debatne novosti broj 14, august 2010, izlazi mjeseČno · mark tven, "otrovne misli"...
TRANSCRIPT
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
DEBATNE NOVOSTI BROJ 16, OKTOBAR 2010, IZLAZI MJESEČNO ДЕБАТНЕ НОВОСТИ БРОЈ 16, OKTOБAP 2010, ИЗЛАЗИ МЈЕСЕЧНО
Hrvats ko debatno druš tvo
“Sva ljudska bića rađaju se slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima. Ona su obdarena razumom i sviješću i trebaju jedno prema drugome postupati u duhu bratstva.”
Opšta deklaracija o pravima čovjeka UN-a iz 1948. godine
„Наведи добар разлог за земљe Бивше Југославије у
Европској унији“
„Ovaj dokument je produciran iz finansijske pomoći Evropske Unije. Sadržaj ovog dokumenta je
isključiva odgovornost Centra za kulturu dijaloga i ne može se pod bilo kojim okolnostima smatrati
da odražava stavove Evropske Unije.“
ACCD
ZA IN PROTI, ZAVOD ZA KULTURO DIALOGA
RIJEČ UREDNICE
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
2
Amila Koso
Dragi moji čitaoci,
Razmišljam, već odavno, čime da počnem ovu uvodnu riječ. Ne zato jer nemam inspiraciju ili temu kojoj moţemo dati malo prostora, već naprotiv, zbog toga što ima jako puno dešavanja o kojima moţemo, a o pojedinim moramo govoriti. Razmišljam, da li da vam prezentujm konačne rezultate izbora u Bosni i Hercegovini, s obzirom da sam u prethodnim brojevima pisala o toku predizborne kampanje, posmatrano i analizirano sa ove naše debatantske strane, a koje druge . A opet, moţda da vam pišem o trenutnom polemisanju da li će Angelina Jolie snimiti film u Sarajevu, ili će se neki ipak pozivati na rat od prije skoro pa dvije decenije, ne dopuštajući bh. duštvu da doţivi bilo kakvu drugu promociju u svijetu, a da to nije genocid, Srebrenica, ratni zločini, stravičan rat, ţrtve, etnička podijeljenost, nacionalizam ,a u posljednje vrijeme i terorizam. A opet, moţda da vam pišem o novom slučaju maloljetnika „u akciji“ u jednom sarajevskom tramvaju. Ili, ipak da vam, govorim o „bijelom magu" iz Maroka, Mekiji Torabiju, koji već danima okuplja na hiljade Bosanaca i Hercegovaca u olimpijskoj dvorani Zetra i jednim stiskom ruke liječi sve ono što medicina do sada nije mogla. ...I mnoga druga dešavanja koja su aktuelna u Bosni i Hecegovini. MeĎutim, odlučila sam da vam neću govriti o navedenim poblemima. Naprosto zato jer, posmatrajući globalna dešavanje, shvatite da nama u BIH i nije toliko loše. Ono što je sigurno, jeste da se manje-više učimo uvaţavati jedne druge i konačno, čini se, počinjemo shvatati da smo svi naprosto samo ljudi, pred svim zakonima jednaki, te da je ova drţava, drţava svih nas. S druge strane, neki to izgleda nikada neće shvatiti, a različitosti, drugi i drugačiji će uvijek ostati vanjski pojam. I tako, dok se mi bavimo bioenergetičarima, kojekakvim filmovima ili pak navikavanjem na druga lica u ulogama predsjednika, ali ne i na drugačiju politiku, mnogi širom samonazvane tolerantne, multikulturalne i za sve prihvatljive evropske zajednice nastoje se ograditi od svake vrste tuĎih, beskorisnih i drugačijih. Pa tako se vrlo jednostavno, donose odluke o protjerivanju čitave jedne etničke grupe, odreĎivanju šta moţete , a šta ne moţete odijevati. Da, imate pravo, ovu uvodnu posvećujem hirovima Francuske republike. Ili, moţda bolje reći: ovu uvodnu riječ posvećujem svim Romima koji su nastanjeni u Francuskoj i svakoj pokrivenoj ţeni koja poštuje i ţivi u skladu sa svojom religijom Da situacija bude još dodatno zapanjujuća, čak i najviše institucije Evropske Unije teoretski reaguju snaţnim osuĎivanjem ovih dešavanje, ali bez bilo kakvog pokrića. Od podizanja optuţnice i izricanja odgovarajućuh mjera diskriminatoru i prekršiocu ljudskih prava nema ni govora. Paralelno sa diskriminatorskom pričom, ide jedna, koja najavljuje slična dešavanje. Izjava Angele Merkel: "Svatko tko u startu ne zna njemački jezik, nije dobrodošao." Očigledno da su se vremena promijenila: nekada je jeftina radna snaga bila itekao poţeljna u sadašnjoj teritoriji Merkelove. Očigledno, da kada nema neke pozitivne ekonomske računice u korist neke od velikih sila, to se naprosto odstranjuje. Romi, pokrivene ţene i svi oni koje ne govore njemački jezik su upravo to tkivo koje se pokušava odstraniti. Da li će uspijeti?- sve su prilike da hoće, imajući u vidu da ni Evropski sud za ljudska prava ne regauje na ovakvu huškačku retoriku i poduzete mjere protjerivanja ljudskih bića. Upravo iz tih razloga, prostor Francuskoj ustupamo u Debatnim novostima i to u rubrici koja se bavi argumentima za i protiv. Da, pogaĎate, riječ je o „Posjetili smo www.debatewise.com“. Najiskrenije se nadam da imate dosta za reći o sadašnjem stanju u Evropi. Ako je tako, radujem se svakom vašem mailu na dobro poznatu adresu: [email protected]. Do 17. broja, srdačno vas pozdravljam. Debate on .
Anja Gengo.
SADRŢAJ
U OVOM BROJU
PROČITAJTE:
Riječ urednice
***
Pogled na Region ***
Vijesti iz Regiona
*** Riječi Velikana:
Jason McQuinn John Zerzan
Grupa autora: „Čineći to za sebe“
*** Posjetili smo
www.debatewise.com
*** TV Debate
***
Realizovane aktivnosti
*** Impressum
POGLED NA REGION
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
3
СРБИЈА
RAZNO
"Čuvajte, čedo moje
milAko ti jave: umro sam, a bio sam ti drag,
onda će u tebi odjednom nešto posiveti.
Na trepavici magla. Na usni pepeljast trag.
Da li si uopšte ponekad mislio šta znači ţiveti?
Ako ti jave: umro sam
evo šta će biti.
Hiljadu šarenih riba lepršaće mi kroz oko.
I zemlja će me skriti. I korov će me skriti. A ja ću za to vreme
leteti visoko... Visoko.
Zar misliš da moja ruka,
koleno, ili glava
moţe da bude sutra koren breze
il' trava?
Ako ti jave: umro sam, ne veruj
to ne umem.
Na ovu zemlju sam svratio
da ti namignem malo. Da za mnom ostane
nešto kao lepršav trag.
I zato: ne budi tuţan. Toliko mi je stalo da ostanem u tebi
budalast i čudno drag.
...
Miroslav Mika Antić
Ne uzimajte tuĎu reč u
svoja usta. Uzmeš li
tuĎu reč, znaj da je nisi
osvojio, nego si sebe
potuĎio. Bolje ti je
izgubiti najveći i najtvrĎi
grad svoje zemlje, nego
najmanju i
najneznačajniju
Čiplić: U Srbiji nema diskriminacije nacionalnih manjina „U Srbiji ne postoji diskriminacija nacionalnih manjina, izjavio je danas Tanjugu ministar za ljudska i manjinska prava Svetozar Čiplić, poručivši da funkcionisanje Bošnjačkog nacionalnog saveta zavisi od predstavnika tri liste koje su učestvovale na junskim izborima Srbija čini sve da Bošnjački nacionalni savet profunkcioniše u skladu sa zakonom, a da li će se to dogoditi do 3. oktobra zavisi od predstavnika sve tri liste, rekao je Čiplić povodom izjave izaslanika Evropskog parlamenta za Balkan Jelka Kacina da "Srbija do tog datuma mora da reši to pitanje". "Što se tiče Ministarstva, mi smo učinili sve da Savet profunkcioniše. Proces drţimo otvorenim i da bi bio potpuno transparentan u dogovor je uključen i OEBS", kazao je Čiplić. Kacin je sarajevskim medijima izjavio da je Srbiji poslao pismo u kome je, kako je naveo, poručio da je "neprihvatljivo da se isključivo od Bošnjaka traţi da formiraju nacionalno veće dvotrećinskom većinom, dok su pre toga svi nacionlani saveti drugih nacionalnih manjina izabrani nadpolovičnom većinom". Čiplić je rekao da u Srbiji nema diskriminacije i da on nije dobio najavljeno Kacinovo pismo. "Pismo, kao i nekoliko prethodnih, koja su najavljivana, ostala su samo u najavi. Diskriminacija nacionalnih manjina u Srbiji ne postoji, niti se iko u Srbiji prema manjinama odnosi na različite načine", rekao je Čiplić. On je ukazao i da u poslednje dve godine niko nije imao relevantna saznanja o sistemskoj i organizovanoj diskriminaciji neke manjine u Srbiji. "Posebno to nisu imali predstavnici manjina koji imaju političku legitimaciju da zastupaju manjine", rekao je ministar za ljudska i manjinska prava. Povodom ponude lidera Liberalno-demokratske partije Čedomira Jovanovića da podrţi predsednika Borisa Tadića i Vladu Srbije u slučaju da ministri Rasim Ljajić i Sulejman Ugljanin ucenjuju rešavanje problema u Sandţaka, Čipilić je rekao da dvojica ministara "ni na koji način ne opstruišu rešavanje problema" u toj regiji. "Naprotiv. Kao predstavnici Bošnjaka, koji jedini imaju političku legitimaciju izborenu na izborima, doprinose rešavanju nastalih problema", naveo je Čiplić. Problem, prema njegovim rečima, proizvode oni koji bi pre izbora i izvan izbora da se nametnu sa svojom neproverenom političkom legitimacijom. "Kao što se u petak moglo videti, sporna su dva mandata koja po izbornim rezultatima pripadaju Bošnjačkom preporodu, ali bi lista Bošnjačke kulturne zajednice (Muamera Zukorlić) ţelela nekako da ih prisvoji i na taj način s natpolovičnom većinom vlada nacionalnim savetom", rekao je Čiplić. On je poručio da je oko rokova Zakon jasan i da se, ukoliko Nacionlani savet ne funkconiše šest meseci, raspisuju novi izbori. Izbori za nacionalne savete manjina koje ţive u Srbiji odrţani su u junu. Na tim izborima za Nacionalni savet Bošnjaka učestvovali su Bošnjačka kulturna zajednica čiji je nosilac liste bio muftija Zukorlić, Bošnjačke lista na čijem je čelu bio narodni poslanik Esad Dţudţević i nezavisna lista Bošnjački preporod.“
www.pressonline.rs
Kantrimen: Pohvala Srbiji zbog zaštite prava manjina
“Zamenik pomoćnika američkog državnog sekretara za Evropu i Evroaziju Tomas Kantrimen pohvalio je Srbiju zbog zaštite prava manjina.
"(Američka drţavna) sekretarka Hilari Klinton je izrazila naše divljenje činjenici da je srpska vlada upotrebila policiju na dobro organizovan način, kako bi zaštitila prava nepopularne manjine", ocenio je Kantrimen, na panelu o situaciji na Balkanu koji je odrţan u organizaciji Nemačkog Maršalovog fonda. Kako je istakao, to je veliki korak za bilo koju drţavu, da preĎe iz faze kada manjine nisu mogle da se izraţavaju na miran način, do trenutka kada to pravo štiti drţava. "To je krupan i veoma poţeljan korak", dodao je Kantrimen. Prema njegovim rečima, "vaţna je činjenica da su povreĎeni policajci na duţnosti, braneći nešto do čega im moţda privatno nije stalo". "Da li je to egzistencijalna pretnja drţavi ili društvu? Ne verujem, ali to je pre unutrašnje pitanje Srbije nego neke strane vlade", naveo je Kantrimen.”
www.blic.rs
POGLED NA REGION
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
4
CRNA GORA
IZREKE MALE GRUPE
VELIKANA:
„Ponekad, dok razmišljam o ljudima, čini mi se da je šteta što Noa i njegovo
društvo nisu zakasnili na brod.
Adam i Eva uţivali su mnoge povlastice, a
najveća je bila što nisu imali mlečne zube.
Ne volim govoriti o zagrobnom ţivotu jer imam
prijatelje na obe strane.
Nikad još nije bilo nezanimljiva ţivota... I iza
najdosadnije vanjštine skrivaju se drama,
komedija i tragedija.
Ima ljudi koji se dosledno lišavaju svake jestive, pitke i dimne tvari koja je na iole
lošem glasu. To je cena koju plaćaju da ostanu
zdravi. A zdravlje je sve što za nju dobiju. Ja to stvarno ne razumem! To je kao da date sav imetak za kravu
na umoru.
Knjige o zdravlju čitajte vrlo pozorno. Moţe vam se
dogoditi da umrete zbog štamparske greške.“
Mark Tven, "Otrovne misli"
Tuţilaštvo prekvalifikovano krivično djelo protiv dvoje osumnjičenih za vandalski čin u Tivtu
Izazivanje nacionalne i vjerske mrţnje
„Tuţilaštvo prekvalifikovano krivično djelo protiv dvoje osumnjičenih za vandalski čin u Tivtu: Izazivanje nacionalne i vjerske mrţnje PODGORICA – Više drţavno tuţilaštvo u Podgorici preuzelo je rukovoĎenje predkrivičnim postupkom u slučaju skrnavljenja objekta Islamske vjerske zajednice u Tivtu i osumnjičenim počiniocima na teret stavilo krivično djelo izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mrţnje iz člana 370 Krivičnog zakonika Crne Gore, saopštila je juče viši drţavni tuţilac Vesna Jovićević. Prethodno je, nakon hapšenja osumnjičenih Ţane Mitić (36) i Zorana Raičevića (40), koji su u petak polomili stakla na objektu u naselju Dumidran i ubacili svinjski izmet u prostorije za molitvu, osnovno drţavno tuţilaštvo u Kotoru to kvalifikovalo kao krivično djelo uništenje i oštećenje tuĎe stvari. Nakon što je incident u kući koju koristi Islamska vjerska zajednica u Tivtu prekvalifikovan, policija je osumnjičene predala istraţnom sudiji Višeg suda u Podgorici Kako je policija saopštila nakon privoĎenja počinilaca, kriminalistička obrada i druge policijske radnje upućuju na sumnju da je Raičević u noći izmeĎu 28. i 29. oktobra 2010. godine razbio staklo na prozoru kuće koju koristi Islamska vjerska zajednica, a onda je Ţana Mitić, koja je bila sa njim, ubacila svinjski izmet unutra, nakon čega su pobjegli. Policija je u ponedjeljak identifikovala i privela osumnjičene. Inicijativa mladih za ljudska prava upozorila je juče, prije nego je tuţilaštvo prekvalifikovalo krivično djelo, da je kvalifikacija uništenje i oštećenje tuĎe stvari najbolja motivacija budućim počiniocima fašističkih ispada da slične stvari rade i ubuduće. Direktor Uprave policije Veselin Veljović i reis Islamske zajednice u Crnoj Gori Rifat Fejzić okarakterisali su juče skrnavljenje prostorija islamske bogomolje u Tivtu kao pojedinačan slučaj koji nema oslonca u crnogorskom multikulturalnom društvu, njenom bogatstvu etničkih, vjerskih i ostalih različitosti. Veljović je, kako je saopšteno nakon sastanka sa Fejzićem, osudio incident ističući da će policija u ovakvim slučajevima, kao i u slučaju nedavnog pokušaja paljenja zastave Republike Srbije na Cetinju, preduzimati sve aktivnosti kako bi se identifikovali počinioci. FLEŠ: Skrnavljenje prostorija islamske bogomolje pojedinačan slučaj koji nema oslonca u crnogorskom multikulturalnom društvu.“
www.pobjeda.co.me
POGLED NA REGION
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
5
HRVATSKA
RAZNO Izjava za javnost povodom kršenja ljudskih prava Henry Estur
„Henry Estur / April (drţavljanin Filipina, transrodna osoba) nam se obratila u studenom 2009. godine. Boravila je u Hrvatskoj zahvaljujući vizi za privatni posjet kod svog partnera koji je hrvatski drţavljanin. April nas je kontaktirala i rekla nam da se boji vratiti se na Filipine jer je tamo zbog svog rodnog identiteta u više navrata bila fizički napadana i kamenovana na ulici i jer joj obitelj prijeti da će ju ubiti, te da ţeli ostati u Hrvatskoj. Angaţirana je odvjetnica za rad na slučaju i podnesen je zahtjev za azil u Republici Hrvatskoj, meĎutim zahtjev je odbijen. Nakon toga April je pokrenula postupak pred upravnim sudom i predloţila odgodu izvršenja do odluke upravnog suda. Dana 19.10.2010.g. MUP je ostavio April poziv da se javi u policijsku postaju Novi Zagreb, što je ona odmah i učinila. Kada je došla u policijsku postaju oduzeta joj je sloboda, kazano joj je da je u prekršaju jer je nezakonito u RH i da će protiv nje biti podnesen optuţni prijedlog prekršajnom sudu radi nezakonitog boravka u RH. Kasnije istoga dana policija je April prepratila na deţurni prekršajni sud u Oranicama, te je odrţana rasprava. Na raspravi se stranka izjasnila da se ne osjeća krivom, iznjela je svoju obranu, te je njena braniteljica sudu predočila dokumente iz kojih proizlazi da ona nije nezakonito u RH jer da je pokrenula postupak radi dobivanja azila, da je pokrenula upravni spor, te da je predloţla odgodu izvršenja do odluke upravnog suda koja joj nikada nije dostavljena. Sud je donio odluku da će se postupak nastaviti, ali zabranjuje napuštanje teritirija RH klijentici, oduzima joj putovnicu i pušta ju da se brani sa slobode. Nakon što je sudska odluka uručena stranci, na sudskom hodniku prilazi joj policajac koji je bio na raspravi i nije imao nikakvih primjedbi (sudac ga je upitao ima li što za reći) , oduzima joj slobodu, odvodi je na deţurni odjel jedinice za zdrţavanje i preprate, provode upravni postupak i izriču joj mjeru protjerivanja iz zemlje, te je odvode u Jeţevo. Policija si je uzela za pravo da na štetu stranke promijeni odluku suda i protjera ju iz Republike Hrvatske. Policija je odvjetnici odbila dostaviti rješenje, te joj nije dozvolila da kontaktira stranku, dakle stranci nije omogućeno da ima odvjetnika. TakoĎer, April nije omogućeno da iskoristi pravo na telefonski poziv po dolasku u Jeţevo. Njen partner i njegova obitelj su čekali cijelu noć poziv. Odvjetnici do danas nije omogućen kontakt s klijenticom i ne znamo što se s njom dogaĎa. Nezamislivo je da policija na štetu stranke derogira odluku suda donesenu na temelju neposrednog izvoĎenja dokaza u kontradiktornom prekršajnom postupku. Traţimo da April bude odmah puštena na slobodu sukladno odluci Prekršajnog suda u Oranicama i zakonima Republike Hrvatske. Ukoliko April ne bude puštena na slobodu, obratit ćemo se Europskom sudu za ljudska prava u Strasbourgu zbog teškog kršenja ljudskih prava naše klijentice, kako bi sud izrekao privremenu mjeru kojom će se zabraniti RH da protjera April. April je povrijeĎeno pravo na slobodu i osobnu sigurnost i pravo na pošteno suĎenje, a u slučaju protjerivanja bilo bi joj povrijeĎeno jamstvo prava na ţivot i jamstvo da se nitko ne smije podvrgnuti mučenju i nečovječnom ponašanju jer je kamenovana više puta na cesti zbog svog rodnog identiteta. Srdačan pozdrav, Sanja Juras, koordinatorica Lezbijske grupe Kontra.“
www.kontra.hr
Niccolo Paganini (27th October 1782 - 27th May
1840) was the most celebrated violin virtuoso of
his time. An Italian, Paganini was a guitarist too, who left his mark as one of the pillars of the
modern violin technique. He earned a good sum of
money, but owing to frequent indulgence in
gambling and other forms of dissipation, he brought
himself to a situation where he couldn't afford to buy
even a violin. Paganini was a composer too, but this
aspect was overshadowed by his genius as a player.
Owing to his public appearances and masterful playing, he was believed to
have had a pact with the devil. This was why he was refused to be buried in the
churchyard when he died in 1840.
www.interestingfacts.org
POGLED NA REGION
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
6
SLOVENIJA
Slovenia elects Peter Bossman as first black mayor
„Peter Bossman celebrates his election (24 October 2010) Mr Bossman said he had faced no discrimination because of his skin colour or origins in recent years A Ghana-born doctor has been elected the first black mayor in Slovenia - and probably the first in old Yugoslavia. Peter Bossman, a candidate of the centre-left Social Democrats (SD), narrowly won a municipal election in the Slovenian coastal town of Piran. He said people no longer saw the colour of his skin and his election showed the "high level of democracy in Slovenia". Mr Bossman came to the country in the 1980s, when it was still part of the former Yugoslavia, to study medicine. He won a narrow victory over the previous mayor, Tomaz Gantar, with 51.4% of the vote. Mr Bossmann said he was "happy and proud". "I based my campaign on a dialogue, and I think the dialogue has won," he said.
His campaign pledges include the introduction of electric cars in Piran. He also hopes to develop an airport and a golf course to boost tourism. No problems at all' The 54-year-old had aimed to return to Ghana after his studies, but changed his mind after marrying a fellow doctor of Croatian origin. About 12% of the population of Slovenia, which declared independence in 1991 and became the only former Yugoslav state to join the European Union in 2004, were born abroad, but only a fraction come from Africa. Mr Bossman told the Reuters news agency that he had faced no discrimination because of his skin colour or origins in recent years. "There are always small groups of people not accepting people who are different and in the first months after coming to Slovenia I felt that some people did not want to be with us," he said. "But for the last 10 or 15 years, I experienced nothing like that any more. I have no problems at all and I think people no longer see the colour of my skin when they look at me," he added.“
www.bbc.co.uk
IZREKE MALE GRUPE
VELIKANA:
65
Zoveš li me ti to ponovo? DoĎe veče. Umor se obavija oko mene kao ruke ţedne
ljubavi. Zoveš li me ti to?
Sav svoj dan dao sam ti,svirepa vladarko,moraš li
me lišiti i noći moje?
Negde se sve završava, a nama pripada samoća tame. Zar je morao glas tvoj da je probije i mene da pogodi?
Zar veče ne svira svoju svirku sna pred tvojim vratima?
I krilate zvezde zar se nikada ne pruţaju tiho na nebu iznad
tvoje nemilosrdne kule?
Ne umire li cveće u tvom cvetnjaku nikada blago u
prašini? Moraš li me zvati, nemirnice? Neka onda tuţne oči ljubavi
uzalud bde i plaču. Neka ţiţak gori u samotnoj
kući.
Neka splav vrati domovima umorne radnike.
Ja se otimam od svojih snova i hitam na tvoj poziv.
Rabindranat Tagore
***
„Slovenska manjšinska koordinacija, ki je izraz Slovencev iz Italije, Avstrije, z Madţarske in Hrvaške, je bila ustanovljena pred dvema letoma z namenom, da povezuje štiri slovenske manjšine in da z izmenjavo izkušenj prispeva k njihovemu razvoju v drţavah, v katerih ţivijo. Nastala je v času, ko sta se Slovenija in Madţarska vključevali v Evropsko unijo prav glede na perspektivo, da bo glavnina Slovencev ţivela v sličnih druţbeno političnih sistemih. Koordinacijo sestavljajo krovne organizacije civilne druţbe vseh teh manjšin. Predstavniki slovenskih manjšin v Avstriji, Italiji, Hrvaški in Madţarski smo z veliko pozornostjo spremljali dogajanja v zvezi s širitvijo Evropske unije. Z vključitvijo Slovenije in Madţarske deli glavnina manjšin skupno drţavljanstvo Unije z drţavljani republike Slovenije; naša ţelja je, da bi bila tudi Hrvaški čimprej omogočena vključitev v Evropsko unijo. Prav tako je naša iskrena ţelja, da bi čimprej zopet stekel postopek za odobritev ustavne pogodbe Evropske unije. Manjšine vse Evrope ocenjujemo, da predstavlja ustavna pogodba, kljub kritikam, ki jih tudi naši pripadniki izrekajo na račun besedila, korak naprej k priznanju jezikovne in kulturne različnosti kot bogastva, ki ga morajo ščititi in vrednotiti vsi Evropejci. Manjšine v Evropski uniji zelo cenimo delo, ki ga je na tem področju opravil Evropski parlament.“
www.slomak.net
POGLED NA REGION
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
7
MAKEDONIJA
RAZNO
Tesla Coil Facts
„Tesla coil is an invention of Nikola
Tesla; this instrument is actually a transformer.
Transformers are usually step-up or step-
down types which increase or decrease
the input current respectively. The Tesla
Coil is an air-core transformer with a high frequency. It is a step up transformer which increases the input of
120 volts AC to around 100,000 volts. The
discharge is usually in the form of electrical arc. These incredible coils have in the past
were known to light up florescent lights which were almost 50 feet
away, wirelessly. The other fact is that there is
a direct conversion of electricity to light which
does not need the electrodes, unlike the normal bulbs. What it
means is that, the florescent lights which have already burnt out can also produce light.“
www.interestingfacts.org
ПАРТИИТЕ ОД ВЛАСТА РАЗЛИЧНО ГИ ЧИТААТ ЕВРОПСКИТЕ ПРЕПОРАКИ
Спорен е опфатот на емиграцијата ДУИ смета дека со пописот треба да се опфатат и граѓаните со привремен престој во странство што гласаат и имаат имот во државата, а ВМРО-ДПМНЕ не се согласува со тоа Пратеничката група на ДУИ вчера потврди дека парламентарното мнозиство сe уште не успеало да ги хармонизираат ставовите околу Предлог-законот за попис. Пратеничките групи на ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ останува во законот да го дефинираат терминот вообичаено живеалиште на лицата што ќе се попишуваат. Двете партии различно ги толкуваат препораките на ЕУРОСТАТ. Пратеникот на ДУИ Тахир Хани објаснува дека досега се прифатени пет нивни амандмани, и преостанува да се усогласи уште еден. "Разликите кои постојат, мислам дека ќе се хармонизираат пред да се гласа законот за попис на населението. Со вообичено живеалиште на граѓанинот се подразбира граѓанинот што гласа во Македонија и има административни обврски кон државата. Според нас, и тој граѓанин треба да се опфати со пописот", вели пратеникот Хани. Тој тврди дека ваквиот начин на дефинирање на спорниот термин е во согласност со препораките на ЕУРОСТАТ, според кои со пописот се опфаќаат и граѓаните со привремена работа во странство, а имаат имот во Македонија и плаќаат данок. Во ВМРО-ДПМНЕ не се согласуваат со ваквото објаснување на ДУИ за терминот вообичаено живеалиште бидејќи тоа не одговара на европските стандарди. Според нив, граѓаните на привремена работа во странство не треба да се опфатат со пописот. Вчера реагираше и опозиционата Нова демократија, која предупреди дека ако не се прифатат нејзините амандмани, една третина од албанската популација нема да се попишува. Лидерот на партијата Имер Селмани вели дека амандманот на ВМРО-ДПМНЕ, со кој од пописот се исклучуваат сите граѓани што имаат регулиран престој во странство, е скандалозен. "Прашање е дали овој предлог на ВМРО-ДПМНЕ е во координација со ДУИ или не", праша Селмани. Тој ги повика интегративците да го користат механизмот на Бадентер, за да го спречат донесувањето на законот како што е предложен од Владата. Н.С.
www.vest.com.mk
ЧЕТВРТИНА ОД УЧЕНИЦИТЕ ВО ОУ "11 ОКТОМВРИ" во куманово НЕ ДОАЃААТ НА НАСТАВА
Азилот испразни школа 44 ученици од прво до осмо одделение од основното училиште "11 Октомври" во Куманово веќе еден месец не доаѓаат на настава, поради тоа што со нивните родители заминале во странство. Сите деца се од ромската населба Средорек и од Живкова Карпа, и претежно од сиромашни семејства. Од училиштето излегле на терен и од роднините дознале дека децата се надвор од земјата. "Речиси две наши паралелки го напуштија училиштето веднаш по запишувањето, а некои малку подоцна. Дел од родителите ги одјавија децата, а некои не нe известија. Најмногу има од второ и од петто одделение по над десетина деца, а останатите се по 3-4 ученици од други одделенија. Според она што го имаат напишано во изјавите, најголемиот дел од нив се отидени во Германија, а само по неколку во Франција, Шведска и во Белгија", вели директорот Круме Младеновски. Училиштето го посетуваат 158 ученици Роми, што значи дека една четвртина од учениците ги нема. Директорот се надева дека тие ќе се вратат, бидејќи земјите каде што одат да бараат работа и престој не ги прифаќаат, но смета оти тешко ќе можат да ја совладаат наставната програма. (С.Н.)
www.vest.com.mk
RIJEČI VELIKANA: Jason McQuinn, „Zašto nisam primitivist“
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
8
O KNJIZI:
Jason McQuinn
is an American anarchist, founder and co-editor of Alternative
Press Review, and founder and former co-
editor of the journal Anarchy: A Journal of
Desire Armed from 1980 to 1995, when Tad
Kepley took it over, and again from 1997 to 2006.
He is an advocate of post-left anarchy; that is,
anarchism outside the constraints of political ideology which is seen
as antiquated and irrelevant to real
struggle.
Before the fall of the Soviet Union in 1991, McQuinn wrote and edited Anarchy: A
Journal of Desire Armed under the pseudonym
"Lev Chernyi" in honor of the Russian anarchist of
that name, who was killed in 1921 by the
Cheka (the Bolshevik secret police).
www.wikipedia.org
„Ţivot lovačko-sakupljačkih zajednica je u proteklih nekoliko godina postao središtem istraţivanja za mnoge anarhiste, i to iz nekoliko razloga. Prvi i najočitiji je - pogledamo li trenutno postojeća anarhistička društva, pretpovijest vrsta činit će nam se zlatnim dobom anarhije, zajedništva, ljudske autonomije i slobode. Razni oblici drţava, ograničenja društvenog zajed-ništva, akumulacije mrtvog kapitala su aksiomatski organizacijski principi civiliziranih društava od njihovih samih početaka. MeĎutim, iz svih postojećih dokaza vidimo da u velikom dijelu pretpovijesti ljudskih vrsta takva društva nisu postojala. Razvoj civilizacije je bio početak stalnog razaranja autonomije pojedinca i zajednice, moći unutar precivilizacijskih društava i načina ţivota koji se još uvijek odupire tome. Nadalje, u posljednjih nekoliko desetljeća je na području antropologije i arheologije došlo do eksplicitne i (u svojim implikacijama) prilično radikalne revalorizacije ţivota tih neciviliziranih, lovačko-sakupljačkih i vrtlarskih zajednica, kako pretpovijesnih tako i suvremenih. Ta revalorizacija je dovela, kao što su mnogi anarhistički autori istakli (posebno John Zerzan, David Watson [aka George Bradford] i Bob Black), do većeg razumijevanja i poštovanja nekoliko ključnih aspekata ţivota u tim društvima: naglašavanje autonomije pojedinca i zajednice (čak su i voĎe tih zajednica odbijali nerecipročnu moć), relativan izostanak ratnog stanja, finoća tehnika i alata, anti-radna etika (odbijanje akumuliranja nepotrebnog viška, odbijanje permanentnog nastanjena koje bi ih privezalo), te njihov naglasak na zajedničkom, senzualnom, slavlju i igri. Porast ekološke kritike i revalorizacija prirode u zadnjim desetljećima dvadesetog stoljeća odvela je mnoge istraţivače u povijesnu potragu za ekološki odrţivim društvima - društvima koja nisu uništila divljinu, masakrirala ţivot u njoj i eksploatirala sve prirodne resurse. NezačuĎujuće, svaka prava potraga za ekološkim zajednicama i kulturama preteţno rezultira lovačko-sakupljačkim društvima koja nisu nikad (ne izvan situacija u kojima su bila pritisnuta od civilizacija) razvila potrebe za stvaranjem viška hrane i dobara, niti su ignorirala ili uništila srodstvo sa ţivotinjama i prirodno okruţenje. Dugoročna stabilnost i finoća prilagodbe prirodnome okruţenju čine od lovačko-sakupljačkih društava odrţiva društva i odrţivu ekonomiju par excelance. Zajednički neuspjesi revolucionarnih društvenih pokreta i nastavljajućeg marša kapitala i tehnologije, koji nastoji preoblikovati svijet, doveli su u pitanje kao nikad ranije iluzornu ideologiju napretka koji podupire modernu civilizaciju (baš kao i većina opozicijskih pokreta). Napredak koji je obećao neizbjeţno poboljšanje naših individualnih ţivota i ţivota cijelog čovječanstva (samo ako nastavimo i dalje vjerovati i podrţavati kapitalističku tehnologiju) pokazao se nevjerojatno laţnim, šupljim. Sve je teţe i teţe odrţavati laţ da je ţivot kvalitativno bolji nego u bilo kojoj prijašnjoj epohi. Čak i oni koji se najviše vole zavaravati (ljudi na marginama kapitalističke privilegije, moći i bogatsva) primorani su suočiti se s rastućim sumnjama vezanim uz njihovu racionalnost i njihove etičke vrijednosti, a da ne spominjem njihov zdrav razum (u svijetu globalnog zatopljenja, masovnog uništavanja, kemijskih otrova, globa-lnog zagaĎenja, uništavanja tropskih šuma, neishranjenosti trećeg svijeta i uvijek prisutne gladi). Pored svega toga prisutna je i sve veća polarizacija izmeĎu internacionalne elite superbogatih i ogromne mase nemoćnih, bezemljaša i siromašnih. Vrlo je upitno postalo i da li će višestruko zadovoljstvo koje pruţaju električno grijanje, klorirana voda, transport i elektronička zabava nadići neprimjetni trošak industrijskog ropstva, programiranog odmora i našeg toboţnjeg pretvaranja u objekte znanstvenog eksperimenta koji ima za svrhu odrediti u kome će se trenutku izgubiti i posljednji trag naše humanosti. Razvoj suvremenih primitivističkih teorija (posebno anarho-primitivizma) stoga djeluje kao jednostavan, logičan i neizbjeţan korak naprijed. Primitivizam kao najizbrušeniji i još uvijek ne završen odgovor na epohalne krize s kojima se čovječanstvo suočava zahtijeva ozbiljno razmatranje. Riječ je sigurno o jednom od nekoliko mogućih odgovora koji pokušavaju osmisliti naš izlazak iz ove teške situacije. MeĎutim, u isto vrijeme mnogi problemi vezani uz primitivizam ostaju nerješeni. Riječ je o potencijalno ozbiljnim problemima vezanim uz samu koncepciju primitivizma kao teorije i prakse. Da bi identificirali neke od najočitijih problema primitivizma i ponudili rješenja, potrebno je navesti i pregledati same izvore te teorije.“
Jason McQuinn, „Zašto nisam primitivist“, (Originalno objavljeno u Anarchy: A journal of desire armed, #51,Spring-Summer 2001, Vol. 19, No. 1.)
RIJEČI VELIKANA: John Zerzan, „Anarho primitivizam protiv civilizacije“
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
9
Tko je Chomsky?
„Noam Chomsky je vjerojatno najpoznatiji američki anarhist, što je pomalo čudno uzme li se u obzir da u političkom smislu zauzima poziciju liberalnog ljevičara, dok je na području lingvističke teorije izrazito reakcionaran. Chomsky je neprijeporno dobrohotan, iskren, neumoran aktivist što samo po sebi, naţalost, njegovu misaonom aparatu ne osigurava nikakvu osloboditeljsku vrijednost. Čitajući njegove mnoge knjige i razgovore, čovjek uzalud traga za anarhističkom ili bilo kakvom cjelovitom kritikom. Na izravno pitanje Je li vlast inherentno loša?, Chomsky je odgovorio (28. siječnja, 1988.) niječno. U svojim djelima Chomsky je kritičan prema politici vlasti, ali ne i prema vlasti samoj, ističući kako je motiviran svojom graĎanskom duţnošću. Svojevrstan lajtmotiv u njegovu djelu je prizivanje demokracije: prave demokracije, pravog sudjelovanja, aktivne uključenosti i sličnog. Njegov je cilj postizanje visokog stupnja demokratizacije, ali ne i zamjena koncepta političke vlasti, iliti demokratske vlasti, stanjem obiljeţenim izostankom vlasti, koje nazivamo anarhija. Utoliko nimalo ne iznenaĎuje što se njegova nastojanja iscrpljuju u reformističkim, konkretnim zahvatima kao što je, primjerice, simboličko odbijanje plaćanja poreza ili pak članstva u ACLU. Umjesto kritike kapitala, njegovih oblika, kretanja, itd., Chomsky zagovara uspostavu društvenog nadzora nad ulaganjima. To je društvena revolucija. Ovaj je zaključak uistinu smiješan. U središtu se njegove pozornosti nalazi, gotovo isključivo, vanjska politika Sjedinjenih Drţava, pri čemu ta interesna suţenost upućuje na izrazitu konzervativnost ovoga radikalnog mislioca. Dok se poticanje aktivnog uključivanja u prostor politike kosi s potencijalno subverzivnim izbjegavanjem sudjelovanja u tome prostoru, Chomskyjevo isticanje drţavništva po sebi teţi potvrĎivanju koncepta drţave. Potpuno zanemarivanje ključnih pitanja (poput pitanja prirode i ţena, da spomenem samo dva), čini ga još manje relevantnim. U kontekstu meĎudrţavnih odnosa, značajke Chomskyjeva zahvata jednako su razočaravajuće. Središte interesa je Bliski istok, dok je tretiranje tog pitanja sve prije nego anarhistička ili antiautoritarna analiza. Autor ustrajno zagovara (u knjigama kao što je The Faitfull Triangle) dvodrţavno rješenje palestinskog pitanja. Karakteristična formulacija glasi: Izraelu bi, u okviru njegovih meĎunarodno priznatih granica, bila dodijeljena prava što ih ima svaka drţava u meĎunarodnom sustavu – ništa manja, niti veća. Takvo stajalište potpuno se uklapa u postojeći sustav političkog odlučivanja i sve ono što takav sustav legitimira. Upitan kojem se političaru najviše divi, Chomsky je – slijedeći istu misaonu ravan – izdvojio (Voices of Dissent) centrističkog salvadorskog političara Rubena Zamoru. Chomsky se u više navrata poţalio da sadašnji sustav, uz pomoć poslušničkih medija, svim silama nastoji marginalizirati njegovu poziciju. Utoliko je prilično ironično da je sâm Chomsky učinio sve što je mogao kako bi pridonio znatno većoj marginalizaciji anarhističke perspektive. U mnogim oglasima i istupima istaknuo je časopise kao što su The Nation, In These Times i Z Magazine, ali nikada nije spomenuo Anarchy, Fifth Estate ili neku drugu antiautoritarnu publikaciju. Nekritičko promicanje liberalno-ljevičarskih medija i potpuno zanemarivanje anarhističkih medija teško da se moţe pripisati slučaju ili pukom previdu. Štoviše, tijekom 1982. godine sam razmijenio s njime nekoliko pisama na spomenutu temu. Iznio je prilično nejasan, proljevičarski odgovor i nastavio s radom leĎima okrenut svakome anarhističkom gledištu. člancima objavljenim u časopisima The Progressivei Z Magazine tijekom 1996. i 1997. godine, Chomsky je eksplicite izjavio da nitko ne bi trebao podrţavati devoluciju autoriteta Velikog Brata – pomicanje moći od federalne vlasti prema drţavi i, konačno, lokalnoj razini. Taj nazadni i sramotno anarhistički (!) pristup izazvao je bijes čak i meĎu izrazito reformistički nastrojenim članovima tih umjerenih časopisa. Poput Bookchina, Chomsky izlaţe promašenu i neprimjerenu kritiku koja pripada prošlosti; on odlučno odbija - nije sposoban - suočiti se s rastućom krizom na svim razinama. Došlo je, meĎutim, vrijeme kad treba krenuti naprijed i suočiti se s punim opsegom katastrofe koja nam prijeti.“
John Zerzan, „ Anarho primitivizam protiv civilizacije“, str.87/89.
O Autoru
John Zerzan
(born 1943) is an American anarchist and primitivist
philosopher and author. His works criticize agricultural civilization as inherently
oppressive, and advocate drawing upon the ways of life of
prehistoric humans as an inspiration for what a free
society should look like. Some of his criticism has extended as
far as challenging domestication, language, symbolic thought (such as
mathematics and art) and the concept of time.
His five major books are Elements of Refusal (1988), Future Primitive and Other Essays (1994), Running on Emptiness (2002), Against Civilization: Readings and
Reflections (2005) and Twilight of the Machines (2008). A
collection of his most fundamental texts on the roots of civilization, "Origins" (2010), is currently being published by Black and Green Press and FC
Pres
www.wikipedia.com
RIJECI VELIKANA: Grupa autora, „Čineći to za sebe“
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
10
„Traţiti uzrok problema Da bi se ovo učinilo, morali bismo izolirati izvor. Ipak, to je gotovo nemoguć zadatak, jer to nije nešto što osobna akcija moţe riješiti, pogotovo zato što je individua u današnjem društvu gotovo potpuno bespomoćna u bilo kakvom protivljenu sili koja odrţava trenutni kapitalistički sistem. Jedan od glavnih uzroka problema leţi u idejama moći i kontrole. Kroz veći dio ljudske povijesti, moćnici su zahtjevali i pozivali se na svoja prava, čak i onda kada su sasvim očito bili u krivu. Istovremeno, uzroci se javljaju i u ranoj fazi stvaranja moderne povijesti, kroz pljačku "u rukavicama", nasilništvo, brutalnost i iskorištavanje, koji se predstavljaju kao metode postizanja "uspješnosti" u društvu. Čak i danas postoje oni koji će reći kako je takav barbarizam razumljiv (čak i prihvatljiv!), a sve pod sloganom "neka preţivi najsposobniji".Kao kratkoročna strategija, to je zastrašujuće učinkovito, što se moglo vidjeti kroz nagli rast imperijalističke moći u posljednjih 500 godina. Ipak, mnogo je problema s kojima smo mi kao planet suočeni danas, a posljedica su osvajačkog i otimačkog duha zapadne ekonomije. Naš planet je došao do točke zagaĎenja kada je pitnaje opstanka ţivota na njemu u ovom obliku koji poznajemo dovedeno u pitanje. Samo zapadne zemlje su, kako bi odrţale svoju moć i ravnoteţu u zastrašivanju, nagomilale toliku količinu naoruţanja da su u stanju uništiti kompletan ţivot na Zemlji nekoliko puta. GraĎenje carstva je danas preraslo u nov oblik zbog napredovanja kapitalizma - moć sada leţi i u rukama velikih kompanija, čak i više nego u rukama neke od nacionalnih vojnih sila. Čak su se i oblici pritiska promjenili - u mnogim djelovima svijeta, umjesto da i dalje ubijaju disidente, korporacije danas izokreću njihove poglede, iskrivljuju stavove, te ograničavaju njihovu slobodu. Istovremeno, ljudi su preplavljeni njihovim reklamama i propagandom kroz masovne medije. Od vitalne je vaţnosti zaštiti širenje ideja koje pruţaju alternativu ovom obliku društvenog pritiska. Moć nad ljudima Naravno, to je samo najsvjeţiji i najuočljiviji oblik nasilja kojim se vlast koristi. Za bilo koju vlast, ukoliko ţeli imati bilo kakvog utjecaja na ljude, ključno je odrţati moć nad ljudskim ţivotima na svakodnevnoj bazi. Kako bi se to dogodilo, svakoj osobi na ulici treba zanijekati njenu slobodu. Vlast, kao i svi ostali instrumenti društvene kontrole ovise o tome da svaki graĎanin / graĎanka bude prisiljen/a predati svoju neovisnost (bez izuzetaka ili povlastica) autoritetu. Jedini izuzetak predstavljaju zemljoposjednici, policija i vojska, civilne sluţbe, lokalne i nacionalne vlasti, direktori kompanija i financijskih institucija, te bogata elita - općenito govoreći, vladajuća klasa. Društvena kontrola se provlači i kroz rasne i spolne razlike, pa čak i obiteljske odnose. To umanjuje ljudski potencijal i mogućnost ljudi da preuzmu kontrolu nad svojim ţivotima i zajednicama. To takoĎer uzrokuje bezumnu, ali sistematsku manipulaciju i destrukciju našeg prirodnog okoliša. Izbori - prevara Prema našem trenutnom "demokratskom" sistemu, greške i mogućnosti leţe u političkim programima jedne ili nekoliko političkih stranaka - koje se ţele preko naših leĎa dokopati moći. Uobičajeni odgovor na "neuspjeh" jedne stranke je nada da će nova vlast bolje ispuniti naše ţelje i potrebe (ili barem obećati to). Naravno, to nikad ne bude tako. Stranke uvijek razmišljaju kratkoročno, sklone su institucionalnom podmićivanju, te odrţavaju sistem koji im pomaţe da se domognu moći ...“ Grupa autora: „Čineći to za sebe...“, (Ovaj tekst je produkt diskusije nekoliko aktivista i aktivistkinja
grupe London Greenpeace.)
„Što ne valja s autoritetom? Očito je da ne ţivimo u savršenom svijetu. U svakoj zemlji na planeti postoji pritisak i nepravda - nekolicina bogatih i moćnih koji uţivaju pravo da odreĎuju zakone i posjeduju novac, dok većina siromašnijih (ili, bolje rečeno, siromašnih), "drugačijih" i nesretnijih nose teret preţivljavanja. Nije bezrazloţno propitivati i traţiti razloge od kuda to dolazi i zašto to postoji u našem društvu, koje bi trebalo biti moderno i prosvjetljeno. Gdje počinje nečovječnost čovječanstva i na koji način se oduprijeti tome?“
Ovaj tekst je produkt diskusije nekoliko aktivista i aktivistkinja grupe London Greenpeace. Upravo u predočenom sadržaju možete pročitati vrlo detaljnu analizu u traženju potencijalnog odgovora na gore predočenu problematiku. Uživajte!
O Djelu
POSJETILI SMO www.debatewise.com
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
11
„Francuska je započela sa spornim protjerivanjem
Roma. Prvih šesdesetak je već stiglo u Bukurešt,
ostatak od ukupno 700, koliko ih čeka na izgon, slijedi do kraja mjeseca. Bruxelles kritizira, Pariz
ostaje pri svom. Usprkos ţestokoj kritici institucija
Europske unije, sluţbenog Bukurešta ali i dijelova
francuske javnosti, prvih 60 Roma je, uz pomoć
policije, iz Lyona već odletjelo za Rumunjsku a u
tijeku dana bi trebalo uslijediti još 93 osoba.
Prema navodima francuskih i rumunjskih vlasti radi se
uglavnom o "dragovoljnim" povratincima kojima je odlazak u domovinu
"zaslaĎen" s 300 eura pomoći. No mnogi odbijaju "ustupak" francuskih vlasti
koje osim financijske pomoći snose i troškove
puta. "Meni u Rumunjskoj nema tko čuvati djecu zato
ću se, ako me policija otjera, odmah vratiti u
Francusku", svjedoči jedna
od putnica u zrakoplovu
za Bukurešt. Da akcija francuskih vlasti bude još
apsurdnija, protjerani Romi se kao graĎani Rumunjske,
prema EU zakonu imaju pravo vratiti u Francusku.“
www.dw-world.de
DEFINIŠIMO POJAM
U posljednjih par dana Evropom je snaţno odjeknula vijest o protjerivanju Roma iz Francuske. Da
li ovo predstavlja grubi vid kršenje ljudskih prava., a posedno prava manjina?!? Na koji način reaguju vlasti Francuske i nadleţna tijela Evropske Unije? O argumentima pro et contra pišemo u 16 . broju Debatnih novosti.
Za svu kontraargumentaciju pišite nam na dobro poznate adrese .
Fancuska mora zaustaviti protjerivanje Roma
DA NE
Sasvim je jasno da Francuska mora zaustaviti protjerivanje Roma, jer je to kršenje osnovnih ljudskih prava. Svaki čovjek ima pravo odabrati mjesto za ţivot. Romi su jednako ljudi kao i svi ostali, prema tome ovakvoj mjeri nema mjesta. Ujedno, Ustav Republike Francuske jasno propisuje da će štiti sva prava svojih GRAĐANA. Ovo je grubi vid kršenja ustavnih normi.
Ustav propisuje da će štiti prava svih svojih DRŢAVLJANA! Većina romske populacije nema drţavljanstvo Francuske tako da tu nema mjesta za govor o kršenju ustavnih normi. Ujedno, većina te populacije ne radi., već preţivljava od prosjačenja na ulici. Dakle, oni ne doprinose nikakvom napretku, te stoga samo nanose štetu drţavi i njenoj ekonomiji.
Za etničke predrasude ove vrste nema mjesta u EU. Povlačenje spomenutih uputa prvi je korak koji francuske vlasti moraju poduzeti kako bi pokazale da su spremne na poštivanje ljudskih prava, a ne na provoĎenje diskriminatorne politike prema Romima i Gens du Voyage
Kako je i izjavio predsjednik Sarkozy: „ilegalni logori opisuju se kao "izvori nezakonite trgovine, duboko šokantnih ţivotnih uvjeta, iskorištavanja djece za prošenje, prostitucije i zločina". Postojanje ovakve problematike je nešto što dovodi do stangnacije francuskog društvo, a kome to ne treba. Svaka drţava ima pravo da se bori za ostvarenje svog napretka. Francuska svakako nije izuzetak.
TV DEBATE
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
12
Snimanje nastavka serijala „Debate o debatama“ se nastavlja. Do sada je snimljeno 16 emisija, uz svakako nepromijenjenu strategiju debatovanja: isključivo putem logike i čistih argumenata. Do sada smo govorili o brojnim temama koje su u vezi sa ljudskim pravima, pri tome stavljajući akcenat na prava manjina i odnos mladih ljudi prema problemima iz tih oblasti. Neke od tema su bile u vezi sa: pravom na samoopredijeljenje, rasizmom i terorizmom, pomoći zemljema u razvoju, kolektivnim vs. Individualnim pravima te zdravstvom i volonterizmom,. Snimanje TV debate je predviĎeno do kraja tekuće godine. Radujemo se dolasku debatanata-gosta iz regiona. Svim debatantima koji su u proteklih par sedmica bili u Sarajevu, debatovali pred kamerama, posjetili par pubova sa Anjom i Tijanom upućujemo veliki pozdrav uz nadu da se ponovo vidimo na nekom od debatnih dešavanja. Ako imate prijedloge za temu emisije, pitanjia, komentare, sugestije ili bilo kakvu vrstu kritike, ne oklijevajte da nam pišete. Detaljan izvještaj do sada snimljenih debata, te imena učesnika u emisiji „Debate o Debatama“ dajemo u sljedećem tabelarnom prikazu. Cheers.
- Snimljene slijedeće emisije u mjesecu OKTOBRU na BHT1 –
Tema TV debate Datum
snimanja Moderator
Stalna gošća
Učesnik iz Regiona
Gost ekspert
Rasizam, ljudska prava i prava manjina
06.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Anja
Gengo
AnĎela Raonić, Crna
Gora Tijana Ljuboje
Pravo na samoopredjeljenje,
ljudska prava i prava manjina
06.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Tijana Ljuboje
Ilija Pantović, Crna Gora
Senad Alić
Pomoć za razvoj zemalja, ljudska prava i prava
manjina 13.10.2010.
Sanja Vlaisavljević
Anja Gengo
Kevin Hauzer, Slovenija
Zara Halilović
Terorizam, ljudska prava i prava manjina
13.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Tijana Ljuboje
Adrijana Djajič,
Slovenija
Esad Hećimović
Trgovina ljudima, ljudska prava i prava manjina
20.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Anja
Gengo Maša Ţiţek,
Slovenija
Hajrija Hadţiomerović
- Muftić
Individualna prava naspram prava grupe, ljudska prava i prava
manjina
20.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Tijana Ljuboje
Ţiva Antolin, Slovenija
Jasna Bakšić - Muftić
Tolerancija, ljudska prava i prava manjina
27.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Tijana Ljuboje
Ekaterina Paneva,
Makedonija Anja Gengo
Nacionalni identitet, ljudska prava i prava
manjina 27.10.2010.
Sanja Vlaisavljević
Anja Gengo
Despina Doneva,
Makedonija Adnan Dţafić
Nothing Else Mathers
So close, no matter how far Couldn't be much more from
the heart Forever trusting who we are
and nothing else matters
Never opened myself this way Life is ours, we live it our way All these words I don't just say
and nothing else matters
Trust I seek and I find in you Every day for us something
new Open mind for a different view
and nothing else matters
never cared for what they do never cared for what they
know but I know
So close, no matter how far Couldn't be much more from
the heart Forever trusting who we are
and nothing else matters
never cared for what they do never cared for what they
know but I know
Never opened myself this way Life is ours, we live it our way All these words I don't just say
... Metallica
RAZNO
TV DEBATE
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
13
„Dakle, ne ideš sa nama? Ne? Boţe dragi, još uvek
imaš ţelju za razmišljanjem, uvek imaš potrebu da
razmišljaš o nizu stvari, da gledaš i da vidiš, da meriš,
snimaš i beleţiš sve ono što ne znaš gde bi smestio.
Ostavi to policijskim arhivarima! Još nisi shvatio
da je svet misli bedan. Zasmejavaš me tom tvojom
metafizičkom teskobom, prpa te je, strah od ţivota,
strah od delatnosti, od nereda. Ali sve je nered,
dragi moj! Nered su biljke, rude, ţivotinje; nered je mnoštvo ljudskih rasa; nered su ljudski ţivot,
misao, istorija, bitke, izumi, trgovina, umetnost; nered su teorije, strasti, sistemi.
Oduvek je tako! Zašto ţeliš da uspostaviš red? Kakav
red?! Šta hoćeš? Ne postoji istina! Sve je samo
delatnost, delatnost koja je podstaknuta milionima
različitih pobuda, trenutna delatnost, delatnost koja se podvrgava svim mogućim i nemogućim slučanostima, antagonistička delatnost.
Ţivot. Ţivot je zločin, kradja, ljubomora, glad, ţedj,
zajebancija, glupost, bolest, vulkanska erupcija,
zemljotresi, hrpa leševa. Tu ti ništa ne moţeš, jadni moj stari, nećeš valjda početi da
proizvodiš knjige?...“
„Moravagine“ Blez Sandrar
RAZNO - Emitovane emisije u mjesecu OKTOBRU na BHT1 -
Kakva atmosfera vlada na snimanju samih emisija, pogledajte iz priloţenih fotografija (tumačiti: uvijek jako pozitivna )
Tema TV debate Datum
emitovanja Moderator
Stalna gošća
Učesnik iz Regiona
Gost ekspert
Ponašanje mladih (ljudska prava, prava manjina), odnos
prema nemoćnim, starim, hendikepiranim, ţivotinjama
03.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Anja
Gengo Ivona Anić, Hrvatska
Ranka Katalinski
Sloboda izraţavanja, ljudska prava i prava manjina –
pretjerana sloboda i govor mrţnje kao krajnost
10.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Anja
Gengo
Emina Šabanović,
Srbija
Enes Osmančević
Sloboda kretanja, ljudska prava i prava manjina –
granice, vize, bogati, siromašni
17.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Tijana Ljuboje
Matija Brkić, Hrvatska
Siniša Macan
Pozitivna diskriminacija, ljudska prava i prava manjina
25.10.2010. Sanja
Vlaisavljević Anja
Gengo Dolika Vasović,
Srbija Marija
Arnautović
Sloboda seksualne opredijeljenosti, ljudska prava
i prava manjina 31.10.2010.
Sanja Vlaisavljević
Tijana Ljuboje
Azra Hasanbegović,
Srbija
Indira Kučuk – Sorguč
REGIONALNE AKTIVNOSTI
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
14
Ovom prilikom, specijalno rubrika posvećena
prvenstveno svim debatnim klubovima koji su uključeni u implementaciju projekta. Naime, prema najnovijim
dostavljenim izvještajima, u debatnim centrima širom
regiona se vrijedno radi- bar kada je riječ o projektu: „Navedi dobar razlog za
zemlje bivše Jugoslavije u Evropskoj Uniji“ . Naime u svim debatnim klubovima
organizuju se redovan debatna takmičenja.
Posebno nam je drago što se odrţavaju posebna
eliminaciona takmičenja u cilju izbora najboljih
debatanata/debatantica za učešće u TV emisiji „Debate
o debatama“.
Izvještaji govore da se u svim debatnim klubovima, u mjesecu, u prosjeku odrţe 3 debatne runde, pri čemu su
teme u uskoj vezi sa pravima manjina, ljudskim pravima, svim pojavnim oblicima kršenja istih, te postojećom pravnnom
regulativom.
Najiskrenije čestitke onim debatnim centrima koji su organizovali javne debate povodom ljudskih prava, aktivizma mladih i prava
manjina. U narednom periodu, ţelimo
vam mnogo debatnih takmičenja, kvalitetnih
debatnih rundi i izvještaja koji ćete rado podijeliti sa
čitaocima Debatnih novosti.
KLUPSKE AKTIVNOSTI
SEDMI REGIONALNI SASTANAK predstavnika regionalnih centara iz
BiH, Crne Gore, Hrvatske, Makedonije, Slovenije i Srbije
A da će se u narednom periodu raditi mnogo, svjedoče i zaključci sa odrţanog sastanka regionalnih koordinatora u Budvi, 16. oktobra ove godine. Sastanku su prisustvovali predstavnici svih regionalnih centara, osim predstavnika Za in Protiv iz Slovenije. Ovim putem upućujemo velike pozdrave svim prisutnim na sastanku, a posebno predstavnicima debatnih centara, i to: CKD – Amela Ibrahimagić, Anesa Vilić; MOF – Martin Galevski; LOGOS – Krsto Vuković; HDD – Martin Jakopec.
Kojim aktivnostima ćemo se baviti u sljedećih par mjeseci, precizirano je upravo na ovom sastanku. Za početak, sa zadovoljstvom vas obaviještavam da su usvojeni prijedlozi za teme narednih TV debata. Tako će debatanti moći uţivati u temam kao što su:
1. Zdravlje, ljudska prava i prava manjina 2. Tolerancija, ljudska prava i prava manjina 3. Nacionalni identitet, ljudska prava i prava manjina 4. Volonterstvo, ljudska prava i prava manjina 5. Migracije i utjecaj na ljudska prava, posebno prava manjina 6. Facebook, ljudska prava i prava manjina 7. UN, ljudska prava i prava manjina 8. Sekularizacija, ljudska prava i prava manjina 9. Brakovi, ljudska prava i prava manjina 10. Političke partije, ljudska prava i prava manjina
Ujedno, predstavnik Crne Gore je prezetntovao problem u vezi sa Debatnim novostima: „časopis je loš i niko ga ne čita“, te pozvao debatante da šalju dopise, jer je to obaveza svakog od partnera projekta. Ovim putem se pridruţujemo pozivu debatantima i njihovim trenerima da pišu za časopis, jer je to, kako smo i naveli, obaveza koju su preuzeli na sebe samim prihvatanjem projekta. No, oštro se ograĎujemo od svake izjave o „lošoj“ kvaliteti novine, jer uredništvo odgovorno tvrdi da Debatne novosti proprate svako aktuelno dešavanje u regiona, koje je u vezi sa pravima manjina i ljudskim pravima, te paţljivo odabire sadrţaj koji objavljuje, a sve u cilju promovisanja multikulturalnost, obrazovanja i interesantnog načina učenja.
Nadamo se da vam se dopao 15. broj Debatnih novosti koje su distribuirane upravo na ovom sastanku.
Oštru kritiku dajemo svim prisutnim zbog neuloţenog truda u istraţivanje stanja u vezi sa manjinama u njihovim zemljama, te nepredavanja izvještaja u vezi sa ovom problematikom.
A na radost svih debatanata i regionalnih koordinatora, odrţavanje sljedećeg seminara je i zvanično utvrĎeno u Budvi. Seminar će biti odrţan u decembru ove godine u Zagrebu. Napominejmo da je prvobitni termin odrţavanja seminara bio utvrĎen za oktobar mjesec, ali iz krajnje objektivno-tehničkih razloga, seminar je odgoĎen za decembar a u cilju što kvalitetnijeg organizovanja dogaĎaja za sve koji će prisustvovati. Mjesto odrţavanja seminara je Harambašićeva 19, PKG –Privatna klasična gimnazija. Predavanje će odrţati dva predavača. Jedan od njih je Filip Trivić, dok drugog predavača još uvijek HDD traţi. Postavljeno je pitanje budţeta koji je utvrĎen na iznos od 2.300 €.
Napominjemo da neke od zemalja partnera nisu dostavile i izvještaje i to za: Crna Gora: jul, august, septembar 2010. godine Hrvatska: jun, jul, august, septembar 2010. godine Makedonija: jul, august, septembar 2010. godine Slovenija: maj, jun, jul, august, septembar 2010. godine Srbija: jul, august, septembar 2010. godine
te se nadamo da ćete navedene dostaviti u što skorijem periodu, najkasnioje do odrţavanje seminara u Zagrebu. Zahvaljuejmo i Ameli na iscrpnom izvještaju .. Sva pitanje, primjedbe, komentare i sugestije šaljite na dobro poznatu e-mail adresu CKD-a.
REGIONALNE AKTIVNOSTI
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
15
RAZNO
"Sasvim jednostavno, kada
sebi vizuelno predstaviš ljudsku misao kao niz
frontova stojećih talasa koji stvaraju obrasce
interferencije što se mogu skladištiti i mnoţiti...Sećaš se kada smo podelili utiske o toj
sposobnosti neposredno pošto smo se upoznali?
Oboje smo zaključili da bi bilo nemoguće objasniti dodir
uma bilo kome ko to nije iskusio. Bilo bi to kao
opisivanje... kao opisivanje boja osobi slepoj od
rodjenja."
"Ti znaš da dodir uma u stvarnosti ni najmanje nije
nalik onome kako to opisuju u tim glupim SF pričama koje
čitaš." Gejl se osmehuje. "Obično kaţu da to liči na
hvatanje radio ili TV emisija", kaţe ona, "kao da je um prijemnik ili tako nešto."
Dţeremi klima glavom. "Ali mi znamo da nije tako.Da je pre kao... " Ponovo reči ga
izdaju i on pokušava da podeli sa njom matematiku: "..sinusni talasi izvan faze
koji polako konvergiraju dok se amplitude premeštaju
preko prikazanog prostora verovatnoće."
"Nešto kao da imaš deja vu
sa nečijim tudjim sećanjima." kaţe Gejl...“
„Šuplji čovek“, Den Simons
AKTIVNOST MJESTO OPERACIONI
PLAN IMPLEMENT
ACIJA UČESNICI
OK
TO
BA
R 2
010
1. MeĎunarodne debatne novosti br. 16
Sarajevo
Priloge dostaviti do
20-tog u mjesecu
Finalna verzija novina 25-tog
Oktobar 2010
Tijana Ljuboje Selma Dizdarević
Prilozi iz regionalnih
centara
2. Seminari/treninzi za učesnike projekta (5)*
Zagreb Oktobar 2009.
godine
08. – 10.10.2009.
godine
3. Regionalni sastanak (7)
Budva Oktobar 2009.
godine 15.10.2009.
godine
4. Klupske aktivnosti
BiH, Crna Gora,
Hrvatska, Makedonija, Slovenija,
Srbija
Oktobar 2010. godine
Oktobar 2010
Svi klubovi dostavljaju izvještaj o
provedenim debatnim
aktivnostima – pripremi za regionalne
aktivnosti do 5.-tog u narednom
mjesecu
5. TV debate Sarajevo 8 TV emisija
06.10 13.10 20.10 27.10
Crna Gora Slovenija Slovenija
Makedonija
NO
VE
MB
AR
201
0
6. MeĎunarodne debatne novosti br. 17
Sarajevo
Priloge dostaviti do
20-tog u mjesecu
Finalna verzija novina 25-tog
Novembar 2010
Tijana Ljuboje Selma Dizdarević
Prilozi iz regionalnih
centara
7. Klupske aktivnosti
BiH, Crna Gora,
Hrvatska, Makedonija, Slovenija,
Srbija
Novembar 2010
Novembar 2010
Svi klubovi dostavljaju izvještaj o
provedenim aktivnostima –
pripremi za regionalne
aktivnosti do 5.-tog u narednom
mjesecu
8. TV debate Sarajevo 8 TV emisija
03.11 10.11 17.11 24.11
Makedonija Hrvatska
Crna Gora
* Prvobitno utvrđenim akcionim planom odrţavanje seminara u Zagrebu predviđeno za mjesec oktobar. Međutim, iz krajnje objektivno-tehničkih razloga, odrţavanje seminara je i zvanično utvrđeno za mjesec decembar.
IMPRESUM
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
CENTAR ZA KULTURU DIJALOGA Augusta Brauna 6, 71 000 Sarajevo, BiH Tel: +387 33 208-370 Fax: +387 33 203-668 Email: [email protected], [email protected] Kontakt osoba: Sanja Vlaisavljević, Web stranica: www.ckdbih.com ACCD – CENTAR ZA KREATIVNU KOMUNIKCIJU I DEBATU Svetozara Markovića 6 11 000 Beograd, Srbija Telefon: +381 11 334 560 Faks: +381 11 334 560 E-mail: [email protected]; [email protected] Kontakt osoba: Zorica Raţić, Emira Dubarić HRVATSKO DEBATNO DRUŠTVO Kralja Drţislava 12, 1000 Zagreb, Hrvatska Telefon: +385 99 231 7601 Email: [email protected]; [email protected], [email protected] Kontakt osoba: Melina Mohorić, Ana Salapić Web stranica: www.hdd.hr MLADINSKI OBRAZOVEN FORUM Vodnjanska 35/1 - 1, 1000 Skopje, Makedonija Telefon: +389 23 139 692 Faks:+389 23 139 692 E-mail: [email protected]; [email protected] Kontakt osoba: Brankica Georgievska Web stranica: www.mof.org.mk ZAVOD ZA KULTURO DIALOGA „ZA IN PROTI“ Svetosavska 24, 1000 Ljubljana, Slovenija Email: [email protected]; [email protected] Telefon: +386 41 42 33 77 Kontakt osoba: Bojana Skrt Web stranica: www.zainproti.com CENTAR ZA KREATIVNU KOMUNIKACIJU „LOGOS“ Jadrnaksi put bb, 85 310 Budva, Crna Gora Telefon: +382 67 396 262 Faxks: +382 33 451 260 (SMŠ „Danilo Kiš“) Email: [email protected]; [email protected], [email protected] Kontakt osoba: Krsto Vuković, Andrej Šepelj
Сања
Влаисављевић
Зоран
Марчетa
Селма
Диздаревић
Јасмин Чечо, IDEA BOARD of DIRECTOR
Анеса
Вилић
Надина
Балагић Дин
Херџелаш
Тијана
Љубоје Сеад
Боровина
Амела
Ибрахимагић
GA Member
Ања
Генго
ЗА «ЦЕНТАР ЗА КУЛТУРУ ДИЈАЛОГА»: Сања Влаисављевић ИЗВРШНE УРЕДНИЦE И РЕДАКТОРКE: Тијана Љубоје и Ања Генго РЕДАКЦИЈА: Тијана и Ања ДТП: Анеса Вилић ИЗДАЈЕ И УМНОЖАВА: Центар за културу дијалога BЕБ ИНФО: Сеад Боровина
ЦЕНТАР ЗА КУЛТУРУ ДИЈАЛОГА САРАЈЕВО, БиХ
Извршни директор: Сања Влаисављевић ЦКД теам: Зоран Марчета Селма Диздаревић Анеса Вилић Надина Балагић Тијана Љубоје Јасмин Чечо Дин Херџелаш Ања Генго Амела Ибрахимагић
IMPRESUM
17
„Provide a Good Reason for EX Yugoslavia Countries in EU“ Contract No. 2009/202-250 This project is funded by European Community Comission of European Communities, Brussel
„Ovaj dokument je produciran iz finansijske pomoći Evropske Unije. Sadržaj ovog dokumenta je
isključiva odgovornost Centra za kulturu dijaloga i ne može se pod bilo kojim okolnostima smatrati
da odražava stavove Evropske Unije.“