chuong 1 risk and return va capm (1)

87
1 Rủi ro và lợi nhuận GV: TRẦN HÙNG SƠN

Upload: ho-hai-huyen

Post on 22-Dec-2015

238 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

Tài liệu về Quản trị tài chính

TRANSCRIPT

Page 1: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

1

Rủi ro và lợi nhuận

GV: TRẦN HÙNG SƠN

Page 2: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

2 22

MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG

Xác định rủi ro, lợi nhuận. Đo lường rủi ro, lợi nhuận của một

tài sản.Lợi nhuận và rủi ro của một danh

mục đầu tư.Đa dạng hoá danh mục đầu tưPhân loại rủi ro.Mô hình CAPM.

Page 3: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

3

Rủi ro là gì?

Rủi ro được định nghĩa là “sự nguy hại, nguy cơ gây ra thiệt hại hoặc tổn thương”. Như vậy rủi ro hầu như được hiểu theo nghĩa tiêu cực.

Trong tài chính, rủi ro được hiểu theo nghĩa vừa khác biệt vừa rộng hơn. Rủi ro là gì?

Như vậy rủi ro không chỉ bao gồm kết quả xấu (lợi nhuận thấp hơn mong đợi) mà còn bao gồm cả kết quả tốt (lợi nhuận cao hơn mong đợi). Ý nghĩa của rủi ro trong tài chính được thể hiện chính xác nhất bởi chữ “Rủi ro” trong tiếng Trung Quốc.

Page 4: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

4

Lợi nhuận

Lợi nhuận là khoản lời hay lỗ trong đầu tư. Lợi nhuận thường được thể hiện dưới dạng

tỷ lệ phần trăm so với vốn đầu tư ban đầu, và thường tính theo năm.– Lãi suất của khoản tiền gửi tiết kiệm là một

dạng lợi nhuận.

Page 5: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

5

Xác định/đo lường lợi nhuận

Lợi nhuận, kt, được tính như sau:

1

1

t

tttt P

PPCk

Lợi nhuận ở đây là lợi nhuận đã biết (ex post)– Được tính toán dựa trên số liệu quá khứ

Lợi nhuận được tính theo năm.

Lợi nhuận ở đây là lợi nhuận đã biết (ex post)– Được tính toán dựa trên số liệu quá khứ

Lợi nhuận được tính theo năm.

Page 6: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

6

Ví dụ 1

Mua và nắm giữ một tín phiếu kho bạc trong 1 tháng Giá mua $9488, giá bán $9528 Lợi nhuận trong 1 tháng:

Lợi nhuận theo năm: (1.0042)12 - 1 = .052 = 5.2%

9528 - 9488

9488= .0042 = .42%

Page 7: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

7

Ví dụ 2 Mua và nắm giữ 100 Cổ phiếu BVH trong 9 tháng. Mua với giá 62 ngàn

đồng, bán với giá 101.50 ngàn đồng. Được chia cổ tức 8 ngàn đồng Lợi nhuận 9 tháng:

Lợi nhuận hằng năm là:

101.50 - 62 + 8

62= .65 =65%

(1.65)12/9 - 1 = .95 = 95%

Page 8: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

8

Xác định/đo lường lợi nhuận

Tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng (dự tính) - Expected Return – Đo lường lợi nhuận có thể ở tương lai– Dự vào phân phối xác suất (Ex-Ante data)– Là biến ngẫu nhiên - random variable

Tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng được xác định:

N

iii pkkE

1

ˆReturn

Page 9: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

9

Lợi nhuận TB số học (Arithmetic) và TB hình học (Geometric)

Trung bình số học là lợi nhuận được tính trung bình cộng trong một khoảng thời gian.

Trung bình hình học là lợi nhuận được tính trung bình nhân trong một khoảng thời gian.

Trung bình nhân thường có giá trị ít hơn trung bình cộng

Vậy đâu là thước đo tốt nhất? VD– TB số học sẽ cho kết quả lớn hơn khi đo lường trong

dài hạn.– TB hình học sẽ cho kết quả ít hơn trong ngắn hạn.

Page 10: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

10

Lợi nhuận trung bình nhân: Ví dụ

Có bảng lợi nhuận:Year Return

1 10%2 -5%3 20%4 15% %58.9095844.

1)15.1()20.1()95(.)10.1(

)1()1()1()1()1(

return average Geometric

4

43214

g

g

r

rrrrr

Lợi nhuận trung bình 9.58%/năm, lợi nhuận tổng cho cả 4 năm là 44.21%.

4)095844.1(4421.1

Page 11: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

11

Lợi nhuận trung bình cộng: Ví dụ

Hai thước đo lợi nhuận sẽ cho kết quả khác nhau:

Year Return

1 10%2 -5%3 20%4 15%

%104

%15%20%5%104

return average Arithmetic 4321

rrrr

Page 12: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

12

Dự báo lợi nhuận

Sử dụng công thức Blume’s formula:

AverageArithmeticN

TNverageGeometricA

N

TTR

11

1)(

T là khoảng thời gian cần dự báo và N là số năm dữ liệu trong quá khứ. T phải nhỏ hơn N.

Page 13: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

13

Xác định/đo lường rủi ro

Rủi ro trong thống kê (và trong kinh tế học tài chính) được đo lường bằng độ lệch chuẩn, đo lường sự biến thiên của lợi nhuận.

N

iii pkk

1

22 ˆ

Page 14: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

14

Xác định/đo lường rủi ro

Tính độ lệch chuẩn khi có dữ liệu trong quá khứ (EX-Post Data)

1

1

2

n

n

jj rr

Page 15: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

15

Lợi nhuận và phương sai

Year Actual Return

Average Return

Deviation from the Mean

Squared Deviation

1 .15 .105 .045 .002025

2 .09 .105 -.015 .000225

3 .06 .105 -.045 .002025

4 .12 .105 .015 .000225

Totals .00 .0045

Variance = .0045 / (4-1) = .0015 Standard Deviation = .03873

Page 16: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

16

Xác định/đo lường rủi ro

Giả sử có lợi nhuận của hai công ty trong từng tình huống như sau:

Tình huống Xác suất Công ty Công ty

Kinh tế Xảy ra A B

Bùng nổ 0.2 110% 23%Bình thường 0.5 22% 16%Suy thoái 0.3 -60% 8%

1.0

Lợi nhuận củatừng tình huống

Page 17: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

17

Xác định/đo lường rủi ro

00.05

0.1

0.15

0.20.25

0.3

0.35

0.4

0.450.5

-60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%

=15.00%=18.56%

Công ty A:

Page 18: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

18

Xác định/đo lường rủi ro

00.05

0.1

0.15

0.20.25

0.3

0.35

0.4

0.450.5

-60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%

=15.00%=9.68%

Công ty B:

Page 19: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

19

Xác định/đo lường rủi ro

-100% -50% 0% 50% 100% 150%

A

B

và có phân phối chuẩn:

Page 20: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

20

Is it Gambling or Investing?Is it Gambling or Investing?

Page 21: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

21

Normal Probability Distribution

Mean- 1 σ

50% Probability

- 3 σ - 2 σ 1 σ 2 σ 3 σ

50% Probability

68.26%

95.44%

99.74%

Page 22: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

22

Normal Distribution Example

10%

50% Probability

5% 15%0% 20%- 5% 25%

50% Probability

68.26%

95.44%

99.74%

Mean = 10%; Standard Deviation = 5%

Page 23: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

23

Đo lường rủi ro riêng lẻ

Hệ số biến đổi (CV) – đo lường rủi ro tương đối, tức đo lường rủi ro trên 1 đơn vị lợi nhuận được dùng làm thước đo chuẩn.

CV dùng để so sánh rủi ro của dự án này so với rủi ro của dự án kia.

Return

RiskVariation oft Coefficien

Page 24: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

24

Đo lường rủi ro riêng lẻ

-100% -50% 0% 50% 100% 150%

A

B

CV A= 1.24CV B= 0.65

Hệ số CV càng thấp thì rủi ro càng thấp.

Page 25: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

25

Ví duï minh hoïa: Söû duïng heä soá bieán ñoåi

(CV) Döï aùn X Döï aùn Y

Lôïi nhuaän kyø voïng

0,08 0,24

Ñoä leäch chuaån

0,06 0,08

Heä soá bieán ñoåi

0,75 0,33X = 6% trong khi Y = 8% => Döï aùn X ruûi ro hôn Döï aùn Y? Trong tröôøng hôïp naøy khoâng keát luaän ñöôïc, caàn tính theâm CV:

CVX = 0,75 trong khi CVY = 0,33 => Döï aùn X ruûi ro hôn Döï aùn Y

Page 26: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

26

Sự e ngại rủi ro-Risk Aversion

Nếu bạn chỉ có thể đầu tư vào một trong hai công ty A và B ở ví dụ trên thì bạn sẽ chọn đầu tư vào công ty nào? – Công ty A– Công ty B

Page 27: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

27

Sự e ngại rủi ro-Risk Aversion

Risk aversion means investors

prefer lower risk when expected

returns are equal

When expected returns are not equal the choice of investment depends on the investor's tolerance for risk

Page 28: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

28

Risk AversionRisk Aversion

Page 29: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

29

Phần bù rủi ro-Risk Premium

Phần lợi nhuận đòi hỏi cộng thêm vào tài sản có rủi ro cao hơn để bù đắp cho rủi ro cao hơn so với tài sản khác.

Page 30: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

30

Lôïi nhuaän cuûa danh muïc ñaàu tö

Danh muïc ñaàu tö – söï keát hôïp cuûa 2 hay nhieàu chöùng khoaùn hoaëc taøi saûn.

Lôïi nhuaän kyø voïng cuûa danh muïc ñaàu tö – lôïi nhuaän trung bình coù troïng soá cuûa töøng chöùng khoaùn caù bieät trong danh muïc ñaàu tö

Page 31: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

31

Lôïi nhuaän cuûa danh muïc ñaàu tö

Coâng thöùc tính lôïi nhuaän kyø voïng cuûa danh muïc ñaàu tö

Ví duï: Chöùng khoaùn A coù lôïi nhuaän kyø voïng 14,68% vaø chöùng khoaùn B coù lôïi nhuaän kyø voïng 12%. Chöùng khoaùn A chieám tyû troïng 65%, lôïi nhuaän kyø voïng cuûa danh muïc ñaàu tö:

m

jjjp REWRE

1

)()( Wj: tyû troïng cuûa chöùng khoaùn j Ej(R): lôïi nhuaän kyø voïng cuûa chöùng khoaùn jm: toång soá chöùng khoaùn trong danh muïc

%74,1312)35,0(68,14)65,0()()(1

m

jjjp REWRE

Page 32: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

32

Ruûi ro cuûa danh muïc ñaàu tö

Ruûi ro cuûa danh muïc ñaàu tö – ño löôøng bôûi phöông sai vaø ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö

Coâng thöùc tính phöông sai cuûa danh muïc ñaàu tö goàm 2 chöùng khoaùn j vaø k

Phöông sai cuûa danh muïc ñaàu tö phuï thuoäc vaøo phöông sai cuûa töøng chöùng khoaùn caù bieät vaø ñoàng (hieäp) phöông sai (tích sai) giöõa 2 chöùng khoaùn ñoù.

Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö baèng caên baäc 2 cuûa phöông sai

22,

222 2 kkkjkjjjp WWWW

Page 33: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

33

Ruûi ro cuûa danh muïc ñaàu tö

Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö

Ñoàng phöông sai (hiệp phương sai) – ño löôøng möùc ñoä quan heä tuyeán tính giöõa lôïi nhuaän cuûa 2 chöùng khoaùn, xaùc ñònh bôûi coâng thöùc:

m

j

m

kkjkjP WW

1 1,

m: toång soá chöùng khoaùn trong danh muïcWj: tyû troïng toång quyõ ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn jWk: tyû troïng toång quyõ ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn kj,k: ñoàng phöông sai lôïi nhuaän cuûa chöùng khoaùn j vaø k rj,k: heä soá töông quan kyø voïng giöõa lôïi nhuaän cuûa j vaø k (Khi j = k thì heä soá töông quan rj,k = 1)

kjkjkj r ,,

Page 34: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

34

Ví duï minh hoïa (1)

Moät danh muïc ñaàu tö goàm 2 coå phieáu: CP1 vaø CP2. CP1 coù lôïi nhuaän kyø voïng laø 16% vôùi ñoä leäch chuaån laø 15%. CP2 coù lôïi nhuaän kyø voïng laø 14% vôùi ñoä leäch chuaån laø 12%. Heä soá töông quan giöõa 2 coå phieáu naøy laø 0,4 vaø nhaø ñaàu tö boû tieàn baèng nhau vaøo hai coå phieáu naøy. Hoûi lôïi nhuaän kyø voïng vaø ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö?

Page 35: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

35

Ví duï minh hoïa (2)

Lôïi nhuaän kyø voïng cuûa danh muïc ñaàu tö

Ep(R) = (0,5)16 + (0,5)14 = 15% Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö 

– Coå phieáu 1 W1W11,1 = W1W1r1,1 11

W1W21,2 = W1W2r1,2 12– Coå phieáu 2

W2W12,1 = W2W1r2,1 21

W2W22,2 = W2W2r2,2 22

Page 36: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

36

Ví duï minh hoïa (3)

Coå phieáu 1– (0,5)(0,5)(1)(0,15)(0,15)– (0,5)(0,5)(0,4)(0,15)(0,12)

Coå phieáu 2– (0,5)(0,5)(0,4)(0,12)(0,15)– (0,5)(0,5)(1)(0,12)(0,12)

P = [(0,5)(0,5)(1)(0,15)(0,15)]+[(0,5)(0,5)(0,4)(0,15)(0,12)]+ [(0,5)(0,5)(0,4)(0,12)(0,15)] + [(0,5)(0,5)(1)(0,12)(0,12)] = 11,3%

Page 37: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

37

Ví duï minh hoïa (4)

Caùch khaùc, ta coù phöông sai:

Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö:

22,

222 2 kkkjkjjjp WWWW 22222 )12,0()5,0()12,0)(15,0)(4,0)(5,0)(5,0(2)15,0()5,0( p

012825,02 p

%3,11012825,0 p

Page 38: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

38

Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö, goàm 3 CP:– Coå phieáu 1

W1W11,1 = W1W1r1,1 11

W1W21,2 = W1W2r1,2 12

W1W31,3 = W1W3r1,3 13

– Coå phieáu 2 W2W12,1 = W2W1r2,1 21

W2W22,2 = W2W2r2,2 22

W2W32,3 = W2W3r2,3 23

– Coå phieáu 3 W3W13,1 = W3W1r3,1 31

W3W23,2 = W3W2r3,2 32

W3W33,2 = W3W3r3,3 33

Ruûi ro cuûa danh muïc ñaàu tö

Page 39: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

Rủi ro danh mục đầu tư 3 tài sản

•Đối với danh mục đầu tư 3 tài sản sẽ có 3 cặp hệ số tương quan giữa A và B; A và C; và B và C.

A

B C

ρa,b

ρb,c

ρa,c

CACACACBCBCBBABABACCBBAAp wwwwwwwww ,,,222222 222

Page 40: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

Rủi ro danh mục đầu tư 4 tài sản

•Đối với danh mục đầu tư 3 tài sản sẽ có 6 cặp hệ số tương quan giữa A và B; A và C; A và D, B và C, B và D, C và D.

A

C

B D

ρa,b ρa,d

ρb,cρc,d

ρa,c

ρb,d

Page 41: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

41

Hệ số tương quan-Correlation Coefficient

rij đo lường mối quan hệ giữa hai biến. Hệ số tương quan có gia trị từ -1 đến +1. Nếu rij<1, rủi ro của danh mục đầu tư giảm

xuống.– Rủi ro giảm xuống khi số lượng chứng khoán

trong danh mục đầu tư tăng lên.

Nếu rij=-1, rủi ro của danh mục đầu tư được loại bỏ hoàn toàn.

Page 42: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

42

Hệ số tương quan

ba

baCov

),(

, , ,1

covar( , ) ( ( )) ( ( ))M

A B A B j A j A B j Bj

R R p r E R r E R

Page 43: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

43

Hệ số tương quan

Page 44: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

44

Hệ số tương quan

Page 45: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

45

Hệ số tương quan

Page 46: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

46

Hệ số tương quan

Page 47: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

47

Phân loại rủi ro đầu tư

Rủi ro toàn hệ thống (systematic risk) – còn gọi là rủi ro thị trường hoặc rủi ro chung (rủi ro về tỷ giá, về tình hình chính trị, về ổn định xã hội, …)

Rủi ro không toàn hệ thống (unsystematic risk) – còn gọi là rủi ro công ty hoặc rủi ro cá biệt (rủi ro về tình hình kinh doanh, về tình hình tài chính công ty, …)

Tổng rủi ro = Rủi ro toàn hệ thống + Rủi ro không toàn hệ thống

Page 48: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

48

Đa dạng hoá danh mục đầu tư

Kết hợp đầu tư vào nhiều loại chứng khoán không có tương quan cùng chiều

Sự sụt giảm lợi nhuận của chứng khoán này được bù đắp bằng sự gia tăng lợi nhuận của chứng khoán kia => cắt giảm rủi ro

Đa dạng hoá chỉ cắt giảm được rủi ro không toàn hệ thống chứ không cắt giảm được rủi ro toàn hệ thống

Page 49: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

49

Đa dạng hoá đầu tư giúp cắt giảm rủi ro

Lôïi nhuaän ñaàu tö

Lôïi nhuaän ñaàu tö

Lôïi nhuaän ñaàu tö

Chöùng khoaùn A

Chöùng khoaùn B

Danh muïc A vaø B

Thôøi gian Thôøi gian Thôøi gian

Page 50: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

50

Đa dạng hoá đầu tư giúp cắt giảm rủi ro

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Number of Stocks in Portfolio

Por

tfol

io

Page 51: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

51

Đa dạng hoá đầu tư giúp cắt giảm rủi ro

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Number of Stocks in Portfolio

Por

tfol

io

Systematic or Nondiversifiable Risk

Diverifiable, Unsystematic, or Company Specific Risk

Page 52: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

52

Ví duï minh hoaïXem xeùt lôïi nhuaän cuûa CP W, M

vaø danh muïc WM (W vaø M coù heä soá töông quan r = - 1) Naêm CP W CP M Danh muïc

WM

2X07 40% (10%) 15%

2X08 (10) 40 15

2X09 35 (5) 15

2X10 (5) 35 15

2X11 15 15 15

LN trung bình

15 15 15

Ñoä leäch chuaån

22,6% 22,6% 0,0%

Page 53: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

53

Phaân tích söï aûnh höôûng cuûa ña daïng hoaù ñoái vôùi lôïi nhuaän vaø ruûi ro

Xeùt ví duï sau ñaây: danh muïc ñaàu tö S&T Coå

phieáu SCoå

phieáu T

Tyû troïng (W) 60% 40%

Lôïi nhuaän kyø voïng (R) 17,50% 5,5%

Phöông sai (2) 0,066875 0,013225

Ñoä leäch chuaån () 25,86% 11,50%

Ñoàng phöông sai giöõa S vaø L (S,T)

- 0,004875

Heä soá töông quan giöõa S vaø L (S,T)

- 0,1639

Page 54: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

54

Lôïi nhuaän vaø ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc

ñaàu tö S&T Lôïi nhuaän kyø voïng cuûa danh muïc

ñaàu tö– Rp = WsRs + WtRt =

(0,6x17,5)+(0,4x5,5)=12,7% Phöông sai cuûa danh muïc ñaàu tö

2 =(0,6)2(0,2586)2 + 2(0,6)(0,4)(- 0,004875) +(0,4)2(0,1150)2

= 0,023851 Ñoä leäch chuaån cuûa danh muïc ñaàu tö

Ñoä leäch chuaån trung bình = (0,6)(0,2586) +(0,4)(0,1150) = 0,2012 = 20,12%

%44,151544,0023851,0

Page 55: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

55

The Missing Link

We need to measure the Market risk that cannot be diversified away

Unique or Non-systematic

Risk

Unique or Non-systematic

Risk

Market or Systematic

Risk

Diversifiable Non- Diversifiable

Total Standard Deviation (or Risk)

Page 56: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

56

The Missing Link

Unique RiskUnique Risk Market Risk(measured with Beta)

The market will not compensate us for risk that

can be diversified away.

The market will compensate us for market risk – the risk that cannot be diversified away

Page 57: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

57

Kết luận

Khi cho thêm nhiều chứng khoán vào danh mục đầu tư, rủi ro của danh mục đầu tư sẽ giảm xuống.

Với một danh mục đầu tư được đa dạng hoá, các nhà đầu tư sẽ loại bỏ hoàn toàn một nửa rủi ro so với việc khi nắm giữ một chứng khoán riêng lẻ.

Nhà đầu tư chỉ còn gánh chịu rủi ro thị chỉ còn gánh chịu rủi ro thị trườngtrường, do vậy lợi nhuận của chứng khoán này phản ánh mức rủi ro thị trường.

Page 58: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

58

Mô hình định giá tài sản vốn Capital Asset Pricing Model

CAPM thể hiện mối quan hệ giữa lợi nhuận và rủi ro hệ thống. – Rủi ro phi hệ thống (Unsystematic risk) có thể

loại trừ bằng cách đa dạng hóa. CAPM được sử dụng để xác định suất sinh

lời đòi hỏi.– Đo lường mức độ tương quan của một cổ phiếu

với thị trường.

Page 59: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

59

Mô hình định giá tài sản vốn Capital Asset Pricing Model

j đo lường sự biến động của một chứng khoán so với sự biến động của thị trường.

Khi j = 1, biến động giống thị trường. Đo lường rủi ro hệ thống.

jFMF

jFj

RkR

Rk

ˆ

PremiumRisk

Page 60: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

60

Mô hình định giá tài sản vốn Capital Asset Pricing Model

j được xác định như sau:

)(

)(2

,

M

Mii R

RRCov

Page 61: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

61

Ước tính bằng phương pháp hồi quy

Sec

uri

ty R

etu

rns

Sec

uri

ty R

etu

rns

Return on Return on market %market %

RRii = = ii + + iiRRmm + + eeii

Slope = Slope = iiCharacte

ristic

Line

Characteris

tic Line

Page 62: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

62

Ước lượng hệ số beta

Sử dụng chỉ số thị trường chứng khoán để đại diện cho danh mục thị trường: thay Mô hình CAPM bằng Mô hình Chỉ số (Index Model)

Số liệu lịch sử: Suất sinh lợi hàng tháng trong vòng 60 tháng gần đây.

Ước lượng hàm hồi quy:– Ri= a+ βRM+ ε

Page 63: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

63

Ví dụ ước lượng hệ số beta

Page 64: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

64

Hệ số beta trên web: cafef.vn

Page 65: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

65

Hệ số beta khi xem xét tác động của cấu trúc vốn

Hệ số beta khi xem xét tác động của cấu trúc vốn.

Page 66: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

66

Hệ số beta của danh mục đầu tư

Hệ số beta của danh mục đầu tư, p, là tổng beta của từng chứng khoán riêng lẻ tính theo tỷ trọng từng chứng khoán.

n

iii

nnp

w

www

1

2211

Page 67: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

67

Hệ số beta của danh mục đầu tư

Tính beta của danh mục đầu tư sau:Systematic Proportion

Risk of Portfolio

i w i

Wasup Dot. Com 2 0.7Bueno Burger 1 0.1West Bank 0.8 0.1

Bud Light & Power 0.6 0.11.0

64.1

)6.0(1.0)8.0(1.0)1(1.0)2(7.0

p

Page 68: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

68

Lợi nhuận rủi ro của danh mục đầu tư

Tỷ suất lợi nhuận dự tính.

n

iiip kwk

1

ˆˆ

Tỷ suất lợi nhuận đòi hỏi.

jFMFj RkRk ˆ

Page 69: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

69

Đường thị trường chứng khoán - SML

Trục hoành là hệ số j, trục tung là suất sinh lời đòi hỏi, kj, hình vẽ của mô hình CAPM chính là đường SML.

RF là hệ số chặn.

(kM-RF), là phần bù rủi ro thị trường hay chính là hệ số góc.

Page 70: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

70

Đường thị trường chứng khoán - SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2 2.5

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

Page 71: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

71

Đường thị trường chứng khoán - SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

Risk-Free Rate

Stock's Risk Premium

Page 72: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

72

Suất sinh lời dự tính và rủi ro thị trường

Khoản đầu tư nào là tốt nhất ?

Lợi nhuận

CK Dự tính Rủi ro b

Alta 17.4% 1.29

Market 15.0 1.00

Am. Foam 13.8 0.68

T-bills 8.0 0.00

Repo Men

1.7 -0.86

Page 73: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

73

Suất sinh lời đòi hỏi

rAlta = 8.0% + (7%)(1.29)= 8.0% + 9.0% = 17.0%.

rM = 8.0% + (7%)(1.00) = 15.0%.

rAm. F. = 8.0% + (7%)(0.68) = 12.8%.

rT-bill = 8.0% + (7%)(0.00) = 8.0%.

rRepo = 8.0% + (7%)(-0.86) = 2.0%.

Page 74: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

74

Suất sinh lời dự tính và đòi hỏi

^ r r

Alta 17.4% 17.0% Định giá thấp

Market 15.0 15.0 Cân bằng

Am. F. 13.8 12.8 Định giá thấp

T-bills 8.0 8.0 Cân bằng

Repo 1.7 2.0 Định giá cao

Page 75: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

75

..Repo

.Alta

T-bills

.Am. Foam

rM = 15

rRF = 8

-1 0 1 2

.

SML: ri = rRF + (RPM) bi

ri = 8% + (7%) bi

ri (%)

Rủi ro, bi

SML và các khoản đầu tư

Market

Page 76: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

76

Tác động của lạm phát lên SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2 2.5

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

Page 77: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

77

Tác động của lạm phát lên SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2 2.5

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

SML1

SML2

Page 78: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

78

Tác động của sự e ngại rủi ro lên SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2 2.5

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

SML1

Page 79: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

79

Tác động của sự e ngại rủi ro lên SML

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 0.5 1 1.5 2 2.5

Riskj

Req

uire

d R

etur

n

SML1

SML2

Page 80: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

80

Tác động của rủi ro của chứng khoán đến SML

Nếu một chứng khoán ít rủi ro hơn (rủ ro hệ thống giảm xuống), đường SML sẽ thay đổi như thế nào?

Nothing! Hệ số beta của chứng khoán thay đổi, tỷ suất lợi nhuận giảm xuống dưới đường SML!

Page 81: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

81

Ñaùnh giaù moâ hình CAPM

Ñôn giaûn, deã öùng duïng trong thöïc teá Haïn cheá cuûa CAPM laø cho raèng lôïi nhuaän kyø

voïng chæ phuï thuoäc vaøo moät yeáu toá duy nhaát laø ruûi ro, ño löôøng bôûi beta.

Coù moät soá phaùt hieän baát thöôøng khi öùng duïng – Aûnh höôûng qui moâ coâng ty– Aûnh höôûng tyû soá PE vaø MB– Aûnh höôûng thaùng Gieâng

Coù moät soá phaûn ñoái töø caùc nhaø nghieân cöùu khaùc– Phaùt hieän cuûa Fama vaø French– Pheâ phaùn töø nhöõng nhaø nghieân cöùu moâ hình ña

yeáu toá

Page 82: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

Phụ lục: Tính tỷ suất lợi nhuận trong một số trường hợp đặc biệt

1. Được chia cổ tức bằng cổ phiếu. – VD: Giá AGF vào 31/5/2007 và 29/6/2007 lần lượt là

136.000đ và 104.000đ. Trong tháng 6, Agifish trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 1/5, tức là cổ đông nắm giữ 5 cổ phần AGF hiệu hữu sẽ được nhận 1 cổ phần bằng cổ tức. Nói một cách khác, cứ 1 cổ phần AGF hiện hữu có quyền hưởng 1/5 cổ phần thưởng. Quy ra tiền mặt vào cuối tháng 6, giá trị cổ tức bằng cổ phiếu bình quân một cổ phần là 104.000 × 1/5 = 20.800đ. Suất sinh lợi của AGF trong tháng 6/2007 bằng:

82

Page 83: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

Tính tỷ suất lợi nhuận trong một số trường hợp đặc biệt

2. Doanh nghiệp phát hành thêm cổ phần cho cổ đông hiện hữu với giá ưu đãi.

– Ví dụ, trong tháng 8/2006, Agifish phát hành thêm cổ phần cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 1/5 với giá ưu đãi 10.000đ/cổ phần (bằng mệnh giá cổ phiếu). Giá AGF vào cuối tháng 7 và tháng 8/2006 lần lượt là 68.500 và 73.000đ. Như vậy, quy ra tiền mặt vào cuối tháng 6/2006, cổ đông sở hữu 1 cổ phần sẽ được mua 1/5 cổ phần ưu đãi với khoản lợi nhuận ròng (do bỏ 10.000đ/cp để bán ra 73.000đ/cp) bằng 73.000 × (1/5) – 10.000 × (1/5) = 12.600đ. Suất sinh lợi của AGF trong tháng 6/2006 bằng:

83

Page 84: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

Tính tỷ suất lợi nhuận trong một số trường hợp đặc biệt

Một cách tổng quát, suất sinh lợi theo kỳ của một cổ phiếu dựa vào số liệu lịch sử được tính bằng công thức sau:

84

Page 85: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

85

Ước tính hệ số beta tại Việt Nam

Đối với một doanh nghiệp hay một dự án đầu tư ở Việt Nam hoạt động trong một ngành kinh doanh cụ thể, ta có thể tìm hệ số beta bình quân ở Hoa Kỳ trong ngành đó, ký hiệu là βL

US. βL

US là hệ số beta bình quân ứng với tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu bình quân của ngành ở Hoa Kỳ, nhưng khác với tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp hay dự án ở Việt Nam mà ta đang xem xét.

Vì vậy, ta cần sửdụng công thức (*) đã thiết lập ở slide trước để chuyển đổi từ βL

US sang hệ số beta không vay nợ βU.

Page 86: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

86

Ước tính hệ số beta tại Việt Nam Sử dụng công thức (*), ta có thể chuyển βU thành hệ số

beta ứng với một doanh nghiệp hoạt động trên thị trường Hoa Kỳ trong ngành kinh doanh đang xem xét, với cơ cấu vốn và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp bằng đúng với doanh nghiệp hay dự án ởViệt Nam. Đây chính là hệ sốbeta quy tính cho một doanh nghiệp hay dựán ở Việt Nam, βL

VN.

Page 87: Chuong 1 Risk and Return Va CAPM (1)

87

Ước tính hệ số beta tại Việt Nam