathian himihringte hriat leh chhui chhuah phk rual loh ni mah se, ataksa kohhran huang chhnga Pathian thu zirtrna a\ang lehThlarau Thianghlim puihnain kan hriat ang chin chinah mwltakin ring ila, huai takin i pawm chawt mai ang u.

    (Rev. Lalhmachhuana hi ATC-a M.Th. zir hmasa ber dawttu mipahnihte znga mi a ni a. Ramthar lamah hotuten an han dah lehhnuah tunah hian New Serchhip bial enkawlin a awm mk a. Azirlai chawlhsan mai lova thu pawimawh a rawn ziak hi kan lawmhle. A rawn chhunzawm zl pawh kan beisei. - Editor)

    PATHIAN HI

    Zawhna: Synod tih hi khawi a\anga kan lk nge?Chhnna: Synod tih hi Late Latin an tih thumal SynoduslehGrik thumal synodosSap \awnga synod tia an lo hman zui kanchhawm ve zl a ni a. Inkhawmpui, intawhkhwmna, inhmukhwm tihna te a ni thei. Planet inzawm khwm syn [together],leh hodos [a going away] sawi nan pawh an hmang. Kum 1593a\anga 1920 thleng khn Scotland ramah Presbyterian Kohhraninkhawmpui lian ber hming atan an lo hmang a. A hnuahGeneral Assembly an ti ta. Keini India Ram Presbyterian Kohhranpawhin kan inkhawmpui lian (Regional level) hming atan kan lahmang ve ta zl a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    28/36

    28

    www.mizoramsynod.org

    Thupui :I rinna hi i dampui a ni e.

    Chhiar tur : Mk. 10:46-52

    THUHMAHRUAI

    I rinna hi i dampui a ni," tih thu hi tunlaia science thiamnahmanga tihdamna, damdawi kan hman lr tk hle lai hiankan rilruah a la tla n ang em le, tia ngaihtuah theih tak a ni.Rinna dampui thu hi sawi uar ta hle ila, kan dktawrte hna

    thawh hi a np sawt mai dwn em ni ang? A nih loh leh, Isuatihdamna chungchng hi sawi uar ta viau ila, hospital tellovin tihdam hna hi a thawh theih ang em? Tunlaiin mi\henkhatten 'damdawi a ngai lo' an lo ti vl rwl nen! Chutihlai vk chuan kohhran mi rawih dktawr \henkhatte hiantihdam hna hi anmahni thiamnaa thawh vek theih nia ngaiwm takin, Pathian rawngbwlna leh mihringpuiterawngbwlsakna lam aiin sum lk luhna hmanrua angin an

    tilangsr zwk ta mah a. Dktawr dang tam takte erawhchuan an hriatna leh thiamna chuan mite natna tihdam theihchin nei mah se, thihna leh nunna, natna leh damna chungathuneitu tak chu Pathian a nih hi an pawm thlap mai. Hngthil han ngaihtuah kual vl hian kan thu zir ho tur hi thuawlai lo tak a ni a, Lal Isua rawngbwlna chungchng a\angindamna thu kan zir dawn a ni ber mai e.

    Missionary-ten an sawi fo, mak an tih ve tak \hin chu,damdawi hriatna nei tlm takin damdawi chi hrang tlm thmangin ringlomite zngah hna an thawk a, an damlohchngin an damdawi neih ang chhun chhun an pe a, pumn pawh lu na damdawi an pka dam ve mial te, lu n pawhpum na chhwkna (antacid) emaw pea dampui mial an awmthute an sawi \hn. A eitu lam khan rinna nena a ei vng nge,damdawi khan na chhwkna a keng tela an dam nge tih pawh

    hriat a harsa hle mai. Pathianin hna a thawkah ngai phawtmai ila a fel mai awm e.

    Sermon :Rev. Dr. C. Lalhlira

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    29/36

    29

    www.mizoramsynod.org

    RINNAADAM

    Lal Isua rawngbawlna hmanrua - TIHDAM HNA - hi kan zir

    thar \hn a. Lal Isua rawngbwl lai khn a thu ngaichnga, atihdamna chang duh mi an tam hle \hn niin Chanchin |haziaktuten min hrilh a. Chutih lai chuan mi zawng zawnginan ring lo niin kan hmu bawk. A ringtute zngah erawh thungchuan "an damlohna tinrng a tihdamsak" leh lawi si. Hngtehi lo ngaihtuah zui teh ang:

    1. Ringlote zngah Isuan thil mak a ti thei lo : Lal Isua kha a

    awmna khua (Nazareth a ni awm e)-ah a lo kal a (Mk. 6: 1-6).Chutah chuan an lo intihre chiang hlawm khawp a, A thuzirtrte chu khawi a\anga a hriat nge? Khawi ata nge finna aneih? Engtin nge thil makte a tih theih? A chhngte pawhkan hre chiang alawm, tiin, amah ringhlel deuhvin an losawi sawp vl a. Khaw dangah thil mak tam tak tiin a thuzirtrte pawh an dawngsawng \ha hle si a, ama chnna khuangei chuan an lo hmu np riau mai a nih chu! Isua pawhin

    mak a ti hle. Mahse keini nen han intehkhin ila, kan nauteemaw, kan mi hriatchian takte emaw hi an thiamna lehtheihna rinhlelh sak a awl viau a nia. Mahni unau dktawrrwn \ha duh vak lo pawh hi sawi tur an awm ve a ni. Isuapawh hi a khuate hian hrechiang 'an inti' m a, an awih theilo a ni ber mai. Mahse, an hre chiang em maw an intih hi anhre chiang lo a ni. Thufing leh thu \haa zirtr te, tihdamtheihna a neih te kha mi hnn ata a zir chawp emaw an ti a,

    Pathian Fapa a nih an hre lo va, a nih thu a sawi pawhin anawih chuang lo a ni zwk. Pathian Fapa, Mesia-Krista a nihpawm lotu tn chuan Isua thusawi hi awih a har khawp mai.Vawiin thleng hian mi tam takin hetiang rinhlelhna rilru hian la nei reng. A pian leh murna an chht a, Mari leh Josefafapa a nihna lam chauh an hria a. Pathian Fapa a nih an pawmthei lo. Muslim-ho chuan an zawlnei Mohammad-a aiin andah hniam zwk a. Hindu-te leh sakhaw dang vuantute leh

    ringlomite hian Isua chu Pathian Fapa, khawvl chhandam

    SERMON: I RINNAHIIDAMPUIANI

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    30/36

    30

    www.mizoramsynod.org

    nna thi a nih thu hi an pawm thei tlat lo a. Chutiang mitezngah chuan Isuan hna a thawk thei lo.

    Tunlaiah pawh hian Isua hi kan rin chuan kan zngah thilnasa tak - damna te, hlimna te, lawmna te a thleng thei. Kanrin loh erawh chuan dam ahnehin kohhran zngahinsawislna te, inhuatna te, keh darhna te a thleng zwk ang.Mi mal nunah pawh ringlotu chungah chuan Isuan hna athawk thei lo. Amah ringa Lal atana pawmtu chungah chuana thiltihtheihna a lang thin.

    2. Ringtute tn engkim tih theih a ni : Kan sawi leh tur, kanthupui \hen hi a hmaa mi nen a inpersan deuhvin a hriat a;mahse, sawi zawm kan tum tho vang. Lal Isua ringtu chungahchuan damnain emaw, hlimnain emaw, eng emaw ti zwngtakin hna a thawk \hn a; chu mai ni lovin ringtu chuanthiltihtheihna a nei \hn. Hei hi Lal Isuan a tiam a ni (Mk16:17-18). Ramhuaite chunga thuneihna te, damlo tihdamtheihna te, mi dangte ringtua siam theihna te a tiam a, chu

    thutiam ringtute chuan an rin ang ngeiin an hmu ang. Ringtumi malin rinna kawngah insit viauvin, tihdam theihna kanneih loh avng te, ramhuai kan hnawh chhuah ve loh avngte emawin "ka ring lo a ni ang," tiin kan lo inthiam lo a ni maithei. Mahse, kohhranten Isua kan rinna \ang rual hmanginhna kan va thawk nasa em! Damdawi in lian pui kan sa a,tihdam rawngbwl hna kan thawk zl a. Ramtharah mission-ary kan tr chhuak a, ringtu tam tak kan siam zl a, damlo an

    dam a, ramhuaite an hnawt chhuak a, Pathian ram kan zauhzl a ni. Mizoram chhngah pawh hnam dang awmte kanhneh mk zl a. Hng hi ringtute' kan nih avnga Isuankeimahni hmanga a thawh a ni a., kan lawm hle tur a ni. Mimalin tihdam theihna kan nei vek lem lo - Pathianin min pkvek loh avngin. Thu kan hril \heuh lo - thusawi theihna kandawng vek lo va. Mahse, A kohhran, ringtu inhlwm khwm'pawl ropui tak' chuan Lal Isua Chanchin |ha hrilin hna kan

    thawk mup mup a nih hi. Kan kohhran daktawrte pawh hian

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    31/36

    31

    www.mizoramsynod.org

    sum leh hlawh sng an engto ang bawkin (a aia nasa mahin)missionary rilru pin thawk bawk sela; chu bkah tihdamtheihna thlarau thilpk dawngte pawhin Pathian ropuina

    turin thawk bawk sela, kohhran mipuiin \awng\ai leh thilpkthawhlawmin lo \awiawm zl ila. Chanchin |ha hriltutepawhin rinna nen hril zl se, hril ve loten rinna nen lo \awngtaipui zl ila. Chutianga kan tih chuan Lalpa ram a zau ngeiang le.

    Kum 2006 kuma Synod tirha Synod mi rawihten Church ofSouth India, Madras Diocese kan tlawh khn thil pakhat,

    rilru khawih tak mai kan hmu a. An damdawi in Directorchu Hmeichhe Doctor a ni a, an damdawi in min fanpui a, afaiin a nuam hle a, damdawi in hmanrua, khwl \ha lehchangkngte kha chu khutiang khawpuiah chuan a awm vetur rngah kan ngai a. Mahse, thil pakhat, kohhran damdawiin tih awm tak an tih, keini damdawi ina kan tih ve loh chu,Pathianni apiangin tihdamna inkhawm (faith healing service)an neih \hin kha a ni. Tihdamna thilpk dawng an CSI

    pastor pakhatin damdawi in biak in (Chapel)-ah he tihdamnainkhawm hi a nei \hn an ti. Chutah chuan Kristian lehsakhaw dang betute an rawn kal \euh \euh \hin an ti. Khawvelfinna leh thiamna hmanga Isua tihdamna kan chhunzawmzl lai hian, rinnaa tihdamna, Thlarau Thianghlim thilpkznga pakhat tihdam theihna hi kan hnualsuat thei lo. Khawilai hmun kilkhawr taka mi langsar vak lovin tihdam theihnaa lo neihin kan awih lo lek lek a, mi \henkhatin mahni intihlr

    tum ni awm takin tihdam theihna an lo zuar lawi a. Kohhranhian he tihdam theihna thilpk hi hlut nachng kan hriata, ahman \angkai dn kan thiam pawh a lo ngai hle a ni.Damdawia tihdam sawi uar uchuak a \ha bk lo; damdawihnualsuat pawh a dik lo. Pathianin a hman apiang hi mihringtn a hlu a ni mai. Kan damdawi in lamah pawh hian hei hikan hman \angkai ve fo a \ha ngawt ang.

    SERMON: I RINNAHIIDAMPUIANI

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    32/36

    32

    www.mizoramsynod.org

    THU KHRNAKohhran hian tihdam rawngbwlna hi a ngai pawimawh hlea, hrislna hrim hrim hi a ngaihlu a ni. Thi tura piang ni mah

    ila, kan mwl vng te, kan inthlahdah vng tea natna kantuar hi a dik vek lo. Chu vng chuan kohhranin damdawi inPathianni (Hospital Sunday) leh Hrislna Pathianni (Health Sun-day) te kan lo hmang ta zl a nih hi. Hng niahte hiantihdamna ngawr ngawr kan zir lo va, Lal Isua ringtu lehringlotute nun danglamna lian tak kan zir thung a. PathianThlarau thilpk mi mala awm hmanga Pathianin hna a thawhkan hmu \hn a, a tum ber chu Pathian ropuina tihlan a ni a,

    mi mal lr leh ropuina tur a ni lo. Mitdel Bartimaia hnnahkhn, "I rinna hi i dampui a ni," a ti a. Lal Isua ringa pantuchu an hlawhchham ngai lo. An nunah Pathian hnathawh alo lang ngei ngei \hn. Chutiang bawkin Lal Isua ringarawngbawltu chuan thil nasa leh ropui tak a ti thei a ni.

    Ringtute hi a huhova rawngbwl turin koh kan ni a, mi malmalin ringtuah min siam mah se, pwl, huhovin hna kan

    thawk tur a ni. Chu chu a hlwk a, a swt a, a chak bk a ni.Kan rawngbwlna pum puiah hian a huhova thawk kan nihhi kan inhriat fo a \ul hle a. Lal Isua ringtuten kan hnna athutiam ring chunga amah kan dawnsawn chuan kan nunahnasa takin hna a thawk ang a, kan rawngbwlnaah pawhnasa takin thiltihtheihnain min thuam zel dwn a ni. Chuchu a thutiamah kan hmu a ni.

    Lal Isua ringtute chuan damna an chang \hn. Ring la, i damve ang. Ringin a tn thawk la, tidamtu i lo ni ang.

    Pathianin malsawm rawh se. Amen.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    33/36

    33

    www.mizoramsynod.org

    Work Supervisor : Rev. Lalchungnunga

    Camera : Didakhe Editor

    N

    SW E

    ATC BIBLICAL GARDEN-A GALILIDLLEM (REPLICA)THLALK.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    34/36

    34

    www.mizoramsynod.org

    ATC-A B.D. ZIR TUR LK THARTESynod Theological Education Board (TEB) Meeting No. 3/2011) chuan a hnuaia mite hi June 2011 a\anga B.D. zir turin

    a la thar:Sl. Hming Khua/VngNo.1. K. Vanlalthlanga Samthang 2. H. Lalbeiseia Thingsulthliah3. Albert Lalawmpuia Chhangte Tlangnuam, Aizawl4. Solomon Lalmuanpuia Khiangte Saron Vng, Aizawl5. V. Lalmuanpuia Vnbwng

    6. Lalruatfela Khiangte Leitan South, Durtlng 7. C. Lalbuatsaiha Vaphai8. Richard Lalremsiama Mission Vngthlang, Aizawl9. Jeremy Zoremsiama Tanhril Vngthar, Aizawl

    10. Lalremliana Colney Ramhlun Vngthar, Aizawl11. Lalduhawma Hlawndo N. Vanlaiphai12. Lalrokima Ralte Muallungthu13. K. Lallawmkima Upper Republic, Aizawl

    14. Lalhruaitluanga West Lungdr15. K. Lalbuatsaiha Phulln16. Ph. Thienneilal Vaiphei L. Munlui, Manipur17. S.T. Lala Bhairabkunda, Assam18. Khupsianlal Zou Churachandpur, Manipur19. Rev. Khengkung Matu Village, Myanmar20. F.C. Lalmuanpuia New Saiha W21. Chawngkungthanga Nampui Haflong, N.C. Hills, Assam

    22. Amar Nabin Toppo Ranchi, Jharkhand23. S. Naosen Vaiphei Churachandpur, Manipur24. Haulemlal Churachandpur, ManipurB.Th. Upgraders25. J. Lalremruata Saitual26. Thanglianlal Churachandpur, Manipur27. C. Johny Zoremsanga Luangmual Vengthlang28. T.C. Lalhunropuia Bualpui (NG)

    29. Chethang Tongkholun Mate Churachandpur, Manipur

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    35/36

    35

    www.mizoramsynod.org

    ATC-a B.D. Zirlai Lalhmunmawii Fanai chuankan rin loh takin min thihsan a, amah kanthlkhlelhzia leh uina kan lantr nan a hnuaia athlalk leh thuziak hi kan han tar a ni.

    Amah ngaia suntute zawng zawngPathian thlamuanna kan ngensak e.(ATC Community & Didakhe Editorial Board)

    A mi thianghlimte thihna chu Lalpangaih chuan hlu tak a ni.Sam 116:15

    Nl. Lalhmunmawii FanaiB.D. Zirlai (2010-2011)

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 8/7/2019 Didakhe - March_April, 2011

    36/36

    36

    To

    Pi/Pu...............................................

    Didakhe lkna man i pk hnuhnng

    ber chu kum................... a ni a, rawntithar leh ta che.

    Manager

    (A man pe duh, Manager hnna peremchng lotenPi KhawvlthangiO/A, Synod Office, Aizwl hnnahpk theih a ni e.)

    Printed at Synod Press, Mission Vng,

    Aizwl - 796001,Copies 4 500

    Regn. R.N. 24629/72Postal Regn. No. MZR/78/2009-2011 (Jan. 2009 - Dec. 2011)

    A man : Kum khatah Rs. 30Bu mal : Rs. 5Lkna hmun :Manager, DidakheAizwl Theological College,Post Box - 167Durtlng, Aizawl - 796001

    Mizoram, India.Ph. 2362087(R), 2361126(0)Mobile : 9436159364

    Type Setting at ATC