an. et vol. cv 1 februarii 2013 n. 2 acta apostolicae sedis › archive › aas › documents ›...
TRANSCRIPT
ACTA BENEDICTI PP. XVI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
KATSINENSIS-ALENSIS
In Nigeria nova conditur dioecesis Katsinensis-Alensis.
BENEDICTUS EPISCOPUS
servus servorum dei
ad perpetuam rei memoriam
Fidem intuentes christifıdelium Nigerianorum, libenti animo percepimus
postulatum, ad aeternam hominum salutem ac Dominici gregis regimini
facilius et efficacius consulendum, ut dioecesis Makurdensis in Nigeria divi-
deretur. Quamobrem, praehabito favorabili voto quorum interest, audita
sententia Congregationis pro Gentium Evangelizatione, Nos de plenitudine
Apostolicae Nostrae potestatis quae sequuntur decernimus: a dioecesi Ma-
kurdensi seiungimus civiles regiones vulgo dictas « Local Government Areas »,
id est Katsina-Ala, Logo et Ukam, atque ex ita distracto territorio novam
dioecesim constituimus Katsinensem-Alensem appellandam, iisdem circum-
scriptam finibus quibus praefatae civiles regiones ad praesens terminantur.
Huius novae dicionis sedem in urbe vulgo appellata Katsina-Ala statui-
mus ac templum ibidem Deo dicatum in honorem sancti Gerardi Majella ad
gradum dignitatemque ecclesiae Cathedralis evehimus. Novam hanc dioece-
sanam communitatem suffraganeam constituimus Ecclesiae Metropolitanae
Abugensis. Cetera ad normam iuris canonici expediantur.
An. et vol. CV 1 Februarii 2013 N. 2
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFF IC IALE
Directio: Palazzo Apostolico – Citta del Vaticano – Administratio: Libreria Editrice Vaticana
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale128
Ad haec Nostra mandata exsequenda destinamus Venerabilem Fratrem
Augustinum Kasujja, Archiepiscopum titulo Caesariensem in Numidia atque
Nuntium Apostolicum in Nigeria, omnes necessarias et opportunas ei
tribuentes facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemli-
bet ministrum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere iniuncto ad me-
moratam Congregationem authenticum exemplar actus eiusdem peractae
exsecutionis remittendi.
Hanc denique Constitutionem Nostram tam nunc quam in posterum
ratam esse iubemus, contrariis quibuslibet minime obsistentibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die undetricesimo mensis Decem-
bris, anno Domini bis millesimo duodecimo, Pontificatus Nostri octavo.
e Tharsicius card. Bertone
Secretarius Status
Marcellus Rossetti, Protonot. Apost.
Franciscus Bruno, Protonot. Apost.
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 208.154
II
SANCTI VLADIMIRI MAGNI IN URBE PARISIENSI
PRO UCRAINIS RITUS BYZANTINI
Exarchia Apostolica pro fidelibus Ucrainis ritus Byzantini in Gallia commoran-
tibus ad gradum Eparchiae evehitur nomine Sancti Vladimiri Magni in urbe
Parisiensi pro Ucrainis ritus Byzantini.
BENEDICTUS EPISCOPUS
servus servorum dei
ad perpetuam rei memoriam
Qui in beati Petri Sede sumus constituti, attenta sententia Synodi
Episcoporum Ecclesiae Graeco-Catholicae Ucrainae Exarchiam Apostolicam
Acta Benedicti Pp. XVI 129
pro fidelibus Ucrainis ritus Byzantini in Gallia commorantibus ad gradum
Eparchiae evehendi, perpensa officiali petitione Excellentissimi Domini
Archiepiscopi Maioris necnon faventi sententia Conferentiarum Episcoporum
ac Legatorum Pontificiorum ad rem vocatorum, audita Congregatione pro
Ecclesiis Orientalibus, summa Apostolica, qua fungimur, potestate memora-
tam Exarchiam ad gradum Eparchiae evehimus nomine Sancti Vladimiri
Magni in urbe Parisiensi pro Ucrainis ritus Byzantini. Cathedralis ecclesia
Exarchiae efficitur Eparchialis et residentia Episcopi necnon conclavia
Curiae in actuali sede permanent. Mandamus insuper ut omnes sacerdotes
in territorio Exarchiae ministerium exercentes ipso facto novae Eparchiae
incardinentur itemque seminarii alumni ex eiusdem paroeciis novae
circumscriptioni ascribantur. Nova quidem Eparchia statim Apostolicae Sedi
subicitur, sed inclusa in contextu Ecclesiae Galliae, et novus Episcopus
membrum Conferentiae Episcoporum efficitur.
Quae iussimus ad effectum rite adducantur deque absoluto negotio
sueta documenta exarentur et Congregationi pro Ecclesiis Orientalibus
mittantur.
Hanc denique Apostolicam Constitutionem iugiter ratam esse volumus,
contrariis rebus nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undevicesimo mensis Ianuarii, anno
Domini bis millesimo decimo tertio, Pontificatus Nostri octavo.
e Tharsicius card. Bertone
Secretarius Status
Marcellus Rossetti, Protonot. Apost.
Franciscus Di Felice, Protonot. Apost.
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 208.295
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale130
LITTERAE APOSTOLICAE
MOTU PROPRIO DATAE
I
Quibus commutatur Constitutio Apostolica Pastor bonus, simulque competentia
de Seminariis a Congregatione de Institutione Catholica ad Congregationem pro
Clericis transfertur.
BENEDICTUS PP. XVI
Ministrorum institutio sacrorum inter praecipuas Concilii Oecumenici
Vaticani II Patrum sollicitudines numeratur, qui scripserunt: « Optatam
totius Ecclesiae renovationem probe noscens Sancta Synodus a sacerdotum
ministerio, Christi spiritu animato, magna ex parte pendere, gravissimum
institutionis sacerdotalis momentum proclamat ».1 Hoc in contextu can. 232
CIC vindicat Ecclesiae « ius proprium et exclusivum eos instituendi qui ad
ministeria sacra deputantur », quod ex more in Seminariis evenit. Agitur enim
de institutione a Concilio Tridentino exoptata, quod decrevit ut in singulis
dioecesibus institueretur « Seminarium perpetuum »,2 per quod Episcopus
posset tirones ad sacerdotium « alere et religiose educare et ecclesiasticis
disciplinis instituere ».3
Primum institutum universalis indolis, cuius erat providere constitutioni,
regimini et administrationi Seminariorum, « quorum cum statu fortuna
Ecclesiae coniungitur maxime »,4 fuit Congregatio Seminariorum, instituta a
Benedicto XIII per Constitutionem Creditae Nobis.5 Progrediente tempore
ipsa exstincta est atque Seminaria semper peculiari curae perrexerunt esse
Sanctae Sedi per Sacram Congregationem Concilii (quae hodie vocatur Con-
gregatio pro Clericis) vel etiam per Sacram Congregationem pro Episcopis et
Regularibus, et ab anno MCMVI tantum per hanc postremam. Sanctus Pius X
per Constitutionem Apostolicam Sapienti consilio 6 iurisdictionem de Semina-
1Conc. Oecum. Vat. II, Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 1.
2 Sessio XXIII [15 Iulii 1563], can. XVIII.3 Ibid.4Leo XIII, Ep. Paternae providaeque [18 Septembris 1899]: ASS 32 [1899-1900], 214.
5 9 Maii 1725: Bullarium Romanum XI, 2, pp. 409-412.6 29 Iunii 1908: AAS 1 [1909], 7-19.
Acta Benedicti Pp. XVI 131
riis reservavit Sacrae Congregationi Concistoriali, apud quam peculiare
constitutum est officium.7
Benedictus XV per Litteras Apostolicas Seminaria clericorum Motu
proprio datas 8 hoc Officium pro Seminariis apud Sacram Congregationem
Concistorialem erectum cum Sacra Congregatione de Studiis coniunxit, et ita
novum dicasterium creavit Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Uni-
versitatibus appellatum. Summus Pontifex hanc decisionem explicavit eo
quod angustiis premebatur ob crescentem numerum negotiorum et ob mo-
mentum huiusmodi officii: « Verum cum apud hanc Sacram Congregationem
negotiorum moles praeter modum excrevit, et Seminariorum cum maiorem
in dies operam postulet, visum est Nobis ad omnem eorum disciplinam
moderandam novum aliquod consilium inire ».9
Novum Dicasterium, id est Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum
Universitatibus assumpta est in Codicem Iuris Canonici anni MCMXVII in can.
256, et in eundem Codicem clericorum institutio inserta est sub titulo XXI,
De Seminariis, in IV parte, De Magisterio ecclesiastico, in libro III, De rebus.
Magni ponderis est extollere quod, cum novus Codex redigeretur, discus-
sum est utrum opportunum esset eandem dispositionem servare, denique
tamen opportunius visum est magis universas normas, veluti prooemium,
praeponere tractatui de clericis. Quapropter normae et dispositiones de
Seminariis insertae sunt in librum II, partem I, titulum III, cap. I, cum
congrua denominatione «De clericorum institutione ».10 Haec nova collocatio
sine dubio magni est momenti eiusque titulus «De clericorum institutione »
singulariter aptatus, quoniam hoc modo amplectitur institutionem inte-
gram futuris ministris Domini tradendam: nempe institutionem non solum
doctrinalem, sed etiam humanam, spiritualem, asceticam, liturgicam et
pastoralem.
Concilium Oecumenicum Vaticanum II iterum memorat: « Seminaria
Maiora ad sacerdotalem conformationem necessaria sunt » 11 et formatio
tradenda in Seminario maiore est specifice sacerdotalis, ordinata videlicet
spirituali et pastorali sensu ad sacrum ministerium: «Alumnorum institutio
7 Cfr AAS 1 [1909] 9-10, 2º, 3.8 4 Novembris 1915: AAS 7 [1915], 493-495.9 AAS 7 [1915], 494.
10 Cfr cann. 232-264 CIC.11 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 4.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale132
eo tendere debet ut ad exemplar Domini Iesu Christi, Magistri, Sacerdotis et
Pastoris, veri animarum pastores ipsi formentur ».12
Hoc sensu: « Iuvenes, qui ad sacerdotium accedere intendunt, ad
formationem spiritualem convenientem et ad officia propria instituantur in
seminario maiore per totum formationis tempus, aut, si adiuncta de iudicio
Episcopi dioecesani id postulent, per quattuor saltem annos ».13
Seminaria igitur, secundum Concilium Oecumenicum Vaticanum II et
Codicem Iuris Canonici anni MCMLXXXIII, includuntur in ambitum «Clerico-
rum institutionis » quae, ut sit vera et efficax, institutionem permanentem
cum formatione in seminario consolidare debet, quandoquidem « perennis
institutio continuatio est illius quae in Seminario efficitur », sicut Veneratus
Decessor Noster beatus Ioannes Paulus II in Adhortatione Apostolica Pasto-
res dabo vobis 14 asserit: « Perennis sacerdotum institutio... continuatio est
naturalis atque omnino necessaria illius cultus, qui ad presbyteri personam
spectat, quique in Seminario... incohavit et ibidem incrementum cepit una
cum formativa institutione Ordinationis respectu. Magni momenti est ani-
madvertere servareque intrinsecum nexum qui exstat inter utramque insti-
tutionem, ante scilicet et post Ordinationem. Si namque inconstantia esset
immo discrepantia has duas inter rationes institutionis gravia consectaria
statim evenirent, quae ad pastoralem actionem respicerent atque fraternam
communionem inter presbyteros, inter illos nominatim qui aetate distinguun-
tur. Perennis autem institutio, iteratio non est institutionis, quae in Semina-
rio acquiritur, quae deinde recognoscitur et augetur, novis additis explicati-
vis argumentis. Ipsa enim novis evolvitur rebus potissimumque rationibus
quodammodo novis, veluti nempe unum quiddam, quod progrediens — ra-
dices in seminaristica institutione ponens — accommodationem quandam
expostulat, hodiernae aetati conformationem et immutationem, absque
tamen cessatione vel intermissione. At contra inde a Seminario maiore
permanentem institutionem parare oportet, et animum studiumque futuro-
rum presbyterorum eidem accommodare, per ipsius necessitatis demonstra-
tionem, utilitatis et spiritus, condicionibus perficiendae rei inductis ».15
Idcirco opportunum ducimus Congregationi pro Clericis assignare promo-
tionem et regimen omnium quae pertinent ad formationem, vitam et mini-
12 Ibid.13 Can. 235 § 1 CIC.14 25 Martii 1992.15 N. 71: AAS 84 [1992], 782-783.
Acta Benedicti Pp. XVI 133
sterium presbyterorum et diaconorum: inde a pastorali vocatione et candi-
datorum ad sacros Ordines selectione, inclusa eorum formatione humana,
spirituali, doctrinali et pastorali in seminariis, et in peculiaribus domibus
pro diaconis permanentibus,16 usque ad eorum institutionem perennem,
inclusis vitae condicionibus et modis exercendi ministerium eorumque
praevidentia socialique assistentia.
Sub lumine igitur harum considerationum, examinatis accurate omnibus
rebus atque sententia rogata illorum qui experti sunt, statuimus et decerni-
mus quae sequuntur:
Art. 1
« Congregatio de Institutione Catholica (de Seminariis atque Studiorum
Institutis) » nomen sumit « Congregationis de Institutione Catholica (de Stu-
diorum Institutis )».
Art. 2
Art. 112 Constitutionis Apostolicae Pastor bonus sequenti substituitur
textu: «Congregatio exprimit et exercet Sedis Apostolicae sollicitudinem circa
promotionem et ordinationem institutionis catholicae ».
Art. 3
Articulus 113 Constitutionis Apostolicae Pastor bonus abrogatur.
Art. 4
Art. 93 Constitutionis Apostolicae Pastor bonus sequenti substituitur
textu:
Ǥ 1. Congregatio, servato iure Episcoporum eorumque Conferentiarum, eas
curat materias, quae presbyteros et diaconos Cleri saecularis respiciunt tum
quoad personas, tum quoad pastorale ministerium, tum quoad res necessarias
ad exercendum eiusmodi ministerium, atque in his omnibus quaestionibus
opportunum praebet Episcopis auxilium.
§ 2. Congregatio exprimit et exercet Sedis Apostolicae sollicitudinem circa
formationem illorum qui ad sacros Ordines vocantur ».
16 Cfr can. 236 § 1º CIC.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale134
Art. 5
Textus art. 94 Constitutionis Apostolicae Pastor bonus sequenti substitui-
tur textu:
Ǥ 1. Adest Episcopis ut in earum Ecclesiis maxima diligentia vocationes
excolantur ad sacra ministeria, atque in seminariis, instituendis et dirigendis
secundum iuris normam, alumni aeque solida formatione tum humana et spiri-
tuali, tum doctrinali et pastorali educentur.
§ 2. Attente vigilat ut convictus et regimen seminariorum plene postulatis
respondeant educationis sacerdotalis atque moderatores et docentes conferant,
quam maxime potest, vitae exemplo et recta doctrina, ad formationem personae
sacrorum ministrorum.
§ 3. Competens est, praeterea, ad seminaria interdioecesana erigenda et
eorum statuta approbanda ».
Art. 6
Ad Congregationem de Institutione Catholica spectat curricula academica
philosophiae et theologiae ordinare, audita Congregatone pro Clericis, iuxta
cuiusque competentiam.
Art. 7
Pontificium Opus Vocationum Sacerdotalium (Motu proprio Pii XII, die
4 Novembris anno 1941) ad Congregationem pro Clericis transfertur.
Art. 8
Materiae causa, Praefectus Congregationis pro Clericis ex officio praeest
Commissioni interdicasteriali permanenti «De formatione candidatorum ad
Sacros Ordines » secundum normam Constitutionis Apostolicae Pastor bonus,
art. 21, § 2, ad quam pertinet etiam Secretarius.
Art. 9
Commissio interdicasterialis «De aequa sacerdotum in mundo distributio-
ne » exstinguitur.
Acta Benedicti Pp. XVI 135
Art. 10
Die quo hae normae vim sortiuntur, processus qui apud Congregationem
de Institutione Catholica pendent de rebus huc ex competentia translatis,
transmittantur ad Congregationem pro Clericis et ab ipsa definientur.
Omnia quae in his Litteris Apostolicis in forma Motu proprio deliberavi-
mus, ordinamus ut in omnibus earum partibus serventur, contrariis rebus
minime quibuslibet officientibus, etiamsi dignis peculiaris mentionis, et de-
cernimus ut per divulgationem promulgentur in actis diurnis « L’Osservatore
Romano », et vim XV post dies quam promulgata sunt obtineant.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XVI mensis Ianuarii, anno
Domini MMXIII, Pontificatus Nostri octavo.
BENEDICTUS PP. XVI
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 208.327
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale136
II
Quibus, mutata Constitutione Apostolica Pastor bonus, competentia de Catechesi
ex Congregatione pro Clericis ad Pontificium Consilium de Nova Evangelizatione
Promovenda transfertur.
BENEDICTUS PP. XVI
Fides per doctrinam sustineatur oportet, quae credentium mentem corque
illuminare valeat. Peculiaris haec aetas, quam agimus quaeque ceteroqui
maximo in fidei discrimine versatur, talem secum fert conscientiam assumen-
dam, ut magnis exspectationibus respondeatur, quae in credentium cordibus
oriuntur ad novas interrogationes exsolvendas, quae ad mundum Ecclesiam-
que diriguntur. Fidei igitur intellectus usque postulat ut, quae in ipsa conti-
nentur, novis verbis exprimantur, quae spem in credentibus praesentem
omnibus poscentibus rationem de ea praebere valeant.1
Universalis Ecclesiae peculiare est munus vivum efficacemque Christi
nuntium servare, etiam per enodatam doctrinam, quae fidem in mysterio
Incarnationis Filii Dei, qui pro nobis homo est factus, mortuus est et resur-
rexit pro nostra salute, alere debet. Id ipsa formis aptisque instrumentis
efficere strenue debet, ut quotquot Evangelii nuntium accipiunt et credunt,
ad novam vitam per baptismum nascantur.
Quinquagesimo vertente anno ex quo Concilium Oecumenicum Vatica-
num II incohatum est, dum Ecclesia de divitiis meditatur doctrinae illis
in documentis contentae atque novas formas ad eam effıciendam reperit,
magnum iter comprobari potest, quod his decenniis pro catechesi factum
est. Quod autem iter post Concilium peractum a gravibus quoque erroribus
de methodo deque materia vacuum non fuit, quae effecerunt ut alta medita-
tio ageretur ac nonnulla documenta postconciliaria confıcerentur, unde in
catechesis provincia novae divitiae exsisterent.
Venerabilis Dei Servus Paulus VI in Adhortatione Apostolica Evangelii
nuntiandi sic scripsit: « Alia ratio, quam evangelizatio nullo modo neglegere
debet, catechetica institutio est. Ex religionis enim doctrina ordinatim tra-
dita oportet mentes in primis infantium et adulescentium comprehendat
partes principales, vivum thesaurum veritatis, quam Deus nobiscum commu-
1 Cfr 1 Pe 3, 15.
Acta Benedicti Pp. XVI 137
nicare voluit quamque Ecclesia per longum suae historiae cursum plenius
usque declarare studuit ».2
Simili modo beatus Ioannes Paulus II, cum Synodum Episcoporum, ca-
techesi dicatam, ad finem adduceret, scripsit: « Catechesis, in toto evangeli-
zationis opere, eo nititur, ut sit gradus instituendi et maturescendi, id est
tempus, quo christianus, cum per fidem Iesum Christum ut solum Dominum
exceperit atque sincera cordis conversione ei totus adhaeserit, hunc Iesum,
cui se tradidit, melius cognoscere studet ».3
Ut vicesimam anniversariam memoriam Concilii Oecumenici Vaticani II
finiti celebraret, beatus Noster Decessor aliam Synodum Episcoporum indixit
atque, ea vertente, Synodales Patres flagrans desiderium patefecerunt ut Ca-
techismus conficeretur, ad universali Ecclesiae doctrinam ac rem moralem,
summatim compositeque dispositas secundum Concilii praescripta, tribuen-
das. Per Constitutionem Apostolicam Fidei depositum, die XI mensis Octobris
anno MCMXCII, beatus Ioannes Paulus II Catechismum Catholicae Ecclesiae pro-
mulgavit atque Nos Ipsi Motu proprio die XXVIII mensis Iunii anno MMV Com-
pendium Catechismi Catholicae Ecclesiae comprobavimus et promulgavimus.
Oblivisci non possumus alia itinera magni ponderis ad naturam, metho-
dum ac catechesis fines in evangelizationis processu definienda. Anno
MCMLXXI Sacra Congregatio pro Clericis Directorium catechisticum generale
edidit, quod primum in variis Ecclesiis localibus iter factum summatim com-
plecteretur, quae interea suum catechesis cursum compleverant. Post Cate-
chismum Catholicae Ecclesiae evulgatum, eadem Congregatio pro Clericis,
anno MCMXCVII, Directorium generale pro catechesi foras emisit, Ecclesiae desi-
derium confirmans primum catechesis iter ex more ad conversionem obtinen-
dam dicari debere.4
Conciliaris doctrina ac subsequens Magisterium, hac de re cum magnam
Ecclesiae traditionem interpretarentur, strictius usque catechesim cum evan-
gelizationis processu coniunxerunt. Catechesis ideo insigne iter in cotidiana
Ecclesiae vita secum fert, ut impense efficaciterque annuntietur ac transmit-
tatur Dei Verbum, ita ut ipsum ad omnes perveniat, atque credentes in
Christo instituantur atque educentur, ad eius Corpus, quod est Ecclesia,
constituendum.5
2 N. 44: AAS 68 [1976], 34.3 Adhort. ap. Catechesi tradendae, 20: AAS 71 [1979], 1294.4 Cfr n. 62.5 Cfr Catechismus Catholicae Ecclesiae, 4.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale138
Per Litteras Apostolicas Motu proprio datas Ubicumque et semper, die XXI
mensis Septembris anno MMX, Pontificium Consilium de Nova Evangelizatio-
ne Promovenda condidimus, quod sua proposita persequeretur, « tum medi-
tationem de novae evangelizationis argumentis concitans, tum eligens et
promovens formas instrumentaque ad eandem effıciendam apta ».6 Peculia-
rem in modum novo Dicasterio tribuere munus voluimus « Catechismi Catho-
licae Ecclesiae usum promovendi, qui essentialiter pleneque summam fidei
complectitur pro nostrae aetatis hominibus ».7
His perpensis rebus, aequum putamus hoc Dicasterium inter institutionis
munera in se recipere officium vigilandi, Summi Pontificis nomine, super
evangelizationis instrumento, quod Ecclesiae est catechesis, necnon super
doctrina catechetica variis in formis, ut pastoralis actio compositius effıca-
ciusque efficiatur. Novum hoc Pontificium Consilium Ecclesiis particularibus
Episcopisque dioecesanis hac de re congruum subsidium praebet.
Quapropter, sententiam concordem excipientes Praepositorum Dicasteriis
quorum interest, statuimus ut ad Pontificium Consilium de Nova Evangeli-
zatione Promovenda munia transferrentur quae de catechesi Congregationi
pro Clericis, die XXVIII mensis Iunii anno MCMLXXXVIII, commiserat Constitu-
tio apostolica Pastor bonus, eadem quidem iurisdictione quam memorata
Congregatio eadem in re exercebat quaeque in iure canonico requiritur.
Itaque superiorum animadversionum sub lumine, cunctis perpensis dili-
genter rebus itemque consiliis a peritis expetitis, statuimus et decernimus
quae sequuntur:
Art. 1
Articulus 94 Constitutionis apostolicae Pastor bonus aboletur atque mu-
nus, quod de re catechetica hucusque gerebat Congregatio pro Clericis, totum
ad Pontificium Consilium de Nova Evangelizatione Promovenda transfertur.
Art. 2
Ad Pontificium Consilium de Nova Evangelizatione Promovenda pariter
transfertur « Consilium Internationale de Catechesi », quod per litteras,
die VII mensis Iunii anno MCMLXXIII datas, condidit Venerabilis Dei Servus
6 Art. 1 § 2: ASS 102 [2010], 791.7 Art. 3, 5º: ASS 102 [2010], 792.
Acta Benedicti Pp. XVI 139
Paulus VI. Huius Consilii munus Praesidis gerit Praeses Pontificii Consilii
quodque ex officio participabit eiusdem Dicasterii Secretarius.
Art. 3
Propter competentias per praesentes Litteras Apostolicas Motu proprio
datas sibi commissas, Pontificium Consilium de Nova Evangelizatione
Promovenda:
§ 1. Institutionis religiosae fidelium cuiusque aetatis et condicionis
promotionem curat;
§ 2. Facultatem habet normas ferendi opportunas, ut catechesis doctrina
ad constantem Ecclesiae traditionem convenienter tradatur;
§ 3. Officium habet vigilandi, ut catechetica institutio recte agatur,
methodos et proposita servans ad praecepta Ecclesiae Magisterii;
§ 4. Praescriptam comprobationem Apostolicae Sedis de catechismis
aliisque scriptis concedit, quae ad institutionem catecheticam attinent,
consentiente Congregatione pro Doctrina Fidei;
§ 5. Catechistica Officia sustinet intra Conferentias Episcoporum, earum
incepta quae ad religiosam institutionem attinent quaeque internationalem
naturam habet, quorum acta digerit et, ut causa fert, necessarium adiumen-
tum praebet.
Quae per Litteras Apostolicas Motu proprio datas deliberavimus, nunc et
in posterum firma et efficacia esse et fore volumus, non obstantibus quibusvis
contrariis rebus, etiam peculiari mentione dignis, ac decernimus ut ipsae per
editionem in actis diurnis « L’Osservatore Romano » promulgentur atque
vigere incipient XV post dies quam promulgatae sunt.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XVI mensis Ianuarii, anno
Domini MMXIII, Pontificatus Nostri octavo.
BENEDICTUS PP. XVI
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 208.328
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale140
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Venerabili Dei Servo Angelo Paoli, O. Carm., Beatorum honores decernuntur.
BENEDICTUS PP. XVI
Ad perpetuam rei memoriam. — «Amen dico vobis: Quamdiu fecistis uni
de his fratribus meis minimis, mihi fecistis » (Mt 25, 40).
In narratione vitae Domini nostri Iesu Christi, caritas erga minimos sem-
per permanet, quod perspicue ab evangelistis significatur. Illi saepe eius
memorant praecepta: qui accipit Iesum, non potest non accipere pueros,
aegrotos, pauperes; illos accipere idem est ac Eum accipere. Venerabilis Ser-
vus Dei Angelus Paoli, in saeculo Franciscus, presbyter professus Ordinis
Fratrum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, sua vita amorem incar-
navit erga Dominum atque eius vultum recognovit maxime in egentibus, ita
amorem contemplationis cum amore misericordiae concilians.
Venerabilis Servus Dei Angelus Paoli in loco Argigliano, parvo videlicet
vico Lunensis Agri, inter Liguriam et Tusciam, die I mensis Septembris anno
MDCXLII est ortus. Circa duodeviginti annos natus, vocationem ad sacerdota-
lem vitam praesensit. Episcopus Sarzanensis vocationem eius agnoscens, pri-
mos duos ordines minores contulit ei. Agitur de initio itineris quod, labente
tempore, clarius semper fiet. Iam prima in illa parte aetatis duo praecipue
indicia eius vitae spiritalis animadvertuntur: necessitas orandi et alte cum
Domino se coniungendi nec non sollicitudo pauperes iuvandi. Maturatione et
discrimine ductus est ad ingressum in conventum Fratrum Beatae Mariae
Virginis de Monte Carmelo in Fivizzano, in Lunensi Agro, et illinc in urbem
Senam, ad novitiatum. Die XVIII mensis Decembris anno MDCLXI vota perpe-
tua nuncupavit sicut sodalis memorati Ordinis atque missus est ut academi-
cam formationem apud Studia Generalia sui Ordinis, Pisae et Florentiae,
adimpleret, priusquam presbyteratus ordine anno MDCLXVII augeretur. Anno
MDCLXXV magister nominatus est novitiorum, quos de prece contemplativa
docet deque navitate misericordiae, sicut signis carmelitanae vocationis. A
superioribus suis aestimatus et a populo, in multos deinceps Tusciae conven-
tus missus est, usque ad annum MDCLXXXVII, quo Prior Generalis destinavit
eum ad communitatem sancti Martini ad Montes, Romae.
Acta Benedicti Pp. XVI 141
Moderator generalis consilium sibi proposuit communitatem quandam
constituendi ex optimis religiosis totius Italiae. Venerabilis Servus Dei
Angelus Paoli iam firma sanctitatis fruebatur fama. Novitiorum nominatus
magister, paedagogicam suam consolidavit methodum: orationem et miseri-
cordiam. Ita, prope Sanctum Martinum, apud valetudinarium sancti Ioannis
in Laterano, spargere potuit abundantiam amoris, quem Dominus effundit in
cor eius. Sed etiam pauperes Romae per hunc humilem fratrem Carmelita-
num noverunt vim Divinae Providentiae: in cotidiana panis distributione,
saepe coram stupefactis inspicientibus fratribus, paucae panum cistae suffi-
ciunt ad complures satiandos pauperes. Neque obliviscitur in carcere deten-
tos qui praeter acerbitatem condicionis saepe extremam patiuntur pauperta-
tem. Cum rigore servandae Regulae altam spiritalem coniungit vitam, cuius
cardo exstitit devotio erga Eucharistiam, Crucem et Mariam Sanctissimam.
Ita crescit in eo sapientia ut sicut confessarius et spiritalis moderator
quaeratur, multiplicium donorum Spiritus Sancti plenus, quibus potentium
et humilium aestimationem comparavit. Terrestris eius vita ad finem vertit,
atque die XX mensis Ianuarii anno MDCCXX, postquam omnia tradiderat
Domino, quem in pauperibus et dolentibus vidit, in meritum ingressus est
aeternumque gaudium.
Augescens constanter sanctitatis fama apud Populum Dei effecit ut iam
anno MDCCXXIII incoharentur Processus canonici beatificationi et canonizatio-
ni prospicientes, ita ut anno MDCCLXXXI Summus Pontifex Pius VI, Praede-
cessor Noster rec. mem., agnoverit Venerabilem Servum Dei Angelum Paoli,
O. Carm., virtutes heroicum in modum exercuisse.
Servatis de iure servandis, Nosmet Ipsi Congregationi de Causis Sancto-
rum facultatem fecimus ut die III mensis Iulii anno MMIX Decretum super miro
promulgaret. Decrevimus deinde ut Beatificationis ritus die XXV mensis Apri-
lis anno MMX Romae perageretur.
Hodie igitur Romae de mandato Nostro Venerabilis Frater Angelus Ama-
to, S.D.B., Archiepiscopus titulo Silensis atque Congregationis de Causis
Sanctorum Praefectus, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos
in Beatorum numerum adscribimus Venerabilem Servum Dei Angelum Paoli,
O. Carm.:
Nos, vota Fratris Nostri Augustini S.R.E. Cardinalis Vallini, Nostri Vi-
carii Generalis pro Romana dioecesi, necnon plurimorum aliorum Fratrum in
Episcopatu multorumque christifidelium explentes, de Congregationis de
Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem faci-
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale142
mus ut Venerabilis Servus Dei Angelus Paoli, presbyter Ordinis Fratrum
Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, qui, e Sanctissimae Eucharistiae
celebratione adorationeque vim hauriens, pauperibus, aegrotis et captivis
iuvandis vitam suam impendit, Beati nomine in posterum appelletur, eiusque
festum die vicesima Ianuarii, qua ad caelum natus est, in locis et modis
iure statutis quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus
Sancti.
Clarus hic vir diligentem ostendit spiritalem progressum atque insignia
dedit pietatis testimonia. Dum illius conspicimus cursum, ad altiorem usque
in cotidiana vita imitationem Salvatoris incitamur adque sanctitatem et
proprii status perfectionem prosequendam invitamur.
Quod autem decrevimus, volumus et nunc et in posterum tempus vim
habere, contrariis rebus minime quibuslibet officientibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XXV
mensis Aprilis, anno MMX, Pontificatus Nostri sexto.
De mandato Summi Pontificis
Tharsicius card. Bertone
Secretarius Status
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 134.307
Acta Benedicti Pp. XVI 143
II
Venerabili Dei Servae Mariae Clarae a Iesu Infante Beatorum honores decer-
nuntur.
BENEDICTUS PP. XVI
Ad perpetuam rei memoriam. — «Videte, hic est populus meus! Quam
patior quod eum salvare nequeam! » (II Diarium, XXXIII).
Cum Venerabilis Serva Dei Maria Clara a Iesu Infante animi commotione
plurimos videret pauperes macie confectos et algentes ob inclementiam hie-
malis temporis in Lusitania, non potuit quin haec verba proferret. Suo quippe
corde necessitate amoris afflicto, ex illo instanti nihil in animum venit nisi ut
dolores assumeret sub munimento caritatis. A Spirito divino est inspirata, ob
cuius afflatum totam per vitam indefatigabilis permansit.
Dei Famula nata est die XV mensis Iunii anno MDCCCXLIII in pago Quinta
do Bosque, Amadorae in Lusitania, ex nobili, pia et fideli familia. Die altero
mensis Septembris anno MDCCCXLIII in baptismate nomina accepit Libania
Carmelitis Galvao Mexia de Moura Telles e Albuquerque. Christiano paren-
tum exemplo, Nuno Tomas de Mascarenhas Galvao Mexia de Moura Telles e
Albuquerque et Domina Maria da Purificao de Sa Carneiro Duarte Ferreira,
suffulta, ex limpidissimo forte Evangelii sucum exhausit necnon suavem
bonitatis odorem percepit. Amore circumamicta et sanis principiis doctrinae
catholicae instructa, felicem gessit infantiam. Adulescentia autem eius acerbo
est lacerata dolore ob praematuram mortem utriusque parentis, a quibus
humanas dotes acquisivit et erga proximum amorem didicit. Quinque autem
annis cum religiosis Sancti Vincentii de Paul morata est, ex quibus sine
condicione deditionis signum obtinuit.
Ad vitam consecratam proclivis, praesertim per Operum Misericordiae
nuntium, servitio Dei totam se dicavit, speciali modo pauperibus, « suo po-
pulo », subveniens. Simul cum Patre Raimundo Beirao, qui eam incitavit et
direxit, die III mensis Maii anno MDCCCLXXI condidit Congregationem Sororum
Franciscalium Hospitalariarum ab Immaculata Conceptione. Brevi tempore,
propter abundantiam vocationum, haec Congregatio multis operibus floruit,
quae hodie usque in Angoliam, Indiam, Guineam et Promontorium Viride
extenduntur, ubi filiae Congregationis, semitas fundatricis sequentes, de
indigentioribus curam adhibent.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale144
Amorem suum cunctos in patientes effundebat, omni adempta discrimi-
natione. Praecipue amplectebatur aegrotantes, senes et infantes relictos. Cui-
libet necessitate obviavit, quam ob causam caritas et deditio eius omnibus
sunt cognitae.
Opera apostolica oratione, consilio et abnegatione nutriebat. Omnibus in
adiunctis, immensam liberalitatem necnon constantem promptumque ani-
mum in bonum omnium hominum ad effectum perduxit.
Die I mensis Decembris anno MDCCCXCIX, Venerabilis Serva Dei Maria
Clara a Iesu Infante obdormivit in Domino, aetatis suae LVI. Illa rexit Con-
gregationem a se fundatam per annos XXVIII, periodum scilicet qua Lusitania
ingentes politicas eversiones et leges adversantes Evangelizationi Ecclesiae
pati debuit.
Crescente vero post mortem sanctitatis fama, Inquisitio dioecesana Cau-
sae Beatificationis die XVIII mensis Decembris anno MCMXCV apud Curiam
Lisbonensem agi coepta est, cuius validitatem Congregatio de Causis Sancto-
rum die VI mensis Novembris anno MCMXCVIII per Decretum recognovit. Con-
gressus Peculiaris Consultorum Theologorum peractus est de virtutibus he-
roum more actis, felici cum exitu, die I mensis Februarii anno MMVIII, quam
sententiam agnoverunt Purpurati Patres et Episcopi in Sessione Ordinaria
congregati die VII mensis Octobris anno MMVIII. Die VI mensis Decembris anno
MMVIII, Nos Ipsi mandavimus ut super heroicis Servae Dei virtutibus Decre-
tum a Congregatione pro Causis Sanctorum conscriberetur.
Beatificationis respectu, mira sanatio Dominae Georginae Troncoso Mon-
teagudo, quae cancro piodermo XXXIV annos laboraverat, asserta intercessio-
nique eiusdem Venerabilis Servae Dei Mariae Clarae a Iesu Infante tributa,
iudicio subiecta est. Quam sanationem Consilium Medicum in sessione diei
XIV mensis Ianuarii anno MMX secundum scientiam medicam inexplicabilem
fuisse edixit. Die XV mensis Iunii anno MMX, Congressus Peculiaris Consulto-
rum Theologorum, posito dubio an de miraculo per intercessionem Venera-
bilis Servae Dei Mariae Clarae a Iesu Infante divinitus patrato constaret,
responsum affirmativum protulit, cuius sententiam Patres Cardinales et
Episcopi, Ordinaria in Sessione die VII mensis Decembris eiusdem anni
congregati, confirmarunt. Denique Nos Ipsi Congregationi de Causis Sancto-
rum praecepimus ut Decretum de praedicta mira sanatione die X mensis
Decembris anno MMX vulgaret. Quocirca ritum beatificationis peragendum
censuimus in urbe Lisbonensi die XXI mensis Maii anno MMXI.
Acta Benedicti Pp. XVI 145
Hodie igitur Lisbonensi in urbe, de mandato Nostro, Venerabilis Frater
Noster Angelus S.R.E. Card. Amato, S.D.B., Praefectus Congregationis de
Causis Sanctorum, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos
Venerabilem Servam Dei Mariam Claram a Iesu Infante, in saeculo Libania
Carmelitis Galvao Mexia de Moura Telles e Albuquerque, in Beatorum
numerum adscribimus:
Nos, vota Venerabilis Fratris Nostri Iosephi S.R.E. Cardinalis da Cruz
Policarpo, Patriarchae Ecclesiae Lisbonensis, necnon plurimorum aliorum
Fratrum in Episcopatu multorumque christifidelium explentes, de Congrega-
tionis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica faculta-
tem facimus ut Venerabilis Serva Dei Maria Clara a Iesu Infante, in saeculo
Libania Carmelitis Galvao Mexia de Moura Telles e Albuquerque, Fundatrix
Congregationis Franciscalium Hospitalariarum ab Immaculata Conceptione,
humili animi fortitudine caritateque evangelica imbuta, suavis misericordiae
Dei testis, praesertim erga patientes, Beatae nomine in posterum appelletur,
eiusque festum die prima Decembris, cum ad caelum pervenit, in locis et
modis iure statutis quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et
Spiritus Sancti.
Cum haec mulier, dictis factisque Iesu impulsa, alacriorem in dies exerci-
tationem amoris erga proximos mirabiliter demonstraverit, Nos cupimus ut
quam maxime eius praeclarum exemplum incitamentum conferat christifide-
libus ad fidem in Deum alendam caritatemque proximorum fovendam. Exop-
tamus quoque ut salutifera dona Domini et Evangelii beneficia illi affatim
adipiscantur eiusdem suffulti praesidio.
Quae autem his Litteris decrevimus nunc et in posterum rata et firma esse
volumus, contrariis rebus minime obstantibus quibuslibet.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die decimo
tertio mensis Maii, anno Domini bis millesimo undecimo, Pontificatus
Nostri septimo.
De mandato Summi Pontificis
Tharsicius card. Bertone
Secretarius Status
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 169.139
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale146
III
Venerabili Dei Servae Margaritae Rutan caelitum Beatorum tribuitur dignitas.
BENEDICTUS PP. XVI
Ad perpetuam rei memoriam. — «Me servant ut moriar ».
Sic dixit Venerabilis Dei Serva Margarita Rutan cum exspectaret ut prop-
ter fidem in Christum necaretur. Debilis haec et exilis soror Ecclesiae perse-
cutorum illecebris minisque firmiter restitit, Gallico motu saeviente, atque
summa fortitudine Divino Sponso usque ad sanguinis effusionem fidelis
mansit.
Venerabilis Dei Serva Margarita Rutan Metis in Francogallia die XXIII
mensis Aprilis anno MDCCXXXVI orta est. Circiter XVIII annos nata ardenter
suam vitam Domino devovere cupivit, sed ante quam Societatem Filiarum
Caritatis ingrederetur, exspectare debuit usque dum XXI annum compleret.
Tunc pater sivit ut Margarita valetudinarium sancti Nicolai Metae ingrede-
retur. Postea Lutetiam Parisiorum concessit ad principem Domum Filiarum
Caritatis, ut suam institutionem perficeret, pauperibus secundum sancti Vin-
centii de Paul mentem inserviens. Posthac ad varia Francogalliae valetudi-
naria missa est, ubi suam erga Dominum, qui in aegrotis dolentibusque adest,
consecrationem mirabiliter vixit. In illis locis divinae caritatis fragrantiam
effudit, cum aegrotis omnium ordinum iuvandis sese continenter dicaret. Sed
in valetudinario Aquae Augustae, quod non multum aberat a pago Pouy, ubi
natus erat sanctus Vincentius, eam Dominus opperiebatur, ut eius vitam
martyrii palma coronaret. Episcopus qui valetudinarium laxandum curabat,
alias Filias Caritatis postulavit et Venerabilis Dei Serva Margarita Rutan,
quae tunc XLIV annum agebat, multa in vitae religiosae experientia innitens,
hic perquam liberaliter suum valetudinariae artis usum necnon misericordem
amorem effudit, administratorum, aegrotorum omnisque populi Aquae Au-
gustae admirationem sibi conciliavit. In Francogallia tamen rerum improvisa
eversio ingruebat et socialis politicaque condicio in peius usque mutabatur,
praesertim in sacerdotes ac sorores religiosas. Die III mensis Octobris anno
MDCCXCIII omnes sorores, quae in valetudinariis vel scholis, famulabantur
alterutrum eligere sunt coactae: aut iusiurandum in novum status ordinem
Deo Ecclesiaeque infensum nuncupare aut opus amittere. Filiae Caritatis
valetudinarii Aquae Augustae fidelitatis iusiurandum in Civitatem, quae
Acta Benedicti Pp. XVI 147
christianos aversabatur, dare noluerunt. Soror Margarita insimulata est eam
corrumpere et tardare sua civilis studii negligentia seditionarios reique
publicae studiosos militum animos, qui eius in valetudinario curabantur.
Seditionarius Comitatus accusationes veras putavit, qui ipsam patriae atque
rerum eversionis principiis inimicam declararunt. Capitis tandem est arcessi-
ta. Ludibrii causa cum Ioanne Eutropio Lannelongue presbytero, etiam mor-
te damnato, ligata, die IX mensis Aprilis anno MDCCXCIV patibuli supplicio
affecta est. Falsae accusationes, processus ac fides Ecclesiaque illusa sororis
Margaritae animum non fregerunt, quae ad mortem ivit hymnum Magnificat
cantans suamque totam Divino Sponso adhaesionem testans.
Continuata martyrii fama Venerabilis Dei Servae effecit ut Episcopus
Aturensis et Aquae Augustae Processum Informativum institueret, qui annis
MCMVII-MCMVIII effectus est. Postea annis MCMXVI-MCMXXI Processus Apostolicus
secutus est et exinde dioecesana Inquisitio annis MCMXCV-MCMXCVII est acta.
Congregatio de Causis Sanctorum per Decretum diei XVII mensis Octobris
anno MCMXCVIII iuridicam eius validitatem agnovit. Theologi Consultores, in
Congressione Peculiari die XVII mensis Aprilis coadunati, martyrio Venerabi-
lis Dei Servae sunt suffragati atque eadem fuit sententia Patrum Cardinalium
et Episcoporum in Sessione Ordinaria die I mensis Iunii anno MMX coaduna-
torum. Nos itaque Ipso die I mensis Iulii anno MMX facultatem fecimus ut
Congregatio de Causis Sanctorum super martyrio ederet Decretum atque
statuimus ut beatificationis ritus Aquae Augustae die XIX mensis Iunii anno
MMXI celebraretur.
Hodie igitur de mandato Nostro Venerabilis Frater Noster Angelus
S.R.E. Cardinalis Amato, S.D.B., Congregationis de Causis Sanctorum Prae-
fectus, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos in Beatorum
numerum Venerabilem Dei Servam Margaritam Rutan adscribimus:
Nos, vota Fratris Nostri Philippi Ioannis Ludovici Breton, Episcopi Atu-
rensis et Aquae Augustae, necnon plurimorum aliorum Fratrum in Episco-
patu multorumque christifidelium explentes, de Congregationis de Causis
Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus ut
Venerabilis Serva Dei Margarita Rutan, virgo et martyr, sodalis Congrega-
tionis Sororum Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul, quae vitam
dicavit pauperum et aegrotantium ministerio, ac denique suum sanguinem
pro Christo effudit, Beatae nomine in posterum appelletur, eiusque festum
die vicesima sexta Iunii, qua in caelum est nata, in locis et modis iure statutis
quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale148
Haec vero quae statuimus firma usquequaque esse volumus ac valida fore
iubemus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XIX
mensis Iunii, anno MMXI, Pontificatus Nostri septimo.
De mandato Summi Pontificis
Tharsicius card. Bertone
Secretarius Status
Loco e Plumbi
In Secret. Status tab., n. 194.522
Acta Benedicti Pp. XVI 149
HOMILIAE
I
In Sollemnitate Epiphaniae Domini.*
Cari fratelli e sorelle!
Per la Chiesa credente ed orante, i Magi d’Oriente che, sotto la guida della
stella, hanno trovato la via verso il presepe di Betlemme sono solo l’inizio di
una grande processione che pervade la storia. Per questo, la liturgia legge il
Vangelo che parla del cammino dei Magi insieme con le splendide visioni
profetiche di Isaia 60 e del Salmo 72, che illustrano con immagini audaci il
pellegrinaggio dei popoli verso Gerusalemme. Come i pastori che, quali primi
ospiti presso il Bimbo neonato giacente nella mangiatoia, personificano i
poveri d’Israele e, in genere, le anime umili che interiormente vivono molto
vicino a Gesu, cosı gli uomini provenienti dall’Oriente personificano il mondo
dei popoli, la Chiesa dei gentili — gli uomini che attraverso tutti i secoli si
incamminano verso il Bambino di Betlemme, onorano in Lui il Figlio di Dio e
si prostrano davanti a Lui. La Chiesa chiama questa festa «Epifania » —
l’apparizione, la comparsa del Divino. Se guardiamo il fatto che, fin da quel-
l’inizio, uomini di ogni provenienza, di tutti i Continenti, di tutte le diverse
culture e tutti i diversi modi di pensiero e di vita sono stati e sono in cammino
verso Cristo, possiamo dire veramente che questo pellegrinaggio e questo
incontro con Dio nella figura del Bambino e un’Epifania della bonta di Dio
e del suo amore per gli uomini.1
Seguendo una tradizione iniziata dal Beato Papa Giovanni Paolo II, cele-
briamo la festa dell’Epifania anche quale giorno dell’Ordinazione episcopale
per quattro sacerdoti che d’ora in poi, in funzioni diverse, collaboreranno al
Ministero del Papa per l’unita dell’unica Chiesa di Gesu Cristo nella pluralita
delle Chiese particolari. Il nesso tra questa Ordinazione episcopale e il tema
del pellegrinaggio dei popoli verso Gesu Cristo e evidente. Il Vescovo ha il
compito non solo di camminare in questo pellegrinaggio insieme con gli altri,
ma di precedere e di indicare la strada. Vorrei, pero, in questa liturgia,
riflettere con voi ancora su una domanda piu concreta. In base alla storia
* Die 6 Ianuarii 2013.1 Cfr Tt 3, 4.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale150
raccontata da Matteo possiamo sicuramente farci una certa idea di quale tipo
di uomini debbano essere stati coloro che, in seguito al segno della stella, si
sono incamminati per trovare quel Re che, non soltanto per Israele, ma per
l’umanita intera avrebbe fondato una nuova specie di regalita. Che tipo di
uomini, dunque, erano costoro? E domandiamoci anche se, malgrado la dif-
ferenza dei tempi e dei compiti, a partire da loro si possa intravedere qualcosa
su che cosa sia il Vescovo e su come egli debba adempiere il suo compito.
Gli uomini che allora partirono verso l’ignoto erano, in ogni caso, uomini
dal cuore inquieto. Uomini spinti dalla ricerca inquieta di Dio e della salvezza
del mondo. Uomini in attesa, che non si accontentavano del loro reddito
assicurato e della loro posizione sociale forse considerevole. Erano alla ricerca
della realta piu grande. Erano forse uomini dotti che avevano una grande
conoscenza degli astri e probabilmente disponevano anche di una formazione
filosofica. Ma non volevano soltanto sapere tante cose. Volevano sapere so-
prattutto la cosa essenziale. Volevano sapere come si possa riuscire ad essere
persona umana. E per questo volevano sapere se Dio esista, dove e come Egli
sia. Se Egli si curi di noi e come noi possiamo incontrarlo. Volevano non
soltanto sapere. Volevano riconoscere la verita su di noi, e su Dio e il mondo.
Il loro pellegrinaggio esteriore era espressione del loro essere interiormente in
cammino, dell’interiore pellegrinaggio del loro cuore. Erano uomini che cer-
cavano Dio e, in definitiva, erano in cammino verso di Lui. Erano ricercatori
di Dio.
Ma con cio giungiamo alla domanda: come dev’essere un uomo a cui si
impongono le mani per l’Ordinazione episcopale nella Chiesa di Gesu Cristo?
Possiamo dire: egli deve soprattutto essere un uomo il cui interesse e rivolto
verso Dio, perche solo allora egli si interessa veramente anche degli uomini.
Potremmo dirlo anche inversamente: un Vescovo dev’essere un uomo a cui gli
uomini stanno a cuore, che e toccato dalle vicende degli uomini. Dev’essere
un uomo per gli altri. Ma puo esserlo veramente soltanto se e un uomo
conquistato da Dio. Se per lui l’inquietudine verso Dio e diventata un’inquie-
tudine per la sua creatura, l’uomo. Come i Magi d’Oriente, anche un Vescovo
non dev’essere uno che esercita solamente il suo mestiere e non vuole altro.
No, egli dev’essere preso dall’inquietudine di Dio per gli uomini. Deve, per
cosı dire, pensare e sentire insieme con Dio. Non e solo l’uomo ad avere in se
l’inquietudine costitutiva verso Dio, ma questa inquietudine e una parteci-
pazione all’inquietudine di Dio per noi. Poiche Dio e inquieto nei nostri
confronti, Egli ci segue fin nella mangiatoia, fino alla Croce. « Cercandomi
Acta Benedicti Pp. XVI 151
ti sedesti stanco, mi hai redento con il supplizio della Croce: che tanto sforzo
non sia vano! », prega la Chiesa nel Dies irae. L’inquietudine dell’uomo verso
Dio e, a partire da essa, l’inquietudine di Dio verso l’uomo devono non dar
pace al Vescovo. E questo che intendiamo quando diciamo che il Vescovo
dev’essere soprattutto un uomo di fede. Perche la fede non e altro che l’essere
interiormente toccati da Dio, una condizione che ci conduce sulla via della
vita. La fede ci tira dentro uno stato in cui siamo presi dall’inquietudine di
Dio e fa di noi dei pellegrini che interiormente sono in cammino verso il vero
Re del mondo e verso la sua promessa di giustizia, di verita e di amore. In
questo pellegrinaggio, il Vescovo deve precedere, dev’essere colui che indica
agli uomini la strada verso la fede, la speranza e l’amore.
Il pellegrinaggio interiore della fede verso Dio si svolge soprattutto nella
preghiera. Sant’Agostino ha detto una volta che la preghiera, in ultima ana-
lisi, non sarebbe altro che l’attualizzazione e la radicalizzazione del nostro
desiderio di Dio. Al posto della parola « desiderio » potremmo mettere anche la
parola « inquietudine » e dire che la preghiera vuole strapparci alla nostra falsa
comodita, al nostro essere chiusi nelle realta materiali, visibili e trasmetterci
l’inquietudine verso Dio, rendendoci proprio cosı anche aperti e inquieti gli
uni per gli altri. Il Vescovo, come pellegrino di Dio, dev’essere soprattutto un
uomo che prega. Deve essere in un permanente contatto interiore con Dio; la
sua anima dev’essere largamente aperta verso Dio. Le sue difficolta e quelle
degli altri, come anche le sue gioie e quelle degli altri le deve portare a Dio, e
cosı, a modo suo, stabilire il contatto tra Dio e il mondo nella comunione con
Cristo, affinche la luce di Cristo splenda nel mondo.
Torniamo ai Magi d’Oriente. Questi erano anche e soprattutto uomini che
avevano coraggio, il coraggio e l’umilta della fede. Ci voleva del coraggio per
accogliere il segno della stella come un ordine di partire, per uscire — verso
l’ignoto, l’incerto, su vie sulle quali c’erano molteplici pericoli in agguato.
Possiamo immaginare che la decisione di questi uomini abbia suscitato deri-
sione: la beffa dei realisti che potevano soltanto deridere le fantasticherie di
questi uomini. Chi partiva su promesse cosı incerte, rischiando tutto, poteva
apparire soltanto ridicolo. Ma per questi uomini toccati interiormente da Dio,
la via secondo le indicazioni divine era piu importante dell’opinione della
gente. La ricerca della verita era per loro piu importante della derisione del
mondo, apparentemente intelligente.
Come non pensare, in una tale situazione, al compito di un Vescovo nel
nostro tempo? L’umilta della fede, del credere insieme con la fede della Chiesa
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale152
di tutti i tempi, si trovera ripetutamente in conflitto con l’intelligenza domi-
nante di coloro che si attengono a cio che apparentemente e sicuro. Chi vive e
annuncia la fede della Chiesa, in molti punti non e conforme alle opinioni
dominanti proprio anche nel nostro tempo. L’agnosticismo oggi largamente
imperante ha i suoi dogmi ed e estremamente intollerante nei confronti di
tutto cio che lo mette in questione e mette in questione i suoi criteri. Percio, il
coraggio di contraddire gli orientamenti dominanti e oggi particolarmente
pressante per un Vescovo. Egli dev’essere valoroso. E tale valore o fortezza
non consiste nel colpire con violenza, nell’aggressivita, ma nel lasciarsi colpire
e nel tenere testa ai criteri delle opinioni dominanti. Il coraggio di restare
fermamente con la verita e inevitabilmente richiesto a coloro che il Signore
manda come agnelli in mezzo ai lupi. « Chi teme il Signore non ha paura di
nulla », dice il Siracide.2 Il timore di Dio libera dal timore degli uomini. Rende
liberi!
In questo contesto mi viene in mente un episodio degli inizi del cristiane-
simo che san Luca narra negli Atti degli Apostoli. Dopo il discorso di Gama-
liele, che sconsigliava la violenza verso la comunita nascente dei credenti in
Gesu, il sinedrio chiamo gli Apostoli e li fece flagellare. Poi proibı loro di
predicare nel nome di Gesu e li rimise in liberta. San Luca continua: « Essi
allora se ne andarono via dal sinedrio, lieti di essere stati giudicati degni di
subire oltraggi per il nome di Gesu. E ogni giorno ... non cessavano di inse-
gnare e di annunciare che Gesu e il Cristo ».3 Anche i successori degli Apostoli
devono attendersi di essere ripetutamente percossi, in maniera moderna, se
non cessano di annunciare in modo udibile e comprensibile il Vangelo di Gesu
Cristo. E allora possono essere lieti di essere stati giudicati degni di subire
oltraggi per Lui. Naturalmente vogliamo, come gli Apostoli, convincere la
gente e, in questo senso, ottenerne l’approvazione. Naturalmente non provo-
chiamo, ma tutt’al contrario invitiamo tutti ad entrare nella gioia della verita
che indica la strada. L’approvazione delle opinioni dominanti, pero, non e il
criterio a cui ci sottomettiamo. Il criterio e Lui stesso: il Signore. Se difen-
diamo la sua causa, conquisteremo, grazie a Dio, sempre di nuovo persone per
la via del Vangelo. Ma inevitabilmente saremo anche percossi da coloro che,
con la loro vita, sono in contrasto col Vangelo, e allora possiamo essere grati
di essere giudicati degni di partecipare alla Passione di Cristo.
2 34,16.3 At 5, 40ss.
Acta Benedicti Pp. XVI 153
I Magi hanno seguito la stella, e cosı sono giunti fino a Gesu, alla grande
Luce che illumina ogni uomo che viene in questo mondo.4 Come pellegrini
della fede, i Magi sono diventati essi stessi stelle che brillano nel cielo della
storia e ci indicano la strada. I santi sono le vere costellazioni di Dio, che
illuminano le notti di questo mondo e ci guidano. San Paolo, nella Lettera
ai Filippesi, ha detto ai suoi fedeli che devono risplendere come astri nel
mondo.5
Cari amici, cio riguarda anche noi. Cio riguarda soprattutto voi che, in
quest’ora, sarete ordinati Vescovi della Chiesa di Gesu Cristo. Se vivrete con
Cristo, a Lui nuovamente legati nel Sacramento, allora anche voi diventerete
sapienti. Allora diventerete astri che precedono gli uomini e indicano loro la
via giusta della vita. In quest’ora noi tutti qui preghiamo per voi, affinche il
Signore vi ricolmi con la luce della fede e dell’amore. Affinche quell’inquie-
tudine di Dio per l’uomo vi tocchi, perche tutti sperimentino la sua vicinanza
e ricevano il dono della sua gioia. Preghiamo per voi, affinche il Signore vi
doni sempre il coraggio e l’umilta della fede. Preghiamo Maria che ha mo-
strato ai Magi il nuovo Re del mondo,6 affinche ella, quale Madre amorevole,
mostri Gesu Cristo anche a voi e vi aiuti ad essere indicatori della strada che
porta a Lui. Amen.
4 Cfr Gv 1, 9.5 Cfr 2, 15.6 Mt 2, 11.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale154
II
Ad Vesperas in Sollemnitate Conversionis Sancti Pauli Apostoli, hebdomada
precationis pro Christianorum Unitate expleta.*
Cari fratelli e sorelle!
E sempre una gioia e una grazia speciale ritrovarsi insieme, intorno alla
tomba dell’apostolo Paolo, per concludere la Settimana di preghiera per l’u-
nita dei cristiani. Saluto con affetto i Cardinali presenti, in primo luogo il
Cardinale Harvey, Arciprete di questa Basilica, e con lui l’Abate e la Comu-
nita dei monaci che ci ospitano. Saluto il Cardinale Koch, Presidente del
Pontificio Consiglio per la Promozione dell’Unita dei Cristiani, e tutti i col-
laboratori del Dicastero. Rivolgo i miei cordiali e fraterni saluti a Sua Emi-
nenza il Metropolita Gennadios, rappresentante del Patriarca ecumenico, al
Reverendo Canonico Richardson, rappresentante personale a Roma dell’Ar-
civescovo di Canterbury, e a tutti i rappresentanti delle diverse Chiese e
Comunita ecclesiali, qui convenuti questa sera. Inoltre, mi e particolarmente
gradito salutare i membri della Commissione mista per il dialogo teologico tra
la Chiesa cattolica e le Chiese ortodosse orientali, ai quali auguro un fruttuoso
lavoro per la sessione plenaria che si sta svolgendo in questi giorni a Roma,
come pure gli studenti dell’Ecumenical Institute of Bossey, in visita a Roma
per approfondire la loro conoscenza della Chiesa cattolica, e i giovani orto-
dossi e ortodossi orientali che qui studiano. Saluto infine tutti i presenti
convenuti a pregare per l’unita tra tutti i discepoli di Cristo.
Questa celebrazione si inserisce nel contesto dell’Anno della fede, iniziato
l’11 ottobre scorso, cinquantenario dell’apertura del Concilio Vaticano II. La
comunione nella stessa fede e la base per l’ecumenismo. L’unita, infatti, e
donata da Dio come inseparabile dalla fede; lo esprime in maniera efficace san
Paolo: «Un solo corpo e un solo spirito, come una sola e la speranza alla quale
siete stati chiamati, quella della vostra vocazione; un solo Signore, una sola
fede, un solo battesimo. Un solo Dio e Padre di tutti, che e al di sopra di tutti,
opera per mezzo di tutti ed e presente in tutti ».1 La professione della fede
battesimale in Dio, Padre e Creatore, che si e rivelato nel Figlio Gesu Cristo,
effondendo lo Spirito che vivifica e santifica, gia unisce i cristiani. Senza la
* Die 25 Ianuarii 2013.1 Ef 4, 4-6.
Acta Benedicti Pp. XVI 155
fede — che e primariamente dono di Dio, ma anche risposta dell’uomo —
tutto il movimento ecumenico si ridurrebbe ad una forma di “contratto” cui
aderire per un interesse comune. Il Concilio Vaticano II ricorda che i cristiani
« con quanta piu stretta comunione saranno uniti col Padre, col Verbo e con lo
Spirito Santo, con tanta piu intima e facile azione potranno accrescere la
mutua fraternita ».2 Le questioni dottrinali che ancora ci dividono non devo-
no essere trascurate o minimizzate. Esse vanno piuttosto affrontate con co-
raggio, in uno spirito di fraternita e di rispetto reciproco. Il dialogo, quando
riflette la priorita della fede, permette di aprirsi all’azione di Dio con la ferma
fiducia che da soli non possiamo costruire l’unita, ma e lo Spirito Santo che ci
guida verso la piena comunione, e fa cogliere la ricchezza spirituale presente
nelle diverse Chiese e Comunita ecclesiali.
Nella societa attuale sembra che il messaggio cristiano incida sempre
meno nella vita personale e comunitaria; e questo rappresenta una sfida
per tutte le Chiese e le Comunita ecclesiali. L’unita e in se stessa un mezzo
privilegiato, quasi un presupposto per annunciare in modo sempre piu credi-
bile la fede a coloro che non conoscono ancora il Salvatore, o che, pur avendo
ricevuto l’annuncio del Vangelo, hanno quasi dimenticato questo dono pre-
zioso. Lo scandalo della divisione che intaccava l’attivita missionaria fu
l’impulso che diede inizio al movimento ecumenico quale oggi lo conosciamo.
La piena e visibile comunione tra i cristiani va intesa, infatti, come una
caratteristica fondamentale per una testimonianza ancora piu chiara. Mentre
siamo in cammino verso la piena unita, e necessario allora perseguire una
collaborazione concreta tra i discepoli di Cristo per la causa della trasmissione
della fede al mondo contemporaneo. Oggi c’e grande bisogno di riconciliazio-
ne, di dialogo e di comprensione reciproca, in una prospettiva non moralisti-
ca, ma proprio in nome dell’autenticita cristiana per una presenza piu incisiva
nella realta del nostro tempo.
La vera fede in Dio poi e inseparabile dalla santita personale, come anche
dalla ricerca della giustizia. Nella Settimana di preghiera per l’unita dei
cristiani, che oggi si conclude, il tema offerto alla nostra meditazione era:
« Quel che il Signore esige da noi », ispirato alle parole del profeta Michea, che
abbiamo ascoltato.3 Esso e stato proposto dallo Student Christian Movement in
India, in collaborazione con la All India Catholic University Federation ed il
National Council of Churches in India, che hanno preparato anche i sussidi per
2 Decr. Unitatis redintegratio, 7.3 Cfr 6, 6-8.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale156
la riflessione e la preghiera. A quanti hanno collaborato desidero esprimere la
mia viva gratitudine e, con grande affetto, assicuro la mia preghiera a tutti i
cristiani dell’India, che a volte sono chiamati a rendere testimonianza della
loro fede in condizioni difficili. « Camminare umilmente con Dio » 4 significa
anzitutto camminare nella radicalita della fede, come Abramo, fidandosi di
Dio, anzi riponendo in Lui ogni nostra speranza e aspirazione, ma significa
anche camminare oltre le barriere, oltre l’odio, il razzismo e la discriminazio-
ne sociale e religiosa che dividono e danneggiano l’intera societa. Come affer-
ma san Paolo, i cristiani devono offrire per primi un luminoso esempio nella
ricerca della riconciliazione e della comunione in Cristo, che superi ogni tipo
di divisione. Nella Lettera ai Galati, l’Apostolo delle genti afferma: « Tutti voi
siete figli di Dio mediante la fede in Cristo Gesu, poiche quanti siete stati
battezzati in Cristo vi siete rivestiti di Cristo. Non c’e Giudeo ne Greco; non
c’e schiavo ne libero; non c’e maschio e femmina, perche tutti voi siete uno in
Cristo Gesu ».5
La nostra ricerca di unita nella verita e nell’amore, infine, non deve mai
perdere di vista la percezione che l’unita dei cristiani e opera e dono dello
Spirito Santo e va ben oltre i nostri sforzi. Pertanto, l’ecumenismo spirituale,
specialmente la preghiera, e il cuore dell’impegno ecumenico.6 Tuttavia, l’e-
cumenismo non dara frutti duraturi se non sara accompagnato da gesti con-
creti di conversione che muovano le coscienze e favoriscano la guarigione dei
ricordi e dei rapporti. Come afferma il Decreto sull’ecumenismo del Concilio
Vaticano II, « non esiste un vero ecumenismo senza interiore conversione ».7
Un’autentica conversione, come quella suggerita dal profeta Michea e di cui
l’apostolo Paolo e un significativo esempio, ci portera piu vicino a Dio, al
centro della nostra vita, in modo da avvicinarci maggiormente anche gli uni
agli altri. E questo un elemento fondamentale del nostro impegno ecumenico.
Il rinnovamento della vita interiore del nostro cuore e della nostra mente, che
si riflette nella vita quotidiana, e cruciale in ogni dialogo e cammino di
riconciliazione, facendo dell’ecumenismo un impegno reciproco di compren-
sione, rispetto e amore, « affinche il mondo creda ».8
4 Cfr Mi 6, 8.5 3, 27-28.6 Cfr Decr. Unitatis redintegratio, 8.7 N. 7.8 Gv 17, 21.
Acta Benedicti Pp. XVI 157
Cari fratelli e sorelle, invochiamo con fiducia la Vergine Maria, modello
impareggiabile di evangelizzazione, affinche la Chiesa, « segno e strumento
dell’intima unione con Dio e dell’unita di tutto il genere umano »,9 annunci
con franchezza, anche nel nostro tempo, Cristo Salvatore. Amen.
9 Cost. Lumen gentium, 1.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale158
ALLOCUTIONES
I
Dum Summus Pontifex ad legatorum corpus faustum fortunatumque novum
annum ominatur.*
Excellences,
Mesdames et Messieurs,
Je suis heureux de vous accueillir, comme au debut de chaque nouvelle
annee, distingues Membres du Corps diplomatique accredite pres le Saint-
Siege, pour vous adresser mes salutations et mes vœux personnels, que
j’etends volontiers aux cheres Nations que vous representez, les assurant
de mon souvenir constant et de ma priere. Je suis particulierement recon-
naissant au Doyen, l’Ambassadeur Alejandro Valladares Lanza, et au Vice-
Doyen, l’Ambassadeur Jean-Claude Michel, pour les paroles deferentes qu’ils
m’ont adressees au nom de vous tous. De maniere speciale, je desire ensuite
saluer ceux qui prennent part pour la premiere fois a cette rencontre. Votre
presence est un signe significatif et apprecie des rapports fructueux que, dans
le monde entier, l’Eglise catholique entretient avec les Autorites civiles. Il
s’agit d’un dialogue qui a a cœur le bien integral, spirituel et materiel, de
chaque homme, et cherche a en promouvoir partout la dignite transcendante.
Comme je l’ai rappele dans mon Allocution a l’occasion du dernier Consistoire
ordinaire public pour la creation de nouveaux Cardinaux, « l’Eglise, depuis ses
origines, est orientee kat’holon, c’est-a-dire qu’elle embrasse tout l’univers » et
avec lui chaque peuple, chaque culture et chaque tradition. Cette "orienta-
tion" ne represente pas une ingerence dans la vie des diverses societes, mais
elle sert plutot a illuminer la conscience droite de leurs citoyens et a les
inviter a travailler pour le bien de chaque personne et pour le progres du
genre humain. C’est dans cette perspective, et pour favoriser une collabora-
tion fructueuse entre l’Eglise et l’Etat au service du bien commun, que l’an-
nee derniere, ont ete signes des Accords bilateraux entre le Saint-Siege et le
Burundi ainsi qu’avec la Guinee Equatoriale, et que celui avec le Montenegro
a ete ratifie. Dans le meme esprit, le Saint-Siege participe aux travaux de
diverses Organisations et Institutions internationales. A ce propos, je suis
* Die 7 Ianuarii 2013.
Acta Benedicti Pp. XVI 159
heureux qu’au mois de decembre dernier sa demande pour devenir Observa-
teur Extraregional dans le Systeme d’Integration de l’Amerique centrale ait
ete accueillie, en raison aussi de la contribution que l’Eglise catholique offre
dans plusieurs secteurs des societes de cette Region. Les visites de divers
Chefs d’Etat et de Gouvernement que j’ai recues au cours de l’annee ecoulee,
comme aussi les inoubliables Voyages apostoliques que j’ai effectues au
Mexique, a Cuba et au Liban, ont ete des occasions privilegiees pour raffermir
l’engagement civique des chretiens de ces pays ainsi que pour promouvoir la
dignite de la personne humaine et les fondements de la paix.
En ce lieu, il m’est egalement agreable de mentionner le precieux travail
accompli par les Representants Pontificaux, dans un dialogue constant avec
vos Gouvernements. Je desire rappeler en particulier l’estime dont a joui
Monseigneur Ambrose Madtha, Nonce Apostolique en Cote d’Ivoire, qui a
peri tragiquement, il y a un mois, dans un accident de la route, avec le
chauffeur qui l’accompagnait.
Mesdames et Messieurs les Ambassadeurs,
L’Evangile de Luc relate que, dans la nuit de Noel, les bergers entendent
les chœurs angeliques qui glorifient Dieu et invoquent la paix sur l’humanite.
L’Evangeliste souligne ainsi l’etroite relation entre Dieu et le desir ardent de
l’homme de tous les temps de connaıtre la verite, de pratiquer la justice et de
vivre dans la paix.1 Aujourd’hui, on est quelquefois amene a penser que la
verite, la justice et la paix sont des utopies et qu’elles s’excluent mutuelle-
ment. Connaıtre la verite semble impossible et les efforts pour l’affirmer
semblent souvent aboutir a la violence. D’autre part, selon une conception
desormais diffuse, l’engagement pour la paix ne consiste que dans la recher-
che de compromis qui garantissent la cohabitation entre les peuples ou entre
les citoyens a l’interieur d’une Nation. Dans l’optique chretienne, au
contraire, il existe un lien intime entre la glorification de Dieu et la paix
des hommes sur la terre, si bien que la paix ne vient pas d’un simple effort
humain, mais participe de l’amour meme de Dieu. Et c’est justement l’oubli
de Dieu, et non pas sa glorification, qui engendre la violence. En effet, quand
on cesse de se referer a une verite objective et transcendante, comment est-il
possible de realiser un dialogue authentique? Dans ce cas, comment peut-on
eviter que la violence, declaree ou cachee, ne devienne la regle derniere des
1 Cfr Jean XXIII, Pacem in terris: AAS 55 [1963], 257.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale160
rapports humains? En realite, sans une ouverture transcendante, l’homme
devient facilement la proie du relativisme et, ensuite, il reussit difficilement a
agir selon la justice et a s’engager pour la paix.
Aux manifestations de l’oubli de Dieu on peut associer celles dues a
l’ignorance de son vrai visage, qui est la cause d’un fanatisme pernicieux
de matrice religieuse, qui, en 2012 aussi, a fait des victimes dans certains
pays, ici representes. Comme je l’ai deja dit, il s’agit d’une falsification de la
religion elle-meme, alors que celle-ci, au contraire, vise a reconcilier l’homme
avec Dieu, a eclairer et a purifier les consciences et a rendre clair que chaque
homme est image du Createur.
Donc, si la glorification de Dieu et la paix sur la terre sont etroitement
liees entre elles, il apparaıt evident que la paix est, en meme temps, don de
Dieu et tache de l’homme, parce qu’elle exige sa reponse libre et consciente.
Pour ce motif, j’ai voulu intituler le Message annuel pour la Journee mondiale
de la Paix: Heureux les artisans de paix. C’est avant tout aux Autorites civiles
et politiques qu’incombe la grave responsabilite d’œuvrer pour la paix. Elles
sont les premieres a etre appelees a resoudre les nombreux conflits qui conti-
nuent d’ensanglanter l’humanite, a commencer par cette Region privilegiee
dans le dessein de Dieu qu’est le Moyen Orient. Je pense d’abord a la Syrie,
dechiree par des massacres incessants et theatre d’effroyables souffrances
parmi la population civile. Je renouvelle mon appel afin que les armes soient
deposees et que prevale le plus tot possible un dialogue constructif pour
mettre fin a un conflit qui ne connaıtra pas de vainqueurs, mais seulement
des vaincus, s’il perdure, ne laissant derriere lui qu’un champ de ruines.
Permettez-moi, Mesdames et Messieurs les Ambassadeurs, de vous demander
de continuer a sensibiliser vos Autorites, afin que soient fournies de facon
urgente les aides indispensables pour affronter la grave situation humani-
taire. Je regarde ensuite avec une vive attention vers la Terre Sainte. Suite
a la reconnaissance de la Palestine comme Etat Observateur non Membre des
Nations Unies, je renouvelle le souhait que, avec le soutien de la Commu-
naute internationale, Israeliens et Palestiniens s’engagent pour une cohabita-
tion pacifique dans le cadre de deux Etats souverains, ou le respect de la
justice et des aspirations legitimes des deux peuples sera preserve et garanti.
Jerusalem, deviens ce que ton nom signifie! Cite de la paix et non de la
division; prophetie du Royaume de Dieu et non message d’instabilite et
d’opposition!
Acta Benedicti Pp. XVI 161
Tournant ensuite ma pensee vers la chere population irakienne, je sou-
haite qu’elle parcoure le chemin de la reconciliation, pour arriver a la stabilite
desiree.
Au Liban — ou, au mois de septembre dernier, j’ai rencontre ses diverses
realites constitutives — que la pluralite des traditions religieuses soit cultivee
par tous comme une vraie richesse pour le pays, comme aussi pour toute la
Region, et que les chretiens offrent un temoignage efficace pour la construc-
tion d’un avenir de paix avec tous les hommes de bonne volonte!
En Afrique du Nord aussi, la collaboration de toutes les composantes de la
societe est prioritaire et, a chacune d’elles doit etre garantie la pleine citoyen-
nete, la liberte de professer publiquement sa religion et la possibilite de contri-
buer au bien commun. J’assure tous les Egyptiens de ma proximite et de ma
priere, en cette periode ou se mettent en place de nouvelles institutions.
Tournant le regard vers l’Afrique subsaharienne, j’encourage les efforts
pour construire la paix, surtout la ou demeurent ouvertes les plaies des guer-
res et la ou pesent de graves consequences humanitaires. Je pense particulie-
rement a la Region de la Corne de l’Afrique, comme aussi a l’est de la Repu-
blique democratique du Congo, ou les violences se sont ravivees, obligeant de
nombreuses personnes a abandonner leurs maisons, leurs familles et leur
cadre de vie. En meme temps, je ne peux passer sous silence d’autres menaces
qui se profilent a l’horizon. A intervalles reguliers, le Nigeria est le theatre
d’attentats terroristes qui font des victimes, surtout parmi les fideles chre-
tiens reunis en priere, comme si la haine voulait transformer des temples de
priere et de paix en autant de centres de peur et de division. J’ai ressenti une
grande tristesse en apprenant que, meme dans les jours ou nous celebrions
Noel, des chretiens ont ete tues d’une facon barbare. Le Mali est aussi dechire
par la violence et il est marque par une profonde crise institutionnelle et
sociale, qui doit susciter une attention efficace de la part de la Communaute
internationale. En Republique Centrafricaine, je souhaite que les pourparlers
annonces pour les jours qui viennent ramenent la stabilite et epargnent a la
population de revivre les affres de la guerre civile.
La construction de la paix passe toujours de nouveau par la protection de
l’homme et de ses droits fondamentaux. Cette tache, meme si elle est menee
avec des modalites et une intensite diverses, interpelle tous les pays et doit
constamment etre inspiree par la dignite transcendante de la personne hu-
maine et par les principes inscrits dans sa nature. Parmi ceux-ci figure au
premier plan le respect de la vie humaine, dans toutes ses phases. A cet egard,
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale162
je me suis rejoui qu’une Resolution de l’Assemblee parlementaire du Conseil
de l’Europe, en janvier de l’annee derniere, ait demande la prohibition de
l’euthanasie, comprise comme un meurtre volontaire, par acte ou par omis-
sion, d’un etre humain en etat de dependance. En meme temps, je constate
avec tristesse que, en divers pays, meme de tradition chretienne, on a œuvre
pour introduire ou pour amplifier des legislations qui depenalisent ou libera-
lisent l’avortement. L’avortement direct, c’est-a-dire voulu comme une fin ou
comme un moyen, est gravement contraire a la loi morale. Par cette affirma-
tion, l’Eglise catholique ne manque pas de comprehension et de bienveillance,
y compris envers la mere. Il s’agit, plutot, de veiller afin que la loi n’en arrive
pas a alterer injustement l’equilibre entre le droit a la vie de la mere et celui
de l’enfant a naıtre, qui appartient a l’un et a l’autre de facon egale. Dans ce
domaine, est egalement source de preoccupation le recent arret de la Cour
interamericaine des droits de l’homme, relatif a la fecondation in vitro, qui
redefinit arbitrairement le moment de la conception et fragilise la defense de
la vie prenatale.
Malheureusement, surtout en Occident, on trouve beaucoup d’equivoques
sur la signification des droits de l’homme et des devoirs qui leur sont lies. Les
droits sont souvent confondus avec des manifestations exacerbees d’autono-
mie de la personne, qui devient autoreferentielle, n’est plus ouverte a la
rencontre avec Dieu et avec les autres et se replie sur elle-meme en ne cher-
chant a ne satisfaire que ses propres besoins. Pour etre authentique, la de-
fense des droits doit, au contraire, considerer l’homme dans son integralite
personnelle et communautaire.
Poursuivant notre reflexion, il vaut la peine de souligner comment l’edu-
cation est une autre voie privilegiee pour la construction de la paix. La crise
economique et financiere actuelle, entre autre, nous l’enseigne. Elle s’est
developpee parce que le profit a ete trop souvent absolutise, au prejudice
du travail, et qu’on s’est aventure sans retenue sur les voies de l’economie
financiere, plutot que sur les voies de l’economie reelle. Il convient donc de
retrouver le sens du travail et d’un profit qui lui soit proportionne. A cette
fin, il est bon d’eduquer a resister aux tentations des interets particuliers et a
court terme, pour s’orienter plutot vers le bien commun. En outre, il est
urgent de former les leaders, qui, dans l’avenir, guideront les institutions
publiques nationales et internationales.2 L’Union Europeenne a aussi besoin
2 Cfr Message pour la XLVI eme Journee mondiale de la paix, 8 decembre 2012, n. 6.
Acta Benedicti Pp. XVI 163
de Representants clairvoyants et qualifies, pour faire les choix difficiles qui
sont necessaires pour redresser son economie et poser des bases solides pour
son developpement. Seuls, certains pays iront peut-etre plus vite, mais,
ensemble, tous iront certainement plus loin! Si l’indice differentiel entre les
taux financiers constitue une preoccupation, les differences croissantes entre
un petit nombre, toujours plus riche, et un grand nombre, irremediablement
plus pauvre, devraient provoquer le desarroi. Il s’agit, en un mot, de ne pas
se resigner au « spread du bien-etre social », alors qu’on combat celui de
la finance.
Investir dans l’education dans les pays en voie de developpement de
l’Afrique, de l’Asie et de l’Amerique Latine, signifie les aider a vaincre la
pauvrete et les maladies, comme aussi a realiser des systemes de droit equita-
bles et respectueux de la dignite humaine. Il est certain que, pour mettre en
oeuvre la justice, les bons modeles economiques ne suffisent pas, meme s’ils
sont necessaires. La justice se realise seulement s’il y a des personnes justes!
Construire la paix signifie par consequent eduquer les individus a combattre
la corruption, la criminalite, la production et le trafic de la drogue, ainsi qu’a
se garder des divisions et des tensions, qui risquent d’epuiser la societe, en en
entravant le developpement et la cohabitation pacifique.
En poursuivant notre entretien d’aujourd’hui, je voudrais ajouter que la
paix sociale est aussi mise en peril par certaines atteintes a la liberte reli-
gieuse: il s’agit parfois de marginalisation de la religion dans la vie sociale;
dans d’autres cas, d’intolerance ou meme de violence envers des personnes,
des symboles identitaires et des institutions religieuses. Il arrive aussi que des
croyants — et particulierement des chretiens — soient empeches de contri-
buer au bien commun par leurs institutions educatives et d’assistance. Pour
sauvegarder effectivement l’exercice de la liberte religieuse, il est ensuite
essentiel de respecter le droit a l’objection de conscience. Cette « frontiere »
de la liberte touche a des principes de grande importance, de caractere
ethique et religieux, enracines dans la dignite meme de la personne humaine.
Ils sont comme « les murs porteurs » de toute societe qui se veut vraiment libre
et democratique. Par consequent, interdire l’objection de conscience indivi-
duelle et institutionnelle, au nom de la liberte et du pluralisme, ouvrirait
paradoxalement au contraire les portes a l’intolerance et au nivellement
force.
En outre, dans un monde aux limites toujours plus ouvertes, construire la
paix par le dialogue n’est pas un choix, mais une necessite! Dans cette per-
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale164
spective, la Declaration conjointe entre le President de la Conference episco-
pale polonaise et le Patriarche de Moscou, signee au mois d’aout dernier, est
un signe fort donne par les croyants pour favoriser les relations entre le
Peuple russe et le Peuple polonais. Je desire egalement mentionner l’accord
de paix conclu recemment aux Philippines et souligner le role du dialogue
entre les religions pour une cohabitation pacifique dans la region de
Mindanao.
Excellences, Mesdames et Messieurs,
A la fin de l’Encyclique Pacem in terris, dont le cinquantenaire sera ce-
lebre cette annee, mon Predecesseur, le Bienheureux Jean XXIII, rappelait
que la paix reste « seulement un mot vide de sens », si elle n’est pas vivifiee et
integree par la charite.3 Ainsi, celle-ci est au cœur de l’action diplomatique du
Saint-Siege et, avant tout, de la sollicitude du Successeur de Pierre et de
toute l’Eglise catholique. La charite ne se substitue pas a la justice niee, mais
d’autre part, la justice ne supplee pas la charite refusee. L’Eglise pratique
quotidiennement la charite dans ses œuvres d’assistance, dont les hopitaux et
les dispensaires, et ses œuvres educatives, dont les orphelinats, les ecoles, les
colleges, les universites, ainsi qu’a travers l’assistance fournie aux popula-
tions en difficulte, particulierement durant et apres les conflits. Au nom de la
charite, l’Eglise veut aussi etre proche de tous ceux qui souffrent a cause des
catastrophes naturelles. Je pense aux victimes des inondations dans le sud-est
de l’Asie et de l’ouragan qui s’est abattu sur la cote orientale des Etats-Unis
d’Amerique. Je pense aussi a ceux qui ont subi le fort tremblement de terre,
qui a devaste certaines regions de l’Italie septentrionale. Comme vous le
savez, j’ai voulu me rendre personnellement sur ces lieux, ou j’ai pu constater
l’ardent desir avec lequel on veut reconstruire ce qui a ete demoli. Je souhaite
que, en ce moment de son histoire, cet esprit de tenacite et d’engagement
partage anime toute la bien-aimee Nation italienne.
En concluant notre rencontre, je voudrais rappeler qu’au terme du
Concile Vatican II — qui commenca il y a cinquante ans — le Serviteur de
Dieu, le Pape Paul VI, adressa quelques messages qui sont toujours d’actua-
lite, dont l’un etait destine a tous les gouvernants. Il les exhorta en ces
termes: « C’est a vous qu’il revient d’etre sur terre les promoteurs de l’ordre
et de la paix entre les hommes. Mais, ne l’oubliez pas: c’est Dieu (...) [qui est]
3 AAS 55 [1963], 303.
Acta Benedicti Pp. XVI 165
le grand artisan de l’ordre et de la paix sur la terre ».4 Aujourd’hui, je fais
miennes ces considerations, en formulant, a vous-memes, Mesdames et
Messieurs les Ambassadeurs et Membres distingues du Corps Diplomatique,
a vos familles et a vos Collaborateurs, mes vœux les plus fervents pour la
Nouvelle Annee. Merci!
II
Ad sessionem plenariam Pontificii Consilii « Cor Unum».*
Cari amici,
con affetto e con gioia vi do il mio benvenuto, in occasione dell’Assemblea
plenaria del Pontificio Consiglio Cor Unum. Ringrazio il Presidente, Cardinale
Robert Sarah, per le sue parole e rivolgo il mio saluto cordiale ad ognuno di
voi, estendendolo idealmente a tutti quanti operano nel servizio della carita
della Chiesa. Con il recente Motu proprio Intima Ecclesiae natura ho voluto
ribadire il senso ecclesiale della vostra attivita. La vostra testimonianza puo
aprire la porta della fede a tante persone che cercano l’amore di Cristo. Cosı,
in quest’Anno della fede il tema « Carita, nuova etica e antropologia cristia-
na », che voi affrontate, riflette lo stringente nesso tra amore e verita, o, se si
preferisce, tra fede e carita. Tutto l’ethos cristiano riceve infatti il suo senso
dalla fede come « incontro » con l’amore di Cristo, che offre un nuovo orizzonte
e imprime alla vita la direzione decisiva.1 L’amore cristiano trova fondamen-
to e forma nella fede. Incontrando Dio e sperimentando il suo amore, impa-
riamo « a non vivere piu per noi stessi, ma per Lui, e con Lui per gli altri ».2
A partire da questo rapporto dinamico tra fede e carita, vorrei riflettere su
un punto, che chiamerei la dimensione profetica che la fede instilla nella
carita. L’adesione credente al Vangelo imprime infatti alla carita la sua forma
tipicamente cristiana e ne costituisce il principio di discernimento. Il cristia-
no, in particolare chi opera negli organismi di carita, deve lasciarsi orientare
4 Message aux Gouvernants, 8 decembre 1965, n. 3.
———————
* Die 19 Ianuarii 2013.1 Cfr Enc. Deus caritas est, 1.2 Ibid., 33.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale166
dai principi della fede, mediante la quale noi aderiamo al « punto di vista di
Dio », al suo progetto su di noi.3 Questo nuovo sguardo sul mondo e sull’uomo
offerto dalla fede fornisce anche il corretto criterio di valutazione delle espres-
sioni di carita, nel contesto attuale.
In ogni epoca, quando l’uomo non ha cercato tale progetto, e stato vitti-
ma di tentazioni culturali che hanno finito col renderlo schiavo. Negli ultimi
secoli, le ideologie che inneggiavano al culto della nazione, della razza, della
classe sociale si sono rivelate vere e proprie idolatrie; e altrettanto si puo dire
del capitalismo selvaggio col suo culto del profitto, da cui sono conseguite
crisi, disuguaglianze e miseria. Oggi si condivide sempre piu un sentire co-
mune circa l’inalienabile dignita di ogni essere umano e la reciproca e inter-
dipendente responsabilita verso di esso; e cio a vantaggio della vera civilta, la
civilta dell’amore. D’altro canto, purtroppo, anche il nostro tempo conosce
ombre che oscurano il progetto di Dio. Mi riferisco soprattutto ad una tragica
riduzione antropologica che ripropone l’antico materialismo edonista, a cui si
aggiunge pero un "prometeismo tecnologico". Dal connubio tra una visione
materialistica dell’uomo e il grande sviluppo della tecnologia emerge un’an-
tropologia nel suo fondo atea. Essa presuppone che l’uomo si riduca a fun-
zioni autonome, la mente al cervello, la storia umana ad un destino di auto-
realizzazione. Tutto cio prescindendo da Dio, dalla dimensione propriamente
spirituale e dall’orizzonte ultraterreno. Nella prospettiva di un uomo privato
della sua anima e dunque di una relazione personale con il Creatore, cio che e
tecnicamente possibile diventa moralmente lecito, ogni esperimento risulta
accettabile, ogni politica demografica consentita, ogni manipolazione legitti-
mata. L’insidia piu temibile di questa corrente di pensiero e di fatto l’asso-
lutizzazione dell’uomo: l’uomo vuole essere ab-solutus, sciolto da ogni legame
e da ogni costituzione naturale. Egli pretende di essere indipendente e pensa
che nella sola affermazione di se stia la sua felicita. « L’uomo contesta la
propria natura ... Esiste ormai solo l’uomo in astratto, che poi sceglie per
se autonomamente qualcosa come sua natura ».4 Si tratta di una radicale
negazione della creaturalita e filialita dell’uomo, che finisce in una dramma-
tica solitudine.
La fede e il sano discernimento cristiano ci inducono percio a prestare
un’attenzione profetica a questa problematica etica e alla mentalita che vi e
sottesa. La giusta collaborazione con istanze internazionali nel campo dello
3 Cfr Enc. Caritas in veritate, 1.4 Discorso alla Curia romana, 21 dicembre 2012.
Acta Benedicti Pp. XVI 167
sviluppo e della promozione umana non deve farci chiudere gli occhi di fronte
a queste gravi ideologie, e i Pastori della Chiesa — la quale e « colonna e
sostegno della verita » 5 — hanno il dovere di mettere in guardia da queste
derive tanto i fedeli cattolici quanto ogni persona di buona volonta e di retta
ragione. Si tratta infatti di una deriva negativa per l’uomo, anche se si
traveste di buoni sentimenti all’insegna di un presunto progresso, o di pre-
sunti diritti, o di un presunto umanesimo. Di fronte a questa riduzione an-
tropologica, quale compito spetta ad ogni cristiano, e in particolare a voi,
impegnati in attivita caritative, e dunque in rapporto diretto con tanti altri
attori sociali? Certamente dobbiamo esercitare una vigilanza critica e, a vol-
te, ricusare finanziamenti e collaborazioni che, direttamente o indirettamen-
te, favoriscano azioni o progetti in contrasto con l’antropologia cristiana. Ma
positivamente la Chiesa e sempre impegnata a promuovere l’uomo secondo il
disegno di Dio, nella sua integrale dignita, nel rispetto della sua duplice
dimensione verticale e orizzontale. A questo tende anche l’azione di sviluppo
degli organismi ecclesiali. La visione cristiana dell’uomo infatti e un grande sı
alla dignita della persona chiamata all’intima comunione con Dio, una comu-
nione filiale, umile e fiduciosa. L’essere umano non e ne individuo a se stante
ne elemento anonimo nella collettivita, bensı persona singolare e irripetibile,
intrinsecamente ordinata alla relazione e alla socialita. Percio la Chiesa riba-
disce il suo grande sı alla dignita e bellezza del matrimonio come espressione
di fedele e feconda alleanza tra uomo e donna, e il no a filosofie come quella
del gender si motiva per il fatto che la reciprocita tra maschile e femminile e
espressione della bellezza della natura voluta dal Creatore.
Cari amici, vi ringrazio per il vostro impegno a favore dell’uomo, nella
fedelta alla sua vera dignita. Di fronte a queste sfide epocali, noi sappiamo
che la risposta e l’incontro con Cristo. In Lui l’uomo puo realizzare piena-
mente il suo bene personale e il bene comune. Vi incoraggio a proseguire
con animo lieto e generoso, mentre di cuore vi imparto la mia Apostolica
Benedizione.
5 2 Tm 3, 15.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale168
III
Ad Romanae Rotae Tribunal.*
Cari Componenti del Tribunale della Rota Romana!
E per me motivo di gioia ritrovarvi in occasione dell’inaugurazione del-
l’anno giudiziario. Ringrazio il vostro Decano, Mons. Pio Vito Pinto, per i
sentimenti espressi a nome di tutti voi e che contraccambio di cuore. Questo
incontro mi offre l’opportunita di riaffermare la mia stima e considerazione
per l’alto servizio che prestate al Successore di Pietro ed alla Chiesa intera,
come pure di spronarvi ad un impegno sempre maggiore in un ambito certa-
mente arduo, ma prezioso per la salvezza delle anime. Il principio che la salus
animarum e la suprema legge nella Chiesa 1 deve essere tenuto ben presente e
trovare, ogni giorno, nel vostro lavoro, la dovuta e rigorosa risposta.
1. Nel contesto dell’Anno della fede, vorrei soffermarmi, in modo partico-
lare, su alcuni aspetti del rapporto tra fede e matrimonio, osservando come
l’attuale crisi di fede, che interessa varie parti del mondo, porti con se una
crisi della societa coniugale, con tutto il carico di sofferenza e di disagio che
questo comporta anche per i figli. Possiamo prendere come punto di partenza
la comune radice linguistica che, in latino, hanno i termini fides e foedus,
vocabolo, quest’ultimo, col quale il Codice di Diritto Canonico designa la
realta naturale del matrimonio, come patto irrevocabile tra uomo e donna.2
Il reciproco affidarsi, infatti, e la base irrinunciabile di qualunque patto o
alleanza.
Sul piano teologico, la relazione tra fede e matrimonio assume un signifi-
cato ancora piu profondo. Il vincolo sponsale, infatti, benche realta naturale,
tra i battezzati e stato elevato da Cristo alla dignita di sacramento.3
Il patto indissolubile tra uomo e donna, non richiede, ai fini della sacra-
mentalita, la fede personale dei nubendi; cio che si richiede, come condizione
minima necessaria, e l’intenzione di fare cio che fa la Chiesa. Ma se e impor-
tante non confondere il problema dell’intenzione con quello della fede perso-
nale dei contraenti, non e tuttavia possibile separarli totalmente. Come fa-
* Die 26 Ianuarii 2013.1 Cfr CIC, can. 1752.2 Cfr can. 1055 § 1.3 Cfr ibidem.
Acta Benedicti Pp. XVI 169
ceva notare la Commissione Teologica Internazionale in un Documento del
1977, « nel caso in cui non si avverta alcuna traccia della fede in quanto tale
(nel senso del termine “credenza”, disposizione a credere), ne alcun desiderio
della grazia e della salvezza, si pone il problema di sapere, in realta, se
l’intenzione generale e veramente sacramentale di cui abbiamo parlato, e
presente o no, e se il matrimonio e contratto validamente o no ».4 Il beato
Giovanni Paolo II, rivolgendosi a codesto Tribunale, dieci anni fa, preciso,
tuttavia, che « un atteggiamento dei nubendi che non tenga conto della di-
mensione soprannaturale nel matrimonio puo renderlo nullo solo se ne intac-
ca la validita sul piano naturale nel quale e posto lo stesso segno sacramen-
tale ».5 Circa tale problematica, soprattutto nel contesto attuale, occorrera
promuovere ulteriori riflessioni.
2. La cultura contemporanea, contrassegnata da un accentuato soggetti-
vismo e relativismo etico e religioso, pone la persona e la famiglia di fronte a
pressanti sfide. In primo luogo, di fronte alla questione circa la capacita
stessa dell’essere umano di legarsi, e se un legame che duri per tutta la vita
sia veramente possibile e corrisponda alla natura dell’uomo, o, piuttosto, non
sia, invece, in contrasto con la sua liberta e con la sua autorealizzazione. Fa
parte di una mentalita diffusa, infatti, pensare che la persona diventi se
stessa rimanendo « autonoma » ed entrando in contatto con l’altro solo me-
diante relazioni che si possono interrompere in ogni momento.6 A nessuno
sfugge come sulla scelta dell’essere umano di legarsi con un vincolo che duri
tutta la vita influisca la prospettiva di base di ciascuno, a seconda cioe che sia
ancorata a un piano meramente umano, oppure si schiuda alla luce della fede
nel Signore. Solo aprendosi alla verita di Dio, infatti, e possibile comprendere,
e realizzare nella concretezza della vita anche coniugale e familiare, la verita
dell’uomo quale suo figlio, rigenerato dal Battesimo. « Chi rimane in me e io in
lui, fa molto frutto, perche senza di me non potete fare nulla »: 7 cosı insegna-
va Gesu ai suoi discepoli, ricordando loro la sostanziale incapacita dell’essere
umano di compiere da solo cio che e necessario al conseguimento del vero
bene. Il rifiuto della proposta divina, in effetti, conduce ad uno squilibrio
4 La dottrina cattolica sul sacramento del matrimonio [1977], 2.3: Documenti 1969-2004,
vol. 13, Bologna 2006, p. 145.5 Ibidem.6 Cfr Allocuzione alla Curia Romana [21 dicembre 2012]: L’Osservatore Romano, 22 dicembre
2012, p. 4.7 Gv 15, 5.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale170
profondo in tutte le relazioni umane,8 inclusa quella matrimoniale, e facilita
un’errata comprensione della liberta e dell’autorealizzazione, che, unita alla
fuga davanti alla paziente sopportazione della sofferenza, condanna l’uomo a
chiudersi nel suo egoismo ed egocentrismo. Al contrario, l’accoglienza della
fede rende l’uomo capace del dono di se, nel quale soltanto, « aprendosi al-
l’altro, agli altri, ai figli, alla famiglia... lasciandosi plasmare nella sofferenza,
egli scopre l’ampiezza dell’essere persona umana ».9
La fede in Dio, sostenuta dalla grazia divina, e dunque un elemento molto
importante per vivere la mutua dedizione e la fedelta coniugale.10 Non s’in-
tende con cio affermare che la fedelta, come le altre proprieta, non siano
possibili nel matrimonio naturale, contratto tra non battezzati. Esso, infatti,
non e privo dei beni che « provengono da Dio Creatore e si inseriscono in modo
incoativo nell’amore sponsale che unisce Cristo e la Chiesa ».11 Certamente,
pero, la chiusura a Dio o il rifiuto della dimensione sacra dell’unione coniu-
gale e del suo valore nell’ordine della grazia rende ardua l’incarnazione con-
creta del modello altissimo di matrimonio concepito dalla Chiesa secondo il
disegno di Dio, potendo giungere a minare la validita stessa del patto qua-
lora, come assume la consolidata giurisprudenza di codesto Tribunale, si
traduca in un rifiuto di principio dello stesso obbligo coniugale di fedelta
ovvero degli altri elementi o proprieta essenziali del matrimonio.
Tertulliano, nella celebre Lettera alla moglie, parlando della vita coniugale
contrassegnata dalla fede, scrive che i coniugi cristiani « sono veramente due
in una sola carne, e dove la carne e unica, unico e lo spirito. Insieme pregano,
insieme si prostrano e insieme digiunano; l’uno ammaestra l’altro, l’uno onora
l’altro, l’uno sostiene l’altro ».12 In termini simili si esprime san Clemente
Alessandrino: « Se infatti per entrambi uno solo e Dio, allora per entrambi
uno solo e il Pedagogo — Cristo —, una e la Chiesa, una la sapienza, uno il
pudore, in comune abbiamo il nutrimento, il matrimonio ci unisce ... E se
comune e la vita, comune e anche la grazia, la salvezza, la virtu, la morale ».13
I Santi che hanno vissuto l’unione matrimoniale e familiare nella prospettiva
8 Cfr Discorso alla Commissione Teologica Internazionale [7 dicembre 2012]: L’Osservatore
Romano, 8 dicembre 2012, p. 7.9 Discorso alla Curia Romana [21 dicembre 2012]: L’Osservatore Romano, 22 dicembre 2012,
p. 4.10 Catechesi all’Udienza generale [8 giugno 2011]: Insegnamenti VII/I [2011], pp. 792-793.11
Commissione Teologica Internazionale, La dottrina cattolica sul sacramento del matrimonio
[1977], 3.4: Documenti 1969-2004, vol. 13, Bologna 2006, p. 147.12 Ad uxorem libri duo, II, IX: PL 1, 1415B-1417A.13 Paedagogus, I, IV, 10.1: PG 8, 259B.
Acta Benedicti Pp. XVI 171
cristiana, sono riusciti a superare anche le situazioni piu avverse, conseguen-
do talora la santificazione del coniuge e dei figli con un amore sempre raffor-
zato da una solida fiducia in Dio, da una sincera pieta religiosa e da un’in-
tensa vita sacramentale. Proprio queste esperienze, contrassegnate dalla fede,
fanno comprendere come, ancor oggi, sia prezioso il sacrificio offerto dal
coniuge abbandonato o che abbia subito il divorzio, se — riconoscendo l’in-
dissolubilita del vincolo matrimoniale valido — riesce a non lasciarsi « coin-
volgere in una nuova unione ... In tal caso il suo esempio di fedelta e di
coerenza cristiana assume un particolare valore di testimonianza di fronte
al mondo e alla Chiesa ».14
3. Vorrei soffermarmi, infine, brevemente, sul bonum coniugum. La fede e
importante nella realizzazione dell’autentico bene coniugale, che consiste
semplicemente nel volere sempre e comunque il bene dell’altro, in funzione
di un vero e indissolubile consortium vitae. In verita, nel proposito degli sposi
cristiani di vivere una vera communio coniugalis vi e un dinamismo proprio
della fede, per cui la confessio, la risposta personale sincera all’annuncio sal-
vifico, coinvolge il credente nel moto d’amore di Dio. «Confessio » e « caritas »
sono « i due modi in cui Dio ci coinvolge, ci fa agire con Lui, in Lui e per
l’umanita, per la sua creatura ... La “confessio” non e una cosa astratta, e
“caritas”, e amore. Solo cosı e realmente il riflesso della verita divina, che
come verita e inseparabilmente anche amore ».15 Soltanto attraverso la fiam-
ma della carita, la presenza del Vangelo non e piu solo parola, ma realta
vissuta. In altri termini, se e vero che « la fede senza la carita non porta frutto
e la carita senza la fede sarebbe un sentimento in balia costante del dubbio »,
si deve concludere che « fede e carita si esigono a vicenda, cosı che l’una
permette all’altra di attuare il suo cammino ».16
4. Se cio vale nell’ampio contesto della vita comunitaria, deve valere
ancora di piu nell’unione matrimoniale. E in essa, di fatto, che la fede fa
crescere e fruttificare l’amore degli sposi, dando spazio alla presenza di Dio
Trinita e rendendo la stessa vita coniugale, cosı vissuta, « lieta novella »
davanti al mondo.
14Giovanni Paolo II, Esort. ap. Familiaris consortio [22 novembre 1981], 83: AAS 74 [1982],
p. 184.15 Meditazione alla prima Congregazione Generale della XIII Assemblea Generale Ordinaria del
Sinodo dei Vescovi [8 ottobre 2012]: L’Osservatore Romano, 10 ottobre 2012, p. 7.16 Lett. ap. Porta fidei [11 ottobre 2012], 14: L’Osservatore Romano, 17-18 ottobre 2011.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale172
Riconosco le difficolta, da un punto di vista giuridico e pratico, di enu-
cleare l’elemento essenziale del bonum coniugum, inteso finora prevalente-
mente in relazione alle ipotesi di incapacita.17 Il bonum coniugum assume
rilevanza anche nell’ambito della simulazione del consenso. Certamente, nei
casi sottoposti al vostro giudizio, sara l’indagine in facto ad accertare l’even-
tuale fondatezza di questo capo di nullita, prevalente o coesistente con un
altro capo dei tre «beni» agostiniani, la procreativita, l’esclusivita e la perpe-
tuita. Non si deve quindi prescindere dalla considerazione che possano darsi
dei casi nei quali, proprio per l’assenza di fede, il bene dei coniugi risulti
compromesso e cioe escluso dal consenso stesso; ad esempio, nell’ipotesi di
sovvertimento da parte di uno di essi, a causa di un’errata concezione del
vincolo nuziale, del principio di parita, oppure nell’ipotesi di rifiuto dell’u-
nione duale che contraddistingue il vincolo matrimoniale, in rapporto con la
possibile coesistente esclusione della fedelta e dell’uso della copula adempiuta
humano modo.
Con le presenti considerazioni, non intendo certamente suggerire alcun
facile automatismo tra carenza di fede e invalidita dell’unione matrimoniale,
ma piuttosto evidenziare come tale carenza possa, benche non necessariamen-
te, ferire anche i beni del matrimonio, dal momento che il riferimento all’or-
dine naturale voluto da Dio e inerente al patto coniugale.18
Cari Fratelli, invoco l’aiuto di Dio su di voi e su quanti nella Chiesa si
adoperano per la salvaguardia della verita e della giustizia riguardo al vincolo
sacro del matrimonio e, per cio stesso, della famiglia cristiana. Vi affido alla
protezione di Maria Santissima, Madre di Cristo, e di san Giuseppe, Custode
della Famiglia di Nazaret, silenzioso e obbediente esecutore del piano divino
della salvezza, mentre imparto volentieri a voi e ai vostri cari la Benedizione
Apostolica.
17 Cfr CIC, can. 1095.18 Cfr Gen 2, 24.
Acta Benedicti Pp. XVI 173
NUNTII
I
Ad tempus Quadragesimale anno 2013.
Credere nella carita suscita carita – «Abbiamo conosciuto e creduto l’amore
che Dio ha in noi » (1 Gv 4, 16)
Cari fratelli e sorelle,
la celebrazione della Quaresima, nel contesto dell’Anno della fede, ci offre
una preziosa occasione per meditare sul rapporto tra fede e carita: tra il
credere in Dio, nel Dio di Gesu Cristo, e l’amore, che e frutto dell’azione dello
Spirito Santo e ci guida in un cammino di dedizione verso Dio e verso gli altri.
1. La fede come risposta all’amore di Dio
Gia nella mia prima Enciclica ho offerto qualche elemento per cogliere lo
stretto legame tra queste due virtu teologali, la fede e la carita. Partendo
dalla fondamentale affermazione dell’apostolo Giovanni: « Abbiamo conosciu-
to e creduto l’amore che Dio ha in noi »,1 ricordavo che « all’inizio dell’essere
cristiano non c’e una decisione etica o una grande idea, bensı l’incontro con
un avvenimento, con una Persona, che da alla vita un nuovo orizzonte e con
cio la direzione decisiva... Siccome Dio ci ha amati per primo,2 l’amore adesso
non e piu solo un “comandamento”, ma e la risposta al dono dell’amore, col
quale Dio ci viene incontro ».3 La fede costituisce quella personale adesione —
che include tutte le nostre facolta — alla rivelazione dell’amore gratuito e
« appassionato » che Dio ha per noi e che si manifesta pienamente in Gesu
Cristo. L’incontro con Dio Amore che chiama in causa non solo il cuore, ma
anche l’intelletto: « Il riconoscimento del Dio vivente e una via verso l’amore,
e il sı della nostra volonta alla sua unisce intelletto, volonta e sentimento
nell’atto totalizzante dell’amore. Questo pero e un processo che rimane con-
tinuamente in cammino: l’amore non e mai “concluso” e completato ».4 Da
1 1 Gv 4, 16.2 Cfr 1 Gv 4, 10.3 Deus caritas est, 1.4 Ibid., 17.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale174
qui deriva per tutti i cristiani e, in particolare, per gli « operatori della carita »,
la necessita della fede, di quell’« incontro con Dio in Cristo che susciti in loro
l’amore e apra il loro animo all’altro, cosı che per loro l’amore del prossimo
non sia piu un comandamento imposto per cosı dire dall’esterno, ma una
conseguenza derivante dalla loro fede che diventa operante nell’amore ».5 Il
cristiano e una persona conquistata dall’amore di Cristo e percio, mosso da
questo amore — « caritas Christi urget nos » 6 —, e aperto in modo profondo e
concreto all’amore per il prossimo.7 Tale atteggiamento nasce anzitutto dalla
coscienza di essere amati, perdonati, addirittura serviti dal Signore, che si
china a lavare i piedi degli Apostoli e offre Se stesso sulla croce per attirare
l’umanita nell’amore di Dio.
« La fede ci mostra il Dio che ha dato il suo Figlio per noi e suscita cosı in
noi la vittoriosa certezza che e proprio vero: Dio e amore! ... La fede, che
prende coscienza dell’amore di Dio rivelatosi nel cuore trafitto di Gesu sulla
croce, suscita a sua volta l’amore. Esso e la luce — in fondo l’unica — che
rischiara sempre di nuovo un mondo buio e ci da il coraggio di vivere e di
agire ».8 Tutto cio ci fa capire come il principale atteggiamento distintivo dei
cristiani sia proprio « l’amore fondato sulla fede e da essa plasmato ».9
2. La carita come vita nella fede
Tutta la vita cristiana e un rispondere all’amore di Dio. La prima risposta
e appunto la fede come accoglienza piena di stupore e gratitudine di un’inau-
dita iniziativa divina che ci precede e ci sollecita. E il « sı » della fede segna
l’inizio di una luminosa storia di amicizia con il Signore, che riempie e da
senso pieno a tutta la nostra esistenza. Dio pero non si accontenta che noi
accogliamo il suo amore gratuito. Egli non si limita ad amarci, ma vuole
attiraci a Se, trasformarci in modo cosı profondo da portarci a dire con san
Paolo: non sono piu io che vivo, ma Cristo vive in me.10
Quando noi lasciamo spazio all’amore di Dio, siamo resi simili a Lui,
partecipi della sua stessa carita. Aprirci al suo amore significa lasciare che
Egli viva in noi e ci porti ad amare con Lui, in Lui e come Lui; solo allora la
5 Ibid., 31a.6 2 Cor 5, 14.7 Cfr ibid., 33.8 Ibid., 39.9 Ibid., 7.
10 Cfr Gal 2, 20.
Acta Benedicti Pp. XVI 175
nostra fede diventa veramente « operosa per mezzo della carita » 11 ed Egli
prende dimora in noi.12
La fede e conoscere la verita e aderirvi; 13 la carita e « camminare » nella
verita.14 Con la fede si entra nell’amicizia con il Signore; con la carita si vive e
si coltiva questa amicizia.15 La fede ci fa accogliere il comandamento del
Signore e Maestro; la carita ci dona la beatitudine di metterlo in pratica.16
Nella fede siamo generati come figli di Dio; 17 la carita ci fa perseverare
concretamente nella figliolanza divina portando il frutto dello Spirito Santo.18
La fede ci fa riconoscere i doni che il Dio buono e generoso ci affida; la carita li
fa fruttificare.19
3. L’indissolubile intreccio tra fede e carita
Alla luce di quanto detto, risulta chiaro che non possiamo mai separare o,
addirittura, opporre fede e carita. Queste due virtu teologali sono intimamen-
te unite ed e fuorviante vedere tra di esse un contrasto o una « dialettica ». Da
un lato, infatti, e limitante l’atteggiamento di chi mette in modo cosı forte
l’accento sulla priorita e la decisivita della fede da sottovalutare e quasi
disprezzare le concrete opere della carita e ridurre questa a generico umani-
tarismo. Dall’altro, pero, e altrettanto limitante sostenere un’esagerata su-
premazia della carita e della sua operosita, pensando che le opere sostitui-
scano la fede. Per una sana vita spirituale e necessario rifuggire sia dal
fideismo che dall’attivismo moralista.
L’esistenza cristiana consiste in un continuo salire il monte dell’incontro
con Dio per poi ridiscendere, portando l’amore e la forza che ne derivano, in
modo da servire i nostri fratelli e sorelle con lo stesso amore di Dio. Nella
Sacra Scrittura vediamo come lo zelo degli Apostoli per l’annuncio del Van-
gelo che suscita la fede e strettamente legato alla premura caritatevole ri-
guardo al servizio verso i poveri.20 Nella Chiesa, contemplazione e azione,
11 Gal 5, 6.12 Cfr 1 Gv 4, 12.13 Cfr 1 Tm 2, 4.14 Cfr Ef 4, 15.15 Cfr Gv 15, 14s.16 Cfr Gv 13, 13-17.17 Cfr Gv 1, 12s.18 Cfr Gal 5, 22.19 Cfr Mt 25, 14-30.20 Cfr At 6, 1-4.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale176
simboleggiate in certo qual modo dalle figure evangeliche delle sorelle Maria e
Marta, devono coesistere e integrarsi.21 La priorita spetta sempre al rapporto
con Dio e la vera condivisione evangelica deve radicarsi nella fede.22 Talvolta
si tende, infatti, a circoscrivere il termine « carita » alla solidarieta o al sem-
plice aiuto umanitario. E importante, invece, ricordare che massima opera di
carita e proprio l’evangelizzazione, ossia il « servizio della Parola ». Non v’e
azione piu benefica, e quindi caritatevole, verso il prossimo che spezzare il
pane della Parola di Dio, renderlo partecipe della Buona Notizia del Vangelo,
introdurlo nel rapporto con Dio: l’evangelizzazione e la piu alta e integrale
promozione della persona umana. Come scrive il Servo di Dio Papa Paolo VI
nell’Enciclica Populorum progressio, e l’annuncio di Cristo il primo e princi-
pale fattore di sviluppo.23 E la verita originaria dell’amore di Dio per noi,
vissuta e annunciata, che apre la nostra esistenza ad accogliere questo amore
e rende possibile lo sviluppo integrale dell’umanita e di ogni uomo.24
In sostanza, tutto parte dall’Amore e tende all’Amore. L’amore gratuito
di Dio ci e reso noto mediante l’annuncio del Vangelo. Se lo accogliamo con
fede, riceviamo quel primo ed indispensabile contatto col divino capace di
farci « innamorare dell’Amore », per poi dimorare e crescere in questo Amore e
comunicarlo con gioia agli altri.
A proposito del rapporto tra fede e opere di carita, un’espressione della
Lettera di san Paolo agli Efesini riassume forse nel modo migliore la loro
correlazione: « Per grazia infatti siete salvati mediante la fede; e cio non viene
da voi, ma e dono di Dio; ne viene dalle opere, perche nessuno possa vantar-
sene. Siamo infatti opera sua, creati in Cristo Gesu per le opere buone, che
Dio ha preparato perche in esse camminassimo ».25 Si percepisce qui che tutta
l’iniziativa salvifica viene da Dio, dalla sua Grazia, dal suo perdono accolto
nella fede; ma questa iniziativa, lungi dal limitare la nostra liberta e la nostra
responsabilita, piuttosto le rende autentiche e le orienta verso le opere della
carita. Queste non sono frutto principalmente dello sforzo umano, da cui
trarre vanto, ma nascono dalla stessa fede, sgorgano dalla Grazia che Dio
offre in abbondanza. Una fede senza opere e come un albero senza frutti:
queste due virtu si implicano reciprocamente. La Quaresima ci invita proprio,
21 Cfr Lc 10, 38-42.22 Cfr Catechesi all’Udienza generale del 25 aprile 2012.23 Cfr n. 16.24 Cfr Enc. Caritas in veritate, 8.25 2, 8-10.
Acta Benedicti Pp. XVI 177
con le tradizionali indicazioni per la vita cristiana, ad alimentare la fede
attraverso un ascolto piu attento e prolungato della Parola di Dio e la parte-
cipazione ai Sacramenti, e, nello stesso tempo, a crescere nella carita, nell’a-
more verso Dio e verso il prossimo, anche attraverso le indicazioni concrete
del digiuno, della penitenza e dell’elemosina.
4. Priorita della fede, primato della carita
Come ogni dono di Dio, fede e carita riconducono all’azione dell’unico e
medesimo Spirito Santo,26 quello Spirito che in noi grida «Abba! Padre »,27 e
che ci fa dire: « Gesu e il Signore! » 28 e «Maranatha! ».29
La fede, dono e risposta, ci fa conoscere la verita di Cristo come Amore
incarnato e crocifisso, piena e perfetta adesione alla volonta del Padre e
infinita misericordia divina verso il prossimo; la fede radica nel cuore e nella
mente la ferma convinzione che proprio questo Amore e l’unica realta vitto-
riosa sul male e sulla morte. La fede ci invita a guardare al futuro con la virtu
della speranza, nell’attesa fiduciosa che la vittoria dell’amore di Cristo giunga
alla sua pienezza. Da parte sua, la carita ci fa entrare nell’amore di Dio
manifestato in Cristo, ci fa aderire in modo personale ed esistenziale al do-
narsi totale e senza riserve di Gesu al Padre e ai fratelli. Infondendo in noi la
carita, lo Spirito Santo ci rende partecipi della dedizione propria di Gesu:
filiale verso Dio e fraterna verso ogni uomo.30
Il rapporto che esiste tra queste due virtu e analogo a quello tra due
Sacramenti fondamentali della Chiesa: il Battesimo e l’Eucaristia. Il Batte-
simo (sacramentum fidei) precede l’Eucaristia (sacramentum caritatis), ma e
orientato ad essa, che costituisce la pienezza del cammino cristiano. In modo
analogo, la fede precede la carita, ma si rivela genuina solo se e coronata da
essa. Tutto parte dall’umile accoglienza della fede (« il sapersi amati da Dio »),
ma deve giungere alla verita della carita (« il saper amare Dio e il prossimo »),
che rimane per sempre, come compimento di tutte le virtu.31
Carissimi fratelli e sorelle, in questo tempo di Quaresima, in cui ci prepa-
riamo a celebrare l’evento della Croce e della Risurrezione, nel quale l’Amore
26 Cfr 1 Cor 13.27 Gal 4, 6.28 1 Cor 12, 3.29 1 Cor 16, 22; Ap 22, 20.30 Cfr Rm 5, 5.31 Cfr 1 Cor 13, 13.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale178
di Dio ha redento il mondo e illuminato la storia, auguro a tutti voi di vivere
questo tempo prezioso ravvivando la fede in Gesu Cristo, per entrare nel suo
stesso circuito di amore verso il Padre e verso ogni fratello e sorella che
incontriamo nella nostra vita. Per questo elevo la mia preghiera a Dio, men-
tre invoco su ciascuno e su ogni comunita la Benedizione del Signore!
Dal Vaticano, 15 ottobre 2012.
BENEDICTUS PP. XVI
II
Occasione XXI Mundialis Infirmorum Diei.
« Va’ e anche tu fa’ lo stesso » (Lc 10, 37)
Cari fratelli e sorelle!
1. L’11 febbraio 2013, memoria liturgica della Beata Vergine Maria di
Lourdes, si celebrera in forma solenne, presso il Santuario mariano di Altot-
ting, la XXI Giornata Mondiale del Malato. Tale giornata e per i malati, per
gli operatori sanitari, per i fedeli cristiani e per tutte le persone di buona
volonta «momento forte di preghiera, di condivisione, di offerta della soffe-
renza per il bene della Chiesa e di richiamo per tutti a riconoscere nel volto del
fratello infermo il Santo Volto di Cristo che, soffrendo, morendo e risorgendo
ha operato la salvezza dell’umanita ».1 In questa circostanza, mi sento parti-
colarmente vicino a ciascuno di voi, cari ammalati che, nei luoghi di assi-
stenza e di cura o anche a casa, vivete un difficile momento di prova a causa
dell’infermita e della sofferenza. A tutti giungano le parole rassicuranti dei
Padri del Concilio Ecumenico Vaticano II: «Non siete ne abbandonati, ne
inutili: voi siete chiamati da Cristo, voi siete la sua trasparente immagine ».2
2. Per accompagnarvi nel pellegrinaggio spirituale che da Lourdes, luogo e
simbolo di speranza e di grazia, ci conduce verso il Santuario di Altotting,
1Giovanni Paolo II, Lettera istitutiva della Giornata Mondiale del Malato, 13 maggio 1992, 3.
2 Messaggio ai poveri, ai malati e ai sofferenti.
Acta Benedicti Pp. XVI 179
vorrei proporre alla vostra riflessione la figura emblematica del Buon Sama-
ritano.3 La parabola evangelica narrata da san Luca si inserisce in una serie di
immagini e racconti tratti dalla vita quotidiana, con cui Gesu vuole far
comprendere l’amore profondo di Dio verso ogni essere umano, specialmente
quando si trova nella malattia e nel dolore. Ma, allo stesso tempo, con le
parole conclusive della parabola del Buon Samaritano, « Va’ e anche tu fa’
lo stesso »,4 il Signore indica qual e l’atteggiamento che deve avere ogni suo
discepolo verso gli altri, particolarmente se bisognosi di cura. Si tratta quindi
di attingere dall’amore infinito di Dio, attraverso un’intensa relazione con
Lui nella preghiera, la forza di vivere quotidianamente un’attenzione concre-
ta, come il Buon Samaritano, nei confronti di chi e ferito nel corpo e nello
spirito, di chi chiede aiuto, anche se sconosciuto e privo di risorse. Cio vale
non solo per gli operatori pastorali e sanitari, ma per tutti, anche per lo stesso
malato, che puo vivere la propria condizione in una prospettiva di fede: «Non
e lo scansare la sofferenza, la fuga davanti al dolore, che guarisce l’uomo, ma
la capacita di accettare la tribolazione e in essa di maturare, di trovare senso
mediante l’unione con Cristo, che ha sofferto con infinito amore ».5
3. Vari Padri della Chiesa hanno visto nella figura del Buon Samaritano
Gesu stesso, e nell’uomo incappato nei briganti Adamo, l’Umanita smarrita e
ferita per il proprio peccato.6 Gesu e il Figlio di Dio, Colui che rende presente
l’amore del Padre, amore fedele, eterno, senza barriere ne confini. Ma Gesu e
anche Colui che « si spoglia » del suo « abito divino », che si abbassa dalla sua
« condizione » divina, per assumere forma umana 7 e accostarsi al dolore del-
l’uomo, fino a scendere negli inferi, come recitiamo nel Credo, e portare spe-
ranza e luce. Egli non considera un tesoro geloso il suo essere uguale a Dio, il
suo essere Dio,8 ma si china, pieno di misericordia, sull’abisso della sofferenza
umana, per versare l’olio della consolazione e il vino della speranza.
4. L’Anno della fede che stiamo vivendo costituisce un’occasione propizia
per intensificare la diaconia della carita nelle nostre comunita ecclesiali, per
essere ciascuno buon samaritano verso l’altro, verso chi ci sta accanto. A
3 Cfr Lc 10, 25-37.4 Lc 10, 37.5 Enc. Spe salvi, 37.6 Cfr Origene, Omelia sul Vangelo di Luca XXXIV, 1-9; Ambrogio, Commento al Vangelo di
san Luca, 71-84; Agostino, Discorso 171.7 Fil 2, 6-8.8 Cfr Fil 2, 6.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale180
questo proposito, vorrei richiamare alcune figure, tra le innumerevoli nella
storia della Chiesa, che hanno aiutato le persone malate a valorizzare la
sofferenza sul piano umano e spirituale, affinche siano di esempio e di stimolo.
Santa Teresa del Bambino Gesu e del Volto Santo, « esperta della scientia
amoris »,9 seppe vivere « in unione profonda alla Passione di Gesu » la malattia
che la condusse « alla morte attraverso grandi sofferenze ».10 Il Venerabile
Luigi Novarese, del quale molti ancora oggi serbano vivo il ricordo, nell’e-
sercizio del suo ministero avvertı in modo particolare l’importanza della
preghiera per e con gli ammalati e i sofferenti, che accompagnava spesso
nei Santuari mariani, in speciale modo alla grotta di Lourdes. Mosso dalla
carita verso il prossimo, Raoul Follereau ha dedicato la propria vita alla cura
delle persone affette dal morbo di Hansen sin nelle aree piu remote del pia-
neta, promuovendo fra l’altro la Giornata Mondiale contro la Lebbra. La
beata Teresa di Calcutta iniziava sempre la sua giornata incontrando Gesu
nell’Eucaristia, per uscire poi nelle strade con la corona del Rosario in mano
ad incontrare e servire il Signore presente nei sofferenti, specialmente in
coloro che sono « non voluti, non amati, non curati ». Sant’Anna Schaffer di
Mindelstetten seppe, anche lei, in modo esemplare unire le proprie sofferenze
a quelle di Cristo: « il letto di dolore divento... cella conventuale e la sofferenza
costituı il suo servizio missionario... Confortata dalla Comunione quotidiana,
ella divento un’instancabile strumento di intercessione nella preghiera e un
riflesso dell’amore di Dio per molte persone che cercavano il suo consiglio ».11
Nel Vangelo emerge la figura della Beata Vergine Maria, che segue il Figlio
sofferente fino al supremo sacrificio sul Golgota. Ella non perde mai la spe-
ranza nella vittoria di Dio sul male, sul dolore e sulla morte, e sa accogliere
con lo stesso abbraccio di fede e di amore il Figlio di Dio nato nella grotta di
Betlemme e morto sulla croce. La sua ferma fiducia nella potenza divina
viene illuminata dalla Risurrezione di Cristo, che dona speranza a chi si trova
nella sofferenza e rinnova la certezza della vicinanza e della consolazione
del Signore.
5. Vorrei infine rivolgere il mio pensiero di viva riconoscenza e di inco-
raggiamento alle istituzioni sanitarie cattoliche e alla stessa societa civile, alle
diocesi, alle comunita cristiane, alle famiglie religiose impegnate nella pasto-
9Giovanni Paolo II, Lett. ap., Novo Millennio ineunte, 42.
10 Udienza Generale, 6 aprile 2011.11 Omelia per la canonizzazione, 21 ottobre 2012.
Acta Benedicti Pp. XVI 181
rale sanitaria, alle associazioni degli operatori sanitari e del volontariato. In
tutti possa crescere la consapevolezza che « nell’accoglienza amorosa e gene-
rosa di ogni vita umana, soprattutto se debole e malata, la Chiesa vive oggi
un momento fondamentale della sua missione ».12
Affido questa XXI Giornata Mondiale del Malato all’intercessione della
Santissima Vergine Maria delle Grazie venerata ad Altotting, affinche accom-
pagni sempre l’umanita sofferente, in cerca di sollievo e di ferma speranza,
aiuti tutti coloro che sono coinvolti nell’apostolato della misericordia a di-
ventare dei buoni samaritani per i loro fratelli e sorelle provati dalla malattia
e dalla sofferenza, mentre ben volentieri imparto la Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 2 gennaio 2013.
BENEDICTUS PP. XVI
III
Occasione XLVII Mundialis Diei Communicationis Socialis.
Reti sociali: porte di verita e di fede; nuovi spazi di evangelizzazione
Cari fratelli e sorelle,
in prossimita della Giornata Mondiale delle Comunicazioni Sociali del
2013, desidero proporvi alcune riflessioni su una realta sempre piu importan-
te che riguarda il modo in cui le persone oggi comunicano tra di loro. Vorrei
soffermarmi a considerare lo sviluppo delle reti sociali digitali che stanno
contribuendo a far emergere una nuova « agora », una piazza pubblica e aperta
in cui le persone condividono idee, informazioni, opinioni, e dove, inoltre,
possono prendere vita nuove relazioni e forme di comunita.
Questi spazi, quando sono valorizzati bene e con equilibrio, contribuisco-
no a favorire forme di dialogo e di dibattito che, se realizzate con rispetto,
attenzione per la privacy, responsabilita e dedizione alla verita, possono raf-
forzare i legami di unita tra le persone e promuovere efficacemente l’armonia
12Giovanni Paolo II, Esort. ap. postsinodale Christifideles laici, 38.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale182
della famiglia umana. Lo scambio di informazioni puo diventare vera comu-
nicazione, i collegamenti possono maturare in amicizia, le connessioni agevo-
lare la comunione. Se i network sono chiamati a mettere in atto questa grande
potenzialita, le persone che vi partecipano devono sforzarsi di essere autenti-
che, perche in questi spazi non si condividono solamente idee e informazioni,
ma in ultima istanza si comunica se stessi.
Lo sviluppo delle reti sociali richiede impegno: le persone sono coinvolte
nel costruire relazioni e trovare amicizia, nel cercare risposte alle loro doman-
de, nel divertirsi, ma anche nell’essere stimolati intellettualmente e nel con-
dividere competenze e conoscenze. I network diventano cosı, sempre di piu,
parte del tessuto stesso della societa in quanto uniscono le persone sulla base
di questi bisogni fondamentali. Le reti sociali sono dunque alimentate da
aspirazioni radicate nel cuore dell’uomo.
La cultura dei social network e i cambiamenti nelle forme e negli stili della
comunicazione, pongono sfide impegnative a coloro che vogliono parlare di
verita e di valori. Spesso, come avviene anche per altri mezzi di comunica-
zione sociale, il significato e l’efficacia delle differenti forme di espressione
sembrano determinati piu dalla loro popolarita che dalla loro intrinseca im-
portanza e validita. La popolarita e poi frequentemente connessa alla cele-
brita o a strategie persuasive piuttosto che alla logica dell’argomentazione. A
volte, la voce discreta della ragione puo essere sovrastata dal rumore delle
eccessive informazioni, e non riesce a destare l’attenzione, che invece viene
riservata a quanti si esprimono in maniera piu suadente. I social media hanno
bisogno, quindi, dell’impegno di tutti coloro che sono consapevoli del valore
del dialogo, del dibattito ragionato, dell’argomentazione logica; di persone
che cercano di coltivare forme di discorso e di espressione che fanno appello
alle piu nobili aspirazioni di chi e coinvolto nel processo comunicativo. Dia-
logo e dibattito possono fiorire e crescere anche quando si conversa e si
prendono sul serio coloro che hanno idee diverse dalle nostre. « Costatata la
diversita culturale, bisogna far sı che le persone non solo accettino l’esistenza
della cultura dell’altro, ma aspirino anche a venire arricchite da essa e ad
offrirle cio che si possiede di bene, di vero e di bello ».1
La sfida che i network sociali devono affrontare e quella di essere davvero
inclusivi: allora essi beneficeranno della piena partecipazione dei credenti che
desiderano condividere il Messaggio di Gesu e i valori della dignita umana,
1 Discorso nell’Incontro con il mondo della cultura, Belem, Lisbona, 12 maggio 2010.
Acta Benedicti Pp. XVI 183
che il suo insegnamento promuove. I credenti, infatti, avvertono sempre piu
che se la Buona Notizia non e fatta conoscere anche nell’ambiente digitale,
potrebbe essere assente nell’esperienza di molti per i quali questo spazio
esistenziale e importante. L’ambiente digitale non e un mondo parallelo o
puramente virtuale, ma e parte della realta quotidiana di molte persone,
specialmente dei piu giovani. I network sociali sono il frutto dell’interazione
umana, ma essi, a loro volta, danno forme nuove alle dinamiche della comu-
nicazione che crea rapporti: una comprensione attenta di questo ambiente e
dunque il prerequisito per una significativa presenza all’interno di esso.
La capacita di utilizzare i nuovi linguaggi e richiesta non tanto per essere
al passo coi tempi, ma proprio per permettere all’infinita ricchezza del Van-
gelo di trovare forme di espressione che siano in grado di raggiungere le menti
e i cuori di tutti. Nell’ambiente digitale la parola scritta si trova spesso
accompagnata da immagini e suoni. Una comunicazione efficace, come le
parabole di Gesu, richiede il coinvolgimento dell’immaginazione e della sen-
sibilita affettiva di coloro che vogliamo invitare a un incontro col mistero
dell’amore di Dio. Del resto sappiamo che la tradizione cristiana e da sempre
ricca di segni e simboli: penso, ad esempio, alla croce, alle icone, alle immagini
della Vergine Maria, al presepe, alle vetrate e ai dipinti delle chiese. Una parte
consistente del patrimonio artistico dell’umanita e stato realizzato da artisti e
musicisti che hanno cercato di esprimere le verita della fede.
L’autenticita dei credenti nei network sociali e messa in evidenza dalla
condivisione della sorgente profonda della loro speranza e della loro gioia:
la fede nel Dio ricco di misericordia e di amore rivelato in Cristo Gesu. Tale
condivisione consiste non soltanto nell’esplicita espressione di fede, ma anche
nella testimonianza, cioe nel modo in cui si comunicano « scelte, preferenze,
giudizi che siano profondamente coerenti con il Vangelo, anche quando di
esso non si parla in forma esplicita ».2 Un modo particolarmente significativo
di rendere testimonianza sara la volonta di donare se stessi agli altri attra-
verso la disponibilita a coinvolgersi pazientemente e con rispetto nelle loro
domande e nei loro dubbi, nel cammino di ricerca della verita e del senso
dell’esistenza umana. L’emergere nelle reti sociali del dialogo circa la fede e il
credere conferma l’importanza e la rilevanza della religione nel dibattito
pubblico e sociale.
2 Messaggio per la Giornata Mondiale delle Comunicazioni Sociali, 2011.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale184
Per coloro che hanno accolto con cuore aperto il dono della fede, la rispo-
sta piu radicale alle domande dell’uomo circa l’amore, la verita e il significato
della vita — questioni che non sono affatto assenti nei social network — si
trova nella persona di Gesu Cristo. E naturale che chi ha la fede desideri, con
rispetto e sensibilita, condividerla con coloro che incontra nell’ambiente di-
gitale. In definitiva, pero, se la nostra condivisione del Vangelo e capace di
dare buoni frutti, e sempre grazie alla forza propria della Parola di Dio di
toccare i cuori, prima ancora di ogni nostro sforzo. La fiducia nella potenza
dell’azione di Dio deve superare sempre ogni sicurezza posta sull’utilizzo dei
mezzi umani. Anche nell’ambiente digitale, dove e facile che si levino voci dai
toni troppo accesi e conflittuali, e dove a volte il sensazionalismo rischia di
prevalere, siamo chiamati a un attento discernimento. E ricordiamo, a questo
proposito, che Elia riconobbe la voce di Dio non nel vento impetuoso e
gagliardo, ne nel terremoto o nel fuoco, ma nel « sussurro di una brezza
leggera ».3 Dobbiamo confidare nel fatto che i fondamentali desideri dell’uomo
di amare e di essere amato, di trovare significato e verita — che Dio stesso ha
messo nel cuore dell’essere umano — mantengono anche le donne e gli uomini
del nostro tempo sempre e comunque aperti a cio che il beato Cardinale
Newman chiamava la « luce gentile » della fede.
I social network, oltre che strumento di evangelizzazione, possono essere
un fattore di sviluppo umano. Ad esempio, in alcuni contesti geografici e
culturali dove i cristiani si sentono isolati, le reti sociali possono rafforzare
il senso della loro effettiva unita con la comunita universale dei credenti. Le
reti facilitano la condivisione delle risorse spirituali e liturgiche, rendendo le
persone in grado di pregare con un rinvigorito senso di prossimita a coloro che
professano la loro stessa fede. Il coinvolgimento autentico e interattivo con le
domande e i dubbi di coloro che sono lontani dalla fede, ci deve far sentire la
necessita di alimentare con la preghiera e la riflessione la nostra fede nella
presenza di Dio, come pure la nostra carita operosa: « se parlassi le lingue
degli uomini e degli angeli, ma non avessi la carita, sarei come bronzo che
rimbomba o come cimbalo che strepita ».4
Esistono reti sociali che nell’ambiente digitale offrono all’uomo di oggi
occasioni di preghiera, meditazione o condivisione della Parola di Dio. Ma
queste reti possono anche aprire le porte ad altre dimensioni della fede. Molte
persone stanno, infatti, scoprendo, proprio grazie a un contatto avvenuto
3 1 Re 19, 11-12.4 1 Cor 13, 1.
Acta Benedicti Pp. XVI 185
inizialmente on line, l’importanza dell’incontro diretto, di esperienze di co-
munita o anche di pellegrinaggio, elementi sempre importanti nel cammino di
fede. Cercando di rendere il Vangelo presente nell’ambiente digitale, noi pos-
siamo invitare le persone a vivere incontri di preghiera o celebrazioni liturgi-
che in luoghi concreti quali chiese o cappelle. Non ci dovrebbe essere man-
canza di coerenza o di unita nell’espressione della nostra fede e nella nostra
testimonianza del Vangelo nella realta in cui siamo chiamati a vivere, sia essa
fisica, sia essa digitale. Quando siamo presenti agli altri, in qualunque modo,
noi siamo chiamati a far conoscere l’amore di Dio sino agli estremi confini
della terra.
Prego che lo Spirito di Dio vi accompagni e vi illumini sempre, mentre
benedico di cuore tutti voi, cosı che possiate essere davvero araldi e testimoni
del Vangelo. « Andate in tutto il mondo e proclamate il Vangelo a ogni
creatura ».5
Dal Vaticano, 24 gennaio 2013, Festa di san Francesco di Sales.
BENEDICTUS PP. XVI
5 Mc 16, 15.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale186
SECRETARIA STATUS
RESCRIPTUM “EX AUDIENTIA SS.MI”
Lo scorso 24 febbraio 2012 il Santo Padre Benedetto XVI ha nominato
S.E.R. Mons. Henri Brincard Delegato Pontifıcio per le Suore contemplative
di St. Jean, conferendogli l’incarico di governare a Suo Nome tale Istituto
religioso, rimanendo egli anche Assistente Religioso per i Fratelli di St. Jean e
per le Suore Apostoliche di St. Jean.
Lo stesso giorno il Sommo Pontefice ha inoltre affidato al sottoscritto
Card. Segretario di Stato di emanare le disposizioni specifiche necessarie
per consentire al Delegato per le Suore contemplative di St. Jean di espletare
il proprio compito, cosa che ho fatto con il Decreto del 25 febbraio 2012.
Poiche e parso necessario assumere nuove determinazioni in ordine al
governo del citato Istituto religioso, il Sommo Pontefice Benedetto XVI,
nell’Udienza a me concessa in data odierna, ha disposto quanto segue:
1. l’Associazione pubblica di fedeli denominata «Hermanas de San Juan y
Santo Domingo », eretta il 29 giugno 2012 nella Diocesi di Cordova, poiche
essa ha leso gravemente la disciplina ecclesiastica, e soppressa con effetto
immediato e senza possibilita che sia ricostituita sotto altra forma, sia nella
Diocesi di Cordova che in altra Diocesi;
2. i ricorsi presentati da un certo numero di religiose, in data 11 febbraio
2012, e qui pervenuti dalla Congregazione per gli Istituti di Vita Consacrata e
le Societa di Vita Apostolica il 24 ottobre 2012, contro le decisioni assunte da
S.E.R. Mons. Brincard sono respinti per carenza di fondamento giuridico.
Il presente Rescritto, le cui decisioni entrano immediatamente in vigore,
verra comunicato agli interessati e pubblicato sugli Acta Apostolicae Sedis.
Dal Vaticano, 10 Gennaio 2013.
e Tarcisio card. Bertone
Segretario di Stato
Prot. N. 125.555/G.N.
Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 187
ACTA CONGREGATIONUM
CONGREGATIO
PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS
DECRETUM
Attenta norma Articuli 2, commatis 4 Conventionis Fundamentalis inter
Sanctam Sedem et Montem Nigrum die 24 mensis Iunii anno 2011 subsigna-
tae et vigorem obtinentis a die 21 mensis Iunii anno 2012, nempe quod
« Configuratio territorialis circumscriptionum ecclesiasticarum non extenda-
tur ultra limites Montis Nigri »,
compertum habens quod die 28 mensis Augusti anno 2003, quo erecta est
Exarchia Apostolica pro Catholicis ritus Byzantini in Serbia et Monte Nigro
degentibus, cum sede in Novi Sad in Serbia, duo territoria in unum Populum
coalescebant,
Summus Pontifex Benedictus PP. XVI
vigente iam praedicta Conventione Fundamentali, Sua pastorali sollicitu-
dine ductus, fines Exarchiae Apostolicae pro catholicis ritus Byzantini,
in Serbia et Monte Nigro degentibus, tantummodo territorio Reipublicae
Serbiae limitare decrevit, et Episcopo catholico ritus Latini concredere
pastoralem curam catholicorum orientalium ex occasione in Monte Nigro
commorantium.
Voluit idem Summus Pontifex ut hoc Decretum fıeret et promulgaretur.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, die
19 mensis Ianuarii 2013.
Leonardus Card. Sandri
Praefectus
Mauricius Malvestiti
Secretarius alter
Prot. N. 340/2003
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale188
CONGREGATIO DE CAUSIS SANCTORUM
ILLERDENSIS
Beatificationis seu Declarationis Martyrii Servorum Dei Mariani Alcala Perez
et XVIII Sociorum, ex Ordine B.M.V. de Mercede Redemptionis Captivorum
({ 1936-1937)
DECRETUM SUPER MARTYRIO
« Gratias agere debemus Deo semper pro vobis, fratres, sicut dignum est,
quoniam supercrescit fides vestra, et abundat caritas uniuscuiusque omnium
vestrum in invicem, ita ut et nos ipsi in vobis gloriemur in ecclesiis Dei pro
patientia vestra et fide in omnibus persecutionibus vestris et tribulationibus,
quas sustinetis, indicium iusti iudicii Dei, ut digni habeamini regno Dei, pro
quo et patinimi » (2 Thes 1, 3-5).
Haec Pauli Apostoli hortatio vitam mortemque collustrare potest Servo-
rum Dei Mariani Alcala Perez et duodeviginti Sociorum ex Ordine Beatae
Mariae Virginis de Mercede. Servi Dei qui, saeviente religiosa Hispanica
insectatione annis 1936-1937, propter amorem erga Christum pericula subie-
runt, tormenta et iniustam damnationem usque ad sanguinis effusionem,
contemptis difficultatibus fidelitatem per vitam et per mortem testificati
sunt erga Christum eiusque Ecclesiam. In hoc cruento religiosae persecutionis
ambitu morti obviaverunt Pater Marianus eiusque Socii, sodales Ordinis
Beatae Mariae Virginis de Mercede Redemptionis Captivorum, ex Provincia
Aragoniensi in Hispania.
Servus Dei Marianus Alcala Perez, Sacerdos, qui praeest huic martyrum
agmini, Andorrae, ex Provincia Terulensi et archidioecesi Caesaraugustana,
natus est die 11 mensis Maii anno 1867. Religiosam emisit professionem in
conventu loci El Olivar. Romae sacro presbyteratus ordine auctus est apud
Basilicam Sancti Ioannis in Laterano anno 1889. Altiora peregit studia theo-
logiae apud Gregorianam Universitatem in Urbe. Anno 1903 factus est Ma-
gister Provincialis Provinciae Aragoniensis in Hispania; anno 1911 ad munus
Congregatio de Causis Sanctorum 189
evectus est Magistri Generalis Ordinis de Mercede. Testes describunt eum
virum patientem, amabilem, benevolum, fortem in difficultatibus, praeditum
summa fide, firma spe et assidua caritate in fratres et in egentes. Andorrae
interemptus est die 15 mensis Septembris anno 1936, suis ignoscens sicariis et
proclamans «Vivat Christus Rex! ».
Servus Dei Thomas Carbonell Miquel, Sacerdos, in vitam venit die 20
mensis Decembris anno 1888 Gigiae, provinciae Lucentinae. Claustrum Mer-
cedarium ingressus est in loco El Olivar, ubi anno 1908 in Ordinem per
religiosam professionem cooptatus est. Ad sacerdotium evectus est anno
1911. Sua inter opera eminuit uti institutor iuvenum, contionator et confes-
sarius. Magister Provincialis bis continuatim electus est annis 1932 et 1935.
Humilitate, simplicitate ac paterno sensu ditatus, singulari amore prosecutus
est Eucharistiam et Beatam Mariam Virginem. Ob odium fidei Illerdae morti
occubuit die 25 mensis Iulii anno 1936.
Servus Dei Franciscus Gargallo Gascon, Sacerdos, in oppido Castellete,
provinciae Terulensis, ortum habuit die 24 mensis Februarii anno 1872. Re-
ligiosa vota nuncupavit anno 1890 in conventu loci El Olivar. Romae apud
Gregorianam Universitatem philosophiae et theologiae studiis se dedit. Intra
Ordinem, post presbyteralem ordinationem, munera exercuit postulatoris,
procuratoris et secretarii generalis. In Provincia Aragoniensi magister exstitit
noviciorum et in variis domibus moderator. Praeluxit benigna conversatione,
mortificatione, compassione erga pauperes et observantia vitae communita-
riae. Propter odium fidei in oppidoMuniesamartyr obiit die 7 mensis Augusti
anno 1936.
Servus Dei Emmanuel Sancho Aguilar, Sacerdos, in oppido Castellote,
provinciae Terulensis, vitam ingressus est die 12 mensis Ianuarii anno
1874. Religiosum induit habitum anno 1887 in conventu loci El Olivar, ubi
anno 1890 vota religiosa suscepit. Presbyteratus ordine est insignitus anno
1897. Extraordinario flagrans talento erga studia et artes, plurima divulgavit
scripta de rebus intellectualibus ac de artibus, verbi gratia articulos, disser-
tationes, secessus spirituales et opera musicalia. Humano exitu non obstante,
vir humilis habitus est, simplex, cantati deditus ac contemplationi. Simul
cum Patre Francisco Gargallo animam Domino tradidit in oppido Muniesa
die 7 mensis Augusti anno 1936.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale190
Servus Dei Marianus Pina Turon, Sacerdos, vitam iniit in urbe Hıjar,
provinciae Terulensis et archidioecesis Caesaraugustanae, die 13 mensis Apri-
lis anno 1867. Conventum loci El Olivar ingressus est ibidemque anno 1889
religiosis obstrictus est votis. Anno 1896 presbyter est ordinatus. Plures
per annos munus exercuit magistri noviciorum. Bonitate claruit, comitate,
caritate et stricta observantia conventuali. Die 8 mensis Augusti anno 1936
in oppido Muniesa martyrii cursum confecit.
Servus Dei Petrus Stephanus Hernandez, Frater, natus est in urbe Hijar,
provinciae Terulensis, die 27 mensis Iunii 1869. Ingressus est in conventum
loci El Olivar ubi professus est anno 1891. Ad studia parum idoneus, ad
professionem acceptus est uti frater laicus, qui vires impendit, et quidem
cum peritia, in conventuali praedio colendo. Cotidianum communitatis
horarium adamussim implebat, praesertim momenta orationis. Saepe opem
ferebat propinquis gentibus in difficultatis tempore. Interemptus est die
15 mensis Septembris anno 1936.
Servus Dei Antonius Lahoz Gan, Frater, in vitae lucem editus est in urbe
Hıjar, provinciae Terulensis, die 22 mensis Octobris anno 1858. Ingressus est
in conventum loci El Olivar ubi anno 1904 temporaria vota emisit. Indefati-
gabili animo curam adhibebat de rustico opere. Fidelem quoque se praebebat
horario communitatis, diutinas insumens horas in oratione sistendo et in
religiosis libris legendis. Martyrii palma coronatus est simul cum fratre Petro
Stephano Hernandez die 15 mensis Septembris anno 1936.
Servus Dei Iosephus Trallero Lou, Frater, exsistentiam incepit in oppido
Oliete, prope locum El Olivar, die 28 mensis Decembris anno 1903. Anno 1926
religiosam fecit professionem. Hortum colebat, quem curabat ac si esset
viridarium. Frater quidam tribus verbis eum ita descripsit: oboedientem,
mortificatum, operosum. Eo quod blasphemiam proferre noluit, necatus est
die 5 mensis Augusti anno 1936.
Servus Dei Iacobus Codina Casellas, Frater, die 3 mensis Maii anno 1901
ortus est in oppido Aguilar de Segarra, provinciae Barcinonensis. Temporaria
vota nuncupavit anno 1927 in conventu El Olivar. Eucharistiam et Beatam
Virginem Mariam peculiari persequebatur cultu; strictum se gerebat in
observandis normis communitatis. Plurimas epistulas, spirituali doctrina
refertas, ad familiare scribere consueverat. Interemptus est die 5 mensis
Augusti anno 1936.
Congregatio de Causis Sanctorum 191
Servus Dei Iosephus Renatus Prenafeta, Sacerdos, ad vitam venit Illerdae
die 15 mensis Iunii anno 1903. Religiosa oritur vocatio ex eius naturali indole,
quoniam ipse inde a puero ad res sacras pronum se praebebat. Admissus est
in conventum loci El Olivar ubi anno 1920 Deo per religiosa vota se conse-
cravit. Celsonae anno 1926 sacro insignitus est presbyteratus ordine. Sese
gerebat severum, operosum, observantem ac corde mitem. Ob condicionem
religiosae consecrationis die 16 mensis Augusti anno 1936 in suburbiis Barci-
nonis martyrio occubuit.
Servus Dei Antonius Gonzalez Penin, Frater, in oppido San Salvador de
Rabal, provinciae Auriensis, ortum habuit die 1 mensis Martii anno 1864.
Religiosam vestem assumpsit qua frater apud sodales excalceatos Ordinis
de Mercede, in pago Toro anno 1887. Ad religiosa vota admissus est anno
1888. Anno 1896 transiit ad ramum Ordinis de Mercede fratrum calceatorum,
et ingressus est conventum loci El Olivar. In communitate officium coqui
fideliter exsequebatur. Plurimis vexatus tormentis, Barcinone die 10 mensis
Augusti anno 1936 per martyrium Domino animam reddidit.
Servus Dei Thomas Campo Marın, Sacerdos, vitam incohavit in oppido
Mahamud, provinciae Burgensis, die 23 mensis Ianuarii anno 1879. Ingressus
est in conventum loci El Olivar anno 1895, ubi sequenti anno professionem
nuncupavit. Sacerdos ordinatus est anno 1902. In religiosa provincia munera
implevit magistri noviciorum et superioris in variis domibus. Ardenti, laeta
ac proba indole erat praeditus. Ferventi excelluit amore erga Eucharistiam
et Beatissimam Virginem Mariam. Variis diebus inter horrenda tormenta
comprehensus, tandem die 20 mensis Augusti anno 1936 martyrii palmam
accepit.
Servus Dei Franciscus Llagostera Bonet, Sacerdos, primum vidit lumen
Valli, provinciae Tarraconensis, die 30 mensis Augusti anno 1883. Ordinatus
est presbyter anno 1911 tamquam dioecesanus; pastorale ministerium exer-
cuit in variis paroeciis dioecesis Barcinonensis. Ordinem de Mercede ingressus
est apud conventum Sancti Raimundi anno 1923, ubi anno 1924 religiosis
votis se constrinxit. Simul cum pluribus aliis sacerdotibus et religiosis, apud
coemeterium Illerdense interemptus est noctu inter dies 19 et 20 mensis
Augusti anno 1936.
Servus Dei Serapion Sanz Iranzo, Frater, vitam iniit die 1 mensis No-
vembris anno 1879 in loco Muniesa, provinciae Terulensis. Ingressus
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale192
est claustrum apud oppidum El Olivar anno 1901. Sequenti anno emisit
professionem religiosam. Diligens in observantia, extraordinaria auctus est
pietate. Catechesim tam parvulis quam adultis tradendam curabat. Terulii
noctu inter dies 19 et 20 mensis Augusti anno 1936 martyrii palma coronatus
est.
Servus Dei Henricus Morante Chic, Sacerdos, die 25 mensis Septembris
anno 1896 Illerdae in vitae lucem venit. Per religiosam professionem Deo
se consecravit in conventu loci El Olivar anno 1915. Illerdae ad presbyteratus
ordinem evectus est anno 1924. Catitate refulsit erga pauperes, proprio
quoque cibo se privans ut pauperibus largiretur. Illerdae ad Dominum mi-
gravit die 25 mensis Iulii anno 1936.
Servus Dei Iesus Massanet Flaquer, Sacerdos, in pago Capdepera, apud
Insulas Baleares, provinciae Maioricensis, exsistere incepit die 16 mensis
Ianuarii anno 1899. Religiosam suscepit professionem in conventu loci El
Olivar anno 1918. Celsonae presbyteratus ordine anno 1923 est insignitus.
Illius testes dilaudaverunt fervorem eius in Eucharistico Sacrificio celebran-
do et in Dei Verbo praedicando. Martyrium passus est Illerdae die 25 mensis
Iulii anno 1936.
Servus Dei Amantius Mann Mınguez, Sacerdos, in vitam venit die 26
mensis Martii anno 1908 in pago Celada del Camino, provinciae Burgensis,
Ordinis habitum induit anno 1924 in conventu Sancti Raimundi Nonnati, ubi
professionem quoque nuncupavit anno 1925. Tudensi in urbe presbyter est
ordinatus anno 1931. Humili, docili et spirituali indole exornatus. Martyrio
vitam profudit die 26 mensis Iulii anno 1936.
Servus Dei Laurentius Moreno Nicolas, Sacerdos, ortum habuit Ilorci,
provinciae Murciae, die 24 mensis Maii anno 1899. Inde a puero erga res
sacras propensum se praebebat. Anno 1919 ingressus est monasterium loci
Poyo, provinciae Pontis Veteris. Professionem emisit anno 1920 et sacerdotio
auctus est anno 1926. Valde aestimatus ob patientiam, humilitatem, castita-
tem et marialem devotionem. Die 4 mensis Novembris anno 1936 in itinere
versus locum v. Caravaca, prope Ilorcum, interemptus est.
Servus Dei Franciscus Mitja Mitja, Frater, natus est in oppido Arbucias,
provinciae Gerundensis, die 26 mensis Iunii anno 1874. Habitu Ordinis
indutus anno 1909, sequenti anno religiosis votis se obligavit. Ob oculorum
Congregatio de Causis Sanctorum 193
morbum ad sacerdotium accedere nequivit. Simplicitate claruit, humilitate
et operositate. Circa diem primum mensis Ianuarii anno 1937 martyrio
occubuit.
Quandoquidem sanctitatis fama horum martyrum per Ecclesiam inde a
sacrificii tempore propagabatur, Processus Ordinarius instructus est apud
Curiam dioecesis Illerdensis ab anno 1957 usque ad annum 1959; cuius
iuridicam auctoritatem approbavit Congregatio de Causis Sanctorum per
Decretum die 9 mensis Iunii anno 1995 vulgatum. Confecta Positione, die
30 mensis Septembris anno 2009 actus est Congresus Consultorum Theologo-
rum, qui positiva tulerunt vota. Patres Cardinales et Episcopi, in Sessione
Ordinaria die 13 mensis Decembris anno 2011 congregati, audita relatione
Ponentis Causae, Exc.mi D.ni Sanctis Abril y Castello, Archiepiscopi tit.
Tamadensis, agnoverunt praefatos Dei Servos ob fidelitatem erga Christum
et Ecclesiam interemptos esse.
De hisce omnibus rebus, referente subscripto Cardinale Praefecto, certior
factus, Summus Pontifex Benedictus XVI, vota Congregationis de Causis
Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die declaravit: Constare de
martyrio eiusque causa Servorum Dei Mariani Alcala Perez et XVIII Sociorum
ex Ordine Beatae Mariae Virginis de Mercede Redemptionis Captivorum, in casu
et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale194
MATRITENSIS
Canonizationis Beatae Mariae a Monte Carmelo (in saec.: Mariae a Monte
Carmelo Salles y Barangueras), Fundatricis Sororum Immaculatae Conceptionis
pro instructione puellarum (1848-1911)
DECRETUM SUPER MIRACULO
Beata Maria a Monte Carmelo (in saeculo: Maria a Monte Carmelo Salles y
Barangueras) Vicensi in urbe (prope Barcinonem, in Hispania) die 9 mensis
Aprilis anno 1848 nata est e familia penitus christiana. Vocationem ad vitam
consecratam praesentiens, in novitiatum ingressa est Religiosarum Adoratri-
cum Sanctissimi Sacramenti et Caritatis in regione Barcinonis v. Gracia
appellata. Haec peculiaris eucharistica Congregationis indoles spiritalem
illustrat descriptionem Beatae, necnon filialem devotionem erga Immacula-
tam Conceptionem, in cuius mysterii lumine exigentiam perspexit operae
educativae suscipiendae pro infantia et sociali statu mulieris. Per iter spiri-
talis inquisitionis, Beata charisma intellexit quod Dominus ei tradiderat;
Burgi igitur anno 1892 Congregationem condidit Sororum Conceptionarista-
rum a Sancto Dominico (hodie Conceptionaristae Missionariae ab Institutio-
ne). Munus eius omnino conversum est ad sorores et laicas instituendas,
quibus educationem commisit novarum generationum. Beata, post Burgum,
scholas aperuit Segoviae, Matriti ac deinceps in Italia etiam et in Brasilia.
Hoc in fundationum itinere singulari eminuit liberalitate, firma fide atque
assidua oratione cotidiana. Contumeliis et infirmitatibus correpta, quas sem-
per admirabili sustinuit patientia, die 25 mensis Iulii anno 1911 Matriti pie in
Domino obdormivit. A beato Ioanne Paulo II die 15 mensis Martii anno 1998
in beatorum catalogum est relata.
Canonizationis intuitu, Postulatio Causae examini huius Congregationis
de Causis Sanctorum coniectam praebuit miram sanationem puellae Mariae
Isabellae Gomes de Melo Gardelli. Eventus in urbe Sancti Pauli in Brasilia
mense Maio anno 2000 accidit. Maria Isabella, paulo ante quattuor annos
nata, miri status somni necessitatem ostendere coepit atque oris deformatio-
nem, paralysim faciei atque declinationem harmonicam dextrorsum. Iacuit
in valetudinario in quo examina in puella laesionem cerebri demonstrave-
Congregatio de Causis Sanctorum 195
runt. Ex valetudinario dimissa est, sine adhibita cura pharmacologica atque
permanens in eodem statu neurologico quo in valetudinarium erat accepta.
Sic stantibus rebus mater puellae sorores adiit Conceptionaristas ut do-
lentem notitiam de Maria Isabella referret, nempe quod saltem per unius anni
spatium frequentare non posset scholam ab iisdem administratam. Modera-
trix eam consolare conata est eamque adhortata ut intercessionem beatae
Mariae a Monte Carmelo invocaret, cuius nomisma et parvam tradidit ei
imaginem; immo, sibi munus imposuit hortandi omnes infantes ut per noven-
diales supplicationes secundum hanc intentionem orarent. Inter quintum et
sextum diem supplicationum antequam puella physiotherapiam initiaret,
valetudo eius inopinate in melius rediit, quam secuta est absoluta signorum
morbi exstinctio atque functionum restauratio, sine ullo interventu therapeu-
tico, pharmacologico neque physico: puella ad normam loqui coepit atque
commode artus movere.
Congruentia temporis evidens apparuit inter invocationem ad Beatam
nec non sanationem Mariae Isabellae, quae nunc fausta fruitur valetudine
et apta exstat ad consuetam vitam.
De sanatione, quae mira est habita, Inquisitio dioecesana apud Curiam
ecclesiasticam Sancti Pauli in Brasilia a die 20 mensis Decembris anni 2006
ad diem 30 mensis Ianuarii anni 2007 est instructa, cuius iuridica validitas ab
hac Congregatione de Causis Sanctorum per Decretum die 25 mensis Ianuarii
anno 2008 est approbata. Coetus Medicorum Dicasterii in congressione die 30
mensis Iunii anno 2011 declaravit sanationem celerem, perfectam, constan-
tem et ex hodiernis scientiae legibus inexplicabilem fuisse. Die 8 mensis
Octobris anno 2011 Congressus habitus est Peculiaris Consultorum Theolo-
gorum. Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria die 6 mensis
Decembris anno 2011 se congregaverunt, Causae Ponente Excellentissimo
Domino Iusto Mullor Garcıa, Archiepiscopo titulo Volsiniensi. Et in utroque
Coetu, sive Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum, posito dubio an
de miraculo divinitus patrato constaret responsum affirmativum prolatum
est.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Benedicto XVI
per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua,
vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per intercessionem Beatae
Mariae a Monte Carmelo (in saec.: Mariae a Monte Carmelo Salles y Barangue-
ras), Fundatricis Congregationis Sororum Conceptionaristarum Missionaria-
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale196
rum ab Institutione, videlicet de celeri, perfecta ac constanti sanatione puellae
Mariae Elisabethae Gomes de Melo Gardelli a « estesa lesione ischemica cerebrale
vascolare su base verosimilmente infiammatoria ».
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
VENETENSIS
Beatificationis et Canonizationis Ven. Servae Dei Matris a Sancto Ludovico (in
saec.: Mariae Ludovicae Elisabethae de Lamoignon vid. Mole de Champlatreux),
Fundatricis Congregationis Sororum a Caritate S. Ludovici (1763-1825)
DECRETUM SUPER MIRACULO
Venerabilis Serva Dei Mater a Sancto Ludovico (in saeculo: Maria Ludo-
vica Elisabetha de Lamoignon) Lutetiae Parisiorum die 3 mensis Octobris
anno 1763 est orta. Sedecim annos nata, principi Francisco-Eduardo Mole de
Champlatreux nupsit: e matrimonio quinque nati sunt filii, ex quibus tres in
tenera mortui sunt aetate. Illis annis Venerabilis Serva Dei totam familiae se
dedit, minime tamen opera caritatis neglexit; immo, concorditer cum marito,
magnam vitae simplicitatem sibi proposuit atque continuam de egentibus
sollicitudinem ita ut a populo vulgo « l’ange des mansardes » vocaretur.
Consectaria Francogallicae Eversionis familiam Mole graviter percusserunt:
anno 1794 maritus guillotina est decollatus. Illa tamen vim habuit persecu-
toribus ignoscendi, atque consilium nutrivit vitam consecratam amplectendi.
Congregatio de Causis Sanctorum 197
Condicioni igitur nobilis mulieris renuntiavit atque privata nuncupavit reli-
giosa vota. Venetensem in urbem se transtulit ibique anno 1803 fundamenta
iecit Congregationis Sororum a Caritate S. Ludovici eo consilio ut puellas
derelictas curaret, illis infantibus parentibus orbatis adstaret, quos politicae
rei mutatio atque bella consectaria vexaverant, atque operam spiritalium
exercitationum animaret. Moderatrix ad vitam nominata est novae Congre-
gationis, nomen sibi imponens Matrem a Sancto Ludovico. Die 4 mensis
Martii anno 1825 pie in Domino obdormivit. Beatus Ioannes Paulus II eius
heroicas die 16 mensis Ianuarii anno 1986 recognovit virtutes.
Beatificationis intuitu, Postulatio Causae examini huius Congregationis
de Causis Sanctorum coniectam praebuit miram sanationem, intercessioni
Venerabilis Servae Dei tributam, domini Marcelli Lesage. Eventus Quebeci
in Canada inter dies 21 et 22 mensis Maii anno 1962 accidit. Dominus
Marcellus, sanae et firmae constitutionis, septemdecim annos natus, victima
cecidit ob vulnus distorti brachii sinistri, quod secutae sunt: ipsius inflatio,
alta febris atque impossibilitas prosequendi lignarii navitatem. Curationes in
irritum ceciderunt; immo, ob peculiarem semper graviorem ossis affectionem,
interventio chirurgica necessaria ducta est.
Iuvenis Marcellus ferventer Venerabilem Servam Dei invocavit. Soror
comitata est eum, scholae Sororum a Sancto Ludovico alumna, quae
magistram quandam rogavit ut pro eius fratre oraret ad artum incolumem
servandum. Aliae etiam alumnae huic communi se sociarunt invocationi.
Praeterea, dum in valetudinario adstaret, pars quaedam reliquiarum Vene-
rabilis Servae Dei super brachium infirmi posita est. Inopinate, imminente
iam interventione chirurgica, infirmus advertit brachium ad consuetam re-
diisse condicionem; descriptio medica evidenter mutata est cum variatione
signorum valetudinis, atque medicus chirurgus obstupuit ita ut interventum
iam ordinatum amputationis necessarium non existimaret.
Congruentia temporis evidens apparuit inter invocationem ad Servam Dei
nec non sanationem Marcelli Lasage, qui deinde fausta fruitus est valetudine,
et aptus exstitit ad laboriosam lignarii operam resumendam.
Eiusmodi sanatio, quae mira est habita, materia fuit Inquisitionis
dioecesanae apud Curiam ecclesiasticam Quebecensem a die 30 mensis
Aprilis ad diem 9 mensis Decembris anni 1986 instructae, cuius iuridica
validitas ab hac Congregatione de Causis Sanctorum per Decretum die 30
mensis Octobris anno 1987 est approbata. Acta Inquisitionis dioecesanae,
cum peritiis medicis et legalibus ex officio, aestimationi Coetus Medicorum
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale198
Dicasterii die 10 mensis Februarii anno 2011 sunt tradita. Die 21 mensis Maii
anno 2011 Congressus habitus est Peculiaris Consultorum Theologorum.
Patres Cardinales et Episcopi se congregaverunt in Sessione Ordinaria
quam ego, Card. Angelus Amato, praesedi die 13 mensis Decembris anno
2011, Causae Ponente Eminentissimo Domino Cardinale Francisco Monterisi.
Et in utroque Coetu, sive Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum,
posito dubio an de miraculo divinitus patrato constaret responsum affirma-
tivum prolatum est.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Benedicto XVI
per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua,
vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per intercessionem Venera-
bilis Servae Dei Matris a Sancto Ludovico (in saeculo: Mariae Ludovicae Eli-
sabethae de Lamoignon, vid. Mole Champlatreux), Fundatricis Congregationis
Sororum a Caritate S. Ludovici, videlicet de celeri, perfecta ac constanti sana-
tione domini Marcelli Lesage a « osteomielite cronica dell’omero sinistro, estesa a
tutta la diafisi, con multiple riacutizzazioni ».
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 199
CURIENSIS seu COMENSIS
Beatificationis seu Declarationis Martyrii Servi Dei Nicolai Rusca, Sacerdotis
dioecesani ({ 1618)
DECRETUM SUPER MARTYRIO
« Ad quoscumque mittam te, ibis et universa, quaecumque mandavero
tibi, loqueris. Ne timeas a facie eorum, quia tecum ego sum, ut eruam te »
(Ier 1, 7-8).
Certamen Ieremiae, Israelis prophetae, ad vitam et mortem Servi Dei
Nicolai Rusca resilit, qui etiam in hora martyrii vim et consolationem
instantiae Domini expertus est, qui ei usque ad sanguinis effusionem gratiam
concessit perseverantiae et fidelitatis erga Ecclesiam Christi et doctrinam
catholicam.
Servus Dei die 20 mensis Aprilis anno 1563 Bedani in Pago Ticinensi, tunc
intra fines dioecesis Comensis, natus est. Studiis apud Collegium Helveticum
Mediolanense expletis, die 23 mensis Maii anno 1587 presbyteratu auctus est.
Parochus Suessae ac Montesii in territorio pagi sui natalis nominatus, dein ad
archipresbyteratum Sondrii translatus est, quod tunc locus princeps erat
Vallis Tellinae et sub politica specie ad Tria Foedera (nunc scilicet Pagum
Rhaeticum seu Grisonium in Helvetia) pertinebat, ubi usque ad mortem
degit. Magnam partem ministerii pastoralis sui exercuit apud finitima terri-
toriorum, quae Reformationi lutheranae illo tempore peculiariter indulse-
rant, quo disputationes quidem inter christianas confessiones perasperrime
saevierunt.
In servitio pastorali pro bono communitatis catholicorum Sondrii suppe-
ditato Servus Dei summa sacramentorum administrationis sollicitudine,
christifidelium instituendorum navitate et bonorum Ecclesiae regiminis dili-
gentia emicuit. Mirabile fuit speculum presbyteri ad mentem Sacrosancti
Concilii Tridentini et ad exemplum Iesu Boni Pastoris conformati. Optima
qua imbuebatur doctrina et pastoralis sollertia ei permisit, ut trepidi
turbatique populi moderator fieret firmissimus ac membrorum cleri lucerna.
Etiam in re civili prudentem ac moderatum adeo se praebuit, ut sive
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale200
privati cives sive publici procuratores eum arbitrum ad varias lites actio-
nesque dirimendas saepius delegerint.
Tempore tricennali fere moderaminis sui archipresbyteratus Sondrii,
Servus Dei crebra cum Reformatis iunxit commercia. Quibus in adiunctis
in catholicae fidei defensione ita firmus semper se ostendit, ut religionis
acerrimi defensoris quidem mereretur titulum. Nec vero erga interloquentes
ipsi umquam defuit obsequium, sed diligentius omnes vitavit modos dicendi,
qui eos forte offenderent, non suipsius gloriam, sed salutem animarum
exquirendam radicitus confisus. Praeter disputationes, insuper, omni studio
innumeris textibus de doctrinae catholicae defensione seu enarratione redi-
gendis vacavit.
Volventibus annis, res politicae ac religiosae in universo Pago Rhaetico
infeliciter ac Sondrii praesertim infaustissime evaserunt. Nam, ineuntibus
mensibus anni 1618, superatis molestiis, quibus Servum Dei apud tribunal
protinus oportuit defendi, novae conflictationis causae processerunt, praeser-
tim quoad iuvenum institutionem, et odium Reformatorum in eum in peius
vertit. Servus Dei autem, licet ingravescentis periculi quod adibat sibi con-
scius esset, impavidus actuositatem pastoralem perseveravit. Nocte, vero,
inter dies 24 et 25 mensis Iulii anno 1618, manipulus armatorum, quem
pastor quidam reformatus ducebat, muros ambiit domus canonicae eumque
deprehendit et primum Curiam, dein in vicinum vicum Thusim traxit, ubi
tribunal speciale sexaginta et sex iudicum consedit, qui e plurium Trium
Foederum communitatum membris selecti erant. His in adiunctis, insuper,
consessus tribunalis reformatorum praegravante parte licenter improbeque
alteratus est.
Die 1 mensis Septembris anno 1618, actione in tribunali inita, Servus Dei
nullo advocato defensore frui potuit, quos cum communitas Sondriensis
catholica ei subrogaverat insimulatione perduellionis impendente, Thusi de-
pulsi erant. Contra eum crimina pristinis in actionibus iam prolata resumpta
sunt et nova quidem suggesta, inter quae etiam assignatum est culpae quod
cum populo Sondrii adeo tenax ipse instituere valuerat vinculum, ut iudices
ab omni contra ipsum sententia parcerent, timentes ne effrenati moverentur
tumultus. Servus Dei omnia insimulata crimina recusavit, sed, licet ad
poenas et martyrium iam esset paratus, a iudicibus petiit, ut praevisam
Congregatio de Causis Sanctorum 201
torturam in exsilium vel carcerem commutarent. Rogatione autem denegata,
acerrimum supplicium chordae biduo, diebus scilicet 2 et 3 mensis Septem-
bris, passus est. Nocte intermissa tormentoque iudicum mandatu suspenso,
ministri evangelici, qui tribunali aderant, saevitias ipsi a se resumpserunt et,
cum Servus Dei confessarium petiit, hunc ludibriose reiecerunt. Tunc vero,
Christi et Ecclesiae amore omnino captus, ad mortem, quam iam proximam
sentiebat, se paravit, fidem suam confitens, misericordiae Dei prorsus
confisus. Ad vesperam diei 4 mensis Septembris, dum excruciabatur, Thusi
morte occubuit.
Martyris fama circumfusa, aestate anni 1619, christifideles caverunt, ut
exuviae eius mortales clandestine refoderentur et in abbatiam Fabariensem
reponerentur, ubi usque ad annum 1845 manserunt, cum, Episcopi Comensis
cura, translata sunt in ecclesiam Sanctuarii Saxellae ac dein, anno 1852, in
ecclesiam Collegiatam Sondrii.
Apud Curiam Episcopalem Comensem, a die 8 mensis Februarii anno 1935
ad diem 20 mensis Iunii anno 1936, Causa beatificationis inita est per cele-
brationem Processus Ordinarii et, a die 7 mensis Iulii anno 1995 ad diem 26
mensis Aprilis anno 1996, novis recollectis documentis, per celebrationem
Inquisitionis dioecesanae super martyrio Servi Dei, quorum auctoritas et
vis iuridica a Congregatione de Causis Sanctorum Decreto diei 23 mensis Maii
anno 1997 probatae sunt. Positione confecta, iuxta suetum morem, die 6
mensis Maii anno 2003, Congressus Peculiaris Consultorum Historicorum
factus est et, die 27 mensis Martii anno 2009, Congressus Peculiaris Consul-
torum Theologorum, favente cum exitu. Patres Cardinales et Episcopi in
Sessione Ordinaria die 11 mensis Octobris anno 2011 habita, audita relatione
Excellentissimi ac Reverendissimi Domini Salvatoris Fisichella, Archiepisco-
pi titularis Vicohabentini, Causae Ponentis, agnoverunt Servum Dei Nico-
laum Rusca ob fidelitatem erga Christum et Ecclesiam confessam verum
martyrium passum esse.
De hisce omnibus rebus, referente infrascripto Cardinali Praefecto, certior
factus, Summus Pontifex Benedictus XVI, vota Congregationis de Causis
Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die declaravit: Constare de
martyrio eiusque causa Servi Dei Nicolai Rusca, Sacerdotis dioecesani, in casu
et ad effectum de quo agitur.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale202
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
MATRITENSIS
Beatificationis seu Declarationis Martyrii Servorum Dei Orentii Aloisii (in saec.:
Antonii Sola Garriga) et XXI Sociorum, ex Instituto Fratrum Scholarum Christia-
narum necnon Antonii Mateo Salamero, Sacerdotis dioecesani ({ 1936)
DECRETUM SUPER MARTYRIO
« Quis est qui vincit mundum, nisi qui credit quoniam Iesus est Filius Dei?
Hic est, qui venit per aquam et sanguinem, Iesus Christus; non in aqua
solum, sed in aqua et in sanguine. Et Spiritus est, qui testificatur, quoniam
Spiritus est veritas » (1 Gv 5, 5-6).
Martyres Christi, Spiritu Sancto sustentati, in erroris falsitatisque hora
testimonium praebuerunt Veritatis. Novissima tantorum exempla, maxime
ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum et unus sacerdos dioecesa-
nus, belli civilis ac persecutionis religiosae adiunctis conexi sunt, quae in
Hispania inter annos 1936 et 1939 acciderunt, atque Martyris illius super
Golgotha sanguini sanguinem conseruerunt suum. Qui nunc in Ecclesiae
et mundo tamquam fidei fortitudinis speculum et gratiarum intercessores
summopere fulgent.
Congregatio de Causis Sanctorum 203
Frater Orentius Aloisius (in saec.: Antonius Sola Garriga) Flaviobrigae die
20 mensis Februarii anno 1898 natus est. Biduo post ortum ad regenerationis
fontem ablutus, anno 1898 sacramentum recepit confirmationis. Alumnus
fuit in Novitiatu Bucedensi atque anno 1923 Matriti professionem religiosam
emisit. In Collegio « Las Maravillas » Matritensi tamquam magister docuit
usque ad annum 1931, cum manus inimicorum fidei christianae, conflato
incendio, idipsum omnino vastaverunt. Deinde, altero in Belgica Novitiatui
operatus est et, in patriam reversus, nominatus est praeses Seminario Minori
Grinionensi. De eo confratres disertissime planissimeque locuti sunt, eius
aspicientes navitatem doctrinae tradendae, actuositatem et spiritum oratio-
nis. Grinione, die 28 mensis Iulii anno 1936, interemptus est. Caput sociorum
in religione habetur, qui cum eo ipso die eademque in civitate trucidati sunt.
Scilicet:
Frater Aquilinus Xaverius (in saec.: Celestinus Ruız Alegre), qui in vico
vulgo dicto Mazueco de Lara die 5 mensis Aprilis anno 1902 natus est, pro-
fessionem religiosam Vallisoleti anno 1927 emisit et apostolicam operam
apud scholas Loricae, Almeriae et Grinione exercuit.
Frater Angelus Gregorius (in saec.: Germanus Arribas Arribas), qui in vico
vulgo dicto Mazueco de Lara die 28 mensis Maii anno 1895 natus est, profes-
sionem religiosam anno 1921 emisit, apud scholas Matriti et in vico Sancta
Cruce de Mudela docuit et ab anno 1929 munus infirmorum ministri Grinione
functus est.
Frater Marius Felix (in saec.: Emmanuel Iosephus de Sousa), qui in vico
vulgo dicto Bouro in Lusitania die 27 mensis Decembris anno 1860 natus
est et, utroque orbatus parente, patruo cuidam commissus est, qui eum in
Brasiliam devexit; anno 1888 Institutum ingressus est ac Bucedi institutus;
professionem religiosam anno 1918 emisit.
Frater Arturus (in saec.: Iaochimus Narcissus Isidorus Oliveras Pujalras),
qui in vico Sant Feliu de Pallerols die 14 mensis Februarii anno 1875 natus
est, professionem religiosam anno 1905 emisit et apud communitatem
Grinionensem commorabatur, ubi, tempore excidii, operam coquinariam
exercebat.
Frater Sixtus Andreas (in saec.: Andreas Merino Bascones), qui in
vico Sasamon prope Burgum die 10 mensis Novembris anno 1874 natus est,
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale204
alumnus fuit in Novitiatu Matritensi et professionem religiosam Bucedi
anno 1903 emisit; tempore excidii, Grinione infirmus iacebat.
Frater Chrysostomus Albinus (in saec.: Lazarus Ruız Peral), qui in vico
Arconada die 20 mensis Ianuarii anno 1909 natus est, alumnus fuit in Novi-
tiatu Bucedensi, professionem religiosam anno 1934 emisit et ipse quoque
Grinione, tempore excidii, infirmus iacebat.
Frater Beniaminus Leo (in saec.: Gracilianus Ortega Marganes), qui in
vico Arconada die 12 mensis Augusti anno 1905 natus est et, ad familiam
remissus infirmae valetudinis causa, post aliquot annos in Institutum rediit
et professionem religiosam anno 1935 emisit.
FraterMarianus Paulus (in saec.: Theodorus Perez Gomez), qui Vallisoleti
die 7 mensis Ianuarii anno 1913 natus est et triennalem professionem
religiosam in civitate Grinione anno 1935 emisit.
Frater Xaverius Elisaeus (in saec.: Eventius Castellanos Lopez), qui in
vico Quintanilla de Onesimo die 13 mensis Ianuarii anno 1912 natus est,
triennalem professionem religiosam anno 1934 emisit et, post annum
magisterii apud scholam Almeriae, Grinionem missus est.
Insequentibus mensibus sanguinem etiam effuderunt Servi Dei, qui
sequuntur:
Frater Alexius Andreas (in saec.: Patricius Beobide y Cendoya), qui in
vico vulgo dicto Azpeitia apud Sebastianopolim die 15 mensis Martii anno
1889 natus est, professionem religiosam Matriti anno 1917 emisit et, optimus
magister, officio moderationis Institutorum functus est; Grinione die 8
mensis Novembris anno 1936 interemptus est.
Frater Iosephus Alphonsus (in saec.: Maximinus Serrano Saiz), qui in vico
San Adrian de Juarros prope Burgum die 29 mensis Maii anno 1887 natus est,
professionem religiosam Matriti anno 1920 emisit et die 8 mensis Novembris
anno 1936 interemptus est.
Frater Dacianus (in saec.: Ioannes Antonius de Bengoa y Larrınaga),
qui in vico Dima in Cantabria die 17 mensis Ianuarii anno 1882 natus est,
professionem religiosam Bucedi anno 1910 emisit et in loco vulgo dicto
Paracuellos de Jarama die 28 mensis Novembris anno 1936 interemptus est.
Congregatio de Causis Sanctorum 205
Frater Symphronius (in saec.: Emmanuel Michael Sanchez), qui in vico
vulgo dicto Los Santos die 29 mensis Iulii anno 1876 natus est, muneribus
magistri et moderatoris varias apud scholas functus est, professionem reli-
giosam Matriti anno 1908 emisit et in loco vulgo dicto Paracuellos de Jarama
die 30 mensis Novembris anno 1936 interemptus est.
Frater Paulus a Cruce (in saec.: Saturninus Sanz Sanz), qui in vico vulgo
dicto Riaza prope Segobiam die 9 mensis Aprilis anno 1879 natus est,
professionem religiosam Matriti anno 1907 emisit et in loco vulgo dicto
Paracuellos de Jarama die 30 mensis Novembris anno 1936 interemptus est.
Frater Ioannes Paulus (in saec.: Gregorius Alvarez Fernandez), qui in vico
Bolanos de Campos prope Vallisoletum die 9 mensis Maii anno 1904 natus
est, professionem religiosam Grinione anno 1929 emisit et in loco vulgo
dicto Paracuellos de Jarama die 28 mensis Novembris anno 1936 interemptus
est.
Frater Florianus Felix (in saec.: Aemilianus Santamarıa Angulo), qui in
vico vulgo dicto La Nuez de Abajo prope Burgum die 8 mensis Augusti anno
1899 natus est, professionem religiosam Bucedi anno 1920 emisit et et in
loco vulgo dicto Paracuellos de Jarama die 30 mensis Novembris anno 1936
interemptus est.
Frater Ismael Richardus (in saec.: Martinus Arbe Barron), qui in vico
Aniastro prope Burgum die 1 mensis Ianuarii anno 1906 natus est, professio-
nem religiosam Bucedi anno 1931 emisit et in loco vulgo dicto Paracuellos de
Jarama die 30 mensis Novembris anno 1936 interemptus est.
Frater Adelbertus Ioannes (in saec.: Vincentius Angulo Garcıa), qui in vico
Quintana Martın Galındez prope Burgum die 22 mensis Ianuarii anno 1904
natus est, professionem religiosam Matriti anno 1929 emisit et in loco vulgo
dicto Paracuellos de Jarama die 30 mensis Novembris anno 1936 interemptus
est.
Frater Iosephus Gorostazu Labayen, laicus, qui in vico vulgo dicto Usi in
Navarra die 30 mensis Decembris anno 1907 natus est, postridie ad regene-
rationis fontem ablutus est et postea sacramentum recepit Confirmationis.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale206
Grinione domi formationis officia domestica exercebat. A militianis irrum-
pentibus, quorum profanationibus frustra obsistere navaverat, die 28 mensis
Iulii anno 1936 interemptus est.
Dominus Antonius Mateo Salamero, presbyter ex Archidioecesi Matri-
tensi, qui in vico Torres del Obispo prope Oscam die 24 mensis Septembris
anno 1864 natus est, studia de arte medica iniverat, quae dein deseruerat,
ut vocationem ad sacerdotium sequeretur; anno 1920 doctoratum in sacra
Theologia adeptus est apud Pontificiam Universitatem Studiorum Toleta-
nam et novem ultimos annos vitae uti cappellanus communitatis Fratrum
Scholarum Christianarum degit Grinione, ubi die 9 mensis Augusti anno 1936
interemptus est.
Quorum Servorum Dei martyrii fama in totam communitatem ecclesia-
lem diffusa, apud Curiam Archiepiscopalem Matritensem, ab anno 1950
ad annum 1954, Processus Ordinarius super martyrio Servorum Dei et,
anno 1952, apud Curiam Episcopalem Malacensem Processus Rogatorialis
celebrati sunt, quorum auctoritas et vis iuridica a Congregatione de Causis
Sanctorum decreto diei 27 mensis Novembris anno 1991 probatae sunt.
Positione confecta, iuxta suetum morem, die 25 mensis Septembris anno
2009, Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum factus est, in quo
prospero cum exitu disceptatum est an Servorum Dei mors verum martyrium
fuisset.
Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria die 8 mensis Novem-
bris anno 2011 habita, audita relatione Excellentissimi ac Reverendissimi
Domini Hieronymi Grillo, Episcopi emeriti Centumcellarum -Tarquiniensis,
Causae Ponentis, agnoverunt supradictos Servos Dei ob fidelitatem erga
Christum et Ecclesiam confessam verum martyrium passos esse.
De hisce omnibus rebus, referente infrascripto Cardinali Praefecto, certior
factus, Summus Pontifex Benedictus XVI, vota Congregationis de Causis
Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die declaravit: Constare de
martyrio eiusque causa Servorum Dei Orentii Aloisii (in saec.: Antonii Sola
Garriga) et XXI sociorum ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum,
necnon Antonii Mateo Salamero, Sacerdotis dioecesani, in casu et ad effectum
de quo agitur.
Congregatio de Causis Sanctorum 207
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
MATRITENSIS
Beatificationis seu Declarationis Martyrii Servorum Dei Alberti Mariae Marco
Aleman ac VIII Sociorum, ex Ordine Carmelitarum ab Antiqua Observantia
necnon Augustini Mariae Garcıa Tribaldos, et XV Sociorum ex Instituti Fratrum
Scholarum Christianarum ({ 1936-1937)
DECRETUM SUPER MARTYRIO
« Accipietis virtutem, superveniente Sancto Spiritu in vos, et eritis mihi
testes » (Act 1, 8).
Servi Dei qui tempore cruentae vexationis in religionem catholicam in
Hispania annis 1936-1937 Christo pulcherrimum dederunt fidei testimonium,
Spiritus Sancti donum acceperunt atque viribus firmati sunt ad pericula,
contumelias et iniustam damnationem obeunda usque ad sanguinis effusio-
nem, fidelitatem erga Dominum Iesum eiusque Ecclesiam iugiter servantes.
Hic martyrum manipulus in duos dividitur coetus:
Ad primum, qui sodalibus constat Ordinis Carmelitarum ab Antiqua
Observantia, pertinent:
P. Albertus Maria Marco Aleman. In oppido Caudete (Albasiti) die 23
mensis Maii anno 1894 natus, religiosa vota anno 1910 nuncupavit atque
presbyter anno 1917 est ordinatus. Superior fuit communitatis sanctuarii
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale208
Dominae Nostrae El Henar in Cuellar, deinde Primus Definitor sui Ordinis,
praefectus studiorum atque professor apud Collegium philosophicum-theolo-
gicum, Secretarius et Adiutor Provincialis. Fundationem coepit novi mo-
nasterii in Cogullada (Caesaraugustae urbis). Munus exercens prioris commu-
nitatis Matritensis, studiose de fervore inter fideles sollicitus fuit, sicut con-
fessarius eminens atque curam de pauperibus adhibens. Suas ob virtutes
appellatus est « Apostolus Ordinis Carmelitarum in Castella Vetere ». Insecta-
tione exorta, die 31 mensis Augusti anno 1936 apprehensus est atque in
carcerem inclusus. Die 23 mensis Novembris in Paracuellos de Jarama est
ductus ac primo diluculo diei 24 mensis Novembris, simul cum multis aliis,
est occisus.
Ceteri octo Carmelitani iuvenes sunt, inter 18 et 23 aetatis annos. Ex
conventu in Onda (Castellon de La Plana) sunt deducti, in locum Carabanchel
Bajo translati sunt atque ante coemeterii muros plumbis interfecti. Hi sunt:
Fr. Daniel Maria Garcıa Anton, in Navacepeda de Tormes (Abulae) die
11 mensis Decembris anno 1913 natus, temporaria vota emisit anno 1930.
Iuvenis fuit religiosus aequa indole donatus, prudens ac silens, in studiis
agendis pertinax atque in Regulis observandis exemplaris.
Fr. Silvanus Maria Villanueva Gonzalez, in Huermeces (Burgi) die 9 mensis
Februarii anno 1916 natus, vota temporaria pronuntiavit anno 1932. Vix
viginti annos natus occisus est.
Fr. Adalbertus Maria Vincentius Munoz, in Cuellar (Segoviae) die 23
mensis Aprilis anno 1916 natus, votis temporariis anno 1932 se obstrinxit.
Etiam Fr. Adalbertus tantummodo 20 aetatis annos agebat cum martyrio
occubuit.
Fr. Aurelius Maria Garcıa Anton, in Navacepeda de Tormes (Abulae) die 24
mensis Augusti anno 1916 natus, temporaria vota professus est anno 1932.
Frater fratris Danielis, organarii munus perdiligenter exercebat.
Fr. Franciscus Maria Perez Perez, in Ros (Burgi) die 31 mensis Ianuarii
anno 1917 natus, votis religiosis anno 1933 se consecravit. Iuvenis religiosus
perquam observans exstitit atque iugiter promptus ad sodales iuvandos in
disciplinis scientiarum quibus callebat.
Fr. Angelus Maria Reguilon Lobato, in Pajares de la Lampreana (Zamorae)
die 1 mensis Iunii anno 1917 natus, temporariam professionem fecit anno
Congregatio de Causis Sanctorum 209
1935. Fuit iuvenis alacer ingenio, oboediens, obsequens atque studiis admo-
dum dicatus. Tantummodo 19 aetatis annos agens necatus est.
Fr. Bartholomaeus Fanti Maria Andres Vecilla, in Pajares de la Lampreana
(Zamorae) die 26 mensis Augusti anno 1917 natus, vota emisit anno 1935.
Sicut frater Angelus, in studiis socius, tantummodo 19 annos natus compre-
hensus est et occisus.
Fr. Angelus Maria Sanchez Rodrıguez, in Pajares de la Lampreana
(Zamorae) die 2 mensis Augusti anno 1918 natus, temporaria nuncupavit
vota anno 1935. Iunior inter socios, interemptus est post annum a quo
vota pronuntiaverat.
Ad alterum martyrum manipulum sedecim pertinent Fratres Scholarum
Christianarum, qui diversis in adiunctis et temporibus sunt occisi. Eorum
dux considerari potest:
Fr. Augustinus Maria (in saeculo: Eugenius Garcıa Tribaldos), in Vellisca
(Conchae) die 13 mensis Iulii anno 1877 natus, vota perpetua professus est
anno 1913. Apostolatum anno 1895 coepit, et in collegium Cobreces translatus
die 24 mensis Iulii anno 1897, quasdam ob difficultates Institutum reliquit,
munus pergens docendi atque veluti optimum christianum se gerens. Octo
transactis annis, iterum Institutum ingressus est atque vota perpetua die
25 mensis Augusti anno 1913 professus est. Edocuit Vallisoleti, Bujedo et
Matriti, munus redactoris Eco de Belen adimplevit, moderatoris Procurae
Matritensis Grinon et domus editoriae Bruno. Stricte Regulam servavit,
habilis in docendo et efficax in rebus scribendis. Singulari prosecutus est
cultu Sanctissimum Sacramentum et Virginem Mariam, ad quam constanter
se vertebat per coronam precatoriam. Die 30 mensis Iulii anno 1936 milites
irruptionem fecerunt in domum ubi morabatur, duxerunt eum et ceteros
sex quos invenerunt in Pradera di San Isidro eosque manuballista neca-
verunt.
Sequuntur sex socii qui simul cum eo martyrii corona sunt honorati:
Fr. Anselmus Paulus (in saeculo: Michael Solas del Val), in Briviesca
(Burgi) die 8 mensis Maii anno 1890 natus, perpetuam fecit professionem
anno 1919. Diversa munera exercuit docendi. Bonus et pius, in vita religiosa
diligentia eminuit in officiis adimplendis. Tempore quo occisus est vitam
gerebat in communitate Procurae Matritensis.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale210
Fr. Braulius Iosephus (in saeculo: Alexander Gonzalez Blanco), in Villovieco
(Palentiae) die 27 mensis Martii anno 1890 natus, perpetuis se obstrinxit
votis anno 1918. Apostolatum suum diversis in locis exercuit: Matriti, Jerez,
Grinon, Villagarcıa. Bona indole praeditus, potissimum pueris educandis
se dicavit. Ad communitatem Procurae Matritensis pertinebat cum com-
prehensus et occisus est.
Fr. Osea (in saeculo: Villelmus Alvarez Quemada), in Santa Cruz de la
Salceda (Burgi) die 10 mensis Februarii anno 1890 natus, perpetua pronun-
tiavit vota anno 1921. Parum idoneus ad studia, opera manualia adimplebat,
potissimum uti coquus et hortulanus. Diversis in communitatibus vixit:
Iturribide, Grinon, Flaviobrigae, Bujedo, Jerez. In Procurae communitatem
anno 1936 advenit, ipso anno quo mortem subiit.
Fr. Norbertus Iosephus (in saeculo: Paulus Dıaz de Zarate), in Murua
(Alava) die 25 mensis Ianuarii anno 1892 natus, vota nuncupavit perpetua
anno 1902. Edocuit variis in urbibus: Matriti, Portu Gaditano, Gadibus,
Hispali. Die 2 mensis Ianuarii anno 1935 ad Procuram Matritensem desti-
natus est.
Fr. Chrysologus (in saeculo: Ioannes Sanz y Palanca), Pampelone die 11
mensis Augusti anno 1880 natus, perpetua vota emisit anno 1910. Multa
explevit munera docendi atque moderandi diversis in urbibus, potissimum
Matriti. Exemplaris exstitit in vita religiosa atque memoria dignus uti
notissimus iuvenum educator.
Fr. Stephanus Vincentius (in saeculo: Aloisius Herrero Arnillas), in La
Serna (Palentiae) die 22 mensis Augusti anno 1883 est ortus. Non admodum
iuvenis Institutum est ingressus atque perpetuis votis se consecravit anno
1918, annos 35 natus. Vir intenso orationis spiritu ditatus.
Sequentes Servi Dei aliis in circumstantiis morti occubuerunt:
Fr. Virginius Petrus (in saeculo: Vincentius Lopez y Lopez), in Miraveche
(Burgi) die 27 mensis Octobris anno 1884 natus, perpetuam fecit professio-
nem anno 1912. Apostolatum incepit veluti magister in diversis collegiis
quorum aliquot per annos moderator etiam fuit. Mense Septembri anno
1935 ad scholam destinatus est Sanctae Susannae Matriti. Die 20 mensis
Congregatio de Causis Sanctorum 211
Iulii anno 1936 interfectus est, dum Sanctissimum Sacramentum servare
conabatur.
Fr. Irenaeus Hyacinthus (in saeculo: Ioachimus Rodrıguez Bueno), in Ma-
zuelo de Muno (Burgi) die 20 mensis Augusti anno 1910 natus, votis perpetuis
se obstrinxit anno 1935. Post tempus Gadibus transactum, destinatus est ad
munus docendi Matriti explendum. Tempore persecutionis in schola erat
Sanctae Susannae. Repertus uti religiosus, detentus est ac die 21 mensis Iulii
anno 1936 interemptus.
Fr. Iunianus Albertus (in saeculo: Albertus J. Larzabal Michelena), in
Irun (Guipuzcoa) die 4 mensis Februarii anno 1893 natus, perpetua vota fecit
anno 1921. Magister fuit et etiam director in diversis collegiis, postea Matriti
commentaria moderatus est Vita e Luce. In explendis muneribus religionis et
educationis diligens, tamquam apostolus commentariorum catholicorum emi-
nuit. Die 7 mensis Septembris in Barrio de la China, simul cum confratre
Aloisio Victorio, necatus est.
Fr. Aloisius Victorius (in saeculo: Eusebius Angula Ayala), in Quintanilla
de Valdegovia (Alava) die 14 mensis Decembris anno 1893 natus est; votis
perpetuis se obligavit anno 1921. Operibus educationis deditus, director fuit
etiam quibusdam in collegiis. Religiosus fortis et strenuae indolis, firmus fuit
in explendo suo opere atque in eo ab aliis exigendo. Tempore persecutionis
Matriti morabatur, ubi in Barrio de la China die 7 mensis Septembris anno
1936 est interemptus.
Fr. Braulius Carolus (in saeculo: Ioannes Lucas Manzanares), in Lorca
(Murciae) die 10 mensis Decembris anno 1913 natus, perpetuam emisit pro-
fessionem anno 1921. Destinatus est ad exercendum apostolatum educationis
Matriti (Puente de Vallecas) in schola valde insectata. Ob indolem felicem,
ob bonam agendi rationem et sincerum animum omnium aestimationem sibi
comparavit. Ad eius insuper mortem, quae mense Februario anno 1937
evenit, quodammodo permovit recusatio temptationis contra castitatem a
duabus mulieribus militibus incitatae.
Fr. Eleutherius Romanus (in saeculo: Eleutherius Mancho Lopez), in
Fuentes de Valdepero (Palentiae) die 20 mensis Februarii anno 1898 natus,
perpetuam nuncupavit religiosam professionem anno 1923. Munus educatoris
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale212
Matriti iniit, deinde in Grinon transiit ac tandem in Puente de Vallecas.
Ardenti fide eminuit, fervida orationis vita atque amore erga Iesum in
Sanctissimo Sacramento. Comprehensus est et die 3 mensis Augusti anno
1936 martyrium subiit in Pradera de San Isidro.
Fr. Anastasius Petrus (in saeculo: Petrus Burch Cortecans), Gerundae
ortum habuit die 30 mensis Iunii anno 1869 ac perpetuam emisit pro-
fessionem anno 1897. Barcinone in opus educationis incubuit atque quaedam
etiam moderatus est collegia in diversis Hispaniae urbibus. Cum collegium
S. Raphaelis Matriti dirigebat, post multos casus detectus est, detentus et
plumbis percussus in Fuencarral die 13 mensis Septembris anno 1936 mortem
oppetivit.
Fr. Vidal Ernestus (in saeculo: Ramirus Frıas Garcıa), in Villajimena die
13 mensis Martii anno 1906 natus, perpetua professus est vota anno 1931. In
Novitiatu Minore loci Bujedo docendi coepit munus ac, deinde, aliis in urbi-
bus: postrema eius sedes fuit collegium-academia Menendez Pelayo in Paseo de
la Castellana. Fuit religiosus strictus in muneribus explendis, ipso quoque
tempore quo vixit absconditus. Recognitus uti religiosus, deductus est in
Checa de Formento atque mense Octobri anni 1936 in coemeterio Vicalvaro
plumbeis ictibus est interfectus.
Fr. Rogatianus (in saeculo: Ignatius Gonzalez Calzada), in Terrazos de
Bureba (Burgi) die 29 mensis Iulii anno 1885 natus, perpetuis religiosis votis
anno 1915 se consecravit. Diversis in communitatibus vitam gessit, ab illa
Sacri Cordis in urbe Ierezensi ad illam Matriti-Penuelas. Coqui officium
exercuit. Dum afferret cibaria in ludum pueritiae Claudio Coello, retentus
est atque veluti religiosus recognitus. Translatus in Aream Americae, die
22 mensis Iulii anno 1936 martyrio vitam profudit.
Propter horum martyrum famam, quae statim in ecclesialem com-
munitatem diffusa est, apud Curiam Archiepiscopalem Matritensem-Complu-
tensem a die 3 mensis Iulii anno 1960 ad diem 10 mensis Novembris anno
1967 Processus Ordinarius actus est, cuius iuridica validitas a Congregatione
de Causis Sanctorum per Decretum diei 23 mensis Octobris anno 1992 est
recognita. Apparata Positione, die 29 mensis Septembris anno 2009 habitus
est Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum. Patres Cardinales et
Episcopi in Sessione Ordinaria die 18 mensis Octobris anno 2011, audita
Congregatio de Causis Sanctorum 213
relatione Ponentis Causam, Excellentissimi Domini Xaverii Echevarrıa
Rodrıguez, Episcopi titulo Cilibiensis, agnoverunt Servos Dei martyrium in
odium fidei sustinuisse.
De hisce omnibus rebus, referente subscripto Cardinale Praefecto, certior
factus, Summus Pontifex Benedictus XVI, vota Congregationis de Causis
Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die declaravit: Constare de
martyrio eiusque causa Servorum Dei Alberti Mariae Marco Aleman et VIII
Sociorum ex Ordine Carmelitarum ab Antiqua Observantia necnon Augustini
Mariae Garcıa Tribaldos et XV sociorum ex Instituto Fratrum Scholarum
Christianarum, in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale214
AVENIONENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Mariae-Eugenii a Iesu Infante (in saec.:
Henrici Grialou), Sacerdotis professi ex Ordine Carmelitarum Discalceatorum,
Fundatoris Instituti Saecularis Dominae Nostrae a Vita (1894-1967)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Quis putas est fidelis servus et prudens, quem constituit dominus supra
familiam suam, ut det illis cibum in tempore? Beatus ille servus, quem cum
venerit dominus eius, invenerit sic facientem » (Mt 24, 45-46).
Revera Servus Dei Maria-Eugenius a Iesu Infante hoc in fideli ac prudenti
homine revibrat, quem Dominus custodem supra discipulos suos constituit:
vita eius, enim, assiduum fuit, impellente Spiritu Sancto, perfectionis in fide,
humilitate et caritate studium.
Ipse Servus Dei (in saec.: Henricus Grialou) Guaci in Gallia die 2 mensis
Decembris anno 1894 e familia modestae condicionis natus est. Vocatione ad
sacerdotium iam inde a pueritia percepta, Segusii in Italia apud Scholam
Apostolicam Patrum Spiritus Sancti acceptus est; dein vero expostulare
praeoptavit, ut in Seminarium dioecesanum Graviae admitteretur, in quo
spiritualitate Sanctae Teresiae a Iesu Infante familiarius usus est. Theologiae
ac philosophiae cursus apud Seminarium Maius Ruthenense frequentavit.
In exercitu ex iure conscriptus est: quos tamquam miles etiam primo
totius mundi bello saeviente degit, asperrimi fuerunt anni, sed facultatem
ei concesserunt « humani certaminis » mente amplectendi. Expleto bello, Ser-
vus Dei studia renovare valuit et, dum quondam secesserat in subdiaconatus
praeparationem, praesertim post lectam sancti Ioannis a Cruce vitam, palam
vocationem ad Carmelum animadvertit. Sic, paulo post ordinationem sacer-
dotalem, quae die 4 mensis Februarii anno 1922 evenit, Novitiatum Carme-
litarum Antonae ingressus est. Hic vita orationis et contemplationis omnino
permaduit ac spiritualitatem sanctae Teresiae a Iesu et rationem sanctae
Teresiae a Iesu Infante funditus pertractavit, e qua quidem afflatum nominis
sui religiosi hausit.
Post professionem simplicem, Servus Dei Insulam missus est, ut institu-
tionem monasticam in Conventu loci perficeret et, die 11 mensis Martii anno
1926, professionem religiosam perpetuam emisit. Anno 1928, Superior domus
Congregatio de Causis Sanctorum 215
formationis Tarasconensis super Rhodanum nominatus est ac dein Prior
recentioris Novitiatus Agennensis: omnibus in his locis ad institutionem
tradendam sepositis, speculum religiosi semper iuvenibus praebere valuit
imitandum, Carmelitarum spiritus studiosi ac de pastorali actuositate, prae-
sertim Evangelii praedicatione et animarum moderatione, valde solliciti. Spi-
ritualis audientium sitis ita disciplinae Carmelitarum amplius propagandae
necessitatem reseravit, ut ipse facultatem secum in animo volvere iniret
discipulorum informandorum, qui eodem conversationis imbuerentur spiritu
et etiam « extra conventuum monasteriorumque muros » diffunderent.
Anno 1936, Superior constitutus est domus formationis Monoeci, quae
vero paucis post mensibus Agennum translata est. Servus Dei posthac, cui
magis vacabat, ad coetum sub titulo Dominae Nostrae a Vita nuncupatum
instituendum, ab ipso iam inde ab anno 1929 provectum, omnibus viribus
se contulit, qui non temere post aliquot annis in fraternitatem saecularem
renuntiatus est.
Anno 1937, in Capitulo Generali tertius Definitor electus, in Italiam
migravit. Officia abhinc ipsi commissa innumera facta sunt. Inter haec
praesertim eminet illud, quod pro Missionibus Carmelitarum in Vicino
Oriente suscepit, quo longo itinere transiit.
Altero totius mundi bello ineunte, Servus Dei, cum Gallus esset natione,
licentia Italiae repetendae interclusus est atque ad arma immo ut Alpinis
praepositus revocatus. Indutiis anno 1940 factis et bello adhuc grassante,
Monasteria Carmelitarum in Gallia et provectum Instituti curavit. Bello
confecto, Romam rediit et in Capitulo anno 1947 habito primus Definitor
generalis electus est, cuius muneribus usque ad annum 1954 functus est.
Tempus hoc fuit impensae navitatis: nam, inter alia, Congregatio pro Reli-
giosis ipsi commisit negotia Visitatoris Apostolici pro Monasteriis Sororum
Carmelitarum in Gallia eumque Delegatum Apostolicum ad Foederationem
Monasteriorum Carmelitarum Galliae constituendam nominavit. Mense Mar-
tio anno 1954, Servus Dei Vicarius Generalis Ordinis factus est; quod munus,
post novum Praepositum electum, anno 1955 remisit. Anno 1957, Superior
Provinciae Avenionensis et Aquitaniae electus, a fidelitate religiosorum
fovenda, a vitae ratione per contemplationem et solitudinem innovanda et
a Congregatione Carmelitarum in Canada suscitanda numquam pepercit.
Post Capitulum anno 1960 celebratum in moderatione Provinciae tamquam
primus Definitor permansit.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale216
In fertilitate enixae et actuosae vitae, spiritualitas Servi Dei emicuit
firmitate fidei cotidiana mentis oratione enutritae, eucharisticae celebrationis
fervore, constanti suipsius Spiritui Sancto oblatione, immensa Mariae
Virginis fiducia, devotione erga Sanctos Ordinis Carmelitarum et Sanctam
Emerentianam, necnon missionali sollicitudine, quae eum provexit, ut totam
vitam Domino offerret. Instituti saecularis fundatione moderatam inter
rationem contemplationis et apostolatus Ordinis Carmelitarum proposuit
summam. Magister fuit spiritualitatis et sacerdotes, Seminarii alumnos,
religiosas multosque quoque christifideles ipse prosecutus est. Hereditate
reliquit amplum copiosumque homiliarum, conferentiarum et lectionum pa-
trimonium, necnon textum, cui titulus «Deum videre cupio », quibus proposi-
tum suum, sicut dicebat, « contemplationis in viis » et universalis vocationis
ad sanctitatem fovendae expresse illustravit. Fortitudine tulit intimas
poenas et labores apostolicos, qui ipsum per totum iter pro bono Ecclesiae
consumptum comitati sunt.
In Capitulo anno 1963 celebrato denuo electus est Superior Provinciae et
anno 1966 renovatus. Aetas autem et infirma valetudo Servi Dei iam infre-
gerant vires, qui, tumore correptus, die 27 mensis Martii anno 1967 in loco
Dominae Nostrae a Vita mortem occubuit, ultimis his effatis verbis: « Ad
amplexum Spiritus Sancti adeo... In manus tuas, Domine ».
Ob eius sanctitatis famam Causa Beatificationis et Canonizationis
apud Curiam Archiepiscopalem Avenionensem inita est per celebrationem
Inquisitionis dioecesanae a die 7 mensis Aprilis anno 1985 ad diem 5 mensis
Martii anno 1994 et Inquisitionis Rogatorialis apud Curiam Archiepiscopa-
lem Tokiensem a die 3 ad diem 5 mensis Aprilis anno 1990, quarum auctoritas
et vis iuridica a Congregatione de Causis Sanctorum die 25 mensis Novembris
anno 1994 probatae sunt, sicut et, die 24 mensis Martii anno 1999, Supple-
mentum Inquisitionis apud Curiam Archiepiscopalem Avenionensem a die 20
mensis Februarii anno 1997 ad diem 10 mensis Martii anno 1998 institutum.
Positione confecta, die 14 mensis Iulii anno 2010, in Congressu Peculiari
Consultorum Theologorum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta
consuetudinem, an Servus Dei more heroum virtutes christianas exercuisset.
Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria diei 11 mensis Octobris
anno 2011, audita relatione Excellentissimi ac Reverendissimi Domini
Laurentii Chiarinelli, Episcopi emeriti Viterbiensis, Causae Ponentis, professi
sunt Servum Dei virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum
heroum exercuisse.
Congregatio de Causis Sanctorum 217
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Benedicto XVI
per infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua
vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-
rantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servi Dei Mariae-Eugenii a
Iesu Infante (in saec.: Henrici Grialou), Sacerdotis Professi ex Ordine Carme-
litarum Discalceatorum et Fundatoris Instituti Saecularis Dominae Nostrae a
Vita, in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
CRACOVIENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Margaritae Luciae Szewczyk, Funda-
tricis Congregationis Filiarum Beatae Mariae Virginis Perdolentis v. d. « Serafitki »
(1828-1905)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Et hoc oro, ut caritas vestra magis ac magis abundet in scientia et omni
sensu, ut probetis potiora, ut sitis sinceri et sine offensa in diem Christi »
(Phil 1, 9-10).
Serva Dei Margarita Lucia Szewczyk anno 1828 in loco vulgo Szepetowka
(in regione Volhiniae quae hodie in Ucraina invenitur) est nata, in terra
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale218
videlicet quae tunc ad Imperium Russiae pertinebat quaeque tamen a Polo-
nis incolebatur. A iuventute vocationem ad vitam consecratam sentiebat, sed
hoc desiderium ob perdifficilem condicionem politicam et religiosam perficere
non potuit. Nam insurrectiones adversus Russorum regimen annis 1831 et
1863 atrocem provocaverunt auctoritatum politicarum reactionem adversus
catholicos, omnes libertatis conatus reprimentium. Publici custodes tum
adversus viros mulieresque consecratos tum adversus christifideles crudeliter
operabantur: monasteria exstinguebantur, bona confiscabantur et multi
expulsi sunt in exsilium vel deportati in Sibiriam.
Ex paucis notitiis quae de infantia Servae Dei habentur, novimus eam
parentibus esse orbatam dum adhuc infans esset; hanc ob rationem germana
soror eam curavit. Anno 1848 Tertio Ordini Franciscali nomen dedit atque
privata vota religiosa nuncupavit. Exemplum sequens sancti Francisci
Assisiensis, magna cum sobrietate vixit, indigentiores adiuvans et apostola-
tum suum abscondite exercens. Annis 1870-1873 peregrinationem in Terram
Sanctam fecit, in qua pauperes et aegrotantes curavit. In patriam reversa,
domicilium Varsaviae sibi constituit, quae etiam a Russis occupabatur, et
actuositatem caritativam prosecuta est et auxit.
Anno 1877 in oppido Zakroczym (prope Varsaviam) convenit Beatum
capuccinum Honoratum Kozminski eiusque spiritali se concredidit modera-
mini, sua desideria quoad vitam religiosam ei aperiens suamque indefensio-
ribus sine condicione deditionem. Beatus consilium eius approbavit eamque
adhortatus est ut navitatem prosequebatur. Ab anno 1880 Serva Dei in
Zakroczym incoluit, in domicilio meritorio, in quo congregare anus pauperes
et aegrotantes coepit, de quibus magno cum amore sollicita erat. Caute valde
agire debebat ne suspiciones regiminis suscitaret; sine timore tamen divinam
secuta est vocationem quae eam ad plenam Deo invitabat deditionem totam-
que sui ipsius oblivionem. Eius exemplum contagiosum fuit et primae sociae
statim eam sequi coeperunt eamque imitari. Hoc modo, beato Honorato
iuvante, Serva Dei, etiamsi secreto, originem dedit novae Congregationi,
« Sorores Pauperum » appellatae, quae die 8 mensis Aprilis anni 1881 defini-
tivum nomen sumpsit: Congregatio Filiarum Beatae Virginis Mariae
Perdolentis – v. d. Serafitki.
Postea, Beato Honorato favente, Serva Dei, maiorem quaerens liberta-
tem, in Galiciam se contulit, quae tunc sub dominatione inveniebatur
Habsburgensi. Anno 1891, acceptis debitis licentiis ecclesiasticis et civilibus,
in loco v.d. Hałcnow, dioecesis Cracoviensis, Domum fundavit pro formandis
Congregatio de Causis Sanctorum 219
puellis postulantibus ut Institutum ingrederentur, cuius propositum fuit
infantibus in orphanotrophiis assistere, populares scholas gerere, senes et
aegrotos in valetudinariis curare.
Illis annis tamen vexatio regiminis in religionem gradatim increbrescebat.
Novitiatus igitur in Czenstochoviam est translatus; domus autem Varsaviae
et in Zakroczym clausae sunt. Domus mater, simul cum novitiatu, Osvencini
est collocata.
Munera in dies crescebant, sed Serva Dei alta quaesitione spirituali
sustentabatur et confirmabatur, quae exemplum in Beata Maria Virgine
inveniebat, quam potissimum sicut « Perdolentem » contemplabatur, et in
exercitatione heroica virtutum crescebat. Nam Matrem Dei imitans, usque
altius intimam cum Passione Domini in necessitudinem ipsa mergebatur:
constans oratio atque eucharisticus fervor in ea istam caritatis flammam
alebant quae in omnibus eius manifestabatur experientiis. Infatigabilis fuit
in operositate, mitis et serena in difficultatibus, aedificans cotidiana in
consuetudine, prudens et aequa in decisionibus, parata ad sacrificium perso-
nale, amabilis erga proximum.
Primo in capitulo, anno 1901, quamvis aetate provecta, iterum Modera-
trix Generalis est electa. Tribus tamen transactis annis, suadente Beato
Honorato, munus abdicavit, tum ob valetudinis incertas condiciones tum
ut solvendis quibusdam regiminis quaestionibus faveret quae intra commu-
nitatem ortae erant Serva Dei serena cum fiducia in Providentiam orientes
difficultates obivit atque, secundum suae vitae rationem, semper fuit humi-
lis, oboediens et magnanima.
Postremum vitae tempus in Nieszawa (in Poloniae regione Cuiavia-Pome-
rania) vixit, progrediente caecitate, at simul usque fortius augescente
voluntati Dei adhaesione. Ibi die 5 mensis Iunii anno 1905 pie in Domino
obdormivit.
Ob sanctitatis famam, a die 9 mensis Novembris anni 1993 ad diem
15 mensis Iunii anni 1996 apud Curiam archidioecesanam Cracoviensem
Inquisitio est acta, cuius iuridica validitas per Decretum diei 6 mensis De-
cembris anno 1996 a Congregatione de Causis Sanctorum est approbata.
Parata Positione, disceptatum est, ad suetas normas, an Serva Dei virtutes
heroico modo exercuisset. Die 5 mensis Octobris anno 2010 Peculiaris
Consultorum Theologorum Congressus, positivo cum exitu, habitus est. In
Sessione Ordinaria die 6 mensis Decembris anno 2011 Patres Cardinales
et Episcopi, audita relatione Ponentis Causae Eminentissimi Cardinalis
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale220
Stanislai Ryłko, edixerunt Servam Dei heroico modo virtutes theologales,
cardinales iisque adnexas excoluisse.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Benedicto XVI
per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua,
vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-
rantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servae Dei Margaritae
Luciae Szewczyk, Fundatricis Congregationis Filiarum Beatae Virginis Mariae
Perdolentis v.d. « Serafitki », in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 221
HERBIPOLENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae Iulittae Ritz (in saec.: Te-
resiae Eleonorae), Sororis professae e Congregatione Sororum a Redemptore
(1882-1966)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« In Deo tantum quiesce, anima mea: ab ipso, enim, salutare meum.
Verumtamen ipse refugium meum et salutare meum, praesidium meum:
non movebor amplius » (Ps 62, 2-3).
Pura eadem assiduae caritatis Dei haec conscientia in vita veteris
Psalmistae illius Israelis in humana quoque et spirituali personat conversa-
tione Servae Dei Mariae Iulittae Ritz (in saeculo: Teresiae Eleonorae).
Serva Dei die 24 mensis Septembris anno 1882 in vico v. Uissigheim in
Germania nata est et, biennio post, universa familia eius in locum Schleehof
prope Veitshochheim commigravit. Iam inde a pueritia Serva Dei, quae
aestate parentes adiuvabat et hieme dominicalem loci scholam pro laboribus
muliebribus discendis frequentabat, vocationem ad vitam religiosam perce-
pit. Dum undevicesimum aetatis explebat annum, parentes, quamquam alias
duas haberent filias eiusdemque vero subsidio ad res familiares tuendas con-
fiderent, unanimem illi tulerunt consensum, ut Conventum ingrederetur.
Quapropter Serva Dei inter candidatas Congregationis Filiarum a Redemp-
tore excepta est et primum Herbipoli frequentavit scholam intra Domus
Generalis muros sitam, dein vero in loco Aschaffenburg institutum pro
magistris edocendis, ubi altiora studia laudabiliter perfecit. Professionem
religiosam exinde nomen sumens Mariae Iulittae emisit et in locum Obernau
missa est ad magisterium in schola exercendum. Quod tamen officium, morbo
superveniente, abdicare debuit et ab omnibus communitatis muneribus
dispensari.
In Conventu Beatae Mariae Virginis ab Auxilio Agrifeldensi anno fere
transacto, sanitate restituta, Superiores moderationem scholae prope Con-
ventum Dominae Nostrae a Nive in Lulsfeld eidem commiserunt. Mense
Augusto anno 1910, Serva Dei Herbipolim revocata est, ut magistrae funge-
retur munere in schola, quam diximus. Hoc in officio usque ad annum 1940
permansit quo asseclae regiminis Deo infensi nationis dominatum germanicae
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale222
illo tempore dictitantes scholam suppresserunt. Tunc Serva Dei mandatum
ostiariae assumpsit, quod tempore secundi totius mundi belli et annis post
bellum valde onerosum exstitit. Nam, alia pars Domus Generalis a civibus
Germanicis in patriam reversis occupata est, alia vero uti subsidiarium vale-
tudinarium castrense destinata. Die 16 mensis Martii anno 1945, quo urbs
Herbipolis ignivomis glandibus est concussa, Domus Generalis ipsa diruta
est, quam ob rem religiosae in locum Agrifeldam, apud Conventum Beatae
Mariae Virginis ab Auxilio, confugerunt, ubi etiam Serva Dei in custodiam
ianuae incubuit. Bello composito, ad Domum Generalem rediit, officium
suum obsequiose et misericorditer exercens usque ad mortem.
Vita Servae Dei austera ascesi est signata. Etiam tribulationes, quibus
infirmae valetudinis causa vexata est, divinae a defectibus revocationi cito
attribuit et, ob firmam indolem suam, constantem in cotidianis molestiis
superandis se ostendit. Religiosa suffulta fuit mira animi aequitate immen-
saque fiducia et omnimodo obsequio divinae voluntati, vitae spiritualis
profunditate, assidua oratione, diutina contemplatione et actuosa caritate.
Munus exercens magistrae, semper iuvenes ad interiorem vitam coram
Domino informare curavit, pro maiore Dei gloria minime parcens viribus.
Quicumque ei obvius veniebat, verba et solacium ab ipsa suscipiebat. Fide
viva et acuta, firma erga Eucharistiam devotione referta, emicuit et spes eius
in divina Providentia nec acerbioribus quidem temporibus concidit. Domi-
num sincero amore coluit ac toto corde, constanti perfectionis desiderio
impellente, humili gratoque animo ante mirabilia ab ipso gesta. Caritatem
in proximum cotidie operibus et verbis confessa est erga omnes, praesertim
erga magis indigentes.
Die 19 mensis Septembris anno 1966, Maria Iulitta embolia pulmonari
adeo correpta est, ut medici cordis pulsus imbecillitatem censerent. Post
meridiem diei 13 sequentis mensis Novembris deambulare voluit, sed humi
procubuit et, sacramento unctionis infirmorum refecta, paulo post Herbipoli
pie in Domino quievit.
Ob eius sanctitatis famam Causa Beatificationis et Canonizationis apud
Curiam Episcopalem Herbipolensem inita est per celebrationem Inquisitionis
dioecesanae a die 26 mensis Martii anno 1986 ad diem 13 mensis Iulii anno
1994, cuius auctoritas et vis iuridica a Congregatione de Causis Sanctorum
die 10 mensis Decembris anno 1999 probatae sunt. Positione confecta, die 20
mensis Novembris anno 2010, in Congressu Peculiari Consultorum Theologo-
rum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta consuetudinem, an Serva Dei
Congregatio de Causis Sanctorum 223
more heroum virtutes christianas exercuisset. Patres Cardinales et Episcopi
in Sessione Ordinaria cui ego, Card. Angelus Amato, praesedi die 6 mensis
Decembris anno 2011, audita relatione Excellentissimi ac Reverendissimi
Domini Sigismundi Zimowski, Archiepiscopi-Episcopi emeriti Radomensis,
Causae Ponentis, professi sunt Servam Dei virtutes theologales, cardinales
iisque adnexas heroum in modum esse exsecutam.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Benedicto XVI
per infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua,
vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-
rantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servae Dei Mariae Iulittae
Ritz (in saec.: Teresiae Eleonorae), Sororis professae e Congregatione Sororum a
Redemptore, in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis
Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 19 mensis Decembris A.D. 2011.
Angelus Card. Amato, S.D.B.
Praefectus
L. e S.
e Marcellus Bartolucci
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale224
CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
I
ROMANAE et OSTIENSIS
De finium mutatione
DECRETUM
Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Em.mus Domi-
nus Augustinus S.R.E. Cardinalis Vallini, Vicarius Generalis dioecesis Roma-
nae necnon Administrator Apostolicus suburbicariae dioecesis Ostiensis,
ab Apostolica Sede expostulavit ut memoratarum circumscriptionum
ecclesiasticarum fines paulum immutarentur.
Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem animarum
bono profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Be-
nedicto, divina Providentia PP. XVI, tributarum, audito quoque Em.mo
Domino Angelo S.R.E. Cardinali Sodano, Patrum Cardinalium Collegii De-
cano, necnon Episcopo Titulare Ostiense, oblatas preces accipiendas censuit.
Quapropter praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub
plumbo Litterae datae forent, suburbicariae dioecesi Ostiensi partem terri-
torii adnectit ab dioecesi Romana seiunctum, scilicet Paroeciis vulgo nuncu-
patis « San Carlo da Sezze » et « San Timoteo » in Urbe, necnon « Santa Aurea »
in Ostia antiqua, pertinentem.
Cum memorata dioecesi Romana, novi dioecesis Ostiensis erunt fines
vulgo sequentes: « Linea di confine della pineta fino a raggiungere Via dei
Pescatori - Via dei Pescatori - Via Villa di Plinio - Via del Mediterra-
neo - Ferrovia Roma-Lido - Via Cristoforo Colombo - Via Canale della
Lingua - Via Niceneto - Via Ierocle - linea immaginaria che oltrepassa
via Macchia Palocco ed arriva in Via Antonio Discovolo - Via Antonio
Discovolo - Via di Saponara - Via Giorgio Hinna - linea immaginaria fino
ad incontrare Via del Mare ».
Congregatio pro Episcopis 225
Ad haec supradicta perficienda Congregatio pro Episcopis deputat
Exc.mum P.D. Hadrianum Bernardini, Archiepiscopum tit. Faleritanum
et in Italia Apostolicum Nuntium, necessarias et opportunas eidem tribuens
facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum
in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Congre-
gationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis
remittendi.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex aedibus Congregationis pro Episcopis, die 17 Iulii 2012.
Marcus S.R.E. Card. Ouellet
Praefectus
Mons. Sergius Poitras
Sub-Secretarius adiunctus
Prot. N. 673/2012
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale226
II
SANCTISSIMAE TRINITATIS CAVENSIS
et AMALPHITANAE-CAVENSIS
De abbatiae territorialis Sanctissimae Trinitatis Cavensis
necnon archidioecesis Amalphitanae-Cavensis
finium mutatione
DECRETUM
Sanctissimae Trinitatis Cavensis venerabilis Abbatia, anno millesimo de-
cimo primo a Sancto Alpherio Pappacarbone Abbate fundata, qui propter
vitae ac morum sanctitatem sibi discipulorum multitudinem attraxit,
sub Trinitatis Sanctissimae auspiciis necnon Sancti Patriarchae Benedicti
carismate benedicta, ob christianae iuventutis institutionem more maiorum
diu exstructa ac mirabilis, tota in provincia inferioris Italiae eminet. Monachi
Abbatiae Sanctissimae Trinitatis Cavensis, praeter impensam religiosam vi-
tam intra monasterii moenia, in bonum fidelium propinquarum paroeciarum
ministerium per saecula laudabiliter expleverunt.
Attentis tamen peculiaribus huius temporis adiunctis, ad hanc venerabi-
lem monasticam institutionem proprio in suo spiritu tuendam atque ut mo-
nachi, quacumque alia sollicitudine ablata, ad intimam cum Deo unionem
augendam et ad divinam laudem persolvendam se integre dicare possint,
Summus Pontifex Benedictus, Divina Providentia PP. XVI, eiusdem prae
laudatae Abbatiae fines noviter definiendos statuit.
Quapropter, audito Congregationis Casinensis O.S.B. Abbate Praeside
aliisque quorum interest, praehabito favorabili voto Congregationis pro
Institutis vitae consecratae et Societatibus vitae apostolicae, Congregatio
pro Episcopis praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub
plumbo Litterae datae forent, quae sequuntur mandat ac decernit:
1. territorium Abbatiae territorialis Sanctissimae Trinitatis Cavensis
posthac constituitur ab Ecclesia Cathedrali Sanctissimae Trinitatis ac coeno-
bio ea adnexo in municipio « Frazione di Corpo di Cava (SA) »;
Congregatio pro Episcopis 227
2. ad Abbatiam territorialem Sanctissimae Trinitatis Cavensis pertine-
bunt tantummodo sodales eiusdem domus monasticae (monachi, novitii
atque postulantes);
3. archidioecesi Amalphitanae-Cavensi tres uniuntur Paroeciae vulgo
nuncupatae: « San Cesareo » in municipio « Cava de’ Tirreni, Frazione di San
Cesareo, (SA) »; « Santa Maria Maggiore » in municipio « Cava de’ Tirreni,
Frazione di Corpo di Cava, (SA) »; « SS. Pietro e Paolo » in municipio «Vietri
Sul Mare, Frazione di Dragonea, (SA) ». Statuit quoque ut, una cum territorio
illarum paroeciarum, ecclesiae, oratoria, domus, piae fundationes et quacum-
que alia ecclesiastica bona et iura ad easdem paroecias pertinentia praefatae
archidioecesi adnectantur;
4. simul ac Abbatiae territorialis Sanctissimae Trinitatis Cavensis nova
territorii definitio ad effectum deducta fuerit, dioecesani clerici dictae Abba-
tiae archidioecesi Amalphitanae-Cavensi incardinentur seminariique tirones
in eadem censeantur adscripti.
Ad haec omnia perficienda idem Summus Pontifex Exc.mum P.D. Adria-
num Bernardini, Archiepiscopum titulo Faleritanum et in Italia Apostolicum
Nuntium, deputare dignatus est, necessarias et opportunas eidem tribuens
facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum
in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad Congregationem
pro Episcopis, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae
exsecutionis remittendi.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex aedibus Congregationis pro Episcopis, die 20 mensis
Augusti anni 2012.
Marcus S.R.E. Card. Ouellet
Praefectus
e Laurentius Baldisseri
Archiep. tit. Diocletianensis
a Secretis
Prot. N. 1003/2006
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale228
PROVISIO ECCLESIARUM
Latis decretis a Congregatione pro Episcopis, Sanctissimus Dominus
Benedictus Pp. XVI, per Apostolicas sub plumbo Litteras, iis quae
sequuntur Ecclesiis sacros praefecit Praesules:
die 7 Iunii 2012. — Cathedrali Ecclesiae Iuiuyensi, Exc.mum P.D.
Caesarem Danielem Fernandez, hactenus Episcopum titularem Calta-
driensem et Auxiliarem Paranensem.
die 14 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Goritanae, R.D. Danielem
Miehm, e clero archidioecesis Hamiltonensis, ibique Curionem paroeciae
« Sancti Benedicti » in civitate vulgo Milton, quem deputavit Auxiliarem
eiusdem archidioecesis.
die 8 Ianuarii 2013. — Cathedrali Ecclesiae Camdensi, Exc.mum P.D.
Dionysium Iosephum Sullivan, hactenus Episcopum titularem Enerensem et
Auxiliarem archidioecesis Neo-Eboracensis.
die 10 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Limericiensi, R.D. Brendanum
Leahy, e clero dioecesis Dublinensis, hactenus Sacrae Theologiae Magistrum
apud Collegium Sancti Patricii in civitate vulgo Maynooth.
— Ecclesiae Cruciensi, Exc.mum P.D. Ansgarium Cantu, hactenus Epis-
copum titularem Dardanium et Auxiliarem archidioecesis Sancti Antonii.
die 12 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Rivibambensi, Exc.mum P.D.
Iulium Parrilla Dıaz, hactenus Episcopum Loianum.
die 18 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Dresdensi-Misnensi, Exc.mum
P.D. Henricum Koch, hactenus Episcopum titularem Rosgrensem et Auxi-
liarem archidioecesis Coloniensis.
— Coadiutorem Metropolitanae Ecclesiae Armachanae, R.D. Edmun-
dum Martin, e clero dioecesis Derriensis, ibique Administratorem dioecesa-
num.
die 19 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Othanensi, R.D. Petrum
Sawczuk e clero Siedlecensi, ibique Vicarium Generalem et Curiae dioecesis
Cancellarium, quem deputavit Auxiliarem eiusdem dioecesis.
Congregatio pro Episcopis 229
die 22 Ianuarii 2013. — Episcopali Ecclesiae Soranae-Aquinatensi-Pon-
tiscurvi, R.D. Gerardum Antonazzo, e clero dioecesis Uxentinae-Sanctae
Mariae Leucadensis, hactenus Vicarium Generalem.
— Cathedrali Ecclesiae Bathurstensi in Canada, R.D. Danielem Jodoin,
e clero dioecesis Sherbrookensis, ibique Curionem paroeciae «Boni Pastoris »
et dioecesani officii clericorum Moderatorem atque Seminarii Rectorem.
die 25 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Pauli in Insulis Philippinis,
Exc.mum P.D. Bonaventuram M. Famadico, hactenus Episcopum Guma-
canum.
die 26 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Cholutecensi, R.D. Vidonem
Charbonneau, P.M.E., hactenus Superiorem Generalem Societatis pro missio-
nibus exteris Provinciae Quebecensis.
die 29 Ianuarii. — Metropolitanas Ecclesiae Portlandensi in Oregon,
Exc.mum P.D. Alexandrum King Sample, hactenus Episcopum Marquet-
tensem.
die 30 Ianuarii. — Cattedrali Ecclesiae Quibduanae, R.D. Ioannem
Carolum Barreto Barreto, e clero dioecesis Espinalensis, ibique Seminarii
Maioris Rectorem.
die 31 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Pontisarensi, Exc.mum P.D.
Stanislaum Lalanne, hactenus Episcopum dioecesis Constantiensis.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale230
ACTA TRIBUNALIUM
PAENITENTIARIA APOSTOLICA
DECRETUM
Speciales conceduntur Indulgentiae christifidelibus
occasione XXI Mundialis Infirmorum Diei
Per sanctam crucem Iesu Christi facta est Redemptio, hoc est per eius
passionem. Domini verum redemptoris doloris participes esse possunt omnes
humani dolores. Nam dixit sanctus Paulus Apostolus: « Adimpleo ea, quae
desunt passionum Christi, in carne mea pro corpore eius, quod est Ecclesia ».1
Hoc autem Fidei Anno, verae Fidei profitendae eidemque recte inter-
pretandae peculiari ratione sacro, luminosam memorare iuvat Concilii Vati-
cani II doctrinam de Christiana doloris significatione eiusque inter fratres
condivisione: « Cum caritatis et misericordiae opera praeclarissimum testimo-
nium christianae vitae efferant, formatio apostolica ad haec quoque exercen-
da adducere debet, ut discant christifideles ab ipsa pueritia fratribus compati
eiusque indigentibus generoso animo subvenire ».2
Quamobrem, annuam Mundialis Infirmorum Diei celebrationem, vertente
anno peragendam magno cum apparatu, percupiens fieri veluti efficacem
catechesim circa salvifici doloris signifıcationem, et magis movere omnes
qui sunt, quolibet titulo, dediti in servitium fratrum animo et corpore labo-
rantium, Beatissimus Pater XXI Mundialis Infirmorum Diei, a die VII usque
ad diem XI proximi mensis Februarii celebrandae, uti propositum elegit
Bonum Samaritanum: «Vade et tu fac similiter »,3 quod docet « benefacere
1 Col 1, 24.2 Decr. Apostolicam actuositatem, 31 c.3 Lc 10, 37.
Acta Tribunalium 231
ope doloris atque benefacere ei qui dolet ».4 In liturgica Beatae Mariae
Virginis Lapurdensis memoria, qua claudetur ipsa Dies, Excellentissimus
Dominus Sigismundus Zimowski, Praeses Pontificii Consilii pro Valetudinis
Administris, velut Missus Summi Pontificis Extraordinarius, in Mariano
Ottingensi Sanctuario, dioecesis Passaviensis, sollemni praesidebit celebra-
tioni eucharisticae, cum sacramenti Unctionis infirmorum administratione.
Quo autem christifideles animo ad ilium eventum melius disponantur,
Benedictus XVI, in Audientia die XVIII vertentis mensis Ianuarii infrascriptis
Cardinali Paenitentiario Maiori et Regenti huius Paenitentiariae Apostolicae
concessa, benigne dilargiri annuit Indulgentiarum donum, iuxta sequentem
indicem, dummodo, vere paenitentes et caritate compulsi, Boni Samaritani
exemplo, spiritu Fidei ducti in servitium fratrum laborantium se ipsos mise-
ricordi animo impenderint et contra, si infirmi, dolores et vitae aerumnas
toleraverint, animum ad Deum humili fiducia erigentes apertumque Fidei
testimonium exhibentes per viam Evangelii doloris:
A. Indulgentiam plenariam, suetis sub condicionibus (sacramentali Con-
fessione, eucharistica Communione et oratione ad mentem Summi Pontificis),
christifidelibus vere paenitentibus et contritis semel in die obtinendam, quam
animabus fidelium defunctorum per modum suffragii applicare poterunt,
quoties a die VII usque ad diem XI proximi mensis Februarii, in Mariano
Ottingensi Sanctuario vel in quocumque alio loco, ab ecclesiastica auctoritate
determinato, sacris devote interfuerint ritibus, ad Mundialis Infirmorum Diei
fines a Deo impetrandos peractis, et Orationem Dominicam et Symbolum
Fidei recitaverint, addita pia aliqua Mariana Invocatione.
Christifideles vero qui, vel in publicis nosocomiis vel in quavis privata
domo, ut Bonus Samaritanus aegrotantium misericordi sollicitudine curam
agunt et huiusmodi muneris explendi causa supradictis sacris ritibus interesse
nequeunt, eisdem diebus plenariae Indulgentiae donum consequentur, si illud
caritatis servitium, veluti ipsi Christo Domino persolutum,5 generose saltem
per aliquot horas expleverint et Orationem Dominicam, Symbolum Fidei et
piam aliquam Marianam Invocationem recitaverint, eadem animi dispositio-
ne habita et proposito concepto, cum primum poterunt, perfıciendi condicio-
nes ad Indulgentiam plenariam obtinendam requisitas.
4 Ep. apost. Salvifici doloris, 30.5 Cfr Mt 25, 40.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale232
Christifideles denique qui infirmitate, senectute vel alia huiusmodi causa,
impediuntur quominus ritibus ut supra celebrandis interesse possint, Indul-
gentiam plenariam consequentur, si, elongato animo a quocumque peccato et
concepto proposito suetas condiciones, cum primum eis possibile erit, adim-
plendi, illis diebus sese in spiritu dictis functionibus iunxerint, praesertim
dum liturgicae celebrationes et Summi Pontificis Nuntius instrumentis tele-
visificis et radiophonicis propagabuntur, pro omnibus infirmis pie oraverint
et sui corporis infirmitates animique aegritudines Deo per Deiparam Virgi-
nem Mariam, « Salutem infirmorum » invocatam, obtulerint.
B. Indulgentiam partialem omnibus christifidelibus toties, corde saltem
contrito, quoties sociato animo cum spiritalibus Fidei Anni finibus, adiuto-
rium infirmorum implorantes devotas Misericordi Deo preces diebus supra
signatis fuderint.
Praesenti pro hac vice valituro. Non obstantibus in contrarium facienti-
bus quibuscumque.
Datum Romae, ex aedibus Paenitentiariae Apostolicae, die XXV mensis
Ianuarii, anno Domini MMXIII, in sollemnitate Conversionis sancti Pauli
Apostoli, qua clauditur octiduum supplicationum pro Christianorum unitate.
Emmanuel S.R.E. Card. Monteiro de Castro
Paenitentiarius Maior
Christophorus Nykiel
Regens
L.+S.
In P.A. tab., N. 5/13/I
Diarium Romanae Curiae 233
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Il Santo Padre Benedetto XVI ha ricevuto in Udienza Uffi-
ciale per la presentazione delle Lettere Credenziali:
Giovedı, 10 gennaio, S. E. la Signora Slavica Karacic, Amba-
sciatore di Bosnia ed Erzegovina.
Il Romano Pontefice ha altresı ricevuto in Udienza:
Sabato 12 gennaio, Sua Altezza Serenissima il Principe
Alberto II di Monaco, con Sua Altezza Serenissima la Princi-
pessa Charlene;
Martedı, 22 gennaio, S. E. il Signor Nguyen Phu Trong,
Segretario Generale del Comitato Centrale del Partito Comuni-
sta del Viet Nam.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale234
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Benedetto XVI ha nominato:
5 gennaio 2013 S.E.R. Mons. Nicolas Henry Marie Denis Thevenin, Arci-vescovo titolare eletto di Eclano, Nunzio Apostolico inGuatemala.
» » » S.E.R. Mons. Jean-Paul Gobel, Arcivescovo titolare di Gala-zia in Campania, finora Nunzio Apostolico in Iran, NunzioApostolico nella Repubblica Araba d’Egitto e Delegato pressol’Organizzazione della Lega degli Stati Arabi.
16 » » S.E.R. Mons. Joseph Marino, Arcivescovo titolare di Natchi-toches, finora Nunzio Apostolico in Bangladesh, NunzioApostolico in Malaysia e in Timor Orientale e DelegatoApostolico in Brunei.
17 » » S.E.R. Mons. Charles Daniel Balvo, Arcivescovo titolare diCastello, finora Nunzio Apostolico in Nuova Zelanda, IsoleCook, Fiji, Isole Marshall, Kiribati, Nauru, Palau, Samoa,Stati Federati di Micronesia, Tonga, Vanuatu e DelegatoApostolico nell’Oceano Pacifico, Nunzio Apostolico inKenya ed Osservatore Permanente presso gli Organismi delleNazioni Unite per l’Ambiente e gli Insediamenti Umani(U.N.E.P., UN-Habitat).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Benedetto XVI ha nominato:
5 dicembre 2012 Gli Ill.mi Signori: Prof. Mario Botta, Prof.ssa Maria Antoniet-ta Crippa e Prof. Lorenzo Bartolini Salimbeni per la Classedegli Architetti; Pedro Cano per la Classe dei Pittori eCineasti; Giuseppe Ducrot, Mimmo Paladino e Ugo Rivaper la Classe degli Scultori; Laura Bosio, Luca Doninelli eVincenzo Cerami per la Classe dei Letterati e Poeti, MembriOrdinari della Pontificia Insigne Accademia di Belle Arti eLettere dei Virtuosi al Pantheon.
14 gennaio 2013 Il Rev.do Mons. Leonardo Sapienza, Reggente della Prefet-tura della Casa Pontificia, annoverato al Collegio dei Proto-notari Apostolici di Numero Partecipanti.
15 » » L’Ecc.mo Mons. Lucio Andrice Muandula, Vescovo di Xai-Xai, Presidente della Conferenza Episcopale del Mozam-bico, Membro del Pontificio Consiglio della Pastorale per
Diarium Romanae Curiae 235
i Migranti e gli Itineranti « ad quinquennium »; l’Ill.mo
Prof. Marco Impagliazzo, Docente Ordinario di Storia con-
temporanea presso l’Universita per Stranieri di Perugia,
Presidente della Comunita di Sant’Egidio, Consultore del
medesimo Pontificio Consiglio della Pastorale per i Migranti
e gli Itineranti « ad quinquennium »; e l’Ecc.mo Mons.
Jean-Louis Brugues, Archivista e Bibliotecario di Santa
Romana Chiesa, Membro del Pontificio Consiglio della
Pastorale per i Migranti e gli Itineranti « in aliud quin-
quennium ».
15 gennaio 2013 L’Em.mo Signor Cardinale John Olorunfemi Onaiyekan,
Arcivescovo di Abuja, Membro della Congregazione per la
Dottrina della Fede.
» » » Gli Em.mi Signori Cardinali Boutros Raı, Patriarca di
Antiochia dei Maroniti; Baselios Cleemis Thottunkal, Arci-
vescovo Maggiore di Trivandrum dei Siro-Malankaresi,
Membri della Congregazione per le Chiese Orientali.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale Ruben Salazar Gomez, Arcivesco-
vo di Bogota, Membro della Pontificia Commissione per
l’America Latina.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale James Michael Harvey, Arciprete
della Basilica Papale di San Paolo fuori le mura, Membro
della Congregazione per l’Evangelizzazione dei Popoli.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale Bechara Boutros Raı, Patriarca di
Antiochia dei Maroniti, Membro del Supremo Tribunale
della Segnatura Apostolica.
» » » Gli Em.mi Signori Cardinali John Olorunfemi Onaiyekan, Ar-
civescovo di Abuja; Luis Antonio G. Tagle, Arcivescovo di
Manila, Membri del Comitato di Presidenza del Pontificio
Consiglio per la Famiglia.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale Ruben Salazar Gomez, Arcivesco-
vo di Bogota, Membro del Pontificio Consiglio della Giusti-
zia e della Pace.
» » » Gli Em.mi Signori Cardinali Bechara Boutros Raı, Patriarca
di Antiochia dei Maroniti; Luis Antonio G. Tagle, Arcive-
scovo di Manila, Membri del Pontificio Consiglio della
Pastorale per i Migranti e gli Itineranti.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale Baselios Cleemis Thottunkal, Ar-
civescovo Maggiore di Trivandrum dei Siro-Malankaresi,
Membro del Pontificio Consiglio per il Dialogo Interreligioso.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale236
15 gennaio 2013 L’Em.mo Signor Cardinale Bechara Boutros Raı, Patriarca di
Antiochia dei Maroniti, Membro del Pontificio Consiglio
delle Comunicazioni Sociali.
» » » L’Em.mo Signor Cardinale James Michael Harvey, Arciprete
della Basilica Papale di San Paolo fuori le mura, Membro
dell’Amministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica.
16 » » L’Em.mo Signor Cardinale Domenico Calcagno, Presidente
dell’Amministrazione del Patrimonio della Sede Aposto-
lica, Membro della Commissione Cardinalizia di vigilanza
dell’Istituto per le Opere di Religione; gli Em.mi Signori
Cardinali Tarcisio Bertone, Telesphore Placidus Toppo,
Odilo Pedro Scherer e Jean-Louis Tauran, confermati
Membri della medesima Commissione Cardinalizia.
19 » » L’Ecc.mo Mons. Francesco Gioia, Arcivescovo emerito di
Camerino-San Severino Marche, Delegato Pontificio per
la Basilica di Sant’Antonio in Padova, Presidente della
« Peregrinatio ad Petri Sedem » « per un triennio ».
22 » » Il Rev.do Mons. Dario Edoardo Vigano, del Clero dell’Arci-
diocesi di Milano, docente presso l’Istituto Pastorale «Re-
demptor hominis » della Pontificia Universita Lateranense,
Direttore del Centro Televisivo Vaticano e Segretario del
Consiglio d’Amministrazione del medesimo Centro Televisivo
Vaticano; l’Ecc.mo Mons. Claudio Maria Celli, Presidente
del Pontificio Consiglio delle Comunicazioni Sociali, Presi-
dente del Consiglio di Amministrazione del Centro Televisivo
Vaticano « per un altro triennio »; i Rev.di Mons.: Massimo
Boarotto, Carlo Maria Polvani, Guido Todeschini; Don
Franco Lever, S.D.B., e l’Ill.mo Prof. Gianpiero Gamaleri,
Membri dello stesso Consiglio di Amministrazione « per un
altro triennio »; gli Ill.mi Avv. Giacomo Ghisani, responsa-
bile dell’Ufficio Giuridico e delle Relazioni internazionali
della Radio Vaticana, e Dott. Antonio Preziosi, Direttore
del Giornale Radio RAI, Membri del medesimo Consiglio
« per un altro triennio ».
» » » Il Dott. Angelo Scelzo, finora Sotto-Segretario del Pontificio
Consiglio delle Comunicazioni Sociali, Vice Direttore della
Sala Stampa della Santa Sede per gli accrediti giornalistici
fino al compimento del settantesimo anno di eta.
23 » » L’Em.mo Signor Cardinale Jorge Mario Bergoglio, Arcivesco-
vo di Buenos Aires (Argentina); l’Ecc.mo Mons. Emilio
Carlos Berlie Belaunzaran, Arcivescovo di Yucatan (Mes-
sico), Membri della Pontificia Commissione per l’America
Latina.
Diarium Romanae Curiae 237
26 gennaio 2013 Il Rev.do Sac. Rafael Garcıa de la Serrana Villalobos, delClero della Prelatura personale dell’Opus Dei, Vice Direttoredella Direzione dei Servizi Tecnici del Governatorato delloStato della Citta del Vaticano « ad quinquennium ».
28 » » L’Ecc.mo Mons. Giuseppe Sciacca, Vescovo tit. di Fondi, Se-gretario Generale del Governatorato dello Stato della Cittadel Vaticano, Uditore Generale della Camera Apostolica.
——————
30 gennaio 2013 Si rende noto che e stato nominato per un triennio Promotoredi Giustizia Aggiunto presso il Tribunale dello Stato dellaCitta del Vaticano, l’Illustrissimo Prof. Avv. Gian PieroMilano.
Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale238
NECROLOGIO
5 gennaio 2013 Mons. Joseph Plourde, Arcivescovo em. di Ottawa (Canada).
12 » » Mons. John Matin Darko, Vescovo em. Takoradi (Ghana).
14 » » Mons. Michel Pollien, Vescovo tit. di Pulcheriopoli e VescovoAusiliare di Parigi (Francia).
23 » » Sua Em.za il Card. Jozef Glemp, del Titolo di S. Maria inTrastevere.
» » » Mons. Jean Vilnet, Vescovo em. di Lille (Francia).
29 » » Mons. Reinhold Stecher, Vescovo em. di Innsbruck (Austria).
31 » » Mons. Joseph Cassidy, Arcivescovo em. di Tuam (Irlanda).
» » » Mons. Giacobe Nguyen Van Mau, Vescovo em. di Vinh Long(Viet Nam).