czy możemy ufać biblii?

Czy możemy ufad Biblii ?

?

1. Wstęp

2. Wyjątkowośd Biblii

3. Okres powstania Biblii

4. Analiza historycznej dokładności Biblii

Test bibliograficzny

Test dowodów wewnętrznych

Test dowodów zewnętrznych

5. Fakty z Biblii, które wyprzedziły naukę

6. Podsumowanie

Agenda

Czy Biblia to błędnie spisana, wyolbrzymiona biografia wielkiego nauczyciela?

Czy Biblia to Słowo Boże w połączeniu z sporą ingerencją ludzkich pisarzy?

Czy Biblia może jest w pełni Słowem Bożym?

Skoro Biblia dostarcza informacji o Bogu, należy sprawdzid jej wiarygodnośd!

1. Wstęp

2. Wyjątkowośd Biblii

1. 66 ksiąg pisanych na przestrzeni ponad 1500 lat, przez różnych autorów, w różnych miejscach, w różnych stylach literackich

2. Biblia jest najlepiej sprzedającą się książką w historii wszechczasów - Szacowana ilość sprzedanych egzemplarzy 2,5-6 miliardów

3. Ciągła walka przeciwko Biblii

4. Spełnione wieloletnie proroctwa

5. Historia w Biblii

W jakim okresie powstał Nowy Testament?

3. Okres powstawania Biblii

Czy autorzy Nowego Testamentu znali Chrystusa, czy pisali oni historie z drugiej, trzeciej ręki?

Czy w ogóle są to zwykłe legendy zebrane przez grupę osób wieki po śmierci Jezusa?

"Moim zdaniem wszystkie księgi Nowego Testamentu zostały spisane przez ochrzczonego Żyda między piątą a dziewiątą dekadą pierwszego wieku po Chr. (najprawdopodobniej między około 50 a 75 rokiem)"

William Allbright, archeolog zajmujący się tematyką Biblijną


"Porównanie greckiego Nowego Testamentu z językiem papirusów upewniło nas także co do dokładności przekazu Nowego Testamentu"

Millar Burrows, prof. w Yale zajmujący się literaturą Biblijną

3. Okres powstawania Biblii Zburzenie Jerozolimy w roku 70 n.e.

Jezus zapowiada to wydarzenie:

„(1)I gdy On wychodził ze świątyni, rzekł mu jeden z uczniów jego: Nauczycielu, patrz, co za kamienie i co za budowle. (2) A Jezus mu odrzekł: Czy widzisz te wielkie budowle? Nie zostanie kamień na kamieniu, który by nie został rozwalony.”

Ewangelia Marka 13:1-2

Ostatnim wydarzeniem opisanym w Ewangelii Łukasza jest mianowanie Festusa na rządcę, co miało miejsce w roku 59. Dzieje Apostolskie musiały powstać między rokiem 59 a 70.


Sir William Ramsay – szkocki uczony, Wiele latpoświęcił na badanie Dziejów Apostolskich z archeologicznego punktu widzenia i próbował udowodnić, że są one historycznie niepoprawne. Twierdził on również, że zostały one napisane w połowie II wieku naszej ery. Swoje kilkuletnie badania w Azji Mniejszej opisał w książce „The Bearing Of Recent Discovery On The Trustworthiness Of The New Testament„.

3. Okres powstawania Biblii Kilka cytatów z książki: “Dalsze badania ukazują że<książka *Dzieje+ może znieść

najdokładniejszą kontrolę faktów z zakresu świata Morza Egejskiego, i że została napisana z takim przemyśleniem, umiejętnością, sztuką i percepcją prawdy, że może być modelem opracowań historycznych” (s.85)

„Wyruszyłem, aby szukać prawdy na granicy Grecji i Azji

Mniejszej i znalazłem ją tam *w Dziejach+. Można badać pracę Łukasza z większym rygorem niż jakiekolwiek inne dzieła historyczne, a ostanie się ona najostrzejszej kontroli i najdokładniejszemu badaniu<” (s.89)

"Łukasz jest pierwszorzędnym historykiem (...) jako autor

powinien być umieszczony wśród najwybitniejszych historyków" (s.222)


Księga Autor Data powstania Miejsce powstania

List Jakuba Jakub 45 Jerozolima

List do Galacjan Paweł 48

Ewangelia Marka Marek

1 i 2 List do

Tesaloniczan

Paweł 52 Korynt

1 List do Koryntian Paweł 55 Efez

2 List do Koryntian Paweł Macedonia

List do Rzymian Paweł 56 Korynt

Ewangelia Mateusza Mateusz 58 Jerozolima

Ewangelia Łukasza

Dzieje Apostolskie

Łukasz 61 Rzym

List do Kolosan

List do Efezjan

List do Filemona

List do Filipian

Paweł 61 Rzym

1 List do Tymoteusza

List do Tytusa

2 List do Tymoteusza

Paweł 62

-

67

Macedonia

Korynt

Rzym

List do

Habrajczyków

List do Judy

?

Juda

1 List Piotra

2 List Piotra

Piotr 68?

Ewangelia Jana

1 List Jana

2 List Jana

3 List Jana

Jan 85

Efez

Objawienie Jana Jan 96 Patmos


3 podstawowe testy histografii:

test bibliograficzny,

test dowodów wewnętrznych,

test dowodów zewnętrznych


test bibliograficzny

Ile odkrytych zostało manuskryptów, z przepisanymi księgami Nowego Testamentu? Czy jest to wystarczająca ilość aby potwierdzić jego prawdziwość? Tytuł: Ilość manuskryptów: Lata najstarszego

manuskryptu:

Cezar – „Wojny Galijskie”

7 900 lat po oryginale

Platon – „Republika” 12 1200 lat

Homer – Illiada 643 500 lat

Nowy Testament 5200 200 lat

Łącznie ponad 24970 manuskryptów



Czy te manuskrypty nie powstały w jednym miejscu? Czy nie były napisane przez jedną grupę osób?

Miejsca odnalezionych manuskryptów: • Egipt, • Palestyna, • Syria, • Turcja, • Grecja, • Włochy.



Czy nie minął za długi okres pomiędzy oryginałem a manuskryptami?

Sir Frederic Kenyon, który był dyrektorem i głównym bibliotekarzem w British Museum i największym autorytetem w dziedzinie manuskryptów, stwierdził: "Okres między powstaniem oryginału a najwcześniejszym ocalałym dowodem staje się tak krótki, że właściwie nie ma on żadnego znaczenia. Toteż ostatnie źródło niepewności, czy Pismo Święte dotarło do naszych czasów w formie praktycznie nie zmienionej, zostało usunięte. Zarówno autentyczność, jak i ogólna integralność ksiąg Nowego Testamentu zostały, jak można sądzić, ostatecznie ustalone"

Sir Frederic Kenyon, The Bible and Archaeology



Dlaczego nie ma żadnego egzemplarza oryginału Biblii, tylko kopie?

„Nie sposób przecenić wagi tak ogromnej liczby dostępnych manuskryptów. Podobnie jak w przypadku wszystkich pism starożytnych, nie zachował się do dziś ani jeden znany egzemplarz oryginału Biblii. Jednak obfitość kopii pozwala zrekonstruować oryginał z prawie idealną wiernością”

Norman Geisler, A General Introduction to the Bible



Jak dokładne są znalezione manuskrypty? Czy przy przepisywaniu biblii jej treść nie została zmieniona?

Philip Schaff (historyk, teolog): „Jedynie ok. 400 spośród 100 000 czy 150 000 wariantów tekstu zmienia jego sens w jakimś punkcie. Tylko w przypadku 50 wariantów tekstu są to zmiany znaczące, jednak żadna z nich nie ma wpływu na żadną zawartą w Piśmie prawdę duchową.” Sir Frederick Kenyon (autorytet w dziedzinie krytyki tekstu NT): „Żadna fundamentalna doktryna chrześcijańskiej wiary nie podlega dyskusji w tekście<.Należy zdecydowanie stwierdzić, że w swoim trzonie tekst Biblii jest pewny: szczególnie w przypadku Nowego Testamentu”



Podsumowanie Znawca greki, uczony J. Harold Greenlee, zajmujący się Nowym Testamentem, napisał: "Skoro uczeni uważają dzieła starożytnych klasyków za generalnie godne zaufania, mimo iż ich najwcześniejsze manuskrypty pochodzą z czasów tak odległych od napisania oryginałów, a liczba ocalałych manuskryptów jest w wielu przypadkach tak niewielka, nie ma wątpliwości, że wiarygodność tekstu Nowego Testamentu nie może być podważona" • Jeśli podważamy autentyczność Biblii tym samym podważamy

wszystkie starożytne księgi. • Liczba manuskryptów Nowego Testamentu przewyższa jakiekolwiek

inne dzieło literatury starożytnej. • Okres dzielący datę napisania oryginału od daty powstania

zachowanych manuskryptów dla Nowego Testamentu jest wyjątkowo krótki i trudno mówić o jakichś błędach.

4. Analiza historycznej dokładności Biblii test dowodów

wewnętrznych

Kto jest autorem Nowego Testamentu?

Ew. Łukasza 1,1-3 - " (1) Skoro już wielu podjęło się sporządzenia opisu wydarzeń, które wśród nas się dokonały, (2) jak nam to przekazali naoczni od samego początku świadkowie i słudzy Słowa, (3) postanowiłem i ja, który wszystko od początku przebadałem, dokładnie kolejno ci to opisać, dostojny Teofilu,".

2 list Piotra 1,16 – „(16) Gdyż oznajmiliśmy wam moc i powtórne przyjście Pana naszego, Jezusa Chrystusa, nie opierając się na zręcznie zmyślonych baśniach, lecz jako naoczni świadkowie jego wielkości.”


wewnętrznych


1 List Jana 1:1:3- " (1) Co było od początku, co słyszeliśmy, co oczami naszymi widzieliśmy, na co patrzyliśmy i czego ręce nasze dotykały, o Słowie żywota - (2) a żywot objawiony został, i widzieliśmy, i świadczymy, i zwiastujemy wam ów żywot wieczny, który był u Ojca, a nam objawiony został - (3) co widzieliśmy i słyszeliśmy, to i wam zwiastujemy, abyście i wy społeczność z nami mieli. A społeczność nasza jest społecznością z Ojcem i z Synem jego, Jezusem Chrystusem.”

Ew. Jana 19,35 – „(35) A ten, który to widział, dał o tym świadectwo, a jego świadectwo jest prawdziwe; i on wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli.”


wewnętrznych


Mateusz apostoł

Marek współpracownik Piotra

Łukasz współpracownik Pawła

Jan apostoł

Paweł posłany osobiście przez Jezusa (Dzieje Apostolskie 9)

Jakub najprawdopodobniej przyrodni brat Jezusa (przyrodni = ta sama matka)

Piotr apostoł

Juda Brat Jakuba, najprawdopodobniej przyrodni brat Jezusa (przyrodni = ta sama matka)


wewnętrznych

Czy pozostali uczniowie/przeciwnicy mieli dostęp do ksiąg Nowego Testamentu? Dzieje Apostolskie 2,22 - "(22) Mężowie izraelscy! Posłuchajcie tych słów: Jezusa Nazareńskiego, męża, którego Bóg wśród was uwierzytelnił przez czyny niezwykłe, cuda i znaki, jakie Bóg przez niego między wami uczynił, jak to sami wiecie" Dzieje Apostolskie 26,24-26 – „(24) A gdy on to mówił ku swojej obronie, zawołał Festus donośnym głosem: Szalejesz, Pawle! Wielka uczoność przywodzi cię do szaleństwa. (25) A Paweł rzecze: Nie szaleję, najdostojniejszy Festusie, lecz wypowiadam słowa prawdy i rozsądku. (26) O sprawach tych wie przecież król, do którego też mówię śmiało, gdyż jestem przekonany, że nic z tych rzeczy nie uszło jego uwagi, bo też nie działo się to w jakimś zakątku."


wewnętrznych

Czy pozostali uczniowie/potencjalni krytycy mieli dostęp do ksiąg Nowego Testamentu? "Pierwsi głosiciele musieli brać pod uwagę nie tylko tych naocznych świadków, którzy byli przyjaźnie nastawieni. Byli też inni, mniej życzliwi, którzy byli równie dobrze obeznani z głównymi faktami dotyczącymi działalności i śmierci Jezusa. Uczniowie nie mogli ryzykować nieścisłości (nie mówiąc już o celowym przekręcaniu faktów), byłyby one bowiem natychmiast wykryte przez tych, którzy z radością zdemaskowaliby każdy fałsz. Jednym z mocnych punktów pierwszych kazań apostolskich jest jednak stanowcze odwoływanie się do wiedzy słuchaczy; mówili nie tylko: "Byliśmy świadkami tych rzeczy", lecz także: "o czym sami wiecie" (Dz 2,22). Gdyby pojawiła się najmniejsza tendencja do odchodzenia od prawdy pod jakimkolwiek zauważalnym względem, obecność wrogo nastawionych świadków wśród słuchaczy spowodowałaby z pewnością korektę"

F.F. Bruce, The New Testament Documents


wewnętrznych

Czy pozostali uczniowie/potencjalni krytycy mieli dostęp do ksiąg Nowego Testamentu?

"Przede wszystkim naoczni świadkowie relacjonowanych wydarzeń wciąż jeszcze żyli, gdy tradycja przekazu została już całkowicie uformowana; a wśród tych świadków byli także zaciekli wrogowie tworzącego się ruchu religijnego. Mimo to, jak wiemy, opowiadano o słynnych czynach i publicznie nauczanych doktrynach w czasie, gdy fałszywe stwierdzenia mogłyby być i byłyby zakwestionowane"

Lawrence J. McGinley, Form Criticism of the Synoptic Healing Narratives


wewnętrznych

Czy Biblia nie jest wewnętrznie niespójna? „Zajmując się jedną domniemaną niespójnością po drugiej i badając rzekome sprzeczności pomiędzy zapisem biblijnym a dowodami z dziedziny językoznawstwa, archeologii czy nauki, raz po raz utwierdzałem się i umacniałem w przekonaniu o wiarygodności Pisma, odkrywając, że prawie każdy problem dostrzegalny w Piśmie, na jaki kiedykolwiek człowiek zwrócił uwagę, poczynając od starożytności aż po dziś dzień, został już rozstrzygnięty w sposób całkowicie satysfakcjonujący przez sam tekst biblijny bądź też ewentualnie przez obiektywne informacje dostarczane przez archeologię. Wnioski, jakie w sposób uzasadniony można wyciągnąć na podstawie starożytnych dokumentów egipskich, sumeryjskich czy akadyjskich, zgodnie współbrzmią z zapisem biblijnym. I żaden chrześcijański uczony o gruntownym wykształceniu nie musi się obawiać wrogich argumentów i wyzwań ze strony humanistycznych racjonalistów czy szyderców wszelakiej maści.”

Gleason Archer, Encyclopedia of Bible Difficulties


wewnętrznych

Podsumowanie

• Tekst Słowa Bożego jest wewnętrzne spójny i prawdziwy. • Powstałe ewangelie (przede wszystkim synoptyczne) trafiły do

naocznych świadków w latach 55-70 po Chr. i musiały być prawdziwe. W innym wypadku spotkałyby się z krytyką świadków nauczania Jezusa i z odrzuceniem.


zewnętrznych

Odniesienia do Nowego Testamentu źródeł zewnętrznych

"Starszy zwykł też mówić: "Marek, będąc tłumaczem Piotra, spisał dokładnie wszystko to, co mówił, czy to o wypowiedziach, czy o dokonaniach Jezusa, choć nie w porządku chronologicznym. Nie był bowiem ani słuchaczem, ani towarzyszem Pana; ale, jak powiedziałem, potem towarzyszył Piotrowi, który adaptował swoje nauczanie tak jak wymagała tego konieczność, choć nie robił tego tak jakby zamierzał przygotować zestaw wypowiedzi Pana. Marek nie mógł się pomylić spisując Jego słowa; zwracał bowiem szczególną uwagę, żeby nie ominąć niczego i żeby nie zawrzeć żadnych nieprawdziwych informacji""

Euzebiusz, Historia Kościoła


zewnętrznych


"Mateusz opublikował swoją Ewangelię wśród Hebrajczyków w ich własnym języku, podczas gdy Piotr i Paweł nauczali w Rzymie i zakładali tam Kościół. Po ich odejściu *tzn. śmierci, która tradycyjnie przypisywana jest na okres prześladowań za Nerona w 64 r. i latach następnych+ Marek, uczeń i tłumacz Piotra, sam przekazał nam w formie pisemnej zasadniczą treść nauk Piotra. Łukasz, towarzysz Pawła, spisał Ewangelię głoszoną przez swojego nauczyciela. Także Jan, uczeń naszego Pana, który także spoczywał na Jego piersi *jest to odniesienie do J 13,25 i 21,20+, sam napisał własną Ewangelię mieszkając w Efezie w Azji"

Ireneusz, Przeciw Herezjom


zewnętrznych


Józef Flawiusz, • Wspomina o Jakubie jako o bratu Jezusa i o jego skazaniu na

ukamienowanie • Pisze o Janie Chrzcicielu i jego chrzcie upamiętania • Pisze o Jezusie, jako o postaci niezwykłej, napisał o Jego cudach i

naukach, napisał o jego uczniach i o tym, że Jezus jest Chrystusem, pisze o Jego śmierci i zmartwychwstaniu


zewnętrznych


I wielu innych starożytnych autorów: • Tacyt • Swetoniusz • Tallus • Pliniusz Młodszy • Cesarz Trajan • Talmud • Lukian • Mara Bar-Serapion


zewnętrznych

Odniesienia do Nowego Testamentu źródeł zewnętrznych "co do Dziejów Apostolskich, potwierdzenie ich historyczności jest poza wszelką wątpliwością" i "jakiekolwiek próby obalenia ich historyczności, nawet w kwestii szczegółów, muszą wydawać się dzisiaj absurdalne. Historycy zajmujący się starożytnym Rzymem już dawno przyjmują to za rzecz oczywistą"

A.N. Sherwin-White, Roman Society and Roman Law in the New Testament

"Nie ma innego dokumentu będącego wytworem świata antycznego, który byłby poświadczony tak wspaniałym zestawem tekstowych i historycznych dowodów i który przedstawiałby tak znakomite źródło danych historycznych, które można rozumnie wykorzystać. Uczciwy *człowiek+ nie może odrzucić takiego skarbu. Sceptycyzm dotyczący historycznych listów uwierzytelniających chrześcijaństwa opiera się na irracjonalnym uprzedzeniu do nadprzyrodzoności"

Clark Pinnock, Set Forth Your Case

5. Wiedza naukowa w Biblii, która wyprzedzała wiedzę świata

Fakt Werset w Biblii Data wersetu Odkryte przez “naukę”

Gwiazd jest tyle, że nie jesteśmy w stanie ich zliczyć

Genesis 15:5 Jeremiasza 33:22 Hebrajczyków

1450-1410 BC 627-585 BC 64-68 AD

XIX wiek, po zaprojektowaniu potężnych teleskopów; wcześniej uważano że jest ich 6000

Ziemia jest w kształcie „okręgu” i się obraca

Izajasza 40:22 Łukasza 17:34-36

746-680 BC 60 AD

Pitagoras z Samos pierwszy zaproponował teorię, 500 BC

Wszechświat się rozszerza

17 fragmentów: Ezechiel, Izajasz, Job, Psalmy <

Pierwszy: 1000 BC Ostatni: 518 BC

Edwin Hubble w 1927

Obrzezanie powinno odbywać się 8 dnia życia

Genesis 17:12 1450-1410 BC 1935; odkrycie „witaminy K” odpowiedzialnej za krzepliwość i jej najwyższego stężenia 8 dnia (110% normy)

Śmiech to zdrowie; depresja wpływa na zdrowie fizyczne

Przypowieści Salomona 17:22

950-700 BC Ostatnie dziesięciolecia

Wiatr waży Joba 28:25 950 BC lub wcześniej

Evangelista Torricelli odkrył ten fakt w roku 1643

6. Podsumowanie 1) Ciągła walka o Biblię

2) Najbardziej wyjątkowa księga w historii świata

3) Zainspirowana przez Boga

4) Biblia podstawą wiary, nie można do niej nic dodać

5) Pomimo wielu lat od napisania wciąż jest aktualna

6) Najlepiej potwierdzona księga starożytna

7) Biblii nie należy czytać jak zwykłej książki historycznej

czy możemy ufać biblii?

Spiritual