BİT Nedir?

Bit, Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin kısaltılmasıdır. Aynı zamanda Bilişim Teknolojilerinin kısaltması olarak da düşünebiliriz.

(Bilişim Teknolojileri)

Bilişim (Information) Nedir?

Bilişim, bilginin bilgisayar ve benzeri elektronik makineler aracılığı ile işlenmesi (anlamlı hale getirme) bilimidir. (TDK)

Bilişim kelimesi bilmek fiilinin bir türevi olan bilişmek fiilinden türetilmiş bir kelimedir.

Teknoloji Nedir?

İnsanoğlunun ihtiyaçlarına uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yetenektir. Teknoloji, bilimi kullanarak hayatı kolaylaştırmak için yapılan her şeydir.

Not:Teknolojik gelişmeler zamanla oluşur.Daha önceki yıllarda oluşan, elde edilen bilgiler sonraki kuşaklar tarafından üstlerine bilginin konulmasıyla daha iyisi, daha gelişmişi oluşturulur.

Not : Teknolojik gelişmelerin hem olumlu hem de olumsuz yönleri vardır.

Bilişim Teknolojileri Nedir?Bilişimde kullanılan bütün araç ve gereçlerin oluşturduğu sistemdir. (TDK)

 

BİT’in Günlük Yaşamdaki Önemi

Belki farkında değilsiniz ama Bilişim Teknolojileri ürünleri hayatınızın hemen hemen her alanında bulunuyor. En basit örneği ile evinizde kullandığınız televizyon, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi gibi ürünler temelde bilişim teknolojileri ürünüdür. Evet velilerimizin cebinde kullandığı akıllı telefonlar da bir bilişim teknolojileri ürünüdür. Bu örnek verilen ürünleri kullanmayı az çok biliyorsanız bilişim teknolojilerini öğrenmek için zaten bir adım atmış bulunuyorsunuz demektir.

Bit’i aşağıdaki ortamlarda kullanmaktayız

-İnternette sosyal medya sitelerine giriş için,

-İletişimde tanıdıklarımızla haberleşmek için

-Tablette, bilgisayarda oyun oynamak için,

-Ödevlerimizi yapmak için araştırma yapmakta

-Hastanelerde hasta takip etmek için

-Okullarda öğrenci işleri için

-Fotoğraf çekme vb.

-Uzay araştırmalarında, uzaya astronot veya uydu gönderme

… (ödev 4-5)

Yazılım Nedir?Program da denilen, bir bilgisayarı belirli işlevleri yerine getirmek üzere yöneten, bilgisayara ne yapacağını söyleyen, kodlanmış komutlar dizisidir.

Bilgisayar Nedir?

Bilgisayar, kendisine verdiğimiz bilgileri istediğimizde saklayabilen, istediğimizde geri verebilen, çok hızlı çalışan elektronik cihaza denir.

DOS

İşletim Sistemi Nedir?

Kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlayan yazılımlardır(programlardır). Bu yazılımlar kullanıcıların bilgisayarda istediklerini yapmalarını sağlar. Bu istekler müzik dinleme, yazı yazma, video izleme, resim çizme, grafik çizme v.b. gibi işlemlerin yapılabilmesini sağlayan programların kurulması için zemin hazırlar.

İşletim Sistemi Nedir?Kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlayan yazılımlardır(programlardır). Bu yazılımlar kullanıcıların bilgisayarda istediklerini yapmalarını sağlar. Bu istekler müzik dinleme, yazı yazma, video izleme, resim çizme, grafik çizme v.b. gibi işlemlerin yapılabilmesini sağlayan programların kurulması için zemin hazırlar.

Programlar işletim sistemlerini üzerlerine kurulur

Not: İşletim sistemleri programdır ancaaaaaaaaakkkkkkkk her program bir işletim sistemi değildir

İşletim sistemlerine örnek olarak bilgisayarlarda Windows Xp,Windows me Windows 7, Windows 8, Windows 10, Dos, Linux, Macos,Telefonlar için Android,(İphone telefonlar için) İos v.b. verilebilir. İşletim sistemleri tabletlerde de vardır.

İşletim sistemleri olmasıydı bilgisayarı kullanamazdık.

Zaman zaman bilgisayarlarda “işletim sistemi hataları” alınabilir bu gibi durumlarda bilgisayarlardan aldığımız verim ya çok düşer ya da bilgisayar açılmadığı için hiç verim alamayız. İşte bu gibi durumların olmaması veya daha az olması için işletim sistemlerinin bakım,onarım ve güncellemelerini zamanında yapmalı ve virüs programlarını güncel bir şekilde tutmamız gerekir.

Ödev sorusu:Formatlamak nedir?

Cevap haftaya… İşletim sisteminin bilgisayara tekrar kurulması (yüklenmesi)

Masaüstü Nedir? (laleler)

Bilgisayarımız ilk açıldığı zaman karşımıza çıkan ekrandır (kısayol simgelerinin ve arkaplan resminin olduğu yer).

Kısayol ? programları açmak için kullanılır.

Denetim Masası ?

Denetim masasından işletim sistemimizin daha düzgün çalışabilmesi çeşitli ayarlar yaparız. Örneğin fare ayarları, klavye ayarları vb. yapılmaktadır.

Ödev sorusu: Neden farklı işletim sistemleri var?

Neden İşletim sistemi ve dosyaları zarar görür?

Kullanıcılar olarak bilgisayarımızın donanım ve yazılım kısımlarını kullanmamız gerektiği gibi kullanmadığımızda (açıp kapatırken uyulması gereken prosedürleri uymamak, virüslü dosyaları açmak-çalıştırmak, web sitelerine girerken seçici olmamak vb.)

Soru:İşletim sistemi neden çöker?

Soru: Farklı Windows İşletim Sistemi Sürümleri neden var? Neden bir tane Windows işletim sistemi yok?

Soru:Cep telefonlarında, tabletler de işletim sistemi var mı? Var ise adları nedir?

işletim Sisteminin Görevleri:• Dahili ve harici tüm donanım parçalarını yönetir.

• Yazılımların ve çalışan görevlerin yönetimini sağlar.

• Bilgisayar sisteminin güvenliği ve kontrolünü sağlar.

• Dosya ve klasörlerin yönetimini sağlar.

İşletim sistemi özetle bilgisayardaki tüm donanımların, yazılımların ve dosyaların yönetimini sağlayan en temel yazılımdır.

İşletim sistemi yüklü olmadan bilgisayar, tablet veya telefonumuzu kullanamayız.

XP me 7 8 10

İşletim Sistemi Nerelerde Kullanılır?• İşletim sistemleri bilgisayar, tablet, video oyun

konsolları, cep telefonları, web sunucularında, arabalarda, beyaz eşyalarda hatta kol saatlerinin içinde bile yüklü olabilir.

Dosya ve Klasör Kavramı

• Klasör Nedir?Kullanıcıların bilgisayar üzerindeki klasörlerini ve dosyalarını daha düzenli tutmalarını sağlayan araçlardır.

Aşağıda örnek klasörler görülmektedir.@

•• Not: Aynı yerde iki aynı isimli klasör ve dosya olmaz

Dosya Nedir?Bilgisayarda bilgilerin kaydedildiği birimlere dosya adı verilir. Dosya içerisindeki bilgi; resim, yazı, çizim, ses gibi her şey olabilir.

Dosya Yapısı :Bir dosya ismi 3 kısımdan oluşur.Dosyaya kendimizin verdiği isimdir. Bu isim ile dosya içerisinde ne olduğunu dosyayı açmadan bilebiliriz.

Örneğin, Anneler Günü Şiiri.txt dosyasında anneler gününe ait bir şiir olduğunu açmadan anlayabiliriz.Dosya isminde aşağıdaki karakterleri kullanamayız.?  *  /  \  |  ”  :  <  >

Nokta: Dosya adı ile dosya uzantısı ayıran işarettir. Tüm dosyalarda bulunur.Dosya Uzantısı : Dosyanın türünü, hangi yazılım tarafından oluşturulduğunu ve açılabileceğini gösteren kısımdır.Genellikle 3 harften oluşur. Bu harfler dosya türünün İngilizce karşılığının kısaltmasıdır. Örneğin şiir yazdığımız bir dosyanın uzantısı TXT’dir. TXT uzantısı TEXT kelimesinin kısaltılmış hali olup yazı anlamına gelir.Bir dosyanın sadece uzantısına bakarak içerisindeki bilginin türünü öğrenebiliriz.  Örneğin MP3 uzantılı bir dosyada müzik, PDF uzantılı bir dosyada bir kitap olduğunu dosyayı açmadan anlayabiliriz.

Popüler Dosya Uzantıları:

•

Windows İşletim sisteminde aşağıdaki bazı kavramları görürüz veya duyarız.

1- Başlat menüsü2- Denetim Masası3- Aygıt yöneticisi

Başlat Menüsü: Bu menü aracılığıyla bilgisayarda yüklü olan programlara,belgelere, resimlere ve müziklere erişebiliriz.

Denetim masası: Bu seçenekte bulunan simgeler aracılığıyla işletim sistemine ait olan çeşitli ayarları örneğin ses ayarı, klasör ayarları, program ekle kaldır, klavye değiştirme,fare ayarları, güç ayarları v.b. işlemleri yapabiliriz.

Aygıt Yöneticisi: Bu menü aracılığıyla bilgisayarda yüklü olan her türlü donanımsal parçanın sürücü ayarları v.b. yapılabilir.

Başlat Menüsü

Denetim masası

Aygıt yöneticisi

Klasör nedir?

Ortak bir özelliğe sahip dosyaları veya klasörleri bir arada bulunduran birimlere klasör (dizin) denir.

Klasör içine benzer özellikleri olan klasörleri yerleştirebiliriz bu durum ilerleyen zamanlarda hangi dosyanın veya klasörün nerede olduğunu bulmakta bize kolaylık sağlarYeni klasör oluşturmak için

Klasör oluşturmak istenen yerde Sağ Tıklayıp “Yeni Klasör” aracılığı ile seçilerek oluşturulur.

Dosya nedir?Bilgisayarda bilgilerin kaydedildiği birimlere dosya adı verilir.

Dosya içerisindeki bilgi; resim, yazı, çizim, ses gibi her şey olabilir.

Bir dosya ismi 3 kısımdan oluşur.

Dosya adı . dosya uzantısı

Not: Dosya uzantıları dosyanın türünü belirler (Örneğin .jpeg uzantılı dosyalar resim dosyaları, .doc,.docx veya .txt uzantılı dosyalar yazı dosyalarıdır)

Örneğin;

dersler.docx

dersler.doc doc veya docx uzantılı dosyalar yazı dosyalarıdır.

1.Bölüm 2.Bölüm 3.Bölüm

Yukarıdaki iki dosyada Office word ile oluşturulmuş ancak uzantılarının farklı olması farklı sürümlerde yapılmış olmalarından kaynaklanır.

Başka bir örnek ise;

Toplama isimli Excel dosyası verilebilir.

Excel programında oluşturulan dosyaların uzantıları .xls veya .xlsx şeklindedir. Örnekteki toplama dosyasının adıToplama.xlsx şeklindedir.             

Günlüğüm.TXT

Dosya Adı           nokta                  dosya uzantısı 

Dosya Adı

Dosyaya kendimizin verdiği isimdir.

Nokta

Dosya adı ile dosya uzantısı ayıran işarettir. Tüm   dosyalarda bulunur. Örnek: marş.mp3

Dosya uzantısı

Dosyanın türünü, hangi yazılım tarafından   oluşturulduğunu ve açılabileceğini gösteren kısımdır. Genellikle 3 harften oluşur. Bu harfler dosya   türünün İngilizce karşılığının kısaltmasıdır 

 Popüler dosya uzantıları

 

 

 

 

 

Klasör\Dosya TaşımaBilgisayarımızda bulunan dosyaların yerini değiştirme işlemidir.

Taşıma işlemi iki aşamada yapılır. İlk aşamada taşınmak istenilen dosyalar üzerinde kes komutu verilir, ikinci aşamada ise taşınacakları yerde yapıştır komutu verilir. Bu işlemi yapmak aşağıdaki yollardan istediğimizi kullanabiliriz

�         Sağ Tıklayıp Kes ve , Sağ Tıklayıp Yapıştır  menüsü aracılığı ile

�         Araç çubuğundan Kes , Yapıştır düğmelerine tıklayarak

�         Klavyeden Ctrl-X, Ctrl-V tuşlarına basarak

�         Seçili olan öğeleri mouse ile taşımak istediğimiz yere sürükleyerek bırakabiliriz

Dosya Uzantısı İçerikTXT, Doc, Docx Yazı dosyalarıMP3, WAV Ses ve Müzik dosyalarıBMP, JPG, JPEG Resim dosyalarıGİF Hareketli Resim dosyalarıPDF Kitap dosyalarıAVİ, MPEG, MOV Film dosyalarıEXE Çalıştırılabilir Program dosyalarıXls, xlsx Excel Hesaplama dosyaları

Klasör\Dosya Kopyalama

İki aşamada yapılır. İlk aşamada kopyalanmak istenilen dosya üzerinde kopyala komutu verilir, ikinci aşamada ise kopyalanacakları yerde yapıştır komutu verilir. Bu işlemi yapmak aşağıdaki yollardan istediğimizi kullanabiliriz

�         Düzenden Kopyala, Düzenden Yapıştır menüsü aracılığı ile

�         Sağ tıklayıp gelen menüden Kopyala ve Yapıştır komutları aracılığı ile

�         Araç çubuğundan Kopyala, Yapıştır düğmelerine tıklayarak

�         Klavyeden Ctrl-C, Ctrl-V tuşlarına basarak

�         Seçili olan öğeleri klavyeden control tuşu basılı iken mouse ile kopyalamak istediğimiz yere sürükleyerek bırakabiliriz.

ö

 Sürücü

Dosya ve klasörlerin saklanabileceğini fiziksel ortamlardır. Örneğin sabit disk, CD/DVD ROM sürücüsü, hafıza kartı, USB bellek gibi.

Sürücüler A’dan Z’ye kadar bir harf ile adlandırılırlar. A ve B sadece disket sürücüyeverilen harflerdir. Bunun dışındaki harfler sırasıyla diğer sürücülere verilir.

Harften sonra iki nokta (:) işareti kullanılır. A: veya C: gibi. Sürücü harflendirilmesi işletim sistemi tarafından yapılır. Buna ek olarak

biz de harfin yanına bir etiket yazabiliriz. Örneğin; Yerel Disk (C:), Yerel Disk (D) gibi.

Soru: Aşağıdakilerden sürücü harflendirmelerden hangisi veya hangileri hem sabit diski hem de disket sürücüyü temsil eder?

A) C: ve D:B) D: ve E:C) A: ve B:D)C: ve A:

Sürücüleri görüntüleme

Bilgisayara takılan tüm sürücüler Bilgisayarım simgesine tıklandığında açılan ekranda görülebilir.

Dosya klasör sürücü adları

Bir dosyanın/klasörün adresi o dosyanın/klasörün hangi sürücü ve klasör içerisinde olduğunu gösterir.o Dosya, klasör veya sürücü adreslerinde sürücü ve klasör isimlerinden

sonra ters bölü işareti (\) kullanılır.o Örneğin CD-ROM sürücümüzün adresi: E:\o CD-ROM’daki Filmler klasörünün adresi E:\Filmlero CD-ROM’daki Filmler klasörünün içerisindeki Çanakkale.AVI film

dosyamızın adresi:E:\Filmler\Çanakkale.AVI

Dosya ve klasörlerin isimlendirilmesinde dikkat edilecek noktalar:

Windows XP veya Windows 7 ‘deki dosya ve klasör isimleri, boşluklar da dahil olmak üzere en fazla 255 karakter olabilir. Ancak, 255 karakterli bir dosya adı oluşturmanız önerilmez. Programların çoğu, çok uzun dosya adlarını yorumlayamazlar.

Dosya veya klasör isimlendirmeleri kısa, açık ve net olmalı . veya - _ (alt tire) işaretlerini dosya veya klasör isimlendirirken

kullanabiliriz.

Dosya adı ve uzantısı harfler sayılar ve karakterlerden oluşabilir. Yalnız özel karakterler dosya adı içersinde kullanılmamalıdır. ( | \ / : * ? " > < vs.) Önemli olan bir klasörde aynı isim ve uzantıya sahip yalnız bir dosya bulunabilmesidir. Dosya uzantısı dosyanın özelliğine bağlı olarak farklılık gösterecektir. Word dosyası ise uzantısı .doc, resim dosyası ise .jpg yada .gif vs. gibi

Yukarıdaki klasör isimlendirmelerinden kaç tanesi sorunludur?

A)1 B)5 C) 2 D) 4

Yukarıdaki şekilde uzantısı farklı kaç tür dosya vardır.

A) 3 B)4 C)5 D)6

Dosya Arama

Bilgisayarımızda yüklü olan dosyaların sayıları artmaya başladıkça çalıştığımız dosyaların isimlerini unutmaya başlarız ve daha sonra ilgilendiğimiz dosyaları bulmakta zorluk çekeriz. İşte bu gibi işlemlerin işlerimizi aksatmasını önlemek için bilgisayarımızın “C: veya D: veya daha başka bölümlerinde” arama işlemi gerçekleştiririz. Bu işlem için öncelikle ilgili bölüme girmek gerekir daha sonra aşağıdaki gibi arama kutusuna

türünü bildiğimiz dosyanın uzantısını yazarız ve bu şekilde arama işlemini gerçekleştiririz.

Örneğin geçen ay çalıştığımız matematik ödevi word dosyamız olsun ve biz bugün bu dosya ile işlem yapacağımızı düşünelim ancak dosyanın adını ve yerini hatırlamadığımız içn bu dosyayı aramamız gerekecektir ancak dosyanın adını ve yerini hatırlamadığımız için kendi aramamız fayda etmeyecektir bunun yerine bilgisayarda bulunan “arama kutuları”na uygun arama yazılarını yazıp arama işlemini gerçekleştiririz.

Aşağıdaki örnekte “*.doc” şeklindeki yazı ile bilgisayarın “D:” bölümünde bulunan “doc” uzantılı word dosyalarının arama işlemi gerçekleştirilecektir. “*.exe, *.xlsx, *.docx gibi”

Bu işlemin kısa yol tuşu “Windows Tuşu +F” ile yapılır.

Soru: “ *.txt ” ifadesini arama kutucuğuna yazdığımızda bilgisayarımızdan hangi dosyaları bulmasını bekleriz?

A) Gif uzantılı herhangi bir isimli resim dosyalarıB) Doc uzantılı “txt” isimli yazı dosyalarıC) Txt uzantılı herhangi bir isimli video dosyalarıD) Txt uzantılı herhangi bir isimli yazı dosyaları

Soru: Arama kutucuğuna aşağıdakilerden hangisi yazarak “video” ve “hareketli resim” dosyalarını arama işlemi gerçekleştiririz?

A) *.xls ve *.xlsxB) *.doc ve *.gifC) *.avi ve *.gifD) *.gif ve *.doc

Soru: Bilgisayarımızda “ödev” isimli word veya excel dosyasını bulmak istersek arama kutucuğuna aşağıdakilerden hangisini yazmamız gerekir?

A) “ödev.txt veya “ödev.avi”B) “ödev.docx” veya “ödev.xlsx”C) “bilisim.docx” veya “bilisim.xlsx”D) “mödev.avi” veya “mödev.txt”

Arama klasörünü kullanarak bir dosya veya klasör bulma

Aşağıdaki durumlarda Arama klasörünün kullanılması iyi bir yoldur:

Bir dosya veya klasörün nerede bulunduğunu bilmediğiniz zaman. Arama sonuçlarında birden fazla klasördeki (örneğin, Belgeler ve

Resimler) dosyaların görünmesini istediğiniz zaman. Arama işleminin birden fazla dosya adı veya dosya özelliği kullanılarak

yapılmasını istediğiniz zaman.

Varsayılan olarak bu arama işleminde, Dizine Eklenen Konumlar adı verilen çeşitli konumlar kullanılır. Bunlar arasında; kişisel klasörünüzdeki tüm klasörler (Belgeler, Resimler, Müzik, Masaüstü ve diğer sık kullanılan yerler), e-posta ve çevrimdışı dosyalar sayılabilir. Dosyaları genellikle farklı yerlerde depoluyorsanız, o konumları Dizine Eklenen Konumlar'a ekleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi için bkz.

Dizini kullanarak Windows arama işlemlerini geliştirme:

1. Windows logo tuşu +F tuşlarına basarak Arama'yı açın. 2. Arama kutusuna bir sözcük veya sözcüğün bir kısmını yazın.

Yazarken, bilgisayarlarınızda çeşitli yerlerde bulunan ve yazdığınız metinle uyuşan dosyalar görüntülenir.

3. Şimdi Arama bölmesinde aşağıdakilerden birini yapın:o Yalnızca belirli türden dosyaların (örneğin, E-posta, Belgeler,

Resimler veya Müzik) görünmesi için filtre düğmelerinden birini tıklatın.

o Gelişmiş Arama düğmesini tıklatarak diğer filtreleri görün. Daha ayrıntılı bir arama yapmak için liste kutularından birine bilgileri girin ve Ara düğmesini tıklatın.

o Arama işlemi için farklı konumlar seçmek istediğinizde Konum listesinden bir öğeyi tıklatın. Varsayılan olarak arama işlemi Dizine Eklenen Konumlar'da yapılır, ancak tüm sabit diskte veya başka bir yerde de arama yapabilirsiniz.

Bilgisayarda kullanılan Faydalı Programlar

Hepimizin bilgisayarında hemen hemen her gün kullandığı ve küçük de olsa işimizi gören bir çok program vardır. Ama maalesef genelde bu yazılımların bir kısmı ücretli veya deneme sürümü olabiliyor. Aslında ücretsiz ve açık kaynak kodlu olan birçok alternatif yazılım mevcut. Bu programları inceleyecek olursak aşağıdaki şekilde başlayabiliriz.

Sıkıştırma Programları

Winrar : Tartışmasız en popüler sıkıştırma programı, bu programla büyük dosyaları sıkıştırarak yer kazanabilir ya da gerektiğinde dosyaları bölerek ileride birleştirebilirsiniz.

Sıkıştırma işlemi bilgisayarımızda yüklü olan dosyaların,klasörlerin ve veya programların daha az yer kaplamasını sağlar. Böylelikle flash belleğimize atacağımız dosyalar daha az yer kaplamış olur.

671 kb 642 kb 414 kb 136 kb

Avantaj 29 kb Avantaj 278 kb

Win Zip : Winrar için ücretsiz, açık kaynak kodlu bir alternatif, üstelik Winrar’dan daha iyi sıkıştırma yaptığı iddia ediliyor. 

Web Tarayıcıları

Kullanıcıların internette bulunan sitelere girmesini sağlayan yazılımlar web tarayıcıları olarak adlandırılır. Dünya da çok kullanılan tarayıcılardan bazıları aşağıdaki gibidir.

İnternet Explorer: Microsoft firması tarafından üretilen tarayıcısıdır.

Mozilla Firefox : Günümüzün en popüler tarayıcılarından (browser) biri.

Google Chrome : Google’ın geliştirdiği, oldukça hızlı olduğunu iddaa ettiği ücretsiz tarayıcısı

Safari:

Soru: Aşağıdakilerden kaç tanesi sıkıştırma programlarına örnek olarak verilmez?

Winzip , Windowszip , Winrar, Vinrar, Winziprar

A)2 B) 3 C) 5 D) 1

Soru: Aşağıdakilerden hangisi web sitelerine bağlanmak için kullanılan tarayıcılardan değildir.

A) Chrome Explorer B) İnternet ExplorerC) Google ChromeD) Mozilla Firefox

Video Oynatıcılar:

Media Player: Microosft firması tarafından üretilen Windows xp, 7,8 veya 10 gibi işletim sistemlerine dahil olarak bulunan kullanıcıların video dosyalarını oynatmasını, yürütmesini sağlayan yazılımdır.

K-Lite codec pack : Bilgisayarımızda video, film vb izlemek için bir olmazsa olmaz! Paketle gelen codecler ve Media Player Classic ile birçok şeyi rahatlıkla izleyebilirsiniz.

Vlc Player: çok kullanışlı bir video çalar programıdır. MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4, DivX, mp3, ogg vb.. birçok formatı desteklediği gibi DVD, VCD ve canlı video izleme olanağı sağlar.

Müzik Dosyaları Oynatıcılar

Winamp : Dünyanın en popüler müzik oynatıcısı, ayrıca video da oynatabiliyor!

Aimp Müzik Oynatıcı Programı:Müzik

dosyalarınızı oynatabileceğiniz ücretsiz ve gelişmiş

bir çoklu medya oynatıcı arıyorsanız AIMP tam

ihtiyacınız program olabilir. Winamp'a alternatif

olarak kullanabileceğiniz program; küçük dosya

boyutu, sistem kaynaklarını oldukça ılımlı

kullanması, hızlı ve stabil çalışması, gelişmiş

özellikleri ve şık tasarımıyla dikkatleri üzerine

çekmeyi başarıyor.

Dosya İndirme Programları

1-uTorrent : Kendisi küçücük olan fakat işlevi çok büyük olan ücretsiz BitTorrent programı.

FileZilla : Açık kaynak kodlu ücretsiz oldukça kullanışlı FTP programı. Ayrıca ücretsiz FTP Server’ı da mevcut. Eğer FTP kullanıyorsanız olmazsa olmaz bir program. 

Irfanview : Bir çok resim üzerinde küçültme gibi işlemleri uygulayabilen, ücretsiz resim düzenleme programı. Buradan indirebilirsiniz.

1. Autohotkey : Klavye ve mouse için ücretsiz makro programı. Eğer bir oyun tutkunuysanız herhangi bir klavye veya mouse tuşuna makrolar tanımlayarak kendinize büyük rahatlık sağlayabilirsiniz. Buradan indirebilirsiniz.

2. Camstudio : Bilgisayarınızdaki ekran görüntüsünü ve sesi kaydetmeye yarayan ücretsiz program. Buradan indirebilirsiniz.

3. Colorspy : Mouse’u ekran üzerindeki herhangi bir noktaya tuttuğumuzda renk kodunu hex, rgb, cmyk, visual basic gibi formatlarda gösteren oldukça kullanışlı miniminnacık bir program :) . Buradan indirebilirsiniz.

4. CCleaner : Bilgisayarınızdaki geçici dosyaları, çerezleri (cookies), gereksiz registry kayıtlarını ve kurup sildiğiniz programlardan kalan kalıntıları temizlemeye yarayan ücretsiz program. Buradan indirebilirsiniz.

5. PuTTY :  Ücretsiz SSH ve telnet programı. Buradan indirebilirsiniz.

6. TeamViewer : İnternet üzerinden uzaktaki bir bilgisayara teknik destek, masa üstü paylaşımı gibi amaçlarla bağlanıp, bağlandığımız bilgisayar üzerinde işlemler yapmamıza olanak tanıyan program. Bu programı kullanarak evdeki bilgisayarınıza dilediğiniz zaman bağlanabilirsiniz. Kişisel kullanım için ücretsiz. Tavsiye edilir.

Devamu0131: http://www.cemturk.net/2010/03/11/bilgisayariniz-icin-faydali-yazilimlar/#ixzz4NzR10fHp

 Dosyalar yapı olarak iki gruba ayrılabilir:1- Çalıştırılabilir Dosyalar: Bu dosyalar bilgisayarda çalışıp iş yapan dosyalardır. örneğin yazı yazmakta kullandığınız Not Defteri uygulaması çalışabilir bir uygulamadır. çalıştıktan sonra yazı dosyası üretebilir. 

Bazı çalışabilir dosyalar: EXE: En çok kullanılan uygulama dosyalarıdır COM: sistem dosyalarıdır BAT: birçok dosyayı sıra ile çalıştıran dosya listesidir CMD: sistem dosyasıdır

2- Bilgi dosyaları: İçersinde bilgi bulunan dosyalardır. Bu tip dosyalar kendi başına işe yaramaz. örneğin Elinizde DOC uzantılı bir Yazı dosyası varsa Microsoft Word olmadan açıp okumanız mümkün değildir. (veya Open Office gibi uygulamalar ile açılabilir) uygulama olmadan yazı ve resim dosyası işe yaramaz. Bilgi dosyaları binlerce farklı çeşittedir. bu sebeple hepsini burada yazamıyoruz. sitemizdeki geniş listelerden bakabilirsiniz.Dosya sistemleriBilgisayarda kullanılan işletim sistemine göre dosyalama sistemleri de değişiklik göstermektedir. eski tip DOS işletim sistemlerinde FAT(File Allocation Table: Dosya ayırma tablosu)sistemi kullanılmaktadır. bu sistemler hard disk üzerinde dosyaların nasıl sıralanacağını belirtir. FAT sisteminin yetersiz gelmesi ve büyük hard disklerin üretilmesiyle yeni dosya sistemleri geliştirilmiştir. Bunlardan en çok kullanılanı FAT32 ve NTFS gibi sistemlerdir. (Diğer sistemler: VFAT, NTFS-3G, ADS, EAs, HPFS)

Hard diskler büyüdükçe yeni FAT sistemleri yetersiz gelmiştir

BİLGİSAYAR VİRÜSLERİ

Veri girişi yoluyla bilgisayarlara yüklenen, sistemin veya programların bozulmasına, veri kaybına veya olağandışı çalışmasına neden olan yazılımdır.

 

VİRÜS ÇEŞİTLERİ

1. Dosyalara Bulaşan Virüsler

2. Bilgisayarın Sistem Alanlarına Bulaşan Virüsler

3. Truva Atı

4. Makro Virüsleri

5. Solucan (Worms)

6.Adware (Reklam Yazılımları)

7.Casus Yazılım(Spyware)

8.Spam (İstenmeyen Mail)

9.Tracking Cookie

VİRÜSLER NASIL BULAŞIR?

Virüsler;  disket, CD-ROM, DVD-ROM, flash bellek (flashdisk) ve İnternet, e-posta(e-mail) aracılığıyla bulaşabilir.

VİRÜSLERİN ZARARLARI

Ekranınıza can sıkıcı mesajlar çıkararak çalışmanızı bölebilir/engelleyebilir.

Bilgisayarınızın hafızasını ve/veya disk alanını kullanarak bu kaynaklara verimli olarak erişiminizi engelleyebilir.

Kullandığınız dosyaların içeriklerini bozabilir/silebilir. Kullandığınız bilgisayar programlarını bozabilir, çalışmalarını

yavaşlatabilir. Sabit diskinizin tamamını ya da önemli dosyaların olduğu kısımlarını

silebilir.

Bütün  anti-virüs programları 3 temel işleve sahiptir :

Virüs Arama, bulma (virus scanner) Bulunan virüsü temizleme (virus cleaner)

Bilgisayarınızı virüslerden korumak için bir koruyucu kalkan oluşturma (virus shielder)

VİRÜSLERDEN KORUNMAK İÇİN;

1. Bilgisayara anti virüs programı kurulmalıdır.2. Bilgisayara dosya-program-oyun yüklerken mutlaka virüs taramadan

geçirilmelidir.3. Tanımadığınız kişilerden gelen e-postalardaki iletiler(ekleri) kesinlikle

açılmamalıdır.4. Anti virüs programları sürekli güncellenmelidir.

 

Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanırken Etik(Ahlaki) Olmayan Değerler

Bedeli ödenmemiş bir yazılımı kopyalayarak kullanmak Programları sahte seri numaralarıyla kullanmak Lisanssız/kaçak yazılım kullanmak Programları izinsiz çoğaltmak Lisanslı fotoğraf, resim ve animasyonlar gibi öğeleri sahibinden izin

almadan kullanmak Programların seri numaralarını (lisans bilgilerini) internetten dağıtmak Lisans kırma programlarını İnternet’ten dağıtmak Lisanslı programlara ait çoğaltılmış CD’leri izinsiz satmak Size ait olan lisanslı yazılımları çoğaltarak arkadaşlarınızla paylaşmak Komşularınıza ait şifresiz veya şifresini kırdığınız bir kablosuz ağ

bağlantısından internete bağlanmak Yasal olmayan internet sitelerinden mp3, film ya da oyun indirmek Yasal olmayan internet sitelerinden edinilen mp3 ve video dosyalarını

internetten dağıtmak ve/veya paylaşmak Başkalarına ait kişisel bilgileri ve fikirleri izin almadan kendi amacınıza

hizmet edecek şekilde kullanmak Sanal ortamın kimlik bilgilerini gizleyebilme işlevini kullanarak başka

kişileri rahatsız edici eylemlerde bulunmak Hazır yapılmış ödevleri internetten edinerek kullanmak Ödev hazırlayan internet sitelerine ödev yaptırmak İnternet üzerinden edinilen başkalarına ait proje veya ödevleri kendim

yapmış gibi teslim etmek/vermek İnternet üzerinden edinilen kendimize ait olmayan bilgi ve çalışmaları

kaynak göstermeden ödev ve projelerde kullanmak

 

BİLİŞİM SUÇLARI ve ALINACAK TEDBİRLER

 

Bilişim Suçu: Bilgisayar, çevre birimleri, pos makinesi, cep telefonu gibi her türlü teknolojinin kullanılması ile işlenen suçlardır.

Kullanıcı Hesapları İle İlgili Suçlar

�         Bir kişiye ait e-posta veya kullanıcı bilgilerini ele geçirmek, değiştirmek veya silmek.

�         Bir kişi veya kurum adına sahte e-posta/profil/hesap oluşturmak.

�         Bu sahte hesapları kullanarak çeşitli paylaşımlar yapmak.

Web Sayfaları Kullanılarak İşlenen Suçlar

�         Başkalarının adına web sayfası hazırlamak ve bu web sayfasının tanıtımı amacıyla başkalarına e-mail ve mesaj göndermek ve bu mesajlarda da mağdur olan şahsın telefon numaralarını vermek.

�         Sahte alışveriş siteleri kurarak kullanıcıları dolandırmak.

�         Satışı yapılan ürünlere ait yanlış bilgiler verme.

�         Müşteriye vaat edilen ürün yerine farklı ürün göndermek.

�         Sosyal ağlar, forum ve video sitelerinde başkasına ait fotoğraf, video veya eserleri izinsiz paylaşmak.

�         Devlet karşıtı gruplara ait içerikleri yayınlamak/paylaşmak.

�         İnternetten alışverişte kullanıcıların kredi kartı bilgilerini ele geçirmek.

Bilgisayarı veya Bilgileri Ele Geçirerek İşlenen Suçlar

�         Başkasına ait bilgisayara, ağa veya sisteme izinsiz girmek, bilgileri kopyalamak, silmek veya değiştirmek.

Lisansız Yazılım ve İçeriklerin Kullanımı İle İlgili Suçlar

�         Telif hakkı ile korunan yazılım, dosya, resim, fotoğraf, müzik, video klip ve film dosyalarını izinsiz indirmek, paylaşmak, tamamını veya bir kısmını kullanmak.

Çevrimiçi İletişim Sırasında İşlenen Suçlar

�         Sosyal ağlar, sohbet siteleri, forumlar gibi kullanıcıların birbirleriyle iletişim kurdukları sitelerde kişi ya da kuruluşa hakaret, küfür etmek veya aşağılayıcı ifadeler kullanmak.

Kredi Kartı, Kontör/TL Dolandırıcılığı

�         Telefon, e-posta ve çeşitli iletişim araçları kullanarak kişilerden kredi kartı bilgileri istemek.

�         Tehdit veya şantaj yoluyla çeşitli hesaplara TL veya kontör yüklenmesini istemek.

 

Bilişim Suçlarına Karşı Alınabilecek Tedbirler

�         Lisanssız yazılımlar ve içerikler (müzik, resim, fotoğraf video vs.) kullanmayın.

�         Çeşitli yollarla kırılmış, içeriği değiştirilmiş veya güvenilir olmayan yazılımlar yüklemeyin.

�         Bilgisayar sistemini korumaya yönelik antivirüs, güvenlik duvarı gibi yazılımlar kullanın ve mümkün olduğunca güncellemelerini yapın.

�         Kullanılan yazılımların en güncel ve sorunsuz sürümlerini temin etmeye çalışın.

�         Telefon, e-posta vs. gibi yollarla sizden kişisel bilgilerinizi (ad, soyad, adres, telefon gibi), parolanızı ya da kredi kartı şifrenizi isteyenlere itibar etmeyin.

�         Unutmayın hiçbir banka görevlisi size banka veya kredi kartı bilginizi sormaz!

�         İnternet ortamında tanımadığınız veya şüphelendiğiniz kişilere kişisel ve özel bilgilerinizi vermeyin!

�         Telif haklarıyla korunmuş içerikleri (müzik, film, oyun vs.) kesinlikle korsan olarak temin etmeyin, indirmeyin ve paylaşmayın!

�         Başkasına ait bilgisayarı, interneti ve ağları izinsiz olarak kullanmayın, bilgileri silmeyin, değiştirmeyin veya kopyalamayın!

 

Kişisel Şifreler İle İlgili Öneriler

�         Kişisel şifrelerini kesinlikle en yakınınız olsa dahi kimse ile paylaşmayın!

�         Tüm hesaplarınızda aynı şifreyi kullanmayın!

�         Şifrelerinizi hiçbir yere not etmeyin!

�         Şifrelerinizi belirli aralıklar mutlaka değiştirin.

�         Şifrenizi sosyal ağlar, sohbet yazılımları, siteler vs. aracılığı ile kimseye göndermeyin!

�         Şifreler dışında daha güçlü giriş yöntemleri destekleyen bir sisteminiz varsa kullanın. Örneğin, parmak izi, yüz veya ses tanıma özellikleri.

 

Güvenli Şifre Oluşturma

�         Şifrelerinizde kişisel bilgilerinize yer vermeyin. Örneğin, adınız, doğum tarihiniz veya kimlik numaranız.

�         Şifrenizde ardışık sayılar, harfler kullanmayın.  Örneğin, 123456, 1234, abcd gibi.

�         Tahmin edilmesi kolay yanyana bulunan tuşları kullanmayın. Örneğin, qwerty, asdf gibi.

�         Şifreniz en az 7 basamaklı olsun.

�         Mümkün olduğunda aşağıdaki karakterlerden içersin.

�         Büyük/küçük harf (A,a…Z,z)

�         Rakam (0-9)

�         Noktalama (.,; gibi)

�         Özel karakter (-!+ gibi)

 

BUNLARI UNUTMAYIN!!!

 

�         İnternet ortamında işlediğiniz suçlardan dolayı evinize kadar takip yapılabilir.

�         Bilişim suçları hakkında yakınlarınızı mutlaka uyarın.

�         Bir bilişim suçundan dolayı mağdur olursanız mutlaka 155 Polis İmdat Hattına veya 155@iem.gov.tr adresine ihbarda bulunun!

 

İnternet Adresleri

Internet adresleri http://www.siteadresi.com.tr  gibi  başlangıç, adres ve uzantıya sahiptirler.

         http://           : Hypertext Transfer Protocol (Bir sunucuda bulunan metin,resim,ses ya da sayısal bilgileri içeren web sayfalarıdır.)

         www             : World Wide Web (Geniş Dünya Ağı)

         siteadresi      : Sitenin adının bulunduğu bölümdür

         .com              : Site türünü belirler

         .tr                  : Ülke Kodu (Türkiye)

 

Uzantıya Göre İnternet Adresi Türleri

.com              : Commercial (Ticari)

.net                : Network (İnternet Servis Sağlayıcısı)

.gov               : Government (Devlet)

.org               : Organisation (Vakıf-Dernek)

.edu               : Education (Eğitim)

.k12               : İlk ve orta okullar

.mil                : Military (Askeri)

İnternet Tarayıcı (Browser)

İnternet sitelerini bilgisayarımızda görüntülemek için kullandığımız programlardır.

Günümüzde en çok kullanılan tarayıcılar:

Internet Explorer (Microsoft) Firefox (Mozilla) Chrome (Google) Safari (Apple) Opera (Opera Software ASA, Norveç) Yandex 

İnternete Girmek için kullandığımız Donanımlar

Bilgisayar Ethernet Kartı Modem Kablo Adsl Bağlantı