BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ

EREĞLİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

OKUL DENEYİMİ DERSİ KILAVUZU

(FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ)

2019-GÜZ

2

Okul Deneyimi Dersinin Kapsamı

Okul Deneyimi dersi 1 saati teorik 4 saati uygulama olmak üzere haftalık 5 saatlik bir

ders olarak okutulmaktadır.

Teorik ders Fakültede/Enstitüde bir Öğretim Elemanı tarafından verilirken uygulama

kısmı okullarda uygulama öğretmenleri gözetiminde yapılmaktadır.

Okul Deneyimi Dersinin Amacı

Öğretmen Adaylarının ileride görev yapacakları okul ve sınıf ortamını daha iyi

tanıyarak gerek duyacakları mesleki yeterlikleri oluşturmak.

Adaylara, öğrencilerinin yaş, yetenek, özel ihtiyaçlarına uyarlayabilecekleri çeşitli

öğretim teknikleri geliştirmelerinde yardımcı olmak.

Adayları, etkili bir okul ortamı oluşturulmasına katkıda bulunabilecek anlayış ve

tutumlara sahip, iyi birer öğretmen olabilecek hale getirmek.

Öğrenme ve gelişme bakımından öğrenciler arasındaki bireysel farklar konusunda

deneyim kazanmalarını sağlamak.

Uygulama okulundaki öğretmenlerle işbirliği yapmalarına ve okulda etkili bir biçimde

çalışmak için gerekli kişisel becerileri geliştirmelerine imkân sağlamak.

Okulun organizasyonu, yönetimi ve okuldaki günlük isler ile okulda bulunan araç –

gereç ve kaynaklar üzerinde bilgi sahibi olmalarını sağlamak.

Özetle, uygulama dersleri;

Okul hayatı ile ilgili gözlemler yapmak,

Gözlemler üzerinde düşünmek ve

Öğretmenlik becerilerinde deneyim kazanmak amacına yöneliktir.

Uygulama çalışmaları sırasında belirlenen sayıda etkinlik yapılacak olup bu etkinlikler

ile ilgili raporların yer aldığı dosyalar ait oldukları hafta içerisinde ve belirlenen gün ve saatte

uygulama öğretim elemanına teslim edilecektir.

Gözlemlerinizi daha yapısal olarak yürütmek için aşağıdaki örnek formu inceleyerek

benzer veya bu örnek formu kullanabilirsiniz.

3

Gözlem formunun nasıl kullanılacağını öğreniniz. Bu amaçla aşağıdaki gözlem formu

örneği üzerinde çalışabilirsiniz. İsterseniz, okullardaki uygulama çalışmalarında size rehberlik

eden Fakülte Öğretim Elemanları ve Uygulama Öğretmenlerinin sizin öğretmenlik

becerilerinizi gözlemekte kullanacakları gözlem formu üzerinde de çalışabilirsiniz. Gözlem

formunun örnekleri bu kitabın ekler kısmında verilmiştir.

Aşağıdaki noktaları göz önünde tutarak, üç değişik dersi gözlemeye çalışınız. Bu

derslerden, her biri ile ilgili gözlemlerinizi seçtiğiniz gözlem formuna kaydediniz.

Gözlem yapacağınız her dersten önce, sınıfın özellikleri, dersin amaçları ve ana hatları

ile ilgili bilgi edinmek için öğretmenle bir görüşme yapınız. Öğretmenden, sınıfın

kendine has özellikleri varsa, derste bazı özel öğretim tekniklerinden yararlanılacaksa,

bunları size anlatmasını isteyiniz.

Derslerden her birini, başından sonuna kadar izleyiniz. Bunların her birinde ayrı bir

öğretmeni gözleme olanağı bulabilirseniz, sizin için daha iyi olacağını unutmayınız.

Her dersteki gözlemlerinizi ayrı bir forma kaydediniz.

Gözlem yaptığınız her dersten sonra, gözlemlerinizi gözlediğiniz öğretmenle birlikte

gözden geçiriniz. Gözlemlerinizle ilgili soruları olursa cevaplayınız. Öğretmenden,

dersi ile ilgili kendi değerlendirmesini öğrenmeye çalışınız.

Forma kaydettiğiniz gözlemlerinizi değerlendiriniz. Gözlem kayıtlarınızı

değerlendirmede kullanırken karşılaştığınız güçlükler olursa, bunları bir yere not

ediniz. Gözlem formunun kullanılışını, okullardaki uygulama çalışmalarınızda size

rehberlik yapmakta olan Fakülte Öğretim Elemanı ile tartışınız.

4

Ders Gözlem Formu (gözlem sırasında dikkat edilecek noktalar)

Öğretmen adayı: ............................................ Sınıf:...............Tarih:...............Öğrenci sayısı:.....

Ders: .............................................................. Öğretmen (ler): ....................................................

Dersi planlama: Öğretmen, dersini planlamak veya ona hazırlanmak için dersten önce neler

yapmıştır?

Başlangıç: Derse nasıl başlamıştır?

Dersin amaçları: Size göre öğretmen bu derste, öğrencilerin neleri öğrenmesini sağlamaya

çalışmaktadır?

Öğretme-öğrenme yaklaşımı: Öğretmen dersini nasıl organize etmekte ve dersi nasıl

geliştirmektedir?

Öğretim yöntemleri: Derste öğrencilerin katıldıkları birbirinden farklı etkinlik tipleri nelerdir?

Öğretmen, dersin her aşamasını nasıl bir düzenleme ile gerçekleştirmektedir?

İletişim: Öğretmenin sınıftaki ses tonuna dikkat ediniz; öğretmen yönerge veya açıklamaları sunarken

ve soru sorarken ses tonundan nasıl yararlanmaktadır? Öğretmen, sınıftan kendisine ulaşan dönütleri

nasıl kullanmaktadır?

Etkinlikler arasındaki geçişler: Öğretmen, derste bir etkinlikten diğerine geçişi nasıl sağlamaktadır?

Öğrencilerin yönetimi: Öğretmen, öğrencilerin davranışlarını nasıl yönetmektedir? Sınıfı nasıl

güdülemektedir? Bireysel çalışmalar veya grup çalışmalarından nasıl yararlanmaktadır? Övgü ve

yaptırımları nasıl kullanmaktadır? Öğretmen, potansiyel rahatsızlık kaynaklarıyla ilgili olarak ne

yapmaktadır? Ses tonunu değiştirme, öğrenciye bakma, onun etrafında dolaşma, jest ve mimiklerle

iletişimde bulunma gibi araçlardan nasıl yararlanmaktadır?

Dersi bitirme: Öğretmen dersi nasıl bitirmektedir? Dersi toparlama, derste öğrenilenleri özetleme

yapıyor mu?

Derste olup bitenleri gözden geçiriyor, ileriye yönelik olarak birşeylerden söz ediyor mu? Dersi

bitirmesi ve sınıf boşaltma˝ ne kadar zaman alıyor?

Öğrenci çalışmalarını değerlendirme: Öğretmen, öğrencilerin çalışmalarını ve dersteki

ilerlemelerini değerlendirmek için ne yapıyor?

5

Dönem sonunda bu ödevler öğrencinin ders notunun belirlenmesinde kullanılacaktır.

Bu notlardan ara sınav notu uygulama öğretim elemanı tarafından, yarıyıl sonu notu

ise uygulama öğretim elemanı ve uygulama öğretmeni tarafından verilecektir.

Okul Deneyimi Dersi İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Bu derslerde devam devamsızlığı kim takip eder?

Okullardaki devamsızlığı uygulama öğretmeni takip eder, buna dair yoklama

çizelgesindeki ilgili yerler doldurulur, imzalanır.

Derse devam etmeyen öğrencilere hoşgörülü davranılmamalı ve öğrencinin

devamsızlığına ilişkin inisiyatif kullanılmamalıdır.

Okul Deneyimi derslerinde devam-devamsızlık oranı nedir?

Öğrenciler derslerin %80’nine devam etmek zorundadır. Hesaplamada Akademik

Takvim esas alınır.

Devam şartını yerine getirmeyen öğrenci dersten kalır.

Uygulama öğretmeni öğretmen adayına not verecek midir?

Uygulama öğretmeni öğretmen adaylarına yılsonu notunu 100 üzerinden verir, bu

notlar okul koordinatörü marifetiyle İlköğretim Bölüm Sekreterliğine iletilir.

Not verilirken dikkat edilecek hususlar nelerdir?

Öğretmen adayının derslere devamı (30 puan)

Öğretmen adayının öğrenciye yönelik davranışları (20 puan)

Öğretmen adayının kılık kıyafeti (20 puan)

Öğretmen adayının okulda ve sınıf içinde öğretmenlik mesleğine uygun tutum ve

davranışları (30 puan)

6

OKUL DENEYİMİ DERSİ DÖNEM PROGRAMI

(FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ)

ETKİNLİKLER

Okul deneyimi dersinin tanıtılması, dönem planının hazırlanması

1. Kendimizi tanıyalım: Öğretmenlik felsefemiz

2. Öğretmeni tanıyalım

3. Okulu tanıyalım

4. Öğrenciyi tanıyalım

5. Sınıf ve zaman yönetimi

6. Materyal ve kaynaklar

7. Öğretim yöntemleri

8. Soru sorma

9. Öğrenci çalışmalarının değerlendirilmesi: Öğrenmeyi keşfetme

10. Serbest Çalışma

11. Serbest Çalışma

Okul deneyimi çalışmalarının değerlendirilmesi ve gözlem dosyalarının teslimi

7

ETKİNLİKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

ETKİNLİK 1: Kendimizi tanıyalım: Öğretmenlik felsefemiz

Öğrencilik hayatınızda ve lisans eğitimizin boyunca birçok öğretmen ile karşılaştınız.

Nasıl bir olmak istediğinizi bu örneklere bakarak zaman zaman değerlendirmiş olabilirsiniz.

Bu etkinliğin amacı öğretmenlik mesleğine başlamadan önce nasıl bir öğretmen olmak

istediğinizi veya mesleğe ne kadar hazır olduğunuzu değerlendirmenizde sizlere yardımcı

olmaktır. Bu etkinlik boyunca etkili bir fen bilgisi öğretmeni olmak için gerekli olabilecek

becerileriniz ve pedagojik donanımınızı değerlendirerek, okul deneyimi dersinden bu beceri

ve donanımınıza uygun olarak en yüksek derece faydalanmanız sizlerin etkin birere fen bilgisi

olabilmenize katkı sağlayabilirsiniz.

Öğretmenlik felsefenizi yazarken aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Nasıl bir öğretmen olmayı amaçlıyorum? Benim için eğitim öğretimde en önemli şeyler

nelerdir? Etkili bir fen bilgisi öğretmeni hangi becerilere sahiptir?

Etkili bir fen bilgisi eğitimi için öğretmenin rolü üzerine hazırlanmış aşağıdaki soruları

cevaplandırın.

-Öğrencilerin öğrenmelerini nasıl artırabilirsin?

-Yeni konuya başlamaya nasıl karar verirsiniz?

-Öğretmenin sınıf içindeki rolünü nasıl tanımlarsın?

-Öğrencilerin bir kavramı anladığını nasıl anlarsın?

-Öğrenciler Fen Bilgisini en iyi nasıl öğrenir?

-Ortamda (sınıf veya laboratuar) öğrenmenin gerçekleştiğini nasıl anlarsınız?

ETKİNLİK 2: Öğretmeni tanıyalım

Bu etkinliğin temel amacı, uygulama öğretmenini tanıyarak bir fen bilgisi

öğretmeninin okul içersinde yürütmüş olduğu mesleki süreçleri yakından tanımaya yardımcı

olmak. Öğretmenin demografik özelliklerinin yanı sıra, okul içindeki sorumluluklarına

odaklanılacak bu etkinlikte, öğretmenin görev ve sorumluluklarını anlayabilmek için

aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Öğretmenin demografik özellikleri nelerdir?

-Öğretmenin öğretmenlik felsefesi nedir?

-Öğretmene göre fen bilgisi öğretmeni olmak nasıl bir duygu?

8

-Öğretmeninizin bu okul içinde fen öğretmenin dışında başka hangi sorumluluklara sahip?

-Öğretmeninize göre bu okulda fen bilgisi öğretmek nasıl bir duygudur?

-Öğretmenin tipik bir günü nasıldır?

-Sizce bu okulda öğretmen olmak nasıl bir duygudur?

ETKİNLİK 3: Okulu tanıyalım

Bu etkinlik sayesinde gözlemlerinizi gerçekleştirdiğiniz okulu tanımaya çalışarak, bir

okulu tarihi, sosyo-ekonomik yapısı, kültürel ve kaynakları açısından yakından tanıyarak,

okulların sahip oldukları bu özelliklerin eğitim ve öğretim süreçlerini nasıl

etkileyebileceklerini anlamaya çalışacaksınız.

Okulu ve özelliklerini ve bu özelliklerin gerek öğretmenler gerekse öğrenciler

üzerindeki etkilerini daha etkili bir şekilde gözlemleyebilmek için aşağıdaki sorulardan

faydalanabilirsiniz. Bu soruların bir bölümünün cevaplarını gerek okulun web sayfasından,

gerekse okul yöneticileri ile yapacağınız görüşmelerden elde edeceğiniz bilgiler ile

bulabilirsiniz.

-Okulun tarihi özellikleri nelerdi?

-Okulun fiziksel, sosyal, ekonomik ve çevresel özellikleri nelerdir?

-Okul yöneticilerine göre bu okul nasıl bir okuldur? Okulun güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?

-Bu okulu diğer okullardan ayıran özellikler nelerdir?

-Bu okul eğitim ve öğretim açısından etkili bir ortama sahip bir okul mudur? Neden?

-Sizce bu okul iyi yönetiliyor mu?

-Okulun kaynakları nelerdir? Laboratuar, malzeme, kütüphane vs

-Okulda fen bilgisi derslerinin etkin olarak yürütülebilmesi için sahip olduğu kaynaklar yeterli

midir? Neden?

-Bu okulda fen bilgisi öğretmeni olmak nasıl bir duygudur?

ETKİNLİK 4: Öğrenciyi tanıyalım

Bu etkinliğin amacı uygulama sınıfınızda bulunan en az iki öğrenciyi gün boyu

gözlemleyerek öğrencilerin okul içerisindeki faaliyetlerini yakından gözlemlemenin yanı sıra,

öğrencilerin birbirleri ile olan farklılıkları ve benzerliklerini anlamanıza yardımcı olmak.

Öğrencilerin gerek kişisel, gerek duyuşsal, gerek bilişsel gerekse bedensel farklılıklarının

9

öğrenme sürecini nasıl etkileyebileceği veya bu farklılıklardan kaynaklanan öğrenci

ihtiyaçlarının neler olabileceği ve öğretmenlerin bu ihtiyaçları karşılamak adına neler

yapılabileceğini derinlemesine değerlendireceğiniz bu çalışmayı aşağıdaki soruları kullanarak

başarabilirsiniz.

-Neden bu öğrenciyi seçtiniz?

-Öğrencinin demografik özellikleri nelerdir?

-Öğrencinin ailesi ve ev ortamı nasıldır?

-Öğrencinin bir günü nasıl geçmekte? Sınıf ve okul içinde öğrenci neler yapmakta? (Bunu

yaparken ders boyunca öğrencinin arkadaşları ve öğretmeni ile olan etkileşiminden kendi

başına yaptığı çalışmalara kadar her türlü etkinliği gözlemlenmeli.)

-Bu öğrencinin ihtiyaçları (akademik, sosyal, bireysel) nelerdir?

-Bu öğrenci sizin sınıfınızda olsaydı Onun gelişimini desteklemek için neler yapardınız?

ETKİNLİK 5: Sınıf ve zaman yönetimi

Sınıfta olup bitenlerin kontrol altında tutulmasını ve öğrenciler için etkili bir öğretme-

öğrenme ortamı oluşturulmasını sağlayan becerileri öğrenmeye çalışınız. Sınıftaki öğretme-

öğrenme sürecinin etkili ve verimli bir biçimde işletilmesini sağlayan, bu becerilerin

öğretmenlik rolünün özünü oluşturduğunu unutmayınız.

Bir dersin tümünü izleyerek, sınıf yönetimine ve sınıftaki öğretme-öğrenme sürecinin

işletilmesine ilişkin önlemleri ve bunların nasıl gerçekleştirildiğini gözleyiniz. Bu gözlemde,

aşağıdaki örneğe benzer bir formdan yararlanabilirsiniz. Bu görüşme sırasında öğretmene,

kullanacağınız gözlem formunu gösterebilir ve gözlem sırasında neleri görmeye çalışacağınızı

anlatabilirsiniz.

Ayrıca uygulama öğretmeninin sınıf ve zaman yönetimini gözlemlerken aşağıdaki

sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Öğretmenin sınıf yönetimi için kullandığı yöntemler veya stratejiler veya teknikler nelerdir?

-Sınıf yönetimi için kullanılan bu yöntemlerin etkili olanları nelerdir? Etkisiz olanları

nelerdir?

-Sizce bu sınıf iyi yönetiliyor mu? Neden?

-Bu sınıf sizin sınıfınız olsaydı ne gibi uygulamalar yapardınız? Neden?

-Sizce uygulama öğretmeniniz zamanı etkin kullanabiliyor mu? Neden?

-Size göre zaman yönetiminde önemli noktalar nelerdir? Neden?

10

Dersin yönetimi ve sınıfın kontrolü ile ilgili gözlemde dikkat edilecek noktalar

Dersin başlangıcında

Öğrencilerin sınıfa girişlerinde kontrol nasıl sağlanıyor? Derse başlamadan önce

sınıftaki öğrencilerin yerlerine yerleşmeleri ve dikkatlerini konu üzerine toplamaları için neler

yapılıyor? Derse açık ve net bir şekilde başlanması nasıl sağlanıyor? Başka şeylerle ilgilenen

ve sınıfa geç giren öğrencilere zaman kaybetmeden müdahale etme amacıyla neler yapılıyor?

Gözlem formunun bu kısmında, Bloom’un okulda öğrenme modelinde, “öğretim

hizmetinin niteliği” içindeki temel öğelerden biri olan “öğrenciye, neleri öğreneceğini ve

bunun için ne yapması gerektiğini anlatan işaret ve açıklamaların sunulması” ile ilgili

önlemlere de yer verilebilir.

(Bakınız, B.S.Bloom, İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul,

1995, sayfa: 129-164) D.Ali Özçelik, Eğitim Programları ve Öğretim, ÖSYM Eğitim

Yaygınları 8, Ankara 1989, sayfa:165-172)

Ders sırasında

Öğrencilere nasıl hitap ediliyor? (Adları kullanılarak mı?) Yönergelerin açık ve

anlaşılır olması nasıl sağlanıyor?

Öğrencilerle konuşurken nasıl davranılıyor? (Yüzlerine bakılıyor mu?) Sınıfın tümü

nasıl görüş alanı içinde tutuluyor; sınıfın her köşesinde olup bitenden nasıl haberdar

olunuyor?

Stratejiler

Yüzünü sınıfa dönük tutma, hareketli olma ve sınıf içinde dolaşma ve benzeri

önlemler nasıl kullanılıyor?

Etkinlikler arasındaki geçişler nasıl sağlanıyor? Sınıftaki bütün öğrencilerin derse

katılımını sağlamak için sorulardan nasıl yararlanılıyor? Övgü ve cesaretlendirmeler nasıl

kullanılıyor?

Gözlem formunun son iki kısmının uygun yerlerinde, Bloom’un okulda öğrenme

modelinde, “öğretim hizmetinin niteliği” içindeki temel öğelerden, “öğrencinin öğretme-

öğrenme sürecine aktif katılımının kolaylaştırılması ve özendirilmesi”, “öğrencinin süreçteki

öğrenmelerinin pekiştirilmesi”,“öğrencilerin öğrenme eksiklerinin belirlenerek zamanında

giderilmesi” ile ilgili önlemlere de yer verilebilir.

11

ETKİNLİK 6: Materyal ve kaynaklar

Bu etkinliğin amacı fen bilgisi derslerinin daha etkin ve anlamlı bir şekilde

sürdürülebilmesi için uygulama öğretmeninizin materyal ve yardımcı kaynakları nasıl

kullandığını anlayabilmek. Sınıf içinde dersin etkinliğini artırabilecek materyal ve kaynaklar

çok çeşitli olabilir. Ders kitapları, çalışma yaprakları, teknolojik araçlar ve laboratuar

malzemeleri olası materyal ve kaynaklar arasında yer almaktadır. Elbette bunlarla sınırlı

olmayan materyallerin ve kaynakların öğretmenler tarafından nasıl kullanıldığını ortaya

koyabilmek için gün içinde uygulama öğretmeninizin kullandığı materyalleri belirleyerek en

fazla kullandığı materyal veya kaynağı tanıtarak bu materyallerin öğrencilerin öğrenmelerini

artırmak noktasındaki etkinliklerini değerlendiriniz.

Bu etkinlik boyunca aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Uygulama öğretmeniniz derslerinde öğrencilerin öğrenmelerini artırmak için hangi

materyallerden ve kaynaklardan faydalanıyor?

-Bu materyalleri ve özelliklerini derse nasıl katkı sağlaması amacı ile kullanıldığını açıklayın?

(Ders kitabı veya akıllı tahta olabilir…?

-Bu kaynak ve materyaller öğrencilerin öğrenmelerini artırmak için etkili ve yeterli mi?

Neden?

-Siz olsaydınız gözlemlediğiniz bu ders için hangi materyal veya kaynakları kullanırdınız?

Neden?

ETKİNLİK 7: Etkinlikler: Öğretim yöntemleri

Bu etkinliğin amacı fen bilgisi derslerinde uygulama öğretmeninizin kullandığı başlıca

yöntemler ve ders boyunca uygulanan etkinlikleri gözlemleyerek bu etkinliklerin dersin hedef

kazanımlarının öğrencilere kazandırılmasında sağladıkları katkıyı değerlendirmenizdir. Aşağıda bu

etkinlikle ilgili kullanabileceğiniz bazı formlar ve örnekler yer almakta. Uygulama öğretmeninizin

yanı sıra başka bir fen bilgisi sınıfını da gözlemleyerek farklı öğretmenlerin uygulamalarını

gözlemleyebilirsiniz. Ayrıca bu etkinlik için hazırlayacağınız öz değerlendirme yazısı için de

aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Uygulama öğretmeniniz bir ders boyunca hangi yöntemleri ve etkinlikleri kullanıyor?

-Kullanılan bu yöntemler ve etkinlikler etkili midir? Neden?

12

-Siz olsaydınız gözlemlediğiniz dersleri hangi yöntemleri veya etkinlikleri kullanarak

yürütürdünüz? Neden?

-Derin başlangıcı nasıldı?

-Ders boyunca konular ve etkinlikler arasındaki geçişler nasıldı?

-Ders nasıl bitti?

-Siz olsaydınız dersin başlangıcında, etkinlikler arasında ve dersin sonunda neler yapardınız?

Öğretme-öğrenme etkinlikleri ile ilgili bazı örnekler

Öğretmenin açıklama yapması, öğretmenin soru sorması, ders kitaplarının kullanılması,

öğretmenin bir görsel-işitsel araç kullanması (hangi araç olduğu belirtilecek), öğretmenin bir gösteri

(demonstrasyon) yapması, öğrencilerin gruplar halinde çalışmaları, öğrencilerin bireysel olarak

çalışmaları, öğrencilerin yazılı bir metni okumaları, çalışma yaprakları üzerinde çalışılması, yazı

yazılması, çizim yapılması. Ayrıca, öğrencilerin hiçbir öğretme öğrenme etkinliğine katılmadan sınıfta

geçirdikleri zaman ile sınıfta kontrolün sağlanması için harcanan zamanı da not ediniz.

Öğretme-öğrenme etkinliklerine ilişkin bir gözlem kaydı örneği

Sınıf: ...... Öğrenci Sayısı : ..... Konu: ........................................

Saat Öğretmen Etkinliği Öğrenci Etkinliği

9.30 Sınıfa soru sorar. Soruları yanıtlar.

9.35 Türkiye’deki endüstri kuruluşlarını anlatır. Dinler.

9.55 Haritaları verir, sınıfta dolaşır Gruba verilen haritayı kullanarak

ve gruplarla konuşur kullanarak sorulara yanıt bulmaya çalışır

Her dersten sonra, gözlemlerinizi öğretmen ile gözden geçiriniz ve bu görüşme ile ilgili

düşüncelerinizi not ediniz.

Derste her bir etkinlik türü için ne kadar zaman harcanmakta olduğunu, yüzdeler şeklinde

ifade ediniz.

Bulgularınızı değerlendiriniz ve değerlendirme sonuçlarını not ediniz.

Elde ettiğiniz sonuçları, aynı etkinliği tamamlamış olan diğer arkadaşlarınızla tartışınız.

Aşağıdaki noktalarla ilgili ortak görüşlerinizi not ediniz.

Öğrencilerin gözlenen etkinliklerle ilgili tepkileri,

Öğrencilerin ilgilerinin ve katılımlarının sürdürülebilmesi için etkinliklerin uzunluklarının ne

kadar olması gerektiği,

Etkinliklerin genellikle belli bir sıra ile yapılıp yapılmadığı,

13

Farklı öğretmenlerin değişik yaklaşımlardan, değişik yöntemlerden yararlanıp

yararlanmadıkları, zamanı farklı biçimlerde kullanıp kullanmadıkları,

Öğretmenlerin, öğretmekte oldukları sınıf ne olursa olsun kendilerine özgü birer öğretme

stillerinin olup olmadığı,

Farklı derslerde değişik yöntemlerden yararlanılıp yararlanılmadığı.

Gözlemleriniz, bunlar üzerindeki çalışmalarınız ve arkadaşlarınızla yaptığınız tartışmalardan,

öğretim yöntemlerinin etkililiğine ilişkin olarak çıkardığınız sonuçları yazınız.

ETKİNLİK 8: Soru sorma

Öğretmenin öğrencilere sorular sormakta olduğu bir derste yararlanılan sorulardan,

aşağıda açıklanan şekilde bir liste hazırlayınız. Bu listeyi kullanarak, soru sorma becerisi

üzerinde bir çalışma yapınız.

Derste, öğretmen tarafından sorulan bütün soruları bir listeye yazınız. Sorulan

soruların kaçıncı soru olduğunu, hangi öğrenciye yöneltilen sorudan sonra sorulduğunu ve

sorulma amacını da not alınız.

Öğrencilerin, sınıftaki oturma düzenini gösteren bir plan yapınız. Soruların hangi

öğrenciye sorulduğunu göstermede bu plandan yararlanınız.

Öğretmenin sorularını hangi öğrencilerin cevapladığını oturma planı üzerinde

işaretleyiniz.

Derste, sınıftaki öğrencilerin tümüne soru sorulmuş olup olmadığını, sınıftaki

erkeklere ve kızlara yaklaşık olarak aynı sayıda soru sorulmuş olup olmadığını, sınıfın

değişik yerlerinde oturmakta olan öğrencilere yaklaşık aynı sayıda soru sorulmuş olup

olmadığını inceleyiniz.

Aşağıdakilere ilişkin gözlemlerinizi not ediniz.

Öğrencilere, sorunun cevabını düşünmeleri için zaman verilmesi,

Soruların öğrencilere yöneltilmesi ve öğrencilerin isimleriyle çağrılmaları,

Öğrenciler soruyu beklenen şekilde cevaplayamadığında, sorunun farklı bir ifadeyle

sorulması veya cevabı bulduracak ipuçları verilmesi,

Övgü ve cesaretlendirmelerden yararlanılması,

14

Cevapların tümüyle reddedilmesinden kaçınılması,

Öğrencilerin dildeki gelişme düzeylerine uygun bir anlatımdan yararlanılması,

Öğrencilerin cevaplamaya katılımını sağlamak ve onları cesaretlendirmek için göz

temasından, jest ve mimiklerden yararlanılması.

Dersten sonra, gözlemlerinizi öğretmenle birlikte gözden geçiriniz.

Soru sorma ile ilgili notlarınızı bir yere yazınız.

Öz değerlendirmenizi yazarken aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Sınıf krokisi hazırlayarak öğretmenin bir ders veya iki ders boyunca sorduğu sorular ve

kimlere cevap hakkı verdiği?

-Öğretmen öğrencilere ne tür sorular sormakta? Doğrulayıcı sorular mı, derinlemesine sorular

ancak cevabın dersin akışına etki etmediği sorular mı ve derinlemesine ancak alınan

cevapların dersin akışına katkı sağlayan sorular mı? Bu durumu nasıl değerlendirirsiniz.

-Bu etkinlik sonucuna göre, uygulama öğretmeniniz sorulardan etkin olarak faydalanabiliyor

veya sorular dersin akışına katkı sağlayabiliyor mu?

-Cevap hakkı öğrenciler arasında adil bir uygulama şeklinde mi yürütülüyor? Bu durumu nasıl

açıklarsınız?

-Siz olsaydınız ne tür sorular sorardınız ve soruları kimlere yöneltirdiniz? Neden?

ETKİNLİK 9: Öğrenci çalışmalarının değerlendirilmesi: Öğrenmeyi keşfetme

Bu etkinliğin amacı uygulama öğretmeninizin öğrencilerin öğrenme düzeylerini

anlamak veya onların ihtiyaçlarını belirleyerek onların geri bildirimler yolu ile öğrenmelerini

artırmak için yaptıkları çalışmaları (yazılı, test, soru-cevap, proje, dönem ödevi, çalışma

yaprakları veya diğer performans süreçleri) gözlemleyerek, yapılan bu uygulamaların

etkinliklerini değerlendirmenizdir. Buna göre

Öğretmenle görüşerek, her hafta öğrenci çalışmalarını değerlendirmek için ne kadar

zaman harcadığını sorunuz. Öğretmene şöyle sorular sorarak ondan cevap almaya

çalışınız: Yazılı çalışmalardan ne kadarını inceliyor ve bunlardan ne kadarına not

veriyorsunuz? Bazı çalışmaları, diğerlerine göre daha titizlikle incelemeniz gerekiyor

mu? Okulda nasıl bir not (değerlendirme) ölçeği kullanılıyor? Hangi durumlarda en

yüksek, orta veya en düşük notun verileceğini gösteren ölçütler nelerdir? Bu gibi

15

soruların cevaplarını öğrendikten sonra, not defterine veya öğrenci dosyalarına

bakarak öğrenci başarısı ile ilgili ne gibi kayıtlar tutulduğunu öğreniniz.

Öğretmenden, bazı öğrencilerin belirli bir çalışmasını birlikte incelemek ve bunlara

birlikte not vermek için izin alınız. Bunlar, öğretmenin daha önce yaptığı sınavdaki

sorulara verilen cevaplar veya daha önce yaptırdığı bir ödevin sonuçları olabilir.

İncelenerek not verilecek çalışmanın, sınıfta öğrenilmekte olan konuyla ilişkili olması

gerektiğini unutmayınız.

Öğretmenle çalışırken, öğrencinin bilgi edinme düzeyini, bir uygulamanın anlaşılma

derecesini, öğrencinin çalışmadaki düzenliliğini, yazım kurallarına uyma derecesini,

sunuştaki becerisini gösteren kanıtlara not verirken yararlandığı ölçütler üzerinde

durunuz. Bir çalışmaya not vereceğiniz zaman, incelemeye başlamadan önce,

çalışmanın hangi yönlerine, kaçar puan vereceğinize karar vermeniz gerekir.

Vereceğiniz puanlar, çalışmada görülmesi beklenen mükemmellik derecesine (ölçüt

alınan düzeye) göre belirlenmiş olmalı; diğer öğrencilerin ürünlerine göre ne durumda

olduğuna dayalı olmamalıdır. Bir öğrencinin ürününü, diğer öğrencilerin ürünleriyle

subjektif bir biçimde karşılaştırmaktan kaçınınız.

Öğretmenle görüşerek, öğrencilerin çalışmalarından başka bir örnek alınız. Bunlar,

yine öğrencilerin sınav kâğıtları veya ödevleri olabilir. Bu çalışmaların önce bir

fotokopisini alınız. Asıllarını geri veriniz. Kopyaları üzerinde bu ürünlere, yukarıdaki

esasları göz önünde tutmaya çalışarak not veriniz.

Bu etkinlik için aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Öğretmen öğrenci çalışmalarını (sınav kağıtları, proje ödevleri veya sınıf içi

etkinlikler…) değerlendirirken objektif midir? Neden böyle düşündünüz?

-Uygulama öğretmeniniz değerlendirme kriterleri belirliyor ve bunlardan öğrencileri

haberdar ediyor mu? Bu durum öğrenmeyi nasıl etkiler?

-Uygulama öğretmeniniz öğrencilere herhangi bir formatta geri bildirim yapıyor ve bu

geri bildirimlerin devamını kontrol ediyor mu? Bu durumu nasıl değerlendirirsiniz?

-Siz olsaydınız, test, yazılı, proje veya sınıf içi/dışı öğrenci çalışmaları için nasıl bir

değerlendirme süreci kullanırdınız? Neden?

16

ETKİNLİK 10: Serbest uygulama

Bu etkinliğin amacı sizlerin bireysel olarak rutin devam eden eğitim öğretim sürecinde

uygulama öğretmeninizin ve öğretim üyesi danışmanınızın da yardımı ile fen eğitiminde

kullanılan bir süreci bağımsız olarak gerçekleştirebilmenize yardımcı olmaktır. Bu amaçla

yapılabilecek etkinlikler aşağıdaki örnekler gibi olabilir

-sınav soruları hazırlayarak bu sınavı uygulayıp değerlendirmek,

-bir ders saatini aşmayacak şekilde hazırlayacağınız bir etkinlik gerçekleştirmek

-bir proje veya performans süreci hazırlayarak uygulatmak ve değerlendirmek

-bir laboratuar çalışması hazırlamak ve uygulamak.

Yapabileceğiniz uygulamalar bunlarla sınırlı olmayıp bu uygulamalarınız için dersin genel

akışını bozmadığınızdan ve etkinliğin yeterli düzeyde olup olmadığından emin olmak için

uygulama öğretmeninizden ve danışman öğretim üyesinden yardım almayı unutmayın.

Etkinliklerin dersin doğal akışına katkı sağlayacak nitelikte olmasının yanı sıra kazanım

temelli olmasına da özen göstermelisiniz. Etkinliğiniz bittikten sora etkinlikle ilgi

görüşlerinizi ve bulgularınızı öz değerlendirme formuna yazmayı unutmayın. Bu süreçte

aşağıdaki sorulardan faydalanabilirsiniz.

-Etkinlik ile ilgili olarak etkinlik öncesi ve sonrası düşünceleriniz nelerdir?

-Sizce bu etkinlik hedeflediğiniz kazanımı başarmanızda katkı sağladı mı? Bunu nasıl

açıklarsınız?

-Bu etkinliğin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?

-Bu dersi yeniden hazırlasanız bu etkinliği kullanır mıydınız? Kullanırsanız neleri değiştirmek

isterdiniz? Kullanmamayı düşünürseniz bu etkinlik yerine neyi kullanmak isterdiniz?

17

T.C

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ

EREĞLİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

OKUL DENEYİMİ DERSİ DEĞERLENDİRME FORMU

Aday Öğretmenin

Adı-Soyadı : …………………………………...

Numarası : …………………………………...

Bölüm/Anabilim Dalı:

Uygulama Okulu : ……………………………......

Uygulama Öğretmeni : ……………………………......

Öğretim Yılı / Dönemi : 20…-20…./ BaharYarıyılı

Not (Öğretmen adayı ile ilgili görüşlerinizi kısaca belirtiniz):

Not: . Bu belge uygulama öğretmeni tarafından doldurulacak ve koordinatör müdür yardımcısına elden teslim

edilecektir.

Değerlendirme notunuz öğrencilere verilecek final notunun %50 sini etkileyecektir.

Uygulama Öğretmeninin,

Adı, Soyadı : ………………………

İmzası : ………………………

DEĞERLENDİRME NOTUNUZ

Öğretmen adayının derslere devamı (30 puan)

Öğretmen adayının öğrenciye yönelik davranışları (20

puan)

Öğretmen adayının kılık kıyafeti (20 puan)

Öğretmen adayının okulda ve sınıf içinde öğretmenlik

mesleğine uygun tutum ve davranışları (30 puan)

Toplam (100 üzerinden)

18

T.C

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ

EREĞLİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

OKUL DENEYİMİ DERSİ DEĞERLENDİRME FORMU

Aday Öğretmenin

Adı-Soyadı : …………………………………...

Numarası : …………………………………...

Bölüm/Anabilim Dalı:

Uygulama Okulu : ……………………………......

Uygulama Öğretmeni : ……………………………......

Öğretim Yılı / Dönemi : 20…-20…./ BaharYarıyılı

OKUL DENEYİMİ DERSİ GÜNLÜK DEVAM ÇİZELGESİ

Gözlem Yapılan

Tarih

Gözlem Yapılan

Sınıf ve Saat Ders ve İşlenen Konu

Uygulama

Öğretmeninin

İmzası

1.ders

2.ders

3.ders

4.ders

Bu belge öğretmen adayı tarafından doldurulacak ve uygulama öğretmeni tarafından imzalanacaktır.

Öğrencinin sınıfta bulunmadığı ders saatlerinin imzalanmamasına özen gösterilmelidir. İmzaların mavi

kalem ile atılması rica olunur.

Uygulama öğretmeninden farklı bir öğretmen ile ders yapıldı ise öğretmenin adını “Ders ve İşlenen Konu”

başlığı altına yazınız.

.

19

T.C

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ

EREĞLİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

OKUL DENEYİMİ DERSİ ÖZ-DEĞERLENDİRME RAPORU

(1.sayfa)

Aday Öğretmenin

Adı-Soyadı :

…………………………………...

Numarası :

…………………………………... Bölüm/Anabilim Dalı:

Uygulama Okulu :

……………………………......

Uygulama Öğretmeni :

……………………………......

Öğretim Yılı / Dönemi : 20…-20…./ Bahar Yarıyılı

Etkinlik No ve Başlığı : ....................................................................................................................................

20

OKUL DENEYİMİ ÖZ-DEĞERLENDİRME RAPOR FORMU (Devam Sayfası)