De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw- en installatiesector

DANGA Solutions and Consultancy Page 1 of 5

De bouw en installatiesector werken de laatste jaren intensief samen om te komen tot uniforme standaarden voor de

bouwkolom. De brancheorganisaties zijn zich zeer goed bewust van de voordelen en besparingen die behaald kunnen

worden door het elektronisch uitwisselen en beschikbaar stellen van gegevens.

In het verleden konden bedrijven de communicatie met klanten en leveranciers gemakkelijk handmatig verzorgen – via

email, per post of via de fax. De laatste jaren zien we in andere branches dat elektronisch zakendoen meer en meer

wordt geadopteerd. Ook bedrijven in de bouwkolom vragen steeds vaker aan hun klanten en leveranciers om

gegevens elektronisch uit te wisselen en productgegevens in een standaard formaat beschikbaar te stellen.

Brancheorganisaties hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan deze mentaliteitsverandering door het ontwikkelen

van standaarden en het beschikbaar stellen van voorzieningen voor het delen van artikelgegevens.

In de bouw- en installatiesector is door ETIM en S@les in de Bouw onder begeleiding van GS1 in 2012 een

gemeenschappelijke XML standaard gedefinieerd. Op 1 juni 2015 is de ETIM Bouw classificatie officieel gepubliceerd als

een uitbreiding op de internationale ETIM standaard voor de classificatie van productgegevens in de installatiesector.

Een ontwikkeling die de bouw- en installatiesector dichter bij elkaar brengt en ten goede komt aan alle bedrijven in de

bouwkolom.

Het is wel belangrijk dat blijvend inspanningen worden geleverd om de drempels voor deelname te verlagen voor

bedrijven. Dit vraagt inzet van alle betrokkenen in de bouwkolom, van producenten tot bouwbedrijven en vraagt om

een regisseur die het gebruik van standaarden stimuleert en bewaakt.

Wat kunnen we leren van elektronisch factureren?

Wanneer ik een uitstapje maakt naar de wereld van elektronisch factureren dan zien we daar dat ondanks alle

standaardisatie-inspanningen de adoptie in de afgelopen 10 jaar beperkt is geweest. Dat heeft in mijn optiek een viertal

belangrijke oorzaken.

Allereerst de eeuwigdurende discussie over welke wereldwijde standaard, UBL of UN/CEFACT, de voorkeur kreeg/krijgt

en het ontstaan van verschillende varianten op deze standaarden. Dat kan / mag dus / niet gebeuren in de bouw- en

installatiesector.

Daarnaast de grote opkomst van aanbieders van B2B oplossingen met eigen standaarden en netwerken. Deze

aanbieders losten het spaghetti-probleem van EDI op maar veroorzaakten een nieuw probleem die vertragend heeft

gewerkt (en nog steeds) voor de adoptie van elektronisch factureren. Door de explosieve groei van aanbieders

ontstond het interoperabiliteitsprobleem tussen aanbieders – het ontbreken van informatie interoperabiliteit tussen de

systemen van providers – het ene spaghetti-probleem verdween en een ander kwam daarvoor in de plaats. Gelukkig

zou je zeggen hebben de aanbieders daarvoor de interoperability agreements (roaming) bedacht. Maar deze hebben

eerder een commercieel doel dan dat ze werkelijk worden waar gemaakt bij gebrek aan uniforme standaarden tussen

aanbieders en het belang van het eigen netwerk.

Als derde is er de eenzijdige aandacht voor de elektronische factuur waardoor alleen de ontvanger van een factuur kan

genieten van volledig geautomatiseerde verwerking. Anders gezegd het ontbreken van de ketengedachte.

Als laatste maar niet onbelangrijk – het uitgangspunt: wat verstaan we onder elektronisch ofwel is digitaal hetzelfde als

elektronisch. Een discussie die heel vaak en nog steeds wordt gevoerd. Laat me mijn standpunt als volgt formuleren: ik

ben blij met de elektronische berichtenstandaard van de bouw- en installatiesector en ik geloof dat integratie van

systemen in de toekomst niet zonder deze standaarden kan.

De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw- en installatiesector

DANGA Solutions and Consultancy Page 2 of 5

Hebben bedrijven in de bouwkolom last van soortgelijke problemen?

Inderdaad er zijn bedrijven en daar moeten we over waken die nu al dergelijke problemen ervaren.

Installatiebedrijven worden door allerlei partijen in de keten gevraagd om elektronisch gegevens op te halen en uit te

wisselen. Deze bedrijven hebben te maken met leveranciers, klanten en centrale product-datapools die allen hun eigen

manier van gegevensuitwisseling hanteren.

Voor deze bedrijven wordt het na verloop van tijd ondoenlijk om aan al de technische en functionele eisen van deze

partijen te voldoen.

Laten we eens kijken naar waar een gemiddeld installatiebedrijf mee te maken krijgt. Een installatiebedrijf in de

bouwkolom betrekt materialen bij groothandels en leveranciers die leveren aan de bouw- of aan de installatiesector of

aan beiden. Op hun beurt ontvangen ze orders van klanten en moeten ze gegevens aanleveren voor deelname aan

grote bouwprojecten.

Allereerst krijgt het bedrijf te maken met de product-datapool van de installatiesector (2BA of via artikelbeheer.nl) en

van de bouwsector (EZ-base). Verder heeft het bedrijf leveranciers en klanten met elk een eigen EDI/XML Message

Broker of B2B provider waarop aangesloten dient te worden.

De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw- en installatiesector

DANGA Solutions and Consultancy Page 3 of 5

Hoe kunnen we het leven een stuk eenvoudiger maken voor dit bedrijf en anderen!

(OF hoe kunnen we bedrijven helpen om elektronisch gegevens te gaan uitwisselen en/of productgegevens op te

halen). Er zijn twee routes die hier gevolgd zouden kunnen worden:

Route 1: de bouw- en installatiesector pakt de rol van regisseur en zorgt voor een platform / infrastructuur – een

informatie-snelweg waarover bedrijven berichten en gegevens met elkaar kunnen uitwisselen en delen.

Vergelijk het met het PEPPOL-project (=Pan-European Public Procurement Online) van de Europese Commissie. Dit

project is gericht op het vereenvoudigen van Procurement tusssen Overheid en bedrijven zowel nationaal als

grensoverschrijdend.

Alleen (in mijn optiek) zouden individuele bedrijven eenvoudiger in staat moeten zijn om hun informatiesystemen aan

te sluiten. Bij PEPPOL gebeurt dit nu voornamelijk via service providers die als Access Point providers fungeren. Een

geautoriseerd Access Point moet aan allerlei complexe technische en functionele vereisten voldoen en daarvoor

gecertificeerd worden.

Een Business Process Management Systeem bestaande uit een proces-, een gegevens-, integratie- en servicelaag kan

het proces van aansluiten en gegevensuitwisseling sterk vereenvoudigen. Wanneer deelnemers via search- en invite

verbindingen met elkaar in stand kunnen brengen zou dat de drempel voor participatie sterk verlagen. De uitdaging

ligt dan bij de aanbieders van informatiesystemen (ERP, PLM, e.a.) om hun systemen open te stellen.

Als we kijken naar BPM systemen (Pegasystems, E2E Bridge, …) dan zien we dat deze al beschikken over koppelingen

voor veel bestaande informatiesystemen. Wanneer informatiesystemen hun functionaliteiten als services beschikbaar

kunnen stellen is het aansluiten op de informatie-snelweg vrij eenvoudig te realiseren.

De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw- en installatiesector

DANGA Solutions and Consultancy Page 4 of 5

Route 2: het bedrijf implementeert zelf een BPM systeem en sluit de verschillende providers van hun klanten en

leveranciers aan op het systeem. Hier is het van belang dat het BPM systeem zonder hoge kosten ingevoerd kan

worden, flexibel is en snel kan inspelen op nieuwe en gewijzigde eisen van klanten of leveranciers. Maar ook dat de

bestaande B2B / EDI Providers deze bedrijven de mogelijkheid bieden om kosteloos gegevens uit te wisselen met de

partners die op hun netwerk zijn aangesloten.

By the way: ik heb het jaren geleden (2009) al geroepen dat Google, Yahoo of Microsoft een dergelijke snelweg zou

moeten opzetten. Ondertussen zijn er genoeg andere spelers zoals Facebook en Linkedin die dit zouden kunnen doen.

Kanttekening

Ik heb de afgelopen weken een aantal artikelen geschreven over de realisatie van proces-gedreven en

modelgebaseerde informatiesystemen die allen betrekking hebben op de wijze waarop het intermediair platform vorm

gegeven kan worden en welke systemen daarvoor gebruikt kunnen worden:

Kunnen we proces-gedreven informatiesystemen ontwikkelen met BPMN2?

BPM systemen helpen bedrijven van hun maatwerk af

Procesgedreven waardenetwerken veranderen elektronisch zakendoen

De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw- en installatiesector

DANGA Solutions and Consultancy Page 5 of 5

Het zou mooi zijn om hier met alle betrokkenen of met bedrijven die willen starten met het uitwisselen een discussie

over te voeren en te kijken wat we kunnen realiseren.