tema 1. antigo réxime

Tema 1O século da Razón

QUE IMOS VER:

1. O ANTIGO RÉXIME2. A ILUSTRACIÓN3. O DESPOTISMO ILUSTRADO4. OS PRIMEIROS MONARCAS BORBÓN DE ESPAÑA5. A GALICIA BORBÓNICA6. AMÉRICA COLONIAL7. SÍNTOMAS DE PROPOSTA E CAMBIO8. AS ARTES NA ÉPOCA DA ILUSTRACIÓN.

1. O ANTIGO RÉXIME: TRAZOS CARACTERÍSTICOS.

SOCIEDADE ESTAMENTAL:

Nobreza, clero, xente do común.

MONARQUÍA ABSOLUTA (evoluciona

cara ao despotismo ilustrado).

SISTEMA ECONÓMICO BASEADO NO

SECTOR PRIMARIO.Predominio do mundo

rural.

SISTEMA ECONÓMICO BASEADO NO SECTOR PRIMARIO.

Predominio do mundo rural.

Campesiños: a meirande parte sometidos ao réxime señorial.

Agricultura: produción de subsistencia.

Cidades escasas e pequenas.

Propiedade da terra nas mans dos privilexiados: morgados e mans mortas.

INCREMENTO ARTESANAL E COMERCIALINDUSTRIA

Produción artesanal en pequenos talleres urbanos

Importancia do sector téxtil

Galicia: tecidos de liño e lá.

Reais fábricas

Artigos de luxo

COMERCIO

EXTERIORMEDRA COS INTERCAMBIOS

EUROPA AMÉRICA.GRANDES BENEFICIOS PARA A

COROA

INTERIORPROBLEMAS CO CONTROL DOS GREMIOS E AS DIFICULTADES

INTERIORES

SOCIE

DAD

E

ESTA

MEN

TAL

Nobreza • Alta: posuía propiedades cobraban dereitos señoriais, vida fastosa.• Baixa: situación máis delicada, buscaban alianzas e matrimonios coa burguesía adiñeirada que quería ennobrecerse.

Clero• Alto: fillos menores das familias nobres, posuían os señoríos eclesiásticos.• Baixo: procedían da xente do común o seu estado era como o do resto da xente do común.

- Xente do común/3º estado:• Campesiñado: o grupo máis numeroso; a meirande parte sometido ao réxime señorial. Só un 10 % son propietarios.

• Burguesía: libres do réxime señorial por ser habitantes das cidades e non do campo, tiñan riqueza pero non podían acceder ao poder político. Opuxéronse á sociedade estamental e provocaron as chamadas “revolucións burguesas”.

Réxime demográfico antigo

Familia extensa

Elevadas taxas de

natalidade e mortalidade

Baixa esperanza

de vida

Fames e epidemias

Sociedade profundamente relixiosa, intolerante e analfabeta

A ILUSTRACIÓN

Crítica ao Antigo Réxime

Oponse á Sociedade estamentalDefende un sistema de

igualdad legalOponse aos privilexios

Tolerancia como base da convivencia

Ideas ben acollidas pola burguesía e

difundidas en

EnciclopediaSalónsSociedades

e Academias

Ser Humano,

centro das teorías

Uso da Razón

Século da Razón

Despotismo ilustrado

O Rei é o primeiro servidor do Estado.

Todo para o pobo pero sen o pobo.

Vixente en varios reinos europeos, sobre todo no centro e leste de

Europa, España e Portugal

Fixeron reformas en diferentes ámbitos pero sen cambiar as

estruturas básicas.

Federico II de PrusiaXosé I de Portugal

Catarina II de RusiaXosé II de Austria

2. OS BORBÓNS E A COROA DE ESPAÑA NO SÉCULO XVIII

Dinastía de orixe francesa.

Filipe V: primeiro monarca. Reina entre 1701-1746. No 1724 cede o trono ao seu fillo Luis I pero este morre e Filipe volver a reinar.

Fernando VI. 1746 – 1759.

Carlos III. 1759 – 1788.

Carlos IV. 1788 – 1808.

Imaxe obtida en http://mjpc.iestorreolvidada.es/eso4/archivos.htm

Imaxe obtida de http://socialesmoriles.blogspot.com.es/2011/02/tema-10-el-fin-de-los-austrias-tratado.html

Imaxe obtida de http://socialesmoriles.blogspot.com.es/2011/02/tema-10-el-fin-de-los-austrias-tratado.html

POLÍTICA DE REFORMAS DE

FILIPE V

Decretos de NOVA

PLANTA

Abolición dos privilexios forais da Coroa de Aragón. Elimínanse as institucións

propias (Cortes, Generalidad, Deputacións)

como castigo á súa rebelión en Aragón, Valencia, Mallorca e Cataluña.Impóñense as leis e

institucións de Castela.

Imposición da lei Sálica

Impón a tradición francesa que

reserva o trono aos varóns, rompendo a

tradición española que permitía

reinar ás mulleres.

Reorganización e

centralización administrativa

Creación das Secretarías de Despacho e as Intendencias

Intenta recuperar os territorios

perdidos en Italia

Nápoles e Sicilia para Carlos.

Parma, Plasencia e Guastalla para o

infante Filipe.

Fernando VI. 1713-1759.E O PACIFISMO

Pelegrini

Buscou a paz e a neutralidade na política exterior a través de tratados coa outras potencias europeas.

Reorganizou a facenda pública mellorando a recadación e o coñecemento da riqueza existente. Catastro de Ensenada.

Mellora e incremento da Armada Real. Asteleiros de Ferrol e Cartaxena.

Control sobre a Igrexa Católica. Dereito de representación dos candidatos a bispos. Concordato de 1753.

A. Mengs

Carlos III. Rei 1759-1788 Recibe a Coroa de España ao morrer sen fillos o seu irmán Fernando.

Apoiouse para gobernar en persoa de formación ilustrada da nobreza media e baixa.

Contou con excelentes ministros, conselleiros e intendentes: Esquilache, Campomanes, Aranda, Floridablanca, Jovellanos, Olavide…Levaron a cabo importantes reformas con dous obxectivos: incrementar a riqueza e o poder da monarquía e o progreso e o benestar do pobo.

Creáronse Sociedades ilustradas como as Sociedades de Amigos do País, preocupadas fundamentalmente polo desenvolvemento económico.

Algunhas medidas non foron ben aceptadas polo pobo: motín de Esquilache, 1766.

Algúns sectores da Igrexa foron reacios ás súas reformas e Carlos decretou a expulsión da Compañía de Xesús, orde relixiosa sospeitosa de non someterse á autoridade do rei e de promover o motín de Esquilache.

Leopoldo de Gregorio.Marqués de Esquilache

G.B.M. de JOVELLANOS. Pintado por Goyahttp://en.wikipedia.org/wiki/Gaspar_Melchor_de_Jovellanos

Pedro Rodríguez de CampomanesJosé Moñino y Redondo, conde de Floridablanca

D. Pedro Pablo Abarca de Bolea y Ximénez de Urrea.Conde de Aranda.

Intento de mellora da agricultura.

Fomento das actividades artesanais para aumentar a súa produción.

Recoñecemento da honorabilidade dos traballos artesanais.

Apoio ao comercio favorecendo a liberdade de circulación dos produtos e mellorando a rede viaria e a creación de compañías comerciais.

Fomento da educación, creando escolas populares e outras institucións como o Xardín Botánico, Observatorio astronómico, Gabinete de Historia Natural…

Impulso á renovación urbanística sobre todo en Madrid. Novas vías urbanas, e edificios públicos. ver

Reformas dos gobernos de Carlos III

http://www.rjb.csic.es/jardinbotanico/jardin/

Real Xardín botánico. Madrid.

http://www.ign.es/rom/visitas/index.jsp

Real observatorio astronómico.

La puerta de Alcalá

A GALICIA BORBÓNICA

Realización dos Borbóns

Creación da Intendencia do Reino de Galicia, na Coruña

(Filipe V).

Reforzo das defensas costeiras con baterías a castelos.

Construción do asteleiro e arsenal de Ferrol (Fernando VI).

Establecemento con Carlos III do servizo de correos marítimo con América cunha compañía estatal, con sede na Coruña.

Autorización para comerciar directamente con América.

Clases destacadas

Fidalgos

Comerciantes

A ilustración en Galicia

Propostas moderadas, criticando os

privilexios sociais e económicos dos

nobres e eclesiásticos e indicando os

obstáculos que impedían o

desenvolvemento da sociedade

Preocupacións dos ilustrados galegos:

mellorar as actividades

agropecuarias, defensa dos

intereses pesqueiros, potenciación da

produción artesanal, fomento da

educación e a renovación científica.

Creáronse institucións

ilustradas: Real Consulado na

Coruña, a Sociedade

Económica de Amigos do País de Santiago e Lugo, para fomentar o

desenvolvemento económico e social

desas cidades.

Padre Benito Jerónimo Feijoó y Montenegro Pedro José García Balboa

Padre Martín Sarmiento

Importante fonte de riqueza para a Coroa e os comerciantes e empresarios tanto españois coma estranxeiros.

Abastecían de prata, café, tabaco, azucre e cacao ao mundo. E consumían produtos europeos.

Agricultura: grandes latifundios combinando a explotación agrícola coa gandeira en mans da aristocracia branca con gran cantidade de peóns indios e mestizos.

Minería: minas de Potosí e Zacatecas.

Comercio exterior, mantén o monopolio proteccionista.

Os intercambios: De España saían alimentos primarios e artesanais como viño aceite, augardente, mercurio, obxectos de ferro, téxtiles, papel… Retornaban con tabaco, cacao, azucre, coiros, produtos tintorios, ouro e prata. Era frecuente o contrabando ilegal sobre todo inglés.O desenvolvemento repercutiu no crecemento e embelecemento artístico das cidades americanas e favoreceu a creación de grupos burgueses crioulos.

Actividades económicas e explotación do territorio.

Innovacións destacables na administración e goberno das colonias: Novas institucións: vicerreinados de Nova Granada e Río da Prata. Ampliación territorial: terras situadas en California e Novo México en América do Norte, e cuncas do Orinoco e Paraguai, en América do Sur. Mantemento das comunidades indíxenas, conservando os seus costumes sempre que aceptasen a súa evanxelización. Reducións xesuítas. Guerras frecuentes con Portugal e Inglaterra.

A AMÉRICA COLONIAL

SÍNTOMAS E PROPOSTAS DE CAMBIO Modelo Parlamentarismo inglés (John Locke): o poder

político debe basearse na existencia dun pacto entre gobernantes e gobernados. O pobo delega o poder nos gobernantes, pero estes deben someterse ás leis aprobadas polo parlamento e defender os dereitos dos gobernados, sobre todo as vidas e propiedades. Destacan:

Charles de Secondant,

barón de Montesquieu. División de

poderes:LexislativoExecutivoXudicial

Jean Jacques Rousseau pacto social

realizado entre todos os individuos dunha comunidade .

As leis deben expresar a vontade xeral ou soberanía

popular e o goberno debe ser controlado pola comunidade.

Adam SmithDefensa da

liberdade e os intereses

individuais como principios onde se

asentan as actividades económicas.

Libre mercado. Oferta e demanda.Non intervención

do estado.

John Locke. 1632-1704 Adam Smith. 1723-1790

Charles de Secondant, barón de Montesquieu.

Jean Jacques Rousseau