centenary

Upload: sangteafanai

Post on 10-Jul-2015

706 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

1

A CHHUNGA THU AWMTE 1. Editorial. 2. Messages:(i) Synod Moderator. (ii) Bialtu Pastor. (iii) Rev. V anlalfaka. 3. Report - Organising Committee. 4. Vengthlang Kohhran lo din chhoh dan tlangpui - Upa Lalchungnunga. 5. Champhai Vengthlang Kohhran hmasawn dan - Upa J.C. Rohnuna. 6. Vengthlang Kohhran Upate chanchin. 7. V engthlang Bial Pastor-te chanchin. 8. Vengthlang Bial Pro. Pastor-te chanchin. 9. Vengthlang Kohhran Tual Upate. 10. Thlarau Thianghlim leh a hnathawh - Rev. Lalsawma. 11. Pathian rorel dan hi - Rev C. Vanlalhruaia. . 12. A rel thiam ngei e, Chung Pathianin - Rev. P.C. Pachhunga. 13. Nehemia hova Kohhran Centenary - Pro. Pastor C. Lalruatkima. 14. Hun ral ta kha aw - Rev. K. Lalrongheta 15. Hmalam i thlir ang u - Rev. H. Vanlalruata. 16. Kohhran Hmeichhe chanchin - Upa C. Hualchhunga. 17. Kristian |halai Pawl chanchin - T.Upa C. Lallianzauva 18. Centenary hla - Pi Ramhmingthangi. 19. Hla chham mi - Pi R.L. Neihkungi. 20. Centenary Lawmna Programme.

2

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Thlalak:1. Kohhran Committee. 2. Kohhran Hmeichhe Committee. 3. Kristian Thalai Pawl Committee. 4. Pavalai Committee. 5. Centenary Committee hrang hrang thlalak:(i) Organising (ii) Fund raising (iii) Souvenir (iv)Programme (v) Refreshment (vi) Information & Publicity (vii) Decoration (viii) Zaipawlpui (ix) Reception & Ushering (x) Lengkhawm (xi) Ran (xii) Supply (xiii) Sanitation (xiv) Gas (xv) Light & Sound (xvi) Harmei (xvii) Chawchhum (xviii) Meidet (xiv) Exhibition& Documentation 6. Naupang Sunday School Department hrang hrang thlalak:(i) Beginner (ii) Primary (iii)Junior (iv) Intermediate (v) Sakramen (vi) Senior

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

3

EDITORIAL

V engthlang Presbyterian Kohhran, kum 1911 Favang laia Pu Hauzikate chhungkaw malin bul an \an chuan kum za hmel hmuin Centenary hial kan lawm thei ta mai a. Hun kha leh chen harsatna chi hrang hrang leh lawmna pawh pal tlang a, vawiin ni a Kohhran changtlung tak a lo ding thei ta hi a lawmawm hle. Kohhran chuan kawng hrang hranga Centenary lawm nise a ti a. Souvenir pawh a lawmna pakhat atan buatsaih ni bawk se tiin hemi hawia Sub-Committee din chuan hetiang hian hma a lo la ta a ni. He Souvenir-a khung tur hian - Kohhran chanchin, Kohhran Hmeichhe chanchin leh Kristian |halai Pawl chanchin chhuitu bik ruat an ni a. Article ziak turin rawngbawltu zinga mi hming \ha, thu leh hlaa tui, mi \henkhat kan sawm bawk a; chungho zarah chuan he Souvenir hi kan puitlin thei ta a ni. Tunahleh kum za dang lo kal turah he lehkhabu hian \angkaina riau a neih beiseiin Kohhrana sul lo sutu lehvawiinaTuia chawmtute chanchin tawi leh thlalak kan hmuh theihte kan khung tel a. A huam chhung hi kum za tehmeuha rei a ni na a, fimkhur tak leh thlauh \hen a awm hlau tak chunga buatsaih a ni a. Lehkhabu chhu thei tur mi tam viaua an lan laiin tu kut bera dah tur nge tih ngaihtuahin kan lu a hai hle a. Vanneihthlak takin J.P. OFFSET PRINTERS, Tuikhuahtlang ten min buatsaihsak thei ta hlauh a, an chungah kan lawm hle. Vengthlang Kohhran chanchin chhui dawn apiangin an kut chhuak hi hmanraw pawimawh berte zingah a tel ve zel tawh dawn a ni.

4

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Tin, a bu chhung luh chilh hauh hma pawha chhiar itawm leh mit la taka a kawm min design saktu Pu H. Lalchhuanthanga, DREAMLAND - DVD LIBRARY, COMPUTER SERVICES, Champhai chungah lawmthu ka sawi a. Kohhran hian a hun kal tawhah Biak In \um sarih lai a lo sa hman reng tawh a. Chung zingah chuan a pakhatna a\anga palina thleng thlalakte hai chhuah tur kan hmuh zawh tawh loh avangin Upate sawi chhawn a\anga a ang teuh ber tur min ziahsaktu Pu K. Khiang\huama, SENSIAR ARTS hian pi pu dinhmun min thlirkirtirin kan Souvenir hi a tikimchang hle. Souvenir buatsaih kawng kan zawh \an phat a\anga a tawp thlenga rim taka thawktu leh a rit lai do tluan zaktute - Upa Dr. Thangsailova Colney, T/Upa C. Lallianzauva leh Pu C. Lal\anpuia te thawhrimna avangin lehkhabu chhiar tur kan nei thei ta a ni. Tlawmngai taka Souvenir min chhiarsaktute chungahlawmthu ka sawi a. Pathian, kawng engkima min hliahkhuhtu leh a mi tlinglo takte hmanga Kohhran ropui tak min dinsaktu chungah chawimawina i hlan zel ang u.

(UPA B.S. KAILIANA)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

5

MIZORAM PRESBYTERIAN CHURCH (Presbyterian Church of India)Fax 0389-2322132 : E-mail [email protected] Phone - Office : + 91389 2324448, Residence : + 91389 2323462 EPABX -. 2326372/2320821/2322285

Rev C. Lalsangliana Moderator

Synod Office P.O- Aizawl -796001 Mizoram, India.

SYNOD MODERATOR THUCHAH

Kumin 2011 hian Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran chu kum 100 a lo tling ta tih ka lo hria a. Lawmpuina leh duhsakna chibai Synod aiawhin ka buk a che u. He Centenary lawmawm hriatrengna thuchah ziak theia min siamtu Lalpa leh a Kohhran thianghlimte chungah lawm thu ka sawi nghal bawk a ni. Kristianunau dangte zingah keini tluka Jubilee chi hrang hrang lawm tur nei tam hi an awm ve lo hial awm e. Gospel Centenary te, Revival Centenary leh a dang tam tak kan lawm tawh a. Hetiang taka malsawmna dawng tam te lakah hian inpekna leh kawng tinrenga a tana rinawmna lantir turin min phut ngei ang le. He hunlawmawmahhianPathianhnenahlawm thusawiini inhlan thar theuh ang u. In hotuPathian thu lo hrilhtute che uchu hre rengula, an rin dan zir rawh u, tih thu te hi a taka zawm i tum tlat ang u. He Souvenir leh Kohhran Centenary hi Lalpa ropuizia puan chhuahna lo ni se, a chhiartu leh Jubilee lawmtute tan malsawmna thlentu lo ni ngei rawh se. (REVD. C. LALSANGLIANA) Moderator Mizoram Synod (Colour)

6

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

MESSAGEPastor Laldailova i/c. Champhai Vengthlang Pastor Bial Champhai Vengthlang Kohhran chuan kum 100 (Za) hmel a lo hmu ta reng mai a. Kohhran a lo din a\anga tun thlenga a khawngaihna ban chak taka min hruaitu kan Pathian hnenah chawimawina leh ropuina sang ber i hlan ang u. Champhai Vengthlang Kohhran hian a din tirh a\anga vawiin thleng tur hian harsatna leh lawmna hrang hrang pal tlang a, Lalpa min hruaina hi a lawmawm em em a ni. Khang kum za kal ta chhung khan; Vengthlang Kohhran hian chhunglam leh pawnlama zirtirna diklo kengtute a\angin beihna hautak tak vawi tam a lo tawk tawh a, mahse, Pathian kut chak tak hruaina avangin; tluk chhiat a hnekin ropui lam a la pan zel zawkte hi a lawmawm hle mai. Tin, kawng hrang hrangah V engthlang Kohhran hian hma a sawn nasa khawp mai. Mizoram Khawpui Aizawl tih lovah chuan kawng hrang hrangah a ber nihna kan chang mek ni pawhin a hriat a. Hei hi chapopui tur lam ni lovin, kan Pathian hian a Chanchin |ha hrilh darh kawnga mawhphurhna min pek a ni tih i hre thar leh ang u. Thuthlung Hlui hun laia Jubilee an lawm khan, kan Pathian chuan Israel fate hnenah khan sal tang chhuahna dar vaw turin a ti a, mi tinin zalenna dar an vaw \heuh \hin. Keini Vengthlang Kohhran mipuite pawh hian, Israel fate ang khan sal tang chhuahna Zalenna Dar vaw \heuh thei ila Lalpa a ropui dawn a ni. Sum leh paiah keimahnia sal tang chhuah zalen tur kan nei em? Kan thinlungah midang ngaihdam ngai kan nei em? Kan ram politics tui nu avanga midang chunga phuba lak duhna khawp thinlung neiin, kan thinlung sal tang an awm em? Heng ang mi, sal tang neite chuan zalenna dar - Saltang chhuahna - Ngaihdamna thu i puang ang u hmiang. Chu chuan kan Pathian thinlung a nghawr nghing dawn si a. Vawiina Centenary lawmtu zawng zawngte hian, hlim takin, thinlung leh tih tak zetin Lalpa i chawimawi ang u. Kan Pathian lawm tlak thinlung puin, sualin a bawih mekte chhanchhuak turin kan chakna Lalpaah pe thar leh ila. Thlarau boral mekte tana Malsawmna ni turin ke i pen zel ang u. Champhai Vengthlang Kohhran Centenary lawmna hmangtu zawng zawngte Pathian Thlarauvin awmpui zel che u rawh se.

(REV. LALDAILOVA)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

7

THUCHAHRev. Vanlalfaka A21/1, Chawnpui V eng, Aizawl Ph. 2340238 Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran chuan a kum zana (Centenary) a lo thleng ta a. He hun hlu tak min hruai thlengtu Lalpa chu fakin awm rawh se. Champhai Vengthlang Kohhran hian Pathian tana mi inpe, rawngbawltu \ha tak tak mai a lo nei tawh a. Centenery lawm theia Kohhran ropui taka kan awm theihna chhan hi Pathian ropui nana \hahnemngai taka rawngbawl \hintute- kan kohhran hruaitu hlui Chatuan ram kal tate, min la dampui mekte leh kan zavaia thawh rimna avanga tun hun hi thleng kan ni. Hun kal tawha kan thiltih leh hnathawhte thlir kirina \ha lai apiang chhunzawm zelin, Pathianropuina tur leh a ram zau zel nan a bik takin \halaiten \hahnemngai takin i thawk zel ang u. Centenary puala Souvenir buatsaih a ni hi a lawmawm hle mai. Centenary lawmtute zawng zawng Isua Krista hmingin chibai ka buk a, thinlung takin duhsakna ka hlan bawk a che u. He hun hmangtute zawng zawng Lalpan malsawm che u rawh se. He rilru, Krista Isua pawha awm bawk kha, nangmahniah awm rawh se.

8

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

SECRETARYS REPORTUpa C.Hualchhunga Secretary Centenary Organising Committee Champhai V engthlang Presbyterian Kohhran chu kum 1911-a din a nih angin kum 2011 hian kum 100 a lo tling ta der mai a. He hun min hruai thlengtu Pathian chu fakin awm rawh se. A lawm dan chungchangahhianKohhran Committee chuan, kum 2009-ah khan hma lo la \an hmasatu tur, Centenary Committee a ruat a. Chungte chu : Chairman : Upa Lalchungnunga Vice Chairman : Upa C.Keikhuma Secretary : T. Upa C.Hualchhunga Asst. Secretary : T. Upa K.Lalthlengliana Members 1. Upa J.C. Rohnuna, Kohhran Secretary (Sr.) 2. Upa BS Kailiana, Kohhran Secretary (Jr.) 3. Upa Sangmanthanga 4. Upa Lalthlamuana 5. T. Upa H. Thangliana Ex-Officio : Rev. Laldailova, Pastor & C. Lalruatkima, Pro-Pastor

TAKSA LAM INBUATSAIHNACommittee hmasa ber chu March 12, 2009 zanah neiin, Centenary lawmna atana taksa lam inbuatsaihna, hmalakna tur hrang hrang chu hetiang hian a han ruahman ta a: 1. Centenary Building (Slab 2, a chhuat leh a chung) 2. Tuizem RCC 12 x 12 x 10 3. Biak In chhuatphah ( Carpet tha chi) 4. Souvenir (800 copies) @ ` 100 5. Monument 6. Refreshment (Ni 3 chhang ruai-Ni khat Sa ruai)S/No Hmalakna tur Amount

` 20,00,000 /` 2,00,000 /` 1,00,000 /` 80,000 /` 5,000 /` 3,00,000 /-

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

9

7. Decoration ` 50,000 /8. Publicity ` 2,000 /9. Centenary Zaipawl ` 5,000 /10. Missionary TA ` 1,50,000 /11. Biak In \hutthleng- 200 Cushion Phah,@ `700-750 ` 1,50,000 /12. Generator ` 6,00,000 /13. Centenary Meichher ` 20,000 /14. Biakin repair-na (1) Zunin leh Biak In rawnghnawih \hat, etc ` 2,00,000 /(2) Electric wiring & Sound ` 2,00,000 /15. Vestry \hutthleng leh dawhkan @ Rs 5,000/- ` 1,50,000 /T otal ` 42,12,000/Hetianga hmalakna tur hrang hrangte duan a lo nih hnuah hian, Centenary Committee chuan Kohhran Committee-ah a thlen a, KohhranCommittee chuan, mipuiten thlatinaCentenary thawhlawm an thawh dan turte chu siamin, kum 2010 kum tir a\ang chuan thla tin Rs 1,00,000/- (Nuai khat) dah zel a lo ni ta a ni. Amaherawhchu, hmalakna tur hrang hrang han duan chhuah zingah hian - Vestry dawhkante leh Biak In \hutthlenga Cushion phah erawh hi chu hun dang atan la dah leh rih an ni a. Chutih rual erawh chuan, a \ha zawk dawna Kohhranin a ngaih leh zawk avanga sum hmanna tur a ruahman aia tam hman leh hmalak belh leh pawh a awm nual bawk a. Entirnan:Biak In tana Tui Connection lak leh hall hrang hranga fit kual te, Tuikhuah Feet 31x15x10 a tihlen te, Zun In siam belh te, Choka bungraw bawm siam \hat leh Biak In Gate puite chu siam thar an ni a. Tin, chu bakah chuan, Organising Committee duan a nih hnuah, sum ruahman \henkhatte chu tih pun/tihtlem leh a nih bakah sa ruai pawh ni hnih \heh tura rel a lo ni leh ta zawk a ni. Tichuan, Fund Raising Committee te pawh din nghalin, anni hian Kohhran mipuite rilru chawh thawh a nih theih nan Kohhran in tinah, naupang Rs 2/- puitling Rs 5/- in thawhlawmte an khawn a, Centenary T-Shirt, Bible Bag, Pen leh Bookmark te pawh siamtir a ni a. Hemi bakah hian, kum 2011 Calendar a thlawna sem tur an siam bawk. Ni 10.1. 2011 zan khan Kohhran Committee chuan Centenary lawm hun atan October 18-23, 2011 chu a ruat fel ta a. Centenary thupui atan- Ka thlarau zawkin le, (Zakaria 4:6) tih chu thlan a ni

10

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

bawk. Tin, Committee chu tilian nghalin a hmingah pawh - Centenary Organising Committee tia thlak a lo ni ta a. Centenary Organising Committee member atan KohhranCommittee member-te bakah, SubCommittee hrang hranga Chairman leh Secretary leh Kohhran Hmeichhe Chairman leh Secretary te churuat nghal an ni a. Sub-Committee Chairman & Secretary te chu:1. Fund Raising Committee Chairman : Upa C.Keikhuma Secretary : Pu Rohlira Colney 2. Souvenir Committee Chairman : Upa JC Rohnuna, Secretary : Upa Dr. Thangsailova Colney 3. Programme Committee : Chairman : Upa BS Kailiana Secretary : T. Upa Lalhuapzauva 4. Refreshment Committee : Chairman : Upa H.Thangliana Secretary : Pu David Laltlanmawia Information & Publicity: Chairman : Upa Dr. Thangsailova Colney Secretary : Pu J.C. Laldinsanga Reception & Ushering: Chairman : T.Upa C.Lallianzauva Secretary : Pu Rualkhuma Hmar Decoration Committee: Chairman : Upa Sangmanthanga Secretary : Nl. P.C.Vanlalhruaii Zaipawlpui Committee: Chairman : Upa K. Lalthlengliana Secretary : Tv. V.L. Zauva Chhangte Lengkhawm Committee Chairman : Upa Hrangvelthanga Secretary : Pu C. Vanlalsiama

5.

6.

7. 8. 9.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

11

10. Ran Committee Chairman : Upa H. Nghakliana Secretary : Pu P.C. Zohlira 11. Supply Committee: Chairman : T. Upa TC. Lalrizapa Secretary : Pu Lalhmangaiha Khiangte 12. Light & Sound Committee Chairman : Upa Lalthlamuana Secretary : Pu Joseph Vanlalpeka 13. Sanitation Committee: Chairman : Pu Lalramliana Sailo Secretary : Pu P.C. Liandawla 14. Gas Committee : Chairman : Pu F.Thangkima Secretary : Pu Lalvena Khiangte 15. Harmei Committee: Chairman : Upa V anlalhranga Secretary : Pu P.C. Chawiliana 16. Chawchhum Committee: Chairman : Upa Lalthlamuana Secretary : Pu K. Lalfakzuala 17. Meidet Committee Chairman : Pu C. Denga Secretary : Pu K. Lalhmunsiama 18. Exhibition and Documentation Chairman : Upa BS Kailiana Secretary : Pu Lalhmangaiha Khiangte Tichuan, OrganisingCommittee chuan phur takin Centenary lawmna atan ruahmanna hrang hrang a han duang chhuak ta a. Chung zinga \henkhatte chu: 1. Ran thawh dan: Kohhran chuan a ropui thei ang bera lawm a, a lawmna ruai atan pawh ran lukim ngei talh chu a chak hle a.Chuvangin, Centenary lawm hunah hian, Kohhran mipuiten Pathian malsawmna tam tak an dawn avanga lawmthu sawina atana ran thawh theih tiin mipuite

12

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

hnenah a han puang zar ta a.Tin, ran ngeia thawh ve remchang lote tan pawh ran aiah pawisa pawm zel a ni bawk a: 1) Arpa chhiarkhuan : ` 300/2) Kel / Beram chal : ` 2,000/3) V sumruk awk : ` 5,000/4) Bawng / Lawi chal : ` 10,000/5) Sechal : ` 15,000/Kohhran mipuite an phurin, thawhtu hi mi engemaw zat kan nei nghal a, a lawmawm hle mai. (Centenary puala sum \hahnem tak an rawn thawh tawh hnu pawh a, a hranpaa ran rawn thawhtu zawng zawngte chungah lawmthu kan sawi mawlh mawlh bawk a ni). 2. Harsa \anpuina: Centenary lawm lai hian kan Kohhran chhungkaw zingah, dinhmun harsatna avanga Kohhranho lawmna chen ve hlei thei lo an lo awm palh ven nan leh mi harsa, Kohhranin \anpui ngai nia a hriatte, Centenary hminga \anpuina atan Rs 1,00,000/- ( Nuaih khat) dah a ni bawk. 3. Logo & Hla Centenary Logo tur hi mi 28 (sawmhnih pariat) laiin an rawn siam a. A lawmawm hle. Anni hnenah hian kut hah man pek vek a ni a, Chung zingah chuan Pu Lal\hamawia Bolchhim, Electric Veng Kohhran siam chu hman a ni ta a. Lawmman atan Rs. 500/ - (zanga) pek anih bakah, logo siam zawng zawng pawh kuthah man pek vek an ni bawk. 4. Centenary Hla leh Hla chhammi: Centenary Hla Pi Ramhmingthangi W/o. H.T. Laihluna (L)in min phuahsak a. Hla chhammi pawh Pi R.L. Neihkungi (L)-in min phuahsak bawk. Anni pahnih hian min tichangtlung hle. 5. Kohhran Hmeichhe inbuatsaihna: Kohhran Hmeichhiate pawhin an hmalakna awm chi chu an lo hai bik lo hle mai! Biak In Compound chu a mawi thei ang bera chei tumin hun rei tak a\ang khan hma an la tawh a. Kuminah hian, pangpar chi khat, Impatients (Thangkuri Foreign an tih mai) chu an member, in lama lo khawi puitling thei tur apiangte tana khawi turin an han puang zar ta a. Bel (pot) 140 zet an khawi a. Hei hi Centenary lawm hunah lakkhawm tur a ni a, a mawi tham hle ang.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

13

THLARAU LAM INBUATSAIHNA Taksa lama inbuatsaihna ang bawk hian, thlarau lam inbuatsaihna pawh a kal ve reng bawk a.Chungte chu: 1. Kohhran Bethel pui: Centenary boruakin Kohhran a han chiah \an a\ang khan, a khat tawkin Kohhran Bethel pui, awmni khama neih \hin a ni a.Tin, Inrinni zanah te, zing \awng\ai leh tlai \awng\aiahte pawh Centenary chungchang hi thupui pakhatah hman ve \hin a ni bawk. 2. Gospel Camping: Kohhran Centenary hlim taka hman ngei a nih theih nan Committee chuan Gospel Camping buatsaih \ha a ti a, August Ni 16, 2011 ( Thawhlehni) a\angin neih \an tura rel a ni ta a ni. Tichuan, Champhai V engthlang Kohhran mipuite bakah, he Kohhran a\anga indang - Bethel, Venglai, Electric V leh V eng engthlang North te leh, Bial lo vawng tawh \hintu kan Pastor leh Pro. Pastor te, he Kohhrana lo lawi tawh, hmun danga awm tawh zawng zawngte leh kan Kohhran a\anga rawngbawla kal chhuak zawng zawngte chibai kan buk che u a, hlim taka Centenary in lawm \heuh theih nan duhsakna ka hlan e.

14

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

VENGTHLANG KOHHRAN LO DIN CHHOH DAN TLANGPUIKUM ZA CHHUNG (1911 2011) Upa Lalchungnunga Champhai Vengthlang Vengthlang Kohhran lo pian \anna chu kum 100 lai a lo ni ta a. Hetiang hun chhung han chhui chiang tur chuan a harsa tham hle mai. A chhan chu ziaka record chiangkuang engmah a awm lova, upa deuhte hriat dan leh sawi chhawn dante chu kan thu lakna tam ber a ni a, kan nu leh pa, mi hlui, Kohhran tana theih tawpa thawk \hinte an lo liam zo tawh si, khua a har vung vung mai. An thawhrimna leh Pathian Kohhran an theih ang tawk te tea, an lo din chhoh dante chu lungthu tlawh chhana chipchiar taka han titipui leh an chakawm hle mai. An thu hla chiangkuang deuha kan lo dah \ha zel lo chu a pawi kan ti hle mai a, zawh nawn leh tur an awm tawh si lo. A tihngaihna dang awm ta hek lo le, ka theih ang tawkin ka han chhui ve a, thu bul hla zawk leh zau tak chu kan tarlang seng lo vang. A tlangpuiin Kohhran leh khawtlang awm dan han tarlang ila; a famkim tawk lo leh tihsual deuh hlek a awm pawhin in hriatthiamna ka ngen e. He mi bungah hi chuan Kohhran hmalakna hrang hrangte, Kohhran lo pun chhoh dan (statistics) lam te, thilpeklam te, Kohhrana harsatna leh lawmna, harhna kan chan dan te, Kohhran Upa leh Pastor kan neih chhoh dante chu bung dangah ziah lan a nih avangin kan ziak lang dawn lo a ni. Khawtlang pian hmang : |hangthar naupang zawk la hre pha lo lehzualten mitthlaa an suangtuah thiamna atan khawtlang pian hmang hi tawite tal han sawi hmasa ta ila Champhai hi Chawnchhim hmarho hnam hming chawiin Chawnchhim khua tih a ni a. Indopui II-na Japan ral len lai kum1944 vel a\angin Sawrkarin CHAMPHAI tiin a vuah nghet ta a ni. He khawpui chhungah hian Vengsang- tuna an Biak In chhak a\anga Assam Rifle Camp thleng hian Vengsang,

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

15

Thang\hiauva khua a ni \hin a. Tin, Assam Rifle Camp, Helipad hmar lam tlangdungah hian Jamadar veng a awm a, V Veng ai an ti \hin a, Gurkhali-ho an awm \hin. Tuna Agriculture Department leh Vety Department awmna hi Jamadar Veng Lal Sirdon Rai awpin a awm. Tin, Kahrawt veng hi lal Thangtea khuain an awm hrang bawk. Vengthlang hi lal Luseia khua a ni \hin a, a thlang bera awm a nih avangin VENGTHLANG tia vuah a ni. Chawnchhim khua Lal pali \hut hi chhe lam \ha lamah leh mi zawn, thlan laih leh tlangval khawhar riahpuite, khawhar lenpui leh mitthi lumen thlengin khawkhat ang maia lungrual taka awmho \hin an ni a. Kum 1954 a\ang khan Village Council pakhata siam a ni ta nghe nghe a ni. Vengthlang Kohhran \hut chin : Vengthlang Kohhran din tirh lai chuan V engthlanghi Chawnchhim khuaah chuan vengthlangber a ni a, vawiina Vengthlang, Awmpui leh Rahsi Vengte hi a huam a, a vaia in ding chu 42 vel a ni. KRISTIAN LO AWM |AN DAN: Vengthlang din tirhah hian zu leh sa chen a, ramhuai biain, Puithiamin daibawlte hmanga ramhuai hnena inthawiaawm \hinan la ni. Kum 1901-ahAizawl a\angin Sahon Roy (Khasi Babu an ti maia) a lo kal a, Pathian thua mi tui tak leh \hahnemngai tak a ni. A theih ang tawk tawkin Pathian thu a sawi a sawi \hin a, mah sela miten an ngaihsak vak lova. Kristiana han inpek chu an duh lo hle a, Kristian nih chu lalte leh khawtlang endawng leh nuihzatbur nihna a la ni.Kum 1902-ahPuHrangaleha \hianpachuWelsh MissionKohhran tirhin Chawnchhimah an lo kal ve leh ta a, Pathian thute an sawi a, mite chu, Pathian thu awi ve rawh u, tiin an sawm \hin a, mahse ringtu an hmu thei chuang lova, kum 1908-ah Pu Hauzika chu Tualte khua a\angin Kristian nisain a lo pem chhova, ani hi ringtu hmasa ber chu a ni ta a ni. Ringtu hmasa leh an chanchin : Pu Hauzika chu amah chauhin Kristian a ni a, mi taima leh tumruh em em a ni a. Champhai zawl leilet atan pawh neih hleihtheih loh A wmpui khawmual sang tui hmu \ha thei lo, bawng nghal em emnaah sasaw bul a kar ngat ngat a,,

16

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Champhai khaw tui hawk, Dawrkaikawn bula Milukawr tui hi lak chhuah tumin ama thain thui tak a lai a. Harsa takin chu tui kawng chu a enkawl a, khawmual sang tui hmu thei lo chu a nei hram hram a ni. Tin, ram huan a nei a, chu chu tuna D.K.Laihnuna (L) huan ram Saikah lui hnara mi hi a ni a, hemi panna atan hian PHE Department hmun a\ang hian kawng thui tak a lai a ni. He kawng hi tun hma lamlian hlui zawh lai chuan Hauzika kawng pumpelh tiin an lam \hin a ni. Mi thil ngaihtuah nasa tak a nih dan chu, Kahrawt Vengah hian thli a tam em em \hin a, Heng thli hmang hian Buhdengkhawl a siam theih ang, kuta buh den hi a hahthlak em mai, a ti a, mulep siamin sang takah thli len vir turin a vuah a, a siam ta a, a suk chuan a chhu koh koh thei a, hman tlak tak tak chu a ni lo an ti a, fiamthu thawh nan Pu Hauzika buh deng khawl ang a nian ti \hin. An nuihzat \hin a, mahse khang hunlaia khatiang rilru sang tak neia thil lo ti \hintu hi mi ngaihsanawm tak niin a lang a ni. Kristian a lo nih pawhhian Biak In neih ve hi a tum tlat a; Biak In chak laa han sakpui tur a neih loh lai pawhin, amah chauhin, tuna Bazar kawngpui phei, Pu Lianngura (L) in awmna, tlang pawng sang ve deuh a nih laiin, kum 1911-ah Biak In hmasa ber chu a sa ta a ni. Hetiang hi Chawnchhim leh V engthlangahKohhran a din\an dan chu ani ta ani. He BiakInah hian mi tlemte inkhawm pui tur chua hmu ve ta a. Kum 1912-ah chuan Welsh Mission (Tuna Synod kan tih hi) chuan Primary School-te a rawn hawng ve ta a; Sikul atan in han luah tur a la awm si lova, Kohhran building neih chhun, Pu Hauzika Biak In sak te tak te chu school atan an luah a, naupang tlemte an kal ve \hin. An zirtirtu chu Pu Doliana (L) (Rev Dr. Zairema Pa) a ni a. . Hmunhmel\ha a\angin langin a lo kal \hin a ni. Hemi kum hian Pu Dohnuna (Pu H.K.Bawichhuaka Pa) chu Pathian thu hrilin a lo kal a. Pu Hauzika Biak Inah hian thu a sawi a. Hetih hun lai hian Biak Inah mei chhit tur an nei lova, thing an tuah eng mai \hin a ni. Pu Hauzika chuan Meeting Chairman leh mei vil chu a kawp a ni ang, PuDohnuna chuan Pulpit a\ang chuan, Hauzik, i mei tuah kha a khu lutuk, men pawh ka meng \ha thei lo, chhem alh eng deuh rawh, a zuk ti a. Tichuan an Kohhran hmasawnna atan pawh a zilh ta a, Biak Inah hi chuan lal\in hi chhit tum hram hram rawh u, a ti ta hial a ni.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

17

Pu Dohnuna zilhna avang chuan a kum leh lamah chuan Biak Inah chuan farfim chhit ve an tum ta a, Ngur khaw ram mel 7-a mi farfim an phur a, chumi chu chhiin zanah an inkhawm ve thei ta a ni. Hetih lai hi chuan Ngur ramahte sawn far lian pui pui a awm a, a fim chu chhit atan miten an phur \hin a, farfim chhit hi inah an mei eng neih theih chu a ni ber mai. Pu Hauzika nupui hi nu lian leh hlim thei tak a ni a; inkhawm pui tur an la tam lo hle a, Pi Bawithluaii, Tlangsam khua (Upa Saineka ni) damdawi tlana Vengthlanga lo awm nen an pathum chauha an inkhawm changte a awm \hin a ni. A hnu deuhah chuan Pu Saia(L) (Upa Lalhnaia Pa) te, Pu Saichhuma(L) (Pu Sangzika Pa U) te, Pi Suakkungi(L) te chuan Pathian thu an lo ring ve ta a; ringtu pawh in li lai an lo awm ve ta a ni. Kum 1913-ah Hmunhmel\haah harhna a lo thleng ta a. Chu chuan ringtu a ti pung nasa ta hle a, an Biak In bathlar katchat leh hnimin a chim an thlawh fai zawh lohte pawh chu an tihnum thei ta deuh a, han zai tui thamte pawh an awm ve ta a. Pu Hauzika nupui pawh hi a lam nasa thei hle a ni. Ringtu hmasa Kohhranhote chu an duh tui hle a, an nun pawh a rinawm em em a ni. Pathian zahna annei nasa em em \hina, Kohhran invawnna thunun danah pawh an duh khirh hle a ni. Mi, ringtua a inpek tawh chuan Chawlhni \ha takin a serh tur a ni a, puansuk te, inkawibah te, inhnawkte an phal lova, ar talh pawh an awih lo a ni. Khaw chhehvela riak leh hmun dang a\anga chawlhnia lo hawchu chawlhni bawhchhia an ni tiin anphuar zel \hin a ni. Zufar khat pawh in phal a ni lova, zu leh sa chena hlimna te, tlanglam zai sak te, se chhun leh khuang chawinaa tel te, se chhun tur chaihnaa telte hi an phal reng reng lova, Kohhran dan a\angin an hnawtchhuak mai \hin a ni. |awng\ai tam te, rinawmna leh diknate hi an inzirtir uar em em a. Kristiante awmdan turahan ngai nghet tlat a ni. Kohhran Upate hi an zah em em a, an hmuhah an che mawi lo ngam reng reng lo a ni. Thilpeklamah pawh an theih angangin an pe \hin a, chutichung pawhin kum 1950 vel lai pawh khan andinhmun a la hniam hle a, Sunday School thawhlawm atan an thawh dan tlangpui chu paho lehtlangvalte chuan lehkhazial tur chan sa an ah a\angin phek

18

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

hnih khat an thawh a, nu hovin vaihlo leh buhfaite an thawh a, chung chu a man ang tawk tawkin an hralh leh \hin a ni. Sum a la vang em em a, patling nikhat hlawh hi Re.1/- (chengkhat) a ni a, PathianKohhranho harsatna tam tak kararinawm leh taima taka Kohhranlo dawm chhuaka lo thawk\ang \angtute hi theihnghilh rual an ni lova, chungrawngbawlna tlawm te te chu Pathianin mal a sawm a, tunah V engthlang Kohhran ngialnghet tak a lo awm tahi Pathian hnena lawmthu sawi a \ul hle a ni. VENGTHLANG KOHHRAN DIN |AN DAN Kum 1910 khan Mizoramah mau a tam a, sazu nasa takin a puang a, thingtlanga buhte chu a seh zawh sak a; tichuan, kum 1911 chuan Mizoramah |ampui a lo thleng ta a, thingtlang khuate an \am nasa hle a ni. Champhaiah chuan mautam \am hi an tuar ve vak lova, a chhan niawma lang chu mau a awm ve lova, leilet phai zawl a nih vang niin a lang. Favang tang \am lai hian tlai khat chu Rahsi Veng Bazar pui leh Awmpui veng inkar kawr tuna Bazar luh chhohna step chhakah hian Pu Laltawka (Pu Thanzauva Pu) chhek in a awm a, anni hi Champhai leilet nei \ha, buh ngah tak an ni. Chu buh ina buh chu thingtlang lama \am mangangin ruk tumin kawrah chuan leihlawn an dawh kaia, chuta an thing hman chu Pu Hauzika hian a han hmu a, a Biak In sakna atana a chak lak sa kha a ni a, a thin a rimin Pu Laltawka chu a hrilh ru ta a, I buh ina buh hi zanah ruk an tum ngei niin a lang a ti a. Tichuan, Pu Laltawka chuan a unaupa Pu Lalthawma (Pu Thatkhuma pu) chu a pun a, an chang ru ta a. Mi pahnih hi buh ruk tum chuan an lo kal ta ngei a, chhek inah chuan an nang ching a, an man ta a, an tal vak a, pakhat zawk chu a tlan chhuak ta a, pakhat zawk pawh chu a chhuak leh thei mai dawna hriain Pu Laltawka chuan, Lalthawm, a kaihza tha kha han sat chat phawt mai rawh, a tlan chhuak veleh mai dawn e, a ti a, chutia an tih takah chuan a tal ngam ta lova, an man bet ta a. Ani pawh chu \hatakin a inpuang ta a, |am mangang buh leina tur pawh nei silo buh ruk tum an ni, tiin a sawi ta a.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

19

He thu a\anga han chhut hian Pu Hauzika hian 1911 favang lai hian Biak In hi a sa a ni tih thu hi a rinawm tawk viau a. Chuvangin VENGTHLANG KOHHRAN TIA INDIN |ANNA CHU 1911 FAVANG TAWP LAM NI NGEIIN A LANG. Chu chu 1911 September/October vel hi ni thei tur a ni. 1. Bi ak In hmasa ber: Biak In hmasa ber hi a awmna hmun chuAwmpui veng lua Bazar panna kawngpui phei, Pu Lianngura (L) in awmna hmun hi a ni a, helai hmun hi tlang pawng te tak te a ni. A chhip chu laih zawla Biak In te tak te chu sak a ni a, a len zawng dik tak chu hriat chian a harsa a, hetiang hi niin a lang- a dunglam hi hlam hnih leh \ang phel (ft 15 vel), a vang lam hi hlam khat leh \ang phel (ft 9 vel) a ni a, a chak atan thing tuai a ni. Achung chu Di, a bang atan Sai (Hnim mum sei tak tak khawng deuh) an chhep khawm a. A kawngkhar chu raw phel tah, tawlh sawn theiha siam (tawlh rawk kawngkhar an tih ang hi), tun hmaa Mizo kawngkhar ang a ni. Achhungah chuan thutthleng atan thing tuai dawh tlar li vel a awm a, pulpit chu thing tuai rem khawm dawhkan ang leka siam a ni a, Chairman \hutna leh maicham dawhkan a awm chuang lo a, a chhuatah chuan lei rin mai a ni.

Biak In 1-na

(Grayscale)

20

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

2. Biak In pahnihna: Pu Hauzika Biak In sak kha \hiatin kum 1913-ah chuan tuna Vengthlang Kohhran Biak In awmna hmunah hian an sawn phei ta a. Hetih hunah hi chuan ringtu pawh an lo pung chho ve ta deuh a, an Biak In pawh an sa lian \ha ve ta deuh a, a dunglam hlam li (ft 24 vel), leh a vang lam hlam hnih leh \ang phel (ft. 15) a ni a. A chung atan di an hmang a, a bang chu dap, bawhtaha tah a ni a, a \hutthlengah pawh thingzai an hmang a, mipa lam tlar leh hmeichhe lam tlar an siam ve tawh a. Achhuat chu lei an hmang a ni. Biak In pahnihna

3.

Biak In pathumna :

Biak In 2-na kum 1913-a an sak kha kum 5 vel an luah hnu lawk kum 1918-ah an sa \ha leh ta a. Hetah hi chuan Pastor Vanchhungan a ho ta a ni. Hmunhmel\ha a\angin a lo pem phei a, Hmunhmel\ha Biak In tur an rawn phurh chhoh rangva chu Pastor awmna Bial Centre a nih dawn avangin a rawn pem pheipui a, Biak In chung atan an chih ta a. Mizoram thingtlanga rangva chih hmasa ber an ni hial awm e. Biak In chu an sa lian vak chuang lova, a hmaa mi ang tiat zet chu a ni a, Pastor Vanchhunga In pawh Vengthlang (tuna Pu Sainawta kawmthlang)-ah hian an sa ta a ni. (Grayscale)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

21

Biak In pathumna

4.

Biak In Palina: Kum 1918-a Pastor Vanchhunga hova an sak chu kum 15 lai an luah hnuin kum 1933-ah chuan an sa \ha leh ta a. Hetah hi chuan Kohhran mi tih tham tak an lo awm tawh a, an phurin an tangrual em em a, a theih ang tawka \ha leh ngun thlukin an sa ve ta a. A chung tur pawh V anlaiphaia sipai in hlui rangva an va phurh belh a, a dung ft. 40, a vang ft. 20-a lianin an sa a. Abang pawh dap, bawhtah kaihsawih a ni a, a ceiling atan dap, bawhtah kaisawih bawk an hmang a, a chhuat atan thingphel anhmangta hial a ni. Kawngkapui pakhat anei a, tukverh chu thlanglamah pali, chhak lamah pali an hawng a, thingphel kawngkhar a ni a, pulpit pawh thingzaia siam a ni a. Maicham chu almirah ang hniamte dawhkana rin nghal theih a ni a, chu chu chairman dawhkan a ni. |huthlengsei nghenchhan neia siam, hmeichhe \hutna tlar leh mipa \hutna tlar an siam a, a laiah ft. 3 vela zau kalna a awm a ni. Platform an siam a, Pulpit chhakah Upaho leh tarte an \hu a, thlanglamah hmeichhe tar lam an \hu bawk a, hmeichhe upa leh KTP an la nei hran lo a ni. Tin, Biak In hma lamah hian inte (Verandah) ft. 8-a zau ft. 10a sei a awm bawk. He Biak In sak lai hian Kohhranho an \angrualin an phur tlang em em a, chakte pawh hnatlanga lak a ni deuh ber a. Nikhat chu Biak In chak liang tur thing suih turin Pu Kai\hiauva (Upa Zongena pa) leh Pu Saingena (Pu Kapmawia pa) te, Pu Liantawna (Pu Sualneka pa) leh mi \henkhatte an kal a. Saikahlui kam, tuna Chhungte khaw hnuai BRTF motor kawng thlanga mi, awih panga Zathu thing (Grayscale)

22

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

mar \ha tak chu an it em em a, an kit dawn ta a. Thlanglam zawngin a awn deuh tlat mai si a, awiah kham karah a tlu thla ngei dawnin a lang si a, kit tura an cheh hma chuan an zinga upa ber Pu Kai\hiauva chuan, Hawh u, chhak lam zawnga tlu chho tura dilin Pathian hnenah i \awng\ai rual ang u, a ti ta a, an \awng\ai rual ta mam mam mai a, an \awng\ai rual zawh chuan an han kit ta a, thlanglam zawnga awn deuh na na na chu a tlu chho thei lova, a sir zawngin, kham pheiin a tlu ta hlauh mai a. A lai takah a keh phel ta ruah mai a, eh hah pawh ngai lovin awlsam takin an la thei ta a. An lawmin mak pawh an ti hle a ni. Kawng engkimah ringtute chuan Pathian rawnin kan \awng\ai reng tur a ni tih he thu mawl tak hian min zirtir hle a ni. Tichuan Biak In chu phur tak leh hlim takin an sa zo ta a. Ahun lai chuan \ha tawk ve hlein an hria a, kum 23 zet chu Biak In chu an luah ta a ni. Biak In Palina

5. Biak In pangana : Kohhranho lo punzelna avanginBiak Inlian zawk mamawhnaa lo awm ta a, tichuantheihtawp chhuahauluk takapalinaansakchu ui tak chungin \hiah zai an rel ta a. Kum 1956 kum bul lamah chuan an \hiat dawn ta a. Upaho leh mihlimho lungchua leng em em a. Zingdar 9-ah Biak In thlahnani bawkinurhsuntakainkhawmnahun hnuhnungber chu anhmang ta a. Mi tam takchu an hnuk aulha, an mittui a tla zawihzawih a, \awng\ai rualnaleh thusawinate anneihzawhinhlahnuhnungber chu\apchunginan sa a, an sak zawhah Lalpa \awng\aina sawi rualin an titawp a, BiakInchu ngai ngawih ngawihin an thlah liam ta a, an \hiat ta a ni. (Grayscale)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

23

Biak In pangana sa tur hian kum 1955 lam a\angin an lo inpuahchah tawh a, ban bulah lungchher hman tur a ni a, lung chungah chuan kalkhanglehkaldungte Thingri ril 4 x 4 chhuana, chutah chuan banhun tur a ni. Heng Thingri ril la tur hian Neihdawnkawnglamlianah Tuipui bula mi zuk suih turin pathlawi leh tlangval rualte Kohhran Upa hovin an thawk chhuak a, zan riakin an zuk suih ta a. Inrel chunga a ban phun tur Far thing inches 5 bial pawh Far hmun (tuna Zotlang bul)-a mi chu hnatlangin suih a ni bawk a. Biak In liang san zawng hi ft. 10 a ni a. A chungchu rangva a ni a, a bangah mau tah ani a, a chhuatah thingphel hman a ni. Platform siam a ni a, thlang lam leh chhak lamah tukverh pali ve ve a awm a, darthlalang lang tlang thei lo vuah a ni. Biak In chung hi chhun kun tawn a ni a. Abang hi dap tah a ni a, he Biak In hi chuan In te a nei lova, a mawi vak lem lo a ni. A len zawng chu A dung ft. 46 a ni a, a vang ft. 27 a ni. A chhungah \huthleng thlur thuma rem a ni a, kalkawng pahnih a awm a ni. Kawngkapui pahnih - hmeichhe lam kalna leh mipa lam kalna atan siam a ni. Kum 1956 kum hian sak zawha luah nghal a ni. Biak In pangana

(Grayscale)

24

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

6. Biak In parukna : Kohhran kan lo pun leh zel tak avangin leh Biak In \ha zawk neih duhna avangin Biak In sak \hat leh zai rel a ni ta a. Tichuan kan Biak In luah lai chu ni 5.2.1969-ah sak \hat leh turin \hiah a lo ni leh ta a ni. He Biak In sak hun hi Mizoram buai lai a ni a, sipai khuahkhirhna hnuaiah kan awm a, sipaiin khaw hung leh hnatlang dangte phut luih hnatlang an ko reng a; tin, sipai puak phur, kuli a kal turin pa leh tlangvalte an phut reng bawk si. Heng bakah hian boruak rit tak tak khaw hal te, insawisak hlum te, MNF Volunteerte nena inkah te leh khawtlanga curfew puante a ni ve reng bawk a, boruak a rit em em a ni. Hetiang karah hian Vengthlang Kohhran Biak In parukna chu Kohhran hoten an sa hram hram a. Hetih hun lai hian zan lamah phei chuan inkhawm theih a ni lova, tlaiahte kan inkhawm \hin a ni. BiakIn sakna atan hian KohhranCommittee chinzawnginvawk talh tur tiin ahma kar a\angin lo rel lawk ani a, chung chu hnatlangte ei atan \heh a ni \hin a ni. Biak In sakah hian hlawhfa lak a awm ngai lo. Hnatlangin mahni theih ang angin thawh a ni a, mistiri rualte pawhin an hmanraw neih ang ang kengchhuakinphur takin Lalpa BiakIn chu sak ani. Pu Nghenga (Upa Lalengapa) pawhin a Tlangsam huana far thinga thawh a, inchhun atanpathlawilehtlangv hovinanvasuih\hinani. HetihhunahhianTlangsam al khawhmunthuma\henahmunkhat chuChamphai V engthlangtunaV englai kan tih tak hmunah hian khaw sawikhawmna sipaiin anneihavangin an rawndah ve a, Tlangsamhote nenhe Biak In hi kan saho \hina ni. Biak In bangahhiantile (A.C.Sheet) hmangve ilatihani a,Pioneer insakahte kan inhlawh \hin a, tichuan Pu Lalchungnunga leh Pu C.Dengate hi Silcharah tile zuk lachhuak turin kal se an ti a, Silchar-ahChhota Lal-ate dawrahan zukkal ta a, anniinAizawlaandawrami la tur leh a manchuSilchar-a pe mai turin anti a, tichuan pawisachu anpe taa. Hemi bakah hianrawng tal hi Silchar-ami i hawnanganti a,thinghnawihtur rawngbur lianengemaw zat an lei a.Aizawl thlengin Bus-in an phur a.Aizawl a\angchuan tile leh rawng chu Jeep Re-condition Body sei hire-in an phur ta a ni. An motor a \awng tawh deuh va, Dulte thlang a\angin khuaa thim a, motor light a eng theisi lova, torchlightnen Kawlkulhthlenginhmanlai lamlianjeeplengtawk

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

25

tawkah chuanan kal chho ta ani. Ram buai harsat lai a lo ni bawk nen, a buaithlak hle a, khanglai huna bang atan tile kan han hmang thei kha chu, \ha lehmawi kanti ve hle ani. Biak Inchuhetianghiansakani a;a dung ft. 72, a vang ft. 40. Kawmchar lamah V estry atan Biak In pui vang zawnga tlungneiin Biak In vang zawngchenin avangzawng ft. 12-a sak ani a, hei hi Committee Room atanhman a ni. Tin, a chung hi rangva a ni a, ft. 20 a zauvin Inte tlung aia sang zawkin a dung tluanin a awm phei bawk a ni. Tin, pawn lamah sumhmun atan ft. 20-a zauvin ft. 10-a thukin Biak In chhung lamah nam puk a ni. Hemi chung hi Gallery atan hman a ni bawk. A chhuat hi cement hman tura rel a nih lai hian kan Upa senior Upa Thanga chu hetiang hian a \ang ve tlat mai a, Kan khua hi a vawt si a, lei chhuat cement te zawng a vawt em mai, pheikhawk bun tur kan nei thei \heuh si lova, ke a hit duh lutuk ang, a hrehawm lutuk ang, chuvangin thingphel chhuat ngei hi hmang thei ila a \ha ber ang, a ti a. Thangthar lamin, Cement hman nise, a tlo a, pheikhawkte pawh kan la bun theih vek hun a awm ang chu, an ti a, Upa lamin duap an kaih tak avangin cement concrete chu nise tiin tih tluk a ni ta a ni. A ceiling atan tile kan hmang thei ta bawk a, a hmalamah kawngkapui pahnih a nei a, tukverh ft. 5x3-a lian darthlalang frame thlang lam leh chhak lamah paruk ve ve a awm a ni. In te sang bangah darthlalang frame a insiin dah chhuah vek a ni. Pulpit awmna leh Chairman \hutna leh maicham awmna huam chin Biak In vang lam zawng hi inches 8-a sangin platform siam a ni ve a, hetah hian mawi tawk tak an lam vir hat hat thei reng a, a lawmawmin inkhawm a nuam thei hle a ni. February a\anga April 1969 (thla thum) chhungin sak zawh a nia, hlim takin kan luah thei ta a ni.

26

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Biak In parukna

7. Biak In pasarihna: Kohhran mipui leh \hangtharte rilruah thil \ha zawk leh tlo leh mawi zawk duhna alo awm ta zel a; ni 7.2.1982-ah Biak In sak dan tur chungchang ngaihtuahin Upa Lalchungnunga Inah Building Committee neih a ni ta a. Hetiang hian rel tluk a ni: Biak In thar lian \ha takin sak ni sela, a ban leh beam-te cement concrete (RCC) ni sela, a chungah rangva hman nise, a laia ban awm lovin sak nise. Tin, hemi bakah hian a kawmchar lam awih chin pawh hi - Sunday School Hall leh thil \ul danga hmanturin cement concrete (RCC) ina chhawnga Biak In hnung ram awlah hian sak nise tiin rel a ni ta a ni. Tichuan plan and estimatesiam tur hian Pu George Lalzuia,Architect,Aizawla mi chu sawm a ni ta a. Estimate amount atanga 3% (za zela Rs.3/) hlawh turin kan inrem a, tichuan kan Biak In compound chhunga a lian thei ang bera sak turin \ha tak leh fel takin min rawn siam sak ta a, Estimate amount chu Rs. 24,00,000/- (nuai sawmhnih pali) a ni. Tichuan Biak In \ha zawk sa leh turin sum hmuh dan tur kawng hrang hrang Committee chuan a ngaihtuah zui ta a, Kohhran chhungkaw tinah budget te a siam ta a. Biak In sak \an hma hian (Grayscale)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

27

Biak In kawmchhakah tuikhuah R.C.C-in siam a ni a, chumi bakah Biak In kawmchhakah kawngpui anin stall; a dung ft. 96 a vang ft. 12, Assam type-in sak a ni a. Hei hi pindan pariatah siamin dawr atan man neiin luah tir an ni a, kan sum hnar pawimawh tak a ni. Tin, kum 1986-ah Biak In kawmchar Pu Lalvela in hmun chu Rs. 55,000/- (cheng singnga leh sangnga) in kan lei bawk a. Hetih hun lai hian pawisa a vangin a la harsa em em a, cheng singli vel chauh Kohhranin kan la neih theih laiin huaisen takin Biak In R.C.C Building sa tan turin rel a ni ta a ni. Ni 1.3.1988-ah chuan Biak In kawmcharah hall ban tur ban khur laiin hnatlang hmasa ber chu neih \an a ni ta a ni. Kohhran mipui kan phurin hnatlang kan \hahnem hle a, kum 1991 kum tawp lamah chuan Biak In hnung lama Hall chu chhawng thumin sak zawh a ni ta a ni. Hall chung ber chu ft 30 X ft 18-a zau a ni a. Mizoram Kohhran Centenary Hall tia vuah a ni a. Senior Department-in inkhawm nan an hmanga. Kohhran zaikhawmnaleh thil tihhonaatan\angkai taka hman a ni \hin. He Hall thlangah hianKohhran Committee Room zau \ha tak a awm a. Hei hi Kohhran, Bial leh Presbytery-ten Committee nan an hmang\hin. Kum 1992-ah chuan Biak In pui ber tur chu sak chhunzawm zel tura er chhoh zui a ni ta a. Sum lam kan indaih loh em avangin mi hausate sum a pung awm lovin kan puk sak a, kan theih ang angin kan rul nghal zel bawk a. Tin, Kohhranho zingah a thei theiin Biak In sakna atan vawk te, arte an vulh a. Kohhran Building Committee member zawng zawng leh a thei theiin rangva phek khat man tum turin kan inngen bawk a ni. Tichuan a theih dan kawng hrang hrangin Kohhranhoten sum tuak a ni a.Theihpatawpin Kohhran mipuiten lungrual takin \an lak a ni. Apex Bank-ah kum 1992-ah Rs.2,00,000/ - (cheng nuaih hnih) loan-in vawi hnih kan puk a. Hetah hian Pu C. Sualneka Inkan dahkham a ni. Ainchhun leh di chum (steel structure) chu Aizawlah Rs.2,50,000/- (nuaih hnih leh singnga)-in Pu J. Lianchungnunga, Thakthinga mi siam a ni. Tin, a chung tur rangva pawh Industry Department taMinistry hnen a\anga dilin No. 26 ft. 10-a sei chi bundle 54, Rs.1,20,000/(cheng nuaih khat leh singhnih)-in lei a ni. Kum 1993 kum bul lamah

28

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

a inchhunte hlangfelin a chung kan chih zo thei ta ani. Ni 27.7.1993ah Building Committee chuan, Tukverh tur (steel frame) siam a, a bangah brick rem ni se, Biak In luah lai pawh hi \hiah chhoh nghal ni tawh rawh se, a ti a. Tichuan Mizoram Centenary kum 1994 hma ngeiin luah tum a ni ta a ni. Biak In sak nan hian thawhlawm khawna hnatlanga thawh a ni ber a, brick rem leh plaster bak chu hnatlangin kan thawk deuh ber a, Kohhran mipui kan \angrualin kan thawk nasa em em a ni. Kan sak zawh meuhhi chuan Rs. 60,00,000/- (Cheng nuaih sawmruk) zet kan hmang a ni. Tuna concrete-a sak zawh tak kan luah lai hi a pian hmang tlangpui chu hetiang hi a ni: a dunglam (Biak In chhung chin) ft. 114, a vang (Biak In chhung chin) ft. 53, a sir tluanin Verandah ft. 8 chhak lam leh thlang lamah a awm a ni. V estry, Biak In hnung lamah ft.20 x 20 a awm a. Hei hi Kohhran Committee-na bik atan hman a ni. A liang san zawng ft.23, a chung sang lai (tlung) san zawng ft.50.5, a hmalamah sumhmun ft.15x30. a zauva sak a ni a, hemi chung hi inte atan sang taka sak chhoh a ni a. Chu chu dar bawm a ni nghalin Biak In dar, Upa Darthangvunga hriatreng nan a faten an pek dah a ni a, a chhip sang laiah Cross dah a ni a, chu chu feet 103 a sang a ni. (Biak In 7-na thlalak hi a kawm hnung lamah dah a ni.... Ed.) Naupang Sunday School: Biak In kawmcharah Biak In chhuat (level) hnuaiah hian Biak In vang zawng ft. 53 leh ft. 24 chhawng thum a awm a. A hnuai ber pindan pakhat chu Biak In choka atan hman a ni a, ruai \heh leh chawhlui siam nikhua atan te kan hmang \hin a. Chumi chung chu Naupang Sunday School Department hrang hrangten an luah thung. Kohhran Centenary Hall: Biak In chungkawm char lamah ft.30 x ft.18-a zau Kohhran Centenary Hall a awm a, hei hi Senior Department-in an luah a, KTP fellowship nan leh Kohhran function neihna atan hman a ni. He Mizoram Kohhran Centenary Hall thlangah hian Committee Room zau \ha tak a awm a, hei hi Committee hrang hrang ten an hmang \hin a ni. Vengthlang Kohhran Centenary Building: Kum 2011 hi Vengthlang Kohhran Centenary (Kum 100 tlinna) a lo ni ta a, a hriatrengna atanBiakInkawmchhaka kanstall neih lai hi \hiatin cement

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

29

concrete (R.C.C)-a building sak \hat ni sela tih a ni. Hetiang hian Vengthlang Kohhran Centenary Building atan sak \hat a lo ni ta a, a hmalam ft. 87-a sei, a vang ft.10 hi stall atan a ni a, stall hnungah hian Chowkidar Quarters atan ft.36-a sei avang ft.16-a zau pindan hran a ni bawk a, a hnuai hi Inkhawmpui nikhuaa Biak In kaihzawm tura hman theih a ni bawk a ni. VENGTHLANG KOHHRAN LO |HAN CHHOH DAN Kum 1966-ah Mizoram Political Partypakhat Mizo National Front (MNF) chuan Independent sualin India atanga inlakhran a lo tum ta a. He movement hian Mizoram pum hi a nghawng nasa em em a; MNF volunteer-te leh India sipaite inkahna hial a lo chhuak ta a, kum 1968-ah chuan Champhai khaw chhehvela awmte pawh sawikhawm an lo ni ta a ni. Tlangsam khua hmun thuma \hena hmun khat vel chu Champhaiah an lo lut a, Vengthlang Kohhran huam chhungah Tlangsam Veng tia kohin, V englai hmunah hian an awm a, Upa rawn pemte pawh V engthlang Kohhran Upa atana pawm nghal an ni a, Upa Lalruma te, Upa Lalenga te an lo tel ve ta a ni. Tlangsam khua a\anga lo pem lutte hian sawi khawma hmun danga kal ta Zote lehRuantlang lama mi te nen Kohhran thil neihte chu an insemin an telna Kohhran \heuhah an chhawm lut a; ni 20.10.1968-a Tlangsamin Vengthlang Kohhrana an thil rawn chhawm luhte chu hengte hi a ni a Pawisa fai : Rs.12,455.00 Rangva ft.6 phek : Phek 40 vel |huthlengsei : 9 Tin, Chhungte khua pawh a khaw pumpuiin an rawn khawm lut bawk a, tuna Kanan V kan tihah hian Chhungte Veng tia kohin eng an awm a, Vengthlang Kohhranah an lawi ve nghal a; amaherawhchu, Chhungte Kohhran bila indin leh thuai an beisei avangin an Kohhran thil neih zawng zawng chu an rawn theh lut ve lova, an kawl \ha rih a ni. Tichuan kum 1969-ah chuan Biak In hran an sa ve ta a. Tuna Pu C. Lalsiamthanga, Govt. Champhai College Lecturer kawm thlangah hian an Biak In hmasa ber chu an sa ta a ni. Tichuan tuna an luah lai Kanan Kohhran Biak In hmun hi Pu Ngurchhina ram an lei a ni a.

30

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Hetah hian an sa \ha leh ta a ni. Tin, rambuai avangin Jamadar veng pawh sipaiin an khawtlang inte an hal darh vek a, sipai hmun atan an duh avangin an luah ta a ni. Hmun hran hranah Vengthlang leh Kahrawtahte an lo lut thla ta a, tichuan an Kohhran Biak In an hal ve loh avangin ni 8.4.1967-ah chuan Kahrawt Kohhran leh Vengthlang Kohhranten han \hiatin hetiang hian kan insem ta a. Hetiang hi V engthlang Kohhrana an rawn thehluhchu a ni: Rangva ft.8 chi phek 14, ft.7 chi phek 7, Rangva ft.6 chi phek 26, ft2 chi phek 26, ridging phek 3. Jamadar V Kohhran hi din leh theih a nih chuan hengte eng hi pekkir leh ni rawh se tih a ni a, vawiin thlengin an Biak In hmun leh vengte chu sipaiin anluah hlen tak avangin din thar leh theih a ni ta lo a ni. Hetih hun lai hianChamphai khaw pumpuiah Kahrawt Kohhran leh Vengthlang Kohhran chauh an awm a ni. Chutichuan, ram buai avangin khaw hran a\anga mi tam tak Vengthlang Kohhran huam chhungah an lo pem luh tak avangin IB Veng kan tih tak hmun ruak te, V englai hmun ruak te, Bethel hmun te, Kanan hmun ruak te hi an lo luah ta a. Henga mi zawng zawngte hi Vengthlang Kohhranah an lawi ta vek a ni. VENGTHLANG KOHHRAN A|ANG A KOHHRAN INDANGTE: V engthlang Kohhranchu 1911-ah Pu Hauzikan amahin Biak In sain a din \an a, kum 1924-ah chuan Kahrawtah pem chhovin Kohhran an din leh ta a, Dawrkaikawn a\anga thlanglam zawng chu Vengthlang Kohhran Biak Inah an lawi a. Kan sawi tawh angin ram buai avangin khaw sawi khawm leh mahni duh thu a khawpui belin mi tam tak an lo pem lut ta zel a. Hetiang ram zau tak leh kar kik tak taka mite Kohhran pakhata lawiho reng chu thil harsa leh Kohhran chak zawkna atan thil fel lo zawk niin a lang a. Kohhran kal zelna atan thil \ha zawk a nih ringin Kohhran Committee chuan veng bawr hran ang anga Kohhran din chu \ha a ti a. Kohhran mipui tam tak chuan an huphurh hle thung. Nimahsela, Kohhran lo chak zel beiseina avangin Vengthlang Kohhran a\anga Kohhran dang siam a, indang turin hetiang hian buatsaih a ni ta a ni. Bethel Veng Kohhran: Tuna Forest Office awmna,

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

31

Hnahhlunmual leh Chhura hmunahte Thingsulthliah kawn thleng pem lut tharten In an lo din tak avangin Biak In hran neih \ul ngei dawnin a lang a. Kohhran Committee chuan Biak In hmun zawn ni se tiin a rel ta a ni. Kum1980-ah chuan Biak In hmun tur zawn a ni ta a. Remchang takin Pawi mual kan tih thin, tuna Bethel Biak In luah lai hmun hi Committee chuan a thlang ta a. A tirah chun Sunday School kai hranna atan chauh tih a ni a, mahse mi an lo pem luh tam tak avangin Biak In hmun atan buatsaih tum a ni ta a ni. Ni 13.4.1981-ah chuan Biak In sak \an a ni ta zawk a, a dung ft.30, a vang ft. 16, a chung rangva, a bang dap tahin sak a ni ta a ni. Kohhran indanna atan Preaching Station-ah ni 14.6.1981(Chawlhni)-ah chuan Bialtu Pastor C.V anlalhruaia hovin Inkhawm hranna hawn a ni ta a. Kohhran hming pawh siam nghal a ni a. BETHEL KOHHRAN tia vuah a ni ta a ni. Kohhran hi hetih lai hian in 25 vel an la ni. Hmun ruak tamna a ni a, mi an pung chak em em a, tunah chuan Kohhran lian tak leh chak tak a lo ni chho ta zel a ni. Venglai Kohhran: Tichuan a kum leh mai 1982-ah chuan Tlangsam V (tuna V eng englai kan tih takhi) indang turin buatsaih a lo ni leh taa. Tlangsam atanga rawn khawm luh an tam ber avangin Tlangsam Veng tih a ni a. Ni 21.3.1982-ah Kohhran indanna turin Preaching Station a siamna inkhawm Primary School III-ah Bialtu Pastor C.V anlalhruaia hovin neih a ni a. Kohhran hming atan VENGLAI KOHHRAN tia sak a ni ta a, Venglai tih chhan ber chu V engthlang leh Bethel, V engthlang a\anga indang ta nena inkara Kohhran lo piang thar lehtaa nihavangin a ni. T ichuan, V englai Kohhran chuan ni 26.3.1982ah Pu Ralkapthanga huan chu Biak In hmun atan an lei ta a, tah chuan Biak In hmasa ber chu sak \an a ni ta a ni. Upa Lalchungnungan Biak In lungphum a phum a, ni 8 chhungin Biak In hmasa ber hi sak zawh a ni a, Vengthlang Kohhranin a sak pui a, a dung ft.36, a vang ft.24, a chung rangva, a bang dap tah, a chhuat lei hman ani a, tichuanKohhran a lo ding veleh ta a ni. Tunah chuan Kohhran lian tak leh changtlung tak, Biak In pawh \ha tak nei an lo ni ta a ni. Electric V Kohhran: Kum 1988-ahchuan Electric V eng eng lamah pawh Kohhran indang veleh turin buatsaih a lo ni ve leh ta a. Preaching Station-ah siamin Pi Zionthangi in chu luah hawhin inkhawm hranna buatsaih a ni ta a; Presbytery-ah Kohhran puitlinga siam leh

32

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Upa pawh dil nghal a ni ta a ni. Tichuan, Khawchhak Presbytery-in min phalsak angin Kohhran puitlingah siam a lo ni leh ta a, tunah chuan Kohhran puitling tak an lo ni chho ta a ni. Vengthlang North Kohhran: Ni 7 May, 2007-ah chuan A wmpui Veng \henkhat leh College Veng lamte a\angin Kohhran indan dilna a lo lut ta tlat mai a. Kohhran Committee-in ngun taka a ngaihtuahin rem a tihsak ta a. T ichuan, Awmpui V enga Pi Rammawii In chu Biak In atan Rs.23,00,000/- (cheng nuai sawmhnih pathum) in ni 21.5.2007-ah kan lei ta a ni. An indanna tur chu kan sa ta tlut tlut a, Assam type-in a dung ft.40, a vang ft.20, a chhawngin, a hnuai Naupang Sunday School luah atan siam a ni a, tichuan kan sa zo ta thuai a, ni 3.10.2007-ah chuan a Kohhran hming pawh Vengthlang Kohhran Committee Room-ah ngun taka ngaihtuahin phuah a ni a, V engthlang North Kohhran tih ni rawh se tih a ni ta a ni. Tichuan dt.25.11.2007 Chawlhni chawhmaah Bialtu Pastor Lalsangbera leh Upa Hrangsavunga, Moderator, Champhai North Presbytery hovin Biak In hawnna leh Kohhran dah nghehna pawh neih a ni ta a ni. Kohhran member pawh an din \an kumah hian dan zawh kim 600 lai an tling thei nghal a. Vengthlang Kohhran atangin Upa C. Lalchhawnthanga chu indangte zingah a tel ve avangin anmahnia inenkawl nghalin a lo ding ve leh ta a ni. Tichuan, V engthlang Kohhrana\ang hian Centenary kan hman thleng hian kohhran 5 an indang chhuak ta a ni. Heng Kohhran indangte bakah hian, New Champhai Kohhran din turin hma a la bawk a. Kum 1987 vel a\angin New Champhaiah hian mi engemaw zat an lo awmin Kohhran Biak In neia Kohhran din ve \ul tihna a lo awm ta a. An veng atanga Biak In han inkhawmna tur a hla si a, tichuan Bial Centre an nih avangin V engthlang Kohhran chuan hma a lakpui ta a. Preaching Station angin inkhawmna chu mimal Inah neih a ni phawt a. V engthlang Kohhran Upaten kan zuk ho \hin a, Kohhran Committee angin Kohhran pawh din ve a ni a, lak luh leh hnawh chhuah thuah Vengthlang Kohhrana Upaten ro an relpui \hin. Tunah chuan Kohhran puitling leh \hang duang tak an ni ta a ni. Kum za chhung lai mai Pathian min hruaina hi a ropui tak

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

33

meuh a ni. Mihring chaknaa tih theih rualloh ama zarah Kohhranhoten kan paltlangin, a tira mi pakhat chauhin bul a \an kha tunah chuan he Vengthlang Kohhran a\ang hian Kohhran panga lai lo indang tawhin, Kohhran dan zawh kim pawh sanghnih deuhthaw he kohhrana kan lawi mup mup mai hi Pathian thiltihtheihna ropui, fak sen rualloh a va ni em!

34

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

CHAMPHAI VENGTHLANG KOHHRAN HMASAWN DANUpa J.C. Rohnuna Secretary (Sr.) Vengthlang Kohhran Hranghluite, Kohhran hmangaihtu tak, khawvel malmak tura Lalpan an thinlung a tihvarsak rawngbawltu duhawm tak takte mual an liam tawh hnu, tu lem mah dem tur bik awm chuang lo, he khawvel leh Kristian khawvel pawhin pian kena a lo neih lehkha zir thiamna awm vak silo karah CHAMPHAI VENGTHLANG KOHHRAN ropui tak mai, kum 1911-a din a lo nih a\anga vawiin thlenga chanchin leh an sulhnu tam tak chhuitu han nih chu insit a na duh hle mai. A lehlam pangah Pathianin a mi hrat khawkhengte hmanga Kohhrana a hnathawh ropui tak ziak chhawngtu han nih erawh chu ropui ka tiin vannei pawh ka inti a, lawmawm ka ti takzet a ni. Kohhran din tirh laia sulsutu hmasa ber Pu Hauzika, kum 1919-a Upaa nemngheh leh a hnua sulhnu chhuitu Upa Lutruma, kum 1928-a nemnghehte, Upa Lumthanga (1929), Upa Hrangluta (1933), Upa Zongena (1937) leh Upa Lianbawiha, 1947-a nemnghehte hmel han hmuh ve theih leh biang biak ve ngei a chakawm duh ngei mai. Tirhkoh Thangchhuma Pu Chhuma tia hriat leh koh huai huai chu Zotlang a\anga lo pem lutin Vengthlang Kohhran \han len theih nan theih tawpa a han bei \hinte chu a fakawm tak zet a ni. Tunah zawng Pathian Pasal\hahote chuan chunglam a\angin min thlir \hin dawn a nih tak mai hi le! An sulhnu hmuh theih a\anga a landan chuan kum 1947 1950 chhunga Kohhran Committee member tarlante hian an theih ang tawka \hahnemngaiin Champhai Vengthlang Kohhran hmasawn zel nan an hun leh nunte an lo pe \hin; chungte chu 1. Upa Zongena 2. Upa Lianbawiha 3. Pu Chhuma 4. Pu Taisina 5. Pu Thanga 6. Pu Saingena 7. Pu Thangluaia 8. Pu Ralzuala 9. Pu Thangkima

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

35

Pastor Chhawnvungan Kohhran Committee chu a remchan dan angin a ho ve mai \hin a ni. Committee Member hi an kalkim khat hle a, paruk te, pasarih te an kal a, Chairman leh Secretary-te hming lo chu an ziak lem lo. Akal number zat an ziak mai \hin a ni. Ni 30.12.1951-ah Kohhran Committee an thlang \ha a, thlanchhuahte chu, an ziak dan angin 1. Thanga 2. Tesena C.I 3. Thangkima 4. Awithanga 5. Airawnga 6. Thangluaia 7. Zahuata C.I 8. Thangchuanga Kum 2011 hi kan Kohhran din \an kum 1911 a\anga chhutin kum 100-na, CENTENARY a lo ni ta der mai. Lalpan kum 100 chhunga Kohhrante min enkawl dan leh hruainaah hian chanchin sawi tur tamtak a awm a. Mahse kan sawi thiam loh bakah hriat loh tamtak chhui chhuah harsa bawk si a awm a, a pawi hle mai. Kan Centenary lawm tur hian kum hnih kal ta mai a\ang khan Kohhran Committee a inbuatsaih \an a, Organising Committee te a siam a. He Committee hian thil chi hrang hrang chhuia ziak tur ruat bika nei leh thliah a. Tun \umah hianCHAMPHAI VENGTHLANG KOHHRAN |HAN CHHOH DAN, Kohhran member leh thilpekah te leh rawngbawlna peng \henkhatte kan thlur bik dawn a ni. Hei pawh hi duhthusam chuan a chiang lova. Synod lamah Assembly Bute keuvin leh kan lehkhabu neih ang angte leh a hre deuhte be rawna ziah chhuah a ni a, a felhlelhnaah chhiartute hriatthiamna leh ngaihdamna kan dil nghal mawlh mawlh a ni. Kan Kohhran \han chhoh dan i han thlir teh ang u le:I. KOHHRAN MEMBER PUN DAN: Hriat theih china kan Kohhran member pun dan chu hetiang hi a ni. Kum 1911 - A dintu Pu Hauzika te chhungkua 4 members Reilote hnuah in 4 -in an pung members 20 vel. Kum 1913 - Hmunhmel\ha harhna avanginanpung members 50 vel Kum 1931 - Members 105 Kum 1941 - Members 180 Kum 1948 - Members 220 Dan zawh kim 167 Kum 1949 - Members 321

36

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Kum 1950 - Members 340 Kum 1957 - Members 376 Kum 1961 - Members 604 Kum 1966 - Members 1183 Kum 1971 - Members 1548 Kum 1981 - Members 3209 (14.6.81-ahBethel leh 26.3.82-ah V englai-te an indang). Kum 1991 - Members 2605 Kum 2001 - Members 3046 (25.11.2007-ah V engthlang North an indang) Kum 2011 - Members 2738 II. PATHIAN TANA THILPEK: Johana Bung 3:16-ah, Pathianin khawvel a hmangaih em em a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a, amah chu tupawh a ring apiang an boral lohva, chatuana nunna an neih zawk nan, tih te, II Korinth 9 : 7, Pathian chuan hlim taka petu a ni a hmangaih ni, tihte hi a dikin a ropui hle mai a, amite thinlung chhunga hnathawk \hintu chuan thawk zelin a Fapa neih chhun a hmangaih leh thlakhlelh em em chu kan tan a rawn hlan a. Amah hmangaihtu chuan hmangaih let vein, hlim takin a malsawmna kan dawn a\anga pe ve tur kan nih an hai bik lo. Amaherawhchu tunlaia pawisa a awlsam ta ang hi a ni lo, a vang em em a ni. Mahse pe tur an nih miau avangin thawhlawm atan chuan vaihlo zialna lehkha leh buhfaite an thawh mai \hin a ni. Kum 1960-hma lamah chuan an pawisa sawi/lam dan pawh tunlai nen a inang lo va, Cheng, hna, pai, tiin an lam \hin. Kum 1961 hnu lamah chuan Cheng, pawisa tia lamin pawisa thar a lo chhuak a, Pawisa 100 hi cheng khat a ni. Assembly Bu 1932-a a landan anga Synod-ahkan Kohhranin pawisa a chhun luh \hin ang leh tun hnai kum 10 dan vel zela a pun dan chu hetiang hi a ni. Kum Pathian Ram Buhfai\ham Ramthar T otal1932 1941 1951 1961 20.4.0 15.12.0 57.0.0 1,046.62 6.11.0 1.13.0 10.0.0 130.86 77.52 26.15.0 17.9.0 67.0.0 1,255.00

Centenary Souvenir (1911 - 2011)1971 1981 1991 2001 2010-11 7,478.61 64,535.50 1,82,325.00 8,60,110.00 31,26,103.00 2,236.00 21,502.80 3,02,178.00 4,89,713.00 5,30,630.00 794.20 14,485.15 61,761.00 6,14,658.00 20,24,911.00

37 10,408.00 1,00,523.45 5,46,264.00 19,64,481.00 56,81,644.00

Hetah hian ke thum chauh belhkhawm a ni. Tun hma lama pek luh dan dung zuiin tarlan a ni e. Kum 1966 March thla a\ang chuan Mizoramin Independent tuma chet an \an avangin rambuai a ni ta mai a. Chuvang chuan Mizoram hmun hrang hrangah sipaite lo lutin zanah pawn chhuah phal loh (curfew) a ni ta bawk a. Zanah a inkhawm theih lova, Pathianni zan inkhawma thilpek lakkhawm ang chi pawh hi chawhnu inkhawmah an la khawm mai \hin a ni. Sum a la vang bawk a, kan Kohhran hian Sandei Sikul thawhlawm ` 3.50 a\anga ` 14.00 \um khatah an thawh \hin a, Zan/Chawhnu Inkhawm thawhlawm chu \um khatah ` 3/- a\anga ` 9/- te a ni. Tunah chuan Sunday School vawi khatah ` 9,000/- te, zan thawhlawm ` 3,000/- chuangte a tling ta, a lawmawm ngawt mai. III. BIBLE SOCIETY OF INDIA: Khawvel huapaBible tihpun(chhut) leh athehdarhhi Bible Society thiltum pawimawh tak pakhat chu a ni. Kohhran mal (Denomination) hmalakna bik a ni lova. Hemi rawngbawlna kawnga mi tui leh mi \hahnemngaite insuihkhawminSocietyhi dinani a. Kohhranhrang hrang \angkhawm hmalakna a ni ber mai. Chutichung chuan Kohhran/pawl \henkhat tel duh ve lo vawiin thlengin an laawm tacheu a ni. Kan Kohhran hian mumal taka hma a lakna chu a la rei lutuk lo. Kum 1962 hmalam chuan a \ul dan a zirin thawhlawm lakhawmin an pe ve mai \hin a. Ni 5.8.1962-ah pawh Pathianni Chawhma inkhawm a\anga zan inkhawm thlengin thawhlawm bawm an hung tih hriat a ni a, \hahnem chu an ngai hle a ni. Kum 1967-ah Rev. Chhawnvunga, Bialtu Pastor thurawn pek angin Collector bik neih \ha an ti a, Pu R. Khawbula an ruat a, kan Kohhran Collector hmasa ber niin kum 8 lai a thawk a. Ahnuah pawh Collector hrang hrangten an chhunzawm ta zel a ni.

38

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Bible Society of India rawngbawlna hi Pathian remtih leh lawm zawng tak mai a ni a, ni 26.8.1977 dar 1:00 p.m. Pathianniah Champhai Vengthlang Biak Inah B.S.I. Champhai Branch hawn a ni a. Hemi ni pawh hian kanKohhran a\angin Life Member mi engemaw zat an awm ve nghe nghe a ni. Rev C. Ronghinga, Associate Auxilliary . Secretary, Aizawl chuan B.S.I. Branch chu a hawng a, hruaituten mombati inchhitkaisak chhawng zelin urhsun takin hun hman a ni. Branch hruaitu tharte thlan a ni a, Rev. C. Vanlalhruaia, Champhai Vengthlang Bialtu Pastor chu President hmasa ber a ni. Mizoram pumpui huapa thlirin Presbyterian Kohhran hi mipui ngah ber a ni a. Chuvang chuan tun thleng hianAuxilliary, Branch, Area-ahte hruaitu lu ber chan a chang zel a, Office Bearers post dangah chuan denomination hrang hranga mite ruat an ni \hin. B.S.I. hi mahni awmhmun \heuh atanga khawvel huapa Pathian rawng kan bawl ve theihna a nih avang leh chunglamin a rem tih zawng tak a nih avangin kum tin a \hang zel a, a la \hang lian zel ang tih pawh beiseiawm tak a ni. Champhai Branch hi tunah hian \hang lian ve zelin Branch hrang hrang a hring chhuak ta a. Branch-te enkawlna hnuaiah Area (Pastor Bial wise) te awmin kohhran mala Unit tih \hin kha tunah chuan Local tih a ni ta a. Kan kohhrana B.S.I. dinhmunhi kum 1983 hmalam chanchinrecordhmuh tur mumal a awm lova, a pawi tak zet a ni. Ahnu lam a\ang hi chuan nasa takin Kohhranin hma a sawn a, Area, Branch lehAizawl Auxilliary thleng pawhin nasa takin thilpek rawngbawlna lamah a hnuaia tarlan ang hian kan lo \hang chho tial tial ta a ni. Kum 1983 chin leh a hnulam kum 5 dan zela kan local dinhmun chu hetiang hi a ni e:-

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

39

Total Amount (Rs.)

Memorial Gift & Anniversary

Annual Member

Patron Member

Junior Member

Life Member

Chief Patron

1983 62 1988 54 1993 85 1998 47 2003 -

157 148 80 54 14 -

33 55 42 46 134 99 238

16 22 14 16 68 37 49

1 11

3 9 6 10 25 8

8,438.50 12,848.00 34,354.00 23,060.00 98,325.00 93,135.00

2008 13 2010 -

20 2,13,330.00

Tunhma chuan Junior lehAnnual Member-ah kan \hahnem viau mai \hin a, tunaherawh chuan chhungtinten hmasawn lam kan pan tak zel avangin Life Member leh a chunglamah ke kan pen chho ta zel a, a lawmawm hle mai. Memorial Gift lehAnniversary-ah hian mahni chhung boral tate hriatrengna leh Birthday leh inneih champha hriatrengna atan pawisate pek ani a. Mi \hahnemngai tak takten in, in hmun, motor leh mahni Life a\anga Chief Patron Member-ah kan inhlangkai mek zel bawk. Mi \henkhat chuan mahni hnathawh e.g. Sawrkar hna leh sumdawnnate leh ranvulh zawhte chenin Member pawimawh takahan dah bawk \hin. Pathian duhzawng a nih tlat avangin uar deuh deuh ila a duhawm hle a; hma la la ve lote pawhin a thara \an la \heuh turin rilru i siam thar ang u. (Kum 1993 a\ang khian Junior Member an tla hniam tual tual a, hei hi Birth Control vanga naupang tlem vang a ni thei ang - Ed.)

Remarks

Kum

40

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

RAMTHAR LAM: Tunhmaa Kristian la awmlohna leh tlemte chauh awmna \hin kha Ramthim tih \hin a ni a. Hun a lo kal zelin Pathianin thawktute hmanga ram a lak thar zelna chu ramthim ti zel lovin RAMTHAR tia thlak a ni ta a ni. Kan Kohhran hian mumal taka Ramthar Committee a din hma pawhin kum 1961-ah Ramthim tan Synod-ah ` 77.52 a lo thehlut tawh a (Assembly 1961). Ramthar lama mi hrat khawkheng Upa Thangliana leh Pu Robuanga te chuan rilru pui berah an nei emaw tih tur khawpin an vei \hin. Chu an Ramthar veina chu midangah kang kai zelin ni 1.12.1962-ah chuan mumal takin Champhai Vengthlang Kohhran Ramthar Committee hmasa ber chu a lo ding ta a ni; chuta member te chu (an in ziah dan ang chiahin): 1) Upa Thangliana, Chairman 2) Ztu R.Chalzika, Secretary 3) Upa Darthangvunga 4) Pu Keuva 5) K. Biakliana 6) Robuanga 7) Darkhuma 8) Lalchungnunga- |halaiPawlaiawh. 9) Thatkhuma |halai Pawl aiawh. 10) Thangkimi nu Nuho aiawh. 11) Nula Thangkhumi Nuho aiawh. 12) Thanpari Ztu (Hminga Ztu tih bet tel hi Sikul Zirtirtu tih lam tawi a ni. Ed.) An \hahnemngaihna avangin Aizawl Road P.W.D. kawng hlui Pi |uani Lunglen kham chungah RAMTHAR HUAN pawh an nei fel diam a, P. Patta Pass - a ni nghe nghe a. Chumi chei hnum nan kum 1 987-ah chhungkaw paliin Leipui atan an siam a. Hemi hnu hian ngaihven zui a ni ta rih lo a ni. Hemi bak pawh hi Chhungte khaw hlui bulah khian ni 22.3.1999 khan RAMTHAR HUAN neih leh a ni a, Kohhran mipui kan phur hle a, Leirutte siamin hnatlang koh a ni a. A chhungah TUNG THING phun a ni. Heta tung rah hi Ramthar sum atan lawh leh hralh a ni a. Tung rahte hi hralhna a awm leh tak mumal loh avangin a huan nen lam enkawl mumal a ni ta rih lo a ni. Ramthar tan hian sum zawn reng a tul a. Vawi khat phei chu Upa Thangliana hovin Committee zinga mistiri-te zuiin vai lungtat leh surai-te kan keng a. Mi tlawmngaite inah lutin an hreipui, chempui,

IV.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

41

chemte leh thingzaina rat-te kan tahhriam sak a, in neituten an remchan ang tawk tawk pawisa min lo pe ve mai a, kan lawm ve khawp mai, hmanlai an chang zo ta. Tunah chuan \hangthar zawkten Ar talh dan chikhat chauh a awm lo tih hi fing leh fel takin an hmang dik ta hlauh mai le!Kohhran Ramthar Committee, Kohhran Hmeichhe Committee leh Kristian |halai Pawl-te chuan RINNA THUTIAM (Faith Promise) tiin sum an dek chhuak ta zung zung mai. Pathian hian remhre remhriatna atakin a hmang zel zawng a nih hi. Mi inah lut lawrin Tirhkoh chawm nan thla tin engzat nge i intiam (pek) theih ang? tiin an zawt a. Chumi chhanna chu lehkhabuah ziakin an chhinchhiah a, thla a lo thar/tawp veleh an khawn khawm zung zung \hin a ni. Chu chuan Ramtharah rawngbawltu - Evangelist-te, Evangelist Teacher-te, Kross Sipaite leh mi dangte ruaiin an thawn chhuak ta ur ur mai zawng a nih tak hi. Lungtat leh suraite huma sum zawn ai chuan a awlsamin a hlawk fe zawk leh nghal si a, a va remchang em. Hei chauh hi rawngbawlna chu a ni hauh lo mai. Pathianin khawngaih rawngbawl hna min pek hi a lawmawm khawp mai. Rawngbawla missionary-te awmna hmun leh an rawngbawl dan hmuhpui chakna a awm leh zel a, chuvang chuan Ramthar Committee hmingte, Kohhran Hmeichhe hmingte leh Kristian |halai Pawl hming tein Ramthar Field tlawh a ni ta zauh zauh a. Work Camp neite leh Tract semte in feh chhuah a ni ber \hin a. Khawhar taka awm thawktute awmdan leh ringtharte awmdan mita hmuh chu a danglamin thinlung a fan dan a dang daih mai. Kum 1981 a\ang khan a huhovin field hrang hrangtlawh chang kan nei \hin a. Kristian |halai Pawlte hi vanglai tha hmang an ni bawk a, an fakawmin Ramthar pawh an tlawh hnem a, a lawmawm takzet a ni. Kohhran hminga Field tlawh tawhte chu 1) Manipur Field Vawihnih 2) Karbi Anglong Field V awihnih 3) Tupuibari II Vawihnih 4) Naogang, Tripura Field Vawihnih 5) New Sachan & Kahrawt Cachar Vawi khat ve ve 6) Arunachal (Boleng) V awikhat. 7) Pailapur, BarakArea - Vawi khat.

42

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Kan sawi hmaih hauh loh tur chu SINGIRBIL BIAK IN Centenary hriatreng nana sak hi a ni. Ramthar hmangaihtu mi engemaw zatin Pathian Biak In a din theih nan (a) Hmun leisak te (b) Pulpit siamsak te (c) |huthlengsei leh Chair tumsak te (d) Maicham te leh (e) Biak In kawngkhar, tukverh leh (f) Biak In dar tumsak turte Pathianin a lo ruat zel a. Heng hmanruate leh thildang tam tak Champhai a\anga SINGIRBIL hmun thleng a phur thla a, Biak In zuk sa zotu mi 18-te hi an fakawm takzet a ni. Ni li lek chhunga Biak In sa zovin ni 20.11.2011 Pathianni chuan Tuingawi Bialtu Pastor Rev Lalremsiama hovin an hawng nghal der mai a, a . va ropui em! Ni 21.2.2011-ah lo hawngin zinglam dar 2:30-velah dam takin Champhaia an in \heuh leh Kohhranho hnen an lo thleng leh ta. Alawmawm takzet a ni. T unah chuan Singirbil-ah Pathianin amah biakna In a nei ta.

Singirbil Biak In Ramthar tana kan Kohhran pumpuiin \anghova rawngbawltu a chawmte hi Centenary kum chuan 100 tlin ngei theih nise a va (Colour)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

43

chakawm ve aw - tia Kohhran Committee-in a beisei (target) chu Lalpa zarah kan lo tlin ta reng mai. Kan dinhmun kal dan chu hetiang hi a ni ta rih e :THAWHLAWM LEH MISSIONARY CHAWMTE PUN DAN (kum sawm danah)Kum 1961 1971 1981 1991 2001 2011 THAWHLAWM 77.52 794.20 14,485.15 61,761.00 6,14,658.00 20,24,911.00 M issionaries Nil Nil 1 5 24 112

Rawngbawltu chawmah a la tawp mai lo. Kan Kohhran a\ang ngeiin rawngbawltu (Missionary) kal chhuakte kan nei leh ta zel mai, chungte chu:Sl . CHHUAH HMING No KUM NU/PA HMING HNA HMING

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

1973 1976 1981 1992 1988 2005 2005 2006 2007 2007 2008 2008 2010

Pi C. Zaliani Nl. J. Romawii Pu K. Vanlalzawma Pu David Zoramchhana Pu TBC Lalsangkima Nl. Lalneihsangi Nl B. Lalrosangi Nl. J.C. Lianmawii Pi Lalrohlui Nl. Lalhlimpuii Pu H. Lalmuanpuia Nl. Zairemtluangi Tv. B. Lalbiakthanga

Druara (L) Upa Saptawna (L) Upa Thangliana (L) C. Chawnghnuna (L) TBC Lalthangliana C/o Pi Biakchhungi Upa B.S. Kailiana Upa J.C. Rohnuna Vanlalenga Sailo C. Lalhmingthanga Upa H. Nghakliana Upa K. Lalthlengliana Upa B.S. Kailiana

Evangelist Pastor Field Promoter Evan. Teacher Evan. Teacher Evangelist Director, YWAM Evangelist Evangelist Worker,YWAM Evangelist Evan. Teacher StaffWorker, YWAM

V. KOHHRAN RAWNG BAWLNA PENG HRANG HRANGTE: Kan Kohhran \iah tirhah chuan rawngbawlnapeng hrang sawi tur a tam lova, Sunday School Committee an awm a. Biak In sak tum a nihlaiin Building Committee ansiam \hin. Thil \ul zawng zawng hi Kohhran Committee-in a hma deuh vek \hin a ni. Hun a lo kal zel a, Committee peng hrang hrang (Sub-Committee) a \ul dan a zir zelin siam a ni. Heng Committee-te hi Kohhran Committee thuneihna hnuaia din vek an ni. Kohhran Committee tan thiltih a awlsam phahin Sub-Committee-te hi an \angkai hle a ni. Akhaikhawmtu a\angin i han chhui teh ang le:

44

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran KOHHRAN COMMITTEE

Khawi hmunah pawh Kohhran a dinna a piangah chuan Kohhran Committee hi a ding zel \hin. Bialtu Pastor a remchanna a piangah hotu (Chairman) a ni a. Committee Member-te chu Upa nghet (Active) atana Kohhran mipuiin an thlante leh Tual Upa atana an thlanchhuahte an ni. Dan naranin Pastor a remchan lohna hmunah chuanCommittee Chairman bik ruat emaw Inkhawm Hruaitu(Meeting Chairman) apiang Chairman-ah hman a ni bawk \hin. An zing a\angin Ziaktu (Secretay) an ruat a. Kohhran Committee chuan a \ul a tih chuan Sub-Committee a din a, a duh hunah a titawp thei bawk. Kohhran \hatna tur leh hmasawnna tur a ngaihtuah ber \hin a, Kohhrana thuneitu ber chu Kohhran Committee hi a ni. Kohhran mipui enkawl a, thlarau lam nun thlenga harsatna neite \anpuitu a ni. Kohhran mipui tana dik, \ha, mawi leh thianghlim thei ang ber a ngaihtuahin a rel chhuak \hin. Kum 2011 hi Champhai Vengthlang Kohhran Centenary (Kum 100-na) a lo ni ta reng mai. Kum za chhung a kohhrante min hruaia min awmpui zel hi a ropui a ni. Bahlahna em em awm lovin Kohhran pui, Kohhran Hmeichhia leh Kristian |halai Pawl ten kan rawngbawlna \heuhvah Ahruaina dawngin hma kan sawn zel a. A hming chu chawimawiin awm rawh se. Kumina kanKohhran Statistic \henkhat Souvenir chhiartuten hre ve ngei se kan duhte chu tarlan ang hi a ni e. STATISTICS (INCHHIARNA LAM) as on 31.3.2011 (1) Kohhran Upa (Active) zat : 15 (2) Pem Upa zat : 2 (3) Tual Upa zat : 3 (4) Dan zawhkim zat : 1,939 (5) Thunun tawk mek : 34 (6) Kohhran mi zawng zawng : 2,738 (7) Kohhran in zawng zawng : 557 a) Inawmpawlhna in zat : 25 b) Awm hlangna in zat : 532

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

45

Kan Kohhran hian Sub-Committee peng hrang hrang kan neih, Kohhran tana \angkai em emte chanchin tawi tein sawi ila: (1) SUNDAY SCHOOL COMMITTEE: Kan Kohhrana Sunday School Committee Member-te chu (1) Kohhran Committee member zawng zawng (2) Naupang Sunday School-a Asst. Superintendent leh (3) Naupang Sunday School-a Department tin Leader-te an ni. He committee hi Puitling Sunday School Superintendent-in kaihruaiin Chairman a ni a, Vice Chairman chu Naupang Sunday School Asst. Superintendent a ni a, Secretary chu Puitling lam Sunday School Secretary a ni. Sunday School hmasawnna tur kawng hrang hrang zirtirtu lak, zirlai bu lei leh thil dang \ul apiang an ngaihtuah \hin. (2) RAMTHAR COMMITTEE: State danga ringtharte an lo pun theih dan tur leh ringtu nun kawng hrang hranga an chak theihna tur kawng daptu, ringtu nghet an nih dan tur thlenga hma latu pawl an ni. An vaiin Committee members 15 an ni. (3) B.S.I. LOCAL COMMITTEE: Khawvel huapa Bible chhut leh thehdarhna tura hmalatu, Kohhran mal chhungah member nihna chi hrang hrang nei turin hruaitute leh thawktu ber Committee an ni a, members 23 an ni. (4) SOCIAL FRONT: Kan Kohhranah hian Social Front Committee a din hma hian theih ang tawkin Kohhran mipuite kawng dik kawh hmuh tuma beih a ni a. Chu chu Church Public Welfaretih a ni. Synod-in kan hming phuah ang nilo, Social Front tih hi Kohhran tinah din nise a tih angin keini pawhin ni 30.3.1990 a\angin chak takin kan kalpui ve a, a \angkaiin a pawimawh hle a ni. Tunah hian Committee Members 13 an awm. (5) KRISTIAN CHHUNGKAW COMMITTEE: Kristian chhungkaw tinte Kristian chhungkaw nun \haa kan nun theih dan tur ngaihtuahtu Committee a ni a. Kan Kohhran chhungah theih tawpin, Synod-in a duh dan takin an kal a, a lawmawm hle mai. Committee Members hi 24 an ni.

46

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

(6) LIGHT & SOUND COMMITTEE: Kan Biak Inah eng leh \awngrinna hmanruate Kohhran mipuiin kan \angkaipui theihna tura beitu Committee an ni. An zarah hma kan sawn ta viau mai. Eng atan Generator (50 KVA) \ha tawk tak kan nei ta, a lawmawm hle. Biak Inah eng \halo avanga buaina kan nei ta rih lo a ni. Committee Members 4 an awm. (7) MUSIC COMMITTEE: Kum 1955 atanga buaipui \an a ni a; Kum 1961-ah Committee din a ni tawh nghe nghe a ni. Kohhran zai Lengkhawm zai leh Solfa zai lama Kohhran mipuiin hma kan sawn theihna tura hma latute an ni. An \angkai hle. V engthlang Kohhranah Music lama hruaitu hmasa ni 20.10.1957 a mite chu, an ziak angin(i) LalkhumaMoharir (ii) Sualneka (iii) Biakleta (iv) Ralauva (v) Chungnunga (vi) Chawngdinga (vii) Zokhuma Heng mite hian 1957 - 58 thleng an hruai a. Ni 2.1.1961ah Music Committee mumal taka siam a ni a. Chairman Lalchungnunga Secretary Darkhuma a ni. Kuminah (2011) hian Committee Members 10 an ni. (8) KOHHRAN HMEICHHE COMMITTEE: Kumin 2011 Centenary kum hian Kohhran Hmeichhe Committee members zat chu (i) Thlan chhuahte 42 (ii) Pastor 1 (iii) Pro-Pastor 1 (iv) Advisers 2 An vaiin 46 An rawngbawl dan tlangpui chu (1) Buhfai\ham enkawlte (2) Nitinchhung inkhawm chhung tinin nei thei vek tura hmalakte (3) Lawmbawm khawn (4) Thla khata nikhat tha pekte leh missionary chawm leh kawng hrang hrangin hma an la a, an fakawm hle mai.

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

47

(9) KRISTIAN |HALAI PAWL: |halaite kum 14 - 40 inkar Pathian rawngbawlnaa pen ho pawl an ni a. Kohhran kutke pawimawh tak mai an ni. Rawngbawlna kawng hrang hrangah taima takin hma an la \hin. An zinga hnufual deuhte hnuh hnaih nan programme chi hrang hrangte an siam \hin a, hma an sawn zel, a lawmawm hle mai. Committee members 38 an ni e. (10) PAVALAI GROUP: Anniho hi ni 2.11.2008-a ding \an an ni a. Ningani zan apiangin an inkhawm a. Mimal nunah hma an sawn hle. Kumin a\ang hian missionary 5 an chawm a, an phur hle a, Kohhran zai an ngai thiamin an tih tur ruahmante pawh fel takin an ti thei a, a lawmawm takzet a ni. Committee members 20 an ni mek a, O.B 12 leh committee members 8 an awm a ni. Pavalai Groupdin tirhahruaituhmasaber (Office Bearer) te chu: Chairman : Pu C. Hrangmanthanga Vice Chairman : Pu F. Hranghluna Pu C. Lalngaihthanga Pu K. Lalrosanga Pu P.C. Laltlanthanga Secretary : Pu Lalhuapzauva Asst. Secretary : Pu K. Vanlalhriata Pu K. Lalpanliana Pu J. Lalnunzira Pu V anlalvunga Advisers : Upa V anlalhranga Upa Lalthlamuana (11) SCHOOL COMMITTEE: Champhai Vengthlang Pastor Bial huapa Presbyterian School \ha taka ding chu Kohhran dangten min papek hnuin phur takin Kohhran Committee-in a la tung ding zel a. Kumin hian thawktute an inthlak nasa hle a, chung zirtirtute leh a School hmasawn zel nana hmalatu chu Managing Committee hi a ni. An \ang rualin School pawhin hma a sawn zel e. Committee Members 8 an awm.

48

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

VI

SUNDAY SCHOOL LAM: Pathianni Chawhma (9:30 am - 11:00 am)-ah keini Presbyterian Kohhrante chuan Pathian thu zirna kan neih \hin hi SUNDAY SCHOOL tih a ni a. Mizoramah leh Presbyterian Kohhran a din nghehna hmun apiangah he zirna hi buatsaih zel a ni. He zirnahianKristian mimal nunah Pathian thutak tuh leh hriattamtira nunpuitir chu a tum pakhat a ni a. Sunday School Committee kaihhruaina siam anga Pastor Bial tin Sunday School Committee a kal angin Puitling leh Naupang Sunday School pawh hi kan Kohhran Sunday School Committee kaihhruaiin a awm a ni. (a) Puitling Sunday School: Puitling Sunday School-ah hian hruaitu berte chu Superintendent leh a hnuaiaAssistant Superintendent-te an ni. Kan Kohhran hian Sunday School Secretaries 4 (pali) a nei a. Chungte chuan Sunday School kal zat leh thawhlawmte an chingfel \hin a; Zirtirtu hming lam leh training-a kalte chhinchhiah hi an hna pui deuh chu a ni. Kum 1942-a Puitling Sunday School hming ziaknaah chuan kum upa deuhte chu an hming tak tak ziak lovin, an fate leh an tute hmingin an ziak \hin a ni; hetiang hian - Lianbawiha nu, Awia ni, Lalsuaka Pa ti tein an lam \hin. Hming an lam rual hian Bible chang By heart/vawn an neih chuan nei tiin an chhanga, an neih loh chuan Nei loti tein an chhang \hin a ni awm e. T Sunday School-ah hian in, mikhual inkhawm zat chhiarin an chhinchhiah ziah bawk. Zirtirna pawl bik neih leh inthlakthleng kualte hi an lo tih tawh hnu vek a lo ni. Kum tawpah zirlai an exam \hin a, kum 2007 a\ang khan Puitling Sunday School Exam chu Synod Inkhawmpuiin a titawp ta rih a ni. (b) Naupang Sunday School: Naupang Sunday School hi Asst. Superintendent i/c Naupang Sunday School in a hova. Secretaries 2-te nen Office lam thil \ul chite an thawk a. Asst. Superintendent chuan pawl (Department) tin enkawl leh kaihhruaina pek hi a hna ber chu a ni. Tin, Sunday School training te, Naupang Inkhawmpui, Nau hual leh Kohhran ni serh hman dan turte a hovin zirtirtute nen an rel \hin. Zirtirtute hi kum khat \ang tura Sunday School Committee-in a lakte an nih avangin kum thar leha zirtirtu turte an ruahman (proposed) a. Zirlaite Pathian thu hrilh

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

49

bakah pangpar khawi, thawhlawm khawn leh\antu tihdan turte thlengin zirtirtuten an zirtir \hin a ni. Kum 1952 hmalam zawng kha chuan Sunday School Naupangte chu in hrang hrangah an inkhawm \hin a. Ni 15.2.1952 a\ang chuan a hranga an inkhawmna tur sa zovin Pu Chhuman urhsun takin a hawng a, nuam an ti ta hle a ni. Tun hnai kum 5 kalta maia Puitling leh Naupang Sunday School hming ziak leh thawhlawm chawhrual (Average per Sunday School) chu a hnuaia mi ang hi a ni: Kum Hming Ziak Zawng zawng Thawhlawm T otal Puitling Naupang (S.S. Vawikhat zelah) 2006 1,523 1,120 ` 6,500 2007 1,537 1,125 ` 7,500 2008 1,175 851 ` 6,400 2009 1,124 861 ` 7,000 2010 1,180 787 ` 8,500 2011 1,045 876 ` 10,000 MSSU JUBILEE AWARD (50 YEARS) DAWNGTE S.No Hming Pa Hming Zirtirtu nih \an kum 1. Upa Tlangbawia Nunkara 1938 2. Upa Thangliana Liansanga 1943 3. Pu V. Rozama Upa Roliana 1944 4. Upa Thangzawna V ailuta 1946 5. Pu C. Sualneka Liantawna 1946 6. Upa C. Keikhuma Saithanga (L) 1950 7. Pu T. Hrangtawna Rev. Thanglura 1951 8. Pi R.L. Neihkungi Laldanga 1952 9. Upa Lalchungnunga Kai\hiauva 1952 MSSU DIPLOMA (25 YEARS) DAWNGTE S.No Hming Pa Hming Zirtirtu nih \an kum 1. Pu Daniala Thangleta 1940 2. Upa C. Keikhuma Saithanga 1950 3. Pu Laihuliana Hrangvunga 1953

50

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.. 28. 29. 30.

Upa Hrangauva Upa Lalruma Pu H. Nghakliana Pu V anlallawma Pu C. Denga Upa Hrangvelthanga Pu K. Biakliana Pu K. Lalrintluanga Upa C. Lalchhawnthanga Upa J.C. Rohnuna Pu T. Lalrizapa Pu H. Lalnghinglova Pu Chawnghnuna Pu K. Thangdailova Pu Sainawta Pu K. Lalrosiama Upa B. S. Kailiana Upa Sangmanthanga Pu F. Lalnghinglova Pu K. Lalthlengliana Pu H. Thangliana Pu K. Lalzawngliana Upa V anlalhranga PiH.Lalthianghlimi Pu H. Lalchhanhima Tv Lallawmthanga . Tv Lalhmachhuana .

-Thanghlianga Sailo Tlangbuaia Phungngaia Siamhleia Hrang\huama |aha Upa Thangliana |hawnga Mama Khawtinkaia Lalliana Hranghlira Daniala Rualkhuma Taia Upa Sangkhuma Chawngkhuma Sangtawna Upa Thangliana Lawka Siamliana Hrangliankhupa Upa Darthangvunga Hanga R. Thanzauva J. V anlalsiama

1958 1963 1964 1966 1967 1967 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1976 1976 1978 1979 1979 1980 1981 1982 1982 1981 1983 1983 1985 1985

PI ZAII MEDAL SUNDA SCHOOL KUM 10 A ZAWNA KAI KIM Y S.No Hming Pa Hming Kai kim kum 1. Pi Lalchhuangi K. Sawiluaia 1984 1994 2. Robert Lalmuanpuia Upa K. Lalthlengliana 1989 2000 3. Samuel V.L. Muanpuia R. Lallianzuala 1990 1999 4. H. Lalramsanga H. Neihkiamlova 1991 2000

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

51

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38.

R. Lalengmawia Lal\anpuii Laldinsanga Ralte Lalchhanhimi B. V anlalremruati Saihmingpuia Lalhmangaihzuala J. Lalramnghaka J. Hmingthanpuia Ramengmawii Zorammuana JonathanLalhmingsanga Ramdinthara K. Lalchhuanawma C. Lalengi Lalchhuangi (v-2-na) Isaac Lalrinngheta Sanghluni Lalhmingsangi Vanlalnghaka Mary Lallawmzuali Lalramnghetzuala C. Hrangmana Lalrinawma Zonunsangi Lalnundiki Lalventhangi Lalramthara Lalhmangaihtluanga Lalhriatpuia C. Lalbiakzuala Ngurthantluangi C. Malsawmpuii Laldingngheta

R. Lalropuia R. V anlallawma R. Lalropuia F. Hranghluna C. Vanlalnema Lalnuntluanga K. Zirlianthanga J.H. Biakdawla J.H. Biakdawla H. Lalhmunliana Lalhlunthanga Lalrinmawia H. Lalhmunliana K. Lalrinliana Rohnuna K. Sawiluaia K. Lalrosanga Laldanga H. Neihkiamlova R. Lalrinchhana J.H. Biakdawla Thantluanga Thangliankhuaia Thantluanga C. Lalkima C. Lalchharliana H.S. Zoramliana C. Lalchhuanawma K. Zirlianthanga Thantluanga Liankulha Lalpiangthara C. Hrangmana Rinlalvunga

1993 2002 1993 2002 1993 2002 1993 2002 1994 2003 1995 2004 1995 2004 1995 2007 1995 2007 1996 2005 1996 2005 1996 2005 1996 2005 1996 2005 1996 2007 1996 2007 1997 2006 1997 2007 1998 2007 1998 2007 1998 2007 1998 2007 1999 2008 1999 2008 1999 2008 2000 2009 2000 2009 2000 2009 2000 2009 2000 2009 2001 2010 2001 2010 2001 2010 2001 2010

52

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

ZALAWRA MEDAL SPECIAL DAWNGTUTE S.No Hming Pa/Pasal Hming 1. F. Ramfangzauvi Upa C. Hualchhunga 2. Lalhmingmuani Upa B.S. Kailiana ZALAWRA MEDAL DAWNGTUTE S.No Hming Pa/Pasal Hming Dawn kum 1. F. Ramfangzauvi Upa C. Hualchhunga 1998 2. Lalhmingmuani Upa B.S. Kailiana 1998 3. Lalchhanhimi Khiangte Upa P.L. Chhuanthanga 1999 4. H.B. Lalnuntluanga Upa H. Lalnghinglova 2002 5. Samuel V.L. Muanpuia R. Lallianzuala 2002 6. Lalthangmawii V aiphei H. Biakzama 2002 7. Laltlanzauvi Joseph Lalduhawma 2002 8. Zionthangi Upa K. Lalthlengliana 2003 9. P.C. Lalnunpuia Kapliana 2004 10. Lalhmachhuana J. V anlalsiama 2004 11. Lalropari Upa B.S. Kailiana 2006 12. Lalkhumtiri H. V anlalhriata 2006 13. Laldinpuii F. Thangkima 2006 14. Rodingliana Zarzoliana 2006 15. Lalchhuanawma Rochungnungi 2006 16. Albert Lalnunsanga Lalsawimawii 2006 17. Lalmuankimi R. Lalrohluna 2006 18. Lalhmunsiami Lalnunmawia 2007 19. Lalbiakthanga UpaDr. ThangsailovaColney2007 20. Lalhmunsangi H.S. Lalchhuanmawia 2007 21. P.C. Parhmingthangi Neihkiamlova 2007 22. J. Lalramnghaki Upa Thangzawna 2007 23. R. Lalengzauvi Lalnghakliana 2007 24. C. Lalnunzira C. Laichungnunga 2007 25. C. Vanlalhriata C. Denga 2009 26. V. L. Remruata R. Lalrinchhana 2009 27. Zohmingkima R. Rammawia 2011 28. Lalmuanawma K. Ramdinzauva 2011

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

53

KOHHRAN COMMITTEE ROREL |HENKHATTE : Hmanlai a\angin Kohhran inrelbawlna kengkawhtu chu Kohhran Committee a ni a. Kan Kohhran pawh hian tunhma a\angin rorel pawimawh tak tak, Committee Member-te leh Kohhran mipuite zawm turin \ha ber nia hriat ngaihtuah chhuaha rel thluk \hin a ni. Chungte chu hriata chhinchhiah reng tur a awm \euh mai. A hun leh hmun mila rorel dan pawh an hria, an \awngkam hmante pawh a \hain an fakawm tak zet a ni; tlema zawng i lo thlir teh ang u le:1) 1942 : Puitling Sunday School hming ziak Mipa 91, Hmeichhia 77, Total 167 2) 1948 49 : Buh\ham vawngtu Pu Chhuma leh Pu Saingena. 3) 1949 : (An ziak angin) Tarik 2-1-1949-a rorel Chairman : Pu Chhuma |halai inkhawm comiti in Inrin zan hi |halai inkhawmah hmang ila tia dilna an rawn thehlut a ngun taka kan ngaihtuahin heti hian kan ti Inrinzan chu |halai inkhawm tia vuah chuang lovin |antu leh Thusawitu awm mai se |antu leh Thusawitu turte pawh Dan zawhkim ngei nise kan ti. |halai Comiti pawh awm tawh lo se. - Secy Lianbawia 4) COMMITTE MEMBER THLAN |HAT RAWTNA Committee member thlan \hatna 9.1.49 Pathianni ah thlanna awm se thlan tur zat chu mi 7 nise kan ti. Voat lak dan chu a sang a\anga chhiar thlaka Pasarih bik anni ang. Thlanpuitu 1. Lawma Headmaster 2. Lianvela Ztu He inthlanah hian Hmeichhia pawh thlan theih vek an ni. (Tlin dan hi Dan siam hma a nih hmel. Hmeichhia an dah pawimawh thiam hle mai. Ziaktu) 5) UPA LALCHUNGNUNGA hi ni 6.6.1951-ah Upa Zongenan Dan chhungah a lawmlut a. Ni 9.1.1955-ah Kohhran Committee Member-ah thlan a ni a. Kum 1958 a\anga Kohhran Secretary hna thawk chhovin kum 25 tawp (inzawn chiah lovin) a ziak a. Ni 13.10.1974-ah Upa atan nemngheh a ni. V engthlang

VII

54

Champhai Vengthlang Presbyterian Kohhran

Kohhran Secretary ni rei ber a ni. 6) Tv . Awmpui vengin Kohhran Dan Chhunga luh a rawn dil a, amah hi kumkhat chhung atana hnawh chhuah a ni a, kumkhat la tling lo mah se Nupui neih tur a hmuh remchan chuan Dan chhunga lak luh ni sela tih a ni. (Com. Reso.No.I of 22.3.1954) 7) An committee Secretary a inthlahdah viau a ni ang, hetiang hian lehkha thawn nise an ti (1954-ah) a, Pu .. hi Kohhran Committee-a a chanvote ngai pawimawh tur leh Committee-a lo tel \hin tawh turin lehkha thawn ila kan ti an thawn nghal hmiah. 8) PU C.SUALNEKA hi Kohhran Committee-ah ni 5.6.1955-ah a lut \an a. Committee Member a nih chhung hi (inzawn chiah lo deuhin) kum 49 leh thla 3 a ni. Committee (Tual Upa) member a \ang rei ber kan neih a ni. Kum 2009 April ni 15 a\angin a chawl \an. 9) KAWNGKHAR VENGTU: (Com. Reso. No.1 of 8.8.1955) Biak In Kawngkhar Vengtu awm hi \hain kan hria. Dt.10.8.55 Nilai Zan a\angin Upa Lianbawian a rawn veng \an ang. Chawlhkar hnih zela inthlak tur a ni ang hun kal zelah phei chuan 4 (pali) lai an ruat a, Kum 1963-ah Chowkidar an la \an a, Chowkidar hi a \huta a \awng\ai zawhah a meng anga, \awng\ai laia mengrute leh bengchhengte a veng ang Tichuan inkhawm a zahawmin a fel tawh ang. Pawn lamah pawh bengchheng leh min tibuaitu an awm chuan Chowkidar hi puih huk tur an ti. 10) Biak Ina inkhawmnaah leh Committee-ah Committee Member-te Chairman-ah in\an chhawk vek nise. Hun ruattuin lo ruat zel mai rawh se, thla tinin inchhawk nise. (Reso. No III of 25.7.1958) 11) 1959 : Thawhlawm ke hi chihnih siam ve tawh ila i) Pathian ram zauna leh ii) Tualchhung Kohhran inenkawlna (Reso. No. 2) 12) BIAK INA |HUT DAN TUR (Reso. No.2 of 25.9.1960)

Centenary Souvenir (1911 - 2011)

55

A laia tlar hmasa ber pakhat hi khuangpu ni sela, a hnunglam tlar 5 a chin hi nulaho \hutna ni sela, a bak chu naupangho ni sela, kawngkhar vengtu nen. Tin, kawngkhar vengtu hi khap \ul khap turin a \awng\ai zawhah meng sela, tlangvalho chu tlar chhak a hmasa ber a\angin nise, upa lamin upa \hutna hi pan nghal nise. Active Secretary Sd/- R. Lalchungnunga Chairman 13) Biak Ina inkhawm hruai hna hi (Meeting Chairman) kan Kohhran Upa Presbytery Member-te ngei hian hman nisela kan ti. Kan Upate pahnih Upa Thanga leh Upa Thangliana te kovah kan nghat. (Com Reso. of 1961) 14) Kum 1968-a Pathian ram leh Biak In thawhlawm atana pek buhhum rate chu \in khat zel Rs.1.50 inah a ni ang an ti. 15) Dan chungchangah hetiang hian an kal \hin |antu hna emaw thuhriltu nih chak apiang chuan \awngkain emaw ziakin emaw Committee-ah an dil \hin tur a ni, diltu chungchang chu la ngaihtuah tur a ni. Duh hun hunah dinga thu sawi ngawt ngawt ta