greycollegesecondary.com · web viewverduidelik waarom die rooibokbevolking aangehou het om af te...
Post on 13-Aug-2020
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
GR 11 LEWENSWETENSKAPPE
Werkopdrag: Bevolkingsekologie & Menslike impak op die omgewing
Augustus 2020
Naam: __________________________________ PUNTE : /80
1
AFDELING A
VRAAG 1
1.1 Lees die onderstaande leesstuk en beantwoord die vrae wat volg.
1.1.1 Onderskei tussen die terme “ prooi “ en “predator”.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________ (2)
1.1.2 Verwys na die leesstuk en gee die name van die organismes wat betrokke is by elk van die volgende :
a) intraspesifieke kompetisie.
__________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
b) interspesifieke kompetisie
__________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
2
1.1.3 Verduidelik waarom die rooibokbevolking aangehou het om af te neem nadat 80% tydens die winter dood is.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________ (2)
1.1.4 Verduidelik wat bedoel word met elk van die volgende in ‘n bevolking.
a) Dravermoë
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
b) Spesie
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
1.1.5 Is predasie ‘n digtheidsafhanklike faktor of ‘n digtheidsafhanklike faktor ? Gee ‘n rede vir jou antwoord.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ (2)
(14)
3
1.2 Die onderstaande tabel toon die verbruik van voedsel deur ‘n olifant en beantwoord die vrae wat volg.
1.2.1 Gebruik die formule C= P + R + (F + U) en bereken die hoeveelheid energie wat teenwoordig is in die afvalprodukte wat deur die olifant uitgeskei word. _____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ (4)
1.3 Bestudeer die onderstaande voorstelling van die lewensiklus van die parasitiese platwurm, Schistosoma, en beantwoord die vrae wat volg.
1.3.1 Noem en verduidelik watter tipe parasiet Schistosoma is.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________ (2)
4
1.3.2 Benoem die letters A tot E.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
___________________________________________________________________ (5)
(7)
TOTAAL VRAAG 1 : 25
5
VRAAG 2
2.1 Lees die onderstaande artikel en bestudeer die grafiek.
6
2.1.1 Gebruik die linligting in die grafiek om die verwantskap tussen die seisoene en nitraatvlakke in die rivier van 2010 tot 2012 te gee.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________ (2)
2.1.2 Noem waarom die owerhede van Des Moines nie beboet kan word vir die oorskryding van die wettige limiet van nitraatvlakke in drinkwater nie.
__________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ (2)
2.1.3 Motiveer waarom die drinkwater van die stad steeds as ongesond beskou kan word.
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________ (1)
2.1.4 Noem die soort waterbesoedeling wat veroorsaak word deur aflkoopwater wat ‘n oormaat nitrate besit.
__________________________________________________________________ (1)
2.1.5 Beskryf die effek van die besoedeling genoem in VRAAG 2.1.4 op akwatiese lewe. __________________________________________________________________
__________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________ (3)
(9)
7
2.2 ‘n Groep Graad 12- leerders het die effek van watertemperatuur op die oplosbaarheid van suurstof getoets. Hulle het watermonsters uit ‘n rivier geneem, wat langs talle nywerhede wat water vanuit die rivier vir afkoeling gebruik, geleë is.
Die resultate word in die onderstaande tabel getoon :
2.2.1 Formuleer ‘n hipotese vir hierdie ondersoek.
___________________________________________________________________
____________________________________________________________________(2)
2.2.2 Beskryf die effek op die organismes wat in die water leef, indien water met ‘n hoër temperatuur weer in die rivier teruggepomp word.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________ (2)
2.2.3 Noem elk van die volgende vir hierdie eksperiment :
(a) Onafhanklike veranderlike
________________________________________________________________(1)
8
(b) Afhanklike veranderlike
_______________________________________________________________ (1)
2.2.4 Noem TWEE maniere hoe die leerders die betroubaarheid van hulle resultate kan verhoog.
___________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________(2)
2.2.5 Teken ‘n lyngrafiek om die effek van verhoogde watertemperatuur, vanaf 0°C tot 60 °C, op die oplosbaarheid van suurstof te toon.
(6)
(14) TOTAAL VRAAG 2 : 23
9
VRAAG 3
3.1 Lees die onderstaande artikel en beantwoord die vrae wat volg.
3.1.1 Verduidelik wat met “voedselonsekerheid” bedoel word en gebruik EEN woord uit die artikel wat aandui dat daar voedselonsekerheid in Afrika suid van die Sahara is.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________ (3)
3.1.2 Noem TWEE maniere hoe voedselsekerheid in Afrika verbeter kan word volgens hierdie uittreksel.
_________________________________________________________________ _________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
10
3.1.3 Behalwe die maniere wat in VRAAG 3.1.2 genoem is, bespreek TWEE ander swak boerderymetodes wat kan veroorsaak dat die oesproduksie in Afrika afneem.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________(4)
3.1.4 Gee EEN rede, volgens die artikel, waarom daar verminderde beskikbaarheid van van water op plase in Afrika is.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________(1)
3.1.5 Verduidelik hoe die gebruik van kunsmis tot verminderde waterkwaliteit kan lei.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________ _________________________________________________________________ (4)
(14)
11
3.2 Bestudeer die onderstaande leestuk en beantwoord die vrae wat volg.
3.2.1 Gee die betekenis van :
(a) Biodiversiteit
________________________________________________________________
________________________________________________________________ (2)
(b) UItheemse plante
________________________________________________________________
________________________________________________________________ (2)
3.2.2 Gee TWEE faktore, behalwe indringerplante, wat biodiversiteit kan verlaag.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________(2)
12
3.2.3 Verduidelik hoe biologiese beheer toegepas word om indringerplante te beheer.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
3.2.4 Lys TWEE kriteria, na aanleiding van die uittreksel, wat gebruik kan moet word om uitheemse plante te beheer.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_________________________________________________________________ (2)
(10)
TOTAAL VRAAG 3 : 25
13
VRAAG 4
4.1 Bestudeer die onderstaande diagram wat die struktuur van ‘n grondopvullingsterrein voorstel en beantwoord die vrae wat volg.
4.1.1 Noem die vlambare gas wat deur die skoorsteen ontsnap.
_______________________________________________________________ (1)
4.1.2 Noem EEN moontlike gebruik van die gas in VRAAG 4.1.1
_______________________________________________________________ (1)
4.1.3 Gee EEN rede waarom die afval by grondopvullingsterreine met gereelde tussenposes met lae sand bedek word.
________________________________________________________________ (1)
14
4.1.4 Gee EEN sigbare rede waarom hierdie grondopvullingsterrein nie veel langer gebruik sal word nie.
________________________________________________________________ (1)
4.1.5 Noem TWEE maniere waarop die :
(a) Grondopvullingsterrein na rehabilitasie gebruik kan word.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________ (2)
(b) Hoeveelheid afval wat na die grondopvullingsterrein geneem kan word, verminder kan word.
______________________________________________________________
______________________________________________________________ (2)
(8)
TOTAAL VRAAG 4 : 8
GROOTTOTAAL : 80
15
16
top related