seminario de normalizaciÓn lingÚistica...despois de 10 minutos de empezada a clase, o delegado do...

SEMINARIO DE NORMALIZACIÓN LINGÚISTICA

0 COMPROMISO DO I.E.S. DE CURTIS COAS ENERXÍAS ALTERNATIVAS

OU RENOVABLES. A ENERXÍA EÓLICA. .....................................................3

DATOS DO CENTRO.....................................................................................4

DATOS PERSOAIS........................................................................................4

FIRMAS AUTORIZADAS...............................................................................4

INFORMACIÓN E INSTRUCIÓNS SOBRE O USO DA AXENDA ....................5

INSTRUCIÓNS XERAIS................................................................................5

A CONVIVENCIA NO NOSO CENTRO..........................................................6

¿QUE DEBO FACER SE...? ...........................................................................9

TÉCNICAS DE ESTUDO .............................................................................20

O CONCELLO DE CURTIS..........................................................................22

ALEXANDRE BÓVEDA ..............................................................................23

APELIDO MERELAS...................................................................................30

A TENRURA INFRECUENTE ......................................................................41

ESCAPADOS NOS EIDOS DAS FOUCELLAS ..............................................50

SUSO DE MARCOS: O ESCULTOR DE BOIMORTO ....................................51

MANUEL ÁNGEL TERRÓN CAÍNZOS.........................................................63

TOPÓNIMO: MONTE SANGUIÑEDO...........................................................72

EDUCACIÓN PARA A SAÚDE.....................................................................83

OBRADOIRO PREVENCIÓN DE DROGAS..................................................83

OBRADOIRO AFECTIVO-SEXUAL .............................................................83

REGULAMENTO DE RÉXIME INTERNO...................................................125

DEREITOS E DEBERES (LOCE)................................................................126

Índice

AXENDA ESCOLAR

IES DE CURTIS

ASOCIACIÓN DE PAIS E NAIS .................................................................127

NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA .............................................................128

OFERTA EDUCATIVA ...............................................................................128

OFERTA DE 1º DE BACHARELATO ..........................................................130

OFERTA DE 2º DE BACHARELATO CURSO 2009-20010 .........................131

OFERTA DE 2º DE BACHARELATO CURSO 2008-2009 ...........................132

CADROS HORARIOS CICLOS ..................................................................134

ACCESO A UNIVERSIDADE .....................................................................149

TELÉFONOS DE INTERESE .....................................................................153

PÁXINAS WEB .........................................................................................155

0 COMPROMISO DO I.E.S. DE CURTISCOAS ENERXÍAS ALTERNATIVAS OURENOVABLES. A ENERXÍA EÓLICA.A comunidade educativa doI.E.S. de Curtis pretende afron-tar este ambicioso reto co pro-xecto da construción dunhatorre eólica para extraer auga.Este é o inicio dun plan globalde aproveitamento das enerxíasrenovables, o cal, unido a unhainiciativa paralela de agriculturaecolóxica, pretende non só aca-dar unha mellora da eficienciaenerxética do instituto, senónservir de exemplo á comuni-dade de que isto pode ser posi-ble e necesario a medio prazo.

A nosa torre, á que bautizamos como “Torre Cortés”, é unhainstalación de 11 metros de altura que vai servir, primeiramente,para extraer auga dun pozo de barrena de 40 metros de profun-didade e bombeala para regar un invernadoiro que tamén estamosa facer. A torre deseñouse tamén para dotala no futuro dun sis-tema de xeración eléctrica. Para acadar a súa función a transmi-sión está conectada a unha caixa de engranaxes, por medio dunhaexcéntrica e a unha variña metálica que acciona o pistón da bombade auga. É de destacar que moitas das articulacións e pezas dabomba eólica son de refugallo de automóbiles.

FIRMAS AUTORIZADAS

Nome: I. E. S. CurtisRúa: Xermán de Castro s/nC. P: 15379Localidade: Curtis (A Coruña)Tfn/Fax: 981 78 61 00 - 981 78 62 98E-mail: ies.curtis@xunta.esWeb: http://centros.edu.xunta.es/iesdecurtis/Equipo directivo:

Director: Juan Carlos Fandiño da TorreXefe de Estudos: Uxío Cortés GarcíaSecretario: José Antonio Paz LópezVicedirector: Santiago José Soliño Díez

Orientadora: Josefina López Santos

DATOS PERSOAIS

ENDEREZO:

D.N.I.: TELÉFONO:

CURSO:

TITOR/A:

GRUPO:

HORARIO DE ATENCIÓN ÓS PAIS:

PAI OU TITOR LEGAL NAI OU TITORA LEG. TITOR OU TITORA

DATOS DO CENTRO

A axenda escolar que o centro entrega a cada un dos alumnos e alumnasda ESO ten tres obxectivos prioritarios:

1. Axudar ao alumnado a organizar e controlar as súas responsabilidades etarefas escolares, para mellorar así o seu rendemento académico.2. Permitir ao profesorado transmitir aos pais, nais ou titores/as legais in-formación relacionada co traballo escolar, progreso e comportamento doseu fillo/a ou tutelado/a.3. Servir aos pais, nais ou titores/as legais como medio de comunicaciónco profesorado e como ferramenta para o seguimiento diario das tarefasescolares do seu fillo/a ou tutelado/a.

INSTRUCIÓNS XERAIS1. A axenda escolar é individual, propiedade do alumno/a cuxos datos serexistran na primeira páxina e para uso exclusivo deste\/a, os seuspais/nais ou titores/as legais e do profesorado.2. O alumno/a é depositario/a da axenda escolar e responsable do seu coi-dado, estando obrigado/á levala sempre á clase, anotar nela as súas tarefasescolares, tela a disposición do profesorado, así como presentala aos seuspais, nais ou tutores/as legais ao acabar a xornada.3. O primeiro exemplar da axenda escolar é gratuíto. En caso de deterioroou extravío o alumno/a deberá abonar o segundo exemplar.4. A axenda é, desde o momento da súa entrega oficial, unha canle escritaautorizada para as comunicacións entre a familia e o centro; xa que logo,poderá utilizarse para:

• Xustificar faltas de asistencia.• Autorizar saídas programadas polo centro no marco das ActividadesComplementarias e Extraescolares.• Solicitar permiso para que o alumno/a se ausente do centro.• Solicitar entrevistas persoais con titores/as e profesores/as ou enviar-lles comunicados.• Recibir información do comportamento, actitude e traballo escolar doalumno/a.• Realizar a planificación e o seguimento das tarefas escolares doalumno/a.• Controlar as datas de exames, así como as datas de entrega de traba-llos do alumno/a.

INFORMACIÓN E INSTRUCIÓNS SOBRE OUSO DA AXENDA

Para mellorar a convivencia no centro é imprescindible que todos os mem-bros da comunidade educativa (profesorado, alumnado, pais/nais ou titores/aslegais e persoal non docente) teñamos coñecemento das normas básicas deconvivencia e colaboremos, cada un na medida da nosa responsabilidade, nocumprimento estrito das mesmas.1)NORMAS REFERIDAS A ASISTENCIA E PERMANENCIA NOCENTRO.

a) É obrigatoria a asistencia a todas as xornadas lectivas para todos osalumnos/as do centro.b) As familias recibirán información das faltas de asistencia dos alumnos/ase alumnas.c) Todas as faltas serán xustificadas documentalmente, ante o titor outitora, no prazo máximo de dous días desde a incorporación do alumno/a ásclases. d) Os xustificantes serán médicos ou de organismos oficiais, e só ex-cepcionalmente serán válidos, e a xuízo do titor/a, os asinados polospais.e) Cando se trate de alumnos/as da ESO, a existencia de seis horas de fal-tas sen xustificar determina a obrigatoriedade da familia de entrevistarse cotitor/titora , . A familia deberá explicar e mesmo documentar a ausencia.f) A comisión de convivencia poderá establecer a necesidade da per-manencia do alumno/a que falte ás clases nunha aula de atención in-dividualizada tantas horas como teña perdidas, nos períodos de lecer nundos recreos ou horas libres.g) O alumnado da ESO está obrigado a permanecer no recinto esco-lar durante todo o período lectivo, non podendo abandonalo baixo ningúnconcepto, agás cando se trate de actividades organizadas desde o centro ousexa a propia familia quen o solicite e só en casos extraordinarios e debida-mente xustificados.

2)NORMAS SOBRE AS ENTRADAS, CAMBIOS, E SAÍDAS DASCLASES ASÍ COMO DOS RECREOS

a) O profesorado debe procurar acudir puntualmente á clase e nonabandonala antes de que remate o timbre.b) No caso de que non acudise o profesor/a respectivo ou o de gardadespois de 10 minutos de empezada a clase, o delegado do curso avi-sará en dirección da incidencia correspondente.c) A clase non poderá rematar ata que toque o timbre, agás en casosexcepcionais no que se avisará ó profesorado de garda. Non se poderá aban-

A CONVIVENCIA NO NOSO CENTRO

donar a aula antes de soar o timbre; recoméndase ó profesorado que plani-fique actividades para o alumnado que remate o exame prematuramente. Amesma recomendación faise extensiva ós profesores que teñan previsto nonasistir a súa clase.d) O alumnado debe permanecer dentro das aulas entre clase e clasesentado no seu sitio e con todo o material preparado á espera do pro-fesor. Está terminantemente prohibido permanecer nos corredores ou es-caleiras entre clase e clase sen unha causa debidamente xustificada. Oprofesorado de garda deberá encargarse de que se cumpra esta norma.e) Cada un dos alumnos/as do instituto é responsable da súa aula een particular da súa mesa e a súa cadeira. Calquera desperfeto ou roturadeberán abonala, individual ou colectivamente segundo a circunstancia..Asaulas deberán estar limpas e ordenadas no momento de comezar cada clasedebendo manterse a orde e situación de tódolos elementos, que só pode sercambiada a criterio do profesor/a, volvendo á orde inicial antes de rematara clase e sen provocar ruídos ou molestias aos demais.f) O alumnado e o profesorado das últimas horas da mañá ou da tardeprocurará que queden:

(1) Apagadas as luces.(2) Pechadas as fiestras.(3) Recollidas as cadeiras sobre as mesas.(4) Non quede lixo no chan..

g) Non lles está permitido permanecer na cafetería en horas de claseós alumnos/as. O profesor/a de garda encargarase de isto sexa asíh) A aula de informática ten unha finalidade exclusivamente educa-tiva, polo tanto, non está permitido permanecer nela sen a presenza dun pro-fesor/a encargado que velará especialmente para que non se utilicen osordenadores para descargar ou reproducir contidos violentos, racistasxenófobos, ou sexistas.

3)ACTIVIDADES ESCOLARES COMPLEMENTARIAS E EX-TRAESCOLARES

Para a organización e realización das actividades escolares complementariase extraescolares, seguiranse as seguintes normas:a) Os departamento didácticos en particular e os demais compoñentes daComunidade Educativa en xeral, poderán propoñer, a principio de cadacurso, diante da Vicedirección do Centro as actividades extraescolares e com-plementarias a realizar durante o mesmo. Indicando o nome dos departa-mentos implicados, o título , a descrición da actividade a realizar, as datasaproximadas de celebración e os cursos afectados.b) Evitarase, na medida do posible, a reiteración de actividades

sobre un mesmo grupo. A Comisión de Coordinación Pedagó-xica e a dirección procurarán que sexa así.c) As actividades así programadas incluiranse na Programación Xeral Anual,informarase ó Claustro e proporanse para súa aprobación ó Consello Esco-lar do Centro a principios de curso. d) As actividades complementarias ou extraescolares, non incluídas na Pro-gramación Xeral Anual que impliquen desprazamentos fóra do recinto es-colar, deberán ser informadas ó Claustro e aprobadas polo Consello Escolardo Centro. e) As actividades complementarias ou extraescolares, non incluídas na Pro-gramación Xeral Anual que non impliquen desprazamentos fora do recintoescolar, requiren autorización expresa da Dirección e deberán ser comuni-cadas polo menos con 48 horas de antelación á Vicedirección do Centro, in-dicando alumnado e profesorado participante, e deberá cumprir os requisitosdo apartado g)deste artigo. Se, excepcionalmente, o tempo de comunicaciónfose menor, por causa de circunstancias especiais da actividade, o profeso-rado que a organice deberá avisar persoalmente a cada un dos profesores/asafectados e ó profesorado de garda. f) Tódalas actividades mencionadas requirirán a presenza dun profesor/aresponsable das mesmas e de profesorado acompañante, nunha relación deun profesor/a por cada 20 alumnos/as ou fracción. g) Advertirase ós pais ou titores legais coa debida antelación dunha viaxe ouvisita fóra do Centro, data, lugar, itinerario a seguir e fins que se pretenden,así como os profesores/as encargados de acompañalos. Os pais ou titores le-gais deberán enviar ó Centro unha autorización no impreso oficial debida-mente asinado e con antelación suficiente. h) O profesorado organizador dunha actividade debe estar presente esupervisala durante todo o tempo que dure.i) A Dirección coidará de que todo o alumnado participe ó longo do cursonestas actividades e proporcionará as axudas, servizos e instalacións necesa-rias, segundo as posibilidades do Centro. j) O profesorado e alumnado participante nas actividades está obri-gado a gardar as normas deste Regulamento.

1.Estou moi preocupado/a por algo:Comentarllo Ó meu Titor/a, á Dirección do Centro ou a Orientación.

2. Síntome acosado/a ou observo que acosan a alguén:Comunicarllo inmediatatamente ó Titor/a, á Dirección ou a Orientación

3 Síntome enfermo durante o horario escolar:Comunicarllo ó meu Profesor/a ou acudir a Dirección.

4 Perdo ou desaparéceme o material escolar:Falar co Titor/a, co Profesor/a ou coa Dirección

5. Non entendo as explicacións do profesor/a:Falar co profesor ou con Orientación Educativa

6. Houbera un incendio ou unha catástrofe.Executarase o Plan de Evacuación do Centro.

¿QUE DEBO FACER SE...?

CALENDARIO ESCOLAR 2008 -2009

SETEMBRO 2008 OUTUBRO 2008 NOVEMBRO 2008

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do

1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 1 2

8 9 10 11 12 13 14 6 7 8 9 10 11 12 3 4 5 6 7 8 9

15 16 17 18 19 20 21 13 14 15 16 17 18 19 10 11 12 13 14 15 16

22 23 24 25 26 27 28 20 21 22 23 24 25 26 17 18 19 20 21 22 23

29 30 27 28 29 30 31 24 25 26 27 28 29 30

DECEMBRO 2008 XANEIRO 2009 FEBREIRO 2009

1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1

8 9 10 11 12 13 14 5 6 7 8 9 10 11 2 3 4 5 6 7 8

15 16 17 18 19 20 21 12 13 14 15 16 17 18 9 10 11 12 13 14 15

22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 16 17 18 19 20 21 22

29 30 31 26 27 28 29 30 31 23 24 25 26 27 28

MARZO 2009 ABRIL 2009 MAIO 2009

1 1 2 3 4 5 1 2 3

2 3 4 5 6 7 8 6 7 8 9 10 11 12 4 5 6 7 8 9 10

9 10 11 12 13 14 15 13 14 15 16 17 18 19 11 12 13 14 15 16 17

16 17 18 19 20 21 22 20 21 22 23 24 25 26 18 19 20 21 22 23 24

23 24 25 26 27 28 29 27 28 29 30 25 26 27 28 29 30 31

XUÑO 2009● 18 de setembro de 2008: Inicio das actividades lectivas en ESO, Bacha-relato e PCPI● Vacacións de Nadal: de 22 de decembro / 2008 a 7 de xaneiro / 2009,ambos inclusive● Entroido: 23, 24 e 25 de febreiro de 2009● Vacacións de Semana Santa: de 6 a 13 de abril de 2009, ambos inclusive● Día do Ensino: 20 de marzo de 2009● 29 de maio de 2009: Remate das actividades en Programas de Cualifica-ción Profesional Inicial● 23 de xuño de 2009: Remate das actividades en ESO e 1º Bacharelato

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

HORARIO DE CLASESCurso 2008/2009

Hora/Día Luns Martes Mércores Xoves Venres

8:45-9:35

9:35-10:25

10:45-11:35

11:35-12:25

12:45-13:35

13:35-14:25

15:30-16:20

16:20-17:10

17:10-18:00

AUSENCIAS E RETRASOS

D./Dª pai/nai do alumno xustifica a súa falta de asistencia ou puntualidade o día polo seguinte motivo Adxúntase xustificación documental

Vº e prace Titor Firma dos pais

Recorda ensinarlle o xustificante os teus profesores

AUSENCIAS E RETRASOS

PERMISOS PARA ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES

D./Dª pai/nai do alumno/a autoriza a súa asistencia á actividade

Recorda ensinarlles o xustificante ós teus profesores

PERMISOS PARA ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES

INFORMES

D./Dª informa que o alumno

Firma do profesor Firma dos pais

INFORMES

DATA MATERIA TRABALLO TEMA A DESENVOLVER

TRABALLOS E TAREFAS

AVALIACIÓNS DÍAENTREGA DE

BOLETÍNS

1ª AVALIACIÓN

2ª AVALIACIÓN

3ª AVALIACIÓN

CALENDARIO DE AVALIACIÓN E ENTREGA DE BOLETÍNS

DATA MATERIA TEMAS NOTA

EXAMES

I COMO ESTUDAR UN TEMA PASO A PASO1. Bótalle unha ollada lendo só o que está destacado.

2. Le o tema tranquilamente, sen agoniáreste polo que non entendes.

3. Cun lapis de cor, sinala a idea principal de cada bloque.

4. Marca en cada parágrafo dúas ou tres palabras importantes

5. Volve ler o tema. Agora debes entendelo todo.

6. Fai un esquema con frechas e números.

7. Intenta memorizar só ese esquema.

8. Volve ler o tema. Saberalo "de pé a pa".

9. Fai isto con cada tema, amodo, e verás como triunfas en todas as avaliacións.

II APROVEITAR A CLASE1. Ir ben preparado para non perder o tempo

2. Utilizar os cinco sentidos

3. Procurar colocarse nun bo lugar para ver as explicacións no encerado e oír

ben ó profesor. A vista e o oído son importantes na clase.

4. Tratar de entender o profesor e uliscar o máis importante da súa explica-

ción.

5. Intentar que guste o que se está explicando. Pode que resulte apaixonante.

6. Saber "estar" na clase, preguntar ó seu debido tempo.

III TOMAR APUNTAMENTOS1. Dispoñer dun bo material: bolígrafo, papel, carpetas, etc.

2. Non copiar todo o que di o profesor. Unha vez que se oíu a explicación doprofesor procurar entendelo reducindo o texto o máis posible. Entender primeiro,copialo despois.3. Empregar as abreviaturas para expresar algúns termos (que = q. / home =h. / número = nº / por exemplo = p.ex. / porque = pq.,...)4. Que os apuntamentos sexan atractivos. Comezar cada tema cun folio novo,deixar marxes amplas, titular con letra maiúscula cada capítulo, tema ou apar-tado. E sobre todo letra clara e lexible.5. Cómpre non copiar "en sucio" os apuntamentos da clase e logo "pasalos alimpo" na casa. Procurar copiar o que paga a pena directamente en limpo.

IV UN BO RESUMO (Resumir é "entresacar" o máis importante dun tema)

1. Entresacar o máis importante. Salientar as ideas principais con lapis de

cores.

2. Distinguir ben a palla do gran. Deste xeito reducimos ben o número de fo-

lios que cómpre estudiar. Entón hai que saber ben o resumo.

4. Sempre que se estude un tema hai que resumilo.

5. Feito o resumo, cómpre decidir que é o máis importante para poñelo no

exame e memorizalo ben. Iso é organizar como imos facer o exame.

TÉCNICAS DE ESTUDO

6. O resumo debe ser breve, pero claro. Que nos aclare as ideas.

V UN BO EXAMEDebe causar unha boa impresión ós profesores cando o corrixan.

Limpeza:

Escribir sen présa e con claridade.

Antes de poñerse a escribir, pensar que imos poñer.

Se hai que tachar algo, facelo con discreción, sen grandes borranchos.

Deixar sempre amplas marxes.

Salientar cada pregunta. Rodear o número da pregunta cun círculo.

Pensar a orde adecuada e lóxica da resposta.

Evitar as repeticións, a volta atrás, os saltos innecesarios.

Destacar as ideas máis importantes.

Numerar os folios e poñer o voso nome.

Redacción:

Expresarte correctamente.

Afirmar ou negar con claridade. Sen ambigüidades.

Frases curtas e precisas.

Evitar as faltas de ortografía.

Rigor científico:

Explicar claramente as túas afirmacións.

Evitar explicacións ambiguas, as "verdades a medias".

Argumentos lóxicos, sen tirar conclusións incorrectas.

Nun problema numérico explicar claramente os pasos que se están dando.

Non saltar ningún.

Salientar as solucións e as ideas claves das respostas.

10 REGRAS DE OURO PARA UN ESTUDANTE1. Érguete axiña. Non chegarás nunca tarde.2. Fai un almorzo forte. Sen gasolina o coche non se move.3. Está atento durante a clase. Terás logo máis tempo libre.4. Respecta os profesores e se leal cos compañeiros. Os coñecementos adquí-rense nos libros, pero a vida apréndese nas relacións.5. Fai moitos amigos. Son as conquistas máis fermosas da vida.6. Non te avergoñes de dicir que non entendiches. Ás aulas vaise aprender.7. Ten en orde os libros e os apuntamentos. Son o espello dun estudante.8. Non te deites sen preparar as túas leccións. Ó día seguinte ergueraste tran-qui lo e descansado.9. Estuda con método e ilusión. Pouco a pouco aumentará o gusto por apren-der e por saber máis.10. Aproveita calquera circunstancia para aprender. Apréndese dos libros, perotamén da experiencia, da natureza, dos medios de comunicación social, de quenvive contigo, de todo aquilo que constitúe a vida.

O concello de Curtis atópase no centro deGalicia no límite oriental da provincia de ACoruña e forma parte, xunto con outrosdez concellos, da comarca de Betanzos.Está adscrito ó partido xudicial de Betan-zos e á diocese de Santiago de Compos-tela.

O municipio limita ó Norte cos conce-llos de Oza dos Ríos e Aranga, ó Leste coconcello de Guitiriz (Lugo), ó Sur con So-brado e Vilasantar, e ó Oeste con Mesía eCesuras.

Exténdese o concello por 117,5 quiló-metros cadrados, distribuídos en catro pa-rroquias, Santa María de Fisteus, SantaMaría de Foxado, Santa Eulalia de Curtis eSanta María de Lourdes, que acollen aunha poboación total próxima ós 4.400habitantes. A capital municipal é Teixeiro.

A altitude media á que se atopa o con-cello sitúase entre os 450 e 554 metrossobre o nivel do mar, sendo o punto máisalto o Monte Enxameado con 610 metros.

A nivel de comunicacións, a autovíaA–6 e a N-VI pasan preto do concello, aN–634 cruza o concello de este a oeste ecomunicanos con Santiago. Precisamente

desta sae a vía AC-840 que nos comunicacoa Coruña, Lalín e Ourense.

Do mesmo xeito, a situación xeográficado municipio facilita un acceso rápido ácapital da provincia de Lugo, situada a uns60 km.

No referinte ó transporte ferroviario, oconcello é atravesado de Oeste a Nordestepola liña que pasa por Monforte e que uneA Coruña e Ferrol con Madrid, tendo sen-das estacións en Curtis e en Teixeiro, ondetamén fan parada os trens rexionais Co-ruña-Lugo.

O CONCELLO DE CURTIS

ALEXANDRE BÓVEDAAlexandre Bóveda foi unha figura fundamentalno galeguismo contemporáneo. O seu labor foisegado pola barbarie franquista, malia a serautor dun extraordinario traballo a favor da li-berdade, da convivencia democrática, da solida-riedade e do progreso de Galicia.

Alexandre Bóveda Iglesias naceu en 1903 enOurense. Dende moi neno interesouse pola con-tabilidade e polo estudo da lingua francesa. Des-pois de cursar estudos de Peritaxe Mercantil naCoruña , sendo moi novo sae da súa cidade natalpara opositar en Madrid a unha praza de xefe de contabilidade de Facenda doEstado. Consegue o número 1 e regresa a Galicia para traballar na delegaciónde Facenda en Ourense.

A súa grande escola dende o punto de vista ideolóxico foi a revista Nós.Entre as súas letras aprendeu a interesarse polos problemas do país galego. Dasúa dedicación a Galicia veu a petición formulada polos membros do Semina-rio de Estudos Galegos en 1930 para colaborar na redacción do Estatuto deAutonomía. En 1931 participou de xeito directo na constitución do Partido Ga-leguista, onde foi elixido secretario de Organización do Consello Directivo . Asúa actividade encamiñada á defensa e promoción do Estatuto de Autonomíafoi incansable. En 1934, ó igual que o seu compañeiro e amigo Castelao sofrea amargura do desterro, concretamente en terras de Cádiz. O conflito desenca-deado en xullo do 36 provocou que Bóveda sufrise prisión en diversos lugaresda nosa xeografía, ata que, despois de térselle instruído xuízo sumarísimo, foicondenado a pena de morte e executado o 17 de agosto de 1936.

Minutos antes da súa morte sentenciaba: “A miña morte servirá para acadaradeptos á causa galega. Un ben que aínda despois de morto, farei á nosa terra”

2008 SETEMBRO

15 Luns

16 Martes

17 Mércores

2008 SETEMBRO

18Xoves

Venres 19

DomingoSábado20 21

“ A suma da sabedoría humananon está contida nunha única lin-gua, pois ningunha lingua por sisoa é capaz de expresar todas asformas e todos os matices do en-tendemento humano”

Ezra Pound

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

2008 SETEMBRO

22 Luns

23 Martes

24 Mércores

2008 SETEMBRO

25Xoves

Venres 26

DomingoSábado27 28

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

2008 SETEMBRO / OUTUBRO

OUTUBRO

29 Luns

30 Martes

1 Mércores

DÍA INTERNACIONAL DOS VELLOS/AS

2008 OUTUBRO

2Xoves

Venres 3

DomingoSábado4 5

LuMa Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30 31

1881- Nace en Viveiro Antón Vilar Ponte.

Día mundial do profesorado

DÍA MUNDIAL DO HÁBITAT

APELIDO MERELASEste é un apelido toponímico, pois así se chama unha aldea da pa-rroquia de Fisteus (Curtis, A Coruña), que ten 78 habitantes e dista8km da capital municipal.

Merelas pódese interpretar como diminutivo de Mera ou Mero.Mero é un río que desemboca na coruñesa ría do Burgo e Mera éo nome de varias correntes fluviais. Así, entre outros, Mera é onome dun afluente do río Tambre, do concello de Ortigueira (ACoruña); e dun afluente do Miño.

Mera aparece na toponimia menor do Concello de Melide. Así acarón do río Catasol, temos Fincas de Mera en Santa María de Me-lide. Garvéns tira o hidrónimo Mera da raíz prerromana mer“auga” Eligio Rivas fai proceder o topónimo Mera/Meira da raízpreindoeuropea * mar-/ *mer- “auga”. Desta mesma raíz prela-tina, Cabeza Quiles tamén deriva Mera/ Meira, Mero/Meiro. J.Ma-nuel González dá como hidrónimos os topónimos galegos easturianos Mirín, Meira,Meiro, Meirán, Mera, La Merina, Miera,Mieres, Mirayo, Mirinas, etc, que deriva do latín MERUS-A-UN“puro limpio” modificando o substantivo río, regato, pasando dedesignar un “río/regato claro” a significar simplemente río , fonte.Para dona Carmen Bober tamén proveñen estes topónimos dolatín MERUS-A-UN “claro”, os masculinos produtos da simplifi-cación do sintagma ARROGIUM MERUM e os femininos deAQUAM MERAM. Pola parroquia de San Salvador (Melide) pasao río Mera.

Se imos ó Gran Dicionario Xerais da Lingua dáse unha acepciónpara Mera vinculada a este significado, a de “néboa mesta, húmidae baixa, que estraga os froitos cando xa agromaron, chuvia miúdaque se desprende desta néboa”.

2008 OUTUBRONOTAS

2008 OUTUBRO

6 Luns

7 Martes

8 Mércores

1907- Mitin en Betanzos de Manuel Lugrís. Utilízase por 1ª vez o galego nun acto político.

2008 OUTUBRO

9Xoves

Venres 10

DomingoSábado11 12

“A lingua constitúe un elementobásico de identidade cultural e re-presenta un valor fundamental decohesión nunha determinada co-munidade”Decreto do ensino, 28 de xuño de 2007

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30 31

1719- Desembarcan na praia de Coruxo (Ponte-vedra) as tropas inglesas. Despois de saquearVigo, Redondela e Pontevedra embarcan denovo cara Inglaterra.

DÍA INTERNACIONAL POLA REDUCIÓNDOS DESASTRES NATURAIS

2008 OUTUBRO

13 Luns

14 Martes

15 Mércores

2008 OUTUBRO

16Xoves

Venres 17

DomingoSábado18 19

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30 31

DÍA MUNDIAL DA ALIMENTACIÓN

DÍA INTERNACIONAL POLA ERRADICACIÓN DA POBREZA

2008 OUTUBRO

20 Luns

21 Martes

22 Mércores

1923- Fúndase o Seminario de Estudos Galegos.

2008 OUTUBRO

23Xoves

Venres 24

DomingoSábado25 26

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30 31

1770- Nace en Lalín o matemático Xosé Ro-dríguez González, o máis insigne científicodo Estado no seu tempo.

DÍA DAS NACIÓNS UNIDAS.

2008 OUTUBRO

27 Luns

28 Martes

29 Mércores

2008 OUTUBRO

30Xoves

Venres 31

DomingoSábado1 2

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30 31

NOVEMBRO

1920- Aparece en Ourense o primeiro número de Nós, boletín mensual da cultura galega.

1567- Nace en Baiona Diego Sarmiento deAcuña, primeiro Conde de Gondomar. Homeque destacou pola súa lealdade a Galicia.

2008 OUTUBRONOTAS

A TENRURA INFRECUENTEO que nos emociona non é a simple tenrurapor algo, nin sequera só cara a alguén, é a ten-rura con el, a tenrura con ela. É radicalmentecompatible coa firmeza, ata coa contunden-cia. Non é un contrapunto, nin un ingrediente,é unha forma de vivir, unha relación que nonbusca apoderarse ou apropiarse de alguén,pero que cativa. Máis ben desexa unha coi-dada e sosegada complicidade, unha implica-ción, participación e procura comúns. Atenrura leva consigo un demorarse, un saberdeterse en algo con alguén e non temer osafectos e ser capaz de sentir o compás dosseus latexados singulares.

Atopar tenrura en momentos decisivos da vida pode non só aliviar senóndar sentido a unha situación. Cando acariñamos algo estamos tan preto disoque propiamente non o temos. Trátase de saber preservar esa distancia sen in-vadir o ámbito agora compartido, e de percorrela. Efectivamente, preservala epercorrela é mostrar afecto polo que nin sequera está definido, e facelo con de-licadeza e claridade. Semellante comunicación sen obxecto esixe moita tenrura.Ofrecer unha voz perfilada como palabra, sen alzala, sen esixencias nin impo-sicións, pero con decidida entrega, non fala dunha debilidade senón dunha en-tereza que é.

A tenrura acariña, en efecto, pero tamén abraza. Estende as súas ás e creaoutra atmosfera, máis limpa, máis respirable? Toca como toca unha palabra, unpensamento, un desexo. Un excitante tremor crease no corpo como outra cor-poralidade. Os seus dedos as súas mans acollen como unha mirada, cunha hos-pitalidade que nos produce pracer con fusión de ser ocasional, semprediscretamente deslumbrante. Cando chega é inconfundible. Basta o seu aroma.Tómanos. Disipa a noite.

Angel Gabilondo.Filósofo. Rector da Universidade Autónoma de Madrid

2008 NOVEMBRO

3 Luns

4 Martes

5 Mércores

2008 NOVEMBRO

6Xoves

Venres 7

DomingoSábado8 9

“Unha lingua é moito máis queun simple medio de comunica-ción, nela está sintetizada toda ahistoria e a personalidade dunpobo, converténdose na verda-deira alma do mesmo”

Xosé Ramón Freixeiro Mato

1 23 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 30

2008 NOVEMBRO

10 Luns

11 Martes

12 Mércores

2008 NOVEMBRO

13Xoves

Venres 14

DomingoSábado15 16

1 23 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 30

1944- En Montevideo constitúese o Consellode Galicia (goberno galego no exilio).

2002- O petroleiro Prestige, con 77000 toneladas de fuel sofre unha vía de auga a 28 millas doCabo Fisterra navegando á deriva.

1916- Edición do primeiro número de A Nosa Terra.1972- Créase SODIGA (Sociedade para o Desenvolvemento Industrial de Galicia).

2008 NOVEMBRO

17 Luns

18 Martes

19 Mércores

1918- 1ª Asemblea de Irmandades da Fala celebrada en Lugo. Nela acórdase solicitar a autono-mía integral da Nación Galega e sustituír o termo "rexionalismo" polo de "nacionalismo".

Afundimento do Prestige a unhas 133 millas das Illas Cíes, provacando a máis grande catástrofeecolóxica da historia das nosas costas.

2008 NOVEMBRO

20Xoves

Venres 21

DomingoSábado22 23

1 23 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 30

Día internacional da infancia

2008 NOVEMBRO

24 Luns

25 Martes

26 Mércores

Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller

2008 NOVEMBRO

27Xoves

Venres 28

DomingoSábado29 30

1 23 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 30

1833- Decreto polo que as 7 provincias gale-gas se converten nas 4 actuais, desapare-cendo as de Betanzos, Mondoñedo e Tui.

ESCAPADOS NOS EIDOS DAS FOUCELLASEsta novela de Andrés MariñoSanmartín, publicada por Edi-cións do Castro relata os sucesosacaecidos logo da guerra civil nabisbarra de Curtis. Reproducimosun pequeno fragmento:

“Había que fuxir e agardar a ver oque acontecía no resto do país; escapar etirarse ao monte nunha zona que coñe-cían como a casa, chousa a chousa noseidos das Foucellas: perderse polos altospicos e fondas bagoadas onde o Mendoescacha en fervenzas; onde o sol do veránqueima na sombra e nos invernos a nevepinta de branco prados e camposas;había que ser máis listos cós raposos e máis duros cós lobos para sobrevivirentre toxos, xestas e codesos; había que vagar de noite e entobar durante o díapor terras de Cesuras, Mesía, Vilasantar e Curtis: por terras de Cova deVales”

Andrés Mariño Sanmartín, nado en Curtis en 1945, ten publi-cado varias obras sobre Curtis, comezando por Bodeus, Curtis-Es-tación, Curtis... en 1992 que foi o primeiro achegamento serio edocumentado á historia da vila, e seguindo con Curtis virando notempo en 1998. Un profundo coñecedor da nosa zona e da nosahistoria, feitos que demostra na recente publicación á que facemosreferencia.

DECEMBRO

SUSO DE MARCOS: O ESCULTOR DE BOIMORTO

No ecuador do xa rematado século XX, vía porvez primeira a luz nunha aldea de Boimorto ( ACoruña ) un rapaciño chamado Suso.

Segundo el mesmo confesa, xa desde moi pe-queno, foi medrando no seu interior unha afec-ción imparable por transformar os pedazos demadeira que atopaba aquí e acolá en retazos dasúa fantasía: alá moi adentro, o embrión artísticomedraba xa. O neno fíxose home e do mero di-vertimento na aldea dos Ánxeles pasou a unhacompletísima formación académica, primeiroaquí, en Galicia, e logo en Madrid, Iugoslavia,Grecia, Italia, Inglaterra e Francia …

Despois de máis de 25 anos dedicado á escultura – onde combina a imaxineríacoa libre creación – e á docencia, está asentado no sur, en terras malacitanas, es-pallando a súa obra en moitas e variadas exposicións individuais e colectivas pordiferentes provincias españolas. Suso de Marcos, o artista, e tamén o home sen-sible, altruista e comprometido coa mellora da sociedade e da cultura, creou,para a comunidade educativa do CPI de Boimorto, unhas Axudas aos Estudos,anuais para aqueles alumnos e alumnas cos mellores resultados académicos.

Dende entón, Suso de Marcos, é unha peza moi importante na engranaxecultural de Boimorto. Sempre receptivo ás propostas relacionadas coa tarefaeducativa, implicouse activamente na conmemoración que o centro educativoía facer do IV Centenario da publicación do Quijote cunha exposición titulada“Cita co Quijote”. Alumnos, pais, profesores, veciños de sempre, amigos, co-ñecidos… fomos testemuñas directas da xenialidade do autor e da obra.

Outra mostra da súa obra é o mural cerámico no Concello de Boimorto.Estaescultura de Suso deMarcos reflicte a vidalabrega, a vida doscampesiños. Esta obrafoi feita especialmentepara o Concello deBoimorto como sinalde que Suso non se es-quece da súa terra natalá cal lle ten moito apre-cio e agarimo.

2008 DECEMBRO

1 Luns

2 Martes

3 Mércores

1992- Embarranca na ría da Coruña o petroleiro Mar Exeo.

DO 1 AO 12 DE DECEMBRO DE 2008: CONMEMORACIÓN DA CONSTITUCIÓN EDO ESTATUTO DE AUTONOMÍA DE GALICIA

Día mundial da loita contra a sida

DÍA INTERNACIONAL DAS PERSOAS DISCAPACITADAS.

2008 DECEMBRO

4Xoves

Venres 5

DomingoSábado6 7

“Galicia ten dereito a dignificar a linguaque o seu propio xenio creou, porque éunha lingua capaz de ser vehículo dacultura universal, porque lle serve paracomunicarse cos pobos de fala portu-guesa, porque non ten outra mellorpara expresar os seus sentimentos e,porque perdéndoa xa non lle quedaríaningunha razón para existir.”Castelao

1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

1931- Fúndase o Partido Galeguista en Pontevedra.

1493- Por orde dos Reis Católicos, apresan oMariscal Pardo de Cela e o seu xenro con al-gúns fidalgos e labregos.

DÍA DA CONSTITUCIÓN

DÍA INTERNACIONAL DO VOLUNTARIADO.

1931 - Fúndase o partido galeguistaen Pontevedra

2008 DECEMBRO

8 Luns

9 Martes

10 Mércores

1617- Dezaoito navíos turcos e berberiscos canonearon o porto de Vigo atacando logo con fusilería.

1617- Saqueo de Cangas polos turcos.

DÍA INTERNACIONAL DOS DEREITOS HUMANOS

2008 DECEMBRO

11Xoves

Venres 12

DomingoSábado13 14

1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

2008 DECEMBRO

15 Luns

16 Martes

17 Mércores

1969- Fúndase, por iniciativa de Xosé Neira Vilas, a sección galega do Instituto de Literatura e Lin-güística da Academia de Ciencias de Cuba na Habana.

1811- Nace en Pontevedra Xoán Manuel Pintos, autor do primeiro libro da literatura galega do Re-xurdimento, A Gaita Galega (1853).1932- Redacción do primeiro Estatuto de Autonomía de Galicia.

2008 DECEMBRO

18Xoves

Venres 19

DomingoSábado21 21

1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

1981- Constitución do primeiro Parlamento de Galicia.

- A raíña Dona Urraca entrega ó arcebispoXelmírez as Torres do Oeste que gardan ofondo da ría de Arousa.1980- Referendo do Estatuto de Autonomíade Galicia.

2008 DECEMBRO

22 Luns

23 Martes

24 Mércores

1911- Nace en Mondoñedo Álvaro Cunqueiro.

1973- Morre en Vigo o pintor Urbano Lugrís.

2008 DECEMBRO

25Xoves

Venres 26

DomingoSábado27 28

1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

2008 DECEMBRO

29 Luns

30 Martes

31 Mércores

1928- Inaugúrase o estadio de Balaídos (Vigo).

2009 XANEIRO

1Xoves

Venres 2

DomingoSábado3 4

1882- Sae á rúa o 1º número de La voz deGalicia.1977- Lei sobre a reforma do Rexistro Civilpola que se autoriza a imposición de nomese a tradución dos xa rexistrados en calqueraidioma do Estado.

2008 DECEMBRONOTAS

MANUEL ÁNGEL TERRÓN CAÍNZOSManuel Ángel Terrón Caínzos naceu en Curtis o 17 de decembro de 1942. Erafillo de comerciantes. A súa vida estivo marcada pola política, loitando semprepara que esta comarca tivese servizos e mellorar a calidade de vida dos seus ha-bitantes. Militou na UCD ( Unión de Centro Democrático) , nos Independen-tes Demócratas do Axuntamento de Curtis e na Coalición Progresista Galega.Foi deputado provincial e , sen dúbida, pódese considerar un dos persoeirospolíticos da historia da democracia no noso concello.Faleceu o 14 de setembro de 1992 en Curtis. Nas súas exequias, un grupo de gai-teiros interpretou o Himno Galega, tal e como era o seu desexo.Entre as súas xestións máis salientables está a da construción do noso Instituto

No ano 1978, xestionada xa por Terrón Caínzos a futura instalación en Cur-tis dun Instituto de Formación Profesional, os veciños compraron os terreosque doaron ó Concello exclusivamente para que neles se construíra o devanditocentro; estes terreos tiñan o nome de Chousa dos Quenllos.

Meses máis tarde, produciuse unha discusión entre os membros do Concellode Curtis e Teixeiro polo emprazamento do centro, os de Curtis defendían quese construíse nos terreos próximos ó centro de EXB que foran doados polosveciños, mentres que os de Teixeiro querían que se construíse nun punto máisaxeitado xeograficamente por considerar que o escollido non era o lugar idóneo.

Debido a estes enfrontamentos Terrón Caínzos viaxou a Madrid onde reali-zou diversas xestións que tiveron como froito a visita ós terreos destinados oInstituto do novo Ministro de Educación, Otero Novás, que foi recibido polamaioría dos veciños do pobo na explanada da estación, reafirmando a promesade que Curtis sería a sede do novo centro de educación.

No primeiro ano da década dos oitenta o tema do Instituto está sempre pre-sente. En xullo o pobo enteiro recibe a segunda visita do Ministro de Educa-ción Otero Novás, o cal procederá á colocación da primeira pedra do centroeducativo nos terreos situados nos terreos de Os Quenllos, en cuxo oco depo-sita unha caixa que contén un documento coa súa propia firma, moedas decurso legal e un exemplar do día do periódico La Voz de Galicia.

2008 XANEIRO

5 Luns

6 Martes

7 Mércores

“Eu, neno galego, quero que a escola me fale no idioma da vida.”Helena Villar Janeiro

1994- Sae á rúa o 1º número de O Correo Galego (1º diario escrito integramente en galego).

1950- Morre Castelao en Bos Aires.

2008 XANEIRO

8Xoves

Venres 9

DomingoSábado10 11

1 2 3 45 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

1533- A Xunta de Goberno do Novo Reino deGalicia acorda aumentar dúas provincias: ACoruña e Tui.1859- Nace en Carballo o político e econo-mista Alfredo Brañas.

2008 XANEIRO

12 Luns

13 Martes

14 Mércores

2008 XANEIRO

15Xoves

Venres 16

DomingoSábado17 18

1 2 3 45 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

DÍA INTERNACIONAL DAS RELACIÓNS HUMANAS

2008 XANEIRO

19 Luns

20 Martes

21 Mércores

2008 XANEIRO

22Xoves

Venres 23

DomingoSábado24 25

1 2 3 45 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

2008 XANEIRO

26 Luns

27 Martes

28 Mércores

1902- Nace o pintor Urbano Lugrís.

2008 XANEIRO

29Xoves

Venres 30

DomingoSábado31 1

1 2 3 45 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

FEBREIRO

1886- Nace en Rianxo Castelao.

1899- Nace en Rianxo Rafael Dieste.1930- Morre o poeta Manuel Antonio.

1809- Vigo foi ocupado polas tropas france-sas.

DÍA INTERNACIONAL DA NON VIOLENCIA E A PAZ

TOPÓNIMO: MONTE SANGUIÑEDOParroquia: FoxadoLocalización Xeográfica: 43º 07’ 20’’ N.; 7º 59’ 00’’.Topónimo que indica a abundancia de sanguiño, un arbusto de 2a 4 m. de altura, ramoso, lampiño, e de cortiza vermello-sanguínea.A súa cortiza emprégase para curtir o coiro, e , cocida en leite, usá-base como remedio para a sarna. Da cortiza e das follas tamén seobteñen tintes, e das polas fanse carbonciños.Era un lugar con moitos sanguiños, de aí loxicamente vén o nome.Actualmente é monte aberto.

2009 FEBREIRO

2 Luns

3 Martes

4 Mércores

“A nosa fala é nosa. Pospola a calquera outra é unha forma de suicidio”.Manuel Antonio

1864- Nace en Betanzos Salvador Cabeza de León.

2009 FEBREIRO

5Xoves

Venres 6

DomingoSábado7 8

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28

1876- Sae á rúa o 1º número de O tío Marcosda Portela, 1º xornal escrito integramente engalego. 1835- Nace en Ponteceso Eduardo Pondal.

2009 FEBREIRO

9 Luns

10 Martes

11 Mércores

2009 FEBREIRO

12Xoves

Venres 13

DomingoSábado14 15

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28

1910 Sae á rúa o 1º número de La Región.1944- Constitúese o Instituto de EstudosGalegos Padre Sarmiento.

2009 FEBREIRO

18 Luns

17 Martes

18 Mércores

2009 FEBREIRO

19Xoves

Venres 20

DomingoSábado21 22

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28

1900- Morre en Compostela Alfredo Brañas.

1949 - Fúndase Cerámicas do Castro

2009 FEBREIRO

23 Luns

24 Martes

25 Mércores

1837- Nace en Santiago Rosalía de Castro.1985- 1ª emisión da Radio Galega.

Concurso: “Peperetadas do noso Entroido”

2009 FEBREIRO

26Xoves

Venres 27

DomingoSábado28 1

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28

1981- Morre en Vigo Álvaro Cunqueiro.

1493- A Carabela La Pinta, mandada por M.Alonso Pinzón, arribou a Baiona, 1º lugar deEuropa que coñeceu o descubrimento deAmérica.

2009 FEBREIRO

EDUCACIÓN PARA A SAÚDE

OBRADOIRO PREVENCIÓN DE DROGASNos nosos adolescentes e nos nosos mozos e mozas as drogas están moi pre-sentes e as estatísticas indican un aumento do consumo. Apréciase un cam-bio de perfil dos consumidores e das consumidoras cunha diminución do riscoque supoñen. A adolescencia é un momento de experimentación, de descubri-mento, de busca da propia identidade dentro do grupo e en relación á familia.Os mozos e mais as mozas buscan formas de afirmación e identificación. Poroutra banda a gran facilidade para acceder ás drogas, a curiosidade ou a presióndo grupo son factores que poden inducir ó consumo.Este fenómeno da drogodependencia é un fenómeno moi complexo, nel estánimplicados moitos elementos, non hai una soa causa nin unha única solución e,para loitar contra esta lacra social, a intervención da familia é fundamental xuntocos diferentes axentes sociais (profesorado, persoal médicos.....)A PREVENCIÓN é moi importante; de aí a posta en marcha duns obradoi-ros no centro educativo dirixidos á poboación xuvenil do Concello de Curtis,baseada na información, o diálogo, a capacidade de razoar e decidir responsa-belmente.

OBRADOIRO AFECTIVO-SEXUALOs e as adolescentes de hoxe en día seguen reclamando respostas ás súas in-quedanzas sobre afectividade e sexualidade. Por iso, dende o Programa de Con-cellos Saudables coas accións educativas realizadas en talleres, no centroeducativo, preténdese formar ós mozos e ás mozas na adquisición de coñece-mentos , mediante a transmisión de información contrastada e de habilidadesque fomenten a autoestima e a asertividade, elementos claves para adquirir unhaactitude crítica fronte a presión social e grupal. Desta maneira dende unha sanapersonalidade os mozos e mozas serán capaces de tomar decisións libres e res-ponsables. Non podemos esquecer a importancia do papel das nais e dos paisneste proceso de maduración afectivo-sexual, promovendo nos seus fillos e nassúas fillas unha sexualidade saudable e responsábel.

Psicóloga ,Concello de Curtis. Programa Concellos Saudables

2009 MARZO

2 Luns

3 Martes

4 Mércores

“Cando morre unha lingua , morre un mundo, unha maneira dedicir, de pensar, de cantar, de mocear...”

Antón Riveiro Coello

1889- Nace en Cambados o escultor Francisco Asorey.

2009 MARZO

5Xoves

Venres 6

DomingoSábado7 8

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

1888- Nace en Ourense Ramón Otero Pedrayo.

1856- Banquete de Conxo. Eduardo Pondal e Aurelio Aguirre leron senllos poemas cargados desentido social e conciencia galega. Este feito marcou a nova xeración intelectual galega.

1908- Morre en Cuba Curros Enríquez.DÍA INTERNACIONAL DA MULLER

TRABALLADORA

2009 MARZO

9 Luns

10 Martes

11 Mércores

DÍA DA CLASE OBREIRA GALEGA.

Do 9 ao 13 de marzo de 2009: Semana da PrensaUn día desta semana traballarase na aula con xornais

2009 MARZO

12Xoves

Venres 13

DomingoSábado14 15

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

1869- Nace na Coruña Ramón Menéndez Pidal, que no ano 1925 foi elixido presidente da "RealAcademia de la Lengua".

DÍA MUNDIAL DOS DEREITOSDO CONSUMIDOR

2009 MARZO

16 Luns

17 Martes

18 Mércores

DÍA INTERNACIONAL DO MAR

1897- Nace en Pontecesures o pintor Carlos Maside.

2009 MARZO

19Xoves

Venres 20

DomingoSábado21 22

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

DÍA INTERNACIONAL POLA ELIMI-NACIÓN DA DISCRIMINACIÓN RACIAL.

DÍA MUNDIAL DA AUGA

2009 MARZO

23 Luns

24 Martes

25 Mércores

DÍA MUNDIAL DA METEOROLOXÍA

1990- Morre en Santiago Ricardo Carballo Calero.

2009 MARZO

26Xoves

Venres 27

DomingoSábado28 29

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

1809- Os exércitos de Morillo e Cachamuíñaliberan Vigo das tropas francesas.

DÍA INTERNACIONAL DO TEATRO.

1985- Inaugúrase a Radio Galega.

2009 MARZO / ABRIL

30 Luns

31 Martes

1 Mércores ABRIL1901- Nace en Ponteareas Fermín Bouza Brey.

SEMANA CULTURAL

1188- Inauguración do Pórtico da Gloria da Ca-tedral de Santiago.1846- Comeza en Lugo a Revolución Progre-sista Galega.1917- Sae á rúa o 1º número de El Ideal Ga-llego.

2009 ABRIL

2Xoves

Venres 3

DomingoSábado4 5

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

SEMANA CULTURAL

SEMANA CULTURAL1841- Nace en Santiago Isidro Brocos, un dos me-llores escultores do moderno Renacemento Galego.

DÍA INTERNACIONAL DO LIBRO INFANTIL

1902- Nace en Pontevedra o pintor ArturoSouto.1979- Morre na Coruña Luís Seoane.

2009 MARZO

2009 ABRIL

6 Luns

7 Martes

8 Mércores1963- Créase en Vigo a Fundación Penzol.

DÍA MUNDIAL DA SAÚDE

2009 ABRIL

9Xoves

Venres 10

DomingoSábado11 12

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

1842- Nace en Mondoñedo o compositor Pascual Veiga autor da letra do Himno Galego.

1874- Nace na Coruña o pintor Francisco Lloréns.

2009 ABRIL

13 Luns

14 Martes

15 Mércores

1840- Nace en Lugo Juan Montes Capón , un dos mellores músicos que deu Galicia.

1947- Comeza a emisión de programas en galego na BBC de Londres. Estas emisións duraron ata 1956.

1892- Nace en Pontevedra o violinista Manolo Quiroga.

Entre o 14 ao 30 de abril de 2009: Día do Libro

2009 ABRIL

16Xoves

Venres 17

DomingoSábado18 19

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

1978- Constitúese a primeira Xunta de Galicia.

1779- Nace en Lalín Xosé Rodríguez Gil, autor do primeiro dicionario castelán- galego.

2009 ABRIL

20 Luns

21 Martes

22 Mércores

2009 ABRIL

23Xoves

Venres 24

DomingoSábado25 26

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

DÍA DO LIBRO

1834- Betanzos perde a capitalidade da provincia ó ser asimilada á da Coruña.

1846- Fusilamento do Coronel Solís e osseus compañeiros (Mártires de Carral) que sealzaron en contra do goberno absolutista deNarváez no reinado de Isabel II.

1734- Nace na Coruña José Andrés CornideSaavedra.

2009 ABRIL

27 Luns

28 Martes

29 Mércores

2009 ABRIL

30Xoves

Venres 1

DomingoSábado2 3

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

1963- Morre en Ourense Vicente Risco.

1800- Sae á rúa o primeiro número de El Catón Compostelano, primeira publicación periódica de Galicia.

DÍA INTERNACIONAL DA LIBER-DADE DE PRENSA

DÍA INTERNACIONAL DOS TRABALLADORES

2009 ABRIL

2009 MAIO

4 Luns

5 Martes

6 Mércores

“A lingua é unha creación cultural transmitida, estable e cambianteá vez. Por iso onde hai unha lingua hai unha cultura orixinal”.Antón Santamarina

1945- Inauguración oficial do estadio de Riazor co encontro entre as seleccións de España e Portugal.

1963- Abre as súas portas en Vigo a Biblioteca Penzol, a máis rica en temas galegos.

2009 MAIO

7Xoves

Venres 8

DomingoSábado9 10

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

1890- Por 1ª vez un profesor de Universidadefai un discurso de tema intelectual en galego.O profesor era Alfredo Brañas.

DÍA DE EUROPA

2009 MAIO

11 Luns

12 Martes

13 Mércores

1976- O petroleiro Urquiola embarranca na ría da Coruña producindo moito dano na fauna mariña.

DÍA ESCOLAR DAS MATEMÁTICAS

Do 11 ao 15 de maio de 2009: Semana das Letras Galegas

2009 MAIO

14Xoves

Venres 15

DomingoSábado16 17

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

1589- Asedio das tropas de Drake á cidade da Coruña

DÍA INTERNACIONAL DA OBXECCIÓN DE CONCIENCIA

1863- Primeira edición de Cantares Gallegosde Rosalía de Castro.1963- A Academia Galega crea o Día das Le-tras Galegas, dedicando este 1º ano a Rosa-lía de Castro

DÍA MUNDIAL DAS TELECOMUNICACIÓNS

2009 MAIO

18 Luns

19 Martes

20 Mércores

2009 MAIO

21Xoves

Venres 22

DomingoSábado23 24

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

1963- Inaugúrase na Coruña o aeroporto deAlvedro

2009 MAIO

25 Luns

26 Martes

27 Mércores

1898- Nace en Soutelo de Montes (Pontevedra) Avelino Cachafeiro Bugallo, que chegaría a ser omellor gaiteiro de Galicia.

2009 MAIO

28Xoves

Venres 29

DomingoSábado30 31

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

Día mundial sin tabaco

2009 MAIO

2009 XUÑO

1 Luns

2 Martes

3 Mércores

“¿Como non se vai amar unha lingua, a lingua dos pais e dos avós, se é ela a quenos fixo alguén no universo, a que nos colocou nunha posición de privilexiofronte a todo o que existe?”. Xesús Ferro Ruibal

DÍA INTERNACIONAL DOS NENOS/AS VÍCTIMAS INOCENTES DE AGRESIÓNS.

2009 XUÑO

4Xoves

Venres 5

DomingoSábado6 7

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

1809- O 7 e 8 de xuño librouse a Batalla dePontesampaio (Pontevedra) na que os gale-gos conseguiron o triunfo definitivo sobre astropas napoleónicas.

DÍA MUNDIAL DO MEDIO AMBIENTE

2009 XUÑO

8 Luns

9 Martes

10 Mércores

1909- Nace en Abadín o poeta Aquilino Iglesia Alvariño.1958- Morre en Compostela o pintor Carlos Maside.

2009 XUÑO

11Xoves

Venres 12

DomingoSábado13 14

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

1847- Nace en Vigo o escritor e músico Teodosio Vesteiro Torres.

1987- Sae á rúa o primeiro número deAtlántico Diario.

2009 XUÑO

15 Luns

16 Martes

17 Mércores

2009 XUÑO

18Xoves

Venres 19

DomingoSábado20 21

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

2009 XUÑO

22 Luns

23 Martes

24 Mércores

1891- Celébranse en Tui os Xogos Florais do Idioma Galego con importantes discursos de Murguía,Brañas e o bispo Lago González.

2009 XUÑO

25Xoves

Venres 26

DomingoSábado27 28

Lu Ma Mé Xo Ve Sá Do1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30

DÍA INTERNACIONAL CONTRA AS DROGAS E O TRÁFICO ILÍCITO

1936- Aprobación en plebiscito do Estatutode Autonomía de Galicia.

2009 XUÑO

29 Luns

30 Martes

O presente regulamento aplicarase en función e complemento do establecido no

Real Decreto 732/95 do 5 de maio, polo que se regulan os dereitos e deberes dos

alumnos/as (B.O.E. 2-6-95).

Nos artigos que a continuación se relacionan, as faltas tipificaranse como leves

ou graves, o que significa que serán consideradas como condutas contrarias á con-

vivencia de Centro, ou condutas gravemente prexudiciais para a convivencia do Cen-

tro, respectivamente.

Art. 1º. Todo alumno/a que acumule dez faltas de asistencia ás clases sen xustifi-

car será sancionado como se dunha falta grave se tratase, segundo acordo tomado no

seu día polo Consello Escolar, perdendo o dereito de asistencia ó centro polo perí-

odo dun día.

Art. 2º. Todo alumno/a deberá xustificar as faltas de asistencia ás clases nun prazo

de dous días, unha vez incorporado de novo ó instituto.

Art. 3º. A acumulación de tres apercibimentos por mal comportamento na clase

será considerada como falta grave. E por conseguinte, implicará a iniciación dun ex-

pediente disciplinario, que resolverá o Consello Escolar.

Art. 4º. Todo alumno/a que incumpra as normas de biblioteca, como pode ser non

permanecer en silencio ou non entregar os libros prestados no prazo previsto, será

sancionado cunha falta leve, e aplicaráselle a sanción segundo normativa vixente.

Art. 5º. Está considerado como falta leve fumar nas dependencias do instituto que

non estean habilitadas para iso.

Art. 6º. Todo alumno/a que sen motivo aparentemente xustificado asista ás clases

sen o material necesario, será sancionado cunha falta leve.

Art. 7º. Todo alumno/a que reiteradamente presente faltas de puntualidade ás cla-

ses, será sancionado cunha falta leve.

Art. 8º. Toda falta de asistencia ás clases por parte dos alumnos/as dun xeito co-

lectivo, será considerada como falta leve.

Art. 9º. Toda persoa que non respecte a hixiene do instituto (tire papeis ó chan,

etc., ou entre comendo nas clases) será sancionada cunha falta leve.

Art. 10º. Toda persoa que sen motivo aparente estea de tránsito polos corredores en

horario de clases, influíndo negativamente no normal desenvolvemento académico,

será sancionado cunha falta leve.

REGULAMENTO DE RÉXIME INTERNO

Art. 11º. Queda prohibido o uso das instalacións do instituto fóra do horario lectivo

sen a correspondente autorización.

Art. 12º. Na xunta de delegados/as de curso funcionará un portavoz da mesma que

será o encargado/a de comunicar por escrito á Dirección do Centro calquera acto/reu-

nión na que teñan que usar dependencias do instituto e poidan incidir negativamente

no normal desenvolvemento das clases. A autorización necesaria terá que ser pedida

con antelación, se é de carácter extraordinario, debendo figurar na mesma os puntos

a tratar. Para tal fin, a dirección tomará as medidas oportunas para que os profeso-

res/as dean permiso ós delegados/as de curso para ausentarse.

Así mesmo, o portavoz de delegados de curso, ó rematar a reunión, informará á

dirección dos acordos acadados.

LEI ORGÁNICA 10/2002, de 23 de decembro, de Calidade da Educación (B.O.E. de 24/dec./2002)

CAPÍTULO II: Dos dereitos e deberes dos alumnos/as

1. Son dereitos e deberes do alumno/a os que se establecen neste artigo e no

resto das normas vixentes, considerando que:

a) Todos os alumnos teñen os mesmos dereitos e deberes, sen máis distingos que

as derivadas da súa idade e do nivel que estean cursando.

b) Todos os alumnos teñen o dereito e o deber de coñecer a Constitución Espa-

ñola e o respectivo Estatuto de Autonomía, co fin de formarse nos valores e

principios recoñecidos neles e nos Tratados e Acordos Internacionais de De-

reitos Humanos ratificados por España.

c) Todos os alumnos teñen dereito a que a súa dedicación e esforzo sexan valo-

rados e recoñecidos con obxectividade, e a recibir orientación educativa e pro-

fesional.

2. Recoñécense ó alumno/a os seguintes dereitos básicos:

a) Recibir unha formación integral que contribúa ó pleno desenvolvemento da

súa personalidade.

b) Que se respecte a súa liberdade de conciencia, as súas convicciones relixiosas

e as súas conviccións morais, de acordo coa Constitución.

c) Que se respecten a súa integridade e dignidade persoais.

d) A protección contra todo tipo de agresión física ou moral.

e) Participar no funcionamento e na vida do centro, de conformidade co disposto

nas normas vixentes.

f) Recibir as axudas e os apoios precisos para compensar as carencias e des-

DEREITOS E DEBERES (LOCE)