dementie in de huisartspraktijk
DESCRIPTION
Dementie in de Huisartspraktijk. Peter Willems . Opzet praatje. 1. Epidemiologie en Definitie 2. Tijdige signalering 3. Diagnostiek en typen dementie 4. Verwijsmogelijkheden 6. Behandeling 7. Boodschappen - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/1.jpg)
Dementie in de Huisartspraktijk
Peter Willems
![Page 2: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/2.jpg)
Opzet praatje
1. Epidemiologie en Definitie
2. Tijdige signalering
3. Diagnostiek en typen dementie
4. Verwijsmogelijkheden
6. Behandeling
7. Boodschappen
8 Literatuur
![Page 3: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/3.jpg)
De grijze golf: een bedreiging?
1950 2050
![Page 4: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/5.jpg)
Prognose aantal mensen met dementie in Nederland, plus procentuele stijging ten opzichte van 2010.
2010 2020 2040
Nederland 236.808 301.710 (+27%)
513.734 (+117%)
Noord Brabant
33.040 45.660 (+38%)
77.505 (+135%)
Breda 2.621 3.086 (+18%)
4.619 (+76%)
Etten Leur 488 705 (+44%)
1.213 (+148%)
Oosterhout
722 1.038 (+44%)
1.833 (+154%)
![Page 6: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/6.jpg)
Aantal dementerenden per praktijk
Hoe groot is het aantal dementerenden in een gemiddelde huisartsenpraktijk?
• Rond de 20
• Rond de 40
• Rond de 80
![Page 7: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/7.jpg)
Aantal dementen
Prevalentie is 1,7%= ongeveer 40 per normpraktijk
Incidentie = 2 tot 5 per jaar per normpraktijk
2/3 van het aantal dementerenden woont zelfstandig
Van alle thuiswonende dementerenden is ongeveer 50% niet bij de huisarts bekend
![Page 8: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/8.jpg)
Oorzaken onderdiagnostiek
Patiënt factoren: het hoort bij de leeftijd, ontkenning, verbloemen van symptomen
Mantelzorgers: nemen onbewust taken over waardoor functioneren wordt overschat
Huisarts factoren: onvoldoende tijd, kennis, hulpmiddelen, gevoel van therapeutisch nihilisme, moeite om diagnose te vertellen
![Page 9: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/9.jpg)
Risicofactoren Dementie
Leeftijd
Cardiovasculaire risicofactoren
Ziekte van Parkinson bij 50 tot 75% ontstaat dementie
Genetische factorenMinder duidelijke factoren: depressie,
schildklierfunctiestoornis, vit B12 deficiëntie, alcohol en oestrogeen gebruik
![Page 10: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/10.jpg)
Leeftijd
Kans dat iemand in zijn leven dementie krijgt is 20%
Prevalentie mannen is nagenoeg gelijk aan vrouwen.Wel is aantal vrouwen met dementie groter
>65 jaar 10 % dement
>80 jaar 20% dement
>90 jaar 40% dement
![Page 11: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/11.jpg)
Cardiovasculaire risicofactoren
Meer kans op dementie bij atherosclerose, hypertensie, roken, dyslipidemie, hyperhomocysteinemie, obesitas, gebrek aan beweging en Diabetes Mellitus
Dementie geassocieerd met subcorticale witte stofafwijkingen op een MRI, lacunaire infarcten en/of microvasculaire bloedingen
![Page 12: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/12.jpg)
Genetische Factoren
AD voor 65 ste jaar: in 60% familiair Hiervan in 8% stapeling van amyloid beta t.g.v. 3 genen o.a.
het APP gen op chromosoom 21 (Down) AD na 65 ste jaar: minder duidelijk erfelijk combinatie van omgevings- en erfelijke factoren
VAD zelden erfelijk
FTD in 20% autosomaal dominant, in 38% ook bij eerstegraads familielid
![Page 13: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/13.jpg)
Genetische Factoren
Dus:Dementie voor het 65ste jaar: grote kans op
erfelijkheid
Na het 65ste jaar slechts licht verhoogde kans op dementie
![Page 14: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/14.jpg)
Dementie DSM IV-criteria
• Geheugenstoornis
• En een of meer andere cognitieve stoornissen - afasie (taalstoornis) - apraxie (klungelen) - agnosie (herkennen) - uitvoerende functies (plannen, organiseren)
• En negatieve invloed op het dagelijks functioneren, werk, sociale activiteiten en relaties
• En geen delier
![Page 15: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/15.jpg)
De hersengebieden en hun functies
PlanningProbleem oplossenAandachtGedrag
Spraakvorming
Reuk
GeheugenLeren
Fijne beweging
Willekeurige beweging
Gevoel
Taalbegrip
Gezichtsvermogen
EvenwichtCoordinatie
![Page 16: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/16.jpg)
De Hippocampus als het centrale schakelbord
Hippocampus
![Page 17: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/17.jpg)
Reproduced with permission from Feldman and Gracon, 1996.
Verloop van de ziekte van Alzheimer (AD)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
0
5
10
15
20
25
30
Tijd (jaren)
Eerste symptomen
Diagnose
Verlies van onafhankelijkheid
Gedragsproblemen
Opname verpleeghuis
OverlijdenMin
i-Men
tal S
tate
Exa
min
atio
n (M
MSE
)
Vroege diagnose Mild tot gemiddeld
Ernstig
Kenmerkend voor klinisch verloop van AD: 8–10 jaar van diagnose tot overlijden
![Page 18: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/18.jpg)
Screenen op Dementie?
Helft van dementerenden niet bekend bij de huisarts
Maar…… Screening heeft geen zin
Want voorkomen dementie niet mogelijk. Wel uitstel hersendegeneratie door lifestyle-interventie: hoge RR behandelen? En fysieke activiteit
![Page 19: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/19.jpg)
Vroegsignalering: doen?
..Normaal……….
…………MCI……………..
………..Dementie…….
![Page 20: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/20.jpg)
Vroegsignalering : de winst van het weten
• Schok, maar opluchting• Patiënt optimaal behandelen• Voorlichting• Begeleiding• Crisissituatie voor zijn• Beslissing over testament, euthanasie,
mentorschap• Beoordeling rijvaardigheid
![Page 21: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/21.jpg)
Vroeg signalering: doen of niet?
Advies: Ogen en Oren goed openhouden
Tijdige signalering bij klachten
Nagaan of er een hulpvraag is bij patiënt of
familie: dan verder onderzoek
Indien nee goede registratie en vervolgen
![Page 22: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/22.jpg)
Vroegsignalering
Bij welke signalen denk je aan dementie?
Dat gezicht ken ik maar die naam ben ik vergeten
![Page 23: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/23.jpg)
Vroege signalen: vaak via naasten
GeheugenklachtenLoopstoornissenGewichtsverlies, verwaarlozingInitiatief en interesseverliesRelatieproblemen, gedragsstoornissenDelier of verwardheid bij
ziekenhuisopname Niet pluis gevoel: OLD en de IQCODE-N
![Page 24: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/24.jpg)
OLD= observatielijst vroege
symptomen van dementie
>75jr Score
0=Geen dementie
1-3 Twijfelgeval, herhalen over 6 mnd
>3 Aanwijzingen beginnende dementie, verder onderzoekwww.tno.nl/
vroegsignaleringouderen
![Page 25: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/25.jpg)
IQCODE=Informant questionnaire on cognitive decline in elderly
Door naaste in te vullen
www.henw.org/faq/id23-extra-materiaal.html
![Page 26: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/26.jpg)
Kunnen huisartsen zelf diagnose stellen?
Diagnose dementie op grond van NHG-standaard redelijk valide te stellen (Van Hout, ‘99)
Diagnose bij de groep met MMSE tussen 19-24 wordt in 50% niet gesteld, mn bij ouderen patienten (Perry, ’08)
![Page 27: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/27.jpg)
Diagnostiek: door huisarts en POH
Anamnese, heteroanamnese
- Geheugenklachten
- Cognitieve stoornissen: afasie, apraxie, agnosie, uitvoerende functies
- Hulpbehoevend bij IADL
![Page 28: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/28.jpg)
Diagnostiek
Sluit achteruitgang uit door een:
Delier
Depressie
Andere psychiatrische aandoening
Subduraal haematoom
Bijwerkingen medicatie
![Page 29: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/29.jpg)
Diagnostiek: onderzoek en laboratorium
Algemeen lichamelijk onderzoek Neurologisch onderzoek:
- Looppatroon, - Reflexverschillen - Paresen - Oogbeweging en gezichtsvelden - Parkinsonisme (traag bewegen,
rigiditeit, rusttremor en houdingsinstabiliteit
Laboratorium
![Page 30: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/30.jpg)
MMSE
Maximaal 30 punten
Score < 24 duidt op cognitieve stoornis
Afkappunt is afhankelijk van opleidingsniveau: VMBO<25 MBO<26 HBO of VWO <27
Niet sensitief, lichte stoornissen worden gemist
Geschikt om verloop in de tijd te bepalen
MMSE sensitiviteit 80%, specificiteit 86%
![Page 31: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/31.jpg)
Kloktekenen
Teken de wijzerplaat van een klok, zet de cijfers op de goede plaats, zet de wijzers op 10 min. over 11.
Test visuospatiële functie = ruimtelijk inzicht
Bij een goede kloktekening is de kans op dementie erg klein
Klok:sensitiviteit 67-100%, specificiteit 47-97%
![Page 32: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/32.jpg)
IADL : Lawton index
Test onderdelen van het dagelijks functioneren:- telefoneren- koken- vervoer- boodschappen doen- huishouden- was- medicatie beheer- Financiën
- Diagnostisch en voor vervolgen beloop
![Page 33: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/33.jpg)
Diagnostiek
Evaluatie
Als huisarts stel je de diagnose dementie bij:
1. Stoornissen in het geheugen en 2. Een of meer andere cognitieve stoornissen en3 Een verminderd sociaal of dagelijks
functioneren
Alleen 1 en 2: MCI= mild cognitive impairment lichte cognitieve stoornissen
![Page 34: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/34.jpg)
De verschillende vormen van Dementie
• Alzheimer AD 40-60%
• Vasculaire dementie VAD 15%
• Mengbeelden : AD/VAD en VAD/AD 10-15%
• Fronto temporaal dementie FTD <5%
• Lewy body dementie, LBD, Parkinson PD 10%
• Zeldzame vormen: Huntington, NPH, Jacob
Creutzfeld <1%
![Page 35: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/35.jpg)
Ziekte van Alzheimer AD
Geleidelijk progressieve geheugenstoornis en een of meer andere cognitieve functies
Normaal bewustzijn Begin tussen 40 en 90, meestal na 65e jaarGeen algemeen lichamelijke of neurologische
ziekten die dit kunnen veroorzakenStoornis in dagelijkse activiteiten en
gedragsveranderingen
![Page 36: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/36.jpg)
Normaal
Lichte dementie
Hippocampus
![Page 37: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/37.jpg)
Normaal AD
![Page 38: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/38.jpg)
Vasculaire Dementie VAD
Geheugenstoornissen en een of meer andere cognitieve stoornissen
Plots begin of schoksgewijze verslechteringTraagheid, initiatiefverlies Focale neurologische symptomen (vasculaire schade)
Stoornissen in dagelijks leven niet t.g.v. CVA Wisselend beloop Vasculaire laesies CT / MRI
![Page 39: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/39.jpg)
![Page 40: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/40.jpg)
Lewy Body Dementie LBD
●Progressieve cognitieve stoornissen met sociaal disfunctioneren
● Geheugenstoornissen spelen aanvankelijk geen grote rol
● Fluctuerend niveau cognitief functioneren met variaties in aandacht en alertheid
● Recidiverend visuele hallucinaties Parkinsonisme niet t.g.v medicatie
![Page 41: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/41.jpg)
Parkinson Dementie PD
Vaak pas na jaren ParkinsonProgressieve geheugenstoornissen en
een of meer andere cognitieve stoornissen
Vooral uitvoerende functies: plannen, organiseren, probleem oplossen
PassiviteitAandachtsstoornissen
![Page 42: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/42.jpg)
Frontotemporale Dementie FTD
Begint op jongere leeftijd Progressieve karakter- en
gedragsveranderingen: ontremming Frontale functiestoornissen:
plannen , organiseren Geheugenfuncties lang intact
![Page 43: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/43.jpg)
FTD
![Page 44: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/44.jpg)
De verschillende dementieen
AD VaD LBD FTD
Geheugenstoornissen + + + -
Fluctuerend Beeld + +
Karakterveranderingen +
Sociaal onaangepast gedrag +
Hallucinaties +
Depressie + +
Traagheid + +
Rigiditeit en Hypokinesie +
<65 jaar (+) +
![Page 45: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/45.jpg)
OEFENING TYPEN DEMENTIE
Casus 1. Man 76 jaar, diabetes, hypertensie Cognitieve stoornissen sinds ca 2 jr, toenemend in ernst: geheugenproblemen en moeite met plannen Periodes redelijk stabiel, dan weer verslechtering Traag Stemming licht depressief Komt weinig meer onder de mensen
Casus 2. Vrouw 62 jaar Werkzaam als lerares Engels Problemen op het werk, ruzies Echtgenoot beschrijft verandering van muziekvoorkeur (klassiek -> marsmuziek) Geheugen lijkt intakt Stemming wisselt Casus 3. Vrouw 82 jaar Verminderde interesse, zit veel op de bank Vergeetachtig sinds 2-3 jaar Functioneert minder mn tav IADL Geen stemmingsstoornis Geen bijzonderheden in de VG Casus 4. Man 72 jaar Algehele achteruitgang, geestelijk en lichamelijk Als zijn dochter er is gaat het redelijk, bij ander bezoek wordt hij onrustig Loopt moeilijker: stijf, kleine pasjes Vergeetachtig, angstig, ziet mensen in de kamer
![Page 46: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/46.jpg)
OEFENING TYPEN DEMENTIE
Casus 1. Man 76 jaar, diabetes, hypertensie Cognitieve stoornissen sinds ca 2 jr, toenemend in ernst: geheugenproblemen en moeite met plannen Periodes redelijk stabiel, dan weer verslechtering Traag Stemming licht depressief Komt weinig meer onder de mensen VAD
Casus 2. Vrouw 62 jaar Werkzaam als lerares Engels Problemen op het werk, ruzies Echtgenoot beschrijft verandering van muziekvoorkeur (klassiek -> marsmuziek) Geheugen lijkt intakt Stemming wisselt Casus 3. Vrouw 82 jaar Verminderde interesse, zit veel op de bank Vergeetachtig sinds 2-3 jaar Functioneert minder mn tav IADL Geen stemmingsstoornis Geen bijzonderheden in de VG Casus 4. Man 72 jaar Algehele achteruitgang, geestelijk en lichamelijk Als zijn dochter er is gaat het redelijk, bij ander bezoek wordt hij onrustig Loopt moeilijker: stijf, kleine pasjes Vergeetachtig, angstig, ziet mensen in de kamer
![Page 47: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/47.jpg)
OEFENING TYPEN DEMENTIE
Casus 1. Man 76 jaar, diabetes, hypertensie Cognitieve stoornissen sinds ca 2 jr, toenemend in ernst: geheugenproblemen en moeite met plannen Periodes redelijk stabiel, dan weer verslechtering Traag Stemming licht depressief Komt weinig meer onder de mensen VAD
Casus 2. Vrouw 62 jaar Werkzaam als lerares Engels Problemen op het werk, ruzies Echtgenoot beschrijft verandering van muziekvoorkeur (klassiek -> marsmuziek) Geheugen lijkt intakt Stemming wisselt FTD Casus 3. Vrouw 82 jaar Verminderde interesse, zit veel op de bank Vergeetachtig sinds 2-3 jaar Functioneert minder mn tav IADL Geen stemmingsstoornis Geen bijzonderheden in de VG Casus 4. Man 72 jaar Algehele achteruitgang, geestelijk en lichamelijk Als zijn dochter er is gaat het redelijk, bij ander bezoek wordt hij onrustig Loopt moeilijker: stijf, kleine pasjes Vergeetachtig, angstig, ziet mensen in de kamer
![Page 48: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/48.jpg)
OEFENING TYPEN DEMENTIE
Casus 1. Man 76 jaar, diabetes, hypertensie Cognitieve stoornissen sinds ca 2 jr, toenemend in ernst: geheugenproblemen en moeite met plannen Periodes redelijk stabiel, dan weer verslechtering Traag Stemming licht depressief Komt weinig meer onder de mensen VAD
Casus 2. Vrouw 62 jaar Werkzaam als lerares Engels Problemen op het werk, ruzies Echtgenoot beschrijft verandering van muziekvoorkeur (klassiek -> marsmuziek) Geheugen lijkt intakt Stemming wisselt FTD Casus 3. Vrouw 82 jaar Verminderde interesse, zit veel op de bank Vergeetachtig sinds 2-3 jaar Functioneert minder mn tav IADL Geen stemmingsstoornis Geen bijzonderheden in de VG AD Casus 4. Man 72 jaar Algehele achteruitgang, geestelijk en lichamelijk Als zijn dochter er is gaat het redelijk, bij ander bezoek wordt hij onrustig Loopt moeilijker: stijf, kleine pasjes Vergeetachtig, angstig, ziet mensen in de kamer
![Page 49: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/49.jpg)
OEFENING TYPEN DEMENTIE
Casus 1. Man 76 jaar, diabetes, hypertensie Cognitieve stoornissen sinds ca 2 jr, toenemend in ernst: geheugenproblemen en moeite met plannen Periodes redelijk stabiel, dan weer verslechtering Traag Stemming licht depressief Komt weinig meer onder de mensen VAD
Casus 2. Vrouw 62 jaar Werkzaam als lerares Engels Problemen op het werk, ruzies Echtgenoot beschrijft verandering van muziekvoorkeur (klassiek -> marsmuziek) Geheugen lijkt intakt Stemming wisselt FTD Casus 3. Vrouw 82 jaar Verminderde interesse, zit veel op de bank Vergeetachtig sinds 2-3 jaar Functioneert minder mn tav IADL Geen stemmingsstoornis Geen bijzonderheden in de VG AD Casus 4. Man 72 jaar Algehele achteruitgang, geestelijk en lichamelijk Als zijn dochter er is gaat het redelijk, bij ander bezoek wordt hij onrustig Loopt moeilijker: stijf, kleine pasjes Vergeetachtig, angstig, ziet mensen in de kamer LBD
![Page 50: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/50.jpg)
Verwijzen NHG 2012
Twijfel aan diagnoseLeeftijd < 65 jaarSnelle progressieRecent neurotraumamaligniteit in anamneseRecente urine-incontinentie en/of
loopstoornissenNieuwe focale neurologische uitvalVermoeden van FTD, PD en LBD
![Page 51: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/51.jpg)
Verwijzen
Naar wie verwijzen jullie bij vermoeden op
dementie
?
![Page 52: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/52.jpg)
Patient met cognitieve stoornis
Voorkeur huisartsja Betreffende
voorkeurnee: 1
1. <65 jaar jaNee:
22. Snel progressief,
vasculaire component,
verdenking FTD, PD en LBD,
neurotrauma, maligniteit in
anamnese, loopstoornissem
ja
Neurologie geheugenpo
li
Nee: 33. Complexe
comorbiditeit en/of polyfarmacie en/of reeds bekend bij
geriaterja
Geriatrie geheugenpol
iNee:44. Ernstige
gedragsproblemen, psychiatrische comorbiditeit (alcoholisme, zorgmijders,
psychose)
ja GGZ (geheugenpoli)
Nee: 5
via NPO objectiveren cognitieve
functiestootnis, beoordeling
wilsbekwaamheid
ja
Specialist Ouderengeneeskunde SOG
In GCB Thebe, Elisabeth, Volckaert,
Avoord
![Page 53: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/53.jpg)
Evaluatiegesprek
Diagnose en prognose bespreken met
- de mantelzorger?- de patiënt?
Wat zijn de verwachtingen van patiënt en mantelzorger
Zorgdiagnostiek m.b.t het steunsysteem
![Page 54: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/54.jpg)
Begeleiding: Informatie
- Omgangsadviezen- Mogelijkheden voor hulp en ondersteuning: geheugenwinkel lotgenotencontact (Alzheimercafe), inschakelen van hulp: thuiszorg, vrijwilligers, fysiotherapie, ergotherapie, GGZ begeleiding, dagbehandeling, zorgboerderij, lichamelijke activiteit (wandelgroep), muziek
casemanager www.dementiezorg.nl
- Rijvaardigheid- Wilsverklaring/Wilsonbekwaamheid- Stichting Alzheimer Nederland:
Informatie, Steun,oa. 24 uurs telefoon (gratis): 030-656 7511
![Page 55: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/55.jpg)
Cognitieve stoornissen en rijgeschiktheid
![Page 56: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/56.jpg)
Cognitieve stoornissen en rijgeschiktheid
Bij zeer lichte dementie na NPO max 3 jr rijgeschikt
Bij lichte dementie na rijtest max 1 jr rijgeschiktbij matige en ernstige dementie ongeschikt
Rijgeschiktheid wordt getoetst door Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).
Bij gevaarlijk rijgedrag is doorbreken van de zwijgplicht mogelijk en evt. bellen CBR aangewezen.
![Page 57: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/57.jpg)
Medicamenteuze behandeling: NHG 2012
Behandeling cardiovasculaire risicofactoren geen invloed op beloop dementie. Bewegen wel zinvol
Bij patiënten met eerder een CVA / TIA wel secundaire medicamenteuze preventie
Gingko Biloba en Vitamine E afgeradenGeen pleidooi voor Cholinesteraseremmers
bij ADGedragsproblemen : Antipsychotica niet bij
LBD/PD, wel evt. choline-esteraseremmers zie verder Verenso richtlijnen
probleemgedrag
![Page 58: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/58.jpg)
Controle HA / PO
Huisarts verantwoordelijk voor de somatiek, de thuissituatie, en draagkracht mantelzorg, het vermijden nutteloze interventies, bespreken van advance care planning
Dementie casemanger of POH kan situatie thuis volgen: beoordeelt draaglast / draagkracht , geeft ondersteuning, en schakelt tijdig andere hulpverleners in.
![Page 59: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/59.jpg)
Take Home messages
Tijdige diagnostiek van Dementie heeft voordelen voor de patiënt, mantelzorger en de huisarts
De huisarts kan in veel gevallen zelf de diagnose Dementie stellen
Het inzetten van een casemanger bij dementie geeft een enorme ondersteuning van het thuissysteem
Bewegen is niet alleen voor dementerenden maar voor alle ouderen de beste preventieve interventie
![Page 60: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/60.jpg)
Literatuur
NHG standaard Dementie 2012 (onder embargo) CBO richtlijn Diagnostiek en medicamenteuze
behandeling van dementieNVVA handreiking Diagnostiek en dementieLESA Dementie (huisartsen en
wijkverpleegkundigen).NHG standpunt Huisartsgeneeskunde voor
ouderen 2007NVVA beleidsplan 2008-2012Verenso richtlijnen Probleemgedrag
![Page 61: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/61.jpg)
Bewegen: niet zo….
![Page 62: Dementie in de Huisartspraktijk](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081505/568166ff550346895ddb65ef/html5/thumbnails/62.jpg)
Of zo…