ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(poletaev & lazarev, 1995)...

9
11 چكيده و شيل، آهك مارنيك داراي سنگواره از سنگآهشده برش مطالعه در سازند اينرد. سنگشناسين دامغان دااي شمال شهرستا برشهش خوبي درك گستر سازند مبارهاي شاخص: حضور سنگوارهي شدند كه شناساي از اين گروه گونه31 جنس در23 ،ش لبرود بر مبارك در سازندست. با مطالعه بازوپايانكيل شده اري تش خاكستRossirhynchus adamantinus (Gaetani, 1964), Tomiproductus elegantulus (Tolmmachev, 1924), Pustula cf. altaica (Tolmachev, 1924), Leptagonia analoga (Phillips, 1841), Hemiplethrorhynchus crassus (Gaetani, 1968), Tylothyris cf. planimedia (Cvancara, 1958), Lamellosathyris aff. Lamellose (Leveille, 1835), Punctospirifer aff. Scabricosta (North, 1920) اين برش،نهاد ميشود. در پيشز بازوپايانزون تجمعي ا زيست4 ،ها پايه حضور گونه مشخص ميكند. بر اين برش مبارك دري سازندا برازئن پيشين رزين تا وي تورن زمانگيرد.ار ميود؟ قر دور زير سازندوستگي در ناپييی با يكست و در بخش باه شده ا جيرود نهادب روي سازند همشيه بهگونهايز پايرك ا سازند مبامغان.ستي، دا زيد مبارك، زونهاي، سازن بازوپايانها: كليدواژهE-mail: [email protected] بابك آقابابالوويسنده مسئول:ن* بر پايه بازوپايان)مغانل داشما( ش لبرود بر مبارك دردي سازندبن زيستزون3 ينژادمود حسين و سيد مح2 خسرو خسروتهراني، *1 بابك آقابابالو، تهران، ايرانحقيقاتم و تاحد علومي، وه آزاد اسنشگاسي، داشنا دكترا، گروه زمين دانشجوي1 ، تهران، ايرانحقيقاتم و تاحد علومي، وه آزاد اسنشگاسي، داشناستاد، گروه زمين ا2 ن، ايرانمغان، دامغاه دانشگازمين، داانشكده علومستاديار، د ا3 1391/07/ 09:يخ پذيرش تار1391/02/12 :اريخ دريافت ت) رسوبشناسینهشناسی وچی( 18 تا11 ، صفحه94 ، شمارهال بیست و چهارم،س93 زمستان پيشگفتار-1 هايكي از گروهزين ي تورن-ينز مرز فامن و پس از گذر ا كربنيفرر ابتداي بازوپايان دهاي در راستهويژهزين و ويزئن به در طول تورنند وتي بود گسترش جمعيهم در مار شدندخوردادي برار زي بسيگونی گونهايز گونا اريفرها و اسپيوكتوسها پروت بسيار فوناي داشتنرود بارش لب رسوبي بهاييه .)Legrand- Blain et al., 1984( زيستزون در4 گوناگونی در اينوران دارای اهميت است.ز جان از اين گروه ا غنيان ميشود.بارك نماي سازند مش مورد مطالعهي براي موقعيت جغرافي-2 شمال باختر و-ستاي شمال راري بايفر بهشكل نواسوبات كربنبي از رنتخا برش الومتري جنوب كي5 مغان و درل داتري شما كيلوم15 ب خاور در جنو- جنوبار قر36º 13ياي و عرض جغرافي54º 14ياي طول جغرافيتآباد، در نصر باختر.)1 شكل( دارد روش مطالعه-3 ، اين برش برایوارهايز عكسهاي ماه ناحيه و نييير هوايرسي تصاو پس از بريرنگ سازندگآهك نخودت از سن در رنگ رسوباده شد. تغيير مطالعه برگزيده متريصلهاي چندز فا كه ايرنگ سازند مبارك خاكستر سنگآهك جيرود بهب ايننتخاد از عوامل اش لبروهاي بري سنگوار بسيار باست و غناين ا نمايا تشخيصبراي( يه ي از هردارتركشي، نمونهبره با م همراي مطالعه بود كه برش برانجام اداريز آنها تصوير بره اپس در آزمايشگانجام و س ا) تجمعيستزونهاي زيسي فورامن،، ريختشناي، حالت خط لو كل از شكلهاي سنگواره شناساي شد. برايكيوپودهالعه براين در مطا شد. همچن گرفتهرهري بهينات ظاهرو تزي كميسوم وريو دلتي)Serial Section( اپي پيقتر، برشهاي دقيي شناسايدي براي موار)ردي خاصدر موا( كمابيشهاي ساختاري كه متغيريهاي براي نمونهيه شد وار درونی آنها تهز ساخت ا از روشRhipidomella معرفيشده از جنس گونه2 ندد، هماني داشتن يكسانشده معرفي شد. تجمعي آشكارستزونهايستفاده و در پايان زي بعدسنجي انهشناسي چي-4 . مطالعات پيشين1-4 كارهاي پژوهشیرز به در البسوبات كربنيفرارش از رخستين گز اگر چه ني سازند مبارك توسط مطالعاتي رو قرن بيستمه دوم، ولی در نيم ميرسدTietze (1877) Gaetani (1964, 1965 & 1968) وFantini Sestini (1966) وAssereto (1963) ستي زي فونايبات كربنيفر و رسوارش ازخستين گزنجام شد. نن ا بر پايه بازوپاياويژه بهله دكترايمغان در رسال دانطقه شما رسوبات در م از ديگر آنهاتمايز ساختن آن و م،)1388( يزاده، كبرياي)1379( خير آقابابالوي است. در سالها اJenny (1977) Brenckle et al. )2009( ،)1388( رانعليان و همكام، غ)1386( راند و همكاينژا حسين بهBahrammanesh et al. )2011( وBahrammanesh (2008) له دكتراي و رسااختهاند. پردزجمله بازوپايانزند اين ساستي ا زي فونايرسي برش لب رود بر درد كربنيفر. سازن2-4 خاكستريتر شامل سنگآهكهايمتر و بيش250 اين برش مبارك دري سازند ستبرا. سازند مبارك)2 شكل( ومينه استر از مواد بيتنگ سرشاهر تيرلي شيهاييه و ميانار جيرود قريل سازندنگ و پر فسگآهكهاينخودير روي سن از بخش زيرين مؤيدEobrachythyris وArartella وپودهاي براكيي از حضور جنسهايگيرد كه ميش لبرود قاعده برود درنگ سازند جيري سنگآهكهاي زرد رين برا فامن سنلي شيهاييه ميان كه سازند مباركخستين. بخش ن)1375 و1370 ،جعفريان( است تا2 يز ميان نگآهك آنهاي سنيه د و ستبرایيی دارحد بات بهواشتري نسب بين استله وشا ا و ساقه بازوپايان، مرجانههاي است، غني از سنگواره سانتيمتر30 Rossirhynchus adamantinus Gaetani, 1964 شاخصي همچون حضور گونه و.(Gaetani et al., 2009) اين بخش استن براي تورنزي بيانگر آغاز) سانتيمتر50 تا30( ستبرا در با تغييرهاي خاكستري بخش سنگآهك اين رويی سنگوارهايز گوناگونلي، ا شيهاييهد ميانهش تعداه با كااند و همرا گرفتهار قرشود، بر پايهده شروع مي متري قاع50 ، سن اين واحد كه ازي كاسته ميشود نيز كمهاييه باب ويزئن راع اشكوين است. شروزين پسها، تورن بازوپايان و مرجان فونايبر ميتوانيار ستنگآهك بس و در پايان س)نتيمتر ستبرا سا5 تا1( نازكر ابتدا د

Upload: others

Post on 08-Aug-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

11

چكيدهسازند مبارك گسترش خوبي در برش هاي شمال شهرستان دامغان دارد. سنگ شناسي اين سازند در برش مطالعه شده از سنگ آهك داراي سنگواره، آهك مارني و شيل

خاكستري تشكيل شده است. با مطالعه بازوپايان سازند مبارك در برش لب رود، 23جنس در 31 گونه از اين گروه شناسايي شدند كه حضور سنگواره هاي شاخص: Rossirhynchus adamantinus (Gaetani, 1964), Tomiproductus elegantulus (Tolmmachev, 1924), Pustula cf. altaica (Tolmachev, 1924), Leptagonia

analoga (Phillips, 1841), Hemiplethrorhynchus crassus (Gaetani, 1968), Tylothyris cf. planimedia (Cvancara, 1958), Lamellosathyris aff. Lamellose

(Leveille, 1835), Punctospirifer aff. Scabricosta (North, 1920)

زمان تورنزين تا ويزئن پيشين را براي سازند مبارك در اين برش مشخص مي كند. بر پايه حضور گونه ها، 4 زيست زون تجمعي از بازوپايان پيشنهاد مي شود. در اين برش، سازند مبارك از پايه به گونه اي همشيب روي سازند جيرود نهاده شده است و در بخش بااليی با يك ناپيوستگي در زير سازند دورود؟ قرار مي گيرد.

كليد‌واژه‌ها: بازوپايان، سازند مبارك، زون هاي زيستي، دامغان.E-mail: [email protected] نويسنده‌مسئول: بابك آقابابالو*

زيست‌زون‌بندي‌سازند‌مبارك‌در‌برش‌لب‌رود‌)شمال‌دامغان(‌بر‌پايه‌بازوپايانبابك‌آقابابالو‌1*‌، خسرو‌خسروتهراني‌‌2و‌‌سيد‌محمود‌حسيني‌نژاد‌3

1 دانشجوي دكترا، گروه زمين شناسي، دانشگاه آزاد اسالمي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران

2 استاد، گروه زمين شناسي، دانشگاه آزاد اسالمي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران3 استاديار، دانشكده علوم زمين، دانشگاه دامغان، دامغان، ايران

تاريخ دريافت: 1391/02/12 تاريخ پذيرش:09 /1391/07

زمستان 93، سال بیست و چهارم، شماره 94، صفحه 11 تا 18   )چینه شناسی و رسوب  شناسی(

1-‌پيش‌گفتاربازوپايان در ابتداي كربنيفر و پس از گذر از مرز فامنين- تورنزين يكي از گروه هاي راسته هاي در به ويژه ويزئن و تورنزين در طول و بودند در گسترش جمعيتي مهم شدند برخوردار زيادي بسيار گونه اي گوناگونی از اسپيريفرها و پروتوكتوس ها )Legrand- Blain et al., 1984(. اليه هاي رسوبي برش لب رود با داشتن فوناي بسيار غني از اين گروه از جانوران دارای اهميت است. اين گوناگونی در 4 زيست زون در

سازند مبارك نمايان مي شود.

2-‌موقعيت‌جغرافيايي‌برش‌مورد‌مطالعهو باختر راستاي شمال- شمال با نواري به شكل كربنيفر رسوبات از انتخابي برش جنوب كيلومتري 5 در و دامغان شمال كيلومتري 15 در خاور جنوب جنوب- 36º قرار 13′ 54º و عرض جغرافيايي 14′ باختر نصرت آباد، در طول جغرافيايي

دارد )شكل 1(.

3-‌روش‌مطالعهبرای برش اين ماهواره اي، عكس هاي نيز و ناحيه هوايي تصاوير بررسي از پس سازند نخودي رنگ سنگ آهك از رسوبات رنگ در تغيير شد. برگزيده مطالعه متري فاصله اي چند ده از مبارك كه به سنگ آهك خاكستري رنگ سازند جيرود اين انتخاب عوامل از لب رود برش سنگواره اي باالي بسيار غناي و است نمايان برش براي مطالعه بود كه همراه با متركشي ، نمونه برداري از هر اليه )براي تشخيص زيست زون هاي تجمعي( انجام و سپس در آزمايشگاه از آنها تصوير برداري انجام شد. براي شناسايي سنگواره ها از شكل كلي، حالت خط لوال، ريخت شناسي فورامن، دلتيريوم و كميسورو تزيينات ظاهري بهره گرفته شد. همچنين در مطالعه براكيوپودها )Serial Section( مواردي براي شناسايي دقيق تر، برش هاي پياپي )در مواردي خاص(از ساختار درونی آنها تهيه شد و براي نمونه هايي كه متغير هاي ساختاري كمابيش روش از Rhipidomella جنس از معرفي شده گونه 2 همانند داشتند، يكساني

بعدسنجي استفاده و در پايان زيست زون هاي تجمعي آشكار شده معرفي شد.

4-‌چينه‌شناسي4-1.‌مطالعات‌پيشين

پژوهشی كارهاي به البرز در كربنيفر رسوبات از گزارش نخستين چه اگر Tietze (1877) مي رسد، ولی در نيمه دوم قرن بيستم مطالعاتي روي سازند مبارك توسط

Gaetani (1964, 1965 & 1968) و Fantini Sestini (1966) و Assereto (1963)

به ويژه بر پايه بازوپايان انجام شد. نخستين گزارش از رسوبات كربنيفر و فوناي زيستي آن و متمايز ساختن آنها از ديگر رسوبات در منطقه شمال دامغان در رساله دكتراي ،)1388( كبريايي زاده ،)1379( آقابابالو اخير سال هاي در است. Jenny (1977)

Brenckle et al. )2009( ،)1388( غالمعليان و همكاران ،)حسيني نژاد و همكاران )1386 به Bahrammanesh et al. )2011( دكتراي Bahrammanesh (2008) و رساله و

بررسي فوناي زيستي اين سازند ازجمله بازوپايان پرداخته اند.4-2.‌سازند‌كربنيفر‌در‌برش‌لب‌رود

ستبراي سازند مبارك در اين برش 250متر و بيشتر شامل سنگ آهك هاي خاكستري و ميان اليه هاي شيلي تيره رنگ سرشار از مواد بيتومينه است )شكل 2(. سازند مبارك قرار جيرود سازند فسيل پر و سنگ آهك هاي نخودي رنگ روي زيرين بخش از مي گيرد كه حضور جنس هايي از براكيوپودهاي Arartella و Eobrachythyris مؤيد لب رود برش قاعده در جيرود سازند رنگ زرد براي سنگ آهك هاي فامنين سن است )جعفريان، 1370و 1375(. بخش نخستين سازند مبارك كه ميان اليه هاي شيلي تا نيز ميان 2 به واحد بااليی دارد و ستبرای اليه هاي سنگ آهك آن بيشتري نسبت 30 سانتي متر است، غني از سنگواره هاي بازوپايان، مرجان ها و ساقه الله وشان است Rossirhynchus adamantinus Gaetani, 1964 همچون شاخصي گونه حضور و

.(Gaetani et al., 2009) بيانگر آغاز تورنزين براي اين بخش است روي اين بخش سنگ آهك هاي خاكستري با تغيير در ستبرا )30 تا50 سانتي متر(

قرار گرفته اند و همراه با كاهش تعداد ميان اليه هاي شيلي، از گوناگونی سنگواره اي نيز كمي كاسته مي شود، سن اين واحد كه از 50 متري قاعده شروع مي شود، بر پايه فوناي بازوپايان و مرجان ها، تورنزين پسين است. شروع اشكوب ويزئن را با اليه هاي بسيار ستبر مي توان پايان سنگ آهك تا 5 سانتي متر ستبرا( و در نازك )1 ابتدا در

Page 2: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

زيست زون بندي سازند مبارك در برش لب رود )شمال دامغان( بر پايه بازوپايان ...

12

مشخص كرد. مجموعه زيستي بازوپايان در اين بخش سن ويزئن آغازين را مشخص مي كند.

نبود Gigantoproductus شاهدي بر نبود ويزئن پاياني در برش لب رود است . دارد. روي ستبرا ويزئن 100متر اشكوب تورنزين 150و اشكوب لب رود برش در به واسطه و )Disconformity( فرسايشي ناپيوستگي يك با مبارك سازند رسوبات قرار دورود سازند روز ن بر از غني سنگ آهك هاي )برش( تخريبي رسوب متر 2

مي گيرد )شكل 3(.

5-‌زيست‌چينه‌نگاريدر اين پژوهش سعي بر اين بوده است تا با نمونه برداري برجا از بازوپايان، زون هاي زيستي بازوپايان در سازند مبارك آشكار شود. در اين راستا، 23جنس در 31 گونه از اين گروه از جانوران كه در نوع خود يكي از غني ترين مجموعه هاست شناسايي شد. بر پايه ارزش چينه شناسي و پراكندگي گونه هاي شناسايي شده، چهار زون زيستي

به شرح زير ارائه مي شود )جدول 1(.5-1.‌زيست‌زون‌‌نخست

اين بخش كه روي سنگ آهك كرم رنگ سازند جيرود قرار مي گيرد با سنگ آهك ساقه قطعات از فراوان بقاياي و شيلي فراوان ميان اليه هاي و بيتومينه رنگ تيره گونه حضور با كه زون اين مي شود. مشخص بازوپايان و مرجان كرينوييد، Rossirhynchus adamantinus (Gaetani,1968) دقيقا همخوانی دارد، به عنوان آغاز

تورنزين در رسوبات كربنيفر البرز در نظر گرفته مي شود. گونه هاي شناسايي شده از بازوپايان در اين بخش عبارتند از:

Tylothyris cf. planimedia (Cvancara, 1958), Punctospirifer sp.

Ind., Rhipidomella michelini (Leveille, 1833), Composita megala

(Tolmachev, 1924), Rugosochonetes cf. hardrensis (Phillips, 1841),

Schelwienella sp. Ind., Pustula cf. altaica (Tolmachev, 1924),

Athyris globulina (Waagen, 1883), Rossirhynchus adamantinus

(Gaetani, 1964), Cleiothyridina cf. kusbassica (Benznosova, 1963),

Cleiothyridina aff. transversa (Stainbrook, 1947).

Athyris globulina وجودگونه نيز و گونه ها اين زيست زمان به توجه با Alvarez et al., 1998;) در اليه هاي ابتدايي كربنيفر پيرنه فرانسه (Waagen, 1883)

اين براي Hastarian زماني دامنه و تورنزين Legrand-Blain et( شروع al., 1984

.(Poletaev & Lazarev, 1995 ; Jafarian, 2000( اليه ها پيشنهاد مي شود5-2.‌زيست‌زون‌دوم

در اين بخش كه مي توان آن را زيست زون تجمعي اسپيريفرها ناميد، با افزوده شدن بر ستبرای اليه هاي سنگ آهك از شمار ميان اليه هاي شيلي كاسته شده و بقاياي قطعات ساقه هاي الله هاي دريايي و مرجان ها كمتر از بخش زيرين به چشم مي خورد. در اين

بخش بازوپايان زير شناسايي شدند: Rhipidomella missouriensis (Gutschick, 1970), Composita cf. ambigua

(Sowerby, 1839), Marginatia aff. vaughani (Muir- wood, 1928), Leptagonia

analoga (Phillips, 1841), Hemiplethrorhynchus crassus (Gaetani, 1968),

Spirifer cf. tornacensis (Koninck, 1883), Spirifer attenuatus (Sowerby,

1839), Spirifer cf. trigonalis (Martin, 1809), Marginatia sp. Ind., Composita

ovata (Mather, 1915).

اين مجموعه از بازوپايان معرف بخش مياني تا ابتداي بخش پايانی تورنزين يا زير .)Poletaev & Lazarev, 1995( است Ivorian اشكوب

Rhipidomella missouriensis (Gutschick, 1970) گونه همچنين است شده گزارش تورنزين پايان تا اروپا تورنزين ميانی بخش از

)Brunton & Lazarev, 1997( و در اين مجموعه ، محدوده سني نيمه دوم تورنزين را

مشخص مي سازد )Abramov & Grigoryeva, 1986(، اين گونه با اندازه گيري ابعاد از گونه متفاوت بعد سنجي در محدوده اي نمودار تجمعي از استفاده مختلف آن و

ديگر خود كه در ابتداي تورنزين وجود دارد قابل جدايش است )شكل 4(. 5-3.‌زيست‌زون‌‌سوم

صدف داراي رنگ خاكستري اليه متوسط مترآهك 5 با كه بخش اين در بازوپايان آغاز مي شود، ستبرای اليه هاي سنگ آهك به بيش از 0/5 متر می رسد و از پتانسيل سنگواره هاي آن تا حدودي كاسته مي شود. در اين بخش بازوپاياني مانند Tomiproductus elegantulus (Tolmachev, 1924) وجود دارندكه شاخص تورنزين

.)Gaetani, 1968( هستند بازوپايان شناسايي شده دراين بخش عبارتنداز:

Tomiproductus elegantulus (Tolmachev, 1924), Fusella cf. tornacensis

(Koninck, 1883), Marginatia aff. burlingtonensis (Hall, 1893),

Cleiothyridina orbicularis (Chao, 1938), Eomartiniopsis cf. waschkuricus

(Ferederiks, 1919), Syringothyris aff. cospidata (Sowerby, 1813).

Eomartiniopsis cf. waschkuricus گونه هاي همزمان حضور از نشان Marginatia aff. burlingtonensis (Hall, 1893) و (Ferederiks, 1919)

وجود اليه هاي پايانی از تورنزين و شروع ويزئن است كه در رسوبات كربنيفر چين جنس وجود نيز و )Grechishnikova & Levitskii, 2011) است شده گزارش آن گونه cospidata (Sowerby, 1813) از لب رود برش در )كه Syringothyris

شناسايي شد( كه در بخش پايانی تورنزين رسوبات كربنيفر آمريكاي التين و خاور دور موجود است )Tazawa, 2006; Isaacson & Dutro, 1999( مي تواند مؤيد اين

زمان باشد. 5-4.‌زيست‌زون‌‌چهارم

در اين بخش از شمار و ستبرای ميان اليه هاي شيلي كاسته مي شود و به اليه هايي با ستبرای 2 تا 5 سانتي متر مي رسند و در عوض بر ستبرای اليه هاي سنگ آهك به گونه چشمگيري افزوده مي شود. از جمله سنگواره هاي شناسايي شده در اين بخش مي توان مرجان ها از برخي كرد. اشاره كرينوييدها ساقه قطعات و مرجان ها بازوپايان، به بخش اين در آنچه دارند. تورنزين به گونه هاي نسبت درشت تري ابعاد و اندازه ها مي تواند مد نظر قرار گيرد افزايش گوناگونی جنس هاي خانواده پرودوكتوس ها نسبت به محيطي پرانرژي از تغيير محيط رسوبي نتيجه امر اين اسپيريفرهاست كه شايد به باشد؟ )آقابابالو، 1379(. حضور گونه هايي همچون كم انرژي تر و رخساره اي گلي

Buxtonia cf. praejuresanensis (Kalashnikov, 1890),

جنس نبود و Dictyoclostus cf. pinguis (Muir-Wood, 1930)

است تورنزين پايان و ويزئن شروع بيانگر Tomiproductus

.(Poletaev & Lazarev, 1995)

Lamellosathyris aff. lamellosa بخش،گونه اين در همچنين (Leveille, 1835) ديده مي شودكه اين گونه محدوده زماني شروع ويزئن را معرفي

مي كند )Legrand- Blain et al., 1984(. بازوپاياني كه در اين بخش شناسايي شده اند عبارتند از:

Buxtonia cf. praejuresanensis (Kalashnikov, 1980), Dictyoclostus cf.

pinguis (Muir-Wood, 1930), Punctospirifer aff. scabricosta (North, 1920),

Cleiothyridina transversa geirudensis (Assereto, 1960), Cleiothyridina

cf. okensis (Grunt, 1980) Lamellosathyris aff. lamellosa (Leveille, 1835),

Orthotetes cf. batesvillensis (Girty, 1915).

است لب رود برش از بخش اين براي پيشين ويزئن سن بيانگر مجموعه اين كه جنس نبود ولی .(Legrand-Blain, et al., 1984 ; Poletaev & Lazarev, 1995(

Page 3: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

بابك آقابابالو و همكاران

13

Gigantoproductus و Latiproductus كه در برش هاي ديگر ناحيه نيز يافت نشده اند

.)Legrand-Blain,1980( دليل بر نبود ويزئن بااليي در اين منطقه است

6-‌نتيجه‌گيري‌با مطالعات انجام شده روي فوناي زيستي بازوپايان در اين برش و شناسايي 31 گونه از 23 جنس از اين گروه جانوري، گونه هاي يافت شده در 4 زيست زون تجمعي قرار گرفتند كه به ترتيب از تورنزين تا ويزئن پيشين را در بر مي گيرند. سازند مبارك در اين برش، با سيماي آهكي روي سازند جيرود قرار مي گيرد و در بخش رأسي و پايانی

شكل1- موقعيت جغرافيايي، تصوير ماهواره اي و راه دسترسي برش لب رود.

شكل2- رخنمون سازند مبارك در برش لب رود، ديد به سوی شمال خاور )جنوب باختر نصرت آباد دامغان(.

توسط 2متر رسوبات تخريبي پوشيده مي شود كه روي آن نيز سنگ آهك هاي غني از ميكروفسيل پرمين قرار گرفته است كه اين رخنمون داراي ناپيوستگي مي تواند نبودي

از ويزئن مياني- بااليي تا پرمين را در برگيرد.

سپاسگزاريپروفسور خانم سركار و گيتاني پروفسور آقاي راهنمايي هاي از پايان در آنجيوليني )دانشگاه ميالن ايتاليا( و پروفسور ژاكوب جني)سوئيس( سپاسگزاری

می شود.

Page 4: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

زيست زون بندي سازند مبارك در برش لب رود )شمال دامغان( بر پايه بازوپايان ...

14

شكل3- ستون چينه نگاري سازند مبارك در برش لب رود و گسترش گونه هاي بازوپايان.

(F= missouriensis و R= michellini( ريپيدومال گونه هاي تمايز -4 شكل از يكديگر.

Page 5: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

بابك آقابابالو و همكاران

15

Page 6: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

زيست زون بندي سازند مبارك در برش لب رود )شمال دامغان( بر پايه بازوپايان ...

16

Page 7: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

بابك آقابابالو و همكاران

17

جدول1- زون هاي زيستي بازوپايان شناسايي شده در برش لب رود.

Page 8: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو

زيست زون بندي سازند مبارك در برش لب رود )شمال دامغان( بر پايه بازوپايان ...

18

كتاب‌نگاريآقابابالو، ب.، 1379- بيواستراتيگرافي سازند مبارك در منطقه شهرستان دامغان بر اساس بازوپايان، دانشگاه اصفهان، پايان نامه كارشناسي ارشد، صفحات 1تا 140.

جعفريان، م. ع.، 1370- بازنگری در چينه شناسی كربونيفر ايران و ارائه مدل های بيواستراتيگرافی، دهمين گردهمايی علوم زمين، سازمان زمين شناسی كشور. جعفريان، م. ع.، 1375- شاخص های زيست چينه ای بازوپايان در مرز دونين- كربونيفر يا استرونين ايران، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، جلد7، شماره 1- 2، صفحات 2تا 16.

حسيني نژاد ، م.، يزدي، م.، قبادي پور، م. و غالمعليان، ح.، 1386- چينه نگاري سنگ هاي دونين بااليي در برش كالريز، فصلنامه علوم زمين، سال شانزدهم، شماره 63، صفحات 78 تا 85.

غالمعليان، ح.، كبريايي زاده، م.، قرباني، م. و حسيني نژاد، م.، 1388- بازوپايان و كنودونت هاي سازند مبارك )كربونيفر پيشين( در برش كالريز شمال دامغان، فصلنامه علوم زمين، سال نوزدهم، شماره 74، صفحات 121 تا 130.

كبريايي زاده، م.، 1388- زيست زون بندي سازند جيرود در البرز خاوري )منطقه دامغان( بر اساس بازوپايان، فصلنامه علوم زمين، سال هجدهم، شماره 71، صفحات 19 تا 30.

ReferencesAbramov, B. C. & Grigoryeva, A. D., 1986- Biostratigraphy Early Carboniferous brachiopods. Acad. H. C. Moscou.64p.Alvarez, F., Rong, J. Y. & Boucot, A. J., 1998- The classification of Athyridid brachiopods. J. Paleontology. 72, p. 827-855. Assereto, R., 1963- The Paleozoic Formation in Central Elburz (Iran), (Preliminary Note). Rivista Italiano di Paleontologia e startigrafia, v.

69, no. 4, p. 503-543.Bahrammanesh, M., Angiolini, L., Antonelli, A. A., Aghababalou, B. & Gaetani, M., 2011- Tournaisian (Mississippian) brachiopods from the

Mobarak Formation, North Iran, Geo Arabia, Vol: 16, no. 3, P. 129-192. Bahrammanesh, M., 2008- Brachiopods from the Early Carboniferous of North Iran: Classification, Biostratigraphy and Paleobiogeography.

Universital degli Studi di Milano. pp. 160. Ph. D. Thesis. Brenckle, P. L., Gaetani, M., Angiolini, L. & Bahrammanesh, M., 2009- Refinements in biostratigraphy, chronostratigraphy and

paleogeography of the Mississippian(Lower Carboniferous) Mobarak Formation , Alborz Mountains, Iran, Geo Arabia , vol. 14, no. 3: 43-78.

Brunton, C. H. C. & Lazarev, S. S., 1997- Evolution and classification of the Productellidae(Productida), Upper Paleozoic brachiopods. J. Paleontology, 71: 381-394.

Fantini Sestini, N., 1966- The geology of the Upper Djadjerud and Lar valleys (North Iran), II. Palaeontology. Brachiopods from Geirud Formation, Member D (Lower Permian). Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia, v. 72, no. 1, p. 9-50.

Gaetani, M., 1964- Rossirhynchus adamantinus gen. n., sp. n. from the Tournaisian of Central Elburz, Iran. (Rhynchonellida). Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia, Milano, v. 70, no. 4, p. 637-648.

Gaetani, M., 1965- The geology of the Upper Djadjerud and Lar Valleys (North Iran). II. Palaeontology. Brachiopods and Molluscs from Geirud Formation, Member A. (Upper Devonian and Tournaisian). Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia, Milano, v. 71, no. 3, p. 679-771.

Gaetani, M., 1968- The geology of the Upper Djadjerud and Lar valleys II. Pal., Lower Carboniferous brachiopods from Central Alborz, Iran. Riv., Ital., pal., 74: p. 665-744.

Gaetani, M., Angiolini, L., Ueon, K., Nicora, A., Stephenson, M., Sciunnach, D., Petroi, R., Price, G. & Saburi, J., 2009- Pensylvanian Early Triassic Stratigraphy in the Alborz mountains. Geol. Soc., London. Sp. Pub., 312:p. 79-128.

Grechishnikova, I. A. & Levitskii, E. S., 2011- The Famennian_Lower Carboniferous reference section Geran_ Kalasi (Nakhichevan Autonomous region, Azerbaijan). Stratigraphy and Geological Corrolation, vol. 19, no. 1, 21-43.

Isaacson, P. E. & Dutro, Jr. T., 1999- Lower Carboniferous brachiopods from Sierra de Almeida, Northern Chile. J. Paleontology, 73(4). 625-633.

Jafarian, M. A., 2000- Late Devonian index brachiopoda of the north- east Esfahan in correlation with other regions. J., Sci., I. R., Iran.11:p. 221-231.

Jenny, J., 1977- Geologie de stratigraphic de la Elborz oriental entre Aliabad et Shahrud, Iran. Ph.D. theis, Univ., de Geneva. Geneve. 230p.Legrand -Blain, M., 1980- Les Gigantoprotuctides ( Brachiopodes) du Sahara Algerian. III- Semiplanidae Viseens et Namuriens. Bul. Soc.

Hist. nat. Afr. Nord. Alger., t. 69, fasc. 1 et 2, 1-89. Legrand –Blain, M., Delvolvé, J. J. & Perret, M. F., 1984- Les brachiopodes Carboniféres des Pyréneés centrales françaises. 2: Étude des

orthida et des spiriferida; Biostratigraphie, Paléoécologie, Paléobiogéographie. Geobios. 17: p. 297-325. Poletaev, V. I. & Lazarev, S. S., 1995- General stratigraphic scale and brachiopod evolution in the Late Devonian and Carboniferous

subequatorial belt. Bull., Soc., Bel., Géol., 103:p. 99-107. Tazawa., J. I., 2006- The Marginatia- Syringothyris- Rotaia brachiopod assemblage from The Lower Carboniferous of the south Kitakami

Belt, Notheast japan, Paleontological Research, vol. 10, no. 2: 127-139. Teitze, E., 1877- Bemerkungen über die Tektonik des Alburs gebirges. Jb. Geol., Reichsanst., v. 27, 375-430, Wien.

Page 9: ناياپوزابهياپرب)ناغماد ...€¦ · .(Poletaev & Lazarev, 1995) Lamellosathyris aff. lamellosa هنوگ،شخب نيا رد نينچمه يفرعم ار نئزيو