zorg om de voeding, (ondervoeding) in de zorg. roggen...de werkgroep bestaat uit medewerkers en...
Post on 27-Jul-2020
3 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Zorg om de voeding, (ondervoeding) in de zorg.
Plan om ondervoeding aan te pakken
Wat mag U verwachten.• Wat is de vertaling van “Good Management Practise”• Oorzaken en gevolgen van ondervoeding.• Concreet plan:
• Voedingsanamnese• Duidelijke en concrete afspraken• Meetinstrumentarium; monitoringsysteem• Identificatie• Communicatie met de arts• Mondhygiëne
• Mensen met dementie versus fysisch zorgafhankelijke mensen
• Vorming personeel.
Waarom een beleid ontwikkelen dat gestoeld is op PDCA
WZC Keienhof 2011 A3-plan op basis van CAF-model.
Missie: Het OCMW-Tienen engageert zich
om aan alle residenten verblijvend in het
WZC-Keienhof, een hoogstaande kwalitatieve
totaalzorg aan te bieden waarbij de bewoner
centraal staat en zonder onderscheid van zijn
of haar filosofische, ideologische of
godsdienstige overtuiging.
Visie: Hoogstaande kwalitatieve
zorgverlening met de focus op zwaar
zorgbehoevende mensen, aanbieden in een
modern en gediversifieerd zorglandschap. De
uitbating moet op termijn kostendekkend
worden met aandacht voor ecologie en
innovatie.
Succesbepalende Factoren (SBF’en) Vorming richten op ontwikkeling
elektronisch residentendossier; geautomatiseerde medicatiebedeling en
elektronische uurroosterplanning.
Reconversie van ROB naar RVT.
Alternatieve personeelsfinanciering.
Open communicatie en PDCA.
Principe hanteren: meten = weten.
1. Leiderschap
- Klachtenbeleid optimaliseren
- Voedingsbeleid met de focus op
bestrijding van ondervoeding.
- Vormingsbeleid i.f.v. Visie.
- Rughygiëne bevorderen door
hef- en tilinstructies.
- Ecologisch beleid accentueren (
afvalbeleid; spaarlampenbeleid;
energiebeleid, waterbeleid)
-Financieel beleid:
- evenwicht
nastreven door verdere
specialisatie in de zorg.
- alternatieve
personeelsfinanciering.
- Uurroosterbeleid cfr.
arbeidsreglementering
- Incontinentiebeleid
- Kwaliteitsbeleid
- automatisatie medicatiebedeling
3. Management van
medewerkers
- Functioneringsgesprekken
en peilen naar
vormingsbehoeften.
- Vorming i.f.v. automatisatie
distributie geneesmiddelen.
- Vorming i.f.v. etensbedeling
en begeleiding bij het
voedingsgebeuren.
2. Strategie en beleid
-Referentiewerkgroepen:
-
palliatieve zorg
-
dementiezorg
- voedingszorg
-Jaarplan vormingsbeleid
opstellen in overleg met de
werkgroepen.
- Optimalisatie RVT-bezetting.
- Cafetaria faciliteiten
voorzien.
4. Management van
middelen
Budgetbeheer: budgetten
voor
- vorming
- aankoop van gebruik –en-
verbruiksgoederen
- aankoop software voor
uurroosterbeleid.
- lonen
5. Management van
processen
-Optimalisatie
werkprocedures cfr. Visio
Software.
-Registratie indicatoren
om de kwaliteit van
zorgprocessen
te registreren.
-Analyse en correctie cfr.
Deming cyclus( PDCA)
- MDS-zorgoverleg
wekelijks.
- Vrijwilligerswerking
aanhouden.
- Updating hulp-en -
zorgmateriaal via
referentieverantwoordelijke.
- Enquêtes bij residenten
en medewerkers met
betrekking tot de kwaliteit
van zorgprocessen.
- Enquêtes bij medewerkers
met betrekking tot de
werking.
- Benchmarking kwaliteit
van de zorg.
7. Resultaten bij
medewerkers
- Tevredenheidpercentage
met betrekking tot diverse
aspecten van de vorming.
- Tevredenheid algemeen
- Tevredenheid met
betrekking tot kwaliteit van
zorg.
6. Resultaten klanten
- Tevredenheid bewoners met
betrekking tot de geleverde
zorg.
- Samenwerkingsverbanden
met leveranciers in het kader
van professionele totaalzorg.
-Samenwerking met
bewoners en familie via
gebruikersraden en
familieraden
8.Resultaten in de
samenleving
- Besturen met oog voor het
milieu via:
- groene
stroom
- afvalbeleid
- waterbeleid
-
spaarlampenbeleid
-
incontinentiebeleid
9. Resultaten m.b.t.
sleutelactiviteiten.
- Toename inkomsten
hotelprijs met 2.7%
- Toename inkomsten via
RIZIV met 20%
- Percentage tevredenheid
vorming: SLA: 80%
- Percentage tevredenheid
bewoners algemeen:
SLA: 80%
- Algemene tevredenheid
medewerkers: SLA: 77%
-Lange termijn contracten
voor keuken; wasserij;
incontinentiemateriaal.
- Finaliseren waterbeleid
met 15% minder verbruik
als gevolg.
- 0% budgetoverschrijding
2011.
-Finaliseren automatisatie
geneesmiddelendistributie.
WZC Keienhof 2014 A3-plan op basis van CAF-model.
Missie: Het OCMW-Tienen engageert zich om
aan alle residenten verblijvend in het WZC-
Keienhof, een hoogstaande kwalitatieve
totaalzorg aan te bieden waarbij de bewoner
centraal staat en zonder onderscheid van zijn of
haar filosofische, ideologische of godsdienstige
overtuiging.
Visie: Hoogstaande kwalitatieve zorgverlening
met de focus op zwaar zorgbehoevende
mensen, aanbieden in een modern en
gediversifieerd zorglandschap. De uitbating
moet op termijn kostendekkend worden met
aandacht voor ecologie en innovatie.
Succesbepalende Factoren (SBF’en) Vorming richten op ontwikkeling
elektronisch residentendossier; geautomatiseerde medicatiebedeling en
elektronische uurroosterplanning.
Medewerking verschaffen aan Wetenschappelijk onderzoek.
Open communicatie en PDCA.
Principe hanteren: meten = weten.
1. Lei1. Leiderschapderschap
- Klachtenbeleid opvolgen en
overzicht op familieraad.
- Voedingsbeleid met de
focus op bestrijding van
ondervoeding.
- Vormingsbeleid i.f.v.
automatisatie en palliatieve
zorg.
-Planning opname nieuwe
residenten i.f.v. uitbreiding.
Opmaken secties voor
automatisatie.
-Financieel beleid:
- evenwicht nastreven door
efficiënt opnamebeleid.
-
uurroosterbeleid Nisplan
opvolgen.
Automatisatie
medicatiebedeling.
Geïntegreerde zorgregistratie.
3. Management van medewerkers3.medewerkers
- Enquête tevredenheid
medewerkers.
- Vorming i.f.v. automatisatie
distributie geneesmiddelen.
- Vorming i.f.v. registratie
zorgverlening.
- Vorming omgaan met
mensen met dementie.
2. 2. Strategie en beleid-Referentiewerkgroepen:
- palliatieve zorg
-dementiezorg
- voedingszorg
-Jaarplan vormingsbeleid
opstellen in overleg met de
werkgroepen.
- Optimalisatie RVT-bezetting.
- Cafetaria faciliteiten
voorzien.
44. Management van middelen. Management van
middelen
Budgetbeheer: budgetten
voor
- vorming
- aankoop goederen
- Finaliseren van uitbreiding
5. Management van processen
5. Management van
processen
-Optimalisatie
werkprocedures cfr. Visio
Software.
-Registratie indicatoren
om de kwaliteit van
zorgprocessen te
registreren naast de
verplichte indicatoren
-Analyse en correctie van
geregistreerde data.
- MDS-zorgoverleg
wekelijks.
- Vrijwilligerswerking
optimaliseren
- Analyse benchmarking..
- Enquêtes bij residenten
en medewerkers met
betrekking tot de kwaliteit
van zorgprocessen.
-Participatie
wetenschappelijk
onderzoek ( Lucas)
7. Resultaten bij medewerkersmedewer
kers
- Tevredenheidpercentage
met betrekking tot diverse
aspecten van de vorming.
- Tevredenheid algemeen
- Tevredenheid met
betrekking tot
werkomstandigheden.
66. Resultaten klanten. Resultaten klanten
- Tevredenheid bewoners met
betrekking tot de geleverde zorg.
- Samenwerkingsverbanden met
leveranciers in het kader van
professionele totaalzorg.
-Samenwerking met bewoners
en familie via gebruikersraden en
familieraden
8.Resultaten in de samenlevingsamenleving
- Besturen met oog voor het
milieu via:
- groene stroom
- afvalbeleid
- waterbeleid
-
spaarlampenbeleid
-incontinentiebeleid
- Recuperatie regenwater
99. Resultaten m.b.t. sleutelactiviteiten.
. Resultaten m.b.t.
sleutelactiviteiten.
- Toename inkomsten
hotelprijs met 2.7%
- Toename inkomsten via
RIZIV met 20%
- Percentage tevredenheid
vorming: SLA: 80%
- Percentage tevredenheid
bewoners algemeen:
SLA: 80%
- Algemene tevredenheid
medewerkers: SLA: 77%
-Lange termijn contracten
voor keuken; wasserij;
incontinentiemateriaal.
- Finaliseren waterbeleid met
15% minder verbruik als
gevolg.
- 0% budgetoverschrijding
2014.
- Resultaten finalisering
automatisatie
geneesmiddelendistributie.
- Upgrade Nisplan
afwerken.
WZC Keienhof 2016 2014 A3-plan op basis van CAF-model.
VoedingValincidenten Medicatiefouten
Werkmodel
Financieel evenwicht
Overzicht klachten
Prevalentiecijfers van het Nationaal Voedings- en-gezondheidsplan wijzen zowel in België als in Nederland op cijfers tussen 20 à 40 %.
De cijfers van ondervoeding bij personen met de-mentie liggen hoger( katabole toestand) door o.m. gedragstoornissen, structurele en biologische veranderingen in de hersenen(Kurrle, Brodaty, & Hogarth, 2012).
Concrete cijfersOver ondervoeding
• Meer valincidenten( door verminderde spiermassa als gevolg van ondervoeding)
• Verminderde AH functie.• Verminderde cardiale functie.• Meer doorligwonden.• Verminderde spierkracht door vermindering van de
spiermassa • Aspiratiepneumonie( 53% bij mensen met dementie).• Toename van infecties t.g.v. immuniteitsproblemen.• Sarcopenie door gebrek aan bijkomende eiwitaanvoer
• (Wolf-Klein & Silverstone)(Jonker 2009; Chouinard, Lavigne & Villeneuve, 1998)
Gevolgen van ondervoeding
Oorzaken van ondervoeding• Menselijk gebonden oorzaken:• Olfactorisch deficit:80% van de smaak is voornamelijk geur.• Zintuigen verouderen. Als lezen wat moeilijker gaat op een
bepaalde leeftijd draagt men een bril. Als je minder scherp hoort draag je een gehoortoestel. Wat doen we om de smaak aan te wakkeren?
• Er is een samenhang tussen dementie en ondervoeding(Kurlle, Brodaty, & Hogarth, 2012)
• Katabole toestand met een negatieve stikstofbalans. • Geen aandacht voor de mondhygiëne(zie verandering
normale flora in de mond door aanwezigheid pathogenen).• Ziekte gerelateerde ondervoeding( Jonker,2009;Chouinard,
Lavigne & Villeneuve, 1998)
• Infrastructuur; logistiek.• Koude ruimte zonder aankleding.• Weinig variatie in de voeding( onvoldoende energie, eiwitten).• Geen georganiseerde en gestructureerde begeleiding bij het
eten.• Geen communicatie keuken en zorgveld.• Geen individuele benadering van het voedselprobleem noch in
aanbod, noch in opvolging.• Ontbreken van essentiële meetgegevens • Geen aangepast eet- en drinkmateriaal.• Onvoldoende tijd ter beschikking voor de eetmomenten.
• De distributie geschiedt niet in aanwezigheid van de resident.• Geen aandacht voor het bereiden van maaltijden in
aanwezigheid van de resident ( gebakken eitjes, pannenkoeken)
Ondervoeding bij senioren.
Ontwikkel een consequent beleid en betrek hierbij de medewerkers en de
stakeholders
Concreet plan
• Belang van de indicator en opvolging bespreken in team( bijscholingsmoment).De bevindingen uit wetenschappelijke literatuur.De bevindingen van de officiële werkgroep rond dit thema(S3)
• Een werkgroep voeding en gezondheid oprichten.De werkgroep bestaat uit medewerkers en stakeholders.Vertegenwoordigers uit de keuken.Tenminste eenmaal per maand wordt algemeen overleg gepleegd.De deskundige voeding en verwenzorg volgt het dagelijks gebeuren op en corrigeert zelf waar nodig is en of overlegt met de hoofdverpleegkundige.
• Registratie van het gewicht van de resident is primordiaal.
• Belangrijk zijn de concrete cijfers: percentage gewichtsverlies 5% of meer afgelopen maand? of 10% of meer de afgelopen 6 maanden? Dit wordt besproken in het MDO.
• Hoe ziet de voedingsanamnese er uit? Hoe consolideer ik info.
Info in het informatieschrift: hoe ziet de voeding er uit van de individuele resident?ontbijt; middagmaal; vieruurtje, avondmaal.Dieet? Wat zegt de arts?Welk vlees en in welke vorm;Welke drank moet voorzien worden; in welk recipiëntHoeveelheid dat de resident kan eten;Frietjes; aardappelen of puree; rijst Welke groenten wel en welke zeker niet;Saus of geen saus; + elk detail is belangrijk.Welke recipiënten helpen echt?
1 2 3 4 5 6 7
jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
perct 0,07 0,04 0,014 0,013 0,014 0,0086 0,018
7,00%
4,00%
1,40% 1,30% 1,40%
0,86%
1,80%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
Evolutie gewichtverlies van 2009 tot 2015
jaar
perct
Resultaten bij deelname aan Navigator.
MENUFICHE
Naam + Voornaam
Kamernummer
ONTBIJT
Brood wit grijs x aantal 3
Fantasiebrood kramiek x suiker x aantal 4
Beleg alles x peperkoek en speculaas
Becel
Koffie zwart met melk x thee
Suiker x
Drinkgerei tas x beker teut
MIDDAGMAAL
Soep beker 1/2 beker teut kom
Groenten alles x
Aardappelen gewoon x puree x frieten x
rijst x pasta x
Vis x
Vlees gewoon stukjes gemalen gemixt
Dessert gewoon x gemixt
Drank water plat water bruis bier blond bier bruin x
Appelmoes
kom x bord
AVONDMAAL
Brood wit grijs x aantal 3
Sandwich x aantal 3
Beleg alles x
Becel xx
Suiker x
Warm avondmaal
VOEDINGSWIJZE
zelfst. x toezicht met hulp met hulp+
DIETEN
maagdarmsparend zonder zout
arm verz. vetzuren suikervrij
OPMERKINGEN
53%
33%
7%
60%
3%
40%
33%
70%
33%
17%
7%
70%
27%
3%
0%
53%
0%
23%
33%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
blinde vink
boerenwordt
braadwordt met tuin
chipolatta
crepinette
emmenthalsteak
gehaktbal
grillburger
hespenspek
kalfspaupiette
kalkoenlapje
kipfilet
kippebout
schnitsel
slavink
spek
steakburger
varkensgebraad
vleesbrood
Voorkeur vlees gekozen door residenten Keienhof
• Temperatuurregistratie van elke voedingscomponent• Gebruik bij het middagmaal verwarmde borden • het advies van kiné en ergo over de zitpositie van
sommige residenten is noodzakelijk( rechtzitten is het uitgangspunt).
• Wie begeleidt wie, wanneer?• Wie begeleidt de mensen met slikproblemen?• Wie doet de bordcontrole?
• Bij wie en wanneer een “ meet en weet” opstarten?• Wanneer wordt het stappenplan geactiveerd?• Wie beheert de informatiestroom m.b.t. de
maaltijden aan de keuken?
Datum 17/12/2016 GELIJKVLOERS
K A Naam Stuk vlees Aard. Puree Stukjes Gemalen alles geblixt B-ham Gn vis SV
O1 1 1 1 1
O2 1 1 1 1
O3 1 1
O4 1 1 1 1
O5 1 1 1
O6 1 1 1
O7 1 1 1
O8 1 1 1
O9 1 1
O10 1 1 1
O11 1 1
O12 1 1 1
O13 1 1 1Allergie champ
en spinazie.
O14 1 1 1
O15 1 1 2
O16 1 1 1 1
O17 1 1 1 1
O18/1 1 1 1
O18/2 1 1 1
O19/1 1 1 1
O19/2 1 1 1
O20/1 1 1 1
O20/2 1 1
O21/1 1 1 1
O21/2 1 1 1
O22 1 1 1
O23 1 1 1
O24 1 1 1 1
O25 1 1 1
O26 1 1 1 1
O27 1 1 1
O28 1 1 1
O29 1 1 1 1 1
O30 1 1 1
O31 1 1 1
O32 1 1 1
O33 1 1 1 1 1
60 Totalen 11 22 33 29 15 5 0 5 16
Stuks vlees 11
Aardappelen 22
Puree 33
Open afdeling
SV = suikervrij
Stukjes 29
Totaal 60
ZA = zoutarm
Gemalen 15
AVVZ: arm aan verzadigde vetzuren
Geblixt 5
Algemeen totaal
MDS = maag darm sparend
Boterham 0
85
restarm
Geen vis 5
Suikervrij 16
Stuk vlees Aard. Puree Stukjes Gemalen geblixt B-ham Gn vis SV
M 2 Grijs Naar keuze
2 suiker/Krenten
A 3 Grijs Naar keuze
2 Sandwichen
Tas
Opm Smeren en korsten af
Soep kom
Aardappelen puree frieten
Groenten
Stukjes vlees/vis
Dessert
Plat water
Bord
Bijgestuurde eiwitrijke voeding
12/12/2016
8u 12u 15u 17u 20u
1
1 1
1 1
1 1
1 1 1
1 1
1 1
1 1
Totaal 8 4 4
Protifar
in koffie in soep in koffie in koffie
x x x
x x x
x x x
x x x
Bijkomende taken van de werkgroep voeding en gezondheid
• Bespreken van de voedingservaring van de afgelopen maand.• Suggesties om de info en communicatie goed te laten verlopen.• Suggesties voor aanpassing infrastructuur in de eetruimte:
• Aankleden van de ruimte• Aankleden van de tafels• Muzikale achtergrond bespreken• Schikking van de tafels• Schema van de tafelbezetting evalueren.
• Suggesties in verband met de bakactiviteiten; opluistering bij feestdagen of in de seniorenweek;
• Bespreking verslag gebruikersraad.• In overleg met kok en diëtist, opstellen zes weken menu.• Methode om snel eigenheid te identificeren.
• Geen monitoring systeem
• Geen overleg met de behandelend arts over het medicatiegebruik.
• Geen mondhygiëne beleid.
• Fysisch zorg afhankelijke mensen en mensen die lijden aan dementie.
• Gebrek aan opleiding zorgpersoneel en keukenpersoneel (koken voor senioren).
• Geen of gebrekkige begeleiding bij maaltijden.
Samengevat de oorzaken op een rij
1.Bordcontrole en eetscores
• Elke maand worden 10 residenten geselecteerd bij wie men de bordcontrole bij het middagmaal uitvoert.• Er wordt volgens een standaardmaat uitgeschept.• Een volledig bord is 1 punt.• Het bord halfleeg is een 0,5 punt.• Meer dan de helft nog in het bord is 0 punten.
• Van de 10 gevolgde residenten worden de punten opgeteld.• Men bekomt dan een score op tien.• Aan het eind van de maand worden deze scores doorgegeven aan het
keukenpersoneel.• Bij de scores vanaf 8/10 wordt het menu van die dag opgeslagen.• Aan het eind van de maand komt men tot een percentage eetscores.• Er wordt gewerkt met 6 weken menu’s. • De menu’s die de hoogste score behaalden worden opgenomen in het systeem van
het 6 weken menu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
bord
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
totaal
legende bord volledig leeg = 1 punt
bord half leeg = 0,5 punt
meer dan de helft nog in het bord = 0 punt
87%
87%
79%
81%
82%
83%
80%
89%
84%
89%
86%
90%
96%
83%
84%
85%
90%
87%
79%
85%
90%
95%
95%
90%
86%
88%
93%
89%
89%
90%
92%
89%
91%
94%
96%
92%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
Eetpercentage 2013-2014-20152013= rood2014= blauw2015= oranje
2. Goede communicatie met behandelend arts.
• Medicatie is de meest voorkomende oorzaak van Xerostomie of droge mond. We denken hierbij voornamelijk aan neuroleptica; antidepressiva; bepaalde medicatie tegen hoge bloeddruk; oudere antihistaminica; NSAID’s ( niet steroideanti- inflammatoire geneesmiddelen).
• Radiotherapie in de halsstreek veroorzaakt eveneens het droge mond syndroom.
• Slecht geregelde diabetes eveneens (Sjörgen Syndroom).
Voorbeeld van SS of SjörgenSyndroom)
Tabel 8. Overzicht van geneesmiddelen met anorectische of xerostomische( droge mond syndroom) bijwerkingen
Universiteit Gent en FOD Volksgezondheid:
(N = 1622) aantallen
Sipralexa® (Escitalopram) 173
Lysomucil®ouLysox® (Acetylcysteine) 96
Zyrtec® (Cetirizine) 55
Betaserc® (Betahistidine) 46
Xyzall® (Levocetirizine) 34
Seroxat® (Paroxetine) 27
Brufen®ouNurofen® (Ibuprofen) 26
Voltaren®ouCataflam® (Diclofenac) 17
3.Mondhygiënebeleid• A. Standaard gegevens.
• Aandacht voor het gebit van de resident.• 64% edentaat was• 10% van hen beschikte niet over een gebitprothese.• Meer dan 50% van de prothese vertoonde zowel aan de binnen als
aan de buitenkant tandsteen ( Visschere et al, 2006.)onderzoek België 2004
40% van de senioren in woonzorgcentra vertonen tandsteen.29% klaagde over bloedend tandvlees25% over een droge mond21% had last van slechte adem
• Uit onderzoek van Chai et al; 2006:• Duidelijke correlatie tandprobleem en voedingstoestand.• 1 op 20 senioren heeft candidiasis( schimmelinfectie)
• B. Mensen met dementie vertonen vaak een afwijkende mondflora.
• Veroorzaakt door verminderde speekselvloed• Door medicatie of therapie• Ontstaan van pathogenen die bij aspiratie, infecties veroorzaken.
(Langmore, Skarupski,& Fries,2202)
Voorbeelden van ontoerijkendemondzorg in zorginstellingen
Preventieve maatregelen• Inspecteer de mond 1 maal per dag( lippen, tong, slijmvliezen, gebit,
tandvlees, speeksel).
• Mondtoilet 2 maal per dag( tanden poetsen, mond spoelen, zo nodig eventueel met zoutwater)
• Reinig tenminste 1 maal per dag het kunstgebit.• Eenmaal per jaar georganiseerd bezoek van de tandarts i.f.v. preventie van
mondproblematiek.
• Werk een procedure mondtoilet uit(zie voorbeeld).
Frequentie van reinigen:
Reinig mucosa en tong:Reinigen met water met een “ dentaswab”Spoelen met natriumbicarbonaat: capsule van 1 gr in water. Eventueel naspoelen met gewoon waterMet zuurstofwater in verhouding 1/3 in 2/3 water. Naspoelen met gewoon water.Reinigen met “ Oral Swab”. Geen glycerine swabs wegens uitdrogend effect.
Reinigen van de tandenReinigen van het kunstgebit.
4.Mensen met dementie versus fysisch zorgafhankelijke mensen
• Personen met matige dementie hebben schijnbaar nog een grote zelfredzaamheid:• Deze groep loopt een groot risico op ondervoeding.• De zorgverlener gaat enkel uit van de fysieke mogelijkheden van de resident.• Uit onderzoek(Lin, Watson,& Wu,2010) bleek dat deze mensen begeleiding en
ondersteuning nodig hebben om voldoende te eten, anders dreigt ondervoeding.
• Personen met dementie dreigen in een katabole toestand terecht te komen:• De eigen lichaamsweefsels worden afgebroken.• Er ontstaat een negatieve stikstofbalans( meer eiwitten uitgescheiden dan
ingenomen).• Via de normale voedselinname kan het verlies niet gecompenseerd worden.• Bijkomende eiwitaanvoer(brandstof van het lichaam) is noodzakelijk.
• Vooral personen met dementie zijn gevoelig voor dehydratatie door cognitieve stoornissen( stoornissen in het korte termijn geheugen). Deze mensen vergeten te drinken( studie Simmons, Alesssi, & Schelle, 2201)
• Resident veel kleine hoeveelheden laten drinken.• Kies het juiste recipiënt om drank aan te bieden.• Zorg voor een goede lichaamshouding.• Extra eiwitaanvoer( 1,5gr/Kg) in overleg met arts.• Verdeel de boterhammen in hapstukjes.• Bij middageten: maat= afgestreken dessertlepel.• Laat resident zelf de voedselhap afhappen.• Niet alles ineens. Korte rustpauzes inlassen.• Gebruik gepast bestek en gepaste borden zo nodig.• Neem zelf een rustige houding aan.• Pas je spreeksnelheid aan.
Geen goede houding voor vlotte vertering
Fout.
Correct
5.VORMING PERSONEEL(1)
• Conclusie van onderzoek gevoerd door Universiteit Gent en FOD Volksgezondheid( 2010):
• Houding t.o.v. voedingszorg niet gelijklopend onder alle afdelingen. Voedingsbeleid onvoldoende gedragen door de zorgverleners.
• Toename aandacht voor voedingszorg en hiermee rekening houden bij planning van de zorg, doet kwaliteit van zorg toenemen.
• Het belang van opleiding en vorming van zorgverleners over voeding en voeding gerelateerde problemen, kan niet voldoende benadrukt worden.– Specifieke problemen in verband met ondervoeding bij senioren kennen en
herkennen.
– Benadering van ondervoeding bij senioren is een multidisciplinaire aangelegenheden en heeft multifactoriële oorzaken.
Vorming Personeel(2)• Koken voor senioren vereist een bijkomende
vorming.– Hoe kan je het voedsel extra smaak geven.
– Hoe kook je volgens het principe van GOT?
– Hier spreken wij over zintuigelijke receptoren:• Gustatorisch: de gustatiecellen bevinden zich op de
smaakpapillen. De informatie die zij doorgeven aan de hersenen is eenvoudig: wat is het; hoe intens is het en is het goed of slecht.
• Olfactorisch: het olfactorisch epitheel bevindt zich hoog in de neus. Hier wordt 80% van de smaak gevormd door de geurgewaarwordingen.
Vorming personeel(3)
– Trigeminaal: het trigeminaal systeem of de drielingshersenzenuw, vertakt rond de smaakpapillen. Temperatuur, pijn, prikkeling, het crispy gevoel van aangefruit vlees of de viscositeit, gaat via de trigeminale zenuw naar de hersenen.
– Het principe van T3AVC:
• Temperatuur; tijd; toevoeging.
• Aromatisatie; variatie; concentratie
Stappenplan tegen ondervoeding
Bij opname worden de parameters van
de resident geregistreerd. De
registratiegegevens worden opgeslagen in het monitoring
programma.
Parameters: betreft gewicht,
pols en bloeddruk.
Maandelijks gewicht
registreren in monitoring programma
Aandacht voor het volledige tafelgebeuren
(tafelversiering,achtergrondmuziek,zorg voor actief
participeren van resident aan het maaltijdgebeuren
Geen gewichtsverlies
Gewichtsverlies minder dan 5% Gewichtsverlies 5%
of meer
Routine opvolging
Opstellen van “meet en weet door
voedingsverantwoordelijke of via
hoofdverpleegkundige
Hoofdverpleegkundige of voedingsverantwoordelijke bespreken probleem met de diëtist. Arts wordt geïnformeerd. Eerste bijsturing wordt
opgestart. Aanvullende voeding of eigen bereide vervangvoeding wordt
voorzien.Correctiemaatregelen na
overleg bespreken in gastro tem of chef kok.
Advies over welke bijsturing bij welke resident, dient gevolgd en strikt
nageleefd.
Bijsturing van maaltijden vanuit de keuken via het S3-
princiepe ( olfactorische
stimulatie + T3AVC)
Advies wordt besproken met
behandelend arts.
Zo nodig vervangvoeding blijven voorzien tot
resident opnieuw gewone voeding kan gebruiken.
Resident wordt verder opgevolgd.
resultaatnegatief positief
Opleiding personeel
Revisie 01/07/2017
Norm: ISO 19005-1 (PDF/A) Procedure ter bestrijding ondervoeding bij senioren 01/07/2016Geert Roggen
Directeur
Voedingsanamnese door
voedingsverantwoordelijke
top related