ANNUAL REPORT

2014

ANNUAL REPORT 2014

Ce rapport est également disponible en français.This report is also available in English.

Cover photograph : © Sven Smets – Kazerne DossinPhotographs : © Kazerne DossinPublisher : Christophe Busch, vzw Kazerne Dossin,

Goswin de Stassartstraat 153, 2800 MechelenEditors : Sara Verhaert, Marjan Verplancke, Dorien StyvenDesign : Karakters, Ghent

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced and/or copied by print, photocopy, microfilm or any other meanswhatsoever, without the prior written permission of the publisher.

2Foreword

42014 in figures

62014 in

a nutshell

10Public

18Education

23Collections & research

29Outreach

33Marketing

& Communication

37Organization

40 With thanks to

C o n t e n t

2

Cordesse, a young Parisian photographer, enti-tled Rwanda : Wounded Vision, and in the au-tumn it showed the work of Daniel Hernández-Salazar in Genocide Dismissed : Guatemala, a silenced tragedy.

the europe Lecture on April 4th 2014 was no doubt one of the highlights of the programme destined to the general public. the keynote speaker, Herman Van Rompuy, Chairman of the european Council, delivered a lecture on euro-pean values. the public also had the opportunity to attend several premières at Kazerne Dossin : a concert by the American pianist Roger Peltz-man, the Belgian première of the documentary Der Anständige about the Reichsführer Heinrich Himmler, the world première of the opera ‘Onvol-tooid verleden’ (Unfinished Past) and Liesbeth List’s intimate and impressive performance of the Mauthausen songs.

For Kazerne Dossin 2014 began by officializing an unusual partnership between a museum and police forces. Under the terms of the agreement signed on January 27th by Catherine De Bolle, Commissioner General of the Federal Police, and Herman Van Goethem, Director General of Kazerne Dossin, every probationary police con-stable will visit Kazerne Dossin and follow the Holocaust, Police and Human Rights training programme.

In 2014 more than 100,000 members of the general public visited the Memorial, the perma-nent exhibition, the special exhibitions or at-tended events at Kazerne Dossin. With the sup-port of the Flemish Government, the founding partners and other supporters, the museum was able to set up several remarkable pictorial exhi-bitions on human rights. In spring Kazerne Dos-sin presented an exhibition of the work of Alexis

3

September 4th saw the commemoration of the liberation of Kazerne Dossin, exactly 70 years ago. During the ceremony one of the last wit-nesses of the liberation told his story and new pictures were added to the portrait wall. this year the Documentation Centre again received hundreds of inquiries and provided researchers, journalists and victims’ family members with photographs, documents and other information.

the museum continued to cooperate with museums abroad. For instance, a team of KD employees, guides and ‘ambassadors’ travelled to Yad Vashem (Israel) for an intensive study week on Holocaust and human rights. the Re-search and Documentation Centre lent its coop-eration to exhibitions abroad and continued its work to make the collections and archives more accessible.

At the european Museum Awards 2014 held

in tallinn, estonia, a distinctive commendation was awarded jointly to Kazerne Dossin and the Flossenbürg Memorial in Germany. the panel of judges praised the museum for its innovative ap-proach, which could well serve as a source of in-spiration to other historical museums all over the world. this commendation formally confirmed that after less than two years of existence, Kazerne Dossin was already ranking amongst europe’s top museums.

Eric Stroobants, Chairman Kazerne Dossin

Foreword

4

2014 in figures

75.936 for the Museum

26.000 for the Memorial

67.398 unique visitors to the website

2907 followers on social media

500 digital inquiries to the

Documentation Centre

129 for the Documentation Centre

102.065 VISITORS Of whOm

70.676 DIGITAL

VISITORS Of whOm

5

47 new photographs added to the portrait wall

232 articles published in the press

4307 teachers

44.770 minors

6Federal Police and Kazerne Dossin officialized their cooperation on January 27th, International Holocaust Remembrance Day

2014 in a nutshell

7President of the European Council Herman Van Rompuy was the keynote speaker at the Europe Lecture

8

Opening of the special exhibition Rwanda : Wounded Vision

Kazerne Dossin received a special commendation at the European Museum Awards in Tallinn, Estonia

9

Opening of the special exhibition Genocide Dismissed : Guatemala, a silenced tragedy

The National Bank of Belgium was awarded the Caius Prize for the cultural patronage of Kazerne Dossin

10

Public

WERE VIsITORs HAPPy WITH THE WAy THEy WERE RECEIVED ?

50 % 34 % 11 % 2 %

WHAT DID OuR VIsITORs THINK OF

the introductory film 43 % 47 % 3 % 1 %

the audio-guide 25 % 60 % 6 % 2 %

the touch screens 34 % 46 % 15 % 2 %

the interviews 26 % 54 % 7 % 2 %

the explanatory booklet 25 % 45 % 9 % 3 %

the documents and photographs ? 46 % 44 % 6 % 2 %

11

TIME sPENT By OuR VIsITORs AT THE MusEuM

1 % 36 % 41 % 18 %

enhanced the visit 28 % 52 % 0 % 4 %

Suitability for the group 36 % 44 % 4 % 4 %

Clear and intelligible 48 % 28 % 4 % 8 %

Duration 40 % 36 % 8 % 4 %

INSTAPSESSIE

68%

HOW DID OuR VIsITORs RATE THE INTRODuCTORy sEssION ?

12

Interactive guided tour 42 % 42 % 8 % 0 %

Suitability for the group 41 % 50 % 0 % 0 %

Clear and intelligible 42 % 42 % 8 % 0 %

Knowledge of subject 75 % 17 % 0 % 0 %

organization and structure 42 % 50 % 0 % 0 %

GUIDED TOUR

32%

HOW DID OuR VIsITORs RATE THE guIDEs ?

13

Special exhibitions

27.11.2013 – 30.03.2014Losing Face, Jan Vanriet

the Losing Face exhibition drew very favourable reactions from press and public alike. Highlights of the collected work of artist Jan Vanriet in-cluded the painted portraits of deportees from Kazerne Dossin, based on photographs on the portrait wall. In 2015 Losing Face will travel on to the Jewish Museums in Moscow and in Warsaw.

05.04.2014 – 14.09.2014Rwanda : Wounded vision, Alexis Cordesse

to mark the twentieth anniversary of the geno-cide in Rwanda, Kazerne Dossin mounted an ex-hibition of work by the French photographer Alexis Cordesse (°1971, Paris). As an independ-ent press photographer he was in Rwanda be-tween 1996 and 2013 to document the after-math of the genocide. the exhibition was divided into three parts : the 2004 film Itsembatsemba, the photographic report Confession with inter-views and confessions by men and women who took part in the genocide, and Voids, about the sense of emptiness felt by survivors of the Rwandan genocide.

04.09.2014 – 20.01.2015Tussen wanhoop en weerbaarheid (Between despair and resilience), Jacques Rozenberg

Special exhibition of the work of Jacques Rozen-berg (1922-1999). on July 31st 1943 the artist was deported to Auschwitz from Dossin bar-racks with transport XXI. He returned as a sur-vivor in May 1945 and at a later age began to paint his past : despair and resilience in colour and narrative. Following a donation in 2014, Jacques Rozenberg’s complete oeuvre is now in the possession of Kazerne Dossin.

Rwanda : Wounded vision

30.09.2014 – 22.03.2015Genocide Dismissed : Guatemala, a silenced tragedy,Daniel hernández-Salazar

the photographic work by the Guatemalan artist Daniel Hernández-Salazar over the last three decades was shown on the fourth floor of the museum. to this day many people are unaware of the mass murders committed in Guatemala in the 1980s. now an iconic image, the photo-graph of the protesting Mayan ‘angel’ with the shoulder blades of a victim has been part of Ka-zerne Dossin’s permanent exhibition since 2012.

Openings and previews

04.04.2014Lecture | Europe Lecture and opening ofthe exhibition Rwanda : Wounded Vision

Lecture on european values and international law. Guest speakers : Herman Van Rompuy (for-mer President of the european Council) and Serge Brammertz (Chief Prosecutor for the International Criminal tribunal for the former Yugos lavia).

Concert at Kazerne Dossin by the American pianist Roger Peltzman

15

04.09.2014Opening | Special exhibition of the work of Jacques Rozenberg, Tussen wanhoop en weerbaarheid (Between despair and resilience)

29.09.2014Opening | Special exhibition Genocide Dismissed : Guatemala,a silenced tragedy

Guest speakers : Jan Jarab (Regional Represent-ative office of the High Commissioner for Human Rights) and Kate Doyle (Senior Analyst U.S. Policy in Latin America in the national Security Archive)

Cultural events

19.02.2014Concert | Dedication, with Roger Peltzman

the American pianist Roger Peltzman performed a sell-out concert in memory of his uncle norbert Stern, a talented pianist who was deported from Dossin barracks and did not survive the Holocaust.

02.04.2014Theatre | ‘Gembloux : Op zoek naar hetvergeten leger’ (Gembloux : In search ofthe forgotten army) – schools and evening performances

Play by two Moroccan artists who go in search of the forgotten story behind the Battle of Gem-bloux in 1940.

Gembloux : Op zoek naar het vergeten leger (gembloux : In search of the forgotten army)

16

27.04.2014film and pop-up exhibition | heritage Day

Screening of the documentary Silent Stories in association with journalist Catherine Vuylsteke. Pop-up exhibition about discrimination against homosexuals and their rights.

03.05.2014Concert | festival of flanders

World première of the opera Onvoltooid verleden (Unfinished Past) with the Dutch mezzosoprano Christianne Stotijn and actress Julika Marijn, based on excerpts from the diaries of etty Hillesum.

15.06.2014Literature Breakfast | 1000 heuvels (A Thousand hills)

extracts from the novel 1000 heuvels (A Thou-sand Hills) by author Koen Peeters. A kaleido-scopic picture of Rwanda in five stories.

01.10.2014Book presentation | Genocide, Risk and Resilience

Presentation of this collection of essays which explore the various factors at work in genocidal processes and their aftermath, in cooperation with UCSIA (University of Antwerp). Speakers : Stephan Parmentier, Saskia Baas, Bert Ingelaere, Kate Doyle et al.

19.10.2014film | Der Anständige (The Decent One)

Belgian première of Belgian-Israeli film director Vanessa Lapa’s documentary on Heinrich Him-mler’s figure in the light of his private corre-spondence during the Second World War, fol-lowed by a discussion with the film director. In association with Filmhuis Mechelen and the Auschwitz Foundation.

Pop-up exhibition on Heritage Day

Belgian première of Der Anständige (The Decent One) with film director Vanessa Lapa

17

05.11.2014Evening opening | mechelen after-hours viewing

Special after-hours viewing of Genocide Dis-missed : Guatemala, a silenced tragedy Free ad-mission for Mechelen residents.

15.11.2014Concert | Canto Ostinato

Simeon ten Holt’s Canto Ostinato performed on four pianos by musicians of the Mechelen Con-servatory.

Teacher-training sessions

15.10.2014 & 29.10.2014Teachers’ Days

these special teachers’ Days consisted in a pres-entation of Kazerne Dossin’s educational pro-

gramme, followed by talks on the content of the museum and participation in educational work-shops. In association with Démocratie ou Bar-barie, the Auschwitz Foundation and Klasse.

Commemorations

04.09.2014Commemorating 70 years of liberation

Mechelen was liberated on September 4th 1944. nuchim Manelewitsch gave a moving ac-count of how he was imprisoned in Kazerne Dossin in 1944 and liberated. Wreathes were laid at the monument and 47 new portraits added to the portrait wall.

Teachers’ Days at the museum

18

Educational programme

New museum formula

By way of an alternative to the classic guided tour, Kazerne Dossin put together an ‘experience trail’ which takes a more active approach. At the heart of the trail, which takes account of pupils’ different learning styles, is the memorial as a place of commemoration. In September 2015 the ‘experience trail’ will become part of the ed-ucational programme.

Custom-tailored guided tours

Working with the team of guides, the education Department put together a number of visits aimed at meeting the needs of specific target groups, such as the blind and partially sighted, students in higher education, learners of Dutch as a foreign language, etc.

Educational material

In cooperation with the non-governmental or-ganization RCn Justice & Démocratie, the edu-cation team put together a learning pack relat-ing to the special exhibition Rwanda : Wounded Vision about the Rwandan genocide. A similar pack was compiled for the special exhibition Genocide Dismissed : Guatemala, a silenced tragedy. It consists in historical background in-formation about Guatemala and looks at the phenomenon of street art. the competition ‘Schreeuw het uit tegen onrecht’ (Shout out against injustice), organized in association with Graffiti vzw called upon young people to put their social commitment into practice by organ-izing their own creative street-art project.

Education

19

workshops

A workshop entitled Enkeltje Mensenrechten (one-way ticket to Human Rights) was held last year. the education Department did further work on the film Belonging after successful test runs in schools. the workshop and museum trail A Demonic Transition also took shape.

Guiding

Kazerne Dossin organized bimonthly meetings for its team of guides, consisting in talks, film screenings, training and feedback sessions. the museum also successfully launched a new on-line platform providing practical tips, content information, etc.

20

Teachers

the museum welcomed some 200 Dutch and French-speaking teachers to the teachers’ Days in october. In addition to an introduction to the museum’s offer, the programme also included historical, topical and didactic components. each of the teachers’ Days was rounded off with gripping testimonies, like the stories of sculptor and draftsman Koenraad tinel and Doctor of Law and jazz pianist Simon Gronowski. Kazerne Dossin conceived the teachers’ Days in coop-eration with Klasse, the Auschwitz Foundation and the ‘Démocratie ou Barbarie’ unit.

Outreach activities

Police, holocaust and human Rights

In 2014 the museum welcomed several hundred policemen as part of the ‘Holocaust, Police and Human Rights’ (HPM) training programme. Ka-zerne Dossin’s educational team provided sup-port and helped put together the syllabus and the ‘train the trainer’ sessions. this special co-operation project between police and museum was extended to a conference on Police and Holocaust education for which financing is still being sought.

21

Yad Vashem study trip

For the fourth time the museum organized a study trip to the International School for Holo-caust Studies in Yad Vashem (Jerusalem). twenty Kazerne Dossin employees, guides and ‘ambassadors’ with a background in education took part in the trip. While in Israel, the partici-pants had a meeting with the Belgian ambas sa dor.

Theatre Gembloux : Op zoek naar het vergeten leger (Gembloux : In search of the forgotten army)

In April the museum organized the play Gem-bloux : Op zoek naar het vergeten leger (Gem-bloux : In search of the forgotten army) about the north African soldiers who fought in the Second World War. An information sheet and an

22

alternative museum trail were put together to tie in with the play. the performance for Meche-len schools and the evening performance for ethnic-cultural organizations were sold out.

Train of 1000

Train of 1000 is a school project organized by the Auschwitz Foundation and the Instituut voor Veteranen/ Institut des Vétérans which enabled 1,000 children selected from schools all over Belgium to travel by train to Auschwitz-Birk-enau. In preparation of the journey they visited important memorial sites, including Kazerne

Dossin. Kazerne Dossin helped prepare the pro-ject and select the participants.

Representation

Kazerne Dossin houses the Special Committee for Remembrance education (BCH), coordi-nated by the Head of education & outreach Marjan Verplancke. It is also represented in the Conseil de la Transmission de la Mémoire of the Fédération Wallonie-Bruxelles by odile Remy, Head of Administration & Portfolio Holder French-speaking Community.

23

Collection

Collection plan

In 2014 a completely new collection plan was drawn up for Kazerne Dossin. It retrospectively describes the origin, composition, profile, value and layout of the collection, and defines the core and sub-collections. An assessment was also made of the current state of play of the col-lections. Moreover, the collection plan also looks to the future. What else can be done to provide

access to the core and sub-collections (online) ? How are new acquisitions incorporated ? And what potential do the collections offer for new projects ?

Archive bequests

In 2014 Kazerne Dossin received several dona-tions of large collections as well as numerous smaller ones. each item was carefully digitized, numbered, described, put in an acid-free pack-age and stored in the air-conditioned archive department.

Collections & research

24

Lammel bequestIn 2014 Mr. and Mrs. Manfred Lammel of the Lammel Galerie in Germany donated another sizable part of their valuable art collection to Kazerne Dossin. Besides a collection of Judaica and anti-Semitic postcards, it included 153 drawings and etchings by the Jewish artist and

who was Osias hofstätter ?

Osias Hofstätter was born in Bochnia (Poland) on De-cember 28th 1905. As a child and young man he moved around a great deal : from Poland to Austria, and from there to the Netherlands and germany. Meanwhile he developed his artistic gift. After the Anschluss in 1938 he fled from Vienna to Belgium. His parents were deported and died in the Lodz ghetto. On presentation of his sketchbook, Osias was admitted to the Academy in Brussels. In May 1940 the Belgian state arrested him as a ‘german suspect’ and interned him in France. Hofstätter made portraits of his fellow pris-oners in the saint-Cyprien and gurs camps. After two years he managed to escape from gurs and made his way to neutral switzerland. He continued his studies at the municipal art school in Zürich, returning to Po-land after the war. In 1957 he emigrated to Israel. Hof-stätter showed his work widely and won numerous prizes. He died in 1994.

Holocaust survivor osias Hofstätter. on Janu-ary 27th 2015 Kazerne Dossin, in association with artist André Goezu, opened an exhibition of Hofstätter’s work entitled Kunst is een kreet (Art is a cry). Sadly, gallery owner Manfred Lammel passed away in the autumn of 2014.

25

who was Regine Beer ?

Regine Beer was born in Amster-dam on Novem-ber 5th 1920. In May 1940 she ex-perienced the be-ginning of the oc-c u p a t i o n o f Antwerp by Nazi germany. Regine went on working there as a teacher, enrolling in the Register of Jews on the recommendation of the headmistress of her school. On the night of sep-tember 3rd/ 4th 1943 the Nazis arrested hundreds of Belgian Jews, including Regine who was put in group E at the Dossin barracks pending a deci-sion on her fate by the Nazis. In April 1944 Regine’s name appeared on a deportation list. Transport XXV took her to Auschwitz-Birkenau. Regine survived the deportation and death marches to Ravensbrück and Malchow. As a Hol-ocaust survivor, teacher and confirmed antifas-cist, she started telling her story in the 1970s. In the following years she gave thousands of talks about the horror of the Holocaust in schools and for a wide range of ideological and religious or-ganizations. In 1992 Regine published her mem-oirs and won the Democracy Award in 1993. she died on March 23rd 2014.

Regine Beer bequeston March 23rd 2014 Holocaust survivor Regine Beer died. this life-time champion of human rights bequested Kazerne Dossin with four boxes of archive material and her tattoo number. Most of the items will be used for remembrance education. In 2015 Regine Beer’s story will also become part of the permanent exhibition.

Eisendrath bequestour Senior Researcher Laurence Schram put the eisendrath family in touch with Ka-zerne Dossin. on behalf of the eisendraths, the Digitization Department scanned a col-lection of more than a hundred letters, be-fore returning the originals to the family. these letters had been written by the Jew-ish diamond-worker Albert eisendrath to his non-Jewish wife in the Dossin barracks be-tween 1942 and 1943. Because it was a mixed marriage, Albert was not deported but put to work in the camp, first as a cleaner and later as a room foreman. Albert was re-leased on May 25th 1943 and reunited with his family. Apart from the letters, the collec-tion comprises several photographs and items relating to the history of the eisen-drath family.

Izaks bequeston october 10th 2014 Conny Izaks visited Kazerne Dossin. She shared her story with the Documentation Centre and donated 115 original photographs, letters and docu-ments about her family history. As a child

26

she had gone into hiding and it was during that time that she received weekly letters from her mother and step-father who had also gone un-derground. However, Conny’s parents were ar-rested and deported from the Dossin barracks. neither survived. Kazerne Dossin provided Conny Izaks with a complete digital and paper copy of her bequest, the components of which were cleaned, numbered, digitized, described and packed in acid-free materials.

Donations of artworks

Rozenberg bequest

In 2014 Kazerne Dossin was donated artist Jacques Rozenberg’s complete oeuvre of ab-stract paintings and poems. As a result, the ex-hibition Tussen wanhoop en weerbaarheid (Be-tween despair and resilience) was mounted at the ground floor of the museum.

Tran bequest

In the spring of 2014 Georges tran entrusted Kazerne Dossin with a monumental painting. Mr. tran survived the war in Belgium by going into hiding. He died in the autumn of 2014.

Research

PhD SS Sammellager mecheln

In 2014 Kazerne Dossin historian Laurence Schram carried out further research into the Dossin barracks as part of her PhD dissertation on SS-Sammellager Mechelen (1942-1944). She also finalized her dissertation which will be submitted and defended in 2015.

PhD on the Jewish community in Belgium between the two world wars

In June 2014 Junior Researcher Janiv Stam-berger joined the Kazerne Dossin Collections & Research team. the Jewish community in Bel-gium between WWI and WWII is the starting point for his research into social and political movements within that community in the period 1918-1940.

2015

As a joint initiative with Fort Breendonk and CeGeSoMA, Kazerne Dossin is mounting a spe-cial double exhibition entitled Bevrijding ! Bel-gen in Duitse kampen (Liberation ! Belgians in German Camps). Kazerne Dossin tells the story of the liberation of Buchenwald from the stand-point of the liberators by means of an extraor-dinary series of photographs. Historian Dorien Styven put the photographs in their historical context and identified many of the Belgians who appear in them, drawing on the CeGeSoMA

27

archives, the Directorate-General War Victims and Gedenkstätte Buchenwald. the identifica-tion of the victims and the reintegration of the survivors is the thread running through the ex-hibition.

Access to the resources

Library

At the end of 2014 the scientific library featured 7,380 works including biographies, monographs, memoires, historiographical and pedagogical books, reference works and published registers. In 2014 a management policy was drawn up.

From 2015 Kazerne Dossin will concentrate on acquiring Holocaust and human rights-related publications by means of donations.

Publications

the last constituent of the research for the long-awaited publication Drancy-Auschwitz, 1942-1944. Joden uit België, gedeporteerd via Frankrijk (Drancy-Auschwitz, 1942-1944. Jews from Belgium deported via France) was com-pleted in 2014. the structure of the book and its graphic design were defined jointly by KD’s Collections & Research team and ASP (Academic & Scientific Publishers). It will consist of a his-torical introduction, a series of portraits inter-spersed with individual and family stories, and a

Image of Liberation! Belgians in German camps

28

register of names. Drancy-Auschwitz will be published in the summer of 2015.

In December 2014 Openbaar Kunstbezit Vlaanderen (oKV, entrusted with public art her-itage in Flanders) devoted a special issue of its magazine to Kazerne Dossin. Curator Herman Van Goethem’s article covers the evolution of the Dossin barracks as a historical site, the his-tory of Jewish persecution and deportation in Belgium and the treatment of human rights is-sues in the permanent exhibition. this special issue is on sale at Kazerne Dossin’s shop.

mediahaven

In 2014 Kazerne Dossin was able to proceed in digitizing the whole of its collection and sharing it with visitors and researchers. the hundreds of thousands of files, documents, precious prints and photographs scattered across different da-tabases were brought together in one platform by means of the MediaHaven project. Partner institutions such as Yad Vashem, the United

States Holocaust Memorial Museum, the Paris Mémorial de la Shoah, the Auschwitz State Mu-seum, the Haus der Wannsee-Konferenz and the State Archives of Belgium now have direct access to the search engine.

EhRI

In 2013 Kazerne Dossin became a partner in the european Holocaust Research Infrastructure (eHRI) consortium. the main objective of the eHRI archive project is to provide online access to sources related to the Holocaust which are dispersed all over the world.

Belgian Pavilion inAuschwitz State museum

Kazerne Dossin was awarded a grant by the na-tional Lottery and the Chancery of the Prime Minister for the annual maintenance of the Bel-gian Pavilion and its exhibition at the Auschwitz State Museum.

29

Lectures and presentations

18.01.2014Presentation by curator Herman Van Goethem, european Sites of Consciousness (Antwerp)

03.02.2014Lecture Offender behaviour in collective vio-lence by Christophe Busch, Centre for equal op-portunities and opposition to Racism (Brussels)

24.02.2014Lecture by curator Herman Van Goethem, Direc-torate General education and Culture (Brussels)

26.02.2014The persecution and deportation of Gypsies by Laurence Schram, Maison notre-Dame du Chant d’oiseau (Brussels)

28.02.2014Presentation by curator Herman Van Goethem, Archive and Documentation Centre for Flemish nationalism (ADVn), Antwerp

12.03.2014Lecture by curator Herman Van Goethem, Sym-posium ‘Persécutions et résistances en Italie, de la période fasciste à l’occupation nazie (1922-1945)’, Université de Liège

24.03.2014Lecture Culture as an experience by curator Herman Van Goethem, Bilsen Fund for Cultural Management, University of Antwerp

14.03.2014Presentation of Kazerne Dossin by curator Her-man Van Goethem, european Museum Awards (tallinn, estonia)

29.04.2014Lecture Customer relations in the tourist sector and Kazerne Dossin by Klaartje De Boeck and Charlotte Stevens, Kazerne Dossin

Outreach

30

15.05.2015Lecture A Demonic Transition by Marjan Ver-plancke, ’t erf Heritage Unit (Roeselare)

22.05.2014Lecture Offender behaviour in collective vio-lence by Christophe Busch, for the outstanding Community Policing network of the Province of Antwerp.

27.05.2014Lecture by curator Herman Van Goethem, Sym-posium The power of communities, Kazerne Dossin

26.06.2014Lecture Offender behaviour in collective vio-lence / Social psychology of terrorism by Chris-tophe Busch, for the Federal Prosecutor’s office, the P committee, the crisis psychologist KMS, oCAD, FGP Brussels, Minister Milquet’s cabinet, the Federal Police’s teRRo central department and the CoPPRA trainers network.

07.09.2014Lecture The persecution and deportation of Gypsies by Laurence Schram, Jewish Museum (oslo, norway)

19.09.2014Remembrance education for nursery and pri-mary schools by Simon Schepers, KaHo (Aalst)

26.09.2014Remembrance education for nursery and pri-mary schools by Simon Schepers, PeDIC (Ghent)

13.10.2014Lecture History for the general public by Dorien Styven, KU Leuven

20.10.2014Lecture by Dorien Styven, Workshop Names of Shoah Victims, Denkmal ermordeten Juden eu-ropas (Berlin)

23.10.2014The transit camps in Europe under Nazism by Laurence Schram, Royal Library of Belgium (Brus sels)

31

04.11.2014Lecture series  Genocidal mechanisms of vio-lence (A demonic transition – Stages of a geno-cide) by Christophe Busch, teacher training course, University of Applied Sciences Utrecht – Subsidiary subject Second World War

29.11.2014Presentation of the cooperation between Ka-zerne Dossin and the Regional open Youth Cen-tre Mechelen (RoJM) by Marjan Verplancke and Sahd Jaballah to mark the public event ‘tailor-made for Mechelen’

03.12.2014Lecture Offender behaviour in collective vio-lence by Christophe Busch, University of Ant-werp – Secular Service

10.12.2014Presentation of Kazerne Dossin by Sara Lanoye and Sara Verhaert, German-speaking Commu-nity of Belgium and Gedenkstätte Vogelsang (eupen)

16.12.2014Lecture What Works ! – Treatment of Offenders in Forensic Psychiatry by Christophe Busch, Continuing education UGent

Publications

AIZenBeRG Isidoro, ‘Kazerne Dossin Museum and Documentation Centre on the Holocaust

and Human Rights, Mechelen, Belgium issue’, in Judaica Thematic Society Newsletter, no. 106 (September 2014), pp. 5-6. With the support of Laurence Schram.

BoeLAeRt Luk, DeMeULenAeRe Brecht & teR-RYn Dirk (ed.), 100 jaar Groote Oorlog herden-ken in de klas, Canon Cultuurcel (digital print-ing), Brussels, 2014. With the cooperation of the Special Committee for Remembrance education (BCH)

BUSCH Christophe, De grijze zone van nor-maliteit en complexiteit – onderzoek, pedago-gie en musealisering van dadergedrag bij collec-tief geweld, in :  Kleio, 2014, no. 3, Vol. 55, pp. 50-56.

BUSCH Christophe, De rehabilitatie van daders : naar een integratie van RNR en GLM ?, in Perma-nente Vorming Forensische Gedragsweten-schappen, University of Ghent – Hogent (in press).

DeMeYeRe Frederic (ed.), Toetssteen ’14-’18, provincie West-Vlaanderen, Sint-Andries, 2014. With the cooperation of the Special Committee for Remembrance education (BCH)

HAPPe Katja, LAMBAUeR Barbara & MAIeR-WoLtHAUSen CLeMenS (ed.), Die Verfolgung und Ermordung der europäischen Juden durch das nationalsozialistische Deutschland, 1933-1945. Teil 12. West- und Nordeuropa. April 1942-1945, oldenbourg, 2014. With the sup-port of Laurence Schram.

32

SCHRAM Laurence, The deportation of the Jews from Nazi camps in Western Europe : the exam-ple of Drancy in France and Malines in Belgium, eHRI online course, 2014. At the request of the european Holocaust Research Infrastructure (eHRI), historian Laurence Schram produced a publication/course which will appear on the eHRI website. the Mémorial de la Shoah (Paris) will also use it for training purposes.

SPIeSSenS Anneleen & StAMBeRGeR Janiv, ‘Re-vealing the image, revealing truth : Daniel Hernández-Salazar’s visual memory of the gen-ocide in Guatemala’, in Getuigen / Témoigner, no. 119 (December 2014), pp. 10-17.

StAMBeRGeR Janiv, ‘Zionist Pioneers at the Shores of the Scheldt. The Hashomer Hatzair Youth Movement in Antwerp, 1924-1946’, in Bi-jdragen tot de Eigentijdse Herinnering / Les Ca-hiers de la Mémoire contemporaine, no. 11 (2014), p. ...

StYVen Dorien, ‘Populaire mythevorming rond het Joods Verdedigingscomité’, in Bijdragen tot de Ei-gentijdse Herinnering / Les Cahiers de la mémoire contemporaine, no. 11 (2014), pp. 153-201.

VAn GoetHeM Herman, VAn ReetH bob & VAn ABBeneYen Bob, Museum Kazerne Dossin, in Openbaar Kunstbezit Vlaanderen, Vol. 52, no. 6 (2014).

VeRPLAnCKe, Marjan & BRIGoU Patricia, ‘Een man, een gebouw. Herinnering en herinner-ingseducatie in Kazerne Dossin’, 2014, 21 p.

VeRPLAnCKe, Marjan & SCHePeRS, Simon ‘Herin-neringseducatie op kindermaat’, in Sint-Canisi-usblad, September 2014, pp. 29-33.

Why teach about the Holocaust?, UneSCo, 2014. With the support of Marjan Verplancke, Christophe Busch and Simon Schepers (Special Committee for Remembrance education, BCH).

33

marketing and public strategy 2015-2019

A marketing and public strategy was drawn up by the Marketing & Communication Department to reflect Kazerne Dossin’s mission, vision and core values. It was based on an in depth internal and external analysis of the museum, its image and the various aspects of its remit. Among other things, the plan resulted in a thorough analysis of target groups and a strategic plan for the museum’s marketing and external relations activities in the years to come. It also resulted in an operational plan, which describes the spe-cific aims, objectives and activities of the Mar-keting & Communication Department.

Communication

In 2014 Kazerne Dossin launched a new, more visually attractive and user-friendly website in four languages, an important tool for promoting the museum and engaging with the public. It also introduced an online ticketing system. this web-shop allows individual visitors to purchase an e-ticket in advance, while those planning a group visit can consult the schedule of the guided tours and make their reservation accordingly.

the lion’s share of the communication ac-tivities consisted in preparation and communi-cation around special exhibitions. Communica-

Marketing & Communication

34

- 4 -

L E V E N E N D O O DI n d e j a re n t a c h t i g w e r d G u a t e m a l a g e c o n f ro n t e e r d m e t d e d r i e s t e m o o r d o p e e n g ro o t d e e l va n d e M a ya b e v o l k i n g . M e t z i j n v i s u e l e g e t u i g e n i s w i l f o t o g ra a f D a n i e l H e r n á n d e z - Sa l a z a r d i e g r u w e l d a d e n u i t d e v e r g e t e l h e i d h a l e n . To t va n d a a g b l i j f t d e g e n o c i d e i n G u a t e -m a l a i m m e r s g e h u l d i n m y s t e r i e . Ka z e r n e D o s s i n t o o n t e e n s t e r k e m a a r g e va a r l i j k e ro e p n a a r g e re c h t i g h e i d e n e r k e n n i n g . Te g e l i j k z i j n i n A n t w e r p e n k u n s t f o t o ’s va n H e r n á n d e z - Sa l a z a r t e z i e n . D a a r i n l e g t d e f o t o g ra a f a c c e n t e n d i e h i j n i e t k a n p l a a t s e n i n z i j n d o c u m e n t a i r w e r k . To c h i s z i j n p o l i t i e k e n g a g e m e n t n o o i t v e r w e g . ( f o t o © D a n i e l H e r n á n d e z - Sa l a z a r)

Memento Vitae / Memento Mori 26.09.2014-26.10.2014www.verbeeckvandyck.be

Genocide Dismissed. De doodgezwegen tragedie van Guatemala29.09.2014-22.03.2015www.kazernedossin.eu

- 5 -

Vrijdag 5 september 2014 .9

Dossinkazerne

Zeventig jaar na bevrijding Mechelen worden schilderijen gedeporteerde jood getoond

“Bloed keert terug op doek”

Weduwe Andrée Caillet bij de geschon-ken schilderijen van haar man Jacques Rozenberg: “Toen hij van Auschwitz en Dachau terugkeerde naar België, was hij een wrak, maar hij heeft het wel gehaald.” FOTO’S PATRICK HATTORI

Aan de indrukwekkende portret-tenmuur werden nog 73 extra foto’s toegevoegd.

Exact zeventig jaar geleden bevrijdden geallieerde soldaten Mechelen. Dat werd

gisteren uitgebreid herdacht aan het museum Kazerne Dossin. Ook Jacques Rozenberg was bij de 26.000 joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog naar Auschwitz werden gedeporteerd vanuit Mechelen. Voor hij stierf schilderde de man de gruwel van zich af. Zijn weduwe keek geëmotioneerd toe hoe zijn werk de erkenning krijgt die het verdient op de plek waar het allemaal begon.

Heel wat hoge gasten namen deel aan de herdenkingsplechtig-heid. Zelfs de Amerikaanse ambas-sadeur was present. Ondervoorzit-ter van Kazerne Dossin Claude Ma-rinower was tevreden met de gro-te belangstelling. “We herdenken nu de zeventigste verjaardag van de bevrijding van Kazerne Dossin. Het was niet nodig om te wachten tot 75 of 100 jaar. Nu zijn er nog getuigen die hun verhaal kunnen doen. Het blijft me vooral bij dat de getuigen meestal nog elk detail kennen van wat ze hebben meege-maakt. Het was zo ingrijpend dat het in hun geheugen gegrift staat”, aldus Marinower.

In Dossin, een verzamelkamp van de SS, troffen de geallieer-den 500 joden aan die klaar waren voor een volgend trans-port naar een concentratie-kamp. “Ze werden zeventig jaar geleden bevrijd, maar ruimte voor vreugde was er bijna niet. Want vrij snel werd duidelijk wat er was gebeurd met al die andere familieleden of kennissen die wegge-bracht waren. De depor-tatie van de joden blijft in mijn ogen de groot-ste oorlogsmisdaad die er ooit in België heeft plaatsgevonden.”

SchilderBij zulke herdenkings-

●●Op de indrukwekkende por-trettenmuur van het museum Ka-zerne Dossin staan de foto’s van de gedeporteerden afgebeeld. Dankzij grote inspanningen wer-den al foto’s van meer dan 19.000 van de 26.000 namen teruggevon-den. “Vandaag hebben we weer 73 nieuwe gezichten kunnen toe-voegen. We hebben ze terugge-vonden door opzoekwerk in oude archieven of krijgen ze in handen door schenkingen vanuit fami-lies. Op die manier hopen we elke naam een gezicht te kunnen ge-ven. Dat zijn we deze mensen ver-schuldigd”, zegt persverantwoor-delijke Sara Verhaert van Dossin. “Het wordt natuurlijk altijd moei-lijker om de ontbrekende foto’s op te zoeken. We denken wel dat er nog veel foto’s in het bezit zijn van Antwerpse joodse families. Zij mogen ons altijd contacteren. We willen echt elk slachtoffer een ge-zicht geven.” BEPR

“Antwerpse joden hebben nog foto’s”

“Als de schilderijen helpen om het verhaal van de oorlog levendig te houden, is de missie van mijn man geslaagd.”ANDRÉE CAILLETWEDUWE JACQUES ROZENBERG

plechtigheden zijn zakdoekjes nooit ver weg. De 84-jarige An-drée Caillet had het extra moeilijk om haar tranen te bedwingen als ze luisterde naar de getuigenissen en toespraken. Ze kreeg langs alle kanten felicitaties voor haar vijf-tien jaar geleden overleden echt-genoot Jacques Rozenberg. “Hij is in Polen geboren, maar kwam als peuter in Brussel wonen. Hij werd in 1943 opgepakt. Via Dossin is hij naar Auschwitz gestuurd. In de ja-ren voor zijn dood is hij beginnen schilderen. Alles wat hij tijdens zijn leven moeilijk onder woorden heeft kunnen brengen, kon hij met verf wel uiten. Ik heb al zijn werk nu

aan het museum geschon-ken zodat iedereen het

kan zien”, vertelt de weduwe.

In Auschwitz m a a k te Ro -zenberg de hel mee. “Hij moest daar en in andere kam-pen slavenar-beid verrich-ten. Tussen-

door speelde hij viool om hem en

de andere gevange-nen moed in te

spre-

ken. Hij overleefde daarna nog de dodenmars naar Dachau. Toen hij weer in België was, was hij een wrak. Maar hij had het tenminste gehaald”, vertelt Andrée.

Het koppel leerde elkaar kennen in 1969. Hoewel de oorlog dan al lang voorbij was, wilde Jacques nog altijd geen woord zeggen over de gruwel die hij had meegemaakt. “Die eerste jaren was spreken over de deportatie vanuit Mechelen en over het concentratiekamp abso-luut taboe. Pas de laatste jaren voor zijn dood kon hij erover vertellen. En eens hij over die grens was, bleef hij maar vertellen. Hij zei me dat hij wilde dat niet vergeten zou worden wat hij gezien had. Daarom ging hij ook plots langs scholen om zijn ver-haal te doen en leidde hij mensen rond in Auschwitz. Alleen op die manier zou hij kunnen voorkomen dat hetzelfde nog zou gebeuren, zei hij altijd. Naarmate hij ouder en zieker werd, was schilderen zijn enige manier nog om het verhaal te blijven vertellen. In 1999 is hij gestorven.”

RoodOpvallend is dat Rozenberg heel

vaak rood in zijn schilderijen ge-bruikte. “Hij wilde het bloed en de dood laten terugkomen op zijn doeken. Daarom gebruikte hij veel felle rode lijnen. Zo maakte hij ab-stracte schilderijen en op die ma-nier verwees hij naar die dingen die zo moeilijk onder woorden te brengen zijn. Maar rood was ook de kleur van levendigheid volgens Jacques. Je kunt het dus dubbel in-terpreteren.”

Voor Andrée is het feit dat het werk van haar man vijftien jaar na zijn dood nog zo geapprecieerd wordt, een hele opsteker. “Ik had nooit durven denken dat hij na zijn dood nog zo bekend zou worden. Nu staan hier zo veel belangrijke mensen rond zijn schilderijen. Dat zou hij geweldig hebben gevonden. Als dit kan helpen om het verhaal van de oorlog levendig te houden, dan is zijn missie geslaagd. Dit

pakt me.”

BERT PROVOOST

n.

asten namenkingsplechtig-kaanse ambas-Ondervoorzit-sin Claude Ma-en met de gro-We herdenkenerjaardag van

azerne Dossin.om te wachtenNu zijn er nog rhaal kunnen vooral bij datnog elk detail

ebben meege-ngrijpend dat gegrift staat”,

rzamelkampe geallieer-die klaar

end trans-entratie-eventig

d, maar e was t vrijwat

et al dengge-por-lijft ot-dieeft

ngs-

verf wel uiten. Ik heb al zijn werk nu aan het museum geschon-

ken zodat iedereen het kan zien”, vertelt de

weduwe.In Auschwitz

m a a k te Ro -zenberg de hel mee. “Hij moest daar en in andere kam-pen slavenar-beid verrich-ten. Tussen-

door speelde hij viool om hem en

de andere gevange-nen moed in te

spre-

wiwaooharomadazeenente ge

Ro

vabrdedofelstrnidiebrdeJater

VwezijwonodoNumezoAlvad

p

34.MECHELEN Zaterdag 25 en zondag 26 oktober 2014

“Ik heb nood aan schoonheid en

kunst en wil mooie dingen zien”

Herman Van Goethevoor wetenschapsco

Mechelen Herman V

In zijn ‘zijn’ is hijdan jurist, diep schuilt vooral eeHerman Van Go

serieus, zijn titel vklinkt muffig. Zijn intonatie en plageverraden evenwel ook een frivole spe“Maar ben ik gewobeetje raar?”

Laat ons beginnbaanprijs. Ik wil ninen, maar dat klinkHerman Van Goethcarrière ben, ja. Nochindruk niet. Ik heb altwerkt, maar nu zit ik Vooral vanuit Kazernewat dingen op me af. dit museum begint pa

Hoezo?Bij de start heb je er gbezoekers zullen zijn. doelgroepen beter anben een analytisch muis een geweldig educkunnen meer groepenen het volwassenentie geeft hier al opleisyllabus uitgewerkt, vmijn onderzoek over oorlog. De manier walitie meegeholpen heren van joden, is heel ttijd. De dieventaal, hde interne solidariteiook. Ook nu is een povoor intern geweld daOver dat fenomeen lesin een module aan vde politieopleiding.

Nog zo’n voorbeeDe pers. Collectief gewdat wij in onze westerleving niet meer kennalles vanuit het ik. Kabepaalde groepen infiwat in hun setting grzijn. Hoe benoemenpen? Het is belangrijin een wereld waar dneemt. Op het vlak vaderwijs hebben we no

Ik dacht dat u hetaanvullingen op heDie pedagogische pr‘après-parcours’. Mabelangrijk. Van over hmen naar ons: ‘Daar wopengetrokken.’ Dàt cnog meer durven uitdis Kazerne Dossin voote tentoonstelling. Weum meer laagdrempemeer in te zetten op inwe aan extra multimemuseum zelf, er kompen,.... Het is ook demeer prestigieuze tijdlingen te lokken. We uit naar 2018.

Het klinkt alsof uNaast conservator bhoogleraar aan de Unwerpen. Het is ongeloMaar ik hoop dat de weens de structureringNu heb ik voor niets a

De loopbaanprijs voor wetenschaps-

communicatie. Die kreeg Herman Van Goethem

(55) deze week overhandigd van de Koninklijke Vlaamse Academie van België

voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB). Dat

mede door zijn werk in Kazerne Dossin, waar hij

nu al enkele jaren conservator is. Tijd voor

een gesprek met een nieuwe Mechelse

notabele.

Zaterdag 25 en zondag 26 oktober 2014 MECHELEN.35

em, conservator in Kazerne Dossin, kreeg de loopbaanprijs ommunicatie overhandigd. FOTO’S PATRICK HATTORI

U zit nochtans ook nog in enkele Raden van Bestuur.Ja. Dat hoort er bij. Vooral het Interfede-raal Gelijkekansencentrum volg ik van nabij. Maar bon, op je 55ste kan dat er nog net bij.

En dan hebt u nog een echtgenote en vier kinderen.Het lukt, vooral dankzij hun goodwill. De kinderen worden al wat ouder, zijn het wel gewend. Ik heb m’n hele leven lang veel gewerkt. Ik studeerde rechten en geschiedenis… (Switcht van intonatie) Twee richtingen tegelijkertijd! Blokken, blokken, blokken! En dan een doctoraat, en schrijven, schrijven, schrijven! (Seri-euzer) Ik doe zo’n 60 uur per werkweek, maar zo zijn er veel mensen. Dat betekent dat je ’s avonds gewoon opnieuw begint. En eerlijk: die avonden vind ik het aange-naamste. Want mijn natuur is die van de schrijver. Ik ben een schrijver! Van kinds-been af. Wel eentje die analytisch vermo-gen combineert met een gerichtheid op het verleden. Op mijn veertiende was ik al in archieven aan het snuisteren. Zo muf-fig. Dat is raar. Raar! (Met een rollende ‘r’) Het belette me trouwens niet om een wil-de jeugd te hebben. Een combinatie van archiefwerk, buizen en fuiven. Ach, zelf noem ik het gedrevenheid.

Uw werk is uw passie.Absoluut. Al kijk ik er naar uit om op pen-sioen te gaan. Om wat vrije tijd te hebben. En ook weer in het archief te duiken, om eindelijk de boeken te schrijven die al zo-lang in mijn vingers zitten.

Zoals?Er komt al zeker een boek over Antwerpen in 1942. Van 2004 tot 2008 heb ik dag in dag uit in de archieven van de Antwerp-se politie gezeten. Tot Kazerne Dossin op mijn pad kwam. Alles wat ik toen gevon-den heb, heb ik in het museum gegooid. Maar ik wil dat onderzoek nu ook eens uitschrijven. Nadien… Neen. Dossin, de unief, het boek: dat zal me wel een paar jaar zoet houden.

Van Goethem (55) : frivole speelvogel verstopt in de huid van een curator

“Als ik me zou bezighouden met Hadewych en de mystiek, zou mijn publiek heel wat kleiner zijn.”HERMAN VAN GOETHEM

“Als hoogleraar geef ik twee uur durende performances voor mijn studenten. Drie uur gaat niet. Dan ben ik dood.”HERMAN VAN GOETHEM

“Ik ben in mijn carrière vaak van thema’s veranderd. En ooit zal ik ook de Tweede Wereldoorlog achter mij laten.”HERMAN VAN GOETHEM

j meer historicus vanbinnen en schrijver.

oethem oogt van conservator

huppelende ende blik

dat er in hem eelvogel huist. oon niet een

nen bij uw loop-et te cynisch ope-

kt …hem: Alsof ik fin de htans heb ik zelf die tijd veel en hard ge-op mijn maximum. e Dossin komen heel Het uitbouwen van as.

geen zicht op wie je Nu kunnen we onze nalyseren. We heb-useum opgezet. Het

catief project, en we en aantrekken bin-

nonderwijs. De poli-idingen. Ik heb een vertrekkende vanuit de Tweede Wereld-aarop de lokale po-

eeft aan het arreste-toepasbaar op onze

het paraplusysteem, it: dat is er vandaag olitiekorps vatbaar at uit de hand loopt. evert Kazerne Dos-

voor de docenten in

elden?weld is een gegeven rse, liberale samen-nen. Wij benaderen azerne Dossin wil in filtreren, om te tonen roepsmechanismen n journalisten groe-

k dat je zoiets weet de polarisering toe-an volwassenenon-og veel ruimte.

t zou hebben over et museum. rojecten zijn extra,

aar daarom niet on-heel de wereld kijkt wordt de Holocaust concept moeten we dragen. Anderzijds oral zijn permanen-

We moeten het muse-elig maken door nog nleving. Zo werken diale trajecten in het

men meer voorwer-e bedoeling om nog delijke tentoonstel-denken nu al voor-

u veel werk hebt.ben ik ook voltijds niversiteit van Ant-ooflijk hard werken. werkdruk zal dalen, gsfase echt voorbij is. anders nog tijd.

U werd twintig jaar geleden geno-mineerd voor de Gouden Uil, catego-rie non-fictie. Hebt u ambitie in de schrijverij?Neen. En zeker niet om prijzen te winnen. Ik voel me daar ongemakkelijk bij, kruip dan liever weg. Eens een boek klaar is, be-kijk ik het niet meer. Dat loslaten zie je in heel mijn carrière, ik ben vaak van thema geswitcht. De rechtsgeschiedenis, de po-litieke geschiedenis van België, de Vlaam-se Beweging, ... Op een dag zal ik ook de Tweede Wereldoorlog loslaten.

Dezer dagen opnieuw bewezen: voor thema’s als de politieke geschie-denis van België en de Vlaamse Be-weging komen journalisten vaak bij u aankloppen voor duiding.Ja, dat klopt. Ik moet vaak publiekelijk spreken. Voordrachten en lezingen doe ik bijna niet meer. Omdat het rendement te laag ligt. Ik spreek alleen nog voor grote groepen. Ho, dat klinkt pretentieus! Ter-wijl het simpelweg een kwestie van tijd is. De media en boeken, dat zijn communi-catiekanalen naar een ruim publiek. Daar mik ik op.

Dan zijn we opnieuw bij het begin: uw prijs. Helder en duidelijk commu-niceren, is vermoeiend, toch?Zeer zeker. Al doe ik het ook mezelf aan, door de manier waarop ik communiceer. Ik ben een soort vuur, heel ‘invasief’ in mijn spreken. Tijdens mijn colleges stel-len studenten geen vragen. Neen, ik geef een twee uur durende performance. Drie uur, dat gaat niet – dan ben ik dood.

Naar het schijnt ben u een zeer ge-liefd lesgever.(Gezellig lachje) Nochtans heb ik door mijn manier van lesgeven geen contact met de studenten. Er zijn groepen waar ik geen enkele student bij naam ken. (Fijn-tjes) Maar het is wel zo: ik geef goed les. Een bepaald type van les wel, ik ben een uitstervend ras. Studenten hebben graag een goed uitgeschreven cursus en een goede uitleg. Die bied ik hen.

U hebt een Facebookpagina met 500 likes. De omschrijving: “Herman Van Goethem is hoogleraar en doet dat zeer goed.”Die is geopend door studenten, niet door mij. Ik wil niet op Facebook. Ik heb die pa-gina wel eens gezien, maar of ze ooit ge-consulteerd wordt? Het is wel charmant. Iemand heeft me ook een Wikipedia-bio-grafie aangesmeerd. Ik neem er akte van, maar lig er niet van wakker. Trouwens, wat de pers en belangstelling betreft … De betovering is voorbij. Als je jong bent en geïnterviewd wordt, dan sta je ‘s mor-gens om 6u aan de krantenwinkel. Nu is die vorm van communicatie gewoon ge-worden. Maar ik doe dit nog altijd graag, want het loont. Het dringt bij veel men-sen door – echo’s!

Waarom hangt men aan ùw lippen, en niet aan die van anderen?De thema’s? Ik kan nu eenmaal uitpakken met wat ik onderzoek. Dat is toeval. De politieke geschiedenis van België, in de twintigste eeuw, doet het goed. Kijk naar Bruno De Wever, Koen Aerts, Nico Wou-ters, … Dat zijn mensen die zich omwille van hun thematiek kunnen positioneren. Ik heb daarbij Kazerne Dossin als extra springplank gekregen. Als ik me zou be-zighouden met Hadewych en de mystiek, zou mijn publiek heel wat kleiner zijn.

Hoe kennen mensen u eigenlijk het beste? Als de jurist of de historicus?Het tweede. Historicus is mijn ‘zijn’. Ik vind de geschiedenisopleiding ook vol-lediger dan die van de rechten. Rechten is vooral een techniek, een argumenta-tieleer. Geschiedenis is een meer volledi-ge wetenschap, een studie van het func-tioneren van de mens in zijn tijdsdimen-sie. De combinatie van de twee is heel bijzonder. Dan kijk je naar het institutio-neel functioneren van mensen in een ge-schiedkundig perspectief. Dàt heeft me altijd beziggehouden. In dat opzicht is die prijs die ik nu mocht ontvangen, ook de prijs voor interdisciplinariteit. Ik zit op een leeftijd dat ik naar andere gedragswe-tenschappen wil evolueren. Langzaam-aan word ik oud genoeg om een synthe-se te schrijven. Ik heb al meer te zeggen dan vroeger, al moet ik nog veel wijsheid en kennis opdoen.

Misschien moet u ook eens een hobby zoeken?Daar heb ik nu geen tijd voor. Ik ben wel een verzamelaar. Postzegels, gravures van Antwerpen, oude foto’s. Maar ook dat heb ik dan weer wetenschappelijk uitge-bouwd … De weinige tijd die ik heb spen-deer ik dus aan mijn gezin. Gezellig tafe-len, af en toe samen een tentoonstelling en een reis, en ik ben tevreden. Op zo’n momenten wil ik ook niet aangesproken worden op Dossin. Net zomin ik nog ro-mans lees over de Tweede Wereldoorlog. Er kruipt een zeker thematiek-moeheid in mij. Ik heb nood aan schoonheid en kunst, ik wil mooie dingen zien.

Volgens mij schuilt er een roman-cier in u en is het een kwestie van tijd voor u in dat genre debuteert.Waar heb je dat gehoord?

Nergens. ’t Was een pure gok.Sterke gok! In alle eerlijkheid: met dat boek over Antwerpen worstel ik echt met de vraag of een romanvorm niet be-ter is. Vargas Llosa is mijn ideale voor-beeld. Wat in wetenschappelijk onder-zoek een hypothese is, kan je in een ro-man reëel vorm geven. Ik worstel daar-mee … Ook met mijn uitgever. Hij zegt: ‘Jij mag dat niet doen, jij moet een histo-risch boek schrijven.’ Ik ben er misschien wel mee akkoord. Al mijn archiefmate-riaal ligt nu bij Jeroen Olyslaegers. Hij gaat het thema in een roman gieten, ik in een wetenschappelijk werk. (Twijfelt op-nieuw) Ik denk toch … Ik weet het niet. We zullen zien.

Wordt uw volgende prijs een lite-raire?Hm. Neen. Bwa. (Lacht) Ik hecht wel be-lang aan de omgang met taal, aan de juis-te omschrijvingen. Zoals Tom Lanoye het zou verwoorden: ‘De taal is mijn weerbar-stig lief.’ De manier waarop ik schrijf, is mijn dagelijks gevecht. Naast mijn bed lig-gen soms potlood en papier, voor het ge-val een mooie zin mijn slaap binnensluipt. Ons schrijven houdt verband met ons denken, hè. Mensen die slecht schrijven, denken vaak ook niet goed. Dat houdt me dus intens bezig: wat wil ik zeggen? Hoe omschrijf ik het? Alleen al over de inde-ling van paragrafen en witregels kan ik urenlang doordraven (lachje).

Zo win je dus communicatieprij-zen.

MARIJN SILLIS

tion campaigns relating to the two major exhibitions were mounted in cities and railway stations. For each exhibition the Marketing & Communication Department also developed an information leaflet, which was sent out to more than 400 locations in Flanders, Brussels and Wallonia.

Kazerne Dossin also enhanced its external communication with a monthly newsletter, sev-eral advertisements, posters and flyers. In coop-eration with the education Department the first ever brochure with full details about the muse-um’s educational offer was produced and dis-tributed to every school in Belgium. A free exhi-

bition newspaper with a print- run of 80,000 copies was also distributed. the so-cial media attracted a steadily growing number of followers and fans.

A number of special pro-motions related to the museum and temporary exhibitions were launched in conjunction

35

with umbrella organizations and media (Knack Club, Le Vif/L’express, HeRItA, oKRA members’ magazine, etc.). Most of these consisted in free tickets or a discount in exchange for advertising space in magazines and newsletters.

Press and media

the museum made every effort to foster good rela-tions with press and media in Belgium and abroad. Be-sides contacting individual journalists, almost monthly press releases were sent out and press confer-ences organized. the media were particularly interested in the museum’s cooperation with the police and in the european Museum Awards. In 2014 journalists mentioned Kazerne Dossin in a total of 232 articles and reports at home and abroad. the press archive was digitized in 2014 and new press cuttings are constantly being added.

External relations

Product development in 2014 focussed on the museum’s first app, which will be launched in March 2015 with the support of Visit Flanders and toerisme Mechelen. this digital application is first and foremost intended for individual vis-itors and offers a wealth of additional material and interactive programmes. the City of Mechel-en’s Human Rights Walk was reviewed for the

specific needs of the app, which enables visitors to follow the human rights trail beyond the walls of Kazerne Dossin and through the streets of the city.

the Marketing & Communications Depart-ment also chose a structural approach to obtain visitor feedback : a quality questionnaire con-sisting in 25 questions provided the museum with valuable information about the experi-ences of individual and group visitors. Further-more, all the feedback from visitor books and spontaneous feedback was collated. In 2014 Kazerne Dossin was the recipient of the tripAd-visor international travel review website’s Cer-tificate of excellence, the majority of travellers having rated Kazerne Dossin as ‘excellent’. Con-sequently, the museum was declared the num-

36

ber-one attraction in Mechelen. In the future Kazerne Dossin will continue to target trade fairs and information markets and to work closely with tour operators and others in the tourist sector.

fundraising

the support of numerous sponsors and bene-factors enables the museum to realize its ambi-tions with regard to collection management, sci-entific research, educational programmes, special exhibitions and publications. In 2014 we took a fresh look at the existing group of Friends with a view to widening it and introduced new categories : Young Friend (25 euros), Friend (60 euros), Supporting Friend (300 euros), Patron (1,000 euros) and Benefactor (from 5,500 euros onwards). With the revamped organiza-tion in place, 3,500 copies of a new Friends bro-chure were printed and a major fund-raising campaign was launched on- and offline. In 2014 contact was also made with a number of com-panies with a view to obtaining structural (i.e. over several years) or project sponsorship.

37

Organization

Kazerne Dossin celebrated its second birthday on December 1st 2014. Success entailed a num-ber of logistical and organizational challenges. In its second working year considerable atten-tion was given to establishing social capital and building an effective organizational structure. on December 31st 2014 Kazerne Dossin had 25 full-time and four part-time employees, includ-ing 14 men and 15 women with diverse profiles. In 2014 five new employees joined the organi-zation, and two left

Looking to the future

the new challenges facing the organiza-tion form the basis for the eight-step

Long-range Policy Plan 2015-2019, which sets out the strategic choices and priorities for the next policy period. the eight steps are as fol-lows :

1. Investing in the further development and professionalization of the or-ganization

2. enhancing accessibility to collec-tion/story/message so as to maxi-mize the visitor experience

3. extending, deepening and linking visitor and user potential

4. enhancing KD’s reach and reputa-tion

5. Building a strong partner network and working on a lasting customer relationship management

6. Becoming a financially sound and sustainable organization through the optimal deployment of people and resources.

7. experimenting and introducing new technologies to enhance the visitor experience (digital product develop-ment)

8. Analyzing security risks on a daily basis and making every effort to en-sure a safe environment for em-ployees and visitors alike.

38

Organization

In 2014 Kazerne Dossin’s employee base grew rapidly. It acquired a new structure (organization chart), new teams and team leaders. to support the organizational development an intensive learning programme was set up in cooperation with Komos to teach leadership and team-building skills, how to deal with change, etc. there were two distinct programmes, one for managerial staff and one for all the teams.

the focus of the programme for team lead-ers was on situational leadership (including DISC model, stages of the coaching process, levels of development, giving feedback), dealing with op-position and change (transition and change pro-cess, role of the manager, creating a support base), handling conflicts (conflict styles and the role of the manager), dealing with difficult situ-ations (performance and evaluation interviews, breaking bad news) and the recruitment and se-lection of new employees.

two training days were organized for the teams on solidarity (DISC model, giving feed-back, strengths and weaknesses in teamwork) and handling change (psychological process in transitions). A follow-up programme will be or-ganized in 2015.

Training

Kazerne Dossin is committed to an open learn-ing culture and encourages participation in ex-ternal courses. the following courses were at-tended by employees of the museum :

Education and outreach Museums for blind and partially sighted people, Initiating volunteer work, Volunteering in the heritage sector, Identity training for young peo-ple, Guided tours and guiding those with a dis-ability, etc.

marketing and communicationStorytelling in places of remembrance, external relations for culture and tourism, Museum shops, Cultural marketing : curse or blessing ?, Attractions and museums on the MICe market, etc.

Administration and hRWorking with a sales force, Socio-juridical is-sues, training efforts in the social audit, Job de-scriptions, etc.

Security and ITtraining for data centres, Back-up for system managers, Museum security, Media Haven Pro, First Aid in case of Accidents, etc.

39

Scie

ntifi

c co

mm

ittee

Educ

atio

nal c

omm

ittee

Serv

ices

for t

he g

ener

al g

over

nmen

tPo

licy

- Fl

emis

h Go

vern

men

t

Exec

utiv

e bo

ard

/ Boa

rd o

fdi

rect

ors/

Gen

eral

mee

ting:

Chai

rman

Eric

Str

ooba

nts

STAF

F SE

RVIC

ESM

USE

UM

AFF

AIRS

O

PERA

TIO

NS

DIR

ECTO

RS:

Gene

ral d

irect

or -

cura

tor

Dire

ctor

Fina

nce

& O

pera

tions

+ Gu

ides

KD

+ AS

F+

inte

rns

Hea

d of

Edu

catio

n an

d ou

trea

ch

Colla

bora

tor E

duca

tiona

l Dep

artm

ent

Colla

bora

tor E

duca

tiona

l Dep

artm

ent

Colla

bora

tor o

utre

ach

Colla

bora

tor B

CH

Educ

atio

n an

d ou

trea

ch Scie

ntifi

c le

ader

ship

Seni

or re

sear

cher

Rese

arch

er

Rese

arch

er

Col

lect

ion

and

digi

talis

atio

n

Colla

bora

tor d

igita

lisat

ion

Hea

d of

Adm

inis

trat

ion

and

HR

Proj

ect M

anag

er

Colle

ctio

ns a

nd a

rchi

ves

Cura

tor

Tem

pora

ry E

xhib

ition

s Ste

erin

g Co

mm

ittee

Tem

pora

ry E

xhib

ition

s Coo

rdin

atio

n Gr

oup

Expo

sitio

ns

Mus

eum

café

Mee

tings

, Inc

entiv

es, C

onfe

renc

es a

nd E

vent

s (M

ICE)

Hea

d of

Fro

nt d

esk

and

Mus

eum

shop

Fron

t des

k an

d M

useu

msh

op

Fron

t des

k an

d M

useu

msh

op

Fron

t des

k an

d M

useu

msh

op

Fron

t des

k an

d M

useu

msh

op

Hea

d of

Tec

hnic

al a

nd L

ogis

tics S

ervi

ces

Tech

nica

l and

Log

istic

s Ser

vice

s

Mai

nten

ance

Mai

nten

ance

Mai

nten

ance

Fron

t des

k an

d M

useu

msh

op

Hea

d of

ICT

/ Pur

chas

e/ S

ecur

ity

Mul

timed

ia e

xper

t

Secu

rity

serv

ices

Tech

nica

l and

Log

istic

s Ser

vice

s

Adm

inis

trat

ion

and

HR

Exec

utiv

e as

sist

ant

Hea

d of

Mar

ketin

g an

d Co

mm

unic

atio

n

Fund

rais

ing

and

spon

sorin

g

Seni

or A

dmin

/Sal

es a

ssis

tant

and

MIC

E

Seni

or A

dmin

and

CRM

Publ

ic a

ffai

rs m

edia

tor

Exec

utiv

e as

sist

ant

Mar

ketin

g an

d co

mm

unic

atio

n

Colle

ctio

n an

d ar

chiv

es –

Assi

stan

t cur

ator

ICT

/ Pur

chas

e/ S

ecur

ity

organogram on 1 January 2015

40

Kazerne Dossin staff, guides and volunteers

Executive Committee

eric Stroobants, ChairmanClaude Marinower, Vice-chairmanGeorges Ingber, Treasurernorbert De Batselier, Secretary

Board of Directors

eric Stroobants, Claude Marinower, Georges Ingber, norbert De Batselier, Marc Gross, Hilde Kieboom, Michel Laub, Bart Somers, oscar Vankesbeeck and Diane Verstraeten.

General Assembly

eric Stroobants, Claude Marinower, Georges Ingber, norbert de Batselier, Marc Gross, Hilde Kieboom, Michel Laub, Bart Somers, oscar Van Kesbeeck, Diane Verstraeten, Luk Lemmens,  Joël Kotek, Dimokritos Kavadias, Marleen Vanderpoorten, Louis Vos (affiliated member) and Roger Claeys (affiliated member).

founding Partners

national Bank of BelgiumStichting Belgisch Jodendom /Fondation duJudaïsme de Belgiquetelenet

Pedagogical committee

Lisbet Colson (VSKO)nicky Demayer (CPEONS)Philippe Plumet (Démocratie ou Barbarie – SEGEC)Belen Sanchez (Démocratie ou Barbarie)Herbert Ruland (German-speaking Community of Belgium)Frie van Camp (OVSG)Jef Van De Wiele (POV)Luc Vernaillen (GO !)Wim Verdyck (pedagogical advisor)

Steering Group special exhibitions

Heidi Denijn, ernest Van Buynder, Stephan Parmentier, Steven op de Beeck and Rudi Van Doorslaer

With thanks to

41

with thanks to

Flemish GovernmentCity of MechelenProvince of AntwerpFédération Wallonie-BruxellesBrussels-Capital RegionMinistry of educationKing Baudouin Foundationnational LotterySD Worxeurope for Citizens/europa voor de BurgerClaims ConferenceVisit Flanderstoerisme Mechelenet al

Kazerne Dossin wishes to thanks all its friends and in particular :

Supporting friends

Mr. and Mrs. Jacques Roth, Antwerp, BelgiumBarry Kirschner esq and Leslie nixon esq., tucson, Arizona, U.S.A.Mr. erik Clinck, Wilrijk, Belgium 

Patrons

Mr. and Mrs. thomas and Sabine Cohn, Israel 

for supporting the Yad Vashem seminary

the Friends of the Jewish Museum of Deporta-tion and Resistance, namely : Mrs. Patsi Ambach, Mrs. Rose Fachler and Mrs. Denise Gaertner-Ramet  

Gifts to the friends of Kazerne Dossin fund

Mr. Arthur trau, Antwerp, BelgiumDiamantclub van Antwerpen, Antwerp, Belgiumtekst & Beeld BVBA, Sint-Amandsberg, Belgium 

Our thanks also to all the other friends of Kazerne Dossin hose contributions were a great support.

42

“Moving” A moving account of the deportation through the lives of victims of intolerance. Unfortunately, more topical than ever, and yet these events are in danger of being swallowed up in the anonymity of the past.(Thierry, Belgium)

“What we should never forget” This is an unforgettable place. It looks at the Holocaust

in general, but in particular at what happened in Belgium. Mechelen played an important role as a transit camp during

the Nazi regime. As a non-European citizen, I never learned about this aspect of the Second World War,

so it was a very informative visit.(Lucas, Brazil)

43

“Marvellous museum” This marvellous museum brings a lump to your throat. Well conceived with interesting material and personal testimonies. I also love the way the museum establishes a link with racism today and the persecution of minorities. If this museum was included in the school syllabuses, I trust that the risk of such a thing happening again in the future would be greatly reduced. (Chloé, Belgium)

“Makes you stop and think” Though the museum is about the Holocaust in Belgium,

it draws several important parallels with the more recent genocide of ethnic groups. Makes you stop and think about the violation of human rights today.

(Mo, the Netherlands)

“Impressive” History in sound and image. The museum and memorial work extremely well. All that documentation and those stories show us why it should never be allowed to happen again. Well worth a visit !(Rasta, Belgium)

“Moving experience” The museum presents a wealth of information through audio and visual testimonies.

On an interactive screen you can study the photographs of victims on the portrait wall and find out more about individual victims. A sad subject, but very well presented.

I would certainly recommend this museum. (Lucy, u.s.A.)

Kazerne DossinGoswin de Stassartstraat 1532800 Mechelen, België T +32 (0)15 29 06 60 F +32 (0)15 29 08 76 info@kazernedossin.euwww.kazernedossin.eu