b u s a y i d a -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz....

44

Upload: others

Post on 15-Apr-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z
Page 2: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

B U S A Y I D A

ISSN: 1305-7561Y›l: 21 • Say›: xxx • May›s 2011

Ayda bir yay›mlan›r

Sahibi:‹zmir Barosu Ad›na Baflkan

Av. Sema PEKDAfi

Yaz› ‹flleri Müdürü:Av. Haflim ÖZTÜRK

Yay›na Haz›rl›k:Av. Nilgün TORTOP

Yay›n Kurulu:Av. Rasim BÜYÜKAv. Metin CENG‹Z

Av. H. Baha COfiKUNAv. Abbas ERDO⁄ANAv. Onur GÜVEN

Av. Özlem ÖNGÖRÜAv. M. Ertu¤rul PER‹MAv. Nilgün TORTOP

Av. Zekiye Özen ‹nci USLUAv. Alper UYAR

Yönetim Yeri:1456 Sokak No:14

35220 Alsancak / ‹ZM‹RTel: 0232 463 00 14Faks: 0232 463 66 74

e-posta: [email protected] web site: www.izmirbarosu.org.tr

Bas›ma Haz›rl›k:Egetan Bas. Yay. Ltd. fiti.Tel: 0232 421 08 96

Bask› ve Cilt:Dilan Matbaas› - Gökhan Baki

1456 Sk. No: 23/A Alsancak-‹zmirTel: 0232 421 86 33

Bas›ld›¤› Tarih:16 May›s 2011

BARODAN HABERLER4 ‹ZM‹R BAROSU YÖNET‹M KURULU B‹LD‹R‹S‹:

SÜREKL‹ VE GERÇEK ADALET ‹Ç‹N BA⁄IMSIZ YARGIKAÇINILMAZDIR

7 ANAYASA MAHKEMES‹NE B‹REYSEL BAfiVURUSÜREC‹NE ‹ZM‹R BAROSUNUN ANLAMLIMÜDAHALES‹

9 GÜNDEM HIZLA DE⁄‹fi‹NCE... B‹LG‹LEND‹RMEKONFERANSLARI ÇO⁄ALDI

KOM‹SYONLARDANKad›n Haklar› Komisyonu:

10 B‹R TOPLU TECAVÜZ DAVASI: FETH‹YE VAKASIAv. Aytül Ar›kan

11 8 MART DÜNYA EMEKÇ‹ KADINLAR GÜNÜ KUTLANDI

12 465 64 25 NUMARALI TELEFON: A‹LE ‹Ç‹ fi‹DDETDANIfiMA HATTI

14 Yasa Komisyonu“AVUKATLA TEMS‹L ZORUNLULU⁄U” hakk›n› eldeetme çabam›z ve “ARABULUCULUK YASATASARISI”na dair çal›flmalar›m›z

16 Kent ve Çevre KomisyonuYAfiAM HAKKI EL‹M‹ZDEN ALINIRKEN...

18 “‹ZM‹R BAROSU CEZAEV‹ KOM‹SYONU”

19 Çocuk Haklar› KomisyonuBU ÜLKE VE YURTTAfiLARI ÇOCUKLARINIGERÇEKTEN SEV‹YORLAR MI?

21 Hayvan Haklar› KomisyonuLÜTFEN NES‹LLER‹N‹ TÜKETMEDEN...

22 HUKUK MUHAKEMELER‹ USUL KANUNU NASILHUKUK MUHAKEMELER‹ KANUNU OLDU?Prof. Dr. Hakan Pekcan›tez

29 5 N‹SAN 2011 AVUKATLAR GÜNÜNDE/HAFTASINDANELER YAPILDI?

SERBEST SAYFALAR34 HUSUS‹ DAMGALI PASAPORT AVUKATLARIN YASAL

HAKKIDIR!Av. Murat Uslu

36 B‹R AVUKATIN CEZAEV‹/GÖZALTI ANILARI-1Av. Metin Cengiz

42 ‹ZM‹RL‹ AVUKAT fiER‹F KOLHAN Av. Onur Güven

43 Ruhsatlar›n› alarak, adalet saraylar›na “avukat” olarakad›m atan meslektafllar›m›z.

44 TBB VE 57 BARONUN ORTAK AÇIKLAMASI

Page 3: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 3

YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜNDEN

‹zmir Barosu Bülteninin sizlere ulaflma periyodu dikkateal›nd›¤›nda –do¤ruya do¤ru- oldukça geç bir “merhaba” ilesizlerin karfl›s›nday›z. Baromuzun Ekim 2010 ay›nda yap›lanSeçimli Ola¤an Genel Kurulundan k›sa bir süre sonra yay›nabafllamam›z gerekirdi, geleneksel olarak. Ancak, gerek

mesle¤imizi yak›ndan ilgilendiren temel yasalardaki de¤ifliklik, gerekülke gündeminde dâhil olmam›z› ve fikrimizi hemen kamuoyuylapaylaflmam›z› zorunlu k›lan geliflmeler, baz› görevlerimizi ikinciplanda b›rakt›rd›.

Ama iflte sonunda 2010-2012 çal›flma döneminin ilk Bülteniniilginize mazhar olmas› ricas›yla sunuyoruz. Gerçi Baromuzun e-posta listesine kay›tl› meslektafllar›m›z çal›flmalardan, etkinliklerdenve bas›n aç›klamalar›ndan e-bülten yoluyla haberdar oluyordu, lâkinyaz›l› olman›n keyfi de tart›fl›lmaz.

Sözü uzatmadan, Bülten’de sizi neler bekliyor, aktarmal›y›m.Yönetim Kurulumuzun yo¤un çal›flmalar›n›n bir k›sm›n›haberlefltirerek sunduk. Yap›lan tüm bas›n aç›klamalar›naBaromuzun internet sitesinden ulaflabilece¤iniz için aç›klamalaraBülten’de yer vermedik. Baronun can damar› ve her daim yönetimkurullar›n›n çal›flmas›n› kolaylaflt›ran komisyonlar›m›z›n haberleri,Usul Yasas›ndaki de¤iflikliklerin arka plan›n› zaman zaman ironikbir üslupla aktaran Say›n Hakan Pekcan›tez’in yaz›s›, konferans,panel gibi etkinliklerin k›sa birer özeti, serbest sayfalar, 5 Nisanetkinliklerine iliflkin haberler ve aram›za yeni kat›lanmeslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz.

Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›zbir tümceyi genel olarak ve Yönetim Kurulumuz ad›na ben deyinelemek isterim: Kat›l›m›n›zla çal›flmalar›m›z hem güçlenecek,hem de ‹zmir Barosunun anlaml› sesi daha çok duyulur olacakt›r.Bir sonraki Bülten’de, -üstelik zaman›nda ç›kmas›n› planlad›¤›m›z-görüflmek üzere…

Av. Haflim ÖZTÜRK‹zmir Barosu

Yönetim Kurulu üyesi

KATILIMINIZLAGÜÇLENECE⁄‹Z

Page 4: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 4

SÜREKL‹ VE GERÇEK ADALET ‹Ç‹NBA⁄IMSIZ YARGI KAÇINILMAZDIR

12 Eylül darbesi sonras›nda siya-si iktidarlar›n müdahalesine aç›k biryap› olarak oluflturulan ve yarg›n›n si-yasallaflmas›n›n bir unsuru haline ge-len HSYK, 12 Eylül 2010 referandu-mu ile birlikte siyasal iktidarlar›n do¤-rudan ve dolayl› etkisine daha aç›k,daha savunmas›z bir yap›ya bürün-dürülmüfltür.

Yarg› ba¤›ms›zl›¤› ve yarg›ç gü-vencesi, toplumumuzun ve hukuk sis-temimizin en köklü ve derin sorunla-r›ndan biridir. Hukuk kurumlar›n›n ony›llard›r yarg› üzerindeki siyasi vesa-yetin kald›r›lmas› konusundaki çaba-lar› ve tart›flmalar› bugün daha da ya-k›c› olarak karfl›m›zdad›r.

HSYK ve Anayasa Mahkemesi'ninyap›s›n›n de¤ifltirilmesinden sonrabugün de; Yarg›tay ve Dan›fltay'›nyap›s›nda köklü de¤ifliklikler yap›lma-s›na yönelik yasa tasar›s› gündemegelmifltir. Hükümetin 2007 y›l›ndaYarg›tay Yasas›'nda de¤ifliklik öngö-ren yasa tasar›s› Adalet Komisyo-nu'nda bekletilirken 21 Ocak 2011 ta-rihinde TBMM Baflkanl›¤›'na sunulanyeni tasar›, 25 Ocak 2011 tarihindeAdalet Komisyonuna gönderilmifl,Komisyonda da gere¤i gibi tart›fl›l›pgörüflülmeden jet h›z›yla 29 Ocak2011 tarihinde kabul edilmifltir.

Söz konusu tasar› ile Yarg›tay veDan›fltay’da daire ve yarg›ç say›s›artt›r›lmakta, birinci baflkanl›k kuru-lunun seçim ölçütleri de¤ifltirilmekteve dairelerin görevlerinin yasa ile be-lirlenmesinden vazgeçilmektedir.

Tasar›n›n gerekçesinde de¤iflikli-¤in amaçlar› aç›klanmaya çal›fl›l›r-ken; Yarg›tay ve Dan›fltay'da bekle-yen dosya say›s›n›n fazlal›¤›, dosya-lar›n incelenmesinin çok uzun sürü-yor oluflu ve bu durumun da adil yar-g›lanma hakk›n› ihlal etti¤i gerekçeolarak gösterilmifltir.

Gerekçede yer alan verilere göre:Yarg›tay ceza dairelerinde dosya ba-fl›na ortalama 3.6 dakika; Hukuk da-irelerinde ise dosya bafl›na ortalama4.5 dakika inceleme süresi düfltü¤ü;Yasal alt yap›s› bulunmamas›na veyasal olmamas›na ra¤men dairelerinço¤u zaman iki, hatta üç heyet ola-rak çal›flt›klar›; Bugün itibariyle yeniifl gelmese bile Yarg›tay ve Dan›fl-tay'da bulunan ifllerin en erken dört-befl y›l içinde bitirilebilece¤i; Baz› tu-tuklu dosyalarda ise bihakk›n tahliyetarihi doldu¤u halde dosyalar incele-nemedi¤inden san›klar›n ceza infazkurumunda kalmaya devam ettikleri;3 Ocak 2011 tarihi itibariyle ceza-evinde bulunan hükmen tutuklu ora-

n›n›n %38.30 oldu¤u anlafl›lmakta-d›r.

Tasar›n›n da bu zorunluluk ve ih-tiyaçlar› karfl›lamak amac›yla haz›r-land›¤› ileri sürülmektedir. Gerekçe-de ileri sürülenlerin aksine, tasar›n›nmevcut durumu düzeltmeyece¤i gibisorunu çözecek yarg› reformunun birparças› olarak da kabul edilemeye-ce¤i bizzat tasar›n›n kendisi ve ge-rekçesi ile ortaya ç›kmaktad›r. Tasar›ile Yarg›tay’da 4 yeni Ceza Dairesi ve2 yeni Hukuk Dairesi daha kurularak,daire say›s›n›n 38’e yükseltilmesi;ayr›ca 250 olan üye say›s›n›n 137üye daha eklenmesiyle 387’ye yük-selmesi hükme ba¤lanm›flt›r. Bu yenidurumun gerekçede aç›klanan mev-cut dosya say›lar› ve her bir dosyaiçin ayr›lan süre aç›s›ndan yenidende¤erlendirilmesinde;

Ceza davalar› için ayr›lacak süre-yi daire say›s› aç›s›ndan %30 art›ra-ca¤› yani her bir dosyaya ayr›lan in-celeme süresini 3.6 dakikadan 4.6dakika civarlar›na ç›karaca¤›; Hukukdavalar› için daire say›s›ndaki art›flyönünden bak›ld›¤›nda ise 4.5 daki-kal›k süreyi % 10 art›raca¤› yani 4.5dakikadan 5.10 dakikaya ç›karaca¤›;Hukuk davalar› için daire say›s›ndakiart›fl yönünden bak›ld›¤›nda ise 4.5

Page 5: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 5

B A R O D A N H A B E R L E R

dakikal›k süreyi % 10 art›raca¤› yani 4.5dakikadan 5.10 dakikaya ç›karaca¤›;Ayn› de¤erlendirmenin yarg›ç say›s› yö-nünden yap›lmas› halinde ise sa¤lana-cak katk›n›n en fazla %50 lik bir katk›olabilece¤i tart›flmas›zd›r.

Yasal olmasa bile, dairelerin tümü-nün iki ya da üç heyet halinde çal›flt›kla-r› fleklindeki gerekçede var olan kabulgöz önüne al›nd›¤›nda dahi, heyet say›-s›n› ikiye ç›karmay› düzenleyen de¤iflik-li¤in esasen mevcut fiili durumu yasal birstatüye kavuflturmaktan baflka bir sonu-cu olmayaca¤›ndan dosyalar›n incelen-me süresi üzerinde herhangi bir olumluetkisinin olmayaca¤› da aç›kt›r.

Tasar›daki di¤er iki de¤ifliklik öneri-sinden biri, Yarg›tay 1. Baflkanl›k Kuru-lunun seçim usullünde yap›lan de¤iflik-lik, di¤eri de Yarg›tay Daireleri'nin yasaile belirlenen görevlerinin art›k yasadabelirlenmesinden vazgeçilmifl olmas›d›r.

Tasar› üzerindeki tart›flma Yarg›-tay'da dosya inceleme süresi ve tutuklusan›klar›n durumu gibi kamuoyunun datepkisini çeken baflkaca noktalara çeki-lerek, as›l amaçlanan de¤iflikliklerin tar-t›fl›lmas›n›n önüne geçilmeye çal›fl›l-makta ve söz konusu de¤ifliklik hüküm-leri kamuoyundan gizlenmeye çal›fl›l-maktad›r.

‹ster demokrasi, isterse ileri demok-rasi diyelim; bask›c› olmayan tüm yöne-timlerde, yasa de¤iflikliklerinin amac›n›nmutlaka tam olarak aç›klanm›fl ve de¤i-flikliklerin ilgili tüm kesimlerce tart›fl›lma-s›n›n sa¤lanm›fl olmas› kaç›n›lmazd›r.Bu durum hem yasa yapma tekni¤i aç›-s›ndan, hem genel hukuk kriterleri aç›-s›ndan, hem de demokratik yönetim ilke-leri aç›c›ndan zorunludur.

Yap›lmas› düflünülen en önemli de-¤iflikliklerden biri Yarg›tay Kanununun14. maddesi de¤iflikli¤idir. Bu de¤ifliklik-le Yarg›tay ceza ve hukuk daireleriningörevlerinin belirlenmesi bir kanun hük-mü olmaktan ç›kart›lm›flt›r. Tasar›da yeralan yeni düzenlemeye göre daireleringörevleri her takvim y›l› bafl›nda yenidenbelirlenecektir. Bu durum do¤al yarg›ç il-kesinin, mahkemelerin kanunili¤inin ih-lali ve Yarg›tay’›n içtihat mahkemesi ol-ma özelli¤ini kaybetmesi anlam›na gel-mektedir. Bu de¤ifliklikler ile istenen iflle-rin istenen dairelere gördürülmesi, buyolla da istenen kararlar›n elde edilmesi,istenen içtihatlar›n yarat›lmas› sa¤lana-cakt›r.

Di¤er taraftan söz konusu tasar›n›ngenel gerekçe k›sm›nda Yarg›tay 1. Bafl-kanlar Kurulunun seçim fleklinin nedende¤ifltirildi¤ine iliflkin herhangi bir aç›kla-ma yoktur. Keza madde gerekçeleri içe-risinde de neden bu de¤iflikli¤in yap›ld›-

¤› ve "yarg› reformuna" katk›s›n›n ne ola-ca¤›na iliflkin tek bir sat›r bile yoktur. Bude¤ifliklikle; Yarg›tay 1. Baflkanl›k Kuru-lunun seçiminde getirilmifl olan "en az 4y›l Yarg›tay dairelerinde çal›flm›fl olma"flart›n› içeren 2797 say›l› yasan›n 33.maddesinin 1. f›kras›n›n kald›r›lmas› he-deflenmektedir.

Siyasi iktidar taraf›ndan ne tasar›n›ngerekçesinde ve ne de madde gerekçe-lerinde bu de¤iflikli¤e neden ihtiyaç du-yuldu¤u ve 4 y›l k›dem flart›n›n nedenkald›r›lmak istendi¤i izah edilmemifl vehatta bu konuda tek bir aç›klama dahiyap›lmam›flt›r.

Anlafl›laca¤› üzere daire say›s›n›nart›r›lmas› veya hâkim savc› say›s›n›nart›r›lmas›n›n yan›na s›k›flt›r›lm›fl olanbu maddenin izah› yoktur. Bu de¤iflikli-¤in izah› olsa olsa Yarg›tay'›n yönetimyap›s› ile dairelerin ifl bölümünü hükü-metin arzusu do¤rultusunda istendi¤i gi-bi de¤ifltirebilmektir. Daire, hâkim vesavc› say›s›n›n art›r›lmas›n›n bir sonuçyaratmayaca¤›n› yukar›da hükümet ge-rekçesinde aç›klanan rakamlarla aç›kla-m›flt›k.

Yine iktidar›n samimiyetsizli¤inin birbaflka göstergesi ise 2007 ile 2011 hü-kümet tasar›lar›n›n gerekçelerinde ken-disini göstermektedir. 2007 tasar›s›ndaYarg›tay daire say›s›n›n azalt›lmas› öne-rilirken, 2011 tasar›s› tamamen tersinisöylemektedir. Bugün hemen hemenbütün ülkelerde Yarg›tay’›n karfl›l›¤› olanyüksek mahkemeler birer içtihat mahke-mesi görevini yapmaktad›r. Ve bu mah-kemeler olaylarla, ispat araçlar›yla de¤ilkanun uygulamas› ile ilgilenirler. OysaTürk Yarg›tay’› ilk derece mahkemeleriy-le kendisi aras›nda süzgeç görevini ya-pacak bir ara mahkemesi bulunmad›¤›için, her iki görevi yani hem içtihat yarat-mak ve hem de istinaf› yürütmek duru-munda kalm›flt›r.

2007 Tasar›s›yla bölge adliye mah-kemelerince incelenip kesinlefltirilecekdosyalar›n say›s› düflünüldü¤ünde bumahkemelerin fiilen göreve bafllamala-r›ndan itibaren Yarg›tay’a gelecek ifl sa-y›s› ve yo¤unlu¤unda bir azalman›n ola-ca¤› dikkate al›narak Yarg›tay'da daireve üye say›s› azalt›lmakta ve buna ba¤l›olarak Yarg›tay dairelerine gelecek olanifl ve davalar›n getirilen yeni hükümlerçerçevesinde yeniden da¤›l›m› yap›l-maktad›r." denilerek, hukuk daireleri 13ceza daireleri 7 ve hâkim say›s›n› da enfazla 150 üyeyle s›n›rlamaktad›r.

Bugün gelinen noktada HMK’n›n yü-rürlük tarihi olan 1 Ekim 2011 tarihi ilebirlikte Bölge Adliye Mahkemelerinin defaaliyete geçece¤ine yönelik aç›klamalarda göz önüne al›nd›¤›nda, yani 2007 ta-

sar›s›nda öngörülen tüm koflullar›n sa¤-land›¤› düflünüldü¤ünde, Ceza Dairele-rinin 2007 de önerilen 7 daireden 15 da-ireye, Hukuk Dairelerinin say›s›n›n 2007tasar›s›nda önerilen 13 daireden 23 da-ireye ç›kar›lmak istenmesi ve hâkim sav-c› say›s›n› ise neredeyse 2007 tasar›s›n-da önerilenin üç kat›na yükseltilmek is-tenmesinde amac›n tasar› da gösterilenamaçla s›n›rl› olmad›¤› ve hükümetingerçek niyetini gizledi¤i sonucu bir kezdaha gözler önüne sermektedir. Durumböyleyken hâkim savc› say›s›ndaki ola-¤anüstü art›flla birlikte Yarg›tay 1. Bafl-kanl›k Kurulunun seçimindeki kriterlerinsessiz sedas›z de¤ifltirilmeye çal›fl›lma-s›nda as›l amac›n yarg›da reform de¤ilyeni atanan yarg›ç ve savc›lar eliyle 1.Baflkanl›k Kurulunun ele geçirilmesi ça-bas› oldu¤u sonucu ortaya ç›kmaktad›r.

Keza Tasar›n›n amaçlar›ndan biriolarak ileri sürülen yarg›lamalar›n makulsürede sonland›r›lmas›n›n söz konusutasar› ile sa¤lanamayaca¤› düflünüldü-¤ünde; gerçeklefltirilmek istenenin biryarg› reformu olmad›¤› da ortaya ç›k-maktad›r. Yarg›lamalardaki as›l uzunlukilk derece mahkemelerinde yaflanmak-tad›r. Her gün asgari 40-50 dosyayabakmak zorunda kalan hâkim ve savc›-lar›n personel yetersizli¤i de göz önüneal›nd›¤›nda bu yarg›lamalar› makul süreiçerisinde sonuçland›rmayacaklar› tar-t›flmas›zd›r. Buna ra¤men ilk derece hâ-kim ve savc›lar›m›z büyük bir gayretle vebütün engellere ra¤men görevlerini yeri-ne getirmeye çal›flmaktad›r. Bu durumugörmezden gelen, yarg›n›n asli unsuruoldu¤unu her f›rsatta söylemekten gerikalmamalar›na ra¤men savunma mesle-¤inin temsilcilerinin görüfllerini almayanbir yarg› reformunun yarg›da istenen ra-hatlamay› sa¤lamayaca¤› tart›flmas›z-d›r.

Gerçek bir yarg› reformu, ilk derecemahkemelerinde görev yapan hâkim vesavc›lar›n durumunun iyilefltirilmesin-den, bu mahkemelerin ve mahkemeler-de görev yapan hâkim, savc›, personelsay›s›n›n art›r›lmas›ndan, Yarg›tay'›nyükünü azaltacak ve gerçek bir içtihatmahkemesi olarak çal›flmas›n› sa¤laya-cak bölge adliye (istinaf) mahkemelerineacilen ifllerlik kazand›r›lmas›ndan geç-mektedir.

Hükümet, yine kendisi taraf›ndan2007 y›l›nda haz›rlanan Yarg›tay Kanu-nu Tasar›s›nda, Yarg›tay'da mevcut dai-re say›s›n› nerdeyse mevcudun yar›s›nadüflürmek ve hâkim say›s›n› 150 ile s›-n›rlamak önerilmekteyken, bugün getiri-len Tasar› ile tam tersine üye say›s›n› vedaire say›s›n› art›rmay› amaçlayan birdüzenleme yap›lm›fl olmas›n›n aç›kla-mas›n› yapmak zorundad›r. Mevcut ta-

Page 6: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 6

B A R O D A N H A B E R L E R

sar› gerekçesinde bu tav›r ve anlay›fl de-¤iflikli¤ine iliflkin herhangi bir aç›klamayoktur. Biz, 2007 ile 2011 hükümet tasa-r›lar› aras›nda geçen zamanda de¤iflentek fleyin dairelere üyeleri atayacak olanHSYK’n›n yap›s›ndaki de¤ifliklik oldu¤u-nun fark›nday›z. Bu durum kamuoyun-da, HSYK atamalar› eliyle yüksek yarg›-y› ele geçirmeye yönelik bir çal›flman›nyap›ld›¤› fleklindeki hakl› kayg›y› destek-ler niteliktedir. Hükümetin yarg›y› ele ge-çirmesi ya da yarg› üzerinde etkisininbulunmas› durumu ve hatta en az›ndanböyle bir alg› dahi demokratik rejimin te-mellerinden biri olan kuvvetler ayr›l›¤› il-kesini ortadan kald›ran ve dikta rejimineyönelen bir durumdur. Dikta rejimine gi-difle karfl› koymak ise tüm hukuk kurum-lar›n›n ve en baflta barolar›n kaç›n›lmazgörevidir.

‹zmir Barosu olarak demokratik yö-netim ilkesinin ayr›lmaz bir parças› olangüçler ayr›l›¤› kavram›n›n yarg› ba¤›m-s›zl›¤› olmadan var olamayaca¤› ve yar-g› ba¤›ms›zl›¤›n›n adaletin gerçeklefl-mesinde bir temel nokta oldu¤u düflün-cesinden hareketle, yarg›da köklü bir re-form yap›lmas›n›n kaç›n›lmaz oldu¤u veyarg›n›n bugünkü yap›s› itibariyle mev-cut ifl yükünü kald›ramayaca¤› gerçe¤i-nin fark›nday›z. Ancak, yarg›n›n tüm un-surlar›n›n ve konuyla ilgili tüm sivil top-lum örgütlerinin görüfl ve düflüncelerial›nmaks›z›n haz›rlanacak ve yüksekyarg›dan bafllayan bir düzenlemeninyarg› reformundan beklenen amac› ger-çeklefltirmeyece¤i ve böyle bir girifliminbafltan ölü do¤aca¤›n›; Yarg›y› afla¤›-dan yukar›ya do¤ru yeniden yap›land›r-mayan, ihtiyaçlar do¤rultusunda yarg›mekanizmas›n›n çal›flmas›n› kolaylaflt›-racak, ifl yükünü azaltacak düzenleme-ler getirmeyen bir de¤iflikli¤in herhangibir iyilefltirme sa¤layamayaca¤›n›; Hü-kümet taraf›ndan haz›rlanan ve komis-yondan geçen söz konusu yasa tasar›s›-n›n mevcut sorunlar› çözmekten uzak,yarg›lamay› h›zland›rmaya olanak tan›-mayan ve Yarg›tay 1. Baflkanl›k Kuru-lu'nun seçim ölçütlerini ortadan kald›r-mas› nedeniyle de yüksek yarg›y› da hü-kümetlerin ve siyasi iktidarlar›n etkisi al-t›na sokacak bir düzenleme oldu¤unu vebu haliyle mevcut de¤iflikliklerin kabulü-nün mümkün olmad›¤›n› düflünüyoruz.

‹zmir Barosu olarak ba¤›ms›z yarg›y›korumak ve mahkemelerin ifl yükünüazaltarak, Yarg›tay'› bir içtihat mahke-mesi olarak kabul eden gerçek bir yarg›reformunun haz›rlanabilmesi için yarg›ç,savc› ve avukatlar› temsil eden çal›flmagrubu oluflturulmak suretiyle yap›lacakbir reform çal›flmas›n›n içerisinde yer al-maya haz›r oldu¤umuzu; ancak yarg›y›siyasi iktidarlar›n vesayeti alt›na sokmak

isteyen her türlü giriflim karfl›s›nda dasessiz kalmayaca¤›m›z› kamuoyu ilepaylafl›yoruz.

Sözkonusu tasar›n›n gerçek amac›-n›n kamuoyuna anlat›lmas› ve yasalafl-mas›n›n engellenmesi için her türlü giri-flimde bulunaca¤›m›z›; gerçek bir yarg›reformu için yeni bir çal›flma bafllat›lma-s›n›n zorunlu oldu¤unu; yaln›z karfl› ç›-kan de¤il ayn› zamanda infla eden biranlay›fla sahip olmam›z nedeniyle yap›-lacak reform çal›flmalar›nda ba¤›ms›zbir yarg›n›n inflas› için tüm gücümüzlevar olaca¤›m›z›; parlamento ço¤unlu¤u-na dayanarak her türlü yasa de¤iflikli¤in-de toplumun di¤er kesimlerini yok sayanve her türlü düzenlemeleri "torba yasa-larla" gerçeklefltirerek sa¤l›kl› bir tart›fl-ma ortam›n› engelleyen iktidar anlay›fl›-na karfl› oldu¤umuzu kamuoyuna duyu-ruyoruz.

Çözümün yüksek yarg›da üye ve dai-re say›s›n› art›rmaktan de¤il, ilk derecemahkemelerini güçlendirmek ve güçlüve çok say›da istinaf mahkemelerinin ifl-lerlik kazand›r›lmas›ndan geçti¤inin bi-linciyle; yarg›n›n kurucu unsurlar›n›n gö-

rüflü al›nmadan gerçeklefltirilmeye çal›-fl›lan her türlü yenilefltirme çabas›n›n ölüdo¤mufl olaca¤› düflüncesiyle; 12 Eylülfaflist darbesinin ürünü Anayasa'n›n biruzant›s› olan ve yarg› ba¤›ms›zl›¤›n› or-tadan kald›ran uygulamalar›n temeli ola-rak karfl›m›za ç›kan, Adalet Bakan› vemüsteflar›n›n HSYK'da bulunmas› vebakanl›k çal›flanlar›n›n da üye olarak se-çilebilmelerine yönelik düzenlemelerkald›r›lmadan; Anayasa Mahkemesi üye-lerinin seçiminde Cumhurbaflkan›'n›n et-kisini ortadan kald›rmadan gerçek yarg›ba¤›ms›zl›¤›n›n sa¤lanamayaca¤› inan-c›yla: Siyasi iktidarlara "ba¤›ml› bir yar-g›"y› kabul etmeyece¤imizin ihtar› olarakSÜREKL‹ VE GERÇEK ADALET ‹Ç‹NBA⁄IMSIZ YARGI KAÇINILMAZDIR di-yerek 4 fiubat 2011 Cuma günü, tutukludosyalar hariç olmak üzere 1 gün sürey-le duruflmalara girmeme eylemi yapaca-¤›m›z›, tüm hukuk örgütleri ile binbir güç-lük içerisinde görev yapmaya çal›flanhâkim savc›lar›m›z› da bu eylemimizedestek vermeye ça¤›rd›¤›m›z› kamuoyu-na bildiririz.

4 fiubat 2001 günü‹zmir Adliyesi Koridorlar›...

Page 7: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 7

B A R O D A N H A B E R L E R

2010 y›l›nda yap›lan Ana-yasa referandumuyla ge-tirilen yenilikler birisi de

“Anayasa Mahkemesine Bi-reysel Baflvuru Hakk›” idi. Di-¤er de¤ifliklikler kadar –med-ya taraf›ndan- üzerinde gürül-tü kopar›lmasa da elbette bizhukukçular ve yurttafllar›m›ziçin çok önemli. Sürecin ifllerolup olmad›¤›; neler yap›lma-s› ve yap›lmamas› gerekti¤ikonusunda ‹zmir Barosunungörüflünü oluflturmak üzere 4fiubat 2011 tarihinde bir yu-varlak masa toplant›s› yap›ld›.Toplant› sonuçlar› ise 5 fiubat2011 tarihli yaz›yla bas›naaç›kland›. Toplant›ya afla¤›dayaz›l› de¤erli üyelerin kat›l›-m›yla yap›ld›:

Av. Sema Pekdafl (‹zmirBarosu Baflkan›)

Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam(Anayasa Mahkemesininönceki üyelerinden)

Prof. Dr. Osman Do¤ru(Marmara Üniversitesi, Hu-kuk Fakültesi Ö¤retim Üye-si.)

Doç. Dr. Ece Göztepe (Bil-kent Üniversitesi, HukukFakültesi, Ö¤retim Üyesi)

Yard. Doç. Kerem Alt›par-mak (Ankara Üniversitesi,Siyasal Bilgiler Fakültesi,Ö¤retim Üyesi)

Av. Zeynep fiiflli (‹zmirBarosu üyesi)

Av. Serkan Cengiz (TBB‹nsan Haklar› Merkezi, Yü-rütme Kurulu üyesi)

Yap›lan saptamalar

I.Yarg› reformunun anah-tar kavramlar›ndan biriolan anayasa flikâyeti-

nin, uyguland›¤› ülkelerdebirçok ifllevi yerine getirdi¤ikan›tlanm›flt›r.

• Anayasa flikâyeti, temelhak ve özgürlüklerin do-lays›z kullan›m›n› sa¤la-

mak amaçl›d›r. Bu ifllevinkonusu asl›nda Anayasa-m›z›n 11. maddemizin em-redici bir kural›d›r. Bu mad-deye göre, anayasa kural-lar› tüm devlet organlar›n›ba¤lamakla kalm›yor kifli-leri de ba¤l›yor. ‹flte ana-yasa flikâyeti, bu ba¤lay›c›-l›¤›, somut olay baz›ndagerçeklefltirme yolunu aç-maktad›r.

• Bu ifllevin do¤al sonucuolarak anayasaya uygunyorum yayg›nlaflmakta,yarg›da birlik ve bütünlüksa¤lanabilmektedir.

• Ayr›ca do¤ru uyguland›-¤› takdirde yurttafllardademokrasi bilincinin, bafl-ka bir deyiflle “hak sahibivatandafl olma”, bilincininyayg›nlaflmas› aç›s›ndanönemli katk›lar getirmek-tedir.

II.Ancak bütün bu ifl-levlerin yaflama geçi-rilmesi, ba¤›ms›z ve

nitelikli bir Anayasa Mahke-mesinin ve ayn› derecede ba-¤›ms›z ve nitelikli bir uzmanyarg›n›n varl›¤›n› gerektiri-yor. Buradaki ba¤›ms›zl›k, yal-n›zca, yeni anayasa de¤iflikli¤iile göreve gelen yarg›çlar›nba¤›ms›z davranmas›yla sa¤-lanamaz. Anayasa Mahkeme-sinin yeniden yap›lanmas›ylaverdi¤i imaj da en az onun ka-dar önemlidir. Anayasa Mah-kemesinin 2004 y›l›nda haz›r-lad›¤› önerisinde 1982 Anaya-sas›n›n Cumhurbaflkan› odak-l› atama sistemi afl›lm›fl; Mah-kemenin üye ço¤unlu¤ununyüksek yarg› yerleri taraf›n-dan do¤rudan seçilmesi öngö-rülmüfltü. Bu öneri, Mahke-menin ba¤›ms›zl›k imaj›n› güç-lendiren bir yaklafl›md›, Bunedenle 2010 Anayasa de¤i-flikli¤inde bu önerinin esas

al›nmamas› büyük bir talih-sizlik olmufltur. fiimdi mah-keme üyelerine bu imaj› ayak-ta tutma konusunda büyükbir sorumluluk düflmektedir.

III.Anayasa flikâyeti-nin ifllevlerine uy-gun bir biçimde

uygulanmas›, bu alanda önem-li bir teknik bilgiyi zorunluk›lmaktad›r. 2010 AnayasaDe¤iflikli¤i ile Anayasa m.148’e eklenen dördüncü f›kra,anayasa flikâyeti konusundabilinçli davran›lmad›¤›n›n enönemli kan›t›d›r. Bu f›krayagöre; “Bireysel baflvuruda, ka-nun yolunda gözetilmesi ge-reken hususlarda incelemeyap›lamaz”. Oysa Anayasa fli-kaâeti konusu olan uyuflmaz-l›klar, ilke olarak ayn› zaman-da “kanun yolunda gözetil-mesi gereken hususlar”d›r.Daha aç›k bir deyiflle “kanunyolunda gözetilmesi gerekenher husus” Anayasa flikâyetikonusu de¤ildir. Ama Anaya-sa flikayeti kapsam›ndaki herhususun ayn› zamanda kanunyolunda da gözetilmesi gere-kir. Aksi halde kanun yollar›-n›n tüketilmesi koflulunun biranlam› kalmaz. Bu kural›nAnayasa Mahkemesi’ne gele-cek a¤›r yükü önleme, Anaya-sa flikâyeti’nin kapsam›n› da-raltma amac›yla konuldu¤u-nu anl›yoruz. Ancak bu for-mül, ciddiye al›n›rsa Anayasaflikâyetinin konusu kalmaya-bilir. Ayr›nt› bir tarafa b›rak›-l›rsa, her üç yarg›lama huku-kunda da en önemli temyiznedeni, “hukuka ayk›r›l›k”olarak belirlenmifltir. Anaysaflikâyeti kapsam›ndaki temelhak ve özgürlüklerin ihlali ha-linde, “hukuka ayk›r›l›k”›n dagerçekleflmifl olaca¤› kuflku-suzdur. O halde abesle ifltigaledilmek istenmiyorsa, anaya-sa flikâyeti bak›m›ndan “Ka-nun yolunda gözetilmesi ge-reken hususlar” ibaresinden

Anayasa Mahkemesine bireysel baflvuru sürecine

‹ZM‹R BAROSUNUN ANLAMLI MÜDAHALES‹

Page 8: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 8

anlafl›lmas› gereken, yaln›zcayasaya ayk›r›l›k olmal› ve ana-yasal kural yasada bu biçimdesomutlaflt›r›lmal›d›r. Çünküyasan›n yorumu ve uygulama-s› ilke olarak uzman mahke-melerin iflidir. Ancak bu yo-rum ve uygulaman›n da temelhak ve özgürlüklerin ba¤lay›-c›l›¤›n› ihlal etmemesi gere-kir.

IV.Anayasa flikâyetikonusuna yönelikbir baflka yabanc›-

l›k, “bireysel baflvuru” teri-minde kendini göstermekte-dir. Bireysel baflvuru kavram›anayasa flikâyeti kavram›ylaözdefl de¤ildir. Her anayasa fli-kâyeti do¤as› gere¤i bir birey-sel baflvurudur. Ama her bi-reysel baflvuru anayasa flikâ-yeti anlam›na gelmez. Bu ne-denle anayasa ö¤retisinde “ger-çek Anayasa flikâyeti” ile “ger-çek olmayan Anayasa flikâye-ti” ay›r›m› yap›lmaktad›r. Ana-yasa de¤iflikli¤inde benimse-nen model gerçek anayasa fli-kâyeti oldu¤undan bireyselbaflvuru teriminin seçilmesikonunun do¤ru kavranmas›n›güçlefltirmektedir.

V.Anayasa Mahkemesi,kendi yetki alan›ylauzman mahkemele-

rin yetki alan›n› do¤ru bir bi-çimde ay›ramazsa, Yarg›tay veDan›fltay’›n öteden beri flikâ-yet ettikleri “süper temyizmercii” statüsüne kolayl›klakayabilir. Ve bu da Yarg›tay veDan›fltay’› disiplin alt›na al-man›n amaçland›¤› izleniminiuyand›r›r. Böyle bir imajdanyarg› birli¤i ve bütünlü¤ü bü-yük zarar görür. Bu nedenleanayasa flikâyetini, di¤er yük-sek mahkemelerle çat›flarakbaflar›ya ulaflt›rmak mümkünde¤ildir. Bu ba¤lamda Anaya-sa Mahkemesi ve di¤er yüksekmahkemeler birbirleriyle olaniliflkilerini anayasan›n emret-ti¤i medeni iflbirli¤i içinde yü-rütmeye özen göstermeli, te-mel hak ve özgürlüklerin ko-runmas›na ve gelifltirilmesineelbirli¤i ile hizmet etmelidir.

Esasen yüksek yarg› or-ganlar›n›n yetki alanlar› do¤-

ru belirlendi¤i ve uyguland›¤›takdirde, anayasa flikâyetinibir “süper temyiz yolu” olarakde¤erlendirmek son dereceyanl›fl bir yaklafl›m olur. Çün-kü burada söz konusu olan,Anayasa Mahkemesinin di¤eryarg› organlar›na üstünlü¤ü-nü de¤il, temel hak ve özgür-lüklerle özgül ba¤lant› içindeanayasan›n ba¤lay›c›l›¤›n› veüstünlü¤ünü sa¤lamakt›r.

VI.Buna koflut olarakgündeme gelebile-cek bir baflka teh-

like, Anayasa flikâyetininA‹HM’ye baflvuru hakk›n› blo-ke etme olas›l›¤›d›r. Asl›ndado¤ru kullan›ld›¤› takdirdeTürkiye’nin A‹HM’ deki kötüimaj›na yol açan sorunlar› ül-ke içinde çözme potansiyelitafl›yan Anayasa flikâyeti, va-tandafl›n A‹HM’ye baflvurmahakk›n› etkisizlefltiren bir kar-fl›t iflleve dönüflmemelidir. Ak-sine A‹HS ve uygulamas›n›nTürkiye’ye getirdi¤i kazan›m-lar› koruyan ve gelifltiren biranlay›fl içinde uygulanmal›-d›r. Esasen anayasa flikâyeti-nin “Avrupa ‹nsan Haklar›Sözleflmesi kapsam›ndaki ana-yasal hak ve özgürlüklerle” iles›n›rl› tutulmas›, bu anlay›fllauyguland›¤› takdirde anlaml›bir içerik kazanm›fl olur. An-cak Anayasa flikâyeti, bu hak-larla s›n›rl› kalsa bile, ulusla-raras› alanda gerçekleflen yenigeliflmeler karfl›s›nda “iktisa-di, sosyal ve kültürel hakla-r›n” gerçekleflmesini sa¤laya-cak çözümlerin anayasada üre-tilmesi gerekir. Bilindi¤i üzereBM Genel Kurulu, 10 Aral›k2008 tarihinde sosyal, ekono-mik ve kültürel haklarla ilgiliseçimlik protokolü kabul ede-rek bireylere, “‹ktisadi, Sosyalve Kültürel Haklara ‹liflkinUluslararas› Sözleflmenin” ih-lali halinde kendi devletinekarfl› kiflisel baflvuruda bulun-ma hakk› tan›m›flt›r. Ancakbu protokolün amaçlad›¤› ko-ruman›n iç hukukumuzda re-alize edilmesi, devlet ödevleribiçiminde formüle edilmifl bu-lunan sosyal haklar›n davaedilebilir nitelikte asgari ko-ruma alanlar› olarak anayasa-

larda düzenlenmifl olmas›naba¤l›d›r. ‹flte anayasam›z buyönden eksiktir. TBB 2007Anayasa Önerisi, Anayasan›n65. Maddesinde öngörülenönceliklerin Anayasada so-mutlaflt›r›lmas›n› sa¤layan ku-rallara yer vermek suretiyleuluslararas› geliflmelere ayakuydurma baflar›s›n› göster-mifltir. Örne¤in:

• m. 55/3: “Hiçbir çocuk,kiflili¤inin tam geliflmesiiçin zorunlu olan temelhizmetlerden yoksun b›ra-k›lamaz. Bu hizmetlerindevlet ve aile taraf›ndannas›l karfl›lanaca¤› kanun-la düzenlenir.”

• m. 56/2: “Devlet iflsizliknedeniyle veya zihinsel vebedensel engelleri nede-niyle çal›flma hakk›ndanyararlanamayan yurttaflla-r›n asgari yaflam standar-d›na kavuflmas›n› güvencealmakla yükümlüdür.”

• m. 65/4 “Yurttafllar te-mel sa¤l›k hizmetlerindenyoksun b›rak›lamaz.”

• m.67: “Hiç kimse yafla-m›n› sürdürmeye yetecekölçüde g›da ve temiz suyaulaflma hakk›ndan yoksunb›rak›lamaz. (…)”

• m.66/2: “Hiç kimse yafla-m›n› sürdürmesi için ge-rekli bar›nacak bir yerdenyoksun b›rak›lamaz. Buhakk›n gerçeklefltirilmesiiçin yerel yönetimlerin üst-lenece¤i yükümlülüklerkanunla belirlenir.”

VII.Anayasa flikâ-yeti ile ilgili ya-sa tasar›s›nda

“yasama ifllemleri aleyhinedo¤rudan bireysel baflvuru ya-p›lamaz” kural›n›n yer almas›,“temel hak ve özgürlüklerinkamu gücü taraf›ndan ihlali”olarak belirledi¤i fiil ve failianayasaya ayk›r› bir biçimdedaraltmaktad›r. Anayasaya ay-k›r›l›k bir yana, Alman Anaya-sa Mahkemesinin yak›n dene-bilecek bir tarihte verdi¤i birkarar bunun ne derece yanl›fl

oldu¤u göstermeye yeterlidir.

(Sözkonusu karar, terö-

ristlerce ele geçirilen bir uça-

¤›n düflürülmesine olanak ta-

n›yan bir yasa ile ilgilidir. Ko-

nu “baflka insanlar›n yaflam›n›

korumak amac›yla uçaktaki

masum insanlar›n yaflam›na

son verilebilir mi?” sorusu

olarak anayasa flikâyeti yoluy-

la Federal Anayasa Mahkeme-

si önüne gelmifltir. Davay›

açanlar flikâyetlerini do¤ru-

dan do¤ruya Yasan›n an›lan

hükmüne yöneltmifllerdir. Bu

yasa yürürlü¤e girmekle kifli-

ler her an do¤rudan ve güncel

bir müdahalenin muhatab›

durumuna gelmifllerdir. Çün-

kü herkes, her an teröristlerce

ele geçirilen bir uça¤›n içinde

olabilir ve böyle bir uça¤›n,

binlerce insan›n yaflad›¤› bir

mekâna intihar uçuflu yapa-

bilmesi mümkündür. Ve siz

burada uygulamay› beklerse-

niz, dava açma olana¤› bula-

madan ölürsünüz. Belki bu

çok uç bir örnek. Ama bu da-

va görülmüfl ve uçak düflür-

meye izin veren madde, hiçbir

uygulama olmadan iptal edil-

mifltir.)

Sonuç olarak bütün bu sa-

k›ncalar, yasan›n aceleye geti-

rilmeden üzerinde derinleme-

sine düflünülerek ve tart›fl›la-

rak haz›rlanmas› gerekti¤ini

ve Anayasa flikâyetinin bafla-

r›yla uygulanmas›n›n böyle

bir altyap›y› zorunlu k›ld›¤›n›

göstermektedir. Baromuzun

bu konuda somut önerilerine

iliflkin çal›flmas› devam et-

mekte olup, çal›flma k›sa süre

içersinde konuyla ilgili tüm

makamlara ve kurumlara su-

nulacakt›r.

Bu konudaki haz›rl›klar›n

yararl› ve verimli olmas› iste-

niyorsa, yukar›da özetledi¤i-

miz gereksiz ve sak›ncal› ace-

leden vazgeçilerek, konunun

uzman ve uygulay›c›lar›yla

birlikte iflbirli¤i içinde serin-

kanl›l›kla ele al›narak yap›-

land›r›lmas› sa¤lanmal›d›r.

B A R O D A N H A B E R L E R

Page 9: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 9

“‹zmir’in Su Sorunu vePolitik Yaklafl›mlar-Efem Çukuru Alt›nMadeni ve Çaml›Baraj›.” Sempozyumu

5 Mart 2011 tarihinde, ‹zmirBarosunu çevre konusundakiyaklafl›m›n›, anlay›fl›n› veeylemlili¤ini destekleyen birsempozyumun düzenlenme-sine ortak olunmufltur. EgeÜniversitesi, ‹zmir TabipOdas›, TMMOB ‹KK ile ortakdüzenlenen sempozyumunbafll›¤›, ‹zmir’in Su Sorunu vePolitik Yaklafl›mlar- EfemÇukuru Alt›n Madeni ve Çaml›Baraj›.”

“Avukatlar›n SosyalGüvenli¤i” Konferans›

17 Mart 2011 tarihinde, 2008y›l›nda de¤iflen sosyal güven-lik yasalar› ve topluluk sigor-tas› kavram›n›n kald›r›lmas›y-la, ço¤u meslektafl›m›z›n ge-rek ba¤l› olaca¤› sistem, ge-rekse emeklilik koflullar›nadair zihinleri hükümet eliylekar›flt›r›ld›. Bunu giderebil-mek amac›yla “Avukatlar›nSosyal Güvenli¤i” bafll›¤› al-t›nda ‹zmir Bölgesi Sosyal Gü-venlik Kurumu E¤itim Birimin-den Say›n Hüseyin Ça¤lar,Say›n Dilber Coflkun ve Sa-y›n Orhan Gencer kat›ld›¤› birkonferans düzenlenmifltir.

“Avrupa Birli¤iHukukununSistemati¤i” Konferans›

24 Mart 2011 tarihinde, Baro-muzun Uluslararas› ‹liflkilerve AB Hukuku Komisyonu ta-raf›ndan düzenlenen konfe-

ransta ve ‹zmir Üniversitesi,Hukuk Fakültesi, Uluslararas›Hukuk Anabilim Dal› ö¤retimgörevlisi Say›n Bahar YeflimDeniz taraf›ndan “Avrupa Bir-li¤i Hukukunun Sistemati¤i”bafll›kl› bir sunum yap›lm›flt›r.

“Vergi Borçlar›n›nYap›land›r›lmas›,Avukatlar›n VergiSorunlar› veSorumluluklar›”Konferans›

25 Mart 2011 tarihinde, “6111say›l› Yasa Kapsam›nda Ver-gi Borçlar›n›n Yap›land›r›l-mas›, Avukatlar›n Vergi So-runlar› ve Sorumluluklar›”bafll›kl› bir konferansta, ‹zmirVergi Dairesi Baflkanl›¤› Tah-silat Müdürü Say›n Okan Ak-yol; ‹zmir Vergi Dairesi Bafl-kanl›¤› ‹htilafl› ‹fller MüdürüSay›n Av. Metin Borucu ve ‹z-mir Barosu üyesi Say›n Av.Mustafa Coflkun hakikatenço¤u meslektafl›m›z›n derdiolan bu önemli konuda des-teklerini esirgememifllerdir.Bu konuyla ilgili Baromuz üye-si Av. Filiz Askan’›n bir maka-lesini Bülten’e ek fleklinde,ayr›ca bas›lm›fl olarak bulabi-lirsiniz.

“Ola¤anüstüYarg›lamalar›nOla¤anlaflm›fl Hali:“Özel Yetkili A¤›r CezaMahkemeleri”Sempozyumu

15-16-17 Nisan 2011 tarihle-rinde ise “Ola¤anüstü Yarg›-lamalar›n Ola¤anlaflm›fl Hali:Özel Yetkili A¤›r Ceza Mah-

kemeleri” bafll›kl› gerçektenoldukça önemli bir sempoz-yuma ‹zmir Barosu ev sahipli-¤i yapm›flt›r. Sempozyumunprogram›n›, oturum bafll›klar›-n› ve kat›l›mc›lar› anmak iste-riz:

15 Nisan 2011

1. Oturum: Ola¤anüstü Yar-g›lamalar ve Medya: Oturumbaflkan› Av. Noyan Özkan,konuflmac›lar: Gazeteci-ya-zar Rag›p Zarakolu, gazeteci-yazar Ertu¤rul Mavio¤lu, ga-zeteci-yazar ‹smail Saymaz,Av. Fikret ‹lkiz.

2. Oturum: Ola¤anüstü Yar-g›lamalar ve Hukuk, Demok-rasi, Özgürlükler Paradoksu:Oturum baflkan› Av. ErcanDemir, konuflmac›lar: Yarg›çLeyla Tarhan Köksal, AnkaraCumhuriyet Savc›s› Fuat Ha-

zer, Yarg›ç Kemal fiahin, Av.Selçuk Koza¤açl›.

16 Nisan 2011

Özel Yetkili A¤›r CezaMahkemeleri (CMK m.250)

Oturum baflkan› Av. GüneyDinç, konuflmac›lar: Prof. Dr.Duygun Yarsuvat, Av. BahriBayram Belen, Doç. Dr. Tu¤-rul Kato¤lu, Av. Turgut Ka-zan, Yard. Doç. Dr. R. MuratÖnak, Av. Hasan Fehmi De-mir.

17 Nisan 2011:

Özel Yetkili A¤›r Ceza Mah-kemeleri ve Özel Sorufltur-ma Usulleri bafll›¤› alt›nda‘Baro Baflkanlar› Toplant›’s›yap›ld› ve sonuç bildirgesiaç›kland›. Bildiriye gelecek s›-y›m›zda yer verece¤iz.

Gündem H›zla De¤iflince...

B‹LG‹LEND‹RME KONFERANSLARI ÇO⁄ALDI

B A R O D A N H A B E R L E R

Hepimiz fark›nday›z ve tabi hepimiz gündemdeki bu h›za yetiflmeye çal›fl›yoruz. Bir

yanda Torba Yasa diye an›lan yasa ve getirdikleri, di¤er yanda uzun bir süredir

beklenen de¤ifliklikleriyle üç temel yasa de¤iflikli¤i. Hemen hemen hepsiyle ilgili

sizlerden gelen istekleri de dikkate alarak konferans ve sempozyumlar haz›rlad›k

ve ilginize sunduk. Tamam›n› ayr›nt›l› olarak Bülten içine almam›z takdir edersiniz

ki olanakl› de¤il. Ama k›sa k›sa bafll›klar› ve içerikleri paylaflmak isteriz.

Page 10: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 10

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

1992 y›l›ndan beri ‹zmir’deavukatl›k yap›yorum.1999 y›l›ndan bu yana

‹zmir Barosu Kad›n Haklar›Komisyonu bünyesinde kad›nçal›flmalar›na kat›l›yorum.Ma¤dur B.S’nin Fethiye’de gö-rülen tecavüz davas›, esasenyarg›da toplumsal cinsiyet rol-lerinin etkinli¤ini gösteren,erkek egemen bak›fl› tüm ç›p-lakl›¤› ile ortaya koyan birtablo içermektedir. Davan›naç›lmas› ise kelimenin tam an-lam›yla kad›n dayan›flmas›n›nbir sonucudur.

Kad›n bedenindeki sömü-rü ve fliddet vakalar›ndaki gi-derek artan ivme neyin sonu-cunda oluflmufltur? Adalet me-kanizmas›ndan sokaktaki ya-flam dinami¤ine kadar uza-nan, erkek cinsiyetçi bak›fl›ylabeslenen, adalet sistemindeadeta ma¤duru san›k yerinekoyan bir duruflun sonucu-dur. Afla¤›da size bir hukukçubak›fl›yla medyaya da yans›-yan bu davadan söz etmeyeçal›flaca¤›m.

Dava dosyas›n›n k›saözeti

Ma¤dur B.S, ikisi 18 yafl›n-dan küçük, ikisi kendisininö¤retmeni, biri Milli E¤itimBakanl›¤› müfettifli, biri emek-li ö¤retmen, biri müzisyen, bi-ri müzisyenin arkadafl›, biriiflçi olmak üzere, bedensel vefiziksel karfl› koymas› (bir ilaçverilerek) engellenerek, ör-gütlü ve tasarlanm›fl bir cinselsald›r› iddias› ile 10 Mart 2008tarihinde Fethiye Savc›l›¤›’nabaflvurmufltur. Ma¤dur B.S.olay› geçici bir haf›za kayb›nedeniyle daha sonra hat›rla-d›¤›n› belirtmifl, bu nedenle 9ay sonra baflvurusunu yapa-bilmifltir.

Olaydan sonra ‹stanbulilinde yaflamaya bafllayan ma¤-dur, flüphelilerden birinin ken-disini telefonla aramas› ile te-cavüz olay›n› hat›rlamaya bafl-lam›flt›r. B.S. hukuksal, psiko-lojik destekler almaya baflla-m›flt›r. Soruflturma, 18 yafl›n-dan büyük ve küçükler olmaküzere iki dosya olarak görül-müfltür. Soruflturma dosyala-r›nda deliller (flüphelilerin te-lefon kay›t dökümleri, baz is-tasyonundan tespitler, bilgi-sayardan kay›t, veri tespitiamac›na uygun olarak) top-lanmad›¤› gibi, buna iliflkinistemler nazara al›nmam›fl;olay yeri ve geliflmelerine dairayr›nt›l› müflteki beyan›, psi-kolojik ve adli rapora ra¤men,olayla ilgili “flikayetçinin id-dias› d›fl›nda bir delil olmad›-¤›” gerekçesi ile takipsizlikkarar› verilmifltir.

Takipsizlik kararlar›na iti-raz edilmifl; bu itirazlar da red-dedilmifltir. Sivil toplum ku-rulufllar›n›n ve hukukçular›ndeste¤iyle Adalet Bakanl›¤›-n›n yaz›l› emir yolu ile boz-mas› üzerine kamu davas› aç›l-mas› sa¤lanm›flt›r. Kamu da-vas›n›n aç›lmas›, kad›n kuru-lufllar›n›n olaya sahip ç›kmas›ve kad›n haklar›na duyarl›meslektafllar›m›z›n özverisiile olaydan 3 y›l sonra eriflilenbir sonuçtur.

Onsekiz yafl›ndan küçükflüpheliler hakk›nda FethiyeA¤›r Ceza Mahkemesi2010/(...) E. say›l› davan›n ilkduruflmas›na ‹zmir Barosutemsilcileri gözlemci olarakkat›lm›flt›r. 26 Ocak 2011 ta-rihli duruflmada, (ayn› gün)18 yafl›ndan büyük san›klariçin iddianamenin yeni dü-

zenlendi¤i ö¤renilmifltir. Suçasürüklenen iki çocu¤un yarg›-land›¤› davan›n ikinci durufl-mas›nda, ‹zmir Barosu müda-hale isteminde bulunmufltur.Mahkeme, “suçtan do¤rudanzarar görmedi¤i” gerekçesiyleistemi reddetmifl ve dava dos-yas›n› onsekiz yafl›ndan bü-yük san›klar hakk›nda görü-len dava dosyas› ile birleflmifl-tir.

Davaya kat›lmaistemimizi hangi yasaldayanaklaradayand›rm›flt›k?

“Avukatl›k Kanunun “Ba-rolar›n Kurulufl ve Nitelikle-ri” bafll›¤›n› tafl›yan 76. mad-desi, barolar› avukatl›k mesle-¤i ile ilgili görevlerin yan› s›ra,“(…)hukukun üstünlü¤ünü,insan haklar›n› savunmak vekorumak(…)” ile de görevlisaymaktad›r. Yasan›n baro yö-netim kurullar›n›n görevlerinidüzenleyen 95/21 maddesin-de ise “hukukun üstünlü¤ünüve insan haklar›n› savunmak,korumak ve bu kavramlara ifl-lerlik kazand›rmak” yer al-maktad›r. ‹ki madde birliktede¤erlendirildi¤inde, barola-r›n hukukun üstünlü¤ünü veinsan haklar›n› savunmak vekoruma görevinin, yönetimkurullar›nca hayata geçirile-ce¤i aç›kt›r.

Soruflturma s›ras›ndaki ek-siklikler ve kamu davas› aç›l-mas› aflamas›na kadar yafla-nanlar dikkate al›nd›¤›nda buve benzer davalar›n aç›lma-s›nda sivil toplum kuruluflla-r›n›n deste¤i yads›namaz birgerçektir. Dava s›ras›nda mad-di gerçe¤in ortaya ç›kar›lmas›için adil ve dikkatli bir yarg›-

lamaya ihtiyaç oldu¤u da or-tadad›r. Keza 5271 say›l› Ce-za Muhakemesi Kanunu dadavaya kat›l›m›m›za bizce ola-nak tan›maktad›r. Kanunun“kamu davas›na kat›lma” bafl-l›¤›n› tafl›yan 237. maddesin-de, davaya kat›lmaya hakk›olanlar› “ma¤dur” ve “suçtanzarar gören” “gerçek ve tüzelkifliler” olarak belirtilmifltir.

Suçtan zarar gören kavra-m›n›n, suçtan do¤rudan do¤-ruya zarar göreni olan “ma¤-dur”dan daha genifl anlam ifa-de etti¤i aç›kt›r. “Suçtan zarargören” kavram›na iliflkin her-hangi bir tan›mlama yap›lma-m›fl olmas› nedeniyle mahke-meler, suçtan zarar göreniönüne gelen her somut olaydaayr›ca de¤erlendirmek ve ola-y›n niteli¤ine göre bu konu-daki ihtiyac› saptamak duru-mundad›r.

Böyle bir olayda, sivil top-lum örgütlerinin, Baro’nunveya müdahil olmak isteyenavukat kad›nlar›n zarar görenkavram›na dahil say›lmas› ka-ç›n›lmaz olmal›d›r. Bu flekil-de, Kad›n Ayr›mc›l›¤›n›n Ön-lenmesine Dair Sözleflmedenkaynaklanan devlete ait yü-kümlülükler de yerine getiril-mifl olacakt›r. Suçun hakl›menfaatlerini ihlâl etti¤i her-kesin, suçtan zarar gördü¤ü-nü kabul etmek gerekir. Busuçlar›n yarg›lanmas›nda mad-di gerçe¤e ulafl›lmas›, suçlula-r›n cezaland›r›lmas› konusun-da, binlerce kad›n üyesi bulu-nan ve Avukatl›k Kanununagöre (m.46) hukukun üstün-lü¤ünü, insan haklar›n› sa-vunma ve koruma amac›ylaçal›flan Baronun veya kad›nderneklerinin hakl› menfaat-

Kad›n Haklar› Komisyonu

B‹R TOPLU TECAVÜZ DAVASI:FETH‹YE VAKASI

Av. Aytül ARIKAN

‹zmir Barosu Üyesi

Page 11: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 11

lerinin bulundu¤u kuflku-suzdur. Bu kurumlar›n da-valarda aktif rol almas›, busuçlar›n engellenmesinekatk› sa¤layacakt›r.

Onsekiz yafl›ndan bü-yük san›klar›n dosyas›

Fethiye A¤›r Ceza Mah-kemesinin 2011/ (…) E. sa-y›l› davas›nda, ‹zmir Baro-sunun müdahilli¤i konu-sunda dinlenmeyen san›k-lar›n dinlenmesinden son-ra karar verilmek üzere du-ruflma 27 May›s 2011 tari-hine ertelenmifltir.

Ac› olan B.S gibi pekçok ma¤durun, B.S. kadardestek görme flans›n› yaka-layamama korkusu ile hu-kuksal baflvurular›n› dahiyapmayarak, erkek egemenzihniyetin toplumun pekçok kurum ve kurulufllar›n-da sinmifl oldu¤u gerçe¤i ileburun buruna yaflamak zo-runda kalmalar›d›r.

Baflta tüm hukukçula-r›n (avukat, savc›, hâkim,akademisyenler) ve emni-yet birimlerinin erkek ege-men bak›fltan s›yr›lmalar›zorunludur. Cinsel sald›r›baflta olmak üzere, kad›nayönelik her türlü fliddetlemücadelede hukukçu ol-man›n etik ve mesleki so-rumluluklar›na sahip ç›k›l-mas› ayr›ca zorunludur.Hukuk sistemindeki müca-delenin etkin hale geçmesi,adil tatminin sa¤lanmas›ise yarg›da ve toplumsalhayatta cinsiyetçi durufltans›yr›lmak ve bu hususta far-k›ndal›klar›n gelifltirilmesiile gerçekleflecek inanc›n-day›m.

Kad›n Haklar› Komisyonu-muz, h›zl›, aktif bir çal›flma veeylemlilik üreten komisyonla-r›m›z aras›nda yer al›yor. 8Mart Dünya Emekçi Kad›nlarGünü nedeniyle bu y›lda birdizi etkinli¤e imza att›klar› gi-bi, ‹zmir Barosu Bülteni ç›k-madan onlar içeri¤i zengin birbülteni haz›rlay›verdiler.

Gün, bir hafta gibi kutland›ve aç›l›fl, ‹zmir adliyesindeki“Yaflam ve Kad›n” konulu ser-gi ile yap›ld›. Aç›l›fl› kokteyl iz-ledi. 14 Mart 2011 günü ise,baro baflkan›m›z Av. SemaPekdafl’›n moderatörlü¤ünde,Ankara 8. Aile MahkemesiYarg›c› Eray Kar›nca ve DEÜT›p Fakültesi, Adli T›p Anabi-lim Dal› Baflkan› Prof. Dr. Ser-pil Salaçin’in kat›ld›¤›, “Hak‹hlalleri ve Kad›n” bafll›kl› pa-nel ilginize mazhar oldu.

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

8 MART DÜNYA EMEKÇ‹KADINLAR GÜNÜ KUTLANDI

Kad›n Haklar› Komisyonu

Page 12: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 12

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

‹zmir Barosunun insanhaklar›na sayg›l›, eflit ve adilbir toplum u¤runa mücadeleyürüttü¤ü, meslek örgütü ol-mas›n›n yan› s›ra Avukatl›kYasas›yla tan›mlanan görevinide ciddiye ald›¤› malûmunuz.Kad›nlar›, aile içi fliddetin,cinsel istismar›n, sömürünün,ucuz iflgücünün ma¤duru ola-rak görmek istemeyen; buamaçla kad›nlar›n gerek yasa-lar karfl›s›nda, gerek günlükhayatlar›nda özgürlük ve eflit-liklerinin sa¤lanmas› amac›y-la çaba sarf eden ‹zmir Baro-sunun “Kad›n Haklar› Komis-yonu”, uzun y›llard›r çal›fl-malar› etkin ve etkili bir bi-çimde sürdürüyor.

4320 say›l› Ailenin Korun-mas›na Dair Kanunun aktifolarak uygulanmas›n› sa¤la-mak amac›yla “465 34 25”numaral› Aile ‹çi fiiddet Da-n›flma Hatt› ile aile içi fliddetma¤duru kad›nlar›m›za Baro-muza derhal ulaflmalar› ve hu-kuksal destek almalar› imkân›getirilmifltir. Böylece 2010Ekim'inden bu güne kadarbaflvuruda bulunan ma¤dur-lara tam kapsaml› hukuksaldestek sa¤lanm›fl, tüm bu ka-d›nlar için s›¤›nma evi, maddiyard›m, e¤itim gibi konularda‹zmir Valili¤i, Sosyal Hizmet-ler Çocuk Esirgeme Kurumuve ilgili Belediyelerle koordi-nasyon içinde çal›fl›lm›flt›r. Buçal›flmalarla ma¤durlar fliddetortam›ndan derhal uzaklaflt›-r›larak; uygulanan hukuksal,ekonomik ve sosyal tedbirler-le kad›n›n ve dolay›s› ile top-lumun korunmas› ve fliddetinnormal bir davran›fl biçimiolarak alg›lanmas› önüneönemli ölçüde geçilmifltir.

Kad›n›n statüsünü belirle-me hususunda yasal de¤iflik-likler yapan devletin, her afla-

mada sivil toplum kuruluflla-r›, dernekler, vak›flar, meslekodalar›, k›saca sorunun taraf›olma sorumlulu¤unu hisse-den her kurumun destek veönerilerini almas›, etkin birmücadele platformu kurmas›,toplumda cinsiyet eflitli¤i bi-lincinin oturmas›n› ve kad›nayönelik fliddetin son bulmas›-n› sa¤layacakt›r. Bu çerçevedesivil toplum kurulufllar› ileyap›lacak ortak çal›flmalar›nverimlili¤ine inanan ‹zmir Ba-rosu Yönetim Kurulu; ‹zmirValili¤i Kad›n Haklar› ‹l Koor-dinasyon Kurulu, TÜBAKKOM,‹zmir Kad›n Kurulufllar› Birli-¤i, ‹zmir Büyükflehir BelediyesiKad›n Meclisi, fiiddete Karfl›Kad›n Koordinasyonu, Aile ‹çifiiddet Ma¤duru Kad›n ve Ma¤-dur Çocuklara Yönelik VerilenHizmetlerin ve Kurumsal Ka-pasitenin Artt›r›lmas› ve ‹flbir-li¤inin Gelifltirilmesi Komitele-rine Komisyonumuzda görevalan avukatlar› atamak suretiile iflbirli¤i sa¤lam›flt›r.

25 Kas›m Kad›na Yönelikfiiddetle Mücadele Günündekad›nlar›n yaflad›klar› sorun-lara ilgiyi artt›rmak isteyenKad›n Haklar› Komisyonu 25Kas›m 2010 tarihinde Bayrak-l› Adliyesi 4.Kat Baro Lokalin-de, meslektafllar›n yo¤un ilgive kat›l›m›yla, bas›n aç›kla-mas›, “Kad›na Yönelik fiiddetile Mücadelede Barolar›n Ro-lü" konulu söylefli ve bir k›safilm gösterimi yapm›flt›r.

Komisyonumuz, Türki-ye’de ve ‹zmir’de yaflanan ka-d›na yönelik fliddet vakalar›n-daki art›fl› da göz önünde bu-lundurarak, fliddete yönelikhukukçu hassasiyetinin olufl-turulmas› ve ulusal ve ulusalüstü mevzuat de¤iflikliklerikonusunda takibin sa¤lanma-s› amac› ile 21-22 Ocak 2011

tarihlerinde “Kad›na Yönelikfiiddet Olgusunun Sosyal, Psi-kolojik ve Hukuksal Boyutu”konulu sertifikal› e¤itim çal›fl-mas› düzenlemifltir. Sözkonu-su çal›flmada, Prof. Dr. MelekGöregenli “Ayr›mc›l›¤›n Sos-yal-Psikolojik Arka Plan› veNefret Suçlar›”; Dr. TürkcanBaykal, “fiiddet Olgusu, fiid-dete Maruz Kalanlarla ile Gö-rüflme Teknikleri”; Doç. Dr.Akça Toprak Ergönen “Aile‹çi fiiddet Olgular›nda Medi-kolegal De¤erlendirme”; Av.Özlem Y›lmaz ve Av. AytenTekeli “A‹HM Kararlar› Ifl›-¤›nda Kad›na Karfl› Ayr›mc›-l›k ve CEDAW; Av. Birgül De-¤irmenci, “TCK’da Kad›na Yö-

nelik fiiddet ve Cinsel Suçlar”;Av. Aytül Ar›kan, “4320 Say›-l› Ailenin Korunmas› Hakk›n-daki Kanun ve Yönetmeli¤i”;Av. Pelin Erda, “Uygulama veUygulamada yaflan›lan Sorun-lar” konular›nda sunum yap-m›fllard›r. E¤itim çal›flmas›n›ntamam›na kat›lan avukatlar,‹zmir Barosu Adli Yard›m sis-temi içerisinde yer alan 4320say›l› Yasa ve Kad›na Yönelikfiiddet Grubuna dahil edilmifl-lerdir.

4320 say›l› Yasada yap›la-cak de¤ifliklikle ilgili olarakKad›n Haklar› Komisyonu-nun oluflturdu¤u çal›flma gru-bu önerilerini afla¤›daki flekil-de belirlemifltir:

Kad›n Haklar› Komisyonu

465 34 25 NUMARALI TELEFON:A‹LE ‹Ç‹ fi‹DDET DANIfiMA HATTI

Kad›n Haklar› Komisyonu’nun yeni dönem çal›flmalar› nas›l bafllad›?

Prof. Dr. Melek Göregenli

Dr. Türkcan Baykal Av. Pelin Erda

Page 13: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 13

4320 Say›l› AileninKorunmas›na DairKanunda De¤ifliklikYap›lmas›na Dair KanunTasar›s› Tasla¤› Hakk›ndaÖneriler:

1-Yasan›n ad› “fiiddetten Ko-ruma Kanunu” veya “fiid-detin Önlenmesi Kanu-nu” olarak de¤ifltirilmeli-dir.

2-Yasaya, boflanma karar›kesinleflmifl olsa dahi flid-det tehdidi alt›nda yafla-maya devam eden veyafliddete u¤rayan aile bi-reylerini de koruyan birdüzenleme getirilmelidir.

3-Yasada, yaln›zca TMK uya-r›nca meflru kabul edile-bilen evlilik birliklerinintaraflar›n› de¤il, “her tür-lü” birliktelik içinde yeralan bireyleri fliddete kar-fl› koruyan bir düzenlemeyer almal›d›r.

4- Çiftlerin sadece ortak ço-cuklar›n› de¤il, ortak ol-mayan çocuklar›n› da

kapsayacak biçimde dü-zenlemeler yer almal›d›r.Yasadaki “müflterek ço-cuklar” kavram›, aileninortak olmayan çocuklar›-n› koruma d›fl› b›rakabi-lecektir.

5-Baflvurunun yap›ld›¤› gün-“ayn› gün” - koruma ka-rar› verilecek flekilde dü-zenleme yap›lmal›d›r. Ta-til günleri de göz önüneal›nmal›d›r.

6-“Ayn› çat›” kavram› yasa-dan ç›kar›lmal›d›r, zira“ayn› çat›” ibaresi, birkesimi koruma d›fl› b›ra-kabilecek bir kanaat uyan-d›rabilmektedir.

7-Nafaka ile ilgili do¤rudanve en h›zl› ödemeyi sa¤-layacak flekilde düzen-lenme yap›lmal›d›r. Yasa-da, fon kurulmas› ile ilgi-li düzenleme yap›lmal›-d›r.

8-Koruma karar›n›n ihlalidurumunda verilecek ce-za cayd›r›c› olmal›-d›r.(Örne¤in 1 y›l ) Ayr›-

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Av. Aytül Ar›kan Av. Birgül De¤irmenci

Doç. Dr. Akça Toprak Ergönen

Salondan bir görüntü

Sertifika töreni

ca seçenek yapt›r›mlaraçevrilmemelidir.

9-fiiddet türleri, yasada, yö-netmelik ile uyum sa¤la-yacak flekilde yer almal›-d›r. “Her türden fliddet”kavram›na yer verilerekkapsam›n geniflletilmesi-nin önü aç›lmal›d›r.

10-Ma¤dura CMK gere¤i mü-dafi atanmas› CMK’n›nilgili maddesine at›f yap›-larak yasada yer almal›-d›r.

11-Aile içi fliddet suçlar›,CMK 100/3 kapsam› içi-ne dahil edilmelidir (tu-tuklama nedenleri-kata-log suç gibi).

12- Velayet hakk›n›n kimeait oldu¤u, koruma kara-r›nda düzenlenmelidir.Çocuklarla kurulacak ki-flisel iliflki ile ilgili kararverilirken, yetkili uzman-lardan al›nacak raporlardikkate al›nmal›d›r.

13-Yaflam hakk› tehlikedeolan bireyin s›¤›nma evi-ne yerlefltirilmesi için ge-

rekli düzenlemeler yasa-da yer almal›d›r.

14-Yasada, fliddet ma¤durukad›n›n istihdam› ile ilgi-li bir düzenleme yer al-mal›d›r. fiiddet ma¤durukad›na hukuki, psikolo-jik, sosyal, ekonomik des-tek olana¤› sa¤lanmas›yasada yer almal›d›r. Eko-nomik olarak ba¤›ms›zolmayan kad›n›n fliddetortam›na geri dönmek zo-runda kalmas›n›n önünegeçilmelidir.

15- Tatil günlerinde fliddeteu¤rayan birey ile ilgili ko-ruma karar›n›n o günler-de verilebilmesi için dü-zenleme yap›lmal›d›r.(Nöbetçi aile mahkeme-leri veya savc›l›klara mah-kemeye sunulmak kofluy-la geçici koruma tedbirialma yetkisi verilmelidir)

16-fiiddet konusunda toplu-mun e¤itilmesi için çal›fl-malar yap›lmal›d›r çünküfliddet, toplumsal bir so-rundur.

Page 14: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 14

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Komisyonumuz 2010-2012 dönemi çal›flmalar›nabafllarken, önceli¤i HukukUsulü Muhakemeleri Yasa-s›nda yap›lacak de¤iflikli¤evermek istedi. Özellikle, “avu-katla temsil zorunlulu¤u”nailiflkin de¤iflikli¤in yasada yeralmas› en büyük arzumuzdu.

Sizlerin de bildi¤i gibi ‘avu-katla temsil zorunlulu¤u’ ile il-gili madde önceki 2006 tasa-r›s›nda da mevcuttu. Yasala-flan son tasar› için uzun za-mandan beri çal›flan akade-misyen kadrosundan oluflankomisyona ra¤men, ne yaz›kki gerek hak arama özgürlü¤ügerek avukatlar aç›s›ndan çokönemli bu de¤ifliklik konusun-da barolar ve TBB s›n›fta kal-may› becerdi. Ekim 2010 ay›n-daki seçim sonras› görevi dev-ralan yeni Yönetim Kurulumu-zun ve komisyonumuzun ›s-rarl› müdahale giriflimleri dene yaz›k ki yasalaflmaya yeti-flemedi. Sizlerinde takip etti¤igibi yeni Usul Yasas› Ocak2011 ay›nda yasalaflt› ve Ekim2011’de yürürlü¤e girecek.

4 fiubat 2011 günü UsulYasas›ndaki de¤iflikliklerinanlat›ld›¤› konferans› dinle-mifl ve izlemifl olan meslek-tafllar›m›z ayr›nt›lardan da ha-berdar olmufllard›r. Her nekadar iste¤imiz yasa maddesihaline gelmemifl olsa da Ko-misyonumuzun ve YönetimKurulumuzun bu de¤ifliklikleilgili haz›rlad›¤› yasa maddesiönerisini ve yay›n amac›ylak›salt›lm›fl madde gerekçesinisizlerle paylaflmak isteriz.Adalet Bakanl›¤›n›n haz›rla-m›fl oldu¤u, "Hukuk Uyuflmaz-l›klar›nda Ara¬buluculuk Ka-nunu Tasar›s›" ile "arabulucu-luk (mediation - mediasyon)"sistemine iliflkin çal›flmalar›-

m›z› da yine yay›n amac›ylak›salt›lm›fl olarak bilginize su-nuyoruz..

USUL YASASINAYÖNEL‹K

ÇALIfiMALARIMIZ

“Avukat ile temsilzorunlulu¤u”

MADDE 76- (1) fiah›s var-l›¤›na iliflkin davalar da dâhilolmak üzere ilk derece mah-kemesi olarak bak›lan tüm da-valar ve bu davalar›n kanunyolu aflamalar›nda, avukatlatemsil zorunlulu¤u bulunmak-tad›r.

(2) Avukatlar›n, hukuk fa-kültesi mezunlar›n›n kendile-rinin davada taraf olmas› hâ-linde, flah›slar› ile ilgili davave takipleri bizzat takip edebi-lirler.

(3) Avukat arac›l›¤› ile da-va açmak, savunmak ve takipedebilmek için yeterli ekono-mik gücü olmayanlar 1136 sa-y›l› Kanunun 176 ve HMK’n›nadli yard›ma iliflkin maddele-rindeki düzenlemelere göreadlî yard›m imkânlar›ndan ya-rarlan›rlar.

Madde Gerekçesi:

Hukuk devletinin olmazsaolmaz koflulu olan “ba¤›ms›zyarg›”, yarg›n›n olmazsa ol-maz koflulu olan “savunma”ile birlikte anlam kazan›r. Sa-vunma, “sav-savunma-karar”üçgeninden oluflan yarg›n›nvazgeçilmez ö¤esidir. Adalet-li bir yarg›laman›n varl›¤›, an-cak avukat›n etkin kat›l›m›ylasa¤lanabilir. Avukatl›¤›n öne-mi ve özelli¤i nedeniyle bumesle¤e giriflin kimi koflul vekay›tlamalara ba¤l› k›l›nmas›,hukuk devletinin ve adil yarg›-lanma hakk›n›n gere¤idir.

(…)

Yarg›lama diyalekti¤ininsavunma bölümünü oluflturanavukatlar, adil yarg›lanma aç›-s›ndan hukuk ve ceza yarg›-lamas›nda önemli role sahip-tirler. Avukatlar›n delil topla-mas›, mahkemeye sunmalar›,mahkemeye karfl› taraf vesavc›l›klar taraf›ndan sunul-mufl delilleri incelemeleri, butür belgelerin taraf vekillerinesunulmas›, zorunlu müdafili-¤in adil yarg›lanma hakk› kap-sam›nda etkin hale getirilme-si, cezaevleri görüflmelerininmakul önlemler d›fl›nda en-gelsiz yap›lmas› ve “savun-man›n itham ile bafllamas›” il-kesini gerçeklefltirmeye yö-nelik tedbirlerin, ilgili kurum-larla iflbirli¤i halinde al›nmas›gerekmektedir. Adil yarg›lan-ma hakk›n›n en önemli unsu-ru olan ‘silahlar›n eflitli¤i’ ilke-sinin yarg› alan›nda uygula-nabilmesi, bu koflullar›n ger-çekleflmesi ile do¤ru orant›l›-d›r. Ayr›ca, bunun insan hak-lar› ihlalleri konusundaki önle-yici etkisinden de yararlan›la-cakt›r.

(...)

Hukuk davalar›nda sa¤l›k-l› olarak hakk›n korunabilmesive elde edilebilmesi maddîhukuk bilgisi yan›nda, usulhukuku bilgisi sahibi olmay›gerektirmektedir. Bu bilgileresahip olabilmek ve edindi¤ibilgileri gerekti¤i gibi ihtiyaçhâlinde kullanabilmek ise, hu-kuk e¤itimi alarak avukatl›kveya hâkimlik staj› yap›larakelde edilebilmektedir. Davave cevap dilekçesinin yaz›l-mas›, hakk›n ispat›na yara-yan delillerin belirlenip mah-kemeye bildirilmesi, süreler,itirazlar, kanun yollar›na bafl-vuru gibi her biri kendi içindehakl› sonuca ulaflabilmedeözel önem tafl›yan ifllemler,hakk› savunmak ve elde ede-

bilmek yönünden büyük önemtafl›maktad›r.

(…)

Adli yard›ma gereksinimduyacak her vatandafla, 1136say›l› Yasan›n 176 ve devam›maddelerinin sa¤lad›¤› adliyard›m imkân› sebebiyle, Ada-let Bakanl›¤›nca yap›lan dü-zenleme metninin bütçeye ke-sinlikle ek bir yük getirmesi desöz konusu de¤ildir. TürkiyeBarolar Birli¤i ve Barolar nez-dinde oluflan Adli Yard›m he-saplar› kaynak olarak da ken-dini besleyen bir düzenleme-dir. 1136 say›l› yasan›n 176ve devam› maddelerindeolumsuz bir de¤iflikli¤e gidil-medi¤i sürece, düzenleme-nin ça¤dafl hukuk sistemleriy-le yar›flacak ve ufku aç›k birdüzenleme olaca¤› da ger-çekçi bir de¤erlendirmedir.

“Hukuk Uyuflmazl›klar›ndaArabuluculuk Kanunu

Tasar›s›”na dairçal›flmalar›m›z

Adalet Bakanl›¤›n›n haz›r-lam›fl oldu¤u, "Hukuk Uyufl-mazl›klar›nda ArabuluculukKanunu Tasar›s›" ile "arabu-luculuk (mediation - medias-yon)" sisteminin, yak›n za-manda hukuk sistemimize gir-mesine iliflkin çal›flmalar yü-rütülmektedir.

Adalet Bakanl›¤›nca,Avusturya Federal Kanunumodel al›narak haz›rlanan Hu-kuk Uyuflmazl›klar›nda Ara-buluculuk Kanun Tasar›s›nagöre, üzerinde serbestçe ta-sarruf edebilecekleri ifllerdenkaynaklanan hukuk uyuflmaz-l›klar›nda taraflar isterlersehakim önüne gitmeden veyadavan›n görülmesi s›ras›nda"arabulucu" (mediatör) önün-de uzlaflacak, arabulucu önün-de uzlaflamayan taraflar, da-

Yasa Komisyonu

“AVUKATLA TEMS‹L ZORUNLULU⁄U”hakk›n› elde etme çabam›z ve

“ARABULUCULUK YASA TASARISI”nadair çal›flmalar›m›z

Page 15: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 15

ha sonra mahkemeye gidebi-lecekler veya aç›lm›fl davayadevam edebileceklerdir.

Hukuk Uyuflmazl›klar›ndaArabuluculuk Kanun Tasar›-s›na, mahkemelerin yönlen-dirdi¤i arabuluculuk sürecinintamamlanmas› gereken aza-mi süreye iliflkin bir hükümbulunmas› gerekti¤i düflünce-sindeyiz. Davan›n ne kadarbekletilece¤ini de belirli halegetirecek olmas› nedeniyle,azami bir süre öngörülmesi-nin uygun olaca¤› düflünül-müfltür.

Sav -savunma- hüküm di-yalekti¤inde adil, gerçe¤i tes-pit eden karara ulafl›lmas› sü-reci bak›m›ndan sav kadarsavunman›n da önemli oldu-¤u flüpheden uzakt›r. Bu ba-k›mdan hak arayan ve bununiçin yarg› organ›na baflvuranvatandafl›n ister kamu huku-ku ister özel hukuk nitelikli ol-sun çözümü için mahkemeyebaflvurdu¤u uyuflmazl›k bak›-m›ndan hukuk devletine yara-fl›r yarg› faaliyetinin icra olun-mas› ve adil karar›n tesisi nok-tas›nda, avukat (savunma)hakk› ondan esirgenmemeli-dir. Devlet bu hususta Anaya-san›n 36. maddesi gere¤i yar-g›sal temel hakk›n yaflamageçirilebilmesinden sorumlu-dur. Bu ba¤lamda ceza huku-kundaki zorunlu müdafilik sis-temi gibi özel hukuk uyuflmaz-l›klar›nda da avukatla temsilzorunlulu¤unu, adli yard›msistemini yaflama geçirmek,Devlete düflen bir pozitif yü-kümlülüktür.

Adalet hizmetlerinin toplu-mun tüm kesimlerine eksiksizve adil olarak ulaflt›r›lmas›n›sa¤layacak bir sistemin olufl-turulmas› hukuk devletinin ge-reklerinden biridir. Özellikledezavantajl› (çocuklar, kad›n-lar, engelliler, yafll›lar ve yok-sullar) kesimlerle ilgili uyufl-mazl›klar›n amac›na uygunbir flekilde çözülmesi için ge-lifltirilen önlemler adalete eri-flimin önemli bir parças›n›oluflturmaktad›r.

Komisyonumuzda eleflti-rel anlamda üç görüfl olufl-mufltur:

1. Tasar›ya tamamen kar-fl› ç›kan görüfl flunlar› ileri sür-müfltür: Tasar›n›n Anayasa-n›n Cumhuriyetin niteliklerini

düzenleyen 2. maddesine; de-¤ifltirilemeyecek hükümleridüzenleyen 4. maddesine;devletin temel amaç ve gö-revlerini düzenleyen 5. mad-desine; egemenli¤i düzenle-yen 6. maddesine; yarg› yet-kisini düzenleyen 9. maddesi-ne; kanun önünde eflitlik ilke-sini düzenleyen 10. maddesi-ne: Anayasan›n ba¤lay›c›l›¤›ve üstünlü¤ünü düzenleyen11. maddesine ayk›r›l›k tafl›-d›¤›.

2. Di¤er bir görüfl ise te-mel olarak arabuluculuk faali-yetinin hukukçular taraf›ndanyap›lmas›n›; arabulucu seçi-lecekler için asgari yafl dü-zenlemesi getirilmesini ve buyafl›n 28-30 yafl›ndan gün al-m›fl kifliler aras›ndan seçilme-sini; e¤itim kurumlar›n›n özelkurumlar olmamas› gerekti¤ibu e¤itimin üniversiteler ya daTürkiye Barolar Birli¤i gibi ku-rumlarca verilmesi gerekti¤ive arabulucular›n görev veyetki s›n›r› ile görev süreleri-nin belirlenmesi, belirli za-manlarda arabulucular›n tek-rar s›nava giriflin zorunlu tu-tulmas› gerekti¤i düflüncesiniileri sürmüfltür.

3. Üçüncü görüfl ise ara-buluculuk faaliyetinin yaln›z-ca ticari ifllerde ve tacirler ara-s›nda yap›lmas› gerekti¤i; ara-bulucular için asgari yafl dü-zenlenmesi olmas›n›; hukuk-çular d›fl›nda arabulucu ola-cak kiflilerinde uzmanl›k alan-lar› belirtilmek ve il baz›ndaolmak kayd›yla arabuluculukyapmalar› gerekti¤i; ve kuru-lun oluflturacak kat›l›mc›lararas›na yerel yönetimden tem-silciler ile di¤er baz› odalar›n,Türk Mühendis ve Mimar Oda-lar› Birli¤i (TMMOB), TürkiyeSerbest Muhasebeci Mali Mü-flavirler ve Yeminli mali Müfla-virler Odalar› Birli¤i (TÜR-MOB), Türkiye Ziraat Odalar›Birli¤inin de (TZOB) yer alma-s› gerekti¤i ileri sürülmüfltür.

Tüm bu görüfller birliktede¤erlendirildi¤inde HukukUyuflmazl›klar›nda Arabulu-culuk Kanun Tasar›s› elefltiri-lerimiz kanun maddesi baz›n-da de¤erlendirilmifl ve tasar›-n›n elefltirisi afla¤›da sunul-mufltur. Komisyonumuzun ve‹zmir Barosunun elefltirisinisundu¤u madde bafll›klar› flöy-ledir:

• Uygulama alan›/1. madde• Tan›mlar/2. madde • ‹radî olma ve eflitlik/3.

madde • Beyan veya belgelerin kul-

lan›lamamas›/5. madde• Ücret ve masraflar›n is-

tenmesi/7. madde• Taraflarla görüflme ve ile-

tiflim kurulmas›• Görevin özenle ve tarafs›z

biçimde yerine getirilme-si/9. madde

• Reklam yasa¤›/ 10. mad-de

• Taraflar›n ayd›nlat›lma-s›/11. madde

• Arabulucuya baflvuru/ 13.madde

• Arabulucunun seçilme-si/14. madde

• Arabuluculuk faaliyetininyürütülmesi/15. madde

• Arabuluculuk sürecininbafllamas› ve sürelere et-kisi/16. madde

• Arabuluculu¤un sona er-mesi/17. madde

• Taraflar›n anlaflmas›/18.madde

• Arabulucular sicilinin tutul-mas›/19. madde

• Arabulucular siciline kay›tflartlar›/20. madde

• Arabuluculuk e¤itimi/22.madde

• E¤itim kurulufllar›na izinverilmesi/23. madde

• ‹zin süresinin uzat›lma-s›/24. madde

• Arabuluculuk yetki belge-si/25. madde

• Daire Baflkanl›¤›na bilgiverme yükümlülü¤ü/ 26.madde

• E¤itim kurulufluna verileniznin iptali/27. madde

• Kurulufl ve teflkilat/28.madde

• Kurul/31. madde

Komisyonumuz bu çal›fl-malar›n›n d›fl›nda “Avukatl›kKanunu Tasla¤› ve Avukatl›kHukuku” üzerinde de çal›fl-maya bafllam›flt›r. Di¤er tümBaro komisyonlar› gibi biz desizlerin kat›l›m›yla daha dagüçlenece¤imize inan›yor vebekliyoruz.

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

488 say›l› Damga Vergisine tabi sözlemelerin (ör-ne¤in; kira alaca¤›na iliflkin 13 örnek takipler gibi)takip dayana¤› olarak kullan›lmas› halinde, icradairelerinde Damga Vergisi’nin tahsil edilmemiflolmas› gerekçe gösterilerek takip taleplerinin ka-bul edilmedi¤i veya damga vergisinin yat›r›lmas›-n›n takip açma flart› olarak de¤erlendirildi¤i tespitedilmifltir.

Meslektafllar›m›z›n damga vergisinin peflinde kofl-mas› gibi bir yükümlülükleri olmad›¤›, sadece icramüdürlü¤ünün damga vergisine tabi bir sözleflme-nin takip dayana¤› olarak kullan›lmas› halinde,damga vergi al›n›p al›nmad›¤›n›n denetlenmesi ba-k›m›ndan ilgili vergi dairesine ihbarda bulunmayükümlülü¤ü bulundu¤u, bizzat yat›r›lmas›n›nsa¤lanmas›n›n icra müdürlüklerinin görevi olma-d›¤› hususu meslektafllar›m›z›n bilgisine sayg›ylasunulur.

DAMGA VERG‹S‹ VE

K‹RA ALACA⁄INA

‹L‹fiK‹N ‹CRA TAK‹B‹

Page 16: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 16

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

tarihli ve 9226 say›l› karar› ile Allianoiantik kentinin bulundu¤u alan birinciderece arkeolojik S‹T olarak ilan edilmifl-tir. Buna ra¤men 2863 say›l› Yasaya ayk›-r› olarak Yortanl› baraj› inflaat› bafllat›l-m›flt›r.

Sivil toplum örgütlerinin, yöre halk›-n›n, yurttafllar›n ve baz› sanatç›lar›n ça-balar›na ra¤men insanl›¤›n ortak kültürelmiras› olan Allianoi 2010 y›l›nda barajsuyu alt›nda b›rak›lmas› amac›yla barajalan› mille kaplanm›flt›r. Allianoi’ninYortanl› baraj› suyu alt›nda b›rak›lmas›n›8 Aral›k 2010 tarihli ve 6340 nolu kara-r›yla ‹zmir II nolu Kültür ve Tabiat Var-l›klar›n› Koruma Bölge Kurulu uygunbuldu.

Koruma kurulunun bu karar›ndanönce yürürlü¤e soktu¤u “baraj alan›n›nmille kaplanmas› ve su tutulmas›na ilifl-kin karar›”, ‹zmir 4. ‹dare Mahkemesinin2009/1921 E.-2010/1702 K. numaral› ve30 Kas›m 2010 tarihli karar› ile iptal edil-mifltir. Bu nedenle kurulun son karar› dabir öncekine benzer oldu¤undan iptaledilme ihtimali oldu¤unu düflünen Ko-misyonumuz kurulun bu karar›nda yar-g›ya tafl›maya karar vermifltir. Çünkü ge-liflmeleri ‹zmir Barosu ad›na yak›ndan ta-kip eden Komisyonumuz Allianoi’nin üs-tünün tamamen örtülmüfl olmas› nede-niyle baraj suyunun her an b›rak›lmas›n›göz önünde bulundurmufltur.

Komisyonumuzun görüflünü ve çal›fl-malar›n› dikkate alan ‹zmir Barosu Bafl-kanl›¤› ‹zmir II nolu Kültür ve TabiatVarl›klar›n› Koruma Bölge Kurulunun 8Aral›k 2010 tarihli ve 6340 say›l› karar›-n›n ‹PTAL‹N‹, yürütmenin durdurulma-s› istemli olarak dava etmifltir. Yarg›lamasürmektedir ama bu aflamaya zaten bara-ja su b›rak›ld›¤›ndan Allianoi art›k sularalt›ndad›r.

Harmandal› Çöplü¤ü

2 Aral›k 2010 tarihinde Çi¤li ‹lçesi,Cumhuriyet mahallesi muhtar› DursunAli Kazar, Baromuza baflvurmufltur. Muh-tar›n baflvurusuna göre; “Cumhuriyetmahallesi s›n›r›nda bulunan Harmandal›Çöplü¤ü, yörede yaflayan yurttafllar›m›-z›n ruh ve beden sa¤l›¤›n›; can ve mal gü-venli¤ini tehdit eder hale gelmifltir. Çöp-lük, hava-su ve toprak kirlili¤ine de ne-den olmaktad›r. Yöre halk›n›n muhtararac›l›¤›yla iste¤i, durumun tespit edilme-si ve çöplü¤ün kapat›lmas›d›r.

Muhtar Dursun Ali Kazar’›n baflvuru-su, ilgisi nedeniyle Komisyonun günde-mine al›nm›fl ve komisyon konuyu ‹zmir

Büyükflehir Belediye Baflkanl›¤›, Harman-dal› Kat› At›k Depolama Tesisinin med-yada s›k s›k yer alan faaliyetleriyle birlik-te de¤erlendirmifltir. Bu de¤erlendirmesi-ni, yasal olarak gerekçelendiren Baromuzkonuyla ilgili ‹zmir Büyükflehir BelediyeBaflkanl›¤›ndan bilgi ricas›nda bulun-mufltur.

Baromuzun yaz›s›na ‹zmir Büyükfle-hir Belediyesi, ‹ZSU Genel Müdürlü¤ütaraf›ndan yan›t verilmifltir. Sözkonusuyan›tta Harmandal› Düzenli Kat› At›k De-polama Alan›n›n kurulmas›ndan, fizikiözelliklerinden ve oluflan çöp sular›n›nnas›l tahliye edilece¤inden söz edilmiflolup, gerekli iyilefltirmelerin 2011 y›l›içinde bafllat›laca¤› da belirtilmifltir.

Baromuz, Komisyonumuz arac›l›¤›ylayürüttü¤ü bu çal›flmas›n›, konuyla ilgiliolmalar› nedeniyle fiehir Planc›lar› Odas›,Tabipler Odas›, TMMOB Jeofizik Mühen-disleri Odas›, TMMOB Jeoloji Mühendis-leri Odas› ve TMMOB Ziraat Mühendisle-ri Odas›yla paylaflm›flt›r.

Allianoi: Sular alt›ndab›rak›lan antik kent

Antik kent Allianoi ile ilgili pek çokhabere yaz›l› ve görsel medyada mutlakarastlam›fls›n›zd›r. Allianoi mitolojik ba¤-lamda termal bir sa¤l›k yurdudur. Prehis-torik döneme kadar uzanan tarihinde Os-manl›lar taraf›ndan da kullan›ld›¤› bilin-mektedir. Bu tarihi öneminden dolay› ‹z-mir I nolu Kültür ve Tabiat Varl›klar›n›Koruma Bölge Kurulunun, 29 Mart 2001

Kent ve Çevre Komisyonu

YAfiAM HAKKI EL‹M‹ZDEN ALINIRKEN...

‹zmir Barosu Kent ve Çevre Komisyonunun çal›flmalar›na 1990’l› y›llar›n sonun-dan beri aflina say›l›rs›n›z asl›nda. Do¤an›n ve asl›nda de¤er tafl›yan her fleyin h›zlave insafs›zca harcand›¤›, yok say›ld›¤› y›llar› yafl›yoruz. Teknolojinin geliflmesiylebirlikte ayn› oranda h›rs› da büyüyen insano¤lu, k›y›lara bal›k çiftli¤i kurdurma-mak için eylem yaparken denize en yak›n, en büyük, en dubleks, en tripleksevleri/yazl›klar› almaktan bir an olsun imtina etmiyor. Sözünü etti¤imiz imtinaetmemek, en alt düzeydeki kötü kullan›m› iflaret ediyor. Oysa gerek kamu tüzelkiflisi olarak devlet ve gerekse özel hukuk tüzel kiflileri olarak büyük sermayesahipleri talanda s›n›r tan›m›yorlar. Bütün canl›lar›n habitat› göz göre göre vevahflice ya¤malan›yor; yaflam hakk›m›z elimizden al›n›yor.

Komisyonumuz hem kendi ihtiyar›yla belirledi¤i alanda ifl ve eylem üretiyor, hemde yurttafllar›m›zdan -çal›flma alan› çerçevesinde- ‹zmir Barosu Baflkanl›¤›na gelenistekleri ve yak›nmalar› de¤erlendiriyor. 2010 y›l› Ekim ay›nda yap›lan ‹zmirBarosu Seçimli Ola¤an Genel Kurul Toplant›s›n›n ard›nda k›sa sürede toplant›lar›nabafllayan komisyonumuzun çal›flmalar›n› bafll›klar alt›nda ve gerçekten çok özetolarak sizlerin bilgisine sunuyoruz.

Page 17: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 17

Tabiat› ve BiyolojikÇeflitlili¤i Koruma KanunuTasar›s›

Tabiat› ve Biyolojik Çeflitlili¤i Koru-ma Kanunu Tasar›s›n› inceleyen Komis-yonumuz, tasar›n›n bu haliyle yasalaflma-s› durumunda do¤an›n ve ülkemizin bi-yolojik zenginliklerinin büyük bir tehdit-le karfl› karfl›ya kalaca¤›n› saptam›flt›r. ‹z-mir Barosu Baflkanl›¤› özellikle Anayasa-n›n 56. maddesine ve uluslararas› do¤akoruma sözleflmelerine ayk›r› olan tasar›-n›n ivedilikle TBMM Çevre Komisyonugündeminden çekilmesini istemifltir. Buiste¤ini tasar›n›n tamam›n› de¤erlendi-rip, gerekçeleriyle beraber TBMM ÇevreKomisyonuna sunmufltur.

Gebze-Orhangazi-‹zmirOtoyolu Projesi

Komisyonumuz Karayollar› GenelMüdürlü¤ü taraf›ndan yap-ifllet-devretyöntemiyle bir grup firmaya ihale edilenGebze-Orhangazi-‹zmir (‹zmir körfez ge-çifli ve ba¤lant› yollar› dahil) OtoyoluProjesini çevre hukuku aç›s›ndan incele-mifl ve ayr›ca 17 Ocak 2011 günü ‹zmirde düzenlenen Gebze-Orhangazi-‹zmirOtoyolu Projesi Halk› Bilgilendirme Top-lant›s›nda haz›r bulunulmufltur.

Baflbakanl›¤›n 8 Aral›k 2010 tarihli ve2779 say›l› resmi gazete de yay›nlanan2010/24 say›l› genelgesinin 9. maddesinegöre, “Proje ve projenin gerçeklefltirilme-si için gerekli olan malzeme ocaklar›,ba¤lant› yollar›, enerji nakil hatlar›, depoalanlar›, haz›r beton tesisleri, asfalt plen-ti ile alt ve üst yap› imalatlar› için gerekenüretim tesisleri vb. di¤er tesislerin çevre-sel etki de¤erlendirmeleri yap›l›rken pro-jenin 7 fiubat 1993 tarihinden önce yat›-r›m program›na al›nm›fl olmas› durumudikkate al›nacak ve Çevresel Etki De¤er-lendirmesi Yönetmeli¤inden muafiyet hu-susu buna göre de¤erlendirilecektir”

Otoyol Yat›r›m ve ‹flletme A.fi taraf›n-dan 17 Ocak 2010 günü yap›lan bilgilen-dirme toplant›s›nda, firma yetkilileri ta-raf›ndan bu projenin 7 fiubat 1993 tari-hinden önce yat›r›m program›na al›nma-s› ve ÇED Yönetmeli¤inin geçici 3. mad-desi nedeniyle “kapsam d›fl› projeler” ara-s›nda oldu¤unu ve yasal ÇED yap›lmaya-ca¤› aç›kça belirtilmifltir. Karayollar› Ge-nel Müdürlü¤ü, ‹zmir 2. Bölge MüdürüErol Altun ise “Güzergâhta hiçbir de¤i-flikli¤in yap›lmayaca¤›n›, böyle bir ihti-mal olmad›¤›n›” toplant›da beyan etmifl-tir.

Bu durum 2872 say›l› Çevre Kanunu-nun 10. maddesine, uluslararas› çevre

koruma sözleflmelerine ve normlar hiye-rarflisine aç›kça ayk›r›d›r. Otoyol projesigüzergâh›, Marmara ve Ege Bölgesinin ta-r›m alanlar›, biyolojik zenginlikleri, or-manlar ve çevre aç›s›ndan çok önemli birbölgesinden geçmektedir. Konu ile ilgilisivil toplum kurulufllar›n›n raporlar›nda,bu projenin kültür ve tabiat varl›klar›nayönelik çok önemli risk ve tehditler içer-di¤i ileri sürülmektedir (örne¤in; 29 Ey-lül 2010 tarihli Bursa Nilüfer Kent Kon-seyi Raporu ve 10 Ocak 2010 tarihli TE-MA Vakf› raporu).

Bunlar› dikkate alan ‹zmir BarosuBaflkanl›¤›, Çevre Kanunun 10. maddesi,1992 tarihli BM Çevre ve Kalk›nma üze-rine Rio Zirvesi Sonuç Deklarasyonu,1992 tarihli BM Rio-Gündem 21 Sözlefl-mesi, 1992 BM Rio-Biyolojik ÇeflitlilikSözleflmesi, 1979 Avrupa Konseyi-Avru-pa’n›n Yaban Hayat› ve Yaflama Ortamla-r›n› Koruma Bern Sözleflmesi, AB85/337/EEC Direktifini dayanak tutarakprojeyle ilgili ÇED sürecinin bafllat›lma-s›; ÇED olumlu karar› ya da ÇED gereklide¤ildir karar› al›nmad›kça bu projelerleilgili onay, izin, teflvik, yap› ve kullanmaruhsat› verilmemesi; yat›r›ma bafllanma-mas› ve kamu hazinesinden ödeme yap›l-mamas›na yönelik istemlerini yaz›l› ola-rak Çevre Orman Bakanl›¤›na sunmufl-tur.

Zeytincili¤in Islah›,YabanilerininAfl›latt›r›lmas›na DairYönetmelik

Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›nca, Zey-tincili¤in Islah›, Yabanilerinin Afl›latt›r›l-mas›na Dair Yönetmelik’ te de¤ifliklik ya-p›lmas›na dair bir taslak haz›rland›¤›nadair Komisyonumuz bilgilenmifltir. Yö-netmelik de¤ifliklik tasla¤›n›n 3. maddesiile Yönetmeli¤in 23. maddesinin de¤iflti-rilerek; zeytinlik sahalar› içinde elektriküretim tesisleri, madencilik faaliyetleri,petrol ve do¤al gaz arama ve iflletme faali-yetleri, bakanl›klarca kamu yarar› karar›al›nm›fl tüm yat›r›mlar›n yap›laca¤›n› ön-gören düzenlemeler yap›laca¤› yap›lanincelemede saptanm›flt›r.

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

De¤ifliklik taslaklar›n›n karfl›laflt›rma-l› bir de¤erlendirmesinin yap›lmas›na,Taslak metninde yer alan hassas madde-lere iliflkin alternatif de¤ifliklik önerilerihaz›rlamas›na, TBMM Çevre Komisyo-nuna yaz› yaz›larak, tekrar bafllayacakolan komisyon çal›flmalar›n›n tarihindenBaro’nun haberdar edilmesi içerikli yaz›yaz›lmas› istenmifltir.

Bu çal›flmam›zla ba¤lant›l› olarak Zey-tincili¤in Islah›, Yabanilerinin Afl›latt›r›l-mas›na Dair Yönetmelik’ de olumsuz de-¤ifliklik yap›lmamas› için; Tar›m ve Kö-yiflleri Bakanl›¤›, Do¤u Akdeniz ZeytinBirli¤i, Güneydo¤u Tar›m Sat›fl Koopera-tifleri Birli¤i, S.S. Marmara Zeytin Tar›mSat›fl Kooperatifleri Birli¤i, S.S. TAR‹fiZeytin ve Zeytinya¤› Tar›m Sat›fl Koope-ratifleri Birli¤i, T.C. Marmara BelediyelerBirli¤i, Türkiye Ziraat Odalar› Birli¤i,Ulusal Zeytin Ve Zeytinya¤› Konseyi, Zi-raat Mühendisleri Odas›’na konu hakk›n-da kanuna ve uluslararas› anlaflmalaraayk›r› Yönetmelik tasla¤› çal›flmalar›nason verilmesine yönelik giriflimlerde bu-lunmalar› rica edilmifltir.

‹zmir Milletvekili Adaylar›naSorular

12 Haziran 2011 genel seçimleri ön-cesinde, ‹zmir’den aday olan milletvekil-lerine, ‹zmir’in ve bölgenin çevre sorun-lar›n› hat›rlatan ve bu konularda duyarl›olmalar›n› teflvik etmeyi amaçlayan 50’yeyak›n soru, Komisyonumuz taraf›ndanhaz›rlanm›fl ve kamuoyuna aç›klanm›flolup, ‹zmir merkezli tüm milletvekiliadaylar›n›n parti il baflkanl›klar›na mek-tupla da gönderilecektir.

Türkiye Çevre HareketiAvukatlar› Toplant›lar›

Türkiye’de yaflanan çevre ihlallerinekarfl› hukukçular›n ortak mücadelesininörgütlenmesinin yol ve yöntemlerini ara-yan toplant›lardan ilki, Ankara’da 12-13fiubat 2011 tarihinde yap›lm›fl olunantoplant›ya Komisyonumuz ad›na Av. Yel-da Kullap, Stj. Av.Hande Atay ve Av. CemAlt›parmak kat›lm›fllard›r.

‹kinci toplant›, 26 Mart 2011 tarihin-de Zonguldak Barosu’nun ev sahipli¤in-de “Çevre ‹çin Hukukçular Bulufluyor”bafll›¤› alt›nda yap›lm›flt›r Bu toplant›ya‹zmir Barosu Kent ve Çevre Komisyo-nu ad›na Av. Ayflegül Alt›nbafl ile Stj.Av. Serdar fiengün kat›lm›fllard›r.

Üçüncü toplant› 13-14 May›s 2011tarihinde ‹zmir Barosu’nun ev sahipli-¤inde yap›lacak olup, toplant› tümilgililere aç›kt›r.

Page 18: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 18

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Çal›flma alanlar›m›z

Mahpuslar›n yaflad›¤›sorunlar

Ceza infaz kurumlar›nagirmesiyle beraber ço¤u hak-k›n› kullanamayan hükümlüve tutuklular›n insan olmaonurunun, bir hak olarakvarl›¤›n› devam ettirdi¤i kufl-kusuzdur. Bu ba¤lamda tu-tuklu/hükümlüye karfl› cezainfaz kurumuna kabulün-den bafllayarak tahliyeye ka-dar insan onuruna uygun birflekilde davran›lmas› bir zo-runluluktur. “Hükümlülerin‹yilefltirilmeleri ‹çin Stan-dart Asgari Kurallar›n Avru-pa Metni” kuruma gelen hü-kümlü ve tutukluya haklar›ve sorumluluklar› konusun-da (kurum disiplin kurallar›,bilgi edinme ve flikâyet ede-bilme yollar› gibi) bilgi veril-mesini öngörmektedir. Bunedenlerle cezaevlerine ya-p›lacak ziyaretlerde Komis-yonumuz üyeleri taraf›ndandaha önce haz›rlanan bro-flürlerle beraber mahpuslara

üyeleri izleme faaliyeti ya-pan di¤er kurumlara (örne-¤in ‹zmir Valili¤i ‹l ‹nsanHaklar› Kurulu Cezaevlerive Gözalt› Birimlerini ‹zlemeKomisyon üyelerine) e¤itimfaaliyetinde de bulunmakta-d›r.

Avukatlar›n cezaevigörüfllerinde yaflad›klar›sorunlar

Avukatlar›n cezaevlerin-de yaflad›klar› sorunlar›n tes-pitiyle birlikte yaflan›lan hakihlalleriyle ilgili olarak yasalbaflvurular›n yap›lmas› vemeslek sorunu yaflayan avu-katlarla dayan›flma içerisin-de olunmas› amaçlanm›flt›r.Bu çerçevede ilk olarak ceza-evlerinde mesai saatleri d›-fl›nda ve hafta sonu avukatve müvekkil görüfllerinin ya-p›labilmesi için komisyonüyeleri bir çal›flma bafllat›l-m›flt›r. Böylece özellikle hakihlallerinin (iflkence, kötümuamele, haks›z disiplin ce-zalar› vb.) yafland›¤› acil du-rumlara derhal görüflme sa¤-lanmak sureti ile hak ihlalle-rine derhal müdahale etmeimkân› do¤abilecektir.

Raporlama ve ‹zlemeFaaliyeti

Komisyon üyeleri tara-f›ndan ziyaret edilen cezaevive gözalt› birimlerinin insanhaklar› gereklerine uygunlu-¤unun denetimini sa¤lama-ya yönelik tespit ve de¤er-lendirmeleri içeren raporla-r›n haz›rlanmas› ve arflivlen-

mesi amaçlanm›flt›r. Rapor-lama faaliyeti esasen izlemefaaliyeti esnas›nda tutukluve hükümlülerle görüflmeleryapma, kay›tlar› inceleme,t›bbi bulgulama yapma, olayöyküsü alma, disiplin ceza-lar›n›, kal›nan birimin fizik-sel koflullar›n›, iletiflim vehaberleflme imkânlar›n›, t›b-bî bak›m ve hijyen olanakla-r›n›, beslenme, kantin ola-naklar› ile ortak kullan›malanlar› ile ilgili olarak edini-len izlenim ve tespitlerin ra-porlanmas›n› kapsamakta-d›r. Böylece sorunlu alanlarbelirlenerek çözüm konu-sunda öncelik s›ras› olufltu-rulmas› amaçlanm›flt›r. Ayr›-ca raporlama faaliyeti ile bir-likte ziyaret sonras› yaflan›-lan geliflmeleri takip etmekve karfl›laflt›rma yapmaktamümkün olacakt›r.

Bilimsel Çal›flmalarYapmak

Hukuka ayk›r› hükümleriçeren ve bu nedenle gerekavukatlar›n ve gerekse mah-puslar›n hak ihlallerine u¤-ramas›na neden olan yasa,yönetmelik ve tüzüklerin ip-tali ve anayasaya ayk›r›l›kla-r› konusunda baflvuruda bu-lunmak da Komisyonumu-zun çal›flma alan› içinde yeralmaktad›r. Böylece cezalan-d›rma ve infaz hukukunailiflkin ulusal ve ulusalüstühukuk normlar› aras›ndakidüzenleme ve uygulama fark-l›l›klar›n› ortadan kald›rmakmümkün olacakt›r.

Her dönemde zorlu iflleri yürüten çal›flma komisyonlar›m›zdan biri:

“‹ZM‹R BAROSU CEZAEV‹ KOM‹SYONU”

Her dönemde Baro komisyonlar›n›n iflleri yo¤un olmufl,gönüllü olmay› amatörlük saymayan meslektafllar›m›z,baro yönetimlerine destek vermeyi sürdürmüfllerdir.Cezaevi Komisyonu da bu komisyonlardan biri olup, iflürettikleri alan nedeniyle manevi olarak daha yorucu birçal›flma yürütmektedirler. Geçmifl y›llarda (özellikle‘Hayata Dönüfl Operasyonu’ ve ‘Ölüm Oruçlar›’)toplumsal haf›zan›n -en az›ndan bir bölümüne- kaz›nm›fleylemlerde gösterdikleri varl›k, tart›flmas›z insanhaklar›n› savunan baro yönetimlerinin en büyükyard›mc›s› olmufltur.

Bu bak›fl aç›s›yla yoluna devam etmeyi öngörenKomisyon, 23-24 Ekim 2010 tarihinde yap›lan ‹zmirBarosu Seçimli Ola¤an Genel Kurulunun ard›ndan ilktoplant›s›n› 16 Aral›k 2010 tarihinde gerçeklefltirmifl veyeni dönemdeki çal›flma alanlar›n› belirlemifltir.

Okuman›z› diledi¤imiz yaz›, hem Komisyonumuzunvarl›¤›ndan sizleri haberdar etmek, hem de kat›l›mc›l›¤›ön plana alan ‹zmir Barosu yönetim anlay›fl› nedeniylesizleri Komisyonumuza davet etmektir.

‹zmir Barosu Yönetim Kurulu taraf›ndan Baromuz mi-nibüsü ile 15 günde bir Bayrakl› Adliyesi’nden saat11.00’de hareket etmek ve saat 16.00’da dönmek üze-re meslektafllar›m›z›n Bergama Cezaevine ulafl›m›n›nsa¤lanmas›na, yine 15 günde Bayrakl› Adliyesi’ndensaat 12.00’de hareket etmek ve 17.00’de dönmek üze-re K›r›klar F Tipi Ceza ‹nfaz Kurumu’na ulafl›m›n sa¤-lanmas›na karar verilmifltir

haklar›n› anlatmak önem arzetmektedir. Bu amaçla BucaKapal› Cezaevi, Bergama Ce-zaevi, K›r›klar F1 ve F2 Yük-sek Güvenlikli Cezaevleri ilkziyaret edilecek kurumlarolup, bu ziyaretlerin ard›n-dan ilçe cezaevleri ziyaretle-rinin gerçeklefltirilmesi plan-lanmaktad›r.

Kiflilerin özgürlüklerin-den yoksun b›rak›ld›klar›cezaevleri ve gözalt› birimle-ri her ne kadar devletin de-netimi alt›nda yerler olsa da,mahpuslar›n iflkence ve kötümuameleye karfl› korunma-s›nda izleme faaliyetinin öne-mi nedeni ile (-komisyonüyeleri bu s›fatla veya temsilettikleri kiflilerin avukatlar›s›fat› ile-) düzenli olarak vebelli aral›klarda cezaevleriniizleme faaliyetini gerçeklefl-tirerek, denetim mekaniz-mas›n› iflletmektedirler. Ay-r›ca cezaevleri ve gözalt› bi-rimlerini izleme faaliyetlerive bu konudaki uluslararas›standartlar konusunda bilgia盤› nedeni ile komisyon

Page 19: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 19

“Çocuk,” üzerinde rahat kalem oyna-t›lan bir kelimedir. Cumhuriyetin kurulu-flundan bu yana övünülen bir bayramd›r:‘23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ÇocukBayram›’. Onlar gelece¤imizdir, sigorta-m›zd›r, vatan ve millet onlardan çok fleybeklemektedir vs vs vs…

Her daim istismara en aç›k gruptur,çocuklar. Onlar, 3 yafl›ndan itibaren çak-t›rmadan yar›flt›r›land›r; onlar ebeveyninakl›na gelen ya da içinde kalm›fl her kur-sa gönderilenidir; onlar saks›da çiçektir.Onlar›n saks›da çiçek olamayan›, tinerci-dir; onlar h›rs›zd›r; onlar çocuk mahke-meleri önünde bekleyendir; onlar fliddetdahi görseler nedense polise güvenen-lerdir.

‹nsan hayat›n›n en zor dönemidir,“çocukluk”. Kendi kaderini tayin hakk›nyoktur; olsa da zaten fark›nda de¤ilsin-dir. Her fleyi belirleyen ve düzenleyen‘hukuk’ çocu¤u da belirlemifltir. ‹flte bubelirlemenin insanî olmas›na anlaml› vesürdürülebilir bir katk›y› koymak için ku-rulmufl olan ‹zmir Barosu Çocuk Haklar›Komisyonu, yeni dönemde yapacaklar›n›ve yapmak istediklerini sizlerle paylaflt›.Elbette, bizim de kat›l›m›n›za ve deste¤i-nize ihtiyac›m›z var.

Komisyonumuzun temel amac›; hu-kuk ekseninde çocuk haklar›n›n tan›n-mas›, korunmas›, uygulanmas› ve gelifl-tirilmesi aç›s›ndan mesleki, kurumsal veuygulamaya yönelik disiplinleraras› biryaklafl›mla araflt›rma ve çal›flma yap-makt›r. Çocuk haklar› ile ilgili olarak avu-katl›¤›n etkinlik alan›n›n gelifltirilmesi,meslek prati¤i içinde uygulan›rl›¤›n›nsa¤lanmas›, bu alanda geliflen hukuk ya-p›s›n›n takibini sa¤lamak için, uygulamave teoriye yönelik araflt›rmalar ve çal›fl-malar yapmak da Komisyonumuzun bi-rincil amaçlar› aras›ndad›r.

Ço¤umuzun da bildi¤i gibi çocuk hak-lar› alan›nda ilk toplumsal politika belge-sinin 1779 y›l›nda ‹sviçre'nin Zürih Kan-tonu'nda yay›nlanan bir buyruk oldu¤ukabul edilir. Baflta insan hakla¬r› kapsa-m›nda ele al›nan çocuk haklar› kavram›,1924 y›l›nda Birleflmifl Milletler “CenevreBildirgesi”nde “hak” sözcü¤ünün benim-sendi¤i ilk belgede yer alm›flt›r. Bu bildir-geyle çocuklar›n fiziksel ve ruhsal olarakgeliflebilecek¬leri ortamlarda bulundu-rulmalar›, beslenme ve sa¤l›k hizmetle-rinden yararland›r›lmalar›, korunup kay›-

r›lmalar›, felaketlerde öncelikle yard›medilmeleri, istismardan korunmalar› ön-görülmüfltür.

1959 y›l›nda ise Birleflmifl MilletlerÇocuk Haklar› Bildirgesi kabul edilmifltir.Bu Bildirgeyle birlikte çocu¤un birey ola-rak haklar›na yer verilmifl olup, çocu¤unkendisi hakk›ndaki karar alma sürecinekat›lmas›n›n sa¤lanmas›na özel bir vur-gu yap›lm›flt›r.

Ça¤dafl hukuk metinlerinde çocuklar,haklar›n öznesi olarak kurgulansa da,hukukun nesnesi olmaktan kurtulama-m›fllard›r. Çocukluk bugün de geçiflkenbir kategori olarak var olmaya devamediyor. Çünkü “Çocuk Hukuku”nun özüçocuklar için talep edilen haklard›r

Çocuk suçlulu¤unun hukuki ba¤lam›,modern toplumun çocuk paradigmas›n›nhem üretildi¤i hem de uyguland›¤› bir ze-mindir. Hukukun sadece suç teflkil edenfiili iflleyen çocu¤a de¤il genel anlamdaçocu¤a bak›fl› toplumdaki bu sorunlu du-rumu yans›t›r. 20 Kas›m 1989 tarihindeBirleflmifl Milletler taraf›ndan kabul edi-len ve Türkiye taraf›ndan 14 Eylül 1989tarihinde imzalan›p, 27 Ocak 1995 gün4058 say›l› Kanun ile imzalanmas› uygunbulunan "BM Çocuk Haklar›na Dair Söz-leflme" çocuk haklar› konusunda ulafl›lan

en kap¬saml› ve dünyada en çok ülke ta-raf›ndan kabul edilen sözleflme duru-mundad›r.

Gerek Çocuk Haklar› Sözleflmesi(ÇHS) gerekse Birleflmifl Milletler (BM)Çocuk Ceza Adaleti Yönetimi için AsgariStandart Kurallar (Pekin Kurallar›), Öz-gürlüklerinden Yoksun B›rak›lan Çocuk-lar›n Korunmas› için BM Kurallar› (Hava-na Kurallar›) ve Çocuk Suçlar›n›n Önlen-mesi için BM ‹lkeleri (Riyad ‹lkeleri) gibibelgelerde çocuklara özgü bir ceza yar-g›lamas›n›n sistematik bir çocuk cezaadalet yap›s›nda olabilmesi için gerekenunsurlar belirtilmifltir.

Belgelerde kapsaml› bir politikan›ntemel ö¤elerinin çocuk suçlulu¤unun ön-lenmesi; adli kovuflturmaya baflvurmak-s›z›n ve yasal çerçeve içinde müdahale-ler; çocuk ceza adaletinde cezai sorum-luluk için asgari ve azami yafl s›n›rlar›;adil yarg›lanma güvencesi ve mahkemeöncesi gözalt› ve mahkeme sonras› ha-pis dâhil özgürlükten yoksun b›rak›lma-n›n istisnai olarak uygulanmas› fleklindesay›ld›¤›n› görüyoruz. Çocuklara özgüyasa, usul ve makamlar›n varl›¤›n› temi-ninden daha öncelikli olarak, çocuk cezaadalet politikas› oluflturma hedefi bu bel-gelerde iflaret edilmektedir.

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Çocuk Haklar› Komisyonu

BU ÜLKE VE YURTTAfiLARI ÇOCUKLARINIGERÇEKTEN SEV‹YORLAR MI?

Page 20: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 20

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Bu belgeler temelinde çocukadalet sisteminin temel özeli¤iniflöyle s›ralayabiliriz.

1.Çocukluk yafl›: Çocuklara uygula-nabilecek olan kanuna göre daha erkenyaflta reflit olma durumu hariç olmak üze-re 18 yafl›na kadar her insan çocuk ola-rak kabul edilmifltir. Yine "çocuk, mevcuthukuk sistemi içinde iflleyebilece¤i birsuçtan ötü¬rü, kendisine büyük insanlar-dan farkl› davran›lmas› gereken kifli" ola-rak tan›mlanm›flt›r.

2.Çocu¤un yüksek yarar›n›n ko-runmas›: Kamusal veya özel sosyal yar-d›m kurulufllar› ile mahkemeler, idari ma-kamlar ve yasama organlar› taraf›ndanyap›lan ve çocuklar› ilgilendiren bütün fa-aliyetlerde, "çocu¤un yüksek yarar›" te-mel olarak al›n›p gözetilmelidir. As›l olançocu¤un yüksek yarar›n›n belirlenip ko-runmas› oldu¤undan, bunun d›fl›nda ka-lan yarar ve beklentiler çocu¤un yüksekyarar›ndan sonra ele al›nmal›d›r.

3.Çocu¤un görüflünün al›nmas› il-kesi: Görüfllerini oluflturma yetene¤inesahip olan çocuk, hakk›ndaki her konudagörüflle¬rini serbestçe ifade etme hakk›-na sahip olup; çocu¤u etkileyecek adliveya idari bir süreç onun ya do¤rudando¤ruya veya temsilcisi veya uygun birmakam yolu ile dinlenmesi f›rsat› sa¤lan-mal›d›r.

4.Ceza sorumlulu¤unun bafllang›c›konusunda asgari bir yafl›n kabul edil-mifl olmas›: Ceza sorumlulu¤u konu-sunda devletler asgari bir yafl belirleyip,bu yafl alt›nda bulunan çocuklar hakk›n-da bir adli kovuflturma yap›lmaks›z›n di-¤er önlemlerin al›nmas›n› sa¤lama yü-

kümlülü¤ü yüklenmifltir. Genel ilke ola-rak; "cezai sorumlulu¤unun alt s›n›r›n›belirleyen sistemler aç›s›ndan, bu s›n›rçocu¤un duygusal, zihinsel, entelektüelolgunlu¤a ulaflt›¤› yafl›n alt›nda tutulma-mal›d›r" belirlenmifltir.

5. Cezan›n Son Çare Olmas› ‹lkesi:Temel belgeler ile çocuklara yönelik özelbir adalet sistemi getirilmesinin gerekti¤ivurgulan›r. Yasalar› ihlal eden çocuklarlakovuflturma olmaks›z›n ilgilenilmesineyönelik önlemlerin belirlenmesini istenir.Özgürlü¤ün k›s›tlanmas›n›n en son çareolarak ve mümkün olan en k›sa süre içinkullan›lmas› yönünde davran›lmas› gere-¤i üzerinde durulur.

Ceza adalet sisteminin amac› çocu-¤un cezaland›r›lmas› veya su¬çun ön-lenmesi olmay›p daima çocu¤un iyileflti-

rilmesi olmal›, suç iflleyen çocuklaragös¬terilecek tepki hem suçun hem deçocu¤un içinde bulundu¤u koflullarlaorant›l› olmal›d›r.

Çocuklar hakk›nda karar verenle-rin takdir haklar›n›n bulunmas› ilkesi

Çocuklar hakk›nda ceza adalet siste-mi içerisinde karar verirken, karar vere-cek kiflilerin yarg›lama konusu olan ço-cu¤un özel durumunu de¤erlendirmeleriiçin takdir haklar› olmal›d›r.

Komisyonumuz yukar›da k›saca ço-cuklara özgü yaklafl›mlar›n pratikte uy-gulanmas›n› sa¤lamak amac›yla avukat-lar baflta olmak üzere, yarg›lama faaliye-ti içerisinde yer alan yarg›ç, savc› ile di-¤er sosyal çal›flmac›lar, kolluk ve di¤erdisiplinlerden kurum ve kurulufllar›n buasgari, evrensel standartlara uygun dav-ranmas›n› sa¤lamaya yönelik torik vepratik çal›flmalar yürütmektir.

30 Ocak 2011 Pazar günü “CMKMüdafii ve Vekiller ‹çin Çocuk AdaletSistemi E¤itim Çal›flmas›” program›Komisyonumuzca haz›rlanm›fl olup ko-nular ve sunumu gerçeklefltiren de¤erlikat›l›mc›lar› da anmak isteriz:

Çocuklara Özgü Adalet, ÇocukAvukat›n Rol ve Sorumlulu¤u; HâkimMurat Ayd›n, Karfl›yaka 2. Sulh CezaMahkemesi,

Çocuk Yarg›lamas›n›n Genel ‹lke-leri; Av. Seda Akço, ‹stanbul Barosu,

Çocuklar›n Ceza Sorumlulu¤ununTespitinde Uygulanacak Kriterle, Sos-yal ‹nceleme Raporlar›n›n De¤erlendi-rilmesi; Prof. Dr. Ümit Biçer, KocaeliÜniversitesi T›p Fakültesi Adli T›p ABD,

‹letiflim Teknikleri; Prof. Dr. Ümit Bi-çer, Kocaeli Üniversitesi T›p FakültesiAdli T›p ABD.

Page 21: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 21

K O M ‹ S Y O N L A R D A N

Belki “Badem” ad› sizlere bir fleyça¤r›flt›rabilir. 2006 y›l›nda Ayd›n’›nDidim ilçesinde yaral› flekildebulunduktan sonra pek protokoltörenlerle koruma alt›na al›nan birAkdeniz foku Badem. Akdenizfoklar›n›n tüm dünyada 500-600civar›nda olduklar› belirtiliyor.Kalanlar›n bir k›sm› Yunanistansular›nda, bir k›sm› da bizimsular›m›zda.

Badem’in –medyaya da yans›yan-maceral› ve asl›nda zor bir iyileflmesüreci oldu. Deneyimsizlik nedeniyleiyileflme sürecinde insana al›flanBadem’in do¤al ortam›na dönmesi zoroldu; döndü¤ünde hep geri geldi ve‘onu pek seven insanlar›n’ afl›r›müdahalesine maruz kald›. Oysak›y›lara yak›n yaflayan Akdenizfoklar›n›n nesli tükeniyor amaherhalde yap›lmas› gereken kalanlar›koruma alt›na almak. Vahfliceh›rpalanan, imara aç›l›p, talan edilenk›y›lar nedeniyle örne¤in Akdenizfoklar› üreyemiyor. Buradan yolaç›karak ‹zmir Barosu bünyesindeçal›flma yürütmek üzere HayvanHaklar› Komisyonu kuruldu. ‹lkçal›flmalar›n› komisyon üyesi Av.Senem Avc› kaleme ald›.

Komisyonumuz hayvanlar›n bafltayaflam hakk› olmak üzere tümhaklar›n› korumak, buna iliflkinihlallere karfl› hukuki mücadelevermek ve ülkemizi hayvan haklar›konusunda geliflmifl ülkelerleeflde¤er düzeye getirmek üzere bukonuda duyarl›, hayvansevermeslektafllar›m›z›n biraraya gelmesiile kurulmufltur. Komisyonumuzunçal›flma alanlar›n› k›saca flöyles›ralayabilirim:

Hayvan Haklar› Komisyonu

LÜTFEN NES‹LLER‹N‹ TÜKETMEDEN...

ÇO⁄U CANLININ NESL‹, YAfiAMA ALANI‹NSANLARCA TALAN ED‹LD‹⁄‹ ‹Ç‹N TEHL‹KEDE

• Hayvan haklar› ihlalleriniengellemek;

• Kendi haklar›n› savunamayanve daima masum olan candostlar›m›z›n haklar›n› korumakiçin çal›flmak;

• Hayvan haklar› alan›ndaçal›flan sivil toplum örgütleri veilgili idari birimlerle görüflmeleryaparak, birlikte çal›flmayürüterek, bu alandaki sivil

inisiyatifi güçlendirmek;

• Yerel ve ulusal düzlemde bilinçdüzeyini ve alg›lamadahassasiyeti art›rmaya çal›flmakt›r.

Yan› s›ra Baromuzun ve bu konudaduyarl› meslektafllar›m›z›nyard›mlar› ile ‹zmir bölgesi hayvanbar›naklar›na erzak yard›mlar›m›zolmaktad›r. Kat›l›m›n›zlagüçlenece¤imize inan›yoruz.

Page 22: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 22

Hukuk Muhakemeleri Ka-nununu tan›t›m›na geçmedenönce izin verirseniz, bugünküyarg› alan›ndaki manzaray›ortaya koymak istiyorum ki;benim aç›mdan bu durumutespit etmek son derece önem-li. Bildi¤iniz gibi üç temel ya-sa Meclis’ten geçti: Bunlar, Ti-caret Kanunu, Borçlar Kanu-nu ve Hukuk MuhakemeleriKanunu. Belki de bugüne ka-dar hiç yaflamad›¤›m›z flekilde-her bir yasa bir gün içinde vedört partinin uzlaflmas›yla-Mecliste kabul edildiler. Herne kadar Hukuk Muhakeme-

leri Kanunu Ekim ay›n›n ba-fl›nda, di¤erleri ise 2012 y›l›-n›n Temmuz ay›nda yürürlü-¤e girecek ise de, önümüzdekibir y›l içinde biz üç tane yenive son derece önemli de¤iflik-likleri içeren temel yasalar›nyürürlü¤üne tan›k olaca¤›z.

Bunlar›n yan› s›ra Haziranay›n›n sonuna do¤ru -kurul-mas› bir y›lan hikâyesine dö-nen- istinaf mahkemeleri muh-temelen göreve bafllayacak.Asl›nda 2007 y›l›nda kurul-mas› ve göreve bafllamas› ge-reken, kurulmas› için AvrupaBirli¤inden destek ald›¤›m›z;

bunun karfl›l›¤›nda üç bölgeadliye mahkemesi binas›n›yapt›rd›¤›m›z; fakat bir türlügöreve bafllatamad›¤›m›z; ensonunda 2007 y›l›nda dokuzyerde kurdu¤umuz ama yar-g›ç atamad›¤›m›z bölge adliyemahkemeleri göreve bafllaya-cak. Böylelikle yepyeni birkanun yolu uygulamas› ile dekarfl› karfl›ya kalaca¤›z.

Yarg›tay seçimleri

Bu arada özel olarak ‹zmirBarosu’nun boykotunu da des-

tekledi¤imi ifade etmek isti-yorum. Yarg›tay’da yap›lanbirtak›m de¤ifliklikler nedenbirden bire ortaya ç›kt›, anla-mak mümkün de¤il. Parmak-la saysan›z bir hesaba varam›-yorsunuz. Tam 137 tane Yar-g›tay üyesinin atanmas›n› ge-rektiren bir düzenleme var.Bir torba yasa var. Bir hukukdevletinde hiçbir flekilde gün-deme gelmemesi gereken biryasa yapma biçimi, üstelik etikde de¤il. Demokrasiyle de ba¤-daflm›yor. Ama nedense biz

Okuyaca¤›n›z metin, yeni Hukuk Muhakemeleri Kanununun(HMK )tan›t›m› için ‹zmir Barosunun davetlisi olarak, 4fiubat 2011 günü “Hukuk Muhakemeleri Kanununun Getir-di¤i Yenilikler” ad›yla Ankara Üniversitesi Hukuk FakültesiÖ¤retim Üyesi Prof. Dr. Süha Tanr›ver; Dokuz Eylül Üniver-sitesi Hukuk Fakültesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. MuhammetÖzekes; Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö¤retimÜyesi Prof. Dr. O¤uz Atalay; Bilkent Üniversitesi HukukFakültesi Ö¤retim Üyesi Doç. Dr. Murat Atal› ile birlikte birkonferans veren HMK Tasar›s› Komisyon Baflkan› veGalatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö¤retim ÜyesiProf. Dr. Hakan Pekcan›tez’in aç›fl konuflmas›n›n -kendisininde onay› ile- yay›nlanmak üzere düzenlenmifl halidir. Yo¤unkat›l›m›n oldu¤u konferans tam gün sürmüfl yap›lan kay›t CDformat›nda sizlere sunulmufltur. Konferansta sunum yapantüm akademisyenler ayn› zamanda HMK Tasar›s› Komisyonuüyesi olarak da çal›flm›fllard›r. Metin Bülten için uzun olmak-la birlikte güncelli¤i nedeniyle ilginize sunulmufltur.**

Hakan PEKCANITEZ*

* Profesör Doktor, Galatasaray Üniversitesi, Hukuk Fakültesiö¤retim üyesi ve HMK Tasar›s› Komisyonu Baflkan›.

** Kay›tl› metin Öznur USANMAZ taraf›ndan deflifre edilmifl, Ha-kan Pekcan›tez’in onay›yla, Nilgün TORTOP taraf›ndan yay›niçin düzenlenmifltir.

Page 23: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 23

bir süredir bu torba yasalar›hukuk yaflam›m›zda, özellikleseçim öncelerinde pek bir kul-lan›r olduk. Yine böyle bir tor-ba yasan›n içinde Yarg›tay’a137 tane yeni üye atanmas›söz konusu. fiimdi 100 olsa,pek bir fley demeyeceksiniz,140 olsa da pek bir fley deme-yeceksiniz de, 137 deyince in-san flüpheleniyor.

Hâkim a盤›

Bölge adliye mahkemeleri-nin say›s›n›n ne kadar olaca¤›flu anda kesin de¤il. Ama kaçtane kurarsan›z kurun, 1000civar›nda hâkime ihtiyac›n›zvar. Zaten eksik olan ilk dere-ce mahkemelerindeki hâkima盤›n› bir de 1000 tane hâki-mi bölge adliye mahkemele-rinde görevlendirmek suretiy-le daha da azaltacaks›n›z. 137

tane de Yarg›tay’a götürecek-siniz. Altm›fl yafl›n›n üzerin-deki hâkimlerimizin bir k›s-m›, “bu üç temel yasay› benart›k bundan sonra oturup in-celeyemem, ö¤renemem” de-yip, belki de bölge adliye mah-kemesine de seçilmediklerin-den küsüp emekli olacaklar.Nitekim ceza yasalar› de¤iflti-¤inde bunu yaflad›k. Yaklafl›k400 kadar ceza mahkemesihâkimi emekli oldu. Bu gelifl-melerden sonra önümüzdekiy›l yine yaklafl›k olarak 1600civar›nda bir hâkimin eksi¤isöz konusu olacak. Zaten mev-cut olan hâkim a盤› 1600 ek-sikle beraber bu üç temel ya-san›n uygulanmas› aflamas›n-da karfl›m›za ç›kacak. Bunla-r›n yan›nda yepyeni bir istinafve temyiz uygulamas› bafllaya-cak.

Bunlar› flunun için söylü-yorum. ‹nsan hasbelkader, birflekilde bir kanunun haz›rlan-mas›na katk›da bulunduktan,hele bu kanun yürürlü¤e gir-dikten veya Meclis’te kabuledildikten sonra, farkl› bir so-rumluluk hissediyor. ‹stiyorki o kanun art›k uygulamadagerçekten arzulanan, amaçla-nan fayday› sa¤layabilsin. Bukoflullarda bu üç temel yasa-n›n ayn› dönemde ç›kar›lm›flolmas›n›n ben do¤ru bir ter-cih olmad›¤› düflünüyorum.Bu arada bu temel yasalar›nuygulama bafllamadan önceçok iyi flekilde tart›fl›lmas›,anlat›lmas› ve de¤erlendiril-mesi gerekiyor. Bütün bunla-r›n yan›nda bir de istinaf mah-kemelerinin kuruluflu, hâkima盤›n›n giderilememesi amaç-lanan fayday› sa¤lamaktanuzaklafl›laca¤› endiflesini orta-ya ç›kar›yor.

HukukMuhakemeleriUsulü Kanununeden de¤iflmeliydi?

Manzara bu. fiimdi bu man-zarada biz ne yapt›k? Usul Ka-nununu nas›l bir flekilde de-¤ifltirdik ve ne hale getirdik?Kanunun ad›n› belki be¤en-mediniz. Niye Hukuk Muha-kemeleri Kanunu, ne güzelMedeni Usul Kanunu ya daMedeni Yarg›lama Kanunu de-mek varken. Benim de içim-den öyle geliyordu ama 2005y›l›nda Ceza Usulü Muhake-meleri Kanunu de¤iflirken, ye-ni kanun Ceza MuhakemeleriKanunu olarak kabul edildi¤iiçin, biz de ona uygun olarak“Hukuk Muhakemeleri Kanu-nu” demek durumunda kal-d›k.

1927 y›l›nda yürürlü¤e gi-ren ve bugüne kadar 84 y›ld›ruygulad›¤›m›z usul kanunu-muzun pek tabi ki bugün içinaksayan, eksik, hatal›, yanl›flhükümleri vard›. Söz konusuhatalar ve eksikler nedeniyleyarg›n›n gecikmesine nedenolan hükümlerin ortadan kal-d›r›lmas› için, bizim haz›rla-d›¤›m›z tasar› d›fl›nda dahaönce alt› tasar› daha haz›rlan-m›flt›. En son 1993 y›l›nda ta-sar› haz›rlanm›flt›. Hatta il-ginçtir, daha kanunun yürür-lü¤e girmesinden k›sa bir süresonra, 1946 y›l›nda, ilk kezbir tasar› haz›rlanm›flt›. Sonraarkas›ndan h›zla 1952 de birtasar›, 1955’te baflka bir tasar›,sonra 1967, 1971, 1993 ve da-ha sonra bizim 2006 tarihli ta-sar›m›z haz›rland›. Bütün bun-lar yarg›n›n sorunlar› ile ilgili

Page 24: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 24

H U K U K U S U L U K A N U N U

çözüm aray›fllar›n›n bir sonu-cu. Biliyorsunuz biz kanunu-muzu Neuchatel’den ald›k.Neuchatel Usul Kanunu 1925tarihli ve bildi¤iniz gibi kan-tonal bir kanundur. Belki ‘enyeni kanun en iyi kanunudur’düflüncesiyle, ‹sviçre kanton-lar› içinde en yeni kanun olan1925 tarihli Neuchatel usulKanununu tercüme ederek ik-tibas ettik. Ama Neuchatel kü-çücük bir kanton. O kanto-nun ihtiyaçlar› ve sosyal yap›-s›yla, Türkiye’nin bugün 70milyonu aflan nüfusunu ayn›koflullarda de¤erlendirmek veayn› hükümleri uygulamakelbette uygulamada pek çoksoruna neden oluyordu. Bunedenle Hukuk Usulü Muha-kemeleri Kanunun otuzdanfazla de¤ifltirilmek zorundakal›nd›. Bu arada NeuchatelKantonunda da usul kanunu1990 l› y›llarda tamamen de-¤iflti.

Kanunun dili bildi¤iniz gi-bi çok a¤›rd›. fiöyle birkaç ta-ne örnekleme kelime ç›kar-d›m: Mevsuk, mazereti sahi-ha, suveri musaddaka, hal-isab›ka, tahriri mukaddime-i beyyine gibi daha pek çokArapça ve Farsça kelimelerledolu idi. Derslerde maddeyi

okuyup bitirdikten sonra ö¤-rencinin adeta amin diyesi ge-liyordu. Tabi hukukçu olabil-mek için kanunu anlamak vebilmek gerekiyor. Ne kadaryabanc› terimlere aflina olsa-n›z ve karfl›l›¤›n› bilseniz bile,bunlar› kullanmakta zorlukçekmek flüphesiz ayr› bir so-run oluflturuyor. Bu nedenlebir kere kanunun dilinin sa-delefltirilmesi ve mümkün olanve bilinen öztürkçe terimlerinkullan›lmas› gerekiyordu. Za-ten kanuna bakt›¤›n›zda, dilyönünden bir yamal› bohçayadönmüfltü. Kanunun baz›maddelerinde yetki, baz› mad-delerinde salahiyet; baz› mad-delerinde görev, baz› madde-lerinde ise vazife; baz› madde-lerinde bilirkifli, baz› madde-lerinde ehlivukuf deniyordu.Yanl›fl terimler vard› kanun-da, örne¤in naip yerine istina-be deniliyordu. ‹lâm ile hü-küm ve karar birbiri yerinekullan›lm›flt›.

Alelacele tercüme edildi¤iiçin, tercümede ister istemezbirtak›m yanl›fll›klar yap›lm›fl.Bu terimlerin özellikle bir k›s-m› çok titiz kullan›lmam›flt›.Biz hukukçular bile “dava” te-rimini çok kullan›yoruz. Do¤-ru ya da yanl›fl her fleye dava

diyoruz. Oysa dava farkl›d›r,yarg›lama farkl›d›r, tahkikataflamas› farkl›d›r, layihalar te-atisi farkl›d›r. ‹flte usul kanu-numuzda da böyle ay›rt edil-meyen, do¤ru tercih edilme-mifl olan terimler yer al›yor-du. Ayr›ca Kanunun içindenzaman zaman pek çok hükümde ç›kar›lm›flt›r. Önce yeni birTebligat Kanunu kabul edilipHukuk Muhakemeleri kanu-nu içinde yer alan tebligat ileilgili k›rka yak›n madde ç›ka-r›lm›flt›r. G›yap müessesesi vepek çok müessese kald›r›lm›fl-t›r. Bunun sonunda kanundayer yer boflluklar oluflmufltur.

Kanun tasar›s›haz›rlan›rken öncetemel ilkeleritart›flt›k

Bizim kanun çal›flmas›ndaen çok tart›flt›¤›m›z fley, ‘nas›lbir kanun yapal›m?’ oldu. Bafl-lang›çta haz›rlanacak olan ka-nunun felsefesi, ruhu belir-lenmeliydi. Yine acaba mev-cut kanunu hiç dikkate alma-dan yepyeni bir kanun mu ya-p›lmal› yoksa mevcut kanu-nun uygulamada sorun olufl-turmayan hükümleri muhafa-za edilmelimiydi? Bu tart›fl-

malarda belli bir ülkenin usulkanunu yine tercüme ederekmi haz›rl›k yapal›m sorusude¤erlendirildi. Yabanc› ülke-lerin yarg› sistemi, e¤itimi,hukuk anlay›fl› ve sosyolojikyap›s› ayn› olmay›nca, ayn›kanunun al›nmas›n›n ayn› so-nuçlar› do¤urmad›¤›n› geçmifluygulamam›zdan ötürü art›kbiliyorduk. Üstelik be¤enelimya da be¤enmeyelim bizim 84y›ll›k geçmiflimizde, hukukkültürümüzde önemli bir tec-rübemiz ve birikimimiz var.Hukuk Usulü MuhakemeleriKanununun belki eskimifl, bel-ki yanl›fl hükümleri bulunabi-lir ama gerçekten al›flt›¤›m›z,bildi¤imiz ve hiçbir problemoluflturmayan hükümleri demevcut. O yüzden biz kanu-nun ruhunu muhafaza ederekrevize etmek yolunu tercih et-tik. Yepyeni bir kanun yapma-n›n uygulanmas› aflamas›ndabirtak›m olumsuzluklar› kaç›-n›lmaz olurdu. Bu nedenle es-ki kanun hükümlerinin mu-hafaza edilmesini, hukuk tec-rübesinin ve hukuk kültürü-nün devaml›l›¤›n›n korunma-s› aç›s›ndan önemli sayd›k.Ancak bunu yaparken muka-yeseli bir inceleme ile pek çokülkenin usul kanunu hüküm-

Page 25: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 25

lerini araflt›rd›k, tercüme et-tik, yeni haz›rlanm›fl olan usulkanunlar›n› de¤erlendirdik.Özellikle bizimle ayn› zaman-da haz›rlanan ‹sviçre FederalUsul kanunun Tasar›s›n›n ça-l›flmalar›m›zda de¤erlendir-dik.

Malvarl›¤›na iliflkindavalarda parasals›n›r kalkt›

Kanunun haz›rlanmas› afla-mas›nda uygulamadan gelentaleplerde “Sulh hukuk- asliyehukuk ayr›m›n› kald›r›n. Çün-kü görev problemi çok yo¤unyaflan›yor. Bu görev probleminedeniyle de davalar uzuyor.”denilmekte idi. 1993 tasar›-s›nda bu ayr›m kald›r›lm›fl vesadece hukuk mahkemelerioluflturulmufltu. Biz malvarl›-¤›n› ilgilendiren davalardasulh hukuk-asliye hukuk ay›-r›m›n› muhafaza ettik. AdaletKomisyonundan tasar› bu fle-kilde geçtikten sonra, dörtparti Meclis’te bir araya geldive uzlaflarak hangi konularda,hangi maddelerle ilgili önergeverilece¤i konusunda anlaflt›-lar. Bu yüzden yasalar bir gün-de Meclisten ç›kt›. Bu önerge-lerden bir tanesi de, “5000 li-ral›k ya da güncel karfl›l›¤›yla7 bin küsur liral›k o görev ay-r›m›n›n kald›r›lmas›.” idi. Siz-ler nas›l takip ediyorsunuz bi-lemiyorum, ama ben parasals›n›rlar›n ne oldu¤u hakk›ndasürekli kanuna bakmak zo-runda kal›yorum. Davan›naç›lmas› yan›nda temyiz karardüzeltme senetle ispat kural›hakk›nda her y›l bu parasal s›-n›r de¤ifliyor. Temyiz etti¤inizbir karar, varsayal›m, bozulupgeldikten sonra yeniden yar-g›lama yap›ld›ktan sonra de-¤iflen parasal s›n›r nedeniyletemyiz edilemeyen s›n›r için-de kalabiliyor. Bu ise hukukigüvenlik ilkesi aç›s›ndan ana-yasaya ayk›r›l›k teflkil ediyor.Bu parasal art›fllar sadece Hu-kuk Usulü Muhakemeleri Ka-nunun için geçerli. Uygula-madan gelen talepler yan›ndabelki bu kar›fl›kl›¤›n da etki-siyle dört parti hiç tereddüt-

süz anlaflt›lar ve flöyle bir dü-zenleme yap›ld›: Bundan son-ra malvarl›¤›na iliflkin konu-su para olan bütün davalarister 1 lira olsun, ister 1 tril-yon lira olsun, hepsi asliyehukuk mahkemesinin görevi-ne girecek.

Bunun belki elefltirisi ya-p›labilir, çünkü miktar› neolursa olsun tüm malvarl›¤›n›ilgilendiren uyuflmazl›klar ay-n› yarg›lama usulüne tabi ola-cakt›r. Ancak ben olumlu yön-lerinin de var oldu¤unu düflü-nüyorum. Gerek temyizde,gerek di¤er alanlarda yaflanansorunlar dikkate al›narak buba¤lamdaki görev ay›r›m› özel-likle kald›r›lm›flt›r. Ancak bude¤ifliklikten sonra yap›lmas›gereken önemli bir de¤ifliklikdaha var, oda flu: Yabanc› hu-kuk sistemlerinde, belli mik-tar›n alt›nda kalan uyuflmaz-l›klar›n basit ve kolay çözümüiçin aray›fllar sürdürülüyor.Örne¤in Türk hukuku için1.500, 00.-TL’yi esas alal›m.1.500, 00.-TL’ye kadar olanuyuflmazl›klar çok daha basit,hatta mahkeme önüne getiril-meden çözülüyor. Bazen avu-katlar›n hakemlik yapmas›fleklinde bir model gelifltirili-yor. Mahkemeye gitmek yeri-ne, bir avukata gidiyorsunuz.Avukat hakem rolünde, buuyuflmazl›k hakk›nda dosyaüzerinden bir karar veriyor.Bu karara itiraz edilebiliyor.

Ayn› fley icra takiplerindede düflünülmeli. 1.000, 00.-TL’ye kadar olan icra takipleriiçin icra daireleri meflgul edil-memeli. Özellikle telefon flir-ketlerinin takiplerinin ne halegeldi¤ini görüyorsunuz. ‹s-tanbul’da baz› telefon flirketle-rinin adliye bahçesinde kon-teyn›rlar› var, dosyalar bunla-r›n içinde saklan›yor. Bütünifllemleri kendileri yap›yorlar.Bu yo¤unlu¤u azaltmak içinYunanistan’da flunu yapm›fl-lar: ‹cra takibi yapacak olanavukat, örne¤in alacak bedeli1.000, 00.-TL’ye kadarsa, do¤-rudan kendi bir takip talebi veödeme emrini haz›rlay›p borç-luya gönderiyor. Borçlu öde-

me emrine itiraz ederse, itira-z›ndan sonra icra dairesi iledosya ilgilendirerek ondansonra cebri icra faaliyetini yü-rütüyor. Böylelikle devlet iti-raz edilmeyerek ödeme ile so-nuçlanan takipler için gerek-siz yere meflgul edilmemifl olu-yor. Kan›mca görev konusu-nun bu flekilde çözülmesin-den sonra bu yönde çözümle-ri mutlaka düflünmek zorun-day›z.

Kanunun dili nekadar sadeleflebildi?

Kanunun dilini güncellefl-tirdik, sadelefltirdik dedik,ama bunu her kurumda ve herterimde baflaramad›¤›m›z› daitiraf etmeliyim. Örne¤in ‘fer’imüdahale’nin karfl›l›¤›na ‘ba-¤›ml› kat›lan’ diyemedik. Çün-kü biraz anlafl›lmaz hale gele-cekti. T›pk› Borçlar Kanunun-daki gibi. Orada da önce di-rengen denilmiflti ancak sonratemerrüt olarak de¤ifltirdiler.Hukukun da kendine göre birdili olmal›. Bazen terimlerekarfl›l›k bulamad›k. Örne¤in‘tavzih’, için ‘aç›klama’ diye-bilirsiniz, ama hükmün aç›k-lanmas› ile kar›fl›r. Bir dönemde ‘aklama’y› kulland›k öz-türkçe olarak. Ama aklamay›hem ‘ibra’da hem de ‘beraatiçin kulland›¤›m›z için de dilifakirlefltirdik, sonra da zatenbu terimi belki bu yüzden pekkullanmaz olduk.

Önemli bir ilk,‘çekiflmesiz yarg›’kanundadüzenlendi: ‘Dava’yerine ‘ifl’ terimi

Usul Kanunuyla birlikteyapt›¤›m›z belki en önemlide¤ifliklik, çekiflmesiz yarg›y›ilk defa kanunda düzenlemekoldu. Çekiflmesiz yarg› bizimhukukumuzda bilinmeyen birkurum. Seksen dört y›l olmufl,hâlâ bilmiyoruz. Adalet ko-misyonunda dahi çekiflmesizyarg›ya iliflkin ciddi s›k›nt›laryaflad›k. Bu konuda düzenle-me yap›lmam›fl olmas› bu dü-zenlemenin anlafl›lmas›n› da

güçlefltirmekte idi.

Uygulamada çekiflmesizyarg›y› bilmedi¤imiz için ad›-n› bile bildi¤imiz dava ile ilgi-lendirerek has›ms›z dava biçi-minde ifade ediyoruz. Çekifl-mesiz yarg› için mahkemeyesunulan dilekçede davac›, ko-nu diyoruz, sonra da daval›-n›n karfl›s›na has›ms›z yaz›yo-ruz. Çekiflmesiz yarg› da tarafyok ki. Davac› ve daval› sade-ce davada olur. Uygulamadaçekiflmesiz yarg› içinde talepetti¤imiz iflas›n ertelenmesinede dava diyoruz. Yarg›tay daöyle diyor. Bu bir dava de¤il,bu bir çekiflmesiz yarg› ifli.fiimdi soruyorum size. Futboliki tak›m aras›nda oynan›yor,t›pk› davan›n iki taraf› olmas›gibi. Futbolda tek kale maçolabilir ama tek tak›mla futboloynanmaz. O zaman tek taraf›olan bir ifl hiçbir flekilde birdava olarak isimlendirilemez.Biz o yüzden kanunda buna‘ifl’ dedik. Dava ve ifl terimin-den ifl’i gördü¤ünüz zaman bi-leceksiniz ki, art›k bu bir çe-kiflmesiz yarg›.

Bugüne kadar çekiflmesizyarg›y› bilmedi¤imiz için çokönemli özelliklerini atl›yor-duk. Mesela çekiflmesiz yarg›-da kendili¤inden araflt›rmayetkisi geçerlidir. Hâkim re-sen araflt›r›r. ‹lgilileri kendili-¤inden ça¤›r›p dinleyebilir.Hükümlerin kesin hükümoluflturup oluflturmamas› aç›-s›ndan çekiflmesiz yarg›, çe-kiflmeli yarg› ayr›m›n›n önemivard›r. Uygulamada tereddüt-lerin yaflanmamas› içim çekifl-mesiz yarg› ifllerini Kanundatek tek sayarak belirttik. Bukanun yapma tekni¤ine çokuygun olmad›¤›n› düflünerek,bizi elefltirebilirsiniz. Ama te-sadüfen 2011 y›l›nda ‹sviç-re’de Federal Usul Kanunuyürürlü¤e girdi. ‹sviçrelilerde ilk defa çekiflmesiz yarg›y›kendi ülkelerinde Federal usulKanununda düzenlerken, ay-n› kazuistik metodu tercih et-ti. Bu uygulama, çekiflmesizyarg› m›, çekiflmeli yarg› m›tereddütlerini ortadan kald›r-mak için pratik bir çözüm ola-

H U K U K U S U L U K A N U N U

Page 26: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 26

H U K U K U S U L U K A N U N U

cak. Biliyorum kazuistik birsistem, do¤ru bir kanun yap-ma tekni¤i de¤il, ama bunungeçici oldu¤unu kabul etme-nizi özellikle ifade etmek isti-yorum.

Senetle ispat kural›

Hukuk Muhakemeleri Ka-nunu Tasar›s›n› haz›rlarkensenetle ispat kural›n› da tart›fl-t›k. Bu tart›flma s›ras›nda se-netle ispat kural›n›n kald›r›l-mas› onun yerine her türlüdelille ispat imkan›n›n getiril-mesi teklif edildi. Ancak ço-¤unlukla bu teklif reddedildi.Bu teklifi yapanlar Alman veAvusturya hukukunu örnekolarak gösterdiler. GerçektenAlmanya’da senetle ispat zo-runlulu¤u yok. Avusturya’dada yok. ‹sveç’te de yok. Fin-landiya’da da yok. Ama bak›n,flimdi flu ülkelere dikkat edin:‹spanya, Fransa, ‹talya, Yuna-nistan ve Türkiye’de senetleispat kural› var ve hepsi ilginçbir flekilde Akdeniz ülkesi.Denizin etkisi midir yoksasosyolojik bir gerçek midir,ama bu ülkelerin tümünde se-netle ispat kural› kabul edil-mifl durumda. Osmanl› döne-minde yalanc› tan›k kahvelerioldu¤unu pek ço¤unuz bilir-siniz. Bafl›m›za çok ifl gelmifl.Tanzimat döneminden beri150 y›ld›r senetle ispat mec-buriyetini uyguluyoruz. Çokkat› uygulanmas›n›n gerçek-ten uygulamada sorunlar› var.Bu yüzden o meflhur yaz›l› de-lil bafllang›c›n› sadece delilbafllang›c› olarak düzenledik.Ne fark etti derseniz, bu bel-genin yaz›l› olmas› art›k aran-m›yor. Yani gerekti¤inde in-ternet ortam›ndaki gönderi-len elektronik posta, faks met-ni veya gönderilmifl foto¤raf,ses kayd› veyahut da baz› re-simler dahi delil bafllang›c›olabilecek ve sizin tan›k din-letmenize olanak tan›yacak.Kanunda belge tan›mlanarakkarfl› taraf›n gönderdi¤i belge-ler delil bafllang›c› kapsam›n-da kabul edildi. Böylelikle se-netle ispat kural›n›n istisnala-r› oldukça geniflletilmifl ola-cak. Bak›n›z, faks art›k demo-

de oldu, kimse faks kullanm›-yor, ama henüz Yarg›tay’›nfaksla gönderilen metin senetmidir, yaz›l› delil bafllang›c›m›d›r, yoksa hiçbir de¤eri yokmudur diye aç›kça bir kararvermedi.

“Allah sözcü¤ükanundanç›kar›ld›!”

Yasalar›n gündeme gelme-si, bas›n›n manflete neyi ç›ka-r›rsa okuyucusuna okutabile-ce¤iyle ilgili olmaktad›r. HMKTasar›s›n›n 2006 y›l›nda bas›-na tan›t›m›n›n ertesi günündebaz› gazetelerde flöyle bir bafl-l›k vard›. “Allah sözünü ka-nundan ç›kard›lar” ve alt›ndabenim ismim. Bu yemindenkaynaklan›yordu bildi¤inizgibi. Çünkü bugün geçerliolan yemin metnine göre, “Al-lah›m ve namusum üzerine ye-min ederim” fleklinde yeminediliyor. Biz, Allah sözcü¤ünükald›rarak ‘namusun flerefimve inand›¤›m kutsal de¤erlerüzerine’ yemin formülününde¤ifltirdik Böylelikle diniinanc› ne olursa olsun herke-se ve hatta böyle bir inanca sa-hip olmayan kifli için eda ede-bilece¤i bir yemin formülüdüzenlemeye çal›flt›k. Amabunun yans›mas› adeta ‘Allahsözcü¤ünü kanundan ç›kard›-lar allahs›zlar’ fleklinde oldu.

Kanunun ikincitan›t›m› ‘Emrahyasas› geliyor’fleklinde oldu.

fiimdi düflünseniz akl›n›zagelmez. Bizim usul kanunu ileEmrah’›n ne alakas› var? Bil-di¤iniz gibi, ‘Küçük Emrah”epeyce büyüdükten sonra (-sanki klonlanm›fl gibi kendisi-ne benzeyen-) o¤lu oldu¤unuiddia eden bir kiflinin ona kar-fl› açt›¤› “babal›k davas›” 10y›l kadar sürdü. Fakat bu da-vada Daval› sürekli olarak “Buçocu¤un babas› ben de¤ilim”dedi. Hatta DNA testinin so-nunda %99,99 baba oldu¤usaptan›nca yap›lan bir aç›kla-mada “Dikkat ederseniz so-

nuçta raporda yüzde yüz de-nilmiyor”, denilerek itiraz sür-dürüldü. Halbuki DNA’n›ntespitinde daha yüksek biroran› yok. Ama olsun sonuçDaval› tarafça yüzde 0,01’inkendi lehine olabilece¤i flek-linde yorumlad›. Peki, nere-den ç›kt› gazetelerin bu “Em-rah Yasas›” bafll›¤›? Nesepleilgili davalarda, DNA veya kantesti için zorunlu olan s›v› ve-ya kan ald›rma iflleminde cid-di sorunlar yaflan›yor. Bu kanalma, yani genel anlam›yla vü-cuttan s›v› almak konusundayasal ve emredici bir zorunlu-luk getirmedi¤iniz takdirdeyarg›lamay› tamamlayam›yor-sunuz. Çünkü karfl› taraf izinvermeyince kanunda aç›k hü-küm bulunmad›¤› takdirdezorla kan ya da s›v› almakmümkün de¤il. Böyle oluncakamu düzenini ilgilendirensoyba¤› ile ilgili bir davada hâ-kimin karar verememesi gibibir sonuç ortaya ç›kmaktad›r.Kald› ki, DNA testi için kanalmak dahi gerekmiyor. Sade-ce a¤›zdan al›nan bir tükürükveya bir doku örne¤iyle ko-layl›kla tespit yap›labiliyor.Bu nedenlerle taraf›n, yani da-vac› ya da daval›n›n katlanmayükümlülü¤ünü getirdik. Bafl-ka ülkelerde de oldu¤u içinbiz de hukuk davalar›nda bu-nu katlanma yükümlülü¤üolarak düzenledik.

Kanunla gelen baz›yenilikler: Bir davaflart› olarak‘derdestlik’; ‘hukukidinlenilme hakk›’

Kanunu okudu¤unuz za-man göreceksiniz, pek çok ye-ni hüküm var. Özellikle bugü-ne kadar yaz›lm›fl, çizilmifl veyarg›n›n gecikmesine etki ede-bilecek ne kadar neden varsave Yarg›tay’›n yine o zenginiçtihatlar› do¤rultusunda bü-tün de¤ifliklikleri yapmayagayret ettik. Mesela, Süha Ho-ca’n›n tezidir, ‘derdestlik’. Bu-gün yürürlükte olan Kanunu-muz kabul edildi¤inden beriderdestli¤in bir dava flart› ol-mas› gerekti¤i yaz›l›r çizilir.

Usul Kanununda bugüne ka-dar otuzdan fazla de¤ifliklikyap›lm›flt›r ama bir türlü der-destlik dava flart› olarak dü-zenlenememifltir. Bu Kanun-da göreceksiniz, derdestlikart›k bir dava flart› haline gel-di.

Art›k medeni usul huku-kunun ilkelerinin bir kanun-da düzenli flekilde yer almas›gerekiyordu. ‹flte bu ilkelerikanunda tek tek düzenledik.Bunlardan belki en önemlisisevgili Muhammed Özekes’inde doçentlik tezi olan, ‘huku-ki dinlenilme hakk›’. Kendisibir kez daha meflhur olacak,çünkü bireysel baflvuru hakk›ile ilgili temel hakk›n önemlibir nedeni ‘hukuki dinlenilmehakk›’d›r. Bu kurumu asl›ndabiz biliyoruz da, bu adla bil-miyoruz. Yürürlükte olan Ka-nunumuzda ‘taraf teflkili’/‘tefl-kili tarafeyn’ olarak geçer. Amaeksiktir düzenleme. Sadecetaraflar›n duruflmaya davetedilmesinin bir zorunlulukoldu¤unu ifade eder. Oysa hu-kuki dinlenilme hakk›, sizinaleyhinize ileri sürülen husushakk›nda mutlaka usule uy-gun tebligat yap›l›p bilgilendi-rilmenizi; bilgilendirildiktensonra usulüne uygun size sa-vunma hakk›n›n verilmesinive delil sunulabilmesini, amaen önemlisi bu ileri sürdü¤ü-nüz iddia ve savunmalar›n ge-rekçe gösterilmek suretiyleneden ret, neden kabul edildi-¤inin aç›kça yaz›lmas›n› ifadeeder. Bundan sonra gerekçe-siz kararlar söz konusu oldu-¤unda; örne¤in, sözünü etti¤i-miz bu hakk›n, -e¤er iflletile-cek olursa- Anayasa Mahke-mesine ve Avrupa ‹nsan Hak-lar› Mahkemesine yap›lacakbireysel bir baflvurunun (ilerisürülebilecek adil yarg›lanmahakk› ihlali sav›nda mesela)en önemli unsuru oldu¤unuifade etmek istiyorum. Onuniçin bu hakk› ve adil yarg›lan-ma hakk›n› aç›kça Kanundadüzenledik. Ayr›ca dürüstlükkural› ve do¤ruyu söylemeödevi aç›kça düzenlendi. Di-¤er temel düzenlemeleri ve entemel ilkeleri de bu düzenle-

Page 27: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 27

me içinde ele ald›k. Di¤erönemli de¤ifliklikleri arkadafl-lar›m sunumlar›nda aç›klaya-caklar.

Yeni UsulKanununda tahkim

Bildi¤iniz gibi tahkim ül-kemizde 1856 y›l›ndan berihükümleri mevcut olan, fakatbir türlü ›s›namad›¤›m›z, uy-gulayamad›¤›m›z, uygulamak-ta tereddüt etti¤imiz, hattaideolojik olarak da karfl› koy-du¤umuz bir müessese. Bu-gün belki dünyan›n en güzeltahkim merkezi olabilecek ‹s-tanbul’da bir tahkim merkezi-miz yok. Zürich’te var, Stock-holm’de var, Saint Peters-burg’da var, Sofya’da var, Ro-manya’da var, Arnavutluk’tavar ama Türkiye’de yok. Çün-kü biz her türlü emperyalizmeve tahkime karfl›y›z. Güzel,ama bizim flirketlerimizin hersene onlarcas› sadece ICC tah-kimi için Paris’e gidiyorlar.Yani oradaki hakemlerinönünde uyuflmazl›k çözülü-yor. Diyebilirsiniz ki; gidelim,dünya küreselleflti, onlardabize gelebilir, ama bizim çokönemli ve farkl› bir engelimizvar. Bizim avukat›m›z ICCtahkimine gidebilmek içinFransa’dan vize almak zorun-da. Bir kere 1-0 ma¤lup bafll›-

yoruz yarg›lamaya. ‹kinciönemli husus avukatlar›m›zbu yarg›lamalara kat›lmak içinzaman zaman vize alam›yor-lar. Vize avukatl›k mesle¤iönünde çok önemli bir engelolarak duruyor. Vize almakiçin uzun süre beklemek veadeta neyimiz var neyimiz yokher fleyimizi beyan etmek zo-runda b›rak›l›yoruz. Bu afla-mada kötü muamele görmekde cabas›. Sadece Yemen’le,Suriye’yle vizeyi kald›r›yoruzbuna karfl›l›k Avrupa Birli¤iile vize daha da a¤›rlafl›yor.Bu durumda eflit olmay› sa¤la-yacak çal›flmalar› yapmal›y›z.

Tahkim’i gelifltirebilmekiçin 1925 y›l›ndan kalma hü-kümlerin mutlaka daha ça¤-dafl hale gelmesi gerekiyordu.Bu konuda dünyadaki tüm ül-keler tahkimi Birleflmifl Mil-letler Ticaret Komisyonununhaz›rlad›¤› (UNCITRAL) Mo-del Kanun hükümlerinin ka-bul ederek düzenliyorlar. Bu-gün dünyan›n yetmifl kadarülkesi bu model kanunu alm›flve onu uyguluyor. Bunun enbüyük avantaj› insanlar sizinülkenize geldi¤i zaman da, bi-liyorlar ki, hükümler farkl›hükümler de¤il. ‹flte biz deMilletleraras› Tahkim Kanu-nunu ç›kar›rken bu model ka-nununu esas ald›k. Hukuk

Muhakemeleri Kanununda dabirkaç küçük de¤ifliklik d›fl›n-da model kanunu esas alaraktahkim hükümlerini düzenle-dik. Böylelikle milli ve millet-leraras› tahkim kurallar› ayn›model kanun hükümlerindenal›nd›.

Milletleraras› Tahkim Ka-nunu tart›fl›ld›¤› s›rada hat›r-larsan›z pek çok bilgiye da-yanmayan fikirler ileri sürül-dü. Ben ‹zmir’deydim o za-man. ‹flçiler Milletleraras› Tah-kim Kanunu yürürlü¤e giri-yor diye Alsancak’ta yürüyüflyapt›lar. Bu yürüyüfl, BBC te-levizyonunda flöyle haber ol-mufltu: “Türk iflçileri o kadarentelektüel ki milletleraras›tahkim kanununa karfl› yürü-yüfle geçtiler.” Oysaki onlar›ilgilendiren hiçbir hüküm yok-tu. Niye yürüdüler? Her ihti-male karfl› yürüdüler. ‹flçi üc-retleri, toplu ifl sözleflmelerizaten tahkime elveriflli de¤il.Karadeniz’de k›yamet koptu.Bizim vadilerimiz, ormanlar›-m›z alt›n aray›c›lar› taraf›ndanmahvedilecek diye. Halbukiçevre ile ilgili uyuflmazl›klartahkimin konusunu olufltur-maz ki. Hastaneler, sa¤l›kla il-gili birtak›m konularda tahki-me karfl› ç›k›ld›. Sa¤l›kla ilgilisosyal güvenlik ve sigorta ileilgili uyuflmazl›lar da tahkim-

le ilgili de¤il. Tahkim; tarafla-r›n üzerinde serbestçe tasar-ruf edebilecekleri uyuflmaz-l›klar hakk›nda geçerlidir.Onun için tahkimi bu konu-larda uygulanacak bir kurumolarak do¤ru flekilde anlama-l›y›z. E¤er ileride ‹stanbul’dabir tahkim merkezi kurabilir-sek, hem milli hem de millet-leraras› tahkim kurallar›m›zmodel kanunu esas alarak dü-zenleyebilirsek, biz de uyufl-mazl›klar için yabanc›lar› ken-di ülkemize davet edebiliriz.Türkiye de sahip oldu¤u co¤-rafi özellikleriyle birlikte tah-kim için örnek bir ülke olabi-lir. Bak›n Dubai Ortado¤u’nunen iyi tahkim merkezidir. E¤eriç savafl olmasayd›, Lübnanbugün Ortado¤u’nun tahkimkonusunda geliflmifl ülkesiolabilirdi. M›s›r, tahkim ko-nusunda oldukça geliflmifl birülke. Saint Petersburg’da 1990y›l›nda bir arkadafl›m tahkimmerkezi kuruldu¤unda, o za-man Berlin’deydim, bir ulus-lararas› toplant›dayd›m, tan›-t›m buroflürleri da¤›tm›flt›.Oraya kat›lanlar, b›y›k alt›n-dan güldüler kendisine. Rus-lar bir tahkim merkezi kuru-yorlar diye. Bak›n 20-21 y›lgeçti ve Saint Petersburg önem-li bir tahkim merkezi halinegeldi.

H U K U K U S U L U K A N U N U

Page 28: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 28

H U K U K U S U L U K A N U N U

Usul Kanunu heruygulayana görede¤iflir mi?

fiu sözü hepiniz bilirsiniz:‘Türkiye’de ne kadar hâkimvarsa, o kadar usul kanunuvard›r’. Bu gerçek midir, de¤ilmidir aç›kças› bunu tam ola-rak bilemiyorum. Ama baz›fleylerin de gerçek oldu¤unada inan›yorum. Bugünkü Ka-nunumuz diyor ki, ‘Sürelerkesindir. Kesin olan sürelerihiç kimse de¤ifltiremez, ne ta-raflar anlaflabilir, ne de hâ-kim uzatabilir.’ Bunun arka-s›ndan söylenecek bir fley varm›, yok. Ama bir bak›yorsu-nuz, bilirkifli rapor veriyormahkemeye, Kanuna bakt›¤›-n›z zaman bilirkifli raporunaitiraz süresi sadece bir hafta.Mahkeme diyor ki, yirmi güniçinde itirazlar›n›z› bildirin.Hani kanundaki süreler de¤i-flemezdi? Yine delillerinin ib-raz etmeyen tarafa ilk durufl-mada 10 günlük kesin süreverilebilir. Ancak uygulamada1o günden daha uzun süre ve-rildi¤inin görüyoruz. Hani hâ-kim süreleri uzatamazd›. Uy-gulamam›zda duruflmalar de-nelikle sadece 5-10 dakikad›rve konuflulmaz, tart›fl›lmaz.Nede böyledir? Halbuki du-ruflma tahkikat aflamas›ndatahkikat› deliller de¤erlendir-mek tart›flmak için yap›l›r.

Do¤rudanl›k ilkesi aç›s›ndanbu çok önemlidir. Ancak ge-nellikle duruflmalarda duru-luyor sadece ve sürekli beyan-lar ve karfl› beyanlar için di-lekçeler sunuluyor.

‹lk defa bir kanunda ayn›konunun, ayn› madde içindeiki kere tekrar edildi¤ini görü-yorsunuz. Nedir bu madde?275. maddede diyor ki Kanun:‘sadece özel ve teknik bilgiyigerektiren konularda bilirkifliincelemesi yap›labilir. Yani“Hukuki konularda bilirkifli-lik yap›lmaz’. Sonra ard›ndangelen cümlede bir de diyor ki;‘Hâkimin mesleki bilgisiyleilgili, bildi¤i konularda da bi-lirkiflilik yap›lmaz’. Birkezdaha hukuki konularda bilir-kiflili¤in yap›lamayaca¤› ifadeediliyor. Daha ne denilebilirki? ‹ki kere ayn› fleyi söylemiflKanun. Buna karfl›l›k ticaridavalar›n büyük ço¤unlu¤uhukukçu bilirkifliye baflvuru-larak çözülüyor. fiimdi benflunu anlamakta zorluk çeki-yorum. Ticaret mahkemele-rinde üç tane hâkim bulunu-yor. Baflkan› yirmi befl senelikherhalde, üyeleri de en az yir-mi senelik hâkim. Bilirkiflili¤ikim yap›yor? Herhangi birHukuk Fakültesindeki iki se-nelik araflt›rma görevlisi. fiim-di vak›f üniversitelerimiz var,onlardaki araflt›rma görevlile-ri daha da cesaretli. Geçen

gün bir Medeni hukuk asista-n›, üstelik hileli iflas konu-sunda tek bafl›na bir ahkâmkesmifl, pes. Yarg›tay bile di-yor ki; ‘hileli iflas konusundabir ceza hukuku profesörü, biricra iflas hukuku profesörü birde ticaret hukuku profesörübilirkifli olarak seçilmeli’. An-cak hukukçu bilirkiflilerin flöy-le bir nezaketi var: Raporlar›-n›n sonunda asl›nda tüm da-vaya iliflkin sonuca vard›ktansonra “Takdir yüce mahkeme-ye aittir” deniliyor. E¤er bu-güne kadar sürsürdü¤ümüzbu tür kanuna ayk›r› davra-n›fllardan uzaklaflamazsak, buyeni kanun yapma gayretlerisadece bizim uygulamam›zdanak›s teflebbüs haline dönü-flür. Çözüm nedir? Her yerdesöylüyorum, burada da söyle-yip bitirece¤im, bizim mutla-ka yeteri kadar hâkim ve hâ-kim yard›mc›s›na ihtiyac›m›zvar. Hâkim say›s›n› elbette ço-¤altmam›z lâz›m. Ama hâkim-lerin yan›nda, özellikle büyükflehirlerde, hâkim yard›mc›s›-na ihtiyac›m›z var. Bunu benüniversitede çok iyi hissede-biliyorum. E¤er bizim üniver-sitelerde asistanlar›m›z olma-sa, biz bugünkü yapt›klar›m›-z›n yar›s›n› dahi yapamay›z.Onlar›n sayesinde pek çok fle-yi yapabiliyoruz. Onlar gö-rünmez, ama çok önemli des-teklerdir üniversitelerde. On-

larda yüksek lisans ve doktorayaparken tecrübe kazan›yor-lar, bilgilerinin artt›r›yorlar veolgunlafl›yorlar. E¤er bunubaflarabilirseniz bu kiflilerinyetiflmesine katk›da bulunur-sunuz. Karar yazmay› ö¤re-nirler, yarg›lamay› ö¤renirler,araflt›rmay› ö¤renirler ve arafl-t›r›p bunu hâkimin de¤erlen-dirmesine sunabilirler. Hâkimböylelikle daha isabetli ve ge-rekçeli karar verebilir. Belirlibir yafltan sonra hâkim yar-d›mc›l›¤›ndan hâkim olarakatanabilirler. Bugün 23-24 ya-fl›nda hâkim olarak atanabili-yor. Üniversitelerde bir y›lsonra araflt›rma görevlileriderse girip s›nav yapabilseydihem bu kiflilerin hem de ö¤-rencilerin çok ciddi s›k›nt›lar›olur, zorlan›rd›. Adeta iki ta-rafa da eziyet etmifl olurdu-nuz. Ayn› fleyi hâkimlik mes-le¤inde de de¤erlendirmemizlaz›m. Bunun yan›nda hâkim-ler için uzmanl›k mutlaka dü-flünülmeli ve gerçeklefltiril-meli.

Bir dile¤imi sonuç olarakifade etmek istiyorum. Kanunyapmak en kolay hem de ucuzbir yol. Buna karfl›l›k bu ka-nunun uygulanmas› için sü-rekli bir e¤itim ve denetim ge-rekiyor. Sadece kanun yap-makla reform yapm›fl olmu-yorsunuz. Yarg›n›n tüm so-runlar› bir bütün olarak düflü-nülerek tüm sorunlar›n gide-rilmesine yönelik olarak çö-zümler gerçeklefltirilmeli. Ye-ni kanunlar yapabiliriz. Yeniadliye saraylar› da infla edebi-liriz. Ama mekân yetmiyor.Sorunlar›n tümüne çare bu-lunmufl bir yarg› içinde çal›fla-cak, iyi yetiflmifl, yeterli say›dahukukçulara ihtiyac›m›z var.Umar›m, bu söylediklerimigerçeklefltirebiliriz. Ama budileklerimizin en kötümsernoktas›nda oldu¤umuzu, birkez daha ifade etmek istiyo-rum. Tekrar birlikte olmak-tan, ‹zmir Barosunda bulun-maktan büyük bir onur vemutluluk duydu¤umu ifadeetmek istiyorum. Hepinizesayg›lar sunuyorum. Prof. Dr. Süha Tanr›ver, Prof. Dr. O¤uz Atalay, Prof. Dr. Muhammed Özekes, Doç. Dr. Murat Atal›

Page 29: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

ATATÜRK ANITINAÇELENK

‹zmir Barosu, Avukatlar Günükutlamalar›na, 5 Nisan 2011günü sabah saatlerindeCumhuriyet Meydan›’ndaAtatürk An›t›na çelenk koyarakbafllad›.

GELENEKSELAVUKATLAR GÜNÜBALOSU

2011 AVUKATLAR GÜNÜNDE/HAFTASINDANELER YAPILDI?

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 29

A V U K A T L A R G Ü N Ü

5 Nisan’› Avukatlar Günüolarak adland›r›lmas›nara¤men uzun zamand›r,haftaya sarî olarak kutluyorve program› da ad›na yak›fl›riçerikte haz›rlamaya gayretgösteriyoruz. Bu y›l daçabam›z yine ayn› yöndeoldu. Bütün etkinlikleresizlerin kat›l›m› yo¤undu veilgiliniz yüksekti. Amaözellikle bu y›l meslekte 25.y›l›n› dolduranmeslektafllar›m›z›n çoklu¤u,40. ve 50. y›la eriflmiflmeslektafllar›m›z›n davarl›¤›yla, haliyle en yo¤unilgi Avukatlar Günü Balosunayönelik oldu.

Meslekteki yaflanm›fll›klar›nedeniyle plaket alanmeslektafllar›m›za dair bilgiyiBültenimizin bu bölümündebulabilirsiniz.

Page 30: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 30

A V U K A T L A R G Ü N Ü

Meslekte 25., 40. ve50. y›l›n› dolduranmeslektafllar›m›z

50. y›l› dolduranmeslektafllar›m›z:Haluk Baykent, Güney Dinç,Sanih Ç›nar, Ayd›n Pura,Ahmet Çetiner.

40. y›l› dolduranmeslektafllar›m›z:Ali Erdal Özcan, OrhanSa¤lamer, Bedriye Ifl›kÖzkaya, Ülker Dur, MahmutCelal Cücelo¤lu, AyfleRezzan Alayat.

25. y›l› dolduranmeslektafllar›m›zM. fiekip Tarman, AhmetHilmi Örgen, Erdal Aral,Hatice Figen Alg›n, ‹brahimSökmen, Noyan Sezer,Hayati Karakafl, Erdo¤anSonar, Alpaslan Altun, MetinK›z›lda¤, Bayram Küçük,Tingiz Özcan, BurhanettinBilgiç Dö¤erli, Mehmet EminKelefl, Nevzat Hatuno¤lu,Süleyman Özcan, ‹lhanOdabafl›, Semih Uzunkol,Nuran Tu¤rul, Alev Suvar,Cem S›nanm›fl, MustafaÇetin, Hilal Girgin, ‹brahimÜnel, Vehbi Cem Koç,Feridun Önder, Halis K›r›nd›,Mehmet Emin Lebe, CelalOsman Arslanalp, HuriyeEmel Yavuz, Meltem KutluGürsel, Arif Serbest, MustafaKülahl›, Dilek Sertcan,Recep Köken, Y›lmaz Kaya,Gülengül Kaya, Necati Efe,Melek Erdo¤an Garipler,Ahmet Yüksel Bartan,Yüksel Koç, Zikri Sever,Zuhal Öztürk, Zuhal Tüfekçi,Mustafa Talat O¤uz, FilizAksan, Ahmet Okyay,

Muhtar Turgay Aksayl›,

Semra Do¤an, Mehmet

Oruç, Mehmet Kâmil

Ergenekon, Ercan Singil,

Fikret Kaner, Abdullah ‹pek,

Zafer Yeflil, Hakan Cevdet

Özduran, fientürk Gemici,

Sami Ba¤›rsakç›, ‹lhan Erkul,

Mehmet Aybey, Nihal ‹redi,

Cahit Kiflio¤lu, Suzan

Deveciler, Emel Güleflçi,

Naciye Teker, Sacit Do¤u,

Hasan Rüfltü Aksoy, Erkan

Gökçen, Mehmet Taner

Öcal, Mümtaz Emem, Fatma

Belgin Adal›, Günay

Tavasl›o¤lu, Mustafa Kemal

Çank›r›, Semihat Karada¤l›,

Muharrem S›r, Ferit

Yurtseven, Günay Benli,

‹smail Bora Ergüden, Ayfle

Ferda Atak, ‹brahim

Toktam›fl, Zeki Tan›r, fiakir

Hepiyiler, Bülent Mehmet

Karaosmano¤lu, Ali R›za

Kufltan, Yusuf Ali Karaman,

Ümit ‹zmirli, Gülen

Boyac›o¤lu Yeniçeri, ‹smail

Murat Moral›, Zeynep

Kömen, Nevzat Beygu,

Neziha Yaflam›fl, Halil Kale,

Behzat Çetinbafl Rüfltü

Metin Ece, Leyla

Kaflarc›o¤lu, Sabahat

Özcan, Hadi Genç, Levent

Çobano¤lu, Murat Y›ld›r›m,

Abdülkadir B›çakç›lar, Ümit

Aydil (ailesine), Ömer

Akdeniz, Zeynep fiiflli.

(Meslektafllar›m›z›n adlar› sicil

numaras›na göre s›ralanm›flt›r)

Page 31: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 31

A V U K A T L A R G Ü N Ü

‹zmir Barosu Türk Halk Müzi¤i Korosu Konseri

‹zmir Barosu Türk Halk Oyunlar› Toplulu¤u gösterisi

‹zmir Barosu Türk Sanat Müzi¤i Korosu Konseri

‹ST‹NAF MAHKEMELER‹NE DA‹R KONFERANS

‹ZM‹R BAROSU THM KOROSU KONSER‹

Yine 6 Nisan akflam›, ‹zmir Barosu Halk Müzi¤i Korosunun kon-seri, her y›l oldu¤u gibi bu y›lda sizlerin ilgisine mazhar olarakEÜ Atatürk Kültür Merkezinde yap›ld›.

‹ZM‹R BAROSU TSM KOROSU KONSER‹

Takip eden 7 Nisan akflam›nda ise yine EÜ Atatürk Kültür Mer-kezinde ‹zmir Barosu Sanat Müzi¤i konseri yap›ld›. Koro üyele-ri aras›nda avukatlar›n yan› s›ra adliye mensuplar›n›n da bulun-mas› her zaman oldu¤u gibi bizleri sevindirdi.

Hafta ba¤lam›nda 6-7 Nisan günlerinde Usul Yasas›ndaki de-¤ifliklikle yeniden gündeme gelen (ve asl›nda özel yasas› ç›ka-l› epey zaman olan) istinaf mahkemelerine dair bir konferans›sizler için haz›rlad›k. 6 Nisan günü, Gediz Üniversitesi dekan›Say›n Prof. Dr. Muhammet Özekes, “Hukuk Yarg›lamas›n-da ‹stinaf” bir konferans verdi. 7 Nisan günü ise DEÜ HukukFakültesi, Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dal›Baflkan› Say›n Prof. Dr. Veli Özer Özbek, “Ceza Yarg›lama-s›nda ve Karfl›laflt›rmal› Hukukta ‹stinaf” bafll›kl› bir konfe-rans vermifllerdir.

Prof. Dr. Veli Özer ÖzbekProf. Dr. Muhammet Özekes

Page 32: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 32

A V U K A T L A R G Ü N Ü

‹zmir Barosu Baflkan›Av. Sema Pekdafl

Yaflar Üniversitesi RektörüProf. Dr. Murat Barkan

8-9 Nisan günleri ise Yaflar Üniversitesi ve Baromuzun ortaketkinli¤i olan “Yeni Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu” yap›ld›.Her iki gün de özellikle kat›l›mca say›s› aç›s›ndan yo¤un geçti-¤ini rahatl›kla söyleyebiliriz. Temel yasalardan birinde, üstelikyasan›n temel konular›nda (genel ifllem flart›, kefalet, kira gibi)de¤ifliklik yap›l›nca do¤al olarak siz meslektafllar›m›z›n bir k›s-m› sempozyumu ayakta izlemek zorunda kald›.

Sempozyum kapsam›nda birinci gün çok de¤erli akademisyen-ler –ve tabi pek ço¤umuzun da hocalar›- say›n Prof. Dr. Ayd›nZevkliler (1. gün ve 1. oturum baflkan›), Say›n Prof. Dr. NevzatKoç, Say›n Prof. Dr. fieref Ertafl, Say›n Av. Noyan Özkan (1.

‹zmir Barosu’nun Yaflar Üniversitesi ile Ortak Etkinli¤i

YEN‹ BORÇLAR KANUNU SEMPOZYUMUgün ve 2. oturum baflkan›), Say›n Prof. Dr.Ayfle Havutçu, Sa-y›n Prof. Dr. Gökhan Antalya, Say›n Prof. Dr. Saba Özmen zi-hin aç›c› ve ayd›nlat›c› sunumlar›yla bizlere zaman ay›rm›fl ol-dular. ‹kinci günde yine çok de¤erli konuflmac›lar ve oturumbaflkanlar› bizimleydi. Yarg›tay Onursal Hukuk Genel KuruluBaflkan› Say›n Mehmet Handan Surlu(2. gün ve 1. oturum bafl-kan›), Say›n Prof. Dr. Haluk Burcuo¤lu, Say›n Doç. Dr. AlperGümüfl, Say›n Prof. Dr. Vedat Buz, Say›n Prof. Dr. AbdülkadirArpac› (2. gün ve 2. oturum baflkan›), Say›n Prof. Dr. Nami Bar-las, Say›n Prof. Dr. Cevdet Yavuz ve Say›n Doç.. Dr. EmreGökyayla bizmle oldular.

Birinci gün birinci oturum konuflmac›lar›

Birinci gün ikinci oturum konuflmac›lar›

‹kinci gün Birinci oturum konuflmac›lar›

Birinci gün ikinci oturum konuflmac›lar›

Page 33: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 33

A V U K A T L A R G Ü N Ü

Avukatlar günü etkinlikleri kapsam›nda bir süredir düzenlenen,satranç, briç, tavla ve king turnuvalar›, elbette bu y›lda düzen-lendi. Masa tenisi turnuvas› ise 11 Nisan günü yap›ld›.

AVUKATLAR GÜNÜ KOKTEYL‹ VE SERG‹

AVUKATLAR GÜNÜ TURNUVALARI

TAVLA TURNUVASI

Turnuva ikincisiAv. Fatih Papa¤an

Turnuva üçüncüsüAv. ‹lahi Öz

Turnuva birincisi Av.Tufan Konuk

MASA TEN‹S‹ TURNUVASI

11.04.2011 tarihinde, Avukatlar Haftas› etkinlikleri kapsam›ndaoluflturulan masa tenisi turnuvas›na 22 meslektafl›m›z kat›ld›.

Turnuvada kad›nlar bireysel dalda, Birincili¤i Av. Nilüfer KUR-TO⁄LU, ‹kincili¤i Av. Ömrüye ERPEK, Üçüncülü¤ü Av. ÖzlemENG‹N TERKEfi, dördüncülü¤ü Av. Türkan KARAKOÇ ald›.

Erkekler Bireysel dalda, Birincili¤i Manisa Barosu’ndan Av. TuncerARSLANKEÇEC‹O⁄LU, ‹kincili¤i ‹zmir Barosu’ndan Av. MustafaSOYDAN, Üçüncülü¤ü Manisa Barosu’ndan Av. Mustafa ÇALIfiIR,dördüncülü¤ü ‹zmir Barosu’ndan Av. Nihat OSMANO⁄LU ald›.

K‹NG TURNUVASI

12 Nisan 2011 günü yap›lan King turnuvas› birincili¤ini Av. DevrimOkatan, kazan›rken ikincili¤i Av. Sefa Y›lmaz, üçüncülü¤ü de Av. Ümit‹zmirli alm›flt›r.

Page 34: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 34

S E R B E S T S A Y F A L A R

Pasaport Kanunu hü-kümleri gere¤ince ül-kemizde dört tip pasa-

port kullan›lmaktad›r. Bun-lar; i) diplomatik (k›rm›z›),ii) hususî damgal› (yeflil),iii) hizmet damgal› (gri) veiv) umuma mahsus (mavi)pasaportlard›r. Diplomatikpasaportlar, üst düzey siya-setçi, bürokrat ve diplomat-lara görevleri süresince, hu-susî damgal› pasaportlar,emeklilikleri de dâhil olmaküzere belirli bir dereceyeyükselmifl memurlar ve ka-mu görevlilerine, hizmetdamgal› pasaportlar, resmîgörev nedeniyle yurtd›fl›nagönderilmifl olup, diploma-tik ve hususî damgal› pasa-porta sahip olmayanlara yurt-d›fl› görev süresiyle s›n›rl›olarak verilmektedir. Umu-ma mahsus pasaport sahibiolmak ise her Türkiye Cum-huriyeti vatandafl›n›n hakk›-d›r.

Avukatlar, Pasaport Ka-nununun ilgili maddelerin-de gösterilenlerin hiçbirisinedâhil olmad›klar›ndan umu-ma mahsus pasaport kullan-maktad›rlar. Ancak avukat-lara hususî damgal› pasa-port imkân›n›n tan›nmam›fl

Avukatl›k Kanunu’nun 62.maddesine göre, avukat s›fa-t› ile veya Türkiye BarolarBirli¤i’nin ya da barolar›norganlar›nda görevli olarakkendisine verilmifl bulunangörev ve yetkiyi kötüye kul-lanan avukat, Türk Ceza Ka-nununun ancak kamu gö-revlileri taraf›ndan ifllene-bilen görevi kötüye kullan-ma suçuna iliflkin 257’ncimaddesi hükümlerine görecezaland›r›lacakt›r.

Türk Ceza Kanununun“Tan›mlar” kenar bafll›kl› 6.maddesinin (c) bendinde ka-mu görevlisi deyiminden“kamusal faaliyetin yürütül-mesine atama veya seçilmeyoluyla ya da herhangi birsurette sürekli, süreli veyageçici olarak kat›lan kifli”,ayn› maddenin (d) bendindeise, yarg› görevi yapan deyi-minden “yüksek mahkemelerve adlî, idarî ve askerî mahke-meler üye ve hâkimleri ileCumhuriyet savc›s› ve avu-katlar”›n anlafl›laca¤› hük-me ba¤lanm›flt›r.

Baflta Avukatl›k Kanunuve di¤er ilgili mevzuat hü-kümlerince öngörüldü¤üüzere, yarg›n›n kurucu un-suru olup, kamu görevi nite-li¤inde bir meslek ifa edenavukatlara, yarg›n›n di¤erkurucu unsurlar› olan hâ-kimler ve savc›lara tan›nanhususî damgal› pasaporta sa-hip olma hakk›n›n tan›nma-mas›, Anayasan›n hukuk dev-leti ve kanun önünde eflitlikilkeleri ile ilgili 2. ve 10.maddelerine ayk›r›l›k teflkiletmektedir.

Zira bir mesle¤e sahip ol-mak, kifliye belirli yükümlü-

HUSUS‹ DAMGALI PASAPORTAVUKATLARIN YASAL HAKKIDIR!

Uzun bir süreden beri avukatlar›n büyük bir ço¤unlu¤u“hususi damgal› pasaport” iste¤ini dillendiriyor. Buiste¤i hakl›, normal ve do¤al bulanlar oldu¤u gibiayr›cal›k iste¤i olarak yorumlayanlar da var, elbet.‹ste¤ini, TBMM Dilekçe Komisyonuna yaz›l› olarak veyasal gerekçelerini ekleyerek ileten meslektafl›m›zMurat Uslu’nun dilekçesini bilginize sunuyoruz. Farkl›bir görüflü ileri sürmek ve savunmak isteyenmeslektafllar›m›z›n yaz›lar›n› da bekledi¤imizibelirtmek isteriz.

Av. Murat USLU

‹zmir Barosu Üyesi

olmas›, Anayasa’n›n 2. ve10. maddelerine ayk›r›l›kteflkil etmektedir. fiöyle ki:

Avukatl›k Kanununun 1.maddesine göre “avukatl›k,kamu hizmeti ve serbest birmeslektir. Avukat, yarg›n›nkurucu unsurlar›ndan olanba¤›ms›z savunmay› serbestçetemsil eder”. Dolay›s›yla avu-katl›k, kendine özgü nitelik-te (sui generis) bir kamu gö-revidir. Keza Anayasa Mah-kemesi de 23.06.1989 T.,1988/50 E., 1989/27 K. sa-y›l› karar›nda avukatl›k mes-le¤i ile ilgili önemli nitelen-dirmelerde bulunmufltur. ‹l-gili bölümler aynen flöyledir:

“(…)Avukatl›k Yasas›’n›n1. maddesine göre ‘(...)kamuhizmeti ve serbest bir mes-lek(…)’ olan avukatl›k ikiyönlüdür. Hem ‘kamu hizme-ti’ hem ‘serbest meslek’ nitele-mesi, serbest meslek çal›flma-lar›n› yürütürken görev yap›-lan alan›n kamusal a¤›rl›¤›nadayanmaktad›r. Adalet, yar-g›, hukuk iflleri, kamu hiz-metinin en yo¤un oldu¤u ‘ka-mu’ kavram›n›n anlam ola-rak en önde geldi¤i aland›r.Avukatl›k Yasas›n›n ‘Avu-katl›¤›n amac›’ bafll›kl› 2.maddesi, bu gerçekleri uygu-lamaya yans›tan özgün ku-rald›r. Tüm bu kurallar, yi-nelenmesinde yarar olmayannice tan›m, anlat›m ve de¤er-lendirmeler, avukatl›¤›n ka-musal yönü a¤›r basan birmeslek oldu¤u gerçe¤ini do¤-rulamaktad›r. Bilgi ve dene-yimlerini öncelikle adalet hiz-metine vererek, adalete vehakkaniyete uygun çözümleriçin hukuk kurallar›n›n tamolarak uygulanmas›nda yarg›organlar›yla yetkili kurul vekurumlara yard›m› görev bi-len avukat›n, hukuk devleti-nin yarg› düzeni içindeki yeriözellik tafl›maktad›r. Adale-tin sav, savunma ve yarg›ö¤elerinden savunma bölü-münün temsilcisi, bafll›ca gö-revlisi olan avukat›n hemtemsil etti¤i kifliler, hem deönlerinde görev yapt›¤› hâ-kim, savc› ve yetkili öbür ku-rul ve kurumlarca inan, gü-ven ve sayg› ile karfl›lanmas›gerekir…”

Avukat›n kamu görevi ifaetti¤i vurgusu, çeflitli kanunhükümlerinde de kendisinigöstermektedir. Örne¤in

Page 35: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 35

lükler getirdi¤i kadar, birta-k›m haklar da bahfletmekte-dir. Bir hukuk devletindenbeklenen, hak ve ödevlerdengesini makul ve kabuledilebilir bir oranda kurma-s›d›r. Avukatlara yükümlü-lük konusunda cömert dav-ran›l›rken, hak tan›maya ge-lince çekingen olunmas›, budengenin gerekti¤i gibi gö-zetilmedi¤ini ortaya koy-maktad›r.

Örnek vermek gerekirseavukatlar, yukar›da belirtil-di¤i gibi görevlerini kötüyekulland›klar› takdirde kamugörevlisi gibi yarg›lanmakta-d›rlar. Ancak kendilerineTürkiye Barolar Birli¤i tara-f›ndan verilen avukat kimli-¤i, Avukatl›k Kanunu’nun9. maddesi gere¤ince resmîbelge niteli¤inde olmas›nara¤men, hâlâ birçok kamukurumu taraf›ndan dahi ka-bul görmemektedir.

Yine Avukatl›k Kanu-nu’nun 35. maddesine görehukukî meselelerde mütalâ-a vermek ve adlî ifllemleritakip etmek avukatlar›n te-kelinde olmas›na; ayn› ka-nunun 56. maddesine göre,avukat›n herhangi bir yarg›merciin karar› gerekmeksi-zin bizzat tebligat yapmahakk› bulunmas›na ra¤menbu hükümler uygulama ala-n› bulamamaktad›r.

Öte yandan Pasaport Ka-nununun, kimlere hususîdamgal› pasaport verilece¤i-ne iliflkin 14’üncü maddesi-nin A bendinde, “sözleflmeliolarak çal›flt›r›lan Devlet me-murlar› ve di¤er kamu görev-lilerine” de hususî damgal›pasaport verilece¤i hükmeba¤lanm›flt›r. Bir kere söz-leflmeli olarak çal›flt›r›landevlet memurlar›na bile hu-susî damgal› pasaport veri-lirken, avukatlar›n bu hak-tan mahrum b›rak›lmas› âdilde¤ildir.

Ayr›ca “di¤er kamu görev-lileri” fleklinde bir tan›mla-

ma ile söz konusu haktanyararlanabileceklerin kapsa-m› oldukça geniflletilmifl ol-du¤undan, kamu görevi ifaeden avukatlara hususî dam-gal› pasaport verilmesi depekâlâ mümkün olmal›d›r.

Bu noktada bir hususade¤inmekte fayda vard›r:Schengen müktesebat›na tâ-bi olan Avrupa Birli¤i ülke-leri baflta olmak üzere bir-çok ülkenin, Türkiye’ye öz-gü bir pasaport türü olanhususî damgal› pasaportavize muafiyeti tan›mas›n›nen önemli nedeni, söz ko-nusu pasaport hâmillerininkendi ülkelerine iltica et-meyecekleri yönünde Tür-kiye Cumhuriyeti devleti-nin güvencesini kabul et-meleridir.

Bununla birlikte, Pasa-port Kanunu’nun 14. mad-desinin A bendinin ikincif›kras›na göre, memuriyet-ten istifa etmifl olanlar dahi,o tarihe kadar kanunda gös-terilen derecelere ilerlemifl

iseler hususî damgal› pasa-port sahibi olabilmektedir-ler. Yani devletle hiçbir hu-kukî ba¤› kalmam›fl kiflilereve hatta bunlar›n eflleri veçocuklar›na, beraber seya-hat etme zorunlulu¤u dahiolmaks›z›n hususî damgal›pasaport verilirken, yarg›-n›n kurucu unsurlar›ndanolan ve onursal bir meslekifa eden avukatlara, yabanc›ülke konsolosluklar›ncamuhtemel kaçak göçmenmuamelesi yap›lmas›na gözyumulmas›n›n, bir hukukdevleti için kabul edilebiliroldu¤unu söylemek güçtür.

Her ne kadar son zaman-lardaki baflar›l› diplomatikçal›flmalar sonucunda, Tür-kiye Cumhuriyeti vatandafl-lar›na vize uygulayan ülkele-rin say›s› azalmakta ise de,D›fliflleri Bakanl›¤›’n›n resmîverilerine göre 135 ülke,umuma mahsus pasaport hâ-millerine vize uygulamakta-d›r. Schengen müktesebat›-na tâbi Avrupa Birli¤i ülkele-

ri baflta olmak üzere, birçokgeliflmifl ülkenin vize baflvu-rusunda istedi¤i belgeler,baflvuran› küçük düflürdü¤ügibi mahremiyetini de ihlâletmektedir.

Avukatlar umuma mah-sus pasaport sahibi oldukla-r›ndan, uygulanan vize re-jimleri nedeniyle yurtd›fl›naseyahat etmekte ve ifl yap-makta zorlanmaktad›rlar.Ayr›ca, örne¤in 40 y›ld›rmesle¤i icra eden bir avu-kat, memuriyetten istifa et-tikten sonra özel hastanedeçal›flan bir doktorun, husu-sî pasaport sahibi olan evhan›m› efli ve üniversitedeokuyan çocuklar› kadar mu-teber (!) say›lmad›¤›ndan,yabanc› ülke konsoloslukla-r› taraf›ndan onur k›r›c› mu-amelelere maruz kalabil-mektedir. Esasen bu durum,yarg›n›n kurucu unsuru ka-bul etti¤i avukat›na söz ko-nusu muameleleri reva gö-ren Türkiye Cumhuriyetidevletinin itibar›n› zedele-mektedir. Bundan baflka, vi-ze baflvurular› için diploma-tik temsilcilikleri arac›l›¤›ylayabanc› ülkelere her y›l öde-nen milyonlarca liral›k dö-viz de hesaba kat›ld›¤›nda,ülkemizin u¤rad›¤› maddî vemanevî zarar›n boyutu orta-ya ç›kacakt›r.

Dolay›s›yla, Pasaport Ka-nununda de¤ifliklik yap›la-rak, hâkim ve savc›lar mes-lekte ortalama kaç y›l geçir-dikten sonra hususî damgal›pasaport almaya hak kazan›-yorlarsa; o kadar y›ld›r mes-le¤ini ifa eden avukatlara daayn› hak tan›nmal›d›r. Busürenin 10 y›l olarak kabuledilmesi ise makul olacakt›r.Bu nedenle Pasaport Kanu-nunun 14. maddesinin A ben-dinin birinci f›kras›na, “mes-lekte 10 y›l›n› doldurmufl olanavukatlara” ifadesinin ek-lenmesi fleklindeki kanunde¤iflikli¤i yap›lmas› kan›m-ca hakl› ve do¤ru olacakt›.

S E R B E S T S A Y F A L A R

Page 36: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 36

S E R B E S T S A Y F A L A R

1 Kas›m 1980

Buca Cezaevi - Kantin Koguflu

Buca Cezaevine geleli tam bir ay ol-du. 1 Ekim 1980 günü tutukland›m. Birgünlük tutmak, cezaevi yaflam›mdakiolaylar› bu günlü¤e aktarmay› istiyorum.‹hmal etmezsem, günü gününe not al-maya çal›flaca¤›m.

‹ki gün önce, silahtan ald›¤› cezas›n›çekmek için, bir hükümlü geldi. Gelme-den önce iyice içki içmifl.. ‹ki gün sonraparanoyak olup gitti, baflka ko¤ufla. Te-davi görmezse iyice delirebilir. Herhalded›flar›da cezaevi ile ilgili bir sürü haber-lerle yüklenmiflti. Ertesi gün hâkim am-caya gitmifl:1

- "Buradakiler beni dövecekler" de-mifl. Hâkim amca da k›zm›fl:

- "Sen deli misin o¤lum, seni niyedövsünler?". Hiç yemek yemiyor, yata-¤›ndan afla¤› inmiyor. Yak›nl›k gösteri-yoruz ama yaklaflm›yoruz.

‹kinci günün akflam›, Bar›fl2 ile Hoca3

konuflurken, yata¤›ndan bafl›n› kald›r›pseslenmifl, "Bir durum mu var? on aymon ay diyorsunuz, benden mi konuflu-yorsunuz?" Hoca da, Bar›fl da yarg›lan-malar›nda, 46’dan (eski TCK 46 madde-si) tedavi görmüfller. Hele Bar›fl Bak›r-köy'de, adli t›pta resmen delilerin aras›n-da dört ay geçirmifl. Hoca, "Eyvah! ikideliydik, flimdi üç olduk".

Ertesi gün hepten üflüttü, sözde ka-p›dan gardiyan ba¤›rm›fl; "Bu ibne, dü-zün bunu" diye. Tutturdu, "Ben buradakalmam, buradakiler beni sinkaf edecek-ler" diyor. Yata¤›na kazara biri bakm›flolsa, "Ne bak›yorsun, kad›n yata¤› gibi,ibne yata¤› gibi, de¤il mi?" diyor. Ney-se, ald›lar baflka kogufla verdiler. Ko-¤ufllar kantinden daha beter, orada tamüflütür.

Bugün cezaevinde arama yap›ld›.

Daha önce bir kere arama görmüfltüm.Fakat bugün bizim ko¤ufl aranmad›. fia-yia ç›kt›, “kantin ko¤uflunu da¤›tacaklar”diye. Kap› alt›nda çal›flanlar (idari ifllerdeçal›flanlar) zaten 2.ko¤ufla gidiyor (ida-rede çal›flanlar›n kald›¤› ko¤ufl). Buras›çok rahat ama ko¤ufllar›n hali berbat.Birço¤unda esrar hap kumar var. Esrariçmeyen bile dumanalt› oluyor.

Bu günüm genellikle kitap okumaklageçti. Geceleri Bar›fl'›n çenesinden epeygeç uyuyoruz. Bir Bak›rköy'deki, bir AdliT›p' taki delileri anlat›yor, korkunç. (Buarada uyumakta olan Hoca uykusundaba¤›rd›.) Bar›fl da delileri çok güzel taklitederek anlat›yor. Kendisi o günlerin etki-sini yeni yeni atmakta. Müflahededendöndü¤ünde, paranoyak tepkiler tafl›m›flbir süre. Bazen flakayla kar›fl›k k›zd›r›yo-rum. Ters bir laf etti mi "adli t›p kal›nt›la-r› tezahür ediyor" diyorum.

Kar›m›n getirdi¤i a¤›zl›kla birinci si-garas› içmek çok güzel oluyor.

2 Kas›m 1980

Sabah ya¤mur sesi ile uyand›m. Kor-kunç bir ya¤mur ya¤›yor. Demir parmak-l› pencereden ya¤muru seyrediyorum,sesini dinliyorum. Sigara yakt›m. Art›kk›fl geliyor. Arkadafllar çay demlemifl, birtane kap›p, yata¤›ma geldim. Ah! fiimdikar›m olsayd›…

Bu gün hâkim amca'da iki adet bitç›kt›. Kendisi çok üzüldü, odadan ayr›ld›.(Çünkü oda arkadafllar› onu çok rencideettiler, onunla kalmak istemediler.)

Yine her günkü gibi siyasi ko¤ufllar-dan, sloganlar ve marfllar yükseliyor.

Kar›m ziyarete geldi.

Akflam siyasiler, "gardiyan, gardi-yan" diye ba¤›r›yorlar. Üç gündür açl›kgrevindeler. ‹çlerinden biri komaya gir-mifl. Bir saat sonra doktor geldi, hasta-neye yollad›lar.

4 Kas›m 1980

Dün Bülent Ersoy4 tahliye oldu. Bü-tün gardiyanlara ikifler bin lira da¤›tt›.Levent5 Bülent'in yast›¤›n› bizim ko¤uflagetirdi6, kullanacak. Yast›k losyon koku-yor.

Günüm kitap okumakla ve dama,tavla oynamakla geçti .

Bugün jandarma yüzbafl›s›, ‹smail

B‹R AVUKATIN CEZAEV‹/GÖZALTI ANILARI-1

Av. Metin CENG‹Z

‹zmir Barosu Üyesi

-12 eylül darbesinin ard›ndan-

Meslektafl›m›z ve Yay›n Kurulu üyesi Metin Cengiz, darbe sonras› Buca

Cezaevinde tutuklu kald›¤› zamanda günlük tutmufl. Bizimle paylaflt›¤›

k›sm›n tamam› Bülten için kapsaml› oldu¤undan bölümlü yay›nlamay› uygun

bulduk. Zamana tan›kl›k eden yaz›lar› sevenler için ilginize sunuyoruz.

1 Hâkim amca: Emekli hâkim ya da hâkimlik de yapm›fl, ortak benzin istasyonu olan biri. Kar›s›yla iliflkisinedeniyle orta¤›n› öldürmekten ceza alm›flt›. Cezaevinde hayat›n›n roman›n› kaleme al›yordu. Bize dean›/roman›ndan yaflad›¤› aflklar›n› okurdu.

2 Bar›fl: ‹nflaat mühendisi, oda arkadafl›m. Kaynanas›n› öldürmekten hükümlüydü.

3 Hoca: Matematik ö¤retmeni, oda arkadafl›m. Kay›npederini öldürmekten tutukluydu. Daha sonra 20 y›lhapis cezas› ald›. ‹yi bir insan fakat çok sinirli ve çok zay›f. Öyle sinirli ki, tuvaletini 1 saatte ancayapabiliyor. Bu nedenle normal saatlerde tuvalete girmezdi. Sabah›n köründe, herkes uyurken tuvaletegiderdi ve bir saatte anca ç›kard›. Gündüz vakti hiç kimse tuvalet önünde bir saat bekleyemezdi, büyükolaylar ç›kard›.

4 Bülent Ersoy: Cezaevine ilk girdi¤imde siyasi ko¤uflun önünde kendisiyle karfl›laflm›flt›m. Benden uzunboylu (ki, benim boyum 1.85), kal›n sesli biri. Siyasi tutuklu müvekkilim Aziz Binbir’den Naz›mHikmet’in kitaplar›ndan istiyordu. Ç›k›nca flark› yapacakm›fl. Gözalt›ndan gelen bu sakall› acayip adamkim diye beni göz ucuyla süzüyordu. Kendisi tek kiflilik hücrede kal›rd›. Deniz Baykal’la polemikleribas›na ç›kt›¤› s›rada bas›na, “Ben Buca Cezaevinde kad›nlar ko¤uflunda kald›m” diye do¤ru olmayanbeyanatlar verdi. Kald›¤› hücrenin bir bölümü bizim kantin ko¤uflundan görülüyordu. Bülent Ersoy banyoyapt›¤› zamanlar bazen bornozuyla yata¤›na uzan›rd›... Ko¤ufltaki millette, Ersoy’un bacaklar›n›,poposunu görece¤im diye demir parmakl›klara y›¤›l›rd›. Bazen mahkûmlar “Bülent, bir flark› patlat” diyeba¤›r›rlard›. Ersoy, bazen keyfi istedi¤inde, bazen kendili¤inden flark› söylerdi. Kendisi, 6. Asliye CezaMahkemesi yarg›c› (önceki Yarg›tay baflsavc›lar›ndan Sabih Kanado¤lu’na) duruflmada hakaret etti¤i içintutuklanm›flt›.

5 Levent: As›l kaçakç›l›¤› yapan patronu olmas›na ra¤men O tutuklu.

6 Bülent’in yast›¤›: Yast›¤› bizde kulland›¤›m›z için arkadafl sohbetlerinde, “Ben Bülent Ersoy’la ayn› yast›¤abaflkoydum” diye espri yapar›m.

Page 37: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 37

(ko¤ufl mümessili) ‹le Faruk’u7 baflkako¤ufllara verdi. Onlar hücreyi istediler,hücreye gittiler. ‹smail giderken, ko¤uflmümessilli¤ini bana b›rakt›. Arkadafllar›toplay›p, k›sa bir konuflma yapt›m. Yar›nda bir talimat cetveli asaca¤›m. ‹smail’le-rin yemek ifliyle Mümin8 ilgilenecek, he-sap iflleri ile Hüseyin'i9, gazete ifli ile deTansa'y›10 görevlendirdim.

Bar›fl bana epey yard›mc› olmayaçal›fl›yor, fakat heyecanl›, akflam yineparanoyaklaflt›. Ko¤uflta genellikle dedi-kodu ve baflkas›n›n ard›ndan konuflmagelenekleflmifl. Aç›kça ikiyüzlülük geçer-li.

Bugün pek kitap okuyamad›m. ‹sma-il ile Faruk'un geri gelmelerine çal›flaca-¤›z. Savc› Y›lmaz Beyle (Y›lmaz Çelik)görüfltüm. Yüzbafl›n›n yaz›l› emri ileal›nd›klar›n› söyledi. Bar›fl yüzbafl›n›nprojelerini çizdi¤inden, kendisi ile görüfl-mek için dilekçe verdi. Yüzbafl› görüfle-ce¤im diye haber salmas›na ra¤men,görüflmedi. Belki yar›n görüflme olur.

Akflam açl›k grevi yapan siyasilerdenbiri daha komaya girdi. Yine ba¤›rt›lar,sloganlar. Komaya gireni hastaneye gö-türdüler. Onlardan ayr› olmak beni üzü-yor. Aralar›nda birçok müvekkilim var,suçluluk duygusuna kap›l›yorum, onlar-dan ayr› oldu¤um için.11

Bugün s›k›yönetim savc›l›¤›ndan tu-tuklulu¤umun devam› hakk›ndaki karar›-n› tebli¤ ald›m. Tutuklulu¤umun tekrarincelenme tarihi 30 Aral›k 1980, tam y›l-bafl› günü. Belki yeni y›l› d›flar›da geçiri-rim. Kar›m epey sevinir. Sevdiklerimiözledim.

6 Kas›m 1980

Dün de bugün de kitap okuyamad›m.Ko¤ufl mümessili oldum. Hücreye gidenfeodal arkadafllarla haberlefliyoruz. Ya-k›nda gelecekler. Masraflar›m artt›. Gar-diyanlar para ister, sevki ç›kan›n paras›olamaz, para ister...

Bir gardiyan, silahtan tutukland›. Birgece kald›, kefalet paras›n› toplad›k. Be-nim param iki günde bitti. Burada mü-messilli¤inin/a¤al›¤›n›n ceremesi bu her-halde. Ayakç› bile 3.000,-TL istedi, amaparam yok ki vereyim. Verilenler geri ge-lir mi, belli olmaz.

Siyasilerin açl›k grevi devam ediyor.Halsiz insanlar›n bir k›sm›n› di¤er ko¤ufl-lara da¤›tt›lar. Baz›lar›n› kucakta, baz›la-r›n› da kantin arabas›na yat›rarak tafl›d›-lar. Ayakta duracak halleri yok.

Sonraki bir gün

Bu sabah erkenden s›k›yönetim tara-f›ndan polis ve askerlerle genifl bir ara-ma yap›ld›. Sabah sabah kalkt›k, bir ikikitab›m›z› zulaya yerlefltirdik. Fakat sa-dece bizim ko¤ufl yine aranmad›. Ö¤le-den sonra tekrar siyasilerden sloganlaryükselmeye bafllad›:

"Bilendik daha da bilenecegiz" "Bunlar›n hesab› sorulacak" "Kahrolsun askeri faflist cunta" "Bask›lar bizi y›ld›ramaz"

Dün Hilmi'ye12 Eskiflehir cezaevine,mektup yazd›m. Eline geçece¤i için se-vinçliyim, onun da hem sevinece¤ini,hem de üzülece¤ini tahmin ediyorum.Onun da bana yollayaca¤› mektubu bek-liyorum. Onlardan hem mektup gelmesi-ni, hem de gelmemesini istiyorum. ‹lk

S E R B E S T S A Y F A L A R

7 ‹smail Bolontekin-Faruk Bolontekin: Buca’l› meflhur Bolontekin’ler. Kan davas› nedeniyle birkaç cinayettenhükümlüydüler.

8 Mümin: Balontekin’lerin tan›d›¤› bir hükümlü.

9 Hüseyin ‹flleticiler: THKP-C Kasabal›lar grubundan. Açl›k grevine kat›lmad›¤› için bizim ko¤ufla geldi.fiimdilerde sigortac›l›k yap›yor.

10 Tansa (Naci D.): Müthifl doland›r›c›. TANSAfi’› da doland›rd›¤› için lakab› Tansa. Ufak tefek biri ama herfleyin sahtesini yap›p, satan biri. Suriye devletini bile doland›rd›¤› söyleniyor. D›flar› ç›kt›ktan sonra birara müvekkilim oldu.

11 Cezaevine girdi¤im gün siyasi ko¤ufla al›nm›flt›m. Müvekkillerim Aziz Binbir, Gürhan Gürsoy'un ko¤ufluna(o gün Aziz'in yapt›¤› menemen yeme¤inin tad› hala dama¤›mdad›r. Gözalt›ndan gelmiflim, günlerdirdo¤ru dürüst yemek yememiflim, tabii o s›cak yeme¤in tad› bambaflka olur.) Fakat Cezaevleri GenelMüdürlü¤ü baflmuavini olan a¤abeyim Ali Haydar Cengiz 'in kesin talimat› neticesinde siyasi ko¤ufltanal›n›p, kantin ko¤ufluna verilmifltim. A¤abeyim, benim solculu¤um yüzünden, en k›demli olmas›nara¤men, maalesef genel müdür olamad›).

12 Hilmi (Hasan Hilmi Sezel): Müvekkilim. Babas› Denizli Barosu avukatlar›ndan. ‹stanbul’da bankasoygunu sonras› ç›kan çat›flmada yaral› olarak yakalanm›flt›. ‹zmir'de kurulan Devlet GüvenlikMahkemesinin ilk davas›n›n ilk san›klar›ndan. Benim de yeni avukatl›¤›m›n ilk siyasi müvekkili.DGM’lerin ilk baflkan›, asliye ceza mahkemesi yarg›c› iken, yan›nda avukatl›k staj› yapt›¤›m, rahmetliYahya Gökçeda¤ idi. Üyeler de eski adalet encümeni baflkan› S›tk› Bey, Ahmet Bey; askeri hâkimler Do¤anAcur ve Nevzat Beygu idiler Yahya Bey, S›tk› Bey, Nevzat Bey, Milli Selamet Partisinden aday olmas›nara¤men, Do¤an Bey, gerçekten de çok iyi ve kaliteli yarg›çlard›. (Hele flimdiki özel mahkeme yarg›çlar›n›nhallerini gördükçe, bu kanaatim iyice pekifliyor.)

12 Eylül Buca Cezaevian›s›...

Arka s›ra (soldan sa¤a):Ali Dinçer’le gelen üç kifli,Ali Dinçer (Ankara eskiBelediye Baflkan›),Doktor, Tansa, KasapMemet, Ali Dinçer’legelen...

Orta s›ra (soldan sa¤a):Hoca, Filistinli Vecihi,Sedat Bucak, Av. MetinCengiz, ‹smailBolontekin, FarukBolontekin, Bilinmiyor...

Ön s›ra (soldan sa¤a):Bar›fl, Ali Dinçer’le gelen,Hüseyin, Mansur, Mümin,Av. Ersoy Dinç...

Page 38: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 38

S E R B E S T S A Y F A L A R

geldi¤im günlerde Gürhan'›n13

küçük pusulas›n› bile kaç kereokudum. Hâlâ pantolonumuncebinde duruyor. Cezaevindesevdiklerinle haberleflmek, mo-ral yönünden çok önemli.

Sonraki bir gün

Dün kar›m ziyarete geldi.Camdan görüfltük. Bu gün desakall› (rahmetli Av. Fehmi Çam)ile Senih (Av. Senih Özay) gel-di. Yeni yaz›hanem epey güzelolmufl.

Bugün doktora ç›kt›m, göz-den. Hastaneye sevk etti. As-l›nda gözlerim sa¤lam, amahapishanede, askerde insan›nher türlü hastal›¤› ortaya ç›kar!

11 Kas›m 1980

Bugün hastaneye gittim. Tülay (eflim)Figen (bald›z) day› (Adil Kut, eski birdost,-Naz›m Hikmet'in hapishane arka-dafl›, donanma davas› san›klar›ndan) vegüzel k›z›m Eylem geldi. ‹yi bir astsubayvard› (‹smail Astsubay) onun müsaadesiile görüfltük. Nedense pek nefleli de¤il-dim. Ya¤murlu bir hava vard›. Ya¤murluhavalarda d›flar›da olmay› hiç sevmem.K›z›m›n resimlerini ald›m, sesinin kay›tl›oldu¤u kaseti ald›m. Ko¤ufla gelir gel-mez, kaseti dinledim (ko¤ufla bir tek benteyp sokabilmifltim).

Siyasiler 2-3 gün önce açl›k grevinib›rakt›lar. Zaten hasta olanlar›, hastane-ye götürüyoruz diye, di¤er ko¤ufllaravermeye bafllad›lar.

Yüzbafl›, hücreye giden arkadafllaraziyaret sözü vermesine ra¤men, 2. sav-c› Ömer Bey14 ziyaret yasa¤› koymufl.Ömer Bey cezaevinde hiç sevilmeyenbir savc›.

Cezaevi arabas› ile hastaneye gider-ken, yan›mda kibar birine benzeyen birmahkûm oturuyordu. Sohbet etmeyebafllad›k. Avukatl›k yapm›fl, savc›l›k yap-m›fl. Beni tan›yor ama ben kendisini ta-n›m›yorum. Bende dinliyorum. Sonradoktorluk yapt›¤›n› da söyleyince, birazflafl›rd›m. Daha sonra Baflbakan yar-d›mc›l›¤›, bakanl›k, ‹ngiltere elçili¤i yap-t›¤›n› da anlatmaya bafllay›nca, "ta-mam" dedim "adam deli". Çenesi debir düflük. Fatih Sultan Mehmet'i, Hz.Muhammed’i, ‹stanbul'da yap›lan mitin-ge getirdi¤ini falan da anlatmaya baflla-d›. Neflem de yok ki g›rg›r geçeyim. Ha,h› diyerek dinliyorum.

Sonraki Bir gün

Dün hamama giderlerken siyasiler-den ‹brahim Koç15 ve müvekkilim AzizBinbir'le16 biraz konufltum. Gürhan'a se-

lam yollad›m. fiirinyer’dekileri (fiirinyerAskeri Cezaevi) 14 Kas›m’daki durufl-maya ‹stanbul’a göndereceklermifl.

Sonraki bir gün

Dün Hoca, Bar›fl ile bana matematik-sel bilmeceler sordu. Gecenin 2’sine3’üne kadar u¤raflt›k. O bilmecelerinhepsini yaz›p toplayaca¤›m, çok ilginçbilmeceler.

Sonraki bir gün

Dün (an›lar› bir gün sonra yazd›¤›miçin hep dün diye bafll›yorum) Filistinli17

ile yemek nöbetimiz vard›. Buna ra¤menepey kitap okudum. Hemen hemen bü-tün gün. Burada üç günde bir kitap bitiri-yorum. Birkaç gündür okuyamam›flt›m.Ortaya felsefi konu at›p, Hoca, Bar›fl veben tart›fl›yoruz.

Günü gününe not tutmay› hep ihmalediyorum. Akflamlar› yazay›m diyorum,yatt›¤›mda düflüncelere dal›yorum, ca-n›m yazmak istemiyor.

Yar›n k›z›m›n resimlerinden birini Fi-liz'lere (‹stanbul’daki ye¤enim) yollaya-ca¤›m.

14 Kas›m 1980

Bugün ko¤ufla deli bir mahkûm geldi(deli Yaflar). Kafas› sar›l›. Ko¤uflta ken-disini yüksekten betona atm›fl, kafas›n›

yarm›fl. Ufak boylu bir çingene,eli de biraz uzunmufl. Deli Ya-flar'›n ko¤ufltan al›nmas› içinsavc› bey ile görüflmeye gider-ken, maltada bir baflka deliyerastlad›m. Tren gibi öte öte,z›playa z›playa kap›alt›na kofl-turuyor. Yafll›ca bir adam. Bu-ras› da hapishane mi, t›marha-ne mi belli de¤il. Delilerin ara-s›nda kald›k.

Deli Yaflar ertesi günü Ba-k›rköy'e gidece¤i için bizim ko-¤uflta kald›. Savc› Y›lmaz Beyesöyledik ama sallad›.

fiimdi k›z›m›n, kar›m›n re-simlerine bakt›m. K›z›m çokgüzel bir k›z olacak, sar› saçl›,

mavi gözlü. Kar›m›n s›cakl›¤›na da has-ret kald›m. Ç›k›nca epey sevinçli anlar›-m›z olacak.

Bir baflka gün

Bugün, bütün gün can›m s›k›ld›. Da-ma, tavla oynad›m (bu dama ve tavlalard›flardan gelme de¤il; cezaevi imalat›,kartondan dama tavla, sabundan zarlar,gazoz kapaklar›ndan pullar) ama s›k›n-t›m da¤›lmad›. Oda arkadafllar›m da bi-raz al›nd›lar. Sabahtan ancak iki saatkadar kitap okudum.

Deli Yaflar akflamleyin kendi bafl›natürkü söylemeye bafllad›. ‹flimiz ifl!

Dün Fehmi (Av.Fehmi Çam) Vahap(Av.Vahap Ayd›n) Cemal (Av. Cemal Er-dem-eski ortak)18 ve Erol (Av.Erol Öz-can) geldiler. Fehmi’nin getirdi¤i iki kita-b› içeri sokamad›m. Üstelik kitaplardanbir tanesi Türkçe sözlük. Bu hapishaneidaresi de iyice ürkek.

Hilmi'nin mektubunu al›rsam çok se-vinece¤im. Av. Fehmi Çam ‹stanbul'dakiduruflmadan (müvekkillerim de yarg›lan-d›¤› s›k›yönetim mahkemesi) herhaldeepey haber getirir.

Kar›ma mektup yazd›m, y›rtt›m. Tek-rar yazd›m, hofluma gitmedi, onu day›rtt›m. ‹nsan›n can› s›kk›n olunca, pekgüzel cümlelerle mektup yazam›yor.

13 Gürhan Gürsoy: Müvekkilim. ‹zmir Hatay semtinde, evlerini basan polisle ç›kan çat›flmada karn›ndankurflunlanm›flt›. Ba¤›rsa¤›ndan 15 metre kadar ald›lar. Uzun y›llar süren tedavi ve ameliyatlar sonucuhayata dönmüfltür. Babas› Necati Bey yaflatmak için çok çaba sarf etmifltir

14 Savc› Ömer Bey: Daha sonralar› bu savc›n›n cezaevinde çal›flan bir kad›n memur ile iliflkisi bas›nayans›m›flt›. Zay›f ve uzun boylu biriydi, verem nedeniyle öldü¤ünü duydum.

15 ‹brahim Koç: TAR‹fi olaylar›ndan yakalanan siyasi tutuklu.

16 Aziz Binbir: Müvekkilim. 1980 öncesi, ‹zmir, Kap›lar’da çald›klar› arabayla polisten kaçarken, ç›kmazsoka¤a girince yakalanm›fllar. THKP-C üyesi olmaktan tutuklu. Cezaevinde yemek yapa yapa usta aflç›oldu. fiimdi Alsancak’ta Zeytin Cafe-Restoran’› iflletiyor. Eflimle zaman zaman orada yemek yer, rak›içeriz.

17 Filistinli (Vecihi): Esrar kaçakl›¤›ndan mahkûm olmufl bir Filistinli. Ko¤uflta iyi çifte ka¤›t esrar sarard›.Ç›kt›ktan sonra Amerika'ya ailesinin yan›na gitti. Daha sonra öldü¤ünü duydum.

18 Cemal Erdem: Darbe gecesi gözalt›na al›nan avukatlardan. Sendika avukat› olmas› nedeniyle gözalt›naal›nd›. Bir süre sonra serbest b›rak›ld›. Asl›nda onun da an›lar›n› yazmas›n› isterim.

Buca Cezaevi’nde aile an›s›... Metin Cengiz, efli Tülay, k›z› Eylem

ve annesi ile aç›k görüflte (Ekim 1980)...

Page 39: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 39

Bir baflka gün

Dün gece deli Yaflar'›n yata¤› yüzün-den ko¤uflta küfürleflmeler oldu. Az da-ha kavga ç›k›yordu. Savc›n›n ifli iflte.Deli Yaflar'› hücreye koysa olmaz sanki.

Birinci odadakiler Hâkim amcay› hiçsevmiyorlar. Adam›n yedi¤ini k›skan›-yorlar.

Bu gün sevinçliyim. Hücreye gidenarkadafllar geri geldiler.

Bar›fl, 1.5 y›ld›r görmedi¤i k›z›n› bugün gördü. Kendisi çok sevinçli. Kar›s›n›hâlâ çok seviyor. Belki tekrar birleflirler.Kar›m› ve k›z›m› özlüyorum. Bu gün Na-ci Eniflte ve Halis Bey (kar›m›n enifltele-ri) ziyaretime geldiler. Sigara ve manda-lina getirmifller.

Askeri Konseyin kararlar› çok can›m›s›k›yor. Art›k müvekkillerimden baz›lar›-n› asacaklar›na inan›yorum ve çok üzü-lüyorum. Kinlenmekle de bir fley eldeedilmiyor.

Neyse, Türkçe sözlü¤ü verdiler. Ka-d›n ve sosyalizm kitab› hala incelemede.

16 Kas›m 1980

Gece deli Yaflar iyice sap›tt›. Ben deiyi domates var, deyip pantolonunu s›-y›rm›fl, Yüksel’in19 önüne e¤ilmifl. "sinkafedin" demifl. Sonra lobiye ç›k›p, demirle-re t›rman›p, tak›lm›fl kalm›fl. Gardiyan›ça¤›r›p, hücreye yollam›fllar. Uykum s›-ras›nda baz› gürültüler duydum ama ya-ta¤›mdan kalkmad›m.

Sabah Vecihi (Filistin’li) ile beraberiyi bir kahvalt› haz›rlad›k. Yüksel'in ka-flarlar›ndan yedik.

Yemekten sonra, siyasi müvekkilimM.Kemal ‹yison'un annesi ziyaretimegeldi.(nas›l izin alabildi ise) Epey konufl-tuk. O¤lunu kurtarmak için çok u¤rafl-m›flt›, çok fedakâr bir anneydi. Bana el-ma getirmifl, bir pakette sar› Samsun.Halime epey üzüldü, ben kendisini tesel-li ettim

17 Kas›m 1980

Sabah.

Dün kar›m ziyarete geldi. Görüfltük,pek fazla bir fley konuflam›yoruz. Oysayata¤a uzan›p, onu düflünüyorum.

Hilmi'den haber geldi¤ine çok sevin-dim. Akflam yatmadan önce kendisinidüflündüm. Benim için gözleri dolmufl.Onlardan daha iyi insan ve arkadafl bul-mak zor.

Dün gece bütün ko¤ufl Ceyar '› pürdikkat izledik

Rüyamda, ko¤ufltaki Hüseyin'i, Be-gümcan'›20 Ümit Do¤anay'›21 gördüm.Begümcan kolundan yaralanm›fl, gaze-telerde resimleri var.

Sabah k›z›m›n ve kar›m›n resimleri-ne bakt›m. fiimdi kitap okumaya baflla-yaca¤›m, saat 12.00 oldu.

Ö¤leden sonra

Tansa mahkemeden geldi. Tahliyeolmufl. Çok sevinçli. Akflam saatlercebafl›m›n etini yedi, "tahliye olacak m›-y›m" diye. Büyük ihtimalle tahliye olur-sun dedim. Korkuyor, tutuklu iken baflkadoland›r›c›l›k bombalar› patlayacak diye.Adam yurtd›fl›na bile sahte mal satm›fl.Akflama Tansa'dan ko¤ufla bir tepsi bak-lava gelecek.

Hepimiz t›rafl olduk, giyindik. Birazsonra foto¤raf çektirece¤iz. Tansa'n›nyata¤›na en son gelen yerleflmifl. Hâkimamca flikâyete geldi. Yer sorununu hal-lettik. Ali Dinçer22 (Ankara Belediyesi ön-ceki baflkanlar›ndan) ziyarete geldi. Birtek Bar›fl'› ça¤›rtabilmifl. Üç ay içindeçok önemli, olumlu siyasi de¤iflikliklerolaca¤›n› söylemifl. Pek inanm›yorum,ama bekleyelim.

19 Kas›m 1980, saat 14.00

Dün kar›ma mektup yaz›p, verdim.Özlem ve hasret dolu mektup.23 Yazd›-¤›m mektubu bütün gün okudum dur-dum. Bar›fl ve Hoca, "avukat 46’l›k oldu"diye g›rg›rlar›n› geçtiler. Baflgardiyanl›kodas›ndaki ziyarette (aç›k görüflte) kar›-

m›, k›z›m› ve annemi kucaklad›m. Kar›-m›n ellerini çok özlemiflim. S›ms›cakt›.K›rarcas›na s›kt›m. Annem po¤aça, tat-l› ve sigara getirmifl.

Doktor24 ile ayakç›n›n sevkleri geldi.Sabah gideceklerdi. Eflyalar›n› haz›rla-d›lar. Akflam saat befl'e ertelenmifl Sav-c› Y›lmaz Bey doktor'un burada kalmas›için söz vermiflti ama sözünde duran bi-ri de¤il. Sözü tutmak için de¤il, atlatmakiçin veriyor. Kendisi ile görüflmek içinhaber yollad›m. Henüz görüflmek tenez-zülünde bulunmad›lar. Doktor da, dok-tordan rapor ald›. "Ruhi depresyon geçi-riyor, cezaevinde intihar edebilir" diye.Daha sonra müdür Muammer Bey dok-toru ça¤›rtt›. Belki kal›r, bilemiyoruz.

Hoca flimdi mahkemeden geldi. Ka-y›npederini öldürmekten 20 y›l a¤›r ha-pis cezas› vermifller. TCK 51 (tahrik) uy-gulansayd›, daha az ceza alabilirdi.

Bugün nöbetçiyim ama sabah birisitarhana çorbas› haz›rlam›fl. Ö¤leyin deYi¤it25 makarna yapt›. Akflam da Farukgüveç yapacak. Nöbette pek ifl yapm›-yorum. Fazla kaytar›yorum.

Dün gece durmadan ya¤mur ya¤d›.Ya¤mur sular› aç›k pencereden salonunortalar›na kadar geldi. Hava epey serin-ledi. Pencerelerin kenarlar›ndan epey

S E R B E S T S A Y F A L A R

19 San›r›m kaçakç›l›ktan hükümlü. ‹darede çal›fl›yor. Bir gün uykusunda say›klad›:"Bu avukatta habire nottutuyor, bafl›m›z› derde sokacak" diye.

20 ‹stanbul' da yakaland›. THKP-C den yarg›land›, mahkûm oldu. Aleyhime ifade veren biri. ‹stanbul'dakendisini ziyaret etti¤imde bana, "senin hakk›nda bir fley söylemedim" diye bana yalan söylemiflti.

21 ‹stanbul Üniversitesinde medeni hukuk hocamd›. 1980 öncesi sa¤c›lar taraf›ndan öldürülmüfltür.Üniversitede iken bir iki arkadaflla evine ziyarete gitmifltik.

22 Ankara Belediyesinin önceki baflkanlar›ndan. Buca Cezaevine girdikten bir hafta kadar sonra Ali Dinçerve birkaç arkadafl› da tutuklanarak cezaevine gelmiflti. San›r›m aralar›nda, daha sonra ‹zmir Büyük fiehirBelediyesi ‹mar Müdürü Mani’de vard› Cezaevinde pek fazla kalmad›lar k›sa sürede tahliye olmufllard›.

23 Kar›m, yazd›¤›m mektupta "elleri tutuklu kocan" diye imza atmama çok üzülmüfl. Mektup biraz erotizmiçerdi¤inden buraya alamad›m. Ona tekrar ikinci bir mektup yaz›p gönderdim. Mektup flöyle: "Sevgilikar›c›¤›m, Sana yazd›¤›m fliirde "elleri tutuklu kocan" diye yazm›flt›m. Sen de pek do¤ruyorumlayamam›fls›n. Ellerimin kelepçeli olmas› hiç önemli de¤il. Bizim suçumuz siyasi. Bundan onurduyulur. Elimde Nihat Behram'›n bir fliir kitab› vard›. "Hayat›m›z Üstüne fiiirler". Kitaptaki fliirleriokurken, biri çok hofluma gitmiflti, onun için imza yerine öyle yazm›flt›m. ‘Hat›rlay›fllar (1): Senibileklerim uçar› iken sevmifltim/Ma¤rur bir edayla bak›yordun da¤lardan/Köpükler saçarak dövünen›rmak/Dudaklar›nda pembeleflen kabarc›klarla/Taze çay›rlara kar›fl›rken/Ve toprak/Serin bir rüzgar›emerken her sabah/Arkadafl olmufltum ateflli duygularla/Ey hayat/Seni bileklerim uçar› ikensevmifltim/Üzümü mayhoflken koklamak isteyen çocuklar gibi.’ ‹nsan›n ellerinin tutuksuz ve uçar› olmas›çok gerekli. Çünkü seni ve hayat› uçar› serbest ellerle sevmek olas› ve güzel, tutuklu ellerle bunu yapmakzor. Sevgili kad›n›m, seni ve çocu¤umu çok özledim. Sizler ne güzel birbirinize sar›l›p yat›yorsunuz. Oysaben ne sana sar›l›p, s›cakl›g›n› ve kokunu alabiliyorum, ne k›z›ma sar›l›p, onunla oynaflabiliyorum. Bucezaevi, bütün özlemlerin doruk noktas›na vard›¤› bir yer. ‹nsan burada sevdiklerini ne kadar çoksevdi¤ini iyi anl›yor. Tan›d›klar›n›, hayat›, kar›s›n› ve çocu¤unu insan daha iyi seviyor. D›flar› ç›k›ncasorunumuz çok olacak ama sizlere kavuflaca¤›m için seviniyorum. Seni özlemek güzel, insan›n sevdikleriniözlemesi güzel ama onlara kavuflmas› çok daha güzel. Hele özledi¤ine sar›lmak, öpmek (…). Bu günlerded›flar›da olmay› ne kadar istiyorum. Bazen böyle oluyor, d›flar›n›n özlemi art›yor. Oysa burada da biryaflam var. Pekte kötü de¤il. Sak›n akl›na "kocam mahpuslu¤u beceremiyor" diye düflünce gelmesin.Faflizmin verece¤i özgürlük için de¤il, sizlerle birarada olmak için istiyorum. Yoksa burada da d›flar›dakikadar özgürüm. Faflizmi de kolay atlatanlardan›m. Sevgili kad›n›m, k›z›m›n her yapt›¤›n›, her söyledi¤inibana yazman beni çok sevindiriyor. O koca bir k›z oldu. Onunla iyi anlaflmaya çal›fl. Onu ne fl›mart, ne dekalbini k›r. Onun çenesi düflük haline bakal›m ne zaman kavuflaca¤›m. Eh eskiden birinin çenesindençekiyordum, flimdi çenesi düflükler iki oldu!!! [(Sevgili kar›m Tülay’a) Say›n Cengiz, sevgili efline AtaolBehramo¤lu’nun “Çocuk Gibi Tiril Tirilli¤inle” fliirini yazm›fl, ancak fliirin uzunlu¤u nedeniyle dipnotaalamad›k “Yay›n Kurulu”]

24 Doktor (Ali ‹hsan): Genç bir insan, doktor de¤il. T›p fakültesi son s›n›f ö¤rencisi. Neden mahkûmbilmiyorum.

25 Yi¤it Kayhan: Zengin ailenin çocu¤u, pavyonda alt›n saçt›¤› söyleniyor. San›r›m polislere mukavemettengeldi. Kay›nbiraderimin de arkadafl›.

Page 40: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 40

S E R B E S T S A Y F A L A R

so¤uk geliyor. Lobinin (salonk›sm›na lobi diyoruz, sanki otel-de kal›yoruz!) pencereleri ta-mamen cams›z. Zaten isyanöncesi buras› kantinmifl, yak-m›fllar. Lobinin pencerelerindesadece demir parmakl›klar var.

Sonraki bir gün

Dün gece hep kar›m› dü-flündüm. O da, emimin ki mek-tubu okudukça hep beni özle-mifltir. (Ne de olsa sansüre u¤-ramadan, akl›ma gelenleri yaz-d›¤›m bir mektubu vermifltimona.) Faflizm sevgimizi ay›rd›.Dün askeri faflist cuntaya kinimartt›. Bu gün de odamda hepvolta att›m, kafamda devrimleryapt›m.

Begümcan'›n yakaland›¤›n› duyuncaçok üzüldüm. ‹fller hep kötü mü gidiyorbilemiyorum. Ama yakalanan›n bir kifliolmas› sevindirici.

23 Kas›m 1980

Cuma günü Cumhuriyet Savc›s› gel-di ve ko¤uflu gezdi. A¤abeyimin cumar-tesi günü gelece¤ini san›yordum, amagelmedi.

Dün rezistans telinden elektrikli sobayapt›k. Havalar epey so¤udu. Art›k sa-londa kimse kalm›yor. Herkes odalardaoturuyor.

Bugün yeni ayakç› geldi.

25 Kas›m 1980

O da arkadafllar›m korkunç flekildehorlamamdan flikâyetçiler. Beni dürtü-yorlarm›fl, ama ben hiç fark etmiyorum.

Dün bir polis memuru, hükmü kesin-leflmifl, bizim ko¤ufla geldi (rüflvet al-maktan). Adamdan hiç kimse hofllanma-d›. Vecihi (Filistinli) yemekte adama bi-raz ya¤c›l›k yapt›.

Sabah Aziz Binbir ile maltada görüfl-tük.

Bar›fl dün k›z›yla çektirdi¤i resimleriald›. Sonra düflüncelere dald›. Kaynana-lara korkunç düflman. K›z› çok güzel birk›z.

(Yaz›l› an›lar›m› burada kesmiflim,neden kesmiflim bilmiyorum. Bun-dan sonra ak›lda kalan an›lar flek-linde kaleme alaca¤›m.)

AKLIMDA KALAN ANILAR

Büyük a¤abeyimin ko¤ufltaziyareti

Bir gün kantin ko¤uflunda, odadaiken içeri, büyük a¤abeyim Enver Cen-giz ile Çocuk Islahevi Savc›s› fievki Le-

vent girdiler. fievki Abi, savc› olan a¤a-beyimin arkadafl› ve benim için kar›m›babas›ndan istemifl, evlenmeme vesileolmufl bir ‹nsan. Rahmetli fievki a¤abeydünya iyisi, hofl sohbet, harika bir insan-d›r. A¤abeyimi, Ankara’dan gelen biryetkili gibi cezaevinin içine sokmufl.

Bir avukat arkadafl›n merhabas›

Eflim cezaevi savc›s› Y›lmaz Bey’-den, k›z›m›n psikolojisini bahane ede-rek, k›z›m Eylem ile beni görüfltürmekiçin özel izin alm›fl. K›z›n›n babas›n› de-mir parmaklarda görmesini istememifl.Çünkü avukat arkadafllar›m›n ziyaretegeldi¤i bir gün, rahmetli Avukat NevzatAlgan K›z›m Eylem’i kap› alt›na getiripbana göstermiflti. Yaz›k, k›z›m beni gö-rünce a¤lamaya bafllad›, çünkü al›fl›k ol-mad›¤› bir ortamd›. Nevzat k›z›m› he-men geri götürmüfltü. Savc›n›n odas›n-da, hal›n›n üstünde ben k›z›m ve balonuile oynafl›rken, odaya eski ortaklar›mdanAvukat Esen Yücel girdi, görüflme for-munu savc›ya imzalatmak için. Beni gö-rünce “Metin bey nas›ls›n›z” diye selamverdi. Birlikte ortakl›k yapt›¤›m›z, hattasiyasi davalara bakt›¤›m›z, yak›n arka-dafl›m›n böyle, bey’li ve resmi flekildeselam vermesine, o zaman baya¤› flafl›r-m›flt›m. ‹nsan bir candan geçmifl olsunder, boynuna sar›l›r, daha s›cak bir se-lam verir. Savc›n›n odas› da olsa, savc›ne yapacak ki.

Savc› a¤abeyimin ziyareti

Günlerden bir gün Savc› Y›lmaz Beybeni ça¤›rtt›, a¤abeyin ziyarete geldi di-ye. Odas›na gitti¤imde, cezaevleri genel

müdür bafl muavini a¤abeyimigördüm. Birbirimize sar›ld›k.Savc› Y›lmaz Bey nezaket (!)gösterip, bizi odada yaln›z b›-rakt›. Fakat k›sa bir süre sonrabir gardiyan odaya girdi ve ba-fl›m›zda durdu. A¤abeyim fla-fl›rd›, “Ne o¤lum, bir fley mivar?”, Gardiyan ürkek, mah-cup “yok efendim, beni savc›bey yollad›.” Dedi. A¤abeyimbir sinirlendi, gardiyan› “ç›k d›-flar›” diye kovalad› ve “savc›bey konuflmalar› dinlemek isti-yorsa, kendi gelsin” dedi. As-keri faflist dönem, herkes birbi-rinden korkuyor. Herhalde sav-c› bey’de, “niçin yaln›z görüfl-türdün”, diye bir gün hesap so-

rarlarsa, “bafllar›na gardiyan diktim efen-dim”, demek için gardiyan› yollam›flt›.

Cezaevi flarab›

31 Aral›k 1980 y›lbafl› gününü ko-¤uflta flarap içerek kutlad›k. Aylar önce-sinden Faruk Bolontekin bir naylon bido-nun içine üzümleri doldurmufl, içine ek-mek mi, bak›r tel mi atm›fllar, bilemiyo-rum. Üzüm baya¤› mayalanm›fl. Y›lbafl›günü herkes birer ikifler bardak flarap iç-ti. Fakat hayat›mda içti¤im en kötü fla-raplardan biriydi, tad› berbatt›, sirkeyebenziyordu. Ama biz yine de biraz kafa-y› bulduk.

‹flkence dilekçesi

Cezaevine girdikten sonra, flahs›mayap›lan iflkenceleri, Uluslararas› Af Ör-gütüne duyurmaya karar verdim. Ve ba-na yap›lanlar› tüm detay› ile anlatan birdilekçe haz›rlad›m.26 Arkadafl›m Av. Va-hap Ayd›n27 bu dilekçemi gizlice yurtd›fl›-na ç›karacak. Hem arkadafl›m, hem deavukat›m Fehmi Çam ziyaretime geldi-¤inde, haz›rlad›¤›m dilekçeyi kendisineverdim. Dilekçenin yurtd›fl›na ç›kaca¤›gün cübbeli bir resmim gerekmifl, Bula-mam›fllar bir türlü. En sonunda anneminevinde bir cübbeli resim bulup, uça¤›nkalkmas›na az bir zaman kala yetifltir-mifller. Ve benim dilekçem, son anda,diplomatik çanta içinde, yurtd›fl›na ç›ka-r›labildi.

Daha sonra bu dilekçemin, san›r›m ozamanlar Türkçe yay›nlar yapan “BizimRadyo”da okundu¤unu, baflkalar›ndanduydum.

26 Av. Metin Cengiz’in haz›rlad›¤› dilekçeye, Bültenimizin gelecek say›s›ndaki bölümde yer verilecektir.

27 Av. Vahap Ayd›n: Ben gözalt›ndan ç›kt›ktan bir süre sonra Vahap Ayd›n da gözalt›na al›nd›. O da bir kaç

hafta gözalt›nda kald›. Gözalt›ndan ç›kt›ktan sonra bir akflam yeme¤e al›p sohbet etmifltik. Onun da darbe

an›lar›n› kaleme almas›n› isterim. fiimdi ‹stanbul’da avukatl›k yap›yor.

Buca Cezaevi an›s›... Hoca, Metin Cengiz ve Bar›fl...

Page 41: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 41

Avukatl›ktan yasaklanmam

S›k›yönetim Komutanl›¤› 2 nolu As-keri Mahkemesince tutuklanmamdansonra, Baro yönetimince, zorunlu olarak,Baro disiplin Kuruluna sevk edildim.Rahmetli Av. Riyaz Kay›han, Av. Hüse-yin Özkan, Av.Kamuran Güralp, Av. AliAksuner ve Av. Altan Ülgen’ den oluflanBaro disiplin kurulu, 1981/1 say›l› karar›ile avukatl›ktan yasaklanmama kararverdi. Y›l›n ilk disiplin cezas›! Disiplinkurulu baflkan› rahmetli Riyaz Kay›han,benim yan›nda staj yapt›¤›m avukatt›.Avukatl›¤a onun yan›nda ad›m att›m.Avukatl›ktan men edilmeme de imza at-mak ona düfltü. Bu da yaflam›n bir cilve-si. Riyaz a¤abey, gerçekten sevdi¤im,nitelikli bir insand›. San›r›m kendisini ta-n›yan meslektafllar›m›n kan›s› da öyle-dir. Daha sonradan duydu¤uma göre,benim için, emniyete gidip, akîbetimhakk›nda bilgi almak istemifl. Kendisini“hadi amca hadi git ifline, senin de bafl›nderde girmesin” diyerek, geri gönder-mifller.

Av. Muhsin Ergazi

Askeri gözetimdeyken askerin biri,bir not getirdi. Yönetim kurulunda bera-ber çal›flt›¤›m›z Av. Muhsin Ergazi’den.Dosyalarla ilgilenmek için büronun anah-tar›n› istiyordu. Acaba büronun anahtar›-n› gerçekten Muhsin Ergazi mi istiyordu,yada polis böyle bir numara ile anahtar›al›p, benim büroma suç teflkil edecek birfleyler mi yerlefltirmeyi düflünüyor, diyebirden kuflkular kafam›n içine dolufltu.Çünkü her türlü hukuksuzlu¤un yap›la-bildi¤i bir ortam içindeyiz. Muhsin Erga-zi’nin kendisinin yüzünü görsem, anah-tar› tereddütsüz veririm. Ama bir askergeliyor ve büronun anahtar›n› istiyor. El-bette kuflkulan›yorsun. Bende Muhsin’e,büro anahtarlar›n› ve kanlanm›fl elbise-lerimi, “Av. Muhsin Ergazi oldu¤unu söy-leyen ama gerçekten Muhsin Ergazi olupolmad›¤›n› bilemedi¤im kifliye büronunanahtarlar›n› gönderiyorum” fleklinde birnot yazarak, gönderdim. Ama o gün,gerçekten Muhsin Ergazi eflimle birliktegelmifl.

Askeri gözetimde tuvalet sorunu

Askeri gözetim evi, emniyete göregerçekten cennet gibi, ama oran›n dasorunu, tuvalet sorunu. Emniyetten gel-dikten sonra ilk defa büyük tuvaletimi as-keri gözetimevinde yapabildim. Günler-dir tuvalete ç›kamad›¤›m için kab›z ol-mufltum. Müshil ilac› alarak rahatlayabil-dim. Ko¤uflta tek tuvalet ve 70-80 kadarinsan var. Tuvalete gireceksin, kuyruktabekliyorsun. Hadi tuvalete girdin, birkaçdakika sonra d›flar›dakiler “hadi ç›k ar-t›k” diye söylenmeye bafll›yorlar. Zaten

o kadar bekleflen insan›n önünde ifliniyapabilmek de, ayr› bir psikolojik bask›oluflturuyor. Yani gözalt›nda tuvalet iflibir ›st›rapt›.

Askeri gözetimde doktor

Askeri gözalt›nda herkes doktora ç›-k›yor. Ben de askeri doktora ç›kt›m, biraste¤men. Gelene aspirin, bisküvit, gi-dene aspirin, bisküvit yaz›yor, baflka birilaç yazd›¤› yok.

Tahliye

28 Ocak 1980 günü ilk duruflmamyap›ld› ve ilk celsede tahliye oldum.Mahkeme heyeti, baflkan Deniz AlbayHüsamettin Güçlü, Hâkim Gökhan Uçalile askeri hâkim Ali R›za Ünlüer’denoluflmufltu. Ö¤leden önce tahliye olduk.Seviniyoruz. Ç›kmak için hemen ceza-evine gitmek istiyorsun, ama ne müm-kün. O gün Dev –Yol davas› bafllam›fl,saatlerce sorgu sürüyor. Bir türlü durufl-ma bitmiyor. Tahliye olman›n sevinciniyaflayam›yorum. O gün tahliye oluncayakadar gece saat 9’u 10’u buldu. Gün ›fl›-¤›nda ç›kmak varken, karanl›klara kal-d›k, ç›kt›¤›mda kentin elektrikleri kesikti,bir de deli gibi bir ya¤mur ya¤›yordu. ‹n-san›n ruhunu karartan bir hava. Karfl›la-maya eflim, day›m Adil Kut, ve Hilmi’inkardefli Turgut gelmifllerdi. Do¤ruca an-nemin evine gittik.

Cezaevinin kitaplar›

Tahliyeden sonra eflim, cezaevi sav-c›s›na gidip, kocam›n kitaplar›n› isterim

diye tutturmufl. Çünkü darbe gecesi, be-ni gözalt›na al›rlar iken, bir yatak çarfla-f›n içine, tespit tutana¤› yap›lmaks›z›n,bir sürü kitab›m› doldurup alm›fllard›.Cezaevine birçok kitab›m› okumam içineflim getirmiflti. Savc› Y›lmaz Bey neyaps›n, oda göndermifl, aramalarda top-lanan kitaplar›n kondu¤u depoya, “iste-di¤in kitaplar›” demifl. Eve bir çuval ki-tapla geldi. Kitaplar Dev – Sol, Dev –Yol, T‹KKO imzal›. Kitaplar hâlâ evimdeduruyor.

Askerler yolu kesince

Tahliyeden birkaç gün sonra arka-dafl›m Ertu¤rul ve Ça¤layan Barka’n›n28

evine yeme¤e gittik. Sohbet uzay›nca,soka¤a ç›kma yasa¤› yaklaflm›flt›. Er-tu¤rul, bizi arabayla eve b›rakmak istedi,yola ç›kt›k. Narl›dere yak›nlar›nda asker-ler yolu kesmifl, kontrol yap›yorlar. Aske-rin biri G-3 silah›n› araban›n içine sokun-ca, Ertu¤rul silah› itip, “çek ulan flunu” di-ye bir ba¤›rd›. Asker de flafl›rd›, komuta-n›na seslendi. Ben tedirginlefltim. ‹çer-den ç›kal› daha iki gün olmufl, hiç yok-tan, tekrar içeri girece¤iz. Komutan,“al›n bunlar› içeri dese”, kime ne laf an-lataca¤›z. Ertu¤rul’a sakin olmas›n› söy-lüyoruz. Ama adam sinirli. Neyse komu-tan anlay›fll› idi. Bir problem olmad›. Er-tu¤rul’a yolda “o¤lum sakin olsana, tek-rar içeri mi att›racaks›n bizi” dedim. Oda niye birden sinirlendi¤ine flaflt›, amayine de “bunlara böyle davranmak lâ-z›m” dedi.

(DEVAM EDECEK)

S E R B E S T S A Y F A L A R

28 Ertu¤rul Barka: Kimya mühendisi. TMMOB Kimya Mühendisleri Odas› Ege Bölge fiubesi Baflkanl›¤›

yapt›. fiu anda Küba Dostluk Derne¤i ‹zmir fiubesi ikinci baflkanl›¤› ve EGEÇEP (Ege Çevre ve Kültür

Platformu) Yürütme Kurulu üyeli¤i yapmaktad›r. Avukatl›¤›m›n ilk aylar›nda, ilk siyasi müvekkilim

Hilmi Sezel ile tan›flmam›za vesile olmufltur. Gözalt›na al›nd›¤›mda kar›m› yaln›z b›rakmam›fl, emniyete

geliflinde yan›nda olmufltur.

12 Eylül Askeri Cuntas›

Page 42: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 42

S E R B E S T S A Y F A L A R

Kendisini sa¤l›¤›nda tan›mak ister-dim. Ama ne var ki, ben mesle¤e baflla-madan o b›rakm›flt›. Avukatl›ktan ay-r›l›fl nedeni enteresan, bak›n size anla-tay›m:

fierif KOLHAN’›n avukatl›ktan ön-ce uzun y›llar hâkimlik görevi var. Yal-n›z 18 y›l Urla Asliye Hukuk Hâkimli-¤i yapm›flt›r. Tayini ç›kt›¤›nda, bafltabelediye reisi olmak üzere, bütün Urlahalk› gitmemesinin telafl›na düflmüfl-tür. Çünkü fierif Bey, kent halk›yladost, güvenilir, bilgili, kiflilikli hem deflakac› biridir. Herkesçe çok sevilir. Hi-kayeleri hala dilden dile dolafl›r, yaz›yerim kal›rsa hiç olmazsa birini dahiolsun, size anlat›r›m herhalde.

Hâkimlik de yapar›m, avukatl›kda denebilir mi?

Hâkimlik mesle¤inin son y›llar›ndaKarfl›yaka Asliye Hukuk Hâkimli¤indebulunuyor. Sonralar› avukatl›¤a baflla-d›¤›nda her fleyi yad›rg›yor. Avukatl›¤›yapamayaca¤›m deyiflinin sebebi flu:“Ben hâkimlikte iken davac› ve daval›n›nkarfl›l›kl› beyan ve delillerini dikkatliceinceler, karar›m› yazarken her iki tarafhakl›l›k ve delillerine göre, konuyu izahederdim. Gerekçeli karar o konuda sonbeyan›m olurdu. Ama avukatl›kta dava-c› veya daval› beyan› yazarken ve delil-leri ay›r›rken, akl›m hep di¤er taraf›nbeyan ve delillerinde kal›yor. Nerede isedilekçelerimde, bak›n say›n mahkemekarfl› taraf da flu konularda hakl› ve de-lilleri de yerinde, diyece¤im geliyor.Hatta genel yaz›fl tarz›mda fark›nda ol-madan bunu yapt›¤›m› gördüm. Sonraflöyle bir de¤erlendirme yapt›m kendikendime, ben tarafs›z bakma¤a al›flm›-fl›m, taraf olarak bakmak ve yaln›z bunauygun söz söylemek daha baflka bir e¤i-tim. ‹yisi mi ben bunu bir an evvel b›ra-kay›m.”

Nas›l özelefltiriyi be¤endiniz mi?

Bir Girit muhaciri- evlad›fatihan

Bir de ailenin kökenine bir göz ata-l›m. Afyonkarahisar’ da mukim ikenGirit’e Kola¤as› olarak gönderilen de-de, Girit’te ailesi ile birkaç büyük çiftli-¤i yönetir. Baba Hocad›r. fierif Bey ilkderslerini babas›ndan al›r. Küçük yafl-ta o güzel çocuk sesi ile çeflitli vakitezanlar› okur, müezzinlik yapar, haf›z-l›¤a çal›fl›r ve de Arapçay› ö¤renir.Türkçe ailenin köken itibariyle ana di-lidir. Aile huzur içersinde yaflarken,Osmanl›n›n Rumeli’deki kar›fl›kl›klar›önleyememesi nas›lsa Girit’e de sirayeteder, bir elden yönlendiriliyormufl gi-bi, Türklere karfl› bask› uygulamalar›bafllar. Baba bir gün çarfl›da gezerken,kendini bilmez bir Rum fesini kapar veyere atar, ne var ki baba bir din adam›ve hocad›r. Ona karfl›l›k vermeyi ken-dine yak›flt›rmaz. Ama bu hakareti deunutamaz. Bu bask›lar zamanla di¤erailelerle beraber mecburi Anadolu mu-haceretine yol açar. Bu arada fierif Bey,Atina Hukuk Fakültesinden baflar› ilemezun olmufl, Arapçan›n yan›na ikibat› lisan›n› daha eklemifltir. Ne var kiTürkiye’ye geldi¤inde bir de ‹stanbulHukuk Fakültesini bitirmek zorundakal›r. ‹lk tayin yeri Antalya Serik Cum-huriyet Savc›l›¤› ile resmi görevine bafl-lar.

K›br›s anayasa çal›flmalar›ndabir ‹zmir’li avukat

K›br›s anayasas›n›n haz›rlanmas›n-da birileri Nihat ER‹M’in kula¤›na fierifbeyi f›s›ldar ve uzun süre Dr. Faz›l KÜ-ÇÜK ile birlikte, Türk – Yunan karmaK›br›s Anayasas› Haz›rlama HeyetindeNihat ER‹M baflkanl›¤›nda çal›fl›r. Ça-l›flmalar s›ras›nda bir hukuki ›st›lah,anayasa da yer alacak bir kelime üze-rinde ihtilaf ç›kar. Müflterek bir anlam-land›rmada bir türlü mutabakat sa¤la-yamazlar. fierif KOLHAN, metinde yeralacak kelimenin ne olaca¤›n› anlat›r-

ken, Yunan heyetindekiler Yunan dili-nin ve hukukunun bütün incelikleri ileanlat›m›ndan hayrete düflerler. Baflpis-kopos Makarios, “Nas›l olurda bir Türkhukukçusu Yunan diline ve hukukunabu derece vak›f olabilir” diyerek hayre-tini gizleyemez. Konu tamamen anla-fl›lm›fl ve bir anlaflmaya var›lm›flt›r.

fierif KOLHAN bu anayasa çal›flmanotlar›n› ve zab›tlar›n› bir bavul dolu-su Türkiye’ye getirir. Bunlar› ileridekoruyamazs›n›z diyerek hepsini yakar.Pek büyük say›lmayacak bir kasaban›nhâkiminin vicdan sorumlulu¤una ba-kar m›s›n›z?

Karfl›yaka y›llar› ve seçkinarkadafllar

fierif beyin ailesi Türkiye’ye muha-ceretle döndü¤ünde, Karfl›yaka sahi-linde cumbal› bir eve yerleflip, So¤uk-kuyu’da genifl yerler al›rlar. Kemalpaflacaddesindeki, çocuklu¤umuzda su-panglesine doyamad›¤›m›z meflhur Sa-mibey Pastanesi ailenin mülküdür. Ne-den sonra aile bütün yak›nlar›n›n bu-lundu¤u Urla’ya döner. Ailenin k›z›Sahhare Han›m ‹skenderun’ a gelin gi-der. Böylece aile eski devlet bakanla-r›ndan fiekip ‹NAL’larla dünür olur.Di¤er kardefl Dr.fiermi Bey ise, bir özelhastane kuracakt›r.

Önceleri Kola¤as›zade soy isminialan aile, bilahare soyadlar›ndan bu gi-bi Osmanl› eklemelerinin kalmas› ileilgili kanun uyar›nca KOLHAN soyad›-n› al›r.

fierif Beyin Fakülte arkadafllar› dasonradan kamuoyunun tan›d›¤› önem-li kifliler olurlar. Prof. Ahmet fiükrüESMER ve milletvekili Ahmet SalihKORUR.

fierif Beyin efendili¤i anlat›lacak gi-bi de¤il, zarafet numunesi bir kifli. Çokk›zd›¤›nda a¤z›ndan ç›kabilecek en kö-tü söz, bütün tan›yanlar›n›n ittifak› ilesadece “mahlûk”. En nefret etti¤i fleyise yalan ve riya.

‹ZM‹RL‹ AVUKAT fiER‹F KOLHANAv. Onur GÜVEN

‹zmir Barosu Üyesi

Baflpiskopos Makarios’u hayrete düflüren

Page 43: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

‹zmir Barosu Bülteni • May›s 2011 • 43

S E R B E S T S A Y F A L A R

“Gel sen ver karar›”: Art›krastlanmayan filozof tav›r

Söz verdik ya anlatal›m. fierif Beynaip hâkim s›fat›yla bir ceza davas›nabak›yor. Dava Urla’y› sarsan bir cinayetdavas›, san›k 27 b›çak vurmufl ölen Se-fa Beye, vuran da, “Sen benim eskieflimle parkta tavla oynayamazs›n” di-yen eski efl Süleyman.

Davan›n tan›¤›, ifadesini tamamla-d›ktan sonra, fierif Beye ak›l verircesi-ne:

-“Ama Süleyman hakl› böyle yap-makta” deyince,

Duruflman›n s›kletinden bunalm›flolan fierif Bey, hemen kürsüdeki yerin-den kalk›yor, söyledikleri iyi anlafl›ls›ndiye zaten kürsüye yak›n duran tan›-¤›n, gömlek kolundan yakalay›p;

-“Hah!”, Sen ifli çözmüflsün bile.Gel gel” diye kürsüye do¤ru gömlekkolundan çekifltiriyor.

Tan›ksa yanl›fl bir fley söyledi¤inifark ederek direniyor.

-“Gelmiflken ver flu hükmü de bende kurtulay›m.”

Salondaki cinayet davas›n›n o a¤›rhavas› birden da¤›l›yor.

4 Ocak 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zGülhan Can, Funda Ertem, Hande Savafl, Gamze Meydanc›, Aydo¤anAksu, Mine Ünlü, Türkan Tilli, Ça¤r› Alt›n›fl›k, Nefle Ertafl, Gülden Mirze.

11 Ocak 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›z‹nanç Dinçsoy, Songül Sönmez, Ayfle Hande Aydo¤mufl Bal, EmrahGümüfl, Gür Gürsoy, Gülsün Deniz Çankaya, Gonca Ifl›k, Selin Murat,Peyman Sar›yav, Asl›han Önal, Özlem Dönmez, Ceren Özant, Cemile MelisTüzün, Olgun Kemal Aksoy, Tuba Özcan, Hilal Nurbegüm Kaya, AyçaGüncü.

18 Ocak 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zGökçe Seçkin, Dilek Alpaslan, Funda Özer, Hasan Kuyruklu, Ulafl ÖzgürBarut, ‹brahim Erdem Aflç›, P›nar Kubilay, Özgün Güngör, Beylem Baysal,Hakan Atay, Tu¤çe Türky›lmaz, Hamdi Cemal Yalman, Mehmet Savafl,Serkan Merakl›, Ayfle fiengör, P›nar Ari, Emine Gülmez.

25 Ocak 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zEda Asl›han Erdem, Ercan Avc›, Elçin Nalbant, Bora Özgen, BurcuYolcuo¤lu, Esin Çelikel, Duygu Delibafl, Tolga Tireli.

1 fiubat 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zAhmet Serkan Göktürk, Özlem Deniz, Özgül Öztürk, Hilal Sad›ko¤lu, AyferKurt, Musa Aktay, Asiye Akbafl, Çi¤dem Genç.

8 fiubat 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zEmine Zigen, Eser Edizel, Muammer Ertu¤rul, Berna Mentefl, YaseminDuygun, Levent Baghaki, Figen I¤d›r, Mübeccel Yelken, Canberk H›d›ro¤lu,Sema Utan›r, Hatice Hande Atay, Kadir Öçalan, Gülseren Do¤an.

15 fiubat 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›z‹rem Merve Akal›n, Ceyda Böcekli, Neslihan Leblebici, Burkay Bulan›k, Hale

Çak›c›, Ekin Ça¤dafl Büyükfidan, Yüksel Nida Özen, Gülce Muto¤lu, CemalAtilla Özel.

22 fiubat 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zMustafa Onur Atasoy, Burcu Kazanan, Özge Iss›z.

1 Mart 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zKutay Fidanc›, Sera Hür, Mustafa Soydan, Murat Tok.

8 Mart 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zEmrah fierbetçio¤lu.

15 Mart 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zKaan Karaca, Hatice Özlü, Merve Kaynak, Tu¤çe Tokatl›.

22 Mart 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zFatih Mehmet Ç›tak, Mehmet Harun Elçi, Nusret Cem Karaca, HübeyinBüber, Ayten Beril Yarar, Hasibe Güç, Duygu Köse, ‹pek Baysallar.

29 Mart 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›zAyfle Sevim Güngör, Feyza Üzümcü, Eda Cergibozan, Miraç Ak›nAld›rmazo¤lu.

12 Nisan 2011 tarihinde ruhsat›n› alan meslektafllar›m›z‹mge Kuzgun, Korhun Çak›r, Mustafa Turan, ‹pek Koflal.

Ruhsatlar›n› alarak, adaletsaraylar›na “avukat” olarakad›m atan meslektafllar›m›z

Av. fierif Kolhan (ceket yakas› mendilli),Urla’da yak›n dostlar›yla...

Page 44: B U S A Y I D A -  · 2011-08-09 · meslektafllar›m›zla ilgili haberleri okuyabilirsiniz. Bülten içinde –özellikle komisyon haberlerinde- s›kça rastlayaca¤›n›z

Biz afla¤›da imzas› bulu-nan TBB ve Barolar, görül-mekte olan herhangi bir da-vay› ima ve iflaret etmeksizinve davalar aras›nda hiç birayr›m gözetmeksizin, afla¤›-daki kayg›lar›m›z›n kamu-oyuna aktar›lmas›nda yarargörmekteyiz.

Ceza Muhakemesi Ka-nunu'nun 250. Maddesi ilekurulan ve Devlet GüvenlikMahkemeleri'nin devam› ni-teli¤inde olan, Özel Görev-li/yetkili A¤›r Ceza Mahke-meleri, yarg› birli¤ine ayk›r›olarak, ola¤anüstü sorufltur-ma ve kovuflturma usulleriy-le iflleyen yap›s› sebebiyle,savunma hakk›na, silahlar›neflitli¤i ilkesine, adil yarg›lan-ma hakk›na ciddi bir tehditve tehlike oluflturmakta, hu-kuk güvenli¤ini ve güvenilirli-¤ini zedelemektedir. Bu mah-kemelerde avukat ve savun-

ma hakk› hiçe say›lmakta, tu-tukluluk ve di¤er koruma tedbir-leri ölçüsüz olarak uygulanmak-ta, hak ve özgürlükler ihlal edil-mektedir.

Terörle Mücadele Kanunuve TCK 220. Maddesi'nde yeralan ve savunma hakk›n› k›s›t-layan, kifli güvenli¤ini tehlikeyesokan, suç ve cezan›n flahsili¤iilkesini ve orant›l›l›¤›, ifade öz-gürlü¤ü ile ceza ve infaz›n ge-nelli¤ini ortadan kald›ran baz›

k›s›tlanmas› niteli¤indeki giz-lilik kararlar›yla, mahkeme-den daha çok devletin ide-olojik ayg›t› gibi çal›flan bumahkemelerin ve yine bumahkemeler için öngörülenözel usul hükümlerinin bir anönce kald›r›lmas› gerekir.

Bunun yan› s›ra, tüm yar-g›lamalarda da sorun olarakkarfl›m›za ç›kan, adil yarg›-lanma hakk›na müdahale ni-teli¤indeki karar ve uygula-malara derhal son verilmeli-dir.

Biz, TBB ve afla¤›da im-zas› bulunan Barolar olarak;bu sürecin takipçisi olaca¤›-m›z›, savunmadan kaynakla-nan meflru ve demokratik gü-cümüzü gerekti¤inde kulla-naca¤›m›z›, kamuoyuna say-g› ile duyururuz.

17 Nisan 2011

TBB VE 57 BARONUN ORTAK AÇIKLAMASI

“B‹R HUKUK DEVLET‹NDEÖZEL GÖREVL‹/YETK‹L‹ MAHKEMEN‹N

YER‹ YOKTUR!”

Av.Vedat Ahsen COfiARTürkiye Barolar Birli¤i

Baflkan›

Av.Aziz ERBEKAdana Barosu Baflkan›

Av.Heval Sinan ARASA¤r› Barosu Baflkan›

Av.Levent BOZKURTAksaray Barosu Baflkan›

Av.Adnan Hasip YALÇINAmasya Barosu Baflkan›

Av.Hakan CANDURANAnkara Barosu Baflkan

Yard›mc›s›

Av.Zafer KÖKENAntalya Barosu Baflkan›

Av.‹zzet VARANArtvin Barosu Baflkan›

Av.Sümer GERMENAyd›n Barosu Baflkan›

Av.Yaflar MEYVACIBal›kesir Barosu Baflkan

Vekili

Av.Kamil ALTANBart›n Barosu Baflkan›

hükümler, bu durumu daha daa¤›rlaflt›rmaktad›r ve bu hü-kümlerin de kald›r›lmas› gerek-mektedir.

Bir hukuk devletinde bu türmahkemelerin ve bu flekildekiözel usullerin yeri bulunmamak-tad›r.

O nedenle “demokratik dü-zenlerin normal zamanlar›n›nnormal mahkemeleri olmayan”,özel soruflturma ve yarg›lamausulleriyle, savunma hakk›n›n

Av.Halime AYNURBilecik Barosu Baflkan›

Av.Erdal AYDEM‹RBingöl Barosu Baflkan›

Av.Enis GÜLBitlis Barosu Baflkan›

Av.Gazanfer GÜNLERBolu Barosu Baflkan›

Av.Yusuf Ç‹FTÇ‹Burdur Barosu Baflkan›

Av.fierafettin ‹RM‹fiBursa Barosu Baflkan Vekili

Av.Tülay ÖMERC‹O⁄LUÇanakkale Barosu Baflkan›

Av.Hakan ‹LHANDenizli Barosu Baflkan Vekili

Av.Mehmet Emin AKTARDiyarbak›r Barosu Baflkan›

Av.Ali D‹LBERDüzce Barosu Baflkan›

Av.Ahmet ULUDA⁄Edirne Barosu Baflkan›

Av.Eyyüp SERDARO⁄LUElaz›¤ Barosu Baflkan Vekili

Av.R›za ÖZTEK‹NEskiflehir Barosu Baflkan›

Av.Mehmet Zafer OKURGaziantep Barosu Baflkan›

Av.Gültekin UZUNAL‹O⁄LUGiresun Barosu Baflkan›

Av.‹smail DURGUNHakkari Barosu Baflkan›

Av.Sinan AKGÖLHatay Barosu Baflkan›

Av.GökmenH.GÖKMENO⁄LU

Isparta Barosu Baflkan›

Av.Ümit KOCASAKAL‹stanbul Barosu Baflkan›

Av.Sema PEKDAfi‹zmir Barosu Baflkan›

Av.Kerim Gökhan fiANCIKaraman Barosu Baflkan›

Av.Cevdet UCUNGANKars Barosu Baflkan›

Av.Seyfettin C‹VELEKO⁄LUKastamonu Barosu Baflkan›

Av.Murat fi‹RVANLIKayseri Barosu Baflkan›

Av.Harun Sayg›l›K›rklareli Barosu Baflkanvekili

Av.Gökhan MARAfiK›rflehir Barosu Baflkan›

Av.Mehmet TamerSOLAKO⁄LU

Kocaeli Barosu Baflkan›

Av.Fad›l ÜNALManisa Barosu Baflkan›

Av.Azat YILDIRIMMardin Barosu Baflkan›

Av.H.Hulki ÖZELMersin Barosu Baflkan›

Av.Mustafa ‹lker GÜRKANMu¤la Barosu Baflkan›

Av.Sabahattin GÖÇMENMufl Barosu Baflkan›

Av.Fahri KorucuNevflehir Barosu Baflkan›

Av.Osman Ç‹MENNi¤de Barosu Baflkan›

Av.Atilla ÖNALOrdu Barosu Baflkan›

Av.Hüseyin SEZG‹NOsmaniye Barosu Baflkan›

Av.Atefl HAT‹NO⁄LURize Barosu Baflkan›

Av.Nihat NALBANTO⁄LUSakarya Barosu Baflkan›

Av.Necat ANILSamsun Barosu Baflkan›

Av.Ali Galip ERGÜLSinop Barosu Baflkan›

Av.Nuflirevan ELÇ‹fi›rnak Barosu Baflkan›

Av.Ahmet MüsellemGÖRGÜN

Tekirda¤ Barosu Baflkan›

Av.Fatma KALSENTunceli Barosu Baflkan›

Av.R›za ALBAYUflak Barosu Baflkan›

Av.Orhan HEMEDO⁄LUVan Barosu Baflkan›

Av.Cevdet BEKLERYalova Barosu Baflkan›

Av.‹brahim Kerem ERTEMZonguldak Barosu Baflkan›