DEFINISANJE MALOG PREDUZEĆA KAO PRETPOSTAVKA VOĐENJA POTICAJNE POLITIKE

Uekonomskoj literaturi preovladava mišljenje da da je malo preduteće ''mala privreda'' termin kojiu različitim nacionalnim i regionalnim sredinama ima različite sadržaje.Pri definiciji pojma malog preduzeća u literaturi i zakonodavstvu, većina zemalja koristi tri kriterija:

KVANTITATIVNI KRITERIJUM - ovdje se misli na broj zaposlenih u preduzeću. U manje razvijenim zemljama kao što su Egipat i Filipini to su preduzeća sa do 10 zaposlenih. U većini azijskih zemalja obično se uzima oko 20 zaposlenih ako se koristi mehanizacija, odnosno do 50 ako se posao obavlja uglavnom ručno. U SAD Vladina organizacija SBA u grupu malih i srednjih preduzeća svrstava sva preduzeća sa manje od 500 zaposlenih. Pri tome, u mala se ubrajaju ona sa do 250 odnosno 100 radnika, zavisno kojoj djelatnosti pripadaju.U vrlo razvijenim zemljama kapacitet koji zapošljava nekoliko stotina radnika može se smatrati malim usred visoke prosječne zaposlenosti po jednom preduzeću.

KVALITATIVNI KRITERIJUM - polazi od specifičnosti koje mala preduzeća imaju u odnosu na velika ili funkcije koju mala preduzeća imaju u privrednom sistemu.

Specifičnosti malih preduzeća u odnosu na velika su:1. proizvode za uže, lokalno tržište2. imaju manje angažovanih radnih i materijalnih resursa3. imaju naglašenu ulogu živog rada4. proizvodnja im je često po narudžbini5. njima rukovodi jedan čovjek6. elastičnost obima proizvodnje7. imaju izraženu mogućnost mobilnosti i otvorenosti za djelovanje trž.zakonitosti8. bitno niži troškovi administracije i druge režije9. bolji uslovi za humanizaciju rada

Kvalitativni uslovi definisanja po ulozi u privrednom sistemu:1. popujavaju nedostajuće teritorijalno-granske karike do kojih ne dostiže krupna industrija2. predstavljaju ekonomsko-tržišni činilac antimonopolskog organizovanja privrede3. postaju dinamični faktor prestruktuiranja i homogenizacije privredne struktire4. glavni su stvaraoci novih poslova i nove zaposlenosti5. zakonito prate savremena tehničko-tehnološka dostignuća

INSTITUCIONALNI KRITERIJ - polazi od pripadnosti instituciji kod koje je preduzeće registrovano. ovaj kriterij se primjenjuje u svim razvijenim zemljama a naročito u SAD gdje je 1953.godine osnovana Vladina agencija SBA. 1947.godine Komitet za ekonomski razvoj je utvdrio 4 osnovna kriterija od kojih je preduzeće moralo da ispuni minimalno 2 da bi se moglo smatrati malim preduzećem:

1. samostalno rukovodjenje preduzećem2. osiguranje početnog kapitala je samostalno ili na temelju partnerstva3. osnovna djelatnost preduzeća ne prelazi lokalne granice4. preduzeće mora biti malo u pogledu obima poslovanja u odnosu na velika preduzeća