material osagarria lehen hezkuntza - … · zergatik? jan ohi dituzten elikagaiak zerrendatu...
Post on 01-Oct-2018
226 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Material osagarria
LEHEN HEZKUNTZA
Elikagaien
ekoizpena
2
HELBURUA
EDUKIAK
Higiene neurriak elikagaien manipulazioan.
Elikagai motak. Elikagaien osagaiak.
Elikagai bat fabrikatzeko prozesua.
Ontziratzea eta etiketatzea.
JARDUERA OSAGARRIAK
AURRETIKO JARDUERAK
1. ZIKLOA
1. Zer jaten dugu?
2. ZIKLOA
1. Supermerkatu bat bisitatzera.
3. ZIKLOA
1. Munduko ogiak
GEROKO JARDUERAK
1. ZIKLOA
1. Sukaldean
2. Antsu eta maltsu, biak igualtsu
2. ZIKLOA
1. Zerealak
2. Esne bizitza
3. ZIKLOA
1. Kontaguzu zure errezeta
2. Kontzeptuak bilatzen
Jateko produktu batek lehengai denetik kontsumitzailearengana iritsi arte izaten dituen
fabrikazio-urratsak zeintzu diren ezagutzea.
3
OINARRIZKO KONPETENTZIEKIKO LOTURA
Zie
ntz
ia
tekn
olo
gia
eta
osasu
n
Ku
ltu
rarako
gait
asu
na
Ikaste
n
ikaste
ko
gait
asu
-
na
Mate
mati
-
karako
gait
asu
na
Kom
un
ikazio
-
rako
gait
asu
na
Gait
asu
n
dig
itala
eta
In
form
a-
zio
aren
trata
erakoa
Giz
arte
ra-
ko e
ta
hir
itarta
-
su
nerako
gait
asu
na
Ku
ltu
ra
hu
man
isti
ko
eta
arti
sti
ko
ra-
ko
gait
asu
na
Norb
eraren
au
ton
om
ia-
rako e
ta
ekim
en
era-
ko
gait
asu
na
Zer
jate
n d
ugu
?
Su
perm
erk
atu
bat
bis
ita
tzera
Mu
nd
uk
o o
gia
k
Su
kald
ean
An
tsu
eta
malt
su, b
iak
igu
alt
su
Zere
ala
k
Esn
e b
izit
za
Kon
tagu
zu
zu
re
err
ezeta
Kon
tzep
tuak
bil
atz
en
4
AURRETIKO JARDUERAK
5
Gaia bideratu eta ikasleen arreta lortzeko, galdera sorta bat eginez has gaitezke.
Hauek, ikasleen adina eta jakintza mailaren araberakoak izango dira. Ondoren azaltzen
direnak izan daitezke baliagarri:
Prestatu al duzue inoiz elikagairik etxean?
Zuen ustez, fabriketan etxean bezala egiten al dute?
Ba al duzue eskuak garbitzeko ohiturarik elikagaia ukitu aurretik? Zuen ustez,
garrantzitsua al da hori? Zergatik?
Jan ohi dituzten elikagaiak zerrendatu beharko dituzte ikasleek. Irakasleen laguntzaz, eli-
kagai prozesatuak eta prozesatu gabeak bereizi beharko dituzte. Bitan zatituko dugu kar-
toi mehe bat. Alde batean “PROZESATU GABE” ipiniko dugu eta beste aldean “PROZESATUAK”. Gero, ikasle bakoitzak elikagai horietako bat marraztu eta dagokion le-
kuan itsatsiko du. Egindako lana tailerrera eraman dezakete.
ZER JATEN DUGU?
1. ZIKLOA
Hurbil dagoen supermerkatu (edo okindegi) bat bisitatuko dugu, eta han dauden ogi edo
jogurt motei (egin beharreko tailerraren arabera) erreparatuko diegu, zerrenda bat osa-
tzeko. Zerrenda horiek, gero, tailerrera eraman beharko dituzte.
SUPERMERKATU BAT BISITATZERA
2. ZIKLOA
3. ZIKLOA
MUNDUKO OGIAK (Fitxa 1)
Fitxan, munduko zenbait ogiren irudiak daude. Ogi horiek egiteko, irin mota eta errezeta
ugari erabili dira. Ikasleei munduko ogi motei buruz azterketa bat egitea proposatuko di-
egu: osagaiak, errezetak eta erabilerak aztertu eta ogien argazkiak munduko mapa ba-
tean kokatuko dituzte, jatorriaren arabera.
Jatorriaren soluzioa: arto ogia(Hegoamerika), txipa ogia (Paraguay), pannetonea
(Italia), strudela (Austria eta Alemania), sally lunna (Inglaterra), zekale ogia edo
landbrot (Alemania), marraketa (Chile, Bolivia, Perú, Argentina), sconesa (Inglaterra, Es-
cocia, Irlanda), pitta ogia (Ekialde Hurbila), Naan edo punjab ogia (India)
* Zuen “ogi-mapa”, programako aldizkarian agertzea nahi baduzue, bidali helbide honetara:
Santiago hiribidea, 11. 01002 VITORIA-GASTEIZ
“Kontsumobideko kontsumo prestakuntza ikastetxeetan aldizkaria” adieraziz
Posta elektronikoz ere bidal dezakezue: kontsumobide@kontsumobide.es
6
Zekale ogia strudela sally lunna
Fitxa 1: IKERKETA: MUNDUKO OGIAK
Ondorengo ogi mota desberdinen osagai, errezeta eta erabilpenen inguruan ikertu eta be-
raien jatorriaren arabera mapamundian kokatu.
Arto ogia Txipa ogia pannetonea
marraketa sconesa Pitta ogia Naana
7
AURRETIKO JARDUERAK
8
1. ZIKLOA
ANTSU ETA MALTSU BIAK IGUALTSU (Fitxa 2)
Karta-joko horretan, produktua eta dagokion lehengaia elkartu behar dituzte. Horreta-
rako, ikasle bakoitzak karta bat du, eta ikasgelan bikotea bilatu beharko dute. Jokatzen hasi aurretik, egokitu zaien karta margotu behar dute, eta, ahal izanez gero,
karta berriak ere sor ditzakete, irakasleen gomendioei jarraiki.
Soluzioa:
2. ZIKLOA
ZEREALAK (Fitxa 3)
Ikasleek irudi honetan ikusten diren zerealen izenak identifikatu behar dituzte. Zerealak
identifikatu ondoren, zerrendako zein produktu egiteko erabiltzen diren adierazi beharko
dute, gezien bidez.
Soluzioa:
Arroz:
Arroz -
esnea.
Artoa:
Krispeta,
talo, natxo,
gusanitoak.
Garia:
Txokolate pal-
mera, maka-
rroiak, ogia,
pizza, gaile-
tak.
Garagar:
Garagadoa.
Ikasleak sukaldari bat marraztu beharko du, bai eta sukaldariak errezeta
erraz bat egiteko (ogia, jogurta, pizza…) behar duena ere. Osagaiez gain,
gustura lan egiteko eta higiene-neurri egokiei jarraitzeko tresna eta espazio
egokiak erabili behar dituztela esan beharko diegu.
SUKALDEAN
9
Fitxa 2: ANTSU MALTSU BIAK IGUALTSU
Hurrengo produktuak egiteko zein lehengai behar ditugu? Kartak margotu eta
bakoitzaren bikotea bilatu.
10
Fitxa 3: ZEREALAK
Azpian agertzen diren irudietako zerealak izendatu eta osagai moduan erabiltzen diren
produktuekin lotu
Pizza Gailetak Arroz esnea Makarroiak Krispetak Gusanitoak
Txokolatedun palmera Talo Natxo Ogia Garagardo
11
ESNE BIZITZA
Jogurta fabrikatzeko tailerrean ikasitakoari jarraiki, kontzeptuak ordenatu eta kartoi mehe
batean itsatsi eta azaldu beharko dituzte.
hartzigarria laktikoak gehitzea inkubazioa behia
ontziratzea pasteurizazioa esnea osagaien nahasketa
hoztea eduki solidoa handitzea etiketatzea
3. ZIKLOA
KONTAGUZU ZURE ERREZETA (Fitxa 4)
Ikasle bakoitzak errezeta bat idatziko du, plater asmatua edo
ezaguna izan daiteke. Lana errestatzeko badute fitxa bat
prest.
KONTZEPTUAK BILATZEN
Ikasleek hiztegi batean edo Interneten kontzeptu hauen esanahia aurkitu beharko dute:
- janari katea - izozketa - bakterioa - egosketa
- hartzidura - galkorra - gehigarria - higienea
- hozketa - higienizazioa - kutsadura
gurutzatua
12
ERREZETAREN IZENA:
PERTSONA KOPURUA:
ERREZETA PRESTATZEKO URRATSAK: (adierazi urrats bakoi-
tzean behar den denbora eta errezeta hobeto ateratzeko trikimai-
luren bat baduzu kontaiguzu!).
1.
2.
3
ETIKETATZEA. (Asmatu prestatutakoa salgai jarri nahi duzula.
Idatzi jarriko zenukeen etiketa).
Fitxa 4: KONTAGUZU ZURE ERREZETA
Osagaiak Kantitatea
top related