türkiye’nin ekonomik güvenliği: fırsatlar ve tehditler

Türkiye’nin Ekonomik Güvenliği: Fırsatlar ve Tehditler

SÜHEYB AYAZEkonomi Araştırmaları

SUNUM ÖZETİ

Giriş

Ekonomik Güvenlik Kavramı

Ticaret Güvenliği

Enerji Güvenliği

Teknoloji Güvenliği

Sonuç ve Öneriler

Giriş

Soğuk Savaş sonrası güvenlik anlayışının ve

kapsamının değişimi

Ekonomik Güvenlik kavramı ve kapsamı

Türkiye’nin Ekonomik Güvenliği

Ticaret, Enerji ve Teknoloji Güvenliği

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ

Realizm etkisindeki devlet merkezli klasik güvenlik anlayışının dönüşümü ve evrilimi

Teknoloji ve enerjinin öne çıktığı ekonomik güvenlik boyutu

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ

Risk ve Tehdit algılarının oluşumu Ekonomik rekabet ortamının oluşumu

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ

EKONOMİK GÜVENLİK KAVRAMI

« Ulusal kaynaklarını, üretim sistemlerini ve jeoekonomik konumunu kullanma kabiliyetini sürdürülebilir kılması, bu kabiliyete zarar verebilecek tüm risk ve tehditlere karşı gerekli tedbirleri geliştirmesi »

Kamu sistemi Finansal sektör ve sistemi Üretim sistemleri Ticaret ve tedarik Enerji Teknoloji Ve diğerleri..

EKONOMİK GÜVENLİK KAPSAMI

TÜRKİYE’NİN EKONOMİK GÜVENLİĞİ

Bu takdimde bahsedilecek 3 Ekonomik

güvenlik konusu:

Ticaret Güvenliği

Enerji Güvenliği

Teknoloji Güvenliği

Ticaret Güvenliği

Türkiye 2012 senesinde 152 milyar dolar ihracat ve 235 milyar dolar ithalat gerçekleştirilmiştir..

₰ Aynı veri dahilinde 83 milyar dolar ticaret açığı ve yüzde 64.5 karşılama oranı bulunmaktadır..

OECD verilerine göre Türkiye’nin ihracatındaki yerli katma değer oranı yüzde 41.5 oranındadır..

Ticaret Güvenliği - 2

₰ Türkiye’nin birim başına ihracat getirisi 1.7 euro civarındadır..

İhracat ve ithalat partner ülkelerin ekonomik durumları ticareti etkilemektedir..

Ticaret Güvenliği - 3

₰ Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra sınır komşusu ülkelerdeki gelişmelerin etkisi büyüktür..

Standartlaştırma, belirli bir ekonomik fayda sağlamak amacıyla çeşitli kural ve biçim belirleme şeklinde tanımlanabilir..

Ticaret Güvenliği – 4

₰ Türkiye’de standartlaştırma ve uygunluk denetim işini başlıca TSE yürütmektedir..

Kaçakçılık ve yasa dışı ticaret son yıllarda büyüyen bir sorun olmaya devam etmektedir..

Ticaret Güvenliği – 5

₰ Türkiye’de yıllık ekonomiye maliyeti 25 milyar dolar üzerinde olmaktadır..

Enerji Güvenliği

Son yıllarda ekonomik büyümenin de etkisiyle Türkiye’de enerji tüketimi artmakta ve her sene rekor seviyelere ulaşmaktadır..

₰ Lakin Türkiye enerji konusunda ithalatçı durumundadır..

Enerji Güvenliği - 2

Türkiye’nin 2011 yılı itibariyle enerji üretimi 32,2 Bin Ton Eşdeğer Petrol (BTEP)enerji tüketimi ise 86,9 BTEP’tir..

Petrol ve doğalgaz ithalatında Rusya ve İran’a yüksek bağımlılığımız bulunmaktadır..

Enerji Güvenliği - 3

21

42

37 Rusya

İran

Diğer

48

22

30

Petrol Doğalgaz

Tedarik ve enerji yollarının güvenliği ekonomik güvenliğin bir parçası haline gelmiştir..Rusya’nın Ukrayna üzerinden Avrupa’ya

doğalgazı kesmesi..ABD’nin nükleer yaptırımlar çerçevesinde İran’a

boykot uygulaması..

Enerji Güvenliği - 4

Türkiye ilk nükleer enerji girişimi Akkuyu’da kurulacak olan Rus yapımı reaktör ile başlayacaktır.

Enerji Güvenliği - 5

₰ 2023 yılında topla enerji ihtiyacının yüzde 8-10’u nükleer enerjiden karşılanacaktır..

Akkuyu ve diğer kurulması planlanan reaktörlerin işlerlik kazanması sonucu Türkiye’nin kendi enerji ihtiyacının yüzde 60’lara yakınını kendi imkânlarıyla sağlaması mümkün olacaktır.

Böylece Türkiye’nin petrol ve doğalgaz başta olmak üzere enerji tedariki konusundaki dışa bağımlılığı yüzde 30’lara düşmesi söz konusudur

Enerji Güvenliği - 6

Teknoloji Güvenliği

Teknolojik ithalatçı konumunda olan Türkiye bu sektörde çok başlarda ve gerilerde bir sırada bulunmaktadır..

₰ 2012 yılı içerisinde Ar-Ge çalışmlarına 789 milyon dolar destek sağlanmıştır.

İleri teknoloji 4 teknolojik sektör olarak;Nükleer teknolojiNanoteknolojiBiyoteknolojiHidrojen teknolojisi

Teknoloji Güvenliği - 2

Teknolojinin korunmasıCasuslukTeknoloji hırsızlığı

Teknoloji Güvenliği – 3

Sonuç ve Öneriler

Teknolojik altyapı ve üretim methodları ticaret, enerji ve teknoloji güvenliklerinin hepsi birlikte etkilemektedir..

Ar-Ge konusundaki tek husus parasal destek olmamalıdır..

Eğitim ve lab ortamlarının geliştirilmesi gereklidir..

Standartlaştırma ve uygunluk denetimden geç kalınmamalı..Afrika ve Orta Asya ülkelerinde bu sektörde atılımlar olmalıdır..

Kaçakçılık ve yasa dışı ticaretle mücadelede vergi sistemi ve gümrük denetimi düzenlemeleri kalıcı sonuçlar vermesi muhtemeldir..

Sonuç ve Öneriler - 2

Yenilenebilir enerji konusunda çeşitlendirmeye destek verilmeli, HES tek çözüm olmamalıdır..

İnşa edilen teknoparklar için gerekli düzenlemeler yapılmalı ve sistem oluşturulmalıdır..

Sonuç ve Öneriler - 3

Dinlediğiniz için teşekkür ederim..