“DİL” GAZETESĠ DĠL gazetesi Mecit Hun’un ilk, Iğdır’ın da üçüncü gazetesidir

(IĞDIR ve ARAS’tan sonra). 9 Temmuz 1952 yılında yayın hayatına giren

DĠL gazetesi teksirde tek sayfa olarak basılır. Eldeki en son sayı (Sayı: 130)

17 Nisan 1953 tarihini taĢır. Mecit Hun’un 16 Mayıs 1953 tarihinde

ġARKIN DĠLĠ gazetesini pedal makinesinde yayınladığı dikkate alınırsa,

DĠL gazetesinin Nisan 1953 yılı içerisinde yayın hayatına son verdiği

anlaĢılır.

DĠL gazetesinin yayın yüzü görmüĢ 130 sayısının eldeki toplam 57

nüshasının birer kopyasını değerli abim Nizamettin Onk kendi eliyle, cömert

ve kadirĢinas bir davranıĢla bana teslim etmiĢtir. Yarım asra yakın özel

arĢivinde bulundurduğu, baĢka hiçbir yerde bir kopyası olmayan, bir

dönemin Iğdır’ına ıĢık tutan bu kıymetli belgeleri eksiksiz olarak siz

okuyucularıma kavuĢturmayı görev bildim.

DĠL gazetesi 14 sayı boyunca ÇarĢamba ve Cumartesi günleri

olmak üzere haftada iki gün yayınlanır. 17 Ekim 1952’den itibaren de

günlük siyasi gazete olarak okuyucusuyla buluĢur.

Mecit Hun, DĠL gazetesini çıkardığında Millet Partisi Iğdır Ġlçe

BaĢkanıdır. 27 Mayıs 1950 seçimlerinde büyük bir darbe alan CHP, âdeta

siyaset sahnesinden silinmiĢ gibidir. DP iktidarına karĢı en etkin muhalefeti

de Millet Partisi organize etmektedir. Bu dönem aynı zamanda DP Ġlçe

BaĢkanı Nurettin Kirman ile Millet Parti Ġlçe BaĢkanı Mecit Hun’un siyasi

görüĢ nedeniyle karĢı karĢıya geldikleri, aralarında sert polemiklerin

yaĢandığı bir süreçtir.

DĠL gazetesi siyasi görüĢ ayrımı yapmadan sayfalarını kalem

severlere açar. Böylece Hamza Mızrak, Turgut Sungar, Eczacı Cengiz

Sümer gibi isimler gazetenin yazı ailesine dahil olurlar.

Ağrı Yasak Bölgesindeki Köyler ĠĢi Ele Alındı 12 Temmuz 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 2

Memnuniyetle haber aldığımıza göre Ağrı yasak bölgesinde

yasaklığı kaldırılan köylerin idari Ģekilde teĢekkül edebilmesi için yapılan

tetkik ve muhabereler neticelenmiĢ ve pek yakında Tarım, Bayındırlık ve

Sağlık bakanlıklarıyla Toprak ve Ġskan iĢleri genel müdürlüğünden birer

kiĢinin iĢtirakiyle teĢekkül edecek heyet ilçemize gelerek son tetkiklerini

yapacaklardır. Bu heyet marifetiyle köy kurulmasına karar verilecek yerlerin

yol, toprak ve sıhhi durumları tespit edildikten sonra sayısı bir hayli kabarık

olan meskun yerler birleĢtirilerek mahdut miktarda ve idari mevzuata uygun

köy kurulması temin edilecektir.

Vilayet adına gelecek heyete katılması tensip edilen il iskan

memurlarından sayın Ahmet Tekirdağ da birkaç gün evvel ilçeye gelerek

tetkiklerine ve gerekli hazırlıklara baĢlamıĢ bulunmaktadır.

Gelecek heyete muvaffakiyetler temenni eder çok yerinde olan bu

teĢebbüsten dolayı yakın ilgi göstererek bu mühim davayı halleden sayın

valimiz Niyazi Akı‟yı tebrik ederiz.

Hazım ve Tahammül Meselesi 12 Temmuz 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 2

Kudretimiz dahilinde IĞDIR‟a hizmet gayesiyle teksir ettiğimiz DĠL

gazetesinin intiĢarını öfkelenmiĢ ve canı sıkılmıĢ olacak ki muhterem DP

baĢkanı sayın Nurettin Kirman resmi makamlara ihbar ve müracaatla gazete

çıkarmaya ehliyetli ve gerekli müsaadeyi de istihsal etmediğimize beyan

buyurmuĢlar.

BaĢvurduğu yerden kendisini tatmin edebilecek cevap aldığı

muhakkaktır.

Fakat merak ettiğimiz birkaç husus var:

Evvela bizim gazete çıkarmaya ehliyetli olmadığımızı iddia ederken

kendisinin malum vaziyeti dolayısıyla Ģu anda partisini temsil edebilecek

ehliyete haiz olduğuna ve DP baĢkanlığı yapabileceğine kanaati var mıydı?

Sahip ve Mes‟ul Md. 9 Temmuz 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 1

Adliye Cad. No:8

Iğdır

Günlük Siyasi Gazete

Saniyen müsaade babında mütalaa beyan buyurmadan evvel iki

sayfacık basın kanununu gözden geçirmeye lüzum gördüler mi?

Tabiidir ki iki suale de verilecek cevap “Hayır”dır.

Zaten Nurettinciğimin böyle hareket edeceğini önceden tahmin

ettiğimiz için hayret etmedik sadece üzüldük. Çünkü gazetemize gelen

tebrik mektuplarının yanı baĢında bu satırları neĢretmek hiçte hoĢa

gitmeyecektir.

Tahammül ve itidal tavsiye ederiz....

DĠL’den DĠL’den 12 Temmuz 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 2

Tuhafınıza gitmesin.

Haber aldığımıza göre sevimli kaymakamımız Hakkı Albayrakoğlu

tamim buyurdukları bir emirle iskan iĢlerini durdurmak suretiyle ilgili

memurları bu hususla alakalı kanunları tatbikten alıkoymuĢtur:

Tuhafınıza gitmesin...

Gerçi kanunun hakim olduğu bir memlekette veya bizim gibi hukuk

devletlerinde böyle Ģey olmaz ama, madem ki demokrasi var ve madem ki

kanunları çıkaranlarda nihayet bizim gibi insandır.

O halde bir kaymakamında 6000‟e yakın kanun içinden birkaç

tanesini yürürlükten kaldırması mümkün ve tabii olmalıdır.

Hem Iğdır gibi iskan iĢlerinin yolunda gittiği bir yerde iskân

kanunlarını tatbike ne lüzum var ki...

Ġlahi kaymakam bey...

VEFAT

Teessürle haber aldığımıza göre kasabamızın maruf tüccarlarından

Hacı Hüseyin Vural, 10 Temmuz 1952 ÇarĢamba günü hayata gözlerini

yummuĢtur. Kendisine Allah‟tan rahmet ve ailesine baĢsağlığı dileriz.

DĠL mıntıkası açılıyor 12 Temmuz 1952

Mecit Hun Sayı: 2

Birçok köyleri içine alan ilçenin BaĢköy bucağına bağlı DĠL

mıntıkasında bir üretme çiftliği açılması hususunda ki tetkikler sona ermiĢ

ve keyfiyet Bakanlar Kuruluna arz edilmiĢtir. Kararın çıkmasını müteakip

derhal faaliyete baĢlanacağını memnuniyetle haber almıĢ bulunmaktayız.

Iğdır‟ın zirai inkiĢafında çok büyük rolü muhakkak addedilen DĠL

üretme çiftliğinin açılmasıyla Iğdır‟ın her sahada inkiĢaf edeceği ümit

edilmektedir.

Bitmeyen Cami ĠnĢaatı 12 Temmuz 1952

Mecit Hun Sayı:2

ġarkın incisi diye vasıflandırılan Iğdır‟ımız gavur idaresinden

kurtulduktan sonra bu yana bir Müslüman diyarı olduğunu ispat edebilmek

için maalesef arzu edilir Ģekilde bir camiye kavuĢmadı.

Yıllardan beri Iğdır‟da bir cami inĢası için teĢekkül etmiĢ dernekler,

Ģahsi teĢebbüs veya rehberlikle yapılmıĢ toplantılar hatırlıyorum. Fakat

bütün faaliyetlerin vücuda getirdiği yegâne eser yıkılan bir kilisenin

temelleri üzerinde inĢa edilen bir metrelik temel duvarı ve dosyasında

hıfzedilen bir projeden baĢka bir Ģey değildir.

Bilhassa Iğdır gibi zengin bir yerde ve daha doğrusu bir Müslüman

diyarında bu vaziyet affedilemez ve halkımızla yakıĢık almaz hallerdendir.

Ferdi teĢebbüsle muazzam fabrika ve tesislerin yapıldığı Iğdır‟da

cami inĢaatımız çoktan bitmeli ve baĢka yerlere örnek olmalıydık.

Temennimiz bu iĢle ilgili arkadaĢların gayret ve mesai ve sayın

halkımızın da kıymetli himmetlerini esirgemeden elbirliğiyle bu iĢi

neticelendirmesidir.

Sayın Çiftçilerimize 12 Temmuz 1952

DĠL Sayı: 2

Çift ile ziraat devri çoktan kapanmıĢtır. Makineli ziraat seni

yükseltecektir.

Traktör almak istersen Normak ve Schüluter markalarını tercih et.

Gayet ihtisaslı ve elveriĢli ola bu malları Iğdır‟da KADĠR PARLAK

acentesinde bulabilirsin.

Ayrıca 3 tonluk VĠDAL römorklarıyla her cinste su motorları ve

tulumbalar emrinize amadedir.

FIRILDAK KÖġESĠ 12 Temmuz 1952

Fırıldakçı (Mecit Hun’un kaleminden) Sayı: 2

KEġĠġOĞLU BAĞINDA

Birkaç gün evvel Ģöyle bir dinlenmek için KeĢiĢoğlu bağına doğru

dalgın giderken elektrik santralı önünde çalıĢan ameleleri sıkı bir kontrol

altında bulunduran muhterem reisimize rastladım. Ahbaplık ediyordum. Bu

sırada çarĢı istikametinden avaz avaz reisi çağırarak arayan bir belediye

mensubu geldi. Reis heyecanlanmıĢtı:

“Ne var balam.. ne oldu?”

“Ne olacağ... bir kamyonçu kamyonunu ılığtır direğine vurup direk

eğilipti”

Reis geniĢ bir nefes alarak:

“Men de dedim gör ne yeke iĢ olup! Kanan adamsan balam... bele

Ģeyin üstüne vurmazlar. Bir baĢkasına da tapĢırarığ o da kamyonuynan dalın

dalın geler daldan vurar direk özözüne düzeler. Bele Ģey içinde adam reise

geler mi? Ay sarsağ kozmel, çığ get iĢine, görürsen ki iĢler kaydasıncağ

yeriyir...” diyerek adamını savdıktan sonra bana döndü:

“Eledimmi ay fırılllağçı?”

“Beli eledi reis”

Reis yaptığından ve kendisine hak vermemden memnun olacak ki,

“tevekkül Allah‟a” deyip vedalaĢtı.

Millet Partisi Ġlçe BaĢkanlığından 12 Temmuz 1952

DĠL Sayı: 2

Partimize üye kaydı iĢine her gün saat 14‟ten 17‟ye kadar parti

binasında devam edilmektedir. DıĢarıda müracaat eden arkadaĢların Adliye

caddesi 8 numaralı parti binasına teĢrifleri rica ve ilan olunur.

Sporcularımız Ağrı’da 12 Temmuz 1952

DĠL Sayı: 2

Vaki anlaĢma üzerine ilçemiz Sürmeli Spor Kulübü, Ağrı gençlik

kulübü ile futbol ve voleybol karĢılaĢmaları yapmak üzere dün saat 6 da 23

kiĢilik bir kafile halinde Ağrı‟ya hareket etmiĢlerdir.

Kendilerine muvaffakiyetler temenni ederiz.

ĠLÂN:

Pek yakında Aras Sinemasında “Dağların Kızı” filmi oynayacaktır. Açık

sinemamız emrinize açılmıĢtır.

Millet Partisinin Söğütlü Ocağı AçılıĢı 12 Temmuz 1952

Mecit Hun Sayı: 2 (Sayfa 3-4)

Millet Partisi Iğdır ilçe yürütme kurulu Söğütlü mahallesi ocağının

açılması münasebetiyle 9 Temmuz 1952 ÇarĢamba günü saat 17‟de belediye

önündeki meydanda açık bir toplantı ve konuĢma tertip etmiĢtir.

Toplantı Iğdır‟ın yaz mevsimi hususiyetleri nazarı alınarak günün en

hareketsiz saatine isabet ettirildiği halde büyük bir dinleyici kitlesi

tarafından sonuna kadar takip edildi.

Ġlk konuĢmayı yapan Millet Partisi ilçe idare kurulu baĢkanı

Mecit Hun, Millet Partisi gayeleriyle muhalefetteki çalıĢmalarının müspet

neticelerini izah ettikten sonra, DP iktidarının samimi hareket etmediğini

belirtmiĢ ve sözlerine Ģöyle devam etmiĢtir:

“Memleketimizde tek parti yerine çok parti idaresinin kaim

olmasıyla millet ve memleket hesabına daha hayırlı neticeler umulurken,

Demokrat Partinin bugün tesis ettiği idare ile takip ettiği siyaset bizi

ümitsizliğe sevk etmiĢtir. Mütereddit siyasi partiler arasından iktidara

gelenler çok parti siyasetinin icap ettirdiği Ģeklide hareket etmediği

müddetçe teessüs eden idare tek parti rejiminden daha kötü neticeler

doğurur.

Maalesef, DP takip ettiği hattı hareketle muhalefeti ezmek ve hatta

bertaraf etmek emelindedir.

Muhalif partilerle halk huzur ve teminat altında faaliyetten mahrum

bulunmaktadır.

Parti kademeleri, memurları daimi surette baskı altında tutmak ve

onları partinin memuru olarak arzusuna göre harekete mecbur etmek

suretiyle partizan bir idarenin temellerini atmakla memurlarımızın huzur

içinde çalıĢmalarına mani olmaktan baĢka bir netice istihsal

edemeyeceklerdir.”

Bundan sonra Mecit Hun sözü Iğdır DP teĢkilatına intikal ettirerek

DP idarecilerini kendi partilileriyle alelumum halk arasına nifak sokmakla

itham etmiĢ ve.

“Muhterem halkımızın müzaheretine istinat eden partimiz daime

milletin emrinde çalıĢacaktır” dedikten sonra kürsüden inmiĢ ve Ģimdiye

kadar DP‟de olduğu zannedilen ve DP‟nin BaĢköy bucağı kurucularından

Gödekli kürsüye çıkınca, evvela neye uğradıklarını ĢaĢıran DP‟liler

hadisenin ehemmiyetini derhal kavrayamamıĢ fakat iĢin ciddiyetine kanaat

getirince nahoĢ hadiseler çıkarmaya teĢebbüs ederek zaman zaman hatibin

sözlerini kesmeye çalıĢmıĢlarsa da alkıĢlar ve halkın tezahüratı arasında

nutkunu sonuna kadar tam bir ciddiyetle okumuĢ ve toplantı sona ermiĢtir.

Ġsmail Gödekli konuĢmasının metni aĢağıdadır:

“Sayın hemĢehrilerim; bugün Millet Partisinin Söğütlü ocağının

açılıĢ törenine Ģeref verdiğinizden dolayı hepinize partim adına candan

teĢekkür ederim.

ArkadaĢlar, 1947 yılında BaĢköy bucağında DP‟yi saffet ve

samimiyetle, sarsılmayan azim ve iradelerine ve medeni cesaretlerine çok iyi

güvendiğim ve itimat ettiğim aziz BaĢköylü kardeĢlerimle el ele vererek

bütün hürriyet cesaretinin karargahı olan DĠL mıntıkasında kurduk.

Kurduğumuz günden 1952 kongresine kadar bu partide gayet samimi ve

ahenkaver bir Ģekilde çalıĢtık. Hakikaten DP‟nin ana akidelerine, tüzük ve

programına hayranım. Gerek Halk Partisi gerek DP ve gerekse Millet

Partileri benim için mukaddestir. Bu partilerin üçüne de, kurucularına da

hürmetim vardır. Madem ki memleketimizde bugünkü bünyemize göre bir

parti hızı ve havası yaĢamakta ve yükselmektedir. Binaenaleyh bu hız

muhakkaktır ki çok kuvvetli temellere dayanarak yurdumuzda milletimizin

selamet ve inkiĢafı yolunda göğüs gererek yürümelerini icap ettiriyor. ġu

halde en kutsi hizmeti partiler yapmıĢ oluyor demektir. Fakat, maalesef yeni

iktidar bu zihniyet ve gayeyi taĢımadı, bu varlığı göstermedi. Tüzük ve

programındaki vaatleri yerine getiremedi. Yaldızlı sözlerle bizi aldattı.

Memlekete irtica, iftira, nifak ve huzursuzluk soktu. Bugün millet

büyük bir hayal kırıklığı içinde ümitsiz yaĢamaktadır. Bu merhametsizlik ve

haksızlığı yapan yeni iktidarın kademe teĢkilatı baĢında olan nâ ehil (ehil

olmayan) insanları memleket ve millet menfaatlerini gasp emek sevdasını

güden kimseler ve hiçlerdir.

Bu hiçler ki, tüzük ahkamına uymayarak o güzelim bakire tüzüğün

bikriyle oynayıp lekelediler.

1952 ilçe kongresinde bir bozbaĢa oy aldılar.

O hiçler ki, Nasrettin Hocanın yeminini bölemedikleri halde

Ankara‟yı su yolu yaparak iktidardan pay ve hisse davasında bulundular ve

bulunmaktadırlar.

O hiçler ki Ankara‟ya yaranmak sevdasıyla gazetelerde bir çok

hercailik ettiler ve iktidarı bu Ģekilde oynattılar.

O hiçler ki 1950 seçimlerinde iki kardeĢi birbirine saldırdılar,

particiliği ortadan kaldırarak partizanlık ve mahalli particilik yaptırıp bu

temiz milletten bu suretle istifade ederek mevki kazandılar. Ve bu milletin

emeklerini sonradan heder ederek iktidarın murassa koltuklarına imrenerek

itimadımızı suiistimal ettiler.

Ġktidar partisi 14 Mayıs‟ta yapmıĢ olduğu konuĢmalarında, ben ve

benimle birlikte Millet Partisine intisap eden arkadaĢlar güya DP‟den ihraç

edilen kimseler imiĢiz. Bu cümleyi dudakları arasına alarak efkarı

umumiyeye yayan ve yakıĢtıranlar hakikaten Ģerefsiz ve karaktersiz

kimselerdir. Benim ve arkadaĢlarımın partiden ihraçlarına dair hangi

kararları mevcuttur ve sebep nedir, lütfen açıklasınlar. Ben, ne fabrika

satmıĢ ve bu masum milletin günahına girmiĢ ve ne de iktidarı kandırarak

baskı ile fabrika almıĢım. Ve ne de iktidarlarına güvenerek hükümet

koridorlarında vasıtacılık yaparak iktidar sayesinde milleti soymuĢumdur.

Ben bu davayı Ģerefli bir dava bilerek girdim. Bu davanın baĢında bulunan

kimseler ve hiçleri gördüğüm içindir ki yeni iktidardaki bu haksızlıklara

tahammül edemeyerek 6 sene bilafasıla çalıĢtığım partiden ayrılır,

huzurunuzda Millet Partisine intisap ediyorum. Memlekette bu ana davaları

baĢarmak için muhakkak mücadele Ģarttır. Millet Partisinin tüzüğünü bir

defa gözden geçirirseniz eminim ki siz de benim gibi iktidarın hareketlerine

nefret edip memlekette kuvvetli bir muhalefet yaratmak için Millet Partisine

geçmeyi vicdani bir borç bileceksiniz.

Sizlerinde Millet Partisine geçmesini candan dilerim.”

Ġsmail Gödekli‟nin bu konuĢması sırasında o sırada dinleyiciler

meyanında bulunan DP Ġç Bucak Ġdare Heyetinden Mehmet Gülten hatip

için hakaret ve isnatta bulunmuĢsa da Ģahsi Ģikayete taalluk ettiğinden

taraflar mahkemeye müracaat etmeden hadise kapanmıĢtır.

Fakat Millet Partisinin gördüğü alaka ve müzaheretle Ġsmail

Gödekli‟nin konuĢmasından sinirlenerek kendilerini savcılığa müracaatla

Gödekli tarafından hükümet ve partinin Ģahsiyeti maneviyesine hakarette

bulunulduğu iddiasıyla takibat icrasını talep etmiĢlerdir.

Hükümet tarafından toplantıda bulundurulan siyasi mümessilin de

teyit ve beyan ettiği gibi böyle bir hal varit olmadığı halde Demokratlar

uğradıkları hezimetten ne yapacaklarını ĢaĢırarak sümme tedarik temin

ettikleri birkaç DP‟li Ģahitle tertip ve isnatlara baĢvurmuĢsa da bizzat sayın

savcı ve emniyet amirimiz tarafından yapılan inceleme neticesinde iddia

varit görülmeyerek takipsizlik kararı verilmiĢtir.

Ġyi düĢünen DP‟lilerle bitaraf halk ve CHP‟liler, Demokrat Partinin

uğradığı bu vaziyeti hezimet telakki etmekte ve zaten sayısı pek az ola

Demokrat Partililerin bu hadiselerden sonra Iğdır muhitinde asla

tutunamayacağını beyan etmektedirler.

Toplantı günü akĢam saati 21 sıralarında DP idarecilerinden Latif

Polat‟la CHP müfritlerinden hamallıkla geçinen Ahmet Kumtepe arasında

Fazıl Baykal gazinosu önünde bir kavga olmuĢ ve kahvenin camları

kırılmıĢsa da hadise mahkemeye intikal etmeden yatıĢtırılmıĢtır.

DĠL‟e gelen tebrik mektupları:

DĠL Gazetesi yazı iĢleri Md.

DĠL‟in intiĢarını gayet müsait karĢıladım, sizi ve yazı ailenizi tebrik eder,

feyizli baĢarılar temennisiyle, gazetenizin uzun ömürlü olmasını yürekten

dilerim.

Kredi Kooperatifi Muhasibi

TURGUT SUNGAR

DĠL Gazetesi Müdürlüğüne

Bugün intiĢar eden DĠL gazetesinin feyizli ve hayırlı olmasını temenni eder,

muvaffakiyetler dileğiyle candan tebrik ederim.

KARS Gazetesi Muhabiri

M. Ali Kutlay

Meyveciliğimiz 16 Temmuz 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 3

Her türlü zirai mahsul yetiĢtirmeye müsait olan Iğdır ovasının

pamukçuluk, hububat, sebzecilik ve hatta hayvancılığı kadar meyve

yetiĢtiriciliğinin de ön planda gelen bir dava olduğunu bilmeyen

kalmamıĢtır.

Fakat, meyvecilik ve bağcılığımızın bugüne kadar Ģahsi teĢebbüsten

baĢka bir teĢvik ve himaye görmemesi bu önemli davanın esaslı bir Ģekilde

tahakkukuna engel olmuĢtur.

Kars, Ağrı ve Erzurum illerinin meyve ve sebze ihtiyacını temin gibi

avantajlı bir durum taĢıyan Iğdırımız, meyveciliği ve sebzeciliği teĢvik

yönünden bir parça himmet ve yardıma layık görüldüğü andan itibaren

geçecek çok kısa bir müddet içerisinde geniĢ ölçüde geliĢmelere sahne

olacaktır.

Iğdır‟ın müsait durumunu göz önünde tutan hükümetimiz, hükümet

eli ile yapılması lüzumlu olan yardımların nelerden ibaret olacağını tespit

etmek ve mahallinde incelemeler yapmak üzere meyvecilik sahasında

değerli ve geniĢ bilgiye sahip bir eleman olan Erzincan fidanlık müdürü ve

meyvecilik mütehassısı Bay Kemal‟i Iğdır‟a göndermiĢtir.

Adı geçen zatın yaptığı incelemeler müspet neticeler vermiĢtir.

Ayrıca öğrendiğimize göre mütehassıs tarafından düzenlenip

bakanlığa sunulacak raporda Iğdır‟da Iğdır çiftçisinin fidan ihtiyacını

mahallinde ve geniĢ ölçüde karĢılayabilmek üzere bir meyve fidanlığının

çok lüzumlu olacağı hususu da belirtilecektir. Pek yakında Iğdır‟da bir

fidanlık kurmak, geniĢ ölçüde bağ ve bahçe kredisi tahsis edilmek suretiyle

bağcılığın, meyvecilik ve sebzeciliğin geniĢ ölçüde inkiĢafına imkan

verileceğini ümit ediyoruz.

Arama Tarama 16 Temmuz 1952

DĠL Yıl: 1 Sayı: 3

Iğdır emniyet makamları tarafından 1 ve 12 Temmuz günleri saat 20

sıralarında yapılan umumi bir arama neticesinde iki tabanca ile iki bıçak elde

edilmiĢ ve savcılığa teslim edilmiĢtir.

IĞDIR-KARAKÖSE SPOR KARġILAġMASI 16 Temmuz 1952

ArkadaĢımız HAMZA MIZRAK maçların kritiğini veriyor Yıl: 1 Sayı: 3

Hakemin haksız hareketi futbol maçını neticesiz bıraktı.

Voleybol Maçı: Takımımız tam bir itimat havası içinde idi. SAHĠR-

TURGUT-PAġA-ERDOĞAN-CENGĠZ-AYDIN Ģeklindeki kadromuz,

sahada yer alınca hayli alkıĢ topladı. Birinci devreyi kolaylıkla 15-5 kazanan

takımımız ikinci devrede gevĢedi. Bu devreyi de Cengiz‟in güzel bir vuruĢu

ile 15-11 sona erdirdi. Sürmeli Spor voleybolcuları güzel bir oyun çıkardı.

Bunun için galibiyet hakları idi ve Karaköselilere çok faiktiler.

Futbol: Karaköseliler bu maç için oldukça hazırlanmıĢlardı. Bu maksatla

Erzurum karmasında rakipsiz solaçık Erdoğan ile sağ açık Erdinç‟i ve bek

Muammer‟i; Askeri Güçten de oyuncu alan Ağrı Gençlik Kulübü maçı en az

4-5 sayı farkla kazanacaklarını iddia ediyorlardı.

Bu durum karĢısında baĢta Kâmil Taner olmak üzere bazı arkadaĢlar,

takımımızı ezdirmemek amacıyla bu oyunculara itiraz ettiler. Hatta,

Karaköselileri ayak diremesi karĢısında maçtan sarfınazar edilmek üzere

iken, kafileyle beraber gelen bazı arkadaĢların ısrarı ve bütün oyuncuların

isteği üzerine maçın yapılmasına karar verildi.

Saat 16.45 de evvela Sürmeli Sporlular sahaya çıktılar. Arkasından

Ağrılı gençler sahada yer aldılar. Mutat seremoni yapıldı. Bu arada sayın

Ağrı valisi teker teker bütün oyuncuların elini sıkmak suretiyle iltifatta

bulundular. Kurada takımımız rüzgar altına düĢtü. Ve takımlar Ģu tertipte

sıralandı.

Iğdır Sürmeli Spor: Fikret, Cengiz, PaĢa, Ali Rıza, Sahir, Turgut, Mecit,

Aydın, Erdoğan, Fikret, Hayri

Ağırlı Gençler: Nuri, Ġhsan, Muammer, Yavuz, Nihat, Yıldırım, Melih,

Mehmet, Erdinç, Erdoğan, Hüsamettin

Ġlk vuruĢu bizim takım yaptı. Topu kapan Ağrılılar neticesiz bir akın

yaptılar. BaĢlangıçta, kalemizi Erdinç ve Erdoğan vasıtasıyla hayli tehdit

eden Ağrılılar nihayet oyunun 8nci dakikasında Erdinç‟in yakın mesafeden

çektiği Ģutla bir gol kazandılar. Orta yapıldıktan sonra sol açık Hayri nefis

bir ilerleyiĢten sonra topu Fikret‟e geçirdi. Bu oyuncumuz da dokuzuncu

dakikada bizim beraberliğimizi sağladı.

Maçın mütebaki kısmı tamamen baskımız altında geçti. Hatta Fikret,

esaslı bir fırsatı toyluğu yüzünden heba etti. Aydın‟ın nefis bir Ģutu da

soldan direği yalayarak geçti.

Oyunun devamı esnasında Erdinç‟in bahane dalıĢlarına ve

kalecimizin mukabil kurtarıĢlarına Ģahit oldum.

Karaköseliler, ferden iyi ve Ģöhretli olmalarına rağmen

antrenmansızdılar. Asla anlaĢamıyorlardı.

Çok zevkli bir oyun seyrettiğimiz bu maçta hakemin idaresi

fevkalade idi. Ancak 44ncü dakikada aleyhimize verdiği penaltı haksızdı.

Topun PaĢa‟nın eline çarptığını kabul dahi etsek, bu Ģerait altında

penaltı verilemezdi. BaĢka bir ceza tatbik edilmeli idi.

Oyun berabere idi. Kasti hareket yoktu. Bunun için penaltılık bir

durum mevcut değildi. Bu suretle gerilen sinirler maalesef hiç arzu

edilmediği halde oyunun devamına mani oldu.

Takımımız iyi anlaĢılıyordu. Erdoğan ve Fikret deplasman yaparak

Nihad‟ı aĢmakta güçlük çekmiyorlardı. Maçın cereyanı bir galibiyetle

dönmemizi mümkün kılmıĢtı. Oyunun yarıda kalmasından dolayı

duyduğumuz teessür pek büyüktür.

Maçtan önce ve maçtan sonra gördüğümüz sıcak alakayı Ģükranla

karĢılarız. Ağrılıarın misafirperverlikleri hepimizi teshir etti. Bu kardeĢ

temasların daha iyi Ģartlar altında devam etmesi yegane arzumuzdur.

Kendilerini Iğdır‟da bekler, saygı ve muhabbetle selamlarız.

AÇIK TEġEKKÜR

Asil ve yiğit Ağrılılarla beraber bulunduğumuz günler, bizim için

zevkle anılacak birer hatıra olmuĢtur. Ağrılı kardeĢlerimizin canlı alaka ve

unutulmaz samimiyetleri her türlü taktirin fevkinde idi. Kendilerini Iğdır

Gençliği ve Kulübün namına selamlar teĢekkürlerimi saygılarımı sunarım.

Sürmeli Spor Kulübü BaĢkanı Kamil Taner

SÜRMELĠ SPOR KULÜBÜNÜN YENĠ DAVETĠ

Memnuniyetle haber aldığımıza göre Sürmeli Spor Gençlik Kulübü

ELAZIĞLILARI karĢılamak üzere Elazığ Merkez Gençlik Kulübü ile

temasa geçmiĢtir. Muvaffakiyetler dileriz.

SPORCULARIMIZ GELDĠ

Bir spor karĢılaĢması yapmak üzere Karaköse‟ye giden kafile 14

Temmuz günü Iğdır‟a avdet etmiĢtir.

DOĞUBEYAZIT’TA BĠR SPOR KULÜBÜ KURULDU

Memnuniyetle haber aldığımıza göre komĢu Doğubeyazıt ilçesinde

bir spor kulübü kurulmuĢ ve çalıĢmalarına baĢlamıĢtıri

Muvaffakiyetler dileriz.

Belediyemizin Faaliyetleri 16 Temmuz 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 3

Son günlerde hakikaten taktire değer çalıĢmalarda bulunan sayın

belediyemizin hummalı faaliyetlerini yaptığımız tetkiklerle tespit etmiĢ

bulunmaktayız.

Evvelemirde, 1nci nüshamızda iĢaret ettiğiniz yolların kumla

örtülmesi iĢini ön plana alan belediye Kars‟ta Muhittin TekbaĢ acentesinde

mübaya ettiği romorklu bir ferguson traktörle iĢe baĢlamak üzeredir.

Kasabanın intizamını temin ve çarĢı içindeki yolları muhafaza için

nakil vasıtalarının hareket caddeleri tefrik edilmiĢ ve diğer caddelerin

baĢlangıcıyla bitim noktalarına kazıklar çakılmak suretiyle nizam temin

edilmiĢtir.

Halkın sinema ihtiyacını de ele alan belediye sinema binası

arkasındaki boĢluğu duvarla çevirmek ve inĢa etmek suretiyle beldeye bir

yazlık sinema kazandırmıĢtır.

Daha bir çok hususlarda faaliyet gösteren sayın belediye

baĢkanımıza muvaffakiyetler temin ederiz.

ĠLAN: KAYNAK YAPTIRACAKLARA

Karadeniz garajı yanındaki atölyesinde Hüsnü Alacaoğlu oksijen

kaynağı iĢlerine baĢlamıĢ bulunmaktadır. Sayın traktör ve kamyon

sahiplerine duyurulur.

DUYURU: Millet Partisi ilçe yürütme kurulu parti binasında üye kayıt

iĢlerine devam etmektedir.

ĠLMĠ ġUMÂ MALUM ġÜT 16 Temmuz 1952

M. H. (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 3

Geçen gün DP müritlerinden Latif Polat‟la bizim Kel Ahmet

arasında vuku bulan kavga ve münakaĢa bize Ģu fıkrayı hatırlattı:

Havada bulup tavada yiyenlerden birisi, bir gün fırıncıdan veresiye

aldığı ekmeği evine göndermek ister. Etrafı arar, bir hammal bulur.

“Balam bu çöreği al bizim dövlethaniye apar”

Çörek sahibinin ne mal olduğunu bilen hamal,

“Ne dövlethanesi, bari kâsıphane de! Çöreği de nisye alıpsan”

Bedavacı bu cevaptan öfkelenir.

“Ay kiĢi özüne gel, senin baĢının tüyü kadar menim pulum, dövletim

var”

Tesadüfe bakın ki hammalın baĢı kabak gibi kel, tüy arasan

bulamazsın. Derhal baĢından küllahını kaldırır ve,

“Dövlet Ģumâ Malum Ģüt” (Devletinizin derecesi malum oldu) diye

cevapta bulunur.

Sayın Latif Polat da Ahmet‟e öfkelenmiĢ olacak ki,

“Çek buradan arabanı; yoksa bizim demokratlar senin illahını

keserler”demiĢ.

Her halde Polat‟ın demokratları da Ahmet‟in baĢındaki tüy kadar

olsa gerek.

Ticari Miting 16 Temmuz 1952

DĠLSĠZ (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 3 Sayfa:3

Millet Partisi toplantısından cesaret alan tüccarlarımızdan sayın

Hüseyin Yaycılı tarafından 12 Temmuz günü belediye meydanında ticari

mahiyet arz eden bir miting tertiplenmiĢtir.

Vedat Pınar firması adına söz alan hatip sayın Rıza Özmen, Stiyer

marka bir kürsüye çıkarak evvelemirde Zirai Donatım kurumu iktidarı ile

Kadir Parlak muhalefetini Ģiddetli bir lisanla tenkit ettikten sonra, devamla,

“30 senelik Ģoförüm. Emin olunuz ki, böyle motor görmedim.

Bizimde tuhafımıza gidiyor. Sayın Iğdır çiftçisi zengin ve kadirĢinastır,

lütfen bizden de biraz traktör alıp tecrübe edin, biz de malımızın kıymet

derecesini anlayalım”, demiĢ ve ilaveten, “744 D Masseyharris traktörleri

çok Ģerefsiz mallardır” demesi üzerine baĢlangıçtan beri mitingi takip eden

Ġsmail Gödekli dayanamayarak,

“Stiyer ve ġtayir traktörleri Ģerefsizdir”, diye müdahale etmiĢ ve

kavga derhal yatıĢtırılmıĢtır.

Not: Millet Partilileri cevaplandırmayan Demokratların YAYCILI

mitingini cevaplandıracakları istihbar edilmiĢtir.

Mitinge Demokratlar tarafından müdahale edilmemiĢtir.

FIRILDAK KÖġESĠ 16 Temmuz 1952

Fırıldakçı (Kaleme alan Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 3

Kasabada huzur ve sükunu temin ve kasaba sakinleri arasında daima

sulh tesis etmek için faaliyet gösteren hemĢehrilerinize FIRILDAKÇI

tarafından muhtelif hediyeler verilmektedir. ĠLK LĠSTEYĠ neĢrediyoruz:

ĠBRAHĠM KĠRMAN: Sadık Tezel‟le birlikte bir Kars seyahati

BĠTLĠSLĠ MEMET: Ġskan yoluyla bir ev

HÜSEYĠNALĠ BAġKENTLĠ: YavaĢ yürüdüğü içini üç tekerlekli bir

bisiklet ve Halfeli caddesinde bir

pansiyon.

ġEFĠ ÖCAL: Pristaf muavinliği

HÜSEYĠN YAYCILI: Orgof süvari grubu levazım

müdürlüğü

CEMAL TOKSÖZLÜ: Hamit Ünver‟den muhtasar bir telgraf

PULURLU AHMET: 7 adet hasta deve

ĠSMAĠL ÖZGÜR: Kooperatif ihaleleri için bir banka

mektubu

AZĠZ ÇĠFTLĠK: Bir çeltik ihtisas diploması

MEġEDĠ LATĠF: 14 Mayıs günlerinde takmak üzere,

Oltu taĢından mamul 10 santim

uzunluğu, 5 santim kalınlığında ve 7.5

santimetre geniĢliğinde ortası üç

buçuk bir tırnak ayarında altına

iĢlemeli bir adet DP rozeti

NURETTĠN KĠRMAN: Protokolde kaymakam refikliği

MECĠT HUN: Hasanhan köyünde Nurettin

Kirman‟la muazzam bir pamuk

ortaklığı

HAMĠT ÇĠFTLĠK: SatıĢ kooperatiflerinden birisine

müdür tayin edildiğine dair ticaret

bakanlığından bir telgraf

HASAN ÇETĠNEL: Iğdır ovasını sulama imtiyazı

Fırıldağınız tutarsa devam edeceğiz. FIRILDAKÇI

HUSUMET 16 Temmuz 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 3

Bir zamanlar Ulus gazetesinde sayın H. Cahit Yalçın, Hasankale‟nin

bilmem hangi köyünce falancadan aldıkları imzasız bir mektuba istinaden

Ağrı, Erzurum ve Kars vilayetleri halkının endiĢe verici bir Ģekilde

silahlandığını bir baĢmakale mevzuu yapmıĢtı.

Ġki gün evvel ki Kars gazetelerinden birisinde de, Karaköse hayvan

pazarında vuku bulan bir katil hadisesiyle yakalanan birkaç tüfeği mevzu

yapan sayın Fuat Araslı, durumu kendi Ģahsi görüĢüne istinaden kısaca tahlil

ettikten sonra bu iki mücerret hadiseden ġarkın silahlanmakta bulunduğu

neticesini istihraç ediyordu.

Eminim ki gerek Ulus ve gerekse Kars gazetelerinin bu neĢriyatı, sırf

iktidar partisini hedef tutarak bu kadar basit hadiselerle “sözüm ona”

muhalefet yapmaktır.

Ġktidar hükümetinin ihmalinden dolayı yalnız ġarkta değil

Türkiye‟nin her tarafında her türlü silah yasaklığının hemen hemen ortadan

kalktığını ve bu sebeple de halk arasında silaha karĢı Ģiddetli bir temayülün

mevcut bulunduğunu hepimiz biliyoruz. Bu durumu iktidar aleyhinde

mütalaa etmek gayretiyle milyonlarca vatandaĢı isyanla itham etmek her

halde tecrübeli gazetecilere yakıĢmayan hallerdendir.

Her gün büyük, partili veya partisiz gazetelerde bir sürü havadis

arasında bu mevzu ile ilgili haberler de okumaktayız. Falan vapurda Ģu

kadar tabanca ve mermi yakalandı, Ankara‟da silah kaçakçılığı yapan bir

Ģebeke yakayı ele verdi, Ankara‟da iki köy halkı tüfekle birbirine girdi ve bu

silahlı kavgada bilmem kaç kiĢi öldü veya yaralandı vs vs

Bütün bu hadiseler tabii karĢılanmakta olup bu muazzam vakalardan

Ġstanbul, Ankara veya herhangi bir yerin silahlanması veya ayaklanması

neticesi istihraç edilmiyor da Karaköse de vuku bulan alelade ve münferit

bir iki hadise bütün ġark vilayetlerini ağır bir itham altında bırakıyor.

Zavallı ġark, senelerden beri sana tevcih edilen husumet bitmedi mi?

Ehliyet Babından 16 Temmuz 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 3

Gazetemizin teksir edileceği sırada fabrikatör sayın Osman

Ataman‟a ait traktörün askeri evler civarında devrildiğini üzülerek haber

aldık.

Zannedersek Iğdır‟da devrilmeyen veya bu beladan nasibini almayan

traktör hemen hemen yok gibidir.

Bu sebeple bir çok vatandaĢların hayatına kıyıldığı gibi bu

traktörlere bağlanan yüz binlerce servette heba olup gitmektedir.

Kanaatimize göre, bütün bu müessif hallerin biricik sebebi

makinelerin ehliyetsiz Ģoförler eline terk edilmesidir.

Bu hususta mal sahipleri kadar belediyemizin de kabahatli olduğu

tabiidir.

Her gün sayısı bir miktar artan traktör ve emsali zirai makineleri

kullananların ehliyetli kimseler olmasına azami dikkat ve itina

gösterilmedikçe netice daha fenaya gidecektir.

GENÇLERĠMĠZ IĞDIRDA

Yüksek tahsilde ve lisede buluna gençlerimiz tatil münasebetiyle

gelmiĢ bulunmaktadırlar.

Kendilerine Ģen günler temenni ederiz.

MĠLLETVEKĠLLERĠMĠZ

Seçildiklerinin akabinde CHP‟den istifa ederek iktidarı seçen üç

milletvekilimizin seçmenlerle yeniden yüz göz olmak üzere yakında

kasabamıza gelecekleri haber alınmıĢtır.

ZĠRAAT MÜDÜRÜ

Haberimiz olmadan iki gün evvel Iğdır‟a gelen Ziraat Müdürümüz

sayın Ziya Ayrım‟ın gazetemizi tebrik etmeden Kars‟a avdet ettiğini haber

aldık. Tebriklerini bekleriz.

AÇIK MEKTUP

Cengizciğim. (Cengiz Ekinci)

DĠL gazetelerini zatı alinize bedava göndermeye mecbur değilim. Ya

5 papelimizi veya Ekinci gazetesi için bekçi parası makbuzuyla toka

ettiğimiz abone bedellerini isteriz.

Bilirsin ki KATIĞ AġI EYĠDĠR AMMA GEH MENDE GEH

SENDE

KAYMAKAMLIK TEKZĠP EDEMĠYOR 1 Eylül 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 11

Ġdaresizlik ve beceriksizliği dolayısıyla kaymakam hakkındaki

neĢriyatımız cevapsız kaldıkça bir çok okuyucularımız bunun sebeplerini

öğrenmek maksadıyla gazetemize müracaat etmektedirler.

“Sükut ikrardan gelir” diye bir atasözü vardır. NeĢriyatımız

vesikalara istinat ettiğinden yalanlanmasına ve hatta tavzihine dahi cevaz

bulunamayacağı tabiidir.

Saniyen mes‟eke körüklendiği taktirde neĢri sıra bekleyen nice

haksız ve kanunsuz icraatının mevcut olduğunu muhatabımız bildiği içindir

ki susmayı tercih etmektedir.

Geçen gün Evci köylü bir hemĢehrimiz, bir arazi mevzuunda

kendisine yapılan haksızlıktan dolayı yanında misafirleri bulunduğu bir

sırada muhteremi makamında ziyaret etmiĢ ve kendisine Ģöyle hitapta

bulunmuĢ.

“Size kaymakam diyemeyeceğim; zira yaptığınız usulsüz ve haksız

muameleyle bu makama layık olmadığınızı gösterdiniz”

Bu köylü vatandaĢımızın iddiasının samimiyetine Ģüphemiz yoktur.

Fakat, asıl mesele sayın kaymakamında bunu idrak ederek memleket

hizmetinde faydalı olmaya çalıĢması ve kendisini ıslah etmesidir.

Gazeteciğimiz bu sebeple tekzip yerine sayın kaymakamdan içinde

bulunduğumuz kötü gidiĢin ıslahını beklemektedir.

MAZLUM ARAS GELDĠ

Birkaç seneden beri Amerika‟da tahsilini ikmal etmek üzere bulunan

kıymetli gençlerimizden Mazlum Aras ile eĢi, dost ve yakınlarını ziyaret

etmek üzere birkaç gün evvel gelmiĢlerdir.

Aras, ticaret mevzunda antant (anlaĢma sağladığı) bir firmayla temas

etmek üzere yakında Ankara‟ya gidecektir.

HACILARIMIZ GELĠYOR

Hicaza giden muhterem hacılarımız peyderpey gelmektedirler. Ġlk

teĢrif eden Hacı Mehmet Günde‟den sonra ikinci kafilede iki gün evvel

gelmiĢtir.

MĠZAH... MĠZAH... MĠZAH...

GEÇMĠġ OLSUN

“GeçmiĢ olsun BeĢir, baĢına ne oldu?”

“TeĢekkür ederim, baĢkan geçerken selamlamadım, baĢım kaldırım

taĢına değdi”

ġEYH HÜSEYĠNE SU VERĠLDĠ

Ġki gün evvel Hüseyin Balamir‟e kaymakamlıktan yapılan bir

tebligata göre, hapsedilmeden birkaç gün evvel Hafız‟ın dükkanı önünde

yaptığı su talebi makamca incelenmiĢ ve pamuklarıyla buğday tarlasının

susuz oluğu neticesine varıldığından kendisine ilkbahara kadar istediği

kanaldan ekinlerini sulama müsaadesi verilmiĢtir.

SOPA

“Kızım ham dolsun okulu bitirdin, ne iĢ yapacaksın?”

“Öğretmen vekili olmak istiyorum”

“Iğdır hastanesinde münhalat varmıĢ, hemĢire olsan daha iyi olur”

“Değil ki hemĢire hasta olsam dahi gitmem. Bana Ģimdiye kadar

attığın dayak yeter. Operatörden sopa yemeye vaktim yoktur.”

YILDIRIM MÜVEZZĠ

“Ağabey, seni arıyorum, iki gün evvel bir yıldırımın (telgraf) vardı.

Ġsmini bilmiyorum, dün seninle tavla oynayan arkadaĢın kardeĢine verdim,

aldın mı?

BALIKÇIL

“Reis, al kargayı ver çeyreği!”

“ Ay kozmel görürsen ki senden yekedir, belede karğa mı olar? Ağ

karğa protokola girmez, sefeklenme özüne iĢ tap”

TENEKE

“Reis Ģu köpeğin kuyruğuna teneke bağlamıĢlar, nedir bu rezalet”

“SağolmuĢ, imdi adamın kuyruğuna teneke bağliyılar. Kaldı ki it!”

FIRILDAK KÖġESĠ 1 Eylül 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 11

Kirman‟ın (Nurettin) protokol defterinde ismi olmadığı için,

pasaport kanununa muhalif ederek sayın bakanla protokol erkanının

konuĢmalarını tespit maksadıyla kaĢla göz arasında belediyeye girmiĢ ve

sofranın altında gizlenmiĢtim.

Yemek faslı sırasında iki zat konuĢuyordu:

“Galiba bakan iyi bir adamdır”

“Ġyidir amma bizim kaymakam kadar iyi olamaz. Çünkü bakan

herkese aynı muameleyi yapıyor. Halbuki kaymakamımız adamına göre icap

ederse kanun icat eder veya kanunu dahi dinlemez. Sonra ve asıl mühim

tarafı, bakan sabah saat 6‟da vazifeye çıkacak buna rağmen kaymakamımız

vazifeye her gün saat 11:30‟da gelir ve oturmadan gider. Bu kadarcık farkı

göremiyor musun?”

“Haklısın amma, bakanın Iğdır‟a, kaymakamında dairesine geliĢi ve

dönüĢü arasında zaman bakımından fark göremiyorum. Bu sebeple

birbirlerine çok benziyorlar”

“Evet, orası doğru, amma kaymakamımızın iyi bir tarafı var.

Refiksiz iĢ görmez, saniyen koltukları geniĢtir. Bir araba karpuz sığar.

YerleĢtirebilirsen iĢini yürütürsün.”

“Peki muhaliflerden kimseyi göremiyorum. Acaba davet edilmediler

mi?”

“TeĢrifatçılık yapan zatı muhterem kooperatifte çiftlik kahyası

bulunduğu sırada çırptığı taksimata uğramıĢtı. Bu defa belediyeyi kendisine

çiftlik yapmak niyetinde olduğundan ipinin ucunu baĢkasının eline

vermekten çekiniyor.”

“Peki o halde EĢref‟ten korkmuyor mu?”

“O Ģimdilik Ģahsi çiftliği ile meĢguldür”

Bu sırada yemek faslı bitmiĢ ve kahve sohbeti baĢlamıĢtı.

Merhum iskan kanunlarını bir defa da kendisi için hortlatmak

gayesiyle kaymakamı koltuklamaya ve kafeslemeye çalıĢan bir DP‟li,

“Sayın bakanım, bütün ġarkta ve bilhassa Iğdır‟da asayiĢ

berkemaldir. Gazeteler yalan söylüyor.”

DıĢarıdan sesler:

“Halimizden memnunuz. Allah‟a Ģükürler olsun ki silahı

olmayanımız yoktur. Allah kısmet ederse iktidar sayesinde polis ve

jandarmaya lüzum kalmayacaktır.

Mevzu sayın bakanın hoĢuna gitmediğinden o zamana kadar

görüĢmedikleri belediye baĢkanının kim olduğunu sordular. Cemaatten

birisi EĢref‟i takdim etti. EĢref, bakana söz sırası vermeden,

“Bey, ben Samet Bey‟in halası oğluyum. Tezer Hanım buraya

geldiği zamanlar bizde kalır. Ticaret Bakanlığında beni tanımayan yoktur.

Kooperatifçilik mütehassısıyım.”

“Sizin Iğdır‟da hangi cins hayvanlar yetiĢir?”

“Bizde her cur heyvan olar, arvana , köĢek, bızoy, balağ, kidik,

toyuğ...”

Bakan bu isimlerden bir Ģey anlamamıĢtı. Kaymakam beyin gözüne

baktı. EĢref devam ediyordu:

“Efendim, hayvanımız Allah‟a Ģükür çoğtur. Oğru, canavar bize

eziyet verir. Hammımızın tüfengi var emma hökümet bize biraz da ağır silah

verse çoğ eyi olur”

Vakit gecikiyordu. Bakanın kuĢlar uyanmadan Iğdır‟dan çıkması

lazımdı. EĢref‟e cevap verilmeden toplantıya son verildi. Ben de

teksirhanede soluğu aldım.

DĠL’den DĠL’e 1 Eylül 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 11

BAKAN GELDĠ, BAKAN GĠTTĠ

Rüya gördüğümü veya Ģaka yaptığımızı zannetmeyiniz.

Refakatinde ki zevatla birlikte Doğu illerinde bir tetkik (!) gezisine

çıkan sayın içiĢleri bakanımız meğer iki gün evvel ilçemize de uğramıĢtı!...

Iğdırlılar muhterem bakanı görme Ģerefine nail olmadılar. Amma,

Anadolu Ajansının uçurduğu bir balona göre muhterem ilçemizde coĢkun bir

tezahürle karĢılanmıĢmıĢ....

Tahkik ettik aldığımız sahih malumata göre Mısır kralının gece

yaĢamasından mülhem olarak gece tetkiklerini prensip addeden sayın bakan

ġeyh Hüseyin‟le arkadaĢlarını uyuttuktan sonra kuĢ cıvıltılarının kesildiği

bir sırada, Kirman‟ın protokol listesine dahil üç buçuk kiĢi tarafından

yedirilip içtirildikten sonra muhteremin baĢına sihirli bir küllah geçirilerek

kasabadan çıkarılmıĢ ve yolcu edilmiĢlerdir.

Tabii Doğunun tehlikeli ve ıssız yollarında muhteremler

soyulmadığına göre, asayiĢin de berkemal olduğu neticesine varılmıĢ!..

Allah iktidara zeval vermesin.

Sureti neĢrediyoruz 1 Eylül 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 11

ĠçiĢleri Bakanının ilçemize teĢriflerinde halkla temas etmeden

ayrılmasını bazı vatandaĢlarımız efkârı umumiyeye duyurulmak üzere

Ankara ve Ġstanbul gazetelerine bildirmiĢlerdir. Gazetemize gönderilen

suretini neĢrediyoruz:

“Son zamanlarda muhtelif bakanlar ve sayın meclis baĢkanı

tarafından Doğu bölgelerine yapılan tetkik seyahatlerinde halk ile temastan

kaçınılarak birkaç kiĢiden mürekkep tertipçiler marifetiyle söylenen

methiyelerden sonra merkeze avdet edilmektedir.”

Ġlçemizde ki çaresizlik ve asayiĢ noksanlığından dolayı sayısız

Ģikayetlerimizi dün teĢrifini beklediğimiz sayın içiĢleri bakanına arz etmek

niyetiyle intizarda iken, gece yarısına doğru ilçemizi Ģereflendiren bakan

Kars‟a teĢrif etmekte bulunan sayın cumhurbaĢkanımızla görüĢmek

bahanesiyle dertlerimiz ve Ģikayetlerimizi bir tarafa bırakarak sabaha karĢı

ilçeyi terk etmiĢlerdir. Ġdaresizliğin son haddini bulduğu Iğdır‟dan

aksettirecek dertlerimiz çok fazladır. Sayın bakanla muhterem

cumhurbaĢkanımızın her an Ankara‟da görüĢmeleri mümkündür. Ġktidar

partisi mensupları halkla devlet arasına girmek suretiyle Ģikayetlerimize

mani oldukça durumumuz kötüye gitmektedir.

GÜNAHKAR BĠZLER 4 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 12

Samimiyetine hiçte güvenmediğimiz Nurettinciğim, DĠL‟imizin

intiĢarını müteakip bize amansız düĢman kesilmektedir.

Sabık dostumuz nihayet sayın ĠçiĢleri Bakanının Iğdır‟a teĢrifleri

sırasında karakteriyle tebessümlerinin sahteliğini ortaya koydu.

Her yere burun sokmaya alıĢık tavrıyla sayın belediye baĢkanının

rahatsızlığında istifade eden hazret, teĢrifatta bizimle beraber yer

almayacağını ilan etti.

Kendisinin bu küstahça hareketine layık olduğu cevabı verebilirdik.

Fakat bizler iĢlediğimiz günahın cezasını çekmekle mükellef olduğumuz için

sadece yapılanlara seyirci kalacağız.

MeĢhur bir hikaye vardır.

Ġsmini hatırlayamadığım gayet çirkin bir Arap alimi varmıĢ. Bu

adamcağız, ömründe bir defa olsun kadın türüne mahzar olamadığından

bedbaht bir hayat geçirmekte imiĢ.

Bir gün ġam parklarından birisinde istirahat etmekte olan meĢhur

alim, gayet güzel bir hanımın kendisini inceden inceye tetkik ettiğini sezince

pür ümit ve neĢe içinde hanıma hitaben,

“Her halde hoĢunuza gitmiĢ olacağım ki beni dikkatle tetkik

buyuruyorsunuz. Lütfünüze çok teĢekkür ederim. Arzu ederseniz hayat

arkadaĢı olabiliriz”, demiĢ fakat muhatabından aldığı Ģu cevap zavallı Arap

aliminin ebedi bir hayal kırıklığı ile susturmuĢ:

“Beyefendi nazarımı yanlıĢ anlamayınız. Ben gayet güzel ve

yakıĢıklı üç delikanlı ile evlendim. Fakat her üçünden de sebepsiz yere

ayrıldım. Çok büyük günah sahibiyim. Bu günahlarımı affettirmek için her

gün böylece parklara çıkara bütün zamanımı sizin gibi çirkinlere bakmakla

geçiririm”

Nurettinciğim, yalnız bizler değil bütün Iğdırlı günahkârdır.

ĠĢlediğimiz hata ancak bir müddet seni iĢ baĢında görmekle affedilecektir.

DĠL’den DĠL’e 4 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 12

SITMA MÜCADELE

Sıtmanın sivrisinekle geçtiğini biliyoruz. Koskocaman sıtma savaĢ

teĢkilatımız bütün yıl boyunca bu ufacık hayvanla mücadele etti durdu.

Ayıp değil ya! Allah onlara da ufacık düĢman nasip etmiĢ.

Nihayet yedi sene harplerinden daha fazla devam eden bu kanlı

savaĢta sivrisinekler galibiyeti elde ettiğinden bizim Iğdır sıtma savaĢ

teĢkilatı da Ġkinci Cihan Harbinin Japonya‟sı gibi kayıtsız ve Ģartsız teslim

olmuĢ.

Bizce tabii bir neticedir.

Zira mücadele eden iki taraftan biri er geç mağlup olacaktır.

P. T. S. Kooperatifleri Genel Kurul Ġçtimaları 4 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 12

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri genel kurul mutat toplantıları

devam etmektedir. Bu arada BaĢköy ve TaĢburun bucaklarıyla Tuzluca

ilçesinde yapılan içtimalarda yeni seçimlerde yapılmıĢ bulunmakta olup

ayrıca Birlik delegeleri de tespit edilmiĢtir.

Gazetemize birçok ortakların imzasıyla gönderilen mektuplardan

anlaĢıldığına göre TaĢburun bucağında yapılan içtimaa Ticaret Bakanlığı

komiseri sıfatıyla iĢtirak etmesi lazım gelen sayın ilçe kaymakamının

rahatsızlığı dolayısıyla tevkil edilen TaĢburun bucak müdürü Nuri

Atasever‟in taraf iltizam etmesi sebebiyle bu husus 6 köy muhtarı tarafından

tanzim edilen bir mazbata halinde kaymakamlık makamına sunulmuĢ ve

TaĢburun seçimlerine itiraz edilmiĢtir. Ayrıca bize Ģifahen verilen malumatta

bu hususu teyit ettiğinden TaĢburun seçiminin Birlik genel kurulu

toplantısından önce tekrar yapılacağını ve yeniden bu bucakta delege

seçileceğini tahmin etmekteyiz.

Diğer taraftan Iğdır merkezinde iki gün evvel yapılan genel kurul

toplantısında yeni yönetim kurulu ile Birlik delegeleri seçilmiĢtir. Aldığımız

habere göre Iğdır merkez kooperatif yönetim kurulu üyeliğine Ahmet

Armağan, Ali Rıza Bagana, Mehmet Sönmez ve Cihangir Erkut getirilmiĢ

ve Birlik genel kurulu için de delegeliği Talat Tufan, Ahmet Armağan, Esat

Ogan , Mustafa Gülmez, Timur Turan, Mehmet Sönmez, Hasan ġimal,

Mustafa ġimĢek, Ġsmail AktaĢ, Ali Kızılay, Kadir Erol, Hasan Turan, Hasan

GüneĢ, Ġsmail Ağırkaya, Kasım Turan, Sadık Tezel, Hasan Çetinel, Ali Rıza

Bagana, Hüseyin Bağcı, Muhtar Yıldırım, Necef Yıldız, Hasan Yıldız,

Mehmet Duman, Kurban Akar, Rahim Aydın, Hüseyin Turan, EĢref

BaĢaran, Ġsa Yiğit, Ġbrahim Aras, Muharrem Varol, Nağdali Turan,

Esadullah Aras, Ġbrahim Aksoy, Ġsa KarakuĢ, Bekir AkkuĢ, Abdullah

Armağan, Cevat Han, Abdulhadi KuĢ, Mehmet Ali Haçadağ, ġabap Alagöz,

Cihangir Aras, Kerem Turan, Ahmet IĢıkçelebi, Sultan Yıldız, Ziyadeli

Eroğlu, Yahya Kızılkaya, Caferkulu Sönmez, Ahmet BakıĢ, Abdullah

Yıldırım, Celil Aras, Rıza TaĢ, Celil Orhun, Ali Kum, Süleyman Demirel,

Allaverdi Gül, Ġsa KarakuĢ kazanmıĢlardır.

Gazetemizin teksir edildiği sırada Enver Sever‟in de delege seçildiği

öğrenilmiĢtir. Birlik Genel Kurlu içtima günü yakında bildirilecektir.

OT YANGINLARI

Son günlerde ilçe köylerinde ot yığınlarının meçhul Ģahıslar

tarafından yakılması günün olayları haline geldi.

Bir müddet evvel HoĢhaber köyünde Ġsa Turan‟ın, iki gün evvel de

Halfeli köyünde Enver GüneĢ‟e ait iki muazzam ot yığını yanmıĢ ve

Orgof‟ta da üçüncü bir ot yangını bunları takip etmiĢtir. Yangın hadiseleri

etrafında savcılık tetkik ve tahkiklere baĢlamıĢtır.

TAVZĠH

Geçen nüshamızın mizah sütununda “Yıldırım Müvezzi” baĢlığı

altında neĢrettiğimiz bir fıkrayı sayın posta idaremiz ciddiye hamlederek çok

sevdiğimiz ġevket‟i muaheze etmiĢtir. NeĢriyatımızın bununla ilgili

olmadığını tavzih ederiz.

MĠZAH KÖġESĠ

DÖRT NAL

“Reis bak Ģuna cadde ortasında dört nala geçiyor. Ceza verseniz

olmaz mı?”

“Haklısın kaymakam bey, tutamırığ, sen yakala biz ceza keselim”

PROTOKOL

Geçenlerde sayın Koraltan‟ın ilçeye teĢrifi sırasında misafirlere

takdim edilen yumurtalardan birisinde tüysüz bir civ civ çıkmıĢ.

Adamcağız göz altından bizim reise bakarak, keyfiyeti ima eder bir

ifadeyle:

“Reis bey bu da ne oluyor ki?”

“Bey o da protokole dahildir” cevabını almıĢ.

CAMĠ ĠNġAATI ĠLERLĠYOR

Halkın teberru ve yardımlarıyla cami inĢaatımız ilerlemektedir.

Birkaç gün evvel sayın kasaba halkı tarafından yeniden bir miktar nakdi

yardım toplanarak derneğe verilmiĢtir.

P.T.S.K. 8 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 13

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Birliğine bağlı kooperatiflerin mutat

içtimalara baĢladığını geçen sayımızda bildirmiĢtik.

TaĢburun bucağımızda yapılan yönetim ve kontrol kurulu ile birlik

delegeliği seçimine bucağın ekseriyetini teĢkil eden 6 köy ortakları

tarafından itiraz edilmiĢ ve itiraz dilekçesinin bir sureti de gazetemize

gönderilmiĢtir.

Geçen sayımızda da belirttiğimiz gibi TaĢburun bucak müdürünün

taraf iltizam etmesi ve kendisine tevdi edilen vazifeyi layıkıyla yapmaması,

bucak halkının ve bilhassa kooperatif ortaklarının birbirine girmesine sebep

olmuĢtur.

Ġtiraz dilekçesinde bilhassa kayda değer Ģu hususlar meĢru bir seçim

yapılmadığını göstermektedir.

1. Kongre katipliğine seçilen Mirze Ali Aydın adındaki ortağın adam

öldürmekten ağır cezalı ve ayrıca memuru dövmek ve hakaret

suçundan ayrıca bir yıl mahkumiyetinin mevcut olduğu nazara

alınmamıĢtır.

2. Bucak müdürü Nurti Atasever tarafından ortaklıkla alakası

bulunmayan Ģahısların oya iĢtirak ettirilmiĢ ve alenen tefrika ve

zümrecilik yapılarak toplantının ahengi bozdurulduktan sonra

muhtelif Ģekillerde seçime hile ve fesat karıĢtırılmıĢtır. Bu hususta

bilgisine müracaat ettiğimiz Birlik kontrolörü Hamit Çiftlik ile

Ticaret Bakanlığı murakıbı Hüseyin Talınlı da itiraz sebeplerini teyit

etmiĢlerdir.

Aldığımız son bir habere göre Ticaret Bakanlığı komiserliği

vazifesine haiz bulunan sayın kaymakamımız yetkisine istinat ederek

yolsuzluk yapılan bu seçimin iptaliyle yeniden bu bucağımızda gerekli

kongrenin yapılması cihetine gitmiĢtir.

Bu vaziyete göre Birlik seçimlerinin yapılabilmesi için yeninden

yapılması düĢünülen ve hatta kararlaĢtırılmıĢ bulunan TaĢburun seçimi

neticesinin alınması lazımdır.

Ayrıca, kaymakamlık makamınca TaĢburun bucağına bağlı 6 köy

muhtarının zabtına istinaden bucak müdürü Nuri Atasever hakkında

tahkikata tevessül edildiği öğrenilmiĢtir.

Yine Röntgen Meselesi 8 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 13

Geçen nüshalarımızdan birisinde sıtma mücadele tabibi tarafından

ruhsatsız röntgen çalıĢtırıldığı iddia edilmiĢ ve bu neĢriyatımıza istinat eden

sayın hükümet tabibimiz Uluhan el altından faaliyete geçirilen bu cihazı

resmen kapatmak suretiyle kanuni vazifesini yapmıĢtı.

Esasen, fırıldakçımızın mevzuuna girmesi lazım gelen bu röntgen

hikayesi dahiliye mütehassısı Ahmet Atacı‟ın Iğdır‟a avdet etmesiyle

yeniden dillere düĢtü.

Haber aldığımıza göre bir iki ay evvel ilçemizden ayrılan Atacık

birkaç gün evvel Iğdır‟a avdet buyurarak mahiyetini bilmediğimiz bir

sertifika ile hükümet tabipliğine müracaata bulunmuĢ ve bir müddet evvel

faaliyetten men edilen bu cihazı çalıĢtıracağına dair bir beyanname vermek

istemiĢtir. Ġlgililerin ne cevap vereceğini bilmemekle beraber bizler Ģu

kanaatteyiz ki, Iğdır da röntgen çalıĢtırmak isteyenler ammeden ziyade

kendi menfaatlerini düĢünmektedirler.

Zira, bir müddet evvel bu cihazla bir filmin 25 milyara çekildiğini ve

çekilen bu filmlerden de her hangi bir fayda temin edilmediğini hatırlıyoruz.

Bizim bildiğimize göre bir sertifika 6 aylık staj devresinden sonra

verilir. Sayın Atacık bir buçuk ay evvel Iğdır‟dan ayrıldığına göre, bu stajı

nasıl ve nerede yaptı?

Gaye, sümme tedarik elde edilen bir vesikaya istinaden Iğdır‟ı

sömürmek ve röntgen maskesi altında hastalarımızı birbirlerine havale

ederek kese doldurmaktır.

Muhterem sıhhat müdürümüzle hükümet tabibimizin bu mevzuda

hassasiyetle hareket edecekleri tabii olduğundan, neticeden endiĢe

etmiyoruz.

CAMĠ ĠLANI

ĠnĢaatı ilerleyen camimize yardım etmeyi unutmayalım. Hamiyet

sever vatandaĢlarımızın camit yaptırma derneğine müracaat etmeli ve

yapacakları yardımı makbuz mukabilinde yatırmaları rica ve ila olunur.

FIRILDAK KÖġESĠ 8 Ekim 1952

Fırıldakçı (Mecit Hun’un kaleminden) Yıl: 1 Sayı: 13

Gayet kübik ve galiba 1952 model iki taksinin belediye önünde

durduğunu gören bizim Feyzullah (Zengi) semaverin borusunu indirdikten

sonra, Yaveroğlu ile birlikte pür telaĢ masa ve sandalyeleri topluyordu.

Merak ettim, yanaĢtım ve sinema megafonu ile kulağına eğilerek:

“Ne o, Feyzullah misafir geldiğini görmedin mi?” neden kahveyi

kapatıyorsun.

“Ah!.. ġu Demirkıratların (DP‟liler) derdi meni mezere aparacağ.

Çay, Ģeker pulunu hesret ettiler, gene de el çeken yoğtur. Men çalıĢıram

onlar dağıdır”

“Demokratlar iyi adamdır, sana ne yaptılar ki?”

“Men ölüm, de bir görüm, Yay‟dan bu yana Ġdir‟e kaç yeke adam

gelip?”

“Hatırladığıma göre Tarım Bakanı, Milli Eğitim Bakanı Koraltan ve

cemaati, ĠçiĢleri Bakanı, Demokrat milletvekilleri, Kars Valisi ve daha

birçokları...”

“Allah‟a andolsun ki her biri yirmice pangnot soğup, idareden

düĢmüĢem Allah belke bayısın evini yığsın. Konağa içerdekileri yetmir,

birkaç neverim demirkırat var, onlar lap paz olup bakan bir içende onların

heresi on içir, menim kahvemi kopratife çevirdiler”

“Peki sen niye çayını para almadan veriyorsun?”

“Kopratif seçiminde günde mince çay içilir, pulunu EĢref kimin bir

ağa peĢin cebinden verirdi. Men sarsağ buna kandım”

“Merak etme daldan verecekler”

“EĢi, imdi fırıllağın sırası değil, kabağdan vermeyen daldan da

vermez”

Bu sırada park müsteciri Cabbar arkadaĢı PaĢa‟ya seslenerek:

“Eye, dedemizin evi yığıldı, gene bakan gelip, tez oraları yığıĢtır.

Müftebazlar paz olmasın. Feyzullah kapamıĢ”

“Vaziyetten haberdar olan Aği Feridun‟a doğru koĢarak,

“Geldi bakan, geldi bakan, geldi bakan, kilitle kilitle, talaksız tez

ol!”

Bu telaĢ içinde Aği kahveyi kitlemiĢ ve müĢterilerin yarısı içerde

kalmıĢtı.

Bütün kahvelerin kapanmasına rağmen Baykal heykel gibi dikilerek,

“ne ġam‟ın Ģekeri, ne Arabın yüzü” kabilinden çay vermeyerek

meslektaĢlarıyla istihza ediyordu.

DĠL’den DĠL’e 8 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 13

ÇALAR SAAT

Beldenin bütün ihtiyaçlarını muvaffakiyetle temin eden (!)

belediyemiz, su kulesi üzerine bir çalar saat ilavesine karar vermiĢ.

VazifeĢinas memurlarımızın mesailerini kontrol bakımından önemli

addedilen bu teĢebbüsün muvaffakiyetle neticelendirilmesi Ģayanı arzudur.

Ancak bu kararı verirken sayın belediye meclisi acaba bir noktayı

düĢündüler mi?

Olur ya günün birinde güreĢçilerimizden birisi Iğdır‟a geliverir ve

Allah korusun bu muazzam saate gözü iliĢirse saat on birlere kadar yatak

sefası süren memnun kalacak amma belediyemiz ikinci bir saat temin

edebilecek mi?

BOZBAġ

“Bir bozbaĢ yedim, al Ģu yetmiĢ beĢini”

“On beĢ daha ver”

Duvardaki rayiç listesine bakarak:

“Burada yetmiĢ beĢ yazılıdır”

“O belediye encümeni içindir. Sen kentlisen ver pulumu uzun

danıĢma”

PUDRA

“Kızım sana az pudra sür demedim mi?

“Vallahi sürmedim, belediyenin yeni yaptırdığı caddeden geçtim

de...”

ZÜMRECĠLĠK

Bizler dilimizin döndüğü kadar ve kudretimiz dahilinde zümrecilikle

mücadele ederken, diğer taraftan TaĢburun bucak müdürü Nuri Atasever

gibi sözüm ona münevverlerin zümrecilik yaptığını duyup öğrendikçe

böylelerini iĢ baĢında hem de idareci olarak tutanlara teessüf etmekten

kendimizi alamayacağız.

Tefrika ve zümreciliğin milli bünyemizde açtığı yara çok büyüktür.

Kanı beĢ para etmeyenlerin dillerini keseceğimize onları bağrımıza

basmakla memleket ve millet namına büyük günah iĢliyoruz.

Bilmem ki sayın ilgililerde bizim gibi düĢünüyor mu?

BELEDĠYEDE

Haber aldığımıza göre son belediye meclisi içtimaında encümen

üyeleri arasında ufak bir tebedülat olmuĢ ve faal gençlerimizden Ali IĢık

encümen üyeliğine seçilmiĢtir.

VALĠMĠZ IĞDIR’DA 17 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 14

Kars Valisi sayın Niyazi Akı beraberlerinde il daimi komisyon üyesi

Musa Doğan, Ziraat Müdürü Ziya Ayrım ve Bayındırlık Müdürü oldukları

halde iki gün evvel ilçemize teĢrif ederek bazı tetkiklerde bulunmuĢlardır.

Iğdır‟ın iktisadi ve ticari durumuyla yakından ilgilenen sayın valimiz

evvela Tuzluca yoluyla Balıklı göl mevkiindeki araziye çıkarak Iğdır

ovasının bu gölden alınacak sularla sulanması imkanlarını tetkik buyurmuĢ

ve buradan avdetini müteakipte ticaret ve sanayi odasında yaptıkları bir

toplantıda Iğdır‟da iplik fabrikası açılması mevzuunda tüccarlarımızla

hasbıhal etmiĢlerdir.

Valimiz, bu toplantıda tetkik ettikleri her iki mevzununda yakında

tahakkuk edeceğini belirtmiĢ ve Iğdır‟a karĢı hususi bir alakasının mevcut

bulunduğunu ifade etmiĢtir.

Kurulması tasarlanan iplik fabrikası sermayedar tüccarlarımızın

yapacakları bir ortaklıkla vücuda getirileceğinden bu mevzuda bilhassa

tüccarlarımızın fikrine müracaat edilmiĢ ve müspet bir neticeyle

varılabileceği kanaatine varılmıĢtır.

Bu arada tüccarlarımızdan fabrikatör Ömer ġark‟ın isabetli bir teklifi

münakaĢa edilmiĢ ve bu teĢebbüsün azami derecede muvaffak olabilmesi

için Iğdır PTS Kooperatifleri Birliğinin de bu ortaklığa dahil olmasının

mecburiyeti kabul edilmiĢtir.

KonuĢma sırasında Iğdır‟ın meyvecilik ve konserve vaziyeti de

münakaĢa edilerek halkın konserveciliğe teĢviki için kredi sağlanmasına

teĢebbüs edileceği ifade edilmiĢtir.

Sayın valimiz dün bazı tetkiklerde bulunmak üzere BaĢköy bucağına

gitmiĢlerdir.

DĠL’den DĠL’e 17 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 14

SOPALI MĠLLETVEKĠLĠ

Ġki yıl evvel Ġstanbul ve Ankara gazetelerinde Ģöyle bir haber

okumuĢtuk.

“Hatay ili milletvekili seçimlerine vaki itiraz dolayısıyla Büyük

Millet Meclisince tahkike memur edilen komisyon azalarından Kars CHP‟li

milletvekili Lâtif Aküzüm komisyon arkadaĢlarından DP‟li Kemal

Özçoban‟ı tokatlamıĢ”

Birkaç gün evvel Kars‟tan gelen bir habere göre de sayın

cumhurbaĢkanı Celâl Bayar Ģerefine tertiplenen bir balodan çıkılırken

Kars‟ın DP‟li milletvekili Latif Aküzüm CHP‟li gazeteci Fuat Araslı‟yı

sokak ortasında tokatlamıĢ ve hadise çıkarmıĢtır.

Gömlek değiĢtirir gibi parti değiĢtirmeyi ityad edinen bu

milletvekilimizin 1954 seçimlerinde CHP safına geçerek DP milletvekili

aday listesinde yer alacağından emin bulunduğumuz Cengiz Ekinci ile

yumruklaĢmasından endiĢe ediyoruz.

DEMOKRATLARIN BĠR MARĠFETĠ

Üç gün evvel Kiti köyü DP elebaĢılarından on bir kiĢilik grup bu

köyde parasıyla mülk edinerek yerleĢen Abdi Cantepe adındaki bir vatandaĢı

köyden çıkarmak niyetlerini zorbalıkla tahakkuk ettirmek maksadıyla

döverlerken canını kurtarma gayesiyle Kiti jandarma karakoluna sığınan

mağduru takiben karakola girmiĢ ve jandarmanın muhalefetine aldırmayarak

ellerindeki silahlarla karakolu basmıĢlardır.

Bir aralık kasabaya kaçarak durumu kaymakamlığa Ģikayet ve ihbar

eden mağdurun ifadesine istinaden hadise mahalline giden jandarma

komutanının yaptığı tahkikatta keyfiyeti teyit ettiğinden savcılığa teslim

edilen on bir suçlu derhal tevkif edilmiĢtir.

AsayiĢin berkemal olduğunu iddia edenlerin yüzü kızarmalıdır.

DĠL Günlük Çıkıyor 17 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 14

Bir müddetten beri mahrumiyet içinde çıkarmaya çabaladığımız DĠL

gazetesi okuyucularımızın devamlı ısrarı ve Iğdır‟ın bir gazeteye olan hakiki

ihtiyacı dolayısıyla bugünden itibaren günlük çıkmaya karar vermiĢ

bulunmaktadır. Muhakkak olan bir nokta vardır ki o da gazetenin

okuyucuları yardımıyla yaĢaması ve terakkisi meselesidir.

Gazeteye ara vermemiz için lüzumlu malzemeyi fazlasıyla hazır

bulundurmak mecburiyetinde olduğumuzdan bundan sonra abone adedine

göre baskı yapacağımız tabiidir. Bu sebeple sayın okuyucuların birinci

nüshamızdan itibaren 6 veya 3 aylık abonelerini yatırmaları özür dilenerek

rica olunur.

ÖZÜR

Sayın KadıkıĢlak hakimi tarafından seyyar lastik satıcısı Ali

ÇavuĢ‟un ahvali dolayısıyla kaleme alınarak idarehanemize atılan mektup

okunamadığından neĢri mümkün olamamıĢtır. Özür dileriz.

BIÇIKLAMA

Ġki gün evvel belediye önündeki meydanda bir yaralama hadisesi

olmuĢ ve faili halen yakalanmamıĢtır. Hadise etrafında yaptığımız

soruĢturmaya göre ilçenin söğütlü mahallesinde ikamet eden Timur Turan

amcazadesi Mehmet Turan‟la bir ev mevzuunda ihtilaf halinde

bulunduğundan kendisini takip ederek belediye önünde yakalamıĢ ve üç

yerinden ağırca bıçaklamıĢtır. Yaralı hastaneye kaldırılmıĢ olup fail zabıtaca

aranmaktadır.

MUSA DOĞAN MP‟ni ZĠYARET ETTĠ

Ġl daimi encümen üyesi ve genç arkadaĢlarımızdan Musa Doğan

bugün Millet Partisini ziyaret ederek muvaffakiyet temennisinde

bulunmuĢtur.

Particilikte samimiyetiyle temayüz eden Musa Doğan‟a bu

ziyaretinden dolayı teĢekkürlerimizi sunar bütün partici arkadaĢların Doğan

gibi hareket etmesini temenni ederiz.

YENĠ BĠR GAZETE

Tuzluca‟da belediye baĢkanı tarafından TUZLUCA adlı siyasi bir

gazetenin çıkmakta olduğunu memnuniyetle haber aldık. Sayın Hüseyin

Bayram‟ın bu teĢebbüsünü tebrik ederiz.

NURĠ ATASEVER DĠL‟imizi CEVAPLANDIRIYOR

Geçen nüshamızda TaĢburun kooperatif seçimleri ve zümrecilik

baĢlıkları altında yazdığımız iki yazıda ismi bahis mevzuu olduğundan

TaĢburun bucak müdürü Nuri Atasever basın kanununa göre bize bir cevap

mektubu göndermiĢtir. NeĢrine baĢlayacağımız bu mektubu, yazımıza cevap

teĢkil etmediği ve basın kanunu gereğince yazımızdan uzun olduğu için

sütunlarımıza geçirmekten imtina edebilirdik. Amma hazretin ne mal

olduğunu ve sözüm ona bucak müdürlüğü yapan bu memur müsveddesinin

nasıl yüzüne gözüne bulaĢtırdığını kendi mektubu ile ortaya koymak için

neĢrine karar verdik. Bu mektubun neĢrini müteakip iddiamızın doğruluğunu

hadiselerle izah ederek kendisine birkaç sual tevcih edeceğiz.

Nuri Atasever’in Cevabı:

Gazetenizin 8 Ekim 1952 tarih ve 13 sayılı nüshasında PTSK

TaĢburun seçimi baĢlığı altında birinci sayfada ve zümrecilik baĢlığı altında

ikinci sayfada intiĢar eden yazıyı okudum. Cevabım aĢağıdadır:

1. TaĢburun PTSK genel kurulu tarafından ortak olmayan kimseler oya

iĢtirak ettirildiği ve bunun da Birlik kontrolörü Hamit Çiftlik ve

Ticaret Bakanlığı murakıbı Hüseyin Talınlı tarafından teyit edildiği

yazıldığına göre seçimi yalnız benim idare ettiğim oradaki ne

yukarıda adı geçen temsilcileri ve ne de halktan seçilen temsilcileri

hesaba katmadığım manasına gelir ki bu da makaleyi yazanın acaba

kendisi samimiyetle inanır mı? O halde TaĢburun‟da hiçbir kimse ve

makamı ve hatta kanunu (ki orada kanunen heyet seçilmiĢti ve bu

heyetinde kanuni hakları vardı) tanımayan bir diktatör mü

zannediyor beni?

2. Kaymakamlık yüksek makamına altı köy muhtarının zabıtla

müracaatına gelince köy muhtarlarını köy iĢlerinde köy kanunu

köyün temsilcisi tanımıĢ olduğunu ve bu gibi seçim iĢlerinde köy

kanunu köyün temsilcisi tanınmıĢ olduğunu ve muhtarın da bir

ortaktan baĢka bir Ģahıs olmadığını makaleyi yazanın –eğer

biliyorsa- kanunları karıĢtırıp öğrenmesini tavsiye ederiz.

3. Ġkinci sayfada ki zümrecilik meselesine gelince biz memlekette Türk

milletinin bir bütün olduğunu ve bu millet içinde zümrenin

bulunmadığını anladığımıza bakılırsa makaleyi yazanın acaba bu

kelimenin manasını bilerek mi ve sözünü tartarak mı yazdığını yoksa

gazetesinin sürümünü arttırmak için ağzına sözü makaleye geçtiğini

mi soralım. Yoksa makaleyi yazan seçime iĢtirak eden tarafların her

birini bir zümre mi addediyor?

Kaldı ki gazetenizin seçimde hiçbir müĢahit ve muhabiri

bulunmadığı halde hadiseye orada imiĢ gibi kati Ģekilde bakması gazetenizin

haberinin ne kadar hakikate uygun neĢrettiğine bir delil teĢkil etmez mi?

Herhangi bir davası olan varsa benimle adalet huzurunda karĢılaĢması Ģayanı

arzudur. DĠL gazetesinin henüz çocuk denecek yaĢa bile gelmemiĢ

olduğundan orta yaĢlı çocukların yaptığını taklit ederek önüne gelene dilini

çıkarıp eğlenmesini de hoĢ görürüm. Fakat, fazla dili uzunluk etmesine de

gazetenin tutunması bakımından tavsiyeye Ģayan görürüm. Bundan sonraki

yazılarınıza kulağımı kapayarak cevap vereceğim zira küçük çocuklarla baĢ

koĢmak niyetinde değilim. Biraz kelime ve cümleyi öğrenin de ondan sonra

konuĢalım . Haydi hoĢça kal.

8 Ekim 1952 TaĢburun Bucak Müdürü Nuri Atasever

DĠL’den yorum (Mecit Hun):

MaĢallah, okudunuz değil mi! Okuyucuları bilmem ama biz bir Ģey

anlayamadık. Sanki TaĢburun‟da nokta ve virgül kıtlığı varmıĢ.

Kendisi muhtacı himmet bir dede

Nerde kaldı gayriye himmet ede, kabilinden efendi yazdığını Türkçe

bilen birisine tashih ettirmeden bize kelime ve cümle dersi vermeye

çalıĢıyor.

Doğrusu seni bucak müdürü tayin eden vilayet makamı yerine bizler

mahcup olduk. Bu kadar aciz olduğunuzu bilse idik neĢriyatımızdan

sarfınazar ederdik.

Sizinle gelecek sayımızda açık konuĢacağımızdan fazla teĢhir

(Ģöhret) etmek arzusunda değiliz, güle güle...

VALĠMĠZ KARS’A AVDET ETTĠ 18 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 15

Dün BaĢköy bucağımızdaki tetkiklerini bitiren valimiz sayın Niyazi

Akı Kars‟a müteveccihen Iğdır‟dan ayrılmıĢlardır.

Balıklı göl suyu, iplik fabrikası ve konservecilik mevzularından

sonra felaketinden zarar gören vatandaĢlarımıza yapılacak yardım ve Iğdır-

BaĢköy yolu hakkında müspet neticelenen tetkiklerde bulunulmuĢ ve

kasabanın diğer ihtiyaçları ilgililerle birlikte gözden geçirilmiĢtir.

EġREF KAYA GELDĠ

Bir müddet evvel Ankara‟ya giden Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatif

müdürü EĢref Kaya birkaç gün evvel Iğdır‟a avdet etmiĢtir.

Kaya, bu seyahatinde geçen kampanya pamuklarının zararsız satıĢını

temin etmiĢ ve yeni yıl mubayaası için de gerekli krediyi almıĢtır.

Kooperatif 1 Kasım‟dan itibaren pamuk alımında baĢlayacaktır.

BENDEMURAT‟TA HADĠSE OLDU

Ġki gün evvel ilçeye bağlı ÖrüĢmüĢ köyünde yapılmakta olan su

tesisini görmeye giden Bayındırlık Müdürü beraberinde Mehmet Gülten

olduğu halde yaptıkları tetkik sırasında, Bendemurat köyüne düğün

maksadıyla gelen 30 kadar Muça köylülerinin ÖrüĢmüĢ köyü bekçisi Ġsa

YücebaĢ‟ı dövdüklerini görüp müdahale etmek istemiĢ iseler de, bu defa

mütecavizler aracılık yapan Mehmet Gülten‟e hücum etmiĢ ve tabancasını

almıĢlardır. Nafıa (Bayındır) Müdürü Kundo köyüne yayan kaçmak suretiyle

sopadan kurtulmuĢtur.

Keyfiyet adliyeye intikal etmiĢtir.

ASAYĠġĠN BERKEMAL OLDUĞUNU SÖYLEYEN MEHMET GÜLTEN

KULAĞIN ÇINLASIN

Geçenlerde sayın ĠçiĢleri Bakanına, “AsayiĢten Ģikayetçi değiliz”

diyen Mehmet Gülten Bendemurat seyahatinden sonra keyfin yerinde midir?

DĠL’den DĠL’e 18 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 15

ĠCMALI ASAYĠġ

Merak ettik ve Ģu son günlerde Iğdır‟da vuku bulan asayiĢle ilgili

hadiseleri tespit ettik.

Gazetemiz sütunlarının alamayacağı kadar çok olan bu olaylardan

birkaç tanesini sıralıyoruz:

1. Çamurlu köyünde bir kiĢinin yaralanmasına sebep olan silahlı kavga

2. BulakbaĢı köyünde iki kiĢinin yaralanmasıyla neticelenen silahlı

hadise

3. Belediye meydanında ki bıçaklama ameliyesi

4. Kiti köyündeki altı tabancalı karakol baskını

5. Kars Gazetesinin buyurduğu gibi ileri gelenlerimizden bazısının da

isminin karıĢtığı ırz ve soygunculuk dalaveresi

6. Orgof, Halfeli ve HoĢhaber köylerindeki ot yangını

7. Ve nihayet Kars‟tan teĢrif ederek Bendemurat‟ta dayak yiyen nafıa

müdürü meselesi vs vs

Bu sayın Ethem Menderes‟in seyahatinden sonra vuku bulan

hadislerin bilançosudur.

Demokratlarımız da, “AsayiĢ berkemaldir” diye bağırmaktan

gırtlaklarını yırta dursunlar.

Bize göre ya demokratlarımız yalan konuĢuyor veya sayın bakanın

ayağında uğursuzluk varmıĢ.

Meselenin her iki tarafı da aleyhlerinde...

KOOPERATĠF VE TÜCCAR

Binlerce ortaktan müteĢekkil Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ

Kooperatifleriyle Iğdır tüccarı pamuk mubayaası iĢinde üç senedir

mücadele edip durmaktadır.

Kooperatifin pamuk borsalarını takip etmeden kararsız barem tatbiki

geçen yıllar içinde tüccarın yüz binlerce lira zararını mucip olduğundan yeni

yıl baremi de titiz hareket edileceği sanılmaktadır.

MĠLLETVEKĠLLERĠ GELDĠ

Ġlimiz bağımsız milletvekillerinden Tezer TaĢkıran‟la Latif Aküzüm

dün ilçemize gelerek seçmenleriyle temasa geçmiĢlerdir.

Son aldığımız habere göre sayın Veyis Koçulu da bu meyanda

kasabamıza teĢrif etmiĢlerdir.

Kıymetli gençlerimizden doktor Abbas Çöllü de milletvekillerine

refakat etmektedir.

KÖY YOLLARIMIZ PERĠġAN VAZĠYETTE

TaĢburun ve BaĢköy bucaklarımızla merkez köylerini kasabaya bağlayan

yollar tamamen bozulmuĢ ve köprüler geçilmez bir hal almıĢtır.

BaĢköy yolu üzerindeki köprülerin hemen hepsi her türlü nakil

vasıtalarının geçmesine imkan vermeyecek derecede harap olduğundan bu

bucağımızla yol irtibatı kesilmiĢ vaziyettedir.

Gerek 1950 seçimleri arifesindeki vaitler ve gerekse her yıl bütçe

müzakerelerinde hükümetin okunan programı gereğince hususi bir

ehemmiyetle ele alınacağı tebarüz ettirilen siyaseti galiba Iğdır‟a teĢmil

ettirilmeyecektir.

Bazı hayırsever vatandaĢların köprü yapmaları için talep ettikleri büz

kalıplarının verilip verilmeyeceği hakkında da kendilerine bir cevap

verilmemiĢ olduğundan köylü mahsullerinin kasabaya nakil iĢinin hayli

güçleĢeceği muhakkaktır.

Köylerimizi kasabaya bağlayan yol ve köprülerin bir an evvel ve

süratle inĢası veya ihtiyacı giderecek derecede tamiri elzem olduğundan

ilgililerin dikkatini çekeriz.

RAHMĠ ULUHAN GELDĠ

Bir hafta evvel izinle ayrılan hükümet tabibimiz sayın Rahmi Uluhan

dün avdet ederek vazifesine baĢlamıĢtır.

DĠL ĠLAN ALMAYA BAġLAMIġTIR

Dünden beri günlük siyasi gazete olarak intiĢar eden DĠL resmi ve

hususi ilan almaya baĢlamıĢtır.

Kars gazetelerinde ilan bedelleri için santimi 200 kuruĢtan para

alınmasına rağmen, gazetemiz santimini 150 kuruĢtan kabul ederek daha

ucuz bir tarife tatbik edecektir.

BALIKLIGÖL SUYU 20 Ekim 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 17

Birkaç gün evvel sayın valimizin Iğdır‟a teĢriflerinde Balıklıgöl suyu

hakkında bazı tetkiklerde bulunduklarını haber vermiĢtik.

Iğdır ovası sulama iĢinin Karakale barajı ihtilafından sonra hayli

ehemmiyet kesbettiği malumdur.

Ruslarla herhangi bir anlaĢma yolu bulunamadığı taktirde, yer altı

veya civar sulardan istifade imkanlarının araĢtırılacağı tabiidir.

Ġlçeye yakın en kuvvetli su membaı Balıklıgöl olduğuna göre

hükümetimiz ön planda bütün tetkiklerini buraya teksif etmiĢ ve galiba

müspet bir kanaat hasıl etmiĢlerdir.

Balıklıgöl‟den kadim bir su kanalının Doğubeyazıt‟a ait Çukur

nahiyesi batı ve kuzey yamaçlarından geçerek ilçemize bağlı Kucak,

Kellehemo, Asma, Kervansaray ve Kızkabir köylerine kadar geldiği

malumdur.

Ve tahmin ettiğimize göre bu su kanalıyla Kuca köyü civar arazisi de

sulanmıĢ ve bütün bu köyler vaktiyle Balıklıgöl suyundan istifade etmiĢtir.

Ferhat kanalı adıyla halk arasında anılan bu su mecrasının az

denecek bir masrafla yeniden onarılması mümkündür. Bu vaziyet mümkün

kılındığı taktirde Iğdır ovasının sulanma avantajından baĢka yüz binlerce

dekar arazi de kazanılmıĢ olacaktır.

Diğer taraftan Beyazıt ovasının hemen büyük bir kısmı da Balıklıgöl

suyundan istifade ettiğine göre bu mevzu da Kars ve Ağrı vilayetleri

arasında bir anlaĢma temini Ģarttır.

Kanaatimizce Balıklıgöl suyu mevzuu pamuk ipliği ile bağlanmadığı

taktirde Iğdır ovası için hayırlı bir teĢebbüs ve nimet olacaktır.

TAVZĠH

Dünkü sayımızda “Milletvekillerimiz gidiyor” baĢlığı altında

verdiğimiz haberde milletvekillerinin bazı tetkiklerden sonra Iğdır‟dan

ayrılacağını belirtmiĢtik.

AkĢam ziyafetinin hadiseli geçmesi ve halkın ilgisizliği dolayısıyla

sayın milletvekillerimiz geceleyin ayrılmak mecburiyetinde kaldıklarından

keyfiyeti tavzih ederiz.

DĠL’den DĠL’e 20 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 17

MEKTEBĠ SĠYASET

Allah zeval vermesin hükümetimiz milli eğitim mevzuunda basiret

ve titizlikle çalıĢmaya devam ediyormuĢ.

Hakikaten Ģose güzergâhındaki köylerimizde, hocasız olsa da beyaz

bir okul binası gördükçe hükümetimizin icraatını taktir etmemek kabil

değil...

Milletvekili Latif Aküzüm‟ün söylediğine göre, Halk Partisi

devrindeki üvey evlatlık artık bahis konusu değilmiĢ...

Belki de Ģimdiye kadar doğru konuĢtuğunu görüp iĢitmediğimiz

Latif Aküzüm‟ün bu iddiası doğru olabilir.

Fakat, bir noktada tereddüt ediyoruz.

Doğubeyazıt hududundaki Çilli köyünden Tuzluca hududundaki

TaĢlıca köyüne kadar parmak yumup sayabildiğimiz 17 köyün birisinde

olsun, bize bir mektep gösterebilirler mi?....

Olabilir ki Nurettinciğimin DP sözcüsü sıfatıyla tabir ettiği

hayvancılar için hükümet okul ihtiyacı görmüyor...

Zaten bu köylerdeki çocukları Türkçe konuĢmaya alıĢtırmak bir

külfet olduğuna göre, hükümet bununla mı uğraĢacak...

Dikkatimizi çeken bir husus daha var; acaba, sayın Mili Eğitim

Bakanı da TaĢburun bucak müdürü ile hemfikir olmasın mı?...

BĠÇKĠ DĠKĠġ YURDU

Haber aldığımıza göre bölgede bir biçki dikiĢ yurdu açılması

hususundaki hazırlıklar sonra ermiĢ ve yurda devam edecek kızlarımıza

biçki dikiĢ dersi verecek olan öğretmen ilçeye gelerek vazifesine baĢlamıĢtır.

MEHMET ALĠ KUTLAY‟IN CEVABI

Geçen sayımızda Aziz Çağlar imzasıyla alıp neĢrettiğimiz tavzih

mektubuna cevaben Kars gazetesi muhabiri Mehmet Ali Kutlay‟dan bir

cevap mektubu aldık, basın kanunu gereğince neĢrediyoruz.

DĠL Gazetesi NeĢriyat Müdürlüğü

Iğdır

16 sayılı gazetenizde, Kars gazetesine verdiğim bir haberin nüfus

memuru Aziz Çağlar tarafından tekzip edildiğini okudum ve öğrendim. Kars

gazetemiz bu yazımızın mealini dahi değiĢtirmek suretiyle neĢretmiĢtir ki

zaten ben de böyle bir fırsat arıyordum. Kars Gazetesine gönderdiğim

haberin sureti eklidir. Basın kanunu gereğince Aziz Çağlar‟a cevaben neĢrini

arz ederim.

Hürmetler

Iğdır‟da Kars Gazetesi Muhabiri

Mehmet Ali Kutlay

Haberin Sureti ġöyledir:

Kars Gazetesi NeĢriyat Md.

Doğubeyazıt‟ın Azap köyünden KeĢan kızı tahminen 14-15

yaĢlarındaki halime adındaki bir kızın Iğdır‟da faytoncu Abdülali‟nin evinde

birkaç gün kaldıktan sonra bunun nüfus cüzdanı olmadığından kendisine

nüfus cüzdanı temini için Iğdır‟da merhum Naki Odoğlu‟nun damadı

muhteremi bulunan Recep Gökgöl tarafından nüfus memurumuz sayın Aziz

Bağlar ile teĢriki mesai ederek, neticede geceleyin bu kızcağızı almak üzere

hükümet konağı yanında evi bulunan eski maliye tahsildarı Mehdi Aydın

adındaki Ģahsın yedi eminliğine verildiğini ve hadise akĢamı ve Arpaçay‟da

kırdığı kırkı geçen ve eski bohçaları bende mevcut bulunana ve geçmiĢ

ahvallarını iyice bildiğim nüfusçumuz Aziz Çağlar daha dairesinde iken

Halime‟ye, “Yarın sana cüzdan veririm, senin kimsen olmadığına göre seni

birisine misafir verelim, yarın sana cüzdan verir ve hem de madem ki

Doğubeyazıt‟a gitmek istiyorsun, Doğubeyazıt‟a yolcu ederiz” diye

kandırarak bu suretle Mehdi Aydın‟ın evine Mehdi‟nin kendisine teslim

edilmiĢtir.

8.9.1952 gecesi Recep ile kahraman nüfusçumuz lokantada

kafaları dumanladıktan sonra ve ala keyif olarak Mehdi‟nin evine giderek

orada gitmekte ısrar eden Halime‟yi Mehdi ile birlikte alıp tenha bulunan

Hamam Sokağındaki mülkiyeti Naki Odoğlu‟na ait bulunan bahçenin

ahuruna götürülmüĢ ve orada kızcağızın ırzına geçilmeye tam uğraĢırlarken

o civardan geçen Kasım Çetinel, Talat Tekin, Cafer Alkan ve ġakir adındaki

Ģahıslar kızın yaptığı feryadı duyarak ahura gitmiĢle, kızı ellerinden almak

isterlerken yedi emin olarak Mehdi Aydın tarafından karanlıktan bilistifade

alınıp kaçırılmıĢtır.

Ve taraflar arasında münakaĢa devam edilerek neticede Recep

Gökgöl‟ün kafasından ve Aziz‟in de muhtelif yerlerinden bıçakla

yaralanmıĢlardır. Ve hadise yerine giden ve bu iĢle alakası olmayan Naki

Odoğlu‟nun kardeĢi terzi Amcabey‟le güya Cafer Alkan tarafından cebinden

70 lira parası alınmıĢtır. ġimdi ise muhterem nüfusçumuzun hastanede

yattığı ve Recep‟in de bağında olduğu ve kızcağızın da burada olup

tahkikatın devam edilmekte bulunduğu ve Halime‟nin 9.10.52 günlü bir

dilekçe ile hadiseyi C.Savcılığına aynen anlatmakla beraber Kasım ve

arkadaĢları olmamıĢ olsa idiler Ģehvet düĢkünü Recep ile nüfusçumuz Aziz

Çağlar tarafından ırzına geçilecekti diye müracaatta bulunduğunu ve

nüfusçumuz hakkında kati rapor alınmadığı için hadisenin daha mahkemeye

intikal etmediğini ve bunun da bizzat Halime ve Halime‟nin babalığı

Yusuf‟un ifadesine atfen olduğunu, iĢbu yazımızın ilk çıkacak nüshasında

dercini rica ederim. Mehmet Ali Kutlay

DĠL Gazetesinin Notu:

Basın kanunu gereğince neĢrettiğimiz bu mektuptan anlaĢıldığına

göre Kars Gazetesi muhabiri Mehmet Ali Kutlay‟ın hadiseyi etraflıca tahkik

ve tetkik etmeden yalnız Halime ismindeki kızın ifadesine istinaden

gazetesine malumat vermiĢ ve bu suretle de hadisenin noksan veya yanlıĢ bir

Ģekilde umumi efkara duyurulmasına sebep olmuĢtur.

Diğer taraftan muhabirinin vermiĢ olduğu malumatı Kars Gazetesi

tahrif ve kısmen tebdil ederek neĢretmesi de celbi dikkat görülmüĢtür.

Henüz adli safahatını bilemediğimiz bu mesele etrafında fikir beyan

etmekten çekinmekle beraber bizler Ģu kanaatteyiz ki refikimiz bulunan Kars

Gazetesi muhabirinin verdiği malumat hilafına hadiseye Ģahit sıfatıyla ismi

karıĢan Ģahıslar da Ģayet bir suç mevzubahis ise kabahatsiz değillerdir.

Keyfiyetin adli makamlarca yapılacak tahkikattan sonra tavazzuh edeceği

tabiidir.

GÖÇMEN MAHALLELERĠ 20 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 17

Elektrik tesisleri (...) yapılmasından sonra hükümetçe

göçmenlerimize yapılan mahallelerin ıĢığa olan ihtiyaçları bugüne kadar

giderilmemiĢtir.i

Hatırladığımıza göre bu civarda gerekli tetkikat zamanında yapılmıĢ

ve elektrik Ģebekesinin her dört tarafta uzatılması için gerekli parada

belediyemiz emrine getirtilmiĢtir.

Gerek bu hemĢehrilerimizin haklı ihtiyacını gidermek ve gerekse

kasabayı güzelleĢtirmek bakımından belediyemizin bu teĢebbüsü biran evvel

kuvveden fiile çıkarması hepimizce arzu edilmektedir.

Sayın belediye meclisinin dikkatini çekeriz.

YASAK BÖLGE ĠġĠ HALLEDĠLĠYOR 20 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 17

Son bakanlar kurulu kararnamesi ve 5826 sayılı kanun gereğince

yasaklığı kaldırılan Ağrı bölgesinde yeniden köy kurulması ve bu bölge

halkının aynı yerlerde iskân edilmesi hususundaki hazırlıklar sona ermiĢtir.

Müstahak kimseler tarafından verilen beyannameler tetkik edildikten

sonra il makamınca tensip edilen heyet gerekli kararları verecek ve

müstahak olanlar bu yerlerde iskan edileceklerdir.

Ayrıca iskan kanunu hükümlerine göre bu ailelere 800 liraya yakın

maddi yardım da bulunulacağından ilgili dairece tahsis edilen 200.000 liralık

ödenekte komisyonun emrine gelmiĢ bulunmaktadır.

Bilhassa sayın Ahmet Tekirdağ‟ın bu husustaki geceli ve gündüzlü

çalıĢmaları taktire değer.

Bu suretle Iğdır‟da toprak davasının kısmen halledileceği tahmin

edilmektedir.

FUHUġ VE MÜCADELE 21 Ekim 1952

DĠL (Mecit Hun) Yıl: 1 Sayı: 18

Nüfusu henüz 8-10 bini bulmayan ilçemizde birer ahlaksızlık yuvası

haline gelmiĢ yüzlerce fuhuĢ evinin hali faaliyette bulunduğu teessüfle

bilinen bir hakikattir.

Halfeli ve Melekli caddeleri ile, kısmen diğer mahallelerde aleni bir

Ģekilde yapılan bu iffet ticaretinin mücadelesiz kalması her an namuslu

aileler için bir tehlike halini almakta ve diğer tarafta bir hastalık yuvası

halinde devam edip gitmektedir.

Bilhassa henüz yetiĢen gençlerimizin ahlaki durumlarının inkiĢafı

üzerinde menfi bir rol oynayan bu halin devamı gözden kaçmamakla beraber

ilgililerin alakadar olmayıĢı da adeta bu ahlaksızlığı teĢvik etmekte

berdevamdır.

Zannedersek zabıta vakalarının çoğu da buranın mahsulüdür.

Vazifesi bu hususlarla ilgili, ilçede bir de fuhuĢla mücadele

komisyonumuz var. Mevcudiyetini bugüne kadar hissettirmeyen bu

komisyon ya olan bitenden haberdar değil veya vakalara göz yummaktadır.

Ġlçe için ciddi bir tehlike ve rezalet halini alan bu vaziyetin

önlenmesi artık hepimiz için ciddi bir vazife halini almıĢtır.

SOPALI KAVGA 21 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 18

Dün Karadeniz Oteli karĢısındaki meydanda iki sopalı kavga olmuĢ

ve birkaç kiĢi muhtelif yerlerinden yara almıĢtır.

Birinci kavga Tuzluca‟nın Sinek köylüleriyle Erhacılılar arasında

olmuĢ ve otuza yakın sopalının iĢtirak ettiği bu kavga zabıtanın müdahalesin

rağmen bir müddet devam etmiĢ ve kavgacılar kendi istekleriyle

aralanmıĢlardır.

Ġkinci kavga da Rutto ile Tecirli köylüleri arasında bir at mübadelesi

ihtilafından çıkmıĢ ve aralanarak baĢ göz kırılmasına mani olunmuĢtur.

DĠL’den DĠL’e 21 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 18

MUHALEFET VE DP

Ġktidara geçtiğinden beri DP‟nin muhalefet için takip ettiği siyaset

hepimizce malum olan bir keyfiyettir.

Ġnönü heykellerinin yıkılması Ġzmir belediye baĢkanı Raif Onursal

gibi kendisini bilmeyen bazı yandan çıkmaların ağzıyla Ġnönü‟nün sabık

Osmanlı halifeleri gibi memleket dıĢına sürülmesi, Halk Partisi mallarının

müsadere edilerek bu partinin feshi cihetine gidilmesi, Ulus gazetesi ve

yazarlarını susturmak için akla gelmeyen çarelere baĢ vurulması, Millet

Partisinin yegâne neĢir organı olan Kudret gazetesinin kapanması ve

muhalefetin susması için resmi ilanların ismini bile duymadığımız besleme

gazetelere verilmesi Ģimdiye kadar olup biten hadiselerdir.

Bütün bu haksızlık ve baskıya rağmen, muhalefetin her gün daha

ziyade kuvvetlendiğinden endiĢe etmiĢ olacak ki DP‟liler yeni marifetler

göstermeye baĢladılar.

CHP genel baĢkanın Trakya‟daki karĢılanmasından kuĢkulanarak adi

bir tertiple Balıkesir‟e gitmesine mani olundu.

Millet Partisinin Trabzon‟da yaptığı büyük mitingde hoparlörlerin

çalıĢmasın mani olunmak için belediyece Ģehrin elektrik cereyanı kesildi ve

mitingin hitamında sayın Ertuğrul Akça‟nın belediye baĢkanına,

“Mitingimiz bitmiĢtir, Ģehre cereyan verebilirsiniz” Ģeklinde telefonla

yaptığı konuĢmadan hicap duyulmadı.

DP‟nin 14 Mayıs 1950‟den bugüne kadar 29 aylık icraatının hülasası

bundan ibarettir.

Nerde kaldı siyasi partilerin teminat altında bulundurulması...

Ġġ BANKASI

Haber aldığımıza göre Iğdır‟ın ticari durumunun müsait oluĢu

sebebiyle ĠĢ Bankası Ģubesi açılmasına teĢebbüs edildiğinden durumu tetkik

etmek üzere Erzurum ĠĢ Bankası müdürü memur edilmiĢ ve incelemelerine

baĢlamıĢtır.

ĠPLĠK FABRĠKASI

Pamuk istihsali ile Türkiye‟de önemli bir yer iĢgal eden Iğdır

ovasında bir iplik fabrikasının açılması öteden beri düĢünülen bir mevzudur.

CHP iktidarı sırasında da ele alınan bu mesele incelenmiĢ ve bazı

sebeplerle fabrikanın Iğdır‟da değil Erzincan‟a açılmasına karar verilmiĢti.

Bilhassa çalıĢkanlığı ile taktir edilen valimiz sayın Niyazi Akı‟nın

teĢebbüsleriyle bu mevzu yeniden ele alınarak Iğdır‟da iplik fabrikası

açılması hususunda mütemmimi ve yeni tetkiklere baĢlanmıĢ bulunmaktadır.

Bu sebeple birkaç gün evvel Iğdır‟a yaptıkları bir seyahat sırasında

sayın Niyazi Akı ticaret odasında tüccarlarımızla bununla ilgili hasbıhallerde

bulunmuĢ ve ticari bir ortaklığın tesisine çalıĢmıĢlardır.

Bu konuĢmada kooperatifin de tesisi düĢünülen ortaklığa iĢtiraki tezi

ileri sürülmüĢ ve muvafık görülmüĢtür.

Bu teĢebbüsün Iğdır ve civarı için hayli hayırlı olacağı muhakkaktır.

Evvela Iğdır‟da istihsal edilip çırçırlanan Iğdır ve civarı pamukları

için satıĢ piyasası aranmayacak ve bu pamukların doğrudan doğruya iplik

fabrikasına devri mümkün olacaktır.

Saniyen, bir kilo iplik imalıyla yüzde yüz temin edilen kar Iğdır

müstahsili eline geçecek ve binlerce iĢsiz vatandaĢımız bu müessesede

çalıĢma imkanlarına malik olabilecektir.

Iğdır için çok hayırlı olan bu teĢebbüs muvaffak olduğu taktirde

sayın Niyazi Akı kendisini ebediyen unutturmayacak bir eser sahibi

olacaktır. Muvaffakiyetler temenni ederiz.

EMNĠYET KADROMUZ

Iğdır gibi çeĢitli vakaların her an zuhur ettiği bir yerde mevcut polis

kadrosunun kifayetsiz olduğu müteaddit defalar ve birçok vesilelerle

ilgililere duyurulmuĢtur.

Bilhassa sayın Koraltan‟ın seyahatleri sırasında da bu husus

kendilerine arz edilmiĢ kendilerine arz edilmiĢ ve emniyet kadromuzun

takviyesi lazım geldiği kendilerine izah edilmiĢtir.

Birçok hadiselerde kabahati polislerimizde görmekle haksızlık

yaptığımız muhakkaktır.

Iğdır‟ın asayiĢi bakımından elzem olan bu isteğin bir an evvel isafı

Ģayanı arzudur.

Kıymetli Tüccarımız Hasan Dedeyi Vefat Etti 20 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 17

Üç gün evvel ticaret maksadıyla Ġstanbul‟a gitmekte bulunan

manifaturacı tüccarlarımızdan Hasan Dedeyi, Çobanköprüsü‟nü geçtikten

sonra Köprüköy mevkiinde bindiği otomobilin devrilmesiyle ağır yaralanmıĢ

ve kaldırıldığı Erzurum Hastanesinde vefat etmiĢtir.

Yaptığımız soruĢturmaya göre otomobilin Ģoför mahallinde ve

kenarda seyahat eden Dedeyi, bir aralık uyumuĢ ve biraz sonra yaralı bir

vaziyette kendisini yerde bulmuĢtur.

Üzerindeki parasını Hasankale kaymakamlığına teslim eden Dedeyi

ifadesinde hiçbir Ģeyin farkında olmadığını, kendisine geldiği sırada ağır

yaralı olduğunun farkına vardığın bildirmiĢ ve kimseden davacı olmadığını

da ilave etmiĢtir.

Kaldırıldığı Erzurum memleket hastanesinde vefat eden merhumun

cenazesi bugün Iğdır‟a getirilerek defnedilmiĢtir.

Kendisine mağfiret, ailesi ve yakınlarıyla tüccar arkadaĢlarına baĢ

sağlığı dileriz.

ERZURUM YOLUNDA BĠR KAZA

18 Ekim cumartesi günü Erzurum yakınındaki PaĢabahçe mevkiinde

bir yük otomobili ile askeri bir cip çarpıĢmıĢ ve ikisi asker olmak üzere 4

kiĢinin ölmesine sebep olmuĢtur.

YAZI AĠLEMĠZE BĠR ARKADAġ DAHA KATILDI

Bundan sonra cumartesi, ÇarĢamba ve pazartesi günleri çıkacak olan

sayılarımızda arkadaĢımız Hamza Mızrak‟ın içtimai mevzularda kaleme

alınmıĢ yazılarını zevkle okuyacağınızı müjdeleriz.

ġĠĠR

Hevesli ve istidat sahibi okuyucularımızı teĢvik maksadıyla

gazetemiz bugünden itibaren bir Ģiir köĢesi açacaktır. Ġsteyenlerin bu

mevzudaki eserlerini göndermeleri rica olunur.

DĠL’den DĠL’e 22 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 19

MERKEZĠ ĠDARE VE FLORYA

2 Eylül 1952 tarihli seyahatleri sırasında sayın meclis baĢkanımız

Koraltan‟a takdim edilen bir dilekçeyi cevaben bu vatandaĢımıza gönderilen

cevabi mektup elimize geçti.

Hususi kalem müdürü Bedri Akyüz imzalı ve TBMM baĢkanlığa

hususi kalem müdürlüğü sayısını hamil bulunan bu mektubun Florya‟dan

gönderildiği sağ üst köĢesindeki kayıttan anlaĢılmaktadır.

Bizler bugüne kadar merkezi idaremizin Ankara olduğunu ve

hükümet erkanının mutada Florya sefalarında istirahat bakımından tabii

karĢılıyorduk.

ġu vaziyete göre muhteremlerin yanı baĢında bütün teferruatları da

istirahata çekilmiĢ ve plaj keyfi yapmaktadır.

DP‟nin iĢine akıl erdirilemez. Belki de merkezi idareyi Florya‟ya

naklettiler.

TRAKTÖR VE KÖYLÜMÜZ

Ziraata azami değer verildiği Ģu son yıllar içinde Iğdır baĢ döndürücü

bir hızla makineleĢmekte ve her gün traktör sayısı artmaktadır.

Zirai inkiĢafımız için memnuniyetle karĢılanan traktör ve zirai

makine temayülü bir çok firmaların muhitimize sokulmasına sebep olmuĢ ve

traktör sayısına muvazi olarak traktör çeĢitleri de artmıĢtır.

Bugün için Iğdır‟da Ġngilizlerin gazlı Fordson‟undan tutun,

Almanların tam dizellerine kadar her cins traktör mevcuttur. Fakat, muhtelif

firmalara ait bulunan bu traktörlerin Tarım Bakanlığınca kabul edilen esaslar

dahilinde muayenelerinin yapıldığını veya yedek parçalarının emre hazır bir

vaziyette bulundurulduğunu göremiyoruz. Ufak bir arıza çiftçinin aylarca eli

kolu bağlı kalmasına sebep olmaktadır. Bu taktirde traktör müstahsil için

faydadan ziyade zararlı olacaktır.

Iğdır‟ın makineleĢmede büyük emekleri bulunan sayın ziraat

öğretmenimizin bu mevzuda titizlikle çalıĢacağını umuyoruz.

KARAAĞAÇ MAHALLESĠ MERASI EDEN GĠDĠYOR

Hazineyi maliyeye ait olup bilahare Iğdır belediyesine Karaağaç

mahallesi için mera ve otlakiye olarak tahsis ve temlik edilen çimen

mevkiindeki binlerce dekar arazi, müdahale ve mukavemet görmediğinden

Ģahıslar tarafından füzulen iĢgal edilmekte ve traktörle sürülmektedir.

Kısmi azami sürülmüĢ bulunan bu yerlerin önümüzdeki ekim

mevsiminde mezru arazi haline getirileceği tabiidir.

Vaziyet bir taraftan Iğdır‟da ziraata gösterilen alakayı izah etmekle

sevindirici olduğu gibi diğer taraftan da Karakuyu, Halfeli, HoĢhaber gibi

tamamen hayvancılıkla iĢtigal eden köyler arasında bu ziraatın muhafazası

bakımından da düĢündürücüdür. Hele yaylacıların ilkbahar ve sonbahar

mevsiminde bu civarda bir müddet tevakkuf etmeleri mecburiyeti de hayli

emek verilen bu yerlerden beklenilen istifadenin temin edilemeyeceğini ve

çiftçi malları korumasına iĢ çıkaracağını göstermektedir.

Meselenin ikinci tarafı da var.

Bu yerler mera olarak Karaağaç mahallesine tahsis edildiğine göre

buralarda ziraat yapılabilmesi ve tarla haline getirilebilmesi için ziraat

öğretmenliğince ziraata elveriĢli olduğu tespit edildikten sonra, tekrar

belediyece hazineyi maliyeye iade edilerek topraksızlara tevzii icap

etmektedir

Bakalım bir netice alınabilecek mi?

TELEFON DERDĠMĠZ

YaĢadığımız asırda bütün muhabere vasıtaları meyanında

telefonunda en elzem ve su götürmez bir ihtiyaç olduğu inkar edilemez.

Birkaç defa Kars veya Karaköse ile muhabere etmek üzere bizim

postaneye uğradık. Doğrusunu söylemek lazım gelirse muhabere

memurunun saatlerce ter dökerek istediğim mahreci çıkarmaya çalıĢması

hem piĢman olmamıza sebep oldu ve hem de bizi haklı olarak düĢündürdü.

Medeni dünyanın telsiz ve radar gibi vasıtalarla muhabere ettiği Ģu

devirde bizler en yakın bir yerle telefon muhaberesinden mahrum

bulunmaktayız.

ÇalıĢkan ve sebatkâr muhabere memurlarımızın mevcudiyetine

rağmen Nuh nebiden kalma tesislerimizden istifadeye artık imkan

kalmamıĢtır.

Sayın valimizde birçok seyahatlerinde bu noksanlığı yakından

hissetmiĢ ve lüzumu kadar malzeme göndermeyi vaat etmiĢtir.

Iğdır gibi her bakımdan mühim bir ilçe merkezinin her an telefon

muhaberesine muhtaç olacağı tabii olduğuna göre ilgililerin biraz ilgi

göstermesi galiba meseleyi kısmen de olsa halledebilecektir.

ANKET

Kooperatiflerimizin idareci yokluğundan kıvrandıkları Ģu sırada

yapılması için hazırlıkları ikmal edilen Birlik yönetim kurulu baĢkanı ve

üyeliklerine parti parti adaylık konmaktadır.

Diyebiliriz ki hafif bir mübalağa ile bütün ortaklar bu bedava

vazifeye birçok fedakârlıklar pahasına taliptir. Hele bizim EĢref BaĢaran‟ın

yeniden iĢtahlanması meseleye hususi bir ehemmiyet vermektedir.

Bu sebeple gazetemiz bir anket tertip ederek ortakların fikrine

müracaat etmek suretiyle Birlik yönetim kurulu baĢkan ve üyeliklerine layık

kimseleri tespite çalıĢmaya karar vermiĢtir.

Sayın okuyucularımız kooperatif ortakları arasından layık gördükleri

dört ismi yazarak kapalı bir zarf içinde idarehanemize gönderecek ve bu

suretle ufak bir anket yapılması mümkün olacaktır.

Bu hususla ilgili mektupların gönderilmesinde acele edilmesi rica

olunur.

BĠR CEVAP 24 Ekim 1952

Eczacı Cengiz Sümer Yıl: 1 Sayı: 21

DĠL Gazetesi Yazı ĠĢleri Md. IĞDIR

23 Ekim 1952 tarih ve 20 sayılı gazetenizin birinci sahifesinde bir

Ģikayet baĢlıklı yazıda eczanemizde penisilin bulunmadığından

bahsedilmektedir. Eczanemizdeki penisilin miktarı mübalağa etmeden

söyleyebilirim ki Kars‟taki bütün eczanelerin stoklarından daha fazladır. Bu

durum muhterem gazetenizin ilk çıkacak sayısında efkarı umumiyeye

bildirilmesini diler gazetenize neĢir hayatında muvaffakiyetler temenni

ederim.

Emek Eczanesi Mesul Md Eczacı Cengiz Sümer

DĠL: Bahis mevzuu Ģikayet ile bu husustaki neĢriyatımız sayın Emek

Eczanesi ile ilgili olmayıp hastanede baĢ tabibi alakadar etmektedir.

Penisilin mevzuunda tekrar malumatına müracaat ettiğimiz Ģikayetçi Hakkı

ġengül ise “yağlı penisilin” mevcudu bulunmadığını tavzih etmiĢ

olduğundan gerek Ģikayetçi ve gerekse sayın eczanemizin haklı oldukları

anlaĢılmaktadır.

Esas alakalı zat hala susmakta devam etmektedir.

BELEDĠYEMĠZLE TĠCARET ODASI KÜLAHLARI DEĞĠġTĠ

Aldığımız malumata göre belediyemiz, belde iĢleri ile bazı

maddelerin fiyatını tasnif maksadıyla Iğdır Ticaret ve Sanayi odasının

malumatına baĢvurmuĢ.

Hüseyin Ali BaĢkentli‟yi çileden çıkaran bu hal bizim de tuhafımıza

gitti.

Zira her yerde rayiç ve belde hakkındaki malumat mahalli

belediyeden öğrenilir. Bazı hallerde de belediyeler ticaret borsalarının

malumatına müracaat ederler.

Bizde borsa olmadığına göre galiba reisin, Hüseyin Ali‟yi kendisine

halef yapma niyeti var.

Bakalım stajyer reis ve cevap verecek. Merak ediyoruz...

DĠL’den DĠL’e 24 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 21

KUDUZ

Geçenlerde TaĢburun‟dan Iğdır‟a gelirken, sayın Bucak Müdürü

Atasever‟i ziyaret maksadıyla dairesine uğramak istedik.

Tam Bucak Müdürlüğü binasının önünde alaca bir bez üzerine yazılı,

“Burada kuduz var” ibaresi bizi korkuttuğundan ne olur ne olmaz kabilinden

tasarladığımız ziyaretten tehir etmek mecburiyetinde kaldık.

Biraz sonra uğradığımız köy kahvesinde Nuri Atasever‟in köylü

çocuklara poker hocalığı yaptığını görünce doğrusu hayret ettik.

Acaba, kuduran kim?....

ġĠĠR KÖġEMĠZ

Iğdır Adı Dilimdedir

Ramiz Özler

Ġndim Sürmeli çukura,

Gözlerim boyandı nura,

Gönül bağladım Iğdır‟a,

Meyve dolu bağlar gördüm.

Burda çarpar Türk‟ün bağrı,

Sinek, Zor, Köroğlu, Ağrı,

YeĢil tepeler ve sağrı

Karlı, yüce dağlar gördüm.

Iğdır‟ın toprağı inci,

Doldur pamuğu, pirinci,

Kalbime verdi sevinci,

Aras suyun çağlar gördüm.

KefĢene vardım göreyim,

Yarın saçını öreyim,

Ġsterse canım vereyim,

Yarı pambuğ kâğlar gördüm.

Iğdır adı dilimdedir,

Ramiz der Ģiirimdedir,

YeĢilliği gülümdedir,

Gönülcüğüm ağlar gördüm.

ArkadaĢımız Ramiz Özler‟den aldığımız ilk Ģiiri bu suretle neĢretmiĢ

bulunuyoruz. Ġstidatlı ve heves sahibi kalemlerden bu köĢemizi boĢ

bırakmamaları rica olunur.

ĠLÂN

Alicanlar köyü muhtarlık resmi mührünü kaybettim. Yenisini

alacağımdan eski mührün kıymeti olmadığı ilan olunur.

Alicanlar Muhtarı Ġsa YoĢ (Serhat)

ÇĠFTLĠKTE BĠR CESET BULUNDU

Haber aldığımıza göre BaĢköy bucağımıza bağlı Çiftlik Köyünde bir

ceset bulunmuĢtur.

Bir kurĢun yarası bulunan bu ceset Aras nehrindeki akıntı ile bu

civara getirilmiĢ ve burada bulunmuĢtur.

Cesedin mahiyetiyle kime ait olduğunu tespit için C. Savcısı ve

hükümet tabibi mahalline hareket etmiĢlerdir. Yapılacak tahkikatı müteakip

keyfiyet tevazuu edecektir.

SARIÇOBAN‟DA BĠR YARALANMA

Ġki gün evvel ilçeye bağlı Sarıçoban köyünce bir kuĢunla yaralama

hadisesi olmuĢtur.

Ġddiaya göre ReĢit adında ki Ģahıs pamuk tarlası içinde bulunduğu

bir sırada pamuk hırsızlığına gelen ve Ģahsen tanımaya muvaffak olduğu iki

kiĢinin silahlı tecavüzüne uğramıĢ ve bir kurĢunla yaralanmıĢtır.

Midesinden ağırca yaralı bulunan ReĢit hastaneye kaldırılmıĢ olup

tahkikata devam edilmektedir.

PAMUK BAREMĠ TESBĠT EDĠLMEK ÜZERE

Kooperatifin kararsız mubayaası sebebiyle iki yıldan beri

pamukçuluktan zarar gören tüccarlarımız Birliğin fiyat tespitini müteakip

alıma baĢlayacaklarından bütün müstahsil bu hususta verilecek kararı

sabırsızlıkla beklemektedir.

Tarım SatıĢ Kooperatifleri mevzuatına göre, kâr ve zarar ortağa ait

olduğuna nazaran tatbik edilecek baremin pamuk borsasıyla hiçbir ilgisi

yoktur.

Ancak tüccar da pamuk alımından kooperatifin ortağa verdiği avansa

göre hareket ettiğinden kooperatif idarecilerinin bu hususu nazara alarak

bugünkü borsaya intibak edip fiyat tespit etmesi müstahsil için faydalı

olacaktır.

DolaĢan Ģayialara göre Birlik birinci pamuk için 60, ikinciye 50,

üçüncüye 40 kuruĢ avans vermeyi kararlaĢtırmak niyetindedir. Bu durum

hakikat olduğu taktirde yağmur görmemiĢ ve yüksek randımanlı bu yılki

Iğdır pamuğu ucuz bir fiyatla tüccarın eline geçecek ve bu defada müstahsil

zarar edecektir.

Kooperatifçilik esas gayesiyle muhitteki piyasaya hakim bir

vaziyette müstahsilin malını en yüksek fiyatla değerlendirmeye mecbur

olduğuna göre böyle bir karar vermesi Iğdır‟ın ticari durumunu tamamen

sarsacaktır.

Kanaatimizce barem tespitinde tüccarında durumu tetkik edildikten

sonra borsadaki fiyatla intibak etmek daha faydalı olacaktır.

ZĠRAĠ DONATIM SEYYAR TAMĠR ARABASI GELDĠ

Iğdır‟da sattığı traktör ve emsali zirai makineleri muayene etmek

maksadıyla Zirai Donatım kurumuna ait tamir arabası gelmiĢ ve

muayenelerine baĢlamıĢtır.

Bu suretle arızaya uğramıĢ bulunan makinelerin tamiri mümkün

olabilecektir.

CUMHURĠYETĠN 29 NCU YILDÖNÜMÜ KUTLANDI 30 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 27

Cumhuriyetimizin 29 ncu yıldönümü münasebetiyle dün belediye

meydanında toplanan 5000‟e yakın bir halk kitlesi tarafından

kaymakamlıkta yapılan program gereğince bu milli bayramımız tesit

edilmiĢtir.

Saat 10‟da merasime baĢlanmıĢ ve Ġstiklâl marĢımızdan sonra

kıymetli gençlerimizden Turgut Sungar tarafından kısa ve veciz bir hitabede

bulunulmuĢtur. Sungar, günün ehemmiyetiyle o zamanki durumu belirten

konuĢmasını Ģöyle belirtmiĢtir.

“Bugün dünya devletleri arasında çok Ģerefli bir mevkiimiz vardır.

Milli kültürümüz muasır medeniyetlerin seviyesindedir. En kuvvetli

memleket halkla hükümetin el ele verdiği memleketlerdir. ĠĢte biz bu milli

birliğin mesut neticesi içindeyiz. ġöyle ki Ģu anda bütün dünya devletleri

General Richway‟in tepkili uçaklarının gölgesine sığınırken biz, ayakta

dipdiri ve canlı duruyoruz. Sevinciniz payidar olsun!”

Sungar‟dan sonra kürsüye Orgof Süvari grubundan Asteğmen de

irticalen ve heyecanla dolu bir konuĢmada bulunduktan sonra öğrenciler

tarafından da bazı milli mevzuuyla ilgili Ģiirler söylenmiĢ ve resmi geçici

müteakip merasime son verilmiĢtir. Gece bir fener alayı tertip edildiği gibi

belediye tarafından da mahalli oyunlar oynatılarak bu milli günün neĢe

içinde geçmesi temin edilmiĢtir.

ARKADAġIMIZ AYDINLININ MUVAFFAKĠYETĠ

22 Ekim 1952 tarihli Cumhuriyet gazetesinde iftihar edilecek bir

haber okuduk.

Haber Ģudur: Yedek subay süvari okulunda bulunan arkadaĢımız

Ġsmet Aydınlı‟nın devre birinciliğini kazanarak mükafat almıĢ ve bizzat

tebrik edilmiĢtir.

Bütün Iğdırlı gençlerin Aydınlı gibi baĢarı göstermesini temenni

eder, kendisini tebrik ederiz.

ARKADAġIMIZ MIZRAK‟IN ÖZLER‟E CEVABI

1. Orgof suyu tesisatı tahsisat mevcut olduğu halde iller bankasının

para vermek durumda olmaması dolayısıyla 1953 yılı içinde

tamamlanacaktır.

2. Kırmızı rengi severim.

3. Sorunuza cevap vermekten mazurum, DĠL‟in sütunları kıymetlidir.

Harcamaya gönlü razı olmaz.

4. Cevap bulamadım. Ankara radyosu hazır cevap adama havale ettim.

Hürmetler.

KARS SPORCULARI ARASINDA NAHOġ HADĠSELER

26 Ekim Pazar günü Kars spor kulübünden Doğufener ile 30 Ekim

kulüpleri arasında yapılan bir futbol maçında kavgayla biten nahoĢ hadiseler

cereyan etmiĢtir.

Birinci devrede bir gol atan Doğufener ikinci devrede 30 Ekim

kulübü oyuncularının kendi kalecilerine yaptıkları Ģahsi tariz ve hücum

üzerine kavga çıkarmıĢ ve oyun neticelenmeden saha terkedilmiĢtir.

Spor terbiyemizin noksanlığından doğan bu hareketler gençlerimiz

arasında spor hevesini kırmaktadır. Ġdarecilerin basiretle hareket etmesi

lazım gelen bu mevzuda bizce bölge baĢkanlığı mesuldür.

AZĠZ OKUYUCULARIMIZA

Iğdır ve muhitinin bir gazeteye olan ihtiyacını nazara alarak

çıkardığımız DĠL‟i bütün imkansızlıklara rağmen intiĢara devam ediyoruz.

Malum bulunduğu gibi, bir gazete ilan ve abone ile yaĢar, teksir gibi

çok malzeme ve masraf götüren baskı iĢinde gösterdiğimiz Ģahsi say ve

gayretten maada maddi fedakarlığımız da çoktur. Bu sebeple aziz

okuyucuların abone olmak suretiyle verecekleri peĢin meblağ gazetemizin

ara vermeden devamın sağlayabilecektir.

IĞDIR’IN KURTULUġU MÜNASEBETĠYLE (4) 30 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 27

Ordumuz 30 Nisan akĢamına kadar Arpaçay hududuna değin ele

geçirmiĢ ve 15 Mayıs‟ta Gümrü, 26 Mayıs‟ta Panbek Karakilisesi‟ni ve 20

Temmuzda da Nahcıvan‟ı iĢgal ederek Ermenileri geri atmıĢtı.

1918 Mayıs‟ında ise MAVEREYĠ KAFKAS HÜKÜMETĠ

KONFEDERASYONU dağılmıĢ ve bu milletler ayrı ayrı istiklallerini ilan

etmiĢlerdi. Kuzey Azerbaycan da bu meyanda müstakil bir duruma geçtikten

sonra 4 Haziran 1918‟de Batum‟da Osmanlıların imza ettiği bir ahitnameye

göre Azerbaycan emniyet ve asayiĢini iade etmek maksadıyla Türkiye‟den

askeri muavenet talep etmek hakkını haiz bulunuacaktı.

Osmanlı Ġmparatorluğu müttefikleriyle birlikte Birinci Cihan Harbi

mağlubiyetini kabul ettiğinden 30 Ekim 1918 tarihinde MONDROS

mütarekesi imzalandı.

Bu mütareke gereğince ordumuz Kars, Ardahan, SarıkamıĢ, Batum

ve Sürmeli çukurunu iade etmek suretiyle 1914 sınırı gerisine çekilmek

mecburiyetinde bırakılmĢtır. Ayrıca bir müddet evvel Bakü‟yü iĢgal eden

Nuri PaĢa kumandasındaki Türk kuvvetleri de çekilmek mecburiyetinde idi.

Mütareke gereğince ve Ġstanbul‟dan alınan talimat üzerine bütün cepheden

ordumuz çekildiyse de Yakup ġevki PaĢa idaresindeki Kolordumuz 2 ay

daha Kars‟ta kalarak ancak, 1918 yılı sonunda çekilmeye baĢladı. Baku ve

Azerbaycan, General Tomson idaresindeki Ġngiliz askerleri tarafından iĢgal

edilmiĢti. Her üç sancakla sakinlerinin çoğu Türk olan Kamerli, Sürmeli

Çukuru ve Nahcıvan‟ın yeniden Ermenilere terk edileceği anlaĢılıyordu. ĠĢte

bu sebepledir ki Kars‟ın yerli halkı arasında bir cereyan baĢ gösterdi.

VĠSON prensiplerine göre her millet kendi mukadderatını tayin

edebilirdi. Fahrettin Bey‟in teĢebbüsüyle 15 Kasım 1918 tarihinde Kars‟ta 8

kiĢiden mürekkep KARS MĠLLĠ ġURASI HÜKÜMETĠ kuruldu. Muvakkat

reis Fahrettin Bey baĢkanlığında hükümet azaları SarıkamıĢ, Yedikilise

köyünden Hayrullah Ġravanlı, ahund oğlu Taki Karaçantalı, Hacıoğlu

Ahmet, Ali, Afzal Ġsrafil, Behçet ve Rumlar adına Vafyadin idi.

15 gün içinde diğer yerlerden gelen murahhaslarla kurultay açıldı.

Yeni hükümet Ģu Ģekilde kurulmuĢtu:

Hükümet reisi Cihagiroğlu Ġbrahim; hükümet azaları Cihangiroğlu

Hasan Bey, Dr. Esat Bey, Akbabalı Kelbay Mehmet, Karaçantalı Ahmet

Bey, Kağızmanlı Ali Rıza Bey (Ali Ataman), Ġravanlı Taki Bey SarıkamıĢlı

Fahrettin Bey, Iğdırlı Ali Bey oğlu Mehmet Bey, Oltulu Molla Bilal,

Borçalılı Emin, Camaldinanlı aĢiret reislerinden Maksut Ağa oğlu Hasan

Ağa, Gümrülü Yusuf Beylerden müteĢekkildi. Gerekli maddi yardımı

Ahundoğlu yapıyordu.

Kaymakamlıklara PaĢa Han oğlu Hüseyin Han (Hüseyin Talınlı),

HemĢioğlu Rasim, ġakir oğlu Ahmet, Kadı oğlu Aslan, SarıkamıĢ‟ta Bekir

tayin edilmiĢlerdi.

Karas Milli Ġslam ġurası bu suretle faaliyetine baĢladıktan sonra

Sürmeli çukurunda da faaliyet baĢladı. AĢiret halkı kendisini müdafaa ve

Ermenilerle mücadele etmek üzere silahlanmaya baĢlamıĢtı. Evvelce Hasan

Bey Vezirof, Ali Mirza ve Meleklili Mazanoğullarından Ali Ekber‟in

Bakü‟dan silah getirtme teĢebbüsleri, Vezirof‟un yolda vefat ve

Ermenilerinde müsaderesiyle akim kaldı. Kars ve civarından yeter miktarda

silah temin edilerek resmi olmayan fakat derli toplu çeteler teĢekkül etmeye

baĢladı. Celâli aĢireti (1000 kiĢi kadar yaya ve atlı) Ali Mirza, Zilan aĢireti

(800 kiĢi yaya ve atlı) ġemsettinoğullarından Hamit Beyler idaresinde

toplanmaya baĢladı.

Ermeniler taarruz hazırlıklarını bitirerek kuzeyden Milli ġura

bölgesine taarruz etti. O zaman pek genç fakat cesur olan Talınlı Hüseyin

Bey, Kızılçakçak mevkiinde Ermeni kuvvetlerini sokmadığı gibi, Arpaçay‟ı

da gönderdiği süvari kuvvetleriyle müdafaa ediyordu. Fakat Milli ġuranın

yanlıĢ siyaseti Gürcülerle Ermenileri de birleĢtirmiĢti. Talınlı Hüseyin

Han‟ın vaziyeti iyi mütalaa etmesine rağmen hükümet reisi de dahil bir çok

hükümet erkânının Gürcülerle de harbe giriĢmeyi kararlaĢtırması ilk

muvaffakiyetsizlik sayılıyordu. Hüseyin Han idaresindeki Akbaba ve

ġuregel‟li askerler ciddi bir Ģekilde mücadele ediyordu. Fakat Harbiye

Nezareti vazifesini yapan Hasan Han‟ın cahilce hareketleri Hüseyin Han‟ın

faaliyetlerini darbeliyordu. Hüseyin Han Ġngilizlerden mühim miktarda

cephane ve silah çaldırarak kuvvetlerini tamamen silahlandırmıĢtı

Ermeni ve Gürcülerin mütteniden Milli ġura hudutlarına yaptıkları

taarruzlar bir taraftan yerli ve silahlı halkın mukavemeti ile semeresiz

kalırken, diğer taraftan da Ardahan civarında Türkler taarruza geçerek 1918

sonuna doğru Gürcüleri Ahıskadan temizlemiĢlerdi. Bu sırada Ġngiliz askeri

mümessili, Milli ġura adıyla bir hükümet olamayacağını, eğer mahalli bir

hükümet ise bunun daha da ıslahı lazım geldiğini dayatmıĢ ve bu mülahaza

ile Milli ġura 1 Ocak 1919 akĢamı bir toplantı yaparak Nahcıvan ve

Batum‟u da içine alarak ismini CENUBĠ GARBĠ KAFKAS HÜKÜMETĠ

MUVAKKATAĠ MĠLLĠYESĠ Ģeklinde değiĢtirmiĢ ve hükümet reisliğine

yine Ġbrahim Bey Cihangiroğlu seçilmiĢtir.

Dahiliye mümessilliğine Ġbrahim Bey uhdesinde kalmak üzere;

Hariciyeye Fahrettin Bey; Harbiyeye Hasan Han Bey; Adliyeye Abbasali

Bey; Maarife Rumlardan Mikhail Andyanof; Maliyeye Hududad oğlu

Mehmet Bey; Nafıaya mühendis Mahmut Bey; Ziraata Aliekber Bey; Posta

ve PTT mümessilliğine Rumlardan Arior seçilmiĢlerdi.

Bu isimler derhal Kars‟taki Ġngiliz askeri mümessili Albay

Tamperli‟ye bildirildi.

Bilahare de PTT mümessili Rum kızı Arior yerine Muhlis Bey tayin

edilmiĢ ve Ġbrahim Bey izlerindeki Dahiliye mümessilliğinde (Ali Rıza

Beyle) tevdi edilmiĢti. Bu sırada General Tomson malum Ġngiliz siyaseti ile

hareket ederek sözünden caymıĢ ve 1914 sınırında yani Aras boyuna kadar

Ermenilere verildiğini ve bu suretle Büyük Ermenistan‟ın resmen teĢekkül

ettiğini ilan etti. Nihayet, her taraftan Ermeni akını baĢladı. Ardahan ve

Kızılçakçak hudutları muhkem bir vaziyette idi. Ġngilizler muharebe yerine

baĢka tabya kullanmaya karar vererek 19 Nisan‟da hükümete (Milli ġuraya)

müracaatla hükümet erkanıyla tanıĢmak arzusunda bulundular. ĠĢin nereye

varacağını idrak edemeyen hükümet azaları da bu hareketten hem memnun

olmuĢ ve hem de muvafakat etmiĢlerdi.

Nihayet aynı günü parlamento binasında bir tanıĢma zemini

hazırlanarak bütün hükümet erkanı celp edilmiĢ ve gelecek Ġngiliz

mümessiline intizar edilmiĢtir. Biraz sonra içeride tanıĢma baĢlayınca

dıĢarıdan da parlamento muhasara altında alınmıĢ ve bu suretle bütün Milli

ġura erkanı tevkif edilerek bu mahalli idareye son verimiĢti.

Tevkif edilen hükümet erkanı Malta‟ya sürülmüĢtü. Kağızmanlı Ali

Rıza Bey Malta‟ya gitmeden Batum‟dan kaçma fırsatın bularak Kağızman‟a

gelip yine Ermenilerle çarpıĢmaya baĢlamıĢtı.

KARAKÖSE’DE DP ÇÖKTÜ 31 Ekim 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 28

Haber aldığımıza göre Karaköse DP teĢkilatında kuvvetli bir çözüntü

baĢgöstermiĢ ve parti ileri gelenlerinden bir çok Ģahsiyetler ayrılarak Millet

Partisine kaydolmuĢlardır.

Burada da parti içinde diktatörlük yapmak isteyen bir grubun bir

zümreyi iltizam etmesi neticesi olarak durumun ve parti faaliyetlerinin

vahim neticesinden endiĢe eden ileri görüĢlü kimseler istifa etmek zorunda

kalmıĢlardı.

1950 seçimlerinde fazlasıyla tutunan Kasım Küfrevi ve Celal

Yardımcı gibi seçim bölgeleriyle asla ilgi göstermeyen kimseler yerinde

daha kuvvetli Ģahıslarla temsile muhtaç bulunan Karaköseliler durumu

kavrayarak DP‟nin kötü gidiĢini sezmiĢ ve kuvvetli bir muhalefet kurmaya

muvaffak olmuĢlardır. Ġstifa edenler arasında Patnoslu Hüseyin PaĢa zade

Mehmet Bey gibi nüfuzlu Ģahısların da bulunuĢu DP genel idare merkezini

endiĢelendirmiĢtir.

Karaköse gibi DP‟nin en kuvvetli bulunduğu bir yerde vuku bulan

bu ani çöküntüden sonra Doğu illerinde bu partinin tutunması imkansız

görünmektedir.

ÇELTĠK KANUNU GELĠYOR

Kars Gazetesinden öğrendiğimize göre 15 seneden beri tatbikatta

bulunan 3039 sayılı çeltik kanunu kifayetli ve müstahsil için fayda

sağlayacak mahiyette görülmediğinden yeni bir kanun tasarısı hazırlanmıĢ

bulunmaktadır.

Yakında kanunlaĢacak olan bu tasarı ilk çeltik sahalarının daha

ziyade geniĢlemesi ve sıhhi Ģartların ilgili bakanlıkça yerine getirilmesi

mümkün olabilecektir.

Ayrıca bu kanunla çeltik sahaları tespit edilecek ve müstahsilin her

yıl için yeni bir müsaade alması külfeti bertaraf edilecektir.

KOOPERATĠFNAME

Çeteler kuruluyor talan baĢladı yine

Ġkin binlik inĢaat veriliyor on bine

Aktör gibi sahneye çıktı EĢref BaĢaran

Ortağın parasıyla zıkkımlanmakta yaran

Biçare fakir köylü inek gibi sağıldı

Üç yüzü cebe koyan bıyık burup dağıldı

Evvelce yüz elliydi Ģimdi üç yüze çıktı

Hükümette nihayet mücadeleden bıktı

Öyle bir soyulduk ki çıkmayacak acısı

Buna ne çare bulsun hocası ya hacısı

Aldı Ortaklar:

Bizleri taladılar pullar bitti ayhavar

EĢref çığtı ortaya neler etti ayhavar

Bir erize verende yüzde onbeĢ noğsana

Kirman da üçyüz vurdu aldı getti ayhavar

Meğer sahabı yoğmuĢ kağçının çenekçinin

Kimi seçtik oraya bizi sattı ayhavar

Alan gedir ayhavar

Talan gedir ayhavar

Evvel geden beĢ değil

Kalan gedir ayhavar

Aldı EĢref BaĢaran:

Bayramdı cebim boĢtu günahkâram neyniyim

Koy desinler hilleynen aram yoğtu neyniyim

Men yığmıĢtım buğçaynan ölmüĢ gede dağıttı

Meherrem dükkan kurup getti param neyniyim

Ölsem de el çekmenem kopratif kapısından

Men ölüĢem ay balam budu çare neyniyim

Kazığı attım neyniyim

Mala kattım neyniyim

Özgeden ağaç aldım

Size sattım neyniyim

Hep bir ağızdan:

Yeni ağmağ (ahmak) tapalım

Bize ortağ yapalım

Belke onlar kazanar

Biz de hisse kapalım

ĠLAN

TC Ziraat Bankası Iğdır ġubesinden

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri birliğine ait mevcut pamukların

nakliyesi aĢağıda yazılı Ģartlar dahilinde 4 Kasım 1952 Salı günü Iğdır Ziraat

Bankasında yapılacaktır.

1. Iğdır‟dan Malatya‟ya 250 ton

2. Iğdır‟dan Erzurum‟a 150 ton

3. Erzurum‟dan Malatya‟ya 500 ton sevk edilecektir.

Teminat 20.000 (yirmi bin) liradır.

ġartnamesi her gün bankamızda görülebilir.

VAHAP AKAR‟A

ArkadaĢımız Hamza Mızrak‟ın haftada üç söz sütunumuzda,

“Otoriter Devlet BaĢlığı” altında yazdığı yazıdan dolayı gönderdiğiniz

mektubun neĢri basın kanunu Ģümulüne girmemektedir. Ancak isteğiniz

gereğince Ģu noktayı tavzih ediyoruz:

(Artık cumhuriyetin yerini anarĢi almıĢtır) cümlesini baĢlı baĢına

mütalaa etmeniz sizi bir zahmete ihtiyar etmiĢtir. Bu cümlenin manasını

daha iyi anlayabilmeniz için yazıyı baĢtan sonuna kadar dikkatle okumanız

tavsiye olunur.

HAFTADA ÜÇ SÖZ 1 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 29

Demokratik idarelerin temel vasfı çok partilerin mevcudiyetidir.

Bütün siyasi partiler memleketi yükseltmeyi hedef bilirler. Ve bu hedefe

varmak için bir yol seçerler. KararlaĢtırılan bu yol (parti programı) adını alır.

Bu programı benimseyenler partinin kadrosu içinde yer alırlar. Herhangi bir

siyasi partinin kadrosuna inanmadan girenler fena vatandaĢlardır.

Siyasi partiler safının inanmayanlarla dolması hem parti ve hem de o

memleket için bir felaket olduğu muhakkaktır. Ġktidara yaklaĢan veya geçen

partilerin bu noktaya dikkat etmesi bilhassa elzemdir.

Peki müsait iddialarla sahneye çıkan parti, geniĢ halk kütleleri içinde

nasıl tutunabilir?

Bu soruyu profesyonel politikacılar daha iyi cevaplandırırlar. Ben

bunu üç Ģarta bağlı görüyorum:

1. Partinin baĢkanı efkarı umumiyece tutulan ve itimat telkin eden bir

zat olmalıdır.

2. Parti umdelerini yaymak ve lüzumlu yerlerde sarf edilmek üzere

parası bulunmalıdır.

3. Programı müdafaa ve muhtelif hadiselere karĢı partinin fikirlerini

halk topluluklarına aksettirecek bir gazeteci bulunmalıdır.

Memleketteki basının sempatisini ve teveccühünü kazanmak da

bilhassa mühimdir.

Arz edilen üç noktanın ıĢığı altında siyasi partilerimizin durumunu

mütalaa etmeyi sayın okuyuculara bırakıyorum.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan aldığım nüfuz cüzdanımı zayi ettim. Yenisini

alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Karakuyu köyünden Han oğlu Ġbrahim Aksa

YĠNE ÇAMUR ATIYOR 1 Kasım 1952

ġerafettin Kirman (ġoför) Yıl: 1 Sayı: 29

26 Ekim 1952 tarihli gazetenizde “Ġltimas” baĢlığı altındaki yazınıza

verdiğim cevabın matbuat kanuna göre neĢrini rica ederim:

Söylediğiniz gibi baĢkanlık Ģoförünü çıkarmamıĢ isteği üzerine istifa

etmiĢ. BaĢkanlık beni DP baĢkanının kardeĢi olduğum için değil, efkârı

umumiyenin bildiği gibi 5 seneden beri ehliyeti dürüst bir Ģoför olduğum

için kabul etmiĢtir. Çamur atma!

ġoför ġerafettin Kirman

DĠL Gazetesi: Yukarıda zevkle (!) okuduğunuz mektup sahibini tanırsınız.

Bugünkü idarenin prensiplerine sadık kalınarak bir hafta içinde tayin ve azli

yapılan Ģoför ġerafettin‟dir. Muhatabımız olmadığı halde bu mektubu

yazması cayı sualdir.

KAZANCILAR ġĠKAYET EDĠYOR

Kazancı ve civar köyleri halkından bir grup gazetemize müracaatla

köy yollarından Ģikayet etmektedirler. Söylendiğine göre bu köy yolları

Hakveyis ve Pulur sularıyla dolmuĢ ve geçilmez hale gelmiĢtir. Panik köyü

içindeki köprülerin de bozukluğu irtibatı tamamen kesmiĢ bulunmaktadır.

Bu hal devam ettiği taktirde köylümüz mahsulünü pazara

getiremeyeceği gibi kasabayla da tamamen alakasını kesmiĢ olacaktır.

Bu vaziyete göre sayın kaymakamımız köylülerimizle siyasi

münasebeti kesmiĢ olmasın?

BĠR KARĠKATÜR

(Bu sayfada bir karikatür var. Genç bir adam sol eliyle kendi

boğazına yapıĢmıĢ, dili dıĢarıda can çekiĢmektedir, yani kendi kendin

boğmaktadır. Karikatürün altına da “Günün kahramanı DiĢçi Bülend” ibaresi

düĢülmüĢ. Mücahit)

DĠL: Dilin kurusun Dağlı! Dağlar baĢına çöksün! Bir dilsiz için

yaptığınızı beğendiniz mi?

TEġEKKÜR

27 sayılı muhterem gazetenizin ikinci sahifesinde, “ArkadaĢımız

Aydınlı‟nın muvaffakiyeti” baĢlıklı yazınızı okudum.

Hakkımda gösterdiğiniz yakın alaka ve bahĢettiğiniz iltifattan dolayı

teĢekkürlerimin kabulünü istirham ederim.

Saygılarımla.

Süvari Asteğmeni Ġsmet Aydınlı

BAY NEVZAT GÜNDÜZ ġÖLLÜ

Göndermek nezaketinde bulunduğunuz Ģiiriniz tetkik edilmiĢ ve

kafiyelerde düĢüklük görüldüğünden neĢredilememiĢtir. ġiir mevzuu üzerine

daha çok çalıĢıp malumat edindikten sonra yazmaya heves etmeniz Ģayanı

tavsiyedir.

Yeni ve olgun eserlerinizi bekler baĢarılar dileriz

DĠL Gazetesi

ĠTĠZAR

Kooperatif inĢaatında vuku bulduğu iddiasıyla gazetemize

gönderilen Ģikayet mektuplarını yazı çokluğundan neĢredemediğimiz gibi bu

hususta lazım gelen malumatı da topladıktan sonra ilk fırsatta sütunlarımıza

geçeceğiz.

ġĠĠR KÖġEMĠZ

Bu Zamane

Fazıl ġıktaĢ

Ġhtiras kaplamıĢtır bütün kalpleri hemen

Ele geçer emanet sıvıĢır kırar dümen

Allah‟ı unutarak Ģeytana uymuĢ millet,

Umumhane, meyhane demir oluptur zillet

Bilmirem hara kaçım, huyluyurlar ğeddimi

Alay etme ey millet çağıraram ceddimi

ġimdi üç kısım millet biri Allah adamı

Biri zora düĢende olar Allah adamı

Biri ġeytan adamı fitne verir kıĢkırtır

Fitneyi desiseyle birbirine kırdırır

Büyükler duran yerde çocukları danıĢır

Kendi sözlerini yeritmeğe çalıĢır

BaĢınıza kül olsun zemâne kiĢileri

KiĢiler arvat olup erkektir diĢileri

Dikkat ettin mi dadaĢ çarĢav örten arvada?

Eliynen yüzün açar, göz kaĢ eder merhaba

Bir Ģise su demleyip ona buna söz atan

Yohmudur bu soysuzun ağzın burnuna katan

ArkadaĢın malını gizlice atara cebe

Görürsen Ģaka olur, görmezsen iner dibe

Adım meĢedi kelbayı her iĢin üstadıyam

Üç bin mesarif koydum dindirmeyin hacıyam.

ġAKACI KÖġESĠ – MĠZAH

Siz ne dersiniz? (Niyet kutusundan neler çıktı)

Dilsiz Dul: Bu hamur çok su götürecek

DiĢçi Bülend: Ġt el çekti motal el çekmedi

Kaymakam: TaĢ attım, ĢaĢ attım

Dr. Mesut: Buna bak buna, gökten nem kapıyor

DĠL Gazetesi: Bizimle Kerbelâ vadisine hem dert olan gelsin

ġakacı: Zor, zeyrekten bezir çıkarır.

ĠBRET

Ayırmadı kalemimi

ġu Türk ile Acemi

Ne koydular yazayım

Ne kırdılar kalemi

Hüseyinzade Ali Bey

IĞDIR’DA DEMĠRCĠLĠK KURSU AÇILDI 2 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 30

Dün güzel Iğdırımızın yeni bir irfan yuvasına daha kavuĢtuğunu

iftiharla öğrendik. Teknik iĢ yerlerinin kifayetsizliğini göz önüne alan

hükümet eski Halkevi binasını sanat kursuna tahsis etmiĢti. Bu maksatla

ilçemize gelen ilgili öğretmenler 30 öğrenci kaydederek dün bilfiil uğurlu

olmasını temenni ettiğimiz çalıĢmalarına baĢladılar. Bu münasebetle yapılan

törende sayın kaymakamımız, kursun Iğdır‟a ve Iğdırlılara hayırlı olması

dileğiyle kordelayı kesti.

Davetlilere hoĢ geldiniz diyen demircilik öğretmeni Ali Ġhsan

Özdemir ilgi ile takip edilen bir konuĢma yaptı. AnlaĢıldığına göre kurs iki

sene süreli olacak. Demircilik atölyesinde sıcak demircilik, soğuk

demircilik, oksijen kaynakçılığı, tenekecilik ve kalaycılık branĢlarında iĢ

yapılacaktır. Bu arada, iĢin nazarı kısmı da ihmal edilmeyecektir.

Marangozluk öğretmeni Ġlyas Muhacir‟in riyaset edeceği atölye ise

mobilyacılık, doğramacılık, oymacılık ve kaplamacılık öğretilecektir.

Kurs binası gezilip gerekli izahat alındıktan sonra, davetliler

memnuniyetlerini belirterek muvaffakiyet temennileriyle öğretmenlerin elini

sıktılar.

DĠL: Kursun devamlı olması ve icabında bir sanat okulu haline

getirilmesi temennisiyle baĢarılar dileriz.

KARAKÖSE DP TAMAMEN ÇÖKTÜ

Bu gün aldığımız kati habere göre, 28 Ekimde 127; 29 Ekimde 218;

30 Ekimde 345 Karaköseli Demokrat Partiden istifa ederek muhalefete

geçmiĢtir.

Ġstifalar ilçe ve bucaklara da sirayet etmiĢ ve bütün Ģiddetiyle devam

etmektedir.

Karaköse durumu bütün Doğu illerine örnek olacaktır.

POLĠS MEMURU NECMĠ TÜREDĠ‟NĠN BEYANI

DiĢ tabibi Bülend‟in zabıtaya hakaret davasında polis memuru

Necmi Türedi dikkate değer beyan ve ifadede bulundu.

Kaymakamın dilsiz hizmetçisi Simüzer‟in ırzına geçtiği iddiasıyla

diĢ tabibi Bülend‟in muayenesi yapılmak üzere hastaneye götürüldüğü

sırada zabıtaya hakarette bulunduğunu ve savcılıkça mahkemeye sevk

edildiğini geçen sayımızda bildrimiĢtik.

Dün yapılan ikinci duruĢmada, hadise gecesi Bülend‟i ziyarete giden

kaymakam Hakkı Albayrakoğlu‟nun da tanık sıfatıyla ifadesine müracaat

edilmiĢtir. Kaymakam ifadesinde, “AsayiĢ amiri olması hasebiyle teftiĢ için

karakola gittiğini ve Bülend‟i burada tesadüfen görüp teskin ettiğini,

haddizatında suçlunun o anda ki durumunun periĢan ve acınacak bir halde

olduğunu” belirtmiĢ ve ilaveten sanık Bülend‟e polis tarafından hakarette

bulunulduğu kanaatinde olduğunu da söylemiĢtir.

Davacı ve müĢteki Necmi ise, kaymakamın o akĢamki hareketlerini

mufassal bir Ģekilde izah etmiĢ ve Ģu celbi dikkat beyanda bulunmuĢtur:

“Kaymakam o akĢam bir asayiĢ amiri olmaktan çok uzak bir

vaziyette sırf suçlu Bülend‟in hatırı için karakola teĢrif etmiĢtir. Zira, sayın

kaymakamımızın asayiĢ amiri sıfatıyla hareket edebilmesi için o sırada

cesaret alarak karakolun mesai masasına müteaddit yumruklar atarak resmi

bir yerin huzur ve sükununu ihlal eden sanık hakkında gerekli kanuni

muamele yaptırması icap ederdi. Kaymakam bahusus Bülend‟i korumak için

hareket etmiĢtir.”

Bazı hususların tespit ve tahkiki için mahkeme Pazardan sonraya

talik edilmiĢtir.

Bizler de kaymakamın o akĢam için karakola teftiĢ maksadıyla

gittiğine kanaat getiremiyoruz. Zira muhteremin bugüne kadar bir defa olsun

bu gibi yerleri teftiĢ ettiğine Ģahit olmadık. Saniyen, Bülend‟in o akĢamki

durumuna acıyan kaymakam kendi hizmetçisinin feci durumuna niçin üzül

(...)

ĠLAN

TC Ziraat Bankasından Iğdır ġubesi

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliğine ait mevcut

pamukların nakliyesi aĢağıda yazılı Ģartlar dahilinde 4 Kasım 1952 Salı günü

Iğdır Ziraat Bankasında yapılacaktır.

1. Iğdır‟dan Malatya‟ya 250 ton

2. Iğdır‟dan Erzurum‟a 150 ton

3. Erzurum‟dan Malatya‟ya 500 ton sevk edilecektir.

Teminat 20.000 (yirmi bin) liradır.

ġartnamesi her gün bankamızda görülebilir.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan aldığım nüfus cüzdanımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Yukarı Arapkir Kerem Kılıç

ĠLAN

Sürmeli Spor Kulübünce tertip edilen eĢya piyangosu en son olarak

29 Ekim 1952 tarihinde çekilmesi karar altına alındığı halde, mezkur tarihte

çekilmediğinden keyfiyetin tahkiki için umumi heyetin 8.11. 1952

Cumartesi günü saat 14:30‟da sinema salonunda toplanması ve sayın

azaların teĢrifi rica ve ilan olunur.

Kontrolörler: Ahmet Tekin Orhan Çiftlik

YENĠ BĠR GAZETE MĠ?

Aldığımız bir habere göre sayın arkadaĢımız eczacı Cengiz Sümer

tarafından ikinci bir gazete çıkarılmak üzere gerekli teĢebbüse geçilmiĢ ve

hazırlıkları ikmal edilmiĢtir.

Gazeteye ihtiyaç duyan Iğdır gibi münevver bir muhitte ikinci bir

gazetenin çıkması bizim de en iyi arzumuzdur.

ArkadaĢımıza baĢarılar diler refikimizi Ģimdiden tebrik ederiz.

DELĠGÖNÜL

(Muhtemelen Turgut Sungar’dan gelen bir mektup. Mücahit)

DĠL gazetesi yazı iĢleri md.

Adliye Caddesi No: 8 Iğdır

Bir okuyucu olmakla müftehir bulunduğum muhterem gazetenizde

bazen, “DĠLSĠZ” imzasıyla yazılar intiĢar etmektedir. Son günlerde vuku

bulan hadise dolayısıyla “DĠLSĠZ” arkadaĢın affına mağruren bir istirhamda

bulunacağım. Bu günlerde peyda olan “DĠLSĠZ-PEREST” diĢçimiz,

gazetenizde ki “DĠLSĠZ”in kim olduğunu hararetle soruĢturmakta imiĢ.

Durumu, “DĠLSĠZ” yazarına bildirip, bu müstear ismini değiĢtirmesini namı

hesabıma lütfen rica eder misiniz?

Gazetenize bütün bağlılığımla

(Deligönül)

DĠL Gazetesi: Ġkazınıza teĢekkür ederiz. Tehlikeyi gazeteciğimiz de sezdiği

için, Ģimdilikbu müstear lakabı kullanma cesaretini gösteremiyoruz. DiĢçinin

akıbeti belli olduktan sonra belki de bu isimle tekrar ortaya çıkabiliriz.

REġAT ÖZERKAN GĠDĠYOR

Ġzinli bulunan emniyet amirimiz yerine vilayetten muvakkaten

gönderilen komiser ReĢat Özerkan‟ın, emniyet amirimizin vazifesi baĢına

avdet etmesi üzerine tekrar Kars‟a avdet edeceğini teessürle haber aldık.

Iğdır için mevcudiyeti bir nimet olan sayın Özerkan‟ın gidiĢi mesai

arkadaĢları kadar bizi de müteessir etmektedir. Zira, enerji ve bilgisinden

fayda umduğumuz bu arkadaĢın ayrılması bize Iğdır‟da bulunduğu günleri

hakikaten hatırlatacaktır. GeniĢ bir polis kadrosuna muhtaç olan Iğdır‟ın bu

arzusu uyarınca sayın Özerkan‟ın Ģimdiki vazifesinde ipkası Ģayanı arzudur.

SĠNGER NAKIġ VE DĠKĠġ YURDU

Haber aldığımıza göre bugünden itibaren ilçede Singer kumpanyası

tarafından bir biçki dikiĢ ve nakıĢ yurdu açılacaktır. Bu suretle kızlarımızın

dikiĢ mevzuunda yetiĢtirilmesi mümkün olacaktır.

SAYIN OKUYUCULARA

Bugünden itibaren gazetemiz abone kaydına baĢlamıĢ

bulunmaktadır. Gazetemizi abone adedine göre çıkarma zorunda

bulunduğumuzdan sayın okuyucuların kayıtlarını yaptırtmakta acele

etmelerini rica ederiz.

Memur ve Politika (Haftada Üç Söz Köşesi) 3 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 31

Kendimden bahsetmek mecburiyetinde kaldığım için özür dilerim.

Otoriter Devlet ve Siyasi Partiler adlı yazılarımdan dolayı bazı ithamlara

hedef oldum.

Efendim, bazı bilgiçlerimiz, “Hamza politika mevzularıyla iĢtigal

ediyor. DĠL muhalefet organıdır. Sonra Haftada Üç Söz yazarı memurdur”

iĢaretinde bulunmuĢlar.

Arzı malumat edeyim: Sıfatı ne olursa olsun, her vatandaĢın

memleket davalarıyla ilgilenmesi hem haktır ve hem de vazife. Kaldı ki

memur sınıfı, ekseriyetle entelektüel zümredir. Yurt meseleleriyle daha

ziyade ünsiyet peyda etmelidirler. Bu memurun politika yapması manasına

alınamaz. Politika yapmak demek Ģu veya bu partiyi alenen tutmak ve siyasi

partilerin propagandasını yapmak demektir.

Memleketimiz henüz çok partili rejime girmiĢtir. Siyasi partiler

hakkında genel olarak bilgi vermeyi vazife bilirim. Bir siyasi parti Ģöyle

kurulur, böyle yaĢar demek, politika yapmak değildir. Biz öğretmenler bu

bahisleri ilkokulların beĢinci sınıfında tetkik ederiz. Memleketteki siyasi

partilere karıĢmamak Ģartıyla bu bahisleri incelemek, vatandaĢları

aydınlatmak politika ise insan hakları ve partiler mevzuunda yurtta

konferanslar vermek üzere seyahatte çıkan üniversitelerimizi acaba ne

yapmalıyız?

Büyük Atatürk cumhuriyetin onuncu yıldönümünde gözleri

yaĢararak cumhuriyeti bize emanet etmiĢti. Rica ederim cumhuriyet

meseleleri üzerinde yazı yazmak politika mıdır?

DĠL, muhalefet organı imiĢ. BaĢkan Ruzvelt‟in basın hakkındaki

fikirlerini bilirsiniz. Ben de Ģekli ve siyasi kanaatleri ne olursa olsun

matbuatın faydalı olduğunun inanırım. Ġngiliz hükümeti ister muhafazakâr

olsun ister iĢçi veya liberal olsun, muhalif Times‟i susturmayı akından bile

geçirmemiĢtir. DĠL muhaliftir diye memleket meseleleri hakkında yazı

yazmayalım mı sayın diplomalı cahillerimiz?

Yazılarımın makes bulması benim için teĢvik edicidir. ġunu da ilave

etmeliyim, Iğdır‟da teĢkilat kurmuĢ, üç siyasi partinin ilçe baĢkanları samimi

dostlarımdır. Bu muhterem zevat arasındaki siyasi tartıĢmaları kötülemek

veya desteklemek hiçbir zaman hatırımdan geçmemiĢtir. Kendilerine ve

siyasi kanaatlerine hürmetim vardır. Fırsat buldukça bu çok muhterem

dostlarımı siyasi makamlarında ziyaret ederim. Bu durum benim için bir

nakise midir? Bu memlekette engizisyon ve Neron tahakkümü olamaz.

Kitaplarım arasında mevcut siyasi partilerin programları vardır.

Vakit buldukça okurum. Çünkü bir yıl sonra oy kullanacağımı biliyorum.

Büyük Atatürk‟ün bahsettiği milli musibetlere yeninden duçar olmamak için

uyanık bulunmayı vazife bilirim.

Evet sayın okuyucularım, ben bir Atatürkçü olarak bir milliyetperver

olarak sosyal davalar üzerinde yazı yazmakta devam edeceğim. Çünkü yurt

davalarına bigane kalmayı, yurttaĢlık yapmamak manasında alanlardanım.

Aziz bilgiçlerimizden de istirham ediyorum; yazmasında fayda

gördüğüm hususlar bütün vatandaĢlarca kavrandığı gün, bu nevi yazıları

politika sayınız. Acaba sadet dıĢı mı oldu? Belki de diplomalı cahillerimiz

böyle düĢüneceklerdir.

Kaymakam ve Reis Mireli 3 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl:1 Sayı: 31

(Belediye baĢkanı Mireli Ağa, ilçeye musallat olmuĢ karga

sürüleriyle baĢ etmek için öldürülen veya yakalanan karga baĢına ödül

koyar. Turgut Sungar’ın kaleminden çıkan karikatürde kaymakam, karga

yerine elinde bir balıkçı kuĢu ile Mireli Ağa’ya gelmiĢtir. KonuĢmada geçen

“DĠLSĠZ” sözü DĠL gazetesini ve Mecit Hun’u, beĢ para da gazetenin

fiyatını imalı Ģekilde ifade eder. Mücahit)

“Reis, bugün kısmetim açıkmıĢ. Karga getiremedim amma Ģu acayip

hayvanı avladım. Buna kaç kuruĢ vereceksiniz?

“Ay kozmel, görürsen ki bu hayvan senden yekedir. Belesine belediye

pul vermez. Git özüne iĢ tap. Bu dilsiz hayvandan ne istiyirsen, sen ki

bir (DĠLSĠZ)e beĢ para kiymet vermirsen, men nice pul verim”

SAZLI SOHBET 3 Kasım 1952

Dağlı Sayı: 31

Aldı Dilsiz: Ben öksüzem dilim yok

Dindirmeyin derdim çok

PeriĢan ettin beni

Evde yatak kilim yok

Aldı Doktorlar: Et tırnaktan ayrılmaz

Ġltimas lazım biraz

Bülend‟i kayırmasak

Bu beladan sıyrılmaz

Aldı Kaymakam: Ben buranın reisi

Yoktur bunun beisi

Dilsiz nemize gerek

Kapatmaktır iyisi

Aldı DiĢçi: Gazete polis takmam

Ardan hayadan çakmam

Albayrak bana yeter

BaĢka kimseden korkmam

Aldı “DĠL” DiĢçi ettiğin etti

Iğdır‟dan vurdu getti

Biz dedik, utanmadı

Dilimizde tüy bitti

Aldı Dağlı: Dağlı, sözün boĢuna

Gitmez elin hoĢuna

Durup durup taĢ atma

Virane baykuĢuna

NOT: Bazı kimseler diĢçi mevzuunda yaptığımız neĢriyatı

aleyhimizde istismar ediyorlar. DĠL, yüz kızartıcı hadiseler karĢısında asla

susmayacak ve efkarı umumiye arzusuna göre hareket edecektir. DAĞLI

(Mecit Hun)

CABBAR YEġĠLYURT VEFAT ETTĠ (3 Kasım 1952)

Iğdır muhitinde herkesten sevgi ve hürmet gören tüccarlarımızdan

muhterem Cabbar YeĢilyurt dün vefat etmiĢtir.

Merhum, doğruluğu ve ağırbaĢlılığı ile bütün hemĢehrilerinin

taktirine mahzar olmuĢ bir zatı muhteremdi. Vefatı dolayısıyla ailesi ve

yakınları kadar her Iğdırlı müteessir olmuĢtur.

Kendisine Allah‟tan mağfiret, sayın Cengiz YeĢilyurt, HaĢim,

Hüseyin YeĢilyurt ve yakınlarına baĢsağlığı dileriz

Kars Gazetesi muhabiri Mehmet Ali Kutlay, CHP adına, merhuma

mağfiret ve ailesine baĢsağlığı temennisinde bulunmaktadır.

IĞDIR BAġKÖY YOLU

Gerek gazeteciğimiz ve gerekse BaĢköy bucağındaki

hemĢehrilerimiz Iğdır-BaĢköy yolunun feci durumunu fırsat buldukça

ilgililere duyurmaya çalıĢırken, bugün aldığımız habere göre bu yolun

yapılması tehir edilmek suretiyle Ģimdilik Iğdır-Markara Ģosesinin ihalesi

yapılarak DP kahramanlarından bizim MeĢhedi Latif Polat‟a verilmiĢ.

Doğrusunu söylemek lazımsa bizler hükümetin vatandaĢ istekleriyle

alay ettiği kanaatine varıyoruz. Zira, Iğdır-BaĢköy gibi en iĢlek bir cadde

yerine Markara Ģosesinin öne alınmasına mana veremiyoruz. Zaten BaĢköy

yolu yapıldığı taktirde Markara Ģosesinin büyük bir kısmı onarılmıĢ

olacaktır. Hükümetin böyle bir karara varmasındaki sebepleri de

bilemiyoruz.

Her halde müteahhit DP‟li olduğu için para kazandırma gayesi var.

Amma, BaĢköy‟de de DP‟li yok mudur sanki?

KOOPERATĠF PAMUK ALAMIYOR

Birlik umum müdürü ve Ziraat Bankası Iğdır Ģubesi müdürünün

Ankara‟dan avdet etmemesi hasebiyle, Ziraat Bankasıyla Birlik arasında

gerekli ticari formaliteler ikmal edilemediğinden pamuk kampanyasını

açamamaktadırlar. Diğer taraftan tüccar da kooperatifin mubayaa için

vereceği kararı beklemekte olduğundan müstahsil elindeki malı satamaz hale

gelmiĢtir.

Renk Üzerine (Haftada Üç Söz Köşesi) 5 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 33

RENK ÜZERĠNE

Her milletin bilhassa gönlünü kaptırdığı bir renk vardır.

“Al yeĢil giymiĢ allanır

Çermik yolunda sallanır”

nevi halk türkülerinden tutunuz da,

“Ey göklerin kızıl ve beyaz süsü,

Kız kardeĢimin gelinliği Ģehidimin son örtüsü” gibi övgü

deyiĢlerimize kadar biz hep bayrağımızın azizi rengine metfunuzdur.

Meftunuz çünkü al sancağımızın rengidir. Meftunuz çünkü, yurt için

dökülen kanın rengidir ve nihayet meftunuz çünkü baĢımızda al sancak

damarlarımızda vatan uğrunda dökülmeye hazır asil kan var. Bu ruh bu

düĢüĢledir ki mavi fistanlıları kordon boyundan silip süpürmüĢtük.

Bizi bekleyen Türk ellerine Ziya Gökalp, “Kızıl Elma” demiĢti. Kızıl

Elma ki bizim idealimizdir.

Son yıllarda vahĢet ve dehĢet yuvasına da “Kızıl” ismi verildi. Haber

verelim ki Ruslara verilen bu isim ateĢten ve alevden alınmadır. Çünkü,

Rusların ve rejimlerinin girdiği her yer bir cehennem olmuĢtur. Rus rejimine

takılan renk iĢte bu cehennem ateĢinin rengidir. Rusların ölüm fırınlarına

girmemelerini temin için, “Yorgi‟nin düğününü yap öyle gel” diye mektup

yazan Yahudi hikayesini elbette duymuĢsunuzdur. Ruslara a olmak

bedbahtlığına uğradığından dolayı bu latif renge ne kadar acısak yeridir.

Murat Hüdavendigar‟ın acaba ruhu ne kadar muazzeptir.

Ne yapmalı? Ġnsanlığın asırlardır uğrunda emek harcadığı maddi ve

manevi kıymetler bu kuzguni rengin tehdidi altındadır. Ben, Ģuna

inanıyorum: Bütün medeni alem ve bilhassa kırmızı-beyaz sancağımız

mutlaka zaferi kazanacaktır.

O zaman hep beraber, “Vur dehr-i küfrün üstüne reke-i hilâl için”

diye Ģevk ve heyecanla koĢacağız.

KARĠKATÜR

Aziz Okuyuculara

DĠL bugünden itibaren hiçbir sui maksat olmaksızın samimiyetlerine

inanıp hürmet ettiğimiz arkadaĢları çizgi ile tanıtmaya baĢlayacaktır.

Muhterem okuyucularımızdan aldığımız cesaretle bugün ilk tipi çiziyoruz:

(Bu kısımda; gözlüklü, elinde tespih Ġsrafil Gökçe’nin portresi karikatürize

edilmiĢ. Mücahit)

Kimse bilmez bu fendi

ĠĢte size BaĢefendi

Çizdiğimiz portreyi

Kendisi de beğendi

MANZUM TARTIġMA

DP Ġlçe BaĢkanı sayın Nurettin Kirman ile gazetemiz sahibi Mecit

Hun arasında vaki manzum bir tartıĢmayı aziz okuyucularımıza sunuyoruz.

Kirman:

Birce ili dolmadı bu yazığın geliĢi,

Lelik olup töhmetten, rahat eylesin kiĢi,

Ay “Dil” dilin keserem, abır heyayı dökme

Derdimiz bestir bize yeniden maraz sökme

Hunoğlu:

Ay kırıĢmal vurupsan otuz somar iskânı

Kölgeye bağliyipsan sizin olup her yanı

DĠLSĠZ olduğ ezdiniz dillenende kesirsiz

Kaydasıncağ yeriyen iĢler olmur tesirsiz

Kirman: Akıl dolu baĢımızda

Tuz bulunmaz aĢımızda

Diplomat olduk çıktık

Bu körpe yaĢımızda

Hunoğlu:

Yeter döktün etimi

BaĢkan olmaz sen kimi

Vurup senden alacağ

Ennağının yetimi

TeĢekkür Mektubu 5 Kasım 1952

ReĢat Özerkan (Komiser) Yıl: 1 Sayı: 33

Dil Gazetesi sayın Md.

Kıymetli gazeteniz sütunlarında hakkımda gösterilen derin alakaya

teĢekkür ederim. Belirttiğiniz gibi bugün iliĢkimi keserek çok sevdiğim

Iğdır‟dan maalesef ayrılıyorum. Burada bulunduğum bu kısa müddet içinde

halkın zabıtaya karĢı gösterdiği itimada layık olmak için sar ettiği gayreti

müĢahede etmekle müsterih ve bahtiyarım. On bini mütecaviz bir kazada

mevcut dört polisin asayiĢ üzerinde müessir olmasında kıymetli gazetenizde

çok büyük bir rolü bulunduğuna katiyen kainiyim. Daha tecrübeli bulunan

kıymetli emniyet amirimizin iĢe baĢlaması ile zabıta kuvvetlerimizin sayın

Iğdır halkında daha nafi ve onların daha müessir bir hadimi olacağını emin

bulunmaktayım. Bütün Iğdır halkına arzu veda eder, sizlere ve sizler

vasıtasıyla sayın halkımıza teĢekkürlerimi sunarım. Saygılarımla. Komiser

ReĢat Özerkan

KÖYE GĠDERKEN EZĠLEN KIZ

Dün Cennetabat köyüne giden bir arabadaki 7 yaĢlarında Gülter

ırmak ismindeki kız bir aralık arabanın arkaya doğru meyletmesi neticesinde

düĢmüĢ ve araba tekerleri arasında ezilerek ölmüĢtür. Gülten‟in arabadan

düĢmesinden yolcuların hiçbirisi haberdar olamadığından hadisenin bir kaza

eseri olduğu anlaĢılmıĢtır.

ĠLAN

Iğdır Belediyesinden

1. Belediye mezbahasının açık eksiltme ile onarımı yapılacaktır. Ġhale

7.11.1952 günü saat 14‟de yapılacaktır. KeĢif bedeli 1876 lira 51

kuruĢtur.

2. ġartname her gün belediyede görülebilir.

ABONELERĠMĠZ

1. Hasan Çetinel Tüccar

2. Hüseyin Çınar Tüccar

3. Ġbrahim Aksoy Çiftçi

4. Hüdai Ilgaz Hükümet Tabipliğinde görevli

5. Rahmi Uluhan Hükümet tabibi

6. Mir Hüseyin Genç Çiftçi

7. Ali Yıldırım Acenteci

8. Abdullah Alibaco Bakkal

9. Hüseyin Balamir Çiftçi

(devam edecek)

EMNĠYET BĠTARAF HAREKET ETMĠYOR

DiĢçi Bülend‟i dövmekten sanık hakkında alınan fevkalade

tedbirlerin sebebini soruyoruz:

Dün öğle yemeği sıralarında DiĢçi Bülend‟in tanınmayan bir Ģahıs

tarafından sopa ile dövüldüğü iddiası üzerine bir anda Iğdır polis ve

jandarmasının seferber oluĢu kasabada Ģu ana kadar devam eden bir heyecan

tevlit etmiĢ ve alelade bir zabıta vakasına verilen bu önemin sebebi

anlaĢılamamıĢtır.

Haddizatında zan altında bulunduğu ağır ithamın tesiriyle vicdan

azabı içinde kıvranan DiĢçinin cadde ortasında sopa ile dövülmesi herkes

tarafında nefretle karĢılanmıĢtır. Fakat, mahiyeti bakımından 5 günlük bir

rapor ve suçüstü olmadığı taktirde Ģahsi Ģikayete bağlı bulunan bu basit

hadiseden dolayı Iğdır zabıta kuvvetlerinin seferber edilerek sanığı araması

ve mağdur tarafından tanınmadığı halde, hususi gayret sarf edilerek olaya ne

olursa olsun birisini sanık yapma lüzumu hissedilmesi ve nihayet fail olduğu

kati olarak tespit edilemeyen Abdülkerim Öztürk‟ün bir ağır suçluya

yapılmayan muameleyle Ģu ana kadar çarĢı karakolunda nezaret altına

alınarak emniyet amirliğinin resmi eserleriyle kefaletle tahliyesine dahi mani

olunması zabıtanın ve bahusus emniyet amirliğinin tesir ile hareket ettiğini

göstermiĢ bulunmaktadır.

Iğdırlıların gazetemiz vasıtasıyla sorduğu Ģudur: Irza geçmekten

sanık Bülent kaymakamın kefaletiyle serbest bırakıldığı halde beĢ günlük

rapora müstenit bir suçla maznun bulunan Abdülkerim‟in kefaletle veya

teminata merbut dahi olsun tahliye edilmemesi hususunda emniyet amirimiz

niçin lüzum hissetmiĢtir.

Abdülkerim ağır cezalı bir suçla sanık değildir. Abdülkerim siyasi

bir suçun faili olmadığına göre emniyet amiri hangi sebeple ve kimin

tesiriyle bu emri veriyor. Ve bu emri verdiği sırada Türkiye‟de keyfi

idarenin maziye karıĢtığını bilmiyor mu idi? Kanunların tatbiki tanında DiĢçi

ile Abdülkerim hakkında hatır için ayrı muamele tatbikatına cevaz var

mıdır?

Biraz sonra adliyeye intikal edecek bu hadisede Bülent‟le

Abdülkerim yan yana duracaklardır. Emniyette aynı kanunlar tatbik

edilmiyor mu?

Böyle hadiselere Ģahit oldukça kati kararın bitaraf ve sayın

adliyemize ait olduğunu bildiğimiz için teselli buluyoruz.

Askerlerin Yıldızı (Haftada Üç Söz Köşesi) 8 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 36

“Otoriter Devlet” baĢlıklı yazımızda, General Eisenhower‟in iktidar

yolunda olduğunu yazmıĢtık. Tahminimizde yanılmamıĢız. 20 yıl süren bir

iktidarın bıraktığı psikolojik tesire, ikenin popüler Ģahsiyeti katılınca

seçimleri Cumhuriyetçilerin kazanacağı kanaati umumi idi.

Kore‟de binlerce kurban veren Amerikan halkı bu iĢi askerlerin daha

iyi halledeceğine kanidir. Amerika‟da kuvvetli bir liderin etrafında

birleĢmek lüzumunu çoktan hissediyordu. Bu liderin vali Stevenson‟dan

ziyade bir asker olması matluba daha muvafıktı.

ĠĢte bunun içindir ki Cumhuriyetçi partinin halk efkarını tatmin

etmeyen programına rağmen Eisenhower‟in kuvveti Cumhuriyetçileri zafere

ulaĢtırdı.

Askerler disiplin ve irade sahibi olarak tanınırlar. Dünyanın bu

buhranlı zamanlarında askerlerin yıldızı parlaktır. Çünkü anarĢi görülen her

yerde, çare-i halat askerlerin etrafında toplanmaktadır.(1)

Bugün yer yüzünde milletleri kimin idare ettiğine Ģöyle bir göz

atalım. Franco, De Gaulle, Papagos, Tito, Stalin, Mac ÇankayĢek, Necip,

Fuat ġahap, Çiçekli ve nihayet Ridwey.

.Bunların hepsi birer askerdir. Bütün cihan üçüncü dünya harbinin

hazırlıkları içindedir. Bu hazırlıklar bu iĢin erbabı olan askerlerin daha iyi

baĢaracakları muhakkaktır.

Hani bir kaide var: “Ordu politikanın emrinde olmalıdır” derler.

ġimdi iĢler değiĢti. Politikacıların askerlerin arzusuna göre hareket ettiğini

görüyoruz. Bunun sebebi ise Sovyetlerin tehditkar ve tecavüzkar

politikasıdır. Rus rejiminin kötülüğünü Ģu hadise ne kadar açıkça ortaya

koyuyor değil mi?

Askerleri politikaya hakim yapan saik, Rus politikası olduğu halde,

onları seven asker pek enderdir.

Not: (1) ile iĢretli cümle umumidir. Sayın Vahap Akar dostum, Nuri

Yamut‟u baĢa geçirmek istediğimi anlamasın. Geçen defa beni örfi idare

komutanı imiĢ gibi sorguya çekti.

Millet Partisi Doğubeyazıt Seçimlerini Kazanıyor 8 Kasım 1952

Mecit Hun Sayı: 36

Doğubeyazıt MP ilçe idare kurulu asbaĢkanı Selahattin Temuçin‟den

aldığımız bir habere göre ilçenin Çiftepınar köyü (mahallesi) muhtar

seçimlerini Millet Partisi büyük bir ekseriyetle kazanmıĢ ve diğer köylerde

de kazanmaları katileĢmiĢtir.

Çok kısa bir zamanda her tarafta olduğu gibi Doğubeyazıt ve

Karaköse ilçelerinde tutulan Millet Partisinin yapılacak bütün seçimlerde

kazanacağı da kuvvetle umulmaktadır.

Karaköse Demokrat Parti teĢkilatında vuku bulan çözüntüden sonra

Doğubeyazıt‟taki baĢarı iktidarın kati bir hezimeti ve Karaköse‟de Millet

Partisinin muvaffakiyetidir.

Doğubeyazıt teĢkilatını ve Millet Partilileri candan tebrik ederiz.

BELEDĠYENĠN FAALĠYETLERĠ GELĠġĠYOR

Belediyemiz son günlerde her sahada faaliyetlerini geliĢtirmektedir.

Bilhassa kasaba içinde fazla süratle geçen nakliye vasıtalarının

cezalandırılması taktir edilmiĢtir.

DOĞUBEYAZIT VĠLAYET MĠ OLUYOR

Dün Doğubeyazıt‟ın vilayet olacağı hususunda bazı Ģayialar

dolaĢmıĢsa da yaptığımız soruĢturma neticesinde bu sözlerin hiçbir resmi

habere istinat etmediği anlaĢılmıĢtır.

KARĠKATÜR

(Turgut Sungar’ın kaleminden çıkan bu karikatürde genç adam

Ekber Yücel, koltuğunun altına bir deste “DĠL” gazetesini koymuĢ

yürümektedir. Mücahit)

Avukattan pazım var

Bir gözü kör kazım var

Muhabirlik babında

Sesi çıkmaz sazım var

ĠLAN

Iğdır PTT Müdürlüğünden

1. Belediye karĢısında bulunan eski postane binası arsasıyla birlikte ve

tahliyesi anında bina yıktırılarak enkazının idareye teslimi ve

tesviye-i turabiyesinin yapılması kiracıya ait olmak Ģartıyla senelik

120 lira muhammen bedelle açık artırma suretiyle icara verilecektir.

2. Arttırma 21.11.1952 PerĢembe günü saat 14‟de Iğdır PTT

müdürlüğüne yapılacaktır.

3. Teminat 18 liradır

4. ġartname her gün PTT müdürlüğünde görülebilir.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğunda aldığım nüfus cüzdanımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Pulur köyünden Necef Ekber Göl

YENĠ SĠNEMA MAKĠNESĠ GELDĠ

Yeni bir sinema makinesi getirmek üzere Ġstanbul‟a giden Aziz

Güney ve Ali Baburhan (Orkun) iki gün evvel yeni aldıkları makine ve

teçhizatını da beraberlerinde getirmek suretiyle Iğdır‟a avdet etmiĢlerdir.

Sinema binasında belediyece yaptırılmakta bulunan tamirat bittikten

sonra sinemanın faaliyete geçeceği öğrenilmiĢtir.

Sinemacılarımızla birlikte manifaturacı tüccar arkadaĢlarımızdan

sayın Cemalettin GüneĢ de Ġstanbul‟dan avdet etmiĢtir.

DĠL‟ĠN NEġRĠYATI ALAKA ÇEKMEYE BAġLADI

AsayiĢ mevzuunda gazetemiz tarafından yapılan neĢriyat Ankara

basınıyla ilgililerin dikkatini çekmiĢ olduğundan , “Ġcmal-ı asayiĢ” baĢlıklı

yazımız 1 Kasım 1952 tarihli Ulus gazetesi tarafından aynen iktibas edilmiĢ

ve ĠçiĢleri Bakanlığınca da bu hususta ilgililerin malumatına baĢvurulduğu

öğrenilmiĢtir.

Tarafsız bir görüĢle hadiseleri hakikate en uygun Ģekilde halk

efkarına tercüman olarak nakleden gazetemiz, gayesinde muvaffak olmuĢ

demektir.

IĞDIR‟IN KURTULUġU MÜNASEBETĠYLE

Iğdır‟ın kurtuluĢu ve yakın tarihçesi hakkında okuyucularımıza kısa

bir malumat vermek gayesiyle geçmiĢ sayılarımızda baĢladığımız yazıya

bazı sebeplerle ara vermek mecburiyetinde kalmıĢtık.

Elde mevcut notlar ve bu tarihi olayları bizzat görmüĢ kıymetli

hemĢehrilerimizin malumatları bize bu muhtasar etüdü elde etmek

imkanlarını bahĢetti.

Geçen sayılarımızda Iğdır‟ın kurtuluĢunda tekabül eden günlerde

Kars ve havalisinin durumunu izaha çalıĢmıĢtık.

Esas maksadımız bugüne kadar etüd edilmeyen Iğdır‟ın yakın

tarihini dile getirmek olduğuna göre yarın ki sayımızdan itibaren 12 Kasım‟a

kadar Sürmeli durumunu okuyucularımıza arz etmeye çalıĢacağız.

Her hangi hususi bir maksadı olmayan bu neĢriyatımızın Iğdır

tarihçesi içinde faydalı olabileceğini ümit ediyoruz.

PARLAYAN ASKERĠ ARABA BĠR ĠHTĠYARI DA EZMĠġ

Geçen sayımızda Orgof yolunda parlayan bir askeri arabanın kasaba

içinde bir kız çocuğunu ezdiğini haber vermiĢtik. Bu gün aldığımız habere

göre, aynı araba fakir bir ihtiyarı da ezmiĢ ve hastaneye kaldırılan ihtiyar

yaralı vefat etmiĢtir.

Kazanın arabacı erin ihtiyarı haricinde vuku bulduğu tespit

edilmiĢtir.

Tahkikat devam etmektedir.

BÜYÜK MATEM (Haftada Üç Söz) 8 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 36

Bugün Kemal Atatürk‟ün 14ncü ölüm yıldönümüdür. Acı günü

anmanın teessürü, eserini devam ettirmenin vakarı içindeyiz.

“Canım cananıma eğer isterse minnet canıma,

Bir can nedir ki onu kurban etmeyim cananıma”

ĠĢte, Atatürk‟ün en çok sevdiği mısra ve Türk ferdi olarak inandığı

düstur. Bütün hayatı boyunca da bu düstura inandı, onun biraz da Hatay

Ģehidi olduğunu, Hatay meselesini hatırlayanlar elbette bilirler. Evet,

Atatürk canını canan saydığı vatanına kurban etmiĢtir.

Türk milletini muasır medeniyetler seviyesine çıkarmak için

baĢardığı inkılaplardan birisine teĢebbüs dahi bir faniyi tarihe geçirmek için

kafi sebeptir.

Biz ki mütemadi felaketlerden bir futbol takımı kadar kudretli devlet

adamı kurtaramamıĢ bir millet idik. O, bütün namüsait sağlam dayanak

saydı. Gayeye varmak için yaptığı devrimler, bütün cihanda hayretle karıĢık

hayranlık uyandırdı.

Bunun içindir ki, bugün bile büyük iddialarla meydan çıkan devlet

liderleri, O‟nu bilakaytdüĢart örnek bilmektedirler.

Kemal Atatürk, ideal ve hareket adamı olarak tarihte ve bütün

terakkiperver gönüllerde en mutena yeri almıĢtır.

O‟nun izinde ve manevi liderliğinde yükselmek için çalıĢmak gaziyi

ebedi uykusunda rahat ettirmenin temel Ģartıdır. ĠĢte biz bu yoldayız. Ruhu

Ģad olsun!

Karaköse Çevresinde Muhalefet Faaliyete Geçti 8 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 36

Karaköse vilayet muhitinde Demokrat Partiden vukubulan istifalarla

Millet partisinin seçimlerde ki baĢarısından geçen nüshamızda bahsetmiĢtik.

Dün Doğubeyazıt‟tan aldığımız haberlere göre, son günlerde DP‟den

istifa ederek CHP‟ne geçen Karaköseliler her tarafta mitingler tertiplemeye

baĢlamıĢ ve bu meyanda dün Doğubeyazıt‟ta bir açık hava konuĢması

yapmıĢlardır.

Doğubeyazıt‟a gelen grupta, Hüseyin PaĢazade Mehmet Suphandağ

(il genel meclisi üyesi), Tutaklı Kadri Bey oğlu Bedri Bey, il genel meclis

üyesi Abdülkadir Bey‟in kardeĢi Rıza Bey gibi nüfuzlu ve hatırı sayılır

Ģahsiyetlerin bulunması, Karaköse‟de DP‟nin iflas ettiğini kati surette

göstermektedir.

1950 seçimlerinde bazı sebeplerle oylarını DP lehine kullanan bu

zevat, Ģimdi duydukları nedameti her tarafta izhar etmeye çalıĢmaktadırlar.

Mitingde birçok hatipler söz almıĢ ve Doğubeyazıtlılara hitap

etmiĢtir. Doğubeyazıt halkının bilaistisna davul ve çalgılarla karĢıladıkları

eski DP‟liler iktidar partisinden istifa etmeleri sebeplerini açıkça izah etmiĢ

ve hemĢehrilerini de muhalefete davet etmiĢlerdir. Bitaraf Ģahıslardan

yaptığımız tahkikata göre bu gün için Karaköse il muhitinde Demokrat

Partinin tutunmasına artık imkan kalmamıĢtır.

Bahusus, Doğubeyazıt tüccarlarından olup halen Karaköse‟de ikamet

eden Kamil Bey‟in oğlu alaka çeken ve sık sık alkıĢlarla tasvip edilen bir

hitabede bulunmuĢtur.

KonuĢmanın özetini veriyoruz:

“Aziz Beyazıtlılar

1950 seçimleri sırasında hepimiz DP safında idik. O zamanlar

bağrımıza bastığımız Ģimdiki milletvekillerimiz Celal Yardımcı, yaptığı bir

konuĢmada, “Cumhuriyet Halk Partisi ölmüĢtür. Onun cenazesini

kaldırmaya geldik” diyordu.

ĠĢte bu günde DP ölmüĢ fakat öyle bir ölüm ki cenazesine dahi

rastlamak imkanı yoktur. Ölüsünün bile mevcudiyeti kalmayan bu parti

1950 seçimlerinde ellerimiz üzerinde en yüksek irtifaya kaldırılan Demokrat

Parti iĢte bu Ģekilde düĢmeyi hak etmiĢtir”

KonuĢmasından bir parçasını aldığımız hatip bu suretle bütün

Karaköseliler‟in hislerine ve siyasi fikirlerine tercüman olduktan sonra,

tekrar Karaköse‟ye avdet etmiĢlerdir.

DP‟nin can çekiĢtiği Ģu sırada yani dün akĢam sayın DP il idare

kurulu baĢkanı Zeki Aras beraberinde sayın arkadaĢı olduğu halde partisiyle

ilgili bazı tetkiklerde bulunmak üzere ilçemize teĢrif buyurdular. Iğdır‟da

Demokrat Partinin Karaköse‟deki durumdan daha acı bir Ģekilde can

verdiğini bilmiyorlarmıĢ gibi parti binasını arayıp bulmaya çalıĢmaları

tuhafımıza gitti. Halen yatakhane haline getirilen parti binası önünde biraz

gezip tozduktan sonra, partilerinden eser kalmadığına kani olan sayın Aras

ile maiyeti Kars‟a avdet ededursun.

Bizim Fazıl Baykal‟ın durumuna akıl erdiremiyoruz. Bir müddet

evvel istifa ederek istifası kabul edilen sayın Baykal‟ın Iğdır ve köylerindeki

nüfuzuna rağmen hala Demokrat Partiye karĢı cephe almak istememesi bu

partiden bir Ģeyler umduğu kanaatini tevlit etmektedir.

Zannedersek DP il teĢkilatı da durumu tam manasıyla kavramıĢ ve

partilerinin içinde bulunduğu feci manzarayı müĢahede etmiĢleridir. Bizce,

Demokrat Parti için Kars‟ta tutunma imkanı kalmamıĢtır. BoĢuna

yorulmasınlar.

ĠÇĠġLERĠ BAKANI KARS‟TA

ĠçiĢleri Bakanı sayın Ethem Menderes dün uçakla Erzurum‟dan

Kars‟a gelmiĢlerdir. Bakanın Kars çevresinde bazı mühim tetkiklerde

bulunacağı tahmin edilmektedir.

Bilhassa kısa bir fasıla ile sayın bakanın Kars‟a ikinci seyahatte

bulunmalarına hususi bir önem verilmektedir.

Adnan Menderes hükümetinin yeni elemanlarla takviyeye çalıĢıldığı

bu günlerde içiĢleri bakanının Doğu seyahati Kars için önemlidir.

Neticenin hayırlı olmasın temenni ederiz.

KAYMAKAMIMIZ KARS‟TAN GELDĠ

Üç gün evvel vilayetle temaslarda bulunmak üzere Kars‟a giden

kaymakamımız sayın Albayrakoğlu dün akĢam Iğdır‟a avdet etmiĢlerdir.

DP ĠLÇE ĠDARE KURULU YAZGANĠ HÜSEYĠN AYDIN‟IN BĠR

TEMENNĠSĠ

Sayın DĠL Gazetesine,

Iğdır merkezi ile Kızılzakir köyü arasındaki köy yolu tamamen harap

olmuĢ bir durumdadır. Ayrıca su ile dolan bu yoldan değil nakliye vasıtaları

yaya yolcuların da geçmesine imkan kalmamıĢtır. Civar köy kanallarından

gelen bu suları kestirip yolu geçebilecek hale sokmak üzere sayın

kaymakamlığın dikkatini çekmenizi istirham ederim.

Hüseyin Aydın

ASAYĠġ 11 Kasım 1952

Eczacı Cengiz Sümer Yıl: 1 Sayı: 39

Memleketimizde hangi idare hakim bulunursa bulunsun iktidarla

muhalefet arasında daimi bir münakaĢa mevzuu olarak kalan bir husus

varsa, o da asayiĢ meselesidir. Ġktidar ve mensupları nasıl ki bu mevzuda

kendilerine tevcih olunan tenkitlere bir papağan üslubuyla daima, “AsayiĢ

berkemaldir” demekte haksızsa, cemiyet halinde yaĢamanın icabatından

olarak ufak tefek adli vakaları büyüterek umumi bir asayiĢ bozukluğundan

bahsetmekte muhalefet için o derece haksız bir harekettir. Hele bizim gibi

demokrat idareyi yeni benimsemiĢ cemiyetlerde adli vakaların eskisine

nazaran biraz olsun artmıĢ bulunmasını tabii karĢılamak lazımdır. Zira,

otoriter zihniyetle idare edilerek sindirilen ruhların insan haklarına hürmet

eden bir idareye kavuĢmanın coĢkunluğu içinde baĢka fertlerin ve cemiyetin

hürriyetine tecavüze yeltenecek kadar aĢırı hareketlere tevessül etmesi,

kaçınılmaz bir harekettir.Memleketimizin bu intikal devresini

muvaffakiyetle atlatarak Ġsviçre ayarında bir demokrasi ruhuna pek yakın bir

zamanda kavuĢacağına büyük bir imanla inanıyoruz.

Eskiden asayiĢ bozguncularının karĢısına bir heyula gibi dikilen

dayak ve iĢkence, bu gün yerini kanuni hükümlere bırakmıĢtır. Kanunlarımız

ise bir çok antidemokratik müeyyideleri ihtiva etmelerine rağmen yine de

ileri bir demokrasi ruhu ve görüĢü ile kaleme alınmıĢ veyahutta demokrat

memleketlerin kanunlarından adapte edilmiĢtir. ĠĢte, efkarı umumiyenin

Ģiddetle cezalandırılmasını arzu ettiği bir sanığın adli makamlarca arzu

edilen Ģiddette cezalandırılmasının sebebi hikmeti budur. O halde iki mesele

ile karĢı karĢıyayız:

1. Ceza kanunumuzu bünyemize uyacak Ģekilde yeniden tadil etmek

lüzumu

2. VatandaĢların kanuni mesuliyetlerinden korkmalarını hakim kılacak

bir idare sisteminin tatbiki lüzumu

Birinci mevzu memleketimizin hukuk otoritelerini ilgilendirir. Biz

üç buçuk hukuk bilgimizle bu mevzuda fikir serdetmeyi gülünç kabul

ediyoruz. Fakat, temas ettiğimiz ikinci husus üzerinde az çok bir görüĢümüz

olabilir. Ve biz bu mevzuda mahalli kalacak, Iğdır‟da asayiĢin bozulmaması

için ne gibi bir tedbire baĢvurulması lazım geldiğine temas edeceğiz.

Mevzuya girerken kaza teĢkilatında asayiĢ konusunda, sahibi salahiyet

olanları okurlarımıza hatırlatmak isteriz.

1. Kaymakam

2. Emniyet amiri

3. Jandarma Komutanı

4. Savcı

Kanaatimizce bu dört zevat bir saatin dört çarkına benzer. Birinin

vazifesini layıkıyla yapamaması halinde bütün mekanizma sukuta

mahkumdur. Biz bu teĢbihimizle yukarıdaki zevattan hiç birisine telmihte

bulunmayı aklımızdan dahi geçirmiyoruz. Ġnanç ve temennimiz bu dört

zevatın devamlı bir teĢriki mesai neticesi hakikatten hoĢ bir seyir takip

etmeyen Iğdır asayiĢini düzeltecek kudrette olduklarıdır.

TaĢburun Bucak Müdürünün Yeni Marifeti 11 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 39

TaĢburun bucağından Hasan Aksu imzasıyla aldığımız bir mektupta,

TaĢburun bucak müdürü Nuri Atasever‟in bucak müdürlüğü binası

bahçesinden üç ağaç keserek köylülere bedeli mukabilinde sattığından

Ģikayet edilmektedir. Mektupta aynen Ģöyle yazılıdır:

“Bucak müdürlerinin idari iĢlerden baĢka, bucağının kalkınması ve

güzelleĢmesi için bağ ve bahçe yetiĢtirmesi iktiza ederken hiçbir sebep

mevcut olmaksızın yalnız Ģahsi menfaati için taze ağaçları kesmesi

görevinde suiistimal ettiğine açık bir delildir”

DĠL Gazetesi: Nuri Atasever‟in durumunu vilayet ve kaymakamlık

bizden daha iyi biliyor fakat...

Anlayana sivrisinek saz

Anlamayana davul zurna az

ABDÜLKERĠM ÖZTÜRK MAHKUM OLDU

DiĢ tabibi Bülent Yalım‟ı sopa ile yaralamaktan sanık olarak

yargılanan Abdülkerim Öztürk dün sulh ceza yargıçlığına iki ay süre ile

hapis cezasına mahkum edilmiĢ ve hükmün temyizinden sonra cezasının

infazına karar verildiğinden Abdülkerim tahliye edilmiĢtir.

DOKTOR MESUT ÖZBAġARAN DAVA EDĠLDĠ

Aldığımız habere göre diĢ tabibi Bülent‟le Abdülkerim Öztürk

mahkemesinin devam ettiği sırada doktor Mesut ÖzbaĢaran tarafından

kendisine küfredilmek suretiyle hakarette bulunulduğunu iddia eden ġehir

Kulübü müsteciri Cabbar Akar zabıtaya müracaatla davacı olduğundan sanık

ÖbaĢaran hakkında suçüstü muamelesi yapılmıĢtır.

Sanık bu gün adliyeye teslim edilecektir.

PTS KOOPERATĠFLERĠ TAġBURUN SEÇĠMĠ BOZULDU

Bir müddet evvel TaĢburun Bucak müdürü Nurti Atasever‟in

himmetiyle Arap saçına dönen TaĢburun Tarım SatıĢ Kooperatifi

seçimlerine vaki itiraz ilgililerce incelenmiĢ ve varit görüldüğünden

kanunsuz yapılan TaĢburun seçimi bozularak alakalı kooperatife tebliğ

edilmiĢtir.

Seçimin kanunsuz yapıldığı sıralarda vaki neĢriyatımızı büyük bir

maharetle (!) cevaplandıran Atasever, acaba hala bitaraf hareket ettiğinden

dem vuruyor mu?

DP ĠL HEYETĠ GĠTTĠ

Ne vazifeyle geldikleri anlaĢılamayan DP Kars Ġl Ġdare Kurulu

BaĢkanı Zeki Aras‟la maiyeti dün, bütün aramalara rağmen Iğdır‟da DP‟li

veya teĢkilatını bulamadıklarından , kör piĢman Kars‟a avdet etmiĢlerdir.

IĞDIR’IN KURTULUġU MÜNASEBETĠYLE 11 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 39

1336 yani 1920 yılı yazında cephede durum Ģöyledir:

Kuvvetlerimiz Doğubeyazıt hattına kadar olan kesimi ellerinde

tutmakta, buna rağmen Sürmeli Çukuru Ermenilerin elinde bulunmaktadır.

AĢiret halkı yazın yaylada ve yerli halkta muhacerette bulunduğundan,

Ermenilerle o yaz herhangi bir hadise çıkmamıĢtır. Fakat Milli Mücadele her

tarafta devam etmektedir. Ayrım, Zilan ve Celali çete alayları Ağustos ayı

sonlarına doğu ve bilhassa Eylül ayında kati mücadeleye baĢlamak üzere

Sürmeli ovasına doğru inmeye baĢladılar. Mücadele ve taarruz Ģöyle tespit

edilmiĢti:

1. Tuzluca-Küllük hattı Ayrım alayı

2. Küllük-Erhacılar hattı Zilan alayı

3. Yarmalar-Hasanhan hattı Celali alayı

Bu suretle yapılan cephe taksimatından sonra bütün kuvvetler kendi

istikametlerinde taarruza baĢlayacaktı. Halkın mücadele azmini gören civar

askeri birliklerde iltihak etmekte gecikmediler. Tuzluca‟daki Liva bakiyesi

topçu komutanı Abdülkerim Bey kuvvetleriyle birlikte Ayrım alayına,

Doğubeyazıt‟taki askeri birliklerden Firuz Bey Celali alayına ve Cavit Bey

de Zilan alayına iltihak ettiler.

Mahalli ve askeri kuvvetlerden baĢka Karaköse ve civarındaki

Hamidiye alayları da Sürmeli‟yi kurtarmak için harekete geçmiĢlerdi. Resul

Bey (ġemseddin oğlu- Fabrikatör Ali Bey‟in babası) idaresindeki 9 ncu

Hamidiye Alayına; Celali Hamidiye Alayı Kotanlı merhum Ġsa Bey

idaresinde; Zilan çetesine Mehmet Bey (Mehmet Beyazıt) ve ġeyh

Abdülkadir idaresindeki iki Hamidiye Alayı Celali çetesine; keza

Diyadin‟de TaĢkesenli Mehmet Bey idaresindeki Haydaranlı Hamidiye

Alayı Ayrım çetesine iltihak ederek kati mücadeleye hazırlanmıĢlardı.

Orgof‟taki fırka bakiyesi de Zilan çetesini destekleyecekti. Karaköse‟deki

Karapapak Hamidiye alayı da Gilesorlu Veli ve Hüseyin Beyler idaresinde

Sürmeli‟ye gelmiĢ bulunuyordu.

Ekim ayı içinde bütün cephede hareket baĢlamıĢtı.

Evvela, TaĢkesenli Mehmet Bey idaresindeki Alay KamıĢlı hattını

tutmuĢ ve Resul Bey idaresindeki kuvvetler Hayırbeyli ve ġivarutk

civarından Aras‟ı geçmiĢlerdi. Bu kuvvetler Ermenileri arkadan kuĢatmaya

çalıĢırken, Ayrım çetesi de Karakale ve Küllük arasındaki hattan taarruza

geçti.

Orgof‟taki askeri kuvvetler takviye kalmak suretiyle Zilan çetesiyle

Ġsa Bey kuvvetleri Halfeli ve Erhacılar arasından taarruza geçti.

1000 kiĢilik Ali Mirza çetesi ile Mehmet Beyazıt ve ġeyh

Abdülkadir kuvvetleri de Hasanhan ile Yarmalar arasından taarruza geçtiler.

Bütün cephe boyunca Ermenilerle kati ve nihai mücadele baĢlamıĢtı.

Hamidiye Alaylarının bir kısmı da Kars ve Tuzluca cephesindeki milli

kuvvetlere iltihak etmiĢti.

Kör Hüseyin PaĢa Hamidiye Alayı civarında Karaköseli Mustafa

Bey kuvvetleriyle birleĢerek Kars istikametinde ve Abdülmecit Bey‟le oğlu

Halis Bey (Ģimdiki Ağrı Milletvekili Halis Öztürk) idaresindeki Hamidiye

Alayı Pernavut istikametinde taarruza geçmiĢlerdi.

Hasanhan-Yarmalar hattını tutan kuvvetlerimiz ilk fırsatta Kacar

köyü yakınlarında Ģiddetli bir savaĢtan sonra Ermeni kuvvetlerini periĢan

ederek iki top müsadere ettiler.

Orgof ve Erhacılar istikametinden gelen kuvvetlerimiz, daha faal bir

hareketle Ermenileri sıkıĢtırmaya baĢlayınca, Ermeniler anlaĢacaklarını

beyanla mütareke talebinde bulundular. Esasen diğer kesimlerde de Ermeni

kuvvetleri periĢan bir durumda cepheyi terk ederek çekildiğinden

Sürmeli‟deki Ermeniler mütareke lüzumunu hissetmiĢlerdi. Üç gün devam

eden mütarekeden elde edilen netice Ģu idi. Ermeniler Aras hattına kadar

çekilecek ve Sürmeli ovasını kuvvetlerimize muharebesiz terk edecekti.

AnlaĢmaya göre münferit Ermeni kuvvetleri mukavemet ettiği

taktirde, silahla mukabele edilecekti. ĠĢte bu anlaĢma üzerinedir ki 12 Kasım

1920 günü bütün kuvvetlerimiz Aras‟a doğru ilerlemeye koyuldu. Celali

alayı kendi istikametinde Markara köprüsüne yürüdü.

Hayırbeyli‟den Aras‟ı geçen 9 ncu Hamidiye Alayı Karakale ve

Küllük mevkiinde tekrar Aras‟ı bu tarafa geçerek Ayrım alayıyla birleĢti.

Kerem Bey idaresindeki kuvvetler Cavit Beyle birlikte Iğdır üzerine

yürüyordu. Bu suretle mütarekeden bihaber Ermeni kuvvetleriyle yapılan

kısa bir mücadeleden sonra Iğdır‟a girilmiĢti. Bu Iğdır‟ın 1293‟ten sonra ilk

ve son kurtuluĢu oldu.

BĠTTĠ

Aziz okuyucular:

ĠĢte kara günlerimizde bu millet, bu tesanüt ve imanla müĢtereken

dövüĢtü. Azeri ve Kürt diye tesmiye edilen ve birbirlerinden ayrılması

mümkün olmayan Iğdırlı bu kısa etüdümüzde izah ettiğimiz müĢterek

mazinin sahibidir. Ġkisinin de müĢterek bir düĢmanı vardı: ERMENĠ...

Ġkisinin de müĢterek bir arzusu vardı: KURTULUġ...

Rus istilasında binlerce aĢiret muhaciri, Azeri kardeĢlerinin ve

merhum Takizade Hacı Zeynel Abidin‟in milyonları aĢan yardımıyla

beslendi. Ermeni kırğınında binlerce Azeri, AĢirete mensup kardeĢlerinin

bağrında barındı. O zaman yalnız bir realite vardı. Türk-Ermeni mücadelesi.

Temenni edelim ki bu gün aramıza Kürtlük, Acemlik tefrikasını

sokan zehirli unsur bu tarihi gerçekten utansın. Mecit Hun.

IĞDIR‟IN KURTULUġU MÜNASEBETĠYLE

Iğdır‟ın kurtuluĢu münasebetiyle belediye baĢkanımız sayın Ali Ural

tarafından, Kars‟ta bulunan ĠçiĢleri Bakanı ile Kars Valisi, Kars belediye

baĢkanı, Tuzluca ve Doğubeyazıt belediye baĢkanları davet edilmiĢlerdir.

Yarın kutlanacak olan KurtuluĢ günü için, Türk Milliyetçiler

Derneğinin teĢebbüsüyle kaymakamlıkça özel bir program hazırlanmıĢtır.

Ayrıca Milliyetçiler Derneği tarafından bir gece hazırlanmıĢtır.

HAFTADA ÜÇ SÖZ KÖġESĠ 12 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 40

KURTULUġUMUZ

Bugün Iğdırımızın kurtuluĢunun 32nci yıldönümüdür. Gururumuz

yüksek, sevincimiz sonsuzdur. Çünkü bugünün manası derin ve kutsidir.

93 Harbi diye adlandırdığımız 1878 savaĢlarının en büyük

kurbanlarından birisi de Iğdır olmuĢtur. O tarihten itibaren saldatlar, Iğdır

sokaklarında bir nefret mümessili halinde dolaĢırken vatanseverler

kurtuluĢun ümidi ile tutuĢuyorlar.

Ruslar, Türklere Ermenileri musallat etmiĢlerdir. Ermeniler ise, hatta

Ruslardan daha ziyade milli düĢmanımız olmaya iĢte bu sırada hak

kazanmıĢlardı. Türk olan her gönül kurtuluĢ çarelerini arıyordu. Bunun

içindir ki Kazım Karabekir ve ordusunun adı esaret altındaki Iğdır‟da bir

bayrak halinde dalgalanıyordu.

Allah ve hak bizimle beraberdi. Iğdırlılar Allah ve hakka

güveniyorlardı.

Bu güven, Türk ırkına mahsus olan hasletlerle birleĢince Iğdır‟ın

kurtarılması bir gün meselesi olmuĢtur. Nitekim öyle oldu.

12 Kasım günü halk ve ordu birlikleri, bugünkü belediye binasına

Ģanlı bayrağımızı çekerken istilacılar Ģuursuz bir sürü gibi geldikleri yere

doğru kaçıyorlardı.

Iğdırlı dememiĢ miydi ki:

“Ermeni Urus’a Ģüven salacam,

Ġdirliyem öz yurdumda kalacam,

Bayrağımı Sürmeli’ye sancacam,

Din yolunda kanım helaldir billah”

Yüzümüz Ģen, ruhumuz Ģen bayramınız kutlu olsun.

DEMOKRAT PARĠ KARS’TA ÇÖKÜYÜR 12 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 40

Dün aldığımız kati bir habere göre gazeteci Cengiz Ekinci Demokrat

Partinin içinde bulunduğu kötü gidiĢi beğenmeyerek istifa etmiĢtir.

Ekinci, 14 Mayıs 1950‟den önce DP‟ye intisap etmiĢ ve partinin

Kars muhitinde tutunmasına birinci derecede amil olmuĢ nüfuzlu bir

elamandır. Son kongrede baĢkanlığa getirilmiĢse de DP‟nin güttüğü garip

zihniyet dolayısıyla il baĢkanlığından çekilmek mecburiyetinde kalmıĢtı.

Ekinci, durumu objektif bir görüĢle müĢahede etmiĢ ve iki buçuk

yıllık hizmetlerini hiçe sayarak DP keĢmekeĢi içinden sıyrılmak

bahtiyarlığına kavuĢmuĢtur.

Karaköse‟deki çöküntüden sonra Ekinci‟nin ayrılması hastalığın

Kars TeĢkilatına sirayet ettiğini açık bir Ģekilde göstermiĢ bulunmaktadır.

Bazı DP‟liler vaziyeti kurtarmak için Ekinci‟nin istifasını geçici

idare kurulu ile mevcut görüĢ ayrılığı ile izaha çalıĢmakta iseler de bu

iddianın asılsız olduğu öğrenilmiĢtir.

NURĠ ATASEVER HAKKINDA TAHKĠKAT AÇILDI

TaĢburun bucak müdürü Nuri Atasever‟in Ģahsi menfaat temini

gayesi ile bucak müdürlüğü binası bahçesinden yaĢ ağaç kesip sattığı ihbarı

üzerine, keyfiyet Tarım Öğretmenliğince tahkiki ve tespit edilerek savcılığa

intikal ettirilmek üzeredir.

Mahalline giden Tarım öğretmeni Ġdris Ataman ağaçların hakikaten

kesilip tezek mukabilinde köylüye satıldığını ve kesilen ağaçların henüz pek

genç olması hasebiyle keyfiyetin ayrıca zirai kanunlara göre suç olduğunu

tespit etmiĢtir.

Bir bucak müdürünün kendisine teslim edilen millet malını bu

Ģekilde suiistimal etmesi hakikaten Ģayanı teessüftür.

Sayın ilgililerin bu hususta neler düĢündüğünü bilmiyoruz. Fakat,

bütün efkarı umumiyet Ģu kanaattedir.

Muhafazasına terk edilen üç ağaca tenezzül ederek vazifesini kötüye

kullanan bir Ģahsa bir bucağın mukadderatı teslim edilemez.

Müdürün halk tarafından nefretle karĢılanan bu hareketi belki de

sayın ilgililerce hoĢ karĢılanacaktır.

MESUT ÖZBAġARAN‟LA CABBAR AKAR BARIġTIRILDI

Mahkeme salonunda kendisine hakaret ettiği iddiası ile doktor Mesut

ÖzbaĢaran‟ı dava eden Cabbar Akar davasından feragat ederek

barıĢmıĢlardır.

IĞDIR‟IN KURTULUġU MÜNASEBETĠYE DAVET EDĠLEN ETHEM

MENDERES ÖZÜR BEYAN EDĠYOR

Iğdır‟ın KurtuluĢu münasebetiyle komĢu il ve ilçe belediye

baĢkanlarının sayın Ali Ural tarafından davet edildiğini bildirmiĢtik. Bu

arada Kars civarında seyahatte bulunan ĠçiĢleri Bakanı sayın Ethem

Menderes de davet edilmiĢse de sayın Menderes özür beyan ederek Ģu

telgrafı çekmiĢlerdir:

Sayın Ali Ural

Belediye BaĢkanı

Iğdır‟ın KurtuluĢ bayramına davet eden telinizi memnuniyetle aldım.

Posof‟a gitmek mecburiyetinde olduğumdan, bu mutlu gününüzde

bulunamayacağım. Kahraman Iğdırlıların bayramlarının neĢeli geçmesini

temenni ederim.

ĠçiĢleri Bakanı

Ethem Menderes

Kars belediye baĢkanı da davete icabet edememiĢ ve yerine dün

Iğdır‟da bulunan Zeki Aras‟ı tevkil ve tensip etmiĢse de sayın Aras bu

telgrafı alamadan Kars‟a hareket etmiĢlerdir.

Diğer ilçe davetlileri de henüz gelmemiĢtir.

Türk Milliyetçiler Derneğinin teĢebbüsüyle kaymakamlıkça bir

program hazırlanmıĢtır. Bu programa göre, törene tam saat 9:45‟de

baĢlanacak ve saat 10‟da süvari grubuna mensup bir birlik Doğubeyazıt

yönünden piyade taburuna mensup bir kıta da Kars caddesinden, atlı

köylülerle birlikte KurtuluĢu sembolize edecektir. Bu arada ġehit Mehmet

ÇavuĢ türbesi ziyaret edilerek buketler ve çelenkler konulacaktır. Geceleyin

türbe ve abide, Tabur komutanlığınca meĢalelerle tenvir edilecektir.

SĠNEMA FAALĠYETE BAġLADI

Bir müddetten beri makinedeki bir arızadan dolayı faaliyetini tatil

eden sinemamız, yeni makinenin gelmesiyle dünden itibaren çalıĢmaya

baĢlamıĢtır.

Ġlk olarak “Vurun Kahpeye” filmini bize seyrettiren sinemacılarımız

daha güzel filmlerin temin edildiğini müjdelemektedirler.

Iğdır’ın 32nci KurtuluĢ Yılı Kutlandı 13 Kasım 1952

Mecit Hun

Dün, KurtuluĢun 32. yıl dönümü olması hasebiyle, hükümet konağı

karĢısındaki meydanda büyük bir kutlama töreni yapılmıĢtır.

Saat 9.45‟de kasaba adına belediye baĢkanı sayın Ali Ural tarafından

tebrikler kabul edilmiĢ, saat 10‟da baĢlaması lazım gelen törene hazırlığın

ikmal edilememesi sebebiyle saat 10.35‟de baĢlanmıĢtır. Evvela Iğdır‟ın

KurtuluĢu süvari ve piyade birlikleri tarafından sembolize edildikten sonra,

hükümet konağına bayrak çekilmiĢtir. Müteakiben Turgut Sungar ve Hamza

Mızrak tarafından heyecan dolu birer hitabede bulunulmuĢtur. Sungar

konuĢması sırasında ezcümle Ģu sözlerle milli gururumuzu okĢamıĢtır:

“Yiğit kardeĢlerim;

12 Kasım’ın kahramanları gün oldu ki silahlarını terk ettiler. Fakat,

imanlarını teslim etmediler. Ġmanlarından aldıkları kuvvetle dövüĢerek,

Iğdır’ı Ermenilerden ve Rus müstevlilerden (istilacılar) geri aldılar. 12

Kasım 1336 (1920) de Iğdır istirdat (geri alma) edildiği zaman, taĢ üstünde

taĢ yok her taraf yıkık ve haraptı. Fakat, bugün bu topraklarda, fabrika

bacaları tütmekte, kar gibi pamuklar, altın deryası tarlalar var. Iğdır bugün,

suyu,ıĢığı ve bereketiyle mükemmel bir Ģehir seviyesine yükselmiĢtir. Bunu

Iğdırlıların azminde aramalıyız.”

Hamza Mızrak da heyecan dolu hitabesinde alkıĢlar arasında

bitirdikten sonra YaĢar Yazar tarafından Hocaoğlu Selahattin Ertürk‟ün 53

koçaklaması okunmuĢ ve milli heyecan dolu bulunan bu koçaklama halk

tarafından bilafasıla alkıĢlanmıĢtır.

KurtuluĢ münasebetiyle gelen bazı telgrafların okunmasından sonra

törene son verilmiĢ ve ġehit Mehmet ÇavuĢ abidesine gidilerek çelenk

konmuĢtur.

Bilhassa Türk Milliyetçiler derneği tarafından hazırlanan gece,

Iğdır‟ın foklör ve yaĢayıĢını tam manasıyla temsil ettiğinden taktirle

neticelenmiĢtir. Iğdır ve Iğdırlı hakikaten KurtuluĢun neĢesiyle pür heyecan

içinde idiler.

Bu mutlu günümüz münasebetiyle ġehit Mehmet ÇavuĢ abidesinin

matluba uygun bir Ģekilde onarılması da ilgililerden temin edilmiĢtir.

KurtuluĢ münasebetiyle belediyemize bazı tebrik telgrafları

gelmiĢtir. Yüksek Tahsil Talebeleri derneği ve Doğubeyazıt belediye

baĢkanından gelen telgrafları neĢrediyoruz.

Sayın Ali Ural

Belediye BaĢkanı

KurtuluĢ gününüzü dernek arkadaĢlarımla kutlar, gününüzün neĢe

olmasını diler cümlenize selam ve saygı ile selamlar.

Dernek adına Latif Aküzüm

MUSA DOĞAN TEBRĠK EDĠYOR

Mecit Hun

DĠL Gazetesi

Güzel Iğdırımızın kurtuluĢu münasebetiyle bu uğurda kanlarını

döken aziz Ģehitlerimizin ruhları önünde hürmetle eğilirken bütün

hemĢehrilerimizin sevincine iĢtirak eder gözlerinden öperim.

Ankara‟dan Musa Doğan

Bu arada Türk Milliyetçiler Derneğine sayın CumhurbaĢkanımız

Celal Bayar tarafından çekildiği söylenen telgraf elimize geçmediğinden

neĢre edilmemiĢtir.

Iğdır Belediye BaĢkanlığı

KurtuluĢ bayramınıza meĢru mazeretlerle binaen iĢtirak

edemediğimizden özür diler, Doğu Beyazıtlılara tercüman olarak

bayramınızı candan kutlular, iyi günler temennisiyle saygılarımın kabulünü

rica ederim.

Belediye baĢkanı

Aladağ

RADYO EVĠ ÖZEL BĠR PROGRAM YAPTI

KurtuluĢumuz münasebetiyle Ankara radyo evince özel bir program

hazırlanmıĢ ve Iğdır‟a ait milli türküler zevkle dinletilmiĢtir.

GÜNDOĞDU EKĠNCĠ‟YĠ DAVA ETTĠ

Ayhavar gazetesinin birinci sayısında neĢredilen “Dıbızlaram”

Ģiirinden dolayı Navruz Göndoğdu neĢren hakaret iddiasıyla Ekinci‟yi dava

etmiĢtir.

ĠLAN

Kulüp iĢleri hakkında görüĢmek üzere 8 Kasım 1952 tarihinde

yapılması ilan edilen genel kurul toplantısında ekseriyet temin

edilemediğinden sayın üyelerin 15 Kasım 1952 günü saat 14‟te sinema

binasında toplanmaları lüzumu rica ve ilan olunur.

Sürmeli Gençlik Spor Kulübü Kontrol Kurulu

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan almıĢ olduğum nüfus cüzdanımı

kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Tecirli köyünden Ġsmail oğlu Kemal Öztürk

ASAYĠġ MEVZUUNDA

Geçen nüshalarımızdan birisinde sayın Ethem Menderes‟in birinci

Doğu seyahatine tekabül eden günlerde Iğdır çevresinde vuku bulan

hadiselerin bir icmalini yapmıĢtık.

Sayın ĠçiĢleri Bakanının yine Kars civarında seyahatte bulunduğu Ģu

sırada asayiĢe temas etmek lüzumunu hissediyoruz.

Evvela, koleksiyonumuzu gözden geçirerek, her iki seyahat arasında

vuku bulan hadiseleri gözden geçirdik.

1. DiĢçi Bülend‟ni Dilsiz hadisesi

2. DiĢçi Bülend‟in sopa ile dövülmesi

3. Sarıçoban köyünden tabanca ile yaralama ve ölümle neticelenen

müessif vaka

4. Ġki gün evvel, ġiracı köyünde vuku bulan tabancayla yaralama

hadisesi

5. Baharlı Mahallesindeki pamuk hırsızlığı sırasında Pulurlu hırsızlarla

pamuk sahipleri arasındaki silahlı çatıĢma

ġu vaziyete göre yukarıdaki hadiseleri küçümseyerek asayiĢin

berkemal olduğunu iddia etmek için insaftan payımız olmaması gerekir.

Tarla münazaasında silah, pamuk hırsızlığında silah, dağda, kırda,

sokakta ve evde silah...

Buna rağmen asayiĢ yerinde olduğunu ilan edip duruyoruz. Vallahi

doğrusunu istiyorsanız, asayiĢ kelimesinin manasını bilmiyoruz.

O halde bu hadiselere birleĢip bir ad koyalım.

BĠR HALK ġĠĠRĠ

Yolcu

Kurban Akar

Sekizdir Hakkın Cenneti

Tek besmeledir kilidi

Severiz ata Ġsmet‟i

Saye-ü devranımız var

Celâl Bayar evladıyız

Türk vatanı fidanıyız

Daima Haktan yanayız

Çünkü Haktan Kuranımız var

Açar baharın gülümüz

CoĢar cephede selimiz

Hakkız ve haktır yolumuz

Tarihte unvanımız var

ġark cenneti vatanımız

Feda uğruna canımız

Hazır akmaya kanımız

Koç gibi kurbanımız var

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠ YARDIMA MUHTAÇ

Bir müddet evvel, genç ve münevver arkadaĢlar tarafından Iğdır‟da

bir Ģubesi açılan Türk Milliyetçiler Derneği, maddi ve manevi

fedakarlıklarla çalıĢmalarını hızlandırmaktadır.

Milli mevzularda hassasiyetle hareket eden Dernek, Iğdır‟ın

kurtuluĢu münasebetiyle Iğdırlılara hakikaten unutulmaz bir gece yaĢattı.

Fakat, teessüfle belirtelim ki Derneğin Iğdır gibi bir yerde icrayı

faaliyet edecek yeri mevcut olmadığından müĢkülat içinde kıvranmaktadır.

Gayeleri bakımından üzerine mukaddes bir vazife alan Türk

Milliyetçiler Derneğine bu cihetten yardım etmek, belediyemizin en mühim

bir vazifesi olmalıdır. Iğdır halkı de her bakımdan yardımlarını esirgemediği

taktirde hayırlı gayelerle kurulan dernek bizlere faydalı olma imkanlarına

malik bulunacaktır.

Derneğe çalıĢmalarında yurt için faydalı olmalarını temenni ederiz,

baĢarılar dileriz.

Ġġ BANKASI 14 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 42

Geçen nüshalarımızda temas ettiğimiz gibi sayın CumhurbaĢkanı

Celal Bayar‟ın Doğu seyahatlerinden sonra izhar buyurdukları arzu ve

temenniye istinaden 1953 yılı baĢından itibaren Iğdır‟da da Türkiye ĠĢ

Bankasının bir Ģubesinin açılması kararlaĢtırılmıĢ bulunmaktadır.

Bir beldenin ticari ve iktisadi sahalarda inkiĢafı, muhtelif bankaların

bu muhitte faaliyet sahası bulmasına tabiidir.

Iğdır‟da bugüne kadar yalnız Ziraat Bankasının bir Ģubesi vardır. Bu

banka Ģubesinin Iğdır‟ın zirai ve ticari faaliyetlerinden tutun da

kooperatifçilik mevzuuna kadar her çeĢitte kredi ihtiyacını gidermeye

imkan bulamayacağı tabiidir.

Hal böyle olunca çok zamanlar Ziraat Bankasının kendi mevzuu

haricine çıkarak ticari inkiĢafımız için gayret sarf ettiği memnuniyetle

görülmüĢtür.

ĠĢ Bankasının açılmasıyla, Ziraat Bankası zirai sahada daha geniĢ

plazmanla karĢımıza çıkacağı gibi, ĠĢ Bankası da tüccar ve iĢ adamlarımızı

tatmin edecek bir vaziyette faydalı olma imkanlarına malik bulunabilecektir.

Sayın CumhurbaĢkanımız da esasen bu durumu bizzat müĢahede

buyurduklarından böyle bir temenni de bulunmayı faydalı gördüler.

ĠĢ Bankasına Iğdır muhitinde baĢarılı iĢler temenni ederiz.

ġĠĠR

Aybalam

Dilsiz (Mecit Hun)

Demirkırat çöktü balam, Ekinci‟yi sürdüler,

Narvız beyin hatırına defterini dürdüler.

Dedik Cengiz, siyasetin hayrı yoğtur aybalam,

Özge emel tut özüne kozet çoğtur aybalam.

Herden biraz dıbızlasan, alazlasan Narvızı,

BaĢımızı düzeldersen palazlasan Narvız‟ı.

Cengiz deyir, el çekemem bir o kala men kalam

Bu diyarı haram etsin, ürküdecem vesselâm.

Besti Narvız taladığın aybalam,

Topladığın, kaladığın aybalam.

Tükürdüğün, yaladığın aybalam,

“Men ölümle” el çekersen men senden

Narvızında bu barade danıĢmağa hakkı var,

Öz puluynan Ekinci‟yi bela etti ayhavar!

Tele kurdu, çoğ yalvardı, aldı Kars‟a apardı,

Cengiz döndü, Narvız beyin ipini de kopardı.

Ġlan verdi baĢkan seçti, gerdan kırdı bir ara,

Anladı ki baĢ çığarmaz, çare kaldı ayhavara.

Paz olupsan, koymursan ki dümberçeği ĢiĢirek,

Elli dördü boylamadan, biraz iĢi piĢirek.

Aldın pulu basmarladın aybalam

Her düvelde senin adın aybalam

AYHAVAR‟ı çığardığın icadı

Bu pul ile ısmarladın aybalam

Yolluğ molluğ hesabiyle Halk Partiyi yiyenler,

Hatır için gayret edip Demokratız diyenler,

Müfte pulla geçinerek bedavadan yiyenler,

Ġmdi dönüp Cengiz ile elleĢirler ayhavar,

Bir ucdan da postu serip yerleĢirler ayhavar.

HEMġEHRĠLERĠMĠZ ULUHAN‟A TEġEKKÜR EDĠYOR

Gerek mektup ile ve gerekse bizzat idarehanemize gelmek suretiyle

Ģifahen müracaat eden bir çok hemĢehrilerimiz Doktor Rahmi Uluhan‟ın

istirahat saatlerini feda etmek suretiyle hastalarına koĢmakta ve azami

titizliği göstermekte tereddüt etmediğinden gazetemiz vasıtasıyla kendisine

teĢekkür de bulunulması temennisini izhar etmiĢlerdir. Iğdır muhitine yaptığı

hizmetlerden dolayı Uluhan‟ı tebrik ederiz.

NURĠT ATASEVER‟Ġ NĠHAYET YÜRÜTTÜLER

Bir müddetten beri TaĢburun bucağımızı Ģahsi çiftliği zannederek

meydanı boĢ bulan bucak müdürü Atasever‟i nihayet dün vilayetten gelen

bir telgrafla istinaden dehleyeceklerdir.

Bu suretle vazifesinden derhal alınarak Kars‟a yolcu edilecek olan

Atasever‟in galiba vilayette defteri dürülecek.

Di get...

PAMUK MUSTAHSĠLĠ SIZLANIYOR

Iğdır pamuk müstahsili, Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliğinin

mubayaa kampanyasını halen açmamıĢ bulunmasından Ģikayet etmekte ve

sızlanmaktadır.

Bilindiği gibi tüccarın iki seneden beri Birlik veya kooperatiflerce

tatbik edilen kararsız fiyatlardan zarar görmesinin tabii bir neticesi olarak

Ģimdilik mubayaa yapmasına imkan yoktur. Birliğin de bazı sebeplerle

mubayaayı geciktirmesi müstahsili sıkıĢık vaziyette bırakmıĢtır. Köylü,

kredi ve vade ile satın aldığı zirai araçlarının bedelini ödemekte zorluk

çektiği gibi maddi imkansızlıklar içinde de kıvranmaktadır.

Birlik umum müdür vakili olan Ziraat Bankası Iğdır Ģubesi

müdürünün izinli bulunması mubayaanın yapılmasına mani olmakta imiĢ.

Zira tahsis edilen kredinin sureti istimali hakkında henüz banka ile Birlik

arasında bir anlaĢmaya varılmadığı gibi, gerekli mukavelede yapılmamıĢ

olduğundan mubayaanın daha da gecikeceği beyan edilmektedir.

ġu durum karĢısında temennimiz ilgililerin hal sureti aramasıdır.

ĠDRĠS ATAMAN VAZĠFEYLE ERZURUM‟A GĠDĠYOR

Sonbaharda yapılacak tarım sayımı için ilçe ziraat öğretmeni Ġdris

Ataman, vilayet makamında tensip edilmiĢ olup yakında Erzurum‟a

gidecektir.

Kendi branĢı dahilinde bulunan bu geçici görevinde Ataman‟a

baĢarılar temenni ederiz.

BELEDĠYE BAġKANI ALĠ URAL TEġEKKÜR EDĠYOR

Güzel Iğdırımızın kurtuluĢu münasebetiyle bu mutlu günümüzde

bulunmak suretiyle bayramımıza iĢtirak eden veya telgraf ve mektupla

tebriklerini gönderen muhterem yurttaĢlarımla, kurtuluĢ töreni sırasında

kıymetli yardım ve alakalarını esirgemeyen sayın zevata ve Türk

Milliyetçiler Derneğine belde adına teĢekkürlerimin sayın gazeteniz

vasıtasıyla iblağını rica ve istirham ederim.

Belediye BaĢkanı Ali Ural

IĞDIR‟A KIġ GELDĠ

Düne kadar güzel devam eden havalar bu gün birdenbire bozulmuĢ

ve Iğdır‟ın dağ köylerine ilk kar yağmıĢtır. Havaların iyi devam etmesi

hasebiyle köylü mahsulleri bu yıl tamamen toplanmıĢ bulunmaktadır.

BaĢköy bucağımızdan aldığımız habere göre, çeltik harmanları da

sona ermiĢ bulunmaktadır. Pamukların birinci ve ikinci toplamaları yapıldığı

için havaların yağıĢlı geçmesi bu mahsule de zarar veremeyecektir.

KÖY YOLLARI DAVASI DERHAL HALLEDĠLMELĠ

Çıktığı günden beri hemen her sayımızda köy yollarının içinde

bulunduğu feci manzarayı ilgililere duyurmaya çalıĢtık. Fakat, bizdeki idari

alakasızlık devam ettikçe bu davanın halli de zorlaĢmaktadır.

Kaymakam vilayete yazacak, muvafık görürse özel idare

müdürlüğüne emir verecek, özel idare de il daimi komisyonundan karar

istihsal ettikten sonra ödenek olursa birkaç köprü yaptırıp mütebakisini

ertesi seneye bırakacak.

Tabii, müstahsil köylüde bu ümit ile bu meĢakkatin acısını çekmek

devam edecek.

Yol ve köprü iĢini bir tarafa bıraktık. ġimdi de mevcut yollarda su

deryası altında bulunmaktadır. Kontrol edilmeyen kanallar Aras‟tan getirdiği

külliyetli suyu ovanın muhtelif yerlerine taĢıttırmakta ve kötü de olsa

mevcut yollardan bile istifade imkanı bulunamamaktadır.

Her köyün ihtiyar heyeti kendi su kanalından mesul bulunduğuna

göre, sayın kaymakamlık makamı pek ala bu iĢte ihmal gösteren kimseleri

cezalandırma yetkisini haiz olduğu gibi, bendini de Aras‟a verebilecek

mevkidedir. Bu kabil tedbirler alınmadığı taktirde köylerimizle kasaba

arasındaki irtibat pek yakında tamamen kesilecektir.

Bizzat müĢahede ettiğimiz bu durumun ıslahını sayın ilgililerden

talep etmek hakkımızdır.

Söyleyenin bir yüzü kara, yapmayanın iki yüzü.

HAFTADA ÜÇ SÖZ KÖġESĠ 15 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 43

DĠYORUM KĠ

Matthew‟in bir sözü vardır: “Bir kör, baĢka bir köre yol gösterirse

ikisi de çukura yuvarlanırlar”

Iğdır‟da biri birine yol gösteren birkaç kör, birden bir çukura

düĢtüler.

Hepiniz biliyorsunuz Iğdır‟ın kurtuluĢunun 32. yıldönümü

dolayısıyla bir gece hazırladık. 12 Kasım Gecesi, Aras Sinema salonu

saatlerce süren bir heyecan dalgasına sahne oldu. Edirne hudutlarımızdan,

güney hudutlarımızdan ta Iğdır hudutlarına kadar bu salonda toplanan

gönüllüler, Türklüğün büyük aĢkıyla coĢmuĢlardı. Bozkurt sanki yeniden

Türkleri tek gaye etrafında birleĢmeye çalıĢıyordu. Sanki Ergenekon yeniden

bütün haĢmetiyle ortada idi. Türk Milliyetçiler Derneği hazırladığı gecenin

vasıl olduğu ulviyetle iftihar ediyordu. Türk gençlerinin her biri bir ġıh

ġamil, bir Begüm Hanım olmuĢlardı. BaĢarı yalnız Iğdırlı bir genç olarak bu

baĢarıdan payıma düĢen iftihar hissesiyle övünüyordum. Heyhat!

BoĢ direklerin arkasını kapatmak için kullandığımız birkaç renkli

kağıt, evlerimizin aranmasına vesile oldu. Çok ciddi ihbarlar ve teĢebbüsler

neticesinde benim (Hamza Mızrak), Celal Açıkgöz, Ramiz Özler ve Hamit

Dönmez‟in evlerimiz arandı.

Savcılık ve emniyet mensupları pek haklıdırlar. Hüsnüniyetlerine

itimadımız vardır. Esasen evlerimiz her zaman için kanuna açıktır.

Sebep ne imiĢ biliyor musunuz? Meğer, direkler arasına konan

kağıtlar Azerbaycan bayrağını temsil ediyormuĢ. Ġthamlara derhal o gecenin

mesul Ģahsı olarak cevap vereyim:

Ġki direk arasında iki değil, üç değil, dört renkli kağıt vardı. Halbuki

Azerbaycan bayrağında üç renk vardır. Ayrıca, yıldız Azerbaycan

bayrağında olduğu gibi sekiz köĢeli değil beĢ köĢeli idi. ġafaklarımızda

yüzen ay yıldızı beĢ köĢeli görebilmek için ancak müfterilerin gözüne sahip

olmamak lazım gelir. Sonra bunca hakarete maruz kalan hangi bayraktır? 28

Mayıs 1928 tarihinde Moskof sürülerine karĢı göğüslerini siper eden Azeri

Türklerinin bayrağı. 23 aylık bir dalgalanıĢtan sonra Rus mezalimine kurban

giden bayrak Iğdır‟ı kurtarmak için cihat açanların ön safta taĢıdıkları

bayrak. O bayrak ki ĠslamlaĢmayı, TürkleĢmeyi ve muasırlaĢmayı sembolize

ediyor.

Haykırıyorum. Eğer o bayrağı tanısaydım, “ĠĢte Iğdırlı kardeĢler

artık Azerbaycan semalarında dalgalanmaktan mahrum kalan Türk bayrağı

budur” der ve göz yaĢı dökerdim.

1870 harplerinde, Alsas Loren‟i kaybeden Fransızlar, çocuklarının

beĢiklerine “Alsas Loren‟i unutma” diye yazarlarmıĢ. Biz ki en namüsait

Ģerait içinde Fransızların yardımına koĢmuĢ bir milletiz. Onlar kadar da mı

olamıyoruz?

Eğer böyle bir Ģey vaki ise, (Sizi temin ederim hatırımızdan

geçmemiĢtir) Azerbaycan‟ı ve milli Azerbaycan bayrağını teessürle tahattur

etmek suç mudur?

Bozkurtu niçin göğüslerde taĢıyoruz? Enver PaĢa, Türkistan‟da niçin

cihat açtı? Kemal Atatürk Hatay için niçin “Kırk asırlık Türk yurdu” dedi.

Mezalimden kaçan Çin, Bulgaristanı ve Yunanistanlı Türk kardeĢlerimizi

niçin bağrımıza bastık.

Yahudilerin yeni bir Ġsrail yarattıkları bir devirde, Azerbaycanlıları

ilgi ve tahassürle anmak niçin bizim için bir itham vesilesi olabilir?

Hangi Türk gönlü istemez? Doğuda orak çekiçli Azerbaycan yerine

sekiz köĢeli milli Azerbaycan bayrağı dalgalansın. Ki bugün Azerbaycan,

orak çekicin altında inlemektedir.

Yaptığınız teĢebbüs ve ithamdan maksadınız ne idi? Milli birlik için

çalıĢan bir derneği kötülemek mi? Azerbaycanlıları Türk olarak kabul

etmemek mi? Yoksa kendinizi bu hareketinizle meĢhur etmek mi istediniz?

Eisenhower‟in dahi Demir Perde gerisindeki esir insanları kurtarmak

için çalıĢtığı Ģu sırada, Ruslara karĢı aylarca mücadele eden milli

Azerbaycan bayrağını bu kadar hor görmelerinin sebebi ne?

Haber verelim ki evlerimizde Türklüğün, kahramanlığın ve

milliyetin sesini haykıran kitaplardan baĢka hiçbir Ģey çıkmadı.

Türk harsına yönelen tecavüzler ve milliyetçiliğe aykırı cereyanlarla

fikir yoluyla mücadele etmeyi en Ģerefli vazife bilmekte devam edeceğiz.

Gençliğin örnek Türk milliyetçileri halinde yetiĢmelerine çalıĢmak baĢlıca

gayemiz olacaktır.

Allah‟ın ve Türklük Ģuurunun bize yardımcı olacağını katiyen

eminiz.

CELAL AÇIKGÖZ’ÜN BEYANATI 15 Kasım 1952

Mecit Hun Sayı: 43

12 Kasım gecesinde Kars‟ta bulunması hasebiyle hazır bulunamayan

Türk Milliyetçiler Derneği Iğdır ġubesi baĢkanı Yüksek Ziraat Mühendisi

Celal Açıkgöz hadise dolayısıyla bize Ģu beyanatta bulundu:

“Bu sabah yatağımda gözlerimi açtığım zaman bize heyetin evimi

aramaya geldiğini teessürle öğrendim.

Çok ulvi ve demagoji kabul etmeyen meselelerde bunakların ve toy

kimselerin itidalle hareket etmelerini bilhassa tavsiye ederim.”

Kendisine müracaat ettiğimiz Ramiz Özler de Ģu Ģiiri okumakla

yetindi:

“Pür ateĢim, açtırma benim ağzımı zinhar

Zalim, beni söyletme, derunumda neler var

Bilmez miyim ettiklerini eyleme inkâr

Zalim, beni söyletme derunumda neler var”

12 KASIM MÜNASEBETĠYLE TERTĠPLENEN GECE

Iğdır‟ın kurtuluĢu münasebetiyle 12 Kasım gecesi Türk Milliyetçiler

Derneği tarafından tertiplenen gecede sahnenin iki tarafına müstakil

Azerbaycan bayrağı yapıldığı iddiasıyla keyfiyet savcılığa intikal

ettirilmiĢtir.

Ġddianın mahiyeti Ģöyledir:

O akĢam sahnenin iki tarafına kağıttan yapılan Türk bayrağının alt

ve üstüne tahta aksamı kapatmak veya sahneyi tezyin etmek maksadı ile

yeĢil ve mavi krepon kağıtları yapıĢtırılmıĢ bulunduğundan, bu renk diziĢi

bazı kimseler tarafından müstakil Azerbaycan bayrağına benzetilmiĢ ve

keyfiyet bir mektupla gazetemize ihbar edilmiĢti. Türk Milliyetçiler

Derneğine açık mektup mahiyetinde yazılan bu ihbar mektubu henüz

gazetemiz tarafından incelenmeden keyfiyet savcılığa da intikal

ettirildiğinden mektup savcılıkça celp edilmiĢ ve tahkikata tevessül

olunmuĢtur. Bu sebeple bazı arkadaĢların evlerinde arama yapılmıĢ ve

Azerbaycan bayrağının hakiki Ģekliyle mukayese lüzumu görülmüĢtür.

Yaptığımız incelemede bu tesadüfi benzeyiĢ, Azerbaycan bayrağını asla

temsil edememiĢtir. Zira Azerbaycan bayrağındaki yıldız sekiz diĢli olduğu

halde, sahnedeki yıldız beĢ diĢli yapılmıĢtı. Saniyen keyfiyette suiniyete

makrun bir hal görülememiĢtir. Esasen, müstakil ve milli Azerbaycan

bayrağının milli günlerde teĢhiri hiçbir suretle suç sayılmasa gerektir.

Böyle milli bir günümüzde bilhassa Türk Milliyetçiler Derneğinin

böyle bir itham altında bırakılmasından Iğdır muhitinin duyduğu teessür çok

büyüktür. Rus mezalimine kurban gitmiĢ bulunan Milli Azerbaycan

hakkında bu derece insafsız hareket etmemiz, milli duygularımızla hiç de

bağdaĢamamıĢtır.

Memnuniyetle haber aldığımıza göre ilgili makamlarda bu mevzuda

gayet hassas hareket etmek basiretini göstermiĢlerdir.

Milli duygularımıza aykırı olan bu gibi hareketleri efkarı umumiye

teessüfleriyle cevaplandırmıĢtır.

IĞDIR-MARKARA YOLUNA BAġLANIYOR

Iğdır Markara yolunun yapılması bir müddet evvel ihaleye çıkarılmıĢ

ve Latif Polat‟a verilmiĢti.

Bugün Kars bayındırlık müdürü ile müteahhit Iğdır‟a gelerek gerekli

hazırlıklara baĢlamıĢlardır.

Yolun tesviyesi için greyder makinesi hükümet tarafından

verileceğinden yakında Latif Polat emrine bir de greyder makinesi

verilecektir.

ARAS SĠNEMASINDA

Bir müddetten beri gösterilen “Vurun Kahpeye” filmi bugün akĢama

kadar devam edecektir. Pek yakında, “Kahveci Güzeli” filmi gösterilecektir.

Milli mücadele günlerimizi hatırlatan Vurun Kahpeye filmini

görmek fırsatını kaçırmamaları tavsiye olunur.

EKĠNCĠ MUKABĠL DAVA AÇTI

Bugün aldığımız habere göre, Gündoğdu‟nun Ekinci‟yi dava etmesi

üzerine, Ekinci de Kars gazetesinde ki neĢriyatına istinaden mukabil dava

açmıĢtır.

MĠLLĠ BĠRLĠK VE TEFRĠKA 16 Kasım 1952

Turgut Sungar Yıl: 1 Sayı: 44

Dünyanın bugünkü buhranlı devrinde, ayakta duran devletlerin

hemen hepsi de muhakkak ki milli birliğin hakimiyeti altındadır. Fertlerin

birbirlerini ayrı saymamaları, devletin de fertlere inandığı milli birliğin ta

kendisidir. Fertleri, birbirlerini tefrik etmeyen milletler için,

çökmek,dağılmak bahis mevzuu olamaz. O millet tarihin arkadaĢıdır.

Bugün hiçbir devlet harbe giremeyeceği hususunda teminat veremez.

Milli birliğin hakim olmadığı devletler, ufak bir kuvvet karĢısında çökmeye,

mağlup olmaya ve hatta tarihten bile silinmeye mahkumdurlar.

Fakat, milli birliğin hakim olduğu bir millet harpten mağlup çıksa

bile ölmemiĢ demektir. Ġleride yine canlanır, kuvvetlenir ve eski Ģeklini alır.

Hülasa olarak diyebiliriz ki milli birliğin hakim olduğu devletler ayakta

durmakta, fertlerin de rahat ve huzur içinde yaĢaması mümkün olmaktadır.

Tefrikacılık ise milli birlikle taban tabana zıttır. Tefrika demek,

birbirinden ayrı tutmak, birbirini milli birliği zedeleyecek Ģekilde nakzetmek

demektir. Yukarıda da iĢaret ettiğimiz gibi bir devletin fertleri arasında

tefrikacılık baĢ gösterdi mi, o devlet artık felaket ile karĢı karĢıya gelmiĢtir.

Tefrikacılık yapan bir fert bence, vatan haini demektir. (Milli

hislerimle ördüğüm bu cümlemi, kurtuluĢ gecesinde Türk Milliyetçiler

Derneği tarafından tertiplenen gecede monolog okumadığımı baĢka anlamda

anlayan zavallılara ithaf ediyorum)

Onun için tefrikacılık yapan fertlerin ağızlarını yumrukla kapatmak,

mülevves fikirlerini yaymamalarını temin etmek, milli birliğe inananların

Ģiarı ve parolası olmalıdır.

Bugün dünyada milli birliğin hakim olduğu devletler içinde biricik

Türkiye‟mizi sembol olarak gösterebiliriz.

21 milyonun da, sapına kadar Türk olduğu Türkiye‟mizde

tefrikacılık yapacak fertleri kendi aramızda derhal süspandü etmek,

cezalandırmak devletimiz ve kendimiz için mesut neticeler doğurur.

ġĠĠR

Mene Bezzaz Dükkanı, Ona Bir Kamyon Çok mu!

Volkan

Sesleri batmadı ki bu sesi batmıĢların

Gençlik, Sürmeli nedir bu evi yatmıĢların

Ellerinden biz bezdik, bunlar niye bezmedi

Bığlarını yağladığ Kars‟a gedip gezmedi

Bilmirem ki haradan bunları örgeniller

Kaymakamın tabiri bu ipsiz zır deliler

Deyin görüm bizlere bu iĢ haradan çığır

Sizin tekin memurlar menim canımı sığır

Görürsen ki kabağta gene seçim olacağ,

Böyle giderse iĢler Kârhane boĢ kacağ,

Be men yazığ neyniyum, yirmi nüfus boynumda,

Elektrik yağıram pulu kalır boynumd.

Tufağı dağılmıĢlar sizin iĢiniz yoğ mu?

Mene bezzaz dükkanı ona bir kamyon çoğ mu?

Bu ğımıl kurdu koymur, gediye gün ağliyağ

Ellem, kullem eliyip bir deste pul bağliyağ

BĠR OKUYUCUMUZ ġĠKAYET EDĠYOR 16 Kasım 1952

Mecit Hun Sayı: 44

BaĢköy bucağı okuyucularımızdan Timur Turan‟dan aldığımız bir

mektupta sıtma sağlık memurlarından Ģikayet edilmekte ve aynen Ģöyle

söylenmektedir.

Her yıl olduğu gibi bu yılda ilçe ve köylerinde dalak (?)

muayenesine baĢlanmak üzeredir. Köy muhtarlarına yapılan bir tamime

göre, bir doktorla sıtma sağlık koruyucularından müteĢekkil bir grup

köylerde bu muayene iĢiyle görevlendirilmiĢtir. Buna rağmen doktor

gelmemiĢ ve fırsatı ganimet bilen bir sağlık koruyucusu, doktor iddiasıyla ve

bu nam altında muayenelere baĢlamıĢ bulunmaktadır. Enver ismiyle

doktorluk yapan bu zat sıtma savaĢ sağlık koruyucusu Veli Tuna‟dır.

Sahte doktor halkı Ģu Ģekilde ikna etmektedir: “Ben sekiz yıl

doktorluk yaptım. Çok bilgili ve iyi bir doktorum.”

Haddizatında Sıtma SavaĢ BaĢkanı vazifeĢinas ve memleket çapında

bir doktordur. Fakat bu kıymetli zatı bu kabil sağlık memurları

kötülemektedir.

Okuyucumuzun bu mektubunu okuduktan sonra sıtma savaĢ

teĢkilatının köylerdeki durumu hakkında sizler hüküm verebilirsiniz.

Demek ki gazetemizin öteden beri sıtma savaĢ için yaptığı neĢriyat

mesnetsiz değilmiĢ.

Bakalım sayın baĢkan bu iddiaya en cevap verecektir.

DĠKKAT... DĠKKAT...

Zevkini ve cebinden çıkacak paranın heder olmamasını

düĢünüyorsan..

Cemalettin GüneĢ manifatura pazarından alacağın mevsimlik kumaĢ

ve pardösüler seni tatmin ve memnun edecektir.

AHMET ATACIK SAĞLIK YURDU KADROSUNA ALINIYOR

Aldığımız kati habere göre Artvin ve Erbaa‟ya yapılan tayinleri

kabul etmeyen dahiliye mütehassısı Ahmet Atacık, 1953 yılı baĢından

itibaren açılacak olan sağlık merkezi kadrosuna atanmıĢtır.

BĠR ÖĞRENCĠ ġĠĠRĠ

Vatanıma

Hamit KuĢ

Kanımızla yoğurduk bugünkü toprakları,

Menkıbeler söylüyor bizim zafer takları,

Al kana boyamıĢtık MOHAÇ meydanlarını,

Mazimle övünürüm, yaĢasın Türk vatanı.

Milletimin uğruna akacak benim kanım,

Sen kalbimdesin ATAM var olacak vatanım,

Verin bana bir bayrak semalara asayım,

Ġstiklalim uğruna feda olacak canım.

Arslan gibi kükrerim, göğsüm çelikten kalkan

Türk değil mi dünyada harikalar yaratan,

Ecdadım dı dünyayı al kanlara boyayan,

Türk‟tü Asya‟dan sonra, Avrupa‟ya kol atan.

Atalardan emanet bizlere Anadolu,

Asla zincirlenemez Türk evladını kolu,

Hürüm, istiklalim var, Atanın öz evladı,

Tarihiyle gösterdi, budur Türklüğün yolu.

Samsun‟da Kemal gibi sönmez bir güneĢ doğdu,

Ġstilacı düĢmanı Anadolu‟da boğdu,

Göksümüz siper oldu düĢmanın güllesine,

Nihayet bu amansız düĢmanı yurttan kovdu.

Iğdır Ortaokulu

Sınıf II No: 10

Hamit KuĢ

HÜKÜMET TABĠPLĠĞĠ KADROSU GENĠġLĠYOR

Resmi ve ilgili makamlardan aldığımız malumata göre, Iğdır

hükümet tabipliği kadrosuna yeni yeni bir doktor atanmıĢ ve kadrosu

maliyemize gelmiĢtir. Yeni doktorun BaĢköy bucağında çalıĢacağı

sanılmaktadır.

Yakında vazifesine baĢlayacak olan doktorumuza baĢarılar temenni

ederiz.

KURTULUġ YILLARINA AĠT HATIRALAR 16 Kasım 1952

ġefi Öcal Yıl: 1 Sayı: 44

12 Kasım günü belediye tarafından düzenlenen tören çok iyi ve çok

güzel oldu. Süvari kılıçlarının parlayıĢı, topçu ve piyade tarafından açılan

silah sesleri bana hakikaten 1336 yılının 12 Kasımını hatırlattı. 1334 (1918)

yılında, ben ve akrabalarım Ermeni mezaliminden kaçarak Beyazıt‟a

muhacir gitmiĢtik. Türkler tarafından Doğubeyazıt‟ın iĢgaline kadar orada

kaldık. Bir müddet sonra, Firuz Bey idaresindeki fırka da oraya gelmiĢti.

Ben, Hacı Hanlar ve arkadaĢlarımız Firuz Beyi ziyaret ederek Iğdır‟ın

umumi vaziyeti hakkında kendisine lazım gelen malumatı verdik. Iğdır‟a

hareket temennisinde bulunduk. Firuz Bey, vaziyeti bize izah ettikten sonra

zaten bu vazifeyi aldığını fakat vesait olmadığından Ģimdilik derhal harekete

geçmek imkanlarından mahrum bulunduklarını, ancak Çobankerelilerin

BaĢköyde bulunan develeri temin edildiği taktirde derhal Iğdır üzerine

yürüyebileceğini ifade etti. Bu vazifeyi bana verdiler. Ġlaveten Firuz Bey

tarafından aĢiret reislerinden Hamit (GüneĢ) Bey, Ali Mirza, Hacı Tahir ve

Gur Hesso kardeĢi Yusuf‟a hitaben birer mektup yazılarak, beni BaĢköy‟e

götürmeleri rica edildi. Refakatime verilen iki süvari asker ile birlikte

BaĢköy‟e gittim. Eski tanıdıklarımdan Hacı Sefer oğlu Kelbayı Mehmed‟in

çadırına gittim. Evvela görüĢüp konuĢtuktan sonra, en gibi bir vazifeyle

geldiğimi anlattım. (Devamı var)

MUHTAÇ VATADAġLARA YARDIM 20 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 47

Muhtaç vatandaĢlara yardım etmeyi Ģiar edinmeliyiz.

Yazımızın baĢlığını okurken mevzu bulamadığımız için rast gele

konuĢtuğumuzu zannetmeyiniz.

Dün, cidden acı ve vatandaĢlık vecibeleriyle kabili telif olmayan bir

manzara gözümüze iliĢti.

Kars Caddesi üzerinde Halfeli yolu sapağına varmadan üstü açık iki

duvar arasında bir anne ile iki yaĢındaki çocuğunun feci halini maalesef

üzülerek müĢahede ettik. Sutey adındaki bu kadıncağız kocası olmadığından

barınacak yer bulamamıĢ ve soğukların Ģu dondurucu zamanında iki duvar

arasında barınmak ümidiyle beklemektedir. Yani daha doğrusu, bu feci

akıbete mahkum olmuĢtur.

Bizim gibi, muhakkak bir çok vatandaĢlar ve belki belediye

mensupları da bu yürekler acısı manzaraya Ģahit olmuĢtur. Manzarayı gören

hemĢehrilerimi hissizlikle itham etmeyeceğim. Yalnız, insani vazifelerimizi

yapmaya davet ediyorum.

Bu iki canı soğuk, kıĢ, yokluk ve açlığın pençesinden kurtarmak

Iğdır‟a içme suyu, elektrik getirmekten ve hatta belde faaliyetlerinden daha

büyük bir vazifedir.

Hamiyet sever Iğdır halkı ümit ederiz ki bu yoksulu bağrına basmak

istemektedir. Fakat sayın belediyemizin teĢebbüs etmesi daha elzem ve

faydalı olacaktır.

Her Ģeyden evvel insani vazifemizi yapalım.

TAġBURUN KOOPERATĠF SEÇĠMĠ BOZULDUĞU HALDE BĠRLĠK

NĠÇĠN DĠRENĠYOR

Bir müddet evvel yapılan PTS Kooperatifleri seçimi sırasında

TaĢburun kooperatif kongresi veya genel kurul toplantısının kanunsuz

yapıldığı iddiasıyla vuku bulan itiraz üzerine TaĢburun seçimi bakanlıkça

iptal edilerek ilgili kooperatife tebliği edilmek üzere Iğdır PTSK Birliğine

gönderilmiĢti.

Kanunen Birliğin yapılacak tebligatı müteakip yeni seçime kadar

eski yönetim kurulunu vazifeye davet etmesi icap ederken bu güne kadar

gayri meĢru bir seçimle yeni idare kurulunun iĢe devam etmesi ortaklar

arasında dedikodu ve Ģikayete yol aĢmıĢtır.

Birlikten aldığımız malumata göre, eski veya yeni idare kurulunun iĢ

yapacağı hakkında ihtilaf hasıl olduğundan keyfiyet Ticaret Bakanlığına arz

edilmiĢ ve gelecek cevaba intizar edilmektedir.

Diğer taraftan ortaklardan bir grupta Ticaret Bakanlığına çektikleri

bir telgrafla bu kadar basit bir kanuni bedahet karĢısında tereddüt eden Birlik

idarecilerini Ģikayet etmiĢ ve teessüf etmiĢlerdir.

Ortaklardaki umumi kanaat Ģöyledir: Birlik idarecileri tarafgirlik

yapmak için kanuna riayet etmediklerinden yeni seçimde müĢahit sıfatlarını

reddedeceklerdir.

MÜJDE MÜJDE

TC Ziraat Bankası Iğdır Ģubesine saatli kumbaralar gelmiĢtir. Bu

kumbaralara para atıldığı zaman kurulmakta ve bu suretle Ģahısları

muntazaman tasarrufa davet etmektedir. Mevcudu az olduğundan bitmek

üzeredir.

Bu saatli kumbaralardan birisine sahip olmak için 150 liralık bir

hesap açtırmak kafidir. Bu hesap emre amade olacak, hesap sahipleri

istedikleri zaman para çekip yatıracaklardır. Aynı zamanda, her yüz elli lira

için bir numara almak suretiyle ikramiyeye iĢtirak edeceklerdir.

Kumbaraların zıyaı halinde yalnız bedeli olan 15 lira hesaptan

kesilir.

ĠLAN

Makine ve motorun devamlı çalıĢmasını istiyorsan yağını Feyzullah

Ġnan‟dan al!

Petrol Ofisi Acentesi

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠ BAġKAN VEKĠLĠ GELĠYOR

Aldığımız habere göre Derneğin Ģube faaliyetlerini tefriĢ maksadıyla

Türk Milliyetçiler Derneği Genel BaĢkan vekili Seyhan milletvekili ve

Türkiye Köylü Partisi Genel BaĢkanı Prof. Remzi Oğuz Arık önümüzdeki

günlerde ilçemize de teĢrif ederek Derneklilerle görüĢeceklerdir.

Bu münasebetle son günlerde dedikodu mevzuu olan bayrak

meselesinin de görüĢülüp tetkik edileceği tahmin edilmektedir.

TEġEKKÜR

EĢim Tamarya Yalçın‟ın doğumu sırasında, elde mevcut bütün

imkan ve vasıtalarla çalıĢarak, bir doktorun yapabileceği iĢ fevkinde gayret

ve faaliyet sarf eden Iğdır Memleket Hastanesi baĢtabibi ve doktor operatör

Kâmil Akpınar‟a yakın alaka ve ideal bir doktora yakıĢır hareketinden

dolayı teĢekkürlerimin sayın gazeteniz vasıtasıyla iblağını istirham ederim.

Söğütlü Mahallesi

Rıza Yalçın

ARATANDA ACAĠP BĠR EVLENME HADĠSESĠ

Birkaç ay evvel ilçenin BaĢköy bucağına bağlı Aratan köyünde vuku

bulan acayip ve gülünç bir evlenme hadisesine bu gün muttali olduk. Bir

müddet evvel Aratan köylü Aziz Güler adındaki Ģahıs arkadaĢlarıyla

müĢavere ederek evlenme arzusunu izhar eder. ArkadaĢları da bir muziplik

yapmak için, “Eyüp‟ün Karaköse‟de bir baldızı var, galiba köye gelmiĢ, iyi

kadındır fırsatı kaçırmayalım., evlenmek istersen münasiptir” derler. Aziz

itiraz etmez ve derhal teĢebbüse geçilerek, yanı köyden Abdullah Tek

adındaki delikanlıya etraftan temin edilen birkaç ipekli entari giydirilerek

güzel bir çarĢafa büründürülür. Usulen eline kına yakılarak Aziz Güler‟e

teslim edilir.

Gelin üç beĢ delikanlıdan ibaret düğün alayı ile bu köyden Kara

Turan‟ın evine getirilince Aziz‟de heyecan ve neĢe son haddini bulmuĢtur.

Fakat biraz sonra hadisenin tertip olduğu anlaĢılınca Aziz sükutu hayal

içinde gerdek yerini terk eder, muzip tertipçiler de dağılır.

Öğrendiğimize göre bu hadiseden müteessir olan Aziz Güler, yine

erkek çıkar Ģüphesiyle Ģimdilik evlenme kararından vazgeçmiĢ.

ALĠ IġIK MANĠFTURA MAĞAZASINDAN KUMAġ AġIRA ÇALGIÇI

MAHKUM OLDU

Ġki gün evvel, tüccardan manifaturacı Ali IĢık‟ın mağazasından bir

top kumaĢ aĢırırken suçüstü yakalanıp adliyeye sevk edilen Erhacı köylü

Kerem Kaya, Asliye ceza yargıçlığınca 7 ay 15 gün hapis cezasına mahkum

edilmiĢ ve derhal tevkif edilmiĢtir.

Suçlu cezaevine götürülürken memnun bir ifade ile “Hakimlerin canı

sağ olsun, benim için düğün demektir” beyanında bulunmuĢtur.

BELEDĠYEMĠZ ÇALIġIYOR

Beldede belediye faaliyetleri hakkında dün, fikrine ve malumatına

müracaat ettiğimiz sayın Ali Ural, bize çalıĢmaları hakkında Ģu izahatı

vermiĢtir:

Kasabanın içme suyu davası halledilmek üzeredir. Ġç Ģebekenin

tamamlanmasına çalıĢılmaktadır. Ana caddelere kıĢtan evvel su vermek için

Ģebekenin 8 kilometrelik kısmı 20 güne kadar tamamlanmıĢ olacaktır.

Mütebakisinin önümüzdeki yaz mevsimi içinde tamamlanması mümkün

olacaktır.

Halen, kasabanın elektrik ihtiyacını karĢılayabilecek bir durumdayız.

Göçmen mahallelerine de elektrik vermek için mevcut tasarımızı Ģimdilik

geri bırakmak fikrindeyiz. Zira, Tuzluca ve Iğdır arasındaki Çinçevat suyu

üzerinde kurulması mutasavver olan hidro elektrik tesislerinin yapılması

tahakkuk etmiĢtir. Yapılan projeleri kabul eden Ġller Bankası bize mevcut

fondan yardım edecektir. Bu suretle elde edileceği tespit edilen 750

kilovatlık enerji yalnız Tuzluca ve Iğdır kasabalarını değil bütün zirai,

sanayi müessese ve fabrikaları da besleyecek ve ayrıca yakın köylerin de

tenviri mümkün olacaktır.

Kasaba içinde greyder ile tesviye edilen yolların kumlanmasına

elimizde mevcut bir römorklu ferguson traktörle devam edilmektedir.

Yalnız, kasaba içi içme suyu Ģebekesinin tesisi için, yapılan buru yuvaları

yolları ve ana caddeyi bozmuĢ ise de, borular serildikten sonra derhal

kapatılıp kumlanacaktır.

Sinema binası hizmete daha elveriĢli bir Ģekilde tamir edilmiĢtir.

Ġlk fırsatta bahçe içinde iki katlı bir lokanta ve otel inĢasını

düĢünüyoruz. Bu Ģekilde Iğdır‟ın otel ihtiyacı giderilecek kanaatindeyiz.

TALINLI HÜSEYĠN HAN VEFAT ETTĠ 21 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 48

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliği murakıbı Talınlı PaĢa

Han oğlu Hüseyin Han dün gece yarısından sonra kalp sektesinden vefat

etmiĢtir.

Merhum, gayet asil ve temiz bir ailedendir. Bu gün milli hudutlar

haricinde kalan Talın hanlarından olup bütün hayatı milli mücadelede

geçmiĢtir. Henüz pek genç olduğu bir sırada muhacir olarak Kars‟a gelmiĢ

ve o zaman Kars‟ta baĢlayan Milli ġura hareketine iĢtirak etmiĢtir.

KuruluĢun ilk günlerinde kaymakam olarak Kızılçakçak civarına gönderilen

Hüseyin Han, kısa bir müddet zarfında buradaki milli kuvvetleri bir araya

toplamaya muvaffak olmuĢ ve devamlı çalıĢmalarıyla Kızılçakçak cephesini

müstahkem bir hale getirmiĢti. Milli ġuranın Ġngiliz askeri komutanlığı

tarafından lağvını müteakip kurucuların Malta‟ya sürülmesi üzerine, iki gün

sonra Hüseyin Han da tevkif edilerek Batum‟a gönderilmiĢti. Batum‟dan bir

müddet sonra kaçmaya muvaffak olan Talınlı tekrar Kars‟a gelerek

mücadeleye devam etti.

Merhum Talınlı Kars‟ta daima sevildi ve sayıldı. Cumhuriyetin

kuruluĢundan sonra uzun müddet Kars Halkevi baĢkanlığı, il genel meclis

üyeliği ve daimi komisyon üyelikleri vazifelerini ciddiyetle ifa etti.

Son zamanlarda kendisinde baĢ gösteren kalp hastalığı dolayısıyla

Iğdır‟ı tercih ederek Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliğine

Ticaret Bakanlığı murakıbı olarak atandı. Iğdır‟da kaldığı müddetçe, büyük

ve küçük herkesin hürmetini kazanan Talınlı Hüseyin Han hiç Ģüphe yoktur

ki Kars‟ın en aziz ve kıymetli evladı olarak daima kalbimizde kalacaktır.

Nur içinde yatsın.

Merhumun Kars‟taki akraba ve ailesine telgrafla haber verildiğinden,

cenaze bugün saat 15‟de Kars‟tan gelecek akrabalarının da iĢtirakiyle

kaldırılacaktır. Iğdırlıların bu aziz Ölüye karĢı son vazifelerini de layıkıyla

yapacakları tabiidir. Bütün Iğdır adına Talınlı ailesine baĢsağlığı dileriz.

ġĠĠR KÖġESĠ

ġirin Iğdırım

Ġbrahim Sever

O kadar güzel ki, bahçesi bağı,

Milyarlar kazançlı, mümbit toprağı,

ġeftali, üzümü, servet kaynağı,

EĢsiz bir diyardır, yeĢil Iğdır‟ım,

Pamuğu destandır, bütün dillere,

Pirinci el be el gider ellere,

Kavunu, karpuzu döner sellere,

Ağustos, temmuzda Ģirin Iğdır‟ın.

Eriği Ģekerdir, kaysısı baldır,

Armudu, elması emsalsiz kârdır,

Hububat kaynağı, eĢsiz diyardır,

Tadına doyulmaz güzel Iğdır‟ın.

ÇeĢitli çiçeği, rengârenk açar,

Bülbüller avazla, neĢeler saçar,

Semada her türlü kuĢları uçar,

KıĢı bahar gibi geçer Iğdır‟ın.

Susamı, zeyreği, hadden aĢıyor,

Mısıra, gerçeğe göz kamaĢıyor,

Kars‟ı, Beyazıt‟ı vira taĢıyor,

Iğde, soğanını kıĢın Iğdır‟ın

Ġbrahim Sever (Kars, 21.11. 1950)

DĠKKAT ... DĠKKAT...

KumaĢ ... Pardüsö

Almak isterseniz Cemalettin GüneĢ Pazarına buyurun

Bol çeĢit iyi ve ucuz kalite

DĠL GAZETESĠ

Okuyucularının her türlü Ģikayet, yazı ve Ģiirlerini kabul eder.

Gönderilen yazılar neĢredilsin edilmesin iade edilmez.

TĠMUR TURANLI‟NIN CEVABI

Veli Efendi,

BaĢkasının ağzı ve kalemiyle yazılan mektubunuzu DĠL‟de okudum.

Beni yazınızla tahrik etmek istiyorsunuz. Ekmeğinizle oynamak

istemediğim için bendeki kutuyu açıp kötüyü söylemek istemiyorum.

Efkarı umumiye kutu içinde bulunanları bizden daha iyi biliyor.

Halen nasıl bir tenakuz içinde bulunduğunuzu gayet iyi biliyoruz.

Memursunuz bize hizmetle mükellefsiniz.

Bu vaziyetinize rağmen olgunluk bende kalsın.

Kutuyu açmayacağım Veli efendi.

BaĢköy Bucağında

Timur Turanlı

NAHCIVAN KURTULUġU 21 Kasım 1952

ġefi Öcal Yıl: 1 Sayı: 48

Iğdır‟ın kurtuluĢu münasebetiyle kurtuluĢ hareketi sırasındaki

Nahcıvan ve bu Türk diyarının kurtuluĢuna temas etmek isterim.

Türkiye‟den kaçan Ermeni kuvvetleri Ġran topraklarına vardıktan

sonra Culfa yoluyla Nahcıvan‟a dayanmıĢ ve Ġran‟da yaptıkları gibi buradaki

köyleri de harap etmeye baĢlamıĢ, diğer taraftan da Neyrem köyüne

girmiĢlerdi. Neyrem köyü içinden geçen bir su, köyü ikiye ayırır. Ermeni

baĢ kumandanı Antıranik idaresindeki kuvvetler köyü zorluyordu. O zaman

Nahcıvan ve civarındaki kuvvetlere yani Azerbaycan kuvvetlerine Kelbayi

Han ve Kelbayi Muhtar Bey kumanda ediyordu.

Antıtanik Ermeni kuvvetleri Neyrem köyünü diğer Ermeni

kuvvetleri de Nahcıvan‟ı top ateĢine tutmuĢlardı. Ġki ve üç gün devam eden

Ģiddetli muharebeden sonra Neyremliler köyün yarısını Ermenilere bırakmak

zorunda kaldılar. Durumun vahametini anlayan Bulgani Ġsmail atına binerek

ġahtahtı civarında Hali Bey idaresindeki Türk kuvvetlerinden yardım

dilenmeye koĢtu. Durumu Halil Bey‟e anlattı. Bu mert kumandan cebinden

mendilini çıkararak dakikalarca ağladı. Göz yaĢlarını sildi ve Ġsmail Bey‟e

hitaben, “Ġsmail Efendi, bana yalnız ve maalesef ġahtahtı köprüsünün

muhafazası vazifesi verilmiĢtir. Emrimdeki kuvvetleri hiçbir suretle baĢka

iĢte kullanmaya salahiyetim yoktur. Oradaki kardeĢ, bacı ve annelerimizin

feci durumu beni müteessir etmiĢtir. Türk olarak Türk kardeĢlerimin zulme

uğramasına asla tahammülüm yoktur. Müsaade edilirse biraz arkadaĢlarımla

müĢavere etmek istiyorum” diyerek ayrıldı.

Halil Bey arkadaĢlarının milli hislerine Ģöyle hitap etti: “ArkadaĢlar,

Ģu anda bize yalnız ġahtahtı köprüsünün muhafazası vazifesi verilmiĢtir.

Bunun haricinde muharebe etmeye veya baĢka tarafa gitmeye salahiyetimiz

yoktur. Bizi buraya gönderdikleri sırada, „Kafkasya‟daki kardeĢlerinizi

Ermeni ve Rus mezaliminden kurtarmaya gidiyorsunuz‟ demiĢlerdi. Bu gün

sırası gelmiĢtir. Nahcıvan Ermenilerin iĢgali altındadır. Baba oğul, kardeĢ

gözlerimizin ve kulaklarımızın dibinde süngüleniyor. Namusumuz

düĢmanlarımızın eline geçmek üzeredir. Bu vaziyette ben tahammül

edemem. Bana verilen vazifenin kutsiliğini bildiğim halde Nahcıvan‟ın Ģu

durumu karĢısında yalnız baĢıma da kalsam oraya koĢmak ve kardeĢlerimle

beraber ölmek arzusunu hissediyorum. Sizler serbestsiniz. Ġsterseniz burada

kalır, isterseniz benimle beraber gelirsiniz”

Bu heyecanlı müĢavere ve konuĢmalardan sonra bütün asker ve

zabıtan bir ağızdan, “Biz de gideceğiz, namusumuzu ve kardeĢ canlarını

düĢman elinde bırakamayız” diyerek Halil Bey‟e iĢtirak ettiler. Sonra Ġsmail

Bey‟e dönerek, “Sen git Kelbayi Han ve Kelbayi Muhatar‟a selam söyle,

harbe devam etsinler, ben gelir iĢtirak ederim”

Diğer taraftan da askere hazırol emri verilmiĢti. Ġsmail derhal

Nahcıvan‟a avdet etti.

YüzbaĢı Halil Bey, Tuzla‟ya giden kısa yoldan Tuzla dağının baĢına

top çıkararak iki üç top tuzla dağından Nahcıvan‟a aĢırılarak Noyram‟da

bulunan Antranik kuvvetlerine ateĢ ettirildi. Bu suretle Halil Bey

idaresindeki kuvvetler fiilen muhabereye iĢtirak etti.

ARKANIZDAN 23 Kasım 1952

Turgut Sungar Yıl: 1 Sayı: 50

(Bu yazı Hüseyin Han Talınlı’nın vefatı nedeniyle kaleme alınmıĢtır.

Mücahit)

Size, Iğdırlıların lisanından hitap ediyorum. Ömrünüz; hayatı, bir

sürü manasız ve süflü kuvvetlerin terkibi gibi anlayanlar için ne kati bir

tekzipti. Ölümünüz ise, mefkurenin ebediyetine ne büyük Ģahittir.

Biraz evvel, aziz naĢınızı Kars‟a nakledebilmek üzere,

omuzlarımızdan indirirken bizden madden ayrılmanın hüznü içinde

hepimizin gözü yaĢlı, gönlü mahzun idi.

Sonbaharın olgun ve renksiz gülleriyle süslü tabutunuzu taĢırken,

ölümün ne kadar insafsız ve acı olduğunu bir kere daha anladık.

Gurbette öldüm diye asla ruhunuz muazzep olmasın. Müsterih

uyuyun. Bütün Iğdırlılar, vakitsiz ölümünüzden büyük bir ıstırap duyuyor.

Hepimiz, arkanızdan ağladık, ağlıyoruz.

Sizi mesut bir tesadüf neticesinde tanımıĢtım. Ġnsana emniyet telkin

eden Ģahsiyetiniz, olgunluğunuz ve kültürünüzle pek kısa bir zamanda Iğdır

ve Iğdırlıları teĢhir edip kendinize bağladınız.

Siz vatanperver ve vazifeĢinaslığınızla bir sembolsünüz. Sizi tarif

edemem ve anlatamam. Gönül isterdi ki Hint filozofu Tagor‟un kalem

kudretine sahip olarak, sizin için dile getiremediğim his ve düĢüncelerimi

yazabilmek imkanı hasıl olsaydı.

Ruhunuz Ģad, yeriniz cennet olsun!

Ziya Gökalp‟ın dediği gibi, “Fertler fani, milletler ise sırrı ebediyete

mahzardırlar”

Aziz Ölü! Manevi huzurunuzda son saygı vazifemi yapmak için artık

susuyorum.

AHVALTI DP 23 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 50

AHAVLATI DP

Mecit Hun

Ġnönü‟ye söymekle Narvız (Gündoğdu) gibi bir kozmel,

Kars‟ta baĢkan seçildi, keyfini saz eyledi.

Ekinci çok haklıdır onu dıbızlamakla,

Hele bize kalırsa biraz da az eyledi.

Divanı haysiyetten Cengiz (Ekinci) alınca davet,

O da Baykal (Fazıl) misali partiye naz eyledi.

Kabahat ZerendeymiĢ, bu Erzurum dadaĢı,

Cengiz‟i doĢapladı, Zeki‟yi (Aras) paz eyledi.

Yazığ topal neylesin, sesi duyulmayınca,

Ayhavar‟ı çıkarıp biraz avaz eyledi.

Alaca‟yla (Ġsmail) ġükufe değirmen kurmak için,

MarĢalın kesesini yonulmuĢ kaz eyledi.

Narvız‟la bendeleri birazcık çalmak için,

ĠĢi gücü bıraktı, partiyi saz eyledi.

BaĢı düzelir balam, Tiryaki‟yle (Saffet) Hamza‟nın

Doğrusu bu iĢere halkçılar haz eyledi.

Geçiciler geçince Kars‟taki iktidara,

Menderes Partisinin halin ayaz eyledi.

DĠL GAZETESĠ

Artık kapanmıĢ nazarıyla baktığımız son hadise dolayısıyla,

gazetenin lütfen gösterdiği ilgiye bilhassa teĢekkür ederiz.

Iğdır efkarı umumiyesini Ģerefle temsil ettiğine inandığımız DĠL‟in

bu memlekete de daha fazla faydalı olması en samimi temennimizdir.

Büyük davaların müteĢebbisleri her yerde ve her zaman büyük

engelleri aĢmak zorunda kalmıĢlardır.

Taktir ve tebriklerimizi sunmamıza müsaade buyrulması ricasıyla

saygılarımızı sunarız.

Türk Milliyetçiler Derneği

Iğdır ġubesi BaĢkanı

Celâl Açıkgöz

TAVZĠH

Sayın gazetenizin 20 Kasım 1952 tarihli sayısında Prof. R.O. Arık‟ın

Iğdır‟a Türk Milliyetçiler Derneği ikinci baĢkanı sıfatıyla gelmekte olduğu

yazılmıĢtır.

Prof. Remzi Oğuz Arık T.M. Derneği umumi merkez Ģu zevattan

müteĢekkildir: Isparta milletvekili Sait Bilgiç, Isparta milletvekili Dr. Tahsin

Tola, Ali Uygun, Abdullah SavaĢçı, Necati Torun, Mehmet Antal.

Iğdır‟a hareket ettiği bildirilen zat, genel merkez baĢkan vekili Ali

Uygur‟dur.

Keyfiyetin tavzihini istirham ederiz.

Türk Milliyetçiler Derneği

Iğdır ġubesi BaĢkanı

Celal Açıkgöz

KÖY YOLLARININ DURUMU ETRAFINDA SAYIN

KAYMAKAMLIKTAN ĠZAHT BEKLĠYORUZ

Muhitine bir hizmet yapmak gayesiyle intiĢar eden gazetemiz hiç

Ģüphe yok ki ilk planda Iğdır‟ın dertleri ve ihtiyaçları ile ilgilenmek

mecburiyetindedir.

ġu sütunlarda, köy yollarının feci halini defalarca alakalılara

duyurmaya çalıĢtık.

Maalesef yetkili makamlardan bir hareket göremediğimiz gibi Iğdır

köylüsünün ısrarlı Ģikayetlerinden de kurtulamıyoruz.

Hele pamuk mahsulünün kasabaya nakli icap ettiği Ģu sırada yolların

intizama konulmaması çok feci bir vaziyetin meydana gelmesine sebep

olacaktır. Araba ve traktörlerin çalıĢmadığı bu yollarda muhakkak ki hayvan

ve insan sırtıyla nakliye yapılacaktır.

Sayın kaymakamlığın bu mevzuda vilayet makamının dikkatini

çektiğini hatırlıyoruz. Yalnız nasıl bir cevap alındığı ve bu hususta ne gibi

tedbirler düĢünüldüğünü bütün Iğdır köylüsü ve efkarı umumiye gibi

gazetemiz de merak etmektedir.

KıĢ mevsiminin geldiği Ģu sırada yolların derhal ele alınacağını iddia

etmek biraz manasız olur. Fakat hiç olmazsa önümüzdeki yaz mevsimi için

gerekli faaliyeti Ģimdiden tespit etmek ve bu arada bozuk bazı köprüleri

mevsime bakmaksızın derhal tamir etmek iktiza edeceğine göre sayın

kaymakamlık makamının bu hususta neler düĢündüğünü öğrenmek ve Iğdır

efkarına arz etmek mecburiyetindeyiz.

AHMET KUMTEPE CUMHURBAġKANINA HAKARETTEN

MAHKEMEYE VERĠLDĠ

Ġki gün evvel sarhoĢ bulunduğu bir sırada, Baykal‟ın gazinosuna

gelen Ahmet Kumtepe‟nin yüksek sesle Reisicumhura aleni bir Ģekilde küfür

ettiği iddiasıyla emniyetçe ifadesi alınarak mahkemeye verilmiĢtir.

Her zaman baĢını düzettikten sonra, günün siyasi vaziyeti ve partiler

mevzuunda fikir beyan eden Kel Ahmet bu defa da sayın CumhurbaĢkanına

küfretmiĢ ise mahkemece tecziye edilecektir. Ancak, hakikat mahkeme

sırasında anlaĢılacaktır.

ÖĞRENCĠ ġĠĠRLERĠ

Iğdır KurtuluĢu

Nizamettin Onk

Iğdırıma hain düĢman girmiĢti,

Dertli gönlümüze ateĢ vermiĢtir,

Hepimizi büyük bir yas almıĢtı,

DüĢman çiğniyordu güzel Iğdır‟ı.

Bugün Mehmet süngüsüne sarıldı,

Türk Ordusu uzaklardan görüldü,

Alçak düĢman süngü ile vuruldu,

Budur kahramanlık, mertliğin sırrı.

Canımız kurbandır sizin uğurda,

ġahinler Iğdır‟ı yedirmez kurda,

DüĢman ayak basar, nasıl olurda,

Bırakırız bizim ezel Iğdır‟ı.

On iki Kasımdır kurtuluĢ günü,

Ey arkadaĢ asla unutma dünü,

KurtuluĢtur bizim Iğdır düğünü,

Bırakmam düĢmana güzel Iğdır‟ı.

Nizamettin Onk

Iğdır Ortaokulu

Sınıf III No: 37

ANKARA HEYETĠ 25 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 52

Dil Mıntıkasında Tetkiklerde Bulunmak Üzere Ankara’dan Bir

Heyet Geldi.

Bir üretmek çiftliği açılması kararlaĢtırılan Dil mıntıkasında gerekli

tetkiklerde bulunmak üzere dün ilçemize Ankara‟dan bir heyet gelerek Dil‟e

gitmiĢtir.

Tarım Bakanlığı müsteĢarlarından Ġbrahim Sargut baĢkanlığında

Ziraat Fakültesinden bir profesör, Tarım Bakanlığı Üretme Çiftlikleri genel

müdürü, Erzurum ziraat müdürü, Erzurum tohum ıslah istasyonu müdürü ve

Kars Ziraat Müdürü Ziya Ayrım‟dan müteĢekkil heyet tetkiklerine

baĢlamıĢtır. Dil‟e giden bu heyete ilçe kaymakamı Albayrakoğlu ile ilçe

tarım öğretmeni Ġdris Ataman refakat etmektedir.

Mahallinde yapılmakta bulunan bu tetkiklerden sonra kati bir

neticeye varılacaktır.

HÜSEYĠN AYDIN‟DAN NEġRĠYATIMIZI TEYĠD EDEN BĠR MEKTUP

ALDIK

Kars caddesindeki kimsesiz kadıncağızın acıklı vaziyeti dolayısıyla

yaptığımız neĢriyatı teyit eder mahiyette Demokrat Parti ilçe yazmanı

Aydın‟dan bir mektup aldık. Aynen neĢrediyoruz:

“Bu gün ben de Kars caddesinden geçerken ağlama sesi duydum.

TaĢlık arasında ve açıkta bir anne ile bir ufak çocuğunu görünce, bu kırıcı

soğuktaki hallerine taaccüp ettim. Kadın ağlayarak bana aynen Ģöyle

söyledi: „Öteden beri yaz ve kıĢ halimiz budur. Barınacak yerimiz yoktur.

Siz de merhamet yok mudur?‟

Doğrusu bu hale acıdım ve insani hislerimize yakıĢtıramadım.

Durumu ne olursa olsun yardım etmekle mükellef olduğumuz bu iki fert için

acaba belediyemiz ne düĢünüyor?”

ASAYĠġ YĠNE BERKEMAL DEĞĠLDĠR

ÖrüĢmüĢ köylüler Bendemurat köyüne silahlı baskın yaptı.

Bendemurat köyü muhtarı Tacaddin Çelik‟ten aldığımız bir mektuba göre:

“Bir ay evvel köyümüzden Hüseyin Iğdır‟dan gelirken ÖrüĢmüĢ

köylülerinden Ġsa Ali ve Sertip YücebaĢ‟ın tecavüzüne uğramıĢ ve baĢı

kırıldıktan sonra , eĢyalarıyla hayvanlarına ait çul ve sairesi gasp edilmiĢ ve

bugüne kadar firar eden bu mütecavizler yakalanmamıĢtır.

Bu arada Filit Çelik‟in kapısı kırılmıĢ, Mehmet Çelik‟in evinden bazı

ev eĢyasının alınmasına teĢebbüs edilmiĢ ve Ali oğlu Abdurrhaman‟ın evine

girilerek ev sahibi sopa ile dövülmüĢtür.

Yağmacılık ve adam öldürme gayesiyle köyü saran bu mütecavizler

grubu, köy bekçisinin silah sesleriyle yardıma gelen Zor köylülerinin

müdahalesinden sonra çekilmek mecburiyetinde kalmıĢtır.

Ġki seneden beri muttasıl bu hareketlerini temadi ettiren ÖrüĢmüĢ

köylülerin bu durumunu umumi efkara arz etmenizi rica ederim.”

Mektubun esaslı bazı parçalarını ihtiva eden bu muhtasar yazıdan

acaba asayiĢin yerinde olduğunu iddia edebilir miyiz?

AsayiĢ, mevzuuna temas edince, hatırıma bir geçmiĢ hadise geldi:

Sayın ĠçiĢleri Bakanı Ethem Menderes Iğdır‟a teĢrif ettikleri sırada

Demokrat Parti kodamanlarından Mehmet Gülten asayiĢsizlikten yapılan

Ģikayetlerin tamamen uydurma ve muhalefetin tertibi olduğunu belirttikten

sona, asayiĢ yerdedir, demiĢti. Ertesi gün Kars Bayındırlık Müdürü ile

ÖrüĢmüĢ‟e giden Mehmet Gületn arkadaĢlarıyla birlikte iyi bir dayak yiyip

tabancasını da kaptırdıktan sonra, ilçeye avdet ettiğinde, asayiĢten Ģikayete

baĢladı. Hatta, Gülten Ankara‟ya gittiği sırada bu vaziyeti bizzat Ethem

Menderes‟e Ģikayet etmiĢ. Demek ki, “asayiĢ berkameldir” diyenler dayak

yemedikçe fikrimize iĢtirak etmeyeceklerdir.

ġimdi asayiĢ amirlerine soralım:

Bendemurat‟ta olan bu hadise asayiĢsizliğin en güzel bir örneği değil

midir?

Bu durum asayiĢ noksanlığından ileri geliyorsa bir tedbir alınması

hususunda teĢebbüs edilmiyor mu?

Eğer asayiĢle ilgili görülmüyor ve asayiĢin manasını bilmiyorsak

bize, “asayiĢ” kelimesinin manasını niçin öğretmiyorlar?

Sözde, ĠçiĢleri Bakanı sayın Ethem Menderes de asayiĢi kemale

erdirmek için iki seyahat yaptı. Yazık...

ġĠĠR KÖġESĠ

Nurlara KavuĢanlar

Iğdırlı Ġbrahim Sever (Kars 15.1. 1951)

Kore semalarına yükselen Ģanınızla,

Isırttınız dünyaya, parmak imanınızla,

BirleĢikler övünsün, dökülen kanınızla,

Dünyanın sulhu için nurlara kavuĢanlar.

Ana yurtta kükreyen aslanlar gibi çıkıp,

Kore diyarlarında ĢimĢekler gibi çakıp,

Komünist Çinlilerin cesetlerini yakıp,

Hak ile yeksan eden bize bahĢettin Ģanlar.

Tarih övünsün sizin namınızla an be an,

Komünistlere zaten misafir değil vicdan,

Yüz binlerce Çinliye yarattığınız tufan,

Sayınız dört bin beĢ yüz bunu görenler anlar.

Türk varlığı ne demek, nasıl coĢar, Ģahlanır,

Tanrısına sığınıp Tanrısını tek tanır,

Onunla pençeleĢen aciz düĢman utanır,

Hamlesini görerek çıkarınca figanlar.

Müttefikler çekilip seni yalnız koyunca,

Melekler hayran kaldı, gür naranı duyunca,

AteĢe hedef için , tunç göğsünü soyunca,

Sana esaret verdi, ruhundaki imanlar.

Allah Allah diyerek süngü taktın yürüdün,

Tarihlere Ģan verdin, aldın yaratandan ün,

Bir avuç azlığınla yüz binleri püskürttün,

Yardı cephelerini içindeki volkanla!

Hey!.. Kore‟ye göğsünden akan kanın sahibi,

Sen Tanrıya kavuĢtun buldun âlâ bir mevki,

Nura gark olan ruhun anlıyor Ģimdi zevki,

Bizse hüsran içinde bekliyoruz imkanlar.

Bir gün çıksa da bizde, o lütfe mahzar olsa,

Azgınlarla çarpıĢıp mevkiinizi bulsak,

Sizin gibi Tanrının armağanını almak,

Göğsümüze taktırsak, Ģafak renkli niĢanlar.

Hey!.. Yaralı olarak sakatlanıp gelenler,

Gazilik mevkiine Ģan Ģerefine erenler,

Sizin eĢiniz artık biz değiliz erener,

Sizi üstün eden Ģan döktüğünüz al kanlar.

ĠLAN

Radyo sahibi olmak hepimizin gayesidir.

Filips, Siera, Veg radyolarının yegâne satıĢ Ģubesi Ali Yılmaz Kazancılı‟dır

(Her türlü radyo levazımatı, radyo pilleri)

TARIM BAKANLIĞI HEYETĠ AVDET ETTĠ 26 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 53

DĠLDE TETKĠKLERDE BULUNMAK ÜZERE GELEN TARIM

BAKANLIĞI HEYETĠ ANKARA‟YA AVDET ETTĠ

Dil mıntıkasında bir üretme çiftliği açılması hususunda hükümetçe

yapılan tetkik ve incelemeler iki gün evvel Iğdır‟a gelen heyetin

çalıĢmalarıyla sona ermiĢtir.

Bilindiği gibi, Dil‟de üretme çiftliğinin açılması hususunda icra

vekilleri heyeti kararı mevcut ise de, keyfiyet mahalli tetkike muhtaç

olduğundan gerekli çalıĢmalar gelecek seneye bırakılmıĢtı.

Tarım Bakanlığı müsteĢarı, ziraat fakültesinden bir profesör, üretme

çiftlikleri genel müdürü, Kars ve Erzurum tarım müdürleri ve Erzurum ıslah

istasyonu müdüründen müteĢekkil heyet, tetkiklerinde müspet bir netice elde

etmiĢlerdir.

Iğdır‟da bir üretme çiftliğinin açılması bir çok noktalardan zirai ve

iktisadi kalkınmamızın temeli olacaktır:

Mevcut faaliyet projesine göre:

1. Iğdır, Kağızman ve Tuzluca ilçelerinin fidan ihtiyacını karĢılayacak

derecede geniĢ bir fidanlık yapılacaktır

2. Pamuk ve hububat tohumlarının üretme ve ıslahı için bir tohum

ıslah istasyonun kurulması mümkün olacaktır.

3. Gerek çiftlik ve gerekse yakın muhitteki zirai alet ve makineleri

daima kontrol ve tamir edebilecek bir tamir atölyesi kurulacaktır.

4. Ġlçe ve civar muhitteki çocuklarımızın iĢ bulması temin edilecektir

Bunlara ilaveten Iğdır, BaĢköy ve Dil yolunun derhal yapılmasına

hükümetçe baĢlanacaktır. Tetkikler sırasında Dil Üretme Çiftliğinin

açılabilmesi için Aras kenarında bir set inĢası zaruri görülmüĢ olduğu gibi

sulamanın da Karasu‟dan yapılması daha uygun kanaat hasıl etmiĢtir.

Dil Üretme Çiftliği Iğdır ve muhiti kadar bütün Doğu illerine her

sahada faydalı bir eser olacaktır.

Hükümeti bu hayırlı kararından dolayı tebrik ederiz.

ġĠĠR KÖġESĠ

Sizde ġeytanlı Bizde Ġman Töredi

Döylekbaz (Mecit Hun)

Ay havar!.. Ay DĠL emi gör nice devran töredi,

Iğdır‟da taze, temiz bir nice vicdan töredi,

Özleri cahil iken, tayin edirler gidiĢi,

Bizlere herkese malum ve açık iç ve dıĢı,

Herce Ģeyden çekiyorlar biliyorlar her iĢi,

Ruhları hasta iken hepsi de lokman töredi.

Bir zamanlar bazıları kıble numa oldu bütün,

Bir zamanlar bir niçesi sapsarıca solda bütün,

Bir zaman yal, sakalı döktü yere yoldu bütün,

Koy desinler, kiĢiye bir yeni iman töredi.

Ağamın keyfini sorsan göz atıp iĢ miĢine,

Sayasan fiilini bir bir yüzüne peĢ peĢine,

Diyesen hiçte utanma, bakuban geçmiĢine,

Fitneliklerde dedende dahi HULKAN töredi.

Azı halvette durup söymededir arkamıza,

Erkek ister, çıka ak yüzle bizim karĢımıza,

Soyun! Ey maskeyi bir dem bakalım farkımıza,

Sizde Ģeytanlık oğul, bizde iman töredi.

Ey güneĢten camalın gizleyerek gizli gezen,

Bir Ģeyi bilmez iken kendini görme bileyen,

Ey ağam sahte paĢam! Sen hele halvette bazen,

Çok karıĢtırdın o merhır efehe Ģan töredi.

Ġstiyirsen mi sayım fiilini baĢtan aĢağı,

Baban olmuĢ ona eĢ ağabeyin sol kuĢağı,

Milletin yüz karası (Gorkinnin) oldun uĢağı,

O değil mi size bu gün bile destan töredi.

Bana bak hey!.. Bu cemiyette senin yoktur iĢin,

Biliyor gençlik, evet berke düĢüp yan çiziĢin,

Meydana doğruca çık, bellice olsun duruĢun,

Demiyiz ki, “süzeriz...” size meydan töredi.

Bay bura! Söyle görek öttüğün ilham nerden,

Bile bol bol keseden atmada irfan nereden,

Sizde birdeb bire bu dalgalı volkan nereden,

Yoksa sizlerde fikir behriyle umman töredi?

Ta ezelden beri biz bağlıyız Bozkurdumuza,

Can feda etmeye amadeyiz öz yurdumuza,

Siz bütün kütleniz ürüyün ordumuza,

Bakalım ki o zaman bir nice tufan töredi.

Gül ve gülistan töredi,

Misli debistan töredi,

Bir yeni vicdan töredi,

Her iĢi üryan töredi,

Zahiri insan ama,

Batıni sırtlan töredi.

ÖRÜġMÜġ KÖYLÜLERĠ CEVAP VERĠYOR 26 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 53

ÖrüĢmüĢ köylüleri cevap veriyor. Bahri Yıldız’ın cevabını

neĢrediyoruz.

Bendemurat köy muhtarının mektubuna istinaden dünkü sayımızda,

“AsayiĢ yine de berkemal değildir” baĢlığı ile yazdığımız yazıya aldığımız

cevabı aynen neĢrediyoruz.

DĠL GAZETESĠ YAZI ĠġLERĠ MÜDÜRLÜĞÜNE

Iğdır

Sayın gazetenizin 25.11.1952 tarih ve 52 sayılı nüshasında

Bendemurat muhtarının bir mektubuna atfen neĢriyata rast geldim.

ġirin kazamızın naĢiri efkarı olan sayın gazetenize hakikat aĢağıda

etraflıca arz edilmiĢtir. Efkârı umumiyeye duyurulmasını saygılarımla

istirham ederim.

1. ġikayetçi 200 kiĢilik toplu bir kuvvetle köylerine baskın verdiğimizi

beyan etmektedir. Nüfus kütüğüne göre, köyün yekün nüfusu kadın,

çoluk, çocuk 150 dir. Bunun adedi Muçalıların ve Bendemuratlıların

Ģerrinden Iğdır‟a ve baĢka köylere kaçmıĢ geriye 100 nüfus

kalmıĢtır.

2. Baskın köyümüz tarafından vukua gelmemiĢ asıl Bendemuratlılar

Muçalılardan temin ettikleri silahlar ile köyümüze ve sığır sürümüze

baskın vermiĢ ve sürü içinden Abdullah Çetinkaya‟nın bir ineği ve

Selim Yıldız‟ın bir tek tane olan öküzü gasp edilmiĢ ve gizlenmek

için de Muça veya Zor köyüne sevk edilmiĢtir.

3. AsayiĢin tam korunamadığını ben de iddia ediyorum. Zira asayiĢ

korunsaydı Muçalılar bizleri malan v canan tehlikeye maruz bırakıp

bizden binlerce lira para ve hayvan ve eĢyayı 20 nci asırda haraç

olarak alamazdılar. Neticeden Bendemuratlılr mallarımızı gasp

edemezdiler.

4. ġikayet mektubunu gazetenize gönderen Taceddin‟in , Ģikayetin

mealinden haberi yoktur. Zira yazılan her Ģeyi mührü ile temhir

etmeyi bilen muhtar vaziyeti idare etmek maksadıyla otomat bir

Ģekilde hareket ettirilmiĢtir.

Muça ve Bendermuratlıların Ģerrinden Iğdır‟a sığınan ÖrüĢmüĢ

köylü Bahri Yıldız

DĠL Gazetesi: ġu iki mektubu da okuduktan sonra doğrusu asayiĢten

Ģikayetçi olmamıza rağmen asayiĢçilere acıyoruz.

Acaba gasp edilen inekle öküz hangi köye aittir.Ve hangi taraf

haksızdır?

Samimiyetle söyleyelim ki, bizde asayiĢi korumakla mükellef bir

memur olsak Ģu durum karĢısında bir neticeye varamayacağız.

O halde bu durumu neyle izah edelim.

Bize göre, bugün ki demokrasi anlayıĢımız.

YASAK BÖLGE HALKI HÜKÜMETTEN YARDIM GÖRECEK

5826 sayılı kanunun tatbik mevkiine girmesi üzerine, evvelce yasak

olan köyler halkının tekrar kendi köylerine yerleĢtirilmeleri üzerine

hükümetçe kendilerine lazım gelen iskan muaveneti yerine beher aileye 800

lirayı geçmemek üzere yardım yapılacaktır.

Beyannamesini ilgili makama verip bu hakka müstahak görülenler

verilecek olan yardım ve muavenetten istifade edeceklerdir.

Bu muameleleri ikmal etmek üzere il iskan memuru Ahmet Tekirdağ

tekrar Iğdır‟a gelmiĢ ve çalıĢmaların baĢlamıĢtır.

KUNURĠ 28 Kasım 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 54

20nci asır Plevnesini mi öğrenmek istiyorsunuz. ĠĢte Kunuri. Yalnız

bir farkla: Plevne‟nin kahraman müdafii, aldığı yaralarla Çarın huzuruna

çıkarılmak bahtsızlığına uğramıĢtı.

Kunuri kahramanları ise beĢte bir kayıplarına rağmen bir harika

yaratmasını bildiler.

Öyle bir harika ki ne Eisehower‟in tepkili uçakları bunu yapabilir ne

de Artur‟un havsala almayan cesareti.

Hatta, ne Majino ne Moltke planlarını suya düĢürmek için

baĢvurulan tertipler...

Bu harika bize hastır, bize has olacaktır.

Ey Moskof ve uĢakları siz makineli tüfeğinize kılıcı ile saldıran

Enver PaĢa‟yı ne çabuk unuttunuz?

Rus alemini seneler hiçe sayan ġeyh ġami‟i Begün Hanım‟ı niye

hatırlamadınız?

Kore bizim eski menkıbelerin seslendiği yerdir. Kore ve Koreli senin

kadar Bozkurtu da tanır.

Ey Türk, sen ki zayıf Korelinin kurtarıcısın. Kaynarçayı bize imza

ettirenlere elbet de düĢmansın.

Kırım‟da, “Ġstanbul yolu buradan geçer” takını yazanları elbette

bilirsin...

Mustafa Kemal ordularını bekleyen Türk illeri muhakkak ki Anadolu

Türkiye‟sinin yardımını beklemektedir.

BaĢımdan büyük bir dert çekiyorum. Kan dökemiyorum,yaĢ

döküyorum.

ATOM, BAġINDAN BÜYÜK HALT KARIġTIRIYOR 28 Kasım 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 54

142 sayılı Atom paçavrasında, (gazete diyemeyeceğim, çünkü dini

akidemiz ve milli varlıklarımızla istiskal ve istihza eden bir yayına ancak

paçavra ismi verebilirim) muhterem Ġnönü‟yü “ruz-i mahĢer”de gösteren bir

karikatür gözümüze iliĢti.

Tahmin ederim ki, ahlaksızlığın en mükemmel bir eseri olan bu

çizgileri bütün Türk efkarı da bizim gibi nefretle karĢılamıĢtır.

Atom, evvela bu karikatürde Allah‟ı acayip bir Ģekilde çizgi ile

temsil etmek ve sayın Bayar ile Menderesi de peygamber mertebesinde

göstermek suretiyle dini akidelerimizle alay etmektedir.

Saniyen, ömrünü millet hizmetinde geçirmiĢ ve senelerce Türk

milletinin reisi cumhurluğunu ifa ederek bu günde Türk camiası ekseriyetini

teĢkil eden siyasi bir partinin genel baĢkanını, daha doğrusu, tarihe mal

olmuĢ milli bir değerimizi terzil ve tezyif etmekle siyasi ahlak ve

karakterden mahrum olduğunu ortaya koymuĢtur. Bize göre, Türk reisi

cumhuru sayın Bayar‟ı rezil etmeye çalıĢan Ġran gazeteleri ile milli

değerlerimizi heder eden Atom paçavrası arasında gaye bakımından fark

yoktur.

Ġnönü‟nün Ģahsına gösterilen bu adiyane düĢmanlık, onu milletin

gönlünde ve tarihinde ebedileĢtirecektir.

Talat Sümer gibileri, Ġnönü‟yü taktir eden dünya basını ve O‟nu milli

bir değer kabul eden Türk milletinden utanmalıdır.

Temenni ederiz ki sayın Demokrat Parti erkanı kendi partilerini

soysuz kalemlerin aleti olmaktan kurtarsın.

Türk milletinin kadirĢinaslığı Ġnönü‟yü daima layık olduğu mevkide

tutacaktır.

MEHMET GÜLTEN CEVAP VERĠYOR

DĠL Gazetesi

Iğdır

Üçüncü defadır, gazetenizde asayiĢin berkemal olduğunu iddia

ettiğimi ve akabinde dayak yediğimi ve ondan sonra da (asayiĢin

memlekette hüküm fermanı olmadığını) kabule mecbur kaldığımı yazdınız.

Sustum. Nihayet 23.11.1952 tarih ve 90na varmaya 38 adet kalan sayın

gazetenizde yine iĢi ele aldınız. Sayın ve çok kıymetli gazetenizin neĢir

hayatındaki muvaffakiyeti en samimi arzumdur. NeĢriyatınıza cevap

vermekten kendimi alamadığım için özür dilerim. Cevabımın hakkın sesini

haykırdığına inandığım gazetenizin aynı sütununda neĢrini istirham ederim.

ASAYĠġĠN BERDEVAM OLDUĞUNU YĠNE ĠDDĠA EDĠYORUM

Mecit Bey, evet, asayiĢ Türkiye Cumhuriyetinin her tarafında halen

ve çok Ģükür berdevamdır. Her fert mal ve canından emindir. Ancak asayiĢi

bozanlar muhalefet neĢriyatını lisanen ve tahriren idare edenlerle

demokrasinin manasını bilmeyenlerdir. Bu iki grup arasına “demokrasi”

denen yavrunun büyümemesi için çırpınanlar da dahildir.Tahsilimin kıtlığı

bakımından bunu Türkiye çapında izaha imkan yoktur. Yalnız kendi

meselemi ele alarak asayiĢin tam olduğunu ve ancak yukarıdaki sebeplerle

benimsenmediğini izaha çalıĢacağım:

Gazetenizde yazdığınız gibi tabancam gasp edildi. 4 sene evvel

ÖrüĢmüĢ köylü Sertip YücebaĢ Muça köylü Taceddin Öztürk‟ü öldürmüĢ

Ģeriki cürmü ile 9 ar seneye mahkum olmuĢ ve 14 Mayıs affından bilistifade

tahliye edilmiĢti. Vaka günü nafıa müdürü ile ÖrüĢmüĢ gittiğimizde

Sertip‟in kardeĢi Hakko‟nun oğlu Ġsa YücebaĢ Bendermurat‟a gelen 30

kadar Muçalının tecavüzüne uğramıĢ ve kan gütme sebebiyle bekçi Ġsa‟yı

taĢ, sopa ve türlü vasıtalarla öldürüyorlardı. Ben yüzde yüz gözümün önünde

bir vatandaĢın öldürüldüğüne hükmederek her vatandaĢın yapacağı gibi son

çareye baĢvuruyor ve haili olduğum tabanca ile havaya iki el ateĢ ediyorum.

Bu suretle bir vatandaĢı ölümden ve 30 kiĢiyi ağır bir cürümden

kurtarıyorum.

Gözleri kızan mütecavizler bu defa dönerek beni arkadan kucaklayıp

tabancamı elimden alıyorlar Mecid Bey, bunda demokrasinin ne kabahati

var? Ben burada asayiĢin korunmadığına değil kütlenin cehaletine ve kan

güdüldüğüne kaniiyim.

Vakaya Ģahit olmamak için hadise mahallini terk eden sayın Nafıa

Müdürüne kavuĢuyor, savcılığa müracaatım üzerine jandarma komutanı

bizzat yazı makinesini alarak köye gidiyor ve tahkikat yapıyor. Bu hadise

dolayısıyla bazıları, “Adam sende, asayiĢ ne arar ki... Adamcağızı dövdüler,

silahı gasp edildi. Komutan suçlunun ayağına gidiyor. Hiç olmazsa suçlu

karakola kadar zahmet ettirilmeliydi. “Suçlunun ifadesi ayağına gidilerek

alınırsa kim ne yapmaz?” mealinde dedikodu yaptılar. Bu manada

konuĢanlar da demokrasiyi bilmeyenlerdir. Zira sayın komutan mahallinde

ifade almıĢ ve keyfiyeti tahkik etmiĢtir. Tahkikat hüsnüniyetle yapılmıĢsa

suçlular er geç adaletin pençesindedir. Suiniyetle yapmıĢsa (katiye

zannetmiyorum) demokrasi denilen yavrunun gıdasını kesmiĢtir. Bunda da

suçu demokrasi rejiminde bulamazsın ya Mecid Bey?

Her millette olduğu gibi, bizde de bir çok vukuatlar olmuĢtur. Gazete

koleksiyonlarını karıĢtırıp bakarsınız, 27 senelik devirde günlük vukuatlar

bugünkünden çok fazla idi. Yalnız arada bir nokta değiĢmiĢtir. Matbuat

hürriyetinden mahrum olduğunuz için bu hadiseleri gazete sütunlarına değil

sinenize yazıyordunuz. ĠĢte size “asayiĢin olmadığını” dedirten sebep budur.

O halde asayiĢ yoksa, kabahat demokrasi rejiminde değil

fertlerdedir.

DP‟li Mehmet Gülten

DĠL Gazetesi: Mehmet Gülten‟in mektubu hoĢumuza gittiği için

uzunluğuna bakmadan neĢrettik. Birkaç noktada biz kendisinden soralım:

Hatırladığımıza göre Bendemurat, ÖrüĢmüĢ ve Muça hikayesi çok

eski olup müteaddit defalarda tekerrür etmiĢtir. Acaba, asayiĢi korumak için

vazedilen cezai müeyyideler bir defasında layıkıyla tatbik edilseydi

Muçalılar size ve nafıa müdürüne dayak atmak cesaretini gösterebilirler

miydi?

AsayiĢ yerinde ise siz gasp edildiğini iddia ettiğiniz tabancayı neden

taĢımak lüzumunu hissediyordunuz?

Bugün her evde ve hatta her fertte bir silahın mevcut olduğunu siz

daha iyi biliyorsunuz. Can ve malımızdan emin isek silahlanmamızda ki

maksat ve gaye nedir?

Hükümet asayiĢi temin ettiğine kani ise yaralama ve katil

hadiselerinin çoğalmasında birinci derecede amil olan silah bolluğuna niçin

göz yumuyor ve neden tertip almaktan çekiniyor?

Mehmetçiğim, 27 senelik devirde size tabanca ruhsatnamesi aylarca

devam eden tahkikattan sonra müstahak görüldüğü taktirde verilirdi. Bugün

hepimiz rovelverle geziyoruz. Bu kabahat sizin gibi demokrasi

kahramanlarında ve demokrasi anlayıĢınızda değil de kimdedir?

Bendemurat ve ÖrüĢmüĢ baskınlarında bahsedilen 200 silah

Demokrat hükümetin nazarını niçin cep etmiyor?

Matbuat habbeyi kubbe yapmıyor. Habbe kadar olanların silah

taĢımasını asayiĢ babında kubbe telakki ediyor ki bu fikrimizin isabetli

olduğu sonradan anlaĢılacaktır.

MALATYA HADĠSESĠ 1 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 57

Gazetelerden aldığımız malumata göre, Vatan Gazetesi sahibi Ahmet

Emin Yalman‟a öldürme kastıyla tecavüz eden Ģebeke tespit edilmiĢ ve

bunların Ġslam Demokrat Partisi üyeleri ve Büyük Doğuculardan oldukları

anlaĢılmıĢtır.

Ġslam Demokrat partisi bir müddet evvel mahkeme kararıyla

kapatılmıĢ ve menfi ideolojilere hizmet ettiği sabit görüldüğünden

faaliyetten men edilmiĢti. Büyük Doğu cemiyeti ise Necip Fazıl Kısakürek

tarafından irticai Türkiye‟de hakim kılmak maksadıyla tertiplenmiĢ ve

bugünkü iktidarın himayesine mahzar olmuĢ bir mazarrat yuvasıdır. Kötü

fikirlerini yaymak üzere Necip Fazıl tarafından çıkarılan Büyük Doğu

gazetesi (!) aylarca sayfalar dolusu resmi ilan alarak millet malıyla beslendi.

Gazetenin sermayesi iktidarın baĢbakanı tarafından temin edildi. Ve nihayet

ipi demir perde gerisinde bulunan Ġran‟daki Fedaiyanı Ġslam, Mısır‟daki

Ġslam KardeĢler cemiyeti gibi aynı gaye ile hareket ederek Malatya‟da ilk

meyvesini verdi. Katil, irticaın mümessili Büyük Doğu, mağdur fikir

hürriyeti ve Türk basınıdır.

Balıkesir ve Manisa‟da ilk hareketi yapan muzır zihniyet taĢıdığı

maskeyi kısa bir müddet sonra Malatya‟da düĢürerek kendisin açığa çıkardı.

Maalesef düĢen maskenin altından yalnız Büyük Doğu ve Sosyal

Demokrat müritleri çıkmadı.

Ne acıdır ki iktidarın her türlü baskı ve haksızlığıyla kapanmak

mecburiyetinde kalan Kudretçiler yine milletlerine hizmette devam ederken

hakiki Türk efkarını temsil eden gazetelerin resmi ilan hissesiyle kurulan

Büyük Doğucular iktidarın gözleri önünde mukaddes halklarımıza kurĢun

sıkıyor.

ġĠĠR KÖġESĠ

Mendedir

Fazıl ġıktaĢ

AĢık isen gel beru, aĢk bâdesi mendedir,

Ġnanmazsan kulak ver, sazın sesi mendedir.

ġeytana uyma balam bir gün seni azdırır,

Kulak as, dinle meni Nuh suresi mendedir.

Bir derde düçar isen, merak etme koĢ bana,

Sıkılma söyleginen, dert devası mendedir.

ġiir yazan çoğ imiĢ, ustadı men olmuĢam,

Hünerli Ģairlerin kaidesi mendedir.

Men halkı dıbızlamam, doğrusunu yazaram,

Hakikatın doğrunun öz esası mendedir.

Ne iĢim asıp kesmek kopreatif baresinde,

Birliğe ortak oldum gınıĢksı mendedir.

Bana lazım paradır, borçlu kesip üstümü,

Min zehmet ödeyecem borç sevdası mendedir.

Pamuğ bildir yüz ondu, imdi adı batıptır,

Korkmayın arakadaĢlar pamuk ası mendedir.

Yüz kilo pambığ verek bir ıraba tezeğe,

Eğnimde palto yoğtur, titremesi mendedir.

Ġki milyon zarar var, ağlamağa hak yok mu?

Gıcır gıcır paranın boĢ kesesi mendedir.

Ne güne kaldığ yarâb! Günahımız bağıĢla,

Duvardan boylanmıĢam yar sevdası mendedir.

AsayiĢ berkemaldir, üç yüz kiĢi toplandığ,

Koçu olduğ, köy bastığ silah sesi mendedir.

ĠĢittim Ankara‟dan heyet gelmiĢ tetkike,

Lüzum yok. Asri çiftlik sevdalısı mendedir.

BULANA MÜKÂFAT 1 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 57

AĢağıdaki bilmecelerin hangi Ģahsa taalluk ettiğini çözüp gazetemize

bildiren okuyucumuza gazetenin altı aylık abonesi parasız verilecektir.

1. Evvelce iki gözüm

Sonra geçmedi sözüm

Her meyve tatlı iken

AcılaĢtı ağ üzüm.

2. Serbestiye bayılır,

Neden sonra ayılır,

Ġki iĢ birden yapar,

Çifte memur sayılır.

3. Faka basmam ben, dedi,

Güzel bir kazık yedi,

Birinci taksitinde,

Üç yüz faiz ödedi.

4. ġimdiden melek gibi,

Çifte kızın sahibi,

Beherine yüz toklu,

DolduracakmıĢ cebi.

5. Kim dedi havar eyle,

Tabanca gider böyle,

AsayiĢ berkemalsa,

Buyur bakana söyle.

6. Sineklere mat oldu,

Merakından çok soldu,

Bugünler yolcu imiĢ,

Ġçime keder oldu.

7. ġimdilik iĢindedir,

Gözü on bir bindedir,

Ambardan kazanırsa,

BaĢkanlık peĢindedir.

8. Belli olmaz kararı,

Nefesinedir yararı,

EĢref on beĢ verirse,

Kapanacak zararı.

9. Merhametten yok eser,

Durup durup ip keser,

Kararsız rüzgâr gibi,

Her gün bir yandan eser.

10. Sağı solu taĢladı,

Dillere düĢtü adı,

Siyaseti bırakıp,

Bakkallığa baĢladı.

11. Fırıldağtır neĢesi,

Kentte dolur kesesi,

Makine bozulunca,

Berbat olur neĢesi

12. Ġhtiyardır fakat cin,

Hekimdir hin oğlu hin,

Her derde deva imiĢ,

Kısacası gripin.

SITMA MÜCADELE BAġKANI GĠDĠYOR

Emin bir kaynaktan aldığımız habere göre sıtma mücadele baĢkanı

Agah Ülkü tayinen Zonguldak‟a gidecektir.

BaĢkan tayin emrini tebellüğ eder etmez yeni memuriyet mahalline

hareket edecektir.

Diğer taraftan münhal bulunan merkez sıtma savaĢ tabipliğine de

gerekli tayin yapılmıĢ olup 1951 yılı tıp fakültesi mezunlarından Vehbi

BaĢkurt yakında görevine baĢlayacaktır.

MERKEZ JANDARMA KOMUTANLIĞINA TAYĠN YAPILDI

YüzbaĢı Rıza Toraman‟dan açılan Iğdır Jandarma Komutanlığına

Tutak Jandarma Komutanı kıdemli YüzbaĢı Mustafa Aslan tayin edilmiĢtir.

Yeni komutana baĢarılar temenni ederiz.

CABBAR ÖZBA SARIKAMIġ‟A ATANDI

Uzun zamandan beri kaymakamlık tahrirat katipliği görevinde

bulunan sayın Cabbar Özba SarıkamıĢ‟a naklen tayin edilmiĢtir. Yakında

yeni memuriyet mahalline gidecek olan Özba‟ya baĢarılarının devamın

temenni ederiz.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan aldığım nüfus cüzdanımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Külük köylü Hüseyin O. Ali

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğunda almıĢ olduğum nüfus kağıdımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Küllük köylü Hasan O. Ġbrahim Karatepe

HAFTANIN YILDIZI

Ġdris Ataman‟dan müĢavir ve zirai tetkik heyeti yemek masrafları

mukabilinde belediyece alınan paraları kendisine iade edilecek.

Kars‟taki geçici ile idare kurulu Cengiz‟in hatırı için vazifesinden ve

hattı DP‟den istifa edecek. Bu suretle Cengiz Ekinci ile Fazıl Baykal tekrar

partiye girmek imkanına kavuĢacaklardır.

Abbas Çöllü ile Latif Aküzüm, Kars‟ a çivi çakılmadığı bahanesiyle

DP‟den de istifa ederek bir daha siyasi partilere geçmemeye tövbe

edeceklerdir.

Bu hafta içinde pambığlar pula gideceğinden Ziraat Bankası bono

sahiplerini protesto külfetinden kurtulacaktır.

NURETTĠN KĠRMAN GELDĠ

Siyasetten fayda görmeyen sayın DP ilçe idare kurulu baĢkanı

Nurettin Kirman Ġstanbul‟dan tuhafiye ve bakkaliye eĢyası alarak iki gün

evvel Iğdır‟a avdet etmiĢtir.

Muhterem siyasi hayatta takip ettiği yolu ticarette de tatbik ederse

vay Ġbrahim Emminin haline!

PAMUĞA ALAKA YOK

Birlikçe pamuğa tatbik edilecek avans baremi hemen hemen belli

olduğu halde tüccar tarafından mubayaa mevzuunda hareket görülmemesi

pamuk piyasasının fiyat noksanlığına rağmen çok hareketsiz geçeceği

tahmin edilmektedir.

ĠKTĠDARDAKĠ ZĠHNĠYET 2 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 58

Balıkesir ve Manisa hadiselerinden sonra Malatya‟daki suikast

hadisesi zihinleri yeniden kurcaladı.

Cumhuriyet Halk Partisi genel baĢkanı Ġsmet Ġnönü‟yü Balıkesir‟e

sokmamak için bazı cahillerin silahlı mukavemetini alelade bir hadise olarak

kabul edenler Malatya hadisesinden sonra bu fikirlerinden rücu ederek siyasi

saik aramak mecburiyetinde kaldılar.

Bilhassa bu hareketlerin mesulü kabul edilen iktidarın Balıkesir ve

Manisa hadiseleri dolayısıyla meclise verilen önergeleri reddetmesi

iktidarın mesuliyet derecesini bir kat daha artırmıĢtır.

BaĢbakan Menderes‟in bahsettiği siyasi teminatın bir masaldan

ibaret olduğu artık Türk efkârınca tereddütsüz kabul edilmiĢtir.

Fikir hürriyeti ve hatta Menderes‟in Malatya kongresinde

buyurduğu, “Ahmet Emin Bey biraz ölçülü ve insaflı hareket etsin” sözleri

muvacehesinde tenkit hakkından bahsetmek saf dillik sayılır.

Menderes ve arkadaĢları hayatı ucuzlatmak memleketi gül

gülistanlık yapacaklarına dair yaptıkları vaatleri yerine getirmediler ama

vaat etmedikleri halde siyasi teminatı fikir hürriyetini ve tenkit hakkını

elimizden almaya teĢebbüs ediyorlar.

Ne acı tenakuz...

ġĠĠR KÖġESĠ

Derler

Dilsiz (Mecit Hun)

Her sözde hisse ara aptallık yapma sakın,

Büyüğüne hürmet et, biraz terbiye takın,

Doğrulukla varılır, maksada uzak yakın,

Allah‟ın iyi dostu, doğru ademdir derler.

Her gün aĢını yiyen dost değildir seninle,

Ġyi insan bulursun tecrübeyle temkinle,

Dost görünen düĢmanı meclisi meyde dinle,

Karakter ölçmek için iĢaret elzemdir derler.

Hırsızlar Ģu devirde belki bulacak ikbal,

Etrafına aldanma, doğrunun safında kal,

Yıkılan yuvalardan, ocaklardan ibret al,

Helal lokma bedene deva, merhemdir derler.

ġerefini çiğneyip olma paraya alet,

Elbiseyle, mevkiiyle ele geçmez asalet,

Ġktidarın var ise yoksullara yardım et,

Dilsiz, derdi anlatmak harcı kalemdir derler.

Bizdedir

Yolcuoğlu

Asla elem çekme, beni dinleyin,

RüĢvet yiyen bi imanlar bizdedir,

Dalavere üstadı, çiğit hırsızı,

Pamuk yiyen kahramanlar bizdedir.

Bizdedir, milletin ağacın kesen,

Bizdedir, ekilip partiden küsen,

Sende sevilirsin birazcık yesen,

Bardan çalan pehlivanlar bizdedir.

Bizdedir yobazlık hırkası giyen,

Bizdedir tahsilat parası yiyen,

Bizdedir hırsızlık helaldir diyen,

FiĢ kesmek için fermanlar bizdedir.

Bizdedir baĢkanlık hayal eyliyen,

Bizdedir özünü eyal eyliyen,

Ortağın ağzını çuval eyliyen,

Çörek tutup ağlıyanlar bizdedir.

Bizdedir fuzuli makama haiz,

Bizdedir amirler icradan aciz,

Bizdeki hocalar edemez vaiz,

Melanetle iĢ yapanlar bizdedir.

TERBĠYE MESELESĠ 2 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 58

Dün methini çok duyduğumuz FATO filmini görmeye Aras

sinemasına gittik.

Filmin devam ettiği bir iki saatlik müddet içinde neler görmedik.

Islık çalanlar, ağıza alınmayacak lakırdılarla birbirine yüksek sesle

küfredenler ön sıralardan dönüp arkaya bakarak locadaki aileleri rahatsız

edenler, filmin muhtelif sahnelerinde yuhalayanlar, neler neler...

Belediyenin sigara içme yasağına rağmen seyircilerden salonda

sigara içmeyeni bulamazsınız.

Bu ahlaksızlığı ne ile izah edelim?

Bize göre belediyede kabahat bulmaya imkan yoktur.

O halde kabahati aile terbiyesinde bulmak icap eder. Hepimiz,

çocuklarımızdan gördüğümüz hatalara kıymet verir ve onlarla meĢgul

olursak bu kötü durumların olamayacağı tabiidir.

YENĠ TEKEL MEMURUMUZ GELDĠ

Tekel memuru sayın Arif Bilgin‟in Patnos‟a naklen gitmesi üzerine

münhal kalan Iğdır tekel memurluğuna Patnos tekel memuru Fethi Kırtıl

atanmıĢ ve görevine baĢlamıĢtır.

Halef ve selef tekelcilere yeni memuriyet mahallerinde baĢarılar

temenni ederiz.

DĠREĞE ÇARPTILAR

Aldığımız habere göre 29 Kasım günü 35 Bayburt plaka sayılı

kamyon Melekli caddesinde ve hastane karĢısında bir elektrik direğine

çarparak direği hasara uğratmıĢ olduğundan belediyece cezalandırılmıĢtır.

Dün akĢamüzeri de 18 plaka sayılı Rize kamyonu bir geçiĢ esnasında

Kars caddesi üzerindeki bir direğe çarparak hasara sebebiyet vermiĢtir.

Kanaatimize göre belediyemizin direk bedeli kadar taktir ettiği

cezalar bu hadiselerin tekerrürüne mani olamayacağından daha müessif

hadiseleri önceden önlemek için daha Ģiddetli tedbirlerin alınması

ammenin menfaatine olacaktır.

TANIDIĞIM HALK ġAĠRLERĠ 2 Aralık 1952

Ramiz Özler Yıl: 1 Sayı: 58

ZÜLÂLĠ

Zülâli‟nin asıl adı Ġsrafil, soyadı Deprem‟dir. Kars‟ın Cılavuz

nahiyesi Ġncesu köyünde 1936 yılında dünyaya gelmiĢtir. Babası Süleyman

Ağa adında bir köylüdür. Zülali 12 yaĢında Ģiir söylemeye baĢlamıĢ,

annesine:

“Ana, bana bade verildi. Babama söyle bana bir saz alsın” demiĢ.

Annesi önce Zülali‟nin sözlerine inanmamıĢ ve alay ederek:

“Oğul, seni doğdum tezden beliyim,

BaĢına kül eliyim,

Hakiki hak vergisidi,

Seninki ise ahmak vergisi,” demiĢse de sonra Zülali‟ye hakikatten

ilham geldiği anlaĢılmıĢtır.

Tek genç yaĢta olmakla istikbal için kuvvetli ümitler seziliyor.

Kafiye ve deyiĢ bakımından güzel buluĢları vardır. ġiirlerinde vezin hatasına

diğer halk Ģairlerine nazaran daha sık rastlanırsa da zamanla telafisi

muhakkaktır. 1948 de ilk söylediği Ģiir çok güzel.

Tarih kırk sekiz, on iki yaĢında,

Göründü gözüme iĢ birer birer,

Gündüz hayalimde gece düĢümde,

Döktüm gözlerinden yaĢ birer birer

Ulu haktan bu inayet gelince,

YeĢil yapraktan üç ayet gelince,

Okuyup elif ismini görünce,

Göründü gözüme düĢ birer birer

Okudum harfında vardı bir kaf,

O yerden aldım hicranlı türap,

Sordum ismin dediler pün han Arap

Cam oldu baĢıma iĢ birer birer

ġair Zülali‟yem söylemem yalan,

AĢk yıktı gönlümü eyledi viran,

Bundan böyle yara kavuĢmak haram,

Yazan böyle yazmıĢ tek birer birer.

Zülali‟nin Ģöhreti kısa zamanda Doğuya yayılıyor. Bundan üç yıl

önce, Kağızman‟da bir düğüne davet ediliyor. Zülali pek geç olduğundan

dayısının refakatinde gidiyor. Düğün evinde Zülali‟yi çırak zannediyorlar.

Köylüler dayısından türkü ricasında bulununca Zülali Ģu taĢlamayı söylüyor:

Arz ettim geldim elinize,

Ey gâvharı kâmlar merhaba,

Hakkın ismi ezber oldu dilimize,

HoĢ lisanlar merhaba.

Girdim meclisinize, vardım elinize,

Gayri bülbül konar gülünüze,

Bir ayet okuyum vesmi halınıza

Bilmeyen insanlara usta diyenler merhaba

Zülali‟m bu meclise girince,

Orada ustayı berkarar edince,

Çırağa usta diyince,

Her bilmez insanlara usta diyenler merhaba

Zülali yarının en kuvvetli halk Ģairleri mertebesine ulaĢacak cevhere

maliktir. Ġlk okul mezunudur. Sazına maharetle hakim ve sesi müsaittir. Köy

kahve ve düğünlerinde yalnız kendi Ģiirlerini söyler. Her gittiği köyde

hürmet ve sevgi kazanmıĢ günlerce misafir saklanmakta ısrar etmiĢlerse de

Karakoyun köyünden memnun olmadığı Ģu beytinden anlaĢılıyor. BaĢköy ve

TaĢburun‟dan olan memnuniyetini de izah eden beyit Ģudur.

BaĢköy TaĢburun‟dan haĢa,

Bu mahalda yoktu Karakoyun‟dan poĢa,

Zülali ile TaĢburun‟da Sadık Bey‟in kahvesinde tanıĢtım. Onun

Ģiirlik istidadını denemek için o günlerde vefat eden Ģair Elmas Yıldırım Bey

için bir Ģiir söylemesini rica ettim. Bir iki dakika içinde yazmam için teklifte

bulundu.

Ġlim sahibiydim geldim dünyaya,

Akıbetimiz bu ey yalan dünya,

Varabilseydim cenneti alaya,

Eyledin yüreğimi viran dünya.

Dostlar mezarına taĢlar düzdüler,

Bütün melekler cem olup yazdılar,

Azrail ile beraber gezdiler,

Bilmenem kimdi sende kalan dünya?

Bu derdime derman eden de yoktur,

Gurbet elde sabır kılan da yoktur,

Azrailden möhlet alanda yoktur,

Eyledin yüreğini talan dünya.

Milliyetçi oldum dünya halında,

Ezber oldum adın alem dilinde,

Bir nesne açtın Kafkas elinde,

Bir gelip, bir geçer Ģu yalan dünya.

Kafkas ellerinden bir bayrak açtın,

KardeĢ Türkiye‟ye dost deyi düĢtün,

Dertli oldun kendi kendine ĢaĢtın,

Bilmezsin ettiğin sen alem dünya.

ġair Zülali‟yem bunu söyledim,

O yerlerde çok da methin eyledim,

Her gelene birkaç hane söyledim

Yeksani (Ġslâm Erdener)

Halk ve saz Ģairi Ġslam Erdener (Yeksanî) ile bir köy düğününde

tanıĢtım. Bu olgun Ģairin ruha tesir eden ve dinleyicileri mest eden maharetle

saz çalıĢı taktire Ģayandır. Köy düğünlerinde cemaatı (meclisi) güzel türkü

ve uzun halk hikayeleri ile yorulmak bilmeden alaka çekici bir eda ile

günlerce dinletebilecek bir maharete sahiptir. Sevdakar, Latif ġah, Köroğlu,

Yahya Bey hikayelerini gayet mükemmel bilir.

Ġslam Erdener 1337 (1921) yılında Kars‟ın Ladikars köyünde

dünyaya gelmiĢtir. Babası Ġsa Ağa, Azerbaycan‟ın Gökçeli köyündendir.

Ġslam Erdener, “dağlar” Ģiirinde:

“Eslim Gökçeli idi, ġemseddin elli” mısraı ile de bunu açıklıyor.

Yeksanî ilkokul mezunudur. Çıldırlı AĢık ġenlik‟in

hayranlarındandır. Halk Ģairlerinden Hasta Kasım‟ı da sever. 1938‟de

Ģairliğe baĢlıyor.Ġlk Ģiiri,

“YatmıĢ idim hab-ı gaflet içinde” dir. En çok sevdiği “Dağlar”

Ģiiridir.

Tamını ilerde vereceğimiz 13 kıtalık Kore Destanının bu üç kıtası

Ģairin milli duyguların en güzel bir eseridir. Gayet kuvvetli bir deyiĢ

kudretini ihtiva eden bu üç kıta Ģöyle söylenmiĢtir.

Gönüllü gittiler o din yoluna,

Allah Allah getirdiler,

Albay Celal Dora kendi beline,

ġerefli sancağı sardı Kore‟de

Yalçın sarp kayalar Türk‟e yol oldu,

Kunuri meydanı kan ile doldu,

Süngüsü kırıldı, kürekle çaldı,

DüĢmanı taĢ ile vurdu Kore‟de.

Böyle zafer gelmemiĢti aleme,

Yazıldı tarihe geçti kaleme,

Bütün dünya Mehmetçiğe selama,

BaĢ eğuben karĢı durdu Kore‟de

Kadınlar için söylediği Ģiirden de ki kıta almakla yetineceğim:

EĢine, dostuna hak nasip etsin,

Söylenen sözleri tutan garıyı,

Belke akrep vursun, ilan tiĢdesin,

Gocasınan evvel yatan garıyı

Arasın derdine bulmasın çare,

Eyyüp kimi salsın çismi ne nare

Gul yanında olsun hem üzü gara,

Öz evinden çalıp satan garıyı

TaĢburunlular için söylediği güzelleme Ģairin en yeni Ģiirlerindendir.

Iğdır kazasında bu nahiyenin,

Her tarafta gayret adı söylenir,

Ġsmi TaĢburun‟dur bu nahiyenin,

ġöhret bulup, Ģan haberi söylenir.

Müresseyi donanmayı elvan otlağı,

Tema talatının tekke mutfağı,

Ganimet surfalı ağır yığnağı,

El içinde iftiharla söylenir.

Ehalisi vardır, metanet babı,

Çemçırah Ģövlalı hünkar mehleli,

Cahallar el pençe büğüne tabi

Her terefta ülkerleri söylenir.

Kars‟a, Erzurum‟a salıptı bir ün,

Iğdır kazasında izzeti üstün,

ġıhlı Gıyas bey kimi günbegün,

Terif çeken havadarı söylenir.

Kendi aralarında bir aslanı var,

Kızıl kuĢ payanlı zihni lâlızer,

Ġsmi Halil Sıtkı ehli bafadar,

Candan aziz Hulüskarı söylenir.

Bu destanı beyan edin, her ele,

Duysun Kars, Kağızman, Hoçuvan, Göle

Sadık Bey kimi muhakkim kale,

Bir zamanın bir ejderi söylenir.

Ağababa ağanın Ģerefat namı,

Matem, sahaveti alır meydanı,

Her zaman olur bir kahramanı,

Zamanın Ġskender‟i söylenir.

ġAĠR ABBAS (1873-1950)

ġair Abbas 1873 yılında Kars‟ın Digor nahiyesinin (DaĢnik)

köyünde doğdu. Babasının adı Nazar‟dır. 14 yaĢında Ģiir söylemeye baĢladı.

Okur yazarlığı yoktu. Fakat Arapça ve Farsça‟yı konuĢurdu. Hafızası çok

kuvvetli idi. Genç iken söylediği Ģiirleri ihtiyarlığında da unutmazdı.

ġair Abbas gençliğinde güzel saz çalarmıĢ. Son zamanlarda saz

çalmayı bırakmıĢ ve geçimini köy düğünlerinde Ģiir söylemekle sağlıyordu.

Çok yerler gezmiĢ ve bu arada Türkistan, Azerbaycan, Kafkasya ve

Anadolu‟yu iyice dolaĢmıĢtı.

23 Mart 1950‟de 77 yaĢında vefat etti. Son 12 yılını Iğdır‟da

geçirmiĢti.

Merhumla 1944 yılında bir kahvede tanıĢtım. Çıldırlı AĢık ġenliği

bağladığını iddia ediyorsa da Ģairin asıl kıymeti kendisinin iyi bir üsluba

malik oluĢundadır.

VatandaĢlar kimseden yok pakimiz,

Kemal PaĢa gibi sultanımız var,

Iğdır kazasının emniyetinde,

Hüsnü (Bingöl)Efendi tek aslanımız var.

Ġslam‟a susamıĢ birkaç irafiz,

Hakkın kemendinde kendisi mapis,

Destanı merhettti Abbas-ı Hafiz,

Azeri, Türkistan vatanımız var.

Enver PaĢa için söylediği methiye:

Ġravan iline yen Enver PaĢa,

Biz verek yolunda can Enver PaĢa,

Zamane serdarı sen Enver PaĢa,

Zamane serdarı seni deyirler.

Müselman sevinir Enver Bey gelir,

KoĢun kabağına kahraman gelir,

Oynuyup yerinnen Ali Osman gelir,

Kesin ona min kurbanı deyiller.

Ermeniler belet oldu yollara,

O gavurlar talan saldı onnara,

EleĢkirt üküĢtü düĢtü yollara,

Yesir oldu Müselman‟ı deyiller.

Silah yoktu, biz götürek atıĢağ,

AĢ darı Kafaza biz de garıĢağ,

Lazım budu teğyeyinen danıĢağ,

Zamane serdarı seni deyiller.

DaĢnikli Abbas‟am göherkarıyam,

Cevahir hırdarı dür me danıyam,

Millet baresinde din kurbanıyam,

Kesin O‟na min kurbanı deyiller.

ġair Abbas‟ın “Gözelim ġanına” Ģiirini yazarken Ģiirin baĢ tarafına

Ģu cümleyi de yazmamı istedi:

“Güzelin Ģanına güzel destan yazmak vaciptir. Onun için bu destan bir

güzelin Ģanına layık söyledik. Abbas Hakiki”

Mahcemalin münebberdi geddin üroĢan güzel,

Ġhtiyarın var baĢıma can sana gurban gözel,

Müjganından oklanmıĢam tabibimsen çare kıl,

El menim eteği senin aman el aman güzel!..

Güzel senin gözelliğin küllü Ġran‟da bulunmaz,

Ne Urum da ne gavurda ne Afgan‟da bulunmaz,

Ne Belhi ne Buhara ne Türkmen‟de bulunmaz,

Tersa görse cemalini olar Müserman gözel.

Gelen laĢlr kudretten gurulmuĢ yaya benzer,

Debi ballı, siyah hallı cemalin aya benzer,

Dudi dilli iĢge belli boyu minaye benzer,

Goynun irizvan bahçesi zilfin ireyhan gözel.

SERVET VURAL (CUNUN AġIK)

Servet Vural 1920 yılında Ahıska‟nın Hırtıs köyünde doğdu.

Babasının adı Halil‟dir. Evli ve iki çocuk babasıdır. 1933 yılında Türkiye‟ye

iltica etti. 1948 yılından beri Iğdır‟da ikamet etmektedir. Servet, para

kazanmak için Ģairlik yapmaz. Yalnız sanat aĢığıdır. Önceleri saz da çalan

Ģair altı yıl evvel ilk ailesinin vefatından sonra saz çalmayı bıraktı. Iğdır‟da

Servet‟e, “Cünun ÂĢık” veya “Kılıç” da derler. Duvarcı ustasıdır. Geçimini

çalıĢmakla temin eder. ġair Abbas ve Deryâmi‟nin hayranıdır. Ġlk Ģiiri 13

yaĢında söylediği “Sevgi Üzerine” dir.

Dinleyin ağalar, size söyleyim,

YetmiĢ iki dertten baĢtır bu sevda,

Yaktı vücudumu pervane teki kül etti,

Bir eleman ateĢ olmuĢ sönmez bu sevda.

Felek hisar çekmiĢ yolum açılmaz,

Bend olup ayağım, golum açılmaz,

Bir bülbülün, gonca gülüm açılmaz,

Yazı gelmez tamam kıĢtır bu sevda.

Beçare Servet‟im heddim çeker tel eyler,

Akar çeĢmenin yaĢı iner sel eyler,

Yakar yanuk Kerem teki kül eyler,

Gören sanar bugün puĢdur bu sevda.

ġair Servet Vural Iğdır‟da Zülai ile karĢılaĢıyor. Zülali Ģair Abbas‟ı

bağladığını iddia etmesi Servet‟in gücüne gidiyor ve Ģu bağlama ile Zülali‟yi

bağladığını söylüyor:

Sana bildireyim çocuk edep erkânı,

Gel girdi çıkmaz yoldan haber ver,

Serinde bitireyim kara dikeni

Gel girdi çıkmaz yoldan haber ver.

Çocuk senin can bedenin dağladın,

Dien yaĢı deryalarda çağladım,

Etrafın kestirdim golun bağladım,

Gel girdi, çıkmaz yoldan haber ver

Erbabı da aĢkı bir hal kalmadı,

Ġhtiyarlık serde mecal kalmadı,

Kestirdim etrafın bir yol ğalmadı,

Gene çıktı girmez yoldan haber ver.

Servet Vural, Hırtıs‟tan ve akrabalarından ayrılırken gözyaĢlarıyla

söylediği Ģiir:

Hey ağalar bize gurbet göründü,

EĢidenler eĢ yoldaĢım ağlasın,

Yüklendi ber hanem çekildi göçüm,

HelallaĢsın gohum gardaĢ ağlasın.

Giderim gurbete ciğerim dağlı,

Gohum, gardaĢ galdı kolları bağlı,

Mayıl, Muğdet, Mehti hem emin oğlu,

Her yada düĢende desin ağlasın.

Çok Ģükürler olsun anlımdaki yazıma,

Gırg olduk tozu yollar izine,

Garip yerde kimse bakmaz sözüme,

DolaĢtıkça garip baĢım ağlasın.

Servet söyler bu sözleri derdinden,

Selâm gelmez garlı dağlar ardınnan,

Peder duysa yavrum göçmüĢ yurdumdan,

Ruh dolansın mezar daĢı ağlasın.

ÂġIK KASIM ġENLĠK

Doğuda meĢhur Çıldırlı ġenliğin adını duymayan, birkaç Ģiirini

ezbere bilmeyen var mı?

ġenlik‟in oğlu ÂĢık Kasım‟ın methini duymuĢ fakat kendisini

görmek nasip olmamıĢtı.

3 ġubat 1952 günü Kars‟tan posta arabasıyla Iğdır‟a geliyordum.

Kötek‟te elinde sazı yaĢlıca bir halk Ģairi Ģoför mahallinde yanıma oturdu.

Bir halk Ģairi ile yolculuk yapmak, sohbet etmek ne zevkli Ģeydir. ġairi

selamladıktan sonra:

“Nerelisin üstad?”

“Çıldırlıyım”

“AĢık ġenlik‟in oğlu musunuz?”

“Beli”

“Sizinle tanıĢtığıma çok memnun oldum. Üstad adınızı ve Ģöhretinizi

çok duydum. Bu ne iyi isabet!”

“ĠnĢallah yolculuğunuz Iğdır‟a mı?”

“Pernavut‟a gedirem. Birkaç gün sonra Idir‟e gelecem. ġenlik‟in

oğlu olduğumu nereden bildin?”

“ „Sevdakâr‟ kitabında resminizi görmüĢtüm.

Makine hareket etti. Tozlu ve bozuk düzen yollarda ilerliyoruz.

Yolculardan biri Ģairden türkü söylemesini rica etti. ġair babasının ,

“Pireler” ve “Ölürken söylediği Ģiiri” ile baĢladı. Kasım ġenlik 1893 yılında

Çıldır‟ın Suhara köyünde doğdu. Küçük yaĢta babasından Ģairlik dersi aldı.

Ġlk Ģiirini 13 yaĢında söyledi. Okur yazarlığı yoktu. Babasının adını soyadı

olarak almıĢtır. Geçimini söz ve sazıyla temin eder. Kars, Iğdır Tuzluca

köylerinde bilhassa çok dolaĢır. Evli ve 4 çocuk babasıdır. Büyük oğlu Nuri

değerli bir halk Ģairidir. Küçük oğlu Ġsmet‟i TaĢburun‟da (Yeksani) ile

birlikte gördüm. O da yeni yetiĢiyor.

AĢık Kasım 26 yaĢında iken babası ġenlik vefat ediyor. Halk

Ģairlerinden Hasta Kasım ve ġair Abbas‟ı taktir eder.

Ġrabat köyünde Ġsmail ağanın düğününde ġenlik mecliste saz çalıp

türkü söylerken köyün ileri gelenleri ġenlik‟e oğlu Kasım‟la deyiĢmesini

rica ediyorlar. ġenlik bu teklifi önce reddederek:

“O getsin taylarıyla deyiĢsin. Onun bu mecliste yeri yoktur” diyorsa

da ağaların ısrarı ile o zaman 12 yaĢında bulunan AĢık Kasım‟ı ortaya alarak

baba ile oğulu karĢılaĢtırmaya muvaffak oluyorlar.

BĠZDE MUHALEFET 3 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 59

Çok partili demokrasi rejiminin tabii bir neticesi olarak, 14 Mayıs

1950 seçimleri

sonunda 27 senelik iktidarı kaybeden CHP‟si hükümeti büyük bir vekar ile

DP‟ye teslim etmekle siyasi olgunluğun en iyi bir örneğini vermiĢ ve dünya

demokrasi alemine parmak ısırttırmıĢtı.

Serbest ve dürüst bir seçim sonunda gösterilen bu siyasi olgunluk

Türk milleti için hakiki bir iftihar vesilesi idi.

Fakat, DP iktidarının acemi siyaseti, en iyimser düĢünen vatandaĢları

dahi kısa bir zamanda kendisinden soğutmakla, demokrasimiz için

beslediğimiz iyi ümitleri inkisara uğrattı.

Türk camiasının yüzde 40‟ından fazlasını teĢkil eden muhalifler,

sanki bu memleketin evladı değilmiĢ gibi kanunsuz muamelelere tabii

tutuldular. Kendilerine her sahada müĢkülat gösterildi. Muhalefet kanun

himayesi ve siyasi teminattan tecrit edildi. Velhasıl 14 Mayıs 1950‟de hayal

ettiğimiz demokrasi idaresi Demokrat Parti Ģeflerinin takip ettiği siyasetle

masal oldu.

Demokrat Partinin her türlü baskı siyasetine rağmen bugün kuvvetli

bir muhalefet vardır. Hatta DP iktidarına bütün Türk milleti muhaliftir. DP

Ģeflerine sorarsanız muhalefet denen bir Ģey görmediklerinden bahsederler.

Bizde muhalefet var sözlü soruları cevaplandırılmaz.

Bizdeki muhalefetin teklif ve önergeleri Büyük Millet Meclisine

gelmeden DP grubunda reddedilir.

Muhalefet sözcüsü olan gazetelere kanuni hakkı olan resmi ilanlar

verilmez ve muhalefetin susmasına çalıĢılır.

Muhalefet miting ve toplantılarına sopalı, silahlı unsurlar sevk

edilerek söz hürriyetine mani olunur.

Muhalefet genel baĢkanları memleket içinde teminatlı seyahat

edemezler. Ġktidar isterse tertipli müdahalelerle muhalefet genel baĢkanını

Balıkesir‟e sokmayabilir.

Bizdeki muhalefeti bertaraf etmek için hiçbir kanun devletinde

görülmemiĢ usullerle kanun teklifleri yapılır.

Bizde muhalefet her sahada iktidarın kanunsuz müdahalesi

altındadır. Ġktidar isterse muhalefet baĢkanını yurt dıĢı sürebilir ve hatta

Adnan Menderes‟e kalırsa iki satırlık bir kanun ile milletin yüzde 40 reyini

alan muhalefet amme hizmetlerinden uzaklaĢtırılabilir.

Bizdeki muhalefet ne söylerse söylesin iktidara göre yalandır.

AsayiĢin olmadığını kendisi de bilir, fakat muhalefet tarafından ileri

sürüldüğü için memleket için tehlikeli de olsa kıymet verilmez.

Devlet radyosu iktidar partisinin propaganda organı imiĢ gibi

baĢbakan ve bakanların propaganda nutuklarını yayarken, muhalefet partileri

Büyük Millet Meclisinde dahi konuĢmaktan men edilir.

ĠĢte bizdeki muhalefet bu Ģartlar altında çalıĢmaktadır.

ġu durum karĢısında iktidarın bahsettiği demokrasi masal değil de

nedir?

ġĠĠR

Eylediler

Yolcuoğlu

Siz Allah bir nazar kılın, kopratifi neylediler,

Soyup soğana çevirip teni üryan eylediler.

ġeytanlar yeyip ekildi, rahmanlar iĢten çekildi,

Ortağın evi dikildi yahĢi talan eylediler.

Aç gözlerin kıl bir nazar çiftçiler eder ahuzar,

Cümle ettiler tarumar halka divan eylediler.

Yazık satıĢın adına, bir yeten yok imdadına,

Çoklar erdi muradına, billah devran eylediler.

Kestiler kisb-ü kârını , kapattılar pazarını,

Yıktılar yoğu varını, cümle viran eylediler.

Eyleyin bir dem temaĢa bak seçim için savaĢa,

Kaçırlar aĢa bozbaĢa, onlar ziyat eylediler.

Evinde çörek olmayan, dizi yamasız kalmayan,

Cığara pulu tapmayan orda sultan eylediler.

Millet malı hazır çörek, zahmeti yok bizde girek,

Oğruluğu bizde görek, bizi becnam eylediler.

ĠLAN

Traktör ve makine sahiplerine müjde...

Elektirk ve oksijen kaynağı, makine tamiri, iyi iĢ

Bu nimet ayağımıza gelmekle rüyamız gerçekleĢti

(Hacı Kulem fabrikası, Osman ve Nadir Ustalar...)

Bir Günlük Seyahatten Öğrendiklerimiz 6 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 60

AsayiĢsizlikten zuhur etmiĢ günlük olaylara aĢina olmamıza rağmen,

iki gün evvel gayet mübalağalı bir Ģekilde ĢiĢirilerek Iğdır‟a aks ettirilen bir

yaralama vakası dolayısıyla Hıdırlı köyüne gitmemiz icap etmiĢti.

Verilen ilk habere göre bizim belediyeci Bahri ÇavuĢ‟un kardeĢi

Ahura‟dan Hıdırlı‟ya gelmekte iken Karahacılı köylü beĢ kiĢinin tecavüzüne

uğramıĢ ve sol kaĢı üzerinden tehlikeli bir kurĢun yarası aldığından ölüm

ihtimali varitmiĢ...

AkĢam saat 7 sıralarında epey devam eden bir vur tut ve heyecandan

sonra biz on üç kiĢi (uğurlu bir seyahate çıkmadığımız sayımızdan belli)

sayımızın uğursuzluğu ile mütenasip bir Ģoför idaresindeki kamyonla

TaĢburun yolunu tuttuk.

Çamurlu yollardan ve iktidarımız sayesinde kısmen veya tamamen

harap olan köprülerden geçtikçe Hicaz yolunu tutmuĢ hacılar gibi bir

ağızdan “salavat” getiriyoruz. Haddizatında Ģu günlerde BaĢköy yolunda

motorlu vasıta seyahati yapanlar yolcu değil canını diĢine almıĢ birer ahmak

fedai sayılır.

TaĢburun‟a salimen gideceğimizden hepimiz Ģüpheli idik. Nihayet

korktuğumuz baĢımıza geldi. Arabamız çamurdan kaçayım derken çamura

saplandı. ġimdi, on üç fedai arabayı iple çekmeye çalıĢıyoruz. Biraz devam

eden bir gayretten sonra ip kopuyor ve hep beraber sırt üstü takla atıyoruz.

(Ġpimizin kaymakam Albayrakoğlu tarafından kesildiğini zannetmeyiniz)

Hasılı kamyon saplandığı çamurdan çıkarılamadığından seçime giden

kooperatif ortakları gibi gece yarısından sonra çamur ve soğukta TaĢburun

yolunu tutuyoruz.

Bizdeki ilk heyecan geçmiĢ ve sohbet baĢka mecralara dökülmüĢtü.

Ġsa Yiğit‟le Abdullah Armağan Birlik yönetim kurulu mevzuunda

Ģiddetli bir münakaĢaya tutulmuĢ, Mecit Yılmaz‟la Ġsmail AktaĢ bir iki gün

sonra yapılacak TaĢburun kooperatif seçimi neticelerini merak ediyor ve

dertleĢiyorlar. Ben kooperatifin toplantı ilanını 4 defa neĢretmekten mahrum

kaldığım için geldiğime piĢmanım. TaĢburun‟da Nesip Emminin kahvesine

giriyoruz. Bizi gören köylüler seçim propagandasına geldiğimizi zannederek

yatağından fırlayıp etrafımızı sarıyorlar. Birkaç kurna arkadaĢımız alaka

toplamak ve iltifat görmek için iĢi piĢkinliğe vurarak geliĢimizin

sebeplerinden bahsetmiyor. Rakip gruplar gece yarısından sonra faaliyete

geçiyorlar. Nihayet temin ettiğimiz bir traktörle biraz sonra Hıdırlı yolunu

tutunca maksadımız anlaĢılıyor.

ġimdi ayını arkadaĢlar Hıdırlı yolundayız.

Savak sularının doldurduğu yollarda çamurla haĢir neĢir olduktan

sonra Hıdırlı‟ya varıyoruz. Ġlk iĢimiz yaralıyı ziyaret etmek oluyor. Ġlk

haberler hilafına yaranın sopadan mütevellit olduğu ve tehlikeli olmasına

rağmen biraz ümitli olduğu anlaĢılıyor. Geceyi Ġsa Yiğit‟in kaĢanesinde

geçiriyoruz. Sabaha kadar devam eden çay faslı Ġsa Dayının Ģeker hurcunu

yarıya indiriyor. Hasılı sabahın erken saatinde yaralı Iğdır‟a götürülürken

biz dört arkadaĢ Adetli köyümüzde bir gece kalmak üzere avdet eden

gruptan ayrılıyoruz. Daha köye ayak basmadan ikinci bir kavga... Bir köy

ikiye ayrılmıĢ ve bir oğlak için kavga ediyor. Nedense bu köylerin mahluku

kavgaya o kadar meraklıdır ki insanların bir birine girdiğini gören köy

köpekleri de boğuĢmaktan geri kalmıyor.

Hükümet korku ve otoritesinin asla girmediği bu havalide neler

iĢitmiyoruz ki? Hırsızlık kavga gibi hadiseler tabii karĢılanıyor. Hazineyi

maliyeye ait bulunan bu metruk yerlerde odun ve yakacak toplamaya

gelenler birkaç açıkgöze adeta gümrük resmi veriyormuĢ gibi haraç vermeye

mecbur tutuluyor. Daha doğrusu hükümet içinde hükümet gibi bir Ģey.

Hasılı bu bir günlük seyahatten sonra asayiĢ ve hükümet otoritesinin

asla mevcut olmadığını bir kere daha müĢahede ettikten maada yol ve

köprülerimizin feci durumunu de görünce hükümet yerine hicap duyduk ve

üzüldük. Tekzip edecek kabadayı varsa hodri meydan...

IĞDIR‟DA AĞRI CEZA MAHKEMESĠ KURULUYOR

Aldığımız inanılır bir habere göre, Iğdır da bir ağır ceza mahkemesi

kurulması hususu hükümetçe takarrür etmiĢ ve gerekli hazırlıklara

baĢlamıĢtır.

Bu suretle Kars‟a 180 kilometre mesafede bulunan vatandaĢlar

külfetten kurtulmuĢ olacaktır.

PAMUK MUBAYAASI GECĠKECEK

Türkiye borsalarında pamuk fiyatlarının çok düĢük olması sebebiyle

alıcı bulamayan Iğdır pamuk müstahsilinin kötü durumu devam ederken

Birlikçe de mubayaa için henüz bir karara varılamamıĢtır.

Öğrendiğimize göre, Birlikçe pamuklara birinciye 55, ikinciye 45,

üçüncüye 35 kuruĢ avans verilmesi niyeti münakaĢa edilmektedir. Diğer

taraftan mubayaanın da TaĢburun seçimlerinden sonraya bırakılacağı tahmin

edilmektedir.

KAYMAKAM ALBAYRAKOĞLU‟NUN NAKLĠ TAHAKKUK EDĠYOR

Aldığımız habere göre kaymakamımız Hakkı Albayrakoğlu‟nun

Ardahan‟a aldırılacağı hususunda vilayetten yapılan bir iĢar üzerine

Albayrakoğlu keyfiyeti tahkik zımnında Ankara‟daki akrabalarıyla

muhabere etmektedir.

Albayrakoğlu iki gün evvel Kars‟ta yapılmakta bulunan

kaymakamlar toplantısına katılmak üzere vilayet gitmiĢtir.

ĠTĠZAR

7 Aralık 1952 tarihinde icrasını kararlaĢtırdığımız oğlumuz Yusuf

Yiğit‟in niĢan merasimi kendisinin ağır yaralı olarak hastanede yatması

hasebiyle maalesef yapılamayacaktır.

ġifahen veya davetiye ile bu günümüze davet edilen muhterem

hemĢehrilerimden özür dileriz.

Belediye zabıta memuru Bahri Yiğit

GÜZEL IĞDIR 7 Aralık 1952

Hasan Karalar Yıl: 1 Sayı: 61

Uzun bir ayrılıktan sonra sana kavuĢtuğum için Ģevk içindeyim.

Baharında bir genç kızın mesut çehresinin yaĢadığı Iğdır...

Ağrı Dağının letafetini sinesine sığdıran hududun granit bekçilerini

sinesinde besleyen Iğdır...

ĠĢte, her karıĢ toprağında altun biten Iğdır‟ın bu inci kasabanın hangi

duygularla inkiĢafı frenleniyor. Bilemiyoruz.

Bildiğimiz yegâne nokta Ģudur: Iğdır ve civarı yıllarca düĢman

çizmesi altında inlemiĢ ve onun zulmünden harap olmuĢtur. Fakat istirdattan

sonra da amaç hizmetleriyle mükellef olanlar düĢman istilasının bıraktığı izi

silememiĢ, millet ve hükümet arasında büyük gedikler girmiĢtir.

Ġstirdattan sonra da bu güzel yurt parçası maalesef hükümetten üvey

evlat muamelesi gördüğünden lazım gelen inkiĢafı görememiĢtir. Bir mesul

bakanımızın ağzından Iğdır‟ın Çukurova muadili pamuk imal ettiğini

duyuyoruz. O taktirde bu hakikati bilen hükümet Iğdır‟da bir iplik fabrikası

açılması mevzuunda niçin hassas hareket etmiyor? Iğdır‟ın arka

sokaklarında kulaklarımızı tırmalayan ciyrik uğultuları sahip ve maliklerinin

yüzünde nikbinlik havası estiremiyor. Çünkü iĢlediği pamuk hakiki

değeriyle müĢteri bulamıyor.

Çünkü mahsulünü gönül rahatlığıyla satamayan Iğdırlı ıstırap içinde

kıvranıyor.

Iğdırlı kendi mahsulünü niçin bizzat iĢlemek ve değerlendirmek

imkanlarına malik olmasın?

Bu gün dolaĢtığım arka sokaklarda zahiri bir güzellik var. Kooperatif

sultanlarının yıkılan koltukları bize ümit veriyor. Ortada bir tekamül bahis

mevzuudur.

Iğdır‟ı hükümetçe lazım gelen değer verildiği taktirde kısa zamanda

(Altınova) ismini hakkedebilir. Bu taktirde Iğdır‟ın vilayet oluĢunu

frenleyenlerin umarız ki yüzleri kızarır.

Hürmetkâr cefakeĢ misafirperver Iğdırlının fazilet duygularını o

kadar üstün gördüm ki tarife imkan göremiyorum.

Gönül arzu eder ki hükümet politik mülahazalardan azade kalarak

Iğdır‟ı değerlendirsin.

DÜĞÜN EVĠNDE ASAYĠġ 7 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 61

Dün gece Kasaplar sokağında Hüseyin Akın‟ın evinde yapılmakta

bulunan düğün sırasında polisle yapılan bir münakaĢayı müteakip yüzlerce

silah sesi bir anda etrafı sarmıĢ ve hadiseden haberdar olmayanları

heyecanlandırmıĢtır.

Bir arkadaĢımız vasıtasıyla tahkik ettirdiğimiz hadisenin mahiyeti

Ģöyledir.

Düğün evinde Ġbrahim ve Settar ismindeki iki genç, çalgıcı ile

münakaĢa ederken polisin müdahalesine maruz kalmıĢ ve bu esnada etraftan

meçhul kimseler tarafından yüze yakın mermi atılmıĢtır. Polisçe derhal

araĢtırma yapılmıĢsa da kimse yakalanamamıĢtır.

ġu kısa haberden çıkaracağınız neticeyi bilmiyoruz. Fakat bir düğün

evinde ve bir anda yüze yakın mermi sesinin çıkması ve olayın da kasaba

içinde polisin yanı baĢında cereyan etmesi asayiĢ ve hükümet otoritesinin

hakim olmadığını açıkça izaha kafidir.

MELEKLĠ CADDESĠNDEKĠ HADĠSE

Dün Melekli caddesinde vuku bulan bir kavga neticesinde Gozey

KuĢ ve Aslı Mercan adlarında iki kadın 7 Ģer gün iĢ ve güçlerinden kılacak

derecede dövüĢmüĢlerdir.

Zabıtaca derhal takibata giriĢilmiĢ ve sanık Mecit ile oğlu Tahir

hakkında suçüstü tutanağı tanzim edilerek adliyeye tevdi edilmiĢtir.

Bugün sanıkların yargılanacağı tahmin edilmektedir.

TRAKTÖR SAHĠPLERĠNE MÜJDE

Makinenin kırılan bir parçası için artık aylarca beklemeyeceksiniz.

Oksijen ve elektrik kaynağı torna ve tamir iĢi en mükemmel ve sağlam

iĢçilik... Bu vasıfların hepsini bir arada görmek istiyorsanız..

Osman ve Nadir Usta (Hacı Kulem fabrikası) adresine müracaat

ediniz.

BULMACA

Geçen sayımızda yazdığımız bulmacaların doğru cevabını

Cemalettin GüneĢ vermiĢtir. Altı aylık abonesi kendisine takdim edilmiĢtir.

Bunları tanıyor musunuz?

1. Değirmenden kovuldu

Sebze tüccarı oldu

Ortaklık acısından,

Saçın sakalın yoldu.

2. Keyfini etmez heder

ĠĢler kaydaynan gider

Ġdris‟in parasıyla,

MüĢavir konak eder

3. Bir zaman pul ezerdi,

Ġstanbul‟da gezerdi,

Dokuz defadan sonra,

Birazcık ara verdi.

4. Fena değildir keyfi,

Oldu kopratif Ģefi

Mezhebi belli olmaz,

Hem ġafii hem Hanefi

5. Rey alan yandan bakar,

Ağzının suyu akar,

Geçici baĢkanlığı,

Bizim EĢref‟i yakar.

6. Ġlan verir parasız

NeĢrederiz arasız

Onun mazıtı vardır

BaĢ eğeriz çaresiz

7. Sineması bedava

Pazar günü gider ava,

Cepte muhabir kartı,

OlmuĢ dertlere deva

Cevaplarınızın muntazam bir kağıda yazılarak imzanız tahtında

gönderilmesi rica olunur.

HÜSEYĠN AYDIN‟IN MEKTUBU

Kars caddesinde açıkta barınan kadıncağız ile iki yaĢındaki çocuğu

hakkında hamiyete gelmemiz için çok söyledik. Fakat müessir olamıyoruz.

Bu vatandaĢları niçin barındıramıyoruz? Bir kadının ne kabahati

olabilir. Ġki yaĢında bir çocukla annesini dondurucu soğuk altında niçin

ölüme mahkum ediyoruz?

Sayın hemĢehrilerimizle ilgililerin bu mevzu ile yakından

ilgilenmesini temenni ederiz.

DP Ġlçe Yazmanı Hüseyin Aydın

BĠLGĠÇ TASLAĞI ÖĞRETMEN 8 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 62

Kendisini bilgiç addeden bir öğretmenimiz, çocuklarımıza ders

arasında DĠL gazetesinden bahis açarak bizi kendi anlayıĢına göre tenkit

etmiĢ.

Gazete sütunları ve olgun muhitte fikirleri münakaĢadan aciz kalarak

henüz ortaokul sıralarında bulunan talebeler nezdinde kendisine tefahür payı

arayan bu bilgiç taslağını cevaplandırmak istemezdik. Fakat, yaptığı

boĢboğazlığın bir çok bakımlardan hatalı olduğunu kendisine izah etmemiz

gerekmektedir.

Hocamız henüz fikri olgunluğa varmamıĢ olan çocuklarımıza DĠL

gazetesi mevzuunda menfi telkinlerde bulunmaya çalıĢmakla:

1. Hakikatten ayrılarak hissi mütalaalarla çocuklarımızın reel görüĢ

ve düĢünüĢlerine mani olmaktadır.

2. Çocukların okuma azmini ve fikri inkiĢafın temel amillerinden

sayılan gazeteye karĢı temayüllerini frenlemiĢ olur.

3. Nihayet kendisinin olgun muhitteki aczini ve hocalıktaki

beceriksizliğini ortaya koymuĢ bulunuyor.

Gazetemiz Ģahsiyatla uğraĢmadığından Ģimdiye kadar kendisini

bilgiç addeden bu arkadaĢ için bir mütalaada bulunmamıĢtır. Esasen muhit

için fayda mülahaza ettiğimiz meseleler var iken kendisini bilmeyen bir fikir

yoksulundan bahsetmek abestir.

Yaptığımız neĢriyatı ve temas ettiğimiz davalar Ģahsını veya

mesaisini alakadar etmediği halde hocamızın bu boĢboğazlığı acaba ne gibi

bir maksada istinat eder?

Temas ettiğimiz mevzular kendisini tatmin etmiyor ve okĢamıyorsa

cevap versin. Zira, gazetemiz Ģahsi arzuya göre hareket etmek gayesinde

değildir.

Ġsminin gazeteciğimize geçmesini arzu ediyor ve bunu bir tefahür

vesilesi sayıyorsa layık olmadığından buna da imkan yoktur.

Gayesi bizi harcamak ve fikirlerimizi çürütmek ise olgun ve anlayıĢ

kabiliyeti mevcut bir muhite çıkmak cesaretini göstersin.

Bize göre bunların hiç birisi bilgiç taslağı hocamızı bu boĢboğazlığı

yapmaya sevk etmemiĢtir.

Hocamız gazeteciliğe de vakıf olduğunu çocuklarımıza telkin ve

onunla övünmek için sadece ukalalık etmiĢtir.

“ġecaat bahsedeyim derken merdi kıpti sir katın söyler” kabilinden

galiba bizim hoca efendi bilgisiyle (?) övüneyim derken, baltayı taĢa

vurduğunun farkında değil.

DP‟DEN ĠSTĠFALAR

Aldığımız kati bir habere göre Iğdır çevresindeki Demokrat Parti

teĢkilatında yeni çözüntüler vuku bulmuĢ ve partililer toplu halde istifa

ederek muhalefete geçmektedir.

Henüz aleniyete dökülmemekle beraber birkaç gün evvel 600 kadar

partilinin toplu bir Ģekilde istifalarını havi bir mektubu Kars il idare

kuruluna gönderdikleri tespit edilmiĢtir. Ġstifa edenler, ilçede Demokrat Parti

teĢkilatı bulunduğuna kani olmadıkları için istifanameyi ile göndermek

mecburiyetinde kaldıklarını mektuplarında belirtmiĢlerdir.

BOZULAN TAġBURUN SEÇĠMLERĠ YAPILIYOR

Usulsüz yapıldığından dolayı ticaret bakanlığınca bozularak yeniden

yapılması için iade edilen TaĢburun pamuk tarım satıĢ kooperatifi seçimleri

hararetli bir safhaya girmiĢtir.

Bir birine zıt gruplar Ģimdilik köyleri dolaĢmak, etek öpmek, deste

düzeltmek ve ocağa düĢmekle meĢguldürler. Yarın ki içtimada ekseriyet

hasıl olduğu taktirde seçim yapılacaktır.

MUHTAR SEÇĠMLERĠ ġUBATTA

Muhtar seçimlerinin yurdun her tarafında ġubat ayı içinde yapılacağı

hususunda alınan hükümet kararı ilgililere tebliğ edilmiĢtir. Durumlarını

yoklamak bakımından muhtar seçimlerine siyasi partilerce ehemmiyet

verilmektedir.

BĠRĠNCĠ BULMACAMIZIN MANZUM CEVABI

Bilmeceli Ģiiri,

TapmıĢam diri, diri,

Hepsine iĢte cevap,

ġimdi gelmiĢken yeri.

Mebus Latif Aküzüm,

Doğrudur benim sözüm,

Diyor Demokrat oldum,

Kalmadı Kars‟ta yüzüm.

Ne keramet ne sırdır,

Bu iĢte hisse vardır,

Çifte iĢten dert yanan,

Ġdris beyin payıdır.

Traktörler kıralı,

Faizinden yaralı,

Ġmdi piĢman oluptu,

Terzi Özgür buralı.

Çift kızı büyüsün,

Büyüsünde yürüsün,

Savcı beyin kızları,

Saçlarını sürüsün.

Havar eyledi Memmet,

PiĢtov bağladı Memmet,

AsayiĢ berkemal mi?

Deyip ağladı Memmet.

Sinekleri mat etti,

DövüĢerek alt etti,

Agah Ülkü tayinen,

Zonguladak‟a mı gitti?

Ġhalesi on bir bin

Ambar geniĢ sen de sin

BaĢkanlıkta gözü var

Tatlı dilli EĢref‟in.

Merhameti yok desen,

Durup durup ip kesen,

Kaymakam Albayrak‟tır,

Her gün bir yandan esen

Sağı solu taĢladı,

Demokrat alıĢladı,

Nurettin Kirman dünen

Bakkallığa baĢladı.

Tutmadı fırıldağı,

Dombaldamadı bığı,

Aziz‟in Ģansı yokmuĢ,

Kırıldı dizin bağı.

Doktorcuğa deme cin,

Hekimdir hinoğlu hin,

Dertlere derman oldu,

Ġsmi oldu gripin.

TAġBURUN PTSK Seçimleri Yeniden Yapıldı 9 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 63

Yapılan seçimler sonunda ufak bir farkla Ali Karasu grubu kazandı.

Iğdır çapında ehemmiyet kesbeden TaĢburun Pamuk Tarım SatıĢ

Kooperatifi genel kurulu dün ikinci toplantısını yaparak üye mevcudunun

toplantıyı yapmaya müsait olduğunu tespit ettikten sonra evvelce Ticaret

Bakanlığınca bozulan seçimleri yenilenmiĢtir.

Bizzat mahallinde müĢahede ettiğimiz genel kurul içtimai ve

seçimlerin seyri hakkında edindiğimiz intiba ve tespit ettiğimiz

noksanlıkları Ģu Ģekilde hülasa edebiliriz.

Toplantı mahalline giderken ilk nazar da bir çok noksan ve usulsüz

vaziyetler gözden kaçmıyor ve mevzuata hakim bir insanın kolayca dikkatini

çekiyordu.

Evvela, cemiyetler kanununa göre yapılan ilanda toplantı mahalli

olarak Tarım Kredi Kooperatifi önündeki meydan seçildiği halde ortakların

jandarma karakolu bahçesinde toplanması usulsüzlüğün baĢlangıcı

addedilebilir. Toplantıya iĢtirak eden ortak sayısının 933 olduğu tespit

edildikten sonra kongre divanı seçimi yapıldı. Gürültü ve keĢmekeĢ içinde

kongre baĢkanlığını Birlik yönetim kurulu üyesi ve bir evvelki seçimde

TaĢburun yönetim kurulu baĢkanı seçilen Ali Karasu getirilmekle ikinci

usulsüzlük yapılmıĢtı. Kongre divanı teĢekkül ettikten sonra derhal

seçimlere baĢlandı.

Milletvekili ve benzeri seçimlerden çok hararetli görünen bu seçimin

ortaklar tarafından bir gaye olarak benimsenmediği ve muayyen Ģahıs veya

grupların tahrik ve isteğine göre hareket edildiği açıkça anlaĢılıyordu.

Bilhassa seçimden bir gece evvel bazı Ģahısların TaĢburun bucağı köylerine

giderek ev ev dolaĢıp etek öpmeleri ve seçimle ilgileri bulunmadığı halde

ortakları bir iki kiĢinin arzusuna göre harekete mecbur etmeleri tahrikçilerin

Ģahsi menfaati hedef edinerek sinsi çalıĢtıklarını vazıh bir Ģekilde ispat

ediyordu.

Seçim esnasında, hastaları sırtla sandık baĢına taĢıma , sahte

vekâletnameler tanzim etmek, henüz taraf tutmayan ortakları elden ele

kaçırmaktan maada kanuni ve meĢru bir neticeye varmaya mani olan

durumlarda kolayca müĢahede edilmiĢtir. Bu meyanda senelerce evvel

ölmüĢ bulunan bazı ortaklar adına sandığa oy pusulası atılmıĢ ve yerlerine

imza veya parmak basılmıĢtır.

Seçimde gayet dürüst ve bitaraf hareket etmeye çalıĢan Ticaret

Bakanlığı komiseri sayın Hakkı Albayrakoğlu indî bir mütalaa ile

Karakoyun köyü ortaklarına ait vekaletnameleri reddetmekle büyük bir hata

iĢlemiĢ ve seçimin neticesi üzerinde tamamen müessir olan bir vaziyetin

husulüne sebep olmuĢtur. Bilindiği gibi kooperatif ana mukavelenamesine

göre seçimlerde bir ortak vekaletname ile temsil edilebilir. Tanzim edilecek

vekaletnamelerin muhtarın tasdikinden geçmesi Ģarttır. Karakoyun

köyünden 41 ortağın hamil bulunduğu vekaletname bazı Karakoyun köylü

ortakların vekaletnameleri muhtar tarafından tasdik edilmediği mütalaasıyla

reddedilmiĢ ve sözde her iki tarafa da aynı Ģeklin tatbiki cihetine gidilmiĢtir

ki bu vaziyet tamamen hatalı ve hatta kanunsuzdur. Zira, muhtar,

vekaletnameleri huzurda tasdik etmeye mecbur olduğuna göre

Karakoyun‟da kalan bir ortağın Ģuna veya buna vekalet verip vermediğini

bilemeyeceğinden tasdike imkan yoktur. Diğer taraftan kanuni Ģekilde

tanzim edilmiĢ 41 vekaletnamenin reddi, 41 ortağın sebepsiz yere hakkından

ıskatı demektir. Esasen seçimin 34 oy farkıyla bir taraf aleyhine kaybedildiği

nazara alınırsa, kanunen kullanılması Ģart olan bu 41 oy seçim neticesini bu

tarafın lehine değiĢtirebilirdi. Bu sebeple dün yapılan TaĢburun seçimine

meĢru bir gözle bakılmaz.

Ġkinci ve mühim bir nokta daha var. Yazımın baĢında tasrih ettiğimiz

gibi seçime 833 ortağın iĢtirak ettiği tespit edilmiĢtir. Bu sayıya sonradan

kabul edilmeyen Karakoyun köylülerine ait 41 vekaletname ile muhtar

tarafından tasdik edilmeyen 39 vekaletnamede dahil olduğuna göre seçime

fiilen veya vekaleten 753 ortak iĢtirak etmiĢ demektir. Halbuki seçim

sandığından 857 oy pusulası çıkmıĢ bulunması nazaran fazla zuhur eden

104 oy için bir sebep zikredilmemiĢtir.

Hasılı çok hareketli ve alakalı geçen TaĢburun Pamuk Tarım SatıĢ

Kooperatifi seçimi sayın kaymakamımızla, Birlik genel müdürünün bütün

dikkatine rağmen istediğimiz Ģekilde cereyan etmemiĢ ve meĢru bir

neticenin elde edilmesi kanaatimize göre temin edilememiĢtir.

ġurasını da bitaraf bir mülahaza ile belirtmek isterim ki sayın Birlik

genel müdürümüz taraf iltizam etmemekle ortaklar nezdinde gayet iyi bir

intiba bırakmaya muvaffak olmuĢtur.

Bizzat seçim mahallinde müĢahede ettiğimiz bu hususların genel

kurul zaptına geçip geçmediğini bilmiyoruz.

Bütün bu mücadele ve çalıĢmalar neticesinde bir veya birkaç kiĢinin

takip ettiği gaye tahakkuk edecek ve birkaç memleket sever kimse(?) ayda 7

lira ile 6000 ortağa hizmet edecektir.

Neticenin kooperatif ve ortaklarımız için hayırlı olmasını temenni

ederiz.

ORGENERAL MENGUÇ IĞDIR‟DA

Bölgesinde teftiĢlere çıkan 3.Ordu müfettiĢi sayın Fevzi Mengüç dün

akĢam Iğdır‟a teĢrif etmiĢ ve geceyi Askeri Mahfilde geçirdikten sonra bu

gün Tuzluca‟ya doğru Iğdır‟dan ayrılmıĢtır.

YASAK BÖLGE HALKINA MUVANET 10 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 64

Ağrı Ġsyanını müteakip yasak bölgeye ayrılan köyler halkının

kaldırıldığı halde bu güne kadar 2510 sayılı iskan kanununa göre

yerleĢtirilemeyerek kanuni haklarından istifade ettirilmedikleri hepimizce

malumdur.

5098 sayılı kanunla tekrar yasaklığı kaldırılan bu mıntıkaya eski

sakinlerinin yerleĢtirilmesi ve iskan haklarından istifade ettirilmelerini temin

maksadıyla çıkarılan 5826 sayılı kanunun tatbiki için gerekli hazırlıklar

ikmal edilmektedir.

Bu kanun hükümlerine ve hükümetçe alınan kararlara göre icap eden

muavenetler karĢılığı olarak mali durumu müsait olmayan beher aliye 800

lirayı geçmemek üzere yapılması tensip edilen nakdi yardımı karĢılamak

üzere gerekli tahsisatta gelmiĢ bulunmaktadır.

Gerekli makamlara takdim edilen beyannameleri muvafık

görülenlerin iskan edilmeleri için vilayette teĢekkül eden komisyon kararını

verdikten sonra müracaatçının mali durumda tahkik edilecek ve müstahak

görüldüğü taktirde ilk nakdi yardımı yapılacaktı.

Geçenlerde tespit ettiğimize göre müracaat edenlerden 200 ailenin

lüzumlu bütün formaliteleri tamamlanarak muavenet olarak verilecek

paranın tediyesine emir beklenmekte iken bazı mütalaalarla tehir edilmiĢ ve

bir an evvel ifası zaruri olan hususlar geciktirilmektedir.

1931 yılından beri iskansız kalan bu aileler bugün için barınacak en

iptidai bir evden ve çatıdan mahrum olduklarına göre, hiç değilse kendilerini

imkan sağlayacak olan bu nakdi muavenetin Ģu sırada yapılması kanaatimize

göre en doğru yol olacaktır. Arazilerin tespit ve kadastro iĢi ise bilahare

yapılarak tevziye tabi tutulması mümkün olan bir keyfiyettir.

IĞDIR‟IN ĠSKAN VE TOPRAK DURUMU TETKĠK EDĠLĠYOR

Iğdır‟ın toprak ve iskan durumunu mahallinde tetkik ve bir neticeye

varabilmek üzere bir müddetten beri Kars‟ta bulunan bir iskan müfettiĢi ile

Kars‟taki toprak tevzi komisyonu müdürü dün akĢam Iğdır‟a gelmiĢlerdir.

Öğrendiğimize göre iki kiĢilik heyet gerekli incelemeler sonunda

Iğdır‟ın toprak davasını en iyi halledecek çareleri tespit ederek bir raporla

ilgili makamı sunacaklardır.

YALMAN’A ATILAN KURġUN 10 Aralık 1952

Hasan Karalar Yıl: 1 Sayı: 64

Muhterem üstada tam bir sene evvel Zafer gazetesinin birinci

sayfasında dercedilen bir açık mektup neĢretmiĢtim.

Bu mektubu yazmadan çok düĢünmüĢtüm. Sayın Yalman, “O

vatandaĢın fikri de öyle..” diyerek naçiz Ģahsıma karĢı herhangi bir Ģekilde

ığbırar beslemediğini ima ediyordu.

Evet, dünya çapındaki bu muhterem muharrir büyüklük ve faziletiyle

iyi meziyetlerini ortaya koyuyordu. Eğriye eğir doğruya doğru prensibini

kendisine Ģiar edinen üstad genç nesillere örnek olabilecek vasıfları haizdir.

Türk kaleminin kudretini Batı dünyasına tanıtarak irĢat ve tenvirden

geri kalmayan bu mümtaz Ģahsa Malatya‟da niçin kurĢun atıldı?

Bu yobazlar ifadelerinde diyorlar ki Ahmet Emin Yalman, Türk

kadını müstehcen bir vaziyette teĢhir etmiĢtir. Masonluk güdüyor ve

Masonluğun yurtta yayılmasını sağlıyor.

Hayır, yobazlar! Hayır! O Atatürk inkılapları çerçevesinde Türk

kadınının medeni haklarına hürmet ediyor. Fesli, çarĢaflı, peçeli ve Ģalvarlı

olmadığımızı Garp alemine anlatmak istiyor. Yalman, Türkiye‟nin muasır

zihniyeti bütün milletlerden daha iyi benimsediğini bazı gafillere anlatmak

için hareket etmiĢtir. Yalman, kötü niyetleri ve dumanlı gözlükleri ile

Türkiye‟yi mütalaa etmek isteyenleri hüsrana uğratmıĢtır.

Yobazlar! Birkaç kiĢinin muasır cemiyetimizi geriye götürme

teĢebbüsü ve güttüğünüz kara zihniyet asla muvaffak olamayacaktır. Siz,

kara fikirli ve zehirli yılanlar! Türk adaleti huzurunda bakalım nasıl hesap

vereceksiniz.

Sizler, mürĢidiniz olan Necip Fazıl Kısakürek‟in Beyoğlu

kumarhanelerindeki süfli hayatını görmeden ve Büyük Doğu denilen

paçavradaki hezeyanların mana ve maksadını anlamadan Yalman‟a kurĢun

sıktınız.

Bu memlekette fikir hürriyeti ve bitaraf Türk basını hiçbir zaman

kurĢunla gayesinden bertaraf edilemeyecektir.

Sen ey Türk toprağında Türk milliyetine bürünerek milli Ģuurumuzu

zedelemek isteyen muzır mikrop ve gafil zihniyet!

Dünkü muhatabım olan Yalman bizim için milli bir varlıktır. Onun

kalemi daima yazacak ve kervanı yürüyecektir.

ĠLAN

Yıldız Birdoğan ile Yavuz Nazaroğlu niĢanlandılar 7.12.1952

DĠKKAT DĠKKAT

Pamuk sahipleri endiĢe etmesin!

Öğütmek istediğiniz pamuklarınız için Hacı Nağdali fabrikası

emrinizdedir.

Büyük ve Rolejin çırçırlar.

Her yıl 15 kuruĢa çırçırlanan pamuklarınızı 9 kuruĢtan iĢleyecektir.

IĞDIR HALK DEYĠġLERĠNDEN ÖRNEKLER 11 Aralık 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 65

Bu dağlarda ceylan gezer,

Tırnakları aybalam taĢlar ezer,

Ben a yâre neynemiĢem,

O yâr mennen ay balam ayrı gezer.

Bu deyiĢle Ģairimiz tırnakları ezilir diye ceylanın dağlarda gezmesini

hayıflanıyor. Ya, ikinci beyitteki siteme ne dersiniz? Aman avcıda hislerle

sevgiler nezahetle yoğrulmuĢ gibidir.

“Keklik keklik gel poğhoyla meni” mısraındaki zareafet, Lâle

Devri‟nin Nedimi‟ne has bir deyiĢten elbette daha içlidir. Hatta daha

manalıdır.

Bizim bedduamız da dahi bir hususiyet bir Ģiiriyet var.

Evleri köndelen yar,

Bize gül gönderen yar,

Gülün yarpıza dünsün,

Bize yüz dönderen yar

Türkülerimizdeki tasvir kuvveti, kalbi dile getirmeniz kadar

kuvvetlidir.Bakın delikanlısını seslendiren genç ve içli kız ne diyor!

Ay kara papak, meğmer çuha çit arkalık ay oğlan,

Hammıdan görçek hammıdan ala hammıdan keĢenk ay oğlan

Ya Ģu fevkalade nezih tehdide ne dersiniz?

Sigaram yanan yana,

Od düĢtü Ģirin cana,

Nicesen koyam gidem balam,

Kalasan yana yana.

Iğdır ve çevresi halk deyiĢlerinde ince hisler, mertlik ve Ģiiriyet

sarmaĢ dolaĢtır.

BĠRLĠĞĠN Yeni Seçimlere Gitmesi Elzemdir 11 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 65

Iğdır, TaĢburun, BaĢköy ve Tuzluca Pamuk Tarım SatıĢ

Kooperatiflerinden müteĢekkil Birlik seçimlerinin yapılarak yeni

kampanyaya girilmesi için Ticaret Bakanlığınca bozulan TaĢburun

Kooperatif seçimine intizar edildiği herkes tarafından bilinen bir hakikattir.

Bu mecburiyeti hisseden Birlik, üç gün evvel TaĢburun kooperatifi

seçimlerini yapmıĢ ve Birlik genel kurulunu teĢkil edecek delegeleri de

yapılan seçim neticesinde tespit etmiĢ bulunmaktadır. ġu durum karĢısında

Birliğin birer üyesi olan kooperatifler 1952-53 yılı faaliyete bilançosunun

çıkmasını ve kâr, zararın tespitine kadar iĢ baĢında kalabilecek yetkili ve

meĢru birer idare heyetine malik oldukları halde Birliğin durumu henüz

kendi mevzuatlarına intibak ettirilmemiĢ bulunmaktadır.

Dünden beri Birlik tarafından ortaklara ait pamuk mahsulünün

mubayaa ettiğini müĢahede etmekteyiz. Tabiidir ki mubayaa verilecek avans

baremi ve Ziraat Bankası ile yapılan kredi anlaĢmaları ile gerekli paranın

sarfı için lazım gelen kararlar bugün iĢ baĢında bulunan Birlik yönetim

kurulu tarafından ittihaz edilmektedir. Bu yönetim kurulu yeni kampanyaya

bizzat açmıĢ bulunduğuna göre bu iĢin bütün mesuliyetlerinde üzerine almıĢ

addedilir. Halbuki bir evvelki Birlik seçimleri Ticaret Bakanlığınca kısmen

tasvip edilmeyerek yönetim kuruluna bazı geçici tayinler yapılmıĢ ve

yeniden yapılacak seçimlere kadar bu Ģekilde idare edilmesi emredilmiĢti.

Eski yönetim kurulu iĢe baĢladığı taktirde gelecek kampanyaya kadar vazife

yapması iktiza edecektir. Ortak reyiyle iĢ baĢına getirilmeyen kimselerin bu

mesuliyet altına girmesi mümkün olamayacağı gibi genel kurula karĢı da

sorumlu olamayacaklarından netice baĢta Ziraat Bankası olmak üzere Birlik

ve Birlik ortakları için hiçte iyi olmayacaktır.

Esasen, kanuni mükellefiyet karĢısında Birliğin derhal yeni

seçimlere giderek meĢru bir yönetim kurulunu iĢ baĢına getirmesi elzemdir.

Böyle olmadığı taktirde 1954 yılına kadar yeni bir seçime gidileceğinden

bahsetmek masaldır. Kooperatifçilik mevzuunda bilgi ve kabiliyetine

inandığımız sayın banka müdürünün bu iĢle yakından ilgileneceğinden

Ģüphe etmiyoruz.

HALK PARTĠSĠNE HAKARET ETMĠġ!

Melekli köyünde Sefer Koban‟dan aldığımız bir mektupta

belirtildiğine göre eski sağlık memurlarından Bahtiyar Sonyol adında birisi

köyde Talat Tufan‟a ait dükkanda sohbet ederken , “Halk Partisi

namussuzlardan müteĢekkildir” Ģeklinde beyanı fikir ederek bu parti

Ģahsiyeti maneviyesi ve partilere ağır hakarette bulunmuĢtur.

Mektupta, “Bahtiyarın bu hareketine mana verilmediği ve bu

hareketin bütün köy halkı tarafından nefretle karĢılanmıĢtı” denilmektedir.

SOKAK ORTASINDA KALAN AĠLE ĠÇĠN ġEFĠ ÖCAL‟DAN DA

MEKTUP ALDIK

Kars Caddesinde açıkta barınan bir kadın ile iki yaĢındaki çocuğu

için yaptığımız neĢriyatın ilgililerce nazara alınmamsı üzerine bir çok

hemĢehrilerimiz bizzat idarehanemize gelerek teessüflerini belirtmektedirler.

Bu arada sayın ġefi Öcal‟dan da bir mektup almıĢ bulunuyoruz. Mektupta

Ģöyle denmektedir:

“Kars caddesinde Abdürrezak GüneĢ‟e ait fabrika karĢısındaki taĢlar

arasında Sute adındaki kadıncağız ile çocuğunun feci durumunu gördükçe

insan olan herkesin vicdan azabı duyması lazım gelir. Bizler sıcak evimizde

çift yorgan altında üĢürken bu iki canın Ģu soğuklar karĢısında ve dıĢarıda

nasıl barındığını düĢünmek istemiyoruz. Ġlgililerden bazısının bu kadın için

gayri ahlaki vaziyeti olduğuna dair beyan ve isnatta bulunduğunu teessüfle

öğrendim. Bunu hiç kimse kabul etmez. Esasen bu gibilerine insani

muavenet yapmamakla bizler kötü yola teĢvik ediyoruz.

DĠL gazetesinin yaptığı neĢriyata kulaklarını tıkayan alakalılar

vicdanlarının sesini duymuyorlar mı? Ben yalnız soğuklar altında kalan bu

iki cana değil insani hislerimizin yokluğuna da acıyorum. En fena bir insanı

dahi bu Ģekilde ölmeye mahkum etmek hakkını kendimizde bulamayız”

Muhterem ġefi Öcal‟dan aldığımız Ģu mektubu sütunlarımıza

almakla ilgililerin dikkatini bir defa daha çekmiĢ bulunuyoruz. Fakat, ne

çare ki dinleyen ve anlayan yok.

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠ TAKĠBATA UĞRADI

. Malatya‟da Vatan gazetesi sahip ve baĢyazarı Ahmet Emin

Yalman‟a yapılan silahlı tecavüzün irticai bazı teĢekküller tarafından

tertiplendiğini evvelce bildirmiĢtik.

Yakalanan faillerin Büyük Doğu ve Ġslam Demokrat partisine

mensup olmaları tahkikatın diğer vilayetlerimize de teĢmiline sebep

olmuĢtur.

Faillerde birkaç tanesinin aynı zamanda Türk Milliyetçiler derneğine

mensup olması ve Derneğin Bursa Ģubesindeki faaliyetlerin bu suikast

hadisesiyle ilgili olduğunun tespit edilmesi üzerine Türkiye‟deki 80 Ģubesi

hakkında tahkikat açılmasına lüzum görülmüĢ ve derneğin faaliyetleri

gözden geçirilmektedir.

Bu arada Malatya savcılığının gösterdiği lüzum üzerine 80 Ģubeden

birisi olan T. M. Derneği Iğdır Ģubesi de takibata uğramıĢtır.

Derneği baĢkan ve baĢkan vekilinin ifadesine müracaat edilerek

Malatya hadiseleriyle ilgili faaliyetlerinin bulunup bulunmadığı

incelenmektedir.

Milliyetçiler derneğinin irticai bir gaye güttüğü tespit edildiği

taktirde faaliyetten men edileceği tahmin edilmektedir.

ġimdilik dernek ile Büyük Doğu ve Ġslam Demokrat gibi teĢekküller

arasında bir irtibat olup olmadığı da tahkik mevzuu arasındadır.

ġĠĠR KÖġESĠ

“Ondan Hatıralar”

Kadir Çankaya

Kapında bekletme bir buse için,

Tanrı rızasına sevindir beni,

Bir alem yaratıp güzelliğinden,

Ya beze ruhumu ya öldür beni.

Nedir ey sultanım nedir günahım,

Sevmek değil midir hakkı herkesin?

Niçin boynum bükük, izinde anlım,

Kara topraklarda diniyor sesim.

Ömür zencirini takıp ardına,

Yiğit gençliğimi zehrettin bana,

Bir demet bağlayıp at mezarıma,

O gülmemelerin dilencisiyim

ĠLAN

Mevsimlik kumaĢlar iyi kalite ucuz fiyat en güzel desenleriyle

Cihangir Turan Manifatura mağazasında.

Türk Milliyetçiler Derneği Tavzih Ediyor 12 Aralık 1952

Celâl Açıkgöz ve Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 66

Muhterem gazetenizin 65nci sayısındaki , “Türk Milliyetçiler

Derneği takibata uğradı” baĢlıklı yazınızı okuduk:

1. ġu ana kadar Iğdır Ģubemiz Malatya hadisesiyle ilgili hiçbir

takibata uğramıĢ değildir. Ve bu hadise ile alakalı olarak hiçbir

makam, ifadelerimize müracaat etmemiĢtir.

2. Türk Milliyetçiler Derneği, Türk kültürünü yurdumuzun

yükselmesini hedef bilen Türk Milliyetçiliğini yaymak ve

inkılaplarımızı yıkıcı rüzgârlara karĢı korumak amacı ile

kurulmuĢtur. Tüzüğünüz sarihtir. Tüzük esasları için de

çalıĢmaktayız.

3. Aramızda gayelerimize aykırı hareket edenler bulunursa derhal

derneğimizden ihraç edileceğini hemĢehrilerimizin bilmesi

lazımdır.

Verdiği haberlerin ciddiyeti ile tanıdığımız gazetenizde neĢredilen ve

tamamen hilafı hakikat olan bu haberi nasıl olup ta bizzat bizden sormaya

lüzum görmediğinize üzüldük.

Gazetenizin memlekete faydalı olması en samimi dileğimdir.

Türk Milliyetçiler Derneği Celal Açıkgöz ve Hamza Mızrak

DĠL Gazetesi: Dün neĢrettiğimiz haberin milli mevzularda samimiyetine

inandığımız Türk Milliyetçiler Derneğini alakadar etmesi bizi de üzmüĢtür.

Temennimiz Derneğin her türlü isnat ve iddialara yüz akıyla cevap

vermesidir.

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠNDEN BĠR ĠSTĠFA

AĢağıdaki mektubumun gazetenizin vasıtasıyla umumi efkara

duyurulmasını saygılarımla rica ederim.

Kısa bir zamandan beri kayıtlı bulunduğum Türk Milliyetçiler

Derneğinden 7.2.1952 ve 13.11.1952 tarihli iki dilekçe ile istifa ettiğim

halde bu talebimin kabul edildiğine dair bugüne kadar tarafıma bir tebligatta

bulunulmamıĢtır.

Faaliyetlerinin ana gayeleri ve tüzüğü ile muvazi Ģekilde devam

etmediğini gördüğüm Dernekten istifa ettiğim hususunun sayın gazeteniz

vasıtasıyla da teyidini istirham ederim.

Mustafa Özdemir

CHP ĠLÇE ĠDARE KURULU ÜYESĠ MEHMET ALĠ KUTLAY‟IN

MEKTUBU

Bay Bahtiyar,

DĠL gazetesinin 11 Aralık 1952 gün ve 65 sayılı nüshasında partimiz

ve parti mensuplarının namussuz olduğunu beyan ettiğinizi okudum.

Eğer böyle bir iddianız varsa kötü akça sahibinindir. Bu sebeple

partimize yakıĢtırmadığımız bu sözleri aynen size iade eder bu gibi iĢlerde

daha Ģuurlu hareket etmeniz lüzumunu ihtar ederim. Mehmet Ali Kutlay

TEġEKKÜR

Annemi müptela olduğu hastalıktan kurtaran sağlık merkezi

baĢtabibi operatör Kamil Akpınar ve tedavisi esnasında gerekli yardımı

esirgemeyen Dr. Ahmet Atacık‟a aleni teĢekkürlerimin gazeteniz vasıtasıyla

iletilmesini dilerim.

Iğdır Özel Ġdare Tahsildarı Abdullah Kesemen

ĠLAN

Aras Sinemasında “Bağda Perisi” filmi oynamaktadır. Görmek için

acele ediniz.

Sivaslıoğlu gömlek markası Cemalettin GüneĢ‟tedir.

Güzel dizel yağları Feyzullah Ġnan‟dadır.

DĠKKAT DĠKKAT

Piyasanın en güzide ve iĢlek yerinde bulunan gazinomun

malzemesini satmak ve binayı da icara vermek istiyorum.

Taliplilerin vakit geçirmeden müracaatları

Gazinocu Fazıl Baykal

BĠZDEKĠ ĠRTĠCAIN MESULLERĠ 12 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 66

Yekdiğerinin ak dediğine kara demeyi itiyat edinen bizdeki iktidarla

muhalefetin nihayet Malatya‟da Ahmet Emin‟e sıkılan kurĢunlardan sonra

ilk defa olarak bir noktada hemfikir kaldıklarını müĢahede ediyoruz. Ġki

buçuk senelik bir düellodan sonra nihayet Demokrat Parti muhalif partilerin

“Türkiye‟de irtica ve taassup vardır” fikrini kabul etmek mecburiyetinde

kaldı. Ġktidar partisi bizde kara kuvvetin faaliyette olduğunu çok iyi

biliyordu. Fakat muhalefetin ağzıyla ortaya atılan bu iddianın aksine hareket

etmek yolunu tuttu.

Top sakallı Ticaniler ve Pilavoğlu müritleri Atatürk inkılaplarına

muhalif olduklarını O‟nun heykellerini kırmak suretiyle izhar ettiler.

Demokrat Parti bu hadiseyi politik bir mevzu yaparak , “Muhalefetin tertibi”

diye vasıflandırmaya çalıĢtı.

Kara fikirlerini yaymak ve inkılap sevmeyenler aĢılamak için

muhtelif isimlerle yayın yapıldı. Demokrat Parti millet parasıyla resmi ilan

vererek onları besledi ve geliĢtirdi. Psikopat olduğunu bizzat ileri süren

Necip Fazıl gibi zır delilere iktidar partisinin Ģefleri tarafından nakdi yardım

yapılarak Büyük Doğu ismiyle irtica sözcülüğü yapan paçavralar intiĢar

ettirildi.

Muhalefet ve basın memleket namı hesabına kuĢkulandı ve haklı

olarak irticaın iktidar tarafından fiilen teĢvik edildiğini ilan etti. Demokrat

Partinin genel baĢkanı ve baĢbakanı çıkıp Kayseri‟de söylediği bir nutukla

bu iddiaları çürütmeye ve Türkiye‟de irticaının olamayacağını, bu isnadı

yapanların cemiyetimize hakaret ettiğini söyledi.

Hasılı, iktidar iki buçuk senelik devri hükümetinde bu kara kuvvetin

mevcudiyetine inanmak istemedi.

Fakat Kayseri‟deki konuĢmasından bir gün sonra Malatya‟da

Menderes‟in kulağı dibinde Yalman‟a sıkılan kurĢunlar bugün Menderes‟e,

“Bizde kan dökmek istidadın gösteren ir irtica ve taassup vardır” sözünü

Büyük Millet Meclisi kürsüsünden dedirtiyor. Menderes, Malatya

hadisesinden soran mecburen muhalefetin 2.5 senelik iddiasını teyit etmek

mecburiyetini his etmiĢtir.

Bir zaman irticaının mevcudiyetinden bahsedenleri dinsizlikle

itham eden iktidar, Atatürk inkılaplarıyla yok edilen kara zihniyeti

okĢamakla sayın Ġnönü‟ün belirttiği gibi kuvvet kazanacağını zannetmiĢtir.

Bize göre irtica yapanlardan ziyade irticayı besleyip milli bir tehlike haline

sokanları cezalandırmalıyız.

BĠR CEVAP 17 Aralık 1952

Hamza Mızrak Yıl: 1 Sayı: 68

DĠL GAZETESĠ SAYIN MÜDÜRLÜĞÜNE

66 sayınızda Mustafa Özdemir imzalı yazıyı teessürle okudum.

AĢağıdaki yazımın cevap olarak neĢri ricasıyla saygılar sunarım.

Mustafa Özdemir‟e karĢı çok iyi hislere sahip olduğumu söylemeyi

vicdanı bir borç bilirim. Kendisin iyi bir insan ve vatandaĢ olarak tanırım.

Ancak, gazetede neĢredilen istifanamesine layık olduğu cevabı vermek,

benim için bir zarurettir.

Bay Özdemir‟in istifası için gösterdiği sebepler gülünç birer iftiradan

ibarettir. Bir cemiyete girmek veya ayrılmak herkesin tabii bir hakkıdır.

Fakat hiçbir kimse Ģerefleri kirletmeye salahiyetli değildir.

Eğer tüzüğe aykırı hareket mevzuu bahis ise bizi ikaz etmesi

lazımdı. Ġkazı bir netice vermediği taktirde namuslu bir vatandaĢ olarak

bildiklerini bir ihbar Ģekline koyarak ve altını imza etmek cesaretini

göstererek ilgili makamlara bildirmeliydi. Bu suretle, iddialarının

mesuliyetini kabul eden Ģerefli bir insan olarak karĢımıza çıkmalı idi.

Sureti istifasına gelince 7.8.1952 günü verdiğini bildirdiği dilekçesi

hakkında Derneğin mesul bir Ģahsı olarak bildiğim Ģundan ibarettir.

Özdemir mezkur tarihte istifasını Celal Açıkgöz‟e vermek istemiĢ o

da istifayı kabul etmek istemediğini cevaben bildirmiĢ. O kadar.

Evlerimizin arandığı gün olan 14.11.1952 tarihinde Mustafa

Özdemir yeniden istifa ettiğini bildiren bir dilekçe vermiĢtir. O gün bir

itham altındaydık. Onun istifası bizim için bir ibret dersi olmuĢtur.

Türk Milliyetçiler Derneği hakkında takibata geçildiği haberinin

DĠL‟de neĢri üzerine gazeteye “Dernekten istifa etmiĢim” Ģeklinde yazı

yazması çok manidardır.

Dikkat edilirse bay Özdemir derneğimiz üzerinden yıkıcı rüzgarların

estiği zamanlarda “Ayhavar ben onlardan değilim!” diye feryadı basmıĢtır.

Biz ne yaptığını bilen Ģuurlu insanlarız. Medeni cesaretimiz tamdır.

Hak ve Allah2ın bize yardımcı olacağına inancımız vardır.

ÖĞRENCĠ ġĠĠRLERĠ

Ey Komünist!

Hamit KuĢ

Ben yatağımdan coĢmuĢ Tuna, Miller gibiyim,

Moskovu kütle edip önümde sürüklerim,

Dağların taĢlarınla yurdunu kül ederim,

Çanakkale aslanı bu yurdun neferiyim.

Ey komünist! Gözün açtır, kendin bir kahpesin,

Kızdırma bu aslanı tarihten silinirsin,

Parlayan süngülerin önünde aman dersin,

Çünkü soysuz sopsuz uyuz kedi gibisin.

Bir elimde gösteriyor Kore dağlarını,

Bize tarihte denir Mustafa Kemal evladı,

Türklüğü bilmeyenler Türklüğü iyi tanı,

Hür doğmuĢuz hür kalacak Türk vatanı.

Bayrağın yükselir mertebeden mertebeye,

Ordumuzdur koĢuĢan ta zaferden zafere,

O gün binlerce Yunan dökmüĢtük Akdeniz‟e,

Gür sesle haykırırım ne mutlu Türklüğüme.

Sancakta, bayrakta Ģahlanıyorken al kanım,

Nice zincirler kırdı benim çelik kollarım,

Bir gelincik tarlasıdır bugünkü vatanım,

Uğruna feda olsun benim bu Ģiirim canım.

Iğdır Ortaokulu Sınıf II No: 10 Hamit KuĢ

Bizde Kooperatif Mücadelesinin Hikmeti 17 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 68

6000 ortağı bulunan dört Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifimizle bu

kooperatiflerin bağlı bulunduğu Birlik her kampanya hesaplarının

tasfiyesinden sonra ana mukavelenamesi ve cemiyetler kanununa göre yeni

seçimlere gitmek suretiyle bir mücadele seferberliği yaratmaktadır.

Iğdır‟da kooperatif mücadelesi deyip geçemeyelim... Milletvekilleri

belediye ve muhtar seçimleri bu kadar hararetli ve kırıcı değildir. Neticeyi

elde etmek ve kooperatife postu sermek için baĢvurulan çareler ve adiyane

tertipler en anlayıĢsız insanları dahi utandıracak mahiyettedir.

7 lira ile millete hizmet (!) için çırpınanlar, kendilerine taraftar

toplamak için ilk fırsatta Iğdır‟ın en müessir silahı olan tefrika ve

zümreciliği seçerler. Mücadelenin hemen arifsinde ortaklar Kürt, Azeri ve

hatta yerli-muhacir isimleriyle gruplandırıldıktan sonra Ermeni-Müslüman

davasını gölgede bırakacak bir ciddiyetle iĢe baĢlanır. Tabii Ġslam dininin

selameti bahis mevzuu olduğu için hacı ve hocalarımızın da mücadeleye

iĢtiraki Ģeran elzem bulunacağından koltukta Kuran ve mukaddes kitaplarla

köy be köy dolaĢılıp cihadı ekber ilan edilir. TaĢburun‟da yapılacak seçim

için Iğdır‟ın bigane kalacağını zannetmeyiniz. En ileri gelenlerimiz sair

zamanlarda yaĢayıĢıyla alay ettikleri köylünün (ortak ise) bir gece yarısından

sonra hakipayene yüz sürerek Ģefaat diler. Kooperatif seçimlerinde yapılan

propaganda baĢlı baĢına bir mevzuudur. Mesela, “Siz nasıl ve hangi akılla

Kürtlere ve onlarla birleĢenlere rey vereceksiniz, bizi onların ayağına

vermekle iĢlediğiniz cinayetin farkında mısınız?” veya hocanın “Kürde rey

veren Ģeran kâfirdir” sözlerin bir defa söylenmesi ortakların Ģuurunu seçim

gününe kadar mücadelecinin cebine koymaya kafi gelir. Bazı ortakların bu

sözlere karnı toksa paranın varlığı ve cazip vaatler bu müĢkülü kolayca

halledebilir.

Seçim günü bu Ģekilde hazırlanmıĢ ve teçhiz edilmiĢ binlerce ortağın

iki grup halinde seçim sahasında karĢılaĢtığını göz önüne getirdiniz. Bin

kafadan bin ses... oplantıyı idare etmeye gelenler neye uğradıklarını ĢaĢırmıĢ

vaziyette... Nihayet bir tarafın mücahitleri seçimi kazanıyor. Traktör,

kamyon gibi vasıtalarla okĢanarak getirilen ortaklar yaya olarak köylerine

avdet ediyor. Efendiler iĢ baĢında. Bu çetin mücadele sonunda 7 liralık

koltuğa oturanlar bir yıl müddetçe evlerine dahi gitmeye lüzum görmeyerek

bilafasıla hizmet ediyorlar.

Belki herkes inanır ama, biz mücadelecilerin samimiyetine asla

inanmıyoruz.

Bu menfur mücadele için sarf edilen on binlerce liradan yüz lirası

olsun niçin bir hayır cemiyetine verilmiyor?

Millete hizmet için çırpınıyorlarsa, bu gayeye varabilmek için baĢka

yol bilmiyorlar mı?

Ortak da biz de hatta mücadelecilerin bizzat kendileri de samimi

olmadıklarını biliyorlar. Fakat çare ne? Tefrika ve zümreciliğin hakim

bulunduğu bir muhitte müessir olabilecek mukabil silah yoktur.

AHMET TEKĠRDAĞ GĠTTĠ

Yasak bölge iskan iĢerini tedvir ve tespit etmek üzere bir müddetten

beri ilçede bulunan il iskan memuru Ahmet Tekirdağ bu gün Tuzluca ve

Kağızman‟a gitmiĢtir.

Kendisinin yıl baĢından sonra tekrar gelerek çalıĢmalarına devam

edeceği tahmin edilmektedir.

ZAVALLĠ ROLEJĠN 18 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 69

Son TaĢburun kooperatif seçimleri münasebetiyle malum unsurlar

tarafından tekrar Kürt, Acem lafzının ortaya atıldığını teessüfle iĢitiyoruz.

Bu muzır zihniyetin yeniden hortlamasıyla yeniden hortlamasıyla zümrecilik

fikri fırsat kollayanlar için bir avantaj vesilesi oldu. Siyasi partilerimizden

daha hasmane bir tavırla yekdiğerini harcamaya çalıĢan gruplar her iĢin

baĢında zümreciliği müessir bir silah olarak kullanmakta devam ediyorlar.

Bu zihniyetin Ģimdilik yalnız kooperatiften faydalanmak isteyenler

arasında hakim olduğunu da belirtmek mevkiindeyiz.

“Kürt ortağa bardan yoğ, Kürtten memur yapmanığ, Kürdün malı

birinci olamaz” sözleri kulaklarımızın son günlerde aĢina olduğu tabirlerdir.

Aynı adamlar birkaç ay evvel Kürde “hayvancı”, Azeriye “ziraatçı”

tabirlerini yakıĢtırmak nezaketini göstermiĢlerdi. Fakat Nuri Atasever‟in

yetiĢtirmeleri fazla tahammül edemediler.

Kürt isminden Ģu sırada zarar gören talihsizler çoktur. Fakat hiç

tahmin etmezsiniz, meĢhur Rolejin çırçır markası da bu bahtsız ismin

kurbanı oldu.

Dünyanın en çok tanınmıĢ ve iĢleme kabiliyeti yüksek bulunan

Rolejin çırçırları memleketimizin Ege ve Çukurovasında birinci derecede

tutundukları halde Birlik ve kooperatif çiftçilerimiz bu çırçırları bir yana

bırakarak eski savinleri tercih ediyorlarmıĢ.

Bu hakız tercihin sebebini biliyor musunuz? Çünkü bizdeki Rolejin

çırçırları havi fabrikanın sahibi (Ömer ġark) kooperatifçilerin tabiriyle

KürtmüĢ!...

Zavallı Rolejin müessesi , itina ve sanatıyla dünya piyasasında

tanıttığı isminin bir “Kürt” yüzünden bednam olacağını düĢünememiĢti. Bu

hal Iğdır için vaki ve normal olabilir ama sayın Banka Müdürümüzün bu

derece büyük bir mesuliyet altına girmesine akı erdiremiyoruz.

Ġġ BANKASI

Doğu seyahatleri sırasında Van ve Ardahan gibi Iğdır‟da bir ĠĢ

Bankası Ģubesinin açılması hususunda sayın CumhurbaĢkanı Celal Bayar

tarafından temennide bulunulduğunu evvelce bildirilmiĢ ve ĠĢ Bankasının

açılmasıyla ticari durumumuzda olacak yeniliklerden bahsetmiĢtik.

Ticaret odasında aldığımız habere göre Iğdır Ģubesinin açılmasını

tedvire memur edilen ĠĢ Bankasının Erzurum Ģubesi iki gün evvel bir

telgrafla tüccardan Bağır Aras‟a ait olup bir müddet evvel Sıtma Mücadele

idaresince tahliye edilen Söğütlü mahallesindeki binanın Ģimdiki durumu ile

fiyatını öğrenmek istemiĢ ve ticaret odamız tarafından gerekli malumat

verilmiĢtir. Bu taktirde Bankanın gerekli hazırlıklarını birkaç gün içinde

ikmal edecek Iğdır‟da faaliyete geçeceği kuvvetle umulmaktadır.

BĠRLĠK SEÇĠMLERĠ

Birliğin yeni seçimleri gitmesinin elzem olduğunu geçen sayımızda

izaha çalıĢtığımız için birkaç kooperatifçi dostumuzu kendimizden

küstürmüĢüz. Fakat bu darılmacaya rağmen Birlik seçimleri için bu

dostlarımız da dahil olmak üzere iĢtahlıların tam faaliyete geçtikleri

sezilmektedir.

Geçici baĢkanımız Talat Tufan‟ın daimi olmak için son gayretleri

sarf ettiği müĢahede edilmekte ve EĢref BaĢaran‟ın da malum siyasetiyle

hala tarafları avutmaya çalıĢtığı gözden kaçmamaktadır. TaĢburun

seçimlerini kaybeden ikinci grup ise yeni taraftar toplamakla meĢguldür.

Ortaya ciddiyet ve doğruluğu ile tanınmıĢ Sadık Karasu gibi kuvvetli

Ģahısların da çıktığına bakılırsa önümüzdeki Birlik seçimlerinin hayli

hararetli geçeceği muhakkak addedilmektedir. Seçimlerin neticesinden hangi

tarafa bağlı olduğu anlaĢılmayan EĢref BaĢaran‟ın ümitli olduğu görülüyor.

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠ GENEL MERKEZĠ SON

HADĠSELER DOLAYISIYLA BĠR BEYANNAME YAYINLADI

Malatya‟da Ahmet Emin Yalman‟a Büyük Doğucular tarafından

vuku bulan tecavüz dolayısıyla yapılan tahkikatta ele geçirilen faillerden

bazılarının Türk Milliyetçiler derneğine kayıtlı bulunması hasebiyle

Derneğin maruz kaldığı ithamlar muvacehesinde Türk Milliyetçiler Derneği

genel merkezi bir beyanname yayınlayarak keyfiyeti umumi efkara

açıklamıĢtır. Beyannamede Ģöyle denmektedir.

“Tek emeli sana hizmet etmek olan Derneğimiz senin davalarını

ruhen yabancı olanlar tarafından baĢvurulan iğrenç bir tertiple yolundan

alıkonulmak istenmektedir. ĠĢtiyakla bize kucağını açman, bizim senden

aldığımız ilham ve kuvvetle günden güne kökleĢmemiz, büyümemiz önünde

karĢımızda cephe alan Komünistler, masonlar ve 1944‟de Türk

milliyetçilerini tabutluklarda korkunç iĢkencelere tabi tutan hainler

Derneğimize çamur bulaĢtırmak için çırpınmaktadırlar.

Derneğimizi Malatya‟da vuku bulan yaralama hadisesine karıĢtırmak

ve mevcudiyetinden haberimiz olmayan bir irtica Ģebekesiyle ilgili

göstermek için giriĢilen bu mezbuhane gayretler elbette boĢa çıkacaktır.

Fakat, biz ne idiğü belirli kimselerin muhayyilesinden çıkan bu asılsız

haberleri uyduranların suratına senin huzurunda bir tokat gibi çarpmaya

karar verdik”

Beyannamede matbuata aksettirilen haberlerin bulandırıcı

olduğundan ve derneğin irticaya esasen düĢman olduğu belirtildikten sonra

Ģöyle devam edilmektedir:

“Hadise ve vakalar karĢısında takınılacak tavrı ve verilecek hükmü

durumun icap ettirdiği ciddi bir tetkik ve tahkik süzgecinden geçirmeden

derneğimize isnatlarda bulunanlara hitap ediyoruz.

Derneğimizin kapıları Cumhuriyet kanunlarına ve salahiyetli kimsele

sonuna kadar açıktır. Derneğimiz aleyhine bilgileri olanların namuslu

insanlara has bir Ģekilde hareketle bu bilgilerini bir ihbar Ģeklinde sokarak ve

altını imza etmek cesaretini göstererek Cumhuriyet Savcılığına

bildirmelerini kısaca karĢımıza iddialarının mesuliyetini kabul eden Ģerefli

insanlar olarak çıkmalarını istiyoruz”.

Derneğin bu beyannamesi bütün teĢkilata ve Ģubelerine tamim

edilmiĢtir.

SĠLAHSIZ SOYGUNCULUK 19 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 70

ġimdiye kadar vatandaĢın türlü Ģekillerde soyulduğunu gördük ve

iĢittik. KurtuluĢ yıllarında silahlı çeteler, demokrasimiz zamanında maskeli

haydutların yaptığını iĢitmeyenimiz yoktur. Fakat hiçbir vatandaĢ kendi

ayağıyla bizzat giderek ve bile bile kendisini soydurmadı.

Parti mücadelesi, siyasi nutuklar çekmek ve Ankara‟da oturup

memleketi gül gülistanlık göstermekten baĢka meĢguliyeti olmayan hükümet

erkanı, Ġran hükümeti ile aramızdaki Gürbulak kapısına teĢrif edip asrî

soygunculuğu görseler ne kadar iyi olur.

Ziyaret maksadıyla Kars ve Iğdır çevresinden Ġran‟a giden

hemĢehrilerimizin nasıl tuzağa düĢürülerek soyulduğunu görseler eminim ki

parti mücadelesini bırakıp gümrük mücadelesine baĢlayacaklardır.

Elimizde bir sürü Ģikayet mektubu vardır. Her gün sayısız vatandaĢ

Ģifahen müracatta bulunmaktadır.

Ġddialar Ģöyledir:

Gürbulak kapısında bir baĢ memur bir muayene memuru bir kısım

amiri ile üç muhafaza memurunda müteĢekkil 6 kiĢilik bir memur çetesi

Ġran‟a gidecek her vatandaĢtan mesai ücreti, pasaport kayıt harcı gibi

mahiyeti bilinmeyen isimlerle 50-100 lira arasında para almakta ve bu

suretle elde ettikleri paraları paylaĢmaktadırlar.

ġimdiye kadar Iğdır‟dan Ġran‟a giden müteaddit kafilelerden alınan

para miktarının 20 bin lirayı aĢtığı tahmin edilmektedir.

Gözü açık bu hemĢehrimiz içinde akrabalarının da bulunduğu

kafileyi yolcu ederken bu mevzuu da münakaĢaya tutulmuĢ ve neticede iĢi

pazarlığa dökmeye muvaffak olmuĢ fakat verdiği para için makbuz

isteyince, “Bu paralar için makbuz verilemez, zaten bunlar bizim kanuni

hakkımızdır. Hatırınız için en düĢük tarifeyi tatbik ediyoruz” cevabını alır.

Her gün yüzlerce vatandaĢ kendi ayağıyla bu Ģanslı soygunculara

giderek hisselerini tarifelerine göre vermekte devam ediyorlar.

Demokrasimizde daha neler göreceğiz! Tarifeli soygunculuk,

makbuzlu ve pazarlıklı soygunculuk...

Hükümeti de pek kabahatli bulmamak icap ediyormuĢ. Zira

Ankara‟daki hükümet Doğubeyazıt‟taki soyguncuyu nasıl görüp tespit etsin!

Hükümetin eli uzundur derler ama gözü de bu derece uzağı göremez

y! Hem demokrasimizin soygunculuğu silahlı olmaktan kurtarıp tarifeli ve

pazarlıklı duruma koyması kafi değilmiĢ. YaĢasın demokrasi...

ZĠRAĠ ÜRÜNLER 19 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 70

Bir ziraat memleketi olması hasebiyle milli servetimizin büyük bir

ekseriyetini teĢkil eden zirai ürünlerimizin değerlendirilmesinde

hükümetimizin son yıllar içinde takip ettiği hatalı yol müstahsili de ĢaĢırtmıĢ

vaziyettedir.

Fiyatlarımızı bir türlü dünya piyasasına intibak ettiremediğimiz için

çeĢitli mahsul yetiĢtiren Iğdır gibi muhitlerde çiftçi hangi ürünün daha

faydalı olabileceğine önceden tahmin edemediğinden kararsız vaziyette

kalmaktadır.

1940 yılından sonra Türkiye piyasalarında pamuğa lazım gelen

kıymet verilmediğinden Iğdır‟da çok cüzi derecede ekilen pamuk, fiyatların

artmasıyla 1949 yılından sonra yeniden itibar kazandı ve bu mahsulün

ekimine geniĢ bir saha tahsis edildi. Yeniden çırçır fabrikaları kuruldu,

münfesih bir vaziyette gelen kooperatif canlandı yeniden Birlik haline

kondu. Fakat bu iki yıl içinde pamuk fiyatlarının anormal bir Ģekilde

düĢmesi köylüyü ve müstahsili yine bu kararsız mahsulden soğuttu. Pamuk

yerleri baĢka mahsullere tahsis edilmektedir. Tahminimize göre önümüzdeki

ekim mevsiminde pamuğa gayet az bir saha tahsis edilecektir.

Bu yıl için 30 kuruĢa buğdayın mubayaa edilmesi ziraatçıları

iĢtahlandırdığından herkesin hububat ekeceği tabii bir keyfiyettir. Fakat, 30

kuruĢa mubayaa edilen buğdayımız dıĢ piyasada müĢteri bulunmaması ve bu

fiyatın dünya piyasasına nazaran fazla görülmesi buğday fiyatlarının da

önümüzdeki yıl içinde düĢeceğine iĢaret sayılmaktadır. Bu taktirde

çiftçimizin hangi mahsule döneceği merak edilmektedir.

Kanaatimize göre bu kararsızlığın müsebbibi ve mesulü zirai ürünler

için bir karar bulamayan hükümetimizdir. Bir ürünün bir yıl içinde anormal

bir Ģekilde düĢmesi veya kıymet kesp etmesi çiftçilerimizi de tereddüde sevk

etmektedir.

30 kuruĢa peĢin para ile buğday alıp Yugoslavya‟ya kredi ile

sattığımız müddetçe ve buğday teklif fiyatlarımız Ġngilizler tarafından

hayretle karĢılandıkça hükümetin bu kabahatleri altından sıyrılması mümkün

olmayacaktır. Çiftçi mallarını değerlendirmekte hassas hareket etmediğimiz

taktirde bu milli servetten istifade yollarını bulamayacağız.

ĠLAN

Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliği Genel Müdürlüğünden

Iğdır PTSK Birliğinin senelik normal genel kurul toplantısı 3 Ocak

1952 Cumartesi günü saat 10‟da Iğdır‟da sinema salonunda toplanacağından

PTS Kooperatiflerince Birliğe temsilci seçilen ortakların mezkur gün ve

saatte toplantı binasında bulunmaları rica ve ilan olunur.

AÇIK MEKTUPLAġMA

Dostum Hasan Karalar,

Yazdığınız mektupta bahsettiğiniz hususlar vaki değildir.

Yazılarınızın gazeteciğimizde neĢredilmemesi hususunda herhangi bir Ģahıs

tarafından bize tavassuta bulunulmamıĢtır. Sütunlarımız daima kıymetli

yazılarınıza amadedir.

Yalnız Hasancığım, Birlik gazetesine verdiğiniz bir haberde bizi

yalancı çıkarmaya çalıĢmanız hiç de yüksek tecrübe ve anlayıĢınızla kabili

izah görülmemiĢtir.

Saygılar. Mecit Hun

MUSTAFA ÖZDEMĠR CEVAP VERĠYOR 20 Aralık 1952

Mustafa Özdemir Yıl: 1 Sayı: 71

Hamza Mızrak,

Ġstifam dolayısıyla DĠL gazetesinin 68‟nci sayısında “Bir Cevap”

baĢlıklı yazınızı okudum. Ġstifama derneğiniz muhatap olduğu halde bir çok

hadiselerde olduğu gibi kendinizi her Ģey sanarak hemen ortaya atılmanız

cidden beni de üzmüĢtür.

Türk Milliyetçiler Derneğinin Malatya hadisesi münasebetiyle

yayınladığı beyannameden bazı kısımları kopya etmek sanatınızı teĢhir

edeceğinize, sekreteri bulunduğunuz Dernekten bir tavzih yaptırmanız daha

isabetli bir hareket olurdu. Cevabınızda bahsettiğiniz hususların doğru

olmadığını her kes gibi siz de pekala biliyorsunuz. Esas manidar olan nokta

benim evvelki istifalarımı teyit eden açık istifa mektubum değil, Dernek ve

Dernek baĢkanı mevcut olduğu halde Ģahsınızın derhal hareket geçmesidir.

Ben arkadaĢlığınızdan değil, Dernekten istifa ettiğime göre DĠL

sütunlarında karĢıma Hamza Mızrak imzasının dikilmesini tahmin ve arzu

etmezdim. Size bundan sonra cevap vermeyeceğim. MeĢguliyetim Ģahsi

münakaĢalara katılmama manidir. Size kati cevabı Türk Milli Talebe

Federasyonunun 12 Aralık 1952 tarihli Vatan gazetesinde neĢir edilen

beyannamesi vermiĢtir.

Ġnandığınız ideallerinizde daha çok muvaffak olmanızı temenni

ederken, biraz daha müteyakkız davranmanızı tavsiyeden kendimi

alamayacağım.

ALDIĞIMIZ MEKTUPLARI NEġREDĠYORUZ

DĠL Gazetesi NeĢriyat Md.

19. 12. 1952 tarih ve 70 sayılı gazetenizde bahsettiğiniz muameleye

(Kapu gümrüğünde) bizzat maruz kaldım. ArkadaĢlarımla birlikte

uğradığımız bu hakikaten soygunculuk hadisesinde ne yazık ki körü körüne

para verdik. Paralarımız gümrükçülere nasipmiĢ.

Bu vaziyeti bundan bir ay evvel açıklasa idim hiç olmazsa birkaç

vatandaĢa bu soyguncu ve aç kurtların elinden kurtarabilirdik.

ġimdiye kadar gümrük vergisi adıyla senetsiz ve makbuzsuz alınan

bu paralarımızı helal etmiyoruz. ĠnĢallah hükümetimiz bundan sonra

gidecekleri bu musibetlerden kurtarır.

Iğdır‟da Kahveci

Adil YaĢar

DĠL Gazetesi sayın müdürlüğüne,

Iğdır‟dan Ġran‟a ziyaret maksadıyla giden hemĢehrilerimiz henüz

Gürbulak gümrük kapusundan gümrükçüler tarafından karĢılanarak ne

verecekleri hususunda pazarlığa giriĢilir. “KardeĢim hakkınız elliĢer liradır.

Fakat uzak yerden geldiğiniz için ve daimi müĢterimiz olduğunuzdan 30‟ar

liranızı alacağız” gibi sözlerle ve mecburen gidenleri soymaya muvaffak

oluyorlar. Esasen bu para verilmediği taktirde hududu geçirmiyorlar. Bizim

kafileden 500 lira aldılar. Güya bu para gümrük tarifesi imiĢ.

Acaba devlet dairelerinde böyle soygunculuk olabilir mi diye hayret

ediyoruz.

Yüksek makamlar bunu ya bilmiyor veya bildiklerine göz

yumuyorlar.

ToktamıĢ.

DAĞ KÖYLERĠMĠZDE KIZAMIK 20 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 71

Aldığımız bir habere göre ilçenin dağ köylerinde son günlerde

kızamık hastalığı salgın halinde alıp yürümüĢ ve geniĢ mikyasta telefiyata

sebebiyet vermiĢtir.

Bu arada Güngörmez köyünde Mecit oğlu 18 yaĢlarında Mehmet,

Yusuf oğlu 20 yaĢlarında Mehmet, Hamit oğlu 5 yaĢlarında bir çocuk olmak

üzere 3 kiĢi kızamıktan vefat etmiĢlerdir.

Hastalık 20 gün evvel Güngörmez köyünde baĢlamıĢ olup civar

köylere sirayet etmiĢtir.

Köylülerden aldığımız habere göre Ģu ana kadar hastalık mahalline

herhangi bir sağlık ekibi gönderilmemiĢ olduğu gibi bu hususta ilgililere de

bir ihbar yapılmamıĢtır.

Dağ köylerinde icrayı vazife eden bir sağlık memuru mahalline

gitmiĢse de hükümet tabipliğine keyfiyeti bildirip bildirmediği

bilinmemektedir.

Tehlikeli bir vaziyette civara sirayet eden hastalık için ne gibi

tedbirlerin alınacağını bilmiyoruz.

Bu gibi mevzularda hassasiyetine güvendiğimiz hükümet tabibi

sayın Rahmi Uluhan‟ın gerekli tedbirlere baĢvuracağından Ģüphemiz yoktur.

EVLENME

Bir müddet evvel niĢanlanan tüccardan sayın Cemalettin GüneĢ‟le

sayın Rıza Yalçın kerimesi Gülten Yalçın‟ın evlenme merasimleri bu gün ve

yarın kendi evlerinde icra edilecektir.

Genç evlilere saadetler temenni ederiz.

BĠRLĠK SEÇĠMLERĠ HARARETLE DEVAM EDĠYOR

Birliğin 3 Ocak 1953 tarihinde yapılacak yeni yönetim kurulu

seçimleri için propaganda ve çalıĢmalar son hadde varmıĢtır. ġimdilik

temsilcilerin hepsinin iĢtahlandığı bu 7 liralık koltuğa oturmak için her

çareye baĢvurulmaktadır. Adaylar arasında Talat Tufan, EĢref BaĢaran, Ali

Karasu, Sadık Karasu, Sadık Tezel gibi kimseler vardır. Temsilciler de bu

Ģahıslar etrafında gruplaĢmakta devam etmektedir.

Seçimlerde paranın mühim bir yol oynayacağı tahmin edilmektedir.

Tuzluca ve BaĢköy kooperatiflerince seçilen temsilcilerin bir iki gün sonra

Iğdır‟a gelecekleri tahmin ediliyor.

Seçim için baĢlanan hazırlıkların her gün yeni bir safhaya girmesi

günde bir adayı ümitsizliğe sevk etmetedir.

EMNĠYET MÜDÜRÜ IĞDIR’DA 26 Aralık 1952

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 77

Birkaç gün evvel kızı Gülten Yalçın ile Cemalettin GüneĢ‟in düğünü

münasebetiyle komĢu evlerden birisinde misafir bulunduğu bir sırada gece

yarısından sonra Rıza Yalçın‟ın evine meçhul bir Ģahıs tarafından zorla

girilmek istendiğini ve mesken masuniyetinin bu suretle ihlal edildiğini

bildirmiĢtik.

Verilen habere göre aynı hadise müteakip akĢam da tekerrür

ettiğinden durumdan endiĢe edilmiĢ ve bilhassa tecavüzün düğün gecesi

vuku bulması hadiseye hususi bir önem verdiğinden Rıza Yalçın tarafından

baĢbakanlık ve ilgili bakanlığa tel ile Ģikayette bulunularak durumun

tahkikini talep ettiğinden il emniyet müdürü Haydar Özkın bizzat gelerek

hadiseye el koymuĢ bulunmaktadır.

Ġki günden beri Iğdır‟da bulunan emniyet müdürü tahkikata geceli

gündüzlü devam etmekte olup bu arada bir çok kimselerin ifadesine

müracaat edilmiĢtir.

MUHTAR SEÇĠMLERĠ BAġLIYOR

Muhtar seçimlerinin 1953 ġubat‟ında yapılması hususunda yapılan

tamimi üzerine gerekli hazırlılara baĢlanmıĢtır.

Yeni seçim kanununa göre seçim kurulu baĢkanı bulunan Asliye

yargıcı sayın Turgut Çeliker baĢkanlığında siyasi parti temsilcilerinden

müteĢekkil ilçe seçim kurulu teĢekkül etmek üzeredir.

KAZANCI MUHTARI MEHMET SÖNMEZ‟ĠN ĠSTĠFASI

1934 yılından beri Kazancı köyü muhtarlığını baĢarı ile ifa etmekte

bulunan Mehmet Sönmez birkaç gün evvel bu vazifeden istifa etmiĢtir.

Ġstifasının kaymakamlıkça kabulünden sonra bize müracaat eden Mehmet

Sönmez istifa sebeplerini Ģöyle izah etmiĢtir.

“18 seneden beri köy ihtiyar heyetinde muhtarlık ve birkaç yıl da

azalık yaptım. Bu müddet içinde ahenk içinde devam eden köy iĢlerinde

daima kanun ve usulün hakimiyetini temine muvaffak oldum. Fakat son

zamanlarda hükümet iĢlerinde idari makamların köy muhtarlarına lazım

gelen muaveneti göstermemeleri ve yanıĢ anlaĢılan demokrasi idaresinden

istifade etmek isteyen halkın da idarenin bu ilgisizliği karĢısında köy

iĢlerinde muhtara karĢı ayak diremesi bu vazifeyi bundan sonra

yapamayacağımı bana hissettirdi ve bu sebeple istifa etmek mecburiyetinde

kaldım. Hem bundan sonra bu anlayıĢla amme hizmetlerinde çalıĢmak çok

müĢküldür”

Mehmet Sönmez tarafından istifası için serdedilen bu esbabı mucibe

hakikaten üzerinde durmaya değer bir keyfiyettir. Doğruluğu ile tanınmıĢ

bulunan Sönmez bu durum karĢısında çalıĢamayacağını idrak etmiĢ

olduğuna göre kabahati idari makamlarda aramak icap eder. Esasen bu

mevzuda birçok köy muhtarları Ģikayetçi olduklarını muhtelif vesilelerle

açıklamaktadırlar.

FAZIL BAYKAL‟A CHP BAġKANLIĞI TEKLĠF EDĠLMĠġ

Bugün itimat edilir bazı Ģahıslardan aldığımız malumata göre ilden

gelen CHP müĢahitleri partilerinin ilçe baĢkanlığını kabul etmek üzere bir

müddet evvel Demokrat Partiden istifa eden Fazıl Baykal‟ı CHP‟ne davet

etmiĢler ise de Baykal, “ġimdilik müstakil olarak çalıĢacağından her hangi

bir partiye intisap etmeyi fikrinden geçirmediğin beyan ederek” bu teklifi

kabul etmemiĢtir.

MĠR CAFER AĞA VEFAT ETTĠ

Teessürle aldığımız bir habere göre bir müddet evvel Kerbalayı

ziyaretten dönen Kelbayı Mir Cafer Ağa dün saat 18‟de Söğütlü

mahallesindeki evinde vefat etmiĢtir. Merhum aslen Erivanlı olup bütün

Iğdırlıların hürmetine mahzar olmuĢtu. Ailesine ve yakınlarına baĢ sağlığı

dileriz.

ġIK ELBĠSE

ġık elbise giymek herkesin arzusudur.

Kesilen kumaĢın usta bir terzi makasıyla biçilmesi lazımdır.

ġen Dikimevi Mustafa TayĢi itinalı iĢ yapar.

CHP KONGRESĠNĠN ġAKA TARAFI

Kongre divanı gündemde yazılı maddelerin bir an evvel görüĢülmesi

için gayret sarf ederken delegeler de kendi aralarında konuĢuyorlardı. Kulak

misafiri oluyoruz. Bir delege yanındaki arkadaĢının kulağına Ģöyle okuyor:

“Demirkıratlar Ġsmet PaĢayı muhtarlıktan çığarıplar. Bunlar gelip

gene rey topluyorlar. Men taĢımı Ġsmet PaĢaya verecem”

BaĢka bir delege:

“Men kentten gelirdim dediler ki kopratif seçkisi var. Ġmdi bağıram

ki kopratif baĢkanlığına isyiller ki Ġsmet PaĢayı getireler. Halbukim biz

EĢref‟i istiyirik.

Üçüncü bir delege:

“Eye bu iĢe Fazıl Baykal ne deyir. Onun da fikrini almağ lazımdır”

Ön sıralarda ayakta bulunan birisi de:

“Oro, benim canım Ġsmete kurbandır. O olmese Ģimdi bizi Ermani

oldırmiĢti”

Rasim Ġlter habire Demokrat Partiye taĢ atıyor. Sözlerini evirip

çevirip Ġnönü ve CHP‟ne getiriyordu. Bu vaziyetten canı sıkılan bir delge de

“Canım Ġsmet PaĢa bize çörek veren değil. Pambuğ fiyatına ne deyirsiz. Bize

bardan vermiller. Biz bunun için gelmiĢtik”

Ġlter toplantının bir parti kongresinden ziyade kooperatif toplantısı

olduğunu anlayınca gündemin bütün maddeleri üzerinden atladı ve baĢkan

seçimin yapılmasını teklif etti.

Tabii bütün delegeler de kooperatif baĢkanını seçiyoruz zannıyla

Rıza Yalçın‟ı seçtiler. Kongre bitmiĢti.

YENĠ ĠTHAMLAR 2 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 82

Doğu illerinde sebepsiz yere vatandaĢ öldürüldüğü iddiasıyla Ġsmet

Ġnönü, Abidin Özmen ve ġükrü Kaya‟nın durumumu mecliste görüĢüldü.

1936 yılında Diyarbakır, Mardin ve Urfa vilayetlerimizde sebepsiz

yere öldürülen bazı vatandaĢlarımız hakkında reva görülen muamelenin

mesulleri olan o devrin devlet adamlarından Ġsmet Ġnönü, Abidin Özmen ve

ġükrü Kaya‟nın durumları hakkında Diyarbakır milletvekilleri Mustafa

Ekinci‟nin vermiĢ bulunduğu takrir Büyük Millet Meclisinde görüĢülmüĢtür.

Ġddiaya göre 1936 yılında dahiliye vekili ġükrü Kaya beraberinde

Birinci Ordu müfettiĢi Orgeneral Kâzım Orbay olduğu halde Diyarabakır‟a

gelerek, Birinci Umum MüfettiĢ Abidin Özmen, Diyarbakır ve Mardin

valileri ve Birinci Kolordu komutanının iĢtirakiyle bir toplantı yapılarak bu

üç vilayetimizde askeri hareket için emir vermiĢ ve bir çok vatandaĢları

sebepsiz ve günahsız katlettirmiĢtir.

Takrir sahibi mecliste konuĢurken bahis mevzuu hadiselerin Birinci

Umum MüfettiĢlik bölgesi dahilinde bulunan bütün vilayetlerde cereyan

ettiğini belirtmiĢ v mesulleri hakkında meclis tahkikatı açılmasını talep

etmiĢtir.

ġAKA ġAKA

YılbaĢı piyangosu

Milli Piyangonun yılbaĢı tertibi iki gün evvel çekilerek radyo ile ilan

edildi. Milyon ve yüz binleri kazanan talihlilere afiyet olsun.

Iğdır‟ın yılbaĢı piyangosu da yarın sayın Banka Müdürü ile

kaymakamımızın huzuruyla sinema salonunda çekilecektir.

Ticaret Bakanlığı tarafından bastırılan 105 adet tam bilet sahipleri

çekiliĢ salonuna davetlidirler.

7 lira olara tespit edilen 4 büyük ikramiyenin hakiki değeri

milyonlarla ölçülebileceğinden çekiliĢin hayli heyecanlı ve hatta mücadeleli

geçeceği sanılmaktadır.

Bu piyangonun talihlileri için Talat Tufan, EĢref BaĢaran, Kadir

Erol, Muhtar Yıldırım, Ahmet Armağan, Ali Karasu ve Sadık Karasu‟nun

isimleri üzerinde durulmakta ve devlet kuĢunun kimin baĢına konacağından

merak edilmektedir.

Büyük piyango EĢref BaĢaran‟a isabet ettiği taktirde teselli

mükafatını Hacı Kulem ile Abbas Odoğlu ve Talat Tufan‟a isabet ederse

Ömer ġark ile Kerem Zengi alamayacaklardır.

Tuzlucalılara amorti vuracağı sanılıyor.

HÜSEYĠN AYDIN DP ĠDARE HEYETĠNDEN ÇIKARILMIġ

Dün bir arkadaĢımız beyanatta bulunan DP ilçe idare kurulu baĢkanı

(!) Nurettin Kirman idare kurulu üyesi Hüseyin Aydın‟ı kovduğundan

bahsetmiĢtir. Haberin ne dereceye kadar doğru olduğu tespit edilmemiĢ

olmakla beraber, sayın Aydın‟ın pabuç bırakanlardan olmadığına kani

bulunduğumuzdan Nurettin‟in bu cesareti gösteremeyeceğine

hükmediyoruz.

Ortada idare kurulundan bir ayrılma bahis mevzuu ise onu da

Hüseyin Aydın‟ın kendi arzusuyla ayrıldığı kanaatidir.

MĠLLET PARTĠSĠ MUHTAR SEÇĠMLERĠNE ĠġTĠRAK EDECEK

7 Mayıs 1952 tarihinde ilçede kurulan Millet Partisi ġubat ayında

yapılacak olan muhtar seçimlerine iĢtirak edeceğini ilçe seçim kuruluna

bildirerek mümessil göndermiĢtir.

Milletvekilleri seçim kanununda mevcut bir kaydı yanlıĢ anlayan

sayın DP ilçe baĢkanı Millet Partisinin bu seçimlere iĢtirak edemeyeceğini

iddia etmiĢse de bu iddiası varit görülmeyerek durumda hasıl olan

tereddüdün izalesi için keyfiyet Adalet Bakanlığınca sorulmuĢtur.

Bu sebeple Millet Partisi ilçe teĢkilatı sıkı bir faaliyette giriĢerek

ocakları açmaya devam etmektedir.

BĠR MAĞDURUN ġĠKAYETĠ

Ġlçenin Kuça köyü halkından Ahmet oğlu Hasan Akpınar adında bir

vatandaĢımız bize müracaat ederek uğradığı mağduriyetten Ģikayet etmiĢtir.

Hasan Ģöyle iddia etmektedir:

“Ġki ay evvel sebepsiz yere ben ve oğlum Kuça köylü Ömer, iki oğlu

Bedir ve Abdullah ve aynı köyden Abdullah ile oğlu Tosun adında beĢ kiĢi

tarafından dövüldük. Oğlum 10 ve ben de 20 gün hastanede kaldık ve bu

müddet içinde iĢ ve gücümüzden kaldığımıza dair elimizde raporumuz da

vardır.

Ayrıca parmağım da bu dövülme sonunda sakatlanmıĢtır. Savcılık

suçluların yakalanması için jandarmaya emir verdiği halde iki aydan beri bu

Ģahıslardan iki tanesi celp edilip ifadeleri alınmadığından iĢ mahkemeye

intikal ettirilmemektedir.

Suçluların ikisi de halen malum ikamet sahibi bulunduklarına göre

jandarmanın bunları yakalamamasının sebebini anlayamıyorum.”

Hasan Akpınar‟ın bu iddiasına bakılırsa bizler her zaman Ģikayetçi

bulunduğumuz asayiĢsizliği bizzat yapıyoruz demektir. Bu suçlu iki ay ne

için ve hangi maksatlarla kanun huzuruna davet edilmiyor? Ortada 20

günlük bir mağduriyet raporu ve mevsuk bir hadise var.

Suçlular ele geçmiyorsa firar muamelesi yapmak ve ya bütün

imkanları seferber etmek mümkündür. Bu gibi hadiselerde hassasiyet

göstermediğimiz taktirde kötü durumlara mahal verebileceğimiz tabiidir.

Suçluları korumak kanuna ve cemiyetin ruhuna kastetmektir.

HEKĠMHAN‟DA BĠR TERÖR CEMĠYETĠ

Gazetelerden aldığımız bir habere göre Malatya‟nın Hekimhan

ilçesinde “Kırk KardeĢler” namı altında kurulmuĢ bir terör cemiyetinin

mevcudiyeti anlaĢılmıĢ ve kurucuları tevkif edilmiĢtir.

Yapılan aramada birçok tüfek ve tabanca ele geçirilmiĢtir.

Yapılan ihbarlara göre cemiyetin elinde külliyetli tüfek mevcudu da

varmıĢ.

Kırk KardeĢçiler sözleĢmesine göre “Atı ölene at, silahı kırılana silah

ve evi olmayan ev alınacaktır” Cemiyet mensupları fedailerden teĢekkül

etmiĢ ve esas gayeleri henüz tespit edilememiĢtir.

Bir zamanlar aleni silahlanmayı halkın merak ve tecessüsü olarak

kabul eden sayın iktidar bu silah meraklılarını niçin hoĢ görmüyor?

Kırk KardeĢ merak ve arzularına uyarak silahlanmıĢsa bu hareketleri

sanki bir suç mudur?

Malatya‟da Ahmet Emin Yalman‟ın tecavüze uğramasından bir ay

sonra Hekimhan‟da böyle bir cemiyetin ele geçirilmesi bugünkü

Demokrasimiz için bir fevkaladelik sayılmaz.

BEKÇĠLERDEN ġĠKAYET VAR

Müteaddit defalar gazetemize yapılan bazı Ģikayetlere göre

mahallelerde hiçbir suretle bekçi dolaĢtırılmamakta olup vuku bulan bazı

zabıta vakalarının bu sebeple her gün arttığı belirtilmektedir.

Bilaistisna bütün kasaba sakinlerinden toplanan bekçi paralarının

nereye sarf edildiği ve bekçi ücreti olarak veriliyorsa mahallelere bekçi

verilmemesi sebepleri sorulmaktadır.

Baharlı Mahallesindeki bir okuyucumuz aynen Ģöyle demektedir:

“Bir müddet evvel ambarımı yaktılar. Fail bulunamadı. Müteakip

geceler saat 24‟lere kadar kendim bekliyorum. Bugüne kadar mahallede bir

bekçi düdüğünü iĢitmiĢ değiliz. Verdiğiniz bekçi paralarıyla mahalleye iki

bekçi temin etmek imkanı vardır”

VatandaĢın sorduğu sualleri ilgililere duyurmak mevkiine

olduğumuz üzerine alınacak tedbirleri öğrenip sayın halkımıza arz edeceğiz.

ĠÇME SUYU SIKINTISI

Su kanallarında mevcut suyun donması ve Orgof suyu tesis

borularından su alma imkansızlığı dolayısıyla kasabada içme suyu sıkıntısı

baĢlamıĢtır.

Sayın belediyemizin nazarı dikkatini çeker çare aranmasını temenni

ederiz.

BĠRLĠK SEÇMĠ YARIN

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Birliğinin senelik mutat

genel kurul toplantısı yarın saat 10‟da Aras Sinema salonunda yapılacaktır.

Bu toplantıda yeni idare kurulu seçilecek ve yıllık rapor okunacaktır.

SELAMMUN ALEYKUM KAYMAKAM BEY 3 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 83

Gazetemizin ilk çıktığı sıralarda mesai ve usulsüz muameleleriniz

hakkında hayli yazı yazmıĢ ve sizi ikaz etmeye çalıĢmıĢtık. O zamanlar, zatı

aliniz bu neĢriyatımızı Ģahsınıza yapılmıĢ haksız bir hücum telakki etmiĢ ve

bir çok yakınlarımıza Ģikayette bulunmuĢtunuz. Bir müddet düĢünerek

hareket ettiniz ve biz de neĢriyatımızın Ģahsınız ve mesainiz üzerinde

müessir olduğuna kanaat getirerek sizi bu müddet içinde tenkit etmeden

sarfınazar ettik.

Fakat Kaymakam Bey hadisat bizi tekrar yazmaya mecbur etti.

Rahatınızı bozduğumuz için özür dileriz. Bizi yazmaya teĢvik eden Osman

Dalkıran adındaki vatandaĢı tanırsınız.

Dalkıran diyor ki:

“Ben 5826 sayılı kanunla yasak bölgeden çıkarılan Elmagöl köyü

halkındanım. 1341 tahririnde bu köy nüfusuna kayıtlı olduğum için ve baĢka

tarafta da iskana tabi tutulmadığım halde herkes gibi ben de beyanname

vererek burada yerleĢtim. Diğer taraftan Sait Bulut ile birkaç arkadaĢı bize

musallat oldu. Köyümüzde yerleĢmek istediler. Toprak ve Ġskan Genel

Müdürlüğü 18.12.1950 tarih ve 3465-9/6058/28144 sayılı emriyle bu

Ģahıslara iskan bakımından yapılacak bir muamele olmadığını bildirdi.

1951 yılında Karakuyu köyü ve Diyadin nüfusuna kayıtlı bulunan

Sait Bulut ve arkadaĢları, köy kurulmadığı halde kanunsuz olarak Elmagöl

nüfusuna kaydedildiler. Vilayet emri hilafına kaymakamlık bu Ģahıslara

Elmagöl köyünde icarla arazi verdi ve bizi birbirimize düĢürdü. Nihayet vaki

müracaatımız üzerine vilayet yüksek makamı bütün bu muamelerden bahisle

4.8.1952 tarih ve 1241/418 sayılı kati bir emirle bu ailelerin köyümüzden

çıkarılmasının bildirdiği halde kaymakam her ne sebeptense bu emri de

dinlemeyerek infaz etmedi.

Birkaç gün evvel dairesine gittim. Beni yanına çağırdı ve

koltuğundan kalkarak kulağıma eğildi. Ne dese beğenirsiniz, “Senin ananı

avradını S.K. ederim. Beni usandırdın bir daha daireme gelme”

Kaymakam tarafından maruz kaldığım bu ağır hakareti

hazmedemiyorum. Birkaç gün evvel kaymakamın bu hareketlerinden cesaret

olan Sait ve birkaç arkadaĢı 15 koyunumu gasp ettiler. Fakat derdime bakan

yoktur.”

Osman Dalkıran‟ın uzun macerasını bütün çıplaklığı ile nakletmeye

imkan yoktur.

Bu sözleri biz değil Emlagöllü Osman Dalkıran söylüyor. Bir

kaymakam bir kasabanın mukadderatını hakim olan bir insan, bir vatandaĢın

kulağına bu müptezel lakırdıları nasıl söyleyebilir? Bu Ģekilde küfretmek

içtimai mevki sahiplerine yakıĢır mı?

Kaymakama her Ģeyden evvel Ģahsını ıslah etmesini tavsiye ederiz.

BĠRLĠK SEÇĠMLERĠ 3 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 83

Günlerden beri Iğdır efkarını meĢgul eden Pamuk Tarım SatıĢ

Kooperatifleri Iğdır Birliği seçimleri hazırlığı dün akĢamdan itibaren en

hararetli safhaya girmiĢtir.

TaĢburun‟dan Ali Karasu‟nun vekaletini amcası Sadık Karasu‟ya

vermesi ve yeni yönetim kuruluna Talat Tufan, Kadir Erol ve Muhtar

Yıldırım‟la beraber Sadık Karasu‟nun aday gösterilmesi mukabil gurubu

daha fazla çalıĢmaya sevk etmiĢti. Bu gruptaki anlaĢma ve beraberliğe

rağmen ikinci tarafta ihtilaf mevcuttu.

Aday olarak gösterilen Ahmet Armağan ile Kadir Günde yanında yer

alacak diğer iki yönetim kurulu üyesinin tespit edilememesi ve EĢref

BaĢaran‟ın aday gösterilmesiyle Kurban Akar‟ın muhalefet göstermesi Talat

Tufan grubunun ekmeğine yağ sürdü. BaĢlangıçta BaĢaran grubunu

destekleyen BaĢköy delegeleri bu ikilikten dolayı Talat Tufan‟la birleĢmek

zorunda kaldılar. Tuzlucalılar her iki grup arasında gece yarısına kadar

mekik dokumakta devam ettiler.

Propaganda için Tufan grubu Feyzullah Zengi çayhanesini, BaĢaran

grubu da Baykal gazinosunu seçmiĢlerdi. Tuzlucalılar iki grubun teĢekkül

etmesinden gayet memnun görünüyorlardı. Her iki tarafla da pazarlığa

giriĢmek suretiyle hem yol masraflarını almak ve hem de bir yönetim kurulu

azalığını sağlam kazığa bağlamak gayesiyle hareket ettiler. Fakat öteden beri

bu ilçe delegelerinin malum durumları dolayısıyla her iki grubunda verilen

söz ve teminatlara rağmen kendilerine itimat etmedikleri anlaĢılıyordu.

Grupların toplantı ve propagandası gece yarısına kadar bütün heyecan ve

hararetiyle devam etti. Muhalif partilerin kuvvetlenmesiyle itibarını

kaybeden Demokrat Parti BaĢkanı Nurettin Kirman‟ın bazı delegeleri zaman

zaman siyaset caddesine çekerek etrafa karĢı blöf yapması günün en iyi

manzarasını teĢkil ediyordu. Sözde kooperatif seçimlerinde siyasi parti

fikrini müessir kılmak gayesini güden Kirman, gülünç bir duruma

düĢmekten kurtulamadı.

Sabahın erken saatlerinde propaganda akĢamki heyecan ve

hararetiyle devam etti. Tufan grubu kuvvetli olduğunu ilk nazarda ihsas

ettiriyordu. Tuzluca ve BaĢköy delegeleri BaĢaran‟ın kuyruğunu bırakmıĢ

Tufan etrafında toplanmıĢlardı. Henüz seçimler baĢlamadan BaĢaran grubu

çözülmeye baĢladı. Saat 9‟a kadar kararlaĢtırılmayan liste nihayet sümme

tedarik hazırlanabildi. Fakat ikilik ve çözüntünün devam etmesi bu

grubunun seçime ve hatta kongre salonuna girmesine mani oldu. Seçim

neticesini ve kongre intibalarını yarınki nüshamızda arz edeceğiz.

TAVZĠH

Birkaç gün evvel yapılan CHP ilçe idare kongresinde samiin sıfatıyla

kongre divanı yanındaki boĢ bir sandalyaya oturmuĢ ve dinliyordum. Sayın

gazeteniz tarafından kongre divanına katip seçildiğim bildirilmiĢtir. Ben

Demokrat Partili olduğumdan CHP kongresine katip seçilemeyeceğim

tabiidir. Keyfiyetin tavzihini saygılarımla istirham ederim.

Kadir Günde

GARĠP BĠR CEVAP

Partiden istifası Ģayiası üzerine DP ilçe idare kurulu üyesi Hüseyin

Aydın tarafından neĢriyatımıza cevaben bir mektup aldık. Aynen

neĢrediyoruz:

“Beni DP ilçe idare kurulundan Nurettin Kirman tarafından

kovulduğumu ihbar eden adama Ģu cevabı veriyorum. ArkadaĢ, beni

partimden ancak kovacak benim. Kanaatim olabilir. Ben partime ve

arkadaĢlarıma bağlıyım. Böyle asılsız iğbaratlar ancak yalancıyl müteessir

edebilir.

Doğrusu hayret ettik. Sayın Hüseyin Aydın ya okuduğunu anlamadı

veya ağasına yaranmak sevdasındadır.

Hüseyin‟i partiden kovduğunu söyleyen Nurettin Kirman, haberi

yazanda DĠL gazetesidir. Aydın, partisine ve arkadaĢlarına bağlılığı teyit

ettiğine göre Nurettin‟in Ģakasını hoĢ görüyor demektir. Bu taktirde ortada

yalan bir haber mevcut olmadığına göre teessürü mucip bir halde olamaz.

Nurettin‟e yaranmak istiyorsa gazetemizin aracılığına lüzum yoktur.

Doğrusu bizde Hüseyin Aydın‟ın vaziyetine müteessir olduk.

ġAKA ġAKA ġAKA

Dağ DoğurmuĢ

(Muça‟da koyun otlatan Hesso ömrü boyunca tren görmemiĢ)

ArkadaĢı Memo‟ya hitaben:

“Oro Memo, bağ sene deyim. (Tünelden ani olarak çıkan treni tasvir

etmeye çalıĢarak)

“Dağ doğırdı, alamet doğırdı. Karnı ĢiĢmiĢti, ademleri yutmiĢtiki,

karnından fırlamiĢti. Ola, gözini açmiĢti, gafesinden duman çığirdi. Arhesine

bağtın. Ne gören Hesso‟nun damı, Memo‟nun damı, Hırtto‟nun dam,

Hüssü‟nun damı tağmiĢ peĢine tağmiĢ götürür. Ola köpriye geldi, kopriden

su içacağtı. Su içmedi meğer sen karĢıgi koyın Memed ağasına küsmiĢ.

BaĢladı. Hırtto-Fırtto-Zangir-Zingir-Tingir-Fingir, ola bir de aci aci

bağırdi. Korğudan dilim yuttum.”

Memo söze karıĢtı.

“Ola Hesso o senin bildığın kimi cenever, menever değil. ÖzbaĢına

geden bir icattır. Adına tiren diyerler.”

Gazetemizin prensibine uymamakla beraber bir arkadaĢın ağzından

naklettiğimiz bu fıkrayı duyunca Birlik seçimleri hatırladık. Galiba bugünkü

seçimlerde bir alamet doğuracak. Bari Hesso‟nun tasvir ettiği kadar

gürültülü olmasa...

BĠRLĠĞĠN BAġKAN SEÇĠMĠ YAPILDI 7 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 87

3 Ocak 1953 tarihli Birlik genel kurul toplantısında yönetim

kuruluna seçilen Talat Tufan, Sadık Karasu, Kadir Erol ve Muhtar Yıldırım

dün Ziraat Bankasında toplanarak baĢkan seçimini yapmıĢlardır.

2834 sayılı kanun gereğince yönetim kurulu tabii üyesi addedilen

Birlik Genel Müdürü de oyunu kullanmıĢ ve baĢkanlığa Talat Tufan

seçilmiĢtir.

Yeni yönetim kurulu ana mukavelename hükümleri gereğince 4

Ocak 1953 tarihinden beri vazifeye ve çalıĢmaya baĢlamıĢtır.

ĠRAN‟A KAÇTILAR

Aldığımız habere göre bir müddet evvel mürettep mahalleri olan

Trakya‟dan gelerek BaĢköy bucağımızın Adetli köyünde yerleĢen Ġsa ve

Süleyman adındaki Ģahıslar bir gece evvel ev ve hayvanlarını alarak Ġran‟a

geçmiĢlerdir.

Ġran‟a geçen iki hane Helikanlı aĢiretine mensup olup Ağrı isyanı

sırasında Türkiye‟ye iltica ederek Batı Anadolu‟da iskan edilmiĢlerdi.

DP ĠLÇE KONGRESĠ ĠÇĠN HAZIRLIKLAR

Demokrat Parti ilçe kongresi için hazırlıklara baĢlanmıĢ olup bu

meydanda ocaklardan gelecek olan delegeler ve isimleri tespit edilmektedir.

SAVCIMIZIN BEYANATI

Geçen nüshalarımızdan birisinde Kuça köyünden Hasan Akpına ve

oğlunu yirmi gün iĢ ve gücünden alıkoyacak Ģekilde dövenlerin zabıtaca

aradan aylar geçtiği halde celp edilmemeleri sebebiyle yazdığımız bir yazı

üzerine dün sayın savcımız Fuat Eribol bize Ģu izahatı vermiĢtir.

“NeĢriyatınız tamamen doğrudur. Fakat, bu kabahat ne

savcılığımızda ve ne de zabıtada değildir. Mağdurun ilk Ģikayeti üzerine

derhal Kuça köyüne jandarma gönderilmiĢ ve fakat kavgaya iĢtirak ettikleri

iddia edilen bazı kadınlar getirilmiĢti. Bilahare asıl faillerin yakalanması için

teĢebbüse geçilmiĢse de savcılığa bildirilen isimler de bazı yanlıĢlıklar

görülmüĢ ve suçluların esas isimlerinin tespiti biraz zor olmuĢtur. Bu

sebeple ilk tahkikatın gecikmesi ve suçluların celbi ihtiyarımız haricinde

olan sebeplere istinat etmektedir. Hayli ağır bir suçla sanık bulunan bu

Ģahıslar bizzat memuriyetimizce de takip edilmektedir.”

VazifeĢinaslığına kati olarak emin bulunduğumuz muhterem

savcımızın bu izahatı bizi tatmin etmiĢ bulunmaktadır. Vazifesinde

gösterdiği hassasiyet ve gazetemiz neĢriyatında verdiği kıymetten dolayı

kendilerine aleni teĢekkür ederiz.

SAĠT BULUT‟UN CEVABI

“Selam ün aleyküm Kaymakam Bey” baĢlığı altında neĢrettiğimiz

bir yazıya cevaben dün Sait Bulut imzasıyla bir mektup aldık. Basın Kanuna

göre uzun olması ve suç sayılacak ifadeleri havi bulunması dolayısıyla

cevap mahiyetinde bulunan kısımları neĢretmekle iktifa ediyoruz.

“Ben Elmagöl köyü yerli halkındanım. Ruslar zamanında babam

Koro bu köyden çıkarılmıĢ olup bu gün onun ismiyle anılan Koro çayırlığı

mevcuttur. 1950 yılında bu köyde yerleĢerek baba mülkiyetimin ispatı için

mahkemeye müracaat ettim. Fakat 5826 sayılı kanunun tatbik mevkiine

girmesiyle yapılacak muameleyi bekliyoruz. Ġcarla arazi almıĢ

bulunmaktayım. Ancak yapılan muamele Tarım Bakanlığı genel

tamimlerine istinat etmektedir. Çıkarılmamız için bahsedilen emir samimi

değildir. Sizin gibi beylerin tavassutuyla verilmiĢtir.

Osman Dalkıran bir çok defalar Ankara ve Kars‟a gitmiĢse de

iddiaları yersiz olduğundan kavlı mücerrette kalmıĢtır. Kanun suçlu

olduğumuzu tespit ederse tecziye eder. Yoksa bizi ikamet ettiğimiz yerden

kimse uzaklaĢtıramaz. Kaymakam bizi himaye etmemiĢ ve bilhassa otlakiye

için vaki taleplerimizi de reddetmiĢtir. Bizi hırsız ve kaymakamı da vazife

yapmıyor diye vasıflandırmanız iğfala kapıldığınızı göstermektedir”

Sait Bulut‟un cevabı bizi tatmin edememiĢtir. Asıl yazımızın

muhatabı cevap vermeliydi. Vilayetin tavassutla emir verdiğini iddia

ettiklerine göre bunu ispat etmek biraz zor olsa gerektir.

TALAT TUFAN CEVAP VERĠYOR 7 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 87

Dünkü nüshamızda Talat Tufan hakkında yaptığımız neĢriyata

cevaben aldığımız mektubu basın kanunu gereğince neĢrediyoruz:

“DĠL Gazetesi Yazı ĠĢleri Müdürlüğüne

Köylüm ve komĢum Cihangir Erkut‟un mektubuna istinaden

hakkımda yaptığınız neĢriyat tamamen asılsız ve mesnetsizdir. Cihangir

Erkut‟u yönetim kuruluna seçilmek üzere desteklemediğim ve kardeĢi

Yunus Erkut‟u bütün ısrarlarına rağmen kooperatife memur almadığım için

aleyhimde bu Ģekilde hareket etmesine sebep olmuĢtur.

Ben haddizatında Birlikten 3000 lira avans almıĢtım. Bu parayı o

zaman iĢletmeye teslim ettiğim pamuk mukabili çektiğimden teslimatı

müteakip derhal bu avansın mahsubu yapıldı ve makbuzda bana verilmiĢ

bulunulmaktadır.

Fazla bardan aldığım iddiası da tamamen uydurma ve yalandır. Zira,

bugüne kadar Birlikten almıĢ bulunduğum bardan adedi 30‟dur. Kayden

sabit bulunan bu hususu propaganda mevzuu yaparak aleyhimde istismar

etmek Cihangir Erkut‟un karakteriyle yakıĢık almaz.

Kredi borçlarını kaçırmak ve komisyonculuk yapmak için köylü

mallarını Ģu veya bu Ģahıs namına Birliğe verdiğim hususu da uydurmadır.

Çünkü, bu niyeti taĢıyan bir kredi borçlusu bana müracaat edeceğine, pekala

binlerce ortağı bulunan bir Melekli köylüsüne baĢvurabilir. Kaldı ki bugüne

kadar Birliğe vermiĢ bulunduğum pamuk miktarı 5500 kilodur ki bu da

kayden sabittir.

Ben, bahsettiğiniz gibi mali durumu gayet yerinde olan bir

hemĢehrinizim. Kooperatife hırsızlık için değil ortakların arzu ve ısrarı ile

girdim. Bugüne kadar bir suihalimide hiç kimse iddia edemez. Ufak tefek

hataları bir milyonluk müessesede çok görmemek icap eder.

Tuzlucalılar bana kendi arzu ve istekleriyle oy vermiĢtir. Bu

arkadaĢlara para vaat ettiğim hususunda söylentiler varsa bunlar tamamen

asılsızdır. Zaten delege olarak genel kurula iĢtirak eden muhterem Tuzlucalı

arkadaĢların ortak oldukları bir müessesenin idaresini maddi menfaat

mukabili Ģu veya bu Ģahsın eline vereceğini asla zannetmiyorum.

Gayem ortaklara ve Iğdır pamuk müstahsiline hizmet etmektir.

Daima memleket meselelerinde samimi hareketine Ģahit olduğunuz,

muhterem gazetenizin Ģahsımı çürütmek gayesiyle hareket eden kimselerin

sözüne kıymet vermeyeceğini biliyorum.

Bu vesile ile saygılarımı sunar memleket için hizmetlerinizin baĢarılı

ve devamlı olmasını temenni ederim.

Iğdır PTSK Birlik BaĢkanı

Talat Tufan”

ĠLAN

Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri Genel Müdürlüğünden

Birliğimiz için günde 20-25 ton arasında çiğitli pamuk çırçırlayan ve

makine ile küçük çapta pres yapan, Birlik fabrikasına yakın bir fabrika icar

edilecektir. Bu evsafta fabrikası olanların 9 Ocak 1953 Cuma gününe kadar

bir beyanname ile durumlarını Birliğe bildirmeleri ve bunlardan az masrafla

çok iĢ gören ve yukarıdaki evsafa uygun olan fabrikanın açık eksiltme ile

kiralanacağı ilan olunur.

ÇĠFTÇĠ MALLARI KORUMA BAġKANI GAZETEMĠZE ĠZAHAT

VERĠYOR

Ġlçede mevcut su buhranı münasebetiyle yaptığımız neĢriyat üzerine

Çiftçi Malları Koruması baĢkanı Hasan Çetinel gazetemiz idarehanesine

gelerek neĢriyatımıza hak verdiğin beyan ettikten sonra bu hususta tertibat

alındığını ve yakında su ihtiyacının karĢılanacağını bildirmiĢtir.

Hürriyet Gazetesine Tepki Devam Ediyor 12 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 92

3 Ocak tarihli Hürriyet Gazetesinde zümreciliği hedef tutan baĢyazı

münasebetiyle dün de telgraflar çekilmiĢtir.

Tüccardan Musa Malgaz, Aziz Güney, Süphan GüneĢ, Sait Zor,

Cihangir Turan, Cemalettin GüneĢ ve DĠL gazetesi sahibi Mecit Hun

tarafından müĢterek imzayla BaĢbakan Adnan Menderes, Zafer Gazetesi,

Diyarbakır mebusu Mustafa Ekinci ile Büyük Millet Meclisi BaĢkanlığına

çekilen telgraf aĢağıdadır:

“3 Ocak 1953 tarihli Hürriyet gazetesinde baĢmakale olarak Sedat

Simavi imzasıyla kaleme alınan “KurĢuna dizilenler” baĢlıklı yazıda

Diyarbakır ve çevresinde sebepsiz olarak kurĢuna dizilen vatandaĢların

mesulleri hakkındaki takririne temas edilerek muhterem Menderes‟i tahrik

eden amiller arasında Kürtlük meselesiyle hatırı bulunduğu belirtilmektedir.

Tefrikacı ve zümreci bir gaye ile kaleme alındığına kani bulunduğumuz bu

yazının Türk basınında ve bilhassa Hürriyet gibi yüksek tirajlı bir gazetede

neĢredilmesi Türk milletinin milli bütünlüğü ile kabili telif değildir. Bahusus

aynı yazıda birkaç Kürt yine isyan ederlerse aynı kol aynı yumruğu onların

beynine indirmekle vazifelidir, tehdidi hükümet adına Sedat Simavi‟nin

lüzumsuz bir ihtarı mahiyetini arz etmektedir. Türklük-Kürtlük tefrikasının

çoktan tarihe karıĢtığı Ģu sırada hiçbir sebep mevcut olmaksızın aynı mevzua

münevver gazetecilerimiz tarafından avdet edilmesi, ġarkın bir hudut

kasabası olan Iğdır‟da “çirkin” tabiriyle vasıflandırılmaktadır. Bu yazı

Simavi‟nin tabiriyle birkaç Kürdü değil, milyonlarca vatandaĢı teessüre gark

etmiĢtir. Hatırımızdan dahi geçmesini arzu etmediğimiz tefrikacılığın

münevver kalemler tarafından hortlatılmasını Ģiddetle protesto eder, Halk

Partisi devrinin Cevdet Kerimleri siyasetini takip eden Simavilerin kül

halindeki milli bağlılığımıza menfi tesir yapamayacaklarını saygılarımızla

arz ederiz.

ENVER SEVER‟ĠN MEKTUBU

Demokrat Parti Ġçbucak ilçe idare kurulu üyesi ve Alikamer köyü

ocak baĢkanı Enver Sever‟den bir müddet evvel yapılan CHP Iğdır ilçe

kongresi hazırlıklarına müteallik bir mektup aldık. Gazetemizin tarafsızlığı

münasebetiyle bu Demokrat arkadaĢın arzusunu yerine getiriyoruz.

“22.12.1952 günü saat 17:30 sıralarında köyün orta yerine doğru

ilerleyerek üzerindeki CHP forsuyla halkı kendisinden kaçıran bir cip. Forsu

görenler derhal geri dönüyor. Merak ettim. Meğer Halk Partililer (Rasim

Ġlter, Hüseyin Altay, Hasan Çetinel, Abdullah Armağan) Alikamer köyünde

CHP‟li aramaya gelmiĢler. Oturdukları dükkanda parlayan gözleriyle

kendilerini karĢılayacak adam bekledikleri hallerinden belli. Misafire

hürmette kusur etmemek için yanlarından bulunan bir baba ile iki oğluna

parti propagandası yapıyorlar. Yanındaki üç köylü bilamecburi beyleri

esneyerek dinlemektedir. Bu sırada yanlarına gittim. Vaktin gecikmesini

beyan ederek beyleri köylülerle görüĢtürmemin mümkün olamayacağını

söylemek istedim. Fakat gördükleri mukabeleden piĢman bulundukları

yüzlerinden okunuyordu. Daha ziyade üzmek istemedim. ġunu düĢündüm ki

ideallerin de sabit kalan köylümle bunları görüĢtürmüĢ olsa idim muhakkak

ki konuĢacakları mevzular ve ölçüsüz sözleri mukabilinde köylüden

alacakları basit cevaplar onları tatmin edebilecekti. Bu sebeple baĢtanbaĢa

Demokrat olan bir köyde Halk Partili aramaya çıkan 4 hemĢehrimizden özür

diler bir daha da misafirlik hariç, parti mevzuunda, Alikamer yolunu

tutmamalarını tavsiye ederim.”

ĠTĠZAR

Teksir makinemizin ufak bir arıza göstermesi dolayısıyla dün ve

bugün intiĢar eden nüshalarımızı zamanında okuyucularımıza

yetiĢtiremedik. Yine kağıt mevcudumuzun bitmesi hasebiyle birkaç gün ara

vermemiz muhtemeldir. Bu sebeple muhterem okuyucularımızdan özür

dileriz.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan almıĢ bulunduğum nüfus cüzdanımı

kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü bulunmadığını ilan

ederim.

Kasımcan Köylü Muhar oğlu Gaffar AteĢ

TEZEL GELDĠ

Dün siyasi bazı meseleler için Ağrı‟ya giden muhterem Sadık Tezel

bugün hususi bir otomobil ile avdet etmiĢlerdir.

TÜRK MĠLLĠYETÇĠLER DERNEĞĠ TOPLANDI

Son hadiseler münasebetiyle Türk Milliyetçiler Derneğinin Iğdır

Ģubesi dün ġehir Kulübünde birçok üyelerin iĢtirak ettiği bir toplantı

yapmıĢtır.

Toplantıda görüĢülecek mevzular etrafında izahlarda bulunan Hamza

Mızrak, 12 Kasım günü Iğdır‟ın KurtuluĢu münasebetiyle tertiplenen gecede

sahneye Azerbaycan bayrağı asıldığı iddia edilerek Dernekliler aleyhinde

“komünistlik propagandası yapmak” suçundan takibat yapıldığın ve uzun

zaman devam eden bir tahkikat safhasında savcılıkça takipsizlik kararı

verildiğini belirterek, Derneğin bazı kötü niyetliler tarafından harcanmak

istendiğini ve bunlarla mücadele etmenin gerekli bulunduğunu söylemiĢtir.

Bilahare Hürriyet Gazetesinin 3 Ocak 1953 tarihli nüshasında Sedat

Simavi tarafından yazılan baĢyazıda milliyetçiliğe aykırı fikir ve beyanlar

bulunduğundan keyfiyetin Dernek genel merkezine bildirilmesi ve top

yekun gençlik tarafından icap eden yerlere telgraf çekilmesi teklif edilmiĢ ve

hazır bulunanlar tarafından bu fikir ittifakla tasvip edilmiĢtir.

Dernek baĢkanı Celâl Açıkgöz söz alarak Malatya hadisesi

dolayısıyla keza Hürriyet gazetesinin bitaraflılığını ve olgunluğunu

muhafaza etmeyerek Dernek aleyhinde pireyi deve yaptığından bahsetmiĢ ve

derneğin bu hadise ile ilgili tutulmak istendiği bu propagandaların

milliyetçileri çekemeyen unsurlar tarafından çıkarıldığını sözlerine ilave

etmiĢtir. Bu konuĢma üzerine toplantıda hazır bulunan Dernekliler

bağlılıklarını bir defa daha izhar ederek toplantıya son vermiĢlerdir.

SÜRMELĠ GENÇLĠK SPOR KULÜBÜNÜN DURUMU

Piyasaya olan borçlarını tasfiye maksadıyla Sürmeli Gençlik Spor

Kulübü tarafından tertiplenen piyangonun çekilememesi münasebetiyle

Kulüp genel kurulunun üs normal toplantıya davet edildiğini evvelce

bildirmiĢtik. Son toplantıda seçilen kongre divanı geçici kalmak suretiyle

bizzat piyango iĢine el koymuĢ ve dün mevcut azalarla bir toplantı daha

yaparak büyük emeklerle kurulan kulübün çökmemesin teminen evvelce

yönetim kurulunu teĢkil eden 7 üyelik miktarı 3‟e indirerek yeni kongreye

kadar Hamza Mızrak, Ahmet Tekin ve Celâl Açıkgöz‟den müteĢekkil bir

idare heyeti seçmiĢtir.

Piyango meselesi de yeni idare heyeti tarafından tetkik edilecek ve

piyangonun çekilip çekilmeyeceği hususunda bir karara varılacaktır.

Ġl Genel Meclisi ÇalıĢmaları Sona Erdi 19 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 95

Kars ili meclisi çalıĢmalarını bitirerek kendi aralarında daimi

komisyonda çalıĢacakları seçmiĢtir.

Bizzat takip ettiğimiz son toplantıda birkaç seneden beri vilayet

meclisinin yegane mevzuu olan Kırzıoğlu Fahrettin‟in Kars Tarihi adlı

kitabının vilayetçe basılması meselesi bir gün evvel yapılan görüĢme ve

alınan karara rağmen tekrar SarıkamıĢ üyesi Hüseyin Altay tarafından ortaya

atılmıĢ ve uzun münakaĢalara yol açmıĢtır. Zaman zaman sayın Niyazi Akı

tarafından verilen tatmin edici izahat üzerine görüĢme kafi görülerek

gündemin son iki maddesine geçildi.

Menafii umumiye kanununa göre her ilçe için birer hakem heyeti

seçildi. Ġstimlak iĢlerinde hakemlik yapacak olan bu heyette evvelki liste

aynen kabul edilerek daimi komisyon seçimine geçildi.

BaĢkan tarafından siyasi partilerin aday tespit edip etmedikleri

hususu soruldu. Her iki partinin de adayları mevcut olduğu grup sözcüleri

tarafından bildirilerek oylar kullanıldı. Yapılan tasnif sonunda seçimin

Demokrat Partililer lehine neticelendiği anlaĢıldı.

Bu suretle daimi komisyona Abdurrahman Kılıç (SarıkamıĢ),

Süleyman Parlak (Kağızman), Ahmet Kağan (Göle), Alaaddin Atalay

(Posof) seçildiler.

CHP adayı olan Rıza Karakurt, ġahin Yerdelen, Mihrali ġengül,

Sümmani Akçay yedekte kaldılar.

KARS VALĠSĠNĠN GAZETEMĠZE BEYANATI

Sayın Nizayi Akı Iğdır‟a müteallik mevzularda geniĢ izahatta

bulundu:

Kars Valisi sayın Niyazi Akı birkaç gün evvel Kars‟a giden

arkadaĢımız Mecit Hun‟u kabul ederek Iğdır‟a taalluk eden mevzularda

geniĢ izahat ve beyanda bulunmuĢlardır.

Bilhassa Iğdır‟ın ana davalarına temas eden Akı, Ģu hususların

gazetemiz vasıtasıyla Iğdır halkına müjdelenmesini arzu buyurmuĢlardır:

1. Iğdır‟ın emniyet ve asayiĢini temin maksadıyla mevcut polis kadrosunun

kifayetsizliği nazara alınarak 1 emniyet amiri ve 6 polisten ibaret

bulunan eski kadroya yeniden 3 polis ilave edilmiĢ ve gerekli tayinler

yapılmıĢtır. Bu suretle Iğdır‟ın Ģehir asayiĢi için müspet bir adım atılmıĢ

bulunmaktadır.

2. Dil mıntıkasında açılması bahis mevzuu olan Devlet Üretme Çiftliğinin

açılması 1953 Mayıs‟ına kadar mümkün kılınacak ve bu suretle Iğdır‟ın

iktisadi kalkınması için elzem bulunan bu dava da halledilmiĢ olacaktır.

3. Dil mıntıkasının açılması ile geniĢleyen sahanın asayiĢ ve emniyetini

temin ve Iğdır‟dan itibaren105 kilometre uzanan bu bölgede idareyi

hakim kılmak maksadıyla coğrafi ve iktisadi faktörler de nazara alınarak

BaĢköy bucağımızın ilçe merkezi haline getirilmesi zaruri

görüldüğünden bu hususta il genel meclisine verilen takrir kabul edilerek

evrakın tekamülünü müteakip içiĢleri bakanlığı vasıtasıyla Büyük Millet

Meclisine lazım gelen teklif yapılacaktır.

BaĢköy bucağının ilçe merkezi haline getirilmesiyle Iğdır‟ın iktisadi

ve ticari durumunda mühim bir ilerleme kaydedileceği bedihidir.

4. Iğdır‟da bir iplik fabrikasının açılması hususunda evvelce sarf edilen

gayretlere inzimamen Kars‟a teĢrifleri sıralarında muhterem

cumhurbaĢkanı Celal Bayar‟ın temennilerine binaen kooperatif ve

tüccarlar arasında müĢtereken yapılması keyfiyeti önemle takip edilerek

bu hayırlı teĢebbüs desteklenecektir. Ġcap ederse Türkiye Sanayi

Bankasının da iĢtiraki temin edilerek Iğdır‟ın bu ana davasının da halli

mümkün kılınacaktır.

BaĢlıca dört mevzu etrafında gazetemize tatmin edici beyanda

bulunan sayın Niyazi Akı bu meselelerin halli için lazım gelen hususları da

izah buyurmuĢlardır.

Yarınki sayımızdan itibaren bu ana davaları ayrı birer mevzu olarak

tekrar ele alarak, sayın Niyazi Akı‟nın Iğdır‟a verdikleri ehemmiyetten de

bahsedeceğiz.

ĠLAN

Pek yakında haftalık mizah gazetemizi (Fırıldak) bekleyiniz.

ĠLAN

Ġlçemizde evvelce pamuk, çimento ve saire gibi ticaret iĢleriyle

iĢtigal eden odamıza kayıtlı Latif Polat‟ın bu kere 1953 yılından itibaren

taahhüt iĢleriyle de iĢtigal edeceği ve kendi müracaatı üzerine odamızda

evvelce mevcut bulunan kaydının bu suretle tashih edildiği ticaret kanunu

hükümlerine göre ilan olunur.

ĠLAN

Ġlçemizde evvelce tenekecilikle iĢtigal eden odamız sicil defterinin

382 sicil sıra numarasında kayıtlı Ġskender Yalçın bu kere 1 Ocak 1953

tarihinden itibaren yeni yol caddesinde mülkiyeti kendisine ait dükkanda

pamuk ve zahirecilik ile iĢtigal edecektir.

Bu suretle kaydının odamızca tashih edildiği ticaret kanunu

hükümlerine tevfikan ilan olunur.

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan aldığım ve içinde askeri muamelem

iĢlenmiĢ bulunan nüfus cüzdanımı kaybettim. Yenisi alacağımdan eskisinin

hükmü olmadığı ilan olunur.

Yaycı köylü Rıza Çakar

ĠLAN

Iğdır Ticaret ve Sanayi Odasından

Iğdır‟ın ġehit Mehmet ÇavuĢ caddesinde kantariye ve bakkallıkla

iĢtigal eden Ġsmail Çağatay‟ın odamıza vaki müracaatı üzerine kaydının

yapılarak sicilli ticarete ithal edildiği ve badema bu unvanla iĢ yapacağı

ticaret kanunu hükümlerine tevfikan ilan olunur.

BĠRLĠK GENEL KURULUNU ÜSNORMAL TOPLANTIYA DAVET

TEġEBBÜSÜ

Aldığımız habere göre kooperatifçilerden bazıları yeni bir teĢebbüste

bulunarak genel kurulu üs normal toplantıya davet etmek üzerek delege ve

ortaklardan imza toplamaya baĢlamıĢlardır.

Bu toplantının yapılmasını icap ettiren sebeplerle toplantıda hangi

hususların görüĢüleceğine dair hiçbir malumat verilmemektedir.

Tahminimize göre yapılan bu teĢebbüsün baĢlıca maksadı yönetim

kurulundan bazı Ģahısları uzaklaĢtırmaktır.

Toplantıya daveti icap ettiren takrir kanuni miktarda imzayı ihtiva

ettiği anda Birlik genel müdürlüğüne verilecek ve toplantı günü bu suretle

tespit edilecektir.

Toplantının Birlik kontrol kurulu tarafından da tasvip edilip

edilmediği de bilinmeyen hususlar arasındadır.

YASAK BÖLGE HALKINA YAPILACAK MUAVENET

5826 sayılı kanun gereğince yasak bölge halkına yapılacak olan

muavenete dair bütün muamele ikmal edilmiĢ bulunmaktadır.

Aldığımız habere göre, verilen beyannameler üzerinde gerekli

tahkikat icra edildikten sonra müstahak aileler tespit edilerek ilgili

komisyonca karara bağlanmıĢtır.

Evvelce verilen iki yüz bin lira tahsisata ilaveten yeniden 300 bin

liralık tahsisat istenmiĢ ve bu da gelmek üzeredir.

Bu münasebetle bu ilden gelecek olan merkez iskan memuru Ahmet

Tekirdağ bu paranın tevziatına baĢlayacaktır.

ĠDRĠS ATAMAN GELDĠ

Bir müddet evvel Elazığ‟a tarım kurusuna giden ziraat memurumuz

Ġdris Ataman iki gün evvel avdet etmiĢtir.

Ataman‟a devamlı baĢarılar temenni ederiz.

MERMĠ SATAN JANDARMA GEDĠKLĠSĠ

Birkaç gün evvel Kars emniyet müdürlüğünün esaslı çalıĢmalarıyla

mermi satıĢı yapan bir Ģebeke ele geçirilmiĢtir. ġebeke Ģu Ģekilde ele

düĢmüĢtür.

Kars cezaevi baĢgediklisi Hasan Dalseven adındaki bir zabıta

mensubunun Kars‟ta bakkallık yapan Mehmet TaĢdemir vasıtasıyla dıĢarıya

mermi satıldığı ihbarı üzerine hadiseye el koyan emniyet müdürü Haydar

Özkın baĢgedikliye hitaben bakkal Mehmet‟ten iki pusula almaya muvaffak

olmuĢ ve verilen mermi bedelleriyle bir miktar boĢ kovanı Mehmet‟in

dükkanında yaptığı bir aramada ele geçirmiĢtir.

Bilahare baĢgediklinin evinde de arama yapılarak 424 mavzer

mermisi ele geçirilmiĢ ve sanıklar tevkif edilerek askeri mahkemeye sevk

edilmiĢlerdir.

BĠRLĠK Genel Kurulu Toplantıya Çağrılıyor 20 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 96

Dün azı delegeler Birlik genel kurul azalarından imza toplayarak bir

üs normal toplantı teĢebbüsüne geçmiĢlerdir.

Öğrendiğimize göre delegeler genel kurulda alınan karara aykırı

olarak fabrika kiralandığını ve anahtar teslimi alınması lazım gelen

fabrikanın kilo hesabına göre icar edildiğini beyan ederek yolsuzluk ve

usulsüzlük iddiasında bulunmakta ve bunu üs normal bir toplantı için kafi

sebep addetmektedirler.

Haddizatında müteĢebbisler tarafından usulsüz olduğu iddia edilen

fabrika hikayesi mevcut söylentilerle tezat teĢkil edecek mahiyettedir.

Birlik, mubayaa edilen malın fazlalığı dolayısıyla bir fabrikanın

kiralanmasını zaruri görerek bu hususta genel kuruldan karar almıĢtır.

Haddizatında yönetim kurulunun da yetkisi dahilinde bulunan bu

meselede Birlik genel müdürünün basiretle hareket ettiği aĢikar

bulunmaktadır. Birlik keyfiyeti ilan ederek bütün fabrika sahiplerini aleni

yapılması kararlaĢtırılan açık eksiltmeye davet etmiĢ ve diğer taraftan

kooperatifçiler ve ortaklarının menfaatini düĢünerek ilçede hali faaliyette

bulunan savcin ve rolejin çırçırlarından hangisinin daha elveriĢli ve tercihe

Ģayan olduğunu Ġzmir, Adan ve Malatya‟dan telgrafla sormuĢ ve rolejin

çırçırlar lehine alınan cevap üzerine bir defa da her iki çırçırda öğünen

pamuk farkı fiyatını Ġstanbul Borsasından öğrenerek yine rolejin lehine

cevap alınınca yönetim kurulunca rolejin çırçırları havi bir fabrikanın

kiralanması kararlaĢtırılmıĢtır. Bu defa yapılan açık eksiltmede iki fabrikatör

talip olmuĢ ve neticede 7 kuruĢa fabrikatör Ömer ġark‟ta kalmıĢtır.

Ayrıca Birlik tarafından rolejin ve savcin çırçırlarda randıman tespit

edilmiĢ ve rolejinlerin yüzde 1.5 fazla randıman verdiği anlaĢılmıĢtır. Bütün

bu hususlar mevsuk olarak birlikte mevcut iken bazı delegelerin bunu üs

normal toplantı için kafi sebep addederek genel kurulu toplantıya davet

etmesi gülünçtür.

Genel kurulun üs normal toplantıya davet edilmesi için en az 3

maddelik bir gündemin mevcut olması ve ortaklar veya delegelerin en az

üçte birinin muvafakati Ģarttır.

ġu vaziyete göre kanuni seyrini takip eden bir muameleden dolayı

genel kurulun toplantıya çağrılması usulsüzdür.

Diğer taraftan fertlerin yönetim kurulunun iĢine karıĢmaları Birliğin

faaliyetlerini darbeleyeceğinden bu teĢebbüsler faydadan ziyade zarar getirir

kanaatindeyiz.

BAġKÖY’ÜN ĠLÇE OLUġU MEVZUU 20 Ocak 1953

Mecit Hun Sayı: 96

Kars‟ta bulunduğumuz sırada Kars Valisi sayın Niyazi Akı‟nın

gazetemize yaptığı beyanata atfen BaĢköy bucağımızın ilçe merkezi haline

getirileceğini dünkü nüshamızda bildirmiĢtik.

BaĢköy‟den itibaren 50 kilometrelik bir saha üzerinde uzanan Dil

mıntıkasının açılarak Tarım Bakanlığınca üretme çiftliği haline

getirilmesiyle bu bucağımızın özel bir hususiyet arz edeceği tabiidir. Bu

taktirde BaĢköy‟ün Iğdır‟a olan 55 kilometrelik uzaklığı da nazara alınırsa

105 kilometrelik bir saha da emniyet ve asayiĢin temini ancak bu

bucağımızın ilçe merkezi haline getirilmesiyle mümkün olabilecektir.

Ayrıca coğrafi, iktisadi, ticari ve idari sebeplerde yukarıda bahis konusu

olan amillere inzimam ettiği taktirde BaĢköy‟ün ilçe merkezi haline

getirilmesi için ortada hiçbir mani kalmaz.

Bu durumları etraflıca tetkik ve tespit buyuran sayın valimiz

keyfiyeti bir takrirle vilayet meclisine bildirmiĢ ve tasvip kararı alarak

evrakı ikmal edilmek üzere Iğdır kaymakamlığına göndermiĢtir. Evrakın

müspet bir Ģekilde tekamülünü müteakip ĠçiĢleri Bakanlığınca Büyük Millet

Meclisine lazım gelen teklif yapılacaktır.

Akı, bu mevzuda aynen Ģu beyanda bulundular.

“Bugünkü iç siyasetimize göre, bizler ancak huzur ve sükunun

hudutlardan itibaren temin edilebileceğine kaniiz. Bu sebeple iç

vilayetlerimizden evvel hudut kasabalardan baĢlayarak idari teĢkilatı

kuvvetlendirmeliyiz. Iğdır‟ın vilayet merkezi haline getirilmesinden ziyade

BaĢköy ilçe merkezi haline konması bize göre zaruridir.”

Dil mıntıkasının açılmasıyla BaĢköy‟ün iktisadi ve ticaret durumu

yeni bir tekamül safhasına girebilecektir. Bu taktirde Aralık bölgesinde

yeniden iki bucak merkezinin teĢkilinde mecburi addedilmektedir.

Bu hayırlı teĢebbüs tahakkuk ettiği taktirde neticenin sayın Akı‟nın

bir eseri olacağı tabiidir. Genç ve çalıĢkan valimizi tebrik eder

faaliyetlerinde daima baĢarılı olmasını temenni ederiz.

DĠGOR ĠLÇE MERKEZĠ OLUYOR

Kars‟a bağlı Digor ilçemizin idari teĢkilatı tamamlanmak üzeredir.

Evvelce bucak merkezi olan Digor‟un ilçe haline getirilmesi hususunda

lazım gelen evrak tekamül etmiĢ ve ĠçiĢleri Bakanlığınca Büyük Millet

Meclisine sunulmuĢtur.

1953 yılı içinde Digor ilçe haline getirilecektir.

HAYRĠ ÖZTÜRK BARAKASI SOYULDU

Hayri Öztürk‟e ait belediye yanındaki baraka bu gece soyulmuĢtur.

Hırsızlar tarafından mevcut bütün müskirat ve yiyecek maddeleri

götürülmüĢ ve yalnız bir terazi bırakılmıĢtır. Hadisenin mahiyeti henüz

tespit edilmemiĢ olmakla beraber kasabanın en iĢlek bir yerinde bu

soygunculuk hadisesi calibi dikkat görülmektedir.

ĠLAN

Bitlis nüfus idaresinden almıĢ bulunduğum ve içinde askeri

muamelem iĢlenmiĢ bulunan nüfus hüviyet cüzdanımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Cezmi Öztekin

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan almıĢ bulunduğum nüfus kağıdımı

kaybettim. Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Karaağaç Mahallesinde Mustafa Oğlu Fehmi Kublay Öncü

ĠLAN

Iğdır nüfus idaresinden almıĢ bulunduğum cüzdanımı kaybettim.

Yenisini alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Kaçar köyünden Mehmet oğlu Oruç Gürel

ĠLAN

Iğdır nüfus memurluğundan almıĢ bulunduğum nüfus cüzdanımı

kaybettim yenisin alacağımdan eskisinin hükmü olmadığı ilan olunur.

Melekli köylü ġükrü Aras 1930

KOOPERATĠFLERDE PAMU MUBAYAASI DURDURULDU

Bugüne kara fasılasız pamuk mubayaası yapan PTSK Iğdır Birliği

mevcut yer ve ambarları kalmadığından mubayaayı durdurmak

mecburiyetinde kalmıĢtır.

Birlik, yeni bir fabrikanın kiralanmasını müteakip mubayaaya

baĢlayacaktır.

EL KONDU

Ġran‟a giden ve Ġran‟dan gelen hemĢehrilerimizden para aldıkları

iddiası üzerine Gürbulak kapı karakolundaki memurlar hakkında yaptığımız

neĢriyat ilgililerin dikkatinden kaçmamıĢ ve aldığımız habere göre

görevlerini kötüye kullanan bu memurlar hakkında tahkikata tevessül

olunmuĢtur.

Haberlerin neĢredildiği nüshalarımız Kars valisi sayın Niyazi Akı

tarafından tetkik edilirken bu neĢriyatımız üzerinde durulacak bir mevzu

telakki edilerek Ağrı valiliğine bildirilmiĢ ve derhal tahkikata geçilmiĢtir.

TÜRKĠYE‟DEKĠ DOKTOR DURUMU

Geçenlerde Sağlı ve Sosyal Yardım Bakanı Ekrem Hayri Üstündağ

Türkiye‟deki doktorlar mevzuuna temas ederek Anadolu‟nun hakikatten

doktor beklediğini belirterek, Ġzmir, Ġstanbul ve Ankara‟daki iki milyon

vatandaĢa 4000 ve Anadolu‟daki 20 milyon nüfusa 3000 doktor düĢtüğünü

açıklamıĢtır.

Bu anormal durum karĢısında Anadolu‟nun uzak köĢelerinde doktor

ihtiyacın karĢılamak üzere yeni bir kanun tasarısının hazırlanacağı tahmin

edilmektedir.

KAHVEDE BULUNAN TABANCA

18 Ocak 1953 tarihinde emniyet mensupları tarafından Fazıl Baykal

gazinosunda yapılan arama sırasında emniyet amirliğinde çalıĢan bekçi

ġevket‟in masalardan birisinin altında atılan bir tabancayı meydana

çıkarmak istemediği iddiasıyla hakkında takibata tevessül olunmuĢtur.

Haddi zatında, yaptığımız tahkikata göre tabanca ġevket tarafından

alındığı sırada gazino sahibi Fazıl Baykal kendisine ricada bulunarak sahibi

tespit edilinceye kadar resmiyete intikal ettirilmemesini söylemiĢ ve ġevket

de evdeki hastasına uğradıktan sonra tabancayı karakola getirirken ihbar

üzerine vaziyette el konmuĢtur. Fakat vaziyetin ġevket aleyhinde mütalaa

edilmesi dedikodu mevzuu olmaktadır.

MEHMET GÜLTEN DP ĠLÇE BAġKANI 27 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 103

Demokrat Parti ilçe idare kurulunun feshi üzerine geçici idare

kuruluna seçilen Mehmet Gülten, Naci GüneĢ, Süphan GüneĢ, Hacı Nağdali

Parlar, Kadir Günde ve Ġsmail Çınar‟dan müteĢekkil geçiciler dün kendi

aralarında toplanarak baĢkanlığa Mehmet Gülten‟i getirmiĢlerdir.

Geçici kuruldan istifa eden Timur Demirci yerine Sadık Tezel

getirilmek suretiyle kurulun 7 kiĢi olması temin edilmiĢtir.

Ġl heyetinin haksız hareket ettiğini iddia eden mefsuh idare kurulu

baĢkanı Nurettin Kirman tüzük gereğince ihtilafın halli için genel idare

kuruluna müracaatta bulunduğunu beyan ederek partiye ait dosya ve evrakı

teslim etmekten imtina etmiĢtir. Bu hususta malumatına müracaat ettiğimiz

bazı geçici kurul azaları, Nurettin Kirman‟a devir ve teslim vermesi için

tebligat yapıldığını bildirmiĢlerdir.

HACI EKBER ÇÖLLÜ DEMOKRAT PARTĠDEN ĠSTĠFA ETMĠġ

Aldığımız haberlere göre il DP heyetinin Iğdır‟a gelerek ilçe idare

kurulunu feshetmesi üzerine geçici kurula alınan Hacı Ekber Çöllü geçici

kuruldan istifa ettiği gibi Demokrat Partiden de ayrıldığını bir dilekçe ile

bildirmiĢtir.

Ekber Çöllü, istifası sebebini (siyasi partiler de faal vazife almak

istemediği halde teklifler karĢısında kaldığından pasif vaziyette kalmayı arzu

etmekle) izah etmiĢtir.

BĠRLĠKTEKĠ FABRĠKA SKANDALI 27 Ocak 1953

Mecit Hun Yıl: 1 Sayı: 103

BeĢinci defa değiĢtirilen bir karardan sonra dün fabrikatör Kerem

Zengi‟ye ait fabrika 15 bin lirayla kiralandı.

BeĢ gün evvel fabrikası teslim alınan Ömer ġark Birliğin haksız

hareketi muvacehesinde Asliye yargıçlığına müracaat ederek tespiti delail

talebinde bulundu.

Günlerden beri devam eden Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri

Birliğinin bir fabrika kiralaması iĢi dün birkaç saat devam eden bir

komedyadan sonra neticelenmiĢtir. Bilindiği gibi Birliğin fazla pamuğunu

öğütmek için genel kurulca bir fabrika kiralanması hususunda karar alınmıĢ

ve bu karar gereğince Birlik yönetim kurulu keyfiyeti ilan ederek

fabrikatörlerden beyanname istemiĢti. O zamanlar her nedense biraz anlayıĢ

gösteren Birlik yönetim kurulu Türkiye‟deki kooperatif ve borsalarla temasa

geçerek rolejin markalı çırçırların elveriĢli olduğunu tespit etmiĢ ve savcin

çırçırları kiralamayacağına dair bir karar vererek rolejin sahibi Ömer ġark

ile Kerem Zengi‟yi açık eksiltmeye davet etmiĢ ve münakaĢa sonunda Ömer

ġark‟ın 7 kuruĢluk teklifi kesbi katiyet etmiĢti. Diğer iki fabrikatörün feryadı

koparması üzerine endiĢelenen yönetim kurulu bu defa her üç fabrikayı

75.000 liraya kiralayarak vaziyeti kurtarmak istemiĢ ve bu yolda bir de karar

vermiĢti. Fakat bu kararı müteakip ortaklar feryat etmeye baĢladılar.

Vaziyeti kurtarmak için Birlikçiler verilen kararın sadece bir pazarlık

olduğunu beyan ederek tercihen Ömer ġark‟a ait fabrikayı 32.500 lirayla

kiraladıklarını beyan ve derhal bir zabıtla teslim aldılar. 23.1.1953 tarihinde

içindeki bilumum akaryakıt ve malzemeyi fabrikanın anahtarlarıyla birlikte

teslim eden Ömer ġark dün mukavele yapılmasını beklerken yönetim kurulu

beĢinci defa karar değiĢtirecek.Kerem Zengi‟ye ait fabrikayı 15.000 liraya

kiralamak ve mukavele yapmak üzere teĢebbüse geçti. Ömer ġark‟ın bütün

ısrar ve çalıĢmalarına rağmen mukavele akdedilerek Kerem Zengi‟ye ait

fabrikanın muamelesi ikmal edildi.

Bu skandal bu suretle sona erdikten sonra dün fabrikatör Ömer ġark,

fabrikasının kiralandığına dair yönetim kurulu kararları, açık eksiltme zabtı,

fabrikanın teslim alındığına ait tutanaklar ile fabrika anahtarlarının halen

Birlik elinde bulunduğu ve kapılarının Ziraat Bankasının hususi damgasıyla

mühürlü olduğunu Iğdır Asliye yargıçlığınca tespit ettirerek ticaret kanunu

hükümlerine göre dava açacağını bildirmiĢtir. Ömer ġark durumun mevcut

deldi ve kanuni hükümler muvacehesinde çok kuvvetli olduğu ve Birlikçileri

mahkum edebileceği anlaĢılmaktadır. Bu suretle hatalı hareketlerin bir

neticesi olarak Birlik idarecileri müesseselerini yeni bir dava ile karĢı

karĢıya bırakmıĢ bulunmaktadır. Birliğin bu durum karĢısında nasıl hareket

edeceği merakla beklenmektedir.

ĠLAN

27 Ocak 1953 tarihinden itibaren evlerine elektrik almak isteyen

muhterem hemĢehrilerimizin evvela belediyemize müracaat etmeleri Ģarttır.

Hilafına hareket edenlere ait cereyanın kesileceği ve cereyan

verilmeyeceği ilan olunur.

ZEHĠRLENME

Öğrendiğimize göre ilçenin TaĢlıça köyünden Hüseyin oğlu Karahan

Güveren adındaki Ģahıs zehirlendiğini iddia ederek ilgililere müracaat etmiĢ

ve hastaneye yatırılmıĢtır.

Karahan, TaĢlıça köyüne bağlı Karahisar mahallesinde ReĢit

adındaki amcazadesinin düğün yemeği sırasında zehirlendiğini beyan

etmiĢtir.

Zehirlendikten sonra iki gün köyde yatırılan Karahan‟a iptidai

tedaviler tatbik edildikten sonra hastaneye yatırılmıĢ ve durumun iyi olduğu

anlaĢılmıĢtır. Zehirlenmenin paslı yemekten meydana geldiği

söylenmektedir.

NĠġAN

Memnuniyetle aldığımız habere göre Alicanlı muhterem Ġsa YoĢ‟un

(Serhat) mahdumu Eyyüp YoĢ ile sinemacımız Aziz Güney‟in hemĢiresi

Sinem Güney niĢanlanmıĢlardır.

KARS ĠLAVESĠ

Vatan gazetesi sahip ve baĢyazarı Ahmet Emin Yalman tarafından

hazırlanan Kars ilavesi gazetesiyle birlikte satıĢa çıkarılmıĢtır. Kars için çok

kıymetli malumatı ihtiva eden bu ilaveyi tavsiye ederiz.

TUZLUCA ÖZEL MUHABĠRĠMĠZ DUT KÖYÜNDEKĠ SĠLAHLI

KAVGANIN TAFSĠLATINI VERĠYOR

17.1.1953 günü ilçenin Dut köyünde vuku bulan hadisenin tafsilatı

Ģöyledir:

Bu köyde Delal adındaki bir Ģahıs babası Abdulhadi‟den ayrılmak

istemiĢ. Bu sebeple aralarında vukua gelen bir kavgada köydeki Nürçin

ailesi Abdulhadi ve Özbek ailesi de Delal‟ın tarafını tutarak kavganın

büyümesine sebebiyet vermiĢtir. Köy birbirine girince mevcut jandarmalar

bu muazzam kavgayı önleyemediğinden vaziyet Tuzluca‟ya bildirilmiĢ ve

jandarma komutanı yüzbaĢı Hasan Özyurt, yanına baĢgedikli ve 10 er alarak

derhal kaymakamla birlikte Dut köyüne gitmiĢlerdir. Diğer taraftan Akçay

karakolundaki jandarmalar da kavga mahalline yetiĢerek tarafları ayırmıĢ ve

ağır yaralıları Kars‟a sevk etmiĢlerdir. Kavganın sanıkları bulunan 6 kiĢi ile

bunlardan müsadere edilen 8 tabanca ve 3 tüfek savcılığa teslim edilmiĢtir.

Sanıklar mevkufen Iğdır‟a gönderilmiĢlerdir.

Bu haberi kısaca naklettikten sonra biz de bir lahza ilgililerin nazarı

dikkatini bu kavgada müsadere edilen silah miktar ve cinsi üzerine celp

etmek isteriz. Dut köyünde veya Ģu mahalde vuku gelen bir kavgada 8

tabanca ile 3 tüfek elde edilmesi halktaki silah miktarının derecesi hakkında

kafi bir malumat sayılabilir.

Her gün birkaç can bu silah serbestisinden yok olup gitmekte ve

birçok vatandaĢlar hapishanelere girmektedir. Silah mevzuu üzerinde

defalarca söylediğimiz gibi hükümetimiz titizlikle durmalıdır.

GAYRĠ MEġRU DOĞDUĞU ÇOCUĞUNU BOĞAN ANNE TEVKĠF

EDĠLDĠ

Sıtma mücadele baĢtabipliği yanındaki evde bir annenin çocuğunu

bezle boğarak toprağa gömdüğünü ve dün cesedin köpekler tarafından

çıkarılması üzerine keyfiyetin savcılığa intikal ettiğini bildirmiĢtik.

Aldığımız habere göre lazım gelen otopsi ile Ferizade‟nin muayenesi

yapıldıktan sonra suçlu görülerek tevkif edilmiĢtir. Tahkikata devam

edilmektedir.

TALTĠF EDĠLDĠ

Sayın valimiz Niyazi Akı‟nın son Iğdır seyahatlerinin birisi sırasında

köy okullarını teftiĢ buyurmaları üzerine Karakoyun köyü baĢ öğretmeni

Orhan Özyurt‟u bir takdirname ile taltif buyurmuĢlardır.

6.1.1953 tarihinde yazılan bu takdirnamenin metni aĢağıdadır:

“Sayın Orhan Özyurt, Iğdır Karakoyunlu köyü baĢöğretmeni

Okulunuzu ziyaret ettiğim sırada gördüğüm temizlik, intizam ve

fevkalade tertip karĢısında hayran kaldım.

Bu okul benim Ģimdiye kadar gördüğümün ey iyisidir.

Sağladığınız üstün baĢarıdan dolayı sizi ve idaresi kanunun 20nci

maddesine göre takdir eder baĢarılarınızın devamın dilerim.

Kars Valisi Niyazi Akı”

CEVAP

Kooperatif baĢkanlığına seçilen Talat Tufan‟ın CHP‟li olduğuna dair

Kars Gazetesinde neĢredilen bir haber üzerine gazetemize gönderilerek

neĢredilen Tufan‟ın tavzihi münasebetiyle Kars Gazetesi muhabiri Akil

Yalçın bize bir mektup yazarak Tufan‟ın CHP‟li olduğunu (...)

BAġBAKANA AÇIK MEKTUP 3 ġubat 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 109

Muhterem BaĢbakanım,

VatandaĢ Ģikayet ve müracaatlarının en kısa bir zamanda

cevaplandırılması ve TeĢkilatı Esasiye (Anayasa) Kanunumuzun bu hususla

ilgili hükümlerinin daima nazara alınmasına dair devlet dairelerine

yaptığınız tamimi memnuniyet ve taktirle karĢıladık.

Bir hukuk devleti olan Türkiye‟mizde belki de böyle bir tamimi

yapan ilk BaĢbakansınız.

Tamiminizin tatbik sahasında da memleket ve millete faydalı

olabilmesini candan arzu edenlerdeniz. Fakat, tatbikatın ufak devlet

dairelerinden evvel hükümet erkanı arasında olması elzemdir kanaatindeyiz.

Bu münasebetle bir vatandaĢ olarak muhterem makamınıza vaki bir

Ģikayetimi hatırlatmak istiyorum.

Türkiye Zirai Donatım kurumu tarafından Iğdır mümessilliğine

seçildiğim ve bu sebeple 8000 lira da masraf yaptığım halde kurumun

bilahare ilk icaplarından rücu ederek mutazarrır olmama sebebiyet verdiği

hakkında evvela taahhütlü bir mektupla muhterem Ģahsınıza ve bilahare de

uzunca bir ELT telgrafla sayın makamınıza müracaat ettim.

Birkaç ay evvel yapmıĢ bulunduğum bu iki müracaata bu güne kadar

maalesef cevap almıĢ değilim. Tamiminizde bahsettiğiniz TeĢkilatı Esasiye

Kanunu hükümlerine göre azami 30 gün içinde verilmesi lazım gelen

cevabın ne zaman vürut edeceğini de bilmiyoruz.

Buna rağmen muhterem BaĢbakanım, siz bir tamim yayınlayarak

memur arkadaĢları bu kanun hükümlerine riayete davet ve hatta mecbur

ediyorsunuz. Riayet etmediğiniz bir hususa maiyetinizi riayete mecbur

etmeye bilmem ki hakkınız olabilir mi?

Kanuni bir hükme o kanunun hakim olduğunu memleketteki her

ferdin riayet etmesi mecburidir. Fakat BaĢbakanım yani hükümet reisinin

kanunu hiçe saydığı bir mevzuda tamim yapmadan evvel kendisini ıslah ve

kanuna intibak ettirmeye çalıĢmalıdır.

Bu sebeple tamiminiz dolayısıyla biraz da hayret ettiğimizi

gizleyemeyeceğiz. Muhterem makamınıza vaki müracaatlara cevap verildiği

taktirde, TeĢkilatı Esasiye Kanunun bu hükmünü Türkiye‟de tatbik edilmiĢ

göreceğiz.

Sayın BaĢbakanım sizi taktir eden bir kimse olarak bu tenakuza

düĢmenizi arzu etmezdim. Sizler örnek olmadıkça tamim emir ve talimatla

müspet netice alamayacağınıza kaniiz. Hürmetlerimle. Mecid Hun

Belediye Meclisi ÇalıĢmalarına BaĢladı 3 ġubat 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 109

Belediye meclisimiz ġubat ayı baĢından itibaren içtimalarına

baĢlamıĢ bulunmaktadır. Bir ay müddetle devam edecek olan bu çalıĢmalar

sonunda bütün belediye iĢleri görüĢüldükten sonra bütçe tanzimi yapılacak

ve yeni encümen azaları seçilecektir.

Aldığımız habere göre, ilk içtima da azaların bir çoğu bulunmamıĢ

ve bu sebeple ekseriyet hasıl olmadığından bugünkü toplantıya yeniden

davet yapılmıĢtır.

Belde iĢlerine karĢı lakayt kalan meclis azalarının bu hareketi

hoĢnutsuzluk tevlit ettiği gibi belediyeciler arasında da iyi karĢılanmamıĢtır.

Belediye meclisimizin bu yıllık toplantısında mühim belde iĢleriyle

Birlikte ufak belediye hizmetlerinin de görüĢülmesini temenni etmek ve

istemek hakkımızdır.

Belediyedeki bozbaĢ alemlerinden hidroelektrik gibi milyonluk

iĢlere kadar belediye meclisimizi ilgilendiren birçok iĢler vardır. Buna

rağmen azaların lakayt kalması hiçte doğru bir hareket değildir.

BAHARLI MAHALLESĠNDEN BĠR KIZ DAHA KAÇTI

Verilen habere göre bugün Iğdır‟da iki kız kaçırma hadisesi olmuĢ

ve bunlardan birisi Baharlı Mahallesinde vuku bulmuĢtur.

Baharlı mahallesinden Ġdris CoĢan kızı Peri, Pırço köylü Oruç

Yılmaz adındaki Ģahıs tarafından kaçırılmıĢtır.

Haberi bize veren EĢref BaĢaran, Baharlı mahallesinde daha da

birçok kız kaçırma hadiseleri vuku bulacağının muhtemel olduğunu

sözlerine ilave etmiĢtir.

ĠLAN

Yarın FIRILDAK çıkıyor. Kahkaha ile okuyacağınız yarınki nüshayı

bekleyiniz.

MAARĠF VEKĠLĠ TEVFĠK ĠLERĠ‟NĠN DURUMU

Türk Milliyetçiler Derneğinin kapatılması üzerine öteden beri bu

derneğe müzahir olmuĢ ve hükümet eliyle nakdi yapmıĢ bulunan maarif

vekili Tevfik Ġleri‟nin durumu da güçleĢmiĢtir.

Muvafık ve muhalif bütün gazetelerle birçok mebuslar Tevfik

Ġleri‟yi ve bundan sonra Maarif Vekilliği yapamayacağını gerek kendisine

ve gerekse CumhurbaĢkanına ve BaĢbakana bildirmiĢlerdir.

Tevfik Ġleri bütün bu baskıya rağmen istifaya yanaĢmamıĢtır.

Diğer taraftan Milliyetçiler Derneğine kayıtlı bulunan devlet

memurlarının da durumu fenaya girmektedir. Aldığımız habere göre

Derneğe kayıtlı memurların durumu inceden inceye tetkik edilecek ve

lüzumlu görülenlerin vazifesine son verilecektir.

BELEDĠYE AMBARINDAN DA TAHTA ÇALINMIġ

Bugün bize verilen bir habere göre üç gün evvel belediye

ambarından bir miktar tahta çalınmıĢ ve hadise gecesi Hasan Akar ve otelci

Kılıç adındaki Ģahıslar tarafından hırsızlarla çaldıkları tahtalar yakalanarak

polise teslim edilmiĢtir.

BĠRLĠĞĠN MEMUR ÇIKARMA KEYFĠYETĠ TAHAKKUK ETTĠ

Geçenlerde Birlik idarecileri tarafından bazı iĢletme memurlarının

çıkarılacağını haber vermiĢtik. Aldığımız habere göre bu mesele tahakkuk

etmiĢ ve fabrika ile mubayaa iĢlerinin hali faaliyette olmadığı bahanesiyle 8

kiĢi vazifelerinden alınmıĢtır.

Birlikçilerin bu memurlar yerine baĢkasını almak istedikleri de bu

haberler arasındadır.

Birliğin böyle bir niyetle hareket ettiği doğru ise iĢ kanununa

muhalif olacağı cihetle sual karĢısında kalacakları tabiidir.

ACI BĠR HABER: ĠBRAHĠM KUTLAY BĠLECĠK‟TE VEFAT ETTĠ

Teessürle aldığımız habere göre Kars Ağır Ceza Mahkemesi

BaĢkatibi Tevekkül ve davavekili Mehmet Ali Kutlay‟ın babaları Ġbrahim

Kutlay, Bilecik‟te oğlu Hüseyin Kutlay‟ın yanında 24.1.1953 günü vefat

etmiĢtir.

Aziz ölüye rahmet, yakın ve akrabalarına baĢsağlığı dileriz.

YASAK BÖLGE HALKI SIZLANIYOR

5836 sayılı kanuna göre kendilerine nakdi yardım yapılması ve eski

köylerinde yerleĢtirilmeleri gerekli bulunan Ağrı yasak bölgesi halkı

hükümetimizin bütün çalıĢma ve hazırlıklarına rağmen iĢlerinin

sürüncemede bırakıldıklarından Ģikayet etmekte ve sızlanmaktadırlar.

Eski devrin bütün kötü muamelelerine maruz kalmıĢ ve Ağrı Ġsyanı

dolayısıyla 20 seneden fazla iskansız, yersiz yurtsuz bırakılmıĢ olan bu

vatandaĢlarımızın yeni devrin nimetlerinden istifade edeceği bahis mevzuu

olduğu sıralarda umumi bir memnuniyet mevcut iken periĢan bir durumda

olan bu vatandaĢlarımızın süründürülmesi bugünkü hükümetin iç siyasetiyle

kabili telif görülememiĢtir.

Hatta, kanun mevzuu olmuĢ bu nakdi yardımın bütün tahsisatı

gelmiĢ ve lüzumlu muamelesi ikmal edilmiĢ olduğu halde bazı resmi veya

gayri resmi Ģahısların hükümetin bu çok isabetli fikrine muhalefet etmesi ve

ellerinden geleni esirgememesi teessür uyandırmıĢtır.

BaĢbakan ve hükümet erkanının tatbik edildiğinden dolayı iftiharla

bahsettikleri iktidarın bir zaferi ve hatta Atom gazetesine göre mucize olarak

telakki ettikleri bu yardım ve iskan iĢleri bugüne kadar sürüncemede

bırakılmakla yine hükümet aleyhine mütalaa edilmektedir.

“VatandaĢ kanuni hakkını en kolay yollardan alabilmelidir.

Ġktidarımızın baĢlıca gayesi budur” diyen sayın Menderes ve ilgili

makamların dikkatini çeker, baĢlangıçta sevinçle karĢılanan bu hareketin

hükümetin bir zaferi olabilmesi için bir an evvel hallini temenni ederiz.

BAY ALĠ YILDIRIM Melekli Köylü

Yadullah Aras‟ın mektubuna karĢılık olarak gönderdiğiniz yazı,

basın kanunu gereğince cevap mahiyetinde olamayacağından

neĢredilememiĢtir. Zira Yadullah Aras‟ın muhatabı Birlik idarecileridir.

Gelecek yazınızın Birlikçilerin imzasını taĢıması icap etmektedir. Özür diler,

imzasız mektubunuzu aldırmanızı rica ederiz.

BELEDĠYE MECLĠSĠMĠZDEN TEMENNĠLER 4 ġubat 1953

Mecit Hun Yıl: 2Sayı: 110

Belediye meclisimizin yıllık içtimalarını yaptığı Ģu günlerde

kendilerinden kasabamız adına bazı temennilerde bulunmak hakkımız ve

aynı zamanda vazifemizdir.

Sayın meclis azalarının üzerinde durdukları mutat meselelere

ilaveten aĢağıdaki hususları da gözden geçirmesini bilhassa rica ediyoruz.

1. Belediye zabıta iĢlerinin daha murakabeli bir Ģekilde organize

edilmesi ve icap ederse kadroya yeni ilaveler yapılması

2. Her gün keyfi olarak değiĢtiğini müĢahede ettiğimiz yemek ve

yiyecek maddelerinin fiyatlarının esaslı bir Ģekilde tespit ve kontrolü

3. Ankara‟ya gönderilmesi düĢünülen heyetin ehil kimselerden

seçilmesi ve bir evvelki yazımızdaki hususların göz önünde

bulundurulması

4. Son günlerde dedikodu mevzuu olan belediyedeki bozbaĢ alemleri

ve içki sofraları hesabının sayın encümen mensuplarından sorulması

5. Kasabanın elektriksiz mahallelerinin ıĢık ihtiyaçlarının halli

6. Yağmurlar baĢlamadan yollara miktarı kafi kum dökülmesi

(Bilhassa iĢlek caddelerin derhal kumlattırılması)

7. Belediyedeki “iĢle kaydasıncağ gider” metodunun belde sakinlerinin

selameti namına kaldırılması

8. Bütün bu iĢler tatmin edici Ģekilde ele alındığı taktirde, encümen

azalarının arzusu gereğince sayın reisimizin maaĢının kafi miktarda

arttırılması

Temennilerimizin belde menfaati düĢünülerek kaleme alındığı

meclise hatırlatmak isteriz.

GARĠP BĠR HADĠSE: HAKĠM MÜNĠR EKġĠ‟NĠN EVĠNE BASKIN

YAPILDI

2 ġubat 1953 gecesi saat 23 sıralarında sulh hakimi Münir EkĢi,

ticaret ve sanayi binasındaki evinde radyo dinlerken dıĢarıdan kapıyla kilit

vurulmak suretiyle hürriyeti tahdit edilmiĢ ve bilahare de pencereye

gelinerek kendisine küfür ile hakarette bulunulmuĢtur.

EkĢi‟nin bizzat bize anlattığına göre akĢam yemeğinden sonra eve

gidip radyo dinlerken, bir aralık dıĢ pencerenin çalındığını fark etmiĢ ve

hemen akabinden, “Ben BaĢköylü Naci‟yim,....., erkek isen dıĢarı çık!”

sesini duyunca kapıya doğru gitmiĢ. Fakat kapıyı ittiği sırada dıĢarıdan kilit

vurulduğunu anlamıĢtır. EkĢi, bütün uğraĢmalarına rağmen kapıyı

açamayınca tabancasıyla üç el ateĢ etmek suretiyle kilidi kırmaya muvaffak

olmuĢ ve silah seslerine gelen bekçilere durumu anlatmıĢtır.

BaĢköylü Naci, derhal yakalanarak nezaret alındıktan sonra tahkikata

baĢlanmıĢtır. Bizzat C. Müddeiumumisi Fuat Eribol tarafından yapılan

soruĢturma neticesinde hükümet tabibi Rahmi Uluhan yanında çalıĢan

Sertip‟in de iĢtiraki tespit edilerek her iki sanık meĢhut suçlar kanununa göre

dün öğleden sonra asliye hakimliğine teslim edilmiĢlerdir.

Gerek ilk soruĢturma sırasında ve gerekse mahkemede Naci ve

Sertip kendilerine isnat edilen suçu reddederek hadiseden haberdar

olmadıklarını iddia etmiĢlerdir. Mahkeme tarafından tanık sıfatıyla dinlenen

hakim Münir EkĢi, ġehir Kulübü ocakçısı Abdullah ve bekçi Medid‟in

ifadeleri kafi görülerek sanıklar tevkif edilmiĢ ve suç mahallinde keĢif

icrasına karar verilmiĢtir.

Hadise bütün muhitte derin bir teessür tevlit etmiĢ ve ciddiyetiyle

tanınan hakim EkĢi‟ye yapılan bu muameleden dolayı kendisi bütün gün

devamınca bir çok hemĢehrilerimiz ve yakın arkadaĢları tarafından teselli

edilerek Iğdırlılar adına özür dilenmiĢtir.

BĠR TAVZĠH

Dünkü nüshamızda, “Belediye ambarından da tahta çalınmıĢ” baĢlığı

altında verdiğimiz bir haberde hırsızlarla çalınan tahtaların Hasan Akar ve

Kılıç tarafından yakalanarak polise teslim edildiğini bariz Ģekilde ifade

ettiğimiz halde, bugün bize müracaat eden Hasan Akar, okumasını

bilemeyen bazı Ģahısların kendilerini hırsız zannettiklerini bildirerek

keyfiyetten tavzihini istemiĢtir.

Esasen yazımızda tavzih edilmesini icap ettiren bir husus

bulunmamakla beraber yanlıĢ anlayanların daha iyi hadiseye muttali

olabilmesi için keyfiyeti bu Ģekilde açılarız.

BAġIBOġ KÖPEKLER

Son günlerde bilhassa geceleri ana cadde ve sokaklarda baĢıboĢ

köpeklerin çoğalmasından Ģikayet edilmektedir.

Bu arada hükümet tabibimiz Rahmi Uluhan dün bir hastasının

ziyaretine gittiği sırada yeni caddede birkaç köpeğin hücumuna maruz

kalmıĢtır. Uluhan zor bela kendisini kurtarabilmiĢtir.

Belediye zabıtasının bu hususa nazarlarını çekeriz.

Ġġ BANKASI MEMURLARI GELĠYOR

Iğdır‟da açılması kararlaĢtırılan ĠĢ Bankası Ģubesinin demirbaĢ ve

kasalarının geldiği malumdur. Yıl baĢından itibaren açılması lazım geleni

Iğdır Ģubesinin memur tayinleri dolayısıyla geciktiğini öğrendik. Bugün

aldığımız habere göre 8 ġubat 1953 gününden itibaren ĠĢ Bankasının Iğdır

Ģubesi faaliyete geçecektir.

Yine memnuniyetle öğrendiğimize göre değerli gençlerimizden

Turgut Sungar ile Sıtkı Özdemir de ĠĢ Bankası kadrosuna alınmıĢ olup

Iğdır‟da istihdam edileceklerdir.

Sungar‟la Özdemir‟i tebrik eder baĢarılar temenni ederiz.

OKUYUCULARIMIZA

Gazetemize imzasız mektuplar yazılmaktadır. Basın kanunu

hükümlerine göre yazılan yazıların mesuliyeti neĢriyat müdürüne ait

bulunduğundan bu yazıların neĢri mümkün görülmemektedir.

Bu sebeple gönderilen mektupların altını imzalamanızı tekrar rica

eder, bu sebeple neĢredilemeyen yazılardan dolayı özür dileriz.

BELEDĠYE MECLĠS TOPLANISI

(...) Belediye dairesinde ekseriyeti temin ederek ilk içtimai

yapabilmiĢlerdir.

Toplantıya Ali Ural, Celil Cantürk, Ali IĢık, Hüseyin Yaycı, Asker

Yıldırım, EĢref BaĢaran, Tevfik Solmaz, Nebi YaĢar, Muharrem Aslan,

Musa Turan, Haydar Tekin, EĢref Kaya, Timur Toksöz iĢtirak etmiĢlerdir.

Toplantının calibi dikkat tarafı meclis azalarının dıĢarıdan toplanması ve iĢ

yerlerine adam göndererek davet edilmeleridir.

Evvela Tuzluca belediyesinden bir tebrik telgrafı geldiği bildirilerek

okunmuĢtur. Bilahare meclisin açılıĢı münasebetiyle her hangi bir söz

söylenmeden gelir ve giderlerle 1953 yılı bütçesinin tanzimi keyfiyeti

meclise sunulmuĢtur.

Ġller Bankasına ayrılacak hisse tespit edilmiĢ ve bu yıl belediye

gelirinden 12 bin liranın ödenmesi kararlaĢtırılmıĢtır.

Belediye gelirleri üzerinde yapılan müzakerede bilhassa mezbaha,

levha resimleri üzerinde durulmuĢtur. Tevfik Solmaz, mezbahada

belediyenin malumatı haricinde kaçak hayvan kesildiğini ve dıĢarıda kesilen

bazı hayvanların da gizlice kasap dükkanlarında satıldığını ve belediye

zabıtasının bu iĢe göz yumduğunu belirtmiĢtir. Reis Ali Ural sözde sayın

Tevfik Solmaz‟ı cevaplandırmak maksadıyla söz alarak “Belediye

zabıtasıyla birlikte kendisinin bu iĢi tedvire imkan bulamadıklarını 17 kiĢilik

meclis arkadaĢlarının da kendilerine iltihak etmesini” belirtmiĢtir. Reisin bu

sözleri mecliste gülüĢme ile karĢılanmıĢ ve EĢref BaĢaran söz alarak,

“Belediye encümen azası olduğunu o anda unutarak mahallesinin tenvirat ve

tenzifat resmi verdiği halde bu hususlara belediyenin riayet etmediğini ve

mahallelerinde deve kesildiğinden kaçak ihtisap resminin Baharlı için varit

olamayacağını” beyan etmiĢtir.

Levha resmi üzerine söz alan meclis azaları elektrikli bir hava içinde

münakaĢaya tutulmuĢlardır. Ali IĢık, levha resminin fazla olduğunu birçok

esnafın bu vergiyi ödemekten mutazarrır olduklarını ve bu sebeple daha

insaflı bir had tespitini talep etmiĢtir. EĢref BaĢaran tamamen kaldırılmasını

istemiĢ ve bu söz üzerine meclis birbirine girmiĢtir. Reiste dahil herkes

kendisine konuĢuyordu. Neticede riyaset makamı bütün levha resmi için

1500 lira konularak vaziyete göre esnaf arasında taksim edilmesini istemiĢ

fakat kabul edilmemiĢtir. 3000 lira tespit edilerek sınıflara göre taksimi

kararlaĢtırıldı.

Bundan sonraki meclis çalıĢması takip edilememiĢtir.

Dünkü toplantıda baĢta reis olmak üzere meclis azalarının bir çoğu

arasında elektrikli bir havanın esmekte olduğu kolayca müĢahede edilmiĢtir.

Birçok teklifler meclisin olgunluğu ile kabili izah görülemiyordu.

Bilhassa encümen azası olduğu halde EĢref BaĢaran‟ın belediye iĢlerinden

Ģikayet etmesi herkesin hayretini mucip olmakta idi.

Gelirler üzerinde tecrübeli bir belediyeci olarak Hüseyin Yaycı‟nın

teklifleri daima tasviple karĢılanmakta idi.

Meclis içtimalarına bundan sonra da devam edilecektir.

NÜFUS MEMURUMUZ GĠDECEK 13 ġubat 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 116

Verilen habere göre ilçe nüfus memurumuz sayın Aziz Çağlar

Kağızman ilçesine naklen tayin edilmiĢtir.

Iğdır‟da bulunduğu müddetçe en zor Ģartlar tahtında çalıĢarak

vazifesini bihakkın yapan sayın Aziz Çağlar‟ın Iğdır nüfus muamelatına

hakim olduğu bir sırada nakledilmesi bizim için hakiki bir kayıp

addedilebilir.

Çağlar‟a yeni memuriyet mahallinde de baĢarılar temenni ederiz.

TAVZĠH

Polis memurlarının ġubat 10‟nuna kadar maaĢ alamadığı hususunda

naklettiğimiz haberden sonra kendisiyle görüĢtüğümüz Malmüdürümüz

sayın Orhan Aydın, maliyece yapılacak bir iĢlem olmadığını ve emniyetin

bugüne kadar icap eden fasıllardan istihkak kadrolarını celp

edemediklerinden tabiatıyla maaĢlarının gecikeceğini beyan ve tavzih

etmiĢtir.

RIZA YALÇIN’DAN SORUYORUZ 13 ġubat 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 116

Naçiz Kirvem:

1. Hafızam beni aldatmıyorsa; çok kısa bir zaman evvel evinizde

yapılan bir düğünde hepimizin bildiği Ģekilde cereyan eden bir hadiseye

baĢka bir veçhe vermek suretiyle, evvelâ Kars Valisi ve emniyet teĢkilatına

ve sonra da ĠçiĢleri Bakanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğüne tenezzül

etmeyerek, muhterem BaĢbakan Adnan Menderes‟e bir telgraf çekmiĢ ve bu

yıldırım telgrafta düğününüzde vuku bulan (!) hadiseyi Türkiye çapında

büyüterek Iğdır‟da asayiĢin ve haklarınızın muhafaza edilmediğinden

bahisle merkezi idarenin bu muazzam (!) mesele ile meĢgul olmasını talep

ederek kaymakamı da bu vesile ile zımnen Ģikayet etmiĢtiniz. Bu

telgrafınızın da muhterem Albayrakoğlu aleyhindeki deliller arasında ve

hem de en müessip delil olarak mütalaa edildiğini biliyorum.

Dünkü yazınızda ve Vali muavinine takdim ettiğiniz -methiyede- ise

kaymakamın fahri müdafiliğini yaptınız.

O zamanki perhiziniz ile son günlerde yediğiniz lahana turĢusu

arasındaki münasebetin derecesini keskin zekânızla tevil edebilir misiniz?

2. Biz kaymakamın CHP hüviyetli, siz ise Demokrat olduğunu iddia

ediyorsunuz. Memurlar ve bilhassa idare amirlerinin politika yapması

kanunen memnu olduğuna göre,her iki halde de bitaraf olmadığı meydanda

bulunan kaymakamın kaĢını yapmak istediğiniz halde gözüne kastettiğinizin

farkında mısınız? Bir de dostluktan dem vurursun sayın Rıza Yalçın!

Politikana diyecek yok naçiz kirvem!

NURETTĠN KĠRMAN‟IN ĠSTĠFASININ METNĠNĠ VERĠYORUZ

1948 yılında tüzük ve programına inanarak intisap ettiğim Demokrat

Partiden 1950 yılına kadar en zor Ģartlar muvacehesinde ve bugün Demokrat

Partili geçinen politikacılarla çetin mücadeleler yaparak partili

arkadaĢlarımla birlikte muhalefette çalıĢtım. Iğdır gibi yurdun en uzak ve

siyasi faaliyetlerden azade köĢesinde demokrasi umdelerinin yerleĢmesi,

halkın kendi idaresine hakim olabilmesi ve siyasi kanaatlerini serbest

serdedebilmeleri velhasıl Demokrat Partinin muhitimizde teĢkilatlanması

için sayısı pek mahdut bulunan arkadaĢlarımla birlikte her türlü maddi ve

manevi fedakarlıklara katlanarak zaman mefhumu düĢünmeksizin, geceli

gündüzlü çok defasında yaya dolaĢmak suretiyle ilçe bucak ve köylerde

Demokrat Parti teĢkilatını kurmaya muvaffak olabildik.

Musa Doğan, Hamit Dönmez ve Yusuf Aksu arkadaĢlarımla beraber

yaya Zülfikar köyüne gittiğimiz zaman köylüler bize aynen Ģöyle dediler:

“Gulem Parlar ile Nağdali Parlar Demokrat Partiye girenleri hükümet sabun

yapacak, öldürecek vs”

Bütün bu menfi propagandalara rağmen Zülfikar‟da Meydan Emi ve

Talip ve arkadaĢlarının yardımlarıyla ocak kurabildik.

Tabiidir ki bugün göğsünde DP rozeti taĢıyarak DP‟ye dört elle

sarılmıĢ gibi görünen politikacılar o zamanki iktidar partisinin (CHP)

mensubu ve faal elemanları idiler.

Bu meĢakkatli çalıĢmalarımız sonunda yapılan 1950 umumi

seçimlerinde DP iktidarı ele aldıktan sonra siyasi durum değiĢti. Politikacılar

tarihi partilerinin (CHP) rozetlerini yakalarının altına saklayarak DP

rozetiyle huzura çıkmağa baĢladılar. ĠĢte bu tarihten itibarendir ki samimi

particiliğimiz, yerini yapmacık ve menfaate dayanan bir politikaya terk etti.

Buna rağmen DP‟de çalıĢmak azmiyle bu güne kadar sebat ettim.

1950 yılında baĢkanı bulunduğum DP Iğdır teĢkilatı 14 Mayıs‟tan

sonra partiye sığınanların fesat ve zümreci zihniyetle nefret edilecek hale

geldiğinden Parti baĢkanlığı bu sahte politikacıların yegâne gayesi olduğu

bir sırada kendi arzumla ve hakiki parti muhitinin ayrılmam yolundaki

müteaddit ısrarlarına rağmen izzeti nefsimi her Ģeyin fevkinde görerek

baĢkanlıktan istifa ettim. Bu da benim baĢkanlık aĢıklısı bir insan

olmadığımı ifade eden bir hakikattir.

Bir kongre devresinde partiye yalnız bir partili olarak azami hizmeti

esirgemedim ve bir yıl evvelki kongrede umumi arzu üzerine benim içinde

bulunmadığım Ġlçe Ġdare Kurulunca hazırlanan seksen delegeyi ihtiva eden

Ġlçe Kongresinde her türlü muhalefete rağmen kadirĢinas partili delegeler

tarafından bir çekimser ve iki aleyhimde geriye kalanların heyeti

umumiyesinin lehimde kullandıkları oyla baĢkanlığa getirildim. (Bu

kongrenin cerayan Ģeklini il müĢahidi olarak bulunan Ġsmail Alaca ve

Tanrıverdi Gökçay çok iyi bilirler)

Bugün geçici idare kurulunda vazifelendirilen sahte Demokratlardan

bir çoğu o sıralarda havayı bulandırmak istemiĢlerse de her kademedeki

parti kongrelerinde kapı dıĢarı edilmiĢlerdir.

Ġlçe seçimini müteakip Ġl kongresine iĢtirak ediyoruz. Kongrede

birbirini tutmayan iki hizip mücadele etmektedir. Bir tarafta Ġsmail Alaca

diğer tarafta Nervuz Gündoğdu.

Demokrat Parili olarak kendimizi her hangi bir hizmete kaptırmadan

münevver, Ģahsiyet sahibi ve hakikatten partinin baĢında bulunmağa layik

bir idare heyeti seçtik. Bu seçimde temsil kabiliyetleri olmadığı cihetle

seçimi kaybeden Zeki Aras ve etrafı yeni Ġl Ġdare Kurulu arkadaĢları arasına

nifak sokarak arzu edilmeyen hadiselerin zuhuruna sebebiyet verdiler.

Mesela, parti için hakikaten lüzumuna inandığım Alaca ve Ġbrahim

TaĢdemir gibi Ģahsiyet sahibi insanların Ġl Ġdare Kurulundan istifaları bu

teĢebbüsün bir neticesidir. Nifakcılar bununla da kalmadılar. DP‟ye yeni

intisap etmiĢ Milletvekillerine nüfuz ederek Genel Merkez nezdinde Kars Ġl

Ġdare Kurulunun feshini temin ettiler. ĠĢte bu tarihten sonradır ki Kars

Demokrat Parti teĢkilatı hakiki bir felâkete sürüklendi.

Ne kadar acıdır ki o zaman kendi Vilayetleri olan Erzurum‟daki parti

ihtilafını halle muktedir bulunmayan Genel Ġdare Kurulu üyelerinden

Erzurum Mebusları Mustafa Zeren‟le, Rıfkı Salim Barçak Kars‟taki ihtilafın

halline güya memur ediliyorlar.

Burada Kars‟taki hadiselerin hususiyetinden bahsetmek zorundayım.

Hakikaten partici ve memleket hesabına bir kıymet olan Sayın Rıfkı

Salim Burçak‟ı kendi arzusuna uydurmak gayesiyle hareket eden Zenen

beyefendi her türlü çareye baĢvurduktan sonra ġerefler‟in ġehir Kulübünde

Nusret Metan tarafından tertip edilen bir ziyafette kadehini Ģu gayri samimi

sözlerle Rıfki Salim Burçak‟ın Ģereflerine kaldırdı: “Pek yakında muhterem

Rıfkı Bey‟i Hariciye Vekilimiz olarak göreceğiz, kendisini Ģimdiden tebrik

eder kadehimi Ģereflerine kaldırırım” Bu kısa ve fakat gayri samimi ve

manidar hitabeden sonra Zeren arzu ettiği neticeyi elde etmiĢ olduğundan

ikinci günü eski idare kurulunu derhal feshederek yerine Zeki Aras

baĢkanlığındaki ekserisi taraftarı bulunan bu günkü Ġl Ġdare kurulunu iĢ

baĢına getirmeye muvaffak oldu.

ġurasını da ilave etmek isterim ki Mustafa Zeren Efendinin Rıfkı

Selim Burçak‟a yaptığını Zeki Aras da Mustafa Zeren‟e yapmıĢtı. BaĢkan

olmak için her boyaya giren Zeki Aras dostumuz Mustafa Zeren‟i

iĢtahlandırmak maksadıyla kendi baĢkan olduğu taktirde oğlu Edip Zeren‟i

1954 seçimlerinde Kars‟tan DP mebus adayı göstereceğini vaat etmiĢti.

Mustafa Zeren sadakatını isbat etti ve Kars teĢkilatı da bu komedya

içinde kuruldu.

Ne gariptir ki Cengiz Ekinci baĢkanlığındaki hakiki Ġl Ġdare Kurulu

genel baĢkanlığınca tastik edildiği ve henüz bir faaliyete yeni giriĢildiği bir

sırada yine Genel Ġdare Kurulunca fesih cihetine gidilmesi ve delegelerin

oyuyla iĢ baĢına getirilmeyen insanların iĢ baĢına getirilmesi o gün için bir

muamma olarak kalmıĢtı.

Bugün bu muamma çözülmüĢ ve iĢ tevil götürmez bir safhaya

girmiĢtir. Hadise Ģudur: DP‟ye zeni ihtisap eden üç Milletvekili ve diğer

iĢtahlılar 1954 durumunu Ģahısları için vahim telakki ettiklerinden Ekinci

baĢkanlığındaki Ġdare Kurulunu yıkmak lüzumunu hissetmiĢlerdi.

Hattizatında kendi Ģahıslarını daha ziyade çürüten bu hareketin aksi tesirini

1954‟dün bu iĢtahlıları önceden düĢünmemiĢ ve düĢtükleri hatanın azametini

takdir edememiĢlerdir.

Neticede il de kurul arkadaĢlarının bazılarının Ġstanbul‟a

gitmelerinden bilistifade kurulda sözünü yürütebilecek bir hale gelen Zeki

Aras ve etrafı, Ģahısları için normal kongrede tehlikeli olabilecek partilileri

yıkmaya matuf prensip kararlarını tatbike koyuldular. Bu arada Ģahsımı

kendileri için birinci derecede tehlikeli addeden Arasçılar, Mustafa Zeren

gibi hareket ederek hiçbir tetkik görmeden yarım saat gibi kısa bir zaman

içinde Iğdır‟ın bilumum DP muhitinin mümessillerinin oylarıyla iĢ baĢına

gelen ve kendileri gibi geçici olmayan kurulumuzu feshederek DP Kars

tarihinde ikinci bir yüz karası hatayı bilerek ve kastimahsusla iĢlediler. (Zeki

Aras, Iğdır‟dan akrabası Sait GüneĢ tarafından kendisine meali aĢağıda

yazılı çekilen tel üzerine Iğdır‟a geliyor. “Geçenlerde yazmıĢtık geleceğine

ve o iĢi yapacağına söz verdiğin halde gelmedin, gelmediğin takdirde

akrabamız değilsin”)

Meselenin diğer garip tarafı yeni teĢekkül eden geçici kurula Zeki

Aras‟ın en yakın iki akrabasının alınmasıdır.

Hata o kadar büyük ve teessürü mucip idi ki, geçici Ġdare Kuruluna

birinci defasında seçilen hemĢehrilerimizin kısmi azami derhal istifa etmek

suretiyle Arascıları cevaplandırdılar. Geçici bir kurulun kurulabilmesi ancak

Zeki Aras‟ın iki yakın akrabasına inzimamen Halk Partisinin iane ettiği

birkaç iskartası ve Ģahsi müdahalem neticesi muattal fabrikasını 35 bin

liraya kooperatife icara veremediği gibi kuyruk acısı bulunan bir hacı ile

kurulabildi ve maalesef ismine de DP Ġlçe Ġdare Kurulu denildi. (Bu hacı

hakkındaki yazılarımı arzu edenler zamanı geldikçe Kars, Ekinci ve Dil

gazetelerinde okuyabilecek ve ondan sonra bu kendisinin Iğdır‟daki itibarını

öğreneceklerdir.)

Biz münfesih idare kurulu, meri tüzük hükümlerinin bahĢettiği hakka

dayanarak ihtilafın halli veya mahallen bir müfettiĢ marifetiyle tahkikini

yüze yakın Ocak baĢkanı ile parti ileri gelenleri ve il genel meclis azalarının

keyfiyeti tasvip etmediklerini ve bu keyfi ve partiyi çökertmeye matuf

kararın tashihini Tüzüğün 34. maddesi gereğince bu durum karĢısında

partinin çökeceği mülâhazasıyla hayati umumiyenin fevkalade olarak

toplanması hususunda ilçenin mevcut üç Bucak idare kurulu tarafından

yıldırım ve acele tellerle genel baĢkanlığın nazarı dikkatini çektiğimiz halde

on beĢ gündür susulmuĢtur.

ġu hale nazaran, son bir yıl içinde Kars ve mülhakatındaki teĢkilatta

parti tüzüğü asla tatbik edilmediği gibi genel baĢkanlık da bu muhitin

ihtilafları münasebetiyle Ģahıslara göre tüzüğü tatbik ediyor ve tüzüğün

hakiki suretteki tatbikatından çekiniyor.

ġayanı teessüfünki muhitte DP‟yi yıkmaktan baĢka icraatı olmayan

geçici il idare kurulunun yaptıkları genel merkezce tasvip edilmiĢ olacak ki

hizmet müddetleri uzatılmıĢtır.

BeĢ seneden beri hizmet ettiğim DP‟de bugün mevcut olan zihniyet

Ģudur: En tehlikeli ve kara günlerde DP‟yi bizzat kurmuĢ veya intisap etmiĢ

partililer yerine, Ģahsi menfaat temini ve politika icabı olarak son iki yıl

içinde intisap edenleri kâin etmek ve eski partilileri tasfiye etmektir. Bu

suretle ortaya acı bir hakikat çıkıyor ki o da her gelenin aslını astarını tahkik

etmeden DP‟ye almaktır. Bu Ģekilde ki yanlıĢ siyasetin cezasını DP 1954

seçimlerinde görebilir.

DP‟nin Kars‟taki anlayıĢsız teĢkilatı içinde DP‟li olarak milletime

hizmet edemeyeceğime kanaat getirdim. ġahısları çürütmek ve emekleri

akrabalık ve dostluk hatırı ve kuyruk acısından mütevellit yarım saatlik bir

mesaiyle heder etmek suretiyle particiliğin en basit kaidelerini dahi ayak

altına alan bir cemiyetin müdafiliğini ısrarla yapan DP‟den istifa ediyorum.

Milletimin ve hemĢehrilerimin bana tevdi edecekleri memleket

vazifelerini karĢılık beklemeden bu memleketin bir çocuğu olarak yapmayı

Ģeref telakki edeceğim. Hakiki DP‟li arkadaĢlarıma veda ederken DP‟nin de

Türk Milletine nafi olabilecek bir Ģekilde kendisini ıslah etmesini temenni

ederim.

YENĠ CEZA VE TEVKĠF EVĠ YAPILIYOR 17 Nisan 1953

Mecit Hun Yıl: 2 Sayı: 130

Iğdır‟da yeni bir ceza ve tevkif evi yapılması hususu ilgili bakanlıkça

ele alınmıĢ ve gerekli tahsisat ayrılarak yeni bir ceza evi inĢası

emredilmiĢtir.

Münasip bir arsa temin edildiği taktirde derhal ihalesi yapılacaktır.

YENĠ PAMUK BAREMĠ TESBĠT EDĠLDĠ

Haber aldığımıza göre Iğdır Pamuk Tarım SatıĢ Kooperatifleri

Birliği yeni pamuk baremini birinci kalite için 50 kuruĢ olarak tespit

etmiĢtir. Diğer kaliteler buna göre ayarlanacaktır.

Birlik, bugüne kadar tesellüm ettiği ortaklar malına mukabil bu

barem üzerinden derhal avans vermeye baĢlayacaktır.

Kredinin geç açılması ve pamuk fiyatlarının son aylar içinde durgun

bir seyir takip etmesi pamuk müstahsilini müĢkül mevkide bırakmıĢtı.

VAHAP AKAR‟IN REDDĠ HAKĠM TALEBĠ KABUL EDĠLMEDĠ

Hakim Münir EkĢi‟ye iftira suçundan Asliye ceza mahkemesinde

açılan dava dolayısıyla asliye hakimi Turgut Çeliker‟in Münir EkĢi‟nin

mesai arkadaĢı bulunmasına binaen hakimi ret talebinde bulunan istidacı

Vahap Akar‟ın bu talebi Kars Ağır ceza mahkemesince reddedilmiĢtir.

IĞDIR C. MÜDDEĠUMUMĠLĠĞĠNE SELAHĠYETLE KEMAL GÜVEN ATANDI

Iğdır müddeiumumisi sayın Fuat Eribol‟un bir apandisit ameliyatı

geçirmesi üzerine müddeiumumilik iĢlerinin baĢkatip Ahmet Bilen

tarafından idare edilmekte bulunduğu malumumuzdur.

BaĢkatip Bilen‟in aynı zamanda noter iĢlerine de bakması ve iĢlerin

fazlalığı dolayısıyla birkaç gün evvel bir tahkikat münasebetiyle Iğdır‟a

gönderilen Kağızman, C. Müddeiumumisi sayın Kemal Güven‟e Adalet

Vekaletince yetki verilmiĢtir.

DP ĠLÇE KONGRESĠ

Aldığımız habere göre Demokrat Partinin ilçe kongresi 25 Nisan

1953 günü yapılacak ve derhal il delegeleri seçilerek il kongresinin de kısa

bir zaman içinde bitirilmesi temin edilecektir.

Bucak kongreleri evvelce yapılmıĢ olduğu için birkaç gün sonra

yapılacak ilçe kongresi için her hangi bir faaliyet göze çarpmamaktadır.

Seçime ve kongreye hizipler halinde iĢtirak edileceği tahmin edilmektedir.

Demokrat Parti teĢkilatı içinde son aylarda vuku bulan hadiseler dolayısıyla

partiye karĢı cephe alan bir ekseriyet de birkaç gün sonra yapılacak

kongrenin neticelerini bekler görünmektedir. Bilhassa iyi bir idare heyetiyle

millet huzuruna çıkmadığı taktirde Demokrat Parti teĢkilatının Iğdır‟da felce

uğrayacağı kanaati umumidir.

DĠL ÇĠFTLĠĞĠNĠN TRAKTÖRLERĠ GELĠYOR

Aldığımız habere göre Dil çiftliğinde çalıĢtırılmak üzere devletçe

tahsis edilen traktörlerin ilk partisi Horasan‟a gelmiĢ ve teslim alınmak

üzere bir mutemetle kafi miktarda Ģoför Horasan‟a gönderilmiĢtir.

Çiftlik personeli Ģimdilik ilçe merkezinde temin edilen bir binada

çalıĢmalarına devam etmektedir.

KARS‟TAN BĠR ÖĞRETMENLER GRUBU GELĠYOR

Haber aldığımıza göre ilçemizi gezmek ve etütlerde bulunmak üzere

25 Nisan 1953 günü Kars‟tan 30 kiĢilik bir kafile halinde Kars

öğretmenlerinin Iğdır‟a gelmesi tahakkuk etmiĢtir.

Bu münasebetle gerekli hazırlıklara baĢlanmıĢ ve misafirler Ģerefine

bir gece tertibi kararlaĢtırılmıĢ bulunmaktadır.

ĠLAN

Iğdır Belediye BaĢkanlığından

Iğdır Belediyesinin 1953 yılı elektrik iĢletmesi ihtiyacı için 3000

teneke motorin açık eksiltme suretiyle satın alınacaktır. Bedeli 25.500

liradır.

ġartname bedelsiz olarak Iğdır Belediyesinden alınabilir ve her gün

belediyede görülebilir.

Ġhale arttırma ve eksiltme kanunu gereğince 24 Nisan 1953 Cuma

günü saat 14‟de Belediye Encümeni huzurunda yapılacaktır.

Muvakkat teminat 1912 lira elli kuruĢtur.

ZĠRAAT BANKASI MUHASEBECĠSĠ KEMAL BEY‟ĠN PEDERĠ VEFAT ETTĠ

Teessürle aldığımız habere göre, Ziraat Bankası muhasebecisi sayın

Kemal Sezgin‟in pederi Zeki Sezgin iki gün evvel vefat etmiĢ bulunmaktadır

Kemal Sezgin‟e baĢ sağlığı ve müteveffa pederine rahmet dileriz.

TAPU KADASTRO FAALĠYETE GEÇĠYOR

Ġlçemize gelen tapu kadastro genel müdürlüğüne bağlı tapulama

komisyonu 24 Nisan‟dan itibaren Yaycı, AĢağı ve Yukarı Çarıkçı ve civar

köylerinde tapulama iĢlerine baĢlayacaktır.

BAYINDIRLIK MÜDÜRLÜĞÜ VASITALARI ĠLÇEDE

ġehir içi yollarına kum dökmek üzere Kars Bayındırlık

müdürlüğüne ait 3 kamyon iki günden beri iĢe baĢlamıĢlardır.

Bu üç vasıta belediyemizin vilayete müracaatı üzerine tahsis

edilmiĢlerdir.

Belediye reisimiz ilçenin ana caddeleri mevzuundaki bu

çalıĢmalarından dolayı tebrik ederiz.

KUDUZ KURT NĠHAYET ÖLDÜRÜLDÜ

Hasanhanlı bir kadınla Selim adında bir Ģahsı ısırdığını haber

verdiğimiz kuduz kurt dünde Aratan köyünde iki çobanı ısırdıktan sonra

sopa ve taĢ ile öldürülmüĢtür.

Aratan‟da ısırılan iki Ģahıs da bugün Memleket hastanesine müracaat

etmiĢlerdir.

DOĞU ANADOLU FĠRMASININ MÜMESSĠLĠ GELDĠ

Merkezi Ġstanbul‟da bulunan Doğu Anadolu zirai alet ve makineler

firmasının Erzurum Ģubesi elemanlarından Gazanfer Yaman firmasının ticari

faaliyetlerini tetkik etmek üzere dün ilçemize gelmiĢtir.

Firmanın Iğdır acentesi Hüseyin Yaycı olup bugüne kadar bir çok

zirai araçları muhitimize satmıĢ olduğundan Gazanfer Yaman bu araçlardan

temin edilen istifadeleri de tetkik etmektedir.

ARAS YÜKSELMEYE BAġLADI

Havaların iyi geçmesi ve karların erimeye baĢlaması üzerine son

birkaç gün içinde Aras nehrinin su seviyesi yükselmeye baĢlamıĢ bazı

köylerimizle devlet üretme çiftliği haline getirilmekte bulunan Dil

mıntıkasında bu yükselme bariz Ģekilde hissedilmiĢtir. Bu münasebetle

üretme çiftliği müdürü sayın Ziya Ayrım da dün mıntıkayı gezmek

mecburiyetinde kalmıĢtır.

CENGĠZ EKĠNCĠ LONDRA‟YA GĠDĠYOR

Bugün aldığımız bir habere göre Ekinci, Serhat ve Ayhavar

gazeteleri sahibi Avukat Cengiz Ekinci Ġngiltere Kraliçesinin taç giyme

merasiminde bulunmak üzere Ġngiltere‟nin Ankara basın ataĢesi tarafından

resmen davet edilmiĢtir.

Ekinci Mayıs ayında Ġngiltere‟ye hareket edecektir.

DP‟LĠLER BĠRBĠRĠNE GĠRDĠ

Ġlçe kongresinin yaklaĢması münasebetiyle Demokrat Partililer

bugün aleni faaliyete geçmiĢ bulunmaktadırlar.

Partililerden 1500 kiĢilik bir grubun söz birliği ederek geçici idare

kurulu üyeleri hakkında genel merkez ve Kars teĢkilatına Ģikayette

bulundukları istihbar edilmiĢtir.

Ġddia edildiğine göre geçici kurulda vazife alıp yeni seçimlere

hazırlanan Hacı Nağdali Parlar, Sadık Tezel ve Kadir Günde esasen CHP‟li

olup Demokrat Partiyle ilgileri bulunmamaları icap etmektedir.

Ġlgililerin nasıl hareket edeceği merakla beklenmektedir.

Buna rağmen geçici idare kurulu üyeleriyle isminden bahsettiğimiz

zevat il idare kurulu tarafında birçok zamanlar desteklenmiĢ ve bizzat kurula

seçilmiĢlerdir.

Demokrat partililerin yeni müracaatı muvacehesinde ilin seçimlere

veya seçime iĢtirak edecek Ģahıslara müdahale edip etmeyecekleri henüz

öğrenilmiĢtir.