beheerovereenkomsten - ruraal netwerk · web viewin het eerste en het derde jaar de stikstof- en...

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

BEHEEROVEREENKOMSTEN

PDPOIII

Cursustekst/ 1.10.2015////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

www.vlm.be

INHOUD

1 Inleiding..................................................................................................................................42 Beheerpakketten.....................................................................................................................62.1 Soortenrijke graslanden 62.1.1 Waarom beheerovereenkomsten voor soortenrijke graslanden? 62.1.2 Ontwikkeling van soortenrijke graslanden 62.1.3 Instandhouding van soortenrijke graslanden 72.2 Erosiebestrijding 72.2.1 Waarom beheerovereenkomsten voor erosiebestrijding? 72.2.2 Aanleg en onderhoud grasstrook 82.2.3 Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni 82.2.4 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook 92.2.5 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook plus 102.2.6 Aanleg en onderhoud strategisch grasland 122.2.7 Aanleg en onderhoud erosiedam 122.3 Perceelsrandenbeheer 132.3.1 Waarom beheerovereenkomsten voor perceelsrandenbeheer? 132.3.2 Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni 132.3.3 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook 142.3.4 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook plus 142.3.5 Aanleg en onderhoud bloemenstrook 142.4 Soortenbescherming: akkervogels 152.4.1 Waarom beheerovereenkomsten voor akkervogels? 152.4.2 Waar beheerovereenkomsten voor akkervogels? 162.4.3 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook 162.4.4 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook plus 162.4.5 Voedselgewas 162.5 Soortenbescherming: weidevogels 172.5.1 Waarom beheerovereenkomsten voor weidevogels? 172.5.2 Waar beheerovereenkomsten voor weidevogels? 172.5.3 Uitgestelde maaidatum 172.5.4 Beweiden 20 mei 182.5.5 Standweide 15 juni 182.5.6 Kuikenweide 182.5.7 Aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni 192.6 Kleine landschapselementen 192.6.1 Waarom beheerovereenkomsten voor kleine landschapselementen? 192.6.2 Waar beheerovereenkomsten voor kleine landschapselementen? 192.6.3 Algemene voorwaarden 202.6.4 Bijzondere voorwaarden 202.6.5 Vergoedingen 212.7 Waterkwaliteit 21

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

pagina 2 van 45 Beheerovereenkomsten 1.10.2015

2.7.1 Waarom beheerovereenkomsten voor waterkwaliteit? 212.7.2 Waar beheerovereenkomsten voor waterkwaliteit? 222.7.3 Wat houdt de beheerovereenkomst voor waterkwaliteit in? 222.7.4 Vergoeding 222.8 Natura 2000 232.8.1 Waarom beheerovereenkomsten voor Natura 2000? 232.8.2 Fosfaatuitmijning akkerland 232.8.3 Verminderde bemesting akkerland 242.8.4 Verminderde bemesting grasland 24

3 Beheerovereenkomsten: vrijwillig maar niet vrijblijvend......................................................253.1 Controles op de uitvoering 253.1.1 Contractvoorwaarden 253.1.2 Sanctionering 263.2 Uitzonderingsprocedures 273.2.1 Overname 273.2.2 Opschorting 283.2.3 Voortijdige beëindiging op vraag van de beheerder 293.2.4 Uitbreiding 313.2.5 Omzetting en vervanging 323.2.6 Herziening 343.2.7 Verlenging 343.2.8 Ambtshalve voortijdige beëindiging 35

4 Beheerovereenkomsten in de verzamelaanvraag.................................................................384.1 Vaste beheerovereenkomsten 384.1.1 Botanisch beheer (‘BB’) 384.1.2 Bloemenstrook (‘BS’) 384.1.3 Erosiebestrijding (‘ER’) 394.1.4 Faunabeheer (‘FB’) 394.1.5 Kleine landschapselementen (‘HKW’ of ‘KLE’) 394.1.6 Randenbeheer (‘RB’) 394.2 Variabele beheerovereenkomsten 39

5 Beheerovereenkomsten en ecologisch aandachtsgebied.....................................................405.1 Vergroening 405.2 Ecologisch aandachtsgebied (EAG) 405.3 Combinatie beheerovereenkomsten en EAG 41

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

1.10.2015 Beheerovereenkomsten pagina 3 van 45

1 INLEIDING

De beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) maken deel uit van het Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling 2014 - 2020 (PDPOIII) dat op 13 februari 2015 door de Europese Commissie werd goedgekeurd. Met PDPOIII geeft Vlaanderen invulling aan het Europese beleid rond plattelandsontwikkeling, de tweede pijler van het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Via de beheerovereenkomsten ondersteunt Vlaanderen de volgende Europese prioriteiten voor plattelands-ontwikkeling: – Herstel, instandhouding en verbetering van ecosystemen die aangewezen zijn op de landbouw en de

bosbouw;– Bevordering van het efficiënte gebruik van hulpbronnen en steun voor de omslag naar een koolstofarme en

klimaatbestendige economie in de landbouw-, de voedsel-, en de bosbouwsector.

Bij de uitwerking van de PDPOIII-maatregelen stelde de Vlaamse regering vier strategische thema’s voorop waaronder ‘verhogen van de weerbaarheid en verduurzaming van de landbouwsector, zowel economisch als ecologisch’. Met de beheerovereenkomsten draagt de VLM bij aan de realisatie van deze Vlaamse doelstelling. Meer bepaald wordt via de beheerovereenkomsten gewerkt aan:– de verbetering van de waterkwaliteit– erosiebestrijding;– biodiversiteit en landschap – Natura 2000-doelstellingen.

Door het sluiten van een beheerovereenkomst met de VLM kunnen landbouwers op vrijwillige basis deze doelstellingen helpen realiseren. In ruil voor hun extra inspanningen ontvangen ze jaarlijks een financiële vergoeding. Beheerovereenkomsten worden gesloten voor een periode van vijf jaar en starten steeds op 1 januari. Een beheerovereenkomst bestaat uit één of meerdere detailovereenkomsten die elk betrekking hebben op één beheervoorwerp (bv. een haag of een bloemenstrook). Een aanvraag voor een beheerovereenkomst moet uiterlijk op 1 oktober van het voorafgaande jaar ingediend worden.

Voor het sluiten van beheerovereenkomsten gelden enkele algemene voorwaarden: – Enkel actieve landbouwers die als dusdanig geregistreerd zijn bij het Departement Landbouw en Visserij

kunnen beheerovereenkomsten sluiten; – Beheerovereenkomsten kunnen enkel gesloten worden op landbouwpercelen die gelegen zijn in het

Vlaamse Gewest en die geregistreerd zijn via de verzamelaanvraag;– Percelen waarop een beheerovereenkomst gesloten wordt, moeten tijdens de hele looptijd in gebruik zijn

bij de landbouwer1;– Een beheerovereenkomst waterkwaliteit kan enkel gesloten worden voor een oppervlakte van minstens

twee hectare. Voor alle andere beheerovereenkomsten moet de totale vergoeding voor de maatregelen in

1 Deze voorwaarde geldt niet voor de beheerovereenkomst waterkwaliteit.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


de overeenkomst minstens 750 euro bedragen over een periode van vijf jaar (dus minstens 150 euro per jaar).

Bij het sluiten van beheerovereenkomsten kunnen landbouwers beroep doen op de bedrijfsplanners van de VLM. Zij bekijken samen met de landbouwers welke beheerovereenkomsten kunnen ingezet worden op het bedrijf en helpen bij de opmaak van de aanvraag. Tijdens de looptijd van de overeenkomst kunnen de landbouwers rekenen op advies van de bedrijfsplanners bij de uitvoering van de maatregelen.

In deze cursustekst worden eerst per doelstelling de verschillende beheerpakketten besproken. Een nieuwigheid bij de beheerovereenkomsten onder PDPOIII is de multifunctionele inzet van de gras(kruiden)stroken. Een zelfde type strook kan ingezet worden voor meerdere doelstellingen. Om herhaling te vermijden wordt ieder beheerpakket slechts één keer toegelicht.

Tabel 1: Overzicht BO stroken per doelstelling

Erosiebestrijding Perceelsrandenbeheer SoortenbeschermingGemengde grasstrook plus Gemengde grasstrook plus Gemengde grasstrook plusGemengde grasstrook Gemengde grasstrook Gemengde grasstrookGrasstrook 15 juni Grasstrook 15 juni VluchtstrookGrasstrook Bloemenstrook

Vervolgens wordt ingegaan op de controles op de naleving van de beheerovereenkomsten en de diverse ‘uitzonderingsprocedures’ (voortijdige beëindiging, overnames, uitbreiding…). Tenslotte gaat de aandacht uit naar de registratie van de beheerovereenkomsten in de verzamelaanvraag en de combinatiemogelijkheden van beheerovereenkomsten en ecologisch aandachtsgebied in het kader van de vergroening.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2 BEHEERPAKKETTEN

2.1 SOORTENRIJKE GRASLANDEN

2.1.1 Waarom beheerovereenkomsten voor soortenrijke graslanden?

Graslanden in landbouwgebruik bestaan vaak uit een beperkt aantal grassoorten met een hoge voederwaarde.Om de diversiteit aan grassen en kruiden op dergelijke percelen te verhogen, biedt de VLM beheerovereenkomsten voor de ontwikkeling van soortenrijk grasland aan. Voor graslanden die al een grote soortenrijkdom vertonen, kan een beheerovereenkomst voor de instandhouding van soortenrijk grasland gesloten worden.

Een beheerovereenkomst voor soortenrijk grasland houdt onder meer in dat er geen bestrijdingsmiddelen, meststoffen en bodemverbeteraars gebruikt worden op het perceel. Bovendien moet afhankelijk van het stadium waarin het grasland zich bevindt, een specifiek maaien/of beweidingsregime toegepast worden zoals bepaald door een deskundige voor de start van de overeenkomst.

2.1.2 Ontwikkeling van soortenrijke graslanden

2.1.2.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de ontwikkeling van soortenrijk grasland kunnen enkel gesloten worden op blijvende graslanden in daarvoor afgebakende beheergebieden.

2.1.2.2 Wat?

– Beheer het grasland volgens de richtlijnen opgenomen in de beheerovereenkomst. Er zijn 2 mogelijkheden: maaien tussen 15 mei en 15 juni en een 2de keer maaien tussen 1 september en 1 oktober, geen

beweiding maaien tussen 1 mei en 15 juni met een nabegrazing vanaf 1 juli

– Voer na elke maaibeurt het maaisel af binnen de maand;– Houd de maaidata per perceel onder overeenkomst bij in een maairegister;– Als beweiding is toegestaan, hou dan de veebezetting per perceel onder overeenkomst bij in een

begrazingsregister;– Voer - behalve bovenstaand beheer - geen enkele andere activiteit uit op het perceel;– Gebruik geen meststoffen of bodemverbeteraars op het perceel (met uitzondering van bemesting door

beweiding indien toegestaan);– Gebruik geen bestrijdingsmiddelen op het perceel.

2.1.2.3 Vergoeding

De jaarlijkse vergoeding bedraagt 881 euro/ha.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.1.3 Instandhouding van soortenrijke graslanden

2.1.3.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de instandhouding van soortenrijk grasland zijn mogelijk op waardevolle blijvende graslanden overal in Vlaanderen.

2.1.3.2 Wat?

– Beheer het grasland volgens de richtlijnen opgenomen in de beheerovereenkomst. Er zijn 4 mogelijkheden: beweiden vanaf 15 mei met gemiddeld 2 GVE per ha; maaien tussen 15 juni en 15 juli en een 2de keer maaien tussen 1 september en 1 oktober (geen

beweiding); maaien tussen 15 juni en 15 juli met nabegrazing vanaf 1 september of een 2de keer maaien tussen 1

september en 1 oktober; maaien tussen 15 juli en 15 augustus met nabegrazing vanaf 15 september of een 2de keer maaien

tussen 15 september en 15 oktober.– Voer na elke maaibeurt het maaisel binnen de maand af;– Houd de maaidata per perceel onder overeenkomst bij in een maairegister;– Als beweiding is toegestaan, houd dan de veebezetting bij in een begrazingsregister per perceel onder

overeenkomst;– Voer behalve bovenstaand beheer geen enkele andere activiteit uit op het perceel; – Breng geen meststoffen of bodemverbeteraars op het perceel (met uitzondering van bemesting door

beweiding indien toegestaan);– Gebruik geen bestrijdingsmiddelen op het perceel.

2.1.3.3 Vergoeding

De jaarlijkse vergoeding bedraagt 1.174 euro/ha.

2.2 EROSIEBESTRIJDING

2.2.1 Waarom beheerovereenkomsten voor erosiebestrijding?

Het zuiden van Vlaanderen heeft te kampen met heel wat erosieproblemen. Op de hellende akkers in de zandleem- en leemstreek stroomt jaarlijks 1 tot 10 ton grond per hectare per jaar weg door erosie. In extreme gevallen kan dat zelfs tot 100 ton per hectare per jaar oplopen. Voor landbouwers leidt bodemerosie tot opbrengstverlies door het wegspoelen van vruchtbare grond, zaaien plantgoed, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Op lange termijn veroorzaakt bodemerosie een vermindering van de bodemkwaliteit. Ook stroomafwaarts zijn er heel wat negatieve gevolgen: waterlopen raken vervuild en straten lopen onder.

Landbouwers kunnen met de VLM diverse beheerovereenkomsten voor erosiebestrijding sluiten. Enerzijds biedt de VLM beheerovereenkomsten aan voor de aanleg en het onderhoud van grasstroken of strategisch

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


grasland. Door een strook of een gans perceel in te zaaien met gras wordt voorkomen dat bodemdeeltjes wegspoelen. Bovendien remt het gras het afstromende water af en vangt het meegevoerde bodemdeeltjes op. Anderzijds biedt de VLM beheerovereenkomsten aan voor de aanleg en het onderhoud van een erosiedam uit strobalen. Voor de dam wordt het afstromend water tijdelijk gebufferd en worden de meegevoerde bodemdeeltjes afgezet. Deze maatregel moet gecombineerd worden met een beheerovereenkomst voor een grasstrook of strategisch grasland aangelegd in functie van erosiebestrijding.

2.2.2 Aanleg en onderhoud grasstrook

2.2.2.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘aanleg en onderhoud grasstrook’ kunnen enkel gesloten worden op erosiegevoelige percelen die vanaf het jaar van de aanvraag uitgebaat worden als akkerland. De erosiestrook wordt aangelegd op de plaats waar water en sediment afstromen. Ze mag niet gelegen zijn langs een waterloop opgenomen in de Vlaamse Hydrografische atlas.

2.2.2.2 Wat?

– Aanleg: Leg voor 31 mei van het eerste werkjaar de grasstrook aan; De gemiddelde breedte van de strook wordt bepaald in overeenstemming met de erosiegevoeligheid

van het perceel waarop de beheerovereenkomst wordt aangevraagd (6 – 30 meter). In ieder geval moet de strook over de ganse lengte minstens 5 meter breed zijn.

– Onderhoud: U mag de grasstrook tijdens het hele jaar maaien of klepelen; Maai de grasstrook minstens 1 keer om de twee jaar en voer het maaisel af om verruiging en

verbossing tegen te gaan; Herstel schade aan de grasstrook meteen; Nivelleer een eventuele ploegvoor of -wal tussen de akker en de grasstrook om een goede

erosiebestrijdende werking van de strook te verzekeren.

2.2.2.3 Vergoeding


2.2.3 Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni

2.2.3.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni’ kunnen gesloten worden op erosiegevoelige percelen die vanaf het jaar van de aanvraag uitgebaat worden als akkerland. De grasstrook moet aangelegd worden op de plaats waar water en sediment afstromen. Bovendien moet ze gelegen zijn langs een kwetsbaar landschapselement.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.2.3.2 Wat?

– Aanleg: Leg de grasstrook aan voor 31 mei van het eerste werkjaar; De gemiddelde breedte van de strook wordt bepaald in overeenstemming met de erosiegevoeligheid

van het perceel waarop de beheerovereenkomst wordt aangevraagd (6 – 30 meter). In ieder geval moet de strook over de ganse lengte minstens 5 meter breed zijn.

– Onderhoud: Maai of klepel de strook vanaf 15 juni; Herstel schade aan de grasstrook meteen; Voer behalve het maai- of klepelbeheer geen enkele andere activiteit uit op de strook; Gebruik geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen op de strook; Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, behalve voor de pleksgewijze bestrijding van akkerdistels.

2.2.3.3 Vergoeding


2.2.4 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook

Landbouwers kunnen een beheerovereenkomst sluiten voor de aanleg en het onderhoud van een nieuwe gemengde grasstrook. Indien er reeds een grasstrook aanwezig is die voldoet aan de voorwaarden, kan een beheerovereenkomst voor het onderhoud van deze grasstrook gesloten worden.

2.2.4.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook kunnen gesloten worden op erosiegevoelige percelen die vanaf het jaar van de aanvraag uitgebaat worden als akkerland of als meerjarige fruit- of sierteelt. De grasstrook ligt of wordt aangelegd op de plaats waar water en sediment afstromen. Bij meerjarige teelten ligt of wordt de strook aangelegd naast de werkgang.

2.2.4.2 Wat?

Indien een beheerovereenkomst voor ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook’ gesloten wordt, zijn volgende bepalingen van toepassing:

– Aanleg: Zaai voor 31 mei van het eerste werkjaar een strook in met een gras(kruiden)mengsel. De

samenstelling van dat mengsel en de zaaidichtheid moeten voldoen aan de voorwaarden in de beheerovereenkomst;

De gemiddelde breedte van de strook wordt bepaald in overeenstemming met de erosiegevoeligheid van het perceel waarop de beheerovereenkomst wordt aangevraagd (6 – 30 meter). In ieder geval moet de strook over de ganse lengte minstens 5 meter breed zijn.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


– Onderhoud: In overleg met de bedrijfsplanner kiest u één van onderstaande opties. Uw keuze wordt voor vijf jaar

vastgelegd in uw beheerovereenkomst. o Maai of klepel de volledige strook vanaf 15 juli;o Maai of klepel de strook op elk moment, maar laat daarbij minstens een derde van de breedte van

de strook staan tijdens het volledige kalenderjaar; Daarnaast zijn ook volgende bepalingen van toepassing:

o Herstel schade aan de grasstrook meteen;o Voer behalve het maai- of klepelbeheer geen enkele andere activiteit uit op de strook;o Gebruik geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen op de strook;o Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, uitgezonderd voor de pleksgewijze bestrijding van

akkerdistels.

Indien de landbouwer een beheerovereenkomst voor ‘onderhoud gemengde grasstrook’ sluit, zijn enkel de voorwaarden m.b.t. het onderhoud van toepassing.

2.2.4.3 Vergoeding

Voor een beheerovereenkomst ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook’ bedraagt de jaarlijkse vergoeding 1.812 euro/ha. Voor een beheerovereenkomst ‘onderhoud gemengde grasstrook’ bedraagt de jaarlijkse vergoeding 1.700 euro/ha.

2.2.5 Aanleg en/of onderhoud gemengde grasstrook plus

Landbouwers kunnen een beheerovereenkomst sluiten voor de aanleg en het onderhoud van een nieuwe gemengde grasstrook plus. Indien er reeds een grasstrook aanwezig is die voldoet aan de voorwaarden, kan een beheerovereenkomst voor het onderhoud van deze grasstrook gesloten worden.

2.2.5.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook plus kunnen gesloten worden op erosiegevoelige percelen die vanaf het jaar van de aanvraag uitgebaat worden als akkerland of als meerjarige fruit- of sierteelt. Deze percelen moeten bovendien gelegen zijn in een beheergebied voor soortenbescherming. De grasstrook ligt of wordt aangelegd op de plaats waar water en sediment afstromen. Bij meerjarige teelten ligt of wordt de strook aangelegd naast de werkgang.

2.2.5.2 Wat?

Indien een beheerovereenkomst voor ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook plus’ gesloten wordt, zijn volgende bepalingen van toepassing:

– Aanleg:

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Zaai voor 31 mei van het eerste werkjaar een strook in met een gras(kruiden)mengsel. De samenstelling van dat mengsel en de zaaidichtheid moeten voldoen aan de voorwaarden in uw beheerovereenkomst;

De gemiddelde breedte van de strook wordt bepaald in overeenstemming met de erosiegevoeligheid van het perceel waarop de beheerovereenkomst wordt aangevraagd (6 – 30 meter). In ieder geval moet de strook over de ganse lengte minstens 5 meter breed zijn.

– Onderhoud: Eerste werkjaar: U mag de volledige strook maaien of klepelen vanaf 15 juni tot en met 31 oktober om

de verspreiding van ongewenste zaadonkruiden tegen te gaan; Vanaf het tweede werkjaar:

o U mag de strook maaien of klepelen tussen 15 maart en 15 april;o U moet de strook maaien of klepelen tussen 15 augustus en 31 oktober; o Bij iedere maai- of klepelbeurt moet u minstens een derde en maximaal de helft van de breedte

van de strook laten staan; Alle werkjaren:

o Behalve het maai- of klepelbeheer mag u geen enkele andere activiteit uitvoeren op de strook;o Schade aan de grasstrook moet u meteen herstellen;o Breng geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen op de strook;o Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, uitgezonderd voor de pleksgewijze bestrijding van

akkerdistels.

Indien de landbouwer een beheerovereenkomst voor ‘onderhoud gemengde grasstrook plus’ sluit, zijn enkel volgende bepalingen van toepassing:

– U mag de strook maaien of klepelen tussen 15 maart en 15 april;– U moet de strook maaien of klepelen tussen 15 augustus en 31 oktober; – Bij iedere maai- of klepelbeurt moet u minstens een derde en maximaal de helft van de breedte van de

strook laten staan;– Behalve het maai- of klepelbeheer mag u geen enkele andere activiteit uitvoeren op de strook;– Schade aan de grasstrook moet u meteen herstellen;– Breng geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen op de strook;– Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, uitgezonderd voor de pleksgewijze bestrijding van akkerdistels.

2.2.5.3 Vergoeding

Voor een beheerovereenkomst ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook plus’ bedraagt de jaarlijkse vergoeding 2.108 euro/ha. Voor een beheerovereenkomst ‘onderhoud gemengde grasstrook plus’ bedraagt de jaarlijkse vergoeding 1.996 euro/ha.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.2.6 Aanleg en onderhoud strategisch grasland

2.2.6.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘aanleg en onderhoud strategisch grasland’ kunnen enkel gesloten worden op erosiegevoelige percelen die gedurende vijf jaar voor de start van de beheerovereenkomst werden uitgebaat als akkerland met een éénjarige akkerteelt. Bovendien moeten die percelen een cruciale ligging voor erosiebestrijding hebben.

2.2.6.2 Wat?

– Aanleg: zaai het perceel voor 31 mei van het eerste werkjaar in met een gras(kruiden)mengsel.– Onderhoud:

U mag het grasland tijdens het hele jaar maaien of klepelen; Maai het grasland minstens één keer om de twee jaar en voer het maaisel af om verruiging en

verbossing tegen te gaan; Herstel schade aan het grasland meteen.

2.2.6.3 Vergoeding


2.2.7 Aanleg en onderhoud erosiedam

2.2.7.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘aanleg en onderhoud erosiedam’ kunnen enkel gesloten worden op erosiegevoelige percelen in combinatie met een beheerovereenkomst voor strategisch grasland of een grasstrook aangelegd in functie van erosiebestrijding. De erosiedam wordt aangelegd waar het afstromende water en sediment zich concentreren.

2.2.7.2 Wat?

– Aanleg: Leg voor 31 mei van het eerste werkjaar een erosiedam uit strobalen aan; Zorg ervoor dat de erosiedam minstens 50 cm hoog is; De lengte van de erosiedam wordt bepaald in overleg met de bedrijfsplanner.

– Onderhoud: Leg de erosiedam opnieuw aan (strobalen vervangen) van zodra de strobalen geen aaneengesloten

dam met een minimale hoogte van 50 cm meer vormen. U moet dat minstens één keer om de 2 jaar doen;

Verwijder afgezet slib zodat de opvanghoogte van de dam overal minstens 30 cm is.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.2.7.3 Vergoeding

De jaarlijkse vergoeding bedraagt 12,86 euro/meter.

2.3 PERCEELSRANDENBEHEER

2.3.1 Waarom beheerovereenkomsten voor perceelsrandenbeheer?

De VLM biedt beheerovereenkomsten aan voor de aanleg en het onderhoud van gras(kruiden)stroken en bloemenstroken aan de randen van landbouwpercelen langs kwetsbare landschapselementen.

Enerzijds kunnen landbouwers langs landschapselementen zoals holle wegen, waterlopen en bossen een beheerovereenkomst sluiten voor de aanleg en het onderhoud van een ‘grasstrook 15 juni’ of de aanleg en/of het onderhoud van een ‘gemengde grasstrook (plus)’. Die stroken hebben een bufferende functie: ze beschermen de landschapselementen tegen vervuiling door meststoffen en bestrijdingsmiddelen en tegen beschadiging door grondbewerkingen. De toepassing van een aangepast maaibeheer op de stroken draagt bovendien bij aan de ontwikkeling van een waardevolle vegetatie of de overleving van allerlei diersoorten.

Anderzijds kunnen landbouwers een beheerovereenkomst sluiten voor de aanleg en het onderhoud van bloemenstroken langs de zuidelijke kant van houtige landschapselementen (bossen, houtkanten, heggen…). Daar heerst een gunstig microklimaat voor bestuivende insecten zoals vlinders en bijen. Door de aanleg van een bloemenstrook verhoogt het voedselaanbod (pollen en nectar) voor die bestuivers waardoor hun overlevingskansen toenemen. Meerjarige bloemenstroken vormen ook voor allerlei andere diersoorten een belangrijk toevluchtsoord.

2.3.2 Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni

2.3.2.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni’ kunnen gesloten worden op percelen die vanaf het jaar van de aanvraag uitgebaat worden als akkerland. De grasstrook wordt aangelegd langs een kwetsbaar landschapselement.

2.3.2.2 Wat?

Zie punt 2.2.3.2. Let wel: indien een beheerovereenkomst voor de aanleg en het onderhoud van een ‘grasstrook 15 juni’ wordt gesloten met het oog op de buffering van kwetsbare landschapselementen, bedraagt de gemiddelde breedte van de strook minstens 6 meter en maximaal 12 meter.

2.3.2.3 Vergoeding

Zie punt 2.2.3.3.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////



2.3.3.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook kunnen gesloten worden langs kwetsbare landschapselementen. Bij meerjarige fruit- en sierteelten ligt, of wordt de grasstrook aangelegd naast de werkgang.

2.3.3.2 Wat?

Zie punt 2.2.4.2. Let wel: indien een beheerovereenkomst voor aanleg en/of onderhoud van een gemengde grasstrook gesloten wordt met het oog op de buffering van kwetsbare landschapselementen, bedraagt de gemiddelde breedte van de strook minstens 6 meter en maximaal 18 meter.

2.3.3.3 Vergoeding

Zie punt 2.2.4.3.


2.3.4.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor aanleg en/of onderhoud van een gemengde grasstrook plus kunnen gesloten worden op percelen gelegen in een beheergebied voor soortenbescherming. Gelet op de doelstelling moet de gemengde grasstrook plus bovendien gelegen zijn langs een kwetsbaar landschapselement. Bij meerjarige fruit- en sierteelten wordt de strook aangelegd naast de werkgang.

2.3.4.2 Wat?

Zie punt 2.2.5.2. Let wel: indien een beheerovereenkomst voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook plus gesloten wordt met het oog op de buffering van kwetsbare landschapselementen, bedraagt de gemiddelde breedte van de strook minstens 6 en maximaal 18 meter.

2.3.4.3 Vergoeding

Zie punt 2.2.5.3.

2.3.5 Aanleg en onderhoud bloemenstrook

2.3.5.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor de aanleg en het onderhoud van een bloemenstrook kunnen gesloten worden langs de zuidoost tot zuidwest georiënteerde zijde van een houtig landschapselement (houtkanten, heggen…) of bos.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.3.5.2 Wat?

– Aanleg: Zaai voor 31 mei van het eerste werkjaar een strook in met een één- of meerjarig bloemenmengsel of

klavermengsel. De samenstelling van dat mengsel en de zaaidichtheid moeten voldoen aan de voorwaarden in de beheerovereenkomst;

De gemiddelde breedte van de strook bedraagt minstens 6 meter en maximaal 12 meter. In ieder geval moet de strook over de hele lengte minstens 5 meter breed zijn.

– Onderhoud: Herstel schade aan de strook meteen; Voer behalve het maai- of klepelbeheer en de herinzaai geen enkele andere activiteit uit op de strook; Gebruik geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen op de strook; Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, uitgezonderd voor de pleksgewijze bestrijding van akkerdistels; Voor meerjarige bloemenmengsels gelden bovendien volgende bepalingen:

o Maai of klepel in het eerste werkjaar de volledige strook tussen 1 en 30 september;o Maai of klepel vanaf het tweede werkjaar de strook voor minstens een derde en maximaal de

helft van de breedte tussen 15 juni en 15 juli (om een betere spreiding van de bloei mogelijk te maken).

2.3.5.3 Vergoeding


2.4 SOORTENBESCHERMING: AKKERVOGELS

2.4.1 Waarom beheerovereenkomsten voor akkervogels?

Akkervogels zoals veldleeuwerik en patrijs gaan in Vlaanderen, net als in de rest van West-Europa, zeer sterk achteruit. Dat heeft te maken met veranderingen in het landbouwlandschap waardoor ze onvoldoende voedsel, broeden schuilplaatsen vinden.

De VLM biedt beheerovereenkomsten aan voor de bescherming van akkervogels. Enerzijds kunnen landbouwers een beheerovereenkomst sluiten voor de aanleg en/of het onderhoud van een ‘gemengde grasstrook (plus)’. Die kruidenrijke grasstrook trekt insecten aan die als zomervoedsel dienen voor de akkervogels en hun jongen. Daarnaast biedt de grasstrook nestgelegenheid en schuilmogelijkheid.Anderzijds kunnen landbouwers een beheerovereenkomst sluiten voor de teelt van een zaadleverend voedselgewas zoals tarwe of boekweit. Door dat gewas te laten staan tot in het voorjaar kunnen de akkervogels zich tijdens de winter voeden met granen. Bovendien zorgt het voedselgewas voor dekking op een moment dat veel akkers er kaal bij liggen. Bij voorkeur worden beide maatregelen op hetzelfde perceel gecombineerd. Op die manier ontstaat een optimaal leefgebied voor de akkervogels met zowel zomer- en wintervoedsel als broeden schuilgelegenheid.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.4.2 Waar beheerovereenkomsten voor akkervogels?

Beheerovereenkomsten voor de bescherming van akkervogels kunnen gesloten worden in beheergebieden voor soortenbescherming. In die gebieden hebben maatregelen voor akkervogels de grootste meerwaarde aangezien er nog voldoende grote akkervogelpopulaties voorkomen. Door het voedselaanbod te verhogen en in extra nesten schuilgelegenheid te voorzien, stijgen de overlevingskansen van de akkervogels. Het is belangrijk dat de maatregelen voldoende gespreid worden over het gebied.


2.4.3.1 Wat?

Zie punt 2.2.4.2. Let wel: indien een beheerovereenkomst voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook wordt gesloten met het oog op de bescherming van akkervogels, bedraagt de gemiddelde breedte van de strook minstens 9 meter en maximaal 30 meter.

2.4.3.2 Vergoeding

Zie punt 2.2.4.3.


2.4.4.1 Wat?

Zie punt 2.2.5.2. Let wel: indien een beheerovereenkomst voor de aanleg en/of het onderhoud van een gemengde grasstrook plus wordt gesloten met het oog op de bescherming van akkervogels, bedraagt d e gemiddelde breedte van de strook minstens 9 meter en maximaal 30 meter.

2.4.4.2 Vergoeding

Zie punt 2.2.5.3.

2.4.5 Voedselgewas

2.4.5.1 Wat?

– Zaai het perceel jaarlijks voor 31 mei in met een zaadleverend gewas(mengsel) zoals tarwe, boekweit of Japanse haver;

– U mag het gewas niet oogsten of onderwerken vóór 15 maart van het volgende kalenderjaar.

2.4.5.2 Vergoeding


////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.5 SOORTENBESCHERMING: WEIDEVOGELS

2.5.1 Waarom beheerovereenkomsten voor weidevogels?

Weidevogels zoals de Grutto en de Tureluur gaan in Vlaanderen sterk achteruit. Ze slagen er steeds minder in om hun legsels met succes uit te broeden en voldoende vliegvlugge jongen voort te brengen. Dat is te wijten aan steeds vroegere maaidata, een hogere veebezetting en een gebrek aan voedsel voor de kuikens.

De VLM biedt beheerovereenkomsten aan voor de bescherming van weidevogels. Enerzijds kunnen landbouwers een beheerovereenkomst sluiten waarbij de maaidatum uitgesteld wordt tot 22 juni op het volledige perceel (uitgestelde maaidatum) of op een strook (aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni). Anderzijds kunnen landbouwers met verschillende beheerovereenkomsten de veebezetting tijdens het broedseizoen sterk beperken (beweiden 20 mei, standweide 15 juni, kuikenweide). Door die maatregelen neemt het broedsucces van de weidevogels toe en hebben ze voldoende tijd om hun jongen groot te brengen.

2.5.2 Waar beheerovereenkomsten voor weidevogels?

Beheerovereenkomsten voor weidevogels kunnen enkel gesloten worden in beheergebieden voor soortenbescherming. In die gebieden hebben maatregelen voor weidevogels de grootste meerwaarde aangezien er nog voldoende grote weidevogelpopulaties voorkomen. Door voldoende rust te voorzien tijdens het broedseizoen, stijgen de overlevingskansen van de weidevogels.

Bij voorkeur worden de diverse beheerovereenkomsten voor weidevogels geclusterd ingezet in een gebied zodat er voldoende variatie in het graslandbeheer ontstaat. Uiteraard is het aangewezen om de beheerovereenkomsten in te zetten op percelen waar regelmatig weidevogels broeden. Dat zijn vaak graslanden met een vrij hoge grondwatertafel die niet in de buurt liggen van storende elementen zoals bomenrijen en wegen.

In tegenstelling tot de andere beheerpakketten voor weidevogelbescherming kunnen beheerovereenkomsten voor de aanleg en het onderhoud van vluchtstroken ook op akkerland gesloten worden. De vluchtstrook mag niet aangelegd worden langs een waterloop opgenomen in de Vlaamse Hydrografische Atlas.

2.5.3 Uitgestelde maaidatum

2.5.3.1 Wat?

– Voer vanaf 20 maart tot en met 22 juni geen enkele activiteit uit op het perceel;– Behoud de bestaande grasvegetatie, doorzaaien of herinzaaien is niet toegestaan;– Houd de maaidata per perceel onder overeenkomst bij in een maairegister.

2.5.3.2 Vergoeding


////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.5.4 Beweiden 20 mei

2.5.4.1 Wat?

– Voer vanaf 20 maart tot en met 20 mei geen enkele activiteit uit op het perceel;– Laat vanaf 21 mei tot en met 15 juni het perceel begrazen met maximaal 4 dieren per ha op elk ogenblik;– Behoud de bestaande grasvegetatie, doorzaaien of herinzaaien is niet toegestaan;– Houd de veebezetting per perceel onder overeenkomst bij in een begrazingsregister.

2.5.4.2 Vergoeding


2.5.5 Standweide 15 juni

2.5.5.1 Wat?

– Voer vanaf 20 maart tot en met 15 juni geen enkele activiteit uit op het perceel, behalve het gebruik als standweide met een veebezetting van maximaal 2 dieren per ha op elk ogenblik;

– Behoud de bestaande grasvegetatie, doorzaaien of herinzaaien is niet toegestaan;– Houd de veebezetting per perceel onder overeenkomst bij in een begrazingsregister.

2.5.5.2 Vergoeding


2.5.6 Kuikenweide

2.5.6.1 Wat?

In overleg met de bedrijfsplanner kiest de landbouwer één van onderstaande opties. Zijn keuze wordt voor vijf jaar vastgelegd in de beheerovereenkomst.– Voer vanaf 20 maart tot en met 1 juli geen enkele activiteit uit op het perceel, behalve het gebruik als

standweide met een veebezetting van maximaal 2 dieren per ha op elk ogenblik;– Voer vanaf 20 maart tot en met 1 juli geen enkele activiteit uit op het perceel (ook niet gebruiken als

standweide).

In beide gevallen gelden onderstaande bepalingen:– Behoud de bestaande grasvegetatie, doorzaaien of herinzaaien is niet toegestaan;– Houd de veebezetting per perceel onder overeenkomst bij in een begrazingsregister.

2.5.6.2 Vergoeding


////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.5.7 Aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni

2.5.7.1 Wat?

– Aanleg: Zaai voor 31 mei van het eerste werkjaar een strook in met een gras(kruiden)mengsel; De gemiddelde breedte van de vluchtstrook bedraagt minstens 6 meter en maximaal 30 meter. In

ieder geval moet de strook over de ganse lengte minstens 5 meter breed zijn.

– Onderhoud: Maai of klepel de strook pas vanaf 22 juni; Behoud de grasvegetatie, doorzaaien of herinzaaien is niet toegestaan; Voer behalve het maai- of klepelbeheer geen andere activiteiten uit op de strook; Gebruik geen meststoffen en bodemverbeteringsmiddelen op de strook; Gebruik geen bestrijdingsmiddelen op de strook (uitgezonderd voor de manuele bestrijding van

akkerdistels).

2.5.7.2 Vergoeding


2.6 KLEINE LANDSCHAPSELEMENTEN

2.6.1 Waarom beheerovereenkomsten voor kleine landschapselementen?

In grote delen van Vlaanderen lag in het verleden een fijnmazig netwerk van kleine landschapselementen (KLE’s) zoals hagen, knotbomen, houtkanten… Vandaag maken de resterende KLE’s deel uit van ons cultureel erfgoed en maken ze het landschap aantrekkelijker voor recreanten.Daarnaast vormen KLE’s een geschikt leefgebied voor allerlei dieren. Ze kunnen er schuilen, rusten, nestelen of voedsel zoeken. Sommige diersoorten gebruiken de landschapselementen om zich te verplaatsen door een gebied. Bovendien komen er heel wat plantensoorten voor.Ten slotte hebben KLE’s ook voor de landbouwsector een meerwaarde. Ze zorgen voor een gunstig microklimaat waardoor gewassen beter groeien. Daarnaast bieden ze beschutting aan het vee en zijn ze nuttig bij erosiebestrijding.

Een groot deel van de KLE’s is intussen verdwenen. Het is dan ook belangrijk om de resterende landschapselementen goed te onderhouden.

2.6.2 Waar beheerovereenkomsten voor kleine landschapselementen?

Beheerovereenkomsten voor het onderhoud van KLE’s kunnen overal in Vlaanderen gesloten worden. De boom- en struiksoorten die voorkomen in de KLE’s en de manier waarop ze beheerd worden, verschillen naargelang de regio en geven het landschap een streekeigen karakter.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.6.3 Algemene voorwaarden

Voor alle beheerovereenkomsten voor het onderhoud van kleine landschapselementen gelden volgende voorwaarden:

– Het landschapselement moet volledig op of grenzend aan een landbouwperceel liggen.– Het landschapselement maakt geen deel uit van een tuin en kan niet beschouwd worden als erfbeplanting

of windscherm (uitzondering: heggen mogen wel als windscherm gebruikt worden als ze uit minstens 5 soorten bestaan, met elk een aandeel van maximum 20%);

– De stambasis van de planten moet beschermd worden tegen vraatschade door vee.– Snoeiafval mag niet in het landschapselement achtergelaten worden (ook niet na verhakselen);– Voor de bestrijding van Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik en Robinia is een gerichte

stobbenbehandeling met een herbicide toegelaten;– Exoten worden tijdens de eerste 4 jaar van de overeenkomst verwijderd en vervangen door geschikte

soorten. Een lijst van geschikte soorten zit als bijlage bij de overeenkomst; – Gaten in het landschapselement moet u met geschikte soorten opvullen vóór 31 mei van het eerste

werkjaar;– Dode planten moeten vervangen worden door geschikte soorten in het eerstvolgende plantseizoen; – Er mogen geen werken in het landschapselement uitgevoerd worden tussen 1 april en 15 juni, zodat

broedende vogels niet verstoord worden;– Het gebruik van een klepelmaaier is niet toegestaan (behalve voor het onderhoud van hagen, als het gaat

om een klepelmaaier met aangepaste houtrotor).

2.6.4 Bijzondere voorwaarden

Het beheer van de KLE’s verschilt volgens het soort landschapselement. Daarnaast gelden ook specifieke voorwaarden voor de afmetingen.

Tabel 2: Overzicht van de bijzondere voorwaarden voor het onderhoud van KLE's

KLE BEHEER AFMETINGEN

Onderhoud haag Snoei de haag jaarlijks over de volledige lengte en langs beide zijden op een hoogte van minstens 0,8 m.

De haag is min. 25 m lang.

Onderhoudkaphaag

Als het gaat om een eenrijige houtkant zet u die voor minstens 75% af binnen de eerste 4 jaar van de overeenkomst.

Als het gaat om een rij van halfstammige knotbomen, knot u alle bomen binnen de eerste 4 jaar van de overeenkomst.

De kaphaag is min. 25 m lang.

Onderhoudheg

Snoei de heg volledig terug tijdens het eerste jaar van de overeenkomst. De resterende jaren laat u de heg vrij uitgroeien.

De heg is min. 25 m lang.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


De snoeihoogte is minstens 1,5 m en de snoeibreedte minstens 1 m.

Onderhoudhoutkant

Zet minstens 75% van de houtkant af tijdens de eerste 4 jaar van de beheerovereenkomst

De houtkant heeft een oppervlakte van minstens 1 are en is max.10 m breed

Onderhoudknotbomenrij

Knot de volledige rij binnen de eerste 4 jaar van de beheerovereenkomst op een hoogte van minstens 1,8 m.

De rij bestaat minstens uit 10 bomen met een minimale knothoogte van 1,8 m en een onderlinge afstand van min. 2 m en max. 10 m.

Omvormingsbeheer houtkant

Onderhoud de houtkant volgens de richtlijnen opgenomen in de projectfiche.

De houtkant heeft een oppervlakte van min. 1 are en is max. 10 m breed.

2.6.5 VergoedingenTabel 3: Overzicht van de jaarlijkse vergoedingen voor het onderhoud van KLE's

BEHEERPAKKET JAARLIJKSE VERGOEDINGOnderhoud haag 1,87 EUR/mOnderhoud kaphaag 1,51 EUR/mOnderhoud heg 2,76 EUR/mOnderhoud houtkant 40,10 EUR/areOnderhoud knotbomenrij 2,83 EUR/boom (min. 10)Omvormingsbeheer houtkant 80,90 EUR/are

2.7 WATERKWALITEIT

2.7.1 Waarom beheerovereenkomsten voor waterkwaliteit?

De kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater is een prioriteit voor het Europese en Vlaamse milieubeleid. Het verminderen van de verontreiniging van het water met nitraten afkomstig van de landbouw is daarbij een belangrijke doelstelling.

Landbouwers kunnen lokaal een bijdrage leveren aan de verbetering van de waterkwaliteit door een beheerovereenkomst te sluiten met de Vlaamse Landmaatschappij. Een dergelijke overeenkomst houdt in dat

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


de landbouwer gedurende vijf jaar een hoog aandeel gewassen met een laag risicoprofiel teelt op zijn bouwland.

Teelten met een laag risicoprofiel hebben een laag gemiddeld nitraatresidu. Door dergelijke teelten te verbouwen, vermindert de uitspoeling van stikstof naar het gronden oppervlaktewater. Daarnaast voeren laag risicoteelten veel organische stof aan. Daardoor verhoogt het koolstofgehalte in de bodem en verbetert de bodemstructuur en de bodembiodiversiteit. Ten slotte worden teelten met een laag risicoprofiel gekenmerkt door een lage erosiegevoeligheid. Dat betekent dat de afspoeling vermindert van bodemdeeltjes, nutriënten en bestrijdingsmiddelen naar het oppervlaktewater.

2.7.2 Waar beheerovereenkomsten voor waterkwaliteit?

Om een beheerovereenkomst voor waterkwaliteit te kunnen sluiten, moet de landbouwer bij aanvang van de overeenkomst minimaal 2ha bouwland in gebruik hebben in de afgebakende beheergebieden (alle subsidiabele teelten uitgezonderd blijvend grasland, meerjarige fruit- en sierteelten en houtachtige gewassen worden beschouwd als bouwland). Binnen de beheergebieden wordt gestreefd naar een versnelde verbetering van de waterkwaliteit.

2.7.3 Wat houdt de beheerovereenkomst voor waterkwaliteit in?

– Pas de beheerovereenkomst toe op minstens 2 ha bouwland;– Meld jaarlijks via de verzamelaanvraag op welke percelen (groter dan 30 are) u de overeenkomst toepast,

en doe dat voor minstens de minimale oppervlakte vermeld in uw beheerovereenkomst;– Verbouw op de gemelde percelen een laag risicoteelt als hoofdteelt. Na de oogst zaait u een nateelt in die

aanwezig moet zijn van 15 oktober tot en met 15 november. U moet geen nateelt inzaaien als de hoofdteelt bestaat uit: korrelmaïs en het strooisel op het perceel blijft; grasland dat een volledig jaar behouden wordt; een zaadleverend gewas of gewasmengsel dat ingezaaid werd voor de beheerovereenkomst

faunavoedselgewas;– Verbouw op minstens 90% van uw areaal bouwland een laag risicoteelt als hoofdteelt;– Verbouw op uw areaal bouwland minstens 4 verschillende hoofdteelten, waarvan minstens 3

laagrisicoteelten met een oppervlakteaandeel van telkens minstens 5%;– Laat in het eerste jaar van de beheerovereenkomst op alle percelen (per perceel en per 2 ha) die groter zijn

dan 30 are een bodemanalyse uitvoeren (in de periode van 1 oktober tot en met 15 november) waarbij minstens het koolstofgehalte en de zuurtegraad bepaald worden;

– Laat jaarlijks op alle percelen (per perceel en per 2 ha) die groter zijn dan 30 are een nitraatresidubepaling uitvoeren in de periode van 1 oktober tot en met 15 november;

– Het gemiddelde nitraatresidu per perceel moet meer dan 4 kg N/ha lager zijn dan de laagste nitraatresidudrempelwaarde uit het Mestdecreet;

– Doe tijdens de looptijd van het contract minstens 1 keer een beroep op begeleiding door een bedrijfsadviseur van de VLM.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.7.4 Vergoeding

De jaarlijkse vergoeding bedraagt 245 euro per ha.

2.8 NATURA 2000

2.8.1 Waarom beheerovereenkomsten voor Natura 2000?

Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden aangewezen op grond van de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. De Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn zijn richtlijnen van de EU waarin aangegeven wordt welke soorten en welke habitats (leefgebieden voor soorten) beschermd moeten worden door de lidstaten. Binnen de beschermde natuurgebieden moeten de lidstaten bepaalde doelen realiseren ten voordele van de biodiversiteit (instandhoudingsdoelstellingen). Doelstelling is dat het verlies aan planten diersoorten in 2020 is gestopt en zo veel mogelijk hersteld.

Via beheerovereenkomsten met landbouwers wil de VLM bijdragen aan de realisatie van de instandhoudings-doelstellingen. Enerzijds biedt de VLM beheerovereenkomsten aan voor fosfaatuitmijning op akkerland. De fosfaatvoorraad in de bodem is immers vaak de beperkende factor om de doelvegetaties te realiseren in Natura 2000-gebieden. Via geschikte teelten en een aangepaste N- en K-bemesting kan fosfaat onttrokken worden aan de bodem. Anderzijds biedt de VLM beheerovereenkomsten aan voor ‘verminderde bemesting’ op akkerland en grasland. Door geen enkele vorm van bemesting toe te passen worden geschikte abiotische condities gecreëerd met het oog op de realisatie van de Natura 2000-doelstellingen.

2.8.2 Fosfaatuitmijning akkerland

2.8.2.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor fosfaatuitmijning kunnen gesloten worden op akkers gelegen in de beheergebieden voor fosfaatuitmijning.

2.8.2.2 Wat?

De landbouwer kan kiezen uit twee teeltschema’s. De keuze wordt voor vijf jaar vastgelegd in de beheerovereenkomst.– het perceel voor 31 mei van het eerste werkjaar inzaaien met een mengsel van grassen, witte en rode

klaver en dit gewas behouden voor de volledige looptijd van de overeenkomst;– het perceel voor 31 mei van het eerste werkjaar inzaaien met een graangewas, vlas of boekweit en na de

oogst een mengsel van grassen, witte en rode klaver inzaaien dat gedurende de resterende looptijd van de overeenkomst wordt behouden, in het laatste werkjaar kan ook opnieuw een graangewas, vlas of boekweit geteeld worden.

In beide gevallen zijn volgende voorwaarden van toepassing:– het gewas jaarlijks oogsten en de oogst afvoeren;

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


– in het eerste en het laatste jaar de fosfaatvoorraad in de bodem laten meten door een hiervoor erkend labo;

– in het eerste en het derde jaar de stikstof- en kaliumvoorraad en de zuurtegraad van de bodem laten meten, en een bemestingsadvies laten opstellen door een hiervoor erkend labo;

– het perceel bemesten en bekalken volgens het bemestingsadvies, maar geen fosfaathoudende meststoffen gebruiken.

2.8.2.3 Vergoeding


2.8.3 Verminderde bemesting akkerland

2.8.3.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘verminderde bemesting akkerland’ kunnen gesloten worden op percelen gelegen in beheergebied voor verminderde bemesting. Het moet gaan om percelen die uitgebaat worden als bouwland (alle subsidiabele teelten uitgezonderd blijvend grasland, meerjarige fruit- en sierteelten en houtachtige gewassen worden beschouwd als bouwland). Op het perceel mag geen bemestingsbeperking rusten in het kader van het Mestdecreet.

2.8.3.2 Wat?

– op het perceel een vruchtwisseling toepassen;– geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen opbrengen;– jaarlijks tussen 1 oktober en 15 november op alle percelen van het bedrijf groter dan 0,3 ha een

nitraatresidubepaling laten uitvoeren door een hiervoor erkend laboratorium; – de nitraatresidubepaling gebeurt per 2 ha en per perceel, waarbij het nitraatresidu wordt gemeten tot op

een diepte van 0,90 meter;– het gemiddelde nitraatresidu per perceel is meer dan 4 kg N/ha lager dan de nitraatresidudrempelwaarde

vastgesteld conform het Mestdecreet.

2.8.3.3 Vergoeding


2.8.4 Verminderde bemesting grasland

2.8.4.1 Waar?

Beheerovereenkomsten voor ‘verminderde bemesting grasland’ kunnen gesloten worden op graslanden gelegen in een beheergebied voor verminderde bemesting. Op het perceel mag geen bemestingsbeperking rusten in het kader van het Mestdecreet.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2.8.4.2 Wat?

– de bestaande gras(kruiden)vegetatie gedurende de volledige looptijd van de overeenkomst in stand houden, doorzaaien of herinzaaien zijn bijvoorbeeld niet toegestaan;

– geen meststoffen of bodemverbeteringsmiddelen opbrengen;– jaarlijks tussen 1 oktober en 15 november op alle percelen van het bedrijf groter dan 0,3 ha een

nitraatresidubepaling laten uitvoeren door een hiervoor erkend laboratorium; – de nitraatresidubepaling gebeurt per 2 ha en per perceel, waarbij het nitraatresidu wordt gemeten tot op

een diepte van 0,90 meter;– het gemiddelde nitraatresidu per perceel is meer dan 4 kg N/ha lager dan de nitraatresidudrempelwaarde

vastgesteld conform het Mestdecreet.

2.8.4.3 Vergoeding


3 BEHEEROVEREENKOMSTEN: VRIJWILLIG MAAR NIET VRIJBLIJVEND

3.1 CONTROLES OP DE UITVOERING

De beheerovereenkomsten van de VLM worden zowel met Europese als Vlaamse middelen gefinancierd. Met het oog op een correcte besteding van de middelen uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO), verwacht Europa van de Vlaamse overheid dat zij toeziet op de naleving van de contractvoorwaarden en eventuele overtredingen sanctioneert. Hoe dit moet gebeuren, is omschreven in drie Europese verordeningen (EU VR 640/2014, EU VR 1306/2013 en EU VR 809/2014). Er gebeuren zowel administratieve controles via de verzamelaanvraag (alle beheerovereenkomsten) als terreincontroles (minstens 5% van de beheerovereenkomsten).

3.1.1 Contractvoorwaarden

Een beheerovereenkomst omvat drie verschillende types van voorwaarden:– instapvoorwaarden– basisnormen– beheervoorwaarden.

De landbouwer wordt enkel vergoed voor de uitvoering van de beheervoorwaarden. In navolging van de Europese regelgeving controleert de Vlaamse overheid echter de naleving van alle contractvoorwaarden.

3.1.1.1 Instapvoorwaarden

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Met het oog op een doeltreffende inzet van de financiële middelen kunnen beheerovereenkomsten enkel gesloten worden als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Zo is bijvoorbeeld een overeenkomst voor de aanleg van een grasstrook met het oog op erosiebestrijding enkel mogelijk op plaatsen waar water en sediment afstroomt.Aan de instapvoorwaarden moet niet alleen voldaan zijn in het jaar van de aanvraag, maar ook tijdens de hele looptijd van de beheerovereenkomst.

3.1.1.2 Basisnormen

Die categorie van contractvoorwaarden vloeit voort uit algemeen geldende nationale wetgeving of uit de randvoorwaarden die landbouwers moeten naleven om Europese inkomenssteun te kunnen ontvangen. Het gaat daarbij om normen die relevant zijn voor de beheerovereenkomst. Zo mogen bijvoorbeeld op grasstroken aangelegd voor weidevogels geen handelingen verricht worden met het opzet vogels of hun nesten te verstoren of te vernielen.

3.1.1.3 Beheervoorwaarden

Bij dit type van contractvoorwaarden gaat het om handelingen die de landbouwer moet verrichten of juist niet mag verrichten. Als een landbouwer bijvoorbeeld een beheerovereenkomst sluit voor de teelt van een 'voedselgewas' voor akkervogels, dan moet hij jaarlijks of tweejaarlijks een zaadleverend gewas(mengsel) zoals tarwe of boekweit inzaaien voor 31 mei. Hij mag het voedselgewas echter niet onderwerken of oogsten voor 15 maart van het daaropvolgende kalenderjaar.

3.1.2 Sanctionering

In de Europese verordeningen wordt een onderscheid gemaakt tussen inbreuken op de contractuele oppervlakte en andere overtredingen. Voor die laatste categorie verschilt de sanctionering naar gelang het type contractvoorwaarde.

3.1.2.1 Instapvoorwaarden

Als tijdens de looptijd van de beheerovereenkomst wordt vastgesteld dat niet voldaan is aan de instapvoorwaarden, dan wordt de beheerovereenkomst stopgezet. De landbouwer ontvangt geen vergoeding voor het jaar waarin de vaststelling wordt gedaan en reeds uitbetaalde vergoedingen worden teruggevorderd.

3.1.2.2 Basisnormen en beheervoorwaarden

Als een overtreding van die contractvoorwaarden wordt vastgesteld, wordt de vergoeding voor het jaar waarin de vaststelling gebeurt, verminderd met een bepaald percentage. Dat 'kortingspercentage' varieert naar gelang de ernst, de duur en de omvang van de overtreding van 10% tot 150%. In geval van herhaling van de overtreding wordt het kortingspercentage verhoogd.

Bepaalde overtredingen op de beheervoorwaarden kunnen naast de vermindering van de vergoeding voor het jaar van de vaststelling, ook leiden tot de terugvordering van eerder betaalde vergoedingen en de stopzetting van de beheerovereenkomst.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


3.1.2.3 Vervalsing, nalatigheid en aanzienlijke fouten

Als de landbouwer valse informatie geeft of nalaat om relevante informatie te verstrekken, wordt een extra zware sanctie opgelegd. Dit is ook het geval wanneer de landbouwer verschillende zware overtredingen begaat. Meer bepaald wordt in dergelijke gevallen in het jaar van de vaststelling én het daaropvolgende jaar geen vergoeding betaald voor alle overeenkomsten voor hetzelfde beheerpakket.

3.2 UITZONDERINGSPROCEDURES

Agromilieuklimaatmaatregelen (waaronder de beheerovereenkomsten) worden in de Europese regelgeving gedefinieerd als vrijwillige verbintenissen met een looptijd van minstens vijf jaar, waarin de landbouwer er zich toe verplicht in ruil voor een beheervergoeding op een bepaalde oppervlakte maatregelen toe te passen die verder gaan dan de geldende wettelijke verplichtingen. De Europese verordeningen bepalen eveneens onder welke voorwaarden deze verbintenissen aangepast of beëindigd kunnen worden, en welk sanctioneringsmechanisme van toepassing is indien niet aan deze voorwaarden is voldaan.

De Vlaamse wetgeving stelt dat een beheerovereenkomst een vrijwillige overeenkomst is tussen de VLM en een landbouwer, waarbij de landbouwer er zich bij de ondertekening van de overeenkomst toe verbindt om gedurende vijf jaar een beheerpakket uit te voeren op een welbepaalde oppervlakte. Ze verduidelijkt verder onder welke voorwaarden beheerovereenkomsten overgenomen, aangepast of beëindigd kunnen worden en welke procedures hiervoor gevolgd moeten worden. Deze bepalingen zijn eveneens terug te vinden in de beheerovereenkomst.

Het mag dus duidelijk zijn dat beheerovereenkomsten weliswaar vrijwillig, maar allerminst vrijblijvend zijn. Eenmaal de beheerovereenkomst ondertekend, is een wijziging of beëindiging enkel nog mogelijk onder vrij strikt gedefinieerde voorwaarden. Hieronder worden achtereenvolgens alle zogenaamde “uitzonderingsprocedures” behandeld die op een lopende beheerovereenkomst kunnen worden toegepast.

3.2.1 Overname

3.2.1.1 Definitie

Eén of meerdere detailovereenkomsten worden geheel of gedeeltelijk (dat laatste is enkel mogelijk voor variabele beheerpakketten) overgenomen door een andere landbouwer voor de resterende looptijd van de beheerovereenkomst.

3.2.1.2 V oorwaarden

Naast de formele vereisten in verband met de aanvraag, dient voldaan te zijn aan volgende voorwaarden vooraleer een overname uitgevoerd kan worden:

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


– De aanvraag tot overname creëert geen conflict met lopende administratieve controles en/of terreincontroles;

– De overnemer: is geïdentificeerd en actief als landbouwer op de overnamedatum; voldoet aan de definitie van een ‘actieve landbouwer’ (= voert een minimale landbouwactiviteit uit en

is geen luchtvaart-, water- of spoorwegmaatschappij, vastgoedmakelaar of uitbater van permanente sport- of recreatiegronden die het merendeel van zijn inkomsten haalt uit niet-landbouwactiviteiten);

is niet uitgesloten van verbintenissen of steun in het kader van het GLB; is geen dienst of agentschap die afhangt van het Vlaamse Gewest; is geen bestuur, publiekrechtelijke of privaatrechtelijke rechtspersoon die in het Vlaamse Gewest

belast is met taken van openbaar nut (bijv. onderwijs, wetenschappelijk onderzoek,…); is geen erkende terreinbeherende natuurvereniging;

– De overnamedatum strookt met de gegevens uit identificatie en registratie;– Specifiek voor het beheerpakket waterkwaliteit dient de overnemer ook minstens 2 ha bouwland te

gebruiken binnen beheergebied volgens de gegevens uit het GBCS.

3.2.1.3 Gevolgen

3.2.1.3.1 Overname op 1 januariDe overnemer is vanaf de overnamedatum verantwoordelijk voor het naleven van de voorwaarden. Hij heeft ook meteen recht op de beheervergoeding. Enkel de overnemer dient de overgenomen beheerovereenkomst te registreren in zijn of haar verzamelaanvraag. Bij een volledige bedrijfsoverdracht zet het Departement Landbouw en Visserij in de regel de volledige registratie van de overlater over naar de overnemer. In de andere gevallen zal de overnemer zelf moeten instaan voor de registratie.

3.2.1.3.2 Overname na 1 januariDe overlater blijft nog het volledige kalenderjaar verantwoordelijk voor het naleven van de voorwaarden. De overlater heeft in ruil daarvoor ook recht op de beheervergoeding. Zowel de overlater als de overnemer dienen de beheerovereenkomst te registreren (elk voor hun gebruiksperiode). Bij een volledige bedrijfsoverdracht kopieert het Departement Landbouw en Visserij in de regel de volledige registratie van de overlater over naar de overnemer. In de andere gevallen zal de overnemer zelf moeten instaan voor de registratie.

3.2.1.3.3 Weigering van de overnameWordt de overname geweigerd, dan dient de overlater zijn beheerovereenkomst verder uit te voeren. Mits voldaan aan de voorwaarden kan hij eventueel een aanvraag indienen tot voortijdige stopzetting van de beheerovereenkomst wegens overname van gronden zonder overname van de beheerovereenkomst.

3.2.2 Opschorting

3.2.2.1 Definitie

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


De beheerder wordt tijdens de looptijd van de beheerovereenkomst tijdelijk vrijgesteld van de naleving van één of meerdere detailovereenkomsten, omdat hij onvoorzien en buiten zijn wil om tijdelijk niet kan voldoen aan de beheervoorwaarden.

3.2.2.2 V oorwaarden

Naast de formele vereisten in verband met de aanvraag, dient voldaan te zijn aan volgende voorwaarden vooraleer een opschorting van een beheerovereenkomst toegestaan kan worden:– Indien de aanvraag laattijdig wordt ingediend creëert ze geen conflict met lopende administratieve

controles of terreincontroles (de opschorting mag er dus niet toe leiden dat sancties worden ontlopen) – De tijdelijke onmogelijkheid om de beheerovereenkomst na te leven is het gevolg van een met

bewijsstukken gestaafd geval van overmacht of uitzonderlijke omstandigheid vermeld in art. 2 (EU) Nr. 1306/2014:

het overlijden van de beheerder (geen bewijsstukken nodig); langdurige arbeidsongeschiktheid van de beheerder; een door de overheid erkende natuurramp die het bedrijf zwaar heeft getroffen; de vernieling van de bedrijfsgebouwen door een ongeluk; de uitbraak van een dieren- of plantenziekte die het onmogelijk maakt om de bepalingen van de

beheerovereenkomst verder na te leven; de onteigening van een groot gedeelte van de bedrijfsoppervlakte, waarbij de onteigening niet kon

worden voorzien op de dag waarop de beheerovereenkomst is gesloten.Of van een ander met bewijsstukken gestaafd voorval dat de uitvoering van de beheerovereenkomst buiten de wil van de beheerder onmogelijk maakt en dat niet voorzien kon worden op de dag waarop de beheerovereenkomst is gesloten. Klassiek voorbeeld is de tijdelijke inname van gronden omwille van werken van openbaar nut (Aquafin, Fluxys,…).

3.2.2.3 Gevolgen

3.2.2.3.1 Aanvaarding van de opschortingDe beheerder hoeft de voorwaarden van de beheerovereenkomst niet na te leven tijdens de periode van opschorting. Hij heeft echter evenmin recht op een beheervergoeding. De beheerovereenkomsten hoeven tijdens de periode van opschorting evenmin geregistreerd te worden in het GBCS.Na afloop van de periode van opschorting wordt de beheerder geacht de voorwaarden opgenomen in de beheerovereenkomst opnieuw na te leven.

3.2.2.3.2 Weigering van de opschortingBij weigering van een opschorting wordt de beheerder geacht de beheerovereenkomst verder uit te voeren.

3.2.3 Voortijdige beëindiging op vraag van de beheerder

3.2.3.1 Definitie

Gedeeltelijke (= verkleining van de dimensies van het beheerobject) of volledige beëindiging van één of meerdere detailovereenkomsten voor het einde van de vijfjarige looptijd, en dit op vraag van de beheerder.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Afhankelijk van de motivatie van de beheerder wordt een onderscheid gemaakt tussen twee categorieën:– Rechtmatige voortijdige beëindiging : de beheerder kan de voorwaarden van de beheerovereenkomst

onvoorzien en buiten zijn wil om niet langer naleven;– Onrechtmatige voortijdige beëindiging : de beheerder beslist zelf om de voorwaarden van de

beheerovereenkomst niet langer na te leven, of hij kan de beheerovereenkomst buiten zijn wil om niet langer naleven, maar was hiervan al op de hoogte bij de aanvraag van de beheerovereenkomst.

3.2.3.2 Voorwaarden

3.2.3.2.1 Algemeen– De schriftelijke aanvraag wordt tijdig, correct en geldig getekend ingediend:

Binnen de 15 dagen nadat de beheerder hiertoe in staat is in het geval van overmacht of uitzonderlijke omstandigheid (art. 4, lid 2 (EU) Nr. 640/2014);

Vooraleer de beheerovereenkomst niet meer (volledig) kan of zal worden nageleefd in alle andere gevallen.

– Indien de aanvraag laattijdig wordt ingediend creëert ze geen conflict met lopende administratieve controles of terreincontroles (de voortijdige beëindiging mag er dus niet toe leiden dat sancties worden ontlopen)

3.2.3.2.2 Rechtmatige voortijdige beëindigingEen rechtmatige voortijdige beëindiging is mogelijk indien de beheerovereenkomst niet langer (volledig) kan worden nageleefd als gevolg van:– Een met bewijsstukken gestaafd geval van overmacht of uitzonderlijke omstandigheid vermeld in art. 2 (EU)

Nr. 1306/2014: het overlijden van de beheerder (geen bewijsstukken nodig); langdurige arbeidsongeschiktheid van de beheerder; een door de overheid erkende natuurramp die het bedrijf zwaar heeft getroffen; de vernieling van de bedrijfsgebouwen door een ongeluk; de uitbraak van een dieren- of plantenziekte die het onmogelijk maakt om de bepalingen van de

beheerovereenkomst verder na te leven; de onteigening van een groot gedeelte van de bedrijfsoppervlakte, waarbij de onteigening niet kon

worden voorzien op de dag waarop de beheerovereenkomst is gesloten.Of een ander met bewijsstukken gestaafd voorval dat de uitvoering van de beheerovereenkomst buiten de wil van de beheerder onmogelijk maakt en dat niet voorzien kon worden op de dag waarop de beheerovereenkomst is gesloten.

– Een met bewijsstukken gestaafde herverkaveling of ruilverkaveling uitgevoerd door de (Vlaamse) overheid, waarbij een aanpassing van de beheerovereenkomst aan de nieuwe bedrijfssituatie onmogelijk is.

– Een onvoorzien verlies van pacht gestaafd door de schriftelijke betekening van de pachtbeëindiging of een door de eigenaar ondertekende schriftelijke bevestiging van de pachtbeëindiging. De beëindiging van zogenaamde precaire gebruiksovereenkomsten (gebruik om niet, gebruik ter bede, grondruil,…) geldt dus niet als overmacht.

– Uitsluitend voor PDPOIII-beheerovereenkomsten: de gebruiksoverdracht van percelen naar een andere landbouwer zonder overname van de beheerovereenkomst voor zover de beheerder en de overnemer van

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


de percelen schriftelijk bevestigen dat deze gebruiksoverdracht definitief is (= minstens voor de resterende looptijd van de beheerovereenkomst).

– Uitsluitend voor PDPOII-beheerovereenkomsten: de volledige beëindiging van de landbouwactiviteiten, waarbij de beheerovereenkomst al minstens drie jaar werd nageleefd. De controle gebeurt hier aan de hand van de identificatiegegevens, dus bewijsstukken zijn niet nodig.

Beroept de beheerder zich op één van de bovenstaande redenen, maar blijkt uit de controle van de aanvraag dat deze niet voldoet aan de voorwaarden, dan wordt de aanvraag tot voortijdige beëindiging geweigerd. Blijkt uit het relaas van de beheerder dat het verder uitvoeren van de beheerovereenkomst onmogelijk is, dan wordt in de kennisgevingsbrief van de weigering voorgesteld over te gaan tot een onrechtmatige voortijdige beëindiging, tenzij de beheerder alsnog besluit de beheerovereenkomst verder uit te voeren.

3.2.3.2.3 Onrechtmatige voortijdige beëindigingAan een onrechtmatige voortijdige beëindiging zijn geen echte voorwaarden verbonden. Het moet enkel duidelijk zijn dat de beheerder zich in de aanvraag niet beroept op één van de redenen voor een rechtmatige voortijdige beëindiging, en de beheerder moet zich bewust zijn van de (financiële) gevolgen die de beëindiging met zich mee brengt.

3.2.3.3 Gevolgen

3.2.3.3.1 Rechtmatige voortijdige beëindigingDe beheerder ontvangt geen beheervergoeding meer voor het jaar waarin de beheerovereenkomst niet langer (volledig) kan worden nageleefd, of een aangepaste beheervergoeding indien het gaat om de verkleining van een detailovereenkomst. Er zijn echter geen gevolgen voor de beheervergoeding van eventuele voorgaande jaren.

3.2.3.3.2 Onrechtmatige voortijdige beëindigingVoor het jaar waarin de beheerovereenkomst niet langer wordt nageleefd wordt een korting van 150% berekend op niveau van de gewasgroep (dus de beheerpakketten met dezelfde eenheidsvergoeding). De beheervergoeding van eventuele voorgaande jaren wordt teruggevorderd.

3.2.3.3.3 Weigering van de voortijdige beëindigingBij de weigering van de aanvraag tot voortijdige beëindiging van een beheerovereenkomst wordt verondersteld dat de beheerder de beheerovereenkomst verder uitvoert tot het einde van de looptijd. Er zijn in dit geval geen onmiddellijke gevolgen.

3.2.4 Uitbreiding

3.2.4.1.1 DefinitieVergroten van één of meerdere detailovereenkomsten (beheerobjecten) met behoud van de initiële looptijd van de beheerovereenkomst. Een uitbreiding kan enkel betrekking hebben op bestaande detailovereenkomsten, ze kan nooit leiden tot het toevoegen van nieuwe detailovereenkomsten.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


3.2.4.1.2 VoorwaardenNaast de formele vereisten betreffende de aanvraag dient voor het aanvaarden van een aanvraag tot uitbreiding voldaan te zijn aan volgende voorwaarden:– de uitbreiding gaat in bij de start van het tweede of het derde werkjaar van de beheerovereenkomst;– de uitbreiding respecteert volgende maxima:

de som van de oppervlaktes van alle beheerobjecten met hetzelfde vaste beheerpakket binnen de betrokken hoofdovereenkomst wordt met maximaal 20% uitgebreid ten opzichte van de initiële hoofdovereenkomst;

de minimale oppervlakte van de detailovereenkomst voor een variabel beheerpakket wordt met maximaal 20% uitgebreid ten opzichte van de initiële hoofdovereenkomst;

– de uitbreiding voldoet aan de voorwaarden van het kaderadvies van kracht in het jaar van aanvraag van de initiële hoofdovereenkomst.

In tegenstelling tot vroeger (PDPOII) is de uitbreiding van een beheerovereenkomst ook mogelijk zonder dat de beheerder zijn bedrijfsoppervlakte vergroot.

3.2.4.1.3 Gevolgen

Aanvaarding van de uitbreidingEen uitbreiding gaat formeel in op 1 januari. De beheerder heeft echter tijd tot 31 mei om de uitbreiding van het beheerobject op het terrein te realiseren. Dit geldt uiteraard enkel voor beheerobjecten die volgens de (instap)voorwaarden van de beheerovereenkomst nieuw aangelegd mogen worden en niet voor die beheerobjecten waarvan verondersteld wordt dat ze al aanwezig zijn voorafgaand aan het sluiten van een beheerovereenkomst (kleine landschapselementen, botanisch weiland, fauna grasland). De beheerder dient zelf in te staan voor de aanpassing van zijn registratie (enkel voor nieuwe beheerovereenkomsten wordt het beheerobject eenmalig voorgedrukt).

Weigering van de uitbreidingDe beheerder voert de initiële beheerovereenkomst verder uit tot het einde van de looptijd.

3.2.5 Omzetting en vervanging

3.2.5.1 Definitie

Voortijdige beëindiging van een beheerovereenkomst waarbij de betrokken detailovereenkomsten worden overgenomen in een nieuwe beheerovereenkomst met opnieuw een looptijd van 5 jaar. Hierbij wordt in de Europese regelgeving een onderscheid gemaakt tussen:– Omzetting : De lopende detailovereenkomst wordt overgenomen in een nieuwe beheerovereenkomst met

behoud van de dimensies, maar met een strenger beheerpakket binnen dezelfde doelstelling. Omzettingen zijn dan ook niet mogelijk voor alle beheerpakketten. Omzetting impliceert dat alle lopende detailovereenkomsten met eenzelfde beheerpakket worden meegenomen.

– Vervanging : De lopende detailovereenkomst wordt overgenomen in een nieuwe beheerovereenkomst met behoud van het beheerpakket, maar met grotere dimensies (zonder onder- of bovengrens). Vervangingen

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


zijn dus mogelijk voor alle beheerpakketten. Vervanging impliceert dat alle lopende detailovereenkomsten met hetzelfde beheerpakket worden meegenomen.

3.2.5.2 Voorwaarden

Naast de formele vereisten met betrekking tot de aanvraag dient voor het aanvaarden van een aanvraag tot omzetting of vervanging voldaan te zijn aan volgende vereisten.

3.2.5.2.1 Omzetting

PDPOIIEen lopende PDPOII-beheerovereenkomst kan omgezet worden naar een nieuwe PDPOIII-beheerovereenkomst op voorwaarde dat:– De mogelijkheid tot omzetting is voorzien in het Ministerieel Besluit;– Alle PDPOII-detailovereenkomsten met hetzelfde beheerpakket worden meegenomen;– De dimensies van de beheerobjecten (de afronding buiten beschouwing gelaten) blijven ongewijzigd of

nemen toe;– De aanvraag voldoet aan de geldende instapvoorwaarden voor PDPOIII (kaderadvies).

PDPOIIIEen lopende PDPOIII-beheerovereenkomst kan omgezet worden naar een nieuwe PDPOIII-beheerovereenkomst op voorwaarde dat:– Het lopende beheerpakket wordt vervangen door een strenger beheerpakket binnen dezelfde doelstelling;– Alle detailovereenkomsten met hetzelfde beheerpakket worden meegenomen;– De dimensies van de beheerobjecten (de afronding buiten beschouwing gelaten) blijven ongewijzigd of

nemen toe. – De aanvraag voldoet aan de geldende instapvoorwaarden voor PDPOIII (kaderadvies);

3.2.5.2.2 Vervanging

PDPOIIVervanging van de lopende beheerovereenkomst is niet mogelijk (Vervanging impliceert immers dat de detailovereenkomst wordt opgenomen in de nieuwe hoofdovereenkomst met behoud van het beheerpakket).

PDPOIIIVervanging van de lopende beheerovereenkomst is mogelijk op voorwaarde dat:– Alle detailovereenkomsten met hetzelfde beheerpakket worden meegenomen;– De dimensies van de beheerobjecten (de afronding buiten beschouwing gelaten) toenemen of extra

beheerobjecten / detailovereenkomsten worden toegevoegd; – De aanvraag voldoet aan de geldende instapvoorwaarden voor PDPOIII (kaderadvies).

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


3.2.5.3 Gevolgen

3.2.5.3.1 Aanvaarding van de omzetting en/of vervangingDe omgezette of vervangen detailovereenkomsten worden beëindigd zonder gevolgen voor de beheervergoeding van de voorgaande werkjaren. Vanaf de datum van de omzetting en/of vervanging gelden de voorwaarden uit de nieuwe beheerovereenkomst. Eventuele grafische wijzigingen aan beheerobjecten worden voorgedrukt op de verzamelaanvraag.

3.2.5.3.2 Weigering van de omzetting en/of vervanging. De beheerder voert de initiële beheerovereenkomst verder uit tot het einde van de looptijd.

3.2.6 Herziening

3.2.6.1 Definitie

Ambtshalve aanpassing van een lopende beheerovereenkomst omdat de voorwaarden en maatregelen niet langer verder gaan dan de geldende wettelijke verplichtingen, of omdat de maatregel niet langer deel uitmaakt van een door Europa goedgekeurd programma voor plattelandsontwikkeling, maar in het nieuwe (of gewijzigde) programma wel een gelijkaardige maatregel is opgenomen. De mogelijkheid tot herziening van een beheerovereenkomst is opgenomen in artikel 15 (PDPOII) of artikel 16 (PDPOIII) van elke beheerovereenkomst (herzieningsclausule).

3.2.6.2 Voorwaarden

Een herziening van een beheerovereenkomst moet voorgelegd worden aan de beheerder indien:– De nationale of Vlaamse wetgeving (natuur, leefmilieu, landbouw,…) gewijzigd wordt, waardoor de

voorwaarden en maatregelen in de beheerovereenkomst niet langer verder gaan dan de geldende wettelijke verplichtingen; en/of De maatregelen en voorwaarden niet langer zijn opgenomen in een door Europa goedgekeurd programma voor plattelandsontwikkeling, maar er wel een gelijkaardige nieuwe maatregel bestaat;

– De nieuwe voorwaarden en maatregelen zijn opgenomen in een door Europa goedgekeurd (wijziging van) programma voor plattelandsontwikkeling;

– De nieuwe voorwaarden en maatregelen zijn opgenomen in rechtsgeldige (wijziging van) wetgeving rond beheerovereenkomsten (BVR en/of MB).

3.2.6.3 Gevolgen

3.2.6.3.1 Aanvaarding van de herzieningAanvaardt de beheerder de herziening, dan dient hij/zij vanaf de begindatum van de aangepaste beheerovereenkomst de nieuwe beheervoorwaarden na te leven. De registratie dient niet aangepast te worden.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


3.2.6.3.2 Weigering van de herzieningAanvaardt de beheerder de herziening niet, dan is hij vanaf de ingangsdatum van de herziening niet langer gebonden door zijn beheerovereenkomst. Hij/zij heeft wel recht op de beheervergoeding van de werkjaren voorafgaand aan de herziening.

3.2.7 Verlenging

3.2.7.1 Definitie

Verlenging van de looptijd van de beheerovereenkomst met één of twee werkjaren in functie van de overgang naar het vierde Vlaamse Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPOIV).

3.2.7.2 Voorwaarden

Een verlenging van de looptijd van de beheerovereenkomst kan voorgelegd worden aan de beheerder op voorwaarde dat:– De betreffende beheerovereenkomst eindigt op 31 december 2020 of 31 december 2021;– De betreffende beheerpakketten zijn opgenomen in het vierde Vlaamse Programma voor

Plattelandsontwikkeling (2021-2027)

3.2.7.3 Gevolgen

De beheerder voert de beheerovereenkomst ongewijzigd verder uit tot het einde van de verlengde looptijd.

3.2.8 Ambtshalve voortijdige beëindiging

3.2.8.1 Definitie

Ambtshalve gedeeltelijke (= verkleining van de dimensies van het beheerobject) of volledige beëindiging van één of meerdere detailovereenkomsten voor het einde van de vijfjarige looptijd. Afhankelijk van de aanleiding van de voortijdige beëindiging wordt een onderscheid gemaakt tussen volgende categorieën:

3.2.8.1.1 Voortijdige beëindiging op basis van artikel 23 van het BVRIn het geval niet langer voldaan is aan één van volgende instapvoorwaarden voor het sluiten van een beheerovereenkomst:– Het perceel waarop de beheerovereenkomst werd gesloten is niet langer gelegen in beheergebied– Het perceel waarop de beheerovereenkomst werd gesloten komt te liggen binnen een natuur- of

bosreservaat of binnen een gebied met een goedgekeurd natuurbeheerplan– Het beheerpakket is niet langer in overeenstemming met de beheervisie.

3.2.8.1.2 Voortijdige beëindiging wegens controleIn het geval van specifieke vaststellingen bij administratieve controles of terreincontroles door zowel VLM als het Departement Landbouw en Visserij die een voortijdige beëindiging of een verkleining als gevolg hebben.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Administratieve controles– Voortijdige beëindiging wegens niet voldaan aan bepaalde voorwaarden inzake gebruik, teelt, mestbalans

of staalname (Bijvoorbeeld: beheerder heeft het perceel niet in gebruik volgens de gegevens in het GBCS, de geregistreerde teeltcode komt niet in aanmerking voor het betreffende beheerpakket).

Terreincontroles VLM– Voortijdige beëindiging wegens inbreuk op bepaalde beheervoorwaarden (bijvoorbeeld: gebruik van

bestrijdingsmiddelen bij botanisch beheer, bufferstrook gelegen op werkgang, …).– Verkleining wegens opmeting van “lijnvormige” beheerobjecten (haag, heg, kaphaag, knotbomenrij,

erosiedam).

Terreincontroles Departement Landbouw en Visserij– Voortijdige beëindiging wegens niet voldaan aan bepaalde voorwaarden inzake gebruik en teelt

(bijvoorbeeld: perceel is geen subsidiabele landbouwgrond, vastgestelde teelt komt niet in aanmerking voor het betreffende beheerpakket).

– Verkleining wegens opmeting van “vlakvormige” beheerobjecten (botanisch weiland, botanisch akkerland, erosie akkerland, fauna grasland, fauna akkerland, IHD grasland, IHD akkerland, akkervogel akkerland, weidevogel grasland, weidevogel akkerland).

3.2.8.2 Voorwaarden

3.2.8.2.1 Voortijdige beëindiging op basis van artikel 23 van het BVR

– Het perceel waarop de beheerovereenkomst werd gesloten is niet langer gelegen in beheergebieden/of

– Het perceel waarop de beheerovereenkomst werd gesloten komt te liggen binnen een natuur- of bosreservaat of binnen een gebied met een goedgekeurd natuurbeheerplanen/of

– Het beheerpakket is niet langer in overeenstemming met de beheervisie.

3.2.8.2.2 Voortijdige beëindiging wegens controle

Administratieve controles– De administratieve controles zijn afgerond en gevalideerd;– Er is geen bezwaarprocedure lopende die betrekking heeft op de vaststelling.

Terreincontroles VLM

Voortijdige beëindiging wegens inbreuk op bepaalde beheervoorwaarden – De terreincontroles zijn afgerond en gevalideerd;– Er is geen bezwaarprocedure lopende die betrekking heeft op de vaststelling.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Verkleining wegens opmeting van “lijnvormige” beheerobjecten (haag, heg, kaphaag, knotbomenrij, erosiedam)– De terreincontroles zijn afgerond en gevalideerd;– Er is geen bezwaarprocedure lopende die betrekking heeft op de vaststelling;– De opgemeten lengte is meer dan 5% korter dan de lengte vastgelegd in de beheerovereenkomst– De beheerder heeft niet schriftelijk te kennen gegeven dat hij het beheerobject gaat uitbreiden tot de

lengte vastgelegd in de beheerovereenkomst (in dit geval volgt een tweede controle)

Terreincontroles Departement Landbouw en Visserij

Voortijdige beëindiging wegens niet voldaan aan bepaalde voorwaarden inzake gebruik en teelt – De terreincontroles zijn afgerond en gevalideerd;– Er is geen bezwaarprocedure lopende die betrekking heeft op de vaststelling.

Verkleining wegens opmeting van “vlakvormige” beheerobjecten – De terreincontroles zijn afgerond en gevalideerd;– Er is geen bezwaarprocedure lopende die betrekking heeft op de vaststelling;– De opgemeten oppervlakte is meer dan 3% kleiner dan de oppervlakte vastgelegd in de

beheerovereenkomst– De ontbrekende oppervlakte kan onmogelijk gecompenseerd worden (harde fysieke grenzen,…)

3.2.8.3 Gevolgen

3.2.8.3.1 Voortijdige beëindiging op basis van artikel 23 van het BVR

Voor het jaar waarin vastgesteld werd dat niet langer voldaan is aan de voorwaarden voor het sluiten van een beheerovereenkomst, ontvangt de beheerder geen vergoeding. Er zijn echter geen gevolgen voor de beheervergoeding verschuldigd voor de voorgaande werkjaren.

3.2.8.3.2 Voortijdige beëindiging wegens controle

Administratieve controlesVoor het jaar waarin de vaststelling zich voordoet wordt afhankelijk van de vaststelling geen beheervergoeding uitbetaald of een oppervlaktekorting berekend volgens artikel 18 van EU nr. 640/2014 (cf. artikel 16 van EU nr. 65/2011). De beheervergoedingen voor de voorgaande werkjaren worden teruggevorderd.

Terreincontroles VLM

Voortijdige beëindiging wegens inbreuk op bepaalde beheervoorwaarden Voor het jaar waarin de vaststelling zich voordoet wordt afhankelijk van de vaststelling geen beheervergoeding uitbetaald, een korting berekend volgens artikel 35 van EU nr. 640/2014 (cf. artikel 18 van EU nr. 65/2011) of een oppervlaktekorting berekend volgens artikel 18 van EU nr. 640/2014 . De beheervergoedingen voor de voorgaande werkjaren worden teruggevorderd.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Verkleining wegens opmeting van “lijnvormige” beheerobjecten (haag, heg, kaphaag, knotbomenrij, erosiedam)Voor het jaar waarin de vaststelling zich voordoet wordt een “oppervlaktekorting” berekend volgens artikel 35 van EU nr. 640/2014 (cf. artikel 18 van EU nr. 65/2011). Voor de daaropvolgende werkjaren is de aangepaste beheerovereenkomst van toepassing.

Terreincontroles Departement Landbouw en Visserij

Voortijdige beëindiging wegens niet voldaan aan bepaalde voorwaarden inzake gebruik en teelt Voor het jaar waarin de vaststelling zich voordoet wordt afhankelijk van de vaststelling geen beheervergoeding uitbetaald of een oppervlaktekorting berekend volgens artikel 18 van EU nr. 640/2014 (cf. artikel 16 van EU nr. 65/2011). De beheervergoedingen voor de voorgaande werkjaren worden teruggevorderd. Verkleining wegens opmeting van “vlakvormige” beheerobjecten Voor het jaar waarin de vaststelling zich voordoet wordt een oppervlaktekorting berekend volgens artikel 35 van EU nr. 640/2014 (cf. artikel 18 van EU nr. 65/2011). Voor de daaropvolgende werkjaren is de aangepaste beheerovereenkomst van toepassing.

4 BEHEEROVEREENKOMSTEN IN DE VERZAMELAANVRAAG

Beheerovereenkomsten kunnen enkel gesloten worden op landbouwpercelen die geregistreerd zijn via de verzamelaanvraag. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vaste en variabele beheerovereenkomsten.

4.1 VASTE BEHEEROVEREENKOMSTEN

Een ‘vaste’ beheerovereenkomst geldt voor een welbepaalde plaats en oppervlakte. Elk beheerobject uit de beheerovereenkomst correspondeert met één perceel. Voor een vaste beheerovereenkomst moet vijf jaar lang jaarlijks het perceel worden aangegeven waarop de overeenkomst werd gesloten. De perceelgegevens worden waar mogelijk al vooraf ingevuld door de administratie en moeten gecontroleerd en eventueel aangevuld worden.

Tabel 4: Overzicht van de codes van de vaste PDPOIII-beheerovereenkomsten in de verzamelaanvraag

Code Vaste beheerovereenkomstenBB ontwikkeling en instandhouding soortenrijk graslandBS aanleg en onderhoud bloemenstrookER aanleg en onderhoud strategisch graslandFB uitgestelde maaidatum, beweiden 20 mei, standweide 15 juni,

kuikenweide en voedselgewasHKW onderhoud houtkant en omvormingsbeheer houtkantRB grasstrook, grasstrook 15 juni, vluchtstrook 22 juni, gemengde

grasstrook, gemengde grasstrook plus

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


4.1.1 Botanisch beheer (‘BB’)

Percelen met een beheerpakket ‘ontwikkeling soortenrijk grasland’ of ‘instandhouding soortenrijk grasland’ worden in de verzamelaanvraag aangeduid met de bijkomende bestemming ‘BB’.

4.1.2 Bloemenstrook (‘BS’)

Bloemenstroken met een beheerpakket ‘aanleg en onderhoud bloemenstrook’ worden in de verzamelaanvraag ingetekend als een afzonderlijk perceel met de bijkomende bestemming ‘BS’.

4.1.3 Erosiebestrijding (‘ER’)

– De percelen met beheerpakket ‘aanleg en onderhoud strategisch grasland’ zijn voorzien van de bijkomende bestemming ‘ER’. Voor de percelen die potentieel in aanmerking komen voor een beheerpakket ‘aanleg en onderhoud strategisch grasland’ vindt men bij de perceelinformatie in kolom f van de voorbereiding/elektronische verzamelaanvraag de vermelding ‘SG’.

– Beheerovereenkomsten voor erosiedammen zijn enkel opgenomen bij de bedrijfsinformatie in de verzamelaanvraag (‘ER’), maar niet als apart perceel.

4.1.4 Faunabeheer (‘FB’)

De percelen waarop een beheerpakket ‘faunabeheer grasland uitgestelde maaidatum’, ‘faunabeheer grasland beweiden 20 mei’, ‘faunabeheer grasland standweide 15 juni’, ‘faunabeheer grasland kuikenweide’ of ‘faunabeheer akkerland voedselgewas’ van toepassing is, zijn in de verzamelaanvraag voorzien van de bijkomende bestemming ‘FB’.

4.1.5 Kleine landschapselementen (‘HKW’ of ‘KLE’)

– Houtkanten worden als apart perceel ingetekend in de verzamelaanvraag en zijn voorzien van de bijkomende bestemming ‘HKW’ indien er een beheerpakket ‘onderhoud houtkant’ of ‘omvormingsbeheer houtkant’ op rust.

– De hagen, kaphagen, heggen en knotbomenrijen onder beheerovereenkomst zijn enkel opgenomen bij de bedrijfsinformatie in de verzamelaanvraag (‘KLE’), maar niet als apart perceel.

4.1.6 Randenbeheer (‘RB’)

Onder randenbeheer vallen de beheerpakketten ‘aanleg en onderhoud grasstrook’, ‘aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni’, ‘aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni’, ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook’, ‘onderhoud gemengde grasstrook’, ‘aanleg en onderhoud gemengde grasstrook plus’ en ‘onderhoud gemengde grasstrook plus’. Randen worden in de verzamelaanvraag als aparte percelen ingetekend, en aangeduid met de bijkomende bestemming ‘RB’.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


4.2 VARIABELE BEHEEROVEREENKOMSTEN

Onder PDPOIII is er slechts één variabele beheerovereenkomst: de beheerovereenkomst waterkwaliteit (code = BW4). Deze wordt gesloten voor een bepaalde minimale oppervlakte (minstens 2ha). De maximale oppervlakte waarvoor de landbouwer kan vergoed worden, bedraagt 120% van de minimale oppervlakte.

Voor een variabele beheerovereenkomst moet vijf jaar lang jaarlijks in de verzamelaanvraag aangeduid worden op welke percelen de beheerovereenkomst dat jaar zal toegepast worden door het invullen van de overeenkomstige bijkomende bestemming. Indien de landbouwer de minimale oppervlakte niet respecteert, dan kan dit leiden tot een verlaging van de uit te betalen beheervergoeding en in het uiterste geval tot de terugvordering van de eerder ontvangen beheervergoedingen.

5 BEHEEROVEREENKOMSTEN EN ECOLOGISCH AANDACHTSGEBIED

5.1 VERGROENING

Naast de basisbetaling vormt de vergroeningspremie een belangrijk element van de directe steun die de landbouwer kan verkrijgen. De vergroeningspremie betekent een compensatie voor de inspanningen die de landbouwer levert voor het toepassen van klimaat- en milieuvriendelijke praktijken. De vergroeningspremie moet ervoor zorgen dat de milieuprestaties van het gemeenschappelijk landbouwbeleid verhogen en draagt ook bij tot de maatschappelijke verantwoording van de publieke uitgaven voor landbouw.

De vergroeningspremie is gekoppeld aan de basisbetaling. Enkel wanneer een landbouwer over betalingsrechten beschikt en de basisbetaling aanvraagt, heeft hij ook recht op de vergroeningspremie. De vergroeningspremie ontvangt hij wanneer hij op zijn subsidiabel areaal de volgende klimaat- en milieuvriendelijke landbouwpraktijken naleeft: – gewasdiversificatie toepassen; – areaal blijvend grasland behouden; – beschikken over voldoende ecologisch aandachtsgebied.

Er zijn echter een aantal landbouwers die algemeen vrijgesteld zijn van het naleven van deze maatregelen: – Wanneer een landbouwer slechts over een kleine oppervlakte bouwland beschikt, is hij vrijgesteld voor het

naleven van de maatregel gewasdiversificatie en het aanleggen van ecologisch aandachtsgebied. Hij ontvangt dan automatisch de vergroeningspremie.

– Wanneer een landbouwer voldoet aan het lastenboek voor de biologische productie, ontvangt hij de vergroeningspremie automatisch voor de percelen die worden gecertificeerd voor biologische

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


productiemethode. Op de oppervlakte van zijn bedrijf die niet onder het lastenboek valt, moet hij wel de maatregelen naleven.

5.2 ECOLOGISCH AANDACHTSGEBIED (EAG)

Wanneer een landbouwbedrijf meer dan 15 hectare bouwland omvat, moet voldaan worden aan de maatregel ecologisch aandachtsgebied, tenzij het bedrijf aan één van de volgende voorwaarden voldoet: – Meer dan 75% van het bouwland wordt gebruikt als grasland, als braakgrond, voor de teelt van

vlinderbloemige gewassen of voor een combinatie van deze en dit voor zover het resterende bouwland, niet meer dan 30 hectare bedraagt.

– Meer dan 75% van het subsidiabel landbouwareaal is grasland (zowel blijvend grasland als grasland op bouwland) en dit voor zover het resterende bouwland niet meer dan 30 hectare bedraagt.

Indien niet aan bovenstaande voorwaarden voor vrijstelling is voldaan, moet de landbouwer een areaal dat minstens gelijk is aan 5% van zijn areaal bouwland, inrichten als ecologisch aandachtsgebied.Volgende types ecologisch aandachtsgebied tellen mee in Vlaanderen: – braakliggend land; – de volgende landschapselementen: houtkanten, bomen in groep, akkerranden, poelen, grachten; – bufferstroken langs waterlopen; – boslandbouw (agroforestry); – stroken subsidiabel areaal langs bosranden; – percelen met korte omloophout; – beboste landbouwgronden; – groenbedekking; – stikstofbindende gewassen.

5.3 COMBINATIE BEHEEROVEREENKOMSTEN EN EAG

Beheerobjecten kunnen aangeduid worden als ‘ecologisch aandachtsgebied’ (EAG) voor zover de beheervoorwaarden en de voorwaarden voor het type EAG combineerbaar zijn. Indien de beheervoorwaarden en de voorwaarden voor het type EAG overlappen mag er geen dubbelfinanciering gebeuren. De verlaging wordt steeds toegepast op de subsidiebedragen van de beheerovereenkomst (niet op de vergroeningspremie). Hieronder vindt u een overzicht van de combinatiemogelijkheden voor de PDPOIII-beheerovereenkomsten met vermelding van de (al dan niet verlaagde) vergoedingen voor de beheerovereenkomst (indien er geen bedrag vermeld staat is de combinatie niet mogelijk).

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Tabel 5: Overzicht combinatiemogelijkheden PDPOIII-beheerovereenkomsten en EAG (bedragen uitgedrukt in euro/ha tenzij anders vermeld)

Basis

bedr

ag

behe

erov

eree

nkom

st

EAG

groe

nbed

ekik

ing

EAG

stiks

tofb

inde

nde

gew

asse

n

EAG

braa

klig

gend

land

sp

onta

ne b

edek

king

EAG

buffe

rstr

oken

2

EAG

agro

fore

stry

EAG

bosr

ande

n zo

nder

pr

oduc

tie2

EAG

bos

rand

en m

et

prod

uctie

2

EAG

land

scha

psel

emen

ten

akke

rran

d3

EAG

land

scha

psel

emen

ten

hout

kant

Faunabeheer grasland uitgestelde maaidatum

698 698 698 698

Faunabeheer grasland beweiden 20 mei 116 116 116 116

Faunabeheer grasland standweide 15 juni 661 661 661 661

Faunabeheer grasland kuikenweide 761 761 761 761

Faunabeheer akkerland voedselgewas 1.931 710 1.300 1.300 1.931 1.300

Aanleg en onderhoud grasstrook 1.047 1.047 1.047 1.047 1.047

Aanleg en onderhoud strategisch grasland 619 619 619 619 619

Aanleg en onderhoud grasstrook 15 juni 1.317 686 686 1.317 686

Aanleg en onderhoud vluchtstrook 22 juni 1.616 985 985 1.616 985

Aanleg en onderhoud gemengde grasstrook 1.812 1.181 1.181 1.181 1.812 1.181

Onderhoud gemengde grasstrook 1.700 1.069 1.069 1.069 1.700 1.069

www.vlm.be

Basis

bedr

ag

behe

erov

eree

nkom

st

EAG

gro

enbe

dekk

ing

EAG

stiks

tofb

inde

nde

gew

asse

n

EAG

bra

aklig

gend

land

sp

onta

ne b

edek

king

EAG

buffe

rstr

oken

2

EAG

agro

fore

stry

EAG

bosr

ande

n zo

nder

pr

oduc

tie2

EAG

bosr

ande

n m

et

prod

uctie

2

EAG

land

scha

psel

emen

ten

akke

rran

d3

EAG

la

ndsc

haps

elem

ente

n ho

utka

nt

Aanleg en onderhoud gemengde grasstrook plus

2.108 1.477 1.477 1.477 2.108 1.477

Onderhoud gemengde grasstrook plus 1.996 1.365 1.365 1.365 1.996 1.365

Aanleg en onderhoud bloemenstrook 1.972 751 1.341 1.972 1.341

Onderhoud houtkant40,20/

are40,20

Omvormingsbeheer houtkant80,90/

are80,90

Waterkwaliteit 245 245 245 245 245 245 245 245

Fosfaatuitmijning akkerland 704 704

Verminderde bemesting akkerland 1.3911.39

11.391 760 1.391 760 1.391

Verminderde bemesting grasland 1.036 405 1.036 405 1.036

2 de verrekening van de dubbelfinanciering zal enkel gebeuren voor de oppervlakte van de bufferstrook/bosrand3 combinaties enkel mogelijk voor beheerovereenkomsten /percelen van maximum 20 meter breed

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Deze cursustekst is door het Vlaams Gewest met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld op basis van de meest actuele beschikbare informatie. Deze tekst heeft een informatief karakter. Bij discussie is enkel de relevante wetgeving bepalend. U mag deze informatie niet als een persoonlijk, professioneel of juridisch advies of een equivalent daarvan beschouwen.

www.vlm.be

beheerovereenkomsten - ruraal netwerk · web viewin het eerste en het derde jaar de stikstof- en...

Documents