voices MAGAZINE FOR ALL YOUNG PEOPLE OF SKOPJE IN MACEDONIAN AND ENGLISH

2010Anniversary

issue

Фотографско цунами

Power of language

Topic of the month: Travelling

4 years

EDITORIAL TEAMReporters:Aga KrawczykBlandine CharreauGjoko VukanovskiJoao Carmona Karolina DataLaura KroesMiguel Gama NunesSophie Goullet de RugyUla SlawinskaZbigniew Drzewiecki

Translation:Blagica KostadinovaEmilia RistovskaGjoko VukanovskiGorjan KrstevskiIvana GalapcevaSanja JovanovskaSanja MihajlovskaSanja Paunovska

Design: Laura Kroes Ula Slawinska

Production & Coordination:Nikola StankoskiGjoko Vukanovski

Contact :Volunteers Centre SkopjeSava Kovacevik 47-4/61000 SkopjeTel./Fax. +389 22 772 095vcs_contact@yahoo.comhttp://www.vcs.org.mkhttp://issuu.com/vcsvoices

2

At this moment we’re searching for ways to improve the quality of our magazine, because we’re having a lack of Albanian translators. Are you an Albanian native speaker and looking for an opportunity to translate for a magazine?

We are looking for you!A requirement to join the team of translators would be to have good skills in both English/Macedonian and Albanian, and that you can spend a significant amount of time on translating. With this opportunity you will gain experience of working in an international team of volunteers, and learn about creating and translating for a magazine. Besides that, you will get an official certificate from our organization after three months of translating. If you’re interested in helping us out with Albanian translations, please send an e-mail to vcs_contact@yahoo.com

What is Voices Magazine? Magazine for all young people from Skopje, published in Macedonian, Albanian and English lan-guages - VOICES - is a project of “Volunteers Centre Skopje”. It was created to provide more oppor-tunities for the young people: to gain experience of working in an international team, to get to know other countries and cultures, to learn about creating and designing magazine, as well as to promote volunteerism, non-formal education programs and active youth involvement.

Who are we?The participants of this project are volunteers working in “Volunteers Centre Skopje”. Some of them come from different European countries to do here their “European Voluntary Service” and some are students from Macedonia.

What we want?With the VOICES magazine we seek to: • turn the attention of the young people to the issues, which are not generally discussed in public or in mass media; • inform and discuss about the variety of interesting topics that are related to young people in Macedonia; • provide with information about volunteerism in general and “Youth in Action Programme”; • inform about interesting places to be and travel destinations, free time spending opportunities and events in Skopje and Macedonia.

Who we write for?The young people of Skopje are the main target group of the project. However, we are writing for all the people who feel young, no matter neither age nor nationality!

Why we do that?Because we are crazy proactive young people who want to improve things and simply be happy by helping the others in this unique international experience. Here we are the connection between international and local community.

Can you join us?Oh yes! Please contact us...

read voices online! http://issuu.com/vcsvoices

3

Topic of the Month

CONTENT04

10

1821

29 Фотографско цунами

Страст за патување

Патување кон откритието

Skop-way

Моќта на јазикот

08

Travel stories

Melting potСовремени Номади. Менталитет на копче

The passion of travelling

The power of language

Present Nomads. Menatlity of button

Untiring love for the road

Hitting the road is my country, travelling around is the capital

Photographic tsunami

Heart of EuropeDo you wwoof?Дали ти WWOOF - уваш?

10 ThingsПатувањето е мој домThe journey is my home

23 Приказната наречена ВаршаваFlavor of the cityFairytale Warsaw

14 Youth in action

Remembering our traditional games

Сеќавање на нашите стари традиционални игри

27 Прозорецот на ВЦС. С.О.С. Деца!Window on VCSS.O.S Children Village

Одамнапат е мојата земја , Патувам насекаде е нејзиниот главен град

16 EVS snakes & ladders

(Од)ЗаљубувањеFalling out of love?

EDITORIALВОВЕД

Почитувани читатели,Полека, но сигурно влегуваме во последниот месец од 2010-та година, Декември... Оваа година, за магазинот ВОИЦЕС значеше многу... Направивме промена на 2 генерации на ЕВС волонтери, некои од нив веќе одамна си заминаа поради завршувањето на нивниот ЕВС сервис, но исто така добивме нова и свежа ЕВС крв, во познатата ЕВС куќа во Кисела Вода... Што би можел да кажам за месецот што престои, Декември? Некои од моите пријатели го нарекуваат Декември “Веселиот Месец”, поради крајот на тековната и почетокот на новата година, поради првиот Божиќ, следен со вториот Божиќ во Јануари, и сето тоа зачинето со возбудувања, големи очекувања и прославувања... Исто така, да не го заборавиме 5ти Декември, Меѓународниот ден на Волонтерството во светот, така да имаме уште многу пат да изодиме, пред да ја завршиме оваа и ја започнеме следната 2011-та година, со нови и обновени сили... Ние, од тимот на магазинот ВОИЦЕС би сакале да ви посакаме среќни и весели празници и да ги поминете во добро здравје и со лицата кои што најмногу ги сакате...П.С, Немојте да заборавите да ја завршите работата во 2010-та година и да им кажете Извини, на лицата, кои на некаков начин, намерно или ненамерно , сте ги повредиле во изминатата година, за да можете Новата 2011-та година да ја започнете со чист дух и подготвени за нови предизвици...

Dear readers,Slowly, but very certain, we are entering the last month of the year 2010, December… This year for the VOICES magazine meant a lot… We changed two generations of EVS volunteers, some of them already left because of the end of their service, some new and fresh EVS blood has arrived in the famous EVS house in Kisela Voda… What can I say about December? Some of my friends call this month the “Merry Month”, because of the end of the year and the begging of the new one, because of the first Christmas, followed by the second one in January, and all of these flavored with ex-citement, big expectations and celebration… Also, let’s not forget the 5th of December, the Inter-national day of voluntarism in the world, so we have a long way to go in December, before we end the current year and start the 2011 with new and revived strength, after the holidays…We, from the team of VOICES magazine would like to wish you happy and merry holidays and to spend them in good health and with the people you love the most…P.S, Don’t forget to finish all of your work till the end of the December and to say I’m sorry to the people you hurt in some way, so you can begin the New Year in loving spirit and ready for new challenges…

4

Topic of the month

Страст за патувањеУла Славинска

За луѓето со силна страст, на пример патниците, ретко може да се каже зошто го прават она што го прават во моментот. Има многу причини зошто да се биде надвор од дома, да започнеме од образованието па се до еротските пориви.

Истражувач, лат. Exploration, значи испитување, барање и откривање на нешто. Збор кој што е едноставно генијален – ја изразува на вистински начин поентата на многу патувања.

Истражувачот е геолог кој работи надвор од својата област, свесно ги припрема своите патувања. Никогаш не остава нешто на случајноста, бидејќи е знае дека и најмала ситница може да му ѓи расипе плановите. Во исто време е свесен за се што го очекува за време на патувањето бидејќи претходно собира информации за местото што ќе го посети.

Истражувачот бега од туристички атракции, тој се сплотува со локалното население, тајно посматрајќи, создавајќи нови контакти, барајќи ја објективната вистина.Ајде да почнеме од почетокот. Да го погледнеме од блиску едукативниот туризам, овие денови попознат како културен. Се базира на движење на луѓето поради културни случувања, посета на културни споменици, обиколки на градовите, музеите и слично. Вреди да се каже дека станува се попопуларен овие денови. Зголемувањето на број на луѓе кои се заинтересирани за овој тип туризам обично потекнува од приватни причини. Тие сакаат да видат изложби на фотографии, омилени слики или едноставно да се сретнат со своите идоли.

Треба да запаметиме дека сите можат да бидат истражувачи, без разлика на полот и возраста. Овдека не постојат рестрикции. Како и да е, настрана од тоа мислење, жените секогаш биле специјална група на истражувачи.

Се што е поврзано со патувањата е покомплицирано за жените отколку за мажите, не бидејќи се послаби (не се!) туку многуте локални навики и предрасуди не се секогаш пријателски настроени кон нив. Овде треба да споменеме дека постојат многу ограничувања во движењето кои ги засега

жените кои се поврзани со вероисповедта, на пример: Исламот (Sahih al-Buchari, Hadis Nr.1763). Законот на религијата вели дека жената насмее да остане сама за време на патувањето, дека мора да има покрај неа постојано некој кој што ќе ја заштитува, бидејќи постојат злобни луѓе кои сакаат да ги искористат нејзините слабости. Покрај тоа таа мора да има некој кој што ќе и ги задоволи сите нејзини потреби и ќе и се грижи за нејзиниот комфорот за време на патувањето. Оваа личност во Исламот е Mahram, човекот кој и право друштво и и ги задоволува сите нејзини потреби.

Комплетно различна бранша на туризам е секс туризмот, кој се рекламира со најразлични слогани како „Имајте пријатна забава во топлите земји“. Без сомневање, кралица на овој вид забава сеуште е Јамајка. Но конкуренцијата е отворена. Ознаката – кралица ќе го смени тој што ја поседува. Кенија, Мајорка и Доминиканската Република го чекаат својот ред.

За оние кои што ќе го одберат овој вид на туризам постојат традиционални видови на забава како базени за пливање, сауни и сл. Но исто така и можност да се влезе во хотелот и во туѓи соби гол.Ако за некого и тоа не доволно, постојат и така наречените „дополнителни возбудувања“ кои се разбира дополнително се доплаќаат. Тука можете да најдете работи од типот: гледање на локалните жители додека имаат секс, или едноставно да имате секс со некој од вработените во хотелот.Како и да е, додека сте на патување пробајте да ги избегнете недоразбирањата и да не донесувате избрзани заклучоци, бидејќи секое патување е важно за истражувачот, секое е различно од претходното, поголемо или помало, од приватни причини или поврзано со работата.

Треба да запомниме дека вистинскиот истражувач не сопира колебливо пред одредена цел бидејќи има добро знае дека секој има право да го живее животот на свој начин.

5

The passion of travelling

Ula Slawinska

People of great passion – for example travelers – rarely can say why they are doing what are they doing. There are many reasons for going out from the house, to begin from edu-cation till erotic.

Explorer, lat. exploratio, means examina-tion, searching, discovering something. Word which is simply genial – convey in the right way the point of many journeys.

Explorer is geographer who is working out in the field, conscientiously preparing own trip. He never leave anything to not-known circumstances, cause he is conscious that anything can frustrate he’s plans. In the same time he’s aware of knowledge which he get before journey has significant impact on what he will get.

Explorer is running away from tourist tur-moil, he’s melting into the locals, secretly watching, establishing new contacts, looking for objective truth. So let’s start from the beginning. Let’s have a look closer to education tourism, these days often called cultural. It’s based on moving people for important cultural events, visiting cultural facilities, sightseeing tours of cities, museums etc. It’s worth also to say that it’s getting more and more popular in last days. It’s growing numbers of people who are interested in it at the an-nual average usually because of some private reasons. They want to see photo exhibitions, favourite paint, or just simply meet with their idol.

We should also remember that everyone can be explorer, no matter of gender or age. Here such restrictions don’t exist. However quite apart from it, woman were always special group of explorers.

Everything because travelling is often real-ly more difficult for woman than man and it’s not because she’s more weak (cause she’s not), but cause many local habits and preju-dice, not always friendly for them. In this place we should mention that there are some limitations in moving which concern woman and which are relate with denomina-tion, for example: Islam (Sahih al-Buchari,

Hadis Nr.1763). The law of this religion is saying that, any woman can stay alone during the travel, that she always needs somebody to protect her, because there are bad people who wanna use her weakness. Besides she needs somebody who would sat-isfy her needs and take care about com-fort of travelling. This person in Islam is Mahram, that is person who’s keeping her company and who ensure all her needs.

Completely different branch of tourism is erotic tourism, which is advertises by such slogans as: “have fun in warm coun-tries”. The non-question queen of this kind of entertainment is still Jamaica. However competition is still open. The title of queen is getting to change the owner. Kenya, Mallorca and Republic of Dominican are waiting is order.

For those who will choose this type of tourism, there are waiting traditional kinds of entertainment as swimming pools, saunas etc., but also possibility to move inside of the hotel and other guest’s rooms naked.

If for somebody it’s still not enough, there are also so called “additional amusements”, which are of course for ex-tra price. Here you can find such things as: watching locals having sex or simply having sex with personnel of hotel.However, in your journeys try to avoid misunderstandings or hasty conclusions cause every travel is important for ex-plorer, every has different reason, big-ger or smaller, personal or connected with job.

Let’s remember also that real explorer reluctantly stop to be observer cause he/she good understands that everyone has right to live on own way.

6

Travelling brings us from one place to another, it’s a journey trough different coun-tries, cultures and perceptions of the world. As addicting and exiting it is, it’s

also a great inspiration for film makers. Road movies are mostly about the need to escape the routine, they illustrate the eternally restless self.

An interesting part of travelling is meeting individuals from different religious, so-cial, ethnic and educational backgrounds. It can cause a lot of chaos in your existing perception of the world, therefore I would like to introduce ‘Motorcycle Diaries’, a movie about the journey of Ernesto Guevara and Alberto Granado across the South American continent. During their expedition, Ernesto and Alberto encounter the poverty of the na-tive peasants and are exposed to people they would’ve never meet in their hometown. These encounters with social injustice transform the way Guevara sees the world, and motivates his later political activities as a revolutionary. The movie gives an honest insight in the life of a man who would years later become the internationally known iconic revolu-tionary, Che Guevara.

From South America, we head on to the North, where the freshly graduated Christopher Mc-Candless, set off on a two year journey through the US. Adopting the pseudonym ‘Alexander Supertramp’, rejecting material posses-sions and human attachments, he proclaims himself an “aesthetic voyager.” Along the way, he encounters colorful characters and explores the glory of the North Ameri-can landscape. In the end, he reaches his ultimate goal: experience life into the wilderness of Alaska. ‘Into the Wild’ is a movie about the desire for freedom, it illustrates Christopher’s personality by showing us the world as he saw it.

– “Rather than love, than money, than fame, give me truth” –

Untiring love for the roadLaura Kroes

Лаура Крyс

Интересен дел од патувањето е запознавање луѓе од различно религиозно, општествено, етничко и образовно потекло. Тоа може да предизвика доста хаос во вашата постоечка претстава за светот, затоа би сакала да го претставам „Дневниците на моторите“, филм за патувањето на Ернесто Гуевара и Алберто Гранадо низ Јужна Америка. Во текот на нивната експедиција, Ернесто и Алберто се запознаваат со сиромаштијата на домашните селани и се наоѓаат во друштво на луѓе кои никогаш не би ги запознале во своите родни градови. Ова

Патување кон откритиетоПатувањето не носи од едно на друго место,патување преку разни држави, култури и претстави за светот. Покрај тоа што е зависно и возбудливо, исто така е и голема инспирација за филмаџиите. Филмовите снимени на пат најчесто се работат за потребата да се избега од рутината, односно тие го претставуваат вечното несмирено јас.

запознавање со општествената неправда целосно го променуваат погледот на светот на Гуевара и ги поттикнува неговите подоцнежни политички активности како револуционер. Филмот дава искрен увид во животот на човекот кој години подоцна ќе стане меѓународно познат револуционер, Че Гавара.

Од Јужна Америка се упатуваме на Север, каде тукушто дипломираниот Кристофер Меккандлес се упатува на двегодишно патување низ САД. Преземајќи го псевдонимот „Александар Супертрамп“, одбивајќи материјални средства и човечко поврзување, тој се прогласува себеси за „естетски патник“. Низ патувањто се среќава со интересни личности и го истражува богатството на природата во Северна Америка. На крај, тој ја постигнува својата крајна цел: го искусува животот во дивината на големиот Север, Аљаска. „Во дивината“ е филм за желбата за слобода, ја отсликува личноста на Кристофер прикажувајќи ни го светот преку неговите очи. – „наместо љубов, наместо пари, наместо слава, дадете ми вистина“ -

7

8

Heart of Europe

Постои силна врска со локалното население, особено тоа што селото има само 40 жители. Во почетокот тие имаа грижи затоа што не беа навикнати да имаа странци, но Маја направи церемонија за отворањето и сите се почувствуваа добредојдени. Сега тие често доаѓаат на фармата да помогнат, да донесат некои од нивните производи (ракија, млеко....) или само да се напиат нешто и да поразговараат. Комуникацијата во првото време се разбира беше тешка, но ние научивме малку македонски јазик и употребувавме многу гестикулација. Луѓето се пријателски и добри. Важен дел од моето искуство е всушност да се вкуси македонската култура. “

Малиа живееше со тројца волонтери кои доаѓаат од целиот свет (Англија, Холандија, Австралија....) и остануваат од неколку дена до неколку недели. „беше инспирација да живееш во споделувачка заедница, сите ние ги делевме истите вредности: бевме во тон со сезоните, бевме блиску до природата, научивме како да живееме со земјата итн.“ најголемиот дел од волонтерите се патници, подготвени да добијат ново искуство, да научат. „Тоа е одлично професионално искуство. Јас научив нови процеси, на пример како да подготвам кисели краставички и леб. “

С е г а , Малиа се подготвува да замине од Македонија, но таа е силно одлична да го повтори w w o o f i n g искуството. „Силно ќе го препорачам w w o o f i n g на сите, да ги искажат своите способности. “ Некој совет? „Појдете таму и направете го тоа“

Дали ти WWOOF - уваш?Дали бараш оригинален и интересен начин да патуваш? Пробај со WWOOF, Светски Раширените Можности на Органските Фарми, каде волонтерите се добредојдени и нахранети, а за возврат самите волонтери доброволно работат на органските фарми. Се започна во 1971 во Англија. На почетокот беа само работни викенди на органските фарми, за да се даде можноста и урбаните граѓани да уживаат во селските идили. Денес волонтерите можат да останат на овие фарми од неколку дена до неколку години.

Договорот е така концепиран, што фармерите на волонтерите им осигуруваат храна, покрив и можност да се научат нови техники во агрокултурата; за возврат волонтерите им помагаат во водењето на целата фарма, од агрикултурна работа до извршување на дневните обрски, во зависност на вештините на самиот волонтер. Ние можеме да разликуваме два главни типови на фарми – од една страна се оние што припаѓаат на Националната Агенција, која им помага на волонтерите да најдат фарма, и од друга страна се независните фарми. За да добиете повеќе информации, ние се сретнавме со Малиа, 23 годишна девојка од Австралија, која го има искусено wwoofing-от во Македонија, во времетраење од две недели.

Таа има патувано околу светот една година. Минатото лето, таа ја запознала Маја, девојка од Македонија која следела курсеви по пермакултура (појаснување: пермакултура е наука чија цел е баланс помеѓу човечкото ошпштество и средината) во заедницата наречена Sadahna Шума, во Auroville, јужна Индија. Маја и кажала за планот за посета на фармата на нејзината баба во Стар Иштевник, источна Македонија, и со тоа ја направила дел од независниот wwoofing. По неколку месеци, Малиа пристигнува во Македонија и поминува две недели на фармата. „ Имав слушнато за wwoofing и претходно преку пријателите, но до сега не го имав направено тоа. Она што ме воведе во оваа програма беше средбата со Маја и желбата да научам нови работи, живеејќи во заедница“

Малиа имала заштедено финансии за нејзиното претстојно патување, пред да ја напушти Австралија. „На фармата добивавме храна и место за спиење во размена за нашата помош на фармата. Од секој волонтеер се очекува да е креативен и да ги искористи и подели било кои претходно стекнати искуства кој тој или таа ги поседува (молерисување, готвење, правење држачи за свеќи од пластични шишиња и сл.) и било што него или неа ја прави среќна. Нема типичен ден, тоа е неформална работа. Нема некој специфичен профил на волонтер исто така. Навистина сите може да земат учество и да добијат свој бенефит од ова искуство. Волонтерите се неопходни за функционирањето на фармата и најразличен придонес се очекува од секој поединец; некои поправаат, некои бојат, некои ги извршуваат дневните активности и така натаму. Најголемиот дел од она што го јадеме доаѓа од фармата или од селото.

Бландин Шаре и Софи Гулет Де Руги

9

DO YOU WWOOF ?Blandine Charreau

Sophie Goullet de Rugy

Are you looking for an original and interesting way to travel? Try wwoofing, the World Wide Opportunities on Organic Farms which welcome volunteers, feed them and put them

up in exchange for their services. It started in 1971 in England. At the beginning it was just working weekends in organic farms to give the opportunity to urban citizen to enjoy the countryside, but now volunteers can stay at such farm from few days to years.

The deal is that farmers provide the volun-teers with food, roof and the opportunity to learn new agricultural technics; in re-turn they help in running the whole farm, from agriculture work to daily tasks, ac-cording to their skills. We can distin-guish two main kinds of farms - on the one hand there are those which belong to a National Agency which helps the volunteers to find a farm, and on the other hand there are the independant farms. To get more in-formation, we’ve met Malia, a 23 year old Australian girl, who has experienced wwoof-ing in Macedonia for two weeks. She has been travelling around the world for one year. Last summer, she met Maya, a Macedo-nian girl who was taking permaculture courses (a/n : permaculture is a sci-ence which aims a balance between human society and environnement) at a com-munity called Sadahna For-est in Auroville, South India. Maya told her about the plan of taking over her grandmother’s farm in Star Istevnic, eastern Macedonia, and making it part of Wwoofing Indepen-dant. A couple of months later, Malia came to Macedonia and spent two weeks on the farm. “ I had heard about wwoofing previously through friends but I have never done it before. What got me into it was meeting Maya and the willingness to learn new things, live in a community. ”Malia had been saving money for her trip before leaving Australia. “On the farm we get food and a place to sleep in exchange for our help on the farm. Every volunteer is expected to be creative and use and share whatever skill he or she has (carpenting, cooking, making candle holders from plastic bottle etc.) and whatever makes him or her happy. There’s no typical day, it’s infor-mal work. There is no typical volunteer’s

profile either. Really everyone can partici-pate and benefit from this experience. Vol-unteers are necessary to the functioning of the farm and a different contribution is expected from each one; some repair, some paint, some do daily work and so on. Lots of what we eat comes from the farm or the village. There is indeed a strong connex-ion with the local community, especially as the village only has 40 inhabitants. In the beginning, they had some concerns as they were not used to having strangers but Maya threw an opening ceremony and people felt welcome. Now they often come to the farm to help, bring some of their prod-

ucts (rakia, milk...) or just have a drink and chat. The communication at first was of course a little difficult but we’ve learned some Macedonian and used a lot of gestures. People are friendly and nice. An important part of my expe-rience was to actually get a taste of Macedonian culture. ”Malia was living with three other volunteers coming from all over the world (England, Holland, Australia...) and staying from a few days to a few weeks. “It was very in-

spiring to live in a shared community, we all shared the same values: being in tune with the seasons, being close to nature, understanding how to live with the land etc. ” Most of the volunteers are trav-ellers, eager to get new experiences, to learn. “It’s a good professional experi-ence. I learned new processes, for example how to make pickles and bread. ”Now, Malia is about to leave Macedonia but she is very determined to repeat the wwoof-ing experience. “ I would strongly recommend wwoofing to everyone, to express their own skills. ” Any advice? “Get out there and do it! ”

www.wwoof.org

www.wwoofinternational.org

Melting pot

10

Современи Номади.Менталитет на копче

Ула Славинска

Номад,(франц. nomade: “ тие што тераат стада”), талкач, член на заедница која нема постојано место на живеење, кое постојано е во движење. Причината за оваа состојба обично е временската промена или потрага по храна, вода.Најважната карактеристика е живеење на номадско постоење, постојано или сезонско патување поради комерцијални, културни или религиозни причини.

Според мојата претпоставка, за просечниот читател, формулата за номади е добро позната и многумина ја поврзуваат со постојано движење. И затоа, кога зборуваме за современите номади веројатно мислиме на Ромите, Бедуините, Пигмејците, можеби понекогаш и Австралиските Аборџини.

За жал, многу често, додека зборуваме за оваа категорија луѓе , ги забораваме бездомниците. Зошто? Бидејќи за нас, тие се невидливи, не сакаме да размислуваме за нив. Но ајде барем да се обидеме да забележиме дека и тие го менуваат своето “место на живеење” и поттикнуваат важни социјални расмислувања.

Секако, тие споменати групи одговараат на претходно споменатиот опис.Но сепак, во последните неколку декади на хоризонтот се појавуваат нови видови на номади, кои се типични за обичниот човек.

Но, овој пат, овие видови не произлегуваат од сиромаштија, туку , од брзање кое доаѓа директно од современата индустриска цивилизација, т.н. “тиранија на зло”.

Антрополозите велат дека сето ова е како резултат на потребите да се живее брзо. Денешниот живот бара се да се прави за

кратко време. Денес, категоријата “време” е една од највредните карактеристики. Во таков брз свет она што најмногу вреди и преовладува е т.н. “менталитет на копче”- се стиска копче и моментално добиваме резултати.

Добрите карактеристики во оваа ситуација е дека гоелмите миграциски движења придонесуваат за намалување на социјалните и економските разлики меѓу регионите.

Двајца Американски социолози, Стивен Кастелс и Марк Милер, автори на бестселерот “Време на Миграции” според извршена анализа го одредуваат новиот вид на современи миграции. На кратко: тие се поголеми; ќе биде се потешко да се одреди типот на миграција, дали е платена,социјална,етничка и тн. Но сепак, доминантната најверојатно ќе биде платената миграција; најголемата група на имигранти ќе бидат жените.

Исто така, она што е многу интересно, имигрантите од една држава обично избираат како дестинација една одредена држава. Оваа ситуација е како резултат на пристап на информации и потреба од сигурност.

11

Present Nomads. Mentality of buttonUla Slawinska

Nomad, (fr. nomade: “those who let pasture herds”), wanderer, member of community which doesn’t have permanent place to live, which is all the time in move. The reason of such state is usually cause of weather changes or to search food, water. The most important characteristic is leading a nomadic existence, travelling con-stantly or seasonal because of commercial, cultural or religion reasons.

As I assume, for average reader, formu-la of nomads is quite good known and for sure connected the most with constant move. Thus when we’re talking about present nomads we will probably think about Roma, Bedouins, Pygmy peoples, maybe also sometimes about Australian Aborigines.

Unfortunately often talking about this category we forget to mention homeless people. Why? Because they are for us invisible, we don’t like to think about them. But let’s at least try to notice that they also change their “living place” and it’s bring about important social reasons.

Of course, all of those reminded groups are answering to mentioned description. However in last few decades there ap-pear on the horizon new kind of nomads, which is typical for ordinary people.

This time it doesn’t follow from pov-erty, but from hurry which is coming straight from contemporary industrial civilization, it’s so called: “tyranny of while”.

Antropolgies say that all is because of requirement of living in hurry. Pres-ent life is demanding to all things be made in short time. Assumed is that nowadays the category of time is one of those the most important values. In such rush world the most worth prevail over is mentioned mentality of button – to press the button and immediately get result.

Good characteristic of such situation is that big migration movement is con-tributing to reduce social and economic

diversities between regions.

Two American sociologists, Stephen Cas-tels and Mark Miller, authors of best-seller The age of Migration, pursuant to carried out an analysis distinguished the new format of contemporary migra-tions. In short: they will be larger; it will be more difficult to say what kind of migration we see, if it’s paid, social, ethnical etc, however the dominated will be probably paid migration; the biggest group of immigrants will be woman.

Also, what is very interesting, im-migrants from one country usually all choose as their destination one country. Such situation is bring about access to information and necessity of safety.

All those things sounds quite serious, however as nowadays are changing really fast so also phenomenon of migrations is not so easy to describe. Often and often we can see that some people who we know are moving to the other country because they love it’s culture, language, be-cause of great environment etc. Besides, let’s not forget about the fact that travelling in present times is also re-ally easy, simple access to internet, travel agencies, and cheap flies are mak-ing everything really easily.

The only thing which is still the same, no matter of the time is necessity of making decision. And as it’s kind of those which are at the same time chang-ing many aspects of our life, it’s un-derstandable that’s not simple. Sometimes you just need to take your chance into your hands so don’t be afraid, there is more to get than to loose.

Melting pot

Лаура Крyс

Бидејќи сум надвор од мојата земја веќе шест месеци, се повеќе станувам свесна за значајноста и влијанието на јазикот. Покрај размена на мисли и идеи, јазикот овозможува пријателства, културни зближувања и економски односи. Поради фактот што нашиот тим од ЕВС волонтери се состои од луѓе од Полска, Франција, Финска, Латвија, Холандија и Португалија, нашиот заеднички јазик е англискиот. Тој не поврзува и ни овозможува да разменуваме информации за нашите држави, култури и заедници. Нашиот заеднички јазик ни ја дава можноста да ги надминеме предрасудите и стереотипите. Откога живеам овде, имам слушнато многу интересни идеи за обичаите во Холандија. „Забрането е да се пуши цигари во рестораните, но дозволено им е да пушат џоинти нели?“ „Слушнав дека кај вас луѓето не ставаат завеси на прозорите“. Во меѓувреме, мислам дека ги убедив овие луѓе дека пушењето џоинти во ресторан нема никогаш да биде дозволено (всушност ризикувате парична казна од 300 евра) и дека не цела држава е област со црвени светла со огромни прозори без завеси.

Фундаментална вистина е дека културите се дефинираат себеси според јазиците. Јазикот се користи за разликување на регионалните или општествените групи и фактот што одредени групи зборуваат различни јазици често се смета за поматеријален доказ за културните разлики отколку други помалку очигледни културни одлики. Дури и помеѓу говорителите на еден јазик постојат неколку различни начини за користење на јазикот и секој се користи за поврзување со одредени подгрупи во рамки на поголема култура. Тоа е начин за приказ на групен идентитет.

Со учењето на нов јазик се стекнувате со нови хоризонти, но во исто време го зацврстувате вашиот сопствен идентитет и култура. Странскиот јазик ни дава пристап до друга култура и не води на патување кон откровение. Со учењето на локалниот јазик добивате можност да комуницирате со помалку образованите и постарите луѓе. А кога јазичните способности се нееднакви мора да ја користите вашата креативност и гестови со телото. На пример, изразите на вашето лице може да пренесат значење и некои знаци, како на пример климнување со главата за да кажете „да“ и хоризонтално одмавнување за да кажете „не“ се познати во скоро секоја држава. За жал, знаците може исто така да предизвикаат недоразбирања кога се работи за различно значење во друга држава. Кога бев во Албанија (каде што климањето на главата значи „не“ а хоризонталното одмавнување значи „да“), ова предизвика доста забава и недоразбирање за мене, бидејќи не го знаев овој факт...

Јазиците го обликуваат начинот на кој луѓето го разбираат светот и исто така претставуваат помош во дефинирање на културата на секое општество. Освен што се користи за комуникација и размена на информации, јазикот има социјална и култура употреба како што е означување на групен и општествен идентитет и делење на вредности во една заедница.

Моќта на јазикот

Кој не е запознат со странските јазици самиот

ништо не знае

– Јохан Волфганг Фон Гете

12

“ ”

13

The power of language “Whoever is not acquainted with foreign languages knows nothing of his own.”- Johann

Wolfgang von Goethe

Laura Kroes

Languages shape the way people perceive the world and also provide help to define the culture of any society. Apart from being used to communicate and share information,

language has social and cultural uses such as signifying group and social identity and sharing values of a community.

Being abroad for six months now, I’m getting more and more aware of the importance and effects of language. Besides communicating thoughts and ideas, it makes friendships, cultural ties, and economic relationships possible. Due to the fact that our EVS team consists of people from Poland, France, Finland, Latvia, Netherlands and Portugal, our common language is English. It brings us together and enables us to exchange information about our countries, cultural groups and communities. Our common language gives us the opportunity to break down prejudices and stereotypes. Since I live here, I have heard many interesting ideas about the customs in Holland. “People are not allowed to smoke cigarettes in restaurants, but they are allowed to smoke joints in there, right?” “I heard that nobody in your country has curtains in their windows.” Meanwhile, I think that I convinced those people that smoking joints in restaurants will never be allowed (actually you risk a fine of 300 euro) and that not the whole country is a red light district with enormous windows without curtains.

It is a fundamental truth that cultures define themselves through languages. Language is used for differentiating regional or social groups from each other and the fact that dif-ferent groups speak different languages, is often considered as more tangible evidence for cultural differences than other less obvious cultural features. Even among speakers of one language, several different ways of using the language exist, and each is used to connect with particular subgroups within a larger culture. It’s a way of display-ing group identity.

By learning a new language, you gain new horizons, but at the same time you reinforce your own identity and culture. A foreign language gives us access to another culture and takes us on a journey of dis-covery. By learning the local language, you gain the opportunity to communicate with less educated or older people as well. And when language skills are unequal, you got to use your creativity and use body language instead. For example facial expressions can convey meaning, and some signs, like nodding your head to say yes, and shaking horizontally to say no, is known in almost every country. Unfortunately, signs can also cause misunderstandings when they have different meanings in another country. When I went to Albania (where nodding your head means no and shaking horizontally means yes), this causes a lot of fun and misunderstandings for me, as I wasn’t aware of this fact….

Youth in action

14

Сеќавање на нашите стари традиционални игри”

Размена на Млади во Струмица, МакедонијаМигел Нуњез

Сабота, 30ти Октомври: Тргнавме за Струмица со неколку пријатели од мојата родна земја, Португалија. За мене и другите волонтери португалци кои живеат во Македонија, беше чудно да се “вратиме на корените” и да оддеднаш повторно почнеме да го зборуваме нашиот мајчин јазик.

Пристигнавме во Струмица ноќе и бидејќи не беа пристигнати сите, решивме да имаме мирна ноќ и да се запознаеме со оние кои веќе пристигнале во хотелот. Ноќта заврши рано со прошетка низ центарот на градот, неколку пива во “Select” и добар сон за да се подготвиме за првиот ден што нè очекува.

Активностите беа закажани за 9:30ам, и тој беше првиот и последниот ден каде будењето беше мала и лесна задача. По појадокот, се собравме во собата каде ѓи поминавме најдобрите моменти во наредните 6 дена... Здрав, јас сум Мигел и сум од Португалија, реков на почетокот на претставувањата. По мене, уште 30 луѓе од 6 различни држави се претставија, сите со добро разположениеи единствен дух кој може да се најде само на вакви интернационални состаноци.

Општо гледано, во размена на млади, првите денови се посветени на запознавање и овој случај не беше исклучок.Креативноста на секој лидер на држава зема замав и нè

запозна со луѓе од Македонија, Романија, Чешка, Италија и Србија на најлесен и забавен начин. Една од најдобрите одлики на Размена на Млади е дека ти ги развива друштвените способности и дозволува и оној што најмногу се срами да биде дел од нешто, да се чувствува добро опкружен со ново-запознаени лица.

Од вториот ден, се посветивме на презентирање на игрите од секоја земја. Неформален тренинг, на кој ни предложија да ги покажеме игрите кои сме ги играле во нашето детство, игри кои ги знеме и кои ни беа носталгични. Откривме дека повеќето игри кои мислевме дека се традиционално “наши”, всушност се интернационални, но со различно играње и песни инспирирани од културата на секоја држава. Бидејќи Размената треба да има резултат, ние правевме презентации, нацрти и документација за играта, како да се игра и што е потребно. За мене и за повеќето малди во Размената, тоа беше патување назад кон минатото, кога поминувавме со часови играјќи ги истите игри постојано во уличќите, во ушилиштето, каде и да бевме без грижи, едноставно целосно се посветувавме со тело и ум на забавата. Се сеќавате на тоа чувство?

По вечерата, секоја ноќ, се собиравме во работната соба и ја претставувавме својата држава. Се беше можно, некои ги презентираа навиките, други пивото и се фокусираа на тоа, други, како ние Португалците,зборуваа за националната историја. Но, пшо оваа презентација, секој претставник раздаваше традиционални јадења и пијалоци. Собата тогаш се претвораше во друго место, со умот се поместувавте во друга држава и култура и едноставно уживате. Како што поминуваа деновите и со помош на друштвениот лубрикант кој се вика алкохол се чувствувавме подобро меѓу групата, соработувавме совршено и создававме единствена доверба.

Европската Размена на Младите е животна шанса и можеш да се пријавуваш колку сакаш пати. Секоја размена има различна цел, различен пристап, различен резултат и различни луѓе. Со тоа , искуството е различно секојпат.Без да забележите, ве прави да раснете внатре во себе и ви овозможува поголема толеранција за се што ве опкружува.

Но, и покрај сите разлики и цели кои секој интернационален претставник ја има, има една работа која е заедничка: Духот во кој живеете. Во одреден период, во мојот случај една недела, се посветувате себеси да ги запознаете новите лица и новиот начин на размислување. Гледате рзлични погледи, запознавате поосебни луѓе, креирате долготрајни пријателства, и Европска мрежа. Бидете сигурни дека ЌЕ ги сретнете тие луѓе повторно.И во некој дел од животот ќе бидете благодарни за искуството од Размена на Младите.

15

We arrived in Strumica by night, and be-cause not everyone had arrived, we decided to have a calm night and just get to know the ones who were already in the Hotel. The night ended early with a walk around the city center, some beers on “Select”, and a good night sleep to prepare for our excit-ing first day.

The activities were scheduled for 9h30am, and it was the first and last day in which waking up was a small easy task. After the Hotel’s Breakfast, we gathered around in the room where we would spend the best mo-ments for the following 6 days… Hello, my name is Miguel and I’m from Portugal, I said to start the circle of presentations. And after me, 30 more people from 6 different countries presented themselves, all of them with a good mood and a unique spirit that you can only find in this kind of Interna-tional meeting.

Generally, in a youth exchange, the first day(s) is/are dedicated to knowing each other, and this was no exception. The cre-ativity of each Country’s leader took ac-tion and made us know people from Macedonia, Romania, Czech Republic, Italy and Serbia in the most easy-going and fun way. One of the best features of a Youth exchange is that it works your social skills and al-lows even the shyest person to become part of something, of just feeling good around newly-known people.

From the second day on, we dedicated our-selves on presenting the games from each country. As an informal training, they would suggest to show the games we played in our childhood, games we would know about and feel nostalgic with and we discovered that most games we think are traditional-ly “ours”, are actually International, just with different dances and songs inspired on each country’s culture. As the exchange

“Remembering our old traditional games”Youth Exchange in Stumica, Macedonia

Miguel Nunes

Saturday, 30th of October: We departed to Strumica with some friends from my home country, Portugal. For me and other Por-tuguese volunteers living in Macedonia, it was strange to “come back to the roots”, to all of the sudden start to practice our original language again.

has to have an outcome, a result, we would do presentations, flipcharts and documents about the games, how to play them and the requirements. For me and most young people in the exchange, it was a journey back to the past, when we would just spend hours playing the same game over and over in the street alley, in school, wherever we were without any more concerns, just fully dedi-cating our mind and souls to having fun. Remember the feeling?

After dinner, each night, we gathered in the working room and present our own coun-try. Everything was possible, some would present their country habits, others their country beer and focus on it, or just talk-ing about the national history as us, Por-tuguese, did. But, after this presenta-tion, every representant would give out traditional food and drinks from their own country. The room would than transform into another place, your mind dislocated to an-other country and culture, and you just en-joyed. As the days went throw and with the help of a social lubricant called alcohol we would feel even better around each oth-er, getting along perfectly and creating a unique confidence.

The European youth exchanges are opportu-nities of a life-time, and it’s something you can do as many times as you wish. Each exchange has a different purpose, a differ-ent approach, a different outcome and dif-ferent people. The experience will, than, be different anytime. Without noticing, it’s something that makes you grow inside, and that gives a bigger tolerance for ev-erything that surrounds you.

But, despite every difference and objective each International exchange has, there is one thing in common in each one of them: It is the spirit that you live in. During a period of time, in my case one week, you devote yourself to getting to know new peo-ple and new ways of thinking. You see dif-ferent perspectives, meet special people, create life-lasting friendships, and also a European network. Be sure that you WILL meet those people again, that in some point of your life you will be thankful for ex-periencing a youth exchange.

Game!

16

Materials- 1 game set- 1 dice- pawnsNumber of players: unlimitedAge of the players: no restriction

Instructions Goal : the first to arrive on square 32 wins

1 Each player starts on the “start” square

2 Before beginning the game, each players throws the dice ; the one with the highest score starts. Then play clockwise.

3 When it’s his turn, the player throws the dice and moves his pawn the corresponding number of square.

4 At the end, if a player gets a higher number on the dice than the number of squares separating him from the 32nd square, he wins anyway!”

17

EVS snakes and ladders

10 Things

18

„Патувањето е мој дом“ – 10 причини за патување.

Каролина ДатаИма многу цитати кои велат дека вреди да се патува и тие кои не патуваат често многу пропуштаат, како на пример цитатов од Св. Августин: „Светот е книга, и тие што не шетаат често читаат само една страна“ , но можеби сте го добиле чувството деча последно време да се патува значи да се оди на некоја популарна дестинација, да се сликаш со познат типичен објект и да се покажува таа слика на луѓе? Ајде да разгледаме што не тера да патуваме...

Љубопитност. Очигледно е дека патуваме од љубопитност, сакаме да ги сознаеме другите држави и нивните култури. Сакаме да запознаеме луѓе, кои се исти како нас, но ги сваќаме како различни заради различниот јазик кој го говорат... Но, некои од нас сознаваат преку нивните патувања работи кои веќе ѓи знаеја, храна која веќе ја знаат, истата секојдневна храна, ист стандард на живот. А сепак се очекува ексорцизам...Но гледаат од колата со климата уклучена. Можеби Џејмс Миченер беше во право кога рече: „Ако ја одбиеш храната, ако ги игнорираш обичаите, ако се плашиш од религијата, подобро да останеш дома??“

Компулсивност. Патуваме под компулсивноста да

се види колку повеќе од познатите туристички места

во светот, да „се сликаме“ во познатите градови, да се

„сликаш“ со познатите објекти. Луѓето мислат дека

викенд или празник поминат дома е време изгубено, и

само тие што патуваат имаат „приказни од на пат“.

Compulsion. We travel under the compulsion

to see as much as possible of the most fa-

mous turistic places in the world, to „have

done” the most popular objects. People think

that staying at home for weekend or holi-

days it’s a shame, and that only those who

travel a lot can be proud, because they have

their „travel stories”.

Curiosity. It’s obvious that we travel out of curiosity; we want to get to know other countries with their cultures . We want to meet people, who are the same like we are, but we often consider them different from us only because they speak different language...however some of us during their journey expect things that they already know; the same food like they eat everyday, the same standards of living. They expect exoticism...but watched from the car with air con-ditioning. Maybe James Michener was right saying: „If you reject the food, ignore the customs, fear the religion and avoid the people, you might better stay home.” ?

Adventures and new experiences. When we go on the journey we usually expect that something interesting will happen. They expect adventures, because travelling is for them an escape from everyday boredom.

Авантури и нови искуства. Кога одиме на патување вообичаено очекуваме дека нешто интересно ќе се случи. Очекуваме авантури, и со низ да избегаме од секојдневната досада.

1

2

3

19

Karolina Data

There is a lot of quotes saying that it is worth to travel and those who don’t travel miss a lot, like this one from St. Augustine: „The World is a book, and those who do not travel read only a page. „ ..but have you ever had an impression that nowadays to travel means to go to the one of the most popular places, to take a picture with some typical object and then to show off your journey? Let’s see what is the reason that force us to be on a journey...

„ The journey is my home” – 10 reasons for travelling.

Лов на сувенири. Да. Ова ловење е контепорарно а сепак дел од човековата природа. Сакаме да купиме се што е можно како сувенир од одредено место. И повеќето од нас не ни размислуваат дека дури дури и најегзотичните и најинтересните места на светот си ја продаваат оригиналноста и стануваат комерцијализирани.

Souvenir –hunting. Yes. That kind of hunting is kind of con-temporary hunting, which is still part of human nature. We love to buy everything that is possible as a souve-nir from certain place. And probably most of us even don’t think that by doing this even the most exotic and interest-ing places in the world „sell” their originality to turn into

commercial canter.

4

Escape. Travelling is an escape from our borring life, from our cities, which we consider as ugly ones. We escape to the places we love, but soon we will also hate, because they may turn into com-mercial entertainment centres. And then...where will we go?

Бегство. Патувањето е вид на бегање од секојдневниот досаден живот, од нашите градови, кои ги сметаме за грди. Бегаме кон местата кои ги сакаме, но наскоро ќе мразиме, затоа што ќе се претворат во комерцијални центри за забава и рекреација. И тогаш...каде ќе одиме?

5

Потребата за потрага. Некои луѓе не припаѓаат никаде на Земјата. Чувствуваат постојана потреба да се бара и патувањето за нив е потрага по место кое можат да го викаат дома;„Нема да престанеме со потрагатаИ крајот на целата наша потрагаЌе биди да стигниме таму од каде тргнавмеИ да го запознаемеместото за прв пат.” (Томас Стеарнс Елиот)

Necessity of search. Some people don’t belong to any place on earth. They feel constant necessity of search and for them travelling is searching for the special place where they can feel like home;„We shall not cease from explorationAnd the end of all our exploringWill be to arrive where we startedAnd know the place for the first time.” (Thomas Stearns Eliot)

6

POST OFFICE

ПО

ШТА

20

10 Things

Getting to know other cultures. It sounds like a banal neverthe-less this is one of the most im-portant reasons for travelling. People travel to be (at least for a while) part of a certain cul-ture, that they’re interested in.

Запознавање на други култури. Иако звучи како банално, ова е една од најважните причини за патување. Луѓето сакаат да се дел (барем накратко) од некоја култура која им се допаѓа.

7

Обновување на сеќавања. Sпонекогаш повторно посетуваме места каде веќе сме биле. Посебно кога имаме на тоа место добри сеќавања.

Refreshing of memories. Sometimes we like to visit once again the place that we have already visited. Especially when wehave good memories about the place.

8

Inspiration. Travelling makes us more open on influences and more creative. That’s why for some people – espe-cially artist – to travel means to take inspiration for creation.

Инспирација. Патувањето не прави поотворени кон влијанија и сме покреативни. Затоа некои луѓе – особено уметници – патуваат за инспирација за креација.

9

Далечината е решение. Кога мора да решиш некој проблем, секогаш е добро да се знаат сите можни гледни точки. Патувањето е корисно за решавање на некој проблем. Кога одиш далеку од својот дом стануваш покреативен, и гледаш на проблемот од нови гледни точки.

Distance is a solution. When you have to solve certain problem it’s always good to know all the possible points of view. Travelling can be helpful in solving a problem. When you go far from your home you become more creative, you can see your issue from different viewpoints and from distance.

10

POST

KANTO

OR

POCZTA

21

Одамнапат е мојата земја, Патувам насекаде е нејзиниот

главен градКако и многу луѓе барем еднаш во животот, јас се прашував за моите корени, за тоа каде припаѓам ... И како и за тие многу луѓе , многу е комплицирано, долго, неорганизирано и преполно со прашања, понекогаш навистина егзистенцијални.

И еден ден, јас едноставно решив да се оддалечам за некое време, да го променам мојот начин на живот чисто за да видам како би изгледало, но сепак, додека живеев во тој тек, ослободувајќи се од работите, почнав да ги правам работите што отсекогаш сум сакал да ги правам: Овде мислам на , патување, запознавање на нови луѓе, без брзање, уживање, забавување, откривање: нови лица, нови нашини на зивот, нови места...

Со тоа сфатив дека на кое и да е место, коа и да е култура, она во што навистина уживав беше запознавањето на луѓето, нивниот нашин на живеење, начинот на размислување, да се минува времето на едноставни работи: Седејќи во парк, делење на шише вино, пушење цигари, во гледање на зајдисонце, пејзажот на градот (колку и да е неубав), да се зборува за ништо а всушност за се, да се смееш, да си размениш шеѓи... Тогаш разбрав, дека моите корени всушност беа насекаде, нетолку во земјате колку што во луѓето. Не велам дека сите сме едно, сите сме исти, браќа и сестри, дека треба сите да се држиме за рака и да се смееме под виножитото додека ги слушаме птиците како пеат... Иако, не размислувам далеку од тоа. Она што би рекол е дека сите сме различни, но , тоа е она што нè прави богати, она што ни дава интерес еден за друг. Не би рекол ниту дека јас сум толку прекрасна личност што ги сака сите не размислувајќи на разликите, бидејќи сите имаме добри или лошиенергии кон луѓето. И не би рекол дека треба да го заборавиме местото на раѓање, лицата со кои сме израснале, она што нè учеле, затоа што овие работи нè прават интересни и ни ја даваат желбата да дознаваме други нешта, ова е тоа што ни го формираат идентитетот, и ни помагаат да се пронајдеме во оваа неописливо различна толпа која ние ја викаме луѓе. Ова ме натера да размислам дека конечно можеби не вреди да најдам место каде треба да бидам цел живот, бидејќи државата се прави од многу различни лица. Иако еден ден, веројатно ќе бидам уморен од патување, барем, би видел доволно луѓе од доволно места за кои знам дека им припаѓам, и дека таа држава во која би се скрасил, нема да биде оваа моја т.н. “родна земја” и “корен”, туку, онаа во која би се чувствувал дека можам да пораснам учејќи од другите. Еве зошто Одамнапат е мојата земја , Патувам насекаде е нејзиниот главен град: Рушамграници е населбата во која пораснав.

Лудивине Егоунлети

22

Travel stories

Hitting the road is my country, travelling around is the capital

Ludivine Egounleti

As many people once in their lives, I have been wondering about my roots, about where I belong too... And as for these many people, it has been complicated, long, messy and full of questions, sometimes really existential.

So one day, I just decided to go away for a while, change my lifestyle to see how it looks like, but still while going along with the flow, letting myself go with the things, and so I started to do the things I really enjoy to do: there I mean, travelling, meet-ing people, not rushing, enjoying, having fun, discovering: new people, new ways of life, new places… There I also realized that whatever the place, whatever the culture, what I was really enjoying was just to get to know the people, their way of living, their way of thinking, spend time with simple things: Sitting in a park, sharing a bottle of wine, smoking cigarettes, watch the sunset, the landscape of the city (as ugly as it can be), talk about nothing but everything, laugh, share jokes… Then I understood, that my roots were actually everywhere, not as much as in the ground, that within the people.

I won’t say that we are all one, all the same, brothers and sisters, that we should all hold each others hand and smile under the rainbow while listening the birds singing… Al-though it’s not that far from that. What I would say is that we are all different, but that what makes everyone so rich, that what makes us having an interest in knowing each other. I won’t say either that I’m such a good person that I’m in love with everyone without considering the differences, because we all have some good or bad energies to-wards people. And finally, I won’t say that we should forget the place we were born to, the people we were growing with, and the things we have been taught, because these are the things that make us so interesting, and probably so willing to know other things, these are also the things that make our identity, and help us to locate ourselves in this indefinably diversified crowd that we call human people.

So this led me to think that it finally maybe didn’t worth it to look for a place where I should stay all my life, as a country is made of lots of different people. Even though I’ll probably one day be tired of travel-ling, at least I would have seen enough people from enough places to know that I belong to such a kind of person, more than to any country, and that country in which I would have settle down, will not be this one of my so-called “soil” and “ground” and “roots”, but this one where I would feel like I can be with the most of the people of “my kind”, this place where I would feel like I can grow up by learning from others, and that is why, Hitting the road is my country, and travelling around is its capi-tal: breaking the borders was the district I was growing in.

23

Приказната наречена ВаршаваАга Кравчик

Варшава не е лесно прифатлив град. За новодојденците знае да биде бучна, да биде преполна со народ и сива. На многу начини, всушност е многу слична на Скопје – факт е дека 80% од обата града биле разрушени или премногу оштетени во последниве 70 години (Скопје беше разрушен од големиот земјотрес во 1963 и Варшава беше целосно оштетена за време на Втората Светска Војна). Секако дека Варшава поседува одреден шарм, но како и со Скопје, треба време додека го откриеш и засакаш тој шарм.

Варшава претставува бизарна мешавина од социјалистички згради, слични на оние во Скопје, со живеалишта од изминатите векови; паркови со блокови и згради; како и прекрасни гробници со модерни облакодери. Споредена со другите Европски градови, во Варшава повеќе не постојат старите згради и споменици. Најважните историски симболи се лоцирани на Кралската линија – одн. туристичка автобуска линија која почнува од Кралскиот Плоштад во Стариот Град, преку прекрасните улици како Краковске Пжедмејшче, Нови Швјат или Алеја Ујаздовска и завршува во Палатата Виланув.

Првата недела од месецот декември е времето за годишнината на Кралската линија и нејзиното отворање. Одеднаш мојот сив и преполн град, како со магија се менува во земја од некоја приказна. Улиците и трговските центри се украсени со мноштво ангели и Дедо Мразовци; Божиќните песни се разлеваат од минувачите; раскошните божиќни декорации ги красат уличните продавници; а божиќните елки светат низ целиот град. Тоа е толку убава промена по врнежливиот ноември.

Ова време од годината сакам да го прославам со долга прошетка низ градот, особено ако врне снег. Ја започнувам мојата прошетка од кралскиот парк Лажиенки, потоа поминувам низ Алеја Ујаздовска се додека не стигнам до Нови Швјат, каде што вистинскиот сјај започнува. Шетајќи низ Нови Швјат и Краковске Пжедмејшче, уживам во блескавата реалност околу мене. Кога стигнувам во Стариот град, не ја одминувам својата омилена кафетерија „Саме Фуси“ каде што се загревам со шолја загреано вино засладено со мед, цимет и каранфилче. Час подоцна, откако сум доволно затоплена излегувам да ги дошетам шармантните улички на Стариот град. На божиќниот плоштад застанувам да си купам од познатиот колач од ѓумбир. Пристигнувам до Кралскиот Плоштад и огромната новогодишна елка и тогаш знам дека мојата прошетка е готова и време е да се вратам дома.

Иронично, но научив да го ценам својот град кога почнав да патувам низ Европа и низ мојата земја Полска. Секое патување ми помогна да откријам нови работи за мојот град. Но и колку да патував во изминативе неколку години, во декември бев дома. Така беше досега. Но и понатаму сум среќна што овој декември ќе го поминам во Скопје и токму тоа ме натера да разберам што е толку единствено во овој месец во Варшава.

24

Flavor of the cityFairytale Warsaw

Warsaw is not an easy city to like. For the newcomers it seems noisy, crowded and grey. In some ways it is actually really similar to Sko-pje - 80% of both cities suffered severe damages within the last 70 years (Skopje was crushed by the earthquake in 1963 and Warsaw was extensively damaged during World War II). Of course Warsaw has its own charm, but, like with Skopje, you need time to discover it and learn to love it.

Warsaw is a bizarre mixture of socialist-style concrete build-ings, similar to those in Skopje, with tenement houses from the previous centuries; city parks with blocks of flats; and beauti-ful necropolises with modern skyscrapers. Compared to some other European capitals, there are not that many historic buildings and monuments. The most important historic landmarks are located along the Royal Route- a touristic road that runs from the Castle Square at the Old Town, through the most representative roads like Kra-kowskie Przedmiescie, Nowy Swiat or Aleje Ujazdowskie, and ends at Wilanów Palace.

The first week of December is the time of the annual inauguration of the Royal Route illumination. Suddenly my grey, crowded city changes as if by magic into a fairy tale land. Streets and shop-ping malls fill up with angels and Santa Clauses; Christmas songs flow form every loudspeaker; glittering Christmas decorations ap-pear in shop-widows; and Christmas fairs can be found all over the city. It is such a nice change after the cloudy and rainy Novem-ber.

I love to celebrate this time of year by taking a long walk around the city, especially if it snows. I begin my journey from „Łazieki“ Royal Park, then I walk through Aleje Ujazdowskie until I reach Nowy Świat, where the real illumination begins. I stroll down Nowy Swiat and Krakowskie Przedmiescie, enjoying the spar-kling reality around me. As soon as I reach the Old Town, I step into my favorite Old Town cafe „Same Fusy“ to warm up a bit with a cup of hot wine with honey, cinnamon and cloves. An hour later I’m warm enough to leave the cafe and wander for a while around the Old Town’s charming streets. Stopping off to buy gingerbread at the Christmas fair on the Market Square. Finally I reach the Cas-tel Square with its huge Christmas tree and I know that my journey is over and it’s time to go back home.

Ironically, I only learned to appreciate my hometown when I start-ed to travel around Europe and across my own country. Every trip helped me to discover a new thing about my own city. But as much as I moved around those past years I always came back home for December. Until now. And so, I’m glad that spending December in Skopje made me realize there is something really unique about this month in Warsaw.

25

Кога луѓето се вљубуваат, воопшто не помислуваат дека во некој момент ќе стане малку досадно, малку старо и малку разочарувачки. Никој не помислува на моментот, во кој едниот од партнерите ќе каже- Знаеш драга/драги, имаме недостаток од пари за да ја платиме ратата за новите пластични прозори, мораме да скратиме од трошење... Се изгледа како да е можно, колоритно и уживателно, ќе ги пребродиме сите препреки заедно, јас и ти драга/драги, само јас и ти...

Животот е таков и тоа е подобрата верзија... Кој всушност посакува роботика, живот без сни и илузии, постоење без пеперутки во стомакот?

Кога првпат излегов надвор од мојата земја, бев релативно стар, имав 19 години... Тогаш се ми изгледаше магично, секој сантиметар од непостоечките Полски автопатишта, секој средновековен замок во Словачка, секоја капка од Унгарското вино, планини и реки, за кои никогаш немав слушнато претходно...

Јас се заљубив во патувањето од самиот почеток. Посакував да го поминам остатокот од животот со мојата љубена личност, да ја гледам во сите можни ситуации, во шминка за во диско и во розева пижама. За да ја ставам врската на основа на нема лаги политика, јас се откажав од идејата за пакет одмори и одбрав авто-стопирање и спиење по каучи. И двете работи ми помогнаа да се сретнам со реални луѓе и да искусам различни земји, градови, навики и традиции од прва рака. Подоцна, заминав на ЕВС во Македонија, со јасна слика за патување по Балканот, онолку колку што е возможно.

Се грижев доволно за моите патувачки рути и компањони. Се заљубив во бек-пек ранци, вреќи за спиење, прашината на патиштата, возачите на камиони, недостатокот од

(Од)Заљубувањеспиење и константната умореност. Како што времето одминуваше, се одлучив да ја кренам нашата врска на повисоко ниво, така да започнав да пишувам новинарски статии и почнав да сонувам да станам патувачки писател. Од аспект на човечката интеракција, ова е еднакво на вселување заедно... Сериозен чекор.

И како сите други... Постанав зависен. Неможев да поминам многу време без мојата љубена да биде покрај мене, морав да патувам на секои 2-3 недели, или неможев да функционирам нормално, станував депресивен и фрустриран. Секое планирање на следното патување ме правеше среќен и возбуден, му се восхитував на моето љубено патување, но...

Но, постоеа и времиња, кога едноставно не се чуствував така. Се беше присутно, бек-пек ранците, вреќите за спиење, прашината на патиштата, но нешто не беше во ред. Понекогаш имав потреба да го преспијам цел ден во некој нов град, без да сакам да го истражам. Тоа би било како да избирате гледање ТВ, помеѓу ТВ и секс. Понекогаш, го чуствував сето ова како облигација.

Го забележав истото и кај другите патувачи, особено тие што имаат пропатувано многу. Тие понекогаш се однесуваат како стари љубовни двојки, неможеш да го поднесеш патувањето, но неможеш да живееш без него повеќе.

Што би ме посоветувале по ова прашање, вие експерти за врски во светот? Да ризикувам и тотално да се откажам или да видам прво што е навистина реално? Да престанам да се жалам и да ја проживеам и оваа фаза? Да ја изневерам својата љубов и да откријам нешто ново, нешто што би го загрозил нејзиниот статус, да одберам ново хоби?

Томас Марцинкевичиус

26

Flavor of the city

Falling out of love?

Life is like that, and it’s rather a good way: who really wants robotic, dreamless, il-lusion-less existence without butterflies in their stomach?

I first went abroad amazingly late: I was 19. Everything seemed to be so magical then, every centimetre of non-existent Polish highways, every medieval Slovakian castle, every drop of Hungarian wine, cities, rivers and mountains I’ve only heard about before…

I fell in love with travelling immediately. I wanted to spend all life with my new love, see her in all possible situations, in party make-up and in pink pyjamas. To base my new relationship on “no lies” policy, I denounced idea of package holiday and took up hitch-hiking and couchsurfing, both helping me find new real people and experience countries, cities, habits and traditions first-hand. Later on, I went on EVS to Macedonia with clear purpose of travelling around Balkans as much as possible.

I took great care of travel companions and routes. I fell in love with backpacks, sleep-ing bags, dust of the road, truck drivers, lack of sleep and constant tiredness. As time went on, I decided to take our relationship to a new level by starting to write travel journalism pieces and dreaming of becoming a travel writer. In human interaction, this would be equal to moving in together: a serious engagement.

As so many others, I became… addicted. I cannot spend too much time without my loved one, I have to travel every few weeks just to function normally, or I become frustrated, sad and depressed. Feeling of an upcoming trip makes me cheerful and impatient and I still like, adore, admire my beloved travelling, but…But there were times, when it just didn’t feel the same. Backpacks, dust of the road, adventures, everything was there, but something was wrong inside. Sometimes, I would rather sleep the whole day in the new city than go around experiencing it: that would be equal to watching TV instead of having sex. Sometimes, especially at hard moments, it felt like an obligation.

I started noticing this in other travellers, too, especially in those, who have travelled a lot. Some of them behave as old loveless couples: can’t stand travelling,but can’t live without it anymore.

What would you advise me, oh relationship specialists of the world? To risk it all and quit it just to see what’s really true? To stop worrying and live this phase through? To cheat on my love or to be patient and try to find some new, surprising traits of her, to take up a new hobby together?..

When people fall in love, they don’t really think at some point it will get a bit boring, a bit old, a bit mundane or disappointing. Nobody thinks of the moment when one of them will say “You know, honey, we lack money to pay leasing for our new plastic windows, we really need to cut spending”. Everything seems to be possible, colourful and joyful, no real obstacles in the way, and even if there will be some, we will overcome them together, me and you, baby, me and you…

Tomas Marcinkevičius

27

Од 2005 Волонтерски Центар Скопје, македонска невладина организација, обединува млади луѓе од цела Европа со еден зеднички гол: да им помогне на другите со хуманитарни и социјални акции. Од многуте иницијативи каде волонтерите земаат учество во ВЦС, СОС Детското Село е местото каде повеќето проекти се спроведуваат.

Улогата на СОС Детските Села Скопје, исто како останатите 132 институции раширени низ цел свет, е „базирано на семејството, долготрајна грижа за децата без родители и децата од фамилии од специфични околности“. Постојат 12 големи семејни куќи каде што во секоја куќа живеат по 7 деца со една ‘мајка’.

Ние градиме фамилии за потребите на децата. Ние им помагаме де ја обликуваат нивната иднина. Ние допринесуваме во развојот на нивното општество. (мисијата на СОС Детските Села)

„Сакам да ги видам нив далеку од селото како добри деца, добри младинци така што ние можеме да продолжиме да си помагаме едни со други се додека ме служи моето здравје. За мене тие се се во овие пет години додека се под моја грижа.“ СОС мајката Милка

Во ВЦС, волонтерите имаат можност да ги развијат своите проекти, да работат директно со деца и да се обидат, некако, да им ги подобрат нивните животи.

Моментално има три различни работилници кои се спроведуваат:Фотографија; накит и цртање и боење. Работилницата за „Кутија за анимација“ заврши пред две недели и проектот сега е во пост-продукција. Исто така секоја вторницка вечер ние гледаме селектиран едукативен филм со децата.

Ако си заинтересиран во СОС, во работа со деца или бараш место да волонтираш, контактирај ги ВЦС и придружи ни се! Тоа е добра можност за децата да воспостават интеракција со младите и активни луѓе од другата страна на светот, да ги направат нив повеќе интеркултурно свесни и љубопитни, а особено наважно за нив е да имаат забава и да бидат само деца.

Прозорецот на ВЦС

С.О.С. Деца!Жоао Кармонa

A Window on VCS:

S. O. S. Children!

Since 2005 Volunteers Centre Skopje, a Macedonian non-gov-ernmental organization, is uniting young people from all over Europe with one common goal: help others with humanitarian and social actions. From the many initiatives that volunteers take part in VCS, SOS Children’s Village Skopje is where there are more projects going on.

We build families for children in need.We help them shape their own futures. We share in the development of their communities. (Mission statement of SOS Children’s Villages)

The purpose of SOS Children’s Village Skopje, like the other 132 institutions spread all over the world, is “family-based, long-term care of children without parental care and children of families in difficult circumstances”. It has 12 big family houses where in each one 7 kids and one ‘mother’ live.

“I want to see them off from the village as good children, good young people so that we can continue helping each other for as long as my health serves me. For me they are every-thing in these five years they have been in my care.” SOS mother Milka

In VCS, the Volunteers have the opportunity to develop their own projects, to work directly with the children and try to, somehow, improve their lives.

Currently there are 3 different workshops going on: Photography; Jewellery and Drawing & Painting. The Animation Box workshop was finished two weeks ago and the projects are now in post-production. Also, every Tuesday night we watch a selected and educational movie with the kids.

If you are interested in SOS, in working with kids or are looking for a place to volunteer contact VCS and join us! It is a good opportunity for the Children to interact with young and active people from other parts of the globe, to make them more intercultural aware and curious, and especially it’s for them to have fun and be kids.

João Carmona

28

Window on VCS

29

Фотографско цунамиСкопје – Интернационална метропола на фотографијата

На 13-ти Ноември во „Мала Станица“, делот од Националната Галерија на Македонија во Скопје, се одржа 12-тата изложба на Уметничка Фотографија „Фотомедија 2010“. Членови на жирито беа: Бранимар Ритиња од Словенија, Јусиф Дариерли, слободен фотограф од Турција и Боро Рудик од МФФС МАкедонија кои официјално ги прогласија победниците.

Збигниев Држевецки

Златен FIAP (Интернационална федерација за уметничка фотографија) медала за фотографија беше доделена на Валери Волонтир од Молдавија за делото „ Мојата сестра“. Златен FIAP медала за колекција ја освои Јозеф Босак од Република Чешка за делото „Болница во Карабах“. Сребрен FIAP медала за фотографија освои Володимир Дубас, од Украина, за делото „ Третото е непотребно“. Сребрен FIAP медала за колекција освои Едвард Кирти од Украина за неговиот триптих „Тесната Гранџ железница“. Бронзена FIAP медала за фотографија освои Киријан Вајт од Ирска за делото „Црвениот Каут“ и бронзенa FIAP медала за колекција освои Џо Јарингтон од USA за триптихот „Остров 2008 1,3,4“.

Cлика oд Збигниев Држевецки

Cлика oд Збигниев Држевецки

„Фотографско цунами, можеби ова е најадекватниот израз за моменталните случувања во областа на уметничката фотографија“ – рече претседателот на Асоцијацијата за Фотографија на Македонија, и во исто време и член на жирито.

Друг член од жирито, Бранимир Ритоња кој е Арт директор на фотогалеријата „Столп“ во Марибор, и слободен фотограф од Словенија, ги објасни одлуките на жирито за победниците и губитниците на овогодинешниот натпревар и кажа: „ Ѓи тргнавме на страна така наречените „веќе видени фотографии“, кои биле направени само со намера да конкурираат и да влезат во потесен круг и да бидат наградени. Таков тип на фотографии можат да се видат во многу други конкурси, и таков пристап кон фотографиите воопшто не е креативен. Дури може да се поврзе со плагијатизам, бидејќи ја убива креативноста и оригиналноста на авторот. Следствено, избравме фотографии кои ни кажуваа вистински приказни и го стимулираат процесот на мислење“.Изложбата беше организирана од страна на Асоцијацијата за фотографија на Македонија и Фото Клуб „ Елеме-Скопје“. Во организационата комисија беа: Боро Рудик, Цветан Гавровски, Раде Лукович, Стојан Ѓоргиев, Дарко Петровски, Владимир Арсовски, Дејан Гилески, Маја Аргакијева, Игор Костов, Емин Кумбараџи, Сашо Алушевски, Татјана Ранташа, Никола Николов и Орце Поповски.

На конкурсот земаа учество 223 фотографии од 41 земја од целиот свет. Најголемиот број 61 од Македонија, а на второ место 32 фотографии од Индија. Вкупно беа испратени 855 фотографии. По прелиминарната селекција, жирито одбра 126 автори и 209 фотографии за главниот дел на конкурсот.

Организаторите беа поддржани од Градот Скопје, Министерството за наука и Образование на Република Македонија, факултетот за Електротехника и Информатички Технологии - Скопје и Машинскиот Факултет – Скопје.

30

MK-way

Photographic tsunamiSkopje - International capital of the photography

On November 13, in “Mala Stanica”, a part of the National Gallery of Macedonia in Skopje, took place a vernissage of 12th International Exhibition of Photografic Art “Photomedia 2010”. Members of Jury: Branimar Ritinja, AFIAM from Slovenia, Yusuf Dariyerly, free-lancer photographer from Turkey, and Boro Rudic from MFFSM Macedonia, proclaimed official winners.

Gold FIAP(International Federation of Photo-graphic Art) medal for photography was awarded to Valerie Volontir (Moldavia) for work “My sis-ter”. Gold FIAP medal for collection won Josef Bosak (Czech Republic) for work “The hospital in Karabagh”. Silver FIAP medal for photography won Volodimir Dubas (Ukraine) for work “The Third is Unnecessary One” Silver FIAP medal for collection won Edward Khitry (Ukraine) for triptych “Narrow Gange Railway”. Bronze FIAP medal for photogra-phy won Ciarian Whyte (Ireland) for “Red Kayt” and Bronze FIAP medal for collection won Jo Yarington (USA) for triptych “Island 2008 1,3,4”.

- “Photographic tsunami, maybe this is the most adequate expression for the current hap-penings in the field of art photography” - said President of Photo Association of Macedo-nia and, in the same time, member of jury.

Another member jury, Branimir Ritonja who is Art Director of the Photogallery “Stolp” in Maribor and freelancer photographer from Slovenia, explaining decisions jury concerning winners and losers in this year contest said - “ We put aside the so-called “Already seen photos”, which are made especially for the competitions with an aim of being accepted and awarded. Those kinds of photos could be seen during many other photo-competitions and such an approach to photography is not creative at all. It can even be related to pla-giarism, since it kills the creative and pondering of author. Hence, we chose photographs that tell us real stories and stimulate the process of thinking.”

The exhibition was organized by Photo Association of Macedonia and Photo Club “Eleme-Skopje”. In organizer commitee were: Boro Rudic, Cvetan Gavrovski, Rade Lukovic, Darko Petrovski, Vladimir Arsovski, Dejan Gileski, Ljupco Ristovski, Stojan Gjorgiev, Zoran Ivanovski, Vladimir Sekulovski, Maja Argakijeva, Igor Kostov. Emin Kumbaradji, Sasho Al-lushevski, Tatjana Rantasa, Nikola Nikolov and Orce Popovski.

In the contest took place 223 photographs from 41 country all of the world. The most - 61 from Mace-donia, and the second place - 32 authors of photos - from... India. They sent together 855 photos. After preliminary selection the jury choose 126 authors and 209 photographs to the main part of contest.

The organizers got support from City of Skopje, Ministry of Science and Education of The Republic of Macedonia, Faculty of Electrical Engineering and Information Technologies - Skopje, Faculty of Mechanical Engineering - Skopje.

Zbigniew Drzewiecki

Photo by Zbigniew Drzewiecki

Photo by Zbigniew Drzewiecki

What is it that’s lost when you cross a border? Each moment seems to be split in two... Melancholy for what was left be-hind and on the other hand all the enthusiasm at

e n t e r i n g new lands

Manu Chao - Taksirat

Month in pictures

Gentelmen - Taksirat

Pekinska Patka - Taksirat