architectuurtheaterdansmuziek

deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van

hoofdsponsor mediasponsors

MUZIEKBLAUWE ZAALGROTE PODIA

WORD FAN VAN DESINGEL OP FACEBOOK

T +32 (0)3 248 28 28DESGUINLEI 25 / B-2018 ANTWERPEN WWW.DESINGEL.BE

Christine sChäferJulien salemkourdo 19 Jan 2012

2011-2012lied

Graham Johnson . Geraldine mcGreevy . BenJamin applvr 7 & za 8 okt 2011

sylvia schwartz . wolfram rieGerdo 20 okt 2011

Christine sChäfer . Julien salemkourdo 19 Jan 2012

christianne stotiJn . oxalys . Julius drakedo 9 feB 2012

christoph préGardien . Julian préGardien . michael Geesvr 2 mrt 2012

inleiding lucrèce maeckelbergh / 19.15 uur / blauwe foyer

begin 20.00 uurpauze omstreeks 20.45 uureinde omstreeks 21.50 uur

teksten programmaboekje lucrèce maeckelberghcoördinatie programmaboekje desingel

gelieve uw Gsm uit te schakelen

reageer& win

de inleidingen kan u achteraf beluisteren via www.desingel.be selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze.

op www.desingel.be kan u uw visie, opinie, commentaar, appreciatie, … betreffende het programma van desingel met andere toeschouwers delen. selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze. neemt u deel aan dit forum, dan maakt u meteen kans om tickets te winnen.

Bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door ’t klavervier, kasteeldreef 6, schilde, 03 384 29 70 > www.tklavervier.be

grand café desingelopen alle dagen 9 > 24 uurinformatie en reserveren +32 (0)3 237 71 00 www.grandcafedesingel.be drankjes / hapjes / snacks / uitgebreid tafelen

Christine sChäfer sopraanJulien salemkour piano wolfgang amadeus mozart (1756-1791)ridente la calma, kV152 (anon.)das Veilchen, kV476 (goethe)an Chloe, kV524 (Jacobi)Concertaria ‘misera, dove son‘, kV369 (metastasio)

anton Von webern (1883-1945)fünf lieder nach gedichten von stefan george opus 3, nrs 1-5:dies ist ein lied für dich alleinim windesweben war meine frage nur träumereiam Baches ranftim morgentaunkahl reckt der Baum

alban berg (1885-1935)sieben frühe liederi. nacht (hauptmann)ii. schilflied (lenau)iii. die nachtigall (storm)iv. traumgekrönt (rilke)v. im zimmer (schlaf)vi. liebesode (hartleben)vii. sommertage (hohenberg)

pauze

franz sChubert (1797-1828)ellens gesänge (scott, vertaald door storck):raste krieger, opus 52 nr 1, d837Jäger ruhe von der Jagd, opus 52 nr 2, d838ave maria, opus 52 nr 6, d839

der wanderer an den mond, opus 80 nr 1, d870 (seidl)an den mond in einer herbstnacht, d614 (schreiber)auflösung, d807 (mayrhofer)der wanderer, opus 65 nr 2, d649 (schlegel)

zwei szenen aus dem schauspiel lacrimas, op. posth. 124, d857 (schütz):lied der delphinelied des florio

diVa Van het subtiele

het laatste wat je van christine schäfer kunt zeggen is dat ze een conven-tionele zangeres is. op de cover van haar meest recente cd ziet ze er wel als een super-diva uit, maar de overdrijving is net haar manier om duidelijk te maken dat ze die stijl verafschuwt. de anti-diva haat het ook in een vakje gestopt te worden en zingt zowel barokopera naast liederen van he-dendaagse componisten. misschien herinnert u zich nog het recital dat ze een veertiental jaar geleden in de singel gaf samen met eric schneider? er stond toen werk van alban Berg op het programma naast een andere twintigste-eeuwse componist George crumb en de laat-romanticus richard strauss. vandaag ontmoeten we christine schäfer en Julien salemkour in een programma dat drie periodes omvat, vertegenwoordigd door vier componisten. enkel schubert associëren we onmiddellijk met het lied. hij is op het programma de enige vertrouwde vertegenwoordiger van het duitse romantische lied.

mozart voor fijne orenmozart (1756-1791) begint al liederen te componeren in 1767. hij is pas twaalf jaar oud en het genre loopt als een bonte reeks van gelegenheids-werken doorheen zijn hele leven. eigenlijk schonk hij het lied zeer weinig aandacht. in zijn immense oeuvre tellen we slechts een dertigtal liederen. het lied moet bij hem vooral eenvoudig en spontaan zijn en zijn oordeel over een ode van de dichter michael denis is in dat opzicht veelzeggend: toen hij van plan was die ode op muziek te zetten, liet hij het werk onvol-tooid liggen, want hij vond de ode wel “verheven en mooi, maar overdre-ven bombastisch voor mijn fijne oren”. zijn liedstijl oriënteert zich nu eens aan het weense salonlied, à la haydn, dan weer aan de italiaanse cantate of aan de ernstige of komische opera. in dit programma horen we twee italiaanse concertaria’s en twee liede-ren die we tot het genre van het huiselijk musiceren kunnen rekenen. ze behoren tot zijn populairste liederen die thuishoren in het ijzeren repertoire van liedavonden. niettegenstaande mozart het genre niet beoefende als een geregelde uiting van zijn kunstenaarschap, getuigen de liederen telkens van zijn uit-zonderlijk talent en van zijn artistieke persoonlijkheid. het zijn zeker geen minderwaardige nevenproducten in zijn oeuvre. we herkennen ook in deze miniatuurvorm de dramaticus, die karakters en menselijke gevoelens geloofwaardig tekent en uiterst scherp een situatie tot leven brengt. een grote dichter had mozart niet nodig, de dagdagelijkse dichters van zijn

christine schäfer © Bodo vitus

tijd volstonden om zijn inspiratie op gang te trekken. het is zelfs mogelijk dat hij het lyrische genie van Goethe in ‘das veilchen‘ kv476 niet helemaal gevat heeft. het aantrekkelijke van zijn liederen ligt in het spontane van de muzikale vondst en de rijke fantasie. zo heeft hij als het ware een galerie van etsen getekend met een variatie van natuurtafereeltjes en liefdesscè-nes, soms kinderlijk vrolijk, soms teder-verdrietig, maar steeds verfijnd en met veel gevoel. de aria ‘ridente la calma‘ (kv152) waarmee het programma inzet, is een heerlijke melodie van de jeugdige mozart die een zalige rust uitstraalt. de vloeiende canzonetta biedt een lichte hoge sopraan de kans tot ideale zangerigheid zonder op enig contrast te botsen. een ode aan gemoeds-rust en gelukkige liefde. in zijn concertaria’s benadert mozart de theatra-liteit van zijn opera-aria’s. het zijn briljante stukken die emoties tot uiting brengen vaak in een tragische context. dat is ook het geval in ‘misera, dove son‘ (kv369) op tekst van metastasio, een aria geschreven voor händels opera ‘ezio‘.

leise tritt auf deze beginwoorden van het eerste lied van anton webern (1883-1945), geschreven toen hij vijftien jaar oud was, zou een motto kunnen zijn voor het oeuvre van webern. anton webern is samen met alban Berg en arnold schönberg een vertegenwoordiger van de nieuwe weense school. hij is in 1883 in wenen geboren en overlijdt tragisch in 1945 op het einde van de tweede wereldoorlog. hij heeft zich teruggetrokken in de bergen rond salzburg in mittersill en wordt per vergissing bij het huis van zijn schoonzoon door een amerikaanse soldaat neergeschoten. webern is een teruggetrokken en bescheiden man die de komst van het fascisme beschouwt als de “vernietiging van het geestelijk leven”. zijn werk wordt door de nazi’s als ontaard bestempeld en na de anschluss verliest hij elke bron van inkomsten. hij studeert aan de universiteit van wenen en heeft een speciale belangstelling voor de vlaamse oude muziek van de vijftiende eeuw. in 1904 schrijft hij een idylle voor groot orkest 'im sommerwind‘ en hetzelfde jaar wordt hij leerling van arnold schönberg. hij sluit na vier jaar zijn leertijd bij schönberg af, maar de relatie leraar-leerling blijft bestaan. anton webern leeft totaal in dienst van de muziek. hij beschouwt muziek eerder als een natuurfenomeen dan als kunst. hij ziet twaalftoonsmuziek als een natuurlijke ontwikkeling van de muziek en niet als een revolutie tegen het verleden en hij bekleedt dan ook een scharnierfunctie als laat-ste tonale componist die naar het seriële evolueert. zijn oeuvre bestaat vooral uit kamermuziek en vocale werken. tussen 1914 en 1926 schrijft hij uitsluitend vocaal werk voor solostem met verschillende ensembles, van piano tot dertien muzikanten.

zijn eerste atonale liederen zijn het opus drie en vier, twee groepen lie-deren op teksten van stefan George waarin meteen zijn zeer specifieke karakter herkenbaar is: een afstandelijkheid van de muziek tegenover de tekst, waarbij de expressieve mogelijkheden voortkomen uit de atonale taal. ze ontstaan parallel met schönbergs ‘das Buch der hängenden Gärten‘. ook later schrijft hij nog liederen op teksten van stefan George. ook richard dehmel, de auteur van schönbergs ‘verklärte nacht‘ inspi-reert hem soms. als hij in 1926 hildegard Jone ontmoet, wordt haar poëzie die aanleunt bij natuurmystiek, zijn belangrijkste inspiratiebron voor de latere liederen.

stefan George ontsluit voor webern – net als voor schönberg - de weg naar de atonaliteit. de ‘fünf lieder‘ opus 3 bestaan uit twee liefdeslie-deren waarbij webern in ‘im windeswehen‘ op een unieke manier een beeld uit de tekst verklankt met een arpeggio in de piano alsof de wind doorheen de muziek blaast. de drie andere liederen tonen de liefde van webern voor de natuur.

liefdesminiaturen ook alban Berg (1885-1938) is een van de sterkste muzikale persoonlijk-heden in de eerste helft van de twintigste eeuw. hij was gelijktijdig met webern tussen 1904 en 1908 leerling van arnold schönberg en compo-neert in die periode zijn oeuvre voor solostem, dat vrij beperkt blijft. van de drie componisten schrijft alban Berg waarschijnlijk de meest toegan-kelijke muziek. tot zijn bekendste werken behoren de opera’s ‘wozzeck‘ en ‘lulu‘, het vioolconcerto ‘dem andenken eines engels‘ en de ‘lyrische suite‘ voor strijkkwartet. na de studietijd bij schönberg schrijft hij nog de ‘altenberg lieder‘, vijf liederen met orkestbegeleiding die zijn meest gespeelde zijn. met uitzondering van een herwerking van ‘schliesse mir die augen beide‘ in 1925 tot een strikt serieel lied, zijn het zijn laatste liederen. de ‘sieben frühe lieder‘ componeerde Berg tijdens zijn studie bij schönberg. hij schreef toen veel meer liederen maar wilde ze niet tot zijn oeuvre rekenen. hij koos er later zeven uit, gecomponeerd op verschil-lende dichters en groepeerde ze als ‘sieben frühe lieder‘. zijn echtgenote helene Berg hield erg veel van de liederen, geschreven in de tijd waarin ze geliefden werden. in 1928 maakte hij er een orkestratie van en publiceerde dan tegelijk de piano- en orkestversie zonder opusnummer. het was de strikte bedoeling van Berg dat de liederen als cyclus gezongen worden en dat er geen losse liederen uit gekozen worden. in 1949 schreef schön-berg: “toen hij me de composities toonde, herkende ik onmiddellijk dat hij een groot talent was”. de muzikale taal van elk van de liederen is heel verschillend. ze zijn allemaal tonaal en leunen nog dicht aan bij de emo-tionele sfeer van schumann en Brahms. ‘im zimmer‘ is het vroegste lied.

het ademt een zekere naïviteit, eenvoud en rust uit. ‘die nachtigall‘ is een zacht-sensueel lied met een melancholisch getint slot. de zeer hoge stem geeft er iets extatisch aan. ‘liebesode‘, ‘schilflied‘ en ‘sommertage‘ staan nog het dichtst bij het romantische erfgoed, terwijl in ‘traumgekrönt‘ en vooral in ‘nacht‘ de latere Berg aangekondigd wordt en de fusie van tonale en twaalftoontechniek al doorklinkt.

Vrome en sensuele vrouwelijkheid in het uitgebreide liedoeuvre van franz schubert springen een paar vrouwelijke figuren in het oog. in de eerste plaats Gretchen, die zowat het icoon geworden is van schuberts liedkunst met ‘Gretchen am spinnrade‘ (d118), zijn eerste vocale meesterwerk. er is het fragiele wezentje mignon uit Goethes Bildungsroman ‘wilhelm meister‘, daarnaast klärchen uit ‘egmont‘, een andere Goethetekst. we voegen er vandaag delphine aan toe en vooral de maagd maria. maria bracht schubert onsterfelijke hulde in zijn geniale lied ‘ave maria‘ en eerder al in ‘marienbild‘ (d623). een schots tegengewicht van Gretchen vindt schubert in ellen, ontleend aan het verhalende gedicht ‘the lady of the lake‘ van walter scott. deze auteur geniet in de romantische periode grote populariteit, denken we maar aan rossini’s ‘la donna del lago‘. het verhaal speelt zich af in de zestiende eeuw tijdens de schotse opstand tegen king James. ellen is heimelijk verliefd op de rebel malcolm en op mysterieuze wijze komt de koning – in vermomming - haar ter hulp zodat ze op het einde van het legenda-rische verhaal inderdaad met haar geliefde kan trouwen. het hier zeer kort samengevatte verhaal is een prototype van weemoedige romantiek gekaderd in idyllische natuurschildering. het spreekt ook schubert aan. in de zomer van 1825 brengt schubert een aantal weken door in Gmunden in salzkammergut. hij is in het gezelschap van de zanger vogl en geniet er van de natuur, de gastvrijheid en het lekkere eten. en ze musiceren ook tot genoegen van de gastfamilie. schubert schrijft aan zijn familie dat hij nieuwe liederen gecomponeerd heeft op ‘the lady of the lake‘ die erg in de smaak gevallen zijn. vooral heeft men zich verwonderd over de vroomheid die hij tot uitdrukking gebracht heeft in een kleine hymne aan de heilige maagd, “die alle geesten hier ontroerd heeft en aangezet tot ingetogenheid.“ het gaat over het derde lied van ‘ellens Gesänge‘, het ‘ave maria‘, een van de beroemdste vrouwenliederen van schubert. het is een eenvoudig lied, waarbij de stem in een sfeer van sereniteit als het ware af-zonderlijk boven de begeleiding zweeft. in het eerste van de drie liederen ‘raste krieger‘ verwelkomt ellen de koning – vermomd als krijger – en be-tovert hem met haar lied als een soort schotse lorelei. het tweede lied is een voortzetting van het eerste, waarin de jager in slaap gezongen wordt en in de pianobegeleiding de jachthoorn weerklinkt. een magisch lied dat de toehoorder als het ware meeneemt naar het onbewuste en zeker naar

het rijk van de verbeelding. het ‘ave maria‘ is als idealisering van het beeld van de vrouw een subliem slot.

het recital eindigt met een rariteit van schubert, namelijk twee scènes gecomponeerd op ‘lacrimas‘, een stuk van wilhelm von schütz, een complex shakespeariaans stuk met licht oriëntaalse accenten. het subtiel erotische verlangen van delphine wordt door florio in zijn serenade met beheerst verlangen beantwoord. een betoverende scène als slot van dit recital rijk aan subtiele liefdestonen, vertolkt door de supervrouwelijke en kunstbewuste sopraan christine schäfer.

wolfgang amadeus mozart

ridente la calma, kv152ridente la calma nell’alma si desti; né resti più segno di sdegno e timor.tu vieni, frattanto, a stringer mio bene, le dolce catene sí grate al mio cor.ridente la calma nell’alma si desti; né resti un segno di sdegno e timor.onbekende auteur

moge een gelukzalige rust ontstaanmoge een gelukzalige rust ontstaan in mijn ziel en moge woede noch angst overleven.ondertussen kom jij, mijn geliefde, om die zoete kettingen te graaien, die mijn hart zo dankbaar maken. moge een gelukzalige rust ontstaan in mijn ziel en moge woede noch angst overleven.

das veilchen, kv476ein veilchen auf der wiese stand, Gebückt in sich und unbekannt; es war ein herzigs veilchen. da kam eine junge schäferin mit leichtem schritt und muntrem sinn daher, daher, die wiese her, und sang.ach! denkt das veilchen, wär ich nur die schönste Blume der natur, ach, nur ein kleines weilchen, Bis mich das liebchen abgepflückt und an dem Busen matt gedrückt! ach nur, ach nur ein viertelstündchen lang!ach! aber ach! das mädchen kam und nicht in acht das veilchen nahm, zertrat das arme veilchen. es sank und starb und freut’ sich noch: und sterb’ ich denn, so sterb’ ich doch durch sie, durch sie, zu ihren füßen doch.Johann wolfgang von goethe (1749-1832)

an chloe, kv524wenn die lieb’ aus deinen blauen, hellen, offnen augen sieht, und vor lust hinein zu schauen mir’s im herzen klopft und glüht;und ich halte dich und küße deine rosenwangen warm, liebes mädchen, und ich schließe zitternd dich in meinem arm,mädchen, mädchen, und ich drücke dich an meinen Busen fest, der im letzten augenblicke sterbend nur dich von sich läßt;den berauschten Blick umschattet eine düstre wolke mir, und ich sitze dann ermattet, aber selig neben dir.Johann georg Jacobi (1740-1814)

mozart in 1789. tekening van doris stock.

misera, dove son, kv369 (concertaria)scena:

misera, dove son! laure del tebro son queste ch’io respiro? per le strade m’aggiro di tebe e d’argo? o dalle greche sponde, di tragedie feconde, le domestiche furie vennero a questi lidi, della prole di cadmo, e degli atridi? là, d’un monarca ingiusto l’ingrata crudeltà m’empie d’orrore, d’un padre traditore Qua la colpa m’agghiaccia: e lo sposo innocente ho sempre in faccia. oh immagini funeste! oh memorie! oh martire! ed io parlo, infelice, ed io respiro?

aria:

ah! non son’io che parlo, È il barbaro dolore che mi divide il core, che delirar mi fa. non cura il ciel tiranno l’affanno, in cui mi vedo: un fulmine gli chiedo, e un fulmine non ha.Pietro metastasio (1698-1782)

wee mij, waar ben ik?scÈne

wee mij, waar ben ik? is het de lucht van de tiber die ik inadem? wandel ik op de wegen van thebe en argos? of op de Griekse kuststrook, vruchtbaar voor tragedies, de binnenlandse furies, zijn op deze stranden aangespoeld, zij, meisjes van cadmos en atrides? daar, de ondankbare wreedheid van een onrechtvaardige monarch vervult me met weerzin, de schuld van een verraderlijke vader bezorgt me hartrillingen en ik zie de onschuldige echtgenoot steeds voor mij. o rampzalige beelden! o herinneringen! o martelaar! en ik spreek, ongelukkige, en ik adem?

aria

ah! het is niet ík die spreek, het is de barbaarse pijn die mijn hart verscheurt, die me doet ijlen. de tirannieke hemel bekommert zich niet om mijn pijn: ik vraag naar bliksem en bliksem is er niet.

anton Von webernfünf lieder nach Gedichten von stefan George (1868-1933) opus 3, nrs 1-5

dies ist ein lied für dich alleindies ist ein lied für dich allein: von kindischem wähnen von frommen tränen... durch morgengärten klingt es ein leichtbeschwingtes. nur dir allein möcht es ein lied das rühre sein.

im windesweben war meine frage nur träumereiim windesweben war meine frage nur träumerei. nur lächeln war was du gegeben. aus nasser nacht ein Glanz entfacht - nun drängt der mai, nun muß ich gar um dein aug’ und haar alle tage in sehnen leben.

am Baches ranftam Baches ranft die einzigen frühen die hasel blühen. ein vogel pfeift in kühler au. ein leuchten streift erwärmt uns sanft und zuckt und bleicht. das feld ist brach, der Baum noch grau... Blumen streut vielleicht der lenz uns nach.

im morgentaunim morgentaun trittst du hervor den kirschenflor mit mir zu schaun, duft einzuziehn des rasenbeetes. fern fliegt der staub... durch die natur noch nichts gediehn von frucht und laub rings Blüte nur - von süden weht es.

kahl reckt der Baumkahl reckt der Baum im winterdunst sein frierend leben. laß deinen traum auf stiller reise vor ihm sich heben! er dehnt die arme - Bedenk ihn oft mit dieser Gunst, daß er im harme daß er im eise noch frühling hofft!

alban bergsieben frühe lieder

1. nachtdämmern wolken über nacht und tal, nebel schweben, wasser rauschen sacht. nun entschleiert sich’s mit einemmal: o gib acht! Gib acht! weites wunderland ist aufgetan. silbern ragen Berge, traumhaft groß, stille pfade silberlicht talan aus verborg’nem schoß; und die hehre welt so traumhaft rein. stummer Buchenbaum am wege steht schattenschwarz, ein hauch vom fernen hain einsam leise weht. und aus tiefen Grundes düsterheit Blinken lichter auf in stummer nacht. trinke seele! trinke einsamkeit! o gib acht! Gib acht!Carl (ferdinand max) hauptmann (1858-1921)

2. schilflied auf geheimem waldespfadeschleich’ ich gern im abendscheinan das öde schilfgestade,mädchen, und gedenke dein! wenn sich dann der Busch verdüstert,rauscht das rohr geheimnisvoll,und es klaget und es flüstert,daß ich weinen, weinen soll. und ich mein’, ich höre wehenleise deiner stimme klang,und im weiher untergehendeinen lieblichen Gesang.nikolaus lenau (1802-1850)

3. die nachtigalldas macht, es hat die nachtigall die ganze nacht gesungen; da sind von ihrem süssen schall, da sind in hall und widerhall die rosen aufgesprungen.sie war doch sonst ein wildes kind, nun geht sie tief in sinnen, trägt in der hand den sommerhut und duldet still der sonne Glut und weiß nicht, was beginnen.das macht, es hat die nachtigall die ganze nacht gesungen; da sind von ihrem süssen schall, da sind in hall und widerhall die rosen aufgesprungen.theodor storm (1817-1888)

4. traumgekröntdas war der tag der weißen chrysanthemen, mir bangte fast vor seiner pracht... und dann, dann kamst du mir die seele nehmen tief in der nacht. mir war so bang, und du kamst lieb und leise, ich hatte grad im traum an dich gedacht. du kamst, und leis’ wie eine märchenweise erklang die nacht.rainer maria rilke (1875-1926)

5. im zimmer herbstsonnenschein. der liebe abend blickt so still herein. ein feuerlein rot knistert im ofenloch und loht. so, mein kopf auf deinen knie’n, so ist mir gut. wenn mein auge so in deinem ruht, wie leise die minuten zieh’n.Johannes schlaf (1862-1941)

6. liebesodeim arm der liebe schliefen wir selig ein,am offnen fenster lauschte der sommerwind,und unsrer atemzüge frieden trug er hinaus in die helle mondnacht. --und aus dem Garten tastete zagend sich ein rosenduft an unserer liebe Bettund gab uns wundervolle träume,träume des rausches -- so reich an sehnsucht!otto erich hartleben (1864-1905)

7. sommertagenun ziehen tage über die welt, Gesandt aus blauer ewigkeit, im sommerwind verweht die zeit. nun windet nächtens der herr sternenkränze mit seliger hand Über wander- und wunderland. o herz, was kann in diesen tagen dein hellstes wanderlied denn sagen von deiner tiefen, tiefen lust: im wiesensang verstummt die Brust, nun schweigt das wort, wo Bild um Bild zu dir zieht und dich ganz erfüllt.Paul hohenberg (18884-1944)

Pauze

franz sChubert ellens Gesänge‘, d837-839, opus 52uit ‘sieben Gesänge aus walter scotts fräulein vom see‘ originele teksten: sir walter scott (1771-1832), vertalingen: adam storck (1780-1822)

raste kriegerraste krieger! krieg ist aus, schlaf den schlaf, nichts wird dich wecken, träume nicht von wildem strauß nicht von tag und nacht voll schrecken. in der insel zauberhallen wird ein weicher schlafgesang um das müde haupt dir wallen zu der zauberharfe klang. feen mit unsichtbaren händen werden auf dein lager hin holde schlummerblumen senden, die im zauberlande blühn. raste krieger, krieg ist aus, schlaf den schlaf, nichts wird dich wecken, träume nicht von wildem strauß nicht von tag und nacht voll schrecken. nicht der trommel wildes rasen, nicht des kriegs Gebietend wort, nicht der todeshörner Blasen scheuchen deinen schlummer fort. nicht das stampfen wilder pferde, nicht der schreckensruf der wacht, nicht das Bild von tagsbeschwerde stören deine stille nacht. doch der lerche morgensänge wecken sanft dein schlummernd ohr, und des sumpfgefieders klänge steigend aus Geschilf und rohr. raste krieger! krieg ist aus, schlaf den schlaf, nichts wird dich wecken, träume nicht von wildem strauß nicht von tag und nacht voll schrecken.

Jäger ruhe von der JagdJäger, ruhe von der Jagd! weicher schlummer soll dich decken, träume nicht, wenn sonn’ erwacht, daß Jagdhörner dich erwecken.schlaf! der hirsch ruht in der höhle, Bei dir sind die hunde wach, schlaf, nicht quäl’ es deine seele, daß dein edles roß erlag.Jäger, ruhe von der Jagd! weicher schlummer soll dich decken, wenn der junge tag erwacht, wird kein Jägerhorn dich wecken.

ave mariaave maria! Jungfrau mild, erhöre einer Jungfrau flehen, aus diesem felsen starr und wild soll mein Gebet zu dir hinwehen. wir schlafen sicher bis zum morgen, ob menschen noch so grausam sind. o Jungfrau, sieh der Jungfrau sorgen, o mutter, hör ein bittend kind! ave maria!ave maria! unbefleckt! wenn wir auf diesen fels hinsinken zum schlaf, und uns dein schutz bedeckt wird weich der harte fels uns dünken. du lächelst, rosendüfte wehen in dieser dumpfen felsenkluft, o mutter, höre kindes flehen, o Jungfrau, eine Jungfrau ruft! ave maria!ave maria! reine magd! der erde und der luft dämonen, von deines auges huld verjagt, sie können hier nicht bei uns wohnen, wir woll’n uns still dem schicksal beugen, da uns dein heil’ger trost anweht; der Jungfrau wolle hold dich neigen, dem kind, das für den vater fleht. ave maria!

der wanderer an den mond, opus 80 nr 1, d870ich auf der erd‘, am himmel du wir wandern beide rüstig zu: ich ernst und trüb, du hell und rein, was mag der unterschied wohl sein?ich wandre fremd von land zu land, so heimatlos, so unbekannt; Berg auf, Berg ab, wald ein, wald aus, doch bin ich nirgend, ach! zu haus.du aber wanderst auf und ab aus ostens wieg’ in westens Grab, wallst länder ein und länder aus, und bist doch, wo du bist, zu haus.der himmel, endlos ausgespannt, ist dein geliebtes heimatland; o glücklich, wer, wohin er geht, doch auf der heimat Boden steht!Johann gabriel seidl (1804-1875)

an den mond in einer herbstnacht, d614freundlich ist dein antlitz, sohn des himmels! leis sind deine tritte durch des Äthers wüste, holder nachtgefährte!dein schimmer ist sanft und erquickend, wie das wort des trostes von des freundes lippe, wenn ein schrecklicher Geier an der seele nagt.manche träne siehst du, siehst so manches lächeln, hörst der liebe trauliches Geflüster, leuchtest ihr auf stillem pfade; hoffnung schwebt auf deinem strahle, herab zum stillen dulder, der verlassen geht auf bedorntem weg.du siehst auch meine freunde, zerstreut in fernen landen: du gießest deinem schimmer auch auf die frohen hügel, wo ich oft als knabe hüpfte, wo oft bei deinem lächeln ein unbekanntes sehnen mein junges herz ergriff.du blickst auch auf die stätte, wo meine lieben ruhn, wo der tau fällt auf ihr Grab, und die Gräser drüber wehn in dem abendhauche.doch dein schimmer dringt nicht in die dunkle kammer, wo sie ruhen von des lebens müh’n, wo auch ich bald ruhen werde! du wirst geh’n und wiederkehren, du wirst seh’n

noch manches lächeln; dann werd’ ich nicht mehr lächeln, dann werd’ ich nicht mehr weinen, mein wird man nicht mehr gedenken auf dieser schönen erde.aloys wilhelm schreiber (1761-1841)

auflösung, d807verbirg dich, sonne, denn die Gluten der wonne versengen mein Gebein; verstummet, töne, frühlings schöne flüchte dich, und laß mich allein!Quillen doch aus allen falten meiner seele liebliche Gewalten; die mich umschlingen, himmlisch singen -- Geh’ unter, welt, und störe nimmer die süßen, ätherischen chöre.Johann baptist mayrhofer (1787-1836)

der wanderer, opus 65 nr 2, d649wie deutlich des mondes licht zu mir spricht, mich beseelend zu der reise; “folge treu dem alten Gleise, wähle keine heimat nicht. ew’ge plage Bringen sonst die schweren tage; fort zu andern sollst du wechseln, sollst du wandern, leicht entfliehend jeder klage.”sanfte ebb und hohe flut, tief im mut, wandr’ ich so im dunkeln weiter, steige mutig, singe heiter, und die welt erscheint mir gut. alles reine seh ich mild im widerscheine, nichts verworren in des tages Glut verdorren: froh umgeben, doch alleine.friedrich von schlegel (1772-1829)

zwei szenen aus dem schauspiel lacrimas, op. posth. 124, d857teksten: wilhelm von schütz (1776-1847)

lied der delphineach was soll ich beginnen vor liebe? ach, wie sie innig durchdringet mein inn’res! siehe, Jüngling, das kleinste vom scheitel Bis zur sohl’ ist dir einzig Geweihet. o Blumen! Blumen! verwelket, euch pfleget nur, bis sie lieb’ erkennet, die seele nichts will ich tun, wissen und haben, Gedanken der liebe, die mächtig mich fassen, nur tragen, immer sinn’ ich, was ich aus inbrunst wohl könne tun, doch zu sehr hält mich liebe im druck, nichts läßt sie zu. Jetzt, da ich liebe, möcht’ ich erst leben, und sterbe, Jetzt, da ich liebe, möcht’ ich hell brennen, und welke. wozu auch Blumen reihen und wässern? entblättert! so sieht, wie liebe mich entkräftet, sein spähen. der rose wange will bleichen, auch meine, ihr schmuck zerfällt, wie verscheinen die kleider. ach Jüngling, da du mich erfreuest mit treue, wie kann mich mit schmerz so bestreuen die freude?

lied des florionun, da schatten niedergleiten, und die lüfte zärtlich wehen, dringet seufzen aus der seele und umgirrt die treuen saiten.klaget, daß ihr mit mir sterbet Bitter’n tod, wenn die nicht heilet, die den Becher mir gereichet, voller Gift, daß ich und ihr verderbet. erst mit tönen sanft wie flöten, Goß sie schmerz in meine adern; sehen wollte sie der kranke, und nun wird ihr reiz ihn töten.nacht, komm her, mich zu umwinden mit dem farbenlosen dunkel! ruhe will ich bei dir suchen, die mir noth tut bald zu finden.

Christine schäfer de sopraan christine schäfer is één van de meest succesvolle zangeressen van onze tijd. zowel opera als lied staan centraal in haar muzikale activiteit. ze studeerde aan de Berliner hochschule für musik bij arleen auger, aribert reimann, sena Jurinac en dietrich fischer-dieskau. deelname aan belangrijke wedstrijden leverde haar reeds vele prijzen op. schäfer is regelmatig te bewonderen in de operahuizen en concertzalen van wenen, salzburg, londen, parijs, Berlijn en new york. Bovendien werkte de zangeres wereldwijd samen met de meest vooraanstaande dirigenten als claudio abbado, pierre Boulez, andrew davis, leopold hager, nikolaus harnoncourt, sir charles mackerras, seiji ozawa, sir simon rattle, christian thielemann en helmuth rilling en met toporkesten als de Berliner, wiener en münchner philharmoniker, symphonieorchester des Bayerischen rundfunks, city of Birmingham symphony orchestra, Boston en chicago symphony orchestras. voor haar liedrecitals werd ze reeds aan de vleugel begeleid door liedspecialisten zoals irwin Gage, Graham Johnson en eric schneider, maar ook pianisten zoals helène Grimaud, pierre-laurent aimard, christoph eschenbach en daniel Barenboim. schäfer is te horen op talrijke cd’s: werken van mozart en strauss met claudio abbado en de Berliner philharmoniker, de vertolking van konstanze uit ‘die entführung aus dem serail’ olv. william christie, ‘winterreise’ van schubert, liederen van purcell en George crumb, en ‘pierrot lunaire’ met pierre Boulez om maar enkele te noemen. schäfer is regelmatig te gast bij de salzburger festspiele, waar ze in 2009 de titelrol uit händels oratorium ‘theodora’ vertolkte. in 2006 verkozen de critici haar tot ster van de festspiele voor haar interpretatie van cherubino en donna anna. in oktober 2007 werd ze door het tijdschrift ‘opernwelt’ tot ‘zangeres van het jaar 2006’ uitgeroepen. Gelijktijdig kreeg ze de ‘echo klassik 2007’ voor de beste liedopname van het jaar. in oktober 2008 huldigde de toenmalige bondspresident horst köhler haar met een Bundesverdienstkreuz. in de herfst van 2009 werd ze benoemd tot lid van de akademie der künste Berlin.www.christine-schaefer.com

Julien salemkour Julien salemkour begon op zijn achttiende met zijn studie directie bij prof. hans herbert Joeris, en studeerde verder aan het mozarteum in salzburg bij michael Gielen. daarop raakt hij vertrouwd met het operarepertoire als assistent bij zeer gerespecteerde dirigenten als christoph von dohnanyi, sir George solti en pierre Boulez, en als coach aan verscheidene operahuizen in duitsland. met de uitvoering van ‘die Jagd’ van J.a. hiller in 1995 werd zijn professionele carrière als dirigent gelanceerd, en hierna dirigeerde hij verschillende opera’s zoals ‘rigoletto’, ‘il prigioniero’ van dallapiccola, en ‘carmen’. sinds 2001 is hij actief bij de Berlijnse staatsopera als dirigent en assistent van daniel Barenboim. hier dirigeerde hij ‘die zauberflöte’, ‘don Giovanni’, een nieuwe productie van prokofjevs ‘rome und Julia’, ‘le sacre du printemps’, ‘il Barbiere di seviglia’, ‘katja kabanowa’, en talrijke andere opera’s. Grote indruk maakte hij toen hij in 2006 op het laatste nippertje zonder repetitie inviel voor maestro Barenboim op het mozart Gala concert en er het pianoconcerto k480 speelde én dirigeerde. als pianist speelde hij met het oostenrijkse nieuwe muziekensemble talrijke premières, en als liedpianist deelde hij reeds het podium met uitvoerders zoals ruth ziesak en christine schäfer. ook als solist was hij reeds meermaals te bewonderen. zo verzorgde hij de première van david colemans ‘fleuve’ in 1997 en voerde hij in datzelfde jaar – als solist en dirigent – mendelssohns pianoconcerto nr 1 uit.

binnenkort in desingel

Piano

Pierre-laurent aimardlecture recital ‘instantanés musicaux'

Piano

Pierre-laurent aimardrecitalr sChumann selectie uit ‘Bunte Blätter’, opus 99g kurtág selectie uit ‘Játékokszálkákf lisztunstern - sinistreJeux d’eau de la villa d’esteC debussyselectie uit ‘préludes, deuxième livre’

foCus Prégardien

ChristoPh PrégardienpuBlieke masterclasses zanGza 28 & zo 29 Jan 201210.30 > 18 uur kleine zaal (zone Backstage)

wo 1 feb 2012 podium blauwe zaal ongenummerd / 20 uursPreektaal frans

do 2 feb 2012 blauwe zaal / 20 uur

gratis voor toehoorders, zonder reservering

€ 10 basis € 8 -25/65+ en tickethouders concert do 2 feb 2012

€ 22, € 18 basis € 18, € 14 -25/65+ / € 8 -19 jaarinleiding mark delaere 19.15 uur / blauwe foyer

architectuurtheaterdansmuziek

deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van

hoofdsponsor mediasponsors

MUZIEKBLAUWE ZAALGROTE PODIA

WORD FAN VAN DESINGEL OP FACEBOOK

T +32 (0)3 248 28 28DESGUINLEI 25 / B-2018 ANTWERPEN WWW.DESINGEL.BE