cymorth chwilio | finding aid - papurau eifion wyn, (gb

Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales

Cymorth chwilio | Finding Aid - Papurau Eifion Wyn, (GB 0210EIFWYN)

https://archifau.llyfrgell.cymru/index.php/papurau-eifion-wyn-2

https://archives.library.wales/index.php/papurau-eifion-wyn-2

Cynhyrchir gan Llyfrgell Genedlaethol Cymru ar Chwefror 17, 2022Generated by The National Library of Wales on February 17, 2022Language of description: EnglishIaith y disgrifiad: SaesnesgLanguage of description: WelshIaith y disgrifiad: Cymraeg

Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of WalesAllt PenglaisAberystwythCeredigionUnited KingdomSY23 3BU

01970 632 800

01970 615 709

[email protected]

www.llyfrgell.cymru

https://archifau.llyfrgell.cymru/index.php/papurau-eifion-wyn-2;isad?sf_culture=cy

https://archives.library.wales/index.php/papurau-eifion-wyn-2;isad?sf_culture=en

mailto:Email:%[email protected]

Papurau Eifion Wyn,

Tabl cynnwys | Table of contents

Gwybodaeth grynodeb | Summary information .............................................................................................. 3

Hanes gweinyddol / Braslun bywgraffyddol | Administrative history | Biographical sketch ......................... 3

Natur a chynnwys | Scope and content .......................................................................................................... 4

Nodiadau | Notes ............................................................................................................................................. 4

Pwyntiau mynediad | Access points ............................................................................................................... 5

Disgrifiad cyfres | Series descriptions ............................................................................................................ 5

1-16. vtls005655950 ISYSARCHB37, Cerddi,, 1885-1968. ....................................................................... 5

1-11. vtls005655951 ISYSARCHB37, Cerddi gan Eifion Wyn, .............................................................. 6

12. vtls005655963 ISYSARCHB37, Cyfieithiadau gan Eifion Wyn, ..................................................... 12

13-14. vtls005655965 ISYSARCHB37, Cyfieithiadau o gerddi gan Eifion Wyn, ................................. 13

15. vtls005655968 ISYSARCHB37, Cerddi i Eifion Wyn, .................................................................... 14

16. vtls005655970 ISYSARCHB37, Cerddi gan eraill, .......................................................................... 15

17-19. vtls005655972 ISYSARCHB37, Emynau a chaneuon,, [1890x1926]. .......................................... 15

20-21. vtls005655976 ISYSARCHB37, Beirniadaethau,, [1890x1926]. ................................................... 17

22-9. vtls005655979 ISYSARCHB37, Pregethau,, [1890x1926], 1976. ................................................... 18

30-361. vtls005655981 ISYSARCHB37, Gohebiaeth,, 1894-1980. .......................................................... 18

30-215. vtls005655982 ISYSARCHB37, Llythyrau at Eifion Wyn, ...................................................... 18

216-340. vtls005656166 ISYSARCHB37, Llythyrau at ac oddi wrth EW (bwndeli cronolegol yn ôl

cynnwys), .................................................................................................................................................. 57

341-355. vtls005656173 ISYSARCHB37, Llythyrau at Annie Williams, .............................................. 59

356-361. vtls005656185 ISYSARCHB37, Llythyrau amrywiol, ............................................................ 62

362-364. vtls005656192 ISYSARCHB37, Dyddiaduron,, 1894-1920. ..................................................... 63

365-387. vtls005656195 ISYSARCHB37, Tystysgrifau,, 1839-1941. ...................................................... 64

365-72. vtls005656196 ISYSARCHB37, Tystysgrifau teuluol, .............................................................. 64

373-87. vtls005656205 ISYSARCHB37, Tystysgrifau Eisteddfod Genedlaethol Cymru [y wobr

gyntaf], ...................................................................................................................................................... 66

388. vtls005656211 ISYSARCHB37, Cardiau coffa,, 1862-1896. ............................................................ 67

389-417. vtls005656213 ISYSARCHB37, Deunydd pintiedig,, 1866-1930. ............................................ 68

389-403. vtls005656214 ISYSARCHB37, Cylchgronau, rhaglenni, etc, ................................................ 68

404. vtls005656230 ISYSARCHB37, Torion papur. .............................................................................. 71

405-417. vtls005656232 ISYSARCHB37, Llyfrau, ................................................................................ 72

418-20. vtls005656246 ISYSARCHB37, Papurau Peredur Wyn Williams. .............................................. 75

421-36. vtls005656250 ISYSARCHB37, Amrywiol,, 1843-1923. ............................................................ 76

- Tudalen | -

GB 0210 EIFWYN Papurau Eifion Wyn,

Crynodeb o wybodaeth | Summary of information

Lleoliad | Repository: Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales

Teitl | Title: Papurau Eifion Wyn,

Cod cyfeirnod |Reference code:

GB 0210 EIFWYN

Virtua system controlnumber [alternative]:

vtls003844128

Project identifier[alternative]:

ANW

Dyddiad | Date: 1839-1980 / (dyddiad creu | date of creation)

Disgrifiad ffisegol |Physical description:

0.095 metrau ciwbig (4 bocs)

Lleoliad ffisegol |Physical location:

ARCH/MSS (GB0210)

Iaith | Language: Welsh

Iaith | Language: English

Dyddiadau creu,golygu a dileu | Dates

of creation, revisionand deletion:

Chwefror 2003; diwygiwyd Awst 2005.

Nodyn | Note[generalNote]: Crëwyd y teitl ar sail cynnwys yr archif. Mae papurau'r teulu yn

rhagddyddio ac yn ôl-ddyddio cyfnod Eifion Wyn.

Hanes gweinyddol / Braslun bywgraffyddol | Administrative history |Biographical sketch

Nodyn | Note

Ganwyd y bardd 'Eifion Wyn', Eliseus Williams (1867-1926) ym Mhorthmadog, sir Gaernarfon, yn fabi Robert Williams a nai i William Owen. Er iddo gael ond ychydig addysg, bu'n athro am gyfnod ynYsgol Fwrdd Porthmadog, ac ym Mhentrefoelas, sir Ddinbych. O 1896 tan ei farw bu'n gweithio i GwmniLlechi Gogledd Cymru ym Mhorthmadog fel clerc a chyfrifydd. Byddai'n pregethu mewn gwahanolgapeli Annibynnol o 1889 ymlaen. Priododd Annie Jones o Aber-erch, Pwllheli, sir Gaernarfon, yn1907, a chael mab, Peredur Wyn Williams. Cyfansoddodd barddoniaeth yn y mesurau caeth a rhydd,gan ennill mewn amryw eisteddfodau lleol yn ogystal ag yn yr Eisteddfod Genedlaethol, lle bu hefyd yn

Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales Tudalen |


feirniad. Cyhoeddodd gasgliadau o'i waith yn cynnwys Ieuenctid y Dydd (Caernarfon, 1894), Awdl yBugail (Porthmadog: W.O. Jones, [c. 1900]), Telynegion Maes a Môr (Caernarfon, 1906) a Tlws y Plant(Llanwrtyd, 1906), llyfr emynau y bu ef yn gyfrifol am y geiriau. Cyhoeddwyd Caniadau'r Allt (Llundain,1927) ac O Drum i Draeth (Llundain, 1929) ar ôl ei farw. Yn 1919 dyfarnwyd iddo radd MA gan GolegPrifysgol Cymru, Bangor. Bu farw ym Mhorthmadog ar 13 Hydref 1926 a chladdwyd ef yn Chwilog, sirGaernarfon. Lluniodd Peredur Wyn Williams (m, 1979) gofiant, Eifion Wyn (Llandysul: Gwasg Gomer,1980). Roedd gan hwnnw fab, Penri Williams.

Hanes Gwarchodol | Custodial history

Mae'n ymddangos i'r papurau fod ym meddiant ei fab, Peredur Wyn Williams (marw 1979) a'i #yr PenriWilliams.

Natur a chynnwys | Scope and content

Papurau Eifion Wyn yn cynnwys copïau llawysgrif o'i gerddi, 1885-1925, rhai ohonynt wedi eu cyhoeddiyn Caniadau'r Allt (1927) ac O Drum i Draeth (1929); ei gyfieithiadau o farddoniaeth a rhyddiaith,1906-1923; pregethau, emynau a chaneuon, [c.1914]-1921; cerddi gan eraill, 1889-1926; beirniadaethaucystadlaethau eisteddfodol, 1915-1925; llythyrau a gohebiaeth â llenorion, 1894-1926; llythyrau at eiwraig, 1922-1950; cofnodion cofrestru aelodau'r teulu, 1864-1941; tystysgrifau eisteddfodol, 1905-1924;deunydd printiedig,1908-1927; llyfrau, yn cynnwys gwaith gan Eifion Wyn, 1866-1930; dyddiaduronEifion Wyn, 1919-1920; dyddiaduron ei dad Robert Williams, 1894-1900; a phapurau'n perthyn i'w#yr Penri Williams, 1926-[1980] = Papers of Eifion Wyn comprising manuscript copies of his poems,1885-1925, some of which were published in Caniadau'r Allt (1927) and O Drum i Draeth (1929);translations by him of poetry and prose, 1906-1923; sermons, hymns and songs, [c. 1914]-1921;translations of his poetry by others, 1907-1924; poems addressed to him, 1919-1921; poems by others,1889-1926; adjudications of eisteddfod competitions, 1915-1925; letters and correspondence with literaryfigures, 1894-1926; letters to his wife, 1922-1950; family civil registration records, 1864-1941; eisteddfodcertificates, 1905-1924; printed matter, 1908-1927; books, including Eifion Wyn's works, 1866-1930;diaries of Eifion Wyn, 1919-1920, diaries of his father Robert Williams, 1894-1900; and papers belongingto his grandson Penri Williams, 1926-[1980].

Nodiadau | Notes

Nodiadau teitl | Title notes

Ffynhonnell | Immediate source of acquisition

Mr Penri Williams, #yr Eifion Wyn; Benllech; Pryniad; 1988



Trefniant | Arrangement

Trefnwyd yn 11 cyfres: barddoniaeth; emynau a chaneuon; beirniadaethau; pregethau; gohebiaeth;dyddiaduron; tystysgrifau; cardiau coffa; deunydd printiedig; papurau Peredur Wyn Williams; acamrywiol.

Cyfyngiadau ar fynediad | Restrictions on access

Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau modern yn Llyfrgell Genedlaethol Cymrulofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.

Amodau rheoli defnydd | Conditions governing use

Amodau hawlfraint arferol.

Rhestrau cymorth | Finding aids

Ceir copi caled o'r catalog yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru.

Disgrifiadau deunydd | Related material

Ceir papurau pellach yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Eisteddfod Genedlaethol Cymru.

Ychwanegiadau | Accruals

Ni ddisgwylir ychwanegiadau.

Nodiadau eraill | Other notes

Pwyntiau mynediad | Access points

• Eifion Wyn, 1867-1926 -- Archives (pwnc) | (subject)• Williams, Annie, wife of Eifion Wyn. (pwnc) | (subject)• Williams, Peredur Wyn, d. 1979 (pwnc) | (subject)• Welsh poetry -- 19th century (pwnc) | (subject)• Welsh poetry -- 20th century (pwnc) | (subject)• Poets, Welsh -- Wales -- Diaries. (pwnc) | (subject)

Disgrifiad cyfres | Series descriptions

Cyfres | Series 1-16. vtls005655950 ISYSARCHB37: Cerddi,Dyddiad | Date: 1885-1968. (dyddiad creu) | (date of creation)



Lleoliad ffisegol | Physical location: ARCH/MSS (GB0210)

Nodyn | Note [generalNote]:

Preferred citation: 1-16.

Is-gyfres | Subseries 1-11. vtls005655951 ISYSARCHB37: Cerddi gan Eifion Wyn,Dyddiad | Date: 1885-1933. (dyddiad creu) | (date of creation)




FFeil / rhestr eitemau | File / item list

Cod cyfeirnod |Reference code

Teitl | Title Dyddiadau | Dates Disgrifiad ffisegol | Physicaldescription

1. vtls005655952ISYSARCHB37

File - Cerddi ar gyfer Caniadau'r Allt(1927),

1923.

Natur a chynnwys | Scope and content:

Llyfr nodiadau yn cynnwys copïau glân yn llaw'r bardd o 34 o'r cerddi a gasglwyd ganddo, ddechrau1923, ar gyfer cyfrol newydd o'i delynegion [Caniadau'r Allt, 1927; gweler Eifion Wyn, t. 168]. Ceirhefyd 4 cerdd (ff. 16v, 19v, 28v, 29v) nas cynhwyswyd yn y gyfrol. Rhestrir y cerddi isod a nodir mewncromfachau y tudalen cyfatebol yn Caniadau'r Allt, ynghyd ag unrhyw wahaniaeth teitl. 52 Ff., ff. 40v-52heb eu defnyddio. F. 1r-v: 'Cwm Pennant' [t. 28]. F. 2r-v: 'Aeres y Wern' [t. 35]. F. 3r-v: 'Mab y Môr' [t.96]. Ff. 3v-4v: 'Y Tylwyth Teg' [t. 99]. Ff. 4v-5v: 'Suo-gân Peredur' [t. 44]. Ff. 5v-6v: 'Dos', 1914 [t.63]. Ff. 6v-8: 'Eiddilig Gorr' [t. 102]. Ff. 8v-9v: 'Calan Mai' (cf. f. 32) [t. 30]. Ff. 9v-10v: 'Canu'n iachi'r Gog' [t. 65]. Ff. 10v-11v: 'Cadw'r Oed' [t. 100]. F. 12: 'Hiraeth' [t. 52]. Ff. 12v-13: 'Y Castell' [t. 80].Ff. 13v-14v: 'Cyfarch Dwyfor' [t. 25]. F. 15r-v: 'Can y Gwr Llwm' [t. 24]. F. 16r-v: 'Y Sipsiwn' [t. 27].Ff. 16v-17: 'Su y Mor'[nis cynhwyswyd yn Caniadau'r Allt; cf. rhifau 3, f. 33; 9, f. 61]. Ff. 17v-18v:'"O wynfyd Serch, O ddolur Serch" (Atgof am fy chwaer)' [t. 48]. Ff. 18v-19'Fel Doe' [t. 51]. F. 19v:'Yr Hen Nadolig' [nis cynhwyswyd yn Caniadau'r Allt; cf. rhifau 3, f. 38; 4, ff. 65v-6v; 9, f. 44]. F. 20r-v: 'Heddwch' [t. 70]. Ff. 20v-1: 'Hen Fwynderau' [t. 57]. Ff. 21v-2: 'Gwyl y Grog' [t. 36]. Ff. 22v-3:'Yr Alltud' [t. 62]. F. 23v: 'Y Cyd-ofid' [t. 64]. Ff. 24-5: 'Y Sen' [t. 71]. Ff. 25v-6v: 'Melys fo Hun fyMam' [t.53, 'Llys fy Mabandod']. Ff. 26v-7: 'Fy Nhad' [t. 47]. Fff. 27v-: 'Y Wennol' [t. 118, 'Cyfarch yWennol']. Ff. 28v-9: 'Gyda Christ', Chwef. 20, 1916 [nis cynhwyswyd yn Caniadau'r Allt; cf. rhif 9, ff.37-9]. Ff. 29v-30: 'Huno y Mae' [nis cynhwyswyd yn Caniadau'r Allt; cf. rhif 9, ff. 45-6]. Ff. 30v-1v:'Nos Galan' [t. 104]. Ff. 32-3: 'Calan Mai' [t. 30]. Ff. 33v-4v: 'Camp Llyn yr Onnen' [t. 32]. Ff. 34v-5v:'Cainc y Delyn' [t. 77]. F. 36r-v: 'Cadw Noswyl' [t. 37]. F. 37r-v: 'Gwron', 1917. "Yn Adran 1914-18" [t.69]. Ff. 37v-8: 'Yn yr Ing' [t. 46]. Ff. 38v-9: 'Gyda'r Wawr'. "Adran y Rhyfel" [t. 68]. 2 ddrafft. Ff.39v-40: 'Yn Nyffryn Clwyd (Wrth gofio'r Llyfrbryf)' [t. 81].


Preferred citation: 1.

Lleoliad ffisegol | Physical location:

ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gerddi a gyhoeddwyd ynCaniadau'r Allt (1927),

[1923x1927].




Ffeiliwyd hwy yn ôl eu trefn yn y gyfrol honno. Rhestrir y cerddi isod a nodir mewn cromfachauy tudalen cyfatebol yn Caniadau'r Allt, ynghyd ag unrhyw amrywiaeth teitl. Teipysgrif oni nodiryn wahanol. 41 ff. F. 1: 'Mab y Mynydd' [t. 15]. F. 2: 'Oedfa Coed' ['Cysegr y Coed'; t. 21]. Ff. 3-4:'Camp Llyn yr Onnen', Awst 1916 [t. 32]. F. 5: 'Gwyl Ifan' [t. 34]. Ff. 6-7: 'Er cof am yr anwyl "DaviesLlithfaen"' ['Y Gweinidog Da'; t. 39]. F. 8: 'Telyneg y Gwahawdd' ['Cathl y Gwahodd'; t. 43]. Printiedig[toriad o Cymru]. F. 9: '"O wynfyd Serch" neu, - Calendr Serch' ['Calendr Serch'; t. 45]. Teipysgrif ânewidiadau llawysgrif. F. 10: 'Rhwng Dwy Ffair' [t. 50].Teipysgrif â newidiadau llawysgrif. Ff. 11-12:'Melus Fo Cwsg Fy Mam', 1907 [t. 53; 'Llys Fy Mabandod']. F. 13: 'Ymson Mam' [t. 56]. Ff. 14-15:'Soned, Dafydd i Morfudd' I (gan "Mererid"), II (gan "Bardd y Cydofid"; teipysgrif a phrintiedig),Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Caernarfon, 1906 ['Dafydd ap Gwilym i Forfudd'; t. 58]. F. 16:'Belgium' [t. 61]. Ff. 17-18: 'Cymru Annwyl (Cân Wladgarol o dri phennill)', gan "Hen Serch". F.19: 'Llyfrbryf' ['Yn Nyffryn Clwyd (Wrth gofio'r Llyfrbryf)'; t. 81]. F. 20: 'Cân y Coroni', gan "RhysGrythor" ['Cân Coroni'r Bardd'; t. 83]. F. 21: 'Ieuan Gwynedd' [t. 84]; ceir sylwadau teipysgrif allawysgrif gan EW ynglyn â'r gerdd. F. 22: 'Rhisiart Llwyd' [t. 88]. Ff. 23-5: 'Syr Barrug', Ionawr 1908 [t.93]. Teipysgrif (2); printiedig [toriad o The Grail]. Ff. 26-7: 'Croes a Blodau' [t. 94]. Printiedig. 2 gopi.F. 28: 'Allt y Widdon', 1916 [t. 97]. Ff. 29-30: 'Nos Galan' ('Fy Angel'; 'Cydymaith Liw Nos'; 'Pereriny Nef'; "Pa un oreu'n benawd?"), Dydd Diolchgarwch, 1906 ['Nos Galan'; t. 104]. Ff. 31-2: 'ErddyganHun y Bardd' [t. 106].Teipysgrif; toriad papur. Ff. 33-41: 'Darnau i blant': 33: 'Bach a Mawr'; 'PleserPlant' [t.110]; 34: 'Pethau Clws' ['Pethau Tlws', t. 111; 'Y Briallu', t.112]; 35: 'Suo'r Baban' [cf. rhif 4, f.46v]; 35-6'Yr Enfys' [t. 113]; 36: 'Mot'; 37: 'Y Ffrwd' [t. 114]; 38: 'Iar Fach yr Haf' [t. 115]; 38-9: 'Casglua Rhannu' [t. 119]; 39-40: 'Y Frongoch' [t. 117]; 41: 'Gardd F'Anwylyd' [t. 116].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cerddi drafft, [1923x1929].


Llyfr nodiadau yn cynnwys cerddi drafft yn llaw'r bardd, gan gynnwys cerddi a gyhoeddwyd ynCaniadau'r Allt (1927) ac O Drum i Draeth (1929), ynghyd â deunydd amrywiol arall. Ceir rhestrcynnwys isod a nodir, mewn cromfachau, y gyfrol lle'u cyhoeddwyd, rhif y tudalen, ac unrhywwahaniaeth teitl. 55 ff. F. 1: 'Dinas gaerog daioni...'; 'Yr Orsedd'. Ff. 2-4: 'Calan Mai' [Caniadau'rAllt, t. 30]. Ff. 5-6: 'Ffarwel y Gog' [Caniadau'r Allt, t. 65, 'Canu'n Iach i'r Gog']. Ff. 7-9: 'Cadw'rOed', 1913 [Caniadau'r Allt, t. 100]. Ff. 10-11: 'Y Castell', 1913 [Caniadau'r Allt, t. 80]. Ff. 11v-12:'Hiraeth' [Caniadau'r Allt, t. 52]. F. 17: 'Yr Afon'. Ff. 18-21: 'Cadwyn yr Ardd' ("Cydradd a chadwyn arallo'r eiddof yn Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1902") [O Drum i Draeth, t. 23, 'Cadwyn o Englynion"Yr Ardd"']. Ff. 21-4: 'Yn ymyl bwth syml y bardd...' [sef yr ail gadwyn]. Ff. 25-6: 'Y Gerddinen' [4englyn gan "Dewin y Coed", "Edn y Mynydd", "Brudiwr tan bren", "Yswidw"; O Drum i Draeth,t. 16]. Ff. 27-8: 'Glannau Dwyfor', 1917 [Caniadau'r Allt, t. 25, 'Cyfarch Dwyfor']. Ff. 29-30: 'Cany Gwr Llwm' [Caniadau'r Allt, t. 24]. Ff. 31-2: 'Y Sipsiwn' [Caniadau'r Allt, t. 27]. F. 33: 'DygwylSerch (Su y Mor)' [cf. rhifau 1, f. 16v; 9, f. 61]. Ff. 34-5: '"O Wynfyd Serch, O Ddolur Serch" (Atgofam fy chwaer)' [Caniadau'r Allt, t. 48]. Ff. 36-7: 'Fel Doe' [Caniadau'r Allt, t. 51]. F. 38: 'Yr HenNadolig' [cf. rhifau 1, f. 19v; 4, ff. 65v-6v; 9, f. 44]. Ff. 39-40: 'Heddwch' [Caniadau'r Allt, t. 70]. Ff.40-1: 'Gwynfyd y Galon' [Caniadau'r Allt, t. 57, 'Hen Fwynderau']. Ff. 42-3: 'Gwyl y Grog' [Caniadau'rAllt, t. 36]. Ff. 44-5: 'Yr Alltud' [Caniadau'r Allt, t. 62]. Ff. 45v-6: ' Y Cyd-Ofid' [Caniadau'r Allt, t. 64].Ff. 46v-7, 48v-9v: 'Yr Ymliw' [Caniadau'r Allt, t. 71, 'Y Sen']. Ff. 48-9v: 'Bore, Nawn a HwyrddyddBywyd' ("Goreu yn Eisteddfod Corwen") [O Drum i Draeth, t. 52]. F. 49v: 'Priod Iolo Caernarfon',1913 [O Drum i Draeth, t. 92]. Ff. 50v,51v: 'Llawdden' a 'Dewi Ogwen' ["Dau Hir a Thoddaid" gan"Llais Cân", f. 51v (gweler O Drum i Draeth, t. 91; cf. rhif 5, f. 15) a "Blodau Ffarwel", f. 50v]. F. 52v:'The Gambler' [tri englyn gan "Ap Gruffydd", "Croupier" (gweler O Drum i Draeth, t. 49), a "SecondThoughts"].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Cerddi drafft, [1903x1926].


Llyfr nodiadau yn cynnwys cerddi drafft yn llaw'r bardd, gan gynnwys cerddi a gyhoeddwyd ynCaniadau'r Allt (1927) ac O Drum i Draeth (1929). Rhestrir y cerddi isod a nodir mewn cromfachauenw'r gyfrol lle'u cyhoeddwyd, rhif y tudalen, ac unrhyw wahaniaeth teitl. Yn ogystal â'r cerddillawysgrif ceir cerdd brintiedig Cyfarchiad i "Rhodwy" ar ei briodas, Mai 14, 1903 (allan o'rCyfarwyddwr Anibynnol [sic]) y tu mewn i'r clawr blaen; copi o lythyr, 15 Ion. 1907, oddi wrth EWynglyn â gwerthiant y gyfrol Telynegion Maes a Môr (ff. 1-2); a nodiadau achyddol yn llaw EW (ff.86v-7). 89 ff. Ff. 3-4: 'Englynion Cyfarch, uwchben llun "Tudur" mab bychan Mr a Mrs Herbert Hughes,Dwyryd House, Llanrwst', Chwef. 1907 [O Drum i Draeth, t. 33; 3 o'r 4 englyn]. Ff. 4-6: 'Englynion"Cyfarchiad Nadolig"' [O Drum i Draeth, t. 44]. Ff. 7-14: 'Rhyfelgan Ryddfrydol: Etholiad CynghorSir, Arfon 1907 (Alaw: "Rhyfelgyrch Cadben Morgan")'. F. 15: 'Cyssegr y Briallu'; 'Gwylan'. F. 16: 'YCanghellydd Silvan Evans'; 'Englyn' [O Drum i Draeth, t. 53]. F. 17: 'Y Goleudy (Caergybi)' [O Drum iDraeth, t. 81]. F. 18: 'Y Maes Gwenith'. F. 19: 'Englynion Coffa: Mrs Griffith, Gallt-y-[?], Tal-y-sarn' [cf.O Drum i Draeth, t. 76, 'Gwraig Dda']. F. 19v: 'Bodfeuan'. Ff. 20-1: 'Yn Erw Duw'. F. 20: 'Nefyn'. F. 20v:'J. Jones'; 'R. Jones'. F. 21v: 'Gwilym Meirion (Ym Mynwent Eglwys Penrhyndeudraeth)', Rhag. 1915[O Drum i Draeth, t. 66]. Ff. 22-3: 'Dygwyl Llywelyn', 1907 [Caniadau'r Allt, t. 77, 'Cainc y Delyn'].F. 24: 'Gwrid' [O Drum i Draeth, t. 50]. Ff. 25-6: 'Ar deirrhes fy nhelyn...', 1907. Ff. 26-9: 'CenfigenGorr', 1906 [Caniadau'r Allt, t. 102, 'Eiddilig Gorr']. Ff. 30-4: 'Melus fo cwsg fy Mam (neu Yr oreu ofamau'r byd)', 1907 [Caniadau'r Allt, t. 53, 'Llys fy Mabandod']. Ff. 35-6: 'Fy Nhad' [Caniadau'r Allt, t.47]. Ff. 36-7: 'Uwch ben bedd Cyfaill' [cf. 'Fy Nhad']. Ff. 38-9: 'Croesaw'r Wenol' [Caniadau'r Allt, t.118, 'Cyfarch y Wennol']. Ff. 40-1: 'Telyneg "Y Gwahawdd"', Hyd. 1907 [Caniadau'r Allt, t. 43, 'Cathly Gwahodd']. Ff. 42-4: 'Ieuan Gwynedd' [Caniadau'r Allt, t. 84]. F. 45: 'Y Rhyd', 1908. F. 45v: 'Dymalyfr bach...'; 'Pethau Tlws' [Caniadau'r Allt, t. 111]. F. 46: 'Dowch i Chwarae' [Caniadau'r Allt, t. 110,'Pleser Plant']. F. 46v: 'Suo'r Baban' [cf. rhif 2, f. 35]. F. 47: 'Y Briallu' [Caniadau'r Allt, t. 112]. Ff.48-9: [Cyfarchion y Nadolig; penillion IV-VI], 1908 [cf. rhif 9, f. 19]. Ff. 50-1: 'Little Taffy and MrPromise', 1908. F. 52: 'Goronwy Wyn (Bryntirion, Nantmor)' [O Drum i Draeth, t. 73]. F. 53: 'CeninPedr' [englynion gan "Meudwy'r Maes", "Cymro a'u Câr", "Mary Pant", a "Hoff o'u Hil"]. Ff. 54-5: 'YrAlaska Yukon Pacific Exposition' [gan "Bardd y Faner Wen"]. Ff. 55-6: 'Cloch y Feisdon' [3 englyngan "Tinc y Gloch", "Yr Ail Dinc", ac "Wrth y Llyw"]. F. 57: 'Y Breuddwydiwr'. Ff. 58-9: 'Cyfieithiado "Bugeiles yr Wyddfa" (Eos Bradwen)'. F. 60: 'A Vow'. Ff. 60-1: 'The Choice'. F. 62: 'Dead'. F. 63v:'Beddargraff Owain Pennant yn Llanfihangel y Pennant' ("Buddugol yn Penmorfa"). Ff. 65v-6v: 'Cadw'rNadolig' [cf. rhifau 1, f. 19; 3, f. 38; 9, f. 13]. Ff. 67-8: 'Englynion "Y Wawr"' [O Drum i Draeth, t. 51].F. 69: 'Yr Hedyn Mwstard' [cf. rhif 9, f. 41]. Ff. 70-1: 'Eu Hiaith a Gadwant' [Caniadau'r Allt, t. 89]. F.71v: 'Dail yr Hydref' [O Drum i Draeth, t. 20]. F. 72r-v: 'Hoff yw gan f'Anwylyd...' [Caniadau'r Allt, t.116, 'Gardd F'Anwylyd']. F. 72v: 'Watcyn Wyn' [O Drum i Draeth, t. 90]. F. 74r-v: 'Gwn y dydd a'r misMen...' [Caniadau'r Allt, t. 45, 'Calendr Serch']. Ff. 75-9: 'Gallt y Widdon' [Caniadau'r Allt, t. 97, 'Allt yWiddon']. F. 79v: '"Ar wyl Crist yn dy drist dref..." (Dau englyn a anfonwyd i Iolo Caernarfon ar ôl colliei briod, Nadolig 1910)' [cf. rhif 9, f. 6]. Ff. 80-1: 'Gwyl y Grog' [Caniadau'r Allt, t. 36]. Ff. 82v-4v: 'Bil iBil'. F. 88v: 'A happy birthday...'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gerddi a gyhoeddwyd yn ODrum i Draeth,

[1890x1933].


Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o gerddi a gyhoeddwyd yn O Drum i Draeth. Ffeiliwydhwy yn ôl eu trefn yn y gyfrol honno a cheir rhestr cynnwys yn dilyn isod. Nodir mewn cromfachau



y tudalen cyfatebol yn O Drum i Draeth, ynghyd ag unrhyw amrywiaeth teitl a manylion perthnasoleraill. 29 ff. F. 1: 'Y Gerddinen' [3 englyn] [t. 16]. Teipysgrif; "gyrrais y tri englyn a ganlyn i law'rysgrifenydd". F. 2: 'Blodau'r Grug' [englyn yn dechrau 'Golud bro friglwyd y bryn'], gan "GruffyddGrug" [t. 19]. Printiedig. F. 3: 'Dail yr Hydref' [t. 20]. Adysgrif; anghyflawn. F. 4: 'Y Dwyrein-wynt'.Tri englyn: 'Llem anadl gwyntyll mynydd'; 'Gwynt rhynawg yn trywanu' [t. 21]; 'A chwiban erch, heibionor'. Teipysgrif. Ff. 5-6: 'Darlun o'r Foel, Tanygrisiau' [t. 21]; ceir hefyd 'Yr Hen Gartref (Aelwyd MrRichard Lloyd)'; 'Dyffryn Maentwrog'; 'Cwmbowydd' (gweler rhif 98). Teipysgrif; toriad papur. Ff.7-8: 'Lliw Haf ym Mro Maboed (cyflwynedig i'r Alltwen ac Eifionydd)', 1905 [t. 22]. Llawysgrif [ceirnodiadau pregethau, etc., yn llaw EW ar y cefn]; ac adysgrif, Mai 1905. Ff. 9: 'Y Gwir Anrhydeddus D.Lloyd George' ("Eisteddfod Utica, New York. Cadwyn o Englynion"), gan "Bryn Awelon" [t. 27]. F. 10:'Deuddeg o Englynion: "Alawon Cymru"' gan "Dafydd y Garreg Wen" [t. 38]. Teipysgrif. F. 11: Englyn'Dy f'hendaid llwyd ei fondo...' ['Ty To Gwellt'; t. 43]. Teipysgrif. F. 12: 'Cyfarchiad Nadolig' [englynyn dechrau 'Y Nadolig hwn deled']; 'Gwyl y Geni' [englyn yn dechrau 'Gwên Duw a digon o dân']['Cyfarchiadau Nadolig', t. 44]. Toriad o'r Dysgedydd, Rhag. 1933. F. 13: 'Hedd Wyn' [t. 61]. Toriadpapur [1917]. F. 14: 'Syr Hugh Owen'; 'Stephen Evans'; 'Syr Lewis Morris'; 'W. Cadwaladr Davies'; 'JohnGriffith (Y Gohebydd)' ("Eisteddfod y Cymry, Llundain, 1909. Pump Hir a Thoddaid"), gan "BlodeuMarchogio" [tt. 84-6]. F. 15: 'Llawdden'; 'Dewi Ogwen' ("Eisteddfod Frenhinol Genedlaethol Cymru.Rhif 10. Dau Hir a Thoddaid, chwe llinell yr un"), gan "Llais Can" [t. 91; cf. rhif 3, f. 51v]. Ff. 16-19: 'ODrum i Draeth' ['Yr Afon'; t. 97]. Adysgrif; copi teipysgrif [anghyflawn]. Ff. 20-9: 'Y Merthyr' (Awdl argyfer Eisteddfod Madog, 30 Ebrill 1904) [t. 144]. Llawysgrif; teipysgrif [anghyflawn].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cerddi ar gyfer Cylchwyl LenyddolSalem, Porthmadog,

1885.


Cerddi llawysgrif a gyfansoddwyd ar gyfer Cylchwyl Lenyddol Salem, Porthmadog, Dydd Calan 1885,fel a ganlyn. 10 ff. Ff. 1-4: Hir-a-thoddeidiau (4) 'Beddargraff Mr Owen Morris', gan "Calon Ddrylliog","Cydymdeimlydd", "Goronwy", a "Gwylaidd". Ff. 5-6: 'Boreu Sabbath', gan "Ystyriol". F. 7: 'AnerchiadBarddonol. "Cyfiawnder"'. 2 fersiwn. F. 8: 'Englynion (Anerchiad) i'r Llywydd Cynhaiarn'. Ff. 9-10:'Organ Newydd Salem (rhoddedig gan Miss Morris, er coffadwriaeth am ei hanwyl frawd Mr OwenMorris)', gan "Caniedydd Israel" a "Hoff ohoni".




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gerddi Cymraeg a Saesneg, 1907-1925.


Copïau llawysgrif, teipysgrif, a phrintiedig o gerddi Cymraeg a Saesneg, 1907-25 a d.d., 'a wnaed odro i dro er difyrru cyfeillion'. Teipysgrif oni nodir yn wahanol. i, 75 ff. F. i: Amlen ac arni '"Nid ywpob peth a blethir / O'r un wead â'r awen wir". Cerddi a wnaed o dro i dro er difyrru cyfeillion (Cedwirhwy yma er mwyn Peredur)'. Ff. 1-2: 'Rhyfelgan Ryddfrydol, Etholiad y Cyngor Sir ym Mhorthmadog,1907. Cyflwynedig i J. Jones-Morris Ysw'. Ff. 3-4: 'Molawd', Mawrth 1910. F. 5: 'Rhigymau Telyn',Noson Lawen y Tabernacl, 1910. F. 6: 'Ymson Diolchus', 2 Ion. 1917. F. 7: 'Annerch. I fab cyfaill panyn cyrraedd oedran gwr', Meh. 1917. F. 8: 'Annerch i Mr Owen Nelson Roberts, Paragon, Pwllheli, ar eiddyfodiad i'w oed', Gorff. 1918. F. 9: 'I Captain Williams', 12 Meh. 1921. Llawysgrif. F. 10: 'Cyfarchiad iGwen Mair Roberts, 6 Gorff. 1921'. F. 11: 'Y Cadeirydd (Principal Evans, Madryn)', 1921. F. 12: 'Yr HenDrugareddau' [1921; cf. rhif 9, f. 43]. F. 13: 'Yr Ysmociwr (Alaw: "Gwnewch bopeth yn Gymraeg")'.Llawysgrif [ar y cefn ceir llythyr Saesneg, 5 Chwef. 1921, at EW oddi wrth Ieuan G. Jones, golygydd



Y Genedl]. F. 14: 'Yr Ysmociwr' gan "Nymbar 1"; 'Yr Ysmociwr' gan "Nymbar 2" [?1921]. F. 15: 'YrYsmociwr' gan "Hen Sipiwr" [?1921]. F. 16: 'Coroni Brenhines Mai', Mai 1922. F. 17: 'Glenys, wyresgyntaf Aelygarth', gan "Yncl Eifion", Ion. 1923. F. 18: 'Y Ddau Bensaer: Mr David Morris, Cefn Iwrch,Criccieth'; Mr John Humphreys, Trefaes, Criccieth', 1925. Ff. 19-24: 'Y Gwir i'r Goleu, neu Hanes ytrip o'r Bedd i'r Nant, ar Gân', gan "Bardd Sylwedd". [dwy fersiwn, â mân amrywiadau rhyngddynt]. F.25: 'Pwy 'di ffrind y cwn cynddeiriog...'. F. 26: 'Cyfarchiad i'r Cadeirydd'. F. 27: 'Y Cadeirydd'. F. 28:'Cyfarchiad i'r Cadeirydd, Owen D. Williams, Ysw.'. F. 29: 'Cyfarchiad'. F. 30: 'Cân y Codl Dwbl Odl'gan "Trawsfantach". Toriad papur. Ff. 31-2: 'Diwrnod Golchi (cân ddisgrifiadol)' gan "Robin, y Gwr".F. 33: 'Y Cadeirio' [Saesneg a Chymraeg]; 'Y Crys Gwlanen'. F. 34: 'John Evans, Hendregwenllian'.F. 35: 'I Maggie'; 'To Walter' [Saesneg]. F. 36: 'Y Llyw Hwyliog o Bwllheli, sef, Mr David Jones,hysbys i bawb fel Rheolwr y Barclay's Bk'. F. 37: 'Bethan' [englynion; 2 fersiwn]. F. 38: 'Dr PierceJones'. F. 39: 'I Willie a Jenny, a'r ddau yn un' ['C. A. Pearson Ld, 18 Henrietta St. WC2. Etiquette forMen, by G. R. M. Devereux. 1/9 by post' ar y cefn]. F. 40: 'Alaw: Nos Galan' [penillion Cymraeg aSaesneg]. F. 41: 'Y Flip Flap'. Ff. 42-3: 'Gogangerdd : "Y Llaciwr" (Ym mhob gwlad y megir llwfr!)',gan "Hyd at Waed". F. 44: "Am yr Arweinydd, Mr R. Glanrafon Jones'. F. 45: 'Cyfarchiad priodasol iMr Fred. Gwyn a Hannah Huws, Ferndale'. Ff. 46-8: 'Ymweliad Syr Cadwaladr â Llunden', gan "Barddy Teulu". Llawysgrif [ceir englynion yn dechrau 'Y Nadolig hwn deled' ar f. 46v]; teipysgrif. F. 49:'Tri Breuddwyd (Alaw: Llwyn Onn)'. F. 50: 'Penillion (Alaw : Nos Galan)'. F. 51: 'Annerch. OddiwrthAelod o'r Comiti sydd yn bresennol o ran yr ysbryd, er yn absennol o ran y corff' [gan "Ivor Williams"].F. 52: '"A Greeting", Portmadoc, Aug. 1912'. F. 53: 'You all know Captain Higson...' [? Awst 1913].Toriad papur. F. 54: 'Hurrah! for J. Jones Morris...' a dau bennill arall [Saesneg] ar gyfer cyngerdd'Symudiad y Cadfridog Owen Thomas', 7 Ebrill [1916]. Toriad papur. F. 55: 'Here is a Chairman...'sef anerchiad i Mr Key, llywydd cyngerdd a gynhaliwyd yn Ysgoldy Minffordd, 30 Tach. [1916].Toriad papur. F. 56: 'F. M. Potter, Esq. (Manager of Penrhyn Powder Works)'; 'Arthur Grounds, Esq.';'K. C. Aberthnot, Esq.'; ar gyfer y 'Powder Works Eisteddfod', Ebrill 1917. F. 57: 'The Institute', 1917['Miss Alice Williams', f. 57v; cf. f. 58]. F. 58: 'God bless our Patron and our Chief...' (cerdd yn cyfarchMiss Alice Williams [cf. f. 57v]; 'For what is Man within this hall?...'. Toriad papur [1917]. F. 59: 'TheChairman' (Cyngerdd y Nant, Hyd. 1918). F. 60: 'Miss Greaves, Tanrallt', Rhag. 1919. F. 61: 'No doubtyou will not forget it...' [penillion ar gyfer Cyngerdd Milwrol ym Mhorthmadog, c. 1919]. Toriad papur.F. 62: 'A May Day Song', 1920. F. 63: 'A Jingle Of Joy', Ion. 1925 ["not sent" ar waelod y tudalen]. F.64: 'A modern Sir Percival'. F. 65: Cerdd gyfarch 'Our worthy Chairman - Mr Pracy'; 'As a New Year'sgift to Germany...' [cyfieithiad o englyn]. F. 66: 'The Chairman'. F. 67: 'In Praise Of Our Foreman'. F. 68:'A Hymn Of Praise'. F. 69: 'A Blue Tie & Some Xmas Thoughts'. F. 70: 'To T. H.'. Ff. 71-2: 'Our Boys(Air: The British Grenadiers)'. 2 fersiwn. F. 73: 'To Nurse Parry' ("From the Welsh of Miss J. Williams,Portmadoc"). F. 74: 'A Spring Song' gan "PA". F. 75: 'Two Night Visitors (Dramatic verses founded onFact)'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gerddi coffa nascynhwyswyd yn un o'r casgliadau cerddi,

[1890x1926].


Copïau teipysgrif a phrintiedig, neu adysgrifau, o gerddi coffa nas cynhwyswyd yn un o'r casgliadaucerddi. 13 ff. F. 1: 'Beddargraff. Alltud Eifion' [gweler rhif 55]. Adysgrif. F. 2: 'Er coffa am MrsElizabeth Evans, 63 Lord Street, Birkenhead... Hunodd Awst 9fed, 1916'. Printiedig. F. 3: 'Ar gofgolofnIsallt' [Robert Roberts]. Printiedig. Ff. 4-5: 'Er serchog gof am Ellen Jones, annwyl briod David Jones,Llys Gwilym...1923'. Teipysgrif. F. 6: 'Er coffadwriaeth serchog am Maggie Jane, annwyl briod DavidJones...ganwyd 1877...bu farw...1910'. Dau englyn gan EW, yn ogystal â cherddi gan 'Llithfaen', a JamesDavies. Printiedig. F. 7: 'Sergt Robert Jones, RWF, Penygroes. Hunodd yn Suvla Bay, Gallipoli, Awst10fed, 1915'; 'Er cof am Robert Einion Williams, RAMC, Penygroes. Hunodd yn Ffrainc, ar ôl tairblynedd o frwydro'. Teipysgrif. F. 8: 'Hynafwraig Dirion' ("Ar fedd mam Miss Dorothy Jones, BA");'Glyn'. Teipysgrif. F. 9: 'Llawdden' [2 bennill hir-a-thoddaid; "Pa un o'r ffurfiau hyn a ystyri di yn oreu?"ar ben y tudalen]; 'Ddewi y rhiniwr a'r bardd aur-enau...' [Dewi Ogwen; hir-a-thoddaid]. Teipysgrif [cf.



rhif 9, f. 48]. F. 10: 'Nansi' [yn cynnwys nifer o amrywiadau]. Teipysgrif. F. 11: 'Hawddgar, bereiddlefgennad y nefoedd...'. Teipysgrif â phennawd llawysgrif 'Dewi Ogwen'; "omit" wrth ochr y pennill. F.12: 'Hawddgar, bereiddlef gennad y nefoedd...'. Teipysgrif â phennawd llawysgrif 'Dr John Williams,Brynsiencyn'. F. 13: 'Nwyf ieuanc ei lân fywyd...'; 'Carai burdeb o'i febyd...'; 'Ni ddychwel mwy dros dirna môr...' ["Annwyl Gyfaill. Dyma ddau englyn a phennill: cant hwy eu dewis. E. W." ar ben y tudalen].Teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gerddi nas cynhwyswyd ynun o'r casgliadau cerddi,

[1890X1926].


Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o gerddi Cymraeg a Saesneg nas cynhwyswyd yn un o'rcasgliadau cerddi. Fe'u ffeiliwyd yn fras yn nhrefn yr wyddor yn ôl teitl neu linell gyntaf. Teipysgrifoni nodir yn wahanol. Ar f. i ceir rhestr, yn llaw EW, o 34 o'r cerddi. i, 70 ff. F. 1: 'Yr AelwydGymreig' (soned), gan "Mab y Bwthyn". F. 2: ['Yr Allwedd']. Englyn yn dechrau 'I gloi drws, diogel eidro...', gan "Llaes Gymun" ['omit' wedi'i nodi mewn pensil]. Ff. 3-4: 'Anlwc Rhys'. Printiedig. 2 gopi. F.5: 'Anthem Goffa', 1921 (gweler rhif 142). F. 6: 'Ar Wyl Crist yn dy drist dref...' sef 'Englyn a yrrwydi Iolo Caernarfon pan gollodd ei briod, Nadolig 1910'. Llawysgrif [cf. rhif 4, f. 79v]. Ff. 7-8: 'BanerAmerig (Cân Genedlaethol)', gan "Cymro a'i câr". Ar gyfer Eisteddfod Utica, 1918. F. 9: 'A BirthdayPresent' [sef cyfarchiad i'w wraig ar ei phen-blwydd]. Ar y cefn ceir, ar ffurf derbynneb, 6 Awst 1910:"Received of Kind Providence, the sum of Forty years, with heartfelt gratitude, p. pro Nancy Wyn, Hersweetheart still, Eifion.". Ff. 10-11: 'Y Breuddwydiwr' (englynion). 2 fersiwn. Llawysgrif; teipysgrif. Arf. 10v ceir copi printiedig hir-a-thoddaid 'Y Rhaiadr' gan "Cwmdyli", Eisteddfod Genedlaethol Cymru,1906. F. 12: 'Bu fyw yn ddoeth...'. F. 13: 'Cadw'r Nadolig'. Toriad papur [cf. rhifau 1, f. 19v; 3, f. 38; 4,ff. 65v-6v]. F. 14: 'Calennig', Calan 1915. Printiedig. F. 15: 'Cân bêr a phader y ffydd...' gan "Cyffeswr".F. 16: 'Cân Cadeirio'. Ff. 17-18: 'Canwn glod y diwrnod hwn...' (penillion i'w canu gyda'r delyn ar ddyddcyhoeddi Eisteddfod Corwen, 1918). Ff. 19-24: [Cyfarchion y Nadolig a'r Flwyddyn Newydd; cf. rhif 4,f. 48]. F. 25: 'Y Diwygiad'; 'Yn Erw Duw (Garn, Nos Olaf 1904)'; 'My Christmas Guest'. Ff. 26-8: 'Dyddyr Eisteddfod', gan "Wil Bryan". F. 29: 'Y Dymhestl' (cywydd; Eisteddfod Gadeiriol Corwen, 1906),gan "Llyr". Ar f. 29v ceir englyn 'Yr Afr' [gweler O Drum i Draeth, t. 18]; a dau englyn 'Llythyr' gan"Fyth yr eiddoch" a "Hen Ffryndia". F. 30: 'Ei bryd ar ddiweirdeb roes...' gan "Mynach Du". F. 31: 'YGeninen' (englyn), gan "Hoff o'i Gwisgo" a "Gwyllt Walia". F. 32: 'Y Geninen'; 'Y Ddraig Goch'. Dauenglyn gan "Cymro Pur". F. 33: 'Glawog yw heddyw, ac ni chair...'. Ff. 34-5: 'Gwarcheidwaid yr Undeb',Hydref 1905. Teipysgrif; toriad papur ('Molawd i raslonrwydd gwarcheidwaid Cantre'r Gwaelod',gan "Craff Clywedog"; y gerdd wedi'i cham-briodoli i Garneddog). F. 36: 'Gwyllt Walia'. Printiedig.Ff. 37-9: 'Gyda Christ ("Yn iach heb boen na braw")', Chwefror 1916. Llawysgrif; teipysgrif [cf. rhif1, f. 28v]. F. 40: 'Gymru Wen' ('Alaw: "Mentra Gwen"'). Cyfaddasiad. Printiedig. F. 41: 'Yr HedynMwstard'. Teipysgrif a llawysgrif [cf. rhif 4, f. 69]. F. 42: '"Hedd Wyn" (ar gyfer y Cyfarfod Coffa ynNhrawsfynydd)'. Toriad papur. F. 43: 'Yr Hen Drugareddau' ('Tôn: "Triumphant"'). Toriad papur [cf. rhif7, f. 12]. F. 44: 'Yr Hen Nadolig' [cf. rhifau 1, f. 19v; 3, f. 38; 4, ff. 65v-6v]. Ff. 45-6: 'Huno y Mae' [cf.rhif 1, f. 29v]. F. 47: 'Hwyrddydd Haf' (soned), gan "Bardd y Bryn". F. 48: 'Llawdden'; 'Dewi Ogwen'.Dau hir-a-thoddaid. Printiedig [cf. rhif 8, f. 9]. Ff. 49-52: 'Y Llif'. Teipysgrif; printiedig. F. 53: 'Llygad yDydd' (englyn; Eisteddfod Genedlaethol Birkenhead, 1917), gan "Y Feinir Fach". F. 54: 'Mot'. Printiedig.F. 55: 'Y Murddyn' (soned), gan "Tan yr Allt". Printiedig. Ff. 56v-7v: 'Ni Bydd Nos Yno' (buddugol ynEisteddfod y Temlwyr Da, Lerpwl, 26 Rhag. 1895). Printiedig. Ff. 58-9: 'The Old Seafarer' (soned), gan"Twm Pen Ceunant". F. 60: 'Y Rhyd'. F. 61: 'Su y Môr' [cf. rhifau 1, f. 16v; 3, f. 33]. F. 62: 'Unwaith etoyn eich cartre'...' ('Alaw : "Unwaith eto Nghymru annwyl"'). Printiedig. Ar f. 62v ceir nodyn gan J. W.J[ones], Blaenau Ffestiniog 'Rhoddodd David Williams eich cyfaill hwn yn fy llaw heno, ei fab oedd ynfilwr wedi ei brintio. Mae "mynd" arnynt ym mhob cyfarfod croesaw yma'. F. 63: 'Y Wawr'; ceir darno'r delyneg 'Hwiangerdd Sul y Blodau' (gweler Telynegion Maes a Môr, t. 10) ar y cefn. Printiedig. Ff.64-5: 'Wedi'r Angladd' (soned (2); Eisteddfod Genedlaethol Abertawe, 1926), gan "A ddwg angau, nidadfer" a'r "Trawiad Plwm". F. 66: 'Y Wlad Annwyl Hon (Alaw: "Glân Medd'dod Mwyn")', Medi 1912.



F. 67: 'Yr Wylan' (englyn; Eisteddfod Bae Colwyn), gan "Dafydd ab Gwilym". Llawysgrif [ceir nodiadauar weddi, etc., ar y cefn]. F. 68: 'Yr Ynys Wen', Mai 1916. F. 69: Cyfres o englynion a phenillion [? aluniwyd gan EW ar gyfer cyfarch bardd cadeiriol Eisteddfod Ieuenctid Dyffryn Madog, c. 1922]. F. 70:Englynion (6) yn coffáu aberth y rhai a laddwyd yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cardiau Nadolig a'r FlwyddynNewydd.


Cardiau Nadolig a'r Flwyddyn Newydd (8) d.d., yn cynnwys penillion o waith EW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cardiau coffa, 1890-1925.


Cardiau coffa (9) 1890-1925, yn cynnwys penillion o waith EW.




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 12. vtls005655963 ISYSARCHB37: Cyfieithiadau gan Eifion Wyn,Dyddiad | Date: [1906x1926]. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o gyfieithiadau gan EW, [1906x1926].


Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o gyfieithiadau gan EW. 17 ff. Ff. 1-2: 'Cymru: Annerch(cyfieithiad mydryddol "Wales, a Greeting" William Watson)'. Teipysgrif (ar gyfer EisteddfodGenedlaethol Wrecsam, 1912); printiedig. Ff. 3-4: 'Y Ddinas Sanctaidd (cyfieithiad o'r "Holy City")'.Teipysgrif. Ff. 5-6: 'Cyfieithiadau o chwe epigram o waith John Owen, yr Ysgolor Lladinaidd',1906. Teipysgrif. Ff. 7-9: Cyfieithiadau o'r Saesneg i'r Gymraeg ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol yrWyddgrug, 1923: 'Macbeth, Act V, Scene 5, lines 19-28' a 'The Tempest, Act IV, Scene 1, lines 148-58',gan "Gwell na'i waeth". Teipysgrif. F. 10: 'Mawl rof im Duw'; cyfieithiad [1922] o'r emyn Saesneg



'Thanks be to God' ar gyfer "W. Thomas Griffith, Llundain, gynt o Port" [gweler rhif 146]. Llawysgrif[ceir y geiriau Saesneg ar y cefn]. F. 11: 'Nes daw'r llanciau'n ôl (cyfieithiad o "Keep the home-firesburning")'. Teipysgrif. Ff. 12v-13: 'Sarn y Gwae (cyfieithiad o "Wreck of the Hesperus")'. Printiedig. F.14: 'Beholding His grief in the night...'; cyfieithiad o'r emyn 'Wrth gofio'i riddfanau'n yr ardd'. Teipysgrif.Ff. 15-16: 'How sweet it is to think at times...'; dau gyfieithiad, gan "In His Steps" a "Faith's Pilgrim",o'r emyn 'Mae'n hyfryd meddwl ambell dro'. Teipysgrif. F. 17: 'The Stars'; cyfieithiad o gerdd EW 'YSêr' (gweler Telynegion Maes a Môr, t. 78). Teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 13-14. vtls005655965 ISYSARCHB37: Cyfieithiadau o gerddi ganEifion Wyn,Dyddiad | Date: [1890x1968]. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o gyfieithiadau o gerddi EW.


Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o gyfieithiadau o gerddi EW. 38 ff. Ff. 1-2: 'Sweet bemy mother's rest' ['Llys fy Mabandod'; gweler Caniadau'r Allt, t. 53]. Cyfieithiad yr Athro EdwardAnwyl [anghyflawn - 'The rest of the sixth verse missing'; cf. rhif 73]. Teipysgrif. 2 gopi. F. 3: 'May','June' ['Mai', 'Mehefin'; gweler Telynegion Maes a Môr, tt. 66-7]. Cyfieithiad John Newton Crowther('Glanceri'). Torion papur wedi'u gludo ar gerdyn post; gyda 'chofion serchog J. Ll. W'. Ff. 4-5: 'TheFair Isle' ['Yr Ynys Wen']. Cyfieithiad Syr Francis Edwards. Llawysgrif. F. 6: 'February' ['Chwefror';gweler Telynegion Maes a Môr, t. 61]. Cyfieithiad Syr Francis Edwards. Teipysgrif. F. 7: 'DearestWales' ['Cymru Annwyl'; gweler Caniadau'r Allt, t. 75]. Cyfieithiad y Canon E. O. Jones, Llanidloes.Teipysgrif. Ff. 8-18: Copïau drafft o gyfieithiadau [? J. W. Wynne-Jones, ficer Caernarfon] o'r telynegioncanlynol. Ff. 8-9: 'The bard & the flower' ['Bardd a Blodeuyn'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 80].F. 10: 'Consider the lily' ['Ystyriwch y lili'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 82]. F. 11: 'The miller'sdaughter' ['Merch y Felin'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 55]. Ff. 12-13: 'Sea bird' ['Gwylan';gweler Telynegion Maes a Môr, t. 16]. F. 14: 'The offer of a heart' ['Cynnyg Calon'; gweler TelynegionMaes a Môr, t. 53]. F. 15: 'The smile of the dead' ['Gwên y Marw'; gweler Telynegion Maes a Môr,t. 29]. Ff. 16-17: 'The Dream wedding' ['Priodas Hun'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 18]. F. 18:'Hope' ['Gobaith'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 29]. Ff. 19-33: Cyfieithiadau [? gan J. W. Wynne-Jones, ficer Caernarfon] o 'Delynegion y Misoedd' [gweler Telynegion Maes a Môr, tt. 59-74]. Toriadauo The Church Monthly, Ion.-Rhag. 1907, â rhai newidiadau llawysgrif. Ff. 34-5: 'Recollectest thou thesacred...' ['Menna'; gweler Ieuenctid Y Dydd, t. 107]. Cyfieithiad J. Holt Newell, 'With the translator'scompliments to the writer Eifion Wyn'. Llawysgrif. F. 36: 'Jack Frost' ['Syr Barrug'; gweler Caniadau'rAllt, t. 93]. Cyfieithiad W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1924 [cf. rhif 172]. Teipysgrif. F. 37: 'OraPro Nobis' [gweler Telynegion Maes a Môr, t. 20]. Cyfieithiad W. S. Gwynn Williams, Tach. 1924 [cf.rhif 178]. Teipysgrif. F. 38: 'The Butterfly' ['Iâr Fach yr Haf'; gweler CA, t. 115]. Llawysgrif.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Copïau o gyfieithiadau gan y Parch.William Evans ('Wil Ifan'),

[1890x1968].


Llyfryn yn cynnwys copïau teipysgrif o gyfieithiadau gan y Parch. William Evans ('Wil Ifan') o chwech ogerddi EW, ynghyd â cherddi eraill (cf. rhif 215). 8 ff. F. 1: 'The Stars' ['Y Sêr'; gweler Telynegion Maesa Môr, t. 78]. F. 2: 'Hadst Thou But Love' ['Pe Bai Gennyt Serch'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 39].F. 3: 'October' ['Hydref'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 72]. F. 4: 'November' ['Tachwedd'; gwelerTelynegion Maes a Môr, t. 73]. F. 5: 'The Hedgerows of May' ['Perthi Mai'; gweler Telynegion Maesa Môr, t. 88]. F. 6: 'April' ['Ebrill'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 64]. F. 7: 'Embarking' ['GadaelTir' gan R. Williams Parry; gweler Yr Haf a Cherddi Eraill (Gwasg Y Bala, 1924), tt. 93-4]. F. 8:'Rehoboth' [gan W. E. Crwys Williams; cyhoeddwyd yn Cerddi Crwys, yr ail argraffiad (Llanelli, 1920),t. 147].




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 15. vtls005655968 ISYSARCHB37: Cerddi i Eifion Wyn,Dyddiad | Date: [1919-1921]. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o gerddi a gyfansoddwyd iEW,

[1919-1921].


Copïau llawysgrif a theipysgrif o gerddi a gyfansoddwyd i EW. 16 ff. Ff. 1-7: 'Ar gyflwyniad "Capand Gown" i Eifion Wyn MA (Cymru)', gan W. Ross Hughes, Borth-y-gest, 10 Gorff. 1919. 2 gopi.Ff. 8-11: 'I Eifion Wyn (Bryd Swper yn "Arvonia" Porthmadog, nos Wener, 11-7-19, pan gyflwynwyd,ar ran ei gyfeillion ym Mhorthmadog a'r cylch, y wisg etc ofynol ar gyfer dydd ei raddio yn MA ganBrifysgol Cymru, 15-7-19)', gan 'T. J. Cynfi' [T. Cynfi Jones, 'Cynfi', Porthmadog]. 2 gopi. F. 12: Englyn'Penblwydd Eifion Wyn', 2 Mai 1921. Dienw. Ff. 13-15: Englynion 'O graig hen yn grai ogoniant...', ganTom Owen. F. 16: Englyn 'Y Prif-fardd Eifion Wyn, MA'. Dienw.




ARCH/MSS (GB0210)



Is-gyfres | Subseries 16. vtls005655970 ISYSARCHB37: Cerddi gan eraill,Dyddiad | Date: 1889-1926. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o gerddi gan wahanolawduron,

1889-1926.


Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o gerddi, 1889-1926 a d.d., gan wahanol awduron fel aganlyn. Fe'u rhestrir yn nhrefn yr wyddor yn ôl enw'r awdur. Teipysgrif oni nodir yn wahanol. 11 ff.F. 1: 'Peredur Wyn'. Pedwar englyn gan Richard Davies, Lerpwl [1908]. Llawysgrif. F. 2: 'Ty Tafarn(Naw Englyn unodl-union)', gan William Evans ('Wil Ifan o Fôn'). Cerdyn post wedi'i gyfeirio at EW(4 Mawrth 1921). Printiedig. Ff. 3-4: 'Childhood's Memories', gan R. S. Hughes, 18 Mawrth 1889. F. 5:'Erfyniad ar ddechreu blwyddyn', gan R. J. Jones ('Tegfab'), Cornhill, Porthmadog, 1926. F. 6: 'TymorMebyd (Alaw: "Hen brocer bach gloyw fy nain")', gan R. J. Jones, Porthmadog, 'gynt o Brynteg'. F.7: 'Un rhybudd mwy: rhydd gyfieithiad', gan yr Henadur W. J. Parry, CBE, 9 Rhag. 1923. F. 8: 'Linessuggested by St David's Day, March 1st, 1907', gan Thomas Jacob Thomas ('Sarnicol'). "Cyfarchiadau'rawdur T. J. Thomas. Ysgol Sir, Abertileri", ar waelod y tudalen. F. 9: 'Gwydderig', gan John OwenWilliams ('Pedrog'). Toriad papur. Ff. 10-11: 'Peredur Wyn' ('C'lennig Peredur Wyn'), Calan 1908, ganRichard John Williams ('Tryfanwy'). Copïau llawysgrif a theipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 17-19. vtls005655972 ISYSARCHB37: Emynau a chaneuon,Dyddiad | Date: [1890x1926]. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o emynau o waith EW, [1890x1926].




Copïau llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig o emynau o waith EW. Rhestrir hwy yn nhrefn yr wyddoryn ôl y llinell gyntaf. Pan gynhwysir y gerddoriaeth, nodir hynny mewn cromfachau; nodir hefydunrhyw bennawd a fo i'r emyn neu'r dôn. 31 ff. F. 1: 'A chân y deuaf i Dy byrth' [y dôn 'Eirianedd'o waith W. H. Roberts]. Printiedig [Y Ddalen Gerddorol, rhif 3]. Ff. 2-3: 'Am hedd y nos, am oleu'rwawr' ['Mawr yw Dy ffyddlondeb']. Teipysgrif; toriad papur. F. 4: 'Am yr Ysgol Sul diolchwn' ("canwydyr emyn ar dôn o waith J. C. McLean yng Nghymanfa'r Pavilion 1914"). Teipysgrif. Ff. 5-7: 'Ar hydffordd fy mhererindod' ['Dy wyneb a geisiaf'; y dôn 'Glaslyn' o waith William Griffith, Porthmadog].Teipysgrif (2); printiedig. F. 8: 'Canmolaf yr Arglwydd goruchaf' ['A'i asgell y cysgoda Efe trosot'].Teipysgrif. Ff. 9-10: 'Efengyl tangnefedd, ehed dros y byd' ['Ar y ddaear tangnefedd'; y dôn 'EfengylTangnefedd' ('Gospel of Peace'), trefniant a chynghaneddiad Noah Williams, Llangollen]. Teipysgrif;printiedig. Ff. 11-12: 'Fry yn Dy nefoedd clyw ein cri' ['Cofiaf dy wyrthiau gynt. Par yn awr lwyddiant';y dôn 'Eifion' o waith Thomas Hughes, New Ferry]. Teipysgrif; printiedig. F. 13: 'Fugail Da, er mwynDy enw' ['Efe a ddychwel fy enaid']. Teipysgrif. F. 14: 'Hoff yw canu am y Ceidwad' ('Emyn cenhadol').Teipysgrif. F. 15: 'Hoffet ti fod o dy bechod yn rhydd?' ['Mae grym yn y gwaed'; cyfieithiad]. Teipysgrif.F. 16: 'Molwn Di, O Dduw ein tadau' ['Gweler dy waith tu ag at dy weision, a'th ogoniant tu ag at euplant hwy']. Teipysgrif. F. 17: 'O Ddiddanydd yr addewid' ['Efe a'ch tywys']. Teipysgrif. Ff. 18-21: 'ODduw ein tadau, ynot Ti' ['Cofiais y dyddiau gynt'; y dôn 'Peredur' o waith William Griffith, Porthmadog,1917]. Teipysgrif (2); printiedig; llawysgrif [cerddoriaeth yn unig]. Ff. 22-3: 'O, dewch rai bychain,dewch at Fab y Dyn' ['Pwy fel Iesu?']. Teipysgrif. 2 gopi. F. 24: 'Os wyt yn flin o dan dy faich' ['Cymergalon, cyfod, y mae efe yn dy alw di']. Teipysgrif. F. 25: 'Pwy a'n dysg pa fodd i fyw?' ['Neb fel Iesu'].Teipysgrif. F. 26: 'Pwy yw hwn mor edifeiriol' ['Mwy na choncwerwyr']. Teipysgrif. F. 27: ''Rwy'n brysiobob dydd at derfyn fy ngyrfa' [y dôn o waith William Griffith, Portmadoc, 1916]. Llawysgrif [geiriaua cherddoriaeth]. F. 28: 'Ti fu'n croesi môr Tiberias' ['Cofio'r Morwyr: "A hwy a'i derbyniasant Ef i'rllong"']. Teipysgrif. F. 29: 'Ti gynt wrth fôr Tiberias' ['Ac yn y man Efe a'u galwodd hwynt']. Teipysgrif.F. 30: 'Un fendith dyro im' ['Un peth a ddeisyfais i']. Teipysgrif. F. 31: 'Ym mhell y crwydrais, O fyNuw' ['Dyfod adre 'rwy (cyfieithiad o "Lord, I'm coming home")']. Teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Caneuon o waith EW, [1890x1926].


Caneuon o waith EW, ynghyd â'r gerddoriaeth a gyfansoddwyd ar eu cyfer. Printiedig oni nodiryn wahanol. 18/1: 'Cwm Pennant'. Y gerddoriaeth gan Gutyn Mawrth, Bethesda. 18/2: 'Pa fodd ycanwn' (anthem). Y gerddoriaeth gan W. Heber Evans, Treherbert. Llawysgrif; printiedig [2 gopi]. 18/3:'Plant y Cedyrn'. Y gerddoriaeth gan W. T. David. 18/4: '"Yr Hufen Melyn" a "Caniad Pibau Morfudd":dwy o alawon gwerin, cyflwynedig i Gôr Eisteddfod Genedlaethol Caernarfon, 1921'. Y gerddoriaeth ganT. O. Hughes, Caernarfon. Llawysgrif ['Yr Hufen Melyn']; printiedig.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Emyn donau.


Emyn donau fel a ganlyn. 19/1: 'Aberhonddu'; 'Criccieth'. Gan Dorothy Owen. Llawysgrif [hen nodiant].19/2: 'Gweithwyr Bychain (Little Workers)' a 'Little Things (Pethau Bychain)'. Geiriau a cherddoriaeth[sol-ffa]. Ar y cefn ceir geiriau emyn dirwest 'Milwyr Dirwest ydym ni' gan "Hawen", ac emyn Saesneg'I want to be like Jesus' i'w ganu ar y dôn 'Auld Lang Syne'. Llawysgrif. 19/3: 'Glasmor'. Gan W. H.



Roberts. Geiriau Morgan Rhys. Printiedig [Y Ddalen Gerddorol, rhif 7]. 19/4: 'Bronwen'. Gan TomWilliams, Tonypandy. Geiriau Ceridwen Madog, Porthmadog. Printiedig.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 20-21. vtls005655976 ISYSARCHB37: Beirniadaethau,Dyddiad | Date: [1890x1926]. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copïau o feirniadaethau EW argyfansoddiadau eisteddfodol,

[1915-1925].


Copïau llawysgrif a theipysgrif o feirniadaethau EW ar gyfansoddiadau eisteddfodol; ynghyd â phapurauperthnasol. 44 ff. Ff. 1-15: Pryddest y Goron. Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1915. Ff. 16-17: Englyn'Y Pladurwr'. Blaenau Ffestiniog, 25 Rhag. 1924. Ff. 18-29: Morwrgerdd 'Galwad y Môr'. EisteddfodGenedlaethol Pwllheli, 1925 (ff. 18-24); ynghyd â chopi teipysgrif, â chywiriadau gan EW, o'r gerddfuddugol gan "Yr Wylan Benddu" [Owen Ellis Roberts, 'Caerwyn'] (ff. 25-9). Ff. 30-2: 'Tri phennillpriodol i agor Eisteddfod neu unrhyw gyfarfod gwladgarol'. Eisteddfod Genedlaethol Pwllheli, 1925.Ff. 33-4: 'Chwe' phennill i Eisteddfod Nadolig yr Annibynwyr (cyfyngedig i rai heb ennill degswllt o'rblaen)', d.d. Ff. 35-6: 'Chwe' phennill coffa i'r diweddar Mr Morris Evans, Bryn Olew', d.d. Ff. 37-44:Rhestr ffugenwau ymgeiswyr cyfansoddi 'Tair Telyneg' (buddugol "Eco'r Creigiau" [y Parch. T. EurigDavies]) a 'Dau Emyn' (neb yn fuddugol), Eisteddfod Genedlaethol Pwllheli, 1925 (ff. 37-8); ynghyd âdau gopi teipysgrif o'r telynegion buddugol (ff. 39-43), a chopi teipysgrif o'r pennill buddugol 'Rheswm'gan "Lladmer" [y Parch. D. M. Williams, Worksop] yng nghystadleuaeth cyfansoddi 'Pedair llinell, gaethneu rydd' yn yr un Eisteddfod (f. 44).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Nodiadau drafft beirniadaeth EW argynhyrchion eisteddfodol,

[1890x1926].


Llyfr nodiadau ['Science Homework Book' o eiddo Peredur Wyn Williams, Dosbarth IV, Ysgol SirPortmadoc] yn cynnwys (ff. 1-13v) nodiadau drafft beirniadaeth EW ar gynhyrchion eisteddfodol fel aganlyn: englyn 'Amlen'; awdl 'Edmwnd Prys'; telyneg 'Dyffryn Maentwrog'; a chân 'Trip yr Ysgol Sul'.






ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 22-9. vtls005655979 ISYSARCHB37: Pregethau,Dyddiad | Date: [1890x1926], 1976. (dyddiad creu) | (date of creation)







22-9.vtls005655980ISYSARCHB37

File - Pregethau Cymraeg yn llaw EW, [1890x1926], 1976.


Llyfrau nodiadau ('The Globe Exercise Book') yn cynnwys pregethau Cymraeg yn llaw EW; ynghyd âdyfyniadau [?gan y Parch. W. S. Owen, 1976] o rai o'r pregethau uchod (rhif 29a).




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 30-361. vtls005655981 ISYSARCHB37: Gohebiaeth,Dyddiad | Date: 1894-1980. (dyddiad creu) | (date of creation)




Is-gyfres | Subseries 30-215. vtls005655982 ISYSARCHB37: Llythyrau at Eifion Wyn,Dyddiad | Date: 1894-1926. (dyddiad creu) | (date of creation)


Llythyrau unigol at Eifion Wyn, 1894-1926, gan gynnwys hefyd gopïau a drafftiau llythyrau oddiwrtho, wedi eu rhestru yn ôl trefn amser.










File - Owen M. Edwards, Llanuwchllyn, 1894, Awst 8.


Diolch am y gyfrol gampus [Ieuenctid y Dydd] - archebu deuddeg copi. Hoffai gael darlun ohono athipyn o'i hanes ar gyfer Cymru.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Eglwysi AnnibynnolPentrellyncymer, Cerrigydrudion,Llangwm a Gellïoedd,

1894/5.


Diolch am yr alwad i'w bugeilio ond 'mewn cyfeiriad arall' y clyw 'y llais tywysol'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - E. Herber Evans, Bangor, 1895, Ebrill 3.


Cafodd flas ar ei gyfrol [Ieuenctid y Dydd] ond yn ei annog i ymgyrchu at 'nod uwch na barddoniychydig, a phregethu ychydig, a bod yn ddyn cylch cyfyng'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Owen M. Edwards, Llanuwchllyn, 1900, Medi 22.


Clywodd fod ganddo gyfansoddiad yn yr Eisteddfod [Lerpwl, 1900]. Os felly, hoffai ei gael ar gyferCymru.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Owen M. Edwards, Llanuwchllyn, 1900, Medi 26.


Cyhoeddi'r awdl ['Y Bugail'] fel llyfr neu yn Cymru - neu'r ddau.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Owen M. Edwards, Llanuwchllyn, 1900, Hyd. 9.


Wedi gorfod cau rhifyn nesaf Cymru - ni fyddai'n deg cadw'r awdl yn ôl tan y rhifyn canlynol. Archebuugain copi - nid yw £4 yn ormod.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Tafolog' [Richard Davies], Worthen, 1900, Hyd. 10.


Awdl y Gadair, Eisteddfod Lerpwl 1900 ['Y Bugail'].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Tafolog' [Richard Davies], Worthen, 1900, Tach. 10.


Beirniadaethau'r Gadair, Eisteddfod Lerpwl; yn amgau nodyn a dderbyniasai gan un o'i gyd-feirniaid,'Berw' [Robert Arthur Williams; nid yw'r nodyn hwn yn y casgliad].




ARCH/MSS (GB0210)




Beirniadaethau'r Gadair, Eisteddfod Lerpwl. Yn amgau llythyr perthnasol, 12 Medi 1900, oddi wrth R.Aethwy Jones [rhif 38a].




ARCH/MSS (GB0210)




Diolch am gopi o'r awdl a'r caneuon serch. Rhagor am feirniadaethau'r Gadair, Eisteddfod Lerpwl. Eifarn am Cadfan.






ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Tafolog' [Richard Davies], Worthen, 1900, Rhag. 20.


Y 'ffafr' o'i wobrwyo am y farwnad - dyna fydd ymateb rhai pobl. Cwynion Cadfan. Eisteddfod Lerpwl.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J [ ] Jones, Dinas Mawddwy, 1900, Rhag. 25.


Yn danfon cydnabyddiaeth fechan am feirniadu yn yr eisteddfod - bu'n llwyddiant mawr er iddi fethu'nariannol. Awdl swynol 'Y Bugail'. Wedi cynnig am Gadair Eisteddfod Annibynwyr Ffestiniog ond 'doesfawr o gamp ar ei awdl.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Glyn Davies, Llanbadarn Fawr, 1901, Mawrth 14.


Canmol awdl 'Y Bugail'; awgrym bod rhywbeth amheus yngl?n â dewis y testun; gwnaed cam mawr agEW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Annie' [ei ddarpar wraig], 1902, Tach.


Marwolaeth ei dad. Saesneg a Chymraeg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gwylfa [y Parch. R. Gwylfa Roberts],Llanelli,

1902, Tach. 27.


Cydymdeimlad ar farwolaeth ei dad. Canmol ei farddoniaeth. Ceisied am Gadair Eisteddfod 1903!.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Owen M. Edwards, Rhydychen, 1905, Mawrth 4.


Awdl 'Y Bugail'; talodd ddwy gini amdani; gobeithio na fydd yn gwerthu'r hawlfraint ar unrhyw gyfrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. J. Gruffydd, Beaumaris, 1906, Mawrth 23.


Efallai mai Heinrich Zimmer a ysgrifennodd werthfawrogiad o waith EW. Cynnig adolygu ei gyfrol[Telynegion Maes a Môr] - nid oes hafal i delynegion y misoedd.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R[udolf] Thurneysen, Freiburg, 1906, Mai 4.


Yn ddrwg ganddo ddweud nad ef a adolygodd gerddi EW. Cerdyn post; Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. Imelmann, Bonn, 1906, Mai 8.


Nid yw'n credu y byddai'n berson addas i hyrwyddo cyfrol EW. Yn danfon cofion at R. Williams Parry.Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Owen [M.] Edwards, Rhydychen, [? Awst 1906].


Salwch ei fab. Arafwch a thwyll argraffwyr a rhwymwyr. Prysured i ganu! Yn anfon y Telynegion iIndia. Cerdyn post [dau ddarn].






ARCH/MSS (GB0210)


File - [Y Parch. Jonathan] Machreth[Rees], Llundain,

1906, Hyd. 2.


Ei englyn campus 'Blodau'r Grug'. Ni ddylid poeni am boer gwenwynig corachod eiddigeddus.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Arthur Roberts, Walthamstow, 1906, Hyd. 9.


Yr englyn 'Blodau'r Grug' - wedi'i syfrdanu gan lythyr celwyddog EW yn Y Genedl. Rhoi cyfle iddodynnu'i eiriau'n ôl. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at W. Arthur Roberts, 1906, Hyd. 11.


Helynt 'Blodau'r Grug' - EW yn ymateb yn chwyrn i lythyr W.A. Roberts [rhif 51]. Saesneg; copi.




ARCH/MSS (GB0210)


File - O. Caerwyn Roberts, Swyddfa'rGwalia, Bangor,

1906, Tach. 8.


Ei englyn tlws 'Blodau'r Grug'; na phoener am yr 'haid uffernol eu nwyd' sy'n ei ddifenwi yn y wasg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Thomas, Oneida Co., New York, 1906, Tach. 14.


Englyn yn canmol y gyfrol Telynegion Maes a Môr. Cerdyn post.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Dr H. Isaac Jones ('Ap AlltudEifion'), Oakland, California,

1907, Mawrth 13.


Yr hir-a-thoddaid i'w dad Robert Isaac Jones ('Alltud Eifion') a gyhoeddwyd yn Y Drych; diolch amgerdd mor hyfryd [gweler rhif 8, f. 1].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Gwili' [y Parch. John Jenkins],Rhydychen,

1907 [Tach.].


Llythyr ac englyn yn llongyfarch EW ar ei briodas - beth ddaw o'r 'clwb' bellach ar ôl colli un o'r'colofnau'!.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Y Parch. Rhys J. Huws, Bethesda, 1908 (Ion. 19).


Taer ymbil arno i ddod i annerch Eisteddfod y Plant. Disgwylir, ymhlith eraill, y Parch. John Williams,Brynsiencyn, ac O. M. Edwards.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Lloyd Williams, Coleg PrifysgolGogledd Cymru, Bangor,

1908, Meh. 9.


Lledgyfieithiad A. P. Graves o gerdd EW ['Yr Hufen Melyn']. Graves yn un o'r rhai mwyaf diddan achymwynasgar a gyfarfu erioed.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. H. Jones, Lerpwl, 1908, Meh. 23.


Telynegion Maes a Môr yn dal i roi boddhad iddo. Ei gyfrol yntau Drwy Gil y Drws a'i gân newydd'Cwsg, fy maban'. Pryd y ceir cyfrol arall o waith EW?.






ARCH/MSS (GB0210)


File - [Y Parch. Jonathan] Machreth[Rees], [Llundain],

1908, Medi 14.


Englyn 'Y Gwrid' yn anfarwol!. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. J. Williams, Pentre, 1908, Hyd. 3.


Byddai bedyddio Peredur yn fwy o anrhydedd yn ei olwg na Chadair Llangollen ond methu'n lân â gweldsut y gallai drefnu i fod yno.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Gwilym Dyfi' [William R. Davies],Caerau,

1908, Hyd. 6.


Hiraeth am Bennal. Bedydd Peredur - pennill i'w gyfarch.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Vinsent' [E. Vincent Evans],Llundain,

1908, Rhag. 24.


Yngl?n ag ailargraffu cynhyrchion eisteddfodol [nodyn gan EW ar waelod y llythyr: 'second letter sentXmas Day'].




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. J. Gruffydd, Caerdydd, [1909, Chwef.].


Gwahoddiad i ginio 'o wyr y Gogledd'; y tro cyntaf iddynt gael bardd, yn hytrach na gwleidydd, yn wrgwadd.






ARCH/MSS (GB0210)


File - J. J. Williams, Pentre, (1909, Mai).


Yn brysur iawn ond nid yw wedi anghofio am y llun.




ARCH/MSS (GB0210)


File - G. W. Robinson, Caergrawnt, 1909, Gorff. 13.


Cafodd flas arbennig ar Telynegion Maes a Môr. Hoffai gael manylion am lyfrau eraill o'i eiddo.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Olygydd y Pearson's Weekly, 1909, Tach. 17.


Llythyr i'r wasg yn sôn am enfys a welodd gyda'r nos. Saesneg; copi teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. H. Hughes, Chubut, 1910, Ion. 1.


Pennill cyfarchion y Flwyddyn Newydd.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Morris Jones, Llanfairpwll, 1910, Mai 25.


Hoffai gynnwys rhai o gerddi EW yn y Llyfr Adrodd Newydd a baratoir ganddo ef a T. J. Williams.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Hughes Jones ('Elidir Sais'),Bethesda,

1910, Gorff.




Yn gofyn am fenthyg ei holl weithiau er mwyn llunio ysgrif ar farddoniaeth delynegol Cymru. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Hughes Jones ('Elidir Sais'),Bethesda,

(1910, Gorff. ).


Diolch o galon am gael benthyg y llawysgrifau. Canmol y gyfrol Telynegion Maes a Môr. Dylai ystyriedysgrifennu rhyddiaith - e.e. 'light romantic Drama'. Yn bwriadu, ryw ddydd, ymgyrchu i sefydlu 'WelshAcademy of Literature'. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Mrs Nancy Wyn Williams [eiwraig],

(1910, Awst 6).


Cerdd ['Blodau a Serch'; gweler Telynegion Maes a Môr, t. 46] ar ben-blwydd eu priodas - "ai gwirNancy?".




ARCH/MSS (GB0210)


File - D. C. Williams, Merthyr Tudful, 1910, Medi 4.


Yn danfon cyfieithiad Saesneg [anghyflawn] yr Athro [Edward] Anwyl o'r gerdd 'Melys fo cwsg fymam' [cf. rhif 13, ff. 1-2]. Ceir ateb drafft EW ar y cefn. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. Williams Parry, Tal-y-sarn, 1910, Medi 6.


Yn danfon ei awdl ['Yr Haf'; awdl y Gadair, Bae Colwyn, 1910] er mwyn cael barn EW arni. Ei deimladei hun yngl?n â hi. Cofier ei dychwelyd - dyna'r unig gopi sydd ganddo. Edrych ymlaen am gêm ofiliards!.




ARCH/MSS (GB0210)




File - 'Isallt' [Robert Roberts], BlaenauFfestiniog,

1911, Ion. 27.


Yn amgau copïau llawysgrif neu brintiedig o rai o'i ganeuon; manylu yn eu cylch.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Garmon Jones, Lerpwl, 1911, Mawrth 2.


Diolch am yr awdl. Dawn delynegol y bardd. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Morris Jones, Llanfairpwll, 1911, Mawrth 10.


Argraffwyd y llyfr ers misoedd ond heddiw y cafodd y copïau cyntaf [Llyfr Adrodd Newydd; cf. rhif 69].




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. J. G[ruffydd], Tongwynlais, 1911, Hyd. 13.


Ei farn am T. Marchant Williams; mae ei erthygl am EW islaw sylw. Enwi rhai o'r 'bradwyr' cenfigennuseraill sy'n ysgrifennu i'r wasg. Helynt yr englyn a wobrwywyd yn Eisteddfod Caerfyrddin, 1911.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Burroughs Wellcome & CO.,Llundain,

1912, Ebrill 25.


Yn amgau copi o'r daflen hysbysebu a gyfieithodd EW iddynt [rhif 79a]; cais am gyfieithu llythyr.Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Pedrog' [y Parch. John OwenWilliams], Lerpwl,

1912, Medi 25.




Diolch am ei eiriau caredig. Gresyn i 'Ferched y Sgrech' dorri ar heddwch bro Eifionydd. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Hughes-roberts, Catford, 1912, Hyd. 28.


Cais ar ran cyfaill [gweler rhif 82] am lun EW a chopi o awdl 'Y Bugail'. A fyddai EW mor garedig âllunio emyn ar gyfer tôn a gyfansoddodd? Nid oes geiriau Cymraeg i'w cael ar y mesur hwn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Hughes-roberts, Catford, 1912, Rhag. 22.


Diolch am yr emyn rhagorol [cf. rhif 81]. Yr emyn-dôn 'Bryn Gilead' o waith ei dad. Yn amgau llythyr,19 Rhag. 1912, oddi wrth ei gyfaill Dewi [ ] yn diolch am y sypyn llyfrau ac am lun EW [rhif 82a].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Elfed' [y Parch. Howell Elvet Lewis],Llundain,

(1914), Gorff. 22.


Wrthi'n paratoi Caniedydd newydd - a oes gan EW emynau ar ei gyfer?.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Gwili' [y Parch. JohnJenkins],

1914, Awst 4.


Cloriannu telynegion Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1915.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Alafon' [y Parch. Owen GriffithOwen], Cwm-y-glo,

1914, Hyd. 2.




Pryddestau'r Goron, Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1915. Tebyg yw barn EW ac yntau yngl?n â'rgoreuon. Cerdd 'Alwyn Arab' [pryddest fuddugol T. H. Parry-Williams, "Y Ddinas"].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Gwili' [y Parch. J. Gwili Jenkins],Rhydaman,

1914, Hyd. 15.


Pryddestau'r Goron, Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1915. Cerdd 'Alwyn Arab'. Siomedig oedd ytelynegion.




ARCH/MSS (GB0210)



1914, Hyd. 17.


Pryddestau'r Goron, 1915; cerdd 'Alwyn Arab'; barn Gwili.




ARCH/MSS (GB0210)



[1914, ? Hyd.].


Yn ôl ei gais, yn danfon rhai o bryddestau'r Goron.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. J. Williams, Pentre, 1915, Ion. 23.


Yn ei sicrhau na fydd unrhyw lurgunio ar yr emynau i'w cynnwys yn y Caniedydd.




ARCH/MSS (GB0210)



1915, Gorff. 30.


Dyma'r Eisteddfod drallodus [Bangor, 1915] wrth law! Cerdd 'Alwyn Arab'.






ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Plenydd' [Henry Jones Williams],Chwilog,

1915, Medi 2.


Canmol beirniadaeth EW ar gystadleuaeth y Goron [gweler rhif 20, ff. 1-15]. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Daniel Protheroe, Chicago, 1915, Medi 24.


Hawlfraint y delyneg 'Bob nos oleu leuad'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - H. Haydn Jones, AS, Towyn, 1915, Tach. 6.


Diolch am yr emynau campus ar gyfer y casgliad y mae'n bwriadu ei gyhoeddi. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - H. Haydn Jones, AS, Towyn, 1915, Tach. 21.


Diolch o galon am yr emyn ychwanegol. Tybed a fyddai EW mor garedig â chyfansoddi emyn arall iddoar fesur arbennig?. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - H. Haydn Jones, AS, Towyn, 1915, Rhag. 17.


Mae'r emyn yn rhagorol. Yn tyfu afalau - a fyddai EW yn fodlon derbyn rhai yn rhodd?. Saesneg.






ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Pedrog' [y Parch. John OwenWilliams],

1916, Ion. 22.


Diolch am yr englynion - ac am eiriau caredig EW. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. W. J[ones] [Blaenau Ffestiniog], 1916, [Tach. 15 xRhag. 12].


Diolch am ddychwelyd yr awdl - ac am yr englyn tyner amdani. Yn danfon yr unig lun sydd ganddo [oRobert Owen Hughes, 'Elfyn'; cerdyn post]. Rhoddasai un gwell i Alafon. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Tim Evans, Blaenau Ffestiniog, 1917, Tach. 11.


Cais am ddarnau o farddoniaeth i'w cynnwys mewn albwm o ddarluniau i'w gyflwyno'n rhodd i'r Captena Mrs Thomas Carey-Evans [ar eu priodas; gweler rhif 5, ff. 5-6].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Myfyr Môn' [Richard Rowlands], 1917, [Rhag.].


Cyfarchion y Nadolig.




ARCH/MSS (GB0210)

100.vtls005656053ISYSARCHB37

File - J. Kelt Edwards, Blaenau Ffestiniog, 1917, Rhag. (27).


Cyfarchion y Flwyddyn Newydd. Tybed a yw'r deyrnged o'i eiddo i Hedd Wyn a welir ar y cerdyn ynhaeddu englyn gan EW?. Cerdyn post.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Miss Griffith [Ysgol ElfennolPorthmadog],

[?1916 x 1918].


Yn egluro absenoldeb PWW o'r ysgol [rhifau 101-2 ar ffurf pennill]. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [William] George, CwmniLloyd George & George (cyfreithwyr),Porthmadog,

1918, Ion. 5.


Yngl?n â phrynu 28 New Street, Porthmadog. Copi.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Kelt Edwards, Blaenau Ffestiniog, 1918, Ion. 12.


Can diolch am yr englyn - dylai'r Brython dalu EW amdano. Beth am englyn i'w gartwn 'Y Ddraig Gocha Ddyry Gychwyn'?. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at y Mri Lloyd George & George(cyfreithwyr), Porthmadog,

1918, Chwef. 6.


Cynnig EW am 28 New Street. Saesneg; copi drafft teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Lloyd George & George(cyfreithwyr), Porthmadog,

1918, Chwef. 28.


Prynu 28 New Street. Saesneg [ynghyd â chopi serocs].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Francis Edwards, Knighton, 1918, Mai 8.


Yn danfon ei gyfieithiad Saesneg o delyneg y Parch. William Evans ['Wil Ifan'], 'Men Eifion Wyn'.Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Francis Edwards, Knighton, 1918, Mai 12.


Yn falch fod y cyfieithiad wedi plesio EW. Yn amgau ei gyfieithiad o'r gerdd 'Merch yr Hafod'; wedi eiddanfon at Silyn Roberts ond heb glywed oddi wrtho. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - L. J. Roberts, Abertawe, 1918, Gorff. 4.


EW ymhlith y clasuron ym mhapurau arholiad plant Cymru. Bu geiriau'r gerdd 'Hwiangerdd Sul yBlodau' o gysur iddo ef ac eraill.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Silyn [Roberts], 1918, Medi 10.


Cyfieithiad Syr Francis Edwards o'r gerdd 'Merch yr Hafod'. Cyfrol Miss Ffoulkes. Loes iddo oeddclywed i SR ei 'fwrw allan' o'i ddarlith. Englynion a gaewyd allan o Gyfrol Goffa Hedd Wyn. Awdl gollHedd Wyn ar y Dr Griffith John.




ARCH/MSS (GB0210)




File - Ross [y Parch. W. Ross Hughes],Porthmadog,

1918, Tach. 23.


'Bydd fyw byth o "Feistr"'. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Harry R. Reichel, Prifysgol Cymru,Bangor,

1918, Rhag. 4.


Prifysgol Cymru am roi gradd MA, er anrhydedd, i EW. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Harry R. Reichel, Prifysgol Cymru,Bangor,

1919, Ion. 7.


Yn falch fod EW am dderbyn y radd. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [?], 1919, Mawrth 1.


Egluro cefndir yr enw 'Deffrobani'. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - [John] Kelt [Edwards], BlaenauFfestiniog,

(1919), Meh. 7.


Dyma'i faner goffa i 'fechgyn 'Stiniog'. Cerdyn post.






ARCH/MSS (GB0210)


File - J. Mortimer Angus, Cofrestrfa'rBrifysgol, Caerdydd,

1919, Gorff. 3.


Yngl?n â'r seremoni raddio i'w chynnal yn y Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth. Yn amgau rhaglen athocynnau [rhifau 117 a-c]. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Peredur Wyn [ei fab],Porthmadog,

[?1919, Awst].


Cyfarchion cellweirus i'r 'pysgotwr bach'. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. [D. Rowlands, 'Meuryn'], Lerpwl, 1919, Rhag. 11.


Ei gais am y swydd yng Nghaernarfon - ddim yn debygol o'i chael. Tryfanwy. Mae ef [RDR] wedi tynnupobl y 'Welsh Outlook' yn ei ben!.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Elfed' [y Parch. H. Elvet Lewis],Llundain,

(1919, Rhag. 22).


Ar fin cau'r 'Caniedydd' newydd. A fedrai EW gyfansoddi emyn plant cyn diwedd yr wythnos?.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Annie Ffoulkes, Y Barri, 1920, Ion. 8.


Am gael ei gywiriadau o'i waith yn Telyn y Dydd ar gyfer ail ran yr argraffiad.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [T.] Gwynn Jones, 1920, Gorff. 15.


Cloriannu cywyddau Eisteddfod Genedlaethol Y Barri, 1920.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. J. Gruffydd, Caerdydd, [1920, Gorff. ].


Cloriannu telynegion Eisteddfod Y Barri, 1920. Ceir copïau teipysgrif o'r telynegion ynghyd â sylwadauEW arnynt (rhif 123a); mae diwedd llythyr teipysgrif oddi wrth Tryfanwy at EW ar gefn y ddalen olaf.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J[ohn] W[illiam] Jones, BlaenauFfestiniog,

[1920].


Penillion gafaelgar 'Ar y Môr'. Ymweliad â'i hen gartref. Tim Evans yr arlunydd yn ymsefydlu ynLlundain. Carneddog yn dal i gwyno! 'B' [Humphrey Jones, 'Bryfdir'] [ceir drafft llythyr rhif 126 ar ycefn].




ARCH/MSS (GB0210)


File - J[ohn] W[illiam] Jones, BlaenauFfestiniog,

[1920].


Hanes Tim Evans. Darlith siomedig T. Gwynn Jones ar Twm o'r Nant. Eisteddfod Y Barri.Haerllugrwydd 'B' [Humphrey Jones, 'Bryfdir'] - gweinidogion yr ardal yn clegar am wneud tysteb iddo.Wedi mwynhau cwmni Gwilym Deudraeth. Ymweliad â'r Morfa Glas; trysorau Bob Owen [ceir drafftrhan o lythyr rhif 126 ar gefn y ddalen olaf].






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at J. W. Jones, BlaenauFfestiniog],

[1920], Rhag. 4-5.


Yn cael ei lethu gan 'y cais yma a'r cais arall'. 'B' ['Bryfdir']. Eisteddfod Y Barri. Carneddog. CasgliadBob Edmunds. Cyflwr y byd ar drothwy'r Nadolig. Gwilym Deudraeth.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. W. Jones, Blaenau Ffestiniog, [1920].


Wedi gwerthu nifer o lyfrau dros Carneddog - er gwaethaf y gwallau. 'B' ['Bryfdir'] yn dawel ar ôl YBarri. Angen mwyaf llenyddiaeth Cymru yw 'Naturioldeb'. Cyfrol newydd Crwys. Teulu Elfyn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at J. W. Jones, BlaenauFfestiniog],

1921, Ion. 27.


Ei wahodd i Borthmadog. Ysgrif Seymour Rees yn y Darian wrth fodd EW - gwyr y wlad bellach pwyoedd gwir gyfaill Elfyn. Yr englynion 'Y Newydd Da' a 'Y Llawenydd Mawr'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. Hughes, Llanrwst, 1921, Chwef. 14.


Gwahodd EW yn Arweinydd a Beirniad Adrodd Eisteddfod y Nadolig, Llanrwst, 1921 [ar y cefn ceirateb EW yn gwrthod y cais - y degfed i'w gyrraedd yr wythnos honno heb amgau stamp ar gyfer yrateb!]. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at E. Towyn Jones, YsgolGanolraddol Ffestiniog, BlaenauFfestiniog],

1921, Mawrth 15.




Ni all gydsynio â'r cais [i ddadorchuddio llun Syr O. M. Edwards] - 'un o'r bobl "emotional"' ydyw. Nifeiddiodd siarad â Syr O. M. Edwards erioed - collodd gyfle oes [cf. rhif 131].




ARCH/MSS (GB0210)


File - E. Towyn Jones, Blaenau Ffestiniog, 1921, Mawrth 22.


Mae'n wir ddrwg ganddo na cheir y fraint o groesawu EW i'r ysgol [gweler rhif 130]. Dau bennilldiddorol EW 'Yr hen drugareddau'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Tryf' [John Richard Williams,'Tryfanwy'], Pen-y-groes,

1921, Mai 24.


Ei iechyd - y llygaid sy'n ei boeni fwyaf. Cyfarwyddiadau yngl?n â danfon llythyrau a phapurau ymlaenato.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Tryf', [1921], Mai 26.


Yn danfon y pethau y gofynnwyd amdanynt [gweler rhif 132]. Sylwadau cellweirus.




ARCH/MSS (GB0210)


File - [?J.] Ellis ['Wil Bryan'], Towyn, 1921, Meh. 24.


Yn amgau cydnabyddiaeth am feirniadu yn Eisteddfod Towyn. Cafwyd cwmni Llew Tegid yno.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Wil Bryan', Towyn, 1921, Meh. 29.


Eisteddfod Towyn - diolch am y gydnabyddiaeth hael. Gobeithio nad yw wedi tramgwyddo Geufronydd.Y 'neuritis' wedi ei adael am y tro.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at R. J. Rowlands, 'Meuryn'], [1921], Gorff. 30.


Di-sail yw'r si mai EW yw bardd cadeiriol Eisteddfod Caernarfon. Yn disgwyl clywed mai Meuryn yw'rbardd buddugol.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at W. S. Parry, Merthyr Tudful, 1921, Tach. 3.


Hawlfraint gosodiadau cerddorol ar gyfer ei gerdd 'Hwiangerdd Sul y Blodau'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Wil Bryan', Towyn, 1921, Tach. 4.


Yn gwahodd EW i feirniadu yn Eisteddfod Gadeiriol Towyn, 19 Mai 1922.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Wil Bryan', 1921, Tach. 5.




Rhaid iddo wrthod [gweler rhifau 138-9] am iddo eisoes addo beirniadu mewn tair eisteddfod rhwngEbrill a Gorff. 1922.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [H.] Haydn Jones, AS[Towyn],

1921, Tach. 16.


Diolch am ei haelioni. Emyn EW i'r morwyr. Bendith arno am fynnu cael Cymro Cymraeg yn swyddog yblwydd-dâl.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Cynon Evans, 1921, Tach. 26.


Yn danfon y penillion [gweler rhif 9, f. 5] ar gyfer yr anthem gan ymddiheuro am yr oedi. Bydd hannercoron yn fwy na digon o dâl amdanynt - caiff fynd i flwch casglu Peredur. 2 Ddrafft.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Pedrog' [y Parch. John OwenWilliams], Lerpwl,

1922, Mai 24.


Cloriannu cyfansoddiadau Eisteddfod y Ddraig Goch. Yn ôl newyddiadur a welodd mae ef [Pedrog] yn84 mlwydd oed!.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. R. Morris, Lerpwl, 1922, Meh. 23.


Penderfynwyd danfon cydnabyddiaeth o dair gini yr un iddo ef a Pedrog am feirniadu yn Eisteddfod yDdraig Goch. Beirniadaeth EW ar y 'Myfyrdraethau'. Wedi bwriadu danfon pryddest i Eisteddfod Y Bala.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [J. R. Morris, Lerpwl], 1922, Gorff. 8.


Diolch am y gydnabyddiaeth hael. Eisteddfod Y Bala - EW wedi gorfod atal y gwobrau i gyd; dylai JRMfod wedi cynnig am y Gadair.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Gyfaill cu', 1922, Medi 27.


Dim amser ganddo i gyfieithu dim iddo - mae 'ceisiadau o bob math yn ymdywallt' ar ei ben. Yn dyfynnuei gyfieithiad o'r gân 'Thanks be to God' [cf. rhif 12, f. 10]. 2 Ddrafft.




ARCH/MSS (GB0210)


File - John Lloyd, Dolgellau, 1922, Tach. 28.


Holi am wybodaeth yngl?n â chyfansoddi'r emyn 'Os wyt yn flin o dan dy faich' a ddewiswyd ar gyferCylchwyl Harlech, 1923.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at John Lloyd, Dolgellau], 1922, Rhag. 5.


Yn ymateb i'w gais yngl?n â'r emyn [gweler rhif 147].




ARCH/MSS (GB0210)


File - E. Tegla Davies, Dinbych, 1922, Rhag. 6.




Cais am ddarn o farddoniaeth ar gyfer Y Winllan. Yn danfon rhodd [copi o Tir y Dyneddon; gweler rhif416] fel arwydd o'i barch mawr tuag ato.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Tryfanwy' [John Richard Williams](Pen-y-groes),

1922, (Rhag. 24).


Brysied i wella. Hanes 'Y Gadair Ddu', Eisteddfod Wrecsam, 1876.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1922, Rhag. 27.


Byddai'n gwerthfawrogi ei farn ar y cyfieithiad amgaeëdig ('Christmas Bells'; rhif 151a) o gerdd EW.Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at gwmni o Gyhoeddwyr], 1923, Chwef. 3.


Cylchlythyr yn holi am bris argraffu cyfrol o gerddi [Caniadau'r Allt, 1927]. 2 Ddrafft.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. Stephen, Pont-y-p?l, 1923, Mawrth 12.


Pe dewisid ef i feirniadu yn Eisteddfod Genedlaethol Pont-y-p?l, 1924, beth fyddai ei delerau?.




ARCH/MSS (GB0210)




File - EW at R. Stephen, Pont-y-p?l, 1923, Mawrth 14.


Diolch i'r Pwyllgor Llên am ei enwebu ond oherwydd cyflwr ansicr ei iechyd ni all ymgymryd ag unrhywwaith beirniadu am y tro.




ARCH/MSS (GB0210)




G?yr yn dda sut y teimla [yngl?n â'r cais am air o annerch ar gyfer y gyfrol Telynegion Maes a Môr; cf.rhif 157]. Na phoener - gwna'r tro yn iawn fel arall.




ARCH/MSS (GB0210)




Daeth y llyfrau heddiw - mae'r Telynegion mewn "full calf" (28s.) yn edrych yn ardderchog. Cyflwynocyfrol o waith [Robert] Bridges iddo am ei gymwynasgarwch i'r ysgol [gweler rhif 414].




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at E. Towyn Jones], 1923, Mawrth 25.


Diolch am y gyfrol [gweler rhif 156]. Diolch hefyd am ei ryddhau o'i addewid i ysgrifennu gair o annerchar gyfer yr argraffiad ysblennydd o'r Telynegion [cf. rhif 155].




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. H. J[ones], golygydd Y Brython,Lerpwl,

1923, Meh. 11.


Gair o gysur a chalondid iddo yn ei wendid.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at J. H. [Jones], 1923, Gorff. 10.


Diolch am ei eiriau caredig. Nid yw'n hanner da - ond nid yw am farw eto! Gresyn na châi dreulio misneu ddau yn ucheldir Eifionydd - dyna ei Afallon ef.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Wil Ifan' [y Parch. William Evans],Caerdydd,

1923, Hyd. 17.


Drwg ganddo glywed am waeledd Tryfanwy ac EW. Gofid hefyd oedd deall iddo ddolurio Tryfanwy -'roedd hyn yn gwbl anfwriadol. A fyddai modd iddo ef ac EW gyhoeddi casgliad o'u gwaith ar y cyd?.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Wil Ifan', 1923, Hyd. 27.


Cyflwr ei iechyd; go wachul yw Tryfanwy yntau. Diolch am ei gynnig caredig ond mae eisoes wedihanner cytuno â chyhoeddwyr yngl?n â'i gyfrol nesaf. Llith Gaianydd Williams yn y Genedl Gymreig[ar y cefn ceir llythyr Saesneg oddi wrth EW at Fred Griffith, Local Taxation Office, Caernarfon, yn eihysbysu nad yw am godi trwydded gwn].




ARCH/MSS (GB0210)


File - D. Caradog Evans, Pwllheli, 1924, Chwef. 11.


Gwahoddiad i feirniadu tair cystadleuaeth yn Eisteddfod Genedlaethol Pwllheli, 1925.




ARCH/MSS (GB0210)




File - [Sir] Francis Edwards, Knighton, 1924, Mawrth 23.


Yngl?n â'i gyfieithiadau Saesneg o gerddi EW (cf. rhif 164). Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Sir Francis' [Edwards], 1924, Ebrill 3.


Y cyfieithiadau o'i gerddi (cf. rhif 163). Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cecilia Morgan, Ysgol GynraddLlanfairfechan,

1924, Mai 17.


Beth yw dyddiad pen-blwydd EW? Buont yn darllen ei delyneg i fis Mai yn yr ysgol ac mae rhai o'rdosbarth yn honni nad yw'r gerdd yn wir i gyd.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Miss Cecilia' [Morgan], 1924, Mai 22.


Ganwyd ef ar yr ail o Fai - a hyd y gwyr ef mae'r delyneg i fis Mai yn gwbl wir! Da ganddo glywediddynt gael blas ar ei lyfr - mae geirda plant Cymru yn bwysicach na dim iddo.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Cyndeyrn' [Robert Davies], 1924, Awst 8.


Ni wyr eto p'un o'r chwech englyn canlynol a wobrwywyd yn Eisteddfod Genedlaethol Pont-y-pwl. P'unsydd orau ganddo ef? Cerddi buddugol eraill o'i eiddo. Cerdd y Gadair a'r Goron.






ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1924, Awst 11.


Ar fin cyhoeddi ei osodiad o'r gerdd 'Syr Barrug' - angen ffurflen caniatâd gan EW. Hoffai gyfarfod ag ef'yn y cnawd'!. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Evan Evans, Abertawe, 1924, Awst 29.


Yn danfon toriad papur a dderbyniodd o America. Tywydd gwlyb. Criced.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [Evan] Evans, 1924, Medi 12.


Ymweliad â Hafodlwyfog - pennill ysgafn ar yr achlysur. Pryddest warthus Pont-y-p?l. Cafodd Cynan yGadair trwy dric.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1924, Medi 23.


Y gerdd 'Syr Barrug' - yn dal i ddisgwyl am y ffurflen caniatâd [cf. rhif 168]. Dr Vaughan Thomas yncanmol y gosodiad. Llwyddiant EW yn Eisteddfod Pont-y-p?l. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at W. S. Gwynn Williams, 1924, Medi 25.




'Syr Barrug' - yn dychwelyd y ffurflen caniatâd [rhif 172a-b] ond sylwer bod yr hawlfraint ar y geiriauCymraeg yn dal yn eiddo iddo ef. Canmol y cyfieithiad Saesneg [gweler rhif 13, f. 36]. Beth ddaeth o'rgerdd ac iddi gyfeiliant clychau?. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Wil Ifan', 1924, Medi 30.


Beirniadaeth Wil Ifan ar y delyneg 'Cwm Pennant'; ymateb yr adolygwyr; ymateb EW - ond nid ywfymryn dicach.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llyfni Huws, Rhydaman, [1924, ?Medi].


Gosodiad ganddo o'r delyneg 'Cwm Pennant'. Yn ôl Amanwy [D. R. Griffiths] bydd yn siwr o wneud'stroke efo honyna'. Anfonodd benillion telyn i Eisteddfod Pont-y-pwl ond ni farnodd T. Gwynn Jonesneb yn deilwng. Pennill yn crynhoi ei argraffiadau o bentref y Tymbl.




ARCH/MSS (GB0210)



1924, Hyd. 3.


'Cwm Pennant' - yn cyfiawnhau ei feirniadaeth. Cyfaddasiad a glywyd mewn t? tafarn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Wil Ifan', 1924, Hyd. 8.


'Cwm Pennant' - yn manylu ymhellach ar y llinell 'A'm troed ar y talgrib lle tyrr'. 'Does dim clyfrwchmewn 'cyfaddasiadau isel'.






ARCH/MSS (GB0210)



1924, Hyd.


Yn cau'r 'ymdrafod' â'r delyneg 'Cwm Pennant'; cefndir y parodi t? tafarn; ei serch tuag at y delyneg hon aholl gerddi EW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1924, Tach. 26.


Yn danfon copi o 'Jack Frost' a drafft arall o'i gyfieithiad o'r gerdd 'Ora Pro Nobis' [gweler rhif 13, f. 37].Hoffai farn EW arno a chaniatâd i'w gyhoeddi. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Tim Evans, Cricieth, (1925, Chwef. 2).


Gofyn yn daer am gael dod yno i wneud darlun olew o'r bardd.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at T[im] E[vans], 1925, Chwef. 5.


Cas ganddo wrthod [gweler rhif 179] ond mae ei nerfau'n gandryll. Brawychwyd ef gan farwolaeth sydyncâr a chyfaill annwyl - yn mynd i'r angladd heddiw.




ARCH/MSS (GB0210)


File - M. Jones, Edern, 1925, Chwef. 12.




Hoffai lunio rhaglen ar waith EW ar gyfer y Gymdeithas Lenyddol. A gyhoeddwyd cyfrol o'i gerddi ac aoes cerddoriaeth ar gyfer rhai o'r darnau?.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at M. Jones, Edern], 1925, Chwef. 19.


Yn danfon Telynegion Maes a Môr - oni chlywsai am y gyfrol o'r blaen? Manylion am y cerddi y ceircerddoriaeth ar eu cyfer.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Alfred P. Graves, Harlech, 1925, Awst 8.


Yn amgau copi teipysgrif 'The Song of the Heather' (rhif 183a). Douglas Hyde yn bwriadu llunio fersiwnohoni yn yr iaith Wyddeleg. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Carn' ['Carneddog'], [1925, ?Medi].


Ei awgrymiadau ef yngl?n â'r cwpled a'r englyn coffa - ond gadawer i'r teulu ddewis. Englynion coffa owaith EW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at David [Williams],Porthmadog,

[1925].


Gwarth fyddai i DW ymddangos ar lwyfan Eisteddfod yr Ieuenctid ac yntau newydd sefyll prawf mewnllys barn; yn pwyso arno i dynnu ei enw yn ôl.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'Bwyllgor Eisteddfod yrIeuenctid', Porthmadog,

[1925].


David Williams wedi anwybyddu ei apêl; rhaid i'r Pwyllgor, felly, fynegi barn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Magdalen Morgan, Abertawe, 1926, Chwef. 24.


Cais am ganiatâd i ddarllen ei gerdd 'O Cadwn Uchelwyl' mewn rhaglen radio i ddathlu Gwyl Dewi.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at y Parch. W. T. Ellis,Porthmadog],

1926, Mawrth 25.


Yn protestio'n chwyrn yngl?n â'r ddrama 'La Zone' a lwyfannwyd gan gwmni capel Y Garth,Porthmadog. Amgaeir llythyr protest (2 fersiwn) (rhif 188a-b) a gyhoeddir yn y wasg oni cheir ymatebboddhaol i'w gwyn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [?at Evan Roberts], Llandderfel, [1926, Ebrill].


Cafodd 'burion gaeaf' o ran iechyd. Ofni iddo wneud tipyn o enw iddo'i hun fel 'ataliwr gwobrwyau'!Llyfr campus Ifan Isaac [hanes Siôn Wyn o Eifion].




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at Deiniol [Morgan, 'DeiniolFychan'],

1926, Gorff. 2.




Ei iechyd. Carneddog a'i wraig. Yn danfon y darn adrodd; pwyser ar yr argraffydd i beidio â newid dim.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at 'R' [R. J. Rowlands,'Meuryn'],

1926, Gorff. 17.


Gwendid corfforol. Wedi mwynhau'r ysgrif ar 'Berw'. Englyn Eisteddfod Yr Wyddgrug - Elfed yn rhywan fel canolwr. Drama'r 'ysbryd' yn rhagorol. Yr Orsedd - ni all ddeall 'pleidgarwch' Meuryn iddi. Y'tincera' a fu ar ei emynau.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J.W. Jones, Blaenau Ffestiniog, 1926, Awst 12.


Beth yw'r genfigen sy gan J. T. Jôb ato? Aeth Carneddog yn ddieithr iawn; beth yw hanes Cybi?.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Bob Owen, Croesor, 1926, Awst 17.


Yn gweddïo y caiff EW ei arbed i gyflwyno cyfrol arall o gerddi i'r genedl. Bu mor hyf â chrybwyll wrthErnest Rhys y dylai EW dderbyn 'King's Bounty'. Digon cyfyng yw hi ar Ernest Rhys yntau.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at Bob Owen, Croesor], 1926, Awst 18.


Nid ei feio ond ei fendigo a wna yngl?n â'r 'King's Bounty'.






ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at J. W. [Jones], BlaenauFfestiniog,

1926, Awst 21.


Cyflwr ei iechyd. Druan o J. T. Jôb - mae pawb yn ei feio am gamwedd R. Williams Parry! 'RoeddCarneddog yn llawn asbri pan welodd ef fis yn ôl. Hanes Cybi.




ARCH/MSS (GB0210)


File - T. R. Williams, Newcastle on Tyne, 1926, Awst 21.


Yn amgau ei gyfieithiad Saesneg o'r delyneg 'Gwylan' (rhif 196a); a gaiff ganiatâd i'w gyhoeddi? WilIfan am iddo gyhoeddi ei gyfieithiad o'i bryddest 'Bro fy Mebyd'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Ernest Rhys, Portmeirion,Penrhyndeudraeth,

1926, Medi 1.


Am alw i'w weld. Yn hoff iawn o'i delynegion. Cymraeg a Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Bob Owen, Croesor, 1926, Medi 3.


Ymddiheuro am gamgymryd 'Mr Johnson o Record Office Llundain' am Ernest Rhys!.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1926, Medi 3.




Hoffai osod 'Telynegion y Misoedd' neu 'Telynegion y Môr' ar gyfer lleisiau plant a cherddorfa. Ynedmygu ei waith yn fawr; trueni na chawsai'r pleser o'i gyfarfod. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - G. Rees, Llundain, 1926, Medi 4.


Wedi'i syfrdanu gan y llythyr brwnt a gyhoeddwyd dan ei enw yn Y Brython; nid ef yw'r awdur.




ARCH/MSS (GB0210)


File - F. A. Rees, Llundain, 1926, Medi 7.


Yn ailddanfon llythyr G. Rees [rhif 200] a ddychwelwyd gan EW heb ei agor, gan fawr obeithio y gellirei argyhoeddi nad oedd a wnelo GR ddim â'r hyn a gyhoeddwyd yn Y Brython.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Ernest Rhys [Portmeirion], 1926, Medi 9-10.


Yn sâl yn y gwely. Diolch am yr englyn ['Ty F'hendaid']; yn amgau cyfieithiad Saesneg ohono [rhif202a]. Bu'n gweld Mrs [Margaret] Lloyd George ar ei ran; yn ffyddiog y gwna hi ei gorau drosto.Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. [J. Rowlands, 'Meuryn'],Caernarfon,

[1926, Medi 9 x13].


Wedi gorffen y ddrama [cf. rhif 191]. Mater 'G. Rees' [gweler rhifau 200-1]. Rhan R. Williams Parry yn ypeth.






ARCH/MSS (GB0210)


File - G. Rees, Llundain, 1926, Medi 13.


Diolch i EW am ei dynerwch; na sonier am faddeuant. Danfonodd golygydd Y Brython lythyr 'ybawddyn annuwiol' iddo ond dieithr hollol iddo yw'r llawysgrifen.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at A. J. Sylvester, Llundain, 1926, Medi 22.


Diolch am garedigrwydd Mr Lloyd George. Yn rhy wan i deithio i Fanceinion ar hyn o bryd. Ceidw'r £5am y tro. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Katie Roberts, 3rd PortmadocBrownie Pack,

1926, Medi 25.


Dymuniadau gorau'r 'Brownies' am wellhad buan. Cariad at Natur ac at Dduw. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at y 'Brownies', 1926, Medi 25.


Diolch am eu cofion caredig; bendith Duw arnynt. Yn caru prydferthwch Natur. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - A. J. Sylvester, Llundain, 1926, Medi 27.


Trefnir iddo weld Syr William Milligan [yr arbenigwr ym Manceinion] ar ôl iddo atgyfnerthu. Saesneg.






ARCH/MSS (GB0210)


File - A[nnie] Williams [ar ran EW] at A.J. Sylvester,

1926, Medi 30.


Cyflwr iechyd EW - digon bregus ydyw. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Carneddog' [Richard Griffith],Nanmor,

1926, Hyd. 8.


Cyflwr iechyd EW. Yn danfon cyw iâr iddo.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [?].


Ymddiheuriad - gan gynnwys englyn - am fethu â dod i Seion a Than-y-foel. Cerdyn post.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW [at 'Tryfanwy'].


Englynion ysgafn 'Y Trip i'r Llan'; ac 'englyn di-ddychymyg' ar gyfer eisteddfod. Anghyflawn.




ARCH/MSS (GB0210)


File - John William Jones, BlaenauFfestiniog.




Go ddigalon ydynt - lladdwyd brawd ei wraig yn y chwarel. Gweld bod R. Williams Parry yn canmolCymraeg y Beibl.




ARCH/MSS (GB0210)


File - EW at [?].


Diolch am y gyfrol - mae wedi ei darllen 'mewn ysbryd addfwynder'. Mynegi barn am gynnwys a chreffty cerddi. Drafft.




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Wil Ifan' [y Parch. William Evans],Caerdydd.


Yn amgau ei gyfieithiadau o gerddi EW ac eraill [gweler rhif 14].




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 216-340. vtls005656166 ISYSARCHB37: Llythyrau at ac oddiwrth EW (bwndeli cronolegol yn ôl cynnwys),Dyddiad | Date: 1906-1932. (dyddiad creu) | (date of creation)


Llythyrau at EW, ac oddi wrtho, wedi eu gosod yn fwndeli cronolegol yn ôl cynnwys fel a ganlyn.








File - Telynegion Maes a Môr, 1906-8.




'The Welsh Publishing Co., Ltd.', Caernarfon: gohebiaeth a chyfrifon yngl?n â chyhoeddi a gwerthu'rgyfrol Telynegion Maes a Môr (rhifau 216-30); ynghyd â llythyr, 24 Mai 1907, oddi wrth gwmniHughes a'i Fab, Wrecsam (rhif 231), a dau lythyr, 30 Hyd. 1907 a 23 Chwef. 1908, at 'The EducationalPublishing Co. Ltd., Merthyr' (rhifau 232-3).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gradd MA, 1918-20.


Llythyrau a chardiau yn llongyfarch EW ar dderbyn gradd MA, er anrhydedd, gan Brifysgol Cymru,1918.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Caniadau'r Allt, 1923.


Llythyrau oddi wrth Gyhoeddwyr yn cynnig telerau am argraffu cyfrol o gerddi EW [Caniadau'r Allt];ynghyd â llythyr, 13 Chwef. 1923, oddi wrth EW at 'The Educational Publishing Co. Ltd.', Llundain, ynholi am y pris a gâi ganddynt am yr hawlfraint (rhif 248; copi teipysgrif).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Ymryson rhwng EW a'r Parch. G.Wynne Griffith, Porthmadog,

1925.


Ymryson, c. Ebrill - Meh. 1925, rhwng EW a'r Parch. G. Wynne Griffith, Porthmadog, ar bwnc cywirdeborgraff a chystrawen y Gymraeg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llyfr Emynau a Thonau Newydd yMethodistiaid Calfinaidd a Wesleaidd,

1926.




Gohebiaeth ynglyn ag emynau EW i'w cynnwys yn Llyfr Emynau a Thonau Newydd y MethodistiaidCalfinaidd a Wesleaidd (1927) gan gynnwys llythyrau oddi wrth y Parch. E. O. Davies, Syr John MorrisJones, a'r Parch. O. Madog Roberts; ynghyd â llythyrau [gwreiddiol a chopïau] EW atynt hwy.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Caniadau'r Allt ac O Drum i Draeth, 1926-32.


Gohebiaeth, 31 Hyd. 1926-15 Tach. 1932, ynglyn â chyhoeddi a gwerthu Caniadau'r Allt (1927) acO Drum i Draeth (1929), gan mwyaf rhwng Harri Edwards, Porthmadog, neu Annie a Peredur WynWilliams a 'Foyle's Welsh Depot', Llundain, ond yn cynnwys hefyd lythyr, 31 Hyd. 1926, oddi wrthErnest Rhys at Mrs Annie Williams (rhif 283).




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 341-355. vtls005656173 ISYSARCHB37: Llythyrau at AnnieWilliams,Dyddiad | Date: 1922-1950. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1922, Rhag. 20.


Os nad yw EW yn rhy wael ei iechyd, a fyddai modd iddo addasu ail bennill ei gerdd i gydweddu âchywair lleddf y gerddoriaeth?. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - A. J. Sylvester, Llundain, 1926, Hyd. 19.




Mynegi cydymdeimlad David a Margaret Lloyd George ar farwolaeth EW. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - A. J. Sylvester, Llundain, 1926, Hyd. 19.


Byddai Mr Lloyd George yn falch petai AW yn cadw'r £5 [cf. rhif 205]. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Peredur Wyn Williams at A. J.Sylvester, Llundain,

1926, Hyd. 23.


Yn cydnabod ei lythyrau (rhifau 342-3) yn ddiolchgar. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - A. J. Sylvester, Llundain, 1926, Tach. 17.


Holi am fanylion perthnasol ar gyfer ei chais am 'Civil List Pension'. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - AW at A. J. Sylvester, 1926, Tach. 20.


Rhoi'r manylion perthnasol. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)




File - 'Wil Ifan' [y Parch. William Evans],Pen-y-bont ar Ogwr,

1935, Hyd. 26.


Yn amgau toriad o'i ysgrif 'Safonau'r Eisteddfod. Dau Feirniad yn Anghytuno' yn y Western Mail (rhif347a).




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1940, Ebrill 26.


Cais am ganiatâd i ddefnyddio geiriau dau emyn o eiddo EW ar gyfer detholiad newydd o emynau iblant. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - D. R. Hughes, Ysgrifennydd Cyngoryr Eisteddfod Genedlaethol,

1940, Mai 4.


Cais am ganiatâd i gyhoeddi geiriau 'Yr Ynys Wen' ar gyfer Eisteddfod Bae Colwyn, 1941.




ARCH/MSS (GB0210)


File - W. S. Gwynn Williams, Llangollen, 1940, Mai 8.


Diolch am ganiatâd i ddefnyddio'r ddau emyn [gweler rhif 348] ac i gyhoeddi geiriau 'Yr YnysWen' [gweler rhif 349]. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Anthony Bevir, ac eraill, 10 DowningStreet, Llundain,

1950, Ion. 12 -Mawrth 9.


Ynglyn â'r 'Civil List Pension'. AW i dderbyn £10 yn ychwanegol at y £170 gwreiddiol. Saesneg.






ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 356-361. vtls005656185 ISYSARCHB37: Llythyrau amrywiol,Dyddiad | Date: 1913-1980. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Ellis H. Evans ('Hedd Wyn'),Trawsfynydd, at J. W. Jones, Tanygrisiau,

1913, Chwef. 6.


A fyddai mor garedig â phicio i'r llyfrgell drosto i chwilota am hanes 'Brwydr Porthaethwy'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Peredur Wyn [Williams], 1926, Hyd. 18.


Cydnabod, ar ran ei fam ac yntau, gydymdeimlad ar farwolaeth EW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - J. R. Owen, Porthmadog [at ei 'gyd-wladwyr'],

[1932, Hyd.].


Apêl cofeb EW. Saesneg. 2 gopi.




ARCH/MSS (GB0210)




File - Noah Williams, Llangollen, atPeredur Wyn Williams,

1938, Gorff. 14.


Diolch am yr emynau o waith EW ac am ganiatâd i'w 'gwisgo mewn cân'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Mrs C. Roberts, Arthog [at ?], [cyn 1980].


Englynion EW 'Clychau'r Eglwys'; croeso i PWW gadw'r copi. Saesneg.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Dyfed Elis Gruffydd (Gwasg Gomer)at Penri Wyn Williams, Harlech,

1980, Gorff. 25.


Cyfrol PWW Eifion Wyn (1980); yn dychwelyd y lluniau.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 362-364. vtls005656192 ISYSARCHB37: Dyddiaduron,Dyddiad | Date: 1894-1920. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Dyddiaduron poced EW, 1919-1920.


Yn ogystal â chofnodi enwau a chyfeiriadau, a manylion fel dyddiadau gosod yr ardd, ceir hefyd gerddio'i eiddo yn Gymraeg a Saesneg.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Dyddlyfr Robert Williams [tad EW], 1894-1900.


Dyddlyfr, 1 Ion. 1894-10 Chwef. 1900, Robert Williams [tad EW] yn cofnodi'n fanwl newidiadau yn ytywydd o ddydd i ddydd, ynghyd ag ambell gyfeiriad prin at ddigwyddiadau arbennig. Ceir toriad papuro'r gerdd 'Hiraeth am Dremeirchion' gan George Watson, ac eitemau amrywiol eraill wedi'u gludo y tumewn i'r clawr cefn. 183 ff.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 365-387. vtls005656195 ISYSARCHB37: Tystysgrifau,Dyddiad | Date: 1839-1941. (dyddiad creu) | (date of creation)




Is-gyfres | Subseries 365-72. vtls005656196 ISYSARCHB37: Tystysgrifau teuluol,Dyddiad | Date: 1839-1941. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Copi, dyddiedig 11 Hyd. 1924, odystysgrif geni EW ar 2 Mai 1867; ynghydâ chopi serocs dyddiedig 1 Awst ...,

1867.


Copi, dyddiedig 11 Hyd. 1924, o dystysgrif geni EW ar 2 Mai 1867; ynghyd â chopi serocs dyddiedig 1Awst 1912 (rhif 365a).






ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi o dystysgrif priodas EW ac AW, 1907, Tach. 5.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi o dystysgrif marwolaeth EW, 1926, Hyd. 13.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi serocs o dystysgrif geniMargaret Owens [mam EW], 18 Hyd.1839,

1909.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cofnod priodas Margaret a RobertWilliams [rhieni EW], 11 Mai 1864 (copiserocs).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi serocs o dystysgrif geni JaneJones [chwaer-yng-nghyfraith EW] ar 11Ebrill 1869.,

1913.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi serocs o dystysgrif marwolaethEliza Jane Williams [chwaer EW] ar 2Rhag. 1911.




ARCH/MSS (GB0210)




File - Copi serocs o dystysgrif marwolaethJane Jones [chwaer-yng-nghyfraith EW]ar 1 Mai 1941.




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 373-87. vtls005656205 ISYSARCHB37: Tystysgrifau EisteddfodGenedlaethol Cymru [y wobr gyntaf],Dyddiad | Date: 1905-1924. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Aberpennar, 1905.


Aberpennar, 1905. Englyn 'Yr Allwedd' [77 yn cystadlu].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Caernarfon, 1906.


Caernarfon, 1906. Englyn 'Blodau'r Grug'; cywydd 'Eryri'; soned 'Dafydd ab Gwilym i Forfudd';telynegion 'Bywyd yn y Wlad'; gosteg o englynion ar 'Ddeuddeg Dihareb Gymraeg'; a chaneuon'Cadeirio'r Bardd' a 'Choroni'r Bardd' [cydradd gyntaf].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llundain, 1909 ('EisteddfodGenedlaethol y Cymry'),

1909.


Hir-a-thoddaid.






ARCH/MSS (GB0210)


File - Wrecsam, 1912.


Wrecsam, 1912. Englyn 'The Gambler'; cyfieithiad mydryddol i'r Gymraeg o gerdd William Watson'Wales, a Greeting'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Pont-y-pwl, 1924.


Pont-y-pwl, 1924. Englyn 'Tant y Delyn'; hir-a-thoddaid 'Yr Athro Powel'; hir-a-thoddaid 'ArglwyddRhondda'; hir-a-thoddaid 'Syr Henry Jones'; telyneg [testun agored; cydradd gyntaf].




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 388. vtls005656211 ISYSARCHB37: Cardiau coffa,Dyddiad | Date: 1862-1896. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Cardiau ac ysgrifau coffa'r teulu, 1862-1896.


Copïau serocs o gardiau ac ysgrifau coffa aelodau'r teulu. 8 ff. Ff. 1-2: Mark Evans [taid Annie Jones,gwraig EW], 'Ship & Castle Hotel', Portmadoc, 31 Rhag. 1877. Ff. 3-4: Ellen Jones [mam-yng-nghyfraithEW], 'Ship & Castle Hotel', Portmadoc, 4 Ebrill 1885. Saesneg. Ff. 5-6: Richard Jones [tad-yng-nghyfraith EW], Efail Bach, Aber-erch, 24 Mawrth 1896. Ff. 7-8: John Jones [taid Annie Jones, gwraigEW], Tanrallt, Aber-erch, bu farw 26 Ebrill 1862. Saesneg.






ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 389-417. vtls005656213 ISYSARCHB37: Deunydd pintiedig,Dyddiad | Date: 1866-1930. (dyddiad creu) | (date of creation)




Is-gyfres | Subseries 389-403. vtls005656214 ISYSARCHB37: Cylchgronau, rhaglenni,etc,Dyddiad | Date: 1908-1927. (dyddiad creu) | (date of creation)


Rhaglenni, cylchgronau, etc., 1908-27 a d.d., y rhan fwyaf yn cynnwys cerddi o waith EW neuddeunydd perthnasol iddo.








File - Cof-a-chadw am Wyl Fawr1858...Souvenir of the Great NationalEisteddfod held at Llangollen in 1858(Lerpwl [1908]),

1908.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cymru'r Plant, Tach, 1908.


[Cerdd J. R. Williams ('Tryfanwy'), 'Peredur Wyn (Ganed ym Mhorthmadog, Medi 3, 1908)', t. 338].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Perl y Plant, Ion, 1917.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gwyl Ddewi 1919. Rhaglenddeunawfed cyngerdd y plant,

1919.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Peace Celebrations, Portmadoc, July19,

1919.


Peace Celebrations, Portmadoc, July 19, 1919. Ynghyd â thaflen emynau'r gwasanaeth crefyddol agynhaliwyd yng nghapel y Tabernacl, Porthmadog [emyn EW 'Efengyl tangnefedd...' ar y daflen].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Tywysydd y Plant, Awst, 1919.


Tywysydd y Plant, Awst 1919. [Ysgrif ar EW gan J. J. Williams, Treforys, tt. 171-3].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gwyl Ddewi, 1920. Rhaglenbedwaredd-ar-bymtheg cyngerdd yplant...Ysgol Gynghor Llancrwys,

1920.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Ysgol Sabothol MethodistiaidCalfinaidd Broad St., Pendleton,Manchester,

1922.




Rhaglen Eisteddfod Gadeiriol...Chwefror 25ain 1922 [danfonwyd at EW (21 Rhag. 1921); ceir englynllawysgrif 'Gwyr yrrwyd i'n gororau...' ar dud. 15].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Portmadoc War Memorial.Dedication and Unveiling of the Crossand Tablets, Ynysgalch, Portmadoc, 25thMarch,

1922.


Portmadoc War Memorial. Dedication and Unveiling of the Cross and Tablets, Ynysgalch, Portmadoc,25th March, 1922. [Rhaglen a ddanfonwyd at EW 'with the Secretary's compliments'; ceir arysgrif owaith EW ar y meini coffa].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Neuadd Rhoshirwaen...Mehefin 16eg,1923. Prawf Gyngherdd uwchraddol amawreddog...Rhestr testynau,

1923.


[Yn cynnwys cyfieithiad EW 'Sarn y Gwae', y darn adrodd].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Rhestr Testunau EisteddfodGadeiriol Annibynwyr BlaenauFfestiniog...Rhag 25ain,

1924.


Rhestr Testunau Eisteddfod Gadeiriol Annibynwyr Blaenau Ffestiniog...Rhag 25ain, 1924. [EW oedd ybeirniad Llên].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Eisteddfod Gadeiriol y G'lomenWen (gynt Hâd y Cymry) a gynhelir ynBirkenhead, Mawrth 20, 21, 1925...Rhestry Testunau,

1925.


[Cerdd EW 'Anlwc Rhys', t. 4].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Undeb Cenedlaethol y CymdeithasauCymraeg...Rhaglen y cyfarfodyddynglyn â'r Gynhadledd Flynyddol...ynAmwythig...,

1926.


Undeb Cenedlaethol y Cymdeithasau Cymraeg...Rhaglen y cyfarfodydd ynglyn â'r GynhadleddFlynyddol...yn Amwythig...1926. [Cerdd EW 'Eu Hiaith a Gadwant' (ar yr alaw "Ymdaith GwyrHarlech")', t. 28].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Rhestr Testunau Eisteddfod Blodau'rOes, Blaenau Ffestiniog, 5 Mawrth,

1927.


Rhestr Testunau Eisteddfod Blodau'r Oes, Blaenau Ffestiniog, 5 Mawrth 1927. [Cerdd EW 'LlawhaiarnBendefig', t. 7; a cherdd Peredur Wyn 'Ewyllys Sion Ifan Sion', t. 9].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Aeolian Hall. Miss Dilys Jones. VocalRecital...assisted by Mr Plunket Greene, 13Rhag [?].


Tt. 1-10 . [Anghyflawn].




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 404. vtls005656230 ISYSARCHB37: Torion papur.Lleoliad ffisegol | Physical location: ARCH/MSS (GB0210)









File - Torion papur.


Torion papur wedi eu trefnu'n fras yn ôl cynnwys, a'u copïo ar bapur archifol a'u ffeilio yn y Llyfrgell fela ganlyn:. F. 1: Cerddi gan EW. F. 2: Cyfieithiadau o gerddi EW. Ff. 3-16: Beirniadaethau eisteddfodolEW. F. 17: Cerddi i EW. Ff. 18-20: Cerddi ac ysgrifau coffa EW. Ff. 21-41: Cyfeiriadau at EW a'i waith.Ff. 42-6: Torion o ddiddordeb personol a theuluol.




ARCH/MSS (GB0210)

Is-gyfres | Subseries 405-417. vtls005656232 ISYSARCHB37: Llyfrau,Dyddiad | Date: 1866-1930. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - John Ceiriog Hughes, Awdl y Mor, ageiriau Gwyl Gwalia (Treffynnon, 1866),

1866.


Copi o eiddo 'Eifion Wyn MA'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - The Holy Bible ['Teachers EditionWith Appendix'],

[1887?].


'Presented to Mr Eliseus Williams as a token of respect for his dilligent [sic] service as the Secretary ofthe Salem Congregational Sunday School. Portmadoc, 1st Jany 1887'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Eifion Wyn, Ieuenctid y Dydd(Caernarfon, 1894),

1894.




Copi EW, 1894.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Eifion Wyn, Awdl y Bugail...Un oAwdlau Cadair Eisteddfod Genedlaethol1900 (Porthmadog [1900]),

1900.


Yn cynnwys rhagair gan EW, Hyd. 1900, crynodeb o feirniadaeth John Morris Jones ar yr awdl, a saith odelynegion EW; ni chynhwysir yr awdl.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Eifion Wyn, Telynegion Maes a Mor(Caernarfon [1906]),

1906.


Cyflwynwyd gan EW i'w ddarpar wraig ('I fy Men'), Awst 1906.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Telynegion Maes a Mor, [1909?].


Copi o eiddo 'M. Williams, Taleifion, Pwllheli, Ion. 31ain 09'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - R. J. Rowlands, Swynion Serch(Lerpwl, 1906),

1906-1910.


Cyflwynedig 'I Eifion Wyn, gyda dymuniadau goreu'r awdwr', 7 Mawrth 1910.




ARCH/MSS (GB0210)




File - Carneddog, Cyfaill yr Adroddwr:sef casgliad o adroddiadau a dadleuon atwasanaeth y genedl Gymreig (Gwrecsam,1910),

1910.


Copi EW.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Robert Griffith, Llyfr CerddDannau: ymchwiliad i hanes hengerddoriaeth a'r dulliau hynaf o ganu(Caernarfon [1913]),

1913-1918.


Copi a gyflwynwyd i Peredur Wyn Williams gan Llyfni Huws, 11 Mai 1918; ceir rhan o bryddest LlyfniHuws 'Y Cymro Ieuanc' yn llaw'r awdur ar ddechrau'r gyfrol.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Poetical Works of Robert Bridges(Oxford University Press, 1914),

1914-1923.


Rhwymiad arbennig ag arwyddlun Ysgol y Sir, Ffestiniog, ar y clawr. Cyflwynedig i EW gan E. TowynJones, 21 Mawrth 1923, 'i gofio am lawer cymwynas barod o'i eiddo i'r Ysgol' [cf. rhif 156].




ARCH/MSS (GB0210)


File - T. Gwernogle Evans, Awdl: YProffwyd (cystadleuol yn EisteddfodFrenhinol Genedlaethol Cymru, yngNghorwen, Awst, 1919) (Dolgellau, 1919),

1919.




ARCH/MSS (GB0210)


File - E. Tegla Davies, Tir y Dyneddon(Wrecsam [1921]),

1921-1922.


Cyflwynwyd i EW gan yr awdur, 6 Rhag. 1922 'Fel arwydd fach o edmygedd pur ohono am ei waith drosGymru, a'r dymuniadau goreu am ei ddyfodol' [cf. rhif 149].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Ben Jones ['Ben Fardd'], Cerddi'rMynydd (Lerpwl, 1930),

1930.


Cyflwynwyd gan yr awdur i Mrs Annie Williams 'mewn cof annwyl am Eifion Wyn'.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 418-20. vtls005656246 ISYSARCHB37: Papurau Peredur WynWilliams.Lleoliad ffisegol | Physical location: ARCH/MSS (GB0210)







File - Llyfr nodiadau yn cynnwys cerddiCymraeg a Saesneg gan PWW.


A chopïau o'i hoff ddarnau barddoniaeth a rhyddiaith; ynghyd â chopïau teipysgrif o rai darnau.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cerddi llawysgrif, teipysgrif aphrintiedig yn Gymraeg a Saesneg.


Gan gynnwys cyfansoddiadau eisteddfodol, o waith PWW; a phapurau eraill. 57 ff.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi teipysgrif o gerdd gan 'T. H.Williams, Garreg Fawr, Waun Fawr'.




Yn diolch i PWW am ei ddarlith ar EW. d.d.




ARCH/MSS (GB0210)

Cyfres | Series 421-36. vtls005656250 ISYSARCHB37: Amrywiol,Dyddiad | Date: 1843-1923. (dyddiad creu) | (date of creation)








File - Llyfr log, 7 Chwef. 1843-23 Ebrill1845,

1843-1845.


Yn cynnwys 'Remarks on Board the Schooner Six Brothers of Portmadoc', wedi'i gadw gan y mêtWilliam Owen [taid EW]. Cofnodir teithiau rhwng Porthmadog a Southampton, Caerloyw, Lerpwl, alleoedd eraill yn Lloegr, a New Ross, Iwerddon. 131 ff.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llyfr nodiadau bychan.


('Elizeus Williams. Copy or dyn ffwdanus, a phethau eraill' ar y clawr) yn cynnwys traethawd ar 'Y dynffwdanus' (ff. 1-9), a cherddi amrywiol (ff. 9v-12).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llyfr nodiadau ? o eiddo EW.


Yn cynnwys dyfyniadau Cymraeg a Saesneg, a nodiadau amrywiol eraill [? ar gyfer pregethau].






ARCH/MSS (GB0210)


File - Tudalen deitl, etc. (5) gwerslyfrau oeiddo EW,

1882-1892.


Hefyd wedi'u llofnodi ganddo, 1882-92 a d.d.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Cerdyn yn annog Robert Williams[tad EW] i bleidleisio,

1892.


Cerdyn yn annog Robert Williams [tad EW] i bleidleisio i J. Bryn Roberts, yr 'Ymgeisydd Rhyddfrydig'yn Etholiad Seneddol Eifion, 1892 [ceir nifer y pleidleisiau ar y cefn].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Adysgrif gan 'E. Davies' o lythyrWilliam Jones ('Bleddyn', 1829-1903),

[1896?].


Ynglyn ag Elis Wyn o Wyrfai a Thaliesin o Eifion (o'r Geninen, cyf. XIV (1896); ynghyd â thorion papurperthnasol.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gwahoddiad i fabolgampau, 1915.


Cerdyn yn gwahodd 'Y Prifardd Eifion Wyn a'i deulu' i fabolgampau Ysgol Lewis, Pengam, sir Fynwy,i'w cynnal ar y Traeth ger Borth-y-gest, 2 Awst 1915.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Gradd MA, 1919.




Rhaglen Cymanfa'r Brifysgol, Aberystwyth, 15 Gorff. 1919, adeg derbyn gradd MA, er anrhydedd, ganEW; ynghyd â chopi teipysgrif o araith gyflwyniad Syr John Morris Jones.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Tysteb, 1919.


'Tysteb Eifion Wyn, 1919. Rhestr o'r Tanysgrifwyr' [er mwyn prynu'r urddwisg angenrheidiol ar gyfer yseremoni raddio. Casglwyd £61.15.6; talwyd £6.19.3 am y wisg].




ARCH/MSS (GB0210)


File - Nodyn teipysgrif ynglyn â W. W.Vaughan, prifathro Ysgol Fonedd Rugby,

1922.


Yn cynnwys cyfeiriad at EW (o'r Western Mail, 6 Ion. 1922).




ARCH/MSS (GB0210)


File - Copi o ewyllys John RichardWilliams, Chapel Street, Portmadoc,

1923.


Dyddiedig 20 Meh. 1923 ['roedd EW yn un o'r tystion].




ARCH/MSS (GB0210)


File - 'Cywiriadau' teipysgrif gan EW i'rcerddi canlynol: 'Y Wlad Annwyl Hon','Hwiangerdd Sul y Blodau', 'Medi', 'Mab yMynydd', 'Hiraeth' ....




ARCH/MSS (GB0210)




File - Darllen darn heb ei atalnodi.


Copi (wedi ei atalnodi) o ddarn a gyfansoddwyd gan EW ar gyfer cystadleuaeth 'darllen darn heb eiatalnodi'. Teipysgrif.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Llyfr nodiadau yn cynnwys adysgrifo gerdd Robert Owen Hughes ('Elfyn') i'wferch 'Myfanwy'.


[Bu farw 10 Mawrth 1893 yn bedair blwydd oed]. ('Copiwyd oddi ar gopi sydd ym meddiant Mr J. W.Jones, Min y ffordd, Tanygrisiau. "Hwn (ebe'r bardd) yw'r copi cyntaf a wneuthum ohoni ers ugainmlynedd". Onid yw Serch clwyfedig yn beth gwylaidd?'). Ceir hefyd gopi o gerdd EW 'Till the Boyscome Home'.




ARCH/MSS (GB0210)


File - Adysgrifau o gerddi o waith RobertOwen Hughes ('Elfyn'), John OwenWilliams ('Pedrog'), ac eraill.


4 Ff.




ARCH/MSS (GB0210)


File - '"St David". An Opera orCantata' (geiriau T. C. Fairbairne;cerddoriaeth Albert Edwards).


Crynodeb Saesneg. Teipysgrif. 3 ff.




ARCH/MSS (GB0210)


cymorth chwilio | finding aid - papurau eifion wyn, (gb

Documents