aralin 4 yamang tao
TRANSCRIPT
Aralin 4-Yamang TaoAng Pag-aaral ng Populasyon
ni: Arnel O. Rivera
Populasyon Tumutukoy sa dami ng tao na
naninirahan sa isang lugar, nakikinabang sa lugar na ito at nakikihalubilo sa mga taong nakapaligid dito
Demography Ang sangay ng agham na nag-aaral
tungkol sa populasyon partikular ang mga bagay na nakapagpapabago nito.
Sanchez(1983)
Density Tumutukoy sa kapal ng tao o bilang ng
tao sa bawat kilometro kuwadrado. NCR = 255/sq. km.CAR = 82/sq. km
Growth Rate Bahagdan ng pagdami ng populasyon
2.1% bawat taon ayon sa NSO simula taong 2000
Break muna!
Kung ang kabuuang populasyon ng taong 2000 ay 76.9 milyon at ang growth rate ay nasa 2.1% bawat taon. Ano ang tinatayang populayon sa makalipas ang taong 2008?
Source: www.nso.gov.ph
89,819,200 na katao
Balangkas ng populasyon
Sex RatioDependency
Ratio
RelihiyonLiteracy Rate
Sex Ratio
Pagkakaiba ng dami ng dalawang kasarian o ang pagitan sa bilang ng babae sa lalaki
Noong taong 2002, ang sex ratio ng bansa ay nasa 101.42 o 101.42 na lalaki sa 100 na babae.
Source: www.nso.gov.ph
Dependency Ratio
Bilang ng umaasang populasyon (0-14 taon at 65-pataas) sa bawat 100 na produktibong mamamayan (15-64 taong gulang)
Noong taong 2002, ang dependency ratio ng bansa ay nasa 64.7 (64.7:100).
Source: www.nso.gov.ph
Literacy Rate Antas ng literasiya sa bansa
Simple Literacy – abilidan ng taong bumasa at sumulat at umunawa ng payak na mensahe gamit ang wika
Functional Literacy – mas mataas na antas ng literasiya kabilang ang kasanayan sa numero
Relihiyon Bagaman walang tuwirang kaugnayan
ng relihiyon sa ekonomiya, may impluwensiya pa rin ito sa mga desisyong pangkabuhayan ng mga taong kasapi sa partikular na relihiyon.
Katoliko – contraceptives Iglesia ni Kristo – pakikialam sa pulitika Budista – maluhong pamumuhay
Bilang pagtatapos…… Ang populasyon ay may malaking
kaugnayan sa kaunlaran ng bansa. Ang patuloy na paglaki ng populasyon
ay may matinding epekto sa aspetong pangkabuhayan ng isang lugar.
Ang potensyal ng isang bansang sumulong at umunlad ay maaring matunghayan sa distribusyon at komposisyon ng populasyon nito.
(Thomas Malthus 1776-1874)
Aralin 4-Yamang TaoLakas-Paggawa ng Bansa
ininihanda ni: Arnel Rivera
Lakas-Paggawa (Labor Force)
Tumutukoy sa kabuuang bilang ng mga taong nag-uukol ng lakas na pisikal at mental sa pagproprodyus ng mga kalakal o paglilingkod
Sila ang gumagamit at nagpapaunlad ng pinagkukunang yaman upang magkaroon ng kapakinabangan
Lahat ng taong 15 taong gulang-pataas, may trabaho at mga walang trabaho ngunit naghahanap ng trabaho
Mga Hindi Kabilang sa Lakas-Paggawa
Mga hindi naghahanap ng trabaho Retiradong mamamayan Maybahay at estudyante Mga may kapansanan at hindi
makapagtrabaho
Mga Sukatan ng Kalidad ng Lakas- Paggawa
Edukasyong Pormal
Kalusugan
Pagsasanay
Karanasan atKasanayan
Mga Uri ng Lakas-Paggawa
Propesyunal – mga nakapagtapos ng kolehiyo
Manggagawa Skilled – may mataas na antas ng
kaalaman, kasanayan at karanasan Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman
at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
SOURCE: DOLE
Suliranin ng Lakas-paggawa
UnemploymentKawalan ng mapapasukang
trabaho
Under- Employment
Kakulangan ng kinikita sa pinapasukang
trabaho
Under-utilizationHindi angkop ang trabaho sa
pinag-aralan o pagsasanay
Brain DrainPagka-ubos ng lakas-paggawa sa isang bansa
Bahagdan ng Populasyon
Mga Pormula:
Lakas Paggawa = May Trabaho + Walang Trabaho
Populasyon = Lakas Paggawa + Wala sa Lakas Paggawa
Mga Pormula:
Antas ng Walang Trabaho (wt%) =
Walang Trabaho x 100 Lakas-Paggawa
Antas ng May Trabaho (mt%) =
May Trabaho x 100 Lakas-Paggawa
Mga Pormula:
Antas ng Kabilang sa Lakas Paggawa (lp%) =
Lakas-Paggawa x 100 Populasyon
Antas ng Hindi Kabilang sa Lakas Paggawa (hlp%) =
Hindi Kabilang sa Lakas-Paggawa x 100 Populasyon
Antas ng Kabuuang Populasyon
May Trabaho
Walang Trabaho
Lakas-Paggawa
Wala sa Lakas-
PaggawaPolulasyon
Antas ng May
Trabaho
Antas ng Walang Trabaho
Antas ng Kabilang sa Lakas
Paggawa
Antas ng Hindi-
kabilang sa lakas
paggawa54,247,000 6,890,346 61,137,346 33,648,359 94,785,705 88.73% 11.27% 64.50% 35.50%
67,360,780 7,734,128 101,354,876
References: Emmanuel De Dios, Ekonomiks:
Pagsulong at Pag-unlad, VPHI Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks:
Mga Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI Sanchez, Custodio, Population Education
(Rev. Ed.) , NBS Publishing www.WikiPinas.com www.goggleimages.com www.nso.gov.ph