bolum 8 - bugunku deger analizi

7/27/2019 Bolum 8 - Bugunku Deger Analizi

http://slidepdf.com/reader/full/bolum-8-bugunku-deger-analizi 1/47

1Bölüm 8: Bugünkü Değer Analiziı MTY500 – Mühendislik Ekonomisi ve Maliyet Analizi

Bölüm 8Bugünkü Değer Analizi

Proje Nakit AkışlarınınTanımlanması

Projelerin Ön Elemesi

Bugünkü Değer Analizi Bugün Değer AnalizininVaryasyonları

Alternatif ProjlerinKarşılaştırılması




Banka Kredisi vs. Yatırım Projesi

BankaMüşteri

Kredi

Geri Ödeme

Firma ProjeYatırım

Kazanç

Banka Kredisi

Yatırım Projesi




Örnek 8.1XL Kimya Sanayi yeni bir bilgisayar proses kontrol

sistemi kurmayı planlamaktadır. Üretim tesisikapasitesinin %40’nı (veya yıllık 3500 işletme saati)sahibi olduğu bir ürün için, geriye kalan kapasiteyi isediğer kimyasalları üretmek için kullanmaktadır. Sahibiolunan ürünün yıllık üretim miktarı 30 bin kg ve satışfiyatı $15/kg dır. Önerilen sistemin maliyeti $650 000

olup, sahibi olunan ürünün kalitesini artıracak ve ürünfiyatı $2 /kg kadar yükseltilebilecektir. Ayrıca, yıllıküretim hacmi 4000 kg kadar artacaktır. Yeni sistemsayesinde çalışan sayısının bir vardiya kadar azalması beklenmekte olup, $25/saat maliyet düşüşü

sağlanacaktır. Yeni kontrol sisteminin yıllık bakımmaliyetinin $53,000 olması ve sistemin faydalıömrünün ise 8 yıl olması beklenmektedir. Sisteminömür süresi boyunca oluşacak tahmini nakit akışıhazırlayınız.




Proje Nakit Akışı

Yıl (n) NakitGirişleri

(Gelirler)

NakitÇıkışları

(Giderler)

NetNakit Akışı

0 0 $650,000 -$650,000

1 215,500 53,000 162,500

2 215,500 53,000 162,500

… … … …

8 215,500 53,000 162,500




Geri Ödeme Süresi

Temel Soru:Başlangıç yatırımını hangi hızda gerikazanabilirim?

Yöntem:

Kümülatif nakit akışlarını kullan. Eleme Kriteri:Eğer bir projenin geri ödeme süresi istenendeğere eşit veya daha küçük ise, projedaha detaylı analiz için dikkate alınır.

Eksikliği:Paranın zaman değerini dikkate almaz.




Örnek 8.2

• Örnek 8.1’deki nakit akışı için geri ödeme

süresini hesaplayınız.

• Başlangıç maliyeti = $650,000

• Yıllık net kazanç = $162,500• Geri ödeme süresi = $650,000 / $ 162,500

Eğer firmanın politikası sadece 5 veya dahakısa geri ödemeli projeleri değerlendirmekise, bu proje ön elemeyi geçmektedir.


http://slidepdf.com/reader/full/bolum-8-bugunku-deger-analizi 7/477Bölüm 8: Bugünkü Değer Analiziı MTY500 – Mühendislik Ekonomisi ve Maliyet Analizi

Örnek

• Bir firma yeni bir bilgisayar sistemini$5,000 maliyet ile satın almakistemektedir. Sistemin ekonomik ömrü 5

yıl olup, yıllık bakım maliyeti $500 vefirmaya birinci yıldan başlayarak sırasıyla her yıl $1500, $3000, $3000, $3500 ve$3500 kazanç sağlıyacaktır. Geri ödemesüresi için maksimum 3 yıl düşünülüyor ise, bilgisayar sistemi satın alınmalı mıdır?



Çözüm

N Nakit Akışı Küm. Akış

01

2345

-$5,000$1,000

$2,500$2,500$3,000$3,000

-$5,000-$4,000

-$1,500+$1,000+$4,000+$7,000

Geri ödeme süresi N = 2 ve N = 3arasında.

2. yılın sonu = -1,5003. Yılın sonu = +1,000Doğrusal enterpolasyon:Geri ödeme süresi = 2.6 yıl

2.6<3 projeyi kabul et.



İskontolu Geri Ödeme Süresi

Paranın zaman değerini dikkate alır. Basit yönteme benzer; ancak, iskontolunakit akışları için faiz oranı kullanılır.

SORU: Bir önceki örneği %10 faiz oranı ileyeniden analiz edersek, sonuç nasıl

değişir?



İskontolu Geri Ödeme Süresi Hesabı

Periyot Nakit Akışı Fon Maliyeti

(%10)*

Kümülatif Nakit

Akışı

0 -$5,000 0 -$5,000

1 1,000 -$5,000(0.1)= -500 -4,500

2 2,500 -$4,500(0.1)= -450 -2,4503 2,500 -$2,450(0.1)= -245 -195

4 3,000 -$195(0.1)=-19.50 +2,785.50

5 3,000 +$2,785.50(0.1)=+278.55

+6,064.05

Geri ödeme süresi 3.07 > 3 yıl Projeyi kabul etme!



Net Bugünkü Değer Yöntemi

•Prensip: n = 0 noktasında i faiz oranını kullanaraknet nakit akışını hesapla.

•Karar Kuralı: Net fazla(surplus) pozitif ise projeyikabul et.

2 3 4 5

0 1Giriş

Çıkış

0

PW(i )giriş

PW(i )çıkış

Net fazla

PW(i ) > 0



Örnek 8.5

• Tiger TakımMakinaları firmasıyeni bir makinealmayı

düşünmektedir.Başlangıç yatırımı$75,000 olup 3 yıl içinnakit akışları yandagösterilmiştir.

Yıl Net nakit

akışı 0 -$75,000

1 24,400

2 27,340

3 55,760



Örnek 8.5 - Çözüm

PW P F P F

P F

PW

PW

( $24, ( / , ) $27, ( / , )

$55, ( / , )

$78,

( $75,

( $78, $75,

$3, ,

15%) 400 15%,1 340 15%,2

760 15%,3

553

15%) 000

15%) 553 000

553 0

inflow

outflow

Accept

$75,000

$24,400 $27,340$55,760

01 2 3

çıkışlar

girişler



Farklı Faiz Oranları İçin Bugünkü Değer Analizi

i (%) PW(i ) i (%) PW(i )

0 $32,500 20 -$3,4122 27,743 22 -5,924

4 23,309 24 -8,296

6 19,169 26 -10,539

8 15,296 28 -12,66210 11,670 30 -14,673

12 8,270 32 -16,580

14 5,077 34 -18,36016 2,076 36 -20,110

17.45* 0 38 -21,745

18 -751 40 -23,302

*Başabaş faiz oranı



-30

-20

-10

0

10

20

30

40

0 5 10 15 20 25 30 35 40

P W ( i )

( x 1 0 0 0 $ )

i = MARR (%)

$3553 %17.45

Başabaş faiz (kazanç) oranı

Kabul Red

Bugunkü Değer Profili



Gelecek Değer Yöntemi

• Verilen: Nakitakışları ve faizoranı

• İstenen: Proje

ömrü sonundaakışların netdeğeri.

$75,000

$24,400 $27,340$55,760

01 2 3

Proje ömrü

Ö



FW F P F P

F P

FW F P

FW

( $24, ( / , ) $27, ( / , )

$55, ( / , )

$119,( $75, ( / , )

$114,

( $119, $114,

$5, ,

15%) 400 15%,2 340 15%,1

760 15%,0

47015%) 000 15%,3

066

15%) 470 066

404 0

inflow

outflow

Accept

Örnek 8.5 FW=?



Proje Balance(Bakiye) Kavramı

N 0 1 2 3Başlangıç Bakiyesi

Faiz

Ödeme

ProjeBakiyesi

-$75,000

-$75,000

-$75,000

-$11,250

+$24,400

-$61,850

-$61,850

-$9,278

+$27,340

-$43,788

-$43,788

-$6,568

+$55,760

+$5,404

Net gelecek değer , FW(15%)

PW(15%) = $5,404 (P /F , 15%, 3) = $3,553

Ö



Örnek 8.7

• Bir robot imalat firması yeni bir tesise ihtiyaç duymaktadır. Yeni tesisin 2 yıl içinde tamamlanması ve üretime hazır hale getirilmesi planlanmaktadır. Başlangıç arsa gideriolarak $1.5 milyon gerekmektedir. Bina inşaatının toplammaliyeti $10 milyon olup, ilk yıl inşaat için gerekli para $4milyon, ikinci yıl ise $6 milyondur. İmalat için gereklimakine ve teçhizat yatırımı $13 milyon olup, 2. yılın

sonunda ödenecektir. Tesisin ömrü sonunda eldekiarsanın vergi sonrası piyasa değerinin $2 milyon, binanındeğerinin $3 milyon ve makine ve teçhizatın ise $3 milyonolması beklenmektedir. Projenin ilk nakit girişlerinin 3. yılınsonundan itibaren olması planlanmaktadır. Tesisin 3.

yıldan itibaren nakit girişlerinin yıllar itibariyle sırasıyla $6,$8, $13, $18 $14 ve $8 milyon olması tahmin edilmektedir. Projenin başlangıcındaki net değerini hesaplayınız. Yıllıkfaiz oranını %15 kabul ediniz.



Çözüm

Yıl Sonu 0 1 2 3 4 5 6 7 8

Yatırım

AraziBinaDonanım

Gelir

-1.5 -4 -6

-13

6 8 13 18 14 8

+2

+3+3

Net nakit akışı -1.5 -4 -19 6 8 13 18 14 16



Çözüm - devam

• Faaliyete geçme: Yıl 21.5(F/P, %15, 2) - $4(F/P, %15, 1)-19

= -25.58 milyon

FW(15%)= -25.58 + 6(P/F, 15%, 1) + 8(P/F, 15%, 2) + 16 (F/P, 15%, 6)

= $18.40 milyon

FW>0 proje kabul edilebilir.



Sermaye Eşdeğeri (capitalized equivalent)

Prensip: Yıllık geliri A olan bir projeninsonsuz ömür süresi için bugünkü değeri

Denklem:CE(i ) = A (P /A, i , ) = A /i

A

0

P = CE(i )




Problem

• Eğer bir kişi her yıl kendi adına $5,000burs verilmesini istiyor ise, %7 faiz oranıverildiğinde başlangıçta ne kadar bağış

yapmalıdır?

CE(%7) = A / i = 5000 / 0.07 = $71,428.57

P bl




Problem

• Bir yatırım projesi aşağıdaki gibi tekrarlı nakitgirişine sahiptir. %10 faiz oranı dikkatealındığında, bu projenin sermaye eşdeğerinedir?

$100$80

$60

$40$20

$100

$80

$60

$40$20

$100

$80

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

…..

yıl ….

Çö ü




Çözüm

• Bir çevrim için eşdeğer yıllık nakit girişinihesaplayalım:

• A= 100 – 20 ( A/G, %10, 5) = 63.798• Çevrim sürekli tekrarlı olduğu için;

• CE (%10)= 63.798 / 0.10 = $ 637.98

P bl




Problem

• Bir belediye içme suyu ihtiyacını karşılamak

için iki alternatif üzerinde çalışmaktadır. Birinci alternatif şehire sürekli su sağlayacakbir barajın inşa edilmesidir. Barajın başlangıçmaliyetinin $8 milyon ve yıllık işletimmaliyetinin ise $25,000 olacağı tahmin

edilmektedir. Diğer alternatif ise, farklıyerlerde kuyuların açılmasıdır. Bu alternatifte,kuyu başına maliyeti $45,000 olan 10 adetkuyunun açılması gerekmektedir. Bir kuyunnortalama ömrü 5 yıl olup, yıllık işletim maliyeti$12,000/kuyu olmaktadır. Yıllık faiz oranı %15kabul edildiğinde, sermaye eşdeğeri yöntemiyle uygun alternatifi seçiniz.

Çö ü




Çözüm

• CE (baraj)= 8,000,000 + 25,000 / 0.15= $8,166,667

• A (kuyu) = 450,000 (A/F, 15%, 5) +120,000= $186,735

CE (kuyular) = 186,735 / 0.15 + 450,000= $ 1,694,900

Aynı zamanda:450,000 (A/P, 15%, 5) + 120,000 = 254,235

CE (kuyular) = 254,235 / 0.15 = $1,694,900Daha az maliyetli olduğu için kuyu alternatifini seç!

$450,000 $450,000 $450,000

0 5 10…

Ö k 7 9




Örnek 7.9

• $800,000 yatırım ile hidroelektrik santral kurma projesi

• Güç üretme kapasitesi = 6 milyon kwsaat

• Vergilerden sonra yıllık beklenen satış geliri = 120,000

• Barajın ömrü = 50 yıl

Bu yatırım rasyonel bir yatırım mıdır?

Başlangıç yatırımını geri almak için kaç yılbeklemelidir? Kar yapma olasılığı var mıdır?




Çözüm

B j A l d ki N t D ğ




Barajın Açılındaki Net Değer

• Eş değer toplam yatırım

V 1 = $50K(F /P , 8%, 9) + $50K(F /P , 8%, 8) +. . . + $100K(F /P , 8%, 1) + $60K

= - $1,101K

• Eş değer toplam gelir

V 2 = $120(P / A, 8%, 50)= $1,468K

• Eş değer net tutar FW(8%) = V 1 - V 2

= $367K > 0, İyi Yatırım

Ö




Sonsuz Proje Ömrü Durumu

• Eş değer toplam yatırım

V 1 = $50K(F /P , 8%, 9) + $50K(F /P , 8%, 8) +. . . + $100K(F /P , 8%, 1) + $60K

= - $1,101K

• Eş değer toplam gelir N = sonsuzV 2 = $120(P / A, 8%, )= $120/0.08= $1,500K

• Net Eş değer FW(8%) = V 1 - V 2

= $399K > 0Fark = $32,000

P bl 7 27 Kö ü İ t




Problem 7.27 – Köprü İnşaatı

İnşaat maliyeti = $2,000,000

Yıllık bakım maliyeti = $50,000

Yenileme yatırımları = $500,000 her 15 yılda

Planlama ufku = sonsuz

Faiz oranı = 5%




$500,000 $500,000 $500,000 $500,000

$2,000,000

$50,000

0 15 30 45 60

Çözüm:




Çözüm:• İnşaat maliyeti

P1 = $2,000,000

• Bakım maliyetleri P2 = $50,000/0.05 = $1,000,000• Yenileme maliyetleri

P3 = $500,000(P /F , 5%, 15)+ $500,000(P /F , 5%, 30)+ $500,000(P /F , 5%, 45)+ $500,000(P /F , 5%, 60).= {$500,000( A/F , 5%, 15)}/0.05

= $463,423• Toplam Bugünkü Değer

P = P1 + P2 + P3 = $3,463,423

P ’ü h l lt tif l




P 3’ü hesaplamanın alternatif yolu

• Yaklaşım: Ödeme periyodu başına efektif faiz oranını bul

• 15 yıllık bir çevrim için efektif faiz oranı

i = (1 + 0.05)15 - 1 = 107.893%

• Sermaye eşdeğeri P 3 = $500,000/1.07893

= $463,423

15 30 45 600

$500,000 $500,000 $500,000 $500,000




Analiz PeriyoduYatırımın ekonomik etkilerinininceleneceği zamanın uzunluğu

İstenen Servis Periyodu Bir yatırımın veya makinanın

servisine ihtiyaç duyulan süre

Karşılıklı Ayrık Projeler




Karşılıklı Ayrık Projeler (Mutually Exclusive Projects)

Prensip: Projeler aynı zaman periyodu için karşılaştırılmalıdır.

Temel kural: Eğer istenen servissüresi verilmiş ise, analiz periyoduservis süresi olmalıdır.

A li P i d




Sonlu

İstenen servisperiyodu

Sonsuz

Analiz = İstenen periyodu servis

periyodu

ProjeninTekrarı

Mümkün

ProjeninTekrarı yok

Analiz periyodueşittir

project ömürü

Analiz periyodu = gruptaen uzun ömürlü

proje

Analiz periyodu = projeömürlerinin en küçük

ortak katı

Analiz periyodu =proje ömürlerinden biri

Analiz periyoduküçüktür Proje ömürü

Analiz periyodudaha uzun Proje ömrü

Durum 1

Durum 2

Durum 3

Durum 4

Analiz PeriyodununSeçimi

D 1 A l i P i d P j




Durum 1: Analyiz Periyodu = ProjeÖmürleri

Her bir proje için bugünkü değeri hesapla

$450

$600$500 $1,400

$2,075$2,110

0

$1,000 $4,000A BPW (10%) = $283PW (10%) = $579

A

B




$1,000

$450$600

$500

Proje A

$1,000

$600

$500$450

$3,000

3,993

$4,000

$1,400

$2,075

$2,110

Proje BDeğiştirilen

Proje A

Farklı yatırım seviyeleri gerektiren projelerin karşılaştırılması. Kullanılmayan fonlar MARR ile değerlendirilsin.

PW(10%) A = $283PW(10%)B = $579

Yatırımın bu kısmı %10 faiz oranı ile değerlendirilsin.

Durum 2: Analiz Periyodu > Proje




Durum 2: Analiz Periyodu > ProjeÖmürleri

• İstenen servis süresinin sonundakihurda değerini(salvage value)

tahmin et.

• Her bir projenin istenen servis süresi

zarfındaki Bugünkü Değerinihesapla.

İstenen servis süresi bireysel proje süresinden




İstenen servis süresi bireysel proje süresindendaha uzun olduğunda farklı ömürlü projelerin

karşılaştırılması

D r m 3 Anali Peri od Proje




Durum 3: Analiz Periyodu ProjeÖmründen Daha Kısa

• İstenen servis süresine eşit veya aşan yerine geçen projeler hazırla.

• Her bir projenin Bugünkü Değerini istenenservis süresi için hesapla.

İ t i ü i bi l j ö ü d k




İstenen servis süresi bireysel proje ömründen kısaolduğunda, farklı ömür süreli servis projelerinin

karşılaştırılması

Durum 4: Analiz Periyodu Belirli




Durum 4: Analiz Periyodu BelirliDeğil

• Proje Tekrarlanması Mümkün Değil

Ortak servis (gelir) periyodunu kullan.

• Proje Tekrarlanması Mümkün

Proje ömürlerinin en küçük ortak katını

kullan.

Proje Tekrarlanması Mümkün Değil




Proje Tekrarlanması Mümkün Değil

Hiç Gelir Yok

PW(15%)drill = $2,208,470

PW(15%)lease = $2,180,210

Proje Tekrarı Mümkün



Proje Tekrarı Mümkün

PW(15%) A=-$53,657

PW(15%)B=-$48,534

Model A: 3 yıl Model B: 4 yıl LCM (3,4) = 12 yıl

bolum 8 - bugunku deger analizi

Documents