CaHag Conferentie, 24-1-2013 Annelies Lucas

Obstructief Slaap Apneu Syndroom

diagnostiek in de eerste lijn

Definitie OSAS (CBO)

• Overmatige slaperigheid overdag, niet anders verklaard • Twee of meer van onderstaande klachten welke niet verklaard door iets

anders – stokkende ademhaling – herhaald wakker schrikken – niet verfrissende slaap – vermoeidheid overdag – concentratieverlies

• Meer dan vijf respiratoire obstructieve events / uur in nachtelijke slaap , aangetoond met poly(somno)grafie: AHI-index

Dus nadrukkelijk : combinatie van klacht en afwijkend onderzoek (PG)

Gevolgen OSAS

• Aanzienlijke morbiditeit en sociale impact

• Cardiovasculaire risico

– door OSAS zelf

– aanwezige co-morbiditeit

• Risico verkeersongevallen

Bron: CaHAG-presentatie Eijsvogels

Bij chauffeurs met OSAS komen verkeersongevallen 3 tot 10 keer vaker voor.

Wie is probleemeigenaar?

• Patient

• Longarts • Kno-arts • Neuroloog

• Internist • Cardioloog

• Kaakchirurg/tandarts • CPAP-leverancier

• Apneu vereniging

• Klachten

• Saturatieprobleem • Anatomische afwijking • Neurologische aandoening • slaapstoornis

• Metabole stoornis • Cardiovasculair risico

• Kaak/gebit correctie • CPAP behandeling

• Sociale erkenning

OSAS op deze CaHag Conferentie?

OSAS and… geen spontane hits met COPD?

Eerste lijn?

Epidemiologie • 5-6 % van de populatie • klachtenpatroon • Overgewicht • Cardiovasculair risico

management

• Lange duur vooraf aan

diagnostiek (awareness) • Wachtlijsten • Lang diagnostisch traject • Kosten

Mogelijkheden

i.s.m. Eerstelijns Diagnostische centra (EDC):

• Ervaring met complex

diagnostisch onderzoek (longfunctie, cardiale echo, etc)

• Drempelverlagend, awareness

• Specialistische deskundigheid beschikbaar voor elke patiënt

• Selectief verwijzen naar tweede lijn

Huidige Knelpunten

Werkwijze samengevat

Huisarts:

1. Casefinding – Klachten

– Hoogrisico (DM,CVRM)

2. Aanvragen diagnostiek – Anamnese/vragenlijst

– comorbiditeit

– Metingen

9. Beleid nav rapportage

10. Begeleiding

EDC

3. Afspraak maken, logistiek, ICT

4. Aanmeten, instructie, voorlichting

5. PG innemen,

6. Verwerken PG-registratie, klinische gegevens

7. Beoordeling door consulent (specialist)

8. Rapportage , edifact

Werkwijze

Huisarts:

1. Casefinding – Klachten

– Hoogrisico (DM,CVRM)

comorbiditeit

– Vragenlijst: …. “Philips”

Werkwijze

Huisarts:

1. Casefinding – Klachten

– Hoog risico

2. Aanvraag diagnostiek

– Vragenlijst, klachten

– KNO-onderzoek

– Comorbiditeit

– Metingen

• Middelengebruik • Slaapstoornissen

• Diabetes • Hartfalen • COPD • Neurologie • Obesitas

• Malampati • RR, BMI • TSH • halsomvang

Werkwijze EDC

3. Afspraak maken, logistiek, ICT

4. Aanmeten, instructie, voorlichting

Werkwijze EDC 3. Afspraak maken, logistiek, ICT

4. Aanmeten, instructie, voorlichting

5. PG innemen,

6. Verwerken PG-registratie, klinische gegevens

Polygrafie Ambulant type 3 monitor

• AHI-index < 5, 5-15, 15-30, > 30

• Hartritme Pulse-oxymetrie

• Saturatie

• Flow-meting (neus + mond)

• Ademhalingsbeweging (borst+ buik)

• Lichaamshouding

• Snurken (evt. geluid)

• ECG (1 afleiding)

Minimaal 5 parameters

Werkwijze EDC 3. Afspraak maken, logistiek, ICT

4. Aanmeten, instructie, voorlichting

5. PG innemen,

6. Verwerken PG-registratie, klinische gegevens

7. Beoordeling door

consulent (specialist)

Klinische data ……………….. ………………………………………………………………………

Aard + Kwaliteit gegevens ……… Diagnose ……… Advies ………

Werkwijze EDC 3. Afspraak maken, logistiek, ICT 4. Aanmeten, instructie,

voorlichting 5. PG innemen, 6. Verwerken PG-registratie,

klinische gegevens 7. Beoordeling door consulent

(specialist)

8. EDC maakt rapport

Aard +kwaliteit gegevens Diagnose Advies

Beoordeling gegevens ………… ……… ….. …….. Diagnose: Geen osas Licht/matig/ernstig OSAS Andere aandoening

Advies: geen (geen OSAS) Leefregels Houdingscontrole Verwijzen: OSAS.MRA? Verwijzen: OSAS,CPAP? Verwijzen: CSAS? Verwijzen , nadere diagnostiek geïnd.

Werkwijze

Huisarts:

1. Casefinding – Klachten – Hoogrisico (DM, CVRM)

2. Aanvraag diagnostiek – vragenlijst – comorbiditeit – Metingen

9. Beleid nav rapportage iom patient

10.Begeleiding!

Kansen en bedreigingen

Kansen

• Patientvriendelijk – Diagnostiek in eerste lijn – Snelle service – Niet onnodig verwijzen

• Huisartsvriendelijk – Vertrouwde diagnostische

werkwijze – Houdt regie – Awareness groeit

• Past bij specialistische consultatie in eerste lijn, “Slimmer met zorg”

• Kostenbeperking diagnostiek

• Kostenbeperking testfase?

Aandachtspunten

• Beeldvorming: “hype”

• Commitment huisartsen • Commitment consulenten • Kwaliteit!

• Aanbod neemt toe

– Overgewicht – Functionele klachten – Focus bij CVR (screenen)

• Vals positief

• Dubbeldiagnostiek

Stand van zaken • Zn: ondersteunt diagnostiek in de eerste lijn en tzt proefbehandeling • Nza: overweegt eerstelijns tarief voor diagnostiek, voorlopig pilots • Instemming Apneu vereniging • Overleg met specialist-consulenten

• SAN : één diagnostisch protocol voor alle EDC

• 3 pilots Eindhoven, Rotterdam, Utrecht

– Samenwerken met consulent – Toepasbaarheid protocol (vragenlijsten, PG) – Keuze apparatuur – Valideren beoordelingen – Valideren adviezen – Resultaten – Kostenevaluatie

Wat vindt u van deze ontwikkeling? Waar moeten we (nog meer) aan denken?