beste lezer - ethias...huidige statutaire gepensioneerden. en in 2016 wordt dat 41,6 procent.” g...

9
9 Overzicht relevante wetgeving 3/12/2013 – 28/2/2014 8-9 Geïndexeerde inkomens- grenzen voor gepensio- neerden Maart 2014 InfoPensioenen 6-7 Bij de Ombudsdienst Pensioenen mag je klagen … 2-5 Lokale besturen willen verandering en duidelijkheid 1 De pensioen- spelers in een Europees perspectief 1 Copyright ©2013, Ethias. Alle rechten voorbehouden. – Deze nieuwsbrief is beschikbaar in 2 talen en werd conform de wet op het privéleven verstuurd. Indien u deze nieuwsbrief niet meer wenst te ontvangen, uw gegevens wenst aan te passen, de nieuwsbrief in een andere taal wenst te ontvangen of contact met ons wilt opnemen, klik dan hier. Driemaandelijkse informatie over wettelijke en aanvullende pensioenen Maart 2014 Nummer 05 InfoPensioenen Beste lezer De pensioenreglementering onderging tijdens de huidige regeerperiode heel wat wijzigingen, zowel voor de eerste als voor de tweede pijler. In het volgende federale regeerakkoord zullen zeker nog ver- dere aanpassingen volgen. Het is een traditie dat in de aanloop van de nakende verkiezingen belan- genorganisaties een memorandum voorbereiden voor de politieke partijen. Ongetwijfeld is dat ook het geval voor de verenigingen van steden en gemeenten. Omdat we benieuwd waren naar hun standpun- ten, zetten we de drie directeurs van die verenigingen samen aan de tafel. Het verslag van dat debat, dat u in dit nummer kunt lezen, was alvast een voorbeeld van eensgezindheid, duidelijkheid en intel- lectuele eerlijkheid. De vier deelnemers aan het debat gingen dan ook geen enkel taboe uit de weg. Het gevolg van de wetgevende evolutie is dat de burger ook meer technische vragen heeft over zijn pensioensituatie. Wie vragen heeft kan daarvoor vanzelfsprekend terecht bij Ethias, maar het leek ons ook aangewezen om de rol van de Ombudsdienst van Pensioenen te belichten. Een snelle en eerlijke communicatie tussen alle spelers die actief zijn in deze sector, zal zeker leiden tot een beter begrip van de noden en een verbetering van de oplossingen die we kunnen aanreiken. Veel leesgenot Edwin Hoeven Directeur Leven Collectiviteiten De opgebouwde reserves Leven en Pensioenen over- schreden in ons land in 2012 de kaap van 200 miljard euro. Als het gaat over de pure pensioenreserves (dus zonder de gewone levensverzekeringen, maar met het bancaire pensioensparen), spreken de meeste bronnen in ons land van een volume van ca. 100 miljard euro (FSMA sectoroverzicht 2012 en eigen berekeningen). Ter vergelijking: het volume dat vandaag in België op de spaarrekeningen bij banken staat, bedraagt liefst 250 miljard euro. In de cijfers van de Europese Centrale Bank (ECB) is de evolutie van de nettovorderingen van de gezinnen op de verzekeraars en de pensioenfondsen goed te vol- gen. De gezinnen bezitten zowel individuele levens- verzekeringen (langetermijnsparen, zoals het individuele pensioensparen, maar ook gewone levensverzekerings- producten) als pensioenverzekeringen (pensioenen via de werkgever). Samen vormen ze in de definitie van de ECB de nettovorderingen van de gezinnen op de verzekeringsinstellingen. Daarnaast kunnen de gezinnen ook via de werkgever pensioenen opbouwen volgens de formule van het pensioenfonds (OFP). Jaar Reserves Leven en Pensioenen (netto vorderingen der gezinnen) (in miljarden euro) Verzekeraars Pensioen- fondsen 2008 169,4 158,3 11,1 2009 180,9 169,6 11,3 2010 193,3 181,2 12,1 2011 199,1 187,0 12,2 2012 209,0 195,6 13,4 Bron: ECB, Statistische afdeling, Maandelijks Bulletin, Frankfurt Jean-Paul Parmentier Bijzonder Raadgever van de Directies Collectiviteiten De pensioenspelers in een Europees perspectief

Upload: others

Post on 26-Jul-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

1

Copyright ©2013, Ethias. Alle rechten voorbehouden. – Deze nieuwsbrief is beschikbaar in 2 talen en werd conform de wet op het privéleven verstuurd. Indien u deze nieuwsbrief niet meer wenst te ontvangen, uw gegevens wenst aan te passen, de nieuwsbrief in een andere taal wenst te ontvangen of contact met ons wilt opnemen, klik dan hier.

Driemaandelijkseinformatie over wettelijke en aanvullende pensioenen

Maart 2014Nummer 05 InfoPensioenen

Beste lezerDe pensioenreglementering onderging tijdens de huidige regeerperiode heel wat wijzigingen, zowel voor de eerste als voor de tweede pijler. In het volgende federale regeerakkoord zullen zeker nog ver-dere aanpassingen volgen. Het is een traditie dat in de aanloop van de nakende verkiezingen belan-genorganisaties een memorandum voorbereiden voor de politieke partijen. Ongetwijfeld is dat ook het geval voor de verenigingen van steden en gemeenten. Omdat we benieuwd waren naar hun standpun-ten, zetten we de drie directeurs van die verenigingen samen aan de tafel. Het verslag van dat debat, dat u in dit nummer kunt lezen, was alvast een voorbeeld van eensgezindheid, duidelijkheid en intel-lectuele eerlijkheid. De vier deelnemers aan het debat gingen dan ook geen enkel taboe uit de weg.

Het gevolg van de wetgevende evolutie is dat de burger ook meer technische vragen heeft over zijn pensioensituatie. Wie vragen heeft kan daarvoor vanzelfsprekend terecht bij Ethias, maar het leek ons ook aangewezen om de rol van de Ombudsdienst van Pensioenen te belichten. Een snelle en eerlijke communicatie tussen alle spelers die actief zijn in deze sector, zal zeker leiden tot een beter begrip van de noden en een verbetering van de oplossingen die we kunnen aanreiken.

Veel leesgenot Edwin HoevenDirecteur Leven Collectiviteiten

De opgebouwde reserves Leven en Pensioenen over­schreden in ons land in 2012 de kaap van 200 miljard euro. Als het gaat over de pure pensioenreserves (dus zonder de gewone levensverzekeringen, maar met het bancaire pensioensparen), spreken de meeste bronnen in ons land van een volume van ca. 100 miljard euro (FSMA sectoroverzicht 2012 en eigen berekeningen). Ter vergelijking: het volume dat vandaag in België op de spaarrekeningen bij banken staat, bedraagt liefst 250 miljard euro.

In de cijfers van de Europese Centrale Bank (ECB) is de evolutie van de nettovorderingen van de gezinnen op de verzekeraars en de pensioenfondsen goed te vol­gen. De gezinnen bezitten zowel individuele levens­verzekeringen (langetermijnsparen, zoals het individuele pensioen sparen, maar ook gewone levensverzekerings­producten) als pen sioenverzekeringen (pensioenen via

de werkgever). Samen vormen ze in de definitie van de ECB de nettovorderingen van de gezinnen op de verzekerings instellingen. Daarnaast kunnen de gezinnen ook via de werkgever pensioenen opbouwen volgens de formule van het pensioenfonds (OFP).

Jaar Reserves Leven en Pensioenen (netto vorderingen der gezinnen)

(in miljarden euro)

Verzekeraars Pensioen­fondsen

2008 169,4 158,3 11,1

2009 180,9 169,6 11,3

2010 193,3 181,2 12,1

2011 199,1 187,0 12,2

2012 209,0 195,6 13,4

Bron: ECB, Statistische afdeling, Maandelijks Bulletin, Frankfurt

Jean-Paul ParmentierBijzonder Raadgever van de Directies Collectiviteiten

De pensioenspelers in een Europees perspectief

Page 2: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

2

tegenover vandaag. Ik voeg er meteen aan toe dat het pri-vépensioen en ook het pensioen voor contractuelen bij de overheid te laag is. Het pensioensysteem voor de statutaire werknemer is wel goed, maar het wordt onbetaalbaar.”

En in 2016, dat is straks dus, komt enkel maar het topje van de vergrijzingsijsberg boven water. Bij ongewijzigd beleid wordt de situatie nadien alleen maar hallucinanter. Omdat ze vandaag een beperkt aantal vastbenoemden tel-len in verhouding tot het aantal gepensioneerden, dient een groot aantal lokale overheden ook een responsabilise-ringsbijdrage te betalen. Het is een solidariteitsbijdrage die dient om het pensioensysteem voor alle lokale besturen leefbaar te houden.

“Van enige manoeuvreerruimte is geen sprake”, zegt Mark Suykens, “want de lokale besturen zijn gebonden aan de federale afspraken. Alle lokale besturen staan voor de oplopende pensioenlasten binnen een systeem dat hen opgelegd wordt. Daar staat tegenover dat de federale en regionale administraties hun pensioenpassief zelf niet aan den lijve ondervinden, want hun ambtenarenpensioenen worden vanuit de grote vijver van de federale middelen gefinancierd.”

Het pensioenvraagstuk

“Het wordt tijd om het pensioensysteem van de ambtenaar te hervormen. Stellen dat er geen probleem is, is jezelf een rad voor de ogen draaien. En met saneringen alleen los-sen we het niet op. Het huidige systeem met zijn perequa-tie aanhouden, wordt onbetaalbaar.” Zo vatten de verte-genwoordigers van de koepels van steden en gemeenten de pensioenproblematiek samen die de lokale besturen teistert.

Om de impact van de vergrijzing op de gemeentebelastin-gen in te schatten, moet je weten dat lokale besturen zelf instaan voor de betaling van de pensioenen van hun per-soneel. Voor statutairen gebeurt dat via een omslagstel-sel of repartitiestelsel waarbij per werkende ambtenaar aan de pensioenkas Rijksdienst voor de Sociale Zekerheid van Plaatselijke en Provinciale Overheden (RSZPPO) een bijdrage wordt betaald voor de gepensioneerde ambtena-ren. De rest is eenvoudige wiskunde. Een omslagstelsel loopt goed zo lang het één op één kan gebeuren. Maar met meer gepensioneerden die samen ook langer leven, zullen de lokale overheden de pensioenbijdragen flink zien toe-nemen. “In de privésector betaalt men 16,36 procent pen-sioenbijdrage, waarvan de werknemer 8,86 procent en de werkgever 7,5 procent ten laste neemt,” zegt Mark Suy-kens. “De lokale besturen moeten nu op elke 100 euro loon al 34 euro reserveren voor de pensioenbetaling van de huidige statutaire gepensioneerden. In 2016 wordt dat 41,6 procent, een stijging met meer dan 5 procentpunt

FINANCIERING STATUTAIRE PENSIOENEN ONHOUDBAAR

Lokale besturen willen verandering en duidelijkheid

Ethias bracht de drie directeurs van de vereni­gingen van steden en gemeenten samen aan tafel

en vroeg hun alles over de pensioenen van het per­soneel bij de lokale besturen. Het werd een pittig gesprek met Louise-Marie Bataille (Union des Villes et Communes de Wallonie), Mark Suykens (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten) en Marc Thoulen en Hildegard Schmidt (Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).

foto

: Bet

ty B

ex

Mark SuykenS, directeur VVSG: “Op elke 100 euro loon moet nu al 34 euro gereserveerd worden voor de huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.”

Gemeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

ambtenaren en de statutaire pensioenregeling hangt als een zwaard van Damocles boven de lokale finan­ciën. En die financiën hebben het nu al zeer moeilijk.

Page 3: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

3

“Het is belangrijk om te vermelden dat de overheid aan de financiering van elk pensioenregime participeert, behalve aan dat van het gemeentelijk personeel,” vult Louise-Marie Bataille aan. “We vinden dat de federale overheid minstens ook een bijdrage zou moeten leveren aan het pensioen van de lokale statutaire ambtenaren.”

Saneren dan maar?

Veel lokale besturen staat het financieel water aan de lip-pen. Als er wel nog reserves zijn, zullen die de komende jaren wegsmelten. Het vergt boekhoudkundig nu al kunst- en vliegwerk om de meerjarenbegrotingen te doen klop-pen. “We zijn als enige overheid verplicht om onze rekenin-gen sluitend te maken,” zegt Mark Suykens. “In Vlaanderen hebben bijna alle besturen zo’n sluitend budget en meer-jarenplan ingediend. De begrotingen houden rekening met de cijfers van de RSZPPO over de groei van de basisbij-dragevoet en een ruwe raming van de responsabiliserings-bijdrage. Maar die cijfers gaan tot 2016, terwijl wij budget-ten moeten opmaken tot 2019. Heel wat besturen houden de pensioenkosten na 2016 dan maar constant, alsof die kosten niet zullen stijgen. Met alle respect, dat is natuurlijk niet zo. Je kan bij heel wat van de sluitende begrotingen dus gerust gewag maken van window dressing.”

“De financiële toestand van de gemeenten is zeer ern-stig. In Vlaanderen, Wallonië en Brussel staan de besturen nog voor vrij grote saneringsoperaties. Het aantal aanwer-vingen daalt. Wie op pensioen gaat, wordt niet meer ver-vangen. Voor het eerst is er ook sprake van het ontslag van contractuelen, omwille van economische motieven.

En er volgen fiscale ingrepen: in Wallonië wordt vrij ruim gebruik gemaakt van het verhogen van de lokale fiscali-teit (25%) en in sommige gemeenten van de opcentiemen op de personenbelasting en de onroerende voorheffing”, geeft Louise-Marie Bataille aan. “In Vlaanderen gebeurt dat op beperkte schaal, door 10 procent van de gemeenten, maar 90 procent verhoogt wel de retributies, de prijs die men voor de dienstverlening vraagt aan de burger”, zegt Mark Suykens. Brussel worstelt vooral met het probleem van de verarming en de fiscale armslag is beperkt. Marc Thoulen: “Het gaat er niet alleen over dat de inkomsten-basis beperkt is. Als je door het verhogen van de belas-ting de cohesie schaadt, loop je ook het risico dat je als samenleving andere kosten op het vlak van sociale cohesie organiseert.”

In het debat over de lokale financiën wordt aan de zijlijn dikwijls met een dubbele tong gesproken. Dat helpt de zaken niet vooruit, zo stellen de deelnemers aan de ron-detafel. “Enerzijds vragen de hogere overheden de lokale besturen om te saneren, en anderzijds wentelen ze steeds meer uitgaven op het lokale niveau af,” zegt Louise-Marie Bataille. Ook de werkgevers spreken met een dubbele tong: lokale besturen kunnen het gerust met minder medewer-kers doen. Het kan allemaal efficiënter, digitaler. “De werk-gevers bezondigen zich aan cijferfetisjisme”, zegt Mark Suykens daarover. “Ik beweer niet dat er op een aantal ter-reinen geen forse bezuinigen mogelijk zijn. Maar je kan een zwembadredder niet vervangen door een robot. Als je een containerpark wil, dan moet je mensen hebben die daar de dienst verzorgen. Hard efficiëntiedenken, dat is iets voor administraties, maar kan je niet blind toepassen op een dienstverleningsapparaat waarbij 90 tot 95 procent van het personeel dagelijks in rechtstreeks contact staat met de burger. De werkgevers moeten ook weten wat ze willen. Hun discours is dubbelzinnig. Enerzijds vragen ze lokaal

foto

: Bet

ty B

ex

Louise-Marie BataiLLe, secretaris-generaal UVCW: “We vinden dat de federale overheid minstens ook een bijdrage zou moeten leveren aan het pensioen van de lokale statutaire ambtenaren.”

foto: B

etty Bex

Mark suykens, directeur VVSG: “De filosofie dat het ambtenarenpensioen uitgesteld loon is en het systeem van de perequatie zijn achterhaald.”

Page 4: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

4

veel meer dienstverlening voor kmo’s en andere bedrijven, maar anderzijds mogen we niks kosten.”

Marc Thoulen vult aan: “Je kan op een aantal vlakken samenwerken, maar niet lineair een besparing opleggen. We hebben recent de mogelijkheden tot rationalisatie in Brussel verregaand onderzocht. De schaalvoordelen zijn relatief beperkt … Er zijn mogelijkheden, maar men stoot vrij snel op limieten qua effectiviteit. In de hele sanerings-discussie wordt voorbij gegaan aan het feit dat lokale besturen staan voor het algemeen belang. Dat algemeen belang overstijgt de kosten efficiëntie. Het algemeen belang vereist o.a. dat we uit bepaalde probleemwijken medewer-kers rekruteren. Als je een inclusief beleid wil voeren en vermijden dat het in bepaalde delen van de stad ‘te warm’ wordt, dan is dat een taak van de eerste overheid, en dan staat daar als samenleving een investering tegenover. Je kan niet het ene hebben zonder het andere.”

Vernieuwen is mogelijk

“Het is trouwens niet door het verminderen van het aan­tal effectieven dat je de kern van het pensioenprobleem voor de lokale openbare besturen en bij uitbreiding voor de hele overheid duurzaam oplost”, is de mening rond de tafel. Dat doe je wel door het hele statutaire pensioensys­teem te herbekijken. Het zijn die pensioenen die als een molensteen rond de nek van de lokale besturen hangen en middelen wegzuigen. “Voor alle duidelijkheid, rechten die zijn opgebouwd moeten gevrijwaard blijven, maar de filoso­fie dat een pensioen een uitgesteld loon vormt, die is van­daag onzinnig. De perequatieregeling, waarmee je de pen­sioenen laat stijgen, gerelateerd aan de loonstijging, die is in de toekomst gewoon niet langer houdbaar”, zo luidt de gedeelde mening rond de tafel.

“De perequatie voor statutairen is ingevoerd in een tijd dat de lonen binnen de overheid minder attractief waren dan in de privésector, en het hogere pensioen moest dat gemis compenseren”, zegt Mark Suykens. “Maar vandaag is de realiteit geheel anders. Statutaire overheidslonen zijn attractief. De realiteit is ook dat je het onderhandelde loon­niveau een tweede keer betaalt bij pensionering.”

In theorie is vernieuwing mogelijk. Maar de lokale besturen zijn aan handen en voeten gebonden, omdat de perequa­tie is vastgelegd voor het openbaar ambt als geheel. Daar­naast is er de houding van de syndicaten, die getuigt van kortetermijndenken, zo klinkt het rond de tafel: “De syndi­caten willen te allen prijze de ‘verworven rechten’ van de statutair verdedigen en elke vernieuwing, zoals de bredere invoering van de tweede pensioenpijler, verijdelen.”

“De vakbonden vergeten dat de echte sociale uitda­ging zich niet op het niveau van de statutaire ambtenaar bevindt, maar wel op dat van de contractuele medewerker,” zegt Mark Suykens. “Vaak gaat het om lagere functies, met een lager loon én dus een laag pensioen. Veel van die lage pensioenen zullen later een beroep moeten doen op het OCMW. Vakbonden die zich nu verzetten tegen de tweede pijler, zetten in op de verkeerde doelgroep.”

Er is ook nog een probleem van een andere orde dat de openbare besturen belast, dat van het pensioen bij een gemengde loopbaan. “Als je in je loopbaan bv. 20 jaar als contractueel hebt gewerkt en 15 jaar als statutair, word je voor je pensioen voor de volle 35 jaar als statutair beschouwd, met alle bijhorende rechten”, zegt Louise­Marie Bataille. “Ook het probleem van de gemengde loopbaan zou je met wat goede wil kunnen oplossen, door te evolu­eren naar een gemengd pensioen waarbij je gebruik maakt

Marc thouLen, directeur VSGBHG: “In de ganse saneringsdiscussie wordt voorbij gegaan aan het feit dat lokale besturen staan voor het algemeen belang.”

foto: B

etty Bex

foto

: Bet

ty B

ex

Louise-Marie BataiLLe, secretaris-generaal UVCW: “Men mag de lasten niet afwentelen op de toekomstige generaties.”

Page 5: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

5

van de mogelijkheden binnen de tweede pensioenpijler,” zegt Hildegard Schmidt.

Vandaag wordt die tweede pensioenpijler door de opbouw van een extra­legaal pensioen reeds aangewend, al gebeurt dat veel meer in Vlaanderen dan in Wallonië en Brussel, geven Bataille en Thoulen toe. “De houding bij de vak­bonden in Wallonië is dan ook Latijnser dan in het noor­den”, verklaart Louise­Marie Bataille. “Maar ook in Vlaan­deren ondervinden we moeilijkheden”, zegt Mark Suykens. “De aangroei in het gebruik van de tweede pensioenpijler is te laag, niet in het minst omdat de lokale overheden het financieel moeilijk hebben. De uitbouw van de tweede pen­sioenpijler lijdt onder de financiële situatie van de lokale besturen.”

Transitie naar een nieuw systeem

“We moeten durven praten over transitoire maatregelen naar een nieuw statutair ambtenarenpensioen. Voor alle duidelijkheid, we mogen geen contractbreuk plegen met de huidige generatie gepensioneerden, maar naar de toe­komstige generaties is vasthouden aan het huidige statu­taire pensioensysteem gewoon onbetaalbaar”, zo klinkt het samen.

“Het vasthouden aan de verworven rechten en ook aan het beschermde ambtenarenstatuut voor iedereen dateert van een andere tijd”, zegt Hildegard Schmidt. “In de Angelsaksische landen geldt het beschermde ambtenaren­statuut enkel voor de hogere ambtenaren. Op het hoogste niveau heb je immers net onafhankelijke mensen nodig die afgeschermd zijn van de politiek. Maar in de Franse benadering die in onze cultuur is overgenomen, is die

bescherming uitgebreid naar iedereen die bij een open­bare dienst werkt. Wat deze verworven rechten betreft, onderschatten de vakbonden de mogelijke impact van Europa. Het is niet denkbeeldig dat de Commissie op een gegeven ogenblik zal ingrijpen. En ze kan dat, kijk naar Griekenland.”

Ook het debat over het gelijktrekken van de behandeling van contractuelen en statutairen en de bijhorende pensi­oenen is onvermijdelijk. Dat wordt een zeer moeilijk soci­aal overleg met de overheidsvakbonden,” voorspelt Mark Suykens.”

Daarmee is duidelijk dat de pensioenfinanciering binnen het lokaal ambt maar een exponent is van een veel gro­ter debat dat onder de oppervlakte sluimert, dat over de modernisering van het personeelsbeleid binnen de overheid.

“Het debat moet gaan over de vraag welk personeelsbeleid we binnen de overheid willen”, zegt Louise­Marie Bataille, en men mag de lasten niet afwentelen op de toekomstige generaties.”

“We zouden meer vooruitziend moeten zijn, en tegelijker­tijd willen we duidelijk weten waar we aan toe zijn. Het is belangrijk om de problematiek van de lokale ambtena­renpensioenen nu aan te pakken, want de lokale bestu­ren moeten hun manoeuvreerruimte kennen,” besluit Mark Thoulen.

Duidelijk is dat de koepelorganisaties van steden en gemeenten hun memoranda voor de aankomende verkiezin­gen gemakkelijk gevuld krijgen.

foto: B

etty Bex

hiLdegard schMidt, hoofd juridische dienst VSGBHG: “Wat de verworven rechten betreft, onderschatten de vakbonden de mogelijke impact van Europa.”

foto

: Bet

ty B

ex

Marc thouLen, directeur VSGBHG: “Het is belangrijk om de problematiek van de lokale ambtenarenpensioenen nu aan te pakken, want de lokale besturen moeten hun manoeuvreerruimte kennen.”

Page 6: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

6

Wie klachten heeft over de afhandeling van zijn of haar pensioendossier, kan daarvoor terecht bij de Ombudsdienst Pensioenen. “Alle verzoeken krijgen het gepaste gevolg en we streven altijd naar de beste oplossing”, zeggen de ombudsmannen. In bijna 90% van de gevallen is die oplos­sing in het voordeel van de klager.

Het aantal verzoeken dat de Ombudsdienst Pensioenen te verwerken krijgt, gaat al enkele jaren op en neer. 2011 was met 1967 verzoeken het drukste jaar, maar de drie jaren daarvoor ging het aantal dan weer in dalende lijn, na een tweede top in 2007. In 2012 was het aantal verzoeken na het topjaar 2011 gedaald tot 1823.

“Dat zijn echter niet allemaal gegronde tweedelijnsklach­ten”, licht de Nederlandstalige ombudsman Tony Van Der Steen de cijfers toe. “Zo behandelen we geen vragen om

informatie”, vult zijn Franstalige collega Jean Marie Han­nesse aan. “Dat is de taak van de pensioendiensten. Ook als de klager nog geen contact met de pensioen­dienst had genomen, verwijzen we door. Net als alle ombudsdiensten zijn wij een tweedelijnsklachtendienst. Dat wil zeggen dat de klager eerst terecht moet bij de pensioendienst. Geeft die geen afdoende oplossing, dan kan de klager de ombudsman aanspreken. Van de twee­delijnsklachten die we binnenkrijgen is ongeveer de helft gegrond.”

Waaraan moet een klacht voldoen?

Tony Van Der Steen: “Wij behandelen enkel individu­ele klachten. Op basis van een individuele klacht gaan we wel na of er aan de oorsprong geen structureel pro­bleem schuilt dat moet worden aangepakt. Zo kan een individuele klacht dan toch tot een oplossing leiden voor een hele groep gepensioneerden.”

Jean Marie Hannesse: “Vinden wij dat de dienstver­lening of de toepassing van de wetgeving beter kan, dan kunnen wij ook een aanbeveling formuleren aan de pensioendienst of aan de wetgever. Voor alle dui­delijkheid, wij bemoeien ons niet met de politieke keu­zes in het pensioenbeleid. Maar als het gaat over de manier waarop de overheidsdiensten functioneren, heb­ben wij wel een signaalfunctie, zoals de kanarie in de steenkoolmijn.”

Tony Van Der Steen: “Maar we doen ons werk wel in volle onafhankelijkheid en onpartijdigheid. Niemand kan ons instructies geven voor de behandeling van de klach­ten. De minister van Pensioenen niet, de pensioendien­sten niet en de klager niet.”

Welke zijn de meest voorkomende klachten en resultaten?

Tony Van Der Steen: “Veelal gaat het over het niet­res­pecteren van de betaal­ of antwoordtermijnen of over de zorgvuldigheid waarmee het onderzoek van een dossier is gevoerd.”Jean Marie Hannesse: “Bijna 9 op 10 van de dossiers worden afgesloten met een positief resultaat voor de klager. Dat gaat van rechtsherstel met desgevallend ach­terstallige betalingen tot excuses voor een fout die niet hersteld kan worden.”

Bij de Ombudsdienst Pensioenen mag je klagen …

Tony Van Der Steen (l) en

Jean Marie Hannesse

Bijna 9 op 10 van de dossiers

worden afgesloten met een

positief resultaat voor de

klager.

Page 7: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

7

(schaal 1) ligt wel merkelijk hoger dan die in schaal 2 (gezin). De RVP deelt via het pensioenkadaster het percen­tage van de bedrijfsvoorheffing in schaal 1, dat moet wor­den ingehouden, mee aan Ethias. Ethias is verplicht om die schaal toe te passen.”

Welke oplossing is er uit de bus gekomen?

“De fiscale wetgeving voorziet dat wanneer het pensioen van de echtgenote kleiner is dan 158,75 euro bruto per maand, schaal 2 van de bedrijfsvoorheffing mag worden toegepast. Wij hebben dan op basis van die bepaling aan de RVP gevraagd om de bedrijfsvoorheffingsschaal aan te passen naar schaal 2 en dit percentage mee te delen aan Ethias.

In dit geval hebben we het probleem dus kunnen oplos­sen via de RVP. Nu krijgt het gezin zo’n 90 euro per maand meer in de plaats van verlies te lijden.”

Op welke manier komen de klachten zoal bij jullie terecht?

Jean Marie Hannesse: “Gepensioneerden die zich gedu­peerd voelen, kunnen hun klachten schriftelijk, via mail, fax of brief indienen. Maar ze kunnen ook persoonlijk terecht in ons kantoor. In dat geval hebben wij het liefst dat ze vooraf een afspraak maken, zodat we er zeker kunnen voor zorgen dat er een materiespecialist aanwezig is. De pensi­oenwetten zijn immers zo complex dat teamwerk een must is. Ons team bestaat dan ook uit specialisten uit de ver­schillende pensioenregelingen. En wie moeilijkheden onder­vindt om zelf een verzoek in te dienen, kan ook een beroep doen op een derde. In dat geval is er wel een volmacht van de indiener nodig. Dat volmachtformulier is trouwens gemakkelijk terug te vinden op onze website.

Hebben jullie ook een voorbeeld van een klacht?

Tony Van Der Steen: “Jazeker, we hebben zelfs een voor­beeld van een dossier waarbij Ethias betrokken was. Een man genoot een pensioen van Ethias (2.290,02 euro bruto per maand) en van de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) (58,60 euro bruto per maand). Vanaf oktober 2013 kreeg ook zijn echtgenote een pensioen van de RVP. Dat bedroeg 109,36 euro bruto per maand.

Daardoor verminderde het maandelijkse bedrag dat de RVP aan de man betaalde van 58,60 euro bruto tot 46,89 euro bruto. Het brutobedrag dat Ethias betaalde, veranderde niet, maar netto bedroeg het wel 316,05 euro per maand minder. Met als gevolg dat het gezin maandelijks een net­toverlies had van meer dan 200 euro. Ethias kon daar niets aan veranderen, want, zo leerde navraag bij de pensioen­verzekeraar, die was verplicht om de inhoudingen die de RVP meedeelt na te leven.”

Wat was dan het probleem?

“In de regeling voor werknemers wordt ofwel een gezins­pensioen (de echtgenote heeft geen inkomsten) ofwel een pensioen als alleenstaande (de echtgenote heeft inkom­sten) toegekend. Door de toekenning van het pensioentje aan de echtgenote wordt het gezinspensioen van de man gebracht op het bedrag als alleenstaande. Dat verklaart al de vermindering van het brutobedrag van het pensioen van de RVP (van 58,60 naar 46,89 euro).

Door de toekenning van het bedrag als alleenstaande wordt de bedrijfsvoorheffing op het pensioen van de man auto­matisch vastgesteld in schaal 1 (alleenstaande). Maar een bedrijfsvoorheffing voor een pensioen als alleenstaande

PensioenenOmbudsdienst

CONTACT

Ombudsdienst PensioenenWTC IIISimon Bolivarlaan 30 bus 51000 Brussel

telefoon: 02 274 19 80fax: 02 274 19 99mail: [email protected],website: www.ombudsmanpensioenen.be

Page 8: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

8

Sinds vorig jaar kunnen gepensioneerden in bepaalde gevallen onbeperkt bijverdienen. Zijn de voorwaarden niet voldaan, dan geldt er wel nog een inkomensgrens. Die bedragen worden jaarlijks geïndexeerd. Dit jaar is dat voor het eerst gebeurd. De nieuwe bedragen gelden sinds 1 januari 2014.

Werken na pensioenleeftijd

Vrijwillig werken na de pensioenleeftijd is een van de pij­lers van de pensioenhervorming. Wie een beroepsloopbaan van 42 jaar bewijst, kan vanaf zijn 65e onbeperkt bijverdie­nen met behoud van pensioen.

Dat geldt binnen de 3 pensioenstelsels (werknemers, zelf­standigen en ambtenaren). Voor de overheidssector is de onbeperkte cumul ingevoerd via de programmawet van 28 juni 2013. Dit betekent dat in het stelsel van de over­heidspensioenen 2 principes gelden, parallel met de andere stelsels: 1. De onbeperkte cumul van een pensioen met een

beroepsinkomen wordt mogelijk voor wie voldoet aan 2 voorwaarden: 65 jaar zijn en een loopbaan van 42 jaar hebben.

2. Voldoet men niet aan deze voorwaarden, dan geldt er wel nog een inkomensgrens. Maar de sanctie bij een eventuele overschrijding (te hoge beroepsinkomsten) is wel afgezwakt ten opzichte van het regime van vóór de pensioenhervorming. Er is enkel sprake van een volle­dige schorsing indien de drempel van de beroepsinkom­sten met 25% wordt overschreden.

Drempelbedragen

Bovendien bepaalt de wetgever dat de drempelbedragen vanaf 2014 worden geïndexeerd. De FOD Sociale Zekerheid heeft de geïndexeerde bedragen voor dit jaar gepubliceerd in het Staatsblad van 7 februari 2014.

Men verwijst daarbij naar verschillende bepalingen binnen de ‘regeling van de cumulatie van pensioenen van de over­heidssector met inkomsten voortvloeiend uit de uitoefening van een beroepsactiviteit of met een vervangingsinkomen’, opgenomen in hoofdstuk 1 van titel 8 van de programma­wet van 28 juni 2013.

Het is namelijk de bedoeling dat de jaarbedragen vanaf dit jaar op 1 januari jaarlijks aangepast worden in functie van het indexcijfer van de conventionele lonen voor bedien­den van het derde trimester. Hierbij gebruikt men volgende formule: de nieuwe bedragen zijn gelijk aan de basisbe­dragen, vermenigvuldigd met het nieuwe indexcijfer, en gedeeld door de startindex.

Concreet: de in de artikelen 78, 80, 82, 85 en 86 bedoelde jaarbedragen worden gewijzigd met ingang van 1 janu­ari 2014. Het nieuwe indexcijfer dat werd gebruikt voor de berekening bedraagt 143,69 en de startindex bedraagt 140,93. De nieuwe bedragen zijn opgenomen in het bericht van de FOD Sociale Zekerheid, met telkens een verwijzing naar de bijhorende bepalingen van de programmawet.

Loopbaanduur

De verschillende stelsels zijn geharmoniseerd. Kortom, de gepensioneerde die in totaal een loopbaan van 42 jaar heeft op het moment dat zijn eerste rustpensioen

Geïndexeerde inkomensgrenzen voor gepensioneerden in overheidssector die bijverdienen

Overzichtstabel Toegelaten jaargrenzen bij cumul van pensioen met beroepsactiviteit (bedragen in euro, geldig vanaf 1 januari 2014)

Voor 65 jaarRP of RP+OP

Voor 65 jaarOP

Na 65 jaarRP/OP/RP+OP

werknemer, mandaat, ambt of post (bruto beroepsinkomen)

• zonder kinderlast 7.718 17.971 22.293

• met kinderlast 11.577 22.464 27.117

zelfstandige (netto beroepsinkomen)

• zonder kinderlast 6.175 14.377 17.835

• met kinderlast 9.262 17.971 21.694

RP: rustpensioen; OP: overlevingspensioen

Bron: Pensioendienst voor de overheidssector

Page 9: Beste lezer - Ethias...huidige statutaire gepensioneerden. En in 2016 wordt dat 41,6 procent.” G emeenten en steden luiden nog maar eens de alarmbel. Het groeiende leger gepensioneerde

9Overzicht relevante

wetgeving3/12/2013

– 28/2/2014

8-9Geïndexeerde

inkomens­grenzen

voor gepensio­neerden

Maart 2014 InfoPensioenen

6-7Bij de

Ombudsdienst Pensioenen

mag je klagen …

2-5Lokale

besturen willen verandering en

duidelijkheid

1De pensioen­

spelers in een Europees

perspectief

9

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Edwin Hoeven, Prins­Bisschopssingel 73, 3500 Hasselt E-MAIL [email protected] Departement Pensioenoplossingen GRAFISCH CONCEPT Perplex, Aalst REALISATIE EN PRODUCTIE Kluwer, Mechelen

(ambtenaar, werknemer, zelfstandige) ingaat, kan onbe­perkt de inkomsten uit beroepsactiviteiten met zijn rust­ en/of overlevingspensioen(en) cumuleren vanaf de eerste maand die volgt op zijn 65e verjaardag.

De Pensioendienst voor de overheidssector (PDOS) laat weten dat de loopbaanduur van 42 jaar berekend wordt volgens de regelgeving van het werknemersstelsel. Dat betekent dat er geen rekening wordt gehouden met de diplomabonificatie. Er worden ook geen verhogingscoëffici­enten toegepast op de duur van de gepresteerde diensten in een functie waaraan een voordeliger tantième dan 1/60 is gekoppeld voor de pensioenberekening. Personen die uitsluitend één of meerdere overlevingspensioenen genie­ten, kunnen geen aanspraak maken op deze onbeperkte cumulatie.

Let op! Een cumul van een pensioen en een ander vervan­gingsinkomen is niet toegestaan. Wie zich in deze situatie bevindt, moet een keuze maken en de pensioeninstelling hiervan op de hoogte brengen. Voor de overlevingspen­sioenen is de eerste maanden van de cumulatie verschil­lend van de cumulatie van een vervangingsinkomen met een rustpensioen. Het overlevingspensioen kan gedurende 12 maanden gecumuleerd worden met een vervangingsin­komen. Het pensioen zal worden beperkt tot 661,24 euro (geïndexeerd bedrag).

Bericht betreffende de indexering van de jaarbedra-gen bedoeld in de artikelen 78, 80, 82, 85 en 86 van de programma wet van 28 juni 2013, BS 7 februari 2014 (bedragen 2014) Bron: Programmawet van 28 juni 2013, BS 1 juli 2013 (art. 75-102 PW)

Overzicht relevante wetgeving

3 december 2013 – 28 februari 2014

Koninklijk besluit van 8 december 2013 tot uitvoering van artikelen 4 en 13 van de wet van 13 maart 2013 tot hervor-ming van de inhouding van 3,55% ten gunste van de ver-plichte verzekering voor geneeskundige verzorging en de solidariteitsbijdrage verricht op de pensioenen BS 16 december 2013

Koninklijk besluit van 21 december 2013 tot vaststelling van de overnamedatum van de CDVU-Pensioenen door de Pensi-oendienst voor de overheidssector, alsook de nadere regels inzake de overdracht van het personeel BS, 30 december 2013