avrupa’dakĠ eĞĠtĠm sĠstemlerĠ ÜzerĠne ......sınav (diplom sınavı, magister sınavı),...

137
EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005 AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ÖZET BELGELER ALMANYA I. Eğitim Sisteminin Tanımı 1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili 2002 yılında 29 yaşındaki ve 29 yaş altındaki insanların sayısı 26,761,235‟ti (nüfusun %32,5‟i) ve tam gün zorunlu eğitimde 8,962,815 genç insan vardı.Öğrenim dili ise genellikle Almanca‟dır. 2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Oranı 2003 yılında, öğrencilerin % 94‟ü devlet okullarına giderken geri kalan %6‟lık kesim özel okullara gitmekteydi. Almanya Federal Cumhuriyeti‟nde eğitim sisteminin sorumluluğu Devletin federal yapısı tarafından düzenlenmektedir. Anayasaya (Grundgesetz) göre eğitim mevzuatı ve yönetimi esasen Länder‟in (Milli Eğitim, Kültür İşleri ve Bilim Bakanlıkları‟nın bölge temsilciliklerini, bölgesel makamlar (Bezirksregierung / Oberschulamt) ve daha alt düzey okul denetleme makamlarını (Schulamt) içeren bir sistem) sorumluluğundadır. Bu sistem özellikle okul sistemine, yüksek öğrenim ve yetişkin eğitimi/ sürekli eğitim sektörüne uygulanmaktadır. Federal hükümetin eğitimdeki sorumlulukları Anayasa (Grundgesetz)‟da tanımlanmıştır. Bu sorumluluklar arasında yüksek öğrenim genel çerçevesi hakkında mevzuat, bireysel eğitim için mali destek, ve genç akademik personelin terfisi konuları da yer almaktadır. Ayrıca Anayasa, eğitim planlama ve araştırmanın teşviki sektöründe olduğu gibi Federasyon ve Länder arasında belirli şekillerde işbirliği de sağlamaktadır. Her Eyalette bulunan Okul denetleme makamları teftişten sorumludur ve okul sistemi içinde akademik, yasal ve personel denetimi görevini icra ederler. Her okulda eğitimle ilgili konulardan sorumlu olan bir öğretmenler kurulu ve okul yönetmeliklerine ve disiplin kurallarına karar veren bir okul konseyi (bu konsey öğretmenleri, aileleri ve öğrencileri kapsar) bulunmaktadır. Bu kurulların göreli yetkileri Länder içinde değişiklik göstermektedir. Tüm genç nüfusun üçte ikisinin katıldığı İkili Sistemde (duales system) (hem iş yerinde hem okulda sunulan Mesleki eğitimde İkili Sistem) başlangıç eğitimi söz konusu olduğunda iş yerlerindeki eğitim firmalar, okuldaki eğitim ise Länder tarafından finanse edilir. İş yeri etkinlikleri, eğitime yönelik düzenlenmiş ulusal seviyedeki kuralları izlerken, okul-bazlı çalışmalar için bu kurallara göre uyarlanmış ve Länder tarafından kurulmuş bir öğretim programı bulunmaktadır. İş yerinde mesleki eğitim kamu hukuku kurumları tarafından denetlenmektedir (örneğin; sanayi ve ticaret odaları, zanaatkarlar odaları, v.b.)

Upload: others

Post on 09-Jul-2020

29 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

ALMANYA

I. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili

2002 yılında 29 yaşındaki ve 29 yaş altındaki insanların sayısı 26,761,235‟ti (nüfusun

%32,5‟i) ve tam gün zorunlu eğitimde 8,962,815 genç insan vardı.Öğrenim dili ise

genellikle Almanca‟dır.

2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Oranı

2003 yılında, öğrencilerin % 94‟ü devlet okullarına giderken geri kalan %6‟lık kesim özel

okullara gitmekteydi.

Almanya Federal Cumhuriyeti‟nde eğitim sisteminin sorumluluğu Devletin federal yapısı

tarafından düzenlenmektedir. Anayasaya (Grundgesetz) göre eğitim mevzuatı ve yönetimi

esasen Länder‟in (Milli Eğitim, Kültür İşleri ve Bilim Bakanlıkları‟nın bölge

temsilciliklerini, bölgesel makamlar (Bezirksregierung / Oberschulamt) ve daha alt düzey

okul denetleme makamlarını (Schulamt) içeren bir sistem) sorumluluğundadır. Bu sistem

özellikle okul sistemine, yüksek öğrenim ve yetişkin eğitimi/ sürekli eğitim sektörüne

uygulanmaktadır. Federal hükümetin eğitimdeki sorumlulukları Anayasa

(Grundgesetz)‟da tanımlanmıştır. Bu sorumluluklar arasında yüksek öğrenim genel

çerçevesi hakkında mevzuat, bireysel eğitim için mali destek, ve genç akademik

personelin terfisi konuları da yer almaktadır. Ayrıca Anayasa, eğitim planlama ve

araştırmanın teşviki sektöründe olduğu gibi Federasyon ve Länder arasında belirli

şekillerde işbirliği de sağlamaktadır.

Her Eyalette bulunan Okul denetleme makamları teftişten sorumludur ve okul sistemi

içinde akademik, yasal ve personel denetimi görevini icra ederler. Her okulda eğitimle

ilgili konulardan sorumlu olan bir öğretmenler kurulu ve okul yönetmeliklerine ve disiplin

kurallarına karar veren bir okul konseyi (bu konsey öğretmenleri, aileleri ve öğrencileri

kapsar) bulunmaktadır. Bu kurulların göreli yetkileri Länder içinde değişiklik

göstermektedir.

Tüm genç nüfusun üçte ikisinin katıldığı İkili Sistemde (duales system) (hem iş yerinde

hem okulda sunulan Mesleki eğitimde İkili Sistem) başlangıç eğitimi söz konusu

olduğunda iş yerlerindeki eğitim firmalar, okuldaki eğitim ise Länder tarafından finanse

edilir. İş yeri etkinlikleri, eğitime yönelik düzenlenmiş ulusal seviyedeki kuralları

izlerken, okul-bazlı çalışmalar için bu kurallara göre uyarlanmış ve Länder tarafından

kurulmuş bir öğretim programı bulunmaktadır.

İş yerinde mesleki eğitim kamu hukuku kurumları tarafından denetlenmektedir (örneğin;

sanayi ve ticaret odaları, zanaatkarlar odaları, v.b.)

Page 2: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

3. Okul öncesi Eğitim

Pek çok Länder‟de okul öncesi eğitim sorumluluğu sosyal bakanlıklarca üstlenilmiştir. 3

ila 6 yaş arasındaki çocuklar çoğunlukla özel kuruluşlar (esas olarak kiliseler ve sosyal

yardım dernekleri) tarafından idare edilen ana okullarına (Kindergärten) gidebilirler. Bu

okullar büyük kamu sübvansiyonlarından gelen ödeneklere ve diğer fonlara

dayanmalarına rağmen ailelerden okula yardımda bulunmaları talep edilmektedir.

2003 3 yaş 4 yaş 5 yaş

Okul Öncesi Eğitim % 58,9 % 83,8 % 89,8

4. Tam Gün Zorunlu Eğitim

(a) Evreler

Grundschule (ilk öğretim) 6 – 10 yaş

(6 – 12, Berlin & Brandenburg)

Orta Öğetim Birinci Devre

- Orientierungsstufe (farklı okul türleri içinde

veya ayrı örgütsel bir birim olarak

“oryantasyon” aşaması )

- Gymnasium/ Realschule/ Hauptschule/

Gesamtschule/ Mittelschule gibi çok çeşitli

eğitim dersleri sunan okul türleri

10 – 12 yaş

10/ 12 – 15/ 16 yaş

Orta öğretim İkinci Devre (bakınız Bölüm 5) 15/ 16 – 18/ 19 yaş

Tam gün eğitim 6 ve 15 veya 16 yaş (eyalete bağlı olarak) arasındaki herkes için

zorunludur ve yarı zamanlı eğitim ise 18 yaşını doldurmayanlar ve tam gün okula

gitmeyenler için zorunludur.

(b) Kabul Kriterleri

Genellikle, çocuklar 6 yaşından itibaren Grundschule‟a kabul edilirler. İlk aşamada

zorunlu eğitime tabi tutulan çocuklar bütün çocuklar için aynı olan yerel bir ilkokula

girerler. İlk okuldan orta öğretim düzeyindeki okul türlerinden birisine geçiş söz konusu

eyaletin mevzuatına bağlı olarak farklı yönetmeliklere tabi tutulur. Ortaöğretim birinci

devrede devam edilen okul türüne aileler, ilk okul tarafından yapılan bir değerlendirmeyi

esas alarak karar verirler. Çeşitli türlerdeki orta dereceli okullara kabul, öğrencilerin belli

performans kriterlerini yerine getirmelerine ve/ veya eğitim makamlarınca verilecek bir

karara tabi tutulabilir. Zorunlu eğitimin tamamı ücretsizdir.

(c) Okul Gününün/ Haftasının/ Yılının Süresi

Ders yılı, Ağustos‟tan Temmuza kadar uzanan sürede 188 (5 günlük okul haftası) ve 208

(6 günlük okul haftası) gün arasında bir süreyi kapsamaktadır. Okul günü ve haftasının

süresine her bir Länder kendisi karar verir. Okullar haftanın beş ya da altı günü açıktır

(çoğunlukla sabahları). Her bir haftada ilk okul düzeyinde 19 – 28 ders saati, orta okul

düzeyinde ise 28 – 30 ders saati bulunmaktadır. Bir ders 45 dakika sürer. 2002/ 2003

öğrenim yılında, yıllık minimum ortalama öğretim saati ilk öğretimde 698 saattir ve orta

öğretim birinci devrede okul türüne bağlı olarak bu süre 875 ila 987 saat arasında

değişmekteydi.

Page 3: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(d) Sınıf Büyüklüğü/ Öğrencilerin Gruplandırılması

2002 yılında ilk öğretimde sınıf başına ortalama 22 öğrenci ve orta öğretim birinci

devrede eyalete ve okul türüne bağlı olarak ortalama 24.5 öğrenci vardı. Öğrenciler

genellikle yaşlarına göre gruplandırılmaktadır ve orta öğretim düzeyinde bazı derslerde

ayarlama yapılmaktadır. Orta okul öğrencileri ayrı ayrı ders öğretmenlerine sahipken ,

birinci sınıflarda tüm dersler için başlangıçta tek bir öğretmen vardır.

(e) Öğretim programı denetimi ve içeriği

Länder bakanları öğretim programına karar verir, öğretme yöntemlerini tavsiye eder ve

ders kitaplarını onaylarlar. İlk öğretimdeki temel dersler genellikle okuma, yazma,

aritmetik, doğa ve sosyal bilimlerine giriş olarak Sachunterricht, sanat, müzik, spor ve

dini eğitimi içermektedir. Ortaöğretim öğretim programı kurumun türüne bağlıdır. Ancak

genellikle ilk öğretimdeki temel derslere devam edilir ve en azından bir yabancı dil ve

doğa ve sosyal bilimler dersleri içerir.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Yazılı sınavlara ve sözlü katılımlara dayalı sürekli değerlendirme tüm seviyelerde

uygulanan evrensel bir uygulamadır. Öğrencilerden bir ders yılını tekrar etmesi istenebilir.

Orta öğretim birinci devrenin sonunda uygun standartlara ulaşan öğrenciler mezuniyet

belgesi alırlar. Pek çok durumda değerlendirme öğretmen tarafından yürütülür.

5. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası öğretim

(a) Eğitim türleri

Aşağıdaki okul türlerinde Genel Orta öğretim

İkinci Devre (Gymnasiale Obrestufe):

Gymnasium/ Berufliches Gymnasium/

Fachgymnasium/ Gesamtschule

16 – 18/ 19 yaş

Mesleki eğitim

Berufsfachschule (tam zamanlı mesleki okul)

Fachoberschule (tam zamanlı mesleki okul)

Barufsoberschule (tam zamanlı mesleki okul)

Duales system (İkili sistem: yarı zamanlı

mesleki okul ve yarı zamanlı iş başı öğretim)

15/ 16 – 18 yaş

16 – 18 yaş

18 – 19 yaş

15/ 16 – 18/ 19 yaş

(b) Kabul Kriterleri

Gymnasiale Oberstufe‟a (Gymnasium‟un üst seviyesi) kabul belli başarı standartlarını

karşılayan orta öğretim birinci devre mezuniyet belgesi gerektirmektedir. Tam zamanlı

mesleki eğitime kabul koşulları seçilen okulun türüne bağlıdır.

İkili sistem, sonuçlarına bakılmaksızın orta öğretim birinci devre okulundan mezun olan

herkese açıktır.

(c) Öğretim Programının denetimi ve içeriği

Öğretim programı orta öğretim ikinci devre ve eğitim türüne uygun olarak çeşitlilik

göstermektedir. Gymnsiale Oberstufe‟taki öğrenciler şu 3 gruptaki derslerden seçim

Page 4: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

yapmak zorundadırlar: dil/ edebiyat/ sanat; sosyal bilimler; ve matematik/ doğa bilimleri/

teknoloji. Berufsfachschulen‟deki mesleki programlar, mesleki derslerin yanı sıra

Almanca, sosyal çalışmalar, matematik, doğa bilimleri, bir yabancı dil ve spor

içermektedir.

İkili sistemdeki mesleki öğretim, ulusal seviyede düzenlenmiş öğretim kuralları (iş yeri

unsuru) ve tüm ekonomik alanlarda Länder (okul – bazlı etkinlik) tarafından oluşturulan

öğretim programı gereğince 350 meslek dalına yönelik olarak düzenlenmiştir.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Abiturprüfung‟u geçen öğrenciler yüksek öğretime girmelerine imkan sağlayan Zeugnis

der Allgemeinen Hochschulreife‟i alırlar. Tam gün mesleki okullardaki mesleki dersler

öğrencileri belirli bir mesleğe hazırlar ya da bir yüksek öğretime (Zeugnis der

Fachgebundenen Hochschulreife ve Fachhochschulreife) girmelerine imkan tanır. İkili

sistemdeki adaylar ilgili yetkili organların (zanaatkarlar odaları, sanayi ve ticaret odaları,

serbest meslek odaları veya diğer kamu hukuku kurumları) imtihan heyeti önünde bir final

sınavını geçer ve yetkili organlardan bir mezuniyet belgesi alırlar. Buna paralel olarak

Berufsschule, eğer öğrenci tüm derslerde asgari performansı gösterdiyse bir mezuniyet

belgesi alır.

6. Yüksek öğretim

(a) Kurum türleri

Üçüncü düzey eğitim, bir mesleğe giriş için gerekli çalışma derslerini sunan yüksek

öğretim kurumlarını ve diğer kuruluşları kapsamaktadır. Yüksek öğretim kurumları

Universitäten (üniversiteler), ve eş değerdeki yüksek öğretim kurumlarını (Technische

Hochschulen/ Universitäten, Pädagogische Hochschulen, Theologische Hochschulen),

Kunsthochschulen (sanat kolejleri), Musikhochschulen (müzik kolejleri) ve

Fachhochschulen (uygulumalu bilimler üniversiteleri) içermektedir. Bazı Länder‟ler

tarafından sunulan Berufsakademie yüksek okul kesiminin bir bölümünü oluşturur ve ikili

sistemin ilkelerini korumak için Studienakademie‟de yürütülen akademik eğitim ile

uygulamalı şirket içi mesleki eğitimi birleştirir.

(b) GiriĢ

Zeugnis der Allgemeinen Hochschulreife, bu belgeyi elinde bulunduranlara tüm yüksek

öğretim kurumlarındaki bütün derslere ve ders alanlarına kabul edilme hakkını kazandırır.

Zeugnis der Fachgebundenen Hochschulreife ise bu belgeyi elinde bulunduranlara bir

üniversitede ya da eş değerdeki bir yüksek öğretim kurumunda belirli konuları çalışma

hakkı verir. Sanat ve müzik kolejlerindeki çalışmalara kabul ise genellikle Zeugnis der

Allgemeinen Hochschulreife belgesi ve sanatsal yeteneğin kanıtlanmasını

gerektirmektedir. Fachhochschule ya da Berufsakademie‟ye kabul için ön koşul ise ya

Fachhochschulreife ya da Allgemeine/ Fachgebundene Hochschulreife‟tir. Giriş

koşullarını karşılayan tüm adaylar herhangi bir özel kabul prosedüründen geçmeksizin

çalışmak için seçtikleri derse kayıt olurlar.

Eğer başvuran adayların sayısı belirli derslerde mevcut yer sayısını aşarsa yerler ulusal/

bölgesel düzeyde ya da ilgili yüksek öğretim kurumlarında yapılacak olan seçme

prosedürlerine göre tahsis edilir. Temel seçim kriterleri adayın aldığı ve yüksek öğretime

giriş yeterlilik belgesine kaydedilen ortalama ders notu ile belgelerini alış zamanları ve

yüksek öğretim kurumuna başvurdukları zaman arasındaki süredir. İlave kriterler şunlar

Page 5: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

olabilir: mülakatlar, yüksek öğretim kurumu tarafından yapılan seçim prosedürleri ve

konuyla ilgili testler. 2005 yılından itibaren kamu tarafından finanse edilen yüksek

öğretim kurumlarına giriş, bir mesleğe girişe yeterlilik sağlayan ilk akademik dereceye

kadar ücretsizdir. Bu ayrıca ikinci bir akademik dereceye götüren birbirini izleyen

derslerin alınması durumunda da uygulanır. Diğer taraftan, bu durum kayıt için idari

ücretlerin ya da ek bir dersin alınması veya uzun dönemli öğrenciler için okul ücretleri

olasılığının olmadığı anlamına gelmez.

(c) Yeterlilikler

Yüksek öğretimdeki yeterlilikler izlenen dersin türüne ve uzunluğuna göre çeşitlilik

göstermektedir. Bir üniversitedeki ya da eşdeğer bir kurumdaki çalışmalar bir akademik

sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya

sanatsal sınav ile son bulur. Yüksek öğretim sistemini 2 ana döneme dayalı derece

sistemine uydurmak için, tüm yüksek öğretim kurumlarında 1998 yılından bu yana Lisans

ve Yüksek lisans derecelerinde yeni bir mezuniyet sistemi uygulanmaktadır.

Fachhochschulen‟deki çalışmalar Diplom (FH), lisans ve yüksek lisans dereceleri ile

devam eder. Berufsakademien‟de sınavlarını başarıyla tamamlayan öğrenciler Diplom

derecesi (bu dereceye Berufsakademie için BA kısaltması eklenir) veya Lisans derecesi

alırlar.

Universitäten (üniversiteler) ve eş değerdeki yüksek öğretim kurumları doktora derecesi

verme hakkını kendilerinde bulundurmaktadır. Yüksek lisans derecesi veya yeterli Diplom

(FH) derecesi olan Fachhochschule mezunları doktora çalışmaları için bir üniversiteye

belirlenen ek koşulları da yerine getirdikleri takdirde kabul edilebilirler.

7. Özel Ġhtiyaçlar

Özel ihtiyaçların temel olarak sağlandığı yerler özel ihtiyaçlı çocuklara eğitim veren

okullardır. Ancak, özel ihtiyaçlı çocuklar ve öğrencilerin yaygın eğitime dahil olmalarını

teşvik etmek için programlar başlatılmaktadır. 2002 yılında, ilk ve orta öğrenimdeki tüm

öğrencilerin % 4.8‟den biraz fazlası ayrı okullara gitmekteydi ve özel ihtiyaçları olan

öğrencilerin büyük kısmı belirli sınırlar içinde bulunan tesislerde bulunmaktaydı (özel

eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin % 13‟ü). İkili mesleki eğitim sisteminde, özel öğrenme

sorunları olan ya da sosyal olarak dezavantajlı olan gençler için yardım sağlanmakta ve bu

da kanunla (Sozialgesetzbuch III) düzenlenmektedir (örneğin, iş başında eğitimde destek

veya işyeri dışındaki kurumlarda mesleki eğitim). 2002 yılında, 1,62 milyon öğrencinin

%8.8‟i bu yardımı almıştır.

8. Öğretmenler

Tüm okul öncesi eğitim personeli orta öğretim ikinci devre düzeyinde eğitilir. İlk ve orta

dereceli okul öğretmenleri üniversitelerde, sanat ve müzik kolejlerinde eğitim görürler ve

genellikle 2 dersten ve eğitim bilimlerinin birinci ve ikinci Staatsprüfung (devlet sınavı)

sınavını geçerler. İlkokul öğretmenleri genel derslere giren ve ortaokul öğretmenleri de

belirli konularda uzmanlaşmış öğretmenlerdir. Öğretmenler genellikle eyalet tarafından

istihdam edilir ve kanunlara göre devlet memuru statüsüne sahiptir.

II. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Alman devleti federal yapısının verdiği yetkiye dayanılarak reform konusundaki tartışmalar

hem Länder düzeyinde hem de Federal düzeyde yürütülmektedir. Her Länder bireysel olarak

başlangıçta kendi eğitim sistemlerindeki reformların yürütülmesinden sorumlu olsa da

Page 6: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Kultusministerkonferenz (Eğitim ve Kültür İşleri Bakanları Konferansı) çerçevesinde tüm

Länder’ler için önem taşıyan konularda ortak tavsiyeler yoluyla eğitim reformları hazırlamak

için birbirleriyle işbirliği yaparlar. Federal hükümeti ve Länder’i ortak olarak etkileyen tüm

eğitim reformlarından sorumlu olan tartışma forumu Bund – Länder Kommission für

Bildungsplanung und Forschungsförderung’dur. (Eğitim Planlama ve Araştırmayı Teşvik

Bund – Länder Komisyonu).Bu komisyonda Federasyon ve Länder Alman anayasasının 91b

maddesinin hükümleri uyarınca işbirliği yapar. Federasyon ve Länder’in daimi danışma

kurulları, yükseköğretim kurumları, bilim ve araştırmanın yapısı ve içeriğinin gelişimi

konusunda tavsiyeler sunan Wissenschaftsrat‟ı (Bilim Konseyi) da içermektedir.

Eğitim sisteminin tüm alanlarındaki reformlar konusunda devam etmekte olan tartışmalarda

müzakere edilen noktalardan sadece bir kaçı burada takdim edilebilecektir. Bu yüzden aşağıda

yer alan genel açıklama, bölgeler üstü çıkarlar içeren, Federal düzeyde veya Bund – Länder

organlarında uğraşılmakta olan ve oldukça fazla önem taşıyan reform planlarını gözler önüne

sermektedir.

1. Hazırlık veya Planlama AĢamasındaki Reformların Durumları/ Önemli Alanları

Okullarda Kalite güvencesi, Tüm Länder’i bağlayan eğitim standartlarının

tanıtılması ve yaşam boyu eğitimin tüm aşamalarını kapsayan Alman eğitim

sistemi konusunda Federasyon ve Länder tarafından düzenli bir raporlama

sisteminin oluşturulması.

Öğrencilerin sosyo – ekonomik altyapıları ve performansları arasındaki yakın

ilişkinin azaltılması.

Çocukları erken yaşta geliştirme ve bireysel desteği artırma.

Tüm gün süren etkinlikler ve bakım sunan okulların sağlanması.

Göçmen ailelerden gelen çocukları özellikle Almanca bilgisi konusunda ilerletme.

Okuma, matematik ve fende okur yazarlığın ilerletilmesi.

Geleceğe yönelik öğretmen eğitim programları şekillendirme.

Yüksek öğretim kurumlarının özerkliğini değerlendirme, performansla ilgili

finansman mekanizmaları, devlet memurları kanunu ile birlikte güçlendirme.

Lisans ve Lisansüstü dereceleri olan 2 ana devreye dayalı yeni okuma

sistemlerinin getirilmesi yoluyla Bologna Sürecinin uygulanması

Almanya‟nın eğitim sahası olarak uluslararası çekiciliğinin artırılması

Yüksek öğretimde araştırma konusunda mükemmellik ağlarının yanı sıra

uluslararası bağlamda rekabetçi ve oldukça etkin olan üniversitelerin geliştirilmesi.

Yeni kuşak akademisyen ve bilim adamlarını teşvik etme

Yüksek öğretim kurumlarına kabul prosedürlerinin (çalışma yerlerinin tahsisi)

ıslah edilmesi.

Yüksek eğitim ve öğretimde uzaktan öğrenme ve yeni medya araçlarının

kullanılması

İleri eğitim ve yaşam boyu öğrenmenin devam eden stratejik gelişimi

Açık, esnek ve şirkete yönelik eğitim düzenlemelerinin ve yeni iş ve mesleklerin

geliştirilmesi

Deneysel eğitim araştırmalarının güçlendirilmesi

2. Reform Planlarından Etkilenen Eğitim düzeyleri Ģunlardır:

Okul öncesi eğitim ve ilk öğretim

Orta öğretim

Üçüncü düzey öğretim

Page 7: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

3. Reformların Nitel ve Nicel Hedefleri

Gün boyu etkinlik ve bakım sunan okulların kurulması ve geliĢtirilmesi

Almanya‟da, yarım gün okul geleneksel öğretim şeklidir ve tam gün okullar halen

istisnadır. Tam gün eğitimin genişletilmesi faaliyetlerinin eğitim reformları sürecinde

kalıcı etkiler yaratması amaçlanmaktadır. Öğrencilerin bireysel desteği, sosyal alt yapı ve

eğitimsel başarı arasındaki güçlü bağı kırmak için eğitim sürecinin merkezine doğru

hareket edecektir.

Tam gün eğitimin kurulması ile şu amaçların başarılması hedeflenmektedir: tüm

öğrenciler için bireysel destek, derslerin birleştirilmesi yoluyla eğitim ve öğretimde

reform, ek teklifler ve boş zaman etkinlikleri, okulun sosyal, kültürel ve ekonomik

çevreye entegre edilmesi, pedagojik personele nitelik kazandırma.

Geleceğe yönelik Öğretmen Eğitim Programları ġekillendirme

Öğretmen eğitiminde etkililik ve profesyonelliğin sağlanmasına yönelik

standartların uygulanmasına,

Öğretmen eğitimi sırasında daha geniş kapsamlı uygulamalı oryantasyona,

Eğitimin teorik ve uygulamalı aşamaları arasındaki ilişkilerin artırılmasına,

Tanısal ve yöntemli rekabet hususunda öğretme uygulamasını geliştirecek

önlemlere,

Yeni diplomalı öğretmenler için memuriyete geçme sürecinin özel önemine,

Resmi öğretmenlik eğitimi (Seiteneinsteiger) olmaksızın yüksek öğretim

mezunlarının mesleğe kazandırılmasına,

Öğretmenlik mesleğinin imajının iyileştirilmesine,

ilişkin yeni yaklaşımların geliştirilmesi.

Mesleki Eğitim Reformu

Eğitim Sözleşmesi

Şirket içi eğitim yerlerinin sağlanmasında sürekli olarak karşılaşılan gergin durum

karşısında, Federal hükümet ve büyük ticaret birlikleri 2004 yazında Almanya‟da “Meslek

Eğitimi ve Vasıflı İşgücünün Geliştirilmesine yönelik Ulusal Sözleşme” yi (Almanya‟da

Nationaler Pakt für Ausibildung und Fachkräftenachwuchs) imzalamışlardır.

Bu sözleşmenin önemli noktaları şunlardır:

Sanayi ve Federal hükümet kendilerini gelecek 3 yıl içinde eğitim fırsatlarını

önemli derecede artırmaya adamaktadırlar.

Sanayi kendisine, gelecek 3 yılda şirket içi eğitim için toplam 90,000 kişilik yeni

yer sağlama bağlayıcı hedefini koymuştur.

Sanayi, gelecek 3 yıl içinde mesleki eğitime ilk adım olarak mesleki eğitim öncesi

yeterlilikler için toplam 75,000 kişilik staj imkanı sunmaya karar vermiştir.

Federal hükümet, Federal yönetimdeki eğitim imkanlarını %20‟ye kadar artırmaya

karar vermiştir.

2004 yılının sonunda, sözleşme ilk olumlu sonuçlarını zaten ortaya koymuş olacaktır.

Ticaret ve sanayi alanında şirket içi mesleki eğitim için 58,000‟den fazla yeni yer

yaratılmıştır. Bu geçmiş yılla karşılaştırıldığında ek 20,000 eğitim sözleşmesinin

sonuçlandığı anlamına gelmektedir.

Mesleki Eğitim Yasasında reform:

Page 8: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

2004 yazında Federal hükümet, Mesleki Eğitim Yasası‟nın modernleştirilmesi ve

esnekleştirilmesi için basit bir reform başlatmıştır. Reform önlemleri daha fazla sayıda

genç insan mesleki eğitim sunmaya, uluslararası rekabeti sağlamaya, bölgesel istikrarı

sağlamaya, eğitim sistemleri arasında geçirimliliği artırmaya ve eğitime aktif bir şekilde

dahil edilen şirketler (Ausbildungsbetriebe) ve mesleki okullar arasında işbirliğini

güçlendirmeye hizmet edecektir. Dahası, mesleki eğitim konulu komiteleri küçülterek

bürokratik çaba azaltılacaktır.

Daha az Ayrıcalık sahibi olanlar için destek önlemleri:

Mesleki eğitim alanında daha az ayrıcalık sahibi olanlara yönelik destek önlemlerinin

daha kapsamlı bir şekilde modernleştirilmesi ve yapısal olarak geliştirilmesi için Eğitim

ve Araştırma Federal Bakanlığı “Özel öğrenme Sorunları olanlar ve Sosyal olarak

dezavantajlı olanlar için Beceri – Mesleki Yeterliliklerin Teşviki (Kompetenzen fördern –

Berufliche Qualifizierung für Zielgruppen mit besonderem Förderbedarf – BQF

programm)” programını başlatmıştır. Avrupa Sosyal Fonu (ASF) tarafından ortak finanse

edilen program 2006 yılı boyunca çalışacaktır. Bu program, henüz bir mesleki eğitimi

tamamlamamış gençlere yeni başlama noktaları ve yeterlilik yolları sunacaktır. Bu

program içinde finanse edilen model önlemler, göçmenlerin mesleki eğitim umutlarını

geliştirmenin yanı sıra, destek yapılarını mükemmelleştirme, eğitim olanaklarındaki

çalışmaların iyileştirilmesi, okullarda halen var olan mesleki eğitim (Ausbildungslosigkeit)

eksikliğini önlemeye yönelik yaklaşımların güçlendirilmesi üzerinde yoğunlaşmaktadır.

Yüksek Öğretim Sektöründe Yapısal Reformlar ve Almanya’nın Eğitim Yeri olarak

Uluslararası Çekiciliğinin Artırılması

Ders kredilerinin transferini kolaylaştırmak için performans – puanlama

sistemlerinin yanı sıra lisans ve lisansüstü derecelerinin başlatılması

Yeni lisans ve lisansüstü derslerinin geliştirilmesi için uygun faaliyet alanı

sağlayan, şeffaflık yaratan, uluslararası tanınmaya yardımcı olan çeşitlilik ve

rekabete dayalı bir kalite güvencesi sisteminin oluşturulmasına olanak sağlayan

akreditasyon prosedürleri.

Yaratıcılık kapsamını sağlayacak büyük bir özerklik ve bağımsızlık

Performansa yönelik bir maaş sisteminin başlatılması, akademisyenler ve bilim

adamlarına daha erken aşamalarda profesörlük niteliği kazandırma imkanı,

personel konuşlanmasında daha fazla esneklik.

Bu yapısal reformları başlatmak için Yüksek Öğretim Çerçeve Kanunu en son Aralık

2004‟te değiştirildi ve Yüksek Öğretim Kurumlarındaki Profesörlerin İstihkakı konulu

Kanun Şubat 2002‟de yürürlüğe girdi. Derece programlarının akreditasyonu için Länder,

2005 yılında kamu hukuku altındaki bir vakıf haline gelecek olan ve Almanya‟nın

merkezi Akreditasyon kurumu olarak faaliyet gösterecek olan bağımsız bir Akreditasyon

Konseyi kurmuştur. Konseyin sorumlulukları, kanuni bir hüküm ve derece programlarının

akreditasyonunun (Almanya‟da Eckpunkte für die Weiterentwicklung der Akkreditierung)

geliştirilmesi konulu Ekim 2004‟teki önerge ile belirtilmiştir.

Fırsat EĢitliği

Öğrenci ve talebeler için sosyal olarak adil ve şeffaf bir mali destek sistemi

(Federal Eğitim Destek Kanunu‟ndaki reformlar Nisan 2001‟de yürürlüğe

girmiştir.)

Kadın ve erkek için fırsat eşitliği

Page 9: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

4. PlanlanmıĢ reformlar veya bir bütün olarak eğitim sektörüyle ilgili

müzakerelerde / kamu tartıĢmalarında ele alınan önemli konular

Öğrenci baĢarılarının uluslararası ve ulusal karĢılaĢtırmalı çalıĢmalarına katılım

Eğitim politikası konusunda karar vermek için deneysel bir temel olarak hizmet etmesi

tasarlanan 15 yaş öğrencilerinin öğretim programları arası yeterliklerinin yanı sıra Länder‟

ler arasında okuma becerileri, matematiksel ve doğa bilimsel bilgi ile ilgili okul

performansı arasında bir karşılaştırma. Almanya OCDE‟nin Uluslararası Öğrenci

Değerlendirme Programı‟nda (PISA) yer almaktadır. Aralık 2001‟de sonuçlar basıldıktan

sonra Eğitim Bakanları Daimi Konferansı Länder’in faaliyette bulunacağı yedi alan tespit

etmiştir. Bu alanlar öğretmen eğitiminin daha profesyonel hale getirilmesinin yanı sıra

okul öncesi eğitim, ilk ve orta öğretimin iyileştirilmesini, ilk ve orta okullar için eğitim

standartlarının geliştirilmesini içermektedir.

Karşılaştırmalı testlerin sonuçları, Alman eğitim sisteminin kalitesinin artırılması ve

geliştirilmesi için çeşitli reformların gerekli olduğunu açık bir şekilde göstermiştir.

Gerekli önlemler, daha önce oluşturulan kriterlere dayalı reform önlemlerinin

değerlendirilmesinin yanı sıra stratejik eğitim hedefleri, eğitim sisteminin merkezi alanları

için çıktıya yönelik denetim, tüm mevcut kaynakların odaklanmasını içermektedir. Buna

ek olarak, pedagojik süreçlerde başarı ve başarısızlığın nedenleri konusunda deneysel bir

araştırma gerekmektedir. Öğrenci başarısı konusunda uluslararası anket sonuçlarına ait

çeşitli belgelere (örneğin; PISA – 2000, PISA – 2003, PIRLS) aşağıdaki ineternet

adresinden ulaşılabilir: http://www.kmk.org/schul/home.htm?leistung

Eğitim Standartları yoluyla Kalite Güvencesi

Federal hükümet ve Länder, tüm Länder’i bağlayan eğitim standartlarının

(Bildungsstandards) geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinin Alman eğitim

sisteminde kaliteyi sağlamak için merkezi bir unsur olduğuna inanmaktadır. Eğitim

standartlarının tanıtılması için gerekli temeller ve gereksinimler çoktan bilimsel olarak

hazırlanmıştır ( Daimi Konferans tarafından hazırlanan standartlar kavramı konusunda.

Bakınız: http://www.kmk.org/schul/Bildungsstandards/Argumentationspapier308kmk.pdf

).

2003 ve 2004 yıllarında Eğitim Bakanları eğitim standartlarında 3 temel aşama üzerinde

anlaşmaya varmışlardır: Almanca ve matematik derslerinde 4. sınıftan sonra ilk seviyenin

sonunda ve almanca, matematik ve birinci yabancı dil (İngilizce, Fransızca) derslerinde

Hauptschule mezuniyet belgesi için orta öğretim birinci devre sonunda. Doğa bilimlerinin

(biyoloji, kimya, fizik) yanı sıra aynı dersler (Almanca, matematik, birinci yabancı dil)

için Realschulen eğitim standartlarında 10 sınıfın tamamlanması sonucu alınan mezuniyet

belgesinin sırasıyla 2004/ 05 ve 2005/ 06 öğretim yılında uygulanmasına Länder

tarafından karar verilmiştir. Standartlar bireysel dersin rekabet alanlarına dayanmaktadır

ve derslerin ayrı ayrı temel ilkelerini taşımaktadır. Sürekli olarak geliştirilmesi gereken ve

Länder’in ve buradaki okulların dahili ve harici değerlendirmesine hizmet eden soru ve

alıştırma havuzları oluşturulmalıdır. 2004 yılında Länder ve Humboldt Üniversitesi

tarafından Berlin‟de kurulan Eğitimde Kalite Geliştirme Enstitüsü (Institut für

Qualitätsentwicklung – IQB) eğitim standartlarının karşılanıp karşılanmadığını düzenli

olarak kontrol etmekle yükümlüdür.

Page 10: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Öğretmen Eğitimi Programları için Standartlar

Tanısal ve yöntemsel rekabetin geliştirilmesi hususunda öğretmen eğitimi için

standartların geliştirilmesi profesyonelliği hedefleyen bir öğretmen eğitimi için ek bir

temel sağlamaktadır. Eğitim Bakanları Daimi Konferansı, eğitim bilimleri ve konuyla

ilgili didaktikleri kapsayan mesleki teori (Bildungswissenschaften) ile ilgili standartları

geliştirmek için harici uzmanları içeren çalışma grubuna yetki vermiştir. Aralık 2004‟te

Eğitim Bakanları yüksek öğretim kurumlarındaki dersleri ve öğretmen eğitiminin 2. sınıfı

olarak bilinen hazırlık hizmetini (Vorbereitungsdienst) kapsayan öğretmen eğitimi

konusunda Länder tarafından uygulanacak olan standartları kabul etmiştir.

Kalite Güvencesi ve Yüksek Öğretimde öğretim ve araĢtırmanın değerlendirilmesi Öğretimin kalitesinin zorunlu olarak değerlendirilmesi sadece Yüksek öğretim Çerçeve

Kanunu‟nun 1998 yılında değiştirilmesinden bu yana sağlanmaktadır. Çeşitli yüksek

öğretim kurumlarını kapsayan ilk değerlendirme yapıları 1994‟ten beri belirmektedir.

Değerlendirmenin sonuçları, yüksek öğretimin finansmanı üzerinde doğrudan etkiye sahip

olabilir. Nicel performans göstergeleri giderek artan bir şekilde kaynakların tahsisi için bir

temel olarak kullanılmaktadır. Yeni lisans ve yüksek lisans derslerinin tanıtımına yönelik

bir akreditasyon prosedürü oluşturulmuştur. Bu prosedür akademik içerik bakımından

minimum standartları sağlamak ve derecelerin mesleki uygunluğunu kontrol etmek için

kurulmuştur. 2005 yılında Eğitim Bakanları Daimi Konferansı, yüksek öğretimde

araştırma ve öğretimde kalite güvencesi konulu genel kavramı tartışacaktır.

Eğitim Sisteminin GeliĢtirilmesi konulu Düzenli Raporlama

1999 yılında Federal hükümet ve Länder, Alman eğitim sisteminin kalitesini ve

gelecekteki yaşama kabiliyetini temin etmek için Forum Bildung‟u kurdular. 2001 yılında

Forum Bildung tarafından yayımlanan tavsiyeler hem Federal hükümeti hem de Länder’i

etkilemektedir ancak bu tavsiyeler kurumlarda çalışanlara ve eğitim sürecine doğrudan

katılanlara da yöneltilmiştir.

Federal hükümet ve Länder, eğitim sisteminin kalitesini temin etmeye ve geliştirmeye

yarayan tüm program ve önlemler için temel olarak eğitim konulu genel ulusal bir

raporlamanın gereği üzerinde anlaşmaya vardılar. Alman eğitim sisteminin gelişiminden

sonuç çıkarmak için okul eğitimi konusunda ilk rapor (Bildungsbericht für Deutschland:

Erste Befunde) 2003 sonbaharında yayınlanmıştır.

(Özeti http://www.kmk.org/aktuell/bb_zusammenfassung.pdf adresinde mevcuttur.)

Page 11: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ VE DEVAM

EDEN REFORMLAR ÜZERĠNE ÖZET ULUSAL

BELGELER

AVUSTURYA

III. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili

2003‟ün başında, nüfusun yaklaşık % 56‟sı 29 yaşın altında ve eğitim görmekteydi.

Zorunlu eğitim yaşında olan 838,000 genç vardı. Öğrenim dili ağırlıklı olarak Almancadır

ancak dil azınlığının olduğu bölgelerde ilkokullardaki öğrenim iki dilli kuruluşlarda

Almanca ve Slovence, Macarca ve Hırvatça arasında bölünmüştür.

2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Kapsamı

2002/2003 öğretim yılında, öğrencilerin yaklaşık % 89‟u devlet tarafından finanse edilen

eğitim kurumlarına gitmekteydi. Özel kurumlar geri kalan % 11‟lik kesimi

oluşturmaktaydı.

Mevzuat sorumlulukları ve mevzuatın uygulanışı federasyon (Bund) ve Länder (Länder

parlamentoları ve Ämter der Landesregierungen tarafından yürütülen) arasında

bölünmüştür.

Anayasada belirtilen belirli konularda, Länder (Landtage) parlamentoları tarafından

detaylı bir mevzuat uygulanırken, federasyon çerçeveyi hazırlamaktadır.

Federasyonun eğitim sistemine yönelik ezici bir sorumluluğu vardır. Bu sorumluluk,

eğitim personelini yöneten istihkak ve emeklilik yasasının yanı sıra okul

organizasyonunun hemen hemen bütün alanlarını, okul öğretiminin organizasyonunu ve

özel okulları içermektedir.

Yönetim söz konusu olduğunda, Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanlığı Fachhohcschulen ve

üniversitelerin yanı sıra ilk öğretim, orta öğretim ve üniversite dışı üçüncü düzey eğitim

sorumludur. Ekonomik işler ve Çalışma Bakanlığı şirket içi çıraklık eğitiminden

sorumludur. Länder (federal eyalet)‟ ler esas olarak kamu sektörü zorunlu eğitimini

tedarik etmekle sorumludurlar. Länder‟ler, her bir Länder tarafından idare edilen okul

yapım fonları yoluyla bu okulların yapılması ve korunmasında yerel toplumları destekler.

Länder kreşler ve ana okullarının tek sorumlusudur. Okullar, bütçe yönetiminde biraz

özerkliğe sahiptir ve bir dereceye kadar öğretim programını yerel ihtiyaçlara göre

uyarlamakta özgürdürler. Avusturya‟daki 9 Länder‟de bulunan İl okul Müfettişleri

(zorunlu eğitimin verildiği okullar için İlçe okul müfettişleri, orta dereceli ve orta öğretim

ikinci devre için alan müfettişleri tarafından yardım edilmektedir) denetimden

sorumludurlar.

2002 Üniversite Kanunu üniversiteleri federal kuruluşlardan artık federal idare altında

olmayan kamu hukuku kişiliklerine dönüştürmüştür. Federal finansman kamu hizmeti

anlaşmalarına dayanan 3 yıllık küresel bütçeden oluşmaktadır, üniversiteler yasal

kapasitelerinin verdiği yetkiye dayanarak diğer finansman kaynaklarını kullanmakta

özgürdürler. Bölgesel kişilikler ve özel tüzel kişiler Fachhochschulen işletebilirler.

Günümüzde, Fachochschule eğitim programları esasen izin verilen eğitim yerleri ile

paralel olarak federal hükümet tarafından finanse edilmektedir.

Page 12: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

3. Okul Öncesi Eğitim

3 yaşına kadar çocuklar eğer mevcut ise bir kreşe (Krippe) gidebilirler. Çocuklar 3-6

yaşları arasında anaokuluna gidebilirler. Bu olanakların sağlanması ve ücretler

konusundaki kararlar Länder’in ya da özel kuruluşların (tedarikçiler) sorumluluğu

altındadır. 2003/ 2004 yılında, bütün 3 yaş çocuklarının % 65.6‟sı, bütün 4 yaş

çocuklarının % 90.4‟ü ve bütün 5 yaş çocuklarının % 94.9‟u zorunlu eğitim öncesi

eğitime katılmaktaydı.

4. Tam Gün Zorunlu Eğitim

(a) Evreler

(Volkschule veya Grundschule) – ilk öğretim 6-10 yaş

Orta öğretim birinci devre

Volkschule (ilk öğretim ikinci devre düzeyi)

Hauptschule (genel ortaokul)

Allgemein bildende höhere Schule

(akademik ortaokul – alt düzey)

10-14 yaş

9. Sınıf

Polytechnische Schule (ön mesleki eğitim)

Veya herhangi bir orta öğretim ikinci devre

okulu

14 yaştan itibaren

Sonderschule (özel ihtiyacı olan çocukların

eğitimine yönelik okul): 1 ve 2. seviyeler ve

bir üst devreden oluşan genel özel okul

Fiziksel yetersizlikleri olan çocuklar, dil

yetersizlikleri olan çocuklar, işitme

bozukluğu, sağırlık, görme bozukluğu,

körlük, ciddi sakatlık ve uyumsuzluğu olan

çozuklar için özel branşlar

Öğrenciler tüğm zorunlu eğitim boyunca özel

eğitim veren okullara gidebilirler.

6-15 yaş

Eğitim 9 yıl boyunca zorunludur ve 6 yaşında başlamaktadır.

(b) Kabul Kriterleri

İlk okul öğrencileri okula kabul edilecekleri yılın 1 Eylül tarihi itibariyle 6 yaşında

olmalıdırlar. 1 Eylül – 31 Eylül tarihleri arasında doğan çocuklar zihinsel ve fiziksel

olarak 1. sınıfların seviyesinde verilen eğitimi izleyebileceklerse erken başlayabilirler.

Orta öğretim birinci devreye geçmek, ilk öğretimin 4. sınıfını başarıyla tamamlamayı

gerektirmektedir. Allgemein bildende höhere Schule‟a giriş başarıya veya bir giriş testine

bağlıdır. Özelokullardaki eğitim hariç zorunlu eğitim ücretsizdir.

Özel eğitim veren okullara kabul edilmek için bir öğrencinin özel eğitim ihtiyaçları bir

çeşit resmi kararname ile belirlenmelidir.

(c) Okul Gününün/ Haftasının/ Yılının Süresi

Ders yılı 180 günden (haftada 5 gün olmak üzere) oluşur ve her bir eyalete bağlı olarak

başlatılan takvime göre Eylül ayının birinci ya da ikinci Pazartesi gününden 28 Haziran -4

Temmuz arasındaki Pazar gününe ya da 5 Temmuz-11 Temmuz arasındaki Pazar gününe

kadar devam eder.

Okullar haftada beş ya da altı gün açıktır.

Page 13: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Bir hafta içindeki ders saati 20 (ilk okulda) ile 35 (orta okul, yüksek teknik ve mesleki

kolejlerde) arasında değişiklik göstermektedir. Bir ders 50 dakika sürmektedir. 2002

yılında her bir yıl ders verilen minimum saat sayısı 7 yaşındaki çocuklar için 630 saat, 10

yaşındaki çocuklar için 750 saat, orta öğretim birinci devredeki çocuklar için 870 saat ve

orta öğretim ikinci devredeki çocuklar için 960 saatti.

(d) Sınıf Büyüklüğü/ Öğrencilerin Gruplandırılması

İlk okulda minimum sınıf büyüklüğü 10, genel ortaokulda (Hauptschule) ve ön mesleki

eğitimde 20 kişi iken, maksimum sınıf büyüklüğü 30 kişidir. Öğrenciler yaşlarına göre

gruplandırılmaktadır ancak orta öğretim düzeyinde (genel ortaokul ve ön mesleki eğitim)

Almanca, matematik ve modern yabancı dillerdeki yetenek seviyesine göre bazı

gruplandırmalar da vardır. Ön mesleki eğitim okullarında öğrenciler bu derslerde ilgi

alanlarına (veya konu alanlarına) göre de gruplandırılalbilmektedir. Bir kural olarak, ilk

okul öğrencilerine din ve el işi dersleri hariç tüm derslerde tek bir öğretmen tarafından

ders verilmektedir, orta öğretimde ise eğitim alanında uzman öğretmenler tarafından

verilmektedir.

Özel ihtiyaca cevap veren bazı okullarda maksimum sınıf büyüklüğü şu şekildedir:

- Kör, sağır ve ciddi sakatlığı olan öğrencilere yönelik özel okullarda: 8,

- Görme bozukluğu, işitme bozukluğu olan çocuklara yönelik özel okullarda ve

yardımcı okullarda: 10,

- Diğerlerinde: 15

(e) Öğretim Programının kontrolü ve içeriği

Öğretim programı çalışma kolu tarafından tasarlanan tekliflere dayanarak Eğitim, Bilim

ve Kültür Bakanlığı, il ve ilçe eğitim organlarını ve öğretmen temsilcilerinin kuruluşlarını

içeren istişare sürecinde bir öğretim programı çerçevesi hazırlamıştır.

Ayrıca bakanlık ders kitaplarını da onaylamaktadır. Okullar, öğretim programı seçimlerini

yapma ve öğretim programını yerel kapsamlara uydurma konusunda belli bir özgürlüğe

sahiptirler. İlk okul zorunlu dersleri din, fen bilimine giriş, almanca, okuma, yazma,

matematik, müzik, sanat, tekstil /teknik işler, bende eğitimi, modern yabancı dil ve yol

güvenliği (notsuz)‟ ni içermektedir.

2003/ 2004 ders yılından bu yana bir “Modern Yabancı Dil” in 1. sınıftan başlayarak tüm

ilk okullarda zorunlu olarak öğretilmesine başlanmıştır. Orta öğretim birinci devrede

öğrenciler bu derslere devam etmekte ve bunlara ek olarak fen bilgisi ve teknik dersler de

almaktadırlar.

Öğretmen, aile ve ayrıca öğrencilerden oluşan özel bir komite (orta okul, orta ve yüksek

düzeyler), kanunda belirtilen konularda danışma ve karar verme işlevi yürütmektedir.

Özel öğrenim ihtiyaçları olan öğrenciler, fazla iş yüklenmeksizin genel olarak öğrenim

hedeflerini elde edebilirlerse ilkokul ve genel ortaokul ya da akademik orta okulun alt

seviyesine ait öğretim programına göre öğretim görürler. Diğer tüm durumlarda özel

ihtiyaca cevap veren bir okulun öğretim programını yetersizlik alanına göre yönlendirilir.

Genel özel okullara (performans yetersizliği olan öğrenciler ve öğrenme güçlüğü çeken

öğrenciler), kör öğrenciler için özel okullara, sağır öğrenciler için özel okullara ve ciddi

sakatlıkları olan öğrenciler için özel okullara yönelik özel öğretim programları vardır.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Zorunlu eğitim süresince resmi harici bir sınav yoktur. Öğretmenin yaptığı değerlendirme

sınıf katılımına ve sözlü, yazılı, uygulamalı ve çizgesel çalışmalara dayanmaktadır. İlk

okul öğrencileri, 4. sınıfta Almanca ve matematikten yazılı sınavlara (okul testleri) girmek

zorundadırlar.

Page 14: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Bir kural olarak, bir üst sınıfa yükselme tüm derslerdeki başarıya bağlıdır (ilk okul

düzeyinde kural dışı durumlar ile veya tek bir dersten başarısız olunması).

Öğrenciler her dönemin sonunda ve her öğretim yılının sonunda bir rapor alırlar.

Almanca ve Matematik derslerinde öğrenciler, eğer kişisel öğrenme düzeyleri için daha

uygunsa bir alt ya da bir üst öğrenim şekline katılabilirler.

Genel okullardaki özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler, eğer öğrencinin genel gelişimi

için daha iyi imkanlar sağlayacaksa bir üst eğitim seviyesine geçiş yapma hakkına

sahiptir. Böyle geçişlere grup konferansı karar vermektedir.

5. Orta Öğretim Ġkinci Devre ve orta okul sonrası öğretim

(a) Öğretim Türleri

Orta öğretim ikinci devre

Allgemein bildende höhere Schule (orta

akademik okul-üst seviye)

Polytechnische Schule (ön mesleki öğretim

okulu)

Berufsbildende mittlere Schule (teknik ve

mesleki okul)

Berufsbildende Höhere Schule (teknik ve

mesleki kolej)

Bildungsanstalten für

Kindergartenpädagogik/ Sozialpädagogik

(ana okul öğretmenleri ve eğitim dışı

personelin eğitimine yönelik okullar)

Berufsbildende Pflichtschule (yarı zamanlı

mesleki okul)

YaĢ

14*-18

14*-15

14+*

14*-19

14*-19

15+

Orta okul sonrası öğretim Kolleg 18-20

* Öğrenciler bu okullardaki eğitime 14 yaşında iken başlasalar da zorunlu eğitim 15

yaşlarında iken sona ermektedir.

(b) Kabul Kriterleri

Dokuzuncu sınıfta öğrenciler, orta öğretimin ikinci düzeyinde sunulan genel eğitim veya

teknik ve mesleki eğitim (TVE) sektöründeki bir çok farklı dersten birisini seçerler. Geçiş

8.sınıfın başarılı bir şekilde tamamlanmasına ve başarıya bağlıdır.

Başarı kriterlerinin tamamlayamayan adaylar giriş sınavına girmek zorundadırlar.

Lise düzeyindeki TVE‟lerde bazı eğitim yolları veya ana okulu öğretmenleri ve eğitim

dışı personele yönelik kolejler için adaylar, sosyal ve iletişim yeteneklerinin yanı sıra

fiziksel yeterliklerini ve sanatsal alandaki eğitim yükümlülüklerini kanıtlamak

zorundadırlar.

Ön mesleki eğitim okulları 8. sınıftan sonra bitirme belgesi olmaksızın öğrencileri kabul

ettiği için istisnadırlar. Amaç, mesleki eğitime ve sonrasında (ikili eğitim sistemi) daha

yüksek seviyeli bir okula geçiş için olası en iyi desteği ve yetenekleri öğrenciye vermektir.

9 yıllık zorunlu eğitimi tamamladıktan sonra öğrenciler bir işveren ile çıraklık

sözleşmesine girebilirler, daha küçük yaşta olanların ise aile rızası gerekmektedir. Aynı

zamanda çıraklar zorunlu TVE okulunun da öğrencileri olurlar.

Page 15: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(c) Öğretim Programının Kontrolü ve Ġçeriği

(Ayrıca bakınız yukarıda 4 (e)) Almanca, matematik ve bir Modern Yabancı Dil dersi

zorunlu genel öğretim programı programının parçası olsalar da eğitimin bu seviyesinde

öğretim programı seçilen eğitime bağlıdır.

Ön mesleki eğitim okullarında, hizmet sanayisi ve turizmin yanı sıra teknik-ticari

meslekler, ticari-büro meslekleri gibi geniş kapsamlı mesleki alanlara nazaran uzmanlık

alanlarındaki mesleki oryantasyon ve temel mesleki eğitime önem verilmektedir.

TVE okulları ve kolejleri geniş bir dizi ders seçeneği ve özel önem sunmaktadırlar.

Öğretim programı teknik teori ve uygulamalı öğrenimi de içerdiği için sosyal ortaklar ile

istişare önem taşımaktadır.

Öğretmenler yöntem seçmekte serbesttirler. Öğretim programı öğrenci – merkezli

öğrenme, proje çalışması, öğretim programları arası etkinlikler ve önemli yeterlilikleri

kazanmak için fırsatları vurgulamaktadır.

Ayrıca bu alanda, ders kitapları ve diğer materyaller okul tarafından seçilmektedir.

(d) Değerlendirme, Ġlerleme ve Yeterlilikler

(Ayrıca bakınız yukarıda 4 (e)) Allgemein bildende höhere Schule sonundaki sınavı geçen

öğrenciler bir olgunluk sertifikası (Reifdprüfungszeugnis) alırlar.

Çıraklar okuldaki yarı zamanlı eğitimlerini tamamladıktan sonra sertifika alırlar.

İşveren ve işçi temsilcilerinden oluşan bir heyetin önünde çıraklık-sonu sınavına

girebilirler. Lehrabschlussprüfungszeugnis belli ticaret, kalfalık, usta başılık eğitimlerine

giriş sağlamaktadır. Ayrıca Berufsreifeprüfung (ek mesleki yeterlilik olmaksızın yüksek

öğretime genel giriş) ve Studienberechtigungsprüfung’a (belirli eğitim türleri için yüksek

öğretim giriş sınavı, bakınız bölüm 6) giriş sağlamaktadır.

1-2 yıl süren öğrenimlere devam eden öğrenciler ön mesleki eğitim sertifikası alırlar.

TVE okullarının 3-4 yılındaki öğrenciler bir bitirme sınavına (yazılı/ uygulmalaı ve sözlü)

girerler. Sertifika, öğrencilere düzenlenmiş belli meslekleri ve işleri yapmalarına hak

tanımakta ve Berufsreifeprüfung gibi bir sonraki eğitim seviysine yükselmelerini

sağlamaktadır.

5-yıllık eğitimdeki öğrenciler, yazılı/ uygulamalı ve sözlü bölümler içeren ve orta yönetim

seviyelerinde acilen istihdama girişi sağlamaya yönelik mesleki yeterlilikleri ve genel

yüksek öğretime girişi kapsayan çifte yeterliliklere götüren Reife-und Diplomprüfung

alabilirler (AB diploma seviyesinin tanınması).

Reife(-und Diplom)prüfung için görevler ders öğretmenleri tarafından bölgesel okul

mercilerinin onayı ile düzenlenmektedir (İl Eğitim Kurulları).

Kağıtlar, sınıf öğretmenleri tarafından notlandırılmaktadır.

Sözlü sınav, dışardan bir toplantı başkanı ve okul müdürü tarafından gözlemlenen sınav

öğretmenlerinden oluşan bir komite önünde yapılmaktadır.

Orta öğretim sonrası eğitimde yer alan öğrenciler mesleki yeterliliklerini sağlayan bir

Diplomprüfung alırlar.

6. Yüksek Öğretim

(a) Kurum türleri

Yüksek öğretim aşağıdaki yerlerde verilmektedir:

- Sanat üniversiteleri de dahil olmak üzere üniversitelerde

- Fachhochschulen’de (Teknik/Mesleki yüksek öğretim enstitüleri)

- Daimi eğitim için Üniversite merkezleri (Danube Üniversitesi, Krems)

- Pädagogische Akademien and Berufspädagogische Akademien (genel ve mesleki

öğretmen eğitimi kolejleri)

Page 16: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

- Akademien für gehobene technisch-medizinische Dienste und Hebammeakademien

(yüksek seviyeli tıp-teknik mesleklerine yönelik kolejler ve ebelik kolejleri)

- Ayrıca, üniversite türünde eğitim veren bir dizi eğitim kurumu da bulunmaktadır.

(b) GiriĢ

Üniversiteye (ve Akademien‟e ) başvuran adayların orta dereceli bir öğretim kurumundan

alınmış Reifeprüfungszeuıgnis‟i (veya belirli bir çalışma alanına yönelik bir Reife-und

Diplomprüfungszeugnis, bir Berufsreifeprüfungszeugnis veya bir

Studüenberechtigungsprüfungszeugnis) olmalıdır. Seçilen derse bağlı olarak ek sınavlara

girebilmelidirler.

Sanat ve müzik üniversitelerine başvuran tüm adaylar bir giriş sınavını geçmek

zorundadırlar. Normal koşullarda bir giriş sınavı isteyen Fachhochschule‟e başvuran bir

aday, durum böyle olunca ek sınavların yanı sıra Reifesrüfungszeugnis veya eş değerinde

bir sınav veya uygun mesleki yeterliliklera sahip olmalıdır.

Üniversite ve Fachhochschule programları için genel eğitim ücretleri vardır: bu ücretler

Avusturya ve diğer AB ve EEA ülkeleri için öğrenci başına 363.36 EURO‟dan yabancı

öğrenciler (gelişmekte olan ülkelerden gelen öğrencilere veya değişim programlarındaki

öğrencilere kapsamlı bir muafiyet ve geri ödeme düzenlemeleri uygulanmaktadır) için

727.27 EURO‟ya kadar çıkabilmektedir.

Genellikle Medinisch-technische Akademien (yüksek seviyeli tıp-teknik mesleklerine

yönelik kolejler) ve Hebammenakademien‟de (ebelik kolejleri) öğretim ücreti alınmaz.

(c) Yeterlilikler

Pädagogische und Berufspädagogische Akademien‟deki eğitim mezuniyet ve

“Diplompädagogin/ Diplompädagoge” akademik derecelerinin verilmesine neden olur.

Yüksek seviyeli tıp-teknik mesleklerine yönelik kolejlerdeki öğrenciler aşağıdaki gibi

mezun olmaktadırlar:

„Diplomierte Physiotherapeutin / Diplomierter Physiotherapeut‟

„Diplomierte medizinisch-technische Analytikerin / Diplomierter medizinisch-technische

Analytiker‟

„Diplomierte rediologisch-technische Assistentin / Diplomierter rediologisch-technische

Assistant‟

„Diplomierte Diätassistentin und ernährungsmedizinische Beraterin / Diplomierter

Diätassistent und ernährungsmedizinischer Berater‟

„Diplomierte Ergotherapeutin / Diplomierter Ergotherapeut‟

„Diplomierte Logopädin / Diplomierter Logopäde‟

„Diplomierte Othoptistin / Diplomierter Othoptist‟

Ebelik kolejlerindeki eğitim “ebe” olarak mezun olunmasını sağlar.

Üniversite eğitimi aşağıdaki dereceler ile sona ermektedir:

Normal programlar:

- diploma (8-12 dönem sonra)

- bakalorya (6-8 dönem)

- Mastır (bakaloryadan sonra 2-4 dönem)

- Doktora (Mastır veya diploma derecesinden sonra 4 dönem)

Page 17: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

- İleri Eğitim Mastırı (MAS), İşletme Yönetimi mastırı (MBA) (dönem başına en az 50

saat veya 35 saat artı Mastır tezi) veya uluslararası kullanılmakta olan başka bir ileri

mastır derecesi

- „Akademischer ...‟ unvanı veren üniversite programları (dönem başına en az 30 saat)

Üniversite programları için krediler Avrupa Kredi Transfer Sistemi (ECTS)‟ne göre

akademik başarılar için tahsis edilebilmektedir.

Fachhochschule programları bir diploma derecesi ile sona ermektedir. 2002 yılından bu

yana üniversitelerin sınıflandırılmasına benzer şekilde bakalorya ve Mastır derecesi ile

bitmektedir. Fachhochschule mezunlarına üniversitelerdeki doktora programlarına girme

imkanı verilmektedir.

7. Özel Ġhtiyaçlar

Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler, özel eğitime cevap veren okullarda veya ilk ve orta

öğretim birinci devre okullarında belirli sınırlar içinde bulunan tsislerde eğitim

görebilirler. Aileler, çocukları için okul tercih etme hakkına sahiptirler. Öğrencilerin

ihtiyaçlarına cevap verecek özel öğretim programı ve/veya yaygın bir öğretim programı

uygulanmaktadır. 2002/03 ders yılı süresince özel eğitim ihtiyacı olan çocukların %50‟den

fazlası entegrasyon sınıflarına katılmışlardır.

Bu konuda kanuni hükümlerin olmaması durumunda, zorunlu eğitimin son yılı

(dokuzuncu) süresince belirli sınırlar içindeki tesisler sadece pilot projelerde

sağlanmaktadır.

Okul ve iş piyasası arasındaki geçiş dönemi özel programları Sosyal Güvenlik Bakanlığı,

Kuşakları ve Tüketiciyi Koruma tarafından finanse edilmekte ve okullarla işbirliği içinde

uygulanmaktadır.

Sakat ve dezavantajlı gençler için mesleki eğitim seçenekleri

“bütünleştirici mesleki eğitim” modelini kabul eden Mesleki Eğitim Kanunu 2003 yazında

değiştirilmiştir. Bu değişiklik herhangi bir sakatlığı bulunan veya daha iyi iş imkanları için

dezavantajlı olan insanlara yönelik bir temel oluşturmuştur. Bu tarihten itibaren,

bütünleştirici mesleki eğitim içindeki gençlerin sayısı hızlı bir şekilde yükselmiştir.

Buna ek olarak, “Engelleri olmayan Çıraklık ” kampanyası, sakatlığı bulunan gençlerin ve

ailelerinin yanı sıra halkı, şirketleri bütünleştirici mesleki eğitimin fırsatları konusunda

haberdar etmek için başlatılmıştır. Dahası bu medya kampanyası, özel yetenekleri olan

insanlara yeni bir imaj yaratmak için halkın anlayışını ve bilincini uyandırmayı ve

bütünleştirici mesleki eğitim için daha fazla şirketin çırak kabul etmelerini teşvik etmeyi

amaçlamaktadır.

8. Öğretmenler

Ana okul öğretmenleri 14 yaşından sonra 5 yıllık bir öğrenim ya da 2 yıllık bir orta okul

sonrası eğitim tamamlarlar.

İlk ve orta öğretim birinci devre öğretmenlerinin bir öğretmen eğitimi kolejinde 3 yıllık

bir eğitimi tamamlamış olmaları gerekmektedir.

Allgemien bildende höhere schule‟deki öğretmenler bir derece kazandıran en az dört

buçuk yıl süren bir üniversite programını tamamlamalıdırlar.

Uzmanlık alanlarına bağlı olarak TVE sektöründeki öğretmenler üniversitelerde ya da

mesleki öğretmen eğitimi kolejlerinde eğitim görürler. TVE okullarında teknik teori ve

uygulama öğretmek için benzer mesleki deneyim gerekmektedir.

İlk öğretim öğretmenleri belirli bir konuda uzmanlaşmaz iken orta öğretim birinci devre

ve orta öğretim ikinci devre öğretmenleri iki derste uzmanlaşmaktadırlar. Öğretmenler

Federasyon ve valilik tarafından istihdam edilmektedirler (devlet memurları).

Page 18: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Yüksek seviyeli tıp-teknik mesleklerine yönelik kolejler ve ebelik kolejlerindeki

öğretmenler uzmanlık eğitimi almaktadırlar (genel eğitimden sonra).

IV. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

1. TartıĢma Konuları ve Eğitimle ilgili Reformlar

2003 baharında, Federal bakan Elisabeth Gehrer, okullarda eğitim kalitesini sağlamak ve

artırma ve hedeflenen reformlara yönelik bir dizi önlemin tasarlanması amacıyla Gelecek

Komisyonu‟nu kurmuştur. Bağımsız uzmanlardan oluşan bu grup, 100‟den fazla etkinlikte

ve klasse‟nin parçası olarak İnternet üzerinde geniş bir şekilde tartışılan yedi faaliyet

alanı ve 30 bireysel önlemden oluşan bir plan tasarlamıştır. klasse: zukunft

(www.klassezukunft.com ) girişimi

14 Şubat 2005 tarihinde eğitim konulu bir reform diyalogu, Hofburg merkezinde

düzenlenmiştir. Bu merkezde çeşitli lobilerin yanı sıra federal hükümet üyeleri, valiler,

Parlamentoda temsil edilen 4 partinin temsilcileri, sosyal ortaklar, bölgesel eğitim

kurullarının başkanları, eğitim, bilim ve iş alanında görev yapmakta olan uzmanlar ve

okul ortaklarının temsilcilerinin önerilen reformları tartışmıştır.

Esas konuşmacı olarak 3 uluslararası uzman davet edilmiştir:

Maria van der Hoeven, Hollanda Eğitim Bakanı, Hollanda okullarında okul

denetimi ve kalite güvencesi konusunda konuşmuştur.

Fin Merkez Eğitim Kurulu Başkan yardımcısı, Kari Pitkänen, Fin eğitim sistemi

ve özellikle okul özerkliği konusunda bilgi vermiştir.

Dr. Jürgen Baumet, Max Planck Enstitüsü Berlin Eğitim Araştırmaları Direktörü,

öğretim kalitesinin önemini vurgulamış ve okul organizasyonuna ilişkin konuları

tartışmıştır.

3 temel alana bölünebilen daha geniş kapsamlı konular, genel bir tartışmada dile

getirilmiştir:

Modern iş dünyasına uyum

Çocukların ihtiyaçlarına daha sıkı bir şekilde yönelme

Öğretmenlik mesleğini profesyonelleştirme

10 Reform Adımı

“Yeni bir Okul” – modern iş dünyasına uyum

1. Haftada 5 gün

Gelecekte, 6-14 yaş grubu çocukların ebeveynlerinden daha fazla çalışma saati

olmamalıdır.

2. Gündüz gözetimi

Okulu modern iş dünyasına uydurmak 6-14 yaş grubuna hitap eden tüm okulların gündüz

gözetim programları sunmaları anlamına gelmektedir. Aileler bu seçimi kullanmakta

özgürdürler.

“Yeni bir Okul” - Çocukların ihtiyaçlarına daha sıkı bir şekilde yönelme

3. Erken yaşta dil öğrenimi – okula başlamadan bir yıl önce kaydolma

4. Yüksek performanslılarla mücadele, düşük performanslıları destekleme/ öğrencilerin

ihtiyaçlarına yönelik yardımcı bir ücret uygulama

Page 19: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

5. “Okumaya hazır” Kampanyasını artırma – hedef erkek çocukları teşvik etmektir

her okul okuma yeteneğini artırmak için daimi bir kalite süreci yürütmelidir.

6. Matematik ve Fen bilgisini teşvik etme

7. Öğretmenlerin zorunlu ileri eğitimi

Talebe yönelik öğretmen eğitimi

Öğretmenlerin okul tabanlı ileri eğitimine verilen önem

Öğretim dışı süreçlere taşınan öğretmenlerin ileri eğitim ve öğretimi

8. Üniversite Eğitimi

50 kuruluşu aynı çatı altında toplamak

Eğitim üniversitesinde tüm öğretmenlerin hizmet için eğitimi ve ileri eğitimi

9. Yönetim düzeyindeki personelin becerilerinin geliştirilmesi – Liderlik Akademisi

10. Okul Müfettişliği‟nin daha fazla geliştirilmesi

Eğitim standartlarının kesinleşmesi eşit derecede önem taşıyan bir konudur. Avusturya‟da

eğitim standartları, öğrencilerin belli bir öğretim yılına (4. yıl (Almanca, Matematik)) ve

esas derslerde 8.yıla (Almanca, Matematik ve İngilizce) kadar kazanması gereken

becerileri tanımlayan normatif standartlar olarak tasarlanmaktadır. Bu standartlar bir

dersin temel alanları üzerinde odaklanmakta ve beklenilen akademik başarıları

tanımlamaktadır. Temel konu becerileri, ileri okul eğitimi ve mesleki eğitim için önemli

olarak tanımlanmaktadır. Eğitim standartları, normatif beklentilerin somut bir ifadesidir ve

kişi bu beklenitler doğrultusunda çalışmalıdır.

2. Yüksek Öğretim reformları

Üniversite Reformu

Üniversite Eğitimi Kanunu‟nda (Universitäts-Studiengesetz) yapılan 1999 değişikliği

üniversite eğitimine, sadece diploma programları şeklinde sunulan öğretmen eğitimi, tıp

ve dişçilik eğitimini dışarıda bırakan 3 – katlı bir sistem getirmiştir. Orta vadede, diploma

çalışmaları genellikle bakalorya ve Mastır eğitim programları ile değiştirilecektir. 2004 kış

döneminde 172 bakalorya ve 217 Mastır eğitimi programı zaten mevcuttu.

Ekim 2002‟de yürürlüğe giren ve tam olarak 1 Ocak 2004‟te uygulanan 2002

Üniversiteler Kanunu, üniversiteler tam bir yasal statü kazandırmaktadır. Böylece yeni işe

alınan üniversite personeli özel kanun sözleşmeleri çerçevesinde istihdam edilmektedir.

Üniversiteler, Federal bakanlık ve müzakereler yoluyla üniversiteler tarafından icra edilen

hizmetleri tanımlayan kamu hizmeti sözleşmelerine dayanan 3 yıllık bir süre için kurulan

küresel bir bütçe yoluyla finanse edilmektedir. Kamu hizmeti sözleşmeleri için ilk döenm

2007‟den 2009 yılına kadardır. Bu süreden sonra, her üniversite bilgi bilançosunun yanı

sıra kamu hizmeti sözleşmesinin uygulanması konusunda yıllık bir performans raporu

sunmalıdır. Bütçe raporlama, muhasebe ve ticari sisteme dayalı mali beyannameler

yoluyla yapılmaktadır. Tüm üniversite bütçe ödeneklerinin % 20‟si faturalıdır. Bu fatura,

sosyal hedeflerin yanı sıra öğretim, araştırma, geliştirme ve sanatın geliştirilmesi

konularındaki göstergeleri içermelidir.

Akreditasyon

Özel üniversitelerin akreditasyonu konulu kanun 1999‟dan beri yürürlüktedir. Bu amaçla,

Avrupa üniversite uzmanlarından oluşan bağımsız Akreditasyon Konseyi 2000 yılında

kurulmuştur. Üniversitelere maksimum 5 yıllık bir süre boyunca akreditasyon sağlanır.

Yeniden akreditasyon sağlanması, sona erme tarihinden önce yeniden başvuru yapılmasını

Page 20: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

gerektirmektedir. Ayrıca Akreditasyon Konseyi, akkredite edilen özel üniversitelerin

daimi kalite kontrolünü sağlamaktan sorumludur.

Fachhochschulen

2002 yılından beri Fachhochschule eğitim programları bakalorya ve Mastır eğitim

programları olarak idare edilebilmektedir. Eğitim için gerekli zaman girdisi ECTS

kredileri ile belirlenmektedir. Giderek artan kullanım uzaktan eğitim unsurlarından

kaynaklanmaktadır.

2004/05 öğretim yılında toplam 136 Fachhochschule dersi sunulmaktadır (bunlardan 36

tanesi bakalorya eğitim programıdır). Aşağıda yer alan uzmanlık alanları mevcuttur:

disiplinler-arası programların yanı sıra ekonomi, turizm, teknik bilimler, bilgi ve bilişim

teknolojileri, medya ve tasarım. Dahası, sağlık ve sosyal bakım konulu eğitim programları

da mevcuttur.

Page 21: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

ÇEK CUMHURĠYETĠ

I. Eğitim sisteminin tanımı

1. Eğitim nüfusu ve öğrenim dili

2001 yılında (son nüfus sayımının yapıldığı yıl), 29 yaş veya altında olan kişilerin sayısı 4 047

026 olarak ortaya çıkmıştır (nüfusun %39,6‟sı). Zorunlu eğitim çağında olan çocukların sayısı 1

045 313 olarak saptanmıştır (nüfusun %10,2‟si). Resmi öğretim dili Çekçe‟dir. 2003 / 2004‟te

Polonya‟ca eğitim veren 21 ilköğretim okulu (bunlara ek olarak 29 anaokulu ve 1 tane de

gymnázium) bulunmaktadır.

2. Ġdari denetim ve kamu finansmanlı eğitimin kapsamı

2003 / 2004‟te, ilköğretim ve ortaöğretim alan öğrencilerin büyük bir kısmı devlet okullarına

gitmektedir.

1 Ocak 2003 tarihinden bu yana, Çek eğitim sistemi, kamu yönetimi reformunun getirdiği yeni

düzenlemelere dayanarak işlemektedir. Sektörel idare kaldırılmıştır; okullar genel idari sistem

çatısı altında yönetilmektedir. İdari sistem, merkezi hükümet, bölgeler (14 tane) ve iller

arasında paylaştırılmıştır. Bölgelere yüksek düzeyde özerklik verilmiştir. Reform, 2 yıl boyunca

pek çok aşamada uygulanmıştır.

Bu noktadan itibaren, Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı özellikle:

eğitim sisteminin tasarımı, içerisinde bulunduğu mevcut durum ve geliştirilmesi

konularında kararlar almakta;

eğitim standartlarını belirlemekte;

öğretim programına ilişkin belgelerini onaylamakta;

öğretmen maaşları ve öğretime yardımcı materyallerden sorumlu olmakta;

bölge eğitim şubelerine yapılan müdür atamalarını onaylamakta;

okul kayıtlarından sorumlu olmakta;

gençler için oluşturulacak pedagojik merkezlerin ve ıslahevlerini düzenleyen bir kurum

görevi icra etmektedir.

Bölgeler ortaöğretim ikinci devreden ve özel okullardan, temel sanat okullarından ve okul dışı

faaliyetlerden sorumludurlar (2001 yılından önce, bütün bunlar Bakanlığın sorumluluğu

altındaydı). Bölge valisi, eğitim şubesine bir müdür atar ve atadığı müdür o bölgede eğitimle

ilgili kararlarda en yetkili kişi konumundadır.

Page 22: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

İller, zorunlu eğitimden sorumludur. Okul öncesi eğitim kurumlarını ve ilköğretim okullarını

kurar ve idare ederler. İl, genel olarak bu görevi Eğitim Komisyonu (Komise pro výchovu a

vzdělávání) aracılığı ile yerine getirir.

Okulların finansmanı iki kaynaktan sağlanır: sermaye ve işletme maliyetleri okulların

kuruluşundan sorumlu birim tarafından (örn. bölge veya il); maaşlar ve öğretim yardımları ise

bölge idareleri aracılığı ile Devlet tarafından finanse edilir. Kuruluştan sorumlu birim, okul

müdürlerini atar; il tarafından atanan müdürler bölgenin, bölge tarafından atanan müdürler ise

Bakanlığın onayına sunulur.

1 Ocak 2003 tarihinden itibaren tüm okullar tüzel kişi statüsüne kavuşmuştur. Eğitim sürecinin

kalitesi, okulun mali yönetimi, öğretmenlerin atanması ve görevden alınması ve il ve halkla

ilişkilerin yürütülmesi konularında tüm sorumluluk okul müdürlerine verilmiştir. Kanunen,

okulun kuruluşundan sorumlu birim bir Okul Kurulu (rada školy) oluşturabilir ve ailelerin,

öğrencilerin, personelin ve halkın okul yönetimine katılmasını sağlayabilir.

Özel okullar 1990 yılından itibaren kurulmaya başlanmıştır (üniversite düzeyinde 1999‟dan

beri). Okulların tamamına yakını belirli bir dinin öğretimini esas almayan okullardır; okulların

genel kanuni teşkilatlanması, kâr amacıyla kurulanlar veya kâr amacı gütmeyip devlet

yardımıyla kurulan okullar şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Özel yüksek öğretim kurumları, devlet

yardımı alabilmek için kâr amacı gütmeyen kurumlar olmak durumundadırlar. Özel okulların

finansmanı bölge tarafından sağlanmaktadır. Devlet okullarının işletme maliyetinin finansmanı

için kullanılan aynı formül, bu söz konusu özel okulların finansmanı için de geçerlidir. Eğer söz

konusu okul belirli kriterleri karşılıyorsa, temel sübvansiyonlar (türüne göre, benzer kamu

kurumlarının aldığı miktarın %50-80‟ine tekabül eder) (ilköğretim okulları ve özel okullar için)

%100‟e, (ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası teknik okullar için) %90‟a veya (diğer

türde kurumlar için) %80‟e kadar çıkabilir. Dini eğitim veren okullar devlet okullarıyla aynı

finansmanı almaktadırlar. 2003-2004 eğitim-öğretim yılı verilerine bakıldığında, hem özel

okullar hem de dini eğitim veren okullar, toplam ilköğretim okulları sayısının %3.46‟sını ve bu

ilköğretim okullarında okuyan toplam öğrenci sayısının %0,97‟ini oluşturmaktadır; ortaöğretim

ikinci devre okulları toplam ilköğretim okulları sayısının %22‟sini ve bu okullarda okuyan

toplam öğrenci sayısının %14,9‟unu temsil etmektedir; üniversiteler ise toplam eğitim kurumu

sayısının %53,8‟ine ve toplam öğrenci sayısının %3,2‟sine tekabül etmektedir.

Çek Cumhuriyeti Okul Müfettişliği (Česká školní inspekce), Bakanlığın doğrudan denetimi

altında olan merkezi bir denetleme organıdır. Yüksek öğretim kurumları dışında kalan tüm

seviyelerdeki eğitim-öğretim kurumları içerisinde verilen eğitimin sonuçlarını, yönetim

kalitesini, fonların etkin bir şekilde kullanılıp kullanılmadığını ve bağlayıcı yönetmeliklere

uyulup uyulmadığını denetlemekle görevlidir.

3. Okul öncesi eğitim

Anaokulu (mateřska škola), eğitim sisteminin bir parçasıdır. Temel yaş grubu, 3–6 yaş arası

çocukları kapsar. Okula devam mecburiyeti yoktur; yine de söz konusu yaş grubundaki

çocukların %88,7‟si anaokullarına gitmektedir; ilkokuldan hemen bir önceki sene ise söz

konusu yaş grubundaki çocukların neredeyse tamamı anaokullarına gitmektedir. Anaokulları,

iller tarafından idare edilmektedir. Okulların büyük çoğunluğu parasızdır; ancak ailelerden

okulun işletme maliyetinin en fazla %30‟u kadar bir para ödemeleri istenebilir.

4. Tam gün zorunlu eğitim

Page 23: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Genel olarak 6 – 15 yaşlar arasında olmak üzere 9 yıl boyunca okula devam mecburiyeti vardır.

Bütün öğrenciler öğrenimlerine bir ilköğretim okulunda (základní škola) başlarlar; ikinci

aşamaya geçtiklerinde bir gymnázium‟a geçiş yapabilirler.

(a) Evreler

Kurum Tipik yaş grubu ISCED (Uluslararası Eğitim

Standardı Sınıflandırması)

düzeyi

Základní škola

(tek yapı; ilk ve ortaöğretim

birinci devre)

ilk aşama: 6-10

ikinci aşama: 11-15

1+2

Gymnázium(genel

ortaöğretim birinci devre)

11/13-15 2

(b) Kabul kriterleri Okulların hizmet verdikleri bölgeler belirlenmiştir; ancak, okul seçimi serbest bırakılmıştır.

Öğrenciler bir základní škola‟dan 5. yılın sonunda ayrılıp 8 yıl eğitim veren gymnázium‟a

geçebilirler; aynı şekilde yine 7. yılın sonunda bir základní škola‟dan ayrılıp 6 yıllık bir eğitim

almak için gymnázium‟a geçiş yapabilirler. Ancak öncelikle bu söz konusu okulun yaptığı giriş

sınavında başarılı olmaları gerekmektedir. Uygun yaş grubunda olup gymnázium‟da eğitim

gören öğrencilerin oranı %9,3‟tür.

(c) Okul gününün/haftasının/yılının süresi Okul yılının başlangıç tarihi 1 Eylül olup takip eden yılın 31 Ağustos tarihinde sona erer. 2003-

2004 eğitim-öğretim yılında, okul yılı 195 eğitim-öğretim günü olarak hesaplanmıştır. 45

dakikalık dersler haftada 5 güne yayılmış durumdadır. İlk aşamada 22-25, ikinci aşamada ise

27-30 ders okutulmaktadır (aşamalı olarak).

(d) Sınıf büyüklüğü/öğrencilerin gruplandırılması 2003-2004 eğitim-öğretim yılında, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 14,6 olarak

gerçekleşmiştir; ortalama sınıf büyüklüğü ise 21,3 olmuştur. Yasada, bir sınıfta bulunabilecek

öğrenci sayısı en az 17 ve en çok 30 olarak belirtilmiştir. Karma eğitim uygulayan sınıflar, aynı

yaşa sahip öğrencilerden oluşmaktadır. İlk aşamada, aynı öğretmen bütün konularda eğitim

verirken; ikinci aşamada öğretmenler genel olarak iki konuda uzmanlık dallarına ayrılmaktadır.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği Ulusal öğretim standartları, hedefleri ve temel öğretim programı içeriğini belirler. Bu hedeflere

ulaşabilmek için onaylandığı takdirde çok çeşitli eğitim programları uygulanabilir. Üç tane

ulusal program bulunmaktadır. Her kurum, okul, vs., kendi tercih ettikleri öğretim metotlarını

ve ders kitaplarını kullanmakta serbesttir (Bakanlık tarafından onaylanan listeden seçmek

kaydıyla).

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler Öğrenciler, öğretmenleri tarafından yazılı ve sözlü çalışmaları ve ödevleri ile 5‟lik not sistemi

üzerinden değerlendirilirler. Sürekli olarak yapılan değerlendirmenin sonuçları, her dönemin

sonunda bir rapor içerisinde özet olarak sunulur. İlköğretim okullarının ilk aşamasında sözlü

değerlendirme yapılmasına izin verilmiştir ve öğretmenlerin %8‟i tarafından bu yöntem

uygulanmaktadır. Öğrencilerin gösterdikleri gelişimi görüşmek amacıyla öğrenci velileriyle

toplantılar düzenlenmektedir. Başarısız öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılabilir.

Page 24: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

5. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Kurum Eğitim türü Süre ISCED düzeyi Tipik yaş grubu

Gymnázium Genel

ortaöğretim

ikinci devre

4 3A 15-19

Středni odborná

škola (SOŠ)

Teknik

ortaöğretim

ikinci devre

4 3A 15-19

3 3C 15-18

Středni odborné

učiliště (SOU)

Mesleki

ortaöğretim

ikinci devre

2 3C 15-17

3 3C 15-18

4 3A 15-19

SOŠ + SOU Ortaokul sonrası

(nástavbové

studium)

2 4A 19-21

(b) Kabul kriterleri Zorunlu eğitimi tamamlamış olmak ve giriş koşullarını başarılı bir şekilde yerine getirmek,

ortaöğretim ikinci devreye kabul edilmek için gerekli olan önkoşullardır. Öğrenciler, kendi

tercih ettikleri bir ya da daha fazla okula başvurabilirler. Giriş sınavının (yazılı ve sözlü) içeriği

okul tarafından belirlenir. Bir nástavbové studium‟a kabul edilmek için yerine getirilmesi

gereken önkoşul, bir středni odborné učiliště‟de 3 yıllık eğitimi tamamlamış olmak ve giriş

koşullarını başarılı bir şekilde sağlamaktır.

(c) Öğretim programının kontrolü ve içeriği Bakanlık, amaçları ve içeriği belirleyen eğitim standartlarını ortaya koyar ve öğretim

programını oldukça esnek bir şekilde onaylar. Gymnázium‟da, toplam 31 ders içerisinden

okutulması öngörülmüş 21-29 ders vardır. Okul müdürü, geriye kalan dersleri okulun profiline

göre belirler. Teknik okullarda, toplam ders sayısı 33‟tür; ancak genel konu derslerinin mesleki

derslere oranı yaklaşık 40/60 şeklinde gerçekleşmektedir. Bazı dersler seçmeli ders

statüsündedir. Meslek okullarında da 33 ders bulunmaktadır; genel konu derslerinin, mesleki

derslerin ve uygulama derslerinin birbirlerine oranı çeşitlilik göstermektedir. 3 yıllık derslerdeki

(hakim bir ders türüdür) uygulama saatleri, söz konusu derslerin %30-45‟ini kapsayabilir. Bir

nástavbové studium, öğrencilere çalıştıkları alanla ilgili genel ve teorik konu derslerini verir.

Bireysel olarak seçilmiş derslerin içeriği, bütün sınıflar için %30‟a varan oranlarda

değiştirilebilir.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler Ortaöğretim kinci devrede eğitim veren tüm okullar final sınavlarını kendileri düzenler: 4 yıllık

dersler için (ISCED 3A düzeyi) ve bir nástavbové studium‟da maturitní zkouška adında bir

final sınavı; 3 ve 2 yıllık dersler (ISCED 3C düzeyi) için ise závĕrečná zkouška adında bir final

Page 25: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

sınavı düzenlenir. Teknik okullarda ve meslek okullarında, sınavın bir kısmı uygulamaya

yöneliktir. Meslek liselerinden mezun olanlara bir výuční belgesi verilir.

6. Üçüncü düzey öğretim

(a) Kurum türleri

Kurum ISCED düzeyi Süre Tipik yaş grubu

Vyšší odborná škola

(Teknik meslek

yüksekokulu)

5B 2-3,5 19-21/22

Vysoká škola

(Yükseköğretim

kurumu)

5A 3/4/5/6 19-22/26

6 3 -

Üçüncü Düzey teknik okullar öğrencilere ileri düzey teknik bilgiler kazandırır. Öğretim

programları okul tarafından hazırlanır ve Bakanlığın onayına sunulur. Genel, temel mesleki ve

özel mesleki konu derslerinin birbirlerine oranı yaklaşık 20:40:30 şeklinde gerçekleşmektedir.

Yüksek öğretim kurumları ya üniversite şeklinde (2004 yılında 28 kurum – 24 kamu, 4 devlet)

ya da üniversitelerden farklı bir şekilde (28 özel kurum) teşkilatlanmıştır. Çalışma programları,

bireysel kurumlar/fakülteler tarafından hazırlanıp Akreditasyon Kurulu‟nun onayına sunulur.

(b) Giriş Maturitní zkouška sertifikası, tüm üçüncü düzey öğretim programlarına girmek için aranan

minimum yeterlilik belgesidir. Her kurum kabul kriterlerini kendisi belirler ve giriş sınavının

içeriğinin ne olacağına kendisi karar verir.

(c) Yeterlilikler Üçüncü düzey teknik okullar, verdikleri eğitimi absolutorium adı verilen bir final sınavı ile

tamamlar. Vyšší odborná škola‟dan mezun olmuş bir öğrenciye diplomovaný specialista – DĺS.

(diplomalı uzman) adı verilir.

Yüksek öğretim kurumlarındaki dersler ise devlet tarafından düzenlenen bir sınavla son bulur.

Lisans düzeyindeki dersleri başarıyla bitirenler bakalář – Bc. (üniversite mezunu) unvanı

alırlar; lisans düzeyinden bir sonraki seviyedeki dersleri başarıyla tamamlayanlar ise magistr –

Mgr. (Yüksek Lisans) unvanına kavuşurlar; bazı dallar için özel unvanlar bulunmaktadır:

magister uměni – MgA. (Yüksek Lisans Mezunu), inženýr – Ing. (teknik ve iktisatla ilgili dallar

için), tıp ve veterinerlik için (státní rigorózní zkouška sınavını geçtikten sonra) doktor – MUDr.,

MVDr. unvanı. Yüksek Lisans derecesine sahip olanlar için rigorózni zkouška sınavını başarıyla

geçmelerinin ardından JUDr., PhDr., RNDr., PharmDr., ThDr. unvanlarını alma olasılığı

bulunmaktadır. Doktora çalışmaları, bir doktora yeterlilik sınavı ve doktor - Ph.D. (İlahiyat

doktorası yapanlar için Th.D.) unvanı ile sona erer.

7. Özel ihtiyaçlar

Özel ihtiyaca cevap veren okullar, okul öncesi eğitim düzeyinden ortaöğretim ikinci devre

düzeyine kadar mevcuttur. Bu okulların öğretim programları ve yeterlilikleri, normal okulların

öğretim programları ve yeterliliklerine mümkün olduğu kadar yakın bir şekilde hazırlanmıştır;

Page 26: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

nüfusun %3,6‟sı normal eğitimin dışında kalmaktadır. Özel ihtiyaca cevap veren bir okula kayıt

yaptırmak için yetkili bir makamın tavsiyesi ve ebeveynlerin rızası gerekmektedir.

8. Öğretmenler

Zorunlu eğitim öncesi eğitim-öğretimde görev alacak öğretmenlerin 4 yıllık eğitimi, genel

olarak ortaöğretim ikinci devre seviyesinde gerçekleştirilir; ayrıca üniversitelerde lisans veya

lisansüstü düzeylerde (3 veya 4 yıl) bu konuyla ilgili dersler mevcuttur. Diğer eğitim

seviyelerinde görev alacak öğretmen adayları, bir üniversite derecesi almak zorundadır; bu

derece de genel olarak Lisansüstü derecesidir (eğitim 4-5 yıl sürer). Öğretmenler, devlet

memuru statüsüne sahip değildir.

II. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Çek Cumhuriyeti‟nde eğitim sisteminin gelişmesi ile ilgili olarak devam eden reformlar ve

yapılan tartışmalar; Çek Cumhuriyeti‟nde Eğitimin Geliştirilmesine Yönelik Ulusal Program-

Beyaz Kitap isimli ana belge, Avrupa düzeyinde ve uluslararası düzeyde çıkarılmış ve

yayınlanmış diğer ulusal tasarılar, stratejiler ve belgelere dayanmaktadır.

2002 Haziran ayında gerçekleşen Parlamento seçimlerinden ve yeni Hükümetin

kurulmasından sonra, eğitim alanında yeni kanunlar çıkartmak için yapılan

çalışmalar yeniden başlamıştır; 24 Eylül 2004 tarihinde bu konuda 3 yasa

çıkartılmıştır. Bu kanunlar, birkaç madde dışında 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe

girecektir. Eğitim Kanunu; okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ikinci

devre, üçüncü düzey teknik öğretim (teknik meslek yüksekokulları), öğretim

programı dışı eğitim ve eğitim sisteminden sorumlu idarelerle ilgili tüm mevcut

yasaların yerini alacaktır. Eğitim Personeli ve bu personelin Kariyer Gelişimi

Kanunu, eğitim personelini yüksek eğitim için teşvik etmeyi ve bu konuda gerekli

temeli oluşturmayı amaçlamaktadır. Teklif edilen usul ve yasaların uygulamaya

konulması, yeterliliklerine ve vermiş oldukları özel hizmetlere bağlı olarak

öğretmenlerin maaşlarında bir etki yaratacaktır. Çıkarılmış üçüncü kanun ise, ilgili

diğer 15 kanunda yapılan değişiklikleri devam ettirmektedir. Sonuç olarak,

uygulamayla ilgili yönetmelikler hazırlanmaktadır.

Yükseköğretim çerçevesinde tartışılan temel konular, Bologna ve Lizbon

süreçleri ve de Yükseköğretimin ekonomik durumu ile ilgilidir:

Çalışma programlarının yeniden yapılandırılması ve doktora çalışmaları için

destek sağlanması;

Eğitim sisteminden geçen yol:

-üçüncü düzey teknik okullar(Vyšší odborné školy) ve yüksek öğretim kurumları

arasında geçirgenlik sağlanması,

-Yükseköğretim çerçevesi dışında yüksek eğitim almak amacıyla daha önceden

alınmış olan eğitimin tanınması (Hayat boyu öğrenme ile ilgili hükümler);

Yükseköğretim kurumlarının eğitimle ve Ar&Ge ile ilgili faaliyetleri arasında daha

yakın ilişkiler kurulması;

Kalite güvencesi;

Yükseköğretim finansman sisteminin aşağıdaki amaçlar için değiştirilmesi:

Page 27: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

-formüle dayalı bütçe finansmanında geçerli olan nitel kriterleri güçlendirmek,

-(formüle dayalı bütçe finansmanının yanı sıra) stratejik programlar ve Ar&Ge

programları için ayrılan ödenekleri desteklemek,

-özel kaynaklardan gelen finansmanı desteklemek,

-öğrencilerin yemek ve barınak ihtiyaçları için verilen mali desteğin kurumlardan

öğrencilere aktarılmasını sağlamak.

ISCED 1, 2 ve 3 düzeylerinde yapılan öğretim programı reformu devam

etmektedir: öğretim programı sistemi içinde merkezi bir düzeyi temsil eden ve

eğitimle ilgili hedeflerin ve en üst yeterlik seviyelerinin yanı sıra bu hedeflere ve

seviyelere ulaşabilmek için gerekli eğitim içeriğini belirleyen çerçeve eğitim

programı (FEP), farklı gelişim aşamalarından geçmiştir. FEP temelinde, okullar

kendi okul eğitim programlarını hazırlayacaktır.

-İlköğretim için FEP, Ağustos 2004 tarihinde kabul edilmiştir. Bu program, özel

eğitim ihtiyaçları için bir FEP içermektedir. Yeni Eğitim Kanunu, okulların 2007-

2008 eğitim-öğretim yılında FEP‟e göre eğitim vermeye başlamalarını

öngörmektedir.

- genel orta öğretim ikinci devre eğitimi için FEP: ilk versiyon üzerinde yapılan

tartışmanın ardından, Eylül 2004 tarihinde 16 okulda pilot proje başlatılmıştır.

-Ortaöğretim ikinci devre teknik ve mesleki eğitimi için FEP: ana tartışma 2001 ve

2002 yıllarında gerçekleşmiştir. 8 dal için oluşturulan ilk FEPler, seçilmiş

okullarda hazırlanmış ve geçerlilikleri kanıtlanmıştır (Eylül 2002 – Haziran 2003).

Diğer dallar için oluşturulan FEPler, 2004 yılında hazırlanmıştır.

Kamu yönetimi reformu, 1 Ocak 2001 ve 31 Aralık 2002 tarihleri arasında

eğitimde önemli değişiklikler yaşanmıştır. 2003 yılında kamu kesimindeki

tartışma, bölgeler ve merkezi kurumlar arasında yetkiler ve sorumlulukların

paylaşılması ve de finansman konuları üzerinde yoğunlaşmaya devam etmektedir.

Bölgeler daha fazla özerklik talep etmektedir ve bu özerklik de mali olarak belirli

şartlara bağlıdır. Bu nedenden dolayı bölgeler, vergilerden ve okulların finansmanı

ile ilgili sorumluluklarla ilgili olarak Bakanlığın sahip olduğundan daha fazla pay

talep etmektedir.

Page 28: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ÖZET

BELGELERĠ

DANĠMARKA

I. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitim nüfusu ve öğretim dili

2001 yılında zorunlu okul çağında 677,880 çocuk ve 15 ila 34 yaş arası grubun yaklaşık

olarak %35.5‟i eğitim alıyordu. Bu oran 15-19 yaş grubu çocuklarda %82.8‟dir. Eğitim dili

Dancadır.

2. Ġdari Kontrol ve kamu sektörü tarafından finanse edilen eğitimin kapsamı

2001 yılında öğrencilerin %85,1‟i kamu tarafından finanse edilen ilköğretim ve ortaokul

birinci devre okullarında öğrenim görmekteyken, %14.9 kadarı ise işletme

finansmanlarının yaklaşık %85‟ini Devletten alan özel kurumlarda okumaktaydı.

İlköğretim ve ortaöğretim birinci devre eğitiminin büyük kısmı Eğitim Bakanlığı‟nın

sorumluluğundadır bununla birlikte Sosyal İşler Bakanlığı da okul öncesine ait bazı

alanlardan sorumludur. Kültür Bakanlığı üçüncü düzey sanatsal eğitimden sorumludur.

Uzun süreli üçüncü düzey üniversite eğitimi, Bilim, Teknoloji ve Yenilik Bakanlığı

bünyesinde idare edilmekte iken, Eğitim Bakanlığı ise kısa ve orta uzunluktaki üçüncü

düzey eğitimlerden sorumludur.

Mevzuat, eğitim, finansman ve bazı durumlarda da öğretim programı, sınav ve personele

ilişkin amaçları ve çerçeveyi kapsamaktadır. Eğitim Bakanlığı, belediye konseyleri ile

birlikte okul öncesi sınıfının ve folkeskole‟nin bir yılını idare etmektedir. Eğitim

Bakanlığı gymnasium ve Hojere Forberedelseseksamen‟in kontrolünü ilçe konseyleri ve

okul ya da kurs kurullarıyla paylaşmaktadır. Eğitim Bakanlığı mesleki eğitim ve öğretimi

kontrol etmektedir. Yüksek öğretim Eğitim Bakanlığı, Kültürel İşler Bakanlığı ve

Araştırma Bakanlığı‟nın sorumluluğu altındadır. Bilim, Teknoloji ve Yenilik Bakanlığı

araştırma programlarının yanı sıra uzun süreli üçüncü düzey üniversite eğitiminden de

sorumludur. Kısa ve orta uzunluktaki üçüncü düzey eğitim ise Eğitim Bakanlığı‟nın

sorumluluğu altındadır. Kültür Bakanlığı üçüncü düzey sanatsal eğitimi kontrol

etmektedir.

Konu danışmanlarının ulusal bir teşkilatı bulunmasına rağmen, ulusal bir müfettişlik

yoktur. Denetim, aynı zamanda öğretim desteği merkezleri sağlamakla da görevli olan

belediye ya da ilçe makamlarının sorumluluğundadır.

3. Zorunlu eğitim öncesi eğitim

Okul öncesi eğitimi veren dört farklı tipte kurum vardır. Bunlar yuvalar (3 yaşına kadar),

ana okulları (3-7 yaş arası), ilkokul öncesi sınıflar (6-7 yaş grubu) ve 3 ay - 14 yaş arası

çocuklar için hizmet veren entegre edilmiş kurumlardır. Belediye okul öncesi sınıfları

ücretsizdir ancak özel (desteklenen) okullar para almaktadır.

Page 29: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

2002 0-2 yaş grubu 3-5 yaş grubu 6 yaş grubu*

Zorunlu eğitim

öncesi eğitim

%57.6 %93.6 %98

* okul öncesi sınıfı

4. Zorunlu eğitim

(a) Safhaları

Folkeskole İlköğretim ve ortaöğretim birinci

devre eğitimi

7-16/17 yaş grubu

7 ila 16 yaşları arasında eğitim zorunludur. Folkeskole kurumlarının çoğu gönüllü bir

okul öncesi sınıfı sunarken, birçoğu da gönüllü bir 10. yıl sunmaktadırlar.

(b) Kabul kriterleri

Çocuklar 7 yaşını doldurdukları yılın Ağustos ayında zorunlu eğitime başlarlar. Aileler

kendi belediyeleri içinde yer alan herhangi bir okulu seçme konusunda özgürdürler.

Folkeskole‟de eğitim ücretsizdir.

(c) Okul gününün / haftasının/ yılının uzunluğu

Okul yılı Ağustos ayında başlar ve Haziran ayında sona erer. Okullar haftanın beş günü

açıktır. Belediyeler ders uzunluğunu değiştirebilirler ancak genelde her ders 45 dakika

sürer. Yıllık asgari ders saati (60 dakika) sayısı 600 (okul öncesi ve 1. ve 2. form), 660 (3

ila 9. form) ve folkeskole‟nin 10. formunda 840 saattir.

(d) Sınıf boyutu/ öğrencilerin gruplandırılması

Azami sınıf boyutu 28 öğrencidir. Öğrenciler yaşlarına göre gruplandırılmaktadır.

Folkeskole genelinde, farklı konular farklı öğretmenler tarafından öğretilmektedir.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Eğitim Bakanlığı genel öğretim programı amaçlarını ve seçmeli kılavuz ilkeleri ortaya

koymaktadır. Zorunlu bir ders kitabı yoktur. Müfredat 3 konu bloğundan oluşmaktadır:

insani bilimler, uygulamalı/ sanat konuları ve Bilim. İnsani bilimler Danca (tüm

sınıflarda), İngilizce (3 ila 9. sınıf arasında), Hıristiyanlık çalışmaları (onay hazırlığının

gerçekleştiği sınıf hariç tüm sınıflarda), tarih (3 ila 9. sınıf arasında), sosyal bilimler (8. ve

9. sınıflarda) konularından oluşmaktadır. Uygulama/ sanat konuları beden eğitimi ve spor

(tüm), müzik (1 ila 6. sınıflarda), sanat (1 ila 5. sınıflarda), tekstil tasarımı, ahşap/metal

çalışmaları ve ev ekonomisinden (4. ila 7 sınıflarda- bir ya da daha fazla form)

oluşmaktadır. Son olarak bilim; matematik (tüm sınıflar), bilim/ teknoloji (1 ila 6. sınıf),

coğrafya (7. ve 8. sınıf), biyoloji (7 ila 9. sınıf) ve fizik/ kimya (7 ila 9. sınıf) konularından

oluşmaktadır. 13 yaşından itibaren öğrenciler bir dizi seçmeli ders arasından seçim

yapabilmektedirler. Öğretmenler, karışık yetenek gruplarından olan tüm bireylerin

ihtiyaçlarını karşılamalıdırlar. Bu da farklılaştırılmış öğretim yoluyla gerçekleştirilir.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Zorunlu öğretim sonunda öğrenciler on kadar konudan resmi sınavlara girebilirler. Eğitim

Bakanlığı yazılı sınavları belirlerken, sözlü sınavları öğretmenler gerçekleştirir.

Folkeskole boyunca değerlendirme sürekli olarak yapılmaktadır ve bir sonraki yıla geçiş

otomatiktir. Her konuda genel ilerleme (notsuz) 7 sınıfa kadar yılda en az iki kere ailelere

Page 30: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

bildirilmektedir. 8. sınıftan itibaren, bitirme sınavına girilebilen derslerde bir not

verilmektedir. Tüm öğrenciler okulda işlenen konuları ve eğer varsa yıl içinde

gerçekleştirilen çalışma ve sınav sonuçları için alınan notları listeleyen bir bitirme

sertifikası alırlar.

5. Zorunlu eğitim sonrası eğitim: ortaöğretim ikinci devre ve ortaöğretim sonrası

eğitim

(a) Eğitim türleri

Genel ortaöğretim ikinci devre

Almengymnasiale uddannelser (Gymnasium

and HF)

Erhvervsgymnasiale uddannelser (HTX ve

HHX)

16-19 yaş grubu

17-19 yaş grubu

Ortaöğretim ikinci devre mesleki eğitim

Mesleki eğitim ve öğretim (EUD)

Temel sosyal ve sağlık eğitimi (Sosu)

Tarım, denizcilik vb. eğitimi

16-19 yaş grubu

Gymnasium folkeskole‟nin 9. ya da 10. yılından sonra alınan, üç yıllık, akademik olarak

yönlendirilmiş bir kurstur. HF ise Folkeskole‟nin 10. sınıfından sonra yüksek öğrenime

hazırlanmak için alınan iki yıllık genel bir kurstur. HTX ve HHX adındaki daha meslek

yönelimli kurslar 3 yıllıktır ve folkeskole‟nin 9. ya da 10. yılından sonra alınırlar ve kişiyi

yüksek öğrenime ve iş hayatına hazırlarlar. Mesleki eğitim ve öğretim, iş başında eğitim

ile bir meslek okulunda verilen genel ve mesleki eğitimi birleştirir. Temel sosyal ve sağlık

eğitimi ve tarım ve denizcilik ve diğer karşılaştırılabilir eğitim türleri uzmanlaşmış

okullarda verilmektedir.

(b) Kabul kriterleri

Genellikle 16 yaş ve üzerindeki öğrenciler ve 9 yıllık zorunlu öğretimi tamamlamış olan

kişiler 9 yıllık zorunlu öğretimin tamamlanmasının ardından öğrenci gymnasium‟a kabul

için uygun durumdadır. Bununla birlikte öğrencinin folkeskole‟si gymansium‟a

öğrencinin bir kabul sınavına girmesini tavsiye edebilir. Ücret söz konusu değildir.

(c) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Eğitim Bakanlığı‟na bağlı Genel Ortaöğretim İkinci Devre Dairesi gymnasium‟da ve

HF‟de öğretmenlik için öğretim programı yönetmelikleri yayınlamaktadır bununla birlikte

öğretmenler ders kitaplarına ve öğretim metotlarına kendileri karar vermektedirler.

Gymnasium‟daki iki öğrenim “yolu” diller ya da matematiktir. Üç yılın farklı

aşamalarında öğretilen temel konular Danca, ilk ve ikinci yabancı diller, coğrafya, tarih,

biyoloji, müzik, din bilimleri, sanat, klasik çalışmalar ve beden eğitimini içermektedir.

Temel mesleki eğitim ve öğretim için öğretim programı okullar ve ticaret komiteleri

tarafından belirlenmekte ve temel ana konuları, seçmeli konuları ve uzmanlık konularını

içermektedir.

(d) Değerlendirme, sınıf geçme ve yeterlilikler

Folkekole‟de 10. sınıf için gönüllü olarak kalan öğrenciler beş konuda sınav

alabilmektedirler. Son gymnasium sınavları 10 konuda yapılmaktadır. Bakanlığa bağlı

Genel Ortaöğretim İkinci Devre Eğitimi Dairesi yazılı sınavlar düzenlemektedir. Final

Page 31: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

notları için değerlendirmeler büyük bir yazılı ödeve dayanmaktadır. Başarılı adaylar her

konuda alınan notların yanı sıra yıllık çalışmanın notlarını da içeren bir sertifika alırlar.

Dersin içeriğinin takip edildiği, derse tam olarak gelindiği ve sınavlara girildiği takdirde

sınıf geçme otomatik olarak gerçekleşmektedir . Öğrenciler bir sınıfı tekrarlayabilirler.

Meslek derslerinin bir final sınavı vardır ve final notları hem yazılı, hem de sözlü

değerlendirmeyi yansıtmaktadır. Yazılı ve sözlü sınavlara ek olarak HTX ve HHX

kurslarına devam eden öğrenciler büyük bir yazılı ödev yapmaktadırlar.

6. Yüksek Öğretim

(a) Kurum türleri

Yüksek öğretim daha genel akademik konularda araştırma tabanlı eğitim sunan

üniversitelerde ve belli meslekler için eğitim sunan üniversite dışı yüksek öğretim

kurumlarında gerçekleştirilmektedir. 2003 tarihli yeni Üniversite Yasası‟nın ardından

12 üniversitenin tamamı, kendi kendilerini yöneten kurumlar haline gelmişlerdir.

(b) Erişim

Yüksek öğrenime kayıt ücretsizdir ve sadece tıp ve eğitim gibi özel konu

alanlarında sınırlı kabul söz konusudur. Bir üniversiteye ya da orta-dönemli

üniversite dışı eğitim veren bir eğitim kurumuna girmek için öğrencilerin

gymnasium sınavını (Stıdenteressamen), Hf sınavını, HHX sınavını ya da HTX

sınavını başarıyla tamamlamış olmaları gerekmektedir. Diğer akademik olmayan

kurumlar bu sınavları gerektirmemektedir ancak bunların da kendi giriş

gereklilikleri bulunmaktadır.

(c) Yeterlilikler

Üniversiteler üç yıllık lisans dereceleri sunmaktadır. Üniversite haricindeki yüksek

öğretimi tamamlayan öğrenciler bir ila dört yılın sonunda bir diploma almaktadır.

3 ila 4 yıl süren ve uzmanlık gerektiren mesleğe özgü yeterlilikler kazandıran bir

dizi orta üçüncü derece eğitim (üniversite dışı) bulunmaktadır. Üniversite Reformu

2 yıl lisansüstü programların izlediği 3 yıllık lisans derecelerinin 3 + 2 şeklindeki

yapısı tıp ve veterinerlik programları haricindeki tüm üniversite derecelerinde

uygulanmaya başlamıştır.

7. Özel ihtiyaçlar

Özel eğitimsel ihtiyaçları olan çocukları normal eğitim kurumlarında eğitme eğilimi

mevcuttur. Özel olarak eğitilmiş öğretmenler ek destek sağlamaktadırlar. 2000 yılında

ilköğretim ve ortaöğretim birinci devre öğrencilerinin %0.6‟sından daha azı özel bir okula

gitmekteydi.

8. Öğretmenler

Okul öncesi öğretmenleri sosyal eğitimci eğitimi veren bir kolejde (paedagogseminarium)

üç buçuk yıllık bir eğitim görmektedirler. Folkeskole öğretmenleri 4 yıllık bir üniversite

dışı kursu, bir eğitim kolejinde (laererseminarium) tamamlarlar. Gymnasium öğretmenleri

bir ya da daha fazla konuda uzmanlaşırlar ve Candidatus- derecesine (Mastır) sahiptirler.

Bunlar özel olarak düzenlenmiş lisansüstü öğretmen eğitimi kursuna gitmektedirler.

Meslek okullarındaki öğretmenler ise bir ya da daha fazla sayıda konuda öğretmenlik

yapma konusunda yeterlilik sahibi olmak durumundadırlar. Konuya ilişkin yeterlilikler ya

bir Candidatus derecesine (Mastır düzeyi) sahip olma ya da mesleki bir kolej, üniversite

ya da uygun profesyonel deneyimin söz konusu olduğu bir mühendislik derecesine sahip

olma şeklindedir. Mesleki konu öğretmenlerinin iki yıllık ilgili bir iş deneyimi olması

Page 32: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

gerekmektedir. Meslek okullarındaki öğretmenler eğitimlerini, atanmalarından sonraki iki

yıl içerisinde uzmanlaşmış bir kurumda tamamlarlar. Okul öncesi, folkeskole, gymnasium

ve meslek okulu öğretmenleri bir grup kontratı temelinde, memurlarınkine benzeyen

koşullar altında istihdam edilmektedirler.

II. Eğitim Alanında Sürmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

Danimarka Eğitim Bakanı aşağıdaki konuların 2005-2006 döneminde Danimarka eğitim

politikasının odak noktaları olmasına karar vermiştir:

1. Genel ortaöğretim ikinci devre düzeyi (Gymnasium reformu)

Gymnasium reformunun amacı öğrencinin gerçek öğrenim yeterliğini geliştirmek ve

böylece de bir yüksek öğrenim programını bitirme olasılığını güçlendirmektir. 3 yıllık

gymnasium öğretimi boyunca öğrencilerin küçük öğrencilerden büyük öğrencilere

dönmeleri gerekmektedir. Yeterlilikleri ve yeterlikleri daha iyi özümseme olanakları ile

güçlendirilecektir. Daha seçmeli konular öğrenci için daha özgür bir seçimi ve final

sınavını gelecek eğitimi ve istihdama doğru yönlendirme konusunda daha iyi olasılıkları

temin etmek için vardır. Matematik, bilim ya da dil alanlarındaki mevcut ayrım ortadan

kaldırılacaktır. Bunun yerine, öğrenci kendi konu kombinasyonunu seçmeden önce 6 aylık

bir tanıtım süresi olacaktır.

2. Genel ortaöğretim ikinci devre düzeyi - HF Programının reformu (Yüksek

Hazırlık Sınavı)

HF programı uzmanlık ve yeterliğe dayalı olacaktır ve öğrencinin ileri düzey öğretim için

yeterlilik kazanmasına ve ileri eğitim ve bir meslek seçimi için iyi bir temel oluşturmasına

imkan verecektir. Yeterlilikler ve yeterlikler konular arasında daha büyük bir tutarlılık

oluşturulması ile güçlendirilecektir. HF seviyesi okulların eğitimi öğrencilerin farklı ön

gerekliliklerine göre düzenleyebilmeleri için daha esnek olmalıdır. Öğrencinin bireysel

konu ve seviye seçimine bağlı olarak, HF seviyesi tüm yüksek öğretim programlarına

erişim sağlayabilir.

3. Mesleki ortaöğretim ikinci devre - Mesleki eğitim ve öğretim programlarının

yenilenmesi (EUD)

Ticari mesleki eğitim ve öğretim programları iş sektörünün bir dizi yeterliğe ilişkin

ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yenilenecektir.

Programlar hedef odaklı olacak ve böylelikle öğrencilerin bunları daha çabuk

tamamlaması ve bir iş bulması olanaklı olacaktır. Uygulamalı eğitim daha esnek bir

şekilde düzenlenecek ve okul tabanlı uygulamalı eğitim planının değiştirilmesi içim yeni

çözümler geliştirilecektir.

Teknik mesleki eğitim ve öğretim programlarında, hükümet uygulamalı eğitim yer

durumu (okul tabanlı uygulamalı eğitim de dahil olmak üzere), elde edilen yeterlilikler ve

yeterlikler ve bunlar neticesinde ortaya çıkan istihdam olasılıklarının değerlendirmesini

gerçekleştirecektir.

Kazanılan yeterliliklerin daha sonra güncellenmesi olanağı ile, tanınan bir mesleki yeterlik

sağlanması için daha esnek eğitim kursları oluşturulması amaçlanmaktadır.

Page 33: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ VE SÜRDÜRÜLMEKTE

OLAN REFORMLAR ÜZERĠNE ULUSAL ÖZET BELGELERĠ

FĠNLANDĠYA

III. Eğitim Sisteminin Tanımı

9. Eğitim nüfusu ve öğretim dili

2003 yılı itibariyle zorunlu eğitimde 580.000 çocuk bulunmaktadır. Finlandiya‟nın iki ana

dili vardır: Fince ve İsveççe. Temel öğretimde ve ortaöğretim ikinci devrede öğrenim

gören öğrencilerin yaklaşık olarak yüzde beşi öğrenim dilinin İsveççe olduğu okullarda

okumaktadırlar. Her iki dil grubunun da yüksek öğrenim düzeyinde de öğretim kurumları

bulunmaktadır. Buna ek olarak, tüm öğretimin ya da öğretimin bir kısmının yabancı bir

dilde verildiği bazı eğitim kurumları da mevcuttur (genel olarak İngilizce). Laponya‟nın

Saami dili konuşulan bölgelerinde yerel merciler aynı zamanda Saami dilinde eğitim de

düzenlemektedirler. Çingeneler ve diğer azınlıklara mensup olanların yanı sıra işaret dilini

kullanan kişiler için de eğitim olanakları sunulmasına özen gösterilmektedir.

10. İdari kontrol ve kamu sektörü tarafından finanse edilen eğitimin oranı

Finlandiya‟da eğitim, Eğitim Bakanlığı‟nın sorumluluğu altındadır. Ulusal Eğitim Kurulu

Bakanlıkla birlikte ilk, orta ve yetişkin eğitimi için eğitim hedeflerini, içeriklerini ve

metotlarını geliştirmek için çalışmaktadır. Buna ek olarak, altı Finlandiya Eyaleti‟nin her

biri bu konularla ilgilenen bir Eğitim ve Kültür Bakanlığı‟na sahiptir. Yerel yönetim,

eğitim verme hususunda çok önemli roller üstlenen yerel yetkililerin (belediyeler)

sorumluluğu altındadır.

İlköğretim ve ortaöğretim ikinci devrede öğretim sunan kurumların bir çoğu yerel

yetkililer ya da ortak belediye kurulları (belediye birlikleri) tarafından idare edilmektedir.

2003 yılında öğrencilerin %98‟i kamu tarafından finanse edilen ilköğretim okullarında

öğrenim görmekte iken kamu tarafından finanse edilen Ortaöğretim ikinci devre

okullarına devam edenlerin oranı %97 , kamu tarafından finanse edilen ortaöğretim ikinci

devre okullarına devam edenlerin oranı ise 87% oranında idi. Finlandiya‟da özel

kurumlar devlet gözetimi altında bulundurulmaktadır. Bu kurumlar da Ulusal Eğitim

Kurulu tarafından onaylanan ana ulusal öğretim programı ve yeterlilik tüzüklerini takip

etmektedirler. Bu kurumlar aynı zamanda kamu tarafından finanse edilen okulların aldığı

mali destekle aynı düzeyde kamusal mali destek almaktadırlar. Eğitimi finanse etme

sorumluluğu Devlet ile yerel yetkililer arasında bölünmüştür. İlk ve orta öğretim için

kullanılan fonlarda devlet masrafların %57‟sini karşılarken belediyelerin sağladığı katkı

ortalama olarak %43 civarında seyretmektedir.

Okullara ne kadar özerklik verileceğine yerel yetkililer karar vermektedirler. Okullar,

kanunun gerektirdiği temel işlevleri yere getirdikleri sürece kendi idari düzenlemelerine

göre eğitim hizmeti sunma hakkına sahiptirler.

Teknik okulların çoğu belediyeye bağlı ya da özel okullardır. Tüm üniversiteler Devlet

tarafından idare edilmektedirler ve büyük oranda özerkliğe sahiptirler.

Page 34: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Ayrı bir okul denetimi mevcut değildir ve okullara yapılan ve devlet yetkilileri tarafından

düzenlenen denetim ziyaretleri artık gerçekleştirilmemektedir. Eğitim verenlerin

etkinlikleri yönetmelikler ve ana ulusal öğretim programında belirtilen hedefler tarafından

idare edilmektedir. Sistem öğretim programında ortaya konulan hedeflerin karşılanması

hususunda eğitimcilerin gösterdiği uzmanlığa dayanmaktadır. İç değerlendirme ve dış

değerlendirme konularının her ikisine de önemli oranda odaklanılmıştır. Ayrı bir Eğitim

ve Öğretim Değerlendirme Konseyi 2003 yılının Nisan ayından beri Eğitim Bakanlığı ile

ortaklaşa bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir. Bu kurul temel ve ortaöğretim ikinci

devre eğitim ve öğretimin planlanması, idare edilmesi, yönetilmesi ve geliştirilmesinden

sorumludur. Teknik Ortaöğretim ikinci devreler ve üniversiteler kendi etkinliklerinin ve

çıktılarının değerlendirilmesinden kendileri sorumludurlar. Bu bağlamda, bunlar Yüksek

Öğretim Değerlendirme Konseyi‟nden destek almaktadırlar.

11. İlk öğretim öncesi

Doğumlarından 6 yaşına kadar olan süre boyunca çocuklar kreşlere (kindersartenler) ya da

her biri ailenin gelirine göre makul fiyatlar talep eden özel yuvalarda bulunan daha küçük

boyuttaki aile kreş gruplarına gidebilmektedirler. 2001 yılından bu yana 6 yaşındaki tüm

çocuklar ücretsiz okul öncesi eğitim alma hakkına sahiptirler. Her yerel idare okul öncesi

eğitimi okullarda, kreşlerde ya da Çocukların Gündüz Bakımına ilişkin (36/1973) sayılı

kanununda belirtilmiş olan aile kreşlerine ya da diğer uygun başka yerlerde vermeye karar

verebilir. 2002 yılında 6 yaşındaki çocukların %98‟i okul öncesi eğitime katılmıştır.

12. Zorunlu tam zamanlı öğretim

(a) Safhaları

Peruskoulu/Grundskola (kapsamlı okul)

Form 1-6 7-12 Yaş

Form 7-9 13-16 Yaş

1 Ocak 1999 tarihinden beri yürürlükte olan Temel Eğitim Kanunu (628/1998) artık kapsamlı

okulları birinci devre ve ikinci devre olmak üzere iki aşamaya ayırmamaktadır. Bu kanun,

yalnızca eğitimin 9 yıl sürdüğünü ve ilk 6 yılda eğitimin sınıf öğretmeni tarafından verilirken

son üç yılda ise konu öğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini belirtmektedir.

(b) Kabul Kriterleri

Çocuklar yedinci yaşlarını doldurdukları yıl içerisinde zorunlu öğretime başlamak

zorundadırlar. Yaklaşık %1 oranında çocuk öğretime bir yıl erken başlamaktadır ancak bunun

gerçekleştirilebilmesi için çocuğun okula başlamaya hazır olduğunu kanıtlayan bir belge

gerekmektedir. Tüm temel öğretim ücretsizdir.Yerel yönetim her çocuğa yaşadıklara yere

yakın bir okul yeri tayin etmektedir ancak belli kısıtlamalar uygulanmasına karşın aileler

kendi tercih ettikleri kapsamlı okulu seçme konusunda özgürdürler.

(c) Okul gününün/haftasının/yılının uzunluğu

Okul yılı Ağustos ortasından başlayan ve Haziran‟ın başına kadar devam eden dönemde 190

gün içermektedir. Okullar haftanın beş günü açıktır ve haftalık alınan ders sayısı düzeye ve

Page 35: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

alınan seçmeli derslerin sayısına bağlı olarak asgari 19 saatten azami 30 saate kadar

değişmektedir. Buna ek olarak, fazladan tatillerle ilgili yerel özerklik söz konusudur.

(d) Sınıf büyüklüğü/ öğrencilerin gruplandırılması

Sınıf büyüklüğüne ilişkin bir yönetmelik bulunmamaktadır. Gruplar normalde aynı yaştaki

çocuklardan oluşmaktadır. Ancak uygun görüldüğü durumlarda farklı yaş grubundaki

çocuklara özellikle küçük okullarda birlikte öğretim verilebilir. İlk altı yılda öğrenciler

genelde konuların çoğu için aynı öğretmene bağlıdırlar ancak özellikle görsel sanatlar, müzik

ve beden eğitimi gibi konularda konu öğretmenleri de kullanılmaktadır. 7 ila 9 sınıflardaki

çocuklar neredeyse her konu için ayrı öğretmenden eğitim almaktadırlar.

(e) Öğretim programı kontrolü ve içerik

Ana ulusal öğretim programı Ulusal Eğitim Kurulu tarafından belirlenmiştir ve hedefleri ve

değerlendirme kriterlerini içermektedir. Bu çerçevede okullar ve yerel yönetim kendi yerel

kapsamlarına uygun kendi öğretim programını yönetmelikleri oluştururlar. Öğretmenler kendi

öğretim metotlarını seçerler ve yine kendi eğitim malzemelerini belirleme konusunda

özgürdürler. Temel eğitimde zorunlu ana konular ana dil (Fince ya da İsveççe) ve edebiyat,

ikinci ulusal dil, yabancı diller, çevre çalışmaları, sağlık eğitimi, din ya da ahlak bilimi, tarih,

sosyal bilgiler, matematik, fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, beden eğitimi, müzik, görsel

sanatlar, el sanatları, ev ekonomisi ve rehberlik dersleridir.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğretmenler öğretim programında yazılı olan hedefler temelinde kendi ayrı konularında

değerlendirmeler gerçekleştirirler. Değerlendirme günlük okul hayatının sürekli bir parçasıdır

ve her öğrenci yılda en az bir kez bir rapor almaktadır. Buna ek olarak bir okul yılı içerisinde

en az bir kez bir ara rapor verilebilir. Başarı hem sürekli olarak hem de öğretmenlerin

uyguladığı sınavlarla değerlendirilmektedir. Kapsamlı okul hayatının 9 yılını başarıyla

tamamlayan öğrenciye bir belge verilmektedir. Seçmeli olan 10. yılı tamamlayan öğrencilere

ek bir belge sunulmaktadır.

13. Ortaöğretim ikinci devre eğitimi ve Ortaöğretim ikinci devre sonrası eğitim

(a) Öğretim Türleri

Lukio/Gymnasium (Genel Ortaöğretim ikinci devre)

Ammatillnen oppolaitos /Yrkeslaroanstalt (mesleki

Ortaöğretim ikinci devre)

16-19 Yaş

(b) Kabul kriterleri

Zorunlu öğretimi başarıyla tamamlayan öğrenciler genel ve mesleki eğitim ve öğretim için

uygundurlar. Başvuru süreci esasen ortak ulusal başvuru sistemi vasıtasıyla

gerçekleşmektedir. Öğrenciler Ortaöğretim ikinci devre öğrenimi sunan herhangi bir

öğrenim kurumuna ulusal kapsamda başvuru yapma hakkına sahiptirler. Ortaöğretim

ikinci devrelere öğrenci seçimi esasen daha önceki okul çalışması kayıtlarına göre

gerçekleşirken mesleki Ortaöğretim ikinci devreler tarafından kullanılan seçme kriterleri

iş deneyimi ve diğer karşılaştırılabilir faktörleri ve muhtemelen de giriş ve yetenek

Page 36: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

sınavlarını da kapsayabilir. Okul ücreti olmamasına rağmen, öğrenim ekipmanı vasıtasıyla

katkı yapılması gerekebilir. Öğrencilerin %90‟ından fazlası temel eğitimin hemen

ardından eğitimlerine devam etmektedirler. Bu öğrencilerin yaklaşık %54‟ü genel

Ortaöğretim ikinci devreye devam etmeyi seçerken %36‟sı ise mesleki eğitim veren

Ortaöğretim ikinci devreleri tercih etmektedir. Hem genel Ortaöğretim ikinci devre

eğitiminin hem de mesleki Ortaöğretim ikinci devre eğitimin tamamlanması öğrencilere

yüksek öğrenime devam etmeleri açısından seçilebilirlik sağlamaktadır.

(c) Öğretim programı kontrolü ve içeriği

Ulusal Eğitim Kurulu hem genel Ortaöğretim ikinci devre eğitiminin hem de mesleki

Ortaöğretim ikinci devre eğitim ve öğretiminin konu ve çalışma modüllerinin hedeflerini

ve temel içeriklerine karar vermektedir. İlgili ulusal temel öğretim programına dayalı

olarak her eğitim veren kişi yerel öğretim programını oluşturur.

Genel Ortaöğretim ikinci devre eğitimindeki zorunlu konular ana dil ve edebiyat, ikinci

ulusal dil, yabancı diller, matematik ve doğal bilim çalışmaları, insani bilimler ve sosyal

bilimler, din ya da ahlak bilgisi, fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve

uygulamalı konuları içermektedir. Buna ek olarak, öğretim programı hükümleri okullar

tarafından belirlenen uzmanlaşma ve uygulamalı dersleri içermektedir. Öğrenciye aynı

zamanda danışmanlık hizmeti de sunulmalıdır.

Bir mesleki eğitim kurumuna devam eden bir öğrenci için temel öğretim programı ana dil,

ikinci ulusal dil, yabancı diller, matematik, fizik, kimya, sosyal bilimler ve çalışma hayatı,

fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve kültür derslerini içermektedir.

Mesleki Ortaöğretim ikinci devre eğitimi yeterlilikleri okul tabanlı eğitimde ya da

stajyerlik eğitiminde edinilebilir. Öğrencinin bireysel çalışma planları kendi seçimlerini ve

çalışmalarının ilerleyişini belirlemektedir.

(d) Değerlendirme, sınıf geçme ve yeterlilikler

Genel Ortaöğretim ikinci devre eğitiminin öğretim programı üç sene olarak belirlenmiştir

ancak öğrenciler bu eğitimi 2 ya da 4 yılda da tamamlayabilmektedirler. Eğitim yıllık

derslere göre organize edilmiş değildir. Her ders, dersin tamamlanmasına göre

değerlendirmeye tabi tutulur ve bir öğrenci gerekli sayıda dersi tamamladığı zaman okul

diplomasını alır.

Genel Ortaöğretim ikinci devre eğitimi iki ulusal ana dili, bir yabancı dili ve matematik ya

da genel dersleri (insani bilimler ve doğal bilimler) içeren dört zorunlu testten oluşan

ulusal bir üniversite giriş sınavı ile sona ermektedir. Öğrenciler sınavda seçmeli testler de

alabilmektedirler. Üniversite giriş sınavının ve tüm Ortaöğretim ikinci devre eğitimi

öğretim programının başarılı bir şekilde geçilmesinin ardından öğrenciler geçilen testlerin

ayrıntılarını, elde edilen derece ve notları gösteren ayrı bir sertifika almaktadırlar. Mesleki

Ortaöğretim ikinci devre eğitim ve öğretimi gören öğrenciler de üniversite giriş sınavına

girebilmektedirler.

Mesleki eğitim ve öğretim yedi farklı eğitim alanını, 112 farklı çalışma programını içeren

52 mesleki yeterliliği kapsamaktadır. Çalışmaların kapsamı üç yıldır (120 kredi). Her

mesleki yeterlilik en az 20 kredilik kısmı şirketlerde işi öğrenme olmak üzere, diller ve

Page 37: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

bilimle gibi temel konular ve seçmeli konuları içermektedir. Çalışmalar öğrenci

danışmanlığını ve bir final projesini de içermektedir. Bazı çalışmalar zorunludur, bazıları

ise seçmelidir.

Öğrenci becerileri ve bilgisi her çalışma modülünü tamamlanmasının ardından

değerlendirilmektedir. Bir yeterlilik sertifikası bireysel çalışma planına dahil edilmiş olan

tüm çalışmaların tamamlanmasının ardından verilmektedir.

14. Yüksek öğrenim

(a) Kurum tipleri

Yüksek öğrenim, profesyonel hayata yönelik yüksek öğrenim kurumları olan üniversiteler

ve teknik okullarda sunulmaktadır. Her ikisinin de kendi profilleri bulunmaktadır;

üniversiteler bilimsel araştırma ve öğretimi vurgularken teknik okullar daha uygulamaya

yönelik bir yaklaşım benimsemişlerdir.

(b) Erişim

Finlandiya‟daki üniversite giriş sınavı yüksek öğrenim için genel seçilebilirlik olanağı

sunmaktadır. Buna ek olarak, Finlandiya teknik okul derecesine sahip olanlar, Ortaöğretim

ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere sahip olanlar ya da en azından üç yıllık bir

mesleki yeterliliğe sahip olanlar da üniversite eğitimi için seçilebilirliğe sahip olarak

addedilmektedirler. Üniversiteler aynı zamanda alakalı üniversite tarafından gerekli olarak

addedilen açık üniversite çalışmalarını tamamlamış olan ya da üniversitenin çalışmaları

tamamlamak için gerekli beceri ve bilgiye sahip olduğuna inandığı kişileri de kabul

edebilir.

Tüm çalışma alanlarına kısıtlanmış giriş, “numerus clausus” bulunmaktadır. Başvuru

yapan kişi sayısı mevcut kapasiteyi geçtiği için üniversiteler değişik öğrenci seçme

kriterlerine başvurmaktadırlar.

Kabul için genel şart genel ortaöğretim ikinci devre eğitiminin ya da mesleki ortaöğretim

ikinci devre eğitim ve öğretiminin tamamlanmış olmasıdır. Diğer bir deyişle, aşağıda

belirtilen adaylar teknik okul çalışmaları gerçekleştirme hususunda yeterlilik sahibi olarak

kabul edilmektedirler: üniversite giriş sınavına girmiş olanlar ya da ortaöğretim ikinci

devre eğitimini tamamlamış olanlar ya da mesleki yeterliliğe sahip olanlar (ya da

Ortaöğretim ikinci devre sonrası bir yeterliliğe sahip olanlar) veya eşdeğer bir uluslararası

ya da yabancı yeterliliğe sahip olanlar.

Teknik okullara öğrenci seçimi ana olarak okul başarısına ve iş deneyimine ve genelde de

giriş sınavlarına dayanmaktadır.

(c) Yeterlilikler

Üniversitelerdeki derece sistemine göre düşük ya da daha yüksek seviyede akademik

derece almak mümkündür. Daha düşük seviyedeki ya da lisans seviyesindeki derece (120

kredi) 3 yılda ve yüksek ya da mastır derecesi (160-180 kredi) 5-6 yılda tamamlanabilir.

Buna ek olarak, üniversiteler bilimsel lisans üstü derecesi olan licentiate ve doktora

dereceleri vermektedirler.

Page 38: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Bir teknik okul derecesi almak için gerekli çalışmalar 3,5-4 yıl ya da 140-160 kredi

gerektirmektedir bu da teknik okulların öğrenciye bir derece sertifikası verdiği çalışma

alanına göre değişmektedir. Bazı teknik okullar 1 Ağustos 2002 tarihinden itibaren bir

sınav sistemine göre lisans üstü derecesi çalışmaları önermektedir. (Cf 2. bölüm)

15. Yetişkin eğitim ve öğretimi

Gençler için ortaya konulan ve yaygın okullardan üniversite öğrenimine kadar değişen

tüm eğitim ve öğretim şekilleri yetişkinler için de sunulmaktadır. Bazı eğitim kurumları

yalnızca yetişkin eğitim ve öğretimine odaklanmışlardır. Yetişkin eğitim ve öğretimi

firmalar içerisinde hizmet içi eğitim şeklinde de verilmektedir.

Yetişkinler için ortaöğretim ikinci devre sonrası eğitimde, yetişkinler tıpkı gençler gibi

üniversite giriş sınavı için eğitim görebilir ve aynı sınava katılabilirler. Yetişkinler aynı

zamanda gençlerle aynı ortaöğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere de sahip

olabilirler.

Yetişkinlerin özellikle yetişkinler için tasarlanmış olan yeterlik tabanlı yeterlilikler sistemi

vasıtasıyla mesleki yeterlilikler için eğitim görmeleri ve bunları kazanmaları esnek bir

yoldur. Sistem kişilere kendi mesleki becerilerini bu becerileri işte, okul çalışmalarında ya

da kendi boş zaman etkinlikleri esnasında kazanmış olmalarından bağımsız bir biçimde

yeterlik testlerinde gösterme şansı tanımaktadır. Çalışmalar her öğrenci için ayrı olarak

hazırlanan bireysel öğrenme programlarına dayanmaktadır. Yeterlik tabanlı üç yeterlilik

bulunmaktadır: ortaöğretim ikinci devre sonrası , ileri mesleki yeterlilikler ve özel mesleki

yeterlilikler. Yeterlik tabanlı yeterlilikler Ulusal Eğitim Kurulu tarafından saptanmaktadır.

Diğer yandan sistemin kurulumu ve denetlenmesi iş veren, çalışan ve öğretmen

temsilcilerinden oluşan üç taraflı yeterlilik komitesinin sorumluluğu altındadır.

Yeterlik tabanlı yeterlilik sistemi hayat boyu öğrenmenin ilkelerini yansıtmaktadır. Devlet

aynı zamanda hayat boyu öğrenme ilkesini liberal yetişkin eğitim kurumlarını finanse

ederek de desteklemektedir. Bu eğitim kurumlarının geniş bir özerkliğinin yanı sıra

verilen eğitimin hedeflerine, hedef kitlesine ve metotlarına karar verme özgürlüğü de

bulunmaktadır.

16. Özel ihtiyaçlar

Temel eğitimde, özel ihtiyaç eğitimi ana olarak normal okul eğitimiyle bağlantılı bir

şekilde sağlanmaktadır. Eğer bir öğrenciye engelli ya da hasta olması, geç gelişme

gösterme, ruhsal bozukluklar ya da benzer diğer nedenlerden ötürü normal bir öğrenme

grubu içerisinde eğitim sağlanamıyorsa, bu öğrencinin özel ihtiyaç sahibi kişiler için

sağlanan eğitime kabul edilmesi ya da transfer edilmesi gerekmektedir. Bu tür

durumlarda, özel ihtiyaç eğitimi özel bir sınıfta ya da uygun başka bir yerde de verilebilir.

Eğitim özel sınıf öğretmeni vasıtasıyla verilir. Özel ihtiyaç eğitimine kabul edilen ya da

transfer edilen her öğrenci için bireysel bir öğretim programı hazırlanması zorunludur.

Buna ek olarak, özel desteğe ihtiyacı olan öğrencilere uygun olan durumlarda normal

kurumlar tarafından ilkokul öncesi ve mesleki eğitim ve öğretim sunulmaktadır.

17. Öğretmenler

Kreşlerdeki öğretmenler ve rehber elemanlar ya bir üniversiteden veya teknik okuldan

lisans derecesine sahiptirler ya da ortaöğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterlilikler

Page 39: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

olarak bilinmekte olan yeterliliklere sahiptirler. Buna ek olarak, ortaöğretim ikinci devre

düzeyinde ilgili mesleki yeterliliklere sahip olan diğer çocuk bakımı profesyonelleri

tarafından desteklenmektedirler.

Temel eğitimin ilk altı yılında görev yapan öğretmenler genelde tüm derslere

girmektedirler (sınıf öğretmenleri), buna karşılık son üç yıllık dönemde ve ortaöğretim

ikinci devre düzeyinde konu uzmanı öğretmenler (konu öğretmenleri) görev yapmaktadır.

Sınıf öğretmenleri Eğitim Mastırı yapmış kişiler iken konu öğretmenleri pedagojik

derslerin yanı sıra ders verdikleri konuda Mastır derecesine sahip kişilerdir.

Sınıf öğretmenliği eğitimine başvuran kişilerin üniversite giriş sınavını başarıyla

tamamlamış olmaları gerekmektedir. Sınıf öğretmenliği eğitimi için giriş sınavı yazılı bir

sınav, bir yetenek testi ve mülakat içermektedir. Bazı üniversiteler aynı zamanda bir grup

durum çalışması ve seçmeli olarak kendi sınavlarına girilmesini talep etmektedirler.

Konu öğretmenliği için başvuruda bulunan kişiler her zamanki prosedürü takip ederek ayrı

ayrı üniversite fakültelerine ve kendi ana konularından sorumlu olan bölümlere (örneğin

matematik) başvuru yapmaktadırlar. Konu öğretmeni olmayı arzu eden kişiler bundan

başka ayrıca konu öğretmenliği eğitimi için başvuruda bulunacaklardır. Bazı üniversite

fakültelerinde öğrenciler doğrudan konu öğretmenliği eğitimine başvuru

yapabilmektedirler.

Kuruma ve konuya bağlı olarak, mesleki ve teknik okul öğretmenlerinin ya 1) uygun bir

lisans (ya da lisansüstü) akademik derece 2) uygun bir teknik okul derecesi ya da 3) kendi

mesleki alanlarında mümkün olan en üst düzeyde yeterliliğe, alanda en az 3 yıllık

deneyime ve en az 35 kredilik (52.5 ECTS) pedagojik çalışmaya sahip olmaları

gerekmektedir. Üniversite öğretim görevlilerinin genel olarak bir doktora ya da diğer

lisansüstü derecelere sahip olmaları gereklidir.

IV. Eğitim Alanında Sürdürülmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

Temel Eğitim

Temel eğitim için temel ulusal öğretim programı yenilenmiştir ve kademeli olarak kabul

edilecektir. Aralık 2001 tarihinde Hükümet tarafından onaylanmış olan yeni bir zaman

dağılımı, yeni temel ulusal öğretim programı ile birlikte kabul edilecektir. Tüm eğitim

verenlerin yeni öğretim programını en geç Ağustos 2006 tarihinde uygulamaya koyması

gerekmektedir. 1994 yılından kalma temel ulusal öğretim programı ile karşılaştırıldığında

en büyük şans daha açık ve net yönergeler ve bağlamsal çerçeve olacaktır. Haftalık toplam

ders sayısı sağlık eğitimi adında yeni bir ders koyulmuş olmasına rağmen

değiştirilmemiştir.

Hükümet Temel Eğitim Yasasının okul çağındaki çocuklar için öğretim programı dışı

sabah ve öğleden sonra etkinliklerine ilişkin tüzüklerine bazı eklemelerde bulunmuştur.

Belediyeler Ağustos 2004 tarihi itibariyle Devletten temel eğitim 1. ve 2. sınıf öğrencileri

ve özel ihtiyaç sahibi öğrenciler için düzenlenen bu tür etkinlikleri düzenlemek için destek

alma yetkisine sahiptirler. Bununla birlikte, belediyeler sabah ve öğleden sonra etkinlikleri

sunmaya zorunlu değildirler, ancak eğer bunu yaparlarsa ailelerden para

toplayabilmektedirler. Bu etkinliklerin hedefleri ve ana içerikleri 2004 yılının başlarında

Ulusal Eğitim Kurulu tarafından ortaya konulmuştur. Hükümet aynı zamanda bu etkinliğe

Page 40: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

dahil olan personelin sahip olması gereken yeterliliklere ilişkin bir kararname

yayınlamıştır. Hükümet sabah ve öğleden sonra etkinliklerinin gelişimini denetleyecek ve

2006 yılında raporunu sunacaktır.

Genel Ortaöğretim Ġkinci Devre Eğitimi

Genel Ortaöğretim ikinci devre eğitimi için öğretim programı reformu da yoldadır. Yeni

bir temel öğretim programı oluşturulmuş ve temel öğretim programı tabanlı yeni yerel

öğretim programları okullarda Ağustos 2005 tarihinde kullanılacaktır.

Üniversite giriş sınavında reform gerçekleştirme konusu oldukça tartışılan bir konudur.

Burada amaç öğrencilere adayların kendi ana dillerinin yanı sıra aralarında ikinci ulusal

dil, yabancı dil, matematik ve genel bilimlerin olduğu sınavlardan üçünü seçmek

durumunda oldukları daha fazla seçenek sunmaktır. Genel bilimlerde sınavın yapısında

reform gerçekleştirilmiştir. (2006 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.) Amaçlardan bir

tanesi bu testi yüksek öğrenim için öğrenci seçmede daha uygulanabilir hale getirmektir.

YetiĢkin Eğitim ve Öğretimi

İnsanların Finlandiya‟da ortalama olarak 59 yaşında emekli olmalarının en önemli

nedenlerinden bir tanesi yetersiz mesleki beceriler olarak gösterilmektedir. Araştırma

sonuçları göstermektedir ki düşük seviyede bilgisayar bilgisi ve okuma bilgisi

katılımsızlığa ya da yetişkin eğitimine katılmamaya bilinçli bir şekilde karar alınmasına

katkıda bulunmaktadır. İş gücündeki yaklaşık yarım milyon kişi yalnızca Ortaöğretim

birinci devre mezunudur. Bu kişilerin mesleki yeterliğini geliştirmek ve istihdamlarını

garanti altına almak için 2003-2007 dönemi için ayrı bir Hükümet programı

oluşturulmuştur. Programın amacı Ortaöğretim ikinci devre eğitimine sahip olmayan

mümkün olduğunca çok yetişkinin mesleki yeterlilik, ileri mesleki yeterlilik ya da uzman

mesleki yeterliliği sahibi olmasını sağlamaktır. Çalışan grup kaynakların büyük

çoğunluğunun mesleki ortaöğretim ikinci devre yeterliliklerine yönelten ya da bunları

destekleyen çalışmalara ayrılacağını düşünmektedir. Çalışmaların hedefi bir girişim

gerçekleştirmek ve tüm yetişkin nüfusun eğitime katılımını artırmak, uzun bir süreden beri

eğitim ya da öğretime katılmamış olan kişilerin çalışma becerilerini geliştirmek ve daha

ileri düzey eğitim almak için olanaklar tahsis edilmesini garanti altına almaktır. Bu

program için tahsis edilen kaynakların bir kısmı bilgi toplumunun ihtiyaç duyduğu

becerilerin eğitimine ayrılacaktır. Program 30-59 yaş grubunu hedeflemektedir.

Yüksek Öğretim

1997 yılında teknik okullarda lisansüstü derecelere duyulan ihtiyaç sorunu ortaya çıkmış

ve iki yıl sonra lisansüstü derecelere ilişkin karar 2000 yılının başında alınmıştır. Teknik

okullarda lisansüstü derecelere ilişkin yasa 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir ve

Eğitim Bakanlığı 20 teknik okula üçlü derece programları başlatmaları için izin vermiştir.

2003 yılında daha fazla teknik okul bu kapsama girmiştir. Bu denemeye 2005 yılında son

verilecektir.

Teknik okul lisansüstü derecesi, yeni bir üniversite derecesi ve bir teknik okul derecesini

ya da diğer alakalı yüksek öğrenim derecelerini tamamlamış olan ve derecenin

tamamlanmasının ardından bu derecenin tamamlandığı alanda en az 3 yıllık iş deneyimi

Page 41: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

olan kişileri hedeflemektedir. Yeni yüksek öğretim derecesi çalışma hayatı ihtiyaçlarına

göre belirlenmiştir ve yetişkin eğitimi hedefleri doğrultusunda uygulanmaktadır.

Bologna süreciyle ilişkili olarak yüksek öğrenimde iki kademeli derece sisteminin kabulü

planı Finlandiya‟da uygulamaya konulmaktadır. Değişikliğe uğramış bir Üniversiteler

Yasası 1 Ağustos 2005 tarihinde yürürlüğe girecektir ve iki kademeli derece yapısını

başlatacaktır. İki kademeli derece yapısında, Mastır derecesi lisans derecesine ya da

karşılaştırılabilir eğitime bağlı olacaktır. Bu derece yapısı tıp ve dişçilik hariç tüm alanlar

için geçerli olacaktır. Finlandiya ders kredi sisteminin yerini Avrupa ECTS kredi sistemi

alacak ve bu da Fin üniversite derecelerini uluslararası çapta karşılaştırmak için kolaylık

sağlayacaktır.

Yüksek öğrenim derecesini tamamlamak için gereken sürenin kısaltılması için de çaba

gösterilmektedir: Üzerinde değişiklik yapılmış Üniversiteler Yasası üniversite ve teknik

okul derecesi öğrencilerinin eğitim haklarına ilişkin yönetmelikleri içerecektir.

Üniversiteler öğrencilere ortaya koyulan zaman sınırları içerisinde derecelerini

alabilmeleri için rehberlik ve eğitim sağlamakla görevli olacaklardır.

İyileştirilmiş rehberliğe ek olarak, öğrencilere, tabi oldukları vergiler üzerinden bir

öğrenci kredisi indirimi hakkı tanınarak, bu öğrencilerin okul çalışmalarını ortaya

konulmuş olan zaman sınırları içerisinde tamamlamaları teşvik edilecektir.

Page 42: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

FRANSA

III. Eğitim sisteminin tanımı

9. Eğitim nüfusu ve öğrenim dili

2002-2003 eğitim-öğretim yılında Fransa‟da ve kendisine bağlı denizaşırı bölgelerdeki (DOM)

öğrenci nüfusu 14 940 900 olarak kaydedilmiştir – toplam nüfus 60 milyonun biraz üzerindedir

– öğrenci nüfusu şu şekilde bölümlere ayrılmıştır: 6 529 000 ilköğretim öğrencisi (“okul

öncesi” eğitim ve “ilköğretim”), 5 596 000 ortaöğretim öğrencisi ve 2 209 000 yükseköğretim

öğrencisi. Öğretim dili Fransızca‟dır. Bölgesel dillerde eğitim ise modern diller çalışma dalının

bir parçası olarak verilmektedir.

10. Ġdari denetim ve kamu finansmanlı eğitimin kapsamı

Fransa‟da okul eğitimi, bütün ülkedeki eğitimden sorumlu bakanın yetkisi altındadır (Gençlik,

Eğitim ve Araştırma Bakanı). İlköğretimde öğrenim gören öğrencilerin %86,5‟ini ve

ortaöğretimde öğrenim gören öğrencilerin %79,9‟unu kapsayan kamu sektörüne ait parasız

okulların yanı sıra yine aynı düzeylerde eğitim veren özel okullar da mevcuttur; bu özel

okulların büyük çoğunluğu Devletle bir sözleşme imzalamıştır ve bu sözleşme sayesinde

Devlet, öğretmen ücretlerinin ödenmesiyle ilgili sorumluluğu üstlenebilmekte ve contrats

d’association (“birlik/ortaklık sözleşmeleri”) adı verilen sözleşmeler sayesinde de söz konusu

okulun işleyişini kontrol altında tutabilmektedir.

Her ne kadar merkeziyetçilikten uzaklaşmaya yönelik alınan bazı önlemler dahilinde devlet

okullarının binalarının inşası ve bakımı ile ilgili sorumluluk yerel bölge yetkililerine

devredilmiş olsa da, merkezi hükümet, eğitim politikası konusunda sahip olduğu belirleyici rolü

korumayı başarmıştır. Eğitimden sorumlu bakanlık, tüm eğitim konuları ve düzeyleri ile ilgili

detaylı bir öğretim programı hazırlar ve öğretmenleri belli bir yöntemi kullanmaya kesinlikle

zorlamadan eğitim ve öğretim için yol gösterici ilkeleri belirler. Eğitim personelinin işe alımını,

eğitimini ve yönetimini idare eder; okullara uygun personel kotalarını tahsis etmek suretiyle

okulların statüsünü ve yönetmeliklerini belirler. Bakanlık aynı zamanda sınavları düzenler ve

ulusal yeterlilik derecelerini verir; bunlar içinde özellikle orta öğretimin yeterli bir başarıyla

tamamlandığını tasdik eden Bakalorya (olgunluk) sınavı bulunmaktadır.

Bu politikayı uygulayabilmek ve yürüttüğü pek çok idari görevi başarıyla tamamlayabilmek

için, bakanlık, académies (akademiler) olarak bilinen “dış” idari bölgelere sahiptir. Dolayısıyla

Fransa, 30 académies‟ye ayrılmıştır ve her bir akademi doğrudan bakan adına hareket eden bir

rektör tarafından yönetilmektedir. Tek bir académie pek çok départements‟ı kapsar -

département, Fransız İhtilali‟nden bu yana devletin geleneksel alt idari yapısını teşkil

etmektedir – her bir département kendisine bakanlık tarafından sağlanan ulusal eğitim

hizmetlerini yöneten bir inspecteur d’académie (akademi müfettişi) tarafından idare edilir.

Page 43: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Ulusal düzeyde kurulmuş olan sistemin bütününde, okullar, idari ve öğretimle ilgili faaliyetleri

açısından belli bir dereceye kadar bağımsızdır ve ortaöğretim düzeyinde (collèges (kolejler) ve

liselerde) mali işleri açısından da bağımsız bir statüdedir. Uygulamada, bu nispi bağımsızlık her

okul için ayrı ayrı hazırlanan bir planda ifade edilir; bu plan, ilköğretim ve ortaöğretim

düzeyleri için sırasıyla projet d’école (okul projesi) ve projet d’établissement ( kurum projesi)

isimleriyle bilinir.

Sistem, pek çok müfettişlik tarafından denetlenmektedir. İki genel müfettişlik, değerlendirme

için çok geniş sorumluluklarla donatılmıştır. Ayrıca, “ulusal eğitim müfettişleri” ilkokullara

giderek öğretmenlerin performansını izlerler; ortaöğretimde ise, diğer müfettişler, “bölgesel

öğretim müfettişleri”, okul öğretmenlerini kendi özel konularında izlemek ve değerlendirmekle

görevlidirler.

11. Okul öncesi eğitim

Fransa, “okul öncesi” eğitimle ilgili uzun bir geleneğe sahiptir. Zorunlu olmamasına rağmen,

bütün çocuklar 3 yaşından itibaren école maternelle‟e (anaokulu) giderler. 2002 okul yılının

başında, 2 yaşındaki çocukların %32‟si de bu okullara kayıt yaptırmışlardır.

Kamu kesimine ait “okul öncesi” eğitim veren okullar ya da “kreşler”, eğitim bakanlığının

sorumluluğu altındadır ve bu okullar ücretsizdir. Çocukların %1,5‟unun kayıtlı olduğu özel

okullarda ise, ebeveynler okul ücretlerinin kendi paylarına düşen kısmını öderler. Aslında

anaokulları öğretme ve öğrenme faaliyetlerini içeren programlarıyla tam anlamıyla gerçek bir

okul statüsündedir. Söz konusu bu okullar, “ilk öğrenim” düzeyine tekabül eder. Kural olarak,

çocuklar yaşlarına göre 3 gruba ayrılır: “küçük” grup (3 yaş için), orta grup (4 yaş için) ve

“temel” grup (5 yaş için). Anaokullarındaki temel eğitim faaliyet alanları, çocukların genel

gelişimine katkıda bulunur ve çocukları “ilkokula” hazırlar.

Okul öncesi eğitimde görev alan öğretmenler, “ilkokullarda” çalışan diğer öğretmenler gibi

professeurs des écoles (okul öğretmenleri) adı verilen aynı mesleki kategori içerisinde yer

alırlar. Ortaöğretimde çalışan ve professeurs certifiées (lisanslı öğretmen) adı verilen

öğretmenlerin aldığı aynı eğitimi alırlar (5 yıllık üçüncü düzey eğitimin ardından alınan

bakalorya (olgunluk) derecesi) (bkz. blm. 8).

12. Zorunlu eğitim

(a) Evreler

6-16 yaşlar arasında eğitim zorunludur ve 3 safhaya ayrılmıştır:

- ilkokul eğitimi: 6-11 yaşlar arasındaki bütün öğrenciler école élementaire (ilkokul)‟e giderler;

- Orta Öğretim Birinci Devre: 11-15 yaşlar arasındaki bütün öğrenciler collège (kolej)‟e

giderler;

- Orta Öğretim İkinci Devre: öğrenciler, normalde 15 yaşında, classe de seconde‟a (ilkokuldan

sonraki beşinci yıl) başlamak için bir lycée d’enseignement général et technologique (genel ve

teknolojik lise) veya bir lycée professionnel (meslek lisesi)‟ne kayıt yaptırırlar; bu eğitimlerini

tamamladıklarında zorunlu eğitimin sonuna denk gelen yaşa ulaşmış olurlar.

(b) Kabul kriterleri

Page 44: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Öğrencilerin devlet okullarına kayıt yaptırmaları, bir “bölgesel” ilke üzerine oturtulmuştur:

öğrenciler normalde ailelerinin ikamet ettiği coğrafi alan içerisinde bulunan ilkokul, collège

(kolej) ya da lycée (lise)‟ye kayıt yaptırırlar (bu coğrafi alan, collège (kolej) söz konusu

olduğunda secteur (bölge), lycée (lise) söz konusu olduğunda ise district (ilçe) olarak

adlandırılır). Devlet eğitimi parasızdır. İsteyen aileler çocuklarını okullarda yer olduğu takdirde

istedikleri okulu seçmek suretiyle özel okullara da gönderebilirler. Devletle sözleşme imzalamış

olan okulların ücretleri genel olarak çok yüksek değildir; bu durum da söz konusu bu

kurumların devletten aldıkları önemli miktarlarda finansmandan kaynaklanmaktadır.

(c) Okul gününün/haftasının/yılının süresi

Okul yılı, Eylül ve Haziran ayları arasında 180 günü kapsamaktadır. Okullar haftada 6 gün

açıktır; ancak, Çarşamba ve Cumartesi öğleden sonraları ders yapılmamaktadır. İlköğretim

düzeyinde her hafta 26 saat ders (1 saat süreli); ortaöğretim düzeyinde ise 25,5-30 saat ders (55

dakika süreli) yapılmaktadır (arkadaşlarından geride olan ya da seçmeli ders alan öğrenciler için

fazladan 3 saat dersle birlikte). İlköğretimde yıllık minimum ders saati 846; Ortaöğretim Birinci

Devrede ise 842 saattir.

(d) Sınıf büyüklüğü/öğrencilerin gruplandırılması Sınıflar için önceden tavsiye edilen bir büyüklük mevcut değildir; sınıf büyüklüğü, recteur veya

inspecteur d’académie‟nin izlediği politikalara göre çeşitlilik gösterebilir; bu sorumlu kişiler,

yerel şartları göz önünde bulundurmak durumundadır (dezavantajlı ya da kırsal alanlar gibi).

Ulusal ortalama, sınıf başına ilkokullarda 25 öğrenci, kolejlerde 24, genel ve teknolojik

liselerde 28 ve meslek liselerinde 20‟dir. Öğrenciler genel olarak yaşlarına göre gruplara

ayrılırlar. İlkokul sınıfları bütün konular ve dersler için tek bir öğretmene sahipken, ortaokul

sınıflarında her bir ders ve konu için farklı bir öğretmen görev yapmaktadır.

(e) Öğretim programı denetimi ve içeriği Eğitim bakanlığı, okul öğretim programını ve öğrenciler tarafından kazanılan bilgi ve

becerilerin temelini oluşturan amaçları belirler. Öğretmenler kendi öğretim yöntemlerini ve

okul ders kitaplarını seçerler. “İlkokul” öğretim programını, temel okuma, yazma, aritmetik

hesaplar, beden eğitimi (normal kas becerileri, vs.) becerilerini kazandırmanın yanı sıra bilinç

ve hassasiyet düzeyini artırmaya odaklanır. Orta Öğretim Birinci Devre öğretim programı ise,

kaçıncı sınıfta okunduğuna bağlı olarak sekiz ya da dokuz zorunlu dersi içerir ve seçmeli

derslerin de eklenmesiyle sürekli artış gösteren bir çeşitlilik kazanır.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğrenciler bütün ilköğretim ve ortaöğretim hayatları boyunca öğretmenleri tarafından sürekli

olarak değerlendirilirler. 1989 yılından bu yana, zorunlu eğitimin üçüncü ve altıncı yıllarının

başında öğrencilere uygulanan “tanı değerlendirmesi”, öğretmenlerin, öğrencilerinin Fransızca

ve matematik alanlarındaki ilerlemelerini ve zayıf yönlerini belirleyebilmelerini mümkün hale

getirmiştir. İlkokulların ve kolejlerin işleyişi, aşağıda görülen ve birbirini takip eden öğretim

aşamaları şeklinde düzenlenmiştir:

- ilkokul iki aşamadan oluşmaktadır: anaokulunun “temel” grubunda başlayan ve “ilkokulun”

ilk iki yılı boyunca devam eden temel öğrenim aşaması (hazırlık sınıfları, veya CP, ve

hazırlık sınıflarını takip eden ilk yıl “başlangıç” sınıfları, veya CE 1), ve sonrasında koleje

geçmeden önceki son üç yıllık süreyi kapsayan ileri öğrenim aşaması (CE 2, akabinde

Page 45: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

sırasıyla CM 1 ve CM 2 olarak bilinen birinci ve ikinci yıl ara sınıfları). Bireysel öğrenme

hızını dikkate alabilmek amacıyla, öğrencinin söz konusu aşamaların her birinde geçirdiği

zaman bir yıl artırılabilir ya da azaltılabilir; bu konudaki karar conseil des professeurs

(öğretmenler kurulu) tarafından alınır;

- kolej eğitimi 4 yıl sürer (sırasıyla altıncı, beşinci, dördüncü ve üçüncü sınıflar olarak bilinen

sisteme tekabül eder). Üç aşamaya ayrılmıştır:

- “uyum” aşaması, altıncı sınıfa denk gelir;

- sağlamlaştırma aşaması beşinci ve dördüncü sınıflardan oluşur;

- “yönlendirme” aşaması üçüncü sınıfa tekabül eder, bir “teknoloji” bölümü seçeneğinin de

yapılabildiği sınıfları kapsar.

Sınıf tekrarı, ancak bütün bir aşamanın sonunda yaptırılabilir; ebeveynlerin bu karara itiraz

hakları saklıdır.

İlkokul eğitiminin sonunda okulda ve/veya sosyal hayatlarında büyük zorluk çektiği saptanan

öğrenciler, kolejlerde, özel olarak uyarlanmış genel ve mesleki öğretim bölümlerine alınırlar

(SECPA). Ayrıca “dördüncü” sınıftan itibaren dönüşümlü olarak öğrencilere sağlanan

okul/işyeri imkanı, zorluk çeken öğrencilerin iş dünyasını doğrudan tanıyabilmelerini ve farklı

mesleklerle ilgili daha fazla şey keşfetmelerini mümkün kılmaktadır. Son olarak, “üçüncü”

sınıfla ilgili hazırlanan ve 2006-2006 eğitim-öğretim yılının başında yürürlüğe girecek bir

reform paketi, iş dünyasını keşfetme ile ilgili seçmeli bir ders getirmeyi amaçlamaktadır.

Kolej eğitimlerini tamamlayan öğrenciler, son iki yıllarında (dördüncü ve üçüncü sınıf) aldıkları

notlara ve girecekleri ulusal bir sınavda gösterdikleri başarıya göre bir brevet (ulusal sertifika)

almaya hak kazanırlar. Brevet, sahip olunması gereken zorunlu bir yeterlilik derecesi değildir ve

ayrıca, öğrencilerin bir liseye kayıt yaptırıp eğitimlerine devam etmeleri yukarıda bahsi geçen

ulusal sınavı geçip geçememelerine de bağlı değildir.

13. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri Kolej eğitiminin tamamlanmasının ardından, öğrencilere 3 eğitim seçeneği sunulur:

- üç yıllık eğitimin ardından (“ikinci”, “birinci” ve “son” sınıflar) genel bakalorya (olgunluk

sınavı) ile sonuçlanan genel eğitim;

- yine üç yıl süren ve teknolojik bakalorya ile sonuçlanan teknolojik eğitim; - certificat d’aptitude professionelle (mesleki yeterlik sertifikası) (CAP) veya brevet d’études

professionnelles (mesleki eğitim diploması) (BEP) ile sonuçlanan iki yıllık mesleki eğitim

ve ardından baccalauréat professionnel (mesleki bakalorya) derecesine ulaşılmasını

sağlayan iki yıllık ek eğitim.

İlk iki seçenekten herhangi birini seçmiş olan öğrencilere eğitim hizmeti veren genel ve

teknolojik eğitim lisesinde, eğitim-öğretim üç yıl sürer ve “ikinci”, “birinci” ve “son”

sınıflardan oluşur; eğitim, bakalorya sınavı ile sonuçlanır.

Bütün öğrencilerin ortak olarak aldıkları “ikinci” sınıf eğitiminin ardından öğrenciler, girmek

istedikleri bakalorya sınavının türünü seçer, buna göre gruplara ayrılır ve çalışmalarını o yönde

sürdürürler: bakalorya sınavının türü üç genel kategoriden (ekonomik ve sosyal, edebi, veya

bilimsel) veya yedi teknolojik kategoriden biri olabilir.

Page 46: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Mesleki lise, öğrencileri verdiği iki yıllık eğitim süresince mesleki yeterlik sertifikası (CAP)

veya mesleki eğitim diploması (BEP)‟e tekabül eden mesleki yeterlilik derecesine hazırlar. Bu

yeterlilik dereceleri, öğrencilerin mezun olur olmaz iş bulabilmelerini sağlamaya yönelik olarak

hazırlanmıştır. Ancak, isteyen öğrenciler bu iki yıla ilaveten iki yıl daha eğitim almak suretiyle

(“birinci” ve “son” mesleki sınıflar) sunulan 48 uzmanlık alanı içerisinden birini seçerek

mesleki bakalorya sınavına girebilirler.

(b) Kabul kriterleri

Bkz. 4(b) (yukarıda)

(c) Öğretim programı denetimi ve içeriği Orta Öğretim İkinci Devre eğitimin başlangıcından itibaren, birbirinden olgukça belirgin

çizgilerle ayrılmış eğitim alanı ve kategorilerinin varlığı, öğretim programının içeriğinde belli

bir çeşitliliğe ve her şeyden önemlisi, öğrencilerin yaptıkları seçime bağlı olarak konu

alanlarında verilen göreceli eğitimin birbirinden büyük ölçüde farklı olmasına yol açmaktadır.

Ancak, öğretim programının içeriği tamamıyla Devletin yetkisi altında kalmaya devam

etmektedir. Genel ve teknolojik liselerin ilk yılında okutulan ana dersler Fransızca, matematik,

fizik/kimya, hayat ve yeryüzü bilimleri, yabancı dil 1, tarih/coğrafya, beden eğitimi ve spor

derslerinden oluşmaktadır; bunlara ek olarak öğrenciler tarafından seçilmesi zorunlu 2 seçmeli

ders ve bir de serbest seçmeli ders bulunmaktadır. Sondan bir önceki ve son sınıflarda, zorunlu

derslerin listesi ve bu derslere ayrılacak zaman, bu derslerin ne şekilde gruplandırıldığına

bağlıdır (üç genel veya yedi teknolojik konu kombinasyonunun herhangi biri seçilerek gruplar

oluşturulabilir). Meslek liseleri, hem genel eğitim hem de teorik ve pratik mesleki eğitim

vermektedir; bu mesleki eğitimin içerisine öğrencilerin şirketlere yerleştirilmesi de girmektedir.

Eğitim bakanlığı tarafından verilen mesleki yeterlilik dereceleri için uygulanan referans sistemi

(bkz. d) (aşağıda), her zaman istişari mesleki kurullar (commissions professionnelles

consultatives, veya CPC) içerisinde yer alan ilgili ekonomik sektörle ortaklık içerisinde

yürütülmektedir.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Genel ve teknolojik eğitim lisesine kabul edilen öğrenciler ilk yılları boyunca (“ikinci” sınıf

olarak bilinir) değerlendirilirler ve bu öğrenciler bu ilk yıllarında becerilerine ve ilgilerine en

uygun olduğunu düşündükleri bakalorya sınav türünü seçerler. Yıl sonunda ve yapılan

değerlendirmelere uygun olarak, öğretmenler kurulu öğrencilerin yaptıkları seçimi kabul ya da

reddeder. Reddetme durumunda, ebeveynlerin itiraz hakları saklıdır.

Bakalorya sınavı son sınıfın tamamlanmasının ardından yapılır; ancak, bazı konu alanlarında,

öğrenciler birinci sınıfın (ikinci yıl) sonunda bu sınava girerler.

Meslek liseleri öğrencileri iki düzeyde yeterlilik almaya hazırlar: bunlardan birincisi (düzey V),

iki tür ulusal yeterlilik belgesiyle sonuçlanır: mesleki yeterlik sertifikası ve mesleki eğitim

diploması; ikinci düzeyin (düzey VI) yeterli başarıyla tamamlanması halinde öğrenciler mesleki

bakalorya derecesini almaya hak kazanırlar. Bu yeterlilik belgeleri için yapılan çalışmalar

içerisinde her zaman bir şirket stajı bölümü bulunmaktadır. Belli durumlarda, öğrencilerin

mesleki yeterlilik ve deneyim düzeylerini onaylayan bir gelişmenin ortaya çıkması halinde

öğrenciler, normal olarak girmeleri gereken sınavların bazılarından muaf tutulabilirler. İster

genel ister teknolojik veya mesleki olsun, bakalorya sınavı öğrencilerin yükseköğretime geçiş

Page 47: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

yapabilmelerini sağlar. Ancak, genel ve teknolojik bakalorya sınavları yüksek eğitime devam

yolunu açmak için tasarlanmışken, mesleki bakalorya temelde öğrencilerin mezun olur olmaz iş

bulabilmelerini sağlamaya yönelik olarak oluşturulmuştur.

14. Yükseköğretim

(a) Kurum türleri

Yükseköğretim, beş Katolik kurumu hariç tamamı devlete ait üniversitelerde ya da yüksek

kamu kesimi okullarında veya bazıları grandes écoles (büyük okullar) olarak bilinen özel

“okullarda”verilmektedir. Enstitüler ve okullar üniversitelere bağlı olabilir. Bunlar içerisinde

kısa teknolojik dersler veren instituts universitaires de technologie (teknoloji enstitüleri)

(IUTs), mühendislik alanında yeterlilik almak için çalışan öğrencilere yönelik instituts

universitaires professionnalisés (mesleki enstitüler) ve öğrencileri öğretmen alımı sınavlarına

hazırlayan ve öğretmenlik eğitimi, vs. sağlayan instituts universitaires de formation des maîtres

(öğretmen eğitim enstitüleri) (IUFMs) bulunmaktadır.

Bazı liseler yükseköğretime katkıda bulunur; çünkü, grandes écoles (büyük okullar)‟e kayıt

yaptırmak isteyen öğrencilere classes préparatoires aux grandes écoles (büyük okullara hazırlık

sınıfları) (CPGE) içerisinde hazırlık eğitimi verirler veya bünyelerinde kısa teknik eğitim

dersleri veren sections de techniciens supérieurs (STS, ya da yüksek teknisyen bölümleri)

barındırırlar.

(b) Giriş 1) Üniversiteler; bakalorya, diplôme d’accès aux études universitaires (DAEU, veya

“üniversite çalışmalarına kabul diploması) ya da bunlara eşdeğer bir yeterlilik belgesi sahibi

öğrencileri kabul eder; tıp, dişçilik ve eczacılık alanları ve de IUT‟ler hariç başka herhangi

bir seçim prosedürü uygulanmaz.

Büyük okullar olarak bilinen en prestijli yükseköğretim “okulları”na kabul, yapılan bir sınav

sonucunda alınan başarıya göre gerçekleşir; öğrenciler bu sınava hazırlanmak için CGPE‟de iki

yıl süren bir hazırlık eğitimi alırlar. Genel olarak, üniversite sektörü dışında yer alan oldukça

büyük bir çeşitliliğe sahip kurumlara kabul süreci, katı seçim prosedürleri üzerine

oturtulmuştur.

(c) Yeterlilikler Uzun üniversite dersleri, geleneksel olarak, ulusal derecelerin alınmasının sağlayan ve birbiri

ardına gelen üç eğitim aşaması halinde yapılandırılmıştır: bakaloryadan sonraki iki yıllık

dönemi kapsayan diplôme d’études universitaires générales (DEUG, veya “genel üniversite

çalışmaları diploması”); licence (lisans) (üçüncü yılı kapsar ve kısmen bir Üniversite

diplomasına eşdeğerdir) ve mastır (bakaloryadan sonraki dördüncü yıla tekabül eder ve kısmen

bir Mastır derecesine eşdeğerdir), ve sonrasında da üçüncü aşama yeterlilik dereceleri olan

diplôme d‟études supérieures specialisées (DESS, veya “yükseköğretimde uzmanlık çalışmaları

diploması”), diplôme d‟études approfondies (DEA, veya “ileri yükseköğretim çalışmaları

diploması) ve doktora.

Ancak, 2002 Nisan ayından bu yana ve bir Avrupa Yüksek Öğretim Alanı geliştirmek için

hazırlanan Bologna Süreci‟nin uygulanma safhasına uygun olarak, Fransız yükseköğretiminin

Page 48: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

yapısını Avrupa 3-5-8 sistemine (bakalorya (lise bitirme) sınavını takip eden üç yıl, beş yıl ve

sekiz yıl) veya lisans, mastır ve doktora anlamına gelen LMD sistemine aşamalı olarak

uydurmaya yönelik bir bakış açısıyla bir dizi yönetmelik çıkarılmış ve yayınlanmıştır.

Dolayısıyla, yükseköğretimden sorumlu bakanlık, derslerini dönemler ve modüller halinde

yeniden yapılandırmak ve bu sayede Avrupa Kredi Transfer Sistemi (ECTS)‟ne uygun olarak

öğrencilerin kredi toplamasını sağlamak amacıyla içerisinde bulundukları dört yıllık

sözleşmelerini yenileme sürecinde üniversiteleri teşvik etmekte ve desteklemektedir. Genel

olarak üç yıllık bir süre içinde 180 krediyi toplamayı başarabilen öğrenciler lisans diploması

almaya hak kazanırlar; mastır derecesi alabilmek içinse 300 kredi toplamak gerekmektedir

(lisans diplomasının ardından 120 krediye daha ihtiyaç vardır; bu da iki yıl daha eğitim görmek

anlamına gelmektedir). Ayrıca, iş piyasasına uygun olarak hazırlanmış bir master professionnel

(mesleki mastır yeterlilik derecesi) ve master recherche (araştırma amaçlı mastır yeterlilik

derecesi) mevcuttur; master recherche için yapılan hazırlık amaçlı çalışmalar, DEA için

yapılanlarla büyük ölçüde benzeşir ve doktora derecesi alana kadar yapılması gereken üç yıl

süreli doktora çalışmalarının birinci aşamasını oluşturur.

İki yıl süreli kısa teknolojik yükseköğretim dersleri, IUT‟lerin bünyesinde hazırlanan diplôme

universitaire de technologie (teknoloji diploması) (DUT) veya bazı liselerin yüksek

teknisyenlik bölümlerinde kayıtlı öğrencilerin alabilmek için çalıştıkları brevet de technicien

supérieur (BTS, veya yüksek teknisyen diploması) ile sona erer.

Ecoles supérieures (yüksekokullar) kendi diploma derecelerini verirler. Kamu kesimine ait ya

da özel mühendislik okulları, mühendislik alanında yeterlilik derecesinin onaylanabilmesi için

kurul tarafından tanınması gereken bir diploma verirler. İşletme okulları ise, belli şartlar altında

Devlet tarafından tanınabilecek bir diploma verirler.

15. Özel ihtiyaçlar

Özel eğitim ihtiyaçlarına sahip öğrenciler, genel olarak normal okullara devam ederler.

İlkokulda classes d’intégration scolaire (CLIS, veya okulla bütünleşme sınıfları); zihinsel,

işitsel, görmeyle ilgili ve normal vücut hareketleriyle alakalı sorunlar yaşayan; yine de

geleneksel okul ortamı içerisinde kendi yaşlarına, becerilerine ve yaşamakta oldukları

kendilerine özel sorunların doğasına ve ciddiyetine göre uyarlanmış eğitim hizmetinden

yaralanabilecek kapasitede çocuklara eğitim sunmaktadır. Ortaöğretimde ise kolejlerin

bünyesinde bulunan sections d’enseignement général et professionnel adapté (SEGPA, veya

özel olarak uyarlanmış genel ve mesleki eğitim bölümleri), ilköğretimi bitirirken okulda ciddi

sorunlar yaşamış öğrencilere eğitim hizmeti vermektedir. Ayrıca, son yıllarda bazı kolejlerde

unités pédagogiques d’intégration (UPI, veya eğitimle bütünleşme birimleri) kurulmuştur. Bu

birimler özellikle zorluk çeken öğrencilere yardım için kurulmuştur ve CLIS programına katılan

öğrencilerin ilkokuldan ortaokula yumuşak bir şekilde geçiş yapmalarını sağlamayı

amaçlamaktadır. Dolayısıyla bu öğrenciler, normal bir okul ortamı içerisinde özel olarak

uyarlanmış eğitim hizmeti almaya devam edebilirler. Bakan, bu tür birimlerin sayısını büyük

ölçüde artırma konusunda bir karar almıştır.

Daha ciddi zorluklar içerisinde olan öğrenciler için kurulmuş uzman kurumlar, ya eğitim

bakanlığının (bakanlığın sorumluluğu altında bulunan diğer okullarda aldıkları eğitimden

oldukça az bir seviyede yararlanabilen 11-18 yaş arası öğrencilere hizmet veren établissements

régionaux d’enseignement adapté (bölgesel uyarlanmış eğitim kurumları) söz konusu

olduğunda) ya da Sağlık, Aile ve Engelliler Bakanlığı‟nın sorumluluğu altındadır.

Page 49: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

16. Öğretmenler

Kamu kesimine ait ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenler, bir lisans diplomasına

(bakalorya sınavının ardından alınan üç yıllık üniversite eğitimi sonucunda hak kazanılır) ya da

agrégation (uzman öğretmenlik) söz konusu olduğunda bir mastır derecesine (bakaloryadan

sonra dört yıllık üniversite eğitimi sonucunda hak kazanılır) ya da eşdeğer olarak nitelendirilen

başka herhangi bir yeterlilik derecesine sahip adayların katılımına açık bir sınav sonucunda işe

alınan devlet memurlarıdır. Bu sınavlara hazırlık eğitimi, bu eğitimi almak isteyenlere

IUFM‟ler (öğretmen eğitim enstitüleri) tarafından sağlanır. Sınavda başarı gösterilmesinin

ardından öğretmenlik mesleği için bir yıllık zorunlu bir eğitim süreci içerisine girilir ve bu

süreç, bir IUFM‟de verilen teorik bilgileri uygulamaya dönük çalışmalarla birleştirir.

Özel okullarda görev yapan öğretmenler ise özel sınavlar yoluyla işe girerler ve ayrıca, ya kamu

hukuku sözleşmelerine – bir contrat d’association‟un (ortaklık sözleşmesi) parçası olarak – ya

da ücretleri Devlet tarafından ödeniyor olsa bile özel hukuka uygun bir şekilde bireysel olarak

işe alınırlar.

IV. Yapılan son reformlar ve mevcut öncelikler

François Fillon, 2004 yılının Haziran ayında Eğitim, Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı

olarak atanmıştır.

2004-2005 eğitim öğretim yılı için yapılacak faaliyetlerle ilgili dört öncelik belirlenmiştir:

- ilkokul ve kolejlerde Fransızca dilini yeterli seviyede bilme ve öğrenme konusunda atılım

yapmak ve okuma-yazma bilmemeyi önlemek için cours préparatoires (hazırlık dersleri)

seviyesinden itibaren mevcut düzenlemeleri geliştirmek;

- özellikle ortaöğretime entegrasyonlarını sağlamak için öğretim birimleri geliştirmek

suretiyle engelli öğrencilerin eğitim gördüğü okullardaki kabul ve eğitim şartlarını

iyileştirmek;

- bilgi ve iletişim teknolojisinin geliştirilmesi (ICT);

- Avrupa okul perspektifini genişletmek; bu perspektif çerçevesinde atılması gereken temel

adımlardan birisi Avrupa ve doğu dilleri bölümlerini geliştirmek ve ortaöğretime kayıtlı

öğrencilere daha fazla yabancı dil eğitimi sağlayabilmektir.

Ayrıca, 2003-2004 eğitim-öğretim yılında okulların geleceği üzerine oldukça büyük bir ulusal

tartışma platformu düzenlenmiştir ve bu platform, bütün okullarda öğretmenleri, personeli ve

öğrenci velilerini bir araya getirmiştir. Sn. Claude Thélot‟nun başkanlığını yaptığı ulusal bir

kurul, eğitimle ilgili olarak hazırlanan ve 2005 ilkbaharında Parlamentoya sevk edilmesi

beklenen oldukça önemli bir yasa tasarısının hazırlanmasına bir katkıda bulunmak amacıyla

getirilen teklifleri düzenlemiş ve 2004 Ekim ayında Bakana bir rapor olarak sunmuştur. Bu yeni

Yasanın amacı, şu anda yürürlükte olan 10 Temmuz 1989 tarihli yasayı değiştirmek ve

genişletmek olacaktır.

2005 yılının Ocak ayında sunulan yasa taslağı, Cumhuriyet değerlerini aktarma konusunda

okulların sahip olduğu temel rolün altını yeniden çizmektedir. Aşağıdaki hususları

gerçekleştirmeyi planlamaktadır:

- bir Eğitim Yüksek Konseyi‟nin kurulması;

Page 50: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

- 2010 yılına kadar yerine getirilecek 10 somut hedefin belirlenmesi. Bunlar: dezavantajlı

sosyo-profesyonel kategorilerden gelen bakalorya sahiplerinin oranını yaklaşık %20

artırmak; yükseköğretimde bilimsel dersler alan öğrencilerin oranını yaklaşık %15 artırmak;

genel bilimsel ve teknolojik bölümlerdeki kızların oranını yaklaşık %20 artırmak; birinci

yabancı dilleri, diller için ortak Avrupa referans çerçevesinin belirlediği B1 düzeyinde olan

öğrencilerin sayısını yaklaşık %20 artırmak; Almanca öğrenen öğrencilerin oranını yaklaşık

%20 artırmak; kolej ve liselerdeki Avrupa bölümlerinin sayısını yaklaşık %20 artırmak; eski

bir dil öğrenen lise öğrencilerinin oranını %10 artırmak; her bir eğitim düzeyindeki (ilkokul,

kolej ve lise) öğrencilerin %80‟inin bilgi ve iletişim teknolojilerinde yeterli becerilerinin

bulunduğunu gösterir bir sertifikaya sahip olmalarını sağlamak; meslek okullarının öğretim

programında yer alan lise stajlarına katılan stajyerlerin sayısını yaklaşık %50 artırmak;

hizmet-içi eğitime katılan öğretmenlerin sayısını yaklaşık %20 artırmak.

- Zorunlu eğitimlerini tamamladıklarında bütün öğrencilerin kazanmış olmaları gereken temel

bilgi ve becerileri belirlemek.

Fransa‟nın Bilgi ve Kültür Avrupası‟na ait olduğu gerçeği, “Lizbon Süreci”nin uygulama

safhasının net bir parçası olan söz konusu Yasa taslağı içerisinde kesin bir dille vurgulanmıştır.

Page 51: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

YUNANĠSTAN

V. Eğitim sisteminin tanımı

17. Eğitim nüfusu ve öğrenim dili

2003 yılında 29 yaş veya altındakilerin %75 i eğitim görüyordu. Zorunlu eğitim gören genç

nüfusun sayısı 1.135.151 olarak belirtilmiştir. Öğretim dili Yunancadır.

18. Ġdari denetim ve kamu finansmanlı eğitimin kapsamı

2002 ve 2003 yıllarında öğrencilerin %93.55‟i devlet okullarında, %6.45‟i ise özel vakıf

okullarında eğitim görmüştür. Özel ilk ve orta okullar devlet okullarına muadil olarak kabul

görmüş ve Milli Eğitim ve Din İşleri bakanlığının idare ve denetiminde kalmıştır. Bu okullar

tamamen kendi kendini finanse etmektedir.Bununla beraber, Yunanistan‟da ikamet eden

yabancı milletlerin fertlerine de eğitim sunan özel okullarda mevcuttur.Özel eğitim veren

yüksek öğretim kurumları ise bulunmamaktadır.

Milli Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı mevzuatı düzenler ve uygular, bölgesel hizmetleri koordine

eder ve değerlendirir, mali desteği yönetir. İlk ve orta okulların öğretim programını onaylar ve

eğitici kadroyu tayin eder. Valilikler (veya büyük valilikler ve eğitim büroları)okulları idare

eder , okullar arası eşgüdümü kolaylaştırır, okul binaları ve ekipmanlarından da sorumludurlar.

Baş öğretmen okul aktivitelerini düzenler ve okulun yasal gerekliliklere uymasını sağlar.

Öğretmenler konseyi öğretim programı denetimini ve yönetimini düzenler, öğrencinin

devamsızlığını ve disiplinini gözlemler. Okul kurulunun yönetim sorumlulukları vardır ve

ısınma,aydınlatma, okulun onarım işlerini ve ekipmanlarını sağlar.Yüksek öğrenim kurumları

Milli Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı himayesinde kendi kendini yönetir.

Valilikler ve eğitim büroları denetlemeden sorumludur. Okul danışmanları öğretmenlere

rehberlik sağlar.2525/97 PEKESES-Bölgesel Merkezlerin Eğitim Planını Desteklemesi- ve

2986/02 sayılı kanuna göre yeni bir değerlendirme sistemi oluşturulmuştur. Bu yasaya göre

okulların eğitim çalışmalarının değerlendirilmesinden Eğitim Araştırma Merkezi (KEE) ve

Pedagoji Enstitüsü sorumludur (PI).

19. Okul öncesi eğitim

Okul öncesi eğitim 3 yaşından 4 yaşına ya da 5 yaşından 6 yaşına kadar olmak üzere 2 sene

sürer ve anaokullarında sağlanır, bunlar ya bağımsız okullardır ya da bir ilkokula bağlıdırlar.

Eyalet anaokulları ücretsizdir; özel anaokulları ise ücretlidir.

Page 52: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

2003 3 Yaş 4 Yaş 5 Yaş

Zorunlu okul öncesi

eyalet okulları

eğitimi

%13 %54 %78

20. Tam gün zorunlu eğitim

(a) Evreler

Dimotiko scholeio (İlkokul) 6-12 yaş

Gymnasio (Orta Öğretim Birinci Devre) 12-15 yaş

6 ila 15 yaş arası eğitim zorunludur

(b) Kabul Kriterleri

İlk ve orta okul eyalet okullarına girebilmek için öğrencilerin okulun bulunduğu bölgede

ikamet etmeleri gereklidir.İlk okula girecek öğrencilerin kayıt yılının sonunda en az 6 yaşında

olmaları zorunludur.Lise-Ortaöğretim Birinci Devreye giriş ise otomatikman ilkokulu

bitirdikten sonra gerçekleşir. Tüm eyalet İlk ve Ortaokulları ücretsizdir.

(c) Okul gününün/haftasının/yılının süresi

Okul yılı Eylül ve Haziran arası 195 gündür. Okullar normalde haftada 5 gün açıktır, ve

öğrencinin yaşına göre artarak haftada 23 ila 35 saat arası ders vardır. Her ders 40 ila 50

dakika arası sürer.1996 yılında (7 yaş için) senelik öğrenim saati minimum 629 saat, 10 yaş

için 761 saat, Orta Öğretim Birinci Devre seviyesi içinse 923 saattir.

(d) Sınıf büyüklüğü,öğrencilerin gruplandırılması

İlk okul sınıflarının 15 ila 30 öğrenci arası alması zorunludur. Öğrenciler yaşları itibariyle

gruplandırılmıştır. Ortaokul seviyesinde ise sınıflar 30 öğrenci almak zorundadır. İlkokul

derslerinde tüm konular için tek bir öğretmen vardır, fakat, beden eğitimi, yabancı dil ve sanat

dersleri dersin uygun olduğu uzman öğretmenler tarafından uygulanır. Ortaokul öğrencilerinin

her ders için ayrı öğretmenleri bulunmaktadır.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Öğretim programı Pedagoji Enstitüsü tarafından hazırlanır ve Bakanlık tarafından onaylanır.

2003 yılından itibaren bilgi teknolojisi bütünsel model yoluyla İlkokul seviyesinde

tanıtılmıştır.İlkokul seviyesindeki zorunlu dersler din, Yunanca, Matematik, Tarih, Çevresel

Çalışmalar, coğrafya, Fen, Sosyal Bilgiler,Sanat dersleri,bir adet yabancı dil ve beden

eğitiminden oluşur.Tüm bu dersler (Çevre ve Sanat dersleri hariç) Orta Öğretim Birinci Devre

boyunca zorunludur.Lise seviyesindeki ek zorunlu dersler, bilgi teknolojisi/teknoloji, Grek

edebiyatı, politik ve sosyal dersler, mesleki rehberlik ve ev ekonomisini içerir.

Pedagoji Enstitüsü öğretmen rehberliğini sağlar fakat öğretmenler kendi metotlarını da

seçebilirler. Öğretim materyalleri ve kitaplar. Milli Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı‟nın

onayladığı öğretim programına uymalıdır.

Page 53: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(f) Değerlendirme,ilerleme ve yeterlilikler

İlkokullarda değerlendirmeler kesintisizdir ve daha büyük öğrenciler için kısmen ödev

merkezlidir. Yetersiz devamsızlık gibi durumlar haricinde bir üst sınıfa geçmek otomatik

olarak gerçekleşir; öğrenciler her senenin sonunda bir sertifika alırlar, ve ilkokul bitirme

sertifikası da (Apolytrio Dimotikou) Ortaöğretim Birinci Devreye geçmeyi sağlar.

Ortaöğretim Birinci Devrede değerlendirme kesintisizdir ve yazılı testler, ödevler ve sene

sonu sınavlarıyla yapılır.Sınıf geçme başarıya bağlıdır. Ortaöğretim Birinci Devrenin sonunda

sınavı geçen öğrenciler okul bitirme sertifikası alırlar. (Apolytrio Gymnasiou) bu belge Liseye

geçişi sağlar. Bu sertifika için yapılan sınav öğretmenler tarafından hazırlanır ve dersleri

tekrar etme zorunluluğu bulunmadan bu sınava tekrar ve tekrar girilebilir.

21. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Eniaio LYKEIO yada E.L. Kapsamlı Lise 15-18 yaş

Technica Epaggelmatica Ekpaideftria yada

T.E.E. (Teknik Meslek Okulları)

15-18 yaş

İnstituto Epaggelmatikis Katartissis yada

I.E.K. (Ortaokul sonrası Mesleki Eğitim

Enstitüleri)

19-20 yaş

Dersler gündüz yada akşam olabilir.1998 yılından beri eğitimde olan birleştirilmiş, yeni bir

Lise (Eniaio Lykeio) ve Teknik Okulları (T.E.E.) şu şekilde değişmiştir; EPL (Eniaio

Polyklaido Lykeio) ve TEL ( Techniko Epaggelmatiko lykeio)

(b) Kabul Kriterleri Başvuranların Ortaöğretim Birinci Devre bitirme sertifikasına sahip olması gerekir. Herhangi

bir ücret alınmaz. Okul seçimi oturulan yerin hangi okulun kapsama alanı içinde olduğuna

bağlı olarak yapılır.IEK ye giriş Ortaöğretim Birinci Devreden, teknik veya mesleki bir

okuldan, liseden, ya da bir çıraklık okulundan bitirme sertifikası almış olmayı gerektirir. Özel

ders gerekliliği bulunabilir. Tüm eyalet ortaöğretim öncesi okullar ücretsizdir.

(c) Öğretim programı denetimi ve içeriği Pedagoji Enstitüsü tüm Liselerin öğretim programını hazırlar. Genel öğretim programı şunları

içerir; Modern ve Eski Grek Dili ve Edebiyatı, Tarih, Matematik, Fen, bir adet Yabancı Dil,

Beden eğitimi,Vatandaşlık Bilgisi, Sanat,Müzik ve Mesleki Rehberlik.Uzmanlık ve Mesleki

konular dersine göre çeşitlilik gösterir.

(d) Değerlendirme,ilerleme ve yeterlilikler Öğrenciler notları sene sonu sınavlarına eklenecek olan, öğretmenler tarafından hazırlanan

düzenli sözlü ve yazılı testlere tabi tutulurlar. Sınıf geçme performansa bağlıdır.Bu safhayı

başarıyla tamamlayan öğrenci Lise bitirme sertifikası alır (Apolitriou Lykeiou). Teknik veya

Mesleki Liselerdeki başarılı öğrenciler okul bitirme sertifikası veya uzman diploması alırlar.

IEK derslerini bitiren öğrenciler sertifika alırlar, sınavı geçenler ise diploma alırlar.

Page 54: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

22. Yükseköğretim

(a) Enstitü türleri Yüksek Öğretim genelde üniversitelerde verilir, bunlar genelde genel akademik eğitim veya

Teknolojik Eğitim Enstitülerinde verilir(TEI). (b) Giriş Eğitim reformunun yeni yasa çerçevesine göre Üniversitelere ve Teknoloji Eğitim Enstitülerine

giriş, şu anda, Lise 3. sınıfın sonunda yapılan ulusal sınavda alınan sonuçla lise tarafından

verilmiş bitirme sertifikasındaki (Okul seviyesindeki yazılı sözlü performans) ı gösteren

sertifikanın bir birleşiminden meydana gelen not ile uygulanır. (c) Yeterlilikler Üniversitedeki ve TEI enstitülerindeki dersler Pytchio derecesini getirir. Ulusal Eğitim

Konseyinin (ESYP) kuruluşuyla ve Değerlendirme ve Setifika Biriminin çalışmalarıyla, ölçütler

ve prosedürler değerlendirme ve sertifika çalışmaları için her üniversite departmanında

değerlendirileceklerdir.

23. YetiĢkin Eğitimi

Şu alanlarda kapsayıcı yeniden yapılandırmalar ve iyileştirmeler yapılmıştır; Yapısal(Yetişkin

Eğitim Merkezleri).Öğretim programı metodolojisi, yöntemleri(Özel grupların yeni anahtar

becerileri, metotları hakkında tavsiyeleri) Hedef kitlelerin genişletilmesi, (genel nüfus özel

gruplar, aileler).Değerlendirme (alternatif şekiller) Yetişkin eğitimi eğiticileri bölümü.

Uzaktan eğitim. Çok kültürlü eğitim(ülkede ikamet eden göçmenlere Yunan dilini öğretme)

Üniversitelerdeki ve T.E.I.‟ daki yetişkin eğitimi eğiticilerinin hem içte hem de dışta nitelik ve

nicelik metotlarına dayanarak gözlemlerini ve değerlendirmelerini yapmaları.

24. Özel ihtiyaçlar

Öğrenim güçlüğü çeken öğrenciler ortak okullardaki özel sınıflarda veya tamamen özel

okullarda eğitim görebilirler.

25. Öğretmenler

Okul öncesi ve ilkokul öğretmenleri dört senelik üniversite seviyesinde bir eğitim sonunda

üniversiteden mezun olurlar (ptychio). Ortaokul ve lise öğretmenleri uzmanlık alanları üstüne

bir üniversite derecesine sahip olurlar ve üç aylık eğitim ve tanıtım kursu alırlar. Tüm okul

öncesi, ilkokul ve orta okul öğretmenleri devlet memurudur.

Page 55: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

VI. Yunanistan’da Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma

Konuları

Yunanistan da yürürlükteki veya planlanan eğitim reformları tarafından kapsanan ana

konular Ģunlardır:

1) Zorunlu Öğretim ve Orta Öğretim İkinci Devre:

▪ İki çeşit Lykeion un tanımı:

a) Genel Lykeion (Lise) (Müzik,atletizm, teolojik klasik okulları ve sanat

okullarını kapsar): İlk iki sınıf ta genel öğretim programı verilir.Üçüncü sınıfta

öğrenciler şu önerilen bölümlerden birini seçerler:

-Teorik dersler.

-Fizik(fen) ve Teknoloji dersleri.

-Ekonomik ve sosyal dersler.

b) Meslek Liseleri (Lykeion)

▪ Eğitim sisteminin okulların, öğretmenlerin ve öğrencilerin denetlenmesi.

▪ Öğretmenlerin eğitimi: Zorunlu(İlk ve belirli aralıklarla) Gönüllü(yıllık, kendi kendini

eğitme,geçmiş eğitimler)

▪ BİT‟in eğitimle bütünleşmesi:Okul birimlerindeki bilgisayar laboratuarlarının ıslahı ve

genişletilmesi.Öğrenimde bilgisayar desteği.Tüm ilk okulların Panellenic Okul Ağı

yoluyla bağlanıp,genişletilmesi.

▪ Öğretim programı:Birleştirilmiş çapraz öğretim programı yaklaşımı. (DEPPS) Tüm

gündüz okullarında esnek ders saatleri. Öğretim metotları (ekstra öğretim programı

öğretim desteği). Ek dersler: sağlık eğitimi,trafik ve tüketim eğitimi, küçük öğrenciler

için girişimcilik dersleri, çevre eğitimi, BİT‟in sanat, müzik, drama ve dans dersleri.

▪ Okul birimlerinin denetlenmesi, öğretim pratikleri, öğretim ve yönetim kadrosu.

▪ Kariyer danışmanlığı, KESYP‟nin (Kariyer Danışma Merkezleri), GRASEP‟in

(Kariyer oryantasyon Büroları) yeniden yapılandırılması.

▪ Eğitim toplumu ile ilgili iş gücü piyasasına yönelik meslek yüksek okulları (Meslek

Eğitim Okulları TEE,Meslek Eğitim Enstitüleri IEK).

▪ Ebeveyn Okulları.

2) Yüksek Öğretim:

▪ Araştırma gruplarını finanse etmek.

▪ Nitelikli güvenilir ve değerlendirme için kurulan ulusal sistem.

▪ Üniversitelerde ve TEIlarda hayat boyu öğrenimin uygulanması.

▪ Mezuniyet sonrası çalışmalar.Yunan ve yabancı üniversiteler arasında mezuniyet

sonrası birleştirilmiş dersler,(mastır imkanı sağlar).Doktora için ise birleştirilmiş

denetim imkanı da mevcuttur,(PhD)

▪ Yabancı üniversiteler tarafından verilen vasıfların,unvanların tanınması için ilgili

yasalarda değişiklikler yapmak.

▪ Yunan açık öğretim üniversitesini ve uzak öğretimi güçlendirmek.

3) Kültürler arası eğitim-Yurt dışında yaşayan yunan vatandaşlarının eğitimi.

4) Yabancı dil öğretiminin geliştirilmesi;yabancı dilde başarı sağlayanlara ulusal bir

sertifika verilmesi.

5) Yetişkin eğitimi

6) Özel ihtiyaç gerektirenlerin eğitimi:KDAY‟IN (Teşhis Destek ve Değerlendirme

merkezleri) ve EEEEK‟nin (Özel Eğitim ve Mesleki Öğretim Laboratuarları) personel

Page 56: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

alımı ve operasyonları. Özellikle bir den fazla sakatlığı olan çocuklar için okul içinde

özel bir bölüm oluşturulması. Bu alanda BİT‟in BİT uzmanları ile işbirliği içinde

entegre edilmesi.

7) Lizbon stratejisi, Bologna ve Kopenhag sürecinin amaçlarına erişmesini hedefleyen

eğitimin Avrupa‟da ve uluslararası boyutta her seviyede gerçekleştirilmesi.

Bu Reformların Nitel Hedefleri ġunlardır:

1) Öğrencinin kritik yeteneğini kuvvetle güçlendirmek, kendine güvenini sağlamak, ve

kendi yapacağı bağımsız araştırmalara imkan vermek için yeni öğretim metotları

bulmak.

2) Göçmenlerin eğitim sistemine yumuşak geçişlerini sağlamak ve çok kültürlü resmi

adaptasyon yoluyla Yunan toplumuna geçişlerini sağlamak.

3) Yeni değerlendirme metotları.

4) Zayıf öğrencilerin performansını ek ders vererek sağlamak.(ek ders desteği)

5) Yurt dışındaki Yunan üniversitelerinde ve yurt içindeki okullarda verilen eğitimin

kalitesini arttırmak için öğretmenlerin eğitimleri ve öğretim pratikleri.

6) Ortaokulu bitiren öğrencilere ek olarak toplumdaki diğer grup öğrencilere yüksek

öğretime geçme imkanı vermek.

7) Yüksek öğretim kurumlarının kalitelerini arttırmak

8) Öğrencilerin ve öğretmenlerin erişimini kolaylaştırmak.

9) Yurtdışındaki üniversiteler tarafından verilen unvanların basit ve objektif kriterlere

göre tanınması.

10) Sosyal ayrımcılığa karşı savaşma.

Bu Reformların Nicel Hedefleri ġunlardır:

1) Öğretim programının genişletilmesi

2) Öğrencilerin gelişimi-okullardaki bilgisayar sayısının arttırılması:bilgisayar başına

düşen öğrenci sayısının azaltılması.

3) IEK ve TEE sayılarının mesleki eğitimin gelişimi ve buna bağlı olarak üretim sürecine

olan bağıntısını arttırmak.

4) TEIlara (Teknik Yüksek Eğitim Enstitüsü) ve üniversitelere verilen yerlerin sayılarının

arttırılması.Lise(Lykeio) sertifikası ile yüksek öğrenime geçiş.

5) İçlerindeki bölümlerle beraber yeni üniversitelerin ve TEIların (Teknik Yüksek

Öğretim Enstitüsü) kurulması.

Page 57: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ÖZET

BELGELER

MACARĠSTAN

I. Eğitim sisteminin tanımı

1. Eğitim nüfusu ve öğretim dili

Macaristan Cumhuriyeti‟nin nüfusu 2001 yılında 10,198,000 idi. Nüfusun büyük

çoğunluğu (%97‟den fazlası) Macardır. (Magyar, resmi dil Macar‟cadır. 2001/2002 okul

yılında, 0 ila 29 yaş arası kişilerin sayısı 4,036,000 (nüfusun %39.9‟u) idi.) Zorunlu eğitim

çağındaki çocukların sayısı 1.360.000 idi. Resmi eğitim dili Macar‟cadır ancak bir dizi

etnik ve ulusal azınlık (örneğin Alman, Romanyalı, Slovenyalı, Sırp ve Hırvat) kendi

dillerinin birinci ya da ikinci eğitim dili olarak ilk ve orta düzey eğitimde kullanıldığı

azınlık eğitim kurumlarına sahiptirler. Azınlık eğitiminin verilmesi- normal eğitime

benzer olarak- idarenin sorumluluğundadır bu da genelde yerel hükümettir.

2. İdari kontrol ve kamu finansmanlı eğitimin oranı

Yatay olarak, idari sorumluluklar Eğitim Bakanlığı ve diğer bakanlıklar (öncelikle

İstihdam ve Sosyal İlişkiler, Maliye Bakanlığı ve İç İşleri Bakanlığı) arasında

paylaştırılmıştır. Dikey olarak ise, idari kontrol yerelleştirilmiş ve idare sorumluluğu

merkezi (ulusal), yerel (bölgesel) ve kurumsal düzeylerde paylaşılmıştır.

Yerel hükümetler ilkokul öncesi, ilkokul ve ortaöğretim birinci devre öğretimlerini

yönetmektedir. Farklı yapılanmalar yalnızca organizasyon ve işleyiş bazında değil

bütçeleri konusunda da adil seviyede bir karar alma özerkliğine sahiptirler.

Bir çok öğrenci devlet makamları ve öncelikle yerel hükümetler tarafından idare ve

organize edilen ve kamu tarafından finanse edilen okullara gitmektedirler. Eğitim

kurumlarının finansmanı sektör açısından tarafsızdır. Kamu ve özel kurumlar aynı

kriterlere göre finansman almaktadırlar.

3. İlkokul öncesi eğitim

Bu eğitim seviyesi okul sisteminin hayati derecede önem arz eden bir parçası

addedilmektedir. Bu seviye 3 ila 7 yaş arası çocuklar için hizmet vermektedir. İlkokul

öncesi eğitime bu düzeyde (ovoda) katılım sadece son sınıf hariç olmak üzere (5 yaş üstü)

zorunlu değildir, katılım bu sınıfta zorunludur. Kamu sektörü kurumları örneğin öğretim

programı dışı etkinlikler, yemekler, geziler vb. Dahil olmak üzere kendi temel görevleri

dışındaki hizmetler için ücret alabilirler. Şu anda, 3-5 yaş grubu için katılım oranı

%86‟nın hemen üstündedir. 3-7 yaş arası çocukların ilkokul öncesi eğitime katılım

sürelerinin ortalaması 3 yılın biraz üstündedir (3.3) bu da Avrupa‟daki en yüksek

Page 58: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

ortalamadır ve Macaristan halkının bu alandaki eğitim hizmetlerinden ne kadar tatmin

olduğunu göstermektedir.

4. Zorunlu tam zamanlı eğitim

(a) Safhalar

Ovoda (ilkokul öncesi)- bir yıl hazırlık, zorunlu (ISCED) 5-6/7 yaş

Altalanos iskola (ilkokul- tek yapı) (ISCED 1+2) 6/7-14 Yaş( 1. devre:yaş 6-

10;2. devre. Yaş 10-14

Gimnazium ( genel ortaöğretim birinci ve ikinci devre)

(ISCED 2+3)

10/12/14-18/19 yaş

Szakközepiskola- mesleki ortaöğretim ikinci devre (ISCED

3)

14-18/19/20 yaş (genel olarak:

4 yıl)

Szakiskola 1) (C dersi) – mesleki eğitim okulu (ISCED 3) 14-18 yaş (2+2 yıl)

Szakiskola (2) (A dersi/ B Dersi(

3))- yardımcı (ISCED 2)+

mesleki eğitim okulu (ISCED3)

15/16-18/19 (1-2+2 yıl)

Szakiskola (4) (D dersi)- orta öğretim sonrası mesleki ders

(ISCED 4)

18-19/20 yaş (1-2 yıl)

18 yaşına kadar eğitim zorunludur. Mesleki eğitime çocukların temel eğitim almak

zorunda oldukları 16 yaştan önce başlanamaz.

(b) Kabul kriterleri

Yasa ücretsiz zorunlu eğitim verilmesini gerektirmektedir. Buna rağmen, özel sektör

okulları ücret alabilirler. İlkokula kabul edilmek için bir okula hazırlık belgesi

gerekmektedir. Okullar kendi bölgelerinde yaşayan tüm uygun çocukları kabul etmek

zorundadırlar ancak aileler çocuklarının herhangi bir kuruma kabul edilmesini talep

edebilirler. Orta öğretim sonrası okullara kabul okullar tarafından düzenlenen giriş

koşullarına ve Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış olan yönergeye dayanmaktadır.

(c) Okul gününün/ haftasının/ yılının uzunluğu

Geleneksel olarak okul yılı 185 günü kapsamaktadır ve yıl Ağustos sonu / Eylül başından

başlayarak gelecek yılın 31 Ağustos tarihine kadar devam etmektedir. 2004 yılı itibariyle

sonbahar, kış ve bahar döneminde 3 okul arası (yaklaşık olarak bir haftalık dönem) ve 10-

11 haftalık ek bir yaz tatili bulunmaktadır. Her haftanın beş çalışma günü vardır. Her ders

genelde 45 dakika sürmektedir. Yasa çeşitli sınıf düzeyleri için azami ders saatini

belirlemiştir.

1 Bu yeni tip Szakiskola önceki Szakmunkaskepzo Iskola adlı okulun yerine geçmektedir. 2 yıl genel öğretim ve

iki yıllık bir mesleki eğitimi içermektedir. (Ders “C”)

2 Bu yeni tip yardımcı Szakiskola 1-2 yıllık genel (temel) yardımcı dersleri ve 2 yıllık bir mesleki dersi

içermektedir. Bu okullar çoğunlukla Altalanos Iskola okullarını bitirememiş ya da temel becerilerle (okuma/

yazma/hesap) ilgili zorluklar yaşayan öğrencileri kabul etmektedir. 3 Ders “A” ve “B” sadece yardımcı eğitime başladıkları seviye konusunda farklılık arz etmektedir. (ekstra temel

eğitim ihtiyaçları olan farklı seviye öğrencileri için)

4 Szakiskola‟da düzenlenen 1 ya da 2 yıllık Ek, orta öğretim sonrası mesleki ders (ders D)

Page 59: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(d) Sınıf boyutu/ öğrencilerin gruplandırılması

2001-2002 okul yılında, öğrenci/öğretmen oranı okul eğitiminin çeşitli düzeylerinde şu

şekilde gerçekleşmiştir: 10.6 anaokulu (Ovoda), ilkokul ve ortaöğretim birinci

devrelerinde 10.5 (genel okullarda (altanos iskola), 13.3 (genel orta okullarda- gynasium)

ve 15.0 mesleki orta okullarda (szakköpiskola) ortalama sınıf boyutu ana okullarda

(ovoda) 22.1 iken genel okullarda (altanos iskola) 19.8 idi. Mevzuata göre bir sınıftaki

azami öğrenci sayısı sınıf başına 26 (sınıf 1-4), 30(5-8) ve 35 (sınıf 9-13) olabilir. Sınıflar

karmadır ve aynı yaştaki öğrencilerden oluşmaktadır. 2003 yılının Eylül ayı itibariyle

toplu eğitim tüm kamu eğitim kurumlarında zorunludur ve karma yetenek grupları tüm

okullarda kurulmuştur.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Temel Ulusal Öğretim Programı (1995), Çerçeve Öğretim Programı‟nı (2000) ve yerel

öğretim programını (kurumsal düzeyde) içeren 3 seviyeli bir yapı ders programlarını

geliştirmeleri için öğretmenlere yasal bir çerçeve sunmaktadır. Her disiplinin merkezi bir

tanımına dayalı olarak, okullar ve yerel eğitim personeli yerel bir öğretim programı ve her

sınıf ve konu için bir ders programı tanımlayabilir ve kabul edebilir. Temel Ulusal

Öğretim Programı şu anda gözden geçirilmektedir. Yeniden gözden geçirilmiş Temel

Ulusal Öğretim Programı becerilerin ve yeteneklerin geliştirilmesine öncelik verme

konusunda özel bir öneme sahip olacaktır. Öğretme metotları seçimi öğretmenler, aileler

ve her eğitim kurumundaki paydaşlar tarafından tartışılacaktır. Ders kitaplarının seçimi

eğitim personelinin sorumluluğundadır ancak Eğitim Bakanlığı uygun ders kitapları

listesini onaylamaktadır.

Öğretim Programı sisteminde geçtiğimiz dönemde meydana gelen değişikliklerin henüz

tam olarak uygulanmadığının altını çizmek önemlidir. Şu anda Macaristan‟da 3 Öğretim

Programı sistemi (farklı eğitim seviyeleri ve türler için paralel bir şekilde) bulunmaktadır:

1978 tarihli eski merkezi Öğretim Programı sistemi (1995 yılına kadar birçok kez

değiştirilmiştir), sadece Temel Ulusal Öğretim Programına dayanan sistem ve Çerçeve

Öğretim Programı sistemi.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğrenciler öğretmenleri tarafından okul yılı boyunca (yazılı ve sözlü sınavlarla)

değerlendirilmektedir. 1. sınıfta, başarısız olan çocuklar aynı yılı tekrar okumaya

zorlanamazlar. 2004 yılının Eylül ayı itibariyle, kamu eğitimine ilişkin yeniden gözden

geçirilmiş olan kanun tüm çocukların bireysel bazda ve geleneksel numaralandırmaya dayalı (

1-5 baremi) notlandırma çerçevesini genişleten yazılı sınavlarla değerlendirilmesini zorunlu

kılmaktadır. Bir çocuğun aynı yılı tekrar okumasını zorunlu kılmak her sınıfta mümkündür

ancak ilk üç yıl içerisinde bu ancak ailenin rızasıyla gerçekleşir ve sayısal bir notlandırma

yapılmaz. Tüm okulların öğretmenlerin, eğitim verenlerin ve ailelerin ortak görüşüne dayanan

kapsamlı bir ölçme ve değerlendirme mevzuatı belirlemeleri gerekmektedir.

Page 60: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

5. Zorunlu eğitim sonrası eğitim; ortaöğretim ikinci devre ve ortaöğretim ikinci devre

sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Gimnazium (genel ortaöğretim birinci devre ve

ortaöğretim ikinci devre) (ISCED 2+3)

10/12/14-18/19/20 yaş

Szakközepiskola- mesleki ortaöğretim ikinci devre

(ISCED 3)

14-18/19/20 yaş (genellikle: 4 yıl)

Szakiskola (5) (C dersi)- mesleki eğitim okulu

(ISCED 3)

14-18 yaş (2+2 yıl)

Szakiskola (6) (A dersi/ B dersi) (

7)) – yardımcı

(ISCED 2)+ mesleki eğitim okulu (ISCED 3)

15/16- 18/19 (1-2+ 2 yıl)

Szakiskola (8) (D dersi)- ortaöğretim ikinci devre

sonrası mesleki eğitim

18-19/20 (1-2 yıl)

(b) Kabul kriterleri

Ortaöğretim ikinci devre sonrası eğitim veren okulların çoğu giriş sınavları

düzenlemektedir. Yasa ortaöğretim ikinci devre düzeyinde ücretsiz eğitim verilmesini

gerektirmektedir. Eğer bir okul kabul kriterlerinde sınava yer vermek isterse

Gimnazium‟un 6. ve 8. sınıflarında okuyan öğrenciler merkezi olarak düzenlenmiş bir

sınava girmek zorundadırlar diğer okullarda ise sınav tarihleri mevzuatla düzenlenmiştir.

(c) Öğretim Programının kontrolü ve içeriği

Gimnazium, Szakközepiskola ve Szakiskola için üç farol öğretim programı seti

bulunmaktadır. Erettsegi Vizsga (olgunluk sınavı) için gereklilikler Gimnazium‟dan

mezun olmak için gerekli olan kriterleri ve söz konusu meslek(ler) için kriterler ise

mesleki okulların mezuniyet kriterlerini tanımlamaktadır. Mesleki okul derslerinde ise,

sadece Szakközepiskola (fazladan yıl olmadan) Erettsegi‟ye (ve sonunda da üçüncü düzey

eğitim okullarına) varılmasını sağlayacaktır.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğrencilerin değerlendirilmesi için gerekli düzenlemeler ilkokuldaki düzenlemelere

benzemektedirler. Lise sonrası eğitim derslerinin sonunda Gimnazium ve

Szakközepiskola‟da öğrenciler ulusal lise bitirme sınavını (erettsegi) geçebilirler. Bu

sertifika yüksek öğrenime kabul edilmek için bir ön koşuldur. Mesleki okullar

(szakközepiskola) mesleki yeterlilik sertifikası da verebilmektedirler.

6. Yüksek Öğrenim

(a) Kurum türleri

5 Bu yeni tip Szakiskola önceki Szakmunkaskepzo Iskola adlı okulun yerine geçmektedir. 2 yıl genel çalışma ve

iki yıllık bir mesleki eğitimi içermektedir. 6 Bu yeni tip yardımcı Szakiskola 1-2 yıllık genel (temel) yardımcı dersleri ve 2 yıllık kısa bir mesleki dersi

içermektedir. Bu okullar çoğunlukla Altalanos Iskola okullarını bitirememiş ya da temel becerilerle (okuma/

yazma/hesap) ilgili zorluklar yaşayan öğrencileri kabul etmektedir.

7 Ders “A” ve “B” sadece yardımcı eğitime başladıkları seviye konusunda farklılık arz etmektedir. ( ekstra temel

eğitim ihtiyaçları olan farklı seviye öğrenileri için)

8 Szakiskola‟da düzenlenen 1 ya da 2 yıllık Ek, orta öğretim sonrası mesleki ders (ders D)

Page 61: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Macaristan‟da yüksek öğretim kurumları devlet tarafından akredite edilmiş ve resmen

tanınmış olan kamu üniversiteleri ve özel/dini üniversiteler (egyetemek) ve kolejlerden

(foiskolak) oluşmaktadır. Bu kurumlar uzmanlaşmış kurumlardır ve kendi özel uzmanlık

alanlarında dersler düzenlemektedirler. Yüksek öğrenim kurumlarının kapsamı üniversite

dışı kurumları (foiskola) ve üniversite düzeyinde enstitüleri kapsamaktadır ve bazı

kurumlar yüksek mesleki eğitim kursları vermektedirler.

(b) Erişim

Lise bitirme diploması (erettsegi bizonyitvany) yüksek öğrenime kabul için tüm kurumlar

tarafından istenmektedir. Bazı yüksek öğrenim kursları kabul için daha sıkı seçme

kriterlerine sahiptir. Ek kriterler (örneğin bir yabancı dil sertifikası, bir uzmanlaşma, bir

yeterlilik vb.) gerekebilmektedir.

(c) Yeterlilikler

Diplomaların iki türlü işlevi bulunmaktadır ve akademik ve mesleki yeterlilikleri bir araya

getirmektedirler. Üniversite dışı eğitimini fioskola‟da (3 ya da 4 yılda) başarıyla

tamamlayan öğrencilere fioskola diploması verilmektedir. Üniversiteler ve diğer üniversite

düzeyindeki enstitüler 4 ila 6 yıllık kursları başarıyla tamamlayan öğrencilere egyetemi

diploması vermektedirler. Yüksek mesleki bir yeterlilik (felsofoku szakkepesites) 2 yıllık

üniversite dışı mesleki yüksek öğrenimin sonunda yüksek profesyonellik sınavını geçen

öğrencilere verilmektedir.

7. Özel ihtiyaçlar

Macaristan özel eğitim hizmetleri uzun zaman önce kurumlaşmış bir geleneğe sahip

olduğundan (19. yüzyılın ortasından bu yana) görme özürlüler ve duyma zorluğu olan,

fiziksel ve zihinsel yetersizlikleri olan çocukların ilkokul ve ortaöğretim birinci devre

esnasında eğitim aldıkları ayrı kurumlar bulunmaktadır. Bu kurumlar en son özel eğitim

metodolojileri için çok yönlü eğitim merkezleri gibi işlemektedir ve uzmanları entegre

edilmiş eğitim ve öğretim modüllerini uygulama konusunda hazırlamaktadırlar. Son

zamanlarda gerçekleşen değişimlerin ışığında, entegre edilmiş eğitim, tamamen SA, kör

ya da yarı ciddi ve ciddi zihinsel geriliği olan öğrenciler hariç, tüm okul düzeylerinde

zorunludur. Bir dizi özel eğitim öğretmeni eğitim programı düzenlenmiştir. Genel okulları

bitirdikten sonra, özel ihtiyaç sahibi öğrenciler öğrenimlerine özel mesleki eğitim

okullarında da devam edebilirler.

8. Öğretmenler

2001/2002 okul yılında, tam zamanlı öğretmenlerin sayısı kamu sektöründe 162.149 idi.

İlkokullarda çalışan öğretmenler yeterliliklerini 4-5 yıl süren üniversite dışı yüksek

öğrenim kursları vasıtasıyla elde ederler. Ortaöğretim birinci devrede öğretmenlik yapan

öğretmenler dört (beş) yıllık bir eğitim kursuna devam ederler. Ortaöğretim ikinci devre

düzeyindeki öğretmenler yeterliliklerini 4-5 yıl süren genel bir üniversite kursuna ek

olarak bir yıllık ek genel ve profesyonel eğitim alarak elde ederler. Öğretmenlerin

çoğunun devlet memuru statüsü bulunmaktadır.

II. Eğitim Alanında Sürdürülmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

I. Macaristan’da eğitim politikasının genel amaçları

Eğitim politikası Hükümetin programında öncelikli bir alan olmayı sürdürmektedir.

Hükümet eğitim politikasına ekonomik gelişme, sosyal kaynaşma ve refah için gerekli bir

Page 62: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

araç gözüyle bakmaktadır. Macaristan gelecekte, çağdaş bilgi sahibi ve ileriye gitme

yeteneğine sahip, rekabetçi ve yüksek oranda kalifiye iş gücü ekonomide olursa ancak

başarılı olabilir.

Hükümetin eğitim politikasının öncelikleri

Gelecekteki gelişmenin başarısı büyük oranda Hükümetin farklı alt sektörlerdeki çeşitli

gelişme çizgilerini birbirleri ile uyumlulaştırmayı ve sistemde eğitim politikasının temel

taşlarını oluşturan ilkelerin üzerinde durabilmeyi nasıl başaracağına dayanmaktadır.

Temel öncelikler şunlardır:

Kalitenin geliştirilmesi Macaristan eğitimi için bir temel taş haline gelmelidir.

Eğitim esnasında herkese eşit fırsat sağlanmalıdır.

Bilgi tabanlı bir ekonomide eğitim ana varlıktır ve bu nedenle de ekonomik

gelişimin en önemli ön gerekliliklerinden biridir.

II./1. Kamu eğitimi

Taban istihkakını 2002 yılında %50 oranında artırmak (devlet okulu olmayan

okullarda çalışan öğretmenler ve din öğretmenleri de dahil olmak üzere) 2004 yılı

itibariyle kar paylarıyla ilgilenmek

Ödenek sisteminde daha fazla iyileşme (örnek olarak hizmet içi eğitim ve kitap

maliyetlerine yapılan destek, memurlar için %50 oranında bir seyahat indirimi, 13. ay

maaşı, özel terfi sistemi, ödüller, indirimli fiyata bilgisayar alımı hibeleri).

Zorunlu saatlerin sayısını azaltmak (2002 tarihi itibariyle önceki artışın geri çekilmesi

vasıtasıyla)

Öğretmenler için yeni hizmet içi eğitim sisteminin daha da geliştirilmesi

Eğitim İşletmesinin daha da geliştirilmesi

- Yerel kararların rolünü artırmak ve yönetimin farklı seviyesindeki planlama

eğitim hizmetlerinin uyumunu sağlamak

- Eğitim politikası kararlarının hazırlığında sosyal ve profesyonel kontrolün

rolünü güçlendirmek (Ulusal Kamu Eğitimi Konseyi)

- Mesleki eğitimi çağdaşlaştırmak ve Ulusal Eğitim Kaydını yükseltmek

- Okul sisteminde şeffaflığı ve istikrarı sağlamak

Temel Ulusal Öğretim Programını yeniden gözden geçirme ve temel becerileri ve

öğretim programı arası eğitim alanlarını güçlendirme

Yeni, iki aşamalı bir ortaöğretim ikinci devre bitirme sınavı için kurallar geliştirmek

Kamu Eğitiminde Kaliteyi Geliştirmek için Programı ilerletmek

- Küçük bölgelerde eğitim kaynakları merkezleri ve çalıştayları kurmak

- Okulların kendi değerlendirmeleri için destek hizmetleri sağlamak

Temel becerileri ilkokul eğitimi safhasını uzatarak ve ilkokul öğretmenlerini ilkokul 5

ya da 6. sınıfa kadar kullanma olanağını genişleterek güçlendirmek (2003 yılı

itibariyle)

Öğretim Programı odaklı bir yaklaşım yerine öğrenci odaklı bir yaklaşımı

güçlendirmek (ders yükünü ve dilbilimsel bilgiyi azaltıp kişisel gelişimi ve beceri

gelişimini artırarak)

Eğitim sisteminin ve özel ihtiyaç sahibi çocukların entegrasyonunu kolaylaştıran özel

eğitim hizmetlerinin kurumsal sistemlerini güçlendirmek

Özürlü çocukları kamu kurumlarından harekette söz konusu olan engelleri kaldırarak

desteklemek (kamu vakıfları, hizmet içi eğitim)

Page 63: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Genç Roman insanlarının sosyal entegrasyona ve okula gitmesine yardım etmek için

hedeflenmiş programlar (burslar, hizmet içi eğitimler, hibe yardım programları)

Mesleki okullardaki dezavantaja sahip çocukların okul bırakma oranını düşürmek,

onlara ticaret öğrenmeleri konusunda yardımcı olmak (2000 ila 2006 yılları arası

mesleki okul geliştirme programı, mesleki ortaöğretim ikinci devre geliştirme, iş

piyasası odaklı eğitim programları)

Toplumda bulunan bilgi teknolojilerine erişim konusundaki eşitsizliği gidermek ve

tüm seviyelerde ICT tabanlı eğitim için bir çerçeve oluşturmak (SULINET programı)

Yabancı dil öğretimi programına ve ilgili öğretmen eğitimine verilecek güçlü destekle

birlikte daha fazla zaman ve ek fon ayırmak (VILAG-Nylev (Dünya- Dil)

Bilgi teknolojilerine erişim konusundaki eşitsizliği gidermek ve tüm öğretmenlik

mesleğini desteklemek için açık kaynak girişimi

II/2. Mesleki eğitim

2003 yılının Haziran ayında Mesleki eğitime ilişkin bir Kanun Parlamento tarafından

kabul edildi. Önce olduğu gibi okullar tarafından verilecek olan mesleki eğitim kamu

eğitiminin bir parçasıdır. Mevcut politika önlemleri ve hedefleri şunları içermektedir:

Mesleki Eğitim ve Öğretimin geliştirilmesi pek çok hedefi içermektedir: mesleki

öğretim programının çağdaşlaştırılması, kurumsal yapılanma programları,

öğretmen kadrosunun eğitimi, birden fazla dezavantaja sahip çocuklar için destek,

mevcut mesleki ve kariyer hedefinin, rehberlik ve danışma sisteminin etkinliğini

artırma.

İş piyasasının mevcut ihtiyaçlarına göre yeterlilik ve içerik gerekliliklerini

çağdaşlaştırma. Mesleki eğitim altyapısının geliştirilmesi

o Mesleki eğitimin araç gereç şartlarını, çağdaş eğitim teknolojilerinin

edinimini geliştirmek, uygulamalı eğitimi kolaylaştırmak için öğrenci

çalıştaylarını ve bürolarını kurmak

Kariyer hedefinin, rehberlik ve danışma sisteminin gelişimi

o Hedef kariyer hedefine, rehberlik ve danışmaya dahil olan personelin

profesyonel eğitimini devam ettirerek ulusal bir kurum sistemi ve IT tabanı

yaratmak

Dezavantaja sahip çocuklar için hizmet veren mesleki eğitim kurumları ağının

gelişimi

o Okulu bırakanlar için ikinci bir şans için kurumsal çerçeve yaratarak

dezavantaja sahip çocuklar ve diğer genç insanlar arasındaki farkı

kapatmak önem taşımaktadır.

II/3. Yüksek Öğrenim

2004 yılında AB‟ye girişin yarattığı zorluklarla başa çıkma

Avrupa‟ya giriş bağlamında bir bilgi toplumu yaratmanın oluşturduğu zorluk Macaristan

yüksek öğrenim alanına sürekli olarak bir dizi yeni işlev ve ilgili gereklilikler paketi

oluşturma hususunda ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, Macaristan yüksek öğrenimi idaresinin

gerçekleştirdiği reform girişimleri Bologna sürecinin ilkeleriyle ayrılmaz bir bütündür:

mevcut reformların esas hedefi AB uyumu ve bütün yüksek öğrenim kurumlarındaki öğrenci

ve öğretmenlere AB ile uyumlu yüksek öğrenim hizmetleri vasıtasıyla Avrupa Yüksek

Öğrenim Alanı‟na erişimdir.

Page 64: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Ana politika amaçları şunları içermektedir:

Yüksek eğitim kurumsal çerçevesinde ve finansmanında şeffaflık

AB diploma tanıma ilkelerinin sağlanması

ECTS tabanlı akademik programlama ve her yüksek eğitim kursundaki bu iş için

uygun olan kredi sisteminin sağlanması

Öğrenci mobilitesi için girişimlerin güçlendirilmesi (hem uluslararası hem de ulusal

olarak, coğrafi ve akademik boyutlarda)

Avrupa yüksek öğrenim işbirliği çerçevesinde kalite yönetimi politikalarını

desteklemek

Sosyal ortaklar ve iş piyasası temsilcileri (işverenler) ile geliştirilmiş işbirliği

Eğitim, araştırma ve ekonomi ilişkilerine daha fazla odaklanarak eğitim içeriğinin

çağdaşlaştırılması

Yüksek öğrenim kurumlarının bütünleşmesinin bir sonucu olarak üniversiteler ve çok

sayıda fakülte sahibi olan kolejler önceki dağıtılmış kurumsal sistemin yarini

almışlardır. Kurumsal bütünleşmenin bu niyetlenilen amaçlarından bir tanesi ile,

örneğin öğrenciler için geniş kapsamda bir dizi akademik branş sunma başarılmıştır.

İleriki bir hedef de eğitime katılma hususunda sahip olunan şansta bölgesel

farklılıkları azaltmaktır.

Eğitim sisteminin yapısına şeffaflığı ve yüksek öğrenime standart bir sistem getirmek.

Daha iyi planlanabilen öğrenme yollarının yanı sıra bir kurumdan diğerine geçişte hem

yatay hem de dikey geçiş olasılığı sağlayan ECTS- uyumlu kredi sisteminin

gelişiminin tamamlanması vasıtasıyla esnek bir uzmanlaşma seçimini garanti altına

almak.

Yüksek öğrenimde gerçek bir kuralcı finansman sistemi yaratmak. Bir IT geçmişi

yaratarak kurumlar içerisinde yönetim ve idarenin standartlaştırılması.

Çok sayıda vade tarihine ve geri ödeme metoduna sahip düşük faizli ulusal öğrenci

kredi sistemi için çerçeveyi genişletmek.

II/4. Yetişkin eğitim ve öğretimi

Yeni hükümet yapısı içerisinde İstihdam ve İş İlişkileri Bakanlığı Eğitim Bakanlığı‟ndan

okul sektörü dışında yetişkin eğitimi ve öğretimi için sorumluluğu üzerine almıştır. İki

bakanlık hayat boyu öğrenme alanında birlikte hareket etmektedirler. Amaçları herkes için

hayat boyu öğrenmeyi bir gerçek haline getirmek için farklı eğitim önlemlerine ilişkin

kapsamlı bir politika çerçevesi yaratmaktır.

Page 65: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

ĠTALYA

VII. Eğitim sisteminin tanımı

26. Eğitim nüfusu ve öğrenim dili

1 Ocak 2001 tarihinde, 29 yaş ve altı nüfus 15.987.236 (toplam nüfusun %27,6‟sı) olarak

saptanmıştır. Bazı alanlarda eğitim için yerel dilin kullanımına resmi olarak izin verilmiş olsa

da, öğretim dili İtalyan‟cadır.

27. Ġdari denetim ve kamu finansmanlı eğitimin kapsamı

Tüm sorumluluk Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı‟na (Ministero dell’Istruzione,

dell’Università e della Ricerca – MIUR) aittir. Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı yerel

düzeyde bölge ve il eğitim daireleri tarafından temsil edilir. Bölgeler, illere ve belediyelere belli

sorumluluklar verebilir. 2000-2001 eğitim-öğretim yılından itibaren tüm okullar idare,

teşkilatlanma, eğitim, araştırma, deneyler ve gelişme konularında özerkliğe kavuşmuştur.

Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı‟nın yeniden yapılandırılması ve idare ve yönetimle

ilgili yetki ve sorumlulukların merkeziyetçilikten uzaklaştırmak suretiyle Devletten bölgesel ve

yerel (bölgeler, iller ve belediyeler) yetkililere devredilmesinin amacı, daha etkin ve yetkin bir

okul idaresi sağlamak için hem merkezi idarenin (Eğitim Bakanlığı) hem de merkezi idarenin

etrafında toplanan çevresel bileşenlerin – bölgesel okul idareleri ve il eğitim müdürlükleri

(Uffici scolastici regionali) – etkinliğini artırmaktır.

Devlet ve Devlet tarafından tanınmış okulların (scuole paritarie) eşit statüde olmaları

hakkındaki yasa tasarısının kabul edilmesi (Mart 2000), eğitim hakkını güvence altına almak ve

kamu eğitim sistemi içerisinde verilen eğitimin genişletilmesi, çeşitlendirilmesi ve

bütünleştirilmesini teşvik etmek için, bir Devlet okuluna mı yoksa Devlet tarafından tanınmış

bir okula mı kayıtlı olduklarına bakılmaksızın çocukların ve okul yaşına gelmiş gençlerin

ailelerine destek olmak amacıyla belli tedbirler sağlamayı hedeflemektedir.

Bakanlığa karşı sorumlu teknik bir müfettişlik, ulusal ve bölgesel düzeyde faaliyet göstermekte

ve eğitim sistemini bir bütün halinde denetlemektedir.

Yükseköğretim düzeyinde özel sektör, özel kurum ve kişiler tarafından teşvik edilen ve

yönetilen ve de Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı tarafından kendilerine devletin

verdiği yeterlilik derecelerine eşdeğer akademik yeterlilik dereceleri verme yetkisi tanınmış

üniversite kurumlarını kapsar.

Devletin özel kurumlara verdiği mali destek, bu kurumların toplam gelirlerinin yaklaşık

%20‟sine tekabül eder. MIUR tarafından devlet üniversitelerine sağlanan finansman ise, bu

üniversitelerin toplam gelirlerinin yaklaşık %77‟sini oluşturur.

Page 66: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Üniversiteler farklı alanlarda özerklik kazanmıştır. Bunlardan ilki idari, mali konularda ve

muhasebe alanındadır. 1994‟ten bu yana, devlete ait ve özel üniversite kurumları kendi

bütçelerine sahiptir. Bakanlığın buradaki görevleri fonların tahsisi, denetim ve

değerlendirmedir.

Bugün gelinen aşama, eğitim teşkilatını dikkate almak suretiyle özerkliğe doğru gidişi

sonuçlandırmayı amaçlamaktadır. Üniversiteler, ulusal düzeyde genel ve özel kriterleri

belirleyen bir çerçeve içerisinde, verdikleri derslerin içeriğinden ve esnekliğinden sorumludur.

Bu konuyu düzenleyecek yasa paketi şu anda hazırlanma aşamasındadır.

28. Okul öncesi eğitim

3 yaşını aşmamış çocuklar için gündüz bakımevleri mevcuttur. 3 yaşından itibaren çocuklar

okul sisteminin ilk aşaması olan anaokullarına gidebilirler. İçinde bulunulan eğitim-öğretim

yılının 30 Nisan tarihine kadar 3 yaşını dolduran çocuklar Scuole dell’Infanzia‟ya kayıt

yaptırabilirler. 53/2003 sayı ve tarihli Reform Yasası‟na göre, 28 Şubat 2005 tarihine kadar 3

yaşını dolduran çocukları da bu okullara kayıt ettirmek mümkündür. Scuole dell’Infanzia‟nın

verdiği haftalık hizmet süresi en az 25 saat ile en çok 48-49 saat arasında değişmektedir. 2004-

2005 eğitim-öğretim yılından başlamak suretiyle reform, Indicazioni Nazionali per i Piani

personalizzati delle attività educative (Eğitim faaliyetleriyle ilgili bireyselleştirilmiş planlar için

yol gösterici ulusal ilkeler) isimli bir dizi ilke getirmektedir; bu ilkeler her okulun sağlamak

durumunda olduğu performansın tanımını da yapmaktadır. Ancak, söz konusu ilkelerin getirdiği

özel öğrenim hedefleri, zorlayıcı bir nitelik taşımamaktadır.

29. Tam gün zorunlu eğitim

(a) Evreler

Primo ciclo dell’istruzione (eğitimin ilk

aşaması)

Scuola primaria (ilkokul) 6-11 yaşlar

Scuola secondaria di I grado (Orta Öğretim

Birinci Devre okulu)

11-14 yaşlar

(b) Kabul kriterleri

Eğitim-öğretim yılının başlangıcından önce 31 Ağustos tarihine kadar 6 yaşını doldurmuş

çocuklar, ilkokula başlayabilirler. 2004-2005 eğitim-öğretim yılı için, Reform Yasası‟na göre,

28 Şubat 2005 tarihine kadar 6 yaşını doldurmuş çocuklar da zorunlu eğitime kayıt

yaptırabilirler. İlkokulu başarıyla bitiren öğrenciler scuola secondaria di I grado (Orta Öğretim

Birinci Devre okulu)‟ya kabul edilirler. Çocuklar, genelde içerisinde bulundukları okul hizmet

bölgesine bağlı en yakın okullara giderler. Zorunlu eğitim parasızdır.

(c) Okul gününün/haftasının/yılının süresi

Page 67: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Eğitim-öğretim yılı, Eylül ayının başı ve Haziran ayının sonu arasında en az 200 günlük bir

süreyi kapsar. Okullar kendi özelliklerine göre haftada beş ya da altı gün ve tam gün veya yarım

gün hizmet verirler. Yıllık zorunlu öğretim süresi ilkokul ve Orta Öğretim Birinci Devre

okullarında 891 saattir; bu ders saat sayısı, haftada 27 saat olmak üzere 33 haftaya bölünmüştür.

Okulların özerk olması dolayısıyla, her bir eğitim kurumu kendi yıllık öğretim süresini

belirlemekle sorumludur. İlkokul ve Orta Öğretim Birinci Devre okulları, öğrenci velilerinin

taleplerine ve Piano dell’Offerta Formativa (eğitim-öğretim planı)‟larına göre, yıllık ek 99

saatlik seçmeli öğretim faaliyetleri ve 198 saatlik diğer seçmeli faaliyetler düzenler; bu

faaliyetler haftalık 3-6 saatlik süreleri kapsar. Bu faaliyetlere katılım parasızdır.

(d) Sınıf büyüklüğü/öğrenci gruplama

İlkokul düzeyinde, her bir sınıf genel olarak en fazla 25, en az 10 öğrenciden oluşur. Genel

olarak her bir sınıfın birden fazla öğretmeni vardır (normal olarak iki veya üç öğretmen).

Eğitimin ilk aşamasıyla ilgili hazırlanan reform paketinin uygulanması için çıkarılan 19 Şubat

2004 tarih ve 59 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, özel öğretmen kavramını getirmektedir.

Özel öğretmen, diğer sınıf öğretmenleri gibi, öğretimle ilgili kendi olağan görevlerini yürütür ve

eğitim ve öğretim faaliyetlerinin koordinasyonunu sağlama, öğrencilere danışmanlık ve

rehberlik hizmeti verme ve de öğrencilerin eğitim hayatlarıyla ilgili belgelerin tutulmasıyla

ilgilenme işlevlerini yerine getirir.

(e) Öğretim programı denetimi ve içeriği

Reform uygulamasına göre, 2004-2005 eğitim-öğretim yılından başlamak üzere, eğitim ilk

aşaması içerisinde yer alan okullar (ilkokullar ve scuola secondaria di I grado (alr-ortaokullar),

Indicazioni Nazionali per i Piani di Studio Personalizzati (Bireyselleştirilmiş çalışma planları

için yol gösterici ulusal ilkeler)‟yi benimsemek ve kabul etmek durumundadır. Bu tür ilkeler,

her okulun göstermesi gereken performans düzeyinin tanımı yapar. İlkokul düzeyi için

belirlenen özel öğrenim hedefleri şu dersler ve konular için tanımlanmıştır: katolik dini,

İtalyanca, İngiliz dili, tarih, coğrafya, matematik, fen, teknik eğitim ve ICT, muzik, resim ve

çizim, spor ve beden eğitimi. İngiliz dilinin öğretiminde ve bilgi ve iletişim teknolojileri

konusunda öğrencilere ileri düzey eğitim verme konusunda yeni yöntemler geliştirmek, bu

alanlara özgü özel öğrenim hedefleridir. Orta Öğretim Birinci Devre için belirlenen özel

öğrenim hedefleri şu ders ve konular için tanımlanmıştır: Katolik dini, İtalyanca, İngiliz dili,

ikinci bir Topluluk dili, tarih, coğrafya, matematik, fen, teknik eğitim, bilgi ve iletişim

teknolojisi, müzik, resim ve çizim, spor ve beden eğitimi. Ayrıca, “vatandaşlık, trafik, çevre,

sağlık, beslenme ve etkili yaşam eğitimi” gibi konuları içerisinde barındıran “sivil yaşam

eğitimi” ile ilgili belirlenmiş olan özel öğrenim hedefleri, her iki eğitim düzeyi için de

geçerlidir. “Sivil yaşam eğitimi”, kendi başına bir ders değildir; aynı sınıfta eğitim veren bütün

öğretmenler tarafından ortak olarak yürütülen eğitim ve öğretim faaliyetleri içerisinde sunulan

ortak bir derstir. Indicazioni (yol gösterici ilkeler) ulusal seviyede belirlenir ve okulun

özerkliğine göre her okul tarafından yerel ihtiyaçlara uyarlanır. Her ders ve konu için gerekli

bilgi ve beceriler önceden belirtilmiştir; okul, öğrencilere bu bilgi ve becerileri kişisel

yeterliklere dönüştürmelerinde yardımcı olacaktır.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Page 68: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Her iki eğitim düzeyinde de öğrencilerin öğrenme ve davranışlarıyla ilgili dönemsel ve yıllık

değerlendirme, öğretmenleri tarafından gerçekleştirilir; yine aynı öğretmenler, öğrencilerin

takip eden eğitim düzeyine kabul edilip edilmemeleriyle ilgili son değerlendirmeyi yapmakla

sorumlu kişilerdir. İlkokul düzeyinde, ara sınıfa kabul edilmeme sadece “istisnai ve de iyi bir

şekilde gerekçelendirilmiş durumlarda” görülen bir olaydır. Değerlendirme, öğrenciler

tarafından alınması zorunlu dersler ve de öğrencilerin seçtiği dersler üzerinden yapılır.

İlkokuldan Orta Öğretim Birinci Devreye geçiş, ilkokul eğitimi sonunda yapılan bir

değerlendirme sonucunda gerçekleşir; bunun nedeni ilkokul ve Orta Öğretim Birinci Devre

okullarının artık aynı eğitim aşamasının bir parçası haline gelmiş olmalarıdır. Bu yüzden, 2004-

2005 eğitim-öğretim yılından itibaren, öğrenciler ilkokul diploması (diploma di licenza

elementare) alabilmek için artık sözlü yazılı sınavlara girmeyeceklerdir. Zorunlu ilköğretim

aşamasının tamamlanmasının ardından, öğrenciler Orta Öğretim İkinci Devre seviyesine kabul

edilebilmek için devlet tarafından yapılan bir sınava girmektedirler.

30. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Klasik eğitim

Liceo classico (klasik Orta Öğretim İkinci

Devre okulu)

Liceo scientifico (bilimsel Orta Öğretim

İkinci Devre okulu)

14-19 yaş

Sanat eğitimi

Liceo artistico (Orta Öğretim İkinci Devre

sanat okulu)

Istituti d’arte (sanat okulları)

14-18/19 yaş

14-17/19 yaş

Teknik eğitim

Istituto Tecnico (teknik okul)

14-19 yaş

Mesleki eğitim

Istituto professionale (meslek okulu)

14-17/19 yaş

Bazı Orta Öğretim İkinci Devre kurumları iki aşama halinde düzenlenmiştir ve bu iki aşama

arasında otomatik geçiş söz konusudur.

(b) Kabul kriterleri

Ellerinde ilk eğitim aşamasını başarıyla bitirdiklerine dair bir sertifika/diploma bulunan

öğrenciler, Orta Öğretim İkinci Devreye geçiş yapabilirler. Okul ücretleri makul miktardadır;

ancak, devlet okullarında okuyan öğrenciler ailelerinin gelir düzeyine bağlı olarak eğitim

ücretinden muaf tutulabilir ya da devletten mali destek alabilir.

(c) Öğretim programı denetimi ve içeriği

Merkezi hükümet, Orta Öğretim İkinci Devrenin her dalı için temel bir öğretim programı

belirler ve öğretim metotları ile ilgili olarak yol gösterici bir görev üstlenir. Tüm kurumlar için

ortak olan temel dersler ve konular şunlardır: İtalya, tarih, modern bir yabancı dil, matematik ve

beden eğitimi.

Page 69: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Orta Öğretim İkinci Devrede, öğrencilerin sözlü ve yazılı becerileri her üç ya da dört ayda bir

değerlendirilir. Orta Öğretim İkinci Devre eğitiminin sonunda yapılan final sınavı, esame di

stato conclusivo dei corsi di studio di istruzione secondaria superiore (Orta Öğretim İkinci

Devre bitirme sınavı)‟dir.

31. Yükseköğretim

(a) Kurum türleri

İki temel yükseköğretim türü mevcuttur: üniversitede sunulan yükseköğretim ve üniversite dışı

yükseköğretim. 1999 yılında Bologna Bildirgesi‟nin imzalanmasının ardından, İtalya‟da

yükseköğretim önemli bir reform sürecine girmiştir. 509/99 sayılı Bakanlık Kararnamesi‟ne

uygun olarak, yükseköğretim derecesi artık iki temel aşama üzerine oturtulmuştur (3 yıllık bir

eğitim süresini kapsayan Laurea ve ardından iki yıl süreli Laurea specialistica – “3+2” yıldan

oluşan bir sistem oluşturulmuştur).

Üniversite dışı yükseköğretim hizmeti veren sektör; sanat ve müzik (Alta formazione artistica e

musicale), dil eğitimi (Scuole superiori per la mediazione linguistica), yüksek teknik eğitim

(Istruzione e formazione tecnica superiore) ve her biri kendi özel yapısına, yönetmeliğine ve

teşkilatına sahip bir kaç tane daha yükseköğretim alanını kapsar.

(b) Giriş

Adaylar, Orta Öğretim İkinci Devre diplomasına sahip olmak durumundadırlar. Tıp ve

cerrahlık, dişçilik, veterinerlik, mimarlık alanlarında öğrenim görebilecek maksimum bir

öğrenci sayısı belirlenmiştir. Yine de, giriş aşamasında kurumlar kendi aday seçim

prosedürlerini uygular. Sanat akademileri ve enstitülerine giriş yaşı ve koşulları çeşitlilik

gösterir; bu akademi ve enstitülerin bazıları ortaöğretimde ve yükseköğretimde paralel dersler

sunarlar.

(c) Yeterlilikler

Üniversite öğretim programının, içeriğinin ve hedeflerinin yeniden düzenlenmesi, üniversite

kurumlarının daha geniş bir özerkliğe kavuşacağına ve öğrenciler üzerindeki ders yükünün artık

krediler üzerine kurulu farklı bir özellik kazanacağına işaret etmektedir. Ortak genel kriterler ve

hedefler, farklı dersler için ulusal düzeyde tanımlanmıştır. Üç farklı akademik derece tespit

edilmiştir: üç yıllık bir eğitimin ardından tamamlanan birinci derece (180 kredi); akabinde iki

yıllık bir eğitimden sonra tamamlanan ikinci derece (120 kredi) ve süresi dalına göre değişen bir

eğitimden sonra ulaşılan uzmanlık derecesi.

Sanat ve müzik alanlarında alınan yüksek eğitim (güzel sanatlar akademileri, müzik

konservatuarları, vs.), Bologna Bildirgesi‟nin ortay koyduğu sistemin (3+2) ardından çıkarılan

ve bu alanlarda uygulanmak üzere iki temel aşamayı beraberinde getiren 508/1999 sayı ve

tarihli yasa çerçevesinde düzenlenmektedir: birinci ve ikinci aşama programları artık krediler

Page 70: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

halinde yapılandırılmıştır; bu programlar sonucunda sırasıyla Diploma accademico di primo

livello ve Diploma accademico di secondo livello verilmektedir.

32. Özel ihtiyaçlar

Özel ihtiyaca sahip öğrenciler normal eğitim içerisine entegre edilirler ve bu öğrencilere uzman

desteği sağlanır.

33. Öğretmenler

Anaokullarında ve ilkokullarda görev yapan öğretmenler diploma di laurea‟ya sahip olmak

durumundalardır. Abilitazione all’insegnamento derecesine sahip olabilmek için sınava girmek

isteyen ortaokul öğretmenlerinin bir scuola di specializzazione‟de iki yıl süreli bir lisansüstü

öğrenim görmeleri gerekmektedir. İlkokul öğretmenleri genel konulara hakim öğretmenlerdir;

ancak bir özel bir konu alanından da sorumludurlar. Ortaokul öğretmenleri uzman

öğretmenlerdir. Öğretmenler, devlet memuru statüsündedir.

VIII. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Önceden kabul edilmiş ve uygulama aşamasında olan reformlar:

İtalya Eğitim Sistemi reform süreci, aşamalı olarak uygulanacak 53/2003 sayı ve tarihli Yasa

ile onaylanmıştır. İlk uygulama kararnamesi, eğitimin ilk aşamasıyla (ilkokul ve Orta Öğretim

Birinci Devre) ilgili olarak çıkartılmış 19 Şubat 2004 tarih ve 59 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamedir.

Sırasıyla eğitim hakkı-görevine, dönüşümlü okul-iş sistemine ve eğitim-öğretim sisteminin

değerlendirilmesi için oluşturulan ulusal birime yönelik okul reformunun uygulanması için

hazırlanan üç kararname tasarısı, önceden belirlenmiş zamanlarda bir kararname haline

getirilecektir.

Birinci kararname, en az on iki yıllık bir süre için veya öğrencilerin bir yeterlilik derecesi

alabilmeleri amacıyla 18 yaşını doldurana kadar geçen sürede eğitim ve öğretim hakkını

güvence altına alır. Bu hak, eğitim sisteminin ilkokul ve Orta Öğretim Birinci Devre eğitimini

de içeren ilk aşamasıyla ve eğitimin licei sistemini (Orta Öğretim İkinci Devre genel eğitim

sistemi) kapsayan ikinci aşamasıyla ve de stajyerlik sistemiyle olduğu kadar öğretim ve

mesleki eğitim sistemiyle de ilgilidir.

İkinci kararname, ikinci aşamada (sistema dei licei veya öğretim ve mesleki eğitim

sisteminde) verilen eğitimi tamamlayıcı bir niteliğe sahip olan dönüşümlü okul-iş sistemini

düzenlemektedir; bu dönüşümlü sistem, öğrencileri yalnızca temel bilgilerle donatmakla

kalmaz, aynı zamanda öğrencilere iş dünyasının gereksinimlerini karşılayacak becerileri de

kazandırır. On iki yıl süren “eğitim ve öğretim hakkı-görevi” ilkesine göre, 15 yaşındaki

öğrenciler dönüşümlü okul-iş sistemi vasıtasıyla bütün eğitimlerini 15 yaşından 18 yaşına

kadar gerçekleştirebilirler.

Page 71: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Reform yasasının uygulanması için hazırlanan üçüncü kararname ise eğitim ve öğretim

sisteminin değerlendirilmesi için ulusal bir birim oluşturmaktadır; bu birimin görevi, eğitim

sisteminin kalitesini aşamalı olarak artırmak ve uyumlu hale getirmek ve bunu da eğitim

sisteminin uluslararası açıdan etkinliğini ve yetkinliğini değerlendirmek yoluyla yapmaktır.

Istituto Nazionale di Valutazione des Sistema Educativo di İstruzione e Formazione –

INVALSI (Ulusal Eğitim-Öğretim Sistemi Değerlendirme Enstitüsü) ulusal birim olarak

görevlendirilmiştir. INVALSI, öğretmenler tarafından öğrencilerin öğrenmedeki başarıları ve

davranışlarının gelişimine yönelik yapılan dönemsel ve yıllık değerlendirmelere ek olarak,

eğitim sistemi üzerinde genel bir değerlendirme çalışması yürütecektir. IVALSI‟nin temel

görevleri arasında, öğrencilerin bilgi ve becerilerinin düzenli aralıklarla değerlendirilmesinin

yanısıra, özellikle yaşam boyu öğrenim söz konusu olduğunda, okulların eğitim-öğretim

kalitelerinin sık sık ve muntazam bir şekilde denetlenmesi gibi önemli görevler

bulunmaktadır.

Reformun Orta Öğretim İkinci Devre‟de uygulanabilmesi için gerekli kararname henüz

çıkarılmamıştır. Bu söz konusu kararnamenin, eğitimin doppio canale (çift taraflı yol)

üzerinde bulunan ikinci aşamasını düzenlemesi beklenmektedir; bu ikinci aşama içerisinde

licei sisteminin ve de öğretim ve mesleki eğitim sisteminin bulunması gerekmektedir. Licei

sisteminin içerisinde 8 tür liceo (sanatsal, klasik, insan bilimleri, ekonomik, dilbilim, müzik

ve dans sanatı, bilimsel, teknolojik) bulunmaktadır; bu liceolar iki tane iki yıl süreli eğitim ve

üniversite çalışmaları için kapsamlı çalışmaların yürütüldüğü ve de rehberlik hizmetlerinin

verildiği beşinci bir yıl daha eğitim olacak şekilde düzenlenmiştir.

Reform Yasası ayrıca yeni bir değerlendirme sistemi de öngörmektedir. Okulda, öğrenciler

her iki yılda bir değerlendirmeye alınacaklar ve saptanan minimum düzeye ulaşamayan

öğrenciler sınıf tekrarı yapmak zorunda kalacaklardır. Ayrıca, öğretim kalitesini ve

öğrencilerin kültürel seviyesini kontrol edip değerlendirmekle görevli bir değerlendirme ekibi

kurulacaktır.

İlerideki aşamalarda, Reform Yasası aynı zamanda başlangıç ve hizmet-içi öğretmen eğitimini

de kapsayacaktır. Bütün öğretmenler, tüm eğitim-öğretim seviyelerinde öğretmenlik

yapabilmek için bir laurea specialistica (uzmanlık derecesi) almak zorunda kalacaklardır.

Ayrıca üniversiteler, reformdan geçmiş okullar tarafından talep edilen yeni mesleki

bilgi/becerilere ulaşabilmeleri için öğretmenlere hizmet-içi eğitim kursları açacaktır.

Page 72: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPADAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ÖZET

BELGELER

I. HOLLANDA I. Eğitim sisteminin tanımı

1. Eğitim Nüfusu ve öğretim dili

Hollanda‟nın toplam nüfusu 16,2 milyondur. 2003 yılında hükümet tarafından finanse

edilen eğitime katılan öğrenci sayısı 3,578 milyondu.

Genel eğitim dili standart Felemenk’çedir. Friesland‟da Frisian dilinin özel bir statüsü

bulunmaktadır. Friesland‟deki okullar hem Felemenkçe hem de Frisian dilinde eğitim

vermektedirler. Diğer yaĢayan yerel lehçeler, örneğin Lower Sakson, standart

Felemenkçe‟nin yanı sıra kullanıldıkları bölgelerdeki eğitim kurumlarında öğretim dili

olarak kullanılabilirler.

2. Ġdari kontrol ve kamu tarafından finanse edilen eğitimin oranı

Anayasaya göre insanların okul kurma ve dini, ideolojik ya da eğitime ilişkin inançlarına

göre eğitim verme hakkı vardır. Bunun bir sonucu olarak, Hollanda‟da hem devlet okulları

hem de özel okullar bulunmaktadır. Öğrencilerin %70 kadarı özel okullara devam

etmektedir. Kamu okulları ve özel okullar yasal açıdan eşit konumdadırlar. Bu da kamu

tarafından kamu okullarına yapılan harcamanın özel eğitime yapılan harcamayla eşit

olması gerekliliği manasına gelmektedir. Eğitim düzenleme özgürlüğü özel okullara neyi

ne yolla öğreteceklerine karar verme özgürlüğü vermektedir. Ancak bu özgürlük Eğitim,

Kültür ve Bilim Bakanlığı tarafından eğitim mevzuatında belirlenmiş olan nitel standartlar

ile sınırlandırılmıştır.

Hollanda eğitim sisteminin farklı bir özelliği de merkezi eğitim politikası ile okulların

yerelleştirilmiş idaresinin ve yönetiminin kombinasyonudur.

Merkezi hükümet eğitimi kanun ve yönetmelikler ile Anayasanın hükümlerini göz

önünde bulundurarak kontrol etmektedir. Eğitime ilişkin birincil sorumluluğu sistemin

yapılandırması ve finansmanı, kamu kurumlarının, denetlemenin, sınavların ve öğrenci

desteğinin yönetimidir. Merkezi hükümet aynı zamanda eğitimde yeniliği teşvik

etmektedir. Bunun yanı sıra Bakan bilim politikasının koordinasyonundan ve kültürel ve

basın politikasından sorumludur.

Ġlk ve ortaöğretim bölgesel ve yerel düzeyde idare ile ilgilenmektedir. Her iki okul da

okul düzeyindeki idare konusunda farklılık göstermektedir.

Ġl düzeyindeki yetkililerin katılımı esasen yasal denetleyici ve adli görevler şeklinde

gerçekleşmektedir. İl Konseyi yeterli sayıda, kamu tarafından idare edilen ilk ve

ortaöğretim kurumunun bulunduğunu garanti altına alır ve belediyeler tarafından alınan

kararlara ilişkin özel okullar için müracaat organı olarak görev yapar. Okulların ve

Page 73: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

müfredatın yönetimine ilişkin illerin rolü sınırlıdır. Bu kısmen bir eğitim kurumunun

yetkili mercisi olamamalarından kaynaklanmaktadır.

Belediye yetkilileri bölgedeki kamu okulu olsun olmasın tüm okullar için yerel yetkilidir.

Okul Düzeyinde genel yönetim

Hem özel okullar hem de kamu okulları (ilk ve ortaöğretim) okul kurulu olarak da

bilinen yasal olarak tanınmış yetkili mercilere sahiptir. Yetkili merci sorumlu olduğu

okulu ya da okulları (bir okulun tüm maddesel yönleri, öğretim programı üzerindeki

politikaya karar verme, çalışanlara ilişkin konular ve öğrencilerin kabulü) idare eder ve

yönetir. Yetkili merci yasal yönetmelikler tarafından kapsandığı sürece okul içerisinde

meydana gelen her Ģeyden sorumludur.

Bu merciinin yetkilerinin bazıları okul müdürüne devredilebilir ancak sorumluluk yetkili

mercide olmaya devam edecektir.

- Kamuya bağlı ilk ve orta okullar hususunda, belediye idaresi yetkili merci

olarak görev yapabilir. Buna alternatif olarak, belediye konseyi 1997 yılından

bu yana belediye yetkililerinin kamu okullarının yetkili mercisi olarak yerine

getirdiği görevleri kamu hukuku tarafından yönetilen diğer türde bazı organlara

verme kararı alabilmektedir.

- Özel okulların yetkili mercisi özel kanunla yönetilen idari bir organdır. İki tür

okul kurulu ya da yetkili merci bulunmaktadır. Bunlar birlikler ve vakıflardır.

Bunlar arasında vakıflar daha yaygındır.

Hükümet ile yetiĢkin eğitimi ve mesleki eğitim kurumları arasında herhangi bir orta düzey

yönetim bulunmamaktadır.

Profesyonel yüksek eğitim kurumları ve üniversiteler tamamen özerktirler.

3. Ġlköğretim

Hollanda‟da çocuklar 5 yaşına gelene kadar eğitim zorunlu olmamasına rağmen neredeyse

her 4 yaşındaki çocuk (%99.3) ilkokula gitmektedir.

Hollanda 4 yaşına kadar olan yaş gruplarındaki çocuklar için eğitim sunmamaktadır.

4. Zorunlu tam zamanlı eğitim

(a) Safhalar

İlköğretim (Primair onderwijs)

İlköğretim Basisschool‟u (ilkokul) ve Speciale scholle vorr

basisonderwijs‟i (ilköğretim için özel okul) kapsamaktadır.

5-12 yaş grubu

Orta öğretim (Voortgezet onderjiws)

Üniversite öncesi öğretim (onderwijs, gymnasium ve atheneum’u içeren

Voorbereidend wetenschappelijk- VWO)

Genel orta öğretim (Hoger algemeen voortgezet onderwijs- HAVO)

Mesleki öncesi orta öğretim (Voorbereidend middelbaar

beroepsonderwijs)

Özel orta öğretim (Speciaal voortgezet onderwijs)

12-18 yaş grubu

12-17 yaş grubu

12-16 yaş grubu

12-18/20 yaş grubu

Page 74: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Her çocuk beşinci yaş gününü takip eden aydaki ilk okul günü tam zamanlı olarak okula

başlamak durumundadır. Çocuklar 12 tam okul yılı boyunca ve 16 yaşına geldikleri okul

yılının sonuna kadar okula devam etmek zorundadırlar. Gençlerin daha sonra bir yıl boyunca

haftada en az iki gün bu amaçla ders veren bir kuruma devam etmeleri gerekmektedir. Belli

bir iş sektöründe bir uygulama eğitimi anlaşması olan kişiler haftalık izinli olarak bir gün

okula devam eder diğer günlerde ise çalışırlar.

16 yaşına kadar olan zorunlu eğitim ücretsizdir ancak ortaöğretim kurumlarında aileler okul

kitaplarının masrafını karşılamak durumundadırlar.

(b) Kabul kriterleri

- İlköğretim:

i. İlkokula başlayacak çocuğun yaşının en az 4 olması gerekmektedir.

ii. İlköğretim ücretsizdir.

- Orta öğretim:

i. Çocuklar ilköğretimi bitirdikten ya da ilköğretim için özel okulları

bitirdikten sonra ortalama 12 yaşında orta okula kabul edilirler.

ii. VMBO, HAVO ya da VWO kurumlarına kabul konusundaki kararlar

kendi adına bu tür kararları alması için bir kabul kurlu atayabilen

yetkili merci tarafından (Okul kurulu) verilmektedir. Kabul kurulu

başkan ve okulda görev yapan bir ya da daha fazla sayıda öğretmenden

oluşmaktadır. Bu kurul aynı zamanda ilkokullardan müdür ve

öğretmenleri de içerebilir. Çocukların devam ettiği ilkokulun

müdürünün çocuğun eğitim potansiyeline ve devam düzeyine ilişkin bir

rapor (eğitim raporu) ortaya koyması gerekmektedir.

iii. VMBO, HAVO ve VWO kurumlarına kabul için çocuklar kendi

uygunluklarını ortaya koymaları için değerlendirmeye tabi tutulurlar.

Bunların en yaygını ilkokulun son yılında merkezi olarak hazırlanmış

testler vasıtasıyla çocuğun bilgi ve anlama seviyesinin ölçülmesidir.

(c) Okul gününün/ haftasının/ yılının uzunluğu

Okul yılı Ağustos ve Haziran ayları arasında en az 200 günü kapsamaktadır. Okul haftanın

beş günü açıktır ancak ilkokulda Çarşamba öğleden sonraları genelde ders yoktur.

İlköğretim

İlk dört yıl için toplam asgari sayı 3,520 ders ve son dört yıl için ise 4,000 derstir. Okul

günü azami 5.5 saat (teneffüsler hariç olmak üzere) sürmektedir ve etkinlikler gün

içerisinde eşit olarak dağıtılmıştır. Bununla birlikte bu eğitim, dezavantajları önlemek ve

/veya ortadan kaldırmak için tasarlanmış ek etkinlikler ile bağlantılı olarak genişletilebilir.

Öğrenciler ilk iki yıl boyunca haftada ortalama olarak 22 saat son altı yıl için ise haftada

ortalama 25 saat ders almaktadırlar. Okul gününün ne zaman başlayıp sona ereceğine ve

derslerin ne kadar süreceğine karar verme yetkisi okulun yetkili mercisine (okul kurulu)

aittir.

Page 75: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Ortaöğretim

Ortaöğretimin ilk üç yıllık dönemi – temel ortaöğretim dönemi- boyunca tavsiye edilen

dönem sayısının, başarı hedeflerine ulaşmayı mümkün kılan bir kılavuz olarak

kullanılması amaçlanmaktadır. Tablolar öğretim zamanlarının 50 dakika sürdüğünü ve her

konu için önerilen zamanın %75 kadarında başarı hedeflerinin gerçekleştirilebileceğini

düşünmektedirler. Okulların tabloyu bire bir takip etmeleri gerekmemektedir zira başarı

hedefleri zamanın %75‟lik kısmında elde edilebilir. Ancak asgari 3,000 sayıda 50

dakikalık zamanların temel öğretim programında sağlanması gerekmektedir.

VMBO, HAVO ve VWO eğitimlerinde sosyal bilimler, sanat konuları ve beden eğitimi

için zorunlu bir asgari ders sayısı bulunmaktadır.

Hem HAVO hem de VWO‟daki 4. okul yılı lise öğretiminin bir parçası olmakla birlikte

eğitim içeriği ve zaman sayısı ile zorunlu eğitimin bir parçasıdır. (bakınız 5)

(d) Sınıf boyutu/ öğrencilerin gruplandırılması

Sınıf boyutuna ilişkin herhangi bir tavsiye bulunmamaktadır. Öğrenciler karışık yetenek

sınıflarında yaşlarına göre gruplandırılmaktadır. İlkokullardaki sınıflar her konu için bir

öğretmene sahipken orta okuldaki öğrencilerin ayrı konu öğretmenleri bulunmaktadır.

(e) Öğretim programı kontrolü ve içeriği

Eğitim Bakanlığı genel öğretim programına ve zorunlu konuların ayrıntılarına karar verir.

Okullar kendi öğretim programı planlarına ve öğretim metotlarına karar verir ve araç gereçleri

seçerler.

İlköğretim

İlkokul seviyesindeki zorunlu öğrenme alanları duyusal koordinasyonu ve fiziksel çalışma,

Felemenkçe, aritmetik ve matematiği, İngilizce‟yi, coğrafya, tarih, (biyoloji dahil olmak

üzere) bilim, (siyasi çalışmalar dahil olmak üzere) sosyal yapılar, ve dini ve ideolojik akımlar,

ifadeye ilişkin etkinlikler, sosyal beceriler ve hayat becerileri ve sağlıklı yaşam da dahil

olmak üzere bir dizi somut konuyu içermektedir. Okullar öğretim programının farklı

alanlarına ilişkin sürenin ne ölçüde ve ne zaman ayrılacağına karar verme konusunda

özgürdürler. Bu konudaki tek kısıtlama yıl boyunca verilecek asgari öğretim süreleridir.

Ortaöğretim

- 1. ve 3. yıl

Ortaöğretimin ilk üç yılı boyunca (temel ortaöğretim dönemi) çocuklar 15 konudan oluşan

zorunlu bir temel müfredata tabi tutulmaktadırlar (yılda 1000 tane 50 dakikalık ders). Kalan

%20‟lik öğretme zamanı (840 saat) okullar tarafından kendi takdirlerine bağlı olarak dersler

ve diğer eğitsel etkinlikler için kullanılabilirler.

Ortaöğretimin ilk üç yılında öğrenciler, en az yılda 1280 tane 50 dakikalık ders almak

zorundadırlar.

Page 76: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Her dersin 50 dakika sürdüğü kabul edilerek her konuda kullanılması gereken tavsiye edilen

ders sayısına ilişkin tablolar yayınlanmıştır.

HAVO ve VWO‟nun ilk üç yılında 3. bir çağdaş dil zorunludur ancak Gymnasium öğretim

programının Latince ya da Yunancayı da içermesi gerekmektedir.

4. yıl

o VMBO‟da 4. yıl ortaöğretim birinci devre eğitiminin de parçasıdır.

Tavsiye edilen zaman çizelgeleri temel orta öğretimin önceki üç yılı da

dahil olmak üzere 4 yılı kapsamaktadır.

o Hem HAVO hem de VWO eğitiminde 4. yıl zorunlu eğitimin bir

parçası olmakla birlikte aynı zamanda öğretim programının içeriği de

dahil olmak üzere ortaöğretim ikinci devre eğitiminin de parçasıdır.

(Bakınız 5)

(f) Değerlendirme, sınıf geçme ve yeterlilikler

İlk ve orta öğretim boyunca sürekli öğretmen değerlendirmeleri yer almaktadır.

İlköğretim:

İlkokulun sonunda bir öğrenci raporu başarılarını belgeler ve orta okul tercihi konusunda

tavsiye verir. Okulların çoğu- örneğin %90- öğrencinin nihai sonuçlarını ölçmek için

ulusal testleri kullanmaktadır. İlerlemeye ilişkin yasal kurallar bulunmamaktadır. Bir yıl

tekrar etmek mümkündür ancak okullar ara verilmemiş bir gelişim sürecini tercih

etmektedirler.

Ortaöğretim

Temel ortaöğretim boyunca öğrenciler bir yılı tekrar etme durumunda kalabilirler.

Sadece VMBO tamamen zorunlu eğitimin kapsamındadır. VMBO bitirme sınavları iki

bölümden oluşmaktadır. Bunların ilki okul sınavı, ikincisi ise ulusal sınavdır.

5. Ortaöğretim ikinci devre ve Ortaöğretim ikinci devre sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Üniversite öncesi öğretim (Voorbereidend wetenshappelijk

onderwijs- VWO)

Genel lise öğretimi (Hoger algemeen voorgezet onderwijs- HAVO)

Mesleki lise öğretimi (Middelbaar beroepsonderwijs- MBO)

12-18 yaş grubu

12-17 yaş grubu

16-17/18/19/20 yaş

grubu

(b) Kabul kriterleri

a. HAVO ve VWO‟nun ilk aşamalarındaki öğrenciler eğitimlerine ortaöğretim

ikinci devre eğitimi içerisindeki aynı eğitim türleri ile devam edebilirler;

b. Teori programını başarı ile tamamlayan VMBO öğrencileri sınav konularının

matematik ve ya Fransızca ya da Almanca‟yı içermesi şartıyla ( VMBO

konuları arasında İngilizce zorunlu konudur) HAVO‟nun 4. yılına transfer

olabilirler. Bazı uzmanlaşma bileşenleri için ek gereklilikler mevcuttur:

c. HAVO sertifikasına sahip olan öğrenciler VWO‟nun 5. yılına kabul

edilebilirler;

Page 77: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

d. MBO: yeterlilik yapısı içerisinde kabul kriterleri şunlardır:

i. Asistanlık ya da temel mesleki eğitim seviyesindeki bir kurs için öncesi

eğitimine ilişkin gereklilikler olmaksızın herhangi biri kayıt

yaptırabilir;

ii. Profesyonel ya da orta seviye yönetim düzeyi için:

1. Mesleki lise öncesi eğitim sertifikası (VMBO) ya da;

2. Genel ortaokul eğitimi sertifikası (MAVO) ya da

3. Genel lise eğitiminin ilk üç yılının ya da üniversite öncesi

eğitiminin başarıyla tamamlandığına dair kanıt

iii. Uzman düzeyindeki bir kurs için: aynı meslek ya da iş grubu için

profesyonel bir eğitim yeterliliği ile kabul mümkündür.

Blok ya da günlük tatili olan kurslar (BBL) sadece okul bitirme yaşının

üstündeki kişilere açıktır.

(c) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Genel Lise öğretimi (HAVO ve VWO)

HAVO‟nun 4. yılına ve VWO‟nun 5. yılına başlayan öğrenciler aşağıdaki konu

kombinasyonlarından bir tanesini seçmek zorundadırlar:

Kültür ve toplum

Ekonomi ve toplum

Bilim ve sağlık

Bilim ve teknoloji

Her konu grubu şunları içermektedir:

Seçilen konu kombinasyonları dışında tüm öğrenciler için aynı olan ortak bir

bileşen. Bu bileşen öğretim programındaki zamanın yarısından biraz azını

almaktadır.

Öğretim programının üçte birinden biraz fazlasını kapsayan ve seçilen konu

kombinasyonlarına ilişkin konular içeren bir uzmanlaşma bileşeni.

Öğretim programının geri kalan zamanını kapsayan seçmeli bir bileşen.

Öğrenciler okul tarafından sunulan ve diğer okullar ile yapılan bir anlaşma

sonu sunulan konular arasında seçim yapmakta serbesttirler. Seçmeli derslerin

sayısı uzmanlaşma bileşenindeki ders yüküne bağlıdır.

Öğretim programının kontrolü okulun sorumluluğundadır.

Mesleki lise öğretimi (MBO)

Mesleki öğretim için ulusal yeterlilikler yapısını oluşturan dersler 4 düzeye

bölünmüştür. Öğrenciler bu dersleri art arda alabilirler, bu durumda birinin diploması bir

sonraki için giriş koşulu yerine geçmektedir.

Her ders için prensip itibariyle iki öğrenme yolu vardır:

e. Uygulamalı eğitimin dersin %20 ve %60‟ı arasındaki bir kısmını kapsayacağı

mesleki eğitim (BOL)

f. Uygulamalı eğitimin dersin %60‟tan fazlasına denk düşen bir kısmını

kapsayacağı blok ya da günlük tatil eğitimi (BBL)

Yeterlilikler yapısındaki Öğretim programı dersin içeriğine göre değişiklik göstermektedir ve

şu anda 700 yeterlilik kaydedilmiştir.

Page 78: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Genel lise eğitiminde HAVO ve VWO için okul bitirme sınavları iki bölümden oluşmaktadır:

son sene yapılan ulusal bir sınav ve bir okul sınavı. Bazı konular için yalnızca okul sınavı

bulunmaktadır.

Mesleki lise öğretiminde öğrenciler geçtikleri kısmi sınavlar için bitirme sertifikaları

almaktadırlar. Ders için bütün sınavları geçtikten ve bunun yanındaki tüm sertifikaları

aldıktan sonra sertifikalar diploma ile değiştirilmektedir.

Öğrencilerin diploma alabilecekleri şekilde öğretim ve ders düzenlemek kurumların

kendilerine kalmıştır.

6. Yüksek öğretim

(a) Kurum türleri

Hollanda‟da ikili bir yüksek öğrenim sistemi vardır

a. Üniversiteler tarafından verilen üniversite öğrenimi (wetenschapellijk

onderwijs= WO)

b. HBO kurumları tarafından verilen profesyonel yüksek öğrenim (hoger

beroepsonderwijs=HBO)

(hogescholen: üniversiteler ya da profesyonel öğretim)

(b) Erişim

Profesyonel Yüksek öğretim için kabul gereklilikleri şunlardır:

c. Bir genel lise öğretim (HAVO) sertifikası ya da

d. Bir MBO orta yönetim ya da uzman eğitim sertifikası ya da

e. Bir üniversite öncesi öğretim (VWO) sertifikası.

Gerekli yeterliliklere sahip olmayan 21 yaş ya da daha üzeri yaş grubundaki insanlar özel bir

giriş sınavını geçtikten sonra kabul edilebilirler. Bu yaş sınırı güzel sanatlar ve sahne sanatları

ile ilgili bölümlerde değiştirilebilir.

Üniversiteye kabul edilme bir üniversite öncesi (VWO) okul bitirme sertifikası ya da HBO

yeterlilik veya HBO propaedeutic sertifikası ile mümkündür. Gerekli yeterliliklere sahip

olmayan 21 yaş ve üzeri yaş grubundaki kişiler özel bir giriş sınavını geçtikten sonra kabul

edilebilirler.

(c) Yeterlilikler

Profesyonel yüksek öğrenimde, bir lisans ya da yüksek lisans derecesi HBO lisans ya da

lisans üstü nihai sınavını geçen öğrencilere verilmektedir. Mezunlara uygun akademik

unvanlar verilmektedir.

Yeni sistemde HBO kurumları lisansüstü derecesi verilmesine yarayan dersler

sunabilmektedirler.

Her üniversite dersi bir lisans sınavı ve bir lisansüstü öğretim sınavı içermektedir. Her

ders programı için ayrı bir sınav kurulu sınavları organize etmek ve iç sınavları koordine

etmek için kurulmuştur. Fakülte konseyi ilgili sınav kuruluna ve ders programı komitesine

danıştıktan sonra öğretme ve sınav mevzuatını belirlemektedir. Nihai sınavları geçen

öğrencilere sınavın farklı bölümlerini uygun olması durumunda da elde edilen profesyonel

yeterlilikleri listeleyen bir sertifika verilmektedir.

Page 79: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Belli mesleklere uydurulan dersler özellikle profesyonel uygulamalar için uygulama

hazırlığı içermek zorundadır. Bu doktorlar, diş doktorları, veteriner cerrahlar, mimarlar ve

eczacılar için olan dersler için geçerlidir.

Bir lisans ya da lisansüstü derecesi bir lisans ya da lisansüstü dersinin final sınavını geçen

öğrencilere kurum tarafından verilmektedir. Mezunlar isimlerinden sonra gelen ve “B” ve

“M” olarak kısaltılmış olan “Lisans mezunu” ya da “Mastır” unvanları kullanmaya hak

kazanmaktadırlar. Bu kişiler uygun uluslararası unvan yerine bir Felemenk unvanını

kullanmayı seçebilirler.

7. Özel ihtiyaç sahibi çocuklar

Özel ihtiyaç sahibi çocuklara sunulan eğitim iki grup okulda verilmektedir:

a. İlköğretim için özel okullar: (speciale scholen voor basisonderwijs) öğrenme

ve davranış zorluğu çeken ve öğrenme gelişim zorluğu olan çocuklar için.

1991 yılından beri politika özel ihtiyaç sahibi çocukları normal ilkokullara entegre

etme yönünde olmuştur. Bu politikanın iki amacı vardır. Birincisi, özel ihtiyaç

sahibi çocukların normal ilkokullara gitmesini sağlamaktır. İkincisi ise

ilköğretimdeki normal okullar ile özel okulların konsorsiyumlarına belli bir bütçe

vererek maliyetleri kontrol etmektir. Bu konsorsiyumlardan özel okullar ve normal

okullardaki özel hizmetler finanse edilecektir.

- Özel okullar (Speciaal onderwijs) engelli çocuklar için ve eğitimine farklı bir

yaklaşım gereken çocuklar için verilen ve ya ilkokul ya da ortaöğretim yaş grubu

ya da her ikisi için özel eğitim veren okullardır.

8. Öğretmenler

İlkokul öğretmenleri bir HBO kurumunda dört yıllık bir bölüm bitirmiştir. Bu öğretmenler

şunları öğretme konusunda yeterlilik sahibidirler: ilkokul seviyesinde tüm yaş gruplarına

tüm konular, özel eğitimde hem ilkokul hem de orta öğretim düzeyinde, yetişkin

eğitiminde ve mesleki eğitimde.

Ortaokul öğretmenleri HBO kurumlarında ve üniversitelerde eğitim görmektedirler.

- HBO öğretmen eğitimi kursları

Orta okul öğretmenleri için HBO öğretmen eğitimi kursları ya düzey 1

ya da düzey 2 yeterliliklerini sağlamaktadır. Kurslar genel konularda,

sanat konularında, teknik konularda ve tarımsal konularda

bulunmaktadır. Öğrenciler bir konuda uzmanlaşırlar. HBO öğretmen

eğitimi kursları hem konu eğitimini hem de genel öğretme şekillerini

kapsamaktadır.

o Düzey iki öğretmenleri HAVO ve VWO‟nun ilk üç yılında,

VMBO‟nun ve mesleki liselerin de tüm yıllarında ders verecek

yeterliliklere sahiptir.

o Düzey bir öğretmenleri ise tüm orta öğretim düzeylerinde,HAVO son

ili yılında VWO‟nun ise son üç yılında tüm düzeylerde ders verecek

yeterliliklere sahiptirler.

- Üniversite tabanlı öğretmen eğitimi kursları

Doktora ya da mastır derecesine sahip olan üniversite mezunları lisans

düzeyinde olan ve düzey bir yeterlilikleri kazanılmasıyla sonuçlanan bir

öğretmen eğitimi kursu (ULO) alabilirler. Öğrenciler, eğer isterlerse,

Page 80: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

henüz lisan öğrencisi oldukları sırada da kendi öğretmen eğitimlerine

başlayabilirler.

Kurslar ortaöğretim öğretim programının tüm konularında mevcuttur.

Öğrenciler bir konuda, bazen de genel fen bilimleri ya da kültür ve

sanat gibi konulardan bir tanesinde fazladan bir yeterlilik sahibi olup

uzmanlaşırlar. Üniversite tabanlı öğretmen eğitimi kurslarından mezun

olanlar düzey bir yeterliliklerine sahiptir. Bu kişiler orta öğretimin tüm

düzeylerinde ders verebilirler.

Page 81: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

II. Eğitim Alanında Sürdürülmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

Ġlköğretim

- Okullara zaman çizelgeleri hususunda daha fazla esneklik sağlamak için bir

kanun tasarısı hazırlanmaktadır.

- Hükümet okullara harcama konularında daha fazla özgürlük saplamak için

blok hibe fonları getirmeyi amaçlamaktadır. Okul kurullarına belli bir bütçe ve

harcama kararları konusunda özgürlük verilecektir. Beklentiler bu önlemlerin

2006 yılının Ağustos ayında hizmete girmesi doğrultusundadır.

Ortaöğretim

Teftiş heyetinin değerlendirmesine ve Eğitim Konseyi‟nin tavsiyelerine bağlı olarak

temel ortaöğretim adapte edilecektir. Orta okul öğretiminin geleceği için bir görev

gücü tavsiyeler hazırlamıştır. Bakan önerilerin tamamını kabul etmiştir ve bu önerilere

dayanan kanunun 2006 yılının Ağustos ayında yürürlüğe girmesi beklenmektedir.

Yüksek Öğrenim

2005-2006 ve 2006-2007 akademik yıllarında ön eğitim koşullarını sağlamayan

öğrencilerin esnek kabulü ile birlikte denemeler başlayacaktır. Bununla birlikte bu

öğrencilerin mukayese edilebilir ölçüde bilgi ve deneyim kazanmış olmaları gerekmektedir.

Page 82: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

POLONYA

V. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili

2003 yılında 29 yaş altındaki gençlerin sayısı (15,843,414) nüfusun % 41.5‟ini

oluşturmaktaydı ve 5,425,456 kişi zorunlu eğitim yaşındaydı. Öğretim dili Polonyaca‟dır.

2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Kapsamı

2003/04‟te neredeyse bütün öğrenciler devlet okullarına gitmekteydi (% 98). Fonların

çoğu devlet bütçesinden gelmektedir. Mali kaynakların okullar tarafından kullanılmasına

ilişkin kararlar ve düzenleme, okul ve okulu yöneten organ, örneğin yerel makamlar

(gminy) ve bölge makamları (powiaty), arasındaki istişarenin konusudur. Okullardaki

öğretim standartlarının denetimi doğrudan Milli Eğitim ve Spor Bakanlığı‟ndan

gelmektedir ve bir bölgesel idari organ (kuratorium) tarafından temsil edilmektedir.

3. Okul öncesi Eğitim

Bu eğitim seviyesi okul sisteminin ilk seviyesi olarak kabul edilmektedir. Okul öncesi

eğitim 3 ila 6 yaş arası çocukları ilgilendirmektedir. 2004/ 2005 öğretim yılından itibaren

6 –Yaş çocukları, “0. sınıf” olarak adlandırılan ilk öğretime yönelik bir yıl hazırlık

eğitimini (belediyenin sorumluluğu altında olan) tamamlamakla yükümlü kılınmışlardır.

Bu sınıflar ya ana okullarına ya da ilk okullara bağlanacaktır.

Mevzuatta değişiklik yapılmadan önce 2003/ 04 ders yılında 6-yaşındaki çocukların

%97.7‟si bu hükümden yararlanmıştır.

Devlet ve özel ilk öğretim öncesi okullara giriş ücret ödenmesini gerektirebilmektedir.

2003/ 04‟te 832,346 çocuğun gittiği 16,999 ilk okul öncesi kurum (hem ana okulları hem

de ilk okul öncesi sınıflar ilk okullara bağlıdır) vardı.

4. Tam Gün Zorunlu Eğitim

(g) Evreler

Klasa Zerowa (ilk okul öncesi 0. sınıf) 6 yaş

Szkola podstawowa (6 yıllık ilk okul)

7-13 yaş

1. Aşama – bütünleştirilmiş öğretim – 7-10

yaş

2. Aşama – farklı derslere dayalı öğretim, 10-

13 yaş

Gimnazjum (3 yıllık orta öğretim birinci

devre)

13-16 yaş

Aşama 3 – farklı derslere dayalı öğretim

(h) Kabul Kriterleri

Tüm öğrenciler ücretsiz okula giderler. Tek kabul kriteri yaş sınırıdır (zorunlu eğitimin

başladığı takvim yılında 6 yaşına ulaşmış olmak). Aileler çocuklarını evlerine en yakın

okula veya anaokuluna (0. sınıf) kayıt yaptırmak zorundadırlar.

(i) Okul Gününün/ Haftasının/ Yılının Süresi

Page 83: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Ders yılı 2 döneme ayrılmıştır. Eylül ve Haziran ayları arasında 185 gün civarında bir

süreyi kapsamaktadır. Zorunlu dersler (1. sınıf için 45 dakikalık maksimum 23 ders, ve 2.

ve 3. sınıflar için maksimum 28 ila 31 ders saati) genellikle haftanın 5 gününe yayılmış

durumdadır.

(j) Sınıf Büyüklüğü/ Öğrencilerin Gruplandırılması

2003/ 04‟te ilköğretimde öğrencilerin öğretmenlerine oranı 13:1 idi. Bir sınıfta ortalama

21 öğrenci bulunmaktaydı. Mevzuat bir sınıftaki öğrenci sayısı için standartları

belirlememektedir. Sınıf düzeni için temel kriter yaştır.

Öğrenimin ilk sınıfında, finansmanın yabancı dil öğretimine izin verdiği okullarda yabancı

dil öğretimi (uzman öğretmenler) hariç olmak üzere tüm derslerden sadece 1 öğretmen

sorumludur. Dördüncü yıldan itibaren her ders uzman öğretmenler tarafından

öğretilmektedir.

(k) Öğretim Programının denetimi ve içeriği

Zorunlu eğitime yönelik ana öğretim programı tüm öğrenciler için aynıdır. Okullar

(öğretmenler) ders kitaplarını Milli Eğitim ve Spor Bakanlığı tarafından onaylanan bir

listeden seçebilirler. Öğretim ve değerlendirme yöntemlerini seçmekte, yenilikçi öğretim

yöntemlerini hayata geçirmede ve öğretim programını seçmede (Milli Eğitim ve spor

Bakanlığı tarafından onaylanan bir listeden) serbesttirler. Ayrıca ana öğretim programına

dayalı olarak kendi öğretim programlarını geliştirip onay için bakanlığa sunabilirler.

(l) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Ders yılı boyunca öğrencilerin bilgi ve becerilerinin değerlendirilmesi Polonya‟da standart

hale getirilmemiştir ve tamamen öğretmenlerin takdirine bırakılmıştır. Değerlendirmeler

düzenli olarak yapılan yazılı ve sözlü sınavlara dayalı olarak yapılır. Her dönemin

sonunda elde edilen sonuçlar her okulun öğretmenler konseyi tarafından onaylanmalıdır.

Başarılı sonuç elde edemeyen öğrencilerin bir yılı tekrar etmeleri gerekmektedir.

2001/2002 ders yılından bu yana harici olarak standart hale getirilen sınavlar ve testlerden

oluşan yeni sistem ilk öğretim ve gymnasium‟un sonunda uygulanmaktadır.

Harici değerlendirmenin temel hedefleri şunlardır:

- eğitimde daha iyi kalite kontrol temin etmek

- öğrencilerin başarılarının teşhis edilmesini desteklemek

- ulusal ölçeğe göre test ve sınav sonuçlarının olası karşılaştırmasını yapmak

Bütün testler ve sınavlar şubeler – Merkezi Sınav Komisyonu tarafından desteklenen ve

denetlenen 8 Bölgesel Sınav Komisyonu – tarafından düzenlenmektedir.

Zorunlu eğitimdeki bu yeni harici değerlendirme sistemi aşağıda yer alan harici olarak

standart hale getirilen test ve sınavlardan oluşmaktadır.

6 yıllık Ġlk okulun sonunda (13 yaĢ) – seçme işlevi olmayan genel, zorunlu test; sınava

girebilmek öğrencilerin gymnasium‟da eğitime başlamalarına imkan sağlar; okulların ;

örneğin ilk okul ve gymnasium, yanı sıra öğrencilere ve ailelere, öğrencilerin başarı

seviyeleri hakkında bilgi sağlar. Ana öğretim programında kazanılan beceriler

incelenmektedir. Bu, ilk kez 2002 yılında uygulanmıştır.

3 yıllık orta öğretim birinci devrenin sonunda, gymnasium (16 yaĢ) – genel, zorunlu

sınav. Bu sınavın sonuçları gymnasium bitirme sertifikasında yer almaktadır. Bu sınav

insani bilimler ve fen bilimleri alanlarında kazanılan yetenek, beceri ve bilgiyi kontrol

etmektedir. İlk kez 2002 yılında uygulanmıştır. Test sonuçları ve öğrencilerin

Page 84: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

performanslarının son değerlendirmesine ait sonuçlar orta öğretim ikinci devre okullarına

girişi belirler.

2003/ 02‟te 15,344 ilk okul, 6927 gymnasia vardı ve ilk okullara 2,855,692 öğrenci,

gymnasium‟lara 1,681,180 öğrenci gitmekteydi.

5. Ortaöğretim Ġkinci devre ve ortaokul sonrası öğretim

(e) Öğretim türleri

Liceum ogólnoksztalcące (genel orta öğretim

ikinci devre okulları)

16-19 yaş

Liceum profilowane (uzmanlık orta öğretim

ikinci devre okulları)

16-19 yaş

Technikum (teknik orta öğretim okulları) 16-20 yaş

Zasadnicza szkơla zawodowa (temel mesleki

okullar)

16-18/19 yaş

Uzupelniające liceum ogólnoksztalcące (ek

genel orta öğretim okulları)

18/19-20/21 yaş

Technikum Uzupelniające (ek teknik orta

öğretim okulları)

18/19-21/22 yaş

Szkơla policealna (orta öğretim sonrası

okullar)

19-21 yaş (nadiren 20)

Eylül 2004 itibariyle 2 çeşit okul açılmıştır: ek genel ortaöğretim okulları ve teknik orta

öğretim okulları

(f) Kabul Kriterleri

Gymansium sınavında alınan puanlarda dahil olmak üzere gymnasium bitirme

sertifikasında yer alan puanlar (belirli derslerde alınan sonuçlar ve diğer başarılara dayalı)

öğrencilerin bir orta öğretim ikinci devre okuluna girişine karar verir.

Detaylı kabul kuralları yeni öğrencilere giriş hakkı veren gymnasium sonrası okullar

tarafından belirlenir.

(g) Okul Programının denetimi ve içeriği

Milli Eğitim ve Spor Bakanlığı her türdeki okullar için genel eğitime yönelik ana öğretim

programını belirler. Öğretmenler ders kitaplarını Bakanlık tarafından onaylanan bir

listeden seçebilirler. Öğretmenler öğretim ve değerlendirme yöntemlerine karar vermekte,

yenilikçi öğretim yöntemlerini getirmekte ve öğretim programını (Milli Eğitim ve Spor

Bakanlığı tarafından onaylanan bir listeden) seçmekte serbestlerdir. Ayrıca kendi öğretim

programlarını geliştirip – ana öğretim programına dayalı olarak – onay için Bakanlığa

sunabilirler.

(h) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Bu eğitim seviyesindeki değerlendirme zorunlu eğitimdeki düzenlemelere benzemektedir.

Eğitimin sonunda bütün okullar (szkoly zasadnicze hariç) final sınavı (matura)

düzenlemektedirler. Liceum ogólnoksztalcące, liceum profilowane, liceum Uzupelniające

ve technikum, świadectwo dojrzalości (yüksek öğretime giriş için gerekli final sınavına

girenler ve başarılı olanlara yönelik bir sertifika) verebilirler. Szkoly zasadnicze,

świadectwo ukończenia szkoly zasadniczej (öğrencilerin iş piyasasına girmelerine izin

veren bir sertifika) verir. Ortaöğretim sonrası okullar öğrencilerini mesleki yaşama

hazırlamaktadır.

2004/ 2005‟te, orta öğretim ikinci devre okullarının sonunda yeni bir harici olarak standart

hale getirilen genel sınavlar sistemi uygulanacaktır. Öğrencilerin yüksek öğretime kabul

Page 85: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

edilmelerine hak kazandıran yeni Matura sınavı 2 bölümden oluşacaktır: harici dinleme

(Bölgesel Sınav Komisyonları tarafından hazırlanıp değerlendirilecektir) ve dahili sözlü

(okul öğretmenleri tarafından hazırlanıp değerlendirilecektir).

2004‟te “egzamin zawodowy” diye adlandırılan yeni bir harici olarak standart hale

getirilen mesleki sınavlar sistemi ilk kez ana meslek okullarında uygulanmıştır. 2006

yılında bu sistem teknik orta öğretim ikinci devre okullarına ve orta öğretim sonrası

okullara tanıştırılacaktır. Sınav 2 bölümden oluşmaktadır: belirli bir meslek ve iş

etkinliklerinin idare edilmesi ile ilişkili bilgi ve yetenekleri kontrol eden yazılı sınav ve bir

mesleği icra etmek için gerekli becerileri kontrol eden uygulamalı sınav.

Bütün testler ve sınavlar şubeler – Merkezi Sınav Komisyonu tarafından desteklenen ve

denetlenen 8 Bölgesel Sınav Komisyonu – tarafından düzenlenmektedir.

2003/ 04‟te 751,834 öğrencisi olan 2603 genel orta öğretim ikinci devre okulu, 852,077

öğrencisi olan 6376 teknik ve mesleki orta öğretim ikinci devre okulu ve 203,995

öğrencisi olan 1919 temel meslek okulu vardı. Yine aynı ders yılında 265,744 öğrencinin

gittiği 3171 tane orta öğretim sonrası okul mevcuttu.

6. Yüksek Öğretim

(a) Kurum türleri

Çok çeşitli türlerde üniversite dışı ve üniversite yüksek öğretim kurumu vardır: wyzsze

szkoly zawodowe (üniversite dışı yüksek mesleki okullar), kolegia nauczycielskie

(öğretmen eğitimi kolejleri), uniwersytety (geleneksel üniversiteler), politechniki (teknik

üniversiteler), ve akademie (akademiler).

(b) GiriĢ

Yüksek öğretime giriş için tüm kurumlar final sınavı sertifikası (swiadectwo dojrzalosci)

istemektedirler. Kabul, pek çok fakülte tarafından düzenlenen giriş sınavlarına

dayanmakta veya serbest alımla yapılmaktadır. Pek çok durumda, bu kurumlar alım

prosedürlerini nasıl organize edeceklerine karar verme konusunda serbesttirler.

(c) Yeterlilikler

3 veya 4 yıllık yüksek meslek eğitimi sonunda öğrencilere mesleki yeterlilik diploması ve

iş piyasasına ya da genişletilmiş yüksek eğitime girme imkanı veren licencjat veya

inzynier unvanını alırlar. 4.5 ila 6 yıllık süresi olan üniversiteler ve diğer üniversite türü

kurumlar dyplom ukonczenia studiow wyzszych (üniversite yüksek öğretim diploması)

verirler. Öğrencilere izledikleri çalışma sahasına bağlı olarak magister, magister sztuki,

magister inzynier, magister inzynier architekt veya lekarz, lekarz dentysta, lekarz

weterynarii, magister pielegniarstwa, magister poloznictwa unvanları verilir. Öğrenciler

bir doktora programına başvurabilirler.

2003/04 öğretim yılında Polonya‟da 400 HEI (Yüksek öğretim kurumu) ve 1,858,700

yüksek öğretim öğrencisi bulunmaktaydı.

7. Özel Ġhtiyaçlar

Özel eğitim Polonya eğitim sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu durum hem yaygın hem

özel eğitimde ortak olan mevzuata da yansıtılmıştır. Özel eğitim ihtiyaçları olan pek çok

çocuk ayrı okullarda veya yaygın eğitim okullarındaki özel sınıflarda eğitim

görmektedirler (zorunlu eğitimdeki tüm öğrencilerin % 1.78‟i). Entegrasyon yetkili merci

ve/veya aileler tarafından verilen uygun tavsiyeye tabiidir.

8. Öğretmenler

Page 86: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Öğretmenler yüksek öğretim yeterliliklerine sahip olmalıdır. Gerekli eğitim türü öğretim

seviyesine bağlıdır.

I. İlk öğretim düzeyi: öğretmenin üniversite türü yüksek öğretimi (öğretmenlere

licencjat veya magister ünvanları verilen 3 veya 5 yıl süreli öğretim) veya

üniversite dışı yüksek öğretim türünü (öğretmenlerin diploma aldığı 3 yıl süreli

öğretim) tamamlamış olması gerekmektedir.

II. Orta öğretim birinci devre düzeyi: licencjat veya magister derecesi

III. Orta öğretim ikinci devre seviyesi: magister derecesi

Ayrıca, pedagojik eğitimin tamamlanması eğitimin her düzeyinde gerekmektedir.

18 Şubat 200 tarihinde kabul edilen değişikliğe uğramış Öğretmenler Tüzüğü öğretmenlik

mesleğine 4 kategori getirmektedir:

Stajyer öğretmen

Sözleşmeli öğretmen

Atanmış öğretmen

Kiralanmış öğretmen

Göze çarpan bir sicili olan kiralanmış öğretmenlere ayrıca fahri eğitim profesörü unvanı

verilir.

2002/ 2003 ders yılında Polonya‟da 556,760 tam zamanlı öğretmen vardı (yüksek öğretim

altındaki tüm seviyelerde) . Bunların 31,930 tanesi stajyer öğretmen (% 5.7), 78,030‟u

sözleşmeli öğretmen (% 14.0), 403,200‟ü atanmış öğretmen (% 72.4), 40,950‟si kiralanmış

öğretmen (% 7.4) ve 2650‟si ise diğer öğretmenlerden (% 0.5) oluşmaktaydı.

2004‟ten itibaren öğretmen eğitimi standartları değişikliğe uğramıştır. Bakanlık yönetmeliği

Eylül 2004‟te öğretmenlik eğitimine başlayan öğrencilere bu yenilikleri tanıtmıştır. Bu

değişiklikler mesleki eğitim ders saatlerindeki artışı, her 2 konuda da ehil olma gereksinimini,

Bilişim teknolojileri yetenekleri ve bir yabancı dil hakimiyetini kazanmayla ilgilidir (B2, B2+

Ortak Avrupa Çerçevesi).

VI. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Eğitim stratejisinde ileri değişiklikler yapılması öngörülmektedir. Bunlar “2010 yılına kadar

Daimi Eğitimin Geliştirilmesi Stratejisi” (bu strateji daimi eğitime girişin artırılması ve daimi

eğitimin kalitesinin yükseltilmesini hedeflemektedir), “Polonya‟da BT‟nin Geliştirilmesi –

ePolonya – Stratejisi” (bu strateji tüm okullara bilgisayar ve İnternet erişiminin sağlanmasını

hedeflemektedir) ve “2003-2012 yıllarında Gençliğe yönelik Devlet Stratejisi” (bu strateji

fırsat eşitliği ve uluslararası gençlik işbirliği oluşturmaktadır) gibi özel belgelerde

belirtilmiştir.

Ayrıca yüksek öğretim sektörü önemli yasal değişikliklerle de karşılaşmaktadır. Mart 2004‟te

Cumhurbaşkanı tarafından hazırlanan yeni yüksek Öğretim Kanunu‟nun taslak hali Polonya

Parlamentosu‟na sunulmuştur. Taslak, Polonya‟daki yüksek öğretim sistemi üzerine ayrıntılı

bir yönetmeliktir. Bu yönetmelik HEI‟lerin işleyişinin geliştirilmesi, yüksek öğretime erişimin

geliştirilmesi, yüksek kaliteli eğitim sunulması ve Polonya yüksek eğitim sistemini diğer

Avrupa Yüksek Öğretim sistemleri ile uyumlu hale getirmeyi hedeflemektedir.

Page 87: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ VE DEVAM

EDEN REFORMLAR ÜZERĠNE ÖZET ULUSAL

BELGELER

PORTEKĠZ

VII. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili

2001 yılında 30 yaşın altındaki insanların sayısı nüfusun (3,950,850) % 38.1‟ni

oluşturmaktaydı ve 1,087,474 öğrenci zorunlu eğitim yaşındaydı. Öğrenim dili ise

Portekizce‟dir.

2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Kapsamı

2003 yılında, öğrencilerin yaklaşık % 82‟si devlet tarafından finanse edilen eğitime, %

19‟u ise özel kurumlara iştirak etmekteydi. Bu özel kurumlar, Eğitim Bakanlığı‟nın özel

kurumları finanse etmek için ayırdığı bütçenin %4.7‟sini almaktaydı.

Eğitim bakanlığı geniş eğitim politikaları hazırlamaktadır. Bakanlık içindeki bir bölüm

eğitimin her seviyesinde yönetim ve idarenin planlanması ve koordinasyonundan

sorumludur. 5 bölgesel organ (anakara üzerinde) bakanlık politikalarını uygular ve yüksek

öğretim dışı tüm kuruluşlara yönerge, koordinasyon ve destek sağlar. 2002 yılından beri

görevde olan 15. Anayasal Hükümeti kuran organik kanun, eğitim ve araştırma arasındaki

sinerjiyi güçlendirmek amacıyla Bilim ve Yüksek öğretim Bakanlığı‟nın kurulmasına

neden olmuştur. Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde Bilim ve Yüksek

Öğretim Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı‟nın bölgesel organları işbirliği yaparlar ve yüksek

öğretime giriş konusunda önlemler uygularlar. Belediye düzeyindeki eğitim merkezlerinin

yüksek öğretim dışı eğitimi koordine etme ve yardım etme görevi de vardır. Son

zamanlarda, her bir okulda ya da okul gruplarında yönetim organlarına daha fazla özerklik

verilmektedir. Yüksek öğretim kurumları özerktir.

Madeira ve Azores özerk bölgelerinde eğitimin idaresi, eğitim sekreterlikleri yoluyla

bölgesel hükümetlerin sorumluluğudur.

Denetim, yüksek öğretim dışı eğitimin tüm yönlerini denetleyen bölgesel heyetlere sahip

olan Eğitim Genel Teftiş Heyeti‟nin sorumluluğudur. Yeni Bilim ve Yüksek Öğretim

Bakanlığı yüksek öğretimin tüm yönlerini denetleyen Bilim ve Yüksek Öğretim Genel

Teftiş Heyeti‟ni kurmuştur.

3. Okul Öncesi Eğitim

Okul öncesi eğitim, 3 yaşından 5 yaşına kadardır, zorunlu değildir ve hem devlet

tarafından idare edilen hem de özel ana okullarda sağlanmaktadır. Devlet tarafından idare

edilen ana okulları ücretsizdir, özel ana okullarında ise ücret ödenmektedir.

2002/ 03 3 yaş 4 yaş 5 yaş

Okul öncesi eğitim % 60.6 % 80.7 % 91.3

Page 88: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

4. Tam Gün Zorunlu Eğitim

(a) Evreler

Ensino Básico (temel eğitim)

Escolas Básicas

İlk devre: 6-10 yaş

İkinci devre: 10-12 yaş

Üçüncü devre: 12-15 yaş

6-15 yaşları arasında eğitim zorunludur. Zorunlu eğitim için tavan yaşına (15 yaş) ulaşan

ve 9 okul yılını başarıyla tamamlayamayan öğrenciler temel eğitimlerine “Educação

recorrente” (yetişkin eğitimi) ‟de devam edebilirler.

(b) Kabul düzenlemeleri

15 Eylül itibariyle 6 yaşını dolduran çocuklar o takvim yılı içinde ilk ders yılına kayıt

edilmelidirler. Ayrıca, 16 Eylül ve 31 Aralık tarihleri arasında 6 yaşına ulaşan çocukların

aileleri veya velileri tarafından ikamet ettikleri yere (veya iş yerlerine) en yakın okula bir

başvuru yapılması üzerine eğitimin ilk devresine katılmalarına müsaade edilir. Devlet

tarafından idare edilen okullar ücretsizdir.

(c) Okul Gününün/ Haftasının/ Yılının Süresi

Ders yılı, genllikle Eylül‟ün ortrasından Haziran‟ın sonunda kadar olmak üzere 180 gün

sürer. Okullar haftada 5 gün açıktır ve ilk devre do ensino básico’da 26 saat vardır. 2001

yılındaki öğretim programı değişikliği uyarınca, ikinci devre do ensino básico’da haftalık

ders saati sayısı 17 ve temel eğitimin üçüncü devresi içinde 18 olacak ve her bir ders

yaklaşık 90 dakika sürecektir. 6 yaşındaki çocuklar için yıllık öğretim saati sayısı 788 ve

10 yaş ve üstü çocuklar için de bu süre 875 ile 904 saat arasındadır.

(d) Sınıf Büyüklüğü/ Öğrencilerin Gruplandırılması

İlk derce için belirlenen sınıf büyüklüğü 24‟tür. Sadece bir öğretmeni olan sınıflar için bu

sayı 18 öğrencidir. İkinci ve üçüncü devreler için minimum sınıf büyüklüğü 25 maksimum

ise 28 kişidir. Öğrenciler genellikle yaşlarına göre gruplandırılmaktadır. Birinci devredeki

öğrencilere genel derslere giren bir öğretmen tarafından ders anlatılır. Ensino básico‟nun

ikinci ve üçüncü devreleri çok – öğretmenli bir plana göre çalışmaktadır ve çok –

disiplinli çalışma sahaları şeklinde organize edilmiştir. Bu yüzden, bu devrelerdeki

öğrencilere her bir öğretim programı alanı için konu uzmanı öğretmenler tarafından ders

verilir.

(e) Öğretim Programının denetimi ve içeriği

Eğitim Bakanlığı öğretim programını belirler, okullar ise yöresel şartlara göre öğretim

programının organizasyonunu uyarlayabilirler. Öğretim metodolojisine gelince ise Eğitim

Bakanlığı konuları geneldir, bu konular her bir müfredat alanı için bir heyetin olduğu ders

heyetleri tarafından okul düzeyinde belirlenmiştir. Eğitim Bakanlığı zorunlu ders

materyallerinin üretimine katılmaktadır, diğer ders kitapları ise ticari bir şekilde

üretilmektedir.

Birinci devredeki temel dersler Portekiz dili, matematik, çevresel konular, sanatsal ve

bedensel-motor ifadeler ve din eğitimini (isteğe bağlı) içermektedir. İkinci devrede dil ve

sosyal çalışmalar, fen bilgisi, matematik, sanatsal ve teknolojik eğitim, beden eğitimi ve

din eğitimini (isteğe bağlı) içeren çoklu-disiplinli alanlar vardır. Üçüncü devredeki temel

dersler Portekizce, 2 yabancı dil, din eğitimi (isteğe bağlı), doğa bilimleri, kimya ve fizik

görsel eğitim, teknolojik eğitim, tarih, coğrafya, matematik, beden eğitimi ve sanat eğitimi

alanında bir seçmeli ders içermektedir. Temel eğitimin 3 devresinde 3 yeni, disiplinle

ilgili olmayan, müfredatla ilgili sahaları vurgulanmaktadır – Kişisel ve Sosyal eğitim

Page 89: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

sahalarını oluşturan öğretim programı etkinliklerinin (Spor, okul ziyaretleri, ahlaki ve dini

eğitim (isteğe bağlı)) artırılmasının yanı sıra proje sahası, gözlemlenen çalışma ve

vatandaşlık eğitimi.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Değerlendirme ulusal olarak düzenlenmektedir ve biçimlendirici ve özetleyici yöntemler

kullanmaktadır. Biçimlendirici değerlendirme, öğretmen tarafından toplanan verilere

dayanmaktadır ve öğrenci ihtiyaçlarını değerlendirmek ve ailelere haber vermek için

kullanılmaktadır. Birinci devrede özetleyici değerlendirme okulun ikinci yılından önce

yapılmamalıdır. Bundan sonra ise her dönem ve devrenin sonunda 1 – 5 ölçeğinde bir test

yapılır. Üçüncü devrenin sonunda (zorunlu eğitimin son yılı) öğrenciler Portekizce ve

Matematik derslerinden ulusal bir sınavı almak zorundadırlar. Birinci devre süresince ve

birinci devreden ikinci devreye olan ilerleme öğretmenler tarafından belirlenir. 2001

öğretim programı değişikliği uyarınca ensino básico‟nun ikinci ve üçüncü devrelerindeki

değerlendirme öğretmenler tarafından sınıf konseylerinde yapılmakta ve minimum ve

belirli sayıdaki disiplinlerle değil sınıf konseyinin ayrıntılı pedagojik rekabeti tarafından

belirlenmektdir. Sınıf konseyi öğrencinin zorunlu yetkinlikleri kazanıp kazanmadığına

karar verir. İkinci ve üçüncü devreler arasında ve süresince kaydedilen ilerleme öğrenci

performansı ile belirlenir ve sınıf konseyi tarafından karar verilir. Üçüncü devrenin

sonunda sınavlara katılan ve bu sınavlarda başarılı olan herkese temel eğitim sertifikası

(Diploma de Ensino Básico) verilir, sınavlara katılan ancak final sınavında başarılı

olamayanlar eğer yukarıda bahsi geçen zorunlu eğitim yaşı sınırında iseler bu sınava

tekrar girebilirler.

5. Ortaöğretim Ġkinci devre ve ortaokul sonrası öğretim

(a) Öğretim Türleri

Normal Ortaöğretim

- Genel dersler/ Bilimsel ve insani

dersler (2004/ 05 sonrası)

- Teknolojik dersler

Özel Sanat Eğitimi

- Özel Sanat Dersleri

Mesleki Eğitim

- Mesleki dersler

15 – 18 yaş

(10., 11. ve 12. sınıflar)

Yetişkin Ortaöğretimi

- Yetişkin Eğitimi dersleri

18 yaş üstü

(10., 11. ve 12. sınıflar)

(b) Kabul Kriterleri

Orta öğretim ikinci devreye girmek için öğrenciler 9 yıllık zorunlu eğitimi başarılı bir

şekilde tamamlamış olmak zorundadırlar. Mesleki okullara girmek isteyen öğrenciler

zorunlu eğitimim tamamlamış olmalı ya da bir eş değer yeterlilik almış olmalıdırlar. Sınıf

başına düşen öğrenci sayısı 15 ile 26 arasında değişmektedir. Tüm öğrenciler 18 yaşın

altında ve en az 14-15 yaşlarında olmalıdırlar. 18 yaşın üzerindeki öğrenciler yetişkin

eğitimine kayıt olmalıdırlar. Devlet tarafından idare edilen orta dereceli okullar

ücretsizdir.

(c) Öğretim Programının Denetimi ve içeriği

Ulusal öğretim programı 3 eğitim bileşeni şeklinde düzenlenmiştir. Genel, özel, ve teknik

(teknolojik ve sanatsal) unsur. Genel bileşende yer alan temel dersler Portekizce,

Page 90: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Felsefeye giriş, Yabacı dil 1 veya 2, beden eğitimi, kişisel ve sosyal gelişim, veya Ahlaki

ve Dini eğitimdir. Normal yaygın eğitim 4 çalışma sahası şeklinde düzenlenmiştir: Fen

Bilgisi, Sanat, Ekonomik ve Sosyal Bilimler, İnsanlık. Her çalışma sahası 2 branşa

ayrılmıştır: genel dersler ve teknolojik dersler. Yetişkin eğitimi de 2 branştan

oluşmaktadır: çeşitli alanları kapsayan genel ve teknik dersler. Özel sanat eğitimi 3 ana

alanda ders sunmaktadır: Görsel sanatlar, Dans ve Müzik. Mesleki dersler 17 değişik

eğitim alanının kapsamaktadır. Mesleki eğitim dersleri için modüler öğretim programı

minimum 2900‟den maksimum 3600‟e öğretim saate tekabül etmektedir.

2004 yılında orta öğretim ikinci devrede öğretim programı reformu onaylanmıştır (26

Mart tarih 74/2004 sayılı Kanun hükmünde kararname) ve bugünkü ders yılında (2004/05)

uygulanmaktadır. Bu reform ülkenin ihtiyaçlarına göre daha esnek ve uygun hale getirilen

çalışma planlarında bazı uyarlamaları içermektedir.

- 5 farklı bilimsel ve insani ders: Bilim ve Teknoloji, ekonomik ve sosyal bilimler, insani

ve sosyal bilimler, dil ve edebiyat, görsel sanatlar. Bu dersler yüksek öğretime devam

etmek isteyen öğrencileri hedeflemektedir.

- 10 farklı teknolojik ders: İnşaat Mühendisliği, Elektrik Mühendisliği ve Elektronik,

Bilişim teknolojisi, Ekipman tasarımı, Multimedya, Yönetim, Pazarlama, Arazi planlama

ve çevre, sosyal işler, spor. Bu dersler, iş piyasasına girmek isteyen veya ortaöğretim

sonrası özel teknolojik kurslara veya yüksek öğretime devam etmek isteyen öğrencileri

hedeflemektedir.

- 3 ana alanda düzenlenen özel sanatsal dersler: Görsel sanatlar, dans ve müzik. Görsel

sanatlardaki dersler (Görsel-işitsel iletişim, iletişim tasarım, ürün tasarımı ve sanatsal

üretim) özel sanat eğitimi almak isteyen ve orta öğretim sonrası özel teknolojik kurslara

veya yüksek öğretime devam etmek isteyen ya da iş piyasasına girmek isteyen öğrencileri

hedeflemektedir. Danstaki dersler orta öğretimlerine Dans alanında devam etmek isteyen,

özellikle dans okullarına giden ve ilköğretimini dans alanında tamamlayan öğrencileri

hedeflemektedir. Bu öğrenciler ayrıca yüksek öğretime devam edebilir ya da iş piyasasına

girebilirler.son olarak, müzikte yer alan dersler ilk öğretimlerini müzik alanında

tamamlayan ve yüksek öğretime devam etmek isteyen öğrencileri hedeflemektedir. Dans

ve müzik alanındaki dersler 2007/08 öğretim yılı ve sonrasında uygulanılacaktır.

- YetiĢkin eğitimi dersleri: Bu dersler 3 branşta (bilimsel ve insani, teknolojik ve özel

sanat dersleri) düzenlenmiştir ve okulu bırakan ya da gençken bu şansı kaçıran bireylere

ikinci bir fırsat sunmayı tasarlamaktadır.

Tüm derslerde ortak olan genel bileşen aşağıdaki dersleri içermektedir: Portekizce,

Yabancı Dil 1 ve 2, felsefe, beden eğitimi (yetişkin dersleri hariç) ve bilgi ve iletişim

teknolojileri (BİT). Genel bileşene BİT‟in getirilmesi bu dersi tüm öğrenciler için zorunlu

bir ders haline getirmiştir.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Biçimleyici değerlendirme öğretmenler tarafından yürütülmektedir ve genellikle

tanımlayıcı ve niteleyicidir. Özetleyici değerlendirme, okul değerlendirme prosedürlerinin

sonunda ulusal homojenliği sağlamak için hem öğretmenlerin hem de Eğitim

Bakanlığı‟nın sorumluluğu altındadır. 0-20 ölçeği ile ifade edilen, özetleyici

değerlendirme okul düzeyinde ve her dönemin sonunda ulusal düzeyde yürütülmektedir.

Çeşitli vasıtalar yoluyla toplanan bilgiye dayanmakta ve ilerlemeyi belirlemektedir. Ulusal

final sınavları normal eğitimin 12. sınıfının sonunda alınır. Bu eğitim devresini başarıyla

tamamlayan öğrenciler orta öğretim diploması (diploma de estudos secundários) alırlar.

Teknolojik dersleri başarıyla tamamlayan öğrenciler hem 3. seviye mesleki yeterlilik

Page 91: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

sertifikası hem de orta öğretim diploması alırlar. Mesleki okullarda öğrencilere 3 seviye

mesleki yeterlilik kazandıklarını belgeleyen bir diploma verilir. Bu diploma orta öğretim

diplomasına eş değer olarak tanınmaktadır.

6. Yüksek Öğretim

(a) Kurum türleri

Portekiz‟de yüksek öğretim üniversite ve teknik okul eğitimini içermektedir ve devlet,

özel veya işbirliği içindeki yüksek öğretim kurumlarınca sağlanmaktadır. Yüksek öğretim

devlet üniversitelerinde ve teknik enstitülerde sunulmaktadır. Özel ve işbirliği içindeki

yüksek öğretim üniversitelerde, birleştirilmemiş üniversite kolejlerinde, teknik

enstitülerde ve yüksek öğretim okullarında sunulmaktadır. Kamu ve özel ve işbirliği

içindeki yüksek öğretim kurumları arasındaki geçişin yanı sıra üniversite ve teknik okul

alt sistemleri arasındaki geçiş yasal olarak temin edilmektedir.

(b) GiriĢ

Devlet, yükseköğretime giriş ve katılım gereksinimlerini yıllık olarak belirlemektedir.

2004/05 yılı için yükseköğretime giriş (ulusal rekabet) gereksinimleri aşağıdaki gibiydi:

12. okul yılı ya da eşdeğerini başarılı bir şekilde tamamlamış olmak (ulusal sınav),

öğrencinin katılmak istediği yüksek öğretim alanına uygun özel ulusal sınavlara girmiş

olmak, eğer gerekiyorsa öğrencinin katılmak istediği yüksek öğretim alanı için gerekli ön

koşulları başarıyla tamamlamış olmak. Ulusal rekabetin yanı sıra özel durumlarda adaylar

için kanun tarafından belirlenmiş özel koşullar da bulunmaktadır.

(c) Yeterlilikler

2 yüksek öğretim alt sistemi, üniversiteler ve teknik okullar, bacharelato ve licenciatura

dereceleri vermektedirler. Teknik okullar tarafından verilen licenciaturas‟ların pek çoğu 2

devre şeklinde düzenlenmiştir. Bunlardan ilki bacharelato derecesine, ikincisi ise

licenciatura derecesine karşılık gelmektedir. Bu 2 devreli licenciatura teknik eğitimde

oldukça çekici bir özelliktir. Çünkü bu daha mesleki türdeki eğitim çalışmaların

sürdürülmesini ve yüksek derecelerin alınmasını engellemez. Üniversitelerde 4 ila 6 yıllık

bir eğitimden sonra diploma verilirken, licenciaturas‟lar 4 ila 5 yıllık bir eğitimden sonra

verilmektedir. Her iki durumda da Bacharelato derecesi 3 yıllık bir eğitimin sonrasında

verilir. Lisansüstü dereceleri (mestrado ve doutoramento) üniversiteler tarafından ayrı bir

şekilde verilmektedir.

7. Özel Ġhtiyaçlar

Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilere yönelik eğitim genellikle normal okullarda yerel

destek yapılarıyla sunulmaktadır. 2002/03 yılında toplam 61,552 öğrencinin (Portekiz

anakarasında) özel eğitime katıldığı hesaplanmıştır. Temel ve orta düzeylerde eğitim

desteğinden yararlanan öğrencilerin toplam sayısı (% 62.4‟ü uzun dönemli) okul

nüfusunun % 5‟ini temsil etmektedir. Özel eğitim desteğine ihtiyaç duyan öğrencilerin

çoğu 1. devreye (% 50.1), 2. devreye ve 3. devreye (% 34.6) katılmaktadır. Uzun vadeli

özel eğitim desteğine ihtiyaç duyan toplam öğrencilerin büyük çoğunluğu bilişsel doğası

olan sorunlara (% 23.8), duygusal seviyedeki sorunlara (% 12.1) ve dil sorunlarına,

iletişim ve konuşma seviyesindeki sorunlara (% 9.1) sahiptir. 2002/03 ders yılında özel

eğitime dahil olan öğretmenlerin sayısı 7,211 di ve bu 9/ 1 Öğretmen/ Öğrenci

oranındaydı.

8. Öğretmenler

Page 92: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Eğitim sistemindeki Kapsamlı Kanuna (14 Ekim tarihli 46/86 sayılı Kanun) 19 Eylül

tarihli 115/ 97 sayılı kanunla getirilen değişiklikler uyarınca anaokulu, ilk devre, ikinci

devre ve üçüncü devre öğretmenleri teknik bir enstitü veya uygun türde eğitim veren bir

üniversitede 4 yıllık eğitimini tamamladıktan sonra verilen licenciatura derecesine sahip

olacaktır. Orta öğretim öğretmenlerinin üniversite derecesi olmalıdır. Bütün öğretmenler

son birleşik aşamada 2 yıllık mesleki yeterliliğe sahip olmalıdırlar. Temel eğitimin ilk

devresinde öğretmenler, genel derslere giren öğretmenlerdir. Diğer bir deyişle öğretme işi

belirli alanlarda yardım edilebilecek tek bir öğretmenin sorumluluğundadır. Orta öğretim

ikinci devrenin yanı sıra temel eğitimin ikinci ve üçüncü devrelerindeki öğretmenler

genellikle alan uzmanı öğretmenlerdir. Devlet okullarındaki tüm öğretmenler devlet

memurudur.

VIII. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

1. Portekiz’deki Eğitim Sektörüne getirilen değiĢikliklerin temelini oluĢturan 2

büyük temel kavram

Bilgi tabanlı Ekonomi ve Bilgi toplumu

Değişim dinamiklerinin bilgi, teknik bilgi, rekabet, yeni tutum ve ilgi alanları

oluşturmak için merkezi bir nokta olarak okul rollerine yeni bir perspektif

getirilmesi yoluyla teşvik edilmesi ve sağlamlaştırılması

Eğitim sistemi tarafından sunulan hizmetlerin perspektiflerini değiĢtirmek için emek

harcanmaktadır:

Öğretim /Mezun olma sisteminden yaşam boyu öğrenmeye dayalı bir sisteme

Eğitim yollarının çeşitliliğini, istihdamı ve yeterliliklerin adaptasyonunu

sağlamak için kapalı bir sistemden açık bir sisteme

Toplumla yeteri kadar bütünleştirilmemiş bir okul sisteminden giderek özerkliği

artan ve topluma ve çevresine daha yakından dahil olan merkezi bir sisteme

İzole edilmiş okullar sisteminde okul gruplandırma sistemine

Portekiz’deki temel değiĢim ve eğitim geliĢimi vektörleri aĢağıdaki gibidir:

Gençlerin, başlangıç mesleki yeterliliklerine karşılık gelen zorunlu eğitim sonrası

eğitim ile aktif yaşama girmelerinin bir garantisi

Uyma yeteneği, eleştirel düşünme, yenilikler için kapasite, yaratıcılık, takım

çalışması için kapasite, girişimcilik ve problem çözme yetenekleri gibi

devredilebilir temel yeteneklerin gençlere sağlanması amacıyla eğitim ve

öğretime öncelikli yatırım yapma

Eğitimde teknolojik ve bilimsel bileşenlerin güçlendirilmesi ve okullarda bilişim

teknolojilerinin yaygınlaştırılması

Mükemmelliğe götüren çalışma, disiplin, yüksek performans seviyeleri, doğruluk

ve rekabet gibi değerlere saygı gösterilen yerler olarak okul kavramının teşvik

edilmesi

Aşağıdakileri garantileyen eğitim ve öğretim yollarının ve iş piyasasına giriş

seçeneklerinin çeşitlendirilmesi: herkes için temel eğitim, fırsat eşitliği, sosyal

dışlamaya karşı önlemler, koordinasyon ve iş piyasası ihtiyaçlarına ve taleplerine

uygun eğitim sağlanması, sınıf içi eğitim ile işyerinde eğitimi birleştiren eğitim

stratejilerinin güçlendirilmesi, bilgi hizmetlerinde daha geniş bir kapsam ve

eğitim rehberliğinin geliştirilmesi

Modern teknoloji tabanlı topluma katılmak için gerekli çok yönlülük ve uyabilme

yeteneğini kazanmalarına izin verecek beceri ve yeterliliklerin kazandırılması

yoluyla fakat gayri resmi bir çevrede kazanılmış bilgi ve yeteneklerin tanınması

Page 93: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

ve akreditasyonu yoluyla toplumun aktif üyelerinin yeterliliklerini teşvik eden

yaşam boyu öğrenmenin genelleştirilmesi.

Sosyalleşme ve kültürler arası işbirliği, çevrenin korunması ve ona değer

verilmesi ve dışlama ve bilginin dışlanmasına karşı savaş gibi boyutları içeren

vatandaşlara yönelik eğitim

Sağlık ve sanat gibi tedariklerden yoksun olarak tanımlanan sahalara yüksek

öğretimin yayılması ve teknik yüksek eğitim ağının genişletilmesi ve

sağlamlaştırılması yoluyla istihdam bakımından kalitenin artırılması ve yüksek

öğretim koşullarına uygunluk

Temel eğitimde, ulusal öğretim programı öğrenme ilkelerini, becerileri ve uygun

cevapların aranışında esnek bir süreç olan ve her bir öğrenci, okul veya bölgenin

ihtiyaçlarına ve özelliklerine uyarlanan eğitim deneyimlerini açıklamaktadır.

KuruluĢların, öğretmenlerin, öğelerin ve öğrencilerin performans

seviyelerini ve örgütsel, mesleki ve kiĢisel geliĢimlerini artırmanın bir yolu

olarak onların değerlendirilmesi sisteminin geliĢtirilmesi

Gençleri KüreselleĢmenin zorlukları ile karĢılaĢmaya hazırlayan, günümüz

dünyasına uygun ve açık bir eğitim sistemi

2. Aktif nüfusun düĢük yeterlilik seviyesini artırmak amacıyla orta vadede bazı

belirli hedefler baĢarılmalıdır.

Bu belirli hedefler arasından aĢağıdakileri vurgulamaktayız:

Okul öncesi eğitimi, 3-5 yaş grubundaki çocukların % 90‟ını kapsayacak şekilde

genişletmek

Gerekli temel eğitim okul ağını yeniden düzenlemek ve sağlamak, bunu okul

öncesi eğitimin geliştirilmesi ile elde etmek

Temel ve orta öğretim ikinci devrede uygulama ve deneysel öğretimi geliştirmek

Orta öğretim ikinci devreye devamı yaygınlaştırmak

Orta dereceli teknik, sanat ve mesleki eğitimin sunulmasını temin etmek ve

gençlerin % 50‟sini bu çevreye çekmek.

Özel teknolojik eğitime (ortaöğretim sonrası eğitim) 18 ila 22 yaş arasındaki

gençlerin %15‟inin dahil edilmesi için bu eğitimin sunumunu oluşturmak ve

geliştirmek

Yüksek öğretim kurumları ve firmalar arasındaki etkileşimi artırarak yüksek

öğretim düzeyinde nitelik kazananların istihdamını teşvik etmek

Eğitim sistemini işsizlere yöneltilen mesleki eğitim /öğretim teklifi ile eklemlemek

Eğitim sisteminin biçimleyici kapasitesini artırmak

Zorunlu eğitim yoluyla 2 yabancı dilin öğretilmesini temin etmek

Temel eğitimin 3 devresinde tutarlık ve süreklilik ve bunların orta öğretimle

koordine edilmesi

Tüm öğretim programı alanlarındaki vatandaşlık eğitiminin dahil edilmesi.

Yukarıda bahsedilen hedeflerin yerine getirilmesinin nüfusun akademik seviyesinde

önemli bir artışa yol açacağı beklenmektedir. Aşağıdaki tablo bunu göstermektedir:

15 yaĢ ve 15 yaĢ üstü Toplam Nüfusun Eğitim Seviyesi (% olarak)

6. sınıf 9. sınıf Orta öğretim Yüksek

öğretim

1992 14.3 13.6 8.7 7.4

1997 13.3 14.7 10.9 7.8

2000 12 17 14 10

2005 9 20 20 18

Page 94: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Kaynak: INE/IE

Oranlama: 2000 ve 2005 yılı

3. BaĢlıca TartıĢma Konuları Portekiz eğitim sisteminde uygulanan yeni

değiĢiklikler etrafında dönmektedir, bunlar;

- Okulların özerkliği, Yönetimi ve İdaresi konusunda yeni bir rejimin oluşturulması

- Okul öncesi eğitim ağının geliştirilmesi

- Eğitim ve öğretim yollarının çeşitlendirilmesi ve aktif yaşama geçiş

- Kültürler arası işbirliği ve çevrenin korunması gibi boyutları içeren vatandaşlık eğitimi

- Yetişkin eğitimi ve öğretimi

- Öğretim programı yönergelerinin esnek yönetimine dayalı temel eğitim öğretim

programının yeniden düzenlenmesi

- Orta öğretim ikinci devrede öğretim programı reformu

- Ulusal öğretim programının ilerleyişinin değerlendirilmesi

- Yuva öğretmenleri, İlk ve orta öğretim öğretmenlerine yönelik yeni Meslek

kanununun yayınlanması

- Eğitim sistemindeki kapsamlı kanunun düzeltilmesi (14 Ekim tarih 46 sayılı kanun)

- Okul bırakmalar

- Zorunlu eğitim seviyesindeki okul bırakmalarla savaşmak için bütünleştirilmiş ve

sistemli girişimlerin geliştirilmesi ve okul sosyal yardım merkezlerinin geliştirilmesi

(“Okulu bırakmıyorum” projesi)

- 2004 yılından itibaren yüksek öğretime katılım ve giriş için gerekli ön şartlarda

değişiklikler, bu değişiklikler sistemin kalitesini artırma amacıyla giriş sınavında

minimum ders notu gerektirmektedir.

- Okul performansının değerlendirilmesi, sonuçların halka duyurulması ve fazla

ihtiyaçları olan okullara destek ve liyakat tanınması sisteminin kurulması

- Özel Eğitim ve Eğitim Refahı konulu yeni rejimin gözden geçirilmesi

- Diğer ülkelerden gelen veya farklı kültürel altyapılara sahip olan öğrencilere

Portekizce‟nin öğretilmesine yönelik bir müdahale planının geliştirilmesi

Yüksek öğretim söz konusu olduğu sürece devam etmekte olan an gelişmeler şunlardır:

- Bologna Bildirgesinin hedeflerine göre değişiklikler, yani akademik derecelerin

mevcut yapısı konusunda değişiklikler getirecek olan yeni Yüksek Öğretim Temel

Kanunu‟nun hazırlanması,

- ECTS ve Diploma ekinin uygulanması (Şubat 2005‟te yayımlanan mevzuat)

- Üniversite Özerklik Kanunu‟nun gözden geçirilmesi

- Öğretmenler ve yüksek öğretim kanununun gözden geçirilmesi

- Öğrenci destek planları konusunda yeni mevzuatın hazırlanması

Page 95: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

ROMANYA

IX. Eğitim sisteminin tanımı

34. Eğitim nüfusu ve öğrenim dili

2003-2004 eğitim-öğretim yılında 24 yaş ya da altı Romanya nüfusunun yaklaşık %46,88‟i

eğitim görmekteydi. 2002-2003 eğitim-öğretim yılının başında, 2 171 147 genç (zorunlu eğitim

yaşında olan nüfusun %93,6‟sına tekabül etmektedir) zorunlu eğitime kayıt yaptırmıştır. Resmi

öğretim dili Rumen‟cedir; ancak tüm eğitim-öğretim düzeylerinde, öğretim aynı zamanda

azınlık gruplarının dillerinde de yapılmaktadır (Macarca, Almanca, Sırpça, Ukraynaca, Çekçe,

Hırvatça, Türkçe, Rromani).

35. Ġdari denetim ve kamu finansmanlı eğitimin kapsamı

Ülkedeki tüm öğrenci nüfusunun %95,6‟sı, finansmanı Devlet tarafından sağlanan kamu

okullarında eğitim görmektedir. Sivil toplum kuruluşları tarafından idare edilen ve düzenlenen

özel eğitim kurumları, yükseköğretim düzeyinde daha yaygındır. Eğitim ve Araştırma

Bakanlığı, farklı görevlerden ve eğitim düzeylerinden sorumlu pek çok birimden oluşmaktadır.

Bölgesel düzeyde, her bir eyaletin genel bir müfettiş tarafından yönetilen bir Okul Müfettişliği

bulunmaktadır. Her kurum, bir okul kuruluna ve idari görevlerini yerine getirmeleri konusunda

okul müdürlerine yardımcı olan bir yönetim kuruluna sahiptir. Okul denetimleri konusunda,

müdürler ve genel müfettişler, kendi gözetim ve denetimleri altında olan eğitimin-öğretimin

durumuna ilişkin yıllık ayrıntılı raporlar hazırlamak durumundadırlar. Daha sonra her bir rapor

yerel yetkililere ve Eğitim ve Araştırma Bakanlığına sunulur.

36. Okul öncesi eğitim

2003-2004 eğitim-öğretim yılında okul öncesi eğitim, 3-6 yaş grubu çocukları kapsamına

almıştır. Bu tür eğitim çoğu devlete ait özel kurumlarda – Kindergartens (grǎdinite)-

verilmektedir. Katılım isteğe bağlı olup parasızdır. 2002-2003 eğitim-öğretim yılında, okul

öncesi eğitime toplam katılım oranı %69,2 olarak gerçekleşmiştir.

Hem devlete bağlı hem de özel kindergartens (anaokulları)lar eğitim faaliyetlerini: normal

programlar (günde 5 saat), uzun programlar (günde 10 saat) ve haftalık programlar (haftada 5

gün) şeklinde sunarlar. Okul öncesi eğitim, yaş gruplarına göre düzenlenir: 3-4, 4-5, 5-6 yaş

grupları.

37. Tam gün zorunlu eğitim

Page 96: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

(a) Evreler

Yaş Grubu

Şcoalǎ primarǎ (ilkokul) 6-10 yaş

Gimnaziu (genel Orta Öğretim Birinci

Devre‟nin ilk aşaması)

10-14 yaş

Liceu – ciclul inferior (genel veya

uzmanlaşmış Orta Öğretim Birinci Devre‟nin

ikinci aşaması)

veya

Şcoalǎ de Arte şi Meserii (meslekli Orta

Öğretim Birinci Devre)

14-16 yaş

14-16 yaş

Zorunlu eğitim 10 yıllık bir süreyi kapsar ve üç aşamaya ayrılmıştır: ilkokul eğitimi (4 yıl), Orta

Öğretim Birinci Devre eğitiminin ilk aşaması – genel (4 yıl) ve Orta Öğretim Birinci Devre

eğitiminin genel, uzmanlık ve mesleki derslerin verildiği ikinci aşaması (2 yıl).

2003 yılının Haziran ayında Eğitim Kanunu‟nda (268/2003 sayı ve tarihli Kanun) yapılan

değişiklik sonucu ortaya çıkan bu zorunlu eğitim yapısı, 2003-2004 eğitim-öğretim yılından

itibaren uygulamaya konulmuştur. Zorunlu eğitim, genel Orta Öğretim Birinci Devre

eğitiminden sonra iki yıl daha sürmektedir ve öğrenciler eğitimlerine Liceu‟nun alt aşamasında

devam etmeyi tercih edebilirler; bu aşama, kapsamlı bir eğitim imkanı sunar ve öğrencileri

eğitimlerine Orta Öğretim İkinci Devre düzeyinde devam etmeye yönlendirmek için gerekli ön-

uzmanlık unsurlarını içerir. Öğrencilerin eğitimlerine devam etmek için yapabileceği bir başka

tercih de mesleki eğitim veren Şcoalǎ de Arte şi Meserii‟dir (Sanat ve Ticaret Okulu); bu okul

çeşitli mesleki alanlara yönelik eğitim verir ve öğrencilerin mezun olur olmaz iş bulabilmelerini

amaçlar; böyle bir tercih yapmaları durumunda genel Orta Öğretim Birinci Devre eğitiminden

mezun olan öğrencilerin Orta Öğretim İkinci Devreye geçiş yapmadan önce bir yıllık bir

bitirme dönemi geçirmeleri gerekmektedir.

2004-2005 eğitim-öğretim yılından başlamak üzere, öğrenciler Liceu‟nun (lise) alt aşamasına

veya Sanat ve Ticaret Okulu‟na giriş yapacaklardır.

(b) Okul gününün/haftasının/yılının süresi

2003-2004 eğitim-öğretim yılı iki dönem halinde 179 eğitim-öğretim gününü (36 hafta)

kapsamaktadır. Dersler, haftanın beş gününe yayılmıştır. İlkokul eğitiminin ilk yıllarında

haftalık ders saati sayısı (bir ders saati 50 dakikadır) 18-20 arasında değişmektedir; bu rakam

genel Orta Öğretim Birinci Devre eğitiminin son yıllarında 29-30; Sanat ve Ticaret Okullarında

30 ve lise eğitiminin alt aşamasında 32‟ye kadar çıkmaktadır. Yıllık minimum öğretim saati

sayısı (haftalık ders saati sayısına, hafta sayısına ve bir dersin süresine göre hesaplanmıştır)

ilkokullar için 540, Gimnaziular (genel Orta Öğretim Birinci Devrenin ilk aşaması) için 870,

Sanat ve Ticaret Okulları için 900 ve lise eğitiminin alt aşaması için 960‟tır.

(c) Sınıf büyüklüğü/öğrencilerin gruplandırılması 2002-2003 eğitim-öğretim yılında, bir öğretmene düşen öğrenci sayısı ilkokul düzeyinde 18 ve

Orta Öğretim Birinci Devre düzeyinde 13 olarak gerçekleşmiştir. Ortalama sınıf büyüklüğü 20

öğrenci olarak hesaplanmıştır. Kanunen bir sınıfta bulunması gereken öğrenci sayısı 10 ile 30

Page 97: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

arasındadır. Sınıflarda karma eğitim verilmektedir ve sınıflar aynı yaşa sahip çocuklardan

oluşmaktadır. Orta Öğretim Birinci Devre düzeyinde, sınıftaki öğrencilerin normal yaş

gruplarından iki yaş (veya daha fazla) büyük olan öğrenciler akşam sınıflarına katılabilirler.

İlkokullarda, dersler sadece bir öğretmen tarafından verilir (din kültürü, yabancı dil, beden

eğitimi ve müzik hariç). Orta Öğretim Birinci Devre düzeyinde, her dersi o konuda uzman farklı

bir öğretmen verir.

(d) Öğretim programı denetimi ve içeriği

Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından oluşturulan ilkokul ve Orta Öğretim Birinci Devreye

ilişkin öğretim programı çerçevesi, okulların kendi zaman çizelgelerini hazırlamalarına olanak

sağlar ve şunları içerir: temel öğretim programı ve okulun kullandığı öğretim programı. Dersler

öğretim programında belirtilen 7 alana göre gruplara ayrılmıştır: dil ve iletişim, matematik ve

doğa bilimleri, insan ve toplum, sanat, beden eğitimi, teknoloji, danışmanlık ve rehberlik. Ana

dersler Rumence, yabancı diller, Romanya tarihi ve beden eğitimidir (haftalık ders saat

sayısının yarısını bu dersler teşkil eder). Öğretim yöntemleri resmi yönetmeliklerle zorlayıcı

hükümlere bağlanmamıştır; ancak, alternatif ders kitaplarını, ev ödevlerini ve BİTlerin öğretim

amaçlı kullanımını ilgilendiren bazı tavsiyeler getirilmiştir.

(e) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğrenciler, öğretmenler tarafından eğitim-öğretim yılı boyunca değerlendirmeye alınırlar.

Zorluk çeken öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılabilir. İlkokulun sonunda, öğrenciler doğrudan

diğer eğitim düzeyine geçerler (final sınavı yoktur). Gminaziu‟nun sonunda, öğrenciler Eğitim

ve Araştırma Bakanlığı tarafından düzenlenen ulusal final sınavlarına gireceklerdir. Bu

sınavlarda alınan sonuçlar genel Orta Öğretim Birinci Devrenin ilk aşamasında elde edilen dört

yıllık sonuçlarla birlikte, Orta Öğretim Birinci Devreye devam etmeleri için öğrencilerin iki

kurumdan birini seçmelerine imkan sağlayacaktır: sırasıyla Liceu veya Şcoalǎ de Arte şi

Meserii. Orta Öğretim Birinci Devrenin sonunda (zorunlu eğitim aşaması da bu eğitimle birlikte

biter) herhangi bir final sınavı yapılmamaktadır.

Liceu‟nun alt aşamasından mezun olanlar öğrenciler; bir mezuniyet sertifikası, ileri eğitim için

bir portföy ve talep edilmesi halinde, zorunlu eğitim boyunca alınan notları içeren belgenin bir

kopyasını almaya hak kazanırlar. Liceu‟nun alt aşamasından mezun olan öğrencilerin üst-

aşamaya girişleri, Eğitim ve Araştırma Bakanlığı‟nın belirlediği şartlar dahilinde gerçekleşir ve

her eğitim-öğretim yılının başında, girişten önce duyurulur.

Şcoalǎ de Arte şi Meserii‟nin alt aşamasından mezun olan öğrenciler; bir mezuniyet sertifikası,

iler eğitim için bir portföy ve talep edilmesi halinde, zorunlu eğitim boyunca alınan notları

içeren belgenin bir kopyasını almaya hak kazanırlar. Ayrıca, mesleki becerilerinin yeterli

seviyede olduğunun belgelenmesi için girdikleri sınavı başarıyla geçmeleri halinde, bu

öğrenciler, birinci düzey bir mesleki yeterlilik sertifikası alabilirler. Ortaöğretim İkinci Devreye

geçebilmek için, bitirme yılına katılmak durumundadırlar.

38. Ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Page 98: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Bitirme yılı (mesleki Orta Öğretim İkinci

Devre okulu)

16-17 yaş

Liceu – ciclul superior (genel ve

uzmanlaşmış Orta Öğretim İkinci Devre

okulu)

16-18/19 yaş

Şcoalǎ postlicealǎ (ortaokul sonrası eğitim) 18-20/21 yaş

Bitirme yılı, Ortaöğretim İkinci Devreye katılabilmek için gerekli eğitim seviyesine ulaşma ve

daha yüksek bir mesleki yeterliliğe kavuşma olanağı sunar. Orta Öğretim İkinci Devre

(Liceu‟nun üst aşaması), ortaokul sonrası eğitime ya da yükseköğretime devam edebilme

yolunu açan genel dersleri ve uzmanlık derslerini verir. Ortaöğretim sonrası eğitim, öğrencileri

daha yüksek bir mesleki yeterlilik düzeyine hazırlar ve sonuç olarak öğrencilerin iş bulmasına

olanak sağlar.

(b) Kabul kriterleri

Bitirme yılına ve Liceu‟nun üst aşamasına kabul, Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından

belirlenen şartlar dahilinde gerçekleşir ve yeni eğitim-öğretim yılının başlamasından bir yıl

önce duyurulur.

Ortaöğretim sonrası eğitimde, yalnızca tıp alanında eğitim veren ortaoğretim sonrası okullar bir

Liceu‟dan alınmış bakalorya diploması talep ederler. Genel olarak, tüm ortaöğretim sonrası

okullar giriş sınavları düzenler.

(c) Öğretim programı denetimi ve içeriği

Bitirme yılı içinde kullanılan öğretim programı, eğitim sisteminin yeni yapısına göre

hazırlanmaktadır. Genel ve uzmanlaşmış üst eğitimde, Eğitim ve Araştırma Bakanlığı

tarafından oluşturulan öğretim programı çerçevesi, öğretim programı içerisinde bulunan 7 alanı

kapsar: dil ve iletişim, matematik ve doğa bilimleri, insan ve toplum, sanat, beden eğitimi,

teknoloji, danışmanlık ve rehberlik. Her ders grubunun önemi, okuldan okula farklılık gösterir.

Eğitim ve Araştırma Bakanlığı ve Çalışma, Sosyal Dayanışma ve Aile Bakanlığı ortaöğretim

sonrası okulların öğretim programını belirler.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Bütün eğitim-öğretim yılı boyunca öğrenciler, öğretmenler tarafından tüm konularda sürekli

olarak değerlendirilirler. Bir öğrencinin sınıf tekrarı yapıp yapmamasına öğretmenler karar

verir.

Bitirme yılından mezun olan öğrenciler; bir mezuniyet sertifikası, ileri eğitim için bir portfolyo

ve talep edilmesi halinde, eğitim süresince alınmış notları içeren belgenin bir kopyasını almaya

hak kazanırlar. Mesleki bir sınava girdikten sonra, ikinci düzey bir mesleki yeterlilik sertifikası

alabilirler. Bir mezuniyet sertifikasına ve ikinci düzey bir mesleki yeterlilik sertifikasına sahip

bitirme yılı mezunları, her yeni eğitim-öğretim yılının başlangıcından bir yıl önce belirlenen

şartlar dahilinde Orta Öğretim İkinci Devre‟ye geçiş yapabilir.

Liceu‟nun üst aşamasının sonunda, bir final sınavı (examen de bacalaureat) yapılmaktadır. Bu

sınavın başarıyla geçilmesi sonucunda alınan diploma (diplomǎ de bacalaureat), öğrencilerin

yükseköğretime devam edebilmek için girmeleri gereken giriş sınavlarına başvurmalarını

Page 99: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

mümkün kılar. Bir diplomayla veya diplomasız Orta Öğretim İkinci Devre‟yi tamamlayan

herhangi bir öğrenci, ortaöğretim sonrası eğitime devam edebilmek için girilmesi gereken giriş

sınavına başvurabilir (ancak, tıp alanında eğitim veren ortaöğretim sonrası okullar, diplomǎ de

bacalaureat talep etmektedirler). Ortaöğretim sonrası eğitim diploması (certificat de absolvire),

öğrencilerin iş dünyasına adım atmalarını sağlar.

39. Yükseköğretim

(a) Kurumların türleri Yükseköğretim, üniversite kolejlerinde (colegii universitare) verilen kısa süreli eğitimi (2

yıldan 3 yıla kadar) ve üniversiteler, enstitüler veya akademilerde verilen uzun süreli eğitimi (4

yıldan 6 yıla kadar) kapsar.

(b) Giriş

Orta Öğretim İkinci Devre diploması (diplomǎ de bacalaureat) tüm kurumlar tarafından talep

edilmektedir. Kabul, Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından belirlenen genel kriterler

temelinde tüm kurumlar tarafından düzenlenen giriş sınavlarının sonuçlarına göre

gerçekleşmektedir.

(c) Yeterlilikler

Kolej diplomasına (diplomǎ de absolvire) sahip öğrenciler, fakülte konseyleri tarafından

düzenlenen bir giriş sınavında başarı göstermeleri halinde, kendi aynı alanlarında ya da benzer

başka bir alanda, eğitimlerine uzun süreli yükseköğretim kurumları bünyesinde devam

edebilirler. Uzun süreli yükseköğretim, licentiat derecesi almaya hak kazanılmasını sağlayan bir

final sınavı ile sona erer. Başarı gösteren öğrenciler, lisansüstü eğitime devam edebilirler.

40. Özel ihtiyaçlar

Romanya‟da entegrasyon politikası geliştirilme aşamasındadır. Özel eğitim ihtiyaçlarına sahip

çocukların büyük bir kısmı (2002-2003 eğitim-öğretim yılında 27 165 öğrenci), ilgili özel

okullara gitmektedir. Bu okullarda verilen özel eğitimin yapısı, normal eğitimin yapısıyla son

derece benzer özellikler taşımaktadır.

41. Öğretmenler

Okul öncesi eğitimde görev yapan öğretmenler (educatori) ve ilkokul öğretmenleri (învǎtǎtori)

öğretmen liselerinde yetiştirilirler (Orta Öğretim İkinci Devre). Institutori adı verilen ve yabancı

diller, müzik ve spor gibi alanlarda uzmanlaşmış ilköğretim öğretmenleri üniversite kolejlerinde

(kısa süreli eğitim) eğitim alırlar ve (öğretmen liselerinden mezunlar için) iki yıl ya da (diğer

liselerden mezun olanlar için) üç yıl ders görürler. Orta Öğretim Birinci Devre ve Orta Öğretim

İkinci Devre öğretmenleri (profesori), yükseköğretim kurumlarında öğretecekleri konuya bağlı

olarak dört yıldan beş yıla kadar uzun süreli eğitim görürler. Yükseköğretimde görev yapan

öğretmenler, uzun süreli yükseköğretimden mezun olduklarına dair bir diplomanın yanı sıra bir

doktora diplomasına da sahip olmak durumundadır.

X. Romanya’da Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Page 100: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Romanya eğitim sistemi, toplum içerisinde yaşanan ekonomik, sosyal, siyasi ve kültürel

değişimlere bağlı olarak pek çok alan ve düzeyde sürekli bir değişim ve gelişim süreci

içerisine girmiştir.

A. Üniversite öncesi eğitim

Zorunlu eğitimin uzatılması

2003-2004 eğitim-öğretim yılından itibaren, Eğitim Kanunu‟nda yapılan değişikliklerin bir

sonucu olarak zorunlu eğitim 8 yıldan 10 yıla çıkarılmıştır.

Zorunlu eğitime baĢlamak için gereken yaĢ sınırının düĢürülmesi

2003-2004 eğitim öğretim yılından itibaren, öğrenciler zorunlu eğitime 7 yerine 6 yaşında

başlamaktadırlar. Ancak, velilerinin ya da yasal temsilcilerinin yazılı bir talepte bulunmaları

halinde, öğrenciler bu eğitime 7 yaşında başlayabilirler. Öğrenciler, eğer 6 yaşını yıl sonundan

önce dolduracaklarsa ve zihinsel ve bedensel gelişimleri yeterli derecedeyse, 6 yaşından önce

de okula başlayabilirler.

Orta Öğretim Birinci Devre için yeni bir yapı

Eğitim Kanunu‟nda yapılan değişikliklerin bir sonucu olarak, 2003-2004 eğitim-öğretim

yılından başlamak üzere Orta Öğretim Birinci Devre; Gimnaziu tarafından sağlanan 4 yıl

süreli genel Orta Öğretim Birinci Devreden, akabinde lisenin (Liceu) alt aşaması tarafından

verilen 2 yıl süreli genel ya da uzmanlaşmış Orta Öğretim Birinci Devre veya Sanat ve Ticaret

Okulları (Şcoalǎ de Arte şi Meserii) tarafından sağlanan mesleki Orta Öğretim Birinci Devre

eğitiminden oluşmaktadır.

Zorunlu eğitim sonrası Orta Öğretim Ġkinci Devre için yeni bir yapı

Yeni mevzuatın bir sonucu olarak, zorunlu eğitim sonrası Orta Öğretim İkinci Devre şunları

içerir:

- bir bitirme yılı – Sanat ve Ticaret Okulundan mezun olduktan sonra; lisenin üst

aşamasında eğitime devam etmek için gerekli dersler ve daha yüksek bir mesleki

yeterlilik;

- lisenin üst aşaması – genel dersler ve uzmanlık dersleri ve uzmanlık alanına bağlı

olarak 2-3 yıl eğitim.

Öğretim programı reformunun amaçları Ģunlardır:

- öğretim programının ve dönemlik programın esnekliğini artırmak;

- ilkokul eğitiminin öğretim programını yeni yaş grubuna (6-10) uyarlamak;

- lisenin iki aşamasına göre yeni öğretim programı hazırlamak;

- Sanat ve Ticaret Okulları ve bitirme yılı için yeni öğretim programı hazırlamak;

- bireysel eğitim ve öğretim ihtiyaçlarına ve toplum içerisinde meydana gelen

değişimlere uygun olarak öğretim programının ayarlanması;

- yaratıcı ve eleştirel düşünce, modern teknolojilerin kullanımı, problem çözme, vs. için

becerilerin geliştirilmesi;

Page 101: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

- kazanılan bilgi ve becerilerin gerçek hayatta var olan somut durumlarla ilgili yeni

bağlamlar içerisinde kullanımını sağlamak;

- gerekli becerilerin gelişimi ve yaşam boyu öğrenimde rehber olarak zorunlu eğitimin

kullanımı.

Öğretmenler ve Okul Müdürleri için Temel ve Hizmet-içi Eğitim

Öğretmenlere yönelik temel ve hizmet-içi eğitim reformu, öğretmenlerin aşağıdakileri

gerçekleştirmelerini mümkün kılar:

- yeni öğretim programı çerçeve planında belirlenmiş yeni hedefler ve içeriğe ilişkin

uygun öğretme-öğrenme stratejileri benimsemek;

- eğitim süreci ve sonuçları için yeni değerlendirme yöntemleri kullanmak.

İki ulusal birim oluşturulmuş ve bu birimlere öğretmenler ve okul müdürlerine yönelik temel

ve hizmet-içi eğitimde gerçekleşen değişimleri izleme yetkisi verilmiştir: Üniversite öncesi

eğitim düzeylerinde görev yapan Öğretmenleri Ulusal Eğitim Merkezi ve Üniversite öncesi

eğitim düzeylerinde görev yapan Okul Müdürlerini Ulusal Eğitim Merkezi. Bu birimlerin

temel görevleri şunlardır:

- temel ve hizmet-içi eğitim standartlarını geliştirmek;

- eğitim programlarının akreditasyonu için kriterleri ve yöntemleri oluşturmak;

- ulusal standartlar üzerine kurulu çeşitli hizmet-içi eğitim programlarını uygulamaya

koymak;

- çeşitli kaynaklardan hizmet-içi eğitimin finansmanını sağlamak için proje hazırlamak;

- hizmet-içi eğitim faaliyetlerinin gelişimini denetlemek;

- sonunda mesleki yeterlilik ve/veya öğretmenlikte yeterlilik derecelerinin verildiği

eğitim programları tasarlamak;

- hizmet-içi eğitim için yeni bir metodoloji hazırlamak;

- genç öğretmenler için destek programları hazırlamak;

- öğretmenlik mesleği için gelişme yolları oluşturmak;

- üniversite öncesi temel ve hizmet-içi eğitim için stratejiler belirlemek;

- eğitim pazarında arz-talep dengesini kurmak;

- eğitim faaliyetlerinin sonuçlarını analiz etmek;

- Öğretmen Kaynakları Merkezlerinde yürütülen hizmet-içi eğitim faaliyetlerini

desteklemek.

Mesleki gelişimi sağlamak için verilen dersleri güncellemenin yanı sıra, öğretmenlere yönelik

temel ve hizmet-içi eğitim, bilgisayarların bir öğretim aracı olarak kullanılabilmesi ve modern

teknolojilerin kullanımına ilişkin yeni becerilerin geliştirilmesi için özel eğitim saatleri

içermektedir.

Okul Yönetiminin ve Finansmanın GeliĢtirilmesi

Okul yönetiminin ve finansmanın geliştirilmesine yönelik reform hareketleri şunlardır:

- okul müdürlerini eğitmek – bu sayede müdürler öğretim programıyla ilgili konuların,

mali kaynakların ve insan kaynaklarının idaresi ile ilgili sorumlulukları

üstlenebileceklerdir;

- tüm düzeylerde eğitimle ilgili yönetimi yürütebilmek için gerekli bilgi sistemini

modernize etmek;

- eğitim sürecine ilişkin değerlendirme sistemlerinin geliştirilmesi;

- okul müdürlerinin idari ve mali becerilerinin geliştirilmesi.

Page 102: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Üniversite Öncesi Eğitimin Finansmanından sorumlu Ulusal Konsey, devlete ait üniversite

öncesi eğitim kurumları için finansman stratejileri ve yöntemleri getirmektedir. Yeni

finansman sistemi, her tip harcama için özel kriterleri dikkate almaktadır.

Mesleki Eğitim ve Öğretim (VET)

VET reformu, aşağıdaki temel hususları ilgilendirmektedir:

- Sanat ve Ticaret Okulunun Kurulması

Yeni Sanat ve Ticaret Okulu, Orta Öğretim İkinci Devre seviyesinde bulunan eski

eğitim kurumlarının yerini alacaktır. Mesleki alanda eğitim almak isteyen öğrencilere

zorunlu mesleki eğitim hizmeti sunacaktır. Mezuniyetin ardından öğrenciler, mesleki

yeterliliklerini belgeleyen bir diploma alacaklardır ve bu diploma, birinci düzey

mesleki yeterliliğe ulaşmış olma anlamına gelecektir.

- Bitirme yılının oluĢturulması

Bitirme yılı, lisenin üst aşamasında (zorunlu eğitim sonrası Orta Öğretim İkinci Devre)

eğitime devam etmeyi kolaylaştırmak ve daha yüksek bir mesleki yeterlilik sağlamak

amacıyla oluşturulmuştur.

- Öğretim programı değiĢiklikleri

İş piyasasından gelen zayıf işaretler nedeniyle, normal eğitimde kullanılan öğretim

programlarının içeriği, öğrencilerde birden çok yeterlilik alanı ve düzeyi yaratacak

şekilde oluşturulmuştur. Bu stratejik seçim, geniş bir mesleki hareketlilik alanı sağlar

(dar yeterlilik alanlarının ortaya çıkarabileceği riskleri önler) ve sosyal bütünleşme

için fırsatları güçlendirir. Daha dar uzmanlık alanlarına, ileri düzey mesleki eğitim

çerçevesinde yönelinebilir.

Öğretim programına yeni dersler ve konular eklenmiştir; bunun nedeni, fırsat eşitliğini

teşvik etmek ve VET mezunlarına eğitimlerine devam edebilme olanağı sağlamaktır;

bu derslerin bazıları: ICT, Girişimcilik Eğitimi, Şehir Kültürü, Yabancı Diller, Mesleki

Rehberlik ve Danışmanlık. Yeni öğretim programı, öğrencilerin ilgi alanlarına ve yerel

iş çevrelerinin gereksinimlerine göre oluşturulan çok yönlü ve öğretim programı dışına

taşan bir yaklaşım getirmektedir.

- Sosyal ortaklıkların geliĢtirilmesi

Yerel iş piyasasıyla ilgili olarak güvenilir bilgiler sağlayan yerel toplum, bazı belli

başlı nitelikler konusunda gelen talepleri karşılayabilmek için uygun yollar önerebilir.

İleri düzey mesleki eğitim, eğitim sistemi içerisinde verilir ve bu eğitim verilirken,

sosyal ortaklık ruhu içerisinde birlikte çalışan kamu kurumları veya özel kurumlar

tarafından başlatılan ve düzenlenen özel programlardan yararlanılır.

B. Yükseköğretim

Page 103: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Yükseköğretim reformu, yükseköğretim çalışmalarına girişi kolaylaştırmayı, eğitimin ve

bilimsel araştırmaların kalitesini artırmayı, akademik ve mali idareyi merkeziyetçilikten

uzaklaştırmayı ve akademik ve sosyal ortaklıkları teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

Üniversite çalıĢmalarının düzenlenmesine iliĢkin yeni Yasa‟ya göre (no. 288/2004), üç

temel düzey üzerine oturtulmuş derece yapısı 2005-2006 yılından itibaren tamamıyla

uygulamaya konulacaktır. Her bir düzey için birbirlerinden farklı kabul ve mezuniyet

prosedürleri söz konusu olacaktır. Pek çok konu ve uzmanlık alanını içerisinde barındıran

eğitim düzeylerinin süresi, Ulusal Rektörler Konseyi‟nden gelen öneriler ışığında Eğitim ve

Araştırma Bakanlığı tarafından belirlenecek ve bir Hükümet Kararı vasıtasıyla onaylanacaktır.

Düzenlenmiş mesleklere yönelik ve Avrupa düzeyinde benimsenmiş eğitim koşullarına ilişkin

özel kaideler, Romanya yükseköğretim sistemi içerisinde uygulanacaktır.

Birinci düzey (Lisans derecesi), ECTS‟ye denk en az 180 en fazla 240 transfer edilebilir

kredi içerecek ve alanına ve uzmanlık konusuna bağlı olarak 3-4 yıl sürecektir. Ġkinci düzey

(Lisansüstü-Mastır), en az 90 en fazla 120 transfer edilebilir kredi içerecek (istisnai bir durum

olarak, birinci düzeyin süresine göre, alt limit 60 transfer edilebilir krediye çekilebilir) ve 1-2

yıl arasında bir zaman sürecektir. Her iki düzey de en az 300 transfer edilebilir kredi

toplanmasına olanak sağlamalıdır. Avrupa kaidelerine göre düzenlenmiş meslekler için, uzun

bir eğitim programı çerçevesinde her iki düzeye de katılmak suretiyle 5-6 yıl sürecek ve

sonucunda bir Mastır diplomasına eşdeğer bir dereceye ulaşabilmeyi sağlayacak bir eğitim

sunulabilir. Üçüncü düzey de (Doktora), Bologna Sürecinin bir parçası olarak yeniden

yapılandırılmıştır ve 3 yıl sürecektir.

Yine aynı yasaya göre, 2005-2006 akademik yılından itibaren, ECTS tam olarak uygulamaya

konulacaktır ve bütün üniversitelerde zorunlu hale gelecektir ve bütün mezunlara herhangi bir

ücret talep etmeden ve uluslararası düzeyde oldukça yoğun bir şekilde kullanılan bir dilde bir

Ek Diploma verilecektir.

2002-2010 yılları arasındaki dönem için belirlenmiş olan Romanya yükseköğretim stratejisi,

Romanya yükseköğretim sistemi ve diğer Avrupa sistemleri arasında kesin bir uyum

sağlamaya odaklanmıştır.

Özellikle Bologna Bildirgesine ilişkin bazı temel reform hareketleri şu konuları

ilgilendirmektedir:

- Kalite güvencesi

- Rektörlerin yönetimle ilgili sorumluluklarıyla ilgili daha büyük beklentiler;

- Üniversite personelinin atanmasında daha sıkı şartlar ortaya koymak ve yüksek düzey

personelin seçiminde yapılan sınav, vs. gibi seçici unsurları geliştirmek;

- Öğrencilerin daha iyi bir şekilde seçilmesi ve motive edilmesi;

- Kalite güvencesi için faydalı unsurlar olan iç ve dış değerlendirmeyi teşvik etmek.

- Yeterlilikler

- Yükseköğretim yeterlilik dereceleri ve iş piyasası arasında daha iyi ilişkiler

- Mezunların iş piyasasına girişlerini ve çalışma hayatlarını izleme

- Öğretim sürecinin yeniden düzenlenmesi

- Üniversite ders paketlerinin üzerine kurulmuş modüler sistemlerin geliştirilmesi;

- ℮-öğrenme ile ilgili eğitim politikalarının geliştirilmesi

Page 104: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

- Romanya Yükseköğretim sisteminin Avrupa sistemleri içerisinde güçlü bir hale

getirilmesi ve uluslararası iĢbirliği

- Avrupa Yükseköğretimi‟nin değişip gelişmesine bağlı olarak reform sürecinin

sağlamlaştırılması

- Socrates II ve Leonardo II gibi Avrupa Programları temelinde Avrupa işbirliğinin

geliştirilmesi

- Üniversiteler arasındaki öğrenci ve öğretmen değişimlerinin kolaylaştırılması.

Page 105: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ VE DEVAM

EDEN REFORMLAR ÜZERĠNE ÖZET ULUSAL

BELGELER

ĠSPANYA

IX. Eğitim Sisteminin Tanımı

1. Eğitimdeki Nüfus ve Öğrenim dili

Devlet Planlama Teşkilatı‟nın verilerine göre 31 Aralık 2004 itibariyle İspanya‟da toplam

kayıtlı nüfus 42,935,001 idi. Nüfusun % 50.84‟ünü kadınlar oluşturmaktaydı. 24 yaşın

altındaki insanların sayısı 11,509,228 idi ve bunun % 48.70‟ini kadınlar oluşturmaktaydı.

Eğitim ve Bilim Bakanlığı‟nın verilerine göre 2004/05 öğretim yılında tüm eğitim

düzeylerinde toplam 8,430,939 öğrenci mevcuttu. Bu nüfusun farklı eğitim düzeyleri

arasındaki dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Okul

öncesi

İlk

öğretim

Zorunlu

orta

öğretim

Özel

ihtiyacı

olanlara

yönelik

eğitim

Mesleki

eğitim

Bakalorya

(Lise

eğitimi)

Üniversite Tüm

düzeyler

1,419,307 2,494,598 1,876,322 29,283 516,504 632,154 1,462,771 8,430,939

İspanyol Anayasası uyarınca, Castellano İspanya‟nın resmi dilidir. Bu yüzden, tüm

İspanyol vatandaşlar bu dili bilmelidir ve tüm İspanyol vatandaşların bu dili kullanma

hakkı vardır. Castellano‟nun yanı sıra, Özerk Bölgelerin kendi resmi dilleri de vardır. Bu

yarı resmi diller Catalán (Katalanca), Gallego, Valenciano ve Euskera‟dır. Yarı resmi

dillerin olduğu bu bölgelerde hem bölgenin kendi dili hem de Castellano tüm üniversite

dışı eğitim düzeylerinde zorunlu öğretim dili olarak düşünülmektedir. Özerk bölge

dillerinin öğretim dili olarak kullanımı dilin ne kadar yaygın olduğuna ve her bölgenin

uyguladığı dil politikalarına bağlı olarak farklı bölgelerde değişiklik göstermektedir.

2. Ġdari Denetim ve Kamu Finansmanlı Eğitimin Kapsamı

2004/2005 öğretim yılında tüm eğitim düzeylerinde kayıtlı olan toplam öğrenci sayısının

% 71,6‟sı devlet okullarında yer almaktaydı. Bu oran aşağıdaki tablodan da görüleceği

üzere farklı düzeylerde küçük de olsa değişiklik göstermektedir.

TOPLAM

öğrenci

sayısı

DEVLET

okullarına

kayıtlı

öğrenci

sayısı

DEVLET

okullarına

kayıtlı

öğrencilerin

%‟si

ÖZEL

okullara

kayıtlı

öğrenci

sayısı

ÖZEL

okullara

kayıtlı

öğrencilerin

%‟si

Okul öncesi 1,419,307 926,689 65,3 492,618 34.7

İlköğretim 2,494,598 1,660,520 66.6 834,078 33.4

Zorunlu orta

öğretim

1,876,322 1,242,604 66.2 633,718 33.8

Özel ihtiyacı

olanlara

29,283 15,353 52.4 13,930 47.6

Page 106: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

yönelik

eğitim

Mesleki

Eğitim

516,504 387,310 75 129,194 24.6

Bakalorya

(Lise

Eğitimi)

632,154 476,466 75.4 155,668 24.6

Üniversite 1,462,771 1,330,574 91 2,259,226 32.4

Tüm

düzeyler

8,430,939 6,039,516 71.6 2,391,423 29.4

Merkezi hükümet, sistemin genel düzeni için sorumluluğu elinde bulundurmaktadır.

Ancak 1978‟den bu yana sorumlulukların pek çoğu 17 bölgesel hükümet (özerk bölgeler)

arasında dağıtılmıştır. Toplumun eğitime katılımı İspanyol eğitim sisteminde oldukça

önemlidir. Üniversite dışı eğitime dahil edilen sosyal grupların katılımını ve ve bu

gruplarla istişareyi teşvik etmek için hem devlet ve bölge hem de yöresel ve bireysel okul

düzeylerinde okul konseyleri oluşturulmuştur.

Devlet Okul Konseyi, eğitimin genel planlamasına sosyal katılım ve hükümet tarafından

ilan edilen ya da önerilen düzenleme ve kanunlar hakkındaki tavsiyelere yönelik olarak

kurulmuş olan ulusal bir organdır. Kamu tarafından finanse edilen her kurumun bir okul

konseyi bulunmaktadır. Okul konseyleri, eğitim camiasını oluşturan farklı sektörlerin

kurulmasını yöneten ve denetleyen katılımcı organlardır. Bu konsey yönetim ekibi,

öğretmen, öğrenci ve ailelerin temsilcilerini ve hizmet personelini, kamu tarafından

finanse edilen özel kurumlar olması durumunda kurum sahiplerinin temsilcilerini

içermektedir. Diğer işlevlerinin yanı sıra okul konseyinin şu işlevleri de bulunmaktadır:

öğrenci kabulüne karar vermek, kurumun bütçesini onaylamak, işleyişini incelemek ve

yönetim ekibi üyelerinin atanması veya görevden alınması konusundaki önerilerden

eğitim mercilerini haberdar kılmak.

Üniversite Koordinasyon Konseyi, yüksek öğretimde ülke çapında danışma organıdır ve

devlet düzeyinde ise katılımcı organdır. Dahası, her üniversite katılım için diğer

tamamlayıcı kanallarının yanı sıra kendi Sosyal Konseyi‟ne sahiptir.

Eğitim Yüksek Denetim Servisi eğitimin yapısı ve organizasyonunu denetlemektedir ve

her bir özerk bölgede bir teknik denetim servisi faaliyet göstermektedir. Bu servis, genel

olarak mevzuatın yanı sıra devlet tarafından konulan kurallara riayet edilmesini temin

etmektedir. Bunu yaparken de tüm İspanyol vatandaşların kendi eğitim haklarını ve

görevlerini kullanırken eşit olmalarını temin etmek için temel şartların yerine getirilmesini

sağlamaktadır. Her özerk bölge, bütün kurumlar, hizmetler, programlar ve hem kamu hem

özel kurumların etkinlikleri için kendi teknik ve denetim servisini teşkilatlandırmak ve

işletmekten sorumludur.

3. Okul Öncesi Eğitim

Okul öncesi eğitim, eğitim sisteminin ilk düzeyini oluşturmaktadır. 0 – 6 yaş arası

çocukları kapsamaktadır ve her biri 3 yıllık 2 devre şeklinde yapılandırılmıştır. Zorunlu

olmayan bir seviye olmasına rağmen, eğitimsel bir tabiata sahiptir ve ikinci devre, yani 3-

6 yaşlarındaki devre, hem devlet hem kamu tarafından finanse edilen özel kurumlarda

ücretsizdir.

Page 107: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Yaş < 1 1 yaş 2 yaş 3 yaş 4 yaş 5 yaş

Okul

Öncesi

eğitim

% 2.2

% 9.2

% 20.7

% 92.9

%100

% 100

Okul öncesi eğitimde yaşa göre net okullaşma oranı. Ders yılı 2000/ 01

4. Tam Gün Zorunlu Eğitim

(g) Evreler

İlköğretim 6 – 12 yaş

Ortaöğretim birinci devre 12 – 16 yaş

6 – 16 yaşları arasında eğitim zorunludur ve 2 eğitim düzeyine ayrılmaktadır: her biri 2 yıl

olmak üzere 3 aşamadan oluşan ilk öğretim ve 4 ders yılından oluşan ortaöğretim birinci

devre.

(h) Kabul Kriterleri

İlköğretime girmek için çocuklar 6 yaşında olmalıdır. Bir okula yönelik talebin

gerekenden fazla olması durumunda belirli kabul kriterleri (aile geliri, okulun hizmet

bölgesi, ve aynı okuldaki kardeşler) uygulanır. Öğrenciler otomatik olarak ilköğretimden

ortaöğretim birinci devreye geçerler. Zorunlu eğitim hem devlet kurumlarında hem de

kamu tarafından finanse edilen özel kurumlarda ücretsizdir.

(i) Okul Gününün/ Haftasının/ Yılının Süresi

Merkezlerin homojenliğini temin eden belirli asgari standartlara riayet edilmesine rağmen

okul takvimini her özerk bölge kendisi belirler. Ders yılı, Eylül ortası ve Haziran sonu

arasında olmak üzere ilk öğretimde 180 gün orta öğretimde ise 175 günü içermektedir.

Okullar haftanın 5 günü açıktır ve ilk öğretimde haftada ortalama 25 ders saati, orta

öğretimde ise 30 ders saati bulunmaktadır. Bir ders saati ilk öğretimde 55 dakika, orta

öğretimde ise 60 dakika sürmektedir. Yıllık minimum öğretim saati ilk öğretimde 810,

orta öğretim birinci devrede ise 906 saattir.

(j) Sınıf Büyüklüğü/ Öğrencilerin Gruplandırılması

Maksimum sınıf büyüklüğü ilköğretim düzeyinde 25, ortaöğretim düzeyinde ise 30

kişidir. Öğrenciler yaşlarına göre gruplandırılmaktadır. Sınıfların küçük olduğu bazı kırsal

kesim bölgelerinde karma yaş grupları mevcuttur. İlk öğretim sınıflarında Müzik, Beden

Eğitimi ve Yabancı Diller hariç tüm dersler için bir öğretmen vardır. Ortaöğretim

öğrencileri ise her ders için ayrı öğretmene sahiptir.

(k) Öğretim Programının kontrolü ve içeriği

Özerk öğretim programı bölgesi söz konusu olduğunda, öğretim programı düzenlemede 3

seviye oluşturulmuştur. Merkezi hükümetin tüm devlet için başlangıç noktası olarak

belirlediği çekirdek öğretim programını kullanarak her özerk bölge kendi resmi öğretim

programını (öğretim programı düzenlemenin ilk seviyesi) çizer. Daha sonra eğitim

kurumu bu temel öğretim programına dayanarak bir uyarlama yapar ve bu öğretim

programını genişletir, bu da öğretim programı düzenlemenin ikinci aşaması olarak

bilinmektedir. Üçüncü düzenleme seviyesi, öğretmen tarafından somut her bir öğrenci

grubu için tasarlanan bir dizi öğretim biriminin oluşturduğu derslik programlamaya

tekabül etmektedir.

İlk öğretimdeki zorunlu çalışmalar Doğal, Sosyal ve Kültürel Çevre, Sanatsal Eğitim,

Beden Eğitimi, İspanyolca Dili ve Edebiyatı, Özerk bölgeye ait Yarı resmi dil ve

Page 108: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

Edebiyatı (eğer varsa), Yabancı Diller ve Matematik derslerini içermektedir. Eğitim

kurumlarında Katolik dini dersi zorunlu olarak sunulmaktadır ancak öğrenciler için isteğe

bağlıdır. Orta öğretim birinci devre çekirdek öğretim programını İspanyolca dili ve

Edebiyatı, Özerk bölgeye ait Yarı resmi dil ve Edebiyatı, Yabancı Diller, Matematik,

Beden Eğitimi, Doğa Bilimleri, Plastik ve Görsel Eğitim, Sosyal Çalışmalar, Coğrafya ve

Tarih, Teknoloji ve Müzik derslerini kapsamaktadır. Katolik Dini dersi kurumlar

tarafından zorunlu olarak sunulmaktadır ancak öğrenciler için isteğe bağlıdır.

İlköğretimde metodoloji evrensel ve disiplinler-arası niteliktedir, farklı deneyimlerin ve

öğrencilerin bilgisinin bütünleştirilmesine yönlendirilmiş ve onların kişisel özelliklerine

uydurulmuştur. Orta öğretim birinci devrede metodoloji her bir öğrencinin

gereksinimlerine göre uyarlanmalıdır ve öğrencilerin ekip içinde çalışma yeteneklerinin

yanı sıra kendi kendilerine öğrenme yeteneklerini de geliştirmelidir.

Aralık 2000‟de hükümet, orta öğretim birinci devrenin içeriklerinin (ESO) yıla göre

birbirini izlemesini ve kavramlar, prosedürler ve tutumlar arasında hiç bir ayırım

yapılmamasını, bununla birlikte değerlendirme kriterlerinin ilk devre ve ikinci devrenin

her bir yılı için ayrı ayrı düzenlenmesini onaylayan 3473/ 2000 sayılı Kraliyet

Kararnamesini onaylamıştır.

Yıllık ders yükü söz konusu olduğunda, Plastik ve Görsel Eğitim ve Müzik derslerinde

yıllık ders yükü 35 saat azaltılırken Matematik ve İspanyol Dili ve Edebiyatı alanlarında

ise 35 saat artırılmıştır. Yıllık ders yükü ile ilgili değişiklikler 2001/ 02 ders yılında

uygulanmıştır. Diğer değişiklikler ise 2002/ 03‟te orta öğretim birinci devrenin 1. ve 2.

yılları için uygulanmıştır ve 2. ve 4. yılları için de 2003/ 04‟te yürürlüğe girmiştir.

(l) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Ulusal ya da bölgesel bir test sistemi bulunmamaktadır. Minimum çekirdek öğretim

programı, öğretim programına ayrılmaz bir parçası olan değerlendirme için temel

yönergeleri içermektedir.

İlköğretimde değerlendirme sürekli olmalıdır ve öğrencinin ilerleyişi farklı alanlarda göz

önünde tutulmalıdır. Model öğretmen geçme kararlarından sorumludur. Öğrenciler

gerektiğinde bir yılı tekrar edebilmelerine rağmen ilköğretim dönemleri arasındaki

ilerleme öğrencinin öğretim programı hedeflerini karşılamasına bağlıdır. Bir ya da daha

fazla dersten negatif bir değerlendirme alarak bir ileriki döneme ulaşan öğrenciler,

diğerlerine yetişmek için uygun destek etkinlikleri alacaklardır. Erken yaştaki okul

başarısızlıklarından kaçınmak için ilk öğretimde erken teşhisin yürütülmesi ve takviye

prosedürlerinin oluşturulmasına özel önem gösterilmelidir.

Orta öğretim birinci devrede değerlendirme süreklidir ancak derse göre farklılık

göstermektedir. Öğrenciler, yıl sonunda özerk bölgeler tarafından belirlenen tarihlerde

geçemedikleri derslerden bütünleme sınavına girebilirler. Aşamadaki derslerin her biri

tamamlandığında değerlendirme ekibi öğrencilerin olgunluklarını ve gelecek yıllardaki

iyileşme ve ilerleme olasılıklarını göz önünde bulundurarak geçmelerine karar verir.

Bütünleme sınavından sonra hala ikiden fazla dersi olan öğrenciler aynı derste bir yıl daha

kalacaklardır. Her ders sadece bir kez tekrar edilebilir. Bir yıllık ders tekrarından sonra

eğer öğrenciler gelecek yıla geçmek için gerekli şartları karşılayamazlarsa değerlendirme

ekibi, danışma ekibi ve ailelerin rızası ile öğrencinin eğitim ihtiyaçlarına göre eğitim

Page 109: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

mercileri tarafından düzenlenen şartlara dayanarak bir sonraki yıla geçişine karar

verecektir.

Zorunlu eğitimin tamamlanması üzerine öğrenciler “Graduado en Educación Secundaria

Obligatoria” sertifikası (Zorunlu Orta öğretim Sertifikası) alırlar. Bu sertifikayı almak için

öğrenciler o aşamaya ait tüm dersleri geçmek veya istisnai koşullar altında eğitim

mercileri tarafından düzenlenen şartlar uyarınca bu koşulu karşılamaksızın dersleri

geçmek zorundadırlar. Zorunlu Orta Öğretim sertifikası, Bakalorya (Lise eğitimi) veya

Orta Düzey Özel Mesleki Eğitime girişi sağlar.

5. Ortaöğretim Ġkinci Devre ve ortaokul sonrası öğretim

(a) Öğretim Türleri

Bakalorya (Lise eğitimi) 16 – 18 yaş

Orta düzey özel mesleki eğitim 16 – 18 yaş

Bu iki tür zorunlu eğitim sonrası eğitim ayrı ayrı sağlanabildiği gibi aynı kuruluş içinde

yani zorunlu eğitim sağlayan aynı binalarda sırayla da sağlanabilmektedir.Bakalorya 2

yıllık bir süreye sahiptir ve orta düzey özel mesleki eğitim mesleki profilin özelliklerine

göre değişiklik gösteren bir süreye (normalde bir buçuk yıl) sahiptir.

(b) Kabul Kriterleri

Yukarıda bahsi geçen 2 eğitim türünden birine girebilmek için öğrenciler Zorunlu Orta

öğretim sertifikasına sahip olmalıdırlar. Kamu tarafından finanse edilen okullarda öğrenim

ücreti yoktur ancak gelir düzeylerine bağlı olarak ailelerden araç gereçleri, ulaşım vaya

yemek ücretlerini ödemeleri talep edilebilir.

(c) Öğretim Programının Denetimi ve içeriği

Bakalorya‟nın minimum çekirdek öğretim programını ulusal düzeyde belirlenmektedir.

Ancak özerk bölgeler, eğitim mercileri ve okullar öğretim programı geliştirir ve kendi

bağlamlarına uydururlar. Bakalorya‟da 4 şekil bulunmaktadır: Sanat, Doğa Bilimleri ve

Sağlık, İnsani ve Sosyal Bilimler, ve Teknoloji.

Aralık 2000‟de hükümet, orta öğretim ikinci devrenin yapısı, minimum çekirdek öğretim

programı ve ders yükü ile ilgili değişiklikleri getiren 3474/2000 sayılı Kraliyet

Kararnamesini onaylamıştır. Bu kararname her yıl için ortak dersleri belirler. Bu Kraliyet

Kararnamesi, orta öğretim ikinci devrenin 1. yılı halinde 2002/ 03 yılında ve orta öğretim

ikinci devrenin 2. yılı halinde ise 2003/ 04 yılında uygulanmıştır.

Hükümet, Mesleki Eğitim ve Profesyonel Yeterlilikler üzerine Organik yasayı 2002

yılında onaylamıştır. Bu yasa, Yeterlilikler ve Mesleki Eğitim Ulusal Sistemini kurmuş ve

mesleki eğitimin mevcut alt sistemlerini tek bir sistem halinde düzenleme amacı ile bu

eğitim türlerinde reform sağlamıştır. “Catálogo Nacional de Cualicaciones profesionales”

(Profeyonsel yeterlilikler konulu Ulusal Katalog) sistemin kurumsal lideri olmuştur.

Amacı, yaşam boyu öğrenme, işçilerin hareketliliği ve iş piyasası birliğinin yanı sıra

Mesleki eğitim ve iş piyasası arasınsa bütünleşmeyi ve yeterliliği kolaylaştırmaktır.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Bakalorya öğrencileri ders süresince, konulara göre farklılık gösteren sürekli bir

değerlendirmeye tabidirler. Yıl sonunda bazı derslerden başarısız olan öğrenciler

bütünleme sınavına girebilirler. Geçme ve kalma düzenlemeleri bu aşamadaki maksimum

kalma süresini 4 yıl olarak belirlemiştir. İlk yılda ikiden fazla, ikinci yılda üçten fazla

Page 110: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

dersten başarısız olan öğrenciler yılı tekrarlarken üçten az dersten başarısız olan öğrenciler

sadece bu üç dersi alacaklardır. Başarılı öğrenciler Bachiller sertifikası alırlar. Daimi

değerlendirme mesleki derslere de uygulanmaktadır ve başarılı öğrenciler ilgili uzmanlık

alanında Técnico sertifikası alırlar.

6. Üçüncü Düzey öğretim

(a) Kurum türleri

Eğitim ve Bilim Bakanlığına bağlı olan Üçüncü Düzey Öğretim üniversite ve üniversite

dışı eğitimi kapsamaktadır. Üniversite dışı eğitim, Enseñanzas Artísticasde grado

superior (ileri düzey Sanat Eğitimi), ileri düzey Özel Mesleki Eğitim ve İleri Spor Ustası

sertifikasını içermektedir.

Üniversite düzeyindeki eğitim Facultades Universitarias (üniversite fakülteleri), Escuelas

Técnicas Superiores (yüksek teknik eğitim merkezleri) ve Escuelas Universitarias (birinci

dönem çalışmaları için üniversite merkezleri) ’da sunulmaktadır. Conservatorios

Superiores (yüksek müzik akademileri) ve Escuelas Superiores (yüksek okullar) ileri

düzey sanat eğitimi sunan kamu kuruluşlarıdır. Genel olarak, ileri düzey Özel Mesleki

Eğitim veren kuruluşlar orta düzey eğitim verenlerle aynıdır.

Üniversiteler Organik Kanunu (LOU) Aralık 2001‟de yürürlüğe girmiştir. Bu kanun

üniversite sistemini düzenlemekte ve bir önceki 1983 Üniversite Reformu Organik

Kanunu‟nu (Ley de Reforma Universitaria – LRU –) yürürlükten kaldırmaktadır. Diğer

özelliklerine ek olarak LOU, Üniversite öğretim programı ve hizmetleri, öğretmen alımları

için yeni bir sistemin oluşturulması, öğrenci ve öğretmenlerin teşviki, İspanya sistemi ve

uluslararası sistem içinde araştırmacıların hareket edebilirliğini düzenlemenin yanı sıra

Eğitim ve araştırmayı, öğretim ve yönetim etkinliklerini değerlendiren Ulusal

Değerlendirme Bürosu‟nun (ANECA) kuruluşunu düzenlemektedir. LOU prosedürü 2003/

04 ders yılında bitecek şekilde derece derece uygulanmıştır.

(b) GiriĢ

İleri Düzey Özel Mesleki Eğitime kayıt olmanın 2 yolu vardır: Bachiller sertifikasına

doğrudan giriş ve test yoluyla giriş. Bu ikincisi daha az yaygındır. Bir üniversiteye

kaydolmak için üniversite giriş sınavı (PAU) zorunlu bir ön koşuldur. Eğitim ve Bilim

Bakanlığı ve özerk bölgeler tarafından düzenlenen PAU üniversite ve Bakalorya

öğretmenleri tarafından ortaklaşa planlanmakta ve organize edilmektedir. LOU, giriş için

başvuran öğrencilerin kendi merkezlerindeki kabul politikalarını düzenlemekle yükümlü

kurumun üniversiteler olduğunu kabul etmektedir. İleri düzey Sanat ve Spor öğrencileri de

özel bir sınavı geçmek zorundadırlar. Diğer taraftan, belirli bir dizi çalışma içerisinde

öğrenciler adayın seçilen uzmanlıkta çalışması için gereken bilgi ve becerilerin varlığını

kanıtlayan ek özel bir sınavı da geçmek zorundadırlar.

(c) Yeterlilikler

Diplomado, Arquitecto Técnico ve Ingeniero Técnico dereceleri üniversite çalışmalarının

ilk devresi (3 yıl) tamamlandıktan sonra, Licenciado, Arquitecto ve Ingeniero dereceleri

de üniversite çalışmalarının ilk ve ikinci devresi (4 – 6 yıl) tamamlandıktan sonra

kazanılır. Doctor derecesi üniversite derslerinin ilk devresini geçen ve tezlerini başarılı bir

şekilde savunan öğrencilere verilir. Sanat eğitiminin farklı uzmanlıklarını tamamladıktan

sonra öğrencilere farklı sertifikalar da verilmektedir. İleri düzey Müzik ve Dans

çalışmaları ve Dramatik Sanatları tamamlayan öğrenciler üniversite Licenciado derecesine

eş değer bir yüksek öğretim sertifikası (Título Superior) alırlar.İleri düzey Özel Mesleki

Page 111: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Mayıs 2005

eğitimini başarıyla tamamlayan öğrencilere Técnico Superior sertifikası verilir. İleri düzey

Plastik Sanatlar ve Tasarım‟ı bitiren öğrenciler Técnico Superior de Artas Plásticas y

Diseño sertifikası, ve Sanatın Korunması ve Restorasyonu derslerini bitiren yani Seramik,

Tasarım ve cam öğrencileri üniversite Diplomado‟suna eş değerde bir sertifika (sırasıyla

Título Superior en Conservación y Restauración de Bienes Culturales, Cerámica, Diseño

y Vidrio) alırlar. İleri Spor Ustalığı‟nı başarıyle tamamlayan öğrenciler Özel Mesleki

Eğitim Técnico Superior sertifikasının tüm amaç ve niyetlerine eş değerde bir sertifika

(Técnico Deportivo Superior) alırlar. Üniversite dışı eğitim kurumlarındaki dersler

öğrencileri Licenciado veya Diplomado yeterliliklerine eş değer yeterliliklere hazırlar.

Yüksek öğretimin yapısını Avrupa Yüksek Öğretim Alanı‟na uydurmaya çalışan

LOU‟dan sonra bazıları hala gelişim aşamasında olan birçok kararname yayınlanmıştır:

Diploma Eki‟nin üniversiteler tarafından çıkarılma prosedürünü düzenleyen 1 Ağustos

tarihli 1044/ 2003 sayılı Kraliyet Kararnamesi, üniversite eğitiminin yapısını kuran ve

resmi üniversite eğitimini düzenleyen 21 Ocak tarihli 55/ 2005 sayılı Kraliyet

Kararnamesi, resmi lisansüstü eğitimi düzenleyen 21 Ocak tarihli 56/ 2005 sayılı Kraliyet

Kararnamesi. Yukarıda bahsi geçen Kraliyet kararnameleri halen yasal gelişim altındadır.

7. Özel Ġhtiyaçlar

Mevzuat, belirli eğitim ihtiyaçları olan öğrencilerin bakımı için yeni bir çerçeve

düzenlemektedir: sosyo – ekonomik ve sosyo – kültürel sebeplerden dolayı eğitim tazmini

isteyenler, yabancı öğrenciler, çok yetenekli öğrenciler ve özel eğitim ihtiyaçları olan

öğrenciler.

Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler, fiziksel, ruhsal veya duyusal yetersizlikleri ya da

ciddi davranış sorunları nedeniyle özel destek ve özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerdir.

Genel eğilim bu örencilerin yaygın eğitime dahil edilmesi şeklindedir. Yaygın eğitim

içinde gereksinimleri karşılanamayan öğrenciler için özel ihtiyaçlı çocuklara eğitim veren

okullar veya birimler bulunmaktadır.

8. Öğretmenler

Okul öncesi ve ilk öğretim öğretmenleri Maestro öğretmenlik diplomasına sahip

olmalıdırlar. Orta öğretim öğretmenleri pedagojik uzmanlaşma kurslarının yanı sıra

Licenciado, veya mimarlık ya da mühendislik derecesine sahip olmalıdırlar. İlk öğretim

öğretmenleri, alan öğretmenlerinin istihdam edildiği müzik, beden eğitimi ve yabancı

diller dışındaki tüm dersleri verecek şekilde eğitilmektedir. İlkokul öğretmenleri genel

derslere giren orta okul öğretmenleri ise tek bir derste uzmanlaşan öğretmenlerdir.

Üniversite profesörleri doktora derecesine sahip olmalıdırlar. Üniversite eğitiminin birinci

devresinin verildiği kolejlerde öğretmenlik yapan profesörlerden doktora derecesi

istenmemektedir. Ancak Licenciado, Mimarlık ya da mühendislik derecelerinin olması

gerekmektedir. LOU, aralarında aşağıdakilerin de bahsedilmesi yerinde olan çeşitli

üniversite öğretim şekillerini düzenlemiştir: eşitlik, erdem ve kapasite ilkelerini garanti

eden öğretim personeline yönelik yeni bir istihdam sisteminin oluşturulması, öğretim

personeli için yasal bir çerçevenin hazırlanması ve İspanyol sistemi ya da Uluslararası

sistem içinde profesörlerin ve araştırmacıların mobilitesinin teşvik edilmesi. Kamu

kuruluşlarındaki profesör ve öğretmenler genellikle devlet memurudur.

Page 112: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

X. Eğitimle Ġlgili Devam Eden Reformlar ve TartıĢma Konuları

Eğitim Kalitesi Organik Yasası (LOCE) 23 Aralık 2002 tarihinde geçmiştir. 27 Haziran tarihli

827/ 2003 sayılı Kraliyet Kararnamesi, eğitim sisteminin yeni düzenine yönelik uygulama

takvimini hazırlamış ve 2003/ 04 öğretim yılı süresince uygulanan ve 2007/ 08 öğretim yılına

kadar uygulanacak olan önlemleri kapsayan geçici bir takvim belirlemiştir. İspanya‟daki

hükümet Mart 2004‟teki genel seçimlerden sonra değişmiştir. Yeni hükümet 28 Mayıs tarihli

1318/ 2004 sayılı Kraliyet Kararnamesi ile LOCE tarafından önerilen eğitim sistemin

düzenlenmesine yönelik uygulama takvimini kısmen de olsa yeniden düzenlemiştir. Bu

kararname, LOCE tarafından düzenlenen eğitim reformlarının uygulanışını 2 alan hariç olmak

üzere 2 yıl süresince ertelemektedir: 3 – 6 yaşları arasındaki ilk öğretimin parasız olması ve

yabancı dil eğitimi. Dahası, Zorunlu Orta öğretimi değerlendirme ve geçme kriterlerine atıfta

bulunan ve 2003/ 04 öğretim yılında yürürlüğe giren önlemleri sağlamaktadır.

Bu yüzden, üniversite dışı eğitimdeki mevcut durum şu şekildedir: üniversite dışı eğitimi

düzenleyen aşağıdaki eğitim kanunları şu kanunlarla birlikte var olmaktadır: LODE-1985,

LOGSE-1990, LOCFP-2002 ve LOCE-2002. Ancak bu son kanunun bazı bölümlerinin

yürürlüğe girmesinin ertelenmesi nedeniyle 2004/05 öğretim yılında eğitim sisteminin

durumu geçmiş öğretim yılında olduğu gibiydi. Yeni hükümet tarafından teşvik edilen yeni

eğitim reformları konusundaki tartışmaya yardımcı olmayı hedefleyen Eğitim ve Bilim

Bakanlığı Eylül 2004‟te yedi bölüm halinde düzenlenmiş bir teklif belgesi geliştirmiştir:

eğitim kalitesi ve fırsat eşitliği konusunda genel düşünceler, okul öncesi ve ilk öğretim

aşamalarını kuvvetlendirecek teklifler, önlemler ile zorunlu orta öğretim konusundaki fikirler

ve çeşitlilik konusuna verilen önemi artırma yolları, yabancı dil öğrenimine erken başlama ve

bilgi ve iletişim teknolojileri konusunda teklif, eğitim tarafından değerler ve vatandaşlık

eğitimi konusunda yaratılan taleplerin, öğretmenlerin yeni istekleri konusundaki çalışmanın

incelenmesi, ve son olarak da eğitim toplumun eğitim görevine katılımı ve ortak

sorumluluklarını ilgilendiren konular.

Yukarıda bahsi geçen belgenin sunumundan Aralık 2004‟e kadar bir tartışma süreci ve sosyal

düşünce alışverişi yürütülmüştür. Tartışma konusunda farklı eğitim mercilerinden ve sosyal

mercilerden gelen katkıların toplanmasından sonra Eğitim Bakanlığı 30 Mart 2005 tarihinde

Eğitim konulu Organik kanun tasarısı sunmuştur.

Kanun tasarısı, son iki yılda çıkarılan eğitim mevzuatlarının çoğalması sonucu ortaya çıkan

“yasal sadeleştirme ve açıklama” gereksinimi ile başlamıştır. Bu yüzden, yeni kanun önceki

kanunları; LOGSE-1990, LOPEG-1995 ve LOCE-2002‟yi; yürürlükten kaldıracak ve LODE-

1985 üzerinde belirli değişiklikler gerçekleştirmenin yanı sıra kanun metinlerini ve sonraki

değişikliklerini tek bir Kanun ile yeniden düzenleyecektir.

Kanunun giriş bölümü, eğitim sistemini düzenleyen temel unsurlar olarak eğitimin hedeflerine

ve ilkelerine ayrılmış bir kısım ile başlamaktadır. Tüm öğrenciler için temel ilke eşitlik

şartları ve fırsat eşitliğini temin eden kalite eğitimidir. Bu niteliği başarmak için tüm eğitim

toplumunun katılımının oldukça önemli olduğu düşünülmektedir. Bir diğer ilgili ilke ise

değerlerin iletilmesidir. Eğitimin hedefleri arasında aşağıdakiler yer almaktadır: öğrencilerin

kişilik ve duygusal kapasitelerinin tam gelişimi, insan hakları ve özgürlüklerine ve kadın-

erkek eşitliğine saygı konusunda eğitim, birlikte var olmanın demokratik ilkeleri içinde

hoşgörü ve bağımsızlığın uygulanması konusunda eğitim ve anlaşmazlıkların engellenmesi ve

barışçıl yollarla çözümü konusunda eğitim. Eğitim, Kanun tasarısında daimi öğrenme olarak

tasarlanmakta ve giriş bölümünde özel bir kısım buna ayrılmaktadır. Ayrıca, Öğretim

Programının tanımı ve organizasyonuna da özel bir bölüm ayrılmakta ve bu bölümde

Page 113: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

öğretim programı unsurlarının arasına temel yetkinliklerin dahil edilmesine de özel önem

verilmektedir.

Kanun tasarısındaki yenililerden birisi de ilköğretim, zorunlu ortaöğretim ve bakaloryanın

bazı derslerinde öğretilecek olan Vatandaşlık ve Vatandaşlık eğitimi adlı yeni bir dersin

getirilmesidir. Son olarak, Giriş Bölümü bölgesel iĢbirliği ve yönetimler arası iĢbirliğine

değinmektedir. Bir taraftan eğitim için tahsis edilen kaynakların etkinliğini yükseltmeyi

hedeflerken diğer taraftan yerleşik genel amaçlara ulaşmayı hedeflemektedir.

Eğitimin, seviyelerinin ve sınıflarının organizasyonu Bölüm 1‟de düzenlenmektedir.

Kanun tasarısına göre bazı değişiklikler yapılacak olmasına rağmen eğitim sisteminin temel

yapısı değişmeyecektir. Tek bir aşama olarak kabul edilen okul öncesi eğitim iki devrede

düzenlenecektir. Bu devrelerin her ikisinin de eğitim teklifleri vardır ve bu teklifler

kuruluşları, ilk dönemden özel bir pedagojik teklif elde etmeye zorlar. İkinci devrede, okuma-

yazma ile yakınlaşma ve okur yazarlığın getirilmesi teşvik edilmektedir. Bunun yanı sıra,

yabancı diller ve bilgi ve iletişim teknolojileri ile erken temas teşvik edilmektedir.ilk ve

zorunlu orta öğretimin zorunlu bir doğası vardır. Ġlköğretim öğrencilerde çeşitliliğin

sağlanması ve teşhis edilir edilmez öğrenme zorluklarının önlenmesi konusuna verilmesi

gereken önem ısrarla vurgulanmaktadır. Kanun tasarısındaki yeniliklerden birisi, bu aşamanın

ikinci devresinin sonunda (10 yaş) öğrenciler tarafından ulaşılan temel yetkinliklerin teşhisi

ile ilgili değerlendirmeyi yürütmektir. Bu değerlendirmenin yalnızca biçimlendirici ve

yönlendirici özelliği olacaktır. Zorunlu ortaöğretim, ortak bir eğitimin başlatılması ile

öğrencilerin çeşitliliğine verilen önemi birleştirmek zorundadır. Bu da eğitim kuruluşlarının

öğrencilerin pedagojik özerkliğinde kullanılan özelliklerine en uygun örgütsel ve öğretim

programıyla ilgili önlemleri esnek bir şekilde benimsemelerine izin verecektir. Böylece,

ihtiyacı olan öğrencilerin temel becerilerini geliştirecek programlarla birlikte ilk 3 sınıfta daha

genel bir öğretim programı önerilmekte ve ortak dersler ve üç seçmeli dersin esnek bir şekilde

düzenlenmesi ile yönlendirici doğaya sahip bir dördüncü yıl önerilmektedir. Bu durumda

ayrıca zorunlu orta öğretimin ikinci yılının sonunda (14 yaş) tanısal bir değerlendirme

olacaktır. Bu aşamanın üçüncü yılından itibaren özel öğrenme sorunları olan öğrencilerle

ilgilenilmesi için öğretim programı çeşitliliği programları da dahil edilmektedir. Dahası,

Zorunlu Orta öğretim Sertifikasını alamayan 16 yaşın üstü ve 21 yaşın altındaki genç insanlar

için Ġlk Mesleki Yeterlilik Programları kurulmuştur. Bu programlar erken yaşta okul

bırakmanın önlenmesi, sonraki kuruluş ve yeterlilik beklentilerinin açılması ve iş yaşamına

girişi kolaylaştırmayı hedeflemektedir. Bu programlar sınıfı başarılı bir şekilde bitirme

durumu olmayan 15 yaş üstü öğrenciler için ulaşılabilir olabilmektedir.

Bakalorya hala 2 yıldan oluşmaktadır. Ancak üç farklı şekilde geliştirilecektir (Bilim

Teknolojisi ve İnsani – Sosyal Bilimler). Tüm derslerden olumlu bir değerlendirme alan

öğrenciler Bakalorya Sertifikası (Lise Bitirme sertifikası) alacaklardır. Bu sertifikayı aldıktan

sonra öğrenciler çalışmaya başlayabilir İleri Mesleki Eğitime veya diğer Yüksek öğretimlere

kaydolabilirler. Üniversiteye girmek için Bakalorya sertifikasına sahip tüm öğrenciler

tarafından alınan tek yetkili testin geçilmesi bir zorunluluktur.

Kanun tasarısı ayrıca dil eğitimini düzenlemekte, bunun resmi dil okulları tarafından

düzenlenmesi ve Avrupa Birliği tarafından kurulan dil öğretimi seviyelerine uydurulması

gerektiği şartını koymaktadır.

Son olarak, Bölüm 1 Daimi Eğitim ilkesi uyarınca, kişisel ve mesleki gelişimleri için tüm

vatandaşlara bilgi ve yetenek kazandırılması, bunların güncellenmesi, tamamlanması ve

Page 114: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

genişletilmesi imkanını vermeyi hedefleyen yetiĢkin eğitimi konusuna özel önem

vermektedir.

Eşitliği sağlamak için Bölüm 2 yaygın eğitimden farklı eğitim koĢullarına ihtiyacı olan

öğrenci gruplarına değinmekte ve bu öğrencilerin tam olarak katılımının ve bütünleşmesinin

sağlanması hedefini koymaktadır. Özel muameleye sadece özürlü öğrencilerin değil aynı

zamanda yüksek zeka seviyesine sahip öğrencilerin ve İspanyol eğitim sistemine yakınlarda

katılanların da ihtiyacı vardır.

Kanun ayrıca eğitim kuruluşlarında veya zorunlu eğitim müdahalesinin gerekli olduğu coğrafi

alanlarda geliştirilen özel programlar yoluyla adaletsizlik tazminine de değinmektedir.

Devlet kuruluşlarındaki ve özel kuruluşlardaki okul programlamasının, eğitim desteğine

ihtiyacı olan öğrencilerin olduğu okullar arasında yeterli ve dengeli bir dağılımın sağlanması

gerektiği önerilmektedir.

Kanun tasarısının 3. Bölümü öğretmenlerin sahip olması gereken öneme değinmektedir.

Eğitim sisteminin ihtiyaçlarına ve yeni taleplerine cevap vermeyi hedefleyen Avrupa Yüksek

Öğretim Alanı‟nın yeni bağlamı içinde reformları gerçekleştirilecek olan başlangıç eğitimi ve

hizmet içi eğitime öncelikli olarak önem verilecektir. Uygun bilimsel eğitimin yanı sıra

başlangıç eğitimi pedagojik eğitimi de içermelidir. Pedagojik eğitim, eğitmenler tarafından ve

daha deneyimli meslektaşları tarafından yeni öğretmenlere tavsiyeler verilmesi yoluyla

tamamlanacaktır. Ayrıca, bu bölüm öğretmenlik mesleğinin onaylanması, desteği ve sosyal

olarak değer biçilmesinin yanı sıra öğretmenlerin çalıştığı şartların geliştirilmesini göz

önünde tutmaktadır.

Bölüm 4 eğitim, kamu ve sosyal hizmetlere göre kurumların oluşturduğu ağın

programlanması ile ilgili olduğu gibi eğitim kurumları, bu kurumların tipolojisi ve yasal

sistemleri ile de ilgilidir. Bu anlamda, eğitim toplumun geliştirmeyi taahhüt ettiği diğer

kanunları değiştirerek 1985 Eğitim hakkı Organik Kanunu‟ndan bu yana etkili olduğu

kanıtlanmış olan ana hatlar korunmaktadır.

Tasarı, katılımı özerk, bağımsız, sorumlu ve bağlı vatandaşların eğitimi için temel bir değer

olarak görmektedir. Bu yüzden Bölüm 5‟te belirtildiği gibi eğitim mercileri, eğitim

kurumlarının oluşturulması, yönetilmesi ve işletilmesine eğitim toplumlarının katılımını

garanti etmektedir. Hem eğitim projelerinin hazırlanması yoluyla pedagojik konulara hem de

kaynakların ekonomik yönetimi ve bu kaynakların örgütsel ve işleyiş düzenlemelerinin

tasarlanmasına ilişkin konularda eğitim kurumlarının özerkliğine özel önem verilmektedir.

Tasarı, kamu eğitim kurumlarının yönetim yetkinlikleri, baş öğretmenlerin seçim prosedürü

ve yönetim görevinin onaylanması ile uğraşan okul konseyi, öğretmenler meclisi ve

öğretmenlik koordinasyon organlarından oluşan üniversite ile ilgili organlara kurumların

denetimi ve yönetimi konusunda daha fazla öncelik vermektedir.

Bölüm 6 eğitim sisteminin değerlendirilmesine ayrılmıştır. Değerlendirme eğitimin gelişimi

ve eğitim sisteminde şeffaflığın artışı için temel unsurlardan biri olarak düşünülmektedir.

Eğitim sisteminin genel değerlendirmesi, özerk bölgeler tarafından kurulan ilgili organlarla

işbirliği içinde çalışacak olan Değerlendirme Enstitüsü tarafından üstlenilmektedir. Eğitim

sisteminin işleyişinin hesabını vermek için parlamentoya yıllık rapor verilmelidir.

Bölüm 7‟de eğitim denetimi, eğitim projelerinin hazırlanmasını desteklemek ve eğitim

sistemini geliştirmek için önemli olan eğitim kurumlarının kendi kendini değerlendirmesini

Page 115: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

desteklemekle görevlendirilmektedir. Devlet, Yüksek Denetim Hizmeti‟ni yürütmekle

görevlendirilmektedir.bu bölüm eğitim denetiminin işlevleri, organizasyonu ve denteçilerin

yetkilerini toplamaktadır.

Ek düzenlemeler, Yasanın uygulama takvimi, bu takvimi uygulamak için gerekli ekonomik

kaynaklar, din sahası, ders kitapları ve öğretim programı materyallerine değinmektedir. Ek

düzenlemelerin pek çoğu öğretim personeli ile ilgilidir. Bu düzenlemeler, kamu öğretiminin

işlevlerine ait düzenleyici planın, üniversite profesörleri ve geri kalan öğretim teşkilatının

görevlerinin, farklı kuruluşlara kabul gereksinimlerinin, öğretmenlik mesleğinin, denetim

faaliyetlerinin yürütülmesinin ve öğretmenlerin başlangıç ve pedagojik eğitiminin temelini

oluşturmaktadır. Öğrenci kabulü söz konusu olduğunda, öğrenci kabulü ailelerin ekonomik

durumlarını kanıtlamak için gerekli yardımcı bilgileri hazırlamakta ve bakalorya eğitimi veren

özel kuruluşlar, ve doğa ve sağlık bilimleri ve teknolojinin karşılamak zorunda olduğu şartları

belirlemektedir.

Diğer ek düzenlemeler belediyeler ve eğitim mercileri arasındaki iĢbirliğine ve belediyeler

ve yerel şirketler arasındaki olası işbirliği anlaşmalarına değinmektedir. Son olarak, okul

öncesi eğitimin ikinci devresindeki anlaĢmalar ve Avrupa Birliği’nin diğer üye

devletleriyle olan anlaĢmalar yapılmaktadır. Böylece belli kamu eğitim kurumları ikinci bir

dereceye olanak sağlayan bütünleştirilmiş bir öğretim programı sağlayabilirler.

Geçici hükümler öğretmenlerin beklenen gönüllü emekliliği, memur öğretmenlerin

mobilitesi, idari organların görev süreleri ve kamu eğitim kurumlarında yönetim,

pedagojik eğitim, okul öncesi eğitim vermek üzere kurumların düzenlenmesi,

anlaĢmaların değiĢtirilmesi ve 16 yaĢından küçük öğrencilere yabancı dil öğretimine

giriĢ konularına değinmektedir.

Page 116: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ÖZET

BELGELER

ĠSVEÇ

III. Eğitim sisteminin tanımı

7. Eğitim Nüfusu ve öğretim dili

İsveç halkının neredeyse yarısı düzenli bir çeşit eğitime katılmaktadır. 2003 yılında İsveç‟te

zorunlu eğitim çağında 1.046,441 kişi bulunmaktaydı. 20-29 yaş üzeri kişilerden %30‟un

biraz üzerinde oranda kişi eğitime dahildir. Ana öğretim dili İsveççedir. İsveç‟in kuzeyinde

bulunan Sami nüfusu için temel öğretim programının Sami dilinde ve İsveççe öğretildiği

devlet okulları bulunmaktadır.

8. Ġdari kontrol ve kamu sektörü finansmanlı eğitimin kapsamı

İsveç‟te tüm öğrenciler kamu tarafından finanse edilen okullara gitmektedir. Bununla

birlikte, öğrenciler %7.2‟si bağımsız okullar adı verilen özel kurumlara (zorunlu okullarda

%6.2 ve ortaöğretim ikinci düzeyde %10,3) gitmektedir. Bağımsız zorunlu okullar ve

ortaöğretim ikinci düzey herkese açıktır. Bu okullar aynı öğretim programını takip eder ve

belediyenin kendi okullarının aldığı hibelerle aynı kriterlerde belediyeden hibe alırlar.

İşlemsel masrafları karşılamak için biraz devlet desteği alan üçüncü düzey eğitimde bir

kaç özel kurum bulunmaktadır.

İsveç‟te eğitim, hedefler doğrultusunda bir yönetim sistemi ile idare edilmektedir.

Hükümet eğitim için tam sorumluluk sahibidir ve her düzeyde eğitim için çerçeveyi

oluşturur. Bununla birlikte temel, orta ve yetişkin eğitimi düzeylerinde eğitimi sağlamak

ve okulları işletmek belediyelerin görevidir. Üniversiteler ve üniversite kolejleri üçüncü

düzey öğretim verme ve işletme hususunda sorumludurlar. Ulusal çerçeve yasalardan ve

okullar, öğretim programlar, hedefler ve ders öğretim programı konusundaki kurallardan

oluşmaktadır. Üçüncü düzey öğretimde ulusal bir öğretim programı yoktur ancak kurallara

yapılan bir ek lisans düzeydeki üçüncü düzey öğretimi ve bunların gerekliliklerini taahhüd

etmektedir. Özellikle sistemin gözlemleme ve değerlendirmesine ilişkin bazı

sorumluluklar hükümete bağlı kuruluşlara devredilmiştir.

Eğitim Ulusal Dairesi ana okullarının, okulların ve yetişkin eğitimlerinin gözleminden,

değerlendirilmesinden, takibinden ve danışmanlığından sorumludur. İsveç Ulusal Okul

Dairesi üçüncü düzey eğitim uluslararası irtibatların yanı sıra öğrencilere bilgi sağlanması,

gözlemleme, değerlendirme, takip ve danışmanlıktan sorumludur.

9. İlkokul öncesi eğitim

Belediyelerin aileleri çalışan ya da okuyan 1 ila 5 yaş grubu çocuklar için ilkokul öncesi

etkinlikleri sağlaması gerekmektedir. 1-5 yaşları arasında olan ve aileleri işsiz olan ya da

başka bir çocuğa bakmak için izinli olan çocukların günde en az 3 saat ya da haftada 15

saat ana okuluna gitme hakları vardır. Bu da genelde ana okullarında sağlanır bununla

birlikte çocuk bakıcıları tarafından çocuk bakıcısının kendi evinde ya da açık ana

Page 117: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

okullarında da sağlanmaktadır. İlkokul öncesi etkinlikler belediye bütçeleri ve ailelerin

ödediği ücretlerle finanse edilmektedir.

1 Ocak 2002 tarihi itibariyle ücret almaya karar veren belediyelerde (hepsi almaya karar

vermiştir) azami çocuk bakım ücreti ortaya konulmuştur. 1 Ocak 2003 tarihi itibariyle her

çocuğa 4 yaşına girdiği yılın ilk sonbahar döneminde anaokulunda bir yer ayrılacaktır.

Anaokulları 4-5 yaş grubu çocuklar için okul dönemi boyunca günün 3 saati ücretsiz

olacaktır.

Belediyelerin 6 yaşındaki çocuklar için normalde günde üç saat süren anaokulu dersleri

vermeleri gerekmektedir. Bunlar genelde okul içerisinde düzenlenirler. Anaokulu sınıfı

kamu okul sisteminin bir parçasıdır bununla birlikte katılım gönüllüdür. Eğitim

ücretsizdir. Ana okulu sınıfları için olan mevzuatlar zorunlu eğitim için olanların

aynısıdır; aynı öğretim programı uygulanmaktadır ancak bu sınıflar için ders öğretim

programı ya da zaman çizelgesi bulunmamaktadır.

Aşağıdaki zaman çizelgesi zorunlu eğitim öncesi eğitime katılan çocukların yüzdesini

göstermektedir:

2003 3 yaş grubu 4 yaş grubu 5 yaş grubu 6 yaş grubu (ana

okulu sınıfı)

Zorunlu eğitim

öncesi eğitim

%90,9 %95,7 %96,9 %94

10. Zorunlu tam zamanlı eğitim

(a) safhaları

Grundskola (ilokul ve ortaöğretim birinci

devre)

6/7-15/16 yaş grubu

Çocuklar öğrenimlerine 6 ya da 7 yaşlarında başlayabilirler ve 9 yıl boyunca zorunlu

olarak eğitim görmektedirler. 2003 yılında, 6 yaş grubundaki çocukların %3,1 kadarı

okula gitmiştir.

(b) Kabul kriterleri

Kabul aileler tarafından belirlenmektedir bununla birlikte fazla başvuru alan okullar daha

yakında ikamet eden çocuklara öncelik vermektedir. Tüm okullar ücretsizdir.

(c) Okul gününün/ haftasının/ yılının uzunluğu

Okul yılı Ağustos ayının sonları ile Haziran ayının başı arasında en az 178 günü

kapsamaktadır. Okullar hafatanın beş günü açıktır. Okul gününün uzunluğuna okul karar

verir. (Bu uzunluk 8 saati ya da ilk iki yıl 6 saati- genellikle bu dönemde daha kısadır-

geçmemelidir. Haftalık ders saati sayısına da yine okul karar verir. Ulusal mevzuat 9

yıllık zorunlu öğretim boyunca öğretilecek asgari ders saati okullar tarafından 9 yıla

dağıtılmak üzere 6,665 olarak belirlemiştir.

(d) Sınıf boyutu/ öğrencilerin gruplandırılması

Sınıf boyutuna ilişkin ulusal mevzuat bulunmamaktadır, sınıf boyutu belediyeler ve okul

tarafından belirlenmektedir. İlk altı yıl içerisinde öğrencilere beden eğitimi ve sağlık,

sanat, müzik ve el sanatları hariç genelde aynı öğretmen ders vermektedir. Daha sonra

Page 118: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

öğretmenler ekipler halinde çalışmalarına rağmen her konu için ayrı öğretmen

bulunmaktadır. Zorunlu eğitimin ilk üç yılında (grundskola), sabahları ve öğleden sonra

açık olan boş zaman merkezlerinde çalışan personelin okul etkinliklerine katılması da

yaygındır.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Hedefleri ve genel ilkeleri belirleyen bir öğretim programı çerçevesine ulusal düzeyde

karar verilir. Öğretim programı bazında, her belediyenin bir okul planı içerisinde okulu

için genel hedefleri belirlemesi gerekmektedir. Buna ek olarak, her okulun öğretim

programına ve yerel önceliklere dayalı bir çalışma planı hazırlaması gerekmektedir. Bu

çerçevede, öğretmenler ve kurumlar öğretme metodlarına karar verme ve kullandıkları

araç gereçleri seçme konusunda özgürdürler. 1995 yılında hazırlanan ve 1998 yılında ana

okullarını ve boş zaman merkezlerini de içermesi için güncellenen mevcut öğretim

programı zorunlu konuları, konu öğretim programlarını ve öğretim programı hedeflerini

öngörmektedir. İsveççe, İngilizce ve Matematik zorunlu eğitimde öncelikli yere sahiptir.

Öğrenciler bunun yanı sıra diğer konular arasında uygulamalı sanat konuları, sosyal

bilimler, doğa bilimleri ve başka bir yabancı dil dersleri de almaktadırlar. Grundskola‟nın

9 yılında konu başına kaç saat ayrılacağını belirleyen ulusal olarak geçerli bir zaman

çizelgesi bulunmaktdır bununla birlikte öğrenciler öğretim programında 5 ila 9. yıllar arası

için ortaya koyulan hedeflere ulaştıkları sürece her belediye/ okul kendisi saat dağılımına

ve konunun hangi sınıfta öğretilmeye başlanacağına kendisi karar vermektedir.

(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Zorunlu eğitim boyunca sürekli değerlendirme gerçekleştirilmektedir. Ulusal

değerlendirme beşinci ve dokuzuncu sınıfın sonunda (dokuzuncu sınıftakiler zorunludur)

İsveççe, İngilizce ve Matematik konularında gerçekleştirlmektedir. Sekizinci sınıftan

itibaren not verilmeye başlanır ve notlar 3 puan ölçeğinde verilir: geçer (G), iyi not ile

geçme (VG) ve pekiyi ile geçme (MVG. Bir grunskola bitirme sertifikası son senesini

başarıyla tamamlayan öğrencilere verilmektedir. Belli bir konuyla ilgili hedefleri elde

edemeyen öğrenci o konuyla ilgili not almaz ancak bunun yerine yazılı bir değerlendirme

alır. Okulu bitirdikten sonra, bu öğrenciler zorunlu eğitim sertifikalarını testler ya da orta

lisedeki bir bireysel programda ileri çalışmalarla tamamlayabilirler.

11. Lise eğitimi ve lise sonrası eğitim

(a) Eğitim türleri

Gynasieskola (lise eğitimi) 16-19 yaş

Tüm lise eğitim programları gynnaskola‟da verilmektedir.

(b) Kabul kriterleri

Bir zorunlu eğitim bitirme sertifikası öğrencilere Gymnasieskola’ya başvurma hususunda

yeterlilik sağlamaktadır. Bununla birlikte, 17 ulusal programdan birini ya da özel olarak

tasarlanmış programlardan (özel ilgi alanları olan öğrenciler için) birine devam etmek için

öğrencilerin (ana dil olarak ua da ikinci dil olarak) İsveççe, İngilizce ve Matematik

derslerinden en azından geçer not almaları gerekmektedir. Bunu başaramayan öğrenciler

bireysel bir program izleyebilirler. Bazı durumlarda öğrenciler kendi belediyeleri

dışındaki bir kursa devam etmek için başvuruda bulunabilirler. Gymnasieskola ücretsizdir.

Page 119: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

(c) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Öğretmenler ve okullar ulusal olarak belirlenmiş olan öğretim programı çerçevesi

içerisinde çalışırlar. 14 tanesi mesleğe yönelik olmak üzere toplam 17 çalışma programı

bulunmaktadır. « özel olarak tasarlanmış program » ın yanı sıra tüm ulusal çalışma

programları geniş kapsamlı genel eğitim ve üçüncü düzey öğretime giriş için genel

yeterlik sağlamaktadır. Tüm ulusal programlar için ve özel olarak tasarlanmış programlar

için aynı olan ortak temel konular İsveççe/ ikinci dil olarak İsveççe, İngilizce, Matematik,

din, yurttaşlık bilgisi, fen çalışmaları, beden eğitimi ve sağlık ve sanatsal etkinliklerdir.

Ana konular eğitim süresinin üçte birini kapsamaktadır. Kalan zamanda öğrenciler

programa has konuları ve bireysel seçmelilerini almaktadırlar. Bunun yanı sıra ulusal ve

özel olarak tasarlanmış programlar için seçilebilirlik kriterlerini karşılamayan öğrenciler

için bireysel programlar bulunmaktadır. Bireysel programın temel amacı öğrencilere

ulusal programlar için yeterlilik kazandırmaktır.

(c) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Öğrencilerin çalışmaları sürekli olarak her dersin tamamlanmasıyla verilen notlarla

değerlendirilmektedir. Belli konular için ulusal testler geliştirilmiştir. Final sınavı yoktur

ancak gymnasieskolanın bitirilmesinin ardından bir bitirme sertifikası verilmektedir. Bu

sertifikada öğrencinin çalışma planındaki dersleri ve her ders için aldığı notları içeren bir

özet bulunmaktadır. Lise öğrenimlerini bitirdikten sonra öğrencilerin notlarını düzeltmek

için sınavlara yeniden girmeleri gerekmektedir.

12. Üçüncü düzey öğretim

(a) Kurum türleri

Üçüncü düzey öğretim üniversitelerde (universitet) ve üniversite kolejlerinde (högskola)

verilmektedir.

(b) Erişim

Lisans eğitimine kabul edilebilmek için başvuru sahiplerinin temel kabul gerekliliklerini

karşılamaları gerekmektedir. Bunlar tüm dersler ve programlar için aynıdır. Bu öğrenciler

ya bir ulusal lise programından bir okul bitirme sertifikası (her konu için verilen kredilerin

%90 kadarından en az geçer not) ya da iş tecrübesine sahip olabilirler. İş tecrübesi için

kriterler başvuru sahibinin en az 25 yaşında, en az dört sene çalışmış ve İsveççe ve

İngilizceyi lise programına denk oranda iyi bilen kişiler olmasıdır. Derslerin ve

programların çoğunun konuya ya da dersin türüne göre değişen özel gereklilikleri de

bulunmaktadır.

Eğer uygun aday sayısı mevcut yerlerin sayısını geçerse, şu kriterlerden bir tanesi ya da

daha fazlası baz alınarak bir seçim yapılır: lise notları, üniversite standart giriş testi ve iş

deneyimi. Bu genel olarak belirlenmiş çerçeve içerisinde, öğrencilerin kabulüne ilişkin

sorumluluk kurumlardadır.

Hemen hemen tüm kamu eğitimi ya da devlet destekli eğitim ücretsizdir. Öğrenci yardım

sistemi öğrencinin çalışma esnasında yaşam masraflarının yanı sıra ders yayınları da dahil

olmak üzere öğrenim masraflarını da karşılayacak şekilde tasarlanmıştır. Temel ilke şudur

ki eğitim masrafları için mali yardım almayı isteyen her öğrenci merkezi hükümetten

Page 120: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

destek alabilmalidir. Destek geri ödemesiz ve büyük çoğunluğu geri ödemeli kredilerin bir

kombinasyonundan oluşmaktadır ve tam zamanlı ya da yarı zamanlı eğitim için verilebilir.

(c) Yeterlilikler

İki çeşit lisans derecesi vardır. Bunlardan biri geneldir ve üç türe ayrılmaktadır. Diğeri ise

profesyonel derecelerdir ve 50 civarında profesyonel derece vardır. Genel dereceler

diploma (iki yıl çalışma), lisans derecesi (3 yıllık çalışma) ve master derecesi (dört yıllık

çalışma ya da alternatif olarak en az 120 kredilik bir derecesi olanlar için bir yıllık

çalışma). Profesyonel dereceler belli mesleklere göre süre uzunluğu (iki yıldan beş buçuk

yıla kadar) değişen programların tamamlanmasıyla verilmektedir. Genel ve profesyonel

dereceler için gereklilikler ve amaçlar Derece Mevzuatında belirtilmiştir ve böylece

Hükümet tarafından şartlara bağlanmıştır.

13. YetiĢkin eğitimi

Yetişkinler için kamu okul sistemi belediye yetişkin eğitimini, lise sonrası eğitimi, ileri

düzey mesleki eğitimi, öğrenme zorluğu çeken yetişkinler için belediye eğitimini ve

göçmenler için İsveççe eğitimini içermektedir. Diğer yetişkin eğitimi türleri düz liseler ve

yetişkin eğitim kurumları tarafından verilmektedir.

Belediye yetişkin eğitimi, öğrenme zorluğu çeken yetişkinler için belediye eğitimini ve

göçmenler için İsveççe eğitimi Eğitim Yasası altında ve hem organizasyonuna ilişkin hem

de kamu finansmanına ilişkin bir dizi kural ile düzenlenmiştir. İleri Mesleki Eğitim planı

bir kanun ve bir kural ile düzenlenmiştir.

Belediye yetişkin eğitimi temel eğitimi ve lise eğitimini içermektedir. Yetişkinler için

temel eğitim 9 yıllık zorunlu okula denktir. Yetişkinler için zorunlu okul eşdeğerliği final

notudur (bitirme sertifikası) ve 4 konuda geçer not gerekmektedir : İveççe (ya da ikinci dil

olarak İsveççe), İngilizce, Matematik ve Sosyal bilimler.

Yetişkinler için lise eğitimi ve gençler için normal lise eğitimi aynı ders programını, aunı

öğretim programı ve aynı notlandırmayı kullanmaktadır. Yetişkinler için belediye eğitimi

ders tabanlıdır. Çalışmanın ve konuların oranı öğrencilerin kendisi tarafından

belirlenmektedir.

Zorunlu okul bitirme sertifikasını almamış olan yetişkinler için temel eğitim hakkı

kanunla belirlenmiştir. Yetişkinler için lise eğitimi öncelikle kısa dönem eğitim almış olan

ya da iki seneden fazla ortaöğretim birinci devreye devam etmemiş olan kişileri

hedeflemektedir.

14. Özel ihtiyaçlar

Duyma zorluğu çeken çocuklar haricindeki fiziksel engelli öğrenciler aslında normal

okullara devam etmektedirler. Duyma sorunu olanlar özel devlet okullarına gtimektedirler.

Öğrenme zorluğu yaşayan öğrenciler hem ilkokul hem de ortaöğretim birinci devreyi

kapsayan Sarskola‟da özel eğitim alırlar. Eğitim özel okullarda ya da zorunlu okul

sistemine entegre edilmiş sınıflarda verilmektedir. Öğrenciler aynı zamanda özel destekle

normal okullarda sınıf eğitimine de devam edebilirler. 2002 yılında, tüm ilk ve

ortaöğretim birinci devre okullarındaki çocukların yaklaşık olarak %0.01 kadarı ya

sarskola‟ya ya da duyma engelli çocuklar için özel okullara devam etmiştir.

Page 121: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Üçüncü düzey öğretim için 2002 yılının Mart ayından beri yürürlükte olan bir yasa

bulunmaktadır. Bu Üçüncü düzey öğretimde Öğrencilere Eşit Muamele Yasası (Yasa

2001: 1286) ve Üçüncü düzey öğretim Yasasının (Yasa 1992: 1434) bir paragrafı Üçüncü

düzey öğretim kurumlarının cinsiyete, etnik kökene, cinsel tercihe ve işlevsel bozukluğa

bakılmaksızın öğrenciler ve başvuru sahipleri için eşit hakları aktif bir şekilde

desteklemesi için hedef odaklı bir şekilde çalışmak zorunda olduklarını belirtmektedir.

15. Öğretmenler

Sürekli olarak istihdam edilmesi için bir öğretmenin bir üniversitede ya da bir üniversite

kolejinde bir öğretmen eğitimi programını bitirmiş olması gerekmektedir. Bu gerekliliği

yerine getirmeyen bir başvuru sahibi bir kerelik 12 ay için atanabilmektedir. Belediye

okullarındaki öğretmenler belediye tarafından istihdam edilirken bağımsız okullardaki

öğretmenler okul tarafından istihdam edilmektedirler. Öğretmenlerin işe alımına ilişkin

kararlar okul düzeyinde alınmaktadır. Çalışma zamanı, maaş ve diğer çalışma koşullarına

ilişkin mevzuat işveren ve öğretmen sendikaları arasında yapılan toplu sözleşmelerde

ortaya koyulmuştur. Öğretmenlerin okul düzeyinde işveren ve (genellikle öğretmen

sendikası tarafından temsil edilen) öğretmen tarafından müzakere edilen bireysel maaşları

bulunmaktadır.

2001 yılında entegre edilmiş bir öğretmenlik derecesi ortaya koyulmuştur. Yeni yapıyla

birlikte, (ilkokuldan lise düzeyine kadar olan) tüm öğretmenler belli konular/ konu alanları

ve / veya yaş gruplarında seçilmiş bir uzmanlık ile birleştirilerek temel ortak yeterliklere

sahip olacaklardır. Öğretme derecesi seçilen alana ve eğitim seviyesine bağlı olarak asgari

140 kredi ve azami 220 krediyi içeren bir programı kapsamaktadır. Okula ilişkin

konularda deneyim ve eğitim sahibi olarak ve konuların özel bir tanesiyle ve yarım yıllık

öğretmen eğitimi kursu ile birleştirerek bir öğretme derecesi sahibi olmak da yine

mümkündür. Ana okullarındaki öğretmenler, zorunlu okullardaki ve liselerdeki

öğretmenler esasen belediye çalışanlarıdır.

Üniversitelerdeki ve üniversite kolejlerindeki öğrenim elemanları ana kategorilere

ayrılmıştır. Bu kategoriler profesörler, doçentler, yardımcı doçentler ve araştırma

asistanlarıdır. Kamu üniversitelerindeki ve üniversite kolejlerindeki çalışanlar ulusal

memurdur.

IV. Eğitim Alanında Sürdürülmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

Geçtiğimiz on yılda eğitim alanında aktif bir reform ortaya koyulmuştur. Zorunlu okullar

ve liseler için yeni bir öğretim programı ve ders programı geliştirilmiş ve zorunlu okullar

için öğretim programı ilkokul öncesi eğitimi ve boş zaman merkezini de kapsayacak

şekilde değiştirilmiştir. İlkokul öncesi eğitim ilk öğretim programını elde etmiştir. Liseler

modernleştirilmeleri ve kalitenin artırılması için değişikliklerle karşı karşıyadır. Yeni bir

öğretmen eğitim programı kurulmuştur. Üçüncü düzey öğretim alanında bir genişleme

olmuş ve erişimi özellikle alışılmadık öğrenciler için genişletmek amacıyla girişimlerde

bulunulmuş ve yetişkin eğitimi için ek kaynaklar hibe edilmiştir.

Eğitimde kalite

Eğitimde kalite konusu İsveç Hükümeti için yüksek önceliğe sahip bir konudur. Eğitim

sisteminin ilkokul öncesi eğitimden, zorunlu eğitime, lise eğitiminden Üçüncü düzey

öğretime kadar olan tüm seviyelerinde kalite geliştirilmektedir. 2003 yılının baharında

Page 122: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Ulusal Eğitim Dairesi ikiye ayrılmıştır. Bunlardan bir tanesi eğitim sisteminin gelişiminde

çalışırken diğeri gözlem ve değerlendirmeye odaklanmıştır. Söz konusu ikinci daire hem

belediyeye bağlı hem de bağımsız olmak üzere tüm okulları 6 yıllık dönemlerde (Üçüncü

düzey öğretim alanında olduğu gibi) gözlemleyecektir. Bunun yanı sıra, belediyelerin yanı

sıra okullar da her yıl kalite raporu sunmak zorundadırlar.

Eğitim yasasının yeniden gözden geçirmesi

İsveç eğitimi hedef ve sonuç odaklı bir sistemdir. Yani, en önemli yönetme

yöntemlerinden bir tanesi Eğitim Yasasıdır. 1999 yılından bu yana bir parlamento

komisyonu Eğitim Yasasını yeniden gözden geçirme ve i.a Yasayı, yasa 1985 yılında

kabul edildiğinden beri eğitim sisteminde meydana gelmiş olan değişikliklere adapte etme

ihtiyacına ilişkin öneriler sunma görevini üstlenmiştir. Komisyon 16 Aralık 2002 tarihinde

raporunu sunmuştur ve komisyonun önerileri şu anda Eğitim ve Bilim Bakanlığı‟nda

hazırlanmaktadır. Resmi yorumlar için rapor dağıtılmıştır ve yeni bir Eğitim Yasasının

2005 yılında Riksdag‟da sunulması beklenmektedir.

Eğitim yasasına ilişkin komisyon ilkokul öncesi eğitimden lise eğitimine kadar olan

eğitimin tamamı için esas düzenleyicinin özel ya da kamu olmasından bağımsız bir

şekilde bazı ortak hükümlerle yeni bir Eğitim yasası önermektedir. Bu belediye

okullarının kapsamlı bir şekilde kontrolünün kaldırılmasını içermektedir. Okul müdürünün

pedagojik çalışma için sorumluluğuna önem verilirken idari hükümler ortadan

kaldırılacaktır. Komisyon sadece yeterlilik sahibi öğretmenlerin not vermesini ve notların

başka bir öğretmen tarafından yeniden değerlendirilebilmesini önermektedir. Öğrencinin

destek ihtiyacı incelenmeli ve bu konularda belli kararlar temyiz edilmelidir. Ulusal

Eğitim Dairesinin belediye okulları üzerinde yaptırım uygulayabilmesi için daha fazla

yetkiye sahip olması gerekliliği ortaya koyulmuştur.

Ġlkokul öncesi eğitim

2004 yılında Hükümet ilkokul öncesi eğitiminin kalitesine ve gelişimine ilişkin bir yasa

tasarısı sundu. Metinde, ana okullarının kapsamlı ve diğer okul türlerine ortak hedefleri

olan ayrı bir tür okul olduğu belirtilmektedir. Bu okullar da yine kendi sorumluluk

alanında pedagojik çalışmayı koordine etme sorumluluğuna sahip olan bir müdür

tarafından yönetilmektedir.

Hükümet 2005-2007 yılları arasındaki dönem için fazladan beş milyon SEK fon

ayırmıştır. Bu tutar 3 yıla bölünecek ve ilkokul öncesi eğitimde çalışan personelin 6.000

ana okulu öğretmeni, çocuk bakıcısı ve ilkokul öncesi eğitime ilişkin istihdam edilen diğer

çalışanlar ile güçlendirilmesini karşılayacaktır.

Zorunlu eğitim

2000 yılının güz döneminde yerel zaman çizelgesi ile bir pilot proje başlatılmıştır. 900

okulu da içermek üzere bir belediyeler kuruluna daha esnek bir organizasyon yaratmak ve

her öğrencinin ihtiyacını karşılamak için kendi zaman çizelgelerini tasarlama konusunda

izin almışlardır. Nihai bir değerlendirme 2005 yılında gerçekleştirilecektir. Hükümet

belediyelerin zorunlu okulda konu öğretiminin İngilizce gerçekleştirmesine olanak veren

pilot bir proje başlatmıştır. Proje 2003 yılının Ağustos ayından 2007 yılının Haziran ayına

kadar devam edecektir.

Ortaöğretim ikinci devre eğitimi

Page 123: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Ortaöğretim ikinci devrelerde meydana gelen değişiklikler Bilgi ve kalite- ortaöğretim

ikinci devreleri iyileştirmek için yedi adım başlıklı kanun tasarısından kaynaklanmaktadır.

Amaç ortaöğretim ikinci devreyi daha fazla öğrencinin ortak hedefe ulaşabileceği ve

böylelikle işte ve boş zamanlarda iyi bir yaşam sahibi olmak için ihtiyaç duydukları

bilgiyi edinmelerini sağlamaktır. Reform mevcut program tabanlı ortaöğretim ikinci devre

sistemini çağdaşlaştırmayı ve değiştirmeyi amaçlamaktadır. Ana değişiklikler şunlardır:

Modüller yerine konular için notlar, hazırlanacak bir ortaöğretim ikinci devre diploması,

mesleki eğitimi yeniden canlandırmak için çağdaş staj eğitimi, geliştirilecek bireysel

ortaöğretim ikinci devre programları, öğrencilere daha fazla özgürlük sağlamak ve

bölgesel işbirliğini sağlamak için sınırsız uygulama, tarihin yeni temel konu olması, ana

konuların programın odak noktasıyla vasıflandırılması, Ulusal Eğitim Dairesi‟nin yerel

programları kalite açısından denetlemesi, geliştirilecek mesleki ortaöğretim ikinci devre

programları, temel mesleki eğitim programlarının kalitesinin örneğin iş hayatına daha iyi

bir bağlantı sağlayarak reform edilmiş ortaöğretim ikinci devrelerde artırılması,

öğrencinin ortaöğretim ikinci devre eğitiminin daha iyi bir genel görüntüsünü sağlaması

için ortaöğretim ikinci devreprojeleri ve daha kapsamlı bağlamsal ve ileri programlar.

Üçüncü düzey öğretim

Lisans düzeyinde Üçüncü düzey öğretim İsveç‟te önemli oranda büyüme göstermiştir.

1990‟lı yılların başından bu yana yerlerin sayısı ikiye katlanmıştır. Bu artış için iki sebep

vardır. Bunlardan ilki üçüncü düzey öğretim için artan talebi karşılamak isteği ikincisi ise

endüstrinin ve toplumun ihtiyaçlarını karşılama isteğidir. Endüstri özellikle teknoloji ve

bilim alanlarında daha fazla sayıda mezun öğrenci için duyulan ihtiyacın altını

çizmektedir. Bu nedenle, genişleme konusundaki en önemli vurgu bu alanlara yapılmıştır.

Lisans öğrencisi yerlerinin sayısının artmasının yanı sıra, işe alımı artırmayı ve yeni

grupları Üçüncü düzey öğretimi hedefleyen gayretler sarfedilmektedir. 2001 yılının Eylül

ayında Üçüncü düzey öğretimde Reformlar- daha açık bir sistem başlıklı yasa tasarısı

sunulmuştur. Bu yasa tasarısının amacı üniversiteleri kendi istihdamlarını daha etkin bir

şekilde genişletmek için çalışmaya iten yeni finansman ve yeni yollar ortaya koymaktır.

Uzaktan eğitim sistemi vasıtasıyla akademik dersler ve dereceler sunan bir Ağ

Üniversitesi kurulmuştur. Bir çalışma alanında daha da uzmanlaşmak yerine muhtemelen

yeni bir alanda yeterliklerini artırmaya çalışan öğrencileri hedefleyen yeni bir master

derecesi ortaya koyulmuştur. Yeni master derecesi 40 kredi puanı içermektedir ve en az

120 kredi puanı olan bir derece sahibi olan kişilere açıktır. Derece istihdama katılmış olan

kişilerin üçüncü düzey öğretim eğitsel çalışmalarına dönmelerini çekici kılarak hayat boyu

öğrenmenin önemli bir unsuru olacaktır.

Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde, özellikle de Bologna sürecinde, gerçekleşen

gelişmelerin ışığında, Hükümet üniversite derecelerine ilişkin bazı konuları yeniden

gözden geçirmek için bir proje grubu atamıştır. Değinilecek konular şunlardır: master

derecesi lisans düzeyinin mi yoksa lisansüstü düzeyinin mi bir parçasıdır; derecelerin

verilmesinin ve geri alınmasının ilkelerini ortaya koyulma ve İsveç kredi sisteminin ve

notlandırma sisteminin Avrupa Kredi Transferi Sistemi‟ne (ACTS) uyumlandırılması

ihtiyacı. Üçüncü düzey öğretimde Ek Gelişmeler- İsveç Perspektifinden Bologna Süreci

başlıklı nihai rapor 2004 yılının Mart ayında sunulmuştur.

Page 124: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Öğretmen eğitimi

Üçüncü düzey öğretim alanında, pedagojik yenilemeyi desteklemek amacıyla yeni bir

girişim gerçekleştirildi. Üniversitelerde ve üniversite kolejlerinde artık kalıcı doçentlik ve

yardımcı doçentlik mevkisi için başvuran kişiler üçüncü düzey öğretim için öğretmen

eğitimine sahip olmak ya da eşdeğer becerileri başka bir yolla elde etmiş olmak

zorundadır. Üçüncü düzey öğretim metodlarında eğitim öğretmenlik mevkisindeki

lisansüstü öğrencisi için gereklidir.

Page 125: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ

ÜZERĠNE ÖZET BELGELER

ĠNGĠLTERE, GALLER VE KUZEY ĠRLANDA

Eğitim Sisteminin Tanımı

1 Eğitim nüfusu ve öğretim dili

2000 yılında Birleşik Krallık nüfusunun 0-29 yaş arası kesiminin yaklaşık %59‟luk kısmı

eğitim görmekteydi.

Ġngiltere‟de öğretim dili İngilizce‟dir.

Galler‟de öğretim dili İngilizce ya da Galcedir. Eğitim diline ilişkin aile tercihleri her

zaman olmasa da normalde ya belli bir okulu tercih etme ya da çift dilli özel okulları

tercih etme şeklinde gerçekleşmektedir. Galler‟de okul öncesi eğitim de mevcuttur ve tüm

dersler olmasa da bazı ileri ve yüksek öğretim dersleri de yine Galce okutulmaktadır.

Galler‟deki tüm öğrencilerin zorunlu eğitim hayatları boyunca ya ilk dil ya da ikinci dil

olarak Galce bir ders programını takip etmeleri gereklidir.

Kuzey Ġrlanda‟da İrlanda‟ca ders veren bir kaç okul haricinde, eğitim dili İngilizce‟dir.

2004/2005 yılında, 32 adet İrlanda‟ca ders veren İlkokul/birim bulunurken İrlanda‟ca

ortaöğretim birinci devre eğitimi veren 3 ortaöğretim birinci devre bulunmaktaydı. Bu

okulların çoğu yalnızca İrlanda‟ca eğitim verirken bunların yalnızca küçük bir kısmı

İrlanda‟ca ders veren bir birime sahip İngilizce eğitim veren okullardır. İrlanda‟ca okul

öncesi eğitim de yine mevcuttur.

2 Ġdari kontrol ve kamu tarafından finanse edilen eğitimin kapsamı

2000 yılında Birleşik Krallık‟ta (İskoçya‟da dahil olmak üzere) ilk, orta ve ileri düzey

eğitim gören öğrencilerin yaklaşık %96‟sı kamu tarafından finanse edilen okullarda

eğitim görmekteydi. Geri kalan %4‟lük kısım ise bağımsız okullar gibi hibe yardımı

almayan özel kurumlarda eğitim görmekteydi.

(a) Ulusal Düzey

Eğitim hizmeti sorumluluğu İngiltere‟de Eğitim ve Beceri Bakanlığı‟nın (DfES) ,

Galler‟de Gal Meclisi Hükümeti Eğitim ve Öğretim Bakanlığı‟nın (DfTE) ve Kuzey

İrlanda‟da ise Eğitim Bakanlığı‟nın (DE) ve İstihdam ve Öğrenim Bakanlığı‟nındır

(DEL).

İngiltere‟deki okulların teftiĢi aynı zamanda okul öncesi eğitim ve bakımının teftişinden

ve 16-19 yaş arası kişilere eğitim sağlanmasından da sorumlu olan münferit ve bakanlığa

Page 126: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

bağlı olmayan bir Hükümet departmanı olan Eğitimde Standartlar Bürosu‟nun (Ofsted)

görevidir. İleri Öğretim kurumlarının teftişi ise bakanlığa bağlı olmayan bir kamu kurumu

olan Yetişkin Öğretimi Teftiş Dairesi‟nin (ALI) sorumluluğundadır. Galler‟de bağımsız

bir kurum olan Estyn okul öncesi eğitimi, okulları ve ileri öğretim kurumlarını

denetlemektedir. Kuzey İrlanda‟da Eğitim ve Öğretim Teftiş Kurulu (ETI) Eğitim

Bakanlığı‟nın (DE) bir parçasıdır. Bu teftiş kurulu hem okulları hem de ileri öğrenim

kurumlarını denetlemektedir. Yüksek öğrenim düzeyinde bağımsız bir bölüm olan Yüksek

Öğrenim İçin Kalite Güvencesi Dairesi tüm Birleşik Krallık‟ ta kalite güvencesi

sağlamaktadır.

Ġleri eğitimin planlanması ve finanse edilmesi İngiltere‟de Öğrenme ve Beceri

Konseyi‟nin (LSC), Galler‟de Ulusal Konsey- ELWa- olarak bilinen Eğitim ve Öğretim

Ulusal Konseyi‟nin sorumluluğu altındadır. Bunlar bakanlıklara bağlı olmayan kamu

kuruluşlarıdır. İngiltere‟de LSC FE‟nin mevcut fon sisteminde meydana gelecek olan

değişiklikler için danışmaktadır. Buna ek olarak, 2005 yılı içerisinde Galler‟de yüksek

öğrenim için yeni bir ulusal planlama ve fon sistemi ortaya koyulacaktır. Kuzey İrlanda‟da

Yüksek Öğrenimin planlanması ve finanse edilmesi İstihdam ve Öğrenme Bakanlığı‟nın

sorumluluğu altında bulunmaktadır.

İngiltere‟de ve Galler‟de yüksek öğrenimin finanse edilmesi için ulusal seviyede kurumlar

İngiltere için İngiltere Yüksek Öğrenim Finansman Konseyi (HEFCE) Galler içinse Galler

Yüksek Öğrenim Finansman Konseyidir (HEFCW). Kuzey İrlanda‟da bu sorumluluk

İstihdam ve Öğrenme Bakanlığı‟na aittir.

(b) Yerel Düzey

İngiltere‟de ve Galler‟de 171 yerel eğitim makamı (LEAs) ve Kuzey İrlanda‟da 5 Eğitim

ve Kütüphane Kurulu kendi alanlarında yer alan kamu finansmanlı okul eğitiminin

organizasyonundan sorumludur. lEAlar aynı zamanda idare ettikleri okullarda kalite

güvencesini sağlamaktan ve kendi alanlarında bulunan okul çağındaki öğrenciler için

yüksek eğitim standartlarını teşvik etmekten sorumludurlar. Çocuklar için Değişim

(bakınız bölüm II, Eğitim Alanında Sürdürülmekte olan Reformlar ve Tartışma Konuları)

programlarının ortaya koyulmasından bu yana, yerel makamlar küresel hizmetlerin- ilk yıl

ayarlamaları, okullar, sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetler- geliştirilmesinden ve

entegrasyonundan da sorumludurlar.

(c) Kurumsal Düzey

Tüm kurumların, kurumun genel yönetiminden sorumlu olan ve farklı paydaşların

temsilcilerinden oluşan bir yönetim organı bulunmaktadır.

Tüm okulların yüksek oranda özerkliği bulunmaktadır.

İngiltere‟de ve Galler‟de ilköğretim okulları ve orta okullar için yasal çerçeve bu okulları

devlet okulu, gönüllü okullar ve vakıf okulları olarak ayırmaktadır. Okulların çoğunluğu

tamamen yerel eğitim makamları (LEAs) tarafından kurulan ve finanse edilen devlet

okullarından oluşmaktadır. Vakıf okulları da LEAlar tarafından finanse edilmektedir

ancak bu okullar okul yönetim organına ya da bir yardım vakfına aittir. Gönüllü okullar

aslında çoğunluğunu kiliselerin oluşturduğu, okulların üzerinde kontrol sahibi olan

gönüllü kurumlar tarafından kurulmuştur. Bunlar da şimdi büyük ölçüde LEAlar

Page 127: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

tarafından finanse edilmektedirler. Bir dizi entegre edilmiş okulun açılmış olmasına

rağmen Kuzey İrlanda‟da bağımsız bir yasal çerçeve bulunmaktadır ve buna göre okul

sistemi halen büyük oranda dindar kesimlerin elinde bulunmaktadır.

İleri ve Yüksek Eğitim Kurumları tamamen özerktir.

3 Ġlkokul öncesi eğitim

İngiltere‟de 4 aylıktan 3 yaşına kadar olan çocuklara verilen eğitim büyük oranda özel ve

gönüllü sektör tarafından sağlanmaktadır ve aileler bunun için para ödemektedir. 3 ile 5

yaş arasındaki çocuklar için Hükümet geçtiğimiz yıllarda kamu tarafından finanse edilen

okul öncesi eğitim ve çocuk bakımını, özel ve gönüllü sektörlerle iş birliği içerisinde

genişletmek ve geliştirmek için hedefler ortaya koymuştur. İngiltere ve Galler‟de ailesi

tarafından talepte bulunulduğu takdirde tüm 3 ve 4 yaşındaki çocuklar için ücretsiz yarı

zamanlı yuva bakımı sağlanmaktadır. Ücretsiz eğitimden yararlanabilecek çocuklar

genellikle haftada 5 kez iki buçuk saatlik devrelerden yararlanma hakkına sahiptirler.

Burada söz konusu olan yerler devlet tarafından yönetilen yuvalar ve sınıflarla birlikte

gönüllü ve özel yerlerdir. 4 yaş grubunda yer alan çok sayıda çocuk ilkokulların okul

öncesi sınıflarında haftanın 5 günü boyunca eğitim almaktadırlar. Toplam olarak

bakıldığında, 3 ve 4 yaş grubuna ait çocukların çoğunluğunun zorunlu eğitim öncesi

eğitime bir şekilde katılmakta oldukları görülmektedir. Kuzey İrlanda‟da, aynı zamanda,

ailesi isteyen her çocuğun tam bir yıllık okul öncesi eğitim alabilmesi için Hükümet

girişimleri bulunmaktadır.

2002 tarihli Eğitim Yasası, İngiltere‟de 3 yaş ila okul öncesi döneminin sonuna kadar

(genelde 5 yaş grubu) olan yaş grubundaki çocukların eğitim ihtiyaçlarını karşılayan

İngiltere‟de İlkokul Öncesi Aşaması‟nı resmen kurmuştur. Böylelikle bu eğitim

aşamasındaki çocukların 6 anahtar öğretim programı alanını kapsayan “erken öğrenme

hedefleri”ne yönelik çalışmaları artık yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. Kuzey

İrlanda‟da 3 yaş ila 6 yaş arası çocuklar için İlkokul Öncesi Aşaması ve Galler‟deki 3 ila 7

yaş grubu çocuklar için bir başlangıç eğitimi aşaması oluşturmak için planlar da yine

mevcuttur.

A. Zorunlu Eğitim

a) Safhaları

İlköğretim yaş ve 11 yaş arası (İngiltere/Galler)

4 yaş ve 11 yaş arası (Kuzey İrlanda)

Ortaöğretim 11 yaş ila 16 ya da 18 yaş

Eğitim 5 yaş (Kuzey İrlanda‟da 4 yaş) ile 16 yaş arasındaki kişiler için zorunludur.

İngiltere‟deki ve Galler‟deki pek çok çocuk 4 yaşında ilkokul öncesi dönemi sınıflarında

eğitimlerine başlarlar.

Çocukların çoğu 11 yaşında ilkokuldan bir ortaokula geçiş yaparlar ancak İngiltere‟nin bazı

bölgelerinde çocuklar 8 ya da 9 yaşından 12 ya da 13 yaşlarına kadar ortaokula devam eder.

Page 128: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Bir çok ortaöğretim okulu 16 yaşından 18 yaşına kadar olan yaş grubundaki öğrenciler için

zorunlu eğitim sonrası eğitim sağlamaktadır.

b) Kabul kriterleri

Çocukların kamu tarafından finanse edilen ilköğretim ya da ortaöğretim okullarına

kabullerinde ailelerden hiçbir ödeme talep edilemez.

Aileler çocuklarını herhangi bir okula kayıt ettirmek için başvuruda bulunabilirler.

Yerel makam ya da okul yönetimi (okulun yasal kategorisine bağlı olarak) okuldaki mevcut

yerlerden fazla başvuru alınması halinde okuldaki mevcut yerlerin nasıl dağıtılacağını

belirleyen bir kabul politikası belirlemek durumundadır.

Kabul politikaları genelde okula en yakın ikamet eden çocuklara ya da özel ihtiyaç sahibi olan

ve bu ihtiyaçların en iyi söz konusu okullarda karşılanabildiği çocuklara öncelik vermektedir.

Dini vakıflar tarafından desteklenen okullar genellikle belli bir inanç ya da mezhebe sahip

kişiler doğrultusunda tercihlerini kullanmaktadır. Tüm ilkokullar yeteneklerine bakılmaksızın

tüm çocukları kabul ederler. İngiltere‟deki ve Galler‟deki tüm ortaöğretim okulları çocukları

akademik yeteneklerine bakmaksızın kabul eden kapsamlı okullardır. Bununla birlikte, Kuzey

İrlanda‟da ve İngiltere‟nin bazı bölgelerinde “ortaokullar (grammar school)” olarak da bilinen

seçici okullar bulunmaktadır. Bunlar Kuzey İrlanda‟da tüm orta okulların yaklaşık olarak

%30‟unu, İngiltere‟de ise yaklaşık olarak %5‟ini oluşturmaktadır. Kuzey İrlanda‟da Eğitim

Bakanlığı (DE) yoğun görüşmelerin ardından orta öğretimdeki seçme sistemini sona erdirme

kararı almıştır. Bu sistem 2008 yılının sonbaharına kadar kademeli olarak kaldırılacaktır.

İngiltere‟de aynı zamanda belli bir konuda uzmanlaşan ve sayıları gittikçe artış gösteren orta

öğretim okulları da bulunmaktadır. Bu okullar söz konusu konuya ilişkin yeteneklerine bağlı

olarak çocukların %10‟una kadar olan bir kısmını seçme hakkına sahiptirler. Kamu tarafından

finanse edilen ilkokullar ve orta okulların çoğu karma eğitim vermektedir ancak bazı

ortaokullar tek bir cinsiyete yönelik eğitim sunmaktadırlar.

c) Okul gününün/haftasının/ yılının uzunluğu

Okullar yılın 190 günü açık olmak zorundadır. Kesin tarihler okulun yasal kategorisine bağlı

olarak yerel eğitim makamı (LEA) tarafından ya da okul yönetimi tarafından saptanmaktadır.

Okul yılı genellikle Eylülden Temmuza kadar olan bir süreyi kapsamaktadır. Okullar

normalde haftanın beş günü (pazartesiden cumaya kadar) faaliyet göstermektedirler. Şu

sıralarda standart hale getirilmiş 6 dönemli okul yılının kabulü hususunda bazı girşimler

vardır. Bir dizi LEA, bu uygulamayı 2004/2005 okul yılında başlatacaktır. Bu yeni modeli

kabul edip etmeme kararı LEA düzeyinde ya da okul yönetimi düzeyinde verilecektir.

İngiltere‟de ve Galler‟de tavsiye edilen asgari ders saati (5 ila 7 yaş grubu çocuklar için) 21

saat, ( 7 ila 11 yaş arası çocuklar için) 23.5 saat ve (11 ila 16 yaş arası çocuklar için) 24

saattir.

Kuzey İrlanda‟da asgari günlük okul saatleri 8 yaşın altındaki çocuklar için 3 saat ve 8 yaş

üzeri çocuklar için ise 4.5 saattir. Okulların çoğu tavsiye edilen asgari saatten daha fazla saat

ders vermektedirler. Okul günü genel olarak 09.00 ile 15.00 ve 16.00 saatleri arasındadır.

Okul günü içerisindeki zaman çizelgesi okul tarafından belirlenmektedir.

(d) Sınıf büyüklüğü/ öğrencilerin gruplandırılması

Page 129: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

ila 7 yaş arası çocukların (Kuzey İrlanda‟da 4 ila 8 yaş arası çocuklar) sınıflarının sınıf

büyüklükleri 30 öğrenci ile sınırlıdır. Diğer yaş grupları için belli zorunluluklar

bulunmamaktadır. Öğrenci gruplarının organizasyonu okulun kontrolü altında olan bir

konudur. Öğrencilere ilkokul düzeyinde genellikle karma-yetenek sınıflarında eğitim

verilirken çok sayıda öğretmen karma yetenek sınıfında bir çeşit yetenek gruplandırması

uygulamaktadır. Orta okullar genelde bazı konularda, öğrencileri söz konusu konulardaki

yeteneklerine göre gruplandırırken (ayarlama adıyla bilinen bir uygulama) diğer konularda

karma yetenek eğitimi verilmektedir. Tüm öğretmenlerden, her yetenek seviyesindeki öğrenci

için yeterli sayıda farklı çalışma olanakları bulunduğunu garanti altına almaları

beklenmektedir.

(e) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

İngiltere‟de, bakanlık dışı bir kamu kuruluşu olan Yeterlilikler ve Öğretim Programı Makamı

(QCA), Eğitim ve Becerilerden Sorumlu Devlet Bakanı‟na okul öğretim programına ilişkin

tüm konularda danışmanlık yapar. QCA, Galler‟de benzer görevler yürüten Galler

Yeterlilikler, Öğretim Programı ve Değerlendirme Makamı (Galce kısaltılmış adıyla ACCAC)

ile ve Kuzey İrlanda için aynı görevleri yerine getiren Kuzey İrlanda Öğretim Programı,

Sınavlar ve Değerlendirme Konseyi (CCEA) ile yakın bir biçimde çalışır.

Tüm okulların dengeli ve geniş tabanlı öğretim programı sunma zorunluluğu bulunmaktadır

ve hepsi kendi özel ihtiyaçlarını ve durumlarını yansıtması için tüm öğretim programını

geliştirme hususunda takdir hakkına sahiptir. Bazı konularla ilgili özel bazı yasal

zorunluluklar da bulunmaktadır. Bu zorunluluklar seçme okullarda dahil olmak üzere tüm

kamu tarafından finanse edilen okullar için aynıdır.

İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda‟da zorunlu eğitim öğretim programı dört ana aşamaya (KS)

bölünmüştür : KS1 (beş ila yedi yaş grubu, ya da Kuzey İrlanda‟da dört ila sekiz yaş grubu),

KS2 ( yedi ila on bir yaş grubu, Kuzey İrlanda‟da sekiz yaşından itibaren), KS3 (11 ila 14

yaşları arası) ve KS4 (14 ila 16 yaşları arası).

İngiltere‟de ve Galler‟de, KS 1-3 için zorunlu Ulusal Öğretim programı konuları İngilizce

(Galler‟de ve/veya Galce), matematik, fen, tasarım ve teknoloji, bilgi ve iletişim teknolojisi

(ICT) (Galler‟de Bilgi Teknolojisi (IT)), beden eğitimi, tarih, coğrafya, sanat ve tasarım

(Galler‟de sanat) ve müziktir. KS3‟te yabancı bir dil zorunludur. 2002 yılı Eylül ayında, KS3

için vatandaşlık yasal bir zorunluluk haline gelmiştir.

Ulusal Öğretim programı çerçevesi dışında olmasına rağmen, dini eğitim KS1 itibariyle

cinsellik eğitimi ve kariyer eğitimi de KS3‟ten itibaren zorunludur.

Kişisel, sosyal ve sağlık eğitimi (PSHE) İngiltere‟de yasal değildir ancak okulların bunu

sağlaması beklenmektedir. 2003 yılının Eylül ayında, Galler‟de kişisel ve sosyal eğitim (PSE)

tüm zorunlu eğitim kapsamındaki çocuklar için yasal hale gelmiştir.

KS4‟te daha az zorunlu konu bulunmaktadır ve işe ilişkin eğitim/ öğrenme zorunludur.

Kuzey İrlanda Öğretim Programı KS1-4‟te beş zorunlu “çalışma alanı” içermektedir:

İngilizce, matematik, fen ve teknoloji, çevre ve toplum, ve yaratıcı ve ifade edici çalışmalar

ve sadece ortaokul düzeyinde ise modern diller. Çalışma alanları içerisinde asgari

zorunluluklar şunlardır: İngilizce, matematik, fen ve teknoloji (fen ortaokulda ayrı bir konu

Page 130: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

olarak verilmektedir), tarih, coğrafya, sanat ve tasarım, müzik, beden eğitimi, ve din eğitimi.

Orta okul seviyesinde çağdaş bir dil ek bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna ek

olarak, öğretim programının ana konuları vasıtasıyla işlenmesi gereken eğitimsel temalar

vardır. Karşılıklı anlayış için eğitim, kültürel miras, sağlık eğitimi ve bilgi teknolojisi (IT)

bunlardandır. Orta okul düzeyinde eğitim konuları ekonomik farkındalık ve kariyer eğitimini

de içermektedir.

Öğretim programında yer alan her bir konuya ayrılabilecek zaman miktarı İngiltere, Galler ve

Kuzey İrlanda‟da belirlenmemiştir ve öğretme metotları ya da öğretim araç gereçlerine ilişkin

merkezi olarak belirlenmiş genel tavsiyeler bulunmamaktadır. Ancak 1998 Eylül‟ünden bu

yana, İngiltere‟deki ilkokullar okuma yazma öğretimi ve 1999 yılının Eylül ayından beri de

sayı öğretimi konusunda yasal bir çerçeve takip etme konusunda cesaretlendirilmektedir. Orta

okullar için, Matematik ve İngilizce‟nin öğretimi için benzer düzenlemeler 2001 yılının Eylül

ayından beri , fen, BİT ve diğer konular için de 2002 yılının Eylül ayından beri ortaya

koyulmaktadır. Bu ulusal çerçeveler detaylı rehberlik sağladıkları gibi aynı zamanda da

asgari öğretim zamanı için de bazı tavsiyeler içermektedirler. Kuzey İrlanda‟da her çalışma

alanı için ve KS4‟teki din eğitimi için asgari zamana ilişkin tavsiyeler bulunmaktadır.

(e) Değerlendirme, İlerleme ve Yeterlilikler

Bir üst yıla ya da bir üst ana aşamaya geçme otomatik olarak gerçekleşir ve değerlendirmenin

sonuçlarına bağlı değildir.

İlkokulun ilk yılında ve 1,2 ve 3 numaralı ana aşamaların sonlarına doğru yasal değerlendirme

düzenlemeleri bulunmaktadır. Bu düzenlemeler öğretmen değerlendirmelerini ve bazı

durumlarda da dışarıdan düzenlenen ve notlandırılan ya da yürütülen testleri içermektedir.

Yeterlilikler ve Öğretim Programı Makamı (QCA), Gal Yeterlilikler, Öğretim Programı ve

Değerlendirme Makamı (ACCAC), Kuzey İrlanda Öğretim Programı, Sınavlar ve

Değerlendirme Konseyi (CCEA) bu değerlendirme düzenlemeleri gözetim altında tutmaktan

sorumlu yasal danışma birimleridir. Değerlendirme düzenlemeleri üzerinde geçmişte yapılan

değişiklikler ve gelecekteki değişiklikler hakkında daha detaylı bilgiye Sürdürülmekte olan

Reformlar ve Eğitimde Tartışma Konuları adlı bölüm II‟de yer verilmiştir.

Yukarıda adı geçen makamlar zorunlu eğitim sonrası elde edilen yeterlilikler için denetim

makamı olarak da hizmet vermektedir. Öğrencilerin çoğu bir dizi genel ya da mesleki konuda

Ortaöğretim Genel Sertifikası sınavlarına giriyor olmalarına rağmen diplomayı veren

kurumlar (denetim makamları tarafından tanınan bağımsız kurumlar) bir dizi ulusal yeterlilik

sunmaktadırlar. Değerlendirme planı değişiklik göstermektedir ancak bu planlar her zaman

dışarıdan oluşturulmuş ve notlandırılmış değerlendirmeyi içermektedir aynı zamanda içten

notlandırılmış ve dışardan yönetilmiş değerlendirme de söz konusu olabilir. Değerlendirme

sözel ve uygulamalı değerlendirmenin yanı sıra yazılı sınavları da içerebilir.

4 Zorunlu öğrenim sonrası eğitim/ ortaöğretim ikinci devre ve ortaokul sonrası düzey

(a) Eğitim türleri

Orta okul 16 ila 18 yaş arası

İleri eğitim

6. düzey kolej*

İleri eğitim koleji

Üçüncü düzey eğitim*

16+ yaş

Page 131: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

*Yalnızca İngiltere ve Galler‟de geçerlidir.

Ortaokullar ve 6. düzey kolejler genel eğitim vermektedirler; İleri eğitim kolejlerinin bir

çoğu genel eğitim verse de bunlar büyük oranda mesleki eğitim vermektedirler.

Yüksekokullar ise hem genel hem de mesleki eğitim sunmaktadırlar.

(b) Kabul kriterleri

Zorunlu eğitim sonrası eğitime kabul için genel bir gereklilik mevcut değildir ancak okullar

ve kolejler normalde bireysel derslere kabul için GCSE sonuçları ile ilgili özel gereklilikler

ortaya koymaktadırlar. Öğrenciler istedikleri dersi veren her hangi bir kuruma başvuruda

bulunabilirler. Zorunlu eğitim sonrası eğitim 19 yaşına kadar ücretsizdir.

(c) Öğretim programının kontrolü ve içeriği

Bu düzeyde hiçbir zorunlu konu bulunmamaktadır. Öğrenciler okul tarafından ya da ileri

eğitim kurumu tarafından sunulan her hangi bir dersi aradıkları yeterliliklere bağlı olarak

seçebilirler. Öğretim programı ve bunun içeriğini belirleyen birim seçilen derslere göre

değişiklik göstermektedir. Öğretmenler uygun öğretme metotlarını ve öğretim araç gereçlerini

seçme konusunda serbesttirler.

(d) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler

Okullarda ve kolejlerde kullanılan dış yeterlilikleri düzenleyen yasal danışma birimleri vardır:

Yeterlilikler ve Öğretim Programı Makamı (QCA), Gal Yeterlilikler, Öğretim programı ve

Değerlendirme Makamı (ACCAC) ve Kuzey İrlanda Öğretim Programı, Sınavlar ve

Değerlendirme Konseyi (CCEA). Diplomayı veren kurumlar (denetim makamları tarafından

tanınan bağımsız kurumlar) bir dizi ulusal yeterlilik sunmaktadırlar. Ortak yeterlilikler İleri

düzey Eğitim Genel Sertifikası/ İleri Yan düzey (GCE A_düzeyi/ AS –Düzeyleri), mesleki A

düzeyleri (VCELER) ve Ulusal Mesleki Yeterlilikler (NVQLER). GCE A düzeyi /A düzeyleri

ve VCEler için değerlendirme planları değişiklik göstermektedir ancak bunlar her zaman

dışarıdan oluşturulmuş ve notlandırılmış değerlendirmeyi içermektedir aynı zamanda içten

notlandırılmış ve dışardan yönetilmiş değerlendirme de söz konusu olabilir. Değerlendirme

sözel ve uygulamalı değerlendirmenin yanı sıra yazılı sınavları da içerebilir. NVQler sınavlar

vasıtasıyla değerlendirilmezler ancak bunlar adayların özel görevlerde yeterliklerini

göstermelerini gerektirmektedirler.

5 Yüksek Öğrenim

(a) Kurum türleri

Yükseköğretim kurumları arasında üniversiteler, yüksek öğrenim kolejleri ve çok az

sayıda üniversite koleji bulunmaktadır. Yükseköğretim kurumları ayrı; boyut, misyon ve

tarih açısından büyük değişiklikler gösteren kurumlardır.

(b) EriĢim

Tüm ana yüksek öğrenim kurumları özerk kurumlardır ve her biri kendi kabul politikasına

ve gerekliliklerine kendi karar vermektedir. Giriş için rekabet söz konusudur ve her bölüm

için özel gereklilikler ortaya konulmuştur. Bir çok durumda, giriş koşulları GCE a-

Page 132: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

düzeyleri ya da eşdeğer yeterlilikler olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte, bir çok kurum

uygun deneyimi olan ancak eğitim yeterliliklerine sahip olmayan olgun adayların

başvurularını da kabul etmektedir.

(c) Yeterlilikler

Birleşik Krallık‟ta akademik yeterlilikler bu düzeyde ulusal yargılar değildir, bunlar

bireysel kurumlar tarafından verilmektedirler. Üniversiteler, üniversite kolejleri ve az

sayıda üçüncü düzey eğitim kolejinin kendi derece ve yeterlilikleri sunma yetkisi

bulunmaktadır. Bir çok üçüncü düzey eğitim koleji tarafından verilen dereceler ve diğer

yeterlilikler bir üniversite ya da ulusal bir akreditasyon birimi tarafından geçerli

kılınmaktadır.

Yeterlilikler ve unvanlar kurumlar arasında değişiklik gösterebilir. Yeterlilikler yüksek

öğrenim sertifikalarını ve diplomaları, kurum derecelerini, lisans derecelerini, üniversite

mezuniyeti lisans derecelerini ve mastır dereceleri ve doktora gibi daha yüksek

(Lisansüstü) dereceleri içerebilir. Üniversite mezuniyeti lisans programları (genelde

üniversite mezuniyeti olarak bilinen) yüksek öğrenim programlarının en büyük kısmını

oluşturmaktadır. Üniversite mezuniyeti derecesi kazanılan tipik bölümler üç yıl sürer (eğer

tam zamanlı devam edilirse) ancak bazı bölümler daha uzun sürelidir.

İngiltere‟de, Galler‟de ve Kuzey İrlanda‟da beş dereceli bir çerçeve geçtiğimiz günlerde

yüksek öğrenim yeterliliklerine daha net bir yapı oluşturma ve yeterlilik unvanlarının daha

tutarlı kullanımını teşvik etme amacıyla geliştirilmiştir.

7 Özel ihtiyaçlar

Özel eğitim alması gereken çocuklar (SEN) mümkün olan her yerde normal okullarda

eğitim görmektedirler. Eğer bir çocuğun okulda normalde mevcut olan kaynaklarla

sağlanabilenden daha fazla yardıma ihtiyacı olursa, yerel makam özel eğitim ihtiyacını

belirten, ihtiyaçları ve gerekli ekstra tedariki içeren bir rapor hazırlamalıdır. 2003 yılında

İngiltere‟deki tüm öğrencilerin yaklaşık yüzde üçünün özel eğitim ihtiyacı raporu vardı.

8 Öğretmenler

Öğretmenler devlet memuru statüsünde değildir. Okul öğretmenleri okulun türüne bağlı

olarak ya yerel makamlar tarafından, ya da bireysel kurumlar tarafından istihdam

edilmektedirler. Diğer eğitim türlerindeki öğretmenler bireysel kurumların çalışanlarıdır.

Okul öğretmenlerinin başlangıç eğitimi genellikle dört yıllık bir Eğitim Lisans

derecesini ya da Eğitim alanında bir yıllık bir Lisansüstü Sertifikasını (PGCE)

içermektedir. Her iki yol da ilkokul öğretmenleri için olağandır. İkincisi orta okul

öğretmenleri için daha yaygındır. İngiltere‟de ve Galler‟de diğer eğitim yolları da

mevcuttur. Bunların arasında yarı zamanlı, esnek ve istihdam tabanlı eğitim

bulunmaktadır. Başlangıç öğretmen eğitimi dersleri “ Kalifiye Öğretmen Statüsü”ne

(İngiltere ve Galler) ve öğretme uygunluğuna (Kuzey İrlanda) yönlendirmektedir.

Son zamanlara kadar, İngiltere ve Galler‟deki ileri eğitim öğretmenleri için uzman eğitimi

yasal bir gereklilik değildi. Bununla birlikte, 2001 yılından bu yana (Galler‟de 2002 yılı)

ileri eğitim sektöründe öğretmenliğe ilk başlayanların profesyonel bir öğretme yeterliliğini

tamamlamaları gerekmektedir.

Page 133: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Kuzey İrlanda‟da göreve ilişkin başlangıç öğretmen eğitimi yeterliliklerine sahip olmayan,

ileri eğitimdeki öğretmenlerin, öğretmenlik yapmayı istedikleri konuda üniversite derecesi

ya da mesleki bir yeterlilik gibi onaylı bir yeterlilik sahibi olması gerekmektedir. Bu

öğretmenlerin sözleşme gereği atandıktan sonraki üç yıl içerisinde Lisansüstü Sertifikası

(İleri ve Yüksek Öğrenim) almaları gerekmektedir.

Yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim görevlilerinin herhangi bir başlangıç eğitimi

almaları konusunda yasal bir zorunluluk bulunmamaktadır ancak kurumlar çalışanları için

eğitim sağlamaktadırlar. Ancak, Yüksek Öğrenimin Geleceği (GB. Parlamento, HoC,

2003) isimli Beyaz Kitap yüksek öğrenimde öğretmenlik yapmak için ulusal profesyonel

standartlarının ortaya konulmasını önermiştir. Yüksek Öğrenim Akademisi (HEA)

uygulama başlangıcının Eylül 2006 olarak tahmin edildiği bu standartlar çerçevesinin

geliştirilmesi konusunda ilerleme göstermektedir.

II. Eğitim Alanında Sürdürülmekte Olan Reformlar ve TartıĢma Konuları

Son bir kaç yıl içerisinde Eğitim ve Beceriler Müdürlüğü (DfES) farklı öncelik safhalarını

ya da eğitim alanlarını ya da bir bütün olarak eğitim sistemindeki hedefleri yansıtan geniş

bir dizi strateji belgesi yayınlamıştır. Ana stratejilerin bir kısmı ve sonuç mevzuatları

aşağıda açıklanmıştır.

2003-2006 yılları için harcama planında, Hükümet Birleşik Krallık eğitim harcamalarını

2005-2006 yılına kadar GSMH‟nın %5.6‟sına çıkaracaktır. Ancak, Hükümet aynı

zamanda bu yatırımın reformla da örtüşmesi koşulunu koymuştur. Bu açıklamaların

ardından, DfES bir strateji belgesi yayınlamıştır: Eğitim ve Beceriler: Reform İçin Yatırım

(DfES,2002). Bu belge (Yalnızca İngiltere için geçerlidir) orta okul eğitiminde duyulan

reform ihtiyacının ve standartlarda bir artış ihtiyacının altını çizmiştir.

2004 tarihli Eğitim Kanunu Önergesi Okullarla Yeni Bir İlişki’de (DfES/OFSTED, 2004)

ve Çocuklar ve Öğrenciler İçin Beş Yıllık Strateji’de (TSO, 2004) ortaya koyulmuş olan

politika gelişmelerini desteklemek için yasal çerçeveyi oluşturmaktadır. Bu önerge her

okuldaki her bir çocuk için okullarla yeni bir ilişki kurarak ve eğitim sisteminde daha

gelişmiş bir özerklik ve çeşitliliği teşvik ederek standartları yükseltmeyi amaçlamaktadır.

Bu yasanın sağlayacağı kilit reformlar şunlardır:

Daha etkili ve etkin bir okul denetim sistemi

Her okul için 2006 yılı itibariyle garanti altına alınmış ve okul yılı ile

sınırlandırılmış olan garantili üç-yıllık bütçeler

Bir okulun özelliklerini, performansını ve gelişme önceliklerinin dengeli bir

değerlendirmesini sağlayan okul profilleri

Buna ek olarak, Önergenin diğer bölümleri okullarda ve çocuk merkezlerinde verilen kreş

hizmetlerinin ve eğitimin denetlenmesi için ortak bir zemin oluşturacak, okul seviyesi

verilerinin toplanması, depolanması ve yeniden kullanılmasını kolaylaştıracak, yeni

ortaokullar için ya da bir başkasının yerine kurulan ortaokullar için yerel makamların öneride

bulunmasını gerektiren mevcut mevzuatı genişletecek ve “yeniden modellendirilmiş” okul

işgücünü başlatma ve geliştirme konusunda yeni rolünü yansıtmak için Öğretmen Eğitim

Ajansı‟nın (TTA) transferini genişletecektir. 2004 tarihli Eğitim Kanunu Önergesi şu anda

Parlamentoda tartışılmaktadır.

Page 134: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

2001 Genel Seçimlerinden bu yana geçen eğitim mevzuatının en önemli parçalarından birisi

2002 tarihli Eğitim Yasası‟dır. Bu yasa Başarı Elde Eden Okullar (GB. Parlamento. HoC,

2001) başlıklı Beyaz Kitap‟ta belirtilmiş olan önerileri kanun hükmüne koymaktadır.

Kanunun hükümleri oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır ve daha esnek bir öğretim

programını, okul personel alımı için daha yumuşak bir çerçeveye destek vermek için

önlemler, zayıf performansın üstesinden gelmek için geliştirilmiş hükümler, okul yönetimi

için daha büyük esneklik ve okul finansmanı için daha fazla şeffaflık içermektedir. Buna ek

olarak, Kanun, 3 ila 5 yaş arası çocuklar için İlkokul Öncesi Dönemini resmen kurdu ve

İlkokul Öncesi Dönemin son senesindeki ( ilk okul başlama sınıfının sonu) çocuklar için yeni

bir yasal değerlendirme olarak İlkokul Öncesi Dönem profilini belirledi. Yasa hem Ġngiltere

hem de Galler’i kapsıyor olmasına rağmen hükümlerin çoğu karakterine uygun ve bu

nedenle de Galler Ulusal Meclisi (NSfW) bunların Galler‟de uygulanmasına ilişkin takdir

yetkisine sahiptir.

Mükemmellik ve Yararlanma- İlkokullar için bir Strateji (DfES, 2003) Hükümetin ilk

öğretim için strateji belgesidir. Bu belge kilit aşama 1 (5 ila 7 yaş arası öğrenciler) boyunca

değerlendirme için yeni bir yaklaşım ortaya koymuştur. Buna göre bu aşamada öğretmen

değerlendirilmesine daha fazla ağırlık verilirken standart testlere daha az ağırlık verilecektir.

okulda yapılan bir dizi denemenin ardından yeni değerlendirme düzenlemeleri ulusal olarak

2004-2005 okul yılında tüm ilkokul çocuklarını kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Buna ek olarak, 2004 yılının sonunda yürürlüğe girmiş olan Çocuk Kanunu (Gb. Parlamento.

HoC, 2004) tüm çocuklar ve gençler için hizmetleri çocukların, genç insanların ve ailelerin

ihtiyaçları etrafında daha etkili bir biçimde odaklandırarak olanakları azami düzeye çıkarıp

riskleri de asgari düzeye indirmeyi amaçlamaktadır. Kanunun bölümleri tüm Birleşik

Krallık‟ta geçerli olacaktır. Söz konusu kanun Her Çocuk Önemlidir ( DfES,2003) başlıklı

Yeşil Kitap temel alınarak hazırlanmıştır. Her Çocuk Önemlidir: İleri Adımlar (DfES,2004)

danışma karşılığının ve tüm çocukların refahını teşvik etmek için ortaya koyulmuş daha geniş,

kanuni olmayan olan değişim unsurlarının ayrıntılarını sağlamaktadır.

14-19: Olanakları Genişletme, Standartları Yükseltme (DfES, 2002) başlıklı bir Yeşil Belge

ve onu takiben gelen belge 14-19: Olanak ve Mükemmellik (DfES,2003) İngiltere‟de 14 ila 19

yaş arası kişilere sağlanan eğitimi geliştirmek için Hükümetin stratejisinin anahtar unsurlarını

ortaya koymaktadır. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

Tüm 14 yaş sonrası programlarda işle ilgili öğrenme ve kurum eğitimi sağlama (ilki

2004-2005 akademik yılında ikincisi ise 2005-2006 akademik öğretim yılında

başlamak üzere)

Akademik ve mesleki yeterlilikler arasında örneğin akademik ve mesleki bölünmeyi

kesen mesleki konularda Genel Orta Öğretim Sertifikası (GCSE) yeterliliklerin ortaya

koyulması vasıtasıyla saygınlık eşitliği kurmak,

2004 yılı Eylül ayı itibariyle öğrencilerin kendi ihtiyaçlarına uygun olan öğrenme

programlarını izleyebilmeleri için öğrencilere daha fazla fırsat sunmak amacıyla kilit

aşama 4 (KS4) kapsamında bulunan zorunlu konuların sayısını azaltma

Bu yaş grubundaki öğrencilerin okul, kolej ve işyerinde öğrendiklerini birleştirmeleri

için daha fazla olanak

Öğrencilere verilen eğitimin kalitesini ve kapsamını genişletmek amacıyla okul, ileri

eğitim ve yüksek öğrenim kuruluşları arasındaki ortaklığın yeni şekillerini

geliştirilmesi için cesaret verilmesi

Page 135: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Uzun vadede, 14 ila 19 yaş arası öğrenciler için daha esnek bir öğretim programı ve

yeterlilikler çerçevesi geliştirmek. Hükümet 2003 Baharında bu özel konuya

odaklanmak amacıyla 14-19 Reformu Çalışma Grubu‟nu kurdu. Bu grup, 14-19

Öğretim programı ve Yeterlilikler Reformu: 14-19 Reformu Çalışma Grubu Nihai

Raporu‟nda (14-19 Reformu Çalışma Grubu, 2004) geniş bir dizi farklı yollar

vasıtasıyla gelişim ortaya koyan birleşmiş bir diploma çerçevesi geliştirme önerileri

sunmuştur.

2003 yılında İngiltere‟de ve Galler‟de Standartları Yükseltme ve İş Yükünü Azaltma

(DfES,2003) başlıklı, okul işgücünde ana reform üzerine ulusal bir anlaşma imzalanmıştır. Bu

yeniden modellemenin amaçları öğretmen işgücünü azaltmak, standartları yükseltmek, iş

memnuniyetini artırmak ve mesleğin statüsünü yükseltmektir. Reformlar, idari görevleri ve

personel görevlerini öğretmenlerden alıp uygun destek çalışanlarına aktarımını sağlamayı,

yeni bir düzey Yüksek Düzey Öğretmen Asistanları oluşturulmasını ve öğretmenler için

mantıklı bir iş/hayat dengesinin ortaya konulmasını içermektedir.

Yüksek Öğrenimin Geleceği (GB. Parlamento. HoC, 2003) başlıklı Beyaz Kitap İngiltere‟de

Yüksek Öğrenim (HE) reformu için Hükümetin stratejisini ortaya koymuştur. Bu kitap önlem

paketlerini altı ana alanda özetlemiştir:

Araştırmayı güçlendirmek, örneğin yeni ortaya çıkan ve gelişen araştırmayı

desteklemek

Yüksek öğrenim ve iş hayatı arasındaki bağları geliştirmek

Yüksek Öğrenimde eğitim vermeyi yeni profesyonel standartlar ve yeni ulusal bir

birim- Öğretme Kalitesi Akademisi- ortaya konulması vasıtasıyla mükemmeliyeti

teşvik etme

Yüksek öğrenim ve işi %50‟lik katılım hedefine doğru ilerletmeye devam etme

Düşük gelirli ailelerden gelen genç insanların bir dizi önlem vasıtasıyla yüksek

öğrenime adil bir şekilde ulaşmalarını sağlama

Yeni bir Mezun Katkı Planı‟nın ortaya koyulması vasıtasıyla fon sağlamada reform

gerçekleştirme

Bu reformlar şu anda Parlamento tarafından 2004 yılının Temmuz ayında kabul edilmiş

olan 2004 tarihli Yüksek Öğrenim Yasası vasıtasıyla uygulanmaktadır.

2003 yılında Hükümet aynı zamanda İngiltere‟deki Yüksek Öğretim kurumlarına kabul

konusunda bağımsız bir yeniden gözden geçirme talimatı vermiştir. Yüksek Öğrenime Adil

Kabul: İyi Uygulama için Tavsiyeler (Yüksek Öğretime Kabul Yönetim Kurulu, 2004),

yeniden gözden geçirmeye dayalı olarak hazırlanan nihai rapor 2004 yılının Eylül ayında

yayınlanmıştır. Rapor adil bir kabul sisteminin şeffaf, güvenilir ve geçerli değerlendirme

metotlarına dayanan ve başvuru sahipleri için engelleri asgari düzeye indirme yoluna

giden bir sistem olması gerektiğinin altını çizmektedir. Rapor aynı zamanda öğrencilerin

sınav sonuçlarını aldıktan sonra bir üniversiteye başvuru yapabilecekleri bir yeterlilik

sonrası başvuru sistemi uygulamasını da kuvvetle tavsiye etmektedir. Bu yeni sistem

üniversitede önerilen yerin öğrencinin tahmin edilen sonucuna göre belirlendiği bir sistem

olan mevcut sistemin belirsizliğini azaltacaktır.

Galler‟de Ulusal Meclis Galler‟de eğitim ve hayat boyu öğrenmeye ilişkin kapsamlı bir

stratejik belge olan “Bilgi Ülkesi”ni (NAfW,2001) yayınlamıştır. Bu belge Meclisin

mevcut politika direktiflerini şu şekilde sıralamıştır:

Page 136: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

İlk yıllarda verilen eğitimde öğrenmeye ilişkin büyük gelişmeler gerçekleştirmek

için daha güçlü temeller yaratılması

Özel eğitim ihtiyacının karşılanması için kontrol

Öğrenciler için ilkokuldan ortaokula geçtikleri dönemde daha iyi geçiş

düzenlemelerini garanti etmek için yeni önlemler

14 ila 19 yaş arası öğrencilerin daha esnek eğitim almalarını sağlamak için

okullara yeni kapsam

Gençler için daha iyi hizmetler

Hayat boyu öğrenmeye daha fazla kişinin ulaşımını desteklemek için önlemler

Pratisyenler için daha güçlü destek

Galler‟deki yüksek öğrenim kurumlarının işbirliği çabalarının çağdaşlaştırılması

Bilgi Ülkesi belgesinde özetlenen ilk yıl eğitimine ilişkin en önemli önerilerden bir

tanesi 3 ila 7 yaş grubu için yeni ve yasal bir İlkokul Öncesi Dönemin ortaya

koyulmasıdır. Bu öneriler Bilgi Ülkesi: İlkokul öncesi dönem 3-7 Yaş (NafW,2003)

başlıklı istişari belgede oldukça ayrıntılı bir biçimde geliştirilmiştir. İstişarenin

ardından, pilot bir İlkokul Öncesi Dönem uygulaması 2004 yılının Eylül ayı ile 2008

yılı arasında uygulanmaktadır. Öneriler ışığında, 5 ila 7 yaş arası çocukların (ilkokulun

1. kilit aşamasında) şu anda aldıkları resmi öğrenme daha iyi yapılandırılmış oyun,

uygulama etkinliği ve araştırmaya dayalı daha gayrı resmi bir öğrenme sistemiyle

değiştirilecektir. Çocuklar gözleme dayalı değerlendirme tabanlı, sürekli bir

değerlendirme sistemi vasıtasıyla değerlendirilecektir.

Bilgi Ülkesi‟nde özetlenen önerileri hayata geçirmek için Ulusal Meclis aynı zamanda

Bilgi Ülkesi: Öğrenme Yolları 14-19 (NAfW,2001) başlıklı, Galler‟de 14 ila 19 yaş

arası kişilerin öğreniminin geleceği ile ilgili istişari belgeyi de yayınlamıştır. Bu belge

gençlerin %95 kadarının 2015 yılına kadar yüksek beceri gerektiren işler ya da yüksek

öğrenim için hazır olması gerektiğine ilişkin çok önemli bir hedef ortaya koymuştur.

İstişarenin sonuçları baz alınarak, 2003 yılının Nisan ayında Ulusal Meclis önerileri

hayata geçirmek için bir harekat planı yayınladı. O günden bugüne Öğrenme Yolları

14-19 Rehberlik (NAfW,2004) de basılmıştır. Bu rehber her biri bir dizi olasılık ve 14-

19 yaş grubunun ihtiyacı olan beceri, bilgi ve deneyimlerin oluşturduğu bir “öğrenme

faaliyet konusu” içeren esnek öğrenme yollarının takdimini de içeren stratejinin

uygulanmasına ilişkin detaylı rehberlik sağlamaktadır.

Buna ek olarak, Ulusal Meclis bir Galler Bitirme Sınavı (Bakalorya) yeterliliği pilot

uygulaması gerçekleştirmektedir. Pilot proje 16 ila 19 yaş grubu için ortak bir ana

öğretim programıyla mevcut yeterlilikleri bir araya getiren orta ve ileri düzeylerde

önemli bir diploma test etmeyi ve geliştirmeyi amaçlamaktadır. İlk öğrenciler az

sayıda okul ve kolejde 2003 yılının Eylül ayında Bitirme Sınavına Hazırlık dersine

başladılar. Daha fazla bilgiyi Galler Bitirme Sınavı sitesinden edinebilirsiniz:

http://www.wbq.org.uk

Diğer bir önemli gelişme Galler‟de yasal sınav düzenlemelerinin yeniden gözden

geçirilmesi oldu. Bu ilk olarak 2002 yılında 7 yaşındaki öğrenciler için (kilit aşama

1‟in sonundaki çocuklar) dışarıdan hazırlanmış ve denetlenmiş zorunlu testlerin

alınma zorunluluğunu kaldırma konusundaki kararla sonuçlandı. Bu yaştaki çocuklar

için zorunlu değerlendirme sadece öğretmenin değerlendirmesine bağlıdır.

Page 137: AVRUPA’DAKĠ EĞĠTĠM SĠSTEMLERĠ ÜZERĠNE ......sınav (Diplom sınavı, Magister sınavı), devlet sınavı, dini sınav (din biliminde) veya sanatsal sınav ile son bulur

EURYDICE, Avrupa Eğitim Bilgi Ağı‟dır. (Socrates Programı) Son Güncelleme: Şubat 2005

Buna ek olarak, 2003 yılında, Daugherty Değerlendirme Yeniden Gözden Geçirme

Grubu 11 ila 14 yaş arası öğrenciler için değerlendirme düzenlemelerini yeniden

gözden geçirdi. Grubun çalışmasından sonra ortaya çıkan öneriler kilit aşama 2‟nin

sonundaki zorunlu testleri (11 yaş grubu öğrenciler için), 10 yaş grubundakiler için

yeni beceri testlerinin takdimini ve 14 yaş grubu için yapılan dışardan hazırlanmış

testlerin kademeli olarak kaldırılmasını görüşecektir.

Bunun yanı sıra 2004 tarihli Yüksek Öğrenim Yasası (yukarıda özetlendiği üzere)

öğrenci finansmanına ilişkin sorumluluğu Galler‟e devretmek için hazırlanmaktadır.

Galler Meclisi Hükümeti değişken okul ücretlerinin alınmaya başlanmasının göz

önünde bulundurulması için bağımsız bir çalışma gerçekleştirme ve yüksek öğrenimin

finansmanı hususunda ileriye ilişkin kararları genel olarak bildirme kararı almıştır.

Kuzey İrlanda‟da 2004 yılının Haziran ayında Eğitim Bakanlığı (DE, NI) öğretim

programında radikal bir yeniden yapılandırma hususundaki önerileri kabul etti.

Yapılan değişiklikler 10 ila 16 yaş grubuna dahil olan öğrencileri kapsamakta ve

işyerinde ihtiyaç duyulan becerilere büyük önem vermektedir. Yeni öğretim programı

mevcut öğretim programından daha az kuralcıdır ve işlenen tüm konular yerine her

öğretim programı alanı için asgari düzeyi belirlemektedir. Kilit aşama 4‟te ( 14 ila 16

yaş grubu öğrenciler) ve 16 yaş sonrası seviyede, yeni bir “Yetki Çerçevesi” her genç

bireyin en az üçte biri mesleki özelliğe sahip olan garantili, asgari sayıda ve kapsamda

derslere girişini sağlayacaktır. Okul öncesi dönemi ve ilkokulun ilk iki yılını

kapsayacak yeni bir İlkokul Öncesi Dönem ortaya konulması için planlar da

mevcuttur. Bu aşama ve ilk aşamanın tamamı için gözden geçirilmiş öğretim programı

belgeleri de yine ortaya koyulacaktır.

Kuzey İrlanda‟da ilkokul sonrası eğitimin geniş bir biçimde yeniden gözden

geçirilmesinin ardından, ortaokula başlamadan önce girilen transfer testleri

kaldırılacak ve böylelikle ortaokula öğrenci seçme sistemini akademik geçmişe

dayanarak yapma sistemi sona erecektir. Son transfer (ya da 11 yaş üstü) testleri2008

yılının sonbaharında tamamlanacaktır. 11 yaş üstü çocukların akademik seçiminin

yerine daha önceki eğitim deneyimlerinin yanı sıra öğrenci ve ailenin kararlarına

dayalı yeni bir sistem uygulanması amaçlanmaktadır.

Zorunlu eğitim sonrası eğitim için taslak bir strateji, İleri Eğitim İş hayatı

Manasındadır (DEL, NI, 2004) da başlatılmıştır. Bu strateji sektörün ilk hedefinin

ekonomik gelişmeyi desteklemek olması gerektiğinin altını çizer ve diğerlerinin içinde

şu faaliyetleri önerir:

Ekonomi için temel okur yazarlıktan yüksek seviye teknik becerilere kadar

değişen becerilerin tedarik edilmesi hususunun daha fazla vurgulanması

Ekonomik gereksinimlerle daha yakından ilişkili yeterlilik tabanlı bir öğretim

programının sağlanması

Öğrencilerin yüksek seviye beceriler elde etmeleri için net ilerleme yolları

Buna ek olarak, strateji zorunlu eğitim sonrası sektör ile okullar, üniversiteler, işverenler ve

toplum ve gönüllü kurumlar arasında daha güçlü bağlar yaratmayı amaçlamaktadır.